konya il merkezindeki genel durum incelemesi
Transkript
konya il merkezindeki genel durum incelemesi
AÇIK HAVA REKLAM ARAÇLARINDAN REKLAM PANOLARININ (BILLBOARDS) KONYA İL MERKEZİNDEKİ GENEL DURUM İNCELEMESİ Uğur ATAN Ali Atıf POLAT Özet / Abstract Bu araştırmanın amacı, grafik tasarım ürünlerinden olan dış mekan afişlerinin Konya İl merkezindeki genel durumunu incelemektir. Araştırmada nitel yöntemlerden yararlanılmıştır. Bu kapsamda Konya İl merkezindeki açık hava reklam araçları gözlenmiş, fotoğrafları çekilmiş ve doküman incelemesi yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Konya il merkezindeki dış mekân afişleri, örneklemini ise Konya İl merkezindeki açık hava reklam panoları (billboards) oluşturmuştur. Araştırmanın sonucunda, Konya İl merkezindeki açık hava reklam araçlarından, reklam panolarının yasal işletmecisinin kontrolü dışındaki uygulamaların görsel kirlilik oluşturduğu, afiş etkisinin azaldığı görülmüştür. Bununla birlikte, reklam panolarının estetik ve dıştan aydınlatmalı reklam araçlarıyla yenilenmesi, uygulanan afişlerin görünebilirlik etkinliğini tam güne çıkarttığı gözlenmiştir. Sonuç olarak, bilgiye ve hizmete ulaşmada en etkili mecra olan açık hava reklam araçlarının bilinçli kullanılması gerekmektedir. Bu doğrultuda yapılacak olan yatırımlar, işletme ve eğitim stratejilerinin planlı ve istikrarlı bir şekilde yürütülmesine katkı sağlayabilir. Anahtar Sözcükler: Açık hava Reklam Panoları, Reklam, Afiş. A STATUS REPORT OF BILLBOARDS AS OUTDOOR ADVERTISING MEDIA IN KONYA CITY CENTER The aim of this paper is to study the general situation of outdoor posters as graphic design work in Konya city center. For this, qualitative methods such as location analysis, photographing and documentation analysis have been used in the study. The sample for the study consisted of outdoor posters from billboards in the Konya city center. As a result of the study, it has been found that billboard implementations beyond the control of the legal administrator caused visual pollution and noise, thus decreasing the advertising effect of billboards. However, it has also been found that the renewal of the billboards by esthetical advertising media and external illumination increased advertising effectiveness to full-time visibility. In conclusion, as a most effective medium for information and service, outdoor advertising media should be used consciously. Fort achieving this goal, comprehensively and coherent planned investment, administration and training strategies could be helpful. Keywords: Billboards, advertising, posters. Giriş Bilgi çağının sürekli değişen ve gelişen teknolojileriyle mesaj bombardımanı altındaki her insan olumlu ve/veya olumsuz etkileşim içerisindedir. Temel olarak bilinen tüm kavramlar ve uygulamalar ticari yaklaşımlar olarak değerlendirilebilir. Ancak akademisyenlerde bu alanda aktif yer alarak uygulamalara katılmaktadırlar. Bu aktif katılım ve etkileşimin ilgili alanda gelişmelere neden olduğu söylenebilir. Öğr. Gör. Dr., Selçuk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Grafik Bölümü. Öğr. Gör., Selçuk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Grafik Bölümü. SBArD Mart 2010, Sayı 15, sh. 169 – 182 Bu bağlamda öncelikle reklam nedir? Açık hava reklam araçları nelerdir? Öncelikle bu soruları cevaplandırmak gerekmektedir. Genel anlamda reklam, “mal ve hizmetleri tanıtmak ve satışlarını artırmak amacıyla, üretici ve satıcı tarafından bir bedel ödenerek, herhangi bir vasıta ile yayınlanan her tür mesajdır” (Çakır, 2006:32). Peki, reklam ne işe yarar? Bu soruya Mattelart (1991:123) şöyle cevap verir: “Reklam halkın hizmetindeki kitlesel üretim ve dağıtım sisteminin vazgeçilmez bir parçasıdır. Malların üreticilerinin ve hizmetleri sunanların halka sundukları şey hakkında bilgi vermek ve onların sunduklarına yöneltmek için reklam ihtiyaçları vardır. Bu tür bilgi sistemi üretim ekonomisi için yararlıdır ve çeşitli seçenekler arasında tercih yapabilmeleri tüketiciler için gereklidir. Ayrıca, üretimin piyasaya sürülmesini garanti ederek istihdamın stabilize olmasında da bir etkendir; Reklam pazardaki rekabetin temelidir; gelişmeleri ve yaratıcılığı harekete geçirir; piyasa için aksi takdirde çok pahalıya mal olacak mal ve hizmetlerin düşük maliyetle sağlanmasını mümkün kılar. Son olarak da, reklam medyaların finansmanına temel bir katkıda bulunur.” Reklamcılık faaliyetleri çeşitli kategorilere ayrılıp incelenmektedir. Hangi kategoride olursa olsun reklam faaliyetinin gerçekleşebilmesi için çeşitli iletişim araçları kullanılmaktadır. Genel anlamda, bir ürün ya da hizmetin tanıtımında kullanılan görsel-işitsel iletişim araçlarının tümüne medya (mecra) adı verilir ve reklam veren, hedef kitleye ulaşmak için; gazete, radyo, televizyon, dergi, afiş, reklam panoları (billboard), satış yeri reklamı (P.O.P.), postalama (broşür, katalog vd.) ve internet gibi iletişim araçlarından yararlanılır (Becer, 1997:223). Bu iletişim araçlarında kullanılan grafik tasarım ürünlerinin kendi aralarında teknik farklılıklar olmasına rağmen, reklam tasarım aşamasında aynı kriterler geçerlidir. Tüm bu grafik tasarım ürünlerinin yayınlandığı uygulama alanlarının farklılığına rağmen, bu tasarımların görsel organizasyonunda dikkat edilmesi gereken temel unsur, reklam mesajlarının hedef kitle tarafından algılanabilirliliğini en kısa sürede sağlamaktır. Özellikle reklam iletişim araçlarından afiş tasarımlarının başarılı olabilmesi, uygulama alanlarının teknik yapısı ve hedef kitleye ulaşabilirliğine bağlıdır. Bu bağlamda inceleme yapacağımız reklam araçlarından açık hava reklamcılığı içerisinde değerlendirilen tüm araçlarda yayınlanan tasarımlar, grafik tasarım ürünlerinden afiş tasarımı kapsamına girmektedir. Bektaş’a (Akt. Tepecik, 2002:72) göre afiş, bir haberi, bir olayı, siyasal, sosyal, ekonomik, sanatsal ve kültürel açıdan, topluma duyurmak amacıyla, değişik yüzeyler üzerine yapılan ve belirli boyutlarda köy, kasaba ve şehirlerin çeşitli yerlerine asılan duyurulardır. Afişler, tasarım ve sanat kaygısının eşit ağırlıkta olduğu grafik ürünlerdir (Becer, 1997:201). Aynı zamanda afiş, bir ürün ya da hizmetin tanıtımı için caddelerde, açık mekânlarda yer alan en önemli dış mekân reklam araçlarından biridir (Teker, 2009:139). Genel olarak afişler, teknik özellikleri ve sergilendiği alan açısından iki gruba ayrılabilir. Birincisi olan iç mekân afişleri, tüm yaşam alanlarında, iç mekân ilan panolarında ve koridorlarda kullanılmak üzere tasarlanan daha küçük boyutlu afişlerdir. İkincisi ise, şehir mobilyaları kapsamında değerlendirilen büyük reklam panolarında ve duvar yüzeylerinde kullanılmak üzere tasarlanmaktadır. İç mekan afişleri ile dış mekan afişlerinin tasarım aşamasında dikkat edilmesi gereken temel kriter, hedef kitlece algılanabilirlik süresidir. Dış mekân afişleri boyut olarak büyük olmasına rağmen, 170 Uğur ATAN-Ali Atıf POLAT kullanıldığı yer ve hedef kitlenin hareket durumu, diğer olumsuz etkileyici faktörlerde göz önüne alındığında algılama süresi daha azdır. Bu nedenle tasarım aşamasında hedef kitlenin algılama süresinin dikkate alınması gerekmektedir. İç mekan afişleri ise, boyut olarak dış mekan afişlerine göre daha küçük olmasına rağmen, kullanıldığı iç mekan ve hedef kitleye olan mesafesi, afişin izleme süresini uzatmaktadır. Araştırmanın konusu dış mekân afişlerinden reklam panoları olduğundan açık hava reklam araçları üzerinde açıklama yapmak gerekirse “açık hava reklam araçları, trafiğin ve insan topluluklarının yoğun olduğu alanlarda kapalı mekânlar dışında yer alan çeşitli reklam vasıtalarıdır (Teker, 2009:138)”. Profesyonel anlamda hazırlanmış reklam araçlarının bulunduğu ve işletildiği ortamlarda yerel ana mecra, açık hava olarak karşımıza çıkar. Görsel iletişim şeklinde oluşturulmuş mesajların işitsel iletişimden belirgin bir farkı ise, kalıcılığı ve dolaylı olarak farklı zamanlarda etkinliğini sürdürebilmesidir (Uçar, 2004:19). Açık hava reklam araçlarının kiralama bedellerinin hesaplı olması, TV reklamlarını desteklemesi, tamamlaması ve geniş hedef kitleyi günün her saatinde yakalaması açısından reklam kampanyasının en önemli parçalarındandır (Teker, 2009:138). Yeni teknolojilerin ve ışık sistemlerinin sektörde kullanımıyla, standart olarak kullanılan birçok açık hava reklam araçlarındaki yenilenmeyle (revizion), birlikte, yeni alternatif yayın alanları da reklam sektörüne kazandırılmaktadır. Klasik reklam panosu (billboard) olarak tanımlanan ve tamamen ışıksız olarak hizmete sunulan reklam panoları, birçok yerde dıştan aydınlatmalı (ışıklı) olarak yenilenmesiyle (revizion), hedef kitleye etki süresini tam güne çıkartmıştır. Açık hava reklam araçları kullanıldığı yer, malzeme ve tekniğine göre sabit reklam araçları, değişken reklam araçları ve taşınabilir reklam araçları olmak üzere üç başlık altında incelenebilir: 1- Sabit Reklam Araçları: Bunlar afişler, küçük reklam panoları (miniboardlar), reklam panoları (billboardlar), büyük reklam panoları (city light board-megalightmagaboardlar), pankartlar, bez afişler, reklam kuleleri, bina cepheleri, bina üstü tabelalar, otobüs durakları, cadde ışıklandırma direği tabelaları, bina içi panolar (homeboardlar), ışıklı panolar (CLP, raket), sayısal (digital) ekranlar, iç ve dış mekanlarda kullanılan yer grafikleri, dev tv.ler olarak sıralanabilir. 2- Değişken Açık hava Reklam Araçları: Bunlar yer altı (metro) ve yer üstü (tramvay), kara, hava ve deniz ulaşım araçları dış yüzey giydirilmesi şeklinde açıklanabilir. 3- Taşınabilir Reklam Araçları: Ambalaj ve tanıtım ürünleri (promotion) gibi materyaller bu başlık altında sayılabilir. Amaç Bu araştırmanın amacı, grafik tasarım ürünlerinden olan dış mekan afişlerinin Konya İl merkezindeki genel durumunu incelemektir. Yöntem Araştırmada nitel yöntemlerden yararlanılmıştır. Bu kapsamda Konya İl merkezindeki açık hava reklam araçları gözlenmiş, fotoğrafları çekilmiş ve doküman incelemesi yapılmıştır. 171 SBArD Mart 2010, Sayı 15, sh. 169 – 182 Evren ve Örneklem Araştırmanın evrenini Konya İl merkezindeki dış mekân afişleri, örneklemini ise Konya İl merkezindeki açık hava reklam panoları (billboards) oluşturmuştur. Veri Toplama Araçları Veri toplama araçları Konya İl merkezindeki dış mekân afişlerinin yayınlandığı reklam panolarının fotoğrafları çekilerek, uluslararası şehir mobilyası üreticisi ve açık hava reklamcısı olan Wall firmasının web sitesinde yayınladığı standartlar göz önünde bulundurularak oluşturulmuştur. Sınırlılıklar Araştırma 2009 yılında yapılmıştır. Konya İl merkezindeki dış mekân afişlerinin yayınlandığı reklam panoları ile sınırlıdır. Bulgular ve Yorumlar Konya’daki Açık hava Reklam Araçları ve Ölçüleri Konya’da kullanılan açık hava reklam araçları yerel yönetimlerden izin alınarak reklamverenler tarafından sadece kendi kullanımlarına yönelik yaptırılan (totem, tabela) reklam araçları ile ticari kuruluşlar tarafından işletilen reklam araçları olarak iki grupta incelenebilir. Yerel yönetimlerden izin alınarak sadece kendi kullanımlarına yönelik yaptırılan reklam araçlarını ticari işletmeler veya şahıslar istedikleri alanlarda kullanabilirler. Bu alanların başka firmalara ihale edilmemiş mekânlar olması gerekmektedir. Ayrıca bu reklam alanlarının reklam vergisine tabi olduğu unutulmamalıdır. Duvar ve çatı reklamları, tabela ve totemler bu sınıfa girmektedir (Görsel 1). Ticari kuruluşlar tarafından işletilen açık hava reklam araçları ise; reklam panoları (billboardlar), büyük reklam panoları (city light board-megalight), reklam kuleleri, otobüs durakları, ışıklı panolar (CLP, raket), sayısal (digital) ekranlar, Tramvay, Dolmuş ve Taksi’leri kapsamaktadır. Bunlardan dolmuş ve taksilerde uygulanan reklamların işletmeciliği, ilgili sivil toplum örgütleri tarafından ihaleye açılır. Bu reklam uygulamaları belirli bir zaman diliminde olurken dolmuş ve taksicilerin gönüllülük esasına dayanır. Tramvay üzeri %100 giydirme ve iç reklam alanları kiralaması ise Konya Görsel 1: Duvar reklam Büyükşehir Belediyesinin ilgili birimleri tarafından yürütülmektedir (Görsel 2). uygulaması 172 Uğur ATAN-Ali Atıf POLAT Görsel 2: Tramvay üzeri reklam uygulaması Diğer kent mobilyası grubuna giren reklam panoları (billboardlar), büyük reklam panoları (city light board-megalight), reklam kuleleri, otobüs durakları, ışıklı panolar (CLP, raket), sayısal (digital) ekranlar ise Konya Büyükşehir Belediyesi’nin 2008 yılında açmış olduğu 10 yıllık yatırım ve işletme hizmetlerini kapsayan bir ihale ile Uluslararası şehir mobilyası üreticisi ve açık hava reklamcısı olan bir işletmeye verilmiştir. İşletmeler bir bütün olarak verilen açık hava reklam araçlarının teknik özellikleri ve boyutları şunlardır: Işıklı Şehir Reklam Panoları (CLP-City Light Poster): Işıklı şehir reklam panoları açık hava reklam kampanyalarında en çok kullanılanlardandır. Bunlar arka plan aydınlatmalı ve çift yönlü reklam panosu olarak hizmet üretmektedirler. Teknik Özellikler Kağıt formatı: Afiş boyutu 118,5 (En) x 175,0 (Boy) cm, tek parça, görünen alan 115,0 (En) x 171,0 (Boy) cm. Baskı işlemi: Ofset veya dijital baskı. Teslim şekli: Tek parça, düz, standart afiş formatında teslim edilmektedir (www.wall.com.tr). Işıklı Şehir Reklam Panoları (CLP-City Light Poster), Otobüs Durağı: Otobüs durağı açık hava reklam kampanyalarında en çok kullanılanlardandır. Bunlar arka plan aydınlatmalı ve çift yönlü reklam panosu olarak hizmet vermektedirler. Bu reklam panolarının bulunduğu mekanın durak olmasının avantajı, yolcuların bekleme süresince sergilenen reklam afişine olan mesafenin olumlu etkisi de göz ardı edilmemelidir. Teknik Özellikler Kağıt formatı: Afiş boyutu 118,5 (En) x 175,0 (Boy) cm, tek parça, görünen alan 115,0 (En) x 171,0 (Boy) cm. Baskı işlemi: Ofset veya dijital baskı. Teslim şekli: Tek parça, düz, standart afiş formatında teslim edilmektedir (www.wall.com.tr). Işıklı Şehir Reklam Panoları (CLP - City Light Poster), Reklam Kulesi: Reklam kulesi açık hava reklam kampanyalarında en çok kullanılan, arka plan aydınlatmalı ve çift yönlü reklam panosu olarak hizmet vermektedirler. Ayrıca bu reklam araçları ilginç, orijinal ve yaratıcı kampanyalar için alternatif ürünlerdendir. 173 SBArD Mart 2010, Sayı 15, sh. 169 – 182 Teknik Özellikler Kağıt formatı: Afiş boyutu 118,5 (En) x 175,0 (Boy) cm, tek parça, görünen alan 115,0 (En) x 171,0 (Boy) cm. Baskı işlemi: Ofset veya dijital baskı. Teslim şekli: Tek parça, düz, standart afiş formatında teslim edilmektedir (www.wall.com.tr). Işıklı Büyük Reklam Panoları (City Light Board): Işıklı büyük reklam panoları arka plan aydınlatmalı, hareke ve çift yönlü reklam panosu olarak hizmet vermektedirler. Teknik Özellikler Kağıt formatı: Afiş boyutu 356 (En) x 252 (Boy) cm, görünen alan 356 (En) x 252 (Boy) cm Baskı işlemi: Ofset veya dijital baskı. Teslim şekli: Tek parça olarak teslim edilmektedir (www.wall.com.tr). Işıklı Büyük Reklam Panoları (Megalight): Işıklı büyük reklam panoları arka plan aydınlatmalı ve çift yönlü reklam panosu olarak hizmet vermektedirler. Teknik Özellikler Kağıt formatı: Afiş boyutu 356 (En) x 252 (Boy) cm, görünen alan 356 (En) x 252 (Boy) cm Baskı işlemi: Ofset veya dijital baskı. Teslim şekli: Tek parça olarak teslim edilmektedir (www.wall.com.tr). Reklam Panoları (Billboard): Büyük reklam panoları dışarıdan aydınlatmalı ve aydınlatmasız tek yönlü reklam panosu olarak hizmet vermektedirler. Teknik Özellikler Kağıt formatı: Afiş boyutu 200 (En) x 350 (Boy) cm, görünen alan 200 (En) x 350 (Boy) cm Baskı işlemi: Ofset veya dijital baskı. Teslim şekli: 4 parça olarak teslim edilmektedir (www.wall.com.tr). Reklam Panolarının (Billboardların) Konya’da ki Genel Durumu Reklam panoları (billboardlar) standart 200x350 cm yatay afiş formatının asılabildiği, metal ayaklar üzerine, yapıştırılabilirliği sağlamak üzere zemine kontrplak kaplanmış, dıştan aydınlatmalı afiş panolarıdır (Görsel 3). Ülkemizde ilk kez 1985 yılında Ankara’da uygulanmış, daha sonraları da diğer büyük illere yayılmıştır (Topsümer,1988. Akt. Teker, 2009:142). 174 Uğur ATAN-Ali Atıf POLAT Görsel 3: Yeni montaj edile ışıklı reklam panoları (billboardlar) Konya’da açık hava reklam araçlarının işletmesi bir önceki firmanın 10 yıllık süresinin dolması üzerine 2008 yılında yapılan yeni bir ihale ile gelecek 10 yıl Uluslararası şehir mobilyası üreticisi ve açık hava reklamcısı olan bir işletmeye verilmişti. Bir önceki firmanın gerek yönetim zafiyeti, gerekse yatırım ve finanssal planlamaya uymamasından, açık hava reklam araçlarında estetik açıdan problemler ürettiği söylenebilir (Görsel 4). Bununla birlikte özellikle son yıllarda ilgili işletme reklam sektörüne hizmet veren reklam ajansları ile nihai tüketici olarak gördükleri reklamverenler arasındaki ilişkiyi iyi yönetememeleri, reklam alanlarının verimsiz kullanımına sebep olmuştur. Aynı zamanda profesyonel tasarımcılar tarafından hazırlanmayan afişler ile sadece marketler fiyat listesine dönüşen reklam panolarının (billboardların), şehrin estetik görünüşüne de olumsuz etkiler oluşturduğu gözlenmiştir. Görsel 4: Eski ürünlerden klasik reklam panoları (billboardlar) Açık hava reklam araçlarının işletmesini alan yeni firma, ilgili ihale hükümleri gereği şehir mobilyaları ve reklam panolarının tamamında yenileme sürecine başlamak zorunda kalmıştır. Bu süreçteki değişimle birlikte yenilenmesi planlanan mobilyaların çoğu yenilenmiş, eskiden ışıksız olan reklam panolarının (billboardların) tamamı dıştan aydınlatmalı yeni biçimiyle şehrin görünümüne olumlu katkıda bulunmuştur. Aynı zamanda bu yeni biçim, reklam afişinin görünürlük süresine geceyi de ekleyerek daha etkili bir ortam oluşturmaktadır (Görsel 5). Bu değişikliklerle birlikte mevcut işletmenin reklamverenler ve reklam ajansları ile karşılıklı güven içerisinde doğru iletişim kurarak, uygun fiyat politikası ve istikrarlı hizmet anlayışı geliştirdiği söylenebilir. 175 SBArD Mart 2010, Sayı 15, sh. 169 – 182 Görsel 5: Gündüz ve gece uygulaması ile yeni ürün ışıklı reklam panoları (billboardlar) Olumsuz açıdan değerlendirilecek yönler ise; bazı mobilyaların henüz yenilenmemiş olması, eski mobilyaların kilit ve fitil sitemlerindeki bozukluklar afişlerin sergilenmesinde problem yaratmaktadır (Görsel 6-7-8). Bunun ise şehrin genel görünümüne olumsuz etki yaptığı söylenebilir. Görsel 6: Işıklı şehir reklam panolarından (CLP) yenilenmemiş, problemli bir kent mobilyası Görsel 7: Işıklı şehir reklam panolarından (CLP) yenilenmemiş bir kent mobilyası 176 Uğur ATAN-Ali Atıf POLAT Görsel 8: Reklam panoları (billboardlar) – Işıksız eski uygulama Ayrıca Konya Büyükşehir Belediyesi’nin yetki verdiği medya ajansının açık hava reklam panoları dışında, kontrolsüz ve yasal olmayan bir şekilde hizmet veren reklam panolarına da rastlanmaktadır (Görsel 9-10-11-12). Görsel 9: Yasal işletmeciye ait eski reklam panosu (billboard) ve yerel yönetimlerin kullanmakta olduğu özel, reklam panosu (billboard) yan yana kullanımda Görsel 10: Yerel yönetimlerin kullanmakta olduğu özel, reklam panosu (billboard) 177 SBArD Mart 2010, Sayı 15, sh. 169 – 182 Görsel 11: Yerel yönetimlerin kullanmakta olduğu özel, reklam panosu (billboard) Görsel 12: Resmi kurumların kullanmakta olduğu özel, reklam panoları (billboardlar) Bu yasal olmayan uygulamaların ilçe belediyeleri, resmi kurumlar ve özel sektörler tarafından yapıldığı görülmektedir. Bu tür davranışlar yasal olan reklam panolarının etkinliğinin azalmasına ve görüntü kirliliğine neden olduğu görülmektedir (Görsel 13-14-15). 178 Uğur ATAN-Ali Atıf POLAT Görsel 13: Resmi kurumların kullanmakta olduğu özel, ışıklı şehir reklam panosu (CLP) Görsel 14: Açık hava reklam araçları yasal işletmecisinin kontrolü dışında, özel firmalarca kullanılan duvar reklam uygulamaları ve yasal işletmeci tarafından hizmete sunulan ışıklı reklam panosu (yeni uygulama billboardlar) bir arada kullanımı Bununla birlikte Konya’da ki açık hava reklam araçlarına yeni bir mecra olarak eklenen büyük boyutlu sayısal (digital) ekranlar, hareketli görsel reklam tasarımlarının da uygulanabilirliğine imkan sağlamaktadır (Görsel 15-16-17-18). 179 SBArD Mart 2010, Sayı 15, sh. 169 – 182 Görsel 15: Reklam panoları (billboard, megaligt) Görsel 16: Sayısal (dijital) ekran 180 Uğur ATAN-Ali Atıf POLAT Görsel 17: Reklam panoları (billboardlar) ışıklı yeni ürünler ve yeni alternatif mecra sayısal (dijital) ekran Görsel 18: Hareketli afiş uygulamalı yeni ürün reklam panoları (megaligt) Sonuç ve Öneriler Modern dünyada gelişmişlik göstergesi olarak gösterilen şehrin estetik görünümü her yönüyle planlanmalıdır. Bu bağlamda Konya açık hava reklam 181 SBArD Mart 2010, Sayı 15, sh. 169 – 182 araçlarından, reklam panolarının görsel ve işlevsel yönden değerlendirilmesi durumunda şunlar söylenebilir. 1- Reklam panolarının yasal işletmecisinin kontrolü dışındaki uygulamaların görsel kirlilik oluşturması üzerine, afiş etkisinin azalmış olduğu görülmektedir. 2- Reklam panolarının diğer açık hava reklam araçlarıyla olan mesafesi ve yerleşim sıklığı afiş etkinliklerini zayıflatmaktadır. 3- Açık hava reklam araçları kapsamındaki kent mobilyalarının tamamının yenilenmemiş olması şehrin estetik görünümünü olumsuz etkilemektedir. 4- Reklam panolarının (billbordların) estetik ve dıştan aydınlatmalı reklam araçlarıyla yenilenmesi, uygulanan afişlerin görünebilirlik etkinliğini tam güne çıkartmaktadır. 5- Konya’da ki açık hava reklam araçlarına yeni bir mecra olarak eklenen büyük boyutlu sayısal (digital) ekranlar, hareketli görsel reklam tasarımlarının da uygulanabilirliğine imkan sağlamaktadır. Bilgiye ve hizmete ulaşmada en etkili mecra olan açık hava reklam araçlarının bilinçli kullanılması gerekmektedir. Bu doğrultuda yapılacak olan yatırımlar ile işletme ve eğitim stratejilerinin planlı ve istikrarlı bir şekilde yürütülmesine katkı sağlayabilir. Bunun için tarafların üzerine düşen görevleri yapmalıdırlar. Kaynakça ÇAKIR, Vesile, (2006). Reklam ve Marka Tutumu. Konya: Tablet Yayınları. MATTELART, Armand, (1991). Reklamcılık. Çeviren: Fatoş Ersoy. İstanbul: İletişim Yayınları. TEKER, Ulufer, (2009). Grafik Tasarım ve Reklam. İstanbul: Yorum Sanat Yayınevi. UÇAR, Tevfik Fikret, (2004). Görsel İletişim ve Grafik Tasarım. İstanbul: İnkılap Kitabevi Yayın Sanayi ve Tic. A.Ş. TEPECİK, Adnan, (2002). Grafik Sanatlar. Ankara: Detay Yayınları. BECER, Emre, (1997). İletişim ve Grafik Tasarım. Ankara: Dost Yayınevi <http://www.wall.com.tr/tr/outdoor_advertising/advertising.asp?aid=4> (2009:Haziran 3). 182