ABD DOĞAL TAŞ SEKTÖRÜ
Transkript
ABD DOĞAL TAŞ SEKTÖRÜ
ABD DOĞAL TAŞ SEKTÖRÜ ÜLKE RAPORU Nisa Özdemir ABD GENEL BĠLGĠLER Yüzölçümü bakımından dünyanın 4. en büyük ülkesi olan ABD aynı zamanda 315 milyonluk nüfusuyla üçüncü en büyük nüfusa sahip ülkedir. BaĢkanlık sistemiyle yönetilen federal bir cumhuriyettir. Federal devlet yapısı 50 eyalet ve baĢkent Washington DC’yi içerir. ABD’nin sahip olduğu baĢlıca doğal kaynaklar; kömür, bakır, kurĢun, molibden, fosfat, uranyum, boksit, altın, demir, cıva, nikel, gümüĢ, tungsten, çinko, petrol ve doğal gazdır. Tablo 1. ABD Genel Bilgiler Nüfus BaĢkent Yüzölçümü KiĢi baĢına GSYĠH GSYĠH artıĢ oranı ĠĢsizlik oranı Döviz kuru Telefon kodu BaĢlıca Metropolitanlar Dil Din Yönetim ġekli Federal BaĢkan Toplam Ġthalat Değeri Toplam Ġhracat Değeri 315 milyon Washington 9 161 923 km2 49,791$ (2012) %2.3 (2012) %7.8 (Aralık 2012) 1€ = 1,32$ (Aralık 2012) +1 New York (19,0), Los Angeles (13,0), Chicago (,95), Dallas-Forth Worth (6,5), Houston (6,1), Philadelphia (6), Washington DC (5,7), Miami (5,7), Atlanta (5,4), Boston-Cambridge-Quincy (4,6).(Temmuz 2011) Ġngilizce % 51,3 Protestan, % 23,9 Roma Katoliği, % 1,7 Mormon, % 1,6 Diğer Hristiyan, % 1,7 Musevi, % 0,7 Budist, % 0,6 Müslüman, % 14,6 diğerleri, % 4 hiçbir dine inanmayan Federal Cumhuriyet Barack H Obama 1,750,693,850$ (2012 - son üç ay verileri dahil değil) 1,151,861,600$ (2012 - son üç ay verileri dahil değil) ABD Nüfus Bürosu (US Census), CIA, The World Factbook, USA ABD GENEL EKONOMĠK DURUM Dünyanın en büyük ithalatçısı konumunda olan ABD'nin GSYĠH'sı 15,1 trilyon dolardan fazladır. 2007 yılında yaĢanan kriz sonucu her ne kadar ekonomik durgunluk yaĢanmıĢ ve iĢsizlik baĢ göstermiĢse de 2010 yılından sonra ABD'de bir toparlanma gerçekleĢmiĢtir. Arap Baharı, Avrupa borç krizi ve Japonya depremi, 2011 yılında ABD'yi olumsuz etkileyen faktörlerin baĢında gelmiĢtir. Özel sektör, üretim ve hizmetlerin büyük bir bölümünü 2 gerçekleĢtirir. ĠĢsizlik oranı 2010 yılında %9,6, 2011 yılında %9 ve 2012 yılında ise %7,8 olarak gerçekleĢmiĢtir. Zengin doğal kaynakları ve nitelikli iĢ gücü açısından zengin bir ülkedir. Krizden sonra en fazla geliĢme gösteren sektörler: perakendecilik, biliĢim, sanat ve eğlence sektörüdür. Kriz sonrası olumsuz bir seyir izleyen sektörler ise inĢaat, finans ve sigortacılık sektörüdür. Eyaletler arasında gelir dağılımı açısından farklılıklar vardır. En fazla GSYĠH'ya sahip olan Kaliforniya iken; daha sonra Teksas, New York, Florida ve Ġllinois gelmektedir. Ülkenin yıllar itibariyle dıĢ ticareti Ģu Ģekildedir; Tablo 2. ABD DıĢ Ticaret Değerleri ABD DıĢ Ticaret Değerleri (Milyar Dolar) Yıl Ġhracat Ġthalat Hacim Denge 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2011* 2012* 818 904 1.037 1.163 1.300 1.057 1.277 1.481 1.369,50 1.433,00 1.525 1.732 1.919 2.017 2.165 1.602 1.967 2.265 2.042,50 2.111,80 2.287 2.574 2.956 3.146 3.438 2.632 3.212 3.720 3.412,00 3.544,80 -651 -766 -882 -820 -838 -518 -658 -758 -673 -678,8 Ocak-KasımDönemi Trademap, ABD Ekonomik Analiz Bürosu (US BEA) Tablo 3. GSYĠH’nın Sektörlere Göre Dağılımı 2009 a 2010 a 2011 a 2012 c 2013 c 2014 c 2015 c 2016 Tarım 1 1,1 1,2 1,2 1,2 1,2 1,2 1,2 Sanayi 18,3 18,7 19,2 19,1 18,9 18,7 18,5 18,3 Hizmetler 80,7 80,2 79,6 79,7 79,8 80,1 80,3 80,5 c a Gerçekleşen, b EIU tahmini, c EIU Projeksiyonu EIU- Economist Intelligence Unit, United States of America, Country Forecast, Ağustos 2012 DOĞAL TAġ SEKTÖRÜ Doğal taĢ sektörü madencilik sektörünün alt sektörlerinden olan, kullanım alanlarının özellikle inĢaat ve dekorasyon sektörlerinde yaygınlaĢmasıyla üretimi ve tüketimi hızla artan ve böylece ülke ekonomisine önemli bir katkısı olan sektör dalını ifade eder. Öne çıkan doğal taĢlar; mermer, traverten, granit, kireç taĢı, oniks, kayağan taĢı, kalker, konglomera diyabaz, 3 serpantin, tektonik breĢ ve bazalttır. Traverten genellikle dıĢ alanlarda; kalker, iĢlenmesi zor olmasına rağmen iç ve dıĢ mekânlarda; Oniks (su mermeri), iç mekânlarda; granit, genellikle dıĢ kaplama ve yer döĢemede; serpantin, dıĢ cephelerde kullanılır. DÜNYA DOĞAL TAġ TĠCARETĠ 2011 yılına göre dünya doğal taĢ ithalatı 17 milyar dolar olup, baĢlıca ithalatçı ülkeler; % 14,6’lık payıyla Çin; %14,4’lük payıyla ABD, % 5,1’lik payıyla Japonya, % 4,8’lik payıyla Kore, %4.6'lık payıyla Almanya ve % 3.8'lik payıyla Fransa'dır. Bu ülkeleri BirleĢik Krallık, Ġtalya ve Suudi Arabistan izler. 2008 yılında yaĢanan krizden sonra dünya doğal taĢ ithalat değerlerinde büyük bir düĢüĢ yaĢanmıĢ, 2008'de 17 milyar dolar olan ithalat 2009'da 13,8 milyar dolara inmiĢtir. Dünya doğal taĢ ihracatı ise; 2011 yılında toplam 17 milyar dolar olarak gerçekleĢmiĢtir. Çin %30,9’luk payıyla birinci sırada yer alırken; Ġtalya %13'lük payıyla ikinci sırada, Türkiye %9,7’lik payıyla üçüncü sırada yer alır. Bu ülkeleri Hindistan, Ġspanya, Brezilya, Portekiz ve Yunanistan izlemiĢtir. ABD dünya doğal taĢ ihracatında 2011 verilerine göre, %0,9’luk payıyla 12. sırada yer alır. AMERĠKA’DAKĠ DOĞAL TAġ SEKTÖRÜ ABD’de mermer varlıkları olarak; kalker, breĢ, konglomera, granit, siyenit, serpantin ve diyabaz oluĢumları bulunmaktadır. Amerika dünyanın en büyük dıĢ ticaret hacmine sahip olup aynı zamanda en büyük doğal taĢ alıcısıdır. Doğal taĢların inĢaat ve dekorasyon sektöründe kullanımının artmasıyla, doğal taĢa duyulan talep artmıĢ; bu da üretimin artmasıyla birlikte ABD ithalatının artmasını da sağlamıĢtır. Doğal taĢ sektörü de 2008 yılında yaĢanan küresel krizden en fazla zarar gören sektörlerden birisi olmasına rağmen ve krizden sonra sektör daha da küçülüp sonuç olarak rekabette artıĢ ve kârda düĢüĢ yaĢanmasına rağmen, son dönemlerde doğal taĢlara gösterilen ilgi ve talep büyük oranda artmıĢtır. Çin’den sonra en büyük doğal taĢ pazarı Amerika'dadır. Detaylı kullanım alanları olarak; mutfak ve banyolar, Ģömineler, zemin döĢemeleri, kaldırım taĢı, dıĢ cephe kaplamacılığı, yürüyüĢ yolları, merdiven basamakları sayılabilir. Bunlara ek olarak; çeĢitli mobilyalar ve hediyelik eĢyalarda da mermer kullanımına rastlanmaktadır. ABD 680291 GTĠP’LĠ iĢlenmiĢ mermer, traverten ve su mermerini en çok Türkiye'den ithal eder. 680221 GTĠP nolu basitçe kesilmiĢ veya yontulmuĢ (yüzeyleri düz ve yassı olan) mermer, traverten ve su mermerini ise en çok Ġtalya’dan, ikinci olarak Türkiye daha sonra Meksika ve Çin'den ithal etmektedir. En fazla iĢlenmiĢ granit alımı yaptığı ülkeler ise sırasıyla Brezilya, Çin, Hindistan, Ġtalya ve Kanada’dır. Türkiye ise 16. Sırada yer almaktadır. 4 Tablo 4. ABD’nin ĠĢlenmiĢ Mermer ve Traverten Ġthalatı – Ülke Bazında Paylar ÜLKELER Türkiye Ġtalya Çin Meksika Ġspanya 2007 2008 36,8% 34,7% 21,8% 24,4% 10,9% 12,4% 9% 7,5% 7,3% 6,4% 2009 35,4% 22,7% 15,8% 7,2% 5,7% 2010 37,9% 20,1% 17,2% 7,9% 5,7% 2011 39% 21,7% 15,6% 7,5% 5,9% 2012 37,3% 26% 15,1% 6,2% 4,9% www.trademap.org ġekil 1. ABD'nin ĠĢlenmiĢ Mermer ve Traverten Ġthalatı- Ülke Bazında Grafik 45,00% 40,00% 39% 37,90% 35,00% 35,40% 34,70% 37,30% Türkiye İtalya 30,00% 25,00% 26% 24,40% 22,70% 20,00% 15,80% 15,00% 21,70% 20,10% 17,20% Meksika 15,60% 15,10% 7,50% 5,90% 6,20% 4,90% 12,40% 10,00% 7,50% 6,40% 5,00% 7,20% 5,70% 7,90% 5,70% Çin İspanya 0,00% 2008 2009 2010 2011 2012 www.trademap.org Ham blok alımlarla, iĢlenmiĢ ürün alımları kıyaslandığında ham blok alımlarının ABD ithalatında kapladığı yer çok azdır. ABD ham blok alımlarını ise en fazla sırasıyla Hindistan, Çin, Kanada ve Ġtalya’dan almaktadır. Bunların içinde de en fazla ham blok mermer, traverten alımını Çin’den yapmaktadır. Daha sonra Kanada, Hindistan, Güney Afrika ve Ġtalya gelmektedir. 2010 yılında tüm iĢlenmiĢ ürünlerin tüm doğal taĢ ithalatındaki payı %98,7 iken; 2011 yılında bu oran %98,8 olmuĢtur. 5 ABD’nin ithal ettiği iĢlenmiĢ ürünlerin içinde en fazla alım yaptığı ürün ise 680293 GTĠP nolu iĢlenmiĢ granittir. Bu ürünü ise ABD en fazla sırasıyla Türkiye, Ġtalya, Çin, Meksika ve Ġspanya'dan alır. Tablo 5. ABD’nin Doğal TaĢ Ġthalat Verileri – Ürün Gruplarına Göre 2008 ÜRÜN GRUBU ADI Granit Blok 2009 DEĞER MĠKTAR (TON) (*1.000 USD) 2010 DEĞER MĠKTAR (TON) (*1.000 USD) 2011 DEĞER MĠKTAR (TON) (*1.000 USD) DEĞER MĠKTAR (TON) (*1.000 USD) 308.937 50.022 114.808 23.149 175.729 24.023 155.433 22.673 MermerTraverten Blok 13.594 8.226 6.833 4.131 5.818 3.518 9.548 4.652 Kayağan TaĢı Blok 7.239 4.074 2.898 1.476 5.804 2.543 4.432 2.125 329.770 62.322 124.539 28.756 187.351 30.084 169.413 29.450 Blok Toplamı Granit ĠĢlenmiĢ 1.485.835 1.357.346 1.054.810 855.817 1.478.602 1.070.881 1.297.633 1.139.014 Mermer Traverten ĠĢlenmiĢ 1.228.739 1.106.681 751.948 686.212 810.046 684.171 845.355 735.698 ĠĢlenmiĢ Diğer TaĢlar Kayağan TaĢı ĠĢlenmiĢ Tabii TaĢlardan Karo; Granül, Parça ve Tozlar 1.327.021 561.875 932.898 368.768 648.749 364.859 358.182 302.431 230.764 226.238 128.215 161.676 158.618 187.181 156.233 182.261 67.824 46.104 52.488 35.087 66.281 40.932 79.911 53.671 6 Tabii TaĢlardan Kaldırım ve DöĢeme TaĢları 52.980 17.911 80.802 12.932 17.728 8.392 53.084 10.260 İşlenmiş Toplamı 4.393.163 3.316.155 3.001.161 2.120.492 3.180.024 2.356.416 2.790.398 2.423.335 Doğal Taşlar Toplamı 2452785 4.722.933 3.378.477 3.125.700 2.149.248 3.367.375 2.386.500 2.959.811 www.trademap.org ġekil 2. ABD DOĞAL TAġ ĠTHALAT VERĠLERĠ- ÜRÜN GRUPLARINA GÖRE ġEKĠL Granit Blok Mermer-Traverten Blok 46,44% 29,99% Kayağan Taşı Blok Granit İşlenmiş 7,43% 12,33% Mermer Traverten İşlenmiş 0,09% 0,19% 0,92% İşlenmiş Diğer Taşlar 2,19% 0,42% www.trademap.org ABD'nin 2007 yılından sonra dünya doğal taĢ ithalat değerlerinde büyük bir düĢüĢ yaĢanmıĢtır. ABD doğal taĢ ithalat değeri 2007-2008 yılları arasında %15,6’lık bir küçülme, 2008- 2009 yılları arasında da %36,4’lük bir küçülme yaĢamıĢtır. 2010-2011 yılları arasında ise %2,8’lik bir büyüme gerçekleĢtirmiĢtir. ABD, 2011 yılında 2,4 milyar dolarlık; 2012 yılında ise 2,48 milyar dolarlık iĢlenmiĢ doğal taĢ ithalatı yapmıĢ (2012 Aralık ayı hariç) ve dünya ithalatındaki payı 2011 yılı itibariyle %14,4’tür. Amerika ithalatının %59'unu Brezilya, Çin ve Ġtalya'dan gerçekleĢtirmektedir. Diğer öne çıkan ülkeler, Türkiye ve Hindistan'dır. ABD doğal taĢ ithalatında, 2011 yılında %25,3 7 pay ile Brezilya birinci sırada yer alırken; Çin %18,4 ile ikinci sırada yer almaktadır. Bu ülkeleri %14,4 ile Ġtalya, %13,6 ile Türkiye ve % 11,1 ile Hindistan izlemektedir. 2012 yılında ise ülkelerin oranları Ģu Ģekildedir: Brezilya %25,6, Çin %18,8, Ġtalya %14,6, Türkiye %13,1 ve Hindistan %11,4. ABD doğal taĢ ihracatı 2011 yılında 159 milyon dolar, 2012 yılında ise aralık ayı hariç 148,5 milyon dolar olarak gerçekleĢmiĢtir. ABD'nin en fazla ihraç ettiği ülkeler Kanada, Çin, Ġtalya, Meksika, BirleĢik Krallık ve Brezilyadır. 2011 yılı itibariyle Kanada % 55,5'lik payıyla ilk sırada yer alırken, Türkiye ise %0,1’lik payı ve 100 bin dolarlık değeriyle alt sıralarda yer almaktadır. Tablo 6. ABD’nin Doğal TaĢ Ġthalatı – Ülkeler Bazında 2007 Sıra Ülke 2008 2009 2010 2011 DEĞER DEĞER DEĞER DEĞER DEĞER MĠKTAR MĠKTAR MĠKTAR MĠKTAR MĠKTAR (TON) (1.000$) (TON) (1.000$) (TON) (1.000$) (TON) (1.000$) (TON) (1.000$) 1 BREZĠLYA 971.186 755.596 623.112 598.508 543.294 401.461 794.925 560.095 622.056 571.387 2 ÇĠN 916.685 754.077 849.911 710.615 560.108 523.198 630.742 553.459 648.350 546.892 3 ĠTALYA 599.015 689.632 467.518 577.934 196.158 311.838 269.977 306.107 193.683 323.079 4 TÜRKĠYE 778.840 515.127 716.464 406.417 439.003 258.519 486.088 279.158 494.064 304.943 5 HĠNDĠSTAN 722.239 425.056 646.979 385.469 389.541 230.595 471.132 274.195 446.404 288.267 6 KANADA 251.373 121.987 120.450 112.888 119.146 87.724 126.141 87.507 164.568 93.683 7 MEKSĠKA 209.175 170.568 157.186 114.361 105.960 66.636 86.991 70.533 124.013 72.050 8 ĠSPANYA 164.397 155.060 178.599 113.473 95.376 64.880 81.920 63.360 76.325 70.340 9 TAYVAN 53.839 60.609 54.052 44.919 25.486 32.977 30.042 34.589 24.547 31.136 10 PORTEKĠZ 26.338 26.289 36.130 34.118 25.194 21.930 13.586 18.230 17.003 18.971 11 ĠSRAĠL 66.946 47.998 77.434 39.186 18.579 18.016 11.577 13.386 10.470 13.581 12 PERU 33.847 33.624 38.205 30.420 13.841 14.270 14.187 13.766 20.937 13.242 13 ENDONEZYA 19.035 12.926 17.335 15.043 10.853 10.525 12.646 14.866 10.816 13.045 14 FRANSA 114.090 26.622 65.282 25.742 8.195 16.676 12.526 12.442 9.537 12.377 15 YUNANĠSTAN 18.239 28.117 15.221 25.259 6.989 15.490 5.200 9.744 6.312 11.123 16 SUUDĠ ARABĠSTAN 2.028 1.746 298 337 133 211 10.877 8.813 10.306 9.033 17 MISIR 24.531 17.964 19.980 13.150 12.180 8.266 14.757 7.581 12.040 7.212 18 ALMANYA 8.253 12.405 28.391 13.371 3.432 5.581 2.733 4.786 4.518 7.001 19 PAKĠSTAN 10.976 17.218 8.174 13.540 4.791 7.759 4.287 6.481 6.926 5.198 20 DOMĠNĠK CUM. 16.049 7.803 12.130 7.750 9.752 4.496 8.620 3.641 11.010 5.026 362.987 120.554 590.082 95.977 537.689 48.200 278.421 43.761 45.926 35.199 5.370.068 4.000.978 4.722.933 3.378.477 3.125.700 2.149.248 3.367.375 2.386.500 2.959.811 2.452.785 DĠĞERLERĠ TOPLAM www.trademap.org 8 Tablo 7. ABD’nin Doğal TaĢ Ġhracatı – Ülkeler Bazında 2007 MĠKTAR (TON) ÜLKE Kanada 2008 DEĞER (1.000$) MĠKTAR (TON) 2009 DEĞER (1.000$) MĠKTAR (TON) 2010 DEĞER (1.000$) MĠKTAR (TON) 2011 DEĞER (1.000$) MĠKTAR (TON) DEĞER (1.000$) 210.852 64.453 234.818 70.940 254.959 64.859 291.849 73.714 311.901 88.542 Çin 58.124 20.796 48.274 19.436 39.182 13.740 53.604 19.810 47.055 19.160 Ġtalya 19.011 6.674 24.192 9.814 14.520 7.140 12.870 5.909 18.368 9.567 Meksika 14.251 13.775 16.386 11.994 6.307 5.670 4.977 5.998 11.335 5.345 BirleĢik Krallık 5.610 4.360 4.053 7.403 4.718 3.135 2.182 4.504 1.540 3.229 Brezilya 189 299 887 546 306 346 913 1.043 25.097 3.000 Bahama 15.937 7.611 11.469 5.524 4.998 4.546 11.423 3.657 4.262 2.738 8.098 6.242 3.513 5.596 2.211 2.751 3.093 2.572 3.486 2.107 Ġspanya 918 482 1.717 1.104 449 315 732 568 1.278 1.691 Panama 611 253 494 628 203 216 348 289 955 1.211 Hong Kong 911 695 5.641 2.561 205 301 1.137 541 2.321 1.199 Suudi Arabistan 1.068 714 552 479 75 149 316 517 1.567 1.114 Singapur 805 379 30 47 4.449 2.410 727 429 1.389 1.073 Belçika 1.179 976 6.173 5.456 1.213 477 1.757 636 2.000 985 Cayman Islands 1.839 1.627 3.725 2.501 3.716 1.807 1.013 1.148 1.020 974 Hollanda 451 848 160 313 114 165 250 92 2.629 923 Venezuella 1.415 1.068 2.032 1.316 976 1.165 332 442 1.033 915 Tayvan 1.650 1.189 2.422 987 2.677 848 1.233 353 1.392 870 Barbados 981 806 892 1.026 2 1.474 601 592 598 807 Jamaika 809 810 814 764 175 201 796 722 830 801 Diğerleri 48.354 28.750 42.675 24.818 25.959 17.845 27.166 15.610 21.748 13.375 393.063 162.807 410.919 173.253 367.414 129.560 417.319 139.146 461.804 159.626 Kore Cumhuriyeti TOPLAM www.trademap.org TÜRKĠYE- ABD DOĞAL TAġ TĠCARETĠ ABD'nin Türkiye'den 2001 yılında 97,8 milyon dolar değerinde gerçekleĢtirdiği doğal taĢ ithalatı 2002 yılında değerde % 50 oranında bir artıĢ kazanarak 147 milyon dolar olmuĢtur. Aynı Ģekilde miktarda da %67,5 oranında bir artıĢ gerçekleĢmiĢ ve 158 bin tondan 265 bin tona doğru bir artıĢ gerçekleĢmiĢtir. 2003 yılında ABD'nin Türkiye'den doğal taĢ ithalatı yine büyük bir artıĢ göstermiĢ ve değerde % 45 oranında bir büyümeyle 213 milyon dolar olarak gerçekleĢmiĢtir. Doğal taĢ ithalat miktarı da 361 bin ton olarak gerçekleĢmiĢ ve 2002-2003 yılları arasındaki miktar büyüme oranı % 36 olmuĢtur. 9 2004 yılında ise; ABD, Türkiye'den 306 milyon dolar değerinde doğal taĢ ithalatı gerçekleĢtirmiĢ, 2003 ve 2004 yılları arasındaki değer artıĢı; % 43,5 olarak gerçekleĢirken; doğal taĢ ithalat miktarı da 524 bin ton olarak gerçekleĢmiĢ ve miktar büyüme oranı da bu yıllar arasında % 45,2 olmuĢtur. 2004-2005 yılları arasında ise ABD'nin Türkiye'den doğal taĢ ithalatı %44'lük bir büyümeyle 441 milyon dolar olarak gerçekleĢmiĢtir. Doğal taĢ ithalat miktarı da aynı Ģekilde 728 bin ton olmuĢ ve %38,8’lik bir büyüme görülmüĢtür. 2005-2006 yılları arasında gerçekleĢen miktar büyüme oranı ise geçen seneye göre azalmıĢ ve %10,5’luk bir büyümeyle 804 bin ton olarak gerçekleĢmiĢtir. Doğal taĢ ithalat değeri ise, %14,8’lik bir büyüme oranıyla 506 milyon olarak gerçekleĢmiĢtir. 2006-2007 yılları arasında büyüme oranında belirgin bir düĢüĢ olmuĢ ve %1,6 oranında bir büyümeyle ABD doğal taĢ ithalat değeri, 515 milyon dolar olmuĢtur. 2007 yılında ABD doğal taĢ ithalat miktarı %-3 oranında bir düĢüĢle 778 bin ton olmuĢtur. 2008 yılında, 406 milyon dolarlık ABD doğal taĢ ithalat değeri, 2007 yılına göre, değerde %21,1 oranında bir düĢüĢ yaĢamıĢtır. Doğal taĢ ithalat miktarı ise yine %-8 oranında bir düĢüĢ yaĢamıĢ ve 716 bin ton olmuĢtur. 2009 yılında ise yaĢanan kriz sebebiyle doğal taĢ ithalat değer ve miktarında belirgin bir düĢüĢ gözlenir. 439 bin ton olarak gerçekleĢen doğal taĢ ithalat miktarı % -38,7 oranında bir düĢüĢ yaĢamıĢtır. Aynı Ģekilde ithalat değeri de %-46 oranında bir düĢüĢle 258 milyon dolar olarak gerçekleĢmiĢtir. 2010 yılında ise, bir önceki seneye göre ABD doğal taĢ ithalat değerinde bir artıĢ olmuĢ ve %8'lik büyümeyle 279 milyon dolar olarak gerçekleĢmiĢtir. Miktar bazında ise; %10,7'lik büyümeyle 486 bin ton doğal taĢ ithal edilmiĢtir. 2011 yılında ise ABD doğal taĢ ithalat değeri %9,2'lik büyümeyle 304 milyon dolar olarak gerçekleĢmiĢ, miktar bazında ise %1,6'lık büyümeyle 494 bin ton doğal taĢ ithal edilmiĢtir. 10 ġekil 3. ABD'nin Türkiye'den Doğal TaĢ Ġthalatı- Yıllar Bazında Değer Verileri Grafiği (milyon dolar) 600 515 506 500 441 406 400 306 300 304 279 258 213 200 147 100 97,8 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 ġekil 4. ABD'nin Türkiye'den Doğal TaĢ Ġthalatı- Yıllar Bazında Miktar Verileri Grafiği (bin ton) 900 804 800 778 728 700 716 600 524 500 486 494 439 400 361 300 265 200 158 100 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 11 2007 2008 2009 2010 2011 ĠġLENMĠġ MERMER VE TRAVERTEN ĠTHALATI Dünya iĢlenmiĢ mermer ve traverten ithalat paylarına baktığımızda ABD'nin 2011 yılı itibariyle % 21,8’lik bir oran ve 735 milyon dolarlık değerle ilk sırada yer aldığını görürüz. ABD'yi takip eden diğer ülkeler ise Suudi Arabistan, Kore, BirleĢik Arap Emirlikleri, Hindistan ve Kanada'dır. ABD'nin 2008 yılından sonra iĢlenmiĢ mermer ve traverten ithalat miktarında belirgin bir düĢüĢ olduğu, dünya ithalat değerleri içindeki payının 2008 yılında %31,5’tan 2011 yılında %21,8’e düĢtüğü görülür. Ġthalat değeri ise 1,1 milyar dolardan 735 milyon dolara düĢmüĢtür. 2012 yılında ise ABD'nin iĢlenmiĢ mermer ve traverten ithalatı aralık ayı hariç 739 milyon dolar olmuĢtur. ABD'nin en fazla alım yaptığı ülkeler sırasıyla 2011 yılı itibariyle; 286,9 milyon dolar ve % 39'luk bir payla Türkiye'dir. Daha sonra %21,7’lik payla Ġtalya, %15,6’lık payla Çin, %7,5’luk payla Meksika ve %5,9’luk payla Ġspanya’dır. 2012 yılında ise ABD, Türkiye'den 277 milyon dolarlık iĢlenmiĢ mermer ve traverten almıĢ ve Türkiye, ABD iĢlenmiĢ mermer ve traverten pazarında %37,7’lik bir pay almıĢtır. Tablo 8. ABD’nin ĠĢlenmiĢ Mermer ve Traverten Ġthalatı ÜLKE 2007 Miktar (ton) 2008 Değer (1000$) Miktar (ton) 2009 Değer (1000$) Miktar (ton) 2010 Değer (1000$) Miktar (ton) 2011 Değer (1000$) Miktar (ton) Değer (1000$) Türkiye 733322 482115 645979 384188 378358 243250 440991 259165 469006 286988 İtalya 173041 285840 153671 269661 82781 155859 79478 137299 80035 159888 Çin 150931 143388 119632 137017 106577 108130 114061 117419 109928 115071 Meksika 136738 118583 96971 83471 73524 49169 64881 54308 67776 55031 İspanya 84406 95940 58452 70356 34538 39108 37862 39035 40903 43437 Peru 30698 31369 34935 28382 11962 12384 12988 12585 18182 11814 Yunanistan 16396 25972 13887 22892 6315 14364 4441 8910 5649 10500 Hindistan 15814 18173 10522 15746 6870 9049 6343 8268 6501 8218 9633 6521 8360 7984 6239 6147 7282 6394 5565 5841 16892 17716 14541 13093 7533 8904 4743 6261 4351 5442 7775 12201 5863 9583 3544 5247 2936 4358 5201 3976 18004 13427 14084 9426 8636 5926 9615 3936 7087 3736 Brezilya 5223 5200 4941 5895 2155 2413 2388 2432 2741 3453 Tayvan 3255 4698 2690 4281 1591 2858 1759 3138 1861 3313 Portekiz 4482 6295 4944 8224 2480 3970 1862 3158 1878 3213 Kanada 6640 3572 1618 3208 669 2491 4305 2244 6104 2587 795 1365 958 1572 362 654 534 849 1198 1985 Fransa 1060 4419 720 2075 606 1875 952 1690 1383 1437 Hong Kong 1794 3487 703 1300 418 710 516 732 966 1281 Filippinler 4247 3400 2280 2444 1475 1436 1506 1480 1082 986 Endonezya İsrail Pakistan Mısır Almanya 12 Diğerleri Dünya 37143 27377 32988 25883 15315 12268 10603 10510 7958 7501 1458289 1311058 www.trademap.org 1228739 1106681 751948 686212 810046 684171 845355 735698 Doğal taĢ ithalatına Ģehirler bazında baktığımızda 2011 yılı için Los Angeles Ģehrinin 377,6 milyon dolarla birinci, New York Ģehrinin 368 milyon dolarla ikinci, Houston Galveston Ģehrinin ise 222 milyon dolarla üçüncü sırada yer aldığı görülür. Eyaletler bazında iĢlenmiĢ granit rakamlarına baktığımızda, 2011 yılı itibariyle Los Angeles Ģehrinin 136 milyon dolar ve %20,8'lik payla ilk sırada yer aldığı görülür. Daha sonra gelen Ģehirler sırasıyla 132 milyon dolar ve %20,09'luk payla New York, 82 milyon dolar ve %12,4'lük payla Miami'dir. 2008 yılında Ģehirlerin ithal ettiği iĢlenmiĢ granit değerlerinde büyük bir düĢüĢ görülür. ĠĢlenmiĢ mermer ve traverten ithalatına eyaletler bazında baktığımızda yine Los Angeles Ģehrinin 135,9 milyon dolar ve %20,5'lik payıyla ilk sırada yer alır. New York 132 milyon dolar ve %19,9’luk payıyla ikinci sırada Miami ise 84 milyon dolar ve %12,6’lık payıyla üçüncü sırada yer alır. Tablo 9. ġehirlerin ĠĢlenmiĢ Mermer ve Traverten Ġthalatı ġehir 2010 2011 Yüzdelik DeğiĢim 2008 2009 Los Angeles, CA 219,145 137,594 133,598 135,975 1.8% New York, NY 199,536 124,6 117,237 132,152 12.7% Miami, FL 126,453 83,351 84,226 84,004 -0.3% Houston-Galveston, TX 79,223 48,938 49,6 56,482 13.9% Savannah, GA 62,866 32,355 29,138 37,046 27.1% Laredo, TX 47,575 28,35 32,434 33,5 3.3% Detroit, MI 26,072 19,435 26,951 29,139 8.1% San Francisco, CA 36,698 22,528 25,772 25,272 -1.9% 1000 dolar 13 2010 - 2011 El Paso, TX 29,295 18,161 19,404 19,247 -0.8% Norfolk, VA 17,015 10,034 10,473 13,073 24.8% Chicago, IL 21,026 12,904 11,728 10,921 -6.9% Buffalo, NY 8,701 7,824 9,486 10,865 14.5% Dallas-Fort Worth, TX 2,942 1,888 6,645 10,078 51.7% 15,136 12,09 9,541 9,168 -3.9% 11,078 902,76 91,256 994,016 7,169 567,22 54,387 621,608 2,21 568,445 46,923 615,368 8,356 615,278 47,716 662,994 278.0% 8.2% 1.7% 7.7% Baltimore, MD Tampa, FL Ara toplam Diğerleri Toplam www.usitc.gov AMERĠKA’DAKĠ DOĞAL TAġ SEKTÖRÜNDE DĠKKAT EDĠLMESĠ GEREKEN HUSUSLAR Sektöre yalnız ürün değil aynı zamanda hizmet sağlandığı da unutulmamalıdır. Bu genellikle önemsenmeyen bir noktadır ancak müĢterilere sunulan ürün kadar hizmetin de kalitesinin çok önemli olduğu unutulmamalıdır. Amerika'daki doğal taĢ sektöründe, firmalar seçimlerini ilk baĢta sunulan hizmet kalitesine; daha sonra sağlanan ürün kalitesine bakarak yaparlar. Hizmet kalitesi, ürün kalitesinden önde gelmektedir. MüĢteriyi dikkatlice dinlemek, düzenli ziyaretlerle ilgi göstermek, verilen sözleri tutmak, anlaĢma evresinde müĢteriye karĢı tutum ve profesyonellik, hizmetteki önemli kısımlardan sadece bazılarıdır. Unutulmaması gereken bir diğer nokta ise kriz dönemlerinde var olan müĢterilerle çalıĢmanın, pazarda yeni müĢteriler bulmaktan çok daha kârlı olduğudur. Bu Ģekilde; var olan müĢteriler, sektördeki diğer potansiyel müĢterileri tavsiye edebilirler. Pazarda yeni firmalar bulmak yerine var olan müĢteriler üzerinde yoğunlaĢmak; özellikle ekonomik kriz dönemlerinde doğal taĢ Ģirketlerinin krizi en az kayıpla atlatmalarını ve rakiplerine karĢı kriz sonrası avantaj kazanmalarını sağlar. Bir doğal taĢ Ģirketi, pazarda ancak müteahhitler, mimarlar, inĢaat Ģirketleri vb müĢterilerden oluĢan gruba ürün sağlayabildiği müddetçe ayakta kalır ve büyür. ġirketler en kârlı ve verimli 14 çalıĢtıkları müĢterileri ellerinde tutmalıdırlar. Bu da müĢteri iliĢkileri yöntemiyle sağlanabilir. MüĢteri iliĢkileri yöntemi; ilk olarak var olan müĢterilerin analizi yapılarak baĢlar. Örneğin; müĢterinin ortalama sipariĢ değeri ne kadardır? Hangi sıklıkla müĢteri ediniliyor? Ya da müĢteri hangi sıklıkla hizmetten yararlanıyor tarzındaki sorularla yöntemin uygulanmasına baĢlanabilir. Bu Ģekilde, bir doğal taĢ Ģirketi müĢterilerini iki ya da üç gruba ayırarak, hangilerinin öncelikli hale gelmesi gerektiğini ve diğerlerinden daha avantajlı olduğunu bulabilir. Diğer bir önemli nokta, müĢterilerin mali risk analizine sürekli dikkat etmektir. ABD; bireylerin ve Ģirketlerin finans ve saygınlık kayıtlarını tutan veritabanı Ģirketleri açısından zengindir. Bir doğal taĢ sektörü firması pazara girmeden önce; Amerika'daki herhangi bir müĢteri ya da Ģirketin finansal risk durumlarını rahatlıkla öğrenebilir. Amerika pazarına girerken en risksiz ve en verimli yol; ürünü öncelikle iyi yapılanmıĢ toptancılara ya da ithalatçılara pazarlamak olarak görülebilir. GeçmiĢ yıllarda bazı Türk mermer firmaları partnerlik kurarak ya da direkt olarak büyük mağazalar/toptan satıĢ yerleri açarak pazara girmeye çalıĢmıĢlardır. Bu durum hem rekabeti arttırmıĢ hem de Türk ürünlerinin fiyatını düĢürmüĢtür. Ürünün pazarda tek olmasını sağlamak ve taklit algısının oluĢumunu engellemek için ya pazara hızlı bir giriĢ yapılmalı ya da ürünün üretimini yapan fabrikayla anlaĢarak belli bir bölge veya devlet için tüm satıĢ hakları elde edilmelidir. Amerika'da doğal taĢ sektöründe yer alan firmalar özellikle ihracatçının çalıĢtığı diğer firmalara, ürün kalitesine, ürün kalitesinin devamlılığına, müĢteri hizmetine dikkat eder. Üreticinin söz verdiği kalitede, ürün sağlaması çok önemlidir. Ürün kalitesinin diğer bir yansıtıcısı, üretim aĢamasında ürünü kontrol etmektir. Bunun sağlanması Amerika'daki firmaları kazanmada bir artı olabilir. Türkiye, Amerikalılar tarafından egzotik ve gizemli bir ülke olarak görülmektedir. Bu doğrultuda bir marka oluĢumu sağlanması Türk firmalarının; rakiplerinin arasından kolayca sıyrılmasını ve öne çıkmasını sağlayabilir. Sadece belirli bir bölgede yoğunlaĢmak ve pazar payı kapmak için fiyatı düĢürmek yanlıĢ bir politika olarak görülebilir. Stratejik planlamayla doğru fiyat politikaları uygulanması kâr düzeyini arttıracaktır. Ġhracatçı firmalar tarafından ürünlerin katalog ve dijital resimlerinin yer aldığı bir web sitesi hazırlanması ve sitenin Ġngilizceye çevrilmesi hem tanınırlılığı arttırıp pazarlama için fırsatlar yaratacak hem de enerji ve para tasarrufu sağlayacaktır. 15 Amerika'nın güneyi ve kuzeyi kıyaslandığında; evlerin büyüklüğü bakımından bir fark göze çarpar. Kuzey'de örneğin New York ve civarında daha küçük boyutlarda ürünler tercih edilirken, güneye indikçe havanın ısındığını, evlerin büyüdüğünü ve buna bağlı olarak tercih edilen ürünlerin de boyutunun arttığını görürüz. Renk bakımından ise; genellikle tercih mat renklerden yana olup, grinin, beyazın ön plana çıktığı görülür. Mermer ve granit alımlarında genellikle beyaz gibi açık renkler tercih edilir. Bu bilgiler doğrultusunda; farklı eyaletlere göre farklı hedefler oluĢturulabilir. Bir diğer önemli bilgi ise; perakende satıĢ yapacakların Amerika'da yerleĢmiĢ olan posta kodu analizi yapmalarının avantaj sağlayacağıdır. Amerika pazarına girmek isteyen firmaların fuarları takip edip, dağıtımcılarla iĢbirliği yapması kesinlikle önerilir. ABD doğal taĢ pazarında iĢlenmiĢ ürünlerde Ġtalya'nın hâkimiyeti göze çarpar. Marka oluĢumunun Ġtalya'dan örnek alınarak gerçekleĢtirilmesi ve pazarda hâkimiyet kazanmak için fiyat düĢürmekten ziyade; marka oluĢturularak yapılması avantajlı bir adım olacaktır. Yine de Amerikalılar için markadan ziyade öncelikli olarak kalite ve fiyat daha önemlidir. Mimarlık firmalarıyla direkt bağlantı kurarak tasarımları bu doğrultuda gerçekleĢtirmek; bu doğrultuda ilgili kurum ve kuruluĢlardan destek alınması, ticari ortaklıklar gerçekleĢtirip fuarlara katılmak pazarda yer edinmek açısından son derece önemlidir.1 DOĞAL TAġ PAZARINDA DAĞITIM KANALLARI Doğal taĢ sektöründe alıcılar; ithalatçılar, toptancılar, distribütörler, perakendeciler, müteahhitler ve mimarlar olarak gruplandırılabilir. Büyük toptancı firmalar ürünü ithal ettikten sonra, dağıtıcı firmalar aracılığıyla satarlar. Ġthalatçılar genelde iç piyasa için alım yapıp, doğal taĢın son kullanıcısı da olabilmektedirler. Distribütörlerin, müĢteri bulma, ürün sergileme, nakliye ve depo gibi alanlarda sorumlulukları vardır. Distribütörler vasıtasıyla doğal taĢ depolanıp; perakendecilere, üreticilere veya taĢeron, müteahhit, duvar ustaları gibi son kullanıcılara satıĢ yapılır. Stok kontrolünün sağlanması ve tercih edilen renkte, gereken miktarda ürün bulundurulması distribütörlerin baĢlıca dikkat ettiği noktalardan biridir. Fiyat, doğal taĢın kalitesiyle birlikte doğru orantılı olarak artmaktadır. Büyük firmaların genellikle ham blokları kendilerinin ithal ettiği görülürken; daha küçük firmaların ise ithalatçılardan, distribütörlerden ve toptancılardan aldıkları görülmektedir. Perakendecilerin büyük galerilerde 1 Hasan Kürşad Devecioğlu, Strategic Natural Stone Marketing 16 doğal taĢ sergiledikleri ve müĢterilerin isteklerine hitap etmeye çalıĢtıkları görülmektedir. Günümüzde internet de ihracatçılardan doğrudan alım yapılmasını kolaylaĢtırmıĢtır. ABD GENELLEġTĠRĠLMĠġ TERCĠHLER SĠSTEMĠ ( GTS, GSP) GeliĢmiĢ ülkelerin; geliĢmekte olan ülkelerin sanayileĢmelerini ve ihracat gelirlerini arttırmak ve ekonomik olarak büyümelerine ivme kazandırmak amacıyla ihraç mallarına imtiyaz uyguladıkları sistem genelleĢtirilmiĢ tercihler sistemi olarak adlandırılır. ABD de Türkiye'ye Japonya, Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda ve Rusya Federasyonu'nun da verdiği gibi referans veren bir ülkedir. GTS uygulaması; hem ithalatçı hem de ihracatçı firma için avantaj oluĢturur. 1976 yılından beri ABD belirli ürünler çerçevesinde geliĢmekte olan ve en az geliĢmiĢ ülkelere GTS uygulamaktadır. 2012 yılında aralarında Türkiye'nin de bulunduğu toplam 128 ülke GTS'den yararlanmaktadır. ABD'li ithalatçı malları daha ucuza alırken, ihracatçı ise rakipleri karĢısında üstünlük kazanır. Yararlanmak için; Ürünün, GTS kapsamı ürünler listesinde bulunması gerekir. Söz konusu ülke o madde özelinde GTS uygulamasına tabi olmalıdır. ABD'ye doğrudan sevkiyatı yapılmalıdır. Ürün katma değer Ģartına uygun olmalıdır. Ürün baĢka bir ülkeden gidecekse, kapalı bir konteynır içinde gönderilmelidir. GTS uygulamasından yararlanmayı talep etmek ithalatçının sorumluluğudur. Ġthalatçı ürünün teslim evrakının (CBP Form 7501) üstündeki tanımlayıcı Harmonize Sistem, Gümrük Tarife Ġstatistik Pozisyon numarasının önüne “A” iĢareti koymak sureti ile gümrükten muaf uygulama talep etmelidir. GTS'ye konu olmayan ürünler: tekstil anlaĢmalarına konu olan tekstil ürünleri, saatler, ithalata hassas elektronik ürünler, ithalata hassas çelik ürünleri, ayakkabı, el çantaları, bavullar, iĢ eldivenleri, deri giyim, ithalata hassas mamul ve yarı mamul cam ürünleri, tarife oranı kotasına konu olan tarım ürünleri, ayrıca ABD BaĢkanı'nın ithalata hassas olduğuna karar verebileceği diğer ürünler, GTS uygulamasına tabii değildir. Türkiye için GTS kapsamı dıĢında olan ürünler Ģunlardır: 68022110, Traverten 68029120, Basitçe kesilmiĢ ve yontulmuĢ Traverten Brezilya ve Hindistan ise 680293 GTĠP nolu üründe GTS kapsamı dıĢındadır. 17 2011 yılında, ABD'nin GTS kapsamında gerçekleĢtirdiği toplam ithalat 18 milyar dolardır. 2010 yılına göre %2,5 oranında azalmıĢtır. GTS kapsamında yapılan ithalatın, genel ithalat içindeki payı ise %0,8'dir. Türkiye'nin ise GTS kapsamında ABD'ye gerçekleĢtirdiği toplam 5,2 milyar dolar tutarındaki ithalatın %17'lik kısmı gümrük vergisiz olarak gerçekleĢmiĢtir. Türkiye, GTS'yi en fazla kullanan ülkeler listesinde, %4,9'luk payla yedinci sırada yer almaktadır. ABD’ye GTS kapsamında gerçekleĢtirdiğimiz ihracatımızda ön plana çıkan ürünler ve bunların GTS kapsamında yaptığımız ihracat içindeki payları ise; bakır teller (%8,9), Mücevherat (%6,8), gıda müstahzarları (%6,2), mermer ve travertenler (%5,0), plastik levhalar (%3,8), Kara taĢıtları için difransiyelli aksları ve aksamı (%3,2), meyve suları (%3,2), ateĢli silahlar (%2,7), gümüĢ mücevherat (%2,6), disodyum tetraborat (%2,6) Ģeklinde sıralanmaktadır. 2012 yılı 5 ayı itibariyle, anılan sistem kapsamında ABD’ye toplam ihracatımız bir önceki yılın aynı dönemine göre % 29,7 oranında artmıĢ ve 481,5 milyon dolar olmuĢtur. Ön plana çıkan ürünler ve bunların GTS kapsamında yaptığımız ihracat içindeki payları ise; bakır teller (%9,3), ferro krom (% 5,4), altın mücevherat (%5,6), mermer ve travertenler (% 4,2), vulkanize kauçuktan hortum (%3,95), gıda müstahzarları (%3,9), meyve suları (%2,9), silahlar (%2,9) Ģeklinde sıralanmaktadır. 2011 yılı GTS Yıllık Gözden Geçirme sürecinin sonuçları 1 Temmuz 2012 tarihinde ilan edilmiĢtir. 2840.19.00 GTĠP’li “disodyum teraborat”’ın CNL Ġstisnasından yararlanabilmesi için yapılan baĢvuru ile birlikte. 7113.19.50 GTĠP’de yer alan altından mamul mücevherci eĢyası 6802.21.10 - 68 02.91.20 - 2515.12.20 GTĠP’lerinde yer alan travertenler ve 7408.19.007413.00.90 GTĠP’lerinde yer alan bakır teller için yeni ürün ekleme baĢvuruları reddedilmiĢtir.2 Tablo 10. ABD Gümrük Vergi Oranları GTĠP 68022110 68022150 68029105 68029115 68029120 68029125 68029130 680293 68030010 680210 68022300 Vergi Oranı 4,2 1,9 2,5 4,9 4,2 3,7 4,7 3,7 3,3 4,8 3,7 2 Ekonomi Bakanlığı 18 GTĠP Vergi Oranı 2514 2515 2516 Vergisiz Vergisiz Vergisiz 68029130 4,7 680293 - Brezilya ve Hindistan için bu ürün GTS kapsamı dıĢında bu ürün GTS kapsamı dıĢındadır. 68022110 - Türkiye için ABD ĠNġAAT SEKTÖRÜ ĠnĢaat, mimari ve renovasyon projeleri doğal taĢların kullanıldığı baĢlıca alandır. Bu yüzden bu sektörlerdeki geliĢmeler doğrudan doğal taĢ sektörünü de etkilemektedir. Mermer dünyanın her yerinde olduğu gibi ABD'de de lüksün göstergesidir. Mermer döĢenerek ev fiyatları arttırılabilmektedir. Bu yüzden inĢaat sektöründeki geliĢmeler doğrudan doğal taĢ sektörünü de etkilemektedir. Eyaletler bazında inĢaat sektörünün hızlı bir Ģekilde geliĢtiği eyalet olarak Washington DC göze çarpar. ABD’de 2007 yılı ağustos ayında ortaya çıkan mortgage krizi büyüyerek küresel bir ekonomik krize de yol açmıĢ ve bütün sektörleri etkilemiĢtir. Krizin çıkmasının ana kaynağı olarak konut ve emlak piyasası gösterilmektedir. Sorunun kaynağında, düĢük faiz oranlarından tüketicilerin yararlanarak konut satın alma eğilimini arttırmaları yatmaktadır. Daha sonra kredi yapısı değiĢmiĢ ve alınan krediler geri ödenememiĢtir. Krizden sonra inĢaat sektöründe de bir durgunluk görülmüĢ ve Temmuz 2005 yılında 1.389.000 olan konut satıĢları yüzde 70’lik bir düĢüĢle Ekim 2008 yılında 419.000 olmuĢtur. Mevcut konut satıĢı, Eylül 2005’te 7.250.000 iken yüzde 31’lik bir düĢüĢ göstererek Ekim 2008’de 4.980.000 olmuĢtur. 2010 yılında ise inĢaat sektöründe bir canlanma olmuĢtur. YaĢanan kriz sonrası ABD bu sektörle ilgili yurtdıĢındaki faaliyetlerini Irak, Rusya, Afganistan gibi ülkelerde arttırmıĢtır. ABD’deki toplam inĢaat harcamalarına bakarak sektörün yıllar bazında durumu rahatlıkla görülebilir. 3 Tablo 11. Yıllara Göre ABD Toplam ĠnĢaat Harcaması (milyon dolar) 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 1.177,70 1.420,20 1.078,86 902,5 787,9 816,4 884,98 www.census.gov 3 Ercan Sancak, Küresel Ekonomik Kriz ve Türkiye Sektörüne Etkileri 19 ġekil 5. ABD TOPLAM ĠNġAAT HARCAMASI- YILLARA GÖRE VERĠ GRAFĠĞĠ 1.600,000 1.400,000 1.200,000 1.000,000 800,000 600,000 400,000 200,000 0,000 2006 2007 2008 2009 2010 2011 DOĞAL TAġ SEKTÖRÜNDEKĠ ÖNEMLĠ FUARLAR StonExpo/Marmomacc Americas-North American Stone Industry Exposition (Las vegas,USA) o 29-31 Ocak 2013 Surfaces-The Floor Covering Show, Las Vegas, USA o 29-31 Ocak 2013 COVERINGS-International Tile, Stone and Flooring Exposition, Atlanta, USA o 29 Nisan-2 Mayıs 2013 AIA Expo-American Institute of Architects National Convention and Expo Chicago, USA, o 26-28 Haziran 2014 Kitchen & Bath Industry Show (KBIS): Ernest N. Morial Convention Center, New Orleans o 19-21 Nisan 2013 20 2012 Tablo12. Önemli Mimarlık ve Tasarım ġirketleri Önemli Mimarlık ve Tasarım ġirketleri William Rawn Associates Skidmore, Owings & Merrill HOK Perkins + Will Gwathmey siegel & Associates Architects BWS Architects DLR Group HDR Architecture BLT Architects Klingstubbins CO Architects Gensler RBB Architects SB Architects Good Fulton & Farrell BNIM Architects NBBJ Heery International Studios Architecture Einhorn Yaffee Prescott Architecture & Engineering Cooper Robertson & Partners Zimmer Gunsul Frasca Architects Anshen + Allen Frank Harmon Architect Lord, Aeck & Sargent A.C. Martin Partners Payette Marnell Corrao Associates Fentress Architects 21 Web Sitesi http://www.rawnarch.com/ https://www.som.com/ http://www.hok.com/ http://www.perkinswill.com/ http://www.gwathmey-siegel.com/ http://www.bwsarchs.com/ http://www.dlrgroup.com/ http://www.hdrinc.com/ http://www.blta.com/ http://www.klingstubbins.com/ http://coarchitects.com/ http://www.gensler.com/ http://www.rbbinc.com/ http://www.sb-architects.com/#/home http://www.gff.com/ http://www.bnim.com/ http://www.nbbj.com/ http://www.heery.com/ http://www.studios.com/ http://eypaedesign.com/ http://www.cooperrobertson.com/ http://www.zgf.com/ http://www.anshen.com/ http://www.frankharmon.com/ http://www.lordaecksargent.com/ http://www.acmartin.com/ http://www.payette.com/ http://www.marnellcompanies.com/ http://www.fentressarchitects.com/ Tablo 13. Önemli Mimar Birlikleri Önemli Mimar Birlikleri American Institute of Architects(AIA) Society of Landscape Architects (ASLA) National Association of Home Builders (NAHB) National Institute of Building Sciences (NIBS) American Society of Interior Designers (ASID) Construction Specifications Institute (CSI) Society of American Registered Architects The National Organization of Minority Architects Web Sitesi www.aia.org www.asla.org www.nahb.org www.nibs.org www.asid.org www.csinet.org http://www.saranational.org/ http://www.noma.net/ Tablo 14. Doğal TaĢ Sektöründeki Önemli Birlikler Doğal TaĢ Sektöründeki Önemli Birlikler Marble Institute of America Barre Granite Association Elberton Granite Association Indiana Limestone Institute of America International Surface Fabricators Association Monument Builders Of North America National Building Granite Quarries Association The Stone Foundation The Natural Stone Council National Stone, Sand and Gravel Association Allied Stone Industries Building Stone Institute Web Sitesi http://www.marble-institute.com/ http://www.barregranite.org/ http://www.egaonline.com/ http://www.iliai.com/ http://isfanow.org/ http://www.monumentbuilders.org/ http://www.nbgqa.com/ http://www.stonefoundation.org/ http://genuinestone.com/ http://www.nssga.org/ www.alliedstone.com http://www.buildingstoneinstitute.org/ 22