Daha Üstün Teknoloji - Turkcell Faaliyet Raporu
Transkript
Daha Üstün Teknoloji - Turkcell Faaliyet Raporu
TURKCELL FAALİYET RAPORU 2010 İÇİNDEKİLER 2 SAYFA Vizyonumuz / Değerlerimiz / Stratejik Önceliklerimiz 4 Rakamlarla Turkcell Grup 6 Turkcell: Lider İletişim ve Teknoloji Şirketi 8 Yönetim Kurulu Başkanı’nın Mesajı 10 Yönetim Kurulu 12 Genel Müdür’ün Mesajı 14 Üst Yönetim 16 Daha Üstün Teknoloji 22 Daha Fazla Avantaj 32 Daha Kaliteli Hizmet 40 Daha Fazla Sosyal Sorumluluk 46 Ödüllerimiz 53 İştirak Yöneticilerimiz 54 İştiraklerimiz 56 İnsan Kaynakları 62 Mobil İletişim Sektörü 66 Uluslararası Derecelendirme Notları 72 Yatırımcı İlişkileri 74 Kurumsal Yönetim 78 Plazalarımız 95 2010 Konsolide Finansal Rapor ve Bağımsız Denetim Raporu 96 Yönetim Kurulu’nun Kâr Dağıtım Teklifi 197 Denetçi Raporu Özeti 198 3 VİZYONUMUZ STRATEJİK ÖNCELİKLERİMİZ İletişim ve teknoloji çözümleriyle hayatı kolaylaştırmak ve zenginleştirmek. Lider İletişim ve Teknoloji Şirketi olarak; DEĞERLERİMİZ • Önce müşterimiz için varız • Çevik bir takımız • Açık iletişime inanırız • Fark yaratırız • İnsana değer veririz 4 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 • Ana işimiz mobil iletişim faaliyetlerinde ses ve veri kullanımını artırarak büyümek, • Mevcut uluslararası iştiraklerimizi kârlılık odaklı büyütmek, • Fiber optik altyapımızla Turkcell Grup şirketleri arasında sinerji yaratarak, sabit genişbant sektöründe büyümek, • Mobilite, internet, yakınsama alanlarında yeni iş fırsatları ile büyümek, • Yurtiçi ve uluslararası pazarlarda iletişim, teknoloji ve yeni iş alanlarındaki fırsatları değerlendirerek büyümek, • Teknolojik yetkinliğimizi kullanarak müşterilerimizle ilişkimizi zenginleştirecek yeni servis platformları geliştirmek. 5 xxxxxxxxxxxxxxxxxx 2010 Yılı Rakamlarla Turkcell Grup 9,0 milyar TL Gelir %33 AVFÖK AVFÖK marjı 60,4 Milyon 2,9 milyar TL Net Kâr 1,8 milyar TL Grup gelirleri temel olarak, artan mobil Grup iştiraklerinin AVFÖK’e olan katkısı, internet gelirleri ve Grup şirketlerinin temel olarak Superonline ve Astelit’in katkısı sayesinde, Türkiye’deki regülasyon operasyonel performanslarını belirgin kararlarının olumsuz etkisine rağmen biçimde iyileştirmelerinden dolayı 2009 artarak 9,0 milyar TL olarak gerçekleşti. yılındaki %5’lik seviyesinden 2010 yılında %9’a yükseldi. Turkcell Türkiye’nin gelirleri, %74’lük artışla 454 milyon TL’ye yükselen mobil Grup AVFÖK marjı zorlu pazar koşulları internet gelirleri ve artan faturalı abone ve regülasyonel değişikliklere rağmen, bazı sayesinde, önemli regülasyonel %33 olarak gerçekleşirken; Grup değişikliklerin olumsuz etkisine rağmen AVFÖK’ü 2,9 milyar TL oldu. 8,0 milyar TL olarak gerçekleşti. Mobil internet ve servis gelirlerinin Turkcell Grup net kârı %4 artışla 1,8 milyar TL Türkiye gelirleri içindeki payı da 4 olarak gerçekleşti. puan’lık artışla %20’ye yükseldi. Turkcell, kurulduğu günden bu yana Grup iştiraklerinin gelirlere olan katkısı, 18 milyar TL, 2010’da ise 1,7 milyar TL özellikle Superonline’ın %33’lik güçlü bir yatırım harcaması gerçekleştirdi. büyüme ile 335,1 milyon TL’ye yükselen gelirleri sayesinde %11’e yükseldi. Grup Abone Sayısı 6 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 7 Turkcell: LİDER İLETİŞİM VE TEKNOLOJİ ŞİRKETİ 1 Türkiye - TURKCELL Abone Sayısı (mn) Pazar Payı Gelir (milyon TL) 2 33,5 %54 7.991 Ukrayna - life :) Abone Sayısı (mn) Pazar Payı Gelir (milyon $) 3 Belarus - life :) 7 8 4,0 %55 504 2,0 %44 152 0,9 %32 67 9 KKTC - KKTCell Abone Sayısı (mn) Pazar Payı Gelir (milyon $) 8 8 8,9 %50 1.013 Moldova - Moldcell Abone Sayısı (mn) Pazar Payı Gelir (milyon $) Turkcell Faaliyet Raporu 2010 6 60,4 milyon abone 5 Dünya’da Gürcistan - Geocell Abone Sayısı (mn) Pazar Payı Gelir (milyon $) 4 2 1 Azerbaycan - Azercell Abone Sayısı (mn) Pazar Payı Gelir (milyon $) 6 1,5 %14 49 Kazakistan - Kcell Abone Sayısı (mn) Pazar Payı Gelir (milyon $) 5 9 7 Abone Sayısı (mn) Pazar Payı Gelir (milyon $) 4 3 9,1 %18 339 0,4 %69 81 Almanya - TURKCELL Europe 1Ç 2011’de operasyonlarına başlamıştır. 14. Avrupa’da 3. 9 ülkede operasyon 2010 yılı itibarıyla yaklaşık 60,4 milyon abonesiyle faaliyette bulunduğu dokuz ülkenin beşinde pazar lideri olan Turkcell, bölgesel bir liderdir. Temmuz 2000 yılından bu yana hem NYSE, hem de İMKB’de kote olan Turkcell; NYSE’de kote olan tek Türk şirketidir. 9 YÖNETİM KURULU BAŞKANI’NIN MESAJI COLIN J. WILLIAMS Turkcell Grubu 2010 yılında, temel olarak iştiraklerin artan katkısı, mobil internet ve hizmet gelirleri sayesinde, zorlu rekabet ortamı ve regülasyonel değişikliklere rağmen bir kez daha iyi bir performans gösterdi. 2010 yılında 9,0 milyar TL gelir, %33 AVFÖK marjı ve 1,8 milyar TL net kâr elde ettik. 2009 yılında zorlu bir dönemden geçen Türk mobil sektöründe bu dönemin etkileri 2010 yılında da rekabet ve regülasyonel açıdan hissedilmeye devam etti. Sektör, yıl içinde arabağlantı ücretleri ve azami fiyatların önemli ölçüde düşürülmesi gibi bazı radikal değişiklikler geçirirken, bu durum finansallarımızı önemli ölçüde etkiledi. Bu gelişmeler karşısında, hızla aksiyon alarak sektördeki liderliğimizi koruduk. Bu zorlu dönem süresince, teknolojik liderliğimizi sürdürmek amacıyla yatırımlarımıza devam ederek 2010 yılında toplam 1,7 milyar TL’lik yatırım yaptık. Yatırımlarımız sayesinde güçlü bir 3G şebekesi ve fiber altyapısı kurarken, mevcut 2G şebekemizi daha da güçlendirdik. Böylece, iş modelimizi mobil geniş bant ve toplam telekom çözümleri üzerine kurarak geleceğe hazırlandık. Bu stratejik odağımız sayesinde, 3G’nin Türkiye’deki ilk yılında dünyanın lider 3G şebekelerinden birini kurduk. Dolayısıyla bugün, birçok Avrupalı mobil operatörün ortalama hızından daha hızlı bir mobil internet hizmeti sunduğumuzu söylemekten gurur duyuyorum. Geleceğe baktığımızda, mobil internet hizmetlerimizin yanı sıra müşterilerimizin ihtiyaçları doğrultusunda özel olarak geliştirdiğimiz uygulamalar sayesinde iş modelimizi geliştirmeye devam edeceğimiz yeni bir döneme giriyoruz. Sayıları hızla artan akıllı cihazların ve yaygınlaşan 3G şebekesinin ön plana çıktığı bu yeni dönemde Turkcell, teknolojinin yenilikçi ve son imkanlarını müşterilerine sunmaya devam etmektedir. Bu amaç doğrultusunda, sabit geniş bant işletmemiz Superonline ve ayrıca Grubumuza araştırma ve geliştirme faaliyetleri açısından ciddi katkıda bulunan Turkcell Teknoloji’yle oluşturduğumuz artan sinerjiden faydalanıyoruz. İlerleyen dönemde, büyümemizi tetikleyeceğine inandığımız mobil Turkcell’in uzun vadeli başarısı üç ana değeri baz alır: Sorumluluk, duyarlılık ve hizmet. Turkcell Yönetim Kurulu, faaliyetlerimizin tamamını yüksek kurumsal yönetim standartları doğrultusunda yürütmeye kararlıdır. 10 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 internetin büyüme potansiyelinden yararlanma kararlığımızı sürdürürken, ses gelirlerimizi de artıracağız. 2010 yılı boyunca yurtdışı iştiraklerimizdeki yönetim takımının kârlılığa odaklanmasıyla elde edilen kayda değer gelişmeler de Turkcell Grubu’nun başarısına katkıda bulundu. Yurtdışı iştiraklerimizin makroekonomik ortamlarındaki kademeli iyileşme de bu başarı üzerinde etkili oldu. 2010 yılında, iştiraklerimizin konsolide gelirlere katkısı önceki yıla göre %10’dan %11’e yükselirken bu oranın daha da artması bekleniyor. Aynı zamanda, sabit geniş bant işletmemiz Superonline ile, Turkcell Grubu arasındaki sinerji sonucunda Superonline’ın Gruba olan katkısı arttı. Ayrıca ana pazarımız Türkiye’nin dışında da yeni pazarlara genişleme fırsatlarına bakmaya devam ediyoruz. Bu doğrultuda, Batı Avrupa pazarına Turkcell markasını, bilgisini ve farkını sunmak amacıyla 2010 yılında Almanya’da toptan trafik alım sözleşmesi imzalayarak mobil sanal operatörlük hizmeti vermeye başladık. Tüm bunların yanı sıra Turkcell’in uzun vadeli başarısı üç ana değeri baz alır: Sorumluluk, duyarlılık ve hizmet. Gerçekleştirdiğimiz kurumsal sosyal sorumluluk projelerimizle ülkenin sosyal ve kültürel hayatını eğitimden spora, kültürden istihdama farklı alanlarda zenginleştirmeyi amaçlamaktayız. Diğer taraftan, temettü politikamız doğrultusunda, son yedi yıldır aralıksız olarak temettü dağıtmaya devam ettik. Bu kapsamda, Yönetim Kurulumuz Turkcell’in 2010 yılına ait dağıtılabilir net kârının yaklaşık 1,3 milyar TL (yaklaşık 0,9 milyar ABD doları) kısmını nakit temettü olarak dağıtılmasını Genel Kurul’un onayına sundu. New York ve İstanbul borsalarında aynı anda işlem gören tek Türk şirketini yöneten Turkcell Yönetim Kurulu olarak faaliyetlerimizin tamamını yüksek kurumsal yönetim standartları doğrultusunda yürütmeye kararlıyız. Amacımız, kurumsal yönetim uygulamalarımızı geliştirmek ve şirket hissedarları için uzun vadeli ekonomik değer yaratmaktır. Sonuç olarak, büyüyen sabit ve mobil geniş bant faaliyetlerimizin de desteği ile beraber, Grubumuzdaki güçlü, çevik ve işine bağlı ekibimiz sayesinde Turkcell’in geleceğe güvenle baktığını vurgulamak isterim. Bu vesileyle, Yönetim Kurulu adına Turkcell’in yönetim takımına, çalışanlarına, tedarikçilerine, iş ortaklarına ve her şeyden çok bize verdikleri sürekli destekle başarılarımızı mümkün kılan sadık müşterilerimize teşekkürlerimi sunuyorum. 11 Yönetim Kurulu* 1 Colin J. Williams Yönetim Kurulu Başkanı Colin J. Williams, 25 Şubat 2010 tarihinde Turkcell Yönetim Kurulu Başkanlığı’na atanmıştır ve 29 Nisan 2010 tarihinde de tekrar seçilmiştir. Kendisi aynı zamanda Turkcell Yönetim Kurulu Denetim Komitesi Başkanı’dır. Bunun yanı sıra tüketim endüstriyel paketleme firması olan Clondalkin’de Yönetim Kurulu Başkanlığı, Denetim ve Ücretlendirme Komiteleri Başkanlığı yapmaktadır. Williams, Ocak 2001’den Aralık 2004’e kadar, paketleme, kişisel bakım ve temizlik kâğıtları ürünleri konusunda faaliyette bulunan SCA Kuzey Amerika’da Şirket Başkanı olarak görev almıştır. Uluslararası Corrugated Paketleme Enstitüsü (ICCA), Avrupa Paketleme Federasyonu ve Kâğıt Üreticileri Federasyonu’nda (CEPI) uzun süreli Yönetim Kurulu Üyeliği ve Başkan Yardımcılığı yapan Williams, 2002 ve 2004 yılları arasında da, Propak Europe Kurucu Başkanlığı ve Greater Philadelphia Ticaret Odası Yönetim Kurulu Üyeliği yapmıştır. Oluklu paketleme firması olan Bowater’da dört yıl boyunca Murahhas Azalık yapmadan önce, Williams, 1988-2001 yılları arasında SCA Paketleme’nin Şirket Başkanlığını yürütmüştür. Williams, 1978 ve 1984 yılları arasında, Johnson & Johnson’un Hollanda’da kurulu dokunmamış kumaş fabrikası olan Chicopee firmasının, Satış Direktörlüğü ve Genel Müdürlüğünü yapmıştır. Kimya mühendisliği konusunda yüksek lisansa sahip olan Williams’ın, NYU’dan işletme yüksek lisansı ve İsveç Lund Üniversitesi’nden fahri doktorası bulunmaktadır. 2 12 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 3 Karin Eliasson 2 3 Üye 29 Nisan 2010 tarihinde Turkcell Yönetim Kurulu üyeliğine atandı. Kendisi, 2008 yılından beri TeliaSonera’da İnsan Kaynakları Grup Başkanı ve Genel Müdür Yardımcısı olarak görev almaktadır. TeliaSonera’ya katılmadan önce Sayın Eliasson, Svenska Cellulosa Aktiebolaget, SCA şirketinde İnsan Kaynaklarından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak görev almıştır. Karin Eliasson, 2000-2003 yılları arasında ise Novare Human Capital AB’de Genel Müdürlük görevini yapmıştır ve şu anda da Proffice AB’nin ve PRI Pensionsgaranti sigorta şirketinin yönetim kurulu üyeliğini sürdürmektedir. Kendisi ayrıca, İnsan Kaynakları Gelişimi ve Çalışma Yönetimi konularında Mid Sween Universtesi’nden lisans derecelerine sahiptir. Tero Erkki Kivisaari 5 14 Mayıs 2007 tarihinde Turkcell Yönetim Kurulu Üyeliğine atandı ve 29 Nisan 2010 tarihinde bu göreve tekrar seçildi. Daha önce TeliaSonera’nın Avrasya operasyonlarının mali işlerden sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı ve Başkan Yardımcılığı görevlerini yürütmüş olup, 1 Mayıs 2007 tarihinden itibaren ise TeliaSonera’nın Avrasya operasyonlarını yürütmektedir. Azercell, Moldcell, A.S OJSC Megafon ve Nurminen Logistics Plc’nin Yönetim Kurulu üyesi ve Fintur Holdings BV’nin Yönetim Kurulu Başkanı’dır. 2003 yılından itibaren Fintur Holdings BV’nin Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürütmüştür. Carlyle Group, GE Capital, Eqvitec ve Sonera Group’un sahip olduğu bir mobil yazılım şirketi olan SmartTrust AB’de Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak çalışmıştır. Bu görevinden önce Sonera Group’un Uluslararası Operasyonları Başkan Yardımcısı olarak çalışmıştır. Kendisi aynı zamanda Helsinki School of Economics finans bölümünde doçentlik yapmıştır. Finans alanında yüksek lisans derecesine sahiptir. 4 1 4 Üye 22 Mayıs 2006 tarihinde Turkcell Yönetim Kurulu Üyeliğine atanmıştır ve 29 Nisan 2010 tarhinde bu göreve tekrar seçilmiştir. Kendisi aynı zamanda Altimo’da Kıdemli Başkan Yardımcısı olarak görev yapmaktadır. Malis, Altimo’da Mevcut Proje Yönetim Birimi Başkanı olarak 2005 yılında çalışmaya başlamış, 2003- 2005 yılları arasında Golden Telecom firmasında Kıdemli Başkan Yardımcısı ve Birleşme ve Satın Almalardan sorumlu Direktör olarak görev yapmıştır. Golden Telecom’a katılmadan önce Investelectrosvyaz ve Corbina Telecom’u kuran Malis, Moskova Devlet Havacılık Teknik Üniversitesi, sistem mühendisliğinden mezundur. 6 Üye Oleg Malis Gülsün Nazlı Karamehmet Williams 29 Nisan 2010 tarihinde Turkcell Yönetim Kurulu Üyeliğine atandı. Karamehmet Williams, 2004 yılından bu yana Digiturk’te (Digital Platform İletişim Hizmetleri A.Ş) değişik sorumluluklar üstlenmiştir. Şu an Digiturk Yönetim Kurulu Üyeliği ve İçerikten Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevlerini sürdürmektedir. Bu görevinden önce BBSkyB England firmasında çalışmıştır. Kendisi Sarah Lawrence College (ABD) ve Richmond University’de (İngiltere) İletişim üzerine eğitim görmüştür. 5 6 Üye 29 Nisan 2005 tarihinde Turkcell Yönetim Kurulu Üyeliğine atandı ve 29 Nisan 2010’da bu göreve tekrar seçildi. Hochtief AG 1. Boğaz Köprüsü inşaatı ve Tekfen A.Ş. Irak-Türkiye boru hattı inşaatında çalıştıktan sonra, Çukurova Holding’de farklı görevlerde yer aldı. Çukurova İthalat ve İhracat T.A.Ş.’da yönetici poiszyonunda, Maysan A.Ş., Baytur Trading S.A.’da direktör olarak görev alan Mehmet Bülent Ergin, halen Genel Denizcilik Nakliyatı A.Ş., Show T.V., Akşam Gazetesi ve Genel Enerji A.Ş.’de Yönetim Kurulu Başkanlığı görevlerini sürdürmektedir. Ayrıca Çukurova Holding’de de Yönetim Kurulu Üyeliği görevindedir. Mehmet Bülent Ergin, Robert Kolej İnşaat Mühendisliği bölümünü bitirmiştir. 7 Üye Mehmet Bülent Ergin Alexey Khudyakov Üye İlk kez 22 Mayıs 2006 tarihinde ve ardından da 29 Nisan 2010 tarihinde Turkcell Yönetim Kurulu Üyeliğine atanmıştır. Alexey Khudyakov aynı zamanda, telekom sektöründe lider konumuna sahip Altimo’da Başkan Yardımcısı görevinin yanı sıra altın madenciliği alanında faaliyet gösteren High River Gold Mines şirketinde İcra Fonksiyonu üstlenmeyen Yönetim Kurulu Üyesi ve Denetim Komitesi Başkanı görevlerini yürütmektedir. Alexey Khudyakov, Altimo’daki görevinden önce, Alfa Bank’ın telekom sektöründeki direkt yatırımlarını yöneterek Başkan Yardımcısı olarak rol almıştır. Khudyakov, bu görevinden önce ise McKinsey & Co.’da yönetim danışmanı olarak görev almıştır. Khudyakov’un, INSEAD’den İşletme ve Moskova Fizik ve Teknoloji Enstitüsü’nden Uygulamalı Matematik ve Fizik Yüksek lisansı bulunmaktadır. 7 * Yönetim Kurulu Üyelerinin görev süreleri, göreve geldikleri yıldan itibaren 3 yıldır. 13 GENEL MÜDÜR’ÜN MESAJI 2010 yılında devam eden regülasyonel zorluklara rağmen ortaya koyduğumuz başarılı icraatlarımızdan memnuniyet duyuyorum. Yıl boyunca pazarda kâr odağı olmaksızın pazar payına odaklanan bir rekabet ortamı bulunmaktaydı. Biz, Turkcell olarak başarımızı ve uzun dönem büyüme hedefimizi gelecekte de temel odak noktamız olmaya devam edecek olan iki unsura dayandırıyoruz: 1. Mobil internet ve hizmet gelirlerinin artarak büyüyen önemli katkısı 2. İştiraklerimizin karlılığındaki güçlü artış Bu iki odak alanımız sayesinde önümüzdeki dönemde ses gelirlerinin konsolide gelirlerimiz içindeki payını azaltarak portföyümüzü genişleteceğiz ve böylece bu rekabetçi ortamda daha da güçlü olacağız. Hiç şüphesiz temeli mobilite, internet ve yakınsamaya dayanan yeni bir mobil döneme giriyoruz. Küresel trend, mobil internet gelirlerinin büyümenin ardındaki ana itici güç olduğunu gösteriyor. Bu kapsamda, ileride dünyanın en ücra köşelerinde bile daha geniş kapsamlı internet kullanımı sayesinde mobil internet kullanıcılarının sayısında artış olacağını öngörüyoruz. Bu nedenle, faaliyet gösterdiğimiz sektörün bize verdiği heyecanla yatırımlarımızı sürdürme kararlılığımızı koruyoruz. Bu teknoloji devrimiyle beraber, Türkiye’nin teknoloji lideri olarak yatırımlarımızı sürdürerek 3G teknolojimizi dünyanın en hızlı 3G teknolojilerinden birisi olarak belgeledik. Böylece bir yıl içinde Türkiye’de nüfusun %82’sini kapsama alanımıza aldık. 2010 yılında, elde edilen sonuçların 3G için aldığımız kararlarımızın ve yatırımlarımızın ne kadar doğru olduğunu kanıtlamasından dolayı haklı bir gurur duyuyoruz. Mobil internet gelirlerimiz son iki yılda yıllık ortalama %86 oranında arttı. Bugün şebekemizdeki akıllı cihazların sayısı iki milyona ulaştı. Bu rakamın toplam abone bazımız içindeki payının geçen seneki %3’lük seviyesinden %6’ya yükselmesi de bu alanda belirgin bir büyüme potansiyelinin olduğuna işaret etmektedir. Diğer taraftan, yaşamımızı derinden etkileyecek bir sonraki alanın sabit ve mobil iletişim sektörlerinin yakınsaması olduğuna inanıyoruz. Sabit geniş bant iştirakimiz Superonline aracılığıyla fiber optik omurgamıza yaptığımız yatırımlar da bu inancımızı desteklemektedir. Aynı zamanda, Superonline’ın yakın dönemde imzaladığı Bölgesel Kablo Ağı (“Regional Cable Network”) projesi sayesinde İstanbul, Doğu’nun Avrupa’ya açılan internet kapısı olarak konumlanarak, jeostratejik konumuyla dünyanın yeni internet üssü olacak. Turkcell olarak, yeni stratejik sorumluluklar yüklendiğimiz bu yeni dönemdeki öncü rolümüzün bilincindeyiz. Bu yeni döneme “Turkcell 2.0” adını verdiğimiz stratejimizden güç alarak oldukça iyi hazırlandık. Stratejimiz, müşteri odağının artırılması, daha üstün çözümlerle değer tekliflerinin sunulması ve data kullanımında kullanıcı deneyiminin artırılması şeklinde özetlenebilir. 17 yıllık hikâyemizin ilk bölümü “ses” ile ilgiliyken bir sonraki bölüm kesinlikle “data” ile ilgili olacak. Bu çerçevede, müşteri memnuniyetini ve güvenini operasyonel mükemmeliyet, şeffaflık ve kültürel değişim sayesinde sağlamayı hedefleyen “Cep Anayasası”nı çıkarttık. SÜREYYA CİLİV yatırım yapmaya devam ettik. Kuruluğumuzdan bu yana 18 milyar TL tutarında yatırım yaptık. 3G ve fiber optik altyapımıza yatırımlarımızı büyük ölçüde tamamlayarak rakiplerimize karşı fark yarattık. Önümüzdeki dönemde; temel odak noktamız mobil internetin yanı sıra ses hizmetlerimize ve iştiraklerimizin artan katkısına da odaklanmaya devam edeceğiz. Bu kapsamda, 2010 yılında yurtiçi ve yurtdışı iştiraklerimize yaptığımız yatırımlarımızın arzu edilen sonuçları vermeye başlamasından da ayrıca mutluluk duyuyoruz. Ukrayna’da, kâr odaklı stratejimiz sayesinde operasyonel kârlılığımızı %5,7’den %19’a çıkartırken; sabit geniş bant iştirakimiz Superonline’ın yıllık AVFÖK marjını %1,4’ten %9,8’e çıkarttık. İştiraklerimizin önümüzdeki dönemlerde de başarılı performanslarını sürdüreceklerine inanıyoruz. Ayrıca 2010 yılında imzaladığımız toptan trafik alım sözleşmesi ile Almanya’da mobil sanal operatörlük hizmeti sunarak operasyonlarımızı dokuz ülkeye yaydık. 2010 yılında Türkiye pazarında mobil hat penetrasyonu çoklu SIM kart kullanımındaki azalışın devam etmesi ile 2 puan azalışla %85’e gerilerken, %54’lük abone pazar payımızla liderliğimizi koruduk. 2010 yılı boyunca, müşterilerimize daha da uygun fiyatlar sunarken; hem kullanımı hem de müşteri memnuniyetini artırmayı başardık. New York ve İstanbul borsalarında aynı anda işlem gören tek Türk şirketi olarak, geçtiğimiz 17 yılda Türk halkına ilk günkü heyecanımızla hizmet sunmaya devam ettik. Sermaye piyasalarında uygulanan en iyi uluslararası standartlar ve yönetmelikler doğrultusunda mesleki ahlak değerlerine sadık kalarak, sosyal sorumluluk projeleri gerçekleştirerek, ileri düzeydeki şeffaflığımız sayesinde yatırımcı çıkarlarını koruduk ve böylece yatırımcılarımızla güçlü ilişkiler kurarak faaliyet gösterdik. 2010 yılında maddi sebeplerden dolayı eğitimlerine devam edemeyen okul çağındaki kızlarımıza burs vermeye devam ettik. Kar tanesinden çığa dönüşen “Kardelenler” projemiz ile yılda 10.000 kızımıza burs verdik. Milli Eğitim Bakanlığı ile ortaklaşa yürüttüğümüz “Gönül Köprüsü” projemiz ile üç yıl içinde 130,000 çocuğumuza ulaştık. Aynı zamanda, Türkiye’nin doğu ve güney doğusunda yer alan Erzurum ve Diyarbakır çağrı merkezlerimiz ile 2006 yılından buyana olduğu gibi bölgedeki gençlere iş imkanı sunmaya devam ettik. Sonuç olarak, başarıyla uyguladığımız iş modelimizin somut sonuçlarını görmekten dolayı mutluyuz. İleri teknolojiye yeni yatırımlar yaparak, hizmetimizin hem kalitesini hem de çeşitliliğini artırarak liderliğimizi koruyacağımıza güvenim sonsuzdur. Hem sektörümüzün hem de tüm dünyanın girdiği bu yeni dönemdeki rolümüzün bize verdiği heyecanı sizlerle paylaştığımıza inanıyorum. Tüm müşterilerimize, çalışanlarımıza, iş ortaklarımıza ve hissedarlarımıza bize verdikleri destekleri için teşekkür ederim. Yıl boyunca, en üstün hizmeti sunmaya odaklanan uzun vadeli stratejimiz doğrultusunda, fiber optik omurgamıza, 2G ve 3G şebekemize 14 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 15 Üst Yönetim 9 10 5 12 13 14 6 2 16 11 7 3 1 1 Süreyya Ciliv Genel Müdür 2 Burak Sevilengül Bireysel Pazarlama Fonksiyonel Grubundan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı 3 Koray Öztürkler Kurumsal İletişim ve İlişkilerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı 4 İlter Terzioğlu Şebeke Operasyonlarından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı 5 Emre Sayın Bireysel Stratejik Projelerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı 6 Lale Saral Develioğlu Grup Pazarlama Hizmetleri Fonksiyonel Grubundan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı 7 Selen Kocabaş Kurumsal Hizmetlerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı 8 Serkan Okandan Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Turkcell Faaliyet Raporu 2010 15 9 13 8 4 Emre Şehsuvaroğlu Kurumsal Risk Yönetimi Bölüm Başkanı 10 Ümit Akın Hukuk İşlerinden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı 11 Hulusi Acar Bireysel Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı 12 Tayfun Çataltepe Kurumsal Strateji ve Regülasyonlardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı İlker Kuruöz Bilgi ve İletişim Teknolojilerinden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı 14 Cenk Bayrakdar Ürün ve Servis Yönetiminden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı 15 Ekrem Yener Uluslararası Genişlemeden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı 16 Meltem Kalender Öztürk İnsan Kaynaklarından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı* *14 Mart 2011’den itibaren 17 Üst Yönetim 1 Süreyya Ciliv Genel Müdür 5 Süreyya Ciliv, Turkcell Ailesi’ne Genel Müdür olarak 9 Ocak 2007 tarihinde katılmıştır. 2000-2007 yılları arasında ABD’de Microsoft Global Satış, Pazarlama ve Hizmet Grubu’nda çeşitli yöneticilik pozisyonlarını üstlenmiş, 1997-2000 yılları arasında Microsoft Türkiye’nin Ülke Genel Müdürü olarak görev yapmıştır. Ciliv, 1997’ye kadar ABD Boston’da kurduğu Novasoft Systems Inc’in Genel Müdürlük ve Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini yürütmüştür. Süreyya Ciliv MBA derecesini 1983 yılında Harvard Üniversitesi’nden almış, 1981’de Michigan Üniversitesi Endüstri ve Operasyon Mühendisliği ile Bilgisayar Mühendisliği bölümlerini şeref listesine girerek tamamlamıştır. 2 6 Turkcell Ailesi’ne 2001 yılında katılmıştır. Sevilengül, Ağustos 2010’da Bireysel Müşterilerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevine atanmıştır. Bu göreve atanmadan önce Bireysel Müşteriler Bölüm Başkanlığı ve Pazarlama Bölümünde farklı yönetici pozisyonlarında görev yapmıştır. Orta Doğu Teknik Üniversitesi İşletme Bölümü’nden mezun olan Sevilengül, Georgia Üniversitesi’nde MBA lisansüstü eğitimini tamamlamıştır. 3 4 Kurumsal İletişim ve İlişkilerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı 7 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 8 10 Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Turkcell Ailesi’ne 2000 yılında katılmıştır ve 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak görevini sürdürmektedir. Okandan, bu göreve atanmadan önce Turkcell’de Finansal Kontrol ve Raporlama Bölüm Başkanı olarak çalışmaktaydı. Profesyonel iş hayatına 1992 yılında PricewaterhouseCoopers’ta başlayan Serkan Okandan, daha sonra DHL ve Frito Lay’de Finansal Kontrolör olarak görev yapmıştır. Serkan Okandan Boğaziçi Üniversitesi Ekonomi Bölümü mezunudur. Kurumsal Risk Yönetimi Bölüm Başkanı 13 Ümit Akın 11 14 Hukuk İşlerinden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Hulusi Acar Bireysel Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı 15 Turkcell Ailesi’ne 2007’de katılan Çataltepe, halen Kurumsal Strateji ve Regülasyonlardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürütmektedir. Boğaziçi Üniversitesi’nden Elektrik Mühendisliği lisansı, Michigan Teknoloji Üniversitesi’nden yüksek lisans, California Üniversitesi’nden de doktora derecelerini almıştır. 1990-1998 yılları arası Bell Laboratuarları’nda ARGE Mühendisliği, 1998-2003 yılları arası AT&T’de IP Network Planlama projelerinin yönetimini yaptıktan sonra Aycell’de Teknik Operasyonlar, 2004-2007 yılları arası AVEA’da da Şebeke Operasyonları ve Regülasyondan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmıştır. Çataltepe, 2007 yılında arası Ernst & Young’da Birleşme ve Satın Alma Sonrası Kurumsal Entegrasyon Servisleri Avrupa Telekom Sektör sorumlusu görevini yürütmüştür. Cenk Bayrakdar Ürün ve Servis Yönetiminden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Ekrem Yener Uluslararası Genişlemeden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Turkcell Ailesi’ne Büyük Ölçekli Kurumsal Müşteriler Yönetiminden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak 2007 yılında katılmıştır. Yener, Uluslararası Yatırımlardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürütmektedir. Turkcell’deki görevi öncesinde sırasıyla, 1991-1998 yılları arasında Aysu Dış Tic. A.Ş.’de Satış Müdürlüğü, 1998 yılında Microsoft Türkiye’de Ankara Bölge Yöneticiliği, 2002 yılında Pazarlama Genel Müdür Yardımcılığı ve 2004-2007 yılları arasında Microsoft İş ve Strateji Geliştirme Genel Müdür Yardımcılığı yapmıştır. 1982 yılında İTÜ Metalürji Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Ekrem Yener, 1986 yılında California Üniversitesi Berkeley’de Materials Science ve 2002 yılında Kellogg Üniversitesi’nde üst düzey pazarlama yönetimi konusunda yüksek lisanslarını tamamlamıştır. Tayfun Çataltepe Kurumsal Strateji ve Regülasyonlardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Bilgi ve İletişim Teknolojilerinden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Turkcell ailesine 2000’de katılmıştır. 1 Eylül 2009’dan bu yana Ürün ve Servis Yönetiminden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürütmektedir. Profesyonel iş hayatına Arçelik’te başlayan Cenk Bayrakdar, Arçelik’te IT ve Üretim Takımı yöneticiliklerinin ardından, 2001-2002 yılları arasında Corbuss’da İş Geliştirme Koordinatörü olarak, 2002-2004 yıllarında Turkcell İş Ortakları Bölüm Yöneticisi olarak görev yapmıştır. Bayrakdar, Turkcell’deki mevcut görevine atanmadan önce Turkcell’de Bilgi ve İletişim Teknolojilerinden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmıştır. Turkcell ailesine 2000 yılında katılmıştır ve 10 Aralık 2009’dan beri Turkcell Bireysel Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini sürdürmektedir. Hulusi Acar, lisans eğitimini İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi’nde 1995 yılında tamamlamıştır. THY ve Koçtaş A.Ş.’de satış pozisyonlarında çalışan Acar, 2000-2004 yılları arasında Turkcell’de Saha Satış Yöneticisi, Marmara Bölgesi Koordinatörü ve Türkiye Satış Müdürü, 2004-2006 yılları arasında da Turkcell’in Ukrayna’daki iştiraki olan Astelit’te Satış ve Müşteri İlişkileri Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmıştır. Hulusi Acar, 2006’dan bu yana Turkcell’de sırasıyla Satış Yönetimi ve Toptan Satış ve Dağıtım Yönetimi Bölüm Başkanlığı görevlerini yürütmüştür. 12 İlker Kuruöz Turkcell Ailesi’ne 2006 yılında katılmıştır. Profesyonel iş hayatına 1994’de ABT’de başlamıştır. NCR’da Sistem Danışmanı, Garanti Teknoloji’de Bölüm Yöneticisi ve Accenture’da Kıdemli Müdür olarak çalışan Kuruöz, 2006 yılında Turkcell’e katıldıktan sonra 2007-2009 yılları arasında İş ve Teknik Çözümler Yönetimi Bölüm Yöneticisi olarak görev yapmış, 1 Eylül 2009’da Bilgi ve İletişim Teknolojilerinden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevine atanmıştır. 1992’de Bilkent Üniversitesi Bilgisayar ve Enformatik Mühendisliği bölümünden mezun olan Kuruöz, yüksek lisans eğitimini de aynı üniversitede tamamlamıştır. Turkcell ailesine 2002’de katılmıştır ve 1 Şubat 2010’dan itibaren Hukuk İşleri Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmaktadır. Ümit Akın, 2010’a kadar Turkcell Hukuk İşleri Bölümü’nde Bölüm Başkanı olarak görev almıştır. 1996’da Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku Ana Bilim Dalı’nda araştırma görevlisi olarak başladığı kariyerine, Ericsson İletişim Hizmetleri A.Ş.’de avukat olarak devam etmiştir. Ümit Akın, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden 1995’te mezun olduktan sonra aynı fakültenin Kamu Hukuku Bölümü’nde master yapmıştır. Selen Kocabaş Serkan Okandan Emre Şehsuvaroğlu Emre Şehsuvaroğlu, Turkcell Ailesi’ne 2006 yılında katılmış ve 13 Kasım 2006 tarihinden beri Kurumsal Risk Yönetiminden Sorumlu Bölüm Başkanı olarak görevini sürdürmektedir. Turkcell’de Sarbanes-Oxley Yasası uyumluluğu, iç denetim, kurumsal risk yönetimi, iş sürekliliği program yönetimi ve bilgi güvenliği gibi konularda çalışmaktadır. Profesyonel iş hayatına 1993 yılında Deloitte Bağımsız Denetim firmasında başlayan Şehsuvaroğlu, bu firmada 10 yıl çalışmasını takiben, 2003-2006 yılları arasında Arkas Holding’te Denetim Grup Müdürü olarak görev yapmıştır. Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Sertifikalı İç Denetçi mesleki unvanlarına sahip olan Emre Şehsuvaroğlu, Marmara Üniversitesi İngilizce İşletme mezunudur. Grup Pazarlama Hizmetleri Fonksiyonel Grubundan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Turkcell Ailesi’ne 2003 yılında katılmıştır ve Kurumsal Hizmetler Genel Müdür Yardımcısı olarak görevini sürdürmektedir. Bu görevinden önce Turkcell’de Çalışan İlişkileri Yönetimi, İç İletişim, Akademi, Turkcell Grup Organizasyonel Gelişim, Satınalma ve Kontrat Yönetimi ve İdari İşler Bölümlerinden Sorumlu İş Destek Genel Müdür Yardımcısı olarak görevini sürdürmekteydi. İş hayatına Koç Holding’de MT olarak başlayan Kocabaş, Arçelik’te İnsan Kaynakları Uzmanı, Marshall’da İnsan Kaynakları Koordinasyon Şefi, DanoneSA’da İnsan Kaynakları Direktörü olarak çalışmıştır. İstanbul Üniversitesi İngilizce İktisat Bölümü mezunu olan Kocabaş, Marmara Üniversitesi’nde insan kaynakları yönetimi lisansüstü eğitimini tamamlamıştır. Şebeke Operasyonlarından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı 18 9 Kurumsal Hizmetlerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı İlter Terzioğlu 2003 yılında Turkcell’e katıldı. 1993 yılından bu yana iletişim sektöründe çalışan Terzioğlu, Ericsson, Superonline ve Show TV’de Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yaptı. Terzioğlu, 1 Nisan 2006 tarihinde Şebeke Operasyonları ve Regulasyonlar Genel Müdür Yardımcılığı görevine atanmadan önce, Turkcell’de İş Stratejileri, Regulasyon ve Risk Konsolidasyonu Bölüm Başkanı olarak çalışmaktaydı. İlter Terzioğlu İstanbul Üniversitesi Ekonometri Bölümü mezunudur. Lale Saral Develioğlu Turkcell Ailesi’ne 2003 yılında katılmıştır. 2006-2010 yılları arasında Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak görev almış olan Develioğlu, Ağustos 2010’dan itibaren Grup Pazarlama Hizmetleri Genel Müdür Yardımcılığına atanmıştır. Bu göreve atanmadan önce Turkcell’de Aralık 2003’ten Haziran 2006’ya kadar Bireysel Pazarlama Bölüm Başkanı olarak çalışmıştır. Profesyonel iş hayatına Unilever’de başlayan Develioğlu, 5 yıl Marka Müdürü, 7 yıl da Pazarlama Müdürü olmak üzere 1992-2003 yılları arasından toplam 12 yıl Unilever’in birçok marka ve pazarında çalışmıştır. Develioğlu, Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü mezunudur. Lisansüstü eğitimini Amerika’da Rensselear Polytechnic Enstitüsü’nde yöneylem araştırma ve yönetim mühendisliği üzerine tamamlamıştır. Koray Öztürkler Turkcell Ailesi’ne 1998 yılında katılmıştır. 9 Nisan 2008’den beri kurumsal iletişim, yatırımcı ilişkileri ve kurumsal vatandaşlık fonksiyonlarını da kapsayan Kurumsal İletişim ve İlişkilerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürüten Öztürkler, bu göreve atanmadan önce Turkcell’de Yurt Dışı İş Geliştirme Direktörü ve ardından Yatırımcı İlişkilerinden Sorumlu Bölüm Başkanı olarak görev yapmıştır. İş hayatına ABD’de Accenture Consulting’de başlayan Koray Öztürkler, daha sonra Yapı Kredi Bankası’nda görev yapmıştır. Öztürkler, Johnson C. Smith Üniversitesi Pazarlama Bölümü mezunudur. Mercer Üniversitesi’nde Yönetim Bilişim Sistemleri konsantrasyonu üzerine MBA lisansüstü eğitimini tamamlamıştır. Bireysel Stratejik Projelerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Bireysel Stratejik Projeler Genel Müdür Yardımcılığı görevini sürdürmektedir. Bu göreve atanmadan önce Kurumsal Müşteriler Yönetiminden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı ve Kurumsal Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürütmüştür. 2005-2006 yıllarında Evyap Pazarlama ve Tic. A.Ş.’de Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı, 2002-2005 yılları arasında Kodak A.Ş.’de Genel Müdür olarak görev almıştır. 1999-2002 yılları arasında Microsoft Türkiye’de Pazarlama Genel Müdür Yardımcılığı, 1992-1999 yılları arasında ise Unilever’de Zincir Mağazalar, Ticari Pazarlama, Pazarlama Müdürlüğü yapmıştır. Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Emre Sayın, Rutgers Üniversitesi’nde yüksek lisansını tamamlamıştır. Burak Sevilengül Bireysel Pazarlama Fonksiyonel Grubundan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Emre Sayın 16 Meltem Kalender Öztürk İnsan Kaynaklarından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı *Turkcell ailesine 1998 yılında katılmıştır. 2001 – 2011 yılları arasında Çalışan İlişkileri Yönetimi Bölüm Başkanı olarak görev yapan Öztürk, bu görev çerçevesinde eğitim yönetimi, performans ve yetenek yönetimi, ücretlendirme, çalışan ilişkileri, organizasyonel gelişim ve kalite yönetimi alanlarında sorumluluklar yürütmüştür. 14 Mart 2011 tarihinden itibaren İnsan Kaynakları Genel Müdür Yardımcısı olarak görevini sürdürmekte olan Öztürk, Logo Business Solutions ve Işıklar Holding’te de İnsan Kaynakları Yönetimi alanında çalışmıştır. Meltem Kalender Öztürk, Marmara Üniversitesi İşletme Bölümü mezunudur. 19 Turkcell’le Hayat Daha Fazla Hayat Turkcell, 17 yılda her ihtiyaca özel iletişim çözümleri yarattı, yenilikleriyle yaşam alışkanlıklarını değiştirdi, genç sporcularına desteğini, milli takımlara gönlünü verdi, okumak isteyen Kardelenlerin ellerinden tuttu; Türkiye’nin Turkcell’i oldu. Şimdi doğudan batıya Türkiye’ye daha fazla hayat götürme zamanı. Çünkü bu ülkede hayat var, hepimizin hayalinde daha iyisi var. 20 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Teknoloji, her geçen gün değişiyor, gelişiyor. Bundan 5 sene önce hayal bile edemeyeceğimiz teknolojiler, hayatımızın vazgeçilmez parçaları haline geliyor. Günlük hayatlarımızı ve işimizi artık ceplerimizde taşıyoruz. Hepimiz her an, her yerde ulaşılabilir olmak; dilediğimiz bilgiye ve sevdiklerimize kolayca erişebilmek istiyoruz. Turkcell; teknolojisi, yenilikleri, hizmetleri, servisleri ve sosyal sorumluluk projeleriyle sadece abonelerine değil, Türkiye’ye daha fazlasını vermek için çalışıyor. Teknolojik altyapısı, sunduğu avantajları ve hizmetleri, Türkiye’ye yaptığı yatırımlarla fark yaratan Turkcell, 17 yılda her ihtiyaca özel iletişim çözümleri yarattı, yenilikleriyle yaşam alışkanlıklarını değiştirdi, genç sporcularına desteğini, milli takımlara gönlünü verdi, okumak isteyen Kardelenlerin ellerinden tuttu; Türkiye’nin Turkcell’i oldu. Ve şimdi doğudan batıya Türkiye’ye daha fazla hayat götürme zamanı. Çünkü bu ülkede hayat var, hepimizin hayalinde daha iyisi var. İşte bu yüzden bize daha fazla mutluluk, daha fazla başarı, daha fazla kolaylık, daha fazla iletişim, daha fazla kazanç, daha fazla bereket, daha fazla destek, daha fazla umut, daha fazla seçenek, daha fazla özgürlük, daha fazla eğitim lazım. Şimdi Turkcell’le hayat, daha fazla hayat. TURKCELL’LE HAYAT DAHA FAZLA HAYAT 21 DAHA ÜSTÜN TEKNOLOJİ DAHA FAZLA HAYAT 22 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Daha Üstün Teknoloji Daha Üstün Teknoloji Daha Yeni Teknolojilere, Daha Fazla Yatırım Yaparak Daha Yaygın, Daha Kaliteli ve Daha Hızlı İletişim 2010 yılında Turkcell Grup olarak 1,7 milyar TL yatırım yaptık En Geniş Kapsama Alanı 2G teknolojisinde 31 Aralık 2010 itibarıyla Türkiye nüfusunun %99,07’sini ve Türkiye coğrafyasının %86,97’sini kapsarken; şebeke genelinde %100’ü EDGE destekli hücrelerimizle en geniş abone kitlesine en kaliteli hizmeti sunmayı 2010’da da sürdürdük. 3G’de ise %82’ye varan nüfus kapsaması ile Türkiye’de liderliğimizi sürdürdük. Dünyada 2G/3G operatörleri arasında bir ilk olan “Uydu haberleşmesi üzerinden 3G hizmeti” ile iDirect VSAT sistemlerini kullanarak 3G baz istasyonunu uydu üzerinden şebekeye bağladık. Böylece yerleşim merkezlerinde tecrübe ettiğimiz 3G hızlarını; ülke sınırları içerisinde her yerde (Altyapı firmalarının hizmet götüremediği, mikrodalga haberleşmesinin imkansız olduğu kırsal alanlarda, zor hava koşullarında, afetlerde, şenlik ve festivallerde) müşterilerimizle buluşturma imkanına sahip olduk. Geniş Uluslararası Kapsama 31 Aralık 2010 itibarıyla 208 ülkede 662 operatörle uluslararası dolaşım hizmeti veriyoruz. Ülke sayısı bazında dünyanın %95’ini, Avrupa’nın ise %100’ünü kapsıyoruz. Müşterilerimize 108 ülkede, 204 operatörle 3G hızını yurtdışında da yaşatmaya devam ediyoruz. En Yeni Teknoloji Her zaman olduğu gibi şebekemizi en yeni teknolojilere sürekli hazır hale getirdik ve teknoloji alanındaki liderliğimizi açık ara sürdürmeye devam ettik. 24 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 3G’de 42 Mbps Hıza Ulaştık 3G’de, çift frekans teknolojisini (Dual Carrier) kullanarak 42,2 Mbps hıza ulaştık; dünyada bu teknolojiyi hayata geçiren ilk 10 operatörden biri olduk. 2G’de Hızımızı Katladık Mobil iletişim alanında en son teknolojik gelişmelerden olan EEDGE (Evolved EDGE) teknolojisinin testini, dünya çapında ilkler arasında yer alarak, şebekemizde başarı ile gerçekleştirdik. Mobil internet uygulamaları ve data servislerinde en iyi kullanıcı deneyimini yaşatan EEDGE teknolojisi ile GSM/2G hizmetlerinde müşteri hızı iki katına çıkmaktadır. En Hızlı Mobil İnternet Uluslararası bağımsız ölçümleme şirketi P3 Communications’ın İstanbul, Ankara ve İzmir’de yaptığı saha ölçümlerinde 3G internet hızında 2009 yılında olduğu gibi yine Türkiye’deki mobil operatörler arasında lider olduk ve sertifikalandırıldık. Türk ve Avrupalı operatörlerin müşterilerine sunduğu 3G mobil internet hızlarının kıyaslandığı Paris, Berlin, Londra ile İstanbul, Diyarbakır, Trabzon’da yapılan saha ölçümlerinde ise “Ortalama Mobil İnternet Hızı”nda, 15 operatör içinde birinci olduk ve bu bağımsız ölçüm ve değerlendirme firması IRIS Telekom tarafından tescillendi. Yine Ericsson tarafından 2010 yılında gerçekleştirilen Global 3G Performans Karşılaştırma Raporu’na göre Turkcell şebekesine ait 6 santralden ikisi ile veri hız figüründe dünya genelinde değerlendirmeye katılan 657 santral içinde birinci ve ikinci olduk. Kalan 4 santralimizle ise en hızlı ilk 10 santral arasında yer aldık. Fiber Omurga ile Güçlendik Şebeke altyapımızı, Turkcell Grup şirketi olan Superonline’ın 73 ilde toplam 22 bin km’yi aşan fiber optik omurgası ile güçlendirdik. Artık şebeke trafiğimizin %69’unu Superonline taşıyor. KKTC-Türkiye fiber hattına alternatif transmisyon sağlanması amacıyla Superonline ile birlikte Radyo Link bağlantısında 95 km ile dünyadaki en uzun deniz atlama uygulamalarından biri gerçekleştirildi. Superonline, 2009 yılının Aralık ayında BOTAŞ’ın fiber optik altyapısının 15 yıllığına kiraya verilmesi için açtığı ihaleyi 20 milyon 900 bin Euro’luk teklifiyle kazandı. Superonline bu ihaleyle BOTAŞ’ın 11 bin 280 kilometrelik güzergâhını da kullanarak, Türkiye’deki tüm coğrafi bölgelere ulaşmış oldu. Superonline; ihalenin sağladığı güzergâhla hâlihazırdaki iki yurtdışı çıkış noktasına yeni yurtdışı çıkışları ekleyerek, 2010 sonu itibarıyla yurtdışı çıkışlarını yediye, ulaştığı fiber optik altyapısını da 22 bin km’nin üzerine çıkardı. Superonline, 2011 yılında da yatırımlarına seçici bir şekilde devam edecek. Superonline, 5 ülkeden 7 operatörün yer aldığı RCN (Regional Cable Network) projesine Aralık 2010’da imza attı. Bölgenin en uzun kesintisiz karasal internet altyapısı üzerinde 2011 yılının ikinci yarısından itibaren hayata geçecek olan bu proje, Birleşik Arap Emirlikleri’nin Füceyre kentinden İstanbul’a kadar uzanan 7 bin 750 km’lik güzergâhı ile 2 milyar insana internet kullanımının kapısını açacak. Proje içerisinde Doğu’nun Avrupa’ya açılan internet kapısı olarak konumlanan İstanbul ise bu jeostratejik konumuyla dünyanın yeni internet üssü olacak. Superonline, İstanbul’un internet üssü olması için yapılan uluslararası yatırımların Türkiye bacağının da tamamlanmasına katkıda bulunmak amacıyla, Türkiye’nin önde gelen 6 internet servis sağlayıcısı (Borusan Telekom, Doğan Telekom, Global İletişim, Grid Telekom, Koç.net ve TurkNet) ile bir araya gelerek Türkiye Network Altyapı Platformu’nu (TNAP) kurdu. İnternet Deneyimini En iyi Şekilde Yaşatan Cihazlar ve Uygulamalar ile Mobil İnternet Kullanımını artırmaya devam ettik 2010’da sunduğumuz yenilikçi 3G’li ürün ve servislerle müşterilerimizin hayatında fark yaratmaya devam ettik. 3G’de 42,2 Mbps Hız 3G ile %82 kapsama 22 bin+ km fiber optik omurga Ericsson tarafından 2010 yılında gerçekleştirilen Global 3G Performans Karşılaştırma Raporu’na göre Turkcell şebekesine ait 6 santralden ikisi ile veri hız figüründe dünya genelinde değerlendirmeye katılan 657 santral içinde birinci ve ikinci olduk. 25 Daha Üstün Teknoloji Turkcell olarak müşterilerimizin her an her yerden hayata daha fazla bağlanmaları için en iyi mobil internet deneyimini daha fazla sunuyoruz. Dual Carrier teknolojisine uyumlu 43,2 Mbps’lik Turkcell 3G VINN modemimizle müşterilerimiz, hızlarını ikiye katlayarak benzeri olmayan bir internet hızına kavuşuyor. Mart ayında Türkiye’de bir ilk olarak satışa sunduğumuz Turkcell 3G MultiVINN ile 5 kişi her an her yerde, özgürce 3G hızında kablosuz olarak internetin keyfine varabiliyor. Ekim ayında pazardaki en kısa süreli kontratlı kampanya unvanını elinde tutan, müşterilerimizin çok yüksek ilgisini gören 3 aylık VINN kampanyamızı lanse ettik. Cepten internet kullanıcı penetrasyonunu geliştirdiğimiz uygulamalar ve sosyal ağ sitelerine mobil erişimi kolaylaştırıp özendirerek artırdık. Ocak ve Mayıs aylarında lanse ettiğimiz Facebook Bedava ve Facebook Zero kampanyalarıyla tüm Turkcell’lilerin cep telefonlarından Facebook’a ücretsiz bağlanabilmelerini sağladık. Özellikle gençlerin yoğun ilgi gösterdiği kampanyalarımız sayesinde günde ortalama 1,2 milyon abonemiz cepten Facebook’a giriş yapıyor. 2010 yılında sunmuş olduğumuz akıllı cihaz teklifleri ile mobil internet kullanımını artırmaya devam ettik. Yıl sonu itibari ile şebekemizdeki akıllı cihaz sayısı 2 milyon olurken; akıllı cihaz kullananların toplam abonelerimiz içindeki payı %6 oldu. 3G’nin 1. yılında daha fazla müşterimiz Turkcell’li hayatı dolu dolu yaşasın diye ilk kez 7 üretici ve 70’i aşkın modelin aynı kurguya dahil olduğu “3G’li Cep Telefonu Kampanyası”nı hayata geçirerek yoğun bir iletişim ile müşterilerimize duyurduk. Bu sayede müşterilerimize dilediği 3G‘li telefonu çok avantajlı bir Turkcell teklifi ile alma özgürlüğü sağladık. 2010 yılında şebekemizdeki akıllı cihaz sayısı 2 milyon olurken; akıllı cihaz kullanan abonelerimizin toplam abonelerimiz içindeki payı %6 oldu. 26 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Cepten internet kullanıcı penetrasyonunu geliştirdiğimiz uygulamalarla ve sosyal ağ sitelerine mobil erişimi kolaylaştırıp özendirerek artırdık. Apple’ın bütün dünyada büyük ilgi yaratan ürünü iPhone 4’ü, 24 Eylül’de Turkcell teklifleri ile müşterilerimize sunduk. iPhone 4’ün 16 GB ve 32 GB hafıza kapasiteli iki farklı modelini farklı internet ve konuşma paketleriyle müşterilerimiz ile buluşturduk. Nokia’nın global “Comes With Music (CWM)” müzik platformunun Türkiye ayağı, bu platformun yepyeni iki ürünü olan X6 ve 5235 lansmanlarıyla Türkiye pazarında ilk kez Turkcell’le, Turkcell kanallarında satışa sunuldu. Nokia Comes With Music konsepti ile milyonlarca yerli ve yabancı müziği bir yıl boyunca X6 ve 5235 modellerini alanlara bedava indirebilme imkanı sağladık. Samsung 2010 flagship ürünü Galaxy S, Türkiye pazarında ilk kez Turkcell ile satışa sunuldu. Nokia E72’yi, uygun ödeme seçenekleri ile 3G hızında internet keyfi sürme ve sevdikleriyle görüntülü görüşme yapabilme avantajlarıyla müşterilerimizle buluşturduk. Bilgisayara benzer internet deneyimini ve dokunmatik ekranı bir arada sunan HTC Touch2 (ilk kez Turkcell’de) ve pazardaki en geniş ekran (4.3’’) ve en hızlı işlemciye (1 Ghz) sahip ürün olan HD2, çok avantajlı kampanya teklifiyle Turkcell’de tüketicilerle buluştu. Samsung Galaxy Tab, Türkiye’de ilk kez Turkcell 3G farkı ve avantajlarıyla piyasaya çıktı. Bir tabletten beklenecek her şeyi sunmasının yanı sıra ses, kısa mesaj ve görüntülü görüşme özellikleri olan Samsung Galaxy Tab’e Turkcell müşterileri avantajlı konuşma, mesajlaşma ve internet teklifleriyle sahip olabiliyor. Turkcell Markalı İlk Telefonumuz T10’u Müşterilerimize Sunduk Mobil internette fırsat eşitliği sunmak amacı ve “Herkese akıllı telefon” sloganıyla Android-tipi Turkcell markalı akıllı cihaz T10’u 3G MultiVINN ile 5 kişilik özgürce internet 43,2 Mbps’lik Turkcell 3G VINN 1,2 milyon günlük Facebook kullanıcısı Dual Carrier teknolojisine uyumlu 43,2 Mbps’lik Turkcell 3G VINN modemimizle müşterilerimiz, hızlarını ikiye katlayarak benzeri olmayan bir internet hızına kavuşuyor. 27 Daha Üstün Teknoloji müşterilerimizin kullanımına sunarak Turkcell tarihinde bir ilki gerçekleştirdik. Kullanım kolaylığı sağlayan menüsü ve çekici tasarımıyla dikkat çeken Turkcell T10, gelişmiş bir mobil internet deneyimiyle hayata her an bağlı olmayı sağlıyor. 3G hızında mobil interneti, cepten TV izleme servisi, şık tasarımı, dokunmatik ekranı, özel Turkcell uygulamaları, en popüler internet sitelerine tek tıkla erişim imkanı ve uygun fiyatıyla büyük beğeni toplayan Turkcell T10 ile abonelerimizin internet alışkanlıklarını değiştirmeye, kullanımlarını artırmaya devam ettik. Turkcell T10 aboneleri, T10 almadan önceki döneme göre 10 kat fazla mobil internet kullanmaya başladı. Müşterilerimizin Hayatını Daha Fazla Kolaylaştırmak İçin Yeni Ürün ve Servislerimizi Sunmaya Devam Ettik Lokal pazarın ihtiyaçlarına cevap vermek üzere küresel trendleri yakından takip ediyor, iş ortaklarımız ile birlikte yaratıcı ve sektöre öncülük eden çözümler sunmaya devam ediyoruz. 2010’da mobil internet ve servis gelirlerimiz toplam Turkcell Türkiye gelirinin %20’sini oluşturdu. Data ve mesajlaşma hariç, katma değerli servisleri 2010’da 20 milyondan fazla müşterimiz kullandı. Turkcell Yetenek & Platformları Turkcell, kullanıcı deneyimini zenginleştiren, ürün ve servislerinin farkedilirliğini arttıran platformlara yatırım yapıyor. Turkcell Uygulama Dükkanı, 3000’i aşkın uygulama ve 1000’i aşkın uyumlu cep telefonu ile kullanıcıların ücretsiz ve ücretli uygulama indirmesine olanak tanıyor. Saniyede bir uygulama indirilen Uygulama Dükkanı’nın 4 milyonu geçen tekil kullanıcısı, 2010 yılında 19 milyon uygulama indirdi. Turkcell’e ait Pusula, Seyahat, Goller Cepte, MobilTV, Gezenzi, Footbo ve Tıklakazan gibi 22 uygulamanın indirilme sayısı ise 3,8 milyonu geçti. Pazarın ihtiyaçlarına cevap vermek üzere küresel trendleri yakından takip ediyor, iş ortaklarımız ile birlikte yaratıcı ve sektöre öncülük eden çözümler sunmaya devam ediyoruz. 28 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Müzik Servisleri Turkcell, GncPlay müzik platformu ile kullanıcıların her an her yerde müzik dinleme ihtiyacını karşılıyor. Platformun herkes tarafından kullanılıyor olmasına ek olarak kullanıcı arayüzü özellikle gençlerin kullanımına uygun olacak şekilde tasarlandı. Kullanıcılar limitsiz müzik dinleyebilir, belirli radyoları takip edebilir, şarkı listesi oluşturabilir ve bu listeleri arkadaşlarıyla paylaşabilir. Turkcell’in Çalarken Dinlet servisi ise kullanıcıların kendilerini arayanlara istedikleri müziği dinletebilmelerine olanak sağlıyor. TV & Video Servisleri 3G hızında veri akışı sağlayan Turkcell MobilTV servisi ile aboneler, cep telefonlarından, TV kanallarını ve kayıtlı içeriği izleyebiliyorlar. Turkcell, ayrıca turkcell-im ve Uzman Tv wap sayfaları aracılığıyla, kayıtlı video servisleri sunuyor. Turkcell-im wap sayfası, internetteki, genel erişime açık, çeşitli kaynaklardan derlenen popüler videoları sunuyor. Sosyal Komünite ve Eğlence servisleri Turkcell, sunduğu çeşitli spor servisleri içinde Türkiye’deki popülerliği ve taraftar kitlesinin büyüklüğü dolayısıyla futbola özel bir alan ayırmış durumda. Lider bir ulusal TV kanalı ile işbirliği içinde olan Turkcell, Sosyal Futbol Platform’u olan Footbo.com’u Türkçe olarak kullanıcılarına sunuyor. Kullanıcılar, fan sayfası yapabiliyor, forumlarda birbirleriyle konuşabiliyorlar. Ayrıca Turkcell, 2010 yılında, online bir sosyal oyun olan Footbocity’i lanse ederek, futbol taraftarları tarafından geniş kabul gördü. Kullanıcılar, interaktif oyunlar oynayabiliyor ve kendi sanal şehirlerini kurabiliyorlar. Gezenzi, lokasyon bazlı sosyal mikroblog servisi ile kullanıcılar, statü bilgilerini, fotoğraflarını ve yorumlarını paylaşabilir, ilgi noktaları hakkındaki yorumları ve mesajları takip edebilirler. Bilgi Servisleri Turkcell, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile birlikte geliştirdiği İBB Cep Trafik mobil uygulaması ile İstanbul’un trafiği hakkında güncel ve güvenilir bilgiler vererek kullanıcıların hayatını kolaylaştırmaktadır. Bu uygulama, 2008 yılındaki lansmandan beri 1 milyon kere indirildi. Lokasyon bazlı Turkcell Pusula uygulaması ile kullanıcılar, belirli bir alan içerisinde kendi lokasyonlarına en yakın polis merkezi, eczane, hastane vb. alanları görebiliyorlar. Turkcell Seyahat isimli gezi rehberi servisi ile kullanıcılar belirli havayolu şirketlerinden rezervasyon yapabilir, bilet satın alabilir, uçuş bilgisi sorgulayabilir ve gidecekleri yer hakkında hava durumu raporu alabilirler. Kim Aramış servisi, kullanıcıya, telefonu kapalı/çekim dışı alanda olduğunda kendisine gelen aramaları, telefonunu açtığında SMS ile ileten bir bilgi servisidir. Ayrıca, ortak adres defteri özelliği ile arayan telefon numarasını, adres defterindeki kişi ismi ile eşleştirerek daha zengin bir deneyim sağlamak mümkün. Eğitim Servisleri Okul.com.tr, öğretmenler, veliler ve öğrenciler için geliştirilmiş bir online eğitim platformudur. Zengin eğitim kaynaklarını, sosyalleştirilmiş içerik ile sunarak iletişimi kuvvetlendirir. Aynı zamanda, erişkinlerin hayat boyu eğitim alabilecekleri bir platform olmayı amaçlamaktadır. 19 milyon download 3 bin+ uygulama 22 Şebekemizde 2 milyon akıllı cihaz Turkcell markalı uygulama T10: Samsung Galaxy Tab İlk Turkcell markalı akıllı cihaz Türkiye’de ilk kez Turkcell’de ‘‘Herkese akıllı telefon” sloganıyla ilk Turkcell markalı cihaz T10’u müşterilerimizin kullanımına sunduk. 29 Daha Üstün Teknoloji Mobil Finansal Servisler Turkcell Mobil Ödeme servisi ile kullanıcılar, üye işyerlerinde, 35 TL’ye kadar olan harcamalarında, Turkcell fatura veya TL hesaplarını kullanabilirler. Turkcell Mobil Ödeme servisi 470’i aşkın noktada kullanılabiliyor. Turkcell, Visa Avrupa ve Yapı Kredi, Avrupa’nın ilk temassız ödeme çözümünü, iPhone için lanse etti. Diğer Servisler “Tıkla Konuş” yeteneği ile kullanıcılara telefon numaralarını göstermeden arama yapabilme imkanı sunuyoruz. Kullanıcı, anlaşmalı internet sitelerinde, “tıkla konuş” düğmesine bastığında, arama yapan ve aranan numara arasında görüşme, numara çevirmeye gerek kalmadan başlatılıyor. Turkcell müşterileri, cep telefonu numaralarını paylaşmak istemedikleri herhangi bir durumda, kendilerine özel tahsis edilen Rumara’yı kullanarak diğer Turkcell’lilerle anında görüşmeye başlayabiliyor. Rumara aboneleri sadece başka Rumara aboneleri tarafından değil, tüm Turkcell’liler tarafından aranabiliyor. Makinalar arası İletişim 2009 yılından beri Turkcell, M2M ismi verilen makinalar arası iletişim sektörüne, araba telematikleri, takım takibi, filo yönetimi, POS terminalleri, güvenlik alarmları, akıllı metreler ve satış ekibi otomasyon süreçleri konularında odaklanmaya devam ediyor. Lokasyon ve Otantikasyon Alanında bir ilk olan lokasyon bazlı anket uygulaması, anketi gerçekleştiren kişinin, oyların yer bazında dağılımını harita üzerinde görebilmesine imkan sağlamakta ve karar vermelerinde yeni bir boyut katmaktadır. Turkcell Uygulama Dükkanı, 3000’i aşkın uygulama ve 1000’i aşkın uyumlu cep telefonu ile kullanıcıların ücretsiz ve ücretli uygulama indirmesine olanak tanır. 30 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 İki yıl içerisinde yaptığımız 31 patent başvurusunun üzerine bir yıl içerisinde 26 başvuru daha ekledik, uluslararası başvuru sayımızı 18’e çıkardık. Pusula Mobil İmza servisi, kullanıcıların elektronik döküman ve işlemleri, kanuni olarak ıslak imzaya denk olan dijital imza ile imzalamalarını sağlar. Şu an pazarda, 50 uygulama sağlayıcı mevcut olup, bu sağlayıcılar bankacılık, e-devlet, sigorta, sağlık, e-ticaret sektörlerine dağılmış durumdadır. Turkcell Teknoloji ile Ar-Ge Dünyasına Adımızı Yazdırdık Avrupa’nın önde gelen ve teknolojiye yön veren 200’ün üzerinde şirketi, araştırma merkezi ile birlikte çok sayıda proje yapıyoruz. 2 yıl içerisinde yaptığımız 31 patent başvurusunun üzerine bir yıl içerisinde 26 başvuru daha ekledik, uluslararası başvuru sayımızı 18’e çıkardık. Geçen yıl Türkiye’de sektörümüzde patent başvuruları ile lider olurken, bu yıl arayı açtık. Yeni ürünler geliştirdik; SIM kart konusundaki teknolojik bilgi birikimimiz ile Turkcell abonelerinin SIM kartlarını ve bu SIM kartlar üzerinde koşan uygulamaların tamamına yakınını tek noktadan yönetebilecek altyapıları geliştirdik. Diğer yandan, lisans ve ek geliştirme maliyetlerini düşürmek, aynı zamanda daha istikrarlı servis sağlamak amacıyla Mobil İmza platformunu, 2010 yılı ikinci çeyreğinde devreye aldık. NFC (Near Field Communication) teknolojisine ilişkin 2008 yılında başlayan geliştirmeler 2010 yılında hız kazanarak yılın son aylarında tamamlandı. Turkcell, bu sayede, bankacılık sektöründe kullanılan kredi kartı gibi çeşitli uygulamaları SIM karta güvenli bir şekilde gönderebilecek ve mobil cüzdan konseptinin gelişmesine yol açacak altyapılara kavuştu. Tıklakazan Seyahat MobilTV Goller Cepte Gezenzi İBB Cep Trafik Saniyede bir uygulama indirilen Uygulama Dükkanı’nın 4 milyonu geçen tekil kullanıcısı, 2010 yılında 19 milyon uygulama indirdi. 31 DAHA FAZLA AVANTAJ DAHA FAZLA HAYAT 32 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Daha Fazla Avantaj Daha Fazla Avantaj Daha Kalitelisini Uygun Fiyata Sunan, Daha Fazla Alanda Daha Çeşitli Teklifler Bireysel ve kurumsal müşterilerimize farklı kullanım ihtiyaçlarına yönelik daha avantajlı tarife seçenekleri ve fark yaratan çözümler sunmaya devam ettik Sektör lideri olarak 2010 yılında sadece kendi abonelerimizin değil, herkesin rahat rahat Turkcell kalitesini deneyimlemesi için “Benim Turkcell’im Senin Turkcell’in Kampanyası”nı sunduk. Bir hafta gibi kısa bir sürede 1,5 milyonu aşkın kişi Turkcell kalitesi ve farkını yaşadı. Teşekkürler Kampanyası ile yıllardır Turkcell’i tercih eden bireysel faturalı müşterilerimize bizimle geçirdikleri yıllara karşılık olarak haftada 3 güne kadar, 06.00–18.00 arası Turkcell’lilere bedava konuşma hediye ettik. Bu şekilde müşterilerimize Turkcell’de geçirdikleri yılların ne kadar değerli olduğunu göstermiş ve verdiğimiz hediye sayesinde müşterilerimizi memnun ederek Turkcell’e bağlılıklarını artırmış olduk. Müşterilerimizin ihtiyaçlarını karşılayan çiftçi, kamu gibi özel tarife ve kulüplerle cazip teklifler sunmaya devam ettik. Cazip iletişim tekliflerinin yanı sıra verimi artırmaya yönelik mobil eğitimler, lokasyona özel günlük hava durumu, Türkiye’den ve dünyadan haberler, ürüne özel bilgiler ve anlaşmalı kuruluşlardan indirim fırsatları da sunduğumuz Turkcell Çiftçi Paketi, yoğun ilgi ile karşılandı. Yerel kampanyalarla hem kırsal yörelerde hem de kalkınmada öncelikli illerde müşterilerimize avantajlar sunarak bu bölgelerde pazar payımızı büyüttük. Hazır Kart dünyasında müşterilerimizi ilk defa aylık hem ses hem de SMS faydasını aynı anda veren bir 1’e 5 veren aylık nar paketi ile tanıştırdık. Kontör TL Geçişinde Fark Yarattık Önemli bir IT dönüşümü olan kontörden TL’ye geçiş projesini Turkcell Teknoloji ile birlikte başarıyla hayata geçirdik. Turkcell en şeffaf 34 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 ve sorunsuz şekilde kontörden TL’ye geçen operatör oldu. Tüm HazırKartlı müşterilerimize SMS göndererek, internet sitelerimizden, sesli yanıt sistemimizden, bayi kanalımız ve çağrı merkezlerimizden, geçişten 1 hafta önce tarifelerimizin TL fiyatlarını duyurduk. Müşterilerimizin hatlarında bulunan kontörleri müşteri memnuniyeti esas alınarak yükledikleri kontörlerin birim fiyatından daha yüksek bir birim fiyat ile çevirdik. 26 milyon müşteri için geçiş tamamen sorunsuz ve hatasız şekilde gerçekleşti. Müşterilerimiz 1 Nisan itibarıyla her kullanımından sonra kullanım miktarı, tutarı ve kalan tutarını ekranlarında görebildiler. TL geçişi ile ilgili olabilecek her tür soru için özel servis numarasından hizmet verdik. Gençlere Daha Fazla Özgürlük Sunmaya Devam Ettik Gençlere yönelik faturalı ve avantajlı bir tarife sunarak, onlar için Hazır Kart dışında bir alternatif yarattık ve bu konuda da sektöre öncülük ettik. Gençler için çok önemli olan mesajlaşma için de SMS paketlerimizi çeşitlendirdik. gnçtrkcll Olarak Gençlere Destek Olduk, Onları Cesaretlendirecek, Güçlerini Gösterecek Platformlar Sunduk 2010’da gnçtrkcll’de, 35 kampanyayla milyonlarca gnçtrkcll’liye toplam 20 milyon TL fayda sağladık. McDonald’s ve Burger King’de farklı dönemlerde bedava menüler, sinemada tüm yıl boyunca bir bilet alana bir bilet bedava verdik. Online alışverişte de özel teklif ve fiyatlarla gençlerin yanında olduk. Marka işbirlikleri ve fiyat avantajlarının yanı sıra yaptığımız 14 aktivite/sponsorlukla toplam 440 bin kişiye ulaştık. Marka İşbirliklerimize Devam Ederek Müşterilerimize Daha Fazla Fayda Sunduk Marka işbirliklerimize devam ederek 2010 yılında 35 marka ile 65 kampanyada müşterilerimize çeşitli faydalar sunduk. 2 milyon müşterimiz GSM dışındaki alışverişlerinde yaklaşık 53 milyon TL’lik fayda sağladı. Akaryakıttan gıdaya, tekstilden ulaşıma, turizmden teknolojiye birçok alanda müşterilerimiz kendilerine gönderilen şifreleri kullanarak avantajlar kazandı. Turkcell’liler Kazanır ile 2,5 milyon kez dokunma imkânı bulduğumuz her bir müşterimizin cüzdanına ortalama 21 TL katkı sağladık. Turkcell Platinum Ayrıcalıkları Artarak Devam Etti Turkcell Platinum müşterileri 2010’da da kendilerine özel sunulan birçok avantaj ve ayrıcalıktan yararlandı. Platinum müşterileri; Turkcell hatları ve telefonlarıyla ilgili hizmeti nerede olurlarsa olsunlar bulundukları yere kadar getiren Özel Hizmet Ekibi ve ücretsiz, hatta beklemeden, sesli yanıta düşmeden 7 gün 24 saat hizmet alabildikleri Özel Müşteri Hizmetleri ile ayrıcalıklı hizmet aldı. Platinum müşterileri ayrıca cep telefonu faturalarında, VINN 3G Modem’de ve cep telefonlarında özel indirimlerden ve diledikleri cihazda adrese teslim hizmetlerinden yararlandı. Yazın düzenlenen Turkcell Kuruçeşme Arena konserlerine bir konuklarıyla birlikte katılma fırsatını yakalayan Turkcell Platinum müşterileri, yine bir konuklarıyla birlikte vizyondaki filmleri ön ve özel gösterimlerde izleyerek, kendilerine özel davetlerde ağırlandılar. Bunun yanı sıra Flugtag, Yeşilçam Ödül Töreni ve IF Festivali’ne de katılma şansı yakaladılar. Dönemsel olarak 10’u aşkın markada Turkcell Platinum müşterilerine özel indirim ve hediyeler sunuldu. Kurumsal Müşterilerimize Avantajlı Tarife ve Paketler Sunmaya Devam Ettik Ocak 2010’da yenilediğimiz kurumsal tarife yapısıyla, hem müşterilerimize daha avantajlı paketler sunduk hem de sadeleşen seçeneklerimizle şirket çalışanları için en uygun paketleri seçmelerini kolaylaştırdık. 2010’da sunmaya başladığımız Plus Paketlerle kurumsal müşterilerimize yurtiçi ses, data ve SMS gereksinimlerini tek tarife paketiyle karşılama kolaylığı sunarken; ne ödeyeceklerini bilmelerini sağladık. Temmuz 2010’da lanse ettiğimiz Kolay Paketler, kurumsal müşterilerimize tüm çalışanlarına ve iş ortaklarına rahatça hat verebilme imkânı sundu. 2010’da lansmanını gerçekleştirdiğimiz İtalya Kampanyası, Rusya – Ukrayna Kampanyası, Amerika – Kanada Paketi, Suudi Arabistan Paketi ve İngiltere – Almanya – Fransa Günlük Ses Paketi ise kurumsal müşterilerimize yurt dışındaki iletişim gereksinimlerini de daha avantajlı fiyatlarla karşılama imkanı verdi. Ayrıca yurtdışında geçerli olan data tarifemizi kademeli hale getirerek, yoğun kullanıcıların daha avantajlı fiyatlarla data hizmeti almasını sağladık. 26 milyon aboneye kontör TL geçişi gnçtrkcll’de 2 milyon aboneye 53 milyon fayda 65 kampanya 20 milyon TL fayda Sektör lideri olarak 2010 yılında sadece kendi abonelerimizin değil, herkesin rahat rahat Turkcell kalitesini deneyimlemesi için “Benim Turkcell’im Senin Turkcell’in Kampanyası”nı sunduk. 35 Daha Fazla Avantaj Farklı Meslek Gruplarına Özel Avantajlar Sunduk Ülke esnafının haberleşme ihtiyaçlarını tek bir paketle çözmeyi hedefleyen İşTcell Esnaf Paketi ile esnafları kurumsal bir müşteri olarak ele alarak, kurumsal avantajlardan faydalandırmaya başladık. 2009 yılında doktorlar, avukatlar ve eczacılarla birlikte serbest meslek mensuplarına yönelmeye başlayan İşTcell, 2010 yılında emlakçılara da hitap etmeye başladı. Bununla birlikte serbest meslek hayatının bu önde giden kitlelerinin ihtiyaçlarını anlayarak, kulüplerin tekliflerini bu doğrultuda zenginleştirdik. İşTcell Doktorlar Kulübü üyesi olan aile hekimleri, kendilerine özel geliştirilen mobil uygulamadan indirimli şekilde istifade edebilirken, yine kulüp üyesi olan tüm doktorlarımız, kendilerine özel bilgi ve uygulamaların olduğu WAP portaline ücretsiz erişim sağlayabildi. Diğer taraftan İşTcell Emlakçılar Kulübü’ne üye olan emlakçılar sahibinden.com’da indirimli ilan verebilme ya da İşTcell Avukatlar Kulübü üyesi olan avukatlarımız UYAP’a mobil imza ile indirimli olarak erişebilme imkanını yakaladı. İŞTEKAZAN Programı ile 30 Bin Kurumsal Müşterilerimize 18 Milyon TL Fayda Sağladık 1 Mart 2010 tarihinde Kurumsal Sadakat Programı İŞTEKAZAN’ın lansmanını gerçekleştirdik. Program; kurumsal müşterilerimize gıda, akaryakıt, kargo, ofis malzemeleri, sigorta, finans, güvenlik, ulaşım, yazılım, donanım, toplantı, otel, eğitim, reklam, internet, teknoloji harcamalarında %50’lere varan tasarruf sağlarken, şirket harcamalarını azaltma imkanı sundu. Farklı sektörlerden 30’u aşkın farklı marka ile yaptığımız indirim anlaşmalarından 2010 sonu itibarıyla 30 bin firma 18 milyon TL’lik fayda sağladı; markalar, yaklaşık 219 milyon TL ciro elde etti. Ülke esnafının haberleşme ihtiyaçlarını tek bir paketle çözmeyi hedefleyen İşTcell Esnaf Paketi ile esnafları kurumsal bir müşteri olarak ele alarak, kurumsal avantajlardan faydalandırmaya başladık. 36 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 23 Kasım 2010 tarihinde “Mobil Teknolojilerle İşinizde Fark Yaratma Fırsatları” ana teması ile birincisi gerçekleştirilen İŞTCELL Teknoloji Zirvesi’nde, dünyaca ünlü teknoloji guruları Geoffrey Moore ve Don Tapscott ile Türkiye’den önde gelen markaların üst düzey yöneticilerden oluşan konuşmacılar kurumsal müşterilerimizle buluştu. Kurumsal Bağlılık Programı İŞTECEP Sayesinde Müşterilerimize Daha Fazla Avantaj Sunduk Kurumsal Taahhütlü Bağlılık Programı İŞTECEP, Eylül ve Kasım 2010’da hayata geçen 11 adet yeni teklif seçeneği ile toplam 29 teklif çeşidine ve tüm üreticilerden 12 farklı cihaz seçeneğiyle toplam 26 alternatifli kataloğa kavuştu. İŞTECEP’te artırdığımız hediye adetleriyle kurumsal müşterilerimize çok daha fazla avantaj sunduk. İşTcell Doktorlar Kulübü İşTcell Esnaf Paketi 30 bin kurumsal müşteriye 18 milyon TL fayda İŞTEKAZAN Programı ile 30 bin kurumsal müşterilerimiz 18 milyon TL’lik fayda sağladı. Markalar, 2010 sonu itibarıyla yaklaşık 219 milyon TL ciro elde etti. 37 Daha Fazla Avantaj Müşteri İhtiyaçları Doğrultusunda Sunduğumuz Kurumsal Çözümler ile Fark Yarattık, Müşterilerimizin Verimliliklerini Artırdık Türkiye’nin lider iletişim ve teknoloji şirketi olarak müşterilerimizin ihtiyaçlarını doğru anlayıp, bu ihtiyaçlara yönelik geliştirilen mobil çözümlerle iş-ekip, varlık ve müşteri yönetimindeki verimliliği maksimum seviyeye çıkarmayı hedefliyoruz. Bu hedef doğrultusunda, 2010 yılında, farklı ölçeklerdeki kurumların ihtiyacına cevap veren 5 bine yakın çözümü hayata geçirdik. Bu çözümler sayesinde, kurumsal müşterilerimizin operasyonel maliyetlerini azaltmalarına, verimliliklerini artırmalarına ve rekabette fark yaratmalarına destek olduk. 2010 yılında, • Kurumsal müşterilerimizin 3 milyara yakın mesajla müşteri ve çalışanlarıyla iletişim kurmasını sağladık. • Firmalar; Türkiye genelinde 150 bin araçta kullanılan Turkcell Araç Takip Çözümü ile yüzde 30’lara varan yakıt tasarrufu sağlarken, bakım maliyetlerini de yüzde 10 oranında düşürdü. • “Uzaktan Sayaç İçin İzleme” çözümümüzle elektrik ve su kayıp kaçaklarını %80’e varan oranda önledik. Hatalı okuma oranını %7 oranında azalttık. • İstanbul Halk Ulaşım ile gerçekleştirdiğimiz, VINN 3G MultiModem çözümüyle günde 18 bin yolcuya halk otobüslerinde 3G hızıyla internete bağlanma imkanı sunduk. • 3G Yedekleme ile süpermarket zincirlerinin yeni mağaza açılış sürelerini 3 gün kadar kısalttık. • Saha otomasyon çözümlerimizle, kurumların saha operasyon maliyetlerini azalttık. Toplam Telekom Çözümleri Sağlayıcısı Olarak Müşterilerimize Sunacağımız Daha Avantajlı Hizmetler İçin Yatırımlarımıza Devam Ettik Toplam Telekom Çözümleri Sağlayıcısı olma hedefimizle müşterilerimize toplam çözümlerimizin tek elden sunulmasını sağlayacağız. Dönüşüm projemiz sayesinde genişleyen ürün ve servisler kataloğumuz müşterilerimize daha hızlı, daha bütünsel, toplam Müşteri ihtiyaçları doğrultusunda sunduğumuz kurumsal çözümler ile fark yarattık, müşterilerimizin verimliliklerini artırdık. 38 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Toplam Telekom Çözümleri Sağlayıcısı olma kapsamında ilk Turkcell ve Superonline ortak teklifini sunduk. maliyeti daha avantajlı, hizmet kalitesi daha yüksek çözümler üretecek. Bu dönüşüm sonrasında yenilenen ürün ve servisler kataloğu içerisinde yer alan ses (mobil, sabit), internet (mobil, sabit), uçtan uca iletişim, network servisleri, veri merkezi hizmetleri ve kurumsal uygulamalarımızla iş dünyasının ihtiyaçlarına toplam çözümler sunacağız. Başta Ses ve İnternet Olmak Üzere Tüm Ofis İhtiyaçlarını Karşılayacak Ofis Ürünleri ve Teklifleri Konumlandırıyoruz 2010 yılında ofis mobil ses tarafında, FCT ses (Ekomini) paket içerikleri müşterilere hem yurtiçi hem de yurtdışı aramaları için daha fazla avantaj sağlayacak duruma getirildi. Bu ses paketleriyle, müşterilerin sabit telefon giderlerini %65’den başlayan oranlarla düşürmelerini sağladık ve cihaz maliyetine katlanmak istemeyen müşterilerimiz için cihaz hediyeli Ekomini teklifleri oluşturduk. Toplam Telekom Çözümleri Sağlayıcısı olma kapsamında ilk Turkcell ve Superonline ortak teklifi ile Kurumsal Çözüm Merkez’leri aracılığıyla küçük ofisler için ADSL ve 3G’yi bir arada sunduk. ADSL modemin üzerine takılabilen VINN’la otomatik 3G yedekleme sağlayarak firmalara kesintisiz iletişim imkanı sunduk. Kurumsal müşterilerimiz için “Kurumsal Paket Veri Erişimi” altyapısı için Servis Seviyesi Taahhüdü oluşturup katma değer sağlayarak müşteri memnuniyetini arttırdık. Bununla beraber tamamen limitsiz, 3G Yedekleme paketi ile karasal hatları yedekleme veya 3G ile değiştirme ihtiyaçlarına yanıt verdik. Talep eden büyük müşterilerimize Data Trafiğini L2TP tünelleme ile ikinci seviyede teslim ederek önümüzdeki dönemde Sanal Mobil Operatörler ile hayatımıza girmeye başlayacak Mobil İnternetin “Al-Sat” modeli için ilk adımları atmış olduk. Mobil internet dünyasında 2010 yılı boyunca ilkleri gerçekleştirdik ve alternatif paketlerle, müşterilerimizin ihtiyaçlarını doğru adresledik. İlk limitinde duran paketler ve adil kullanımlı limitsiz ekono- mik internet paketleriyle VINN sahibi müşterilerimize, maliyet kontrolü seçeneği sunduk. Toplu alım avantajlarımızla, tek seferde daha fazla taahhüt verebilen müşterilerimize özel indirimler yaptık. Teknoloji Alanında Yaşanan Değişim ve Yenilikleri, Dijital Platformlarda Müşterilerimize Yansıtmaya Devam Ettik Video prodüksiyonlu mikro siteler, servislerimizi anlatan demolar, sosyal medya araçlarını kullandığımız uygulamalar ve interaktif medya kullanımıyla yeni teknolojileri kullanmaya devam ettik. 2010 yılı içinde birçok yeni mikro site ve demoyu hayata geçirdik. Gençken Yapılacak 100 Şey kampanyası kapsamında açılan Facebook Gençken Yapılacak 100 Şey sayfası, kampanya süresince paylaşılan videoların paylaşım alanı oldu. Daha sonraki dönemde gnçtrkcll’in sahiplendiği sinema, müzik ve eğlence gibi konularda içeriklerin paylaşıldığı, gnçtrkcll özelinde yapılan kampanyaların iletişim alanı haline gelerek, üyelerle etkileşime geçilerek diyalog kurulan bir sayfa olarak hayatına devam ediyor. 350.000’in üzerindeki üye sayısıyla en kalabalık Türk marka sayfası. www.turkcellliningucu.com sitesi ile abonelerimizin kapsama reklam müziğimizi kendilerinin yorumladıkları videoları paylaştıkları bir platform yarattık. Bu siteye gelen ve abonelerimiz tarafından çekilen videolarımız arasında seçilenleri reklam filmi olarak TV’de yayınladık. www.iliskininadinikoy.com gnçtrkcll’in Facebook Connect kullanarak Sevgililer Günü’ne özel olarak geliştirdiği eğlenceli bir mikro site oldu. gnçtrkcll kitlesine hitap eden www. gnctrkccsessizsinema.com sitesi ise Mart 2010’da yayına alındı. Gnçtrkcll’in eğlenceli bir mikro site uygulaması olan www.gnctrkccsessizsinema.com’da video tabanlı online sessiz sinema oyunu bulunuyor. 1.600 mobil pazarlama projesi 4,4 milyon kişiye ücretsiz sponsorlu paket 2010’da ayrıca, Turkcell’in lokasyon bazlı mobil iz bırakma servisi Gezenzi’nin ana sayfa ve alt sayfa tasarımlarının çalışmasını tamamlayarak, www.gezenzi.com adresinde yayına aldık. Acun Ilıcalı’nın “Yetenek Sizsiniz Türkiye” adlı programına katılmak isteyen Turkcell’lilere videolarını online olarak gönderebilme imkanı sunduk. www.turkcellleyeteneksizsiniz.com adlı internet sitesine (belirlenen kriterlere uygun özellikte) videolarını gönderen aboneler arasında jüri tarafından seçilen kişiler, yeteneklerini Acun Ilıcalı’nın programında sergileyebilme şansını yakaladı. Mobil Pazarlama ile Daha Fazla Avantaj Sunduk 2010 yılında ayrıca Daha Fazla Avantaj sunduğumuz mobil pazarlama bünyesinde 50 farklı sektörde 353 farklı firma ile 1600 proje geliştirildi. Avrupa’nın en büyük izinli veritabanındaki 11,4 milyon kişi bu sayede fırsatlarla tanıştı. 700 milyon adet reklam görüntülemesinin gerçekleştiği yıl boyunca 4,4 milyon kişi ücretsiz sponsorlu paketlerden faydalandı. Global Mobile Marketing Awards’da 6 kategoride finalist olan Mobil Pazarlama ekibi, McGraw Hill işbirliğiyle Türkiye’nin ilk Mobil Pazarlama kitabını yayımladı. Global Mobile Marketing Awards’a 6 kategoride finalist olan Mobil Pazarlama ekibi, McGraw Hill işbirliğiyle Türkiye’nin ilk Mobil Pazarlama kitabını yayımladı. 39 DAHA KALİTELİ HİZMET DAHA FAZLA HAYAT 40 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Daha Kaliteli Hizmet Daha Kaliteli Hizmet Daha Yaygın ve Eğitimli Hizmet Ekibimizle, Daha Yenilikçi ve İhtiyacınızı Daha İyi Karşılayan Çözümler En Yaygın Satış Ağı ile Daha Fazla Hizmet Turkcell İletişim Merkezleri Yaygın ve ulaşımı kolay noktalarda (81 il, 222 ilçede), müşterilerine güven veren sıcak bir atmosfer sunan, standart ve çözüm odaklı hizmet veren, iletişim teknolojilerinde uzman ve münhasır 1.000 Turkcell İletişim Merkezi bulunuyor. Yüz yüze hizmet verdiğimiz en yaygın münhasır kanalımız olan Turkcell İletişim Merkezlerinde, müşterilerimizin kalplerini ve beyinlerini kazanma ana amacıyla faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. Turkcell İletişim Merkezleri olarak, “Bizim için teknoloji hayatınızı kolaylaştırmak demek” sloganı ve “İletişim teknolojilerinde uzman mağazacılık” vizyonuyla, sektördeki lider yaklaşımımızı tüm perakende sektörüne de yansıtarak öncülük ediyoruz. Mağazalarımızı ayda ortalama 22 milyon kişi ziyaret ediyor; müşterilerimiz 6 bin 500 kişiden oluşan eğitimli, güler yüzlü ve iletişim teknolojilerinde uzman bir kadrodan hizmet alıyor. 2008 yılından beri mağazalarımızda hizmet veren Teknoloji Uzmanları, hem yeni teknolojilerle donatılmış cihazları ve hayatı kolaylaştıracak uygulamaları müşterilerimize sunuyor hem de tüm bayi çalışanlarının gelişimine odaklanıp müşteri ihtiyaçlarının ilk kontakta çözülmesini sağlıyor. Hizmet kalitemizi korumak ve sürekli geliştirmek adına mağaza personelinin eğitimine yatırım yapmaya devam ediyoruz. Bu doğrultuda, 2010’da 200 bin saat eğitim verdik. Ayrıca, sunduğumuz hizmetlerdeki kalitemizi ölçmek için bağımsız araştırma firmalarına memnuniyet araştırmaları yaptırıyor, performanstaki gelişimimizi yakından takip ediyoruz. Standart ve kaliteli hizmet verebilmek ve süreklilik sağlayabilmek için de mağazalarımız rutin olarak denetleniyor. Mağazalarımızda fark yaratan uygulamalarımızla müşterilerimize daha kapsamlı hizmet veriyoruz. Bu uygulamalar arasında hızlı şarj ve telefon yedekleme uygulamaları dikkat çekiyor: • Hızlı Şarj cihazı: Dünyadaki operatörler arasında sadece Turkcell’de bulunan bu cihazlarla 15 dakikada hızlı şarj yapılabiliyor. 2010 yılında 1,1 milyon defa hızlı şarj yapıldı. • Telefon Yedekleme cihazı: Türkiye’de sadece Turkcell’de olan bu cihazlar ile hem telefon yedekleme işlemi yapılıyor hem de hayatı kolaylaştıran uygulamalar yüklenebiliyor. 2010 yılında 1 milyona yakın uygulama yüklendi. 17 bin Turkcell Satış Noktası ve 50 Turkcell Dağıtım Merkezimizle Müşterilerimize Etkin Ürün Tedariği, Hızlı ve Etkili Bilgilendirme Sağladık Turkcell Satış Noktaları Türkiye’de tüm operatörlerin ürünlerini satan ve en kılcal noktalarda bile hizmet veren yaklaşık 17 bin Turkcell Satış Noktası bulunuyor. Turkcell bu rakamla, Avrupa ile kıyaslandığında, Telekom tedarik zinciri anlamında en büyük örneklerden birini oluşturuyor. Müşterilerimizin bu satış noktalarından da Turkcell ürün ve servislerine kolaylıkla ulaşabilmesi ve iyi hizmet alabilmesi bizim için önem taşıyor. Bunu sağlamak için kurulan 50 Turkcell Dağıtım Merkezi, bu noktalara haftalık rutin ziyaretler yaparak, hem etkin ürün tedariği sağlıyor hem de ürün ve servislerimiz konusunda doğru, hızlı ve etkin bilgilendirme yapıyor. 2010 yılında Turkcell Satış Noktaları için fark yaratan bir diğer hizmetimiz ise Turkcell Elçiler Kulübü oldu. Turkcell Satış Noktaları, bu kulüp sayesinde performansları doğrultusunda puan kazanıyor, kazandıkları puanları alışveriş yaparken kullanabiliyor. Bu sistem, Turkcell Satış Noktaları ile birebir iletişim platformu yaratılarak, performans ve motivasyonlarının artırılmasını sağlıyor. Müşterilerimiz ayrıca, 2010 yılında yaygınlaştırılan dijital POS’lar sayesinde kontör alımlarını dijital ortam üzerinden de yapabiliyor. Bu sayede kontör ihtiyaçlarını her an her yerden, ister nakit ister kredi kartı ile karşılayabiliyorlar. Diğer Kanallar 2008 yılından beri müşterilerimize Elektronik Zincir Mağazalardan da hizmet veriyoruz. Bu sayede, teknolojiyle müşterilerimizin buluştuğu her noktada onlara Turkcell avantajlarını da sunabiliyoruz. Müşterilerimiz yaklaşık 100 mağazada ve 8 marka işbirliğiyle hem abonelik işlemleri hem de cihaz ihtiyaçlarını karşılayabiliyor. Müşterilerimizin rutin ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla sunduğumuz diğer kanallar ise banka ATM’leri, banka internet şubeleri, çağrı merkezleri, Kiosklar, PTT ve Turkcell internet sitesi olarak sıralanıyor. Çağrı Merkezimizde Müşteri Memnuniyeti Odağımızı Koruyarak Bu Alandaki Açık Ara Liderliğimizi Koruduk; Aldığımız Ödüllerle Başarımızı Pekiştirdik Turkcell Global Bilgi; 2010 yılında Turkcell Bireysel Operasyonlarda yürüttüğü hizmet segmentasyonu kapsamında özel hizmet ekipleri kurarak, farklı hizmet ihtiyacı olan müşterilerin bu ihtiyaca özel eğitilmiş, uzman müşteri temsilcilerinden hizmet almasını sağladı. Turkcell Global Bilgi Müşteri İlişkileri Yönetiminin liderliği ve IT departmanının çalışması sonucu ortaya çıkan sistem, sahip olduğu teknolojik özellikler ve mutlu müşteri yaratmada izlenen yöntem açısından sektördeki diğer uygulamalardan farklılaşıyor. Türkiye’de son kullanıcının hizmetine sunulmuş olan ilk sayısal zaman damgası hizmeti olan “Tasdix” ile korumaya alınan bu programın TÜBİTAK kayıtlarına geçirilmesi ve böylece sistemin kullanım hakkının korunmaya alınması sağlandı. Turkcell Global Bilgi; 2010 yılında Turkcell Kurumsal Operasyonları ile belirli meslek gruplarına yönelik oluşturduğu “Yeni Müşteri Kazanımı-SOHO*” projesiyle ContactCenterWorld.com’un “2010 Top Ranking Performers” değerlendirmesinde dünya ve Avrupa, Orta Doğu ve Afrika bölge birincisi oldu. Doktor, avukat, eczacı, mali müşavir, emlakçı 50 Turkcell dağıtım merkezi Hızlı şarj cihazı 17.000 Turkcell Satış Noktası Telefon yedekleme cihazı Yüz yüze hizmet verdiğimiz en yaygın münhasır kanalımız olan 1.000 Turkcell İletişim Merkezlerinde, müşterilerimizin kalplerini ve beyinlerini kazanma ana amacıyla faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. *small office home office (küçük ofis ve ev ofis) 42 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 43 Daha Kaliteli Hizmet gibi birçok meslek grubunu kapsayan ve üyelik sistemiyle çalışan bir kulüp satışı olan Soho projesi, katılımcıların kendi meslek gruplarıyla ilgili ayrıcalıklı hizmetlerden yararlanmalarını sağlayan bir kulüp. Katılımcıların iş hayatını kolaylaştırmayı hedefleyen proje, ücretsiz ve özel numara ile müşteri hizmetleri, meslek gruplarının terminolojilerine hakim eğitimli müşteri temsilcileri, toplu SMS paketi, web asistan hizmeti, mobil bilgi bankaları, anlaşmalı firmalardan özel indirimler gibi hizmetlerle müşteri deneyimini zenginleştiriyor. Soho projesi, müşterilere kampanya tanıtımı ve kulüp üyeliği satışlarında, geleneksel satış yöntemlerine göre hız kazandırıyor ve maliyet verimliliği sağlıyor. Kurulduğu günden bu yana sektörün ilklerine imza atan Turkcell Global Bilgi, 10 yılda 125 milyon TL yatırım yaparak, 2010’da 230 milyon adet müşteri kontağı kurarken, 3G hızlı mobil internet teknolojisiyle birlikte bugüne kadar 15 bin görüntülü çağrıyı cevapladı ve işitme engellilere ilk kez görüntülü çağrı merkezi hizmeti verdi. Turkcell Global Bilgi, farklılaşan hizmet anlayışıyla son 5 yılda 25 ulusal ve uluslararası ödülün sahibi oldu. Müşterilerimizi Sesinden Tanıyarak Hem Memnuniyeti Artırdık Hem de Maliyetleri Azalttık 9 Şubat tarihinde sesli imzayı devreye alarak, yapılan görüşmelerde güvenlik sorularına cevap vermeye gerek kalmadan müşterilerimizi sesinden tanımaya başladık. Yenilenen Kurumsal Online İşlem ile Şirket Yetkililerinin Hayatlarını Kolaylaştırdık Kurulduğu günden bu yana sektörün ilklerine imza atan Turkcell Global Bilgi, 10 yılda 125 milyon TL yatırım yaparak, 2010’da 230 milyon adet müşteri kontağı kurdu. 44 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 200’e yakın işlem seçeneği ile şirket yetkililerinin şirket hatlarını yönettikleri Kurumsal Online İşlem’e yeni özellikler eklenerek, şirketlerin işlemlerini kolayca 7 gün 24 saat online olarak yapabilmeleri sağlandı. Ayrıca kanala yeni raporlar eklenerek, müşterilerin tüm rapor ihtiyaçlarını buradan karşılamaları sağlandı. Şirket çalışanlarının profillerine göre farklılaştırılmış Kurumsal Müşteri Hizmetleri sunuyoruz. Şirket yetkililerine ve karar vericilerine özel “İşTcell Business Class Müşteri Hizmetleri”, IT Sorumlularına özel “Teknik Destech Hizmeti”, şirket çalışanlarına özel “İşTcell Kurumsal Müşteri Hizmetleri” ile farklı profillerin farklı ihtiyaçlarına yönelik çözümler sunulan, ayrıcalıklı müşteri hizmeti sunuyoruz. 15 bin görüntülü çağrı Sesli imza Turkcell Global Bilgiye 5 yılda 25 ödül 200’e yakın işlem seçeneği ile şirket yetkililerinin şirket hatlarını yönettikleri Kurumsal Online İşlem’e yeni özellikler eklenerek, şirketlerin işlemlerini kolayca 7 gün 24 saat online olarak yapabilmeleri sağlandı. 45 DAHA FAZLA SOSYAL SORUMLULUK DAHA FAZLA HAYAT 46 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Daha Fazla Sosyal Sorumluluk Daha Fazla Sosyal Sorumluluk Türkiye’nin Turkcell’i Olarak Sadece Teknolojiye Değil Ekonomik, Çevresel ve Sosyal Gelişime de Destek Vermeye Devam Ediyoruz Eğitim, spor ve istihdam alanlarında sürdürülebilir, gençlerin gelişimini destekleyen, etkileri zamana yayılan, ölçülebilir projeleri geliştirip destekleyerek bu alanlarda gençlerin geleceğine yatırım yapmayı hedefliyoruz. Kardelenler Kar Tanesinden Çığa Dönüşen Kardelenler Projesi ile Her Sene 10 Bin Kızımıza Burs Veriyoruz Kardelenler Projesi, Turkcell ve Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği işbirliğinde, Türkiye genelinde, okuma azmi ve kararlılığı gösteren 5 bin kız öğrenciye eğitim bursu vererek 2000 yılında başladı. Turkcell, 2007 yılında projenin kapsamını genişleterek her yıl verilen burs sayısını 10 bine çıkardı. Kardelenler Projesi’nde, ailelerinin ekonomik yetersizliği nedeniyle öğrenimlerine devam edemeyen kız çocuklarına eğitimde fırsat eşitliği sağlanması, meslek sahibi, ufku açık “birey”ler haline gelmeleri amaçlanıyor. Bu sene 10. yılını dolduran Türkiye’nin öncü eğitim projesi Kardelenler, Turkcell’in de geniş kapsamlı ilk sosyal sorumluluk projesi. Kardelenler, yıllar içinde kamuoyundan aldığı desteklerle çığ gibi büyüdü ve bugün 10 binlerce genç kıza eğitim olanağı sağlayan Türkiye’nin en önemli sosyal sorumluluk projelerinden biri haline geldi. Eğitimlerini üniversitede sürdürmeye hak kazanan “Kardelenler”in, sosyal ve davranış becerilerinin gelişimine katkıda bulunan ve üniversite eğitimine paralel bir destek süreci olan Yönderlik Programı ise, 2004 yılında Kardelenler Projesi’nin bir parçası oldu. İlk olarak Turkcell yöneticileri, basın camiasının önde gelen kadın gazeteci-yazarları ve başarılı iş kadınları arasından seçilen ve “yol gösterici” rolünü üstlenen gönüllü adaylar, uzun ve titiz çalışmalar 48 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 ve eğitim sonucunda bilinçli birer yönder olarak programa katıldılar. İlk yıl 46 yönder ile başlayan Yönderlik Programı her yıl gelişti ve bugüne dek toplam 160 yönder, Kardelenleri ile buluştu. Proje, kısa bir süre önce farklı açılımlarla genişleyerek, yurtdışında da tanınır hale geldi. 2008 yılında National Geographic ekibi, projenin belgeselini çekmek için 11 kişilik bir ekiple Eylül 2008’den Nisan 2009’a kadar İstanbul, Kars, Erzurum ve Mardin’de Kardelen kızları ve aileleriyle görüştü. Böylelikle ilk kez Türkiye’den bir sosyal sorumluluk projesinin belgeseli National Geographic Channel’da yayınlandı. Belgesel sırasında çekilen fotoğraflardan oluşan Kardelenler fotoğraf sergisi ise Türkiye’nin dört bir yanındaki illerde kamuoyu ile buluştu. Kardelenlere ulusal ve uluslararası 16 ödül 976 üniversite mezunu 20 bin kız öğrenciye burs Kardelenler Projesi, Mart 2010’da, Birleşmiş Milletler tarafından örnek proje seçilerek bir dizi etkinlikle tüm dünyaya tanıtıldı. Kar tanesinden çığa dönüşen Kardelenler projemizle her sene 10 bin kızımıza burs veriyoruz. 2000 yılından bu yana yaklaşık 20 bin kız öğrenciye burs verdik. 9 bin 634 öğrencimiz liseyi bitirdi; 3 bin 437 öğrencimiz üniversiteyi kazandı ve 976 öğrencimiz de üniversiteden mezun oldu. Kardelenler, bugüne kadar, ulusal ve uluslararası platformlarda toplam 16 ödülün sahibi oldu. Gönül Köprüsü Milli Eğitim Bakanlığı’nın işbirliğiyle 2008’de hayata geçirdiğimiz Gönül Köprüsü Projesi; Türkiye’nin dört bir yanından binlerce öğrencinin farklı illeri ziyaret ederken, aynı zamanda ülkemizin doğal ve kültürel güzelliklerini keşfetmelerini ve farklı kültürlerdeki akranlarıyla ömür boyu sürecek dostluklar kurmalarını hedefliyor. Gönül Köprüsü Projesi kapsamında düzenlenen beş günlük gezilere katılan öğrencilerin kişisel ve sosyal gelişimleri desteklenirken Eğitim, Spor ve İstihdam alanlarında sürdürülebilir, gençlerin gelişimini destekleyen, etkileri zamana yayılan, ölçülebilir projeleri geliştirip destekleyerek bu alanlarda gençlerin geleceğine yatırım yapmayı hedefliyoruz. 49 Daha Fazla Sosyal Sorumluluk aynı zamanda toplumsal duyarlılık, farklılıklara saygı ve gönüllülük konularındaki bilinçleri de artıyor. Gittikleri illerin tarihi ve turistik yerlerini gezen, ağaç dikip, çevreci aktivitelere katılan öğrenciler; gezinin üç gününü İl Milli Eğitim Müdürlükleri’nin plan ve programı doğrultusunda geçiriyor. Geri kalan iki gün ise her öğrenciden sorumlu olan mihmandar aile tarafından programlanıyor. Üç yılda 130 bin öğrenciye ulaşan Gönül Köprüsü Projesi her yıl gelişerek devam ediyor. Bu yıl projeye dahil edilen özel gün etkinlikleri kapsamında, 23 Nisan’da Anıtkabir’e, 19 Mayıs’ta Samsun’a giden öğrenciler ulusal günlerin coşkusunu yaşarken, yine bu yıl projeye eklenen yurtdışı gezileriyle ufuklarını genişletiyor. Gönül Köprüsü Projesi kapsamında; • 3 yılda 81 ilden 130 bin öğrenci hiç görmedikleri illere giderek yeni kültürlerle tanıştı. • 5 milyon kilometreden fazla yol yapıldı. • Öğrencilere eşlik etmeleri için 3 bin 250 idareci ve 6 bin 500 öğretmen görevlendirildi. • 81 ilde Gönül Köprüsü ekipleri kuruldu. • Binlerce öğrenci ilk kez uçakla, denizle, metroyla ve trenle tanıştı. • Yüz binlerce dostluk kuruldu. Geleceğe Koşanlar Turkcell olarak Gençlik Spor Genel Müdürlüğü (GSGM) ile ortaklaşa geliştirdiğimiz Geleceğe Koşanlar Projesi kapsamında, bireysel spor dallarında başarıya ulaşabilecek 12-18 yaş arasındaki sporcuların eğitimine ve ülkemize yeni milli sporcular kazandırılmasına destek veriyoruz. Turkcell olarak istihdama katkı sağlamayı da önceliklerimizden biri olarak görüyoruz. Turkcell Grup’ta yaklaşık 11 bin kişiye istihdam sağlıyoruz. 50 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Birleşmiş Milletler projesi olan Medeniyetler İttifakı Ulusal Planı kapsamına alınan Geleceğe Koşanlar Projesi’nde, Türkiye genelinde Halter, Kayak, Yüzme, Tenis, Atletizm ve Görme Engelli Bisiklet dallarında yeteneklerine göre seçilen sporculara, belirlenen programlar dahilinde verilen desteklerle, ülkemizi yurtdışında en iyi şekilde temsil edecek milli sporcuları yetiştirmek en önemli hedeflerimiz arasında yer alıyor. Bu proje kapsamında Turkcell ayrıca, Türkiye sıralamasında 1., dünya sıralamasında ise 90. sıraya kadar yükselen başarılı tenisçi Marsel İlhan’ın yanı sıra bir diğer bir milli tenisçimiz Çağla Büyükakçay’a da destek veriyor. Turkcell, Futbol ve Basketbol Milli Takımları’nın Ana Sponsoru Turkcell, Futbol Milli Takımları’na 2002 yılında “Resmi İletişim Sponsoru” olarak başlattığı desteğini 2005 yılından beri Ana Sponsor olarak devam ettiriyor. Milli Takım’ın tüm başarılarının toplumun moral değerleri ve ülkemizin yurtdışı itibarının artırılması açısından önemini iyi bilen Turkcell, Milli Takım’a yönelik desteklerini sürdürmeyi hedefliyor. Turkcell, genç nesillere cesaret ve ilham veren Basketbol Milli Takımımıza 2002 yılında “Resmi İletişim Sponsoru” olarak başlattığı desteğini ise 2006 yılından beri Ana Sponsor olarak devam ettiriyor. Turkcell, bu yıl, Basketbol Milli Takımımızın gümüş madalya ile büyük bir başarıya imza attığı 2010 Dünya Basketbol Şampiyonası’nın da ana sponsorluğunu üstlendi. İstihdam’a Katkı Turkcell olarak istihdama katkı sağlamayı da önceliklerimizden biri olarak görüyoruz. Turkcell Grup’ta yaklaşık 11 bin kişiye istihdam sağlıyoruz. Bayilerimiz ve iş ortakları ile 50 bin kişilik bir ekosisteme sahibiz. İstihdama verdiğimiz önem doğrultusunda İŞKUR ile de büyük bir projeye imza atıyoruz. Proje kapsamında 2010 yılında İŞKUR’a kayıtlı 1.600 gencimize, perakende ve çağrı merkezi sektörüne yönelik eğitimler verdik ve bunların 1.000’den fazlasını ekosistemimizde istihdam ettik. 2011 yılında da İŞKUR ile devam ettirdiğimiz proje ile 2.000’den fazla kişiye eğitim ve iş fırsatı sunacağız. Engelli istihdamına da ayrıca özel önem veriyoruz. Turkcell Grup genelinde 285 engelli çalışan istihdam ediliyor. Turkcell Global Bilgi de ise 180 engelli çalışanımız bulunuyor. Ulaştırma Bakanlığı ile yürüttüğümüz proje ile 7 engelliyi istihdam ediyoruz ve evlerinden çağrı merkezi hizmeti veriyorlar. Turkcell Global Bilgi çağrı merkemiz ile de Türkiye’de İstanbul, İzmir, Erzurum, Eskişehir, Diyarbakır, Ankara ve Karaman olmak üzere 9, yurtdışında ise Ukrayna’da 2, Belarus’ta 1 olmak üzere toplam 12 lokasyonda 7 bin 500 kişiye istihdam sağlıyoruz. Turkcell Akademi İŞKUR İşbirliği ile Binlerce Gence İş İmkanı Sağladık Türkiye’de perakende ve çağrı merkezi sektörlerinin gelişimine paralel olarak teknoloji ve iletişim konularında eğitimli, pazarlama, satış ve müşteri odaklı hizmet konularında uzman insan kaynağı gücü ihtiyacı her geçen gün artıyor. “Önce İnsan Öncü İnsan” ve “İnsana Yatırım” vizyonu ile yola çıkarak, sektörlere nitelikli insan gücü 12-18 yaş arası sporculara destek Futbol ve Basketbol Milli Takımları resmi iletişim sponsoru 50 bin kişilik ekosistem 11 bin kişiye istihdam Turkcell bu yıl, Basketbol Milli Takımımızın gümüş madalya ile büyük bir başarıya imza attığı 2010 Dünya Basketbol Şampiyonası’nın da ana sponsorluğunu üstlendi. 51 kazandırmak ve istihdam amacıyla Turkcell Akademi liderliğinde T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu olan İŞKUR Genel Müdürlüğü ile işbirliği geliştirdik. Türkiye İş Kurumu’nun kuruluş kanunu ile kendisine verilen temel fonksiyon, işverenlerin eleman ihtiyaçlarının nitelikli işgücü ile karşılanması olarak tanımlanıyor. Gerçekleştirdiğimiz işbirliği kapsamında; İŞKUR’un Türkiye’ye yayılan insan kaynağı gücü, üniversitelerin akademik bilgisi, Turkcell Grup’un kurumsal bilgi ve deneyimini Turkcell Akademi uzmanlığında bir araya getirerek “Turkcell Perakende Satış Gelişim Programı” ve “Müşteri İlişkileri Gelişim Programı”nı hazırladık. İŞKUR’a kayıtlı kişiler arasından, iş kriterlerine göre belirlenmiş nitelikleri taşıyan gençler, telefonla mülakat, genel sınav ve yüz yüze görüşme olmak üzere 3. aşamalı seçim sürecinden geçerek programlara katılım hakkı elde etti. Programlar kapsamında, Ege Üniversitesi, Erzurum Atatürk Üniversitesi ve Turkcell Akademi eğitmenleri tarafından verilen teorik eğitimler sınıf içinde gerçekleşiyor, sonrasında Turkcell bayilerinde mağaza içi ve çağrı merkezinde web tabanlı olmak üzere uygulamalı eğitimlerle devam ediyor. 2010 yılında 1.600 genci eğiterek çağrı merkezi ve Turkcell bayilerinde 110 kişiyi istihdam ettik. 2011 yılında işbirliğimizi devam ettirerek çağrı merkezi ve perakende sektörüne yönelik, farklılaşan yeni programlarımızla 12 farklı ilde 2000 işsiz genci kapsayacak eğitimleri düzenlemeye ve istihdam sağlamaya devam edeceğiz. Turkcell Gönüllüleri Turkcell çalışanlarından oluşan Turkcell Gönüllüleri, yardıma ihtiyacı olan kişi ve projeleri sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği yaparak Turkcell Gönüllüleri, 2010’da ABD merkezli E2E tarafından “Çalışanların Oluşturduğu En İyi Sosyal Sorumluluk Projesi” ödülüne layık görüldü. 52 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 tespit ediyor ve şirket içinde organizasyonlar düzenleyerek Turkcell çalışanlarının bireysel olarak destek vermelerini sağlıyor. Turkcell Gönüllüleri tarafından bugüne kadar “Oyuncağını Paylaşır mısın?”, “Yukarı Tandır Köyü Sıcacık Olsun”, “İlk Tatilim”, “Her Çocuğun Bir Kitabı Olsun”, “Şırnak Fatih İlköğretim Okuluna Hayat Veriyoruz”, “Urfa Siverek Kapıkaya İlköğretim Okulu Sosyal Alan Düzenlemesi” ve “Merak Odası” gibi projeler hayata geçirildi. • 2009 “Alliance 112 Acil Aramalarda Konum Bilgisi İlettik Şebekemizde yapılan geliştirmelerle Türkiye’de ilk kez Ankara, Antalya ve Isparta illeri için 112 Acil Yardım Merkezi’ne doğru yapılan acil aramalarda, aramanın yapıldığı konum bilgisinin acil yardım kuruluşları tarafından alınabilmesini sağladık. Diğer iller için Turkcell olarak hazırız ve Sağlık Bakanlığı ile çalışmaya devam ediyoruz. “Deprem Bilgi Projesi” İçin Şebeke Altyapımızı Açtık Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü ile “Deprem Bilgi Sistemi Projesi” başlığı altında gerçekleştirilecek ortak çalışmalar için işbirliği protokolü imzaladık ve bu proje kapsamında baz istasyonlarımızı ve şebeke altyapımızı bilimsel projelere açtık. Enerji Tasarrufu Sağladık Tüm şebekemizde entegrasyonu tamamlanan yeni nesil bir özellikle; düşük trafikli saatlerde kullanılmayan bazı şebeke ekipmanlarının güç tüketimini azaltarak, %4-5 oranında enerji tasarrufu sağladık ve CO2 salınımını 8 bin 800 ton azalttık. 2010 yılından itibaren uygulamaya başladığımız, tüm İş Ortaklığı Yönetim Modellerimizin ana çatısı olan “Turkcell Partner Program” ile “Growth Global Bilgi, Avrupa, Ortadoğu ve Afrika Bölgesi’nde “en iyi tele satış” kategorisinde birincilik ödülü aldı. • TURKCELL Yılın Ticaret Finansman İşlemi Ödülü’nü kazandı. Turkcell ve Turkcell Grup Company: Alliance- Şirketleri’nden Ukrayna’da mukim Astelit’in 2009 yılı Ericsson Management Excellence” kategorisinde ödül kazandık. kaynaklı yatırımlarının finansmanına dair Credit Agricole CIB ve Nordea Bank AB aracılığı ile Swedish Export Credits Guarantee • Şirket içi eğitimler konusunda dünyanın en köklü oluşumlarından biri kabul edilen Corporate University Xchange, Board garantisiyle, The Swedish Export Credit Corporation’dan bu sene 11.’si verilen The temin ettiği yaklaşık toplam 360 milyon USD tutarındaki CorpU Mükemmeliyet ve Yaratıcılık Ödülleri’nde (The CorpU Awards for Excellence and Innovation) Turkcell Akademi’yi, “Öğrenim Teknolojileri” (Learning Technologies) dalında finansman işlemleri Euromoney tarafından Yılın Ticaret Finansman İşlemi Ödülü’ne layık görüldü. • ödüllendirdi. • Amsterdam’da gerçekleşen IR Global Rankings ödül töreninde “Kamuya Yapılan En İyi Finansal Bilgilendirme” dalında ödül kazandık. ve AdinAction Geliştirme Takımı ile Yılın Ürün Geliştirme Takımı kategorilerinde birincilik kazanan Turkcell, 7 farklı kategoride 10 adet onur ödülü aldı. Turkcell Genel Saygı Ödül Töreni”nde Turkcell, “En Çok Başvuru Yapılan Şirket” Ödülü’nün, Turkcell Global Bilgi ise “En Çok İstihdam Sağlayan şirket” ödüllerinin sahibi olduk. Müdürü Süreyya Ciliv, “Avrupa’da Yılın Yöneticisi” dalında onur ödülüne layık bulunurken, “Yılın Sosyal Sorumluluk Projesi” dalında, Kardelenler ve Gönül Köprüsü projeleri de onur ödülü kazandı. Yılın Yönetim Takımı kategorisinde, Turkcell Yönetim • Turkcell, Euromoney dergisi tarafından düzenlenen “Orta • Takımı, Yılın İletişim Takımı kategorisinde, Turkcell Kurumsal ve Doğu Avrupa’nın En İyi Yönetilen Şirketleri 2010” anketinde, İletişim Takımı, Yılın Pazarlama Kampanyası kategorisinde, “Cep Telefonu Sektöründe En Tatmin Edici ve Tutarlı Şirket Stratejisi” dalında 1., “En İyi Yönetilen Şirket” dalında ise 3. olduk. Turkcell VINN, Yılın Yeni Servisleri kategorisinde, TıklaKonuş ve Turkcell Akademi’ye, ASTD (American Society for Training and Development) tarafından “Liderlik Gelişimi”(Leadership Development) kategorisinde excellence Paketi onur ödülü aldı. ödülü verildi. • Uluslararası İş Ödülleri’nde üçü birincilik olmak üzere 13 dalda derece aldık. www.turkcell3g.com ile Pazarlama Web Sitesi, Garanti e-trader ile Finansal Servisler • kariyer.net tarafından “İnsana IPRA ödüllerinde “en iyi servis lansmanı” kategorisinde 3G Lansmanı ile birincilik ödülü kazandık. • Alternatif Enerji Çözümleri Ürettik Hibrit enerji sistemlerini kullanan istasyonlarımızın sayısını 17’ye yükselttik. Yeşil enerji üretimini destekleyen Greencell Projesi kapsamında ise 217 istasyonumuzda rüzgar enerjisinden faydalandık. • Turkcell’de 2004’ten beri uyguladığımız ve Grup Şirketlerimizde Turkcell Gönüllüleri, 2007’de Uluslararası Halkla İlişkiler Birliği IPRA tarafından “Halkla İlişkilerde Mükemmellik - Altın Dünya Ödülü”ne, 2009’da ABD’de düzenlenen PR News Nonprofit PR Awards’da onur ödülüne, 2010’da ise yine ABD merkezli E2E tarafından “Çalışanların Oluşturduğu En İyi Sosyal Sorumluluk Projesi” ödülüne layık görüldü. Sorumlu Teknoloji Excellence Awards” ödüllerinde, Global Bilgi, Bilişim 500’de çağrı merkezleri listesinde birinci oldu. • Bilişim 500 yarışmasında birincilik ödülü aldık. Ödüllerimiz Daha Fazla Sosyal Sorumluluk 2010 Yılında Ödüllerimize Yenilerini Ekledik Turkcell Konuşan İlan, Yılın Yeni Telekomünikasyon Servisleri kategorisinde Turkcell Mobil Öğrenme ve Turkcell–NTV Haber • Digital Age Awards: En Yaratıcı Viral Kampanyalar Başarı Belgesi: Gezenzi En Yaratıcı Dijital Merkezli Entegre Birincilik: Gençken Lost Dijital Kampanyalar Yapılacak 100 Şey En Yaratıcı Video/Birincilik: Gezenzi • Golden Drum’da “3G’nin İnternet Filmi Birinci Yılı Etkinliği” ile Best PR event dalında birincilik kazandık. “mobil uygulama” ile • Capital Dergisi 2010’un En Beğenilen Şirketi 53 İştirak Yöneticileri 54 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Astelit - Alexander Barinov Superonline - Murat Erkan Alexander Barinov 1 Aralık 2010’da Astelit’e Genel Müdür olarak katıldı. Barinov Ukrayna’da ve uluslararası düzeyde engin bir haberleşme sektörü deneyimine sahip. Alexander Barinov, Astelit’e katılmadan önce, StarLightMedia’nın Denetleme Kurulundan Sorumlu Başkan Yardımcılığını yürüttü. Haziran 2008’den Nisan 2010’a kadar Vympelcom Grubu’nda çalışarak Vympelcom (Beeline) Rusya Satışlarından Sorumlu Başkan Yardımcısı ve Ukrayna Radyo Sistemleri (Beeline) Ukrayna’nın Genel Müdürü olarak görev aldı. Daha önce çok sayıda üst düzey yöneticilik pozisyonlarında bulunan Alexander Barinov, IBS Group’ta (Rusya) Ürün, Pazarlama ve Stratejik Geliştirmeden Sorumlu Başkan Yardımcılığı, Aegis Media’da (Rusya) Genel Müdürlük, DEPO Computers’da (Rusya) Genel Müdürlük ve Philips CE Rusya’da Pazarlama Direktörlüğü yaptı. Barinov lisans ve doktora eğitimini Moskova Kimya Mühendisliği Devlet Akademisi’nde tamamlandıktan sonra araştırma çalışmalarına Dortmund Üniversitesi’nde (Almanya) devam etti. Turkcell ailesine Haziran 2008’de Tellcom Genel Müdürü olarak katılan Murat Erkan, iş hayatına Toshiba’da başlamıştır. Daha sonra Cisco Türkiye’de Türkiye’nin ilk “Sistem Mühendisi” görevini yürütmüştür. Erkan, Tellcom’daki görevinden önce 2006 yılından itibaren Aneltech’te, telekom, mobil, ICT, savunma sanayi ve endüstriyel ürünler sektörlerine yönelik çözümlerin İş Birim Yöneticiliği görevini sürdürmüştür. 2008 yılında Tellcom ve Superonline şirketlerinin birleşme sürecini de yöneten Murat Erkan, 1992 yılında Yıldız Teknik Üniversitesi Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Bölümü’nden mezun olmuştur. BeST - Özcan Ermiş Turkcell Teknoloji - Kadir Semih İncedayı Belarus’ta faaliyet gösteren BeST’te 2008 yılı Ekim ayından itibaren Genel Müdürlük görevini yürütmektedir. Bir önceki görevinde, Ukrayna’da faaliyet gösteren Astelit’te, Satış ve Pazarlama Direktörü olarak çalışan Özcan Ermiş, 2006 yılına kadar Vodafone Türkiye’de Satış ve Pazarlama Koordinatörü ve 2003 yılına kadar Telsim’de Pazarlama Direktörü olarak görev yapmıştır. Ermiş, iş hayatına 1992’de otomotiv sanayinde pazarlama yaparak başlamıştır. Ermiş, Boğazici Üniversitesi Makine Mühendisliği mezuniyetinin ardından, aynı üniversitenin İşletme Yüksek Lisans bölümünde öğrenim görmüştür. Kadir Semih İncedayı, Nisan 2007 tarihinde Turkcell Teknoloji Araştırma ve Geliştirme A.Ş.’ye katılmıştır. Turkcell Teknoloji’de üstlendiği Genel Müdürlük pozisyonundan önce, Aralık 2006’da Turkcell’e Araştırma ve Geliştirme’den Sorumlu Bölüm Yöneticisi olarak katılmıştır. İncedayı, İstanbul Erkek Lisesi’nden mezun olduktan sonra Orta Doğu Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği’nden lisans derecesini almıştır. 10 yıllık Koç Grubu deneyiminden sonra 4 yıl Telsim’de, 2 yıl da Borusan Telekom’da yöneticilik yapmıştır. Global Bilgi - Bahadır Pekkan Inteltek - Ahmet Sezer Bahadır Pekkan pek çok şirkette yönetici pozisyonunda aldığı görevlerin ardından 2005 yılında çağrı merkezi sektörünün lider kuruluşu Global Bilgi A.Ş.’de çalışmaya başladı. Pekkan, Global Bilgi’de Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak yaklaşık 1,5 yıl görev yaptıktan sonra 1 Haziran 2006 tarihi itibarıyla üstlendiği Genel Müdürlük görevini halen sürdürmektedir. Bahadır Pekkan aynı zamanda 2008 yılında kurulan Çağrı Merkezleri Derneği’nin de Başkanıdır. 1967 İstanbul doğumlu Bahadır Pekkan, Marmara Üniversitesi İngilizce İşletme Bölümü mezunudur. Aynı üniversitede Sermaye Piyasaları ve Borsa dalında, Yeditepe Ünivesitesi’nde ise Finans-Muhasebe dalında master yapmıştır. Ahmet Sezer, 2004 yılından bu yana İnteltek’te Genel Müdürlük görevini başarıyla sürdürmektedir. 1982 yılında İTÜ Elektronik ve Haberleşme Bölümü’nden mezun olan Sezer, iş yaşamına Aselsan A.Ş.’de mühendis olarak başlamış ve sonrasında 1988-1994 yılları arasında IBM Türk Ltd. şirketinde devam etmiştir. Profesyonel yöneticilik kariyerinde sırasıyla 1994-1997 yılları arasında Intertech A.Ş. Genel Müdür Yardımcılığı, 1997-1998 yılları arasında Vestel Şirketler Grubu Başkan Yardımcılığı, 1998-2001 yılları arasında Vestel Danışmanlık ve Profesyonel Hizmetler Genel Müdürlüğü, 2001-2004 yılları arasında ise Probil A.Ş. Genel Müdürlüğü görevlerini üstlenmiştir. KKTCell - Dağhan Fellahoğlu Global Tower - İsmet Yazıcı 1 Ağustos 2008 tarihinde Turkcell ailesine katılan Dağhan Fellahoğlu, aynı tarihten itibaren Kuzey Kıbrıs Turkcell Genel Müdürü olarak görevini sürdürmektedir. Fellahoğlu, Türkiye ve yurtdışındaki telekomünikasyon ve bilişim pazarında üst düzey görevlerde bulunarak pazarlama, satış, ürün yönetimi ve şebeke tasarımı konularında uzmanlaşmıştır. Fellahoğlu, Ericsson firmasında 1996’dan 2007’ye kadar sırası ile Türkiye ve İsveç’te çeşitli operasyonlarında üst düzey yöneticilik pozisyonlarında bulunmuş ve 2007-2008 yılları arasında Güneydoğu Asya’dan sorumlu Satış Geliştirme Direktörü olarak Singapur’da görev almıştır. 1971 Baf doğumlu olan Dağhan Fellahoğlu, Türk Maarif Koleji ve Doğu Akdeniz Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü mezunudur. 2 Şubat 2009’da Globaltower’da İş Geliştirme ve Satış Genel Müdür Yardımcısı olarak göreve başlayan ve 18 Şubat 2010 tarihinden itibaren Genel Müdür Vekili olarak görev yapan İsmet Yazıcı, 8 Kasım 2010 itibarıyla Globaltower Genel Müdürü olarak görevine devam etmektedir. 1993 yılında Nortel Netaş‘a ArGe mühendisi olarak katıldı. Marmara Üniversitesi’nden Siyaset Bilimi Master (1998) ve University of Texas’dan MBA (2000) derecelerini aldı. 1995 - 1999 yılları arasında Nortel Netaş Uluslararası Satış ve Pazarlama Bölümü’nde çalışan Yazıcı, 1997-1999 yılları arasında Nortel Netaş Romanya Ofis Müdürlüğü görevindeydi. 1999-2003 arasında Nortel Networks Richardson, Texas ABD’de CDMA Ürün Pazarlama Müdürü olarak çalışan Yazıcı, 2003 yılında Nortel Networks EMEA Bölgesi Ürün Pazarlama ve İş Geliştirme Direktörü olarak atandı. CDMA teknolojisinin bölgeye getirilmesi ve Nortel Networks’e yeni pazarlar açılması yönündeki katkılarından dolayı “Exceptional Contribution” ve “Leadership Recognition” ödüllerini aldı. 2006 yılında Nortel’in Türkiye biriminde görev alan Yazıcı, 2009 Ocak sonuna kadar Nortel Netaş’ta Pazarlama, İş Geliştirme ve Kurumsal Satış Liderliği görevini yürüttü. Mayıs 1968 Düzce doğumlu Yazıcı, Hacettepe Üniversitesi Elektronik Mühendisliği Bölümü’nü bitirdi. 55 İştiraklerimiz İştiraklerimiz Turkcell, Almanya’dan Kazakistan’a uzanan geniş bir coğrafyadaki faaliyetlerini 2010 yılında da artırarak devam ettirdi. YURTDIŞI İŞTİRAKLER 2010 yılında Astelit’in AVFÖK’ü kâr odaklı stratejisi ve etkin maliyet kontrolleri sayesinde 2009 yılına göre üç kat arttı. AVFÖK marjı 2010 yılında geçen yılkı %5,7’lik seviyesinden %19,0’a arttı. Bu artışın temel sebepleri tarifelerin yeniden yapılandırılarak arabağlantı giderlerini düşürmesi ve maliyet azaltıcı tedbirlerdir. Ukrayna: Astelit Turkcell’in %55 dolaylı iştiraki Astelit, 2005 yılı Şubat ayı başında “life:)” markası ile Ukrayna’da GSM operasyonlarına başladı. Şirket hisselerinin %45’i System Capital Management Group’a ait bulunuyor. Astelit, Ukrayna nüfusunun %96’sını ve ülke topraklarının %88’ini kapsıyor. Astelit Özet Veriler 2009 2010 Astelit’in kayıtlı abone ve üç ay aktif abone sayısı 2010’da sırasıyla 9,1 milyon ve 6,1 milyon oldu. 3 ay aktif ARPU temelde aktif abone tanımındaki değişiklik dolayısıyla düşen aktif abone sayısı nedeniyle 2010’da yıllık bazda %5,4 oranında arttı. MoU 2010 yılında bir önceki yıla kıyasla %8,3 oranında arttı. 12,2 9,1 (%25,4) 7,8 6,1 (%21,8) 158,7 171,9 %8,3 Aktif (3 ay)1 MoU (dakika) Abone Başı Aylık Ortalama Gelir (ARPU) (ABD Doları) Toplam 2,5 2,6 %4,0 Aktif (3 ay) 3,7 3,9 %5,4 2.740,0 2.691,0 (%1,8) 351,1 339,3 (%3,4) 20,2 64,5 %219,3 5,7% %19,0 13,3yp Net Zarar (milyon ABD Doları) (111,8) (101,0) (%9,7) Gelir (UAH milyon) Gelir (milyon ABD Doları) AVFÖK (milyon ABD Doları) AVFÖK marjı Yatırım Harcaması (milyon ABD Doları) 216,0 66,5 1 Aktif abone son üç ay içinde Şirkete gelir getirecek işlem yapmış abonedir. 56 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 FİNTUR Azerbaycan, Kazakistan, Moldova ve Gürcistan gibi nispeten düşük penetrasyon oranları ile halen büyümekte olan pazarlardaki mobil operasyonlarımıza, %41,45’ine sahip olduğumuz Fintur Holdings BV (Fintur) aracılığıyla iştirak ediyoruz. sahiptir. Artan fiyat rekabetine karşın, şirket kurulduğu ilk yıldan beri pazar liderliğini korumayı başardı. Gücünü büyük ölçüde geniş kapsama alanı, güçlü şebekesi, kaliteli hizmeti, zengin ürün yelpazesi, son derece profesyonel personeli ve hissedarlarının desteğinden alan Azercell, abonelerinin tüm dünyada 152 ülkedeki 406 operatörün ağlarını kullanmasına olanak tanıyor. 2010 sonu itibarıyla yaklaşık 4 milyon abonesi bulunan Azercell pazarda lider konumdadır. Şirket ayrıca Aralık 1999’da sınırlı sorumlu şirket olarak kurulan İnternet hizmet sağlayıcısı Azeronline’ın çoğunluk hissesini elinde bulunduruyor. % Değişim Fintur’un abone bazı 2010 yılında da büyümeye devam etti. Toplam abone sayısı, Kazakistan’daki güçlü net abone alımı sayesinde geçen yıla göre %16,9 oranında artarak 15,9 milyon olarak gerçekleşti. Abone Sayısı (milyon) Toplam BeST, 2010 yılında %110’luk pazar doygunluğu olan Belarus’ta 2 yıl içinde %76,2’lik coğrafi ve %96,3’lük nüfus kapsama alanına ulaşırken, abone sayısı açısından pazar payını %14’e çıkarmayı başardı. Abone sayısı 2009 yılına kıyasla %25 artarak 1,5 milyona ulaştı. Kasım 2009’da Belarus’un ilk 3G operatörü olarak yatırımlarına devam eden BeST, 2010 yılında da 185,4 milyon TL yatırım yaparak, Belarus’un 3G ağı en geniş operatörü oldu ve yarattığı Life :) markası ile marka bilinirliğini %88’e çıkarttı. (%69,2) Belarus: BeST Turkcell, Temmuz 2008’de çevre ülkelerde oluşan yatırım potansiyellerini değerlendirme çabaları kapsamında Belarusian Telecommunications Network (BeST) hisselerinin %80’ini Belarus Cumhuriyeti Devlet Varlık Komitesi’nden 500 milyon ABD Doları karşılığında satın aldı. Üç ayrı dilim halinde yapılması planlanan ödemenin 300 milyon ABD Doları, 26 Ağustos 2008 tarihinde gerçekleştirilerek satın alma işlemi tamamlandı. Fintur’un konsolide gelirlerinin 2010 yılında %8,2 büyümeyle 1,737 milyon ABD Doları seviyesinde gerçekleşmesi temel olarak güçlü abone alımı ve gelişen makroekonomik ortam ile beraber gelirleri 2010 yılında %17,4 oranında artan Kazakistan operasyonundan kaynaklanmaktadır. Özsermaye metodu ile muhasebeleştirdiğimiz Fintur’un 2010 yılı net kârımıza katkısı 153,0 milyon ABD Doları olarak gerçekleşti. Buna ilaveten 100 milyon ABD Dolar’lık ödeme 31 Aralık 2009’da gerçekleştirildi. 31 Aralık 2010’da bir diğer 100 milyon ABD Doları ödeme yapılmıştır ve BeST’in tüm bir mali yıl için net kâr açıklayacağı ilk yıl 100 milyon ABD Dolar’lık ek bir ödeme yapılması öngörülmektedir. FİNTUR 2010 % Değişim Abone Sayısı (milyon) Kazakistan 7,2 8,9 Azerbaycan 3,8 4,0 Moldova 0,7 0,9 Gürcistan 1,9 2,0 TOPLAM 13,6 15,9 %23,6 %5,3 %28,6 %5,3 %16,9 Gelirler (milyon ABD Doları) Kazakistan Azerbaycan Moldova Gürcistan Diğer* TOPLAM 2009 863 501 63 175 3 1,605 1.013 504 67 152 1 1,737 %17,4 %0,6 %6,3 (%13,1) (%66,7) %8,2 Milyon ABD Doları 2009 2010 % Değişim Fintur’un Turkcell Grubu net kârına katkısı 119,6 153,0 %27.9 (*) Segmentlerarası eliminasyonları içerir. BeST’in alımı, Turkcell’in büyüme potansiyeline sahip bir pazara girmesi için bir fırsat teşkil ediyor. Belarus, genç ve eğitimli nüfusu ve büyüyen ekonomisiyle Turkcell’in büyüme için hedeflediği coğrafya içinde bulunan cazip bir ülke olarak dikkat çekiyor. Azerbaycan: Azercell Azercell 1996’da Azertel ve Azerbaycan Haberleşme Bakanlığı’nın ortak girişimi olarak kuruldu. Bugün Fintur, Azercell’de doğrudan ve dolaylı paylar göz önüne alındığında yaklaşık %51 oranında paya 57 İştiraklerimiz Asya’nın en büyük mobil operatörleri arasında yer alan Kcell’in abone sayısı 2010 sonu itibarıyla 8,9 milyona ulaştı. Moldova: Moldcell Moldcell GSM 900 lisansını Kasım 1999’da aldı ve Moldova’da Nisan 2000’de faaliyetlerine başladı. Şirketin tamamı Fintur Holdings B.V.’ye aittir. Kcell, 1 Aralık 2010’da Astana ve Almatı’da geçici bir izne bağlı olarak 3G hizmetlerini hayata geçirdi. 25 Aralık 2010’da, yetkili kurum mevcut GSM lisansına ek bir anlaşma imzalayarak Kcell’e 3G şebekesi işletme hakkı verdi. Ek anlaşma Kcell’den 1 Ocak 2015’e kadar nüfusu 10.000’i aşan tüm bölgelerde UMTS/WCDMA standartlarını kullanarak mobil hizmetler sunmasını talep ediyor. Moldcell, Moldova’da SMS’den kontörlü aboneler için roaminge, WAP/İnternet erişiminden GPRS/EDGE’e, 3.5G’den BlackBerry Şirket Çözümü’ne kadar birçok hizmeti sunan ilk operatördür. Moldcell’in abone sayısı 2010 sonu itibarıyla 0,9 milyona yükseldi. Gürcistan: Geocell Geocell 1996’da Gürcistan Haberleşme Bakanlığı ve Türk şirketi Gürtel Telekomünikasyon Yatırım ve Dış Ticaret Anonim Şirketi (Gürtel) arasında bir ortak girişimle Gürcistan’ın ilk GSM operatörü olarak kuruldu. Geocell ticari faaliyetlerine Mart 1997’de başladı ve Nisan 1997’de GSM 900 MHz işletme lisansını aldı. 2006’da UMTS lisansını (2100 MHz frekans) almasıyla birlikte daha iyi kapsamaya, ek kapasiteye ve faturasız abonelerine 3G teknolojisi sunma olanağına kavuştu. Aralık 2010 itibarıyla, Geocell’in abone sayısı 2 milyona ulaştı. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti: KKTCell 1999 yılında hizmete giren %100 Turkcell iştiraki KKTCell, 2007 yılına kadar Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Telekomünikasyon Dairesi’yle gelir paylaşımı anlaşması çerçevesinde faaliyet gösterdi. 2007 yılında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı ile GSM Sayısal, Hücresel Mobil Telefon Sistemi Kurulması ve İşletilmesi ile İlgili Lisans Verilmesine İlişkin 18 yıllık bir sözleşme imzalayan Şirket’in böylece, 1999 yılında imzaladığı ve gelir paylaşımını esas alan GSM-Mobil Telefon Sistemi Sözleşmesi yürürlükten kalktı. KKTCell, 2010 yılı sonu itibarıyla yaklaşık 386 bin aboneye ve %69’luk pazar payına sahip bulunuyor. Nüfusun %100’ünü kapsayan KKTCell’in kapsama alanı KKTC’nin coğrafi sınırları dışına da taşıyor. 2008 yılında Kuzey Kıbrıs’ı 3G teknolojisi ile tanıştıran KKTCell, 14 Ekim’de Kuzey Kıbrıslılara 3G servis ve ürünlerini sunmaya başladı. 2010 yılında yine bir ilke imza atarak radio link projesi ile KKTC Telekom Dairesi dışındaki tek yurtdışı çıkışına sahip oldu. YURTİÇİ İŞTİRAKLER Kazakistan: Kcell Kcell faaliyetlerine 1999’da Fintur Holdings B.V. ve Kazakistan’ın ulusal telekomünikasyon operatörü Kazakhtelecom arasında bir ortak girişim olarak başladı. Şirket standart bir GSM 900 ağını işletme hakkı sağlayan 15 yıllık yenilenebilir bir lisans anlaşması doğrultusunda faaliyet gösteriyor. Abone sayısı, büyüme hızı, yatırım hacmi ve hizmet çeşitliliği baz alındığında Kazakistan’da tartışmasız pazar lideri olan ve Orta 58 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Superonline 2004 yılında Tellcom İletişim Hizmetleri A.Ş. adıyla kurulan, Mayıs 2009’da internetin ülkemizdeki öncü kuruluşu Superonline Uluslararası Elektronik Bilgilendirme, Telekomünikasyon ve Haberleşme Hizmetleri A.Ş. ile güçlerini birleştirerek Superonline markası al- tında faaliyet göstermeye başlayan şirket, kendi fiber optik altyapısına sahip. Türkiye’nin yenilikçi telekom operatörü Superonline; kurumsal ve bireysel müşterilerinin her türlü ihtiyaçlarına çözüm sunan telekomünikasyon servisleri sağlamak hedefiyle yatırımlarını sürdürüyor. Kurulduğu ilk yıl Uzak Mesafe Telefon Hizmetleri (UMTH) lisansı alarak bireysel, kurumsal ve toptan ses taşımacılığıyla ilgili çağrı başlatma ve sona erdirme hizmetleri sunan Superonline, 2005 yılı Şubat ayında internet servis sağlayıcı, aynı yılın Haziran ayında karasal veri iletişimi ve 2006 yılının Nisan ayında altyapı işletmeciliği lisanslarını aldı. Superonline, Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) tarafından 2007 yılı Ocak ayında gerçekleştirilen ihaleye katıldı. İstanbul-Ankara arasındaki fiber optik kablo şebekesinin 10 yıllık işletim hakkını alarak, 2007 yılında yurtiçinde trafik taşıyan yeni nesil ilk operatör haline geldi. Dünyada mümkün olan en yüksek erişim teknolojisi olan “fiber interneti” müşterilerine en avantajlı paketlerle sunan Superonline, hızla gerçekleştirdiği fiber optik altyapı yatırımlarıyla 2007 yılında müşterilerini ilk kez 100 Mbps’lik internet bağlantısıyla tanıştırdı. 2009 yılının Aralık ayında BOTAŞ’ın fiber optik altyapısının 15 yıllığına kiraya verilmesi için açtığı ihaleyi 20 milyon 900 bin Euro’luk teklifiyle kazanan Superonline, bu ihaleyle BOTAŞ’ın 11 bin 280 kilometrelik güzergâhını da kullanarak Türkiye’deki tüm coğrafi bölgelere ulaşmış oldu. 2010 yılı itibarıyla, Superonline’ın fiber optik şebekesi 580 bin erişilebilir hane sayısına ulaştı. 2010 yılında Superonline’ın Turkcell’in finansallarına katkısı %32,8’lik gelir büyümesi ve %9,8’lik AVFÖK marjı sayesinde artmaya devam etti. Yıl boyunca nispeten kârlı hane segmenti odağı artarken; bu segmentin gelirleri yıllık %70 büyüme kaydetti. Turkcell Grubu sinerjisi katkısıyla kurumsal segment gelirleri %30; toptan trafik segment gelirleri de %26 büyüme gösterdi. Superonline özet veriler 2009 2010 % Değişim Gelir (milyon TL) 252,4 335,1 %32,8 AVFÖK (milyon TL) 3,6 32,9 %813,9 AVFÖK marjı %1,4 %9,8 8,4pp Yatırım harcaması (milyon TL) 259,5 480,3 %85,1 Global Tower “İletişimi her yere taşımak” vizyonu ve Türkiye’de ilk kez uygulanan yeni iş modeliyle 2006 yılında haberleşme sektöründeki yerini alan Global Tower, kablosuz iletişim alanında faaliyet gösteren operatörlere, televizyon ve radyo yayıncılarına, sivil ve askeri haberleşme/ izleme sistemleri kurum ve işletmecilerine kule, çatı üstü ve bina içi altyapı tesislerinin kurulması, kiralanması ve bakımı konularında uluslararası standartlarda hizmet veriyor. Türkiye çapında 5 bin 500’ün üzerinde kuleli sahada müşterilerine hizmet veren Global Tower sahip olduğu saha portföyü ile Avrupa’nın önde gelen altyapı işletmecilerinden birisi olarak dikkat çekiyor. Global Tower’ın hizmetleri, müşterilerinin yorucu saha operasyonları, yüksek tutarlı kule ve enerji altyapı maliyetleri, her geçen gün artan kiralama bedelleri ve kiralama prosedürleri gibi konularla ilgilenmeleri yerine, yatırımlarını, insan kaynaklarını ve enerjilerini kendi ana iş alanlarına yoğunlaştırmalarını sağlıyor. Türkiye’nin ilk ve tek kule altyapı servis sağlayıcı işletmesi olan Global Tower, Türkiye’deki hızlı büyümesini uluslararası pazarlarda da sürdürme hedefiyle 2009 yılında Ukrayna’da UKRTOWER adı altında operasyonel faaliyetlerine başladı. İnteltek 2001 yılında kurulan İnteltek, Turkcell iştiraklerinden Turktell (%55), Intralot (%20) ve Intralot Iberia Holding (%25) ortaklığı ile faaliyetlerini sürdürmektedir. Talih oyunları sektöründeki iş fırsatlarını değerlendirmek amacı ile kurulmuş olup Türkiye’de spor bahis oyunları ile ilgili tek yetkili operatördür. İnteltek, Intralot’un teknoloji ve bilgi birikimi ile Turkcell’in güçlü GSM altyapısını birleştirerek; spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli ve müşterek bahis oyunları ile ilgili merkezi bahis sisteminin kurulması ve işletilmesi, risk yönetim merkezinin kurulması ve 59 İştiraklerimiz işletilmesi ile baş bayilik iş ve hizmetlerini, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü’ne bağlı Spor Toto Teşkilat Başkanlığı adına başarıyla gerçekleştirmektedir. İnteltek, bugüne kadar gerçekleştirdiği faaliyetleri ve yarattığı “iddaa” markası ile devlet kontrollü bahis oyunları sektöründe dünyanın en büyük operatörlerinden biri olmuş, kamuya ve Türk sporuna katkıları ile örnek ve lider bir kuruluş haline gelmiş ve binlerce kişiye geçim kaynağı sağlayan adeta bir sektör yaratmıştır. İnteltek, Ağustos 2008 de GSGM - Spor Toto Teşkilat Başkanlığı tarafından gerçekleştirilen ihaleyi kazanarak, Ağustos 2018 yılına kadar spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli ve müşterek bahis oyunlarının Spor Toto Teşkilat Başkanlığı adına sözleşme kapsamında yer alan operasyonunu 10 yıl boyunca sürdürme hakkını elde etmiştir. Türkiye genelindeki satış destek faaliyetlerini, 81 ilde 5 bin 500’den fazla sabit (1000 adet mobil bayi dahil) ve 5 adet elektronik bayi ile internet, GSM, çağrı merkezi ve dijital TV yayını aracılığı ile gerçekleştirmektedir. Türkiye Futbol Federasyonu ve Spor Toto Teşkilatı ile futbolda etik değerlerin korunması anlaşmasını imzalamış ve Türk futbolunda sigorta rolü üstlenmiştir. İnteltek ayrıca, benzer bir anlaşmayı UEFA ve FIFA ile de Avrupa’daki resmi bahis şirketleri tarafından oluşturulan ortak platform üzerinden imzalamıştır. Ayrıca sektöründe uluslararası alanda rol almak ve gelişmeleri yakından takip etmek amacıyla WLA (Dünya Piyangolar Birliği) ve EL (Avrupa Piyango Birliği) üyesidir. 2010 yılında İnteltek’in, Spor Toto adına yönettiği iddaa markası ile Türk ekonomisine vergi olarak yarattığı katma değer 1 milyar TL’ye, Türk Sporuna olan katkısı ise 496 milyon TL’ye ulaşmıştır. 2010 yılının Ocak ayında İnteltek, çevre ülkelerde oluşan yatırım potansiyellerini değerlendirme çalışmaları neticesinde Azerbaycan’da spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli ve müşterek bahis oyunları alanında faaliyet göstermek üzere Azerbaycan Azeridmanservis Limited Şirketi’nden bahis oyunlarının düzenlenmesi, işletilmesi, yönetimi ve geliştirilmesi yetkilerini aldı. Bu kapsamda İnteltek, Azerbeycan’da kurulan ve münhasıran 10 yıl süreyle faaliyet gösterecek olan “Azerinteltek” adlı şirkete %51 oranında iştirak etmektedir. Azerinteltek operasyona 18 Ocak 2011 tarihinde başlamıştır. 60 60 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Turkcell Global Bilgi 1999 yılında çağrı merkezi olarak kurulan Turkcell Global Bilgi, sektördeki gelişmeler ve müşteri beklentilerinin değişerek artması sonucu, yapılan yatırımlarla ‘’Müşteri İlişkileri Yönetim Merkezi’’ne dönüştü. Turkcell Global Bilgi bugün, sektöründe Türkiye’nin ve Avrupa’nın en gelişmiş teknolojik sistemine sahip şirketi olarak dikkat çekiyor. Türkiye’nin en değerli şirketlerinden olan ve dünyanın saygın teknoloji listelerine girme başarısını gösteren Turkcell’in çatısı altında hizmet veren Turkcell Global Bilgi, %45 pazar payıyla sektöründe lider pozisyonunu koruyor. Turkcell Global Bilgi, Türkiye’de İstanbul, İzmir, Erzurum, Eskişehir, Diyarbakır, Ankara ve Karaman olmak üzere 9, yurtdışında ise Ukrayna’da 2, Belarus’ta 1 olmak üzere toplam 12 lokasyonda 5 bin 500 masa kapasitesiyle hizmet veriyor. Oldukça genç bir çalışan profiline sahip olan Turkcell Global Bilgi, Erzurum ve Diyarbakır lokasyonlarında sadece Turkcell müşterilerine hizmet sunuyor. 2006 yılında Erzurum’da açılan çağrı merkezinde toplam 880 kişi çalışırken, çalışanların %45’ini kadın, %55’ini ise erkek personel oluşturuyor. Yaş ortalaması 26 olan çalışanların % 0,14’ü doktora, %0,71’i yüksek lisans, %34,61’i lisans, %36,31’sı ön lisans, %28,09’u lise mezunu, %0,14’ü ortaokul mezunudur. Erzurum’da sağlanan başarı ve artan iş hacminin ardından, 2008 yılında açtığımız Diyarbakır Çağrı Merkezi’nde ise 650 kişi çalışıyor. %56’sı kadın, %44’ü erkek ve yaş ortalaması 26 olan Diyarbakır Çağrı Merkezi çalışanlarının %0,49’u yüksek lisans, %16,37’si lisans, %41,57’si ön lisans ve %41,57’si ise lise mezunu. Bugün 7 bin 500 kişiye istihdam ve Türkiye’de 50 milyon, Ukrayna’da 10 milyondan fazla kişiye katma değerli hizmet sağlayan Turkcell Global Bilgi, önemli bir işveren konumunda bulunuyor. Çağrı merkezi sektörünün hem dünyada hem de Türkiye’de oldukça hızlı gelişen bir sektör olduğu göz önüne alındığında, bu gelişimle beraber Turkcell Global Bilgi’nin önümüzdeki dönemde yeni lokasyonlarda büyümesi hedefleniyor. Turkcell Teknoloji Bilgi ve iletişim teknolojileri alanında rekabetçi servis ve ürünler geliştirmek amacıyla kurulan Turkcell Teknoloji; Türkiye’nin lider Ar-Ge ve inovasyon şirketlerinden biri olarak öne çıkıyor. 1994 yılından beri Turkcell bünyesinde bilgi ve iletişim teknolojileri alanında uzmanlaşan Ar-Ge kadrosunun faaliyetlerini bir teknopark şirketi kurularak, Ar-Ge ve inovasyon için en iyi koşulların sağlandığı bir ortamda sürdürmeleri kararı 2007 yılında alındı. 2008 yılında Teknoloji Serbest Bölgesi’nde inşası tamamlanan Turkcell Teknoloji binası, araştırma ve yazılım geliştirme alanında görev alan mühendislere en uygun ve keyifli yaşam ve çalışma ortamlarının yaratılması hedefi doğrultusunda, 500 kişilik kapasite için tasarlandı. Bu bina 2010 yılında yapılan Mimari Tasarım Ödülleri yarışmasında Türkiye birincisi oldu. Müşteri ilişkileri ve kanal yönetimi, mobil pazarlama, iş zekası çözümleri, SIM varlık ve servisleri yönetimi, roaming çözümleri, katma değerli servisler, operasyon ve iş destek sistemleri alanlarında servis ve ürünler geliştiren Turkcell Teknoloji; 2010 yılı itibarıyla yüksek nitelikli 360 mühendisle yoluna devam ediyor. Dünyada yazılım kalitesi standartlarını oluşturan CISQ (Consortium for IT Software Quality) organizasyonuna Türkiye’den ilk ve tek katılan üye firma olan Turkcell Teknoloji, geliştirdiği inovatif çözümleriyle insan hayatını değiştirmeye, dönüştürmeye ve kolaylaştırmaya odaklanıyor. Şirket bünyesinde oluşturulan, çalışanların yaratıcı fikirlerinin bir araya getirildiği platformlardan fark yaratan birçok ürün doğuyor; yenilikçi ve yaratıcı fikirlere verilen değer, her yıl artan patent sayısıyla kanıtlanıyor. Turkcell Teknoloji, ulusal ve uluslararası Ar-Ge şirketleri, üniversiteler, araştırma merkezleri gibi ekosistemi içinde yer alan iş ortaklarıyla işbirliği yapıyor, yeni fikirleri birlikte olgunlaştırıyor, değere dönüştürüyor. Uluslararası Ar-Ge programlarında da etkin rol alan Turkcell Teknoloji, dünyanın lider Ar-Ge teknoloji şirketleri ve üniversiteleriyle çalışıyor. Turkcell ve grup şirketleri ortamında fark yaratan ürün ve çözümlerinin uluslararası yayılımını sağlayan ve bu sayede diğer operatörler için de değer yaratan Turkcell Teknoloji; Bağımsız Devletler Topluluğu, Orta Doğu, Afrika ve Avrupa bölgelerinde teknoloji ve yazılım ihracatı faaliyetlerini de başarıyla sürdürerek konusunda bir dünya markası olmayı hedefliyor. 61 İnsan Kaynakları İnsan Kaynakları Turkcell’de Benim İçin Daha Fazlası Var Değerlerimiz Tüm karar ve davranışlarımıza yön veren değerlerimizi yaşatmaya ve “Turkcell’le Daha Fazla Hayat” diyerek etki alanımızı genişletmeye devam ediyoruz. Değerlerimizi, Turkcell Grubu’nun mevcut başarısını farklı kılacak özgün davranışlar olarak görüyoruz: Önce müşterilerimiz için varız. Çevik bir takımız. Açık iletişime inanırız. Fark yaratırız. İnsana değer veririz. Bugün tüm üst yönetimimizle birlikte her seviyeden, her ekipten çalışanımız “Turkcell’de Benim İçin Daha Fazlası Var” diyerek, insan odaklı bir kültürün yaşatılmasına destek oluyor. En Değerli Sermayemiz Çalışanlarımız “Önce İnsan, Öncü Turkcell” felsefemizle hareket ederek, her zaman çalışanlarımızın memnuniyetini ve motivasyonunu ön planda tutuyoruz. Sadece Türkiye’de değil, dünyada da sektörümüzü etkileyecek teknolojileri takip ediyor; dünyaya örnek olacak uygulamalara liderlik etmek için çalışıyoruz. Değişimi destekleyen, esnek, duyarlı ve demokratik bir iş ortamı yaratarak çalışanlarımızı motive etmek için kuruma değer katan yatırımlarımızı aralıksız sürdürüyoruz. İş ortamımızı “çalışılan ortam” yaklaşımının ötesinde “yaşam mekanı” olarak tanımlıyor ve uygulamalarımızı bu yaklaşımla hayata geçiriyoruz. Daha Fazla Keyif diyerek, Tclub hizmetimizle anlaşmalı kurum ve kuruluşlardan yapılan avantajlı alışverişlerin çalışanlarımız için daha keyifli hale gelmesini sağlıyoruz. Turkcell Sosyal Aktivite Grubu (TSAG) aktiviteleriyle daha sosyal, daha eğlenceli aktiviteler gerçekleştirerek çalışanlarımıza keyifli programlar sunuyoruz. Ayrıca tüm çalışanlarımıza yıllık ücretli izinlerinin yanı sıra doğum günlerine özel +1 gün ücretli izin veriyoruz. Daha Fazla Fırsat 2010 yılında Turkcell’de, yeni projeler ve büyümemize bağlı olarak 343 kişiyi işe aldık. Sunduğumuz kariyer fırsatları doğrultusunda iç 62 62 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 terfi oranımız %87 olarak gerçekleşti; 312 çalışanımız Turkcell içinde farklı bölümlere transfer ve rotasyon süreçleriyle hareket ederek, kariyer gelişimlerini destekleyecek yeni rol ve sorumluluklar üstlendi. Şirketimizde 2010 yılında %4,66 oranında istifa gerçekleşti. Daha Fazla Paylaşım Habercell, Paylaş Turkcell’li/ Turkcell Blog gibi sosyal mecralarda çalışanlarımız için “Daha Fazla Paylaşım” imkanı sunuyoruz. Habercell’de şirket içi gelişmelerle ilgili bilgileri çalışanlarımızla paylaşıyor, tüm Grup şirketleri tarafından kullanılan Paylaş Turkcell’li uygulamasında ise sunduğumuz hizmetleri çalışanlarımız aracılığıyla, müşterilerimize ulaştırıyoruz. Daha Fazla Kolaylık Çalışanlarımızın iş ve özel yaşamlarını zenginleştirecek ek menfaatler sunarak; Flex Menü, Turkcell Assist, Bireysel Emeklilik ile onlara “Daha Fazla Kolaylık” sunuyoruz. Alışveriş çeklerinden tatil paketine; bireysel emeklilik ara ödemesinden sağlıklı yaşam paketine kadar pek çok seçeneğin sunulduğu esnek ek menfaat programımız Flex Menu ile çalışanlarımız, her yıl ihtiyaçları paralelinde seçim yaparak, kendi ek menfaat paketlerini oluşturabiliyor. 1 Eylül 2010 itibarıyla hayata geçirdiğimiz, çalışan destek hattı Turkcell Assist’ten hem çalışanlarım hem de aileleri ücretsiz yararlanabiliyor. Turkcell Assist sayesinde çalışanlarımız ve aileleri, özel hayatlarındaki ihtiyaçlara daha kolay ve hızlı çözümler üretebililiyor; konu uzmanlarından 7 gün 24 saat tıbbi, mali, hukuki, psikolojik ve gündelik hayata dair ihtiyaçları ile ilgili genel bilgi ve yönlendirme hizmetlerinden faydalanıyorlar. Tüm Turkcell personelini kapsayan Bireysel Emeklilik uygulamamızla çalışanlarımızın geleceklerine yatırım yapma fırsatı sunuyor; karşılıklı katkı modeliyle bu programı uyguluyoruz. Ayrıca, 2-5 yaş arası çocuğu olan bayan çalışanlarımıza da her ay kreş yardımı yapıyoruz. Çalışanlarımızın demografik bilgileri aşağıdaki tabloda yer alıyor: Çalışan 2007 Erkek 1.854 Kadın 1.021 Yaş Ortalaması 32 Eğitim Düzeyi Doktora-Lisansüstü 484 Üniversite-MYO 2.066 Lise 316 Ortaöğretim 9 En Az Bir Yabancı Dil 2.064 İki ya da Daha Fazla Yabancı Dil Bilen 799 2008 1.798 1.011 33 500 2.025 277 7 1.910 855 2009 2010 1.728 1.778 981 1.011 33 33 535 569 1.918 1.986 248 226 8 8 1.819 2.046 789 743 Not: Çalışan sayısı part time çalışanları ve stajyerleri kapsamamaktadır. Daha Fazla Takdir İnovasyonu Destekliyoruz Çalışanlarımızın katma değer yaratacak, inovatif ve iyileştirici fikirlerinin İnovasyon Ofisi aracılığıyla gerçekleşmesini sağlayan “Çok İyi Bir Fikrim Var!” sistematiğini kullanmaya devam ediyoruz. “Daha Fazla Takdir” diyerek, bugüne kadar 612 çalışanımızı ödüllendirdik. Onların Turkcell’e kattıkları maddi değer 236 milyon ABD Doları olarak hesaplandı. Turkcell Türkiye’nin En Beğenilen Şirketi En iyilerle çalışmak, en iyileri elde tutmak önceliğimizdir. Fark yaratan insan kaynakları uygulamalarımızla “başarılı sonuçlar sağlayan bağlı çalışanlar yaratma”ya devam ediyoruz. Çalışanlarımız da “Turkcell’de Benim İçin Daha Fazlası Var” diyerek bağımsız araştırma kurumlarınca gerçekleştirilen çalışan bağlılığı araştırmalarında Turkcell’i sektörde ve Türkiye’de en yüksek oranlarla değerlendiriyor. Daha Fazla Gelişim; Turkcell Akademi Gelişim Çözümlerimiz ile Liderlerimizi, Çalışanlarımızı, İş Ortaklarımızı ve Tüm Ekosistemimizi Geliştiriyoruz Lider bir teknoloji şirketi olarak Turkcell, değişen iş koşulları ve dinamik yapısı sebebiyle gelişim programlarında da alanındaki en son içerik ve güncel konuları, en etkin teknolojik çözümler ve altyapılarla çalışanlarına aktarmayı misyon ediniyor. Turkcell Grup ve saha çalışanları öncelikli olmak üzere, ekosistemimizde yer alan tüm çalışanların performans ve potansiyelini sistematik olarak izliyor, hızla değişen iş ortamı ve kurum stratejilerine paralel geliştirerek, rekabete karşı “Hazır” olmalarını sağlıyoruz. Bu noktadan hareketle “Müşteri”, “Teknoloji” ve “Liderlik” başlıkları altında gelişim çözümlerini hayata geçiren Turkcell Akademi, 2010 yılında Turkcell Grup ekosisteminde yer alan 48.685 kişiye ulaşarak toplam 1.026.579 saat eğitim verdi. 2010 yılında fark yaratan gelişim çözümleri; • Turkcell müşterilerine temas eden tüm Turkcell Grup çalışanlarını, bayileri, iş ortaklarını, kurumsal çözüm merkezlerimizi kapsayan “Turkcell Grup Satış Programı” ile 30 binden fazla kişiye ortak hizmet ve satış kültürü, ürün ve servisler, uzmanlık eğitimlerini içeren gelişim çözümleri sunduk. Program kapsamında çalışanların teknik bilgi seviyesini düzenli olarak ölçümleyerek, gelişim alanlarına yönelik uzaktan eğitim çözümlerini proaktif olarak sunduk. • Turkcell Akademi “Müşteri 2.0” ile Çalışanlarına Gerçek Müşteri Deneyimini Yaşattı; Turkcell müşteri odaklı dönüşüm programı “Müşteri 2.0” hareketi kapsamında, Turkcell Grup yöneticileri ve çalışanlarının Turkcell Elçileri olarak farkındalık ve bilgi seviyelerinin artırılmasına yönelik 5 ayrı gelişim çözümü sunduk. • Teknoloji Gelişim Programı kapsamında 300 farklı eğitimle “Mobil İletişim ve Bilgi Teknolojileri” konularında uzmanlık eğitimleri sunduk. 45 farklı teknik profil için hazırlana gelişim programları ve 500 farklı sınıf içi eğitimle kurumsal gelişimi destekledik. 63 İnsan Kaynakları • Liderlik Gelişim programları kapsamında yönetici olmaya aday, yüksek performanslı çalışanlara özel yöneticiliğe hazırlık programını hayata geçirdik. “Turkcell Mobil Pazarlama Gelişim Programı” ile sahip olduğumuz bilgi ve tecrübeyi üniversite öğrencileriyle paylaşarak, hızla gelişen bilişim sektörüne nitelikli işgücü kazandırmayı hedefliyoruz. • Turkcell Akademi Pazarlama Konferansları ile dünyaca ünlü uzman konuşmacıları Turkcell Grup ve lider şirketlerin üst düzey yöneticileriyle buluşturmaya devam ettik. Geçtiğimiz yıl Malcolm Gladwell ve David Plouffe gibi ünlü isimleri ağırlayan Turkcell Akademi, 2011 Ocak ayında Dan Ariely’yi ağırladı. Turkcell Akademi 2010 yılında, “Turkcell’li Hayat” ve “Gençsen Geleceksin” üniversite ziyaretleriyle 25 ilde, 75 üniversite ziyaretiyle 22 binden fazla üniversite öğrencisine değerek; “Mobil İnovasyon”, “Yeni Teknolojiler”, “Girişimcilik”, “Kariyer” gibi konularda seminerler düzenledi. Turkcell Akademi PAF (Profesyonelliğe Adım Formasyonu) Programı ile Yeni Mezun Gençler Turkcell Grup’ta… Başarılı ve genç yeteneklerin profesyonel hayata bir adım önde ve doğru yönde başlamaları amacıyla hayata geçirdiğimiz Turkcell Akademi PAF (Profesyonelliğe Adım Formasyonu) Programı’nı 2010 yılında da devam ettirdik. PAF Programı, staj-yarı zamanlı çalışmayeni mezun istihdam sürecini kapsayan ve destekleyici eğitim programlarıyla gençlerin profesyonel yaşam, iş alanları, şirketler ve pozisyonlarla ilgili bilinçlerini artırmayı, bakış açılarını genişletmeyi hedefleyen bir program. Stajyerlik yaptıkları dönemde gösterdikleri bireysel ve proje performansına göre, oluşan uygun pozisyonlarımızda kendilerine yarı zamanlı ve sonrasında da tam zamanlı iş olanakları sunmayı hedefliyoruz. 2010 yılında, bu kapsamda Turkcell Grup içerisinde 195 kişiye staj imkanı sağladık. Turkcell Akademi, Türkiye’nin birçok seçkin üniversitesiyle olduğu gibi, Harvard Business School, Massachusetts Institute of Technology (MIT) gibi dünyanın konularında lider üniversitelerinde de teknoloji, inovasyon, girişimcilik, liderlik gibi konularda birçok seçkin akademik araştırma ve projeyi destekliyor; iş birimleriyle koordinasyonunu sağlıyor. Bahçeşehir CO-OP (Cooperative Education) ve Sabancı CAP (Company Action Project) programlarının da iş ortakları arasında yer alan Turkcell Akademi, bu üniversitelerle ortak proje ve programları hayata geçirmeye devam ediyor. Üniversite-Sanayi İşbirlikleri ile İşimize Değer Katıyoruz Turkcell Grup’un kurumsal üniversitesi olan Turkcell Akademi bünyesinde yürüttüğümüz “Üniversite-Sanayi İşbirlikleri” ile yurtiçi ve yurtdışında birçok akademik çalışmayı destekliyor, üniversitelerle ortak programlar, etkinlikler hayata geçiriyoruz. Yetişmekte olan genç neslin ülkemizi ve teknolojiyi şekillendireceği bilinciyle, oluşturduğumuz “Turkcell Mobil İletişim ve Teknoloji Gelişim Programı”, “Turkcell Müşteri İlişkileri Gelişim Programı” ve Turkcell Akademi 2010 yılında, “Turkcell’li Hayat” ve “Gençsen Geleceksin” üniversite ziyaretleriyle 25 ilde, 75 üniversitede seminerler düzenledi. 64 64 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Teknoloji Konusunda Gelecek Vaat Eden Gençleri Destekliyoruz! “Turkcell Akademi Lisansüstü Burs Programı”nı teknoloji konusunda gelecek vaat eden gençlerin gelişimini desteklemek ve sektöre nitelikli insan gücü yetiştirmek hedefiyle 2007 yılından beri sürdürüyoruz. Türkiye Bilişim Derneği’nin değerli katkılarıyla oluşturulan programda, Turkcell Grup’un odak alanları doğrultusunda ortak proje çalışması yapacağımız yüksek lisans ve doktora öğrencilerini destekleyerek, iş birimleriyle koordinasyonu sağlıyoruz. Dünyanın en saygın üniversitelerinden Massachusetts Institute of Technology öncülüğünde kurulmuş olan M.I.T. Enterprise Forum, Avrupa’da ikinci ülke olarak Türkiye’de, Turkcell’in işbirliğiyle hayata geçirildi. Türkiye’de nitelikli insan kaynağına ve iyi fikirlere yatırım yaparak, katma değer sağlayacak projelere destek olmak, sosyal sorumluluk vizyonumuzun önemli bir parçasını oluşturuyor. Bu işbirliğiyle de Turkcell odak alanlarında ortaya çıkacak yenilikçi fikirleri topluma değer katan sürdürülebilir iş modellerine dönüştürerek, girişimcilik ve inovasyonu desteklemeyi hedefliyoruz. Turkcell Akademi, Eğitim Teknolojilerinde de Lider Turkcell’in teknolojide lider yaklaşımına paralel olarak, klasik sınıf içi eğitimlere alternatif olarak geliştirdiğimiz platformlarla bireylerin gelişim alanına cevap verebilecek en uygun yöntemleri eğitimler- de uygulamayı hedefliyoruz. Türkiye’de kurumsal şirketler arasında e-öğrenme çözümünü çalışanlarına sunan ilk firmalardan biri olarak, Turkcell Akademi e-öğrenme platformumuz sayesinde bugün 25 bine yakın çalışanımıza gelişim imkanı sunmaya devam ediyoruz. 2010 yılında tüm eğitim gelişim çözümlerimizin %71’ini eğitim teknolojileri kullanarak uzaktan öğrenme yöntemleri ile gerçekleştirdik. Bu sayede 10 milyon ABD Doları tasarruf sağladık. Mobil Eğitim Turkcell Akademi Mobil Eğitim platformu, eğitim ve teknolojiyi bir araya getirerek hayatı kolaylaştırıyor ve bilgiye kolay erişim imkanı sağlıyor. Her türlü mobil şebeke (EDGE, WiFi, 3G vb. gibi) ve wap/ web erişimi olan mobil cihaz üzerinden kullanım olanağı sağlayan platform, Turkcell’in teknolojide lider vizyonuna paralel, öncü bir uygulama olarak dikkat çekiyor. Sanal Sınıf Turkcell Akademi Sanal Sınıf uygulamasıyla farklı lokasyonlarda bulunan kişiler, web üzerinden, mekandan bağımsız eğitim etkinliklerine veya konferanslara (webinar) katılabiliyor. Etkileşimin ön planda olduğu sunumlarla geniş kitlelere erişim imkanı veren sanal sınıf platformu sayesinde bilgi paylaşımı en verimli hale geliyor. Web Tabanlı Gelişim Platformları İnternet ve sosyal medyanın gelişimiyle birlikte, çalışanların ihtiyaç duydukları konularda en iyi uygulama, rapor, video ve benzeri her türlü bilgiye erişebildikleri web tabanlı bireysel gelişim araçları (Self Learning Tools) günümüzde giderek önem kazanıyor. Akademi bünyesinde bu hedefle çalışanlara sunulan sanal kütüphane (Getabstract), sanal sözlük (Bilişim Sözlüğü), video learning (Akademi Eğitmen TV), IEEE elektronik veritabanı, yöneticilerimize sunulan Harvard Business Publishing tarafından geliştirilen ve dünyanın en etkili liderlik gelişim portalı olarak kabul edilen “Harvard Manage Mentor”, Harvard Business Publishing Portal gibi platformların kullanımı hızla artıyor. Turkcell Akademi Uluslararası Platformlarda Fark Yaratıyor Turkcell Grup’un stratejik gelişim merkezi olan Turkcell Akademi, geçtiğimiz yıllarda birçok ödüle layık görüldü. Cubic Awards (Corporate University Best in Class) kapsamında “Best New Corporate University” (En İyi Yeni Kurumsal Üniversite) dalında onur ödülü alan Turkcell Akademi, Corporate University Xchange tarafından düzenlenen “Annual Corporate University Xchange Awards for Excellence and Innovation” ödüllerinde eğitim teknolojierini en etkili kullanan şirket seçilerek “Learning Technologies” dalında “Excellence” ödülünü aldı. Turkcell Sosyal Aktivite Grubu tarafından sadece 2010’da 500’e yakın aktivite gerçekleştirildi ve bu aktivitelere 30 binden fazla çalışanımız yakınlarıyla katıldı. Dünya çapında alınan bu başarı sonrasında 2010 yılında, ABD’nin lider uluslararası firmalarının kurumsal üniversitelerinin üyesi olduğu, gelişim sektörünün önde gelen, otoriteler tarafından saygı duyulan uluslararası kuruluşu Corporate University Exchange, Turkcell Akademi’nin bu alandaki örnek uygulamasını Business Case olarak yayınladı. Yine uzaktan öğrenme alanında dünyanın en prestijli araştırma kurumlarından biri olan Brandan Hall analistlerinden Gary Woodill de mobil öğrenmeyle ilgili kitabı “The Mobile Edge”de Turkcell Akademi’nin mobil eğitim uygulamalarını örnek uygulama olarak anlattı. Turkcell Akademi 2010 yılında da işyerinde öğrenme ve performans konusunda dünyanın en büyük organizasyonu olan Amerikan Eğitim ve Gelişim Derneği, (American Society for Training & DevelopmentASTD) tarafından “Liderlik Gelişim Programları” ile “Uygulamada Mükemmeliyet” ödülüne örnek gösterildi. Turkcell Akademi bu başarılarına paralel, Corporate University Exchange/Global Leadership Advisory Board’ta yer almaya hak kazandı. Turkcell Sosyal Aktivite Grubu Turkcell Sosyal Aktivite Grubu (TSAG), “işin eğlencesi” sloganıyla çalışanlarımıza yönelik farklı aktiviteler düzenlemeye devam ediyor. Her hafta geziler, turnuvalar, çocuk kulübü etkinlikleri, kurslar, yarışmalar, partiler, gün içinde sürpriz ikramlar ve TSAG’a özel onlarca aktivite düzenleniyor. TSAG tarafından sadece 2010’da 500’e yakın aktivite gerçekleştirildi ve bu aktivitelere 30 binden fazla çalışanımız yakınlarıyla katıldı. Kurumsal Spor Takımlarımız Kurumsal spor takımlarımızla basketbol, bisiklet, bowling, futbol, karting, masa tenisi, voleybol, yelken, yüzme branşlarında yaklaşık 150 Turkcell’li sporcumuzu desteklemeye devam ediyoruz. Turkcell’i çeşitli liglerde temsil eden kurumsal spor takımlarımız başarılarıyla bize farklı bir gurur yaşatıyor. 65 Mobil İletişim Sektörü Mobil İletişim Sektörü Türkiye’nin genç ve dinamik nüfusu ile mevcut penetrasyon seviyesi mobil iletişim sektörünün orta vadede büyüme potansiyeline işaret ediyor. Penetrasyon Türkiye telekomünikasyon sektöründe Telsim’in satışı, Türk Telekom’un özelleştirilmesinin tamamlanması, Avea’nın ortakların- Mobil Hat Penetrasyonu Kaynak: BofA Merrill Lynch, BTK dan olan Telecom Italia Mobile’ın Avea’daki payını Türk Telekom’a satması ve Telsim’in Vodafone tarafından satın alınmasıyla birlikte değişen ortaklık yapıları sonucunda operasyonel kârlılığın önem kazanmasıyla birlikte, rekabet alanında gözlenen rasyonel tutum, %127 %101 9 Kasım 2008 tarihinde Türkiye pazarında başlayan Mobil Numara %85 Taşınabilirliği (“MNT”) öncesinde yerini oldukça agresif fiyat tekliflerine bıraktı. Avrupa MNT ardından pazara sunulan sınırsız, her yöne tek fiyat teklifleri dolayısıyla pazarda çoklu SIM kart kullanım oranının düşerek, mobil hat penetrasyonun gerilemesine yol açarken, şebeke içinden, şebeke dışına doğru değişen trafik dolayısıyla da, pazardaki operasyonel Gelişmekte olan ülkeler Mobil Abone Sayısı (milyon) 65,8 kârlılık seviyeleri olumsuz yönde etkilendi. 62,8 Avrupa ülkelerinde %130 seviyelerine yaklaşan mobil hat penetrasyonu, 2010 yılında çoklu SIM kart kullanımındaki azalışın devam etmesi ile 2 puan gerileyerek %85 olarak gerçekleşti. 65,8 55,7 Diğer yandan bu seviyeler, genç ve dinamik bir nüfus yapısına sahip olan Türkiye pazarının orta vadede büyüme potansiyeli taşıdığına işaret etmektedir. 2011’de mobil hat sayısının nüfus artışına paralel 2008 7,1 2009 Türkiye Kaynak: BTK 3G 2G 61,8 42,4 19,4 2010 büyümesini ve mobil hat penetrasyonunun 2010 yıl sonu seviyelerinde kalmasını bekliyoruz. 66 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 67 Mobil İletişim Sektörü Pazardaki rekabetçi teklifler 2010 yılında da agresif olmaya devam etti. Turkcell %54 abone pazar payı ile liderliğini sürdürdü. Rekabet Pazardaki rekabetçi teklifler 2010 yılında da agresif olmaya devam etti. Tüm operatörler, yüksek dakika teşvikleri içeren numara taşıma teklifleri, düşük fiyatlı ses paketleri ve her yöne sabit fiyatlı dakika paketleri sunmaya devam ederek faturalı abone bazlarını artırmaya odaklandı. Müşteri gruplarına yönelik teklif odağı yıl boyunca devam ederken; 3G ve paketli cihaz teklifleri de yıl sonuna doğru hız kazandı. Turkcell ise %54 abone pazar payı ile liderliğini sürdürdü. Finansal Özet (Konsolide) (milyon TL) 2009 Gelir Satışların Maliyeti* 2010 % Değişim Net Finansman Geliri/(Gideri): 2009 yılında kaydedilen karşılıkların fiyat seviyesindeki düşüşün negatif etkisi dolayısıyla hafifçe artarak 2010 yılında olmamasından kaynaklanan faiz geliri artışının, düşen 9.003,6 milyon TL olarak gerçekleşti. faiz oranları nedeniyle azalan faiz geliri ve artan kredi bakiyesi neti- 8.936,4 9.003,6 %0,8 (4.752,6) (5.030,2) %5,8 (892,5) (1.130,7) %26,7 milyon TL olarak gerçekleşti. Satışların maliyetinin toplam gelirler Özsermaye metoduyla muhasebeleştirilen iştirak kârı: Fintur ve İtfa ve Tükenme Payları ile Amortisman cesinde yükselen kredi faiz giderleriyle ile büyük ölçüde karşılanması Satışların Maliyeti: İtfa ve tükenme payları ile amortismanı içeren nedeniyle 2010 yılında 264,0 milyon TL net finansman geliri kaydettik. satışların maliyeti 2010 yılında yıllık %5,8 oranında artışla 5.030,2 Brüt Kâr Marjı %46,8 %44,1 (%2,7yp) içerisindeki payı da, 2009’da %53,2’den 2010’da %55,9’a yükseldi. A-Tel’in net kar/(gider) etkisi ile özsermaye metoduna göre kaydet- Genel Yönetim Giderleri (421,2) (521,9) %23,9 Bu artış temel olarak; itfa ve tükenme payları ile amortisman gider- tiğimiz konsolide olmayan iştirak kârı, temel olarak Fintur’un özel- Satış ve Pazarlama Giderleri (1.676,2) (1.633,9) (%2,5) leri (2,6 puan artış), şebeke giderleri (0,4 puan artış) ve diğer gider likle Kazakistan operasyonunun artan katkısının etkisiyle %55,5’lik 2.978,9 2.948,3 (%1,0) kalemlerindeki (0,6 puan artış) artışın azalan arabağlantı maliyetleri artışla 184,7 milyon TL olarak gerçekleşti. %33,3 %32,7 (0,6yp) (0,9 puan azalma) ile kısmen karşılanmasından kaynaklanmıştır. Net Finansman Geliri/(Gideri) 223,8 264,0 %18,0 AVFÖK AVFÖK Marjı Gelir Vergisi Gideri: 2010 yılında toplam vergi gideri vergi öncesi Finansman Giderleri (287,1) (153,4) (%46,6) Genel Yönetim Giderleri: Genel yönetim giderlerinin gelirler içe- kârdaki azalma neticesinde %8,9’luk düşüş ile 485,4 milyon TL’ye Finansman Gelirleri 510,9 417,4 (%18,3) risindeki payı 2010 yılında 1,1 puan yükselerek %5,8 seviyesinde geriledi. Toplam vergi giderinin 508,1 milyon TL’lik kısmı cari dö- gerçekleşti. Bunun temel nedeni, faturalı abone bazındaki artış ne- nem vergi giderlerinden ve 22,7 milyon TL’lik kısmı ise bu döneme deniyle artan şüpheli alacak karşılığı ile maaş ve ücretlerdir. yansıyan ertelenmiş vergi gelirinden oluşmaktadır. Satış ve Pazarlama Giderleri: Satış ve pazarlama giderlerinin kon- Net Kar: Net kar %3,2’lik artışla 1.771,6 milyon TL’ye yükseldi. Özsermaye metoduyla muhasebeleştirilen iştirak kârı 118,8 184,7 %55,5 Vergi (533,0) (485,4) (8,9%) Net Kâr 1.716,7 1.771,6 3,2% * İtfa ve tükenme payları ile amortisman dahil solide gelirlerdeki pay 0,7 puan gerileyerek %18,1 olarak gerçekleşti. Bu gerileme temel olarak; azalan satış giderleri ve ön ödemeli Regülasyon Konsolide Özet Bilanço Verileri (milyon TL) Hazır değerler Toplam varlıklar Uzun vadeli borçlar Toplam borçlar Toplam yükümlülükler Toplam özsermaye 2009 4.660,9 13.978,9 1.236,4 2.276,6 5.146,7 8.832,2 2010 5.105,1 15.096,0 2.175,7 2.840,8 5.497,4 9.598,6 % Değişim %9,5 %8,0 %76,0 %24,8 %6,8 %8,7 Türkiye mobil pazarı 2010 yılında bir takım radikal değişiklikler fiyatlama sistemine geçilmesi ve aktif abone tanımının değiştirilerek abone bazındaki gerilemeye paralel olarak düşen frekans kullanım yaşadı. Arabağlantı ücretlerindeki %52 ve azami fiyatlardaki %38 ödemeli abonelerin sistem dışı bırakılma süresinin yedi aydan dokuz ücretinden kaynaklanırken; maaş ve ücret giderlerindeki artış nede- oranındaki önemli düşüş pazarı etkileyerek, dakika başı gelirler ve aya uzatılması gibi bazı regülasyonel değişiklikler gördük. niyle bu düşüş kısmen karşılanmıştır. kadar olan aramalar için fiyat üst limiti konulması, ön ödemeli müş- TURKCELL GRUP: 2010 FİNANSAL VE OPERASYONEL PERFORMANS AVFÖK: 2010 yılında AVFÖK, 2.948,3 milyon TL olarak gerçekleşir- teriler için uygulanan kontör bazlı fiyatlama sistemi yerine TL bazlı Aşağıdaki açıklamalar, esas olarak 2010 yılı içerisinde yer alan gelişme ken; AVFÖK marjı %32,7 seviyesinde gerçekleşti. AVFÖK marjındaki ve trendlere dayanmaktadır. Bu yıllık rapordaki tüm finansal sonuçlar bu değişim, genel yönetim giderlerindeki 1,1 puan ve satışların ma- Turkcell’in, Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri XI, No: 29 “Sermaye Pi- liyetindeki 0,2 puanlık artış satış ve pazarlama giderlerindeki 0,7 Toplam Nakit-Borç Durumu: yasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ” hükümleri uyarın- puanlık gerileme ile kısmen karşılanmıştır. Şirketimiz oldukça yüksek net işletme sermayesi ile sağlıklı bir bi- karlılık üzerinde daha fazla baskı yarattı. Buna ilaveten, 60 saniyeye 19% 19% Abone Pazar Payı 19% 27% 27% Turkcell 54% ca Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu tarafından kabul edilen Vadafone Finansal Raporlama Standartları çerçevesinde ve 31 Aralık 2010 tarihi 54% Avea itibarıyla düzenlenen konsolide mali tabloları paralelinde hazırlanmış 54% olup tutarlar milyon Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir. 27% Gelirler: 2010 yılında konsolide gelirler; Turkcell Türkiye’nin mobil internet ve servis gelirlerinin %26,4 oranında artışla 1.619,1 milyon TL’ye ulaşmasına ve özellikle gelirlerini %32,8 oranında artırarak Kaynak: BTK 252,4 milyon TL’den 335,1 milyon TL’ye yükselten Superonline sayesinde iştiraklerin katkısının yıllık %11,1 oranında artmasına rağ- 68 men; temel olarak mobil çağrı sonlandırma ücretlerinde ve azami Turkcell Faaliyet Raporu 2010 lançoya sahiptir. 31 Aralık 2010 itibarıyla net nakit pozisyonumuz Şirketimiz oldukça yüksek net işletme sermayesi ile sağlıklı bir bilançoya sahiptir. 31 Aralık 2010 itibarıyla net nakit pozisyonumuz 2,3 milyar TL tutarındadır. 2,3 milyar TL tutarındadır. Bilançodaki kur-faiz risklerini finansal enstrümanlar kullanarak ve döviz varlık seviyemizi optimum seviyelerde tutarak yönetmeye çalışıyoruz. Altyapı yatırımlarımız ile ilgili olarak tedarikçilere yapılacak ödemelerimizi, tedarikçi finansmanı kullanarak uzun vadeye yaymayı hedefliyoruz. 31 Aralık 2010 itibarıyla konsolide borç tutarı 2,8 milyar TL’dir. Bu miktarın 941 milyon TL’si Turkcell’in Ukrayna operasyonları ile ilgilidir. Konsolide borcumuzun 1.878 milyon TL’si değişken faizli 69 Mobil İletişim Sektörü 2010 yılında 734.000 net faturalı abone alımı gerçekleştirdik. Faturalı abone sayımızı bir yıl öncesine göre %7,4’lük artışla 9,4 milyondan 10,1 milyona çıkardık. Özet Konsolide Nakit Akışı (milyon TL) 2009 2010 %Değişim İşletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit 1.923,1 1.920,3 Yatırım faaliyetlerinde kullanılan net nakit (2.236,4) (1.100,7) Finansal faaliyetlerde kullanılan net nakit (48,4) (444,3) Nakit ve nakit benzeri değerlerin dönem sonu bakiyesi 4.653,0 5.096,0 (%0,1) (%50,8) Aylık Kullanım Dakikası (MoU): 2010 yılında MoU, avantajlı tarife ve man ihtiyaçlarına ve piyasa öngörülerine göre uzun ve kısa vadeli kampanya tekliflerimiz sayesinde yıllık bazda %33,4 artarak 2009 borçlanmaktadır. Borçlanma ürünleri, temel ticari banka kredi- yılındaki 134,3 dakikalık seviyesinden 179,1 dakikaya yükseldi. lerinden Export Credit Agency kredilerine kadar bir yelpazede yer almakta ve kaynak çeşitliliğini korumak adına zaman zaman farklı 2011 yılında, başarılı teşvik ve bağlılık programlarımızın devamı sa- sermaye piyasası ürünleri de değerlendirilmektedir. Tüm borçlanma yesinde dakika kullanımında sağlıklı bir artış bekliyoruz. işlemlerinde Şirket’in kredi notlarının negatif yönde etkilenmemesi %818,0 %9,5 ve temel finansal borçlanma rasyoları değerlendirilmekte ve göze- Abone Başı Aylık Ortalama Gelir (ARPU): TL bazında bileşik ARPU aza- tilmektedir. lan arabağlantı ücretlerine rağmen yıllık bazda %5,4 oranında artarak 19,5 TL’ye yükseldi. Bu artış temel olarak mobil internet gelirlerindeki olmakla beraber bunun 665 milyon TL’lik kısmının vadesi bir yıldan Konsolidasyona tabii işletmelerin ana ortaklık sermayesinde payları önce dolacaktır. 31 Aralık 2010 itibarıyla borç/yıllık AVFÖK oranımız yoktur. %96,4 seviyesine yükselmiştir. 2010 yılında başlıca nakit çıkışı yatırım harcamaları ve temettü ödemesinden kaynaklanmıştır. 2010 yılında, 782,4 milyon TL’si Turkcell Türkiye, 102,7 milyon TL’si Ukrayna operasyonları, 480,3 milyon TL’si Superonline ve 185,4 milyon TL’si de Belarus operasyonları ile ilgili olmak üzere toplam 1.667,5 milyon TL yatırım harcaması gerçekleştirdik. 2010 yılında aynı zamanda hissedarlarımıza 859,3 Kârlılık ve Borç Ödeme Rasyoları Brüt Kâr Marjı AVFÖK Marjı Net Kâr Marjı Toplam Yükümlülük/ Özsermaye Oranı Toplam Borç/AVFÖK Oranı 2009 2010 % Değişim %46,8 %33,3 %19,2 %44,1 %32,7 %19,7 (2,7yp) (0,6yp) 0,5yp %58,3 %76,4 %57,3 %96,4 (1,0yp) 20,0yp milyon TL tutarında da nakit temettü ödemesi gerçekleştirdik. Turkcell Türkiye 2007 yılının 3. çeyreği sonuna kadar yatırım indirimlerinden yararlanmıştır ve 2010 yılında yatırım teşviklerinden ve faturalı abone bazımızdaki artıştan kaynaklanmaktadır. TL bazında faturalı abonelerin ARPU’su %2,4’lük düşüşle 40,0 TL’ye gerilerken; TL bazında ön ödemeli abonelerin ARPU’su da %1,7’lik hafif düşüşle 2010 Yılında Yapılan Bağışlar: 11,4 TL’ye geriledi. Bu durum temel olarak azalan arabağlantı ücret- 2010 yılı içinde çeşitli dernek, vakıf ve kuruluşlara toplam 8.469.952 leri, azami fiyattaki indirim ve ön ödemeliden faturalı hatta geçenlerin TL tutarında nakdi ve T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı onaylı proje ile ARPU üzerindeki azaltıcı etkisinden kaynaklanmaktadır. Milli Eğitime bağlı ilkokula toplam 86.757 TL tutarında ayni bağış yapılmıştır. Toplam bağış tutarı 8.556.709 TL’dir. İleriye Dönük Beklentiler Operasyonel Özet (Turkcell Türkiye) İleriye dönük olarak, Türkiye’de mobil interneti ve iştiraklerimizin katkısını büyüme için önemli bir faktör olarak görüyoruz. Şebeke- Operasyonel Özet (Turkcell Türkiye) Abone: Türkiye’deki toplam abone sayımız 31 Aralık 2010 itiba- mizin kalitesine yatırım yapmaya devam edeceğiz. Değer odağımı- rıyla yıllık bazda %5,4’lük azalışla 33,5 milyon oldu. 2010 yılında zı koruyarak, müşteri bağlılığını sağlamak için müşteri deneyimini yeni kampanya ve tekliflerimiz, artan data hatları ve ön ödeme- maksimize etmeyi hedeflemekteyiz. yararlanma durumu olmamıştır. Grup’un bağlı ortaklıklarından Turkcell Türkiye 2009 2010 % Değişim li hatlardan faturalı hatlara geçişi teşvik ederek faturalı segment Turkcell Teknoloji, TÜBİTAK ve Dış Ticaret Müsteşarlığı işbirliğinde Toplam Abone (milyon) 35,4 33,5 (%5,4) odağımızı koruduk. Böylece faturalı abone sayımızı bir yıl öncesine 2011 yılında, mobil internet gelirlerinin yanısıra iştiraklerimizin ar- 9,4 10,1 %7,4 göre %7,4’lük artışla 9,4 milyondan 10,1 milyona çıkardık. Değer tan katkısıyla gelirlerimizi büyüteceğimizi öngörüyoruz. (%10,4) odaklı abone alımı yaklaşımımızın başarısının bir göstergesi ola- yürütülen “Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı” kapsamında kabul edilen harcamalarının %60’ına destek almaktadır. 2010 yılında 1,1 milyon TL bu kapsamda satışların maliyeti hesabından mahsup edilmiştir. Faturalı Hat Abone Sayısı (milyon) Ön-Ödemeli Hat Abone Sayısı (milyon) 26,0 23,3 rak 2010 yılında 734.000 net faturalı abone alımı gerçekleştirdik. ARPU - Abone başına elde edilen bileşik aylık gelir (ABD Doları) 2011 yılında Grup yatırım harcamasının 2010 yılı yatırımları (1,7 ARPU - Faturalı (ABD Doları) milyar TL) ile aynı seviyede gerçekleşmesini bekliyoruz. Turkcell ARPU – Ön-Ödemeli (ABD Doları) Türkiye olarak bilançomuzda 2010 yılı sonu itibarıyla yaklaşık 713 ARPU - Bileşik (TL) 12,0 13,0 %8,3 26,6 26,6 - 7,5 7,6 %1,3 18,5 19,5 %5,4 Böylece, faturalı abonelerimizin toplam abonelerimiz içindeki payı bir yıl önceki %26,6 seviyesinden %30,1’e yükseldi. Aynı zamanda, bir yıl öncesine göre %10,4’lük azalışla 26,0 milyondan 23,3 milyona düşen ön ödemeli abone bazındaki daralmada ise yavaşlama gördük. milyon TL miktarında kredi bulunmaktadır. Grup bazında da ayrı- ARPU - Faturalı (TL) 41,0 40,0 (%2,4) ca bankalardan kullanılan krediler bulunmaktadır. Şirketimizin hali ARPU – Ön Ödemeli (TL) 11,6 11,4 (%1,7) Abone Kayıp Oranı: Abone kaybı, kendi istekleriyle veya istekleri dı- %32,6 %33,9 1,3 yp şında sistem dışı bırakılan aboneleri ifade etmektedir. Yıllık abone hazırda sermaye piyasalarına çıkarılmış bulunan herhangi bir aracı Abone kayıp oranı (%) yoktur. Tüm Grup şirketleri, Yönetim Kurul’larında onaylanan iş planlarındaki nakit ihtiyaçlarını, merkezi yönetimin yönlendirmesi ile kredi 70 kullanımı veya sermaye artırımıyla karşılar. Şirket, Grubun finans- Turkcell Faaliyet Raporu 2010 kayıp oranı, temel olarak çoklu SIM kart kullanımındaki azalmadan dolayı 1,3 puanlık bir artış ile %33,9’a yükselmiştir. Kaybedilen abo- MoU - Aylık Ortalama Kullanım Dakikası (Bileşik) 134,3 179,1 %33,4 nelerin büyük kısmı düşük seviyelerde aylık ortalama gelir yaratan Değer odağımızı koruyarak, müşteri bağlılığını sağlamak için müşteri deneyimini maksimize etmeyi hedeflemekteyiz. ön ödemeli abonelerden oluşmaktadır. 71 Uluslararası Derecelendirme Notları Faaliyetlerimiz ile İlgili Diğer Bilgiler Mart 2011 İtibarıyla Turkcell’in Uluslararası Derecelendirme Notları 31 Aralık 2010 tarihinden 4 Nisan 2011 tarihine kadar olan Önemli Gelişmeler Moody’s Standard & Poor’s Ulusal para cinsinden kredi notu Ba2 Yabancı para cinsinden kredi notu Ba2 Görünüm Pozitif Ulusal pazar cinsinden kredi notu BB+ Yabancı para cinsinden kredi notu BB+ Görünüm Pozitif 8 Ocak 2010 tarihinde Moody’s, Turkcell’in yerel ve yabancı para cinsinden Ba2 olan kredi notunu teyit ederken, “durağan” olan görünümünü “pozitif” olarak değiştirdi. Moody’s, Turkcell’in görünümündeki değişikliğe, Turkcell’in güçlü operasyonel ve finansal performansını, kârlılığını, sürdürülebilir nakit yaratma kabiliyetini ve Ukrayna operasyonundaki olumlu gidişatı neden olarak gösterdi. 26 Ocak 2011 tarihinde uluslararası derecelendirme kuruluşu S&P, Turkcell’in “durağan” olan uzun vadeli kredi notunun görünümünü “pozitif”e yükseltmiştir. S&P, Turkcell’in yabancı ve yerel para cinsinden “BB+” olan notlarını ise teyit etmiştir. Bu değerlendirme ile Turkcell, S&P tarafından Türkiye’de en yüksek kredi notu verilen reel sektör şirket olmayı sürdürmektedir. Fitch Ratings S&P, Turkcell’in uzun vadeli kredi notunun görünümündeki yükselişe gerekçe olarak, Şirketin operasyonel kârlılığındaki iyileşme, özellikle Türkiye’deki Superonline ve Ukrayna’daki Astelit gibi iştiraklerdeki operasyonel kârlılık seviyesinin artmasının yanı sıra Şirketin nakit yaratma kabiliyetindeki iyileşmeyi göstermektedir. Ulusal para cinsinden kredi notu BBBYabancı para cinsinden kredi notu BBBGörünüm Durağan Uluslararası derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, 18 Mart 2010 tarihinde Turkcell’in yabancı ve yerel para cinsinden “BBB-” olan notlarını teyit etmiştir. Her iki notun görünümü de “Durağan”dır. Fitch Ratings, Turkcell’in notunun, Türkiye mobil pazarındaki artan rekabete rağmen %56’lık lider pozisyonunu ve komşu bölgelerdeki benzerlerine kıyasla güçlü kredilendirilme parametlerini yansıttığını vurgulamaktadır. 22.02.2011 5 Kasım 2010 tarihinde kamuya yaptığımız özel durum açıklamasında, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu’nun (“BTK”) 25.03.2009 tarih ve 2009/DK-07/149 sayılı kararına uyum amacıyla “BizBize Her Yöne Kamu 1500” tarife alt seçeneğinde yaptığımız değişikliğin ardından aynı Kurul’un, 22.09.2010 gün ve 2010/DK-10/543 sayılı kararıyla, tarife alt seçeneğinde yapılan bu değişikliğe ilişkin iade işlemlerinin yapılmasına ve Turkcell’in konsolide olmayan 2009 yılı net satışlarının onbinde otuzüçü oranına tekabül eden tutarda idari para cezası uygulanmasına karar verdiğini duyurmuştuk. Şirketimiz bu kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle dava açmış ve Ankara Bölge İdare Mahkemesi BTK’nın dava konusu işlemlerinin yürütmesinin durdurulmasına karar vermiştir. 01.03.2011 27 Haziran 2008 tarihinde, Bilgi Teknolojileri Kurumu’nun abonelik paketlerinde yer alan ve müşterilerimize belirli şartlar altında ücretsiz dakikalar verilmesini sağlayan kampanyalarımıza ilişkin olarak 32 milyon TL tutarında para cezası verdiğini ve Şirketimizin bu karar hakkında gerekli hukuki yollara başvuracağını duyurmuştuk.Şirketimiz, sözü edilen para cezasını 1 Ağustos 2008 tarihinde %25 indirimden faydalanarak 24 milyon TL olarak ödemiş; ayrıca yine bu dönemde, anılan kararın iptali talebiyle ilgili yargı merciileri önünde iptal davası açmıştır. Davayı inceleyen mahkeme, davanın reddine karar vermiş ise de, Şirketimizce bu karar hakkında temyiz başvurusunda bulunulacaktır. 09.03.2011 Stratejik önceliklerimiz doğrultusunda 14 Mart 2011 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yönetim takımımızda değişiklikler yapılmıştır. Selen Kocabaş Kurumsal Hizmetler Fonksiyonumuzun Genel Müdür Yardımcılığı görevine atanmıştır. Kurumsal Hizmetler Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürüten Emre Sayın, Genel Müdür’e bağlı Bireysel Stratejik projelerimizin yönetimini üstlenecektir. İş Destek Fonksiyonu İnsan Kaynakları Fonksiyonu olarak yeniden yapılandırılmış olup Genel Müdür Yardımcılığı görevine Meltem Kalender Öztürk atanmıştır. 11.03.2011 17 Aralık 2010 tarihinde yaptığımız özel durum açıklamasında, Sırbistan Telekom’un %51’lik çoğunluk hisse satışına istinaden in- 72 72 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 celeme ve araştırma çalışmalarını yürüttüğümüzü bildirmiştik. Yapılan değerlendirmeler sonucunda, Şirketimiz Sırbistan Telekom’un %51’lik çoğunluk hisse satışı ihalesine teklif vermeme kararı almıştır. Konu ile ilgili olarak kamunun bilgilendirilmesi gereken bir hususun gerçekleşmesi durumunda, Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri: VIII, No: 54 sayılı Özel Durumların Kamuya Açıklanmasına ilişkin tebliğ gereğince kamuya duyuru yapılacaktır. 23.03.2011 Yönetim Kurulu’nun Olağan Genel Kurul toplantısına ilişkin kararına dair özel durum açıklaması yapıldı. (Detaylı bilgi sayfa 84’te yer almaktadır.) 23.03.2011 Yönetim Kurulu’nun temettü teklifine ilişkin kararına dair özel durum açıklaması yapıldı. (Detaylı bilgi sayfa 197’de yer almaktadır.) 24.03.2011 Bugün medyada, hissedarlarımızdan TeliaSonera’nın, Şirketimiz Yönetim Kurulu Başkanı Colin J. Williams aleyhine yasal yollara gitmeyi planladığı yolunda haberler yer almıştır. Konu hakkında tarafımıza yapılan herhangi bir bildirim olmadığı için, kamuoyu ile paylaşabileceğimiz bir gelişme de bulunmamaktadır. 31.03.2011 30 Kasım 2010 tarihinde yaptığımız özel durum açıklamasında, Suriye Arap Cumhuriyeti tarafından düzenlenecek üçüncü mobil lisans ihalesinin ön yeterlilik aşamasını geçerek, şartname ve ihale belgelerini almaya hak kazandığımızı bildirmiştik. Şirketimiz, mevcut ihale şartlarının değerlendirilmesi sonucunda, Suriye Arap Cumhuriyeti tarafından düzenlenen üçüncü mobil lisans ihalesine teklif vermeme kararı almıştır. 31.03.2011 Bugün, Sonera Holding BV tarafından, Şirketimiz Yönetim Kurulu Başkanı Colin J. Williams aleyhine başlatılan dava ile ilgili olarak İMKB’ye yapılan açıklama üzerine SPK, Şirketimiz tarafından ayrıca açıklama yapılmasını talep etmiştir. Aynı konu ile ilgili olarak medyada yer alan haberlere istinaden 24 Mart 2011 tarihinde yaptığımız Özel Durum Açıklamasında belirttiğimiz üzere, konu hakkında tarafımıza yapılan herhangi bir bildirim olmadığı için, kamuoyu ile paylaşabileceğimiz bir gelişme de bulunmamaktadır. 73 Yatırımcı İlişkileri Yatırımcı İlişkileri Turkcell, 31 Aralık 2010 itibarıyla 15,01 milyar ABD Dolar’lık piyasa değeri ile İMKB’de işlem gören şirketler arasında en büyük dördüncü şirket olmuştur. Yatırımcı Bilgileri Ortaklık Yapısı Turkcell’in ilk etapta halka açıklık oranı %10,5 düzeylerinde olup, zamanla ortaklar tarafından yapılan satışlarla bu oran 2010 yılı sonu itibarıyla %34,7 düzeylerine yükselmiştir. 1 2 3 4 5 6 Şirketimizin ortaklık yapısı 31 Aralık 2010 tarihi itibarıyla aşağıdaki gibidir: Hissedar Hisse Nominal Değeri (TL)Pay Oranı (%) Turkcell Holding A.Ş. Sonera Holding B.V. MV Holding A.Ş. Çukurova Holding A.Ş. Müflis Bilka Bilgi Kaynak ve İletişim San. Ve Tic. A.Ş. Halka Açık TOPLAM 1.122.000.000,238 287.632.179,557 26.021.712,590 995.509,429 137.199,575 %51,00 %13,07 %1,18 %0,05 %0,01 763.213.398,611 2.200.000.000,000 %34,69* %100,00 5 Yıllık Hisse Performansı ve Piyasa Değeri Turkcell hisseleri 11 Temmuz 2000’de İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) ve ABD New York Borsası’nda (NYSE) eşzamanlı olarak işlem görmeye başlamıştır. Turkcell hisseleri İMKB’de TCELL kodu ile, New York NYSE’de ise TKC kodu ile Amerikan Depozitolu Hisseler (ADS - American Depositary Shares) olarak işlem görmektedir. İki ADS beş hisseyi temsil etmektedir. Turkcell’in çıkarılmış sermayesi 2.200.000.000 TL nominal değerde olup, her bir hisse senedi 1 TL nominal değerli ve 2.200.000.000 adet hisseyi içermektedir. Hem İMKB hem de NYSE’de kote olan tek Türk şirketi olan Turkcell, 31 Aralık 2010 itibarıyla 15,01 milyar ABD Dolar’lık piyasa değeri ile İMKB’de işlem gören şirketler arasında en büyük dördüncü şirket olmuştur. 24,49 15.00 10,00 13,21 22,28 17,27 5,00 1 Pınar Öz Varas pinar.varas@turkcell.com.tr 4 Yeşim Tohma yesim.tohma@turkcell.com.tr 2 Özge Aydemir ozge.aydemir@turkcell.com.tr 5 Esra Ağca esra.agca@turkcell.com.tr Yatırımcı ve Uluslararası Medya İlişkileri İletişim Tel: +90 (212) 313 18 88 Faks: +90 (212) 292 93 22 E-posta: investor.relations@turkcell.com.tr Web: http://www.turkcell.com.tr/turkcellhakkinda/yatirimciiliskileri 74 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 3 Nihat Narin nihat.narin@turkcell.com.tr 6 Banu Uzgur banu.uzgur@turkcell.com.tr *Şirket’imizin halka açıklık oranı %34,69 olmakla birlikte, SPK’nın 18.08.2010 tarih ve 24/729 sayılı kararı ile değişik 23.07.2010 tarih ve 21/655 sayılı kararları çerçevesinde; Merkezi Kayıt Kuruluşu’nun ilan ettiği “Fiili Dolaşım Pay Raporu”na göre 31.12.2010 tarihi itibariyle Şirketimizin fiili dolaşımdaki pay adedi 557.614.008,03 olup oranı %25.34’tür. Arada fark, SPK’nın anılan kararlarında belirlediği “ Kamu tüzel kişiliğinin mülkiyetindeki, ii. Şirket kurucuları ile ilişkili kuruluşlarının (konsolidasyona tabi şirketlerin) sahip olduğu, iii. Şirket sermayesinin %5 ve daha fazlasına sahip olan gerçek ve tüzel kişi ortakların sahip olduğu, iv. a) Şirket Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu Üyeleri, b) Genel Müdür veya yetki ve görevleri itibarıyla Genel Müdüre denk veya daha üst konumlarda görev yapanlar, c) Genel Müdür veya yetki ve görevleri itibarıyla genel müdüre denk kişilere doğrudan bağlı olarak çalışan üst düzey yöneticilerin sahip olduğu, v. Şirketlerin sandık ve vakıflarının mülkiyetindeki, vi. Sermaye piyasası mevzuatı kapsamında özkaynak olarak verilenler, kredili işlemle alınarak teminata konu edilenler veya Takasbank piyasaları için teminata konu edilenler dışında teminat olarak verilen, vii. Hukuken kısıtlı olan ve alım satıma konu edilemeyen, viii. Yasaklı, ix. Hacizli, payların” fiili dolaşımdaki pay oranı tanımı dışında tutulmasından kaynaklanmaktadır. Aradaki fark, kararda belirtilen hususların biri veya birkaçından kaynaklanabilmekte olup, Şirketimizce bilinmesi mümkün olmamaktadır. 0,00 23,21 30.00 20.00 10.00 2006 * Kapanış fiyatıdır 2007 2008 Piyasa değeri (milyar TL) 0.00 2009 2010 Hisse fiyatı (TL) Kaynak: Bloomberg TCELL (TL) En düşük En yükset 2006 4,46 6,95 2007 2008 5,59 6,19 12,09 11,30 2009 2010 6,86 7,80 10,32 11,18 TKC (ABD Doları) En düşük En yüksek 2006 8,21 13,17 2007 2008 10,73 8,74 25,97 24,99 2009 2010 10,04 12,34 17,91 19,59 Kaynak: Bloomberg 75 Kaynak: Bloomberg 1.40 1.30 1.10 1.20 1.10 1.00 1.00 0.90 0.90 0.80 0.80 0.70 0.70 Aralık Kasım Ekim Eylül Ağustos Temmuz Haziran Mayıs Nisan Mart Şubat Ocak Aralık-10 Kasım-10 Ekim-10 Eylül-10 Ağustos-10 Temmuz-10 Haziran-10 Mayıs-10 Nisan-10 Turkcell’in 2010 yılında işlem hacmi 2009’a göre %20 oranında düşerek 9,4 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. 2010 yılında İMKB-100 endeksi toplam işlem hacminin %2’si, Turkcell hisselerinde gerçekleşmiştir. Aynı zamanda Turkcell’in halka açık hisseleri içinde yabancı payı 2010 yıl sonu itibarıyla %93’e ulaştı. Yabancı payı (%) Şeffaflık, güvenilirlik, hesap verebilirlik ve dürüstlük ilkelerinden taviz vermeksizin hem şirketimize hem de paydaşlarımıza maksimum faydayı sağlamaya gayret etmekteyiz. 76 Mart-10 Ocak-10 Aralık-10 Kasım-10 Ekim-10 Eylül-10 Ağustos-10 Temmuz-10 Haziran-10 Mayıs-10 Nisan-10 Mart-10 0.60 Şubat-10 Ocak-10 0.60 100 90 80 70 60 50 Kaynak: Bloomberg 1.20 Şubat-10 Yatırımcı İlişkileri 2010yılı yılıgöreceli görecelihisse hisseperformansı performansı(TKC) 2010 2010 yılı göreceli hisse performansı (TCELL) Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Yatırımcı İlişkileri 2010 Yılında da Hem Şirketimize Hem de Paydaşlarımıza Maksimum Faydayı Sağlamak İçin Çalıştık Turkcell Yatırımcı İlişkileri Bölümü şirketimizin benimsediği kurumsal yönetim ilkeleri çerçevesinde kurumsal yatırımcılar ve ortaklar için yaratacağı değerde önemli bir rol oynadığı bilinciyle, şirket hisse senetlerinin gerek yurtiçi gerekse yurtdışı yatırımcılar tarafından tercih edilen bir yatırım aracı olmaya devam etmesini sağlamak, Şirket’in operasyonel başarısını piyasa değerine yansıtmak ve Şirket’i en iyi şekilde sunmak ve tanıtımını yapmak üzere çalışmalarını sürdürmektedir. Şirketimiz, ABD ve Türkiye hisse senetleri piyasalarında işlem görmesi dolayısıyla, her iki ülkenin sermaye piyasalarına göre üstlendiği yükümlülükler doğrultusunda kurumsal yönetim modelini de oluşturmuştur. Bu yükümlülüklerimiz doğrultusunda halka arz tarihinden bugüne ilke edindiğimiz kamuya eşanlı ve adil bilgi paylaşımını esas alan şirket politikamız, şeffaflık, güvenilirlik, hesap verebilirlik ve dürüstlük ilkelerimizden taviz vermeksizin yatırımcı ilişkileri konusunda hem şirketimize hem de paydaşlarımıza maksimum faydayı sağlamaya gayret etmektedir. Şirketimiz 2010’da, World Finance Magazine tarafından Londra’da düzenlenen Kurumsal Yönetim Ödülleri’nde “En İyi Kurumsal Yönetim Ödülü”ne layık görüldü. Ayrıca World Finance Magazine tarafından 2011’de ilk defa verilen “10 Yılın Şirketi Ödülleri”nde, Türkiye’den Turkcell “10 Yılın Şirketi” seçildi. Bu gayretlerimiz paralelinde strateji ve faaliyetlerimize ilişkin gelişmeleri, faaliyet gösterdiğimiz sektör ve pazarları, tabi olduğumuz yasal düzenlemeleri; düzenli olarak gerçekleştirdiğimiz toplantılar, yurtiçinde ve yurtdışında katıldığımız konferanslar, düzenlediğimiz analist günleri ve telekonferanslarla yatırımcılara ve analistlere düzenli olarak aktarmaya 2010 yılında da devam ettik. Bu bağlamda 2010 yılında yurtiçinde ve yurtdışında toplam 15 konferansa katıldık, Amerika, Avrupa ve Kanada’daki yatırımcılarımızı yerinde ziyaret ettik ve toplamda yıl boyunca yaklaşık 550 yatırımcı ile görüştük. Ayrıca, 17 Ocak 2011’de Londra’da yaklaşık 80 kişinin katıldığı Yatırımcı & Analist Günü (Investor & Analyst Day) düzenledik. seçildi. Alanında en prestijli oluşumlardan biri olarak kabul gören IRGR ödüllerine bu sene aralarında Microsoft, IBM ve Procter & Gamble gibi dünyanın önde gelen kurumsal isimlerinin de yer aldığı 503 şirket katıldı. Bu şirketler coğrafi bölgelerine göre beş gruba ayrıldı. Turkcell, Avrupa bölgesinde Deutsche Telekom, Credit Suisse, Bayer ve BP gibi önde gelen şirketler arasında değerlendirilerek ödüllendirildi. Bunun yanı sıra yatırımcı ilişkileri web sitemiz, Yatırımcı İlişkileri birimince hissedar, yatırımcı, analist ve diğer ilgili taraflarla olan iletişimde etkin olarak kullanılmaya devam etti. Yatırımcı ilişkileri web sayfası, internet konusunda dünyadaki en önemli organizasyonlardan biri olarak kabul gören Interactive Media Awards (IMA) tarafından hem “Telekomünikasyon” hem de “Yatırımcı İlişkileri” dalında “Üstün Başarı” ödüllerine layık görüldü. Yatırımcı ve Uluslararası Medya İlişkileri İletişim Turkcell finansal verilerine ve şirket haberlerine internet sitesinden ulaşılabilir ya da Yatırımcı ve Uluslararası Medya İlişkileri Birimi’nden bu konularda bilgi temin edilebilir. 2010 Yılı İçinde Yatırımcı İlişkileri Alanında Yarattığımız Farkı Ödüllerle de Pekiştirdik Şirketimiz Şubat 2010’da, 175 yıllık iş dünyası haberciliği ve araştırmacılık tecrübesiyle tanınan World Finance Magazine tarafından Londra’da düzenlenen Kurumsal Yönetim Ödülleri’nde “En İyi Kurumsal Yönetim Ödülü”ne (Best Corporate Governance in Turkey) layık görüldü. 23 Mart 2010 tarihinde, alanında en prestijli oluşumlardan biri olarak kabul gören IR Global Rankings’in (IRGR) gerçekleştirdiği ve 503 şirketin değerlendirildiği 2010 değerlendirmesinde Turkcell, “Kamuya Yapılan En İyi Finansal Bilgilendirme” ödülünü alarak Avrupa’nın en şeffaf beş şirketinden birisi 77 Kurumsal Yönetim Kurumsal Yönetim Turkcell’de Kurumsal Yönetimin Ana Hatları Aşağıdaki yön verici ilkeler Şirketimiz tarafından benimsenmiştir: Turkcell’de Yönetim Kurulu’nun Sorumlulukları Şirket’in iş ilişkileri, Şirket’in pay sahiplerini temsil eden ve pay sahiplerine karşı sorumlu olan Yönetim Kurulu’nun talimatı altında yönetilir. Kurul’un sorumluluk ve yetkileri, bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla aşağıdakilerden oluşmaktadır: • Şirket’in vizyonunu oluşturmak, yerel ve uluslararası iş stratejilerini onaylamak ve kısa ve uzun vadeli hedefleri belirlemek; • Şirket’in yıllık bütçesini, iş planlarını ve bunlara ilişkin değişiklikleri onaylamak; • Şirket’in stratejik ve mali performansını denetlemek; gerekli olduğu durumlarda düzeltici tedbirlerin alınmasını temin etmek; • Şirket’in yıllık faaliyet planında belirtilmeyen önemli harcamaları kontrol etmek; • Mevzuata uygun olarak, yıllık faaliyet raporunun hazırlanmasını denetlemek ve Genel Kurul’daki sunum için bu raporu son hale getirmek; • Mevzuata uygun olarak, 3 aylık finansal sonuçları, denetçi raporunu ve Şirket tarafından önceden kabul edilen muhasebe ilkelerindeki değişiklikleri veya finansal sonuçların raporlanması yönteminde veya zamanlamasında meydana gelecek her türlü önemli değişikliği onaylamak. Yönetim Kurulu’nun Yapısı Yönetim Kurulu, her biri azami üç yıl için seçilmiş en az yedi üyeden oluşur. Turkcell Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne göre, Kurul, 78 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Kurumsal Yönetim Komitesi’nin önerilerini dikkate alarak, kendi üye sayısını gözden geçirmeli ve gelecekteki faaliyetleri için en etkili sayıyı belirlemelidir. Kurumsal Yönetim Komitesi, Yönetim Kurulu ile birlikte her yıl, Yönetim Kurulu’nun halihazırdaki yapısı kapsamında Kurul üyeliği için gereken uygun beceri ve özellikleri gözden geçirmelidir. Kurul üyelerinin her birinin Kurul faaliyetlerine ayıracak, küresel telekomünikasyon endüstrisi ve ilgili sektörlere ilişkin bilgilerini artıracak ve Kurul toplantılarının yılda en az %75’ine katılacak zamanı olmalıdır. Her bir Kurul üyesi, diğer halka açık şirketlerdeki yönetim kurulu üyeliklerinin sayısını sınırlamaya teşvik edilir. Bu şekilde, diğer üyelikler ve bunlara karşı yükümlülüklerin, Şirket Yönetim Kurulu’nun etkili ve aktif bir üyesi olarak verdiği hizmeti esaslı bir şekilde etkilemesi önlenecektir. Bunun yanı sıra Kurumsal Yönetim Komitesi, yeni seçilecek Yönetim Kurulu üyeleri için bir uyum programı geliştirmeli ve bunu denetlemelidir. Şirketimizin 29 Nisan 2010 tarihinde gerçekleşen Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda Colin James Williams, Gülsün Nazlı Karamehmet Williams, Mehmet Bülent Ergin, Alexey Eugenievich Khudyakov, Oleg Adolfoviç Malis, Tero Erkki Kivisaari ve Karin Eliasson üç yıl süre ile Turkcell Yönetim Kurulu üyeliğine seçilmiştir. Yönetim Kurulu Faaliyetleri Turkcell Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne göre Yönetim Kurulu’nun sorumluluklarını yerine getirilebilmesi için, her yıl en az 11 olağan toplantının uygun aralıklarla yapılması genel olarak tercih edilmelidir. Düzenli toplantılara ilave olarak Şirket’in belirli ihtiyaçlarının karşılanması için, makul bir sürede bildirim yapıldıktan sonra her zaman ek Yönetim Kurulu toplantıları için çağrı yapılabilir. Yönetim 79 Kurumsal Yönetim Kurulu’nun ilk yıllık toplantısı Genel Kurul’dan sonraki bir ay içerisinde yapılmalıdır. Genel Müdür, Yönetim Kurulu toplantılarından önce tüm Yönetim Kurulu üyelerine eşit bilgi akışının sağlanması için en hassas özeni göstermelidir. Yönetim Kurulu’na etkili bilgi akışının kurulması ve yönetime makul bir erişimin sağlanması amacıyla, Genel Müdür, Yönetim Kurulu’nun, Şirket’in müdürlerinin ve çalışanlarının çalışmalarına erişimi için bir düzen oluşturacaktır. Yönetim Kurulu Komiteleri Yönetim Kurulu’nun her biri en az iki üyeden oluşan bir Denetim Komitesi ve bir de Kurumsal Yönetim Komitesi vardır. Gerektiğinde, Yönetim Kurulu dışından uzmanlar komiteye atanabilir. Yönetim Kurulu, gerektiğinde veya uygun gördüğünde, zaman zaman, ek komiteler oluşturabilir. Turkcell Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne göre Yönetim Kurulu üyeleri ikiden fazla komitede görev almamalıdır. Her komite, Yönetim Kurulu’na danışmanlık yapar ve tavsiyelerde bulunur. 27 Mayıs 2010 tarihli Turkcell Yönetim Kurulu toplantısında, Turkcell Kurumsal Yönetim uygulamaları ve ilgili mevzuat uyarınca, Yönetim Kurulu üyelerimizden Colin J. Williams ve Alexey Khudyakov’un Denetim Komitesi üyeliklerinin devam ettirilmesine ve Colin J. Williams’ın Denetim Komitesi Başkanı olarak görevini sürdürmesine karar verilmiştir. Aynı toplantıda, Kurumsal Yönetim Komitesi üyeliklerine Yönetim Kurulu üyelerimizden Colin J. Williams, Karin B. Eliasson, Mehmet Bülent Ergin ve Oleg A. Malis’in seçilmeleri ve Colin J. Williams’ın Kurumsal Yönetim Komitesi Başkanlığını yürütmesi kararlaştırılmıştır. Kurumsal Yönetim Komitesi Turkcell Kurumsal Yönetim İlkeleri çerçevesinde, Kurumsal Yönetim Komitesi, Yönetim Kurulu’na asıl olarak Şirket’in kurumsal yönetim ilkelerinin gelişimi ve uygulanması ile ilgili olarak yardım eder ve Yönetim Kurulu’na bu amaçla çözüme yönelik teklifler sunar. Yine, Turkcell İş Etiği Kuralları, Turkcell politikaları, değerleri ve ilkeleri ile bütünlük içindedir. Bu kurallara Yönetim Kurulu ve yöneticiler dahil tüm çalışanların uyması talep edilir. 80 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Turkcell Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne göre Komite, Yönetim Kurulu üyesi adaylarının belirlenmesi, değerlendirilmesi ve eğitimi için şeffaf bir sistem oluşturmalıdır. Komite ayrıca, Yönetim Kurulu’na, uygun durumlarda, hem Kurul üyeleri ve Genel Müdür ile Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı için ücret politikası ile ilgili, hem de Genel Müdür ve Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı’nın yerine geçebilecek kişilere ilişkin halefiyet planı ile ilgili tavsiyelerde bulunmalıdır. Bunun yanında Komite, Şirket ve Şirket’in pay sahipleri arasındaki ilişkilerde de Kurul’a yardımcı olmalıdır. Bu amaçla, yatırımcı ilişkileri faaliyetlerini gözetmelidir. Denetim Komitesi Denetim komitelerine yürürlükteki kanunlar ve kurallar uyarınca verilen görevlere uygun olarak, Komite’nin başlıca görevleri şunlardır: • Şirket’in mali tablolarının ve ilgili kamuya açıklamalarının niteliği ve doğruluğu ile ilgili Yönetim Kurulu tarafından gerçekleştirilen gözetimlere yardımcı olmak; • Şirket’in muhasebe sisteminin uygulanmasını ve verimliliğini gözetmek; • Bağımsız dış denetim şirketinin atamasının ve bu şirketçe verilecek hizmetlerin ön onayını vermek; • Şirket’in bağımsız denetim sistemini, iç denetim mekanizmalarının işleyişini ve verimliliğini gözetmek. Yönetim Kurulu, her bir Denetim Komitesi üyesinin bağımsızlığını ve niteliklerini, Komite’nin üyesi olmaya yetkin olduklarını temin etmek amacıyla, gerekirse dışarıdan müşavir veya danışmanlar da kullanarak değerlendirir. Yönetim Kurulu’nun Ücretlendirilmesi Yönetim Kurulu üyelerinin ücretlendirilmesi konusu hissedarlar tarafından Genel Kurul’da sonuçlandırılmaktadır. Şirket’in şu an için kâr paylaşımına, emekliliğe ve benzer konulara ilişkin planları yürürlükte değildir. Turkcell Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne göre Yönetim Kurulu, Kurumsal Yönetim Komitesi’nin tavsiyesi üzerine ve kendi kararına tabi olarak, Yönetim Kurulu üyelerine ücret verilip verilmeyeceğine ilişkin olarak Genel Kurul’a bir teklif sunulmasına ve eğer ücret verilmesine karar verirse, Yönetim Kurulu üyelerine ödenecek ücretin şekli ve miktarı hakkında karar vermelidir. Yönetim Kurulu’nun ve Yönetimin Değerlendirilmesi, Yönetim Kadrosu ile İlgili Halefiyet ve Geliştirme Turkcell Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne göre Yönetim Kurulu kendini yıllık değerlendirmeye tabi tutmalıdır. Yönetim Kurulu, Şirket ve dolayısıyla Genel Müdür ve Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı için her yıl performans hedefleri belirlemelidir. Yönetim Kurulu, belirlenen finansal ve diğer hedeflere paralel olarak her yıl Kurumsal Yönetim Komitesi’nin de yardımı ile Genel Müdür’ün ve Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı’nın performanslarını yıl sonunda değerlendirmeli ve buna göre onların ücretlerini belirlemelidir. Yönetim Kurulu, Kurumsal Yönetim Komitesi’nden alacağı tavsiyelere dayanarak, Genel Müdür ve Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı halefiyet planını Genel Müdür’ün yardımıyla gözden geçirmeli ve onaylamalıdır. Şirketimiz Yönetim Kurulu, 23 Mart 2011 tarihinde yaptığı toplantıda %75 dağıtım oranına tekabül eden toplam brüt 1.328.696.972 TL nakit temettü dağıtılmasının teklif edilmesine karar vermiştir. Kâr Dağıtım Politikası Turkcell Kurumsal Yönetim İlkeleri kapsamında bir kâr dağıtım politikası benimsenmiştir. Sermaye Piyasaları ve Kurumsal Yönetim Uyum Birimi Turkcell’de, Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri: IV, No: 41 sayılı “Sermaye Piyasası Kanunu’na Tabi Olan Anonim Ortaklıkların Uyacakları Esaslar Hakkında Tebliğ”inin 8. maddesi uyarınca; Önceki yıla ait kârların dağıtımı ve yıllık temettü ödemesi, her yıl Yönetim Kurulu tarafından Genel Kurul’un onayına sunmak üzere yapılan bir teklife tabidir. Turkcell, hissedarlarına kâr payı ödenmesine ilişkin olarak genel politikasını Şirket’in operasyonel performansı, mali durumu ve diğer faktörlerdeki gelişmeleri gözetmek suretiyle benimsemiştir. 2004 mali yılı kazançlarından başlamak üzere ve Şirket’in nakit akışı gerekliliklerine, Yönetim Kurulu ile Hissedarlar Genel Kurulu’nun onayı ve bunlarca yapılabilecek değişiklilere ve Türkiye’de uygulanmakta olan mevzuata tabi olarak, nakit kâr payı ödemelerinin oranı Şirket’in her hesap yılı için belirlenmiş dağıtılabilir net kârının %50’sinden az olamaz. Şirketimizin 2004 yılından bugüne kadar dağıttığı kâr payı bilgileri aşağıda yer almaktadır: (TL) Nakit Temettü Bedelsiz Hisse Hisse Başı Nakit Temettü 2004 250.127.565 380.247.980 0,16962 2005 509.075.181 345.112.659 0,27445 2006 567.039.784 - 0,25775 2007 648.713.951 - 0,29487 2008 1.098.193.226 - 0,49918 2009 859.259.101 - 0,39057 Ana Sözleşme’de Meydana Gelen Değişiklikler Şirketimizin 29 Nisan 2010 tarihinde gerçekleşen Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda, SPK’nın 09.09.2009 tarih ve 28/780 sayılı toplantısında almış olduğu karar çerçevesinde; kendi tüzel kişiliğimiz adına, mali tabloların hazırlanması sırasında tam konsolidasyon kapsamına dahil ettiğimiz ortaklıklar lehine, olağan ticari faaliyetlerin yürütülmesi amacıyla diğer 3. kişiler lehine teminat, rehin ve ipoteklerde verilmesine olanak sağlamak üzere Turkcell Ana Sözleşmesi’nin “Maksat ve Mevzuu” başlıklı 3. maddesi tadil edilmiştir. • Şirket’in sermaye piyasası mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerinin yerine getirilmesi, •Kurumsal yönetim uygulamalarının gerçekleştirilmesi için gerekli koordinasyonun sağlanması amaçlarıyla Şubat 2009’da Yönetim Kurulu kararı ile Sermaye Piyasası Kurumsal Yönetim Uyum sorumlusu atanmış, Mayıs 2009’da Sermaye Piyasaları ve Kurumsal Yönetim Uyum Birimi kurulmuştur. Sermaye Piyasası mevzuatına uyum çalışmaları kapsamında İçsel Bilginin Yönetimi’ne ilişkin yapılan düzenlemelerin Turkcell yönetimine ve çalışanlara duyurulması için gerekli önlemler alınmıştır. SPK düzenlemeleri uyarınca Turkcell’de içsel bilgiye ulaşanların listesi tutulmaktadır. Turkcell’de İçsel Bilginin Yönetimi’ne ilişkin bilgiler kurum içi intranet sayfasında yayınlanmakta, işe yeni başlayan her Turkcell çalışanına oryantasyon programı aracılığı ile aktarılmakta ve düzenli olarak elektronik posta ve mobil eğitim yoluyla hatırlatmalar yapılmaktadır. Etik Kurallar Turkcell İş Etiği Kuralları, Turkcell politikaları, değerleri ve ilkeleri ile bütünlük içindedir. Bu kurallara Yönetim Kurulu ve yöneticiler dahil tüm çalışanların uyması talep edilir. 81 Kurumsal Yönetim Turkcell Ortak Değerleri ve İş Etiği Kuralları el kitabında yayınlanmış olan etik kurallar aşağıdaki şekilde özetlenmiştir. Çıkar Çatışması Durumlarının Önlenmesi Bir Turkcell çalışanının, onun ailesinin veya bir yakınının, çalışanın Şirket içerisindeki pozisyonundan faydalanarak şahsi menfaat sağlaması; vereceği iş kararlarından veya sahip olduğu gizli bilgilerden fayda sağlayabilecek kişi ya da organizasyonlarla yakın ilişki içine girmesi yasaktır. Görevleri esnasında çalışanlar; Şirket yararını korumaya özen gösterir, kendilerine veya yakınlarına çıkar sağlama anlamına gelebilecek her türlü eylem ve davranıştan kaçınır. Çıkar çatışması durumu, çalışanın özel çıkarları ile Turkcell’in çıkarlarının çatışması halinde ya da ihtimalinde oluşur. Çalışanın pozisyonundan dolayı uygun olmayan kişisel menfaatler elde etmesi de bir çıkar çatışması durumudur. Kurumsal Yönetim takımı dahil, hiçbir çalışan, Şirket operasyonlarından şahsen, aile üyeleri veya herhangi bir yakını lehine yarar sağlayamaz; Şirket mülklerini, bilgilerini ve pozisyonlarını şahsi çıkarları için kullanamaz; Şirket ile rekabete giremez. Turkcell çalışanları iş yaptığı, iş sebebiyle ilişkide olduğu çeşitli kişi, kurum ve kuruluşlardan ve sadece Şirket içinde belirlenmiş kurallar çerçevesinde hediye alır/verir. Şirket Varlıklarının Korunması ve Doğru Kullanımı Turkcell çalışanları, Şirket varlıklarını korumalı ve verimli kullanılmalarını sağlamalıdır. Şirket’in bütün varlıkları, sadece iş amaçlı kullanılmalıdır. Bilgi, en kritik varlık kategorilerimizden biridir. Bilgi varlıklarının arz ettikleri önem, değer ve hassasiyete uygun korunmalarını sağ- Yatırımcılar, finansal analistler, basın mensupları ve benzeri kesimlerle yapılacak tüm görüşmeler, Şirket’in belirlediği “Bilgilendirme Politikası” çerçevesinde yapılır. 82 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 lamak amacıyla, tüm çalışanlar kurum içi intranet sayfasında yayımlanan Turkcell Bilgi Güvenliği politika ve prosedürlerine uygun hareket etmekle yükümlüdür. Kamuyu Aydınlatma Esasları Yatırımcılar, finansal analistler, basın mensupları ve benzeri kesimlerle yapılacak tüm görüşmeler, Şirket’in belirlediği “Bilgilendirme Politikası” çerçevesinde yapılır. Turkcell’in Bilgilendirme Politikası’na internet sitemizin http://www.turkcell.com.tr/turkcellhakkinda/yatirimciiliskileri/kurumsalyonetim/bilgilendirmepolitikasi adresinden ulaşılabilir. Görev verilen bölümler dışında hiç bir çalışan, Turkcell’i temsilen sözlü ya da yazılı açıklamada bulunamaz. Yasa, Kural ve Yönetmeliklere Uyum Turkcell çalışanları, tüm yasa, kural ve yönetmeliklere uygun hareket etmekle yükümlüdür. Çalışma Prensipleri Turkcell, çalışanlarına sağlıklı, güvenli ve verimli bir çalışma ortamı sunmayı amaçlamaktadır. Turkcell çalışanlarının: • Çalışma ortamının verimliliğini ve güvenini bozan davranış, saldırgan tutum, tehditkar konuşma ve davranış biçimleri; taciz ve rahatsız etme; ticari, politik ve dini amaçlı tanıtım yapması kabul edilemez. • Görevlerini yerine getirirken hazırladıkları resmi evrak üzerinde tahribat yapmaları kabul edilemez. Çalışanlar, resmi evrakın hazırlanmasında ilgili makamın belirttiği zaman ve diğer kısıtlamalara uymakla yükümlüdür. Turkcell Ortak Değerleri ve İş Etiği Kuralları, kurum içi intranet sayfasında yayınlanmaktadır. İşe yeni başlayan her Turkcell çalışanına oryantasyon programı aracılığı ile bu kurallar aktarılır ve çalışana bunların iş akdinin ayrılmaz bir parçası sayılacağı hususunun anlaşıldığına dair bir taahhütname imzalatılır. Etik kurallar, Etik Komite tarafından tanımlanır, güncellenir ve yayınlanır. Sarbanes-Oxley Yasası Uyarınca Yapılan Etik Kurallar Beyanı 2002 tarihli Sarbanes-Oxley Yasası (Sarbanes-Oxley) 406. maddesi ile ABD Sermaye Piyasaları Kurulu (SEC) kuralları, SEC’e bildirim yükümlü- lüğü olan şirketlerin Genel Müdür dahil üst düzey yöneticilerine uygulanan yazılı etik kurallar benimseyip benimsemediklerine dair açıklama yapmalarını talep etmektedir. Aşağıdaki kurallar bu hükümler doğrultusunda Turkcell tarafından kabul edilmiş olup Şirket’in üst düzey yöneticileri ile finanstan sorumlu üst düzey yöneticilerine uygulanmaktadır. Kurumsal Yönetim’de Şirket Genel Müdürü, Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı ile diğer Genel Müdür Yardımcıları ve Finans Bölüm Yöneticileri önemli roller üstlenmektedir. Şirket’e uygulanan ilgili mevzuat, yasa ve düzenlemeler uyarınca Turkcell aşağıdaki etik kuralları kabul etmiştir. Bu etik kurallar, caydırıcı etkiye sahip olmak ve üst düzey yöneticilerin benimsemesi ve savunması beklenen ilkeler koymak amacına yöneliktir. Şirket’in yayımladığı/yayımlayacağı diğer uygun politikaları, davranış kuralları ile rehberleri tamamlayıcı nitelik taşımaktadır. Bu etik kurallara yapılacak her türlü değişiklik ve üst düzey yöneticilerin açık veya açık olmayan istisna durumları, yürürlükteki mevzuat, yasa ve düzenlemeler gereğince Şirket‘in internet sayfasında açıklanacaktır. Açık istisna durumu, bu etik kuralların hükümlerinden önemli şekilde ayrılmak ve açık olmayan istisna durumu ise Şirket’in üst düzey yöneticisinin kendisince öğrenilmiş bu etik kurallardan önemli şekilde ayrılma haline karşı makul bir süre içinde önlem almaması olarak tanımlanmaktadır. Turkcell Yönetim Kurulu; Turkcell Genel Müdürü’nün, Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı ile diğer Genel Müdür Yardımcıları ve Finans Bölüm yöneticilerinin; 1. Kişisel ilişkileri veya mali veya ticari menfaatleri ve Turkcell’e karşı sorumlulukları arasında doğan veya doğabilecek menfaat çatışmalarını etik bir şekilde değerlendirmek dahil olmak üzere dürüst ve güvenilir davranacaklarını, Turkcell, operasyonel büyüme sürecinde, değişen mali yapılar içinde bulunmuş, bu yapıyı fonlamak ve desteklemek için alternatif sermaye piyasalarıyla ilişkiler geliştirmiştir. ve Turkcell politikalarına uygunluğun temelini oluşturacağı bir iş kültürünü oluşturmaya gayret edeceklerini beyan eder. Yönetim Kurulu dahilindeki Denetim Komitesi; Genel Müdür, Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı ile diğer Genel Müdür Yardımcıları ve Finans Bölüm yöneticileri tarafından kendisine bildirilen bilinen veya kuşkulanılan ihlalleri inceleyerek bu etik kuralları somut durumlara uygular. Denetim Komitesi kendisine bildirilen ihlalleri soruşturmak için gerekli tüm tedbirleri alır. İhlalin sabit olduğu durumda Yönetim Kurulu uygun gördüğü disiplin cezalarını alır (veya alınmasına izin verir). Bunlar, ciddi ihlal hallerinde işten çıkarma veya adli makamlar nezdinde dava açmayı da içerebilir. TURKCELL KURUMSAL RİSK YÖNETİMİ Turkcell, 1993 yılındaki kuruluşundan bu yana gerçekleştirdiği operasyonel büyüme sürecinde, değişen mali yapılar içinde bulunmuş, bu yapıyı fonlamak ve desteklemek için alternatif sermaye piyasalarıyla ilişkiler geliştirmiştir. Şirketlerin yükümlülükleri sadece faaliyet gösterdikleri mali rejimlere göre değil, aynı zamanda da fonlandıkları piyasaların istek ve zorunluluklarına göre değişebildiğinden Turkcell, 1994 yılından bu yana farklı yönetmelik, yasa ve kuralları uygular hale gelmiştir. 3. Turkcell’in kendisinin ve hissedarları ile ilişkilerinde bağlı olduğu tüm yasalar, yönetmelikler ve kurallara uygun davranacaklarını, Turkcell, Amerika’da New York Borsası’na kote olması nedeniyle SEC kurallarına tabi olup, halka açık şirketlerin uymakla yükümlü oldukları Sarbanes Oxley Yasası Madde 404 ve İMKB’ye kote olması nedeniyle Kurumsal Yönetim İlkelerine uyum kapsamında, Turkcell ve konsolide olan Turkcell Grup şirketlerinden denetim kapsamında olanlarda iç kontrol mekanizması oluşturulmuştur. 4. Bu etik kuralların sadece lafzına değil ruhuna uygun hareket etmeyi temin edeceklerini ve Turkcell’in tüm faaliyetlerinde yasalara Kurumsal Risk Yönetimi Bölümü Turkcell’de; Risk Yönetimi, İç Denetim Yönetimi, İş Sürekliliği Yönetimi, Bilgi Güvenliği Yönetimi 2. Kamuya açıklanan veya Şirket’in kayıtlı olduğu sermaye piyasaları düzenleyicilerine gönderilen tüm rapor ve belgelerde tam, adil, doğru, zamanında ve anlaşılır açıklamalar yapacaklarını, 83 Kurumsal Yönetim ve Şirket İçi Fraud Yönetimi süreçlerini koordine ederek, kurumsal risk yönetimi çalışmalarına odaklanmayı artırmakta ve risk yönetimi metodolojisi çerçevesinde risk yönetimi çalışmalarını sürdürmektedir. Turkcell Kurumsal Risk Yönetimi Bölümü, “bağımsızlık ilkesi” gereği Denetim Komitesi, Genel Müdür ve Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı’na doğrudan raporlama yapmaktadır. Bağımsız Denetçi Şirketimiz Yönetim Kurulu, 18 Aralık 2009 tarihli toplantısında, Şirketimiz Esas Sözleşmesi’nin 16. maddesi uyarınca, Şirketimiz konsolide mali tablolarının denetimi ile ilgili olarak, DRT Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş.’nin Denetim Komitesi’nin önerileri doğrultusunda, iki sene süre ile Bağımsız Denetçi olarak görevlendirilmesi teklif etmiş, Şirketimizin 29 Nisan 2010 tarihinde gerçekleşen Olağan Genel Kurul Toplantısında bu teklif onaylanmıştır. DRT BAĞIMSIZ DENETİM VE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş. Sun Plaza Maslak Mahallesi Bilim Sokak No: 5 Şişli/İstanbul 34398 Turkey Tel : +90 (212) 366 60 00 Faks : +90 (212) 366 61 65 Web : www.deloitte.com.tr OLAĞAN GENEL KURUL TOPLANTISI Şirketimiz Yönetim Kurulu, 2010 yılı Olağan Genel Kurul Toplantısı’nın, aşağıdaki gündemde yer alan konuları görüşmek üzere, 21 Nisan 2011 günü saat 15.00’de “Turkcell Plaza, Konferans Salonu, Meşrutiyet Caddesi No:71 Tepebaşı/İstanbul“ adresinde yapılmasına karar vermiştir. TURKCELL İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.’NİN 21 NİSAN 2011 TARİHLİ OLAĞAN GENEL KURUL TOPLANTISI GÜNDEMİ 1- Açılış ve Başkanlık Divanı’nın seçilmesi; 2- Genel Kurul Toplantı tutanağının Başkanlık Divanı’nca imzalanması hususunda yetki verilmesi; 3- 2010 Faaliyet Yılına ilişkin Yönetim Kurulu raporunun okunması; 4- 2010 Faaliyet Yılına ilişkin Denetçi raporlarının okunması; 84 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 5- 2010 Faaliyet Yılına ilişkin Bağımsız Denetim Şirketi rapor özetinin okunması; 6- 2010 Faaliyet Yılı Bilanço ve Kâr-Zarar hesabının okunması, müzakeresi ve onaylanması; 7- Yönetim Kurulu üyelerinin 2010 yılı faaliyet ve işlemlerinden dolayı ibra edilmeleri; 8- Denetçilerin 2010 yılı faaliyet ve işlemlerin dolayı ibra edilmeleri; 9- Denetçilerin bir yıl süre ile seçimi ve ücretlerinin tespiti; 10- 2010 yılı kârın dağıtımı hakkında Yönetim Kurulu teklifinin görüşülerek karara bağlanması; 11- 2010 yılında yapılan bağışlar konusunda Genel Kurul’a bilgi verilmesi; 12- Sermaye Piyasası Kurulu’nun 09/09/2009 tarih ve 28/780 sayılı kararı gereği, Şirketin 3. kişiler lehine vermiş oldukları teminat, rehin ve ipotekler ve elde etmiş oldukları gelir veya menfaat hususunda Genel Kurul’a bilgi verilmesi; 13- Dilek ve temenniler. 14- Kapanış 2010 YILI KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ UYUM RAPORU Yüksek standartlarda kurumsal yönetimin, Şirket’in başarılı iş uygulamalarını devam ettirmek ve Şirketimizin pay sahiplerine uzun dönemli iktisadi değer sağlamak için önemli olduğuna inanmaktayız. Bu bağlamda Şirketimiz, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayımlanan Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde yer alan prensiplerin uygulaması için gerekli özeni göstermiştir. Şirket yönetimi, ilgili SPK mevzuatı ve en iyi uygulamaları gözeterek, 2009 yılı içerisinde, SPK’nın Seri: IV No: 41 sayılı tebliği uyarınca, Şirketimizin sermaye piyasası mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde ve kurumsal yönetim uygulamalarında koordinasyonu sağlamak üzere Sermaye Piyasaları ve Kurumsal Yönetim Uyum Birimi’ni oluşturmuştur. Bu bağlamda Şirketimiz Yönetim Kurulu, Turkcell Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde sayılan sorumlulukları dahilinde, işbu Uyum Raporu’nun bir bölümünü oluşturduğu Faaliyet Raporu’nun hazırlanmasını gözetmiştir. teji ve faaliyetlerine ilişkin gelişmeleri, Şirket’in faaliyet gösterdiği sektör ve pazarları ve tabi olduğu yasal düzenlemeleri paylaşmak amacıyla analist ve yatırımcılarla düzenli olarak toplantılar gerçekleştirir. Turkcell yönetimi ayrıca düzenli olarak medya temsilcileriyle toplantılar düzenleyerek, kamuya açık bilgileri paylaşır ve soruları cevaplandırır. Şirketimizde, halka açıldığımız günden itibaren faaliyet gösteren bir Yatırımcı İlişkileri Bölümü bulunmaktadır. Yatırımcı ve Uluslararası Medya İlişkileri Bölümü, Kurumsal İletişim ve İlişkilerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı’na bağlı olarak faaliyet göstermektedir. Yatırımcı ve Uluslararası Medya İlişkileri Bölümü, Şirket faaliyetleriyle ilgili olarak pay sahipleri ile menfaat sahiplerine ve kamuya zamanında, doğru, eksiksiz, anlaşılabilir ve eşit bir biçimde bilgi aktarımını düzenleyen “Şirketin Bilgilendirme Politikası” uyarınca kamuya yapılacak açıklamaları gözetir. Yatırımcı ve Uluslararası Medya İlişkileri Bölümü’ne ait detaylı iletişim bilgileri Şirketimizin internet sitesinde (www.turkcell.com.tr) ve faaliyet raporunun Yatırımcı İlişkileri başlığı altına yer almaktadır. Bu bölüme yönlendirilen sözlü ve yazılı sorulara kamuya açıklanmış bilgiler kapsamında en kısa zamanda cevap verilmektedir. Şirket Yönetimi, en iyi uygulamaları gözeterek ve ilgili düzenlemelere uygun olarak Şirket’in kamuya yaptığı özel durum açıklamalarını ve önemli bilginin Şirket içerisinde paylaşımını sağlamak için bir Bildirim Takımı oluşturmuştur. Ayrıca Turkcell’de, Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri: IV, No: 41 sayılı “Sermaye Piyasası Kanunu’na Tabi Olan Anonim Ortaklıkların Uyacakları Esaslar Hakkında Tebliğ”inin 8. maddesi uyarınca; • Şirket’in sermaye piyasası mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerinin yerine getirilmesi, •Kurumsal yönetim uygulamalarının sağlanması konularının koordinasyonunu sağlamak BÖLÜM 1 PAY SAHİPLERİ amaçlarıyla Şubat 2009’da Yönetim Kurulu kararı ile Sermaye Piyasası Kurumsal Yönetim Uyum sorumlusu atanmış, Mayıs 2009’da Sermaye Piyasaları ve Kurumsal Yönetim Uyum Birimi kurulmuştur. 1.1 Pay Sahipleri ile İlişkiler Birimi Turkcell bünyesindeki Yatırımcı ve Uluslararası Medya İlişkileri Bölümü temsilcileri, yürürlükteki mevzuata uygun olarak, Şirket’in stra- 1.2 Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklarının Kullanımı Pay sahiplerinin Şirketimiz ile ilgili bilgilere kolay ve ayrım gözetmeksizin ulaşabilmeleri amacıyla kamuya açıklanan tüm bilgiler, Şirketimiz internet sitesinde (www.turkcell.com.tr) Yatırımcı İlişkileri Bölümü’nde Türkçe ve İngilizce olarak yerli ve yabancı pay sahiplerinin kullanımına eşit bir şekilde sunulmaktadır. Ayrıca kamuya yapılan tüm açıklamalar, veri tabanımızda kaydı bulunan kişilere elektronik posta yoluyla dağıtılmaktadır. Yatırımcı ve Uluslararası Medya İlişkileri Bölümü’ne yönlendirilen sözlü ve yazılı sorulara, kamuya açıklanmış bilgiler kapsamında en kısa zamanda cevap verilmiştir. Özel denetçi atanması konusu ana sözleşmede düzenlenmemiş olup dönem içinde özel denetçi tayini talebi olmamıştır. 1.3 Genel Kurul Bilgileri Genel Kurul’un toplanması ve gündemi ile ilgili Şirketimiz Yönetim Kurulu karar aldığında ve ayrıca Genel Kurul Toplantısı’nı takiben alınan kararlar ile ilgili kamuoyu, özel durum açıklaması yapılarak bilgilendirilir. 2010 yılı içinde Olağan Genel Kurul Toplantısı 29 Nisan 2010 tarihinde %74,18 nisapla gerçekleşmiştir. Genel Kurul toplantılarına kanuni süresi içerisinde blokaj mektupları ile Şirket’e başvuran hissedarlar ve temsilcileri, Yönetim Kurulu Üyeleri, Denetçiler, Şirket yöneticileri ile Şirket’in Genel Kurul hazırlıklarını yapan personel katılmıştır. Toplantıya davet ilanı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde (TTSG) ve ulusal gazetelerde yapılmıştır. Eş zamanlı olarak yurt dışındaki hissedarlar için de davet çıkarılmıştır. Nama yazılı pay sahipleri için kanun gereği iadeli taahhütlü mektup yoluyla davet yapılmıştır. Bu toplantı için halka açık hisselerin hak sahiplerinden, Türk Ticaret Kanunu gereği, Genel Kurul tarihinden 1 hafta öncesine kadar başvurular alınmıştır. Genel Kurullarda pay sahipleri soru sorma haklarını kullanmaktadır. Sorulara Şirket yönetimi tarafından cevap verilmektedir. Pay sahipleri tarafından öneri veriliyor ise, bunlar tutanağa yazılmaktadır. Genel Kurul tutanakları TTSG’de tescil ve ilan edilmektedir. Ayrıca Şirketimizin 20 Ekim 2010 tarihinde yapılması planlanan Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde, Hükümet Komiserlerinin gelmemesi nedeniyle yapılamamıştır. 1.4 Oy Hakları ve Azınlık Hakları Şirket’in Esas Sözleşmesi uyarınca oyda ve yönetimde imtiyazlı hisse bulunmamaktadır. Halen Şirket Yönetim Kurulu’nda bağımsız üye hariç %5’in üzerinde payı olan hissedarlar temsil edilmekte olup, azınlık pay sahipleri temsil edilmemektedir. Şirketimiz sermayesinde karşılıklı iştirak ilişkisi bulunmamaktadır. Birikimli oy kullanma 85 Kurumsal Yönetim hakkı SPK’nın ilgili tebliğinde Halka Açık Anonim Ortaklıkların ihtiyarına bırakıldığı için Şirketimizde bu yönteme halihazırda yer verilmemiştir. 1.5 Kâr Dağıtım Politikası ve Kâr Dağıtım Zamanı Şirketimiz, hissedarlarına kâr payı ödemesine ilişkin olarak genel politikasını Şirket’in operasyonel performansı, mali durumu ve diğer faktörlerdeki gelişmeleri gözetmek suretiyle benimsemiştir. Şirketimizin kâr dağıtım politikası 2004 mali yılı kazançlarından başlamak üzere ve Şirket’in nakit akışı gerekliliklerine, Yönetim Kurulu ile Hissedarlar Genel Kurulu’nun onayı ve bunlarca yapılabilecek değişiklilere ve Türkiye’de uygulanmakta olan mevzuata tabi olarak, nakit kâr payı ödemelerinin oranı Şirket’in her hesap yılı için belirlenmiş dağıtılabilir net kârının %50’sinden az olamaz şeklinde belirlenmiş, öngörülen süreler ve esaslar göz önüne alınarak dağıtılmıştır. Turkcell Yönetim Kurulu’nda kabul edilen Kâr Dağıtım Politikası, faaliyet raporunda yer almakta, ayrıca Şirketimizin internet sitesinde (www.turkcell.com.tr) Yatırımcı İlişkileri Bölümü’nde “Kurumsal Yönetim” başlığı altında yayınlanmaktadır. Şirket’in Esas Sözleşmesi uyarınca oy hakkında imtiyaz tanınmamıştır ve kâr dağıtımında da imtiyaz söz konusu değildir. Kâr dağıtımları SPK’nın düzenlemeleri çerçevesinde öngörülen sürelerde yapılmaktadır. 1.6 Payların Devri Şirketimiz Esas Sözleşmesi’nde hisse senetlerinin devrinde herhangi bir kısıtlama olmamakla beraber, tabi olduğumuz Elektronik Haberleşme Sektörüne İlişkin Yetkilendirme Yönetmeliği’nin geçici 4’üncü maddesinin c bendinin dördüncü cümlesi, “Kontrol unsurunun el değiştirmesine yol açan hisse devir, edinim ve hareketleri” için Bilgi Teknolojileri İletişim Kurumu’nun yazılı iznini şart koşmaktadır. BÖLÜM 2 KAMUYU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK 2.1 Şirket Bilgilendirme Politikası Şirketimizin, tabi olduğu yerel ve uluslararası sermaye piyasası kuralları uyarınca, kamuya yaptığı açıklamaları düzenleyen “Bilgilendirme Politikası Çerçeve Dokümanı” 2005 yılında gerçekleştirilen Olağan Genel Kurul’da pay sahiplerinin bilgisine sunulmuştur. 86 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Bilgilendirme Politikası Çerçeve Dokümanı, Genel Kurul’u takiben Şirketimizin internet sitesinde (www.turkcell.com.tr) Yatırımcı İlişkileri bölümünde Kurumsal Yönetim başlığı altında yayınlanmıştır. Turkcell Bilgilendirme Politikası, 2009 yılında revize edilmiş ve internet sitesinde ilan edilmiştir. timizin internet sitesinin Yatırımcı İlişkileri bölümünde pay sahiplerine yönelik bilgiler aşağıdaki başlıklar altında sunulmuştur: a. b. Turkcell, tabi olduğu SPK, İMKB, SEC ve NYSE düzenlemeleri ile uyumlu olarak kamuyu bilgilendirir. Turkcell Bilgilendirme Politikası’nın amacı, tabi olduğu düzenlemelerle uyumlu olarak pay sahipleri, yatırımcılar, çalışanlar ve müşteriler olmak üzere tüm menfaat sahiplerine tam, adil, doğru, zamanında, anlaşılabilir, düşük maliyetle ve eşit koşullarda ulaşılabilir aktif ve şeffaf bir iletişimi sağlamaktır. Turkcell, Şirket hakkındaki haber ve söylentileri takip eder, Haber ve Söylentilerin Takibine İlişkin Prosedür uyarınca uygun ve gereki gördüğü hallerde kamuya açıklama yapar. Bilgilendirme Politikası Yatırımcı ve Uluslararası Medya İlişkileri Bölümü gözetiminde yürütülmektedir. 2.2 Özel Durum Açıklamaları Şirketimiz, 2010 yılında tabi olduğu yerli ve yabancı sermaye piyasalarına toplam 45 adet açıklama göndermiştir. Hisse senetlerimizin Amerika’da New York Borsası’nda kote olması sebebiyle bu açıklamalar Türkçe ve İngilizce olarak yapılmaktadır. Özel durum açıklamalarımıza Şirketimizin internet sitesinin (www.turkcell.com. tr) Yatırımcı İlişkileri bölümünde yer verilmektedir. Bilgilendirme Takımı ve/veya Bilgilendirme Komitesi üzerinden gelen bilgiler, Şirketimizin tabi olduğu yerel ve uluslararası sermaye piyasası düzenlemeleri çerçevesinde, Yatırımcı ve Uluslararası Medya İlişkileri Bölümü’nün koordinasyonunda ve Sermaye Piyasaları ve Kurumsal Yönetim Uyum Birimi’nin uyum tavsiyesi çerçevesinde değerlendirilir. Özel durum açıklaması gerektiren durumlarda söz konusu açıklamalar Yatırımcı ve Uluslararası Medya İlişkileri Bölümü tarafından yapılır. Ayrıca Şirketimiz, 2009 yılında Sermaye Piyasası Kurulu’nun Özel Durumların Kamuya Açıklanmasına İlişkin Esaslar Tebliği’nin (Seri: VIII, No: 54) içsel bilgilerin kamuya açıklanmasının ertelenmesi hususunu düzenleyen 15. madde hükmü çerçevesinde, içsel bilgilerin açıklanmasının ertelenmesi mekanizmasını oluşturmuştur. 2.3 Şirket İnternet Sitesi ve İçeriği Şirketimizin internet sitesinin adresi www.turkcell.com.tr’dir. Şirke- 2.4 Gerçek Kişi Nihai Hâkim Pay Sahibi/Sahiplerinin Açıklanması Şirketimizin ortaklık yapısı 31 Aralık 2010 tarihi itibarıyla aşağıdaki gibidir: Türkiye GSM Pazarı Ortaklık Yapısı c.Kurumsal Yönetim i. Yönetim Kurulu ii.Kurumsal Yönetim İlkeleri iii. Yönetim Kurulu Komiteleri iv.Kâr Dağıtım Politikası v. Ana Sözleşme vi. Genel Kurul Bilgileri vii.Etik Kurallarımız viii. Genel Kurul Bilgileri ix. Bilgilendirme Politikası x. Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu d. Duyurular e. Finansal ve Operasyonel Veriler i. Finansal Raporlar ii. Özet Operasyonel Veriler iii. Özet Finansal Veriler iv. Özet Finansal Veriler TL v. Borçlanma ve Kredi Derecelendirme vi.Uluslararası Operasyonlar vii. Yatırımcı Paketi viii. Faaliyet Raporu f. Finansal Takvim g. Hisse Bilgisi i. İnteraktif Grafikler ii. Yatırım Hesaplama Aracı iii. Hisse Kodu iv. Analistler h. Sıkça Sorulan Sorular i. İletişim Hissedar Hisse Nominal Değeri (TL) Turkcell Holding A.Ş. 1.122.000.000,238 Sonera Holding B.V. 287.632.179,557 MV Holding A.Ş. 26.021.712,590 Çukurova Holding A.Ş. 995.509,429 Müflis Bilka Bilgi Kaynak 137.199,575 ve İletişim San. Ve Tic. A.Ş. Halka Açık 763.213.398,611 TOPLAM 2.200.000.000,000 Pay Oranı (%) %51,00 %13,07 %1,18 %0,05 %0,01 %34,69* %100,00 Şirket’imizin halka açıklık oranı %34,69 olmakla birlikte, SPK’nın 18.08.2010 tarih ve 24/729 sayılı kararı ile değişik 23.07.2010 tarih ve 21/655 sayılı kararları çerçevesinde; Merkezi Kayıt Kuruluşu’nun ilan ettiği “Fiili Dolaşım Pay Raporu”na göre 31.12.2010 tarihi itibariyle Şirketimizin fiili dolaşımdaki pay adedi 557.614.008,03 olup oranı %25.34’tür. Arada fark, SPK’nın anılan kararlarında belirlediği “Kamu tüzel kişiliğinin mülkiyetindeki, ii. Şirket kurucuları ile ilişkili kuruluşlarının (konsolidasyona tabi şirketlerin) sahip olduğu, iii. Şirket sermayesinin %5 ve daha fazlasına sahip olan gerçek ve tüzel kişi ortakların sahip olduğu, iv. a) Şirket Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu Üyeleri, b) Genel Müdür veya yetki ve görevleri itibarıyla Genel Müdüre denk veya daha üst konumlarda görev yapanlar, c) Genel Müdür veya yetki ve görevleri itibarıyla genel müdüre denk kişilere doğrudan bağlı olarak çalışan üst düzey yöneticilerin sahip olduğu, v. Şirketlerin sandık ve vakıflarının mülkiyetindeki, vi. Sermaye piyasası mevzuatı kapsamında özkaynak olarak verilenler, kredili işlemle alınarak teminata konu edilenler veya Takasbank piyasaları için teminata konu edilenler dışında teminat olarak verilen, vii. Hukuken kısıtlı olan ve alım satıma konu edilemeyen, viii. Yasaklı, ix. Hacizli, payların” fiili dolaşımdaki pay oranı tanımı dışında tutulmasından kaynaklanmaktadır. Aradaki fark, kararda belirtilen hususların biri veya birkaçından kaynaklanabilmekte olup, Şirketimizce bilinmesi mümkün olmamaktadır. 2.5 İçeriden Öğrenebilecek Durumda Olan Kişilerin Kamuya Duyurulması Turkcell Bilgilendirme Politikası kapsamında içeriden alınan bilgiye dayanan Turkcell hissesi alım satımına ilişkin Menkul Kıymet Alım Satım Yasağı Uygulaması’nın detaylarına yer verilmiştir. Bu uygulama uyarınca Menkul Kıymet Alım Satım Yasağı’nın işlediği yasak dönemde tüm çalışanlar, Turkcell menkul kıymetlerini alıp satmaktan imtina eder. Ayrıca sermaye piyasası araçlarının fiyatlarını etkileyebilecek derecede önemli bilgiye sahip Turkcell çalışanları, Yasak Dönem dışında da bu uygulama kapsamına girer. SPK düzenlemeleri uyarınca Turkcell’de içsel bilgiye ulaşanların listesi tutularak, İçsel Bilginin Yönetimi’ne ilişkin yapılan düzenlemeler Turkcell yönetimine ve çalışanlara duyurulmuştur ve düzenli olarak elektronik posta ve mobil eğitim yoluyla hatırlatmalar 87 Kurumsal Yönetim yapılmaktadır. Ayrıca işe yeni başlayan her Turkcell çalışanına oryantasyon programı aracılığı ile aktarılır ve bu düzenlemelerin iş akdinin ayrılmaz bir parçası olduğuna dair bir taahhütname imzalatılır. BÖLÜM 3 MENFAAT SAHİPLERİ 3.1 Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi Uygulanmakta olan mevzuata ilave olarak menfaat sahipleri ve çalışanların bilgilendirilmesiyle ilgili şirket politikaları ve prosedürleri oluşturulmuştur. 3.2 Menfaat Sahiplerinin Yönetime Katılımı Menfaat sahiplerinin yönetime katılımı konusunda özel bir düzenleme bulunmamaktadır. Bununla birlikte; iş ortaklarımız, çalışanlarımız ve diğer menfaat sahipleri, tanımlı ve düzenli toplantılar (çalışanlar için iletişim toplantıları, çalışanlarımızın fikir ve önerilerini iletebilecekleri öneri platformları, tedarik zincirine yönelik tedarikçi günü, katma değer hizmetlerinde beraber çalıştığımız firmalara yönelik iş ortakları günü, bayi toplantıları gibi) yapılmak suretiyle bilgilendirilmektedir. 3.3 İnsan Kaynakları Politikası Tüm karar ve davranışlarımıza yön veren değerlerimizi yaşatmaya ve “Turkcell’le Daha Fazla Hayat” diyerek etki alanımızı genişletmeye devam ediyoruz. Değerlerimizi, Turkcell Grubu’nun mevcut başarısını farklı kılacak özgün davranışlar olarak görüyoruz: Önce müşterilerimiz için varız. Çevik bir takımız. Açık iletişime inanırız. Fark yaratırız. İnsana değer veririz. Bugün tüm üst yönetimimizle birlikte her seviyeden, her ekipten çalışanımız “Turkcell’de Benim için Daha Fazlası Var” diyerek, insan odaklı bir kültürün yaşatılmasına destek olmaktadır. “Önce İnsan, Öncü Turkcell” felsefemizle hareket ederek, her zaman çalışanlarımızın memnuniyetini ve motivasyonunu ön planda tutuyoruz. Sadece Türkiye’de değil, dünyada da sektörümüzü etkileyecek teknolojileri takip ediyor; dünyaya örnek olacak uygulamalara liderlik etmek için çalışıyoruz. 88 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Değişimi destekleyen, esnek, duyarlı ve demokratik bir iş ortamı yaratarak çalışanlarımızı motive etmek için kuruma değer katan yatırımlarımızı aralıksız sürdürüyoruz. İş ortamımızı “çalışılan ortam” yaklaşımının ötesinde “yaşam mekânı” olarak tanımlıyor ve uygulamalarımızı bu yaklaşımla hayata geçiriyoruz. En iyilerle çalışmak, en iyileri elde tutmak önceliğimizdir. Fark yaratan insan kaynakları uygulamalarımızla “başarılı sonuçlar sağlayan bağlı çalışanlar yaratma”ya devam ediyoruz. Çalışanlarımız da “Turkcell’de Benim için Daha Fazlası Var” diyerek bağımsız araştırma kurumlarınca gerçekleştirilen çalışan bağlılığı araştırmalarında Turkcell’i sektörde ve Türkiye’de en yüksek oranlarla değerlendiriyor. “Kazanan bir takım” olmayı sürdürebilmek için kurum kültürümüz ve bu kültürü yaşatan çalışanlarımız ve liderlerimizin önemine olan inancımızla insan kaynakları stratejilerimizi şekillendirmeye ve hayata geçirmeye devam edeceğiz. Detaylı bilgi Turkcell 2010 Faaliyet Raporu İnsan Kaynakları bölümünde yer almaktadır. 3.4 Müşteri ve Tedarikçilerle İlişkiler Hakkında Bilgiler Turkcell, müşterileriyle iletişime geçtiği ve hizmet verdiği tüm noktalarda dünya kalite standartları doğrultusunda yaklaşımlar sergilemekte ve hizmet sunmaktadır. Bu doğrultuda müşterilerimizin Turkcell’le ilgili olarak yaşadıkları deneyimleri daha iyi anlayarak ve hissederek, sistem, süreç ve insan kaynaklı eksiklikleri tespit edip hızlı bir şekilde gerekli aksiyonların alınmasını tetikleyebilmek amacıyla tüm ürün, servis ve hizmetlerimizi müşteri gözüyle deneyimliyoruz. Bununla birlikte, müşterilerimize verdiğimiz hizmetleri ve yaklaşımları düzenli olarak kanallarımızın tümünde belli dönemlerde ölçümleyerek, iyileştirilmesi gereken alanlarımızı tespit edip müşterilerimizin hayatlarını kolaylaştıracak ve memnuniyet sağlayacak şekilde iyileştiriyor ve şekillendiriyoruz. Müşterilerimiz için operasyonel mükemmeliyeti hizmet verdiğimiz her noktada hedefliyor; sürekli düzeltici ve iyileştirici faaliyetlerle müşteri memnuniyetini artırmayı amaçlıyoruz. Süreçlerimizi ve hizmet yapımızı; müşterilerimizin yaşadığı deneyimi düşünerek, müşteri gözüyle tasarlıyor, operasyonel hedeflerin yanı sıra müşteri memnuniyeti ve yarattığımız duygusal etkileri inceleyerek hedefler alıyoruz. Birlikte çalıştığımız, müşterilerimize hizmet veren tedarikçilerimizin gölge müşteri, memnuniyet ölçümleriyle performanslarını ölçümlüyor, iyileştirici aksiyonları almalarını talep ediyor, bu konularda onları teşvik ediyoruz. Turkcell, sürekli gelişen ve değişen dünya koşulları ile paralel olarak, sadece her zaman en iyi ve en kaliteli hizmeti vermekle kalmayıp, faaliyetlerini sosyal sorumluluk, çevreye duyarlılık, müşteri, tedarikçi ve çalışan haklarına saygı çerçevesinde planlamakta ve sürdürmektedir. Müşterek sorumluluk gereği, tedarikçilerin de bu bilince sahip bir şekilde kendi çevrelerini de geliştirerek aynı sorumluluklafaaliyet göstermeleri beklenmektedir. a. Birlikte Başarı • Turkcell tedarikçileri, müşteri ürün ve servislerinin sağlanmasında kritik öneme sahiptir. • Amacımız tedarikçiler ile şeffaf, değer katan, esnek doğruluk ve birlikte çalışma ve başarma ilkelerine dayanan bir iş ortaklığı kurmaktır. • Turkcell, başarının uzun vadede tedarikçileri ile birlikte elde edilebileceğine inanmaktadır. Bu nedenle tedarikçilerle olan ilişkinin kalitesi son derece önemlidir. b. Yasal Zorunluluklar • Tedarikçi, yükümlülüklerini ifa ederken yürürlükte bulunan ilgili yasa, mevzuatları takip etmek, uymak ve İş Kanunu’na uygun bir şekilde çalıştığını temin etmek zorundadır. Bu kapsamda aşağıda yer alan başlıkların tedarikçi tarafından göz önünde bulundurulması ve çalışma prensiplerine hakim kılınması beklenmektedir. Zorla Çalıştırma: Tedarikçi çalışanlarına, herhangi bir şekilde zor kullanarak çalıştırma uygulanmamalıdır. Bu gereklilik hapishanede zorla çalıştırma, yüksek faizli borç karşılığı çalıştırma ya da diğer biçimleri de kapsamaktadır. Çocuk İşgücü: Tedarikçi, çocuk işgücü kullanmamalıdır. Yerel kanunlarda daha yüksek bir yaş sınırı belirtilmediği sürece zorunlu eğitimini tamamlamamış ve 15 yaşın altında bulunan (Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) sözleşmesi No.138’de belirtilen hariç) hiç kimse istihdam edilmemelidir. 18 yaşın altındaki çalışanlar, tehlike teş- kil eden işlerde ve eğitim ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla gece işlerinde çalıştırılmamalıdır. Taciz: Tedarikçi çalışanları, bedensel cezalara ya da fiziksel, cinsel, psikolojik ya da sözlü taciz ya da tecavüze maruz bırakılmamalıdır. Rüşvet: Tedarikçiler hiçbir Turkcell çalışanına her ne ad veya şart altında olursa olsun rüşvet teklif edemez. Tazminat: Tedarikçi çalışanlarının ücretleri, kâr ve fazla mesai de dahil olmak üzere yürürlükteki kanun ve düzenlemelerde belirtilen asgari seviyeye eşit ya da bunun üzerinde olmalıdır. Çalışma Saatleri: Tedarikçi, ulusal kanunlar daha az maksimum çalışma saati belirtmediği sürece ve olağanüstü iş koşulları haricinde, çalışanlarının düzenli olarak haftada 48 saatten çok ve toplamda çalışma haftası süresince (fazla mesailer de dahil olmak üzere) 60 saatten fazla çalışmasını talep etmemelidir. Olağanüstü iş koşulları haricinde çalışanların her yedi günlük dönem içerisinde en az bir gün izin günü olmalıdır. Fark Gözetmeme: Tedarikçi, işe alım, terfi, tazminat, yararlar, eğitim, zorunlu işten çıkarma ve işi sonlandırma da dahil olmak ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla, istihdamla ilgili bütün kararlarında ırk, etnik köken, dil, din, cinsel tercih, cinsiyet, politik ve ideolojik görüşlere yönelik herhangi bir ayrım gözetmeksizin tüm çalışanlara yetenekleri ve özelliklerine göre muamele etmelidir. Sağlık, Güvenlik ve Çevre: Tedarikçi, kaza ve yaralanmaların engellenmesi için çalışanlarına sağlıklı ve güvenli bir iş ortamı ve uygulanabildiği durumlarda yürürlükte bulunan yerel kanunlar uyarınca sağlıklı ve güvenli ikamet tesisleri sağlamalıdır. Bu sebeple tedarikçi, potansiyel çalışan güvenliğini tehdit eden riskleri azaltıcı faaliyetler gerçekleştirilmeli, çalışanların sağlık ve güvenliğini, ilgili standart ve yasaları dikkate alarak güvence altına alan sistematik faaliyetler oluşturmalıdır. Tedarikçi çevreyi korumaya yönelik tüm yasal düzenlemelere de tüm faaliyetlerinde eksiksiz biçimde uyduğunu kanıtlayabilir durumda olmalıdır. c. Tedarikçilerden Beklentilerimiz Turkcell; tedarikçilerine genel hukuki kurallara ve Turkcell Ortak 89 Kurumsal Yönetim Değerleri ve İş Etiği Kuralları’na uymayı zorunlu kılmaktadır.Turkcell, güven ilkesine dayanarak çalışacağı tedarikçileri belirlemektedir. Kalite yönetimi ve bilgi güvenliği yönetimi sertifikaları bulunan, ekolojik dengeye hassasiyet gösteren, sosyal sorumluluk projeleri kapsamında çalışan tedarikçiler; Turkcell tarafından tedarikçi seçimi kapsamında diğer kriterlerle birlikte değerlendirilir. • Kalite ve Bilgi Güvenliği Yönetimi • Çevre ve Ekolojik Uyum • Sosyal Sorumluluk 3.5 Sosyal Sorumluluk Eğitim, Spor ve istihdam alanlarında sürdürülebilir, gençlerin gelişimini destekleyen, etkileri zamana yayılan, ölçülebilir projeleri geliştirip destekleyerek bu alanlarda gençlerin geleceğine yatırım yapmayı hedefliyoruz. Kardelenler Kar Tanesinden Çığa Dönüşen Kardelenler Projesi ile Her Sene 10 Bin Kızımıza Burs Veriyoruz Kardelenler Projesi, Turkcell ve Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği işbirliğinde, Türkiye genelinde, okuma azmi ve kararlılığı gösteren 5 bin kız öğrenciye eğitim bursu vererek 2000 yılında başladı. Turkcell, 2007 yılında projenin kapsamını genişleterek her yıl verilen burs sayısını 10 bine çıkardı. Kardelenler Projesi’nde, ailelerinin ekonomik yetersizliği nedeniyle öğrenimlerine devam edemeyen kız çocuklarına eğitimde fırsat eşitliği sağlanması, meslek sahibi, ufku açık “birey”ler haline gelmeleri amaçlanıyor. Bu sene 10. yılını dolduran ve Türkiye’nin öncü eğitim projesi Kardelenler, Turkcell’in de geniş kapsamlı ilk sosyal sorumluluk projesi. Kardelenler, yıllar içinde kamuoyundan aldığı desteklerle çığ gibi büyüdü ve bugün 10 binlerce genç kıza eğitim olanağı sağlayan Türkiye’nin en önemli sosyal sorumluluk projelerinden biri haline geldi. Eğitimlerini üniversitede sürdürmeye hak kazanan “Kardelenler”in, sosyal ve davranış becerilerinin gelişimine katkıda bulunan ve üniversite eğitimine paralel bir destek süreci olan Yönderlik Programı 90 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 ise, 2004 yılında Kardelenler Projesi’nin bir parçası oldu. İlk olarak Turkcell yöneticileri, basın camiasının önde gelen kadın gazeteciyazarları ve başarılı iş kadınları arasından seçilen ve “yol gösterici” rolünü üstlenen gönüllü adaylar, uzun ve titiz çalışmalar ve eğitim sonucunda bilinçli birer yönder olarak programa katıldılar. İlk yıl 46 yönder ile başlayan Yönderlik Programı her yıl gelişti ve bugüne dek toplam 160 yönder, Kardelenleri ile buluştu. Proje, kısa bir süre önce farklı açılımlarla genişleyerek, yurtdışında da tanınır hale geldi. 2008 yılında National Geographic ekibi, projenin belgeselini çekmek için 11 kişilik bir ekiple Eylül 2008’den Nisan 2009’a kadar İstanbul, Kars, Erzurum ve Mardin’de Kardelen kızları ve aileleriyle görüştü. Böylelikle ilk kez Türkiye’den bir sosyal sorumluluk projesinin belgeseli National Geographic Channel’da yayınlandı. Belgesel sırasında çekilen fotoğraflardan oluşan Kardelenler fotoğraf sergisi ise Türkiye’nin dört bir yanındaki illerde kamuoyu ile buluştu. Kardelenler Projesi, Mart 2010’da, Birleşmiş Milletler tarafından örnek proje seçilerek bir dizi etkinlikle tüm dünyaya tanıtıldı. Kar tanesinden çığa dönüşen Kardelenler projemizle her sene 10 bin kızımıza burs veriyoruz. 2000 yılından bu yana yaklaşık 20 bin kız öğrenciye burs verdik. 9 bin 634 öğrencimiz liseyi bitirdi; 3 bin 437 öğrencimiz üniversiteyi kazandı ve 976 öğrencimiz de üniversiteden mezun oldu. Kardelenler, bugüne kadar, ulusal ve uluslararası platformlarda toplam 16 ödülün sahibi oldu. Gönül Köprüsü Milli Eğitim Bakanlığı’nın işbirliğiyle hayata geçirdiğimiz Gönül Köprüsü Projesi; Türkiye’nin dört bir yanından binlerce öğrencinin farklı illeri ziyaret ederken, aynı zamanda ülkemizin doğal ve kültürel güzelliklerini keşfetmelerini ve farklı kültürlerdeki akranlarıyla ömür boyu sürecek dostluklar kurmalarını hedefliyor. Gönül Köprüsü Projesi kapsamında düzenlenen 5 günlük gezilere katılan öğrencilerin kişisel ve sosyal gelişimleri desteklenirken aynı zamanda toplumsal duyarlılık, farklılıklara saygı ve gönüllülük konularındaki bilinçleri de artıyor. Gittikleri illerin tarihi ve turistik yerlerini gezen, ağaç dikip, çevreci aktivitelere katılan öğrenciler; gezinin 3 gününü İl Milli Eğitim Müdürlükleri’nin plan ve programı doğrultusunda geçiriyor. Geri kalan 2 gün ise her öğrenciden sorumlu olan mihmandar aile tarafından programlanıyor. 3 yılda 130 bin öğrenciye ulaşan Gönül Köprüsü Projesi her yıl gelişerek devam ediyor. Bu yıl projeye dahil edilen özel gün etkinlikleri kapsamında, 23 Nisan’da Anıtkabir’e, 19 Mayıs’ta Samsun’a giden öğrenciler ulusal günlerin coşkusunu yaşarken, yine bu sene projeye eklenen yurtdışı gezileriyle ufuklarını genişletiyor. Gönül Köprüsü Projesi kapsamında; • 3 yılda 81 ilden 130 bin öğrenci hiç görmedikleri illere giderek yeni kültürlerle tanıştı. • 5 milyon kilometreden fazla yol yapıldı. • Öğrencilere eşlik etmeleri için 3 bin 250 idareci ve 6 bin 500 öğretmen görevlendirildi. • 81 ilde Gönül Köprüsü ekipleri kuruldu. • Binlerce öğrenci ilk kez uçakla, denizle, metroyla ve trenle tanıştı. • Yüz binlerce dostluk kuruldu. Geleceğe Koşanlar Turkcell olarak Gençlik Spor Genel Müdürlüğü (GSGM) ile ortaklaşa geliştirdiğimiz Geleceğe Koşanlar Projesi kapsamında, bireysel spor dallarında başarıya ulaşabilecek 12-18 yaş arasındaki sporcuların eğitimine ve ülkemize yeni milli sporcular kazandırılmasına destek veriyoruz. Birleşmiş Milletler projesi olan Medeniyetler İttifakı Ulusal Planı kapsamına alınan Geleceğe Koşanlar Projesi’nde, Türkiye genelinde Halter, Kayak, Yüzme, Tenis, Atletizm ve Görme Engelli Bisiklet dallarında yeteneklerine göre seçilen sporculara, belirlenen programlar dahilinde verilen desteklerle, ülkemizi yurtdışında en iyi şekilde temsil edecek milli sporcuları yetiştirmek en önemli hedeflerimiz arasında yer alıyor. Bu proje kapsamında Turkcell ayrıca, Türkiye sıralamasında 1., dünya sıralamasında ise 90. sıraya kadar yükselen başarılı tenisçi Marsel İlhan’ın yanı sıra bir diğer bir milli tenisçimiz Çağla Büyükakçay’a da destek veriyor. Turkcell, Futbol ve Basketbol Milli Takımları’nın Ana Sponsoru Turkcell, Futbol Milli Takımları’na 2002 yılında “Resmi İletişim Sponsoru” olarak başlattığı desteğini 2005 yılından beri Ana Spon- sor olarak devam ettiriyor. Milli Takım’ın tüm başarılarının toplumun moral değerleri ve ülkemizin yurtdışı itibarının artırılması açısından önemini iyi bilen Turkcell, Milli Takım’a yönelik desteklerini sürdürmeyi hedefliyor. Turkcell, genç nesillere cesaret ve ilham veren Basketbol Milli Takımımıza 2002 yılında “Resmi İletişim Sponsoru” olarak başlattığı desteğini ise 2006 yılından beri Ana Sponsor olarak devam ettiriyor. Turkcell, bu yıl, Basketbol Milli Takımımızın gümüş madalya ile büyük bir başarıya imza attığı 2010 Dünya Basketbol Şampiyonası’nın da ana sponsorluğunu üstlendi. İstihdam’a Katkı Turkcell olarak istihdama katkı sağlamayı da önceliklerimizden biri olarak görüyoruz. Turkcell Grup’ta yaklaşık 11 bin kişiye istihdam sağlıyoruz. Bayilerimiz ve iş ortakları ile 50 bin kişilik bir ekosisteme sahibiz. İstihdama verdiğimiz önem doğrultusunda İŞKUR ile de büyük bir projeye imza atıyoruz. Proje kapsamında 2010 yılında İŞKUR’a kayıtlı 1.600 gencimize, perakende ve çağrı merkezi sektörüne yönelik eğitimler verdik ve bunların 1.000’den fazlasını ekosistemimizde istihdam ettik. 2011 yılında da İŞKUR ile devam ettirdiğimiz proje ile 2.000’den fazla kişiye eğitim ve iş fırsatı sunacağız. Engelli istihdamına da ayrıca özel önem veriyoruz. Turkcell Grup genelinde 285 engelli çalışan istihdam ediliyor. Turkcell Global Bilgi de ise 180 engelli çalışanımız bulunuyor. Ulaştırma Bakanlığı ile yürüttüğümüz proje ile 7 engelliyi istihdam ediyoruz ve evlerinden çağrı merkezi hizmeti veriyorlar. Turkcell Global Bilgi çağrı merkemiz ile de Türkiye’de İstanbul, İzmir, Erzurum, Eskişehir, Diyarbakır, Ankara ve Karaman olmak üzere 9, yurtdışında ise Ukrayna’da 2, Belarus’ta 1 olmak üzere toplam 12 lokasyonda 7 bin 500 kişiye istihdam sağlıyoruz. Turkcell, bulunduğu faaliyet alanı olan mobil telefon hizmetleri gereği baz istasyonları kurmak suretiyle bu hizmeti vermektedir. Kurulan baz istasyonlarının hem üretici firma hem de Turkcell tarafından güvenlik testleri yapılmaktadır. Buna rağmen 01.01.2010– 31.12.2010 tarihleri arasında, baz istasyonlarıyla ilgili olarak, çevre ve insan sağlığı ile komşuluk hukukuna muhalefet iddiası ile 168 91 Kurumsal Yönetim adet dava açılmıştır. 2010 yılında, çevre ve insan sağlığıyla komşuluk hukukuna muhalefet iddiasıyla ilgili kesinleşmiş dava sayısı 38’dir. Bu davalardan 14’i lehimize, 24’ü aleyhimizedir. BÖLÜM 4 YÖNETİM KURULU 4.1 Yönetim Kurulu’nun Yapısı, Oluşumu ve Bağımsız Üyeler Yönetim Kurulu’nun yapısına ilişkin bilgiler Turkcell internet sitesinde (www.turkcell.com.tr) Yatırımcı İlişkileri bölümü altında açıklanmıştır. Şirketimizin 29 Nisan 2010 tarihinde gerçekleşen Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda aşağıdaki kişiler üç yıl süre ile Turkcell Yönetim Kurulu üyeliğine seçilmiştir. Colin J. Williams Nazlı Karamehmet Williams Mehmet Bülent Ergin Karin Eliasson Tero Kivisaari Oleg Malis Alexey Khudyakov Başkan (Bağımsız Üye) Üye Üye Üye Üye Üye Üye Şirketimiz Yönetim Kurulu’nun bütün üyeleri icrada yer almayan Yönetim Kurulu Üyeleri olup, Colin J. Williams, hem SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri hem de SEC bağımsızlık kriterlerini yerine getirmektedir. 4.2 Yönetim Kurulu Üyelerinin Nitelikleri Yönetim Kurulu Üyelerinin nitelikleri, Şirket’in Yönetim Kurulu’nun benimsediği Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde yer almaktadır. Buna göre, Kurumsal Yönetim Komitesi, Yönetim Kurulu’yla birlikte her yıl, Yönetim Kurulu’nun halihazırdaki yapısı kapsamında Kurul üyeliği için gereken uygun beceri ve özellikleri gözden geçirmelidir. Kurul üyelerinin her birinin Kurul faaliyetlerine ayıracak, küresel telekomünikasyon endüstrisi ve ilgili sektörlere ilişkin bilgilerini artıracak ve Kurul toplantılarının yılda en az %75’ine katılacak zamanı olmalıdır. Her bir Kurul üyesi, diğer halka açık şirketlerdeki Yönetim Kurulu üyeliklerinin sayısını sınırlamaya teşvik edilir. Bu şekilde, diğer üyelikler ve bunlara karşı yükümlülüklerin, Şirket Yönetim Kurulu’nun etkili ve 92 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 aktif bir üyesi olarak verdiği hizmeti esaslı bir şekilde etkilemesi önlenecektir. Bunun yanı sıra Kurumsal Yönetim Komitesi, yeni seçilecek Yönetim Kurulu Üyeleri için bir uyum programı geliştirmeli ve bunu denetlemelidir. 4.3 Şirket’in Vizyonu ile Stratejik Hedefleri Şirketimizin vizyonu ile stratejik hedefleri internet sitesinde (www.turkcell.com.tr) “Turkcell Hakkında” bölümünün altında ve Faaliyet Raporu’nda açıklanmıştır. 4.4 Risk Yönetimi ve İç Kontrol Mekanizması Kurumsal Risk Yönetimi Bölümü Turkcell’de; Risk Yönetimi, İç Denetim Yönetimi, İş Sürekliliği Yönetimi, Bilgi Güvenliği Yönetimi ve Şirket İçi Fraud Yönetimi süreçlerini koordine ederek, kurumsal risk yönetimi çalışmalarına odaklanmayı artırmakta ve risk yönetimi metodolojisi çerçevesinde risk yönetimi çalışmalarını sürdürmektedir. Turkcell Kurumsal Risk Yönetimi Bölümü; “bağımsızlık ilkesi” gereği ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri:X No:19 sayılı tebliği uyarınca Şirket organizasyon yapısında Bağımsız Yönetim Kurulu Üyelerinden oluşan Denetim Komitesi, Genel Müdür ve Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı’na doğrudan raporlama yapmaktadır. İç Kontrol/İç Denetim Çalışmaları: Amerika’da New York Borsası’na kote olmamız nedeniyle, halka açık şirketlerin uymakla yükümlü oldukları Sarbanes Oxley Yasası Madde 404’e uyum kapsamında, Turkcell ve konsolide olan Turkcell Grup şirketlerinde iç kontrol mekanizması oluşturulmuştur. Bu mekanizma çerçevesinde Kurumsal Risk Yönetimi Bölümü; iç kontrol sisteminin kurulmasında destek ve görüş vermek, iç kontrol sisteminin etkinliğini değerlendirmek ve raporlamak, Sarbanes Oxley Yasası Madde 404’e uyum kapsamında Turkcell ve denetim kapsamında olup mali tablolarında konsolide edilen iştiraklerinin finansal raporlamasına yönelik iç kontrollerin yeterliliğini değerlendirmek, bu süreçte tespit edilen kontrol eksikliklerini Denetim Komitesi ve Turkcell üst yönetimine düzenli olarak raporlamak ve alınan, alınması planlanan ilgili düzeltici faaliyetleri takip etmektedir. Risk Yönetimi: Turkcell’in amaç ve hedeflerinin gerçekleşmesini etkileyen risklerin belirlenmesi, risk analiz çalışmalarının koordinas- yonu, sonuçların Yönetim Takımı ve Risk Yönetim Kurulu ile paylaşımı, raporlanması ve takip edilmesinden sorumludur. Risklerin belirlenme amacı onları yaratan iş faaliyetlerini durdurmak değil, risklerin oluşma olasılığını düşürmek ya da olası etkisini azaltmaktır. Bu şekilde sürprizlerin en aza indirgenmesi ve Turkcell’in operasyonlarının kesintisiz devam etmesi amaçlanmakta, yönetim takımına Turkcell’in hedeflerine ulaşması konusunda makul bir oranda güvence sağlanmaktadır. Turkcell’de tüm bölümler karşı karşıya bulundukları riskleri düzenli olarak tanımlamakta ve bunları öncelik sıralarına göre sınıflandırmaktadır. Ayrıca kritik riskler için detaylı aksiyon planları hazırlamakta ve bu planları uygulamaktadır. Bu süreçler Risk Yönetimi tarafından koordine edilmekte ve düzenli şekilde raporlanmaktadır. Bu mekanizma çerçevesinde Kurumsal Risk Yönetimi Bölümü; Turkcell ve Grup şirketlerinin finansal tablolarının güvenilirliğini ve doğruluğunu, faaliyetlerin yasalara uygun olarak yürütülmesini sağlamak ve operasyonların etkinliğiyle verimliliğini artırmak amacıyla süreçleri analiz ederek, mevcut ve potansiyel riskleri tespit edip bu risklerin minimize edilmesi ya da tamamen ortadan kalkmasını sağlayacak çözümler bulunmasına katkı sağlamaktadır. Turkcell, 2000 yılında teknik operasyonları kapsayacak şekilde iş sürekliliği planlarını oluşturmuştur. 2004 yılında iş sürekliliği planının kapsamı genişletilerek, iş sürekliliği yönetimi olarak konumlandırılmıştır. İş sürekliliği planı birçok temel konuyu içerir. Bunlar doğal afetler, terörist saldırı, kritik personel ve bilginin yok olmasının yanında bayi ve tedarikçilerimize olan etkilerini kapsamaktadır. İş sürekliliği planı afetlere karşı coğrafi dağılım sağlayarak riskin mümkün olduğu kadar azaltılmasını hedeflemektedir. Geniş bir coğrafyaya yayılan teknik altyapımız nedeniyle bir merkezde olabilecek felaketi başka bir merkezden yönetme planlarıhazırlanmıştır. Merkezi santral bölgelerinde ek kapasite bulundurma ya da mobil santralle yedekleme yapma imkânımız mevcuttur. Baz istasyonları bakım ekipleri, yurt genelinde bölgesel olarak konumlandırılmaktadır. Acil durumda bölgelerin birbirlerini yedekleyecek şekilde aksiyon planları da mevcuttur. Zarar gören baz istas- yonlarının tekrar servis verebilecek hale getirilmesi çalışmalarının uzun sürmesi durumunda mobil baz istasyonları bölgeye gönderilerek acil kapsama sağlanmaktadır. Ayrıca, Regülasyon Yönetimi Bölümü de sektör regülasyonuyla rekabet konularındaki gelişmeleri izlemekte ve regülasyon stratejileriyle bu alanda oluşabilecek risklerin yönetimini yapmaktadır. 4.5 Yönetim Kurulu Üyeleri ile Yöneticilerin Yetki ve Sorumlulukları Şirketimiz Esas Sözleşmesi’nin konu ile ilgili bölümü şu şekildedir: “Yönetim Kurulu Şirket işlerinin ve bilcümle mallarının idaresi ve Şirket maksat ve mevzuu ile ilgili ve kanunen Genel Kurul’a bizzat yapmaya mecbur bulunduğu işler dışında kalan her türlü yetkiye sahiptir.” Buna ek olarak, Şirket’in kurumsal yönetim uygulamalarının geliştirilmesi kapsamında Yönetim Kurulu’nun benimsediği Kurumsal Yönetim İlkeleri içinde Yönetim Kurulu yetki ve sorumlulukları irdelenmiş olup, Şirketimizin internet sitesinde (www.turkcell.com.tr) Yatırımcı İlişkileri bölümünde Kurumsal Yönetim başlığı altında yayınlanmıştır. 4.6 Yönetim Kurulu’nun Faaliyet Esasları Yönetim Kurulu, 2010 dönemi içinde 11 olağan toplantı gerçekleştirmiş, bunun yanı sıra takvim dışı şekilde de toplanmıştır. Yönetim Kurulu’nun faaliyet esasları, Şirket Yönetim Kurulu’nun benimsediği Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde yer almaktadır ve bunun ana hatları Şirketin internet sitesinde “Kurumsal Yönetim İlkeleri” başlığı altında yayınlanmaktadır. Buna ilaveten Yönetim Kurulu üyelerinin bilgilendirilmesi ve iletişimini sağlamak üzere bir Kurumsal Yönetim Sekretaryası da oluşturulmuştur. Yönetim Kurulu üyelerine ağırlıklı oy hakkı ve/veya olumsuz veto hakkı tanınmamaktadır. 4.7 Şirket’le Muamele Yapma ve Rekabet Yasağı Türk Ticaret Kanunu’nun şirketle muamele yapma yasağı ve rekabet yasağı hakkındaki 334. ve 335. maddelerinde yazılı izinler 29 Nisan 2010’da yapılan yıllık Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda Genel Kurul tarafından Yönetim Kurulu üyelerine verilmiştir. 4.8 Etik Kurallar Turkcell Ortak Değerleri, Turkcell çalışanlarının, çalışma hayatında göz önünde bulundurmaları ve içselleştirerek davranışa dönüştürmeleri beklenen ortak inanç ve değerler olarak tanımlanır. Tüm Turkcell çalışanları ve yönetimi bu kural ve düzenlemelere uymakla yükümlüdür. 93 Bu konudaki düzenlemeler Turkcell Yönetim Kurulu bünyesinde oluşturulan Denetim Komitesi’nin görevlendirdiği Etik Komite tarafından belirlenir. Belirlenen kuralların gözden geçirilmesi, güncellenmesi, geliştirilmesi, aykırılık durumlarının değerlendirilmesi ve sonuçlandırılması Etik Komite tarafından gerçekleştirilerek, her çeyrek Denetim Komitesi’ne sunulur. Tanımlanan düzenleme ve sorumluluklar, Denetim Komitesi tarafından onaylanarak yürürlüğe girer. Her Turkcell çalışanı, Turkcell Ortak Değerleri ve İş Etiği Kuralları El Kitabı’nda belirtilen kural ve düzenlemelere aykırılık teşkil edebilecek ya da böyle bir aykırılığın oluşabileceği yönünde makul düzeyde şüphe ya da endişe oluşturan durum ve duyumları bildirim kanalları aracılığıyla iletmekle yükümlüdür. Denetim Komitesi ve Etik Komite şikayet/bildirimlerin araştırılması aşamasında bu konuda uzmanlığa sahip yöneticilerden, çalışanlardan veya gizlilik ilkesine uyum kaydıyla dışarıdan danışmanlık alabilir. Denetim Komitesi ve Etik Komite, araştırma aşamasında veya sonuçları analiz ederken, yeni katılanların gizliliğe riayet etmesi şartıyla; yönetim, iç denetim takımı, bağımsız denetçiler, danışmanlar ya da uzmanları konuya dahil etmekte serbesttir. Denetim Komitesi ve Etik Komite araştırmayı sonuçlandırdıktan sonra bağımsız olarak karar alır ve bildirimi sonuçlandırır. Etik Komite tarafından ele alınmış bildirimlerde eğer olay kritik değil ise sadece Etik Komite Başkanı’nın kararı ile aksiyon alınır. Kritik olaylarda Etik Komite’de çoğunluğun aynı kararda anlaşmış olması beklenir. Komite, vakada adı geçen çalışan/çalışanlar için vakanın etki alanı ve sonuçlarını göz önünde bulundurarak yaptırım uygular. Ortak Değerler ve İş Etiği Kuralları’nın çalışanlar tarafından bilinirliğinin ve sahiplenilmesinin artırılması amacıyla yıl boyunca çeşitli kanallardan eğitim ve bilgilendirmeler yapılmaktadır. 94 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Ana hatları ile etik kurallarımız Şirket internet sitesinde Yatırımcı İlişkileri Bölümü’nde Kurumsal Yönetim başlığı altında yayımlanmaktadır. Bu etik kurallar Şirketin yayımladığı/yayımlayacağı diğer uygun politikaları, davranış kurallarıyla rehberleri tamamlayıcı nitelik taşımaktadır. 4.9 Yönetim Kurulu’nda Oluşturulan Komitelerin Sayı, Yapı ve Bağımsızlığı Yönetim Kurulu’nda oluşturulmuş bir Denetim Komitesi ve bir de Kurumsal Yönetim Komitesi vardır. Her komite, Yönetim Kurulu’na danışmanlık yapar ve tavsiyelerde bulunur. Her iki komitenin de çalışma ilkelerini belirleyen tüzükleri bulunmaktadır. Hem Denetim Komitesi hem de Kurumsal Yönetim Komitesi üyeleri icrada görevli olmayan Yönetim Kurulu üyelerinden oluşmaktadır. Yönetim Kurulu’nda oluşturulan komitelere ilişkin bilgiler şirketin internet sitesinde (www.turkcell.com.tr) Yatırımcı İlişkileri bölümünde Kurumsal Yönetim başlığı altında yayınlanmıştır. Plazalarımız Plaza Adı Adresi Tepebaşı Plaza Asmalı Mescit Mh. Meşrutiyet Caddesi No: 71 Asmalı Mescit Beyoğlu - İstanbul Maltepe Plaza Yeni Mh. Pamukkale Sk. No: 3, 34880 Soğanlık Mevkii - Kartal - İstanbul Plazalarımız Kurumsal Yönetim İşe yeni başlayan her Turkcell çalışanına oryantasyon programı aracılığı ile bu kurallar aktarılır ve çalışana bunların iş akdinin ayrılmaz bir parçası sayılacağı hususunun anlaşıldığına dair bir taahhütname imzalatılır. Taahhütnamenin imzalandığı tarih taahhütname üzerinde belirtilir. Bu tarihten sonraki TODİEK revizyonları Turkcell intranetinde yayınlanır. Çalışanlar kendilerine bildirilen bu revizyonları takip etmekle yükümlüdür. Davutpaşa Plaza Serçe Kale Sk. No: 2, Topkapı - İstanbul Kartal Plaza Topselvi Dipçik Sk. No: 31, Kartal - İstanbul Şişli Plaza 19 Mayıs Cad. Dr. İsmet Öztürk Sokak Şişli Plaza Ofis blokları E Blok B2 Şişli-İstanbul Şirketimiz Yönetim Kurulu 27 Mayıs 2010 tarihli toplantısında, Şirketimiz Kurumsal Yönetim uygulamaları ve ilgili mevzuat uyarınca yönetim kurulu üyelerimizden Colin J. Williams ve Alexey Khudyakov’un Denetim Komitesi üyeliklerinin devam ettirilmesine ve Colin J. Williams’ın Denetim Komitesi Başkanı olarak görevini devam ettirmesine karar vermiştir. Aynı toplantıda, Kurumsal Yönetim Komitesi üyeliklerine yönetim kurulu üyelerimizden Colin J. Williams, Karin B. Eliasson, Mehmet Bülent Ergin ve Oleg A. Malis’in seçilmeleri ve Colin J. Williams’ın Kurumsal Yönetim Komitesi başkanlığını yürütmesi kararlaştırılmıştır. Adana Plaza Turhan Cemal Berikel Bulv. No: 212, Seyhan - Adana 4.10 Yönetim Kurulu’na Sağlanan Mali Haklar Yönetim Kurulu Üyelerine huzur hakkı ödenmektedir. Şirketin herhangi bir Yönetim Kurulu üyesi ve yöneticilerine kredi kullandırılmamış ve lehine kefalet gibi teminatlar verilmemiştir. Diyarbakır PlazaUrfa Yolu 6. Km Diyarbakır Ankara PlazaEskişehir Yolu 9. Km No: 264, Söğütözü - Ankara Antalya PlazaKızıltoprak Mah. 915 Sk. No: 3, Antalya Bursa Plaza Organize San. Bölgesi Kırmızı Cad. No: 4, Nilüfer - Bursa İzmir Plaza Ankara Asfaltı No: 64, Bornova - İzmir Samsun Plaza Mimar Sinan Mah. 60. Sokak No: 18, PK 55200 Atakum - Samsun Erzurum Plaza 1. Organize sanayi bölgesi 1. cadde 4. sokak NO:10 Aziziye-Erzurum Trabzon Plaza Mısırlı Mahallesi Hasan Turfanda Yolu No: 1, Çukurçayır – Trabzon 95 İÇİNDEKİLER KONSOLİDE BİLANÇO TURKCELL İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 31 ARALIK 2010 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR DİPNOTLARI VE BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU 96 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 SAYFA 102-103 KONSOLİDE GELİR TABLOSU 104 KONSOLİDE KAPSAMLI GELİR TABLOSU 105 KONSOLİDE ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU 106 KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOSU 107 KONSOLİDE FİNANSAL TABLO DİPNOTLARI NOT 1 ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU NOT 2 FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR NOT 3 İŞLETME BİRLEŞMELERİ NOT 4 İŞ ORTAKLIKLARI NOT 5 BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA NOT 6 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ NOT 7 FİNANSAL YATIRIMLAR NOT 8 FİNANSAL BORÇLAR NOT 9 DİĞER FİNANSAL YÜKÜMLÜLÜKLER NOT 10 TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR NOT 11 DİĞER ALACAK VE BORÇLAR NOT 12 FİNANS SEKTÖRÜ FAALİYETLERİNDEN ALACAK VE BORÇLAR NOT 13 STOKLAR NOT 14 CANLI VARLIKLAR NOT 15 DEVAM EDEN İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNE İLİŞKİN VARLIKLAR NOT 16 ÖZKAYNAK YÖNTEMİYLE DEĞERLENEN YATIRIMLAR NOT 17 YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER NOT 18 MADDİ DURAN VARLIKLAR NOT 19 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR NOT 20 ŞEREFİYE NOT 21 DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI NOT 22 KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER NOT 23 TAAHHÜTLER NOT 24 KIDEM TAZMİNATI KARŞILIĞI NOT 25 EMEKLİLİK PLANLARI NOT 26 DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER NOT 27 ÖZKAYNAKLAR NOT 28 SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ NOT 29 FAALİYET GİDERLERİ NOT 30 NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER NOT 31 DİĞER FAALİYETLERDEN GELİR/GİDERLER NOT 32 FİNANSAL GELİRLER NOT 33 FİNANSAL GİDERLER NOT 34 SATIŞ AMACIYLA ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN FAALİYETLER NOT 35 VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ NOT 36 HİSSE BAŞINA KAZANÇ NOT 37 İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI NOT 38 FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ NOT 39 BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR NOT 40 FİNANSAL TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR 108-195 108 112 135 135 135 139 139 140 142 142 144 145 145 145 145 145 146 147 150 152 153 153 169 170 170 171 172 175 176 176 176 177 177 177 178 181 181 186 195 195 97 FAALİYET RAPORUNUN KABULÜNE İLİŞKİN YÖNETİM KURULU’NUN KARAR TARİHİ: 23 Mart 2011 KARAR SAYISI: 812 MALİ TABLOLARIN KABULÜNE İLİŞKİN YÖNETİM KURULU’NUN KARAR TARİHİ: 23 Şubat 2011 KARAR SAYISI: 796 SERMAYE PİYASASI KURULUNUN SERİ:XI NO: 29 SAYILI TEBLİĞİ’NİN ÜÇÜNCÜ BÖLÜMÜNÜN 9. MADDESİ GEREĞİ SORUMLULUK BEYANI SERMAYE PİYASASI KURULUNUN SERİ:XI NO: 29 SAYILI TEBLİĞİ’NİN ÜÇÜNCÜ BÖLÜMÜNÜN 9. MADDESİ GEREĞİ SORUMLULUK BEYANI Şirketimizin, Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri XI, No:29 “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” hükümleri uyarınca Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu tarafından yayımlanan Uluslararası Muhasebe Standartları/Uluslararası Finansal Raporlama Standartları çerçevesinde hazırlanmış ve 23 Mart 2011 tarih ve 812 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile onaylanan, 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren dönem için hazırlanan faaliyet raporunun tarafımızca incelendiğini; görev ve sorumluluk alanımızda sahip olduğumuz bilgiler çerçevesinde, faaliyet raporunun önemli konularda gerçeğe aykırı bir açıklama veya açıklamanın yapıldığı tarih itibarıyla yanıltıcı olması sonucunu doğurabilecek herhangi bir eksiklik içermediğini ve faaliyet raporunun işin gelişimi ve performansını ve şirketimizin finansal durumunu, karşı karşıya olduğu önemli riskler ve belirsizliklerle birlikte, dürüstçe yansıttığını, beyan ederiz. a) Şirketimizin, Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri XI, No:29 “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” hükümleri uyarınca Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu tarafından yayımlanan Uluslararası Muhasebe Standartları/Uluslararası Finansal Raporlama Standartları çerçevesinde hazırlanmış ve 23 Şubat 2011 tarih ve 796 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile onaylanan, 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren mali yıla ait konsolide finansal tablolarının tarafımızca incelendiğini, Saygılarımızla, c) Şirketteki görev ve sorumluluk alanında sahip olduğumuz bilgiler çerçevesinde, yürürlükteki finansal raporlama standartlarına göre hazırlanmış konsolide finansal tabloların şirketin aktifleri, pasifleri, finansal durumu ve kar ve zararı ile ilgili gerçeği dürüst bir biçimde, karşı karşıya olduğu önemli riskler ve belirsizliklerle birlikte dürüstçe yansıttığını beyan ederiz. b) Şirketteki görev ve sorumluluk alanında sahip olduğumuz bilgiler çerçevesinde, konsolide finansal tabloların önemli konularda gerçeğe aykırı bir açıklama veya açıklamanın yapıldığı tarih itibariyle yanıltıcı olması sonucunu doğurabilecek herhangi bir eksiklik içermediğini, Saygılarımızla, Serkan Okandan Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı 98 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 M. Süreyya Ciliv Genel Müdür Koray Öztürkler Kurumsal İletişim ve İlişkilerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Serkan Okandan Finanstan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı M. Süreyya Ciliv Genel Müdür 99 DRT Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. Sun Plaza, Bilim Sok. No:5 Maslak, Şişli 34398, İstanbul, Türkiye Bağımsız Denetim Kuruluşunun Sorumluluğu (devamı) Tel : (212) 336 60 00 Grup’un 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle düzenlenmiş konsolide bilançosunda, Fintur Holdings B.V. (“Fintur”) ile ilgili iştirak tutarı 463.682 bin TL ve konsolide gelir tablosunda özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar paylarında Fintur’dan kaynaklanan tutar 230.056 bin TL’dir. 31 Aralık 2010 tarihi itibari ile Şirket, Fintur’a %41,45 oranında iştirak etmektedir. Fintur’un 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide bilançosu ve bu tarihte sona eren yıla ait konsolide gelir tablosu başka bir bağımsız denetim kuruluşu tarafından denetlenmiştir. Görüşümüzün, Fintur ile ilgili tutarlara ilişkin kısmı söz konusu diğer denetim kuruluşunun bağımsız denetim raporuna dayanmaktadır. Fax : (212) 336 60 10 web : www.deloitte.com.tr BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. Yönetim Kurulu’na Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. (“Şirket”) ve bağlı ortaklıklarının (hep birlikte “Grup”) 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırlanan ve ekte yer alan konsolide bilançosunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide gelir ve kapsamlı gelir tablolarını, konsolide özkaynak değişim tablosunu ve konsolide nakit akım tablosunu, önemli muhasebe politikalarının özetini ve dipnotları denetlemiş bulunuyoruz. Konsolide Finansal Tablolarla İlgili Olarak Grup Yönetimi’nin Sorumluluğu Grup Yönetimi konsolide finansal tabloların Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan finansal raporlama standartlarına göre hazırlanması ve dürüst bir şekilde sunumundan sorumludur. Bu sorumluluk, konsolide finansal tabloların hata ve/veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli yanlışlıklar içermeyecek biçimde hazırlanarak, gerçeği dürüst bir şekilde yansıtmasını sağlamak amacıyla gerekli iç kontrol sisteminin tasarlanmasını, uygulanmasını ve devam ettirilmesini, koşulların gerektirdiği muhasebe tahminlerinin yapılmasını ve uygun muhasebe politikalarının seçilmesini içermektedir. Bağımsız Denetim Kuruluşunun Sorumluluğu Görüş Görüşümüze ve diğer denetim kuruluşunun görüşüne göre, ilişikteki konsolide finansal tablolar, Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve bağlı ortaklıklarının 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal durumunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide finansal performansını ve nakit akımlarını, Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan finansal raporlama standartları çerçevesinde doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır. Diğer Husus Grup’un 31 Aralık 2009 tarihinde sonra eren yıla ait konsolide finansal tablolarının bağımsız denetimi başka bir bağımsız denetim kuruluşu tarafından yapılmıştır. Önceki bağımsız denetim kuruluşu, 10 Mart 2010 tarihli bağımsız denetim raporunda Grup’un 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide bilançosu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide gelir ve kapsamlı gelir tablosu, konsolide özkaynak değişim tablosu ve konsolide nakit akım tablosu, önemli muhasebe politikalarının özeti ve dipnotlar ile ilgili olarak olumlu görüş bildirmiştir. İstanbul, 23 Şubat 2011 DRT BAĞIMSIZ DENETİM VE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş. Member of DELOITTE TOUCHE TOHMATSU LIMITED Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu konsolide finansal tablolar hakkında görüş bildirmektir. Bağımsız denetimimiz, Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu standartlar, etik ilkelere uyulmasını ve bağımsız denetimin, konsolide finansal tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp yansıtmadığı konusunda makul bir güvenceyi sağlamak üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. Bağımsız denetimimiz, konsolide finansal tablolardaki tutarlar ve dipnotlar ile ilgili bağımsız denetim kanıtı toplamak amacıyla, bağımsız denetim tekniklerinin kullanılmasını içermektedir. Bağımsız denetim tekniklerinin seçimi, konsolide finansal tabloların hata ve/veya hileden ve usulsüzlükten kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususu da dahil olmak üzere önemli yanlışlık içerip içermediğine dair risk değerlendirmesini de kapsayacak şekilde, mesleki kanaatimize göre yapılmıştır. Bu risk değerlendirmesinde, Grup’un iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuştur. Ancak, amacımız iç kontrol sisteminin etkinliği hakkında görüş vermek değil, bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak tasarlamak amacıyla, Grup Yönetimi tarafından hazırlanan konsolide finansal tablolar ile iç kontrol sistemi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bağımsız denetimimiz, ayrıca Grup Yönetimi tarafından benimsenen muhasebe politikaları ile yapılan önemli muhasebe tahminlerinin ve konsolide finansal tabloların bir bütün olarak sunumunun uygunluğunun değerlendirilmesini içermektedir. Gökhan Alpman Sorumlu Ortak Başdenetçi Bağımsız denetim sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulmasına yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz. 100 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 101 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 Tarihli Konsolide Bilanço Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 Tarihli Konsolide Bilanço (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Bağımsız Denetimden Geçmiş Bağımsız Denetimden Geçmiş Dipnot referansları 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 VARLIKLAR Dönen varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Finansal yatırımlar Ticari alacaklar İlişkili taraflardan alacaklar Diğer alacaklar Stoklar Diğer dönen varlıklar 6 7 10 37 11 13 26 6.860.436 5.105.144 12.679 723.552 137.435 112.004 37.701 731.921 6.405.401 4.660.873 93.953 700.491 163.885 31.834 42.468 711.897 Duran varlıklar İlişkili taraflardan alacaklar Diğer alacaklar Finansal yatırımlar Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar Maddi duran varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar Şerefiye Ertelenmiş vergi varlığı Diğer duran varlıklar 37 11 7 16 18 19 20 35 26 8.235.583 1.614 15.651 50.616 612.129 4.729.324 2.399.152 218.383 4.469 204.245 7.573.517 31.679 17.679 50.616 571.787 3.976.137 2.549.568 277.585 3.138 95.328 15.096.019 13.978.918 TOPLAM VARLIKLAR Dipnot referansları 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 Kısa vadeli yükümlülükler Finansal borçlar Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar Diğer borçlar Dönem karı vergi yükümlülüğü Borç karşılıkları Diğer kısa vadeli yükümlülükler 8 10 37 11 35 22 26 2.802.768 674.212 812.142 16.635 450.114 148.540 237.794 463.331 3.457.857 1.048.003 755.852 22.255 395.610 140.422 308.921 786.794 Uzun vadeli yükümlülükler Finansal borçlar Ticari borçlar Diğer borçlar Kıdem tazminatı karşılığı Ertelenmiş vergi yükümlülüğü Borç karşılıkları Diğer uzun vadeli yükümlülükler 8 10 11 24 35 22 26 2.694.599 2.175.710 11.426 25.300 45.980 136.054 88.207 211.922 1.688.835 1.236.449 21.006 41.822 168.647 8.550 212.361 9.598.652 9.635.786 2.200.000 269 35.026 (408.201) 100.391 833.163 5.103.542 1.771.596 (37.134) 8.832.226 8.777.070 2.200.000 269 35.026 (377.761) 1.984 121.588 757.006 4.322.244 1.716.714 55.156 15.096.019 13.978.918 KAYNAKLAR ÖZKAYNAKLAR Ana ortaklığa ait özkaynaklar Sermaye Hisse senedi ihraç primleri Katkı sermaye Kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu Finansal varlık değer artış fonu Yabancı para çevrim farkları Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler Geçmiş yıllar karı Net dönem karı Kontrol gücü olmayan paylar TOPLAM KAYNAKLAR İlişikteki notlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasıdır. 102 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 27 27 İlişikteki notlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasıdır. 103 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Gelir Tablosu Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Kapsamlı Gelir Tablosu (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Bağımsız Denetimden Geçmiş Dipnot referansları Bağımsız Denetimden Geçmiş 31 Aralık 2010 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 31 Aralık 2009 NET DÖNEM KâRI 1.706.689 1.733.696 (1.984) 1.801 (33.183) 12.377 (1.166) (1.642) (36.333) 12.536 1.670.356 1.746.232 (67.236) 16.982 1.737.592 1.729.250 ESAS FAALİYET GELİRLERİ Satış Gelirleri 28 9.003.614 8.936.390 Satışların Maliyeti (-) 28 (5.030.189) (4.752.603) 3.973.425 4.183.787 BRÜT KâR Diğer kapsamlı gelirler Finansal varlıklar değer artış fonundaki değişim Yabancı para çevrim farklarındaki değişim Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) 29 (1.633.851) (1.676.151) Genel Yönetim Giderleri (-) 29 (521.936) (421.231) Diğer Faaliyet Gelirleri 31 22.558 1.313 Diğer Faaliyet Giderleri (-) 31 (96.840) (163.654) 1.743.356 1.924.064 FAALİYET KâRI Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Kar/ Zararlarındaki Paylar 16 184.707 118.832 Esas Faaliyet Dışı Finansal Gelirler 32 417.400 510.869 Esas Faaliyet Dışı Finansal Giderler (-) 33 (153.403) (287.106) VERGİ ÖNCESİ KâR 2.192.060 2.266.659 Vergi Gideri (485.371) (532.963) Dönem Vergi Gideri 35 (508.118) (544.864) Ertelenmiş Vergi Gelir/(Gideri) 35 22.747 11.901 1.706.689 1.733.696 NET DÖNEM KARI Diğer kapsamlı gelir kalemlerine ilişkin vergi etkileri DİĞER KAPSAMLI GELİR TOPLAM KAPSAMLI GELİR Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı: Kontrol gücü olmayan paylar Ana ortaklık payları Net Dönem Kârının Dağılımı Kontrol Gücü Olmayan Paylar Ana Ortaklık Payları Hisse Başına / Seyreltilmiş Hisse Başına Kazanç 36 (64.907) 16.982 1.771.596 1.716.714 0,805271 0,780325 İlişikteki notlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasıdır. 104 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 İlişikteki notlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasıdır. 105 9.598.652 (37.134) 9.635.786 31 Aralık 2010 tarihindeki bakiye (1) Temettü ödemesi Kontrol gücü olmayan paylardaki değişim Dipnot referansları Net dönem kârı Net dönem karı ile işletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit girişleri mutabakatı için gerekli düzeltmeler: Amortismanlar İtfa payları Şerefiye değer düşüklüğü karşılığı Net finansal gelir Vergi gideri Özkaynak metoduyla muhasebeleştirilen iştirak kârı Maddi duran varlık satış (kârı)/zararı Maddi duran varlık değer düşüklüğü Şüpheli alacak karşılıkları Kıdem tazminatı karşılıkları Personel prim karşılıkları Dava karşılıkları İlişikteki notlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasıdır. 6.875.138 269 2.200.000 35.026 (408.201) 100.391 833.163 (1) Sermaye, hisse senetleri ihraç primleri ve kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler yasal kayıtlardaki tutarları üzerinden gösterilmiştir. 138 138 27 - - - - - (884.451) (25.192) (859.259) 27 - - - - (859.259) (19.617) (19.617) 27 - (19.617) - 27 Yasal yedeklere transfer Kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyon yükümlülüğü makul değer artışı Toplam kapsamlı gelir Toplam diğer kapsamlı gelir Yabancı para çevrim farkları Finansal varlıklar makul değer artışı (net) Diğer kapsamlı gelir Net dönem kârı Toplam kapsamlı gelir 1 Ocak 2010 tarihindeki bakiye 31 Aralık 2009 tarihindeki bakiye - - - 76.157 (76.157) 1.670.356 (67.236) 1.737.592 (1.984) - - (10.823) (21.197) - 1.771.596 (36.333) (2.329) (34.004) (1.984) - - (10.823) (21.197) (1.984) (1.984) 27 - - - - (21.197) (10.823) - 27 27 Katkı sermaye Temettü ödemesi (1) 27 - - - (1.984) (34.349) (2.329) (32.020) - 1.706.689 (64.907) 1.771.596 - 1.771.596 8.832.226 55.156 8.777.070 1.984 269 2.200.000 35.026 (377.761) 121.588 757.006 6.038.958 8.832.226 55.156 8.777.070 6.038.958 757.006 1.984 269 2.200.000 35.026 (377.761) 121.588 7.499 7.499 - 7.499 - - - - (1.147.907) (49.714) (1.098.193) (1.098.193) - - - - - - 54.339 54.339 - - 54.339 - 1.746.232 (239.433) 16.982 1.729.250 1.716.714 - 239.433 - - 1.801 - Yasal yedeklere transfer Kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyon yükümlülüğü makul değer artışı Toplam kapsamlı gelir Toplam diğer kapsamlı gelir 27 Yabancı para çevrim farkları Finansal varlıklar makul değer artışı (net) Diğer kapsamlı gelir - - - 1.813 8.922 12.536 12.536 1.801 - - 1.813 8.922 1.801 1.801 1.801 - - - 8.922 1.813 - - Net dönem kârı Toplam kapsamlı gelir 1 Ocak 2009 tarihindeki bakiye (1) 27 - - - - 10.735 10.735 - - 1.733.696 16.982 1.716.714 1.716.714 - - 8.084.175 5.659.870 517.573 112.666 183 (433.913) 2.200.000 27.527 269 Sermaye Dipnot referansları Hisse senedi ihraç primleri Katkı Sermaye Ana ortaklığa ait özkaynaklar Kontrol gücü olmayan paylara Finansal Yabancı ait satış opsiyonu varlık değer para çevrim değerleme fonu artış fonu farkları Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler Birikmiş karlar Toplam 8.172.063 (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 87.888 (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Toplam Özkaynaklar Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Nakit Akım Tablosu Kontrol gücü olmayan paylar Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Özkaynak Değişim Tablosu 31 Aralık 2009 1.706.689 1.733.696 675.611 358.344 36.329 (330.386) 485.371 (232.321) 152 96.702 189.117 16.366 69.082 93.067 3.164.123 521.203 311.920 92.388 (396.196) 532.963 (175.842) 36.830 59.394 115.732 9.769 57.136 245.867 3.144.860 10 37 13 26 26 11 11 37 10 26 26 26 11 26 (199.241) 44.400 4.767 (10.166) (96.711) (80.082) 2.028 (5.656) 64.823 (120.361) (17.979) (151.165) (140.209) (20.056) (193.220) (30.564) (13.531) (234.171) (17.994) (14.870) (6.718) (9.694) 273.403 (4.466) (28.352) (154.513) 127.106 (145.815) 22-24 (103.651) 2.334.864 (55.945) (511.414) 152.824 1.920.329 (252.315) 2.439.146 (44.983) (596.841) 125.738 1.923.060 18 19 (1.410.103) (205.350) 13.150 18.211 (7.476) 109.118 (25.662) 407.444 (1.100.668) (1.572.219) (1.089.385) 6.242 16.300 (1.724) 49.470 482.573 (127.641) (2.236.384) 1.621.978 (18.856) (1.163.088) 138 (884.451) (444.279) 2.544.557 (21.969) (1.430.620) 7.499 (1.147.907) (48.440) 67.670 91.569 443.052 4.652.977 5.096.029 (270.195) 4.923.172 4.652.977 18 19 35 16 18 10 24 22 22 Varlık ve yükümlülüklerdeki değişimler: Ticari alacaklardaki (artış) İlişkili taraflardan alacaklardaki azalış Stoklardaki azalış / (artış) Diğer dönen varlıklardaki (artış) Diğer duran varlıklardaki (artış) Diğer alacaklardaki (artış) Diğer uzun vadeli alacaklardaki (artış) İlişkili taraflara borçlardaki artış / (azalış) Ticari borçlardaki (azalış) / artış Ertelenmiş gelirlerdeki artış Peşin ödenen giderlerdeki (azalış) Diğer kısa vadeli yükümlülüklerdeki (azalış) Diğer kısa vadeli borç karşılıklarındaki (azalış) Diğer uzun vadeli yükümlülüklerdeki (azalış) Uzun vadeli borç karşılıklarındaki ve kıdem tazminatı yükümlülüğündeki (azalış) / artış Ödenen faizler Ödenen vergiler Alınan temettüler İşletme faaliyetlerinde sağlanan net nakit Yatırım faaliyetleri: Maddi duran varlık alımları Maddi olmayan duran varlık alımları Maddi duran varlık satışlarından elde edilen nakit Opsiyon kontratlarından elde edilen nakit Opsiyon prim ödemeleri Satılmaya hazır menkul kıymetlerdeki azalış Finansal yatırımlardaki artış Tahsil edilen faizler İktisap edilen bağlı ortaklık net nakit etkisi Yatırım faaliyetlerinde kullanılan net nakit Finansal faaliyetler: Kredi alımları Kredi işlem maliyetleri Kredi anapara ödemeleri Kontrol gücü olmayan paylardaki değişim Katkı sermaye Ödenen temettüler Finansal faaliyetlerde kullanılan net nakit 31 Aralık 2010 Bilanço üzerindeki kur farkları Nakit ve nakit benzeri değerlerdeki (azalış) 1 Ocak itibariyle nakit ve nakit benzeri değerler Nakit ve nakit benzeri değerlerin dönem sonu bakiyesi 6 İlişikteki notlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasıdır. 106 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 107 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 1 ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU Turkcell İletişim Hizmetleri Anonim Şirketi (“Turkcell – Ana ortaklık”), 5 Ekim 1993 tarihinde İstanbul’da kurulmuş ve 1994 yılında faaliyetlerine başlamıştır. Turkcell’in ticari adresi, Turkcell Plaza, Meşrutiyet Caddesi No: 71, 34430 Tepebaşı/İstanbul olarak kayıtlıdır. Turkcell’in faaliyet konuları, T.C. Ulaştırma Bakanlığı (“Bakanlık”) ile imzalanmış bulunan GSM (Global System for Mobile Communications) Pan Avrupa Mobil Telefon Sistemi ihalesinde öngörülen iş ve hizmetler ile PTT kanununa aykırı olmamak üzere, her türlü telefon, telekomünikasyon ve benzeri hizmetler, IMT-2000/UMTS hizmet ve altyapılarına ilişkin yetkilendirme kapsamındaki faaliyetlerdir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, Turkcell’in hisse senetleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (“İMKB”) ve New York Hisse Senetleri Borsası’nda (“New York Stock Exchange” – “NYSE”) işlem görmektedir. Bağlı ortaklıklar Kıbrıs Mobile Telekomünikasyon Limited Şirketi (“Kıbrıs Telekom”) Ülke Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (“KKTC”) Faaliyet konusu Global Bilgi Pazarlama Danışma ve Çağrı Servisi Hizmetleri A.Ş. (“Global”) Türkiye Müşteri ilişkileri yönetim merkezi Turktell Bilişim Servisleri A.Ş. (“Turktell”) Türkiye Bilgi teknolojisi, eğlence ve katma değerli GSM hizmetleri yatırımları Superonline İletişim Hizmetleri A.Ş. (“Superonline”)* Türkiye Telekomünikasyon Turktell Uluslararası Yatırım Holding A.Ş. (“Turktell Uluslararası”) Türkiye Telekomünikasyon yatırımları Turkcell Kurumsal Satış ve Dağıtım Hizmetleri A.Ş. (“Turkcell Kurumsal”) Türkiye Telekomünikasyon East Asian Consortium B.V. (“Eastasia”) Hollanda Telekomünikasyon yatırımları Turkcell Teknoloji Araştırma ve Geliştirme A.Ş. (“Turkcell Teknoloji”) Türkiye Araştırma geliştirme Şans Oyunları Yatırım Holding A.Ş. (“Şans Oyunları”) Türkiye Şans oyunları yatırımları Kule Hizmet ve İşletmecilik A.Ş. (“Global Tower”) Türkiye Telekomünikasyon alt yapı işletmeciliği Financell B.V. (“Financell”) Hollanda Finansman şirketi Rehberlik Hizmetleri A.Ş. (“Rehberlik Hizmetleri”) Türkiye Telekomünikasyon Corbuss Kurumsal Telekom Servis Hizmetleri A.Ş. (“Corbuss”) Türkiye WAP ve katma değerli GSM hizmetleri İnteltek İnternet Teknoloji Yatırım ve Danışmanlık Ticaret A.Ş. (“İnteltek”) Türkiye Şans oyunları Euroasia Telecommunications Holdings B.V. (“Euroasia”) Hollanda Telekomünikasyon LLC Astelit (“Astelit”) Ukrayna Telekomünikasyon Surtur B.V. (“Surtur”) Hollanda Telekomünikasyon yatırımları Beltur B.V. (“Beltur”) Hollanda Telekomünikasyon yatırımları Turkcell Gayrimenkul Hizmetleri A.Ş. (“Turkcell Gayrimenkul”) Türkiye Gayrimenkul Yatırım Şirketi Beltel Telekomünikasyon Hizmetleri A.Ş. (“Beltel”) Türkiye Telekomünikasyon yatırımları Belarusian Telecommunications Network (“Belarusian Telecom”) Belarus Telekomünikasyon LLC UkrTower (“Kule Ukrayna”) Ukrayna Telekomünikasyon alt yapı işletmeciliği LLC Global Bilgi (“Global Ukrayna”) Ukrayna Müşteri ilişkileri yönetim merkezi Talih Kuşu Altyapı Hizmetleri A.Ş. (“Talih Kuşu”) Türkiye Telekomünikasyon yatırımları FLLC Global Bilgi (“Global Belarus”) Belarus Müşteri ilişkileri yönetim merkezi Azerinteltek QSC (“Azerinteltek”) Azerbaycan Şans oyunları Turkcell Europe GmbH (“Turkcell Europe”) Almanya Telekomünikasyon Turkcell, 1993 yılında Türk Telekomünikasyon A.Ş. (“Türk Telekom”) ile bir gelir paylaşımı sözleşmesi imzalamış, bu sözleşme çerçevesinde, GSM standartlarında bir mobil telefon sistemini, yatırım bedelini de karşılamak suretiyle, gerçekleştirmekle sorumlu kılınmıştır. Abonelere yönelik ücretlerin tahakkuk ve tahsilatını ise Türk Telekom üstlenmiştir. 15 yıllık bir süreyi kapsayan sözleşmeye göre, Turkcell, tesis ücretleri, aylık sabit ücretler ve konuşma ücretlerinden elde edilen gelirler üzerinden %32,9 oranında pay almıştır. Turkcell, 27 Nisan 1998 tarihinde Bakanlık ile bir lisans sözleşmesi imzalamış ve bu sözleşme uyarınca, 500.000 Amerikan Doları lisans ücreti karşılığında 25 yıl süreli bir GSM işletme lisansı (“Lisans”) almaya hak kazanmıştır. Lisans sözleşmesi çerçevesinde, abonelere yönelik ücretlerin tahakkuk ve tahsilatı Turkcell tarafından yapılmakta ve tahsilat riski Turkcell tarafından üstlenilmektedir. Ayrıca, Turkcell, abonelerinden elde ettiği brüt gelirin %15’inin %90’ını her ay Türkiye Cumhuriyeti Hazine Müsteşarlığı’na (“Hazine”) hazine payı ve %10’luk kısmını da Bakanlık’a evrensel hizmet fonu olarak ödemektedir. Hazine payına ek olarak, Turkcell, elde ettiği brüt gelirin %0,35’ini (onbinde otuzbeş) kurum masraflarına katkı payı olarak yılda bir kez olmak üzere Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na (“BTK”) ödemekle yükümlüdür. Turkcell, BTK tarafından 2000/UMTS hizmet ve altyapılarının yetkilendirilmesine yönelik dört adet lisansın verilmesi için yapılan 3. Nesil ihalesinde, 358.000 Avro (KDV hariç) karşılığında en geniş frekans bandını içeren A tipi lisansını almaya hak kazanmıştır. 3. Nesil Lisans (“3N Lisans”) ile ilgili onaylar tamamlandıktan sonra lisans bedelinin ödemesi yapılarak imtiyaz sözleşmesi 30 Nisan 2009 tarihinde Turkcell ve BTK arasında imzalanmıştır. Sözleşme imza tarihinden itibaren 20 yıl geçerli olacaktır. Operatörler sözleşme kapsamında fiilen hizmet sunmaya 30 Temmuz 2009’da başlamıştır. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, Turkcell’in ana hissedarları, Sonera Holding B.V. (“Sonera”), Çukurova Grubu ve Alfa Telekom Turkey Limited’dir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle Sonera ve Çukurova Grubu dolaylı ve dolaysız olarak, sırasıyla %37,1 ve %13,8 paya sahiptir. Basında yer alan haberlere göre, Alfa Grup elinde bulundurduğu %13,2 oranındaki dolaylı hisselerini Telenor ASA (“Telenor Group”) ile olan davasını müteakip %4,99’a indirmiş ve %62,2’sini Nadash International Holding Inc’e (“Nadash”) ve Alexander Mamut’s Henri Services Limited’e (“HSL”) devretmiş, Temmuz 2010’da ise bu hisseleri geri almıştır. Turkcell ve bağlı ortaklıklarının (“Şirket”) 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle ortaklık yapısı Not 27.1’de açıklanmıştır. 108 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Telekomünikasyon 109 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Müşterek yönetime tabi ortaklıklar A-Tel Pazarlama ve Servis Hizmetleri A.Ş. (“A-Tel”) Ülke Türkiye Faaliyet konusu Ön ödemeli hatların satışı ve dağıtımı Global Tower ve Kule Ukrayna, telekomünikasyon ve medya sektörüne, özel ve kamu kurum ve kuruluşlarına kulelerde yer kiralayarak alt yapı işletmeciliği yapmak amacıyla kurulmuştur. Global Tower ve Kule Ukrayna, müşterilerine gerekli her türlü izinin alınması, yer ve saha kiralanması, kule yatırımının yapılması, orta ve alçak gerilim enerjisi ve konteyner alt yapısının sağlanması, dönemsel bakımlarının yapılmasını (kule, çit, enerji hattı, ulaşım yolu) içeren paket hizmetler sunmaktadır. İştirakler Ülke Faaliyet konusu Fintur Holdings B.V. (“Fintur”) Hollanda Telekomünikasyon *Superonline, 20 Aralık 2010 tarihli Genel Kurul Kararı ile “Tellcom İletisim Hizmetleri A.Ş.” olan ticari ünvanını “Superonline İletişim Hizmetleri A.Ş.” olarak değiştirmiştir. Kıbrıs Telekom, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (“KKTC”) bir GSM şebekesi kurmuş ve işletmektedir. Kıbrıs Telekom, KKTC Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı ile 27 Nisan 2007 tarihinde GSM Sayısal, Hücresel Mobil Telefon Sistemi Kurulması ve İşletilmesi ile ilgili Lisans verilmesine ilişkin yeni bir sözleşme imzalamış ve lisans sözleşmesi ile GSM 900, GSM 1800 frekans bantlarının kullanım haklarını ve bazı şartlara bağlı olarak IMT/2000/UMTS frekans bandının kullanım hakkını elde etmiştir. Yeni Lisans sözleşmesine göre Kıbrıs Telekom, aylık olarak süresinde ödenmeyen bedeller için abonelerine tahakkuk ettirilen gecikme faizi ile vasıtalı vergiler, harç ve resim gibi finansal yükümlülükler ve raporlama amacıyla muhasebeleştirilen tahakkuk tutarları, katma değerli hizmetlerden elde edilen gelirlerin, bu hizmetlerin içeriği karşılığında ilgili üçüncü şahıslara ödenecek olan bölüm, diğer işletmecilerden elde edilen arabağlantı gelirleri ile yurt dışında bulunduğu sürece dolaşım aracılığıyla telekomünikasyon hizmetlerinden yararlanmaları karşılığında abonelerden tahsil edilen ücretlerin, dolaşım yapılan yurtdışı operatörüne ödenen bölümü hariç olmak üzere aylık brüt gelirin %15’ini her ay KKTC Gelir ve Vergi Dairesine ödemekle yükümlü tutulmuştur. Sözleşme imza tarihinden itibaren 18 yıl geçerli olacaktır. Sözleşmenin yürürlüğe girdiği 1 Ağustos 2007 tarihinden itibaren 25 Mart 1999 tarihinde imzalanmış bulunan gelir paylaşımı sözleşmesi yürürlükten kalkmıştır. Ayrıca, Kıbrıs Telekom 14 Mart 2008 tarihinde 3. Nesil altyapı lisansını almıştır. 2010 yılının 3. çeyreğinde Kıbrıs Telekom ses ve data bağlantısını sağlayan radyo transmisyon (airlink) projesini tamamlayarak KKTC’nin Telekomünikasyon Dairesi dışındaki tek doğrudan çıkışına sahip oldu. Global, Global Ukrayna ve Global Belarus, müşteri ilişkileri yönetim merkezi olarak hizmet vermektedir. Turktell, bilgi teknolojisi, eğlence ve katma değerli GSM hizmetleri gibi hizmetler sunan şirketlere iştirak etmek ve bu hizmetlerin geliştirilmesi amacıyla kurulmuştur. Superonline, telekomünikasyon hizmetlerinin verilmesi için gerekli yatırımları yapmak, işletmek ve bu hizmetleri veren yerli ve yabancı işletmelerin mümessilliğini üstlenmek amacıyla kurulmuştur. Ayrıca, Superonline, uluslararası ve ulusal toplu ses taşıma, kurumlara özel uluslararası kiralık veri hattı temin etme ve yurtdışı bağlantılı internet erişim hizmetleri vermekte, bireysel ve kurumsal internet servisleri geliştirmektedir. Turktell Uluslararası, telekomünikasyon ve yüksek teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve bu hizmetleri veren yatırımlara iştirak etmek amacıyla kurulmuştur. Turkcell Kurumsal, çocuklar için eğitim amaçlı dijital yayın hizmetleri sağlamak amacıyla kurulmuştur. 2006 yılında Turkcell Kurumsal’ın faaliyet konusuna telekomünikasyon ve bilgi teknolojileri ürünleri satışı yapmak, dağıtım ve pazarlama hizmetleri vermek eklenmiştir. Eastasia, telekomünikasyon ve yüksek teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve İran İslam Cumhuriyeti’nde (“İran”) İrancell ünvanlı, İran kanunlarına göre kurulması planlanan şirkete iştirak etmek amacıyla kurulmuştur. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle Eastasia’nın İran’da operasyonel faaliyeti yoktur. Turkcell Teknoloji’nin faaliyet konusu telekomünikasyon, iletişim ve bilişim konularında veya genel amaçlarla her türlü yazılım, donanım sistemleri geliştirmek, üretmek, kurmak, montaj, bakım ve onarım yapmak, işletmek, satın almak, satmak, kiralamak, kiraya vermek ve danışmanlık yapmaktır. Şirket Nisan 2007 ayında Tübitak Marmara Araştırma Merkezi Teknoloji Serbest bölgesinde faaliyetine başlamıştır. Şans Oyunları, yurtiçi ve yurtdışında şans oyunları alanında faaliyet göstermek üzere kurulmuş şirketlere iştirak etmek veya bu alanda faaliyet gösterecek yeni şirketler kurmak amacıyla kurulmuştur. 110 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Financell, finansal kuruluşlardan kredi alarak bağlı ortaklıklara fon sağlamak amacıyla aracı finans şirketi olarak 19 Şubat 2007 tarihinde Hollanda’da kurulmuştur. Rehberlik Hizmetleri, Telekomünikasyon hizmeti verilmesi ve/veya altyapısı kurulması ve işletilmesi, rehberlik ve katma değerli hizmetler vermek ve bu hizmetlere ilişkin altyapı kurmak ve işletmek amacıyla 19 Temmuz 2007 tarihinde kurulmuştur. Corbuss, WAP (Wireless Application Protocol) ve katma değerli GSM hizmetleri gibi bilgi teknolojisi alanında hizmetler sunmak için kurulmuştur. İnteltek, çoklu erişimli elektronik ortamlar üzerinden müşterek şans oyunları oynatılması için merkezi sistem kurulması ve bu sistemin işletmeciliği amacıyla kurulmuştur. Inteltek, 1 Mart 2009 tarihine kadar Spor Toto ile imzaladığı eski sözleşme kapsamında şans oyunları oynatmaktaydı. Şans oyunları işletmeciliğinin tüzel kişilere verilmesi için 28 Ağustos 2008 tarihinde yapılan yeni ihalede İnteltek en iyi teklifi vermiş ve 29 Ağustos 2008 tarihinde Spor Toto ile 10 yıl süreli yeni bir sözleşme imzalamıştır. Yeni sözleşme kapsamında İnteltek’in komisyon oranı 1 Mart 2009 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere %1,4’tür (önceki oran %7). Euroasia, telekomünikasyon ve yüksek teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve Ukrayna’da bu hizmetleri veren Astelit’e iştirak etmek amacıyla kurulmuştur. Astelit, telekomünikasyon ve ileri teknoloji yatırımları yapmak ve bunları işletmek için Ukrayna’da kurulmuştur. Surtur, Beltur ve Beltel, telekomünikasyon ve ileri teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve bu hizmetleri veren yatırımlara iştirak etmek amacıyla kurulmuştur. Belarusian Telecom telekomünikasyon ve ileri teknoloji yatırımları yapmak ve bunları işletmek için Belarus’ta kurulmuştur. Turkcell Gayrimenkul, her türlü gayrimenkulleri kendi adına veya müşterileri adına almak, satmak, kiraya vermek; kendisine veya başkalarına ait gayrimenkuller üzerine her türlü inşaatları yapmak amacıyla kurulmuştur. Talih Kuşu, telekomünikasyon ve ileri teknoloji yatırımları yapmak, bunları işletmek ve bu hizmetleri veren yatırımlara iştirak etmek amacıyla hizmet vermektedir. Inteltek’in %51 oranında pay sahibi olduğu Azerinteltek, 19 Ocak 2010’da Azerbaycan’da kurulmuş olup, Azerbaycan’da spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli ve müşterek bahis oyunları alanında faaliyet göstermek üzere Azerbaycan Gençler ve Spor Bakanlığı tarafından bahis oyunlarının düzenlenmesi, işletilmesi, yönetimi ve geliştirilmesi konularında 10 yıl süreyle yetkilendirilmiştir. Eylül 2010’da spora dayalı bahis oyunları ile ilgili Azerbaycan’da çıkan yeni yasa gereği, sözleşme aynı şartlarla yenilenmiştir. Azerinteltek 18 Ocak 2011 tarihinde spor müsabakalarına dayalı bahis oyunlarında resmi olarak satış faaliyetlerine başlamıştır. Turkcell Europe toptan trafik alımı yaparak telekomunikasyon alanında faaliyet göstermek üzere Ağustos 2010’da Almanya’da kurulmuştur. Turkcell Europe’un 2011 yılının ilk çeyreğinden itibaren hizmet vermeye başlaması planlanmaktadır. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle Şirket’in çalışan sayısı 11.183’tür (31 Aralık 2009: 10.781). Kategorileri itibariyle bakıldığında, operasyonlar ve teknik kısımda çalışan personel sayısı 7.707 (31 Aralık 2009: 7.626), satış ve pazarlama bölümünde çalışan personel sayısı 2.039 (31 Aralık 2009: 1.755) ve idari işlerde çalışan personel sayısı 1.437’dir (31 Aralık 2009: 1.400). 111 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 2 FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (b) Finansal tabloların hazırlanış şekli Şirket, gelir tablosunun sunumu açısından UMS 1 Finansal Tabloların Sunuluşu standardı kapsamında “giderlerin fonksiyonu” gösterim formatını seçmiştir. 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (a) Uygunluk Beyanı Turkcell, yasal muhasebe kayıtlarını Tek Düzen Hesap Planı, Türk Ticaret Kanunu ve Türk Vergi Kanunları’na uygun olarak tutmakta ve yasal finansal tablolarını da buna uygun olarak Türk Lirası (“TL”) bazında hazırlamakta ve finansal tablolarını bin TL’ye yuvarlanmış olarak sunmaktadır. Kıbrıs Telekom, Euroasia, Financell, Eastasia, Belarusian Telecom, Astelit, Global Ukrayna, Global Belarus, Kule Ukrayna, Beltur, Surtur, Azerinteltek ve Turkcell Europe haricinde konsolidasyona dahil edilen bağlı ortaklıklar, yasal muhasebe kayıtlarını Tek Düzen Hesap Planı, Türk Ticaret Kanunu ve Türk Vergi Kanunları hükümlerine uygun olarak TL bazında hazırlamaktadırlar. Kıbrıs Telekom, KKTC’de kayıtlı olup, yasal muhasebe kayıtlarını KKTC’nin öngördüğü hükümler çerçevesinde TL bazında, Euroasia ve Financell Hollanda’da kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Hollanda’da geçerli olan muhasebe standartlarına göre Amerikan Doları (“ABD Doları”) bazında, Eastasia, Beltur ve Surtur Hollanda’da kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Hollanda’da geçerli olan muhasebe standartlarına göre Avro bazında, Astelit, Global Ukrayna ve Kule Ukrayna Ukrayna’da kayıtlı olup, muhasebe kayıtlarını Ukrayna’da geçerli olan muhasebe standartlarına göre Hrivnia (“HRV”) bazında, Belarusian Telecom ve Global Belarus Belarus’ta kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Belarus’ta geçerli olan muhasebe standartlarına göre Belarus Rublesi (“BYR”) bazında, Azerinteltek Azerbaycan’da kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Azerbaycan’da geçerli olan muhasebe standartlarına göre Azerbaycan Manatı bazında, Turkcell Europe Almanya’da kayıtlı olup muhasebe kayıtlarını Almanya’da geçerli olan muhasebe standartlarına göre Avro bazında hazırlamaktadırlar. Şirket’in ilişikteki konsolide finansal tabloları Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) 9 Nisan 2008 tarih ve 26842 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Seri XI, 29 No’lu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” (“Tebliğ”) hükümlerine uygun olarak hazırlanmıştır. Tebliğ’in 5. Maddesi’ne göre işletmeler, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle Uluslararası Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları’nı (“UMS/UFRS”) uygularlar. Ancak Tebliğ’de yer alan Geçici Madde 2’ye göre Tebliğ’in 5. Maddesi’nin uygulanmasında, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS’nin Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (“UMSK”) tarafından yayınlananlardan farkları Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (“TMSK”) tarafından ilan edilinceye kadar UMSK tarafından kabul edilen UMS/UFRS’ler uygulanır. Bu kapsamda Şirket 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren hesap dönemine ilişkin konsolide finansal tablolarını UMSK tarafından kabul edilen UMS/ UFRS’lere uygun olarak hazırlamıştır. SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla,Türkiye’de faaliyette bulunan ve SPK tarafından kabul edilen muhasebe ve raporlama ilkelerine (“SPK Finansal Raporlama Standartları”) uygun finansal tablo hazırlayan şirketler için 10 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının geçerli olmadığını ilan etmiştir. Ekli konsolide finansal tablolarda, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren, UMSK tarafından yayımlanmış UMS 29 No’lu “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardı” uygulanmamıştır. Şirket’in UMSK tarafından kabul edilen UMS/UFRS’lere uygun olarak hazırlanmış konsolide finansal tabloları, 23 Şubat 2011 tarihinde Şirket Yönetim Kurulu tarafından onaylanmıştır. Özkaynak kalemlerinden, sermaye, hisse senedi ihraç primleri ve yasal yedekler yasal kayıtlardaki tutarları üzerinden gösterilmiştir. Şirket, nakit akım tablosunda operasyonlardan elde edilen naktin gösterimi için UMS 7 “Nakit Akım Tabloları” standardı kapsamında dolaylı yöntemi seçmiştir. Bu yöntem kapsamında net dönem kar/zararı, gayri nakdi işlemlerin, geçmiş veya gelecek işlemlerle ilgili nakit giriş veya çıkışlarına ilişkin tahakkukların veya ertelemelerin ve yatırım veya finansman faaliyetleriyle ilgili nakit akışlarına ilişkin gelir veya gider kalemlerinin etkilerine göre düzeltilmektedir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide finansal tablo ve dipnotların hazırlanmasında, SPK Karar Organı’nın 17 Nisan 2008 tarih ve 11/467 sayılı karar ile açıklanan “SPK Seri:XI, No:29 sayılı Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği Uyarınca Düzenlenecek Finansal Tablo ve Dipnot Formatları Hakkında Duyuru”da belirtilen esaslar kullanılmıştır. (c) Netleştirme/Mahsup Şirket’in finansal varlıkları ve borçları netleştirmek için hukuki bir hakkı olduğunda ve söz konusu finansal varlıkları ve borçları netleştirmek suretiyle kapatma veya varlığın finansal tablolara alınmasını ve borcun ifasını aynı zamanda yapma niyetinin olması söz konusu olduğunda, Şirket finansal varlıkları ve borçları netleştirerek bilançoda net tutarları ile göstermektedir. (d) Konsolidasyona İlişkin Esaslar Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin finansal tabloları ilişikteki konsolide finansal tabloların tarihi itibariyle hazırlanmıştır. Bağlı ortaklıkların finansal tablolarının hazırlanması sırasında, tarihsel maliyet esasına göre tutulan kayıtlarına Şirket tarafından uygulanan muhasebe politikalarına ve sunum biçimlerine uyumluluk açısından gerekli düzeltme ve sınıflamalar yapılmıştır. (i) Bağlı ortaklıklar İlişikteki konsolide finansal tabloların hazırlanmasında, Şirket’in finansal ve faaliyet politikaları üzerinde kontrol gücüne sahip olduğu bağlı ortaklıklar aşağıdaki şekilde belirlenmiştir: (a) Şirket doğrudan ve/veya dolaylı olarak kendisine ait olan hisseler neticesinde şirketlerdeki oy kullanma hakkının %50’den fazlasını kullanma yetkisine sahipse veya (b) %50’den fazla oy kullanma yetkisine sahip olmamakla birlikte, finansal ve faaliyet politikaları üzerinde fiili kontrol etkisini kullanmak suretiyle finansal ve faaliyet politikalarını şirketin menfaatleri doğrultusunda kontrol etme yetkisi ve gücüne sahipse ilgili şirket konsolidasyona dahil edilmiştir. Kontrol gücü, Şirket’in doğrudan veya dolaylı olarak şirketlerin finansal ve faaliyet politikalarını yönetmesini ve bundan yarar elde etmesini ifade eder. Bağlı ortaklıkların finansal tabloları yönetim kontrolünün başladığı tarihten kontrolün sona erdiği tarihe kadar konsolidasyon kapsamına dahil edilmiştir. Şirket’in finansal tablolarını değiştirme ve onaylama yetkisi aynı kurullara aittir. Şirket’in finansal tabloları Denetim Komitesi’nin tavsiyesi ile Yönetim Kurulu tarafından onaylanmaktadır. Yılsonu finansal tabloları Genel Kurul tarafından da onanmaktadır. 112 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 113 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Aşağıdaki tablo, Şirket’in doğrudan veya dolaylı olarak ortak kontrolü altında toplanmış bütün bağlı ortaklıkların 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle toplam etkin kontrol oranlarını göstermektedir: (%) (%) 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 UMSK tarafından kabul edilen UMS/UFRS’lere uygun olarak hazırlanmış finansal tabloları kullanılarak, Şirket tarafından özkaynak metoduna göre muhasebeleştirilmiştir. Kıbrıs Telekom Global Turktell Turktell Uluslararası Turkcell Kurumsal Turkcell Gayrimenkul Eastasia Turkcell Teknoloji Şans Oyunları Global Tower Financell Rehberlik Hizmetleri Surtur Beltur Beltel Global Ukrayna Global Belarus Kule Ukrayna Talih Kuşu Superonline Turkcell Europe Belarusian Telecom İnteltek Euroasia Astelit Azerinteltek 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 80 55 55 55 28 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 80 55 55 55 - (ii) İştirakler ve müşterek yönetime tabi ortaklıklar Şirket’in ortak kontrolünde olmayan, ancak finansal ve faaliyet politikaları üzerinde önemli derecede etkisi bulunan şirketler iştirakler olarak tanımlanmıştır. Şirket’in ortak kontrolünde olan ve finansal ve faaliyet politikaları üzerinde önemli derecede etkisi bulunan şirketler ise müşterek yönetime tabi ortaklıklar olarak tanımlanmıştır. İlişikteki konsolide finansal tablolara, Şirket’in başlangıçta elde etme maliyeti ile kaydettiği iştiraklerin ve müşterek yönetime tabi ortaklıkların, net varlıklarından ilgili şirkete iştirak oranları doğrultusunda, özkaynak yöntemine göre, kâr veya zarar yansıtılmaktadır. İştirak edenin iştirakteki tüm payının zararlar sonucunda sıfıra inmesi halinde, iştirak eden ortaklık iştirak adına yükümlülükler üstlendiği veya ödemeler yaptığı ölçüde, bu tutarları bir yükümlülük ve zarar olarak finansal tablolarında izler. İştirakin daha sonraki dönemlerde kar etmeye başlaması durumunda, bu karın daha önce finansal tablolara alınmayan zararları aşan kısmı iştirak edenin finansal tablolarına yansıtılır. Şirket, uluslararası GSM sektöründe de yer alabilmek için, Azerbaycan, Gürcistan, Kazakistan ve Moldovya’da faaliyet gösteren bazı GSM operatörlerinde ortaklığı bulunan ve Hollanda’da kurulu olan Fintur’a iştirak etmiştir. 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle, Şirket’in özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirdiği Fintur’da sahip olduğu hisse payı %41,45’tir. Fintur’un 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle 114 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Fintur’un benzer işlemler ve koşullardaki olaylar için Şirket’in kullandığından farklı olan muhasebe politikaları kullanması durumunda iştirakin muhasebe politikalarını Şirket’in muhasebe politikaları ile uyumlu hale getirmek için gerekli düzeltmeler yapılmıştır. Kontrol gücü olmayan paylara ait hisse satış opsiyonunun muhasebeleştirilmesinde Fintur’un seçtiği kontrol gücü olmayan payların kayıtlardan çıkarılmasıyla satış opsiyonuna ilişkin olarak kaydedilen finansal yükümlülüğün gerçeğe uygun değeri arasındaki fark şerefiyede artış meydana getirecek şekilde kaydedilmiştir. Şirket, satış opsiyonuna ilişkin muhasebeleştirilen finansal yükümlülüğün gerçeğe uygun değeri ile kayıtlardan çıkarılan kontrol gücü olmayan payların arasındaki farkı özkaynak kalemlerinde “kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu”nda muhasebeleştirmiştir. Fintur’un benzer işlemler için kullandığı farklı muhasebe politikası özkaynak metoduna göre muhasebeleştirilmesi sırasında Şirket’in muhasebe politikasıyla uyumlu hale getirilmiştir. Şirket, Turkcell’in ön ödemeli hatlarının pazarlanması, satışı ve dağıtımı konularında faaliyet gösteren ve “Muhabbet Kart”ın tek dağıtıcısı konumunda bulunan A-Tel’de %50 hisse sahibidir. 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle A-Tel müşterek yönetime tabi ortaklık olarak değerlendirilmiş ve özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilmiştir. (iii) Bağlı menkul kıymetler Şirket’in doğrudan ve dolaylı pay toplamı %20’nin altında olan, teşkilatlanmış piyasalarda işlem görmeyen ve makul değerleri güvenilir bir şekilde belirlenemeyen bağlı menkul kıymetler, maliyet bedelleri ile konsolide finansal tablolara duran varlıklar içerisinde finansal yatırım olarak yansıtılmıştır. (iv) Konsolidasyonda düzeltme işlemleri Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin, bilançoları ve gelir tabloları tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş ve Şirket’in aktifinde yer alan kayıtlı değerleri ile özkaynaklarındaki payları karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Bağlı ortaklıkların net varlıklarından ana ortaklığın doğrudan ve/veya dolaylı kontrolü dışında kalan paylara isabet eden kısımları konsolide bilançoda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflanmıştır. Yine bağlı ortaklıkların net dönem karlarından veya zararlarından ana ortaklığın doğrudan ve/veya dolaylı kontrolü dışında kalan paylara isabet eden kısımları, konsolide gelir tablosunda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflanmıştır. Konsolidasyona dahil edilen şirketler arasındaki grup içi işlemler ve bakiyeler konsolidasyon sırasında silinmiştir. İştirakle ana ortaklık ve ana ortaklığın konsolidasyona tabi bağlı ortaklıkları arasında gerçekleşen işlemler neticesinde oluşan karlar ve zararlar, ana ortaklığın iştirakteki payı oranında netleştirilmiştir. Ancak, bu işlemler neticesinde oluşan zararlar, işleme konu varlığın değerinde bir düşüklüğün gerçekleştiğini gösteriyorsa netleştirilmemiştir. 29 Temmuz 2008 tarihinde imzalanan, Beltel’in alıcı, Belarus Cumhuriyeti Devlet Varlık Komitesi’nin (“Belarus Cumhuriyeti”) satıcı olduğu Belarusian Telecom şirketinin hisse alım satım sözleşmesine istinaden Beltel, Belarusian Telecom’un kontrol gücü olmayan ortağı olan Belarus Cumhuriyeti’nin sahip olduğu hisseler için hisse satış opsiyonu vermiştir. Hisse satış opsiyonuna konu olan yükümlülükler gerçeğe uygun değerinden finansal tablolara kaydedilmiştir. Hisse satış opsiyonuna konu olan kontrol gücü olmayan paylar finansal tablolardan çıkarılmıştır. Gerçeğe uygun değerden kaydedilen hisse satış opsiyonuyla ilgili yükümlülük ve finansal tablolardan çıkarılan kontrol gücü olmayan paylar arasındaki fark özkaynaklar kalemlerinden “kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu” hesabına yansıtılmıştır. (v) Ortak kontrol altındaki işletme birleşmeleri Grup’u kontrol eden ortaklar arasında yapılan hisse transferleri sonucu meydana ortak kontrol altındaki işletme birleşmeleri UFRS 3 “İşletme Birleşmeleri”nin kapsamı dışındadır. Ortak kontrol altında gerçekleşen işletme birleşmelerinin muhasebeleştirilmesinde ise işletme birleşmesine konu olan varlık ve yükümlülükler kayıtlı değerleri ile konsolide finansal tablolara alınır. Gelir tabloları ise işletme birleşmesinin gerçekleştiği finansal yılın başlangıcından itibaren konsolide edilir. Önceki dönem finansal tabloları da tutarlılık ve karşılaştırılabilirlik amacıyla aynı şekilde yeniden düzenlenir. Bu işlemler sonucunda oluşan şerefiye veya negatif şerefiye konsolide finansal tablolarda muhasebeleştirilmez. İştirak tutarı ile satın alınan şirketin sermayesindeki payı nispetindeki tutarın netleştirmesi sonucu oluşan fark doğrudan özkaynaklar altında bir özkaynak işlemi olarak muhasebeleştirilir (örnek: ortaklarla ortakların kendi iradeleri dahilinde yapılan işlemlerin etkisi). 115 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 2.2 Muhasebe Politikalarındaki Değişiklikler ve Hatalar Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler ve tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. Şirket muhasebe politikalarını bir önceki yıl ile tutarlı olarak uygulamıştır. Roaming işlemleri ve diğer hizmetlerde hacime bağlı iade ve indirimler ile diğer sözleşmeye bağlı fiyat değişiklikleri, kazanılacağı ve etkin olacağı muhtemel olduğu durumlarda, ödeyen ve tahsil eden tarafından dikkate alınır. Bu nedenle sözleşmeye bağlı iade ve indirimler dikkate alınır ancak karşı tarafın isteğine bağlı iade ve indirimler varlık ve yükümlülük tanımlarını karşılamadıklarından dikkate alınmaz. 2.3 Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. Şirket’in cari dönem içerisinde muhasebe tahminlerinde şüpheli alacak karşılığı hesaplaması ve maddi ve maddi olmayan duran varlıkların faydalı ömürleri dışında önemli bir değişiklik olmamıştır. (b) Stoklar Stoklar, ağırlıklı ortalama maliyet yöntemi ile değerlenmektedir. Stokların değeri için net gerçekleşebilir değer ya da maliyet bedelinden düşük olanı esas alınmaktadır. Stokların maliyeti stokların satışa sunulması sırasında oluşan tüm masraflardan oluşur. Kullanılamaz durumdaki stoklar ise kayıtlardan çıkarılmaktadır ve bunlara ait giderler ilgili dönemde konsolide gelir tablosunda giderleşmektedir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle stoklar simkart, kazı konuş kart, cep telefonu ve modemden oluşmaktadır. 2.4 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (c) Maddi Duran Varlıklar 1 Ocak 2005 tarihinden önce satın alınan maddi duran varlıklar, 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle enflasyonun etkilerine göre düzeltilmiş maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve kalıcı değer kayıpları düşülerek; 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren satın alınan maddi duran varlıklar ise maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve kalıcı değer kayıpları düşülerek yansıtılmıştır. Maddi duran varlığın maliyet değeri, alış fiyatı, ithalat vergileri ve geri iadesi mümkün olmayan satın alma vergileri, maddi duran varlığı kullanıma hazır hale getirmek için yapılan masraflar ve söz konusu maddi duran varlığın edinimi amacıyla kullanılmış kredilerin, söz konusu maddi duran varlığın yatırım aşamasındayken katlanılmış faiz giderlerinden oluşmaktadır. (a) Satış Gelirleri Gelirler, alınan veya alınacak olan bedelin gerçeğe uygun değeri ile ölçülebilen ve işin normal akışı içinde hizmet satışına ilişkin indirimler düşüldükten sonra kalan tutarı ifade eder. Haberleşme gelirleri, faturalı ve ön ödemeli hatlardan elde edilen konuşma ve kısa mesaj servisinin de dahil olduğu katma değerli GSM hizmetlerinden elde edilen gelirler, arabağlantı gelirleridir. Haberleşme gelirleri, ilgili hizmetler müşteriye sunulduğu anda gelir olarak kaydedilir (Not 28). Müşteri bağlayıcılık programları kapsamında verilen cihazlardan doğan gelirler, malların sahipliği ile ilgili önemli risk ve getirilerin alıcıya devredildiği, hasılat tutarının güvenilir biçimde ölçülebildiği, satışa ilişkin yüklenilen veya yüklenilecek olan maliyetlerin güvenilir biçimde ölçüldüğü, satışa ilişkin tahsilatın muhtemel olması ve Şirket’in satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolü veya sahipliğin genel olarak gerektirdiği şekilde bir yönetim etkinliği sürdürmediği anda gelir olarak kaydedilir. Faturalı ve ön ödemeli hatlardan elde edilen gelirler, cihaz, katma değerli hizmetler ve/veya başka servis ve ürünler ile beraber fiyatlandırılarak da satılmaktadır. Bu durumda paket içindeki her unsur, makul değerlerinin bulunması ve her birinin hasılat unsurlarının gerçekleşmiş olması şartıyla ayrı ayrı muhasebeleştirilirler. Paketten elde edilen toplam bedel, paket içindeki unsurların makul değerleri nispetinde ürün ve hizmetlere dağıtılarak hasılat kaydedilir. Bu kapsamda oluşan cihaz gelirleri diğer satış gelirleri içinde gösterilmektedir. Ürün ve hizmetlerin maliyeti, ilgili hasılat kaydedildiği anda gider olarak kaydedilir. Komisyon gelirleri, İnteltek’in spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli şans oyunlarının başbayiliği karşılığında elde edilen net hasılat gelirlerinden ve müşterek şans oyunları merkezi sisteminin işletilmesi karşılığında elde edilen komisyon gelirlerinden oluşmaktadır. Komisyon gelirleri 15 Mart 2007 tarihine kadar brüt hasılatın %12’si, 15 Mart 2007 ve 1 Mart 2009 tarihleri arasında brüt hasılatın %7’si kadarken 29 Ağustos 2008 tarihinde imzalanan yeni sözleşme kapsamında 1 Mart 2009’dan itibaren brüt gelirin %1,4’üne inmiştir. Söz konusu gelirler, oyunların oynanması ile ilgili tüm hizmetlerin sunulduğu anda gelir olarak kaydedilir (Not 28). Simkart satışları, iade ve indirimlerden arındırılmış şekilde distribütörlere sunulduktan sonra gelir kaydedilmektedir. Simkart maliyetleri de aynı şekilde distribütörlere sunulduktan sonra gider kaydedilmektedir. Tesis ve sabit ücret gelirleri faturalı hatlara her ay kullanım oranına bakılmaksızın sabit olarak fatura edilir. Bu gelirler fatura edildiği aylarda gelir kaydedilir (Not 28). Çağrı merkezi gelirleri Global’in ve Global Ukrayna’nın verdiği çağrı merkezi hizmetlerinden elde edilen gelirlerdir. Söz konusu gelirler, çağrı merkezi hizmetlerinin sunulduğu anda gelir olarak kaydedilir (Not 28). 116 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Maddi duran varlığın sökümü, sahadan kaldırılması ve sahanın eski haline getirilmesi yükümlülüğünde oluşacak zaman değişiklikleri dışındaki değişimler, gerçekleştikleri dönem içerisinde maddi duran varlığın maliyeti üzerinde muhasebeleştirilir. Maddi duran varlığın maliyetinden düşülecek tutarın, değişikliğin gerçekleştiği tarih itibariyle maddi duran varlığın defter değerinden daha fazla olması durumunda, aradaki fark ilgili dönemde gelir tablosuna kaydedilir. (i) Sonradan ortaya çıkan giderler Maddi duran varlıkların herhangi bir parçasını değiştirmekten doğan giderler bakım onarım maliyetleri ile birlikte varlığın gelecekteki ekonomik faydasını arttırıcı nitelikte ise aktifleştirilebilirler. Tüm diğer gider kalemleri tahakkuk esasına göre gelir tablosunda muhasebeleştirilir. (ii) Amortisman Maddi duran varlıklara ilişkin amortismanlar, varlıkların faydalı ömürlerine göre kullanıma hazır oldukları tarihleri esas alınarak doğrusal amortisman metodu kullanılarak ayrılmıştır. Özel maliyetler doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak ilgili kira süresince amortismana tabi tutulmaktadır. Bu şekilde hesaplanmış amortisman giderleri konsolide gelir tablosunda satışların maliyeti kalemi içerisinde gösterilmiştir. Arsa ve araziler, faydalı ömürlerinin sınırsız kabul edilmesinden dolayı amortismana tabi tutulmamaktadır. Şirket’in kullandığı amortisman oranları aşağıdaki gibidir: GSM hizmetleri malzemeleri Sabit hat altyapı yatırımları Çağrı merkezi malzemeleri Şans oyunları terminalleri Binalar Döşeme, demirbaş, tesis ve cihazlar Motorlu taşıtlar Özel maliyetler % 12,5 - % 16,7 % 4,0 - % 33,3 % 12,5 - % 20,0 %10,0 % 2,0 - % 4,8 % 20,0 - % 25,0 % 20,0 - % 25,0 % 20,0 117 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (iii) Elden çıkarma Maddi duran varlıkların elden çıkartılması sonucu oluşan kar ve zararlar, kayıtlı değeri ile tahsil edilen tutarların karşılaştırılması ile belirlenir, ilgili dönemde gelir ve gider hesaplarına dahil edilir ve maliyetleri ve birikmiş amortismanları ilgili hesaplardan silinir. (i) İtfa payları Maddi olmayan duran varlık itfa payları konsolide gelir tablolarında, ilgili varlıkların tahmini ekonomik ömürleri üzerinden doğrusal itfa yöntemi kullanılarak hesaplanması sonucu muhasebeleştirilir. Bu şekilde hesaplanmış itfa tutarları konsolide gelir tablosunda satışların maliyeti kalemi içerisinde gösterilmiştir. (ç) Maddi Olmayan Duran Varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar, GSM ve diğer telekomünikasyon işletme lisansları, Superonline marka değeri, Belarusian Telecom hisse alım sözleşmesinde yer alan vergi muafiyet hakları, bilgisayar yazılımları, transmisyon hatları, merkezi şans oyunları sistemi işletim hakkı ve müşteri listesinden oluşmaktadır. 1 Ocak 2005 tarihinden önce aktife giren maddi olmayan duran varlıklar 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle enflasyonun etkilerine göre düzeltilmiş maliyetlerinden birikmiş itfa payları ile kalıcı değer kayıpları düşülmüş olarak; 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren aktife giren maddi olmayan duran varlıklar ise maliyet değerlerinden, birikmiş itfa payları ile kalıcı değer kayıpları düşülmüş olarak gösterilirler. Satın alınan bilgisayar yazılımları, satın alımı sırasında ve satın almadan kullanıma hazır olana kadar geçen sürede oluşan maliyetler üzerinden aktifleştirilir. Bilgisayar yazılımlarını sürdürmekle ilişkili maliyetler, oluştukları dönemde gelir tablosuna kaydedilmektedir. Kontrolü Grup’un elinde olan, saptanabilir ve kendine özgü yazılım ürünleri ile direk ilişkilendirilebilen ve bir yıldan fazla süre ile maliyetinin üzerinde ekonomik fayda sağlayacak harcamalar maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilir. Maliyetler, yazılımı geliştiren çalışanların maliyetlerini ve genel üretim giderlerinin bir kısmını da içermektedir. İşletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar – araştırma ve geliştirme giderleri İşletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar bilgisayar yazılımlardan oluşmaktadır ve bilgisayar yazılımları altında gösterilmiştir. Araştırma masrafları, oluştuğu dönem içerisinde gelir tablosuna kaydedilir. Geliştirme faaliyetleri (ya da Grup/Şirket içi bir projenin gelişim aşaması) sonucu ortaya çıkan işletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar yalnızca aşağıda belirtilen şartların tamamı karşılandığında kayda alınırlar: • maddi olmayan duran varlığın kullanıma hazır ya da satılmaya hazır hale getirilebilmesi için tamamlanmasının teknik anlamda mümkün olması, • maddi olmayan duran varlığı tamamlama, kullanma veya satma niyetinin olması, • maddi olmayan duran varlığın kullanılabilir veya satılabilir olması, • varlığın ne şekilde ileriye dönük olası bir ekonomik fayda sağlayacağının belli olması, • maddi olmayan duran varlığın gelişimini tamamlamak, söz konusu varlığı kullanmak ya da satmak için uygun teknik, finansal ve başka kaynakların olması, ve • varlığın geliştirme maliyetinin, geliştirme sürecinde güvenilir bir şekilde ölçülebilir olması. İşletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlık tutarı, maddi olmayan duran varlığın yukarıda belirtilen muhasebeleştirme şartlarını karşıladığı andan itibaren oluşan harcamaların toplam tutarıdır. İşletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar kayda alınamadıklarında, geliştirme harcamaları oluştukları dönemde gider olarak kaydedilir. Başlangıç muhasebeleştirmesi sonrasında, işletme içi yaratılan maddi olmayan duran varlıklar da ayrı olarak satın alınan maddi olmayan duran varlıklar gibi maliyet değerlerinden birikmiş itfa payları ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler. Feshedilemeyen haklar Feshedilemeyen haklar, bir varlığın belirli bir süre boyunca kapasitesinin bir kısmının kullanımına ilişkin edinilmiş olan haklardır. Grup’un belli bir varlık üzerinde önceden belirlenmiş bir kapasite kullanım hakkına, o varlığın faydalı ömrüne yakın bir süre boyunca sahip olması durumunda; bahsi geçen feshedilemeyen haklar, maddi olmayan duran varlıklar altında gösterilir. Feshedilemeyen haklar, varlığının faydalı ömrü veya sözleşme süresinden kısa olanı içinde itfa edilir. 118 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Şirket’in kullandığı itfa oranları aşağıdaki gibidir: GSM ve diğer telekomünikasyon işletme lisansları Transmisyon hatları Bilgisayar yazılımları Merkezi şans oyunları sistemi işletim hakkı Marka değeri Kontrata dayalı vergi muafiyeti hakları Müşteri listesi % 4,0 - % 33,3 % 10,0 % 12,5 - % 33,3 % 10,0 % 10,0 % 22,7 %12,5 - % 50,0 Turkcell, GSM İşletme Lisansı’nı 27 Nisan 1998 tarihinde imzaladığı lisans sözleşmesi ile almıştır. Detayları Not 1’de anlatılan lisans sözleşmesi uyarınca, Turkcell ilgili lisansı 25 yıl süresince kullanacaktır. Ayrıca, Şirket 2000/UMTS hizmet ve altyapılarının yetkilendirilmesine yönelik yapılan 3. Nesil ihalesinde en geniş frekans bandını içeren A tipi lisansını almaya hak kazanmış olup, sözleşme uyarınca hizmet sunmaya 30 Temmuz 2009’da başlamıştır. Sözleşme uyarınca, sözleşmenin imzalanmasını müteakip üç yıl içerisinde büyükşehir belediyeleri sınırları içinde kalan nüfusu, altı yıl içerisinde tüm il ve ilçe belediye sınırları içinde kalan nüfusu, sekiz yıl içinde nüfusu 5.000’in üzerinde olan tüm yerleşim alanları içinde kalan nüfusu, on yıl içinde nüfusu 1.000’in üzerinde olan tüm yerleşim alanları içinde kalan nüfusu kapsama alanı içine alacaktır. Kıbrıs Telekom, KKTC Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı ile 27 Nisan 2007 tarihinde GSM Sayısal, Hücresel Mobil Telefon Sistemi Kurulması ve İşletilmesi ile İlgili Lisans verilmesine ilişkin yeni bir sözleşme imzalamış ve lisans sözleşmesi ile GSM 900, GSM 1800 frekans bantlarının kullanım haklarını ve bazı şartlara bağlı olarak IMT/2000/UMTS frekans bandının kullanım hakkını elde etmiştir. Ayrıca, Kıbrıs Telekom 14 Mart 2008 tarihinde 3. Nesil GSM altyapı lisansını almıştır. Astelit, bir adet GSM 900 ve bir adet GSM 1800 olmak üzere iki adet işletme lisansı, bir kısmı bölgesel, bir kısmı ulusal (tüm Ukrayna için geçerli) olmak üzere yirmi dört adet GSM 900, GSM 1800, D-AMPS ve mikrodalga GSM frekans lisansına sahip bulunmaktadır. Bunlara ek olarak Astelit’in üç adet yerel sabit hatlı, bir adet uzun mesafe ve uluslararası telefon, Ukrayna’nın yedi ayrı bölgesinde sekiz adet PSTN işletme lisansı olmak üzere toplam on iki adet daha lisansı bulunmaktadır. Ayrıca Astelit’in mobil network için 2 adet NDC kodu ve yerel bölgeler için PSTN ve D-AMPS lisansları bulunmaktadır. Astelit sahip olduğu lisanlar kapsamında, devletin sağlıkla ilgili düzenlemelerine bağlı kalarak, tehlikeli elektromanyetik emilimler nedeniyle insanların zarar görmesini engelleyen malzemeler kullanmaktadır. Astelit operasyonlarının başlangıç ve bitiş tarihlerini üç ay içerisinde, irtibat adresindeki değişiklikleri ise otuz gün içerisinde ilgili mercilere bildirmek zorundadır. Ayrıca, Astelit Ukrayna Telekomünikasyon Kurulu’nun denetim için talep ettiği bütün dökümanları sağlamak zorundadır. Ukrayna Telekomünikasyon Kurulu lisans süresinin bitmesi veya radio frekansı kullanım koşullarının ihlal edilmesi nedeniyle gerekli gördüğü takdirde Astelit’in faaliyetlerini belirli bir sure için veya süresiz olarak durdurabilir. Bir ihlalin meydana gelmesi durumunda, Ukrayna Telekomünikasyon Kurulu ihlal edilen koşullar konusunda Astelit’i bilgilendirir ve ceza için bir gün belirler. Eğer Astelit belirlenen günde ödemeyi yapmazsa, lisans feshedilebilir. Superonline, Sabit Telefon Hizmeti SunmaYetkisi (“STH”), Uydu İletişim Hizmeti Yetkisi, Kablolu ve Kablosuz İnternet Servis Sağlayıcılığı Hizmeti Yetkisi, Kablolu Yayın Hizmeti Yetkisi, Altyapı İşletmeciliği Hizmeti Yetkisi ve Sanal Mobil Şebeke İşletmeciliği Yetkisine sahiptir. BTK’nın yayınladığı yönetmeliğe istinaden Şirket’in bağlı ortaklığı Superonline’ın Altyapı İşletmeciliği Hizmeti yetkilendirilmesi süresiz hale gelmiştir. Bu nedenle, Superonline 1 Nisan 2010 tarihinden itibaren ilgili altyapı işletmeciliği lisansının ve altyapı yatırımlarının faydalı ömrünü 15 yıldan 25 yıla revize etmiştir. 119 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Belarusian Telecom, iktisap tarihi olan 26 Ağustos 2008 tarihinden başlamak üzere 10 yıllık özel GSM ve UMTS hizmetleri lisansına sahiptir. Satıcı ile yapılan düzenlemeye göre 26 Ağustos 2018 tarihinden itibaren lisans süresi 10 yıllık bir süre daha uzatılabilecektir. Satıcı, Hisse Alım Sözleşmesi’nde belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmiş ve ilgili resmi dokümanları 2009 yılının Aralık ayında sunmuştur. Belarus kanunlarına göre, lisansın uzatılması geçerlilik süresinin sona ermesine göre düzenlenmektedir. Bu nedenle, Belarusian Telecom lisansın uzatılması için 2018 yılının Ağustos ayında başvuruda bulunabilecektir. Konsolide finansal tablolarda, amortisman tutarı lisans süresinin uzatılacağı varsayımına dayanarak kayıtlara alınmıştır. Belarusian Telecom bu lisans ile birlikte coğrafi kapsamasını artırmak için lisans süresinin başlangıç tarihinden itibaren 2018 yılına kadar bir takım teminat şartları altına girmiştir. Ancak Belarusian Telecom’un teminat şartlarını yerine getirme dönemi alım tarihinden başlamak üzere 3 yıl süre ile uzatılmıştır. (f) Finansal Araçlar Turkcell yönetimi, Grup’un 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle lisans anlaşmalarına konu olan koşul ve yükümlülüklere uyduğunu düşünmektedir. (ii) Elden çıkarma Maddi olmayan duran varlıkların elden çıkarılması sonucu oluşan kar ve zararlar, kayıtlı değeri ile tahsil edilen tutarların karşılaştırılması ile belirlenir ve ilgili dönemde gelir ve gider hesaplamalarına yansıtılır. Maliyetleri ve birikmiş itfa payları ilgili hesaplardan silinir. (d) Varlıklarda Değer Düşüklüğü Şirket, ilgili bilanço tarihinde, bir varlığa ilişkin değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Şerefiye ve belirsiz ekonomik ömre sahip ya da henüz kullanıma hazır olmayan maddi ve maddi olmayan duran varlıklar için geri kazanılabilir tutar her yıl aynı zamanda tahmin edilir. Geri kazanılabilir tutar varlığın net satış fiyatı ile kullanım değerinden yüksek olanı seçilerek bulunur. Kullanım değeri, bir varlığın sürekli kullanımından ve faydalı ömrü sonunda elden çıkarılmasından elde edilmesi beklenen nakit akımlarının tahmin edilen bugünkü değeridir. Eğer söz konusu varlığın veya o varlığa ait nakit üreten herhangi bir biriminin kayıtlı değeri, kullanım veya satış yoluyla geri kazanılacak tutarından yüksekse değer düşüklüğü meydana gelmiştir. Değer düşüklüğü testi için, varlıklar, diğer varlıklar ve varlık gruplarından bağımsız olarak sürekli kullanımdan dolayı nakit girişi üreten en küçük birimlere (“nakit üreten birim”) ayrılır. İşletme birleşmesinde ortaya çıkan şerefiye, değer düşüklüğü testi için birleşme sinerjisinden yararlanması beklenen, nakit üreten birimlere paylaştırılır. Nakit üreten birimlerden kaynaklanan ve muhasebeleştirilen değer düşüklüğü öncelikle birimlere paylaştırılan şerefiyelerin defter değerlerinden, daha sonra birimlerdeki diğer varlıkların defter değerlerinden oransal olarak düşülür. Değer düşüklüğü kayıpları konsolide gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Bir alacakta oluşan değer düşüklüğü kaybı, o varlığın geri kazanılabilir tutarındaki müteakip artışın, değer düşüklüğünün kayıtlara alınmalarını izleyen dönemlerde ortaya çıkan bir olayla ilişkilendirilebilmesi durumunda geri çevrilir. Diğer varlıklarda oluşan değer düşüklüğü kaybı, geri kazanılabilir tutar belirlenirken kullanılan tahminlerde bir değişiklik olduğu takdirde geri çevrilir. Değer düşüklüğü kaybının iptali nedeniyle varlığın kayıtlı değerinde meydana gelen artış, önceki yıllarda hiç değer düşüklüğü kaybının finansal tablolara alınmamış olması halinde belirlenmiş olacak kayıtlı değeri (amortismana tabi tutulduktan sonra kalan net tutar) aşmamaktadır. (e) Borçlanma Maliyetleri Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile doğrudan ilişkilendirilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Yatırımla ilgili kredinin henüz harcanmamış kısmının geçici süre ile finansal yatırımlarda değerlendirilmesiyle elde edilen finansal yatırım geliri aktifleştirmeye uygun borçlanma maliyetlerinden mahsup edilir. Diğer tüm borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemde gelir tablosuna kaydedilmektedir. 120 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 (i) Sınıflandırma Şirket’in finansal varlıkları, nakit ve nakit benzerleri, finansal yatırımlar, ticari alacaklar, ilişkili taraflardan alacaklar ve diğer alacaklardan oluşmaktadır. Finansal borçlar, ticari borçlar, ilişkili taraflara borçlar ve diğer borçlar ise finansal borçlar olarak sınıflanmıştır. Şirket Yönetimi’nin vade tarihine kadar elinde tutma niyetinde ve yeteneğinde olduğu belirli veya sabit ödemeleri olan ve sabit bir vadesi bulunan finansal araçlar, vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar olarak sınıflandırılmıştır. Likidite ihtiyacının karşılanmasına yönelik olarak veya faiz oranındaki değişimler gözetilerek satılabilecek olan kısa vadelerde alınıp satılan finansal araçlar alım satım amaçlı finansal varlıklar olarak sınıflandırılmıştır. Her iki sınıflandırmaya da girmeyen finansal araçlar, satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılmıştır. Bunlar, Şirket Yönetimi’nin bilanço tarihinden sonraki 12 aydan daha kısa bir süre için finansal aracı elde tutma niyeti olmadıkça veya işletme sermayesinin arttırılması amacıyla satışına ihtiyaç duyulmayacaksa duran varlıklar olarak gösterilir, aksi halde dönen varlıklar olarak sınıflandırılır. Şirket Yönetimi, bu finansal araçların sınıflandırılmasını satın alındıkları tarihte uygun bir şekilde yapmakta olup düzenli olarak bu sınıflandırmayı gözden geçirmektedir. Bazı anlaşma şartları gereğince Şirket, konsolide olan iştiraklerdeki kontrol gücü olmayan paylara ait hisseleri, bu hisseler satılmak istenirse almakla yükümlüdür ve bu yükümlülük “Diğer Yükümlülükler” kalemi altında “Satış Opsiyonuna İlişkin Finansal Yükümlülükler” olarak gösterilmektedir. (ii) Muhasebeleştirme Finansal varlıklar Şirket’e transfer edildikleri gün, borçlar ise Şirket’ten transfer edildikleri gün bilanço dışı bırakılırlar. (iii) Değerleme Bir finansal varlık ya da finansal borç ilk defa finansal tablolara alınırken maliyeti üzerinden değerlenir. Bu maliyet, verilen (bir varlık olması durumunda) veya alınan (bir yükümlülük olması durumunda) bedelin makul değeridir. Elde etme veya ihraçla doğrudan ilişkilendirilebilir işlem maliyetleri, finansal varlığın veya finansal borcun ilk değerlemesine dahil edilir. Satılmaya hazır finansal varlıkların makul değerindeki değişikliklerden kaynaklanan kar ve zararlar, gelir tablosunda muhasebeleştirilen değer düşüklüğü ve kur farklarına ilişkin olanlar hariç, dönem sonuçları ile ilişkilendirilmeden söz konusu finansal varlık bilanço dışına çıkıncaya kadar, doğrudan özkaynak (diğer kapsamlı gelir) içinde muhasebeleştirilir. Finansal varlığın bilanço dışına çıkarılması sırasında, özkaynaklar altında önceden muhasebeleştirilmiş olan kazanç ve kayıplar gelir tablosuna aktarılır. Bununla birlikte, finansal varlık bilanço içinde izlendiği sürece, etkin faiz yöntemi kullanılarak hesaplanmış faizler gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Vadesine kadar elde tutulacak finansal araçlar etkin faiz yöntemi kullanılmak suretiyle iskonto edilmiş maliyeti üzerinden ve alım satım amaçlı finansal araçlar ise piyasa fiyatları ile kaydedilmiştir. Şirket’in %20’nin altında sermaye payına sahip olduğu finansal varlıkların borsaya kayıtlı herhangi bir makul değerinin olmadığı, makul değerin hesaplanmasında kullanılan diğer yöntemlerin uygun olmaması veya işlememesi nedeniyle makul bir değer tahmininin yapılamadığı ve makul değerin güvenilir bir şekilde ölçülemediği durumlarda, finansal varlığın kayıtlı değeri elde etme maliyeti tutarından şayet mevcutsa değer düşüklüğü karşılığının çıkarılması suretiyle değerlenmiştir. (iv) Makul değer ile değerlendirme prensipleri Finansal varlıklar ve borçlar, kayda alınmalarını izleyen dönemlerde, satışta veya benzeri elden çıkarma durumlarında oluşabilecek işlem maliyetleri dikkate alınmaksızın makul değerleri üzerinden değerlenir. Ancak, aktif bir pazarda kote edilmiş bir piyasa fiyatı yoksa makul değer fiyatlandırma modelleri veya iskonto edilmiş nakit akım teknikleri kullanılarak bulunur. 121 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) İskonto edilmiş nakit akım teknikleri kullanıldığında, tahmini nakit akımları Şirket Yönetimi’nin en iyi tahminlerine dayanmakta ve kullanılan iskonto oranı da bilanço tarihindeki benzer vadeler ve koşullara sahip bir enstrüman için geçerli olan piyasa oranına dayanmaktadır. Fiyatlandırma modellerinde ise bilanço tarihinde geçerli olan piyasa verileri ölçü olarak kullanılır. Fonksiyonel para birimi yüksek enflasyonlu bir ülkenin para birimi olmayan bağlı ortaklıkların, varlıkları, yükümlülükleri ve dönemin finansal tablolara alınmış gelir ve gideri sonucunda oluşanlar hariç özkaynak kalemleri bilanço tarihi itibariyle oluşan kapanış kurları üzerinden TL’ye çevrilir. Dönem içinde finansal tablolara alınan gelir ve giderler de aylık ortalama kurlar esas alınarak TL’ye çevrilir. Bu işlem sonucunda oluşan tüm farklar özkaynaklarda “Yabancı Para Çevrim Farkları” içinde gösterilir. Şirket’in Belarusian Telecom’un kontrol gücü olmayan paylarına ait satış opsiyonuyla ilişkili finansal yükümlülükleri sözleşmeye istinaden iskonto edilmiş nakit akım teknikleri ve piyasa yaklaşımı kullanılarak bulunan değerlerin ortalaması alınarak, bilanço tarihine iskonto edilerek finansal tablolarda yansıtılmıştır. Satış opsiyonuyla ilgili finansal yükümlülük izleyen dönemlerde bahsi geçen yöntem kullanılarak değerlenerek değişim özkaynak içinde, “kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonunda” gösterilmiştir. (h) Hisse Başına Kazanç Konsolide gelir tablosunda belirtilen hisse başına kazanç, ana ortaklık paylarına ait net dönem karının ilgili dönem içerisinde piyasada mevcut bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama sayısına bölünmesi ile bulunmuştur. (v) Muhasebe kayıtlarından çıkarılma Finansal varlıklar, Şirket bu varlıklar üzerindeki sözleşmeye bağlı haklarını kaybettiği zaman muhasebe kayıtlarından çıkarılır. Bu olay finansal varlıklar satıldığı, süresi dolduğu veya haklarından feragat edildikleri zaman gerçekleşir. Finansal borçlar ise, yükümlülükler yerine getirildiği, iptal edildiği veya süresi dolduğunda kayıtlardan çıkarılır. Türkiye’de şirketler, mevcut hissedarlarına birikmiş karlarından ve özkaynak enflasyon düzeltme farklarından, sermayedeki payları oranında hisse dağıtarak (bedelsiz hisse) sermayelerini arttırabilirler. Bu tip bedelsiz hisse dağıtımları, hisse başına kazanç hesaplamalarında, ihraç edilmiş hisse gibi değerlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama hisse sayısı, söz konusu hisse senedi dağıtımlarının geçmişe dönük etkileri de dikkate alınarak bulunmaktadır. (vi) Türev enstrümanları Şirket, operasyonel ve finansman faaliyetlerinden kaynaklanan yabancı para riskine karşı korunmak için türev enstrümanları kullanmaktadır. Türev enstrümanları ilk defa finansal tablolara alınırken maliyetleri üzerinden değerlenir. Kayda alınmalarını izleyen dönemlerde makul değerleri üzerinden değerlenir. (ı) Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar Bilanço tarihinden sonraki olaylar; kara ilişkin herhangi bir duyuru veya diğer seçilmiş finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra ortaya çıkmış olsalar bile, bilanço tarihi ile bilançonun yayımı için yetkilendirilme tarihi arasındaki tüm olayları kapsar. (g) İşletme Birleşmeleri (i) İktisapların muhasebeleştirilmesi Şirket tarafından iktisaplar satın alma yöntemi ile muhasebeleştirilir. Bu yöntemde, iktisap, maliyet esas alınarak kayıtlara yansıtılır. Şirket iktisap tarihinden itibaren, iktisap ettiği işletmenin faaliyet sonuçlarını konsolide gelir tablosuna dahil etmektedir. Ayrıca, bu tarihte bilançosunda iktisap edilenin tanımlanabilir her bir varlık ve borcunu, ayrıca varsa iktisap nedeniyle ortaya çıkan şerefiyeyi bilançosuna alır. İktisap edilen tanımlanabilir varlıkların, yükümlülüklerin ve koşullu yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerlerinin veya birleşme maliyetinin sadece geçici olarak belirlendiği durumlarda, birleşmenin gerçekleştiği dönemin sonunda birleşmenin ilk defa muhasebeleştirilmesinde geçici olarak yapılma zorunluluğu ortaya çıkarsa, Şirket söz konusu geçici değerler üzerinden birleşme işlemini muhasebeleştirir. (ii) Şerefiye Grup, 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren UFRS 3 (2008) “İşletme Birleşmeleri”ni uygulamıştır. Bu muhasebe politikası değişikliği ileriye dönük olarak uygulanmıştır ve cari dönemde işletme birleşmesi gerçekleşmemesi nedeniyle cari dönem finansal tabloları üzerinde bir etkisi bulunmamaktadır. 1 Ocak 2010 tarihinden sonra gerçekleşen satınalmalarda; Grup, satınalma bedeli (iktisap öncesi elde bulundurulan yatırımın makul değeri de dahil) ve kontrol gücü olmayan paylar toplamının iktisap edilen tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve şarta bağlı yükümlülüklerinin makul değerini aşan kısmı şerefiye olarak muhasebeleştirir. İşletme birleşmesi sırasında oluşan şerefiye amortismana tabi tutulmaz, bunun yerine yılda bir kez veya şartların değer düşüklüğünü işaret ettiği durumlarda daha sık aralıklarla değer düşüklüğü tespit çalışmasına tabi tutulur. Satın alma bedelinin, iktisap edilen tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve şarta bağlı yükümlülüklerin makul değerinden düşük olması durumunda söz konusu fark gelir kaydedilir. (ğ) Kur Değişiminin Etkileri Şirket, yabancı para cinsinden yapılan işlemleri TL’ye çevirirken işlem tarihinde geçerli olan ilgili kurları esas almaktadır. Bilançoda yer alan yabancı para birimi cinsinden parasal varlıklar ve borçlar bilanço tarihindeki döviz kurları kullanılarak TL’ye çevrilmiştir. Yabancı para cinsinden olan işlemlerin veya parasal kalemlerin TL’ye çevrilmesinden doğan kur farkı gider veya gelirleri ilgili dönemde konsolide gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Makul değerleri ile gösterilen yabancı para birimi cinsindeki parasal olmayan varlıklar ve borçlar makul değerlerinin belirlendiği günün kurundan TL’ye çevrilmektedir. 122 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Şirket, bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, konsolide finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir. Bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektirmeyen olaylar, önemli olması durumunda, konsolide finansal tablo dipnotlarında açıklanmıştır. (i) Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler Şirket Yönetimi geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir hukuki veya zımni yükümlülüğün bulunduğu, bu yükümlülüğün yerine getirilmesi için ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkmasının muhtemel olduğu ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir biçimde tahmin edilebildiği durumlarda, ilişikteki konsolide finansal tablolarda söz konusu yükümlülük tutarı kadar karşılık ayırmaktadır. Şarta bağlı yükümlülükler, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin muhtemel hale gelip gelmediğinin tespiti amacıyla sürekli olarak değerlendirmeye tabi tutulur. Ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin uzak olduğu durumlar hariç, finansal tablo dipnotlarında açıklanır. Ekonomik faydanın işletmeye gireceğinin muhtemel hale gelmesi halinde, koşullu varlıkla ilgili olarak finansal tablo dipnotlarında açıklama yapılır. Ekonomik faydanın işletmeye gireceğinin kesine yakın hale gelmesi durumunda ise, söz konusu varlık ve bununla ilgili gelir değişikliğinin olduğu tarihte finansal tablolara alınır. (i) Zarara sebebiyet verecek sözleşmeler Zarara sebebiyet verecek sözleşmelerden kaynaklanan mevcut yükümlülükler, karşılık olarak hesaplanır ve muhasebeleştirilir. Grup’un, sözleşmeye bağlı yükümlülüklerini yerine getirmek için katlanılacak kaçınılmaz maliyetlerin bahse konu sözleşmeye ilişkin olarak elde edilmesi beklenen ekonomik faydaları aşan sözleşmesinin bulunması halinde, zarara sebebiyet verecek sözleşmenin varolduğu kabul edilir. Grup’un 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle zarara sebebiyet verecek sözleşme için mevcut yükümlülüğü bulunmamaktadır (31 Aralık 2009: Yoktur). (ii) Duran varlık söküm, taşıma ve restorasyon yükümlülükleri Grup’un, maddi duran varlıklarının sökümü, taşıma ve restorasyon yükümlülüğü bulunmaktadır. Söküm maliyetleri, güvenilir tahminlerle belirlenmiş gerçeğe uygun gelecekteki nakit akımlarının, mevcut piyasa koşullarında paranın zaman değerini ve yükümlülüğe ilişkin olan risklerin etkileri dikkate alınarak belirlenen vergi öncesi iskonto oranı ile bilanço tarihine indirgenmesiyle hesaplanır. (iii) Personel prim karşılıkları Personel prim karşılıkları, Şirket’in yasal ya da zımni kabulünden doğan ya da uygulamanın bir süredir var olmasından dolayı, bir yükümlülük altına girmesi durumunda hesaplanır ve Şirket bu yükümlülük için güvenilir bir tahminleme yapar. 123 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (j) Kiralama İşlemleri Kiraya konu olan varlığın sahipliğine ilişkin risk ve getirilerin Şirket’e ait olduğu kiralama işlemleri finansal kiralama olarak sınıflandırılmıştır. Finansal kiralama yoluyla elde edilen sabit kıymetler Şirket’in bilançosunda, ilgili varlığın makul değeri ile asgari finansal kiralama ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanı üzerinden aktifte bir varlık, pasifte ise asgari finansal kiralama ödemelerinin bugünkü değeri tutarında bir yükümlülük olarak izlenir. Bilançodaki finansal kiralama yükümlülüğü anapara geri ödemeleri yoluyla azaltılırken, kira ödemelerinin finansal gider kısmı, kiralama süresi boyunca oluştuğu döneme ait gelir tablosuna kaydedilir. Finansal kiralama sözleşmesi ile elde edilen maddi duran varlıklar, varlığın faydalı ömrü boyunca amortismana tabi tutulur. Ertelenmiş vergi borcu veya alacağı varlıkların ve borçların finansal tablolarda gösterilen değerleri ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenmiş vergi borcu veya alacağı, söz konusu geçici farklılıkların ortadan kalkacağı ilerideki dönemlerde geçerli olacağı öngörülen vergi oranları dikkate alınarak konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadırlar. Başlıca geçici farklar, gelir ve giderlerin finansal tablolardaki ve vergi kanunlarına göre değişik raporlama dönemlerinde muhasebeleşmesinden ve maddi ve maddi olmayan duran varlıklar ile ilgili aktifleşme ve amortisman ve itfa farklılıklarından kaynaklanmaktadır. Kira süresinin kiralanan varlığın faydalı ömründen kısa olması ve kira süresi sonunda ilgili varlığın Şirket tarafından satın alınmasının makul şekilde kesin olmadığı durumlarda, aktifte yer alan kiralanan varlık kira süresi içerisinde; kiralanan varlığın faydalı ömrünün kira süresinden kısa olması durumunda ise faydalı ömrü içinde amortismana tabi tutulur. Ertelenmiş vergi borcu veya alacağı, söz konusu geçici farklılıkların ortadan kalkacağı ilerideki dönemlerde ödenecek vergi tutarlarında yapacakları tahmin edilen artış ve azalış oranlarında ilişikteki konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadırlar. Ertelenmiş vergi alacağı, gelecek dönemlerde vergi avantajının sağlanmasının olası olduğu durumlarda ayrılır. Bu alacaktan artık yararlanılamayacağı anlaşıldığı oranda ilgili aktiften silinir. Gelir vergisi ile ilgili alınan faiz ve cezalar, gelir tablosunda niteliğine göre sınıflandırılır. Kiraya konu olan varlığın sahipliğine ilişkin risk ve getirilerin önemli bir kısmının kiralayana ait olduğu kiralama işlemleri operasyonel kiralama olarak sınıflandırılır. Faaliyet kiraları olarak yapılan ödemeler, kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile gelir tablosuna gider olarak kaydedilir. Bir anlaşmanın kiralama işlemi olup olmadığı veya kiralama işlemi içerip içermediği, ilgili anlaşmanın özüne dayandırılıp; (a) anlaşmanın gerçekleşmesinin özel bir varlığın veya varlıkların (ilgili varlık) kullanımına bağlı olup olmadığına ve (b) anlaşmanın ilgili varlığın kullanım hakkını devredip devretmediğine yönelik olarak bir değerlendirme yapılarak belirlenir. Ödemeler ile anlaşmanın gerektirdiği diğer bedeller, anlaşmanın başlangıcında veya anlaşmanın yeniden değerlendirilmesinin yapıldığı zamanda; gerçeğe uygun nispi değerlerine dayalı olarak kira ödemeleri ve diğer unsurlara ilişkin ödemeler olarak ayrılır. (k) İlişkili Taraflar Konsolide finansal tablolarda ve bu raporda, iştirakler, ortaklar, üst düzey idari personel ve Yönetim Kurulu üyeleri, aileleri ve onlar tarafından kontrol edilen veya onlara bağlı şirketler, iştirak ve ortaklıklar, ilişkili taraflar olarak kabul ve ifade edilmişlerdir. Olağan faaliyetler nedeniyle ilişkili taraflarla bazı iş ilişkilerine girilebilir. (l) Finansal Bilgilerin Bölümlere Göre Raporlanması Faaliyet bölümü, Şirket’in hasılat elde edebildiği ve harcama yaptığı işletme faaliyetlerinde bulunan, faaliyet sonuçlarının bölüme tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınması ve bölümün performansının değerlendirilmesi amacıyla Şirket Yönetimi tarafından düzenli olarak gözden geçirildiği ve hakkında ayrı finansal bilgilerin mevcut olduğu kısımdır. Şirket’in faaliyet bölümleri Turkcell, Euroasia ve Belarusian Telecom’dur. (m) Devlet Teşvik ve Yardımları Devlet bağışları, bağışların alınacağına ve Grup’un uymakla yükümlü olduğu şartları karşıladığına dair makul bir güvence olduğunda gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayda alınırlar. Maliyetlere ilişkin devlet bağışları, karşılayacakları maliyetlerle eşleştikleri ilgili dönemler boyunca tutarlı bir şekilde gelir olarak muhasebeleştirilir. Maddi duran varlıklara ilişkin devlet bağışları, ertelenmiş devlet bağışları olarak cari olmayan borçlar altına sınıflandırılır ve faydalı ömürleri üzerinden doğrusal amortisman yöntemi uygulanarak gelir tablosuna alacak kaydedilir. (n) Kurum Kazancı Üzerinden Hesaplanan Vergiler Dönem karı üzerindeki gelir vergisi yükümlülüğü, cari dönem vergisi ve ertelenmiş vergiyi içermektedir. Cari dönem yükümlülüğü, dönem kârının vergiye tabi olan kısmı üzerinden ve bilanço tarihinde geçerli olan vergi oranları ile hesaplanan vergi yükümlülüğünü içermektedir. 124 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 (o) Çalışanlara Sağlanan Faydalar/Kıdem Tazminatları Yürürlükteki kanunlara göre, Şirket, emeklilik dolayısıyla veya istifa ve iş kanununda belirtilen davranışlar dışındaki sebeplerle istihdamı sona eren çalışanlara belirli bir toplu ödeme yapmakla yükümlüdür. Söz konusu ödeme tutarları bilanço tarihi itibariyle geçerli olan kıdem tazminat tavanı esas alınarak hesaplanır. Kıdem tazminatı karşılığı, tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğacak yükümlülük tutarları bugünkü net değerine göre hesaplanarak ilişikteki konsolide finansal tablolarda yansıtılmıştır. (ö) Emeklilik Planları Emeklilik planlarına ilişkin varlıklar Şirket’in konsolide finansal tablolarından ayrı tutulmuştur. Turkcell ve bağlı ortaklıklarının emeklilik planlarına ilişkin yükümlülüğü belirli sabit katkı paylarını ödemektir. Yapılan ödemeler ilgili olduğu dönemde gider olarak kaydedilir. (p) Nakit Akım Tablosu Nakit akım tablosunda, döneme ilişkin nakit akımları işletme, yatırım ve finansman faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanır. İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımları, Şirket’in faaliyet alanına giren konulardan kaynaklanan nakit akımlarını gösterir. Şirket işletme faaliyetlerine ilişkin nakit akımlarını, net kar/zararın, gayri nakdi işlemlerin, geçmiş ya da gelecek işlemlerle ilgili nakit giriş ve çıkışları tahakkuklarının veya ertelemelerinin ve yatırım veya finansman ile ilgili nakit akımlarına ilişkin gelir veya gider kalemlerinin etkilerine göre düzeltildiği dolaylı yönteme göre gösterir. Yatırım faaliyetleriyle ilgili nakit akımları, Şirket’in yatırım faaliyetlerinde (maddi ve maddi olmayan duran varlık yatırımları ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği nakit akımlarını gösterir. Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akımları, Şirket’in finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir. Nakit akım tablosundaki nakit ve nakit benzeri değerler, kasa, alınan çekler, banka mevduatları ile diğer hazır değerler bakiyesinden faizsiz spot kredilere ait bakiyenin çıkartılması suretiyle bulunur. (r) Giderler Giderler tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilir. Satışların maliyeti ve faaliyet giderleri ilgili giderlerin oluştuğu anda kaydedilirler. Operasyonel kiralamalar kapsamında yapılan kira ödemeleri, kiralama süresince, eşit tutarlarda konsolide gelir tablosuna gider olarak yansıtılır (Notlar 28.2, 29, 31 ve 33). (s) Ticari Alacaklar Ticari alacaklar, maliyet değerlerinden kalıcı değer kayıpları düşülerek ifade edilmişlerdir. Ertelenmiş finansman geliri netleştirilmiş ticari alacaklar, orijinal fatura değerinden kayda alınan alacakların izleyen dönemlerde elde edilecek tutarlarının etkin faiz yöntemi ile iskonto edilmesi ile hesaplanır. Belirlenmiş faiz oranı olmayan kısa vadeli alacaklar, faiz tahakkuk etkisinin çok büyük olmaması durumunda, orijinal fatura değerleri üzerinden gösterilmiştir. 125 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Şirket, ticari alacaklarının tahsil edilebilirliğini dönemsel olarak takip etmekte ve geçmiş yıllardaki tahsilat oranlarını esas alarak tahsili şüpheli alacaklardan doğabilecek muhtemel zararlar için şüpheli alacak karşılığı ayırmaktadır. Şüpheli alacak tutarına karşılık ayrılmasını takiben, şüpheli alacak tutarının tamamının veya bir kısmının tahsil edilmesi durumunda, tahsil edilen tutar ayrılan şüpheli alacak karşılığından düşülerek konsolide gelir tablosu ile ilişkilendirilir. Şirket’in risk yönetim politikaları, Şirket’in karşılaştığı riskleri tespit ve analiz etmek, uygun risk limitleri ve kontrolleri belirleyerek bu limitlere bağlılığını gözlemlemek üzere kurulmuştur. Risk yönetim politika ve sistemleri, Şirket’in faaliyetleri ve piyasa koşullarındaki değişimleri yansıtacak şekilde sürekli gözden geçirilmektedir. (ş) Ticari ve Diğer Finansal Yükümlülükler Ticari ve diğer finansal yükümlülükler maliyet değerlerinden, vade farkları düşülerek gösterilmektedir. Ertelenmiş finansman gideri netleştirilmiş ticari borçlar, orijinal fatura değerinden kayda alınan borçların izleyen dönemlerde elde edilecek tutarlarının etkin faiz yöntemi ile iskonto edilmesi ile hesaplanır. (t) Finansal Borçlar Finansal borçlar, alındıkları tarihlerde, alınan kredi tutarından işlem masrafları çıkartıldıktan sonraki değerleri ile kaydedilir. Finansal borçlar, sonradan etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyet değeri üzerinden gösterilir. İşlem masrafları düşüldükten sonra kalan tutar ile iskonto edilmiş maliyet değeri arasındaki fark, gelir tablosuna kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak yansıtılır. Finansal borçlardan kaynaklanan finansman maliyetleri, özellikli varlıkların iktisabı ve inşası ile ilişkilendirildikleri takdirde, özellikli varlıkların maliyet bedeline dahil edilebilirler. (u) Abone Elde Etmek İçin Peşin Ödenen Giderler Şirket aşağıdaki kriterlerin karşılandığı durumlarda abone elde etmek ile doğrudan ilişkilendirilebilir giderlerini aktifleştirir: • Aktifleştirilen giderlerin güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi • Aboneyi belirli bir süre boyunca bağlayan bir kontratın bulunması • Aktifleştirilen giderlerin abonelik sözleşmesi ile ilgili hasılat aracılığıyla geri kazanılabilir olması ya da abonenin kontrat süresinden önce aboneliğini sonlandırması durumunda cayma bedelinin tahsil edilebilmesi. Aktifleştirilen abone elde etme giderleri abonelik sözleşmesinin asgari süresi boyunca doğrusal yöntem ile itfa edilir. Diğer durumlarda katlanılan abone elde etme giderleri gelir tablosuna kaydedilir. (ü) Finansal Risk Yönetimi Şirket uygulaması, merkezi olarak yönetilen Grubun ihtiyaçlarının, önceden belirlenen Borç/Sermaye oranları doğrultusunda, sermaye artırımı ve/ veya kredilendirme yolu ile karşılanmasını öngörmektedir. Tüm Grup şirketleri, Yönetim Kurul’larında onaylanan iş planlarındaki nakit ihtiyaçlarını, merkezi yönetimin yönlendirmesi ile kredi kullanımı veya sermaye artırımıyla karşılar. Şirket, Grubun finansman ihtiyaçlarına ve piyasa öngörülerine göre uzun ve kısa vadeli borçlanmaktadır. Borçlanma ürünleri, temel ticari banka kredilerinden Export Credit Agency kredilerine kadar bir yelpazede yer almakta ve kaynak çeşitliliğini korumak adına zaman zaman farklı sermaye piyasası ürünleri de değerlendirilmektedir. Tüm borçlanma işlemlerinde Şirket’in kredi notlarının negatif yönde etkilenmemesi ve temel finansal borçlanma rasyoları değerlendirilmekte ve gözetilmektedir. Şirket finansal araçların kullanımından dolayı aşağıdaki risklere maruz kalmaktadır: • Kredi riski • Likidite riski • Piyasa riski Bu not, Şirket’in maruz kaldığı yukarıdaki her bir riskin değerlendirilmesi ve yönetilmesi ile ilgili hedefleri, politikaları ve süreçleri ve Şirket’in sermaye yönetimi hakkında bilgi vermektedir. Bahsi geçen risklere ilişkin analizler Not 38’de verilmiştir. 2009 yılında döviz kurlarındaki hareketliliğe rağmen hem küresel piyasalardaki hem de lokal politikadaki pozitif gelişmeler döviz kurlarını olumlu şekilde etkilemiştir. 2009 yılının ikinci yarısında, gelişmekte olan piyasaların para birimleri olumlu küresel risk algılaması ile güçlenmiştir. TL’nin 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle 31 Aralık 2008’e göre ABD Doları karşısında değer kazancı %0,4 ve Avro karşısında değer kaybı %0,9 iken 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle 31 Aralık 2009’a göre ABD Doları karşısında değer kaybı %2,7 ve Avro karşısında değer kazancı %5,1 olmuştur. HRV’nin ABD Doları karşısındaki değer kaybı, 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle 31 Aralık 2008’e göre %3,7 iken 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle 31 Aralık 2009’a göre değer kazancı %0,3 olmuştur. BYR’nin ABD Doları karşısındaki değer kaybı, 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle 31 Aralık 2008’e göre %30,1 iken 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle 31 Aralık 2009’a göre değer kaybı %4,8 olmuştur. Şirket’in döviz kuru duyarlılığı ile ilgili ek bilgiler, Not 38’de yer almaktadır. Kredi riski Bir müşterinin ya da karşı tarafın finansal enstrümanlarla ilgili sözleşmenin şartlarını yerine getirememesinden kaynaklanmakta olup Şirket’in alacakları ve finansal yatırımlarından doğabilecek finansal zararlar kredi riskini oluşturmaktadır. Şirket Yönetimi’nin kredi riskini gözlemlemek için mevcut bir kredi risk politikası bulunmaktadır. Şirket finansal varlıklarına karşılık teminat alabilmektedir. Ayrıca, Şirket belli projeler ve sözleşmeler için ilişkili olmayan taraflardan gerekli olması durumunda teminat mektubu talep etmekte ve finansman sağlamak amacıyla verdiği krediler için ipotek talep edebilmektedir. Şirket, abonelerden alacaklardan kaynaklanan kredi riskini gözlemleyebilmek için, aboneleri bireysel veya kurumsal olarak, ödeme vadeleri ve Şirket’in tahsilatta daha önce yaşadığı finansal zorluklar ve yaşlandırma profillerini göz önünde bulundurarak gruplara ayırmaktadır. Ticari alacaklar ve tahakkuk eden hizmet gelirlerinin büyük bir kısmı abonelerden alacaklarla ilişkilidir. Şirket’in ticari alacaklarındaki kredi riski büyük oranda faturalı müşterilerinin kişisel ödeme özelliklerinden kaynaklanmaktadır. Yatırımlar, sadece likiditesi yüksek finansal enstrümanlarda ya da kredi derecesi Şirket’in kredi derecesine eşit ya da daha yüksek olan taraflarla yapılabilmektedir. Tahsilat yapılan bazı bankaların kredi dereceleri belirlenmemiş ya da derecelerinin Şirket’in kredi derecesinden düşük olması durumunda Şirket, karşı tarafın ödenmiş sermaye ve sermaye yeterlilik oranlarını kontrol etmektedir. Türev ve benzeri enstrümanlarla ilgili işlemler Şirket’in sözleşme imzaladığı ve kredi dereceleri yeterli olan taraflarla yapılmaktadır. Raporlama tarihi itibariyle, Şirket’in belirli bir taraftan önemli bir kredi riski bulunmamaktadır. Şirket’in maruz kaldığı azami kredi riski, türev enstrümanlar dahil olmak üzere finansal varlıkların tümünün Not 38’de bilançoda kayıtlı değerleriyle gösterilmesiyle yansıtılmıştır. Şirket ticari alacaklar bakiyesi için, tahmini uğradığı zararı göstermek amacıyla şüpheli alacak karşılığı ayırmaktadır. Bu karşılık, ticari ve diğer alacaklarından kaynaklanan olası tahsilat problemleri ve geçmiş deneyimleri göz önünde bulundurularak hesaplanmıştır. Likidite riski Likidite riski Şirket’in ileri tarihlerdeki finansal yükümlülüklerini karşılayamaması riskidir. Şirket’in likidite riski, mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin normal koşullarda ya da kriz durumlarında fonlanabilmesi için çeşitli finansal kuruluşlardan Şirket’i zarara uğratmayacak ya da itibarını zedelemeyecek şekilde yeterli finansman olanakları temin edilerek yönetilmektedir. Piyasa riski Piyasa riski; döviz kurları, faiz oranları ya da menkul kıymetler piyasalarında işlem gören enstrümanların fiyatları gibi para piyasasındaki değişikliklerin Şirket’in gelirinin ya da sahip olduğu finansal varlıkların değerinin değişmesi riskidir. Piyasa riski yönetimi, piyasa riskine maruz kalmayı kabul edilebilir sınırlar dahilinde kontrol ederken, risk getirisini optimize etmeyi amaçlamaktadır. Şirket’in risk yönetim sürecinin kurulması ve takibi konusundaki tüm sorumluluk Şirket Yönetimi’ne aittir. 126 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 127 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (i) Döviz kuru riski Şirket, yabancı para birimleri üzerinden olan, uluslararası dolaşım gelirleri ve giderleri, bazı operasyonel giderler, şebeke maliyetleri gibi çeşitli gelir ve gider kalemleri ve bunlardan doğan yabancı para borç, alacak ve finansal borçlar ve Belarusian Telecom iktisabına ilişkin ertelenen ödemeler ve kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonuyla ilişkili finansal yükümlülükler sebebiyle döviz kuru riskine maruz kalmaktadır. Şirket’in işlemlerini gerçekleştirdiği diğer para birimlerinin büyük çoğunluğu ABD Doları, Avro ve İsveç Kronu’ndan oluşmaktadır. Bu değişiklik UMS 8 “Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerinde Değişiklikler ve Hatalar” uyarınca muhasebe tahminlerinde değişiklikler olarak muhasebeleştirilmiştir. Yapılan değerlendirme sonucu şüpheli alacak karşılığının kararlaştırılması tahmininde yapılan bu değişiklik şüpheli alacak karşılığı gideri üzerinde aşağıda belirtilen etkiyi oluşturmuştur: Şirket, döviz kurlarındaki dalgalanmalardan doğan riski kontrol altına almak amacıyla çeşitli “forward” (vadeli sözleşme) ve opsiyon sözleşmelerine taraf olmaktadır. Vadeli döviz işlemleri sözleşmeleri gerektiği durumlarda vade tarihlerinde tekrar yenilenmektedir. Şirket’in özkaynak yöntemine göre değerlenen iştiraki Fintur’daki yatırımının ve Ukrayna, Belarus, Azerbaycan ve Almanya’da bulunan bağlı ortaklıklarının net aktiflerinden doğan döviz kuru riski Şirket tarafından yönetilmemektedir. (ii) Faiz oranı riski Faiz oranı riski finansal varlık ve yükümlülüklerden kaynaklanmaktadır. Grup’un finansal yükümlülükleri çoğunlukla değişken faiz oranlı kredilerden oluşmaktadır. Türev finansal araçların kullanımı, Grup’un risk yönetim stratejisine uygun olarak türev finansal araçların kullanımı ile ilgili hazırlanan yazılı ilkelerin Yönetim Kurulu tarafından onaylandığı Grup politikası doğrultusunda yönetilmektedir. Grup, 31 Aralık 2010 itibariyle faiz oranı riskini dengelemek için herhangi bir türev enstrüman kullanmamıştır. 2.5 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları Konsolide finansal tabloların UMSK tarafından yayınlanan UFRS’ye uygun olarak hazırlanması, Şirket Yönetimi’nin muhasebe politikalarının uygulanmasını ve raporlanan varlık, yükümlülük, gelir ve gider kalemlerini etkileyecek bir takım değerlendirme, tahmin ve varsayımlar yapmasını gerektirir. Ancak fiili sonuçlar yapılan tahminlerden farklı gerçekleşebilir. Tahmin ve varsayımlar belirli aralıklarla gözden geçirilir. Muhasebe tahminlerindeki değişikliklerden kaynaklanan etkiler, cari dönemde ve bu tahminden etkilenebilecek ileriki dönemlerde dikkate alınır. Şirket’in konsolide finansal tablolarına önemli etkisi olan koşullu varlık ve yükümlülüklerle ilgili tahmin, belirsizlik ve önemli değerlendirmelere ilişkin muhasebe politikalarının uygulanmasına ilişkin bilgiler Not 22’de verilmiştir. Şüpheli alacaklar, amortismana tabi varlıkların gelecekteki ekonomik faydalarının beklenen tüketim tutarları ve ekonomik ömürleri, komisyon geliri, gelir ve vergi gideri ile ilgili muhasebe tahmin ve değerlendirmelerinin detaylı analizi aşağıda verilmiştir. Şirket’in muhasebe politikalarının uygulanmasıyla ilgili önemli muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları aşağıda özetlenmiştir: Şüpheli ticari alacak karşılığı Şirket, şüpheli alacak karşılığının belirlenmesinde kullandığı muhasebe tahminlerinde sene içerisinde değişikliğe gitmiştir. Değişiklikten önce, şüpheli alacak karşılıklarının hesaplanması; alacakların hacmi, geçmiş tahsilat trendleri ve genel ekonomik koşullarla ilgili değerlendirmelere dayanmaktaydı. Değişen muhasebe tahmini ile Şirket, müşterilerinin ve abonelerinin gerekli ödemeleri yapamamasından kaynaklanan tahmini kayıpları için şüpheli alacak karşılığı ayırmaktadır. Şirket şüpheli alacak karşılığını ticari ve diğer alacakların yaşlandırmasına göre bu alacakların tahsil edilebilirliğine, geçmiş tahsilat eğilimlerine ve genel ekonomik koşullara dayanarak hesaplamaktadır. Karşılık, dönemsel olarak revize edilmektedir. Ticari ve diğer alacaklar için hesaplanan karşılık gideri, alacağın içerisinde yer aldığı yaşlandırma grubu için belirlenmiş olan ve alacaklar yaşlandıkça artan yüzdeler üzerinden hesaplanmaktadır. 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren hesap dönemine ait şüpheli alacak karşılığı gideri Önceki muhasebe tahmini Revize muhasebe tahmini Etki 191.609 189.117 2.492 Muhasebe tahminindeki değişikliğin gelecek dönemlere ilişkin etkisinin tahmininin mümkün olmamasından dolayı bu etki dipnotlarda verilmemiştir. Varlıkların faydalı ömürleri Şirket’in varlıklarının faydalı ekonomik ömürleri, varlığın iktisap tarihinde Şirket Yönetimi tarafından belirlenir ve düzenli olarak uygunluğu açısından gözden geçirilir. Şirket, bir varlığın faydalı ömrünü o varlığın tahmini faydasını göz önünde bulundurarak belirler. Bu değerlendirme, Şirket’in benzer varlıklarla ilgili deneyimlerine dayanır. Bir varlığın faydalı ömrü belirlenirken, Şirket ayrıca piyasadaki değişimler veya gelişmeler sonucu varlıkların teknik ve/veya ticari olarak kullanılamaz hale gelmesi durumunu da gözönünde bulundurur. Lisans’ın faydalı ömrü ise lisans sözleşmesinin geçerlilik süresine bağlıdır. UMS 16 “Maddi Duran Varlıklar” ve UMS 38 “Maddi Olmayan Duran Varlıklar” kapsamında, bir varlığın kalıntı değeri ve yararlı ömrü en azından her hesap dönemi sonunda gözden geçirilerek, beklentilerin önceki tahminlerden farklı olması durumunda, değişiklik(ler) UMS 8 “Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerindeki Değişikler ve Hatalar” uyarınca muhasebe tahmininde değişiklik olarak muhasebeleştirilir. Varlıkların ekonomik ömürlerinin yıllık olarak gözden geçirilmesi kapsamında, Grup mevcut teknolojik ve ekonomik koşullarını ve güncel iş planlarını dikkate alarak gerekli değerlendirmeyi yapmıştır. Yapılan değerlendirme sonucu ekonomik ömürlerde meydana gelen değişiklikler, amortisman ve itfa payları üzerinde ileriye dönük olarak aşağıda belirtilen etkileri oluşturmuştur. 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren hesap dönemine ait amortisman ve itfa giderleri Önceki muhasebetahmini Revize muhasebetahmini Etki 1.142.509 1.130.657 11.852 Muhasebe tahminindeki değişikliğin gelecek dönemlere ilişkin etkisinin tahmininin mümkün olmamasından dolayı bu etki dipnotlarda verilmemiştir. Belarusian Telecom, iktisap tarihi olan 26 Ağustos 2008 tarihinden başlamak üzere 10 yıllık özel GSM ve UMTS hizmetleri lisansına sahiptir. Ayrıca lisans süresinin cüzi bir bedel karşılığında ek olarak 10 yıl daha uzatılması taahhüt edilmiş ve imza altına alınmıştır. Konsolide finansal tablolarda itfa tutarı lisansın süresinin uzatılacağı varsayımına göre kaydedilmiştir. Komisyon gelirleri Komisyon ücretleri, sabit ihtimalli şans oyunları işlemlerinde İnteltek’in işletmeci değil aracı olarak yer aldığı hizmetlerle ilgilidir. Nisan 2009’da UMS 18’in ekine, aracı ve işletmecinin ayrımına ilişkin düzenleme getirilmiştir. Bu düzenlemeye göre; Şirket Yönetimi aracı ve işletmecinin ayrımında aşağıda belirtilen hususları dikkate almıştır: • Şirket oyunların yerine getirilmesinin sorumluluğunu üzerine almaz. • Şirket son müşteriden tahsilat yapmaz ve böylelikle herhangi bir kredi riski taşımaz. • Şirket toplam ciro üzerinden belirli bir yüzde alır. 128 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 129 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Gelirin muhasebeleşmesi Birden fazla unsur içeren sözleşmelerde, paket içindeki her unsur, makul değerlerinin güvenilir bir şekilde ölçülebildiği ve müşteriye ayrı bir değer arz ettiği durumda birbirinden ayrıştırılabilen, ayrı kısımlar olarak değerlendirilir ve her birinin hasılat unsurlarının gerçekleşmiş olması şartıyla ayrı ayrı muhasebeleştirilir. Paketten elde edilen toplam bedel, paket içindeki unsurların makul değerleri nispetinde ürün ve hizmetlere dağıtılarak hasılat kaydedilir. Paketteki unsurlar ayrıştırılamadığı durumda, paket bir bütün olarak muhasebeleştirilir. (iii) Finansal Yatırımlar Vadeye kadar elde tutulacak, alım satım amaçlı ve satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değerleri borsada kote edilmiş satış fiyatlarına dayanarak ya da tezgah üstü olarak adlandırılan borsada kote edilmemiş piyasada işlem gören değerleri baz alınarak belirlenmektedir. Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıkların gerçeğe uygun değeri dipnotlarda bilgilendirme amaçlı sunulmuştur. Şirket’in muhasebe politikasına göre, abonelere verilen bedava kullanım haklarından bilanço tarihi itibariyle kullanılmamış kısmı ertelenmiş gelir olarak dikkate alınmaktadır. Şirket’in bunun dışında UFRYK 13 kapsamına giren herhangi bir müşteri bağlılık programı bulunmamaktadır. Vergi gideri Vergi kuruluşları ile ilgili herhangi bir uzlaşmazlık olması durumunda, ilgili mercilerden karar gelene kadar ya da yasal süreç sonuna kadar vergi hesaplama yöntemi tam olarak belirlenemeyen kalemler için vergi gideri hesaplanması, tahmin ve değerlendirmeler yapılmasını gerektirir. (v) Türevler Vadeli döviz alım, satım ve opsiyon sözleşmelerinin gerçeğe uygun değerleri eğer mümkünse kote edilmiş piyasa değerlerine göre belirlenmektedir. Kote edilmiş piyasa değerleri mevcut değilse gerçeğe uygun değer, vadeli döviz alım satım kontratına konu olan vadeli fiyat ile bilanço tarihi itibariyle mevcut olan vadeli alıma ya da satıma konu olan kontratların vadeli fiyatlarının arasındaki farkın bilanço tarihine risksiz yatırımların getirisi olan faiz oranıyla indirgenmesiyle ya da opsiyon fiyatlama modelleri kullanılarak belirlenmektedir. Konsolide finansal tabloların hazırlanması sürecinin bir parçası olarak, Şirket operasyon sürdürülen her bir ülke için vergi tahmin etmekle yükümlüdür. Bu süreç, cari vergi giderlerini, ertelenmiş gelir ve tahakkuklar gibi raporlama amacıyla yapılan düzeltme işlemlerinden hesaplanan geçici zamanlama farklarının değerlendirerek ertelenmiş vergi varlığını veya yükümlülüğünü tahmin etmeyi içermektedir. Şirket Yönetimi ertelenmiş vergi varlıklarını gelecekteki vergilendirilebilir gelirden tazmin edebileceği veya indirebileceği durumlarda kaydeder. (vi) Türev olmayan finansal yükümlülükler Dipnotlarda bilgilendirme amacıyla sunulan gerçeğe uygun değerler, gelecekte ortaya çıkacak ana para ve faizlerle ilgili nakit akımların piyasa faiz oranıyla bilanço tarihine indirgenmesiyle belirlenmektedir. Finansal kiralama yükümlülükleriyle ilgili gerçeğe uygun değerler, benzer finansal kiralama sözleşmelerindeki faizler baz alınarak belirlenmektedir. Ertelenmiş vergi alacağı, gelecek dönemlerde vergi avantajının sağlanmasının olası olduğu durumlarda ayrılır. Bu nedenle ertelenmiş vergi alacağının ayrılması, gelecek dönemlerdeki finansal performansın tahmin edilmesine bağlıdır. (vii) Kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonuna konu olan finansal yükümlülükler Şirket, kontrol gücü olmayan paylara ait hisse satış opsiyonuna ilişkin finansal yükümlülüğün ifa edilmesi muhtemel değerini, satış opsiyonuna konu olacak tutarın bilanço tarihi itibariyle indirgenmiş değeri olarak belirlemektedir. Satış opsiyonuna konu olan kontrol gücü olmayan payların değeri, hisse alım satım sözleşmesine göre tespit edilmiş olan indirgenmiş nakit akım ve karşılaştırılabilir piyasa çarpanları yöntemlerinin basit ortalaması alınarak bulunan değerin bilanço tarihine indirgenmesiyle belirlenmiştir. 2.6 Gerçeğe Uygun Değerlerin Belirlenmesi Şirket, bir kısım muhasebe politikaları ve dipnotlarda yaptığı açıklamalar uyarınca finansal ve finansal olmayan varlıkların ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerlerini belirlemektedir. Gerçeğe uygun değerler, finansal ve finansal olmayan varlıkların ve yükümlülüklerin finansal tablolardaki değerlerinin bulunması ve/veya dipnotlarda yapılan açıklamalar için aşağıda belirtilen yöntemler kullanılarak belirlenmiştir. Gerekli olması durumunda gerçeğe uygun değerler belirlenirken kullanılan varsayımlar ilgili dipnotlarda açıklanmıştır. (i) Maddi duran varlıklar İktisaplarda ortaya çıkan maddi duran varlıkların gerçeğe uygun değerleri belirlenirken, piyasa değerleri kullanılmıştır. Maddi duran varlıkların makul değeri, değerleme tarihinde hazır bir alıcının ve satıcının makul piyasa koşullarında her iki tarafında bilgili, basiretli ve zorlama olmadan maddi duran varlığı el değiştirmelerinde ortaya çıkan değeridir. Maddi duran varlıkların makul değeri benzer varlıklar için kote edilmiş piyasa değerleri esas alınarak belirlenmiştir. (ii) Maddi olmayan duran varlıklar Superonline iktisabında ortaya çıkan markanın makul değeri, Superonline markasına sahip olmanın sonucu olan telif ücreti ödemekten kaçınmanın maliyetinin iktisap tarihine indirgenmesiyle belirlenmiştir. Aynı şekilde, Superonline iktisabında ortaya çıkan müşteri listesiyle ilgili hakların gerçeğe uygun değeri çoklu dönem artık kazanç yöntemine uygun olarak değerlemeye konu olan nakit akımlarından, müşteri listesiyle ilgili olan diğer varlıkların makul getirisinin düşülmesiyle tespit edilmiştir. Belarusian Telecom iktisabında ortaya çıkan kontrata dayalı vergi muafiyetinin gerçeğe uygun değeri, artık nakit akım (maliyet tasarrufu) yöntemine göre belirlenmiştir. Aynı şekilde, Belarusian Telecom mobil telefon lisansının gerçeğe uygun değeri lisans değerlemede yaygın olarak kullanılan yöntemlerden olan Greenfield yöntemine göre belirlenmiştir. Diğer maddi olmayan duran varlıkların gerçeğe uygun değeri ilgili varlığın kullanımı ve ileride satışı sonucu elde edilecek indirgenmiş nakit akım tekniklerinin kullanılmasıyla tayin edilmiştir. 130 (iv) Ticari ve diğer alacaklar / ilişkili taraflardan alacaklar Ticari, diğer ve ilişkili taraflardan alacakların gerçeğe uygun değerleri gelecekteki nakit akımlarının bugünkü değerlerinin piyasa faiziyle bilanço tarihine indirgenmesiyle belirlenmektedir. Turkcell Faaliyet Raporu 2010 2.7 Yeni Muhasebe Standartları ve Yorumlar Aşağıdaki yeni ve güncellenmiş standartlar ve yorumlar Grup tarafından uygulanmış ve ekli konsolide finansal tablolarda raporlanan tutarlara ve yapılan açıklamalara etkisi olmuştur. Ekli konsolide finansal tablolarda uygulanmış fakat raporlanan tutarlar üzerinde etkisi olmayan diğer standart ve yorumların detayları da ayrıca bu bölümün ilerleyen kısımlarında açıklanmıştır. a) Grup’un sunum ve dipnot açıklamalarını etkilemeyen yeni ve revize edilmiş standartlar UFRS 5, “Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler” Standardındaki Değişiklikler (2009 yılında yayınlanan UFRS’lerde Yapılan İyileştirmeler’in bir kısmı olarak): UFRS 5 standardına yapılan değişiklikler, satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılan duran varlıklar (veya elden çıkarılacak varlık grupları) veya durdurulan faaliyetlere ilişkin açıklamaların sadece bu standartta ele alındığına dair açıklık getirmektedir. Diğer UFRS’lerin açıklamaya yönelik hükümleri, aşağıdaki özellikleri taşımadıkça, bu tür varlıklar (veya varlık grupları) için geçerlilik arz etmemektedir: a)İlgili açıklamalar, satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılan duran varlıklara (veya elden çıkarılacak varlık gruplarına) veya durdurulan faaliyetlere ilişkin özel hükümler içermekte veya b)Bu açıklamalar, elden çıkarılacak varlık grubunda yer almakla birlikte ölçüm hükümleri açısından UFRS 5 kapsamında bulunmayan varlık ve borçların ölçümüne ilişkin olup, finansal tablolarda yer verilen diğer dipnotlarda bu tür bir açıklama bulunmamaktadır. Grup’un konsolide finansal tablolarında bu kapsamda varlık olmaması sebebiyle dipnotlarda herhangi bir güncelleme yapılmamıştır. UMS 7, “Nakit Akım Tablosu” (2009 yılında yayınlanan UFRS’lerde Yapılan İyileştirmeler’in bir kısmı olarak) 131 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) UMS 7 standardında yapılan değişiklikler, yalnızca bilançoda varlık olarak muhasebeleştirilen harcamaların yatırım faaliyetlerinden elde edilen nakit akımları olarak sınıflandırılabileceğini belirtir. UMS 7’deki bu değişikliğin uygulanması, UMS 38, “Maddi Olmayan Duran Varlıklar” standardında belirtilen aktifleştirme kriterlerini karşılayamayan geliştirme giderlerinin nakit çıkışlardaki sınıflamasını değiştirmiştir. UFRYK 18, “Müşterilerden Varlık Transferi”, 1 Temmuz 2009 tarihinde ya da bu tarihten sonra transfer edilen varlıklar için geçerlidir. Grup, müşterilerinden transfer ettiği varlıklara ilişkin hasılat kayıtları için bu yorumu uygulamaktadır. Grup aktifleştirme kriterlerini karşılayamayan geliştirme harcamalarını önceki dönemlerde de nakit akım tablosunda işletme faaliyetleri içerisinde gösterdiğinden bu değişikliğin finansal tablolara bir etkisi olmamıştır. c) 2010 yılından itibaren geçerli olup, Grup’un faaliyetleriyle ilgili olmayan standartlar, mevcut standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar Aşağıdaki yeni ve güncellenmiş standartlar ve yorumlar Grup tarafından uygulanmıştır. Bu yeni ve güncellenmiş standartlar ve yorumların uygulanmasının ekli konsolide finansal tablolarda cari ve geçmiş dönemlerde raporlanan tutarlara ve yapılan açıklamalara etkisi olmamış ancak gelecek dönemlerde gerçekleşecek işlem ve düzenlemelerin muhasebeleştirilmesini üzerinde etkileyebilecektir. b) Grup’un finansal performansını ve/veya bilançosunu etkileyen yeni ve revize edilmiş standartlar UFRS 3 (2008), İşletme Birleşmeleri ve UMS 27 (2008), Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar: UFRS 3 (revize), “İşletme Birleşmeleri” ve UMS 27, “Konsolide ve Konsolide Olmayan Finansal Tablolar”, UMS 28, “İştiraklerdeki Yatırımlar” ve UMS 31, “İş Ortaklıklarındaki Paylar” standartlarındaki değişiklikler, ileriye dönük olarak 1 Temmuz 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan finansal dönemlerde meydana gelen işletme birleşmeleri için geçerlidir. Yeni standartlar ile mevcut standartlardaki değişikliklerin uygulanmasının başlıca etkileri aşağıdaki gibidir: a) önceden “azınlık payları” olarak ifade edilen kontrol gücü olmayan payların gerçeğe uygun değer ile veya kontrol gücü olmayan payların edinilen işletmenin tanımlanabilir net varlıklarının gerçeğe uygun değerdeki payı ile değerlenmesinin her işlem bazında ölçümüne izin vermesi, b) koşullu bedele ilişkin muhasebeleştirme ve sonraki muhasebe işlemlerine ilişkin şartların değişmesi, c) edinim ile ilgili maliyetlerin işletme birleşmelerinden ayrı olarak muhasebeleştirme gerekliliği ve bunun sonucunda bu tür maliyetlerin genellikle oluştukları dönemde gider olarak kaydedilmesi, d) aşamalı satın alım işlemlerinde, önceden elde tutulan payların satın alım tarihinde gerçeğe uygun değerinden ölçülmesi ve yeniden değerleme sonrasında ortaya çıkan kazanç ya da zararın, gelir tablosunda muhasebeleştirilmesi. UMS 27 (2008) standardı Grup’un bağlı ortaklıklarındaki sermaye payında değişikliklere ilişkin muhasebe politikalarına açıklık getirmiştir. Yeniden düzenlenen bu Standardın, özellikle, Grup’un bağlı ortaklıklarındaki sermaye payında kontrol kaybına neden olmayan değişiklikler ile ilgili muhasebe politikalarına açıklık getirmiştir. UMS 27 (2008) standardı uyarınca tüm artış ve azalışların özkaynak içinde muhasebeleştirilmesi ve şerefiye ya da kar/zarar üzerinde bir etkisinin olmaması gerekmektedir. Bir bağlı ortaklığın bir işlem, olay ya da bir başka neden sonucu kontrolünün kaybedilmesi durumunda Grup, bu Standart uyarınca tüm varlıklarını, yükümlülüklerini ve kontrol gücü olmayan paylarını defter değerleriyle bilanço dışı bırakmalı ve karşılığında alınan bedeli gerçeğe uygun değeri üzerinden muhasebeleştirmelidir. İlgili bağlı ortaklıkta kalan pay, kontrolün kaybedildiği tarihteki gerçeğe uygun değer üzerinden muhasebeleştirilmelidir. Aradaki fark, kazanç ya da zarar olarak kar/zarar içinde gösterilmelidir. Muhasebe politikalarındaki bu değişiklikler, ilgili geçiş hükümlerine uygun olarak 1 Ocak 2010 tarihi itibarıyla uygulanmaya başlanmıştır. Kontrol gücü olmayan payların özkaynakları eksi bakiye verdiğinden, UMS 27 (revize) standardı uyarınca net dönem zararı içindeki 72.206 TL tutar kontrol gücü olmayan paylar içinde muhasebeleştirilmiştir. Kontrol gücünün kaybedilmesi sonrasında işletmede pay kalması gibi bir işlem bulunmamaktadır; kontrol gücü olmayan paylarla ilişkili herhangi bir işlem bulunmamaktadır. UMS 28 (2008), “İştiraklerdeki Yatırımlar” UMS 28’e yapılan değişiklikler neticesinde, bir iştirak üzerindeki önemli etki kaybedildiğinde, Grup kalan payını, gerçeğe uygun değeriyle hesaplar. Gerçeğe uygun değer ile kayıtlı değer arasındaki fark kar/zarar içinde muhasebeleştirilir. 2010 yılında yayınlanan UFRS’lerde Yapılan İyileştirmeler’in bir bölümünde, yatırımcının bir iştirak üzerinde önemli etkisini kaybettiği işlemlerle ilgili UMS 28 (2008) standardındaki değişikliklerin ileriye dönük olarak uygulanacağına açıklık getirilmiştir. Grup, 2010 yılında yayınlanan UFRS’lerde Yapılan İyileştirmeler’in bir kısmı olarak UMS 28 (2008) standardında yapılan değişiklikleri erken uygulamayı seçmiştir. Önemli etkinin kaybedilmesi sonrasında işletmede pay kalması gibi bir işlem bulunmamaktadır; iştiraklerdeki paylarla ilişkili herhangi bir işlem bulunmamaktadır. 132 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 UFRYK 17, “Nakit Dışı Varlıkların Hissedarlara Dağıtımı”, 1 Temmuz 2009 tarihinde ya da bu tarihten sonra başlayan finansal dönemler için geçerlidir. Grup nakit olmayan türde herhangi bir varlık dağıtımında bulunmadığı için, bu yorumu uygulamamaktadır. “UFRS’nin İlk Olarak Uygulanması - Diğer İstisnai Durumlar” (UFRS 1’deki değişiklik), Temmuz 2009 tarihinde yayınlanmıştır. Bu değişikliklerin 1 Ocak 2010 tarihinde ya da bu tarihten sonra başlayan finansal dönemler için uygulanması zorunludur. Grup, UFRS’yi ilk defa uygulamadığı için bu yorumu uygulamamaktadır. UFRS 2, “Hisse Bazlı Ödemeler - Grup’un nakit olarak ödediği hisse bazlı anlaşmalar”, 1 Ocak 2010 tarihinde ya da bu tarihten sonra başlayan finansal dönemler için geçerlidir. Grup’un hisse bazlı ödeme planı olmadığı için bu yorumu uygulamamaktadır. UFRS 5, “Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler” standardında yapılan değişiklikler, bir işletmenin sahip olduğu bir bağlı ortaklığa ait çoğunluk hisselerini satmayı planladığı durumda yapması gereken açıklamaları belirtir. Bir bağlı ortaklığın satış amacıyla elde tutulması durumunda bu bağlı ortaklığa ait tüm varlık ve yükümlülükler, işletmenin satış sonrasında bağlı ortaklıkta kontrol gücü olmayan hisselere sahip olması durumunda bile, UFRS 5 standardı kapsamında sınıflandırılmalıdır. Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ile ilgili olarak 2009 yılında yapılan iyileştirmeler, Nisan 2009 tarihinde yayınlanmıştır. İyileştirmeler aşağıda açıklanan standartlar ve yorumları kapsamaktadır: UFRS 2, “Hisse Bazlı Ödemeler”, UFRS 5, “Satış Amacıyla Elde Tutulan Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler”, UFRS 8, “Faaliyet Bölümleri”, UMS 1, “Finansal Tabloların Sunumu”, UMS 7, “Nakit Akım Tablosu”, UMS 17, “Finansal Kiralamalar”, UMS 18, “Hasılat”, UMS 36, “Varlıklarda Değer Düşüklüğü”, UMS 38, “Maddi Olmayan Duran Varlıklar”, UMS 39, “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçüm”, UFRYK 9, “Saklı Türev Araçlarının Yeniden Değerlendirilmesi”, UFRYK 16, “Yurtdışındaki İşletmede Bulunan Net Yatırımın Finansal Riskten Korunması”. Bu iyileştirmelerin yürürlülük tarihi her bir standart için ayrı olup, çoğu 1 Ocak 2010 tarihi itibariyle geçerlidir. d) Henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulaması benimsenmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar UFRS 1 (değişiklikler), “UFRS’nin İlk Olarak Uygulanması - Diğer İstisnai Durumlar” 1 Temmuz 2010 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemler için geçerli olan UFRS 1 standardındaki değişiklikler, UFRS 7 gerçeğe uygun değer açıklamalarının karşılaştırmalı sunumu açısından UFRS’leri ilk kullanan işletmelere sınırlı muafiyet getirmektedir. 20 Aralık 2010 tarihinde ise UFRS 1’e, UFRS standartlarını ilk kez uygulayacak olan finansal tablo hazırlayıcılarına UFRS’ye geçiş dönemi öncesinde ortaya çıkan işlemlerin yeniden yapılandırılmasında kolaylık sağlanması ve ilk kez UFRS’ye göre finansal tablo hazırlayan ve sunan şirketlerden yüksek enflasyonist ortamdan yeni çıkanları için açıklayıcı bilgi sağlamak amacıyla ilave değişiklikler getirilmiştir. Bu değişiklikler 1 Temmuz 2011 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemler için geçerli olacaktır. Grup halihazırda UFRS’ye uygun finansal tablo hazırladığından bu değişiklikler Grup için geçerli değildir. 133 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) UFRS 7, “Finansal Araçlar: Açıklamalar” UFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar standardı bilanço dışı faaliyetler ile ilgili yapılan kapsamlı inceleme çalışmalarının bir parçası olarak Ekim 2010 tarihinde değiştirilmiştir. Bu değişiklikler, finansal tablo kullanıcılarının finansal varlıklara ilişkin devir işlemlerini ve devri gerçekleştiren işletmede kalan risklerin yaratabileceği etkileri anlamasına yardımcı olacaktır. Ayrıca bu değişiklikler uyarınca, oransız devir işlemlerinin raporlama dönemi sonunda gerçekleştirilmesi halinde daha fazla açıklama yapılması gerekmektedir. Bu değişiklikler 1 Temmuz 2011 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemler için geçerli olacaktır. Grup, bu standardın uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir. Mayıs 2010, Yıllık İyileştirmeler UMSK, yukarıdaki değişikliklere ve yeniden güncellenen standartlara ek olarak, Mayıs 2010 tarihinde aşağıda belirtilen ve başlıca 7 standardı/ yorumu kapsayan konularda açıklamalarını yayınlamıştır: UFRS 1, “Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarının İlk Olarak Uygulanması”; UFRS 3, “İşletme Birleşmeleri”, UFRS 7, “Finansal Araçlar: Açıklamalar”, UMS 1, “Finansal Tablo Sunumu”, UMS 27, “Konsolide ve Konsolide Olmayan Finansal Tablolar”, UMS 34, “Ara Dönem Finansal Raporlama” ve UFRYK 13, “Müşteri Bağlılık Programları”. 1 Temmuz 2010 tarihinde veya bu tarih sonrasında geçerli olan UFRS 3 ve UMS 27’deki değişiklikler haricindeki tüm diğer değişiklikler, erken uygulama opsiyonu ile birlikte, 1 Ocak 2011 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemlerde geçerli olacaktır. Grup, yukarıdaki standartlar ile değişikliklerin uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir. UFRS 9, “Finansal Araçlar: Sınıflandırma ve Ölçme” Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (“UMSK”), Kasım 2009’da UFRS 9’un finansal araçların sınıflandırılması ve ölçümü ile ilgili birinci kısmını yayımlamıştır. UFRS 9, UMS 39, “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme”’nin yerine kullanılacaktır. Bu Standart, finansal varlıkların, işletmenin finansal varlıklarını yönetmede kullandığı model ve sözleşmeye dayalı nakit akış özellikleri baz alınarak sınıflandırılmasını ve daha sonra gerçeğe uygun değer veya itfa edilmiş maliyetle değerlenmesini gerektirmektedir. Bu yeni standardın, 1 Ocak 2013 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemlerde uygulanması zorunludur. Grup, bu standardın uygulanması sonucunda konsolide finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir. UMS 24 (Revize 2009), “İlişkili Taraf Açıklamaları” Kasım 2009’da UMS 24, “İlişkili Taraf Açıklamaları” güncellenmiştir. Standarda yapılan güncelleme, devlet işletmelerine, yapılması gereken dipnot açıklamalarına ilişkin kısmi muafiyet sağlamaktadır. Bu güncellenen standardın, 1 Ocak 2011 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemlerde uygulanması zorunludur. Grup, bu değişikliğin finansal tablolarında bir etkisi olmayacağını düşünmektedir. UMS 32 (Değişiklikler), “Finansal Araçlar: Sunum ve UMS 1 Finansal Tabloların Sunumu” UMS 32 ve UMS 1 standartlarındaki değişiklikler, 1 Şubat 2010 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemler için geçerlidir. Bu değişiklikler finansal tablo hazırlayan bir işletmenin fonksiyonel para birimi dışındaki bir para birimini kullanarak ihraç ettiği hakların (haklar, opsiyonlar ya da teminatlar) muhasebeleştirilme işlemleri ile ilgilidir. Önceki dönemlerde bu tür haklar, türev yükümlülükler olarak muhasebeleştirilmekteydi ancak bu değişiklikler, belirli şartların karşılanması doğrultusunda, bu tür ihraç edilen hakların opsiyon kullanım fiyatı için belirlenen para birimine bakılmaksızın, özkaynak olarak muhasebeleştirilmesi gerektiğini belirtmektedir. Grup, değişikliklerin uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir. UFRYK 14 (Değişiklikler), “Asgari Fonlama Gerekliliğinin Peşin Ödenmesi” UFRYK 14 yorumunda yapılan değişiklikler 1 Ocak 2011 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemler için geçerlidir. Tanımlanmış fayda emeklilik planına asgari fonlama katkısı yapması zorunlu olan ve bu katkıları peşin ödemeyi tercih eden işletmeler bu değişikliklerden etkilenecektir. Bu değişiklikler uyarınca, isteğe bağlı peşin ödemelerden kaynaklanan fazlalık tutarı varlık olarak muhasebeleştirilir. Grup, bu değişikliğin finansal tablolarında bir etkisi olmayacağını düşünmektedir. UFRYK 19, “Finansal Yükümlülüklerin Özkaynak Araçları Kullanılarak Ödenmesi” UFRYK 19, 1 Temmuz 2010 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemler için geçerlidir. UFRYK 19 sadece bir yükümlülüğünün tamamını ya da bir kısmını ödemek amacıyla özkaynak araçları ihraç eden işletmelerin kullanacağı muhasebe uygulamalarına açıklık getirir. Grup, değişikliklerin uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir. UMS 12, “Gelir Vergisi” UMS 12 “Gelir Vergisi” standardı, Aralık 2010 tarihinde değişikliğe uğramıştır. UMS 12 uyarınca varlığın defter değerinin kullanımı ya da satışı sonucu geri kazanılıp, kazanılmamasına bağlı olarak varlıkla ilişkilendirilen ertelenmiş vergisini hesaplaması gerekmektedir. Varlığın UMS 40, “Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller” standardında belirtilen gerçeğe uygun değer yöntemi kullanılarak kayıtlara alındığı durumlarda, defter değerinin geri kazanılması işlemi varlığın kullanımı ya da satışı ile olup olmadığının belirlenmesi zorlu ve sübjektif bir karar olabilir. Standarda yapılan değişiklik, bu durumlarda varlığın geri kazanılmasının satış yoluyla olacağı tahmininin seçilmesini söyleyerek pratik bir çözüm getirmiştir. Bu değişiklikler 1 Ocak 2012 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan finansal dönemler için geçerli olacaktır. Grup, bu standardın uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir. 134 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 2.8 Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Grup’un konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır ve önemli farklılıklar açıklanır. Grup yönetimi 31 Aralık 2009 tarihinde sona eren hesap dönemine ait nakit akım tablosunda, yatırım faaliyetleri içinde sunulan 125.738 TL tutarındaki temettü gelirini, 31 Aralık 2010 tarihinde sona hesap dönemine ait nakit akım tablosu ile uyumluluğun sağlanması için işletme faaliyetlerinden elde edilen nakit olarak sınıflandırmıştır. 3 İŞLETME BİRLEŞMELERİ Yoktur. 4 İŞ ORTAKLIKLARI Şirket’in ortak kontrolünde olan ve finansal ve faaliyet politikaları üzerinde önemli derecede etkisi bulunan şirketler iş ortaklıkları olarak tanımlanmıştır. İlişikteki konsolide finansal tablolara, Şirket’in başlangıçta elde etme maliyeti ile kaydettiği iş ortaklıklarının, net varlıklarından şirkete iştirak oranları doğrultusunda, özkaynak yöntemine göre, kâr veya zarar yansıtılmaktadır. İştirak edenin iştirakteki tüm payının zararlar sonucunda sıfıra inmesi halinde, iştirak eden ortaklık iştirak adına yükümlülükler üstlendiği veya ödemeler yaptığı ölçüde, bu tutarları bir yükümlülük ve zarar olarak konsolide finansal tablolarında izler. İştirakin daha sonraki dönemlerde kar etmeye başlaması durumunda, bu kârın daha önce konsolide finansal tablolara alınmayan zararları aşan kısmı iştirak edenin konsolide finansal tablolarına yansıtılır. 5 BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA Şirket Yönetimi’nin performansı değerlendirdiği ve kaynak dağılımına karar vermek için kullandığı bilgileri içeren üç faaliyet bölümü bulunmaktadır. Bu stratejik bölümler aynı servisin hizmetini vermesine rağmen, farklı ekonomik durumlardan ve farklı coğrafi konumlardan etkilendikleri için kaynak tahsisi ve performanslarına göre Şirket’in faaliyetlerine ilişkin karar almaya yetkili mercii tarafından düzenli olarak gözden geçirilmektedir. Şirket’in içerdiği ana faaliyet bölümleri Turkcell, Euroasia ve Belarusian Telecom’dur. Her bir bölüm ile ilgili bilgiler aşağıda yer almaktadır. Şirket Yönetimi, bölüm performanslarının değerlendirilmesinde düzeltilmiş FVAÖK’ü (faiz, vergi ve amortisman öncesi kar) aynı sektörde yer alan şirketlerle karşılaştırılabilirliği açısından en uygun yöntem olarak görmektedir. FVAÖK, Şirket tarafından satış gelirleri, satışların maliyeti, pazarlama, satış dağıtım ve genel yönetim giderlerinin net tutarına amortisman gideri ve itfa paylarının eklenmesi sonucu hesaplanmaktadır. FVAÖK’ın konsolide vergi öncesi kâra mutabakatı ve FVAÖK’ın unsurları bu notun devamında verilmiştir. FVAÖK UFRS’de tanımlanan bir finansal performans ölçüsü değildir ve diğer şirketler tarafından tanımlanan benzer göstergeler ile karşılaştırılabilir olmayabilir. 135 2.553.171 2.362.850 216.230 571.787 612.129 571.787 8.570.732 9.297.934 1.163.176 2009 307.314 85.798 1.965.248 Bölüm yükümlülükleri 1.688.998 237.971 285.895 128.567 612.129 Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar - - - 1.615.911 779.528 1.058.277 5.569.751 Bölüm varlıkları 5.929.342 952.916 799.765 2010 2009 2009 2010 2010 2010 2009 Diğer Belarusian Telecom Euroasia Turkcell 31 Aralık 2010 ve 2009 Tarihleri İtibariyle 92.388 Şerefiye üzerindeki değer düşüklüğü - - 36.329 596.940 132.409 325.902 1.866.281 Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları 832.948 103.161 185.614 184.707 İştiraklerden gelirler - - - 138.394 81.153 122.883 594.250 705.423 Amortisman ve itfa payı giderleri 181.189 121.627 (100.404) (19.387) (83.835) (249.532) (52.132) Finansal giderler (65.806) (42.860) 90.739 2.246 3.256 471.585 Finansal gelirler 384.934 1.155 1.131 278.743 (58.727) 31.066 2.815.647 FVAÖK 2.680.661 97.104 (49.064) 581.574 116 2.733 36.093 Bölümler arası gelirler 22.097 7.905 95 458.206 26.179 539.699 7.988.932 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Bölüm dışı gelirler 7.969.053 502.926 73.429 2010 2009 2009 2010 2010 2010 2009 Diğer Belarusian Telecom Turkcell Euroasia 31 Aralık 2010 ve 2009 Tarihleri İtibariyle Temel raporlama biçimi-Faaliyet bölümleri 136 2010 Toplam 2009 92.388 36.329 - 2.762.779 1.718.663 438.187 118.832 184.707 118.832 902.009 1.146.633 103.723 (403.252) (261.202) (50.498) 594.560 477.959 117.473 3.007.444 224.293 611.671 468.813 9.003.614 381.580 2010 2009 Toplam 3.012.279 (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 507.755 (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 8.936.390 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları 2009 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Gelir, FVAÖK, varlık ve yükümlülük ve önemli tutardaki diğer kalemlere ilişkin mutabakatlar 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 2.728.701 278.743 (59.149) 2.948.295 417.400 (153.403) 22.558 (96.840) 184.707 (1.130.657) 2.192.060 2.787.986 224.293 (33.357) 2.978.922 510.869 (287.106) 1.313 (163.654) 118.832 (892.517) 2.266.659 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 Bölüm gelirleri 8.575.505 8.593.752 Diğer gelirler 1.039.780 850.393 FVAÖK Bölüm FVAÖK’ü Raporlama bölümlerine ilişkin FVAÖK Bölümler arası eliminasyonlar Konsolide FVAÖK Finansal gelirler Finansal giderler Diğer faaliyet gelirleri Diğer faaliyet giderleri Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar Amortisman ve itfa payları Konsolide vergi öncesi kar Gelirler Bölümler arası eliminasyonlar Konsolide gelirler Finansal gelirler Bölüm finansal gelirleri Diğer finansal gelirler Bölümler arası eliminasyonlar Toplam finansal gelirler Finansal giderler Bölüm finansal giderleri Diğer finansal giderler Bölümler arası eliminasyonlar Toplam finansal giderler Amortisman ve itfa payı giderleri Bölüm amortisman ve itfa payı giderleri Diğer amortisman ve itfa payı giderleri Bölümler arası eliminasyonlar Toplam amortisman ve itfa payı giderleri (611.671) (507.755) 9.003.614 8.936.390 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 387.220 90.739 (60.559) 417.400 477.087 117.473 (83.691) 510.869 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 160.798 100.404 (107.799) 153.403 352.754 50.498 (116.146) 287.106 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 1.008.239 138.394 (15.976) 1.130.657 798.286 103.723 (9.492) 892.517 137 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Sabit kıymet alımları Bölüm sabit kıymet alımları Diğer sabit kıymet alımları Bölümler arası eliminasyonlar Toplam sabit kıymet alımları Varlıklar Bölüm varlıkları Diğer varlıklar Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar Bölümlerle ilişkilendirilmeyen varlıklar Toplam varlıklar Yükümlülükler Bölüm yükümlülükleri Diğer yükümlülükler Bölümlerle ilişkilendirilmeyen yükümlülükler Toplam yükümlülükler 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 1.121.723 596.940 (51.175) 1.667.488 2.324.592 438.187 (98.762) 2.664.017 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 7.682.023 1.615.911 612.129 5.185.956 15.096.019 7.407.556 1.163.176 571.787 4.836.399 13.978.918 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 2.055.536 307.314 3.134.517 5.497.367 2.336.941 216.230 2.593.521 5.146.692 Coğrafi bilgiler Gelirler 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 Türkiye 8.311.695 8.256.190 Ukrayna 502.926 539.699 Belarus 73.429 26.179 115.564 114.322 9.003.614 8.936.390 KKTC Duran varlıklar Türkiye Ukrayna Belarus KKTC Bölümlerle ilişkilendirilmeyen varlıklar 138 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 5.753.310 939.511 769.595 100.730 672.437 8.235.583 5.128.586 954.707 764.488 100.195 625.541 7.573.517 6 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle, nakit ve nakit benzerlerinin detayı aşağıdaki gibidir: Kasa Alınan çekler Bankalar - Vadesiz mevduat - Vadeli mevduat Tahvil ve bonolar Nakit ve nakit benzerleri Faizsiz spot krediler Nakit akım tablosundaki nakit ve nakit benzerleri bakiyesi 31 Aralık 2010 12.302 265 31 Aralık 2009 236 1.739 298.931 4.792.444 1.202 5.105.144 (9.115) 5.096.029 300.785 4.357.682 431 4.660.873 (7.896) 4.652.977 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle TL, ABD Doları ve Avro cinsinden vadeli mevduatın ortalama etkin faiz oranları sırasıyla %9,1, %3,5 ve %3,9’dir (31 Aralık 2009: %10,1, %3,6 ve %2,3). 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle vadeli mevduatın ortalama vadesi 60 gündür (31 Aralık 2009: 69 gün). 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, ilişkili taraflar kapsamına giren bankalardaki mevduat tutarı 139.140 TL’dir (31 Aralık 2009: Yoktur). Şirket’in finansal varlıkları ve yükümlülükleri için faiz oranı riski ve duyarlılık analizleri Not 38’de belirtilmiştir. 7 FİNANSAL YATIRIMLAR Kısa vadeli finansal yatırımlar 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle kısa vadeli finansal yatırımların detayı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 - 93.953 12.679 - 12.679 93.953 Satılmaya hazır menkul kıymetler Satılmaya hazır hazine bonoları, devlet tahvilleri Vadeli mevduatlar Vadesi 3 aydan uzun mevduat 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazine bonosu ve devlet tahvili bulunmamaktadır (31 Aralık 2009: 93.953 TL). 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle vadesi 3 aydan uzun mevduat BYR ve ABD Doları cinsinden olup kayıtlı değeri 12.679 TL’dir (31 Aralık 2009: Yoktur). Faiz oranları sırasıyla %10,5 ve %7’dir. Şirket’in finansal yatırımlar ile ilgili kur riski, kredi ve faiz oranı riskleri Not 38’de belirtilmiştir. 139 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 17.910 10,03 17.910 50.616 50.616 31 Aralık 2010 Faiz oranı TL Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (“TMSF”) 2 Şubat 2010 tarihli yazısı ile Turktell’in %6,24 oranında hissesine sahip olduğu Aks TV’deki hisseler üzerinde bulunan “geri satın alma rüçhan hakkına” haciz şerhi konulduğunu bildirmiştir. Bu hisselerin Çukurova Grubu dışında üçüncü bir şahsa satılmasının söz konusu olması durumunda TMSF rüçhan hakkını kullanma ve hisseleri devralma hakkına sahip olup, satış bedelinin eski malikler ile Çukurova Grubu arasında geçmiş dönemlerde imzalanan anlaşmalar kapsamında belirlenmesi gerekmektedir. Aks TV ve T Medya hisse senetleri için aktif bir fiyat kotasyonu bulunmamaktadır. Şirket bu iştiraklerini maliyet bedelleri üzerinden konsolide finansal tablolarına yansıtmıştır. Makul değer hesaplamalarındaki alt limitler kullanılarak bağımsız bir değerleme kuruluşu tarafından yapılan değer düşüklüğü analizi sonucunda herhangi bir karşılık ayrılmasına gerek duyulmamıştır. 31 Aralık 2009 Kısa vadeli finansal borçlar 674.212 1.048.003 Uzun vadeli teminatsız banka kredilerinin kısa vadeli kısımları 552.906 340.985 Kısa vadeli teminatsız banka kredileri 97.786 703.210 Kısa vadeli teminatlı banka kredileri 9.893 - Uzun vadeli teminatlı banka kredilerinin kısa vadeli kısımları 6.769 - Finansal kiralama işlemlerinden borçlar 6.858 3.808 Uzun vadeli finansal borçlar 2.175.710 1.236.449 Uzun vadeli teminatsız banka kredileri 2.112.156 1.194.338 Uzun vadeli teminatlı banka kredileri 33.780 38.023 Finansal kiralama işlemlerinden borçlar 29.774 4.088 2.849.922 2.284.452 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibari ile finansal kiralama işlemlerinden borçların geri ödeme tablosu aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 Bir yıldan önce Gelecekte yapılacak minimum finansal kiralama ödemeleri 8.039 Faiz 1.181 Yapılacak minimum finansal kiralama ödemelerinin bilanço tarihi itibariyle defter değeri 6.858 Gelecekte yapılacak minimum finansal kiralama ödemeleri 4.168 Faiz 360 Yapılacak minimum finansal kiralama ödemelerinin bilanço tarihi itibariyle defter değeri 3.808 Bir yıldan sonra 37.267 7.493 29.774 4.237 149 4.088 45.306 8.674 36.632 8.405 509 7.896 Şirket’in tamamına sahip olduğu bağlı ortaklığı Superonline, BOTAŞ’tan kapasite kullanım hakkını satınalmıştır ve bu hak için BOTAŞ’a 20.900 Avro ödeyecektir. Şirket bu kapasite ile ilgili 2024 yılına kadar BOTAŞ’a yapılacak ödemelerin net bugünkü değeri olarak hesaplanan 34.833 TL tutarındaki hakkı konsolide finansal tablolarına maddi olmayan duran varlık olarak kaydetmiştir. BOTAŞ ile ilgili finansal kiralama işlemlerinden borçların kayıtlı değeri 32.407 TL’dir. 140 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, kredilerin detayı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2010 Faiz türü 8 FİNANSAL BORÇLAR Şirket’in finansal borçları ile ilgili kur ve faiz oranı riskleri ile ödeme planları Not 38’de belirtilmiştir. Faizsiz spot kredilerden oluşmaktadır. Belarus Ulusal Bankası yeniden finanse etme oranını ifade etmektedir Belarus Cumhuriyeti hükümeti tarafından teminat altına alınmıştır. 10,03 * ** *** 32.706 Libor+%2,3-%3,75 %2,24 %2,80 %2,81 Libor+%1,35 RR**+%2 %2,97 %5,73 Libor+%2,0-%3,5 %2,80 1/2 RR** 6,24 755.938 409.186 291.777 276.120 246.442 222.745 133.673 149.959 89.020 38.035 75.247 40.548 32.407 27.448 21.067 15.437 9.602 9.115 4.225 1.150 489 292 2.849.922 32.706 Libor+%2,25-%3,75 Libor+%2,1 Libor+%2,9-%3,0 %2,37 Libor+%2,24-%2,45 %2,24 %4,10-%8,00 %2,25-%2,80 %2,81 Libor+%1,75 Libor+%1,35 RR**+%2 %3,35 %2,97 Libor+%3,465 %2,97 %5,00 %4,64 %18,00 %18,00 Libor+%2,0-%3,5 %2,80 1/2 RR** 6,24 Değişken Değişken Değişken Sabit Değişken Sabit Sabit Sabit Sabit Değişken Değişken Değişken Sabit Sabit Değişken Sabit Sabit Sabit Sabit Sabit Değişken Sabit Değişken Defter değeri 2012 2011-2012 2015 2011-2015 2013 2009-2014 2013 2011 2010-2016 2011 2009-2014 2020 2011-2024 2010-2012 2013 2011-2013 2011 2010 2011 2011 2011 2011 2010 2010 2010 Pay oranı (%) ABD Doları ABD Doları ABD Doları ABD Doları ABD Doları ABD Doları ABD Doları ABD Doları ABD Doları ABD Doları ABD Doları BYR Avro ABD Doları Avro ABD Doları ABD Doları TL ABD Doları ABD Doları AZN AZN ABD Doları ABD Doları BYR Defter değeri Vade Pay oranı (%) Para birimi Borsada işlem görmeyen Aks Televizyon Reklamcılık ve Filmcilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“Aks TV”) T Medya Yatırım Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“T Medya”) 31 Aralık 2009 Teminatsız banka kredileri Teminatsız banka kredileri Teminatsız banka kredileri Teminatsız banka kredileri Teminatsız banka kredileri Teminatsız banka kredileri Teminatsız banka kredileri Teminatsız banka kredileri Teminatsız banka kredileri Teminatsız banka kredileri Teminatsız banka kredileri Teminatlı banka kredileri*** Finansal kiralama borçları Teminatsız banka kredileri Teminatsız banka kredileri Teminatsız banka kredileri Teminatlı banka kredileri Teminatsız banka kredileri* Finansal kiralama borçları Teminatsız banka kredileri Teminatsız banka kredileri Teminatlı banka kredileri Teminatsız banka kredileri Teminatsız banka kredileri Teminatsız banka kredileri 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 Faiz oranı TL Uzun vadeli finansal yatırımlar 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle, uzun vadeli finansal yatırımlar aşağıdaki gibidir: 734.123 276.612 95.619 99.453 93.597 38.023 39.503 7.896 7.896 - - 717.849 170.739 3.142 2.284.452 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları 141 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 9 DİĞER FİNANSAL YÜKÜMLÜLÜKLER Yoktur. Kısa vadeli ticari borçlar 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle, ticari borçların detayı aşağıdaki gibidir: 10 TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR Ericsson şirketlerine borçlar Arabağlantı borçları Diğer tedarikçilere borçlar Kısa vadeli ticari alacaklar 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle, ticari alacakların detayı aşağıdaki gibidir: Abonelerden alacaklar Ticari alacaklar ve alınan çekler Türk Telekom’dan alacaklar Şüpheli alacak karşılığı 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 1.173.371 977.781 116.966 103.840 2.008 22.634 (568.793) (403.764) 723.552 Ticari alacaklar ve alınan çekler, bayilerden alacaklar ve uluslararası dolaşım (roaming) alacaklarından oluşmaktadır. 700.491 Türk Telekom’dan olan alacaklar, Şebekelerarası İrtibat ve İşbirliği Sözleşmesi’nden kaynaklanmaktadır. Şebekelerarası İrtibat ve İşbirliği Sözleşmesi, Türk Telekom’un sabit hatlarından başlayıp Turkcell şebekesinde sonlanan çağrılar için Turkcell’e ödeme yapmasını gerekli kılmaktadır. 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle, senetli ve senetsiz alacaklara karşılık olarak alınan teminatların niteliği ve tutarları aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 Teminat mektupları 160.888 129.222 Teminat çekleri 114.432 115.606 Teminat senetleri 5.072 3.550 280.392 248.378 Şüpheli ticari alacak karşılığının, 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemleri içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: Açılış bakiyesi Dönem içinde ayrılan karşılıklar Yabancı para çevrim farkları Defterlerden silinen alacaklar Kapanış bakiyesi 31 Aralık 2010 403.764 175.365 5.087 (15.423) 568.793 31 Aralık 2010 152.150 18.540 641.452 812.142 31 Aralık 2009 174.631 48.118 533.103 755.852 Turkcell, Ericsson Türkiye ile imzalanan “Çerçeve Tedarik Sözleşmesi” ve “Bakım ve Destek Hizmet Sözleşmesi” olmak üzere iki ayrı sözleşmenin tarafıdır. Çerçeve Tedarik Sözleşmesi kapsamında yer alan donanım ve yazılım tedarik sorumluluğu aslında Ericsson AB’ye aittir. Turkcell ile sözleşmeyi imzalayan Ericsson Türkiye olduğu için Ericsson Türkiye bu tedarik sorumluluğunu, Ericsson Türkiye, Turkcell ve Ericsson AB arasında imzalanan üçlü ayrı bir protokol ile Ericsson AB’ye devir etmiştir. Çerçeve Tedarik Sözleşmesine istinaden Ericsson Türkiye, Turkcell’e kurulmuş ve çalışan bir GSM şebekesi, yedek parça, kurulum hizmeti, eğitim ve dokümantasyon sağlamayı taahhüt etmektedir. Ayrıca Çerçeve Tedarik Sözleşmesi, GSM yazılımları için Turkcell’e münhasır olmayan, devredilemez, süresiz lisans hakkı sağlamaktadır. Bakım ve Destek Hizmet Sözleşmesi kapsamında Ericsson Türkiye, Turkcell’e, sorun raporu işleme hizmeti, danışmanlık hizmeti ve acil durum hizmeti sağlamaktadır. Her iki sözleşme kapsamında, Ericsson AB, Ericsson Türkiye’nin Turkcell’e olan tüm taahhütlerine kefil olmaktadır. Turkcell ile Ericsson Türkiye arasında imzalanan ve ayrı imzalanan üçlü bir protokol ile Ericsson İsveç’in kefil olduğu sözleşmeler için taraflar 1 Ocak 2010 tarihinde yürürlüğe giren ek bir sözleşme imzalamışlar ve GSM hizmet sözleşmesinin geçerlilik süresini 31 Aralık 2010 tarihine kadar uzatmışlardır. 2011 yılında yapılacak olan sözleşme ile ilgili ihale süreci devam etmektedir. 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihi itibariyle, arabağlantı borçları, diğer operatörlerin şebekesinde sonlanan çağrılardan ve kısa mesajlardan kaynaklanmaktadır. Diğer kısa vadeli borçlar Şirket’in faaliyetlerinin olağan seyri kapsamında oluşan borçlardır. Kısa vadeli ticari borçlar hesabı ile ilgili kur riski ve likidite riski Not 38’de açıklanmıştır. Uzun vadeli ticari borçlar: Diğer ticari borçlar 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 11.426 - Diğer ticari borçlar sabit kıymet alımlarından kaynaklanan borçlardan oluşmaktadır. 31 Aralık 2009 297.374 115.732 3.020 (12.362) 403.764 Kısa vadeli ticari alacaklar hesabı ile ilgili kur riski ve kredi riski Not 38’de açıklanmıştır. Uzun vadeli ticari alacaklar Yoktur (31 Aralık 2009: Yoktur). 142 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 143 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 11 DİĞER ALACAK VE BORÇLAR 12 FİNANS SEKTÖRÜ FAALİYETLERİNDEN ALACAK VE BORÇLAR Yoktur. Kısa vadeli diğer alacaklar 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle kısa vadeli diğer alacaklar tablosu aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2010 40.100 24.327 18.755 9.508 19.314 112.004 BTK’dan alacaklar Vergi dairesinden alacaklar Verilen avanslar Bloke mevduat Diğer 31 Aralık 2009 18.597 13.237 31.834 BTK’dan alacaklar, BTK tarafından azami fiyat sınırlarının üzerinde tarife uyguladığı gerekçesiyle Turkcell’e verilen ve Turkcell tarafından ödenmiş olan cezanın, mahkemenin yürütmenin durudurulması kararı üzerine, 27 Ocak 2011 tarihinde geri alınması ile ilgili olarak finansallara yansıtılan alacaklardan oluşmaktadır. Turkcell tarafından, 28 Haziran 2010 tarihinde kararın iptali için dava açılmıştır. Mahkeme Turkcell’in yürütmenin durdurulması talebini reddetmiş; Turkcell karara itiraz etmiş; Turkcell’in bu itirazı kabul edilmiştir. Bu kapsamda BTK, Turkcell’den daha önce tahsil etmiş olduğu 40.100 TL’yi 27 Ocak 2011 tarihinde geri ödemiştir. Bu nedenle, 31 Aralık 2010 tarihi ititbariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda konuyla ilgili gelir karşılığı kaydedilmiştir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle bloke mevduat, Azerinteltek tarafından kullanılan 9.602 TL tutarındaki krediyi garanti etmek amacıyla bankalarda tutulan vadesi 12 ay olan vadeli mevduatlardan oluşmaktadır. Uzun vadeli diğer alacaklar 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle uzun vadeli diğer alacaklar tablosu aşağıdaki gibidir: Verilen depozito ve teminatlar Diğer 31 Aralık 2010 14.779 872 15.651 31 Aralık 2009 14.450 3.229 17.679 Kısa vadeli diğer borçlar 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle kısa vadeli diğer borçlar tablosu aşağıdaki gibidir: Ödenecek diğer vergi ve diğer kesintiler Ödenecek Hazine Payı ve Evrensel Hizmet Fonu KKTC Vergi Dairesi’ne borçlar Diğer 31 Aralık 2010 343.013 82.671 1.219 23.211 450.114 31 Aralık 2009 324.289 57.652 1.575 12.094 395.610 Uzun vadeli diğer borçlar 13 STOKLAR 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle simkart, kazı konuş kart, cep telefonu ve modem stoklarından oluşmaktadır. 14 CANLI VARLIKLAR Yoktur. 15 DEVAM EDEN İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNE İLİŞKİN VARLIKLAR Yoktur. 16 ÖZKAYNAK YÖNTEMİYLE DEĞERLENEN YATIRIMLAR 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde Şirket’in özkaynak yöntemiyle değerlediği yatırımlarının karlarındaki payları sırasıyla 184.707 TL ve 118.832 TL’dir. Şirket’in özkaynak yöntemiyle değerlediği ve %41,45’ine sahip olduğu Fintur’un 31 Aralık 2010 tarihindeki kayıtlı değeri 463.682 TL’dir (31 Aralık 2009: 424.312 TL). Şirket, 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırladığı konsolide finansal tablolarında, Fintur’un yine bu tarihler itibariyle UFRS’ye uygun olarak ABD Doları cinsinden hazırlanmış konsolide finansal tablolarını özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirmiştir. 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle, özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların finansal tabloları Şirket’in benzer işlemler ve koşullardaki olaylar için uyguladığı farklı muhasebe politikaları ile uyumlu hale getirilmiştir. Bu kapsamdaki yatırımlardan biri olan Fintur’un varlıklar, yükümlülükler ve özkaynaklar toplamları ile 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ilişkin özet gelir tabloları aşağıdaki gibidir (Aşağıdaki özet finansal tablolar ABD Doları cinsinden ifade edilmiştir): Dönen varlıklar Duran varlıklar Toplam varlıklar Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Kontrol gücü olmayan pay Özkaynaklar Toplam kaynaklar Satış gelirleri (net) Satışların maliyeti (net) Net kar 31 Aralık 2010 451.598 1.578.669 2.030.267 31 Aralık 2009 423.754 1.491.371 1.915.125 289.785 811.749 439.495 489.238 2.030.267 250.133 804.271 405.846 454.875 1.915.125 31 Aralık 2010 1.736.576 (692.757) 369.516 31 Aralık 2009 1.605.022 (665.749) 310.945 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle uzun vadeli diğer borçlar tablosu aşağıdaki gibidir: Bayilerden alınan depozito ve teminatlar Diğer 144 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 25.215 21.006 85 - 25.300 21.006 Fintur, 2009 yılında 200.000 ABD Doları tutarında temettü dağıtım kararı almıştır. Turkcell, kendi payına düşen 82.900 ABD Doları temettü tutarını nakden Aralık 2009’da tahsil etmiş ve konsolide finansal tablolarında Fintur iştirakini 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle 82.900 ABD Doları tutarında düşürmüştür. 145 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 146 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 1.053.429 3.139.870 (42.096) - (59.394) (17.446) 200 (3.900) 102 74 (20.970) (115.672) (59.394) (59.394) 461.404 13.710 1.561 4.156 480.831 (470.351) (20.725) (25.530) (1.234) (3.363) (521.203) (4.662.618) (119.510) (367.600) (17.559) (168.761) (5.336.048) Transfer 1.060.929 2.658 47.635 1.714 (1.112.936) (501.802) (14.550) (1.548) (5.027) (522.927) 31 Aralık 2009 114.215 (120.397) (13.426) 330.747 12.387 11.792 2.360 6.373 1.210.973 1.574.632 31 Aralık 2010 95.201 (85.153) 4.508 Çıkışlar 9.845 59.439 295.990 365.274 Maddi duran varlıklar, net 17 YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER Yoktur. 1.667 56.281 297.695 355.643 Maliyet Operasyonel maddi duran varlıklar Arazi ve binalar Döşeme, demirbaş, tesis ve cihazlar Motorlu taşıtlar Özel maliyetler Yapılmakta olan yatırımlar Satış gelirleri (net) Satışların maliyeti (net)* Net kar* *Rakamlar satınalma sonucunda oluşan gerçeğe uygun değer farklarını içermektedir. 31 Aralık 2009 69.366 295.908 365.274 Girişler Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler* Özkaynaklar* Toplam kaynaklar *Rakamlar satınalma sonucunda oluşan gerçeğe uygun değer farklarını içermektedir. 31 Aralık 2010 75.580 280.063 355.643 1 Ocak 2009 6.807.467 392.895 409.810 21.325 193.087 651.334 8.475.918 Dönen varlıklar Duran varlıklar* Toplam varlıklar 18 MADDİ DURAN VARLIKLAR 31 Aralık 2009 tarihinde sona eren hesap dönemindeki maddi duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle, A-Tel’in varlıklar, yükümlülükler ve özkaynak toplamı ile 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ilişkin özet gelir tabloları aşağıdaki gibidir (Aşağıdaki özet finansal tablolar TL cinsinden ifade edilmiştir): Değer Düşüklüğü Şirket’in özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirdiği A-Tel’in 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren dönem itibariyle faaliyet sonuçları %50 sahiplik oranı kullanılarak konsolide finansal tablolara dahil edilmiştir. A-Tel’in 31 Aralık 2010 tarihindeki kayıtlı değeri 148.447 TL’dir (31 Aralık 2009: 147.475 TL). Şirket, 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırladığı konsolide finansal tablolarında, A-Tel’in yine bu tarih itibariyle Not 2.1(a)’da belirtilen esaslara göre hazırlanmış finansal tablolarını özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirmiştir. Nisan 2010 ve Aralık 2009 tarihlerinde A-Tel Genel Kurulu kar dağıtım kararı almıştır ve buna bağlı olarak Şirket, sırasıyla payına düşen 1.241 TL ve 7.248 TL tutarlarındaki kar dağıtımını 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle A-Tel’in kayıtlı değerinden düşmüştür. - Yabancı para çevrim farkları (11.807) (11.004) (739) (598) (214) (70.340) (94.702) Nisan 2008’de Azerbaycan Devleti’nin sahip olduğu %35,7 oranındaki Azercell Telekom B.M. (“Azercell”) (Fintur’un %51 iştiraki) hisselerinin özelleştirmesi tamamlanmıştır. Azercell’in kontrol gücü olmayan hissedarları Azerbaycan Devleti’nin %35,7 oranındaki hissesini satın alarak sahiplik oranlarını %49’a çıkarmışlardır. Bu işlemler neticesinde Fintur kontrol gücü olmayan hissedarlarından birine, elindeki %42,2 oranındaki hissesiyle ilişkili hisse satış opsiyonu vermiştir. Şirket’in muhasebe politikaları doğrultusunda Fintur’un kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonuyla ilişkili kaydettiği finansal yükümlülük ile kayıtlarından çıkardığı kontrol gücü olmayan paylar arasındaki fark özkaynaklar içindeki “kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu” hesabına kaydedilmiştir. Birikmiş amortismanlar ve değer düşüklükleri Operasyonel maddi duran varlıklar Binalar Döşeme, demirbaş, tesis ve cihazlar Motorlu taşıtlar Özel maliyetler 31 Aralık 2009 7.685.534 396.936 453.948 21.539 195.933 679.031 9.432.921 Fintur, 2010 yılında 70.000 ABD Doları ve 190.000 ABD Doları tutarlarında olmak üzere iki kez temettü dağıtım kararı almıştır. Turkcell, kendi payına düşen 29.015 ABD Doları ve 78.755 ABD Doları tutarındaki temettüleri nakden, sırasıyla 5 Mayıs 2010 ve 7 Aralık 2010’da tahsil etmiş ve konsolide finansal tablolarında Fintur iştirakini 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle bu tutarlarda düşürmüştür. (4.748.405) (140.035) (383.320) (17.130) (167.894) (5.456.784) 3.976.137 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları 147 148 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren hesap döneminde maddi duran varlıklarda yaşanan değer düşüklüklerine istinaden 96.702 TL amortisman gideri satışların maliyeti hesabına kaydedilmiştir (31 Aralık 2009: 59.394 TL). Maddi duran varlıklar, net 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, değer düşüklüğünü de içeren amortisman giderleri sırasıyla 772.313 TL ve 580.597 TL’dir ve satışların maliyeti hesabına kaydedilmiştir. 4.729.324 13.817 (96.702) 19.649 (13.302) 829.725 (4.497.126) (155.093) (373.337) (17.402) (171.163) (5.214.121) (94.935) (94.935) (28.182) 26.160 (2.022) (4.748.405) (140.035) (383.320) (17.130) (167.894) (5.456.784) 3.976.137 (630.833) (14.933) (22.734) (2.777) (4.334) (675.611) 1.023.115 2.632 2.517 1.115 1.029.379 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Birikmiş amortismanlar ve değer düşüklükleri Operasyonel maddi duran varlıklar Binalar Döşeme, demirbaş, tesis ve cihazlar Motorlu taşıtlar Özel maliyetler Maliyet Operasyonel maddi duran varlıklar Arazi ve binalar Döşeme, demirbaş, tesis ve cihazlar Motorlu taşıtlar Özel maliyetler Yapılmakta olan yatırımlar 7.685.534 396.936 453.948 21.539 195.933 679.031 9.432.921 360.588 24.290 17.974 5.817 9.534 1.087.133 1.505.336 (1.029.349) (3.404) (2.879) (1.496) (5.553) (1.042.681) Değer düşüklüğü (1.767) (1.767) Transfer 1.524.908 (54.646) (1.448.591) 21.671 1 Ocak 2010 Girişler Çıkışlar (17.886) (125) 3.925 (12) (50) (14.148) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010 8.564.415 421.636 415.975 24.420 204.090 312.909 9.943.445 (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Yabancı para çevrim farkları 22.734 410 2.103 (57) 119 2.656 27.965 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren hesap dönemindeki maddi duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir: Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, finansal kiralama yoluyla elde edilen binaların net defter değeri 92.180 TL (31 Aralık 2009: 95.339 TL), GSM hizmet malzemelerin net defter değeri 32.511 TL’dir (31 Aralık 2009: 115 TL). 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle, İzmir Plaza’da ve Davutpaşa Plaza’da sırasıyla 1.500 TL ve 500 TL ipotek tesisi mevcuttur. İzmir Plaza ve Davutpaşa Plaza üzerinde, daha önce BMC Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ne ait borçlar nedeniyle Yapı ve Kredi Bankası, Pamukbank ve Interbank lehine sırasıyla 25 Ağustos 1992 ve 11 Aralık 1997 tarihlerinde tesis edilmiş 1.500 TL ve 500 TL bedelli ipotek mevcut iken, bu binalar Şirket tarafından satın alınmıştır. Gerek BMC Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin ipotek konusu borçlarının sona ermiş olması ve gerekse Şirket’in Pamukbank ve İnterbank ile Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na karşı herhangi bir borcunun bulunmaması nedenleriyle, 13 Mart 2006 tarihinde, İzmir Plaza’daki ipoteğin fekki talep edilmiştir. İpoteklerin borçları ödenmiş olmasına rağmen Çukurova Grubu’nun tüm borçları tamamlanmadığı için binalar üzerindeki ipotekler TMSF tarafından fek edilmemiştir. Varlıklarda değer düşüklüğü: Şirket, ilgili bilanço tarihinde bir varlığa ilişkin değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Eğer söz konusu varlığın geri kazanılabilir tutarı, o varlığın veya o varlığa ait nakit üreten herhangi bir biriminin kayıtlı değerinden yüksekse, değer düşüklüğü meydana gelmemiştir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle Astelit’in maddi duran varlıklar ve maddi olmayan duran varlıklar değer düşüklüğü testi; Astelit’in nakit üreten birim olduğu varsayımıyla yapılmıştır. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, kullanım yoluyla geri kazanılabilir tutarlar, Astelit ve A-Tel’e ait nakit üreten birimlerin kayıtlı değerlerinden yüksek olduğu için, bu varlıklar için değer düşüklüğü meydana gelmemiştir. Kullanım değeri hesaplanırken aşağıdaki varsayımlar kullanılmıştır: Astelit: Astelit’in iş planına dayanarak önümüzdeki 5 yıllık projeksiyon üzerinden yapılmıştır. Vergi sonrası iskonto oranı olarak ağırlıklı sermaye maliyeti oranı %15,7 ve nihai büyüme oranı olarak da %2,5 kullanılmıştır. Astelit’in geri kazanılabilir değeri bağımsız değerleme kuruluşu tarafından hesaplanmıştır. Raporlama açısından vergi öncesi iskonto oranı %18,9’dir. A-Tel: A-Tel’in iş planına dayanarak önümüzdeki 5 yıllık projeksiyon üzerinden yapılmıştır. Vergi sonrası iskonto oranı olarak ağırlıklı sermaye maliyeti oranı %14,2 ve nihai büyüme oranı olarak da %4,0 kullanılmıştır. A-Tel’in geri kazanılabilir değeri bağımsız değerleme kuruluşu tarafından hesaplanmıştır. Raporlama açısından vergi öncesi iskonto oranı %14,2’dir. 149 150 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 (75.485) (213.542) (3.380) (704) (984) (17.564) (261) (311.920) 777.465 1.791.200 25.638 37.030 2.033 41 1.024.643 1.089.385 (582.709) (1.762.068) (34.141) (176) (2.022) (5.855) (5.546) (2.392.517) 1.441.983 2.560.051 45.629 7.040 9.635 77.280 8.063 34.036 4.183.717 Girişler (975) 29.771 2.708 32.479 (29.771) (3.683) (33.454) Çıkışlar - - 765.367 278.554 (1.043.921) - Transfer - - - Değer Düşüklüğü (18.122) 36.647 7.490 44.137 (45.605) (9.609) (7.045) (62.259) Yabancı para çevrim farkları 2.549.568 (591.776) (1.965.412) (37.521) (880) (3.006) (23.419) (5.807) (2.627.821) (103.336) (232.239) (2.322) (2.499) (704) (984) (15.944) (316) (358.344) (118.161) - 2.022 2.022 (19.649) - (1.001) - (2.343) 1.371 (1.973) (12.606) (696.113) (2.197.972) (2.322) (40.020) (1.584) (3.990) (37.992) (6.123) (2.986.116) 2.399.152 3.048.043 34.833 48.101 7.040 9.635 77.280 8.628 4.060 5.385.268 2.147.648 31 Aralık 2010 2.549.568 (591.776) (1.965.412) (37.521) (880) (3.006) (23.419) (5.807) (2.627.821) 2.157.612 2.862.343 47.662 7.040 9.635 77.280 8.104 7.713 5.177.389 31 Aralık 2009 Turkcell, 27 Nisan 1998 tarihinde Bakanlık ile bir lisans sözleşmesi imzalamış ve bu sözleşme uyarınca, 500.000 ABD Doları lisans ücreti karşılığında 25 yıl süreli bir GSM işletme lisansı almaya hak kazanmıştır. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle net defter değeri 538.797 TL (31 Aralık 2009: 582.780 TL) olup 2023 yılında itfa süresi dolacaktır. 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren hesap dönemi itibariyle Grup içinde yaratılan bilgisayar yazılımları tutarı 45.053 TL’dir (31 Aralık 2009: 37.623 TL). 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, değer düşüklüğünü de içeren itfa payları sırasıyla 358.344 TL ve 311.920 TL olup satışların maliyeti hesabına kaydedilmiştir. Bilgisayar yazılımları, maddi olmayan duran varlık kriterlerini taşıyan şirket içi yazılım geliştirme maliyetlerini kapsamaktadır. Maddi olmayan duran varlıklar, net Birikmiş itfa payları GSM ve diğer telekomünikasyon işletme lisansları Bilgisayar yazılımları Feshedilemeyen haklar Transmisyon hatları Marka değeri Müşteri tabanı Kontrata dayalı vergi muafiyeti hakları Merkezi şans oyunları sistemi işletim hakkı 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren hesap döneminde, maddi olmayan duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir: 1 Ocak Değer Yabancı para 2010 Girişler Çıkışlar Transfer Düşüklüğü çevrim farkları Maliyet GSM ve diğer telekomünikasyon işletme lisansları 2.157.612 618 - 4.352 - (14.934) Bilgisayar yazılımları 2.862.343 57.763 - 123.087 4.850 Feshedilemeyen haklar 34.833 - Transmisyon hatları 47.662 439 - Marka değeri 7.040 - Müşteri tabanı 9.635 - Kontrata dayalı vergi muafiyeti hakları 77.280 - Merkezi şans oyunları sistemi işletim hakkı 8.104 524 - Yapılmakta olan yatırımlar 7.713 146.006 - (149.110) - (549) 5.177.389 240.183 - (21.671) - (10.633) Maddi olmayan duran varlıklar, net Birikmiş itfa payları GSM ve diğer telekomünikasyon işletme lisansları Bilgisayar yazılımları Transmisyon hatları Marka değeri Müşteri tabanı Kontrata dayalı vergi muafiyeti hakları Merkezi şans oyunları sistemi işletim hakkı Maliyet GSM ve diğer telekomünikasyon işletme lisansları Bilgisayar yazılımları Transmisyon hatları Marka değeri Müşteri tabanı Kontrata dayalı vergi muafiyeti hakları Merkezi şans oyunları sistemi işletim hakkı Yapılmakta olan yatırımlar 1 Ocak 2009 19 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR 31 Aralık 2009 tarihinde sona eren hesap döneminde, maddi olmayan duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir: Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 151 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Turkcell, 3N Lisans ile ilgili imtiyaz sözleşmesini BTK ile 30 Nisan 2009 tarihinde imzalamıştır. Sözleşme imza tarihinden itibaren 20 yıl geçerli olacak 3N Lisans’ın 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle net defter değeri 705.317 TL’dir (31 Aralık 2009: 743.789 TL). Projeksiyon yapılan dönem için tahmin edilen FVAÖK, Superonline’ın Grup’un bir parçası olarak faaliyet göstermekten kaynaklanan sinerjiyi de içermektedir. Bu önemli varsayım için belirlenen değer, etkin gelişim ve sinerji hariç geçmiş tecrübeyi yansıtmaktadır. Şirket Yönetimi’ne göre, geri kazanılabilir tutarı belirlerken esas alınan kilit bir varsayımdaki yeterince muhtemel bir değişim, Superonline’ın defter değerinin geri kazanılabilir tutarını aşmasına sebebiyet vermemektedir. Şirket’in %100’üne sahip olduğu bağlı ortaklığı Superonline, BOTAŞ’ın hali hazırda döşemiş olduğu fiber optik kablolar üzerindeki kapasiteyi 15 yıl süre ile kullanmak, ek fiber optik kablolar döşemek ve bu döşenecek kablolar üzerindeki kapasiteyi aynı süre boyunca kullanmak üzere BOTAŞ’ın açtığı ihaleyi kazanmıştır. Superonline, bu kapasite hakkı için BOTAŞ’a 20.900 Avro ödeyecektir. Sözleşme süresinin, BOTAŞ’ın hali hazırda döşediği fiber optik kabloların kalan faydalı ömürlerinin büyük kısmını kapsaması ve yeni döşenecek fiber optik kablolar için; Superonline’ın, sözleşmenin ilk döneminde önemli yatırım yapacak olması, finansal kiralama işlemi göstergesi olarak kabul edilmiştir ve bu işlem finansal kiralama olarak muhasebeleştirilmiştir. Grup bu kapasite ile ilgili 2024 yılına kadar yapılacak ödemelerin net bugünkü değeri olarak hesaplanan 34.833 TL tutarındaki hakkı finansal tablolarına maddi olmayan duran varlık olarak kaydetmiştir. 20 ŞEREFİYE Şirket’in 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle Belarusian Telecom ve Superonline iktisabıyla ilgili sırasıyla, 185.692 TL ve 32.691 TL tutarlarında finansal tablolarına yansıttığı şerefiyeleri bulunmaktadır (31 Aralık 2009: 244.894 TL ve 32.691 TL). Her iki iktisap da 2008 yılı içerisinde gerçekleşmiştir. Şerefiye her yıl aynı zamanda değer düşüklüğü testine tabi tutulur. Geri kazanılabilir tutar varlığın net satış fiyatı ile kullanım değerinden yüksek olanı seçilerek bulunur. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle Belarusian Telecom ve Superonline’ın geri kazanılabilir değerleri bağımsız değerleme kuruluşları tarafından hesaplanmıştır. Gelecekteki nakit akımlarının net bugunkü değeri hesaplanırken, Şirket Yönetimi’nin FVAÖK’deki (amortisman ve itfa paylarından önceki operasyonel kar olarak hesaplanır) büyüme beklentisi, gelecekteki maddi ve maddi olmayan duran varlık alımlarının tutarı ve zamanlaması, uzun vadedeki büyüme oranı ve reeskont oranları tahminleri dikkate alınmıştır. Belarusian Telecom: 31 Aralık 2010 itibariyle, Belarus ekonomisindeki olumsuz etkenler sonucu reeskont oranlarındaki artış ve yapılan iş planlarına kıyasla daha düşük performans gösterilmesi sebebiyle Belarusian Telekom’un alımı sırasında oluşan Şerefiye için 36.329 TL (31 Aralık 2009: 92.388 TL) değer düşüklüğü karşılığı ayrılmıştır. Değer düşüklüğü tutarının tamamı Şerefiye’ye ve diğer giderlere yansıtılmıştır. Kullanım değeri, birimin sürekli kullanımından ve faydalı ömrü sonunda elden çıkarılmasından elde edilmesi beklenen nakit akımlarının iskonto edilmesi suretiyle hesaplanmıştır. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle kullanım değeri hesaplanırken aşağıdaki varsayımlar kullanılmıştır: Belarusian Telecom iktisabında ortaya çıkan Şerefiye’nin değer düşüklüğü testi için, 1 Ocak 2011 ve 31 Aralık 2017 tarihleri aralığında 7 yıllık projeksiyon üzerinden yapılmıştır. Gelecek dönemlerde oluşacak nakit akımlarını (sonsuz) tahmin edebilmek için sabit büyüme oranı olarak, ülke ekonomisinin tahmini ortalama büyüme oranını geçmeyen %3,0 kullanılmıştır. Birimin geri kazanılabilir değerini hesaplayabilmek için vergi sonrası iskonto oranı olarak ağırlıklı sermaye maliyeti oranı %14,4 kullanılmıştır. Vergi sonrası oran, vergi sebebiyle oluşacak nakit çıkışları, gelecekteki diğer vergisel nakit akımları ve varlıkların maliyeti ile vergi matrahları arasındaki farklar göz önünde bulundurularak düzeltilmiştir. Gösterim amaçlı vergi öncesi iskonto oranı %17,2’dır. Superonline: Nakit yaratan birimlerin kullanılan değerine dayanarak bulunan geri kazanılabilir değerin, defter değerinden yüksek olduğu tahmin edildiği için Superonline’ın alımı sırasında oluşan Şerefiye’ye ilişkin değer düşüklüğü karşılığı hesaplaması gerekmemektedir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle kullanım değeri hesaplanırken aşağıdaki varsayımlar kullanılmıştır: 152 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Superonline’ın iktisibında ortaya çıkan Şerefiye’nin değer düşüklüğü testi için, 1 Ocak 2011 ve 31 Aralık 2018 tarihleri aralığında 8 yıllık projeksiyon üzerinden yapılmıştır. Gelecek dönemlerde oluşacak nakit akımlarını (sonsuz) tahmin edebilmek için sabit büyüme oranı olarak, Superonline’ın faaliyet gösterdiği piyasadaki uzun vadeli ortalama büyüme oranını geçmeyen %2,5 kullanılmıştır. Birimin geri kazanılabilir değerini hesaplayabilmek için vergi sonrası iskonto oranı olarak ağırlıklı sermaye maliyeti oranı %15,8 kullanılmıştır. Vergi sonrası oran, vergi sebebiyle oluşacak nakit çıkışları, gelecekteki diğer vergisel nakit akımları ve varlıkların maliyeti ile vergi matrahları arasındaki farklar göz önünde bulundurularak düzeltilmiştir. Raporlama açısından vergi öncesi iskonto oranı %18,3’dır. Superonline’ın 2008’de satın alınmasından sonra, Şirket Yönetimi Mayıs 2009’da Superonline ve %100 sahibi olduğu Tellcom’un operasyonlarını birleştirmiştir. Birleşme ile birlikte, Tellcom ve Superonline ayrı ayrı nakit yaratan birimler iken, Superonline markası altında nakit yaratan tek bir birim haline gelmişlerdir. Bu sebeple değer düşüklüğü için kullanılan iş planları birleştirilen şirketlerin operasyonlarını ifade etmektedir. 21 DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI Grup’un bağlı ortaklıklarından Turkcell Teknoloji, TÜBİTAK ve Dış Ticaret Müsteşarlığı işbirliğinde yürütülen “Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı” kapsamında kabul edilen harcamalarının %60’ına destek almaktadır. 1 Ocak 2010 – 31 Aralık 2010 tarihleri arasında 1.068 TL bu kapsamda satışların maliyeti hesabından mahsup edilmiştir. 22 KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER 22.1 Kısa Vadeli Borç Karşılıkları 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle kısa vadeli borç karşılıklarının dönem içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: 1 Ocak 2009 açılış bakiyesi Dönem içerisinde ayrılan/(silinen) karşılık Ödemeler İskonto gideri 31 Aralık 2009 kapanış bakiyesi Dava 66.933 245.725 (59.822) 252.836 Personel prim 57.604 56.783 (58.655) 353 56.085 Toplam 124.537 302.508 (118.477) 353 308.921 1 Ocak 2010 açılış bakiyesi Dönem içerisinde ayrılan/(silinen) karşılık Ödemeler İskonto gideri 31 Aralık 2010 kapanış bakiyesi Dava 252.836 89.253 (173.086) 2.839 171.842 Personel prim 56.085 69.163 (59.215) (81) 65.952 Toplam 308.921 158.416 (232.301) 2.758 237.794 153 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 22.2 Uzun Vadeli Borç Karşılıkları 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle uzun vadeli borç karşılıklarının dönem içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2009: Yoktur). 1 Ocak 2009 açılış bakiyesi Dönem içerisinde ayrılan/(silinen) karşılık İskonto gideri 31 Aralık 2009 kapanış bakiyesi 1 Ocak 2010 açılış bakiyesi Dönem içerisinde ayrılan/(silinen) karşılık İskonto gideri Kur değişiminin etkisi 31 Aralık 2010 kapanış bakiyesi Dava 142 142 Dava 142 975 1.117 Duran varlık söküm, taşıma, restorasyon yükümlülüğü 6.790 910 7.700 Duran varlık söküm, taşıma, restorasyon yükümlülüğü 7.700 78.031 400 (108) 86.023 Diğer 708 708 Toplam 6.790 1.760 8.550 Diğer 708 359 1.067 Toplam 8.550 79.365 400 (108) 88.207 Grup’un, maddi duran varlıklarının sökümü, taşıma ve restorasyon yükümlülüğü bulunmaktadır. Söküm maliyetleri, güvenilir tahminlerle belirlenmiş gerçeğe uygun gelecekteki nakit akımlarının, mevcut piyasa koşullarında paranın zaman değerini ve yükümlülüğe ilişkin olan risklerin etkileri dikkate alınarak belirlenen vergi öncesi iskonto oranı ile bilanço tarihine indirgenmesiyle hesaplanmıştır. Yukarıda belirtilen cari dönemde gerçekleşen artış kalemleri nakit olmayan işlemlerden oluşmakta olup nakit akım tablosunda maddi duran varlıklar ile netleştirilerek gösterilmiştir. 22.3 İmtiyaz Sözleşmesi Turkcell’in, 27 Nisan 1998 tarihinde imzalamış olduğu Lisans sözleşmesi 4673 sayılı kanunun geçici 2. maddesi uyarınca yenilenmiş ve 13 Şubat 2002 tarihinde BTK tarafından da imzalanarak yürürlüğe girmiş ve İmtiyaz Sözleşmesi adını almıştır. İmtiyaz Sözleşmesi çerçevesinde, abonelere yönelik ücretlerin tahakkuk ve tahsilatı Turkcell tarafından yapılmakta ve tahsilat riski Turkcell tarafından üstlenilmektedir. Turkcell abonelerinden elde ettiği brüt gelirinin %15’inin %90’lık kısmını Hazine’ye hazine payı ve %10’luk kısmını da Ulaştırma Bakanlığı’na evrensel hizmet fonu olarak her ay ödemekle yükümlüdür. Ayrıca, İmtiyaz Sözleşmesi ile Turkcell yılda bir kez olmak üzere brüt gelirden her türlü vergi, resim, harç, fon, hazine payı ve KDV düşüldükten sonra kalan tutarın %0,35’ini (onbinde otuzbeş) BTK masraflarına katkı payı olarak ödemekle yükümlü tutulmuştur. Özelleştirme Uygulamalarının düzenlenmesi hakkında 3 Temmuz 2005 tarihinde kabul edilen kanun sonucunda, hazine payı hesaplamasına baz olan brüt gelir tanımında değişiklik yapılmıştır. İlgili bakanlık ve kurumların çalışmalarını tamamlamaları sonrası yenilenen 10 Mart 2006 tarihli İmtiyaz Sözleşmesi’ne göre, 10 Mart 2006 tarihinden geçerli olmak üzere, %15 hazine payı hesaplamasına baz olan brüt gelir matrahından, süresinde ödenmeyen bedeller için abonelere tahakkuk ettirilen gecikme faizi, diğer dolaylı vergiler, harç, resim gibi finansal yükümlülükler ve raporlama amacıyla muhasebeleştirilen tahakkuk tutarları çıkarılmıştır. Turkcell, 9 Haziran 2008 tarihinde, yukarıda bahsi geçen ilgili kanunun Resmi Gazete’de yayınlandığı 21 Temmuz 2005 tarihinden, Turkcell ile BTK arasında imzalanan yeni İmtiyaz Sözleşmesi’nin yürürlüğe girdiği 10 Mart 2006 tarihine kadar Turkcell’in, “süresinde ödenmeyen bedeller için abonelerine tahakkuk ettirdiği gecikme faizi ile vasıtalı vergiler; harç ve resim gibi finansal yükümlülükler ve raporlama amacıyla muhasebeleştirdiği tahakkuk tutarları”nı da dahil etmek suretiyle ve ihtirazi kayıtla Hazine Müsteşarlığı’na fiilen ödediği hazine payı tutarı ile ilgili kanunun 15. maddesi kapsamında yapması gereken ödemeler arasındaki fark olarak hesaplanan 102.649 TL anapara ile bu anaparaya davanın açıldığı tarihe kadar işlemiş 68.276 TL tutarında temerrüt faizi olmak üzere toplam 170.925 TL’nin fiili ödeme tarihine kadar işleyecek temerrüt faizi ile birlikte Hazine’den tahsiline karar verilmesi istemiyle idari yargıda dava açmıştır. Mahkeme davayı reddetmiştir. Karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Temyiz süreci halen devam etmektedir. 154 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Kurum masraflarına katkı payının hesaplamasına baz olan matrahın yeni sözleşmede değiştirilmesi nedeniyle Turkcell, 12 Nisan 2006 tarihinde, 10 Mart 2006 tarihinde imzalanan İmtiyaz Sözleşmesi’nin 9. maddesinin iptali talebiyle dava açmıştır. Mahkeme 10 Mart 2009 tarihinde davanın reddine karar vermiş olup bu karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Temyiz süreci halen devam etmektedir. 21 Haziran 2006 tarihinde, BTK ödemesi Nisan 2006’da yapılan, 2005 yılına ilişkin kurum masraflarına katkı payı ödemesinin, tahakkuk ettiği 2005 yılında geçerli olan 13 Şubat 2002 tarihli İmtiyaz Sözleşmesi’ne göre değil, ödemenin yapıldığı tarihte yürürlükte olan 10 Mart 2006 tarihli İmtiyaz Sözleşmesi’ne göre hesaplanması gerektiğini iddia etmiş ve buna bağlı olarak Turkcell tarafından 2005 yılı kurum masraflarına katkı payı adı altında yapılan ödemenin 4.011 TL eksik yapıldığını belirterek, bu eksik ödemenin gecikme zammı ile birlikte ödenmesini talep etmiştir. Bunun üzerine Turkcell, ilgili ödemeyi yapmış ancak 28 Ağustos 2006 tarihinde, BTK’nın bu tarihli işleminin yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle dava açmıştır. Mahkeme, 24 Temmuz 2009 tarihinde, Turkcell’in talebi doğrultusunda, dava konusu işlemin iptaline karar vermiş, karar BTK tarafından temyiz edilmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir. Turkcell 2006 yılında BTK’ya ödemiş olduğu toplam 4.232 TL tutarındaki meblağı, ödeme tarihine değin işleyecek faizi ile birlikte BTK’dan talep etmiş ve BTK, anapara tutarını 8 Şubat 2010 tarihinde Turkcell’e iade etmiş; talep edilen faiz tutarını ödememiştir. Turkcell dava konusu tutarı 8 Şubat 2010 tarihinde tahsil ettiği gerekçesiyle 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda 4.011 TL gelir kaydetmiştir. Ancak, talep edilen faiz tutarının ödenmemesi üzerine, Turkcell 2006 yılında BTK’ya ödenmiş olan toplam 4.232 TL tutarındaki meblağdan, belirli bir süre yoksun kalması nedeniyle uğradığı 3.942 TL tutarındaki zararın BTK’dan tahsili talebiyle 17 Mart 2010 tarihinde dava açmıştır. Dava süreci halen devam etmektedir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2009: Yoktur). İmtiyaz Sözleşmesi, GSM standartlarında bir mobil telefon sisteminin kurulması, geliştirilmesi ve işletilmesine ilişkin hüküm ve şartlar içermektedir. Turkcell’in sözleşmede öngörülen şartlara uygun faaliyette bulunması esas olup, söz konusu şartların ihlal edilmesi ve İmtiyaz Sözleşmesi’nde öngörülen mükellefiyetlerin yerine getirilmemesi halinde önemli ceza ve tedbirlerle karşı karşıya kalması olasılığı mevcuttur. Bunlardan biri de (verilen süre içerisinde aykırılığı gidermemesi halinde) sözleşmenin feshidir. İmtiyaz Sözleşmesi’nde, sözleşmenin feshini gerektiren diğer sebepler aşağıdaki gibi açıklanmıştır: - İşletmeci hakkında yargı yerlerince verilmiş iflas ve konkordato kararı olması; - İşletmecinin kendisine tahsis edilen frekanslar ya da GSM sisteminde kullanılması için işletmeciye tahsis edilecek diğer frekanslar dışında faaliyet gösterdiğinin belirlenmesi, verilen süre içerisinde bu faaliyetine son verilmemesi. Turkcell’in İmtiyaz Sözleşmesi’nin “Uygulanacak Hukuk ve Uyuşmazlıkların Çözümü” başlıklı 51. maddesine göre taraflar, Sözleşmenin uygulanması konusunda aralarında doğacak uyuşmazlıkların Uluslararası Ticaret Odası (“ICC”) tahkim kuralları çerçevesinde seçilecek üç hakem tarafından tahkim yoluyla çözümlenmesi konusunda anlaşmışlardır. Anılan hükme göre, sözleşmenin kapsamı, uygulanması ve feshi ile ilgili konularda çıkan uyuşmazlıklar öncelikle Lisans Koordinasyon Kurulu’nda görüşmelerle çözümlenecek; uyuşmazlık bu yolla 30 gün içinde çözümlenemezse, taraflardan biri diğerine uyuşmazlığın doğduğunu, uyuşmazlığın yapısını, ana hatlarıyla nedenlerini ve uyuşmazlığın tahkim yoluyla çözümlenmesi niyetinde olduğunu yazı ile bildirecek, yapılacak bildirimi takip eden 15 gün içinde uyuşmazlığın çözümlenememesi halinde, uyuşmazlık tahkim yoluyla çözümlenecektir. 22.4 Şebekelerarası İrtibat ve İşbirliği Anlaşması 24 Nisan 1998 tarihinde, Turkcell ile Türk Telekom arasında tarafların şebekelerini birbirine bağlamayı amaçlayan ve Turkcell’in GSM şebekesinin santral, baz istasyonu, baz istasyon kontrol istasyonu ve ilgili diğer teçhizatı için Türk Telekom’un mevcut yer, bina, tesis, kule, enerji, devre, klima ve benzeri altyapı imkanlarından yararlanmasını sağlayan bir şebekelerarası irtibat ve işbirliği sözleşmesi imzalamıştır. Söz konusu sözleşme, İmtiyaz Sözleşmesi yürürlükte kaldığı sürece yürürlükte kalacaktır. 155 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Türk Telekom ve Turkcell, Şebekelerarası İrtibat ve İşbirliği Anlaşması’nın bazı hükümlerini, 20 Eylül 2003 tarihinde imzaladıkları ek bir protokol ile tadil etmişlerdir. Sözü edilen ek protokolde 31 Aralık 2004 tarihinden sonra uygulanacak çağrı sonlandırma ücretleri konusunda tarafların 28 Şubat 2005 tarihine kadar anlaşamamaları durumunda konunun BTK’ya aktarılacağı belirtilmiştir. Tarafların 28 Şubat 2005 tarihine kadar yeni arabağlantı ücretleri ile ilgili uzlaşamamaları sonucunda, Erişim ve Arabağlantı Yönetmeliği’nde de belirtildiği üzere uzlaştırma prosedürünün işletilmesi için konu BTK’ya aktarılmıştır. BTK, Turkcell ve Türk Telekom arasındaki arabağlantı anlaşmazlığına ilişkin işletilen uzlaştırma prosedürü çerçevesinde geçici sonlandırma ücretlerini belirlemiş ve uygulamaları için taraflara tebliğ etmiştir. Bu ücretler tebliğ tarihinden, yani 10 Ağustos 2005’ten itibaren uygulanmaya başlanmıştır. Bununla birlikte Turkcell, bu uygulamanın, ihtilafın ait olduğu 2000 yılında yürürlükte bulunan sözleşme hükmüne aykırı olduğu, Türk Telekom’un, ilgili mahkeme kararına konu alacağının tamamını 31 Ekim 2009 tarihi itibariyle Turkcell’den tahsil etmiş olduğu ve Türk Telekom tarafından yapılan tahsilatın fazla olduğu iddialarıyla, 28 Ocak 2010 tarihinde, 23.378 TL anapara, 3.092 TL gecikme faizi ve 1.925 TL gecikme bedeli olmak üzere toplam 28.395 TL tutarındaki alacağın sözleşme gecikme faizi ve gecikme bedeli ile birlikte Türk Telekom’dan tahsili amacıyla bu şirket aleyhine dava açmıştır. Türk Telekom’un sözü edilen BTK kararında öngörülen çağrı sonlandırma ücretlerini, uluslararası çağrılar için uygulamamak suretiyle, Ağustos 2005 döneminden Ekim 2005 dönemine kadar Turkcell’den tahsil etmiş olduğu 11.274 TL tutarındaki anapara ile bu anaparaya tahsil tarihinden 22 Aralık 2005 tarihine kadar tahakkuk etmiş 521 TL tutarındaki gecikme faizi ve 175 TL tutarındaki gecikme cezasından oluşan toplam 11.970 TL’nin Türk Telekom’dan tahsili talebiyle, 22 Aralık 2005 tarihi itibariyle Turkcell tarafından alacak davası açılmıştır. Dosya kapsamında hazırlanan bilirkişi raporları ve ek raporlar Turkcell’in davadaki iddialarını teyit etmektedir. Dava süreci halen devam etmektedir. 19 Aralık 2006 tarihinde Turkcell, Türk Telekom’a Kasım 2005-Ekim 2006 dönemleri arasında BTK tarafından belirlenen uluslararası çağrı sonlandırma fiyatlarını kullanmadığı gerekçesiyle anapara, gecikme faizi ve gecikme cezası da dahil olmak üzere toplam 23.726 TL tutarında alacak davası açmıştır. Mahkeme, Turkcell tarafından 22 Aralık 2005 tarihinde açılan ilk dava dosyası ile birleştirilmesine karar vermiştir. 2 Kasım 2007 tarihinde Turkcell, Türk Telekom’a Kasım 2006-Mart 2007 dönemleri arasında BTK tarafından belirlenen uluslararası çağrı sonlandırma fiyatlarını kullanmadığı gerekçesiyle anapara, gecikme faizi ve gecikme cezası da dahil olmak üzere toplam 6.836 TL tutarında alacak davası açmıştır. Mahkeme, bu davanın da 22 Aralık 2005 tarihinde açılan ilk dava dosyası ile birleştirilmesine karar vermiştir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2009: Yoktur). 10 Şubat 2010 tarihinde BTK, Türk Telekom ve GSM operatörleri için “Arabağlantı Ücret Tarifeleri” yayınlamıştır. Yayınlanan tarifelere göre 1 Nisan 2010 tarihinden itibaren Turkcell şebekesinde sonlanan ses çağrıları için uygulanacak çağrı sonlandırma ücreti 6,55 Kr./dakika’dan 3,13 Kr./dakika’ya düşürülmüş olup görüntülü çağrılar için uygulanacak çağrı sonlandırma ücreti 7,75 Kr/dakika olarak bir önceki yıl ile aynı bırakılmıştır. Turkcell, 1 Nisan 2010 tarihinden itibaren arabağlantı gelir ve giderlerini “Arabağlantı Ücret Tarifeleri”ne göre hesaplamaya başlamıştır. Turkcell yönetimi, Grup’un 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle şebekelerarası irtibat ve işbirliği anlaşmalarına konu olan koşul ve yükümlülüklere uyduğunu düşünmektedir. 22.5 Türk Telekom ile özel devre kiraları ihtilafı Turkcell, Madde 22.3’te belirtilen Şebekelerarası İrtibat ve İşbirliği Sözleşmesi kapsamında, tarifeleri Türk Telekom tarafından belirlenen transmisyon hatlarını kiralamakta ve bunlar üzerinden iletişim sağlamaktadır. Söz konusu transmisyon hatları için Türk Telekom’un kendi tarifeleri üzerinden Turkcell’e uyguladığı %60 oranındaki indirim yine Türk Telekom tarafından 1 Temmuz 2000 tarihinden geçerli olmak üzere tek taraflı olarak kaldırılmış ve yerine birtakım şartlara bağlı olmak kaydıyla, %25 oranında indirim uygulanmaya başlanmıştır. Turkcell, bu yeni tarifeye göre ödemelerini yapmakta ve giderlerini muhasebeleştirmektedir. İlgili döneme ait toplam nominal 29.125 TL tutarındaki kira farkları Türk Telekom tarafından Turkcell’e fatura edilmiş ve Turkcell alacaklarına mahsup edilmek suretiyle tahsil edilmiştir. Turkcell sözü edilen kira farkları için Türk Telekom tarafından fatura edilmesi muhtemel gecikme bedeline istinaden 31 Aralık 2000 tarihli finansal tablolarında 9.670 TL tutarında karşılık ayırmıştır. Ancak Türk Telekom’un 9 Mayıs 2002 tarihinde yazılı olarak talepte bulunduğu faiz tutarında uyuşmazlık söz konusu olunca Turkcell tarafından dava açılmıştır. Mahkeme, 25 Aralık 2008 tarihinde davanın reddine karar vermiştir. Anılan karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Yargıtay mahkeme kararının onanmasına karar vermiş, bu karara karşı Turkcell tarafından karar düzeltme müracaatında bulunulmuştur.Turkcell Yönetimi’nin görüşleri doğrultusunda, 91.864 TL tutarında toplam karşılık ayrılmış olup 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle bu tutarın tamamı Türk Telekom tarafından Turkcell’den olan alacaklardan mahsup edilerek tahsil edilmiştir. 156 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 22.6 Rekabet Kurulu tarafından verilen para cezası ile ilgili ihtilaf Rekabet Kurulu Ekim 1999’da Turkcell ve diğer operatörlerin işleyişine ilişkin bir inceleme başlatmış ve Turkcell’in GSM hizmetleri piyasasında hakim durumda olduğu ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanun’un 4 ve 6. maddeleri ihlali iddiasıyla Turkcell’in toplam nominal 6.973 TL idari para cezası ile cezalandırılmasına karar vermiştir. Turkcell Rekabet Kurulu’nun bu kararının iptali için dava açmıştır. Mahkeme, 15 Kasım 2005 tarihinde, Rekabet Kurulu’nun verdiği kararı iptal etmiştir. Kararın iptal edilmesi üzerine, Rekabet Kurulu 29 Aralık 2005 tarihinde aynı kararı tekrar almıştır. Turkcell, Rekabet Kurulu’nun almış olduğu kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle 10 Mart 2006 tarihinde Danıştay nezdinde dava açmıştır. Mahkeme, 13 Mayıs 2008 tarihinde davanın reddine karar vermiştir. Karar, Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir. Rekabet Kurulu’nun kararı üzerine, Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı, Turkcell’e gönderdiği 4 Ağustos 2006 tarihli ödeme emri ile 6.973 TL tutarındaki para cezasının ödenmesini talep etmiştir. Turkcell, ilgili cezayı 25 Eylül 2006 tarihinde ödemiş ancak aynı tarihte söz konusu ödeme emrinin iptali talebiyle dava açmıştır. Mahkeme, Turkcell tarafından açılan davanın reddine karar vermiş ve bu karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. 17 Mart 2009 tarihinde, Danıştay yerel mahkeme kararının bozulmasına karar vermiştir. Yerel mahkeme, Danıştay’ın bozma kararına uyma yönünde karar vermiştir. Mahkeme, 18 Aralık 2009 tarihinde davanın reddine karar vermiş ve bu karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay, yerel mahkeme kararının bozulmasına karar vermiştir. Dava süreci halen devam etmektedir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2009: Yoktur). 22.7 Mobil pazarlama faaliyetleri ile ilgili ihtilaf Rekabet Kurulu, Turkcell’in mobil pazarlama alanında münhasır faaliyetlerini sürdürüp sürdürmediğinin, sürdürdüğünün tespiti halinde bu uygulamaların Rekabet Kanunu’nun ilgili maddelerini ihlal edip etmediğinin tespiti amacıyla, Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar vermiştir. Rekabet Kurulu, 23 Aralık 2009 tarihinde aldığı karar ile Turkcell’in GSM hizmetleri ve mobil pazarlama hizmetleri pazarındaki faaliyetlerinin rekabeti ihlal ettiği gerekçesiyle Turkcell hakkında 36.072 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Rekabet Kurulu kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak para cezası 27.054 TL olarak 25 Mayıs 2010 tarihinde ödenmiştir. Turkcell tarafından, 25 Haziran 2010 tarihinde anılan kararın iptali amacıyla dava açılmıştır. Mahkeme, Turkcell’in yürütmenin durdurulması talebini reddetmiş olup Turkcell tarafından karara itiraz edilmiştir. Dava süreci halen devam etmektedir. Avea, Rekabet Kurulu kararına dayanarak, Turkcell’in, mobil pazarlama alanında rekabeti ihlal ettiği ve bu durumun kendisini zarara uğrattığı iddiasıyla, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000 TL tutarındaki tazminatın Turkcell’den tahsili talebiyle dava açmıştır. Dava devam etmektedir. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2010 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2009: Yoktur). 22.8 Ulusal dolaşım ihtilafı 2001 yılı içinde, Turkcell, Türkiye’de Mart 2001 tarihinden itibaren faaliyet göstermekte olan GSM operatörü İş-Tim Telekomünikasyon Hizmetleri A.Ş. (“İş-Tim”) ile ulusal dolaşım görüşmelerinde bulunmuştur. Bu görüşmelerin olumlu sonuç vermemesi üzerine, BTK 19 Ekim 2001 tarihinde, Turkcell’e, belirlediği koşullarda bir roaming sözleşmesi imzalaması için 15 Kasım 2001 tarihine kadar süre vermiş, taraflara bir çözüm önerisi getirmiş ve tarafların 15 Kasım 2001 tarihine kadar anlaşmalarını talep etmiştir. Turkcell, BTK’nın bu konuya müdahale yetkisi 157 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) olmadığı ve önerilerinin teknik açıdan imkansız ve ekonomik açıdan kabul edilemez nitelikte olması gerekçeleriyle dava açmıştır. Danıştay, daha önce vermiş olduğu bir karar ile dava konusu işlem iptal edilmiş olduğundan, davada karar verilmesine yer olmadığına karar vermiş ve bu karar BTK tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, mahkeme kararının onanmasına karar vermiştir. BTK, dava süreci devam ederken, 14 Mart 2002 tarihli yazısı ile Turkcell’e yeniden 30 günlük süre vererek GSM 1800 işletmecileriyle daha önce belirlemiş olduğu hüküm ve koşullarla sözleşme imzalamaya zorlamıştır. Turkcell, BTK’nın, kendisine 30 gün içerisinde roaming sözleşmesi imzalama yükümlülüğü getiren işleminin iptali talebiyle dava açmıştır. Danıştay, 14 Mart 2006 tarihinde, BTK’nın 14 Mart 2002 tarihli işleminin iptaline ve Turkcell’in Ulusal Dolaşım Anlaşması Yapılması ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in iptali talebi yönünden ise davanın reddine karar vermiştir. Karar, BTK tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, mahkeme kararının onanmasına karar vermiştir. BTK, 21 Nisan 2010 tarihinde aldığı karar ile 25 Mart 2009 tarihinde BTK tarafından onaylanan GSM Azami Tarife Çizelgesi’ndeki GSM-GSM üst sınırının üzerinde tarife uyguladığı iddiasıyla Turkcell hakkında 53.467 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Kararın tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak para cezası 40.100 TL olarak 3 Haziran 2010 tarihinde ödenmiştir. Turkcell tarafından, 28 Haziran 2010 tarihinde kararın iptali için dava açılmıştır. Mahkeme Turkcell’in yürütmenin durdurulması talebini reddetmiş; Turkcell karara itiraz etmiş; Turkcell’in bu itirazı kabul edilmiştir. Bu kapsamda BTK, Turkcell’den daha önce tahsil etmiş olduğu 40.100 TL’yi 27 Ocak 2011 tarihinde geri ödemiştir. Bu nedenle, 31 Aralık 2010 tarihi ititbariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda konuyla ilgili gelir karşılığı kaydedilmiştir. BTK, Turkcell’e roaming sağlama yükümlülüğünü öngören 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun 10. maddesi gereğince çıkarılan Ulusal Dolaşım (Roaming) anlaşması yapılması ile ilgili yönetmeliğe uymadığı gerekçesiyle toplam nominal 21.822 TL para cezası vermiştir. Turkcell bu tutarı bir günlük gecikme faizi ile beraber 7 Nisan 2004 tarihinde BTK’ya ödemiştir. Turkcell ilgili ceza işlemi ile BTK’nın bu işlemin dayanağını oluşturan kararı ve “Ulusal Dolaşım (Roaming) Anlaşması Yapılması ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” in tamamının iptali talebi ile dava açmıştır. Danıştay’ın, 1 Aralık 2004 tarihinde Turkcell’e idari para cezası verilmesine ilişkin kararının dava sonuçlanıncaya kadar yürütmesinin durdurulması kararına bağlı olarak, BTK, 3 Ocak 2005 tarihinde daha önce Turkcell’den tahsil etmiş olduğu 21.822 TL tutarındaki para cezasını Turkcell’e geri ödemiştir. Danıştay 13. Dairesi, 13 Aralık 2005 tarihinde “Ulusal Dolaşım Anlaşması Yapılması İle İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”in iptali istemi yönünden davanın reddine, Şirket’e 21.822 TL idari para cezası verilmesine ilişkin BTK kararına ilişkin işlemin ise iptaline karar vermiştir. Karar BTK tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, mahkeme kararının onanmasına karar vermiştir. Söz konusu idari para cezasının ödendiği tarih ile iade alındığı tarihler arasındaki dönemde Turkcell’in mahrum kaldığı 7.111 TL tutarındaki faiz alacağının tahsili talebiyle, Turkcell tarafından BTK aleyhine 22 Temmuz 2010 tarihinde dava açılmıştır. Dava süreci devam etmektedir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2009: Yoktur). 27 Ekim 2006 tarihinde Telecom Italia SPA ve TIM International N.V. yaptıkları ulusal dolaşım taleplerinin karşılanmamasının rekabet hukukunu ihlal ettiği gerekçesiyle Turkcell aleyhine 2.000 ABD Doları tutarında alacak davası açmıştır. 29 Aralık 2008 tarihinde, Mahkeme davanın reddine karar vermiştir. Telecom Italia SPA ve TIM International N.V. kararı temyiz etmiştir. Temyiz süreci halen devam etmektedir. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2010 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2009: Yoktur). 22.9 Turkcell’in ücretlendirme uygulamaları ile ilgili olarak BTK tarafından verilen para cezası ile ilgili ihtilaf BTK, 7 Nisan 2010 tarihinde aldığı karar ile Turkcell hakkında, Turkcell tarafından kuruma yanlış bilgi verildiği gerekçesiyle 4.008 TL ve bazı abonelerin mağdur edildiği gerekçesiyle 374 TL olmak üzere, toplam 4.382 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Kararın tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak para cezasını toplam 3.287 TL olarak 9 Haziran 2010 tarihinde ödenmiştir. Turkcell tarafından, 9 Temmuz 2010 tarihinde kararın iptali için 2 adet dava açılmıştır. Mahkeme, Turkcell’in yürütmenin durdurulması talebini reddetmiş, Turkcell kararlara itiraz etmiş; fakat itirazlar reddedilmiştir. Davalar devam etmektedir. 158 Ayrıca, abonelere iade edilecek tutar 46.228 TL olarak hesaplanmış olup 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda “Satış Gelirleri” hesabından düşülmüştür. Abonelere iade Ocak 2010’da gerçekleşmiştir. 22.11 Bankalardaki mevduat ile ilgili ihtilaf Turkcell’in iki bankadaki bazı hesapları ile ilgili olarak, bu bankalardaki bir takım usulsüzlüklerden kaynaklandığı tahmin edilen anlaşmazlıklar mevcut bulunmaktadır ve bu husus ile ilgili karşılıklı davalar açılmıştır. 31 Aralık 2001 tarihi itibariyle nominal 3.814 TL tutarındaki mevduatın ilgili banka tarafından bloke edildiği bildirilmiştir. Turkcell, bloke edilen söz konusu tutarı ilişikteki konsolide finansal tablolarına gider olarak yansıtmıştır. Söz konusu banka, bu tutara ilave olarak, faiz hariç olmak üzere nominal 3.785 TL daha talep etmektedir. Turkcell yukarıda belirtilen tutarların toplamı kadar diğer banka aleyhine dava açmıştır. Söz konusu banka ile ilgili davada, Mahkeme, 27 Nisan 2004 tarihinde, Turkcell’in, 2.629 ABD Doları anapara ve bu tutarın %40’ı oranında icra inkar tazminatı ödemesine karar vermiştir. 11 Ekim 2004 tarihinde de bu karar kesinleşmiştir. Turkcell 10 Aralık 2004 tarihinde söz konusu dava ile ilgili olarak İstanbul 14. İcra Müdürlüğü’ne 7.615 TL tutarında ödeme yapmıştır. Diğer banka aleyhine Turkcell tarafından açılan davada mahkeme 1 Mart 2005 tarihinde Turkcell lehine karar vermiştir. İlgili banka kararı temyiz etmiş, Turkcell tarafından da temyize yanıt verilmiştir. Yargıtay, 3 Nisan 2006 tarihinde yerel mahkeme kararının davalı banka lehine bozulmasına karar vermiştir. İlk derece mahkemesi Yargıtay kararına uyulmasına karar vermiştir. Dava süreci devam etmektedir. Turkcell, 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarına bu konu ile ilgili herhangi bir gelir karşılığı yansıtmamıştır. 22.12 Özel iletişim vergisinin (“ÖİV”) iskonto sonrası tutar üzerinden hesaplanması ile ilgili ihtilaf Boğaziçi Kurumlar Vergi Dairesi Müdürlüğü, Turkcell’in bayiler aracılığıyla yapmış olduğu ön ödemeli kart satışlarında iskontolu satış yöntemi uyguladığı ve ÖİV’yi iskonto sonrası tutar üzerinden hesapladığı gerekçesiyle 2003 ve 2004 yılları için sırasıyla 47.130 TL ve 89.694 TL vergi tarhiyatında bulunmuştur. Turkcell, söz konusu vergi tarhiyatının iptali talebiyle, sırasıyla, 31 Aralık 2008 ve 18 Aralık 2009 tarihlerinde İstanbul Vergi Mahkemeleri nezdinde dava açmış, 31 Aralık 2008 tarihli davanın uzlaşma görüşmeleri sonuna kadar bekletilmesi talep edilmiştir. Dava konusu tutarlar hakkında Turkcell ile Maliye Bakanlığı arasında uzlaşma sağlanmış olduğu için davalardan feragat edilmiştir. 1 Haziran 2010 tarihinde Maliye Bakanlığı Uzlaşma Komisyonu ile yapılan görüşmeler neticesinde 2003 ve 2004 yılları için iskontolu ön ödemeli kart satışlarındaki ÖİV için sırasıyla 1.489 TL ve 2.834 TL ve gecikme faizi için sırasıyla 3.570 TL ve 5.295 TL tutarlarında uzlaşılmıştır. Uzlaşma sonrası tutarlar 27 Temmuz 2010 tarihinde ödenmiştir. Bu konu ile ilgili 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolardaki karşılık tutarı 64.653 TL olup uzlaşma sonrası tutar ile arasındaki fark 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda gelir kaydedilmiştir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2009: Yoktur). Boğaziçi Kurumlar Vergi Dairesi Müdürlüğü, Turkcell’in bayiler aracılığıyla yapmış olduğu ön ödemeli kart satışlarında iskontolu satış yöntemi uyguladığı ve ÖİV’yi iskonto sonrası tutar üzerinden hesapladığı gerekçesiyle 2005 ve 2006 yılları için vergi aslı ve vergi ziyaı cezası ile birlikte olmak üzere sırasıyla toplam 133.617 TL ve 139.101 TL vergi tarhiyatında bulunmuştur. Turkcell, yukarıda bahsi geçen vergi tarhiyatlarının iptali talebiyle dava açmıştır. 22.10 Azami tarifelerin uygulanmasına ilişkin olarak BTK tarafından verilen para cezası ile ilgili ihtilaf BTK, 15 Ekim 2009 tarihli kararıyla, Turkcell’in azami fiyat sınırlarının üzerinde tarife uyguladığı iddiasıyla Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar vermiştir. Turkcell, 21 Aralık 2009 tarihinde BTK kararının iptali istemiyle dava açmıştır. Dava süreci halen devam etmektedir. Turkcell Yönetimi Ocak 2005-Ocak 2007 dönemleri arasında distribütörlere yapılan iskontolu ön ödemeli kart satışlarına istinaden bir önceki uzlaşma oranlarını da dikkate alarak iskonto sonrası ödenen ÖİV ile ilgili olarak 9.087 TL vergi aslı ve 12.655 TL gecikme faizi olmak üzere toplam 21.742 TL karşılık ayırmıştır. Turkcell Faaliyet Raporu 2010 159 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 22.13 Uluslararası trafiğinin taşınması BTK, Mayıs 2003’te, Türk Telekom’un müracaatı üzerine, Turkcell’in uluslararası trafiğini Türk Telekom altyapısını kullanmadan taşıdığı iddiasıyla ve bunun Türk Telekom’un altyapı tekelini ihlal anlamını taşıdığı gerekçesiyle soruşturma açmıştır. Soruşturma sonlandırılmış ve BTK, 5 Mart 2004 tarihli kararı ile, Turkcell’in Türk Telekom dışında başka kaynaklardan altyapı ihtiyacını karşılamak suretiyle İmtiyaz Sözleşmesi’nde kendisine verilen yetkinin sınırını aştığı iddiası ile toplam nominal 31.731 TL idari para cezası vermiştir. 22.15 Uzlaştırma sonrası yapılan fazla tarhiyat ile ilgili ihtilaf Turkcell 9 Şubat 2009 tarihinde 2000, 2001 ve 2002 yıllarına ilişkin olarak roaming sözleşmesinden dolayı tahakkuk ettirilen KDV ve vergi cezalarına ilişkin Vergi Dairesi ile yapılan uzlaştırma sonrası yanlış hesaplanan 6.609 TL tutarındaki gecikme faizinin iptali amacıyla dava açmıştır. Mahkeme Turkcell’in yürütmenin durdurulması talebinin reddine karar vermiştir. Turkcell karara itiraz etmiş ancak itiraz reddedilmiştir. Dava süreci devam etmektedir. Turkcell, BTK’nın ilgili işlem ve kararlarının iptali talebiyle dava açmış ancak 9 Nisan 2004’te idari para cezasını ödemiştir. Danıştay, 5 Kasım 2004 tarihinde Turkcell’e tebliğ edilen karar ile BTK’nın Turkcell’e idari para cezası verilmesine ilişkin kararının dava sonuçlanıncaya kadar yürütmesinin durdurulmasına karar vermiştir. Danıştay’ın yukarıda bahsi geçen kararına bağlı olarak, BTK, 26 Ocak 2005 tarihinde 18.000 TL geri ödeme yapmış ve geriye kalan 13.731 TL’lik tutarındaki meblağı ise Aralık ayı telsiz ruhsat ve kullanım ücreti ödemelerinden mahsup etmiştir. 26 Aralık 2006 tarihinde Danıştay, BTK’nın Turkcell’e 31.731 TL para cezası verilmesine ilişkin işleminin iptaline, para cezasının dayanağı yönetmelik hükümlerinin iptali talebinin ise reddine karar vermiştir. BTK kararı temyiz etmiştir. Temyiz süreci halen devam etmektedir. Türk Telekom, Turkcell’in Milleni.com GMbH ile imzaladığı uluslararası arabağlantı sözleşmesi nedeniyle zarara uğradığı gerekçesiyle, 5 Ağustos 2005 tarihinde anapara ve faiz olmak üzere toplam 450.931 TL tutarındaki zararının tahsili ve ihtiyati tedbir talebiyle Şirket aleyhine dava açmıştır. Turkcell Yönetimi davanın herhangi bir hukuki dayanağı olmadığını düşünmekle beraber davada yaşanan gelişmeleri dikkate alarak 51.942 TL anapara ve 84.567 TL tahakkuk eden faiz olmak üzere toplam 136.509 TL tutarında karşılık ayırmıştır. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2009: Yoktur). Dava ile ilgili ayrılan karşılık hesaplamasında Türk Telekom’un talebindeki ve bilirkişi raporundaki tutarlar değil, Türk Hukuku’ndaki düzenlemeler esas alınmıştır. Türk Hukuku uyarınca zarara uğradığını iddia eden bir kimse elde etmesi olası tüm geliri değil ancak bu nedenle mahrum kaldığı karı talep edebilir. Bu sebeple, Turkcell tarafından ayrılan karşılık Türk Telekom tarafından talep edilen veya bilirkişilerce hesaplanan muhtemel gelir tutarları esas alınarak değil, Türk Telekom’un uğraması olası tahmini kar mahrumiyeti esas alınarak hesaplanmıştır. Ayrıca, 23 Ekim 2007 tarihinde bağımsız bir hukukçudan dava ile ilgili görüş alınmıştır. Alınan görüş Turkcell Yönetimi’nin görüşlerini desteklemektedir. Mahkeme, 5 Kasım 2009 tarihinde Türk Telekom’un tazminat talebinin 171.704 TL tutarındaki bölümünü reddetmiş, toplam 279.227 TL tutarındaki bölümünü ise kabul etmiştir. Sözkonusu karar Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Karar, Türk Telekom tarafından da temyiz edilmiş ve Turkcell tarafından bu talebe de cevap verilmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir. 22.14 Spor Toto ile olan ihtilaf Spor Toto, 9 Kasım 2005 tarihli mektubunda İnteltek’in mutabakat yöntemi farklılığından dolayı 3.292 TL borçlu olduğunu bildirmiştir. Spor Toto, mutabakat dönemlerinin kümülatif değil, 6 aylık bağımsız dönemler olarak kabul edilmesi gerektiğini savunmaktadır. İnteltek Yönetimi 7 Aralık 2005 tarihinde gönderdiği cevabi nitelikteki yazıda, mutabakat döneminin kontratta 16 bağımsız dönem olarak tanımlanmadığını, dolayısıyla kümülatif bazda mutabakat yapılması gerektiğini savunmuştur. Spor Toto tarafından, İnteltek aleyhine tespit ve alacak davası açılmıştır. Mahkeme 22 Şubat 2007 tarihinde davanın reddine karar vermiştir ve hasılat riskinin tamamının Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü’ne (“GSGM”) ait olduğuna, tahsil edilemeyen 1.527 TL tutarındaki hasılattan İnteltek’in sorumlu olmadığına ve altı aylık mutabakat dönemlerinin birbirinden bağımsız dönemler halinde uygulanması, hesaplamanın kümülatif olarak yapılamayacağı yönündeki tespit taleplerinin reddine karar vermiştir. GSGM kararı temyiz etmiştir. Yargıtay, GSGM’nin temyiz istemini reddetmiştir. GSGM karar düzeltme müracatında bulunmuştur. GSGM’nin karar düzeltme müracaatı da reddedilmiş ve mahkeme kararı kesinleşmiştir. Yargıtay kararı doğrultusunda, daha önce finansal tablolarda ayrılmış olan 3.292 TL tutarındaki anapara ve 1.894 TL tutarındaki faiz karşılığı ters çevrilmiştir. İnteltek, ayrıca 1. ve 3. mutabakat dönemlerinde yapılan 2.345 TL anapara ve 966 TL faiz ödemesinin tahsilini talep etmiş ve 21 Şubat 2008 tarihinde konu ile ilgili dava açmıştır. 19 Mart 2009 tarihinde Mahkeme, 2.345 TL tutarındaki anapara ile 977 TL tutarındaki faiz ile birlikte oluşacak gecikme faizinin İnteltek’e ödenmesine karar vermiştir. Karar, Spor Toto tarafından temyiz edilmiştir. Yargıtay, yerel mahkeme kararının bozulmasına karar vermiştir. İnteltek, bu karar hakkında karar düzeltme müracaatında bulunmuştur. Karar düzeltme incelemesi devam etmektedir. 22.16 İran GSM İhalesi’yle ilgili ihtilaflar Turkcell, İran İslam Cumhuriyeti’nin Türkiye Cumhuriyeti ile imzaladığı Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşma’nın çeşitli hükümlerini ihlal ettiğinin tespiti ile uğradığı zararın tazmini talebiyle, 11 Ocak 2008 tarihinde, UNCITRAL Tahkim Kuralları uyarınca oluşturulan tahkim mahkemesi nezdinde tahkim davası açmıştır. Söz konusu tahkim süreci, İran GSM ihalesi sonucunda ortaya çıkan ihtilafla ilgilidir. Yargılama devam etmektedir.İran GSM ihalesi için oluşturulan konsorsiyumda yer alan ortaklardan biri olan Turkcell’in iştiraklerinden Eastasia tarafından, aynı konsorsiyumda yer alan Iran Electronic Development Company’nin, Hissedarlar Anlaşmasını ihlal ettiğinin tespiti ile bu nedenle yol açtığı zararın tazmini talebiyle, Iran Electronic Development Company aleyhine ICC nezdinde 29 Nisan 2008 tarihinde tahkim davası açılmıştır. Dava süreci devam etmektedir. 22.17 Türk Telekom transmisyon tarifeleri ihtilafı 19 Ocak 2007 tarihinde Turkcell, Türk Telekom’a 1 Haziran 2004 ve 1 Temmuz 2005 tarihleri arasında fiber optik kablo, bakır kablo ve radyolink üzerinden verilen hizmetlerin bağlantı ücretlerini yanlış uyguladığı gerekçesiyle dava açma tarihine kadar tahakkuk etmiş faizler de dahil olmak üzere toplam 8.136 TL’nin tahsili talebiyle dava açmıştır. Dosya kapsamında düzenlenen bilirkişi raporu Turkcell lehinedir. Mahkeme bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar vermiştir. Dava süreci devam etmektedir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2009: Yoktur). 22.18 SPK kararının iptali 21 Temmuz 2006 tarihinde, Turkcell Yönetim Kurulu’nda alınan karar çerçevesinde Alexey Khudyakov Denetim Komitesine gözlemci üye sıfatı ile atanmıştır. 26 Ocak 2007 tarihinde Sermaye Piyasası Kurulu (“SPK”), SPK’nın Seri: X, No: 22 sayılı Tebliğ’in 25. maddesinin, en az iki üyeden oluşan denetimden sorumlu komite oluşturulmasını öngören hükmüne aykırı olduğu için, gerekli tedbirlerin biran önce alınmasını talep etmiştir. Turkcell, 21 Mart 2007 tarihinde yukarıda bahsedilen işlemin yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle dava açmıştır. 18 Ocak 2008 tarihinde Ankara 14. İdare Mahkemesi davanın reddine karar vermiştir. Karar, Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Danıştay temyiz isteminin reddine karar vermiştir. Bu karar hakkında, Turkcell tarafından karar düzeltme müracaatında bulunulmuştur. SPK, 15 Ekim 2008 tarihinde aldığı bir kararla, 26 Ocak 2007 tarihli SPK kararının yerine getirilmediğinden bahisle Turkcell hakkında 12 TL idari para cezası uygulanmasına ve bu para cezasının yapılacak ilk Genel Kurul’da ortakların bilgisine sunulması gerektiği hususlarında Turkcell’in bilgilendirilmesine karar vermiştir. Turkcell bu karar ve bağlantılı işlemlerin iptali talebiyle idare mahkemesinde dava açmıştır. Mahkeme, Ankara 14. İdare Mahkemesi’nin kararının temyiz incelemesinin sonuçlanmasını beklemektedir. Dava süreci halen devam etmektedir. 22.19 Numara Taşınabilirliği Yönetmeliği’nin iptali BTK tarafından çıkarılan ve 1 Şubat 2007 tarihinde yürürlüğe giren Numara Taşınabilirliği Yönetmeliği’nin yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle 29 Mart 2007’de dava açılmıştır. Mahkeme, 1 Haziran 2009 tarihinde davanın reddine karar vermiştir. Karar, Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Temyiz süreci halen devam etmektedir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2009: Yoktur). 160 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 161 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 22.20 Türk Telekom arabağlantı maliyetleri ihtilafı Türk Telekom, 8 Nisan 2009 tarihinde, Turkcell’in diğer işletmecilerden aldığı çağrı sonlandırma ücretinin kendi abonelerine sunduğu şebeke içi ücretlerin üzerinde olmasının mevzuata aykırı olduğu ve kendisini zarara uğrattığı iddiasıyla, Turkcell’in, Türk Telekom’dan tahsil ettiği tutarlardan şimdilik 10 TL’nin 2001’den itibaren işleyecek birikmiş faizi ile bu uygulama nedeniyle Türk Telekom’un trafik miktarındaki düşüş ve abone kayıpları nedeniyle uğranılan zarardan şimdilik 10 TL’nin, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte Turkcell’den tahsili talebi ile Turkcell aleyhine tazminat davası açmıştır. Dava süreci devam etmektedir. 22.24 İskontolar üzerinden ödenen Hazine payı ve kurum masraflarına katkı payı ile ilgili ihtilaf 2006 yılı sonunda, Turkcell’in Yeminli Mali Müşavirleri, distribütörlere yapılan satışlarda iskontolar düşüldükten sonra kalan nihai satış bedelinin Brüt Satışlar hesabına kaydedilmesi gerekirken, iskontolar düşülmeden önceki satış bedelinin bu hesaba kaydedildiğini tespit etmişlerdir. Turkcell 1 Ocak 2007 tarihinden itibaren muhasebe kayıtlarında düzeltme yaparak iskontolar düşüldükten sonra kalan nihai satış bedelini Brüt Satışlar hesabına kaydetmeye başlamıştır. Dolayısıyla, Turkcell 2006 yılı için toplam 51.254 TL tutarında, fazladan hazine payı ve evrensel hizmet fonu ödediğine karar vermiştir. 23 Şubat 2007 tarihli mektupta, Turkcell, Hazine Müsteşarlığı’ndan 46.129 TL tutarında hazine payı ve 5.020 TL tutarındaki faiz tahakkuku ile Bakanlık’tan 5.125 TL tutarında evrensel hizmet fonu ve 558 TL tutarındaki faiz tahakkukunun 10 gün içerisinde ödenmesini talep etmiştir. Hazine Müsteşarlığı ve Bakanlık herhangi bir ödeme yapmadığı için, Turkcell bu tutarları aylık hazine payı ödemelerinden mahsup etmeye başlamıştır. 31 Aralık 2007 tarihi itibariyle toplam 51.254 TL hazine payı ve evrensel hizmet fonu ödemelerinden mahsup edilmiştir. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2010 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2009: Yoktur). 22.21 Avea arabağlantı maliyetleri ihtilafı 4 Kasım 2010 tarihinde Avea, BTK’nın Turkcell’in şebekeiçi tarifelerinin, Turkcell’in diğer işletmecilere uyguladığı arabağlantı ücretlerinin altında olamayacağına karar verdiğinden bahisle, bu karara rağmen Turkcell’in şebekeiçi tarifelerinin arabağlantı ücretlerinin altında kaldığı ve bu durum nedeniyle zarara uğradığı iddiasıyla, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 1.000 TL maddi tazminatın kendisine ödenmesi talebiyle dava açmıştır. Dava süreci devam etmektedir. Hazine Müsteşarlığı Turkcell’e, 2006 yılındaki distribütörlere verilen iskontolarla ilgili olarak mahsup edilen hazine payı ödemelerini kabul etmediğine dair 17 Temmuz 2007 tarihli bir mektup göndermiştir. Buna bağlı olarak, hazine payı ödemesinden mahsup edilen Mayıs 2007’ye ait 2.960 TL değerindeki tutar Turkcell’den talep edilmiştir. Turkcell tarafından bu ödeme yapılmamış ve 2006 yılındaki distribütörlere verilen iskontolarla ilgili hazine payı ve evrensel hizmet fonu tutarı mahsup edilmeye devam etmiştir. Turkcell Yönetimi’nin görüşleri doğrultusunda, konuya ilişkin hazine payı ve evrensel hizmet fonu ödemelerinin mahsup edilmesinin hukuka uygun olduğu düşünülmektedir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda dava tutarı olan 1.000 TL için karşılık ayrılmıştır. 22.22 Kampanyalar ile ilgili ihtilaf BTK, 21 Mayıs 2008 tarihinde Turkcell’in kampanyalar kapsamındaki uygulamaları nedeniyle abonelerini mağdur ettiğine ve Turkcell’e 32.088 TL tutarında idari para cezası verilmesine karar vermiştir. Turkcell, 10 Temmuz 2008 tarihinde BTK’nın yukarıda sözü edilen kararının iptali istemiyle dava açmıştır. Dava süreci halen devam etmektedir. Bununla birlikte, Turkcell 1 Ağustos 2008 tarihinde söz konusu ceza için ödeme yapmıştır. Turkcell erken ödeme yaptığı için cezadan %25 oranında indirim almış ve bu sebeple toplam 24.066 TL ödeme gerçekleşmiştir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2009: Yoktur). 22.23 Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından gönderilen Ödemeye Çağrı Mektubu’nun iptali Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (“TMSF”) tarafından temlik alınan Telsim’in muhasebe kayıtlarında yeralan ve Turkcell’in borçlu olduğu iddia edilen 15.149 TL’nin bir ay içerisinde ödenmesi talebiyle Turkcell’e tebliğ ettiği ödemeye çağrı mektubunun yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle Turkcell tarafından 20 Eylül 2007 tarihinde dava açılmıştır. Danıştay, Turkcell’in yürütmeyi durdurma talebini kabul etmiştir. Mahkeme, 19 Ocak 2010 tarihli kararıyla dava konusu işlemin iptaline karar vermiştir. TMSF kararı temyiz etmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir. Ayrıca TMSF tarafından konuyla ilgili gönderilen ödeme emrinin iptali istemiyle 19 Ekim 2007 tarihinde Turkcell tarafından dava açılmıştır. Mahkeme, 6 Şubat 2008 tarihinde ödeme emrinin yürütmesini durdurmuştur. Mahkeme, 29 Mart 2010 tarihinde ödeme emrinin iptaline karar vermiştir. TMSF, kararı temyiz etmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, Turkcell Yönetimi’nin görüşleri doğrultusunda ilişikteki konsolide finansal tablolarda konuyla ilgili karşılık ayrılmamıştır. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2010 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2009: Yoktur). 162 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Ayrıca Turkcell, distribütörlere toptan satışlarda uyguladığı iskontolar üzerinden 10 Mart 2006 tarihli İmtiyaz Sözleşmesi’nin 8. ve 9. maddeleri gereği, sırasıyla, hazine payı ve kurum masraflarına katkı payı ödemek mükellefiyetinde olmadığı yönünde karar verilmesi talebiyle, ICC nezdinde iki dava açmıştır. ICC Uluslararası Tahkim Mahkemesi Turkcell tarafından açılan davaların kabulüne karar vermiştir. 22.25 İlave hazine payına ilişkin ihtilaf Hazine Müsteşarlığı, Turkcell’e gönderdiği bir yazı ile 1 Haziran 2004 ile 9 Mart 2006 tarihlerini kapsayan dönemlere ilişkin incelemeler neticesinde tanzim edilen Hazine Kontrolörleri Kurulu Raporu’nu gerekçe göstererek, Turkcell’den, anılan dönemler için ilave hazine payı ödemesini talep etmiş; Turkcell, talep edilen meblağın 3.320 TL tutarındaki bölümünü ve roaming gelirlerinden kaynaklanan kur farkı üzerinden hazine payı ödeme mükellefiyetinin bulunmadığının tespiti talebi ile 18 Aralık 2009 tarihinde ICC nezdinde bir dava açmıştır. Dava devam etmektedir. BTK, Turkcell’e gönderdiği 14 Mayıs 2010 tarihli yazısıyla, Hazine Müsteşarlığı Hazine Kontrolörleri Kurulu’nun raporuna dayanarak, 1 Haziran 2004 - 9 Mart 2006 tarihleri arasındaki dönemde, hazine payının ve roaming gelirlerinden kaynaklanan kur farkı üzerinden ödenmesi gereken hazine payının eksik ödendiği gerekçesiyle, eksik ödendiğini belirttiği 4.909 TL tutarındaki hazine payının ve bu tutar esas alınarak uygulanan 12.171 TL para cezasının ödenmesini talep etmiştir. Turkcell, 26 Mayıs 2010 tarihinde, BTK’nın hazine payının ve roaming gelirlerinden kaynaklanan kur farkı üzerinden ödenmesi gereken hazine payının eksik ödendiği gerekçesiyle, eksik ödendiğini belirttiği 4.909 TL tutarındaki hazine payının ve bu tutar esas alınarak uygulanan 12.171 TL para cezasının, ICC Tahkim Mahkemesi’nde devam eden ihtilafa konu olduğu gerekçesiyle, BTK’nın talep ettiği ödemenin durdurulması için Asliye Hukuk Mahkemesi’nden ihtiyati tedbir talebinde bulunmuştur. Mahkeme Turkcell’in talebini kabul etmiştir. BTK, tedbir kararına itiraz etmiş ise de bu itiraz reddedilmiştir. BTK, Turkcell’e gönderdiği 19 Ekim 2010 tarihli yazısı ile 10 Mart 2006 ile 31 Aralık 2008 tarihlerini kapsayan dönemlere ilişkin incelemeler neticesinde tanzim edilen Hazine Kontrolörleri Kurulu Raporu’nu gerekçe göstererek, Turkcell’den, anılan dönemler için 72.527 TL hazine payı ile 205.594 TL cezai şart ödemesini talep etmiştir. Turkcell bu tutarın 1.535 TL tutarındaki kısmını ödemiştir. Turkcell, 13 Aralık 2010 tarihinde, BTK’nın ödenmesini talep ettiği; fakat itiraz edilen 70.992 TL tutarındaki hazine payının ve 205.594 TL cezai şartın, ICC Tahkim Mahkemesi’nde devam eden ihtilaflara konu olduğu gerekçesiyle, talep edilen ödemenin durdurulması için Asliye Hukuk Mahkemesi’nden ihtiyati tedbir talebinde bulunmuştur. Mahkeme Turkcell’in talebini kabul etmiştir. BTK tedbir kararına itiraz etmiş ise de bu itiraz reddedilmiştir 163 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2010 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2009: Yoktur). Sözleşmeye göre distributor borçlu olmasına rağmen, Astelit’e aleyhine sevk edilmeyen mallara istinaden yapmış olduğu avans ödemelerinin toplam tutarı olan 106.443 HRV’nin (31Aralık 2010 tarihi itibariyle 20.669 TL) tazmini için dava açmıştır. Dava sürecinde Astelit karşı iddiada bulunarak alacaklarının tazmini için 35.292 HRV (31 Aralık 2010 tarihi itibariyle 6.853 TL) tutarında karşı dava açmıştır. Turkcell, BTK tarafından talep edilen 70.992 TL hazine payının daha önce ICC nezdinde açılan ve ICC Tahkim Mahkemesince kabul edilen davaların kapsamı dışında kalan kısmı ve 205.594 TL tutarındaki cezai şart hakkında 12 Ocak 2011 tarihinde ICC nezdinde bir dava açmıştır. Dava süreci devam etmektedir. Bu iki iddiayı dikkate alan Kiev Asliye Mahkeme’si, distribütörün iddiasını reddederken, Astelit’in karşı iddiasını kabul edilmiştir. Daha sonra, Kiev Ticaret Temyiz Mahkemesi Kiev Asliye Mahkemesi’nin kararını feshederek Astelit’in iddiasını reddetmiş, distribütörün HRV 106.443 (31 Aralık 2010 tarihi itibariyle 20.669 TL) tazminini kabul etmiştir. 20 Ekim 2009 tarihinde ise Ukrayna Yüksek Ticaret Mahkemesi temyize ait mahkeme kararını değiştirmeme yönünde karar vermiştir. Daha sonra, Astelit Yönetimi bu sonuç ile ilgili Ukrayna Yüksek Ticaret Mahkemesi’nin kararınına karşı en yüksek yargı merci olan Ukrayna Temyiz Mahkemesi’nde dava açmıştır. 22.26 BTK tarafından geçmişe etkili olarak alınan Kurul kararları nedeniyle mahsup edilen hazine payı tutarları ile ilgili ihtilaf Turkcell tarafından, BTK’nun gerek arabağlantı ücretlerini ve gerekse bazı tarifeleri geçmişe etkili olarak değiştirmesi nedeniyle Turkcell’in diğer operatörlere ve bazı abonelere yapmak durumunda kaldığı iade ödemeler dikkate alınmaksızın Hazine Payı alınması karşısında; iade edilen ve gelire dahil edilmeyen tutarlar üzerinden alınan Hazine Paylarının haksız olduğu; 2006-2010 yılları arasında Turkcell tarafından Hazine Payı hesaplamalarında yapılan mahsupların hukuka uygun olduğu ve bu sebeplerle Hazine Payı adı altında fazladan ödeme yapmak durumunda kalınan toplamda 1.600 TL tutarındaki meblağın faiziyle beraber iadesi talepleriyle, bu duruma idari işlemleriyle sebep olduğu için BTK aleyhine ve bahsi geçen tutardan payları oranında yararlandıkları için Hazine Müsteşarlığı ile Ulaştırma Bakanlığı aleyhine, 5 Ağustos 2010 tarihinde ICC nezdinde dava açılmıştır. Dava süreci devam etmektedir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2009: Yoktur). 22.27 Sanayi ve Ticaret Bakanlığı para cezasına ilişkin ihtilaf Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Turkcell’in servis abonelikleri ve içerik satışı hizmeti başlangıcı öncesinde, abonelerin uygun bir şekilde bilgilendirmediği iddiası ile Turkcell hakkında 68.201 TL tutarında idari para cezası uygulamıştır. Turkcell, 24 Ağustos 2009 tarihinde ceza tebligatının ve bu işlemin dayandığı kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali talebi ile dava açmıştır. Mahkeme, 8 Haziran 2010 tarihinde para cezasının iptaline karar vermiştir. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı bu kararı temyiz etmiştir. Temyiz süreci devam etmektedir. Turkcell, 14 Aralık 2009 tarihinde Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın, 68.201 TL tutarındaki idari para cezası uygulanmasına ilişkin kararına istinaden tanzim edilen ödeme emrinin yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle dava açmıştır. Mahkeme, Turkcell’in yürütmenin durdurulması talebini reddetmiş; bu karara itiraz edilmiştir. İstanbul Bölge İdare Mahkemesi, Turkcell’in itirazını kabul ederek, dava konusu ödeme emrinin yürütmesinin durdurulmasına karar vermiştir. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2010 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2009: Yoktur). 22.28 Turkcell’in katma değerli servis abonelikleriyle ilgili uygulamaları hakkında BTK tarafından başlatılan soruşturma Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın, aboneliğini dönem içinde iptal ettiren ve dönem sonuna kadar içerik almayı talep etmeyen abonelere abonelik iptali sonrasında ücret iadesi yapılmadığı ve ücret tahsil edilmeye devam edildiği ve bu durumun 4077 sayılı Kanun’un Abonelik Sözleşmeleri başlıklı 11/A maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle Turkcell hakkında uyguladığı 31.822 TL tutarında idari para cezasını geri alması üzerine, BTK tarafından 7 Ocak 2010 tarihli kararına istinaden, 1 Mart 2010 tarihinde, Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar verilmiştir. Soruşturma raporu Turkcell’e tebliğ edilmiş; Turkcell yazılı savunmasını, BTK’ya sunmuştur. BTK, 13 Ocak 2011 tarihinde Turkcell hakkında 748 TL tutarında idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Ödeme, kararın tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içerisinde yapıldığı için %25 oranında indirimden yararlanılmıştır. Konuyla ilgili olarak 31 Aralık 2010 tarihi itbariyle hazırlanan finansal tablolarda 555 TL karşılık ayrılmıştır. Ukrayna Temyiz Mahkemesi Aralık 2009’da alınan kararı feshetmiş ve davayı yeni yargı süreci için Kiev Asliye Mahkemesi’ne göndermiştir. Şubat 2010’da yeni yargı süreci başlamıştır. Mahkeme, borçların belirlenmesi için özel olarak yetkilendirilmiş Kiev araştırma enstitüsünden bilirkişi raporu alınmasına karar vermiştir. İnceleme Nisan 2010’da başlamıştır ve halen devam etmektedir. Şirket Yönetimi davanın hukuki dayanağının olmadığını, gerçeğe ve kanıtlara uymadığını düşündüğü için 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırlanan ilişikteki konsolide finansal tablolarda konuyla ilgili karşılık ayrılmamıştır. 22.30 Astelit’in faiz gideri üzerinden hesaplanan stopaj ile ilgili davası Ukrayna Vergi İdaresi, Astelit’e Euroasia ile yapılan kredi sözleşmelerinden doğan faiz giderleri üzerinden hesaplanan stopajın, 2009 yılı için %10 olması gerektiğine dair bir ihtarda bulunmuştur. Ukrayna yasalarına ve çifte vergilendirmeyi önleme kurallarına göre, Astelit %2 oranında stopaj ödemiştir. Astelit, 11.651 HRV (31 Aralık 2010 tarihi itibariyle 2.262 TL) tutarında ek ödeme yapmasına neden olacak vergi ihtarının iptali için dava açmıştır. İdari Mahkeme, 30 Kasım 2010 tarihinde Astelit lehine karar vermiştir. 27 Aralık 2010 tarihinde Vergi Denetleme Kurulu davayı temyiz etmiştir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, Astelit yönetiminin görüşleri doğrultusunda, 2009 ve 2010 yıllarına ait riskler için ilişikteki konsolide finansal tablolarda konuyla ilgili 4.074 TL tutarında karşılık ayrılmıştır. 22.31 Roaming Sözleşmesi’nden kaynaklanan ÖİV ve KDV’nin iptali 21 Ekim 2009 tarihinde, Boğazici Kurumlar Vergi Dairesi ve Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlıkları’nın 2 Ekim 2009 tarihli soruşturma raporlarına istinaden, Turkcell’in Nisan 2005-Temmuz 2009 dönemleri arasında abonelerine sunduğu uluslararası roaming hizmeti karşılığında abonelerinden tahsil ettiği bedel üzerinden KDV ve ÖİV ödemesi gerektiğinden bahisle Turkcell hakkında toplam 255.298 TL tutarında tahakkuk çıkarmış; Turkcell, söz konusu tahakkukların iptali talebiyle dava açmıştır. Dava konusu tutarlar hakkında Turkcell ile Maliye Bakanlığı arasında uzlaşma sağlanmış olduğu için, Turkcell tarafından davalardan feragat edilmiştir. Maliye Bakanlığı Uzlaşma Komisyonu ile 1 Haziran 2010 tarihinde yapılan görüşme neticesinde 20.163 TL vergi aslı ve 15.998 TL gecikme faizi üzerinde uzlaşılmış ve 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda karşılık ayrılmıştır. Uzlaşma sonrası tutarlar 27 Temmuz 2010 tarihinde ödenmiştir. 22.32 Shell&Turcas Petrol A.Ş. ile yapılan kampanyaya ilişkin ÖİV ve KDV davası Turkcell ile Shell&Turcas Petrol A.Ş. (“Shell”) arasında 27 Kasım 2007 tarihinde imzalanan sözleşme kapsamında aboneler Turkcell’den bedava dakika ve kontör ile Shell’den bedava akaryakıt almışlardır. Söz konusu kampanyaya ilişkin yapılan inceleme neticesinde ilgili hatlara yüklenen kontör ve dakikalar dolayısıyla KDV ve ÖİV tahakkuk ettirilmediği gerekçesiyle, Turkcell hakkında, toplam 1.214 TL tutarında Özel İletişim Vergisi ve toplam 1.822 TL tutarında vergi zıyaı cezası ve toplam 874 TL tutarında KDV ve toplam 1.315 TL tutarında vergi ziyaı cezası tahakkuku yapılmıştır. Turkcell 16 Eylül 2009 tarihinde bahsi geçen vergi ve ceza tahakkuklarının iptali için dava açmıştır. Mahkeme, davaların kabulüne karar vermiştir. Vergi Dairesi, kararları temyiz etmiştir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, Turkcell Yönetimi’nin görüşleri doğrultusunda ilişikteki konsolide finansal tablolarda konuyla ilgili karşılık ayrılmamıştır. 22.29 Astelit ve Distribütörü arasındaki ihtilaf Astelit ve bir distribütörü Astelit’in ürünlerinin üçüncü taraflara satışı ile ilgili bir sözleşme imzalamıştır. Bu sözleşmeye göre distributor, ürünlerin satışını sevkiyattan sonra 30 gün içerisinde yapmak ve distribütör komisyonu hariç kazancını Astelit’e transfer etmek zorundadır. Sözleşmenin belirli bir noktasında distribütör borç sorumluluklarını ihlal etmeye başlamıştır. 164 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 165 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 22.33 Mep İletişim A.Ş. tarafından açılan dava Turkcell’in distribütörü iken distribütörlük sözleşmesi sona eren Mep İletişim A.Ş., 31 Aralık 2008 tarihinde, Turkcell’in uygulamaları nedeniyle zarara uğradığı iddiasıyla, Turkcell aleyhine, toplam 64.000 TL tutarında olduğu iddia edilen zarardan, fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak 1.000 TL tutarındaki bölümünün tahsili talebiyle dava açmıştır. Dava süreci devam etmektedir. 22.36 BTK’nın rehber ve bilinmeyen numaralar hizmetine ilişkin kararı BTK, 7 Temmuz 2010 tarihli kararıyla rehber ve bilinmeyen numaralar hizmetine ilişkin sistemin tamamının mülkiyetinin Turkcell’e ait olmadığı gerekçesiyle Turkcell’e 401 TL idari para cezası uygulanmasına ve ayrıca, rehber ve bilinmeyen numaralar hizmetinin üzerinden sunulduğu her türlü yazılım, donanım, altyapı ve teçhizatın Turkcell’in sahipliğine alınmasına karar vermiştir. İdari para cezası, BTK kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 301 TL olarak 7 Eylül 2010 tarihinde ödenmiştir. Turkcell, 22 Eylül 2010 tarihinde söz konusu kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle dava açılmıştır. Mahkeme Turkcell’in yürütmenin durdurulması talebini reddetmiş; Turkcell karara itiraz etmiş; ancak itiraz reddedilmiştir. Dava devam etmektedir. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2010 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2009: Yoktur). 22.34 Kuruma sunulan bilgilerdeki yanlışlıklar ve denetim sonunda hazırlanan tutanağın imzalanmaması nedeniyle BTK tarafından başlatılan soruşturma BTK, Turkcell ile ilgili bir başka kararı uyarınca yürütülen yerinde incelemeler çerçevesinde Turkcell’in Kuruma sunmuş olduğu bildirimlerde tutarsızlıklar ve yanlışlıklar bulunduğu; Turkcell’in yürütülen yerinde denetim çalışmasına ilişkin süreci yavaşlatan bir tutum içinde olduğu ve Denetim Heyeti tarafından hazırlanan tutanağın imzalanmadığı gerekçesiyle Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar vermiştir. Soruşturma raporu Turkcell’e iletilmiştir. Turkcell savunmasını süresi içerisinde BTK’ya sunmuştur. BTK’nın 10 Şubat 2011 tarihli kararı ile Turkcell hakkında herhangi bir para cezası öngörülmemiştir. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin belirsiz olması nedeni ile 31 Aralık 2010 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır (31 Aralık 2009: Yoktur). 22.35 BTK’nın tarifelere ilişkin kararları BTK 15 Kasım 2009 tarihinde geçerli olan bir tarifenin şartlarında lansman sonrası değişiklik yapıldığını ve abonelere faturalanan fazla tutarların iade edilmesi gerektiğini bildirmiştir. Turkcell, 1 Şubat 2010 tarihinde BTK’nın ilgili kararının iptali istemiyle dava açmıştır. Dava süreci halen devam etmektedir. Abonelere iade edilecek tutar 15.660 TL olarak hesaplanmış olup 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda “Satış Gelirleri” hesabından düşülmüştür. Abonelere iade Ocak 2010’da gerçekleşmiştir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2009: Yoktur). 22.37 Distribütörlere yönelik uygulama hakkında Rekabet Kurumu soruşturması 1 Aralık 2009 tarihinde tebliğ edilen Rekabet Kurulu kararına göre 4054 sayılı Rekabetin Korunması hakkındaki Kanun uyarınca Turkcell’in distribütörlere yönelik uygulamaları hakkında soruşturma açılmıştır. Turkcell savunmasını Rekabet Kurumu’na sunmuştur. Kurum yetkilileri Mart 2010 tarihinde yerinde inceleme ve denetimlerde bulunmuşlardır. Rekabet Kurumu, Vodafone’nun soruşturma konusu ile ilgili şikayetlerinin de bu dosya kapsamında incelenmesine karar vermiştir. Avea’nın, Turkcell’in SIM kart, kontör kart, dijital kontör, aktivasyon ve diğer abonelik hizmetlerinin toptan ve perakende satışı pazarındaki hâkim durumunu kötüye kullanarak Avea’nın faaliyetlerini zorlaştırdığı iddialarının da bu soruşturma kapsamında değerlendirilmesine ve bu çerçevede Avea’nın şikayetçi olarak kabul edilmesine karar verilmiştir. Soruşturma raporu, Ağustos 2010’da Turkcell’e tebliğ edilmiştir. Turkcell’in yazılı savunması süresi içinde BTK’ya sunmuştur. 22.38 Abonenin şikayeti üzerine başlatılan soruşturma BTK, 12 Mayıs 2010 tarihli kararıyla Özalp İnşaat ve Pazarlama Tic. Ltd. Şti. isimli şirketin şikayeti kapsamında, Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar vermiş, bazı bilgi ve belge taleplerinde bulunmuştur. Bu taleplere ilişkin olarak hazırlanan cevaplar Kuruma sunulmuştur. Soruşturma raporu Turkcell’e tebliğ edilmiş; Turkcell yazılı savunmasını BTK’ya sunmuştur. BTK 13 Ocak 2011 tarihli kararı ile, Turkcell hakkında 10.020 TL para cezası uygulanmasına karar vermiştir. İdari para cezası, BTK kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yaralanılmıştır. Konuyla ilgili olarak 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırlanan finansal tablolarda 7.430 TL karşılık ayrılmıştır. BTK, 17 Mayıs 2010 tarihli kararı ile Turkcell’in, bir tarife seçeneğinin şebekeiçi tarifelere alt sınır getiren kurul kararını etkisizleştirdiği ve uygulanmasını zorlaştırdığı gerekçesiyle Turkcell hakkında 802 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Para cezası, BTK kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 601 TL olarak 21 Haziran 2010 tarihinde ödenmiştir. Bununla birlikte, Turkcell söz konusu para cezasının iptali için 21 Temmuz 2010 tarihinde dava açmıştır. Mahkeme, yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar vermiş; Turkcell bu karara itiraz etmiştir. Dava süreci halen devam etmektedir. BTK, 8 Mart 2010 tarihinde başka bir tarifeye ilişkin soruşturma başlatıldığını Turkcell’e bildirmiştir ve soruşturma sonucunda aldığı 22 Eylül 2010 tarihli kararıyla 26.483 TL idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir. Para cezası, BTK kararının tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde, %25 oranında indirimden yararlanılarak 19.862 TL olarak 8 Aralık 2010 tarihinde ödenmiştir. Bununla birlikte, Turkcell söz konusu para cezasının yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle 10 Aralık 2010 tarihinde dava açmıştır. Mahkeme, yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar vermiştir. Turkcell bu karara itiraz etmiştir. 17 Şubat 2011 tarihinde, Mahkeme yürütmeyi durdurma kararı vermiştir. Dava devam etmektedir. Ayrıca, abonelere iade edilecek tutar 2010 yılı için 13.432 TL olarak hesaplanmış olup 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda “Satış Gelirleri” hesabından düşülmüştür. Abonelere iade Şubat 2011’de gerçekleşmiştir. 166 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 22.39 Kişisel veri gizliliğinin ve konuya ilişkin ilgili mevzuatın ihlal edilip edilmediği hususunda BTK tarafından başlatılan soruşturma BTK, yasal olmayan yollarla yapılan telefon dinlemeleri ile ilgili basında yer alan haberler kapsamında, başta kişisel veri gizliliğinin ve konuya ilişkin ilgili mevzuatın ihlal edilip edilmediği hususunda ön araştırma açılmasına karar vermiştir. BTK yetkilileri Temmuz 2010’da Turkcell’e gelerek yerinde denetim yapmıştır. BTK’nun 22 Eylül 2010 tarihli kararı ile konunun daha detaylı araştırılabilmesi için Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar verilmiştir. Soruşturma raporu Ocak 2011’de Turkcell’e tebliğ edilmiş olup rapora ilişkin yazılı savunma süresi içinde sunulacaktır. 22.40 SMS sonlandırma ücretleriyle ilgili ihtilaf Avea, 22 Aralık 2006 tarihinde, SMS sonlandırma ücretleri konusunda Turkcell ile arasında karşılıklı olarak ücret almama hususunda bir mutabakat ve sözleşme olmasına rağmen, Turkcell’in kendi şebekesinde sonlanan her bir SMS için tek taraflı iradesiyle, Avea’ya SMS sonlandırma ücreti tahakkuk ettirdiği ve bu tuturı Avea’ya olan arabağlantı borçlarına mahsup etmek suretiyle, mahsup edilen SMS ücretleri karşılaştırılmasından doğan fark kadar Avea’yı zarara uğrattığı iddiası ile Ocak 2006-Ağustos 2006 dönemine ilişkin mahsup edilen 6.480 TL’nin iade tarihine kadar işleyecek faizi ile birlikte Turkcell’den tahsili için alacak davası açmıştır. Mahkeme, 25 Kasım 2008 tarihinde davanın kabulü ile 6.480 TL Avea alacağının faizi ile birlikte Avea’ya ödenmesine karar vermiştir. Karar, Turkcell tarafından temyiz edilmiştir. Temyiz süreci halen devam etmektedir. Bununla birlikte, Turkcell 30 Mart 2009 tarihinde 6.480 TL anapara, 5.103 TL faiz ve 524 TL harç bedeli olmak üzere toplam 12.107 TL tutarındaki ödemeyi Avea’ya yapmıştır. 167 168 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 - 24.218 Şirket’in vermiş olduğu diğer TRİ’lerin Şirket’in özkaynakalarına oranı 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle %0,02’dir (31 Aralık 2009: %0,02). 1.109.297 265.500 1.988.052 10.742.030 28.801 288.321 2.413.062 1.332.594 - - 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 - 1.102.672 1.102.672 1.660.293 1.660.293 2.047.837 2.047.837 - 1.324.604 1.324.604 - 24.218 24.218 6.625 6.625 263.500 263.500 325.759 325.759 10.742.030 10.742.030 28.801 28.801 7.990 7.990 286.321 286.321 363.225 363.225 - ABD Doları Avro BYR TL Karşılığı TL ABD Doları Avro 23 TAAHHÜTLER (a) Verilen banka teminat mektupları ve garantiler: 22.44 Superonline’a kazı çalışmaları ile ilgili verilen ceza 13 Ocak 2011 Tarihinde Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından Superonline’ın kazı çalışmaları ile ilgili 8.863 TL tutarında para cezası kesilmiştir. Şirket Yönetimi’nin görüşüne göre, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin muhtemel olmaması nedeni ile 31 Aralık 2010 itibariyle hazırlanan konsolide finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır. TL 22.43 Numara Taşınabilirliği ile ilgili olarak BTK tarafından başlatılan soruşturma BTK tarafından alınan 26 Ocak 2011 tarihli kararla, numara taşınabilirliği taleplerinin reddedilmesi ve red gerekçesi ile ilgili olarak Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar verilmiştir. TL Karşılığı 22.42 Uluslararası roaming kampanyları için yapılan abone şikayeti üzerine BTK tarafından başlatılan soruşturma Turkcell’in faturalama ve ücretlendirme ile ilgili uygulamaları çerçevesinde bir tüketici tarafından yapılan şikayet üzerine, şikâyetin değerlendirilmesini teminen başlatılan çalışma ile Turkcell’in 2009–2010 yılları içerisinde uluslararası dolaşım kapsamında uygulanan kampanyaların ücretlendirilmesindeki sorunlara ilişkin olarak, 30 Aralık 2010 tarihli BTK kararıyla Turkcell hakkında soruşturma açılmasına karar verilmiştir. 31 Aralık 2010 22.41 T Medya ile olan ihtilaf Mülkiyeti Turkcell’e ait olan ve İzmir, Ankara ve Adana illerinde bulunan 3 adet gayrimenkul ile ilgili olarak, gayrimenkullerin 2003-2010 yıllarına ait kira bedellerini ödemeyen T Medya aleyhine, 13 Ağustos 2010 tarihinde T Medya’ya gönderilen yazı ile ödenmeyen kira bedelleri ile işlemiş faiz olmak üzere toplam 8.914 TL’nin tahsili amacıyla tahkim prosedürleri başlatılmıştır. Tahkim süreci devam etmektedir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, Turkcell şüpheli alacak karşılığı hesaplama metodu doğrultusunda T Medya’dan olan alacaklar için 8.755 TL tutarında şüpheli alacak karşılığı ayırmıştır. 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle Şirket’in teminat, rehin ve ipotek (“TRİ”) pozisyonuna ilişkin tabloları aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2009 Turkcell, ayrıca, Avea ile arasındaki SMS arabağlantı ücretlerinin belirlemesi hususunda BTK’ya başvuruda bulunmuştur ve 23 Mart 2007 tarihinden Ocak 2009’a kadar BTK’nın açıkladığı SMS arabağlantı ücretleri uygulanmıştır. Avea’nın başvurusu üzerine BTK, Ocak 2009’da bu ücreti yeniden belirlemiştir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişlerinin kesin olmaması nedeni ile konsolide finansal tablolarda herhangi bir varlık veya varlığa ilişkin gelir kayda alınmamıştır (31 Aralık 2009: Yoktur). A.Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı Teminat Rehin İpotek B.Konsolidasyon kapsamına dahil edilen ortaklıklar lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı Teminat Rehin İpotek C.Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı Teminat Rehin İpotek D.Diğer verilen TRİ’lerin toplam tutarı i.Ana ortak lehine vermiş olduğu TRİ’lerin Teminat Rehin İpotek ii.B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer grup şirketleri lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı Teminat Rehin İpotek iii.C maddesi kapsamına girmeyen 3. Kişiler lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı Teminat Rehin İpotek Toplam TRİ Mahkeme kararı doğrultusunda Şubat 2005 ile 23 Mart 2007 tarihleri arasında Turkcell ile Avea arasında SMS sonlandırma ile ilgili herhangi bir arabağlantı gelir ve gider faturalaşması bulunmamaktadır. - (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) - (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) - Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları BYR Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları 169 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (b) Satınalım taahhütleri Şirket’in 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle maddi duran varlık, envanter ile sponsorluk ve reklam hizmet alımı ile ilgili toplam 919.730 TL (31 Aralık 2009: 369.029 TL) tutarında satınalım taahhütleri bulunmaktadır. 26 DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER 31 Aralık 2010 tarihi itibari ile bankalardan alınıp Spor Toto’ya verilen teminat tutarı 161.298 TL’dir (31 Aralık 2009: 159.752 TL). Hedeflenen ikramiye dağıtım tutarı, toplam oynanan bakiyenin %50’sidir. İkramiye dağıtımının, bu hedeflenen oranın üzerine çıkması sonucu havuz bakiyesinin negatife düştüğü durumda Inteltek, gerçekleşen ve hedeflenen ikramiye arasındaki farkı ödemekle yükümlüdür. Bu durum Inteltek için hedef aşımı ödeme riskini oluşturur. (c) Operasyonel kiralamalar Şirket, çeşitli firmalarla operasyonel kiralama sözleşmeleri imzalamıştır. 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, bu sözleşmeler kapsamında giderleşen tutarlar sırasıyla 452.314 TL ve 441.630 TL’dir. İptal edilemeyen kira sözleşemelerinin gelecekteki minimum ödeme tutarlarının toplamı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2010 Vadesi 1 yıldan az olan Vadesi 1 yıl ile 5 yıl arasında olan Vadesi 5 yıldan uzun olan 27.866 24.901 11.164 63.931 31 Aralık 2009 8.739 28.860 12.727 50.326 24 KIDEM TAZMİNATI KARŞILIĞI Şirket’in muhasebe politikaları, Şirket’in kıdem tazminatı yükümlülüğünü tahmin etmek için aktüer değerleme yöntemlerinin kullanılmasını öngörmektedir. Kıdem tazminatı karşılığı, tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğacak yükümlülük tutarlarının bugünkü net değerine göre hesaplanmış ve ilişikteki konsolide finansal tablolarda yansıtılmıştır. Buna göre toplam yükümlülüğün hesaplanmasında iskonto oranı %4,7 olarak kullanılmıştır. Temel varsayım, her yıllık hizmet için belirlenen tavan yükümlülüğünün enflasyon ile orantılı olarak artmasıdır. Böylece uygulanan iskonto oranı enflasyonun beklenen etkilerinden arındırılmış gerçek oranı gösterir. Şirket’in kıdem tazminatı yükümlülüğü 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle 2.623 TL üzerinden hesaplanmaktadır (31 Aralık 2009: 2.427 TL). 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle, çalışanlar için ayrılan karşılık tutarı kullanılmayan izin karşılıklarını da kapsamaktadır. Kıdem tazminatı karşılığının dönem içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: Açılış bakiyesi Dönem içerisinde ayrılan karşılık Ödemeler İskonto gideri Kapanış bakiyesi 31 Aralık 2010 41.822 15.029 (12.208) 1.337 45.980 31 Aralık 2009 40.404 7.402 (8.351) 2.367 41.822 Kıdem tazminatı yükümlülüğün tamamı gelir tablosuna dahil edilmiştir., 25 EMEKLİLİK PLANLARI Şirket, çalışanlarının ücretlerine ilave olarak ek menfaatler sağlamakta ve emeklilik planlarına katkıda bulunmaktadır. Şirket, emeklilik planlarına personel ücretlerinin belirli bir oranında katkıda bulunmakla yükümlüdür. Şirket’in, 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde emeklilik planları kapsamında oluşan giderleri sırasıyla 7.716 TL ve 5.740 TL tutarındadır. 170 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Diğer dönen varlıklar 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle diğer dönen varlıklar aşağıdaki gibidir: Tahakkuk eden hizmet gelirleri Peşin ödenen giderler Devreden KDV Faiz gelir tahakkukları Personelden alacaklar Abone elde etmek için peşin ödenen giderler Diğer 31 Aralık 2010 538.217 129.369 39.735 12.849 5.044 2.747 3.960 731.921 31 Aralık 2009 479.605 104.735 73.418 26.690 4.166 18.862 4.421 711.897 Tahakkuk eden hizmet gelirleri, henüz faturalanmamış olan hizmetlerden ve cihaz kampanyalarına ilişkin kontrata bağlanmış alacaklardan kaynaklanmaktadır. Şirket, yüksek abone sayısı sebebiyle farklı faturalama dönemleri kullanmaktadır. Şirket, her dönem sonunda tahakkuk eden ancak henüz faturalanmayan hizmetler için gelir tahakkuku kaydetmektedir. Abone elde etmek için ödenen peşin giderler bayilere ödenen ve varlık olarak kaydedilme koşullarını sağlayan primlerden oluşmaktadır. Diğer duran varlıklar 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle diğer duran varlıklar aşağıdaki gibidir: Devreden KDV Tahakkuk eden hizmet gelirleri Peşin ödenen giderler Duran varlık alımları için verilen avanslar Abone elde etmek için peşin ödenen giderler Diğer 31 Aralık 2010 96.111 54.147 45.943 7.196 848 204.245 31 Aralık 2009 56.656 33.737 4.316 619 95.328 Tahakkuk eden hizmet gelirleri, cihaz kampanyalarına ilişkin kontrata bağlanmış ancak henüz faturalanmamış vadesi 1 yıldan uzun alacaklardan kaynaklanmaktadır. Diğer kısa vadeli yükümlülükler 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle diğer kısa vadeli yükümlülükler aşağıdaki gibidir: Ertelenmiş gelir Satış pazarlama giderleri karşılığı Şebekelerarası irtibat gider karşılığı BTK masraflarına katkı payı Arabağlantı gider karşılığı Belarusian Telecom iktisabına ilişkin ertelenmiş ödemeler Diğer 31 Aralık 2010 253.832 94.630 32.515 26.776 6.825 48.753 463.331 31 Aralık 2009 374.193 94.533 93.027 27.920 8.045 146.964 42.112 786.794 171 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Ertelenmiş gelir bilanço tarihi itibariyle ön ödemeli aboneler tarafından nakden ödenip satın alınan fakat henüz kullanılmayan kullanım haklarından oluşmaktadır. Turkcell’in ortaklık yapısı aşağıdaki gibidir: Satış pazarlama giderleri karşılığı pazarlama aktiviteleri ile ilgili alınan ancak henüz faturalanmayan hizmetler için ayrılan karşılıktan oluşmaktadır. Şebekelerarası irtibat gider karşılığı Turkcell abonelerine yurt dışında anlaşmalı yabancı operatörler tarafından sağlanan hizmetlere ilişkin ayrılan karşılıktan oluşmaktadır. Arabağlantı gider karşılığı Turkcell ile diğer operatörler arasındaki çağrı sonlandırma ile ilgili sağlanan hizmetlere ilişkin faturalanmamış tutarlara ilişkin ayrılan karşılıktan oluşmaktadır. Turkcell Holding A.Ş. (“Turkcell Holding”) Halka arz edilen paylar Sonera Diğer Toplam Enflasyondan kaynaklanan sermaye düzeltmesi Enflasyona göre düzeltilmiş sermaye 31 Aralık 2010 % ortaklık payı Hisse tutarı 51,00 1.122.000 34,69 763.213 13,07 287.632 1,24 27.155 100,00 2.200.000 31 Aralık 2009 % ortaklık payı Hisse tutarı 51,00 1.122.000 33,48 736.655 13,07 287.632 2,45 53.713 100,00 2.200.000 (52.352) 2.147.648 (52.352) 2.147.648 Belarusian Telecom iktisabına ilişkin 100.000 ABD Doları tutarındaki ertelenmiş ödemeler 31 Aralık 2010 tarihinde gerçekleştirilmiştir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, çeşitli kuruluşlarca rehin olarak tutulan Şirket hisseleri 137.200 adettir (31 Aralık 2009: 137.200 adet). Diğer uzun vadeli yükümlülükler 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle diğer uzun vadeli yükümlülükler aşağıdaki gibidir: Belarusian Telecom iktisabına ilişkin ertelenmiş ödemeler Satış opsiyonuna ilişkin finansal yükümlülükler Diğer 31 Aralık 2010 121.209 82.610 8.103 211.922 31 Aralık 2009 113.408 95.087 3.866 212.361 Belarusian Telecom iktisabına ilişkin ertelenmiş ödemeler, satıcıya gelecekte yapılacak ödemelerin bilanço tarihi itibariyle değeridir. Gelecek dönemlerde yapılacak toplam ödeme 100.000 ABD Doları olup Belarusian Telecom’un finansal performansına bağlı olarak ödenecektir. Şirket Yönetimi ödemenin 2016 yılının ilk çeyreğinde yapılmasını öngörmektedir. Belarusian Telecom kontrol gücü olmayan hissedarına, elindeki tüm hisseleri belirli bir süre zarfında makul değerden satabilmesine olanak sağlayan bir satış opsiyonu verilmiştir. Şirket, opsiyona konu olacak tahmini ödemenin bilanço tarihi itibariyle değerini finansal yükümlülük olarak kayıtlarına almış ve “Kontrol Gücü Olmayan Paylar” hesabında gösterilen tutar kayıtlardan çıkarılmıştır. Opsiyona konu olacak ödemenin bilanço tarihi itibariyle hesaplanan değeriyle kayıtlardan çıkarılan kontrol gücü olmayan paylar arasındaki fark 50.063 TL özkaynak içindeki “kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu” hesabına kaydedilmiştir. 27 ÖZKAYNAKLAR 27.1 Sermaye 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, Turkcell’in sermayesi ihraç edilmiş ve her biri 1 TL nominal değerde 2.200.000.000 adet (31 Aralık 2009: 2.200.000.000 adet) hisseden meydana gelmiştir. Turkcell’in çıkarılmış sermayesi, kayıtlı sermaye tavanı olan 2.200.000 TL’dir. 172 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 27.2 Katkı sermaye Belarusian Telecom iktisap tarihi olan 26 Ağustos 2008’den sonra ortaya çıkan ve 29 Temmuz 2008 tarihinde imzalanan hisse alım satım sözleşmesine istinaden Belarus Maliye Bakanlığı’nın sonradan ortaya çıkan sabit kıymet alımlarıyla ilişkili maliyetlerinin karşılanacağına yönelik taahhüdü gereği Şirket adına katlandığı 35.026 TL (31 Aralık 2009: 35.026 TL) katkı sermaye olarak kaydedilmiştir. 27.3 Hisse senetleri ihraç primleri Hisse senetleri ihraç primleri, hisse senetlerinin piyasa fiyatlarıyla satılması sonucu elde edilen nakit girişlerini ifade eder. Bu primler özkaynaklar altında gösterilir ve dağıtılamaz. Ancak ileride yapılacak sermaye artışlarında kullanılabilir. 27.4 Finansal varlıklar değer artış fonu Satılmaya hazır finansal varlıklar makul değerleri üzerinden konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadır. Bu doğrultuda satılmaya hazır finansal varlığın bilançoda taşınan değerinde oluşan fark konsolide finansal tablolarda özkaynak hesabı altında “Finansal Varlık Değer Artış Fonları” hesabına yansıtılmaktadır. 27.5 Kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu Belarusian Telecom iktisabıyla ilgili, 29 Temmuz 2008 tarihinde imzalanan hisse alım satım sözleşmesine istinaden, belirli bir süre sonra, Belarusian Telecom kontrol gücü olmayan hissedarına, elindeki tüm hisseleri belirli bir süre zarfında makul değerden satabilmesine olanak sağlayan bir satış opsiyonu verilmiştir. Şirket, bu satış opsiyonuyla ilişkili ortaya çıkması muhtemel finansal yükümlülüğü değerleyip finansal tablolarına yansıtmıştır. Değerlenmiş satış opsiyonuna ilişkin finansal yükümlülük ile kayıtlardan çıkarılan kontrol gücü olmayan payların arasındaki fark olan 50.063 TL (31 Aralık 2009: 26.620 TL) kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonunda kaydedilmiştir. Aynı şekilde Fintur’un, Şirket’in muhasebe politikalarıyla uyumlu hale getirilmiş finansal tablolarındaki kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonuyla ilişkili finansal yükümlülük olarak kaydedilen tutarla kayıtlardan çıkarılan kontrol gücü olmayan payların arasındaki fark olan (458.264) TL (31 Aralık 2009: (404.381) TL), Şirket’in konsolide finansal tablolarında özkaynak metoduna göre muhasebeleştirilerek kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonunda gösterilmiştir. Kontrol gücü olmayan paylara ait satış opsiyonu değerleme fonu, ekte sunulan 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihi itibariyle hazırlanan konsolide kapsamlı gelir tablosuna dahil edilmemiştir. 173 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 27.6 Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler 28 SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ Yasal Yedekler Türk Ticaret Kanunu’na göre, yasal yedek akçeler, birinci ve ikinci tertip yasal yedek akçelerden oluşmaktadır. Birinci tertip yasal yedek akçeler, Şirket sermayesinin %20’sine ulaşıncaya kadar yasal dönem kârının %5’i oranında ayrılmaktadır. İkinci tertip yasal yedek akçeler, SPK Tebliğ’ine göre kâr dağıtımı yapıldığı durumlarda Şirket sermayesinin %5’ini aşan tüm nakit kâr payı dağıtımlarının 1/10’u oranında, yasal kayıtlara göre kâr dağıtımı yapıldığı durumlarda ise Şirket sermayesinin %5’ini aşan tüm nakit kâr payı dağıtımlarının 1/11’i oranında ayrılmaktadır. Birinci ve ikinci tertip yasal yedek akçeler, toplam sermayenin %50’sini aşmadığı sürece dağıtılamazlar; ancak ihtiyari yedek akçelerin tükenmesi halinde zararların karşılanmasında kullanılabilirler. 28.1 Satışlar 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, satışlar aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, Şirket’in kardan ayrılan kısıtlanmış yedekleri, yasal yedeklerden oluşmaktadır. Şirket’in yasal yedekler toplamı 833.163 TL’dir (31 Aralık 2009: 757.006 TL). 27.7 Geçmiş yıl kar/zararları Net dönem kârı dışındaki birikmiş kârlar ve özleri itibariyle birikmiş kâr niteliğinde olan olağanüstü yedekler geçmiş yıl kâr/zararları hesabında gösterilmiştir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle geçmiş yıl kâr/zararları hesabında gösterilen olağanüstü yedekler bakiyesi 4.072.181 TL’dir (31 Aralık 2009: 3.289.653 TL). 27.8 Temettü Turkcell Yönetim Kurulu, 24 Kasım 2004 tarihli toplantısında, Şirket’in operasyonel performansı, finansal durumu ve diğer gelişmeleri gözetmek suretiyle, 2004 yılı finansal kazançlarından başlamak üzere asgari %50 oranında nakit kâr payı dağıtılması politikasını benimsemiştir. Ancak, bu oranın, Şirket’in nakit akışı gerekliliklerine, Yönetim Kurulu ile hissedarlar Genel Kurulu’nun onayına ve bunlarca yapılabilecek değişikliklere ve Türkiye’de uygulanmakta olan mevzuata tabi olup, değişime konu olabileceği belirtilmiştir. SPK’nın, 27 Ocak 2010 tarih ve 02/51 sayılı kararı gereğince 2009 yılı faaliyetlerinden elde edilen kârların dağıtım esasları ile ilgili olarak; payları borsada işlem gören anonim ortaklıklar için herhangi bir asgari kâr dağıtım zorunluluğu getirilmemesine, bu kapsamda kar dağıtımının Kurul’un Seri: IV, No: 27 sayılı “Sermaye Piyasası Kanununa Tabi Olan Halka Açık Anonim Ortaklıkların Temettü Avansı Dağıtımında Uyacakları Esaslar Hakkında Tebliği’nde yer alan esaslar doğrultusunda, ortaklıkların esas sözleşmelerinde bulunan hükümler ve şirketler tarafından kamuya açıklanmış olan kâr dağıtım politikaları çerçevesinde gerçekleştirilmesine karar verilmiştir. Turkcell’in 29 Nisan 2010 tarihli olağan Genel Kurul toplantısında, Şirket’in 2009 yılındaki faaliyetleri neticesinde oluşan 1.716.714 TL tutarındaki dağıtılabilir kârından kanunlara göre ayrılması gereken birinci tertip yasal yedek akçelerin düşülmesinden sonra kalan 859.259 TL tutarındaki kârın Turkcell hissedarlarına nakit olarak dağıtılmasına karar verilmiştir. Bu suretle 1 TL nominal değerinde beher hisse için nakit temettü tutarı 0,3905723 tam TL’dir. Nakit temettü ödemelerinin hissedarlara dağıtımına 17 Mayıs 2010 tarihinde başlanmıştır ve 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle tamamlanmıştır. Turkcell’in %55 oranında iştiraki olan İnteltek, 15 Nisan 2010 tarihli olağan Genel Kurul toplantısında, 55.980 TL tutarında temettü dağıtım kararı almıştır. Ödeme, 29 Nisan 2010 tarihinde gerçekleşmiştir. 27.9 Kontrol gücü olmayan paylar Bağlı ortaklıkların net varlıklarından ana ortaklığın doğrudan ve/veya dolaylı kontrolü dışında kalan paylara isabet eden kısımları konsolide bilançoda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflandırılmıştır. 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 7.492.335 110.303 46.708 37.815 17.076 289.109 7.993.346 7.505.346 65.997 66.118 26.851 24.057 172.127 7.860.496 1.122.432 17.392 11.599 1.151.423 1.206.564 11.277 9.742 1.227.583 Satış iskontoları Satış iadeleri (95.505) (45.650) (114.163) (37.526) Toplam satışlar 9.003.614 8.936.390 Yurtiçi hasılat Haberleşme gelirleri Tesis ve sabit ücret gelirler Şans oyunları komisyon gelirleri Çağrı merkezi gelirleri Simkart satış gelirleri Diğer satış gelirleri Yurtdışı hasılat Haberleşme gelirleri Simkart satış gelirleri Tesis ve sabit ücret gelirleri 28.2 Satışların maliyeti 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, satışların maliyeti aşağıdaki gibidir: Hazine payı Amortisman ve itfa payı Arabağlantı giderleri Radyo giderleri Personel giderleri Transmisyon, baz istasyon kira ve bakım onarım giderleri Evrensel hizmet fonu Roaming giderleri Faturalama giderleri Satılan simkart maliyeti Diğer 31 Aralık 2010 (1.117.792) (1.130.657) (865.286) (495.913) (398.178) (272.967) (126.477) (91.066) (80.176) (49.039) (402.638) (5.030.189) 31 Aralık 2009 (1.124.327) (892.517) (940.825) (430.373) (352.760) (301.500) (125.855) (112.041) (69.527) (55.380) (347.498) (4.752.603) 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle bilançoda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflandırılan tutarlar sırasıyla (37.134) TL ve 55.156 TL’dir. Yine bağlı ortaklıkların net dönem karlarından veya zararlarından ana ortaklığın doğrudan ve/veya dolaylı kontrolü dışında kalan paylara isabet eden kısımlar, konsolide gelir tablosunda “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflandırılmıştır. 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde “Kontrol gücü olmayan paylar” kalemi içinde sınıflandırılan tutarlar sırasıyla 64.907 TL, ve (16.982) TL’dir. 174 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 175 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 29 FAALİYET GİDERLERİ 32 FİNANSAL GELİRLER 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, finansal gelirler aşağıdaki gibidir: 29.1 Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, pazarlama, satış ve dağıtım giderleri aşağıdaki gibidir: Satış giderleri Pazarlama giderleri Telsiz ruhsat ve kullanım ücreti giderleri Personel giderleri Diğer 31 Aralık 2010 (632.490) (398.091) (332.575) 31 Aralık 2009 (697.739) (394.827) (370.911) (204.369) (66.326) (1.633.851) (156.011) (56.663) (1.676.151) 29.2 Genel yönetim giderleri 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, genel yönetim giderleri aşağıdaki gibidir: Şüpheli ticari alacaklar karşılığı gideri Personel giderleri Tahsilat giderleri Danışmanlık giderleri Servis gideri Kira giderleri Seyahat ve konaklama giderleri Bakım onarım giderleri Diğer Vadeli mevduattan elde edilen faiz gelirleri Geç ödeme faiz gelirleri Opsiyon prim gelirleri Kontratlı alacaklar faiz geliri* Satılmaya hazır menkul kıymet satış gelirleri Satılmaya hazır menkul kıymet faiz gelirleri Kur farkı geliri, net Diğer finansal gelirler 31 Aralık 2010 295.400 63.732 18.211 18.706 1.984 1.511 17.856 417.400 31 Aralık 2009 349.841 74.605 16.300 47.435 3.213 9.725 227 9.523 510.869 *Kontratlı alacaklar faiz geliri cihaz kampanyaları ile ilgili bakiye üzerinden kontrat süresince elde edilmektedir. 31 Aralık 2010 (189.117) 31 Aralık 2009 (115.732) (151.691) (39.334) (37.126) (18.247) (13.385) (11.516) (9.828) (51.692) (521.936) (127.941) (39.551) (31.449) (16.961) (18.458) (10.225) (12.214) (48.700) (421.231) 30 NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle sona eren hesap dönemlerinde giderler fonksiyon bazında gösterilmiş olup niteliklerine göre detaylar Not 29’da yer almaktadır. 31 DİĞER FAALİYETLERDEN GELİR/GİDERLER 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, Şirket’in diğer faaliyetlerden gelirleri sırasıyla 22.558 TL ve 1.313 TL’dir. 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, Şirket’in diğer faaliyetlerden giderleri sırasıyla 96.840 TL ve 163.654 TL’dir. 33 FİNANSAL GİDERLER 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerinde, finansal giderler aşağıdaki gibidir: İtfa edilmiş maliyetinden gösterilen finansal yükümlülüklere ilişkin faiz gideri Kur farkı gideri, net Opsiyon prim giderleri Dava konusu faiz giderleri Diğer 31 Aralık 2010 (99.430) (19.759) (7.476) (344) (26.394) (153.403) 31 Aralık 2009 (117.959) (1.724) (149.180) (18.243) (287.106) 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap döneminde ödenen kredi faiz tutarları sırasıyla 55.945 TL ve 44.983 TL’dir. 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap döneminde sabit kıymetler üzerinde aktifleştirilen kredi faiz giderleri sırasıyla 17.202 TL ve 2.413 TL’dir. 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona hesap dönemlerinde aktifleşen faiz oranları sırasıyla %18,0 ve %5,5’dir. 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren hesap döneminde, Şirket’in dava konusu faiz giderleri, roaming hizmetleri karşılığı abonelerden tahsil edilmesi gereken ÖİV ve KDV üzerinden vergi uzlaşması sonucu hesaplanan 15.998 TL tutarındaki faizi ve Ocak 2005-Ocak 2007 dönemlerinde distribütörlere yapılan iskontolu ön ödemeli kart satışlarına istinaden önceki uzlaşma oranları dikkate alınarak hesaplanan ÖİV karşılığı üzerinden tahakkuk eden 12.655 TL tutarındaki faizi içermektedir. Ayrıca, 2003 ve 2004 yıllarında distribütörlere yapılan iskontolu ön ödemeli kart satışlarına istinaden önceki uzlaşma oranları dikkate alınarak 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle hesaplanan ÖİV karşılığı üzerinden tahakkuk eden faiz tutarı 42.761 TL iken uzlaşma sonrası tutar 8.864 TL olup aradaki fark dava konusu faiz giderleri hesabına gelir olarak yansıtılmıştır. 34 SATIŞ AMACIYLA ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN FAALİYETLER Yoktur. Diğer giderler hesabı, Belarusian Telecom’un alımı sırasında oluşan şerefiye için ayrılan 36.329 TL tutarındaki değer düşüklüğünü, Şirket’in tarifeleri, katma değerli servis abonelikleri ve ücretlendirme uygulamaları ile ilgili BTK tarafından yapılan araştırmalar sonucu verilen sırasıyla 20.418 TL, 7.515 TL, 3.195 TL tutarlarındaki cezaları, roaming hizmetleri karşılığı abonelerden tahsil edilmesi gereken ve vergi uzlaşması sonucu hesaplanan 20.163 TL tutarındaki ÖİV ve KDV’yi ve Ocak 2005-Ocak 2007 dönemlerinde distribütörlere yapılan iskontolu ön ödemeli kart satışlarına istinaden önceki uzlaşma oranları dikkate alınarak hesaplanan 9.087 TL tutarındaki ÖİV karşılığını içermektedir. Ayrıca, 2003 ve 2004 yıllarında distribütörlere yapılan iskontolu ön ödemeli kart satışlarına istinaden önceki uzlaşma oranları dikkate alınarak 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle ÖİV için hesaplanan karşılık tutarı 21.892 TL iken uzlaşma sonrası ödenen tutar 4.323 TL olup aradaki fark diğer giderler hesabına gelir olarak yansıtılmıştır. 176 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 177 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 35 VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ Ertelenmiş vergi yükümlülüğü veya alacağı, varlıkların ve borçların finansal tablolarda gösterilen değerleri ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenmiş vergi borcu veya alacağı, söz konusu geçici farklılıkların ortadan kalkacağı ilerideki dönemlerde geçerli olacağı öngörülen vergi oranları dikkate alınarak konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadırlar. 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle ertelenmiş vergi alacakları ve borçlarını doğuran kalemler aşağıdaki gibidir: Şirket, ertelenmiş vergi alacaklarının finansal tablolara yansıtılmasında, faaliyet gösterdiği sektördeki gelişmeler, ilerideki dönemlerdeki vergiye tabi kar tahminleri, Türkiye’nin ve iştiraki bulunan ülkelerin genel ekonomik ve politik durumu ve/veya Şirket’i etkileyebilecek uluslararası genel ekonomik ve politik durum gibi faktörleri dikkate almaktadır. 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle, finansal tablolara yansıtılmamış olan ertelenmiş vergi alacakları detayı aşağıdaki gibidir: Geçici vergi farklılıkları Geçmiş yıllar zararları 31 Aralık 2010 104.962 236.192 341.154 31 Aralık 2009 59.002 211.541 270.543 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle konsolide bağlı ortaklıklardan olan yatırımlardan oluşan 116.290 TL (31 Aralık 2009: 134.275 TL) geçici fark üzerinden hesaplanması gereken 23.258 TL (31 Aralık 2009: 26.855 TL) ertelenmiş vergi yükümlülüğü bilançoya yansıtılmamıştır. Şirket bu geçici farkların kendi kontrolünde olduğunu belirtmekte ve öngörülebilir gelecekte bu farkların vergi hesabına konu olmasını beklememektedir. 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle vergiden indirilebilecek mali yıl zararlarının itfa tarihleri: Gerçekleşme yılı 2006 2007 2008 2009 2010 Bakiye Sona erme yılı 4.957 16.673 121.854 55.321 74.513 2011 2012 2013 2014 2015 ve sonrası 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle süresiz olarak taşınan ve matrah oluştuğu zaman vergiden indirilebilecek mali yıl zararlarının detayı aşağıda sunulmuştur: Gerçekleşme yılı 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 178 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Bakiye 24.597 59.708 98.029 85.621 370.383 68.990 18.784 Ertelenmiş Vergi Varlıkları Maddi ve maddi olmayan duran varlıklara ilişkin amortisman ve aktifleştirme farkları Finansal varlıklar Borç karşılıkları Peşin ödenen giderler Diğer borç ve yükümlülükler Ertelenen vergi varlıkları/ (yükümlülükleri) Netleştirme Net ertelenen vergi varlıkları/ (yükümlülükleri) Ertelenmiş Vergi Yükümlülükleri Net Ertelenmiş Vergi Yükümlülükleri 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 561 43.941 1.756 74.615 167 41.366 62.299 (227.692) (23.052) (600) (1.114) (247.177) (20.542) (177) (1.445) (227.131) (23.052) 43.941 1.156 73.501 (247.010) (20.542) 41.366 (177) 60.854 120.873 (116.404) 103.832 (100.694) (252.458) 116.404 (269.341) 100.694 (131.585) - (165.509) - 4.469 3.138 (136.054) (168.647) (131.585) (165.509) 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle dönem kârı vergi yükümlülüğü karşılığı hesabında yer alan 148.540 TL, 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle sona eren hesap dönemine ilişkin hesaplanan vergi karşılığından geçici vergi ödemelerinin düşülmüş halidir (31 Aralık 2009: 140.422 TL). Türk vergi mevzuatı, ana ortaklık olan şirketin, bağlı ortaklık ve iştiraklerini konsolide ettiği finansal tabloları üzerinden vergi beyannamesi düzenlemesine olanak tanımamaktadır. Bu nedenle, konsolide finansal tablolara yansıtılan vergi karşılıkları, tam konsolidasyon kapsamına alınan şirketler için ayrı ayrı hesaplanmıştır. Türkiye’de vergi konusunda yetkili makamlar ile nihai mutabakat sağlamak gibi bir uygulama bulunmamaktadır. Kurumlar vergisi beyannameleri ilgili oldukları yılı takip eden dördüncü ayın onbeşinci günü akşamına kadar vergi dairelerine teslim edilir. Ancak, vergi incelemesine yetkili makamlar geriye dönük olarak beş yıllık muhasebe kayıtlarını inceleyebilir ve/veya vergi ile ilgili görüşlerini değiştirebilir. Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 13. maddesinin transfer fiyatlandırması yoluyla “örtülü kazanç dağıtımı” başlığı altında transfer fiyatlandırması konusu işlenmektedir. 18 Kasım 2007 tarihinde yayımlanan transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hakkında Genel Tebliğ’de uygulamadaki detaylar belirlenmiştir. Eğer vergi mükellefleri ilgili kuruluşlarla (kişilerle), fiyatlandırmaları emsallere uygunluk ilkesi çerçevesinde yapılmayan ürün, hizmet veya mal alım ve satım işlemlerine giriyorlarsa, o zaman ilgili -kârlar transfer fiyatlaması yoluyla örtülü bir şekilde dağıtıldığı kanaatine varılacaktır. Bu tarz transfer fiyatlaması yoluyla örtülü kar dağıtımları kurumlar vergisi açısından vergi matrahından indirilemeyecektir. Türkiye’de Kurumlar Vergisi oranı %20’dir. Kurumlar Vergisi oranı, kurumların ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave edilmesi ve vergi yasalarında yer alan istisna ve indirimlerin sonucu bulunan safi kurum kazancına uygulanır. 179 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap döneminde vergi giderinin detayı aşağıdaki gibidir: 36 HİSSE BAŞINA KAZANÇ 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ait hisse başına kazanç tutarları, sırasıyla 1.771.596 TL ve 1.716.714 TL tutarındaki ana ortaklığa ait dönem karının ilgili dönemler içindeki ağırlıklı ortalama pay adetlerine bölünmesiyle hesaplanmıştır. Dönem vergi gideri 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 (508.118) (544.864) Ertelenmiş vergi geliri Geçici vergi farklarının etkileri 18.536 6.557 Yatırım teşviklerinden doğan vergi avantajları 1.789 2.944 Önceki dönemlerde kayıtlara alınmayan vergi zararlarının kullanımı 2.422 2.400 22.747 11.901 (485.371) (532.963) Toplam vergi gideri Vergi öncesi kâr 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 2.192.060 2.266.659 Yasal vergi oranı ile hesaplanan vergi gideri %20 (438.412) %20 (453.332) Yurtdışı bağlı ortaklıklardaki vergi oranı farklarının etkisi (%1) 18.639 (%1) 15.648 Önceki dönemlerde kayıtlara alınmayan vergi zararlarının kullanımı İndirilemeyen giderler ve geçici olmayan farklar Yatırım indirimi Özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilen yurtdışı iştirakin vergi oranı değişim etkisi Vergiden muaf gelir Bilançoya yansıtılmayan net ertelenmiş vergi varlıkları Diğer - 2.422 - 2.400 %1 (29.093) %2 (45.805) - 1.789 - 2.944 (%2) 34.508 (%1) 27.383 - 1.014 - 1.619 %3 (73.033) %3 (76.481) - (3.205) (485.371) - (7.339) (532.963) Kapsamlı gelir içindeki vergi etkisi: Finansal varlıklar değer artış fonundaki değişim Vergi öncesi diğer kapsamlı gelir Vergi etkisi Vergi sonrası diğer kapsamlı gelir (33.183) (1.166) (34.349) (1.984) - (1.984) (36.333) 31 Aralık 2009 Yabancı para çevrim farklarındaki değişim Finansal varlıklar değer artış fonundaki değişim 31 Aralık 2009 1.771.596 1.716.714 2.200.000.000 2.200.000.000 0,805271 0,780325 37 İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI İlişkili taraflardan alacaklar – kısa vadeli 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle ilişkili taraflardan alacaklar aşağıdaki gibidir: System Capital Management (“SCM”) Digital Platform İletişim Hizmetleri A.Ş. (“Digital Platform”) A-Tel KVK Teknoloji Ürünleri A.Ş. (“KVK Teknoloji”) ADD Production Medya A.Ş. (“ADD”) Kyivstar GSM JSC (“Kyivstar”) Diğer Şüpheli alacak karşılığı 31 Aralık 2010 59.060 32.941 20.500 13.008 2.777 1.894 11.890 (4.635) 137.435 31 Aralık 2009 95.328 38.490 13.229 8.237 340 8.261 163.885 Euroasia’nın kontrol gücü olmayan hissedarlarından olan SCM’den alacaklar, Financell tarafından SCM’ye kullandırılan 30 Aralık 2011 vadeli krediden kaynaklanmaktadır. Digital Platform’dan alacaklar, esas olarak, çağrı merkezi hizmetlerinden doğan alacaklar ile yeniden yapılandırma sözleşmesi kapsamında doğan alacaklardan kaynaklanmaktadır. 31 Aralık 2010 Yabancı para çevrim farklarındaki değişim Net kâr Hisselerin ağırlıklı ortalama sayısı: Adi hisselerin ağırlıklı ortalama sayısı Nominal değeri 0,001 TL olan hisse başına kâr (kısaltılmamış tam TL) 31 Aralık 2010 Turkcell ve TMSF’nin %50-%50 hissepayları ile ortak teşebbüsleri olan A-Tel’den alacaklar simkart ve muhabbet kart satışlarından kaynaklanmaktadır. KVK Teknoloji’den alacaklar firmaya yapılan simkart ve hazırkart satışlarından kaynaklanmaktadır. Çukurova Grubu’nun sahibi olduğu ADD’den alacaklar, reklam ve sponsorluk hizmetleri için yapılan avans ödemelerinden kaynaklanmaktadır. Kyivstar’dan alacaklar bu şirkete sağlanan şebekelerarası irtibat hizmetlerinden kaynaklanmaktadır. 12.377 (1.642) 10.735 1.801 - 1.801 Kısa vadeli ilişkili taraflardan alacaklar hesabı ile ilgili kur riski ve likidite riski Not 38’de açıklanmıştır. 12.536 180 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 181 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Uzun vadeli ilişkili taraflardan alacaklar (net) 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle ilişkili taraflardan uzun vadeli alacaklar aşağıdaki gibidir: İlişkili taraflar ile yapılan işlemler T Medya Digital Platform Diğer Şüpheli alacak karşılığı 31 Aralık 2010 10.731 (9.117) 1.614 31 Aralık 2009 8.335 23.047 297 31.679 T Medya’dan alacaklar kira sözleşmelerinden kaynaklanan kira ödemelerinden, ödenmeyen borçlara ilişkin birikmiş faiz tutarlarından ve ödenmeyen bina giderlerinden oluşmaktadır. Üst düzey idari personel ile yapılan işlemler Üst düzey idari personel, Şirket’in direktör ve üst düzey yöneticilerinden oluşmaktadır. 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle Şirket’in direktör ve üst düzey yöneticilerinin Şirket’ten kullanmış olduğu kredi bulunmamaktadır. Şirket, direktör ve üst düzey yöneticilerinin ücretlerine ilave olarak ek menfaatler sağlamakta ve emeklilik planlarına katkıda bulunmaktadır. Şirket, emeklilik planlarına personel ücretlerinin belirli bir oranında katkıda bulunmakla yükümlüdür. 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle sona eren hesap dönemlerinde üst düzey idari personele ödenen ve sağlanan faydalar sırasıyla 17.176 TL ve 12.460 TL’dir. Uzun vadeli ilişkili taraflardan alacaklar hesabı ile ilgili kur riski ve kredi riski Not 38’de açıklanmıştır. İlşkili taraflardan alcakalar bakiyesi üzerinden ayrılan şüpheli alacak karşılığının, 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemleri içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: Açılış bakiyesi Dönem içinde ayrılan karşılıklar Yabancı para çevrim farkları Defterlerden silinen alacaklar Kapanış bakiyesi 31 Aralık 2010 13.752 13.752 31 Aralık 2009 - Kısa vadeli ilişkili taraflara borçlar (net) 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle ilişkili kuruluşlara olan borçlar aşağıdaki gibidir: Hobim Bilgi İşlem Hizmetleri A.Ş. (“Hobim”) Intralot S.A. (“Intralot”) KVK Teknoloji Mapfre Genel Yaşam Sigorta A.Ş. (“Genel Yaşam”) Kyivstar Diğer 31 Aralık 2010 4.276 1.408 1.405 732 68 8.746 16.635 31 Aralık 2009 10.643 782 3.700 7.130 22.255 Diğer ilişkili taraflar ile yapılan işlemler 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerindeki ilişkili kuruluşlarla önemli işlemler aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 764.252 989.916 63.916 68.263 46.401 104.981 33.405 28.953 22.729 7.977 7.200 12.946 4.490 8.551 3.500 5.267 Gelirler KVK Teknoloji’ye satışlar Simkart ve ön ödemeli kart satışları Kyivstar’dan gelirler Telekomünikasyon servisleri A-Tel’e satışlar Simkart ve ön ödemeli kart satışları Digital Platform’dan gelirler Çağrı hizmetleri, kira ve faiz geliri SCM’den finansal gelirler Faiz geliri Telia Sonera AB’den (“Telia Sonera”) gelirler Telekomünikasyon servisleri Millenicom Telekomünikasyon A.Ş.’den (“Millenicom”) gelirler Telekomünikasyon servisleri CJSC “Ukrainian Radiosystems’tan (“Ukrainian Radiosystems”) gelirler Telekomünikasyon servisleri Hobim’e olan borçlar bu şirketten alınan fatura basım hizmetlerinden kaynaklanmaktadır. Yunanistan’da geçerli olan Kanun’lara göre kurulmuş olan Intralot, Inteltek’in hissedarlarındandır. Şirket, oyunlarla ile ilgili yazılım ve bakım servisi almaktadır. KVK Teknoloji’ye borçlar satış primleri ve cihaz alımlarından kaynaklanmaktadır. Genel Yaşam’a borçlar Şirket çalışanları adına yapılan sağlık ve hayat sigortalarından kaynaklanmaktadır. Kyivstar’a borçlar bu şirketten alınan şebekeler arası irtibat hizmetinden kaynaklanmaktadır. Kısa vadeli ilişkili taraflara borçlar hesabı ile ilgili kur riski ve likidite riski Not 38’de açıklanmıştır. 182 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 183 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 100.128 195.303 Giderler ADD’den alışlar Reklam ve sponsorluk hizmetleri Kyivstar’dan giderler Telekomünikasyon servisleri A-Tel’den alışlar * Satış primleri KVK Teknoloji’den alışlar Kampanya hizmetleri ve aktivasyon primi Hobim’den alışlar Faturalama hizmetleri Telia Sonera’dan alışlar Telekomünikasyon servisleri Millenicom’dan alışlar Telekomünikasyon servisleri Ukrainian Radiosystems’tan alışlar Telekomünikasyon servisleri 54.277 82.561 47.601 57.107 41.847 64.825 29.373 33.764 13.803 18.807 4.793 8.019 3.336 6.527 * A-Tel ile olan işlemler Şirket’in A-Tel’deki sahipliği oranında elimine edilmiştir. 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ilişkin olarak A-Tel’den elimine edilen tutarlar sırasıyla 47.601 TL ve 57.107 TL’dir. Şirket’in ilişkili kuruluşlar ile olan önemli sözleşmeleri aşağıdaki gibidir: KVK Teknoloji ile sözleşmeler: 23 Ekim 2002 tarihinde kurulan KVK Teknoloji’nin ana hissedarı aynı zamanda Turkcell’in ana hissedarlarından olan Çukurova Grubu’dur. Simkart ve Hazırkart satış sözleşmeleri dışında, Turkcell ile KVK Teknoloji arasında farklı süreleri kapsayan reklam destek protokolleri yapılmıştır. Bu protokoller çerçevesinde KVK Teknoloji, çeşitli gazetelerde ve dergilerde Turkcell servislerinin reklamını vermekle yükümlüdür. Bu sözleşmelerin amacı, Turkcell Hazırkart ve simkart taşıyan mobil telefon cihaz satışlarını özendirmek ve arttırmak, böylece Turkcell’in pazar payının korunmasını sağlamaktır. Bu sözleşmelerin fiyatlandırması, KVK Teknoloji’nin katlandığı reklam maliyetleri ve Turkcell’in reklamlardan sağladığı faydaya göre belirlenmektedir. Distribütörün kampanya projeleri ve pazar payı da konu ile ilgili bütçe tahsislerini etkilemektedir. KVK Teknoloji’ye yapılan simkart ve hazırkart satış fiyatları diğer distributörlere yansıtılan fiyatlardan farklı değildir. Çeşitli bağlayıcılık anlaşmaları kapsamında KVK Teknoloji’ye peşin olarak ödenip abonelerden kampanya süresince aylık olarak tahsil edilecek cihazlara ilişkin KVK Teknoloji tarafından 31 Aralık 2010 tarihinde sona eren dönemde Şirket abonelerine yapılan cihaz satış bedeli 180.922 TL’dir. Kyivstar ile sözleşmeler: Kyivstar’ın hissedarlarından biri aynı zamanda Turkcell’in hissedarlarından olan Alfa Grubu’dur. Astelit ile Kyivstar birbirlerinden karşılıklı çağrı sonlandırma ve uluslararası trafik taşıma hizmeti almaktadır. A-Tel ile sözleşmeler: A-Tel, Turkcell’in ön ödemeli hatlarının pazarlanması, satışı ve dağıtımı konularında faaliyet göstermektedir. A-Tel, Turkcell ve TMSF’nin %50-%50 hisse payları ile ortak teşebbüsleridir. A-Tel, Turkcell’in tek Muhabbet Kart distribütörü olarak çalışmaktadır ve kazı konuş kart satışları üzerinden prim almaktadır. Simkart ve Muhabbet Kart satışlarının yanı sıra Turkcell ve A-Tel arasında satış kampanyaları ve abone aktivasyonları ile ilgili muhtelif sözleşmeler de vardır. 184 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Digital Platform ile sözleşmeler: Digiturk markası altında dijital televizyon hizmeti veren Digital Platform’un ana ortağı, Turkcell’in de ana hissedarlarından olan Çukurova Grubu’dur. Türkiye Turkcell Süper Futbol Ligi (“TSFL”) yayın hakları ile ilgili 15 Temmuz 2004 tarihinde yapılan ihale sonucunda Digital Platform TSFL’nin yayın haklarını 31 Mayıs 2008’e kadar kazanmıştır ve 5 Mayıs 2005 tarihinde yapılan yeni bir sözleşme ile konu edilen yayın hakları 31 Mayıs 2010 tarihine kadar uzatılmıştır. 23 Aralık 2005 tarihinde, Digital Platform ve Turkcell arasında, Şirket’in Digital Platform’dan olan alacaklarının yeniden yapılandırılması ve Şirket’in Digital Platform altyapısından sponsorluk ve reklam yeri kullanımı ile ilgili koşulları düzenleyen “Yeniden Yapılandırma Çerçeve Sözleşmesi” ve sponsorlukla ilgili ek sözleşmeler imzalanmıştır. Yeniden Yapılandırma Çerçeve Sözleşmesi kapsamında Digital Platform, Şirket’e olan borçlarını, ödeme dönemi içerisinde tahakkuk edecek faizleri ile birlikte kısmen nakit, kısmen de sponsorluk sözleşmeleri kapsamında Turkcell tarafından alınacak hizmetlere istinaden takas ve mahsup yoluyla 15 Temmuz 2011 tarihine kadar ödemeyi taahhüt etmiştir. 4 Haziran 2010 tarihinde, Digital Platform, Şirket’e olan borçlarını “Yeniden Yapılandırma Çerçeve Sözleşmesi”nde belirtilen ödeme planına uygun olarak yalnızca nakden ödeyeceğini ve bu tarihten itibaren belirtilen sözleşme kapsamında yapılmış ek sözleşmelerden biri olan “Lig TV sponsorluk sözleşmesi”ni feshettiğini bildirmiştir. 31 Ocak 2011 tarihinde yapılan protokolle, taraflar aralarında anlaşarak 23 Aralık 2005 tarihli sözleşmeyi feshetmiştir. Digital Platform’dan alacaklar Şubat 2011 ve Mart 2011 tarihlerinde olmak üzere 2 eşit taksitte tahsil edilecektir. “Yeniden Yapılandırma Çerçeve Sözleşmesi” dışında Turkcell’in Digital Platform’a sağladığı Grup SMS hizmetleri ve Turkcell’in bağlı ortaklıklarından Global tarafından sağlanan çağrı merkezi hizmetleri ile ilgili sözleşmeler mevcuttur. SCM ile sözleşmeler: Euroasia’nın kontrol gücü olmayan hissedarlarından olan SCM, Financell’den kredi kullanmıştır. Teliasonera ile sözleşmeler: Teliasonera Kuzey Avrupa ve Baltık Denizi’nde telekomünikasyon hizmeti veren bir mobil operatördür. Astelit ile Teliasonera birbirlerinden karşılıklı çağrı sonlandırma ve uluslararası trafik taşıma hizmeti almaktadır. Millenicom ile sözleşmeler: Millenicom’un çoğunluk hissesine sahip olan European Telecommunications Holding AG, Turkcell’in de ana hissedarlarından olan Çukurova Grubu’nun bağlı ortaklığıdır. Turkcell ile Millenicom birbirlerinden çağrı sonlandırma ve uluslararası trafik taşıma hizmeti almaktadırlar. Ukranian Radiosystems ile sözleşmeler: Vimpelcom’un sahibi oldugu Ukranian Radiosystems ile Astelit birbirlerinden karşılıklı çağrı sonlandırma ve uluslararası trafik taşıma hizmeti almaktadır. ADD ile sözleşmeler: Bir medya planlama ve pazarlama şirketi olan ADD’nin ana ortağı, Turkcell’in de ana hissedarlarından olan Çukurova Grubu’dur. Turkcell ile ADD arasında yıllık genel satın alma sözleşmesi imzalanmaktadır. Bu sözleşme ile Turkcell, ADD’ye mecralarla yazılı veya sözlü, proje bazında ya da yıllık mecra yayın ya da sponsorluk anlaşmaları ve sözleşmeleri yapması konusunda yetki vermektedir. 1 Eylül 2008 tarihinde ilgili sözleşmenin süresi, 31 Ağustos 2010’a kadar uzatılmış ise de söz konusu sözleşme 28 Mayıs 2010 tarihinde çekilen ihtarname ile 2 Ağustos 2010 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere feshedilmiştir. Hobim ile sözleşmeler: Data işlem ve uygulama hizmetleri sağlayıcı kuruluşlarından biri olan Hobim’in ana ortağı, Turkcell’in de ana hissedarlarından olan Çukurova Grubu’dur. Turkcell ile Hobim arasında, aylık fatura basım hizmetlerini, faturaların kayıt altına alınmasını ve arşivlenmesini kapsayan süresiz sözleşmeler mevcuttur. 185 186 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Ticari Alacaklar 115.432 86.658 224.024 408.617 60.753 Alacaklar 31 Aralık 2009 Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş Vadesini 5 yıldan fazla geçmiş Alacaklar Ticari Alacaklar 64.889 84.357 187.066 218.865 32.040 31 Aralık 2009 Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski ( A+B+C+D+E) - Azami riskin teminat,vs ile güvence altına alınmış kısmı A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri - Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) E. Bilanço dışı kredi içeren unsurlar 31 Aralık 2010 Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş Vadesini 5 yıldan fazla geçmiş 31 Aralık 2010 Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski ( A+B+C+D+E) - Azami riskin teminat.vs ile güvence altına alınmış kısmı A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan. aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri - Teminat. vs ile güvence altına alınmış kısmı D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) E. Bilanço dışı kredi içeren unsurlar - - 226.743 360.474 (360.474) 43.290 (43.290) - - Diğer Alacaklar - 473.748 195.564 - 26.685 Bankalardaki mevduat - - - - - Türev Araçlar - - - Türev Araçlar - Türev Araçlar - - 4.660.637 Bankalardaki Mevduat 4.660.637 - - 5.105.521 Bankalardaki Mevduat 5.105.521 - Türev Araçlar - 248 - 1.606 Alacaklar Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar İlişkili Taraf Diğer Taraf İlişkili Taraf Diğer Taraf 195.564 700.491 26.685 248.378 - Bankalardaki mevduat - 197.629 110.695 679.487 (568.793) - 3.499 1.117 14.869 (13.752) - Diğer Alacaklar 88 160 - 415.229 134.433 Alacaklar Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar İlişkili Taraf Diğer Taraf İlişkili Taraf Diğer Taraf 139.049 723.552 1.854 280.392 - Kredi Riski Finansal varlıkların kayıtlı değerleri, maruz kalınan azami kredi riskini gösterir. Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski aşağıdaki gibidir: 38 FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ Diğer - - 609.028 Diğer 609.028 - Diğer - - 577.434 Diğer 577.434 - Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 187 188 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Beklenen vadeler Türev olmayan finansal yükümlülükler Banka kredileri Faizsiz spot krediler Finansal kiralama yükümlülükleri İlişkili taraflara borçlar Satış opsiyonuyla ilişkili finansal yükümlülük Ertelenmiş ödemeler Ticari borçlar Diğer kısa vadeli borçlar Diğer kısa vadeli yükümlülükler Sözleşme uyarınca vadeler Türev olmayan finansal yükümlülükler Banka kredileri Faizsiz spot krediler Finansal kiralama yükümlülükleri İlişkili taraflara borçlar Satış opsiyonuyla ilişkili finansal yükümlülük Ertelenmiş ödemeler Ticari borçlar Diğer kısa vadeli borçlar Diğer kısa vadeli yükümlülükler Beklenen vadeler Türev olmayan finansal yükümlülükler Banka kredileri Faizsiz spot krediler Finansal kiralama yükümlülükleri İlişkili taraflara borçlar Satış opsiyonuyla ilişkili finansal yükümlülük Ertelenmiş ödemeler Ticari borçlar Diğer kısa vadeli borçlar Diğer kısa vadeli yükümlülükler Sözleşme uyarınca vadeler Türev olmayan finansal yükümlülükler Banka kredileri Faizsiz spot krediler Finansal kiralama yükümlülükleri İlişkili taraflara borçlar Satış opsiyonuyla ilişkili finansal yükümlülük Ertelenmiş ödemeler Ticari borçlar Diğer kısa vadeli borçlar Diğer kısa vadeli yükümlülükler 3 aydan kısa (I) 31 Aralık 2009 Beklenen nakit çıkışlar toplamı (=I+II+III+IV) (2.454.188) (7.896) (8.405) (22.411) (113.160) (301.140) (761.040) (68.079) (268.227) Defter değeri 2.268.660 7.896 7.896 22.255 95.087 260.372 755.852 67.467 265.637 (256.939) (7.896) (1.041) (22.411) (761.040) (68.079) (268.227) (256.939) (7.896) (1.041) (22.411) (761.040) (68.079) (268.227) (2.454.188) (7.896) (8.405) (22.411) (113.160) (301.140) (761.040) (68.079) (268.227) 2.268.660 7.896 7.896 22.255 95.087 260.372 755.852 67.467 265.637 3 aydan kısa (I) (171.159) (9.115) (3.906) (16.676) (829.189) (12.877) (211.794) 3 aydan kısa (I) (171.159) (9.115) (3.906) (16.676) (829.189) (12.877) (211.794) Defter değeri (3.043.348) (9.115) (45.306) (16.676) (90.505) (154.600) (829.189) (12.877) (211.794) 31 Aralık 2010 Beklenen nakit çıkışlar toplamı (=I+II+III+IV) (3.043.348) (9.115) (45.306) (16.676) (90.505) (154.600) (829.189) (12.877) (211.794) 3 aydan kısa (I) 31 Aralık 2009 Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar toplamı (=I+II+III+IV) 2.804.175 9.115 36.632 16.635 82.610 121.209 823.568 12.320 209.498 Defter değeri 2.804.175 9.115 36.632 16.635 82.610 121.209 823.568 12.320 209.498 Defter değeri 31 Aralık 2010 Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar toplamı (=I+II+III+IV) (2.323.156) (11.571) (90.505) - 1-5 yıl arası (III) (796.951) (3.127) (150.570) - (1.332.326) (4.237) (113.160) - 1-5 yıl arası (III) (1.332.326) (4.237) (113.160) - 1-5 yıl arası (III) (2.323.156) (11.571) (90.505) - 1-5 yıl arası (III) 3-12 ay arası (II) (796.951) (3.127) (150.570) - 3-12 ay arası (II) (505.681) (4.133) - 3-12 ay arası (II) (505.681) (4.133) - 3-12 ay arası (II) Likidite Riski Tahmini faiz ödemeleri dahil olmak üzere finansal yükümlülüklerin, sözleşmeye göre belirlenmiş vadeleri aşağıdaki gibidir: (67.972) (150.570) - 5 yıldan uzun (IV) (67.972) (150.570) - 5 yıldan uzun (IV) (43.352) (25.696) (154.600) - 5 yıldan uzun (IV) (43.352) (25.696) (154.600) - 5 yıldan uzun (IV) Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) 189 190 1. Ticari alacaklar 2a. Parasal Finansal Varlıklar(Kasa, Banka Hesapları dahil) 2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar 3. Diğer 4. Dönen Varlıklar (1+2+3) 5. Ticari Alacaklar 6a. Parasal Finansal Varlıklar 6b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar 7. Diğer 8. Duran Varlıklar (5+6+7) 9. Toplam Varlıklar (4+8) 10. Ticari Borçlar 11. Finansal Yükümlülükler 12a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler 12b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler 13. Kısa Vadeli Yükümlülükler (10+11+12) 14. Ticari Borçlar 15. Finansal Yükümlülükler 16a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler 16b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler 17. Uzun Vadeli Yükümlülükler (14+15+16) 18. Toplam Yükümlülükler (13+17) 19. Bilanço Dışı Türev Araçların Net Varlık/ (Yükümlülük) Pozisyonu (19a-19b) 19a. Hedge Edilen Toplam Varlık Tutarı 19b. Hedge Edilen Toplam Yükümlülük Tutarı 20. Net Yabancı Para Varlık/ (Yükümlülük) Pozisyonu (9-18+19) 21. Parasal Kalemler Net Yabancı Para Varlık / (Yükümlülük) Pozisyonu 22. Döviz Hedge’i için Kullanılan Finansal Araçların Toplam Gerçeğe Uygun Değeri 23. İhracat 24. İthalat TL Karşılığı 93.862 2.431.519 37.388 2.562.769 338.014 1 338.015 2.900.784 301.864 545.201 39.058 886.123 2.231.178 278.071 2.509.249 3.395.372 (494.588) (869.991) 341.269 528.169 31 Aralık 2010 ABD Doları Avro 33.566 20.482 1.502.743 52.842 22.548 1.234 1.558.857 74.558 218.638 1 218.639 1.777.496 74.558 160.133 26.498 350.172 1.872 2.522 17.159 512.827 45.529 1.405.907 28.132 179.865 1.585.772 28.132 2.098.599 73.661 (321.103) 897 (562.290) (337) 164.855 46.740 291.831 44.630 SEK 1 10 11 11 11 1 - TL Karşılığı 87.055 2.210.634 39.077 2.336.766 424.312 31.026 455.338 2.792.104 448.090 774.591 254.102 1.476.783 1.250.384 284.736 1.535.120 3.011.903 (219.799) (714.214) 561.172 748.624 31 Aralık 2009 ABD Doları Avro 31.121 18.605 1.324.795 99.936 24.667 895 1.380.583 119.436 281.804 20.606 302.410 1.682.993 119.436 265.581 22.245 514.439 104.897 44.511 884.917 66.756 830.434 189.105 1.019.539 1.904.456 66.756 (221.463) 52.680 (548.540) 51.784 232.392 93.405 375.384 77.556 SEK 10 1 11 11 722 722 722 (711) (711) - Yabancı Para Riski Yabancı para riski herhangi bir finansal aracın değerinin döviz kurundaki değişikliğe bağlı olarak değişmesinden doğan risktir. Şirket için söz konusu riski oluşturan temel yabancı para birimleri ABD Doları, Avro ve İsveç Kronu’dur. 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle, Şirket’in yabancı para pozisyonu aşağıdaki tabloda belirtilen yabancı para bazlı varlıklar ve borçlardan kaynaklanmaktadır. Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Turkcell Faaliyet Raporu 2010 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle kullanılan döviz kurları aşağıdaki gibidir: Ortalama Döviz Kurları TL/ABD Doları TL/Avro TL/İsveç Kronu BYR/ ABD Doları HRV/ ABD Doları 1- ABD Doları net varlık/yükümlülüğü Yabancı paranın değer kazanması 33.801 (33.801) 2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 3- ABD Doları Net Etki (1+2) (83.444) 83.444 Avro’nun TL Karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde 4- Avro net varlık/yükümlülüğü 184 (184) 5- Avro riskinden korunan kısım (-) 6- Avro Net Etki (4+5) 184 (184) Diğer döviz kurlarının TL Karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde 7- Diğer döviz net varlık/yükümlülüğü 33.801 (33.801) - - 8- Diğer döviz riskinden korunan kısım (-) 9- Diğer Döviz Varlıkları Net Etki (7+8) TOPLAM (3+6+9) - - 33.801 - - (33.801) (83.444) (83.260) Raporlama Tarihi Kapanış Kurları 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 1,5050 1,9931 0,2074 2.978,8 7,9325 1,5495 2,1527 0,2016 2.780,9 7,7975 1,5460 2,0491 0,2262 3.000,0 7,9617 1,5057 2,1603 0,2082 2.863,0 7,9850 Duyarlılık analizi 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle TL, HRV ve BYR’nin aşağıda belirtilen yabancı paralar karşısında %10 değer kazanması/kaybetmesi durumunda gelir tablosu aşağıdaki şekilde etkilenecektir. Analiz yapılırken, başta faiz oranları olmak üzere diğer bütün değişkenlerin sabit kaldığı varsayılmıştır. Döviz Kuru Duyarlılık Analizi Tablosu Kâr/Zarar 31 Aralık 2010 Yabancı paranın değer kaybetmesi - 83.260 Özkaynaklar Yabancı Yabancı paranın değer paranın değer kazanması kaybetmesi ABD Doları’nın TL Karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde 83.444 191 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Döviz Kuru Duyarlılık Analizi Tablosu 31 Aralık 2009 Kâr/Zarar Özkaynaklar Yabancı Yabancı Yabancı Yabancı paranın değer paranın değer paranın değer paranın değer kazanması kaybetmesi kazanması kaybetmesi ABD Doları’nın TL Karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde 1- ABD Doları net varlık/yükümlülüğü (75.777) 75.777 29.864 (29.864) 2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 3- ABD Doları Net Etki (1+2) (75.777) 75.777 29.864 (29.864) Avro’nun TL Karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde 4- Avro net varlık/yükümlülüğü 11.381 (11.381) 5- Avro riskinden korunan kısım (-) 6- Avro Net Etki (4+5) 11.381 (11.381) Diğer döviz kurlarının TL Karşısında % 10 değer kazanması/kaybetmesi halinde 7- Diğer döviz net varlık/yükümlülüğü (15) 15 8- Diğer döviz riskinden korunan kısım (-) 9- Diğer Döviz Varlıkları Net Etki (7+8) (15) 15 TOPLAM (3+6+9) (64.411) 64.411 29.864 (29.864) Makul Değer: Kayıtlı Değer 31 Aralık 2010 Makul Değer Kayıtlı Değer 31 Aralık 2009 Makul Değer 7 - - 93.953 93.953 93.953 93.953 İndirgenmiş Maliyet ile Taşınan Varlıklar İlişkili Taraflardan Alacaklar-Uzun Vadeli Diğer Alacaklar-Uzun Vadeli Diğer Duran Varlıklar İlişkili Taraflardan Alacaklar-Kısa Vadeli Ticari alacaklar-Kısa Vadeli Diğer Alacaklar-Kısa Vadeli Diğer Dönen Varlıklar Üç Aydan Uzun Vadeli Mevduatlar Nakit ve Nakit Benzerleri 37 11 26 37 10 11 26 7 6 1.614 15.651 62.085 137.435 723.552 95.538 553.845 12.679 5.105.144 6.707.543 1.614 15.651 62.085 137.435 723.552 95.538 553.845 12.679 5.105.144 6.707.543 31.679 17.679 359 163.885 700.491 13.237 510.460 4.660.873 6.098.663 31.679 17.679 359 163.885 700.491 13.237 510.460 4.660.873 6.098.663 Makul Değerden Taşınan Yükümlülükler Satış Opsiyonuna İlişkin Finansal Yükümlülükler 26 (82.610) (82.610) (82.610) (82.610) (95.087) (95.087) (95.087) (95.087) 8 (2.175.710) (2.175.710) (1.236.449) (1.236.449) 26 8 10 10 11 26 37 (121.209) (674.212) (812.142) (11.426) (12.320) (209.498) (16.635) (121.209) (674.212) (812.142) (11.426) (12.320) (209.498) (16.635) (113.408) (1.048.003) (755.852) (67.467) (265.637) (22.255) (113.408) (1.048.003) (755.852) (67.467) (265.637) (22.255) 26 (4.033.152) (4.033.152) (146.964) (3.656.035) (146.964) (3.656.035) Not Makul Değerden Taşınan Varlıklar Finansal Yatırımlar Opsiyon Sözleşmeleri Sabit faizli enstrümanlar için makul değer duyarlılık analizi: Şirket’in alım satım amaçlı olarak elinde tuttuğu herhangi bir sabit faizli finansal varlık ya da yükümlülük bulunmamaktadır. Bu nedenle, raporlama tarihinden sonra faiz oranlarında meydana gelebilecek değişiklikler Şirket’in gelir tablosunu etkilemeyecektir (31 Aralık 2009: 280 TL). Şirket’in elinde tuttuğu vadesi 3 ayı geçen mevduat faiz oranlarının 1 puan artması veya azalması durumunda gelir tablosunda 100 TL artış/ (azalış) yaratacaktır. İndirgenmiş Maliyet ile Taşınan Yükümlülükler Değişken faizli enstrümanlar için nakit akış duyarlılık analizi: 31 Aralık 2010 ve 2009 tarihleri itibariyle faiz oranlarının 1 puan artması veya azalması durumunda özkaynak ve gelir tablosu aşağıdaki şekilde etkilenecektir. Analiz yapılırken, başta döviz kurları olmak üzere diğer bütün değişkenlerin sabit kaldığı varsayılmıştır. Finansal Borçlar- Uzun Vadeli Belarusian Telecom İktisabına İlişkin Ertelenmiş Ödemeler-Uzun Vadeli Finansal Borçlar- Kısa Vadeli Ticari Borçlar-Kısa Vadeli Ticari Borçlar-Uzun Vadeli Diğer Borçlar-Kısa Vadeli Diğer Yükümlülükler-Kısa Vadeli İlişkili Taraflara Borçlar-Kısa Vadeli Belarusian Telecom İktisabına İlişkin Ertelenmiş Ödemeler-Kısa Vadeli 31 Aralık 2010 tarihinde TL para birimi cinsinden olan faiz 1 baz puan yüksek/düşük olsaydı ve diğer tüm değişkenler sabit kalsaydı, vergi ve kontrol gücü olmayan paylar öncesi kar 14.319 TL (31 Aralık 2009: 7.396 TL) daha düşük/yüksek olacaktı. Söz konusu faiz oranı değişiminin kar/zararı etkilemeksizin doğrudan özkaynaklara olan etkisi yoktur (31 Aralık 2009: Yoktur). Faiz Pozisyonu Tablosu 31 Aralık 2010 31 Aralık 2009 Faiz oranlarının 1 puan artması Finansal Varlıklar Finansal Yükümlülükler (14.319) (7.396) Faiz oranlarının 1 puan düşmesi Finansal Varlıklar Finansal Yükümlülükler 192 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 14.319 7.396 193 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Aralık 2010 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablo Dipnotları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası olarak ifade edilmiştir. Türk Lirası dışındaki para birimleri aksi belirtilmedikçe bin olarak ifade edilmiştir.) Makul Değer Hiyerarşisi: Aşağıdaki tabloda değerleme yöntemi kullanılarak, makul değer ile taşınan finansal yatırımlar analiz edilmektedir: 39 BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR Yoktur. Seviyeler şu şekilde belirlenmiştir: 40 FİNANSAL TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR Yoktur. Seviye 1: Benzer varlık ve yükümlülükler için piyasada teklif edilen fiyat (düzeltilmemiş). Seviye 2: Varlıklar ve yükümlülükler için Seviye 1’de belirtilen, direk ya da endirek olarak gözlemlenebilen teklif fiyatları dışındaki girdiler. Seviye 3: Piyasada gözlemlenemeyen varlık ve yükümlülükler için girdiler. 31 Aralık 2010 Finansal Yatırımlar Satış opsiyonuna ilişkin finansal yükümlülükler 31 Aralık 2009 Finansal Yatırımlar Satış opsiyonuna ilişkin finansal yükümlülükler Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3 Toplam - - - - - - 82.610 82.610 82.610 82.610 Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3 Toplam 93.518 93.518 - - 435 435 95.087 95.087 93.953 93.953 95.087 95.087 Aşagıdaki tabloda Seviye 3 hiyerarşisindeki makul değer ile taşınan finansal yatırımların açılış ve kapanış bakiyeleri arasındaki hareket detayı gösterilmektedir: Satılmaya hazır finansal Satış opsiyonuna ilişkin yatırımlar finansal yükümlülükler Toplam 1 Ocak 2010 açılış bakiyesi 435 (95.087) (94.652) Toplam kazanç ve kayıplar: Gelir tablosu (10.967) (10.967) Diğer kapsamlı gelirler (435) (435) Özkaynaklar 23.444 23.444 31 Aralık 2010 kapanış bakiyesi (82.610) (82.610) Dönemin gelir tablosundaki toplam kazanç ve kayıplar kapsamlı gelir tablosunda aşağıdaki gibi gösterilmektedir: 194 Satılmaya hazır finansal yatırımlar Satış opsiyonuna ilişkin finansal yükümlülükler Toplam Dönemin gelir tablosunda gösterilen toplam kazanç ve kayıplar: Finansal giderler, net - (10.967) (10.967) Raporlama dönemi sonu itibariyle varlık ve yükmlülükler için gelir tablosunda gösterilen toplam kazanç ve kayıplar: Finansal giderler, net - (10.967) (10.967) Turkcell Faaliyet Raporu 2010 195 Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları İMKB’ye Kayıtlı Olan Şirketlerin Hisse Senetlerinin Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. Nezdinde Kaydileştirmesi Sermaye Piyasası Kurulu’nca (“Kurul”), 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu (SPK)’na eklenen 10/A maddesi gereği kaydi sisteme (elektronik ortama) geçilmesine karar verilmiştir. İMKB’de işlem gören şirketlerin hisse senetlerinin tümünün SPK’nın Seri: IV No: 28 Sayılı “Kaydileştirilen Sermaye Piyasası Araçlarına İlişkin Kayıtların Tutulmasının Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ”in geçici 2. maddesi ile topluca kaydileştirilmesine karar verilmiş olup usul ve esaslar söz konusu tebliğde belirlenmiştir. Hisse senetlerinin 28.11.2005 tarihinde hukuken ve fiilen kaydileştirilmesine başlanmıştır. İMKB’ye kayıtlı olan şirketlerin 28.11.2005 tarihinden sonra gerçekleştirdikleri sermaye artışları karşılığında hisse senedi basımı yasaklanmıştır. Sermaye artışından kaynaklanan yeni paylar “kaydi pay” olarak hak sahiplerinin hesaplarına aktarılmaktadır. Hak sahiplerince fiziken muhafaza edilen hisse senetlerinin, Kurul’un gözetimi ve denetimi altında olan Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. (“MKK”) nezdinde 31.12.2007 tarihi sonuna kadar kaydileştirilmesi ve bu işlemler için hisse senetlerinin Şirketimize (“İhraçcıya”) veya yetkili aracı kuruluşlara teslim edilmesi zorunludur. Buna ek olarak, Sermaye Piyasası Kanunu’nun (Kanun) geçici 6. maddesi ile 31.12.2007 tarihine kadar kaydileştirilmemiş hisse senetlerine bağlı mali haklar, MKK tarafından kayden izlenecektir ve hisse senetlerinin kaydileştirilmesi halinde mali haklar hak sahiplerinin hesaplarına aktarılacaktır. 31.12.2007 tarihinden sonra kaydileştirilmemiş hisse senetlerinin yönetime ilişkin hakları ise, mevcut hisse senetlerinin kaydileştirilme işlemleri tamamlanıncaya kadar MKK tarafından kullanılacaktır. Söz konusu madde hükmünün uygulama esaslarına MKK’nın 30.01.2008 tarihli 294 numaralı genel mektubunda yer verilmiştir. Şirketimiz hisse senedi kayıtları, MKK tarafından oluşturulan bilgisayar ortamında MKK ve İhraçcı tarafından tutulmaktadır. Şirket Sermayesinin ve Hisse Senetleri Nominal Değerinin Yeni Türk Lirasına Uygun Hale Getirilmesi Şirket sermayesinin, Şirket Ana Sözleşmesi’nin “Şirket Sermayesi” başlıklı 6. maddesi, 5083 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkındaki Kanun ile Türk Ticaret Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair 5274 sayılı kanun uyarınca Yeni Türk Lirası’na uygun hala getirilmiştir ve Şirket’in 29 Nisan 2005 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda onaylanmıştır. Şirket hisse senetleri nominal değerlerinin, Yeni Türk Lirası’na uygun hale getirilmesi ile ilgili düzenlemeler Şirket Ana Sözleşmesi’nde “Geçici Madde”de yer almaktadır ve Şirket’in 29 Nisan 2005 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda onaylanmıştır. Geçici maddenin içeriği aşağıda yer almaktadır: “Türk Ticaret Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair 5274 sayılı Kanun uyarınca, payların beherinin 1(Bir) Yeni Türk Lirasına yükseltilmesi için, pay sahiplerinin önceden sahip oldukları her biri beheri 1.000 (Bin) Türk Lirası değerindeki 1.000 (Bin) adet payın birleştirilerek, bu payları temsilen her biri beheri 1 (Bir) Yeni Türk Lirası değerinde 1(Bir) adet pay çıkarılacaktır. 1 YTL’ye tamamlanamayan paylar için kesir makbuzu düzenlenecektir. Söz konusu değişim ile ilgili olarak ortakların paylarından doğan hakları saklıdır. Bu işlem nedeniyle mevcut sermayeyi temsil eden 1, 2, 3, 4’üncü tertip hisse senetleri 5’inci tertipte birleştirilecektir. Pay değiştirme ve tertip birleştirme işlemleri ile ilgili olarak ortakların sahip oldukları paylardan doğan hakları saklıdır. Hisse senetlerinin değişim işlemleri, Sermaye Piyasası araçlarının kaydileştirilmesinin uygulamaya konulmasını takiben ilgili düzenlemeler çerçevesinde Yönetim Kurulu tarafından başlatılacaktır.” Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Yönetim Kurulu’nun Kâr Dağıtım Teklifi Şirketimiz, halka açık anonim şirketlerin temettü dağıtımlarına ilişkin bağlı olduğu Sermaye Piyasası Kurulu Seri: IV, No: 27 sayılı “Sermaye Piyasası Kanununa Tabi Olan Halka Açık Anonim Ortaklıkların Temettü ve Temettü Avansı Dağıtımında Uyacakları Esaslar Hakkında Tebliğ”, şirketimiz ana sözleşmesinde bulunan hükümler ile 24 Kasım 2004 tarih ve 366 sayılı Yönetim Kurulu kararı ile Kurumsal Yönetim İlkeleri çerçevesinde benimsemiş olduğu temettü politikasını göz önüne alarak, Şirketimizin 21 Nisan 2011 tarihinde gerçekleştireceği 2010 Yılı Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda karar verilmek üzere Yönetim Kurulu aşağıdaki kar dağıtımı teklifinde bulunmaktadır: 1. Şirketimizin 01 Ocak 2010-31 Aralık 2010 tarihleri arasında icra ettiği faaliyetleri neticesinde Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri: XI No: 29 sayılı “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” hükümleri uyarınca hazırlanmış olan bağımsız denetimden geçmiş konsolide mali tablolara göre oluşan karının 2.256.966.571 TL, Türk Ticaret Kanunu hükümleri çerçevesinde hesaplanan ticari karının ise 2.540.278.988 TL olduğuna, 2. Konsolide mali tablolara göre oluşan vergi sonrası kardan 1.771.595.963 TL’lik karın Sermaye Piyasası Kurulu’nun 27 Ocak 2010 tarihinde yayınladığı “SPK Kar Dağıtım Tablosu Hazırlama Kılavuzu” uyarınca kar dağıtımına esas olduğuna, 3. Şirketimiz Türk Ticaret Kanununda belirlenmiş birinci tertip yasal yedek akçe sınırını doldurmuş olduğundan; birinci tertip yasal yedek akçe ayrılmamasına, 4. Konsolide mali tablolara göre kar dağıtımına esas olan 1.771.595.963 TL’nin 2010 yılı dağıtılabilir karı olduğuna, bu tutara yıl içinde yapılan 8.556.709 TL tutarındaki bağışların eklenmesi ile oluşan 1.780.152.672 TL’nin birinci temettü matrahı olarak belirlenmesine, 5. Kurulun Seri: IV, No: 27 sayılı “Sermaye Piyasası Kanununa Tabi Olan Halka Açık Anonim Ortaklıkların Temettü ve Temettü Avansı Dağıtımında Uyacakları Esaslar Hakkında Tebliğ”inde yer alan esaslar, şirketimiz ana sözleşmesinde bulunan hükümler ile kamuya açıklanmış olan 24 Kasım 2004 tarihli Yönetim Kurulu kararı gereği şirketimizin benimsemiş olduğu temettü politikası çerçevesinde; birinci temettü matrahı olarak dikkate alınan 1.780.152.672- TL’nin %20’sine karşılık gelen 356.030.534 TL’nin nakit birinci temettü olarak dağıtılmasına, 121.869.697- TL tutarındaki ikinci tertip yedek akçenin net dağıtılabilir dönem karının kalan kısmından ayrılmasına, a. Toplam nakit olarak dağıtılacak 1.328.696.972 TL’nin; tamamının olağanüstü yedeklerden dağıtılmasına, b. Yukarıda belirtilen ve toplam nakit olarak dağıtılacak 1.328.696.972 TL’nin tamamı üzerinden stopaj kesintisi yapılmasına gerek bulunduğuna, c. Bu itibarla hissedarlarımıza 1.-TL (Bir Türk Lirası) nominal değerinde beher hisse için brüt 0,6039532 TL olmak üzere toplam brüt 1.328.696.972 TL nakit temettü ödenmesine, 6. Nakit dağıtım sonucunda cari dönem karından kalan dağıtılabilir kar olan 1.649.726.266 TL’nin; a. Olağanüstü yedek olarak şirket bünyesinde bırakılmasına, b. 2011 hesap dönemine olağanüstü yedek olarak aktarılacak olan bu tutarın, tekrar dağıtıma konu edilmesi halinde üzerinden stopaj kesintisi yapılmasına gerek bulunduğuna, 7. Nakit temettü ödemelerinin hissedarlarımıza dağıtımına, 16 Mayıs 2011 tarihi itibariyle, fiziki hisse senetlerinin Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. ve saklamada yetkili aracı kurumlar nezdinde kaydileştirilmesi şartıyla, 2010 yılı kar payı kuponları karşılığında ve 15 gün süreyle Finans Yatırım Menkul Değerler A.Ş.’nin İstanbul Genel Müdürlük, Çiftehavuzlar, İzmir ve Ankara şubesi adreslerinde, ayrıca Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş.’nin Süzer Plaza Askerocağı Caddesi No:15 Kat:2 34367 Elmadağ-Şişli İstanbul adresinde başlanmasına, karar verilmiştir. 196 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 197 Denetçi Raporu Özeti Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. Genel Kurulu’na Ortaklığın Ünvanı : TURKCELL İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş. Merkezi : İstanbul Çıkarılmış Sermayesi : 2.200.000.000TL Faaliyet Konusu : Mobil İletişim Hizmetleri Denetçilerin adı soyadı ve görev süreleri , ortak veya şirketin personeli olup olmadığı : İbrahim Alpay DEMİRTAŞ, Hamit Sedat ERATALAR 1 (Bir) Yıl Şirket personeli ve ortak değillerdir. Katılınan Yönetim Kurulu ve yapılan Denetleme KuruluToplantıları sayısı : Hamit Sedat Eratalar 10 defa Olağan Yönetim Kurulu toplantılarına katılmıştır. Ayrıca, takvim dışı 17 defa Olağanüstü Yönetim Kurulu Toplantısı gerçekleştirilmiştir. İbrahim Alpay Demirtaş 3 defa Olağan Yönetim Kurulu Toplantılarına katılmıştır. 4 defa Denetleme Kurulu Toplantısı yapılmıştır. Ortaklık hesapları, defter ve belgeleri üzerinde yapılan incelemenin kapsamı, hangi tarihlerde inceleme yapıldığı ve varılan sonuç : Yasal defter ve belgeler üzerinde 3 ayda bir yapılan incelemelerde kayıtların muntazam ve doğru olduğu görülmüştür. Bu dokumandaki ileriye yönelik bildirimler 1933 Menkul Kıymet Kanun’unun (Securities Act of 1933) 27A ve 1934 Menkul Kıymet Borsası Kanun’unun (Securities Exchange Act of 1934) 21E maddesi ile, 1995 Amerikan Özel Menkul Kıymet Davaları Reform Yasası’nın (US Private Securities Litigation Reform Act of 1995) “Safe Harbor” hükmünde belirtilen ileriye dönük bildirimleri içeriyor olabilir. Bu dokumanda gerçekleşmiş olan bildirimler haricindeki, sınırlama olmaksızın, operasyonlarımız, finansal pozisyonumuz ve iş stratejilerimiz de dahil olmak üzere tüm ifadeler ileriye yönelik bildirimler içeriyor olabilir. Bu bildirimler, genellikle ileriye yönelik bildirimlerde kullanılan ”olabilir”, “olacak”, “umuyor”,” inanıyor”, ”planlıyor”, “bekliyor”, “tahmin ediyor” “düşünüyor” ve “devam ediyor” gibi terminolojilerden tespit edilebilir. Türk Ticaret Kanunu’ nun 353. maddesinin 1. fıkrasının 3 numaralı bendi gereğince Ortaklık Veznesinde yapılan sayımların sayısı ve sonuçları : Şirket Veznesi 4 defa sayılmış ve fiili mevcutlar ile defter kayıtlarının uygunluğu görülmüştür. Turkcell, ileriye yönelik bu beyanlarda yansıtılan beklentilerin şu anda makul olduğuna inanmakla birlikte, bu beklentilerin doğru bir şekilde gerçekleşeceği yönünde teminat verememektedir. Takip eden ve bizi konu alan tüm yazılı ve sözlü ileriye dönük bildirimler, bütünde, bu uyarılara refere edilerek yapılmaktadır. Türk Ticaret Kanunu’ nun 353. Maddesinin 1. fıkrasının 4 numaralı bendi gereğince yapılan inceleme tarihleri ve sonuçları : Aylık olarak yapılan incelemeler sonucunda kıymetli evrakların tamam olduğu ve defter kayıtları ile uygun olduğu görülmüştür. İntikal eden şikayet ve yolsuzluklar ve bunlar hakkında yapılan işlemler : İntikal eden şikayet veya yolsuzluk yoktur. İleriye Yönelik Bildirimler Bu tür ileriye yönelik beyanların sonucunu etkileyebilecek çeşitli faktörlerin tartışılması için, 2009 yılı için 20-F formunda SEC’e (U.S.Securities and Exchange Commision)’na dosyaladığımız yıllık faaliyet raporumuza ve bu rapor içindeki risk faktörleri bölümüne bakınız. Yeni bilgi, ileride oluşabilecek olaylar ya da diğer nedenlerle ileriye yönelik bildirimlerimizi güncelleme ya da revize etme görevimiz bulunmamaktadır. TURKCELL İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.’nin 01.01.2010 - 31.12.2010 dönemi hesap ve işlemlerini Türk Ticaret Kanunu, Ortaklık Ana Sözleşmesi ve diğer mevzuat ile genel kabul görmüş muhasebe ilke ve standartlarına göre incelemiş bulunmaktayız. Görüşümüze göre içeriğini benimsediğimiz ekli 31.12.2010 tarihi itibariyle düzenlenmiş Bilanço, Ortaklığın anılan tarihteki gerçek mali durumunu; 01.01.2010 - 31.12.2010 dönemine ait Gelir Tablosu, anılan döneme ait faaliyet sonuçlarını gerçeğe uygun ve doğru olarak yansıtmakta, karın dağıtımı önerisi yasalara ve Ortaklık Ana Sözleşmesine uygun bulunmaktadır. Bilanço ve Gelir Tablosunun onaylanmasını ve Yönetim Kurulu’ nun ibra edilmesini onaylarınıza arz ederiz. Saygılarımızla, 198 Turkcell Faaliyet Raporu 2010 Denetçi İBRAHİM ALPAY DEMİRTAŞ Denetçi HAMİT SEDAT ERATALAR 199 TURKCELL Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. Turkcell Plaza Meşrutiyet Cad. No: 71 Tepebaşı, 34430 İstanbul Tel: +90 (212) 313 1000 Fax: +90 (212) 313 0099 www.turkcell.com.tr