Sayı 8 - Türkçe
Transkript
Sayı 8 - Türkçe
(SAYI: 8 YIL: 2016 - ISSUE: 8 YEAR 2016) TMD DERGİMİZ HAKKINDA GENEL BİLGİLER 1. Dergimiz hakemli ve uluslararası indeksli bir dergidir. Her yayın en az iki alan uzmanı hakem tarafından değerlendirilmektedir. İki alan hakemi tarafından olumlu “yayınlanabilir” yönünde rapor almayan yayınlar dergimizde yayınlanmaz. Bu durum karşısında hiçbir yazar(lar) dergimiz üzerinde bir hak iddiasında bulunamaz. Dergimizde yayınlanmaya hak kazanan “Etik Kurul Raporu” bulunan yayınlara dair etik kurul bilgileri yazılı olarak editörlüğe gönderilmesi ve sisteme yayın yüklenirken sisteme yüklenmesi zorunludur. Etik kurul raporu olan ve sisteme bilgisi girilmeyen ya da yazılı olarak editörlüğe bilgileri ulaştırılmayan çalışmalardan doğan her türlü sorumluluk yazar(lar)’a aittir. Dergimizin hiçbir kurulu ve yetkilisi bu konuda maddi ve manevi sorumluluk kabul etmez. Dergi kurul ve üyeleri “yetkilileri” Hukuki yükümlülük altına alınamaz. Her yazar ve yazarlar bu durumu peşinen kabul etmiştir. 2. Dergi hakem ve kurullarında yer alan akademisyen ile diğer yetkililer hakkında yazar(lar) dergi sistem işleyişi sürecine dair bir talepte bulunamaz. Bulunsalar bile herhangi bir bilgi kendilerine verilmez, sistem süreci değiştirilmez. Dergimiz ile ilgili her türlü bilgi derginin web sayfasında www.mtddergisi.com adresinden edinilebilir. 3. Dergimiz yılda üç sayı şeklinde çıkmakta her yılın “Nisan – Ağustos – Aralık” aylarının son günü derginin sayısında bulunan tüm makaleler tek cilt halinde dergi web sistemine yüklenir. Dergi web sisteminden makaleler tüm okuyucular tarafından indirilir ve ilgili eser “makale” ve dergimize atıf yapılmak koşulu ile kullanılabilir. Dergimizin tüm sayılarına okuyucular ücretsiz olarak ulaşmaktadır. 4. Dergimizde yayınlanan tüm makaleler (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 140012004 Belge No: 12880) kalite belgeleriyle ve (2015/04018-2015-GE-17595) Marka patent ile güvence altına alınmıştır. Yayınlanmış olan makaleler kalite, marka patent ve doi bilgileri ile ilgili çalışmanın yazarlarına eserleri hakkında her türlü hukuki hak ve uluslararası güvence sağlamaktadır. 5. Dergimiz basılı ve e dergi olarak yayınlanmaktadır. Print ISSN NO: 2148-8142 numarası ile T.C. Kültür Bakanlığından dergimiz hakkında her türlü bilgiye ulaşılabilir. II 6. Metin içinde (Yılmaz, 2015: 1) veya (Yılmaz ve diğ., 2015:1) şeklinde kaynak gösterimi, kaynakçada ise YILMAZ, M., (2015). Bergama Evlerinde Kapı Süslemeleri, TMD Uluslararasi Hakemli Tasarım ve Mimarlik Dergisi, Sayı: 1, Cilt: 1, ss.1-2 şeklinde gösterilir. Tüm yazarlar dergimizin son güncel sayılarını takip ederek ilgili sayılarda yayınlanan makalelerdeki yazım formatını kendi çalışmalarında uygulayabilir. İnternet kaynaklarında mutlaka erişim tarihi ve son ulaşılabilen internet linkinin tamamının başta kaynakça ve metinin kullanıldığı sayfa altında numaralandırılarak gösterilmesi bir zorunluluktur. 7. Kaynakça Türkçe alfabe sıralamasına göre düzenlenir. Tüm yazarlar için derginin son sayısındaki yazım formatı dikkate alınmak zorundadır. 8. Dergimiz uluslararası indeksli bir dergi olup dergimizde yayınlanan tüm çalışma ve makaleler derginin yayınlandığı tarih itibariyle ilgili indekslere mail yolu ile ulaştırılır. 9. Dergimizde özgün araştırma, inceleme, derleme, olgu sunumu, proje ve kitap tanıtımı “makale formatında olmak zorundadır” türünde yayınlara yer verilmektedir. 10. Dergimize gönderilen tüm çalışmalar sisteme yüklendiği şekil ve an itibariyle başka bir dergide yayınlanmamış, değerlendirmeye alınmamış ve red edilmemiş olması gerekir. Tüm sisteme yüklenen makaleler yazar(lar) tarafından bu kurallara uyulduğunu kabul etmiş sayılır. Aksi durumda ilgili yazar(lar) hakkında dergimiz hukuki haklarını saklı tutar. Oluşabilecek olumsuzluk karşısında maddi ve manevi tüm sorumluluk ilgili yazar(lar)’a aittir. Dergimiz T.C. Kanunlarına göre hareket eder. III GENERAL INFORMATION ABOUT TMD JOURNAL 1. Our journal is a refereed and internationally indexed journal. Each paper is evaluated by two referees who are field experts. The articles not reported as “issuable” positively by two field referees aren’t published in our journal. None of the author(s) can lay a claim on our journal in this case. Data, concerning the ethics committe of the studies, approved to be published in our journal, having the Ethics Committee Report, should be submitted to the editors in written and uploaded to the system with the article. Author(s) should take the responsibility of their articles, having the Ethics Committee Report, which were not submitted to the editors in written and were not uploaded to the system. None of the committes and the authorities in our journal are responsible for pecuniary and non-pecuniary damages. The committes and the authorities in our journal do not have any legal obligations. Author(s) have accepted this situation beforehand. 2. Author(s) cannot make a demand for the journal’s procedure concerning the academicians in journal’s referee board and other boards and other authorities. Even if so, they aren’t given any information, system process cannot be changed. Necessary information about our journal can be obtained from the website of the journal www. mtddergisi.com 3. Our journal publishes three times a year, all articles in the relevant volume of journal are uploaded to the web system of the journal in one volume on the last day of the months “April – August – December.” All readers can download the articles from the journal’s web system and the relevant paper “article” can be used on condition that our journal is cited. Readers can download all volumes of our journal for free. 4. All articles published in our journal are assured with certificate of quality (ISO 9001-2008 Doc. No: 12879 & ISO 14001-2004 Doc. No: 12880) and trademark patent (2015/040182015-GE-17595). Articles published provide their authors with all kinds of legal rights and international assurance regarding their articles with quality, trademark, patent and doi 5. Our journal has both printed and online versions. Necessary information about our journal IV can be obtained from the T.R. Ministry of Culture with the number Print ISSN NO: 21488142 and Online ISSN NO: 2149-2468 6. Reference within the text should be (Yılmaz, 2015: 1) or (Yılmaz et al. 2015:1), in the reference part YILMAZ, M., (2015). It is indicated as Door Decorations in Bergama Houses, TMD International Refereed Journal of Design and Architecture Issue:1, Volume:1, pp.1-2. All authors must follow the latest volumes of our journal and apply the print format of the published articles in their own papers. It is an obligation to indicate the access date of the internet sources and the last accessed full internet link in the references and below the page by giving numbers. 7. References are arranged by the Turkish alphabet. The printing format in the last volume of the journal should be taken into account by all authors. 8. Our journal is an internationally indexed journal, and all articles and papers published in our journal are sent to relevant indices via e-mail by the publication date of the journal. 9. Original research, analysis, compilation, case study, project and book introduction “have to be in an article format” and these publications are also included. 10. 10. All papers sent to the journal and uploaded to the system shouldn’t be previously published, not evaluated and not rejected. All articles uploaded to the system are acknowledged that author(s) conform to these rules. Otherwise, our journal keeps its legal rights reserved. All material and moral responsibility regarding a negative situation belong to author(s). Our journal acts in line with the T.R. Law. V İÇİNDEKİLER ARAŞTIRMA, UYGULAMA ve LİTERATÜR ÖZELLEŞTİRME SÜRECİNİN İSTANBUL VE NEW YORK KAMUSAL MEKANLARINDA KARŞILAŞTIRMALI İNCELENMESİ Elif KUTAY KARAÇOR 1-11 TASARIM İLE SOSYAL DEĞİŞİMİN İMKANLARI ÜZERİNE: MİMARLIK EĞİTİMİNDE DENEYSEL BİR ÇALIŞMA 12-22 Yasemin ERBİL EKOLOJİK YAPI KRİTERLERİNİN OKUL ÖNCESİ EĞİTİM MERKEZLERİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ VE YEREL KRİTERLER LİSTESİ OLUŞTURULMASI 23-42 Çimen ÖZBURAK ISI YALITIM MALZEMELERİ ÜRETİCİ VE UYGULAYICILARINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA Nurşah SERTER, Cahide AYDIN İPEKÇİ KENT ERGONOMİSİNDE BİTKİSEL TASARIMIN ROLÜ: ÇANAKKALE ÖRNEĞİ Alper SAĞLIK, Özgür KAHRAMAN, Elif SAĞLIK, Abdullah KELKİT, Necla Ece DEVECİOĞLU, Baboo ALİ ÇAĞDAŞLARI VE ÖZGÜN ÜSLUBU İLE AMEDEO MODIGLIANI Pelin AVŞAR KARABAŞ, Muzaffer Çağatay UMAY VI 43-60 61-70 71-98 BAŞ EDİTÖR Pelin AVŞAR BAŞ EDİTÖR YARDIMCILARI Fatma ARPACI Fatih BAŞBUĞ Atilla DÖL Mehmet Gökhan GENEL RESİM ALAN EDİTÖRÜ Pelin AVŞAR PEYZAJ ALAN EDİTÖRÜ Murat ÖZYAVUZ MİMARLIK TASARIM ALAN EDİTÖRÜ Sercan Özgencil YILDIRIM Betül BEKTAŞ EKİCİ Hakan AÇIKGÖZ Ö.Fatih KEÇECİOĞLU Ahmet GANİ Betül COŞKUN Mustafa Oğuz GÖK GENEL YAYIN YÖNETMENİ Murat KORKMAZ Ercan ŞAHBUDAK Hakan AÇIKGÖZ DİL EDİTÖRLERİ Gökşen ARAS (İngilizce) Gülsemin HAZER (Türkçe) Feryal ÇUBUKÇU (İngilizce) Gülten GÖKDEMİR (İngilizce) Yakup POYRAZ (Türkçe) İSTATİSTİK VE ÖLÇME DEĞERLENDİRME Gökhan DELİCEOĞLU Işık BAYRAKTAR Saliha ALTIPARMAK Emre DÜNDER Sercan ALMALI İLETİŞİM VE SEKRETERLİK Michael KUYUCU Ali Murat KIRIK TEKNİK EDİTÖR Burhan MADEN EDİTÖRLER Bülent EKER Alev AKDOĞAN KAYMAZ Ayşegül AKDOĞAN EKER Hülya KALAYCIOĞLU Mümin ŞAHİN Nazım ŞEKEROĞLU Füsun TERZİOĞLU Mesut GÜNER Turgut AKGÜN Kürşad KARACABEY Peter LUSCUERE Han MEYER Wil ZONNEVELD Keith BOSWELL Marleen DEVIS Mark DEKAY George DODDS Hansjoerg GOERITZ John MCRAE Scott POOLE Mark SCHIMMENTI Soctt WALL Jason YOUNG Jaime CANAVES Jason CHANDLER Alfredo ANDIA John STUART Shahin VASSIGH Thijs ASSELBERGS Tom AVERMAETE Philomena BULUYSSEN Peter BOELHOUWER Monika CHAO-DUIVIS Marja ELSINGA Anke VAN HAL Carola HEIN Marleen HERMANS Rob VAN HEES Marieke KUIPERS YAYIN KURULU Adnan TEPECİK Yavuz TAŞKIRAN Yücel GELİŞLİ Ahmet ÖZOL Ahmet Şinasi İŞLER Basri ERDEM Bedri KARAYAĞMURLAR Füsun ÇAĞLAYAN Hüseyin ELMAS Oğuz YILMAZ Abdullah KELKİT Fatih BAŞBUĞ Öner DEMİREL Nezahat GÜÇLÜ Ümran SEVİL Pelin AVŞAR Murat KORKMAZ Ricardas BARTKEVICIUS Fatma TEZEL ŞAHİN Murat ÖZYAVUZ Ayhan AYTAÇ Sefer GÜMÜŞ Sercan Özgencil YILDIRIM Fatma ARPACI Emre YANIKKEREM Erdem ÜNVER Ercan ŞAHBUDAK Hatice Nur GERMİR Alpaslan Hamdi KUZUCUOĞLU BİLİM VE DANIŞMA KURULU Prof. Dr. Adnan TEPECİK Prof. Dr. Gary BARTON Prof. Dr. Joseph OSTRAFF Prof. Dr. Mark GRAHAM Prof. Dr. Mark JOHNSON Prof. Dr. Martha PEACOCK Prof. Dr. Linda REYNOLDS VII Prof. Dr. Ahmet ÖZOL Prof. Dr. Ahmet Şinasi İŞLER Prof. Dr. Basri ERDEM Prof. Dr. Bedri KARAYAĞMURLAR Prof. Dr. Assem Abdel FATTAH Prof. Dr. Hüseyin ELMAS Prof. Dr. Ricardas BARTKEVICIUS Prof.Dr. Sercan Özgencil YILDIRIM Prof. Dr. Oğuz YILMAZ Prof. Dr. Nezahat GÜÇLÜ Prof. Dr. Cemal YÜKSELEN Prof. Dr. Yücel GELİŞLİ Prof. Dr. Zeki KAYA Prof. Dr. Yavuz TAŞKIRAN Prof. Dr. Abdullah KELKİT Prof. Dr. Faruk ANDAÇ Prof. Dr. Öner DEMİREL Prof. Dr. Emine DEMİRAY Prof. Dr. Adalet KANDIR Prof. Dr. Mustafa USLU Doç. Dr. Ahmet DALKIRAN Doç. Dr. Nedret YAŞAR Doç. Dr. Erdem ÜNVER Doç. Dr. Eric GILLETT Doç. Dr. Adrian PULFER Doç. Dr. Ray ELDER Doç. Dr. Brent BARSON Doç. Dr. Dan BARNEY Doç. Dr. James SWENSEN Doç. Dr. Heather JENSEN Doç. Dr. Davit AMOTT Doç. Dr. Brian CHRISTENSEN Doç. Dr. Bryon DRAPER Doç. Dr. Peter EVERETT Doç. Dr. Fidalis BUEHLER Doç. Dr. Daniel EVERETT Doç. Dr. Neslihan KIYAR Doç. Dr. Melek ŞAHAN Doç. Dr. Çetin YAMAN Doç. Dr. Neşe Yaşar ÇEĞİNDİR Doç. Dr. Emre YANIKKEREM Doç. Dr. Murat ÖZYAVUZ Doç. Dr. Ayhan AYTAÇ Doç. Dr. Fatma TEZEL ŞAHİN Doç. Dr. Nurhayat ÇELEBİ Doç. Dr. Arzu ÖZYÜREK Doç. Dr. Fatih ÇATIKKAŞ Doç. Dr. Tuğçe TUNA Doç. Dr. Serdar TOK Doç. Dr. Fatma ARPACI Doç. Dr. Gülten HERGÜNER Yrd. Doç. Dr. Bünyamin BALAMİR Yrd. Doç. Dr. Raif KALYONCU Yrd. Doç. Dr. Şeyda ERASLAN TAŞPINAR Yrd. Doç. Dr. Umut ŞUMNU Yrd. Doç. Dr. Sefer GÜMÜŞ Yrd. Doç. Dr. Ali Serdar YÜCEL Yrd. Doç. Dr. Bülent SALDERAY Yrd. Doç. Dr. Mercan Efe GÜNEY Yrd. Doç. Dr. Aydın ZOR YAYIN KABUL ETTİĞİMİZ BİLİM DALLARI ³³ Diğer Bilim Dalları ³³ Görsel Sanatlar ³³ Mimarlık ³³ Peyzaj Mimarlığı ³³ Tasarım ³³ İç Mimarlık DISCIPLINES ³³ Other Sciences ³³ Visual Arts ³³ Architecture ³³ Landscape Architecture ³³ Design ³³ Interior Architecture VIII DERGİNİN TARANDIĞI İNDEKSLER IX DİĞER DERGİLERİMİZ 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Uluslararası Hakemli Beslenme Araştırmaları Dergisi Uluslararası Hakemli Kadın Hastalıkları ve Anne Çocuk Sağlığı Dergisi Uluslararası Hakemli Ortopedi Travmatoloji ve Spor Hekimliği Dergisi Uluslararası Hakemli Pazarlama ve Pazar Araştırmaları Dergisi Uluslararası Hakemli Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli İletişim ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi Uluslararası Aile Çocuk Ve Eğitim Dergisi Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi 10.Uluslararası Hakemli Psikiyatri ve Psikoloji Araştırmaları Dergisi 11.Uluslararası Hakemli Müzik Araştırmaları Dergisi 12.Uluslararası Hakemli Ekonomi Yönetimi Araştırmaları Dergisi 13.Uluslararası Hakemli Akademik Sosyal Bilimler Dergisi 14.Uluslararası Hakemli Spor Sağlık ve Tıp Bilimleri Dergisi 15.Uluslararası Hakemli Aktif Yaşlanma ve Kuşaklararası Dayanışma Dergisi X www.dbhadergisi.com www.jacsdergisi.com www.otshdergisi.com www.uhpadergisi.com www.hmfdergisi.com www.uhbabdergisi.com www.uhedergisi.com www.aceddergisi.com www.khsdergisi.com www.uhpdergisi.com www.uhmadergisi.com www.uheyadergisi.com www.iibdergisi.com www.sstbdergisi.com www.aktifyaslanmadergisi.com Pelin AVŞAR KARABAŞ BAŞ EDİTÖR Kıymetli okurlarımız, değerli araştırmacılar, Dergimizin bu sayısında yine birbirinden değerli birçok çalışmaya yer vermiş bulunmaktayız. Her sayımızda olduğu gibi bu sayımızda da siz değerli yazarlar başta olmak üzere tüm okurlarımıza ve özellikle bilim dünyasına katkı sağlamaya devam etmekteyiz. Sizlerin büyük emek ve uğraşlar sergileyerek hazırlamış olduğunuz çalışmalara dergimizde yer vermekten onur ve mutluluk duymaktayız. Dergimiz her geçen sayısında daha farklı çalışmalara ve araştırmalara yer vermekte olup, okurlarımızla yazarlarımız arasında bir köprü oluşturmaya devam etmektedir. Ayrıca dergimiz bilimsel sponsorluk olmak üzere birçok ulusal ve uluslararası kongrelere de katkı sağlamaya devam etmektedir. İlk sayımızdan bu sayımıza kadar geçen süre içerisinde oldukça uzun bir yol kat ettiğimizi düşünmekteyiz. Giderek akademi ve bilim dünyasına olan katkımız artmakta ve sesimizi ülke dışındaki akademisyen ve bilim insanlarına da duyurmaya çalışmaktayız. Umudumuz sadece ülkemiz adına değil tüm dünyadaki bilim insanlarının çalışmalarını dergimizde görmek ve siz değerli okurlarımızla buluşturmaktır. Dergimiz uluslararası indekslere yönelik çalışmaları ve başvuruları da devam etmektedir. Umut ediyoruz ki en kısa sürede çok kıymetli ve önemli indekslere kısa sürede gireceğiz. Şimdiden yaptığınız destekler ve katkılardan dolayı tüm yazarlarımıza, okurlarımıza, hakem ve bilim kurullarımıza ayrıca dergimiz editörler kurulu ile yayın kurulu üyelerine de yürekten sevgi ve şükranlarımızı sunuyoruz. Bir sonraki sayımızda görüşmek üzere hepinize esenlik ve mutluluklar diliyoruz. Saygılarımızla. (Dergimizde etik kurul raporu gerektiren her türlü çalışmada yazar(lar) editörlüğe ve derginin sistemine yayın yüklerken gerekli etik kurul rapor bilgilerini girmekle yükümlüdür. Hiçbir koşul ve şartlarda oluşan ya da oluşacak bir sorunda – problemde dergimiz, yayın kurulu, imtiyaz sahibi, yazı işleri, hakem ve bilim kurulları sorumluluk kabul etmez. Yazar(lar) bu bilgiyi dergiye yazılı olarak vermekle yükümlüdür. Bu konuda tüm sorumluluk yazar(lar) a aittir). Basın Yayın Kanunun “5187” gereğince basılı eserler yoluyla işlenen fiillerden doğan maddi ve manevi zarar m-13-14 kapsamında dergimizde yayınlanan yayınların içeriği ve hukuki sorumluluğu tek taraflı olarak yazar(lar) a aittir. Dergimiz, yönetim, hakem, editör, bilim ve imtiyaz sahibi bu yükümlülükleri kabul etmez. Dergimizde bilimsel içerikli, literatüre katkı yapan, bilimsel anlamda değer ifade eden çalışmalar kabul edilir ve yayınlanır. Bunun dışında siyasi, politik, hukuki ve ticari içerikli fikri sınai haklar kanununa aykırılık içeren yayınlara yer verilmez. Olası bir olumsuzluk durumunda yazar(lar) doğabilecek her türlü maddi ve manevi zararı peşinen kabul etmiş ve yüklenmiştir. Bu nedenle ikinci üçüncü ve diğer XI şahıs ile kurumlar konusunda dergimiz yönetimi ve kurulları hiçbir sorumluluğu kabul etmez. Bu yönde dergimiz ve kurulları üzerinde bir hukuki yaptırım uygulanması söz konusu olamaz. Eserlerin içeriği ve mevcut durumu yazar(lar) ait olup dergimiz bu yayınların sadece yayınlanması ve literatüre kazandırılması aşamasında görev üstlenmiştir. Tüm okuyucu, kamuoyu ve takipçilerine ilanen duyurulur. XII Dear readers and researchers, There are valuable papers in this volume of our journal. As in every volume, we continue to make contribution to dear authors, all readers and science world particularly. We are happy and proud to give place to your studies which were prepared with great efforts. Our journal incorporates different studies and researches in each volume and continues to serve as a bridge between readers and authors. Our journal also continues to make contribution to many national and international congresses including scientific sponsorship. We think that we have come a long way from the first volume until today. Our contribution to academic and science world is increasing each day and we are trying to become popular for the academicians and scientists abroad. We hope to see not only the papers of our country, but also those of the scientists all over the world in our journal and to meet them with you. Our journal also sustains its index applications to the international indices. We believe that we will be accepted to primary indices in a short period of time. We would like to express our gratitude and respect to all our authors, readers, referee and science boards, editorial board of our journal and the members of the publication board thanks to the supports and contributions. Hope to meet you in the next volume and wish you the best. Regards. (In any kind of study requiring ethical board report in our journal, author(s) is/are obliged to enter the data of necessary ethical board report while uploading their publication in editorship and journal system. Our journal, publication board, grant holder, editorial office, referee and science boards do not undertake any responsibility for a problem to occur under any circumstances and conditions. Author(s) is/are obliged to give this information to journal in written. All liability in this issue belongs to author(s). As per the “5187” of Press Law, material and emotional damage arising from the actions via published works, the content and legal responsibility of the publications published in our journal within the scope of m14-13- unilaterally belong to author(s). Our journal, executive board, referees, editor, science board and publisher don’t accept these obligations. The scientifically valuable papers with scientific content which contribute to literature are accepted and published in our journal. Apart from this, the papers with political, legal and commercial content which are against the intellectual property rights are not accepted. in case of a possible negative situation, author(s) is/are regarded as accepting and undertaking all kinds of possible material and emotional damage beforehand. Therefore, our journal’s management and other boards don’t accept any responsibility regarding the second, third and other persons and institutions under any condition. in this sense, a legal sanction on our journal and its boards is out of question. The content and the current status of the papers belong to author(s) and our journal only takes part in the publication of these papers and contribution to literature. Respectfully announced to all readers, public and followers by publication.. XIII TMD ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ INTERNATIONAL REFEREED JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE ÖZELLEŞTİRME SÜRECİNİN İSTANBUL VE NEW YORK KAMUSAL MEKANLARINDA KARŞILAŞTIRMALI İNCELENMESİ1 COMPARATIVE STUDY OF PRIVATIZATION PROCESS ON THE PUBLIC SPACES OF ISTANBUL AND NEW YORK CITIES Elif KUTAY KARAÇOR Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Düzce / Türkiye Öz: Neoliberal ekonomi ile hız kazanan özelleştirme süreci kentsel mekanın yönetimi üzerinde etkili olmuş ve özellikle kamusal mekanlar metalaştırılmıştır. Bu durum kamusal mekanlar içerisinde kentlerin yeşil dokusunu oluşturan parkların sahipliğinin el değiştirmesine ve yönetim şeklinin değişmesine neden olmuştur. Kamusal mekana yapılan müdahaleler ve yönetim şeklinin değişmesi literatürde oldukça tartışılmış ve çeşitli gerekçeler ile bu sürece destek veren veya eleştiren araştırmacılar yapılmıştır. Bu çalışmanın amacı, kamusal mekanın özelleştirilmesi konusunda en fazla öne çıkan ve tartışılan örnek olan Bryant Park-New York örneğinin özelleştirme sürecini ortaya koymak ve Türkiye Cumhuriyeti’nin en eski kamusal mekanlarından olan Maçka Demokrasi Parkı’nın özelleştirme süreci ile karşılaştırmaktır. Böylece, kamusal mekanlardaki özelleştirme sürecinin gelecek yıllardaki mekânsal etkilerinin öngörülmesi hedeflenmektedir. Abstract: The privatization process which was accelerated by the neo-liberal economy affected on management of urban spaces, and especially public spaces were commodified. This case has led to the change of ownership, and management of the parks from public spaces that constitutes green areas of the cities. Interventions in public spaces and the change of their management have been debated in the literature deeply, and the researchers have supported or criticized this process because of several reasons. The aim of this study is to reveal that privatization process of Bryant Park-New York that one of the most prominent case study in the subject of public space privatization, and to compare its privatization process with Macka Demokrasi Park that one of earliest public spaces in Republic of Turkey. Thus, it was targeted to predict the effects of privatization process of public spaces following years. Key Words: Privatization, Public Space, Bryant Park, Macka Demokrasi Park Anahtar Kelimeler: Özelleştirme, Kamusal Mekan, Bryant Park, Maçka Demokrasi Parkı Doi: 10.17365/TMD.2016819758 (1) Sorumlu Yazar: Elif KUTAY KARAÇOR, Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Düzce / Türkiye, elif_kutay@hotmail.com Geliş Tarihi / Received: 02.02.2016 Kabul Tarihi/ Accepted: 05.06.2016 Makalenin Türü: Type of article (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics Committee” 1 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:114 K:153 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) 1.GİRİŞ lar. Sosyo-kültürel açıdan kamusal mekanlar GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ sosyal karşılaşma ve iletişim yerleri olarak ta- Günümüzde kentlerin tanıtım ve reklam ihtiyacı, ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1Politik açıdan kamusal mekannımlanmaktadır. kentin düzenini bir bütün olarak etkilemekte ve lar bireylerin kamusal yaşama katılabildiği yerADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER kentler oldukça rekabetçi pazar yerleri olarak lerdir. Sosyo-kültürel açıdan ise kamusal mekanCUSTOM turizm ve yatırımı teşvik edecek birer ticari ürün DUTIES lar özellikle de kamusal parklar insanların karşıSelin KILINÇ şeklinde muamele görmektedir. Yönetim yakla- 2, Hatice YURTSEVER3 laşıp etkileşimde bulunduğu, bilgi alışverişi 2 Celal Bayar Üniversitesi Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi şımının da değişimine paralel olarakSosyal 20. Bilimler yüzyılın 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret yaptığı yerlerBölümü olarak öne çıkmaktadır. Kamusal sonunda kentsel yönetimin geleneksel formları mekanlardan parklar için geleneksel ve güncel Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising da zayıflamaya Özet: başlamıştır. Kentsel girişimcilik eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın iki from the movement of commercialGeleneksel commodities görüş bulunmaktadır. görüşe göre miktarı veyakavramının değeri üzerindenöne alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those ve kamu-özel ortaklığı çıkartılsosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir özellikle commodities’quantity value. It isyer are aalan kind of parklar, rekrekentselandalanda masıyla neo-liberal eğilimler, merkezlerini dış ticaret ve ekonomi kent politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy aktiviteler için var olan türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan asyonel instrument in addition to its economic, social and mekanlardır. metalaşmış tüketim mekanları olarak dolaylı bir vergi türü olan gümrük görmekte vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on geleneksel görüşün kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir Güncel regular basisgörüşe like incomegöre tax andise, corporate tax, as ve özelleştirilmiş stratejilerini vergi yönetim türü olmadığından, dış ticarete teşvik konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties vecommodities kentselsubject politikanın ilkeleeşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus ötesinde are collectedkentlilere only once when etmektedirler (Graham ve Aurigi, 1997). Özelleştirme olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to yaşamsal sağlarlar olanakları, kamu Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu rine the second item ofkatkı tax procedural law, (iş custom sürecinin kentsel kamusal mekanlardaki kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Buetkisi nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, sağlığı ve toplumsal birlik gibi,..) (Daneshpour gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are özellikle neo-liberal politikaları benimseyen bir sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. veThrough Mahmoodpour, 2009). ile dış ticarete konu olansürecin eşyanın Türkiye Gümrük this law, a systematization has been çok ülkede görülmekle birlikte, ilerleyişi Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to sırasınafarklılıklar göre bir göstersistematik Tüm international trade entering customs territories of değişmesine ve gerekçeleri işlemlerin uygulamada dünyada yaşam koşullarının oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de kamusal zorunlu aşamalar olan tarh, de Like all other olarak taxes, compalsive levels such as mektedir. Bu çalışmanın amacı, mekanın paralel küreselleşme, kentlerdeki katahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated bağlıen ayrıçok bir öne kuruluşçıkan niteliğive olan musal by General Directorate ofyönetimi, Customs as asahipliği part of özelleştirilmesi Bakanlığı’na konusunda mekanların ve kullanı1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over ve bu durum tartışılan örnek Kanunu olan hükümlerine Bryant Park-New York ör- mını zaman içerisinde değiştirmiştir türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the neğinin özelleştirme sürecini ortaya vebir kamusal sonunu getirdiği gerekçesi süreci, diğer vergilerde oluşan koymak süreçten farklı process of mekanların other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first bu süreci Türkiye’nin ençözümlenmek eski kamusal oldukça (2010)’nın öncelikle idariyine aşamada zorundadır. ile place. However, eleştirilmiştir. in the case of disputesCarmona not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. mekanlarından olan Maçkayargı Demokrasi Parkı’nın da belirttiği üzere bazı araştırmacılar, kamusal 1 uyuşmazlıklarda yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom geçirmekte olduğu süreç ile karşılaştırarak, ka- mekanlara aşırı derecede müdahale olduğunu ve Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları musal mekanlardaki özelleştirmenin gelecek bunun sonucunda kamusal mekanların homojenyıllardaki mekânsal etkilerini öngörmektir. leşerek metalaştığı görüşüne sahiptirler. Sennett (1996) kamusal insanın ve kamusal kültürün 2.KAMUSAL MEKANIN çöküşünden bahsetmiş, sosyal, ekonomik ve ÖZELLEŞTİRİLMESİ politik değişimlerin insanların yaşantılarını özelKamusal mekanlar, cinsiyet, gelir durumu, etnik leştirdiğine ve sosyal yaşantılarını da olumsuz yada dinsel yapı gözetilmeksizin herkese açıktır- yönde etkilediğine değinmiştir. 2 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:114 K:153 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Bununla birlikte bazı araştırmacılar ise, kamusal Özelikle son 30 yıldır kamusal mekanların özelGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ mekanların deneyimlediği düşüşün doğru olmaleştirilmesi, kamusal mekanlar için geliştirilen 1 YOLLARI dığına dikkat çekmiş (Carr ve ark,ĠDARĠ 1992; AġAMADA Loukaitou- ÇÖZÜM politikalar, kamusal mekanın yeniden tasarlanSideris ve Banerjee, 1998) ve kamusal mekanmasıTO yaDISPUTES da tamamen kapatılması gibi eylemler ADMINISTRATIVE SOLUTIONS OVER ların gerçekte hiçbir zaman idealize edilen devasıtasıyla oldukça ön plana çıkmıştır. Özellikle CUSTOM DUTIES mokratik, çeşitlilikleri içeren ve toplumun tüm 2 merkezi iş alanlarının geliştiği bölgelerde kamuSelin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 sınıflarına açık bir2 mekan olmadığını belirtmişsal mekanların kontrolü artmakta ve erişimleri Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Bayar Üniversitesi DıĢ Ticaretzorlaşmaktadır. Bölümü lerdir. Bu kapsamda, JacobsCelal (1961) ve GehlSalihli MYO, de oldukça AVM’lerin ve yeni (2011) gibi kent bilimcileri kamusal mekanlara yerleşim alanlarının gelişmesi, koruma-korunma Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle,kullanıbu eşyanın from the movement of commercial commodities yetersiz derecede müdahale edildiğini, endişesini ortaya çıkarmış kamusal mekanlara miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında fizikönemli bir commodities’quantity and value.Özel It is aresektörün a kind of mının artırılması, güvenliğinin sağlanması, erişimi kısıtlamıştır. güç kazandış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy sel tasarımı vetürüdür. yönetiminin geliştirilmesi gibi ması ve inkamusal mekanlarda Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument addition to its economic, socialsöz and sahibi olması dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on hususlar üzerinekurumlar dikkati çekmeye ise, hem yönetimler hem vergisi gibi belirliçalışmışlardır. aralıklarla alınan bir regular basisyerel like income tax and corporate tax,de as kent sakinleri vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties tarafından da once çoğu kez desteksubject görmektedir (Low, eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only when commodities Dünyanın çeşitli yerlerinde birçok kentte moolmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to 2006). planlama olmaması Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the secondGüçlü item of bir tax procedural law, kontrolü custom dernleşme süreçlerinin bir sonucu olarak Bu kamukanun kapsamı dışında tutulmuştur. nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, durumunda yerel yöneticiler ve kamu otoriteleri gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sal mekanlar olumsuz yönde etkilenmişlerdir. Bu sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. kamusal mekanlarda sorumluluk almak istemeile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been süreçlerden birisi olarak görülen özelleştirme, Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to mekte ve özelleştirme kaçınılmaz olmaktadır sırasına turistleri göre birve ziyasistematik international trade entering customs territories of kentsel mekanınişlemlerin yaşayanları, oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing operation sequence. (Carmona, 2010).with Loukaitou-Sideris ve Banerjee gümrük vergisinde dekamusal zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as retçileri tarafından kullanılan mekanlatahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated (1998)’ye göre, postmodern sürecin bir sonucu Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of rını tehdit etmektedirler (Mierzejewska, 2011). 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to çevrelenmesi Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs mekanların and Economy according olarak parçalanması, Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden hükümlerine uygun olarak biri yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over ÖzelleştirmeninKanunu en son örneklerinden olarak türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm duties has a kontrol different form from the ve korunmayacustoms da bölünmesi edilmesini kamusal parkların ve gelişiminin özelbir process of other taxes. Customs duty disputes süreci,yönetimi diğer vergilerde oluşan süreçten farklı sını gündelik yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have da to bekolaylaştırmaktadır. resolved administratively in theBöylece first sektör tarafındanöncelikle yapıldığı görülmektedir. idari aşamada çözümlenmek Geniş zorundadır. place. However, in the case of disputes not being yaşantıda hoşlanılmayan gerçekliklerin (fakirlik, Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. açık alanlara oranla kent paklarının iyileştirilme1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. evsiz insanlar, ihmal edilmiş ve bozulmuş alanKey words: Custom, Custom Duties, Custom si şeklinde ortaya çıkmıştır. Genellikle belirliVergisi, bir Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Disputes lar) kontrolü ve izlenmesi sağlanmaktadır. Nitekim, Gümrük Uyuşmazlıkları kamusal mekana özel bir yatırımcı grup tarafınMitchell (1995)’e göre, günümüzde plancılar dan yapılan yatırım süreci başlangıçta kar amakamusal mekanların özelleştirilmesinin arkasıncı gütmemiştir. Bir gelişme planı hazırlanır, daki nedenin politik, eğlence yada insanlar araödenek bulunur, kamu kuruluşunun kontrolünde sında etkileşim kurmaktan çok güvenlik talebi gelişme sağlanır ve kar amacı gütmeyen yönetim nedeni ile gerçekleştiğini düşünmektedirler. organizasyonu sağlanır (Kim, 1987). 3 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:114 K:153 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) 3. Çalışma Alanları ve Henry Luce Kuruluşlarınca verilen ödenekler GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ile Bryant Park Restoration Corporation (BPRC) 3.1.New York - Bryant Park Örneği 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI kurulmuştur. BPRC, parkın restorasyon çalışma- New York’un öne çıkan rekreasyon alanlarından larına yazılarının temizlenmesi, çöp yığınADMINISTRATIVE SOLUTIONS TOduvar DISPUTES OVER biri olan Bryant Park 1871 yılında tasarlanmış larının kaldırılması ve çalı ile ağaçların budanCUSTOM DUTIES ve bitişiğinde yer alan New Yok Kütüphanesinin 2 ması işleri ile başlamıştır. Aynı zamanda sanat Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 de kurulmasıyla önem kazanmıştır. Ancak sonsergileri ve müzik etkinlikleri düzenleyip yemek 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaretda Bölümü raki yıllarda, dönem dönem çeşitli problemlerle satıcılarını alana getirerek çeşitli açık hava karşılaşmıştır. 1930’larda işsizler, 1960’larda etkinlikleri düzenlemişlerdir. Parkın fiziksel ve Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer ise değiştirmesi nedeniyle,satıcılabu eşyanın güvenlik from the movement of commercial commodities parkın pozitif soyguncular, 1970’lerde uyuşturucu açısından geliştirilmesi miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those rı ve kullanıcıları parkın sosyal ve maliistenmeyen fonksiyonlarının ziyaretçileyanında önemli bir algılanmasını commodities’quantity and value. Itkullanım is are a kind oforanını artırmış sağlamış, dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy ri olmuşlardır (Şekil tecavüz, hırsızsuç oranlarını düşürmüştür. 1983’te BPRC türüdür.1). AynıCinayet, zamanda harcamalar üzerinden alınan ve instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on lık gibi ciddi suçlar buvergisi parkta ve parkhazırlamış, park yökurumlar gibi işlenmiş belirli aralıklarla alınan bir uzun regularvadeli basis like yönetim income tax andplanı corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties taki kullanımlareşyanın zarargümrüğe görmüş, çöp mahsus yınetimi ve New York de destek geldiğipark anda bir bir defaya are collected only once when Kütüphanesi’nden commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to ğınına dönmüştür. Parkın fiziksel yapısı göre da bu almıştır. plana Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine the second Hazırlanan item of tax procedural law,çeşitli custom kurumlar ve kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, (cadde seviyesinden yüksek olması ve New York kamu kuruluşları da (Community Board, The gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. kütüphanesininilearkasında yer alması gibi) suç City Planning Comission, The Boardof Estimates, dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning withPreservation commodities subject to mahali olmasınıişlemlerin kolaylaştırmıştır. Tasarım açıThe Landmark Commission, The sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Art Turkey and continuingdahil with operation sequence. sından, park içerisindeki ölü noktalar ve ağaçlar Comission) olmuştur (Kim, 1987). gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated altındaki gizli köşeler problemli bulunmuştur. Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according Yaşanan tüm buGümrükler problemlere rağmen, 1970’lerProgramı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. de New York Kent Yönetimi yapılan Gümrük vergisinden tarafından doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes tasarruflar güvenlik, temizlik daha yapıya itfaiye sahiptir. ve Gümrük vergisigibi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being zorunlu görülenAncak kalemlere O döidari aktarılmıştır. aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. nemde New York kent yönetiminin bütçesi, çaKey words: Custom, Custom Duties, Custom Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes lışan personelinAnahtar maaşları ile parkın temel hizGümrük Uyuşmazlıkları metlerini karşılamaya ancak yeterli gelmiştir. 1970’lerde kamusal sektörün yaşadığı bu zorŞekil 1. Bryant Park’ın 1931 Yılında luklara karşın Bryant Park’ın etrafı özel sektöre Havadan Görüntüsü (Anonim, 2016) ait ofis alanları ve gökdelenler ile dolmuştur. Bu iş merkezleri tarafından New York Kütüphanesi’ne 1988 yılında kent yöneticileri BPRC’nin Bryant yapılan yardımlar neticesinde kütüphane yönePark için hazırladığı yeni mekansal planını uytimi tarafından 1980 yılında, Rockefeller Brothers gulayarak, parkın caddeden görünürlüğünü ar4 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:114 K:153 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) tırmış, park içerisindeki Fransız Bahçesi’nin tenisi gibi kullanımlar olup, belirli bir ücret karGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ tasarımını zenginleştirmiş, yaya yolları ile aydınşılığında kullanıma açıktır. AġAMADA latmayı geliştirip onarmıştır. ĠDARĠ BPRC’nin planı ÇÖZÜM YOLLARI1 Bryant Park literatürde kamusal mekanların aynı zamanda parktaki anıtların onarılması ve ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER özelleştirilmesi hususunda tipik bir örnek kabul tuvaletlerin renovasyonunu da içeren bir plan CUSTOM DUTIES edilmektedir. Nitekim Madden (2010), Bryant olmuştur. Ayrıca, 2 adet restoran ve aktivitelerin 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER Park’ın özellikle 1980 ve 1990’larda kamusallıgerçekleştirilip parka gelir getirecek 4 adet büfe 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliğın Hukuk Programı Lisans Öğrencisiyükselişini çok iyi düşüşü veYüksek özelleştirmenin 3 Celal1990’larda Bayar Üniversitesi tasarımı da aynı yıl onaylanmış, buSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü bir şekilde yansıttığını belirtmiştir. Bryant Park, işletmeler açılmıştır (Anonim, 2013). Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Customticari duty is aktivitelerden a kind of tariff arisingelde edilen geiçerisindeki eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which issonucunda, based on thoseözelleştirmenin 1992’de medya,miktarı kentveya bilimcileri ve kentlilerden lirin oldukça artması sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of büyük övgüler alarak Urban gücünün mekanlarda bir simgesi olarak dış ticaretyeniden ve ekonomiaçılan politikasıparka aracı olan bir vergi tariff that is kamusal a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and Land Institute “Başarılı birtürü park bir magörülmüştür. Kamusal açısından temel dolaylı bir vergi olanbaşarılı gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are mekanlar not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as halle demektir”vergi sözüyle övgüde dışbulunmuştur. sorun, daha yerel yönetimler tarafından türü olmadığından, ticarete konu olan an indirect tariffönceden on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Parkın yenilenmesi için ödenekGümrük sağlayan kontrol, yönetim vecustom. bakım gibitotemel görevler olmak üzere alınmaktadır. vergileri, iş Vergi to foreign trade arrive at the According Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom çevresi ise şu anda ve Bu emlak üstlenilirken, girişimi ile kanunyüksek kapsamı kira dışındaoranları tutulmuştur. nedenle, duties are excludedkamu-özel from this law. ortaklığı Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are değerleri ile kar sayılı eldeGümrük etmektedir (Anonim, 2013). birlikte özel işletmeciler tarafından sahiplenilip Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been yönetilmekte ve bu durum mekana erişim ve Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to Parkın kullanımına ilişkin bazı kural ve yasaklar işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade enteringaçısından customs territories of teşkil etmekaktivite olanakları sorun Diğer tümolduğu vergilerdegibi olduğu tüm New York oluşturulmuştur. kent parklarında bugibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive tedir (Carmona, 2010). levels such as tahakkuk Park ve tahsiliçerisinde aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated parkta da mevcuttur. sigara ve Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler3.2.İstanbul Enstitüsü DalıDemokrasi Mali Hukuk to Parkı Örneği Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy Ministry according alkol kullanımı,Gümrükler yüksek sesle müzik dinlenmesi, –Anabilim Maçka Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. vergisinden uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the çöplerin etrafaGümrük atılması gibi doğan genel yasakların İstanbul’da sınırları içerisinde yer alan süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of otherŞişli taxes.İlçesi Customs duty disputes haricinde, park yapıya yönetiminin para vergisi kazandığı etsahiptir. Gümrük uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first Maçka Parkı bircasevadi boyunca öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the of disputes not beinguzanmakta ve kinlikleri de ziyaretçilerin ile Ancak idari kendi aşamadaimkânları çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. kentsel rant açısında oldukça1değerli bir arazi uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. yapması yasaklanmıştır. Bunlar arasında organiKey words: Custom, Custom Duties, Custom içerisinde yer almaktadır. Park, Dolmabahçe Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes ze top oyunlarının oynanması, izinsiz etkinlik Gümrük Uyuşmazlıkları Sarayı, İnönü Stadyumu, İstanbul Teknik Üniversitesi’ne düzenlenmesi, bisiklet, kaykay ve patene binilait Maçka ve Taşkışla yerleşkeleri, Hilton Oteli, mesi de yasaktır. Bu etkinlikler için park içeriLütfü Kırdar Kongre Merkezi, Cemil Topuzlu sinde alanlar mevcut olup para kazanıldığı için Açık Hava Tiyatrosu, Cemal Reşit Rey Konser kamunun kendi halinde alandan özgürce yararSalonu gibi kentin kimliği ve turizm potansiyelanması sınırlandırılmıştır. Bunun dışında ücrete line katkı sağlayan önemli yapı ve kullanımlar dayalı diğer kullanımlar ise, atlıkarınca, bir Fransız ile çevrelenmiştir (Şekil 2). top oyunu olan pétanque, satranç & tavla, masa 5 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:114 K:153 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) turizm bölgesi ilan edilmiştir. Ancak, bu durum GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ parkın kurtarılması için yeterli olmamış ve suç1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI lular ile evsizler tarafından mesken haline dönü- şen TO park, 1990’larda yeniden planlanarak projeADMINISTRATIVE SOLUTIONS DISPUTES OVER lendirilmiştir. Bu proje ile parkın bulunduğu vadi üzerinden geçirilen teleferik sayesinde NişantaşıSelin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Taksim arasında yaya erişimine de önemli bir 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, Ticaret Bölümü katkıDıĢsağlanmış ve 1990’lı yıllarda yeniden tasarlanan park içerisinde canlılığın sağlanması ve Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın parkın from the gözlenip movement of izlenmesi commercial commodities ve böylece daha gümiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those Şekil 2. 1937 Yılına Taksim-Maçka sosyal ve maliAit fonksiyonlarının yanında önemli bir venli commodities’quantity and value. It isamacıyla are a kind of tasarlanan kır olarak algılanması dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Büyük Yeşil türüdür. AlanıAynı Planı (Anonim, 2012) alınan kahvesi gibi yapısal kullanımlar, zamanda harcamalar üzerinden instrument in addition to its economic, social and ihale yolu ile dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir özel regularişletmelere basis like incomedevredilmiştir. tax and corporate tax, asBu yapılar ise İlk olarak 1930’lu yıllarda tüm Türkiye için örnek vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties içerisinde bar,commodities restoransubject gibi kullanımlara eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus zaman are collected only once when bir yeşil alan sistemi oluşturulması olmak üzereörneğinin alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to giriş çıkışlara Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu dönüşüp the second kontrollü item of tax procedural law, customsahip olmuştur amacıyla modernist planlamaya hizmet edecek kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, (Karakeçili, 2015). gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are şekilde ve hedeflenen modern toplumsal yapıyı sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been şekillendirecek ile birdışmisyon yüklenerek bugünkü 1950’li yıllarda gazino ve lunapark olarak kulBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerinbulunduğu sırasına göre bir sistematik lanılan international trade entering customs territories of işletme taraparkın da içerisinde Taksim-Maçka bölüm günümüzde özel bir oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalarPlana olan tarh, fından Like all other taxes, compalsive levels Maçka such as Büyük Yeşil Alanı Projesi geliştirilmiştir. yönetilmekte olup, Demokrasi tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı kent bir kuruluş niteliği olan Parkı’ndan by General Directorate of Customs as a part of göre, Park’tan Boğaz’ı algılayıp merkezinbağımsız olarak büyük bir otopark 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunudoğru hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Law.müzikal Resolution process of disputes over den Boğaz kıyısına açılabilmek mümkün ileCustoms çeşitli aktivite ve konserlere ev satüretilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the olacak ve böylece Taksim, yapmaktadır. Ayrıca 1930’lu süreci, diğer vergilerdeDolmabahçe’ye oluşan süreçten farklı bir hipliği process of other taxes. Customs duty günümüzde disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first bağlanacaktır (Anonim, 2012; Gül,çözümlenmek 2009). Ancak, yapılan aksine bu yeşil alanın bir öncelikle idari aşamada zorundadır. yıllarda place. However, in the planın case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1950’li yıllardauyuşmazlıklarda İstanbul’un hızlabaşvurulabilmektedir. göç alması kısmı içerisinde spor salonu 1ve sinemanın da yargı yoluna Key words: Custom, Custom Duties, Custom neticesinde parkın da bulunduğu büyükGümrük yeşil alan bir AVM yapılanmış durumdadır. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Vergisi, bulunduğu Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları parçalanmış ve geriye Gezi Parkı ile Maçka Ulusal basında ise yeşil alan içerisinde bir AVM’ye Demokrasi Parkı kalmıştır. Ayrıca büyük yeşil nasıl ruhsat verildiği kısa süreli de olsa tartışılalanın bir kısmı 1950’li yıllarda gazino ve lunamıştır (Anonim, 2004). park olarak kullanılmaya başlanmıştır. 1970’li Parkın 1970 ve 1980’li yıllarda büyük bir çöyıllarda ise park bakımsız kalarak kullanılamaz küntü alanı haline gelmesinde kamusal mekanhale gelmiş ve 1980 sonrası benimsenen liberal ların yerel yönetimler tarafından bakım, kontrol politikaların da katkısı ile parkın bulunduğu alan ve denetimlerinin yeterince yapılmaması etkili CUSTOM DUTIES 6 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:114 K:153 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) olmuştur. Bu durum parkın özel işletmeler taraoluşturmaktadır. Her iki örnek alandaki kullaGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ fından kontrol altına alınmasını kolaylaştırmıştır. nımların ücrete dayalı olması, kamusal alan ta1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI Parkı çevreleyen Nişantaşı ve Maçka Mahalle’lerinde nımında geçen “herkese” açık olması durumunu üst gelir gruplarının yaşıyor olması park SOLUTIONS içerikısıtlamakta, gelir seviyesi ADMINISTRATIVE TO DISPUTES OVER açısından ayrışmanın sinde ve çevresinde açılan işletmelerin de üst ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Kamusal CUSTOM DUTIES gelir gruplarına hitap etmesine yol açmıştır. Bu 2 mekanlardaki çöküş, yerel ve merkezi yönetimSelin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 durum sosyal ayrışmayı ortadan kaldırması beklerin yetersizliği ve tüm uluslararası ekonomiyi 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü lenen parkların giderek ayrışma mekanlarına birbirine eklemleyen küresel oluşumlar, kamusal dönüşmesini sağlamıştır. mekanlar içerisindeki parklara olan bakış açısını Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın the movement of commercial commodities dafrometkilemiş, modern toplumu üreten ve seküler veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those 3. TARTIŞMAmiktarı ve SONUÇ sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a düşünülen kind of yaşama da katkı sağladığı parklar, dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy sermaye dönüşmeye başlamıştır. Özelleştirme vetürüdür. küreselleşme, mekanı Aynı zamanda kamusal harcamalar üzerinden alınan instrument inaracı addition haline to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kamusal ve kontrol da içeren sosyo-ekonomik yaşamın birçokalınan yö-bir Ancak, kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla regular basis like incomemekanlarda tax and corporate yönetim tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties kaynaklı mekanın sahipliliğinin el nünü etkileyen eşyanın süreçlerdir, böylece gümrüğe geldiği anda kentin bir defayamemahsus are collectedproblemlerin, only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to değiştirmesi iletaxçözülebileceği inancından kurkansal-fonksiyonel yapısı(VUK)’nun ve kentlilerin yaşam Usul Kanunu ikinci maddesine göre bu the second item of procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, tulması gerekmektedir. Kamusal mekanlar içekalitesi bundan etkilenmektedir. Kamusal mekan, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. risinde özellikle de yeşil alanlara erişim bir ayöncelikle yerel ileyöneticilerin kontrolünde olup, dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities rıcalık değil, temel bir hak subject olarakto kabul edilmekentlilere erişimişlemlerin garantisinin sağlanması gereksırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. tüm vergilerde olduğu gibi TurkeyAksi and continuing withmekânsal operation sequence. lidir. takdirde, ve sosyal ayrışmamektedir. Böylece sosyal Diğer çeşitlilik sağlanarak, gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated lar, dünyanın bir çok yerinde görülen sosyal zayıf sosyal grupların da farkındalığı sağlanabiBakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Müdürlüğübirlikte, tarafından, maGümrük Customs Maliye and Economy according patlamaları artırabilir. lir (Mierzejewska, 2011). Bununla Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the alesef yerel yöneticiler aksi birdoğan tutum sergileyeKAYNAKÇA süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes rek kamusal mekana erişimiGümrük kısıtlamakta bunda yapıya sahiptir. vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being da özelleştirmeyi bir araç kullanmaktadır. ANONİM, (2004). Demokrasi Parkı. Ancak idariolarak aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legalMaçka action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Örnek alan olarak değerlendirilen her iki metroKey words: Custom, Custom Duties, Custom Disputes http://www.radikal.com.tr/haber. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, polde de kamusal mekanların dönemsel süreçGümrük Uyuşmazlıkları php?haberno=137638 Erişim tarihi: lerle birlikte farklı nedenlerle dahi olsa özelleş26.05.2016 tirilerek kamusal erişim kısıtlılığına yol açtığı belirlenmiştir. Her iki örnek alanda da özelleşANONİM, (2012). Taksim Meydan Düzenlemesi tirme sayesinde parkın kalitesi artırılıp suç çev– TMMOB Peyzaj Mimarları Odası İstanbul resi olma niteliğinden uzaklaşması önemli bir Şubesi http://www.peyzajmimoda.org.tr/reavantaj olarak görülürken, birçok aktiviteye simler/ekler/2ed1e6976d7f22d_ek.pdf Erişim katılımın ücrete dayalı olması ise dezavantaj tarihi: 26.05.2016 7 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:114 K:153 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) ANONİM, (2013). Bryant Park. http://www. JACOBS, J., (1961). The Death and Life of GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ bryantpark.org/about-us/today.html Erişim Great American Cities. Vintage Books, ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜMLondon YOLLARI1 tarihi: 13.04.2013 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER ANONİM, (2016). Bryant Park Görünüşü. https:// KARAKEÇİLİ, D., (2015). Gezi Parkı Eylemleri CUSTOM DUTIES www.nycgovparks.org/about/history/beforeile Birlikte Maçka Demokrasi Parkı’nın 2 3 Selin tarihi: KILINÇ , Hatice YURTSEVER they-were-parks/manhattan Erişim Kullanım ve Anlam Açısından Dönüşümü. Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk ProgramıHas Yüksek Lisans Öğrencisi Sosyal Bilimler 28.05.2016 2 Celal Bayar Üniversitesi Kadir Üniversitesi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Enstitüsü Tasarım Programı Yayınlanmamış CARMONA, M., (2010). Contemporary Public Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: CustomLisans duty is a Tezi kind of tariff arising Yüksek eşyanınand yer Classification, değiştirmesi nedeniyle, eşyanın from the movement of commercial commodities Space: Critique PartbuOne: miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında15(1), önemli bir KIM, commodities’quantity and Privatization value. It is are a kind of of Public Open Critique, Journal of Urban Design, J., (1987). dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy 123–148. türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument Space: Public Process Influence. in addition to its economic,and socialPrivate and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on Massachusetts Institute of Technology. Thesis kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as CARR, S., FRANCIS, M., RIVLIN, L. G.konu VEolan an indirect tariff on expenditures, custom duties vergi türü olmadığından, dış ticarete of Doctor Philosophy in Urban eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject and Regional STONE, A. M., Public Space. Cambridge olmak(1992). üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Studies Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom University Usul Press, Cambridge kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are LOUKAITOU-SIDERIS, A., ve BANERJEE, sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. DANESHPOUR, Z. A., VE MAHMOODPOUR, ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been T., (1998). Urban Design Downtown: Poetics Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to A., (2009). Exploring The People’s Perception işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs University territories of of California and Politics of Form. oluşturulmuştur. tüm vergilerde of Urban Public Parks Diğer in Tehran. Realolduğu Corpgibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like Press, all other California taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated 2009 Proceedings: Cities 3.0Gümrük – Smart, Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi BilimlerLOW, Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk toInterests Take Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs S., and (2006). Economy according Sustainable,Gümrükler Integrative How Private Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs dutiesPublic has a different form Zoning, from the Over Space: Taxes, and GRAHAM, S., VE A.,oluşan (1997). Virtual süreci,AURIGI, diğer vergilerde süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes of Gated Communities. The yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have Incorporation to be resolved administratively in the first Cities, Social Polarization, The Crisis öncelikle idari aşamada and çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Politics of Public Space. Editors: S. Low & Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. in Urban Public Space.yargı Theyoluna Journal of Urban 1 uyuşmazlıklarda başvurulabilmektedir. Smith. Routledge, New York Key N. words: Custom, Custom Duties, Custom Technology,Anahtar 4(1), Kelimeler: 19-52 Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları MADDEN, D. J., (2010). Revisiting The End GEHL, J., (2011). Life Between Buildings: Using of Public Space: Assembling The Public in Public Space. Island, New York an Urban Park. City & Community, 9(2), 187-207 GÜL, M., (2009). Emergence of Modern Istanbul: Transformation and Modernisation of a City. MIERZEJEWSKA, L., (2011). Appropriation LB Tauris Publishers. New York of Public Urban Space As an Effect of 8 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:114 K:153 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Privatisation and Globalisation. Quaestiones Association of American Geographers, 85(1), GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Geographicae, 30(4), 39-46 108-133 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 MITCHELL, D., (1995). The End of Public SENNETT, R., (1996). Kamusal İnsanın Çöküşü. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Space? People’s Park, Definitions of The İstanbul: Ayrıntı Yayınları CUSTOM Public, and Democracy. Annals of The DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 9 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:114 K:153 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ EXTENDED ABSTRACT ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Today, promotion andADMINISTRATIVE advertising needs ofSOLUTIONS the cities affect the urban layout TO DISPUTES OVERas a whole, and the cities are treated as commercial products that will encourage tourism and investment. At the end of CUSTOM DUTIES the 20th century, traditional forms of urban government have also started to weaken according to the Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 change in governmental approach. Neoliberal tendencies approach the urban areas as commodified 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celalforward Bayar Üniversitesi Salihli MYO, Ticaretentrepreneurship Bölümü consumption spaces by bringing the concept ofDıĢ urban and public-private partnerships, and also encourage the privatized management strategies. Although, the effects of priÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın nedeniyle, bu eşyanın from observed the movementin of the commercial commodities vatization process on yer the değiştirmesi urban public spaces have been countries that adopted neomiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those liberal policies, sosyal progress, rationale of the are differentiated in Itpractice. Tha aim of this ve mali and fonksiyonlarının yanında önemliprocess bir commodities’quantity and value. is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy study is to reveal thatAynı privatization process Bryantinstrument Park in New toYork City social that and one of the most türüdür. zamanda harcamalar üzerindenofalınan in addition its economic, dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on prominent and kurumlar discussed the subject privatization of tax public spaces, vergisiexample gibi belirli on aralıklarla alınan bir of regular basis like income and corporate tax, asand to predict vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties spatial effects ofeşyanın privatization process public spaces following years by comparing gümrüğe geldiği anda bir in defaya mahsus are collected only once when commodities subject with the priolmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to vatization process Macka Democracy Park. Especially years, privatization of public Usul of Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the secondlast itemthirty of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, spaces and the policies which are developed for public spaces quite become important through the gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. actions such as ileredesigning public spaces or completely being closed. The control of public spaces dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to development are increased and their access is göre restricted especially in central business districts. The işlemlerin sırasına bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation of shopping malls and newDiğer residential areas revealed the concerns about safety sequence. and access to public gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated spaces are restricted. The strengthening of the private sector and having an authority of them over Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayarby Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk Genel tarafından, Gümrük Customs and Economy to public places areGümrükler often supported local governments andhazırlanan city inhabitants. Inaccording the absence of a strict Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. planning control, local governments and public dohasnota different want to of Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm authorities customs duties formtake from responsibility the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes public spaces, and privatization becomes inevitable. As a toresult of the postmodern fragmenyapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have be resolved administratively in theprocess, first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being tation, and division or enclosing of them, simplify their control and Thus, unAncak of spaces idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action canprotection. be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. desirable realities of urban life could be watched andKeycontrolled. Besides, according words: Custom, Custom Duties, Custom to the several Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes researchers, today’s consider about the reason of why privatization of public spaces is caGümrükplanners Uyuşmazlıkları used by safety needs rather than political or socialization needs. Bryant Park is accepted as the typical example of the privatization of public spaces in the literature. Besides, it was indicated that Bryant Park strongly reflects the decrease of publicness and increase of privatization, especially in the 1980s and 1990s. As a result of considerable increases in the revenues from commercial activities, this park is seen as a symbol of privatization in public spaces. The main problem for the public spaces, while the basic tasks such as control, management, and maintenance previously were undertaken by local governments, henceforwards together with public-private partnership initiatives they 10 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:114 K:153 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) are managed by private investors. Macka Demokrasi Park that located in Sisli District of Istanbul VERGĠSĠ extend across a valley, andGÜMRÜK it is located in a landUYUġMAZLIKLARININ that quite valuable in terms of urban rent. The park 1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI is surrounded by important buildings and usagesÇÖZÜM that contribute to city identity and tourism potentials such as Inonu Stadium, Macka and Taskisla campuses of IstanbulOVER Technical University, Hilton ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES Hotel, Lutfi Kirdar Congress Center, Cemil Topuzlu Open Air Theatre, Cemal Resit Rey Concert CUSTOM DUTIES Hall. Firstly in the 1930s, Taksim-Macka Green Space Project that includes today’s Macka Democracy Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Park has been developed to the create an example of a green space system for The Republic of 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi MYO, to DıĢ Ticaret Turkey. This green system was planned with aSalihli mission serveBölümü for modern planning and to shape desirable modern social structure. According to this plan, The Bosphorus was to be watched and Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising yer değiştirmesi bu to eşyanın from the movement of commercial commodities accordingly theeşyanın connection to thenedeniyle, sea have be provided. However, this green system was fragmiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının bir commodities’quantity and value. It is Gezi are a kindPark of mented in the 1950s’ resulting fromyanında rapidönemli migration of Istanbul, and only and Macka dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Demokrasi Parktürüdür. are left as green spaces. Furthermore, somein part ofto this greensocial areas Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument addition its economic, and was started to dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on use as casinos and amusement park.aralıklarla Insufficient control and inspection kurumlar vergisi gibi belirli alınan birmaintenance, regular basis like income tax and corporate tax, as of public spavergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties ces that providedeşyanın by local governments 1970s’areand 1980s’ haswhen been effective on the becoming gümrüğe geldiği anda birbetween defaya mahsus collected only once commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to of depression area the(VUK)’nun park. These conditions was taken under the control of the Usul of Kanunu ikinci maddesine göre buhavethefacilitated second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, park by privategümrük investors. Surrounding of the park by Nisantasi and Macka neighborhoods which vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. are inhabited byile the upper-income groups led to the Through opening of several facilities in and around of dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subjectof to the parks into the park servingişlemlerin for upper income groups. This situation has provided the turning sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. tüm vergilerde olduğu gibi social Turkey and continuing with operation sequence. a segregation spaces, whileDiğer expected to eliminate segregation. Privatization and globalization gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated are the processes that influence on many aspects of the socio-economic life including the public Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalıof Mali Hukuk Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs and Economy Ministry according to space. Thus, theGümrükler spatial-functional structure of the cities and quality of life the citizens are affected Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan they uyuşmazlıkların çözüm customs dutiesithas a different form fromthat the the access of by these processes. Even though have different reasons, was determined süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes public spaces are restricted in the vergisi both uyuşmazlıkları metropolis because the administratively privatization process. While the yapıya sahiptir. Gümrük have to be of resolved in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being increased designAncak qualityidariand being from to be solved environmental are aşamada away çözümlenemeyen administratively, crime legal action can seen be taken.as an important 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. advantage, participate in several activities based on feeKeybecome a disadvantage both case studies. words: Custom, Custom Duties,for Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes The activities that based on the entrance fee restricts to be “open to all” on the definition of public Gümrük Uyuşmazlıkları space, and it may lead to the social segregation in terms of income level. The access to green areas from public spaces should not be considered as privilege, but a fundamental right. Otherwise, spatial and social segregation can increase social explosion as seen in several parts of the world. 11 TMD ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ INTERNATIONAL REFEREED JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE TASARIM İLE SOSYAL DEĞİŞİMİN İMKANLARI ÜZERİNE: MİMARLIK EĞİTİMİNDE DENEYSEL BİR ÇALIŞMA1 ABOUT THE POSSIBILITIES ARISING FROM DESIGN AND SOCIAL CHANGE: AN EXPERIMENTAL STUDY IN ARCHITECTURE EDUCATION Yasemin ERBİL Bursa Orhangazi University, Faculty of Architecture and Design, Department of Architecture, Bursa / Turkey Öz: Makale, mimarlık öğrencilerinin mimarlık ve toplum ilişkisi üzerine düşünmeleri ve içinde bulundukları topluluk veya diğer organizasyonların problemlerine ilgili olmalarını sağlamak üzere geliştirilen Toplumsal Fayda Odaklı Mimarlık isimli seçmeli ders kapsamında yapılan çalışmaları içermektedir. Ders kapsamında; öğrencilerden gruplar oluşturarak, Bursa ili merkezinde, alt ve orta gelir gruplarının yaşadığı mahallelerinin fiziksel ve sosyal yapısını incelemeleri istenmiştir. Öğrencilerden, alan araştırması yaptıkları mahallede, yerel halkın ihtiyacı olan bir fonksiyon için mekan önerisi sunmaları istenmiştir. Üretilen tüm projeler, üniversite kampusunde her gün çok sayıda kişinin kullandığı bir alan olan öğrenci merkezinde sergilenmiştir. Programın sonunda öğrencilerden dersi değerlendirmeleri istenmiştir. Öğrencilerin tamamının gerçek bir probleme yönelik tasarım üretmekten memnun oldukları ve mimarinin toplumsal yönüne ağırlık verilen projelerin uygulanması yönündeki çalışmaların içinde yer almaya istekli oldukları görülmüştür. Sonuç olarak, öğrencilerin mimarlık eğitimi içinde teorik bilgilerden yanında, bizzat deneyerek, yaparak ve işin içinde olarak mimari tasarım alanındaki bilgi ve becerilerini geliştirebilecekleri bir eğitim ortamını talep ettikleri görülmüştür. Abstract: This paper investigates the activities in the scope of the elective course entitled “Architecture Focused on Social Benefits”, which has been developed to direct architecture students to think about the relationship between architecture and the society and the problems in their society or the problems of other organizations. Within the course; the groups were established with students and every group was asked to examine the physical and social structure of Yıldırım district of Bursa/Turkey, where middle and lower income groups are concentrated in the center of Bursa province. Students were asked to suggest a function related to the needs of the local people in one of the quarters where students have carried out their field research. At the end of the program, students were asked to evaluate the lesson. It was seen that all of the students were pleased to develop designs for a real problem and that they are willing to take part in architecture activities focusing on the society. As a result, it was understood that in addition to the theoretical information that students receive in the scope of the architecture education, to develop their knowledge and skills students request a training environment in which they can try and implement projects and become a part of the architectural design process. Anahtar Kelimeler: Mimarlık Eğitimi, Mimari Tasarım, Sosyal Değişim Key Words: Architecture Education, Architectural Design, Social Change Doi: 10.17365/TMD.20163019760 (1) Sorumlu Yazar: Yasemin ERBİL, Bursa Orhangazi Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Mimarlık Bölümü Bursa / Türkiye, yasemin.erbil@bou.edu.tr Geliş Tarihi / Received: 09.03.2016 Kabul Tarihi/ Accepted: 17.06.2016 Makalenin Türü: Type of article (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics Committee” 12 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:112 K:183 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) 1. INTRODUCTION which emerge as lessons or internships within GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ the architecture curriculum or in workshops or Today global economic crises, climate change, ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI by activists or by1 volunteering architects outside rapid consumption of global resources, natural the architecture curriculum. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER For example, Rural disasters, rapid population increase, fast migration Studio, which is formed in relation to university CUSTOM DUTIES to cities, insufficient infrastructure and services education is a design and construction studio Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 in cities due to unplanned urban development, programme established in 1993 and carries out 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi unemployment, and increasing poverty areBilimler among 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü on the Auburn University in activities depending the most important global problems. Due to these the state of Alabama in the USA. The purpose Gümrük vergisi, gümrüğe olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising issues there are Özet: people in rural and urbantabisettings eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın offrom movement of commercial commodities thetheprogramme is to bring forward the social miktarı veya üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those that cannot adequately usedeğeri services such as houssosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir responsibility commodities’quantity value. It is are a kind ofprofession and ofandthe architecture ing, education, health, culture, and recreation. dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir In vergi tariff that is a foreign trade and economic policy necessary to create new, secure türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan create instrument in addition toconditions its economic, social and the face of thedolaylı increasing environmental bir vergi türü olan gümrük vergisi, and gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on healthy buildings in need. Throughout kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir and regular basis like income tax for and people corporate tax, as social problems,vergi architecture as a dış profession has türü olmadığından, ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties programme second andsubject fifth year students, eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus this are collected only oncefor when commodities a large potentialolmak in creating an important impact üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to university campus and spend Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu participants the second itemleave of taxthe procedural law, custom based on its approach towards problems. kanun kapsamı dışında social tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, allprocedures their and time in rural settings with the local gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 practises of custom duties are In this regard, architects can play an important sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. people. During the programme students get to ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been social role by focusing architecture activities on Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak know created the beginning commodities localwithpeople andsubject theirtocharacteristics, işlemlerin sırasına göre bir international trade entering customs territories of meeting the needs of the society. Small scalesistematik and oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi define Turkey and continuing withand operation sequence. their needs design projects accordgümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as relatively independent initiatives of architects can tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret ingly assessment, accrual and collecting are regulated (Gündoğdu, 2011; Dean, 2002). Smoke Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of meet the needs of 1 the people in their own society Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk toHouse (1995), Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük House Customs (1994), and Economy Ministry according Bryant Haybale Programı Yüksek Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over of the needs ofKanunu people in Lisans different locations türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm Butterfly customs duties has a(1996), different HERO form fromPlayground the House (1997) (Dogru, 2009). süreci, The impact of such diğer vergilerde oluşanindependent süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes (1997), HERO Center yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları Akron have to pavilion be resolved administratively in the Children’s first architecture initiatives on the physical and zorundadır. social öncelikle idari aşamada çözümlenmek place. However, in the case of disputes not being Thomaston Farmers Ancak idari aşamada çözümlenemeyen (1998), solved administratively, legal action can Market be taken. (2000), Akron settings and their results and impact on 1 uyuşmazlıklarda yargı indirect yoluna başvurulabilmektedir. boys and girls clubCustom 1 (2001), HERO Knowledge Key words: Custom, Duties, Custom the social life vary. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Cafe (2002), Organic Vegetable Stand (2003), Gümrük Uyuşmazlıkları Architecture activities that focus on the social Newbern Fire Station (2004), Lions Park Baseball benefit can employ various implementation pro- Fields (2006), Akron Boys & Girls Club 2 (2007), cesses. This paper associates the subject with the Lions Park Skate park (2009), Thinnings Bridge architecture education and therefore focusses on (2010), Greensboro Boys and Girls Club (2012), the architecture activities inside or connected to Rural Studio Farm Storehouse (2015), Rural the university setting. Architecture activities inside Studio Farm (2016) are a few of the many projor connected to the university setting are those ects that emerged in the scope of the Rural Studio. 13 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:112 K:183 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) In Turkey the obligatory summer internship Demirkazık/Niğde (2002), Computer Workshop, GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ programme of the Architecture Department of Fındıklı/Rize (2003), Library Modification, ĠDARĠ YOLLARI1 METU/Turkey is an example to socialAġAMADA architec- ÇÖZÜM Yassıhöyük/Ankara (2004), Village Clinic, ture activities that areADMINISTRATIVE connected to university Yahşihan/Kırıkkale (2005) (Turgay, 2005). SOLUTIONS TO DISPUTES OVER education. In the scope of this internship proArchitecture students through this summer internCUSTOM DUTIES gramme, students produce a small scale building 2 ship understand3 that a large portion of the Turkish Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER in a rural areas from scratch (Zelef et.al, 2001; population still lives in rural areas. A social in2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Üniversitesi DıĢ Ticaret Bölümü between students and people Gür & Yüncü, 2004; Önür etCelal al.Bayar 2006; Erbil,Salihli MYO, teraction is created 2008). In these summer internship programs, a living in rural areas. Architecture students play Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın the movement of commercial commoditiesthat is valuable public buildingeşyanın is designed and constructed to afrom direct role in creating a building miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve fonksiyonlarının yanında önemli bir for commodities’quantity value. It is are a kind of meet a social need inmali rural areas, architecture the public inandthe rural areas. dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy students at one türüdür. hand Aynı arezamanda givenharcamalar the opportunity üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and carried out Designdolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve Activities fiscal functions. Since they are in not Yestermorrow collected on to touch and feel materials, implement andalınan see bir regular basis like income tax and corporate tax, as kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla School (1980) shine outduties as good examples vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan Build an indirect tariff on expenditures, custom the constructioneşyanın processes gainanda thebirability of gümrüğe to geldiği defaya mahsus are collected only once when commodities subject architecture activities, which are carried üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi totosocial foreign trade arrive at the custom. According to “constructing a olmak building” and at ikinci the other hand Usul Kanunu (VUK)’nun maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom outside the scope theTherefore, architecture training kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, out duties are excluded from thisoflaw. create a physical and social connection with a gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are curriculum, and in the scope of workshops or sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. rural setting. Among the projects carried out in ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been volunteered activities of students or student activBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to various locations of Anatolia are; Coffehouse, işlemlerin sırasına göre bir sistematik ists. international trade entering customs territories of The school is a non-profit organization where oluşturulmuştur. Diğer tümEymir/Ankara vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Ağla/Muğla (1958), Boathouse, gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, design Like all other compalsive levels such as out together. and taxes, construction is carried tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated (1961-62), Library, Yassıhöyük/Ankara (1963), Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan Applied by General Directorate ofare Customs as a part of Yestermorrow workshops organized in the 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Museum, Ildırı/İzmir (1964), Refreshment-bar, Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over Design-Build School and participants are able to türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Gölevi/Ordu (1965), Multifunctional Building, learned under the supervisüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir apply process what of otherthey taxes.have Customs duty disputes Kutludüğün/Ankara (1966),Gümrük Refreshment-bar, yapıya sahiptir. vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first the supervisors andnotthus öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. sion place. of However, in the case of disputes being increase their Güneyköy/Elazığ (1966), School,çözümlenemeyen Eminlik/ Ancak idariHigh aşamada solved administratively, legal action can be taken. occupational experiences (Sahin, 2013). They 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Niğde (1967), High School, Gilindire/İçel (1968), Key words: Custom, Custom Duties, Custom time and skill in building a variety of projAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, offer Disputes Government Office, Pınarbaşı/Kastamonu (1968), Gümrük Uyuşmazlıkları ects in collaboration with local non-profits, A Building to Bottle Spring Water, Ilıca/Siva schools, and other organizations that contribute (1970), Motel, Ocaklar/Balıkesir (1970), Guard to the well-being of our community. Some of Booth, Eymir/Ankara (1973), Storehouse Office, Yestermorrow projects are cabinetry, concrete METU/Ankara (1974), Multifunctional Building, countertops, timber frames, yurts, renovations, Eminlik/Niğde (1999), House (Provided to teachtiny houses, garden sheds, earthen ovens, treeers of primary school), Eminlik/Niğde (2000), houses and other building projects. Architecture Additional Building to Ordos Mountain House, 14 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:112 K:183 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) for Everyone (Herkes için Mimarlık) can be sufficiently. Creation of settings that provide GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ given as an example for the social architecture implementation of theoretical information and 1 YOLLARI activities, which are carried outĠDARĠ outsideAġAMADA the scope ÇÖZÜM employ experimental activities to create connecof the architecture training curriculum, and in tions real events ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TOwith DISPUTES OVERand people would be the scope of workshops or volunteered activities beneficial for the professional development of CUSTOM DUTIES of students or student activists in Turkey. Architecture 2 students (Turgay, 2005). Integrating social archiSelin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 for Everyone is an2 entity that is both an associatecture activities with architecture education Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü tion and also an independent student organization. processes will provide students opportunities for The goals of Architecture for Everyone are to their social development and also for their profesÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer solutions değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from theskills movement of commercial commodities produce architectural to the social sional development, which in turn can make miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those ve mali fonksiyonlarının önemli bir and value. It is are a kind problems in the sosyal country and to expandyanında the scope itcommodities’quantity possible to create projects thatof can be impledış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy of the architecture goal of mented real life. türüdür.education. Aynı zamanda Another harcamalar üzerinden alınan instrument in in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on the association is to push architects take more kurumlar vergisi gibi belirli to aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as 2.anMETHODS vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan indirect tariff on expenditures, custom duties initiatives on social problems during educaeşyanın gümrüğe geldiği anda their bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi foreign trade arrive at the custom. According to tion. It also aims provide students with göre the bu Atotheselective was designed Usul to Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine second item course of tax procedural law, custom to emphasize kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, opportunity to gümrük applyvergilerinin the theoretical education the importance and to question the possibilities usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. they receive in the school during their initiatives ofThrough socialthischange by design. In the scope of the ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to to provide solutions to social problems (Duman, selective course entitled “Architecture Focused işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu Turkey and continuing operation sequence. 2013). Some of the outstanding projects aregibi on Social Benefit”withit was aimed to direct students gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Mentally Challenged Occupational School Project/ to think about the relationship between architecBakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalıto Mali Hukuktheir Gümrükler Geneland Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs and Economy Ministry according to attention on Ovakent (2014), Women Children Spaces ture and society, and focus Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden uyuşmazlıkların çözüm customs duties a different form from the In this regard Project/Keşlik Village (2014),doğan Inactive Village problems ofhasother organizations. süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Schools Project/Kargı (2012),Gümrük Children’s students yapıya sahiptir. vergisi Reading uyuşmazlıkları have to be were resolved encouraged administratively intothework first on a real aröncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Hall/Çorum (2014), Primary School chitecture productlegal that aims serve a real social Ancak Curious idari Cat aşamada çözümlenemeyen solved administratively, action can beto taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Landscape/Ankara (2015). need. The architecture project’s orientation towards Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes a real problem and its focus on the social aspect Uyuşmazlıkları Throughout theGümrük architecture education, design were emphasized in addition to its historical, proposals are usually developed based on fictheoretical and practical aspects. At the end of tional settings independent from limitations such the fourteen-week period during the education as user groups and budget. Students usually use year an exhibition was organized for all the 1:50, 1:100, 1:200, 1:500 scales and very seldom projects. A process with 4 phases was applied in work on 1:1 scale projects. Therefore, the design the scope of the lesson. process does not include materials and details 15 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:112 K:183 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) The first phase the architecture activities focused in one of the quarters in the scope of the field GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ on social benefits, which are carried in the scope research. The ideas suggested for the location of 1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI of the curriculum of architecture education in the ÇÖZÜM the building, how and by who it will be used world and/or in the scope of lessons, internships, wereTO turned in to concept ADMINISTRATIVE SOLUTIONS DISPUTES OVERprojects and developed workshops, volunteer activities of students and further by members of the jury and students. CUSTOM DUTIES activists, and architecture activities focused on 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER In the fourth phase the projects developed were social benefits, which are carried out by inde2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliexhibited Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi in the student center in the university 3 Celal settings, Bayar Üniversitesi pendent actors in urban and rural wereSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü campus, which is used by a large number of examined and discussed. Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari people Abstract:every Customday. duty isIta was kind ofdecided tariff arising that a participaeşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarıgroups veya değeri alınan, ekonomik, subject to customs should which is be basedused on those In the second phase wereüzerinden established with tory approach at the end of the sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of students and every group was asked examine thetrade implementation dış ticaret ve ekonomi politikası to aracı olan bir vergi exhibition tariff that is a for foreign and economic policy of the project. türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and the physical and social structure of Gökdere, who Since visited exhibition dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve People fiscal functions. they the are not collected on were asked to kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as Davutdede, Duaçınarı, for their project that they desire to vergi türü Arabayatağı, olmadığından, dış and ticareteMimar konu olan vote an indirect tariff onfavorite expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Sinan quarters olmak of Yıldırım district at center implemented. üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, of Vergi see to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Bursa provincekanun in Turkey, where middle kapsamı dışında tutulmuştur. Bu and nedenle, are excluded from this law. Therefore, 3.duties FINDINGS gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are lower income groups are concentrated. In this sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been regard photographs, publications, video records, Sample 1 (Stage): It has been understood that Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin göre bybirstudents sistematik narcotic internationalcrimes trade entering customs territories of at Gökdere/ interviews, surveys, etc. sırasına were used were widespread oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu olan tarh, Selimzade Like all other taxes, compalsive levels such as and the information collected was aşamalar systematiQuarter. Therefore, locals consider tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan security by General as Directorate of Customs as a part problem. of cally turned intoBakanlığı’na the most important There 1research reports. Environmental Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Law.for Resolution process of disputes Data (location,Kanunu climatic characteristics, topoisCustoms a need a playground andover a meeting point türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the graphic structure, species, etc.), Social the oflocal A new that would süreci, tree diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir for process other people. taxes. Customs duty complex disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first Structure (establishment the çözümlenmek neighborhood, needs ofcase theofinhabitants of the neighboröncelikle idari of aşamada zorundadır. meet place. the However, in the disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. socioeconomicuyuşmazlıklarda structure,yargı general features of hood at a park, and also increase 1 the daily usage yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom structures, spatial this park, which is deserted and is considered Anahtarfeatures Kelimeler: (plan Gümrük, diagram), Gümrük Vergisi, of Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Architectonic Features (walls, tiling, roofs, stairs, insecure, in order to make it more secure was doors, windows) of neighborhoods were subjects proposed. This new location is arranged so that of the examination. Every neighborhood researched children can use it as a playground, and films was examined with the participation of all students can be shown and trainings can be given to the and was opened for discussions. people of the quarter. This wooden structure will have a roof, open sides and the seats made from In the third phase students were asked to suggest stairs. The plain wall where the toilets are loa function related to the needs of the local people 16 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:112 K:183 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) cated will be used for posters and announcements. Sample 3 (Screen): A project was suggested in GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ (Figure 1) the Davutdede Quarter that could add color, 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI dynamism, liveliness, and raise the spirit and participation in theOVER slow and monotone lives of ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES children and grownups. The idea is to introduce CUSTOM DUTIES various cities in the world via screens in the Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 7-meter tunnel that cuts a park of Yıldırım 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Municipality. The project will also increase the usage of the park. It is believed that this location, Gümrük /vergisi, FigureÖzet: 1. Stage Aylingümrüğe Pelin tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from thewill movement of commercial which provide a new commodities experience related with miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli commodities’quantity and value. are a kind of locations, willIt isalso increase the liveliSample 2 (Vitamin Bar): The high number ofbir different dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy ness of the park.to (Figure 3)social and schools and the türüdür. density students at the Mimar Aynıofzamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition its economic, dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on Sinan Quarter kurumlar are remarkable. However, thebir regular basis like income tax and corporate tax, as vergisi gibi belirli aralıklarla alınan vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties quarter lacks of catering areasgeldiği for students because eşyanın gümrüğe anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to the ones that are being are ikinci not suitable. Abu the second item of tax procedural law, custom Usul Kanunuused (VUK)’nun maddesine göre kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, vitamin bar waskanun proposed to increase the vitamin gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. intake of students, taking into consideration the ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to low economic status of families in the quarter. işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. A fruit collectoroluşturulmuştur. will be established under the gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as ve tahsil in aşamaları Gümrük veThe Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated coordination oftahakkuk the schools the region. Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs and Economy according vitamin bar is proposed to be Lisans located on the route Figure 3. Screen Ayşenur Dönmez Programı Yüksek Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans /of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden çözüm customs duties has a different form from the that is used by children to reachdoğan theuyuşmazlıkların schools, near süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of 4other taxes. Customs duty been disputesseen that there Sample (Pavilion): It has a bus stop that can seen. vergisi (Figure 2) yapıyaeasily sahiptir.beGümrük uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. However, case of disputes not for beingthe public with isplace. a need for ina the gathering place Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 Quarter. A pauyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. seating units in the Arabayatağı Key words: Custom, Custom Duties, Custom vilion Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputesis suggested on the pedestrian route. This Gümrük Uyuşmazlıkları structure will provide an open and semi open resting area for the local people. Also the scarcity of green areas in the region was seen and the concept of vertical gardens will be introduced to the public with implementations on the suggested building. (Figure 4) Figure 2. Vitamin Bar / Ayşe Sena Çıldır 17 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:112 K:183 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) with eaves that produce their own energy using GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ solar power. (Figure 6) ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Figure 4. Pavilion / Berfin Güngör Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Sample 5 (Stand):2 Celal It has been seen that Bayar Üniversitesi Sosyalthere Bilimlerare Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü many salesmen that sell commodities at the back Figure 6. Seating Units / Ecem Taner of their cars and trucks in the streets of Arabayatağı Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising 7 (Laundry Room): The Şevket Yılmaz eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın Sample from the movement of commercial commodities Quarter and thatmiktarı this veya activity the traffic değeri disturbs üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those in the and Mimar Quarter is heavily sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir Hospital commodities’quantity value. ItSinan is are a kind of flow. A fixed stand tovesupport local aracı producers dış ticaret ekonomi politikası olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy There is ato hotel nearsocial theandhospital that is zamanda harcamalar üzerinden alınan used. instrument in addition its economic, was suggested.türüdür. The Aynı design will also make it dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on friends andtaxrelatives oftax, theas patients. There kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir used regularby basis like income and corporate possible to use the area as a resting place and a vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties is acollected need only for once spaces that cansubject meet the needs of eşyanın gümrüğe when commodities meeting place. (Figure 5) geldiği anda bir defaya mahsus are olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to the accompanying people. One of these needs is Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, related duties aretoexcluded from and this law. Therefore,a unit that has hygiene therefore gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun a regulated customs toilet, law numbered 4458. ironing room laundryby room, bathroom, ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak and created beginning with commodities subject to Taking into changing room is suggested. işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi consideration Turkey and continuing sequence. thatwith theoperation accompanying people cangümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret not assessment, and collecting are regulated leave accrual their patients alone for long periods the Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimlerlaundry Enstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukuk room is located ataccording a convenient location Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy Ministry to Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over Figure 5. Kanunu Stand / Ceyda Çağlayan türetilmiĢtir. is close to athe hospital. (Figure 7) Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm that customs duties has different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıyaUnits): sahiptir. ItGümrük vergisiseen uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first Sample 6 (Seating has been that öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being there is a strongAncak separation inaşamada the Arabayatağı idari çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Quarter based on ethnical identities. It is believed Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes that there is a need for social spaces in order to Gümrük Uyuşmazlıkları reduce the separation between these groups. Therefore, a social space was established to bring together people with different ethnical backgrounds. Figure 7. Laundry Room / Fatma Nur The suggested social space is located in the inÖzüpak tersection of main roads to increase the chance Sample 8 (Public Kitchen): Duaçınarı Quarter of people getting together. Also seating units looks like an industrial zone with many workshops were installed and the pedestrian route was defined 18 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:112 K:183 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) and manufacturing shops. There are no suitable Sample 10 (Container): There are many small GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ locations that the workers in the region can use scale workshops at Duaçınarı Quarter. There are 1 AġAMADA YOLLARI for eating. A public kitchen is ĠDARĠ suggested; where ÇÖZÜM no spaces that provide the workers in Duaçınarı workers can eat lunchADMINISTRATIVE and where new jobsSOLUTIONS can to pass time without paying. It is suggested to TO DISPUTES OVER be created for unemployed women. This kitchen provide defined spaces for these workers made CUSTOM DUTIES will also become a social space for women. 2 of containers. 3This space will include toilets, Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER Refugees usually2 rent houses in this quarter resting areas, areas where workers can eat the Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Bayar Ticaret Bölümü because of the low rental feesCelal and theÜniversitesi kitchenSalihli MYO, mealsDıĢthat they bring from their houses, kitchen can also support refugees. (Figure 8) counters, and seating groups. (Figure 10) Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Figureand10. Container Semin gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures practises of custom /duties are Mutman sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Sample 11 (Cube Storages): It has been seen that Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of the people of Davutdede Quarter pass time in oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Figure 8. Public Kitchen İrem Altun gümrük vergisinde/ de zorunluSelin aşamalar olan tarh, Like allofother taxes, compalsive such as Municipality front or around of thelevels Yıldırım tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs a part building. It has been seen asthat theofstreet furniture 1 Bu çalıĢma, Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Sample 9 (Playground): ItCelal was seen that a Sosyal playGümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs processnot of disputes over used inLaw. thisResolution area was sufficient. Therefore, türetilmiĢtir. ground in the Gökdere Quarter is notuyuşmazlıkların used because Gümrük vergisinden doğan çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process ofunits other that taxes. are Customs duty disputes seating composed of mobile cubes of neglect and security issues. Thevergisi aim is to reyapıya sahiptir. Gümrük uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first on rails are indesigned. Eachnotone öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, the case of disputes beingof these cubes design the area to provide a secure space Ancak idarichildren aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. have a second function, which1 is a storage area yargı yoluna başvurulabilmektedir. where they canuyuşmazlıklarda play and workshops can be orKey words: Custom, Custom Duties, Custom for books, toys, clothing, etc. shared by the Anahtarand Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes ganized. Recyclable low cost materials are Gümrük Uyuşmazlıkları people of the area with people in need of such articles. selected for the design of the area. (Figure 9) Figure 9. Playground /H. Kübra Şimşek 19 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:112 K:183 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) development?” and have made the following GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ comments to the second part of the question, 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI which was “In which area did the lesson as- your development?” ADMINISTRATIVE SOLUTIONSsisted TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES “We have discovered problems in our environ3 Selin KILINÇ2, Hatice mentYURTSEVER and produced solutions to them; I have a 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malilarger Hukuk Programı Yükseknow Lisansand Öğrencisi perspective I am more practical.” 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü “I have understood my responsibilities in the Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın region from the Imovement live.” of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those Figure 11. Cube / Zeynep Altin sosyal Storages ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of looked at urban problems from a different dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi “I tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and 4. DISCUSSIONS of view.” dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve point fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties In the scope ofvergi the türü “Architecture Focusing on awareness environment increased.” eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus “My are collected only once on whenthe commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Social Benefit” selective lesson; at the end of the Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom learned to evaluate thatTherefore, area that I am rekanunstudents kapsamı dışında nedenle, “I duties are excluded from this law. 14-week program, were tutulmuştur. asked to Bu evalugümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are searching and to correctly determine problems.” sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu to kanun regulated by customs law numbered 4458. ate the lesson. Five questions were directed ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been beginning with commodities subject to the students. Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak “Icreated have understood the importance of people işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi during Turkey and operationprocess.” sequence. thecontinuing projectwithdesign • All students gümrük have answered to theolan firsttarh, Like all other taxes, compalsive levels such as vergisinde de “Yes” zorunlu aşamalar tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated question which was “Do youbirthink theolan “Ibyunderstood Bakanlığı’na bağlı ayrı kuruluşthat niteliği General Directorate Customs as a part of thatof the society is forgotten during 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden lesson entitled “Architecture focusing on Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes over and that they project design andprocess implementation türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the social benefit” should be included to thefarklı ar- bir need taken consideration more.” süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten processtoofbe other taxes. into Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first chitecture education?” öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being “I amadministratively, more sensitive towards the environment Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. • All students have answered “Yes” to the and realize the needs of theCustom people better.” Key Iwords: Custom, Custom Duties, Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes second question which was “Would you recGümrük Uyuşmazlıkları “It made me more sensitive.” ommend the lesson entitled “Architecture focusing on social benefit” to other students?” “My sensitivity towards the public increased.” • All students have answered “Yes” to the first part of the third question which was “Do you think that the lesson entitled “Architecture focusing on social benefit” is assisting your • The answers of students to the question “Which changes to the “Architecture focusing on social benefit” lesson’s programme and imple- 20 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:112 K:183 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) mentation can attract students more?” is It was seen that all of the students were pleased GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ given below. to develop designs for a real problem and that ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI they are willing 1to take part in architecture ac“Lesson time can be increased.” tivities onOVER the society. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO focusing DISPUTES “Various workshops and field trips can be orgaCUSTOM DUTIES As a result, it was understood that in addition to nized to make it a more active lesson.” 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVERinformation the theoretical that students receive Celal Üniversitesi Bilimler Ens. Maliin Hukuk Lisans Öğrencisi theProgramı scopeYüksek of the architecture education, to “It was very good 2as is.Bayar We first madeSosyal the research 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü develop their knowledge and skills students reand then presented designs and suggestions acÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom dutyenvironment is a kind of tariff arising quest a training in which they can cording to the problems.” eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject customs which projects is based onand thosebecome a part try andto implement sosyaland ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of “It was very good fun.” oftariff thethatarchitectural process. dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi is a foreign trade design and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and “This semester’s programme veryvergisi, good.gelirIt ve fiscal functions. Since they are not collected on dolaylı bir vergi türü was olan gümrük REFERENCES kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as was simple andvergi easytürütoolmadığından, understand.” dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject DEAN, A. arrive O., at(2002). Samuel olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade the custom. Rural AccordingStudio: to “This programme was (VUK)’nun very good. It should Usul Kanunu ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Architecture kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, dutiesMockbee are excluded and from this law. Therefore, of Decency, continue as is.”kanun gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Princeton Architectural Press, New York sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been “It can be improved if projects are implementBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning commodities subject to DOGRU, D., with (2009). A Contribution to Social işlemlerinaresırasına göre bir project sistematik international trade entering customs territories of ed and some lessons carried out at oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Aspects of Sustainable Development: Architecture gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as sites.” tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated for the Social Benefit. Unpublished Master Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Genel Gümrük Customs and Economy according Thesis. ITU “ImplementingGümrükler projects canMüdürlüğü draw tarafından, the Selin interest Programı Yüksek Lisans KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the of students.” Gümrük DUMAN, M.,taxes. (2013). Defining the Architecture süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first ofofBeing “Implementing öncelikle projectsidariofaşamada students and working çözümlenmek zorundadır. place.Students’ However, inState the case disputesActive; not being a Consideration Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. about the Formation of Architecture for All. on the project at the project site will be more 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Unpublished Master Thesis. ITU beneficial.” Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları ERBİL, Y., (2008). Learning by Building/Doing in Architectural Education. e-Journal of New World Sciences Academy, 3(3):579-587 • All students have answered “Yes” to the fifth question which was “Would you volunteer to work on the project you have designed in the lesson entitled “Architecture focusing on social benefit” if that project would be implemented?” GUNDOGDU, E.İ., (2011). Activism in Architecture and Architectural Education Defining the Architecture Students’ State of Being Active; 21 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:112 K:183 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) a Consideration about the Formation of TURGAY, Ö., (2005). Hands-on Building Practices GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ “Architecture for All” Unpublished Master in Architectural Education: METU Summer ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜMConstruction YOLLARI1Practices, Middle East Technical Thesis. ITU University Graduate ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER School of Natural and GÜR, B.F., & YÜNCÜ, O., (2004). 1/1 Summer Applied Sciences, Master Thesis, Ankara Practice. Ofset Publications, İstanbulCUSTOM DUTIES 3 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER ZELEF, H., BURSA, N., ÖNÜR, S., DURAL, ÖNÜR, S., ÖZKAR, M., ALKANİ A., & GÜR, 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek LisansT., Öğrencisi T.A. & SARANLI, (2001). METU Summer 3 CelalPractice Bayar Üniversitesi F.B., (2006). METU Summer (1958-Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Practices: A Model of Integrated Theory and 2006): Architecture, the Chamber of Architects, Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Customin dutyArchitectural is a kind of tariff arising Design Education, 19th 332(55-59)eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those Re-Integrating EAAE International Conference: sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of and Design in Architectural Education SAHİN, A., (2013). Studio Method in Architectural dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariffTheory that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and Nurol Publications, Education: Designbuild Studio. Unpublished dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscalProceedings, functions. Since page they are277-280, not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as Ankara Master Thesis. vergi ITU türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 22 TMD ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ INTERNATIONAL REFEREED JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE EKOLOJİK YAPI KRİTERLERİNİN OKUL ÖNCESİ EĞİTİM MERKEZLERİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ VE YEREL KRİTERLER LİSTESİ OLUŞTURULMASI1 EXAMINING THE ECOLOGICAL BUILDING CRITERIA IN THE CONTEX OF PRESCHOOL EDUCATION CENTERS AND CREATING THE LOCAL CRITERIA LIST Çimen ÖZBURAK Yakın Doğu Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü, Lefkoşa / KKTC Öz: Günümüzde doğal çevrenin hızla kirlendiği açık bir gerçektir. Çevrenin korunabilmesi için eğitim önemlidir. Çevreye dair verilecek eğitimin özellikle erken çocukluk döneminde başlaması gerekmektedir. Çünkü bu dönemde edinilen bilgiler kalıcı olmakla birlikte hayat boyu bireyi etkilemektedir. Çocukların zamanlarının büyük bir bölümünü okulda geçirdikleri bilinmektedir. Bu dönem çocukları için verilecek çevre eğitimi bağlamında okul binasının ekolojik bina kriterlerine göre düzenlenmesi çocuklara yaşayarak öğrenme bakımından büyük örnek teşkil edecektir. Yapılan çalışmanın amacı çocukların eğitim aldığı okul öncesi merkezlerinin tasarımına ekolojik bağlamda kriterler koymaktır. Bu kriterler hem mevcut yapılar üzerinde kontrol listesi görevi görebilecek hem de yeni inşa edilecek okul öncesi merkezlerine kılavuzluk teşkil edecektir. Abstract: It is the reality that the natural environment is getting polluted. The education about environment has to start from early childhood. The knowledge learned in early childhood are permanent and effect the whole life of the individual. As it is a known fact that the children spend the most of their time in school. It is going to be a good example for children to learning buildings which are built according to ecological building criterias. The main reason of this study is to add ecological criterias to the design of preschool education centres. These criterias for existings buildings checklist and also could be a guidance to the newly constructed preschool education centre buildings. Key Words: Ecological Architecture, Preschool Design, Certification Systems Anahtar Kelimeler: Ekolojik Mimarlık, Okul Öncesi Tasarımı, Sertifika Sistemleri Doi: 10.17365/TMD.2016819756 (1) Sorumlu Yazar: Çimen ÖZBURAK, Yakın Doğu Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü, Lefkoşa / KKTC, cozburak@hotmail.com Geliş Tarihi / Received: 01.04.2016 Kabul Tarihi/ Accepted: 29.06.2016 Makalenin Türü: Type of article (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics Committee” 23 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:103 K:63 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) 1. GİRİŞ ENSTAR3 gibi yeşil bina değerlendirme sistemGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ lerinin ekolojik bina tasarım kriterlerinden yola Doğaya, zarar vermeden bina inşa etmek ve gele1 çıkılarak ayrıca konu eğitim binaları olduğundan ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI cek nesillere yaşanılabilecek temiz bir çevre bı4 dolayı CABE komisyonunun kriterleri de baz ADMINISTRATIVE TO DISPUTES OVER rakmak günümüzde zorunlu bir hal almıştır.SOLUTIONS Kirli alınarak ortak olanlar belirlenmiştir. Elde edilen durumda olan doğa buldunduğu haliyle değil as- DUTIES CUSTOM bu kriterler alt başlıklara ayrılarak bir liste oluştulında daha temiz olarak gelecek nesillere 3 SelinaktarılKILINÇ2, Hatice YURTSEVER rulmuştur. Bu liste yeni yapılacak sürdürülebilir malıdır. Birçok araştırmaya göre, bu bilincin in2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malieğitim Hukuk Programı Yüksek Öğrencisi teşkil edebilecek yapıları içinLisans klavuzluk Üniversitesi sanlara sonradan yüklenmesi3 Celal güçBayar olduğu içinSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü ayrıca mevcut yapılar için de bir kontrol listesi çocukluk dönemi yılları büyük önem taşımaktadır. Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari niteliğinde Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising olacaktır. eşyanın algıladıkları yer değiştirmesi nedeniyle, eşyanın from the movement of commercial commodities Çevrelerinde görüp olumlubuveya miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those olumsuz davranışları eden çocuklar, literatür taramasının sıra Yakın sosyal vetekrar mali fonksiyonlarının yanındaçevreönemli bir Çalışma, commodities’quantity and value. It is are a kind yanı of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy ye dair yüklenecek tüm iyizamanda alışkanlıkları hayatları Okul Öncesi Merkezi’nde inceletürüdür. Aynı harcamalar üzerinden alınan Doğu instrument in addition to its Eğitim economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on boyunca benimseyeceklerdir. Bu da doğaya sayayrıca tasarımcısı ve inşa kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir melerde regular basisbulunarak like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete an indirect tariff on expenditures, custom duties gılı, çevreyi kirletmeyen, fiziksel çevre ile konu doğalolan ekibi ile görüşmeler yaparak subject oluşturulmuştur. eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities üzereve alınmaktadır. vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to çevre arasındakiolmak uyumu dengeyiGümrük sağlayabilecek Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu second item of tax procedural law, custom 2.the OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİN TANIMI ve bireyler yetişmesine sebepdışında olacaktır. Buradan kanun kapsamı tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are AMAÇLARI anlaşılabileceği sayılı gibiGümrük çocuklar erken yaşlardanBuitiKanunu’nda düzenlenmiştir. kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been baren doğaya dost binalar içerisinde çevreye zarar Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak KKTC’de created beginning with commodities subject to eğitimi okul 36-60 aylık çocukların işlemlerin sırasına göre bir büyürsistematik international trade entering customs territories of vermeyen sistemleri görerek ve yaşayarak oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi öncesi Turkey and continuing with operation dönem olarak kabulsequence. edilmektedir. Okul lerse ilerideki yaşlarında dadebu sistemlere ilgi gümrük vergisinde zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret öncesi assessment, accrual and collecting arebağımsız regulated eğitim kurumları anaokulları duyacaklardır. Doğaya dost çoğalması, Bakanlığı’na bağlı binaların ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük olabileceği Customs and Economy Ministryeğitim accordingkurumları to gibi yaygın bünyeekolojik mimarinin gelişmesi için döneProgramı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunçocukluk olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. açılabilmektedir. doğan uyuşmazlıkların çözüm sinde customsdeduties has a different form from the mi çevre eğitimiGümrük artıkvergisinden tüm dünyada önemsenen süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıyaiyisahiptir. vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first konulardandır. En çevreGümrük eğitimi de ekolojik öncesi ineğitimin tarihçesi çok eskilere daöncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Okul place. However, the case of disputes not being olarak tasarlananAncak çocuğun öğrenebileceği idarigörerek aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. yanmaktadır. Erken çocukluk döneminde eğitimin 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. binalar içerisinde verilebilmektedir. Yani okul Key words: Custom, Custom Duties, Custom inanan Alman eğitimci Friedrich Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, gerekliliğine Disputes yapısının niteliğiAnahtar önemlidir. Çalışma bu sebepten Gümrük Uyuşmazlıkları Wilhelm Froebel 1840 yılında Almanya’da “Kindolayı okul öncesi merkezlerini kapsamaktadır. dergarten” (çocuk bahçesi) adını verdiği ilk Dünyada ekolojik mimarlık alanında yoğun çalışmaları bulunan LEED1, BREEAM2 ve GREEnvironmental Assesment Method - Bina Araştırma Kuruluşu Çevresel Değerlendirme Metodu 3 GREENSTAR (Avustralya Yeşil Bina Değerlendirme Sistemi) 4 CABE (İngiltere Mimarlık ve Yapılı Çevre Komisyonu) - Commission for Architecture and the Built Environment 1 LEED (Amerika Yeşil Bina Değerlendirme Sistemi) - The Leadership in Energy and Environmental Design - Enerji ve Çevre Dostu Tasarımda Liderlik 2 BREEAM (İngiltere Yeşil Bina Değerlendirme Sistemi) – Building Research Establishment 24 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:103 K:63 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) anaokulunu açmıştır. Okul öncesi eğitim, çocukKullanıcıların farklılığı farklı gereksinimleri GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ların duygu ve düşüncelerini özgürce ifade ortaya çıkarmaktadır ve bu da yapı tasarımı için 1 ĠDARĠ AġAMADA edebilmelerini, girişimci ve araştırmacı bir kişi- ÇÖZÜM önemliYOLLARI bir girdidir. Çocuğun gelecek günlere lik kazanmalarını, özdenetimini sağlayabilen, sağlıklı ve düzgün OVER bir birey olarak hazırlanabilADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES kendisinin ve başkasının haklarına saygılı olabimesi için okul öncesi eğitim yapılarının sağlık CUSTOM DUTIES len ayrıca ruhsal ve bedensel özellikler yönünden 2 koşullarını sağlayan, içinde bulunduğu yaş gruSelin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 sağlıklı bireyler 2yetiştirmeyi amaçlamaktadır buna uygun, mekanları güvenli ve işlevsel bir Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 5 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü (Aral ve diğ., 2000). biçimde tasarlanmalıdır (Baran ve diğ., 2007). Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Custom duty is a kind of tariff arising 3. OKUL ÖNCESİ DÖNEMİ ÇOCUKLA4.Abstract: OKUL ÖNCESİ EĞİTİM YAPILARINDA eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden ekonomik, subject to customsTASARIMIN which is based on ÖNEMİ those RININ TEMEL ÖZELLİKLERİ vealınan, GEREKEKOLOJİK sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of SİNİMLERİ dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Eğitim araştırmacılara göre çevre türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument alanındaki in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on Okul öncesi dönemde çocuklar henüz gelişim bilinci ve like çevreye tutumlar okul öncesi kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis income taxyönelik and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties evrelerini tamamlayamadıkları dönemde başlamaktadır. Bu subject da göstermektedir eşyanın gümrüğe geldiği ve andabüyüme bir defaya sümahsus are collected only once when commodities olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to reçleri devam ettiği için her yaşınikinci özellikleri ve bu kitheçocuklara çevreye yönelik iyi alışkanlıklar bu Usul Kanunu (VUK)’nun maddesine göre second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gereksinimleri ayrı ayrıdır. Okul öncesi dönemi dönemde kazandırılabilmektedir. Okul öncesi gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. çocukların yaş gruplarına göre açıkça gösterdikdönemde çevre eğitiminin çocuklar için iki çok ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning commodities subject toçocukların dış leri temel özellikler aşağıdaki gibidir; büyük önemiwith vardır; Birincisi işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing operation sequence. dünyayla doğru with etkileşimini sağlamak ikincisi gümrük vergisinde zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as • 3 yaş grubu çocuklar kendide kendini yönetmetahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated ise çocukların sosyolojik ve psikolojik açıdan Bakanlığı’na bağlıçalışmaktadır. ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of ye ve bağımsız olmaya 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy Ministry according to sağlıklı birer birey olarak hayatlarına devam Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a Birinci different form fromolan the dış dünyayla edebilmeleridir. adım • 4 yaş grubuGümrük çocuklar artık kendi kendine süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes doğru sağlanabilmesi yetmeyi öğrenmiş, iyiceGümrük tek başına hareket yapıya sahiptir. vergisi uyuşmazlıkları have to etkileşimin be resolved administratively in the first çocukların şu öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being anki gelecekteki çevreye şekilde yakedebilen ve Ancak çok iyi idari konuşabilen olaşamada bireyler çözümlenemeyen solvedve administratively, legal action can be doğru taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. laşmasını doğaya saygılı kapsamakmuşlardır. Key words: ve Custom, Custom Duties, olmasını Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes tadır (Gülay ve Ekici, 2010: 74-84). Gümrük Uyuşmazlıkları • 5 yaş grubu çocukların yaratıcılıkları iyice gelişmiş matematiksel kavramları algılayabi5 Çocukların gereksinimlerinin yanı sıra sağlıklı bir ömür geçirebilmeleri için kullandığı nesneler ve len bir çok el becerisini kendi başına yapabidonatılar yaş grubuna uygun, vücut ölçülerine sahip len aşamaya gelmişlerdir (Haktanır, 2007). olmalıdır. Uygun olmayan nesne veya donatıları kullandıkları zaman kemik ve kas gelişimlerinin doğru şekilde gelişemediği gözlemlenmiştir. Ayrıca mekan içerisindeki bireysel konfor düzeyi yani sıcaklık, nem, havalandırma ve ışıklandırma da önemli etmenlerdendir (Baran ve diğ., 2007). Bina kullanıcılarının gereksinimleri, kendi yaşadıkları toplumun yapısına, psikolojik ve fizyolojik özelliklerine göre değişiklik göstermektedir. 25 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:103 K:63 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Son yıllarda iyice değer kazanan sürdürülebilirlik sertifika sistemlerinden LEED ve BREEAM’ın GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ kavramının okul öncesi yapılarındaki önemi, biözellikle okullar için düzenlediği ayrı kriter listeĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Yapılan bu çalışmada sertifika nanın bir eğitim aracı olarak kullanılabilmesidir. leri bulunmaktadır. Bu bağlamda, okula entegre edilecek her sürdürüsistemlerinin ortak OVER kriterleri baz alınarak KKTC ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES lebilir sistem, çocukların bire bir yaşayarak öğreniçin tablo 1’deki yerel kriterler listesi belirlenmişCUSTOM DUTIES mesi için önemli bir durumdur (Anonim 1, 2013). 2 tir. Konu okul tasarımı olduğu için sertifika sisSelin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 temlerinin yanı sıra iyi okul tasarımı konusunda Celal BayarÖNCESİ Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 5. EKOLOJİK 2OKUL EĞİTİM 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret BölümüCABE Komisyonu’nun kriterçalışmalar yapan YAPILARI TASARIM KRİTERLERİ leri de değerlendirmeye katılmıştır. CASBEE Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın değiştirmesi nedeniyle, eşyanın sertifika from the movement commercial sistemiof ise genelcommodities değil de Japonya’nın Ekolojik yapılara, tümyeryapı türlerinde, tümbuülkemiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal veve mali fonksiyonlarının yapabilmeyanında önemli bir yüksek commodities’quantity and value. It is arebulunması a kind of deprem bölgesinde dolayısı ile lerde kullanılabilirliği karşılaştırma dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy ağırlıklı önem yi sağlamak için belirli getirilmiştir. türüdür. Aynı standartlar zamanda harcamalar üzerinden alınan deprem instrument in addition to kriterlere its economic, social and vermesinden dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on tablonun dışında tutulmuştur. Bunların balşıcaları; LEED, CASBEE kurumlar vergisi BREEAM, gibi belirli aralıklarla alınan bir dolayı regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties ve GREEN STAR’dır (Anonim 2, bir 2011). eşyanın gümrüğe geldiği anda defaya Bu mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Tablo 1. LEED, BREEAM, Yeşil Bina Sertifika Sistemleri ile CABE Gibi İyi kanun kapsamı dışındaGREENSTAR tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Okul Tasarım sayılı Kriterleri Belirleyen Komisyonlarınregulated Çalışmaları Sonucunda Belirlenen Ortak Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Kriterler Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing SERTİFİKA SİSTEMLERİ KRİTERLERİ İYİ OKULwith operation sequence. EKOLOJİK OKUL gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as YAPAN ÖNCESİ EĞİTİM tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment,TASARIMI accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by GeneralKOMİSYONLARIN Directorate of Customs as a part of YAPILARI İÇİN 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according KRİTERLERİ OLUŞTURULAN Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the TASARIM diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process ofCABE other taxes. Customs duty disputes LEED SERTİFİKA süreci,BREAM GREENSTAR yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in theKRİTERLERİ first SİSTEMİ SERTİFİKA SERTİFİKA öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being AncakSİSTEMİ idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. KRİTERLERİ SİSTEMİ 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. (AMERİKA) KRİTERLERİ KRİTERLERİ Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes (İNGİLTERE) (AVUSTRALYA) Gümrük Uyuşmazlıkları 1.Sürdürülebilir Alanlar 1. Arsa Kullanımı 1. Arsa Kullanımı 1. Arsa Kullanımı 1. Ortak kriter Arsa Seçimi 2. Bölgesel Öncülük 2. Ulaşım Durumu 2. Ulaşım Durumu 2. Dış Mekan Kullanımı 2. Ortak kriter Dış Mekan Kullanımı 3. İç Ortam Kalitesi 3. Sağlık ve Kullanıcı Konforu 3. İç Mekan Kalitesi 3. İç Mekan Tasarımı 3. Ortak kriter İç Mekan Kalitesi 4. Enerji Verimliliği 4. Enerji Verimliliği 4. Enerji Verimliliği 4. Çevresel Kaynak Kullanımı 4. Ortak kriter Enerji Kullanımı 26 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:103 K:63 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) 5. Su Verimliliği 5. Su Verimliliği 6. Malzeme ve Kaynak Kullanımı 6. Malzeme ĠDARĠ AġAMADA 6. MalzemeÇÖZÜM YOLLARI 6.Bina Kütlesi ve Kullanımı Kullanımı Biçim 6. Ortak kriter Malzeme Kullanımı --------------------------- 7. Atıklar 7. Ortak kriter Atıkların Değerlendirilmesi 7. Tasarımda Yenilik 5. Su Verimliliği 5. Bina Organiza- GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ syonu 1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER 7. Salınım CUSTOM DUTIES 7. Güvenlik Durumu Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 5. Ortak kriter Su Kullanımı Celal Bayar Üniversitesi Sosyal8. Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans 8. Yenilik Yenilik 8. Tasarımda Es- Öğrencisi8. 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü neklik ve Geleceğe Açıklık Ortak kriter Tasarımda Esneklik ve Sürdürülebilirlik Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of ve commercial 9. Yönetim 9. Yönetim 9. Kimlik İçerik commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy 10. Kirlilik Tasarım türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument 10. in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on Bütünlüğü kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanıngibi gümrüğe geldiği andasertifika bir defaya sismahsus are olarak collected only once when commodities subject Okul Öncesi Tablo 1’de olduğu yeşil bina lar belirlenmiştir. “Ekolojik olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax için procedural law, custom temleri ve komisyonların araştırmaları göz önüEğitim Yapıları” belirlenen bu ortak 8 kriter kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve2’de uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom are eğitim merne alınarak belirlenen ve tablo verilen 8 ayni zamanda mevcut okulduties öncesi sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ortak kriter, ekolojik aynikonu zaman da da iyi Gümrük bir kezleri de abir kontrol listesi ile dış ticarete olan eşyanın Türkiye Through için this law, systematization has beenniteliğindedir. Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to okul tasarımı yapılabilmesi için klavuz standartişlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as Tablo 2. Tablotahakkuk 1’de Verilen Sertifika Sistemleri Komisyonların OrtakareKriterleri Alınarak ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret veassessment, accrual and collecting regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Belirlenen 8Celal Ekolojik OkulSosyal Öncesi Eğitim Tasarım İlkeleri Bu çalıĢma, Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs Yapıları and Economy Ministry according Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Ekoloji Okul Öncesi Eğitim Tasarımı için Customs Belirlenen süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı Yapıları bir process of other taxes. duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first 8 İlke öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1. Çevre Koşulları ve Arsa Seçimi 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom 2. DışKelimeler: Mekanlar ve Çevre Düzenlemesi Anahtar Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 3. İç Mekan Kalitesi ve Özellikleri 4. Enerji Kullanımı 5. Su Kullanımı 6. Malzeme Kullanımı 7. Atıkların Değerlendirilmesi 8. Tasarım Esnekliği ve Sürdürülebilirlik 27 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:103 K:63 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) 5.1. Okul Öncesi Eğitim Yapılarında Çevre • Özel türler barındıran habitatlar içermeyen GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Koşulları ve Arsa Seçimi alanlar olmalı ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Sürdürülebilir eğitim yapısı tasarımlarında inşa• Arsa istenilen yönlenmeye imkan vermeli ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER nın yapılacağı arsanın seçilmesi birincil ve en • Çevre binalar araştırılarak binanın doğal ışık CUSTOM DUTIES önemli aşamadır. Bu süreçte yapılacak seçimler almasına engel bina olmadığı bilinmeli Selin KILINÇ ve alınacak kararların binanın tüm yaşam dön- 2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali• Hukuk Programı Yüksekhareketleri Lisans Öğrencisigözlemlenmeli ve güsü boyunca sürdürülebilirliğini etkilemektedir. İnsan ve araç 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Binanın inşa edileceği arsanın seçimi esnasında toplu taşımanın da olduğu kolay ulaşılabilen Özet: Gümrük vergisi, binaya gümrüğe etki tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising iyi bir gözlem yapılarak ileride edebir yer seçilmeli eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veyaortadan değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those bilecek faktörler varsa kaldırılmalıdır, sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir •commodities’quantity and value. It is are a kind of Bölgedeki yenilenebilir enerji kaynakları çünkü zamanladış ortaya çıkabilecek olumsuz ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy saptanmalı imkan türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in additionve to eğer its economic, socialvarsa and kullanılmalı faktörler binanındolaylı toplam sürdürülebilirliğini bir vergi türü olan gümrük vergisi, dügelir ve fiscal functions. Since they are not collected on (Kayıhan ve Tönük, 2007:tax,137-154). kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate as şürebilmekte veya yükseltebilmektedir. Arsaolan an indirect tariff on expenditures, custom duties vergi türü olmadığından, dış ticarete konu eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject seçimindeki temel eğitim yapısının kullaOkul Dışto Mekanlar ve olmakamaç üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi 5.2. to foreign tradeÖncesi arrive at theYapılarda custom. According Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom nıcılarının dış kirlilik kaynaklarından korunmaDüzenlemesi kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, Çevre duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sı ve çevreye zarar vermeden bir tasarımın gersayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Çocukların koşup fazla enerjilerini dışa vurdukile dış ticarete konu olan 2007: eşyanın 137-154). Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been çekleşmesidir (Kayıhan ve Tönük, Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak ları, createdsosyal beginningkabiliyetlerini with commodities subject to ve hayal güçlerini işlemlerin sırasına göre göz bir önüne sistematik international trade entering customs territories of Bu kriter bağlamında tasarımda oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi ortaya Turkey and continuing with operation koyabildikleri alanlarsequence. olarak tanımlanabivergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as alınması gerekligümrük ilkeler; tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret len assessment, accrual and collecting are regulated dış mekanlar, en az iç mekanlar kadar dikBakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukukbinasının Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük katli Customs and Economy according to • Çevrede eğitimi etkileyecek kadar yoğun tasarlanmalıdır. Ana okul iki katı Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. gürültü ve sesGümrük çıkarabilecek etmenlerden uzak vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm kadar customsbir duties has olarak a differenttasarlanan form from thedış bahçe ideal alan süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes bir bölge seçilmeli kabul edilir (Babaoğlu, yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları boyutlarda have to be resolved administratively in the first 2007). • öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen Yönlendirmelerde belirtilen 1. başvurulabilmektedir. derece tarım uyuşmazlıklarda yargı yoluna alanlarının dışında alan seçilmeli Anahtar bir Kelimeler: Gümrük, Gümrük Gümrük Uyuşmazlıkları Vergisi, 28 place. However, in the case of disputes not being solved administratively, legal action can be taken. Okul öncesi dönemi çocukların tırmanma ve 1 Key words: Custom, Custom Duties, Custom koşma Disputes gibi faliyetleri yoğun olmaktadır. Bu özellikleri için şekil 1’deki gibi bu aktivitelere yönelik alanlar ayrılmalıdır. MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:103 K:63 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on Şekil 1.Çocukların Tırmanma Koşması İçin Tasarlanan, Üzeri Gölgelikli Alanı kurumlar vergisi gibi belirli ve aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, Oyun as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties Machida Kobato Kindergarten (Anonim 3, 2013) eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun maddesine göre bu the takım second item of tax procedural law, edilmelidir. custom Yapılan araştırmalara göre okulikinci öncesi eğitim bir kriterlere de dikkat Örneğin kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures andyer practises custom duties are Okul Öncesi yapılarında dış mekanlar tasarlanırken çocukların şekil 2’de alanof Yakın Doğu sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. dış ticarete çekecek konu olan eşyanın Gümrük Through this law, a systematization has been yaşlarına göre, ileilgilerini oyunTürkiye alanları Eğitim Merkezi bu bağlamda güzel bir örnek Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade enteringTasarlanan customs territories yaratılması gerekmektedir. Tasarımda bu özelteşkil etmektedir. iç ofavluda hem çooluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde bulundurulmasının de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all için other taxes, compalsive levels suchyer as almakta hem liklere sahip oyuncakların cuklar bahçe oyuncakları tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated yanı sıra çocukların gelişimini sürdü-olan deby çeşitli aktivitelerin yapılabileceği bir boş alan Bakanlığı’na bağlı ayrıetkileyen bir kuruluş niteliği General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden rülebilir oyun alanlarının yaratılmasını sağlayan bulunmaktadır. Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Şekil 2.Çocukların Her Türlü Aktivitelerini Gerçekleştirebilecekleri İç Avlu (Yakın Doğu Okul Öncesi Eğitim Merkezi, Lefkoşa, 2013) 29 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:103 K:63 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Bu kriter bağlamında tasarımda göz önüne alın• Sürdürülebilir bir oyun alanı, malzeme ve GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ması gerekli ilkeler; kaynak kullanımında etkin ayrıca çocukların 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI psikolojik durumlarına da hitap eder şekilde • Dış mekan oyun alanlarında bitkilendirme ADMINISTRATIVE SOLUTIONStasarlanmalı TO DISPUTES OVER önemlidir. Çocukların doğadan koparılmamaCUSTOM sı ayrıca bahçeye saklanma, toplanma, ince- DUTIES • Sürdürülebilir oyun alanlarında uzun otlar 2 Selin KILINÇ , Haticebırakılması, YURTSEVER3kuş evleri konulması gibi doğal leme isteklerini yapabilmeleri için, gölgelik Celalve Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi de sağlayacak 2çalı ağaçlar ekilmesi gerekyaşamı koruma ve biyoçeşitliliği artırıcı ele3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü mektedir. Bunun yanında; manların tasarıma dahil edilmeli • • • • • Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising the bahçe movementtasarımı of commercial commoditiesmümkün oldu•from Dış yapılırken subject to customs which is based on those commodities’quantity andkendi value. It doğasına is are a kind ofzarar vermeden ğunca arazinin tariff that is a foreign trade and economic policy hatta ino addition bölgeyi yönelik bir tasainstrument to itsiyleştirmeye economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on rımbasis yapılmalı kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular like income tax and corporate tax, as Sanat, müzik, sosyalleşme gibidışolaylara me-olan an indirect tariff on expenditures, custom duties vergi türü olmadığından, ticarete konu eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject kanlar oluşuturma imkanı ve bisiklet sürme Dış mekanlar olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi •to foreign trade arrive at thetasarlanırken custom. According toeğer su ögesi Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom gibi kaba motor serbestliğini kullanılacaksa kaynaklar kanunhareket kapsamı dışında tutulmuştur.kazanaBu nedenle, duties are excluded fromdoğal this law. Therefore, öncelikli olagümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are bilmeleri içinsayılı bölümler ayrılmalı rak tercih edilmeli yine dış mekan aydınlatGümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been ması için de doğal kaynaklar kullanılmalı Bölgesine girişinden ve başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to Tasarlanan dış mekanlar oyun alanı güişlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of and bu continuing with operation sequence. venli olmalı oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi •Turkey Tüm kriterleri yerine getirebilmek için gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated hazır üretim yerine o bölgeye ait bir tasarım Bakanlığı’na bağlı ayrı bir bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of Bina için kullanılan herhangi alternatif 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs and Economy according yapabilmesi içinMinistry çocuklar ve toekoloji konulaProgramı Yüksek Lisans Öğrencisi SelinbunKILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunv.b.) olarakvarsa yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over enerji kaynağı (güneş, rüzgar türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs has a different form tasarımcılarla from the rındaduties deneyimli uzman çalışıllar çocukların görebilecekleri birsüreçten noktada süreci, diğer vergilerde oluşan farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes malı 4, 2012)in the first yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be(Anonim resolved administratively konumlandırılarak bu kaynaklarla öncelikle çocukların idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. haşır neşir olmaları ve yargı çalışma prensiplerini 5.3. Okul Öncesi Yapılarda 1İç Mekanlar ve uyuşmazlıklarda yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom öğrenmeleri Anahtar için imkan tanınmalı Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Özellikleri Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın Oyun da oynayabilecekleri kütük, su, toprak miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, ve mali fonksiyonlarının yanında önemli ve kaya gibisosyal doğal malzemeler tasarıma ek- bir dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi lenmeli türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan Çocuklara tarım yapabilecekleri alanlar yaratarak toprakla ilişki kurmaları sağlanmalı (tarım için gerekli kürek, tırmık gibi her türlü ekipman ve çocuklar için bot, önlük gibi kıyafet depolama alanları da unutulmamalı) Okul öncesi dönemde çocuklar, serbestçe hareket edebilecekleri, kendi ihtiyaçlarını yardım almadan karşılayabilecekleri mekanlara ihtiyaç duymaktadırlar. Bunlar dikkate alınacak olursa, okul öncesi eğitim yapılarının belirli bazı nitekliklere sahip olması gerektiği açıktır. 3 – 6 yaşlar arası çocukların bulunduğu okul öncesi eğitim yapı- 30 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:103 K:63 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) larında bu yaş grubu çocukların büyük ve küçük dığı için kısa sürede tartışmalar yaşanabilir veya GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ kaslarını geliştirici oyunlar oynayabileceği, kitap, bazı çocuklar kırgınlığa uğrayabilmektedir. Okul 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM sanat, fen ve doğa çalışmalarını yapabilecekleri öncesiYOLLARI eğitim yapılarında bütün faliyetler ayni açık ve kapalı mekanlar bulunmalıdır. Temel alanda gibi, faliyetlerin alanlarına ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO yapılabileceği DISPUTES OVER ihtiyaçlarından olan yemek, uyku ve tuvalet ihgöre farklı farklı mekanlar olarak da tasarlanaCUSTOM DUTIES tiyaçları için de gerekli mekanlar planın uygun 2 bilmektedir (Oktay, 2002). Bu kriter bağlamında Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 bir yerine konumlandırılmalıdır. Okula giriş ve tasarımda göz önüne alınması gerekli ilkeler; 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi çıkışlar denetimli olmalı, çocuklar serbest şekil-Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü • Görsel Konforun Sağlanması: Çocukların de binaya girip çıkamamalı. Bunlardan başka Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is ayrılıp a kind of tariff arising ev ortamından geldikleri okul öncesi eşyanın yer çalışması, değiştirmesi nedeniyle, eşyanın from the movement of commercial commodities depolar, öğretmenlerin toplantıbuyapmiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based onöğrenme those yapıları ev sıcaklığında, ve merak sosyal ve için mali fonksiyonlarının yanındasağlık önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of ması ve dinlenmesi çeşitli odalar, duyularına edebilen mekanlar olarak dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreignhitap trade and economic policy odası, yöneticitürüdür. odasıAynı gibi mekanlar plana zamanda harcamalar da üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and düzenlenmelidir. Şekil 3’te deongörüldüğü gibi dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected eklenmelidir. Okul eğitim yapılarıalınan tekbir regular basis like income tax and corporate tax, as kurumlaröncesi vergisi gibi belirli aralıklarla net vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an parlak indirect tariff on renkler, expenditures, sıradışı custom dutiesşekiller, farklı katlı ve geniş bir alana yayılarak çözülmelidir. eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject malzemeler dokuları olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive ve at theyüzey custom. According to hayal güçleriBüyüklüğü çocuk sayısıyla orantılı olmalıdır, Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom ni geliştirmeye ve çocuklar için ilgi kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded fromyardımcı this law. Therefore, yaklaşık 20-22 çocuk için 60 m² oyun alanı, her gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are çekicidir. İç mekan düzenlemesi her yaş sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. sınıf için depolama alanı ve tuvaletler bulunmaile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been grubuna özel olarak tasarlanmalıdır (Anonim Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to lıdır. Yeterli alana sahip olmayan yapılarda, çoişlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of 5, 2013). tüm alanı vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. cuklar yeterinceoluşturulmuştur. oyuncak veDiğer oyun bulama- Şekil gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük Vergisi,Renk Disputes 3.Çocuklar İçin İlgiGümrük, Çekici Değişik ve Dokulardaki İç Mekan Örnekleri Gümrük Uyuşmazlıkları (Anonim 5, 2013) • Hava Kalitesinin Uygun Olması: Bina için- gününün %79’unu iç mekanlarda geçirdiği düşünüldüğünde iç hava kalitesinin ne kadar önemli olduğu ortaya çıkmaktadır. Sadece sağlık bakımından değil düşük hava kalitesi çocukların başarı düzeylerini de etkilemektedir (Turan ve diğ., 2009). Okul yapılarında öncelikle doğal deki hava kalitesinin düşük olması çocukların başta boğaz kuruması, baş dönmesi, sinüslerde tıkanıklık ve hapşurma gibi rahatsızlıklar yaşamasına sebebiyet vermektedir. Hava kirliliği daha fazla dış havayla ilişkilendirilse de insanların 31 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:103 K:63 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) havalandırma tercih edilmelidir. Doğal havalanolduğundan bina fonksiyonları güneşe göre GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ dırma pencere ve kapılar yardımıyla olabileceği yönlenme ihtiyacını belirlemektedir. Binaların iç 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM gibi havalandırma bacaları da tasarlanabilir. mekanYOLLARI düzenlemelerine göre gün ışığından en Herhangi bir havalandırma sistemi kullanılıyor iyi derecede faydalanma ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVERamaçlanır. Aydınlatmaise filtreleri sıklıkla değiştirilmeli ve bakımı ihmal nın en önemli elemanı olan pencerelerin boyutCUSTOM DUTIES edilmemelidir. ları ve konumları önemlidir. Sınıflarda tek yönSelin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 lü olabileceği gibi çift yönlü pencereler de kul2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü lanılabilir. Şekil 4’te tek ve çift yönlü sınıf aydınlatmasındaki aydınlanan alan miktarları • Işık Düzeyinin Uygun Olması: Bir çok yapı Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising yer değiştirmesi nedeniyle, eşyanın gösterilmiştir. from the movement of commercial commodities türünde olduğueşyanın gibi okul yapılarında da bu doğal miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal derecede ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of aydınlatma birincil tercih edilmelidir. dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Her binada aktiviteye ışık düzeyi farklı türüdür. Aynıgöre zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Şekil 4. Sınıflardaki Tek Yönlü vetarafından, ÇiftSosyal Yönlü Pencere (Kazanasmaz, 2011). Gümrükler Genel Müdürlüğü Gümrük Customs Aydınlmatması and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Aydınlatma sadece üzerindeki penceresadece tek katlı çözülmüş süreci,duvarlar diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir bilen processaydınlatmadan of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first ler yardımıylaöncelikle değil idari tepeden çatı açıklıkları sınıflardan faydalanılabilmektedir. Tepeden yaaşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. düzeyleri şekil arasından da sağlanabilmektedir. Işık ne kadar pılan tek ve çift yönlü aydınlatma 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key görülmektedir words: Custom, Custom Duties, Custom 2011). tepeden gelirseAnahtar aydınlanma o kadar fazla ve 5’te (Kazanasmaz, Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları homojen olur. Tepeden çeşitli şekillerde yapıla- 32 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:103 K:63 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Şekil 5. Sınıflarda Yapılan Tek ve Çift Yönlü Tepe Aydınlatması (Kazanasmaz, 2011). süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idariUygun aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being pazarlar v.s.) • Gürültü Düzeyinin Olması: Okuletkinliklerinden (spor alanları, Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. lardaki gürültü kaynakları iki gruba ayrılmaktameydana gelen gürültülerdir (Gürel, 2007). Key words: Custom, Custom Duties, Custom Kelimeler: Gümrük Disputes dır. İç kaynaklı Anahtar meydana gelen Gümrük, gürültüler ve Vergisi, dış Gümrük Uyuşmazlıkları Gürültü eğitim ortamı için istenmeyen bir du- kaynaklı meydana gelen gürültüler. İç kaynaklı olanlar; okul içerisinde yapılan delme, taşıma ve çakma gibi işlerden kaynaklanan gürültülerdir (Polat ve Kırıkkaya, 2004). Dış kaynaklı gürültüler ise; trafik (arabalar ve toplu taşıma araçları v.s.), sanayi alanlarından çıkanlar ve açık hava rumdur. Sadece öğrencinin öğrenmesini değil öğretmen için de kafa karıştırıcı ve rahatsız edici bir durumdur. Literatür taramasında, çevreye dair yapılan araştırmalarda gürültünün insanlarda işitsel, fizyolojik ve psikolojik olarak 3 zararlı etkisi tespit edilmiştir. Farklı gürültü dü- 33 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:103 K:63 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) zeyleri insanları farklı şekillerde etkilemektedir. İdeal bir sınıf sıcaklığı 19 ile 21.5 C˚ olarak kabul GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Bunlar; edilmektedir (Karaçalı, 2006). ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 • 0-35 dB ; Zarar vermeyen gürültü, • 36-65 dB; uyku ve dinlenmenin bozulmasına Günümüzde enerji kullanımımızın gittikçe artmaCUSTOM DUTIES sebebiyet verebilen gürültü, sı ve enerji elde3 etmek için kullanılan özellikle 2 6 5.4. Okul Öncesi Yapılarda Enerji Kullanımı ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER fosil yakıtlardan dolayı çevre kirlenmesinin de 2 Celal edici, Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 66-85 dB; rahatsız ruhsal yönden tahri3 Celal Bayar Üniversitesi Salihlifazlalaşması MYO, DıĢ Ticaret önemli Bölümü bir sorundur. Çevre kirlenbat yapıp işitme bozukluklarına sebebiyet araştrmalara Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari mesiyle Abstract:ilgili Customyapılan duty is a kind of tariff arisinggöre kirlenmeveren gürültü, eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities sebep olarakwhich ilk issırada fosil miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, yesubject to customs based on those tabanlı enerji ve mali yanında önemli commodities’quantity and value. It is are a kind of • 86-115 dB; sosyal ruhsal ve fonksiyonlarının fiziksel yönden zararbir kaynakları gösterilmektedir. Yapılaşmış alanlarda dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and veren, psikosomatik hastalıklara sebebiyet kullanılan enerji küresel çapta önemli bir oran dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as veren gürültü, tutmaktadır (Yüksek ve Esin, 2009). Çocukların vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject bireysel konfor düzeylerin sağlanabilmesi ve üzere alınmaktadır. vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to • 116-130 dB;olmak tehlikeli olan ve Gümrük sağırlığa sebeUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu ekolojik the secondilkelere item of tax procedural custom sahip bir law, eğitim yapısının tasarkanungürültü, kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, biyet verebilen gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 lanabilmesi procedures andiçin practises of custom duties are enerji kullanımı başlamında okul sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. dış ticarete konu olan Türkiye Gümrük Througheğitim this law,yapılarında a systematization has been • 131-150 dB;ileçok tehlikeli olaneşyanın koruyucu alet öncesi dikkat edilmesi gerekli Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre zarar bir sistematik international trade entering customs territories of olmadan dayanılmayan ve anında vere- ilkeler; oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. bilen gürültügümrük (Polat ve Kırıkkaya, 2004).olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as vergisinde de zorunlu aşamalar tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret • assessment, and collecting are tasarım regulated yapılması İklimselaccrual etmenlere göre Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü BayarOlması: Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to • Sıcaklık Düzeyinin Uygun İnsan Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputeskullanılması over • Doğal enerji kaynaklarının türetilmiĢtir. vücudu sürekli enerji üretirkendoğan ayni zamandaçözüm da Gümrük vergisinden uyuşmazlıkların customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes çevresiyle ısı alışverişi içindedir. Ürettiği yapıya sahiptir. Gümrük vergisi enerjinin uyuşmazlıkları • have to be korunumlu resolved administratively in the malzeme first Enerji ve doğru seçimi öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being bir miktarını aktiviteleri kullanırken geriye Ancak idariiçin aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. 5.5. Okul Öncesi Yapılarda Su1 Kullanımı kalanı ise ısı kaybı olarak çevreye yaymaktadır. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Çevresiyle ısıl denge kuran insan ısısından hoşnut Binalarda su kullanımı oldukça fazladır. Sadece Gümrük Uyuşmazlıkları olur ve aktivitelerini rahatça yapar (Kaynaklı ve binaların üretimi için değil kullanım aşamasında Yiğit, 2003). Sınıfların aşırı sıcak ya da soğuk da suya ihtiyaç vardır. Binalarda su tüketimini olmaması, normal oda sıcaklığında olması gerekir. azaltacak birçok düşük maliyetli çözümler bulunGereğinden sıcak veya soğuk sınıf mekanları maktadır. Yalnızca yağmur suyunun toplanıp öğrenmeyi etkileyerek konsantrasyonu bozar. filtrelenip yeniden kullanılmasıyla su tüketimi % • 6 dB: desibel (sesin şiddetini ifade etmeye yarayan ölçü birimidir) 60-65 düşürülebilmektedir. Ayrıca musluklara takılacak sensörlerle de su tüketiminin azalması- 34 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:103 K:63 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) na katkı koyulabilmektedir (Erengezgin, 2003: yınca sadece bitki sulama amaçlı kullanıma döGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ 105-108). nülmüştür. Çatı her ne kadar mimarın amaçladığı 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI fonksiyonun dışında kullanılıyor olsa da burada- Almanya’nın Lier şehrinde yer alan SteinerschoADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER ol Okulu’nda mimar şekil 6’daki gibi huni şek- ki diğer bir amaç yerini bularak su bilincini çoCUSTOM cuklara kitaplardan öğretmek yerine uygulamalı linde tasarladığı çatıdan gelen suyu tuvaletler için DUTIES 2 3 Selin KILINÇ YURTSEVER kullanmayı amaçlamıştır. Fakat su yeterli olma- , Hatice olarak göstermektedir (Anonim 6, 2013). 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Şekil 6. Steinerschool Çatısı Çatıdan GelenwithSuyun (sağ) oluşturulmuştur. Okulu’nun Diğer tüm vergilerde olduğu(sol) gibi veTurkey and continuing operationToplanması sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as 2013) tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük(Anonim6, ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans of Tezinden Yapılan araştırmalar göre tasarım esnasına bina- 5.6. Okul Öncesi Yapılarda Malzeme Kullanımı Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the larda alınacak bazı süreci, önlemler diğer vergilerdeveya oluşankullanılacak süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes gelişim ve yenilenme içinde olan yapı yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları Sürekli have to be resolved administratively in the first bazı sistemler sayesinde su daha etkin şekilde öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being hiç legal kuşkusuz yapılar için çok Ancak idari aşamada çözümlenemeyen malzemeleri solved administratively, action can beki taken. kullanılabilmektedir. Bina yargı tasarımı sırasında dik1 uyuşmazlıklarda yoluna başvurulabilmektedir. önemli olanCustom, yapıCustom taşlarıdır. Özellikle ekolojik Key words: Duties, Custom kat edilmesi gereken bina tasaAnahtar ilkeler Kelimeler:tamamen Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes açıdan incelediğimiz zaman üretim aşamasından Gümrük Uyuşmazlıkları rımı hedeflidir, bunlar; • • • başlayarak yapının kullanım aşamasına kadar tüm Su tüketimini azaltacak tasarruflu sistemlerin evrelerde özellikle enerji ve çevreye bırakılan atıklar bakımından dikkatli olunmalıdır. Yapı tasarıma dahil edilmesi malzemeleri incelendiği zaman çevreye olan etYağmur sularının toplanarak kullanılması kileri iç ve dış olarak iki başlıkta incelenebilmekBinada kullanım sonrası çıkan suların arıtılarak tedir. İç çevre etkileri, iç mekanlardaki kullanıcı sağlığı ve konforunu, dış çevre etkileri ise yerel yeniden kullanılması 35 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:103 K:63 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) olarak küçük ölçekten başlayarak bölgesel ve çilerek yapılmış bir ilkokuldur. Sadece BREEAM GÜMRÜK Hem VERGĠSĠ küresel geniş alanlar içermektedir. insanUYUġMAZLIKLARININ sertifikası değil Burmingham Şehir Konseyi taAġAMADA YOLLARI sağlığı hem de çevreyi bu kadarĠDARĠ yakından ilgilen- ÇÖZÜM rafından verilen 1“Built Quality” dahil bir çok diren yapı malzemeleriADMINISTRATIVE seçimi uzman ve bu ko- ödülüTObulunan okulOVER tam bir sürdürülebilir okul SOLUTIONS DISPUTES nuda bilgi sahibi kişiler tarafından seçilip uygu- örneği teşkil etmektedir. Yapı en iyi ahşap ödülüCUSTOM DUTIES lanmalıdır (Gültekin ve diğ., 2007: 120-124).2 nün de sahibiyken şekil 8’de de yer alan “glulam” Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 Literatür taraması2 sonucuna göre, bina tasarımı denilen kimyasallar ve yapıştırıcılarla lamine Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihliedilmiş, MYO, DıĢ Ticaret Bölümü yapılırken sürdürülebilirlik bağlamında ekolojik boyama ve cilalama gibi bakımlar gerekyapı yaparken malzeme kullanımında bazı ilke- tirmeyen yangına dayanıklı bir ahşap malzemeden Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın gerekmektedir, yer değiştirmesi nedeniyle, from the movement of commercial commodities lere dikkat edilmesi bunlar;bu eşyanın yapılmıştır. İç mekanlarda zeminler kauçuk iken miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir halılar commodities’quantity and value.ise It isgeri are a kind of ve paspaslarda dönüşümlü malze• İnsan sağlığına zararve vermeyecek dış ticaret ekonomi politikası malzemeler aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy kullanılmıştır. Binadaki malzemede türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan meler instrument in addition to its economic, socialhiçbir and seçilmeli. dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kirletici katkı maddesi kullanılmamış dokurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir zehirli regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties çocuklara ve commodities çalışanlara sağlıklı bir ortam • Mümkün olduğunca yerel malzeme kullanıleşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus layısıyla are collected only once when subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to 7,law, 2013). malı. Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu hazırlanmıştır the second item of(Anonim tax procedural custom duties are excluded from this law. Therefore, procedures and practises of custom duties are regulated by customs law numbered 4458. Through this law, a systematization has been created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. tüm vergilerde olduğuve gibi Turkey and continuing with operation sequence. Yalın malzeme seçimiDiğer yapılmalı bakım gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve azaltmalı. tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated onarım maliyetlerini Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over Mümkün olduğunca geri dönüştürülmüş maltüretilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the zeme kullanılmalı. süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Uygulama esnasında bağlı Ancak idariekolojik aşamadailkelere çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. kalınmalı (Canan 2003: 85-91). Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Şekil 7. Mükemmellik Derecesinde kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, • • • • gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 Yenilikçi olunmalı içinde bulunulan çağın sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük malzeme ve Bölgesine tekniklerini takip edilmeli. girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak Şekil 7’de görülen, İngiltere’deki St. Luke Okulu mükkemmellik derecesinde “BREEAM” sertifikası almış ve tamamen doğal malzemeler se- BREEAM Sertifikası Almış İngiltere’deki St. Luke Okulu (Anonim 7, 2013) 36 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:103 K:63 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir functions. Since they are Aşamasındaki not collected on Şekil 8.En İyi Ahşap Ödülünün Sahibi St. ve Lukefiscal Okulu’nun Yapım Ahşap kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü(sol), olmadığından, dış ticarete konu olan anMalzeme indirect tariff on expenditures, custom 7, duties Strüktürü İç Mekandaki “Glulam” (sağ) (Anonim 2013) eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to 5.7. Okul Öncesi Atıkların Değerlenbakımından UsulYapılarda Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu • theAtıkların second itemayrıştırılarak of tax procedural toplanması law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, dirilmesi kağıt, plastik malzeme organik atıklar için gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of customve duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. geri dönüşüm kutuları yerleştirilmesi ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Yaşadığımız çevredeki atık malzemelerin inşaat Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik entering customs territories of sektöründe yeniden kullanılması günümüzde ih- • international Binadantrade çıkan atıklar (yemek atıkları, bahçeoluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tiyaç halini almıştır. Atık malzemelerin geri dödeki yaprak v.s) ile mümkünse elektrik enertahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan byjisi General Directorate of Customs as a part of 1 nüştürülerek yeniden kullanımının kirlilik yaraelde edilmesi Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process disputes over tacak malzemelerin azalmasına, enerji tasarrufu türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm • customs has a different form from the malzemelerin Bina duties inşaatında geri dönüşümlü süreci,kaynakların diğer vergilerdeve oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapılmasına, doğal biyoçeşitliliğin yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be edilip resolved kullanılması administratively in the first tercih idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being artmasına ayrıcaöncelikle bu bağlamda çevre kirlenmesine Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. karşı önemi büyüktür (Anonim 8, 2013). Çocuk- 5.8. Okul Öncesi Yapılarda Tasarım Esnekliği Key words: Custom, Custom Duties, Custom luk çağı geri dönüşüm bilincinin kazandırılması Sürdürülebilirlik Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, veDisputes Gümrük Uyuşmazlıkları için çok uygun bir dönemdir. Çocukların okul ortamında bunu tecrübe edinmesi ve en azından kendilerinin çıkardığı atıkları ayrıştırarak toplaması bu bilincin oluşmasını destekleyecektir. Buna bağlı olarak atıklar bağlamında okul öncesi eğitim yapılarında göz önünde bulundurulması gerekli ilkeler; Sürdürülebilir mimarlık anlayışı sadece maliyet, teknik konular ve belirli mimari anlayışı benimsemiş bir olgu değil geleceğe dönük sadece bugüne bağlı kalmayıp geleceğin de ihtiyaçlarını karşılayabilecek esneklikte olmalıdır. Sürdürülebilir bina tasarımında bina programının oluşturulmasından başlayarak gelecekteki kullanımı ve 37 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:103 K:63 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) bina ömrü boyunca değişecek ve gelişecek olay- mekan içerisinde bir çok aktivite gerçekleştirilir. VERGĠSĠ lar bugünden tespit edilerekGÜMRÜK tasarım öncesi genişUYUġMAZLIKLARININ Bu durumda mekan esnekliği önem kazanır. Tasa1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI çaplı bir çalışma yapmak gerekmektedir (Özmeh- ÇÖZÜM rım esnekliği bağlamında Yakın Doğu Okul Önmet, 2005). cesi Eğitim Merkezi’nden ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVERbir örnek verilebilir. Bu merkez iki etaptan meydana gelmiştir. İlk yapılan CUSTOM Binalarda özellikle iç mekanlarların tek bir fonk- DUTIES etap ihtiyacı karşılamakta zorlandığı için ikinci bir Selin KILINÇ siyona göre değil aslında birçok fonksiyonun bir2, Hatice YURTSEVER3 bölüm eklenerek okulun kapasitesi arttırılmıştır 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi arada yapılabileceği şekilde tasarlanmaları önem3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli(şekil MYO, DıĢ Bölümü bu özelliği tasarımın sürdürü9).Ticaret Merkezin lidir. Özellikle okul öncesi eğitim yapılarında tek lebilirliği bakımından olumlu bir durumdur. Şekil 9. Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Kırmızı Çerçeve İçindeki Bölüm İlk Etap, Diğer Bölüm İse İkinci Etapta Yapılan Yakın Doğu Okul Öncesi Eğitim Merkezi Planı (Anonim 9, 2013) Sadece bina olarak değil iç mekanların da gelişi- • Bina tasarımı geleceğe açık bir anlamda sürme ve değişime açık olması gerekmektedir. Tadürülebilir olmalı sarımda esneklik bağlamda iki önemli ilke göz • Mekanlar tek fonkisyon için değil değişebilir önüne alınmalıdır; düzende, farklı eylem alanlarına imkan verebilecek şekilde tasarlanmalı 38 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:103 K:63 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) DEĞERLENDİRME ve SONUÇ ANONİM 3, (2013). http://www.design- boom. GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ com/architecture/etre-design-play- ground- Doğal çevrenin gün geçtikçe kirlendiği günümüzĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 for-machida-kobato-kindergarten, Erişim de, mimarlık alanında önemli tedbirler alınmalıdır. tarihi: 09.07.2013 TO DISPUTES OVER Çünkü fiziksel çevreyiADMINISTRATIVE oluşturan mimarlık,SOLUTIONS binaCUSTOM ların hem inşa aşamasında hem de kullanım aşa- DUTIES ANONİM 4, (2012). http://surdurulebilir-mimari. 2 KILINÇ , Hatice blogspot.com/2012/11/cocuk-oyun YURTSEVER3 masında doğanın kirlenmesine neden Selin olmaktadır. -alanSosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Yapılan çalışmada2 Celal yapıBayar tipi Üniversitesi olarak özellikle “Okul tasarm-ve.html#more, Erişim tarihi: 13.09.2013 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Öncesi Eğitim Yapıları” değerlendirilmiş ve sürANONİM 5, (2013). http://www.acade- mia. Özet:kriterleri Gümrük vergisi, gümrüğe tabi Bunun olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising dürülebilir tasarım belirlenmiştir. eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın fromedu/1081252/YAPILARDA_DOGAL_ the movement of commercial commodities HAveyaöğrenmeye değeri üzerinden alınan, subject to customs which is based on those nedeni yaş grubumiktarı olarak çok açıkekonomik, olan sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of VALANDIRMA_ILKELERI_VE_ SURDUçocukların kullanacağı yapıpolitikası tipi olması dış ticaret vebir ekonomi aracı olanve bir bu vergi tariff that is a foreign trade and economic policy RULEBILIRLIK, Erişim 16.07.2013 türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, socialtarihi: and kriterleri içerendolaylı yapının Bina” görevi bir vergi“Eğitici türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as üstlenebilmesidir. Okul eğitim yapılarında, 6, (2013). http://www.ekoyapi-dergisi. vergi türü öncesi olmadığından, dış ticarete konu olan ANONİM an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject bu dönemdeki çocuklar için “yaşayarak öğrenme” org/122-saman-balyasindan-okul.ht ml, Erişim olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom önemli bir kavramdır. Çocukların doğru bir tarihi: 11.06.2013 kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu çevre nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are bilinci edinebilmeleri, konforlu bir şekilde eğitim sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ANONİM 7, (2013). http://mitademo. com/miile dış ticarete konubirey olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been alabilmeleri ve sağlıklı birer olarak hayatlaBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to06.09. 2013 marlik/stluke/, Erişim tarihi: işlemlerin için sırasına bir tasarım sistematik international trade entering customs territories of rına devam edebilmeleri eğitimgöreyapısın oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrüktaşır. vergisinde zorunlu aşamalar olan tarh, ANONİM Like all other 8, taxes, compalsive levels such as ilkeleri büyük önem Bu de ilkelerin belirlenme(2013). http://www.yapi. com. tr/ tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of si amaçlı yapılan Haberler/cevre-duyarliligi-insaat-sektorunde1 bu çalışmada elde edilen kriter Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden hükümlerine olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over nimini-tesviklistesi yeni inşa Kanunu edilecek okul uygun öncesi eğitim yapıgeri-donusumlu-malzeme-kulla türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the ları için klavuzluk teşkil ediyor_89273.html, tarihi: 19.09.2013 süreci, diğer edecektir. vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. CustomsErişim duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. KAYNAKLARAncak idari aşamada çözümlenemeyen uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. have to be resolved administratively in the first place. However, in the case of disputes not being ANONİM 9, (2013). http://mitademo.com/ solved administratively, legal action can be taken. 1 mi- ErişimCustom tarihi: 06.09.2013 Keymarlik, words: Custom, Duties, Custom ANONİM 1, (2013). yildiz. Anahtarhttp://www.megaron. Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları edu.tr/yonetim/dosyalar/03-02-MeARAL, N., KANDIR, A., YAŞAR, M. C., (2000). garon-137-154.pdf, Erişim tarihi: 20.03. 2013 Okul Öncesi Eğitim ve Anasınıf Programları, Yapa Yayınları, s: 159 ANONİM 2, (2011). http://www.yesilbina. com/ arastırma/2/Yesil-Bina-Nedir-html, E- rişim BABOĞLU, Ş., (2007). Okul Öncesi Eğitim tarihi: 11.10.2011 Merkezleri: Antalya Şehri, Lara-ArapsuyuDokuma/Çallı/Bayındır Semtleri Alan Çalış- 39 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:103 K:63 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) ması, İstanbul Teknik Üniversitesi, Yüksek İrdelenmesi”, YTU Mimarlık Fakültesi MeGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Lisans Tezi, İstanbul garon Dergisi, Sayı:2, s:137-154 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 BARAN, M. & YILMAZ, A. & YILDIRIM, M., KAZANASMAZ, T. Z., (2011). “Binaların DoADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER (2007). “Okul Öncesi Eğitimin Önemi ve Okul ğal Aydınlatma Performanslarının DeğerÖncesi Eğitim Yapılarındaki KullanıcıCUSTOM Gerek- DUTIES lendirilmesi”, http://www.emo.org.tr/ 2 SelinGökalp KILINÇ , Haticeekler/69de2344203534f_ek.pdf, YURTSEVER3 sinimleri”, Dicle Üniversitesi Ziya 12.09.2013 2 CelalDergisi, Bayar Üniversitesi Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Eğitim Fakültesi Sayı: Sosyal 8. s:27-44 3 Celal Bayar Üniversitesi SalihliÖZMEHMET, MYO, DıĢ Ticaret Bölümü E., (2005). Sürdürülebilir MimarCANAN, F., (2003). “Sürdürülebilir Mimarlıkta lık Bağlamında Akdeniz İklim Tipi için Bir Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu Yapı eşyanın fromBina the movement of commercial Ahşap Yapı Malzemesi Kullanımı”, Modeli Önerisi,commodities Doktora Tezi, Dokuz miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal262, ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. Itİzmir is are a kind of Dergisi, Sayı: s:85-91 Eylül Üniversitesi, dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and ERENGEZGİNdolaylı Ç., (2003). “Enerji ve Ekoloji-2”, İ.,Since & ESİN, T.,collected (2009). bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve YÜKSEK, fiscal functions. they are not on “Yenilenebilir kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as Yapı Dergisi, 261, s:105-108 EnerjitariffKaynaklarının Yapılarda Kullanım vergiSayı: türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Olanakları”, üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at5. theUluslararası custom. Accordingİleri to Teknolojiler GÜLAY, H., & olmak EKİCİ, (2010). Usul Kanunu G., (VUK)’nun ikinci“MEB maddesineOkul göre bu the second item of tax procedural law, custom Sempozyumu, http://iats09.karakanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from Karabük, this law. Therefore, Öncesi Eğitim gümrükProgramının vergilerinin usul ve Çevre uygulama Eğitimi esasları 4458 procedures and practises of custom duties are buk.edu.tr/press/bildiriler_pdf/IATS09_03sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Açısından Analizi”, Türk Fen Eğitimi Dergiile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been 01_413, 17.09.2013 girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to si, Sayı: 1, Bölgesine s:74-84, https://www.pegem.net/ işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Yazar Turkey and continuing operation sequence. dosyalar/dokuman/124763-20110902115730-8. Notu: Buwith çalışma 13-14 Kasım 2015 gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated pdf, 06.01.2014 tarihinde Wellborn Hotel – Kocaeli’nde Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs and Economy Ministry according to yapılan 1.Yüksek Uluslararası Mühendislik MiProgramı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Lisans of Tezinden hükümlerine uygunH., olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process disputes over GÜLTEKİN, A.,Kanunu & ŞENTÜRK, & ÇELEBİ, türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has different formKongresinde from the marlık ve aTasarım Sözel G., (2007).süreci, “Yapı Çevresel diğerMalzemelerinin vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes olarak kabul edilmiştir. Çalışmada yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları haveBildiri to be resolved administratively in the first Etkilerinin Bazı Normlar Bağlamında öncelikle idari aşamada çözümlenmekİrdelenzorundadır. place. However, in the case of disputes not being Yakın Doğu Okul Öncesi Merkezi’ne Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be Eğitim taken. mesi”, Tasarım Dergisi,yargı Sayı: s:120-124 1 uyuşmazlıklarda yoluna170, başvurulabilmektedir. olanCustom, fotoğraflar yazar tarafından çeKeyait words: Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes kilmiş olup “EKOLOJİK YAPI KRİTERHAKTANIR. G., (2007). Okul Öncesi Eğitime Gümrük Uyuşmazlıkları Giriş, ŞEN, S., “Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Temel Özellikleri ve Gereksinimleri”, Anı Yayıncılık, Ankara, s: 344 KAYIHAN, K. S., TÖNÜK, S., (2008). “Sürdürülebilir Temel Eğitim Binası Tasarımı Bağlamında Arsa Seçimi ve Analizi Konusunun 40 LERİNİN OKUL ÖNCESİ EĞİTİM MERKEZLERİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ VE YEREL KRİTERLER LİSTESİ OLUŞTURULMASI “YAKIN DOĞU OKUL ÖNCESİ EĞİTİM MERKEZİ ÖRNEĞİ” isimli yüksek lisans tezinden alınmıştır. MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:103 K:63 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ EXTENDED ABSTRACT ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Since the existence of the mankind, we have been trying to adjust the nature towards our needs. The 2 Selingoal KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 problems which we still try to unconscious interventions towards this caused environmental Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksekof Lisans Öğrencisi solve nowadays. 2Sustinable architecture; which came from the idea construction without inter3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü vention to the nature thus using nature for constructing new buildings; has energed as an important vergisi, gümrüğe olan ticari Abstract: duty is a kind of tariff arising All architects consept and at Özet: leastGümrük an important step tabi towards solving the Custom environmental problems. eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerindenarchitecture alınan, ekonomik, to customs based on those need to pay attention to sustinable whichsubject includes all which stagesis of construction, from the sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of place the designdıştoticaret theveconstruction ıs an tariff open that are energy ekonomi politikası material. aracı olan bir It vergi thatreality is a foreign tradethere and economic policy problems in türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and the world. Almost half of the spent consumed the construction dolaylı bir vergi türü energy olan gümrük vergisi,isgelir ve fiscalby functions. Since they are notindustry. collected on This shows us kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as that architects play solving the energy problems, certificate systems, LEED, vergi an türüimportant olmadığından,role dış towards ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject BREEAM, CASBEE and GREENSTAR, who are worlds the nature. olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreignleading trade arrive researchersprotecting at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom According to these systems, principle is tothisuse nature while conskanun certificate kapsamı dışında tutulmuştur.the Bumost nedenle,important duties are excluded from law.the Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are tructing and doing this nature friendly. From the construction stage to all the stages inculiding the sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been usage stage, it isBölgesine important to pay attention to keeping created the damage done to the nature at the minimum. girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına bir people sistematikwill international trade entering customs territories of morally and In this buildings, it is the truth göre that the have more comfort, developing oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrükpeople vergisindeasdeazorunlu aşamalar olan tarh, Like protection all other taxes,of compalsive such as the awareness phisically healthier side advantage with the nature.levels Raising tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by is General Directorate Customs as a nature part of from getting from early agesBakanlığı’na and education towards these principles the only wayof to protect 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden hükümlerinenew uygunbuildings. olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over in pre-school damaged while Kanunu constructing Research shows us that information learned türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the times are not forgotten are permanent, if webir takeprocess theseof information intoduty account, süreci, diğerand vergilerde oluşan süreçten farklı other taxes. Customs disputes there are two yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first goals. First of these is to analyse thezorundadır. “ecologicplace. building and forming a local önceliklegoals idari aşamada çözümlenmek However,design in the casecriteria” of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. list from common criteria yargı andyoluna the başvurulabilmektedir. second is to use the pre-school time which learning is at its peak 1 uyuşmazlıklarda Key words: Custom, Custom Duties, Custom and to try this Anahtar criteriaKelimeler: list in the pre-school centers Disputes to be able to teach people the importance of Gümrük, Gümrük Vergisi, Gümrük Uyuşmazlıkları ecologic building design and the criteria list. The formation of this criteria, a list is a guide line in new buildings also and aiming to be a control list for the existing buildings. Main topics in this criterias list; • 1. Environmental conditions and land selection for preschool buildings • 2. Building exterior and landscaping in preschool buildings • 3. Interior spaces quality and properties in preschool buildings 41 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:103 K:63 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) • 4. Energy usage in preschool buildings • 5. Water usage in preschool buildings • 6. The materials usage in preschool buildings ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER • CUSTOM DUTIES 7. Evaluation of wastes in preschool buildings • GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 8. Design flexibility and sustainability in the preschool buildings 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 42 TMD ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ INTERNATIONAL REFEREED JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE ISI YALITIM MALZEMELERİ ÜRETİCİ VE UYGULAYICILARINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA1 A RESEARCH FOR MANUFACTURER AND PRACTITIONER OF THERMAL INSULATION MATERIALS Nurşah SERTER1, Cahide AYDIN İPEKÇİ2 Gebze Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü, Kocaeli / Türkiye 1-2- Öz: Isı yalıtımı, farklı sıcaklıklarda olan iki ortam arasındaki ısı geçişinin azalması için yapılan uygulamalardır. Binalarda enerji verimliliğinin artırılması ile ilgili çalışmaların başında yalıtım gelmektedir. Ancak yalıtım malzemelerinin üretici ve uygulayıcı sorunları hakkında bugüne kadar yapılan çalışmaların yeterli olmadığı düşünülmektedir. Isı yalıtım sektörü, gelişmekte olan, dinamik bir portre çizmektedir Bu çalışmanın amacı, ülkemizdeki ısı yalıtım sektöründe bulunan üretici ve uygulayıcıların sorunlarına yönelik literatür araştırması yapılarak, sektörün daha verimli hale getirilmesine yönelik önerilerde bulunulmaktır. Çalışma kapsamında, ülkemizdeki ısı yalıtım malzemeleri, malzeme üreticileri ve uygulayıcıları ele alınmış, veri toplama yöntemi ile elde edilen bilgiler doğrultusunda belirlenen sorunlara yönelik öneriler sunulmuştur. Sonuç olarak, ısı yalıtım sektörü gelişen dinamik bir portre çizmektedir. Tüketici bilinçsizliği, kalifiye eleman sıkıntısı, denetim ve arge eksikliği gibi sorunlar, yönetmeliklerce getirilecek zorunluluklarla çözülecektir. Abstract: Thermal insulations are applications for reducing heat transfer between two spaces. Insulation is the most important study for increasing energy efficiency in buildings. However there isn’t an existing research for the problems of manufacturer and practitioner of insulation materials. The purpose of this study is giving recommendations for improvement of thermal insulation industry by stating the problems of the sector and making a literature research for the insulation materials. The scope of the research is gathered around three topics; thermal insulation materials, manufacturers and practitioners. The method of the research for manufacturer and practitioner of thermal insulation materials has two stages. In the first stage, the literature research is done for thermal insulation. In the second stage, the problems related with manufacturers and practitioners are obtained by collecting data. Lastly, recommendations are given for specified problems. In conclusion, thermal insulation industry has a developing and dynamic portrait. The problems like the absence of research & development and inspections, rareness of qualified employees and unconscious consumers will have been solved by obligations imposed by regulations. Anahtar Kelimeler: Isı Yalıtımı, Isı Yalıtım Malzemeleri, Isı Yalıtımı Sektörü Sorunları Key Words: Thermal Insulation, Thermal Insulation Material, Thermal Insulation Industry Problems Doi: 10.17365/TMD.20163019757 (1) Sorumlu Yazar: Nurşah SERTER, Gebze Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü, Kocaeli/ Türkiye nserter@gtu.edu.tr Geliş Tarihi/Received:04.01.2016 Kabul Tarihi/ Accepted 16.03.2016 Makalenin Türü: Type of article (Araştırma –Research) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics Committee” 43 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:97 K:144 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) 1.GİRİŞ layan malzemelere de “ısı yalıtım malzemesi” GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ adı verilmektedir (Kulaksızoğlu, 2006). Binalar- Geçmişte olduğu gibi günümüzde de enerji ihti1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI da enerji verimliliğinin artırılması ile ilgili çalışyacı ve enerji kaynaklarına erişim çabaları dünmaların başında yalıtım ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVERgelmektedir. Ancak yayamızın politik ve ekonomik durumu üzerinde lıtım malzemesi üreticileri ve uygulayıcılarının CUSTOM belirleyici bir role sahiptir (İzoder, 2010). Dün- DUTIES sorunları hakkında yeterince çalışma yapılmadıKILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 yanın toplam enerji tüketiminin %40’ıSelin binalarda ğı düşünülmektedir. Bayar Üniversitesi Sosyal BilimleratEns. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi tüketilmektedir ve2 Celal bu tüketim sonucu dünya 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü mosferine salınan toplam CO2’in %24’ü binalar- Bu çalışmanın amacı, ısı yalıtımı ile ilgili literaÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari tür Abstract: Custom duty is a kind ofve tariff daki enerji tüketiminden kaynaklanmaktadır araştırması yapılması ısıarising yalıtımı sektörüneşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, de subject to customs which based on those (Yemar, 2011). miktarı Bir binanın tüm yaşam döngüsü bulunan üretici ve isuygulayıcıların sorunlarının sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of içinde kullandığı enerjinin edilerek, dış ticaret ve ekonomi%80’inin politikası aracıbinanın olan bir vergi ifade tariff that is a foreign bu trade sektörün and economic daha policy verimli hale türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and kullanım döneminden yönelik bulunulmasıdır. dolaylı bir kaynaklanması vergi türü olan gümrüksebebiyle, vergisi, gelir ve getirilmesine fiscal functions. Since they areönerilerde not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as binalarda enerji vergi verimliliğinin binanın tüm yaşam türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties ısı yalıtım eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus Çalışmanın are collected onlykapsamı, once when commodities subject malzemeleri, döngüsü göz önünde bulundurularak artırılması olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to üreticileri ve uygulayıcıları olarak üç Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu malzeme the second item of tax procedural law, custom daha etkin sonuçlar 2011). kanun verecektir kapsamı dışında(Tobb, tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, başlıkta toplanmıştır. Isı yalıtım malzemeleri gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Bina yapımındaki gelişmeler ile birlikte, yapılar- üretici ve uygulayıcılarına yönelik araştırmada ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with iki commodities subject to(Tablo 1). İlk da kalın ve ağırişlemlerin malzemelerden narinbir ve sistematik ince izlenen yöntem aşamalıdır sırasına göre international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. geçilmiştir. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi aşamada Turkey and literatür continuing with operationyapılarak sequence. boyutlu hafif malzemelere Bu durum, taraması ısı yalıtımıgümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as 1∗ Ticaret tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve assessment, accrual and collecting are regulated sağladığı birçok yararın yanında yapı fiziği ve nın tanımı, ısı yalıtımı ve malzemelerinin sınıfBakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimlerlandırılması Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according to ısı yalıtımı konularında daha dikkatli davranıl(yalıtım çeşitleri, beklenilen özellikProgramı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. ması gerektiğiniGümrük ortaya koymuştur. Farklı sıcakvergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm ler customs has a different from theısı yalıtımı ile vb.) duties hakkında bilgi form verilmiş, süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes lıktaki hacimleryapıya arasında ısı akışını azaltmak için ilgili mevzuat yönetmeliklere sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolvedve administratively in the firstyer verilmiştir. öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being yapılan işlem “ısı yalıtımı” tanımlanmakaşamada ise, yalıtım malzemeleri üreAncak idari olarak aşamada çözümlenemeyen İkinci solved administratively, legalısı action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. tadır (Türkçü, 2004). Diğer bir deyiş ile ısı yalı- ticileri ve uygulayıcılarına yönelik Key words: Custom, Custom Duties, Custom sorunlar, veri Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes tımı, kışın ısınmak, yazın da serinlemek için tabanlarından ve sektör raporlarından faydalanaGümrük Uyuşmazlıkları harcadığımız enerjiyi azaltmak ve daha rahat rak tespit edilmiş, bu sorunlara yönelik elde ortamlarda yaşamak amacıyla binalarda, ısı ge- edilen öneriler sunulmuştur. çişini azaltan önlemlerin alınmasıdır. Bunu sağ2. ISI YALITIMI 1 Yapı Fiziği: Yapı içindeki önemli fiziksel hareketleri denetim altında tutmak ve düzenlemek için alınması gereken önlemleri inceleyen fizik yolu. Yapı fiziği genellikle yapılardaki ısı, su ve sese ilişkin konularla ilgilenir (Hasol, 2002) ∗ Yapı sektöründe yenilenemeyen ve belirli enerji kaynaklarının gün geçtikçe azalması hatta tükenmesi olasılığı, 1950 yılı ve sonrasında ısı yalıtım 44 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:97 K:144 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Tablo 1. Çalışma Metodolojisi malzemelerinin yapılara uygulanması gerekliliği GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ kavramını ön plana çıkarmaya başlamıştır (ToyAġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 demir ve diğ., 2004). YalıtımlaĠDARĠ ilgili çalışmalar, 20. yüzyılın başından ADMINISTRATIVE itibaren, yalıtım bilincine SOLUTIONS TO DISPUTES OVER varıldıkça gelişen bir eğilim göstermektedir. CUSTOM DUTIES Ancak, bu eğilimde kritik dönem ve uygulama- 2 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 nın hızlanması, 1970’li yıllarda petrol krizi ile 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar dönemde Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü dönüm noktasına ulaşmıştır. Bu tarihi enerji tasarrufu önlemleri çerçevesinde, ısı yalıÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın çıkmış yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities tımının önemi ortaya ve sosyo-ekonomik miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those mali fonksiyonlarının önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of boyutta önemlisosyal birveyol alınmıştır. yanında Ülkelerin dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy enerji politikalarını yönlendirmeleri içinüzerinden stratejik türüdür. Aynı zamanda harcamalar alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on çalışmalar 1973kurumlar yılında OPEC’in vergisi gibi belirli petrol aralıklarlaarzını alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties kısması ve fiyatları düzeyde arttıreşyanınbeklenmedik gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to ması ile gündeme Usul gelmiştir. Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the casekrizinin of disputes not Bir taraftan petrol yolbeing açtığı ekonomik Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. çıkmaz enerji konusundaki alternatif enerji kayKey words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes arayışlarını tetiklerken, diğer taraftan nakları Gümrük Uyuşmazlıkları enerji verimliliği ve enerji tasarrufu konularında acil önlemler alma yoluna gidilmiştir. Bu bağlamda hemen her ülkede enerji politikaları yeniden düzenlenmiştir. Böylece yalıtım sektöründe “yeni ürünlerin” ekonomik olarak üretilmesi, çevre kirliliğinin önlenmesine yönelik olarak “geri dönüşümlü” malzemelerle birlikte ele alın- 45 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:97 K:144 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) mıştır. Isı yalıtımı malzemelerinin insan yaşamıtutmakta ve yalıtım sektörü yeniden yapılanmakGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ na girişi bir zorunluluk olarak ortaya çıkmıştır tadır (Bayülken ve diğ., 2009). ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 (Bayülken ve diğ., 2009). Toydemir ve diğ., 2000, Yapı Elemanı TasarıADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Isı yalıtımı gerekliliğinin bir diğer nedeni ise, dış mında Malzeme kitabında ısı yalıtımından bekCUSTOM duvarların teknolojik ve yapısal gelişmeler doğ- DUTIES lenen özellikleri kısaca; 2 Selin KILINÇ rultusunda incelmesi ve bu nedenle fiziksel so- , Hatice YURTSEVER3 • Yeterli çekme ve basınç dayanımına sahip 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyalve Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi runlarla karşılaşılmasıdır (Toydemir diğ., 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,olması DıĢ Ticaret Bölümü 2004). Türkçü, Ç., (2004), Yapım kitabında ısı Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari •Abstract: Custom dutykarşı is a kind of tariff arising yalıtımını, değişik sıcaklıktaki hacimler arasında Genleşmeye dayanıklı olması eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those ısı akışını azaltıcı önlemler olarak tanımlamaksosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir •commodities’quantity value. It is are a kind of Birim hacimandağırlıklarının düşük olması tadır. Aynı zamanda, yalıtımı farklı sıcaklıkdış ticaretısı ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and larda olan iki dolaylı ortambir arasındaki ısı geçişinin Yüksek tutuculuk olması vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve •fiscal functions.ısı Since they are notözelliğinin collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as azalması için yapılan uygulamalar olarak vergi türü olmadığından, dış ticarete konuda olan an indirect tariff on expenditures, custom duties olması; eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus •areBoyutsal collected only kararlılıkta once when commodities subjectşekil ve hacim adlandırılmaktadır (İzoder, 2011). olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu thedeğiştirmemesi second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, 20. Yüzyılın başından beri kullanılan ısı yalıtım gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 and practises of custom duties are •procedures Malzemenin kolay işlenebilir olması sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. malzemeleri 1910’dan itibaren levha biçiminde ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya levhauygulanacak •created beginning etmenlere with commodities subject to imal edilmeye başlamıştır. Elyaf yalıtım Kimyasal karşı dayanıklı olması işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tümcam vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. ları 1920’li yıllarda yaygınlaşmış, lifi yalıtım gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, •Like all other taxes,dayanıklı compalsive levels such as Parazitlere olması tahakkuk 1930’lu ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated malzemesinin üretimi yılların ortalarınBakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Bilimler• Enstitüsü Anabilimetkilenmemesi Dalı Mali Hukuk to Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs andnemden Economy Ministry according da başlamıştır. Gümrükler Bu yıllar ilkMüdürlüğü klima cihazlarının Suhazırlanan veMaliye Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden denk doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the imalatına başlanılan döneme gelmektedir. Sıvaoftutuculuk özelliğinin olması süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir •process other taxes. Customs duty disputes İkinci Dünya Savaşı’nda Avrupa’da savaşan ABD yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being ordularının nehirlerden geçebilmesi yüzer •solved Çürümezlik Ancak idari aşamada için çözümlenemeyen administratively,özelliğinin legal action can olması be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. köprü malzemesi olarak kullanılmak amacıyla Key words: Custom, Custom Duties, Custom Ekonomik olması Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, •Disputes yüksek dirençliAnahtar ekstrude polistren (XPS) gelişGümrük Uyuşmazlıkları tirilmiştir. Daha sonraları, ısı yalıtım özelliğinin olarak ifade etmiştir. anlaşılması üzerine XPS ısı yalıtım malzemesi 2.1. Isı Yalıtımı ve Malzemelerinin Sınıflandıolarak kullanılmaya başlanmıştır. Genleştirilmiş rılması polistren köpüğü (EPS) ilk kez 1948’de Almanya’da üretilmiştir. İklim değişikliği ve küresel ısınma Isı yalıtımı çeşitleri, sıcak ve soğuk izolasyon konusunda bilim adamlarının ciddi uyarıları ve olarak iki grupta sınıflandırılabilir (Kulaksızoğsomutlaşan tehlike, konuyu sürekli gündemde lu, 2006); 46 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:97 K:144 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) • Sıcak İzolasyon; sıcaklığı +40°C ile +1250°C gereken tedbirler olarak tarif edilmektedir. TesiGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ arasında olan ortamların çeşitli yöntemler sat yalıtımı ile enerji kayıp veya kazançları dı1 AġAMADA ÇÖZÜM kullanılarak izole edilmesiniĠDARĠ tanımlamaktadır. şında,YOLLARI hattı oluşturan boruların yoğuşma2∗ sebebiyleTOkorozyona uğraması SOLUTIONS DISPUTES OVER da önlenmektedir. • Soğuk İzolasyon iseADMINISTRATIVE sıcaklığı -40°C ile +60°C CUSTOM DUTIES arasında olan ortamların çeşitli yöntemler Isı yalıtım malzemeleri çeşitli kaynaklarda fark2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER kullanılarak izole edilmesini tanımlamaktadır. lı başlıklar altında sınıflandırılmaktadır. Toydemir 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malive Hukuk Programı Yüksek ÖğrencisiTasarımında Maldiğ. (2000) YapıLisans Elemanı 3 Celal Bayar Üniversitesi Binalarda ısı yalıtımının uygulandığı yapı ele-Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü zeme kitabında ısı yalıtım malzemelerini aşağımanları; duvarlar, pencereler, döşemeler ve tesiÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Customdetaylı duty is a kind of tariff arising daki şekilde olarak sınıflandırmıştır; eşyanın yer grupta değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities satlar olmak üzere dört sınıflandırılabilir miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are of (Kulaksızoğlu, 2006). A. Doğada varoluşuna vea kind kökenine göre ısı dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy yalıtım türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrumentmalzemeleri: in addition to its economic, social and Duvarlar: Enerji verimliliği ısı kaybeden dolaylı bir vergi türü için olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as duvarlara ısı yalıtımı 1.Doğada var malzemelerden üretilen ısı vergi türüyapılmalıdır. olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on olan expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject yalıtım olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign malzemeleri trade arrive at the custom. According to Pencereler: Enerji dağılımı incelenUsul tüketiminin Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, are excluded from this law. Therefore, diğinde, enerjinin yaklaşık %usul 50’vesinin binalarda •duties Bitkisel ve hayvansal kökenli ısı yalıtım gümrük vergilerinin uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. kullanıldığı görülür. Yapılardaki ısı kayıplarının malzemeleri (mantar, yumuşak ahşap lif, ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to % 30’ u pencereler yoluyla gerçekleştiğinden, keten, pamuk, hindistan cevizi lifi, saman, işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Diğer tüm yalıtım vergilerde olduğu and continuing operation sequence. doğramalarına,oluşturulmuştur. tek cam yerine camıgibi Turkey pirinç kabuğu,with saz, kamış ) gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated üniteleri takıldığında ısı kayıpları ortalama % 50 Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan General Directorate of ısı Customs as a malzemeleri part of •by Mineral kökenli yalıtım (asbest, 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayarbüyük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according oranında azalmakta veYüksek böylece oranda Programı Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution over taş yünü, cam process lifleri,of disputes cam köpüğü, genleştitüretilmiĢtir. vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the enerji tasarrufu Gümrük sağlanmaktadır. Binalarda kullarilmiş mika, genleştirilmiş kil) süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes nılacak pencerelerin ısı geçirgenlik katsayıları yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being TS 825 “Binalarda Yalıtım Kuralları” stan2.Doğada var olmayan vecansentetik Ancak Isı idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action be taken. olarak üretilen 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. dardına uygun olmalıdır. ısıKeyyalıtım malzemeleri (polistiren, poliüretan, words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes polivinilklorür, polietilen) Uyuşmazlıkları Tavan / Çatı veGümrük Döşemeler: Binalarda duvarlar ve pencerelerden sonra en fazla ısı kaybı/kazan2 Yoğuşma: Hava içindeki su buharının taşınamayacak hale gelip sıvılaşması. Yapı öğelerinde ısı cı olan bölümler, tavan/çatı ve döşemeler olup akımına paralel yönde bir su buharı akımı vardır. bu bölümlere de ısı yalıtımı yapılmaktadır. Buhari yapı öğesinden yoğuşmaksızın geçtiği sürece bir sakınca yaratmaz. Ancak sıcaklık dereceleri ile nem oranının değişmesi sonucu yapı öğesinin yüzeyinde ya da iç kesiminde yoğuşma olursa yapı bünyesi için sakıncalı bir durum ortaya çıkar (Hasol, 2002). Tesisatlarda Isı Yalıtımı: Tesisatta ısı yalıtımı; genel olarak sıcak hatlarda ısı kaybını soğuk hatlarda ısı kazancını önlemek için alınması 47 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:97 K:144 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) B. Bünye yapısına göre ısı yalıtım malzemeleri beton karışımlarından oluşan levhalar, ahşap GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ pamuğu, ahşap türevleri, ahşap lifli levhalar, 1.Lifsel yapıda olan ısı yalıtım malzemeleri 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI prese kamış levhalar, (pamuk, yün, saman, yosun lifleri, asbest lifi, TO DISPUTES OVER cam lifi, taş yünü) ADMINISTRATIVE SOLUTIONS Plastik kökenli Malzemeler (Poliüretan Sert CUSTOM DUTIES Köpük, Polistren Köpükler, Ekstrude Polistren) 2.Daneli yapıda olan ısı yalıtım malzemeleri 2 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 (genleştirilmiş mantar, genleştirilmiş mika, perlit) olarak sınıflandırmaktadır. 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 3.Köpük ya da sünger yapıda olan ısı yalıtım Hegger ve diğ. (2006), Construction Materials Özet: Gümrük vergisi, süngertaşı, gümrüğe tabi olan ticari Manual Abstract: Custom duty isısı a kind of tariff malzemelerini arising malzemeleri (gazbeton türleri, cam kitabında yalıtım ham eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden ekonomik, maddesine subject to customs is based ayırmaktadır; on those köpüğü, tüm sentetik köpükler, tuğla,alınan, genleştigörewhich iki gruba sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of rilmiş kil, genleştirilmiş mika) politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy dış ticaret ve ekonomi kökenli yalıtımsocial malzemeleri (doğal: türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan Organik instrument in addition toısı its economic, and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on C. Kompozit yapıda malzemekenevir, koton, kurumlar olan vergisi ısı gibiyalıtım belirli aralıklarla alınan bir keten, regular basis like income tax and hindistan corporate tax, ascevizi lifi; senvergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties leri polyester lifi,commodities genleştirilmiş poliüretan eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus tetik: are collected only once when subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to polistiren köpük) Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu köpük, the secondgenleştirilmiş item of tax procedural law, custom bağlayıcı madde perlit betonu, kanunaglomereleri: kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are genleştirilmiş polistiren betonu, genleştirilmiş İnorganik kökenli ısı yalıtım malzemeleri (doğal: sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been agregalı alçı; liflerle donatılı kompozitler: çimengenleştirilmiş kil, genleştirilmiş perlit, ponza; Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre cam bir yünü, sistematik sentetik: international kalsiyum trade entering customs to bağlayıcılı ahşap talaşı, bakalitli silkat,territories cam ofyünü ya da taş oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. de zorunlukompozitler: aşamalar olan tarh, yününden Like all otheryapılan taxes, compalsive levelsyünü, such ascam köpüğü) asfalt bağlayıcılıgümrük cam vergisinde yünü; lamine mineral tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of iki yüzü asbestliBakanlığı’na 1 çimento, iki yüzü ahşap talaş Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler2.2. Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk toYönelik MevGümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs and Economy Ministry according Isı Yalıtım Malzemelerine Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over levha, ortası genleştirilmiş polistiren köpükten türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm zuat customs has a different form from the veduties Yönetmelikler oluşan levhalar,süreci, bir yüzü kartonlu alçısüreçten levhafarklı bir process of other taxes. Customs duty disputes diğer vergilerde oluşan yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first enerji verimliliğini destekleyecek, ısı öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Binalarda place. However, in the case of disputes not being Türkçü, (2004),Ancak Yapım kitabında ısı yalıtım malidari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. yalıtımı konusu ile ilgili mevzuat, 1 kanun, yönetuyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. zemelerini; Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, melik Disputesve standartlar aşağıda verilmiştir. Gümrük Uyuşmazlıkları İnorganik ısı yalıtım malzemeleri ( Cam yünleri, İlgili kanunlar; cam pamuğu, cam köpüğü, hücresel cam, hafif beton malzemeler, gazbeton blok veya paneller, • Enerji Verimliliği Kanunu (Kanun No: 5627, perlitli beton veya perlit, heraklit plaklar, cüruf, Tarih: 02.05.2007) İnce kum) • Yapı Denetimi Hakkında Kanun (Kanun No: Organik ısı yalıtım malzemeleri (Mantar Levha4708, Tarih: 29.6.2001) lar, saman, talaş, rende talaşı, çeltik kapçığı, ve 48 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:97 K:144 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Yönetmelikler; • TS 825 (18.12.2013): Binalarda Isı Yalıtım GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Kuralları. • Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin KullanıĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 • TS EN ISO 13790 (13.03.2013) Binaların mında Verimliliğinin Artırılmasına Dair YöADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Enerji Performansı-Mekan Isıtılması ve Sonetmelik (Tarih: 27.10.2011) CUSTOM DUTIES ğutulması İçin Enerji Kullanımının Hesaplan• Milli Eğitim Bakanlığı’na Bağlı Okullarda 2 Selin KILINÇ , Haticeması YURTSEVER3 Enerji Yöneticisi Görevlendirilmesine İlişkin 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢEN Ticaret Bölümü • TS ISO 6946 (08.03.2012): Yapı BileşenYönetmelik (Tarih: 17.09.2009) leri ve Yapı Elemanları-Isıl Direnç ve Isıl Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising • Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement ofHesaplama commercial commodities Geçirgenlik Metodu. miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those (Tarih: 05.12.2008) sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of •tariffTSthatEN 13172 (12.04.2012): Isı Yalıtım Madış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi is a foreign trade and economic policy • Merkezi Isıtma veAynı Sıhhi Sıcak Su Sistemletürüdür. zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and mulleri-Uygunluk dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they areDeğerlendirmesi not collected on rinde Isınmakurumlar ve Sıhhi Su Giderlerinin vergisiSıcak gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties •areTS ENonly ISO (09.04.2009): Bina YapıPaylaştırılmasına Yönetmelik (Tarih: eşyanın İlişkin gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus collected once10211 when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Köprüler-Isı ve Yüzey 14.04.2008) Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu thelarında second itemIsıl of tax procedural law, Akışları custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Sıcaklıkları-Ayrıntılı hesaplama vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are yöntemleri. Standartlar; gümrük sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük this law, a systematization has been •Through TS EN 14683 (09.04.2009):Bina İnşaatı-Isıl girişinden başlayıp, Isıl eşyayayalıtımuygulanacak created beginning with commodities subject to • TS EN ISO Bölgesine 7345 (03.09.2015): işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Köprüler-Lineer Isıl Geçirgenlik-Basitleştiriloluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Fiziksel nicelikler ve tarifler gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes,ve compalsive such as miş Metot Hatasızlevels Değerler. tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of • TS EN ISO Bakanlığı’na 110456 (09.04.2015): Yapı bileBu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler• Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs and ISO Economy Ministry according TShazırlanan EN 13788 (27.04.2004): Bina BileProgramı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunumamulleri hükümlerine uygun-olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over şenleri ve yapı Higrotermal türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties hasve a Bina different Elemanlarının form from the şenlerinin Nemli Orözellikler - Beyan ve tasarım ısıl değerlerinin süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes tamda Isıl Performansı-Kritik yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the firstYüzey Nemini tayini için çizelge halinde tasarım öncelikle idari aşamadaverilmiş çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being veadministratively, Bina Bileşenlerinin İçindeki Yoğuşmayı Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved legal action can be taken. değerleri ve uyuşmazlıklarda işlemleri (ISO 10456:2007) 1 yargı yoluna başvurulabilmektedir. İçin Custom İç Yüzey KeyÖnlemek words: Custom, Duties,Sıcaklığı-Hesaplama Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Metotları. • TS EN 13168+A1 (02.04.2015) Isı yalıtım Gümrük Uyuşmazlıkları mamulleri-binalar için-rende yongalı (WW) • TS EN 12524 (21.11.2000): Bina malzemefabrikasyon mamuller-özellikler. leri ve mamulleri-Hidroısıl özellikler-Çizelgeleştirilmiş tasarım değerleri • TS EN 13164+A1 (02.04.2015) Isı yalıtım mamulleri-binalar için-Ekstrude polistiren Yapılan araştırmada binalarda enerji verimliliğiköpüklü (XPS) fabrikasyon mamuller-özelne yönelik oluşturulan mevzuatların giderek likler. arttığı ve güncelliğini koruduğu görülmüştür. 49 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:97 K:144 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Özellikle “Enerji Verimliliği Kanunu” yayınlanyeni binalarda dış cephe, iç cephe ve bazı teçhiGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ dıktan sonra ilgili bakanlıklar ivedilikle ilgili zat yalıtımlarının yapılması bir konfor nedeni AġAMADA ÇÖZÜM yönetmelikleri oluşturmuş, ĠDARĠ yönetmeliklerin değil, YOLLARI zorunluluk1 olarak kabul edilmeli ve uygugüncelliğini sağlamıştır. lanmalıdır (Korkmaz, M. ve diğ. 2014) ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER 3. SEKTÖR ARAŞTIRMASI CUSTOM DUTIES Yemar’ ın, Türk Yapı Sektörü Raporu’ na göre; 3 Selin KILINÇ2, Hatice 2014YURTSEVER yılı itibariyle 200’den fazla firmanın yer Bir binanın enerji2 verimliliği derecesi pek çok Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malialdığı Hukuk Programı Lisans Öğrencisi yalıtımYüksek sektöründe 85 bin kişi istihdam 3 Celaltasarımı, Bayar Üniversitesi faktöre bağlıdır. Yerel iklim, bina inşa-Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü edilmektedir. Sektör Türki Cumhuriyetleri ve at yöntemi ve malzemeleri, binalarda kullanılan Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Ortadoğu Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising ülkelerine ihracat gerçekleştirmektedir. eşyanın yer değiştirmesisıcak nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities ısınma, soğutma, havalandırma, su sistemmiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, 2014 subject yılında to customs%10-12 which is arasında based on those büyüme olduğu sosyal ve mali fonksiyonlarının önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of leri ve ev gereçleri verimlilik ölçütünüyanında belirleyen Pazar 13,0-13,5 dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi ve tariff that isbüyüklüğünün a foreign trade and economic policy Milyar TL’ ye faktörler arasında sayılabilir. binanın tüm türüdür. Aynı zamanda Bir harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and ısı yalıtım kullanımının 18,8 dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve ulaştığı, fiscal functions. Since theymalzemesi are not collected on yaşam döngüsü içinde enerjinin kurumlar vergisikullandığı gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis 3like income tax and corporate tax, as olduğu belirtilmektedir. vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan milyon an indirectmtariff on expenditures, custom duties Türkiye’ deki %80’inin binanın kullanım eşyanın gümrüğedöneminden geldiği anda bir kaynakdefaya mahsus are collected only once when commodities subject Milyon konutun % 80’ inintohala yalıtımsız olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi 20,5 to foreign trade arrive at the custom. According lanması sebebiyle, enerjiikinci verimliliğinin Usul binalarda Kanunu (VUK)’nun maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom alındığında kentsel dönüşüm kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, olduğu duties are dikkate excluded from this law. Therefore, binanın tüm yaşam döngüsü göz önünde bulungümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are projeleri ve yasal düzenlemelerin de etkisi ile sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. durularak artırılması daha etkin sonuçlar vereile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been önümüzdeki yıllarda yalıtım sektörünün hızlı Bölgesine Konutlarda girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to cektir (TOBB, 2011). gerçekleştiriişlemlerin sırasına göre bir sistematik büyümesini international tradesürdüreceği entering customs öngörülmektedir. territories of Dünoluşturulmuştur. tüm vergilerde olduğu lecek yalıtım projeleri ile Diğer ısı kayıplarının, çatıgibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, yada Like all taxes, compalsive levelsverimliliğine such as veother Türkiye’ de enerji yönelik ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated izolasyonu ile tahakkuk %20 seviyelerinde, dış duvar Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan çalışmalar by General Directorate of Customs as a part ofIsı yalıtımının devam etmektedir. 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar seviyelerinde, Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according izolasyonu (mantolama) ile %15 Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customstasarrufu Law. Resolution process of etkin disputesve overhızlı bir çözüm enerji açısından türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan takdirde uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the kapı- pencere izolasyonu yapıldığı %15 varılması, ısı yalıtım malsüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir olduğunun process of otherbilincine taxes. Customs duty disputes seviyelerinde veyapıya sızdırmazlık önlemleri sahiptir. Gümrük vergisi alındığı uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first üretiminin artarak devam edeceğini öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. zemelerinin place. However, in the case of disputes not being takdirde %10 seviyesinde yapılan Ancak idariazaltılabileceği aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. göstermektedir. Bu kapsamda 1 ülkemizde, ısı uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. araştırmalar ve çalışmalar sonucunda ortaya Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, yalıtımı Disputes sektörünün üretici ve satıcı uygulayıcı çıkmaktadır. Binalarda enerjinin %72’sinin ısınGümrük Uyuşmazlıkları firmalarına yönelik bir araştırma yapılmıştır. ma amaçlı kullanıldığı düşünülürse, ısıtma sisÜretici ve uygulayıcı firmaların sorunları değertemlerindeki verimliliğin de binalarda enerji lendirilmiş, bu sorunlara yönelik önerilere yer verimliliği konseptine doğrudan çok büyük verilmiştir. katkısı olacağı bir gerçektir (TOBB, 2011). Yalıtım sistemlerinin uygulanması başta ekonomik bir verimlilik sağladığı gibi, sağlık ve yaşam konforuna da fayda sağlamaktadır. Bu nedenle 50 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:97 K:144 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) 3.1. Üretici ve Uygulayıcı Firmaların Sorunuygulamalardan kaçınılmaktadır. Burada tüketiGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ları cinin ucuz konuta yönelip, uzun dönemde yalıĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1önemsememesi rol oynamaktatımın getirilerini Sektörde ısı yalıtım malzemeleri konusunda dır. TO DISPUTES OVER ADMINISTRATIVE SOLUTIONS faaliyet gösteren firmalar iki grupta ele alınmışCUSTOM DUTIES tır. Küçük ölçekli işletmelerin düşük kaliteli mal 2 Selin KILINÇ , Hatice arzı:YURTSEVER Bazı ürün3 gruplarında küçük ölçekli işlet• Üretici firmalar2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malimelerin Hukuk Programı Yüksekağırlıklı Lisans Öğrencisi sektörde olması pazara düşük 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü • Satıcı-uygulayıcı firmalar kalitede ve standart dışı mal arzına neden olmakÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: duty is a kind ofrekabeti tariff arising körüklemekte, tadır. BuCustom durum haksız eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Türkiye’de çeşitli yalıtım malzemeleri ve yalıtım miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subjectihracat to customs which is basedkullanılmasını on those hem potansiyelinin önleyen uygulamalarında kullanılan yardımcıyanında malzemesosyal ve mali fonksiyonlarının önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of hem de isiça pazarda sınırlayan bir imaj zedış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that foreign trade talebi and economic policy leri üreten toplam 225Aynı adet üretici firmaüzerinden saptantürüdür. zamanda harcamalar alınan instrument in addition to its economic, social and delenmesi dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions.yaratmaktadır. Since they are not collected on mıştır. kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties Hammaddede dışacommodities bağımlılık: eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when subject Yani sektör Sektördeki üretici firmalar tarafından doğrudan olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to hammadde açısından dışa bağımlıdır. Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item temini of tax procedural law, custom son kullanıcıyaUsul satılan ürünler toplam satışın kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Ayrıca, ülkemizdeki işletmeler sanayi elektriğini gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are küçük bir kısmını oluşturmaktadır. İç pazardaki sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. veThrough doğalgazı çok yüksek fiyatlarla temin etmekdış ticarete olan eşyanın Türkiye Gümrük this law, a systematization has been satışların büyükile bir kısmıkonu “satıcı” veya “satıcı Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to - 70’i yurtdıtedir. Yani girdilerin yaklaşık %65 işlemlerin kanalıyla sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of - uygulayıcı” firmalar gerçekleşmekoluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi and continuing with operation sequence. şıTurkey kaynaklardan sağlanmaktadır. Bu durum gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tedir. tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated maliyetleri artırmakta ve küresel rekabet şansını Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according 3.1.1. Üretici Firma Sorunları azaltmaktadır. Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm Isı yalıtım sektöründe yervergilerde alan üretici firmaların süreci, diğer oluşan süreçten farklı bir yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları sorunlarına yönelik yapılan çalışmaların öncelikle idari aşamada çözümlenmeksonuçzorundadır. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen ları aşağıda özetlenmiştir (Bayülken ve diğ., 2009; uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Kulaksızoğlu, 2006, AnahtarKeskin, Kelimeler:2010). Gümrük, Gümrük Uyuşmazlıkları Gümrük Vergisi, Tüketici bilinçsizliği ve finansal olanaksızlık: Yalıtımda Türkiye’nin karşılaştığı önemli sorunlardan biri tüketici bilinçsizliğidir. Bu amaçla bilinçlendirme çalışmaları düzenlenmektedir. Ucuz konut üretimi amacıyla ihmal edilen konulardan en öncelikli olanı yalıtım olup, var olan standartlar ve yönetmeliklerde belirtilen zorunlu Customs Law. Resolution process of disputes over customs duties has a different form from the Yatırımların bilinçsiz yapılması: Sektördeki process of other taxes. Customs duty disputes have to be resolved administratively in the first yatırımlar bilinçsiz vedisputes plansız olarak yapılmakplace. However, in the case of not being solved administratively, legal action can be taken. tadır. Pazar etütlerine ve piyasa1 dengelerine daKey words: Custom, Custom Duties, Custom yanmayan, mevcut kapasiteleri dikkate almayan Disputes projeler, yatırımlarda finansman kaybına neden olmakta ve işletmeleri baştan kaybetmeye mahkûm etmektedir. Kullanılmayan kapasiteler birim maliyetlerini artırmaktadır. Ara eleman/nitelikli işgücü yetersizliği: Ara elemanların yetersiz olması ve nitelikli işgücünün düşüklüğü işgücünün kullanılmasında sıkıntılar 51 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:97 K:144 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) ortaya çıkarmakta, işgücü verimliliğini azaltmakolanakları artacaktır. KDV oranlarının yüksekliGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ tadır. ği ve SSK primleri de yalıtım sanayisinde faali1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI yet gösteren üreticilere sıkıntı yaratmaktadır. Bölgelere homojen dağılmayan yatırım büADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER yüklüğü: Sektördeki yatırımlar, bölge ve yatırım Yalıtım malzemesi ve enerji verimli ürünler CUSTOM DUTIES büyüklüğü göz önüne alınmadan desteklenmekiçin teşvik olmaması: Yalıtım malzemeleri ve 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER te, teşvik ve desteklerin yetersizliği finansman enerji verimli ürünler için teşvik yoktur. BinaBayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malilarda Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi darboğazına neden2 Celal olmaktadır. Tesislerin tamına enerji kimlik belgesi enerji sınıfına göre 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü yakın bir kısmı Marmara, Ege ve İç Anadolu’da teşvikler bulunmamaktadır (Keskin, 2010). Özet: Güney Gümrük vergisi, tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising toplanmıştır. Doğu, Doğugümrüğe ve Karadeniz eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın 3.1.2. from theUygulayıcı movement of commercial Firma commodities sorunları veyabir değeri üzerinden alınan, mevekonomik, subject to customs which is based on those bölgelerinde çokmiktarı düşük kurulu kapasite sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of cuttur. sektöründe, uygulayıcı firmaların dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi Isı tariffyalıtım that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and yönelik yapılan çalışmanın sonuçları dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve sorunları fiscal functions. Since they are not collected on Yetersiz Ar-gekurumlar çalışmaları: Sektörde vergisi gibi belirli aralıklarlagenel alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as (Bayülken vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan aşağıda an indirect özetlenmiştir tariff on expenditures, custom duties ve diğ., 2009, olarak katma değeri üretilmektedir. eşyanındüşük gümrüğeürünler geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi Kulaksızoğlu, to foreign trade arrive2006). at the custom. According to Ar-Ge çalışmaları yetersizdir. Birçok firmanın Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Ar-Ge bölümü kanun yoktur. Olanlarda da elemanlar farklılıkları vecustom yapısal Uygümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 Fiyat procedures and practises of duties farklılıklar: are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. başka bölümlerde çalıştırılmaktadır gulayıcı firmalar, tüketiciye çeşitli markaları ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak sunar created ve beginning commodities subject to bizzatwith uygulamasını yaparlar. Ancak bu işlemlerin sırasına göre bir sebep sistematik international trade entering customs territories of Düşük kaliteli ürünlerin haksız rekabete oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi uygulama Turkey and continuing with nitelikte operation sequence. istenilen olmayabilir. Fiyatgümrükithalatın vergisindesebep de zorunlu aşamalardüşük olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as olması: Denetimsiz olduğu, tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret larda assessment, accrual and collecting are regulated farklılıklar olduğu gibi yapısal kriterlere de Bakanlığı’na bağlı ayrı (X) bir kuruluş niteliğive olan by General Directorate of Customs as a part of kaliteli, ısı iletkenlik katsayısı yüksek 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük uygun Customs uygulama and Economy Ministry according yapmayabilirler. Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden hükümlerine uygun olarak yaratmakyürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over düşük kalınlıklı Kanunu ürünler haksız rekabet türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the tadır. Standartlara uygun üretimioluşan ve uygulaması uygulamaya güven problemi: süreci, diğer vergilerde süreçten farklı bir Tüketicinin process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first yapılmayan ürünler haksız rekabet çoğu not yalnızca deneyimsiz önceliklenedeniyle, idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Uygulayıcı place. However,firmaların in the case of disputes being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. ortaya çıkmaktadır. Bu ürünlerin ithalatı sanayikadrolarla çalışır ve marka imajının zedelenme1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom nin dünyada kötü bir imaja sahipGümrük, olmasına neden önemsemezler. Burada sistemden kopmalar Anahtar Kelimeler: Gümrük Vergisi, sini Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları olmaktadır. Ayrıca bu ürünler nedeniyle tüketibaşlar ve üretici uygulamanın güvenli ve kalitecinin yeni oluşmaya başlayan yalıtım bilinci de li olup olmadığını bilemez. Uzun vadede uyguzedelenmektedir lamanın sorumluluğu bölünür ve tüketicinin aleyhine bir sorun ortaya çıkar. Büyük firmalar Yüksek maliyetler: Yerli üreticilerin yüksek ise bayilerini denetleyebilir ve ortaya çıkan zamaliyet girdileri, ihracata yönelmeyi beraberinde rardan sorumlu tutar. Tüketici ile muhatap oldugetirmektedir. Yerli hammadde ve enerjide sağğunda hesap verebilecek konumdadırlar. lanacak uygun koşullarla, sanayinin ihracat 52 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:97 K:144 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Konut dışı bina türlerinin uzman uygulayıcıDenetim yetersizliği: Diğer bir önemli konu ise GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ lara olan ihtiyacı: Üretici firmaların bir bölümü yönetmeliğin inşaatlarda tam olarak uygulanmaĠDARĠ AġAMADA yalıtım malzemelerinin pazarlamasını ve uygu- ÇÖZÜM sı için,YOLLARI yapılması1 gereken denetimlerin yetersizlamasını “yetkili bayileri” ile yaptırmaktadır.SOLUTIONS Çok liği TO ve DISPUTES yalıtım konusunda ADMINISTRATIVE OVER uzman sayısının az azınlıkta kalan bir bölümü (yaklaşık %10) büyük olmasıdır. CUSTOM DUTIES alışveriş merkezleri, ticaret ve iş merkezleri, kamu 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER Mevcut binalara için teşvik olmaması: Mevcut binaları, hastaneler, oteller ve büyük fabrika 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malibinalara Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi yönelik teşvik sistemi ile desteklenmiş Bayar Üniversitesi binalarında doğrudan yalıtım3 Celal malzemesi satışıSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü herhangi bir düzenleme bulunmamakta ve eneryapmaktadır. Hatta zaman zaman uygulamada Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Customuygulamaları duty is a kind of tariff arising jiAbstract: verimliliği özendirilmemektedir. yer göstermektedir. değiştirmesi nedeniyle, Satıcıbu eşyanın from the movement of commercial commodities taşeron olarak eşyanın etkinlik miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those uygulayıcı firmaların olarak gelişmiş sosyal ve kurumsal mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and eleman value. It is areeksiklikleri: a kind of Ara ve nitelikli Her ne dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy olanları çeşitli uygulama alanlarında yapkadar eğitim konusunda sürdürülse türüdür. Aynı zamanda harcamalarisim üzerinden alınan instrument in addition to its economic,gelişmeler social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on mışlardır. Örneğin, vebir de, yetişmiş teknik vecorporate ara eleman eksiklikleri kurumlar sağlık vergisi gibimerkezlerinin belirli aralıklarla alınan regular basis like income tax and tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties hastanelerin, fabrika binalarının, alışveriş bulunmaktadır. uygulamaeşyanın gümrüğe geldiği anda bir defayamermahsus are collected only onceBu whennedenle commoditiesözellikle subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to kezlerinin, turizm tesislerinin da ve standartlara ulaşılması Usul Kanunu (VUK)’nun yatırımlarında ikinci maddesine göre bu the istenilen second item ofkalite tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, önemli kriterlergümrük uygulanmakta ve her bir yapı güçleşmektedir Tüketicinin büyük bir çoğunluğu vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. için kriterler çerçevesinde, kullanılacak malzeyalıtım yaptırırken, gerek uygulama sırasında ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with yaptırdıktan commodities subjectsonra to menin seçilip uygulanmasında uzman bir firmagerekse yalıtım büyük bir işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey yaşamadığını and continuing with belirtmiştir. operation sequence. ya ihtiyaç duyulmaktadır. sorun Özellikle belirli gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated üretici firmaların “yetkili bayi”leri tarafından Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of Tüketici bilincinin oluşmaması ve finansman 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs Maliye andolan Economy Ministry according yapılmış uygulamalarda belirgin olarak Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over sorunu: Yine İZODER “Algılama Araştırması” türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the başarılı sonuçlar elde edilmektedir. verilerine göre; süreci, tüketici yanısüreçten sıra maddiğerbilincinin vergilerde oluşan farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first di koşulların daöncelikle (finansman sorunu) önemini 3.2. Yalıtımı Sektörü Öneriler idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place.Isı However, in the case of disputesİçin not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. ortaya koymaktadır. Uygun tüketiciye 1 uyuşmazlıklarda yargışartlarla yoluna başvurulabilmektedir. Isı üreticileri uygulayıcıları ile ilgili Keyyalıtımı words: Custom, Customve Duties, Custom sağlanacak kredilerin yalıtım Gümrük, uygulamalarının Anahtar Kelimeler: Gümrük Vergisi, Disputes saptanan sorunların çözümü için getirilen öneriGümrük Uyuşmazlıkları artmasında önemli bir etken olacağı aşikardır. ler aşağıda özetlenmiştir (Bayülken ve diğ., 2009, Tüketici bilinci için hızlı bir kampanya ve proTevem ve diğ., 2010, İzoder, 2010). paganda yapılmalı, ancak bu kampanya maddi yönden “finansman kolaylıkları” ile desteklen• Potansiyel talebi fiili talebe dönüştürecek melidir. Ayrıca kamu kuruluşlarının desteği de koşullar zorlanmalıdır. önemlidir. • Tartışma, öneri ve çözüm platformu açılmalıdır. 53 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:97 K:144 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Tartışma, öneri ve çözüm platformu açılmalı: • İhracatın artması sağlanmalıdır. GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Sektörün sorunları, üretici dernekleri, sivil toplum • Kalifiye eleman yetiştirilmeli ve ar-ge bölümleri desteklenmelidir. 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI kuruluşları, meslek odaları, kamu kurumları ve ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER finansman kuruluşlarını bir araya getirecek biçim- • Uygulayıcı firma personeli denetlenmelidir. de tartışmaya açılmalı ve kampanyalar ile bu tür CUSTOM DUTIES 2 Selin KILINÇ , • Yalıtıma yönelik meslek yüksekokulu prog2 3 etkinlikler bütünleştirilmelidir. Hatice YURTSEVER Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 ramları ve üniversite altyapısı artması Celalsağlanmalıdır. Bayar Üniversitesi Salihliİhracatın MYO, DıĢ Ticaret Bölümü sağlanmalı: Sektörde ithalat Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari • Üretici firmaların yurt dışı fuarlarına katılma- ihracattan fazla olmakla birlikte rakamsal değer- Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın leri from the movement of commercial commodities birbirine yakın ve oldukça düşüktür. Ürünlemiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those ları desteklenmelidir. sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir rincommodities’quantity and value.her It is are of niteliği itibarıyla ikia kind değerin de büyük dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan oranda instrument in addition to its economic, social and • Kamu yaptırımları sağlanmalıdır. artması oldukça zor görünmektedir. Ancak dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir yine regular like incomeartması tax and corporate tax, as debasis ihracatın için kalite/maliyet optivergi türüisteyene olmadığından, dış ticaretesağlankonu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties • Yalıtım yaptırmak finansman eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus mizasyonu are collected only once when commodities subject yapılabilir ve Türki Cumhuriyetler, olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to malıdır. Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu Ortadoğu, the second item of tax procedural custom Kuzey Afrika law, ülkelerine ürün ihraç kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulamagöre esaslarıdü4458 edilebilir. procedures and practises of hammaddesi custom duties are Türkiye’den • Yönetmeliklerdeki hedefler yıllara Özellikle sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük temin Through this law, a systematization has bitümlü been zenli olarak ile yükseltilmelidir. edilen lifli mamullerde, örtülerde Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik veinternational trade entering customs potansiyeli territories of alçı panellerde ihracat yüksektir. oluşturulmuştur.yaratılmalıdır. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. • Tedarikçi farkındalığı gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret Kalifiye assessment,eleman accrual andyetiştirilmeli collecting are regulated ve ar-ge bölümBakanlığı’na bağlı ayrı oranları bir kuruluş düşürülniteliği olan by General Directorate of Customs as a part of • Yalıtım malzemelerinin vergi 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük leri Customs and Economy Ministry according to desteklenmeli: Sektörde en önemli zaaflardan Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over melidir. türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm biri customs duties has a different form from the kalifiye işçi yetersizliği ise diğeri de Ar-Ge süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya ile sahiptir. vergisi uyuşmazlıkları to be resolved administratively in the first Isı yalıtımı sektörü ilgiliGümrük öneriler aşağıda de- vehave inovasyona ayrılan fonun düşüklüğüdür. En öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. taylandırılmıştır.uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. ciddi ve büyük firmalarda bile1Ar-Ge alt yapısı Key words: Custom, Custom Duties, Custom yeterince gelişmemiştir. Küçük firmalarda Ar-Ge Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Potansiyel talebi fiili talebe dönüştürecek koGümrük Uyuşmazlıkları şullar zorlanmalı: Ürün grupları itibarıyla analiz yapıldığında uzun sürede talebi karşılayacak üretim kapasitesi mevcut olup, tüketicinin güve- bölümü hiç yoktur ve Ar-Ge yeteneği çok sınır- lıdır. Markalı ürüne giden yolda Ar-Ge mutlaka yapılması zorunlu olan çalışmadır. nini kazanacak, bilincini yükseltecek ve mevcut Yalıtım Uygulamalarında Modern Teçhizatlayapılarda yalıtım yapılmasını sağlayacak bir rın Kullanılması: Isı kaçaklarının tespit edilme“finansman fonu”nu harekete geçirecek çalışma- si için termal kamera gibi modern yöntemler lar ve düzenlemeler hızlandırılmalıdır. tercih edilmelidir. 54 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:97 K:144 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Uygulayıcı firma personeli denetlenmeli: Özel- küçüğe göre binalara belirli süreler verilerek GÜMRÜK VERGĠSĠ likle satıcı -uygulayıcı firmalarda istihdam edilenUYUġMAZLIKLARININ yalıtım yaptırımı kamusal olarak uygulanmalıdır. ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 sürece dâhil edilmesi ve hepersonelin kalifikasyonu düşüktür ve bu durum Yerel yönetimlerin uygulamada önemli kayıplara ve zararlara yol deflerin ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES alınması buOVER dönüşüm için gereklidir. açmaktadır. Uygulayıcı firmalar bağlı oldukları CUSTOM DUTIES Yalıtım yaptırmak isteyene finansman sağlanüretici firma tarafından periyodik olarak denetSelin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 malı: Yalıtım yaptırmak isteyenlere vadeli finanslenmelidir 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 sunulmalıdır. Celal Bayar Üniversitesi Salihliman MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Finansman maliyetlerinin Yalıtıma yönelik meslek yüksekokulu prog- aşağıya çekilmesi için tedbirler alınabilir ve yeni Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising ramları ve üniversite sağlanmalı : yöntemler eşyanın yer altyapısı değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities geliştirilebilir. miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those Yalıtım sektöründe talebi etkileyen en önemli sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi Yönetmeliklerdeki tariff that is a foreign tradehedefler and economicyıllara policy göre düzenfaktörlerden biritürüdür. de nitelikli personel kullanarak Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve li fiscal functions. Since they are not2000 collectedyılında on olarak yükseltilmeli: AB mevstandartlara uygun tekniklerin uygulamaya kokurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan zuatı an indirect tariffalınarak on expenditures, custom duties temel düzenlenen Isı Yalıtım Yönulmasıdır. Üretici firmaların bu konuda uygulaeşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at theiklim custom.koşullarına According to bölgesel göre iyileşyıcı firmaları denetlemesi ve eğitim seminer ve netmeliği Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamıniteliğini dışında tutulmuştur. Bu nedenle, tirilmeli duties areve excluded from thishedef law. Therefore, standartlar yıllara göre düzenli kursları ile işgücünün yükseltmesi gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Bu kanun olarak regulated by customs law numbered 4458.“pasif enerjili” yükseltilmelidir. Gelecekte önemlidir. Ancak uzun Kanunu’nda vadededüzenlenmiştir. bunun yeterli ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been BölgesineYalıtıma girişinden başlayıp, eşyayaeğitimin uygulanacak veya created with commodities subject toulaşılması isteolamayacağı açıktır. yönelik “0beginning karbonlu” yeşil binalara işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of tüm vergilerde olduğubir gibi niyorsa Turkey and continuing with operation koyulmalı, sequence. meslek yüksek oluşturulmuştur. okullarındaDiğer ve üniversitelerde zorlayıcı hedefler hedeflere gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated alt yapı oluşturması zorunludur. tedrici biçimde ulaşacak uygulamalar hayata Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük geçirilmelidir Customs Maliye and Economy according (Tevem veofTezinden diğ., 2010). 2012 yılınProgramı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak katılmaları yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process disputes over Üretici firmaların yurt dışı fuarlarına türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm dan customs duties has a different form from the itibaren uygulamaya geçirilmek üzere binasüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten üretifarklı bir process of other taxes. Customs duty disputes desteklenmeli: Sektörün dışa açılabilmesi, yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first enerji limitlerinin otomatik olarak düşürülöncelikle idari temsil aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being cilerin fuar ve sergilerde edilmesiyle ön- larda Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 kalınlıklarının uyuşmazlıklarda yoluna başvurulabilmektedir. celik kazanacaktır. Ayrıcayargıyalıtım ürünlerinin mesi ve buna bağlı olarak yalıtım Key words: Custom, Custom Duties, Custom şeklinde mevzuatlar düzenlenmelidir. sergilendiği dışAnahtar fuarlara katılmak, üreticilere bu artırılması Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları konuda olanak yaratmak, gelişme ve birikim Tüketici farkındalığı yaratılmalı: Binalarda kazanılması için önemli olmaktadır. Küçük fir- Enerji Performansı Yönetmeliğine göre, Enerji maların bu konudaki KOSGEB teşviklerinden Kimlik Belgeleri verilirken paralel olarak bina yararlanması da mümkündür. dönüşüm projeleri tasarlanmalı ve bu alanda çaKamu yaptırımları sağlanmalı: Öncelikli olarak lışacak sertifikalı uzman şirketler geliştirilmelidir. ısı yalıtımsız binalara doğalgaz aboneliğinin ve- Enerji verimliliğinin öneminin toplumun tüm rilmemesi acil önlemlerden biridir. Büyükten katmanlarına anlatılması için detaylı içerikler, 55 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:97 K:144 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) iletişim planları hazırlanmalı ve yayına konulma- malarından alınan KDV’nin 2011-2015 yılları GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ lıdır. arasında %1’e indirilmelidir. 2011-2018 yılları 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI arasında yalıtım malzemelerinin satış ve uygulamaları kullanılanOVER bireysel krediler üzerindeki ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TOiçin DISPUTES BSMV (Banka Sigorta Muamele Vergisi) ve CUSTOM DUTIES KKDF (Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu) Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 gibi dolaylı vergiler sıfırlanmalıdır. 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Çalışmanın bu bölümünde ısı yalıtımı sektörünÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari deki Abstract: Custom is a kind of tariff arising üretici vedutyuygulayıcı firmaların sorunları eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, belirlenmiş, subject to customs which is basedyönelik on those öneriler verilbu sorunlara sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of Şekil 1. Enerji Tüketim Sınıfları Ülke olarak için dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi miştir. tariff that is a foreign tradebu andyolda economicilerlenebilmesi policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and veya değinilen tedbirlerin dolaylı bir olmayan vergi türü olanbinalar gümrük vergisi, gelir ve yukarıdaki fiscal functions.önerilen Since they are not collected on Enerji kimlik belgesi G sınıfı kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as sürelerde uygulamaya türü olmadığından, dış ticarete konu olan planlanan an indirect tariff on expenditures, custom duties sokulmaları (Enerji Tüketimvergisınıflarının en düşük seviyesi, eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Şekil 1) sayılmalı, kimlik belgesinde E,Vergi F, sağlanmalıdır. olmakenerji üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom ve G sınıfında olan için emisyon vergisi kanun binalar kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, are excluded from this law. Therefore, 4. duties SONUÇ gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are getirilmelidir. sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük this law, a systematization has been IsıThrough yalıtım malzemelerinin üretici ve uygulayıcıBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to Bu arada, bu süreçte Bina Enerji Performansı işlemlerin sırasına göre bir sistematik larına international trade yapılan entering customs territories ofilk bölümünde; yönelik çalışmanın Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Yönetmeliği’ndeoluşturulmuştur. belirtilen enerji kimlik belgesingümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, ısıLike all other taxes, tarihi, compalsive levels such as yalıtımının, sınıflandırması, çeşitleri, ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated deki A, B ve C tahakkuk grubundaki konut veya binalara; Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan malzemeleri by General Directorate of Customs as a parthakkında of ve ilgili mevzuatlar yapılan 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine olarakkullanacağı yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes araştırma ifade edilmiştir. İkincioverbölümde ise ısı • Binanın statüsüne uygun uygun olarak türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the ve Customs uygulayıcılarının sorunlarına süreci, diğerdeğişken vergilerde oluşan süreçten farklı bir yalıtımı process ofüretici other taxes. duty disputes enerji birim fiyatları olarak uygulanyapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first verilip buin the sorunlara yönelik öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. yer place. However, case of disputes not beingöneriler sektör malı Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. raporları ve literatürden derlenmiştir. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. • Kullanılacak banka kredilerinde konut veya Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes bina statüsüne uygun teşvik modeli geliştiril- Çalışmada saptanan yönetmelik ve mevzuatlardan Gümrük Uyuşmazlıkları meli A,B ve C statüsündeki konut veya bina- da anlaşılacağı üzere, yalıtım sadece kamu kurulara alım/satım vergisinde, emlak vergisinde, luşlarınca zorunlu hale getirilen bir iş değil, aynı çevre temizlik vergisinde, tapu harçlarında zamanda enerji verimliliği açısından, enerji tasarrufu sağlayan bir önlemdir. Binalar, ekonomi indirimler uygulanmalıdır. sektöründeki en uzun ömürlü ve önemli boyutta Yalıtım malzemelerinin vergi oranları düşüenerji tüketen ürünler olması ve çok geniş ürün rülmeli: Yalıtım malzemelerinin satış ve uygulave hizmet aralığını kapsaması nedeniyle enerji 56 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:97 K:144 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) verimliliğinin artırılması ve iklim değişikliğine %20, ulaşımda %10 tasarruf potansiyeline sahipGÜMRÜK VERGĠSĠ yönelik politika ve programlarda öncelikli çalışmaUYUġMAZLIKLARININ tir. Isı yalıtımının uygulanması için ülkemizde 1 ĠDARĠAB AġAMADA YOLLARI alanı olarak değerlendirilmektedir. ve tüm ÇÖZÜM etkin bir ısı yalıtım pazarı ve hizmet sektörü gelişmiş ülkelerde iklim değişikliğiyle mücadebulunmaktadır. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER leye yönelik eylemlerin başında, “binalarda CUSTOM DUTIES Bilgi çağının yerini enerji ve iklim çağına bırakenerji verimliliğinin arttırılması” gelmektedir. 2 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 kamu kurumları en ucuz enerjitığı günümüzde, 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Öğrencisi Yalıtım sektörü 2011’ de yürürlüğe giren “Binanin yalıtımdan eldeLisans edilen enerji olduğunun far3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü larda Enerji Performansı Yönetmeliği” gereğince kındadır. Bu bağlamda yapılan mevzuat ve yöGümrükiçin vergisi, gümrüğe tabi olan ticari netmelikler Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising yeni inşa edilenÖzet: binalar Enerji Kimlik Belplanlanan sürelerde uygulamaya soeşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeriile üzerinden alınan,ivmesi ekonomik, kulmalı, subject to denetimi customs which is based on those gesi alınması zorunluluğu büyüme sağlanmalıdır. sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of kazanmıştır. Sektör yılları dış ticaret2009-2014 ve ekonomi politikası aracıarasında olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy belirtilen, ısı yalıtım türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan Çalışmada instrument in addition to its economic, social andsektörünün soüretimini 7.6 milyon milyon dolaylı birm3’ten vergi türü 18,8 olan gümrük vergisi,m3’e gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on uygulandığında, ülke kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir runlarına regular basisyönelik like income öneriler tax and corporate tax, as çıkarmıştır. 80.000 istihdamdışeden sekvergi kişiyi türü olmadığından, ticaretebu konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties bireyleri çokcommodities büyük ekonomik kayıptan eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus veareülke collected only once when subject törde 203 firma bulunmaktadır. 2014vergileri, yılında olmak üzere alınmaktadır. Gümrük Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to İhtiyaç duyulan üretim tesisi sayısı Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu kurtulacaktır. the second item of tax procedural law, custom pazarda 12 milyar ciroya ulaşılmıştır. kanunTL’lik kapsamı bir dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, artacak ve yeni istihdam alanları yaratılacaktır. gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are 2015 yılının ekonomik ve siyasi açıdan zor bir sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Sektöre ve tüketiciye sağlanan özendirici tedbirile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been sene olmasına rağmen aynı ciro seviyesi korunBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak ler, created beginning with commodities subject ve to verimsizliğe kayıt dışılığa, kalitesizliğe işlemlerin sırasına kullanım göre biriznisistematik international trade entering customs territories of muştur. Yeni binaların yapı için oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi karşı Turkey and continuing witholumlu operationkatkılar sequence. sağlayacaktır. önemli ve çok gümrük şart vergisinde zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as enerji kimlik belgesi haledegelmiş, eski binalar tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret Isıassessment, and collecting are döneminde, regulated yalıtımıaccrual sektörü gelişme genç ve Bakanlığı’na bağlı kadar ayrı bir süre kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of için de 2016 yılının sonuna tanınmış1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük dinamizme Customs and sahip Economybir Ministry according to portre çizmektedir. Yalıtımın Programı Yüksek Lisans Selinsatım KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over tır. 2017 yılından sonra tüm binaların alım türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm önemi customsher duties has a different form iyi fromanlaşıldıkça, the geçen gün daha sekişlemlerinde enerji belgesioluşan bulundurulmasüreci,kimlik diğer vergilerde süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes da artacaktır. yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları töre haveolan to be yatırım resolved administratively in the first sı zorunluluğunun getirilmesi 2016 öncelikle idari aşamadadolayısıyla çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. senesinde ısı yalıtım sektörü daha ha- KAYNAKÇA 1 uyuşmazlıklarda yargı pazarının yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom reketli geçmesiAnahtar beklenmektedir. Ancak, yalıtım Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes BAYÜLKEN, Y., KÜTÜKOĞLU, C., (2009). Gümrük Uyuşmazlıkları sektöründe kullanılan hammaddenin ithal edilmeYalıtım Sektörü Envanter Araştırması. <http:// si yönünden dışa bağımlı olunması, Ar-Ge çalışwww.izoder.org.tr/envanter.asp> 14.06.2012 malarının asgari düzeyde olması ve kalifiye iş gücünün yetersiz olması sektörün zayıf yönlerin- HASOL, D., (2002). Ansiklopedik Mimarlık dendir. Sözlüğü Yem Yayın, İstanbul En pahalı enerji boşa giden enerjidir. Yapılan HEGGER, M., AUCH-SCHWELK, V., FUCHS, hesaplarda Türkiye’deki binalarda %30, sanayide M.. ROSENKRANZ, T., (2006). Constructi57 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:97 K:144 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) on Materials Manual. Munich, Germany, KULAKSIZOĞLU. Z., (2006). Isı Yalıtımı SekGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Birkhauser tör Araştırması. http://www.ito.org.tr/Dokuman/ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 erişim tarihi 31.12.2015 Sektor/1-42.pdf İZODER, (2011). Bina ve Tesisatta Isı Yalıtımı. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER <http://www.izoder.org.tr/isiyalitimi_sartname. TEVEM, E., (2010). Türkiye Enerji ve Enerji CUSTOM DUTIES asp> erişim tarihi 14.06.2012 Verimliliği Çalışma Raporu. <<http://www. 2 Selin KILINÇ , Haticeiconomy.org/documents/project/579B1C25YURTSEVER3 İZODER: DÜNYADA BİNALARDA ENERJİ 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 1517-0ADD-A09C2618A1676816.pdf> 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü VERİMLİLİĞİ STRATEJİLERİ VE TÜRerişim tarihi 31.12.2015 KİYE’ DE YAPILMASI GEREKENLER Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın TOBB, from the (2011). movement Türkiye of commercial commodities 2010). 2010-2023 Isı Yalıtımı Planlama İnşaat Malzemeleri Sekmiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity value. It is are a kind of Raporu, <http://www.izoder.org.tr/tr/dokutör GörünümandRaporu, <http://www.tobb.org. dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy manlar/isi_yalitimi/izoder_isi_yalitim_raporu. tr/Documents/yayinlar/Türkiye%20İnşaat%20 türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on pdf > erişimkurumlar tarihivergisi 31.12.2015 Malzemeleri%20Sektör%20Görünüm%20 gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties erişim tarihisubject 31.12.2015 eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are Raporu.pdf> collected only once when commodities KESKİN, T., (2010). Sektörü Mevcut olmak üzereBinalar alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Durum Değerlendirme <http://iklim. N.,from GÜRDAL E., TANAÇAN L., kanun kapsamı Raporu. dışında tutulmuştur. Bu nedenle, TOYDEMIR duties are excluded this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are cob.gov.tr/iklim/Files/Binalar%20Sektoru%20 (2000). Yapı Elemanı Tasarımında Malzeme. sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Mevcut%20Durum%20Degerlendirmesi%20 İstanbul. Literatür Yayınları, İstanbul. Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına 31.12.2015 göre bir sistematik international trade entering customs territories of Raporu.pdf> erişim tarihi oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi TÜRKÇÜ, Turkey and continuing with operation sequence. Ç., (2004). Yapım, İstanbul. Birsen gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated KORKMAZ, M., ALACAHAN, N.D., (2014). Yayınları Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Genel Fiziksel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according “GünümüzGümrükler Yapılarının Açıdan KoProgramı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan YüksekTürk Lisans Yapı Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law.(2011). Resolution process of disputes over YEMAR, Sektörü Raporu. < türetilmiĢtir. Gümrük çözüm customs duties has a different form from the runmalarında Isı, vergisinden Nem Vedoğan Sesleuyuşmazlıkların Ilgili Yalıtım http://www.yapiveri.com/BilgiArsivi/tysrsüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Sistemlerinin Verimliliklerinin Finansal Açıyapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first 2011-517.html tarihi öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case>oferişim disputes not being 14.06.2012 dan Araştırılması” Hakemli Ancak idariUluslararası aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Tasarım Ve Mimarlık Dergisi, Sayı:1 Cilt:1 YEM, (2013). TürkCustom YapıDuties, Sektörü Key words: Custom, CustomRaporu 2013 < Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes http://www.yapi.com.tr/TurkYapiSektoruRaGümrük Uyuşmazlıkları poru2013/#/2/ > erişim tarihi 31.12.2015 58 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:97 K:144 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 EXTENDED ABSTRACT ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Energy requirement and effort of access CUSTOM for energyDUTIES resources has a significant role over the world’s 2 3 Hatice YURTSEVER economical a political situation todaySelin as itKILINÇ was in, the past. Forty-percent of total energy consumptiCelal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Mali of Hukuk Yüksek Lisans Öğrencisi on in the World’s2 consumed in buildings and Ens. result thisProgramı consumption twenty four percent of the 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü World total carbon dioxide released into the atmosphere is aroused due to the energy consumption Özet: Gümrükthe vergisi, gümrüğe olan of ticari Abstract: Custom duty is aenergy kind of tariff arising in buildings. Considering whole lifetabi cycle the building to increase efficiency in building eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarıeffective veya değeriresults, üzerinden because alınan, ekonomik, subject to customs is based on those in building’s will provide more eighty percent of thewhich energy efficiency sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of entire life cycledışisticaret aroused duepolitikası to thearacı useolan period theandimprovements in building ve ekonomi bir vergiof buildings. tariff that is a Due foreignto trade economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and construction, large and materials were with thin and lightweight dolaylısized bir vergi türü heavy olan gümrük vergisi, gelir ve replaced fiscal functions. Since theydimensional are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as materials. Besides benefits of this revealed building physics vergi the türü many olmadığından, dış ticarete konucase, olan it has an indirect tariff onthat expenditures, custom duties and heat ineşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject sulation mattersolmak mustüzere bealınmaktadır. treated with caution. Thermalto foreign insulations applications for Gümrük vergileri, Vergi trade arriveare at the custom. According to reducing heat Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom transfer between twokapsamı spaces. other words thermalduties insulation taking measures kanun dışındaIntutulmuştur. Bu nedenle, are excludedisfrom this law. Therefore, to reduce the gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are transfer of heat sayılı in the building in order to live in a more comfortable environment and to reduce the Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this provides law, a systematization has beenis called “therenergy consumption of heating and cooling. The material that this situation Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre isbirthe sistematik international trade for entering customs territories of efficiency in mal insulation materials”. Insulation most important study increasing energy oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrükthere vergisinde de an zorunlu aşamalarresearch olan tarh, forLike other taxes, of compalsive levels such as buildings. However isn’t existing theallproblems manufacturer and practitioner tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı purpose ayrı bir kuruluş niteliğistudy olan is by General recommendations Directorate of Customs as afor part improvement of of insulation materials. The of this giving of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine olarak the yürütülmektedir. Law. Resolution process of a disputes over thermal insulation industry byuygun stating problems ofCustoms the sector and making literature research for türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the the insulation materials. scope the research gathered around three topics; thermal insulatisüreci, diğer The vergilerde oluşanofsüreçten farklı bir is process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first on materials, manufacturers andçözümlenmek practitioners. The method of inthe research for and öncelikle idari aşamada zorundadır. place. However, the case of disputes not manufacturer being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. practitioner of thermal insulation has two stages. In the first stage, the literature research 1 uyuşmazlıklarda yargı yolunamaterials başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom is done for thermal In theGümrük second stage, Disputes the problems related with manufacturers and Anahtarinsulation. Kelimeler: Gümrük, Vergisi, Gümrük Uyuşmazlıkları practitioners are obtained by collecting data. Lastly, recommendations are given for specified problems. Buildings are the most durable and significant energy consuming products in the economic sector and they cover a wide range of products and services. Therefore, buildings are considered to be a priority area for politics and programs that increase energy efficiency and climate change. “Increasing energy efficiency in buildings” comes an early action for combating climate change in EU and all developed countries.The most expensive energy is wasted energy. Turkey has the potential for saving energy thirty percent in building, twenty percent in industry, ten percent in transportation. 59 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:97 K:144 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Our country has an effective thermal insulation sector for application of thermal insulation. InsulaVERGĠSĠ tion sector has increased itsGÜMRÜK production from 7.6UYUġMAZLIKLARININ million m3 to 18.8 million m3 between 2009-2014. ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI There are 222 companies in this sector that employ 85.000 people.1 Most firms were collected in Marmara (%90), Aegean and Central Anatolian region.TO Raw materialsOVER in the insulation sector are ADMINISTRATIVE SOLUTIONS DISPUTES imported and it is dependent on foreign countries in this respect. The number of vendors and vendorCUSTOM DUTIES practitioners in the industry is very high. However, research & development activities and qualified Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 staff are insufficient. The information age today, is replaced by the energy and climate era. Public 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Bayar Üniversitesi MYO, DıĢderived Ticaret Bölümü institutions are aware that the3 Celal cheapest energySalihli is energy from insulation. In this context, legislation and regulation should be implemented at the scheduled time. When recommendations in Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesiare nedeniyle, bu to eşyanın from the movement of commercial this study for thermal insulation applied the problems of the sector, ourcommodities country and individumiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanındaThe önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of will increase als will get rid of huge economic losses. number of required production facilities dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy and new employment area willharcamalar be created. measures thattoprovided the türüdür. Aynı zamanda üzerindenİncentive alınan instrument in addition its economic, to social and consumer and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on sector will provide important against inefficiency, informality and kurumlar vergisi gibiand belirlipositive aralıklarla contributions alınan bir regular basis likethe income tax and corporatethe tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties poor quality. In eşyanın conclusion, thermal industry has a developing and dynamic gümrüğe geldiği anda insulation bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject portrait. The olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to problems like the of research & development inspections, rareness qualified emploUsulabsence Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu theand second item of tax procedural law, of custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, yees and unconscious consumers will have been solved by obligations imposed by regulations. gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 60 TMD ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ INTERNATIONAL REFEREED JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE KENT ERGONOMİSİNDE BİTKİSEL TASARIMIN ROLÜ: ÇANAKKALE ÖRNEĞİ1 THE ROLE OF PLANT DESIGNING IN CITY ERGONOMICS: AN EXAMPLE OF CANAKKALE Alper SAĞLIK1, Özgür KAHRAMAN2, Elif SAĞLIK2, Abdullah KELKİT1, Necla Ece DEVECİOĞLU1, Baboo ALİ3 Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Çanakkale / Türkiye 2 Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Lapseki Meslek Yüksekokulu Peyzaj ve Süs Bitkileri Programı Çanakkale / Türkiye 3 Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Biyoteknoloji Bölümü Çanakkale / Türkiye 1 Öz: Kent yaşamı içerisinde, binalar dışında kalan açık alanların planlanması, tasarımı ve sürdürülebilirliğinin sağlanmasında önemli bir rol üstlenen peyzaj mimarlığı disiplini, çalışmalarında, estetik özelliklerin yanında işlevselliği, ergonomik ve antropometrik verilere dayandırarak yaptığı planlama ve tasarımlarla sağlamaktadır. Mesleğin, kent içindeki hizmet alanı olarak tanımlanan açık alanlarda, yapısal elemanlar kadar bitkisel elemanlar da çok önemli yer tutmaktadır. Açık bir mekânın verimliliği, bütünü oluşturan öğelerin tekelinde ve genelinde oluşturduğu ergonomiyle doğru orantılı olarak ilişkilendirilmelidir. Çalışmada, Çanakkale kent merkezinde bulunan Halk Bahçesi’nde kullanılan bitkilerin optimum özelliklerini korumada ne kadar başarılı oldukları, özellikleri bozulan türlerin tespiti ve bu duruma neden olan sorunlar belirlenmiştir. Bu sorunlar ergonomik açılardan değerlendirilerek, konum ve diğer bitkilerle kullanım göz önüne alınarak incelenmiş, karşılaşılan sorunlar ortaya konularak, çözüm önerilerinde bulunulmuştur. Abstract: In urban life, landscape architecture discipline plays an important role planning, designing and the sustainability of open space outside the building. In studies, it provides the functionality as well as aesthetic features, provides the ergonomic and anthropometric data basing the planning and the design. The professions, in the open area defined as the service area, herbal components has a very important place in the city as well as structural elements. An open space efficiency, should be associated the direct proportion of the ergonomics formed by the constituent elements in general and the monopoly. In the study, the optimum protection of the plants and the determination of the corrupted breed and the reason of this situation have been identified on the plants at Halk Bahcesi Canakkale city centre. The problems evaluated according to ergonomic perspective and it is observed due to location, climatic situations and reaction of other herbals. In the research the encountered problems have been identified and the solutions have been made. Anahtar Kelimeler: Bitkisel Tasarım, Çanakkale, Kent Ergonomisi, Halk Bahçesi Key Words: Plant Design, Çanakkale, City Ergonomics, Halk Bahçesi Doi: 10.17365/TMD.2016819762 (1) Sorumlu Yazar: Alper SAĞLIK, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Çanakkale / Türkiye, alpersaglik@mynet.com Geliş Tarihi / Received: 19.03. 2016 Kabul Tarihi/ Accepted: 01.07.2016 Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok – None of EthicsCommittee” 61 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:113 K:41 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) 1.GİRİŞ 2. MATERYAL ve YÖNTEM GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Kent parkları; trafik, yapısal yoğunluk, kalabalık, Araştırmanın ana1 materyalini Çanakkale Kent ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI hava ve gürültü kirliliği gibi nedenlerle sürekli Merkezinde bulunan Halk Bahçesi oluşturmakADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER sıkışan ve gerilen kentlinin nefes alma ve yeni- tadır (Şekil 1). Araştırmada, bu alandaki mevcut lenme alanlarıdır (Yu vd., 2015. Bu CUSTOM alanlar DUTIES bitkilerin özelliklerini görsel açıdan sergileme 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER kentliye sağladığı pozitif katkı yanında barındırdurumları incelenmiş ve bu durumları ergonomik Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliaçıdan Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi dığı yeşil alan ve2 Celal bitkiler ile3 de kente kimlik değerlendirilmiştir. Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü kazandıran ve kent ekolojisine olumlu katkılar Özet: (Mahmoud Gümrük vergisi, ve gümrüğe tabi 2015). olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising sağlayan alanlardır Omar, eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those Doğal etkileri yanında sosyal ve kültürel etkilere sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy sahip kent parkları planlanırken ergonomik tasatürüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on rımlara yer verilmelidir (Emür, 2007). Bu şekilkurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties de kullanıcılarıneşyanın isteklerine cevapandaverecek gümrüğe geldiği bir defayatasamahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to rımlarla süreklilik sağlanırken, da aynı Usul Kanunu (VUK)’nun konfor ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, oranda artacaktır. Açık yeşil alanlara sahip kent gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. parklarında mevcuttaki bitkilerin renk, doku, form 1. Çalışma Alanın Konumu ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük ThroughŞekil this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to gibi genel özelliklerini sergileyebilmeleri; görsel işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of konu ilgili literatür taraması oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Araştırmada Turkey and continuing with ile operation sequence. açıdan kent ergonomisini arttırırken, kentin yaşam gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as yapılmış, özellikle ergonomik açıdan bozulmatahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated kalitesine de önemli katkılar sağlayacaktır (Erduran Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan ların by General Directorate of Customs as a partfotoğraflar of 1 gözlemlendiği noktalarda çekilBuBu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according ve Kabaş, 2010). nedenle kent parklarında Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. CustomsÇalışmada Law. Resolutionyerinde process of disputes overyapılarak etüd, miştir. gözlem türetilmiĢtir. kullanılan bitkilerin özellikleri Gümrük vergisinden doğandoğrultusunda uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir veri process of other taxes. Customs duty ve disputes toplama, analiz, sentez değerlendirmeye kullanım şekillerinin iyi tasarlanması sonuyuşmazlıkları derece yapıya sahiptir. Gümrük vergisi have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. dayalı place. However, the case of disputes not beingkullanılmıştır. peyzajin araştırma yöntemi önemlidir. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Araştırma aşamadan oluşmaktadır. Birinci Key words: üç Custom, Custom Duties, Custom Bu araştırmada Çanakkale Anahtar Kelimeler: kent Gümrük,merkezinin Gümrük Vergisi, Disputes aşamada bitkisel tasarıma yönelik bilgiler veriGümrük Uyuşmazlıkları önemli bir açık-yeşil alanı olan ve etrafında bulunan alanlardan kaynaklı yoğun olarak kullanılan Halk Bahçesi’ndeki bitkilerin optimum özelliklerini korumada ne kadar başarılı olduklarının ergonomik açılardan değerlendirilmesi amaçlanmıştır. lirken, ergonomi ile ilişkisi de ortaya konmuştur. İkinci aşamada Halk Bahçesi’ne yönelik tanıtıcı bilgilere yer verilmiştir. Bu kısımda alandaki bitkilerde tespit edilen bozulmalar hakkında ayrıntılı bilgiler aktarılmıştır. Üçüncü aşamada ise yerinde yapılan gözlemler sonucu elde edilen bulgular kuramsal bilgilerle desteklenerek alanda 62 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:113 K:41 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) bitkisel tasarım yönünden alınması gereken önGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ lemler sunulmuştur. ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 3.ARAŞTIRMA BULGULARI ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER 3.1. Bitkisel Tasarım ve Ergonomi CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 İnsan ve doğa arasındaki etkileşim sonucunda 2 Celal Bayar Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi ortaya çıkan bir sanat dalı Üniversitesi olan bitkisel tasarım 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü uygulandıkları mekanlara estetik ve fonksiyonel Şekil 3. Halk Bahçesi’ndeki Yoğun Bitki Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising anlamlar katmaktadır (Karaşah ve Var,tabi2012). Dokusu eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities veyarenk, değeri form üzerinden subject to customs which is based on those Bitkilerin çizgi,miktarı doku, vealınan, ölçüekonomik, gibi sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of Park alanının birtrade kısmı niteliğinde orman özellikleri gözdışönünde bulundurularak diğer ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign and koruluk economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and ağaçlarından oluşmaktadır ve görsel olarak süs materyallerle olan ilişkileri istenilen şekilde dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as taşımamakla birlikte yoğun bir gölge düzenlenip alanın kalitesi arttırılabilir. Buolan niteliği vergigörsel türü olmadığından, dış ticarete konu an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject mekan sağlamaktadır. Devlet hastanesi, Valilik, şekilde tasarımlarda özellikle estetik olmak üzere alınmaktadır. Gümrük anlamda vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item ofİskele tax procedural law, custom Eski Kordon, Meydanı gibi alanlara yakın farklı kullanımlar (Kösa kanunortaya kapsamıçıkarılmaktadır dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 proceduresbu andalanın practises yoğun of customolarak duties arekullanılmasına olması ve Atik, 2013). Kent ergonomisine katkı sağlayan sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Througholmaktadır. this law, a systematization has been neden Günümüzde halen aktif olarak bu durum aynı zamanda kentlinin yaşam kaliteBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to sırasına göre bir sistematik international trade customs territoriesçocuk of kullanılan bu entering alan bünyesinde oyun alansinin artmasına işlemlerin da öncü olmaktadır. oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. ları, alan aletleri, gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like açık all other taxes,spor compalsive levels TEMA such as evi, çaybahtahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated 3.2. Halk Bahçesi çesi, düğün salonu, küçükas bir rekreasBakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs a partamfigibi of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksekboğazı Lisans Selin KILINÇ hazırlanan Yüksek Lisans of Tezinden yonel alanlar bulunmaktadır. yoğun ve hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process disputesAlanda over Calvert ailesininKanunu Çanakkale kenarında yer tarafından türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the bakımsız bir taxes. bitkilendirme mevcuttur (Sağlık, alan konağının bahçesinden geri oluşan kalansüreçten bir bölüm süreci, diğer vergilerde farklı bir process of other Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first 2014). olan Halk Bahçesi, İngiliz bahçesiçözümlenmek özelliklerinde öncelikle idari aşamada zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen tasarlanmıştır. Bu alan 1938 senesinde kamulaşuyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. tırılmıştır. 22 Kasım tarihi itibariyle Anahtar 2009 Kelimeler: Gümrük, GümrükPark Vergisi, Gümrük Uyuşmazlıkları alanı 36.500 metrekaredir ve içinde alanın ilk kuruluşundan itibaren korunan ağaçlar bulunmaktadır (Şekil 2) (Sağlık, 2014). 63 solved administratively, legal action can be taken. 1 3.3. Halk Bahçesi’ndeki Bitkilerin Kent Key words: Custom, Custom Duties, Custom Disputes Ergonomisi Açısından Durumu Halk Bahçesi’nde yapılan gözlemlerde bitki türü olarak geniş yapraklı ağaçlar ve çalıların ağırlıkta olduğu belirlenmiştir (Tablo 1). MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:113 K:41 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Tablo 1. Halk Bahçesi’ndeki Bitki Türleri No 1 2 Latince isim 20 Cupressus sempervirens GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Türkçe isim ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 21 Cydonia japonica Abelia grandiflora Abelya ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER 22 Elaeagnus angustiRehd. CUSTOM DUTIES folia Abies bornmuliKazdağı 3 Selin KILINÇ2, Hatice 23YURTSEVER Eriobotrya japonica eriana Motif. Göknarı Adi Servi Japon ayvası İğde Malta Eriği 3 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Yüksek Lisans Öğrencisi Taflan 24 Programı Euonymus japonica Acer negundo 3 Akçaağaç Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 4 Acer pceudoplataYalancı Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari nus Akçaagaç eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın 25 Ficus carica İncir 15 Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising from movement of commercial commodities 26 the Forsythia intermeAlınçanak miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those dia Aesculus hippocasAt Kestanesi sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy tanum türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument 27 Fraxinus Adi Dişbudak in addition to excelsior its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on Agave americana Sabıraralıklarla Bitkisi kurumlar vergisi gibi belirli alınan bir regular like income ornus tax and corporate tax,Dişbudak as 28 basis Fraxinus vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties gümrüğe geldiğiGülibrişim anda bir defaya mahsus are only once when triacancommodities subject Albizziaeşyanın jülibrissin 29collected Gleditschia Amerikan olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to thos Gladiçyası Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Berberiskanun thunbergi Kadın kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usulTuzluğu ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties Orman are atropurpurea 30 Hedera helix sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Sarmaşığı ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Betula alba Huş Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to 31 Hibiscus syriacus Hatmi işlemlerin sırasına Pasa göre Bıyığı bir sistematik international trade entering customs territoriesAğaç of CaesalpiniagÜUesü oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. taxes, compalsive as Wali. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like 32 all other Juglans regia levels such Adi Ceviz tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrıKestane bir kuruluş niteliği olan by Directorate ofsabin Customs as a part Sabin of Castanea 1 sativa 33GeneralJuniperus Ardıcı Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over CatalpaKanunu bignonioiKatalpa 34 duties Lagerstroemia in- from Oya türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs has a different form the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process ofdica other taxes. Customs duty disputes des yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first çözümlenmek zorundadır. place. in thenobilis case of disputes not being Cedrus öncelikle libani idari aşamadaToros Sediri 35 However, Laurus Defne Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Celtis austratis Çitlenbik 36 words: Lavandula angustiLavanta Key Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes folia Cercis siliquastrum Gümrük Uyuşmazlıkları Erguvan 16 Cornus sanguinea Kızılcık 37 17 Cotoneaster franchetti Dağ Muşmulası Ligustrum japonicum Ağaç Kurtbağrı 38 18 Cupressus arizonica Mavi Servi Ligustrum japonicum aurea Alacalı Kurtbağrı 19 Cupressus gowenniana Kokulu Servi 39 Lonicera iberica Çalı Hanımeli 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 2 64 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:113 K:41 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) 40 Maclura pomifera Yalancı Portakal 64 Rosa spp. Gül Teşbih Ağacı 65 Salix alba Ak Söğüt 66 Salix babylonica Salkım Söğüt 67 Sambucus ebulus Bodur mürver GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 41 Melia azedarach 42 Morus alba 43 Morus alba pendula CUSTOM DUTIES Sarkık Dut 44 Nerium oleander Zakkum 45 Olea 46 Paulownia tomenPavlonya Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari tosa eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Dut Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 68 Santolina Santolina 69 Senecio bicolor Bahçekül Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi chamaecyparissus 3 europaea Zeytin Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 2 Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising from movement of commercial 70 the Sophora japonicacommodities Sofora miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve coromali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity value. It is are a kindAkça of Philadelphus Filbahri 71 Sorbus and torminalis ağaç dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy narius türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrumentCrantz yap. üvez in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular like income tax and corporate tax,Keçi as Phillyrea latifolia Akcakesme 72 basis Spiraea vanhouttei Sakalı vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties gümrüğe geldiğiPalmiye anda bir defaya mahsus are only once when commodities subject Phoenixeşyanın canariensis 73collected Syringa vulgaris Leylak olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Photiniakanun serrulata Parlak burç 74 Taxus baccata Adi Porsuk kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Picea pungens Ladin 75 Thuja orientalis Doğu Mazısı sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Pinus brutia Kızılcam 76 beginning Tilia grandiflora Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created with commodities subject Ihlamur to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey continuing with operation Pinus pinea Fıstık Camı 77 andTrachycarpus ex- sequence. Kendir gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as elsa Palmiye tahakkuk ve tahsil aşamaları ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated PistadatentiscusL. SakızGümrük Ağacı Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Karaağaç 78 Ulmus campestris Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs and Economy Ministry according to Pittosporum tobira Pitosporum Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs has a different form from the 79 duties Viburnum opulus Kartopu Platanussüreci, orientalis Çınarıfarklı bir process diğer vergilerde Doğu oluşan süreçten of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have beViburnum resolved administratively 80 toHowever, tinus in the first Herdem yeşil Populusöncelikle alba idari aşamadaAk Kavakzorundadır. place. çözümlenmek in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. kartopu 1 başvurulabilmektedir. Prunus uyuşmazlıklarda armenica yargı yoluna Kayısı Key Custom, Custom Duties, Custom 81 words: Vitex agnus castus Hayıt Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Prunus Anahtar cerasiferae Süs Eriği Gümrük Uyuşmazlıkları 82 Washingtonia roPalmiye Prunus laurocerasus Karayemiş 61 Punica granatum Süs Narı 62 Pyracantha coccinea Ateş dikeni 63 Robinia pseudoacacia Yalancı Akasya busta 83 Weigela forida Vangelya 84 Yucca gloriosa Avize Çiçeği Alan içindeki bitki türlerinden ibreli bitkilere çok fazla sayıda ve aynı türde yer verilmiştir. Geniş yapraklı türlerde ise herdem yeşil olanlara az 65 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:113 K:41 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) No Tablo 2. Halk Bahçesi’ndeki Bitkilerin Kent sayıda yer verildiği gözlemlenmiştir. Alanda GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Ergonomisi Açısından Değerlendirmesi özellikle Pinus brutia (kızılçam), Ulmus camĠDARĠ AġAMADA pestris (karaağaç), Fraxinus excelsior (Adi diş- ÇÖZÜM YOLLARI1 Özellik Bozulma Fotoğrafı budak), Cupressus sempervirens (AkdenizSOLUTIONS serADMINISTRATIVE TO DISPUTES OVER Durumu visi), Laurus nobilis (Akdeniz defnesi) gibi türDoku Seyrelme CUSTOM DUTIES1 lerin ağırlıkta yer aldığı belirlenmiştir. Yapılan 2 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 incelemede araştırma alanındaki bitki türlerinin 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi kent ergonomisi açısından değerlendirilmesi TabloSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 2 Form Üstten 2’de verilmiştir. Alan İçindeki Bitkilerin Ergonomik Açıdan Durumu Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kindDallanma of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument to its economic, social and 3 in addition Biçim Eğilme dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second of tax procedural custom 4 item Form Anilaw, uzama/ kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Cılız gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered Gövde 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international entering customs territories of 5 tradeBiçim Eğilme/ oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Aşırı gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as Budama tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry DalıÜst Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs6Maliye and Economy according Form Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over Dokunun türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Kalması süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, can be taken. 7 Dokulegal action Aşırı 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Gölge/ Key words: Custom, Custom Duties, Custom Kuruma Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 66 8 Doku Yaprak Dökme 9 Biçim Boy Kısalığı 10 Doku Aynı Tür Sık Dikim MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:113 K:41 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) 11 Form alandaki türlerin güneş ışığı için bir mücadeleye Aşırı GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ girmesine neden olmuştur. Bu yarış ile beraber Budama 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI özellikle biçim ve form özellikleri bozulmaya 12 Form başlamıştır. Alanda en çok görülen bozulma ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Farklı Tür olaylarının başında gövde eğrilmesi, ani uzamaya bağlı olarak gövdenin normalden cılız kalmaSelin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 sı gelmektedir. Yüksek boylu ve geniş yapraklı Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 13 Form 2 Celal Çürüme/ 3 DıĢ Ticaret Bölümü gölge doku altında kalan ağaçların yarattığı Oyulma Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, alanda ise mevcut bitkiler gün ışığından yeterinÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın ce from the movement of commercial faydalanamadığı için commodities kısa boylu, cılız, kuru miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those 14 Form Bitki sosyal ve Başka mali fonksiyonlarının yanında önemli bir yapraklı commodities’quantity and value. Ayrıca It is are a kind of kalmışlardır. alanda gün ışığını dış ticaret İstilası ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy almak için toyapılan sertsocial budamalar ise bazı türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan içeri instrument in addition its economic, and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on form özelliklerinin tamamen kaybolmakurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir türlerin regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties yol açmıştır. Alandaki eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus sına are collected only once when commoditiesistilacı subject türlerin bazı olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to 4. SONUÇ ve ÖNERİLER ile kurumalar ve gövde oyulUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu bitkileri the second tahribatı item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, maları da meydana gelmektedir. Kent ekolojisinegümrük sağladığı olumlu yanı vergilerinin usul vekatkıların uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Sık Dikim CUSTOM DUTIES sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen yargı yoluna başvurulabilmektedir. tasarımuyuşmazlıklarda ilkeleri doğrultusunda kent er- place. However, in the case of disputes not being solved administratively, legal action can be taken. sıra kent ergonomisi açısından da son derece ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Sonuç olarak Halk Bahçesi’nde genel anlamda Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to önemli olan kent parklarında, kullanılan bitkileişlemlerin sırasına göre bir sistematik bitki international trade entering customs territories of karşın aynı türlerinin fazla olmamasına oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. rin tasarım aşamasında özellikleri dikkate alıngümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, türlerin Like all other taxes, kullanımının compalsive levels such as yoğun alanda görsel kalitahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated malıdır. Bitkilerin özelliklerini ön plana çıkaraBakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan teyi by General Directorateve of bu Customs as a part of düşürdüğü durumun kent ergonomi1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according bildikleri planlamalarda kentlinin beklenti içinde Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Resolution process of disputes over sine iseLaw. negatif olarak yansıdığı gözlemlenmiştir. türetilmiĢtir. vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the olduğu görsel Gümrük kalite arttırılarak bu durumun mevcut ilgili yapılsüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir Çalışma process of alanında other taxes. Customs dutybitkilerle disputes sahiptir. sağlanabilir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first kentin bütününeyapıya yayılması ması gerekenler ve alınması gerekli önlemler Bitkisel Anahtar Kelimeler: Gümrük, GümrükalanVergisi, gonomisi özelinde yapılan bu araştırmada Gümrük Uyuşmazlıkları da çoğu bitkinin optimum özelliklerini sergileyemedikleri gözlemlenmiştir. Bu durumun en önemli nedeni alanda bilinçsiz bir şekilde çok yoğun olarak bitki kullanımının var olmasıdır. Daha önceleri koruluk olarak kullanılan bu alanda zamanla koruma statüsü kazanan bitkilerde budama, eksiltme vb işlemlerin yapılamayışı 67 şunlardır: Key words: Disputes 1 Custom, Custom Duties, Custom • Alanda aynı türde ve çok sık dikilmiş türler seyreltilmeli, • Güneş ışığının yer yer içeri alınması adına bazı bitkilerde budama yapılmalı, • Gövde formu bozulan, kuruyan, hastalanan türler alandan uzaklaştırılmalı, MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:113 K:41 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) • Yeşil ağırlıklı renk tonu faklı renk özellikleri Bitkilendirme Tasarımlarının Ölçü- Form GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ gösteren bitkilerle değiştirilerek renk çeşitliAçısından İrdelenmesi. Bartın Orman 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜMFakültesi YOLLARI liği sağlanmalı, Dergisi. 14: 1-11 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER • Doku ve form özellikleri ile etkileyici türler KÖSA, S., ATİK, M., (2013). Bitkisel Peyzaj CUSTOM DUTIES alanda odak noktalarında kullanılmalıdır. Tasarımında Renk ve Form; Çınar(Platanus 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER orientalis) ve Sığla (Liquidamber orientalis) KAYNAKÇA 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı YüksekPeyzaj Lisans Öğrencisi Kullanımında Mimarlığı Öğrencilerinin 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Tercihleri. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman AKINCI-VURAL, Z.B., BAT, M., (2010).Yeni GümrükOlarak vergisi, gümrüğe olan ticari Abstract: Custom duty is a kind14 of tariff Fakültesi Dergisi. (1):arising 13-24. Bir İletişimÖzet: Ortamı Sosyaltabi Medya: eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı İletişim veya değeriFakültesine üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those Ege Üniversitesi Yönelik sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir MAHMOUD, commodities’quantity and value. ItOMAR, is are a kind ofH.R., (2015). H.A., Bir Araştırma, Journal Of Yaşar dış ticaret ve ekonomi politikası University, aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Planting Design For Urban türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and Parks: Space 20(5)3348-3382 dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on Syntax A Landscape kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis likeAs income tax and corporateDesign tax, as Assessment vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties Tool. only Frontiers Of Architectural Research. EMÜR, S.H., (2007). Kentsel Kalitesi eşyanın gümrüğe geldiğiYaşam anda bir defaya mahsus are collected once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to 4 (1):item 35-45 Bileşenleri Açısından Açık veikinci Yeşilmaddesine Alanların Usul Kanunu (VUK)’nun göre bu the second of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Önemi- Kayseri/Kocasinan İlçesiesasları Park4458 procedures and practises of custom duties are gümrük vergilerinin usul ve uygulama SAĞLIK, A., (2014). Çanakkale Kenti Rekreasyon sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. AlanlarınınileAnalizi. Erciyes Üniversitesi dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Potansiyelinin Kentlerin Yaşanabilirliği Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to Sosyal Bilimler Esntitüsü Dergisi. 22: 367işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Açısından Değerlendirilmesi. Çanakkale oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. 396 gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like Onsekiz all other taxes, compalsive levels such as Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of CustomsTezi, as a part of Enstitüsü, Doktora 224s., Çanakkale ERDURAN, F.,Bakanlığı’na 1 KABAŞ, S., (2010). Parklarda Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over Ekolojik Koşullarla Dengeli, İşlevsel ve türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm YU, customs has a differentP.J.G., form fromJONG, the C.,duties DİJKEMA, M., SHİ, Estetik Bitkilendirme İlkelerinin süreci, diğer vergilerde oluşan Çanakkale süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes From AninEco-Industrial Park yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have H., to be (2015). resolved administratively the first Halk Bahçesi Örneğinde İrdelenmesi. Ekoloji. öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Towards Anlegal Eco-City: A Case Study In Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, action can be taken. 19 (74): 190-199 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Journal OfDuties, Cleaner Production. 102: Key Suzhou. words: Custom, Custom Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes 264-274 KARAŞAH, B.,Gümrük VAR,Uyuşmazlıkları M., (2012). Trabzon ve Bazı İlçelerinde Kent Dokusundaki 68 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:113 K:41 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ EXTENDED ABSTRACT ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Urban parks are the relaxing and taking restSOLUTIONS and breathing areas for the citizens ADMINISTRATIVE TO DISPUTES OVER who are continuously being shacked up due to the city traffic, structural density, crowd, air and noise pollution in urban CUSTOM DUTIES life. These areas provide an identity to the city 2because of their green spaces and plants that give Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 positive contribution to the citizens as well as play an important role and contribution to the field of 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal ergonomic Bayar Üniversitesi Salihli MYO, must DıĢ Ticaret urban ecology. For this purpose, designing be Bölümü taken into account while planning urban parks having its social and cultural impacts along with natural effects. The general characteÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, of bu already eşyanın from the movement of commercial ristics such as shape, color and texture available plants in urbancommodities parks, possess green miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those spaces, not onlysosyal increase the ergonomics thebircity commodities’quantity visually but they willIt isalso ve mali fonksiyonlarının yanında of önemli and value. are a make kind of an important dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy contribution to türüdür. the quality life of the city. Therefore, the ways of the usage of social plants Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, and used in urban dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on parks, in accordance their arebir extremely welltax,designed. In this kurumlar to vergisi gibi characteristics, belirli aralıklarla alınan regular basisimportant like income taxto andbe corporate as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties study, it has been aimed to evaluate how successful optimum protection features eşyanın gümrüğe geldiği andathat bir defaya mahsus are the collected only once when commodities subject of the plants olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to found in Halk Bahcesi, is an green-open areaitem situated in Canakkale Usul Kanunuwhich (VUK)’nun ikinciimportant maddesine göre bu the second of tax procedural law, customcity center, and kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, its surroundingsgümrük according to the ergonomic point of procedures views. In this research, the visually displaying vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. status of the characteristics of existing plants of this area has been examined and then those condiile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginningconsists with commodities subject to tions were evaluated from ergonomic points of view. international This study of three different stages. In işlemlerin sırasına göre bir sistematik trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerdeergonomics olduğu gibi Turkey also and continuing with operation sequence. the first stage, the relationships between have been revealed while providing inforgümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated mation about the plant design. The information have been included in the second stage related to Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs and Economy Ministry according to identifying the Halk Bahcesi.In this section, theBilimler detailed information about the deteriorations detecProgramı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. ted in plants were transferred. In case of its third the findings the observations Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözümstage, customs duties has aof different form from the made on the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes spot by taking the precautionary measures have in terms of plant design ininthethefirstfield supported yapıyanecessary sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları to be resolved administratively öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being by theoretical information presented. The visualsolved quality of the area cancanbebeincreased by consiAncak idari were aşamada çözümlenemeyen administratively, legal action taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. dering the line, texture, color, shape and size like properties plantsCustom arranging Key words:of Custom, Duties, them Custom to the desired Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes relations with other Gümrükmaterials. Uyuşmazlıkları In this way, the different usages of designs are revealed particularly in terms of aesthetic. This situation is also leading to increase the life quality of the citizens that contribute to urban ergonomics. Halk Bahcesi, the remaining part of the garden of Calvert family house located at the bank of Canakkale Bosphorus, has been designed by taking into account the feature characteristics of an English garden. Broad-leaved trees and bushes have been found heavily in the Halk Bahcesi as plant species in the observations. The coniferous plants species were given place in a larger amount than those plant species which are already found in the area. In case of deciduous species, it has been observed that the evergreen plants were given a small place in number. 69 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:113 K:41 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) In the area, specially; Pinus brutia, Ulmus campestris, Fraxinus excelsior, Cupressus sempervirens GÜMRÜK VERGĠSĠ and Laurus nobilis like plant species have been UYUġMAZLIKLARININ found in heavy numbers. According to the observaAġAMADA ÇÖZÜM tions, the plant species in theĠDARĠ research area have been YOLLARI evaluated1 in terms of city ergonomics. Characteristics of the ADMINISTRATIVE plants used in the design phase ofTO urban parks should SOLUTIONS DISPUTES OVERbe considered and extremely important in terms of city ergonomics in addition to their provided positive contributions to CUSTOM DUTIES urban ecology. During the planning in which the2 plant characteristics to be placed forefront because Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 of their visual quality can be achieved by increasing the expectations of the citizens when this situ2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi MYO, that DıĢ Ticaret ation could spread to the whole city. It has been Salihli observed mostBölümü of the optimal properties of plants could not be demonstrated in the area during this research work, particularly conducted in urban Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer nedeniyle, buineşyanın fromthe the principles movement of commercial areas, by considering thedeğiştirmesi city ergonomics terms of of plantcommodities designing. The most miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those ve mali fonksiyonlarının önemli bir commodities’quantity and value. of important reasonsosyal of this situation is theyanında usage of dense plantation in the areaItinis are thea kind unconscious ways. dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Woody plants have used in this area previously and then the conservation status türüdür.been Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and of plants by dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on pruning caused kurumlar the decrease ofbelirli species in the they not perform entering vergisi gibi aralıklarla alınanarea, bir and regular basisdid like income tax and corporate tax, as to an operativergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties on to control the sunlight. Especially, the manner and shape the plants were eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected onlyrelated once whenfeatures commodities of subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to started deteriorating due (VUK)’nun to suchikinci competition. bending of ofthetax tree waslaw, seen one of the very Usul Kanunu maddesine göreStem bu the second item procedural custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, common event gümrük at thevergilerinin beginning of deteriorating events in research area, and it was occurred due to usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. the sudden elongation of plant stem which normally Through remained weak. Plants found under the shade ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning commodities subject to of tall and broad-leaved trees, ingöre the research area, became short with in height, rickety and having dry işlemlerin sırasına bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğertake tüm vergilerde olduğu gibi Turkeythe and available continuing withsunlight.In operation sequence. leaves because they could not sufficient benefit from addition, the hard gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated pruning is done to let the sun-light of day in the research area has led to the complete loss of the Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs andcould Economy Ministry according to characteristics of some types andÖğrencisi forms ofSosyal plants so that they institute inHukuk the field of invasive Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. vergisinden uyuşmazlıkların çözüm from customs has a different the species and the Gümrük destruction ofdoğan some plant species theirduties occurring stem.form Asfrom a result, although it süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes should not be same of plant as compared the tooverall decrease in Halk Bahcesi, and the yapıya species sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları to have be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being extensive use ofAncak visual idari qualityaşamada of research area has been thatlegalthis situation has been reflecçözümlenemeyen solvedobserved administratively, action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. ted in city ergonomics negatively. So, the necessary precautions and measures be done about the Key words: Custom, Custom Duties,toCustom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes existing plant inGümrük the study area given as follow: The same kind in the area and frequently planted Uyuşmazlıkları species should be eliminated, on behalf of the intake of places of sunlight in some plant then pruning should be done, deteriorating form of stem, dry leaves, disease affected species should be removed from the area, green primary color tone of different variety of colors changing with the plant showing the color characteristics must be provided, and such plant species should be used in the focused area that have impressive texture, shape and color like characteristics visually. 70 TMD ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ INTERNATIONAL REFEREED JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE ÇAĞDAŞLARI VE ÖZGÜN ÜSLUBU İLE AMEDEO MODIGLIANI1 THE CONTEMPRORIES AND THE UNIQUE STYLE OF AMEDEO MODIGLIANI Pelin AVŞAR KARABAŞ1, Muzaffer Çağatay UMAY2 Dumlupınar Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Resim Bölümü, Kütahya / Türkiye Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Birleşik Sanatlar Anasanat Dalı, Kütahya / Türkiye 1 2 Öz: Bu araştırma; 1884-1920 yılları arasında yaşamış Yahudi sanatçı Amedeo Modigliani’nin; özgün üslubunu yaratma sürecinde etkilendiği sanatçıları, çağdaşlarını, sanat anlayışını ve eserlerini diğer sanatçılardan ayıran temel özellikleri ele alan tarama modelinde bir çalışmadır. Amedeo Modigliani; Lautrec, Brancusi, Picasso, Braque ve Cezanne gibi sanatçıların eserlerinden etkilenmiş, Afrika heykelleri, Fovizm ve Kübizm’den esinlenmiş, portreleri ve nü resimleri ile tanınmıştır. Paris sanat ortamında tanınan Pablo Picasso, Wilhelm Lehmbruck, Alexander Archipenko, Maurice Utrillo, Max Jacob, Jules Pascin, Moise Kisling, Chaim Soutine, Juan Gris ve Diego Rivera’nın da bulunduğu sanatçılarla aynı dönemlerle yaşamıştır. Sanatçının resimlerini diğer ressamlardan ayıran en büyük özellikler; Antik Mısır resimlerini andıran portrelerindeki uzun boyunlar, hafifçe eğilmiş uzun başlar, düşük omuzlar, kimi zaman açık kimi zamansa kapalı badem gözler ve büzülü dudaklardır. Çarpıcı bir yalınlıkla vurgular yapılan figürlerinde uyguladığı deformasyonlar ve lirik, duygusal yoğunluk ile hayranlık uyandıran kendine özgü benzersiz bir anlayışın sahibidir. Abstract:This study is a screenig model research that discusses the contemporaries and sense of art of Amedeo Modigliani the Jewish artist who lived between 1884-1920, the artists that he was influenced within the process of creating his own unique style and the key elements that distinguishes his artwors from other artists. Amedeo Modigliani is known by portraits and nudes influenced by artist as Lautrec, Brancusi, Picasso, Braque and Cezanne and his African sculptures inspired by Fauvism and Cubism. Amedeo Modigliani lived in the same period with artists as Pablo Picasso, Wilhelm Lehmbruck, Alexander Archipenko, Maurice Utrillo, Max Jacob, Jules Pascin, Moise Kisling, Chaim Soutine, Juan Gris and Diego Rivera. Biggest features that differentiates his artwork are slightly bent long heads, low shoulders, sometimes open sometimes closed almond eyes, curled lips and long necks in portraits that evokes Ancient Egyptian paintings. With the deformations with a stunning simplicity in his figures and with lyrical, emotional intensity Amedeo Modigliani has an admirable, inspiring and unique sense of art. Key Words: Amedeo Modigliani, Modigliani Painting, Paris Artists, Figurative Painting, Nude Anahtar Kelimeler: Amedeo Modigliani, Modigliani Resimleri, Paris Sanatçıları, Figüratif Resim, Nü Doi: 10.17365/TMD.20163019759 (1) Sorumlu Yazar: Pelin AVŞAR KARABAŞ, Dumlupınar Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Resim Bölümü Kütahya / Türkiye, pelinavsar19@hotmail.com Geliş Tarihi / Received: 13.01.2016 Kabul Tarihi/ Accepted: 17.06.2016 Makalenin Türü: Type of article (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics Committee” 71 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) 1.GiRiŞ Makineleşme çağının beraberinde gelen bir takım GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ sanat hareketleri, 20.yüzyılın başlarında Fütürizm 1900’lü yılların başlarında sanayinin, insanı ol1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI gibi mekanik çağın argümanlarından beslenen duğundan başka bir noktaya taşıması, her alanda akımların doğmasına neden olmuş, hareketi ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER olduğu gibi sanat alanında da düşünsel bir hareeserlerine taşımaya çalışan Fütürist’ler, dönem CUSTOM ketin doğmasına neden olmuştur. Yenilikleri al- DUTIES içerisinde sanat hareketleri devam etmekte olan Selin henüz KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 gılamaya çalışan insan, gördüklerini Kübist’ler ve renk algısını çok da derinine inme2 Celal Bayarbaşka Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi özümsemeye başlamışken, yeniliklere tanık 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümüolduğu gibi kullanmayı tercih den saf halleriyle olmak durumunda kalmış ve algıladığı dünyanın eden Fovist’ler, klasik sanat anlayışına karşı bir Özet: Gümrük gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising değişimi karşısında kendi vergisi, duruşunu sorgulayan eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın duruş from the movement of commercial sergilemişlerdir. 20.commodities Yüzyılın ilk çeyreğinmiktarıgirmiştir. veya değeri üzerinden alınan,insanı; ekonomik, subject to customs which is based on those bir süreç içerisine 20.yüzyıl sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir deki commodities’quantity value. primitif It is are a kind of batı sanatı and gerek sanattan, gerekse sosyolojik, politik, psikolojik, birdış ticaret ve ekonomi mekanik politikası aracıgibi olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy çağın getirdiklerinden beslenmiş türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan mekanik instrument in addition to its economic, socialoldukça and çok yönden geçirdiği sanat dolaylı birevrimlerin vergi türü olan yanı gümrüksıra, vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on oldukça döneme kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir ve regular basis likedoğurgan income tax andbir corporate tax, as girmiştir. algısının da değişmesine tanıklık dış eder halekonu gel-olan an indirect tariff on expenditures, custom duties vergi türü olmadığından, ticarete eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject miştir. kübizm arasında bir köprü olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi Empresyonizm to foreign trade arrive atile the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Cezanne, portreler, natürmortlar ve kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, oluşturan duties are excluded from this law. Therefore, Modernizim tohumları, 20. yy. başlarında Av gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are manzara resimleri üzerine çalışmış ve özellikle sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. rupa’da yaşanan kapsamlı kültürel ve siyasi ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been doğayı taklit etmekten öteye gitmek istemiştir. girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to dönüşümün, birBölgesine önceki yüzyılın değerlerini tehişlemlerin sırasına göre bir sistematik Figüratif international resimlerinde trade entering customs of buterritories amaçtan uzaklaşmış oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu dit etmesiyle atılmıştır (Farthing,2012:444). 18.gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, gibi Like görünse all other taxes, such as de,compalsive aslındalevels Cezanne’ın yapıtları, tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Yüzyıl sonlarında sürekli arayışlar içindeki sanat Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan zihinsel by Generalbir Directorate of Customs as a yani part of “saf resmi”dir. görünüşün ürünü 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according ortamı uyumluGümrükler biçim bozmaların söz konusu Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process over Bu bakımdan sanat, pekof disputes çok yönüyle, Cezanne türetilmiĢtir. olduğu ifade biçimleriyle, tümüyle sanatçılara Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the fikirlerin doğasına yaklaşmıştır (Borgsüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir sayesinde process of other taxes. Customs duty disputes özgü kişisel bir anlam (Tükel,2008:1092). yapıya gelişmiştir sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. hesi,2000:78). place. However, in the case of disputes not being 19. Yüzyıl resminde mitoloAncak yaygın idari olarak aşamadatarih, çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. ji, din, günlük yaşam ve manzara gibi konuların 1900’lü yılların Key words: Custom,başlarında, Henri Custom Duties, Custom Matisse taraKelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes betimlenmesineAnahtar yer verilirken; fından geliştirilen, en önemli özelliği tüpten Gümrük Uyuşmazlıkları bu dönemlerde sanatın merkezi olarak kabul edilen Paris, sayı- çıkmış gibi çiğ ve bağıran renklerin doğrudan ları artan salonları, sanat galerileri, sergileri ve kullanımı olan Fovist’ler, eserlerinde doğalcı gündeme oturan sanatsal yaklaşımları ile sanat- olmayan renkleri vurgulamaları ve kaba sayılaçıların kendilerini ifade edebilmelerine, tanınma- bilecek fırça darbelerini kullanmaları sebebiyle larına ve eserlerini ortaya koymalarına olanak önceleri tepkilerle karşılanmış ancak zamanla sağlayan bir Avrupa şehri konumundadır. çağdaş akımların öncüleri olarak nitelendirilmişlerdir. Fovist’ler, izlenimcilerin salt görsel algı72 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) lamalarını tuvale aktarmalarına karşı çıkarak, Bütün modern akımlar, modern dünyanın geçGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ gözlenenin, kişinin görme duyusunun yanı sıra mişten bütünüyle farklı olduğunu ve sanatın 1 AġAMADA tüm duygularını da etkilediğiniĠDARĠ ve aslında tuva- ÇÖZÜM kendi YOLLARI modernliğiyle yüzleşerek ve keşfederek le yansıması gerekeninADMINISTRATIVE de bu duygular olduğunu kendini yenilemesiOVER gerektiği duygusunu paylaşSOLUTIONS TO DISPUTES ileri sürmüşlerdir (Rona,2008:536). 20. Yüzyıl mışlardır. Bazıları için bu, ilkel olanı (Primitivizm) CUSTOM DUTIES sanatının temel taşı olan Van Gogh, Fovizm’in il- 2 endüstrinin yarattıklarına tercih etmek, bazıları Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 ham kaynaklarından birisi olduğu gibi, Ekspresiçin ise teknoloji ve makineleşmenin (Gelecek2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Ticaret Bölümü anlamına gelmiştir. 19. Yüzyonizm’inde öncülerindendir. Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, çilik)DıĢyüceltilmesi yılda ortaya genel olarak sanatçının kendi bakış Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Sanatsal anlatımdaki bu değişimlerin devamında eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement commodities açısını bulmasıof commercial çabalarıyla ilerleyen modern miktarı veya vuran değeri üzerinden alınan, akım; ekonomik, subject to customs which is based on those 19. yüzyıla damgasını bir başka sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value.sanatın It is are a kind of akımlar birbirleriyle duyguları ve zihin duyguların ön plana çıkarıldığı, doğanın olduğu dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy durumlarını (Dışavurumculuk), türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and ruhsal düzeni gibi temsilini reddeden Ekspresyonizm olarak dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on (Yeni toplumsal kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular Plastikçilik), basis like income tax and corporateişlevi tax, as (Yapısalcılık), dikkat çekmektedir. Ekspresyonizm, sanatçılarıvergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties bilinçaltını (Gerçeküstücülük), temsilin doğasını eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject nın iç dünyalarını çizgi, renk, biçim gibivergileri, betimolmak üzere alınmaktadır. Gümrük Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to (Kübizm), burjuva toplumlaw, içerisindeki toplumsal Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural custom leyici öğelerle duyguları yansıtmayı temelBufelsekanun kapsamı dışında tutulmuştur. nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, rolünü (Dadacılık) araştırılması konusunda mügümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are fe olarak edinmiş ve gerçeğin biçimini bozmaya sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. cadeleye girmişlerdir. Bu gibi etkenler ile sanat dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been yönelmiştir. ile Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with türde commodities subject to (Gelecekcilik), giderek ister özel bir gerçeği işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Diğerakımlarından tüm vergilerde olduğu Turkey and withgerçeği operation sequence. decontinuing evrensel (Süprematizm) keş20.yüzyılın en oluşturulmuştur. önemli sanat birigibi isterse gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated fetmenin aracı durumuna gelmiştir (Little,2007,98) olarak bilinen, 1907-1914 yıllarında Pablo PiBakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according casso ve Georges Braque’ın resimleriyle ortaya Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process disputes over ETKİLEN2. AMEDEO MODİGLİANİ’NİN türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan ile uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the çıkan Kübizm, Cezanne’ın ifadesi doğada var DİĞİ süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process SANATÇILAR of other taxes. Customs duty disputes olan her şeyin küreye, koniye ve silindire göre yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being biçimlenmesi fikri ile ortaya (GombSanat ortamlarında büyük gelişmelerin Ancak idari koyulmuştur aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legalböylesine action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. rich,1997:544). Kompozisyonlarda yer alan yaşandığı dönemlerde 1884 yılında İtalya’da Key words: bir Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes öğelerin aynı anda birçok açıdan birden resmedünyaya gelen Yahudi kökenli ressam Amedeo Gümrük Uyuşmazlıkları dilmesi anlayışı ile bütünleşen bu akım, modern Modigliani; Roma, Fransa ve Venedik’te aldığı sanatın oluşumunda ayrıcalıklı bir yere sahiptir. akademik eğitiminin ardından 1906 yılında Paris’e Kübizm’den beslenerek ortaya çıkan Fütürizm yerleşmiştir. Zamanının büyük çoğunluğunu akımı ise çağın hareket, hız, enerji ve dinamizsanat ortamının yoğun olduğu kahve ve gece mine gönderme yapmış ve doğaya çok farklı bir kulüplerinde geçirmiş, dışavurumcu anlayıştaki bakış açısı kazandırmıştır. sanatçılarla arkadaşlık etmiş ve 1910 yılında Bağımsızlar Salonu’nda (Salondes Indapendants) 73 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) sergilenen eserleriyle ismini duyurmaya başlaesinin kaynağı olan Klasik Afrika Sanatı’nın GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ mıştır. (Tükel,2008:1092). izleri; Afrika masklarında da olduğu gibi uzatma 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI ile yapılan deformasyonlar, ince yüz hatları ve Modigliani’nin ilk olarak heykellerine bakıldıçukur gibi detaylar ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TOgözler DISPUTES OVER ile ön plana çıkmış ve ğında, sanatçının Afrika İlkel Sanatı örneklerinsanatçının karakteristik anlatım dili halini almışCUSTOM DUTIES den etkilendiği görülür (Hollingsworth,2009:445). tır. Selin İleri dönemlerde resimlerine de taşıdığı veKILINÇ son- 2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal bu Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi rasında ürettiği tüm eserlere yansıttığı ilkel 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs and Economy according Resim 1. Afrika Mask Örnekleri Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Modigliani’nin ürettiği tümvergilerde heykellerin 1911-1912 bütünleştirmekte büyük bir ustalık süreci, diğer oluşan süreçten farklı bir Sanatı process ofile other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first yıllarına tarihlendiği birlikte, zorundadır. 1912 göstermiş veinbu deformasyon eğilimini öncelikle bilinmekle idari aşamada çözümlenmek place. However, the yöndeki case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. yılındaki İtalya uyuşmazlıklarda gezisinde çalışmalarının bir kısgeliştirilerek eşsiz üslubunu yaratmayı başarmış1 yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom mını yok ettiğiAnahtar de söylenmektedir. Sanatçının daha sonraları sıklıkla üzerine Kelimeler: Gümrük, Sanatçının Gümrük Vergisi, tır. Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları günümüze kadar sağlam kalan 23 tane taş büst ve 2 tane tam boy figür heykelleri bulunmaktadır (Özükan,2007:20). Afrika mask örneklerinde görülen stilizasyonun biçim bozmalarını, kendi taş oyma heykellerinde yeniden canlandıran sanatçı; İlkel Afrika Sanatı’nı, Modern Avrupa durduğu portre çalışmalarında ise heykellerinde yakaladığı bu üslubun etkileri bariz şekilde görülmektedir. 74 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu2.(VUK)’nun ikinci maddesine göre bu second item Kireçtaşı, of tax procedural1911-12 law, custom Resim Amedeo Modigliani, BüsttheÖnekleri, kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Heykele duyduğu Constantin Brancuşi denemiş özünü sayılı ilginin Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated byolmasına customs lawrağmen, numbered nesnelerin 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been ile tanışması ileBölgesine ortayagirişinden çıktığı bilinen yakalamak adına ileri dönem soyut başlayıp, eşyayasanatçı; uygulanacak created beginning with commodities subjecteserlerinde to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of hem satışların az olması, Diğer hemtümdevergilerde taş tozunun heykeller yönelmiştir (İnankur,2008:260). oluşturulmuştur. olduğu gibi Turkey and üretmeye continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as ciğerlerini rahatsız bir vesüre tahakkuketmesi ve tahsil sebebiyle aşamaları Gümrük Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 sonra heykel yapmaktan uzaklaşmış ve kariyeBu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over rine resim çalışmalarında yoğunlaşarak devam türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes etmeyi tercih etmiştir (McGinity,2012:375). yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. Amedeo Modigliani’nin yontuya yönelmesinde 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom büyük katkıları olan Brancuşi (1876-1957), doAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Uyuşmazlıkları ğalcı anlayışın Gümrük egemen olduğu eserler üretmiş, soyuta yaklaşan heykellerinde bile bu anlayıştan uzaklaşmamıştır. Auguste Rodin’in atölyesine çalışmak üzere davet edilen Brancuşi; ‘’Gerçek olan nesnelerin dış görünüşü değil, özüdür.’’ felsefesiyle Rodin’in doğalcı etkisinde heykeller Resim 3. Constantin Brancuşi, Uyku, 19091910 75 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve Resim fiscal functions. Since they Lehmbruck, are not collected on Dansçı, 1913 5. Wilhelm kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus Alexander are collected only once when commodities subject Archipenko (1887-1964) Modigliani olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Paris ortamında Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu ile the aynı second yıllarda item of tax procedural law, custom yaşayan bir kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, sanatçıdır. Pablo Picasso, Georges Braque gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 başka procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Amedeo Modigliani gibihasavangard sanatçılar ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük ve Through this law, a systematization been Resim 4. Constantin Brancuşi, Bölgesine girişinden başlayıp, Öpücük, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to aynı ortamlarda bulundukları bilinir. Kübizm’den işlemlerin sırasına göre bir sistematik ile international trade entering customs territories of 1916 Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. oluşturulmuştur. sanatçının anlatım gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, etkilendiği Like all other düşünülen taxes, compalsive levels such figüratif as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated biçimlerinin yoğun olduğu heykellerinin ileri Modigliani ile arkadaşlığı olduğu bilinen;1881-1919 Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük dönem Customs örneklerinde, and Economy Ministry according Brancuşi gibi soyutlamaya yılları arasında yaşamış dışavurumculuk akımının Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from yönelerek bir değişim gösterdiği,thebunun yanı sıra heykel dalındakisüreci, en önemli temsilcilerinden olan diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the eserlerinde dekoratif etkilere defirst yer verdiği gözWilhelm Lehmbruck,1905’te kazandığı çeşitli öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancakİtalya’ya idari aşamada 1910-1914 çözümlenemeyen lenmektedir. solved administratively, legal action can be taken. heykel ödülleriyle gitmiş, 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom yılları arasında İtalya’da yaşamış, klasik doğalcı Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları heykellere hayran olmasına karşın dışavurumcu heykeller üretmiş dönemin ünlü sanatçılarındandır (Kür,2008:944). 76 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Flora’nın kolların hareketleri ve ¾ lük görüş GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ yönü Modigliani’nin resimlerindeki figürlerin 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI duruşlarındaki temel yapılarla benzeşmektedir. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as Resim 7. Sandro Botticelli, İlkbahar, 1477vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject 1482, 203 cm. x 314 cm., Tempera, Uffizi Resim 6. Alexander Oturan olmak üzere Archipenko, alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of Müzesi, tax procedural law, custom Floransa Siyah Tors,dışında 1909tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. kanun kapsamı Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Modigliani’nin sayılı ilkdışGümrük artistik izlenimlerini Sandro ile ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to Botticelli ve doğum yeri sırasına olan Livorno’ya işlemlerin göre bir yakın sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. bir konumda bulunan Siena’daki sanatçılardan gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated edindiği düşünülür (Turani,2010,40). “İlkbahar” Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according (Resim 7.) ve “Venüs’ün Doğuşu” (Resim 8.)Bilimler Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the gibi başyapıtlarıyla tanınan Botticelli, Rönesans süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Eserlerinde Gümrük vergisi yer uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first dönemi ressamlarındandır. alan öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak parmak idari aşamada solved administratively, legal action can be taken. figürler, neredeyse uçları ileçözümlenemeyen zemine 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. basar. Ortamda çalan hafif bir müziğin esintisi Key words: Custom, Custom Duties, Custom Resim 8. Sandro Botticelli, Venüs’ün DoğuAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes ile ince kıyafetleri uçuşmaktaymış hissi veren Gümrük Uyuşmazlıkları şu, 1482-1486, 172.5 x 278.5 cm., Tuval Üzerine Tempera, Uffizi Müzesi, Floransa figürleri oldukça zarif ve narin olmakla birlikte tiyatral bir duruş ve kırılgan bir tavır sergilerler. Eller bayanların zarafetlerini yansıtacak şekillerde hareketlendirilmiş, her iki resimde de başlar hafif bükülerek resmedilmiştir. Resim 8.’deki Venüs’ün uzun boynu, düşük omuzları, yüzündeki belli belirsiz tebessüm ile Resim 7.’deki Modigliani’nin yaklaşık olarak 1910’dan önceki yıllara rastlayan erken dönem resimlerine bakıldığında, dışavurumcu etkiler görülmektedir. Sanatçının 1908 tarihli “Yahudi” isimli resmi (Resim 9.), ilk etapta kadının portresinde yoğun 77 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) olarak kullanılmış açık tonun etkisi ile izleyicinin GÜMRÜK VERGĠSĠ dikkatini yüze yönlendirmektedir. Resmin arka UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA planında kullanılan mor ve mavi tonları ile başın ÇÖZÜM YOLLARI1 saç ve pekte net seçilmeyen şapka kısmındaki ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER aynı tonlardaki renkler arka ve orta planda yüCUSTOM DUTIES zeysel olarak bütünlük oluşturmaktadır. Gergin- 2 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 lik benzeri güçlü duygular hissedilen figürün eli 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü ve kolu oldukça belirsizdir. 3Kolun yaslandığı kısımdaki turuncu tonları ile dudaktaki sıcak Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle,birlikte, bu eşyanın from the movement of commercial commodities kırmızı renkler resme canlılık katmakla miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli göz çevresinde bulunan pembe ve bordonun açık bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that 9. is aAmedeo foreign trade Modigliani, and economic policyYahudi, 1908, Resim tonları figür üzerinde ağlamaklı, düşündüren türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden ve alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions.Cove Since they are not collected on Hakone Museum hüzünlü bir ifade oluşmasına olmaktadır. kurumlar vergisi gibisebep belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties Genel olarak melankolik birgeldiği havaanda yansıtan kadıportreler eşyanın gümrüğe bir defaya mahsus Kendine are collectedait only bir once üslupla when commodities subject yapmaya başolmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to nın giysisi için seçilmiş ton ikinci sert maddesine bir şekilde sanatçı, tıpkı heykellerinde Usul Kanunukoyu (VUK)’nun göre bu layan the second item of tax procedural law, custom olduğu gibi kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, ifade edilmiş olsa da, aralara yerleştirilmiş açık de kendi çözümlemeleri doğrultugümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 resimlerinde procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. lekeler ışık etkisi vermekte ve bedenin hacmini Zenci yontuculuğunun ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük sunda Througheserler this law, üretmiştir. a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to oluşturmada katkı sağlamaktadır. Yumuşak fırça ve entering Paul customs Cezanne’ın işlemlerin sırasına göre bir sistematik örnekleri international trade territories of (1839-1906), oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. vuruşları ve konturdan uzak, belirgin olmayan duyguların çarpıtmalar aracılığıyla vurgulanayagümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated hatlarıyla resim; sanatçının ileri yılarda sahiplenrak anlatılması dili sanat anlayışında farklı bir Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Geneloluşumundan Müdürlüğü tarafından, Gümrük bakış Customsaçısı and Economy according diği kendine özgü tavrının önceki kazanmasına neden olmuştur. KatılProgramı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm dığı customs duties has a different form from the anlatım dilini göstermektedir. sergilerden birinde, Cezanne’ın çalışmalasüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Gümrük Uyuşmazlıkları 78 process of other taxes. Customs duty disputes have to beetkilenen resolved administratively the first rından sanatçı,inCezanne’ın çarpıcı place. However, in the case of disputes not being solveddarbelerini administratively, Afrika legal actionPrimitif can be taken.Sanatı’nın öğefırça 1 leriyle mükemmel Key words: Custom, Custom biçimde Duties, Customharmanlayıp, Disputes “Modigliani’nin eserleri” dedirtecek tadı yakalamıştır (Richard,2011:88). Cezanne’ın aynı manzarayı portre çalışmalarında bile kullanması, doğaya ne kadar incelikle baktığını gözler önüne sermekle birlikte Modigliani’nin eserleri ile kıyaslandığında, sanatçıda belirgin bir Cezanne etkisi bulunduğunu da düşündürmektedir (Tükel,2008,1092). MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Modigliani’nin Cezanne’ın üslubundan etkilen- GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ mesinin temel sebebi, Cezanne’ın figüratif komĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1biçimsel bakımdan farklılıkları pozisyonlarının olarak Öyle ki Cezanne’ın resimADMINISTRATIVE SOLUTIONS TOdüşünülebilir. DISPUTES OVER lerinde kullandığı deformasyonlar, stilize anlayışıyla oluşturduğu özgür fırça darbeleri, rahat Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 tavırlı çizgileri, koyu tonlardaki ince konturları 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü bütününe yansıyan ritmik ve ve kompozisyonun lirik yaklaşımı, Modigliani’nin resimlerindeki Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from thealgısını movement değiştirmiş of commercial commodities figür ve farklılaştırmıştır. miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are aresimleri kind of Kimi zaman Cezanne’ın ile Pablo dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Picasso’nun resimleri arasında da benzerlikler türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on olduğunu gözlemlemek mümkündür. kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties Resim 10. Paul Cezanne, Madam Cezanne, eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject 1906 yılında geldiğinde olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arriveParis’e at the custom. According to Le Bateau – 1877, Museum of Fine Arts, Boston Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Lavoir’a yerleşen Modigliani’nin komşuluk kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are yaptığı sanatçılardan birisi olan Picasso; Sembosayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been lizm, Kübizm ve Sürrealizm akımlarına yönelik Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of eserler üretmiş İspanyol sanatçılardandır. 1907 oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes,“Avignon’lu compalsive levels Kızlar” such as yılında yaptığı (Resim 12.) tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs a part of isimli eseri, Modigliani ileasHukuk yakın olduğu döneme 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according to Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over ait bir resimdir. Modigliani’nin etkilendiği düşütüretilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the nülen “Mavi Dönem” resimleri süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes ise yaklaşık yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first olarak 1901 inile yıllarınotarasına denk gelen; öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, the 1904 case of disputes being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. sirk palyaçolarının, akrobatların, 1 sıradan insanuyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom ların, Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputesyoksulluk ve yaşlılık gibi konuların ele Gümrük Uyuşmazlıkları alındığı, kasvetli ve melankolik ruh hallerinin yansıtıldığı resimler için tanımlanmıştır. Resim 11. Paul Cezanne, Yıkanan Kadınlar, CUSTOM DUTIES 1906, 208cm x 248cm, Philadelphia Museum of Arts 79 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Resim 12. Pablo Avignon’lu kanunPicasso, kapsamı dışında tutulmuştur.Kızlar, Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are 1907, Tuval Üzerine Yağlıboya, Modern Bu Sasayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Resim 13. Pablo Picasso,Yaşlı Gitarist, 1903 natlar Müzesi, New Yorkeşyaya uygulanacak created beginning Bölgesine girişinden başlayıp, with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi 3.Turkey and continuing withve operation sequence. MODİGLİANİ ÇAĞDAŞLARI gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan 1913’te by GeneralMontparnasse’a Directorate of Customs yerleşen as a part of Amedeo Mo1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolutionyaşamını process of disputes over digliani, günlük sürdürebilmek için, türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir eşsiz processdesenlerini of other taxes.Rotonde Customs duty vedisputes Dome kahvelerinin yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first satmıştır. öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. taraçalarında place. However, inoturanlara the case of disputes not being Montparnasse Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 20.yüzyılın ilk yarısında, Paris’in sanatsal odak 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom biri olmuş ve giderek Montmartre’nin Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, noktalarından Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları yerini almıştır. Sanat ve edebiyat alanında Pablo Picasso gibi aralarında Maurice Utrillo, Guillaume Apollinaire, Max Jacob, Jules Pascin, Moise Kisling ve Chaim Soutine’in de bulunduğu isimler burada yaşamışlardır. Bunlardan Kisling, Modigliani’yi atölyesinde çalıştırmış, kendisi gibi Paris Okulu’ndan olan Pascin ve Soutine de onu 80 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) korumuşlardır. Ayrıca bu dönemlerde İngiliz kadın GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ozan Beatrice Hastings sanatçıyı desteklemiş, AġAMADA Leopold Zborowski ise yakın ĠDARĠ dostu olmakla bir- ÇÖZÜM YOLLARI1 likte eserlerinin satılması konusunda sanatçıya ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER yardım etmiştir (Gökçöl,1993:2793). Max Jacob, CUSTOM DUTIES Juan Gris, Diego Rivera gibi sanatçılarda Modigliani’nin2 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 o dönemlerde yakınlık kurduğu arkadaşlarıdır. 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Maurice Utrillo, 1883-1955 yıları arasında yaÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ile ticari şamış şehir sahneleri ve manzara resimleri eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın miktarı veya değeri üzerinden ekonomik, tanınan bir sanatçıdır. Genellikle canlıalınan, ve zengin sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir renklerle çalışmış, 1909 ve 1914 yılları dış ticaret ve ekonomi politikası aracı arasında olan bir vergi türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan ise bir dönem, beyaz kul-ve dolaylı birrenk vergi ve türü tonlarını olan gümrük sıkça vergisi, gelir kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir lanmıştır. Sanatçının eserleri Post Empresyonizm vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus örnekleri olarakolmak görülmekte ve resimlediği ortamı üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu doğal olarak yansıtan duygusal bir tavırBuilenedenle, de kanun kapsamı dışında tutulmuştur. gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 dikkat çekmektedir. sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising from the movement of commercial commodities subject to customs which is based on those commodities’quantity and value. It is are a kind of tariff that is a foreign trade and economic policy Resim Maurice Utrillo, Abbesses Sokağı instrument15. in addition to its economic, social and fiscal functions. Since they are not collected on regular basis like income tax and corporate tax, as Modigliani ile aynı sokakta oturmuş bir başka an indirect tariff on expenditures, custom duties are collected only once when commodities subject sanatçı olan Jules Pascin, 1885 – 1930 yılları to foreign trade arrive at the custom. According to the second item of tax law, çıplak custom ya da kısmen arasında yaşamış veprocedural genellikle duties are excluded from this law. Therefore, procedures and practises custom dutieskadın are giyimli rahat pozlar ofsergileyen tasvirleri ile regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük tanınmıştır. Through this Alaycı, law, a systematization has been hicivli tasvir anlayışı ve zaman Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik zaman international trade entering customs territories of karikatüristik çizgileri ile resmettiği hayat oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, kadınlarını; Like all other taxes, compalsive such şeffaf as hacim etkisilevels veren ve berrak tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated ince katmanlar Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan renklerle by General Directorate of Customs ashalinde a part of boyamış ve 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisansile Tezinden belirgin fırça vuruşları renklendirmiştir. EserKanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Toulouse-Lautrec’in resimlerini süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir lerinde process Henri of other de taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first etkiler sezilen sanatçı; öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. anımsatan place. However, in the case of disputes not being şiirsel, acı ve Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. ironik olarak tanımlanabilecek 1 Ekspresyonist uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom eserler ortaya koymuştur. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Resim 14. Maurice Utrillo, Montmartre’de Evler 81 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) çoğunlukla arka planda kullanılan düz ve tek GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ renkli fonun zaman zaman bitki motifleriyle be1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM zendiğiYOLLARI görülmektedir. Portrelerin birçoğu izleyi- ciyi ebedi sessizliğinOVER olduğu bir ortama sürükler ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES gibidir. CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Moise Şarışın Kız Büstü, kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, Resim duties are17. excluded fromKisling, this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are 55.5 x 46.5 cm., Tuval Üzerine Yağlı Boya, sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization Resim 16. Jules Pascin, Moulin Rouge’da 1948 has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin Dansçı,sırasına 1908 göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Modigliani’nin Turkey and continuing with operation sequence. çağdaşlarından bir başkası olan gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as ve tahsil çoğunlukla aşamaları Gümrükresmetve Ticaret Chaim assessment, accrual and 1893 collecting– are1943 regulated Moise Kisling tahakkuk (1891-1953) Soutine, yılları arasında Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk tiği nü kadınlarGümrükler ve portreleriyle tanınmaktadır. Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük yaşamış, Customs andekspresyonist Economy Ministry according anlayışıto benimsemiş, Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Sanatçının peyzaj çalışmaları olmasına rağmen olduğu bilinen, kendine Gümrük vergisindenda doğan uyuşmazlıkların çözüm Modigliani customs dutiesgibi has aYahudi different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes kendisi ile özdeşleşmiş portrelerindeki gözler, özgü özellikle inkonu seçimi bakımınyapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have resimlerinde to be resolved administratively the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being onun sanatsal kimliğini belirginleştiren en önem- dan farklılık yaratan Modigliani’ye çok yakın Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal ve action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. li özelliklerden birisidir. Genel olarak göğüs olan birisidir. Soutine, portre ve Key sanatçılardan words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes kısmı hizasında Gümrük tamamlanan eserlerdeki yüzlerde, manzaraların yanı sıra özellikle 16. ve 17. yüzUyuşmazlıkları sabit ve donuk bir ifade bulunur. Oranların dışına çıkan göz yapısı, geniş göz kapakları ve sabitlenmiş göz bebeklerinin büyüklüğü bazen rahatsız edici, bazen ise duygusal hüzünlü bir ruh halini yansıtmaktadır. Kimi eserlerde beyaza yakın, soluk ve neredeyse vücudundaki kanı çekilmiş gibi tonlanmış ten rengi soğuk bir etki bırakırken, yıllarda etkili olan vanitas tarzı resimleri hatırlatan eserlerinde, asılı sığır etlerini konu almıştır. Rembrant’ın “Slaughtered Ox” isimli eseri ile ele alınan tema ve planlama bakımından benzerlikler görülen sanatçının resimlerinde; kalın boya tabakası, koyu renkli katı bir boyama tarzı ve kaba fırça darbeleri görülmektedir. Sanatçının figürle- 82 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) ri belirgin bir şekilde deformelerle biçimlendirilGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ miş olmakla birlikte, figürlerin sınırlarındaki ĠDARĠ AġAMADA yuvarlak ve kayar görüntülü dalgalanmalar dikkat ÇÖZÜM YOLLARI1 çekmektedir. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Resim Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on 20.like Rembrandt Van Rijn, Slaughtered kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir Resim regular basis income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties Ox, 94 cm x 69 cm., 1655, Louvre Müzesi eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu Juan the second of tax procedural law, custom Gris item (1887-1927), Kübizm akımını benimkanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 semiş procedures and practises of custom ağırlıklı duties are olarak natürtve konu bakımından sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. kanun regulated by customs law numbered 4458. 18. Chaim Soutine, Genç Kadın, BuTuile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük mortları Through this law, etmesinin a systematization has sıra been figüratif çalıştercih yanı val Üzerine Boya, 1915 BölgesineYağlı girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik maları international trade entering territories Seçtiği of da bulunan bircustoms sanatçıdır. nesneleoluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, rinLike all other taxes, compalsivedikey, levels such as ve diyagonal geometrik yapılarını yatay tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated oluşturacak şekilde kompozisyonlarına Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan düzlemler by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden yerleştirmiş ve kullandığı monokrom renklerle Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Resimler boyanın dokusal özelliklesüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir boyamıştır. process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first arındırılmış nesnelerin öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. rinden place. However, in the casefakat of disputes not being kendi dokuAncak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. ları titizlikle işlenerek zenginleştirilmiştir. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Resim 19. Chaim Soutine, Sığır Eti, Tuval Üzerine Yağlı Boya, 140.3 x 107.6 cm, 1924, Minneapolis Institute of Arts, Minneapolis, USA 83 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Diego Rivera (1886 – 1957), sanat hayatına duvar GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ resimleri ile başlamış İspanyol kökenli sanatçı- 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI lardandır. Daha çok Meksika Devrimi’ni niteleyen, siyasiTOveDISPUTES toplumsalOVER içerikli duvar resimleri ve ADMINISTRATIVE SOLUTIONS ressam Frida Kahlo ile yaşadığı bilinen duygusal ilişkisi ile gündeme gelmiştir. Kübizm akımından Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 ve Post Empresyonizm’den etkilenen Rivera, 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihlitoplumsal MYO, DıĢ Ticaret Bölümü anlayışla yaptığı resimlerinde gerçekçi canlı renkler kullanmış, çok sayıda kullandığı Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın figürleri from the movement commercial heykelsiof cesur bir commodities tavırla ele almış, kommiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir pozisyonlarında commodities’quantity and It is are a kind ofbenimsemiştir. isevalue. anıtsal üslubu CUSTOM DUTIES dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on Resim 21. Juankurumlar Gris,vergisi Kitap, 41 x 33alınan cm,bir regular basis like income tax and corporate tax, as gibi 1913, belirli aralıklarla vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties Musee d art eşyanın Moderne la Ville dedefaya Parismahsus are collected only once when commodities subject gümrüğede geldiği anda bir olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Resim 23. Diego Rivera, İki Kadın, 197.5 x 161.3 cm., 1914 Resim 22. Juan Gris, Gitar, 1914 84 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylıRivera, bir vergi türü olan gümrük Önünde vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on Resim 24. Diego Ppencere kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi 91.8 türü olmadığından, dış ticarete konu Bıçak ve Meyve, × 92.4 cm., 1917, Mu-olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Resim 25.arrive Amedeo Modigliani, olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade at the custom. According to Juan seo Dolores Olmedo Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom 1915. from Metropolitan Museum kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, Portresi, duties are excluded this law. Therefore, Modigliani Montparnasse’de yaşarken o dönemgümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. lerde arkadaşlık yaptığı kişilerin ve Türkiye yukarıda ile dış ticarete konu olan eşyanın Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to bahsedilen yakın ilişkilerde işlemlerin sırasınabulunduğu göre bir çağdaş sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. sanatçılarının portrelerini resimlemiştir. Bunlardan gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated bazıları; ChaimBakanlığı’na Soutine,bağlı Moise Pablo ayrı birKisling, kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Picasso, DiegoGümrükler Rivera, Juan Gris, Max Jacob, Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Paul Guillaume,Gümrük Jacques Lipchitz, Berthe Lipchitz, süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi have to be resolved administratively in the first Jean Cocteau, Léopold Zborowski gibiuyuşmazlıkları isimler öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. olarak sıralanabilir. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Gris of Art Resim 26. Amedeo Modigliani, Chaim Soutin Portresi. 1916 85 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) 4. AMEDEO MODİGLİANİ’Yİ ÇAĞDAŞGÜMRÜK VERGĠSĠ LARINDAN AYIRAN SANATSAL TAVRI UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Bernard’a (2001:7) göre resim; Cezanne’ın ifaADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER desi ile bir meslek değil, yazgıdır. Her sanat yaCUSTOM DUTIES pıtı, biçim ile içerik arasındaki birlikle belirginSelin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 leşir. Ne içerik somut bir sanatsal biçim olmadan, Celaliçerik Bayar Üniversitesi Sosyal Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi ne de biçim belirli2 bir olmadan varBilimler olabilir” 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü (Ziss,2009:128). Bu açıdan bakıldığında gördüğü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan tuticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising nesnelerin, kendisinde uyandırdığı duyguları eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değerieser üzerinden alınan,çabası, ekonomik, subject to customs which is based on those vale aktarma düşüncesiyle üretme sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of Amedeo Modigliani vazgeçilmez dış ticaretiçin ve ekonomi politikası aracıbir olan anlabir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and yıştır. Hiçbir zaman herhangi birgümrük akımın gölgedolaylı bir vergi türü olan vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as sinde hareket etmemiş, her ne kadar Toulouse vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Lautrec, Brancusi, Picasso, Braque, Cezanne gibi olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom sanatçıların eserlerinden etkilenip; Afrika heykelkanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are leri, Fovizm vegümrük Kübizm’den esinlenerek birçok sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dışolsa ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been denemeler yapmış da deformasyon anlayışı, Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin renklerin sırasına göre bir ve sistematik international trade entering customs territories of insan teninde kullandığı tonları lekeoluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde zorunlu bir aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as ci fırça darbeleriyle kendinede özgü figüratif tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment,27. accrual and collecting are regulated Kızıl Saçlı Resim Amedeo Modigliani, Bakanlığı’na bağlı ayrıboyunca bir kuruluş adından niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of anlayış yakalayarak yüzyıllar 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Tuval and Economy Ministry according to 92.1 × 60.6 Kadın, Üzerine Yağlı Boya, Programı Yüksek Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarakkoymuştur. yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over söz ettirecek benzersiz tavrınıLisans ortaya türetilmiĢtir. 1917. of Art, Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm cm., customs dutiesCourtesy has a differentNational form from Gallery the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Washington yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Gümrük Uyuşmazlıkları place. However, in the case of disputes not being solved administratively, legal action can be taken. Sanatçının resimlerini çağdaşlarından ve hatta 1 Key words: Custom, Custom Duties, Custom diğer tüm ressamlardan ayıran en büyük özellikDisputes ler; Antik Mısır resimlerini andıran portrelerindeki uzun boyunlar üzerinde hafifçe eğilmiş uzun başlar, düşük omuzlar, kimi zaman açık kimi zamansa kapalı badem gözler ve büzülü dudaklardır. Resimler izleyiciyi lirik bir esintiyle şiirsel bir dünyaya götürmektedir; bu dünya ise hüznün ve bir o kadar da kalbin en derinine işleyen, ılık 86 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) bir dokunuşun dünyasıdır. Her bir resim, sanatçı- denge, uyum, ahenk, oran-orantı gibi temel tasaGÜMRÜK VERGĠSĠ nın iç dünyasını yansıtan tarifsiz hislerin dışavu-UYUġMAZLIKLARININ rım unsurlarını içinde ustalıkla barındıran, özen1 AġAMADA YOLLARI rumu ile zenginleştirilmiş ve ĠDARĠ yalınlığı ön plana ÇÖZÜM le planlanmış ve izleyicinin gözlerinin kendisinin çıkaran yumuşak fırçaADMINISTRATIVE darbeleriyle etkileyici bir işaretTO etmek istediğiOVER yerlerde gezinmesini sağlaSOLUTIONS DISPUTES duygu yoğunluğu ile bütünleşmiştir. yacak renk tonlamalarıyla düzenlemiştir. Tüm CUSTOM DUTIES resimlerde fark edilen bu tavır, kişilerin esrarengiz Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 karakterlerinin buğulu bir yansıması olarak algı2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihlilanmakta MYO, DıĢ Ticaret ve Bölümü resimlerdeki karakterler hakkında merak uyandırıcı duygulara sebep olarak, resimÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın lere fromfarklı the movement of commercial commodities bir çekicilik kazandırmaktadır. miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Amedeo Modigliani, Çingene Ka- Resim 28. dın ve Bebek, Tuval Üzerine Yağlı Boya, 115.9 x 73 cm., 1919, Courtesy National Gallery of Art, Washington Çarpıcı bir yalınlıkla vurgular yaptığı figürlerinde uyguladığı deformasyonları dengeli kompozisyonlarla ortaya koyan sanatçı resimlerini; ritim, Resim 29. Amedeo Modigliani, Odette Hayden, 92x60 cm., Tuval Üzerine Yağlı Boya, 1918. Musée National d’Art Moderne, Centre Georges Pompidou, Paris 87 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Resim 29’da, sanatçının ön plana yerleştirdiği GÜMRÜK VERGĠSĠ olabildiğince koyu tonlarla boyanmış figürünUYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ narin ve zarif duruşunun yanı sıra AġAMADA kullanılan ÇÖZÜM YOLLARI1 canlı ten rengi ve dudakta fark edilen parlak kırADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER mızı, figüre oranla daha açık tonlardaki arka fonun CUSTOM DUTIES önünde oldukça durağan bir tavır görülmekte,2 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 izleyicinin gözleri2 ise tüm eser üzerinde gezinCelal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü mektedir. Sanatçının eserlerinde kullanmayı seçtiği açık-koyu renk değerleri ile zaman zaman Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanıntonlar, yer değiştirmesi bu eşyanın from the movement of commercial commodities karşılaşılan solgun dalgın nedeniyle, bakışlı melanmiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal hayatındaki ve mali fonksiyonlarının önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of kolik karakterlerin izleriyanında izleyiciye dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy aktarmakta ve figürlerinin sadece algılanan görütürüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on nüşleri değil, ruhları resimlere hapsedilmektekurumlardavergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties dir. Ziss’e (2009:68) göre; geldiği gerçek bütün eşyanın gümrüğe andaolayın bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to varlığını değil de, onunikinci “canlı ruhunu” Usul yalnızca Kanunu (VUK)’nun maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, yansıtmak isteyen sanatçı, ruhunu görmediğini gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. iddia ettiği modellerinin göz oyuntulularını boş ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to bırakarak çalışmıştır. işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Resim 30. taxes, Amedeo Modigliani, gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other compalsive levels such as Siyah Kratahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated vatlı Kadın, 1917 Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs and Economy Ministry according Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over Modigliani’nin sanat hayatı boyunca yaptığı türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir portreleri process of other taxes.nü Customs duty disputes kadar eserleri de oldukça dikkat yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. çekicidir. place. However, in the case of disputes not being Sanatçının Paris’te yaşadığı ilk yıllarda Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. ele aldığı çalışmalarının bulunduğu, Paris Okulu Key words: Custom, Custom Duties, Custom birlikte açılmış olan ilk sergide, müstehcenlik Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, ileDisputes Gümrük Uyuşmazlıkları gerekçesiyle resimleri Fransa Hükümeti tarafından toplatılmıştır (Turani,2004:627). Sanatçının 1917’de Paris’teki Galeri Berthe Weill’de açtığı serginin ise yaşamı boyunca gerçekleşen tek kişisel sergisi olduğu bilinmektedir. Berger’e (2011:53) göre, çıplak olmak giysisiz olmaktır. Nü ise bir sanat biçimidir. Bu açıdan bakıldığında çıplak resimle- 88 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) rin sanatçı için, estetik açıdan mükemmel bir GÜMRÜKresimlerdeki VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ biçimde yaratılmış kadın bedeninin ĠDARĠ AġAMADA kompozisyonlara özgürce yansıtılabilecek eşsiz ÇÖZÜM YOLLARI1 bir tema olarak değerlendirildiği düşünülebilir. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Modigliani’nin nüleri; diğer tüm resimlerinde Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 olduğu gibi ekspresyonist, duygusal ve dramatik 2 Celal Bayar Sosyal Bilimler Ens. özelliktedir. Saf renkleri veÜniversitesi deforme edilmiş fi- Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü gürleri ile bütünüyle modern olarak yansıtılmıştır. Gümrük vergisi, gümrüğe tabi bir olan giticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Eserler gerçekçiÖzet: olmaktan çok, içgüdüsel eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya olarak değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those zemi barındır ve erotik algılanmaz. Portsosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of relerinde geliştirdiği biçimler dış ticaretuzatılmış ve ekonomi politikası aracı ve olan yalın bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and hatların yanı sıra, rahat bir türü tavır dolaylı bir vergi olansergileyen gümrük vergisi,figürgelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as lerinde sanatçının fark edilen vergiaçıkça türü olmadığından, dış karakteristik ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject stili, nü çalışmalarında da gözlenmekte ve kadın olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom temasına yüklenen anlamdışında hiçbir zamanBucinsel kanun kapsamı tutulmuştur. nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are dürtüleri tetikleyen bir obje olarak resmedilmesayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been mektedir. Figürler tamamı ile çıplak olarak göBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin rahat sırasına tavırlar göre bir sistematik international trade entering customs territories of rünmekte ve davetkar sergiliyor oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde herhangi de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as olsalar bile, bakıldığında bir insanı tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı birbirlikte, kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of tahrik etmenin uzağında olmakla sanat1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunçıkaran olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over çının benzersiz üslubunu ön plana ve onun türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the ustalığını açıkçasüreci, bellidiğer eden özgün plastik vergilerde oluşan süreçtenunsurfarklı bir Resim process 31. of other taxes. Customs duty disputesDivanda OtuAmedeo Modigliani, yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first ların göstergesiöncelikle niteliğinde eserler olarak değeridari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the Tuval case of disputes not being ran Çıplak, Üzerine Yağlı Boya, Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. lendirilmektedir.uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. 1 Koleksiyon 100cm. x 60 cm.,1917, Özel Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Gümrük Uyuşmazlıkları 89 Key words: Disputes Custom, Custom Duties, Custom MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) sanatçının tüm hassasiyeti ve içtenliğiyle ortaya GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ koyduğu eserlerle dünyadaki başyapıtlar arasında 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI yer almakta ve diğer tüm eserleri gibi benzersiz üslubuna yönelik yorumlamalarla ölümsüzleşADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER mektedir. CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Resim 32. Amedeo Modigliani, Uzanan ÇıpÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın lak, Tuval Üzerine Yağlı Boya, 60 x 92.2 cm., miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli 1917, Osaka City Museum of Modern Art, bir dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan Japonya Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising from the movement of commercial commodities subject to customs which is based on those commodities’quantity and value. It is are a kind of tariff that is a foreign trade and economic policy instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu bir olan an indirect tariff on expenditures, custom duties Modigliani’nin resimlerine sık sık konu olmuş eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır.sanatçının Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to kadın olarak Jeanne Hebuterne, trajik, Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom bohem, yoksulkanun ve kısa sığdırdığı en kapsamıhayatına dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are önemli kişilerden birisidir. Kötü yaşam koşulları, sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been fazlaca alkol veBölgesine uyuşturucu girişinden kullanması başlayıp, eşyaya sonucu uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of rahatsızlanmasına sebep olan hastalıklarla baş oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as ettiği yıllarda vegümrük hayatını kaybettiği 1920 yılına tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 kadar çalkantılıGümrükler bir birliktelik yaşadığı hattaGümrük bir Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Genel tarafından,Sosyal Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over kız çocuğu sahibi olduğu Jeanne Hebuterne’in, türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, dayanamayarak, diğer vergilerde oluşan ikinci süreçten çocufarklı bir process of other taxes. Customs duty disputes sanatçının ölümüne Resim 33. Amedeo Modigliani, Oturan Çıpyapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. lak, place. However, in the case Yağlı of disputes not being ğuna hamile olarak intihar ettiği de bilinmektedir. Tuval Üzerine Boya, Oil on canvas. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Büyük bir sadelik ve zarafet içerisinde kendine 73 x 116 cm., 1917, Koninklijk Museum voor Key words: Custom, Custom Duties, Custom Kelimeler: Vergisi, Disputes özgü görsel diliAnahtar ile ifade ettiği Gümrük, JeanneGümrük resimleri, Schone Kunsten, Antwerp, Belçika Gümrük Uyuşmazlıkları 90 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Resim 34. Amedeo Modigliani, Jeanne ile dış ticarete konu olan eşyanın TürkiyeHeGümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to Jeanne HeResim 35. Amedeo Modigliani, buterne, Tuval Üzerinesırasına Yağlı göre Boya,bir46 xsistematik 29 işlemlerin international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi buterne, Turkey and Tuval continuingÜzerine with operation sequence. Yağlı Boya, 91.4 x 73 cm., 1918de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other gümrük vergisinde taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrualMetropolitan and collecting are regulated cm., 1918, Museum of Art, Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs and Economy Ministry according New York City to Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the özgü, içeCustoms dönük üslup geliştiren süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir Kendine process of other taxes. duty bir disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first Modigliani, 36 yaş gibi çok kısa bir öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Amedeo place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. yaşam süresi içerisinde ortaya koyduğu resimle1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom ile kendisine dünyanın en prestijli müzelerinin Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, ri Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları en değerli sanatçılarından birisi olarak kimlik kazandırmış; duygusal anlatımları, lirik ifadeleri ve benzersiz üslubu ile satış rekorlarına imza atmış, 1900’lü yılların Paris sanat ortamına kattığı eserlerle ölümsüzleşen özgün sanatçılarından birisi olarak kabul edilmektedir. 91 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) 5. SONUÇ Kisling, Chaim Soutine, Juan Gris, Diego Rivera, GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Max Jacob, Beatrice Hastings, Guillaume Apol- 19. Yüzyıl resminde yaygın olarak tarih, mitolo1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM linaire YOLLARI ve Leopold Zborowski olarak, sanat ve ji, din, günlük yaşam ve manzara gibi konuların edebiyat alanında tanınmış ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER kişiler olarak sıralabetimlenmesine yer verilirken; makineleşme çanabilir. CUSTOM ğının beraberinde getirdiği bir takım sanat hare- DUTIES 3 Selin KILINÇ YURTSEVER ketleri ile 20.yy.’ın başlarında sanatçıların özgün2, Hatice Sanatçının yalınlıkla vurgulanmış eserlerindeki 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programıözellikler; Yüksek Lisansuzun Öğrencisi üsluplarını ortaya çıkarmalarına olanaklar sağlankarakteristik boyunlar, eğik uzun 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü dığı yıllarda, önceleri dışavurumcu anlayışla re- başlar, düşük omuzlar, badem gözler ve büzülü Özet: Gümrük vergisi,Modigliani; gümrüğe tabi olan ticari dudaklara Abstract: Custom dutyfigürler is a kind ofile tariff arising simler üreten ressam Amedeo 1906 sahip kompozisyonun büeşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those yılında sanatın merkezi kabul edilen Paris’e tününe yansıyan duygu dolu lirik, şiirsel, hüzünsosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olanBranbir vergi lü tariff that is a foreign trade and economic policy yerleşmesi ve ünlü heykeltıraş Constantin ifadelerdir. Çoğunlukla tek bir figür barındıran türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük yönelmiş, vergisi, gelir ve eserler fiscal functions. Since theyve are deforme not collected edilmiş on cuşi ile tanışmasının ardından heykele saf renkleri figürleri kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticareteuzatma konu olan ileanekspresyonist indirect tariff on expenditures, duties ve dramatik Afrika Primitif Sanatı’nın izlerini taşıyan, anlayışlacustom duygusal eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject temelindeki deformasyon anlayışı,Gümrük incevergileri, yüz hatyansıtılmış gibi sanatçının olmak üzere alınmaktadır. Vergi olarak to foreign trade arrive at theportrelerdeki custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom ları ve çukur gözler gibi detaylar ile önBuplana modern olarak ve çıplak kanun kapsamı dışında tutulmuştur. nedenle, nülerinde duties are de excluded from this law. resimlenmiş Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are çıkan heykellersayılı üretmeye başlamıştır. Bir takım rağmen Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun olmasına regulated by customs erotizmden law numbered uzak, 4458. kadın bedeile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been sağlık problemleri sebebiyle uzaklaşaestetik açıdan mükemmelliğini Bölgesine girişindenheykelden başlayıp, eşyaya uygulanacak ninin created beginning with commodities subject to vurgulayacak işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of rak resme yönelen sanatçının bircontinuing sezgi ve oluşturulmuştur. Diğer tümresimlerindeki vergilerde olduğu gibi nitelikte Turkey and withduygusallıkla operation sequence.resmedilmiştir. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tavrına bakıldığında; Lautrec, Picasso, tahakkuk Toulouse ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated hayatı Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan Uçlarda by Generalyaşadığı Directorate of Customsfilmlere as a part ofbile konu olan 1 Braque ve Cezanne gibiGenel sanatçılardan etkilenmiş, Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according Amedeo Modigliani, sanatını da hayat tarzı gibi Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes over Afrika heykelleri, Fovizm ve Kübizm’den esintüretilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the uçlarda yaşayarak şekillendirmiştir. Fırtınalı aşksüreci, diğer yanı vergilerde oluşan süreçten farklıilebir process of other taxes. Customs duty disputes lenmiş ve portrelerinin sıra nü figürleri yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları ları, havealkole to be resolved administratively in the hayatına first olan tutkusu ve gece düşkünidari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being de tanınmıştır. öncelikle Ancak idari aşamada çözümlenemeyen lüğü, solvedkendisini administratively, legal action can be taken. Modigliani yapan gerçekleri ol1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, uzun Customboyunlu kadın Paris’e geldiğinde ilk olarak Le Bateau – Lavoir’a, muştur. Gözleri görünmeyen Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 1913’te ise Montparnasse’a yerleşen sanatçı şeh- portrelerinde ortaya koyduğu dışa vurumcu imza rin sanatsal odak noktalarından biri olmuş ve gerektirmeyen üslubu Amedeo Modigliani’nin giderek Montmartre’nin yerini almış bu ortamda; tartışılmaz sanatsal gerçekliğidir. Figürlerini ele günümüze izler bırakan dönemin birçok sanatçı- alış tarzı ve tuvalden izleyiciye akan duygu yosı ile komşuluk yapmış, arkadaşlıklar kurmuş ve ğunluğu, tuvalin köşesine yazılan bir isimden çok portrelerini çalışmıştır. Bunlar; Pablo Picasso, daha fazlasıdır. Her fırça darbesinde, Paris sokakWilhelm Lehmbruck, Alexander Archipenko, larından beslediği hikayeler, hissettiği coşkulu Maurice Utrillo, Max Jacob, Jules Pascin, Moise duygu yoğunluğu ve hayatında iz bırakan ikona92 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) laşmış karakterler kendini belli etmektedir. 1920 KÜR, I., (2008). Eczacıbaşı Sanat AnsiklopediGÜMRÜK VERGĠSĠ si, Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları, 2. Basım, yılında kötü yaşam koşulları sonucu yaşadığıUYUġMAZLIKLARININ AġAMADA YOLLARI1 C.1., İstanbul hastalıklar sebebiyle hayatını ĠDARĠ kaybeden sanatçı, ÇÖZÜM bilinen birçok ressam gibi hak ettiği değer ve üne ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER LİTTLE, S., (2007). İzimler Sanatı Anlamak, ölümünden sonra kavuşmuş, günümüz sanat pi- DUTIES CUSTOM Yem Yayın, 2.Baskı, İstanbul yasasında satış rekorları kıran eserleriyle yücel2 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 MCGINITY, L., (2012). Sanatın Tüm Öyküsü. tilmiştir. 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi SalihliM. MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Üstünipek (Ed.). Hayalperest Yayınevi, Çin KAYNAKÇA Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari ÖZÜKAN, Abstract: Custom is a kindModigliani, of tariff arising Boyut YayınB.,duty (2007). yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities BORGHESİ, S.,eşyanın (2000). Art Book Cezanne, Dost miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, cılık, subjectİstanbul to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of Kitabevi,Venedik dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan RİCHARD, instrument in addition its economic,Ekpresyonizm social and L.,to(1999). Sanat bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on BERNARD, E.,dolaylı (2001). Cezanne Üzerine Anılar, kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir Ansiklopedisi, regular basis like income tax and corporate tax, as ve İ. UsmanB. Madra, S. Gürsoy vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties K. Özsezgin (Çev.), İmge Kitabevi, 2. Baskı, eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus baş are (Çev.), collected only once when commoditiesİstanbul subject Remzi Kitabevi, olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Ankara Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom (2008). Sanat Ansiklopekanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, RONA, duties areZ., excluded from Eczacıbaşı this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are BERGER, J., (2011). Görme Biçimleri, Metis Yapı-Endüstri Merkezi 2. Basım, sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun disi, regulated by customs law numberedYayınları, 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Yayınları, İstanbul İstanbul Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak C.3., created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir international trade entering customs territories of sistematik Diğer Sanatın tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. GOMBRICH, oluşturulmuştur. E.H., (1997). Öyküsü, (2010). Dünya Sanat gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, TURANİ, Like all otherA., taxes, compalsive levels such as Tarihi, Remtahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Remzi Kitabevi, İstanbul Kitapevi, Genişletilmiş Basım, İstanbul Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan zi by General Directorate of Customs 14. as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over GÖKÇÖL, T., (1993). Gelişim Hachette AnsikTÜKEL, U., (2008). Eczacıbaşı Sanat AnsiklotüretilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the diğer vergilerde oluşan süreçtenve farklı processYapı-Endüstri of other taxes. Customs duty disputes lopedisi, Sabahsüreci, Gazetesi Interpres Basın Ya-bir pedisi, Merkezi Yayınları, 2. Basım, yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. C.2., place.İstanbul However, in the case of disputes not being yıncılık, No:8, İstanbul Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom İNANKUR, Z., (2008). Eczacıbaşı Sanat Ansik- ZİSS, A., (2009). Estetik-Gerçekliği Sanatsal Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes lopedisi, Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları, 2. Özümsemenin Bilimi, Hayalbaz Yayınevi, İstanGümrük Uyuşmazlıkları Basım, C.1., İstanbul bul HOLLINGSWORTH, M., (2009). Dünya Sanat RESİMLER KAYNAKÇA Tarihi, İnkilap Kitabevi, İstanbul Resim 1. https:// www. google.com.tr/ search?q= FARTHING, S., (Ed.). (2014). Sanatın Tüm Klasik+Afrika+ Sanat%C4%B1+ heykel&espv Öyküsü, F. C. Çulcu ve G. Aldoğan (Çev.), =2&biw =1177&bih= 685&source= lnms&tbm= Hayalperest Kitabevi, İstanbul isch&sa=X&ved=0ahUKEwiKiaC8trbKAhVEd 93 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) 3IKHX1KB20Q_AUIBigB&dpr=0.9#tbm=isch Resim 10. http:// www. metmuseum. org/ exhiGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ &q=Afrika+Sanat%C4%B1+mask&imgrc=2Lr bitions/ listings/2014/ madame-cezanne ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 EQpYG9IV_eM%3A Resim 11. https:// tr.wikipedia.org/wiki/Paul_ ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER http://birgunbiryerde.blogspot.com.tr/2014/09/ C%C3%A9zanne#/media/File:Paul_C%C3%A9zanne_047. afrika-sanat-geleneksel-maskeler.html CUSTOM DUTIES jpg Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 http://www.afrikboutik.com/media/catalog/product/ Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek www.google. Lisans Öğrencisi Resim 12. https:// com.tr/search? 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü a/f/african_mask__ki_4e5b96c36c7ac.jpg newwindow= 1&tbm=isch&q =Pablo+Picasso+ Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Les+Demoiselles+d%27Avignon+(1907)&g Resim 2. http://eşyanın www.tate.org.uk/ art/ artworks/ yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those ws_rd=cr&ei=IvyfVsKLHIGsPrbojcgO#gws_ modigliani-headt 03760 sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy rd=cr&imgrc=4-VW4kayFa_nGM%3A türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and Resim 3. http:// dolaylı www.birtheartstory. vergi türü olan org/ gümrükartist-branvergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as 13.tariffhttp:// www.pablopicasso.org/ oldcusi- constantin-artworks.htm#pnt_2 vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan Resim an indirect on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi guitarist.jsp to foreign trade arrive at the custom. According to Resim 4. https:Usul // www.google.com.tr/ search? Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, newwindow= gümrük 1&tbm= isch&q= Constantin 14.and http:// www. wikiart. vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 Resim procedures practises of custom duties org are /en/ mauricesayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. +Brancusi+ The+Kiss+(1916) &gws_rd= cr& ei utrillo/ ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Throughhouses-in-montmartre this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to = x6GeVt3vHcKtU-işlemlerinDtJAJ#gws_rd= sırasına göre cr&imgrc= bir sistematik international trade entering customs territories of http:// www. wikiart.org/ oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Resim Turkey 15. and continuing with operation sequence. en/mauricePNJnQ-abHI2ghM%3A gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret utrillo/abbesses-street assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Resim 5. http://Gümrükler www. moma.org/collection_ge/ Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes overen/jules-pascin/ Resim 16. http://www. wikiart.org/ türetilmiĢtir. object.php?object_id=81919 Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir dancer-at-the-moulin-rouge-1908 process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first Resim 6. http://www.duhamelart.com/alexanderöncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen Resim solved administratively, action can be taken. 17. http://legal www.wikiart.org/ en/ moisearchipenko-seated-black-torso 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom kisling/bust-of-blonde-girl-1948 Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Resim 7. https://Gümrük en. wikipedia. Uyuşmazlıkları org/ wiki/ Prima- vera _ (painting) Resim 18. http:// www.wikiart.org/ en/ chaim- Resim 9. http:// www. theartstory.org/ artist-modigliani-amedeo-artworks.htm#pnt_1 Resim 20. https:// en. wikipedia. org/ wiki/ Sla- soutine/young-woman Resim 8. https:// tr.wikipedia.org/wiki/ Ven% C3%BCs%27% C3%BCn_ Do%C4%9Fu %C5%9Fu_ Resim 19. http:// www.wikiart.org/ en/chaimsoutine/carcass-of-beef#close (Botticelli) ughtered_ Ox 94 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Resim 21. http://www.wikiart.org/en/ juan-gris/ Resim 27. https://www.artsy.net/artwork/amedeoGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ the-book-1913 modigliani-woman-with-red-hair ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Resim 22. http://www.wikiart.org/en/juan-gris/ Resim 28. https://www.artsy.net/artwork/amedeoADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER the-guitar-1914 modigliani-gypsy-woman-with-baby CUSTOM DUTIES Resim 23. https:// upload. wikimedia. Org /wiki-2 Resim 29. https://www.pubhist.com/w7530 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 pedia /en/ 7/74/ Diego_ Rivera%2C_ 1914 %2C_ 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Resim 30. http:// www. oceansbridge. com/ oil3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Two_ Women_%28 Dos_Mujeres %2C_ portrapaintings/section.php?xSec=1770&page=5 it_of_ Angelina_ Beloff_ and_ Maria_ DoloÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising değiştirmesi nedeniyle, bu 2C_ eşyanın Resim from the31. movement of en. commercial commodities res_Bastian_ %eşyanın 29 % yer 2C_oil_on_ canvas % https:// wikipedia. org/ wiki/ Nude_ miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal %2C_ ve mali fonksiyonlarının yanında önemli commodities’quantity and value. It is are a kind of 197.5_x_161.3_cm The_Arkansas_ Arts_bir Sitting_on_a_Divan dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Center %2C_ Little_Rock %2C_Arkansas.jpg türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and 32. Since http://www.wikiart.org/en/amedeodolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve Resim fiscal functions. they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as Resim 24. https:// wikimedia. org/konu wikivergiupload. türü olmadığından, dış ticarete olan modigliani/reclining-nude-1917-2 an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject pedia /en/8/8e/olmak Diego_ Rivera__Knife_and_ üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to 33.item http:// .artgalleryabc .com/ moUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu Resim the second of taxwww procedural law, custom Fruit _in_Front_kanun of_the_Window_-_Google_Art_ kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 digliani/blog procedures and practises of custom duties are Project.jpg sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Resim 34. http://www.wikiart.org/en/amedeoBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to Resim 25. https:// en. wikipedia. org/ wiki/ Ameişlemlerin sırasına göre bir sistematik modigliani/portrait-of-jeanne-hebuterne-1918-3 international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer Amedeo_ tüm vergilerde Modigolduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. deo_ Modigliani#/ media/ File: gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret Resim assessment, and collecting are regulated liani_-_Portrait_of_Juan_Gris.jpg 35.accrual http://www.wikiart.org/en/amedeoBakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according modigliani/portrait-of-jeanne-hebuterne-1918-1 Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin ChaKILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden hükümlerine uygunorg/ olarak wiki/ yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over Resim 26. https:Kanunu // tr. wikipedia. türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the im_Soutine süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Gümrük Uyuşmazlıkları 95 have to be resolved administratively in the first place. However, in the case of disputes not being solved administratively, legal action can be taken. Key words: Disputes 1 Custom, Custom Duties, Custom MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ EXTENDED ABSTRACT ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 This study is a screening model research that discusses the and sense of art of AmeADMINISTRATIVE SOLUTIONS TOcontemporaries DISPUTES OVER deo Modigliani the Jewish artist who lived between 1884-1920 in the art environment of 20. century CUSTOM DUTIES and also examines the artists that he was influenced within the process of creating his own unique Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 style and the key 2elements that distinguish his artworks from other artists. The aim of this study is Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal place Bayar Üniversitesi Salihli MYO,in DıĢthe Ticaret Bölümü art and evaluate contributions to emphasize the artist’s exclusive and importance painting he made with his artworks to art environment. In theAbstract: early 1900s with the industrial revolution the Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer nedeniyle, from the movement of in commercial mankind’s movement to adeğiştirmesi further point ledbuaneşyanın intellectual movement the artcommodities field as in other fields. miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal which ve mali fonksiyonlarının yanında period önemli birfor the commodities’quantity andModernism, value. It is are a kind of In early 20. century is an important formation of artists has started dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument addition to its economic,cultural social and and political to seek their own unique artistic attitude with the effect ofin comprehensive dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi In gibithis belirliperiod aralıklarlaParis alınan -the bir capital regular basis income taxregarded and corporateas tax,the as center of art transformation in Europe. of like France-, vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties with increasing eşyanın number of halls, art galleries, exhibitions, artistic differences andsubject allowed artists to gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to express, recognize and exhibit their After academic Usul themselves Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre artworks. bu the second itemhis of tax procedural training law, custom in Rome, Flokanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, rence and Venice, in vergilerinin 1906 Amedeo Modigliani movedprocedures to Paris made friendships gümrük usul ve uygulama esasları 4458 andand practises of custom duties are with expressisayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. onist artists andilethen he became famous with his exhibit Independants dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through in thisSalon des law, a systematization has been in 1910 (TuBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to kel,2008:1092). işlemlerin In the firstsırasına years in Paris, Constantin ledterritories him toofreveal artworks göre bir meeting sistematikwithinternational tradeBrancusi entering customs oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. as sculptures. First hevergisinde revealed artworks thatolanhave from Primitive Art,aslater he started gümrük de zorunlu aşamalar tarh, effects Like all otherAfrican taxes, compalsive levels such tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated to reflect the traces of Classic African Artniteliği which of thisofprimitive with the Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş olanis the by source General Directorate Customs as ainspiration, part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according details such as deformations madeolarak with extensions, fine facial lines and sunken eyes. Modigliani’s Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the artworks are all süreci, dateddiğer between 1911-1912 and there are 23 stone busts and 2 full-length figure sculpvergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first got his first tures remained yapıya intactsahiptir. until Gümrük today (Ozukan,2007:20). It is considered that Modigliani öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak from idariSandro aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legalwhere action canisbelocated taken. artistic impressions Botticelli and the artists from Sienna close to his 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. words: Custom, Custom Duties, Custompaintings coinbirthplace, Livorno. Expressionist influences are alsoKey observable in his early period Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Uyuşmazlıkları cided before theGümrük 1910s. He was influenced by artists as Henri de Toulouse-Lautrec, Pablo Picasso, George Braque, Paul Cezanne and inspired by Fauvism and Cubism. In Paris, he resided in Le Bateau – Lavoir, Montparnasse and Montmartre that were also chosen by many important artists and he established friendships with these artists, furthermore he painted their portraits time to time. He was friends with Pablo Picasso, Wilhelm Lehmbruck, Alexander Archipenko, Maurice Utrillo, Max Jacob, Jules Pascin, Moise Kisling, Chaim Soutine, Juan Gris, Diego Rivera, he was supported by British poet Beatrice Hastings and Italian-born French poet, writer, art critic Guillaume Apollinaire, his artworks are sold with the help of Polish poet, writer, art dealer Leopold Zborowsk and Dr. Paul 96 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Alexandre bought his artworks. For Amedeo Modigliani revealing artworks with the thought of GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ transferring the emotions aroused to canvas when he saw an object is an essential approach. Altho1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜMorYOLLARI ugh there were painters and sculptors he was influenced visual images and insights he was inspired, he never acted inADMINISTRATIVE the shadow of any artist or movement. Biggest OVER features that differentiate his SOLUTIONS TO DISPUTES artwork from his contemporaries and even from allDUTIES other painters are slightly bent long heads, low CUSTOM shoulders, sometimes open sometimes closed almond eyes, curled lips and long necks in portraits Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 that evoke Ancient Egyptian paintings. His paintings lead the audience into a lyrical, poetic world 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 CelalaBayar Salihli MYO, DıĢ Ticaret and this world has a sorrow and deepÜniversitesi warm touch to the heart.Bölümü Each painting is enriched with an expression of indescribable feeling that reflects the inner world of the artist and integrated with soft Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, and bu eşyanın from emotional the movement of commercial Deformations commodities brush strokes highlighting the simplicity impressive intensity. imposed miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir arecommodities’quantity value. It is arecompositions a kind of on figures that sosyal highlighted a stunning simplicity revealed withandbalanced on his dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür.paintings Aynı zamanda harcamalar alınan instrument to its economic, socialharmony, and paintings and these have basicüzerinden design elements suchin addition as rhythm, balance, propordolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar with vergisi carefully gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like tax and the corporate tax, as tion and are arranged planned shades that allow toincome navigate audience’s eye where vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanınThis gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collectedand only once when commodities subject reflection of he wanted to point. attitude is noticeable in all pictures perceived as a blurry olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to the characters and intriguing about his paintings a different kind Usul arising Kanunu (VUK)’nun ikincifeelings maddesine göre bu the thecharacters second item ofgives tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, of charm. His nude are as famous his portraits andpractises it is thought that are the aesthetically gümrük paintings vergilerinin usul ve uygulama esaslarıas 4458 procedures and of custom duties sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. perfect female body is a unique themeTürkiye for the artist.Through As in this hislaw, other paintings has in been his expressionist, ile dış ticarete konu olan eşyanın Gümrük a systematization Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to emotional and dramatic featuredgöre nudebirpaintings, colors trade andentering distorted işlemlerin sırasına sistematik pure international customsfigures territories are of used and all oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. the elements that make up thede composition were in a compalsive modern levels manner. gümrük vergisinde zorunlu aşamalar olan tarh,totally Likeapplied all other taxes, such asAlong with the tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated extended formsBakanlığı’na and weakbağlılines, thekuruluş artist’s characteristic styleDirectorate is noticeable ayrı bir niteliği olan by General of Customsinasrelaxed a part of figures and it 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according is also clearly recognizable in hisolarak nude paintings in Customs which the meaning ofofTezinden the female is quite far Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi yürütülmektedir. Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the from the themesüreci, of the sexual impulses, they are instinctively mystical and beyond perceived as diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya by sahiptir. vergisiplastic uyuşmazlıkları haveAmedeo to be resolved administratively who in the first erotic and featured the Gümrük authentic elements. Modigliani has developed a öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. uniquely introverted style, has had a short life of 36 years and with his artworks,1he has given the uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, His Custom title of one of the most valuable artist by the world’s most prestigious museums. life on the edge Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrükof Uyuşmazlıkları has been the theme many movies, as the way of his life, his art also has been shaped on the edge too. His stormy love life, his alcohol addiction and his obsession for nightlife are the facts that made Modigliani himself. The unseen eyes and the long-necked women in Amedeo Modigliani’s portraits reveal the unquestionable reality of his artistic style that does not require any signature. With the way he interpreted the figures and dramatic, the edgy structure in his paintings, the intensity of emotion flowing from the paintings to the viewer is more than a name that is written in the corner of the canvas. Every brush stroke is characterized by the stories from the streets of Paris, the intensity of his enthusiastic emotions and the iconic characters that left a mark in his life. Modigliani 97 MTD www.mtddergisi.com UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ www.uhbabdergisi.com Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos 2016 Sayı: 08 Yaz Dönemi Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi INTERNATIONAL JOURNAL OF DESIGN Nisan / Mayıs REFEREED / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 AND Sayı: ARCHITECTURE 12 Yıl: 2015 / June / July / August 2016 Issue 08 Summer InternationalMay Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science ID:116 K:23 April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880 (ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880) ID:230 K:509 Jel Kodu: K34 (Marka Patent No / Trademark) (2015/04018 – 2015/GE/17595) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) gained the value and reputation he deserved after his death like many others and became immortaVERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ lized with his unique styleGÜMRÜK that will be talked about for centuries. His artworks break sales records 1 AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI in the auctions and without theĠDARĠ need to read the signature still are recognizable and admired. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 98 DERGİ HAKKINDA Uluslararası Hakemli Tasarım ve Mimarlık Dergisi; 2014 yılı itibariyle yayın hayatına girmiştir. Dergimizde literatüre kaynak sağlayacak nitelik ve değerde olan yayınlara yer verilmektedir. Dergimiz uluslararası hakemli bir dergi olup, yılda ÜÇ sayı çıkarmaktadır. Dergimizin sayıları NİSAN, AĞUSTOS ve ARALIK aylarında sistem üzerinden yayınlanmaktadır. Dergimiz gerek basılı, gerekse de internet üzerinden ulaşılabilen bir dergidir. Dergimizde Görsel Sanatlar, Tasarım, Mimarlık, Peyzaj Mimarlığı, İç Mimarlık alanlarından bilimsel özgün ve nitelikli olarak değerlendirilebilecek her türlü yayına yer verilebilmektedir. Dergimizin baş editörü Doç. Dr. Pelin AVŞAR olup, dergi yönetim kurulunun aldığı kararlar doğrultusunda faaliyetlerini gerçekleştirilmektedir. Yönetim kurulu başkanı derginin o anki yönetim kurulundaki en üst unvana sahip hocamız olup yönetim kurulunun %51’ inin aldığı kararlar uygulanmaktadır. Gönderilen her yayın kendi alanında uzman iki hakemin onayından geçmeli ve hakemler tarafından yayınlanabilir görüşüne sahip olmalıdır. Aynı sayı içerisinde yazarın bir yayınına yer verilir. Birden fazla hakem ve yönetim kurulu onayından geçen çalışmalar sıraya alınarak ilerleyen sayılarda yayınlanır. Hiçbir yazar hakem ve yönetim kurulu üyeleri üzerinde etkili değildir. Dergimizde yayınlanmak üzere sisteme yüklenen çalışmalar için yayın telif hakkı sözleşmesi istenmez. Sisteme yüklenen çalışmalar dergiye devredilmiş olarak kabul edilir. Yazar ya da yazarlar bu durumu kabul etmiş ve derginin yayın kabul şartlarına uygun hareket etmeyi teyit ederek bu sisteme dahil olmuştur. Dergimiz hakem ve bilim kurullarında yer almak isteyen akademisyen ve bilim araştırmacılarının mutlaka Dr. unvanı almış ve alanında uzman olması gerekmektedir. Ayrıca bilimsel çalışmalar yapmış olması şartı aranır. Dr. ya da Uzman unvanına sahip olmayan ve alanında yayın yapmayan hiç kimse bilim, danışma ve hakem kurullarında yer alamaz. Dergi yönetim kurulu derginin en üst karar ve yürütme mekanizmasını oluşturur. Yönetim kurulunun aldığı her türlü karar kesin ve değiştirilemez niteliktedir. Yönetim kurulu kararı olmaksızın hiçbir koşul ve şartta dergi üzerinde işlem gerçekleştirilemez ve uygulamaya gidilmez. Dergi baş editörü hakem onayına gönderilmeyen çalışmaların dergide kabul edilip edilmeyeceğine, hakem sürecine gönderilip gönderilmeyeceğine karar verebilir. Bu karar sürecinde yönetim kuruluna bilgi vermek zorunda değildir. Dergimiz bünyesinde hakem, bilim ve danışma kurulunda yer almak isteyen bilim insanlarının katılımına ancak yönetim kurulu karar verebilir. Dergimizde bazı ulusal ya da uluslararası kongrelerde yayınlanmış sözlü ve hakem onayından geçmiş çalışmalar için özel sayılar şeklinde çalışmalar da gerçekleştirilmektedir. Bu tip özel sayılar ancak anlaşma yapılan kongrelerde sunulmuş sözlü bildiriler için geçerlidir. Bu bildirilerin mutlaka kongre bilim kurulundan onay almış hakem değerlendirmesi yapılmış olmalıdır. Hakem değerlendirilmesi yapılmamış hiçbir çalışma yayına alınmaz. Yayınlanmak için gönderilen çalışmalar dergi hakem onayına gönderilir. Ancak her iki hakemden olumlu dönüş alan çalışmalar yayına alınır. Ayrıca sözlü sunulan bildirilerin mutlaka basılı materyali ile hakem onay raporları dergimiz yönetim kuruluna ve baş editörüne sunulmuş olmalıdır. Bu bilgi ve materyallere sahip olmayan bildirilere dergimizde yer verilmez. Dergimizde işlem sürecine dair bilgiler yazar ve yazarlara yazılı olarak dergi internet adresinden bildirilir. Ayrıca dergimize üye olup sisteme giriş yapan her bir yazar süreç ile ilgili bilgileri derginin web sayfasından kendisi izleyip gelişmeleri takip edebilir. Dergimizdeki koşul ve şartlar her bir yazar ve yazarlar için aynıdır. Hiçbir kimse için bu kurallar ve koşullar değiştirilmez. Farklılık sağlanması istenemez talep edilemez. Dergimiz bünyesinde yayınlanması istenen eserlerin mutlaka derginin yayın kabul ettiği alanlardan olması şartı aranır. Bu özellikleri taşımayan hiçbir yayına dergimizde yer verilemez. Hakem sürecine dair işleyiş baş editör kontrolünde gerçekleştirilir. Baş editör yayının dergide hakem sürecine dair işleyişine yönelik bilgi ve karar verme yetkisine sahip bulunur. Baş editörün uygun bulmadığı ya da kabul etmediği bir yayın dergide sürece dahil edilmez. Bu konuda yazar ya da yazarlar dergi ile diğer organlar üzerinde bir yükümlülük oluşturamaz. Hakem onayından geçse bile editörler ya da yönetim kurulu mevcut çalışmanın yayınlanmasına olumlu görüş bildirmemesi veya makale sistemde yayına alınsa bile kurulların kararı ile iptal edilebilir. Böyle bir durumda yazar ya da yazarlar dergiye bir yaptırım uygulamaz. Her türlü yetki tek taraflı olarak dergi yönetim ve editörler kuruluna aittir. Dergimiz T.C. hukuk kuralları çerçevesinde “5846” sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanun ve Hükümleri’ne tabi hareket eder. Bu kanunun gerekliliklerini yerine getirmeyen yazar ya da yazarlar hakkında dergimiz tek taraflı olarak hukuki haklarını korumaya sahiptir. Dergimizde yayınlanması amacıyla gönderilen çalışmalarda yapılan ilgili kanunlara uygun olarak gerçekleştirilmeyen alıntılar, intihal gibi konularda yazar ya da yazarlar tek taraflı olarak sorumludur. Her bir yazar ve yazarlar uluslararası akademik, bilimsel etik kurallara uymak zorundadır. Bu kurallara uymayan yazarlar hakkında ilgili kurum ve kuruluşlara dergimiz doğrudan resmi olarak bilgi verir. Doktora, Yüksek Lisans ve Uzmanlık tezlerinden yararlanılarak hazırlanan çalışmalarda mutlaka kaynakça ya da özet altında hangi çalışmadan yararlanılarak hazırlandığı belirtilmelidir. Aksi durumda bu tip çalışmalar etik kabul edilmez ve intihal çerçevesinde değerlendirilir. Tez ve uzmanlık tezlerinde mutlaka ilgili yayının asıl sahibinin ismi bulunmalıdır. İlk sırada etik kurallar çerçevesinde tezin “yayının” asıl sahibi konumundaki kişi ilk sırada yer almalıdır. Danışman ve diğer yazarlar tezin sahibinin önünde yer alamaz. Bu tip çalışmalarda tez danışmanı dışında farklı yazar isimleri bulunuyor ise çalışmaya ne tür bir katkı sağlandığı kaynakça kısmında açıkça belirtilmelidir. Dergimiz basılı ve online olarak hareket eden bir yayın organıdır. Akademik alanda hazırlanan çalışmaların yer aldığı bir materyal olarak bilimsel araştırma yapan kurum ve kişilere fayda sağlamak amacıyla toplumsal hizmet sunan sosyal bir organdır. Dergimiz paralı bir dergi olmayıp, hiçbir yazara ya da yazarlara basılı materyal göndermek zorunda değildir. Dergimizde kabul edilen ve basıma hak kazanan çalışmalar dergi yayın kabul şartları ve yazım kurallarına uygun olarak mizanpajı yapılır ve sisteme yüklenir. İhtiyacı olan yazar ya da yazarlar ile okuyucular sistemden bu sayıyı indirerek ihtiyacını giderebilir. Mizanpaj yazar tarafından örnek makale baz alınarak yapılmaktadır. ABOUT THE JOURNAL “International Refereed Journal of Design and Architecture” has started to publish articles as of 2014. Our journal includes valuable and qualified articles which will provide sources for the literature. Our journal is an international refereed journal, and published quarterly in a year. The issues of our journal are published on APRIL, AUGUST and DECEMBER. Both online and printed versions of the journal are available. Our journal welcomes all types of scientific and authentic works with respect to Visual Arts, Design, Architecture, Landscape Architecture, and Interior Design. Editor-in-Chief of the journal is Pelin AVŞAR (Ph.D.) and the journal carries out its activities in accordance with the decisions taken by the Executive Board of the journal. Editor-in-Chief is the member of the board who has the highest rank, and decisions taken by 51% of executive board are implemented. Each submitted article is approved by two referees who are experts in their fields, and is expected to be granted with positive opinions of referees as to being eligible for publishing. Within the same issue, single article of the author is published. If the author has more than one article which is approved by referees and the executive board, those are lined up for the following issues. No author has any kind of power on referees and executive board. Copy right agreement is not demanded for articles which have been uploaded to the system for publishing. Rights of articles which have been uploaded to the system are considered to be transferred to the journal. Author or authors are regarded to have agreed on this and have been included in this system by committing to act in accordance with the publishing conditions of the journal. Academicians and researchers who would like to become a member of referees and scientific boards of the journal are required to hold Ph. D. degree and be granted with the title of Doctor and to be experts in their fields. In addition, one of the conditions is to have carried out scientific studies. No one who has not published works in his/her field and does not have the titles of Doctor or Expert cannot become a member of referees and advisory boards. Executive board of the journal is the senior decision and executive mechanism of the journal. Each and every decision of the executive board is absolute and irreversible. Without the decision of the executive board, nothing can be carried out or performed under no circumstance. The Editor-in-Chief of the journal can decide on whether works which have not been sent to the approval of referees can be accepted or not, whether they can be included in the process of referees’ approval. Editor-in-Chief does not have to inform the executive board on this process. Executive board is the single body which takes decisions regarding the participation of scientists in the referees, scientific and advisory boards of the journal. In our journal, special issues can be prepared for works which have been presented orally in some national or international congresses and which have been approved by a referee. Such special issues are just valid for oral presentations in agreed congresses. Such works have to be approved by scientific board of the congress and evaluated by referees. No work can be published without referee assessment and approval. Works which are sent for publishing are submitted to referees for their approvals. Works which are evaluated positively by the two referees are published. In addition, printed versions of the orally-presented works and their referee approval reports should be submitted to executive board of the journal as well as editor-in-chief. Works lacking this information and printed material cannot be accepted for our journal. Information regarding the process are provided for author and authors in a written format in the web page of the journal. Each author who registers to our journal and logins the system can follow up the process on the web page of the journal. All conditions and principles are eligible and same for each and every author. These conditions and rules cannot be changed for anyone. Any change or difference cannot be requested. Works sent to be published in the journal have to be related to the fields that the journal accepts. If a work does not hold such features, it is not published in the journal. Procedure regarding refereeing process is under the control of editor-in-chief. Editorin-chief has the authority to decide on the procedure of refereeing process for a work. A work which has not been found appropriate or not been accepted by the editor-in-chief cannot be included in the refereeing process of the journal. Under such circumstances, author or authors cannot form any liability for the journal and other bodies. Even if a work is approved by a referee or accepted in the system to be published, its publication can be cancelled due to negative opinion of editors or executive board regarding the publication of the work or related decision of the boards. Under such cases, author or authors cannot impose sanctions on the journal. Any kind of authority belongs unilaterally to the executive and executive boards of the journal. Our journal acts in accordance with Law numbered “5846” on Intellectual and Artistic Works and its provisions within the frame of Turkish Republic legal rules. Our journal has the right to protect its legal rights unilaterally against author or authors who do not fulfil the necessities of this law. Author or authors are held responsible unilaterally regarding quotations which are not in accordance with related rules, and plagiarism. Ethics board report is mandatory in research and applied studies. Studies without ethics board report cannot be accepted even if they have received referee’s approval. Author or authors cannot claim any right on this matter. On this matter, any institution, individual or other authorities cannot impose sanction on the journal. Each and every author has to obey international academic, scientific and ethical rules. Our journal informs related institutions or organizations directly and formally about authors who do not obey the rules. In studies which are prepared by utilizing PhD, MA/MS and Expertise theses, studies that have been utilized have to be definitely stated under the title of bibliography or abstract. Otherwise, such studies cannot be regarded as ethical and evaluated within the frame of plagiarism. In MA/MS and Expertise theses, name of the author of the original study has to be stated. If different author names exist in such studies, the contributions of the authors to the study have to be clearly stated in the bibliography. Our journal has both online and printed versions. Our journal, as a material including academically-prepared studies, is a social organ which provides services to the society in order to provide benefits to institutions and individuals which carry out scientific studies. Our journal does not charge any fee thus does not have to send printed material to author/authors. Page-setting of the works which have been accepted and granted to be published in our journal is carried out according to the journal’s publication and writing rules, and then uploaded to the system. Works can be downloaded from the system by author/authors and readers so that their needs are met. Page-setting is performed by authors based on the sample work provided for them. YAZARLARA BİLGİ 1. Dergimizin yazım dili Türkçe ve İngilizcedir. 2. Farklı dillerde hazırlanan yayınlar ve çalışmalar editör başta olmak üzere derginin yönetimi onay vermesi durumunda kabul edilir. Bu durum tek taraflı olarak dergimize aittir. 3. Dergimiz basılı olarak çıkarılmakta olup, internet ortamında sadece İngilizce özet ve Türkçe özet şeklinde yer alır. 4. Dergimiz sistemine üye olmadan yayın kabul edilmez. 5. Hiçbir yazar dergimiz üzerinde bir hak iddiasında bulunamaz. 6. Yapılan her bir çalışmanın sorumluluğu tek taraflı olarak yazara aittir. Dergimiz bu konuda bir yükümlülük altına alınamaz sokulamaz. 7. Dergimiz bünyesinde değerlendirilmek koşulu ile gönderiler çalışmaların, her hangi bir nedenle bir başka yerde kullanılmamış veya değerlendirmeye gönderilmemiş olması gerekir. Böyle bir olumsuzluk ile karşılaşılması durumunda tekzip yayınlanması koşulu ile çalışma reddedilir ve yazar hakkında hukuki işlem başlatılır. 8. Her bir çalışma alanında uzman iki hakem tarafından değerlendirilip, iki hakemden olumlu görüş alan çalışmalar sıraya alınmak koşulu ile yayına alınır. 9. Hiçbir çalışmanın bir başka çalışmadan farklılığı veya üstünlüğü yoktur. Her bir yazar ve çalışma aynı hak ve eşitliğe sahiptir. Her hangi bir ayrıcalık tanınmaz. 10. Yazarlar çalışmalarının hangi hakemler tarafından değerlendirildiğini bilemez ve bilmek isteme hakkına sahip olamaz. Bu durum sadece sistem yönetici ve editör tarafından bilinir ve gizli tutulur. 11. Düzeltmeler majör ve minör şeklinde yapılır. Her bir düzeltme sadece iki hakka sahiptir. İki talep doğrultusunda istenen düzeltmenin yapılmaması durumunda çalışma otomatik olarak ret alır. 12. Tez, sunum ve bildiri şeklinde daha önce kullanılmış çalışmalar makaleye dönüştürülüyor ise mutlaka daha önceki kullanımına yönelik bilgi makalenin dipnotunda bulundurulmalı ve açıklanmalıdır. Aksi durumda intihal olarak kabul edilir ve dergimiz bu yükümlülüğü kabul etmez. 13. Dergimizin yayın kabul ettiği alanları dışında yapılan çalışmalar ilgili yönetim veya editör tarafından tek taraflı olarak kabul edilir veya red edilir. Bu durumda yazar bir hak iddiasında bulunamaz. 14. Dergimize yüklenen çalışmaların her türlü hakkı yazar tarafından dergiye verilmiştir. Bu işlem için yazardan bir imza ve onay bilgisi istenmez. Sisteme yüklenen çalışmalar her hakkı ile dergimize devredilmiş olur. 15. Dergimizin yayınları değerlendirme süresi hakemlerden gelen dönüşlere göre iki aydır. İki ay içerisinde dönüş alınamayan çalışmalar bir başka hakeme yönlendirilir. Bu durumda süre uzayabilir ve bir talep oluşturulamaz. Yazar bu durumda hiçbir hak iddiasında bulunamaz, makaleyi sistemden çekemez. 16. Dergimiz bünyesinde değerlendirmeye alınan çalışmalarda dergimiz ilk sırada yer alan sorumlu yazarı muhatap alır, diğer yazarlarla bir ilişki içerisinde bulunmaz ve birinci yazar dışındaki kişilere bilgi vermez, vermek zorunda değildir. 17.Çalışmaları değerlendiren hakemler tamamen bağımsız hareket ederler. Bu konuda dergimizin hakemler üzerinde bir yaptırımı ve özel talebi oluşmaz oluşturulamaz. 18. Dergimizin yayın süresi yılda üç defa olmak üzere; Nisan, Ağustos ve Aralık aylarına gelen süredir. Bu süreler derginin yayın sistemine bağlı olarak kaymalar oluşturabilir. Bu nedenle dergimiz hiçbir talep ve sorumluluk altında bulunmaz. 19.Yayın değerlendirmesine ilişkin hakem görüş bildirir raporu ilgili birinci yazara gönderilir. Düzeltme istenen çalışmaların düzeltme süresi 15 gündür. Bu süre içerisinde düzeltmesi yapılmayan çalışmalar sistemden çıkarılıp reddedilir. Bu durumda yazar dergimiz hakkında bir yaptırım hakkına sahip olamaz. 20.Türkçe dışında hazırlanan çalışmalarda mutlaka Türkçe Özet bulunmalıdır. Anahtar kelime sayısı 3 ile 7 tanedir. Her bir çalışma en fazla 25 sayfa olmalıdır. Ekler bu 25 sayfaya dâhil değildir. Özet Türkçe ve İngilizce olmak üzere 100 ile 250 kelimeden oluşturulmalıdır. Dergimizin yazım şekli TIMES NEW ROMAN olup 12 puntodur. Satır aralığı 1 tir. Çalışmanın konu başlığı 14 punto ve kalındır. Yazar isim ve bulunduğu kurum bilgileri 12 punto kalın ve italik şeklindedir. Türkçe ve İngilizce özet 10 punto özetler alt alta gelecek şekilde hazırlanmalıdır. MAKALE İÇİ REFERANSLAR • Dergimizde referans gösterimi (Yılmaz, 2015: 1-2) şeklinde gösterilir. Dergi web sitesindeki örnek makale dikkate alınmak zorundadır. Yani kullanılan kaynakçalar ana metinin yanında, parantez içinde, yazarın adı, basım yılı ve sayfa numaraları ile belirtilir. (Soyad, Yayın Yılı: Sayfa Sayısı) • İçeriğe ilişkin ekstra açıklamaların dipnotları ve diğer açıklamalar sayfa altında verilmelidir. Metnin içinde numaralandırılan notlar, sayfa altında numara sırası ile ve yanında açıklaması ile yerini alır. • Dergi web sitesindeki örnek makale formatı dikkate alınmak zorundadır. • Bir kaynaktan yapılan alıntılar metin içinde çift tırnak içinde gösterilir. • 30-40 kelimeden uzun alıntılar, tırnak kullanılmadan girintili (indent) paragraf olarak verilir. • Referans gösterirken, yazar ismi metin içinde geçmiyorsa parantez içinde yazarın soyadı ve yayın tarihi belirtilir: (Korkmaz, 2007) • Belli bir sayfa söz konusuysa, yazar soyadı ve yayın tarihine ilave olarak sayfa numarası da yazılır: (Kırık, 2010: 13) • Yazar ismi metin içinde geçiyorsa, parantez içinde yalnızca kaynağın yayın tarihi ve sayfa numarası yazılır: (2005: 33) • Birbirini takip etmeyen sayfalar şu şekilde ifade edilir: (Joyce, 2002: 21, 48 ve 59) • Birbirini takip eden sayfalar şu şekilde ifade edilir: (Mandel, 2007: 21-4 ve 33-5) • İki yazarlı kaynaklarda, her iki yazarın soyadı da kullanılır: (Morley ve Robins, 2007: 19) • İkiden fazla yazarlı kaynaklarda “vd.” ibaresi yer alır: (Yücel vd., 2012). • Aynı yazarın, aynı yıl yayınlanmış birden fazla eseri kullanılıyorsa, basım yılına a, b, c, gibi harfler eklenerek birbirinden ayrılır: (Ortaylı, 1999a) (Ortaylı, 1999b) gibi. • Metin içinde aynı konuda birden çok kaynağa referans verilecekse kaynaklar birbirinden noktalı virgül ile ayrılır: (Geray, 2005: 31; Moran; 2006: 37) KAYNAKÇA YAZIM METODU Kaynaklar listesinde sadece yazıda göndermede bulunulan kaynaklara yer verilmeli ve bu kaynaklar yazar soyadına göre alfabetik olarak sıralanmalıdır. Bir yazarın birkaç çalışması kaynakçada yer alacaksa, yayın tarihine göre (eskiden yeniye doğru) bir sıralama yapılmalıdır. * Kitap OSKAY, Ü., (2005). 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri Kuramsal Bir Yaklaşım, Der Yayınları, İstanbul. ss.1-2 * Çeviri Kitap OSKAY, Ü., (2005). 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri Kuramsal Bir Yaklaşım, Der Yayınları, İstanbul. ss.1-2 * Derleme Kitap OSKAY, Ü., (2005). 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri Kuramsal Bir Yaklaşım, Der Yayınları, İstanbul. ss.1-2 * Derleme Kitapta Makale HALL, S., (1997). “The Work of Representation” Representation: Cultural Represantations and Signifying Practies, Stuart Hall (der.) içinde London: Sage Publications * Derleme Kitapta Çeviri Makale PAZ, O., (2000). “Tarihin Sonu’nda Batı Doğu’ya Dönüyor” Yüzyılın Sonu, Büyük Düşünürler Çağımızı Yorumluyor, Nathan Gardels (der.) içinde, Çev., B. Çorakçı Dışbudak, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, (137-144) * İki Yazarlı Kitap MATTELART, A., & NOVEAU, E., (2007). Kültürel İncelemelere Giriş, Çev. Hüsnü Dilli, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul. ss.1-2 * Dergide Makale KÖKER, L., (2007). “Modern Hukuk Devletinin Eleştirisi Bağlamında Neumann ve Habermas” Toplum ve Bilim Dergisi, 110 (36-46) * Yayınlanmamış Tez KIRIK, A.M., (2010). IP Televizyon Yayın Teknolojisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. ss.1-2 * Gazete Yazısı “Dünyanın en büyük adamı” (12.07.2012) Hürriyet Gazetesi * İnternette Yazarı Belli Olan Yazı KELLNER, D., (2012). “Cultural Studies and Philosophy: Intervention” http://pages.gseis. ucla.edu/faculty/kellner/essays/culturalstudiesphilosophy.pdf, 12.03.2012 (ERİŞİM TARİHİ MUTLAKA BELİRTİLMELİDİR!!!!!!!!!!!!) * İnternette Yazarı Belli Olmayan Yazı “Anonim” (2012) http://tebesirtozu.blogcu.com/akademik-dergiler/3050689, 12.03.2012 (ERİŞİM TARİHİ MUTLAKA BELİRTİLMELİDİR!!!!!!!!!!!!) GUIDELINES FOR THE AUTHORS 1. Publication language of our journal is Turkish and English. 2. Articles and works prepared in other languages can be accepted with the approval of particularly editor-in-chief and management of the journal. The right to accept such works belongs unilaterally to our journal. 3. Our journal has printed version, only English and Turkish abstract can be provided in online format. 4. No publication is accepted without registering to the system. 5. No author can claim any rights over our journal. 6. Responsibility of any work belongs unilaterally to the author. Our journal is not put under obligation on this matter. 7. Works submitted to our journal for evaluation for publication have to be authentic and have not been used somewhere else for any reason or sent for evaluation to anywhere else. Otherwise, works are refused on condition that disclaimer is published, and legal procedure about the author is initiated. 8. Each and every work is evaluated by two referees who are experts in the field, then published on condition that works approved by both referees are lined up. 9. No work has superiority or privilege over another work. Each and every author and work is equal and has the same rights. Any kind of privilege is not provided. 10. Authors do not know which referees have evaluated their works, they do not have the right to ask for it. Only system manager and editor-in-chief do have such information and it is kept secret. 11. Corrections are made in major or minor way. Each work has only two chances for corrections. If necessary corrections are not made based on two requests, Works are automatically refused. 12. If previously used works such as thesis, presentation and conference proceeding are turned into articles, then the information of previous use of the work should be provided and explained in the footnote. Otherwise, it is regarded as plagiarism and our journal does not accept any liability stemming from this situation. 13. Works on fields other than our journal accepts are accepted or refused unilaterally by the management of the journal or editor-in-chief. In such cases, authors cannot claim any rights. 14. Every right of the works uploaded to our journal is granted to the journal by the author. Signature and consent form are not asked from the author for this, any written document is not required. Rights of works uploaded to the system are automatically transferred to the journal. 15. Evaluation process of works submitted to our journal is two months depending on the feedback from referees. If no feedback is received within two months, works are directed to another referee. In this case, the time may extend. Under such circumstances, author cannot claim any right and cannot withdraw the article from the system. 16. In the case of works with more than one author, journal management regards the first name written in the work as addressee if it is not stated precisely in the work, and acts accordingly. The journal does not have any contact with other authors and does not and does not have to inform them except for the first author. 17. Referees who evaluate works act totally independently. Our journal does not impose any sanction on referees and does not ask special treatment. 18. Our journal is published quarterly in a year; April, August and December. These periods may change depending on the publication system of the journal. For this reason, our journal is not liable for any demand and obligation. 19. Referees present their opinions regarding the evaluation of the works; their reports are sent to the related author. Correction period is 15 days for each work. Works whose corrections are not completed within this period of time are removed from the system and refused. In this case, author(s) do not have the right to sanction on our journal. 20. An abstract in Turkish is mandatory for works which are prepared in other languages. The number of key words can vary between 3 and 7. Maximum page number for each work is 25. Appendices are not included in abovementioned 25-page limitation. Abstract both in Turkish and English should be between 100-250 words. TIMES NEW ROMAN should be used in the articles, type size should be 12. Article should be written in single space. Title of the work should be written bold in 14 pt. Name of authors and their affiliated institutions should be bold, italicized and in 12 pt. Turkish and English abstracts should be written in 10-type size and placed one after the other. INTEXT CITATIONS • The journal is the reference display (Yilmaz, 2015: 1-2) as shown. Samples must be taken into account in the magazine website article. In other works, cited sources are stated in parenthesis at the end of a sentence with information on last name of the author, publication year and page number (Last name, Year of Publication: Page number). • Footnotes for extra explanations and other explanations related to the content should be at the end of the page. Notes should be numbered in the text, and then each number should be listed at the end of the page with their explanations. • Examples of articles in the Journal website format has to be taken into account. • Quotations from a source are shown in the text in quotation marks. • Place direct quotations that are longer than 30-40 words on an indented new line omitting quotation marks. • When citing, last name of the author and publication date should be given in parentheses if the author is not mentioned in the text: (Korkmaz, 2007). • If the citation is from a specific page, then page number should be added to last name of the author and publication date: (Kırık, 2010: 13) • If the name of the author is mentioned in the text, then only publication date and page number are written in parentheses: (2005: 33) • Page numbers which do not follow each other are written as follows: (Joyce, 2002: 21, 48 and 59) • Page numbers which follow each other are written as follows: (Mandel, 2007: 21-4 and 335) • While citing a work by two authors, last names of both authors are written: (Morley and Robins, 2007: 19) • While citing a work by more than two authors, et al. is used: (Yücel et al., 2012). • If more than one source by the same author in the same year are used, use lower-case letters (a, b, c) with the year to order the entries in the reference list: (Ortaylı, 1999a) (Ortaylı, 1999b) • When citing more than one source on the same issue, sources are listed using semi colon: (Geray, 2005: 31; Moran; 2006: 37) METHOD OF PREPARING REFERENCE LIST: In reference list, sources which have been cited in the text must be included and listed alphabetically based on last name of the author. If more than one source of the same author will be included in the reference list, they must be listed according to their publication dates (from old to new ones). * Book OSKAY, Ü., (2005). 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri Kuramsal Bir Yaklaşım, Der Publications, İstanbul. pp.1-2 * Translated Book OSKAY, Ü., (2005). 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri Kuramsal Bir Yaklaşım, Der Publications, İstanbul. pp.1-2 * Edited Book OSKAY, Ü., (2005). 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri Kuramsal Bir Yaklaşım, Der Publications, İstanbul. pp.1-2 * Article in an Edited Book HALL, S., (1997). “The Work of Representation” Representation: Cultural Representations and Signifying Practices, Stuart Hall (Ed.) in London: Sage Publications * Translated Article in an Edited Book PAZ, O., (2000). “Tarihin Sonu’nda Batı Doğu’ya Dönüyor” Yüzyılın Sonu, Büyük Düşünürler Çağımızı Yorumluyor, Nathan Gardels (Ed.) in, Translated by, B. Çorakçı Dışbudak, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Publications, (137-144) * Book with two Authors MATTELART, A., & NOVEAU, E., (2007). Kültürel İncelemelere Giriş, Translated by. Hüsnü Dilli, İstanbul Bilgi University Publications, İstanbul. pp.1-2 * Article in a Journal KÖKER, L., (2007). “Modern Hukuk Devletinin Eleştirisi Bağlamında Neumann ve Habermas” Journal of Society and Science, 110 (36-46) * Unpublished Thesis KIRIK, A.M., (2010). IP Televizyon Yayın Teknolojisi, Unpublished Master’s Thesis, Marmara University Graduate School of Social Sciences, İstanbul. pp.1-2 * Newspaper Article “Dünyanın en büyük adamı” (12.07.2012) Hürriyet Nespaper * Online Article with a known Author KELLNER, D., (2012). “Cultural Studies and Philosophy: Intervention” http://pages.gseis. ucla.edu/faculty/kellner/essays/culturalstudiesphilosophy.pdf, 12.03.2012 (DATE THAT THE MATERIAL IS VIEWED MUST BE INCLUDED!!!!!!!!!!!!) * Online Article with an unknown Author “Anonymous” (2012) http://tebesirtozu.blogcu.com/akademik-dergiler/3050689, 12.03.2012 (DATE THAT THE MATERIAL IS VIEWED MUST BE INCLUDED!!!!!!!!!!!!) YAYIN İLKELERİ 1. “Uluslararası Hakemli Tasarım ve Mimarlık Dergisi”; 4 ayda bir yayınlanan akademik ve bilimsel nitelikli uluslararası hakemli bir dergidir. Ancak derginin özel durumlarda ara dönem içerisinde de yayın çıkarma hakkı bulunmaktadır. 2. Dergimizde Görsel Sanatlar, Tasarım, Mimarlık, Peyzaj Mimarlığı, İç Mimarlık alanlarından bilimsel ve özgün nitelikli çalışmalar yer almaktadır. Çalışmaların bilimsel kaygılarla yazılmış olması, alana katkıda bulunacak nitelikte olması, alandaki önemli kaynakları referans göstermesi, önyargı ile yazılmamış olması, slogan niteliğinde cümleler içermemesi beklenir. Ayrıca tarama, araştırma, bildiriden geliştirilme vb. niteliklerinden birine sahip olmalıdır. 3. Birden fazla yazarın bulunduğu çalışmalarda sorumlu yazar olarak belirtilen yazar muhatap kabul edilir. 4. Kullanılan kaynaklar derginin yayın kurallarına uygun şablona göre hazırlanmalıdır. 5. Dergimizde makale formatı derginin web sitesinde bulunan örnek makale ya da derginin son sayısındaki makalelerin dizgisi ve mizampajına göre düzenlenmelidir. 6. Yazıların değerlendirilmesi aşamasında öncelikle hakem ve yazarların aynı kurumdan olmamasına özen gösterilir. Hakem ve yazarların isimleri titizlikle saklanır ve hiçbir şekilde açıklanmaz. Hakem Kurulu her sayıda değişir ve yazıların konusuna göre oluşturulur. 7. Her yazının alanına göre ilk aşamada iki hakem tayin edilir. Hakem raporlarından birinin “Yayınlanamaz”, diğerinin “Düzeltilerek Yayınlanabilir” ya da “Yayınlanabilir” olması durumunda ilgili alandan 3. hakem tayin edilebilmekte ve onun raporu beklenebilmektedir. Yazardan sadece üç defa düzeltilme istenir. Her üç düzeltmede de istenilen düzeltmeler gerçekleştirilmemiş ise yayın sistem tarafından reddedilir. 8. Yazarların, kendilerinden istenen düzeltmelere titizlikle ve ivedilikle uymaları, yazının son şeklini düzeltilmiş haliyle dergiye 15 gün içinde göndermeleri beklenir. Düzeltmeler konusuna yeterince uyulmadığı anlaşılırsa bu durum yazara bildirilir. Belirtilen sürede düzeltilmiş olarak geri gönderilmeyen yazılar yayınlanacaklar listesine alınmaz. 9. Dergimizin yayın dili Türkçe ve İngilizcedir. 10. Dergiye yayınlanmak üzere gönderilen yazıların, daha önce başka bir yayın organında yayınlanmamış olması ya da yayın için değerlendirme aşamasında bulunmaması gerekmektedir. 11. Daha önce akademik alanda ulusal ya da uluslararası nitelikli bilimsel toplantı, kongre, konferans ya da sempozyumda sunulmuş olan bildiriler, başka bir dergi ya da yayında yayınlanmamış olması ve makale formatına ve içeriğine dönüştürülmesi ve makalede beliritlmesi koşulu ile kabul edilebilir ve hakem sürecine alınır. 12. Çeviri metinler, eğer o metin Türkçe’de ender bulunabiliyorsa, çevirisinin alana katkı sağlayacağı düşünülüyorsa editör ve yayın kurulunun onayı ile kabul edilir ve hakem süreci başlatılır. Ancak her sayıda yayınlanacak çeviri sayısı sınırlıdır. Özgün metinler tercih nedenidir. 13. Dergiye gönderilecek yazılar, MS Word Programı kullanılarak, Times New Roman karakterinde, 12 Punto ve 1,5 satır aralığında yazılmalıdır. Sayfanın üst, alt, sol ve sağ taraflarında 3’er cm’lik boşluklar olmalıdır. 14. Yazılar toplamda 15 sayfayı geçmemeli ve alt ortada sayfa numarası verilmiş olmalıdır. Yazıda paragraf girintisi olmamalıdır. 15. Türkçe yazılarda 150 kelimeyi geçmeyen İngilizce özet, özetin altında 5 anahtar sözcük(ler) yer almalıdır. Özetin, yazıldığı yabancı dilde başlığı ve anahtar kelimeleri (keywords) de bulunmalıdır. 16. İngilizce yazılarda 150-200 kelimeyi geçmeyen Türkçe özet, başlık ve anahtar kelimeler bulunmalıdır. 17. Özette araştırmanın kapsamı, amacı, yöntemi, ulaşılan sonuçlar ve konudan kısaca söz edilmelidir. 18. Yazar adı ya da adları, kapak sayfasında yer almalıdır. Kapak sayfasında ayrıca, yazarın akademik ünvanı ve çalıştığı kurumun adı, adresi, iş ve cep telefonu, faks numarası ve e-posta adresi de bulunmalıdır. 19. Yazıların yayınlanması konusunda son karar baş editöre aittir. Baş editörün yazı hakkındaki değerlendirmesi, yazar(lar)a en kısa zamanda hakem raporlarıyla birlikte iletilir. 20. Dergiye gönderilen yazılar, yayınlansın veya yayınlanmasın geri gönderilmez. 21. Yazıların tüm sorumluluğu yazar(lar)ına aittir. 22. Yayımlanan çalışmaların yayın ve telif hakkı dergimize aittir. Sisteme yüklenen her bir çalışmanın yayın hakkı yazar tarafından otomatik olarak dergiye devredilir. Bu işlem için hiçbir yazardan telif hakkı sözleşmesi imza etmesi istenmez. Sisteme yüklenen çalışma için yazar bu şartları peşinen kabul etmiştir. İtiraz hakkı bulanmamaktadır. 23. Yazar(lar) ulusal ve uluslararası akademik bilgi paylaşımını desteklemek amacıyla yazılarının tam metin olarak ticari niteliği bulunmayan elektronik veri tabanlarında yer almalarını onaylarlar. 24. “Uluslararası Hakemli Tasarım ve Mimarlık Dergisi” elektronik sistemle çalışan bir dergi olup, basılı olarak da yayınlanmaktadır. Basılı yayın almak isteyen kişilerin dergi bedelini ilgili basım yapan firmaya ödemesi karşılığında temin etme hakkı bulunmaktadır. Dergimiz hiçbir yazara veya bireye, kuruma basılı dergi vermek zorunda değildir. Yine dergimize gönderilen çalışmalar için yıllık üyelik ücreti ilgili basım firmasına ödenmelidir. Bu ücret sadece derginin yıllık basım ve diğer giderleri için basım evimin yaptığı harcamalara istinaden alınır. Dergimiz ücretli bir dergi değildir. 25. Sisteme yüklenen çalışmaların değerlendirme süresi iki aydır. Bu süre içerisinde değerlendirilmeyen ve hakkında ilgili bilgi rapor alınmayan çalışmalar farklı bir hakeme daha gönderilir. 26. Yazar(lar) uygulama içerikli “DENEYSEL”, “VAKA” ve “KURUMSAL” içerikli araştırmalarda ETİK KURUL raporu gerektiren çalışmalarında mutlaka çalışmanın sisteme yüklenmesi durumunda ETİK KURUL raporunun “TARİHİ” ve “RAPOR BİLGİSİ – RAPOR NUMARASI” çalışma sisteme yüklenirken sistemde bulunan “ETİK KURUL RAPOR BİLGİSİ” kısmına gerekli bilgileri yazmak zorundadır. Olası bir olumsuzluk ve eksiklik durumunda dergimiz ulusal ya da uluslararası hukuk kuralları çerçevesinde bir sorumluluk yüklenmez. Bu konuda her türlü sorumluluk yazar(lar) aittir. Etik kurul raporu ve araştırmaya ilişkin resmi bilgiler bulunmakta ise mutlak surette bu bilgiler çalışma sisteme yüklenirken girilmelidir. Bu konuda, dergi editörleri, sistem editörleri, yayın kurulu, imtiyaz sahibi, yayın yönetmeni, hakem kurulu ve değerlendirme yapan hiçbir hakem yükümlülük ve sorumluluk altında değildir. Oluşabilecek her türlü maddi, manevi ve hukuksal bir olumsuzlukta yazar(lar) sorumludur. DERGİMİZ ADINA OLUŞABİLECEK HER TÜRLÜ MADDİ, MANEVİ VE HUKUKİ BİR DURUMDA “OLUMSUZLUKTA” DERGİMİZ TEK TARAFLI OLARAK HUKUKİ HAKLARINI ULUSAL VE ULUSLARARASI OLARAK SAKLI TUTAR. YUKARIDA BELİRTİLEN 26 MADDELİK YAYIN İLKESİ VE BİLGİLERİ SİSTEME DÂHİL OLAN YAZAR veya YAZARLAR TARAFINDAN KABUL EDİLMİŞ SAYILIR. HİÇ BİR YAZARIN BU YAYIN İLKELERİNE İTİRAZ ETME HAKKI YOKTUR. DERGİMİZ YAYIN İLKELERİ ve ÇALIŞMALARIN YAYINLANMASI, DEĞERLENDİRİLMESİ veya RED EDİLMESİNDE TEK TARAFLI HAKKA SAHİPTİR. BU HAK HİÇ BİR KOŞUL ve ŞARTA BAĞLI OLMAKSIZIN DEĞİŞTİRİLEMEZ. İLGİLİ İLKELER veya KURALLAR ÇERÇEVESİ DIŞINDA HAREKET EDEN YAZAR/YAZARLAR HAKKINDA DERGİMİZ İLGİLİ KANUN VE YÜKÜMLÜKLER ÇERÇEVESİNDE KANUNİ HAKKINI TEK TARAFLI OLARAK KULLANMA HAKKINA SAHİPTİR. SİSTEME DÂHİL OLAN HERKES BUNLARI PEŞİNEN KABUL ETMİŞTİR. PUBLICATION PRINCIPLES 1. “International Refereed Journal of Design and Architecture” is an international refereed journal which publishes academic and scientific articles every four month. But the journal has the right to publish special issues out of these periods under certain circumstances. 2. Scientific and authentic works which are prepared in the fields of Visual Arts, Design, Architecture, Landscape Architecture, and Interior Design are included in the journal. Works are expected to have scientific concerns, to contribute to the field, to cite and refer important sources within the disciplines, not to have prejudice, not to include slogan-like sentences, and to have been written in a developed language. In addition, they also must have one of the qualities of review, research, and developed version of presented papers, etc. 3. In the case of works with more than one author, the author stated as the responsible one is regarded as addressee. 4. Sources used in the works must be prepared according to the publication principles. 5. Journal article format of our examples in the journal’s website or article in a recent issue of the journal article should be based on the string. 6. In the process of evaluating articles, ultimate attention is shown to the fact that referee and author are not from the same institution. Names of referees and authors are kept secret and never revealed. The Referee Board varies in every issue and is reestablished depending on the topic of the issue. 7. Initially two referees are assigned for each work according to the field. Another third referee can be assigned if one of the referee’s report states “It cannot be published”, and the second one states “It can be published after corrected” or “It can be published”, and the report of the third referee is considered. Author is asked to carry out corrections only three times. If corrections are not made as required in each time, work is refused by the system. 8. Authors are expected to carry out correction in time and meticulously, and to send the final version to the journal within 15 days. If it is found out that corrections are not made as ex- pected, authors are informed about this situation. Works which are not corrected and sent back to the journal in time are not included in the list of works to be published. 9. Publication language of our journal is Turkish and English. 10. Works which are submitted to the journal for publication are expected not to have been published somewhere else or not to be in the evaluation process of another publication organ. 11. Papers which have been presented in an academic national or international scientific meeting, congress, conference or symposium can be accepted and included in the referee process on condition that they have not been published in another journal or publication and they are appropriate to turn into an article format and content. 12. Translated texts are accepted and referee process is initiated with the approval of editor(s)in-chief and publication board if that text is very rare in Turkish and it is believed that its translation will contribute to the literature. However, the number of translated works in each issue is limited and authentic works are preferable. 13. Works submitted to the journal must be prepared in MS Word Program with Times New Roman in 12 pt. in 1.5 space. 3 cm space must be left from top, bottom, right and left margins. 14. The page number of works must not exceed 15. Page numbers must be written at bottom in the middle. Paragraph indent must not be used. 15. English abstract not exceeding 150 words, 5 key word(s) below abstract must be in works prepared in Turkish. Title and key words must be written in the both languages. 16. Turkish abstract not exceeding 150-200 words, title and key words must be in works prepared in English. 17. Scope, object, method, results and topic of the works must be briefly mentioned in the abstract. 18. Name(s) of author(s) must be in the cover page. Academic title of the author, his/her workplace name, address, cell-phone and work phone numbers, fax number and e-mail address must be present in the cover page. 19. Final decision on publication of works belongs to editor(s)-in-chief. Opinions of editor(s)in-chief on the work together with referee reports are conveyed to author(s) as soon as possible. 20. Works sent to the journal are not sent back to authors whether they have been published or not. 21. All responsibility of works belongs to author(s). 22. Publication and copy rights of published works belong to our journal. Publication right of each work uploaded to the system is automatically transferred to the journal by the author. For this, there is no need to ask for signing of any copy right agreement with the author. Author(s) are considered to have acknowledged this when they have uploaded their work to the system. They do not have any right to object. 23. Author(s) approve that full versions of their works are uploaded to non-commercial electronic data bases to support national and international information exchange. 24. “International Refereed Journal of Design and Architecture” is an electronic journal but is also published in paper version. Individuals who would like to get printed version of the journal can obtain it by paying the necessary fee to the relevant printing company. Our journal does not have to provide printed version of the journal to any author or individual. Annual membership fee should also be sent to relevant printing company for works sent to our journal. This membership fee is collected for only annual printing and other costs of the journal. Our journal is not a paid one. 25. Evaluation process of works uploaded to the system is two months. Works which are not evaluated within this period of time and about which information report is not received are sent to a different referee. 26. Author(s) has to upload “DATE OF REPORT”, “REPORT INFORMATION-REPORT NUMBER” to “ETHICS BOARD REPORT INFORMATION” part of the publication submission system of the journal in “EXPERIMENTAL, CASE STUDY and INSTITUTIONAL” works requiring ETHICS BOARD report. Our journal is not held liable within the framework of national or international legal rules in case of possible unfavourable and deficient situation. In such cases, every responsibility belongs to author(s). If ethics board report and official information related to the research is available while uploading the work to the system, such information must be entered into the system. In such case, editors of the journal, system editors, editorial board, publisher, editorial director, referees board and any referees evaluating works cannot be held liable and responsible. Author(s) are held responsible in any possible material, moral and legal unfavourable situation. OUR JOURNAL UNILATERALLY RESERVES ITS LEGAL RIGHTS NATIONALLY AND INTERNATIONALLY IN CASE OF ANY MATERIAL, MORAL AND LEGAL “UNFAVOURABLE” SITUATION WHICH MAY OCCUR AGAINST OUR JOURNAL. IT IS CONSIDERED THAT ABOVEMENTIONED 26 ITEMS OF PUBLICATION PRINCIPLES GUIDELINE ARE ACCEPTED BY AUTHOR or AUTHORS WHO ARE INVOLVED IN THE SYSTEM. NO AUTHOR HAS THE RIGHT TO OBJECT TO THESE PRINCIPLES. OUR JOURNAL HAS UNILATERAL RIGHT IN TERMS OF PUBLICATION PRINCIPLES, and PUBLISHING, EVALUATION or REFUSAL OF WORKS. THIS RIGHT CANNOT BE CHANGED UNDER ANY CIRCUMSTANCES AND CONDITIONS. OUR JOURNAL HAS THE RIGHT TO USE ITS LEGAL RIGHTS WITHIN THE FRAMEWORK OF RELEVANT LAWS AND LIABILITIES IN CASE OF AUTHOR/AUTHORS WHO DO NOT ACT IN ACCORDANCE WITH RELEVANT PRINCIPLES and RULES. EVERYBODY WHO IS INVOLVED IN THE SYSTEM HAS AUTOMATICALLY AGREED ON THESE POINTS IN ADVANCE.