SUARI MÜŞAVİRLİK MÜHENDİSLİK ENERJİ Sanayi
Transkript
SUARI MÜŞAVİRLİK MÜHENDİSLİK ENERJİ Sanayi
Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized E2065 V72 SUARI MÜŞAVİRLİK MÜHENDİSLİK ENERJİ Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. ATİLLA REGÜLATÖRÜ VE HES ÇEVRE YÖNETİM PLANI 1. PROJENİN TANIMI SUARI Müşavirlik Mühendislik Enerji Sanayi ve Ticaret Ltd.Şti. tarafından ORDU İli, FATSA ve ÇAMAŞ İlçeleri sınırları içerisinde, Bolaman Çayı ve Şahsene Deresinin üzerinde ATİLLA Regülatörü ve Hidroelektrik Santrali (HES) kurulması planlanmıştır. SUARI Ltd. Şti. tarafından yukarıda belirtilen dereler üzerinde kurulu gücü iki üniteden olusmak sureti ile toplam 10,43 MWe kurulu gücünde olan Hidroelektrik Enerji Santrali yapılması planlanmaktadır. Yapılacak proje kanal tipi hidroelektrik santrali olacaktır. Bu nedenle bir su rezervi alanı veya goleti mevcut değildir. Mevcut akarsuyun debisinin bir kısmı elektrik üretimi için kullanılacaktır. Yıllık enerji uretimi yaklaşık olarak 59.430.000 kWh olacağı hesaplanmaktadır. ATİLLA REG ve Hes Projesinde yıllık ortalama 60 GWh üretim gerçekleştirildiğinde, her yıl yaklasık 32.000 ton karbon emisyonunun atmosfere salınımı önlenmiş olacaktır. Proje ile ilgili temel teknik bilgiler aşağıda verilmektedir : Genel Bilgiler Hidroloji Regülatör yeri yağış alanı Regülatör yeri ortalama akım Regülatör yeri ortalama yıllık toplam akım 100 yıl yinelenmeli taşkın debisi Regülatör ve Sualma Yapısı Tipi Talveg kotu Regülatör Kret kotu En yüksek su seviyesi Drenaj Alanı Ortalama Debi İletim Kanalı 1 Kesiti Taban genişliği Su yüksekliği Kanal Uzunluğu Kanal Eğimi Proje debisi (Qmax) İletim Tünel-1 ve 2 Kesiti Atilla Regülatörü Şahsene Regülatörü km2 km2 m3/s m3/s hm3 hm3 814 m3/s 201m3/s Atilla Regülatörü Beton Dolu Gövde Tipi 51.00 M 56.50 m 56.50 m 1060 km2 15,63 m3/sn Şahsene Regülatörü Beton Dolu Gövde Tipi 41.00 m 43.00 m -- m 131 km2 1,42 m3/sn Trapez Kesit 2,90m 2,56 M 685,52 m+362,6 m 0,0003 23,7 m3/s Atnalı Tünel çapı Su yüksekliği Boyu Eğimi Proje debisi (Qmax) İletim Tünel-3 ve 4 Kesiti Tünel çapı Su yüksekliği Boyu Eğimi Proje debisi (Qmax) Yükleme Havuzu Normal su kotu Havuz genişliği Uzunluğu Derinliği Hacmi Cebri Boru Tipi Çapı Boyu Et kalınlığı Tasarım debisi Hidroelektrik Santral Tipi Kurulu gücü Proje debisi Ünite sayısı Toplam Gücü (mekanik) Toplam Gücü (elektrik) Kuyruksuyu kotu Brüt düşü Max. türbin debisi (tek ünite) Jeneratör Tipi Adedi Güç faktörü Jeneratör gücü (Ünite Gücü) Frekansı Devir Sayısı Ünite Trafolar Tipi Adedi Gücü (Ünite Gücü) İç İhtiyaç Trafosu 5,00 m 3,01m 573,34 m+1302,25 m 0,0003 23,70m3/s Atnalı 5,00 M 3,271 M 1.188,04M+2.407,39 m 0.0005 26,50m3/s 52,21 m 30m 70m 8,09m (ort) 16,989m3 Açıkta inşa edilmiş/ Beton mesnetli 2.80 m 480 m 8 mm 26.50 m3/s Düşey Şaftlı Francis Türbini 10,75 MW 15,63 m3/s 2 Eşit Ünite 10,75MWm 10,43MWe 6,98 m m 13,25m3/s Düşey Şaftı 2 0,85 6058,8kVA 50Hz d/d Yağlı Tip 2 adet kVA Açık, yağlı 1 adet kVA 50 Hz Dyn 5 ONAN Tipi Sayısı Gücü Frekansı Bağlantı grubu Soğutma Yıllık Enerji Üretimi Güvenilir enerji Sekonder enerji Toplam enerji 12,48 GWh 46,95 GWh 59,43 GWh ATİLLA REG ve HES Projesi kapsamında proje tesislerinin orman sayılan yerlere isabet eden kısımları için aşağıdaki izinler alınmıştır. Orman izini alınan tesis Kanal Toplam (Metre) …. Uzunluk Ormandan Geçen uzunluk(Metre) 1747,19 Orman İzin Alanı (m²) 1747,19 İzin Olurunun Tarihi ve Nosu İzin Aşamasında Proje ile ilgili Devlet Su İşleri (DSİ) projenin etki alanındaki doğal hayatın devamlılığı ve sulama ihtiyacları icin gereken debi miktarı hesaplanmıs ve il cevre ve orman mudurluğu doğa koruma ve milli parklar sube mudurluğu ile taahhutname ve su kullanım anlasması imzalanmıstır. Bu anlasmaya gore son 10 yılın ortalama debi değerinin en az %10’u nehir yatağına can suyu olarak devamlı bir sekilde bırakılacaktır. Elektrik enerjisi uretimi icin bu miktardan arta kalan su kullanılacaktır. Bu bağlamda akarsu uzerinde debimetre olcumleri yapılacak, verilen su miktarı kayda alınacak ve bakanlığa periyodik olarak sunulacaktır. Proje alanı Ordu İli Fatsa ve Çamaş İlçeleri sınırları içinde Bolaman Çayı ve Şahsene Deresi üzerindedir. 2. PROJE KAPSAMINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN HALKIN BİLGİLENDİRİLMESİ TOPLANTILARINA AİT BİLGİLER Projenin etki alanı altı köyü kapsamaktadır. Köylüler toplantı amacı ile Ordu İli Fatsa İlçesi İlçe Halk Eğitim Merkezi Binasında 24/11/2011 tarihinde yapılan bir duyuru ile 28/11/2011 tarihinde Edirli Köyü, Söken Köyü,Demirci Köyü Taşlıca Köyünün Muhtarları ve diğer ilgili temsilcileri ile Fatsa’da Halkın Katılımı Toplantısı gerçekleştirilmiştir. Toplantı yerel dil olan Turkce olarak gerceklestirilmistir. 3. PROJENİN ÇEVRE YÖNETİM PLANI ÇEVRESEL YÖNETİM PLANI - ETKİ AZALTMA KISMI Aşama Konu Etki Azaltma Önlemi Sorumluluk* Yerleşim -Şantiye binaları ormanlık alanların içine kurulmayacaktır. İnşaat Özetle, arazi hazırlık ve inşaat aşamasında, çalışanlardan kaynaklanacak bütün katı atıkların (yemek artığı, vb.) 14.03.1991 tarihli ve 20814 sayılı “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” madde 18’de belirtildiği üzere, denizlere, göllere ve benzeri alıcı ortamlara, caddelere ve ormanlara dökülmesinin yasak olduğu konusunda çalışanlar uyarılacaktır. 24.06.2007 tarih ve 26562 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” kapsamında oluşan atıklar yönetmelik uyarınca, kullanılan malzeme ve oluşturduğu kaynağa bakılmaksızın, diğer atıklardan ayrı olarak biriktirilecek ve lisanslı firmalara verilecektir. - Şantiye alanı iş tamamlandıktan sonra uygun hale getirelecektir. - Tesisin İnşaat işlemleri kapsamında yapılacak kazı sonucu açığa çıkacak hafriyat malzemesi 18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe II. İnşaat katı atık yönetimi giren ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı Resmi Gazete ile (toprak, kaya, paketleme değişikliği yayınlanan “Hafriyat Toprağı ve İnşaat Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinde” belirtilen hükümler malzemesi, vb.) gereğince dolguda ve arazi tesviyesinde kullanılacaktır.. - .Suarı Müş.Müh.En.San.Tic.Ltd.Şti. İnşaat I. Şantiye binalarının yerleşimi and işçi barakaları için altyapı hizmetleri (b) Geri dönüştürülebilir katı atık uygun depolama alanlarında toplanacaktır ve sonrasında geri dönüşüm firmalarına verilecektir. (c) Şantiye alanındaki çöpler çöp bidonlarına konulacak ve periodik olarak Belediye tarafından toplanacaktır. - ...Sanayi ve Suarı Müş..Ltd.Şti. Alt yüklemnici (Taşeron firma) - Çevre Danışmanı İnşaat a) Proje kapsamında ulaşımı sağlamak için mümkün mertebe mevcut yollar iyileştirilerek kullanılacaktır. Yol iyileştirmesi esnasında şahıs arazilerine zarar verilmeyecektir. Bilirkişi heyetince tespit edilen oluşan zararlar ve şahıs mağduriyetleri proje sahibince giderilecektir. - Çevre Danışmanı. Servisler - Üst toprak depolanacak ve erozyonu engellemek üzere üstü kapatılacaktır. İnşaat tamamlandıktan sonra toprak orjinal yerine konulacak ve bitkilendirilecektir. - Orman yangınlarının engellenmesi için ateş yakılmasının sınırlandırılması. III. İnşaat makine ekipman egsoz emisyonları - İnşaat makinelerinin geçerli çalışma izinlerinin olup olmadığının kontrol edilmesi - Suarı Müş Ltd. Şti. - Alt yüklenici - Depolama alanı oluşturmak için ağaç kesiminin engellenmesi IV. İnşaat ekipman depolanması - Yağ kaçaklarının toprağı kontamine etmemesi için ekipmanların geçirimsiz bir yüzeye yerleştirileceklerdir. - Depolama alanları yüzey sularından en az 50 metre uzağa, yerleşim merkezleri dışına yerleştirilecektir. - Suarı Müş..Ltd. Şti. - Alt yüklenici - Beş dakikadan fazla boşta çalışan motorların durdulması. - İnşaat sadece gün içinde (07:00-19:00) gerçekleşecektir. V. Gürültü - İnşaat aşamasında makine ve ekipmanlarda meydana gelecek gürültüden çalışanları koruyabilmek ve gerektiğinde 4857 sayılı İş Kanunu’nun 78’nci maddesine göre düzenlenmiş olan ve 23 Aralık 2003 tarih ve 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürülüğe giren “Gürültü Yönetmeliği” hükümleri gereğince, işçilerin gürültüye maruz kalmaları sonucu sağlık ve güvenlik yönünden oluşabilecek risklerden, özellikle işitme ile ilgili risklerden korunmaları için gerekli önlemler alınacaktır. İnşaat aşamalarında makine ve ekipmanlarda çalışanlara ve yüksek derecede gürültüye maruz kalan işçilere başlık, kulaklık veya kulak tıkacı gibi uygun koruyucu araç ve gereçler sağlanarak, çalışanların gürültüden etkilenmemeleri sağlanacaktır. Suarı Müş. Ltd. LŞti. Ayrıca, proje alanında, inşaat aşamasında meydana gelecek gürültü konusunda “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği”nin dördüncü bölümünde yer alan “şantiye alanları için gürültü kriterleri” ile ilgili 23. Maddede belirtilen hususlara uyulacak ve trafik muayeneleri, egsoz ölçümleri ve bakımları yapılan araçlar kullanılacaktır. – Alt Yüklenici - Gürültü seviyesi Çevresel Gürültü Kontrolü ve Yönetim Yönetmeliği'nde belirtilen limitler içinde tutulacaktır. Eğer gürültü seviyesi belirtilen değerleri aşarsa (patlatma dışındakiler) koruma duvarları gibi önlemler alınacaktır. VI. Toz - En kötü şartlarda sahada tüm ekipmanların eş zamanlı çalışılması durumunda dahi 100 m den itibaren gürültü değeri 69,04 dBA olup bu noktadan sonra Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliğinde belirtilen sınır değerin altında kalmaktadır. - Kuru ve rüzgarlı durumlarda kamyonların geçtiği yerel yollarda ve diğer inşaat alanlarında su püskürtme yapılacaktır. - Suarı Müş. Ltd. Şti. - Alt yüklenici - Tozlu malzeme transport sırasında branda ile örtülecektir. VII. İş sağlığı ve güvenliği - Kask, çalışma ayakkabısı, kulak koruması, toz filtresi ve bunun gibi gerekli güvenlik gereçleri sağlanacak ve çalışanlar tarafından kullanılması zorunlu olacaktır. Yapı işyerlerinde alınacak asgari sağlık ve güvenlik şartlarını içeren, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çıkartılarak, 23.12.2003 tarih ve 25325 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği” ve 11.01.1974 tarih ve 14765 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren İş ve İş Güvenliği Tüzüğü” hükümlerine uygun olarak inşaat çalışmalarının yürütülmesi sağlanacaktır. - Herhangi bir enerji iletim kulesi ya da diğer bir yapı yüksek eğimli alanlarda (>30°) yerleştirilmeyecektir. - Suarı Müş. Ltd. Şti. - Alt yüklenici - Üstlenici inşaat çalışmasına başlamadan iki hafta önce sağlık ve güvenlik planı hazırlamakla yükümlüdür. Sonrasında yatırımcı firma bunu gözden geçirip onaylar. İşçiler sağlık taramasına tabi tutulurlar ve sağlık ve güvenlik eğitimi verilirler. Halk sağlık eğitimi de inşaat programının bir parçasıdır. VIII. Toprak erozyonu ve toprak kayması - İnşaat mümkün gerçekleşecektir. olduğunca kuru koşullarda - Siltasyonu önlemek için set, çökertme havuzu ya da diğer pislik tutucu cihazlar inşa edilecektir. - Mevcut yollarda ekstra trafiğin minimize edilmesi IX. Mevcut yollar - Yolların herhangi bir hasar oluşmadan tamir edilmesi - Yollar çamursuz, birikintisiz ve engelsiz bırakılacaktır. - Suarı Müş. Ltd. - .Suarı Müş. Ltd. Şti. Şti. Alt Yüklenici Alt yüklenici - Eğimli alanlarda çalışmaktan kaçınılamıyorsa yapılar eğimde en az hafriyat yapılacak şekilde dizayn edilmelidir. - Mümkünse mevcut bağlantı yollarının kullanılması X. Ulaşım yolları yerleşimi ve inşaası - Mümkün olduğunca ağaç kesiminden ve ekonomik olarak üretken toprakların yok edilmesinden kaçınılması - Suarı Müş. Ltd.Şti. - Alt yüklenici - Eğer mümkünse mevcut kadastro yolları kullanılacaktır. XIII. tedariği - Kazılar ve inşaat sırasında herhangi bir tarihi, kültürel ve arkeolojik varlığın bulunması durumunda kazı/inşaat derhal durdurulacak ve Kültür ve Müze İl/Belediye Müdürlüğüne veya Mülki İdare Amirliğine, 5226-3386 sayılı yasalar ile değişik 2863 sayılı yasanın 4. Maddesi gereğince haber verilecektir. Hiçkimsenin alandan parça almasına veya alana zarar vermesine izin verilmeyecektir. Bu tür hareketler uzaklaştırma ve kontrat iptaline sebebiyet verecektir. İnşaat çalışmasına inceleme ve yönetimin yazılı onayından sonra devam edilecektir. - Eğer enerji nakil hattı ya da ulaşım yolu veya herhangi bir yapı mezarlıklar üzerinden geçiyorsa yeri değiştirilecektir. Eğer bu kaçınılmazsa etkilenen halk için özel bir bilgilendirme yapılıp yerel inanış, gelenek ve göreneklere uygun olarak mezarların yerlerini değiştirmek için uygun yollar aranacaktır. Mezarlıkların üzerine herhangi bir kule ayağı yerleştirilemez. Hammadde Alt projeler için sağlanan bütün malzemelerin (ör: taş, beton, kum, vb.) yasal çalışma ruhsatına sahip tedarikçilerden temin edilecektir. - Her türlü tehlikeli madde geçirimsiz yüzey üzerinde, iyi havalandırılmış bina içinde kullanılmadığı durumda kilitli ve korumalı bırakılmalıdır. Ayrıca bu alanın halka kapalı ve yüzey sularına en az 50 metre uzaklıkta olması gerekmektedir. XIII. Tehlikeli madde yönetimi (yakıtlar, yağlar, patlayıcılar, vb.) - Kamyonların ve bütün inşaat araçlarının bakımı ve yağ değişimleri mümkün olduğu ölçüde işletme dışında servis istasyonlarında yapılacaktır. Acil bir durum sırasında inşaat alanında da yapılabilir fakat bu durumda atık yağlar bir varilde toplanarak servis merkezlerine yollanacaktır. Ancak, araç bakımlarının zorunlu olarak proje sahasında yapılması söz konusu olursa, bu durumda oluşması muhtemel atık yağların bertarafı için 30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” hükümleri uygulanacaktır. Suarı Müş. Ltd.Şti. - Çevre Danışmanı Suarı Müş. Ltd. Şti. - Alt üstlenici -Müze Müdürlüğü -İl Kültür ve Doğa Varlıkları Koruma Kurulu XII. Tarihi, arkeolojik ve kültürel eserler ve yerel ve uluslararası kültürel varlık alanları ve yapıların bulunması - Göçmen ve yerel kuş rotaları ve kısmen korunan alanlardan kaçınılacaktır. (Ör: Ramsar alanları) - Suarı Müş. Ltd. Şti. - Çevre Danışmanı - Suarı Müş. Ltd. Şti. - Alt Yüklenici- Çevre Danışmanı XI. Enerji nakil hattı rotası ve inşaası - Nüfus yoğunluğu olan ve ormanlık alanlardan uzak durulacaktır. - Her tür balığın doğal yaşamını korumak için bir balık geçidi yapılacaktır. Bütün balık türlerinin rahat bir şekilde dereler üzerinde ilerleyebilmeleri için balık geçidi için proje bir hidro biyoloğu ile beraber yapılacaktır. - Suarı Müş. Ltd. Şti. -Çevre Danışmanı XV. Orman kaybı - Şantiye alanı mümkün olduğunca ağaçlık alandan mümkün olduğunca uzak tutmaya çalışılacaktır. Eğer yok edilen bir ormanlık alan varsa inşaat sonrası buranın tekrar ağaçlandırılması sağlanacak ya da diğer bir alana aktarılacaktır. Suarı Müş. Ltd. Şti. - Çevre Danışmanı - Kask, çalışma ayakkabısı, kulak koruması, toz filtresi ve bunun gibi gerekli güvenlik gereçleri sağlanacak ve çalışanlar tarafından kullanılması zorunlu olacaktır. İşletme - Bütün operasyonal aktiviteler ilgili İş Sağlığı ve Güvenliği Tüzüğü'ne uygun gerçekleştirilecektir. Evsel atık su (operasyon - İşletme aşamasında oluşacak evsel nitelikli atıksular, personeli) 19.03.1971 tarih ve 13783 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Lağım Mecrası İnşası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik” uyarınca, her bir santral binasında sızdırmasız olarak yapılacak fosseptic çukurlarında biriktirilecek, fosseptic dolduğunda ise ücreti karşılığı Fatsa-Çamaş Belediyesi tarafından vidanjör ile aldırılarak bertaraf edilmesi sağlanacaktır. - Geri dönüştürülebilir katı atık uygun depolama alanlarında toplanacaktır ve sonrasında geri dönüşüm firmalarına verilecektir. Evsel katı atık (operasyon personeli) - Evsel çöpler çöp bidonlarına konulacak ve periodik olarak Fatsa-Çamaş Belediyesi tarafından toplanacaktır. - Çökertme havuzunda biriken çamur ve kumlu toprak periodik olarak toplanacaktır. Eğer toprak tarımsal aktivitelerde kullanmaya uygunsa çevre çiftçilere verilecektir. Suarı Müş. Ltd. Şti. - Çevre Danışmanı Çalışan güvenliği - Yüksek derecede gürültüye maruz kalan işçiler 4857 sayılı “İş Kanunu”nda belirtildiği şekilde kulak tıkacı ya da kulaklık kullanacaktır. - İşçiler şağlık taramasına tabi tutulacak ve sağlık ve güvenlik eğitimleri verilecektir. Suarı Müş. Ltd. Şti. - Çevre Danışmanı Suarı Müş. Ltd. Şti. Çevre Danışmanı İşletme Ses (enerji santralinden kaynaklanan) - Ekipman ses izolasyonu yapılmış binalarda bulundurulmalı ve/veya sesi emmesi için gürültülü ekipmanın etrafına ağaç veya ağaçsı bitkiler ekilmelidir. - Suarı Müş. Ltd. Şti. - Çevre Danışmanı XIV. Balık geçidi Suarı Müş. Ltd. Şti. -Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Projenin tüm aşamalarında oluşacak bütün katı atıkların (yemek artığı, vb.) 14.03.1991 tarihli ve 20814 sayılı “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” madde 18’de belirtildiği üzere, denizlere, göllere ve benzeri alıcı ortamlara, caddelere ve ormanlara dökülmesinin yasak olduğu konusunda çalışanlar uyarılacaktır. 24.06.2007 tarih ve 26562 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uygun olarak bertaraf edilecektir. DSİ’ye göre nehirde nehirde doğal akışına bırakılması gereken can suyu miktarı olarak Tennat metoduna göre Doğal hayatın sürekliliği tavsiye edilen akış miktarı yıllık ortalama akışın en az % ve biyoçeşitliliğin 10’u olmalıdır. Buna göre gerekli miktar nehir akışına - Suarı Müş. Ltd. Şti. korunması için bırakılacak bırakılacaktır. Bu da sudaki habitatın korunmasını minimum debi (can suyu) sağlayacaktır. Buna göre Atilla Regülatöründen 1,6 m3/sn su dere yatağına bırakılacaktır. Şahsene Regülatöründen de 0,15m3t/sn su dere yatağına bırakılacaktır. Balık geçidi ve doğal Balıkların yaşamının sürekliliğinin sağlanması, sucul hayatın korunması ortamdaki doğal dengenin bozulmaması ve balıkların akarsuyun kaynağına gidip gelmelerini sağlamak amacıyla balık geçidi yapılacaktır. Regülatörde yapılması planlanan balık geçidi sayesinde balıkların su yatağında ilerlemeleri sağlanmış olacaktır. ÇEVRE YÖNETİM PLANI - İZLEME BÖLÜMÜ Konu İzlenecek Olan Parametreler Nelerdir? İzlenecek parametreler Nerededir? İzlenecek İzlenecek Parametreler Nasıl parametreler ne İzlenecektir / Ne tip zaman veya ne izleme ekipmanı sıklıkta izlenecektir? kullanılacaktır? Kim Tarafından İzlenecek veya Sorumlu Olanlar İnşaat Dönemi Şantiye yerleşimi - 3 ayda bir, eğer uygun olmayan uygulamalar tespit edilirse daha sık (örneğin haftada bir) - İçme ve kullanma suyu tedariği, atıksu ve evsel katı atık için yapılan düzenlemeler İçme ve kullanma suyunun kulanıldığı, atıksu ve evsel atık oluşan yerler - 3 ayda bir, eğer uygun olmayan - Suarı Müş. Ltd. uygulamalar tespit Şti. edilirse daha sık - Çevre (örneğin haftada bir) Danışmanı Görsel I. Şantiye binalarının yerleşimi ve işci barakaları için altyapı hizmetleri - Şantiye lokasyonu II. İnşaat katı atık yönetimi (toprak, kaya, paketleme malzemesi, vb.) - Ambalaj atıklarının - Atık depolama depolanması ve geri sahaları dönüştürülebilir malzemenin ayrıştırılma uygulamaları - Taş ve toprağın tekrar kullanımı ve/veya depolama uygulamaları - Taş ve toprağın döküldüğü ve/veya depolandığı sahalar - İnşaat işleri tamamlandığında Görsel Yatırım - Şantiye sahası tamamlandığında şantiye sahası uygun şekilde eski haline getirildimi? 3 ayda bir, eğer uygun olmayan uygulamalar tespit edilirse daha sık (örneğin haftada bir) - Suarı Müş. Ltd. Şti. - Çevre Danışmanı - Tarım toprağı depolama sahaları ve iş tamamlandıktan sonra ağaç/bitki ekimi yapılacak sahalar - Türkiye kanunlarına - Proje uygun araç ruhsatı girişinde III. İnşaat makine ekipman egsoz emisyonları sahası - Araç inşaat sahasına girerken bir kez Görsel - Üst toprak (tarım toprağı) geçici depolama alanlarının uygunluğu (üstünün kapatılmış ve erozyon önlemlerinin alınmış olması) , bu sahalara ihtiyaç bittikten sonra uygun şekilde eski haline getirilmesi ve ağaç/bitki ekiminin yapılması Kullanılmayan - İnşaat sahası araçların boşta çalışma (rölanti) süreleri 3 ayda bir, eğer uygun olmayan uygulamalar tespit edilirse daha sık (örneğin haftada bir) - Suarı Müş. Ltd. Şti. - Çevre Danışmanı - Depolama sahası oluşturmak için ağaç kesimi ? IV. İnşaat ekipman depolanması - Yer seçiminde yerleşim merkezlerinden ve yüzey sularının olduğu yerlerden sakınıldı mı? İnşa ekipmanlarının yerleştirilmesi öngörülen depolama sahaları - Ekipmanlar geçirgen olmayan zeminlere mi konumlandırılıyor? İnşaat faaliyetlerinin yapıldığı çalışma saatleri V. Gürültü - Ses bariyeri gerektiren yerlerde ses bariyeri var mı? (Eğer gerekli ise) Görsel - Saha gözlemi - İnşaat sahası - Görsel Bir kez, saha seçimi yapılrken - Suarı Müş. Ltd. Şti. - Çevre Danışmanı - Ayda bir - Ayda bir - Suarı Müş. Ltd. Şti. - Çevre Danışmanı Yükses ses seviyesine maruz kalan çalışanlara kulaklık veya kulak tıkacı sağlandı mı ve bu çalışanlar tarafından kullanılıyor mu? - Görsel Mesai saatleri dışında inşaat çalışması yapılması durumunda yerel halk en az 1 hafta önce bilgilendirilmelidir. - Etkilenen yerel - Mesai saati dışı halk ile görüşülerek inşaat çalışması yapılacak günden 1 hafta önce Su püskürtme - İnşaat sahası ve işlemi düzgün ulaşım yolları yapılıyor mu? VI. Toz VII. İşçi güvenliği - Sıcak, kuru ve rüzgarlı hava koşullarının olduğu durumuda Görsel - Tozuyan - İnşaat sahası ve malzemelerin nakliye ulaşım yolları ve depolama sırasında üstlerinin örtülmesi düzgün yapılıyor mu? - Uygun bir sağlık ve - Görsel (teyit için güvenlik planı sağlık ve güvenlik hazırlanmış mı? planının bir kopyesi ile) Çalışanların görevlerini Çalışanlara - Görsel güvenlik ekipmanları yaptığı sahalarda sağlanmış mı ve bu ekipmanlar çalışanlar tarafından kullanılıyormu? - Kuru sezonda inşaat İnşaat sahası devam ediyor mu? VIII. Toprak erozyonu ve toprak kayması - Ayda bir - Suarı Müş. Ltd. Şti. - Çevre Danışmanı - Çalışanın fiziksel aktiviteye başlamasından önce - Suarı Müş. Ltd. Şti. - Haftada bir. İhlaller - Çevre görüldüğü taktirde Danışmanı daha sık olarak (ve rastgele) İnşaat faaliyetleri başlamadan önce İnşa sahalarının eğimi <300? Görsel Uygun silt yakalama Toprak kayma ve (set) systemi erozyon riski olan uygulanıyor mu? sahalar - Ayda bir - Suarı Müş. Ltd. Şti. - Çevre Danışmanı Sağanak yağış sırasında veya hemen sonrasında Şantiye Saha ziyareti/görsel İnşaat sırasında sahasından 1 km haftada bir. İhlaller uzaklığa kadar görüldüğü taktirde daha sık olarak (ve rastgele) - Suarı Müş. Ltd. Şti. -Çevre Danışmanı X. Ulaşım yolları Güzergah Ulaşım yolları Planların görsel İnşaat başlamadan yerleşimi ve inşaası belirlenirken ilave güzergahı olarak incelenmesi önce inşaat, ağaç kesimi ve ve saha ziyareti verimli toprakların kullanımı minimum olacak şekilde uygulama yapılmalıdır. Güzergah belirlenirken ilave inşaat, ağaç kesimi ve verimli toprakların kullanımı minimum olacak şekilde Planların görsel uygulama XI. Enerji nakil hattı Enerji Nakil Hattı İnşaat başlamadan olarak incelenmesi yapılmalıdır. rotası ve inşaası Güzergahı önce ve saha ziyareti Suarı Müş. Ltd. Şti. -Çevre Danışmanı IX. Mevcut yollar Durumu ve temizliği Göçmen kuş rotaları, Ramsar sahaları, vs. gibi doğal koruma alanlarından uzak olunmalıdır. - Suarı Müş. Ltd. Şti. - Çevre Danışmanı Rastlantı eseri Tüm hafriyat Yetkililer kültürel bir değerin sahalarında bilgilendirildi mi ve uygun prosedürler bulunması takip edildi mi? XII. Tarihi, arkeolojik ve kültürel eserler ve yerel ve uluslararası kültürel varlık alanları Yerel önemi olan Planlanan enerji mezarlıklar ve diğer nakil hattı veya ve yapıların yapılar (doğal veya yeni ulaşım bulunması insan yapımı) yolları boyunca XIII. Hammadde tedariği Etkilenen yerel gruplarla uygun şekilde danışılıp danışılmadığını tespit etmek için bu gruplarla konuşarak Tedarikçilerin Proje sahası Lisansın faaliyet lisanslarının girişinde veya incelemesi geçerliliği tedarikçilerin ofisinde İnşaat sırasında - Suarı Müş. Ltd. Şti. - Taşeron firma - Çevre Danışmanı görsel Malzeme tedariği - Suarı Müş. Ltd. için anlaşma Şti. -Taşeron Firma imzalamdan önce Depolama saha zemini geçirgen olmayan bir zemin mi ve çitle çevirili, kilitli ve iyi XIII. Tehlikeli madde havalandırmalı mı? yönetimi (yakıtlar, yağlar, patlayıcılar, vb.) Tehlikeli malzeme depolama sahası Binanın ve sahanın görsel incelenmesi İnşaat başlamadan önce ve sonrasında 3 ayda bir. Uygun olmayan uygulamalar görüldüğü taktirde - Suarı Müş. Ltd. daha sık olarak. Şti. - Taşeron firma - Çevre Danışmanı Bulunduğu yer yerleşim merkezlerinden uzak mı? XIV. Orman kaybı Ağaç kesimi, orman sahasının ağaçsızlandırılması (neler yapıldı, kaç ağaç kesildi, ne kadar alan ağaçsızlandırıldı, vs.) Proje sahası ve Görsel diğer sahalar (depolama alanları, ulaşım yolları, enerji nakil hattı rotası, vs.) Saha açma - Suarı Müş. çalışmaları öncesinde Ltd.Şti - Çevre Danışmanı İşletme Dönemi Ses (enerji santralinden kaynaklanan) Ses seviyesi Santral binası db metre (ses veya yakınları seviyesi ölçüm cihazı) Ses emici(azaltıcı) önlemler alındı mı? (bina yapımı, ağaç dikimi, ses bariyeri yapımı, vs.) En yakın yerlaşim Görsel yeri (eğer şikayet varsa özellikle yapılmalı) Uygun sağlık taraması ve güvenlik eğitimi yapıldı mı? Çalışan güvenliği 3 ayda bir veya yerel halk tarafından şikayet var ise şikayetin hemen ardından. - Görsel (teyit için sağlık ve güvenlik raporlarının bir kopyesi ile) - Çalışanlara Görsel güvenlik ekipmanları Çalışanların sağlanmış mı ve bu görevlerini ekipmanlar çalışanlar gerçekleştirdikleri tarafından sahalarda. kullanılıyormu? Türk İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliklerine uygunluk Suarı Müş. Ltd. Şti. Çevre Danışmanı Görsel 3 ayda bir veya çalışanlar tarafından şikayet var ise şikayetin hemen ardından. Suarı Müş. Ltd. Şti. Çevre Danışmanı Dizaynı uygun foseptik tankı uygun şekilde monte edilmiş mi ve düzgün çalışıyor mu? Görsel (sistem Before start dizaynı ve inşası) operations Foseptik tankının çevresi ve foseptik tankının Evsel atık su (operasyon personeli) Foseptik tankındaki altındaki yeraltı Görsel suları evsel atıklar düzenli olarak Fatsa-Çamaş Belediyesince alınıyor mu? of Suarı Müş. Ltd. Şti. 3 ayda bir veya Çevre Danışmanı çalışanlar tarafından şikayet var ise şikayetin hemen ardından. Atıklar Fatsa-Çamaş Belediyesi tarafından düzenli olarak (en az haftada bir) toplanıyor mu ? Geri dönüştürülebilir atıklar ve biriken killi Evsel katı atık ve kumlu toprak (operasyon personeli) uygun firmalara/kişilere veriliyor mu? Geçici sahaları şekilde mu? Can suyu (minimum debi) Balık geçidi Personelin yaşadığı ve çalıştığı genel alanlar ve geçici atık depolama sahası Görsel İki haftada bir, eğer gözlemler sonucu uygun olmayan uygulamalar tespit edilirse daha sık (haftalık veya günlük) Suarı Müş. Ltd.Şti. - Çevre Danışmanı depolama uygun korunuyor Gerekli miktarda can suyu bırakılıyor mu? Regülatör sonrası Debi ölçer ile Akım Gözlem ölçüm ve kayıt İstasyonu yerinde tutma Balık geçidi doğru şekilde çalışıp Regülatörde çalışmıyor mu? Gözlemsel Sürekli - Suarı Müş. Ltd.Şti. Balıkların göç dönemlerinde - Suarı Müş. Ltd. Şti. HALKIN KATILIM TOPLANTISI Toplantı Dili: Toplantı Türkçe yapılmıştır ve toplantıyla ilgili dökümanlar da Türkçedir. Toplantı Süreci: - Açılış - Halkın katılımı toplantısının amacı - Projenin tanımı Projenin yüklenicisi Tesisin teknolojisi ve işletimi Projenin tanımı Çevresel ve Sosyo-Ekonomik etkileri - Soruların cevaplanması Toplantı başlamadan önce katılımcılara, proje hakkında (teknik olmayan) broşür dağıtılmıştır. Ardından projenin yüklenici firması olan SUARI MÜŞ.MÜT.ENERJİ LTD.ŞTİ. adına Mehmet ALTINTOP açılış konuşması ile toplantıya başlamıştır. Mehmet ALTINTOP konuşmasına öncelikle projenin amacını anlatarak konuşmasına başlamıştır. Daha sonra yüklenici firmayı, projenin teknolojisini, işletim aşamasını ve hidroelektrik santralleri, proje bölgesi ve projenin kısaca teknik olmayan açıklamasını yapmış ve projenin tahmin edilen çalışma süresini açıklamıştır. Bu açıklamadan sonra katılımcıların sunum proje hakkındaki soruları alınmıştır. Firma yetkilileri Mustafa Yavuz ÖZLEN ve Mehmet ALTINTOP halktan gelen soruları yanıtlamışlardır. Ardından, proje bölgesindeki muhtarların imzaları ile resmi bir tutanak tutulmuştur. Projenin Teknik Olmayan Özellikleri 1 Projenin Amacı Projenin yüklenici firması SUARI MÜŞ.MÜH.ENERJİ LTD.ŞTİ. Orta Karadeniz Bölgesi’nde Ordu ili, Fatsa ilçesi ve Çamaş ilçesi, Bolaman çayı ve Şahsene deresi üzerinde yapılacaktır.Toplam gücü 10,75 MW olan ATİLLA HES kapsamında Bolaman deresi üzerinde 2 adet regülatör, 2 adet isale kanalı, 2 adet yükleme havuzu , cebri boru, kuyruk suyu kanalı Atilla 1 ve 2 olmak üzere 2 santral inşa edilecektir.Buradan üretilen elektrik ulusal hatta verilecektir. Proje alanındaki yerleşim yerleri Hisarbey Köyü, Demirci Köyü,Taşlıca Köyü, Konakbaşı Köyü, Edirli Köyü ve Söken Köyleridir. Projenin temel amacı çevreye ve iklime herhangi bir zararlı etki vermeden enerji üretmektir.Projenin yerel nüfus üzerinde oluşturacağı etkiler göz önüne alınmış ve her hangi bir olumsuz sonuca ulaşılamamıştır. Söz konusu proje yenilenebilir enerji kaynaklarından enerji üreterek, şebekeye ulaşan ve fosil yakıtla çalışan termik santrallerin oranını azaltmaktadır. Ayrıca, projenin emisyon azatlımı ile bölgenin ve ülkenin çevresel ve sosyo-ekonomik durumuna katkıda bulunulmaktadır. 2 Çevresel Etkiler Proje, fosil yakıtlardan üretilen enerjinin yerine hidroelektrik santralden üretilecek olan yenilenebilir ‘yeşil enerjiyi’ getirmektedir. Projenin inşaat ve işleme aşamasında, çevresel ve sosyal etkileri iki ana başlıkta incelenecektir. 1- Yerel/Bölgesel ve küresel çevreye etkileri 2- Sosyal sürdürülebilirlik ve gelişim üzerindeki etkiler 2.1 Yerel/Bölgesel ve Küresel Çevreye Etkileri Bütün Hidroelektrik santrallerinde olduğu gibi, su Bolaman çayı ve Şahsene deresi üzerinde Atilla ve Şahsene olacak şekilde 2 adet regülatör inşa edilecek ve bu iki regülatör ile toplanan su tünel-kanal-sifon yapısı vasıtası ile bir yükleme havuzuna iletilecek ve yükleme havuzundan alınan su cebri boru ile tek bir santral binasına düşülerek enerjisi alınacaktır. Projenin inşaatı sırasında tüm önlemler alınacaktır. Su Kalitesi Ve Su Miktarı: Memba, mansap suları ve diğer su kullanımları, proje kapsamında göz önünde bulundurulmuştur. İnşaat aşamasında su tüketimine neden olacak faaliyetler; - Betonun hazırlanması - Tozun önlenmesi - İstihdam edilen işçilerin içme ve kullanma suları Proje tanıtım dosyasında da belirtildiği üzere proje için ihtiyaç duyulan su Bolaman çayı ve Şahsene deresinden elde edilecektir. Betonun hazırlanması ve tozun önlenmesi sırasında kullanılacak sulardan önemli miktarda atıksu çıkmamaktadır. Projede çalışacak personelden kaynaklanan evsel nitelikteki katı atıklar şantiye sahası içerisinde çeşitli noktalara yerleştirilen çöp konteynırlarında toplanacaktır. Konteynırlarda toplanacak katı atıklar belli periyotlarla Fatsa Ve Çamaş Belediyeleri tarafında alınarak belediyenin katı atık depolama alanında imha edilecektir. İşleyiş sırasında türbinlere alınan su hiçbir işleme maruz kalmadan tekrar nehre verileceğinden, işletme aşamasında su kalitesinde herhangi bir değişiklik beklenmemektedir. Böylelikle su kalitesinde projeden kaynaklı hiçbir etki gerçekleşmeyeceği sonucuna varılmıştır. 2.2 Sosyal Sürdürülebilirlik ve Gelişim Santralin inşaatı aşamasında 150, işletme aşamasında 15 kişi istihdam edilecektir. İnşaat ve işletme aşamasında istihdam edilecekler yöre halkında seçileceği için bölgeye ek istihdam sağlanmış ve bölge halkının geçimlerine katkıda bulunulmuş olacaktır. Proje ekonomik değeri olan bir bölgeye (Tarımsal alan, meyve bahçesi, alışveriş bölgesi) orman arazilerine, kültürel değer taşıyan bölgelere ya da sosyo-ekonomik çevreyi olumsuz etkileyecek herhangi bir alana fiziksel bir zarar vermeyecektir. Proje bölgede ulaşımın değişmesine neden olmayacaktır. İşletme aşamasında proje bölgesinde yaşayan halk üzerinde, projeden kaynaklı herhangi bir önemli sağlık probleminin oluşması beklenmemektedir. Her türlü atık, yönetmeliğine uygun şekilde halka açık yerden uzak tutulup bertaraf edilecektir. Projede çalışacak personel bulaşıcı hastalık riskini en aza indirmek için periyodik olarak sağlık kontrolünden geçirilecektir. Katılımcıların Toplantı Hakkındaki Görüşlerini Özeti Toplantıya katılan kişiler, muhtarlar ve köylerde yaşayan yerel halktan oluşmaktadır. Bütün çevresel ve sosyal etkiler yerel halkla birlikte karşılıklı olarak değerlendirilmiştir. Yerel halkın proje ile ilgili düşünceleri olumludur. Toplantıda, yerel halkın bir kısmı projenin istihdam durumu ve projeye yakın olan köy yolları hakkında sorular sorulmuştur. Bu sorular firma yetkilileri tarafında yanıtlanmıştır. Buna göre, projenin inşaat aşamasında çalışacak kişiler yerel halktan seçilecektir ancak işletim aşamasında bilgisayarlı sistemler kullanılacağı için daha donanımlı elemanlar görev yapacaktır. Proje ekibi, projenin inşaat ve işletim aşamasında bütün yasalara uyulacağı konusunda yerel halka güvence vermiştir. Toplantı herhangi bir ters reaksiyon, yorum, daha fazla aydınlatılması gereken bir şey bırakılmadan sonuçlanmıştır. Proje ekibi sorulara halkın tatmin edebilen cevaplar vermişlerdir. Toplantıya katılanlar, kendilerine anlatılanlar doğrultusunda projenin bir olumsuz etkisinin olmayacağı konusunda fikir birliğine varmışlardır. Projede bir değişime yol açacak bir konu gündeme gelmemiştir.