Yükle - Akçansa
Transkript
Yükle - Akçansa
GÜNDEM Aç›l›fl ve Divan teflekkülü, • Toplant› Tutana¤›n›n imzalanmas› hususunda Divan’a yetki verilmesi, • Yönetim Kurulu faaliyet raporu ile Denetçi raporlar›n›n okunmas› ve müzakeresi, • Bilanço ve Kâr Zarar hesaplar›n›n okunmas›, müzakeresi ve tasdiki, kâr da¤›t›m› ile ilgili teklifin karara ba¤lanmas›; geçmifl y›l kârlar›ndan ayr›lan Fevkalade Yedek Akçelerin ortaklara da¤›t›lmas› teklifinin karara ba¤lanmas›, • Yönetim Kurulu’nda y›l içinde boflalan iki üyeli¤e geçici olarak yap›lan atamalar›n onaylanmas›, • Yönetim Kurulu Üyeleri ve Denetçilerin ibra edilmeleri, • Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Denetçi ücretlerinin tespiti, • Görev süreleri sona ermifl olan Yönetim Kurulu Üyeleri ile Denetçilerin seçimi ve görev sürelerinin tespiti, • Denetim Komitesince Yönetim Kurulu’na sunulan Ba¤›ms›z Denetim fiirketinin seçimi ve onay›, • Dilek ve temenniler. FAAL‹YET RAPORU 2002 www.akcansa.com.tr Toplant› Tarihiº: 28/03/2003 • Toplant› Saati: 11.00 • Toplant› Yeri: Hac› ÷Ömer Sabanc› Salonu Sabanc› Center Kule 2 4.Levent/‹STANBUL ‹Ç‹NDEK‹LER 2 Yönetim Kurulu Baflkan›’n›n Mesaj› 4 ∑2002’nin Getirdikleri 6 Türkiye’de Çimento 8 ∑Çimento Faaliyetleri Sat›fllar Üretim Ürünler Yat›r›mlar Çevre Etkinlikleri 14 ∑Türkiye’de Haz›r Beton 16 ∑Haz›r Beton Faaliyetleri Sat›fllar Üretim Ürün Çeflitleri Yat›r›mlar Çevre Etkinlikleri 22 ∑‹nsan Kaynaklar› 25 ∑Mali Bölüm 54 ∑Tesisler 56 ∑Adresler 1 YÖNET‹M KURULU BAfiKANI’NIN MESAJI YÖNET‹M KURULU Paul Vanfrachem (Baflkan Yard›mc›s›) Haz›m Kantarc› (Üye) Akçansa’n›n 2002 y›l›ndaki baflar›lar› sadece miktarsal ve parasal alanlardaki kazan›mlarla da s›n›rl› kalmad›. Sosyal alanda ve çevre konusunda da önemli çal›flmalar gerçeklefltirdi. Büyük depremler ve arkasından gelen ekonomik krizlerin yaralarını sarmaya çalışırken, seçim ve Irak savaşı beklentilerinin yarattığı tedirginliklerin ve belirsizliklerin damgasını vurduğu bir yıl olarak hatırlayacağız 2002 yılını. Ülke genelinde ekonomi %6 civarında büyürken yurtiçi çimento tüketimi de buna paralel bir artış gösterdi. Gerek ülkenin gerekse çimento sektörünün 2002 yılı sonunda gelmiş olduğu nokta 1998 yılına göre çok gerilerde olmakla birlikte en azından düşüşün durmuş olması, yavaş da olsa iyiye gidişin başlamasıyla tekrar umutlandık. Akçansa’nın faaliyetlerinin büyük bir bölümü Marmara Bölgesi’nde yer alıyor. Bu bölgede çimento iç tüketim artışı 2002 yılında diğer bölgelere Andre Jacquemart (Üye) Ahmet Vasfi Pekin (Üye) oranla daha düşük gerçekleşti. Bu durum Akçansa’nın çimento iç satışlarını planlanan düzeyde gerçekleştirememesine sebep oldu. Akçansa bu durumu hazır beton satışlarını ve ihracatını artırarak telafi etmeye çalıştı ve başarılı da oldu. Net satışlarımız geçen yıla kıyasla USD bazında %12 artış gösterdi. Kârlılığımızdaki artış ise, birkaç yıldır süren verimlilik artışı ve maliyet düşürme çalışmalarımızın sonucu olarak, çok daha yüksek oldu. Esas faaliyet kârımız USD bazında %26 arttı, vergi öncesi kârımız ise iki katına çıktı. Akçansa’nın 2002 yılındaki başarıları sadece miktarsal ve parasal alanlardaki kazanımlarla da sınırlı kalmadı. Sosyal alanda ve çevre konusunda da önemli çalışmalar gerçekleştirdi. Örneğin; Çanakkale’de 5 Haziran Dünya Çevre Günü kutlamalarının Akçansa Fabrikası’nda düzenlenmesi artık gelenek haline geldi. T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği konusunda düzenlediği Örnek İşyeri Yarışması’nda Akçansa Türkiye çapında bütün sektörler arasında dört örnek şirketten biri seçildi. Capital Dergisi’nin ve Adecco Şirketi’nin birlikte düzenledikleri Yılın En Beğenilen Şirketleri Yarışması’nda 2001 yılında kendi dalında Akçansa birinci olmuştu. 2002 yılında ise, Akçansa ve Çimsa birinciliği paylaştı. Yıl içerisinde Büyükçekmece ve Çanakkale çimento fabrikalarında başlatılan ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi çalışmalarının tamamlanmasının ardından, her iki fabrikamızda 2003 yılı başlarında yapılan denetimler sonucunda, Türkiye’de ilk kez uluslararası akredite bir kuruluş olan BSI (British Standards Institute) tarafından ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Belgesi almaya hak kazandı. Albert Scheuer (Üye) Engin Tuncay (Üye) Stefan Dreher (Üye) Ayrıca, hazır beton birimimiz Betonsa, hazır beton sektöründeki ilk ISO 9001-2000 belgesini başarıyla aldıktan sonra, Kalite, İş Sağlığı ve Güvenliği, Çevre Yönetim Sistemleri entegrasyonundan oluşan “Entegre Yönetim Sistemi” çalışmalarının son halkası olan ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Belgesi’ni de almaya hak kazandı, böylece Betonsa’da Entegre Yönetim Sistemi de kurulmuş oldu. Değerli Ortaklarımız, Türkiye olarak, oldukça uzun zamandır felaketlerle, krizlerle ve belirsizliklerle iç içe yaşıyoruz. Ancak hiçbir zaman iyimserliğimizi ve geleceğe olan inancımızı yitirmedik. Olumsuzu olumluya çevirebilmek için, kendi etki alanımızın içerisinde elimizden gelenin ve yapılabilecek olanın en iyisini yapmaya çalıştık. Ne derecede başarılı olduğumuz faaliyet raporumuzda detaylarıyla yer alıyor. Yönetim Kurulumuz adına toplantımıza katılan tüm ortaklarımıza teşekkür eder, Sermaye Piyasası Kanunu tanımlarına uygun olarak hazırlanan 2002 yılı Faaliyet Raporu’muzu, mali tablolarımızı ve kâr dağıtım önerimizi tetkik ve onayınıza arz ederiz. Saygılarımızla, Erhan Kam l Y netim Kurulu Ba kan 3 2002’N‹N GET‹RD‹KLER‹ Akçansa, sektöründe bir kez daha en be¤enilen flirket seçildi. Akçansa, 2002 y›l›nda çevreye karfl› sorumlulu¤unu yerine getirmek için bir “Çevre Politikas›” belirledi. Fabrikalardaki tüm düzenlemeler bu “Çevre Politikas›” çerçevesinde yap›ld›. Akçansa çal›flanlar› da bu do¤rultuda e¤itildi. Capital dergisi tarafından bu yıl ikincisi gerçekleştirilen “Türkiye’nin En Beğenilen Şirketleri” araştırmasında Akçansa, çimento sektöründe yine Türkiye’nin en beğenilen şirketi seçildi. İş yaşamındaki profesyonel yöneticilerin gözünde Türkiye’nin en beğenilen şirketlerini ortaya çıkarmayı ve rakiplerinin imajını ölçümlemeyi hedefleyen araştırmada, Akçansa bu yıl birinciliği Çimsa ile paylaştı. Akçansa Fabrikalar›nda ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi çal›flmalar› baflar›yla sonuçland›. 2002 yılı Mayıs ayında Büyükçekmece ve Çanakkale fabrikalarında ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi çalışmaları başlatıldı. 2003 yılı başlarında İngiliz BSI firması tarafından yapılan denetimler sonucu her iki fabrika da ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Belgesi almaya hak kazandı. Yıl içerisinde Akçansa’nın çevreye karşı olan sorumluluğunu özetleyen, çevreye yönelik amaç ve hedeflerini kapsayan bir “Çevre Politikası” belirlendi. Fabrikalardaki tüm düzenlemeler Çevre Politikası çerçevesinde yapıldı. Hazırlanan prosedür kapsamında, fabrikalarda çalışanlara ve hizmet veren müteahhitlere çalışma talimatları ve yapılanlar hakkında çeşitli eğitimler verildi. Akçansa, ‹flçi Sa¤l›¤› ve ‹fl Güvenli¤i konusunda örnek iflyeri seçildi. 4-10 Mayıs 2002 tarihleri arasında gerçekleştirilen 16. Ulusal İş Sağlığı ve İş Güvenliği Haftası etkinlikleri çerçevesinde Akçansa, Ankara’da Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından “Örnek İşyeri Ödülü“ ile ödüllendirilen Türkiye çapındaki 4 şirketten biri oldu. Bu ödül insan sağlığına ve güvenliğine verilen sıra dışı önemi vurguluyor. Ve bu ödülü alan ilk çimento şirketi, Akçansa. Betonsa’da “Entegre Yönetim Sistemi” kuruldu. Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi belgelendirmesinin ardından, ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Belgelendirme Denetiminden de sıfır hata ile geçerek belge almaya hak kazandı. Bu belge ile, Entegre Yönetim Sistemi ile çalışmaya ve gelecek denetim döneminde Entegre Yönetim Sistemi denetimine girmeye hazır duruma gelerek bir ilke daha imza atılmış oldu. Betonsa’nın 2003 yılı hedefi özellikle iş sağlığı-güvenliği ve çevre konularında, iş ortakları ve çalışanlarına eğitimler vererek sürekli gelişim yolunda kalıcı adımlar atmaktır. Agregasa, Akçansa ile birleflti. Akçansa’nın agrega üretimi ve satışı yapan iştiraki Agregasa, yıl içinde Akçansa bünyesine katıldı. Yıl sonunda ise, Gebze’de faaliyet gösteren agrega ocağı kiraya verilerek aktif agrega üretim ve satış faaliyetleri askıya alındı. “Betonsa Bilgi Sistemleri” yenilenme aflamas›nda. E-con Betonsa adı altında, hazır beton bilgi sistemlerinin iyileştirilmesi ve yenilenmesini hedefleyen bir proje 2002 yılı başlarında başlatıldı. Bu projeyle hazır beton tesislerindeki üretim, satış, laboratuvar ve filo yönetim sisteminin iyileştirilmesi ve yenilenmesi amaçlanıyor. Aynı zamanda SAP ile de entegre bir yapı sağlayan yeni sistemin 2003 yılı içerisinde tüm tesislerde uygulamaya alınması ile tüm tesislerin standart bir yapıya kavuşturulması hedefleniyor. Karçimsa’dan bilgilendirme seminerleri... Karçimsa, yıl içinde Karabük ve çevre bölgelerdeki çimento tüketicilerini bilgilendirmek amacıyla cüruflu çimentonun özelliklerini anlatan çeşitli seminerler düzenledi. Karçimsa'nın 2002 yılı içerisinde gerçekleştirdiği satışlarda dökme çimentonun bir önceki yıla göre %62 oranında artış göstermesi, özellikle hazır beton tesislerinin ve yöredeki büyük proje müteahhitlerinin cüruflu çimentoyu daha çok tercih etmesinden kaynaklanıyor. Bu trendin önümüzdeki yıllarda daha da artacağı, Karçimsa'nın bölgedeki en verimli işletmelerden biri olacağı kolaylıkla söylenebilir. Betonsa ISO 9001 – 2000 Kalite Yönetim Sistemi ve OHSAS 18001 İş 5 TÜRK‹YE’DE Ç‹MENTO 1990 yılında 22.6 milyon ton olan yurtiçi çimento tüketimi, ekonomik krizin yaşandığı 1994 yılı hariç olmak üzere, her yıl sürekli artarak 1998 yılında 34.1 milyon tonla en yüksek seviyeye ulaştı. 1998 yılından sonra dünyada yaşanan durgunluğa ve Türkiye’de yaşanan ekonomik krizlere paralel olarak düşme trendine giren tüketim, 3 yıl gibi bir süre içerisinde, 1992 yılındaki seviyelerine gerileyerek 2001 yılını 25.1 milyon tonla bitirdi. 2002 y›l›nda çimento tüketimi bir önceki y›la oranla yaklafl›k %8 artarak 27 milyon ton civar›nda bir seviyeye ulaflt›. ‹hracat hacmi ise 2001 y›l›na göre %21 artarak, 8.6 milyon tondan, 10.4 milyon tona yükseldi. Çimento tüketiminin Türkiye’de izlediği seyre göz atıldığında, ekonomik krizlerden sonra yakalanan büyüme hızlarına ve gayri safi milli hasıladaki artış oranlarına paralel olarak artışa geçtiği görülür. 2001 yılı sonunda kişi başına 380 kg olan Türkiye’deki yıllık çimento tüketimi, gelişmekte olan ülkelere oranla beklenen seviyelerin ancak yarısıdır. Bu verilere göre, Türkiye’deki çimento tüketiminin 2001 yılındaki 25.1 milyon ton seviyelerinden daha aşağıya inmeyeceği, ekonomik büyüme ve siyasi istikrar ile birlikte uzun yıllar devam edecek bir süreçle önce toparlanma daha sonra da büyüme dönemi içerisinde olacağı söylenebilir. Dünyanın ve Avrupa’nın önde gelen çimento ihracatçılarından olan Türkiye, tüm bu olumlu gelişmelerin hayata geçeceği döneme kadar iç pazardaki daralmadan doğan sıkıntılarını, 2002 yılında olduğu gibi ihracat yoluyla gidermeye çalışmaktadır. 2002 yılında Türkiye Çimento Sektörü’nün ihracat hacmi (çimento ve klinker) 2001 yılına göre %21 artarak, 8.6 milyon tondan 10.4 milyon tona ulaştı. 2003 yılında ise ihracatın çok fazla artmadan aynı seviyelerde kalması beklenmektedir. İhracat yapılan pazarlardaki öğütme kapasitelerinin artması nedeniyle klinkere olan talep, çimentoya göre her geçen yıl daha fazla artıyor. Çimento ve Klinker ihracat› 1998-2002 (milyon ton) 10. 8. 6. 4. 4. 1998 1999 Kaynak : T rkiye 2002 35.2 37.5 36 34.8 35.9 33.1 31.8 31.3 29.9 29.5 32.1 26.2 32.6 34.1 31.5 30.1 29.7 31.5 26.7 25.7 25.3 23.8 199 2002 seçimlerinde tek partiyle iktidara gelen yeni hükümetin programında yer alan “duble yol” ve “konut hamlesi” gibi projelerin de hayata geçirilmesiyle, çimento sektörünün yine Türkiye ekonomisinin lokomotifi olması beklenmektedir. 2001 lar Birli i Türkiye’de Çimento Üretim ve Tüketimi 1991-2002 (milyon ton) 28.6 2002 yılında çimento tüketiminin bir önceki yıla oranla yaklaşık %8 oranında bir artış kaydederek 27 milyon ton civarında bir seviyeye ulaşması, bu sürecin ilk sinyali olarak görülebilir. 2000 hracat 199 199 199 199 199 199 199 199 200 2001 retim T ketim Kaynak : T rkiye imento M stahsilleri Birli i 2002 yılında çimento sektörünü yakından ilgilendiren bir başka olumlu gelişme de AB’ye üyelik konusunda atılan adımlar oldu. AB’ye girilmesi yolunda somut ilerlemeler kaydedildikçe dünyada aynı süreci yaşayan diğer ülke örneklerinde olduğu gibi, artan altyapı yatırımları çimento tüketimine ivme katacaktır. 7 27 2002 (T) Ç‹MENTO FAAL‹YETLER‹ SATIfiLAR ‹ç Sat›fllar (milyon ton) 3. Akçansa, 2002 y›l›nda 3. 2. 4 milyon ton çimento 2. 2. 2001 2002 ve klinker sat›fl› gerçeklefltirdi. 1998 2002 y›l›nda Türkiye'nin 2001 yılında iç pazarda çimento tüketiminde yaşanan keskin düşüş, 2002 yılında devam etmedi. Bununla birlikte Türkiye'nin toplam çimento tüketiminde, özellikle de Akçansa'nın faaliyet gösterdiği Marmara ve Ege bölgelerinde önemli bir tüketim artışı olmadı. Dolayısıyla Akçansa’nın yurtiçi satışları 2001 yılına oranla %3 gerileyerek 2.2 milyon ton olarak gerçekleşti. toplam çimento 1999 2000 ‹hracat (milyon ton) 1. 1. 1. 1. 1. 1998 1999 2000 2001 2002 tüketiminde özellikle de Akçansa'n›n faaliyet gösterdi¤i Marmara ve Ege bölgelerinde önemli bir tüketim art›fl› olmad›. Uygulanan ekonomik politikaların doğal bir sonucu olarak, bu yıl yapılan genel seçimler öncesinde alışılagelenin aksine çimento tüketiminde bir artış görülmedi. Sonuç olarak, daralan iç pazardaki satış kaybı, ihracat olanaklarının zorlanmasıyla önlenmeye çalışıldı. 2002 yılında toplam çimento ve klinker satışları 4 milyon tona yaklaştı. 2.1 milyon tonu yurtiçinde, 940 bin tonu ise yurtdışına olmak üzere toplam çimento satışları 3,040 bin tona ulaştı. Klinker ihracatı ise 814 bin tonun üzerinde gerçekleşti. Toplam Sat›fllar (milyon ton) 4. 4. 1998 1999 4. 2000 3. 4.0 2001 2002 imento Klinker *Haz r betona sevkedilen imento yakla k 366,346 tondur. 9 ÜRET‹M Tesis Kapasiteleri (ton) Çimento Üretim Kapasitesi Klinker Üretim Kapasitesi ‹flletim Kapasitesi 2,800,000 1,850,000 — 3,500,000 1,900,000 — Ambarl — — 1,000,000 Alia a — — 350,000 Yalova — — 300,000 Yerli ve yabanc› müflterilerin kalite ihtiyaçlar›n› en üst düzeyde karfl›lamak için gerekli olan B y k ekmece anakkale çal›flmalar, tüm tesislerde baflar›yla sürdürüldü. Akçansa, 2002 yılında 3.1 milyon ton çimento ile Türkiye’nin toplam çimento üretiminin yaklaşık %10’unu, 3.5 milyon ton klinker üretimi ile de toplam klinker üretiminin yaklaşık % 12’sini gerçekleştirdi. Çanakkale ve Büyükçekmece fabrikaları, kalite güvence sistemlerini ISO 9001-2000 standardına göre yenileyerek TSE ve BSI tarafından belgelendirildi. Çanakkale fabrikası CEM I – 42,5 N ürününün Avrupa ülkelerine ihracatına ilişkin olarak ikinci CE Uygunluk Belgesini aldı. Yıl içinde, tüm müşterilerin kalite ihtiyaçlarını en üst düzeyde karşılamak ve kaliteyi daha da artırmak için yapılan çalışmalar, tüm tesislerde başarıyla sürdürüldü. Ayrıca, organizasyonda verimliliği artırmak ve üretim maliyetlerini düşürmek için harcanan yoğun çabalar tüm hızıyla devam ediyor. 10 Aylık ve yıllık maliyet raporlarını esas alan maliyet toplantıları yeniden yapılandırılarak “Operasyonel Performans Toplantıları (OPM)” düzenlenmeye başlandı. Yılda iki kez yapılması öngörülen performans toplantılarındaki amaç, üretim ekipmanlarının teknik performansını ve maliyetini incelemek, yeni hedefler belirlemek, bütün üretim, bakım birimlerini iyileştirmek, maliyetleri düşürebilmenin yollarını aramak, bütün müdürlerin ve şeflerin maliyetler konusundaki sorumluluklarını daha da geliştirmek. Tüm çalışanlar, kendi sorumluluklarındaki konularda kapsamlı maliyet iyileştirmeleri için hazırladıkları analiz ve hedefleri bu toplantılarda ortaya koyabiliyor. Yapılan teknik iyileştirmeler sayesinde, her iki fabrikada da daha ucuz maliyetli petrokok kullanılmaya başlandı. Böylelikle yakıt maliyetinde büyük bir tasarruf sağlandı. Ayrıca tüm fırınların günlük ortalama verimleri sürekli iyileştirmeler sayesinde artırıldı. Çalışanların verimliliklerini, çevre ve iş güvenliği duyarlılıklarını daha da artırmak amacıyla her seviyedeki personelin eğitimine iki fabrikada da devam ediliyor. Çanakkale fabrikası, Mayıs ayında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğine verdiği sıra dışı önem dolayısıyla “Örnek İşyeri Ödülü“ ile ödüllendirildi. Böylece, fabrikalarda iş güvenliği ve sağlığı koşullarına verilen özel önem de bir kez daha vurgulanmış oldu. Fabrikalar arasındaki sinerjiyi artırmak, deneyimleri paylaşmak ve bilgi birikimini her çalışana aktarmak için bir refrakter malzeme semineri ve bir de Loesche Değirmeni semineri düzenlendi. İkişer günlük seminerlere HeidelbergCement Teknoloji Merkezinden ve Loesche Şirketinden gelen uzmanlar da destek vererek, know-how aktarımını sağladılar. ÜRÜNLER ‹ç Pazar Tip PÇ 52,5 PÇ 42,5 PÇ 32,5 PKÇ/A 42,5 R PKÇ/B 32,5 R PKÇ/B 42,5 PZÇ/B 32,5 R SDÇ 32,5 KÇ 32,5 TÇ 32,5 CÇ 42,5 CÇ 32,5 KZÇ/A 32,5 R ‹sim Standart Portland Çimento Portland Çimento Portland Çimento Portland Kompoze Çimento Portland Kompoze Çimento Portland Kompoze Çimento Puzolanik Çimento Sülfata Dayanıklı Çimento Katkılı Çimento Traslı Çimento Cüruflu Çimento Cüruflu Çimento Kompoze Çimento TS 19/Mart 96 TS 19/Mart 96 TS 19/Mart 96 TS 12143/Mart 97 TS 12143/Mart 97 TS 12143/Mart 97 TS 12144/Mart 97 TS 10157/Mart 96 TS 10156/Mart 96 TS 26/Mart 96 TS 20/Mart 96 TS 20/Mart 96 TS 12142/Mart 97 D›fl Pazar CEM I 52,5 N CEM I 42,5 N/R Type I/L.A Type II/L.A Type I-II/L.A Type V 52,5 N CPA CEM I 52,5 PM Type I-II/L.A Portland Çimento Portland Çimento Portland Çimento/Düşük Alkalili Portland Çimento/Düşük Alkalili Portland Çimento/Düşük Alkalili Sülfata Dayanıklı Çimento Portland Çimento Portland Çimento Portland Çimento Avrupa Std. Uygun EN 197-1 Avrupa Std. Uygun EN 197-1 Amerikan Std. Uygun ASTM C 150/97 Amerikan Std. Uygun ASTM C 150/97 Amerikan Std. Uygun ASTM C 150/97 Amerikan Std. Uygun ASTM C 150/97 İngiliz Std. Uygun BS/96 Fransız Std. Uygun NF P 15-301 Amerikan Std. Uygun AASHTO M 85 Ürün ∫Belgeleri ¥ TSE den TS EN-ISO 9002 Kalite G vence Sistem Belgesi, ¥ TSE den Laboratuvar Yeterlilik Belgesi, ¥ TSE den yukar da ad Belgesi, ge en her bir r n i in TS ¥ CEM-I 52.5 r n i in CE Uygunluk Belgesi, ¥ CEM-I 42.5 r n i in CE Uygunluk Belgesi, ¥ Afnor r n Belgesi — (Fransa dan CPA CEM I 52.5 PM), ¥ ngiliz Standartlar 9002 Kalite Enstit s nden (BSI) BS-EN-ISO G vence Sistemi Belgesi, ¥ Enstit s ngiliz Standartlar lkelerinde ge erlili i Sistem Belgesi, ¥ nden, b t n Avrupa olan IQNET Kalite BSI dan BS 12: 1996 52.5 N Kitemark r n Belgesi, ¥ ASTM Amerikan Standartlar na uygun laboratuvar m z mevcut olup, Amerikan Cement and Concrete Reference Laboratory, Proficiency Sample Program na kat larak deneylerin uygunluk kontrol denetlenmektedir, ¥ New York State Department of Transportation dan (NYSDOT) ASTM C 150 Type II/LA, AASHTO M 85 Type I-II / LA r n Belgesi. 11 YATIRIMLAR Genel ekonomik koflullar nedeniyle, yat›r›mlar minimum düzeyde tutuldu ve yaln›zca zorunlu projeler ile geri dönüflü h›zl› projeler hayata geçirildi. Genel ekonomik koşullar nedeniyle, yatırımlar minimum düzeyde tutuldu ve yalnızca zorunlu projeler ile geri dönüşü hızlı projeler gerçekleştirildi. 2002 yılında gerçekleştirilen yatırım harcamaları Büyükçekmece fabrikasında 12.4 trilyon TL, Çanakkale fabrikasında ise 1.8 trilyon TL’dir. Büyükçekmece Fabrikas› Tamamlanmış olan en önemli proje, üç döner fırının kömür dozajlama sistemlerinin modernizasyonu. Eskimiş ve hassasiyetini yitirmiş eski kömür dozajlama sistemi yerine Schenck Coriolis sistemi yerleştirildi. 1 ve 2 numaralı kömür değirmenlerine ait separatörlerin yerine verimlilikleri yüksek üniteler yerleştirildi ve 2 ilave kömür silosu inşa edildi. Bu yenilikler sayesinde petrokok ve kömürün ayrı ayrı öğütülmesi ve 2 No.’lu fırının ana brülöründe petrokok yakılabilmesi sağlandı. Projenin tüm hedeflerinin gerçekleştirilmesinin yanı sıra, kömür 12 değirmenlerinin kapasiteleri %15 artırıldı ve buna bağlı olarak öğütme enerjisinden de tasarruf sağlandı. En başta 3 No.’lu fırın olmak üzere tüm fırınların ısı tüketimleri düşürülerek üretim kapasiteleri artırıldı. 2 No.’lu fırının ana brülöründe petrokok yakılmaya başlandı, 1 ve 3 No.’lu fırınlarda da petrokok kullanımındaki artış beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Önceden fırınlarda kömür beslemedeki dalgalanmalar nedeniyle oluşan karbon monoksit gaz birikimi, büyük ölçüde azaltıldı. Elektrofiltrelerin devre dışı kalması önlendi. Bu yatırım gerek enerji tasarrufu, gerekse çevre koruma açısından çok verimli oldu. Fırınların alev borularının modernizasyonuna 3 No.’lu fırının eski ünitesine ait borularla başlandı. Yanma koşulları, daha yüksek oranda petrokok kullanımına imkân sağlayacak derecede iyileştirildi. Böylece, klinker kalitesi daha da artırıldı. 1 ve 2 No.’lu fırınların alev borularının da 2003 yılı içinde değişmesi planlanıyor. 2. No.’lu fırının klinker soğutucusuna ait tahliye fanı, kapasitesi ve verimliliği daha yüksek bir fan ile yenilendi. Fırın çıkışı çevresinde tozsuz bir ortamın oluşturulmasının yanı sıra enerji tasarrufu da sağlandı. Ayrıca fırın ve soğutucu mahallinin aşırı ısınmaması sonucu fırın çıkışındaki refrakter ömrü uzatıldı. Son üç yılda gerçekleştirilen yatırımlar ve operasyonel iyileştirmeler sayesinde fabrikanın günlük klinker üretim kapasitesindeki artış, 200 tonu buluyor. Fabrika genelinde tüm maliyet iyileştirme hedefleri beklentilerin üstünde gerçekleşti. Fabrika ana kırıcı ile hammadde yatağı arasına kurulan on-line analizör sistemi 2003 yılı başlarında işletmeye alındı. Analizör ile kireçtaşı, kil ve demir cevheri gibi işletmeye giren kırılmış hammaddelerin analizlerinin gerçek zamanlı olarak yapılması sağlandı. Böylece hammadde karışımının farin için öngörülmüş olan kimyevi değerlere uygun olarak düzeltilmesi sağlanmış oldu. Bu sayede fırın beslemede yaşanan dalgalanma ve değişimler asgariye indirilip, klinker kalitesi daha da artırıldı. Daha istikrarlı fırın ve yanma şartları elde edilerek üretim maliyetlerinde ciddi bir azalma sağlandı. Çanakkale Fabrikas› Her iki hammadde değirmeninin separatörleri yüksek verimli sistemler ile yenilendi. Hedeflere ulaşılırken, %10’un üstünde bir kapasite artışı ve birim enerji tüketiminde de %6 oranında tasarruf sağlandı. Değirmenden ıskarta çıkışı tamamen önlendi. Artırılan değirmen kapasitesi sayesinde elektrik enerji maliyetinin yüksek olduğu saatlerde daha az ve daha verimli bir kullanıma geçildi. Maliyetlerde öngörülen tasarruf hedeflerine tüm fabrika genelinde ulaşıldı. Klinker soğutucusu ile fabrika ısıtma ve sıcak su sistemi arasında oluşturulan sıcak gaz hattı sayesinde, soğutucu havalandırma sisteminden elde edilen atık gazlar fabrika ısıtma ve sıcak su sisteminde kullanılmaya başlandı. Böylece ciddi enerji tasarrufu elde edildi. Ana sahadaki döner fırın elektrofiltresine yeni tahliye ve toplama elektrotları takılarak birim toz emisyonlarında düşüş sağlandı. Alev borusu primer hava fanının düşük maliyetle yüksek basınçlı bir fanla değiştirilmesi ve alev borusu ucunun ayarlanması ile yanma koşulları iyileştirilerek fırın ana brülöründe %100 petrokok yakılmaya başlandı. Gerçekleştirilen tüm yatırımlar ve maliyet iyileştirmeleri sonucu fırın kapasitesinde sağlanan artış, ortalama olarak günde 100 ton civarındadır. ÇEVRE ETK‹NL‹KLER‹ Operasyonel iyilefltirmeler ve personel e¤itimi son birkaç y›lda fabrikalardaki çevre flartlar›n› ola¤anüstü ölçüde iyilefltirdi. Çevre ve iş güvenliği konularında yapılan tüm yatırımlar, operasyonel iyileştirmeler ve personel eğitimi son birkaç yıl içinde fabrikalardaki çevre şartlarını olağanüstü ölçüde iyileştirdi. 1999 ve 2000 yıllarında Çevre Ödüllerini alan Çanakkale fabrikasının ardından, 2001 yılında Büyükçekmece fabrikası işletme ruhsatını aldı. 2002 yılı başında ISO 9001 sistem kalite belgesi ile birlikte bir Entegre Yönetim Sistemi (Integrated Management System IMS) olan ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi’nin her iki fabrikada uygulamaya alınması için çalışmalara başlandı. Proje, British Standards Institute’ten (BSI) bir danışman eşliğinde 2002 yılı Mayıs ayında başlatıldı. Projenin en önemli bölümünü oluşturan hazırlık sürecinde, çevre mevzuatına uyumun yanı sıra üretimin çevresel etkilerinin beyan edilmesi ve kanıtlanması, çevre politikalarının ana hatları ve prosedürlerin saptanması için gerekli tüm çalışmalar yapıldı. Hazırlık aşamasında saptanan çevresel eksiklikler giderildi, ya da düzeltilmeleri için bir eylem planı hazırlandı. Projenin çok önemli bir parçası da tüm fabrika personelinin ve taşeronların eğitimi konusuydu. Çünkü sistemi uygulamaya geçirecek ve canlı tutacak olan temel unsur, insan. Verilen eğitim, çalışanların çevrenin korunması ve çevre mevzuatına olan duyarlılıklarını büyük ölçüde artırdı. Bundan sonra iş güvenliği konularında yapılacak benzer etkinliklerle çalışanların hassasiyeti ve dolayısıyla fabrikaların verimliliğinin çok daha artması bekleniyor. Belgeleme ve yasal mevzuata uyumu ele alan ilk denetim Ekim ayında yapıldı ve başarıyla sonuçlandı. İşyeri uygulamalarını içeren ikinci denetim 2003 yılı Ocak ayı içinde tamamlanarak her iki fabrika da ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Belgesi almaya hak kazandı. Büyükçekmece fabrikasında inşaatına 2001 yılı sonunda başlanan açık kömür stok sahasının üstünün kapatılması, 2002 yılı Nisan ayında tamamlandı. Böylelikle 30,000 ton kömürün, çevreye kömür tozu dağılmaksızın stoklanması sağlandı. Yeni kömür besleme sistemi ve diğer proses ve operasyon değişiklikleri sayesinde, fırın hatlarındaki karbon monoksit birikimi sebebiyle elektro-filtrelerin devre dışı kalması sorunu büyük ölçüde önlendi. Böylece fabrika ve mahalli çevre şartları büyük ölçüde iyileştirildi. Fabrikada yeni yeşil alanlar oluşturuldu. 3000 yeni fidan dikildi, fabrika içi yollar onarıldı ve beton alanlar genişletildi. Ayrıca, Mimarsinan ve Tepecik beldelerinde yeni yollar inşa edildi ve mevcut yollar onarıldı. Akçansa ayrıca mahalli belediyelerin kültürel ve çevresel etkinliklerine sponsor oldu. Fabrikanın çevresindeki okul ve diğer kuruluşlara yaptığı desteğe paralel olarak, Haziran ayında kutlanan Çevre gününde okulların düzenlediği yarışmaya sponsorluk yapılarak ödülleri fabrikada dağıtıldı. Büyükçekmece fabrikasında ISO 14001 hazırlık çalışmalarına paralel olarak, çevre konusunda çalışanların görüş ve önerileri için bir anket yapıldı. Dört atölye çalışması gerçekleşti, bu çalışmalarda projeler yaratılarak eylem planları oluşturuldu. Çalışanların çevre duyarlılıkları ve fikirlerinin, yönetimin halkla ilişkiler etkinliklerine olan bakış açısıyla paralel olması sevindirici bir sonuç. 2003 yılında da fabrikanın önde gelen hedeflerinden biri, bu tür çalışmaları sürdürmek. Çanakkale fabrikasında da sıvı atıkların işlenmesi ve depolanması, çevre mevzuatına uyumlu olarak yeniden düzenlendi. Bu kapsamda, özellikle taşeron firmalar tarafından işletilen taşocağındaki operasyon ve bakım merkezi yeniden düzenlendi. Ayrıca taşeron personeline yoğun eğitim verildi. 4500 m2‘lik bir saha betonlandı ve bir araç yıkama mahalli inşa edildi. Haziran ayında üçüncü kez kutlanan Dünya Çevre Günü kapsamında Çanakkale Valisi, çeşitli kuruluşların temsilcileri, askeri birlikler, okullar, komşu tesislerin mensupları, tedarikçiler ve fabrika personeli, aileleri ile birlikte çevrede 150 çam fidanı diktiler. Çanakkale halkı ve yönetimi çevre konusunda tek yürek olduklarını bu davranışlarıyla bir kez daha gösterdiler. 13 TÜRK‹YE’DE HAZIR BETON 2002 y›l›nda, haz›r beton sektörünün son çeyre¤inde yaflanan ufak tefek ortalama beton dayanım sınıfları C25 ve üstü sınıflarda %60 civarlarındadır. Gözlemlenen tüm gelişmelere rağmen ülkemizde bu oran %6’larda. Türkiye hazır beton üretiminde, Fransa, Almanya, İtalya ve İngiltere’nin ardından üst sırada yer alsa da, çimentonun hazır betona dönüşüm oranı açısından pek çok ülkenin gerisindedir. k›p›rdanmalarla sat›fllarda az da olsa bir art›fl yafland›. İnşaat sektörüne paralel olarak, hazır beton sektöründe de son 4 yıldır gözle görülür bir daralma yaşanıyor. 1999 yılındaki depremlerin ardından 2000 yılındaki depremlerin yoğunluklu hissedildiği bölgelerde hazır beton satışlarında bir artış gözlense de, 2001 yılında ekonomik krizle birlikte sektör büyük bir darbe aldı. 2002 yılında ise sektörde son çeyrekte yaşanan ufak tefek kıpırdanmalarla satışlarda az da olsa bir artış yaşandı. 2002 yılı sonunda Türkiye’de hazır beton tüketiminin %6 büyümesi ve 17.5 milyon m3’e ulaşması bekleniyor. Deprem sonrası inşaatlarda %50 olan hazır beton kullanım oranı, halkın bilinçlenmesi ile %75’lere yükseldi. Ancak deprem kuşağında bulunan Türkiye’de bu kullanımın Avrupa ülkelerinde olduğu gibi %100 seviyelerine yaklaşması gerekiyor. 2001 yılı European Ready-Mixed Concrete Organization (ERMCO) verilerine göre Avrupa ülkelerinde 2002 yılında, TSE tarafından kabul edilip, yayımlanmış olan TS EN 206 Avrupa Beton Standardı’nın kısa sürede Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmesi bekleniyor. Bu, Avrupa Birliği Teknik Uyum Mevzuatı çerçevesinde, sektör adına kaydedilen önemli bir gelişmedir. Amerika ve Avrupa’da uzun süredir kullanılan beton yollar, Türkiye’de henüz kullanılmıyor. Ancak, ekonomik koşullar çerçevesinde asfaltın da giderek maliyetli hale gelmesi, önümüzdeki yıllarda beton yol yapımının ciddi bir şekilde gündeme geleceğini gösteriyor. Sektörde 2003 yılı beklentileri ise daha olumlu gözüküyor. Seçimlerin ardından yeni hükümetin kurulması ve eylem planının içerisinde 15 bin kilometre duble yol yapımıyla birlikte yılın ilk 6 ayı içerisinde konut seferberliğine başlama kararı, sektör adına ciddi bir gelişme. Yapılması planlanan 15 bin kilometrelik yolun bir bölümünün beton yol olarak inşa edilecek olması, hazır beton sektörü için büyük önem taşıyor. 2003 yılında beton yolların devreye girmesiyle sektörde hareketliliğin artması bekleniyor. 1997 1998 1999 2000 2001 2002 18.2 19.8 17.9 21 16.5 17.5 Tesis Sayısı 188 206 235 244 254 262 Şirket Sayısı 45 50 59 67 74 74 Üretim (milyon m3) 1997 1998 1999 2000 2001 Ekonominin istikrarı yakalaması sektör için umut verici. Türkiye’de yılda 450 bin adet konut açığının bulunması ve halen tamamlanmayan birçok deprem projesinin olması, beklentileri daha da artırıyor. Sektörel Etkinlikler Türkiye Hazır Beton Birliği (THBB) ve Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği'nin (TÇMB) işbirliğiyle, Türkiye'de ilk kez düzenlenen "Ulusal Beton Yollar Kongresi" 18 Aralık 2002 tarihinde Ankara'da yapıldı. Betonsa’nın temsilen katıldığı bu kongrede yerli ve yabancı akademisyen ve uzmanlar konuşmacı olarak yer aldılar. Kongreyi Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Karayolları Genel Müdürlüğü, Belediyelerden yetkililer, üniversiteler, inşaat firmaları, meslek odaları, sektörel kuruluşlar ve diğer kesimlerden 300'e yakın dinleyiciyle birlikte basın mensupları izledi. Türkiye Hazır Beton Birliği tarafından 2002 yılı içinde her yıl olduğu gibi, operatörler, laborantlar, yöneticiler ve kalfalara yönelik birçok teknik eğitim düzenlenerek hazır beton teknolojisi ve kendi meslekleriyle ilgili spesifik bilgiler verildi. Betonsa çalışanlarından da ihtiyacı olan personelin bu eğitimlere katılımları sağlandı. Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliği, 6 Haziran 2002 tarih ve 24777 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak, yürürlüğe girdi. Yönetmelik uyarınca hazır beton tesisleri de, ÇED Ön Araştırması Uygulanacak Projeler Listesi’nde yer alıyor. Buna göre, yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden itibaren, gerek yeni tesis projeleri, gerekse mevcut tesislerdeki değişikliklere ilişkin projeler, ÇED Ön Araştırması’na tabi olacak. 2002 retim (Mil.m3) Tesis 15 HAZIR BETON FAAL‹YETLER‹ BETONSA SATIfiLAR 2002 y›l›nda iyileflme sürecine giren haz›r beton sat›fllar›nda, Türkiye genelinde yaflanan %6 büyümenin de üstünde sat›fl Akçansa’nın hazır beton faaliyetlerini Marmara ve Ege bölgelerinde başarıyla sürdüren Betonsa, 2002 yılında 1.5 milyon m3 satış gerçekleştirdi. 2001 yılında yaşanan ekonomik krizden dolayı büyük bir düşüş yaşayan hazır beton satışları, 2002 yılında iyileşme sürecine girdi ve satışlarda %16 oranında, Türkiye genelinde yaşanan %6 büyümenin de üstünde satış yapıldı. C 20 ve üstü mukavemetli beton sınıflarındaki satışlar 2002 yılında %80 oranında gerçekleşirken, özellikle C 25 ve üstü satışlarda da diğer sınıflardan geçişler yaşandı. Zor geçen bir yılın ardından yine 2001 yılında olduğu gibi maliyet mücadelesiyle ilgili çalışmalar sürüyor. Süreçlerin iyileştirilmesi ve gelişmesi adına yapılan bu çalışmalardaki amaç, olumsuz etkileri asgariye indirmek. yap›ld›. Akçansa’n›n haz›r beton faaliyetlerini Marmara ve Ege bölgelerinde baflar›yla sürdüren Betonsa, 2002 y›l›nda 1.5 milyon m3 sat›fl Ayrıca gerek şirket içi gerekse şirket dışı personellerin ihtiyacı doğrultusunda, teknik eğitimler organize edilerek bilgilerini artırıcı yönde yapılan çalışmalar bu yıl da sürecek. gerçeklefltirdi. 1998 1999 2000 2001 2002 Satış Miktarı (milyon m3) 2.2 2.1 2.2 1.3 1.5 Tesis Sayısı 21 25 24 20 20 1997 Sat Miktar Tesis 1998 1999 2000 2001 2002 (Mil.m3) 17 ÜRET‹M Betonsa, üretimde kaliteye verdi¤i önemi, kalite yat›r›mlar›na Tüm tesislerdeki üretim otomasyon sistemleri değiştirildiği takdirde SAP ile tam entegre bir ortam yaratılarak üretimleri anında merkezde izleme imkânı sağlanacak. Aynı zamanda reçete optimizasyonu, kantar otomasyonu ve sevkiyat modülleri sayesinde daha gelişmiş bir sistem oluşturmak için yapılan çalışmalar hızlandırılacak. yenilerini ekleyerek Maliyet ‹yilefltirmeleri sürdürmeyi hedefliyor. Entegre Yönetim Sistemi (IMS) Çal›flmalar› Betonsa‘da ISO 9001-2000 Kalite Yönetim Sistemi ve OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi çalışmalarının başarıyla tamamlanmasının ardından, Aralık 2002 tarihinde ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi çalışmaları başlatıldı. ISO 9001 ile müşteri ihtiyaçlarının karşılanması, proses kontrolü ve kalitenin sürekli geliştirilmesi amaçlanıyor. OHSAS 18001 ile de iş sağlığını tehdit eden risklerin ve bu risklerle ilgili yapılacak kontrol ve alınacak önlemlerin yasal mevzuatlar kapsamında belirlenerek sistematik halde takip edilmesi amaçlanıyor. ISO 14001 ile amaçlanan ise, müşteri ihtiyaçlarının yanı sıra organizasyonun içindeki beklentilerin yasal düzenlemeler doğrultusunda, çevre gereksinimlerini de içerecek şekilde karşılanması. Bu üç yönetim sisteminin birleştiği birçok temel nokta bulunuyor. Betonsa’da 2003 yılı başlarında Çevre Yönetim Sistemi çalışmalarının tamamlanmasıyla Entegre Yönetim Sistemi (IMS) kuruldu. Betonsa, üretimde kaliteye verdiği önemi, kalite yatırımlarına bir yenisini daha ekleyerek sürdürmeyi hedefliyor. Bu doğrultuda QDMS (Kalite Dokümantasyonu Yönetim Sistemi) ile sadece ISO 9001 Kalite dokümantasyonu değil, İş Sağlığı ve Güvenliği ile Çevre Yönetim Sistemleri dokümantasyonunun da bilgisayar ortamında takip edilebildiği bir program yazılımı satın alınarak 2002 yılı sonunda kullanılmaya başlandı. 18 ISO 9001 çalışmaları kapsamında prosedürel hale getirilen ve yaklaşık 1 yıldır çalışma sisteminin iyileştirilmesi ve iş süreçlerinde sürekli gelişim sağlanması için başlatılan “Maliyet Mücadelesi” faaliyetleri sürüyor. Tüm çalışanların şirketin stratejik yönetimine katkısı, rekabet gücünü artıracak faaliyetlerde bulunması için bir teşvik yöntemi olarak geliştirilen sistem sayesinde, 2002 yılı sonunda 40,000 USD maliyet indirimi elde edildi. Rekabetin yoğun yaşandığı hazır beton sektöründe iyileştirme adına yapılan, şirketin rekabet gücünü artırıcı bu faaliyetler oldukça önemli. Bu faaliyetler çerçevesinde personelin çalışması daha verimli hale getirildi. Personelin çevre düzenlemelerinden tesis montajına kadar, birçok hizmette bulunması gurur verici. Ayrıca, tüm bölgelerde dış müşteri memnuniyetini ölçmek ve olası sıkıntıları tespit ederek sorunları memnuniyete çevirmek amacıyla anketler yapıldı. Anket sonuçları bölgesel bazda değerlendirilerek, eksikler saptandı ve eylem planları düzenlendi. Araflt›rma ve Gelifltirme Faaliyetleri Betonsa Teknoloji Merkezinde çimento, agrega, beton ve ilgili kimyasalların teknolojik gelişimi sürekli olarak izleniyor, gelişmelere ve pazar taleplerine uygun olarak laboratuvar ve saha koşullarında yeni ürünler konusunda çalışmalar yapılıyor. Sektörün ihtiyaçları ve sıkıntıları göz önünde bulundurularak maliyet optimizasyonları yapılıyor, kaliteden ödün vermeden Ar-Ge laboratuvarında en ekonomik ürünlerin ortaya çıkarılması için çalışmalar sürüyor. Tedarik edilen malzemeler yine aynı işlemden geçiriliyor. Kullanım kararını sağlayacak standartlara sahip olup olmadıklarına dair analizler, bu laboratuvarlarda yapılıyor. Bölge satış departmanları ve bölge kalite organizasyonlarına bu birimlerden teknik destek veriliyor ve müşteri memnuniyeti için ilgili departmanlar koordinasyon içinde çalışıyor. Laboratuvarda Ar-Ge ve optimizasyon çalışmaları sürerken, üniversitelerle de işbirliği yapılarak, bu çalışmalardan bazıları makale veya bildiri haline getiriliyor. Bu bildiriler ulusal/uluslararası teknik kongre, seminer, sempozyum gibi platformlarda paylaşılıyor. Aynı zamanda fuar organizasyonlarında aktif rol almak, kurum imajını artırıcı projeler geliştirmek Betonsa’nın sektörle olan iletişimini pekiştiriyor. Teknoloji Merkezi, Türkiye ve dünya sektöründe yer alan diğer firmaları ve ürünlerini yakından takip ediyor. Teknoloji Merkezi’nin altyapısını çimento kalite organizasyonu ve HeidelbergCement (HTC) işbirliği oluşturuyor. Yine Teknoloji Merkezi eğitim salonundaki gelişmiş donanım ve imkânlar kullanılarak gerek çalışanlara, gerek müşterilere yönelik eğitim ve seminerler organize ediliyor. Teknoloji merkezine davet edilen üniversite öğrencilerine beton teknolojisi hakkında bilgiler veriliyor, laboratuvar ortamında uygulamalı olarak gösteriliyor. Müşteriler için düzenlenen bölgesel seminerlere İstanbul Teknik Üniversitesi öğretim görevlileri davet edilerek, kendilerinin engin bilimsel bilgilerinden destek ve fayda sağlanıyor. Teknoloji Merkezinde üniversite öğrencilerine sağlanan staj imkânı sayesinde öğrenciler teorik eğitimlerini pratiğe dökebiliyorlar. Yine Teknoloji Merkezinde yer alan kütüphanede, her çalışanın faydalanabildiği kitap ve yayınlar da yer alıyor. ÜRÜN ÇEfi‹TLER‹ Betonsa Hazır Beton tesislerinde TS 11222 ve Pr. EN 206’ya uygun olarak normal ve yüksek dayanımlı betonlar üretiliyor. Betonsa Hazır Beton tesislerinde aşağıda belirtilen kıvamlarda ve D1D3 agrega dane büyüklük sınıflarında özel müşteri istekleri de karşılanıyor. Ayrıca GB 150, GB 200, GB 250 ve özel şap betonları ile çelik ve polipropilen lif katkılı betonlar da üretiliyor. Tesislerde üretilen ürünler için TSE belgeleri mevcut. Ayrıca TSE Standartlarına uygun laboratuvarlarda, hammadde ve ürünlerle ilgili, standartlarda belirtilen tüm deney ve kontroller yapılabiliyor. Betonsa Hazır Beton tesislerinde Türkiye Hazır Beton Birliği (T.H.B.B.) tarafından verilen Kalite Güvence Sistem belgeleri (KGS) de bulunuyor. Tesisler, THBB VE TSE tarafından periyodik olarak denetleniyor. Haz›r Beton Ürün Yelpazesi ¥ S lfat Etkisine Dayan kl Beton ¥ Hafif Beton ¥ Su Ge irimsiz Beton ¥ elik Lifli Betonlar (DRABETON) ¥ Polipropilen Lifli Betonlar ¥ Zemin aplar ¥ Renkli Beton ¥ Grobetonlar ¥ Dolgu Betonlar ¥ Is ve ses yal t m betonlar ¥ Kendili inden Yerle en Beton (V SKOBETON) ¥ Dekoratif Bask l Beton (DEKOBETON) ¥ Sualt Betonu ¥ Silindirle S k t r lm Beton ¥ Reaktif Pudra Betonu ¥ Haz r Ya S va Yeni Ürünler 2002 yılında yeni ürün çalışmalarına hız verildi ve müşteri ihtiyaçlarına uygun betonların yanı sıra özel amaçlı kullanılmak üzere 2 yeni ürün Beton S›n›f› C 14 C 16 C 18 C 20 C 25 C 30 C 35 C 40 C 45 C 50 C 55 C 60 C 70 C 80 C 90 C 100 Silindir Bas›nç Dayan›m› N/ mm2 (28 gün) 14 16 18 20 25 30 35 40 45 50 55 60 70 80 90 100 Küp Bas›nç Dayan›m› N/mm2 (28 gün) 16 20 22.5 25 30 37 45 50 55 60 67 75 85 95 1050 1150 K›vam S›n›flar› T‹P K1 K2 K3 K4 K5 KIVAM Kuru Plastik Akıcı Çok akıcı ÇÖKME (mm) 0-50 50-100 100-160 160-220 220† piyasaya sunuldu. Haz›r Yafl S›va 2002 yılı içinde çalışmaları tamamlandı ve aynı yıl piyasaya sunuldu. Hazır Yaş Sıva, beton santrallerinde üretiliyor, transmikserler ile müşterinin şantiyesine sevk edilip uygun saklama koşulları altında 48 saate kadar kıvamını kaybetmeksizin kullanılabiliyor. Şantiyelerdeki geleneksel sıva uygulamalarına ekonomik, çevreci ve çağdaş bir alternatif olan Betonsa Hazır Yaş Sıva‘nın, hazır betonun pazarda elle dökülen betonun yerini almasına benzer bir süreçten geçmesi bekleniyor. Betonsa portföyünde bulunan tüm hazır beton müşterilerinin, aynı zamanda potansiyel hazır sıva müşterisi olması, ayrıca pazarın henüz gelişme sürecinde bulunması, Betonsa Hazır Sıva’nın önünün açık olduğunu gösteriyor. Dekobeton Dekobeton, dış mekânlar için tasarlanmış dekoratif bir zemin kaplama sistemi. Özelliği, tek tek döşenmiş taş görüntüsü veren desen baskı beton teknolojisi. Kolay bir uygulama, üstelik estetik. Özellikle Amerika’da uzun yıllardan beri kullanılan ve her yıl pazar payını %25 artıran baskı beton sektörü, Türkiye’de gelişmeye çok açık. Çeşitli renk ve desenlerde uygulanabilen, granit, kayrak gibi doğal taşların görünümünü verebilen DEKOBETON çökmüyor, kaymıyor, leke tutmuyor ve rengi solmuyor. Antik etki kimyasalının yüzeye uygulanmasıyla, zemine eski ve kullanılmış bir görüntü veriyor. Bu bakımdan DEKOBETON, “gelenek ve kültüre saygılı yeni teknoloji” olma özelliği taşıyor. Bahçe düzenlemeleri, parklar, havuz kenarları, kent rekreasyon alanları, 19 YATIRIMLAR Betonsa, müflteri memnuniyetini sürekli k›lmak için tüm tesislerde gerekli olan teknolojik yat›r›mlar› hayata geçirmeye bafllad›. Aliağa Hazır Beton Tesisi, Ekim ayında devreye alınarak müşterilerin hizmetine sunuldu. Kadıköy santralinin projenin tamamlanmasından sonra kapanması ile atıl kalan tesis, Aliağa bölgesindeki yüksek hazır beton potansiyeli değerlendirilerek bu bölgede faaliyete başladı. 2002 yılı hazır beton satışlarında yaşanan artışlarla mikser parkının yetersiz kalması, eskimiş mikserlerden yeterli verim alınamaması sonucu 20 mikser alındı ve Betonsa transmikser parkı 42’den 62’ye çıkarıldı. Network ağı olmayan tesislere data hattı çekilerek, sisteme dahil edilmeleri için gerekli yatırımlara başlandı. Tesislerdeki üretim otomasyon sistemi, daha hassas tartım yapabilen ve SAP ile entegre çalışarak bilgi transferini otomatik yapabilen yeni otomasyon sistemi ile değiştirilmeye başlandı. 8 tesiste bu çalışmalar tamamlanarak yeni sisteme geçildi. Geri kalan tesislerin 2003 yılında değiştirilerek tamamen standart bir üretim bilgisayarından müşteriye hizmet verilmesi sağlanacak. 20 Tesislerde, birer haftalık aralıklarla yeni sistem devreye alındı. Sistemi destekleyecek mekanik aksam yenilenerek tesislerin bakım revizyonları gerçekleşti. Tüm tesislerdeki üretim bilgisayarları ve yazıcılar da üretim sistemiyle birlikte yenilenmeye başlandı. Esenyurt, Samandıra tesislerine stokhol yapıldı. Ayrıca Samandıra bunker üstleri kapatıldı. Büyükçekmece bakım atölyesine ek bina yapılarak çalışma kapasitesi artırıldı, böylece Trakya ve İstanbul Avrupa bölgelerine daha kapsamlı hizmet edecek hale getirildi. Ayrıca ağır bakım işleri de bu atölyeye yönlendirildi. ÇEVRE ETK‹NL‹KLER‹ Betonsa tesislerinde yeflil sahalar›n art›r›lmas›; çevreye sayg›l›, yeflil ile iç içe bir yap›n›n oluflturulmas› için her tür çal›flma gerçeklefltirdi. Hazır beton sürecindeki tüm atıklar belirlenerek bu atıkların tesislerde uygun koşullarda depolanması için “atık hurda sahası“ inşaası gerçekleştirildi, atıklar ile ilgili bertaraf yöntemleri tek tek araştırılarak bölgesel çözümler belirlendi. Mevcut ve gelecek çalışmaları içeren Çevre Yönetim Programı’nın kademeleri oluşturuldu, çevre kirliliğinin önlenmesi ve atıkların azaltılması konularında yapılacak faaliyetlerin tarihleri belirlendi. Yönetim Politikası doğrultusunda, çevre unsurları ile ilgili operasyonel kontrol, ölçme ve izleme prosedürleri talimatlar ile desteklendi ve Çevre Yönetim Sistemi dokümantasyonu mevcut dokümantasyon yapısına uygun olarak hazırlandı. Betonsa hazır beton tesislerinde, çevreye uyumlu ve zarar vermeyen bir sistemle üretim yapmak için gereken tüm filtreleme ve geri dönüşüm üniteleri bulunuyor. Bu ekipmanlar, prosesin bir parçası olarak çalışıyor. Ayrıca tüm tesislerde yeşil sahaların artırılması, çevreye saygılı, yeşil ile iç içe bir yapının oluşturulması için gereken tüm çalışmalar hızla sürüyor. Çevre için yapılan ve yapılması gereken tüm faaliyetleri sistematize etmek ve prosedürel hale getirerek devamlılığını sağlamak adına “ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi” belgelendirme çalışmaları başlatıldı. Yapılan tüm çalışmalar sonrasında, Betonsa 2003 yılı Ocak ayında ISO 14001 Belgelendirme Denetiminden sonra Çevre Yönetim Sistemi Belgesi almaya hak kazandı. Bu kapsamda müşteri ihtiyaçlarının yanı sıra, organizasyondaki beklentilerin yasal düzenlemeler doğrultusunda çevre gereksinimlerini de içerecek şekilde karşılanması amaçlandı. Çevre Yönetim Sistemi çalışmaları çerçevesinde tüm hazır beton faaliyetleri ile ilgili çevre unsurları, oluşma sıklığı ve zarar büyüklüğü kriterlerine göre tek tek değerlendirildi ve risk büyüklükleri belirlendi. Risk büyüklükleri bakımıdan “önemli“ olarak değerlendirilen tesislerde, yasal mevzuat kapsamında yapılması gereken düzenlemelere başlandı. 21 ‹NSAN KAYNAKLARI ÜST YÖNET‹M Okan Erdem Genel Müdür Tayfun Önefl Hakan Gürdal Genel Müdür Yard›mc›s› Genel Müdür Yard›mc›s› Çimento Sat›fl ve Pazarlama Haz›r Beton ‹lkfer Akman Fabrika Müdürü Büyükçekmece Türkiye’nin içinde bulundu¤u ekonomik ve siyasal konjonktüre ra¤men tüm birimlerde e¤itim ve gelifltirme faaliyetleri titizlikle sürdürüldü. Philippe Kaplan Genel Müdür Yard›mc›s› Finans Hayrettin fiener Fabrika Müdürü Çanakkale Wilhelm Lotz Genel Müdür Yard›mc›s› ‹flletmeler Özer Erman Genel Müdür Yard›mc›s› ‹nsan Kaynaklar› Atilla Pekmen Genel Müdür Yard›mc›s› Sat›nalma Mehmet Hac›kamilo¤lu* Mehmet Hürbafl Mali Koordinatör Strateji ve ‹fl Gelifltirme Müdürü/ Agrega Müdürü Akçansa’nın rekabet avantajını sürdürebilmesi ve hedeflerini gerçekleştirebilmesinin, insan kaynağının kalitesine bağlı olduğu inancıyla, 2002 yılında Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik ve siyasal konjonktüre rağmen, özellikle son yıllarda Bütünsel Kalite Yönetim Sistemleri konusunda yapılmakta olan çalışmalarla birlikte eğitim ve geliştirme faaliyetleri de kesintisiz sürdürüldü. Akçansa’nın 31.12.2002 tarihi itibariyle personel sayısı, 436 kapsam dışı, 435 kapsam içi olmak üzere toplam 871 kişi. Kapsam içi personel için, Türkiye Çimse-İş İşçi Sendikası ile üyesi bulunulan Çimento Müstahsilleri İşveren Sendikası arasında 01.04.2002 tarihinde yapılmış olan Grup Toplu İş Sözleşmesi, 1 Ocak 2002’de yürürlüğe girdi, 31 Aralık 2003 tarihinde de sona erecek. * 3 fiubat 2003 tarihinde Çimsa A.fi.’de Mali ve ‹dari ‹fller Genel Müdür Yard›mc›l›¤› görevine atand›. Çalışanların bağlılık ve motivasyon düzeylerinin ölçümünün yanı sıra organizasyon olarak geliştirilmesi gereken alanları ve önceliklerini tanımlayabilmek amacıyla, 2002 yılının Mayıs-Haziran aylarında “Çalışma Hayatı Değerlendirme Araştırması” tekrar gerçekleştirildi. 1999 yılında yapılmış olan araştırmaya göre daha olumlu değerlendirmeleri içeren bu araştırmanın sonuçları, bu yıl Ekim ayında ikincisi düzenlenen “Yönetim Toplantısı”nda tüm yönetim kadrosu ile paylaşıldı. Söz konusu toplantıda yöneticilerden alınan geri bildirimler ışığında oluşturulan 2002 Organizasyon Geliştirme Planı, İcra Komitesi’nce de onaylanarak yürürlüğe kondu. 23 Aralık ayı içerisinde Çanakkale ve İstanbul’da düzenlenen İletişim Toplantıları’nda 2000 yılı Organizasyon Geliştirme Planlarında kaydedilen aşama ve tamamlanan faaliyetler, 2002 yılında gerçekleştirilen “Çalışma Hayatı Değerlendirme Araştırması”nın temel bulguları ve yeni Organizasyon Geliştirme Planları, tüm çalışanlarla paylaşıldı. Bütünsel İnsan Kaynakları Yönetimi’nin önemli bir halkasını oluşturan “Performans Yönetim Sistemi”nde değişiklikler yapıldı. Yeni Performans Yönetim Sistemi’yle “Hedeflerle Yönetim” anlayışının şirket genelinde benimsenmesi ve her çalışanın şirket hedefleri doğrultusunda oluşturacağı bireysel hedefler ve bağlantılı yetkinlikler çerçevesinde şirketin başarısına katkıda bulunması amaçlandı. Aralık ayından başlayarak, tüm kapsam dışı çalışanlara, Performans Yönetim Sistemi ve süreçlerini tanıtmak, sistem kapsamındaki uygulamaların başarılı bir şekilde hayata geçirilmesi için gerekli bazı temel becerileri kazandırmak amacıyla, İnsan Kaynakları Fonksiyonu tarafından yürütülen “Performans Yönetim Sistemi Çalışma Toplantıları” gerçekleştirildi. Çimento ve Hazır Beton satış ekibinin ihtiyaçları doğrultusunda tasarlanan ve başarıyla yürütülen “Satış Becerileri” ve Hazır Beton sevkiyat ekibinin Mayıs ayında katıldığı “Telefonda Etkin İletişim ve Müşteri İlişkileri” eğitimleri, 2002 yılında gerçekleştirilen önemli gelişim faaliyetleri arasında yer alıyor. HeidelbergCement tarafından 2002 yılında başlatılan ve 2003 yılında tamamı uygulanacak olan EVA (Economic Value Added - Ekonomik Katma Değer) Yönetim Sistemi’nin çalışanlara tanıtılması için 24 düzenlenen eğitimler, Finans Yöneticileri tarafından gerçekleştirildi. Aynı eğitimlerin devamında katılımcılara Bilanço, Gelir Tablosu, Nakit Akım Tablosu, İşletme Sermayesi ve Enflasyon Muhasebesi gibi mali tablolar ve bazı temel finansal kavramları içeren bilgiler de aktarıldı. İlk kez 2001 yılında uygulamaya konulan ve “Organizasyon ve İnsan Kaynağı Başarı Planı” olarak adlandırılan kariyer planı çalışması, 2002 yılı Mayıs ayında tekrarlandı. Akçansa ve iştiraklerindeki boş pozisyonlarla ilgili çalışanların bilgilendirilmesi, kariyer fırsatının yaratılması ve böylece insan kaynakları potansiyelinin daha etkin değerlendirilmesini amaçlayan “Şirket İçi İş Duyurusu Süreci”, 2002 yılında etkin olarak gerçekleştirildi. Çalışanları iş yorgunluğu ve stresinden uzaklaştırmak, aileleri ve çalışma arkadaşları ile birlikte güzel bir gün geçirmelerini sağlamak amacıyla yaz ayları boyunca farklı lokasyonlarda piknikler düzenlendi. MAL‹ BÖLÜM MAL‹ TABLOLAR - AYRINTILI B‹LANÇO Ba¤›ms›z Denetim’den Geçmifl AYRINTILI B‹LANÇO (Milyon TL) 31.12.2002 I. DÖNEN VARLIKLAR A. Haz›r De¤erler 1. Kasa 2. Bankalar 3. Di er Haz r De erler 31.12.2001 101,080,001 3,615,072 5,061 13,339,399 657,770 3,153 3,381,741 230,178 B. Menkul K›ymetler 6,471,707 296,462 3. Kamu Kesimi Tahvil, Senet ve Bonolar 6,471,707 C. K›sa Vadeli Ticari Alacaklar 1. 2. 3. 4. 5. 6. 296,462 34,253,006 Al c lar 19,584,238 Alacak Senetleri 16,813,372 Verilen Depozito ve Teminatlar 2,724 Di er K sa Vadeli Ticari Alacaklar232,524 Alacak Reeskontu (-) -703,545 pheli Alacaklar Kar l (-)-1,676,307 D. Di¤er K›sa Vadeli Alacaklar 13,948,730 E. Stoklar lk Madde ve Malzeme Yar Mamuller Ara Mamuller Mamuller Verilen Sipari Avanslar 11,555,675 5,433 11,119,881 430,361 26,618,836 17,747,665 966,705 4,879,801 2,899,645 125,020 F. Di¤er Dönen Varl›klar 5,785,492 5,958,789 142,426,301 A. Uzun Vadeli Ticari Alacaklar 3. Verilen Depozito ve Teminatlar 30,602,483 22,183,229 710,505 5,659,862 1,812,023 236,864 II. DURAN VARLIKLAR 977 977 977 118,947 409,731 118,947 C. Finansal Duran Varl›klar 409,731 20,800,359 3. tirakler 19,959,165 6. Ba l Ortakl klar 774,237 9. Di er Finansal Duran Varl klar 66,957 D. Maddi Duran Varl›klar E. Maddi Olmayan Duran Varl›klar 15,369,787 11,719,517 3,585,152 65,118 120,788,345 1. Arazi ve Arsalar 6,664,897 2. Yer st ve Yeralt D zenleri31,022,436 3. Binalar 66,071,043 4. Makine, Tesis ve Cihazlar 181,991,744 5. Ta t Ara ve Gere leri 17,185,813 6. D eme ve Demirba lar 6,560,732 7. Di er Maddi Duran Varl klar 11,112,175 8. Birikmi Amortismanlar (-)-201,906,495 9. Yap lmakta Olan Yat r mlar 2,023,276 10. Verilen Sipari Avanslar 62,724 81,742,345 1,203,664 20,917,549 41,271,018 119,281,523 12,977,313 4,564,354 6,810,686 -126,480,280 687,960 508,558 712,184 92,787 2. Haklar 214,600 4. Di er Maddi Olmayan Duran Varl klar497,584 F. Di¤er Duran Varl›klar AKT‹F (VARLIKLAR) TOPLAMI 26 97,907,696 977 B. Di¤er Uzun Vadeli Alacaklar 4. Uzun Vadeli Di er Alacaklar 20,180,636 12,087,365 10,289,215 692 110,500 -500,783 -1,806,353 2. tiraklerden Alacaklar 5,990 3. Ba l Ortakl klardan Alacaklar12,257,784 4. K sa Vadeli Di er Alacaklar 1,684,956 1. 2. 3. 4. 8. 72,209,117 14,002,230 48,175 44,612 5,489 292,069 243,506,302 170,116,813 Ba¤›ms›z Denetim’den Geçmifl AYRINTILI B‹LANÇO (Milyon TL) 31.12.2002 I. KISA VADEL‹ BORÇLAR A. Finansal Borçlar 1. Banka Kredileri 12,476,183 13,275,307 13,275,307 13,577,453 Sat c lar 13,261,678 Bor Senetleri 45,144 Al nan Depozito ve Teminatlar 182,706 Di er Ticari Bor lar 103,206 Bor Reeskontu (-) -15,281 12,344,639 11,819,675 0 161,563 363,401 0 C. Di¤er K›sa Vadeli Borçlar 2,759,568 1. Ortaklara Bor lar 74,327 3. Ba l Ortakl klara Bor lar 3,535 4. denecek Giderler 248,641 5. denecek Vergi, Har ve Di er Kesintiler 1,526,388 7. K sa Vadeli Di er Bor lar 906,677 D. Al›nan Siparifl Avanslar› E. Borç ve Gider Karfl›l›klar› 1. Vergi Kar 2. Di er Bor 34,299,698 12,476,183 B. Ticari Borçlar 1. 2. 3. 4. 5. 31.12.2001 37,937,696 l klar ve Gider Kar 3,153,262 65,729 1,313 212,716 1,148,622 1,724,882 751,163 47,428 8,373,329 5,479,062 6,408,944 l klar 1,964,385 3,413,380 2,065,682 II. UZUN VADEL‹ BORÇLAR 11,030,334 8,675,431 A. Finansal Borçlar 0 0 B. Ticari Borçlar 0 0 C. Di¤er Uzun Vadeli Borçlar 0 0 D. Al›nan Siparifl Avanslar› E. Borç ve Gider Karfl›l›klar› 1. K dem Tazminat Kar l klar 0 0 11,030,334 8,675,431 11,030,334 8,675,431 III. ÖZ SERMAYE 194,538,272 A. Sermaye 127,141,684 95,128,978 38,051,573 B. Sermaye Taahhütleri (-) 0 0 C. Emisyon Primi 0 0 D. Yeniden De¤erleme De¤er Art›fl› 74,439,973 1. Duran Varl klardaki De er Art 68,458,197 2. tiraklerdeki De er Art 5,981,776 E. Yedekler 1. 2. 3. 4. 5. Yasal Yedekler Stat Yedekleri zel Yedekler Ola an st Yedekler Maliyet Art Fonu F. Net Dönem Kâr› G. Dönem Zarar› (-) H. Geçmifl Y›llar Zararlar› (Agregasa) 76,138,132 70,723,201 5,414,931 10,389,509 4,416,226 35 620,882 4,507,426 844,940 6,711,360 4,026,875 35 930,438 1,303,794 450,218 17,379,493 6,240,619 0 0 -2,799,681 0 1. 2002 Y l Zarar (Birle me Nedeniyle)-1,410,748 2. 1998 - 2001 Y llar Zarar (Birle me Neden.)1,388,933 PAS‹F (KAYNAKLAR) TOPLAMI 243,506,302 170,116,813 27 B‹LANÇO D‹PNOTLARI (Aksi belirtilmedikçe milyon TL olarak gösterilmifltir). 1. ‹fiLETMEN‹N F‹‹L‹ FAAL‹YET KONUSU Ak ansa imento Sanayi ve Ticaret Anonim irketi ( irket) beton retimi ve sat n ger ekle tirmektedir. klinker, imento ve haz r irket in, 25 Haziran 2002 tarihi itibariyle Agregasa Agrega Sanayi ve Ticaret Anonim irketi’ni (Agregasa) T rk Ticaret Kanunu’nun 451. ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 37. ve 39. maddeleri uyar nca tasfiyesiz infisah yoluyla vergisiz olarak b t n aktif ve pasifiyle birlikte k l halinde devralmas sonucu, Agregasa’n n faaliyet konusu olan beton, asfalt ve yol in aatlar i in uygun k rmata , y kanm ve y kanmam k rma kum, stabilize ve temel alt dolgu malzemelerinin retimi ve sat da irket in faaliyetlerine devrolmu tur. Bu retimi olu turan k rma i lemi ta eron firmalar vas tas yla yap lmaktad r. 2. SERMAYEN‹N %10 VE DAHA FAZLASINA SAH‹P ORTAKLARIN: 2002 Ad› Pay Oran›% Tutar› Hac mer Sabanc Holding A. . 32.24 30,669,504 Aksigorta A. . 7.48 7,111,930 CBR International Holdings B.V. 39.72 37,781,434 Di er 20.56 19,566,110 100.00 95,128,978 2001 Pay Oran›% 32.24 7.48 39.72 20.56 Tutar› 12,267,802 2,844,772 15,112,574 7,826,425 100.00 38,051,573 3. SERMAYEY‹ TEMS‹L EDEN H‹SSE SENETLER‹NE TANINAN ‹MT‹YAZLAR (H‹SSE SENETLER‹ TERT‹PLER‹ VE ‹MT‹YAZ TÜRLER‹ ‹T‹BAR‹YLE AYRI AYRI): Yoktur (31 Aral k 2001 - Yoktur). 4. KAYITLI SERMAYEL‹ ORTAKLIKLARDA KAYITLI SERMAYE TUTARI: Kay tl sermaye tavan 100,000,000 milyon TL d r (2001 - 100,000,000 milyon TL). 5. DÖNEM ‹Ç‹NDE YAPILAN SERMAYE ARTIRIMLARI VE KAYNAKLARI: irket 5 Mart 2002 tarihli ve 451 numaral Y netim Kurulu Karar uyar nca, Agregasa’y devralmak suretiyle birle me karar alm t r. Bu devir i lemi Sermaye Piyasas Kurulu’nun 10 May s 2002 tarihli ve 22/623 say l karar ile uygun g r lm ve irket in 4 Haziran 2002 tarihli Ola an st Genel Kurul Toplant s ile devir s zle mesi sermayedarlar taraf ndan onaylanm t r. lgili karar ve devir s zle mesi 6 Haziran 2002 tarihinde stanbul Ticaret Sicil Memurlu u taraf ndan tescil edilmi ve s z konusu irketlerin birle mesi 25 Haziran 2002 tarihi itibariyle ger ekle mi tir. Bu devir i lemi sonucunda irket 18- TL nominal de erli 5. tertip hisse senetleri ihra etmi ve devral nan irket ortaklar na irket hissesi devir bedeli olarak verilmi tir. irket, 20 Kas m 2002 ve 468 numaral Y netim Kurulu Karar uyar nca, Sermaye Piyasas Kurulu na ba vurmu ve Kurul un 23 Aral k 2002 tarihli 3023 say l sermaye art r m ile ilgili gerekli iznini alm t r. S z konusu sermaye art r m , 25 Aral k 2002 tarihinde stanbul Ticaret Sicil Memurlu u taraf ndan tescil edilmi ve 38,051,591TL olan sermaye 57,077,387-TL art r larak 95,128,978-TL na kart lm t r. Bu sermaye art r m sonucu irket, 6. tertip 6. YIL ‹Ç‹NDE ‹HRAÇ ihra ED‹LENetmi H‹SSE SENED‹ DIfiINDAK‹ MENKUL KIYMETLER: hisse senetleri ve ihra Yoktur (2001 Yoktur). edilen hisse senetlerini 7 Ocak 2003 tarihinden itibaren hissedarlara da t m na ba lam t r. 7. YIL ‹TFA ED‹LEN TEMS‹L MENKUL KIYMETLER: S z‹Ç‹NDE konusu art r maBORÇLANMAYI ili kin bilgi a a EDEN daki gibidir: Yoktur (2001 - Yoktur). Art›r›m Tarihi Art›r›m Tutar› Nakit Yedekler 8. CAR‹ DÖNEMDE DURAN VARLIK HAREKETLER‹: 25.12.2002ile birle me 57,077,387 — lar hari olmak —zere) (Agregasa sonucu meydana gelen art 2002 a) Sat n al nan, imal veya in a edilen maddi ve maddi olmayan duran varl klar n maliyeti(*) : 16,422,055 b) Sat lan veya hurdaya ayr lan maddi ve maddi olmayan duran varl k maliyeti : 1,513,992 c) Cari d nemde ortaya kan yeniden de erleme art lar : 28,743,824 - Varl k maliyetlerinde (+) : 94,039,667 - Birikmi amortismanlarda (-) : 47,638,731 YDDAF 57,077,387 2001 14,095,893 494,937 46,400,936 54,525,787 25,781,963 (*) irket in 25 Haziran 2002 tarihi itibariyle, Agregasa ile birle mesi sonucu olu an sermaye ve i tirak tutarlar aras ndaki 471,672 TL tutar ndaki fark dahil edilmi tir. irket, 25 Haziran 2002 tarihi itibariyle, 5 numaral bilan o dipnotunda belirtildi i zere, Agregasa ile birle mesi neticesinde, bu irketin duran varl klar n da devralm t r. Bu suretle birle me tarihi itibariyle, irket’in maddi duran varl klar na Agregasa’n n maliyet bedeli 5,679,935 TL ve birikmi amortisman tutar 3,537,227 TL olan maddi duran varl klar da dahil olmu tur. Agregasa’dan devral nan varl klar n maliyetlerinde ve birikmi amortismanlar nda, 2002 i inde ve birle me tarihine kadarki d nemde ortaya kan yeniden de erleme art s ras yla 957,571 TL ve 574,370 TL’d r. y l S z konusu de erleme art lar ile birlikte Agregasa n n nceki y llardan ta nan 979,804 TL tutar ndaki net yeniden de erleme de er art (YDDA) birle me tarihi itibariyle irket in YDDA lar na dahil edilmi tir. 28 d) Yap lmakta olan yat r mlar n niteli i, toplam tutar , ba lang tamamlanma derecesi: ve biti tarihi ile 2002 Yat›r›m›n Niteli¤i Çanakkale Fabrika dame Yat r mlar Toplam Tutar› (TL) Bafllang›ç Tarihi Tahmini Bitifl Tarihi Gerçekleflen Tutar (TL) Tamamlanma Derecesi (%) 132,936 2002 2003 123,946 93 132,936 123,946 Büyükçekmece Fabrika Modernizas. ve Kalite D zeltme879,323 2002 dame Yat r mlar 1,364,5802002 2,243,903 Haz›r Beton dame Yat r mlar 459,700 2002 2003 2003 747,130 929,830 1,676,960 85 68 2003 222,370 48 459,700 222,370 2001 Toplam Tutar› (TL) Yat›r›m›n Niteli¤i Çanakkale Fabrika dame yat r mlar Bafllang›ç Tarihi Tahmini Bitifl Tarihi 2001 2001 6,759 Gerçekleflen Tutar (TL) 6,759 6,759 Büyükçekmece Fabrika dame yat r mlar 675,201 2001 2001 675,201 675,201 99 2001 2001 6,000 99 6,000 6,000 6,000 31 Aral k 2002 tarihi itibariyle a bilgiler a a daki gibidir: k durumda bulunan yat r m te vik belgelerine ili kin Teflvik Belge Numaras› Yat›r›m›n Niteli¤i Bafllang›ç Tarihi Bitifl Tarihi K m r Dozajlama Sistemi 3931 4.4.2002 30.6.2003 Online Analiz r Projesi 3945 26.3.2002 31.12.2003 K m r De irmeni Modernizasyonu4076 30.12.2002 30.11.2003 (*) 99 6,759 675,201 Haz›r Beton dame yat r mlar Tamamlanma Derecesi (%) irket, yat r m te vik belgesinin revize edilmesi i in ba vuru yapmay Belge Yat›r›m Tutar› (Milyar TL) 2,957(*) Gerçekleflen Yat›r›m 1,595 237 466 - 3,876 planlamaktad r. 9. CAR‹ VE GELECEK DÖNEMLERDE YARARLANILACAK YATIRIM ‹ND‹R‹M‹N‹N TOPLAM TUTARI: 2002 2001 Cari d nemde yararlan lan tutar 6,111,325 TL 6,250,000 TL Gelecek d nemde yararlan lacak tutar Cari d nem vergi hesab nda yararlan lan yat r m indirimi tutar n n 3,116,540 TL lik k sm Agregasa dan devrolan yat r m indirimidir. 10. fi‹RKET’‹N ORTAKLAR, ‹fiT‹RAKLER VE BA⁄LI ORTAKLIKLARLA BORÇ VE ALACAK ‹L‹fiK‹S‹: 2002 Alacaklar (TL) Ticari Ticari Olmayan 2001 Borçlar (TL) Ticari Ticari Olmayan Ortaklar - 74,327 Ba l Ortakl klar146,789 12,257,784851,601 3,535 tirakler 13,833 5,9903,299,270 160,622 12,263,774 4,150,871 77,862 Ba l ortakl klardan ticari olmayan alacak bakiyesi ayn ko ullarda ba l ortakl klar na kulland rd Alacaklar (TL) Ticari Ticari Olmayan Borçlar (TL) Ticari Ticari Olmayan 86,877 11,119,881 19,410 166,326 5,433 65,729 1,313 865,957 - 106,287 11,125,314 1,032,283 67,042 irket in e itli bankalardan alarak banka kredilerinden olu maktad r. 29 11. STOKLAR VE D‹⁄ER B‹LANÇO KALEMLER‹NDE UYGULANAN DE⁄ERLEME, ENVANTER VE AMORT‹SMAN AYIRMA YÖNTEMLER‹, BUNLARDA VE D‹⁄ER MUHASEBE POL‹T‹KALARINDA ÖNCEK‹ DÖNEMLERE GÖRE YAPILAN DE⁄‹fi‹KL‹KLER, BU DE⁄‹fi‹KL‹KLER‹N PARASAL ETK‹LER‹ VE ‹fiLETMEN‹N SÜREKL‹L‹⁄‹ ‹LE DÖNEMSELL‹K VARSAYIMLARINI DE⁄‹fiT‹RECEK MUHTEMEL GEL‹fiMELER VE BUNLARIN GEREKÇELER‹: irket, 31 Aral k 2002 ve 2001 tarihlerinde sona eren hesap d nemleri ile ilgili mali tablolar n , Sermaye Piyasas Kurulu’nun (SPK), 29 Ocak 1989 tarihli Resmi Gazete de yay mlanan XI-I tebli i ve bu tebli e de i iklik ve eklemeler yapan ek tebli lerine esas alarak haz rlam t r. li ikteki mali tablolar n haz rlanmas nda esas al nan belli ba l muhasebe prensipleri a a daki gibidir: a) Menkul k›ymetler: Menkul k ymetler T rk Liras ve Amerikan Dolar Hazine Bonolar ndan olu makta olup, elde etme maliyeti art vadelerinde elde edilecek gelirin, s z konusu menkul k ymetlerin iktisab ndan bilan o tarihine kadar ge en s reye isabet eden k sm i in yap lan gelir tahakkuklar ile de erlenmektedir. b) Alacaklar ve Borçlar: Alacaklar ve bor lar, kay tl de erleri ile g sterilmekte, aydan daha uzun vadeli alacak ve bor lar ile alacak senetleri i inde g sterilen portf ydeki ekler, alacak senetleri ve bor senetleri, T.C. Merkez Bankas nca belirlenen % 64 reeskont oran kullan larak reeskonta tabi tutulmaktad r (2001-%70). c) fiüpheli Alacaklar Karfl›l›¤›: pheli alacaklar kar SPK h k mlerine uygun olarak ayr lmaktad r. l y r rl kteki mevzuat ve d) Stoklar: Stoklar n de erlemesinde elde etme maliyeti veya net ger ekle ebilir de erin d k olan esas al nm t r. Stok maliyetlerinin de erlemesinde senelik a rl kl ortalama maliyet y ntemi uygulanmaktad r. e) ‹fltirakler, Ba¤l› Ortakl›klar ve Finansal Duran Varl›klar: tirakler, ba l ortakl klar ve finansal duran varl klar elde etme maliyeti ve al nan bedelsiz hisselerin ilave edilmesi ile ula lan tutar zerinden de erlenmektedir. f) Maddi Duran Varl›klar: Amortismana tabi maddi duran varl klar elde etme maliyeti art yeniden de erleme de er art lar ile g sterilmektedir. Maddi duran varl klar ekonomik m rleri zerinden azalan bakiyeler y ntemine g re %20 oran nda ve do rusal (normal) amortisman y ntemine g re %2 ila %10 aras nda de i en oranlarda amortismana tabi tutulmaktad r. Amortisman, binalar d nda, duran varl klar n yeniden de erlenmi tutarlar zerinden hesaplanmaktad r. B t n maddi duran varl klar i in (binek otomobilleri hari ) amortisman t m y l i in ayr lmakta, binek otomobilleri i in ise k st amortisman usul uygulanmaktad r. irket, 2002 y l i inde yap lmakta olan yat r mlardan aktifle tirilen maddi duran varl klar n retimde kullan lmaya ba lanana kadar olu an 2,431,689 TL (2001- 3,425,812 TL) tutar ndaki amortisman n ili ikteki mali tablolarda al lmayan k s m giderleri ve zararlar hesab nda yans tm t r (bak n z Gelir Tablosu Dipnotu 17c). g) Maddi Olmayan Duran Varl›klar: Maddi olmayan duran varl klar haklar, bilgisayar programlar ve birle me d zenleyici hesaplardan olu makta ve maliyet bedelleri zerinden do rusal (normal) amortisman y ntemi kullan larak 5 y lda itfa edilmektedir. h) Yabanc› Para Varl›k ve Borçlar: D nem i erisinde tamamlanan yabanc paral i lemler ilgili tarihlerdeki kurlarla T rk Liras na evrilerek hesaplara yans t lm t r. Bilan o hesaplar ndan yabanc para ile ifade edilen varl klar bilan o tarihindeki TCMB d viz al kurlar kullan larak T rk Liras na evrilmi tir. Yabanc para ile ifade edilen bor lar ise TCMB d viz sat kurlar kullan larak T rk Liras ’na evrilmi tir. S z konusu yabanc paral i lemlerin T rk Liras na evrilmesi sonucu ortaya kan kur farklar ilgili bilan o ve gelir / gider kalemlerine yans t lm t r. i) K›dem Tazminat›: belirledi i K dem tazminat er evede ayr lmaktad r. kar l klar y r rl kteki mevzuat ve SPK n n j) Vergi Karfl›l›klar›: Kurumlar Vergisi oran %30 olup, %10 oran nda fon pay n n eklenmesi ile etkin Kurumlar Vergisi oran %33 olmaktad r. Kurumlar vergisinden istisna kazan lar zerinden ise (i tirak kazan lar hari ) fon pay dahil %19.8 veya %11 oran nda vergi hesaplanmaktad r. Ayr ca, k r da t m n n nakit olarak yap lmas durumunda, %33 oran nda Kurumlar Vergisi ne tabi olan da t lan temett , irket in halka a k olmas veya olmamas na g re s ras yla %5 veya %15 oranlar nda (ayr ca %10 fon pay uygulanmak zere) gelir vergisi tevkifat na tabi olup, bu tutar sermayedarlar ad na irket taraf ndan denmektedir. Pe in vergi, irketin er ayl k d nemler itibariyle olu an kazan lar n n %25 i oran nda hesaplanarak denmektedir. denen bu tutarlar y ll k kazan zerinden hesaplanan vergiden mahsup edilmektedir. k) Ertelenmifl Vergi Yükümlülü¤ü: Baz gelir kalemlerinin vergiye tabi tutulmas mali tablolarda yans t ld klar d nemlerden sonra s z konusu oldu undan, irket bu t r gelirler zerinden ertelenmi vergi kar l hesaplamaktad r. l) Di¤er Bilanço Kalemleri: yans t lm Di er bilan o kalemleri, esas olarak kay tl de erleriyle t r. 12. B‹LANÇO TAR‹H‹NDEN SONRA ORTAYA ÇIKAN VE AÇIKLAMAYI GEREKT‹REN HUSUSLARA ‹L‹fiK‹N B‹LG‹: 31 Aral k 2002 tarihi itibariyle 1,260 TL (2001 — 978 TL) olan k dem tazminat demelerinin tavan , 1 Ocak 2003 tarihinden ge erli olmak zere 1,324 TL na y kseltilmi tir ve irket in demekle y k ml oldu u k dem tazminat tutar 11,519,652 TL na (2001 — 9,451,739 TL) y kselmi tir. 13. fiARTA BA⁄LI ZARARLAR ‹LE HER TÜRLÜ fiARTA BA⁄LI KAZANÇLARA ‹L‹fiK‹N B‹LG‹: a) Rekabet Kurumu, irket in de i inde bulundu u baz imento irketlerinin Ege B lgesi ndeki faaliyetleri zerinde yapt inceleme sonucunda, s z konusu irketlerin rekabetin korunmas hakk nda kanunu ihlal ettiklerine karar vermi ve 30 irket e 17 Haziran 1999 tarihli yaz s yla 251,632 TL tutar nda ceza tahakkuk ettirmi tir. Bu tutar, 1999 y l nda "Di er Bor ve Gider Kar l klar " hesab nda kay tlara yans t lm ve hen z denmemi tir. irket in, bu karar n haks z oldu u gerek esiyle Dan tay da karar n iptali i in a t dava 15 Ocak 2001 tarihinde irket lehine sonu lanm , Rekabet Kurumu’nun temyiz ba vurusu reddedilmi tir. b) Rekabet Kurumu, bu kez irket in de i inde bulundu u baz imento irketlerinin Marmara B lgesi ndeki faaliyetleri zerinde yapt inceleme sonucunda, s z konusu irketlerin rekabetin korunmas hakk nda kanunu ihlal ettiklerine karar vermi ve Dan tay yolu a k olmak zere irket e 1,068,329 TL para cezas verildi ini s zl olarak a klam t r. Bu ceza ile ilgili olarak 2001 y l nda ayr lan kar l k ili ikteki bilan olarda Di er Bor ve Gider Kar l klar hesab nda yans t lm t r. irket, gerek eli karar n kendisine tebli edilmesini takiben karar n haks z oldu u gerek esiyle Dan tay’a ba vuracak olup, Dan tay’ n verece i karar er evesinde s z ge en tutar n tamam n n veya bir k sm n n denmemesi durumunda 2001 y l mali tablolar na gider olarak yans t lan bu tutar n davan n sonu lanmas n takiben gelir olarak kaydedilmesi s z konusu olabilecektir. c) Dan tay D rd nc Dairesi’nin 3 May s 2000 tarihli karar ile Bakanlar Kurulu’nun yat r m indirimi zerinden %15 tevkifat yap lmas na konu olan 99/13230 say l karar n n ilgili b l m nden "yat r m indirimi dahil" ifadesi iptal edilmi olup, bu durum 1999 y l i inde kullan lan yat r m indirimleri zerinden yap lan stopaj n iadesini g ndeme getirmi tir. irket in, ihtirazi kay tla vermi oldu u Nisan 2000 d nemi muhtasar beyannamesinde s z ge en 1999 y l yat r m indirimi stopaj tutar 1,282,378 TL’d r. irket in ihtirazi kayd takiben Vergi Mahkemesinde a t dava irket aleyhine sonu lanm ancak yap lan temyiz ba vurusu zerine Dan tay 4.Dairesi 4 Temmuz 2001 tarihinde irket lehine karar vermi tir. Bunu takiben, Maliye Bakanl Dan tay Dava Daireleri Genel Kurulu na temyiz i in m racaat edilmi , Kurul 15 Mart 2002 tarihinde temyiz istemini kabul edip, Dan tay 4. Dairesi nin karar n bozmu tur. Bozulan karar sonras nda irket Dan tay Dava Daireleri Genel Kurulu na May s 2002’de karar d zeltme talebinde bulunmu tur. Bu esnada, Dan tay’ n tihat Birle tirme Genel Kurulu’nca 19 Temmuz 2002’de Dan tay 3. ve 4 nc Dairelerinin yat r m indiriminin stopaja tabi olup olmayaca konusundaki farkl i tihatlar n n birle tirilmesi karar al nm , 4.Daire nin g r ne paralel olarak 1999 y l yat r m indirimlerinin stopaja tabi olmayaca na karar verilmi tir. Dan tay tihatlar Birle tirme Kurulu nun 13 Aral k 2002 tarih 24262 say l Resmi Gazete de yay mlanan 2002/3 say l karar gere i s z ge en mebla zerinden %5.5 oran nda stopaj d lerek 1,002,835 TL tutarTOPLAM nda gelir tahakkuku yap lm ve ilgili vergi dairesi 16. AKT‹F DE⁄ERLER‹N S‹GORTA TUTARLARI: nezdinde iade talep m racaat nda bulunulmu tur (bak n z Gelir Tablosu Dipnotu 13). 2002 2001 14. ‹fiLETMEN‹N GAYR‹ SAF‹ ÖNEML‹ ÖLÇÜDE ETK‹DE BULUNAN MUHASEBE Ta t Sigortalar (TL)KÂR ORANLARI ÜZER‹NDE 7,904,579 TL 7,844,266 TL ‹L‹fiK‹N B‹LG‹mesuliyet)1,100,000USD VE BUNLARIN PARASAL ETK‹LER‹: Ta TAHM‹NLER‹NDE t Sigortalar DE⁄‹fi‹KL‹KLERE (YP) (3. ah s mali 1,100,000 Yoktur (2001 Yoktur). USD Sabit K ymet Sigortalar (YP) 629,391,210 USD 638,562,897 USD 15. AKT‹F ÜZER‹NDESigortalar MEVCUT BULUNAN TOPLAM ‹POTEK VE TEM‹NAT TUTARLARI: BFR 3. ah sDE⁄ERLER Mali Mesuliyet Lokal1,000,000 EURO 50,000,000 3. ah s Mali Mesuliyet Sigortalar Global10,000,000EURO 74,500,000 USD 2002 2001 veren Mali Mesuliyet (Ki i Ba na) 250,000 USD 250,000 USD Verilen ‹potekler 21,195 21,195 veren Mali Mesuliyet (Olay Ba na) 750,000 USD 750,000 USD Di er 152,000 TL 282,000 TL 17. ALACAKLAR ‹Ç‹N ALINMIfi OLAN ‹POTEK VE D‹⁄ER TEM‹NATLARIN TOPLAM TUTARI: 2002 2001 Al›nan ‹potekler 5,574,232 4,359,272 Al›nan Teminatlar 14,564,161 10,425,249 20,138,393 14,784,521 18. PAS‹FTE YER ALMAYAN TAAHHÜTLER‹N TOPLAM TUTARI: 2002 - Banka kredileri ihracat taahhütleri - Banka teminat mektupları - Finansal kiralama sözleşmelerinden taahhütler - Finansal kiralama sözleşmelerinden taahhütler - Yatırım teşvik belgelerinde yer alan sermaye artırım taahhütleri: - 24.04.2000 - 3496 belge - 24.11.2000 - 3627 belge - 24.11.2000 - 3628 belge - 29.01.2001 - 3681 belge - 04.04.2002 - 3931 belge - 26.03.2002 - 3945 belge - 30.12.2002 - 4076 belge 2001 8,500,000 2,491,622 USD TL 9,000,000 2,418,904 USD TL 330 USD 16,670 USD 69,144 TL - 2,957,040 1,595,413 466,385 TL TL TL 1,547,530 18,394,000 35,605,000 237,471 - 19. BANKALARDAK‹ MEVDUATIN BLOKE OLANINA ‹L‹fiK‹N TUTARLAR: 31 Aralık 2002 tarihi itibariyle mevduatın bloke olan kısmı yoktur (2001 - Yoktur). TL TL TL TL - 20. B‹LANÇODA MAL‹YET BEDEL‹ ÜZER‹NDEN GÖSTER‹LM‹fi MENKUL KIYMETLER‹N VE F‹NANSAL DURAN VARLIKLARIN BORSA RAY‹ÇLER‹NE GÖRE, BORSA RAY‹ÇLER‹ ÜZER‹NDEN GÖSTER‹LM‹fi MENKUL KIYMETLER‹N VE F‹NANSAL DURAN VARLIKLARIN MAL‹YET BEDELLER‹NE GÖRE DE⁄ERLER‹N‹ GÖSTEREN B‹LG‹: 2002 2001 Menkul K›ymetler Bilan oda kay tl de eri 6,471,707 296,462 Maliyet de eri 6,233,373 295,984 Piyasa rayi de eri 6,534,889 296,462 S z edilen menkul k ymetler 2002 y l nda maliyet bedelinin zerine faiz tahakkuku y r t lerek, 2001 y l nda ise rayi de eri ile yans t lm t r. 2002 Finansal Duran Varl›klar (Borsada ifllem görenler) imsa Sanayi ve Ticaret A. . Aslan imento A. . 36,519 2001 Maliyet De¤eri 6,739,200 1,684,800 3,276 2002 2001 Borsa Rayiç De¤eri 24,874,387 3,276 25,204,608 44,029 Finansal duran varl klar ise maliyet bedeli zerinden g sterilmi tir. Yukar da belirtilmeyen di er finansal duran varl klar borsada i lem g rmediklerinden rayi bedellerinin belirlenmesi m mk n olmam t r. 21. MENKUL KIYMETLER VE BA⁄LI MENKUL KIYMETLER GRUBU ‹Ç‹NDE YER ALIP ‹fiLETMEN‹N ORTAKLARI, ‹fiT‹RAKLER‹ VE BA⁄LI ORTAKLIKLARI TARAFINDAN ÇIKARILMIfi BULUNAN MENKUL KIYMET TUTARLARI VE BUNLARI ÇIKARAN ORTAKLIKLAR: Yoktur (2001 - Yoktur). 22. MAL‹ TABLOLARDAK‹ "D‹⁄ER" ‹BARES‹N‹ TAfiIYAN HESAP KALEMLER‹NDEN, DAH‹L OLDU⁄U GRUBUN TOPLAM TUTARININ %20'S‹N‹ VEYA B‹LANÇO AKT‹F TOPLAMININ %5'‹N‹ AfiAN KALEMLER‹N AD VE TUTARLARI: 2002 2001 Di¤er Dönen Varl›klar Pe in denen vergiler 3,675,751 1,523,170 Tecil edilecek KDV 881,314 1,689,648 adesi talep edilecek KDV 623,799 1,692,775 Gelecek y llara ait giderler ve gelir tahakkuklar 510,072 245,060 Teminat olarak al nan menkul k ymet 89,505 70,953 Devrolan KDV 734,724 Di er 5,051 2,459 5,785,492 5,958,789 31 Aral k 2002 tarihi itibar yle uzun vadeli di¤er alacaklar, 118,947 TL (2001-409,731 TL) tutar nda nceki d nemlerde ger ekle tirilen ticari olmayan birtak m hizmetlere ili kin taksite ba lanm alacaklardan olu maktad r. 2002 Di¤er Maddi Olmayan Duran Varl›klar Bilgisayar programlar , net 56,629 Birle me d zenleyici farklar, net (bkn.not 33a) 497,584 K›sa Vadeli Di¤er Borçlar Tecil ve terkin edilecek KDV 881,314 YKB bor lar 15,138 Personele bor lar Gelecek aylara ait gelirler Di erBorç ve Gider Karfl›l›klar› 10,225 Di¤er Rekabet Kurulu ceza kar l (bkn. not906,677 13a ve b) Personel prim kar l 315,000 Kredi faizi gider kar l 161,845 TSE Belge kullan m creti 66,135 Elektrik ve telefon kar l klar 23,748 Di er 77,696 1,964,385 2001 44,612 440,955 44,612 1,689,648 15,138 6,529 3,034 10,533 1,319,961 1,724,882 610,060 46,518 36,991 52,152 2,065,682 - 1,319,961 23. “D‹⁄ER ALACAKLAR” ‹LE “D‹⁄ER KISA VEYA UZUN VADEL‹ BORÇLAR” HESAP KALEMLER‹ ‹Ç‹NDE BULUNAN VE B‹LANÇO AKT‹F TOPLAMININ % 1’‹N‹ AfiAN, PERSONELDEN ALACAKLAR ‹LE PERSONELE BORÇLAR TUTARLARININ AYRI AYRI TOPLAMLARI: Yoktur (2001 - Yoktur). 24. ORTAKLAR, ‹fiT‹RAKLER VE BA⁄LI ORTAKLIKLARDAN ALACAKLAR NEDEN‹ ‹LE AYRILAN fiÜPHEL‹ ALACAK TUTARLARI: Yoktur (2001 - Yoktur). 25. VADES‹ GELM‹fi BULUNAN VE HENÜZ VADES‹ GELMEYEN ALACAKLAR ‹Ç‹N AYRILAN fiÜPHEL‹ ALACAK TUTARLARI (BU TUTARLAR AYRI TOPLAMLAR OLARAK GÖSTER‹L‹R): Vadesi gelmi alacaklar i in ayr lan kar l k 1,676,307 TL’d r (2001-1,806,353 TL). Vadesi gelmeyen alacaklar i in ayr lm pheli alacak kar l bulunmamaktad r. 32 26. ‹fiLETME ‹LE DOLAYLI SERMAYE VE YÖNET‹M ‹L‹fiK‹S‹NE SAH‹P ‹fiT‹RAKLER VE BA⁄LI ORTAKLIKLARIN DÖKÜMÜ, ‹fiT‹RAKLER VE BA⁄LI ORTAKLIKLAR HESABINDA YER ALAN ORTAKLIKLARIN ‹S‹MLER‹ VE ‹fiT‹RAK ORAN VE TUTARLARI, SÖZ KONUSU ORTAKLIKLARIN DÜZENLENEN EN SON MAL‹ TABLOLARINDA YER ALAN DÖNEM KÂRI VEYA ZARARI, NET DÖNEM KÂRI VEYA ZARARI ‹LE BU MAL‹ TABLOLARIN A‹T OLDU⁄U DÖNEM, SPK STANDARTLARINA GÖRE HAZIRLANIP HAZIRLANMADI⁄I, BA⁄IMSIZ DENET‹ME TAB‹ TUTULUP TUTULMADI⁄I VE BA⁄IMSIZ DENET‹M RAPORUNUN OLUMLU, OLUMSUZ VE fiARTLI OLMAK ÜZERE HANG‹ TÜRDE DÜZENLEND‹⁄‹: 2002 2001 ‹fltirak Pay›(%) Ba¤l› Ortakl›klar Agregasa Agrega San. ve Tic. A. . Kar imsa San. ve Tic. A. . 50.99 Ak ansa Ta mac l k ve Ticaret A. 77.68 ‹fltirakler Enerjisa Enerji retim A. . 13.78 imsa imento San. ve Tic. A. . 10.00 Liman letmeleri A. . 15.00 Arpa Amb. Pil. R m. A. . 16.00 Oralitsa n aat Malz. San. Tic. A. . (*) 16,450 Alta Ambarl Liman Tes. Tic. A. .10.89 Hobim Bilgi Hizm. A. . 24.12 Di¤er Finansal Duran Varl›klar Eterpark End. r. malat Tic. A. . 8.72 ukurova th. hr. T.A. . (***) 0.52 ukurova D Ticaret A. . (***) LaFarge Aslan imento A. . 0.05 anakkale G Birli i A. . (**) 0.17 Pamuk Yat r m Menkul De erler A. . 0.10 Sermaye Taahh d (-) (**) Tutar (TL) ‹fltirak Pay›(%) Tutar (TL) 714,000 60,237 774,237 99.99 50.99 77.20 2,814,695 714,000 56,457 3,585,152 12,647,825 6,739,200 124,995 280,000 24.91 13.78 10.00 15.00 16.00 16,450 9,754,131 1,684,800 124,995 32,000 24.91 54,443 96,252 19,959,165 10.89 24.12 10,889 96,252 11,719,517 51,750 8,454 3,277 1,000 3,226 67,707 (750) 66,957 8.72 3.07 0.05 0.17 0.10 51,750 8,454 3,277 1,000 1,387 65,868 (750) 65,118 * Oralitsa n aat Malzemeleri Sanayi Ticaret Anonim irketi tasfiye halindedir. ** 31 Aral k 2002 ve 2001 tarihleri itibariyle irket’in anakkale G Birli i A. . ne 750 TL sermaye taahh d bulunmaktad r. *** ukurova D Ticaret A. . ve KVK Mobil Telefon Sistemleri Ticaret A. . irketleri stanbul Ticaret Sicil Memurlu u nca 30 Aral k 2002 tarihinde kurulu u tescil edilen ukurova thalat ve hracat T rk A. . ad alt nda birle mi lerdir. irket, s z konusu birle me i lemi sonucunda sahibi oldu u 8,454 TL nominal de erli ukurova D Ticaret A. . hissesine kar l k bedelsiz olarak 688,380 TL nominal de erde ukurova thalat ve hracat T rk A. . hissesi edinmi tir. irket, 679,926 TL tutar ndaki art ihtiyatl l k ilkesi uyar nca ve s z konusu yeni yap lanmaya ili kin belirsizlik nedeniyle kay tlar nda yans tmam t r. 2002 Ait Oldu¤u Dönem Dönem Kâr/Zarar TL Dönem Net Kâr/Zarar TL Ba¤l› Ortakl›klar Kar imsa San. ve Tic. A. . 2002/12 (432,784) (432,784) Ak ansa Ta mac l k ve Tic. A. .2002/12 16,037 8,463 ‹fltirakler Alta Ambarl Liman Tes. Tic. A. .2002/11 67,766 67,766 imsa imento San. ve Tic. A. . 2002/09 43,172,797 29,839,772 Oralitsa n aat Malz. San. Tic. A. . 2002/11 252,954 Hobim Bilgi Hizm. A. . 2002/03 368,719 368,719 Liman Hizm. Nakl. A. . 2002/09 803,363 803,363 Arpa Ambarl R m. Pil. Tic. A. .2002/11 5,721,985 4,849,814 Enerjisa Enerji retim A. . 2002/11 (8,186,718) (8,186,718) 2001 Ba¤l› Ortakl›klar Agregasa 2001/09 (578,862) (578,862) Kar imsa San. ve Tic. A. . 2001/12 (200,521) (200,521) Ak ansa Ta mac l k ve Tic. A. .2001/12 163,484 89,488 ‹fltirakler Alta Ambarl Liman Tes. Tic. A. .2001/09 24,639 24,639 imsa imento San. ve Tic. A. . 2001/09 31,997,974 20,582,312 Oralitsa n aat Malz. San. Tic. A. . 2001/12 56,123 Hobim Bilgi Hizm. A. . 2001/09 (541,137) (541,137) Liman Hizm. Nakl. A. . 2001/09 331,155 331,155 Arpa Ambarl R m. Pil. Tic. A. .2001/09 3,204,192 3,204,192 Enerjisa Enerji retim A. . 2001/11 958,769 958,769 SPK Standartlar›nda Haz›rlan›p Haz›rlanmad›¤› Ba¤›ms›z Denetime Tabi Tutulup Tutulmad›¤› Ba¤›ms›z Denetim Rapor Görüflü Hay r Hay r Hay r Hay r - Hay r Evet 252,954 Hay r Hay r Hay r Hay r Hay Hay Hay Hay Hay Hay Hay Hay r r r r r r r r - Hay r Hay r Hay r Hay r Hay r Hay r - Hay r Evet 41,654 Hay r Hay r Hay r Hay r Hay Hay Hay Hay Hay Hay Hay Hay r r r r r r r r - 33 27. ‹fiT‹RAKLER VE BA⁄LI ORTAKLIKLARDA ‹ÇSEL KAYNAKLARDAN YAPILAN SERMAYE ARTIRIMI NEDEN‹ ‹LE ELDE ED‹LEN BEDELS‹Z H‹SSE SENED‹ TUTARLARI: 2002 2001 Ba¤l› Ortakl›klar Agregasa 8,422 ‹fltirakler Enerjisa Enerji retim A. . 7,041,322 4,147,628 imsa imento Sanayi ve Ticaret A. . 6,669,054 1,614,654 Arpa Ambarl Liman Hizm. A. . 248,000 Oralitsa n aat Malz. San. ve Tic. A. . 16,412 16,412 Alta Ambarl Liman Tesis. Tic. A. . 11,115 13,985,903 5,778,694 Di¤er Finansal Duran Varl›klar LaFarge Aslan imento A. . 3,272 3,272 Pamuk Yat r m Menkul De erler A. . 2,617 779 5,889 4,051 28. TAfiINMAZLAR ÜZER‹NDE SAH‹P OLUNAN AYNÎ HAKLAR VE BUNLARIN DE⁄ERLER‹: Yoktur (2001 - Yoktur). 29. DURAN VARLIKLARDA SON ÜÇ YILDA YAPILAN YEN‹DEN DE⁄ERLEME TUTARLARI: Tarih Katsay› % Tutar› TL 2000 56.00 21,036,953 2001 53.20 28,743,824 2002 59.00 46,400,936 30. YABANCI PARALARLA TEMS‹L ED‹LEN VE KUR GARANT‹S‹ OLMAYAN ALACAK VE BORÇLAR ‹LE AKT‹FTE MEVCUT YABANCI PARALARIN AYRI AYRI TUTARLARI VE TL’NA DÖNÜfiTÜRÜLME KURLARI: 2002 2001 Döviz Yabanc› Para De¤erleme Türk Liras› Yabanc› Para De¤erleme Türk Liras› Cinsi Tutar› Kuru (Tam) Tutar› Tutar› Kuru (Tam) Tutar› Kasa Döviz Mevduat› USD 83,00 1,439,567 120 Banka Döviz Mevduat› Vadesiz USD2,417,957.021,634,5013,952,1531,670,124.36 1,439,567 2,404,256 Vadesiz EURO 4,443.72 1,703,477 7,570 11,901.28 1,268,115 15,092 Vadesiz SEK 4.03 184,825 1 Vadeli USD4.500,000.001,634,5017,355,255 Kamu Kesimi Tahvil, Senet ve Bonolar› USD 2,044,494 1,634,501 3,341,727 Ticari Alacaklar USD3,115,884.631,634,5015,092,9172,334,841.53 1,439,567 3,361,161 USD 100,899 4,971* 502 100,899.00 4,971* 502 USD 145,710 38,687* 5,637 145,710.00 38,687* 5,637 K›sa Vad. Di¤er Alacaklar USD 198,716 1,634,501 324,802 176,376.00 1,439,567 253,905 Uzun Vad. Di¤er Alacaklar USD 64,652 1,634,501 105,674 272,564.00 1,439,567 392,374 Ba¤l› Ortakl›k. Alacaklar USD7,498,543.001,634,50112,256,3767,380,415.741,439,567 10,624,603 Ticari Borçlar USD 186,531 1,642,384 306,3551,088,328.02 1,446,510 1,574,277 USD 147,218 38,687* 5,695 147,218.00 38,687* 5,695 DEM - 340,365.49 651,504 221,749 EURO 322,518.31 1,711,693 552,052 226,167.91 1,274,231 288,190 GBP 150.00 2,632,577 395 DKK 303,552.00 230,439 69,950 Kredi ve Faiz Borçlar› USD 7,498,543 1,642,38412,315,4879,421,746.101,446,510 13,628,650 (*) irket, yapm de erlemektedir. oldu u ihracatla ilgili Navlun S bvansiyonu bakiyelerini ihracat n yap ld g nk kurdan 31. ORTAKLAR, ‹fiT‹RAKLER VE BA⁄LI ORTAKLIKLAR LEH‹NE VER‹LEN GARANT‹, TAAHHÜT, KEFALET, AVANS, C‹RO G‹B‹ YÜKÜMLÜLÜKLER‹N TUTARI: 2002 2001 Agregasa Agrega Sanayi ve Tic. A. . 6,000 Ak ansa Ta mac l k ve Tic. A. . 500 500 500 6,500 32. KATEGOR‹LER‹ ‹T‹BAR‹YLE YIL ‹Ç‹NDE ÇALIfiAN ORTALAMA PERSONEL SAYISI: 2002 Kapsam i i 452 Kapsam d 415 2001 481 423 33. MAL‹ TABLOLARI ÖNEML‹ ÖLÇÜDE ETK‹LEYEN YA DA MAL‹ TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANAB‹L‹R OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKL‹ OLAN D‹⁄ER HUSUSLAR: a) irket’in mali tablolar , 25 Haziran 2002 tarihi itibariyle devral nan Agregasa’n n devir bakiyelerini de i ermektedir. Bu kapsamda, ili ikteki bilan oda 31 Aral k 2002 tarihi itibariyle yer alan toplam 2,799,681 TL tutar ndaki ge mi y l zararlar , Agregasa’dan transfer olan birikmi zarar ifade etmekte olup, bu tutar n 1,410,748 TL tutar ndaki k sm 1 Ocak - 25 Haziran 2002 d nemine ait faaliyet sonu lar n ifade etmektedir. Ayr ca, irket’in 25 Haziran 2002 tarihi itibariyle Agregasa ile birle mesi sonucu olu an sermaye ve i tirak tutarlar aras ndaki 471,672 TL tutar ndaki fark maddi olmayan duran varl klar hesab na yans t lm olup 5 y lda e it taksitlerle itfa edilmektedir. 31 Aral k 2002 tarihi itibariyle s z konusu fark n 7 ayl k k sm itfa edilmi tir. Ayr ca, Haziran 1998 de irket in Betonsa ile birle mesi esnas nda kayda al nan 291,728 TL tutar ndaki birle me d zenleyici fark n 267,417 TL lik k sm da ayn mant kla itfa edilmektedir. b) irket taraf ndan haz rlanan Nakit Ak m, Fon Ak m, Sat lar n Maliyeti ve K r Da t m Tablolar s ras yla Ek-1, Ek-2, Ek-3 ve Ek-4’te yer 34 almaktad r. B‹LANÇO AÇIKLAMALARI (Aksi belirtilmedikçe milyon TL olarak gösterilmifltir). DÖNEN VARLIKLAR HAZIR DE⁄ERLER 14,002,230 KASA TL D viz 5,061 0 BANKALAR TL Hesaplar (Vadesiz) TL Hesaplar (Vadeli) D vizli Hesaplar (Vadesiz) D vizli Hesaplar (Vadeli) Mevduat Gelir Kar l klar D‹⁄ER HAZIR DE⁄ERLER Vadesi gelmi tahsil edilecek 2,014,927 0 11,314,978 0 9,494 ekler 657,770 5,061 13,339,399 657,770 MENKUL KIYMETLER 6,471,707 KAMU KES‹M‹ TAHV‹L, SENET, BONOLARI Hazine Bonosu 6,233,373 31.12.2001 tarihi itibariyle tahakkuk eden faiz238,333 6,471,707 KISA VADEL‹ T‹CAR‹ ALACAKLAR ALICILAR Yurti i Sat lar ile ilgili alacaklar ALACAK SENETLER‹ Portf ydeki Vadeli ekler Tahsildeki ekler D‹⁄ER KISA VADEL‹ T‹CAR‹ ALACAKLAR Yurti i Firmalardan Di er Alacaklar Enerji Te viki-K m r Di er ALACAKLAR REESKONTU Vadeli ekler Reeskontu fiÜPHEL‹ ALACAKLAR KARfiILI⁄I 34,253,006 19,584,238 16,679,643 133,729 217,541 743 14,240 -703,545 19,584,238 16,813,372 232,524 -703,545 -1,676,307 VER‹LEN DEPOZ‹TO VE TEM‹NATLAR 2,724 D‹⁄ER KISA VADEL‹ ALACAKLAR ‹fiT‹RAKLERDEN ALACAKLAR imsa A. . BA⁄LI ORTAKLIKLARDAN ALACAKLAR Kar imsa (Verilen Kredi $ 7,498,543) Ak ansa Ta mac l k Tic. A. . KISA VADEL‹ D‹⁄ER ALACAKLAR Gemi Kiras Avans Personelden Alacaklar Avanslar Yat r m Te vik Alacaklar Sigorta Tazminatlar ndan Alacaklar Yat. nd. Stopaj Fon 1999 Y l Alacaklar Di er 13,948,730 5,990 12,256,376 1,408 324,802 142,040 143,891 18,806 15,679 1,002,836 36,902 fiÜPHEL‹ ALACAKLAR KARfiILI⁄I 5,990 12,257,784 1,684,956 0 STOKLAR ‹LK MADDE VE MALZEME Hammaddeler Yard mc Maddeler Yak t Ambalaj Malzemesi Yedekler ve Di er letme Malzemeleri M c r - Haz r Beton Kum - Haz r Beton imento - Haz r Beton Katk Malzemesi - Haz r Beton Di er YARI MAMULLER K r lm Hammadde Farin t lm Tras ARA MAMULLER Klinker MAMULLER imento 26,618,836 725,333 1,039,170 7,291,529 406,549 7,925,397 151,729 38,052 73,049 96,002 855 810,491 139,434 16,780 4,879,801 2,899,645 17,747,665 966,705 4,879,801 2,899,645 35 36 VER‹LEN S‹PAR‹fi AVANSLARI Yurti i Firmalar thalat 125,020 122,850 2,170 D‹⁄ER DÖNEN VARLIKLAR 5,785,492 KATMA DE⁄ER VERG‹S‹ Devrolunan KDV adesi Talep Edilecek KDV Tecil Edilecek KDV 1,505,113 0 623,799 881,314 GELECEK YILLARA A‹T G‹DERLER VE GEL‹R TAHAKKUKLARI Sigortalar 52,285 Kiralar 367,473 Bak m Onar m Giderleri 12,564 Teminat Mektuplar 3,876 Aidat ve yelikler 52,159 Aboneler 8,687 Di er 13,027 510,072 PEfi‹N ÖDENEN VERG‹ VE FONLAR 3,675,751 TEM‹NAT OLARAK ALINAN MENKUL KIYMETLER 89,505 D‹⁄ER 5,051 DURAN VARLIKLAR UZUN VADEL‹ T‹CAR‹ ALACAKLAR 977 VER‹LEN DEPOZ‹TO VE TEM‹NATLAR Verilen Depozitolar Verilen Teminatlar 672 305 977 D‹⁄ER UZUN VADEL‹ ALACAKLAR 118,947 VER‹LEN AVANSLAR Gemi Kira Avans ($ 64,652) Tesis Kullan m Arsa Avans 105,674 13,273 118,947 F‹NANSAL DURAN VARLIKLAR 20,800,359 ‹fiT‹RAKLER 19,959,165 BA⁄LI ORTAKLIKLAR 774,237 D‹⁄ER F‹NANSAL DURAN VARLIKLAR 67,707 D‹⁄ER F‹NANSAL DURAN VARLIKLAR SERMAYE TAAHHÜDÜ anakkale G Birli i A. . -750 MADD‹ DURAN VARLIKLAR SAB‹T KIYMETLER 31.12.2001 Devir Yeniden De erleme De er Art Aktifle tirilen Yat r m Aktifle tirilen Kur Farklar Al nan kan Agregasa Birle mesi B‹R‹KM‹fi AMORT‹SMANLAR 31.12.2001 Devir Yeniden De erleme De er Art 2002 Y l Amortisman kan Sabit K ymet Amortisman Agregasa Birle me YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR 31.12.2001 Devir Yat r m Harcamalar Aktifle tirilen Gider Hesaplar na al nan VER‹LEN S‹PAR‹fi AVANSLARI Yurti i Avanslar Yurtd Avanslar 36 120,788,345 207,026,105 94,039,667 15,132,410 48,434 196,509 -1,513,989 5,679,705 -126,480,280 -47,638,731 -25,620,097 1,369,771 -3,537,158 687,961 16,824,250 -15,430,590 -58,345 20,800 41,924 320,608,841 -201,906,495 2,023,276 62,724 37 MADD‹ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR 712,184 MADD‹ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR 31.12.2001 Devir Al nan Aktifle tirilen Yat r m Aktifle tirilen Kur Fark Betonsa Birle me Hesab Agregasa Birle me Hesab Agregasa Birle me 1,359,090 314,160 20,277 241,014 20,009 291,728 471,672 230 B‹R‹KM‹fi AMORT‹SMANLAR 31.12.2001 Devir 2002 Y l Amortisman Agregasa Birle mesinden -646,906 -221,373 -425,464 -69 D‹⁄ER DURAN VARLIKLAR 5,489 Gelecek Y llara Ait Giderler 5,489 KISA VADEL‹ BORÇLAR F‹NANSAL BORÇLAR BANKA KRED‹LER‹ hracat D viz Kredileri TL Krediler UZUN VADEL‹ KRED‹LER‹N ANAPARA TAKS‹T VE FA‹ZLER‹ 12,476,183 USD 8500 12,476,183 12,153,642 322,542 0 T‹CAR‹ BORÇLAR SATICILAR Yurti i Sat c lara Bor lar Yurtd Sat c lara Bor lar ALINAN DEPOZ‹TO VE TEM‹NATLAR D‹⁄ER T‹CAR‹ BORÇLAR BORÇ SENETLER‹ BORÇ SENETLER‹ REESKONTU 13,577,453 12,332,926 928,753 13,261,678 182,706 103,206 45,144 -15,281 D‹⁄ER KISA VADEL‹ BORÇLAR 2,759,568 ORTAKLARA BORÇLAR Ortaklara Temett Bor lar Di er ÖDENECEK G‹DERLER Personel cretleri BA⁄LI ORTAKLARA BORÇLAR Kar imsa A. . ÖDENECEK VERG‹, HARÇ VE D‹⁄ER KES‹NT‹LER Gelir Vergisi Stopajlar Damga Vergisi KDV (Sorumlu S fat ile) SSK Primleri sizlik Sigorta Primi Di er cra Kesintisi 1,210 Kooperatif Kesintisi -2,515 Maden Kanunu Kapsam nda den. Devlet Hakk ve Belediye Milli Emlak Hazine Pay KISA VADEL‹ D‹⁄ER BORÇLAR Yap Kredi Bankas Bor lar Tecil ve Terkin Edilecek KDV Personele Bor lar Di er 71,881 2,446 248,641 3,535 702,694 25,132 68,520 443,396 38,421 -1,305 741,327 248,641 3,535 1.526,388 Pay 240,750 8,780 15,138 881,314 0 10,225 906,677 ALINAN S‹PAR‹fi AVANSLARI BORÇ VE G‹DER KARfiILIKLARI VERG‹ KARfiILIKLARI 2002 Y l Kurumlar Vergisi Tevkifat 2002 Y l Gelir Vergisi Tevkifat 2002 Y l K r ile ilgili SSD Fonu Gelir Yaz lan Kar l klara Ait Ertelenen Vergi Kar 751,163 8,373,329 l 6,408,944 4,726,274 1,100,038 582,631 0 37 D‹⁄ER BORÇ VE G‹DER KARfiILIKLARI K sa Vadeli Kredi Faiz Kar l klar hra Kayd le lgili NS Kar l klar Elektrik Gider Kar l TSE Belge Kullan m Gider Kar l Jestiyon Telefon Gider Kar l Rekabet Kurulu Ceza Kar l Di er 2,452 315,000 21,296 1,319,961 72,000 1,964,385 161,845 5,696 66,135 UZUN VADEL‹ BORÇLAR BORÇ VE G‹DER KARfiILIKLARI 11,030,334 KIDEM TAZM‹NATI KARfiILI⁄I K dem Tazminat 1.260.150.000.-TL Tavandan Hesaplanm t r. ÖZ SERMAYE SERMAYE Nakit Bedelsiz 95,128,978 15,610,534 79,518,444 YEN‹DEN DE⁄ERLEME FONU 74,439,973 TEfiEKKÜL EDEN DE⁄ER ARTIfi FONLARI 31.12.1982 31.12.1984 31.12.1985 31.12.1986 31.12.1987 31.12.1988 31.12.1989 31.12.1990 31.12.1991 31.12.1992 31.12.1993 31.12.1994 31.12.1995 30.09.1996 Ak imento dan devir gelen fon 31.12.1996 31.12.1997 16.06.1998 Betonsa dan devir gelen fon 31.12.1998 31.12.1999 31.12.2000 31.12.2001 25.06.2002 Agregasa dan Gelen Devir 31.12.2002 4,996 2,582 3,063 2,219 3,200 7,654 12,735 72,433 120,634 193,673 275,642 800,409 1,971,282 806,928 3,869,778 7,364,953 274,280 12,146,792 12,719,182 21,036.953 28,743,824 1,363,006 46,400,936 SERMAYEYE ‹LAVE ED‹LEN FONLAR 05.09.1984 13.08.1985 04.12.1986 07.05.1987 30.09.1988 06.12.1989 26.11.1990 30.09.1991 22.07.1992 24.05.1993 30.05.1994 29.05.1995 17.03.1998 20.05.1999 25.12.2002 4,860 2,646 3,062 2,125 1,913 8,606 12,049 52,211 120,960 169,164 304,355 798,033 13,955,805 3,475,138 49,727,818 ÇIKAN SAB‹T KIYMET FONLARI 1994 Y l k lar 1995 Y l k lar 1996 Y l k lar 1997 Y l k lar 1998 Y l k lar 1999 Y l k lar 2000 Y l k lar 2001 Y l k lar 2002 Y l k lar 138,197,154 -68,638,745 -1,100,212 -2,366 -157 -55,774 -18,091 -212 -15,562 -569,369 -137,553 -301,128 ‹fiT‹RAKLER DE⁄ER ARTIfi FONU 5,981,776 YEDEKLER DÖNEM KÂRI Br t D nem K r Vergi Kar l klar 38 10,389,509 17,379,493 23,788,436 -6,408,944 39 SERMAYE VE H‹SSE SENETLER‹ 2001 y l k r pay demelerine 30 Nisan 2002 tarihinde ba lanm t r. Ortaklar m za sahip olduklar hissenin %7 si oran nda yap lan bu deme, irket Merkez Ofisimizden, Akmenkul De erler ve Yat r m A. . ile Akbank T.A. . nin stanbul da Beyo lu ve Kad k y, anakkale de anakkale ve Ezine ubelerinden, di er illerde ise Merkez ubelerinden yap lm t r. 2002 y l sonuna kadar yap lan toplam k r pay 2,652 milyar TL d r. demesi yakla k Y netim Kurulumuzun 15 Kas m 2002 tarih 467 say l toplant s nda mevcut 38,051,591,204,000 TL l k sermayemizin 49,727,817,663,280 TL l k k sm n n Duran Varl k De er Art Fonu ndan, 7,349,569,142,720 TL l k k sm n n tirakler De er Art Fonu ndan kar lanmak suretiyle 95,128,978,010,000 TL na art r lmas na karar verilmi tir. Tamamlanan sermaye art r m i lemi 25 Aral k 2002 tarihinde tescil edilmi tir. Sermaye art r m sonras nda 07 Ocak 2003 tarihinde ortaklar m za % 150 oran nda bedelsiz hisse senedi da t m na ba lanm t r. Sermayemizde CBR International Holdings B.V. pay %39.72, Sabanc Holding A. . nin pay % 32.24, Aksigorta n n pay %7.48 dir. Ortak say m z kesin olarak bilinmemekle birlikte 7000 ki i mertebesinde oldu u tahmin ediliyor. stanbul Menkul K ymetler Borsas nda ay sonlar itibariyle ay nda 10,100 TL ndan i lem g ren hisse senetleri, May s ay 8,600 TL, Haziran ay nda 7,900 TL, Eyl l ay nda 8,700 TL, i g rm , 31 Aral k 2002 tarihinde ise 9,700 TL olarak kapanm Ocak nda lem t r. 39 AYRINTILI GEL‹R TABLOSU Ba¤›ms›z Denetim’den Geçmifl M‹LYON TL 31.12.2002 A. Brüt Sat›fllar 1. Yurti i Sat lar 2. Yurtd Sat lar 3. Di er Sat lar 242,999,242 171,151,660 67,188,884 4,658,698 B. Sat›fllardan ‹ndirimler (-) 2. Sat skontolar (-) 3. Di er ndirimler (-) -11,289,734 D. Sat›fllar›n Maliyeti (-) BRÜT SATIfi KÂRI ve Da t m Giderleri (-) 3. Genel Y netim Giderleri (-) 231,709,508 167,317,892 -190,615,739 -136,671,637 41,093,769 30,646,255 -16,001,839 -3,010,451 -14,954,763 -2,335,362 -12,619,401 ESAS FAAL‹YET KÂRI 25,091,930 F. Di¤er Faaliyetlerden Gelirler ve Kârlar 21,921,818 G. Di¤er Faaliyetlerden Giderler ve Zararlar (-) H. Finansman Giderleri (-) 1. K sa Vadeli Bor lanma Giderleri (-)-73,149 2. Uzun Vadeli Bor lanma Giderleri (-) 0 FAAL‹YET KÂRI VEYA ZARARI (-) 2. nceki D nem Gider ve Zararlar (-)-40,392 3. Di er Ola an st Giderler ve Zararlar (-) DÖNEM KÂRI VEYA ZARARI K. Ödenecek Vergi ve Yasal Yükümlülükler (-) NET DÖNEM KÂRI (ZARARI) 15,691,492 16,656,998 1,286,958 3,712,352 18,055,800 11,657,688 -18,371,393 -8,148,817 -73,149 -8,813,924 -7,390,778 -1,423,146 28,569,206 I. Ola¤anüstü Gelirler ve Kârlar 1. Konusu Kalmayan Kar l klar 203,781 2. nceki D nem Gelir ve K rlar 1,155,089 3. Di er Ola an st Gelirler ve K rlar625,841 J. Ola¤anüstü Giderler ve Zararlar (-) 1. al mayan K s m Giderleri ve Zararlar -8,157,060 -3,486,305 -4,670,755 -12,991,388 1. tiraklerden Temett Gelirleri 2,558,964 3. Faiz ve Di er Temett Gelirleri 1,307,054 4. Faaliyetle lgili Di er Gelirler ve K rlar 40 175,474,952 116,780,492 55,619,992 3,074,468 -5,176,412 -6,113,322 C. Net Sat›fllar E. Faaliyet Giderleri (-) 2. Pazarlama, Sat 31.12.2001 15,385,749 1,984,711 1,712,914 949,549 181,471 581,894 -6,765,480 -5,577,499 -7,444,664 -5,708,356 -107,895 -1,147,589 -1,628,413 23,788,437 9,653,999 -6,408,944 -3,413,380 17,379,493 6,240,619 GEL‹R TABLOSU D‹PNOTLARI (Aksi belirtilmedikçe milyon TL olarak gösterilmifltir). 2002 2001 1. DÖNEM‹N TÜM AMORT‹SMAN G‹DERLER‹ ‹LE ‹TFA VE TÜKENME PAYLARI: a. Amortisman giderleri 25,620,100 18,774,058 aa) Normal amortisman giderleri 17,403,240 14,128,263 bb) Yeniden de erlemeden do an amortisman gideri 8,216,860 4,645,795 b. tfa ve t kenme paylar 425,465 46,736 26,045,565 18,820,794 2. DÖNEM‹N REESKONT VE KARfiILIK G‹DERLER‹: Vergi kar l 6,408,944 3,413,380 K dem tazminat kar l k giderleri 2,333,589 3,080,815 Y neticilere denecek prim kar l 315,000 Reeskont giderleri, net 187,481 8,677 e itli masraf kar l klar 161,882 129,978 Kredi faiz gider kar l 161,845 610,060 pheli alacak kar l klar 65,956 1,150,792 9,634,697 8,393,702 3. DÖNEM‹N TÜM F‹NANSMAN G‹DERLER‹: a. retim maliyetine verilenler Yoktur Yoktur b. Sabit k ymetlerin maliyetine verilenler Yoktur Yoktur c. Do rudan gider yaz lanlar 73,149 8,813,924 73,149 8,813,924 4. DÖNEM‹N F‹NANSMAN G‹DERLER‹NDEN ORTAKLAR, BA⁄LI ORTAKLIKLAR VE ‹fiT‹RAKLERLE ‹LG‹L‹ KISMIN TUTARI (TOPLAM TUTAR ‹Ç‹NDEK‹ PAYLARI %20’Y‹ AfiANLAR AYRICA GÖSTER‹LECEKT‹R): Yoktur (2001 - Yoktur). 5. ORTAKLAR, BA⁄LI ORTAKLIKLAR VE ‹fiT‹RAKLERE YAPILAN SATIfi VE ALIfiLAR (TOPLAM TUTAR ‹Ç‹NDEK‹ PAYLARI %20’Y‹ AfiANLAR AYRICA GÖSTER‹LECEKT‹R): 2002 2001 Al›fl (TL) Sat›fl (TL) Al›fl (TL) Sat›fl (TL) Ortaklar CBR International Holding B.V. 23,228 6,396 Hac mer Sabanc Holding A. . 26,352 16,548 26,352 23,228 Ba¤l› Ortakl›klar Agregasa(*) 1,245,445 175,382 Kar imsa San. ve Tic. A. . 7,579 3,855,673 Ak ansa Ta mac l k ve Ticaret A. .5,369,0591,041,359 6,622,083 5,072,414 ‹fltirakler Enerjisa Enerji retim A. . 34,699,142 9,629 Alta Ambarl Liman Tes. Tic. A. .127,474 imsa imento Sanayi ve Tic. A. . 6,604 21,254 Liman letmeleri ve Nakliyecilik A. .469,597 Arpa Ambarl Pil. R m. letmeleri A. . 79,491 35,302,817 100,588 Di¤er Finansal Duran Varl›klar Eterpark End. r. ml. Tic. A. . 170,777 Lafarge Aslan imento A. . 3,211 496,866 173,988 496,866 (*) 2002 y l tutarlar 25 Haziran 2002 tarihine kadar ger ekle en al ve sat 16,548 6,396 2,435,023 11 4,855,423 7,290,457 142,902 3,221,164 756,940 4,121,006 8,088,514 77,410 3,396 292,384 69,705 190,519 2,474 64,599 - 8,461,704 337,083 140,689 140,689 - lar ifade etmektedir. 41 6. ORTAKLAR, BA⁄LI ORTAKLIKLAR VE ‹fiT‹RAKLERDEN ALINAN VE BUNLARA ÖDENEN FA‹Z, K‹RA VE BENZERLER‹ (TOPLAM TUTAR ‹Ç‹NDEK‹ PAYLARI % 20’Y‹ AfiANLAR AYRICA GÖSTER‹LECEKT‹R): Al›nan Kiralar, Komisyon ve Vade Farklar› Arpa Ambarl R m. Pil. letmeleri A. . imsa imento San. ve Tic. A. . Ak ansa Ta mac l k ve Ticaret A. . 2002 2001 69,705 3,034 17,138 89,877 9,588 7,704 4,000 21,292 Ödenen Vade Farklar› Ak ansa Ta mac l k ve Ticaret A. . 173,520 173,520 7. YÖNET‹M KURULU BAfiKAN VE ÜYELER‹YLE, GENEL MÜDÜR, GENEL KOORD‹NATÖR, GENEL MÜDÜR YARDIMCILARI G‹B‹ fi‹RKET ÜST DÜZEY YÖNET‹C‹LER‹NE CAR‹ DÖNEMDE SA⁄LANAN ÜCRET VE BENZER‹ MENFAATLER‹N TOPLAM TUTARI: 1,368,616 TL’dir (2001 - 853,773 TL). Ayr ca, 31 Aral k 2002 tarihi itibariyle y neticilere denecek primlere ili kin 315,000 TL tutar nda kar l k mevcuttur. 8. AMORT‹SMAN HESAPLAMA YÖNTEMLER‹ ‹LE BU YÖNTEMLERDE YAPILAN DE⁄‹fi‹KL‹KLER‹N DÖNEM‹N AMORT‹SMAN G‹DERLER‹NDE MEYDANA GET‹RD‹⁄‹ ARTIfi (+) VEYA AZALIfi (-): Amortisman, azalan bakiyeler ve normal amortisman y ntemlerine g re ayr lmakta olup, d nem i inde y ntem de i ikli i olmam t r (2001 - Yoktur). 9. STOK MAL‹YET‹ HESAPLAMA S‹STEMLER‹ (SAFHA VEYA S‹PAR‹fi MAL‹YET‹ G‹B‹) VE YÖNTEMLER‹ (A⁄IRLIKLI ORTALAMA MAL‹YET, ‹LK G‹REN ‹LK ÇIKAR, HAREKETL‹ ORTALAMA MAL‹YET G‹B‹): Stok maliyeti hesaplama sistemi safha maliyetidir. Stok de erleme y ntemi hareketli a rl kl ortalama maliyet y ntemidir. 10. VARSA, TAMAMEN VEYA KISMEN F‹‹L‹ STOK SAYIMI YAPILAMAMASININ GEREKÇELER‹: Fiili stok say m yap lm t r. 11. YURT‹Ç‹ VE YURTDIfiI SATIfiLAR HESAP KALEM‹ ‹Ç‹NDE YER ALAN YAN ÜRÜN, HURDA, DÖKÜNTÜ G‹B‹ MADDELER‹N SATIfiLARI ‹LE H‹ZMET SATIfiLARININ AYRI AYRI TOPLAMLARININ BRÜT SATIfiLARIN % 20’S‹N‹ AfiMASI HAL‹NDE BU MADDE VE H‹ZMETLERE ‹L‹fiK‹N TUTARLAR: Yoktur (2001 - Yoktur). 12. ‹fiLETMEN‹N, VARSA SATIfiLARI ‹LE ‹LG‹L‹ TEfiV‹K VE SÜBVANS‹YONLARI HAKKINDA B‹LG‹: nceki d nemlerde hak kazan lan navlun te vik primleri haricinde yoktur (2001 - Yoktur). 13. ÖNCEK‹ DÖNEME ‹L‹fiK‹N GEL‹R VE KÂRLAR ‹LE ÖNCEK‹ DÖNEME A‹T G‹DER VE ZARARLARIN TUTARLARINI VE KAYNAKLARINI GÖSTEREN AÇIKLAYICI NOT: 2002 2001 Önceki Dönem Gelir ve Kârlar› Yat r m indirimleri zerinden yap lan stopaj demesinin iadesi (bak n z bilan o dipnotu 13c) 1,002,835 2001 y l nda pe in kullan lan yat r m indirimi dolay s yla olu an vergi kar l fark 107,115 thalatla ilgili kur farklar ve di er gelirler 121,403 Yat r m te vik gelirleri 2,447 2,446 1999 y l nda pe in kullan lan yat r m indirimi dolay s yla olu an vergi kar l fark 14,058 2000 y l nda pe in kullan lan yat r m indirimi dolay s yla olu an vergi kar l fark 42,544 Di er 42,692 1,020 1.155.089 181,471 Önceki Dönem Gider ve Zararlar› Di er kur fark giderleri 28,200 SK - Haz r Beton Santral ile ilgili masraflar 5,511 9,232 hracatlarla ilgili giderler ve kur farklar 16,173 thalatla ilgili kur fark ve di er giderler 63,988 TSE aidat 16,034 Di er 6,681 2,468 40,392 107,895 42 14. AD‹ VE ‹MT‹YAZLI H‹SSE SENETLER‹ ‹Ç‹N AYRI AYRI GÖSTER‹LMEK KOfiULUYLA H‹SSE BAfiINA KÂR VE KÂR PAYI ORANI: (Tam TL) 2002 Bin TL Nominal De erdeki: - Adi Hisse Senedi Ba na k r (TL) ................................................. 183 TL - Adi Hisse Senedi Ba na K r Pay (TL) nerilen .......................... 170 TL 2001 Bin TL Nominal De erdeki: - Adi Hisse Senedi Ba na K r (TL) ................................................164 TL - Adi Hisse Senedi Ba na K r Pay (TL) ......................................... 70 TL 15. HER B‹R ANA ÜRET‹M GRUBU ‹Ç‹N AYRI AYRI OLMAK ÜZERE, ‹fiLETMEN‹N DÖNEM ‹Ç‹NDE GERÇEKLEfiT‹RD‹⁄‹ MAL VE H‹ZMET ÜRET‹M M‹KTARLARINDAK‹ DE⁄‹fiMELER: ÜRET‹M (TON) 2002 2001 De¤iflim Oran› (%) imento 3,051,348 ton 3,070,305 ton -0.62 Klinker 3,472,600 ton 3,624,700 ton -4.20 3 3 1,327,854 m 13.73 Haz r Beton 1,510,139 m Agrega 553,817 ton 16. HER B‹R ANA SATIfi GRUBU ‹Ç‹N AYRI AYRI OLMAK ÜZERE, ‹fiLETMEN‹N DÖNEM ‹Ç‹NDE GERÇEKLEfiT‹RD‹⁄‹ MAL VE H‹ZMET SATIfi M‹KTARLARINDAK‹ DE⁄‹fiMELER: SATIfi 2002 2001 De¤iflim Oran› (%) imento 2,675,458 ton 2,827,311 ton -5.37 Klinker 938,267 ton 762,608 ton 23.03 3 3 Haz r Beton 1,535,524 m 1,327,854 m 15.64 Agrega 245,846 ton 17. BEL‹RT‹LMES‹NE GEREK DUYULAN D‹⁄ER HUSUSLAR: a) 1 Ocak - 31 Aralık 2002 ve 2001 hesap dönemlerine ait konusu kalmayan karşılıklar, önceki yıllarda karşılık ayrılmış şüpheli alacaklardan yapılan tahsilatları ifade etmektedir. b) 1 Ocak — 31 Aral k 2002 hesap d neminde di er ola an st giderler ve zararlar kaleminin 816,596 TL tutar ndaki k sm yard m ve teberrulardan (a a da detayland r lm t r) ve 243,350 TL tutar ndaki k sm ise stok say m noksanl ndan olu maktad r. 1 Ocak - 31 Aral k 2001 hesap d neminde ise di er ola an st giderler ve zararlar kaleminin 1,068,329 TL tutar ndaki k sm Rekabet Kurumu taraf ndan irket e verilen para cezas ile ilgili yap lan tahakkuktan ve 276,550 TL tutar ndaki k sm ise yard m ve teberrulardan olu maktad r. 2002 y l i erisinde genel b t eye dahil dairelere, katma b t eli idarelere, il zel idarelerine, belediyelere, k ylere, kamu yarar na faaliyet g steren derneklere, bakanlar kurulunca vergi muafiyeti tan nan vak flara, bilimsel ara t rma v e geli tirme faaliyetinde bulunan kurum ve kurulu lara, Sabanc niversitesine ve Vaksa Hac mer Sabanc Vakf na toplam 816,596 TL (2001- 276,550 TL) tutar nda ba yap lm t r. c) 1 Ocak - 31 Aral k 2002 hesap d neminde al mayan k s m giderleri ve zararlar , yap lmakta olan yat r mlardan aktifle tirilen maddi duran varl klar n retimde kullan lmaya ba lanana kadar olu an 2,431,689 TL (2001- 3,425,812 T L ) tutar ndaki amortisman ndan ve toplam 3,145,810 TL (2001-2,282,544 TL) tutar ndaki di er al lmayan d nem amortisman ve di er giderlerinden olu maktad r. d) Faaliyetlerle ilgili diğer gelirler ve kârlar, diğer faaliyetlerden giderler ve zararlar ve diğer olağanüstü gelirler ve kârların dökümü aşağıdaki gibidir: 43 2002 Faaliyetle ‹lgili Di¤er Gelirler ve Kârlar Reeskont faiz gelirleri 8,643,276 Motorin sat gelirleri 5,229,676 Kambiyo k rlar 2,522,804 Malzeme sat k rlar 1,217,834 Hizmet gelirleri 176,730 Kira gelirleri 162,223 pheli alacak takibi ile ilgili faiz gelirleri 18,055,800 Di¤er Faaliyetlerden Giderler ve Zararlar Reeskont faiz giderleri Motorin sat maliyeti Kambiyo zararlar Malzeme sat maliyeti Kanunen kabul edilmeyen giderler Emlak vergileri Vade fark giderleri Kiral k tesis amortismanlar Di er 2001 6,283,439 3,826,882 974,243 312,321 29,320 103,257 11,657,688 8,830,757 5,229,676 1,963,748 1,053,477 673,741 188,036 173,520 157,597 100,841 18,371,393 6,292,116 582,185 823,617 251,144 141,469 32,309 25,977 8,148,817 Di¤er Ola¤anüstü Gelirler ve Kârlar Stok say m fazlal 383,897 thalat ile ilgili olarak al nan prim 152,743 Al nan sigorta tazminatlar 19,016 Sabit k ymet sat k r 9,508 Fazla ayr lan amortisman Di er 60,677 625,841 154,105 5,982 110,750 254,060 56,997 581,894 44 231,483 GEL‹R TABLOSU AÇIKLAMALARI BRÜT SATIfiLAR (Milyon TL) 2002 YURT‹Ç‹ SATIfiLAR 171,151,660 imento Sat lar 103,443,284 Klinker Sat lar Haz r Beton Sat 57,103,323 Agrega Sat lar Hizmet Sat lar Ticari Mal Sat lar 4,834,924 YURTDIfiI SATIfiLAR 67,188,884 imento Sat lar 40,885,296 Klinker Sat lar Haz r Beton Sat 420,051 D‹⁄ER SATIfiLAR 4,658,698 Haz r Beton Katk -Pompa Gelirleri 4,093,320 Vade Farklar 2002 y l ihracat tutar FOB 41,754,084.05 USD dir. 2001 116,780,492 72,310,990 3,857,934 4,086,364 36,577,121 784,788 0 1,127,406 657,454 3,148,563 55,619,992 37,251,851 25,883,538 18,076,723 291,418 3,074,468 2,576,528 565,378 497,940 BRÜT SATIfiLAR (Çimento & Agrega TON) / (Haz›r Beton - m3) YURT‹Ç‹ SATIfiLAR D kme imento Ambalajl imento Klinker Haz r Beton Agrega YURTDIfiI SATIfiLAR D kme imento Ambalajl imento Klinker Haz r Beton 3,629,112 926,553 808,890 124,060 1,523,763 245,846 1,765,984 919,080 20,936 814,207 11,761 3,303,749 998,861 852,587 134,810 1,317,491 0 1,614,028 961,490 14,376 627,799 10,363 SATIfiLARDAN ‹ND‹R‹MLER D‹⁄ER ‹ND‹R‹MLER YURT‹Ç‹ SATIfiLARLA ‹LG‹L‹ Nakliye ve Y kleme Sat skontolar Prim YURTDIfiI SATIfiLARLA ‹LG‹L‹ Di er ndirimler -11,289,734 -3,328,160 -10,170,702 -5,176,412 -1,666,130 -1,119,032 -1,119,032 FAAL‹YET G‹DERLER‹ PAZARLAMA, SATIfi, DA⁄ITIM G‹DERLER‹ GENEL YÖNET‹M G‹DERLER‹ Genel Y netim Fonksiyonu ile lgili Giderler K dem Tazminat Kar l pheli Alacak Kar l k Giderleri -16,001,839 -10,591,842 -2,333,589 -65,956 -3,010,451 -12,991,388 D‹⁄ER FAAL‹YETLERDEN GEL‹RLER, KÂRLAR ‹fiT‹RAKLERDEN TEMETTÜ GEL‹RLER‹ imsa San ve Tic. A. . Arpa Ambarl Lim. Pil. R morkaj Hizm. A. . FA‹Z VE D‹⁄ER TEMETTÜ GEL‹RLER‹ Tahvil ve Bono Faizleri Banka Mevduat Faizleri Di er FAAL‹YETLERLE ‹LG‹L‹ D‹⁄ER GEL‹RLER VE KÂRLAR Reeskont Faiz Gelirleri Kambiyo K rlar Muhtelif Malzeme Sat lar Hizmet Gelirleri pheli Alacak Takip ile lgili Faiz Gelirleri Di er 21,921,818 2,106,000 452,964 380,055 832,509 8,643,276 6,447,511 102,784 2,558,964 1,307,054 94,490 18,055,800 2,522,804 154,155 185,270 45 D‹⁄ER FAAL‹YETLERDEN G‹DERLER VE ZARARLAR Kambiyo Zararlar Reeskont Faiz Giderleri Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler Muhtelif Malzeme Sat Maliyeti Emlak Vergileri Di er -18,371,393 -1,963,748 -8,830,757 -673,741 -6,283,153 -188,036 -431,957 F‹NANSMAN G‹DERLER‹ KISA VADEL‹ BORÇLANMA G‹DERLER‹ D viz Kredileri Kur Fark Faiz Di er UZUN VADEL‹ BORÇLANMA G‹DERLER‹ D viz Kredileri Kur Fark Faiz -73,149 -4,632 -36,674 0 0 -73,149 -31,843 0 OLA⁄ANÜSTÜ GEL‹RLER VE KÂRLAR KONUSU KALMAYAN KARfiILIKLAR pheli Alacak Kar l k Gelirleri 203,781 ÖNCEK‹ DÖNEM GEL‹R VE KÂRLARI Yat r m ndirimi Stopaj 1,002,836 Yat r m Te vik Gelirleri 2,447 2001 Y l Pe in Kullan lan Yat r m ndirimi Dolay s yla Olu an Vergi Kar l Fark 107,115 2000 Y l Yenileme Fonu Virman Dolay s yla Gelen 40,761 Di er D‹⁄ER OLA⁄ANÜSTÜ GEL‹RLER VE KÂRLAR Sabit K ybet Sat K r 9,508 Stok Say m Fazlas 383,897 Sigorta Hasar Tazminat Geliri 19,016 thalatla lgili Olarak Al nan Prim 152,743 Pe in denen Kira adesi 21,246 Di er OLA⁄ANÜSTÜ G‹DERLER VE ZARARLAR 1,984,711 203,781 1,155,089 1,931 625,841 39,431 -6,765,480 ÇALIfiMAYAN KISIM G‹DERLER‹ -5,577,499 Aktifle en Yat r m le lgili al lmayan D nem Amortisman Giderleri -2,431,689 al lmayan D nem Giderleri - Ambarl Terminali -3,145,810 ÖNCEK‹ DÖNEM G‹DER VE ZARARLARI -40,392 SK -HB Santral le lgili Giderler -5,511 Di er Kur Fark Giderleri -28,200 skele Kira Bedeli -251 Ir 2847 Gebze Maden Sahas Kira Bedeli 365 Di er -6,065 D‹⁄ER OLA⁄ANÜSTÜ G‹DERLER VE ZARARLAR -1,147,589 Maddi Duran Varl k Sat Zarar -20 Stok Say m Noksanlar -243,350 Yard m ve Teberrular -816,596 Hac mer Sabanc Vakf - VAKSA -405,000 Di er -411,596 Kamu Menfaatlerine Yararl Dernekler, Vergi Maliyeti Tan nan Vak flar. Tazminat ve Cezalar -3,185 Sigorta Hasar Tazminat Gideri -26,214 KKEG -55,547 Deprem le lgili Ek Vergiler -55,547 Di er -2,677 46 SATIfiLARIN MAL‹YET‹ TABLOSU M‹LYON TL A. D‹REKT ‹LK MADDE VE MALZEME G‹DERLER‹ Hammadde Yak t Elektrik Ambalaj Malzemesi Di er 2002 54,489,443 32,527,528 39,444,323 2,964,456 18,997,870 B. D‹REKT ‹fiÇ‹L‹K G‹DERLER‹ C. GENEL ÜRET‹M G‹DERLER‹ Amortisman Giderleri Di er Genel retim Giderleri D. YARI MAMUL KULLANIMI D nem Ba Stok Stok Say m Fazlas Stok Say m Noksan D nem Sonu Stok 148,423,620 18,687,418 23,020,781 6,370,367 17,694 (62,356) 5,846,506 41,708,199 479,199 1,812,023 6,791 2,899,645 I -SATILAN MAMUL MAL‹YET‹ (1,080,831) III-SATILAN H‹ZMET MAL‹YET‹ SATIfiLARIN MAL‹YET‹ 12,019,330 18,575,955 1,231,344 144 (8,886) 6,370,367 30,595,285 (5,147,765) 144,381,235 957,445 8,459 (3,885) 1,812,023 (15,801,617) (850,004) (9,460,474) 186,557,422 T‹CAR‹ FAAL‹YET A-D nem Ba Ticari Mallar Stoku B-D nem i Al lar 3,834,669 C-D nem Sonu Ticari Mallar - 108,543,592 10,390,123 203,439,870 DAH‹LDE KULL. MAMUL MALZEME II-SATILAN T‹CAR‹ MALLAR MAL‹YET‹ 37,554,405 27,444,403 28,772,585 2,207,490 12,564,709 12,828,852 ÜRET‹LEN MAMUL MAL‹YET‹ E. MAMUL STOKLARINDA DE⁄‹fi‹M D nem Ba Stok Stok Say m Fazlas Stok Say m Noksan D nem Sonu Stok 2001 134,070,757 2,506,366 - 3,834,669 2,506,366 223,648 94,514 190,615,739 136,671,637 47 KÂR DA⁄ITIMI TABLOSU M‹LYON TL A. DÖNEM KÂRININ DA⁄ITIMI DÖNEM KÂRI / (ZARARI) DENECEK VERG VE YASAL Y K ML L KLER - Kurumlar Vergisi - Gelir Vergisi - SSDF Önerilen (**) 2002 23,788,437 DA⁄ITILAB‹L‹R NET DÖNEM KÂRI ORTAKLARA 1. TEMETT ORTAKLARA 2. TEMETT TEMETT DA ITIM VERG LER II. TERT P YASAL YEDEK AK E OLA⁄ANÜSTÜ YEDEK B. YEDEKLERDEN DA⁄ITIM DA ITILAN YEDEKLER II. TERT P YASAL YEDEK AK E ORTAKLARA PAY D. H‹SSE BAfiINA KÂR (TL) (%) H‹SSE BAfiINA KÂR PAYI (TL) (%) 9,653,999 (6,408,944) (4,726,274) (1,100,038) (582,632) NET DÖNEM KÂRI / ZARARI GE M D NEM ZARARI I. TERT P YASAL YEDEK AK E C. 2001 (3,413,380)(*) (1,978,073) (1,125,000) (310,307) 17,379,493 (2,799,681) (728,991) 6,240,619 0 (312,031) 13,850,821 (4,756,449) (7,341,299) (761,121) (991,952) 5,928,588 (1,902,579) (761,031) (76,103) (3,188,875) 4.507,426 (23,482) (409,766) (4,074,178) - 183 18.3 164 16.40 170 17 70 7 (**) irket Y netimi, Genel Kurul un onay na sunulmak zere yukar da belirtilen k r da t m na ili kin karar n, Y netim Kurulu nca 19 Mart 2003 tarihine kadar al naca n bildirmi tir. (*)2001 y l mali tablolar nda 3,413,380 TL olarak yans t lan vergi kar l klar pe in kullan lan yat r m indiriminde sonradan meydana gelen de i iklik nedeniyle 3,306,265 TL olarak ger ekle mi ve ortaya kan 107,115 TL tutar ndaki fark 2002 y l gelir tablosunda nceki D nem Gelir ve K rlar na dahil edilmi tir. Say›n Ortaklar›m›z, K r Da t m Tablosu nda da g r ld gibi, 2002 y l Faaliyet Raporu Bilan o ve K r/Zarar Cetveli nin 28 Mart 2003 tarihinde toplanacak Ola an Genel Kurulumuza ng r len prensipler ve kurallar i inde sunulmas na, 2002 y l Bilan o k r m z olan 23.788.436.460.683.-TL n n Esas Mukavelenamemizin 33 nc maddesi mucibi Kurumlar Vergisi ve Gelir Vergisi Stopaj ile bunlara ili kin Fon Paylar tenzil edildikten sonra kalan 17,379,492,651,762,-TL net k r n a a daki tabloda g r ld ekilde; Birinci Temett Pay (Net): 4,756,448,900,500.kinci Temett Pay (Net): 7,341,299,300,658.II. Tertip Yasal Yedek : 761,120,681,923.- olarak tefrikine, bakiyenin, temett demelerine ait vergi tevkifat n n bilahare i erisinden d lmek zere Ola an st Yedek Ak e olarak ayr lmas na, 1998 ve sonraki y llar Ola an st Yedek Ak elerinden 4,074,178,060,542.-TL temett n n ortaklara net olarak nakden denmesine, b ylece 2002 y l k r ndan ve ola an st yedek ak elerden toplam 95,128,978,010,000.-TL sermayeyi temsil eden hisse senetleri sahiplerine % 17 oran nda toplam 16,171,926,261,700.-TL temett n n net olarak 31.03.2003 tarihinden itibaren nakden da t lmas ile ilgili Y netim Kurulu taraf ndan al nan 10 Mart 2003 tarihli karar tasviplerinize arz ederiz. Sayg lar m zla, Y NET M KURULU 48 RASYOLAR F‹NANSAL YAPI Ak ansa, 2002 y l n imento sekt r n n T rkiye de ve d nyada yeterli oranda b y memesine ra men sa l kl bir mali yap yla kapatm t r. Likidite likidite seviyeye bak ld a k a g durumunu g steren oranlara bak ld nda yeterlili i sa land hatta bir nceki gelindi i g r lmektedir. Mali b nye ile nda ise baz lar nda nceki y ldan daha iyi r lebilir. I. L‹K‹D‹TE DURUMU 2002 y l nda gere ince y ldan daha iyi bir k rl l k oranlar na performans g sterildi i 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 Cari Oran % 161 126 261 203 179 211 266 Likidite Oran % 85 77 218 170 138 121 196 Stoklar / Cari Aktif % 47 38 16 16 23 42 26 letme Sermayesi ( Milyar TL) 2,276 2,626 27,138 26,270 22,833 37,909 63,142 II. MAL‹ BÜNYE ORANLARI Toplam Bor / Toplam Aktif% 28 33 26 29 27 25 20 % 94 98 59 71 81 77 73 % 15 21 16 17 14 10 6 zkaynak % 12 11 -21 -8 6 7 Defa 90 88 86 85 93 98 95 Br t K r Marj % 27 31 28 20 10 18 18 Aktif Verimlili i % 11 17 17 12 2 4 8 % 12 23 22 20 4 9 55 124 50 29 7 16 18 Duran Varl k / Finansal Bor zkaynak / zkaynak Net Finansal Pozisyon / -4 III. KÂRLILIK ORANLARI Aktif Devir H z Faaliyet K r / Sat Has lat 12 Hisse Ba na Net Kazan % 49 FON AKIM TABLOSU M‹LYON TL A. KAYNAKLAR 2002 60,291,660 1. FAAL YET K RINDAN SA LANAN KAYNAK a) Faaliyet k r b) Amortismanlar c) Fon k gerektirmeyen di er giderler d) Fon giri i sa lamayan di er gelirler (-) 2001 43,649,024 53,268,944 28,569,206 20,662,441 4,299,928 (262,631) 32,195,670 15,385,749 13,209,876 3,600,045 0 6,365,000 1,984,711 5,383,124 (1,002,835) 7,945,473 1,712,914 6,370,112 (137,553) 3. D NEN VARLIKLARIN TUTARINDA AZALI - - 4. DURAN VARLIKLARIN TUTARINDA AZALI - - 2. OLA AN ST K RDAN SA LANAN KAYNAK a) Ola an st k r b) Fon k gerektirmeyen giderler c) Fon giri i sa lamayan gelirler (-) 5. KISA VADEL BOR LARDA ARTI 657,716 3,507,881 6. UZUN VADEL BOR LARDA ARTI - - - - - - 7. SERMAYE ARTIRIMI (Nakit Kar l ) 8. EM SYON PR M B. KAYNAK KULLANIMLARI 60,291,660 1. FAAL YET ZARARINDAN DOLAYI KAYNAK KULLANIMI 43,649,024 - - 2. OLA AN ST ZARARDAN DOLAYI KAYNAK KULLANIMI 6,765,480 a) Ola an st zarar 6,765,480 b) Fon k gerektirmeyen giderler c) Fon giri i sa lamayan gelirler (-) - 7,444,664 6,376,335 1,068,329 - 3. DENEN VERG VE BENZERLER 4. DENEN TEMETT LER 5. D NEN VARLIKLARIN TUTARINDA ARTI 6. DURAN VARLIKLARIN TUTARINDA ARTI 5,565,961 2,015,821 2,663,610 1,142,463 29,270,925 20,499,761 (Yeniden de . hari )16,025,684 12,546,108 7. KISA VADEL BOR LARDA AZALI - - 8. UZUN VADEL BOR LARDA AZALI - 207 - - 25,232,884 15,076,007 - - 9. SERMAYEDE AZALI NET ‹fiLETME SERMAYES‹NDEK‹ DE⁄‹fi‹M 50 1. NET LETME SERMAYES NDE ARTI 2. NET LETME SERMAYES NDE AZALI NAK‹T AKIM TABLOSU M‹LYON TL A. DÖNEM BAfiI NAK‹T MEVCUDU B. DÖNEM ‹Ç‹ NAK‹T G‹R‹fiLER‹ 1. Sat a) b) c) 2002 3,615,072 254,160,176 2001 3,592,889 234,894,928 lardan elde edilen nakit 215,692,113 169,807,924 Net sat has lat 231,709,508 167,317,892 Alacaklardaki (sat tan kaynaklanan) art lar (-)(16,017,395) 0 Alacaklardaki (sat tan kaynaklanan) azal lar 2,490,032 2. Di er faaliyetlerden gelirler ve k rlardan dolay 16,551,520 3. Ola an st nakit giri i gelir ve k rlardan sa lanan nakit 4. K sa vadeli bor lardaki art 21,659,187 981,876 1,712,914 (al mlarla ilgili olmayan) 14,108,718 41,312,792 1,718,282 5,509,778 243,773,018 234,872,745 5. Di er nakit giri leri C. DÖNEM ‹Ç‹ NAK‹T ÇIKIfiLARI 1. Maliyetlerden kaynaklanan nakit k 166,695,682 142,583,763 a) Sat lar n maliyeti 190,615,739 136,671,637 b) Stoklardaki art (3,983,645) 18,579,317 c) Bor lardaki (al mlardan kaynaklanan) art (1,248,096) (647,861) d) Amortisman ve kar . gibi nakit k gerektirmeyen gid. (-)(18,688,316) (12,019,330) 2. Faaliyet giderlerinden dolay nakit k 10,969,573 11,043,652 a) Pazarlama, sat ve da t m giderleri 3,010,451 2,335,362 b) Genel y netim giderleri 12,991,388 12,619,401 c) Nakit k gerektirmeyen giderler (-) (5,032,266) (3,911,111) 3. Di er faaliyetlerden giderler ve zararlardan dolay nakit k 17,129,606 8,140,140 a) Di er faaliyetler ile ilgili gider ve zararlar18,371,393 8,148,817 b) Nakit k gerektirmeyen giderler ve zararlar (-)(1,241,787) 4. Finansman giderlerinden dolay nakit k 73,149 (8,677) 8,378,301 5. Ola an st gider ve zararlardan dolay nakit k 1,382,357 765,414 a) Ola an st giderler ve zararlar 6,765,480 7,444,664 b) Nakit k gerektirmeyen giderler ve zararlar (-)(5,383,123) (6,679,250) 6. Duran varl k yat r mlar nedeniyle nakit k 16,025,684 12,546,108 7. K sa vadeli bor lar n anapara 39,512,553 demeleri (al mlarla ilgili olmayan) 14,204,107 8. Uzun vadeli bor lar n anapara 2,691,937 a) Menkul k ymetler anapara b) Di er demeler demeleri (al mlarla ilgili olmayan) 9. 10. denen vergi ve benzerleri denen temett ler demeleri - 2,691,937 5,565,961 2,015,821 2,663,610 1,142,463 9,063,289 6,052,593 D. DÖNEM SONU NAK‹T MEVCUDU 14,002,230 3,615,072 E. NAK‹T ARTIfi VEYA AZALIfiI 10,387,158 22,183 11. Di er nakit k lar 51 BA⁄IMSIZ DENET‹M RAPORU ERNST&YOUNG Güney S.M.M.M. A.fi. B y kdere Cad. Beytem Plaza 80220 - i li stanbul - Turkey Phone : (212) 315 30 00 Fax : (212) 230 82 91 www.ey.com 1 OCAK - 31 ARALIK 2002 HESAP DÖNEM‹NE A‹T BA⁄IMSIZ DENET‹M RAPORU Ak ansa imento Sanayi ve Ticaret Anonim irketi’nin, 31 Aral k 2002 tarihi itibariyle d zenlenmi bilan osunu ve bu tarihte sona eren hesap d nemine ait gelir tablosunu incelemi bulunmaktay z. ncelememiz, Sermaye Piyasas Kurulu taraf ndan yay mlanan T rkiye’de genel kabul g rm denetim ilke, esas ve standartlar na uygun olarak yap lm ve dolay s yla hesap ve i lemlerle ilgili olarak muhasebe kay tlar n n kontrol ile gerekli g rd m z di er denetim y ntem ve tekniklerini i ermi tir. G r m ze g re, s z konusu mali tablolar, Ak ansa imento Sanayi ve Ticaret Anonim irketi nin, 31 Aral k 2002 tarihindeki ger ek mali durumunu ve bu tarihte sona eren hesap d nemine ait ger ek faaliyet sonu lar n , Sermaye Piyasas Kurulu taraf ndan yay mlanan ve bir nceki hesap d nemi ile tutarl bir ekilde uygulanan T rkiye’de genel kabul g rm muhasebe ilkelerine uygun olarak do ru bir bi imde yans tmaktad r. G ney Serbest Muhasebeci Mali M avirlik Anonim irketi An Affiliated Firm of Ernst & Young International S. Selda Aytekin, SMMM Sorumlu Ortak Ba denet i 3 ubat 2003 stanbul, T rkiye 52 DENET‹M KURULU RAPORU DENET‹M KURULU RAPORU (1 Ocak 2002-31 Aral›k 2002 DÖNEM‹) AK ANSA MENTO SANAY - Ortakl nvan VE T CARET A. . GENEL KURULU NA n : Ak ansa Merkezi Kay tl Sermaye Tavan kar lm Sermayesi Faaliyet Konusu retimi, Mukavelede kay tl i ler. imento San. ve Tic. A. . : STANBUL : 100,000,000,000,000.-TL : 95,128,978,010,000.-TL : imento retimi, Sat , Haz r Beton Sat ve Esas - Denet i veya denet ilerin ad K KERTUN , Mevl t AYDEM R s resi ve ve g rev : Yal n g rev s resi 1 y l, irket personeli ortak de illerdir. - Kat l nan Y netim Kurulu ve yap lan : Toplant s na Denetleme Kurulu Toplant lar say s Denet iler aras yap lm t r. ki defa Y netim Kurulu kat l nm , bir defa toplant - Ortakl k hesaplar , defter ve belgeleri : Ortakl k hesaplar , defter ve belgeleri belgeler zerinde yap lan incelemenin zerinde a a da belirtilen tarihlerde kapsam , hangi tarihlerde inceleme genel inceleme yap lm olup, kay tlar n yap ld ve var lan sonu kanun ve Genel Muhasebe kurallar na uygun oldu u g r lm t r. - T rk Ticaret Kanunu nun 353. : Y l i inde d rt say m yap lm ve nakit Maddesinin 1. f kras n n 3 no lu mevcudunun kay tlara uygun oldu u bendi gere ince Ortakl k veznesinde g r lm t r. yap lan say mlar n say s ve sonu lar - T rk Ticaret Kanunu nun 353. : 2002 y l nda (22 Nisan, 28 Haziran, Maddesinin 1. f kras n n 4 no lu bendi 29 A ustos, 30 Aral k) tarihlerinde inceleme gere ince yap lan inceleme tarihleri ve yap lm , k ymetli evrak n tamam oldu u sonu lar tesbit edilmi tir. - ntikal eden ik yet ve yolsuzluklar ve : ntikal eden ik yet ve yolsuzluklar bunlar hakk nda yap lan i lemler yoktur. Yal n K KERTUN Mevl t AYDEM R Ak ansa imento Sanayi ve Ticaret A. . nin 01/01/2002-31/12/2002 d nemi hesap ve i lemlerini T rk Ticaret Kanunu, Ortakl n Esas S zle mesi ve di er mevzuat ile genel kabul g rm muhasebe ilke ve standartlar na g re incelemi bulunmaktay z. G r m ze g re i eri ini benimsedi imiz ekli 31/12/2002 tarihi itibariyle d zenlenmi Bilan o, Ortakl n an lan tarihteki mali durumunu, 01/01/2002-31/12/2002 d nemine ait Gelir Tablosu an lan d neme ait faaliyet sonu lar n ger e e uygun ve do ru olarak yans tmaktad r. K r n da t m nerisi yasalara ve Ortakl k Esas S zle mesine uygun bulunmaktad r. Bilan o nun ve Gelir Tablosu nun onaylanmas n ve Y netim Kurulu nun aklanmas n oylar n za arz ederiz. 53 TES‹SLER atalca B.Kar Mahmutbey Velik y t ran Ayaza a Esenyurt G rp nar orlu Orhanl Samand ra AMBARLI B Y K EKMECE Gebze zmit Ke an YALOVA Biga ANAKKALE Edremit AL A A Menemen Bornova G zelbah e 54 Bursa KAR MSA Çimento Fabrikası Çimento Terminali Hazır Beton Tesisi Çimento Öğütme ve Paketleme Tesisi Kırıcı Tesisi 55 ADRESLER Merkez Ofis Hüseyin Bağdatlıoğlu İş Merkezi Kaya Sultan Sokak No: 97 Kat 5-8 Kozyatağı 81090 İstanbul Telefon : (0216) 571 30 00 Faks : (0216) 571 31 11 Büyükçekmece Fabrika Büyükçekmece 34900 İstanbul Telefon : (0212) 866 10 00 Faks : (0212) 866 12 00 Çanakkale Fabrika P.K. 8 Ezine 17600 Çanakkale Telefon : (0286) 295 20 00 Faks : (0286) 295 21 99 Yalova Terminali Balcı Mevkii, SCA Fabrikası yanı Kaytazdere Beldesi, Altınova, Yalova Telefon : (0226) 462 97 90 - 91 Faks : (0226) 462 97 92 ‹zmir Ofis Ali Çetinkaya Bulvarı No: 34/1 Kat: 4 D. 402 Alsancak 35220 İzmir Telefon : (0232) 463 67 78 Faks : (0232) 463 44 29 Alia¤a Terminali Horozgediği Köyü, Nemrut Körfezi, Çukurova Çelik Limanı, Aliağa 35640 İzmir Telefon : (0232) 625 54 28 - 29 Faks : (0232) 625 54 31 Al›m Bürosu Perpa Ticaret Merkezi Kat: 10-11 No: 1757 Okmeydanı 80270 İstanbul Telefon : (0212) 221 76 61 - 62 Faks : (0212) 221 76 62 56