yurt dışı eğitim personeli rehberi - Strazburg Eğitim Ataşeliği
Transkript
yurt dışı eğitim personeli rehberi - Strazburg Eğitim Ataşeliği
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI DIŞ İLİŞKİLER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YURT DIŞI EĞİTİM PERSONELİ REHBERİ KOMİSYON Cüneyt ALBAYRAKOĞLU Ziya YEDİYILDIZ Fatma Nurhan BAYKAL Zeki KARABIYIK Adem SUSAM Ethem HAS Mehmet Nahit ÇELİK Osman DEMİRGÜL Ankara 2006 İÇİNDEKİLER İçindekiler Ön söz BÖLÜM-I Mevzuat A) Yurt dışında görevlendirilen personelle ilgili mevzuat 1- Dış İlişkiler Genel Müdürlüğünün görevleri 2- Eğitim müşaviri ve eğitim ataşesi ile ilgili mevzuat 3- Okutman ve Öğretmen Görevlendirilmesi İle İlgili Mevzuat B) Yurt Dışındaki Öğrenci İşlemleri İle İlgili Mevzuat Denklik İşlemleri C) Yurt Dışında Görevlendirilen Personelin Görev ve Sorumlulukları 1- Eğitim Müşaviri ve Eğitim Ataşesinin Görev ve Sorumlulukları 2- Okutmanların Görev ve Sorumlulukları 3- Öğretmenlerin Görev ve Sorumlulukları D) Göçmen İşçi Çocuklarının Eğitimine İlişkin Konsey Direktifi Göçmen İşçi Çocuklarının Eğitimine İlişkin Yönetmelik E) Okutman ve Öğretmen İhtiyacının Belirlenmesi Okutman ve Öğretmenlerin Görev Yaptıkları Ülkeler BÖLÜM-II Yurt Dışında Yaşayan Vatandaşlarımız ve Soydaşlarımız ile Görevlendirilen Personel Hakkında Genel Bilgiler 1- Vatandaşlarımız ve Soydaşlarımız 2- Müşavir ve Ataşeler 3- Okutmanlar 4- Bakanlığımızca Görevlendirilen Öğretmenler BÖLÜM-III Personel Görevlendirilen Ülkeler 1- Almanya 2- Amerika Birleşik Devletleri 3- Avusturya 4- Avustralya 5- Bahreyn 6- Belçika 7-Danimarka 8- Fransa 9- Gürcistan 10- Hollanda 11- İngiltere 12- İran 13- İsveç 14- İsviçre 15- Kuveyt 16- Libya 17- Mısır 18- Rusya Federasyonu 19- Suudî Arabistan 20- Yunanistan i Sayfa i ii 1 1 1 9 19 23 31 32 34 36 39 39 41 41 43 44 45 46 47 72 84 95 103 108 119 131 143 147 155 161 165 174 188 192 197 200 209 217 ÖN SÖZ Yeni Ufuklara Yelken Açarken Sevgili Meslektaşım, Meslek hayatınızda yeni bir görev ve hizmete başlıyorsunuz. Daha önce Bakanlığımızın farklı birimlerinde, ülkemizin değişik yerlerinde görev yaptınız. Şimdi ise hizmet sunduğu alan itibariyle, üzerinde güneşin batmadığı Dış İlişkiler Genel Müdürlüğünün bir mensubu olarak çalışacaksınız. Dünyanın dört bir yanına dağılmış vatandaşlarımıza dillerini, dinlerini, kültürlerini ve bizi biz yapan öz değerlerini öğreteceksiniz. Ancak tüm bu değerlerin taşıyıcısının Güzel Türkçemiz olduğunun önemini vurgulayarak, onların ülkemizle olan bağlarını güçlendirecek ve içinde yaşadıkları toplumlara uyum sağlamalarına yardımcı olacaksınız. Eğitimli ve meslek sahibi vatandaşlarımızın bulundukları ülke ile ülkemiz arasında ekonomik, politik, sanatsal ve kültürel köprüler inşa etmelerine yardımcı olacaksınız. Bildiğiniz gibi vatandaşlarımız başta çalışmak ve iş sahibi olmak üzere çeşitli nedenlerle 1960 yılından bu yana yurt dışına gitmektedirler. Önceleri kısa vadeli olarak düşünülen bu gidiş, şimdilerde uzun vadeli olmuştur. Vatandaşlarımız kazandıkları sosyal haklarla yurt dışında çalışmaya ve yaşamaya devam etmektedirler. İkinci Dünya savaşında yakılan ve yıkılan Avrupa’nın yeniden inşasında insanımızın hatırı sayılır emeği olduğunu unutmayalım. Bugün başta Batı Avrupa Ülkeleri olmak üzere yurtdışına göç eden vatandaşlarımızın sayısı 3,5 milyona ulaşmıştır. Bu vatandaşlarımızın gerek kendi ülkeleri ile gerekse bulundukları ülkelerle pek çok hukuki, sosyal, kültürel ve ekonomik sorunlar yaşadığını biliyoruz. Ancak tüm bu sorunların en önemlisi eğitim sorunudur. Vatandaşlarımızın çocuklarının iyi bir eğitim alması, hem Güzel Türkçemizi, hem yaşadıkları ülkedeki dili çok iyi bilmeleri gerekmektedir. Aksi takdirde hem ülkeleri ile bağları gevşemekte, hem de bulundukları ülkede meslek sahibi olamamaktadırlar. Bu gün Batı Avrupa’da yaşayan vatandaşlarımız arasında işsizlik oranının yüksek olmasının nedeni eğitimsizlik ve bir meslek sahibi olamamaktan kaynaklanmaktadır. Anayasamızın 62 inci maddesinde “Devlet, yabancı ülkelerde çalışan Türk vatandaşlarının aile birliğinin, çocuklarının eğitiminin, kültürel ihtiyaçlarının ve sosyal güvenliklerinin sağlanması, anavatanla bağlarının korunması ve yurda dönüşlerinde yardımcı olunması için gereken tedbirleri alır” hükmü yer almaktadır. Değerli Meslektaşım, Bir kısmını yukarıda zikrettiğim görevleri yapmak üzere Bakanlığımız tarafından yurt dışında görev yapmak üzere seçildiniz. Anadolu’muzun çeşitli yerlerinde ve yörelerinde yıllarca görev yaptınız. ii Şimdi de dünyanın çeşitli ülkelerinde hizmet vereceksiniz. Yurt dışında vatandaşlarımıza hizmet verirken yegâna ölçümüz “ülkemiz ve insanımıza olan sevgi” olmalıdır. Nerede bir vatandaşımız varsa, oraya gitmek, ona dilini ve kültürünü öğretmek en büyük görevimizdir. Gitmediğimiz yer bizim değildir. Hiçbir zaman onların ayağımıza gelmesini beklemeyeceğiz. Biz eğitimcileri diğer mesleklerden ayıran en büyük özellik, bizim muhataplarımızı bulmamız, ayaklarına gitmemiz ve ellerinden tutmamızdır. Ektiğimiz tohumları sabırla sulamamız; onların çiçek açmasını ve meyve vermesini beklemesini bilmemizdir. Görevinizi yaptığınızda, arkanızda bıraktığınız eğitimli gençler en büyük ödülünüz olacaktır. Bu sizi oraya ekonomik nedenlerle giden insanlarımızdan ayıran en büyük faziletiniz olmalıdır. Dünyanın hiçbir ülkesinde insanlar zengin olmak için öğretmenliği seçmez. Bu mesleği seçenlerin en büyük ve belirgin özelliği insan sevgisidir. Bir mum gibi kendisi erirken, başkasını aydınlatmaktır. Gittiği yerde bir deniz feneri olmaktır. Küreselleşen dünyamızda yolunu yitirenlerin, şaşıranların ve kaybolma tehlikesi ile karşı karşıya olanların sizlere bakıp yollarını bulacaklarına olan inancım tamdır. Sevgili Meslektaşım, Bir kısmını sıraladığım bu görevlerin alışık olduğunuz mesai anlayışı, 657 sayılı yasa ve diğer yönetmeliklerle yerine getirmek mümkün değildir. Bunlara vatan ve millet sevgisini ilave etmelisiniz. Mevlâna, Yunus Emre ve Hacı Bektaş-ı Veli’nin sevgisini ve evrensel mesajını beraber götürmelisiniz. Sadece insanımıza değil, karşılaştığınız tüm insanlara ülkemizin bu değerlerini ulaştırmalı ve sunmalısınız. Bu şartları ağır bulan arkadaşlarımız olabilir. Böyle düşünenler şimdiden vazgeçebilirler. Çıktığınız bu yolda sizlere yardımcı olmak, sizleri gideceğiniz yerlerle ilgili olarak bilgilendirmek için bu kitapçığı hazırladık. Bunu bir yol haritası ve pusulası olarak kabul edebilirsiniz. Yeni bir ufka yelken açarken; bilmediğiniz, görmediğiniz ve bundan dolayı da tatlı bir heyecan ve endişe içinde olduğunuzu biliyoruz. Size verdiğimiz bu yol haritası ve rehberi ile sizlere yardımcı olmak istedik. Temennimiz yurt dışında hizmet ederken, daha önceki tecrübelerden yaralanmanız ve bunları kendi tecrübelerinizle zenginleştirmenizdir. Bu kitabın daha sonraki baskıları katkılarınız ile daha da zenginleşecek ve güzelleşecektir. Bu nedenle tecrübelerinizi bizimle paylaşın. Güzel örnekleri, yaşadığınız ilginç olayları bize gönderin. Arkadaşlarım bu rehberi hazırlamak için gece-gündüz çalıştılar. Hepsine tek tek teşekkür ediyorum. Size ve ailelerinize başarı ve mutluluklar diliyorum. Yolunuz açık olsun, sevgili meslektaşım. Doç. Dr. İbrahim ÖZDEMİR Genel Müdür iii BÖLÜM-I MEVZUAT A) YURT DIŞINDA GÖREVLENDİRİLEN PERSONELLE İLGİLİ MEVZUAT: 1-Dış İlişkiler Genel Müdürlüğünün Görevleri: 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un 20 nci maddesinde Dış İlişkiler Genel Müdürlüğünün görevleri şöyle belirtilmiştir: a) Türk millî kültürünün dış ülkelerde korunması, tanıtılması ve yaygınlaştırılması ile ilgili eğitim ve öğretim hizmetlerini düzenlemek, b) Yabancı hükümet ve kuruluşlardan sağlanan ve Türkiye Cumhuriyeti Hükümetince yabancı ülkelere verilen burslarla kendi hesabına öğrenim yapmak üzere Ülkemize gelen yabancı uyruklu öğrencilere ilişkin bütün görev ve hizmetleri yürütmek, c) Dış ülkelerin genel, meslekî ve teknik öğretim alanlarında eğitim ve öğretim gelişmelerini takip etmek ve ilgili ülkelerle gereken işbirliğini sağlamak, d) Ülkemizin eğitim ve bilim faaliyetlerini yurt dışında tanıtmak, yabancı ülkelerin, uluslararası kuruluşların eğitim ve bilim alanındaki faaliyetlerini takip etmek, değerlendirmek, ilgili ülke ve kuruluşlarla gereken işbirliğini sağlamak. 2- Eğitim Müşaviri ve Eğitim Ataşesi ile İlgili Mevzuat Millî Eğitim Bakanlığı Yurt Dışı Teşkilâtına Sürekli Görevle Atanacak Personelin Seçimine İlişkin Yönetmelik BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1 — Bu Yönetmeliğin amacı, Millî Eğitim Bakanlığı yurt dışı teşkilâtı kadrolarına sürekli görevle atanacakların, yabancı dil bilgisi, meslek bilgisi, temsil yeteneği ve sicil durumlarının esas alınarak seçilmelerine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Kapsam Madde 2 — Bu Yönetmelik, Millî Eğitim Bakanlığı yurt dışı teşkilâtı kadrolarına sürekli görevle atanacak eğitim müşaviri, eğitim ataşesi ve eğitim ataşe yardımcısını kapsar. 1 Dayanak Madde 3 — Bu Yönetmelik, 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanunun değişik 56 ncı maddesi 7/4/1988 tarihli ve 19778 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yurt Dışında Görevlendirilecek Memurların Seçim Esaslarına Dair Yönetmelik ve 11/1/1983 tarihli ve 17925 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Yurtdışında Sürekli Görevlendireceği Personel Hakkında Yönetmelik hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar Madde 4 — Bu Yönetmelikte geçen; a) Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını, b) Bakan: Millî Eğitim Bakanını, c) Eğitim Müşaviri: Yurt dışındaki Türkiye Cumhuriyeti büyükelçilikleri nezdindeki Millî Eğitim Bakanlığı temsilcisini, d) Eğitim Ataşesi: Yurt dışındaki Türkiye Cumhuriyeti büyükelçilikleri, eğitim müşavirliği ve başkonsoloslukları nezdindeki Millî Eğitim Bakanlığı temsilcisini, e) Eğitim Ataşe Yardımcısı: Yurt dışındaki Türkiye Cumhuriyeti büyükelçilikleri ve başkonsoloslukları eğitim ataşeliği nezdindeki Millî Eğitim Bakanlığı temsilcisini, ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM Nitelikler ve Sınavlara İlişkin Hükümler Atanacaklarda Aranacak Genel Şartlar Madde 5 — Bakanlığın yurt dışı teşkilâtı kadrolarına sürekli görevle atanacaklarda 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin (A) bendinde belirtilenlerin yanında aranacak genel şartlar şunlardır: a) En az lisans düzeyinde yüksek öğrenim görmüş olmak, b) Son yıla ait sicil notu olumlu olmak kaydıyla son üç yıllık sicil notu ortalaması iyi olmak, c) Hizmetin gerektirdiği temsil yeteneğine sahip olmak, d) Yurt dışına atanmasına engel bir hali bulunmamak, e) Bu Yönetmelikte belirlenen usul ve esaslara uygun olarak yapılacak Meslekî Yeterlik ve Temsil Yeteneği sınavlarını kazanmak. Atanacaklarda Aranacak Özel Şartlar Madde 6 — Bakanlığın yurt dışı teşkilatı kadrolarına sürekli görevle atanacaklarda aranacak özel şartlar şunlardır: a) Kamu Personeli Yabancı Dil Seviyesinin Tespitine Dair Esaslar uyarınca yapılan veya yapılacak sınavda İngilizce, Almanca, Fransızca ya 2 da hizmetin gerektirdiği diğer yabancı dillerin herhangi birinden en az (C) düzeyinde belge sahibi olmak gerekir. Üniversitelerin ya da yüksek okulların birinci fıkrada belirtilen dillere ait filoloji bölümlerinden veya yabancı dille eğitim yapan fakültelerinden mezun olanlar, üniversitelerden doçentlik veya profesörlük unvanı almış bulunanlar, yurt dışında atanacağı kadronun şartlarını taşımak kaydıyla yurt dışında lisans veya lisansüstü öğrenim görmüş olanlar ile resmi dili Türkçe olan ülkelerde, görevlendirilecek memurlar yabancı dil sınavına tâbi tutulmazlar. b) Yardımcı hizmetler sınıfına dahil kadrolarda görev yapıyor olmamak gerekir. Meslekî Yeterlik Sınavı Madde 7 — Bakanlığın yurt dışı teşkilatı kadrolarına sürekli görevle atanacaklar hizmetin gerektirdiği meslekî bilgi ve yeterliklerinin tespiti için yazılı veya sözlü olarak yapılacak Meslekî Yeterlik Sınavına tâbi tutulurlar. Sınavın yazılı yapılması halinde sınav, Bakanlık Ölçme ve Değerlendirme Merkezince yapılır. Meslekî Yeterlik Sınavı Konuları ve Değerlendirme Madde 8 — Meslekî Yeterlik Sınavı konuları ve puan değerleri şunlardır: a) Türkiye Cumhuriyeti Anayasası b) Atatürk İlkeleri, İnkılâp Tarihi ve Ulusal Güvenlik c) Devlet Teşkilâtı d) 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu e) Millî Eğitim Temel Kanunu f) Genel Kültür, Türkçe Dil Bilgisi ve yazışma ile ilgili kurallar g) Başlıca uluslararası kuruluşlar, görevleri ve Türkiye ile olan ilişkileri % % % % % % 15 20 10 10 10 25 % 10 Meslekî yeterlik sınavında 100 üzerinden en az 70 puan alanlar başarılı sayılır. Meslekî yeterlik sınavı sonuç tutanağına, en yüksek puan alandan başlamak suretiyle başarılı olanların notları sırasıyla yazılır. Tutanak, sınav kurulu başkan ve üyelerince imzalanır. Meslekî Yeterlik Sınav Komisyonunun Oluşumu Madde 9 — Meslekî Yeterlik Sınav Komisyonu; Müsteşarın veya görevlendireceği müsteşar yardımcısının başkanlığında, ilgili Genel müdürlüklerin görev alanına bağlı olarak Dış İlişkiler Genel Müdürü veya Yurt Dışı Eğitim Öğretim Genel Müdürü ve Personel Genel Müdüründen oluşur. 3 Sınav Kurulu üye tam sayısı ile toplanır. Kararlar oy çokluğuyla alınır. Meslekî Yeterlik Sınav Komisyonunun Görevleri Madde 10 — Meslekî Yeterlik Sınav Kurulunun görevleri şunlardır: a) Sınavlarla ilgili usul ve esasları belirlemek, b) Sınav sorularını hazırlatmak, c) Sınavların yapılacağı merkezleri belirlemek, d) Sınav sonuçlarına göre başarı listesini düzenlemek/düzenletmek, e) Tutanakları düzenleyip imzalamak, f) Sınav sonuçlarının ilanını ve ilgililere tebliğini sağlamak, g) İtirazları inceleyip karara bağlamak, h) Temsil Yeteneği Sınavı için komisyon oluşturmak, i) Sınavlarla ilgili esas ve usulleri düzenlemek. Kurulun sekretarya hizmetleri görev alanlarına bağlı olarak Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü ile Yurtdışı Eğitim Öğretim Genel Müdürlüğünce yürütülür. Meslekî Yeterlik Sınavının Yürütülmesi Madde 11 — Meslekî yeterlik sınavı yazılı yapılması halinde sınav soruları, Meslekî Yeterlik Sınav Komisyonunca, Bakanlık Ölçme ve Değerlendirme Merkezine hazırlattırılır. Bu sorular, Ölçme ve Değerlendirme Merkezi sorumluluğunda sınav yerine ulaştırılır ve sınav saatinde adayların önünde açılarak adaylara dağıtılır. Sınavın sözlü yapılması halinde sınav soruları sınav komisyonunca hazırlanır. Meslekî Yeterlik Sınav Sonuçlarının Açıklanması Madde 12 — Sınav sonuçları, sınavın sonuçlandığı tarihten itibaren en geç 15 gün içinde ilan edilir. Sonuçlar ayrıca, ilgililere yazılı olarak bildirilir. Meslekî Yeterlik Sınavı Sonuçlarına İtiraz Madde 13 — Meslekî yeterlik sınavına katılanlar, sınav sonuçlarına itiraz edebilirler. İtirazlar sınav sonuçlarının tebliğinden itibaren 15 gün içinde bir dilekçe ile Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü/Yurtdışı Eğitim Öğretim Genel Müdürlüğüne yapılır. Bu itirazlar Meslekî Yeterlik Sınav Komisyonunca en geç 15 gün içinde değerlendirilir ve sonuç ilgililere yazılı olarak bildirilir. Temsil Yeteneği Mülâkatı Madde 14 — Meslekî yeterlik sınavı sonucunda düzenlenen başarı sıralaması esas alınarak, boş kadronun iki katı sayıda aday temsil yeteneği sınavına alınır. Bu sınava alınacaklara, sınavın tarihi, yeri ve diğer hususlar sınavdan en az 15 gün önce duyurulur. 4 Temsil yeteneği sınavı, Millî Eğitim Bakanlığı Yurt Dışı Teşkilâtı Kadrolarına Sürekli Görevle Atanacaklar İçin Mülâkat Formu (EK-1) üzerinden yapılır. Temsil yeteneği sınavında en az 70 puan alanlar başarılı sayılır. Temsil yeteneği sınavı sonuç tutanağına, en yüksek puan alandan başlamak suretiyle başarılı olanların notları sırasıyla yazılır. Tutanak, sınav kurulu başkan ve üyelerince imzalanır. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Atamaya İlişkin Hükümler Sınavı Kazananların Başarı Sırası ve Atanmaları Madde 15 — Sınavlar sonucunda başarılı olanlar, en yüksek puan alandan başlanılarak atanmak istedikleri kadrolara boş kadro imkânları ölçüsünde başarı sıralamasına göre atanırlar. Atamaya esas olacak başarı listesinin oluşturulmasında en az 70 puan almak koşulu ile Meslekî yeterlik sınavında alınan puanın % 50’si ve temsil yeteneği mülakatından alınan puanın % 50’sinin toplamına göre en yüksek puan alandan başlamak üzere oluşturulur. Başarı puanı aynı olanlarda öncelik, Millî Eğitim Bakanlığı Yurt Dışı Teşkilâtı Kadrolarına Sürekli Görevle Atanacaklar İçin Mülâkat Formu (EK1)’na göre yapılan değerlendirmede daha yüksek puan almış olana, eşitliğin bozulmaması halinde ise hizmet süresi fazla olana tanınır. Sınav sonuçları, aynı kapsamda yapılacak bir sonraki sınava kadar geçerlidir. Görevlendirme Süresi Madde 16 — Bu Yönetmelik kapsamındaki görevlere atananların görev süreleri üç yıldır. Yurt dışındaki sürekli görevlerinden, yurt içindeki görevlerine dönenlerin tekrar yurt dışına sürekli görevle atanabilmeleri için hizmetin gerektirdiği istisnalar dışında yurt içinde en az üç yıl hizmet yapmış olmaları zorunludur. Atananların Geriye Çekilmesi Madde 17 — Bu Yönetmelik kapsamındaki görevlere atanabilmek için gerekli şartları taşımadığı sonradan anlaşılanlar ile bu şartları sonradan kaybedenler ve haklarında yapılan adlî kovuşturma veya idarî soruşturma sonucunda görevini sürdürmesi sakıncalı görülenler süreye bakılmaksızın geriye çekilirler. Bu görevlerde bulunanlardan; görevlerinde başarılı olamadığı veya Devlet memurluğu ve yurt dışındaki temsil görevi ile bağdaşmayan davranış ve faaliyetlerde bulunduğu, Anayasada ifadesini bulan Atatürk Milliyetçiliğine ve Cumhuriyetin niteliklerine aykırı siyasî ve ideolojik 5 telkinlerde bulunduğu veya bu nitelikteki günlük siyasî olay ve tartışmalara karıştığı yaptırılan inceleme veya soruşturma sonucunda belirlenip büyükelçilik, başkonsolosluk ve diğer resmî kuruluşlarca geri çekilme teklifi yapılanlar, Bakanlığın uygun görmesi halinde görev süresinin doldurulması beklenilmeden derhal geri çekilirler ve yurt içinde başka bir göreve atanırlar. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler Sınavsız Atanabilecekler Madde 18 — Genel müdür yardımcıları ile daha üst görevlerde çalışmış olanlar, bu görevlerde toplam iki yıl bulunmuş olmaları ve bu Yönetmelikte aranan diğer şartları taşımaları kaydıyla, mesleki ehliyet sınavına tabi tutulmazlar. Atananların Eğitimi Madde 19 — Bu Yönetmelik kapsamındaki görevlere atananlar, yurt dışına gönderilmeden önce görevlerinin gerektirdiği eğitime alınırlar. Atamanın Ertelenebileceği Haller Madde 20 — Haklarında ceza kovuşturması veya kınamadan daha ağır bir cezayı gerektirebilecek disiplin kovuşturması açılanların bu Yönetmelik kapsamındaki görevlere atanmaları, haklarındaki kovuşturma sonuçlanıncaya kadar ertelenebilir. Yurt Dışı Görevlere Atanamayacaklar Madde 21 — Devletin güven ve itibarına gölge düşürenler, yurt içinde veya dışında yasa dışı teşkilâtlarla iş birliği yapanlar, daha önce yurt dışında borç bırakmış olanlar, bu konularda geçirdikleri kovuşturma sonucunda ceza almış olanlar, aylıkları hacizli olanlar, temsil yeteneği ya da görev liyâkatı ile ilgili olarak olumsuz sicil almış olanlar, içki, kumar ve uyuşturucu madde alışkanlığı bulunanlar yurt dışı görevlerine atanamazlar. Hüküm Bulunmayan Haller Madde 22 — Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde 7/4/1988 tarihli ve 19778 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yurt Dışında Görevlendirilecek Memurların Seçim Esaslarına Dair Yönetmelik ile 11/1/1983 tarihli ve 17925 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Yurtdışında Sürekli Görevlendireceği Personel Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır. Geçici Madde 1 — Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte Bakanlığın yurt dışı teşkilâtı kadrolarına sürekli görevle atanmış olanlar, 6 durumlarının bu Yönetmelikle belirlenen usul ve esaslara uygun olup olmadığına bakılmaksızın, atandıkları görev süresi ile sınırlı olmak kaydıyla görevlerine devam ederler. Yürürlükten Kaldırılan Mevzuat Madde 23 — 17/12/1996 tarihli ve 22850 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Yurtdışı Teşkilâtına Sürekli Görevle Atanacak Personel Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlük Madde 24 — Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Madde 25 — Bu Yönetmelik hükümlerini Millî Eğitim Bakanı yürütür. 7 EK-1 MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI YURT DIŞI TEŞKİLATI KADROLARINA SÜREKLİ GÖREVLE ATANACAKLAR İÇİN MÜLAKAT FORMU A. KİŞİSEL BİLGİLER ADI-SOYADI DOĞUM YERİ VE YILI GÖREV YAPTIĞI OKUL/KURUM ADI ÖĞRENİM DURUMU BAŞVURU TARİHİNİN SON İTİBARİYLA HİZMET SÜRESİ GÜNÜ YIL:……. AY:……. GÜN:…… KADRO UNVANI AYLIK DERECE VE KADEMESİ BULUNDUĞU KADRO BAŞLAMA TARİHİ GÖREVİNE ATANMAK İSTEDİĞİ KADRO UNVANI B. DEĞERLENDİRME (MÜLAKAT) Doğru Kullanma Genel Kültür Üye Üye Üye 20 20 Genel Görünüm, Fiziksel Yapı, Temizlik ve Giyim Tutum ve Davranış, Görgü Kuralları, Örf ve Adetlere Bağlılık 20 20 Millî Şuur ve Protokol Bilgisi 20 PUANI 100 … / … / …… KOMİSYON BAŞKANI ………………………… ………………………… ………………………… ………………………… ARİTMETİK ORTALAMA Türkçe'yi Becerisi Üye SINAV KONULARI Başkan PUAN DEĞERİ VERİLEN PUAN ÜYE …………… …………… …………… …………… ÜYE …………… …………… …………… …………… ÜYE …………… …………… …………… …………… NOT: Bu değerlendirmede kesirli puanlar bir üst puana tamamlanır. 8 ÜYE …………… …………… …………… …………… 3-Okutman ve öğretmen görevlendirilmesi ile ilgili mevzuat: Bakanlıklararası Ortak Kültür Komisyonunun Çalışma Esas ve Usulleri ile Bu Komisyon Tarafından Yurtdışında Görevlendirilecek Personelin Nitelikleri ile Hak ve Yükümlülüklerinin Belirlenmesine İlişkin Karar Bakanlar Kurulu Kararı: 5/6/2003-2003/5753 Resmî Gazete: 3.7.2003/ 25157 Ek ve Değişiklikler: 1)18/5/2004-2004/7353 B.K.K. ( 11.6.2004/25489 RG ) 2) 14/7/2005-2005/9180 B.K.K. K.(19.8.2005/25911 RG) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç ve kapsam Madde 1- Bu Kararla, Türk kültürünün yurtdışında tanıtılması, yayılması ve korunması, yurtdışındaki vatandaşlarımız ve soydaşlarımızın kültürel bağlarının korunması, güçlendirilmesi ve dini konularda aydınlatılması ile Türk dilinin öğretilmesi amacıyla yurtdışına görevlendirilecek personelin unvanı, sayısı, nitelikleri, seçimleri, görev yerleri ve süreleri, izinleri, yurtdışındaki görevlerinin sona erdirilmesi ve diğer hususlara ilişkin esas ve usuller düzenlenmiştir. Dayanak Madde 2- Bu Karar, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun ek 36 ncı maddesine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar Madde 3- Bu Kararda geçen; Komisyon: Bakanlıklararası Ortak Kültür Komisyonu'nu, Yurtdışında görevlendirilen personel: 1 inci maddede belirtilen amacın gerçekleştirilmesini sağlamak üzere; öğretim üyesi, öğretim görevlisi, okutman, öğretmen ve din görevlisi olarak Bakanlıklararası Ortak Kültür Komisyonunca geçici olarak görevlendirilecek personeli, ifade eder. 9 İKİNCİ BÖLÜM Bakanlıklararası Ortak Kültür Komisyonunun Kuruluşu, Çalışma Esas ve Usulleri Bakanlıklararası Ortak Kültür Komisyonunun kuruluşu Madde 4- Dışişleri Bakanlığı'nın koordinatörlüğünde Maliye, Milli Eğitim ve Kültür ve Turizm Bakanlıklarının yetkili temsilcilerinden oluşan Bakanlıklararası Ortak Kültür Komisyonu kurulmuştur. Diyanet İşleri Başkanlığı yetkili temsilcisi, din görevlilerine dair iş ve işlemlerde Komisyona iştirak eder. Komisyon toplantılarına, gerekli kurumlardan da temsilci çağrılabilir. görülmesi halinde diğer ilgili Bakanlıklararası Ortak Kültür Komisyonunun çalışma esas ve usulleri Madde 5- Yurtdışında görevlendirilecek personelin unvanı, sayısı, nitelikleri, seçim esas ve usulleri, görev yerleri ve süreleri, izinleri, yurtdışındaki görevlerinin sona erdirilmesi ve diğer hususlara ilişkin işler bu Karar esaslarına göre Komisyon tarafından yürütülür. İlgililerin görev sürelerinin uzatılması, görevlerinin sona erdirilmesi ve yurda geri çağrılmalarına ilişkin hususlarda personelin görev yaptığı yerdeki misyon şefinin görüşü de dikkate alınır. Yurtdışında görevlendirilecek personelin; bu Kararda belirtilen esaslar çerçevesinde seçimleri, görevlerini ifada ihtiyaç duyulacak hizmet içi eğitimleri, ihtiyaç durumu göz önüne alınmak suretiyle Karara ekli Cetvelde belirtilen ülkelerde görev yerlerinin tespiti, gözetim ve denetimleri, 8 inci maddede belirtilen azami süreyi geçmemek üzere görevlendirme sürelerinin uzatılması ile izinlerin kullanılmasına ilişkin esas ve usuller Komisyonca belirlenir. Bu Karar uyarınca Komisyona verilmiş olan görevler ile diğer hususların yürütülmesine ilişkin olarak Komisyonun çalışma esas ve usulleri, anılan kurumlarca müştereken tespit edilir. Komisyon kararları oybirliği ile alınır. 10 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Bakanlıklararası Ortak Kültür Komisyonunca Yurtdışında Görevlendirilecek Personelin Sayısı, Nitelikleri, Görev Süreleri, Aylıkları, İzinleri ve Geri Çağrılmaları Yurtdışında görevlendirilecek personelin sayısı Madde 6- Komisyonca yurtdışında görevlendirilecek toplam personel sayısı 3000' i geçemez. Yurtdışında görevlendirilecek personelin, Komisyonun görüşü üzerine ülkelere göre sayı ve unvanlarını tespit etmeye Dışişleri ve Maliye Bakanlıkları müştereken yetkilidir. Yurtdışında görevlendirilecek personelde aranılacak şartlar Madde şartlar aranır: 7- Yurtdışında görevlendirilecek personelde aşağıdaki a) T.C. vatandaşı olmak, b) 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na veya 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu'na tabi olarak çalışıyor olmak (vekil öğretmenler ve vekil imamlar ile sözleşmeli olarak çalıştırılanlar hariç), c) Taksirli suçlar ve aşağıda sayılan suçlar dışında tecil edilmiş hükümler hariç olmak üzere, ağır hapis veya 6 aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsalar bile Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyet kırıcı suçtan veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma suçlarından dolayı hükümlü bulunmamak, d) Son 10 yılda haklarında uyarma ve kınama cezaları dışında disiplin cezası verilmemiş olmak, e) Askerlik hizmetini yapmış olmak veya askerlik hizmetinden muaf tutulmuş olmak, f) En az ön lisans düzeyinde öğrenim görmüş olmak, g) Görevini yapmasına engel olabilecek vücut ve akıl hastalığı veya vücut sakatlığı ile özürlü bulunmamak, h) Hizmetin gerektirdiği temsil yeteneğine sahip bulunmak, i) Son üç yıl içinde her yıl en az iyi derecede sicil almış bulunmak, j) Yurtdışında görevlendirilmesine bir engeli bulunmamak, k) Yapılacak sınavlarda başarılı olmak. Sınav sonuçları, sınavın yapıldığı yılı takip eden üçüncü yılın sonuna kadar geçerlidir. 11 Görevin ve görevlendirme yapılacak ülkelerin özellikleri itibariyle yukarıda belirtilen şartlara ilave olarak özel şartlar ile ön lisansın üzerinde öğrenim düzeyi belirlemeye Komisyon yetkilidir. Görev süresi Madde 8- Bu Karar uyarınca görevlendirilecek personelin görev süresi 1 yıldır. Bunların görev süreleri, başarılı olmaları ve bulundukları ülkenin çalışma koşulları dikkate alınmak kaydıyla her defasında 1 yılı geçmemek üzere, (Değişik ibare : 18/5/2004-2004/7353 B.K.K.) Komisyonca öğretmenlerde en fazla 4 yıl, diğer personelde ise en fazla 3 yıl daha uzatılabilir. Toplam görev süresi öğretmenlerde 5, diğer personelde ise 4 yılı geçemez. Görev süresi eğitim-öğretim döneminin bitiminden önce sona erenlerin süreleri, bölgelerindeki eğitim-öğretim döneminin sona eriş tarihine kadar uzatılabilir.(1) Aynı personelin ikinci kez yurtdışında görevlendirilebilmesi için, daha önceki yurtdışı görevini başarılı olarak tamamlamış ve yurtiçi görevine başlamasından itibaren en az üç yıl çalışmış olması şarttır. İlgililer görev sürelerinin sona erdiği tarihten itibaren 15 gün içinde yurtiçindeki asli görevlerine başlamak zorundadırlar. Bu döneme ilişkin olarak yurtdışı aylığı ödenmez. Yurtdışında döndürülmesi görevlendirilen Madde personelden; Bu 9- Karar personelin uyarınca yurtiçi yurtdışında görevine görevlendirilen a) Görev süresini tamamlayanlar, b) En az iyi derecede sicil alamayanlar, c) Görevlendirme şartlarından herhangi birini sonradan kaybedenler, d) Kendi isteğiyle yurtiçi göreve dönmek isteyenler, e) Bu Kararın 7 nci maddesinde belirtilen şartlar ile Komisyon tarafından belirlenen diğer şartları taşımadıkları sonradan anlaşılanlar, f) Uyarma ve kınama cezaları dışında bir disiplin cezası almış olanlar, g) Yukarıda belirtilenler dışında Komisyon tarafından tespit edilen nedenlerle görevine devamında sakınca görülenler hakkında, Komisyon tarafından en kısa sürede yurtiçi görevlerine döndürülmesine karar verilir 12 Yurtdışında görevlendirilen personele yapılacak ödemeler Madde 10a) Yurtdışında görevlendirilenlere, bu Kararın 12 nci maddesi uyarınca yapılacak ödemeler Dışişleri Bakanlığı bütçesinden karşılanır. b) Yurtdışında görevlendirilecek personelin kendisine, ilk gidişlerinde ve kesin dönüşlerinde 6245 sayılı Harcırah Kanunu'na göre ödenecek yol masrafları, yolda geçen sürelere ilişkin gündelikleri ile ilgili mevzuatı dikkate alınarak tedavi ve diğer masrafları bağlı bulundukları Kurumların bütçelerinden karşılanır. c) Yurtdışında görev yapan personelin, dış temsilciliklerimizin teklifi ve Komisyon Kararı ile birden fazla yer veya şehirde görev yapmaları halinde, asıl görev yerleri veya ikametgahları ile bu yerlerin bulunduğu belediye hudutları dışında görevlendirilecekleri diğer yerler arasında ödeyecekleri normal tarifeli nakil vasıtası ücretleri, Maliye Bakanlığı tarafından belirlenecek esas ve usuller dahilinde (Değişik ibare: 18/5/2004-2004/7353 B.K.K.) Dışişleri Bakanlığı bütçesinden ödenir.(2) Yurtiçi aylığı Madde 11- Yurtdışında görevlendirilen personel, görevlendirildiği süre içerisinde kurumlarınca aylıklı izinli sayılır. Anılan personelin; ek ders, fazla çalışma, ek tazminat, geliştirme ödeneği ve döner sermaye katkı payı ve benzeri ücret unsurları gibi ödenmesi fiilen görev yapılması esasına bağlı ödemeler hariç kadrolarına ilişkin aylıkları ile diğer mali hakları, mensubu oldukları kurum veya kuruluş tarafından Türkiye'de Türk Lirası olarak ödenir. Yurtdışı aylığı Madde 12- Bu Karar uyarınca yurtdışına gönderilen personele, görevli oldukları ülkenin özelliği, ekonomik durumu, geçim şartları dikkate alınmak suretiyle, bu yerlerdeki görevlerini fiilen yapmaları karşılığında yurtdışı görevlerine başladıkları tarihten itibaren Dışişleri Bakanlığı bütçesinden karşılanmak üzere ekli Cetvelde belirtilen tutarlarda, her ay ayrıca ödeme yapılır. Görevlendirilen personele bu maddeye göre ödenecek ücrete, ikili andlaşma bulunmaması nedeniyle ilgili ülke mevzuatına göre vergi tahakkuk ettirilmesi halinde ödenmesi gereken vergi tutarını, Komisyonca belirlenecek esas ve usuller çerçevesinde misyon şefi aracılığıyla bütçeden ödetmeye Komisyon kararı üzerine Maliye Bakanlığı yetkilidir. 13 Anılan personele; ekli Cetvelde belirtilen tutarlar her ayın 1'inde peşin olarak ödenir. Ölüm halinde o aya ait ödenen tutarlar geri alınmaz. (Ek Cümle: 14/7/2005-2005/9180 B.K.K.) Söz konusu personele ilk gidişleri sırasında, ilk dört aylıklarından eşit olarak ve aldıkları yurtdışı aylıklarından mahsup edilmek üzere, bu Karara göre ödenecek iki aylıkları tutarında avans ödenir. Bu ödemeler ilgililerin yurtdışında fiilen yaptıkları görev unvanları dikkate alınmak suretiyle yapılır. Millî Eğitim Bakanlığı'nca açılan eğitim kurumlarında (Ek ibare: 14/7/2005-2005/9180 B.K.K.) ve Türk okullarında müdür ve müdür yardımcılığı görevi verilen öğretmenlerden, müdürlük görevi verilenlere yurtdışı aylıklarının %10'u, müdür yardımcılığı görevi verilenlere %5'i ilave olarak verilir. Her eğitim kurumunda bu şekilde ilave ücret ödenecek müdür yardımcısı sayısı ikiden fazla olamaz. Ancak, bu tutar da dahil edilmek suretiyle ödenecek miktar, sürekli görevle yurtdışında bulunan ve 9 uncu derecenin 1 inci kademesinden aylık alan bekar meslek memuruna ödenmekte olan yurtdışı aylığının %60'ını hiçbir suretle geçemez. Sürekli görevle yurtdışında bulunan personele yurtdışı aylıklarının ödenmesinde ödemeye esas para biriminin değiştirilmesi halinde, bu Karar uyarınca ilgili ülkelerde yeni para birimi cinsinden ödenecek yurtdışı aylığını belirlemeye Komisyonunun teklifi üzerine Maliye Bakanı yetkilidir. Bu Karar uyarınca personel görevlendirilmesi uygun görülen ancak Karara ekli Cetvelde yer almayan ülkelerde ödenecek para birimi ve tutarı; Bakanlar Kurulu'nca yeni bir belirleme yapılıncaya kadar ülkenin özelliği, ekonomik durumu, geçim şartları ve Cetveldeki gruplamalar dikkate alınmak suretiyle Dışişleri Bakanı'nın teklifi üzerine Maliye Bakanı tarafından belirlenir. Yurtdışında görevlendirilen personel hakkında 13 üncü maddenin uygulanması sırasında ilgililere göreve başladıkları tarihten itibaren birer yıllık dönemler içerisindeki yıllık ve mazeret izinleri toplamı 40 günü aşan süreler için yurtdışı aylığı ödenmez. İlgili ülke mevzuatı ve ikili andlaşmalar gereğince, yurtdışında görevli bulundukları süre içerisinde, ilgili ülkede ikamet izni verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak Türkiye'de bulunması gereken personele, görevlendirildikleri bir yıllık dönem içinde 40 güne kadar yurtdışı aylığı ödenir. Ancak, bu ödemenin yapılmasında bir yıllık dönem içerisinde kullandıkları yıllık izinleri ile ücret ödenmek suretiyle verilen mazeret izinleri 40 günlük süreden mahsup edilir. Yurtdışında görevlendirilen personelin göreve başladıkları tarihten itibaren birer yıllık dönemler içerisinde bir defada veya ayrı ayrı 14 yurtdışında görev yaptıkları yerde kullanacakları toplam 30 güne kadar olan hastalık izin sürelerinde yurtdışı aylığının 2/3'ü, 30 günü aşan sürelerde 1/2'si esas alınarak ödeme yapılır. Ancak bir yıllık dönem içerisinde hastalık izninin toplam 60 günü aşması halinde bu süreyi aşan günler için yurtdışı aylığı ödenmez. İzinler Madde 13A) Yıllık izin: Bu Karar uyarınca yurtdışında görevlendirilen personelin göreve başladıkları tarihten itibaren birer yıllık dönemler içerisindeki yıllık izinleri 30 gündür. Personelin cari yıl içerisinde kullanılmayan izin hakları düşer. Öğretmenlerin yıllık izinlerini eğitim öğretime ara verilen dönemler içerisinde kullanmaları esastır. B) Mazeret izni: 1) (Değişik: 14/7/2005-2005/9180 B.K.K.) Bu Karar uyarınca yurtdışında görevlendirilen kadın personele doğum yapmasından önce 8 hafta ve doğum yaptığı tarihten itibaren 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta süreyle izin verilir. Çoğul gebelik halinde, doğumdan önceki 8 haftalık süreye 2 hafta süre daha eklenir. Ancak sağlık durumu uygun olduğu takdirde, tabibin onayı ile kadın personel isterse doğumdan önceki 3 haftaya kadar işyerinde çalışabilir. Bu durumda, kadın personelin çalıştığı süreler, doğum sonrası sürelere eklenir. Doğum sonrası izin süresinin bitiminden önce, talebi üzerine ve misyon şefinin onayıyla görevine geri dönen kadın personele, bu tarihten itibaren yurtdışı aylığının ödenmesine devam olunur. 2) Yurtdışında görevlendirilen erkek personele, eşinin doğum yapması sebebiyle isteği üzerine üç gün izin verilir. 3) Yurtdışında görevlendirilen personele isteği üzerine, kendisinin veya çocuğunun evlenmesi, annesinin, babasının, eşinin, çocuğunun veya kardeşinin ölümü halinde 5 gün izin verilir. 4) Yukarıda belirtilen sebepler dışında, ilgili misyon şefinin onayı ile mazeretleri sebebiyle bir yılda toplam 10 güne kadar izin verilebilir. C) Hastalık izni: Yurtdışına gönderilen personelin verilecek raporlarda gösterilecek lüzum üzerine göreve başladıkları tarihten itibaren birer yıllık dönemler içerisindeki hastalık izin sürelerinin 90 günü geçmesi 15 halinde ilgililerin yurtdışı görevleri Komisyonca sona erdirilerek yurtiçi görevlerine döndürülmelerine karar verilir. D) Aylıksız izin: Yurtdışına gönderilen personel bu görevleri süresince aylıksız izin kullanamaz. Yurt dışında görevlendirilen personelin eşlerinin aylıksız izinleri Madde 14- Yurt dışında görevlendirilen personelin eşlerine kurumlarınca, memuriyetleri süresince her defasında bir yıldan az olmamak üzere en çok 4 yıla kadar 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 108 inci maddesinde belirtilen esaslar dahilinde aylıksız izin verilebilir. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Çeşitli Hükümler Diğer kurumlar tarafından ödeme yurtdışında yapılacak görevlendirmeler yapılması suretiyle Madde 15- Kapsama dahil personel, yurtdışı görevleri karşılığında diğer kurumlar tarafından ödeme yapılmak suretiyle Komisyonca yapılacak sınavlarda başarılı olmak kaydıyla Komisyon tarafından bu Karar esaslarına göre görevlendirilebilir. Bu Kararın 10 uncu maddesi ile 12 nci maddesinde belirlenen ödemeler personelin nezdinde görevlendirildiği kurumlar tarafından yapılır. 13 üncü maddedeki izinlere ilişkin esasları uygulamaya veya yeni esaslar belirlemeye, ayrıca kullanılan izinlerde hangi hallerde hangi ödemelerin yapılacağı ile diğer hususlarda esas ve usulleri belirlemeye Komisyon yetkilidir. Milletlerarası andlaşmalar ile ikili andlaşma hükümleri saklıdır. Yardım alma ve menfaat sağlama yasağı Madde 16- Bu Karar hükümleri uyarınca görevlendirilen personele, bu Kararda belirtilen ödemeler ve yurtdışı aylığı dışında, yerli veya yabancı gerçek veya tüzel kişiler ile tüzel kişiliği haiz olmayan kurum ve kuruluşlar tarafından herhangi bir ayni veya nakdi ödemenin yapılabilmesi, personelin ilgili olduğu kurumun teklifi üzerine Komisyonun iznine tabidir. Komisyonun izni dahilinde yapılacak ödemelerde, ilgililerin yurtdışındaki görevleri karşılığında yapılacak ödemelerden (ödeme yapılan döviz cinsi dikkate alınmak suretiyle) mahsup edilecek tutar ile buna ilişkin esas ve usuller Komisyonca belirlenir. 16 Görevlendirilen personele, belirlenen ödemeler dışında ödeme yapılamaz ve ayni veya nakdi herhangi bir ödemede bulunulamaz. Bu şekilde ödeme yapıldığının tespit edilmesi halinde yapılan ödeme ayrıca hüküm alınmaksızın ilgiliden geri alınır veya ilgili personele yapılan ödemelerden mahsuben tahsil edilir ve ilgilinin geri çağrılmasına karar verilir. Bu Karar uyarınca yurtdışına gönderilen personel; fiilen ifa ettikleri görevleriyle ilgili olsun veya olmasın ayni veya nakdi herhangi bir menfaat talep edemezler. Bu şekilde menfaat talep eden veya menfaat kabul edenler hakkında genel hükümlere göre soruşturma yapılır ve ilgili personelin yurtdışı görevine son verilir. Bakanlıklararası Ortak Kültür Komisyonu temsilcileri ile diğer yetkililerin yurtdışında geçici görevlendirilmesi Madde 17- Komisyon tarafından alınacak karar uyarınca Komisyonda bulunan kurum temsilcileri ve ilgili diğer yetkililerin uygulamaları yerinde görmek amacıyla bir yılda 10 günü geçmemek üzere yurtdışına geçici görevle gönderilmesi halinde, ilgililere 6245 sayılı Harcırah Kanunu uyarınca yapılacak ödemeler Komisyon temsilcisi personelin kurumu bütçesinden veya Komisyonu oluşturan kurumların herhangi birinin bütçesinden karşılanır. Özel görevlendirme Madde 18- Bu Karar uyarınca yurtdışında görev yapmakta olan din görevlileri, görevlerinin devamı niteliğinde olmak üzere hacca gidenlerle birlikte en çok iki ay süreyle ilgili dış temsilciliğin onayıyla görevlendirilebilirler. Bu durumda ilgililere yapılan ödemeler kesilmez. Bu şekilde görevlendirilenler Diyanet İşleri Başkanlığınca Komisyona bildirilir. Misyon şefliklerince yapılacak görevlendirme Madde 19- Yurtdışında görevlendirilen personel bulundukları ülkede bu Kararda belirtilen yıllık izin süreleri haricinde asli görevlerini aksatmayacak şekilde bağlı bulunduğu misyon şefliğinin görev bölgesi içinde uygun görülecek yerlerde ve durumlarına uygun görevlerde istihdam edilebilir. Bu görevlendirmelere ilişkin çalışma esas ve usulleri Komisyonca belirlenir. (Ek fıkra: 14/7/2005-2005/25911 B.K.K.) Bu madde uyarınca, eğitim öğretime ara verilen dönemlerde misyon şefliklerinde istihdamı mümkün bulunmayan öğretmenlerden talep edenler için, 13 üncü maddenin (A) bendinde belirtilen yıllık izin süreleri, Türkiye'de kullanılmak üzere misyon şefinin yazılı onayı ile bir kata kadar artırılabilir. Artırımlı süreler için bu sürelere tekabül eden yurtdışı aylığının üçte biri ödenir. 17 Tereddütlerin giderilmesi Madde 20- Bu Kararın uygulanmasında ortaya çıkacak tereddütleri gidermeye Komisyonun görüşü üzerine Maliye Bakanlığı yetkilidir. BEŞİNCİ BÖLÜM Yürürlükten Kaldırılan Hükümler Madde 21- 15/11/1971 tarihli ve 7/3479 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı, bu Kararın ek ve değişiklikleri ile bu Karara 17/9/1992 tarihli ve 92/3537 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla eklenen (e) fıkrasına dayanılarak hazırlanan esas ve usuller yürürlükten kaldırılmıştır. ALTINCI BÖLÜM Geçici Hükümler Geçici Madde 1- Bu Kararın yayımlandığı tarihte yurtdışı görev süresi 4 yılı geçenlerin durumları Komisyon tarafından en geç iki ay içinde değerlendirilir ve Kararın yayımlandığı tarihten itibaren bir yılı geçmemek üzere belirlenecek tarihlerde yurtdışı görevleri sona erdirilir. (Ek fıkra: 8/5/2004-2004/7353 B.K.K.) Ancak, birinci fıkra uyarınca görev süresi sona erdirilecek olan öğretmenlerden görev bölgelerinde eğitim-öğretim devam edenlerin yurtdışı görevleri eğitim-öğretim döneminin bitiş tarihinde sona erdirilir. Geçici Madde 2- Bu Kararın yürürlüğe girdiği tarihten önce mevzuatı gereği; a) Türk Cumhuriyetleri ile Türk ve Kardeş Topluluklarında, daha önceden görevlendirilmiş olan personelden, yurtiçi görevine çekilme onayı alınmış olanların işlemleri alınan onay doğrultusunda yürütülür. b) Başlatılmış olan sınav ve seçme işlemlerinin yürütülmesine devam edilir. c) Bu Kararın yayımlandığı tarihten önce yapılmış olan sınavlarda başarılı olup sınav sonuçlarının ilan tarihinden itibaren 3 yılın sonuna kadar görevlendirilmemiş olan personelin hakları düşer. Yürürlük Madde 22- a) Bu Kararda yer alan mali hükümler ile ekli Cetvelde yer alan ücretler Kararın yayımını takip eden aybaşında, 18 b) Bu Kararın 12 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü 1/1/2003 tarihinde, c) Bu Kararın diğer hükümleri 1/1/2002 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde, yürürlüğe girer. Yürütme Madde 23- Bu Karar hükümleri Bakanlar Kurulu tarafından yürütülür. (1) Bu ibare, "Komisyonca en fazla 3 yıl daha uzatılabilir.Toplam görev süresi 1 yılı geçemez.Ancak bu süre, ikili andlaşmalar uyarınca bir yıl daha uzatılabilir." iken, 18/5/2004 tarihli ve 2004/7353 sayılı B.K.K.'nın 1 nci maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir. (2) Bu ibare, "üçer aylık dönemler itibarıyle kurumları tarafından ödenir." iken, 18/5/2004 tarihli ve 2004/7353 sayılı B.K.K.'nın 2 nci maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir. B) YURT DIŞINDAKİ ÖĞRENCİ İŞLEMLERİ İLE İLGİLİ MEVZUAT: Denklik İşlemleri Öğrenimlerinin bir kısmını veya tamamını yurtdışındaki ilköğretim veya ortaöğretim kurumlarında yapan öğrencilerin denklik işlemlerinde aşağıdaki hususlar göz önünde bulundurulacaktır. 1- Denklik işlemi; yurt içinde İl Millî Eğitim Müdürlüklerince, yurtdışında ise Eğitim Müşavirlikleri ve Eğitim Ataşeliklerince yapılacağından, denklik için başvurular da bu kurumlara yapılacaktır. Sadece, Yönetmelikte ve Denklik Kılavuzunda yer almayan hususlarda Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının görüşü alınacaktır. 2- Denklik işlemi; Millî Eğitim Bakanlığı Denklik Yönetmeliğine göre, denkliğe esas belgelerin asılları ile yapılacaktır. Ancak, belgelerinin asıllarının zayi olması hâlinde, öğrencinin yurtdışında öğrenim gördüğü okul müdürlüğünden aldığı aslına uygunluğu okulca onaylı suret ve fotokopiler ile de denklik yapılabilecektir. 3- Denklik işlemi yapacak kurumda, alan öğretmeni veya uzmanının bulunmadığı hallerde, denklik için yabancı dildeki belgelerin noter onaylı Türkçe tercümeleri ile belgelerin birer fotokopileri de istenecektir. 19 4- Okul tarafından onaylı belgelerde karne verilmişse, bu belgeler karne gibi değerlendirilecektir. notlarına yer 5- Ders yılı içinde öğrenim belgesi olmadan gelen öğrencinin, eğitim-öğretimden uzak kalmaması için hangi ülkede, hangi okulda ve hangi sınıfta okuduğunun belirtildiği velisinin yazılı beyanı dikkate alınarak geçici olarak okula devamı sağlanacaktır. Ancak veliden, öğrencinin öğrenim belgelerini iki ay içinde getirmesi istenecek ve ilgili öğrencinin kesin denklik işleminin sonuçlandırılması, okul müdürlerince takip edilecektir. Belgelerini getirmeyenlere genel mevzuat hükümleri doğrultusunda işlem yapılacaktır. Kesin denklik işlemi, belgelere göre yapılacaktır. Velinin beyanına göre daha üst sınıflara yerleştirilenler, belgelere göre hak ettikleri sınıflara yerleştirileceklerdir. 6- Denklik belgesinin zayi hâlinde, sahibinin başvurusu üzerine belgenin onaylı bir örneği ilgiliye elden verilecek veya posta ile gönderilecektir. 7- Türkiye Cumhuriyeti Hükümetince yurtdışında açılan okullardan naklen gelen öğrenciler ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinden gelen öğrenciler için denklik belgesi düzenlenmeyecektir. Bu öğrencilerin, düzenlenen tasdikname, diploma ve diğer öğrenim belgelerine göre geldikleri türdeki okullara kayıtları yapılacak ve geldikleri okuldan dosyaları istenecektir. 8- Türkiye’deki; a. Büyükelçilikler bünyesindeki ilköğretim okullarında, b. Uluslararası okullarda öğrenim görmekte olan diğer ülke vatandaşı çocuklar ile diğer ülke vatandaşı olarak bu okullara kayıt yaptıran ancak daha sonra Türk vatandaşlığına geçen çocuklar için denklik işlemi yapılacaktır. 9- Denklik belgesi silintisiz ve kazıntısız olarak düzenlenecektir. 10- Denkliği yapan kurumda, alan öğretmeni uzmanının olmaması nedeniyle denklik için istenen Yabancı dildeki belgelerin birer fotokopisi ile bu belgelerin noter onaylı Türkçe tercümeleri de, denklik belgesinin düzenlendiği kurumda, denklik belgesinin kurumda kalan nüshası ekinde arşivlenecektir. 11- Denklik belgesine değerlendirme yapılacaktır. itirazda bulunulması hâlinde yeniden 12- Yurtdışında öğrenim görülen yıllara ait yıl sonu başarı ortalaması, derslerden alınan yıl sonu notların ağırlıklı ortalaması yerine, yıl sonu notların aritmetik ortalaması alınarak belirlenecektir. 20 13- Orta öğrenimlerinin tamamını veya en az son iki yılını yurtdışındaki okullarda ülkemizde örgün ortaöğretim kurumlarında okutulan yabancı dillerden biriyle yapmış olan öğrencilerden, belgelerinde mezun oldukları alanları belirtilmemiş olanlar ve okudukları derslerden de alan tespiti yapılamayanlara “Yabancı Dil Alanı” hakkı verilebilecektir. 14- İlköğretim okullarında, bir üst sınıfa sorumlu olarak geçtiği belirtilen öğrenciler, Millî Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliği gereğince sorumlu olarak bir üst sınıfa devam edebilme doğrultusunda bir hüküm bulunmaması nedeniyle, sorumluluktan muaf tutulacaklardır. 15- Denklik işlemi için gerektiğinde Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığında ilgili denklik uzmanlarından telefonla bilgi alınabilecektir. 16- Karnelerde bir üst sınıfa geçip geçmedikleri belirtilmeyen öğrencilerden, bir üst sınıfa geçtiklerine dair belge istenecek, istenen belgeyi getirmeyenler başarısız sayılacaklardır. 17- Velilerin, okul müdürlüklerine verecekleri dilekçe ile çocuklarının denklik belgelerinde belirtilen sınıfın bir alt sınıfına alınmasını istemeleri hâlinde, bu istek okul müdürlüğünce yerine getirilecektir. Ancak bu uygulama hazırlık sınıfında okumak için yapılmayacaktır. 18- Öğrenimlerinin tamamını yurtdışında yapanlardan Ülkemize gelen öğrencilerin, Ülkemize ve okula uyumlarının sağlanması, rehberlik edilerek yetiştirilmesi amacıyla okul müdürlüklerince takviye kurslarının açılmasına özen gösterilecektir. 19- Denklik kılavuzunda, bazı ülkelerden denklik için başvuru olmadığından veya çok az sayıda başvuru olduğundan, o ülkelerle ilgili kapsamlı bilgi ve geçişlere yer verilmemiştir. Bu nedenle bu ülkelerde öğrenim görenlerin denkliği yapılırken eğitim kademelerine göre (ilköğretim, lise); a) Eğitim sürelerinin aynı olması durumunda, devam ettiği aynı sınıfa devam ettirilerek veya bitirdiği aynı sınıfı bitirmiş sayılarak sınıfı sınıfına uyarlama yapılacaktır. b) İlköğretim 9 yıl (9, 6+3, 5+4 gibi) olduğu ülkelerden gelenlerin 8 yıllık ilköğretim okullarımıza veya lise öğreniminin 4 veya 5 yıl olduğu ülkelerden 3 yıllık liselerimize uyarlama yapılırken, Denklik Kılavuzunda yer alan aynı süreli ülkelerin örneklerinden yararlanılacaktır. 20- Yurtdışında ilköğretim ve ortaöğretim öğrenimine devam edecek öğrenciler için, referans mahiyetinde “Öğrenci Dosyası”ndaki; - Soyadı ve Adı, - T.C. Kimlik Numarası, 21 - Doğum Yeri ve Yılı, - Yıllara Göre Okuduğu Okullar ve Sınıflar, - Varsa Aldığı Ödüller (“Takdir”, “Teşekkür”, “Üstün Başarı”, “Onur”, belgeleri) ve Aldığı Dönemler/Yıllar, - Öğrencinin Katıldığı Etkinlikler ve İlgi Duyduğu Alanlar, - Katıldığı Eğitici Kollar/Kulüpler bilgilerini içeren bir belge verilecektir. * öğrenimlerinin bir kısmını veya tamamını yurtdışındaki ilköğretim veya ortaöğretim kurumlarında yapan öğrencilerin öğrenim gördükleri ülkelere göre Türkiye’de alınacakları sınıfları gösteren listeler ile örnek denklik yazıları da Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından 2004 yılında hazırlanarak 2005’te yayınlanan Denklik İşlemleri Kılavuzu’nda bulunabilir. DENKLİK KAPSAMINDA ULUSLARARASI OKULLAR Uluslararası platformda yaşayan kişilerin çocuklarının eğitimlerini sağlamak amacıyla açılan okullardır. Diplomat, iş adamı, mühendis-teknik uzman, asker gibi çeşitli meslek dallarında çalışan bir yabancı aile, bir ülkeden diğer bir ülkeye tayin olduğunda; Örneğin Singapur’dan Roma’ya giderse çocuklarının aynı program içinde devam edebileceği bir okula kayıt yaptırması gereklidir. Bir süre sonra İstanbul’a tayinleri çıktığında yine program bütünlüğü içinde çocuklarının eğitime devamı gereklidir. Hatta bu tayinler yıl ortasında veya üç ay aralıklarla da olabilmektedir. Diğer bir deyişle eğitim yılının içinde herhangi bir tarihte gelebilmekte veya tamamlamadan gidebilmektedir. Bu okullarda eğitim veren kalifiye öğretmenler bu programa uygun öğretim teknikleriyle yetişmektedir. Bu nedenle, öğretmen değişikliğinden dolayı da bu öğrencilerin eğitim bütünlüğünün aksatılmaması sağlanmaktadır. Okulların bazıları Paris, Londra ve Roma gibi kent merkezlerindedir. Bazıları ise İsveç dağ köyü, Finlandiya gölünün yanı, Bavyera kırsal bölgesi gibi kırsal alanlardadır. Bazıları standart Amerikan veya İngiliz koleje hazırlık programı veya bu ikisinin karışımını önerir; bazıları ayrıca Alman Abitur, Fransız Bakalorya, İsveç Maturite, İspanyol Bachillerato ve diğer uluslararası sınavları hazırlar ve her yıl okul öncesinden yukarı doğru Uluslararası Okullar Müfredatı Projesi çalışması öncülüğü temeline oturmuş, şimdi de Uluslararası Bakalorya Organizasyonunun ilkokul ve ortaokul programını önerir. IB Diploma hazırlığı izleyen ve üniversiteye girişte kabul edilen diploma eğitimini verir. Bu okullar birbirlerine benzemekle birlikte yönetim ve sahiplilik gibi birçok bakımdan bağımsızdırlar. Seyrek olarak da bir veya daha fazla 22 elçiliklere özgü çok uluslu kampanya veya organizasyonun desteği altındadırlar. Bunlar topluluk okullarıdır. Çoğunlukla girişte bir sınav yoktur. Çeşitli toplumlara ve geniş ölçüde kabiliyetlere hizmet için düzenlenmiştir. Bir çoğunda öğrencilerin genel olarak birinci dili, bir çok değişik yorumda da olsa İngilizce’dir ve İngiliz öğretim dili veya en azından en önemlilerinden biridir. Buna rağmen bir kaçında Fransızca öne çıkar ve bazı okullar da iki dillidir. Hatta ikiden çok dilde olanları da vardır. C) YURT DIŞINDA GÖREVLENDİRİLEN PERSONELİN GÖREV VE SORUMLULUKLARI 1-Eğitim Sorumlulukları: Müşaviri ve Eğitim Ataşesinin Görev ve T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI YURTDIŞI TEŞKİLATI EĞİTİM MÜŞAVİRLİKLERİNİN VE EĞİTİM ATAŞELİKLERİNİN GÖREVLERİ İLE HİZMETLERİN YÜRÜTÜLMESİNE AİT ESAS VE USULLERE İLİŞKİN YÖNERGE BİRİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1- Bu yönergenin amacı, Milli Eğitim Bakanlığı yurt dışı teşkilatı eğitim müşavirliklerinin ve eğitim ataşeliklerinin görevlerini belirlemek ve hizmetlerin yürütülmesine ait esas ve usulleri düzenlemektir. Kapsam Madde 2- Bu Yönerge, Milli Eğitim Bakanlığı yurt dışı teşkilatı eğitim müşavirliklerinin ve eğitim ataşeliklerinin görevleri ile personelin görev yetki ve sorumluluklarına ait esas ve usulleri kapsar. Dayanak Madde 3- Bu Yönerge, 14.07.1965 tarih ve 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu,14.06.1973 tarih ve 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu, 30.04.1992 tarih ve 3797 sayılı Milli Eğitim Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun, 14.12.1983 tarih ve 18251 Mükerrer Sayılı Resim Gazetede yayımlanan kamu kurum ve kuruluşlarının yurt dışı teşkilatları hakkında 189 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname , 07.04.1984 tarih ve 19778 Sayılı Resmi Gazetede Başbakanlık tarafından yayımlanan Yurt Dışında Görevlendirilecek Memurların Secim Esaslarına dair yönetmelik, Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında 1416 Sayılı Kanunu ve bu kanuna bağlı olarak 22.02.1993 tarih ve 21504 Sayılı 23 Resim Gazetede yayımlanan, yapılan değişiklikleri ile birlikte “Türk öğrencilerin yabancı ülkelerde öğrenimleri hakkında yönetmelik ile 11.01.1983 tarih ve 17925 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “ Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Yurt Dışında Sürekli Görevlendireceği Personel Hakkında Yönetmelik ” hükümlerine göre hazırlanmıştır. Tanımlar Madde 4- Bu Yönergede geçen, Bakanlık: Milli Eğitim Bakanlığını, Misyon Şefi : Büyükelçilikte, büyükelçiyi, daimi temsilciliklerde daimi temsilciyi, başkonsolosluklarda başkonsolosu veya bu görevlilerin bulunmaması halinde ilgili temsilcilikteki en kıdemli Dışişleri Bakanlığı meslek memurunu, Yurt Dışı Teşkilatı: T.C. Büyükelçilikleri ve Başkonsoloslukları nezdindeki eğitim müşavirlikleri ve eğitim ataşeliklerini, Eğitim Müşavirliği: T.C. Büyükelçilikleri nezdindeki eğitim ve öğretim hizmetlerini yürüten Bakanlık temsilciliğini, Eğitim Müşaviri: T.C. Büyükelçilikleri nezdindeki müşavirliklerinde görev yapmak üzere atanan temsilciyi, eğitim Eğitim Ataşeliği: T.C. Başkonsoloslukları nezdindeki eğitim ve öğretim hizmetlerini yürüten Bakanlık temsilciliğini, Eğitim Ataşesi: Eğitim müşavirlikleri ile eğitim ataşeliklerinde, eğitim ve öğretim hizmetlerini yürütmek için atanan temsilciyi, Eğitim Ataşe Yardımcısı: Eğitim müşavirlikleri ve ataşeliklerinde ataşeye yardımcı olmak üzere atanan personeli, eğitim Sekreter: Yurt dışı teşkilatlarındaki eğitim müşavirlikleri ve eğitim ataşelikleri nezdinde istihdam edilen mahalli/sözleşmeli sekreteri, Okul ve Kurum: Yurt dışında Bakanlığımızca açılan örgün ve yaygın eğitim yapan her derece ve türdeki okullar ile diğer eğitim kurumlarını, Öğretmen: Yurt dışında Bakanlığımızca açılan örgün ve yaygın eğitim yapan her derece ve türdeki okullar ile diğer eğitim kurumlarında çalışan öğretmenler ve yurtdışındaki Türk İşçi çocuklarına Türkçe-Türk Kültür dersleri veren personeli, Okutman: Yurt dışında yabancı ülkelerin üniversiteleri ile bilim ve kültür kurumlarında görev alan personeli ifade eder. 24 İKİNCİ BÖLÜM Görevler ve Sorumluluklar TEMEL GÖREVLER 1. Eğitim alanında, yabancı devletlerle bunların temsilcilikleri ve temsilcileriyle veya uluslar arası kuruluşlarla yapılan temaslarda ulusal çıkarların savunulması, korunması, koordine edilmesi aynı ülkedeki diğer ataşeliklerimiz ile eşgüdümlü bir çalışma yapılması, Bakanlığın her türlü temel bilgi ihtiyacının karşılanması, 2. Türk kültürünün yabancı ülkelerde korunması ve yayılması için gerekli faaliyetlerde bulunulması, ilgili ülke ve kuruluşlarla kültür ve eğitim ilişkilerimizin geliştirilmesi, 3. Yabancı ülkelerde Türk ulusunun onur ve itibarının korunması, bu konuda azami titizlik ve duyarlılık gösterilmesi, ulusal ve mesleki, onur ve vakar gereklerine mutlak uyulması, 4. Yurt dışı eğitim faaliyetlerinin Misyon şefinin bilgi, görüş ve talimatları doğrultusunda yürütülmesi, bu bağlamda Bakanlığın bilgilendirilmesi ve gerektiğinde talimatının alınması, 5. Yurt dışı eğitim faaliyetlerinde görevli personelin amir ve mahiyetine karşı tutum ve davranışları mesleki onur, ciddiyet ve itaat ile her türlü özel temaslarda nezaket, terbiye ve görgü kurallarına uyması, 6. Yurt dışı birimlerinde görevli personelin, gerek Misyon şefi ve diğer ihtisas birimi personeli ile temasında, gerekse yabancı ülke kuruluşları ve temsilcileriyle temaslarında protokol kurallarına uygun olarak, sevgi ve saygıya dayanan tutum ve davranışlarda bulunması, 7. Bakanlığımız yurt dışı birimleri temsilcilerinin Bakan’dan aldıkları talimatı yerine getirmesi ve Misyon şefinin bu konuda bilgilendirilmesi, 8. Personelin, yurt dışındaki bütün temas ve ilişkilerinde daima Türk Devletinin resmi görevlisi ve devletimizin temsilcisi olduklarını, herhangi bir konuda ifade edecekleri fikir ve düşüncelerinin Türk Hükümeti ve Türk Devletinin rey ve düşüncesi gibi telakki olunabileceğini hiçbir zaman unutmayarak, görev ve yetki dışı beyanlardan sakınması Devletimizin ve ulumuzun çıkarlarını her şeyin üstünde tutması, 9. Personelin, görevli bulunduğu ülkede, yerel politikaya ve politik kişilere, sosyal ve dini örgütlere karşı tutum ve davranışlarının tarafsız bir gözlemci niteliği taşıması, yerel halkın örf ve adetlerine, sosyal ve dini inançlarına saygılı olması, bu konularda rencide edici tutum, davranış ve beyanlardan sakınması, temel görevlerdir. Madde 5- Eğitim müşavirliklerinin ve eğitim ataşeliklerinin başlıca görevleri şunlardır: I) Yönetim Hizmetleri a) Kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge ve bunlara ilişkin genelgelerle yükümlü bulunduğu görevleri yapmak. b) Bakanlıkça ve misyon şefince verilen diğer görev ve sorumlulukları yerine getirmek, 25 c) Türk kültürünün yabancı ülkelerde korunması, tanıtılması, yayılması için gerekli etkinliklerde bulunmak, ilgili ülke ve kuruluşlarla kültür ve eğitim ilişkilerimizi geliştirmek, gerektiğinde ilgili makamlara teklifte bulunmak. d) Öğretim yılı başında müşavirlik/ataşelik çalışmaları ile ilgili olarak yıllık çalışma planı hazırlamak, plana uygun olarak yapılan çalışmalarla ilgili raporu 6 aylık dönemler halinde yılda iki defa Bakanlığa göndermek. e) Yurtdışında görevde iken periyodik olarak düzenleyip göndermiş olduğu raporlar çerçevesinde derlediği özet bir raporu, yurtiçi göreve döndükten sonra en geç bir ay içerisinde Bakanlığa teslim etmek. f) Müşavirlik/ataşelik bünyesindeki gerekli iş bölümünün yapılmasını, yazışma ve işlemlerin hızlı, düzgün ve doğru bir şekilde yürütülmesini, gerekli kayıt, defter ve dosyaların düzenli tutulmasını ve arşivlenmesini sağlamak. g) Uluslararası kuruluşlardan sağlanabilecek eğitimle ilgili teknik yardım imkanları hakkında Bakanlığa ve misyon şefliğine bilgi vermek. h) Görev alanında bulunan Bakanlığımızca veya Türkiye Cumhuriyeti uyruklu gerçek kişiler, özel hukuk tüzel kişiler veya özel hukuk hükümlerine göre yönetilen tüzel kişiler tarafından açılan her derece ve türdeki okullar ile bunlar tarafından açılan diğer eğitim kurumlarında ders kitapları ve diğer araç-gereç ihtiyaçlarının zamanında temin edilip edilmediğini takip etmek ve gerekli tedbirleri almak. ı) Okullarda ve diğer kurumlarda yapılan sınavlar ile yüksek öğretim kurulu (YÖK) tarafından yapılan sınavların zamanında ilgili kurumlara duyurulması, sınav yerlerinin tespiti ve sınavların sağlıklı bir şekilde yapılmasını sağlamak. II) Personel Hizmetleri a) Bakanlığımızca yurtdışında görevlendirilen okutman ve öğretmenlerle ilgili olarak personel özlük dosyası tutmak, Bakanlık ile koordinasyonu sağlamak, mevcut okutman ve öğretmen sayılarını ve gelecek eğitim-öğretim yılı için gerekli ihtiyacı ilgili makamlara zamanında bildirmek. b) Sözleşmeli personel çalıştırılmasına ilişkin işlemleri yürütmek. c) Görev bölgesindeki personelin sicil ve disiplin amiri olması nedeniyle etkinliklerini titizlikle takip etmek, çalışmalarını kolaylaştırıcı tedbirler almak, onları yerinde denetlemek, aralarında koordinasyonu sağlamak. d) Milli Eğitim Bakanlığı Sicil Amirleri Yönetmeliği gereğince görev alanında bulunan personelin sicil ve diğer özlük işlemlerini zamanında yerine getirmek. e) Milli Eğitim Bakanlığı Disiplin Amirleri Yönetmeliği gereğince görev bölgesinde bulunan personele gerektiğinde yetkisi dahilinde bulunan yaptırımları uygulamak veya teklif etmek. f) Yurtdışında geçici ve sürekli görevli Bakanlığımız mensuplarının tedavilerine ait belgelerin düzenlenmesini sağlamak, ilaç ithaline ilişkin belgeleri düzenlemek ve işlemlerini yürütmek. 26 III) Eğitim-Öğretim Hizmetleri a) Yabancı ülkelerdeki eğitimle ilgili yenilikleri takip etmek, Uluslararası kuruluşların eğitim, bilim alanındaki çalışmalarına, toplantılara Bakanlığın, gerektiğinde misyon şefinin izni ile katılmak ve sonucu ilgili birime ve Bakanlığa bildirmek. b) Bağlı bulunduğu Misyon şefinin görüşünü ve onayını alarak eğitimle ilgili uluslararası ve yerel kuruluş, dernek, sivil toplum örgütleri ile işbirliği yapmak, ortak etkinliklere katılmak. Bu kuruluşlarla bilgi alış verişinde bulunmak ve sonucundan ilgili birimi ve Bakanlığı bilgilendirmek. c) Velilerin, öğrencilerin aydınlatılması ve bilgilendirilmesi için yerel yazılı ve görsel yayın imkanlarından yararlanmak, eğitimle ilgili veli aydınlatma toplantıları ile seminerler düzenlemek. d) Yurtdışında bulunan Türk işçi çocuklarının genel ve mesleki eğitimleri konusunda takip edilecek genel politika hakkında Bakanlığa öneride bulunmak. e) Türk çocuklarının bulundukları ülkenin eğitim olanaklarından etkin bir şekilde yararlanmalarını sağlamak. Bu amaçla bulunduğu ülkenin eğitim, bilim, kültür bakanlıkları, eğitim müdürlükleri ile eğitimle ilgili merkezi ve yerel kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmak. f) Görev bölgesinde bulunan Türk çocuklarının genel ve mesleki eğitimlerinde karşılaşılan güçlükleri tespit ederek, sorunların çözümünde yardımcı olmak. Eğitim idarecileriyle işbirliği yaparak bu konuda öğretmen ve öğrenci velileriyle toplantılar düzenlemek. g) Eğitim-öğretimle ilgili çalışma planlarının hazırlanmasını ve uygulanmasın sağlamak. h) Türk çocuklarının, milli kültürümüzle ve manevi değerlerle bağlarının sürdürülebilmesi amacıyla onların Türkçe ve Türk Kültürü Derslerine katılmalarını sağlamak. ı) Okul öncesi eğitim olanakları ve önemi konusunda öğrencileri ve özellikle velileri aydınlatmak, velileri çocuklarını bu kurumlara göndermeleri için teşvik etmek, okul öncesi eğitim kurumlarında Türk öğrencilerin sayısını artırmak ve Türk eğiticilerin görevlendirilmesini sağlamak için ilgili birimlerle işbirliği yapmak. i) Görev bölgesinde Bakanlığımızca atanan öğretmen bulunmayan eyalet ve ülkelerde yerel makamlarca atanan Türk öğretmenlerin, Misyon şefliği ve Eğitim-Müşavirliği-Eğitim Ataşelikleri ile bağlarını sağlamak ve güçlendirmek. j) Dışardan ilköğretim ve lise bitirme sınavlarına gireceklerle, okuma-yazma bilmeyen yetişkin vatandaşlarımız için Türkçe okumayazma kurslarının düzenlenmesini sağlamak, bu amaçla Türk öğretmenleri görevlendirmek. k) Açık öğretim Fakültesine devam eden yurtdışındaki vatandaşların sınavlarını yapmak. l) Milli Eğitim Bakanlığınca yayımlanan Yönetmelik uyarınca, yurtdışında bulunan vatandaşlarımızın dışarıdan ilköğretim okulu ve lise bitirme işlemlerini sonuçlandırmak, yüksek öğrenime devam hakkı tanıyan lise diplomalarının bulundukları ülkede değerlendirme yöntemleri ve derecelerini takip etmek. 27 m) Görev bölgesinde bulunan üniversitelerin Türkoloji Kürsüleri ile yakın ilişki kurmak, Türkoloji bölümü bulunmayan görev bölgesindeki üniversitelerde bu bölümün açılması için Misyon şefinin bilgisi dahilinde girişimlerde bulunarak gerçekleşmesini sağlamaya çalışmak. n) Görev bölgesinde bulunan öğretmenlerin derslerine düzenli bir şekilde devamlarını sağlamak ve okutmakla yükümlü bulundukları haftalık ders saatlerini tamamlamaları hususunda gerekli önlemleri almak. Öğretmenlerin hizmet içi eğitim kurslarına katılmalarını temin etmek, bu konuda ilgili kuruluşlarla ortak çalışmalar yapmak. o) Yetenekli Türk çocuklarının liseye ve üniversiteye devamlarını sağlayıcı önlemleri almak. p) Çocuklarımızın yurda dönüşlerinde topluma ve okula yeniden uyumlarını sağlamak için gerekli önlemleri almak ve Türk Eğitim Sistemi hakkında velileri aydınlatmak; Yabancı ülkelerin ortaöğretim kurumlarından mezun olan veya ara sınıflardan yurdumuzdaki ortaöğretim kurumlarına yatay geçiş yapmak isteyen öğrencilerin diploma ve öğrenim belgelerinin denklik işlemlerini yapmak. r) Görev bölgesinde bulunan resmi burslu ve/veya özel öğrencilerin, 1416 Sayılı Kanun ile bu kanuna uygun olarak çıkarılan yönetmelik, tebliğ ve genelge esaslarına göre yapmakla yükümlü bulunduğu her türlü görevleri yerine getirmek, s) Mastır ve doktora öğrenimine başlayacak olan öğrencilerin seçkin üniversitelere kabul edilmelerine yardımcı olmak. ş) Bakanlığımızca açılan Türkiye Türkçe’si eğitim-öğretim merkezlerinin çalışmalarının geliştirilmesini bu kurumların yaygınlaştırılmasını sağlamak ve Bakanlığa gerekli önerilerde bulunmak. t) Ortak Türk Dili, Türk Tarihi ve Türk Kültürü alanlarındaki çalışmaların yaygınlaştırılması ve yararlı bir şekilde yürütülmesini sağlamak. u) Görev bölgesinde bulunan öğretmenlerle, birinci sömestr ve eğitim-öğretim yılı sonunda olmak üzere yılda iki defa toplantı düzenleyerek eğitim-öğretim işleyişinde ortaya çıkan aksaklıkları saptamak ve bunlarla ilgili tedbirleri almak, bu konuda Bakanlığa rapor sunmak. v) Özel öğrencilik statüsünden resmi-burslu öğrenci statüsüne geçmek isteyen öğrencilerin taleplerini değerlendirmek, gerekli koşulları taşıyanların durumlarını müşavirlik/ataşelik görüşüyle birlikte Bakanlığa bildirmek. y) Eğitimde fırsat eşitliği sağlanması hususunda diğer ülkelerle kıyaslama yapmak; söz konusu ülkelerin yararlandığı konular üzerinde incelemeler yapmak; Türk çocuklarının eğitiminde yarar gördüğü hususları belirlemek ve Bakanlığa bildirmek. z) Okul-Aile birliklerinin etkin bir şekilde çalışabilmesi için velilerin Okul-Aile birliği toplantılarına katılmalarını sağlamak. IV- Araştırma-Planlama-İstatistik-Sosyal Hizmetleri a) Öğrenim amacıyla ülkemizden ilgili ülkeye giden öğrencilerle ilgili istatistiki bilgileri yılda iki kez Bakanlığa bildirmek. 28 b) Okullarda Türk velilerinin de katılabileceği sosyal ve kültürel etkinliklerin düzenlenmesini sağlamak. c) Ulusal bayramlarımızın anlamına uygun bir şekilde kutlanması için öğretmenler, okul idareleri, okul aile birlikleri ve yerel yönetimlerle işbirliği yapmak. d) Ülkemize gelecek olan yabancı bilim adamı, eğitimci, öğretmen ve öğrenci gruplarının gezi programlarının düzenlenmesinde yardımcı olmak. e) Görev yaptıkları ülkenin veya eyaletin eğitim mevzuatını inceleyerek, eğitim sisteminin özellikleri ile ilgili, gelişme ve değişimleri yetkililer nezdinde ve basın yoluyla izlemek ve rapor olarak Bakanlığa sunmak. f) Kardeş okullar projesinin yaygınlaştırılması için iki ülke öğretmen ve öğrencilerinin karşılıklı ve dönüşümlü olarak birbirlerini ziyaret etmeleri konusunda gerekli çalışmaları yapmak. g) Bakanlığımızca açılan okullara ve diğer kurumlara devam eden öğrencilerle ilgili istatistiki bilgileri toplamak, değerlendirmek ve Bakanlığa sunmak. h) Görevli bulunduğu ülke veya eyaletde düzenlenen “Eğitim Fuarlarına” katılarak eğitim teknolojileri alanında meydana gelen yenilikleri saptamak ve bu konuda Bakanlığa rapor sunmak. i) Görev bölgesindeki Türk çocuklarının sayısal tespitini yaparak öğretmen ihtiyacını belirlemek, bu konuda Bakanlıktan öğretmen talebinde bulunmak. V- Denetim-Rehberlik-Soruşturma Hizmetleri a) Belli bir plan çerçevesinde görev yerindeki personeli denetlemek veya denetlenmesini sağlamak, eksiklik ve aksaklıkları gidermek için gerekli tedbirleri almak. b) Gerekli görüldüğü hallerde ilgili personel hakkında inceleme ve soruşturma yapmak veya Bakanlığımız yetkililerince yapılmasını sağlamak için misyon şefine teklifte bulunmak. c) Öğrenim görmek üzere ülkemizden ilgili ülkeye giden öğrencilerle ilgili gerekli rehberlik ve danışma hizmetlerini yerine getirmek. VI- Bütçe ve Yatırım Hizmetleri a) Müşavirliğin/Ataşeliğin bütçe teklifini hazırlamak ve zamanında Bakanlığa göndermek. b) Büro ihtiyaçlarını karşılamak üzere gönderilen ödeneklerin harcamalarının, mevzuata uygun olarak belli bir plan çerçevesinde, azami tasarrufa da dikkat ederek, yapılmasını sağlamak. c) Avans olarak gönderilen ödeneklerin mahsuplarının, mahsup süresi içinde; tam ve doğru olarak yapılmasını sağlamak. d) Alınan Demirbaş Eşyayı demirbaş defterlerine kaydetmek, defter kayıt numaralarını demirbaş üzerine vermek ve Ayniyat Teslim Alma Makbuzlarını düzenlemek. e) Okullardan ve diğer kurumlardan gelen bütçe tekliflerini incelemek, değerlendirmek ve gerekli ödeneğin sağlanması için ilgili makamlara teklifte bulunmak. 29 VII- Devir ve Teslim Yurt içi göreve döndürülen sürekli personel, devir ve teslim ile ilgili işlemleri 03.12.1974 Tarih ve 15081 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelik Hükümleri çerçevesinde yürütmekle yükümlüdürler. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Görev Yetki Görev ve Yetkiler Madde 6- Eğitim Müşavirinin görevleri şunlardır; a) Bu yönerge ve çeşitli mevzuatlarla eğitim müşavirliğine verilen görevleri kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge, genelge, plan, program ve emirler doğrultusunda planlamak, yönlendirmek, koordine etmek ve denetlemek suretiyle yerine getirmek, ayrıca, yapacağı iş bölümü çizelgesine göre, kendisine bağlı görevliler vasıtasıyla yapılmasını sağlamak. b) Eğitim müşavirliği adına temsil ve ağırlama görevlerini yerine getirmek. c) Görev alanında bulunan okullar ve diğer kurumların amacına uygun ve verimli çalışmasını sağlamak. d) Görev yaptığı ülkede, eğitim faaliyetlerindeki işbirliğini temin etmek için Başkonsolosluklarımız bünyesindeki Ataşeler ile koordineli çalışmayı sağlamak. e) Eğitim faaliyetlerinin görüşülüp tartışılması ve gerekli tedbirlerin alınması için, yılda bir defa görev yapılan ülkedeki Başkonsolosluklarımız Ataşeleri ile toplantı düzenlemek. Toplantı sonunda hazırlanacak müşterek raporu Bakanlığa sunmak.. Madde 7- Eğitim ataşelerinin görevleri şunlardır; 1- Başkonsolosluklar bünyesindeki eğitim ataşeliklerimizde görevli eğitim ataşeleri; a) Eğitim müşavirleri için ayrı ayrı sayılan hizmetleri kendi bölgelerinde bir bütün olarak yapmak, b) Eğitim Müşavirinin verdiği yazılı ve sözlü görevleri yerine getirmek, 2- Eğitim müşavirlikleri bünyesinde görevli eğitim ataşeleri; a) Eğitim müşavirinin yaptığı iş bölümüne uygun olarak verilen görevleri yerine getirmekle, b) Eğitim müşavirinin verdiği yetki dahilinde yazışmaları ve ilgili belgeleri müşavir adına imzalamakla, c) Eğitim müşavirinin geçici olarak görevden ayrılması halinde ona vekalet etmekle, d) Eğitim müşavirinin görevlendirmesi halinde kurumu adına toplantı ve törenlere katılmakla, görevli ve sorumludurlar. 30 Madde 8- Eğitim Ataşe Yardımcısının görevleri şunlardır; a) Eğitim müşavirlikleri/eğitim ataşeliklerinde müşavir veya ataşenin yaptığı iş bölümüne uygun olarak verilen görevleri yapmak. b) Eğitim müşaviri/ataşelerinin geçici veya sürekli olarak görevden ayrılması halinde ona vekalet etmek. c) Eğitim Ataşesinin görevlendireceği toplantı ve törenlere katılmak. Madde 9- Mahalli Sekreterlerin görevleri şunlardır; Eğitim müşavirlikleri/eğitim ataşeliklerinde, eğitim müşavirleri, eğitim ataşeleri ve eğitim ataşe yardımcılarınca verilen görevlerle, sekretarya hizmetlerini yürütmek. Madde 10- Eğitim müşavirlikleri/eğitim ataşeliklerinde, görev yapan tüm personel Bakanlıkça verilecek diğer görev ve sorumlulukları yerine getirmekle yükümlüdürler. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Yürürlük ve Yürütme Yürürlük Madde 11- Bu Yönerge Tebliğler Dergisinde yayımlandığı tarihten itibaren yürürlüğe girer. Yürürlükten Kaldırma Madde 12: Yurt Dışı Eğitim Öğretim Genel Müdürlüğünün 04.07.1995 gün ve 6701 Sayılı makam onayı yürürlükten kaldırılmıştır Yürütme Madde 13- Bu Yönerge hükümlerini Milli Eğitim Bakanı yürütür. 2-Okutmanların Görev ve Sorumlulukları: “Millî Eğitim Bakanlığı Yurt Dışı Teşkilatı Eğitim Müşavirliklerinin ve Eğitim Ataşeliklerinin Görevleri ile Hizmetlerin Yürütülmesine Ait Esas ve Usullere İlişkin Yönerge” nin ikinci bölümünde yer alan “Temel Görevler”in yanı sıra diğer görevleri aşağıda sıralanmıştır: - Görev bölgelerine ulaştıkları zaman ilk olarak ve en kısa zamanda bağlı bulundukları büyükelçiliği/başkonsolosluğu, eğitim müşavirini/eğitim ataşesini ziyaret edip, kendisini tanıtmak, bu makamlardan o bölgede bulunan Türk kuruluşları, dernekleri ve bunların yetkilileri hakkında bilgi almak, - Görev yapacağı üniversitenin ve Türkoloji kürsüsünün ya da Türk kültür merkezinin yetkilileri ile tanışmak, görevi ile ilgili bilgileri almak, - Millî bayramlarımızın kutlanmasında mahalli derneklerin kutlama çalışmalarına destek vermek ve katılmak, 31 - Giyiminde özenli davranmak, mesleğine ve temsil görevine uygun giysileri tercih etmek, - Millî günlerde ülkemizin kültürünü tanıtıcı faaliyetler düzenlemek, - Büyükelçiliğimiz/başkonsolosluğumuz, eğitim müşaviri/eğitim ataşesi ile sık sık temasa geçip çalışmalar ve gelişmeler hakkında bilgi vermek, - Hastalık ve izin durumlarında mutlaka okul müdürlüklerine haber vermek, - Resmî belgeleri düzenli tutmak, yazışmaları zamanında yapmak, - Görev yaptığı ülkenin eğitim sistemini öğrenmek, eğitimle ilgili yenilikleri takip etmek, Türk çocuklarının bulundukları ülkenin eğitim olanaklarından etkin bir şekilde yararlanmalarını sağlamak., öğrencileri ve velileri yönlendirmek, Türk çocuklarının eğitiminde yarar gördüğü hususları belirlemek ve Bakanlığa bildirmek, - Öğretim yılı sonunda bir çalışma raporu hazırlayıp Millî Eğitim Bakanlığı Dış İlişkiler Genel Müdürlüğüne sunmak, - Çocuklarımızın yurda dönüşlerinde topluma ve okula yeniden uyumlarını sağlamak için gerekli önlemleri almak ve Türk Eğitim Sistemi hakkında velileri aydınlatmak. 3-Öğretmenlerin Görev ve Sorumlulukları: “Millî Eğitim Bakanlığı Yurt Dışı Teşkilatı Eğitim Müşavirliklerinin ve Eğitim Ataşeliklerinin Görevleri ile Hizmetlerin Yürütülmesine Ait Esas ve Usullere İlişkin Yönerge” nin ikinci bölümünde yer alan “Temel Görevler”in yanında; - Görev bölgelerine ulaştıkları zaman ilk olarak ve en kısa zamanda bağlı bulundukları büyükelçiliği/başkonsolosluğu, eğitim müşavirini/eğitim ataşesini ziyaret edip, kendisini tanıtmak, bu makamlardan o bölgede bulunan Türk kuruluşları, dernekleri ve bunların yetkilileri hakkında bilgi almak, - Görev yeri ve okullar konusunda görüşmelerde bulunmak üzere eğitim müdürlüğüne gidip yabancı öğretmen ve öğrencilerle ilgili personelle tanışmak, görev yapacağı okulları ve adreslerini öğrenmek, - Görev yapacağı okul müdürlerini ziyaret etmek, derslikleri görmek, haftalık çalışma programını almak, - Okulda öğrenim gören Türk öğrencilerin velileri tarafından imzalanmak üzere, okul müdürü aracılığı ile derse katılım istek formlarını dağıtıp, gerekirse velilerle görüşerek katılımın önemini anlatmak, derse katılacak öğrenci sayısını ve sınıf seviyelerini belirlemek, - Her okul ve sınıf seviyesi için yıllık ders planları hazırlamak, okul müdürüne ve eğitim müşavirine/eğitim ataşesine onaylatmak, - Her ders için mutlaka günlük ders planı hazırlamak, ders araç ve gereçlerini temin etmek, ders defterini yazmak, yoklama yapmak, - Ders yılı içerisinde yapılan bütün öğretmenler kurulu ve zümre öğretmenleri toplantılarına katılmak, - Veli toplantılarına ve veli görüşmelerine önem vermek, öğrencinin durumu hakkında velileri bilgilendirmek, Türk çocuklarının, millî kültürümüzle ve manevi değerlerle bağlarını sürdürülebilmesi amacıyla 32 onların Türkçe ve Türk Kültürü Derslerine katılmalarını sağlamak, bu konuda velinin desteğini almak, -Yönlendirmede öğrencinin dilinin yeterli olmaması nedeniyle başarılı olunamadığını belirtip okul öncesi eğitim olanakları ve önemi konusunda öğrencileri ve özellikle velileri aydınlatmak, velileri çocuklarını bu kurumlara göndermeleri için teşvik etmek, - Türkçe ve Türk Kültürü Derslerine katılan öğrenci ve grup sayılarını belirten bir çizelgeyi görev bölgesindeki eğitim müdürlüğüne ve eğitim müşavirliğine/eğitim ataşeliğine vermek, - Görev yaptığı ülkelerde öğrenci merkezli bir öğretim metodu uygulandığından, bu öğretim metodunu benimseyip uygulamak, - Görev yaptığı ülkedeki öğrencilerin seviyesine uygun olarak hazırlanmış ders kitabı ve kaynak kitaplar temin edip öğrencilere dağıtmak, - Okulda bulunan her türlü ders araç ve gerecinin korunmasına özen göstermek, - Ders saatinden en az 15 dakika önce okulda hazır bulunmak, - Millî bayramlarımızı sınıf ve okul seviyesinde kutlamak ve mahalli derneklerin kutlama çalışmalarına destek vermek ve katılmak, - Görev yaptığı ülkenin diline hakim olma konusunda kendisini yetiştirmek, - Giyiminde özenli davranmak, mesleğine ve temsil görevine uygun giysileri tercih etmek, - Görev yaptığı ülkedeki öğrencilerin Türkiye’deki öğrencilerden farklı olduklarını kabul edip, öğretmen-öğrenci ilişkilerinde ölçülü ve seviyeli davranmak, - Çocukların eğitimi yanında yetişkinlerin eğitimine de önem vermek, okuma-yazma ve diğer sosyal faaliyetler ile ilgili çalışmalar yapmak, - Millî günlerde ülkemizin kültürünü tanıtıcı faaliyetler düzenlemek, - Eğitim müşaviri/eğitim ataşesi ile sık sık temasa geçip çalışmalar ve gelişmeler hakkında bilgi vermek, - Hastalık ve izin durumlarında mutlaka okul müdürlüklerine ve veli temsilcilerine haber vermek, - Resmî belgeleri düzenli tutmak, yazışmaları zamanında yapmak, - Görev yaptığı ülkenin eğitim sistemini öğrenmek, eğitimle ilgili yenilikleri takip etmek, Türk çocuklarının bulundukları ülkenin eğitim olanaklarından etkin bir şekilde yararlanmalarını sağlamak., öğrencileri ve velileri yönlendirmek, Türk çocuklarının eğitiminde yarar gördüğü hususları belirlemek ve Bakanlığa bildirmek, - Çocuklarımızın yurda dönüşlerinde topluma ve okula yeniden uyumlarını sağlamak için gerekli önlemleri almak ve Türk Eğitim Sistemi hakkında velileri aydınlatmak. 33 D) GÖÇMEN İŞÇİ ÇOCUKLARININ EĞİTİMİNE İLİŞKİN KONSEY DİREKTİFİ Tarih: 25 Temmuz 1977 Sayı: 377LO486 (77/486 EEC ) Resmî Gazete L 199, Özel Yunanca baskı Özel İspanyolca baskı Özel Portekizce baskı Özel Fince baskı Özel İsveççe baskı 06/08/1977 s. 0032- 0033 :Bölüm 5 Cilt 2 s. 189 : Bölüm 5 Cilt 2 s. 139 : Bölüm 5 Cilt 2 s. 139 : Bölüm 16 Cilt I s . 31 : Bölüm 16 Cilt l s. 31 Belgenin bulunabileceği fihrist bölümleri: [16.30- Education and training (Eğitim ve öğretim)] [05.10- Freedom of movement for workers (İşçilerin serbest dolaşımı)] Metin: Göçmen işçi çocuklarının eğitimi konusunda 25 Temmuz 1977 tarihli KONSEY YÖNERGESİ (77/486 AET) AVRUPA TOPLULUKLARI KONSEYİ, Avrupa Ekonomik Topluluğu'nu kuran Antlaşma ve özellikle bu antlaşmanın 49. Maddesine dayanarak, Komisyon'dan gelen öneriye dayanarak, Avrupa Parlamentosu'nun görüşüne dayanarak (1), Ekonomik ve Sosyal Komite'nin görüşüne dayanarak (2), 21 Ocak 1974 sayılı sosyal eylem programıyla ilgili kararında, Konseyin işçilerin serbest dolaşımı koşullarını geliştirmek için özellikle onların çocuklarının kabulü ve eğitimleriyle ilgili olarak tasarlanmış eylemlere önceliklerinde yer verdiğinden; Bu çocukların ev sahibi Devletin eğitim çevresi ile okul sistemine bütünleştirilmelerinin sağlanmasına yönelik olarak, ev sahibi Devletin dilinin öğretimini içeren eğitimi alabilmeleri; üye ev sahibi devletler, asıl ev sahibi üye devletlerle birlikte, yukarıda sözü geçen çocukların ülkelerinin ana dili ile kültürünün öğretimini, temelde asıl Üye Devlete olası yeniden bütünleşmelerini kolaylaştıracak bir anlayışla desteklemeleri gerektiği için, BU YÖNERGEYİ KABUL ETTİ: Madde l: Bu yönerge ev sahibi devletin yasaları altında, bir başka üye devletin vatandaşıolan işçilerin, üye devlette çalışan ya da çalışmış olan vatandaşların bakmakla yükümlü oldukları ve okula devam etmeleri zorunlu olan çocuklarına uygulanacaktır. 34 Madde 2: Üye devletler, ulusal koşulları ve yasal sistemlerine uygun olarak, 1.Madde'de gönderme yapılan çocuklara ilk kabulü kolaylaştırmak içinbu çocukların özel gereksinimlerine uyarlanmış-özellikle ev sahibi devletin resmî dili ya da dillerinden birisinin serbest öğretimini sağlayacak önlemleri alacaktır. Üye devletler, bu eğitimi verecek öğretmenlerin eğitimi ile ileri eğitimi için gerekli önlemleri alacaklardır. Madde 3: Üye Devletler, ulusal koşulları ve yasal sistemlerine uygun olarak, asıl Devlet ile işbirliği içinde, 1. Madde'de gönderme yapılan çocuklara, normal eğitimle eşgüdüm içinde kendi ana dilinin ve geldiği ülkenin kültürünün öğretimini destekleyecek uygun önlemleri alacaklardır. RG No C 280, 8. 12. 1975, s. 48. (2) RG No C 45, 27. 2. 1976, s. 6. (3) R G N o C 13, 12. 2. 1974 Madde 4: Üye devletler kendilerine bildirilmesinden sonra geçecek dört yıl içinde bu Yönerge ile uyum sağlamak için gerekli önlemleri alacaklar ve hemen Komisyonu bilgilendireceklerdir. Üye devletler ayrıca, bu Yönerge'ye uyum sağlamak için, uyarladıkları bütün yasa ve yönetmelikler ile idari ve diğer hazırlıklarını Komisyon'a bildireceklerdir. Madde 5: Üye devletler, Komisyon'un bu Yönerge'nin uygulanması konusunda Konsey'e bilgi vermesini sağlamak için, bu Yönerge'nin kendilerine bildirilmesinden sonra geçecek beş yıl içinde ve sonrasında Komisyon’un düzenli aralıklarla yenilenen çağrılarında Komisyon'a bilgi göndereceklerdir. Madde 6: Bu Yönerge Üye Ülkeler'e atfen yazılmıştır. Brüksel 25.Temmuz.1977 Konsey Adına Başkan H. SIMONET 35 GÖÇMEN İŞÇİ ÇOCUKLARININ EĞİTİMİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK (14 Kasım 2002 tarih ve 24936 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, göçmen işçi çocuklarının eğitim-öğretimi ile ilgili esas ve usulleri düzenlemektir. Kapsam Madde 2- Bu Yönetmelik, göçmen işçi çocuklarının eğitim-öğretimi ile ilgili esas ve usulleri kapsar. Dayanak Madde 3- Bu Yönetmelik, Göçmen İşçilerin Hukukî Statüsü Hakkında Avrupa Sözleşmesi, Göçmen İşçilerin Çocuklarının Eğitimi konusunda 77/486 sayılı Avrupa Konsey Direktifi ile Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşmeye dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen; a) Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını, b) Millî Eğitim Müdürlükleri: İl/ilçe millî eğitim müdürlüklerini, c) Göçmen işçi: Akit taraflardan biri tarafından ülkesinde ücretli bir iş görmek üzere oturmasına izin verilmiş olan diğer bir akit ülke yurttaşlarını, d) Öğrenci: Göçmen işçilerin bakmakla yükümlü oldukları okul çağındaki çocuklarını ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM İlgililerin Görevleri ve Eğitim-Öğretim Merkez Yürütme Kurulu Madde 5- Göçmen işçilerin bakmakla yükümlü oldukları çocuklarının eğitim-öğretimleri ile karşılaşılan sorunlar, Bakanlıkta ilgili müsteşar yardımcısının başkanlığında ilgili ana hizmet birimleri, danışma, denetim, yardımcı birimlerin genel müdür ve bağımsız daire başkanları ile 36 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğünden ilgili bir üst düzey temsilcisinden oluşan Merkez Yürütme Kurulunda değerlendirilir. Merkez Yürütme Kurulunun sekreterya görevi, Dış İlişkiler Genel Müdürlüğünce yürütülür. Merkez Yürütme Kurulunun Görevleri Madde 6- Merkez Yürütme Kurulu; a) Öğrencilerin kendi dil ve kültürlerini öğrenmeleri, kimliklerini korumaları konusunda ilgili ülkelerle iş birliği yapılması, b) İl millî eğitim müdürlüklerince hazırlanan raporların değerlendirilmesi sonucunda karşılaşılan ve il olanaklarıyla giderilemeyen sorunlara çözüm getirilmesi için gerekli önlemleri alır. Denklik Madde 7- Öğrencilerin eğitim-öğretim düzeyleri, ülkeleri ile ikili ve çok taraflı anlaşmalardaki düzenlemeler uyarınca değerlendirilerek ilköğretim ve orta öğretim düzeyindeki denklikler il millî eğitim müdürlüklerince, yüksek öğrenim düzeyindeki denklikler ise Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığınca yapılır. Millî Eğitim Müdürlerinin Görevleri Madde 8- Başvuru durumunda millî eğitim müdürlükleri: a) Öğrencileri, olanaklar ölçüsünde kendi ülkelerinde devam ettikleri okula/bölüme/programa denk olacak ikâmetlerine en yakın okula yerleştirir, b) Öğrencilerin, ülkemiz çocuklarına sunulan eğitim olanaklarından yararlanmalarını sağlar, c) Türkçe bilmeyen öğrencilere, Türkçe’nin öğretilmesi konusunda gerekli önlemleri alır, d) Öğrencilere, ana dillerinin öğretimi için olanaklar ölçüsünde kurslar düzenler, e) Göçmen işçilerin de yaygın eğitim yoluyla “Türkçe Öğrenme”, meslekî eğitim yoluyla da “Beceri Kazandırma” kurslarından yararlanmalarını sağlar. 37 Kayıt-kabul Madde 9- Millî eğitim müdürlüklerince durumları değerlendirilen öğrenciler, kayıt-kabulleri yapılmak üzere ilgili okul veya kurum müdürlüklerine bildirilir. Okul/Kurum müdürlüklerince bunların kayıtları özel bir deftere yapılır. Sınavla öğrenci alan okulların özel mevzuat hükümleri saklıdır. Ülkemizde zorunlu eğitim uygulaması, aynı çağdaki göçmen işçi çocuklarını da kapsar. Burstan yararlanma Madde 10- Öğrenciler, ülkemiz öğrencileri için tanınan burs olanağından, aynı koşullarla mütekabiliyet ilkeleri doğrultusunda yararlandırılır. Öğrenci başarısının değerlendirilmesi Madde 11- Öğrenci başarısının değerlendirilmesinde ilgili mevzuat hükümlerine uyulur. Devamın izlenmesi Madde 12- Öğrencilerin devam durumları, kayıt tarihinden itibaren izlenir. Devamsızlık gösterenlerin devamları için gerekli önlemler alınır. Ülkemiz öğrencileri için belirlenen devam-devamsızlık koşulları bu öğrencilere de uygulanır. Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Madde 13- Öğrencilerin öğrenim gördükleri okulların kurallarına uymaları esastır. Öğrencilerin diğer öğrencilerle uyum içinde öğrenimlerini sürdürebilmeleri ve çevreye uyum sağlayabilmeleri için okul yönetimleri, rehberlik servisleri ve rehberlik araştırma merkezlerince gerekli önlemler alınır. Öğrenci nakilleri Madde 14- Öğrencilerin başka bir yere nakilleri durumunda; nakledildikleri yerin millî eğitim müdürlüğünce, bu Yönetmelik hükümlerine göre öğrenim olanağı sağlanır. Öğrenim belgesi Madde 15- Öğrencilere sağlanan eğitim olanağı çerçevesinde, ülkemiz çocuklarına verilen öğrenim belgesi verilir. Diğer hükümler 38 Madde 16- Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan ödül ve disiplin ile kılık-kıyafet gibi konularda öğrenime devam edilen okulun ilgili mevzuat hükümleri uygulanır. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Yürürlük ve Yürütme Yürürlük Madde 17- Bu Yönetmelik, yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Madde 18- Bu Yönetmelik hükümlerini Millî Eğitim Bakanı yürütür. E) OKUTMAN VE ÖĞRETMEN İHTİYACININ BELİRLENMESİ, OKUTMAN VE ÖĞRETMENLERİN GÖREV YAPTIKLARI ÜLKELER 1-Okutman ihtiyacının belirlenmesi: a) Yabancı ülkelerdeki üniversitelerde açılan Türkoloji kürsüleri veya ensititüleri ile yurt dışındaki temsilciliklerimiz (Büyükelçilik/ Başkonsolosluk) nezdinde faaliyetini sürdüren Türk Kültür Merkezleri’ne Dışişleri Bakanlığından gelen talepler doğrultusunda, yurt dışı okutmanlık sınavını kazanan adaylar görevlendirilmektedir. b) İhtiyaç duyulan okutman sayısı ile akademik unvanı, yabancı dili ve aranacak diğer nitelikler, yurt dışındaki üniversitelerce tespit edilmekte, Bakanlıklar Arası Ortak Kültür Komisyonu kararı ile görevlendirme yapılmaktadır. 2-Öğretmen ihtiyacının belirlenmesi: a) Eğitim müdürlüklerinin/bölge müfettişliklerinin okullar ve veliler nezdinde Türkçe ve Türk Kültürü dersi açılması konusunda yapmış oldukları anket sonucuna göre, b)Öğrenci velilerinin veya dernek temsilcilerinin Büyükelçiliklerimize/Başkonsolosluklarımıza yaptıkları başvuruların Dışişleri Bakanlığınca uygun bulunması halinde, c)Türkiye Türkçesi Eğitim-Öğretim Merkezleri ile yurt dışındaki Türk Okullarında söz konusu merkez ve okul müdürlüklerince belirlenen ihtiyaca göre, görevlendirilecek öğretmen sayısı tespit edilmektedir. 3-Öğretmen ve okutman sınavı duyuruları: Yurt dışında görevlendirilecek okutman ve öğretmenlerin branşları ve sayıları, aranacak şartlar, seçim esas ve usulleri ile görevlendirmeye ilişkin esaslar Bakanlıklararası Ortak Kültür Komisyonu kararı doğrultusunda, Bakanlığımız Dış ilişkiler Genel Müdürlüğünce hazırlanan bir genelge ile merkez, taşra ve yurt dışı teşkilatına, YÖK kanalı ile de üniversitelere (okutmanlık sınavı için) duyurulmaktadır. Sınav genelgesi 39 ayrıca, Bakanlığımızın “www.meb.gov.tr” internet adresinde, Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü sayfasında yer almaktadır. Seçme sınavı, sınav genelgesi ile ilan edilen esas ve usullerde, öğretmenlerde her yıl, okutmanlarda ise ihtiyaç doğrultusunda 2-4 yılda bir yapılmaktadır. Seçme sınavında başarılı olanlar, dış temsilciliklerimizin (okutmanlarda Dışişleri Bakanlığının) personel sayısı ve nitelikleri ile ilgili teklifi göz önünde bulundurularak, başarı listesindeki sıralamaya göre Komisyonca bir öğretim yılı süre ile yurt dışında görevlendirilmektedir. 4-Okutman ve öğretmenlerin yurt dışında görev yaptıkları yerler: a) Okutmanlar: T.C. Büyükelçilikleri/Başkonsoloslukları nezdindeki Türk Kültür Merkezlerinde veya yabancı üniversitelerin Türkoloji Kürsüleri/ Enstitülerinde görevlendirilmektedir. Okutmanların görevlendirildikleri ülkeler ve sayıları (2005-2006 ders yılı itibarıyla) aşağıda belirtilmektedir. b) Öğretmenler: Almanya, Belçika, Fransa, İngiltere, İsviçre vb. ülkelerde görev yapacakları ülkelerin okullarında, Kanada’da Türk Kültür Merkezinde Türkçe ve Türk Kültürü Dersleri öğretmeni; Suudî Arabistan, Libya ve İran’daki Türk okullarında sınıf ve branş öğretmeni; Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki okullarda branş öğretmeni; Yunanistan’daki (Batı Trakya) Türk azınlık okullarında sınıf ve branş öğretmeni; Gürcistan’da Türk Kültür Merkezinde Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni; Bahreyn, Kuveyt vb. ülkelerde ise Türkçe ve Türk Kültürü dersleri öğretmeni olarak görevlendirilmektedir. 40 BÖLÜM-II YURT DIŞINDA YAŞAYAN VATANDAŞLARIMIZ VE SOYDAŞLARIMIZ İLE GÖREVLENDİRİLEN PERSONEL HAKKINDA GENEL BİLGİLER 1-VATANDAŞLARIMIZ VE SOYDAŞLARIMIZ: YURTDIŞINDAKİ VATANDAŞLARIMIZLA İLGİLİ SAYISAL BİLGİLER ÜLKE ADI Vatandaş İşçi İşsiz Vatandaşl. Genel Sayısı Sayısı Sayısı İşsizlik % İşsizli k% A) B. AVRUPA F. Almanya Fransa Hollanda * Avusturya Belçika İsveç İngiltere Danimarka İtalya Finlandiya İspanya Lüksemburg İsviçre Norveç Liechtenstein TOPLAM B) TÜRK CUM. Azerbaycan Türkmenistan Özbekistan Kazakistan Kırgızıstan Tacikistan TOPLAM C) O. DOĞU VE AFRİKA S. Arabistan Libya 1.877.661 387.833 351.648 122.931 41.336 36.524 115.000 54.859 14.124 7.000 1.834 377 77.190 10.915 885 3.100.117 646.962 168.663 25,00 10,50 87.992 115.000 52.075 13.412 13.300 40.000 21.165 10.092 15,00 8,00 16,60 31,00 12,80 13,00 20,80 9,90 6,60 7,10 7,30 5,40 4,70 6,40 9,00 1.097 242 34.000 21.275 10.000 10.393 7.076 1.900 4.000 4.406 5.278 473 321 49 1.035.658 233.513 13.000 7.000 700 7.000 3.380 600 31.680 10.200 6.000 630 1.500 1.967 500 20.797 95.000 3.200 82.000 2.325 41 12,00 7,30 7,80 2,60 4,00 3,60 4,00 Kuveyt Ürdün İsrail Katar Güney Afrika Cum. TOPLAM D) ASYA Rusya Federasyonu Beyaz Rusya Gürcistan Ukrayna Moldova Japonya TOPLAM E) AMERİKA ABD Kanada TOPLAM F) AVUSTRALYA Avustralya GENEL TOPLAM 4.850 1.500 30.326 1.985 1.100 4.581 400 6.080 1.500 137.961 96.886 26.000 22.808 9,00 150 2.000 2.250 1.000 6.309 37.709 120 1.000 1.900 200 1.300 27.328 2,30 11,40 3,70 6,80 5,30 250.000 41.000 291.000 114.000 29.000 143.000 61.500 3.659.967 19.925 4.675 1.343.594 238.188 10,30 5,50 7,00 5,70 7,90 19,00 6,10 Hazırlama Tarihi : Eylül 2005 NOT: İşçi sayılarına işsiz sayıları dahildir. (B) ve (D) bölümlerindeki veriler kısmen tahminidir. : (*) Vatandaş sayılarına çifte vatandaş statüsünde olanlar da dahildir. KAYNAK: T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Dış İlişkiler ve Yurtdışı İşçi Hizmetleri Genel Müdürlüğü ve Dışişleri Bakanlığı (KOYT) 42 2-MÜŞAVİR VE ATAŞELER: MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI YURT DIŞI TEŞKİLÂTI SÜREKLİ GÖREVLİ PERSONEL KADROSUNUN ÜLKELERE GÖRE DAĞILIMI ÜLKE ŞEHİR Washington Washington AMERİKA BİRLEŞİK New York DEVLETLERİ New York New York Los Angeles Berlin Berlin Berlin Berlin Dusseldorf Essen Frankfurt Hannover Hamburg ALMANYA Karlsruhe Köln Mainz Münih Münih Münster Nürnberg Stuttgart Paris Paris FRANSA Lyon Strasbourg AVUSTURYA Viyana AVUSTRALYA Sidney BELÇİKA Brüksel DANİMARKA Kopenhag GÜRCİSTAN Tiflis HOLLANDA Lahey İNGİLTERE Londra Londra İSVİÇRE Bern İSVEÇ Stockholm MISIR Kahire RUSYA FED. Moskova S. ARABİSTAN Riyad K.K.T.C. Lefkoşa KAZAKİSTAN Almatı TÜRKMENİSTAN Aşgabat AZERBEYCAN Bakü KIRGIZİSTAN Bişkek ÖZBEKİSTAN Taşkent KADRO UNVANI Eğitim Müşaviri Eğitim Ataşesi Eğitim Ataşesi Eğitim Ataşe Yardımcısı Eğitim Ataşe Yardımcısı Eğitim Ataşe Yardımcısı Eğitim Müşaviri Eğitim Ataşesi Eğitim Ataşesi Eğitim Ataşe Yardımcısı Eğitim Ataşesi Eğitim Ataşesi Eğitim Ataşesi Eğitim Ataşesi Eğitim Ataşesi Eğitim Ataşesi Eğitim Ataşesi Eğitim Ataşesi Eğitim Ataşesi Eğitim Ataşe Yardımcısı Eğitim Ataşesi Eğitim Ataşesi Eğitim Ataşesi Eğitim Müşaviri Eğitim Ataşesi Eğitim Ataşesi Eğitim Ataşesi Eğitim Müşaviri Eğitim Ataşesi Eğitim Müşaviri Eğitim Müşaviri Eğitim Müşaviri Eğitim Müşaviri Eğitim Müşaviri Eğitim Ataşesi Eğitim Müşaviri Eğitim Müşaviri Eğitim Müşaviri Eğitim Müşaviri Eğitim Müşaviri Eğitim Müşaviri Eğitim Müşaviri Eğitim Müşaviri Eğitim Müşaviri Eğitim Müşaviri Eğitim Müşaviri 43 3-OKUTMANLAR: MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞINCA YURT DIŞINDA GÖREVLENDİRİLEN OKUTMANLARIN ÜLKELERE GÖRE DAĞILIMI (2005/2006 DERS YILI) ÜLKE ALMANYA ARNAVUTLUK AVUSTRALYA BELARUS BOSNA HERSEK DANİMARKA FAS FİLİSTİN (İSRAİL) FİNLANDİYA FRANSA HIRVATİSTAN İNGİLTERE İRAN İRLANDA LİTVANYA MISIR MOĞOLİSTAN MOLDOVA PAKİSTAN POLONYA PORTEKİZ ROMANYA S.ARABİSTAN SIRBİSTAN-KARADAĞ SURİYE TUNUS UKRAYNA ÜRDÜN OKUTMAN SAYISI 11 1 1 3 1 1 1 2 2 3 2 1 1 1 1 3 1 1 2 3 1 1 3 1 7 3 4 3 44 4-BAKANLIĞIMIZCA GÖREVLENDİRİLEN ÖĞRETMENLER: YURT DIŞINDA GÖREVLENDİRİLEN ÖĞRETMENLERİN ÜLKELERE GÖRE DAĞILIMI FRANSA Toplam (Ülke) 2005 2004 2003 2002 Toplam (Şehir) 7 1 19 17 6 1 2 6 19 10 1 3 17 21 5 1 3 3 - 6 12 2 4 25 18 6 1 8 13 23 35 26 6 28 25 26 2 4 10 18 7 5 1 30 19 5 1 5 6 16 Strazburg 4 5 3 16 22 50 Lyon 8 11 12 17 17 65 - - 11 28 2 5 5 9 3 5 3 16 21 1 8 17 52 3 4 2 9 5 8 17 15 14 13 5 41 50 5 6 - 1 1 2 1 7 1 3 1 1 2 19 3 1 1 4 12 97 16 16 249 1021 ALMANYA Berlin Münih Nürnberg Hannover Stutgart Karlsruhe Hamburg Essen Mainz İSVİÇRE Paris BELÇİKA KANADA İNGİLTERE Riyad SUUDÎ ARABİSTAN GÖREVLENDİRİLME YILLARI 2001 ÜLKE ADI EYALET / ŞEHİR Medine Cidde Tebuk LİBYA İRAN BAHREYN KUVEYT GÜRCİSTAN - - - 43 62 30 14 119 100 48 5 15 436 33 66 181 60 1 21 148 2 KUZEY KIBRIS TÜRK CUM. YUNANİSTAN (B. TRAKYA) GENEL TOPLAM 18 128 7 114 29 174 45 31 356 BÖLÜM-VI PERSONEL GÖREVLENDİRİLEN ÜLKELER Genel Bilgiler Eğitim Sistemleri Pratik Bilgiler 46 1) ALMANYA GENEL BİLGİLER ÜLKE ADI BAŞKENTİ YÖNETİM ŞEKLİ YÜZÖLÇÜMÜ NÜFUSU MİLLÎ BAYRAMLAR (İsim ve tarih) DİNÎ BAYRAMLAR (İsim ve tarih) DİNLER ETNİK GRUPLAR GSMH (Gayri Safi Millî Hasıla) PARA BİRİMİ VATANDAŞLARIMIZIN TOPLAM SAYISI TÜRK ÖĞRENCİLERİN SAYISI a) Okul Öncesi b) İlköğretim c) Orta Öğretim (Genel-Meslekî Liseler) d)Mesleki ve Çıraklık Eğitimi e) Özel Eğitim f)Yüksek Öğretim GENEL TOPLAM TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ DERSLERİNE DEVAM EDEN ÖĞRENCİ SAYISI TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ DERSLERİ VEREN ÖĞRETMEN SAYISI a) Bakanlığımızca Görevlendirilen b) Mahallen Görevlendirilen 47 Almanya Federal Cumhuriyeti Berlin Federal 357.022 Kilometrekare 82.6 milyon 1 Mayıs Bayramı-01.05 – Birlik Günü- 03.10 25 Mart - Paskalya Arifesi 27 Mart - Paskalya Pazarı 28 Mart - Paskalya 5 Mayıs - Hazreti İsa’nın Göğe Yükselmesi 15 Mayıs - Pantekot Pazarı 16 Mayıs - Pantekot Pazartesisi 25 Aralık - 1. Noel Günü 26 Aralık - 2. Noel Günü Hıristiyanlık-İslamiyet-Yahudilik Almanlar-Sorblar-FrizyalılarDanimarkalılar-Alman Sinti ve Romanlar. 2.129,800.000.000 Avro Avro 1.947.900 (Ayrıca. yaklaşık 760.000 cıvarında Alman vatandaşlığına geçmiş vatandaşımız var) 2.709.900 562.907 44.538 288.093 99.290 77.351 29.995 23.640 562.907 187.403 1609 436 1170 EĞİTİM SİSTEMİ Anayasa niteliğinde olan Almanya Federal Cumhuriyeti Temel Yasasının 7. maddesine göre bütün okullar devletin denetimine tabidir. Federal Yapı dolayısıyla eğitimle ilgili yetkiler Federal Devlet ile eyaletler arasında paylaşılmıştır. Eyaletler Okul Öncesi Eğitim ile genel ve mesleki eğitimden sorumludurlar. Bu bakımdan okul çeşit ve sistemleri eyaletten eyalete farklılıklar göstermektedir. Eyaletlerdeki farklılıkları ortadan kaldırmak üzere 14 Ekim 1971 tarihinde yapılan Hamburg Antlaşmasıyla “Eyalet Kültür Bakanları Daimi Konferansı” (KMK) kurulmuştur. Zorunlu eğitim, teşkilatlanma ve diplomaların denklikleri gibi konularda KMK’da alınan kararlarla ortak hareket ve görüş oluşturulmaktadır. Zorunlu eğitim genelde çocuğun altı yaşını doldurmasıyla başlamakta, onsekiz yaşına kadar oniki yıl sürmektedir. Bu sürenin 9-10 yılı temel eğitimde, kalan süre ise meslek eğitiminde geçmektedir. Temel yasanın 7. maddesine göre din dersi dini okulların dışında bütün okullarda isteğe bağlı ders olarak okutulmaktadır. Bu derslere katılım öndört yaşına kadar öğrenci velisinin muvafakati ile bu yaştan itibaren de öğrencinin kendi kararı ile gerçekleşmektedir. Kuruluş, eğitim içeriği ve amaçları bakımından resmi okullara eşdeğer olan özel okullar, çeşitli kuruluşlar tarafından finanse edilmekte, eyaletler tarafından da desteklenmektedir. Aile içindeki eğitim ve öğretimi tamamlamak maksadıyla 3-6 yaş grubu için açılan, ancak devam zorunluluğu olmayan anaokulları (Kita) eğitim sisteminin dışındadır. Bunların çoğu kiliseler, yardım kuruluşları, belediyeler, dernekler ve işletmeler tarafından kurulup, finanse edilmektedir. Bir çeşit özel öğretim kurumu niteliğinde olan anaokulları da devletin gözetim ve denetiminde görevlerini yapmakta, eyaletler ve belediyelerden maddi destek almakta, veliler de gelir durumlarına göre bu kuruma giden çocukları için belirli bir ücret ödemektedirler. 1 Ocak 1996 tarihinden itibaren bütün Federal Almanya!da her çocuğun hukuken anaokuluna gitme hakkı vardır. Grundschule altı yaşını dolduran tüm çocukların devam ettiği okuldur. Dördüncü yıldan sonra beşinci ve altıncı yıl eğitimleri yönlendirme eğitimidir. Grundschule’yi bitiren öğrenciler çıraklık meslek eğitimi yolunu seçmişlerse 5-6 yıl süren Hauptschule, özgün meslek eğitimi yolunu seçenler 6 yıl süren Realschule’ye, akademik eğitim yapmak isteyenler dokuz yıl süren Gymnasium’a devam ederler. Bu eğitimin sonunda alınan diploma ile Üniversitelere giriş hakkı elde edilmektedir. Çocuklar temelokuldan sonra Hauptschule adi verilen esas okula devam eder. Bugün Hauptschule'ye devam eden her ögrenci, özellikle Almanca, matematik, doğa bilimleri, toplum bilimleri, bir yabancı dil (genellikle İngilizce) ve meslek öğrenimine girişi kolaylaştıracak bir meslek dersi öğrenmektedir. 48 Hauptschule’yi başarıyla bitirmek, genellikle bir ikili meslek eğitimi olanağı sağlayıp zanaat ve sanayi alanlarında pek çok meslek eğitimine devam yolunu açar. Esas okuldan beş ya da altı yıl sonra ayrılanlar, genellikle bir işletmede meslek öğrenimine başlar ve meslek eğitimine paralel olarak en az 18 yaşına kadar bir meslek okuluna giderler. Federal Almanya’da Üniversite, Hochschule, Fachhochschule, Gesamthochschule gibi isimlendirilen yüksek öğretim kurumları özerk bir yapıya sahip birer eyalet kuruluşlarıdır. Bunların dışında bedensel ve zihinsel nedenlerden dolayı normal derslere katılamayan öğrencilere eğitim veren Sonderschule okulları mevcuttur. Bu okullara 9-10 yıl süreyle devam zorunluluğu vardır. Okula gitme zorunluluğu, çocuğun altı yaşını doldurduğu yıldan 18 yaşına kadar, yani 12 yıl sürer. Çocuk bu sürenin ilk dokuz yılında (bazı eyaletlerde on yıl) bir tam gün okula, sonra, daha ileri eğitime götüren ve genel bilgiler veren bir okula yada tam gün bir meslek okuluna devam etmediği takdirde, okula gitme zorunluluğunu yerine getirmek için belirli günlerde bir meslek okuluna gider. Resmi okulların hepsi ücretsizdir. Öğretim malzemesi, özellikle okul kitapları, öğrenciye kısmen ücretsiz, kısmen de ödünç olarak verilir. Öğretim malzemesi verilirken gereği halinde ailenin gelirine uygun bir katılım istenir. Ayrıca, on sekiz yaşını doldurmamış ve bir örgün eğitim kurumuna devam etmeyen bütün gençlerin mesleki eğitime devam zorunluluğu bulunmaktadır. Ortaöğretim düzeyindeki okul çeşitlerinden bir başkası da bir karma model olan entegre (toplu) okuldur (Gesamtschule). Bu tip okulda çocuklar beşinci sınıftan onuncu sınıfa kadar ders görürler. Bazı entegre okulların üst kademesi de vardır. Bu kademedeki sınıflar, aynı liselerin üst sınıfları gibi düzenlenmiştir. Bazı eyaletlerde daha başka okul tipi olarak Regelschule (Thüringen), Mittelschule–ortaokul-(Saksonya), Sekundarschuleortaöğetim okulu-(Saksonya - Anhalt), Integrierte Haupt-und Realschule-Entegre esas ve ortaokul - (Hamburg), Verbundene Haupt-und Realschule-Birleşik Esas ve Ortaokul- (Hessen, Mecklenburg-Vorpommern), Regionale SchuleBölgesel okul-(Rheinland-Pfalz) ve Erweiterte Realschule-Genişletilmiş Ortaokul-(Saarland) vardır. Bu okullarda (Hauptschule) esas okul eğitimi ile (Realschule) ortaokul eğitimi biraraya getirilmiştir; yedinci sınıftan itibaren dersler, verilecek bitirme diplomasını dikkate alarak düzenlenmiş sınıflarda ya da kurslarda yapılır. Bu okullarda dokuzuncu ve onuncu sınıflardan sonraki bitirmeler, ortaöğretim düzeyindeki diğer okulların koşullarına göre düzenlenmiştir ve Kültür Bakanları Konferansının 1993 tarihli kararına göre (1996 yılı itibarıyla) bütün eyaletler tarafından karşılıklı olarak tanınmaktadır. 49 ALMANYA FEDERAL CUMHURIYETINDE EĞITIM ALANINDA GELIŞMELER OECD tarafından uluslararası boyutta yaptırılan PİSA Araştırmalarının sonuçları Alman Eğitim Sisteminde köklü bir reformun yapılmasını gerektirmektedir. Bu nedenle eyaletler eğitim alanında yasalarında (Berlin-Hessen) ve yönetmeliklerinde bir takım değişikliklere gitmektedirler. Alınan tedbirlerin Türk çocuklarının eğitiminde genelde olumlu etkileri içerdiği gözlemlenmekteyse de bazen olumsuz etkileri de görülmektedir. Alınan ve alınmakta olunan önlemler sonucunda; 1. Gymansium’larda öğrenim süresi kademeli olarak 13 yıldan 12 yıla indirilecek ve mezuniyet için artık Merkezi bir sınav yapılacaktır. 2. İlkokullarda 1. ve 2. sınıflar pedagojik olarak birleştirilecek, başarılı öğrenciler 3. sınıfa, normal öğrenciler 2. sınıfa geçerken, zayıf öğrenciler 3 yılda bu birleştirilmiş 2 sınıfı tamamlayacaktır. 3. 9. veya 10. sınıf sonunda okul türlerine bakılmaksızın AlmancaMatematik ve I. Yabancı Dilden Almanya genelinde merkezi bir sınava alınacaktır. Başarılı alanlara Orta Dereceli Okul Diploması verilecektir. (Realschule-Hauptschule Diplomaları kalkacaktır.) 4. Okul Öncesi Eğitim Kurumlarına 6 aydan 10 aya kadar süren yoğun Almanca Dil kursu konulmuştur. 5. İlkokullarda 3. Sınıftan itibaren I. Yabancı Dil (İngilizce) okutulmaya başlanmıştır. 6. Tam Gün Eğitim veren okulların sayısı her yıl artırılmaktadır. Eyaletlerdeki ilkokulların dörtte biri Tam Gün Eğitim veren okullara dönüştürülecektir. 7. Diğer Eyaletlerde de benzer önlemlerin planlandığı bilgileri alınmakta olup, gelişmeler takip edilmektedir. 8. Federal Almanya genelinde daha önce Sonderschule olarak adlandırılan okulların adı yeni eğitim yasaları ile Förderschule olarak değiştirilmektedir. 50 1 2 3 4 5 6 7 İLKÖĞRETİM ALMANYA 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 I. KADEME GENEL ORTAÖĞRETİM II. KADEME GENEL ORTAÖĞR OKULÖNCESİ YÜKS YÜKSEKÖĞRE II.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR YÜKS PART-TİME VEYA BİRLEŞTİRİLMİŞ OKUL-İŞYERİ EĞİTİMİ OKULÖNCESİ I.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. ZORUNLU T İLKÖĞRETİM II.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. ZORUNLU Y KESİNTİSİZ EĞİTİM ORTAÖĞRETİM SONRASI EĞİTİM EK YIL I. KADEME GENEL ORTAÖĞRETİM YÜKSEKÖĞRETİM ÖN LİSANS YARI ZAMA OKUL-İŞYE II. KADEME GENEL ORTAÖĞRETİM YÜKSEKÖĞRETİM -LİSANS 51 BAZI EYALETLERLE İLGİLİ BİLGİLER KUZEY REN VESTFALYA EYALETİ ÜLKE ADI BAŞKENTİ YÖNETİM ŞEKLİ YÜZÖLÇÜMÜ NÜFUSU MİLLÎ BAYRAMLAR DİNÎ BAYRAMLAR (NOT: Dini bayramların tarihi her yıl az çok farklılık göstermektedir.) DİNLER ETNİK GRUPLAR GSMH VATANDAŞLARIMIZIN TOPLAM SAYISI Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti (KRV) Düsseldorf Federal Cumhuriyet 34.083 km2 18.079.000 3 Ekim: İki Almanya’nın birleşmesi Kasım’ın 2. Pazarı: 1.ve 2. Dünya savaşında ölenleri anma 31 Aralık: Yıl Başı 01 Mayıs: Bahar Bayramı 25-26 Aralık: Noel Bayramı Mart-Nisan: Paskalya Bayramı Mayıs-Haziran: Pantkot Yortusu 26 Mayıs: Katolik Yortu Bayramı 05 Mayıs: İsa’nın göğe çıkması 01 Kasım: Katolik Aziz Yortusu Şubat ayı: Karnaval Katolik, Protestan, Ortodoks, Müslüman, Musevi, Budist vb. KRV eyaletinde, Almanya tarafından etnik grup olarak tanımlanan gruplardan her hangi biri bulunmamaktadır. Almanlar dışında Türkler ikinci önemli grubu oluşturmaktadır. Ayrıca dünyanın her ülkesinden olmak üzere göçmenler (eyalet nüfusunun % 11’ i) yaşamaktadır. 25.498 Avro ~ 900.000 (Alman vatandaşlığına geçenler de dahil) TÜRK ÖĞRENCİLERİN SAYISI Okul Öncesi İlköğretim Orta Öğretim (GenelMeslekî Liseler) Özel Eğitim Yüksek Öğretim GENEL TOPLAM TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ DERSLERİNE DEVAM EDEN ÖĞRENCİLER TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ DERSLERİ VEREN ÖĞRETMEN SAYISI 1.087 93.308 (Grundschule-Hauptschule) 71.727 (Realschule – Gesamtschule – Gymnasium - Berufsschule) 10.356 ~ 9.800 (Alman vatandaşı hariç) 186.278 75.957 Mahallen Görevlendirilen: 459 52 HESSEN EYALETI Ülke Adı Başkenti Yönetim şekli Yüz ölçümü Nüfusu Milli Bayramlar Dini Bayramlar Hessen Eyaleti ( F. Almanya) Wiesbaden Federal Cumhuriyet 21 114 kilometrekare 6,05 milyon 3 Ekim İki Almanya’nın Birleşme Günü (Tag der deutschen Einheit) Silvester (Yeniyıl) 31Aralık 1 Ocak Karfreitag ( Paskalya) 25 Mart Ostermontag (Paskalya) 28 Mart Christi Himmelfahrt 05 Mayıs Pfinsmontag 16 Mayıs Fronleichnam 26 Mayıs Heiligabend 24 Aralık 25 Aralık (1. Noel Günü) 1.Weihnachtstag 26 Aralık (2. Noel Günü) 2.Weihnachtstag Not:Dini tatil günleri yıldan yıla değişmektedir. Dinler Etnik Gruplar GSMH(Gayri Safi Milli Hasıla) Kişi Başına Milli Gelir Vatandaşlarımızın Toplam Sayısı Türk Öğrencilerin Sayısı İlköğretim Grundschule Förderstufe Hauptschule Realschule Orta Öğretim (Genel ve Mesleki Liseler) Gymnasium Gesamtschule Özel Eğitim - Sonderschule Yüksek Öğretim Hristiyanlık, Müslümanlık, Musevilik. Yabancı işçiler hariç etnik grup yoktur. 153 milyar 600 milyon Avro 25 600 Avro 207 000 Genel Toplam Türkçe Türk Kültürü Derslerine Devam Eden Öğrenci Sayısı Türkçe Türk Kültürü Dersi veren Öğretmen Sayısı 45 195 20 740 17 300 3 001 6 046 5 513 3 4 3 2 131 228 072 904 170 (Mahallen Görevlendirilen) 53 RHEINLAND-PFALZ EYALETİ ÜLKE ADI BAŞKENTİ YÖNETİM ŞEKLİ YÜZÖLÇÜMÜ. NÜFUSU MİLLÎ BAYRAMLAR DİNÎ BAYRAMLAR DİNLER ETNİK GRUPLAR GSMH PARA BİRİMİ VATANDAŞLARIMIZIN TOPLAM SAYISI TÜRK ÖĞRENCİLER Okul Öncesi İlköğretim Orta Öğretim (GenelMeslekî Liseler) Özel Eğitim Yüksek Öğretim GENEL TOPLAM TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ DERSLERİNE DEVAM EDEN ÖĞRENCİ SAYISI TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ DERSLERİ VEREN ÖĞRETMEN SAYISI Rheinland-Pfalz Mainz Parlamenter Demokrasi 4.035.000 km2 4.058.682 3 Ekim Alman Birliği Günü (Tag der deutschen Einheit ) 1. Üç Kutsallar (Heilige Drei Könige) 6 Şubat 2. Faşingten önceki pazartesi (Rosenmontag) 7 Şubat 3. Karnaval (Fasching) 8 Şubat 4. Büyük paskalyadan önce gelen Cuma günü (Karfreitag) 25 Mart 5. Paskalyanın ikinci tatil günü (Ostermontag) 28 Mart 6. İsa Peygamberin urcu (Christi Himmelfahrt) 5 Mayıs 7. Pankot yortusu (Pfingstmontag) 16 Mayıs 8. Frohleichnam (Katolik yortusu) 26 Mayıs 9. Maria Himmelfahrt (Meryem Ana Günü) 15 Ağustos 10. Azizler Yortusu (Allerheiligen) 11. Noel Bayramı (2. Weihnachtstag) Hristiyan (Katolik, Protestan) Yabancı İşçi: 166.726 (2003 rakamları) 92,73 Milyar Avro Avro 73.029 İstatistik tutulmuyor 6832 10897 953 840 19422 7321 Bakanlığımızca Görevlendirilen: 2 Mahallen Görevlendirilen: 81 54 SAARLAND EYALETİ ÜLKE ADI BAŞKENTİ YÖNETİM ŞEKLİ YÜZÖLÇÜMÜ NÜFUSU MİLLÎ BAYRAMLAR DİNÎ BAYRAMLAR DİNLER ETNİK GRUPLAR GSMH (Gayri Safi Millî Hasıla) VATANDAŞLARIMIZIN TOPLAM SAYISI TÜRK ÖĞRENCİLERİN SAYISI Okul Öncesi İlköğretim Orta Öğretim Özel Eğitim Yüksek Öğretim GENEL TOPLAM TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ DERSLERİNE DEVAM EDEN ÖĞRENCİLER TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ DERSLERİ VEREN ÖĞRETMENLER Saarland Saarbrücken Parlamenter demokrasi 2.570 km2 1.061.376 Alman Birliği Günü (Tag der deutschen Einheit) 3 Ekim 1. Üç Kutsallar (Heilige Drei Könige) 6 Şubat 2. Faşingten önceki pazartesi (Rosenmontag) 7 Şubat 3. Karnaval (Fasching) 8 Şubat 4. Büyük paskalyadan önce gelen Cuma günü (Karfreitag) 25 Mart 5. Paskalyanın ikinci tatil günü (Ostermontag) 28 Mart 6. İsa Peygamberin urcu (Christi Himmelfahrt) 5 Mayıs 7. Pankot yortusu (Pfingstmontag) 16 Mayıs 8. Frohleichnam (Katolik yortusu) 26 Mayıs 9. Maria Himmelfahrt (Meryem Ana Günü) 15 Ağustos 10. Azizler Yortusu (Allerheiligen) 11. Noel Bayramı (2. Weihnachtstag) Hristiyan (Katolik Protestan) Yabancı İşçiler 78.502 (2003 rakamları) 25,78 Milyar Avro 14.101 1097 1489 1766 206 135 4793 1008 Bakanlığımızca Görevlendirilen: 13 55 BADEN-WÜRTTEMBERG EYALETI BAŞKENTİ YÖNETİM ŞEKLİ YÜZÖLÇÜMÜ NÜFUSU MİLLİ BAYRAMLAR (İsim ve tarih) DİNÎ BAYRAMLAR (İsim ve tarih) DİNLER ETNİK GRUPLAR GSMH (Gayri Safi Millî Hasıla) Stuttgart Federal Parlamenter Demokrasi 35.752 10.693.000 5.247.000 Erkek (2004 yılı verileri) 5.446.000 Kadın 03. Ekim (Tag der Doğu ve Batı Almanya’nın Deutschen Einheit) birleşmesi Allerheiligen Christi Himmelfahrt 05 Mayıs 2005 Fronleichnam 26 Mayıs 2005 Heilige Drei Könige Karfreitag 25 Mart 2005 Ostern (Paskalya) 27 + 28 Mart 2005 15,16 Mayıs 2005 Pfingsten (Pantkot Yortusu) 01 Kasım Paskalya Pazarından 40 gün sonra Pfingsten’den sonraki 2. Perşembe 06 Ocak Paskalya’dan önceki Cuma Weihnachten (Noel) Yılbaşı Protestan Katolik Yahudi Müslüman Diğer Yunan İtalyan İspanyol Boşnak, Yugoslav, Hırvat, Makedon, Slovak Polonyalı Rus Çek Türk 319.434 Milyon Avro 25 ve 26 Aralık 31 Aralık 3.853.678 4.203.133 3.005 273.192 953.379 81.529 182.081 19.999 245.176 56 İlkbaharın ilk dolunay pazarı Paskalya Pazar’ının 50 gün sonraki Pazarı 29.986 35.638 8.754 315.618 (2004 yılı verisi) SOSYAL FAALİYETLER Resmi Bayramlarımız - Almanya da milli bayramlarımız içersinde en etkin ve yaygın olarak kutlanılan bayram, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’dır. Çeşitli şehirlerde Türk derneklerinin organizasyonu ile düzenlenen 23 Nisan Bayramları, Almanların da yoğun katılım gösterdiği bir şenlik havasında kutlanılır. - Cumhuriyet Bayramı daha çok Başkonsolosluklarca düzenlenen bir törenle (kokteyl) kutlanmaktadır. - Çanakkale savaşları anma programları da Türk derneklerince yaygın olarak düzenlenen bir etkinliktir. - 24 Kasım Öğretmenler günü, birkaç yıldan beri öğretmen derneklerinin inisiyatifi altında eyaletler çapında kutlanmaktadır. Dini Bayramlarımız Dini bayramlar genellikle çeşitli derneklere bağlı camiler bünyesinde kutlanılır. Özellikle Ramazan ayı içersinde çeşitli camilerde değişik millet ve dinlerden insanların davet edildiği iftar programları düzenlenmektedir. Yine Muharrem ayında gerek camilerde gerekse cem evlerinde aşure günleri etkinlikleri düzenlenmektedir. Almanların Resmi Bayramları Alman resmi bayramlarında okullarda herhangi bir tören düzenlenmez. Daha çok federal veya eyalet parlamentolarında etkinlikler yapılır. Almanların Dini Bayramları Almanların dini bayramları genellikle aile fertlerinin buluşmaları için bir vesiledir. Pek yaygın olmasa da yakınlarının mezarlarını ziyaret etme, kiliselerdeki ayinlere katılma gibi bazı dini vecibeleri de yerine getirirler. Dini bayramlar genellikle uzun okul tatili dönemlerine denk geldiğinden daha çok tatile çıkmayı tercih ederler. PRATİK BİLGİLER Yurt dışında pasaport ve vize işlemleri Umumi pasaport hamili Türk vatandaşları vizeye tabidir. Yeşil pasaport için turist olarak üç ay süreli ikamette vizeye ihtiyaç yoktur. Schengen Anlaşması hükümleri geçerlidir. Türk Dili ve Kültürü Dersleri okutmak üzere görevli olarak gelecek öğretmenlerin yeşil pasaport sahibi bile olsalar mutlaka oturma vizesi alarak gelmeleri gerekmektedir. Özel sağlık sigortası Yurt içinde olduğu gibi kamu görevlisinin tedavisine amir tarafından (Başkonsolosluğun) doktora sevki ile başlanır. Yurt dışında öğretmenlerimizin geçici görevle görevlendirilmiş olması sebebiyle hukuken sadece kendilerinin yurt dışında oldukları kabul edilmektedir. 57 Ancak, bir yıllık bu geçici görevlendirmeler, görevin devam etmesi ve öğretmenin başarılı olması halinde beş yıla kadar devam etmektedir. Bu sebeple de bir çok öğretmen eş ve çocuklarını da birlikte veya belli bir düzen kurduktan sonra getirmektedir. Kamu görevi ile yurt dışında geçici olarak görev yapan öğretmenin eş ve çocuklarının sağlık hizmetlerinden yararlanmasında gecikmeler sebebiyle güçlükle karşılaşıldığından, öğretmenlerin eş ve çocuklarını mahalli sağlık sigortası yaptırması istenmektedir. Öğretmenler de eş ve çocuklarına sağlık sigortası yaptırmaktadır. Bu sebeple, öğretmenlerin sağlık sorunlarında uyulacak esaslar ile eş ve çocukların sağlık sorunlarında izlenecek yöntem birbirinden farklı olmaktadır. Öğretmenler sağlık sorunları ile karşılaştığında izlenecek yol: Başkonsolosluğun bulunduğu yerleşim yerinden uzakta görev yapanlar acil durumlarda, Başkonsolosluğa (Eğitim Ataşeliği’ne) telefon ile bilgi vermek suretiyle doğrudan tedaviye başlayıp, sevk belgesinin doğrudan doktoruna gönderilmesini sağlayabilirler. Tedavi sonrası gelecek fatura öğretmen tarafından banka havalesi ile ödenir. Doktora sevk belgesi, fatura, ödendi belgesi ve bunların Türkçe tercümesi Başkonsoloslukça “mahalli şartlara ve rayice uygundur“ şeklinde onaylatılarak ilgili birime gönderilir. Belgelerin ilgili Eğitim Ataşeliklerine verilmesi halinde tercüme ve onay işlemleri bu makamlarca yaptırılır ve ilgili dairesine gönderilir. Eş ve çocuklara sağlık sigortası yaptırılması Çok etkin bir sağlık sigortası sistemi vardır. Değişik sigorta şirketleri farklı primlerle sigorta yapabilmektedir. Ancak, temel prim hesaplaması ailenin geliri esas alınarak yapılmaktadır. Yurt dışında geçici görevli öğretmenlerimizin eş ve çocuklarının sağlık sigortası aylık kişi başına yaklaşık 100 Avro civarındadır. Sigortalı her kişi için sigorta kurumları bir kimlik vermektedir. Bu kimlik ile bir doktorda (genellikle iç hastalıkları) dosya açtırılmaktadır. Bu doktor aile doktoru olarak anılır. Hastanın doktor seçme özgürlüğü vardır. Ancak, sağlık kurumlarında tedaviye veya yataklı tedaviye doktorun sevki ile hasta kabul edilir. Doktor hastadan ücret almaz. Vizite ücreti sigortaya fatura edilir. Fakat, ilaç ücretlerine, Türkiye’de olduğu gibi, katılım payı vardır. Ev kiralama Kiralamada başvurulan yöntem: Genellikle tüm kiralamalar emlak komisyoncusu aracılığıyla veya şahsen doğrudan ev sahibi ile ilişki kurularak yapılmaktadır. Ortalama ev kira düzeyi: Evin bulunduğu şehir, mevki ve büyüklüğü kira fiyatını belirleyen etkenlerdir. 2 oda bir salonlu evlerin (60 m²) kirası, KRV için 500 Euro civarındadır. Kira giderleri yanında ayrıca yan giderlerde belirli bir ücrete tabidir. Küçük yerleşim yerlerinde daha düşük fiyatlarda ev bulmak mümkündür. Standart kiralama koşulları: Emlak komisyoncusu aracılığıyla bulunan ev için kiracıdan 2 veya 3 aylık kira kadar komisyon, 2 aylık kira kadar garanti istenebilmektedir. Çoğu zaman evler mutfak tesisatları 58 olmadan kiraya verilmekte, kiracının ihtiyacı olan mutfak donanımını (musluk, dolap, buzdolabı, bulaşık makinesi, fırın) satın alması gerekmektedir. Tüm bu sebeplerden ötürü, görevden ayrılmakta olan memurların evlerinin devralınması yarar sağlamaktadır. Mobilyalı ev kiralama olanakları: Mobilyalı ev bulunabilmektedir. Mobilyalı evler ile mobilyasız evler arasındaki fiyat farkı çok büyük değildir. Ev eşyası temin olanakları ve ortalama fiyatları: Ev eşyaları tamamen yeni alınabileceği gibi ikinci el piyasadan daha uygun fiyata da temin edilebilir. Araba kiralama Bu eyalette de araba kiralamak için başvurulacak araba kiralayan çeşitli firmalar vardır. Arabaların marka ve modeline göre günlük kira fiyatı değişmektedir. Trafik kazaları Otoyollarda belli aralıklarla turuncu renkli acil haberleşme telefonları bulunmaktadır. Bu telefonlarla bir arıza veya kaza durumunda yardım çağırılabilir. Acil durumlarda cep telefonu ile de yardım istenebilir. Acil servisin telefon numarası 110’dur. Almanya’da bir arabanın trafiğe çıkabilmesi için zaten sigorta yaptırmak mecburiyeti vardır. Bu nedenle kazadan sonra kişinin bağlı olduğu sigortaya da haber vermesi gerekmektedir. Para transferi Çek, kredili hesap, kredi kartı gibi tüm gelişmiş bankacılık imkanları mevcut olup ödemelerin çoğu banka havaleleriyle gerçekleştirilebilmektedir. KRV eyaletinde belli başlı Türk bankalarının temsilcilikleri bulunmaktadır. (T.C. Ziraat Bankası, İş Bankası, Akbank, Garanti Bankası vb.) PERSONEL GÖREVLENDİRİLEN ÜLKELERDE DAVRANIŞ Görev yerleri ile ilgili mevzuat Öğretmenlerin denetlenmesi ve performanslarının değerlendirilmesi: Öğretmenlerin denetimi ve performansları, eğitim müdürü veya şube müdürleri aracılığıyla yapılan ziyaretler ve teftişlerle değerlendirilir. Ayrıca okul müdürünün de görüşleri değerlendirmede dikkate alınır. Öğretmenlerin, her yıl ilgili makamca dersleri izlenir ve her üç yılda bir ise teftiş yapılır. Bu denetimler öğretmenin 50. yaşına kadar sürmektedir. Denetleme ve teftiş sonunda, teftişi yapan milli eğitim müdürü veya şube müdürü, okul müdürü ve teftiş edilen öğretmen üçlü görüşme yaparlar. Bu görüşmede teftişle ilgili görüşler ortaya konur, kısa değerlendirilmesi yapılır. Asıl sonuç sayılan denetleme raporu daha sonra yazılı olarak öğretmene ulaştırılır. 59 Öğretmenlere hangi durumlarda disiplin cezası verilmektedir: Öğretmenlere, mesleki görevlerini ihmal ve yerine getirmemeleri, ahlaka aykırı davranışlarda bulunmaları halinde disiplin cezaları verilmektedir. Disiplin cezası, önce okul müdürünün telkin veya uyarısı şeklindedir. Aynı davranışın devamı halinde durum eğitim müdürlüğüne bildirilir. Eğitim müdürlüğü gerekli soruşturma ve incelemeler sonucunda olayı bakanlığa bildirir ve gerekli yaptırımlar bakanlıkça karara bağlanır. En sık rastlanan disiplin cezaları; - Okul ortamını bozan davranışlarda görev yapılan okulun değiştirilmesi, - Görevi ihmal durumunda ders denetimlerinin sıklaştırılması, devamı hâlinde de kademe gerileme cezası. Eyalette daha çok velinin şikayeti sonucunda açılan soruşturmalar görülmekte olup verilecek cezalar ve yaptırımlar da mahkeme kararı gerektirir. Dikkat edilmesi gereken hususlar Öğretmenlerin asli görevi, öğrenciyi yasalar ve yönetmeliklere uygun pedagojik yaklaşımlar çerçevesinde eğitmek ve öğretmektir. Ayrıca; - Plana ve programa bağlı ders işleme, - Ders içi ve ders dışı etkinliklere katılma, - Kendini yetiştirme ve hizmet içi eğitimlerden faydalanma, - Öğretim görevine ek olarak idarece verilen konferans, öğrenci kayıt, yeni öğretim yılına hazırlık vb. çalışmalarına katılma, - İhtiyaç halinde branş dışı derslere de girme, - İhtiyaç halinde birden fazla okulda görev alma, - Nöbet görevi üstlenme belirlenmiş görevleri arasındadır. Görev yaptıkları okullarda öğretmenlerin dikkat etmeleri gereken hususlar Ders başlamadan en az 15 dakika önce okulda hazır bulunmak. Kadrolu bulunan okulda sene başı öğretmenler toplantısına katılmak. Görevli olunan okullarda öğretmene teslim edilen anahtarları sigorta ettirmek. Öğretmenin ilk görev günü okul müdürü ve öğretmenler odasında dağıtılmak üzere yanında Türkiye’ ya özgü küçük bir hediye. ( Ör. Türk lokumu ) getirmek. Anasınıfı öğretmenleriyle işbirliği halinde bulunmak: (Anaokulları Bavyera’ da ayrı binalarda yer alırlar). Okula yeni başlayacak öğrenciler anne ve babalarıyla beraber yapılacak kısa bir merasim (selamlama,tanışma vs.). Çocukları okula başlayacak velilerle, çocuk yuvaları, anaokulları tarafından hazırlanan toplantılara katılmak. 60 - - - - - İlkokullardan yoğunluğu az olan liselere (Realschule)geçiş için bilgilendirme toplantıları (Bu toplantılara bilgilendirme akşamları da denir. Çünkü toplantılar akşam 20.00 da başlar. İlkokullardan (1-4 sınıflar) Gymnasyum’a (lise) geçiş şartları için bilgilendirme akşamları. Öğrenci ve veliler için liselerdeki (Gymnasium) sınav uygulamaları hakkında bilgilendirme toplantıları. İlköğretim bitirme sınavları (Hauptschulabschluss, Mittlere Reife) lise bitirme sınavları (Abitur)’ ndan sonra, öğrenciler, öğretmenler ve öğrenci velileriyle beraber düzenlenen şenlikler. Okulun ilk haftası, okul ve kilisenin işbirliği ile yapılan tören (kiliselerde gerçekleşir.) Anma günleri ile ilgili faaliyetlere katılmak. (Örneğin;okulların kuruluş yıldönümleri, bağış- yardım, çevre koruma Dünya bağış Günü, Alman Yahudi toplumu: Mart ayında anılan barış haftası. Hz. İsa’nın doğumu nedeniyle yapılan kutlamalar (Weihnachten) Velilerin katılımıyla veya sadece öğrencilerle beraber kutlanan karnaval (Fasching) şenliklerini kutlama. İlkbaharın gelişiyle beraber yapılan şenlikler (ilkbahara şarkılar) Öğrencilerle okul dışında yapılan ve 3-4 gün sürebilen geziler.(Genelde gençlik merkezleri ile iletişim halinde bulunarak.) Geziler, yürüyüş günleri, yakındaki kiliseyi ziyaret etmek. Sınıfların veya okulların sunduğu tiyatrolar. Okulun son günlerinde yapılan yıl sonu etkinlikleri ve dini törenler. Spor etkinlikleri. Polisle işbirliği içinde yapılan “Okula güvenle gelmek” etkinlikleri. Trafik işaretleri ile ilgili etkinlikler. Öğrencilerin tek başlarına okula bisikletle gelebilmeleri için yapılan “Bisiklet ehliyet” sınavları. Çeşitli spor dernekleriyle yapılan okul-kayak günü. Okul tarafından düzenlenen festivaller. Ramadama diye adlandırılan ve belediyelerle işbirliği içinde düzenlenen çevre temizliği günü Ayrıca, her okulda görevli olan ve okuldaki tüm malzeme, onarım,bakımdan sorumlu olan, bizim sistemde müstahdem (Hausmeister) olarak nitelendirdiğimiz personelle iyi ilişkiler içinde bulunmak . 61 ALMANYA FEDERAL CUMHURİYETİ’NDE VATANDAŞLARIMIZIN TÜRKÇE-TÜRK KÜLTÜRÜ DERSLERİNİN EYALETLERE GÖRE UYGULANMASINA İLİŞKİN BİLGİLER AŞAĞIDAKİ TABLODA GÖSERİLMEKTEDİR Baden-Württemberg Stuttgart Başk. Eğt. Ataşeliği Karlsruhe Baş. Eğt. Ataşeliği EYALETLER TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ DERSLERİ 1. Dersler T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından 2000 yılında hazırlanan “Yurt Dışındaki Türk Çocukları için Türkçe ve Türk Kültürü Dersi Öğretim Programı”na bağlı kalınarak yapılmaktadır. Derslere devam öğrencilerin velilerinin isteğine bağlıdır. - Dersler Bakanlığımızca görevlendirilen öğretmenlerce verilmekte olup, alınan notlar karnelerine yazılır, ancak sınıf geçmeye etki etmez. - Derslerin büyük kısmı normal ders programı içinde (2 saat) verilmektedir. Ancak, sabah derslerine katılması mümkün olmayan öğrenciler için de öğleden sonraları Türkçe ve Türk Kültürü dersleri (3 saat) verilmektedir. - Stuttgart Başk. Eğt. Ataşeliğine bağlı 115 ve Karlsruhe Baş. Eğt. Ataşeliğine bağlı 100 olmak üzere Bakanlığımızca görevlendirilen toplam 215 öğretmen görev yapmaktadır. -Eyalette 20 mahallen atanan öğretmen bulunmaktadır. -Eyalette 470 okulda Türkçe ve Türk Kültürü dersleri verilmektedir. 62 Bavyera Münih Baş. Eğt. Ataşeliği Nürnberg Baş. Eğt. Ataşeliği Temel Eğitim Okulları (Grund und Hauptschule) 1.-9. sınıflarda öğrenimlerini sürdürmekte olan çocuklarımızın velilerinin yazılı isteği üzerine, Alman okullarında normal ders saatleri içinde veya dışında, isteğe bağlı olarak katıldıkları derslerdir. Bavyera Eğitim Bakanlığı tarafından finanse edilen ve denetimi yapılan Türkçe ve Türk Kültürü Dersleri 2005-2006 öğretim yılından itibaren 5 yıl içinde kademeli olarak kaldırılmak istenmektedir. Görev süresi dolan öğretmenlerin yerine yeni atama yapılmayacaktır. 2004-2005 öğretim yılı sonunda 5 öğretmenimiz geri dönecektir. Münih Başkonsolosluğu Eğitim Ataşeliği bölgesinde 67 Bakanlığımızdan, 15 mahallen atanan öğretmen görev yapmaktadır. Yabancı Dil olarak Türkçe: Türkçe’nin Gymnasiumlarda seçmeli yabancı dil olarak okutulabilmesi için Aralık 1996 tarihinde Bavyera Eğitim Bakanlığı tarafından, ISB (Talim ve Terbiye Kurulu) nezdinde Türk ve Alman uzmanlardan meydana gelen bir müfredat hazırlama komisyonu oluşturulmuş ve bu komisyon tarafından yapılan iki yıllık bir çalışma sonucunda 10., 11., 12. ve 13. sınıflar için müfredat programı hazırlanarak, 30/12/1998 tarihli Amtsblatt’da (Tebliğler Dergisi) yayımlanmış ve 15/02/1999 tarihinde Bavyera Eğitim Bakanlığının onayı ile yürürlüğe girmiştir. 2004/2005 Öğretim Yılında Klenze Gymnasium’da yabancı dil olarak Türkçe verilmeye başlanmıştır. Türkiye’den görevlendirilen öğretmenler Almanya’da devlet memurluğu yeterlilik sınavını yapmadıkları için liselerin bu sınıflarında derse girememektedirler. Gymansium’da 9.,10. ve 11. sınıflarda Türkçe dersi verilmektedir. 9.-10. sınıfta 5 saat, 11. sınıfta 6 saat verilen derslerden alınan notlar sınf geçmeyi etkilemektedir. 63 MecklenburgBrandenburg, Berlin (Görev bölgesine dört eyalet Berlin, Vorpommern ve Saksonya bağlı bulunmaktadır.) Berlin Büy. Eğt. Müşavirliği Berlin Baş. Eğt. Ataşeliği Şubat 2004 tarihinde yürürlüğe giren Berlin Eyalet Eğitim Yasası 4. maddesinin 10. ve 15. paragrafında anadili Almanca olmayan öğrenciler için çok dilli ve anadil öğrenim imkânları sağlanmaktadır. - Berlin Eğitim Yasasının 35-a maddesinin 6. Fıkrasında ilkokullarda ve Hauptschulelerde okuyan yabancı öğrencilerin 7. Sınıfa kadar olanlarının anadillerinin birinci yabancı dil kabul edilerek bu dersten serbest bırakılmaları, bu saatlerin gerektiğinde Almanca dersi ile doldurulması hususu yer almaktadır. - Diğer taraftan aynı maddenin 5. fıkrasında, Berlin okullarında anadili Almanca olan ve Almanca haricinde Anadili olan öğrencilere iki dilli (iki dilden biri Almanca olacaktır.) eğitim olanağı sunulması karara bağlanmıştır. - Berlin’de 7.-13. sınıflar arasındaki iki dilli eğitim veren ve okul karnesinde not verilen 6 “Gesamtschule” ve 2 “Gymnasium” dışındaki yukarıda içeriği açıklanan maddeye dayanılarak kurulmuş bulunan ve yine iki dilli eğitim veren Avrupa okulları mevcuttur. Bu okullardan bir tanesi de Türkçe – Almanca Avrupa Okulu olup, Türkçe notu karnede gözükmektedir. Bunun dışında Berlin’de 8 okulda Türkçe ikinci dil olarak okutulmakta, ancak bu derse karne notu verilmemektedir. - Berlin’de mahallen atanan 135 öğretmen görev yapmaktadır. - Berlin Başkonsolosluğuna bağlı 41 öğretmen Türk Dili ve Kültürü Dersleri vermektedir. Bu derslerin karnede not olarak gözükmemesi ve büyük bir bölümünün öğleden sonra verilmesi olumsuz sonuçlar almamıza neden olmaktadır. Yabancı Dil olarak Türkçe: Türkçe’nin Avrupa Okulu dışında 7 ilkokuldaki iki dilli (Türkçe-Almanca) eğitim yapılmaktadır. Değişik okullarda 752 öğrenci 2004/2005 öğretim yılında Türkçe derslerine katılmıştır. 64 Hamburg (Schleswig-Holstein) Hamburg Baş. Eğt. Ataşeliği - Dersler isteğe bağlıdır ve not sınıf geçmeye etki etmemektedir. - Dersler programda 5 saattir. Ancak uygulamada 3-5 saat olarak sabahları mahallen atanan öğretmenlerce öğleden sonra Bakanlığımızca görevlendirilen öğretmenlerce verilmektedir. Eyalette 26 konsolosluk öğretmeni tarafından 2004/2005 öğretim yılında 61 okulda 1967 öğrenciye Türkçe ve Türk Kültürü Dersi verilmektedir. Bu bölgede mahallen atanan ve sabahları derse giren 56 öğretmen olmak üzere toplam 83 öğretmen görev yapmaktadır. Yabancı Dil olarak Türkçe: - İkinci yabancı dil olarak Türkçe, dördü 5. sınıftan, beşi de 7. sınıftan başlayan 9 okulda 574 öğrenciye verilmektedir. Kendi ana dillerini 1. yada 2. yabancı dil olarak almak isteyen öğrencilere, 5. sınıftan itibaren (kendi ana dillerinde) seviye tespit sınavı yapılarak sınıf oluşturulmaktadır. Schleswig-Holstein Eyaletinde Bakanlığımızca görevlendirilen 22 ve mahallen görevlendirilen 7 toplam, toplam 29 öğretmen görev yapmaktadır. - 2. yabancı dil olarak Türkçe dersine Hamburg Eyaletinde katılan öğrenci sayısı 382 dir. Anadil Türkçe ve Türk Kültürü dersine Hamburg Eyaletinde 1953 ve SchleswigHolstein Eyaletinde 1807 toplam 3760 öğrenci katılmaktadır. - Schleswig-Holstein Eyaletinde dersler sabah ve öğleden sonra Bakanlığımızca görevlendirilen öğretmenlerce haftada 4 saat isteğe bağlı verilmektedir. Sınıf geçmeye etkisi yoktur. 65 Aşağı Saksonya (Bremen) Hannover Baş. Eğt. Ataşeliği Hessen Frankfurt Baş. Eğt. Ataşeliği - Ağustos 2000 tarihi itibariyle ana dil derslerini sorunlu kılan yönetmeliğin yürürlükten kaldırılarak, Türkçe ve Türk Kültürü dersleri tamamen seçmeli ders statüsüne sokulmuştur. Bunun sonucunda bu derslere katılım sadece velilerin isteğine bırakılmıştır. Bu durum Türkçe ve Türk Kültürü derslerine katılımı etkilemiş, 1998 yılında katılan öğrenci sayısı 27.959 iken, bugün bu sayı 20.740 dır. Birinci ve ikinci sınıflarda haftada 2-3 saat, diğer sınıflarda haftada 3-5 saat olarak verilmektedir. Yabancı Dil olarak Türkçe: Türkçe’nin ikinci yabancı dil olarak seçimi için velilerimizin ilgi ve desteğine ihtiyaç vardır. Bu konuda velilerimiz maalesef ilgisiz ve duyarsızdır. Heinrich Kraft Schule’de 36 öğrenci bu derse katılmaktadır. Georg August Zinn Schule’de yeterli öğrenci katılımı olmadığından Türkçe artık ikinci dil olarak okutulmamaktadır. Eğitim Müdürlüğü 2004/2005 öğretim yılından itibaren Türkçe’nin ikinci yabancı dil olarak okutulmasını kararlaştırmıştır. - Yabancıları eğitimi 03 Şubat 1993 tarihli Aşağı Saksonya “Yabancı Kökenli Öğrencilerin Eğitim Yönetmeliği” uyarınca düzenlenmektedir. Yeni yönetmelik hazırlanıp, tartışmaya açılmıştır. Yeni yönetmelik hakkındaki görüşümüz Hannover Eğitim Ataşeliğine bildirilmiştir. Dersler isteğe bağlıdır ve not geçmeye etki etmemektedir. - Dersler programda 5 saattir. Ancak uygulamada 2-3 saat olarak öğretmenin programına göre sabah veya öğleden sonra verilmektedir. Bremen Eyaleti: Programa göre öğleden önce veya sonra velinin isteğine göre haftalık 2 ile 4 ders saati arasında verilmektedir. Notlar karnede yer almakta ancak sınıf geçmeyi etkilememektedir. Mahallen görevlendirilen öğretmenlerin derslerine katılım zorunlu olup, 7. Sınıftan itibaren öğrenciler Türkçe’yi yabancı dil olarak seçebilmektedir. Hannover Başkonsolosluğu görev bölgesinde; - Bakanlığımızca atanan 21 ve mahallen görevlendirilen 148 öğretmen görev yapmaktadır. 200372004 öğretim yılında Albert-Schweitzer ilk okulunda iki dilli eğitim yapılmaktadır. - 2. Yabancı Dil Türkçe’ye katılan öğrenci sayısı 734, Anadil Türkçe-Türk Kültürü derslerine ise 12013 dür. 66 İlkokullarda haftada 3-5 ders saati arasında verilmekte olup, derslerden alınan notlar öğrenci karnelerinde gösterilmekte, ancak sınıf geçmeyi etkilememektedir. 2003 yılı bütçe yasası ile öğretmen sayısının azaltılması, dolayısıyla anadil sınıfı oluşturmada ilkokul en as 15, ortaokulda ise 18 öğrenci bulunması zorunluluğu getirilmiştir. Öğleden önce din derslerine paralel olmak üzere verilen dersler son yıllarda genelde öğleden sonraki saatlerde verilmektedir. Türkçe ve Türk Kültürü dersleri 459 mahalli öğretmen tarafından 74778 öğrenciye verilmektedir. Yabancı Dil olarak Türkçe: Eyalet Eğitim Bakanlığının 23 Eylül 2002 tarihli genelgesi ise (BASS 13-21 1.1-4 madde) Türk olmayan öğrencilere de Türkçe’yi yabancı dil olarak alma imkanı sağlanmıştır. - Çok programlı liselerin 9. ve 10. Sınıflarında zorunlu seçmeli ders olarak Türkçe adı altında haftada 2-4 saat olarak verilmekte ve ders geçmeye etki etmektedir. - Liselerde 2. Yabancı Dil olarak Türkçe haftada 4-5 saat okutulmakta, karneye yazılmakta ve ders geçmeye etki etmektedir. Bazı liselerde Türkçe Abitur (lise bitirme olgunluk) dersi olarak kabul edilmektedir. Zorunlu ikinci yabancı dil olarak Türkçe’yi 1179 öğrenci almaktadır. - Dersler uygulamada 2-3 saat olarak öğretmenin programına göre sabah veya öğleden sonra verilmektedir. - 2004 şubat ayından beri “Almanca’yı Erken Öğrenme” adlı proje yürütülmektedir. İlkokula başlayacak öğrencilere dil seviye tespiti sınavı uygulanmaktadır. Başarılı olanlar normal sınıflara, olamayanlar ise 12 aylık yoğun bir kursa, yani ön sınıf olarak dil öğrenme sınıfına alınmaktadırlar. - Saarland Eyaletinde Türkçe diğer yabancı diller (İngilizce, Fransızca, İtalyanca, vb.) gibi yabancı dil statüsünde Gymansiumlarda (liselerde) okutulması konusunda görüş birliğine varılmıştır. Saarland Eyaleti Eğitim, Bilim ve Kültür Bakanı Jürgen SCHREİER, Türkçe’nin yabancı dil olarak verilmesine ilişkin, Türkleri yoğun olarak yaşadığı Völklingen’deki liselerde başlanabileceğini ifade etmiştir. Eğitim Bakanı bu konuda ders verecek Türkçe öğretmeninin Türkiye tarafından görevlendirilmesi ve finanse edilmesini talep etmiştir. Mainz Baş. Eğt. Ataşeliği (Saarland Eyaleti Görev bölgesine dahildir.) Kuzey Ren-Vestfalya Münster Baş. Eğt. Ataşeliği Düsseldorf Baş. Eğt. Ataşeliği Essen Baş. Eğt. Ataşeliği Köln Baş. Eğt. Ataşeliği - 67 ALMANYA FEDERAL CUMHURİYETİ’NDEKİ VATANDAŞLARIMIZIN DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ DERSLERİNİN EYALETLERE GÖRE UYGULANMASINA İLŞKİN BİLGİLER AŞAĞIDAKİ TABLODA GÖSTERİLMEKTEDİR Bavyera Münih Başkonsolosluğu Eğitim Ataşeliği Nürnberg Başkonsolosluğu Eğitim Ataşeliği Baden-Württemberg Stuttgart Başk. Eğt. Ataşeliği Karlsruhe Baş. Eğt. Ataşeliği EYALETLER TÜRKÇE DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ DERSLERİ VE ALMANCA İSLAM DİN DERSİ Dersler Türkçe-Türk Kültürü Dersleri bünyesinde verilmektedir. Almanca İslam Din Dersi uygulaması henüz mevcut değildir. 2006 – 2007 öğretim yılından itibaren 12 okulda uygulanmak istenmektedir. 4 yıl sonunda yapılacak değerlendirmeye göre uzmanlar kurulu tarafından devamına karar verilecektir. Karlsruhe (Pedagogische Hochschule) Yüksek Eğitim Okulu öğretim üyesi Dr. Peter Müller, öğretmen ihtiyacını karşılamak için Alman Eğitim Bakanlığında görev yapan Müslüman öğretmenlerden faydalanılacağını, ileriki yıllar için öğretmeni Karlsruhe ve Ludwigsburg Eğitim Yüksek Okullarında yetiştireceklerini söylemiştir. Bavyera Eyaletinde, Türkçe ve Türk Kültürü derslerinden ayrı olarak, genel eğitim okullarına devam etmekte olan Türk öğrencilerden (1.-5. sınıflara) Bavyera Eğitim Bakanlığınca hazırlanan ders programı çerçevesinde, haftada 2 saat Türk öğretmenleri tarafından Din Kültürü Dersi verilmektedir. Bu dersten alınan notlar öğrencinin karnesinde yer almakta olup, sınıf geçmeyi de etkilemektedir. Bavyera Eyaletinde öğrenimlerini sürdürmekte olan Türk çocuklarına İslam Dini ile ilgili bilgiler vermek amacıyla, Bavyera Eğitim Bakanlığı tarafından, 1986 ve 1988 yıllarında Türk ve Alman Uzmanlara hazırlattırılan 1,2,3,4 ve 5. sınıflar için İslami Bilgiler Dersi (İslamische Anweisungen) Müfredat Programı çerçevesinde, velinin isteği üzerine, Türk öğrenci sayısının 12’yi bulan okullarda, Alman öğrencilerin din dersi ya da ahlak (Ehtik) dersi saatlerinde Türk öğrencilere Türk öğretmenler tarafından İslami Bilgiler adı altında haftada 2 saat Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersleri verilmektedir. Erlangen-Nürnberg Üniversitesinde “İslam Din Dersi Merkezi” adlı bir merkezde 0272003 öğretim yılında 40 öğrencinin iştirak ettiği sertifika programı başlatılmıştır. 68 Berlin Berlin Başkonsolosluğu Eğitim Ataşeliği Hannover Başkonsolosluğu Eğitim Ataşeliği Hamburg (Schleswig-Holstein) Hamburg Başkonsolosluğu Eğitim Ataşeliği Frankfurt Baş. Eğitim Ataşeliği Hessen Aşağı Saksonya (Bremen) Berlin Eyaletinde din dersleri Kiliseler ve Cemaatler tarafından verilmektedir. Berlin İdari Mahkemesinin 04 Kasım 1999 tarihli kararına istinaden Berlin İslam Federasyonuna, okullarda din dersi vermek için izin verilmiştir. Ancak Okul İşleri Senatörlüğü henüz müfredat programını kabul etmemiştir. İslam Federasyonu mahkeme kararı ile Cemaat olma hakkını elde etmiş ve bu çerçevede halen 37 ilkokulda 1800 öğrenciye İslam Din Dersleri verilmektedir. Not: Berlin görev bölgesine dört eyalet Berlin, Brandenburg, Mecklenburg-Vorpommern ve Saksonya bağlı bulunmaktadır.) Türkçe-Türk Kültürü dersleri içerisinde verilmektedir. Türkçe-Türk Kültürü dersleri içerisinde verilmektedir. İstisnai olarak öğretmen Dr. Ali Koç tarafından Frankenschule’de Almanca İslam Din Dersi verilmektedir. Öğretmenin bu dersi vermeyi istemesi halinde Türkçe ve Türk Kültürü dersleri içerisinde verilmektedir. Ağustos 2003 tarihinden itibaren ilkokullarda yapılan almanca İslam Din dersleri, deneme maiyetinde anadil dersi öğretmenlerinden seçilmiş gönüllü öğretmenler tarafından verilmektedir. Eyalet yetkilileri Alman üniversitelerinde eğitim görmüş Türk kökenli öğretmen adayları arasında kendi kriterlerine göre öğretmen seçeceklerini dile getirmektedirler. 69 Köln Baş. Eğt. Ataşeliği: - KRV’de mahallen Din Dersi verebileceklere Sakarya Üniversitesi Öğrt. Form. Prog. Çerçevesinde formasyon dersi taslağı gönderilmiştir. - Bölgede 34000 öğrenciden 5800 civarında öğrenci (%17) Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Derslerine devam etmektedir. Din dersi Almanca olarak toplam 37 okulda verilmektedir. - 27 okulda ve geçiş okulunda İslam Din Dersi Almanca olarak verilmektedir. Bu derslere 600 öğrenci katılmaktadır. Essen Baş. Eğt. Ataşeliği: - 2000/2001 öğretim yılında 23 okulda İslam Din Dersleri Almanca olarak verilmesi deneme uygulaması devam etmektedir. Türkçe-Türk Kültürü dersleri içerisinde verilmektedir. (Saarland Eyaleti dahildir.) Mainz Baş. Eğt. Ataşeliği Kuzey Ren-Vestfalya Münster Baş. Eğt. Ataşeliği Düsseldorf Baş. Eğt. Ataşeliği Essen Baş. Eğt. Ataşeliği Köln Baş. Eğt. Ataşeliği Türkçe-Türk Kültürü dersleri içinde 1 veya 2 saat olarak verilmektedir. 70 FEDERAL ALMANYA’ DAKİ TEMSİLCİLERİMİZ VE GÖREV BÖLGELERİ T.C. BERLİN BÜYÜKELÇİLİĞİ EĞİTİM MÜŞAVİRLİĞİ Eğitim Ataşeliğinin Bulunduğu Başkonsolosluk Eyaletler ve Görev Bölgeleri 1- Berlin 1-Berlin 2-Brandenburg 3-Sachsen 4-Mecklenburg-Vorpommern 5-Bayern 2-München 3-Nürnberg 4-Stuttgart 5-Karlsruhe 6-Frankfurt 7-Mainz 8-Köln 9-Düsseldorf 10-Essen 11-Münster 12-Hannover 13-Hamburg 5-Bayern-Kuzey Bavyera, Aşağı-Yukarı ve Orta Frankanya, Yukarı Pulatina (Oberpfalz) 6-Thüringen 7-Baden-Württemberg 7-Baden-Württemberg - Karlsruhe ve Freiburg 8-Hessen 9-Rhenland-Pfalz 10-Saarland 11-Nordrhein-Westfalen- Köln, Bonn, Leverkusen, Aachen, Eschweiler, Gummersbach, Leichlingen, Wermerskirchen, Hückelhoven, Radevormwald 11-Nordrhein-Westfalen -Düsseldorf, Duisburg, Kleve, Krefeld, Mettmann, Mönchengladbach, Neuss, Oberhausen, Remscheid, Solingen, Viersen, Wesel, Wuppertal, 11-Nordrhein-Westfalen-Arnsbergh idare bölgesi, 11-Nordrhein-Westfalen-Münster ve Detmold Dusseldorf idare bölgesinin Essen ve Mülheimruhr şehirleri 12-Niedersachsen 13-Bremen 14-Sachsen-Anhalt 15-Hamburg 16-Schleswig-Holstei 71 2) AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ Ülke Adı Başkenti Yönetim Şekli Yüzölçümü Nüfusu Milli Bayramlar Dini Bayramlar Dinler Etnik Gruplar GSMH (Gayri Safi Milli Hasıla) Para Birimi Vatandaşlarımızın Toplam Sayısı - İlköğretim -Ortaöğretim (GenelMesleki Liseler) - Yükseköğretim Genel Toplam Türkçe ve Türk Kültürü Derslerine devam eden Öğrenci sayısı Türkçe ve Türk Kültürü Dersleri veren öğretmen sayısı Amerika Birleşik Devletleri Washington, DC (District of Columbia) Federal Cumhuriyet 50 eyalet, bir bölge ve bağımlı alanlardan (Puerto Rico, American Samoa’sı gibi) oluşur. 9,629,047 km2 288,4 milyon (2002) km2’ ye düşen kişi sayısı: 29 Tek resmi bayram 4 Temmuz (Bağımsızlık) Günüdür. Amerika’nın İngiltere’den bağımsızlığını aldığı gündür. Federal düzeyde kutlanılan diğer günler: - Martin Luther King Günü (Ocak ayının üçüncü Pazartesi) - Başkanların Günü (Şubat ayının üçüncü Pazartesi günü) - Anma Günü 30 Mayıs (Şehitleri anma günü-her eyalette 30 Mayısta kutlanmaz) - Bayrak günü (14 Haziran) - İşçi günü (Eylül ayının ilk Pazartesi) - Columbus Günü (Amerika’nın keşfi günü-Ekim ayının ikinci Pazartesi günü) - Gaziler günü (Kasım ayının ikinci Pazartesi) - Yeni yıl (31 Aralık) Şükran Günü (Kasım ayının dördüncü perşembe günü) Protestan %52, Katolik %24, Mormon %2, Yahudi %1, Müslüman %1, diğer %10, belirtmeyen-ateist %10 (2002 tahminleri) Beyaz % 77.1, Siyah %12.9, Asyalı %4.2, Amerikan yerlisi ve Alaska yerlisi %1.5, Havai Yerlisi ve diğer Pasifik Yerlileri ve diğer Pasifik adaları yerlileri %0.3, diğer %4 (2000) Hispanik olarak adlandırılan İspanyol kökenliler diğer gruplar içinde dağıldıklarından ayrıca gösterilmemiştir. 10.99 trilyon Amerikan Doları (2003 tahmini.) Kişi Başına Düşen Milli Gelir: 37,800 Amerikan Doları (2003 tahmini) Amerikan Doları 117.575 (2000 Nüfus Sayımı) 435 (Kayıt yeterli değildir.) 3 (Kayıt yeterli değildir.) 5390 (lisans+ lisans üstü: yaklaşık 16.000) 5828 435 35 72 TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ ÖĞRETİMİ A) Genel Bilgi Yurt dışındaki Türk çocuklarına verilen Türkçe ve Türk kültürü derslerinin amacı öğrencinin Türk dilini unutmaması, öğrenmesi/yeniden öğrenmesi, kendini Türkçe ifade edebilmesi, Türk kültürünü yaşatmasıdır. Dersler pazar günleri Türk derneklerinin çatısı altında, okullarda ya da bulunulan ilin uluslararası kültür merkezlerinde verilebilmektedir. Okullar veya dil kursları, kar amacı gütmeyen dernekler ve eğitim kuruluşlarınca açılabilmektedir. Hatta bulunulan ilin yönetiminden yer sağlanması, yardım alınması mümkündür. Folklor ekibi gibi oluşturan dernekler, çok kültürlülüğü yaşatmak amacı çerçevesinde yönetimden yardım alabilmektedirler. Okul ve kursların yasal dayanağı vergi yasasıdır (501 (c) (3) International Revenue Code of 1954). Vergi yasasında yardım/eğitim amaçlı derneklerin durumu hakkında bilgi verilmektedir. Türk Okullarındaki Öğrenci Sayıları Eyaletin adı Okulun adı Kaliforniya Long Beach Turkish Comunity School San Diego Turkish Community School The Bay Area Turkish Community School Orange County Kid’s Club (Okul niteliğinde değildir) Chicago TACA Atatürk Okulu Türk Okulu Illinois North Carolina Vaşington, DC New York Atatürk Türk Okulu Türk Okulu Gazi Okulu Kırım Türkleri Amerikan Derneği Okulu Fatih Okulu Türk Ocağı Okulu Toplam Öğrenci :435 Toplam Öğretmen:35 73 Öğrenci sayısı 20 Öğretmen sayısı 2 40 3 30 5 10 30 3 25 12 3 116 40 30 9 2 2 90 18 3 3 B) Mevcut Uygulamalar ABD’ndeki Türk derneklerinin az sayıdaki okullarında verilen Türkçe ve Türk kültürü derslerinin amacı öğrencilerin Türkçe öğrenmesinden çok Türk arkadaşlar edinebilmesi, Türk grubu içerisinde sosyalleşmesidir. Son yıllarda Amerika’da bulunan Türk Dernekleri bünyesinde faaliyet gösteren okullarımızın Türkçe ve Türk Kültürü öğretimine önem verdikleri görülmektedir. Dağınık bir yerleşim söz konusu olduğundan, Türk okullarında az sayıda öğrenci bulunmaktadır. Öğrenci sayısı 10-100 arasında değişiklik göstermektedir. Tüm okullarda Türkçe ve Türk Kültürü dersleri öğretimi hafta sonu yapılmaktadır. Öğretim süresi 2 saat ile 6 saat arasında değişmektedir. Folklor, dans öğretimi için ayrıca zaman ayrılmaktadır. Öğretimde Milli Eğitim Bakanlığının ders kitaplarının yanısıra hikaye, şiir kitapları da kullanılmaktadır. Öğretmenler genellikle mesleği öğretmenlik olan kişilerden seçilmekte, meslek dışından gönüllüler yardımcı öğretmen olarak görevlendirilmektedir. Seçmeli Türkçe Orta ve lise seviyesinde seçmeli yabancı dil olarak seçilebilecek dersler arasında Türkçe bulunmakla birlikte okullarda dersin seçilebilmesi için öngörülen öğrenci sayısının yüksekliği ve aynı okula devam eden aynı düzeydeki Türk öğrenci sayısının azlığı nedenleriyle örgün eğitim içerisinde Türkçe öğretimi bulunmamaktadır. Yükseköğretim Amerika’da üniversite ya da bünyelerindeki kuruluşlarda yapılan Türkçe öğretimi çalışmalarına aşağıdaki adresten ulaşmak mümkündür: http://www.fas.harvard.edu/~turkish/other_programs.html Türkçe çalışmaları üniversitelerin Orta Doğu, Yakın Doğu ya da Dil Bölümlerinde yer almaktadır. Üniversitelerin Türkçe Çalışmaları ile İlgili Bölümleri 1. Harvard Üniversitesi Orta Doğu Çalışmaları Merkezi Center for Middle Eastern Studies at Harvard University Harvard University 2. Harvard Üniversitesi Yakın Doğu Dilleri ve Uygarlıkları Bölümü Department of Near Eastern Languages and Civilizations 3. Kaliforniya Üniversitesi (Berkeley), Orta Doğu Çalışmaları Merkezi Center for Middle Eastern Studies at University of California, Berkeley 4. Kaliforniya Üniversitesi (Los Angeles), Orta Doğu Çalışmaları Merkezi, Yakın Doğu Dilleri ve Kültürleri Bölümü University of California at Los Angeles Center for Near Eastern Studies Department of Near Eastern Languages and Cultures 5. Kaliforniya Üniversitesi (Los Angeles), Yakın Doğu Çalışmaları Merkezi University of California, Los Angeles, Center for Near Eastern Studies 74 6. Columbia Üniversitesi, Orta Doğu Enstitüsü Columbia University, Middle East Institute 7. Georgetown Üniversitesi Yakın Doğu Çalışmaları İçin McGhee Merkezi Georgetown University's McGhee Center for Eastern Mediterranean Studies 8. Indiana Üniversitesi Yakın Doğu Dilleri ve Kültürleri Bölümü Indiana University, Department of Near Eastern Languages and Cultures 9. Orta Doğu Enstitüsü Middle East Institute 10. New York Üniversitesi Orta Doğu Çalışmaları Bölümü New York University, Department of Middle Eastern Studies 11. New York Üniversitesi Hagop Kevorkyan Merkezi The Hagop Kevorkian Center, New York University 12. Princeton Üniversitesi Yakın Doğu Çalışmaları Bölümü Princeton University, Department of Near Eastern Studies 13. Türkçe Çalışmaları Birliği (Ohio State Üniversitesi) Turkish Studies Association 14. Michigan Üniversitesi Orta Doğu ve Kuzey Afrika Çalışmaları Merkezi University of Michigan, Center for Middle East and North African Studies 15. Pennsylvania Üniversitesi Orta Doğu Merkezi University of Pennsylvania, Middle East Center 16. Texas Üniversitesi (Austin) Orta Doğu Network Bilgi Merkezi University of Texas at Austin, The Middle East Network Information Center 17. Texas Üniversitesi (Austin) Orta Doğu Çalışmaları Merkezi University of Texas at Austin, Center for Middle Eastern Studies 18. Utah Üniversitesi Orta Doğu Merkezi University of Utah, The Middle East Center 19. Arizona Üniversitesi Ortadoğu Çalışmaları Merkezi Center for Middle Eastern Studies 20. Şikago Üniversitesi, Yakın Doğu Dilleri ve Uygarlıkları Bölümü University of Chicago Department of Near Eastern Languages and Civilizations 21. Washington Üniversitesi, İslam Toplumları ve Uygarlıkları Merkezi Washington University, St. Louis, MO Center for the Study of Islamic Societies and Civilizations 75 Amerikan Eğitim Sistemi Doktora sonrası Çalışma ve Araştırma Yüksek Lisans Derecesi Meslek Okulları (Tıp, İlahiyat, Hukuk, vb.) 7 6 5 Y.Lisans Derece Çalışması 4 Lisans Derecesi 3 Mesleki Eğitim Ön Lisans Derecesi veya Sertifika Lisans Programları 2 1 17 4 Yıllık Liseler 16 Lise-2. kademe (Senior) 15 Ortaokul (8-4) Lise-1. kademe (Junior) (6-3-3) (4-4-4) İlkokul 5 12 11 10 9 8 7 (6-6) 6 5 4 3 2 1 Anaokulu K Kreş PK 4 3 Sınıf Yaş Kaynak: www.ed.gov 76 veya İlkokul Eğitimi 14 13 12 11 10 9 8 7 6 Birleşik Liseler (SeniorJunior) (Akademik, Mesleki, Teknik) Lise Diploması Önlisans ya da Lisans 3. sınıf (Yüksekokul,Üniversite, Mesleki,, Mesleki Teknik, Teknikerlik Doktora Derece Çalışması Doktora veya İleri Düzeyde Profesyonel Derece EĞİTİM SİSTEMİ Genel olarak Amerika Birleşik Devletlerinde eğitim üç seviyede düzenlenmiştir. Okul öncesi eğitimi de kapsayan ilköğretim düzeyi, ortaöğretim düzeyi ve ortaöğretim sonrası düzey. Mesleki eğitim hem ortaöğretim düzeyinde hem de ortaöğretim sonrası düzeyde alınabilir. Ayrıca kişilere yaşamları boyunca yetişkin eğitimi ve sürekli eğitim programları sunulur. ABD’de Eğitim Federal Hükümet, eyalet hükümetleri, kent yönetimleri, okul bölge yönetimleri ve okullarca değişen oranlarda sorumluluk ve görev paylaşımı ile yönetilmektedir. Federal Eğitim Bakanlığı federal yasaların uygulanmasını sağlamak, mali kaynakların ABD Başkanlığınca belirlenen girişimlerde programlar çerçevesinde dağıtımını yapmak ve kullanılmalarını izlemek, eğitim fırsatlarından eşit olarak yararlanılmasını sağlamak, yükseköğrenimde öğrencilere burs sağlamak, eğitimle ilgili dış politikaları belirlemek ve eyalet hükümetleri ile işbirliği yaparak liderlik görevini yerine getirmektir. Eğitim politikalarının belirlenmesi ve eğitimin idaresi konusundaki yetki, federal hükümetlerde değil eyalet hükümetlerindedir. Eyaletlerin yerel idarelere, eğitim politikaları belirleme yetkisi verme veya verilenleri alma güçleri vardır. Politikadan anlaşılan, eyaletlere göre değişiklik göstermekle birlikte, eyaletlerin çoğu eğitim kurulları ile, ders müfredatlarının anahatlarını belirler, ders kitaplarının seçimini kontrol eder, öğrencilere verilen sınavları idare eder, öğretmen eğitimini düzenler, öğretme yetkisi verir ve öğretim yılı takvimini belirler. İlköğretim-Ortaöğretim Amerika Birleşik Devletlerinde eğitim zorunludur ve 29 eyalette 7 yaşında, 16 eyalette 6 yaşında ve 3 eyalette 5 yaşında başlar. Devlet okullarına devam edenler için ortaöğretimin sonuna kadar eğitim ücretsizdir. 3-5 yaş arasındaki çocukların yaklaşık yüzde altmışı okul öncesi eğitim kurumlarına kayıtlıdır. İlköğretim yerel ve eyalet politikalarına göre 4 ile 7 yıl sürer. İlköğretim çağındaki çocukların yüzde 97’sinden fazlası devlet okullarına ve özel okullara kayıtlıdır. Ortaöğretim bölgelere göre değişmekle birlikte 7-9. sınıflarda başlar ve 12. sınıfı tamamlayana kadar devam eder. Bazı eğitim bölgelerinde ortaöğretim alt ve üst düzey sınıflar olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Ortaöğretim çağındaki çocukların yaklaşık yüzde 95’i ortaöğretim kurumlarına kayıt olmakta ve yüzde 70’i (yaklaşık 2.5 milyon) lise diploması ile mezun olmaktadır. Devlet ilk ve ortaöğretim okullarına kayıt oranı 1995 yılından 2000 yılına kadar yüzde beş artmıştır. 1999-2000 öğretim yılında ilk ve ortaöğretim okul sayısı 119.235, öğretmen sayısı 3.397.000, öğrenci sayısı 52.875.000’dir. Devlet ilk ve ortaöğretim öğretmen/öğrenci oranı 16.1, özel ilk ve orta öğretim öğretmen/öğrenci oranı 15.2‘dir. 77 Müfredat Eyaletler hem genel eğitim programlarının hem de bir meslekle ilgili programların beceri standartlarını belirlemek ve geliştirmekten sorumludur. Model standartların geliştirilmesinde Eyalet Eğitim Bakanlıkları, mesleki kuruluşlarla ve iş ve endüstri sektörü temsilcileriyle birlikte çalışmaktadır. Müfredat kararlarına karışılması Federal hükümet tarafından yasa ile yasaklanmıştır. Hiç bir öğrenim seviyesinde ulusal müfredat yoktur. Ancak Federal hükümet müfredat araştırmalarına fon sağlar ve örnek müfredatlar geliştirerek eyaletlerin ve yerel otoritelerin kullanımına sunar. Öğretmenler Amerika Birleşik Devletlerinde öğretmenler genel olarak on ay çalışma iki ay tatil sistemi ile çalışırlar. Okulların açık bulunduğu gün sayısı eyaletten eyalete değişmekle birlikte 175 gün ile 205 gün arasındadır. Ders yılında 8 hafta ders bir hafta tatil ve 5 haftalık yarıyıl tatili vardır. Devlet okullarında çalışacak öğretmenlerin en az lisans düzeyinde öğrenim görmüş olmaları ve öğretmenlik sertifikası almaları gerekir. Özel okullarda çalışan öğretmenlerden öğretmenlik sertifikası (lisansı) şartı aranmamaktadır. Sosyal Faaliyetler Milli ve dini günlerde temsilciliğin durumuna göre kutlamalar yapılmaktadır. Cumhuriyet Bayramı resmen ve genellikle resepsiyonla kutlanmaktadır. Eyalet yönetimlerince günün önemine ve bu günü tanıdıklarına ilişkin yazı yayınlanmaktadır. 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Cocuk Bayramı Türk okullarında geniş katılımlı programlarla, 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı üniversitelerin Türk öğrenci derneklerince düzenlenen programlarla kutlanmaktadır. Özel gün ve haftalar web sitelerinden duyurulmaktadır. Ayrıca her yıl mayıs ayının üçüncu haftasında New York’ta Amerika’da yaşayan tüm Türklerin ve bazı Amerikalı kuruluşların katılımıyla “Türk Günü Yürüyüşü” yapılmaktadır. Vatandaşlarımız ve Amerika’daki Türk dostlarının bir araya gelme fırsatı bulduğu bu gün çok önemlidir. “Moon and Star” adlı kâr amacı gütmeyen bir Türk kuruluşu da New York’ta her yıl nisan ayı sonlarından mayıs ayı sonlarına kadar devam eden sanatsal ağırlıklı etkinliklerin yer aldığı festival düzenlemektedir. Dîni bayramlarda Büyükelçilik ve Konsolosluklarda bayramlaşma yapılmaktadır. Bunun dışında Türk vatandaşlarının kurmuş olduğu dernekler de yıl boyunca piknik, gezi, konser gibi çeşitli sosyal etkinlikler düzenlerler. Amerika Birleşik Devletleri’nin Ulusal Gününde temsilciliğe bildirilen davetlere katılım sağlanmaktadır. 78 PRATİK BİLGİLER Yurt dışında pasaport ve vize işlemleri Yurt dışında hususi, görev ve umumi pasaport işlemleri (süre uzatımı, yenileme) Konsolosluklarca, diplomatik pasaport işlemleri ise Büyükelçilikce yürütülmektedir. Amerika Birleşik Devletleri dünyanın her köşesinden sürekli yoğun göç talebi aldığı için ülkeye giriş ve çıkışlar çok sıkı kurallara bağlanmıştır. Ülkeye giriş ve çıkışları düzenleyen bu kurallar arasında şüphesiz en önemli yeri vizeler kaplar. Amerika Birleşik Devletleri'nin düzenlediği vizeler göçmen ve göçmen olmayan olmak üzere iki ana kategoriye ayrılmıştır. Bu iki ana kategori altında eğitim ve ziyaret amaçlı vizeler dışındaki her özel durumu ayrıntılı olarak ayrı ayrı düzenleyen çok sayıda sınıflandırma bulunmaktadır. Bu ülkeye ziyaret amaçlı gelen tüm yabancı ülke vatandaşları, göçmen olmayan statüsünde bulunup özel vize sınıflandırmaları altında yer alırlar. Burada kullanılan ziyaret kavramı, turistik amaçla olabileceği gibi eğitim veya geçici süre çalışma amacıyla yapılan girişleri de kapsar. Vize işlemleri (vize değişikliği, süre uzatımı) ise ABD dışında bir ülkede yapılabilmektedir. Ülkeye giriş çıkışla ilgili tüm düzenlemelere uyulması, özellikle çıkışta kayıt yaptırmanın ihmal edilmemesi gerekmektedir. Vize için başvuranlardan başvuru formu, pasaport, fotograf ve başvuru ücreti istenmektedir. Ayrıca başvuran kişinin kendi ülkesine geri dönme isteğini (Amerika’da sürekli kalma niyetinin olmadığını) kanıtlaması gerekir. Başvuran kişinin ismi hükümet ve polis kayıtlarından kontrol edilir, bazı durumlarda konsolosluk yetkilileri kişi ile görüşme yapmak isteyebilir. Amerika Birleşik Devletlerinde 2001 ve 2002 yıllarında göçmen olmayan vize alma sürecini etkileyen yeni yasalar uygulamaya konulmuştur. Bu yeni yasalar gereğince konsolosluk yetkilileri başvuran kişinin ülkesine geri dönme niyeti ile birlikte, kişinin güvenlik riskini değerlendirmektedirler. Ayrıca yeni yasalara göre ülkeye giriş-çıkış yapan kişilerin kaydı tutulmaya başlanmıştır. Bu uygulama şu anda sınırlı olarak başlatılmıştır ve 2005 yılından itibaren ülkeye giriş-çıkış yapan herkesin kaydı tutulmaktadır. 2005’te yasal seyahat belgelerinde fotografın yanısıra biyometrik tanıtıcılar (parmak izi, retina taraması ve bilgisayar destekli yüz tanıma gibi) kullanılmaktadır. Bu sistem Ulusal Güvenlik Giriş-Çıkış Kayıt Sistemi (National Security Entry - Exit Registration System NSEERS) olarak adlandırılmaktadır. Sistem ülkeye kimlerin girip, kimlerin çıktığını tespit etmek ve vize sahiplerinin gerekli şartları taşıdıklarından emin olmak için kurulmuştur. Kayıt sistemi ırk veya bölge kriterine göre uygulanmamaktadır. İlk dört ayda yüz elliden fazla değişik ülkeden kişiler kayıt edilmiştir. 79 Özel Sağlık Sigortası ve Sağlık Hizmetleri Özel sağlık sigortası, kısa dönem sağlık sigortası, öğrenci sağlık sigortası, diş sağlığı sigortası gibi farklı özel sağlık sigortası uygulamaları bulunmaktadır. Yaşanılan yer, yaş, eş ve çocuk, sigara kullanımı, mevcut hastalıklar ödenmesi gereken yıllık ücreti etkilemektedir. İş/yer değiştirme durumunda, yaşamları ile ilgili karar alma aşamasında olan kişiler için aylık ödemeli - daha yüksek ücretli - kısa dönem sağlık sigortası yapılabilmektedir. Amerika’da hasta, acil durumlar dışında, genellikle bizzat doktora başvurmakta ve hastayı doktor takip etmektedir. Ev Kiralama-Eşya Alımı veya Temini ile İlgili Bilgi ve Öneriler Amerika Birleşik Devletlerinde kiralamak üzere ev bulmak için en yaygın yöntemlerden birisi yayın organlarının ya da birliklerin ücretsiz olarak dağıttığı, aylık yayınlanan apartman kitaplarına bakmak, bir diğeri de internetten arama motorları yardımı ile istenilen eyalette istenilen fiyat aralığı ve koşullarda ev aramaktır. Gerek kitapta gerekse internetteki web sitelerinde evlerin özelliklerine ilişkin her türlü bilgiye erişilebilmektedir. Yabancı bir ülkeden gelen çalışanların güvenle oturabileceği semtlerde bir oda bir salon evler 1300-1600 iki oda bir salonlu evler 18002300 ABD doları karşılığı kiralanabilmektedir. Amerika’da şehir elektrik cereyanı 110 volt 60 devirdir. Bu yüzden Türkiye’den elektrikli ev eşyası getirilmemesi yada voltaj ayarlayıcı cihazlar kullanılması gerekmektedir. Ayrıca elektrik prizlerinin tamamen farklı olmasıda önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Günlük Yaşam Günlük yaşamda insanlar birbirlerine ve yabancılara karşı son derece kibar ve saygılıdır. Trafik kurallarına ve toplum kurallarına en üst seviyede uyulur. 11 Eylül olaylarından sonra yabancılara karşı daha şüpheci ve temkinli yaklaşımların olması söz konusu olsa bile Türklere karşı herhangi bir olumsuz bakış söz konusu değildir. Araba Kullanma Yabancı ehliyetle araba kullanmak eyaletlere göre değişmekle birlikte 6-12 ay süre ile mümkündür. Belgelerini Amerikan sürücü belgesi ile değiştirmek isteyenler, sürücü belgelerini elçiliklerinden onaylı çevirisi ile birlikte sunmak zorundadırlar. Trafik Kazaları Kaza durumunda araç hareket ettirilmeden dortlü sinyal yakılarak yol durumuna göre emniyet tedbiri de alındıktan sonra 911 aranılarak polise ve sigorta şirketine durum bildirilir. Kazaya karışan diğer sürücülerle tartışılmaması ama sigorta kartının kopyası ya da bilgileri verilmelidir. Para Transferi Yurt dışında para transferi hesap olsun olmasın belirli bankalar aracılığı ile havale ücreti karşılığı yapılmaktadır. Para miktarındaki artışa 80 göre ücret de artmaktadır. New York’ta bulunan Ziraat Bankası Şubesi ve Vakıfbank Şubesi aracılığıyla da para transferi yapmak mümkündür. ABD’de bankada hesap açtırmak ve kredi kartı almak ilk günlerde sorun olabilmektedir. Bunun için bankalar Sosyal Güvenlik Numarasının (Social Security Number-SSN) olmasını zorunlu kılmaktadırlar. Banka işlemi ve cep telefonu satın alma ev kiralama gibi bir çok satın alma işlemi için bu numaranın (SSN) olması gerekir. SSN’in alınabilmesi bir takım şartlara bağlıdır. Bu konuda bakınız: www.socialsecurity.gov/locator ÖNEMLİ ADRESLER Washington Büyükelçiliği Sorumlu Olduğu Eyaletler: District of Columbia, Maryland, Virginia, West Virginia Kişisel Başvuru Saatleri: 10:00-13:00; Telefon ile Başvuru Saatleri: 14:30-16:30 Günlük Çalışma Saatleri: 9:00-17:30 Pzt-Cuma Adres: Embassy of Republic of Turkey, 2525 Massachusetts Avenue N.W., Washington D.C. 20008, USA Telefon: +202-612-6700 Faks: +202-612-6744 Elçilik E-maili: info@turkey.org Konsolosluk E-maili: tcwash.cons@erols.com Web Sitesi: www.turkey.org New York Başkonsolosluğu Sorumlu Olduğu Eyaletler: Connecticut, Delaware, Florida, Georgia, Kentucky, Maine, Massachusetts, New Hampshire, New Jersey, New York, North Carolina, Pennsylvania, Rhode Island, South Carolina, Vermont, Puerto Rico Kişisel Başvuru Saatleri: 9:00-13:00 / 14:00-15:00; Telefon ile Başvuru Saatleri: 15:00-17:00 Günlük Çalışma Saatleri: 9:00-17:00 Pzt-Cuma Adres: Turkish Consulate General, 821 United Nations Plaza, 5th Floor, New York, NY 10017, USA Telefon: +212-949-0160 (4 hat) Faks: +212-983-1293 E-posta: tcginfo@broadviewnet.net tcbkny@broadviewnet.net Web Sayfası: http://www.turkishconsulates.net/ New York Başkonsolosluğu Eğitim Ataşeliği: www.egitimatasdeliginy.org 81 Chicago Konsolosluğu Sorumlu Olduğu Eyaletler: Illinois, Indiana, Iowa, Kansas, Michigan,Minnesota, Missouri, Nebraska, North Dakota, Ohio, South Dakota, Wisconsin Kişisel Başvuru Saatleri: 9:00-12:00 Pzt-Prs; Telefon ile Başvuru Saatleri: 9:00-16:30 Pzt-Cuma Günlük Çalışma Saatleri: 9:00-16:30 Pzt-Cuma Adres: Turkish Consulate General, 360 North Michigan Avenue, Suite 1405, Chicago, IL 60601-3858, USA Telefon: +312-263-0644 Ext. 28, 312-263-1295 Fax: +312-263-1449 E-mail: trchicago@mfa.gov.tr Web Sayfası: www.trconsulate.org Los Angeles Konsolosluğu Sorumlu Olduğu Eyaletler: Alaska, Arizona, California, Colorado, Hawaii, Idaho, Montana, Nevada, Oregon, Utah, Washington, Wyoming, Pacific Islands Kişisel Başvuru Saatleri: 9:30-12:00; Telefon ile Başvuru Saatleri: 8:30-16:00 Adres: Turkish Consulate General, 4801 Wilshire Blvd., Suit 310, Los Angeles, CA 90010, USA Telefon: +323-937-0118 (5 hat) Fax: +213-932-0061 E-mail: turkcgla@pacbell.net Web Sitesi: www.turkiye.net/lacg/ Los Angeles Eğitim Ataşeliği Adres: 6380 Wilshire Blvd. Suite 907 Los Angeles, CA 90048 Tel : 323 782 0145 Fax: 323 782 8636 Houston Konsolosluğu Sorumlu Olduğu Eyaletler: Alabama, Arkansas, Louisiana, Mississipi, New Mexico, Oklahoma, Tennessee, Texas Kişisel Başvuru Saatleri: 9:30-13:00; Telefon ile Başvuru Saatleri: 9:0016:00; Günlük Çalışma Saatleri: 9:00-16:30 Pzt-Cuma Adres: Turkish Consulate General, 1990 Post Oak Blvd. 1300, Houston, TX 77056-3813, USA Telefon: +713-622-5849, 713-622-03224, 713-622-3205 Fax: +713-623-6639 Telex: 244082 HOU-TK E-mail: turcon@ix.netcom.com 82 KAYNAKLAR -Etnik gruplar, dinsel gruplar U.S. Department of Labor Bureau of Labor Istatistics Occupational Outlook Handbook http://stats/bls/gov/oco/ocos069.htm http://ed.gov/database/ERIC_Digest/ed282860.html CIA World Factbook www.odci.gov/cia/publications/factbook/index.html -Öğretmen, öğrenci ve okul sayılarına ilişkin bilgiler The Center for Education Reform http://nces/ed.gov/pubs2003/digest02/ch_2.asp U.S. Department of Labor Bureau of Labor Istatistics http://edreform.com/pubs/edstats/htm U.S. Departement of Education, National Center for Education Statistics. Digest of Education Statistics 2001, NCES 2000-130, by Thomas Snyder. Production Manager, Charlene M Hoffman. Washington, DC: 2002. http://www.bls.gov/oes/2001/oes_8840/htm#b25-0000 -Sürücü belgesi bilgileri http://dmv.washingtondc.gov/serv/special/international.shtm -Vize ve yabancılara uygulanan yasalara ilişkin bilgiler http://unitedstatesvisas.gov/visapolicy/procedures.html -Ülkenin genel ekonomik durumu Microsoft Encarta Encyclopedia 2002. 1993-2001 Microsoft Corporation. www.worldbank.com -Kira ve kiracılık ile ilgili bilgiler http://www.washingtonpost.com/wpadv/classifieds/realestate/static/dcfaq.html#how 83 2) AVUSTURYA GENEL BİLGİLER ÜLKE ADI BAŞKENTİ YÖNETİM ŞEKLİ YÜZÖLÇÜMÜ NÜFUSU MİLLİ BAYRAMLAR ( İsim ve tarih) DİNİ BAYRAMLAR (İsim ve tarih) DİNLER ETNİK GRUPLAR GSMH (Gayri Safi Milli Hâsıla) PARA BİRİMİ VATANDAŞLARIMIZIN TOPLAM SAYISI: TÜRK ÖĞRENCİLERİN SAYISI Okul Öncesi İlköğretim Orta Öğretim Genel Liseler: 1603 Mesleki Liseler: 3013 Yüksek Öğretim Özel Eğitim GENEL TOPLAM TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜR DERSLERİNE DEVAM ÖĞRENCİ SAYISI TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜR DERSLERİ VEREN ÖĞRETMEN SAYISI 84 Avusturya Viyana Federal Parlamenter Demokrasi (9 eyaletten oluşmaktadır.) 83,871 km2 8 175 000 26 Ekim National feiertag 1 Ocak Yeni yıl, 6 Ocak 3 kral festivali, 14 Nisan Karfreitag, 17 Nisan Paskalya, 25 Mayıs Christi Himmelfaturt, 5 Haziran Pfingstag, 15 Haziran Frohleichnam, 15 Ağustos Maria Himmelfahrt, 1 Kasım Allerheiligen, 25 Kasım Christtag, 26 Kasım Stephanstag, 8 Aralık Maria Empfangnis, 24 Aralık Weihnachten, Hıristiyanlık (%78 Katolik, %5 Protestan), %4,5 (Müslümanlık, Yahudilik, Budizm), %9 dinsiz ve %3,5’u hakkında bilgi mevcut değildir. Eski Yugoslavya (Hırvat, Boşnak, Sırp) %18, Diğer Avrupa ülkeleri %13, Almanlar %10, Asya (Uzak Doğu, Çin, Japon, Afgan,..) %9, Türkler %6, Afrikalılar %4, Amerikalı %2 30 211 Euro (Kişi Başı Ortalama Gelir) Avro 207 999 01.10.2005 verilerine göre 5126 23965 4616 2074 1069 13 881 11 831 122 (Mahallen Görevlendirilen) EĞİTİM SİSTEMİ Bugün Avusturya’da geçerli eğitim sistemi 1962 yılında düzenlenen Eğitim Yasası’na (Schulgesetz) dayanmakta olup bu yeni düzenlemeyle zorunlu temel eğitim sekiz yıldan dokuz yıla çıkarılmıştır. 1994/1995 öğretim yılından itibaren, okullara belli ölçüde özerklik tanıyan bir düzenleme yapılmıştır. Bu özerklik kapsamında okul yönetimleri, Eğitim programlarında, öğretmen, öğrenci ve veli temsilcilerinden oluşan okul kurulu, öğretmen, öğrenci ve veli temsilcilerinden oluşan okul forumunun da kararı ile değişiklik yapabilmektedirler. Bu anlamda, Avusturya Eğitim Sisteminde okul otonomisi ile birlikte, okullardaki rehberlik servisleri, işbirliği programları, eğitim ve öğretim yöntemleri ve konuların sürekli güncelleştirilmesi söz konusudur. 1. Okul Öncesi Sınıf: Hazırlık sınıf ilkokul bünyesinde olup, okula başlama yaşına gelmiş, fakat okula devam edecek olgunluğa henüz erişememiş olan çocukların zorunlu eğitiminin ilk yılını yerine getirebilmeleri amacını güder ve böylelikle kendilerine okul hayatına alışma imkânı tanınır. 2. İlkokul (Volksschule, 1. sınıftan 4. sınıfa kadar): Avusturya’da ilkokul 4 senedir ve iki temel basamaktan oluşur. a)Temel Basamak 1: İlkokul 1. ve 2. sınıflarından oluşmaktadır. Eğer gerekli görülürse okul öncesi sınıf da bu temel eğitime dâhil edilir. b)Temel Basamak 2: İlkokulun 3. ve 4. sınıflarından oluşur. Ek olarak gerekli görüldüğü takdirde, üst sınıf da bu basamağa dâhil edilir. 3. Ortaokul (Hauptschule, 5. sınıftan 8. sınıfa kadar): Ortaokulun gayesi öğrencilere temel bir genel eğitim sunmak, yetenekleri ve ilgi duydukları alanlar dikkate alınarak, onlar iş hayatına veya üst okullara hazırlamaktır. Eğitimi daha verimli kılabilmek için ortaokulun ilk sınıfından itibaren öğrencilerin yetenekleri ve derslere ilgileri göz önüne alınarak, Almanca, Matematik ve yabancı dil (İngilizce) derslerinde üç (3) başarı grubu oluşturulur. 4. Özürlü Çocuklara Mahsus İlkokul (Sondeschule, 1. sınıftan 13. sınıfa kadar): Hedefi özürlü veya yaşıtları kadar gelişememiş çocuklara bir eğitim sunmak, onları hayata hazırlamaktır. İlkokulda başarısız olan çocuklar, velilerden alınan bir onay belgesi ile bu okullara yönlendirilirler. 5. Çok Alanlı Teknik Okul (Polytechnische Schulen, 9. sınıf): Çok alanlı teknik okul, Avusturya’daki zorunlu eğitimin son sınıfıdır. Ortaokulu bitirmiş fakat 9 senelik zorunlu eğitimi tamamlamamış olan 14 ile 15 yaşlarındaki öğrenciler, bir sene çok alanlı teknik okula devam ederler. Bu okulda zorunlu derslerin yanı sıra, branşlarla ilgili zorunlu uzmanlık dersleri verilir. Bu mesleki eğitim alanlarının en önemlileri şunlardır: Metal, Elektronik, İnşaat, Marangozluk, Ticaret, Turizm. Öğrenci bu uzmanlık alanlarından birini seçmek zorundadır. 85 1 2 3 4 5 AVUSTURYA 6 7 İLKÖĞRETİM 8 9 10 11 12 13 I. KADEME GENEL ORTAÖĞR. 14 15 16 17 18 19 II. KADEME GENEL ORTAÖĞR. YÜKSEK YÜKSEK II.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. PART-TİME VEYA BİRLEŞTİRİLM OKUL-İŞYERİ EĞİTİMİ OKULÖNCESİ I.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. ZORUNLU T İLKÖĞRETİM II.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. ZORUNLU Y KESİNTİSİZ EĞİTİM ORTAÖĞRETİM SONRASI EĞİTİM EK YIL I. KADEME GENEL ORTAÖĞRETİM YÜKSEKÖĞRETİM ÖN LİSANS YARI ZAMA OKUL-İŞYE II. KADEME GENEL ORTAÖĞRETİM YÜKSEKÖĞRETİM -LİSANS 86 6. Genel Eğitimli Yüksek Okullar (Allgemeinbildende Höhere Schulen-Gymnasium, 5. sınıftan 12. sınıfa kadar): İlkokul 4. sınıftan sonra derslerinde başarılı olan öğrencilerin devam edebileceği, derinlikli genel eğitim sağlayan ve üniversite için gerekli alt yapıyı oluşturan okullardır. Her biri dörder seneden oluşan iki devredir. a) Alt sınıflar: 5. sınıftan 8. sınıfa kadar. İlkokul 4. sınıftan sonra girilir. b) Üst sınıflar: 9. sınıftan 12. sınıfa kadar. Birinci kısımdan sonra öğrenciler bu bölüme devam edebilirler. Genel Eğitimli Yüksek Okulların ilk kısmının ilk iki yılında normal ortaokullarla aynı dersler gösterilir. 3. sınıftan itibaren okullar 3 bölüme ayrılır. • Lise (Gymnasium), • Asıl lise (Realgymnasium), • Ekonomi ağırlıklı asıl lise (Wirstschaftskundliches Realgymnasium) Ortaokuldan itibaren İngilizce öğrenime ağırlık veren okullarda, Gymnasium’un ikinci kısmında öğrenciler Latince veya başka bir yabancı dil için tercih yaparlar. Genel Eğitimli Yüksek Okulların hazırlık, çalışanlar için, yüksek yatılı okul, spor veya müzik ağırlıklı lise veya asıl lise gibi değişik çeşitleri vardır. Genel Eğitimli Yüksek Okullardan “Bitirme Sınavı (Matura)” ile mezun olunur. Bu sınavda, öğrenilenleri gerçek hayata uygulama, kendi başına çalışabilme, bilim dalları arasındaki ilişkileri anlama ve yabancı dil gibi yetenekleri ölçülür. Öğrenciler sınavı yazılı veya sözlü olarak verebilirler. Bu sınavları başardıkları takdirde üniversitelere, yüksek okullara, teknik yüksek okullara, akademilere, özel eğitim okullarına ve kolejlere “sınavsız” giriş hakkı kazanırlar. 7. Meslek Liseleri (Berufsbildende mittlere Schulen, 9. sınıftan 12. sınıfa kadar): Meslek liselerinde 2-4 yıllık eğitim süresi içinde seviyeli bir meslek eğitiminin yanı sıra genel eğitimde verilir. Okul, bitirme sınavı ile tamamlanır. Meslek liseleri, meslek yüksek okullarına göre daha kolay ve kısadır. Başarılmış okul bitirme sınavı yüksek okullara giriş hakkı kazandırmaz. Yalnızca benzer eğitimli kolejlere devam edilebilir. Yüksek okullara giriş sınavına (Matura) girmek isteyen öğrenciler üç (3) yıllık hazırlık okulunu da bitirmelidirler. Meslek Okulları (Berufsschulen, 9. sınıftan itibaren): Bu okullara çıraklıkla birlikte devam edilir. Eğitimin süresi genellikle 3 yıl olmakla birlikte eğitimin türüne bağlıdır. 8. Meslek Yüksek Okulları (Berufsbildende Höhere Schulen, 9. sınıftan 13. sınıfa kadar): Meslek yüksek okullarına 8 yıllık zorunlu eğitimden sonra devam edilir. Mesleki bir eğitimin yanında 5 yılın sonunda yüksek okullara giriş sınavına (Matura) girme hakkı da sunarlar. Genel Eğitimli Yüksek Okullardan farklı olarak mesleki bir alanda bir eğitimle beraber 87 üniversiteye giriş hakkı avantajını da sağlarlar. Meslek Yüksek Okullarının çoğu üç senenin üstünde eğitim verir. Meslek Yüksek Okulları üçe ayrılır. - Yüksek Teknik Okul (Höhere Technische Leranstalten-HTL-) Bu okullarda her şeyden önce teknik mesleki eğitim hedeflenir. Dersler genel eğitim alanlarının bir bölümünden, bir yabancı dilden (genellikle İngilizce) ve özel teknik eğitim alanlarından oluşur. Matura ile mezun olunur. HTL mezunları üniversitelerin teknik alandaki bu bölümlerine direk olarak geçiş yaparlar. - Ticaret Akademisi (Handelsakademien-HAK-) Bu okullar muhasebe ve işletme ekonomisi ağırlıklı eğitim verirler (Bu dersler beş yıl boyunca gösterilir ve “Matura” için zorunludur). Ticaret akademilerinde asıl önem verilen alanlar ekonomik ilişkiler ve yabancı dildir, ancak birçok ticaret akademisinde ekonomi bağlantılı olarak kapsamlı bilgi işlem eğitimi de verilmektedir. İngilizce ve ikinci bir yabancı dil (seçmeli olarak Fransızca, İtalyanca veya İspanyolca, bazı okullarda da doğu dilleri) ilk sınıftan (9. sınıf) itibaren verilir. Birçok Ticaret Akademisinde en geç üçüncü sınıftan itibaren (11. sınıf) üçüncü bir yabancı dil seçme imkânı da vardır. Bu bölüm mezunları da HTL mezunları gibi üniversitelerin kendi alanları ile ilgili bölümlerine doğrudan geçiş hakkına sahiptir. - Yüksek Eyalet Okulu (Höhere Bundeslehranstalt-HBLA-) Bu okullar Yüksek Teknik Okullara (HTL) benzerler, fakat teknik ağırlıklı değildir. Eğitim süresi 5 yıldır, lise bitirme sınavı ve diploma sınavı ile tamamlanır. Yüksek Eyalet Okulları şu kısımlara ayrılır: o Anaokulu pedagojisi, o Sosyal pedagoji, o Beden eğitimi, o Ekonomi meslekleri, o Kimya. Üniversiteye geçişte Genel Eğitim (Gymnasium) veren liseler en önemli noktadadırlar. Gerek ortaokul (Hauptschule) gerekse özel eğitim (Sondeschule) veren okullardan genel eğitim veren (Gymnasium) okullara geçiş resmi olarak var kabul edilmekle beraber oldukça zordur. Özellikle de özel eğitim (Sondeschule) veren okullardan geçiş oldukça zordur. Bunlarla beraber genel eğitim veren liselerden (Gymnasium) ortaokullara (Hauptschule) geçişte yapılabilmektedir. Genel Eğitim veren lisenin (Gymnasium) 1. sınıfına kabul edilebilmesi için: • İlkokul 4. sınıfı başarı ile bitirmesi, • Almanca, Okuma ve Matematik derslerinde bitirme notunun pekiyi veya iyi olması, • Bu derslerden aldığı not ortalamasına rağmen diğer derslerdeki başarısı göz önüne alınarak okul öğretmenler kurulunun çocuğun genel lisede başarılı olacağı kanaatine varması, bu yönde karar vermesi, • Yapılan giriş sınavını başarmış olması gerekir. 88 Ortaokuldan (Hauptschule) genel liseye(Gymnasium) geçiş için: • Öğrencinin yıl sonu karne notunun iftihar derecesinde olması, • Karnede öğrencinin ortaokulun bir sonraki yılında Almanca, İngilizce ve Matematik derslerinde en yüksek başarı grubuna geçebileceğinin belirtilmiş olması, • Çocuğun diğer zorunlu derslerdeki notlarının en az orta olması, • Giriş sınavını (en çok uygulanan) başarmış olması gerekir. Diğer okul türlerinden geçişte gerekirse her ders için kademelendirme ya da giriş sınavı yapılır. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersleri Avusturya 15 Temmuz 1912 yılında çıkardığı bir yasa ile İslam dinini resmen tanımıştır. Ancak 2. Dünya savaşı sırasında Avusturya’nın 1938–1945 yılları arasındaki işgali sırasında bu yasa yürürlükten kalkmış, uzun çabalardan sonra 20 Nisan 1979 yılında tekrar yürürlüğe girmiştir. Bu tarihte Avusturya İslam Diyanet Teşkilatı kurularak, ülkede yaşayan Müslümanları temsil yetkisi bu teşkilata verilmiştir. Okullardaki İslam dersleri bu teşkilat vasıtası ile seçilen öğretmenler tarafından verilmektedir. 1991 yılına kadar Türkçe öğretmenlerinde olduğu gibi Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenleri de Türkiye’den gelmekteydi. Burada yaşayan Müslüman nüfusun % 83 ünü Türkler oluşturmasına rağmen, bu teşkilatın yönetimi Türklerde değildir. Dolayısıyla öğretmenleri seçme yetkisi de Türklerde değildir. Öğrenciler dini bayramlar olan Ramazan ve Kurban bayramlarında isterlerse velilerin okul idaresine başvurmaları sonucu gelmeyebilirler, ancak bu süre içindeki eksikliklerini kendileri telafi etmeleri gerekmektedir. TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ ÖĞRETİMİ Zorunlu Eğitim (İlkokul, ortaokul) 1991 yılına kadar Türkiye’den gelen öğretmenler eliyle verilen Türkçe/Türk Kültürü dersler, bu tarihten sonra ilkokul, ortaokul, engelliler okulu ve çıraklık okullarında mahallen görevlendirilen öğretmenler tarafından verilmektedir. 2000/2001 yılında bütün okullar için dersin içeriği yenilenmiştir. Son olarak 2004 yılında da ortaokulların ders içeriğinde tekrar yenilenmeye gidilmiştir. Dokuz yıllık zorunlu eğitimde Türkçe ana dil dersi olarak kabul edilmektedir. Dolayısıyla zorunlu olarak okutulmaktadır. Türkçe/Türk Kültürü dersleri isteğe bağlı olarak Avusturya Eğitim Bakanlığının belirlediği anadilde Eğitim programı çerçevesinde okul saatleri içinde veya dışında verilmektedir. Bu uygulamada üç model mevcuttur: ¾ Model 1: İlkokullarda 1. sınıflarda iki dilde okuma-yazma öğretimi. Türkçe/Türk Kültürü dersi öğretmenleri sınıf içinde Avusturyalı öğretmenle beraber çalışmaktadır. Almanca alıştırmaların yanı sıra Türk çocuklarına Türkçe açıklamalar Türk öğretmen tarafından verilmektedir. ¾ Model 2: Team-teaching ya da integratif çalışma olarak adlandırılan bu modelde sınıf öğretmeni, Türkçe öğretmeni ile birlikte sınıfa girmekte, konular Almanca işlenmekte, Türk öğrenciler için aynı 89 konular Türkçe dokümanlarla verilerek Türkçe olarak açıklanmaktadır. (sosyal bilgiler, fen bilgisi gibi dersler) ¾ Model 3: Anadil dersi adı altında gerçekleştirilen bu kurslar ders saatleri dışında ve öğleden sonra işlenmektedir (haftada ortalama 2–3 saat) Bu uygulamalar okulun durumuna göre değişmektedir. Yaklaşık olarak eğitimi 12.00 veya 13.00 de bitenler öğleden sonra da Türkçe derslerini almaktadırlar. Bu süre saat 17.00’a kadar devam etmektedir. Bunun içinde bir saatlik kısım öğrencinin ödevlerine ayrılmakta kalan kısımlarda ise Müzik, Resim, oyunlar gibi değişik etkinlikler yaptırılmaktadır. Bu etkinlikler hafta içinde olmakta hafta sonralarına ilave programlar konulmamaktadır. Okullardan farklı olarak bazı dernekler, cemaatler bu uygulamayı hafta içi veya hafta sonunda yapabilmektedirler. Bazı köylerde birleştirilmiş sınıflara (1. ve 2. sınıflar, 3. ve 4. sınıflar beraber) çok az da olsa rastlanmaktadır. Avusturya okullarındaki sınıf mevcutları 24’ü geçmezken son yapılan bir değişiklikle bu sayı 30’a çıkarılmıştır. Lise İki yıl önce Viyana’da bir Akşam Lisesinde (Abendgymnasium) Türkçe, Yaşayan İkinci Yabancı Dil olarak seçmeli değil, zorunlu ders şeklinde ve haftada aynı kapsamdaki diğer dersler gibi 3 saat okutulmaya başlanmıştır. Türk öğrenciler daha önce Yaşayan İkinci Yabancı Dil olarak Fransızca veya Latinceyi seçmekteydiler. Bu şimdilik pilot uygulamadır ve diğer derslerde olduğu gibi bu dersin planları Avusturya Eğitim Bakanlığı tarafından verilmektedir. Bu derslerin öğretim materyallerini öğretmenler kendileri temin etmektedirler. Almanya’dan kitaplar gelmesine rağmen bu kitaplar Avusturya’daki çocukların seviyesine hitap etmemektedir. Türkoloji Bölümü Viyana Üniversitesinde Türkoloji bölümü bulunmaktadır. Türkçe, Türk Dili ve Kültürü ile ilgili başka bir bölüm yoktur. SOSYAL FAALİYETLER • • • • Milli günlerimizde 23 Nisan bayramında Avusturya Türkiye Öğretmenler Birliğinin, Avusturya-Türk İslam Kültür ve Sosyal Dayanışma Birliği (ATİB) veya diğer derneklerin düzenledikleri kutlamalar bulunmaktadır. Bu organizasyonları Büyükelçiliğimiz desteklemektedir. 19 Mayıs’ta bazı dernek, vakıf gibi kuruluşlar kutlamaları beraber düzenlemektedirler. Bu organizasyonları Büyükelçiliğimiz desteklemektedir. 30 Ağustos’ta Büyükelçilikte bulunan Askeri ataşe tarafından düzenlenen kabul töreni verilmektedir. 29 Ekim’de Büyükelçiliğin düzenlediği geniş katılımlı kabul töreni verilmektedir. 90 • Dini günlerimizde Ramazan ve Kurban bayramlarında genellikle mahallelerde bulunan camilerde bayramlaşma yapılmakta, özel dernekler, federasyonlar da birbirlerine bayram ziyareti yapmaktadırlar. 5. Bakanlığımızca bulunmamaktadır. görevlendirilen okutmanlar ve öğretmenler 6. Personel görevlendirilen ülkelerde davranış: • • • • Ülkenin farklı kültürel özellikleri: Etnik yapıdan da anlaşılacağı gibi Avusturya çok uluslu bir kültürel topluluktur. Viyana, Salzburg, İnnsbruck gibi şehirleri sanat ağırlıklı faaliyetler açısından önemli kültür merkezlerindendir. Birleşmiş Milletler Daimi Ofisi, AGİT ve OPEC gibi uluslar arası bazı kuruluşların merkez veya temsilciliklerinin de Viyana’da ve Avrupa Birliği dönem başkanlığının Avusturya’da bulunmasından dolayı yıl boyunca konferanslar, toplantılar veya değişik faaliyetler gerçekleşmektedir. Görev yerleri ile ilgili mevzuat: Özel olarak Avusturya’daki üniversitelerde okuyan ve Eğitim Müşavirliğine kayıtlı olan toplam 850 erkek öğrenci bulunduğu, dosya açma, pasaport uzatma, vize alma ve askerlik tecil, tehir gibi işlemleri için MEB Yüksek Öğretim Genel Müdürlüğü ve MSB Asker alma ile ilgili işlemlerin ve yönetmeliklerin, ayrıca ilköğretim veya ortaöğretim seviyesinde denklik işlemleri yapıldığından bu konu ile ilgili işlemlerin bilinmesinde fayda vardır. Dikkat edilmesi gereken hususlarla ilgili kısa bilgiler: Yurt dışında bulunulduğundan temsil niteliğinin korunmasıyla birlikte vatandaşlarımızın, derneklerimizin, vakıflarımızın Müşavirliğimizi kendilerine uzak hissetmemeleri, onlara yakın durulması gerekmektedir. Mahallen atanan öğretmenlerle ilişkiler: 23 Nisan ve 19 Mayıs gibi kutlamalar, okullardaki Türkçe/Türk Kültürü öğretmenler veya bazı vakıf, dernek, kuruluşlarla beraber yapıldığından ve yurt dışındaki denge hassas olduğundan onlarla ilişkilere dikkat edilmesi gerekmektedir. Ayrıca Türkçe/Türk Kültürü ve İslam Dersleri öğretimi ile ilgili zaman zaman mahallen atanan öğretmenlerle beraber olunması, imkânlar ölçüsünde materyal temini konusunda işbirliğine, önem verilmesi. PRATİK BİLGİLER Pasaport ve vize işlemeleri Avusturya hükümeti, Türk pasaportlarından; Umuma Mahsus Pasaport hamillerine (Lacivert) vize uygulamaktadır. Diplomatik (Kırmızı), Hizmet (Gri) ve Hususi (Yeşil) Pasaport hamilleri ise, altı (6) ay içinde üç (3) ayı aşmamak kaydıyla, Avusturya’ya yapacakları seyahatlerinde vizeden muaftır. Bu süre içinde Avrupa Birliği veya Schengen kapsamına giren ülkelere vizesiz gidebilir, bunların dışındaki bir ülkeye gitmek istediklerinde ise o ülkenin vizesini almaları gerekir. Ayrıca vatandaşlarımız 91 Büyükelçiliğimiz konsolosluk bölümü, Bregenz ve Salzburg Başkonsolosluklarında pasaport, vize, askerlik, nüfus vb. işlemlerini mevzuat ölçüsünde yaptırabilmektedirler. Ev kiralama Türk ev sistemine uygun olmayan bir yapılanma vardır. Genelde insanlar yalnız yaşadıkları (3–4 kişi yaşayanlar içinde fark etmiyor) için 1 oda, 1 mutfak en yaygın ev tipidir (yaklaşık 25–30 m2). Kira fiyatları da evin durumuna göre ortalama aylık 250–300 Avro’dan başlayıp oda, eşya, internet gibi ilave durumlara göre artmaktadır. Ev kiralama komisyoncular vasıtasıyla yapılmakta bunun için komisyoncu yaklaşık 2–3 kira miktarı (yukarıdaki gibi benzer bir ev için ortalama 1000 Euro’yu bulmaktadır), ayrıca ev sahibi de en az 2 kira miktarı depozito almaktadır. Komisyoncu olmadan doğrudan kiralamak isteyenler ise oldukça yaygın olan internet vasıtasıyla bunu yapabilmektedirler. Araba kiralama Araba kiralama şirketleri bulunmakla beraber, insanlar ulaşım için ya kendileri araba alarak ya da toplu taşım araçlarından temin etmektedirler. Toplu taşım aracı olarak otobüs, tren, tramvay, hızlı tren gibi araçlar bilhassa şehir içinde çok düzenli ve rahat bir ulaşım imkânı sunmaktadır. Şehir içinde park yerleri bulmak hem zahmetli hem de pahalı olduğu da düşünüldüğünde toplu taşım araçları en çok kullanılanlarıdır. Şehir dışı ulaşım şehir içi ulaşıma göre daha pahalı olduğu için, araba kiralama da daha çok şehir dışı ulaşım için yapılmaktadır. Kiralanan arabaların cinsine, modeline, motor hacmine göre gibi değişik ücretlendirmeler olmakla beraber günlük ortalama 60–100 Euro civarındadır. Trafik kazaları Trafik kurallarına son derece düzenli ve dikkatli bir şekilde uyulduğu gözlenmektedir. Bunda katı trafik cezalarının da etkisi olduğu söylenebilir. Ancak son derece kuralcı bir toplum oldukları göz önüne alındığında, trafik kurallarında ne başkalarının haklarını ihlal etmek ne de kendi haklarına ihlal de bulunulmasını kabul etmeyecek bir yetişme ve hayat tarzlarının olduğu en önemli faktör olarak düşünülebilir. Bu yüzden de trafik kazalarına Türkiye’deki gibi sıklıkla rastlanmamaktadır. Özel sağlık sigortası Bilhassa yabancılar için devlet sağlık sigortasından faydalanmak oldukça pahalıdır. Bu yüzden oturum veya vatandaşlık hakkı olmayanlar tarafından özel sağlık sigortaları yapılmaktadır. Para transferi Avusturya’daki bazı yerli ve yabancı bankalar yurt dışına para transferi yapmaktadırlar. Bunlar içinde; Vakıfbank ve Denizbank gibi Türk bankalarının yurt dışı şubeleri de bulunmaktadır. Bu banklalar aracılığı ile para transferi biraz pahalı olmakla beraber yapılabilmektedir. Western Union’la para transferi ise daha ekonomik olduğu için en yaygın olanıdır. 92 SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ 1. Sorun: Avusturya okullarında okutulan Türkçe kitapları Almanya’dan geldiği için buradaki öğrencinin seviyesine hitap etmemektedir. Öneri: Buralara özgü seviyeye hitap eden kitaplar yazılmalıdır. Ayrıca ilköğretim seviyesinde masal, şiir, hikâye kitapları ile desteklenmelidir. 2. Sorun: Viyana’da açık ilköğretim ve açık öğretim (üniversite) sınavları yapılmaktadır. Açık lise sınavları ya Türkiye’de ya da en yakın olarak Almanya’da (Münih) yapılmaktadır. Bu öğrencinin kız olduğu ve sınavlar için en az iki gününü Münih’te geçirdiği düşünülürse açık ilköğretimi bitiren bazı öğrenciler (kız veya erkek) bu sıkıntıya girmemek için açık liseye devam etmemektedir. Öneri: Hâlbuki Viyana’da sınavlar için bir salon kiralanmakta, ücreti ödenmektedir. Bu salonun kapasitesi açık lise öğrenimine devam eden öğrencileri de içine alacak kadardır. Bunlar göz önüne alındığında açık lise sınavlarının Viyana’da yapılması uygun olacaktır. Bu talep Bakanlığımız Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğüne iletilmiştir. 3. Sorun: Viyana Eğitim Müşavirliğinin şuan ki iş yükünün çoğunluğunu özel öğrenci statüsündeki öğreniciler ve bunların dosya açtırma, askerlik tecil/tehir gibi işlemleri oluşturmaktadır. Viyana dışından başvuran öğrenciler için hem zaman kaybı hem de evrakların eksik gönderilme durumları olmaktadır. Ayrıca bazı duyuruları vatandaşlarımıza, öğrencilerimize veya ilgililere ulaştırmakta sıkıntılar yaşanmaktadır. Öneri: Bu konuda teknolojinin imkânlarını kullanmak her zaman daha pratik, zaman kaybını ortadan kaldıracak ve büyük bir kitleye ulaşacak seviyededir. Bu amaçla Eğitim Müşavirliklerinin WEB sayfalarının oluşturulması en pratik çözüm olacaktır. Eğitim Müşavirliğimizce kendi imkânlarımızla amatör olarak (Büyükelçilikten bağımsız olarak) WEB sayfası hazırlıkları devam etmektedir. Eğitim Müşavirliğimiz WEB sitesinin düşünülen ismi www.viyanaegitimmusavirligi.com Tasarım çalışmaları devam etmektedir. 4. Sorun: ÖSYM, YÖS sınavlarını Avrupa ülkelerine en yakın olarak Üsküp ve Tiran’da yapmaktadır. Öneri: Avrupa’dan bu sınavlara müracaat eden öğrenciler Almanya gibi daha yoğun başvurunun yapıldığı yerlere de sınav merkezi kurulabilir. Viyana’dan müracaat eden öğrencilerde buralara yönlendirilebilir. 5. Sorun: Avusturya’daki öğretmenler tamamen öğretim materyallerini kendileri temin etmektedirler. Türkiye’deki gelişmelerden (değişen müfredat, öğretim yöntemleri, kaynak vb.) yeterince haberleri olamamaktadır. 93 Öneri: Hizmetiçi Eğitim Daire Başkanlığı koordinasyonunda Avusturya’dan gelecek öğretmenler için 5 günlük seminerler yapılabilir. Öğretmenler hem gelişmelerden haberdar edilir hem de Türkiye tarafından kendilerine sahip çıkıldığını fark ederler. 6. Sorun: MEB tarafından Türkçe ve Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmeni görevlendirilmesi yapılamamaktadır. Özellikle Türkçe öğretmenleri daha önceden gelip burada kalan, sonradan gelip oturum hakkı almış Türkçe eğitimi olan veya olmayan kişilerdir. Öneri: Viyana üniversitesinde Türkoloji bölümü mevcuttur. Buradaki eğitim öğretmenlik formasyonu ile tamamlanabilir veya Türkiye’deki gibi Almanca öğretmenliği bölümü ayrıca açılırsa Türkçe öğretmenleri ve dolayısıyla Türkçe eğitiminin seviyesi artacaktır. 7. Sorun: 1991 yılına kadar olan karma uzmanlar toplantısı o tarihten bu yana yapılamamaktadır. Öneri: 1976 ile 1991 yılları arsında dokuz (9) defa olmak üzere karma uzmanlar toplantıları yapılmış. O tarihe kadar T.C. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından Türkçe/Türk Kültürü ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi derslerinden öğretmenler görevlendirilmiş, fakat bu tarihten itibaren Avusturya hükümeti tarafından tek taraflı olarak kesilmiştir. Öğretmen gönderilmesi de durdurulmuştur. Oluşan boşluğu daha önceden gelip orada kalan öğretmenler doldurmaya çalışmışlar ancak sayı yeterli olmayınca mahallen karşılanması hususuna gidilmiş burada da öğretmenin formasyonuna, bu konuda eğitim alıp almadığına yeteri kadar dikkat edilmeden görevlendirme yerel hükümet tarafından yapılmıştır. Bu uygulama halen devam etmektedir. Avusturya hükümeti öğretmen görevlendirmesinin dışarıdan yapılmasını kabul etmemekte ancak ülke içinde bu eğitimi almış ve Almanca bilen kişiler eliyle yapılmasını istemektedir. Avusturya üniversitelerinde ise Türkçe/Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenliği gibi bölümler yoktur. Sadece Viyana üniversitesinde Türkoloji bölümü olmakla birlikte öğretmenlik için gerekli eğitim verilmemektedir. Türkçe/Türk Kültürü derslerinde öğretmen yetiştirilmesi için üniversitede ya ilgili bölüm ya da Türkoloji bölümüne ilave öğretmenlik eğitimi kısmının açılması Sayın Büyükelçimiz tarafından üniversite rektörüne iletileceği belirtilmiştir. Ancak gerek üniversite öğrencilerinin gerekse Avusturya’da yaşayan vatandaşlarımızın eğitim sorunlarına en ciddi yaklaşım tekrar Karma Uzmanlar Seviyesindeki Toplantılarına başlanılması olacaktır. Eğitimle ilgili sıkıntılar görüşmeler yoluyla aşılabilecektir. 94 4) AVUSTRALYA GENEL BİLGİLER Ülke adı Başkenti Yönetim şekli Yüzölçümü Nüfusu Millî Bayramlar Dinî Bayramlar Dinler Etnik gruplar GSMH (Gayrı Safi Millî Hasıla) Para birimi Vatandaşlarımızın toplam sayısı Türk öğrencilerin sayısı a) Okul Öncesi b) İlköğretim c) Orta Öğretim (Genel – Mesleki Liseler) d) Özel Eğitim e) Yüksek Öğretim Genel toplam Türkçe ve Türk kültürü derslerine devam eden öğrenci sayısı Türkçe ve Türk kültürü dersleri veren öğretmen sayısı Avustralya Canberra Avustralya 6 eyaletten oluşan federal bir devlettir. Yönetim şekli Anayasal Monarşidir. İngiltere Kraliçesi aynı zamanda Avustralya’nın da Kraliçesidir. Kraliçe, Avustralya’da İngiltere tarafından atanan bir Genel Vali tarafından temsil edilir. Her eyalette seçilmiş parlamento, başbakan ve hükümet vardır. Ulusal düzeyde de bir parlamento, başbakan ve bakanlar kurulu bulunur. 7.682.300 kilometrekare 21 milyon Avustralya Günü (26 Ocak), Anzak günü (25 Nisan) Noel (25 Aralık), Paskalya Tatili (Mart veya Nisan aylarında 4 gün) Hristiyanlık, İslam, Musevilik Anglo-Sakson, Türk, Arap, Çinli, Fransız, İtalyan, Alman, Vietnamlı 715.000.000.000 AUD Kişi başı: Avustralya Doları – AUD 160.000 2.000 16.000 12.000 400 3.000 33.400 2.000 60 (Mahallen Görevlendirilen) 95 Çok büyük yüzölçümüne sahip olması nedeniyle Avustralya’nın iklimi bölgeler arasında büyük farklılık gösterir. İç kesimlerde çöl iklimi, kuzeyde tropikal iklim, güney bölgelerde ise ılıman iklim hakimdir. Avustralya’da nüfus güney kıyılarında yoğunlaşmıştır. Sidney, Melburn, Kanberra, Brisbane, Adelaide ve Perth başlıca büyük şehirlerdir. Avustralya’da toplam 160.000 vatandaşımız yaşamaktadır. Bu nüfus Melburn’da 60.000, Sidney’de 50.000 ve diğer şehirlerde 50.000 kişi olmak üzere dağılım göstermektedir. EĞİTİM SİSTEMİ Avustralya’da üç çeşit eğitim tarzı vardır. Bunların içinde en yaygın olanı 13 yıl sürenidir. Yeni Güney Galler, Viktorya, Avustralya Başkent Bölgesi (ACT) ve Tasmanya’da verilen 13 yıllık eğitim aşağıdaki bölümlerden oluşmaktadır: Hazırlık sınıfı (Bu sınıf zorunlu olmamakla birlikte hemen her zaman okunmaktadır.) 6 yıl ilköğretimin birinci kademesi (1. sınıftan 6. sınıfa kadar) 6 yıl ilköğretimin ikinci kademesi (7. sınıftan 12. sınıfa kadar) Avustralya Başkent Bölgesi’nde ve Tasmanya’da devlete bağlı ortaokullar 7.sınıftan 10.sınıfa kadar devam eder. En son iki yıl başka kolejlerde okunur. Güney Avustralya ve Kuzey Bölgesi’ndeki okul eğitimi 12 ya da 13 yıl sürer. Bu eğitim şu bölümlerden oluşur: Hazırlık sınıfı (Bu sınıf zorunlu olmamakla birlikte hemen her zaman okunmaktadır.) 7 yıl ilköğretimin birinci kademesi (1. sınıftan 7. sınıfa kadar) 5 yıl ilköğretimin ikinci kademesi (8. sınıftan 12. sınıfa kadar) Queensland ve Batı Avustralya’da eğitim 12 yıl sürer ve aşağıdaki bölümlerden oluşur: 7 yıl ilköğretimin birinci kademesi (1. sınıftan 7. sınıfa kadar) 5 yıl ilköğretimin ikinci kademesi (8. sınıftan 12. sınıfa kadar) Bu eğitimde hazırlık sınıfı mevcut değildir. Queensland’da öğrenim gören öğrencilerden bazıları eğitimlerinin son iki yılında üç devlet kolejinden birine devam ederler. Tüm eyalet ve bölgelerin yasaları altı yaşından (1.sınıf) 15 yaşına (10.sınıf) kadar eğitimi zorunlu kılmışlardır. Tasmanya’da bu sürenin üst sınıfı 16 yaştır. Çocukların çoğunluğu beş yaşından önce anaokuluna başlar ve 15 yaşına geldikten sonra 2 yıl daha okuyarak ortaöğrenimlerini tamamlamış olurlar. Devlete bağlı anaokulları, ilkokullar ve ortaokullar Avustralya vatandaşlarına ve sürekli oturma iznine sahip olanlara parasızdır. Ancak özellikle ortaokullarda ders kitaplarının kiralanması ve ders araçlarının kullanılması için belli bir ücret alınabilir. Ders yılı genellikle ocak ya da şubat başında başlayıp aralık sonuna kadar sürer. Bir ders yılı boyunca Tasmanya’da üç, Queensland ve Kuzey Özerk Bölgesinde iki, diğer eyaletlerde dört dönem vardır. 96 EYALETLERE GÖRE EĞİTİM YAPISI 1- Yeni Güney Galler (New South Wales) Eyaleti İlköğretim 1 yıl anasınıfı,6 yıl ilkokul olmak üzere toplam 7 yıldır. İlkokulu bitirenlere herhangi bir diploma verilmez. Ortaöğretim süresi 6 yıldır (7-12.sınıflar). Ortaokulu bitirenlere 10.yılın sonunda okul sertifikası verilir. Liseyi bitirenlere 12 yılın sonunda lise diploması verilir. Lise düzeyinde mesleki ve teknik eğitim: Yükseköğrenim görmek isteyen zorunlu öğretim çağını (10 yıl) tamamladıktan sonra 2 yıl süreli mesleki ve teknik eğitim okullarına devam ederler ya da isterlerse çalışma hayatına atılırlar. Mesleki ve teknik eğitim kısaca TAFE denilen teknik ve ileri eğitim kolejlerinde verilir. 2- Viktorya Eyaleti Okul öncesi eğitim 4 yaşında başlar. İlköğretim, 1 yıl hazırlık 6 yıl ilkokul olmak üzere toplam 7 yıldır. İlkokulu bitirenlere diploma verilmez. Ortaöğretim süresi 6 yıldır. Lisede 11. ve 12.sınıfı başarı ile tamamlayanlara Viktorya eğitim sertifikası verilir. 3- Tasmanya Eyaleti Okul öncesi eğitime 4 yaşında başlanır. İlköğretim, 1 yıl hazırlık sınıfı, 6 yıl ilkokul olmak üzere toplam 7 yıldır. İlkokula başlama yaşı 5,5’tur. Ortaöğretim süresi 4 yıldır. 7 ve 10.sınıfları kapsar. Ortaokulu bitirenlere 10.yılın sonunda okul sertifikası-ortaokul diploması verilir. Lise eğitimi 2 yıldır (11. ve 12. sınıflar). Lise diploması almayı hedefleyen bir öğrenci 11. ve 12. yılda her yıl en az 10 ünite değerinde ders seçmek ve bu derslerden 11. ve 12. yılların sonunda sınava girmek zorundadır. Liseyi bitirenlere lise diploması verilir. 1993 yılında bu diplomanın yerini Tasmanya öğrenim sertifikası almıştır. 4- Güney Avustralya Eyaleti Okul öncesi eğitime 3,5-4 yaşında başlanır. İlkokul öğrenim süresi 7 yıldır. İlköğretim 2 kademeye ayrılır. a) 1.kademe “Küçükler İlkokulu” olarak isimlendirilir. 5 yaşına giren çocuklar “Kabul” adı verilen ana sınıfına alınırlar. Ana sınıfı 1. ve 2. sınıflar küçükler ilkokulu olarak isimlendirilir. b) 2.kademe “İlkokul” olarak isimlendirilir. 3.sınıftan 7.sınıfa kadar 5 yıldır. İlkokul bitiminde resmî bir sertifika verilmez. Ancak bazı okullar kendiliklerinden diploma vermektedir. Ortaöğretim 1.kademe süresi 3 yıldır (8-9-10.sınıflar). Bazı durumlarda bir yıl fazla okunması söz konusu olabilmektedir. 5- Batı Avustralya Eyaleti İlköğretimin 1. kademesinde öğrenim süresi 7 yıldır. Okula başlama yaşı 6-7 olmakla birlikte, isteğe bağlı olarak 5 yaşında da başlanabilir. Ortaöğretim süresi üç yıldır ve 8-9-10. sınıfları kapsar. Ortaöğretimin 2. kademesinin sonunda ortaöğretim diploması verilmektedir. Lisede öğrenim süresi iki yıldır (11. ve 12.sınıflar). 97 6- Queensland Eyaleti Okul öncesi eğitim 4 yaşında başlar ve yarım gündür. İlköğretimin 1. kademesi 7 yıldır (1.sınıftan 7.sınıfa kadar). İlkokul sonunda diploma verilmez. Ortaöğretim (ilköğretimin 2. kademesi) süresi 3 yıldır (8-910.sınıflar). 10.sınıfın sonunda sertifika verilir. Lise öğrenim süresi 2 yıldır (11. ve 12. sınıflar). 12.yılın sonunda lise diploması verilir. 7- Kuzey Özerk Bölgesi Okul öncesi eğitime 4 yaşında başlanır. İlköğretim 1.kademesi 1 yılı geçiş olmak üzere 7 yıldır. Zorunlu eğitim 1.sınıftan 7.sınıfa kadar sürer. Erken çocukluk eğitimi dönemi (Geçiş ve 1-2-3.sınıflar için) Derslere göre bir zaman tahsis edilmemiştir. İlkokul bitiminde herhangi bir diploma verilmez. Ortaöğretim(İlköğretimin 2.kademesi): Öğrenim süresi 3 yıldır, zorunludur. (8-9-10.sınıflar) İlköğretimi bitirenlere sertifika verilir. Liselerde öğrenim süresi 2 yıldır (11. ve 12.sınıflar) 12.yılın sonunda diploma verilir. 8- Başkent Özerk bölgesi Okul öncesi eğitime başlayacak öğrencilerin 3 Nisan itibarıyla 5 yaşına girmiş olmaları gerekmektedir. İlköğretim süresi 1 yıl ana sınıfı 6 yıl ilkokul olmak üzere toplam 7 yıldır. İlköğretimin 1.kademesi sonunda diploma verilmez. Ortaöğretimde (İlköğretimin 2.kademesi) öğrenim süresi 4 yıldır (7-10.sınıflar). Ortaokulu bitirenlere 10.yılın sonunda diploma verilir. Liselerde öğrenim süresi 2 yıldır (11. ve 12.sınıflar). Lisede öğrenci dilediği dersi seçmekte özgürdür. Liseyi bitirenlere diploma verilir. AVUSTRALYA’DA TÜRKÇE ÖĞRETİMİ Avustralya’da ilköğretim ve lise düzeyinde eğitim gören Türk öğrenciler “Cumartesi Okulları” adı verilen okullarda Türkçe dersleri görmektedirler. İlköğretim çağındaki öğrencilerin devam ettiği Cumartesi Okulları eğitim dernekleri tarafından yönetilmektedir. Bu okullara öğrenci sayısına bağlı olmak üzere devlet yardımı yapılmaktadır. Lise düzeyindeki Cumartesi Okulları genellikle “Devlet Cumartesi Okulu” olarak adlandırılmaktadır. Bu okullarda görev yapan Türkçe öğretmenlerinin maaşları Eyalet Hükümetleri tarafından ödenmektedir. Türk nüfusun yoğun olduğu semtlerdeki bazı okullarda da Türkçe dersi normal müfredatın bir parçası olarak okutulmaktadır. YÜKSEKÖĞRETİM Avustralya’da akademik eğitime devam etmek isteyen öğrenciler lise 11 ve 12. sınıflara devam etmek zorundadırlar. Öğrenciler 11. sınıfta 6 ders, 12. sınıfta ise en az 10 krediyi tamamlamak şartıyla 5 veya 6 ders alırlar. Bu dersler, gelecekte üniversitede devam etmek istedikleri alanlarla bağlantılı olur. Bir bakıma öğrenciler, üniversite eğitimlerine liseden başlarlar. Örneğin, üniversitede hukuk okumak isteyen bir öğrenci 11 ve 12. sınıflarda hukuk, sosyoloji, felsefe gibi dersleri tercih eder. 98 Mühendislik eğitimi yapmayı planlayan öğrenciler ise ağırlıklı olarak fen derslerini seçmektedirler. Üniversiteye girişte lise son sınıf (12. Sınıf) öğrencilerinin girdiği bitirme sınavlarında aldıkları notlarla yıl içindeki başarılarının birlikte değerlendirilmelerinden elde edilen puan esas alınır. Üniversite eğitiminde teorik bilgilerle pratik uygulamaların dengesi gözetilir. Öğrenciler bilgileri kullanmaya ve araştımaya teşvik edilirler. Üniversiteyi bitirenler Lisans Diploması almaya hak kazanırlar. Uzmanlar Avustralya’daki üniversite eğitimini LEGO sistemine benzetmektedirler. Gerçekten de herhangi bir branşta eğitim gören öğrenciler ders seçimi hususunda geniş bir serbestiye sahip olmakta, adeta branşını kendisi tasarlamaktadır. Sözgelişi, hukuk fakültesinde okuyan bir öğrenci ilerde şirket avukatı olmayı planlıyorsa hukuk deslerinin yanında ekonomi, maliye gibi dersler seçebilir. Buna karşılık, örneğin ceza hukuku alanında çalışacaksa buna uygun olarak ders seçimi yapacaktır. Avustralya’da toplam 41 üniversite vardır. Avustralya’da tıb, hukuk ve bazı mühendislik alanları hariç birçok fakültede lisans öğrenimi 3 yıldır. Bunun iki gerekçesi bulunmaktadır: 1 – Yaklaşık 30 – 40 yıl önce lisans öğrenimi 4 yıl olarak planlanmıştı. Ancak günümüzde bilgi kaynakları genişlemiş, öğretim üyesi sayısı artmış ve üniversite öncesi eğitimin niteliği yükselmiştir. Dolayısıyla birçok alanda 3 yılda lisans eğitimi vermek mümkündür. 2 – Günümüzde değişim hızlanmış, bilginin niteliği değişmiştir. En güncel bilgiler bile birkaç yılda eskimektedir. Bu nedenle eğitim tüm yaşam süresine yayılmalıdır. Dolayısıyla üniversitelerde dayanıklı bilgiler vermekle yetinmek, iyi okuyan ve araştıran, doğru ve nitelikli metinler yazabilen, branşının temel felsefesini kavramış bireyler yetiştirmek önem kazanmıştır. Farklı yeteneklere sahip öğrencilerin tümüne aynı sürede eğitim vermenin gerçeklerle bağdaşmadığı gerekçesiyle yaz okulları, daha fazla ders alma seçenekleri gibi uygulamalarla yetenekli ve çalışkan öğrencilere daha erken mezun olup diploma alma imkanları da tanınmaktadır. Yüksek lisans (Mastır) eğitimi 1,5–2 yıldır. Yüksek lisans eğitimininin (okula ve programa göre değişmek üzere) ilk 6 aylık veya 1 yıllık döneminin sonunda öğrencilere “Graduate Diploma” denilen bir belge verilir. Bu süreç yüksek lisans eğitiminin bir aşamasını teşkil etmektedir. Yüksek lisansı tamamlayanlara da Yüksek Lisans Diploması verilmektedir. Doktora eğitimi tamamen proje ve araştırmaya dayalı olmak üzere 3 – 5 yıldır. Doktora öğrencileri büyük oranda üniversitelerin ve özel kuruluşların araştırma fonlarından yararlanırlar. Türkiye’de liseyi bitirip gelen öğrenciler foundation adı verilen 1 yıllık bir telafi eğitiminden sonra lise not ortalamalarına bağlı olarak üniversitelere kabul edilmektedir. Avustralya’da yükseköğretim paralı olup yıllık ücretler seçilen programa bağlı olarak 10000 – 16000 AUD arasında değişmektedir. 99 Sınav Kazanamayan Öğrencilere Sunulan Seçenekler Avustralya’da HSC sınavlarında başarılı olamayıp bu sonuçlara göre herhangi bir yükseköğretim kurumuna yerleştirilemeyen öğrencilere, yüksek öğrenimlerine devam edebilme konusunda sunulan seçenekler aşağıda maddeler halinde açıklanmaktadır. 1-AVUSTRALYA’DA TEKNİK VE İLERİ EĞİTİM KOLEJLERİ (TAFE’LER) Colleges of Technical and Further Education (TAFE) kurumları; mesleki eğitim, çıraklık eğitimi ve yetişkin eğitimi görevinin çoğunu üstlenmiş, malî kaynağını Commonwealth ve eyalet hükümetlerinden alan eğitim ve yüksek öğretim kurumlarıdır. Genelde TAFE programları iş bulmak amacıyla eğitim gören, teknoloji ve iş sahalarının çoğunda mesleki gelişim isteyen kişiler için uygundur. TAFE programları pratiğe yöneliktir ve epeyce kısadır. Programlar 1-1,5 veya 2-2,5 yıllıktır. 2-2,5 yıllık programlar sonunda verilen diploma ön lisans diploması ayarındadır. TAFE’ler öğrencilere kısa sürede kalifiye eleman olma ve iş hayatına atılma fırsatı tanırlar. İstenirse TAFE’lerde elde edilen akademik kredilerle bir öğrenci bir üniversiteye girip lisans derecesi alma imkânına da sahiptir. TAFE kolejlerinden birçoğu ayrıca lise bitirme sınavlarına hazırlama ve mektupla eğitim gibi hizmetleri de üstlenmiştir. TAFE’lerde okur-yazar olmayanlar için kurslar da açılır. 2 – UNITRACK PROGRAMLARI Bazı üniversiteler, lise bitirme sınavlarında (az farkla) başarılı olamamış öğrenciler için Unitrack adı verilen özel sınıflar açmaktadırlar. Bu sınıflar, üniversite standartlarına göre yeterli görülmeyen öğrencileri hem bu standartlara taşımak hem de üniversitelerin 1. sınıfınının derslerini vererek yıl kaybını önlemek amacını gütmektedir. Unitrack programları belli başlı üniversitelerde bulunmaktadır. Unitrack sınıflarında 1 yıl okuyan öğrenciler, başarılı oldukları taktirde 2. sınıftan itibaren normal eğitimlerine devam ederler. 3 – AÇIK ÜNİVERSİTE Açık üniversite, üniversite eğitimine yönelik bir çok engeli ortadan kaldıran bir fikir olarak değerlendirilmektedir. Açık üniversite için lise diploması yeterli olup giriş sınavı veya yaş sınırı gibi sınırlamalar söz konusu değildir. Açık üniversite, lisans eğitiminin yanısıra yüksek lisans eğitimi de vermektedir. Açık üniversite paralıdır ve bir dönem için branşa bağlı olarak ders başına 51 AUD – 495 AUD arasında ücret alınmaktadır. Ancak bu ücretlerin ödenmesinde öğrencilere kredi, burs gibi imkanlar sağlanmaktadır. Öğrenciler çalışma hayatına başlayıp aylık geliri 3000 Avustralya dolarına ulaşana kadar kredi ve bursların geri ödenmesi talep edilmez. Açık üniversiteye kaydolan bir öğrenci Avustralya’daki herhangi bir üniversitenin müfredatını takip edebilir. Eğitim ve sınavlar İnternet üzerinden yapılmaktadır. Üniversiteler ayrıca açık üniversite öğrencileri için kurslar, seminerler düzenlemekte, çalışma grupları oluşturarak öğrencilerin çabalarını desteklemektedir. 100 PRATİK BİLGİLER Sosyal Davranış Kuralları Avustralya’da “Prestij Kültür” diye de adlandırılabilecek saygı, görgü ve nezaket kurallarına sıkı sıkıya riayet edilmektedir. Avustralya toplumunda verilen sözlerin tutulması, randevulara vaktinde gidilmesi, selamlaşma, temiz ve uygun kıyafetler giyilmesi, gürültü yapılmaması son derece önem taşıyan hususlardır. Yerine göre lütfen dememek, teşekkür etmemek, çok acele etmek, aşırı üstelemek, gözünü dikerek bakmak gibi davranışlar kabalık olarak değerlendirilmektedir. Otomobil Kullanmak ve Trafik Kuralları Başka bir ülkede edinilmiş İngilizce veya resmi onaylı tercüme edilmiş bir sürücü belgesiyle, Avustralya’ya giriş tarihinden itibaren üç ay süreyle araba kullanılabilir. Bu süreden sonra araba kullanmak için Avustralya sürücü belgesi almak gerekmektedir. Sürücü belgesi almak için bir bilgi testinden, direksiyon sınavından ve göz muayenesinden geçmek gerekir. Daha önceden edinilmiş sürücü belgeleri olan diplomatik pasaport sahiplerine bu işlemlere gerek olmaksızın Avustralya sürücü belgesi verilmektedir. Trafik kurallarına uymamak ağır para cezalarına, sürücü ehliyetinin iptaline ve hatta hapis cezasına neden olabilir. Ön ve arka koltuklarda oturanların emniyet kemeri takmaları, küçük çocukların ise çocuk güvenlik koltuğuna oturmaları zorunludur. Bir trafik kazasına karışmanız durumunda derhal polise haber verilmesi yasal bir zorunluluktur. Yasalar özellikle hız sınırının aşılması ve içkili araç kullanılması konusunda çok sıkıdır. Ev Kiralamak Konutlar genellikle bir Emlak Acentası (Real Estate Agent) aracılığıyla veya doğrudan ev sahibinin kendisinden kiralanır. Kiralık konut ilanları özellikle Çarşamba ve Cumartesi günleri günlük gazetelerin “To Let” (Kiralık) bölümlerinde yayınlanır. Kira sözleşmesi imzalandıktan sonra yasal açıdan bağlayıcı olacağından, sözleşme şartlarının iyice okunup anlaşılmadan imzalanmaması yerinde olacaktır. Evler genellikle mobilyasız olarak kiralanır. Mutfaklarda ocak ve mikrodalga fırın standart donanım olarak mevcuttur. Elektrik ve doğalgaz ücretleri kiracıya aittir. Su parası belli bir meblağa kadar ev sahibi tarafından ödenir. Ev kiraları semte ve evin özelliklerine göre değişiklikler gösterir. İyi bir semtte, ortalama özelliklerde, 2 yatak odalı bir evin haftalık kirası 450 – 500 AUD. civarındadır. Kiralar haftalık olarak hesaplanır ve genellikle iki haftada bir ödenir. Eve ilk girişte 4 haftalık kira tutarında bir güvence parası (depozit) yatırılır. Bu güvence parası, konutun temiz ve hasarsız olarak teslim edilmesi durumunda kiracıya geri verilir. 101 Sağlık Hizmetleri Sağlık hizmetleri Avustralya vatandaşları için ücretsizdir. Her vatandaşın bir Medicare kartı ve numarası vardır. Ücretsiz sağlık hizmetleri muayene, tedavi, ameliyat, yatak ve ilaç ücretlerini kapsamaktadır. Son yıllarda özel sağlık sigortası sistemi de yaygınlaşmaya başlamıştır. Vatandaş olmayıp ücretsiz sağlık sisteminden yararlanamayanlar için özel sağlık sigortası yaptırmak yerinde bir çözümdür. Çünkü çeşitli sağlık testleri ve özellikle hastane yatak ücretleri oldukça pahalıdır. Özellikle büyük şehirlerde hastane yatak ücretleri astronomik denecek kadar yüksektir. Özel klinikler de oldukça yaygındır. Bu kurumlarda muayene ücretleri 40 – 60 AUD. civarındadır. Para Transferi Avustralya’dan Türkiye’ye bankalar aracılığıyla para gönderilebilir. Bankalar gönderilecek paranın miktarına bakmaksızın ortalama 30 – 40 AUD. komisyon almaktadırlar. Sorunlar ve Çözüm Önerileri Avustralya’da eğitimle ilgili Ataşeliğimize yansıyan bazı problemler ve muhtemel çözüm önerileri aşağıda maddeler halinde sunulmaktadır. 1 – Avustralya’da İlköğretim ve Lise düzeyinde eğitim gören Türk öğrenciler “Cumartesi Okulları” adı verilen okullarda Türkçe ve Türk Kültürü dersleri almaktadır. Bu okullarda görev yapan öğretmenler, yurtdışında yetişen Türk çocuklarına yönelik olarak hazırlanmış ders kitaplarının olmayışını en büyük problem olarak göstermektedirler. 2 – Türkiye’den gelip Avustralya’da üniversitede okuyan öğrencilerin bir bölümü öğrenciliklerinin tanınması ve bunu takip eden işlemlerde kayıtsız davranmakta, işlerini genellikle son güne bırakmaktadır. Bu nedenle öğrenciler askerlik tecili, sevk tehiri, pasaport gibi işlemlerde sıkıntıya düşmektedirler. Bu konuda yurt dışına öğrenci gönderen özel kurumların, öğrencileri yeterince bilgilendirilmeleri hususunda uyarılmalarının faydalı olabileceği değerlendirilmektedir. 3 – Eğitim müşavirliklerimizin ve ataşeliklerimizin bir bölümünün web sitesi bulunmaktadır. Ancak bazı istisnalar olmakla birlikte bu sitelerin çoğunun sayfa düzeni, ve bilgi muhtevası yönünden doyurucu olmadığı düşünülmektedir. Bu web sitelerinin Bakanlığımızca hazırlanması, belli bir standardın sağlanması bakımından yararlı olacaktır. 102 5) BAHREYN Resmi adı Başkenti Nüfusu Yüzölçümü Dini Bayramları Milli bayramları Resmi Dili Para Birimi Fert başına Düşen Milli gelir Konuşulan diğer diller Ülkedeki Vatandaşlarımızın sayısı Okuma yazma oranı Türk Öğrencilerinin Sayısı(Okul Öncesinden Lise son sınıfa Kadar) Bakanlığımızca Görevlendirilen Öğretmen Sayısı Bahreyn Krallığı (Memlekut-ul Bahreyn) Manama 707.000 (438.000 Bahreynli) 695.26 km2 Ramazan Bayramı - Kurban Bayramı Ulusal Gün-16-17 Aralık Arapça Bahreyn Dinarı 12.750 ABD Doları İngilizce, Farsça ve Urduca 1200 %90 68 1 Bahreyn, Basra Körfezinde Suudi Arabistan'ın doğu sahillerinden 32 km uzaklıkta kuzey güney doğrultusunda uzanan 36 irili ufaklı adadan oluşan arşipelago üzerinde kuruludur. Güneyindeki Katar yarımadasından yaklaşık 28 km uzaklıktadır. En büyük ada olan Bahreyn kuzeyden-güneye 48 km uzunluğunda, batıdan-doğuya 16 km genişliğindedir. Bir kısmı Batıdan, büyük bölümüyse Güney ve Güneydoğu Asya’dan gelen "göçmen" nüfus 260 bin seviyesindedir. Bahreyn'in uzun bir siyasi ve idari ilişki geçmişine sahip olan İngilizler ülkede yaklaşık 5 bin kişilik bir grup oluşturmaktadır. Çoğunluğu Karargahı Bahreyn’de bulunan ABD Donanmasına bağlı 5. Filo mensuplarından oluşan Amerikalılar da Bahreyn'deki kayda değer Batılı topluluklarından birini oluşturmaktadır. Bahreyn’de İngilizce çok dilli bir mozaik teşkil eden insanların anlaşmasını sağlayan ortak dildir.İngilizce'nin yaygın olarak konuşulması nedeniyle bilinmesi gerekli olmayan Arapça ise bazı kapıların açılması ve sosyal çevreye girilmesinde yardımcı olmaktadır. Geleneksel olarak Hıristiyan yerleşimi olmayan Bahreyn’de, dinî açıdan hoşgörü hakimdir. Gayrimüslimler herhangi bir müdahale olmadan ibadet edebilmekte ve dinî sembollerini serbestçe kullanabilmektedirler. Mahalli kitapçılarda, Kuran ve İslamî yayınlarla birlikte, İncil ve Hıristiyan dinine ilişkin sair yayınlar serbestçe sergilenmekte ve satılmaktadır. 103 Ülkenin koşullarına uyum kolaydır ve etnik-dini özellikler belirleyici değildir. Ülke yöneticileri ve halkı Türkiye'ye karşı olumlu, peşin yargılardan uzak, dostça yaklaşım sergilemektedir. Bahreyn'de resmi dairelerin hafta sonu tatili Perşembe ve Cuma günleridir. Büyükelçiliğimizce de diğer Büyükelçilikler gibi buradaki resmi daireler ile aynı mesai düzeni uygulanmaktadır. Bahreyn'de sıcak iklim hakimdir. Kış aylarında (Aralık-Mart) hava çok soğuk olmamakta, ve çok az yağış almaktadır. Bahreyn'de döner ve Türk usulü kebap çeşitleri çok popülerdir. Çoğunda Türk ustaların çalıştığı döner ve Türk kebapların yapıldığı lokanta ve büfeler yaygındır. EĞİTİM SİSTEMİ Bahreyn’de ilk açılan okul 1899 yılında American Mission School olmuştur. Örgün eğitim 1919 yılında ilk devlet okulunun açılmasıyla başlamış, körfez bölgesinin ilk kız okulu da 1928 yılında Bahreyn’de faaliyete geçmiştir. 1960 yılında temel eğitim 4 yıldan 6 yıla çıkarılmıştır. Halen örgün eğitim 6 yıl temel, 3 yıl orta ve 3 yıl da lise olmak üzere üç aşamada gerçekleştirilmektedir. Öğretmen başına 15 öğrenci düşmektedir. Devlet okulları ücretsizdir. Mayıs 2005 mecliste kabul edilen yeni eğitim yasasında 6-15 yaş grubundakiler için temel eğitimin zorunlu olması öngörülmektedir. Müfredatın geliştirilmesi de 1940’lı yıllardan itibaren sürdürülmüş, 1954-55 akademik eğitim yılında Mısır müfredatı da okutulmaya başlanmıştır. Bahreyn’deki öğretmenlerin çoğu Mısırlı olduğundan, eğitim sisteminde Mısır’ın önemli bir etkinliği vardır. Bahreyn'de okur-yazar oranı bölge standartlarının üzerindedir. Ülkede İngilizce, neredeyse Arapça kadar yaygın konuşulduğundan, Arapça eğitim veren devlet okullarının hemen hepsi İngilizce eğitim de vermektedir. Bahreyn'de İngilizce eğitim veren birçok özel okul bulunmaktadır. Bahreyn'in diğer bir özelliği ise bölgede özel okullarda karma eğitimi başlatan ilk ülke olmasıdır. Ülkenin tek ulusal üniversitesi olan Bahreyn Üniversitesi (University of Bahrain) 1960’lı yıllardan itibaren eğitim vermeye başlayan muhtelif yüksek okulların 1986’da birleştirilmesiyle kurulmuştur. Tercih edilmesi durumunda Türkiye'de liseden mezun olunmuş olması ve İngilizce bilinmesi yeterlidir. Diploma denkliği YÖK tarafından tanınmaktadır. Bahreyn ayrıca KİK ülkeleri tarafından ortaklaşa kurulan Arap Körfez Üniversitesine (Arabian Gulf University) ev sahipliği yapmaktadır. Bu üniversite Sadece tıp ve sağlık bilimleri alanında eğitim vermektedir. TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ ÖĞRETİMİ Bahreyn’de Türkçe ve Türk kültürü dersleriyle ilgili ilk çalışmalar 2005-2006 Öğretim yılında başladı. Halen Bahreyn hükümetince tahsis edilen bir okulun sınıfında, hafta sonlarında(Perşembe ve Cuma ) dersler verilmektedir. 104 Eylül 2006 itibarıyla kayıtlı olan ilköğretim (6-14 yaş) çağındaki öğrencilerimiz 24 iken , şu anda bu sayı 52 dir. Öğrencilerin,farklı sosyoekonomik ve kültürel çevrelerden gelmelerinin yanı sıra, şu ana kadar ülkede Türk öğretmenin olmayışı , çocukların Türkçe öğreniminde ciddi sıkıntılar oluşturmuştur. Bu itibarla,ders işleyişinde yaş ve sınıf düzeyinden çok,Türkçe’yi kullanım düzeyine göre gruplara ayrılmışlardır YÜKSEK ÖĞRETİM(TÜRK DİLİ VE KÜLTÜRÜ İLE İLGİLİ ÜNİVERSİTELERDEKİ KÜRSÜLER/KÜLTÜR MERKEZLERİ Türk Dili Ve Kültürü İle İlgili olarak Üniversitelerde herhangi bir kürsü/bölüm ve Kültür Merkezleri bulunmamaktadır. PRATİK BİLGİLER Pasaport ve Vize İşlemleri Bahreyn KİK üyesi ülkeler dışındaki ülkelere vize uygulamaktadır. Bahreyn'e seyahat edeceklerin önceden vize almaları gerekmektedir. Vize uygulaması resmi ve umuma mahsus tüm Türk pasaport hamilleri için geçerlidir. Bahreyn'in Türkiye'de Büyükelçilik veya Fahri Başkonsolosluğu bulunmaması nedeniyle vize işlemlerinde pratikte güçlük çekilmektedir. Diplomatik misyona tayin nedeniyle gelişler için Büyükelçiliklerce, gelecek kişinin pasaport ve kimlik bilgileri önceden Bahreyn makamlarına iletilerek No Objection Certificate (NOC) veya 72 saatlik havaalanı vizesinin verilmesi sağlanmaktadır. Ülkeden çıkışta, diplomatik pasaport sahipleri haricindeki yolcuların 3 dinar (8 dolar) havaalanı vergisi ödemesi gerekmektedir. Diğer taraftan, Bahreyn tarafından vatandaşlarımıza uygulanan vize harçları diğer batılı ülke vatandaşlarından alınan harçların birkaç katıdır. Ayrıca, bir süre önce diğer ülkeler vatandaşlarına verilmesine başlanan internet üzerinden (Bahrain eVisas web sitesinden) vize müracaatında bulunmaları olanağının vatandaşlarımıza da tanınması Bahreyn tarafından da uygun görülmüştür. Sağlık Hizmetleri ve Özel Sağlık Sigortası Bahreyn'de temiz ve sağlıklı bir ortam hakim olup, sağlık ve tedavi hizmetleri genellikle tatminkar sayılabilecek düzeydedir. Acil servisleriyle birlikte Bahreyn hastanelerinde her türlü tıp uzmanlığı mevcut olup, oldukça modern cihaz ve imkanlarla hizmet verilmektedir. Ülkenin çeşitli yerlerinde resmi-özel hastaneler-sağlık merkezleri, ayrıca özel çalışan klinikler ve doktorlar bulmak mümkündür. Özellikle yaz ve sonbahar aylarındaki sıcaklık ve yılın her dönemini kapsayan yüksek rutubetin sıcakla birleşmesi kişinin sağlıklı bir yaşam için bazı konularda dikkatli olmasını gerektirmektedir. Bu dönemde dışarıda yapılan uzun süreli ve hareketli faaliyetler, sıcak ya da güneş çarpması tehlikesini getirebilmektedir. 105 Özel hastanelerde basit muayene ücretleri 12 Dinardan başlamaktadır. Devlet hastanelerinde sağlık hizmetleri yabancılar dahil herkes için bedavadır. Sadece dosya açtırma ücreti ödenmesi gerekmektedir. Bahreyn Savunma Kuvvetine ait (Bahrain Defence Force) BDF Hospital istisnai olarak dışarıdan da hasta kabul etmekte ve yüksek kaliteli sağlık hizmeti sunmaktadır. Tedavi ücretleri bakımından özel hastaneler arasında en uygun olan American Mission Hospital’dır. Avrupa'daki gibi modern sağlık sigortası uygulaması yoktur. Bahreynliler devlet hastanelerinde ücretsiz muayene edilmektedir. Özel sektör çalışanları ise özel sigorta kuruluşlarına sağlık sigortası yaptırmaktadır. Ev Kiralama Bahreyn ev kiraları bakımından KİK ülkeleri içinde en pahalı olanıdır. Özellikle 1993 yılında Amerikalı askerlere ailelerini ülkeye getirmelerine izni verilmesinden sonra evlere olan talep artmış ve kiralar yükselmiştir. 2003 Mayıs’ından bu yana da Suudi Arabistan’da artan terör olayları nedeniyle Doğu Vilayetinde çalışan yabancıların Bahreyn’de ikamet etmeyi tercih etmeleri de kiraların artmasına neden olmuştur. Genellikle emlak komisyoncuları ve şirketleri aracılığıyla ev kiralanmaktadır. Kiralar yıllık ödenebildiği gibi, ilk iki-üç ayı peşin olmak üzere aydan aya da ödenebilmektedir. Sitelerdeki evler bahçelidir. İyi bir sitede 3 oda - salon, 2 veya 3 banyolu güzel bir evin kirası aylık 1000- ila 2500 dolar arasındadır. Site yaşamının en büyük avantajları sosyal tesislerin ve güvenlik sistemlerinin bulunmasıdır. Şehirdeki daireler de modern ve rahattırlar. Bazı mekanlar gürültülü ve park yeri açısından sorunlu olabilmektedir. Apartmanların bir kısmının terasında veya bahçelerinde havuzları vardır. Bazılarının jimnastik salonları bulunmaktadır. Çocuksuz aileler için apartman daireleri daha cazip bir seçenek oluşturabilir. 2-3 odalı iyi bir apartman dairesinin kirası 1000 ila 2000- dolar arasında değişmektedir. Kiralamanın emlak şirketi aracılığıyla yapılması durumunda bir aylık kira bedeli kadar parayı emlak şirketi ev sahibinden almakta, bunun kiracıya herhangi bir mali külfeti olmamaktadır. Ev sahipleri genelde en az iki aylık kirayı peşin olarak istemektedirler. Mobilyalı ev kiralama olanakları bulunmaktadır ancak, pratikte ev sahibi tarafından döşenmiş mobilyaların her zevke hitap etmesi zordur. Tutulacak evin tam mobilyalı olması için ev sahibiyle anlaşmak mümkün olmakla beraber, bunun için istenecek kira farkı en az 500-600 dolardan başlamaktadır. Bahreyn’de ev kiraları yukarıda belirttiğimiz sebeplerden dolayı pahalıdır. Bir öğretmenin oturabileceği; 1 oda +1 salon ev kiraları ortalama aylık 600-1000 dolar arasındadır. Bu bedelinin üzerine %10 106 belediye harcı hariçtir. Bundan dolayıdır ki öğretmenlerin ailelerini getirmeleri olanak dışıdır. bu ülkeye gelecek Bahreyn'de mobilya ve aksesuarları ile ev eşyası satan çeşitli mağazalar mevcuttur. Kaliteli ve zevkli Amerikan, İngiliz klasik ve modern stilde mobilya eşyası bulmak mümkün olmakla beraber, Bahreyn pazarının küçüklüğü nedeniyle mobilya fiyatları Türkiye-Avrupa fiyatlarının hayli üzerindedir. Ülkeden ayrılan yabancıların ve şirketlerin ilan vererek sattıkları ikinci el mobilya ve ev eşyası satın almak da seçenektir. Bahreyn'de ev kurma safhasında maddi yönden en büyük yükü ve güçlüğü mobilya kısmının teşkil ettiğini söylemek doğru olacaktır. Bu bakımdan taşımaya değer nitelikteki mevcut mobilyanın denizyolu ile Bahreyn'e getirilmesi kişiyi çok büyük bir masraftan ve zaman kaybından kurtaracaktır. Elektronik ev, mutfak eşyası ve cihazları ile beyaz eşya grubuna giren mallar bol ve oldukça çeşitli bulunabilmektedir. Fiyatlar Avrupa düzeyi veya ona yakın olup, Japonya ve diğer Uzakdoğu ülkelerinin ürünleri Avrupa fiyatlarından biraz daha ucuza alınabilmektedir. Trafik Toplu taşıma fazla gelişmediği için buraya gelen bir görevlinin araba edinmesi gerekir Araba fiyatları uygundur.( ikinci el araba fiyatları 3000 -10000 dolar arasında) Bahreyn kuzeyden-güneye 48 km uzunluğunda, batıdan-doğuya 16 km genişliğindedir. Bu bakımdan bir kaç anayol dışında tüm yollar şehir içi yol niteliğindedir. Ulaşım kolay ve düzenlidir.Şehrin eski kesimleri ve merkezdeki ara sokaklar dışında, yollar düzgün ve geceleri aydınlıktır. Para ve Banka Hizmetleri Bankalar haftanın 5 günü (Cuma-Cumartesi hariç) çalışmakta, müşteri hizmetlerini genelde öğle saatlerine kadar yapmaktadırlar. Kredi kartı kullanımı gayet yaygındır hemen her yerde kullanılabilmektedir. American Express, MasterCard, Visa ve Diners Club, gibi kartlar her alışverişte rahatlıkla kullanılabilmektedir. Bankalarda döviz hesabı açılmasına hiçbir engel bulunmadığı gibi, döviz transferi konusunda da kısıtlama bulunmamaktadır ve şahsi ihtiyaçlar için herhangi bir kontrol ve kısıtlama olmaksızın dolar havalesi yapılabilmektedir. 107 6) BELÇİKA GENEL BİLGİLER Ülke adı Başkenti Yönetim şekli Yüzölçümü Nüfusu Millî bayramlar Belçika Krallığı Brüksel Federal devlet 32.545 Km2 10.309.725 11 Temmuz Flaman Toplumu Bayramı 21 Temmuz Millî Bayram 27 Eylül Fransız Toplumu Bayramı 11 Kasım Armictice 1918 Nisan Paques tatili 20 Mayıs Ascension 30 Mayıs Pentacote 15 Ağustos Assomption 1 Kasım Toussaint 25 Aralık Noel Hıristiyan Yahudi İslam Flaman Toplumu Fransız Toplumu Alman Toplumu 268.085.000 Dinî bayramlar Dinler Etnik gruplar GSMH Para birimi Vatandaşlarımızın toplam sayısı Türk öğrencilerin sayısı Okulöncesi İlköğretim Orta Öğretim Özel Eğitim Yüksek Öğretim Genel toplam Türkçe ve Türk kültürü derslerine devam eden öğrenci sayısı Türkçe ve Türk kültürü dersleri veren öğretmen sayısı Avro 170.000 ( tahmin) 2228 + 13 ( özel eğitim) 5393 + 500 ( özel eğitim) 3412 + 292 ( özel eğitim ) 13+500+292 136 11 974 (*) 5916 67 Bakanlığımızca görevlendirilen:61 Mahallen görevlendirilen:6 (*) Öğrenci sayıları Fransız Toplumu ve Flaman Toplumu Eğitim Bakanlıklarının resmî istatistiklerinden alınmış olup sadece Belçika vatandaşlığına geçmeyen öğrencileri kapsamaktadır. Çifte vatandaşlık alanlarla beraber Belçika’da 2000’i yüksek öğretimde olmak üzere 40.000 civarinda Türk öğrenci olduğu düşünülmektedir. 108 Belçika’nın idari yapısı, Federal Hükümet ile Fransız Toplumu Hükümeti ve Flaman Toplumu Hükümetinden oluşmaktadır. Federal Hükümet eğitim konusunda zorunlu öğrenim yaşlarını ve diploma verilme şartlarını belirler. Federal Hükümette eğitim bakanlığı yoktur. Eğitim işleri Fransız Toplumu ve Flaman Toplumu Hükümetleri tarafından yürütülmektedir. Fransız Toplumunda eğitimden sorumlu 2 ayrı bakan görev yapmaktadır. Bunlar İlk Öğretim, Orta Öğretim ve Özel Eğitim Bakanı ile Yüksek Öğretim Bakanıdır. Flaman Toplumu Hükümetinde ise bir eğitim bakanı bulunmaktadır. Belçika’nın Valon (Fransızca konuşulan) Bölgesindeki okullarda öğretim dili Fransızca’dır. Flaman (Flamanca konuşulan) Bölgesindeki okulların eğitim dili ise Flamanca’dır. Brüksel’de ise hem Fransızca hem de Flamanca dillerinde öğretim yapan okullar bulunmaktadır. Belçika’da 2.5 yaşında başlayan okulöncesi eğitim zorunlu olmamakla beraber %98 oranında okullaşma gerçekleşmiştir. Zorunlu eğitim, 6 yaşından 18 yaşına kadar 12 yıl olup 6 yıllık ilkokulla , 6 yıllık orta öğretimi kapsamaktadır. Belçika’da ; devlet okulu, belediye okulu ve özel ( katolik ) okullar olmak üzere paralel üç öğretim sistemi bulunmaktadır. Ülkede bulunan 18 üniversiteden 9’u Fransız Toplumu, diğer 9’u ise Flaman Toplumu bölgesindedir. Ayrıca, bir mesleğe hazırlayan 3 ve 4 yıllık 59 yüksekokul bulunmaktadır. Bunların ; 30’u Fransızca konuşulan, 29’u Flamanca konuşulan bölgelerde kurulmuştur. Yüksek okullardan üniversiteye geçişler mümkündür. 2004-2005 öğretim yılından itibaren Avrupa Birliği üyesi ülkelerle beraber Belçika’da da Bologne Deklarasyonu uygulaması başlamıştır. Buna göre üniversite öğretimi üç kademeye ayrılmaktadır. 1- Üç yıllık bachelier dönemi 2- İki yıllık mastır dönemi 3- Üç yıllık doktora dönemi 109 1 2 3 4 OKULÖNCESİ EĞİTİM 5 6 7 İLKÖĞRETİM 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 I.KAD.GEN.ORT. II.KADEME GEN. ORTAÖĞRETİM YÜKSEKÖĞRE BELÇİKA Y.ÖĞRETİM Ö II. KADEME MESLEKİ ORTAÖĞRETİM I.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. II.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. PART-TİME VEYA BİRLEŞTİRİLMİŞ OKUL-İŞYERİ EĞİTİMİ OKULÖNCESİ I.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. Z İLKÖĞRETİM II.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. Z KESİNTİSİZ EĞİTİM ORTAÖĞRETİM SONRASI EĞİTİM E I. KADEME GENEL ORTAÖĞRETİM YÜKSEKÖĞRETİM ÖN LİSANS Y O II. KADEME GENEL ORTAÖĞRETİM YÜKSEKÖĞRETİM -LİSANS 110 TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ ÖĞRETİMİ Türkiye ile Belçika arasındaki eğitim işbirliği 29 Aralık 1958 tarihinde imzalanan Türkiye - Belçika Kültür anlaşması ile başlamıştır. Belçikanın federal bir yapıya kavuşmasından sonra Belçika Fransız Toplumu Eğitim Bakanlığıyla 1991 yılından itibaren imzalanan 3 er yıllık Bilim ve Kültür Değişim Proğramları yürütülmektedir. Eğitim Müşavirliği, Belçika’da ilkokul ve orta okula giden Türk öğrencilere verilen Türkçe ve Türk Kültürü derslerini planlamaktadır. Bu amaçla Fransız Topluluğu Eğitim Bakanlığı ve Flaman Topluluğu Eğitim Bakanlığı yetkilileriyle ortak çalışmalar yapmaktadır. Yüksek öğrenim gören öğrencilerin öğrenciliklerinin tanınması işlemlerini yerine getirmektedir. Belçika’da yaşayan Türk kökenli vatandaşların eğitim durumlarının yükseltilmesi , nitelikli vatandaş sayısının artırılması, Türk toplumunun bu ülkedeki durumunun ve kendi kültürel değerlerinin objektif şekilde anlaşılması, işsizlik oranının düşürülmesi, Belçika’daki çok kültürlü topluma entegre olması ve bu toplum içerisinde hak ettiği yeri alması amacıyla önceki yıllarda hazırlanan Eğitim Eylem Planı çerçevesinde çalışmalara devam edilmektedir. Belçika’da Ortak Kültür Komisyonunca görevlendirilen 61 öğretmenimizden 31’i Wallon bölgesinde, 30 u da Flaman bölgesinde görev yapmaktadır. 61 öğretmenimiz 128 okul,78 dernek sınıfında çalışmakta ve 5916 öğrenciye ders vermektedir. Derslerimizde birleşik sınıf uygulaması da yapılmaktadır. Okullarda verilen derslerimiz çoğunlukla ders dışı saatlerde yapılmaktadır.Dernek sınıflarında ise çarşamba öğleden sonra, cumartesi ve pazar günleri ders verilmektedir. Öğretmenlerimizin aralarında koordinasyon sağlanması, daha verimli bir çalışma yapılabilmesi amacıyla, Belçika 8 koordinasyon bölgesine ayrılmıştır. Bu bölgelerde çalışan öğretmenlerimiz her ay aralarında toplanarak, derslerimiz, öğrenci sayıları ile ilgili değerlendirme ve seçilen bir konuda hizmet içi eğitim çalışması yapmaktadırlar. Müşavirliğimiz düzenli olarak bölge toplantılarına katılmaktadır. Belçika Fransız Toplumu Eğitim Bakanlığıyla , Milli Eğitim Bakanlığımız, 2001-2005 yıllarını kapsayan ‘ Anadili ve Kültür Dersi ile Kültürleri Tanıma Dersi Öğretim Programının Düzenlenmesi ile İlgili Ortaklık Anlaşması (Organisation des cours d’acquisition de la langue et de la culture d’origine et des cours d’ouverture a la culture d’origine -LCO) imzalanmış ve uygulanmaya başlanmıştır. 14 okulda verdiğimiz bu derslerin 1 saati kültür tanıtımına ayrılmakta ve öğretmenimiz, Belçikalı sınıf öğretmeniyle beraber bütün sınıf öğrencilerine, şeçilen bir konuyu Fransızca olarak işlemektedir. Anadil öğretimine ayrılan 2 saat ise ders dışı saatlerde sadece Türk öğrencilerle yapılmaktadır. 111 Flaman Toplumu Eğitim Bakanlığı OITC (Anadil ve kültür dersleri öğretimi) derslerini 2002 yılı başında uygulamadan kaldırmıştır. Bununla beraber bu bölgede 15 okulda ders içi saatlerde Türkçe dersi verilmektedir. Belçika’da Türkçe ve Türk Kültürü dersleri veren öğretmenlerimizin yıllık planlarında bütünlük sağlamak ve öğrencilere daha yararlı olmak amacıyla Almanya’da Önel- Verlag tarafından yayınlanan Yaşayan Dilimiz Türkçe kitapları kullanılmaya başlanmıştır.Kitabın, yurtdışındaki öğrencilerimize yönelik hazırlanmış olması çalışmalarda kolaylık sağlamış olmasına rağmen öğrenci grupları arasındaki seviye farklılıkları uygulamada sorun çıkarmaktadır. BELÇİKA’DA TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ DERSİNE KATILAN ÖĞRENCİ SAYILARI Belçika – Valon Bölgesinde Türkçe ve Türk Kültürü Derslerine Katılan Öğrenci İstatistikleri: İlkokul Ortaöğretim (ortaokul-Lise) Genel Toplam K E T K E T K E T 1230 1151 2381 60 74 134 1290 1225 2515 Belçika – Flaman Bölgesinde Türkçe ve Türk Kültürü Derslerine Katılan Öğrenci İstatistikleri: İlkokul Ortaöğretim (ortaokul-Lise) Genel Toplam K E T K E T K E T 1712 1579 3291 57 53 110 1769 1632 3401 Belçika genelinde Türkçe ve Türk Kültürü Derslerine Katılan Öğrenci İstatistikleri: İlkokul Ortaöğretim (ortaokul-Lise) Genel Toplam K E T K E T K E T 2942 2730 5672 117 127 244 3059 2857 5916 112 NÜFUS VE ÖĞRENCİ SAYISI Nüfus :10.309.725 Kadın Erkek Ülkedeki yabancı sayısı 0-19 yaş grubu nüfus 20-64 yaş grubu nüfus 65 yaş ve üstü nüfus 5.267.437 5.042.288 846.734 ( kadın : 408.619 erkek: 438.115) 2.408.943 6.154.390 1.746.392 3 TOPLUM - Flaman Toplumu - Fransız Toplumu - Alman Toplumu 3 BÖLGE Flaman bölgesi Başkent Brüksel İkidilli Bölge Wallon Bölgesi 5.972.781 (% 57,93) 978.384 ( % 9,49) 3.358.560 (% 32,58) ÖĞRENCİ SAYILARI Anaokulu İlkokul Ortaöğretim Yüksek öğretim TOPLAM 400.804 771.917 784.096 293.648 2.250.465 FRANSIZ TOPLUMU EĞİTİM BAKANLIĞI BÜTÇESİ: 4.817.892.000 AVRO Eğitim – Öğretim 4.473.829.000 (% 92.86) Hizmetiçi Eğitim 7.895.000 (% 0.16) Bilimsel Araştırma 89.465.000 (% 1.86) Diğer 246.703.000 (% 5.12) BELÇİKA’DA TÜRKÇE BÖLÜMÜ OLAN YÜKSEK OKULLAR Leuven La Neuve Üniversitesi’nde 2005-2006 öğretim yılında Türkçe dersleri başlamıştır. 1- Institut Libre de Marie Harps (ILMH) (Fransız Toplumu) Adresi: Rue d’Arlon 11 1050 Bruxelles Tel: 02 549 54 77 - www.ilmh.be Öğrenci sayısı :60 Öğretmen: Kendi buldukları Türk öğretmen 2- (VLEKKO) Tercüman ve Ticaret Yüksek Okulu (Flaman Toplumu) Adresi :Koningsstraat 336 1030 Bruxelles Tel : 02 221 12 11 – www.vlekho.be Öğrenci sayısı: 8 Öğretmen: Müşavirliğimizce görevlendirilen öğretmenimiz 113 3- (LESSIUS) Anvers Katolik Akademisi Tercümanlık Bölümü (Flaman Toplumu) Adresi: Lessius Hogeschool Campus Sint-Andries SintAndriesstraat 2 2000 Antwerpen Tel: 03 206 04 91 e-mail: sec.sta@lessius-ho.be Öğrenci sayısı: 30 4- 2006-2007 öğretim yılında Gend Tercümanlık Yüksek Okulu’nda Türkçe bölümü açmak için görüşmelerimiz devam etmaktedir. 5- Belçika’da görevli okutman bulunmamaktadır. Türkçe ve Türk Kültür Dersleri öğretmenleri, müşavirliğimizin ihtiyacına göre Bakanlıklararası Ortak Kültür Komisyonunca görevlendirilmektedir. SOSYAL FAALİYETLER 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, Eğitim Müşavirliğimiz ve öğretmenlerimiz tarafından vatandaşlarımızın ve öğrencilerimizin katılımıyla kutlanmaktadır.Ayrıca, öğretmenlerimiz görev yaptıkları bölgelerde bayram düzenlemektedirler. 19 Mayıs Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı Yükseköğretim öğrencilerimiz için Brüksel Başkonsolosluğuyla beraber düzenlediğimiz resepsiyona Belçika’da bulunan yükseköğretim öğrencileri katılmaktadır. 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı 29 Ekim Cumhuriyet Bayramımız , Eğitim Müşavirliğimiz ve öğretmenlerimiz tarafından vatandaşlarımızın ve öğrencilerimizin katılımıyla kutlanmaktadır.Ayrıca, öğretmenlerimiz görev yaptıkları bölgelerde bayram düzenlemektedirler. 10 Kasım Atatürk’ün Ölüm Günü Askeri Ataşelikle beraber yapılan Devletimizin kurucusu, büyük devlet adamı Mustafa Kemal ATATÜRK’ü anma gününe, öğretmenlerimiz, öğrencilerimiz,vatandaşlarımız, Elçiliğimiz ve Başkonsolosluğumuz personeli katılmaktadır. 24 Kasım Öğretmenler Günü 24 Kasım Öğretmenler Günü , öğretmenlerimiz, Eğitim Bakanlığı yetkilileri, Büyükelçiliğimiz ve Başkonsolosluğumuz görevlilerinin katılımıyla Büyükelçiliğimiz salonunda yapılan törenle kutlanmaktadır. Ayrıca, büyükelçimiz, öğretmenlerimize resepsiyon vermektedir. Dini Bayramlarımız Ramazan ve Kurban Bayramlarımız, Brüksel Diyanet Kültür Merkezinde öğrencilerimizin yaptıkları gösterilerle kültürümüze uygun olarak kutlanmakta ve toplumumuza, birlik, beraberlik ve barış mesajı verilmektedir. 114 PRATİK BİLGİLER Belçika Krallığı; Flaman Toplumu, Fransız Toplumu ve Alman Toplumundan oluşan Federal bir devlet olması nedeniyle farklı özellikler arz etmektedir. Belçika’da resmi diller olan Fransızca ve Flamanca dilleri ülkenin Valonların ve Flamanların oturduğu bölgelerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Yine resmi bir dil olan Almanca çok az bir nüfus tarafından konuşulur. Brüksel’de sokak dili Fransızca olmasına rağmen bazı kurum ve kuruluşlarda Flamanca konuşulmaktadır. Flamanca konuşulan bölgelerde yabancı dil olarak İngilizce yaygındır. Fransız okullarında Flamanca, Flaman okullarında da Fransızca resmi diller olarak öğretilir ve bilinir. Nezaket kurallarına, dakikliğe ve çalışılan okullarda aktivite ve yapılan işlere katılıma istekli oluş bizleri bir adım daha öne çıkaracaktır. Flaman veya Walon Bölgesinde görevli personel, resmi dillerin dışında kalan; İngilizce, İtalyanca, Arapça v.b. gibi dilleri rahatlıkla ve çok ekonomik şartlarla öğrenme imkanına sahiptirler. Okul Yönetimleriyle iyi diyaloglar kurabilen öğretmenler, okulların tüm donanım ve materyallerinden faydalanabilirler. Sağlık Hizmetleri: Görevlendirilen öğretmenler, aileleri ile birlikte geliyor iseler, mutlaka özel sağlık sigortası yaptırmalıdırlar. Belçika’da sağlık hizmetlerinin çok pahalı olması nedeniyle en ekonomik çözüm budur. Ayrıca Türkiye’den gelmeden önce kurumlarından onaylı bir maaş bodrosu almaları ve bu bodro üzerinden sağlık sigortalarına müracaat etmeleri çok daha ucuza sigorta yaptırma imkanı sağlayacaktır. Ayrıntılı bilgiler Müşavirlikten temin edilebilir. Satın alınan sigorta kapsamı firmaya ve ödenen pirime görede değişkendir. Ev ve Araba Kiralama: Dernekler, vatandaşlar ve önceden atanmış öğretmenlerin yardımıyla kiralık ev bulunabilmektedir.Ev kirası ortalama 450-600 € civarında olmakla birlikte,100-150 €’da yakıt, elektrik ve gaz için ödeme yapılmaktadır. Verilen fiyatlar 1 yatak odalı, 1 salon şeklinde olan evler içindir. Araba kiralamanın mümkün olduğu ama satın almanın daha cazip ve ekonomik olduğu da bir gerçektir. Türkiye’den görevli gelen personelin sürücü belgeleri bu ülkede geçerlidir. İkinci el arabaların fiyatları 500 € ‘ya kadar inebilmektedir. Çok sayıda araba kiralama şirketi mevcut olup arabaya göre 20€’dan başlayan fiyatlarla temin edilebilir. Resmi görevliler ve güvenlik güçleri yasada yazan her şeyi uygulamaya çalışırlar. Yasa neyi gerektiriyorsa o işlem yapılır. Görevlilere karşı dürüst ve nazik olmak gerekir .Adli ya da polisiye vakalarda (trafik kazası gibi) her zaman tercüman isteme hakkı bulunmaktadır, anlayamadığınız hiç bir metni de imzalamak zorunda değilsiniz. Trafik kazalarında mutlaka polis ve tercüman istenmesi tavsiye edilir. Gerekli görülen durumlarda Elçilikten yardım alınabilir. Türkiye’ye para transferleri Türk Bankaları, uluslararası para gönderme firmaları ve postaneler 115 aracılığıyla yapılabilmektedir. Ancak 3.000 Avro’nun üzerindeki her türlü transferde kaynak gösterme zorunluluğu bulunmaktadır. Belçika, çok kültürlülüğün, çok dilliliğin yaşandığı bir ülkedir. Bu nedenle, Belçika’da görev alan öğretmenlerimizin daha ilk günden yabancı dillerini geliştirmeleri ve ikinci bir dil öğrenmek için çaba sarf etmeleri gerekmektedir. Belçika’da görevlendirilen öğretmenlerimiz, ülkeye ilk geldikleri gün hava limanından alınarak, yapılan bir toplantıdan sonra Türk dernekleri aracılığıyla görev yerlerine gönderilmektedir. Daha sonra oturum izni ve diğer resmi işlemler, Büyükelçiliğimiz ve Eğitim Müşavirliğimizce tamamlanmaktadır. Belçika’da görevlendirilen öğretmenlerimiz için ayrıca vize gerekmemektedir. Ancak, öğretmenlerimizin yalnız gelmeleri, ev kiraladıktan sonra eş ve çocuklarını yanlarına almaları tavsiye edilir. Öğretmenlerimiz, Belçika Dış İşleri Bakanlığından özel kimlik kartı (carte d’identité spéciale) aldıktan sonra kendileri, eş ve çocukları için özel sigorta kurumlarına başvurabilirler. SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Yurtdışında, özellikle Belçika’da Türk toplumunun en önemli sorununun eğitim olduğu konusunda ortak görüş hakimdir. Belçikalılar açısından entegrasyonu sağlamak Türkler açısından başarılı , iyi eğitimli bir Türk toplumu oluşturmak elbette eğitim ve öğretimle sağlanacaktır. Belçika’da yaşayan vatandaşlarımızın çocukları, 6-18 yaş arasında zorunlu öğretim yasası nedeniyle okul sisteminin içinde kalmaktadırlar. Okullaşma yönünden bir sıkıntı yaşamayan Türk toplumu, göçmen işçi olmanın getirdiği bazı sorunlar nedeniyle okulda başarısız olmakta, eğitim sisteminin sunduğu olanaklardan tam olarak yararlanamamaktadır. Sorunlar: Okul: Türk aileler genellikle çevre, kültür, sosyal ve ekonomik yönden sorunlu semtlerde oturmakta ve çocuklarını, Belçika makamlarının Discrimination Positive okullar olarak tanımladıkları kurumlara göndermektedirler. Belçikalılar bu okulların diğer okullara göre daha fazla desteklenmesi için çaba sarfetmekte ve önlemler almaktadırlar. Ancak, göçmen işçinin güncel sorunları ve gerçekleri karşısında etkili olamamaktadır. Belçikada okulda başarı, öğretim dilini çok iyi bilmek ve kullanmakla mümkündür. Belçikalı öğretmenlerin şikayetlerinden en önemlisi, Türk öğrencilerin, öğretim dili Fransızca veya Flamancayı geliştirmek, dile hakim olmak için gayret göstermeyişleridir. Ayrıca öğretim diline destek olması beklenen anadil bilgileri de yetersizdir. Öğrenciler aralarındaki iletişimde anadilleri ve öğrenim dilini beraberce kullanmaktadırlar. Bu sorunun bilincinde olan aileler çocuklarını Belçikalıların oturduğu semt okullarına göndermeye başlamışlardır. 116 Belçika’da okul demokratik bir kurumdur. Okul yöneticileri, eğitimin önemli amaçlarından biri olan fırsat eşitliği ilkesinden bütün öğrencilerin yararlanması gerektiğini söylemektedirler. Ancak bunun göçmen işçi çocuğu için ne kadar geçerli olduğu tartışmalıdır. Okul, topluma uyumun, iyi bir vatandaş olmanın sağlanacağı bir ortamdır. Bu nedenle, Türk toplumunun ve okul yetkililerinin gereken önlemleri almaları gerekmektedir. Önemli konulardan birisi de Türk öğrencilerin ilkokul sonrası meslek öğretimine yönlendirilmeleridir. Bunda öğrencinin öğretim dilindeki yetersizliği ve başarısızlığı rol oynamaktadır. İlk bakışta bir ayrımcılık gibi görünse de göçmen işçi çocuğu için meslek kazandıracak bir okula gitmek önemli olabilir. Ayrıca bu öğrencilerin meslek lisesinde bir yıl fazla okuyarak yüksek okula gitme olanağına sahip olması da bir avantaj olarak değerlendirilebilir. Bir öğrencinin okulöncesi eğitimden başlayarak üniversiteye kadar başarıyla gidebilmesi her kademede kaliteli eğitim almasıyla mümkündür. Öğrencilerin çoğunluğunun göçmen işçi çocuklarından oluşan okullarda, öğretmenlerin bütün çabalarına rağmen bu sürekliliği sağlamak mümkün olmamaktadır. Aile: Ailenin iki farklı kültür arasında kalması, eğitimli olmaması, çocuğunun başarısı için neler yapması gerektiğini bilmemesi, önceliğinin para kazanmak olması çocukların eğitiminde olumsuz bir rol oynamaktadır. Okula giden her öğrenci için aile eğitim yardımından yararlanmaktadır. Ailelerin okul yönetimiyle olan ilişkileri: Öğrencinin okuldaki başarısında ailesinin kendisine verdiği destek ve okul yönetimi ile kurduğu ilişki büyük rol oynamaktadır. Okulla veli arasındaki ilişki sadece veli toplantılarına gitmekle sınırlı kalmamalı, öğrenciyi başarısıyla, okula devamıyla öğretmenle ve arkadaşlarıyla ilişkileriyle de takip etmelidir.Veli, yeterli dil bilmeyişi veya öğrencisiyle ilgili olumsuz bir şey söyleneceği endişesiyle okul toplantılarından uzak durmaktadır. Okul yönetimi Türk velilerden çocuklarının başarısı için eğitici bir rol üstlenmesini, okulun çalışmalarına destek vermesini istemektedir. Yüksek öğrenim gören Türk öğrenci sayısı istenilen seviyeye ulaşmamıştır. Kesin sayı bilinmemekle beraber 2000 civarında yüksek öğrenim gören öğrencimiz olduğu düşünülmektedir. Yüksek okulda başarı, iyi ve kaliteli bir orta öğretime dayalı olmasına bağlıdır. Öğrencilerimizin üniversiteye alt yapı oluşturacak iyi bir orta öğretim yapma olanağına kavuşmamaları Üniversiteye gitse bile birinci sınıftan ayrılmalarına neden olmaktadır. Orta öğretimde bulunan öğrencilerimizin Üniversiteye yönelmeleri için aileleri ve çevreleri tarafından teşvik edilmeleri gerekmektedir. 117 Anadil eğitimi – Türkçe ve Türk Kültürü derslerimiz Dilbilgisi kuralları iyi bilinen bir anadilin, yabancı diğer dilin öğrenilmesini kolaylaştırdığı akademik çevrelerce belirtilmektedir. Türkiye’deki yabancı dille eğitim veren okullardaki başarıda, öğrencilerin ana dillerini çok iyi öğrendikten sonra öğretim dilini öğrenmeleriyle açıklanabilir. Belçika’da öğrencilerimiz kendilerine sunulan Türkçe derslerinden bu amaçla da yararlanmalıdırlar. Belçika’da yaşayan Türk kökenli vatandaşların eğitim durumlarının yükseltilmesi , nitelikli vatandaş sayısının artırılması, Türk toplumunun bu ülkedeki durumunun ve kendi kültürel değerlerinin objektif şekilde anlaşılması, işsizlik oranının düşürülmesi, Belçika’daki çok kültürlü topluma entegre olması ve bu toplum içerisinde hak ettiği yeri alması için özellikle anne babalara, Türk derneklerine büyük görevler düşmektedir. 118 7) DANİMARKA GENEL BİLGİLER ÜLKE ADI BAŞKENTİ Danimarka Kopenhag YÖNETİM ŞEKLİ Meşruti Monarşi YÜZÖLÇÜMÜ 43.094 NÜFUSU MİLLÎ BAYRAMLAR 5.413.392 (2004) 16 Nisan Kraliçe Margaret’in Doğum Günü 1 Mayıs Uluslararası İşçi Bayramı DİNİ BAYRAMLAR DİNLER ETNİK GRUPLAR GSMH PARA BİRİMİ Vatandaşlarımızın toplam sayısı Paskalya öncesi Pazar (Palm Sunday) Paskalya öncesi Perşembe (Maundy Thursday) Paskalya öncesi Cuma (Good Friday) Paskalya Pazar -Mart-Nisan ayları içinde bir gün (Easter Sunday) Paskalya’nın 2. günü (Easter Monday ) Paskalya’dan sonraki 4. Cuma-Büyük Dua Günü (Great Prayer Day) Perşembe, Hz.İsa’nın Göğe Yükselişi (Ascension Day) Pazar, Pantekot Yortusu (Hz. İsa’nın ölümünün 50.günü-Whit Sunday) Pantekot yortusu 2.gün (Whit Monday) 24 Aralık, Noel Arifesi (Christmas Eve) 25 Aralık, Noel 1.gün (Christmas Day) 26 Aralık, Noel 2. gün (Christmas Day) 31 Aralık, Yeni Yıl Arefesi (New Year’s Eve) 1 Ocak, Yeni Yıl (New Year’s Day) Luteryan Protestan Roman Katolik İslamiyet Musevilik AB üye ülkelerden gelenler Diğer Avrupa Ülkelerinden gelenler Kuzey Amerikalılar Afrikalılar Asyalılar (Etnik azınlık olarak Almanlar) 167.7 milyar dolar Kron 54.257 119 Türk Öğrencilerin Sayısı İlköğretim Ortaöğretim Yüksek Öğretim GENEL TOPLAM MEB İstatistikleri, 2005-2006 11.543 1757 420 13.720 TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ DERSLERİNE DEVAM EDEN ÖĞRENCİ SAYISI İstatistik yapılmıyor. TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ DERSLERİ VEREN ÖĞRETMEN SAYISI 30 (Belediyelerce görevlendirilen) 10 (Derneklerde çalışan) EĞİTİM SİSTEMİ Danimarka eğitim sistemi temel eğitim (ilk ve alt ortaöğretim), gençlik eğitim programları (üst ortaöğretim) ve yüksek öğretimden oluşmuştur. Bunların yanı sıra hayat boyu öğretim ilkesini hayata geçiren yetişkinler eğitimi de önem arz etmektedir. Eğitim 7 ila 16 yaş (6-15) arası zorunludur. Zorunlu eğitim, 9 yıllık ilk ve alt ortaöğretim ile seçmeli 10. yıldan oluşur. Hemen hemen tüm çocuklar 1 yıllık okula hazırlık sınıflarına devam etmektedirler. (%97) Okul Öncesi Eğitim Okul öncesi eğitim, 6 ay ila 2 yaşlarında kreşlerde; 3 ila 5/6 yaş veya 1-5/6 yaş arası yuvalarda; 5/6 yaşlarda ise okula hazırlık sınıflarında verilen eğitimin adıdır. İlk ve Alt Ortaöğretim (İlköğretim) Sistem, 9 yıllık zorunlu eğitim ve isteğe bağlı 10. sınıftan oluşmaktadır, ancak okula gitmek değil eğitim almak zorunludur. Bu eğitim; Belediye Okullarında, özel okullarda veya evde alınabilir. Temel eğitim yasasına göre okul, öğrenciye hem belirli konularda nitelik kazandırmak, hem de demokratik toplum hayatının bir bireyi olmalarını sağlamakla yükümlüdür. Okul ve ebeveynlerle sıkı bir işbirliği söz konusudur. Temel Eğitim Okulları (The Folkskole) Danimarka’da devlet okulu ‘Belediye Temel Eğitim Okulları’dır. Bu okullara devam oranı %87’dir. Zorunlu eğitim süresince öğrenciler aynı sınıfta ders alırlar. 9 veya 10. yıl sonunda ‘Bitirme Sınavı; 10. yıldan sonra ‘İleri Bitirme Sınavı‘na girilir. Meslek okulları dışında üst ortaöğretim kurumlarına devam etmek için bu sınavlara girmek zorunludur. Özel Okullar Zorunlu eğitime tabi %12 civarında öğrenci özel okullara devam etmektedir. Özel okulda verilen eğitimin temel eğitim okullarında verilen eğitimle aynı düzeyde olması gerekmektedir, ancak öğretim daha az bağlayıcıdır. Harcamaların yaklaşık %85’i devlet tarafından karşılanır. 120 Tamamlama Kursları (Efterskoler-Continuatin Schools) Tamamlama okulları genellikle yatılı okullar olup normalde 8. sınıftan 10. sınıfa kadar olan öğrencilere öğretim imkanı sunar. Artan sayıda genç bu tür okullarda öğretimini tamamlamaktadır. Üst Ortaöğretim Üst Ortaöğretim ‘Gençlik Eğitim Programları’ adı altında alınan eğitime göre 2 ila 5 yıl süren ve Genel Üst Ortaöğretim, Teknik ve Ticari Üst Ortaöğretim ve Mesleki Eğitim ve Öğretim olarak adlandırılan eğitimin adıdır. Genel Üst Ortaöğretim Genel Üst Ortaöğretim; 3 yıllık Liseler, 2 yıllık lise kurs programları (HF), 2 yıllık yetişkin üst ortaöğretim kurslarından (Studenterkursus) oluşmaktadır. Akademik yapılandırılmış bu programların sonunda bitirme sınavlarına (Studentereksamen) veya Yüksek Hazırlık Sınavına (Højere Forberedelseseksamen) girilir. Bu sınavlar öğrencilerin yüksek eğitime devamlarını sağlar. Liseler (Gymnasium): Öğrencileri yüksek eğitime hazırlayan 3 yıllık programlardır. Eğitim, Fen ve Dil olmak üzere iki branşta verilir, ancak temel müfredat iki dalda da aynıdır. Tüm dersler 1. yılda zorunludur. Yüksek Hazırlık Sınavları (HF-kursus) Gençlerin ve eğitimini yarıda bırakmış yetişkinlerin devam ettiği programdır. Bu programlara devamda temel eğitimin 10. sınıfını tamamlamış olmak ve bitirme sınavına girmiş olmak veya 9. sınıfı tamamladıktan sonra dış ülke veya iş hayatı deneyimi şartı aranmaktadır. Tam gün devam eden öğrenciler sistemi iki yılda tamamlayabilmekle beraber, tek ders veya dersler takip edilerek daha uzun bir sürede de tamamlama imkanı mevcuttur. Kurslar liselerde veya yetişkin eğitim merkezlerinde sunulur. Teknik ve Ticari Üst Orta Öğretim Yüksek Teknik ve Yüksek Ticari Sınavlara Hazırlık Programları, İş ve Teknik Kolejlerinde alınan 3 yıllık eğitimlerdir. Programlar öğrencileri hem ticari ve teknik konularda yetiştirerek ticari ve endüstri alanlarında istihdam imkanı sağlar hem de yüksek eğitime girişte gerekli becerileri kazandırır. Yüksek Ticaret Sınavı(Ticaret Lisesi) (HHX) Ticaret Kolejlerinde alınan 3 yıllık eğitimden sonra Yüksek Ticaret Sınavı’na girilir. Programı tamamlayan öğrencilerin lise dil bölümünü bitirenlerle aynı derecede yüksek eğitime devam etme şansları vardır, ancak amaç öğrencileri ileri düzeyde ticari eğitime hazırlamaktır. 1 Yıllık Ticaret Programı (1-year hhx programme) Genel lise veya 2 yıllık lise (HF) programlarını bitiren öğrencilerin devam ettiği yoğun programlardır. 121 Yüksek Teknik Sınavı (Teknik Lise) (HTX) Öğrencilerini lise Fen kolu ile eşit derecede yüksek eğitime hazırlayan, ancak özellikle yüksek teknik eğitimi amaçlayan, bitiminde Yüksek Teknik Sınavı’na girilen 3 yıllık programlardır. Mesleki Eğitim ve Öğretim VET programları mesleki üst ortaöğretimin büyük bir kısmını oluşturur. Ortalama süresi 3,5 ve 4 yıl olan 2 ila 5 yıllık programlardır. İş deneyimi olan 25 yaş üstü yetişkinler programları daha kısa sürede tamamlayabilirler. Tüm programlar öğrencileri iş pazarına yetenekli eleman olarak hazırlar. Programların çoğu kısa süreli yüksek eğitime devam olanağı sağlar. VET programları aynı zamanda teknisyenlik veya mühendislik gibi ileri düzeyde dereceler için temel olarak kullanılır. 2000 yılı VET reformuyla VET kursları başlangıç temel programı ve ana program olmak üzere iki bölümden oluşmuştur. Temel program yaklaşık 20 hafta süreli 7 giriş rotasından birinin seçimiyle başlar. Uzmanlık alanına henüz karar vermeyen gençler eğitimlerine 10 ile 60 hafta (bir buçuk yıl) süreli esnek temel programdan başlama olanağına sahiptirler. Programa giriş rotalarından altısı teknik meslek kursu biri de ticari meslek kursudur. Başlangıç temel program kolej bazlıdır ve alınan dersler ve seviyelerinin belirtildiği bir sertifika kazandırır ki bu ana programa başlayışta belirleyici rol oynar. Temel Sosyal Sağlık Eğitimi, Tarım, Ormancılık, Ev Ekonomisi ve Denizcilik gibi programlarda da mesleki eğitim ve öğretim sunulmaktadır. 5-Yükseköğretim Yükseköğretim kurumları iki ayrı sektörde incelenebilir; Üniversite Sektörü, Kolej Sektörü. Üniversite Sektörü Üniversite sektörü 5 tanesi çok fakülteli olmak üzere 11 üniversiteden oluşmuştur. Diğer 6 üniversitede mühendislik, eğitim, veterinerlik, tarım, eczacılık ve işletme dallarında eğitim verilir. Bunlara ilaveten mimarlık, sanat müzik v.b. dallarda eğitim veren pek çok üniversite düzeyinde kurum vardır. Bu kurumlarda eğitim araştırma bazlıdır. Bu, tüm programlarda yüksek standartta eğitimin sağlanması için temel bir kuraldır. Kolej sektörü Profesyonel yapılanmış programlarda yüksek eğitim fırsatı sunan 150’den fazla uzman kurumda eğitim verir. Programların üçte ikisi orta süreli yüksek eğitim, üçte biri mesleki kolejlerde verilen kısa süreli yüksek programlarıdır. Pek çok kurum, belirli bir dalda birkaç program sunan, 400-600 civarında öğrencisi olan oldukça küçük kurumlardır. Bu kurumların hem diğer kolejlerle hem de üniversitelerle sıkı bir işbirliği vardır. 122 1 2 DANİMARKA 3 4 5 6 OKULÖNCESİ 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 1 KESİNTİSİZ EĞİTİM II. KADEME GENEL ORTAÖĞRETİM II.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. OKULÖNCESİ I.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. ZORUN İLKÖĞRETİM II.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. ZORUN KESİNTİSİZ EĞİTİM ORTAÖĞRETİM SONRASI EĞİTİM EK YIL I. KADEME GENEL ORTAÖĞRETİM YÜKSEKÖĞRETİM ÖN LİSANS YARI ZA OKUL-İ II. KADEME GENEL ORTAÖĞRETİM YÜKSEKÖĞRETİM -LİSANS 123 d) Türkçe ve Türk Kültürü Öğretimi Danimarka’da Anadili Eğitimi ile ilgili 6 Haziran 2002 tarih ve 412 no’lu Yönetmelik yürürlüktedir. Yönetmelik, Danimarka’da yaşayan AB ülkeleri, Avrupa Ekonomik İşbirliği alan ülkeleri ve Fareo ve Grönland adaları zorunlu eğitim çağında olan çocuklarına söz konusu ülkeler resmi dilinin öğretilmesine, Belediye yönetiminin fırsat tanıması gerektiğine işaret eder. Yönetmeliğe göre anadili eğitimi en az 12 öğrenci başvuru yaptığı takdirde ve öğretmen eğitimini tamamlamış, eğitim vereceği anadilini çok iyi bilen öğretmenler tarafından sunulur. Anadili öğretmenlerinin öncelikle Danca’yı hem sözel hem de yazılı olarak iyi derecede bilmeleri gerekir. Anadili eğitimi ders programını Belediye Yönetimi onaylar. Anadili normal ders saatlerinden sonra 3-5 saat arasında verilebilir, ancak öğrenci sayısı en fazla 8 ise ders saati ikiye indirilebilir. Yukarıda sayılan ülke kategorisinde olmayan ülke çocuklarına anadili eğitimi verilmesine Belediyeler karar vermektedirler. Yönetmelikte adı geçmeyen ülke resmi dilinin öğretilmesi için Belediyelere sunulan maddi destek kalkmıştır. Bu nedenle birkaç büyük belediye dışında eğitim ya tamamen kalkmış ya da paralı olarak sunulmaktadır. Her belediye, hatta her okul anadili eğitiminde yönetmeliğe uygun olarak farklı şekillerde eğitim sunmaktadır. Örneğin Kopenhag’da bir okulda haftada 3 saat normal derslerin bitiminde 1 sınıftan 7. sınıfa kadar olan öğrenciler anadili eğitimi almaktadırlar. Bir sınıfta sayı 15’i aştığında yeni bir sınıf açılmaktadır. Sınıflar ortalama 10 kişiliktir. Birleştirilmiş sınıf şeklinde eğitim almakta, Almanya basımı materyal kullanmaktadırlar. Ayrıca öğrenme güçlüğü çeken öğrenci tek kişi olsa dahi anadili eğitimi verilmektedir. Anadili eğitimine yeterli sayıda başvuru olmadığı takdirde, öğrencilere bu imkan Belediyenin seçilen bir okulunda sunulur. (Örnek ‘Dyveke Skolen’Kopenhag) Aarhus Belediyesi anadil eğitimini ücretsiz sunan diğer büyük belediyelerden biri olup, Bölge okullarından birinde 1.sınıftan 10. sınıfa kadar anılan eğitim verilmektedir. Eğitim yine normal derslerin bitiminden sonra haftada 4 saat birleştirilmiş sınıflarda sunulmaktadır. Tüzüklerinde anadili eğitimi maddesi olan derneklerin tüzüğü kabul edilmediğinden, dernekler bu eğitimi din ve kültür eğitimi adı altında hafta sonlarında yine 3-5 saat sunmaktadırlar. 124 1. Ortaöğretim Ortaöğretim kurumlarında Türkçe sunulmamaktadır. ve Türk kültürü eğitimi 2. Yükseköğretim Benzerleri içinde İskandinavya’nın en büyük üniversitesi olan Kopenhag Üniversitesi ‘İnsanlık Bölümü’nün (Humanity Department) bir kurumu olan ‘The Carsten Niebuhr Institute of Near Eastern Studies’ de Türkçe bölümü de bulunmaktadır ve bölümde yakın doğunun hem eski, hem çağdaş zamanlarının akademik çalışmaları yapılmaktadır. Araştırmalar dil, tarihi, sosyolojik, dini ve arkeolojik konuları içermektedir. İsteyenler Türkçe bölümüne bakalorya düzeyinde devam edebilir. İsteyen doktora eğitimine devam edebilir. Program dil, tarih ve kültürel konuları içermektedir. İlk yıl 2 dönem başlangıç düzeyinde Türkçe kursu verilir. Kurs, öğrencilerin kolay edebi metinleri anlamalarının yanında kendilerini sözlü ifade etmelerini de amaçlar. Türkçe-Danca, Danca-Türkçe çeviri derslerinin yanı sıra Modern Türkiye, Türk Edebiyatı da bölümde okutulan derslerdendir. e) Okutman ve öğretmen durumu Danimarka’da Türkiye’den görevlendirilen bulunmamaktadır. Bir okutmanımız görev yapmaktadır. öğretmen f) Personel Görevlendirilen Ülkelerde Davranış Ülkenin Kültürel Özellikleri Danimarka halkı geleneksel özgür düşünce biçimine sahip, hoşgörülü, seyahat etmeyi ve diğer kültür ve geleneklerle ilgilenmeyi seven, fazla iddiacı olmayan sakin insanlar olarak bilinmektedirler. Ülke halkının %80’i İngilizce, pek çoğu da Fransızca, Almanca ve İspanyolca konuşabilmektedir. Herkese makamına bakılmaksızın ilk adıyla hitap edilir. Demokrasi ve eşitlik bilinci çok gelişmiştir. Etnik kökenine bakılmaksızın herkes eşit haklara sahiptir. Bakanlarını korumalar olmaksızın bisikletle görmek olağandır. Kraliçe dahi en az sayıda güvenlikle alışverişe gider. Cinsiyet ayrımcılığı yasa ile yasaklanmıştır. Yasa sayesinde Danimarka iş piyasasında en fazla kadın olan ülkeler arasındadır. İşte gayri resmidirler ancak bu onların hazır olmalarına ve işlerinde ciddi olmalarına engel değildir. Danimarka iş hayatı kültüründe toplantılar önemli yer tutar ve bu meslek erbabı ve işçilerin çağa uygun halde olmalarını sağlar. Toplantılar kısa sürer ve gereken bilgileri içerir, bürokrasi en aza indirgenmiştir, önemli karar ve tartışmaların özeti sunulur. 125 Resmi ve Gayri Resmi ilişkilerde Önem verilen dikkat edilmesi gereken Hususlar : İşte gayri resmidirler, ancak bu onların hazır olmaları ve işlerinde ciddi olmalarına engel değildir. Resmi ve gayri resmi ilişkilerde önem verilen öncelikli husus kişinin vermiş olduğu söze kesinlikle ve zamanında uymasıdır. Bu yüzden Danimarka’da randevular ve yapılması söz verilen işler için bir not defteri muhakkak tutulmalıdır. Toplantıların kararlaştırılan saatte başlaması beklenir ve tokalaşma ile başlar ve tokalaşma ile biter. Danimarka iş hayatı kültüründe toplantılar önemli yer tutar ve bu meslek erbabı ve işçilerin çağa uygun halde olmalarını sağlar. Toplantılar kısa sürer ve gereken bilgileri içerir, bürokrasi en aza indirgenmiştir, önemli karar ve tartışmaların özeti sunulur. İş toplantılarına hediye götürülmez. ancak, yemeye çağrılı olduklarında çiçek götürmek adettir. PRATİK BİLGİLER Seyahat Lufthansa Havayolları, Münih ve Frankfurt üzerinden İstanbul'a, Ankara'ya ve Münih'ten İzmir'e uçmaktadır. Avusturya havayolları, Viyana üzerinden İstanbul'a ve Ankara'ya uçmaktadır. Öte yandan direct veya charter seferler yapan başka bazı turizm şirketleriyle de (Maersk, Snowflake, Tyrkieteksperten gibi) ülkemize gidip gelmek mümkün olabilmektedir. Ülkemize yönelik paket turları içeren charter seferleri Jutland adasından da yapılmaktadır. Vize koşulları Umuma mahsus pasaport hamili Türk vatandaşları, Danimarka için vize almak zorundadırlar. Diplomatik, Hizmet veya Hususi pasaport hamili vatandaşlarımız, vizesiz, üç aya kadar Danimarka'yı ziyaret edebilmektedirler. Genel olarak otomobil vergileri, sigorta, yakıt ve otopark fiyatları diğer Batı Avrupa ülkelerine oranla yüksek olduğundan otomobil kullanımını caydırıcı bir etki yaratmaktadır. Bu nedenle bisiklet kullanımı çok yaygındır. Araç kiralama imkanı ve ücreti: 20 yaşından büyük olunması gerekmekle birlikte, firmalar bazen alt yaş limiti olarak 25 yaşı gösterebilmektedir. Güncel fiyatlar; http://www.turkishembassy.dk/main/tr/danimarka/www.avis.dk, http://www.turkishembassy.dk/main/tr/danimarka/www.europcar.dk, http://www.turkishembassy.dk/main/tr/danimarka/www.hertz.dk, http://www.turkishembassy.dk/main/tr/danimarka/www.budget.dk gibi adreslerde bulunabilmektedir. Demiryolu ulaşım koşulları Tüm Danimarka'da rahat, güvenli ve düzenlidir. Biraz pahalıdır. Güzergahlar ve rezervasyon için; http://www.turkishembassy.dk/main/tr/danimarka/www.dsb.dk 126 Ev kiralama Kiralamada başvurulan yöntem: Komisyoncu. Ortalama ev kira düzeyi: Her bütçeye gore ev bulmak mümkün olup, fiyat aralığında evin konumu, oda sayısı, ne şekilde ısındığı vd. Faktörler rol oynayabilmektedir. Standart kira koşulları: (Komisyon, garanti, peşinat) Genelde 3 aylık peşinat alınmaktadır. Sözleşmeyi sona erdirmek için 3 ay önceden haber vermek gerekmektedir. Mobilyalı ev kiralama imkanları da vardır. Ev eşyası temin olanakları ve ortalama fiyatları: Her türlü ev eşyası, yerel piyasadan temin edilebilmektedir. Fabrikasyon (montajı bizzat yapılan) eşyanın fiyatı uygun düzeydedir. Kaliteli mobilya fiyatları yüksektir. Antika eşya da aynı şekilde pahalıdır. Şehir cereyanı (Voltaj): 220 Volt İçme suyu temini: Musluk suyu içilebilmekle birlikte çok kireçli ve lezzetsizdir. Filtrasyon suretiyle hiç değilse yemek ve çay için su sağlanabilmektedir. Pet şişe içme suyu uygun fiyatla bulunabilmektedir. (1.5 litrelik şişe başına 5 ila 10 kron arasında değişen fiyatlar vardır) Taksi uygulaması ve ücretleri Taksi ücretleri nispeten pahalıdır. Yaygın şirketlerden Taxamotor’un arabalarının şehir içi taksimetre açış ücreti 32 Kron'dur. Hafta içi saat 07.00-16.00 arası km başına 10.20 Kron, 16.00-07.00 arası ise, km başına 11.20 Kron ücret alınmaktadır. Cumartesi, Pazar ve resmi tatil günleri ücreti de km başına 13.00 Kron'dur. Şehir dışına gidilecekse ücret tarifesi yükselmektedir. Para ve banka Ülke para çeşitleri ve oranları: 1 Danimarka Kronu, 100 Öre'den oluşmaktadır. Madeni paralar, 25 öre, 50 öre, 1,2,5,10 ve 20 Kron olarak basılmaktadır. Banknotlar ise, 50,100,200,500 ve 1000 Kron olarak mevcuttur. Banka uygulamaları: Banka hesap cinsleri (Döviz hesabı uygulaması): Danimarka Kronu'nun yanısıra, konvertibl olan para birimlerinde, vadeli ve vadesiz hesaplar açılabilmektedir. Döviz hesabı için sabit bir faiz oranı uygulanmamaktadır. Faiz oranı dövizin menşei ülkesine bağlı olarak hergün değişebilmekte ve ilgili ülkedeki geçerli faiz oranı üzerinden % 3,5 düşülmek suretiyle hesaplanmaktadır. Döviz hesabı 250.000 DKK'dan fazla bir meblağa tekabül ediyorsa, banka ile sabit bir faiz oranı üzerinden vadeli hesap için anlaşma yapmak mümkündür. Kredi kartı kullanım durumu: Visa, Mastercard ve American Express, Diners Club gibi belli başlı kredi kartları rahatlıkla ve oldukça yaygın olarak kullanılmaktadır. Bununla birlikte, bilhassa küçük dükkanlar kart kabul etmeyebilmektedir. Ayrıca, Danimarka’ya özgü bir debit/kredi kartı sistemi olan “Dankort”lar dışındaki kartlara çoğu işyeri işlem başına %3 ila 5 oranında faiz uygulamaktadır. Banka kredileri ve faizleri: Banka kredilerinde, şahısların aylık gelirleri dikkate alınmaktadır. Çeşitli kredilere göre faizler şöyledir: (1 Haziran 2005 itibariyle) Ev kredisi= % 4-6 127 (Danimarka'da edinilecek ve ipotek yapılabilecek gayrimenkuller içindir), Araba kredisi = % 4-6, Normal kredi = % 7-12 Döviz transferi kolaylıkla yapılabilmekte olup, herhangi bir kısıtlama yoktur. Limitin 15.000 euro karşılığını aşması halinde işlemi yapan banka tarafından Danimarka Merkez Bankası'na bilgi verilmektedir. Normal veya acele transfere göre alınan komisyon miktarları aşağıdadır. Normal transfer: 100 DKK. Üç işgünü içinde yurtdışı hesaba ulaşmaktadır. Tele Transfer: 200 DKK İki işgünü içinde yurtdışı hesaba ulaşmaktadır. Express Transfer: 300 DKK ödenmek suretiyle aynı iş günü içinde yurtdışı hesaba ulaşmaktadır. Posta hizmetleri ve haberleşme Posta hizmetlerinde güvenlik: Posta hizmetleri güvenlidir. Hızlı (A) ve normal (B) olmak üzere, iki türlü hizmet vardır. Türkiye'ye normal posta ulaşım süresi: 5-7 gün arası değişmektedir. Türkiye'den normal posta ulaşım süresi: 5-7 gün arasında değişmektedir. Uluslararası otomatik telefon görüşme imkanları: Uluslararası otomatik telefon görüşmeleri, gerek özel gerek kamu telefonlarından kolaylıkla yapılabilmektedir. Mobil telefon cihazları işletmeciyle kullanım süresi üzerinden yapılan kontratlar sayesinde zaman zaman sembolik fiyatla alınabilmektedir. Sağlık Durumu (Genel sağlık ve temizlik imkanları ve tavsiyeler): Danimarkalıların geniş finansal güvenceleri vardır. Hastalık, yaşlılık ve işsizlikte devlet destekler. Vatandaşlar sosyal ve etnik durumlarına bakılmaksızın sosyal yardımlardan faydalanırlar. Hastaneler Gerek Belediye Hastaneleri ve Devlet Hastaneleri gerek Özel Hastaneler tatminkar düzeyde hizmet vermektedir. Bununla birlikte, bilhassa ağır hastalıklardan muzdarip hastalarda muayene, görüntüleme vb. hizmetler için oldukça uzun bekleme süreleri ile karşılaşılabilmektedir. Danimarka'da oturma ve çalışma izni olanlar diş doktoru dışındaki sağlık hizmetlerinden ücretsiz olarak yararlanabilmektedirler. Ülkeye girişte aşı zorunluluğu yoktur. Her türlü aşı ve serumun temini mümkündür. Tedavi ve yatak ücretleri Ücretler yüksektir. Danimarka'nın en iyi hastanesi sayılan Rigs Hastanesinde, gecelik yatak ücreti 1500-17,600 Kron arasında değişmektedir. Pratisyen hekim muayene ücreti 250 - 500 DKK arasında, uzman hekimler için ise 800-1500 DKK civarındadır. Sağlık sigortası uygulaması, primleri: Danimarka'da yaşayan, ancak kamu yardımından yararlanamayan yabancılar için özel sigorta şirketlerince sağlanan "8. Grup" sağlık sigortası yaptırmak mümkündür. İlaç temini: Eczanelerden reçete ile her türlü ilacı almak mümkündür. Bununla birlikte ilaç fiyatları yüksektir. 128 Gümrük uygulamaları Ülkeye sokulması yasak olan eşya: Danimarka'ya ilaç ve uyuşturucu madde sokulması yasaktır. Avlanmak için av tüfeği ev eşyası olarak getiriliyorsa, diğer taşınır mallar gibi işlem görür. Aksi takdirde, silahlar, patlayıcı ve tehlikeli maddelerin ithali Adalet Bakanlığı'ndan alınacak ithal iznine ve silah kullanma ruhsatının varlığına tabidir. Özel tüketim amacıyla Danimarka'ya getirilen mallar için (alkol, sigara, parfüm, kahve ve çay hariç) uygulanan genel kurala göre; değeri 1350 Danimarka Kronu'na kadar olan malların ithali gümrük vergisinden muaftır. Bu değeri aşan malların, gümrük kapısında beyan edilmeleri gerekmektedir. Gümrük ve bildirim koşullarını gösteren tam liste için . Ev hayvanları için uygulanan aşı ve karantina koşulları: Danimarka'ya getirilen kedi ve köpeklerin, kuduz aşısı olduklarını ispatlayan pasaport sahibi olmaları zorunluluğu vardır. Hayvanların bu zorunluluk çerçevesinde çip veya dövmeyle işaretlenmiş olmaları da gerekmektedir. Üç aydan küçük kedi ve köpeklerin, anneleriyle birlikte seyahat ediyor olmaları halinde ayrıca seyahat belgesi çıkarmalarına gerek yoktur. Ancak tek başlarına seyahat ediyorlarsa büyük hayvanlar için geçerli kurallara tabidirler. AB üyesi olmayan ülkelerden gelen ve yolcu beraberinde olmayan kedi ve köpekler için, Danimarka gümrük veterinerine en az 48 saat önceden bilgi verilmesi gerekmektedir. Sosyal Yaşantı ve Tatiller Lokanta ve eğlence yerleri: Uluslararası mutfakların sunulduğu çok sayıda lokanta vardır. İki kişilik yemeğin (içkisiz) asgari fiyatı 200 Kron'dur. İçkiyle birlikte, fiyat iki misline çıkabilmektedir. Eğlence hayatı Kuzey Avrupa yaşam alışkanlıkları doğrultusundadır. Tatil ve dinlenme: Tüm Danimarka'da, çok sayıda otel, pansiyon ve kamping yerleri vardır. Otellerde asgari fiyatlar, tek odalar için 400 Kron, çift odalar için 600 Kron'dur. Pansiyon ve kampingler daha ucuzdur. Ancak buralarda genellikle banyo ve tuvalet ortaktır. Spor, kültürel ve sosyal faaliyet imkanı sağlayan başlıca kulüp, dernek vb.: Her belediyenin spor ve sosyal kültürel faaliyet imkanı sağlayan kurumları, kulüpler ve halkevleri bulunmaktadır. Hemen her spor dalında hizmet veren kulüpler bulunmaktadır. Özellikle futbol ve yelken sporu bakımından geniş imkanlar mevcuttur. Gazete ve dergiler Mahalli dilde: Danimarkaca yayınlanan gazeteler, günlük ortalama satış sırasına göre şöyledir. Jylland-Posten (183 bin), Politiken (169 bin), Berlingske Tidende (155 bin), Ekstra Bladet (130 bin) BT (12 bin), Information (40 bin). Yabancı dillerde: 1998 yılı başından itibaren haftalık İngilizce "Copenhagen Post" adlı yerel bir dergi yayımlanmaktadır. Yakın zamanda Sphere isimli aylık bir İngilizce dergi de yayın hayatına başlamıştır. Ayrıca, "Politiken" gazetesinin haftalık ekinde özet İngilizce tercümeler yer almaktadır. 129 Televizyon yayınları Kanal adedi: 3 ulusal (ayrıca yerel kanallar) Yayın dilleri: Danimarkaca. Yabancı programlar, orijinal dilde ve alt yazılı olarak yayımlanmaktadır. Uydu yayınlarını izleme: Çeşitli Avrupa ve Türk kanallarını uydudan izlemek mümkündür. Ayrıca, 28 kanalın yeraldığı kablo-TV mevcuttur. Kablolu yayında toplam 10 Türk kanalının da bulunduğu bir “Türk paketi”ne abone olmak mümkündür. Günlük yaşam, yerel halkla ilişkiler ve benzeri konularda yararlı olabilecek bilgi ve öneriler: Diğer AB üyesi ülkeler arasında temel ekonomik göstergeler ve kişi başına düşen milli gelir açısından ön sıralarda yer alan Danimarka'da sosyal yaşam artan ekonomik refahla paralel olarak eskiye oranla canlanmıştır. Günlük yaşam bir düzen ve disiplin içinde geçmekte, ev yaşamına büyük önem verilmekte, iklimin izin verdiği ölçüde doğa sporlarına veya doğayla başbaşa zaman geçirmeye öncelik tanınmaktadır. Eğlence hayatı pahalıdır. "Cafe", restoran vb sosyal mekanlar diğer Avrupa ülkelerine oranla daha pahalı ve sınırlıdır. Opera, sinema, tiyatro ve diğer kültür ve eğlence yerlerinin fiyatları keza yüksektir. Giyim ve terzilik hizmetleri de pahalıdır. Avrupanın Kuzey bölgesinde yeralması, ada üzerindeki Kopenhag'a ulaşımın feribot ve yüksek ücrete tabi köprü/tünel bağlantılarıyla gerçekleşmesi nedeniyle seyahat masraflı olmaktadır. Buna karşın ülke genelinde düzenli, emniyetli ve huzurlu bir ortam mevcuttur. Danimarka’da çocuk ve yetişkinlerin yaralanabileceği pek çok boş zaman değerlendirme aktiviteleri bulunmaktadır. Bunlar; spor, akşam okulları ve kültürel aktiviteler olarak sıralanabilir. Kraliyet Balesi, Operası ve Århus Senfoni Orkestrası uluslar arası bir üne sahiptir. Kültürel oluşumlar genelde büyük kentlerde toplanmasına rağmen küçük yerleşim birimlerinde de müzeler, tiyatrolar ve müzik aktiviteleri vardır. Danimarka'da hertürlü ihtiyacı ve hizmeti kolaylıkla bulmak mümkündür. Ancak bu imkan ve hizmetlerin bedelleri oldukça yüksektir. Özellikle tamir, bakım hizmetleri ve her türlü işçilik çok pahalıdır ve hizmetin temini çoğu zaman arzulanan hızda gerçekleşmemektedir. Sorunlar ve Çözüm Önerileri Bölgemizde MEB’ce görevlendirilen öğretmen bulunmadığı için genelde Milli Günlerde mahalli çalışan öğretmenlerle, dernek ve okul aile birlikleriyle etkinlikler yürütülmeye çalışılmaktadır. Son zamanlarda aile birleşimi yoluyla gelen veya derneklerde çalışan gençler MEB’ce sağlanan materyal isteminde bulunmakta ve gönderilen kitaplar kendilerine ulaştırılmaktadır. Milli günlerimizin kutlanması konuya hassasiyet gösteren Dernekler ve Okul Aile Birlikleri işbirliğinde geniş katılımlı bol aktiviteli olarak gerçekleştirilmektedir. Bölge öğretmenlerinin ve derneklerin materyal ihtiyacının sağlanması ilişkilerin devamı açısından çok önemlidir. 130 8) FRANSA GENEL BILGILER: Ülke Başkenti Yönetim şekli Yüz ölçümü Nüfusu Fransa Paris Cumhuriyet 543.965 km2 61.700.000 Yılbaşı: 1 Ocak Millî bayramlar İşçi Bayramı: 1 Mayıs II. Dünya Savaşı Ateşkes Günü: 8 Mayıs 1789 Fransız Devrimini simgeleyen Bastille Hapishanesinin alınma günü: 14 Temmuz I. Dünya Savaşı Ateşkes Günü: 11 Kasım Pâques: 27 Mart (ertesi pazar resmi tatil) Dinî bayramlar Ascension: 5 Mayıs Pentecôte: 15 Mayıs Assomption: 15 Ağustos Tussaint: 1 Kasım Noel: 25 Aralık (Belirtilen milli ve dini bayramlar- Pentecôte 15 Mayıs dışında- aynı zamanda resmi tatil günleridir). Hristiyanlık ( %75’ i Katolik) Dinler İslamiyet (4 milyon) Yahudilik (600 bin) , Uzakdoğu dinleri Gayri Safi Millî Hasıla 1 551 milyar Avro (Ekonomik güç olarak (GSMH) ABD, Almanya ve Japonya’dan sonra Fransa Dünyada 4. sırayı almaktadır.) Kişi başına 23.400-Amerikan Doları Para birimi AVRO Vatandaşlarımızın toplam 450.500 sayısı Türk öğrencilerin toplam 71.321 sayısı Okul öncesi 18.793 İlköğretim 42.466 Ortaöğretim 5.640 Özel eğitim 2.223 Yüksek öğretim 2.199 GENEL TOPLAM 71.321 Türkçe ve Türk kültürü 18.528 derslerine devam eden öğrenci sayısı Bakanlığımızca görevlendirilen: 181 Türkçe ve Türk Kültürü Mahallen görevlendirilen: dersleri veren öğretmen sayısı 131 FRANSA’DAKİ MİLLÎ GÜNLERDE YAPILAN ETKİNLİKLER MİLLÎ GÜNLER Yılbaşı-1 Ocak AÇIKLAMALAR Öncesinde yetişkinler arkadaşlarıyla biraraya gelip yemek düzenlemekte ve birbirlerine hediyeler sunmaktadırlar. İşçi Bayramı- 1 Mayıs Sendikalar şehirlerde gösteriler düzenlemektedirler. Aynı zamanda yakınlara müge çiçeği sunulmaktadır. II. Dünya Savaşı Ateşkes Günü - Askeri törenler düzenlenmektedir. 8 Mayıs 1789 Fransız Devrimini Askeri törenler, balolar ve havai fişek simgeleyen Bastille gösterileri düzenlenmektedir. Hapishanesinin alınma günü 14 Temmuz I. Dünya Savaşı Ateşkes Günü – Askeri törenler düzenlenmektedir. 11 Kasım DİNİ GÜNLER Pâques: 27 Mart Aile yemeği düzenlenmekte, çocuklara çikolotadan yumurta ve tavşan sunulmaktadır. Takip eden pazartesi günü resmi tatildir. Ascension: 5 Mayıs Kiliselerde ayinler düzenlenmekte ve ibadet Pentecôte: 15 Mayıs edilmektedir. Assomption: 15 Ağustos Toussaint: 1 Kasım Ölen yakınların mezarlarının bakımı ve çiçek konulması Noel: 25 Aralık Geleneksel aile yemeği düzenlenmesi, özellikle çocuklara hediyeler verilmesi Not : Fransa’da altı haftada bir iki haftalık tatil bulunmaktadır. Yaz tatili temmuz ve ağustos aylarında yapılmaktadır. TÜRK VATANDAŞLARI, SOYDAŞLAR VE ÖĞRENCİLER ÖĞRENCİ SAYILARI Okul öncesi İlköğretim Ortaöğretim Özel eğitim Yüksek öğretim GENEL TOPLAM Türkçe ve Türk kültürü derslerine devam eden öğrenci sayısı Türkçe ve Türk Kültürü dersleri veren öğretmen sayısı Vatandaşlarımızın toplam sayısı 132 18.793 42.466 5.640 2.223 2.199 71.321 18.528 Bakanlığımızca görevlendirilen: 181 Mahallen görevlendirilen: 450.500 PARİS BAŞKONSOLOSLUĞU BÖLGESİ İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER Türk vatandaşı sayısı Türkçe ve Türk Kültürü Dersleri öğretmeni sayısı Türkçe ve Türk Kültürü Derslerine katılan öğrencilerin sayısı (Genel Toplam) İlkokul Ortaokul Lise Paris Eğitim Müşavirliği’nde Özel Öğrenci Dosyası bulunan öğrencilerin sayısı (Genel Toplam) Orta Öğretim: Ön Lisans-Lisans Lisansüstü Genel Toplam 198.000 66 5.598 4.044 1.562 28 1.612 672 780 160 158 STRAZBURG BAŞKONSOLOSLUĞU BÖLGESİ İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER Türk vatandaşı sayısı Türkçe ve Türk Kültürü Dersleri öğretmeni sayısı Türkçe ve Türk Kültürü Derslerine katılan öğrencilerin sayısı (Genel Toplam) İlkokul Ortaokul Strazburg Eğitim Ataşeliği’nde Özel Öğrenci Dosyası bulunan öğrencilerin sayısı Orta Öğretim: Lisans-Lisansüstü Genel Toplam 105.665 50 6.540 5.430 1.110 21 137 158 LYON VE MARSİLYA BAŞKONSOLOSLUK BÖLGELERİ İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER Türk vatandaşı sayısı Türkçe ve Türk Kültürü Dersleri öğretmeni sayısı Türkçe ve Türk Kültürü Derslerine katılan öğrencilerin sayısı (Genel Toplam) İlkokul ve ortaokul Lyon Eğitim Ataşeliği’nde Özel Öğrenci Dosyası bulunan öğrencilerin sayısı Lisans-Lisansüstü Genel Toplam 133 144.500 65 6.390 6.390 719 719 EĞİTİM SİSTEMİ Fransız eğitim sisteminde zorunlu eğitim 6-16 yaşlarını kapsamaktadır. Okul öncesi eğitim üç yıla ayrılmıştır. Üç yıllık bu eğitim dönemi aynı zamanda İlk Öğrenimler Devresi (Cycle des Apprentissages Premiers) olarak adlandırılmaktadır. Okul Öncesi Eğitim basamakları: 1. Yıl Küçük Bölüm 2. Yıl Orta Bölüm 3. Yıl Büyük Bölüm Okul öncesi eğitimin birinci yılında öğrenciler yarım gün eğitime katılabilmekte, ikinci ve ücüncü yılda ise eğitim tam gün yapılmaktadır. Fransız eğitim sisteminde ilköğretim ilkokul olarak planlanmıştır. İlkokul Temel Öğrenimler Devresi (Cycle des Apprentissages Fondamentaux) ve Yoğunlaşma Devresi (Cycle des Approfondissements) olarak iki devreye arılmıştır. İlkokulda eğitim tam gün yapılmaktadır. İlkokul Eğitim Basamakları: Temel Öğrenimler Devresi 1. Sınıf (CP) 2. Sınıf (CE1) Yoğunlaşma Devresi 3. Sınıf (CE2) 4. Sınıf (CM1) 5. Sınıf (CM2) İlkokulun bitiminde öğrenci herhangi bir diploma almadan Ortaokula yönlendirilir. Ortaöğretim iki kademeye ayrılmıştır. 1. Kademe 4 yılllık ortaokul eğitimini,2. Kademe ise 3 yıllık lise eğitimini ifade etmektedir. Her kademe kendi içinde öğrenim devrelerine ayrılmıştır. Birinci Kademe ( Ortaokul ) - Fransız Milli Eğitim Sisteminde tek tip ortaokul bulunmaktadır. Dört yıl süren ortaokul eğitimi üç devreye ayrılmıştır. Gözlem ve Uyum Devresi Ortaokul 1. Sınıf (6 éme) Yoğunlaşma Devresi Ortaokul 2. Sınıf (5 éme) Ortaokul 3. Sınıf (4 éme) Yönlendirme Devresi Ortaokul 4. Sınıf (3 éme) Ortaokulun bitiminde öğrenci Ortaokul diplomasını (Brevet de Collège) alarak yönlendirildiği alanda üst öğrenimine devam eder. Ortaokulun bitiminde yönlendirilen alanlar: Genel ve Teknoloji Liseleri Genel Bakalorya Teknolojik Bakalorya Meslek Liseleri Mesleki Bakalorya Çıraklık Eğitim Merkezleri Ortaokulun ikinci sınıfının bitiminde öğrenci Meslek Lisesine, Çıraklık Eğitimine Hazırlık Sınıfına, Mesleki Sınıflara yönlendirilebilir. İkinci Kademe ( Lise) - Lise öğrenimi üç yıl sürmektedir. Bu eğitim kademesi iki devreye ayrılmıştır. Belirleme Devresi Lise 1. Sınıf (seconde) Bitirme Devresi Lise 2. Sınıf (prémiére) Lise 3. Sınıf (terminale) 134 Lise öğrenimi bitiminde ancak Genel, Teknolojik ve Mesleki Bakalorya sınavını geçmiş öğrenciler yüksek öğrenime devam edebilmektedir. ORTAÖGRETIM SONUNDA ÖGRENCILERIN DIPLOMA VE BRÖVELERİ Genel bakalorya: Genel lise eğitimini bitiren öğrencilerin aldığı lise diplomasıdır. Öğrenciye yüksek-öğrenime devam hakkı verir. Teknolojik bakalorya: Teknolojik lise eğitimini bitiren öğrencilerin aldığı lise diplomasıdır. Öğrenciye yüksek-öğrenime devam hakkı verir. Genellikle bu alanda öğrenim görmüş öğrenciler teknik alanlarda yükseköğrenim yaparlar. Teknisyenlik brövesi: Ortaokul sonrasında üç yıllık mesleki eğitim bitiminde alınan brövedir. Öğrencinin iş yaşamına atılmasına olanak verir. Mesleki eğitim brövesi: Ortaokul sonrasında iki yıllık mesleki eğitim bitiminde alınan brövedir. Öğrencinin iş yaşamına atılmasına olanak verir. Eğitimi sırasında öğrenci teknolojik bölüme yönlenerek Teknolojik Bakalorya, mesleki bölüme yönelerek Mesleki Bakalorya alma hakkına sahiptir. Her iki durumda da öğrencinin iki yıl daha öğrenim görmesi gerekir. Mesleki bakalorya: Mesleki Eğitim Brövesi eğitimi son sınıfından veya 3 yıllık çıraklık eğitimi son sınıfından gelen öğrencilerin iki yıl eğitim görmek sureti ile edindikleri Bakaloryadır. Bu bakalorya hem yükseköğretime devam etme hem de mesleki yaşama atılma hakkı verir. Fransa’da 2003-2006 yılları arasında yükseköğretimde Lisans-MastırDoktora reformu yapılması planlanmış ve üniversitelerin bu süreç içinde Avrupa Yükseköğretim Alanınına dahil olarak yeni yapılanmayı kademeli olarak hayata geçirmeleri öngörülmüştür. Halen 10 Bölge Millî Eğitim Müdürlüğünün sorumluluk alanında bulunan üniversitelerde bu reform başlamıştır. Ulusal diplomalar (Teknoloji Diplomaları, Ön Lisans Diplomaları vb.) hâlen verilmektedir. Lisans-Mastır-Doktora reformu çerçevesinde Lisans eğitimi 23 Nisan 2002 tarihli Bakanlık Kararnamesiyle düzenlenmiştir. Buna göre; lisans eğitimi 6 yarı yıllık süreyi kapsamaktadır. Toplam eğitim süresince öğrencinin lisans diploması alabilmesi için 180 krediyi başarıyla almış olması gerekir. Ara düzeydeki eğitim (Ön lisans) için iki yıllık süre içinde alınması gereken kredi toplamı 120’dir. Her yarıyılda öğrencinin alacağı kredi miktarı 30 olarak belirlenmiştir. Öğrencinin asıl kayıt olduğu üniversitenin dışında kendi ülkesi dışındaki herhangi bir Avrupa üniversitesinden aldığı ECTS normlarına uygun kredisi tamamıyla değerlendirmeye alınır. Lisans eğitimine kayıt olabilmek için, Bakalorya diploması, Üniversite Giriş Diploması, Bakaloryaya denk veya bakaloryadan muaf olduğunu belirten fransız veya yabancı diploma sahibi olmak gerekir. Mastır eğitimi lisans eğitimi üzerine 120 Avrupa Kredisinin alınmasıyla edinilen bir diplomaya götürür. Her yarı yılda 30 kredinin alınmasının öngörüldüğü bu eğitim iki yıla yayılmış; Mastır 1 yıl ve Mastır 2 yıl olarak adlandırılmıştır. Fransız eğitim sisteminde Araştırma Mastırı ve Mesleki Mastır olarak iki tür mastır imkanı bulunmaktadır. Doktora eğitimi 135 için Araştırma Mastırı sahibi olmak gerekir. Araştırma Mastır Diploması veya Derinleşmesine Eğitim Diploması (DEA) bulunan öğrencilerin müracaat edebilecekleri doktora programları üç yıllık bir süreyi kapsar. Üç yıllık bu eğitim süresi içinde öğrencinin 150 ila 250 krediyi başarıyla almış olması gerekmektedir. Doktora diploması mezunlarına akademik kariyer olanağı sağlar. Yüksek Lisans yapan öğrencilerin devam edebildikleri bu alan, öğrencinin seçtiği alanda ihtisas sahibi olmasını sağlar. Eğitim süresi genelde bir yıldır. Bu alanı bitiren öğrenci iş yaşamına atılır, bu diploma doktora eğitimine olanak vermez. Teknik alanda eğitim veren okullara, bakalorya sahibi öğrenciler müracaat edebilirler. İki yıllık eğitimin sonunda alınan diploma, öğrenciye iş yaşamına atılma olanağı verdiği gibi, lisans eğitimine devam etme olanağı da verir. Meslek lisesi mezunlarının doğrudan, çıraklık eğitimi mezunlarının belli bir süre mesleki deneyimden sonra müracaat edebildikleri bu okulların eğitim süresi iki yıldır. Mezunlarına Yüksek Teknisyen diploması vererek iş yaşamına hazırlar. Fransa’da mühendislik, yönetim bilimleri eğitimi veren bazı yükseköğretim kurumları “Büyük Okullar” diye tanımlanmaktadır. Bu okullar öğrencileri seçme sınavına tabi tutarak alırlar. Bu okullara hazırlık derslerinin yapıldığı bu sınıflara bakalorya diploması olan öğrenciler müracaat ederler. Bu okullarda öğrenim süresi iki yıldır. Fransız yüksek öğretim sisteminin en prestijli okullarıdır. Bu okullar sınav ve kendi belirledikleri diğer kriterlere göre (öğrencinin önceki eğitiminin incelenmesi veya gelecek eğitimi ile ilgili tasarladıklarının incelenmesi vb.) öğrenci alırlar. Genelde bu okulların eğitim süreleri hazırlık sınıfları ile beraber toplam 5 yıldır. Mezunları kolaylıkla iş bulabilmektedir. Ayrıca, Fransa’da eğitim-öğretim yılı çalışma takvimi Bakanlık tarafından üçer yıllık süreler için hazırlanır. Eğitim eylül ayında başlar haziran ayında sona erer. Üçer aylık dönemlere ayrılmıştır, öğrenci üç aylık dönemin sonunda karne alır. Yedi haftalık eğitimden sonra iki haftalık tatil planlanmıştır. Tatiller açısından Fransa üç eğitim bölgesine ayrılır. Toussaint ve Noel gibi dini nitelikli tatillerin dışındaki tatiller Bölge Millî Eğitim Müdürlüklerine göre değişmektedir. Fransız eğitim sisteminde din dersleri verilmemektedir. Ancak, çocukların din eğitimi alabilmeleri için çarşamba günleri ilkokullarda tam gün, ortaokul ve liselerde yarım gün tatil edilmiştir. İstekli aileler çocuklarını mahallelerindeki kiliselere götürerek din eğitimi almalarını sağlarlar. Bunun dışında çarşamba günleri çeşitli kurum ve kuruluşlar tarafından çeşitli sosyal ve sportif aktiviteler düzenlenmektedir. 2002 yılından itibaren yabancı dil eğitimine büyük önem verilmektedir. Yeni yürürlüğe giren progamda 2005 yılı ile birlikte ana sınıfının son yılından itibaren yabancı dil dersleri zorunlu hale getirilmiştir. Halen uygulanmakta olan geçiş programları, yürürlüğe girecek kesin programlar ve sınıf düzeyleri yıllar itibarı ile aşağıda verilmiştir. Fransa’da eyalet sistemi olmadığı için eğitim uygulamlarında bölgelere göre farklılık yoktur. 136 1 FRANSA 2 3 4 5 OKULÖNCESİ 6 7 İLKÖĞRETİM 8 9 10 11 12 13 14 I. KADEME GENEL ORTAÖĞRETİM 15 16 17 18 19 II. KADEME GEN. ORTA. YÜKS YÜKSEKÖĞRE II.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. OKULÖNCESİ I.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. ZORUNLU T İLKÖĞRETİM II.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. ZORUNLU Y KESİNTİSİZ EĞİTİM ORTAÖĞRETİM SONRASI EĞİTİM EK YIL I. KADEME GENEL ORTAÖĞRETİM YÜKSEKÖĞRETİM ÖN LİSANS YARI ZAMA OKUL-İŞYE II. KADEME GENEL ORTAÖĞRETİM YÜKSEKÖĞRETİM -LİSANS 137 TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ ÖĞRETİMİ Fransa’da verilmekte olan Türkçe ve Türk Kültürü Öğretimi Fransız Millî Eğitim Bakanlığı’nın 22.09.1978 tarih ve 323 sayılı, 22.07.1983 tarih ve 663 sayılı, 22.03.1985 tarihli Yasal Genelgelere dayanmaktadır. Bu derslerin pratikteki uygulamaları Fransız okullarında veya bunun mümkün olmadığı yerlerde derneklerde yapılmaktadır. Okullarda düzenlenen dersler okul saatleri içinde (intégré) ve okul saatleri dışında (différé) 16.30-18.00 saatleri arasında veya Çarşamba (Fransa’da tatil) günleri haftada en fazla üç saat yapılmaktadır. Genelde, derneklerde ve okul saatleri dışında yapılan derslerde değişik sınıflardan öğrenciler alındığı için birleştirilmiş sınıf uygulamaları yapılmaktadır. Sınıf ortalamaları 12-15 arasıdır. Türkçe ve Türk Kültürü Derslerinde Millî Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı’nın 23.10.2000 tarih ve 388 sayılı müfredat programı uygulanmaktadır. Bunun dışında, dersin yapıldığı okulun materyalleri de kullanılabilmektedir. Bölgelere göre Bakanlığımızca gönderilen öğretmenler (2004-2005) T.C. Paris Büyükelçiliği Eğitim Müşavirliği görev bölgesi 66 T.C. Strasbourg Başkonsolosluğu Eğitim Ataşeliği görev bölgesi 50 T.C. Lyon Başkonsolosluğu Eğitim Ataşeliği görev bölgesi 65 Mahallen görevlendirilen öğretmen - TOPLAM 181 Birinci yada ikinci yabancı dil olarak Türkçe (Langues Vivantes): Yasal olarak ortaokul 3. sınıf ile lise 1. ve 3. sınıflarda Türkçe, yabancı seçmeli ders olarak öğrencilere sunulmaktadır. Ancak, Fransız Milliî Eğitim Bakanlığının öğretmen görevlendirebilmesi ve dersin açılması için en az 15 öğrencinin Türkçeyi Yabancı Dil olarak seçmesi gerekmektedir. Şimdiye kadar bu sayıya varılamadığından fiilen ortaokullarda bu ders başlatılamamıştır. Zira, öğrenci ve veliler genelde çocuklarının İngilizce, Almanca veya İspanyolca almalarını tercih etmektedirler. Türkçe dersleri Fransız Milli Eğitim Bakanlığı’nın 31.11.1994 tarih ve 16930 sayılı kararnamesiyle liselerde Türkçe seçmeli Yabancı Dil dersi olarak alınmaktadır. Ancak, bu eğitim Fransız Milli Eğitim Bakanlığı’nca pilot proje olarak uygulanmaya konulmuştur. Bu maksatla 5 pilot bölgede 5 öğretmen görevlendirmiş bulunmaktadır. Öğrencilerin Türkçeden Bakalorya Sınavına girmeleri Bakalorya not ortalamalarının yükselmesini sağlamaktadır. Bunun yanı sıra ders alamayan birçok öğrenci kendi imkanları veya bölgelerinde görev 138 yapmakta olan Türkçe ve Türk Kültürü Dersleri öğretmenlerinden destek alarak, Bakalorya Sınavlarına dışarıdan hazırlanmaktadırlar. Fransa’da Yükseköğretim bünyesinde Türkçe dersleri: ParisINALCO (Doğu Dilleri ve Kültürleri Enstitüsü), Strasbourg (Marc Bloch Üniversitesi), Bordeaux, Lyon ve Aix-En-Provence Üniversiteleri’nde verilmektedir. Ayrıca, Paris’te bulunan Anadolu Kültür Merkezi’nde Türkçe öğrenmek isteyen yabancılara Türkçe dil kursu düzenlenmektedir. SOSYAL FAALİYETLER Türkiye’de okullarda kutlanan hemen tüm belirli gün ve haftaların kutlaması yapılmaktadır. Ramazan ve Kurban Bayramlarında Elçilik ve Konsolosluklarda bayramlaşma yapılmaktadır. Bunun dışında Türk Günleri ve Geceleri düzenlenmekte, bu yolla Türkiye’nin tarihi ve turistik değerleri, folkloru, mutfağı tanıtılmaktadır. Özellikle 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramları önemli sayıda vatandaşlarımızın ve yabancıların katılımıyla belediyelerin çok amaçlı salonlarında, parklarda kutlanmaktadır. Fransız okulları veya belediyelerden de çeşitli etkinlik, festival ve kutlama davetleri alınmakta ve öğretmenler-dernekler işbirliğiyle Türkiye adına katılınmaktadır. Fransa’da millî ve dini günlerde okullar tatil edilmekte olup Fransızlar bu tatilleri kendi aralarında (aile ortamında) kutlamaktadırlar. GÖREV YERLERİ İLE İLGİLİ MEVZUAT Fransa’ya gelen öğretmenlere Eğitim Müşavirliğince/Eğitim Ataşeliğince bölgeden ayrılan öğretmenin teslim ettiği devir-teslim tutanağı ile görev bölgesini tanıtan yazı verilir. Öğretmen görev bölgesi ile ilgili ilk bilgiyi Eğitim Müşavirliğinden/Eğitim Ataşeliğinden alır. Öğretmen görevli olduğu okulların listesini ve yıllık çalışma takvimini aldıktan sonra görev bölgesindeki İl Eğitim Müdürlüğüne giderek kendisini tanıtır. Daha sonra da okul müdürleriyle tanışırlar. Bu tür ziyaretler daima randevu alınarak gerçekleştirilir. Bu işlemlerin bitiminde haftalık hizmet çizelgesi düzenlenerek Eğitim Müşavirliğine/Eğitim Ataşeliğine gönderilir. OKUTMANLAR EDİLMEKTEDİR VE ÖĞRETMENLER NASIL TALEP Okutmanlar, Fransız Eğitim Bakanlığına bağlı üniversitelerin talepleri üzerine, öğretmen ihtiyacı ise her yıl Şubat ayında bölge müfettişliklerinin okullar ve veliler nezdinde ders açılması konusunda yapmış olduğu anket neticesinde bildirilen öğrenci sayısına göre belirlenmektedir. Bu sayılar, eğitim müşavirliği ve ataşeliklerine bildirilmekte olup, ayrıca sene sonu ikili toplantıda dile getirilmektedir. Böylece öğretmen ihtiyacı eğitim müşavirliği ve ataşeliklerince Bakanlığımıza bildirilmektedir. 139 DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR Öğretmenin diğer Fransız öğretmenlerinden hiçbir farkı yoktur. Tüm öğretmenlerin yararlandıkları araç-gereçlerden yararlanır. İhtiyaç duyulan araç-gereci okul müdüründen nazik bir dille önceden talep etmekte fayda vardır. Türkçe ve Türk Kültürü Derslerinin öğretmenleri, okulun şartlarını göz önünde bulundurarak, mümkün olduğu takdirde kendi derslerinin normal ders saatleri içine alınmasını (intégré), böylece diğer Fransız meslektaşlarıyla aynı zamanda çalışmayı öncelikle talep etmelidirler. Yeni gelen öğretmenlerin beraber çalışacağı meslektaşlarına ve okul müdürlerine Türkiye hatırası niteliğinde küçük bir hediye getirmesi güzel bir başlangıç olarak değerlendirilebilir. Bunu takiben, kendinden emin, ne istediğini bilen, konusuna vakıf bir öğretmen zamanla hem eğitim-öğretimde zorluk çekmeyecek hem de meslektaşlarının takdirini ve güvenini kazanacaktır. Fransız öğretmenlerle konu paylaşımı yapmak, onlara ve bu vesileyle diğer öğrencilere Türk kültürünü çeşitli vesilelerle (Fransızcaya çevrilen hikaye, şarkı, şiir, gibi) aktarmak gerekmektedir. Okulda düzenlenen toplantılara katılma talebi bizzat okul müdürüne iletilmeli ve bunlara mutlaka iştirak edilmelidir. Ayrıca, düzenlenecek etkinliklere Fransız meslektaşların da muhakkak davet edilmesi olumlu bir tutum olacaktır. PRATİK BİLGİLER Ülkenin farklı kültürel özellikleri Fransız toplumu kuralcı bir toplumdur. Davranış kazandırma çocuğun okulla tanışmasıyla başlar. Toplum içinde yaşamanın kuralları, bulundukları ortamda uymaları gereken kurallar yaparak ve yaşayarak somut olarak öğretilir. Selamlaşmanın, gülümsemenin, tertip ve düzenin ilk temelleri anaokulunda atılır. Özgürlüklerinin nerede başlayıp, nerede bittiğini çocuk ilk defa burada farkeder. Eğitimciler, çocuklarla büyük insan gibi konuşur, neyi nerede ve nasıl yapmaları gerektiği hususunda gerekli deneyimi okulda kazandırmaya çalışırlar. Millî bilincin yerleştirilmesi, Fransız dilinin sevdirilmesi ilk defa burada başlar. Dini eğitim yok gibi görülse de dini motifler eğitimin içinde oldukça yaygındır. Fransızların büyük bir çoğunluğu dışa kapalı ve şüpheci bir kimlik yapısına sahiptir. İlk defa tanıştığı insanı uzun zaman uzaktan takip eder ve kolay dost olmaz ve kolay kolay güven duymazlar. Ayrıca 40-45 yaşın üstündeki kuşak yabancılara karşı önyargılı bir tutum içindeyken, genç kuşak daha ılımlı bir yaklaşım sergilemektedir. Pasaport Süresinin Uzatılması Yurt dışında öğretmenlerin pasaport işlemleri Eğitim Müşavirliği/ Eğitim Ataşeliği aracılığı ile Başkonsolosluklar tarafından yürütülür. Öğretmenlerimizin yurt dışı görev süreleri Bakanlıklararası Ortak Kültür 140 Komisyonu kararıyla her yıl uzatıldığından, kadro derecesi 1-3 arası olanlar hariç, hizmet pasaportları her yıl uzatılmaktadır. Bu nedenle, öğretmenlerin pasaportlarını her yıl nisan ayında eğitim müşavirliklerine /eğitim ataşeliklerine göndermeleri gerekmektedir. Oturum İzni:Yurt dışı görevine atanan öğretmenlerimizin vize işlemleri Bakanlığımız Dışilişkiler Genel Müdürlüğü, oturum izinlerinin uzatımı ise Büyükelçilik tarafından yürütülür. Oturum izninin alınması ve daha sonra her yıl bu iznin yenilenmesi öğretmenlerimizin görevine başladığına dair İl Eğitim Müfettişliğinden başlama yazısının alınmasına bağlıdır. Bu bağlamda, yeni gelen öğretmenlerimizin bir an önce derslerine başlamaları büyük önem arzetmektedir. Vatandaşlarımız ve derneklerimiz Fransa’da Türk vatandaşlarının kurdukları birçok dernek mevcuttur. Öğretmen ve okutmanlarımızın, bu kişilerle ilişkilerinde yukarıda belirtilen hususlara dikkat ederek davranmalarının uygun olacağı düşünülmektedir. Ayrıca, Fransa’da bulunan Türklerin çoğunun Türkiye’nin kırsal kesiminden gelmiş ve eğitim seviyesi düşük insanlar olmaları nedeniyle, bu kişilerle de ilişkilerinde dikkatli olmaları gerekir. Temsil Fransa’da görev yapan öğretmen ve okutmanların görev mahallinde Türk Devleti’ni temsil ettiklerini tüm ilişkilerinde göz önünde bulundurmaları büyük önem taşımaktadır. Okullarla ilişkiler: Öğretmenlerin görev yaptıkları okullarda, o okulun bir personeli statüsünde olduklarını bilmeleri, sorumluluklarının farkında olarak davranmaları gerekmektedir. Görev yapılan okulun işleyişini ve kurallarını kısa zamanda öğrenip, okul yönetimi ve diğer öğretmenlerle iyi ilişkiler kurmaları gerekmektedir. Ayrıca, öğretmenlerimizin görev yaptıkları okullarda Türkiye’yi ve Türkleri tanıtıcı faaliyetlerde bulunmaları tavsiye edilmektedir. Fransa’da bina olarak ilkokullar yerel yönetimlere (belediye), ortaokul ve liseler ise il meclislerine bağlıdır. Bu itibarla, öğretmenlerimiz lojman ihtiyaçları konusunda doğrudan belediyelerle görüşebilirler. Araba alma ve kiralama Türkiye’de olduğu gibi özel ajentalar aracılığı ile günlük, haftalık veya aylık olarak araba kiralanabilir. Ancak, 600 Avrodan başlayan fiyatlarla araba satın alınabilir. Öğretmenler zaman zaman deplasmana gideceklerinden sürücü belgesine ve arabaya sahip olmaları gerekmektedir. Trafik sigortası Sigorta zorunlu olup, trafik kazası durumunda her iki taraf tutanak imzalar ve kendi sigortasına gönderir. Sigorta şirketleri uzman aracılığı ile kazayı değerlendirir. 141 Sürücü Belgesi Türkiye’den alınan ehliyetler Fransa’da kullanılabilmektedir. Para transferleri Yüksek komisyon karşılığı özel şirketler, banka veya postahane aracılığı ile gerçekleştirilebilir. Vergiler Televizyon vergisi ve oturum vergisi zorunlu olup, yıllık ortalama 400-500 Avro civarındadır. Maaşların Ödenmesi Maaşlarının düzenli olarak transfer edilebilmesi için yeni öğretmen gelir gelmez herhangi bir bankadan hesap açtırması gerekir. Günlük Ulaşım Ücretlerinin Ödenmesi Öğretmenlerimizin ikamet yeri (Belediye hudutları) dışında görev yaptıkları yerler için normal tarifeli nakil vasıtası ücretleri Başkonsolosluklarca ödenmektedir. Ev Kiralama Fransa’ya yeni atanan öğretmenin ilk etapta karşılaştığı sorun ev sorunudur. Bu konuda, varsa dernek yetkilileriyle veya bizzat görev bölgesindeki HLM (belediye lojmanları) kurumuna müracaat edilmelidir. Bu konuda, durumun aciliyeti dile getirilerek il eğitim müfettişliğinden de yardım istenilebilir. Ev sigortası yıllık ortalama 90 Avro civarındadır. Tedavi Giderleri Tedavi Giderleri Yönetmeliği gereğince yurtdışında geçici görevli öğretmenin sadece kendisinin tedavi giderleri Bakanlığımızca yurtdışı rayici üzerinden karşılanmaktadır. Eş ve çocuklarının tedavi giderleri ise bağlı bulunduğu İl Millî Eğitim Müdürlüğünce yurtiçi rayici üzerinden ödenmektedir. 142 9) GÜRCİSTAN Başkenti Yönetim Şekli Yüzölçümü Nüfusu Millî Bayramlar Dini bayramlar Dinler Etnik Gruplar Kişi Başına düşen Milli Gelir Para birimi Vatandaşlarımızın toplam sayısı Türk Öğrencilerinin sayısı (Okul Öncesinden Lise son sınıfa Kadar) Bakanlığımızca Görevlendirilen Öğretmen Sayısı Tiflis Başkanlık Tipi Cumhuriyet 69,700 km2 5.457.000 26 Mayıs (1918) Bağımsızlık günü 7 Ocak Hz. İsa’nın doğum günü 19 Ocak Natlisgheba Bayramı (Hz.İsa’nın VaftizGünü) 12 Mayıs Hz. Andria günü 28 Ağustos Mariamoba (Meryem Ananın Günü) 23 Kasım Giorgoba Bayramı Gürcistan Ortodoksları %65, Müslümanlar %11, Rus Ortodoksları %10, diğer %14 Gürcü %70.1, Ermeni %8.1, Rus %6.3, Azeri %5.7, Osetin %3, Abkhaz %1.8, diğer %5 1.060 US$ Lari 2000 260 4 GENEL BİLGİLER Coğrafi bakımdan çok büyük bir ülke olmamasına rağmen etnik ve dini manada çok çeşitli grupların yaşadığı ve hassasiyetlerin üst noktalarda olduğu bir ülkedir. Güvenlikle ilgili problemler halen mevcut olup hırsızlık vaka’larına rastlanılmaktadır. Yerel makamlar Türk halkına ve görevlilere karşı olumlu bir yaklaşım içindedir. Resmi ve gayri resmi ilişkilerde ve gönlük yaşamda Gürcistan'daki insanlarla iletişim için Rusça, Gürcüce gereklidir. Bunun yanı sıra çarşı-pazarda ufak tefek işlerde kısmen Azerice anlaşılabilmektedir. Gürcistan, Kafkasya'da farkli alfabe, farkli dil, farkli din ve farkli kültüre sahip bir ülkedir. Millî günlerimiz büyükelçilik bünyesinde kutlanmaktadır. Bu ülkenin millî ve dini günlerinde bir katılım sağlanmamaktadır. 143 GÜRCİSTAN EĞİTİM SİSTEMİ ŞEMASI Öğretim Kademeleri Doktora Öğretim Süresi 10 9 Mastır Üniversite ve muadili yükseköğretim kurumları 8 7 6 5 4 3 2 1 Liseler Teknik Liseler Çok Programlı Liseler Temel Eğitim Yönlendirme Sınıfları Yaygın Eğitim Özel Eğitim İlkokul Okulöncesi Eğitim-Kreşler Mesleki Eğitim Hazırlık Sınıfları Sınıf 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Yaş 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ ÖĞRETİMİ Gürcistan’da T.C. Millî Eğitim Bakanlığına bağlı bir eğitim kurumu bulunmamaktadır. Türk-Gürcü ortaklığında özel olarak faaliyet gösteren bir okulda, mevcut yasalar çerçevesinde, yalnız Türk öğrencilerin bulunduğu birleştirilmiş bir sınıfta Türkçe ve Türk kültürü öğretilmektedir. Ayrıca Tiflis büyükelçiliğimiz bünyesinde büyükelçilik zemin katında Türk Kültür Merkezi adıyla bir yer tahsis edilmiş olup Gürcü vatandaşlarına Türkçe ve Türk Kültürü öğretilmektedir. Ayrıca Batumda da aynı şekilde faaliyet sürdüren bir merkezimiz bulunmaktadır. 144 Bu merkezlerde bakanlığımızca görevlendirilen dört öğretmenimiz görev yapmaktadır. Tiflis’te 2 ortaokulda seçmeli yabancı dil olarak Türkçe öğretilmektedir. Dersleri buradaki Türkoloji bölümünden mezun olan öğretmenler vermektedir. Türkçe ve Türk Kültürü öğretiminde kullanılan materyaller yeterli değildir. Eğitim Müşavirliğin gayretleriyle Türkçe hikaye, kitap, CD temin edilip Türkçe öğretilen yerlere verilerek katkı sağlanmaktadır. YÜKSEK ÖĞRETİM (TÜRK DİLİ VE KÜLTÜRÜ İLE İLGİLİ ÜNİVERSİTELERDEKİ KÜRSÜLER/KÜLTÜR MERKEZLERİ Tiflis’te 3 üniversite bünyesinde Türk dili ve Türk Tarihi bölümleri bulunmaktadır. Ayrıca Akaki Tsereteli Kutaisi Devlet Üniversitesinde ve Şota Rustevelli Batum Devlet Üniversitesinde birer Türkoloji bölümü vardır. Bu bölümlerde görevli okutman ya da öğretmen yoktur. PRATİK BİLGİLER Yurt Dışında Pasaport ve Vize İşlemleri Pasaport ve vize işlemleri tüm dünya ülkelerinde olduğu gibidir. Bu tür iş ve işlemler Büyükelçiliğimizce yürütülmektedir. Özel Sağlık Sigortası Özel sağlık sigortası bulunmakla birlikte yeterince oturmuş olmadığından güven vermemektedir. Ülkede sağlık sistemi ülkemizdeki standartların oldukça altındadır. Ev Kiralama Ev kiralamak için özel komisyoncular vardır. Gelire göre kiralar yüksektir. Evler eski ve bakımsızdır. Eşyalı olarak ev kiralamak da mümkündür. Bazı özel nedenlerden dolayı ülkedeki şehirlerin her semtinde ev kiralamak mümkün değildir. Bu nedenle merkeze yakın güvenlikli bir semtte ev kiralamak gerekmektedir. Bu da ülkenin yaşam standartlarının çok üstünde yüksek fiyatlara sağlanabilmektedir Trafik Gürcistan’da yollar trafiğe uygun yapılmıştır. Trafik kazaları fazla görülmemektedir. Polis denetimleri ve donanımları üst noktadadır. Araba kiralama şirketleri bulunmakta olup ayrıca özel araçları kasko yaptırma imkânı da vardır. Ülkede toplu taşım araçları güvenli değildir. Yabancılar genellikle 2. el araç alıp kullanmayı tercih etmektedir. Türkiye'de alınan sürücü belgesi burada da geçerlidir. Ayrıca buradan da sürücü belgesi alınabilmektedir. Herhangi bir kaza anında özellikle de kendi aracınızla kaza yaptınızsa ilk iş aracı öylece bırakıp oradan uzaklaşmak ve işlemleri konsolosluk aracılığıyla yapmaktır. Çünkü yerli halk yabancıya karşı yalan söylemeyi haklı bir gurur vesilesi telakki etmektedir. Resmi görevliler ve güvenlik güçlerinin yabancılara karşı tutumu da oldukça fevri ve ön yargılıdır. 145 Bankacılık İşlemleri- Para Transferi Bankacılık hizmetleri ve para transferi oldukça kolay olup ülkemizdeki tüm imkanlar bu ülke de de bulunmaktadır. Gürcistan'dan Türkiye'ye para transferi T.C. Ziraat Bankası aracılığıyla sağlanabilmektedir. Karşılaşılabilecek Sorunlar ve Çözüm Önerileri Burada görev alacak kamu görevlileri tamamen T.C. devletinin bir temsilcisi olduğunu unutmadan farklı dini ve etnik gruplara karşı ölçülü ve hassas davranmalıdır. Hiç bir grupla hareket etmemeli hatta bunu çağrıştıracak davranışlardan özenle kaçınmalıdır. Görev yerlerinde kesinlikle siyasi ve dini tartışmaya girilmemelidir. Sosyal ve kültürel hayat bakımından bulunduğu coğrafyadan pek çok farklılıklar gösteren ülkede görevli personelin bu farklılıkları göz önünde bulundurması gerekmektedir. 146 10) HOLLANDA Genel Bilgiler ÜLKE ADI BAŞKENTİ YÖNETİM ŞEKLİ NÜFUSU PARA BİRİMİ MİLLİ BAYRAMLAR DİNİ BAYRAMLAR DİNLER ETNİK GRUPLAR Hollanda Amsterdam Parlemento esasına dayalı Monarşi 16.338.190 (Şubat 2006) Avro 30 Nisan - Koninginnedag (Kraliçe günü) 5 Mayıs - Bevrijdingsdag (Kurtuluş Günü) 1 Ocak: Nieuwjaarsdag (Yeni Yıl) 14 Nisan: Goede Vrijdag (Kutsal Cuma) 16-17 Nisan: Pasdag (Paskalya) 25 Mayıs: Hemelvaartsdag (Miraç Kutlama Günü) 4-5 Haziran: Pinksterdag (Hamsin Yortusu) 25-26 Aralık: Kerstdag (Noel Günü) Hiristiyanlar % 55 Müslümanlar % 4,1 Diğerleri % 3,6 Dinsizler % 37,3 Hollanda Antilleri ve Aruba Türkler Surinamlılar Faslılar 22.720 Avro (Kişi başına) GSMH(Gayri Safi Milli Hasıla) Vatandaşlarimizin toplam Kayıtlı vatandaş sayısı: 373.870 Kayıtlı Olmayan Tahmini vatandaş sayısı: sayısı 35.000 Türk öğrencilerin sayısı İlköğretim 55.237 Ortaöğretim 26.262 Özel Eğitim 4.422 Yüksek Öğretim 6.557 Genel Toplam 92.478 Türkçe ve Türk Kültürü Derslerine devam eden öğrenci sayısı 2.000 a) Bakanlığımızca Görevlendirilen Mahallen Görevlendirilen: 630 Türkçe ve Türk Kültürü b) Dersleri veren öğretmen (Ağustos 2004’e kadar) 147 TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ ÖĞRETİMİ Türkiye-Hollanda eğitim ilişkilerinin hukukî dayanakları şunlardır: A. Hollanda-Türkiye Kültür Anlaşması (12 Mayıs 1960, Ankara) (Bu anlaşmaya göre yapılan Karma Kültür Komisyonu ve Eğitim Uzmanları Ortak Komisyonu toplantıları kararları) B. Göçmen İşçinin Hukukî Statüsü Hakkında Avrupa Sözleşmesi C. Avrupa Sosyal Şartı Hollanda Hükümeti 1998 yılında OALT (Yabancıların Yaşayan Dilleri Eğitimi) adıyla bir yasa çıkarmıştır. Bu yasaya göre anadili derslerinin haftada 1.5 saat olmak üzere temel okullardaki ilk 4 sınıfta okul saatleri içerisinde, 5-8. sınıflarda ise okul saatleri dışında verilmesi hükme bağlanmıştır. Ayrıca, anılan yasa için 4 yıllık bir uygulama süresi belirlenmiştir. Bu sürenin bitiminde, anadili derslerine yapılan ödenek kesilmiş ve Türkçe Anadili dersleri Ağustos 2004 tarihinden itibaren okullardan fiilen kaldırılmıştır. Bakanlığımız kanalıyla 1976 yılına kadar Hollanda’ya toplam 24 öğretmen gönderilmiştir. Hollanda tarafı, bu tarihten itibaren öğretmen ihtiyacını Hollanda’da yaşayan Türkler arasından karşılama yoluna gitmiştir. Ağustos 2004 tarihine kadar Hollanda tarafından görevlendirilmiş olan Türkçe Anadili dersi öğretmeni sayısı 630 idi ve bunların yaklaşık yarısı aktif olarak öğretmenlik görevini yerine getirmekteydi. Anılan tarihten itibaren, yapılan sınavda başarılı olan 50 Türk öğretmeni sınıf öğretmenliği için 2 yıl süreli bir eğitime alınmıştır. Başarılı bulunan bir kısım öğretmenimiz ise kendi okulları tarafından rehberlik, danışmanlık vb. adlarla istihdam edimektedir. Diğer öğretmenler için Hollanda Eğitim Bakanlığı tarafından bir sosyal plân hazırlanmıştır. Bu plâna göre öğretmenler 5 yıl süreyle maaşlarının önemli bir kısmını almaya devam edeceklerdir. Türkçe Anadili derslerinin okul çatısı altında verilmesi için Büyükelçiliğimiz ile Hollanda üniversitelerindeki Türk öğretim üyeleri Türkçe İçin El Ele adıyla bir kampanya başlatmış ve 5 öğretim üyesinin yönetim kurulunu oluşturduğu Hollanda Türkçe Eğitim Vakfı kurulmuştur. Vakfın genel amacı, Türkçe Anadili derslerinin okul çatısı altında (genişletilmiş okul saatlerinde) verilmesinin sağlanmasıdır. Vakıf ayrıca, Hollanda Eğitim Bakanlığı ile düzenli görüşmelerde bulunmaktadır. Halen Hollanda’daki 8 yerleşim birimindeki değişik okullarda 2.000 Türk öğrenci Türkçe dersi almaktadır. Bu sınıflardaki öğrenci mevcutları 12-18 arasıdır. Türkçe Anadili derslerinin, anaokulunu da kapsayan ilkokul öğrencilerine ulaştırılması için çalışmalar devam etmektedir. Türkçe dersleri orta ve lise seviyesinde seçmeli yabancı dil olarak verilmektedir. Haftada 2-3 ders saati olarak verilen bu derslere Türk öğrencilerin ilgisi fazladır. 148 Hollanda Eğitim, Kültür ve Bilim Bakanlığı, Türkçe ders kitaplarını Hollanda üniversitelerinin Dilbilim bölümlerinde ve Türkoloji kürsülerinde görev yapan Türk öğretim üyelerine hazırlatmaktadır. Kitap basımının tüm maliyeti anılan bakanlık tarafından karşılanmaktadır. Hollanda’nın Leiden Üniversitesindeki Türkoloji Kürsüsünde Türk Dili ve Kültürü dersleri alan öğrenci sayısı 19’dur. Utrecht Üniversitesindeki Türkoloji kürsüsünde ise Türk Dili ve Kültürü dersleri alan öğrenci sayısı 25’tir. Ek olarak, bu üniversitede 15 öğrenci kısa dönemli olarak Türkçe dersi almaktadır. EĞİTİM SİSTEMİ Hollanda’da ulusal eğitim, Hollanda Eğitim, Kültür ve Bilim Bakanlığı tarafından düzenlenir. Hollanda Eğitim, Kültür ve Bilim Bakanlığı’nın Yürütme Kurulu; Bakan, iki Devlet Sekreteri (Bakan Yardımcısı), bir Müsteşar ve bir Müsteşar Vekili’nden oluşur. Yürütme Kuruluna ek olarak Bakanlık, 21 merkezi birimden ve 10 yarı bağımsız icra kurumundan oluşur. Bunlar içerisinde; Merkezi Fon Enstitüsü Kurumu, Eğitim Denetimi Kurumu, Eğitim Konseyi, Bilim ve Teknoloji Danışma Konseyi gibi birimler de yer almaktadır. Eğitim politikası geliştirmekten sorumlu altı bölüm vardır. Bunlar; İlköğretim, Orta Öğretim, Yetişkinler ve Meslekî Eğitim, Yüksek Eğitim, Üniversite Eğitimi, Araştırma ve Bilim Politikası Bölümü’dür. Hollanda Anayasası ve ilgili kanunlar bütün seviyelerde eğitimin serbest olması gerektiğini vurgulamaktadır. Bu bağlamda, Hollanda eğitim sistemi özel ve resmi kurumlar tarafından yönlendirilmektedir. Özel öğretim kurumlarının tamamına yakını vakıfların yönetimindeki okullar olup paralı okullar değildir ve eğitimin her seviyesinde bulunmaktadır. Bu kurumlar dini prensiplere göre de çalışabilmektedir. İlköğretim seviyesindeki okulların %68’i, orta öğretim seviyesindeki okulların %76’sı meslek yüksek okullarının %95’i ve üniversitelerin %21’i özel kurumlardır. Resmi ve özel okullar aynı kriterlere göre ve eşit olarak Bakanlık tarafından finanse edilirler. Resmi ve özel okullar Eğitim, Kültür ve Bilim Bakanlığı tarafından belirlenmiş olan müfredat programını takip ederler. Her iki kurumdan alınan belge ve diplomaların geçerliliği eşittir. Hollanda’da 1985 yılında çıkarılan Temel Eğitim Yasası kapsamında 2 yıllık anaokulları ile 6 yıllık ilkokullar birleştirilerek 8 yıllık temel eğitim okulları oluşturulmuştur. Temel eğitim okullarına başlama yaşı 4’tür. Sekizinci yılın sonunda ülke genelinde yapılan CITO sınavlarında alınan notlara bağlı olarak öğrenciler orta öğretim kurumlarından birine yönlendirilirler. 149 Orta Dereceli Meslekî Orta Eğitim (VMBO) Okulları, 12-16 yaş arası çocukların devam ettiği meslekî öğretime hazırlayıcı 4 yıllık bir orta öğretim kurumudur. 8 yıllık temel eğitimi bitiren öğrencilerden CITO sınavında düşük not alan ve öğretmenin fazla başarılı bulmadığı öğrenci bu okullara yönlendirilir. VMBO okullarını bitirenler, Türkiyede 8 yıllık ilköğretim okullarını bitirmiş kabul edilirler. Bu okulun mezunları Meslekî Eğitim Okullarına (MBO) devam edebilirler. Yüksek Dereceli Genel Orta Eğitim (HAVO), 12-17 yaş arası öğrenciler için 5 yıl süreli bir genel orta öğretim kurumudur. HAVO okulları, Meslek Yüksek Okullarına (HBO) öğrenci hazırlar. Bu okulların ilk üç yılında tüm öğrenciler temel orta öğretimin 15 zorunlu dersini alırlar. Son iki yılda ise 6 dersten yapılan bitirme sınavlarına hazırlanırlar. Üniversiteye Hazırlık Eğitimi (VWO), 12-18 yaş grubu öğrencileri üniversitelere hazırlayan ve temel orta öğretimi de kapsayan 6 yıl süreli okullardır. VWO’da üç okul türü bulunmaktadır; Athenneum, Gymnasium ve Lyceum. Bu okulların 4. sınıfının sonunda öğrenciler A ya da B bölümünden birini seçerler. A bölümünde dil dersleri, B bölümünde ise fen dersleri ağırlıktadır. 6 yılın sonunda her öğrenci en az 7 dersten mezuniyet sınavına girer. VWO okulunu bitirenler doğrudan üniversiteye gitme hakkını elde ederler. 150 1 2 3 4 5 6 7 İLKÖĞRETİM HOLLANDA 8 9 10 11 12 13 14 15 I. KADEME GEN. ORTAÖĞR. 16 17 18 19 II. KADEME GEN. ORT. YÜKSEKÖĞRE I.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. OKULÖNCESİ I.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. İLKÖĞRETİM II.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. ZOR KESİNTİSİZ EĞİTİM ORTAÖĞRETİM SONRASI EĞİTİM EK I. KADEME GENEL ORTAÖĞRETİM YÜKSEKÖĞRETİM ÖN LİSANS YAR OKU II. KADEME GENEL ORTAÖĞRETİM YÜKSEKÖĞRETİM -LİSANS 151 ZOR SOSYAL FAALIYETLER Resmi Bayramlarımız: Bölgemizde Milli Bayramlarımız içerisinde en etkin ve yaygın olarak kutlanılan bayram, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’dır. Hollanda’daki hemen her yerleşim biriminde Türk derneklerinin organizasyonu ile düzenlenen 23 Nisan törenleri, Hollandalıların da katılım gösterdiği bir şenlik havasında kutlanılır. Cumhuriyet Bayramı Lahey Büyükelçiliğimiz ile Rotterdam ve Deventer Başkonsolosluklarımız tarafından verilen resepsiyonlarla kutlanmaktadır. Çanakkale savaşları anma programları Türk derneklerince yaygın olarak düzenlenen bir etkinliktir. 24 Kasım Öğretmenler Günü, Lahey Büyükelçiliğimizde verilen resepsiyona öğretmenlerin katılımlarıyla kutlanmaktadır. Dini Bayramlarımız: Dini bayramlar genellikle camiler bünyesinde kutlanılır. Özellikle Ramazan ayı içerisinde bir çok camide değişik millet ve dinlerden insanların davet edildiği iftar programları düzenlenmektedir. Hollandalıların Resmi Bayramları: Hollandalıların resmi bayramlarından olan Kraliçe günü (Koninginnedag) ülke genelinde tatil olup şehir merkezlerinde karnaval havasında kutlanılır. Diğer bir resmi bayramı olan Kurtuluş gününde (Bevrijdingsdag) okullarda ve parlamentoda anma töreni yapılır. Hollandalıların Dini Bayramları: Hollandalıların dini bayramları genellikle aile fertlerinin buluşmaları için bir vesiledir. Pek yaygın olmasa da yakınlarının mezarlarını ziyaret etme, kiliselerdeki ayinlere katılma gibi bazı dini vecibeleri de yerine getirirler. Dini bayramlar genellikle uzun okul tatili dönemlerine rastladığından Hollandalılar daha çok tatile çıkmayı tercih etmektedirler. Okutmanlar ve öğretmenler nasıl talep edilir Hollanda Türkçe Eğitim Vakfı’nın yol haritasına göre öğrenci kayıtlarını yaparak yapılanmalarını tamamlayan yerel organizasyonlar öğretmen talebinde bulunmaktadır. Vakıf, bu talep doğrultusunda öğretmen ilanını kendi internet sitesinden yayınlamaktadır. Öğretmenlik diploması olan, Hollandaca dilini iyi konuşan ve pedagojik formasyona sahip adaylardan uygun bulunanlar ile vakıf arasında 1 yıllık sözleşme yapılmaktadır. Personel görevlendirilen ülkelerde davranış Hollanda toplumu, çeşitli ulusların bir arada yaşadığı çok kültürlü bir toplumdur. Bu bağlamda kültürel alışveriş çoktur. Ülkenin güney kısmı Katolik Hristiyan dinine bağlıdır. Karnaval bayramı bu bölgede kutlanır. 152 Kuzey bölgede oturanlar (Amsterdam, Rotterdam, Utrecht) Protestan Hristiyan dinine bağlıdır. Protestanlar genellikle gösterişi sevmezler ve karnaval bayramı bu bölgede kutlanmaz. Ülkenin resmi dili Hollandacaya yabancı dillerden bir çok sözcük girmiştir. Ancak ağırlıklı olarak Almanca ve İngilizce dilleriyle benzerlik gösterir. Hollanda okullarında yabancı dil öğrenimine önem verilir. Özellikle İngilizce dilini Hollandalıların %99’u konuşabilmektedir. Hollandalılar zamana çok önem verirler. Zamanında gelmeyen birisi Hollandalılar tarafından güvenilmez olarak kabul edilir. Yaşamları planlıdır ve kültürel faaliyetlere (tiyatro, konser, sinema vb.) önem verirler. Öğretmenler görev yaptıkları okulda derslerin başlama ve bitiş saatlerine tam riayet etmelidirler. Okul idaresi ve okul aile birliğiyle diyalog halinde bulunmalı, öğrencilerinin velileri ile düzenli görüşmeler yapmalıdırlar. İngilizce dilinin bilinmesi iletişimde kolaylık sağlasa da, Hollandaca dilinin belirli oranda öğrenilmesi ve öğretmenlerimizin bu dilde kendilerini ifade edebilmeleri önem arz etmektedir. Bu nedenle Hollanda’da göreve başlayacak öğretmenlerimizin Hollandaca dil kurslarına katılmaları yararlı görülmektedir. PRATIK BİLGİLER Yurt Dışında Pasaport ve Vize İşlemleri Umumi pasaport sahibi Türk vatandaşları vizeye tabidir. Yeşil pasaport sahibi vatandaşlarımız için vize şartı yoktur. Yeşil pasaport ile Hollanda’ya giriş yapan vatandaşlarımızın ikamet süreleri 3 ay ile sınırlıdır. Schengen Anlaşması hükümleri Hollanda için de geçerlidir. Özel Sağlık Sigortası Hollanda’da yaşayan her bireyin belirli bir aile doktoru, eczanesi ve diş hekimi vardır. Genellikle aile doktoru, eczane ve diş hekimi oturulan mahalleden seçilir. Hollanda’da iki çeşit sigorta vardır; gelirleri belirli bir düzeyin altında olan kişiler Ziekenfonds tarafından sigortalanır. İkinci sigorta şekli ise particulier adı verilen özel sağlık sigortasıdır. Gelirleri Ziekenfons tarafından öngörülen sınırın üzerinde olan kişiler özel sigorta şirketlerine sigorta olmak zorundadırlar. Her iki sigorta için de belirli miktarda aylık prim ödenir. Hollanda’da aile doktorunun sağlık hizmetinde önemli bir yeri vardır. Diğer sağlık elamanlarıyla olan ilişkiler aile doktoru aracılığıyla yürür. Aile doktoru, sık sık görülen bedensel ve ruhsal şikayetleri tedavi etmekte, bunlara yardımcı olamadığı durumlarda ise hastayı uzmana yönlendirir (sevk eder). Doktor hastadan ücret almaz, vizite ücreti sigortaya fatura edilir. Araba Kiralama Hollanda’da araba kiralayan çeşitli firmalar vardır. Bu firmalardan bazıları şunlardır: ABC Rent a car, Alomo, Beta Car ve Europa Rent a Car. Arabaların marka ve modeline göre günlük kira fiyatları 50 ile 100 Euro arasındadır. 153 Ev Kiralama Kiralama işlemlerinde gazete ilanlarından ya da Hollanda Emlak Komisyoncuları Birliğinin (NWM) internet sayfasından yararlanılabilir. Ayrıca, herhangi bir emlak komisyoncusuyla (Makelaars) anlaşma yöntemi seçilebilir. Bunlara ek olarak, kiralama işlemlerinde ikinci ara komisyonculuk sistemi vardır. Bu sistemde sizin adınıza sizin belirleyeceğiniz nitelikteki evleri bir komisyoncu tespit edip sizin adınıza pazarlık yapar. Komisyoncu bunun karşılığına 1 aylık kira tutarında komisyon alır. Evin bulunduğu şehir, mevki ve büyüklüğü kira fiyatını belirleyen etkenlerdir. 2 oda bir salonlu evlerin (75 m²) kirası, 750-1500 Euro civarındadır. Küçük yerleşim birimlerinde kira ücretleri daha uygundur. Kiralık evlerin büyük çoğunluğu yarı mobilyalı olarak adlandırılan özelliktedir. Bu evlerde buzdolabı, çamaşır-bulaşık makinaları, fırın vb. elektrikli aygıtlar mevcuttur. Trafik Kazaları Hollanda’da sigortasız araçlar trafiğe çıkamaz. Her sürücü aracını kazalara karşı sigorta yaptırmak ve sigorta şirketinden aldığı formları aracında bulundurmak zorundadır. Trafik kazalarında hatalı olan sürücü sigorta formunu doldurup imzalayarak diğer tarafa verir. Eğer anlaşmazlık söz konusu değilse, trafik polisleri sürece dahil olmazlar. Hasarlı aracın tamiri ve masrafın sigortadan tanzim edilmesi süreci şöyledir; Aracı hasar gören sürücü, hatalı sürücüden aldığı form ile tamirciden aldığı teklif faturasını hatalı sürücünün sigorta şirketine gönderir. Sigorta şirketi aracın durumunu tamirciye giderek tespit eder ve teklif faturaya onay verir. Tamirat ücreti sigorta firması tarafından araç sahibinin banka hesabına yatırılır. Hollanda’da, ANWB adlı şirket düşük bir aidat karşılığında üyelerine yol hizmeti sunmaktadır. Aracın arızalanması gibi durumlarda adı geçen şirket arızalı aracın tamirhaneye çekilmesi vb. yardımları yerine getirmektedir. Para Transferi Hollanda’dan herhangi bir Avrupa Birliği üyesi ülkeye para transferi yapılırken gönderme ücreti alınmaz. Ancak, Türkiye’ye yapılacak havalelerde belirli bir miktar, havale masrafı olarak alınmaktadır. Hollanda’da faaliyet gösteren Türk bankaları da mevcuttur (T.C. Ziraat Bankası, İş Bankası, Akbank, Garanti Bankası ve Demirhalkbank). Bu bankalar ya havale ücreti talep etmemekte ya da daha uygun bir ücret uygulamaktadır. Sorunlar Ve Çözüm Önerileri Evlerin kiralanmasında düzenlenecek kontratta “Herhangi bir zamanda başka bir göreve atanma halinde, 1 ay önceden haber vermek kaydıyla kontrat fes edilir.” ifadesi mutlaka kontrata koydurulmalıdır. Aksi halde kontrat süresi sonuna kadar tazminat ödeme durumuyla karşılaşılabilir. 154 11) İNGİLTERE GENEL BİLGİLER Birleşik Krallık yönetim şekli Parlamentonun da bulunduğu Yasal Monarşidir. Kraliçe II. Elizabeth, veliaht ise Prens Charles’dır. Lortlar ve Avam Kamaralarından oluşan ikili bir parlamento yapılanması mevcuttur. Erk daha çok seçimle oluşan parlamentodadır. BAŞKENT VE DİĞER ÖNEMLİ ŞEHİRLER İngiltere’nin Başkenti Londra’dır. Diğer önemli şehirler Manchester, Liverpool, Birmingham, Nottingham, Bristol, Leeds’dir. İskoçya’da Edinburg ve Glasgow, Galler’de Cardiff ve Kuzey İrlanda’da Belfast belli başlı kentlerdir. YÜZÖLÇÜMÜ VE NÜFUS Birleşik Krallık olarak adlandırılan Britanya,Galler, İskoçya ve Kuzey İrlanda’nın toplam yüzölçümü: 241,208 km2 dir. Birleşik Krallık toplam Nüfusu 59.800.000 dir. Kilometre Kareye Düşen Kişi sayısı: 248 EĞİTİM SİSTEMİ İngiltere’de zorunlu İlköğretim 6 yaşında başlamakta ve orta öğretimi de içine alarak 11 yıl aralıksız devam etmektedir. Ancak teorik olarak, isteyen aileler çocuklarını okula göndermeden, onlara müfredatı kendileri çalıştırmak yoluyla sınavlara sokabilmekte ve sertifika almalarını sağlayabilmektedirler. Fakat bu durum pratikte yok denecek kadar azdır. 11 yıllık zorunlu öğretim kendi içinde 4 aşamaya bölünmektedir. A) 6-7 yaş grubu yani 1. ve 2.Sınıfları kapsayan birinci aşamadaki temel dersler İngilizce ve Matematik’tir. B) 8-11 yaş grubu yani 3, 4, 5 ve 6. sınıflardan oluşan 2. aşama için temel dersler İngilizce, Matematik ve Fen Bilgisi’dir. C) 12-14 yaş grubu yani 7, 8 ve 9. Sınıfları kapsayan 3. aşamada temel dersler İngilizce, Matematik ve Fen Bilgisi’dir. D) 15-16 yaş grubu yani 10 ve 11. sınıflar ise 4. aşamayı oluşturmaktadır. Bu 11 yıllık zorunlu öğretimin ilk 6 yılı ilk öğretim, ikinci 5 yıllık dilimi ise bizdeki orta okul olarak düşünülebilir. Bu 11 yıllık zorunlu öğretim süresince sınıf tekrarı gibi bir olgu bulunmamakta ve öğrenciler yaşlarına göre sınıflarda yerlerini almaktadırlar. Yine bu 11 yıllık öğretim süresince öğrenci başarısını ölçmeye yönelik resmi bir sınav mevcut değildir. Ancak, öğrenciler I.aşama sonunda İngilizce ve Matematik; aşama II ve III sonunda da İngilizce, Matematik ve Fen derslerinden SAT (School Assesment Test= Okul Değerlendirme Testi) sınavlarına girerler. 155 1 İNGİLTERE 2 3 4 OKULÖNCESİ 5 6 7 İLKÖĞRETİM 8 9 10 11 12 13 I. KADEME GENEL ORTAÖĞRETİM 14 15 16 17 18 19 II. KADEME GENEL ORTAÖĞR. YÜKSEKÖĞRE YÜKSEKÖĞRE ORTAÖĞRETİM SONRASI EĞİT OKULÖNCESİ I.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. Z İLKÖĞRETİM II.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. Z KESİNTİSİZ EĞİTİM ORTAÖĞRETİM SONRASI EĞİTİM E I. KADEME GENEL ORTAÖĞRETİM YÜKSEKÖĞRETİM ÖN LİSANS Y O II. KADEME GENEL ORTAÖĞRETİM YÜKSEKÖĞRETİM -LİSANS 156 Bu sınavlar öğrenci başarısını ölçmeye değil okulların performansını ölçmeye yöneliktir. Yeterli performans gösteremeyen okullar için idari tedbirler alınır ve düzelmesi için bir süre verilir. Bu süre sonunda da belirli bir standarda ulaşamayan okul temelli kapatılır. Ayrıca, öğretmenler, konuları ne kadar öğretebildiklerini veya öğrencilerin durumunu anlayabilmek açısından zaman zaman sınav yapabilmektedirler, ancak bu sınavların resmi bir değeri yoktur. İlk 9 yılda 10-11 civarında ders alan öğrenciler 9. Yılın sonunda en az 5 ders seçerek (10-12 derse kadar çıkabilir) 10 ve 11. sınıflarda bu dersler üzerinde yoğunlaşırlar 11. yılın sonunda seçmiş oldukları bu derslerden ayrı ayrı GCSE (General Certificate of Secondary Education) sınavlarına girerler ve her dersten ayrı ayrı sertifika alırlar. GCSE sertifikaları A, B, C, D, E, F, G gibi notlara sahiptir. En yüksek not A olup sırasıyla aşağıya doğru inmektedir. 11 yıllık zorunlu öğretimin sonunda girilen GCSE sınavlarında yeterli performansı gösteren öğrenciler Sixth Form ya da A-Level kolejleri olarak adlandırılan genel lise öğretimine başlarlar. Bu öğretim genelde 2 yıldır ve üniversitede okumak istedikleri bölümlere yönelik olarak en az 2 ders alınarak (Başarılı öğrenciler 3-4 ders de alabilirler) 2 yıl boyunca bu dersler üzerinde yoğunlaşılır. İki yıllık öğretim sonunda A-Level sertifikaları alınır. Bu sertifikalar da A, B, C, D, E, F, G gibi notlara sahiptir ve genellikle d ye kadar olan notlar muteberdir. Dileyen öğrenciler Lise öğretiminin 1 yılının sonunda AS sınavlarına girebilirler. AS sertifikaları A-Level sertifikasının yarısı anlamını taşımaktadır. 2 AS sertifikası 1 A-Level sertifikasına eşittir. Üniversitelerin çok büyük bir kısmı 2 A-Level sertifikası ile öğrenci kabul ederler. Talebin çok yüksek olduğu Oxford, Cambridge gibi üniversiteler için 3 ya da 4 ALevel sertifikası ile akademik ve sosyal çalışmalarda gösterilen performans da dikkate alınmaktadır. TÜRK OKULLARI İngiliz okullardaki normal eğitim-öğretim faaliyetlerine ek olarak, Eğitim Müşavirliğinin denetim ve gözetimi altında Türk çocukları için, Londra’da 30 dernek okulu ve 36 İngiliz devlet okulu bünyesinde Türkçe ve Türk Kültürü Dersleri verilmektedir. Bu derslere, toplam 4.000 civarında çocuğumuz devam etmektedir. Türkçe ve Türk Kültürü dersleri iki dernek okulunda pazartesi, üç dernek okulunda Cuma akşamları, geri kalanlarında ise cumartesi ve Pazar günleri verilmektedir. Söz konusu dersler, İngiliz devlet okullarının bazılarında normal öğretim saatleri içinde bazılarında ise normal öğretim saatlerinin sonunda verilmektedir. Türk Okulu şeklinde adlandırdığımız okulların, kendi tüzüklerine göre seçilen bir yönetim kurulu ve başkanı bulunmaktadır. 157 Kimi dernekler yerel otoritelerden maddi yardım alırken bazıları, sadece öğrenci aidatları ile faaliyetlerini sürdürmektedirler. Ortak Kültür Komisyonu tarafından seçilerek bölgemizde görevlendirilen öğretmenler bu okullarda görev yapmaktadır. Ayrıca okullar kendileri de öğretmen istihdam etmektedirler. Hafta sonu dernek okulları klasik anlamda kurumsallaşmış eğitim öğretim merkezleri sayılamaz. Öğrencileri yaş ve seviyelerine göre sınıflandırmak oldukça zor olduğu için birleştirilmiş sınıf uygulamasına sıklıkla rastlanmaktadır. Bazı orta öğretim kurumlarında Türkçe Dersi İngiliz Müfredatı çerçevesinde yer alan Modern Yabancı Diller listesinde yer almaktadır. Türk öğrencilerin yanı sıra İngiliz ya da başka etnik kökenden öğrenciler de yabancı dil olarak Türkçe alabilmektedirler. Türkçe ve Türk Kültürü Dersine Devam Eden Öğrencilerin Dağılımı Okul Öncesi Eğitim İlköğretim Ortaöğretim TOPLAM 350 3.650 300 4.000 Son yıllarda, İngiliz eğitim sistemi içinde yer almaya çalışan, yani bütünüyle İngiliz müfredatı uygulayan, ancak Türkçe ve Türk kültürü dersleri veren okullar da faaliyete geçme hazırlığındadır. Türk okullarının hedef kitlesi Türkiye’den gelen 100.000; Kıbrıs’tan 200.000 kişi olmak üzere yaklaşık 300.000 civarındaki Türk’tür. Türk Kültürü ve Türkçe derslerine, az da olsa yabancılardan da talep vardır. Türkiye’den Ortak Kültür Komisyonu kararı ile görevlendirilen öğretmenlerin görev yaptığı okullar genellikle Türkiye’den ve K.K.T.C.’den gelen insanların yoğun yaşadıkları Londra’nın kuzeyinde ve daha az bir oranla güneyinde bulunmaktadır. Genelde bir öğretmen yedi ayrı okulda görev yapmak durumunda kaldığı için ulaşım önde gelen sorunlardan biridir. Millî ve dini günler hafta sonu dernek okullarında kutlanmaktadır. 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı Türkçe dersi verilen İngiliz Okullarında düzenlenen törenlerle kutlanmaktadır. İngiliz Devlet okullarında ise Müslüman öğrenciler bayram günlerinde izinli sayılırlar. Dini bayramlarda Dernek Okullarımızda öğrenciler, veliler ve öğretmenlerin katılımı ile bayram şenlikleri düzenlenmekte, çocuklarımıza bayramlarımızın önemi anlatılmakta ve topluca bayramlaşılmaktadır. Bu törenler esnasında çocuklara şeker verilmekte ve çocuklar hazırlamış oldukları gösterileri velilere sunmaktadır. Millî günlerimizde ise mutlaka Tüm Dernek Okulları kendi bünyesinde kutlama ve anma törenleri düzenlemekte ayrıca 23 Nisan, 19 Mayıs ve 29 Ekim gibi Milletimiz için büyük öneme haiz olan günlerde Eğitim Müşavirliğimizin organize ettiği törenlere tüm dernek okulları çeşitli etkinliklerle katılmaktadırlar. 158 OKUTMAN VE ÖĞRETMEN TALEBİ Okullarında Türkçe dersi verilmesini isteyen İngiliz Okul yönetimleri Eğitim Müşavirliğimize dilekçe ile başvurmak suretiyle Türkçe Öğretmeni talep etmektedirler. Müşavirliğimizce de uygun görülmesi sonucu öğretmen görevlendirilmesi yapılmaktadır. Hafta sonu dernek okulları da aynı yöntemle Müşavirliğimizden öğretmen görevlendirilmesini talep etmektedir. PRATİK BİLGİLER Britanya’ya gelen herkesin ilk hafta içerisinde Polis Kayıt Bürosuna kayıt yaptırması gerekmektedir. Kayıt yaptırmak için pasaport, adres ve 35 GBP gereklidir. Sağlık Hizmetleri İngiltere’de sağlık hizmetleri (diş ve göz tedavisi / gözlük hariç) turisler dışındaki herkes için ücretsizdir. Bu öğretmenleri de kapsamaktadır. Yaşanacak ev seçiminden hemen sonra en yakın aile doktoruna başvurmak suretiyle NHS’e (Ulusal Sağlık Sistemine) kayıt yaptırılır. Birkaç hafta sonra bir sağlık karnesi ve aile/semt doktorunun (GP) ismi posta yolu ile bildirilir. Sağlık hizmetleri ameliyat, tedavi, aile planlaması vb. ihtiyaçları kapsar. 16 yaş ve altındakiler için ilaç almak da ücretsizdir; ancak 16 yaşın üzerindeki kişiler için reçetedeki ilaç başına sabit bir ücret ödenir. (6.65 GBP) Londra’ya ilk defa gelenler ilk girişteki pasaport kontrolü sırasında genel bir form doldururlar. Bu formda kendilerinden verem mikrobu taşımadıklarını kanıtlamaları istenir. Bu bağlamda, daha önceden çekilmiş bir akciğer mikrofilmi bulundurmak bu süreci çok kısaltacaktır. Konut Durumu Eşya Alımı ve Ev Kiraları İngiltere’de, özellikle Londra’da konut satın alma ve kiralama fiyatları Paris, Berlin gibi merkezlerin iki katına yaklaşmaktadır. Konutlar genellikle mobilyalı ve beyaz eşyalı olarak kiralanır. Bazı kişiler mobilyasız da kiralayabilmektedir. Ancak mobilyalı konut ile mobilyasız konutun kirası arasında fazla büyük bir fark yoktur. Elektrikli ve elektronik eşyalar Türkiye’ye göre ucuzdur. Ancak koltuk takımı, yatak gibi mobilyalar göreli olarak daha palalıdır. İngiltere’de ev kiraları haftalık olarak hesaplanır. Resmi görevli öğretmenlerimiz Londra’da görev yapmaktadırlar. Londra’da daireler aylık 600-800 Sterlin (GBP)’e kiralanabilir. Yalnız ya da bekar olarak gelecekler için birkaç kişinin, özellikle Türklerden bir ev kiralaması ya da 65 - 80 GBP haftalıkla oda kiralamaları daha kolaydır. İngiltere’de kiracıların, belediyeden belediye değişmekle birlikte, yılda yaklaşık 1 aylık kira tutarında belediye vergisi ödemeleri zorunludur. Ulaşım Sistemi Londra’da şehir içi ulaşım genel olarak belediye otobüsleri, metro ve üst trenler vasıtasıyla gerçekleşmektedir. Aylık ulaşım kartı ortalama 50 GBP tutabilir. Metro ve banliyö trenlerini kapsayan aylık seyahat kartları daha pahalıdır. 159 Sürücü Belgesi ve Trafik Kuralları Türkiye’den alınmış sürücü belgesi ile 1 yıla kadar araba kullanmak mümkündür. Bilindiği gibi İngiltere’de direksiyon sağda ve buna bağlı olarak da trafik akışı soldandır. Türkiye’ye Para Transferi Türkiye’ye para transferini hemen her banka yapmaktadır. Bunun karşılığında 15 – 20 GBP bir ücret alınmaktadır. Ayrıca, özel şirketler de para transferi yapmaktadır. Bunların aldığı ücret biraz daha yüksektir. (25-30 GBP) 160 12) İRAN GENEL BİLGİLER Ülke Adı Başkenti Yüzölçümü Nüfusu Dini bayramlar Dinler Etnik Gruplar Kişi Başına düşen Milli Gelir Para birimi Bakanlığımızca Görevlendirilen Öğretmen Sayısı İran İslam Cumhuriyeti Tahran 1.629.807 km2 68.279.000 Kurban Bayramı-Ramazan Bayramı İslam, Zerdüşt, Hıristiyan Fars, Türk, Arap 2.040 ABD Doları Riyal (Ayrıca, Tümen ifadesi de kullanılmaktadır 3 İran, kuzeyde Hazar Denizi, güneyde Körfez ve batıda Zağros Dağları arasında yer alır. Orta ve doğu bölgeleri düzlük ve çöl alanıdır. Hazar Denizi kıyılarında yağışlı, sıcak ve nemli bir iklim hüküm sürmektedir. Orta ve doğu bölgelerinde yazın sıcak ve kışın soğuk kara iklimi görülür. Körfez kıyıları sıcak ve nemlidir. Kuzeybatı İran'da kışın en düşük sıcaklık - 20 dereceye ve yazın en yüksek sıcaklık 50 dereceye ulaşabilmektedir. İran’da hafta sonu tatilleri perşembe ve cuma günleridir. Cuma günü hemen hemen tüm dükkanlar kapalı olup, bazı mahalle bakkalları öğleden sonra açılmaktadır. Büyükelçiliğimiz ve Konsolosluk Şubesi de cuma günü tatildir. Cumartesi günü ise Büyükelçilikte nöbet usulüyle çalışılmaktadır. Ülkeye içki, uyuşturucu madde, silah, yiyecek, audio ve video kaset ve CD sokulması yasaktır. Dergiler ve gazeteler sansüre tabi tutulmaktadır. Diplomatik pasaport hamilleri İran'a girişte ve çıkışta aranmamaktadırlar. Bunun için pasaport ibraz etmek yeterlidir. Bayanlar, İran'da sokak, park, çarşı, lokanta, vs. gibi kamuya açık yerlerde hicaba uygun giyim tarzıyla dolaşmak durumundadırlar. Başlar bağlıdır. Saçın perçeminin gösterilmesine ve makyaj uygulamasına göz yumulmaktadır. Bazı hanımlar çarşafa bürünmeyi, bazıları ise pardösü giymeyi tercih ederler. Pardösünün rengi önemli değildir, diz altına kadar inmesi gerekmektedir. Dışarıda çorapsız dolaşılamayacağından etek yerine genellikle pantolon kullanılmaktadır. Giyimin hicaba uygun olması konusunda yabancı veya Gayrimüslim bayanlara ayrıcalık tanınmamaktadır. 161 Erkekler için bu kadar katı kurallar yoktur. Eskiden uzun kollu gömlek giymek şartken, bugün kısa kollu gömlek giyilmesine göz yumulmaktadır. Ancak şort giyilmesi yasaktır. Resmi yerlerde çalışan İranlılar kravat kullanmamaktadır. Temel tüketim maddeleri ucuzdur.Çarşıda sebze, meyve, et, süt ve mamulleri bol miktarda ve ucuza temin edilebilmektedir. İran'da sucuk, bulgur, yufka, irmik ve tuzlu pastane mamülleri yoktur. Alkollü içki yasaktır. Lüks lokantalarda Batı mutfağına özgü et yemekleri bulunabilmekte olup, porsiyonları da fazladır. İran'a özgü olarak ise arpa çorbası, cüce kebap (tavuk), berg kebap (et), kubide (Adana köfte) yenebilir; kebaplar genellikle pilavla beraber servis edilir. TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ ÖĞRETİMİ İran’da T.C. Büyükelçiliği bünyesinde, sürekli olarak faaliyet gösteren bir Türk okulu bulunmamaktadır. Elçilik mensuplarının okul çağındaki çocukları Fıransız elçiliğinin okuluna yada İran Eğitim Bakanlığına bağlı International School’a devam etmektedirler. Bu okullarda görevli Türk öğretmen ve Türkçe ve Türk Kültürü dersi yoktur. Bu okullara devam eden çocuklara Cuma günleri devam ettikleri okullar tatil olduğu için, elçilikte Türkçe ve Türk Kültürü dersi verilmekte. Diğer ulusal bayramlarla birlikte, Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı çocukların düzenledikleri aktivitelerle birlikte büyükelçilik bünyesinde her yıl kutlanmaktadır. Büyükelçilik bünyesinde bulunan Türk Kültür Merkezi Türkçe öğrenmek isteyen İran vatandaşları için Türkçe kursları düzenlenmektedir. Bu kurslara yıllık ortalama 300 civarında kursiyer kayıt yaptırmakta olup halen üç öğretmen bu kurslarda görev yapmaktadır. Kurs sonrasında büyükelçilik tarafından kursiyerlere verilen Türkçe Öğretim Sertifikaları Türkiye ile iş yapan iran firmaları yada iranda iş yapan Türk firmaları tarafından işe elaman alımlarında dikkate alınmaktadır. Bu nedenle iki ülke arasında gelişmekte olan ekonomik ve ticari ilişkiler kurslara talebi de artırmaktadır. Kurslarla birlikte kültür merkezi kütüphanesinden de Türkiye ile ilgilenenler ve öğrenciler istifade etmekte. Türkiye hakkında yüksek lisans ve doktora düzeyinde tez çalışması yapan araştırmacılara, gazetelerde makale yazan ve Türkçe basılmış kitapları Farsçaya çevirmek isteyen iranlılara bu kütüphaneden istifade ettirilmektedir. Kültür Merkezi salonu sergi amaçlı olarak sanatçılara kullandırılabilmektedir. Her yıl ÖSYM tarafından Türk Üniversitelerinin lisans programlarında okumak isteyen yabancı uyruklu öğrenciler için yapılan YÖS sınavına 250 civarında öğrenci Kültür Merkezi aracılığıyla kayıt yaptırmaktadır. Bu sınava giren toplam öğrenci sayısı ortalama 5000 civarında olup, yıllık ortalama 500 iranlı öğrenci bu sınava girmektedir. Ayrıca, yüksek lisans, doktora ve tıpta uzmanlık eğitimi görmek isteyen İran vatandaşlarına kültür merkezinde bilgi verilmektedir. 162 İran’da yasak olmasına rağmen kullanılan uydu antenleri ile Türk Sat uydusundan ulusal yayınlarımızın tamamı ilgiyle takip edilmekte. Ayrıca İran nüfusunun içinde Azeri Türklerinin önemli bir yer tutması nedeniyle de Türk kültürüne büyük bir ilgi duyulmaktadır. İranlı turistler hergeçen yıl Türkiye’ye daha çok gelmekte. Bu amaçla büyükelçilik bünyesinde ayrıca bir Kültür Turizm ve Tanıtma Müşavirliği de bulunmaktadır. İran üniversitelerinden Allame-i Taba Taba-i Üniversitesinin lisans düzeyinde Türk Dili ve Edebiyatı bölümü bulunmaktadır. Bu üniversitede görevli okutman bir öğretmenimiz mevcuttur. Ayrıca Türkiye İran ikili kültür anlaşmaları çerçevesinde bu üniversiteye akademisyen de görevli olarak gönderilmektedir. PRATİK BİLGİLER Ulaşım İstanbul-Tahran arasında THY’nin karşılıklı her gün, İran Havayollarının ise haftada üç seferi bulunmaktadır. İstanbul-Tahran karşılıklı yolcu treni seferleri de mevcuttur. Ayrıca, Pazartesi ve Perşembe günleri olmak üzere Free Bird Havayolu Şirketi’nin İstanbul-AnkaraTahran-Ankara-İstanbul seferi bulunmaktadır. Ülke içi karayolu trafiği yoğundur. Karayolları genelde bakımlı ve düzenlidir. Benzinin litresi 800 Riyal’dir (8 Cent). Ortalama. Ancak İran'da mesafeler çok uzun olduğundan, havayoluyla yolculuk tercih edilmektedir. Tahran-Tebriz gidiş-dönüş uçak bileti bedeli 50 Dolar civarındadır. Demiryollarıyla da ülkenin birçok bölgesine ulaşılabilmekteyse de, hizmetler uluslararası normlarda değildir. İran'ı Orta Asya Cumhuriyetleri'ne bağlayan demiryolu ağı tamamlanmıştır. Tahran içinde trafik mesai saatlerinde çok sıkışıktır. Genelde trafik kurallarına riayet edilmez. Çok dikkatli araç kullanmak gerekir. Özellikle Tahran'da yaşanan araç hasarlı trafik kazalarının yoğunluğu dünya ortalamasının on kat üzerindedir. Taksilerde taksimetre kullanılması zorunluluğu getirildiği halde, bu hususa riayet edilmemektedir. Ücret olarak genelde yarım saatlik yolculuk için 20.000 ila 30.000 Riyal (ortalama 2.5-4 Dolar) talep edilmektedir. Haberleşme Uluslararası otomatik telefon görüşme olanağı mevcuttur. Sadece İsrail ile telefon bağlantısı yoktur. Türkiye ile bir dakikalık görüşme ücreti 2.000 Riyal'dir (25 cent). Hafta sonları ve geceleri indirimli arama uygulaması yoktur. Şehir içindeki telefon kulübelerinden uluslararası görüşme imkanı bulunmamaktadır. Mektup ve koliler İran makamlarınca kontrol edilmektedir. 163 Para ve Banka İşlemleri Bankalar devrimden sonra devletleştirilmiştir. Bunlar uluslararası standartlarda hizmet verememektedir. İran bankaları aracılığıyla ülke dışındaki bankalara yapılacak havaleler bürokratik işlemler yüzünden vakit alabilmektedir. Döviz hesabı açtırılabilmekte, fakat hesaptan para çekilmek istendiğinde sorunlarla karşılaşılabilmektedir. Kredi kartı (Master Card) kullanımı yaygın olmayıp, satıcılar tarafından çok ender olarak kabul edilmektedir. Çek uygulaması satıcılar tarafından seyrek olarak ve yüksek oranda iskontoyla kabul edilebilmektedir. Ayrıca, Dolar kurundaki ani dalgalanmalar dolayısıyla zarara girilebilir. Banka kredileri, sanayi ve tarım sektörlerinde yatırım amacıyla verilmektedir. Hükümet politikasına bağlı olarak, bunlara çok az faiz uygulanmaktadır. Döviz transferi ancak izin alınarak yapılabilmektedir. İran vatandaşları genelde simsarlar aracılığıyla transfer yaptırmaktadırlar. Sağlık Tahran'da tıp hizmetleri belli bir standardın üzerindedir. Yine de, devlet hastanelerinden ziyade, modern ve bakımlı olan özel hastaneler tercih edilmelidir. Yatak ücreti devlet hastanelerinde 20 bin Riyal, özel hastanelerde ise 60-70 bin Riyal civarındadır. Sağlık sigortası uygulaması yoktur. Bazı ilaçların temininde zorlukla karşılaşılabilse de, ilaç fiyatları sübvansiyona tabi olup ucuzdur. Ülkede ciddi sorun yaratacak boyutta salgın hastalıklara rastlanmamaktadır. GEREKLİ ADRES VE TELEFONLAR Kançılarya: Telefon: Faks: E-posta: Ferdowsi Cad.No: 337 Tahran 3595 11 00 3311 89 97 - 3311 52 99 - 3311 53 51 3311 79 28 tctahranbe@parsonline.net Türk Kültür Merkezi: Ferdowsi Cad.No: 337 Tahran Telefon: 00 98 21 35 95 11 44 Türk Hava Yolları Tahran Bürosu: Motahari Cad. No: 239 Telefon : 3311 44 99 Faks: 3311 44 99 T.C. Tebriz Başkonsolosluğu Telefon: (0) (411) 300 10 70-71 Faks: (0) (411) 332 49 07 T.C. Urumiye Başkonsolosluğu Telefon: (0) (441) 222 89 70 – 344 31 77 * İran'ın uluslararası telefon kodu (98), Tahran'ın kodu (21), Tebriz’in kodu (411) ve Urumiye’nin kodu (441)'dir. 164 13) İSVEÇ GENEL BİLGİLER ÜLKE ADI BAŞKENT YÖNETİM ŞEKLİ YÜZÖLÇÜMÜ NÜFUSU MİLLİ BAYRAMLAR (isim ve tarih) DİNİ BAYRAMLAR (isim ve tarih) DİNLERİ ETNİK GRUPLAR GSMH PARA BİRİMİ VATANDAŞLARIMIZIN TOPLAM SAYISI TÜRK ÖĞRENCİLERİN SAYISI a) Okul Öncesi b) İlköğretim c) Orta Öğretim (Genel-Mesleki Liseler) d) Özel Eğitim e) Yüksek Öğretim GENEL TOPLAM TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ DERSLERİNE DEVAM EDEN ÖĞRENCİ SAYISI TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ DERSLERİ VEREN ÖĞRETMEN SAYISI a) Bakanlığımızca Görevlendirilen b) Mahallen Görevlendirilen İSVEÇ STOCKHOLM SOSYAL DEMOKRASİ 441 369 Km2 8 975 670 Ulusal Gün ve Bayrak günü 6 Haziran 1 Mayıs Günü , Yarıyaz kutlamaları 25 Haziram Noel 24-25-26 Aralık, Paskalya 25-26-27 Ölüleri anma günü 5 Kasım Paskalyaa ertesi bayramı 15 Mayıs Luterist ( Protestan), Müslüman, Musevi , Budist Laponlar, Samiler 230.000.-SEK İSVEÇ KRONU 36.100 MEB İstatistikleri, 2005-2006 509 5.183 3.428 30 1.177 10.110 3077 ( ilköğretim) 47 Türk Vatandaşları, Soydaşlar ve Öğrenciler Türkiye’de doğan İsveç’te doğan Ana sınıfı İlköğretim Lise Yüksek öğretim Bay 18, 510 13,787 245 2, 543 1, 879 1, 177 165 Bayan 16, 455 12, 999 264 2, 640 1, 451 Toplam 34, 965 26, 786 509 5, 183 3, 428 EĞİTİM SİSTEMİ İsveç eğitim sisteminin amacı; Her çocuğun kendi beceri ve bilgileri istikametinde kendileri için mümkün olan en iyi gelişmeleri temin ederek teorik ve metodik eğitim–öğretim imkanları sağlamak suretiyle onları tercihleri doğrultusunda meslek hayatına kazandırmaktır. Ayrıca, çocuğun topluma uyumunu sağlamak, milli kültürünü benimsetmek, nitelikli bir insan ve iyi bir vatandaş olmasını, ayrıca mesleki yönden isabetli seçimler yapmasını sağlamak, eleman ihtiyacı olan iş sahaları için eleman yetiştirmek ve de kendisine olan güven duygusunu geliştirmek suretiyle dengeli bir şekilde çevresi ile iyi ilişkiler kurmasını sağlamaktır. Zorunlu öğretim kurumları, temel okul, Lapon okulu, özel okul ve özürlüler okullarıdır. Zorunlu öğretim sonrası okullar ise normal lise, özürlüler lisesi, belediye yetişkinler okulu ile zihinsel özürlülükleri nedeniyle öğrenimi engellenmiş yetişkinler eğitimi okullarıdır. Resmi eğitim sistemi içindeki okullarda eğitim-öğretim tamamen ücretsiz olup genel olarak öğrenciler ve ebeveynleri, hiçbir şekilde okul araç ve gereçleri, yemek, sağlık bakımı ve uzakta oturan öğrencilerin okullarına taşınması için ücret ödemezler. İsveç okullar yasasına göre tüm çocuklar ve gençler ayrım yapılmaksızın aynı değerlerle öğrenim görürler. Cinsiyet, coğrafi durum, sosyal ve ekonomik farklılıklar gözetilmeksizin eğitim–öğretim için aynı haklara sahiptirler. Ayrıca aynı yasa gereği yetişkinlere de doğru öğrenim verilmekte olup bu çerçevede, “Belediye Yetişkinler Eğitimi”, “Yetişkinler için Temel Eğitim”, “Devlet Yetişkinler Eğitimi”, “Zihinsel Özürlüler Özel Eğitimi” okulları adı altında öğretim kurumları bulunmaktadır. İsveç Parlamentosu ve hükümet eğitim kanunları çerçevesinde merkezi planlama, tasarı geliştirme ve bunların uygulanması şeklini tespit ederek, eğitimde belirlenen amaçlara erişilmesini sağlar. Yıllık bütçeden, belirtilen miktar üzerinden belediyelerin değişik etkinlikleri için ödenek verir ve ayrıca sürekli müfredat geliştirme çalışmalarını yürütür. İsveç’te öğretim yılı ağustos ayında başlar ve haziran ayında sona erer. Bir yıllık eğitim–öğretim yaklaşık 40 hafta olup haftada beş gün (Pazartesi – Cuma) okullar açıktır. Ayrıca her öğretim yılı içinde 20 Aralık’ ta başlayarak Ocak ayında sona eren ara tatil bulunmaktadır. Öğrenciler genelde oturdukları yerlerdeki en yakın belediyenin denetimindeki okulları tercih ederler. Ancak öğrenci ve velilerinin başka belediyelerdeki okulları ya da özel okulları seçme hakları da vardır. Özel okullar herkes için açık olup Eğitim Bakanlığı tarafından onaylanmış okullardır. Belediyeler her öğrenci için o yılın tespit edilen öğrenci ödeneğini okullara iletir. Böylelikle okul ücreti özel kitap ve benzeri masrafları karşılamak üzere gerekli olabilecek cüzi bir ödemenin dışında öğrencilerden herhangi bir ücret talep edemezler. 166 1. Okul öncesi eğitim Okul öncesi eğitim kurumları belediyeler tarafından ilk öğretim kurumları bünyesinde açılabildiği gibi özel sektör, kooperatif ve aile birlikleri tarafından da açılır. Okul öncesi eğitim 4 – 5/6 yaş grubu arasındaki çocukları kapsar. Okul öncesi eğitim kurumlarına kabul, İsveç’te oturma ve çalışma müsaadesi olan her yabancı ailenin çocukları için de mümkün olup, eğitim masraflarına katkı olarak çocukların velilerinden haftada 40 saatlik eğitim için aylık bir ücret alınır. 2. İlköğretim İlköğretim Okulları: 1 – 9. Sınıfları kapsar ve zorunlu olup üç aşamada tamamlanır. İlk aşama 1 – 3. Sınıflar Orta aşama 4 – 6. Sınıflar İleri aşama 7 – 9. Sınıflardır. Öğrenime başlama yaşı (6) olup 1 – 7. Sınıflarda karne verilmemektedir. 8 ve 9. Sınıflarda ise iki dönem karnesi verilmekte ve karnelerde not yerine dört şekilde (yetersiz), (iyi) , (daha iyi) , (çok iyi) değerlendirilmektedir. 3. Ortaöğretim: Orta öğretim genelde 3 yıl olup 9 yıllık mecburi eğitimin sonunda başlar. Üniversite ve yüksek okullara hazırlayıcı mahiyette olduğu gibi mesleki eğitim liseleri de vardır. İsveç’te tüm mahalli idareler, ilk öğrenimini tamamlamış her öğrenciyi müracaatı halinde liselere kabul etme mecburiyetindedir. Liselere kabul şartları ise öğrencinin ilköğrenimini tamamlamış olduğunu kanıtlaması ve 20 yaşından gün almamış olması gerekmektedir. Öğrenim süresi genelde 3 yıldır. Her öğrenci ilköğretimin son sınıfında almış olduğu notlar ortalamasına göre liselerde bu puan ortalamasına uygun olan dallardan birisine devam etmek durumundadır. 167 Liselerdeki 17 meslek dalından birini seçen ancak ilköğretim sonundaki ortalama puan durumunun zayıflığı nedeniyle o meslek dalında öğrenimine devam etme imkanı bulamayan öğrenci, puan ortalamasını yükseltebilmek için liselere giriş yaşına kadar yetişkinler eğitim okullarında tamamlayıcı dersler alabilir. Lise öğrenimini tamamlayan her öğrenciye diploma yerine geçerli bitirme belgesi verilmektedir. Kişisel hazırlanmış programlar Bu tür programların uzunluğu ve içeriği her öğrencinin ihtiyacına göre hazırlanmaktadır. Bu programdan amaç, öğrenciyi normal programa ya da meslek programına hazırlamaktır. Çıraklık ta bu programın kapsamındadır. Liselerde kurslar değişik bölümlere ayrılmıştır. Notlar her bitirilen kursun sonunda verilir. Ayrıca her kurs için öğrencide aranan seviye belirtilmiştir, notlar bundan yola çıkılarak ”iyi” ya da ”daha iyi” şeklinde verilir. Lisenin bitiminde her öğrenci bütün dersleri kapsayan bir bitiş belgesi alır. Başarı derecesini artırmak isteyen öğrencilere bitiş belgesinden önce sınav hakkı tanınır. 4. Üniversite ve Yüksek okullar: Orta öğretimden yükseköğretime alternatif bulunmaktadır . 1- Karne uygulaması, 2- Giriş sınavı geçiş uygulamasında iki Karne ile seçimde, lise bitirme belgesindeki puan ortalaması dikkate alınarak öğrencinin tercih ettiği dala uygunluğu sağlanabildiği takdirde yüksek öğrenime kabul şeklidir. Diğeri ise yüksek okul yeterlilik sınavına girerek başarabilmektir. Sınav, genel bir öğrenim yeteneği sınavı olup yükseköğrenimin üstesinden gelebilecek beceri ölçüsünü gösterir. Bu sınava girmek isteyen öğrencinin lise bitirme puan ortalaması dikkate alınmamakla beraber liseyi bitirmiş olması şartı aranır. Yöresel yüksek okullar veya üniversiteler, öğretimlerindeki branşların her biri için ne miktarda öğrencinin lise bitirme puan ortalamasına göre ve ne miktarda öğrencinin de giriş yetenek sınavı ile alınacağını kendi yönetimleri karar verir. Maddi imkanlardan yoksun veya kısıntılı olan yüksek öğretim öğrencileri İsveç hükümetinden yardım alma hakkına sahiptirler. Bu yardım, öğrencinin kendi mali durumuna bakılarak verilir. Eşinin veya ebeveyninin mali durumlarının incelenmesi söz konusu değildir. 45 yaşın üzerindeki öğrenciler bu yardımdan faydalanamazlar. En fazla 12 dönem (6 yıl) verilen bu yardımın devam edebilmesi için öğrencinin her yıl belirli oranda başarı performansı göstermesi gerekmektedir. 5. Yaygın eğitim sistemi Bu eğitim sistemi içine giren “Yetişkinler Eğitimi” adı altında iki grupta incelebilir: 1. Temel Eğitim 2. İleri aşama ve Lise seviyesi eğitim 168 Temel Eğitim: Okuma – yazma ve temel matematik bilgisi olmayan veya yetersiz olanlar için ilköğretim okullarının 1- 6. Sınıflarındaki öğrenime eşdeğer programların uygulandığı eğitim olup mahalli idareler tarafından o yörede oturanların ihtiyaçları olmaları halinde kurslar açılarak yapılır. İleri Aşama ve Lise seviyesi eğitim: 7- 9. Sınıflar ile lise seviyesinde ve de mesleki eğitim programları çerçevesinde yapılan bir eğitim olup görülen ders saatleri daha azdır. Bir çok belediyede hem gündüz hem de gece kursları açılarak uygulanan bu eğitimde öğrenimlerini tamamlayanların durumları ders notu verilerek değerlendirilmektedir. 7–9. Sınıflar seviyesindeki programlara kabul edileceklerin yaş sınırı 16 ve lise seviyesindeki programlara katılacak olanların yaşları ise 18’den küçük olmamalıdır. 6. Özel Eğitim: İsveç’te Özel Eğitim kurumları: 1. Tam zihinsel özürlüler eğitim okulları 2. Zihinsel özürlülerden öğrenebilir olanlar için öğretim okulları 3. Tam ortopedik özürlüler eğitim – öğretim okulları 4. Konuşma – işitme özürlüler öğretim okulları 5. Görme özürlüler okulları Özürlü çocukların eğitiminde öncelik dış dünya ile olumlu ve uyumlu olmalarını sağlamak, normal bir hayat sürmelerini temin etmek olup özürlülük durumlarına göre yukarıda belirtilen okullarda eğitim– öğretim görmektedirler. Ayrıca aşağıda yer alan çalışmalar da özel eğitim planlamasının içinde yer almaktadır: Normal eğitim birleşmesinden doğacak zorlukları her türlü teknolojiyi kullanarak önlemek ve giderilmesine çalışmak, Sağlıklarının daima kontrol altında olmasını temin etmek, Evde ve dışarıda, günlük yaşamlarında yaşantılarını kolaylaştıracak her türlü alet ve cihazlarını sağlamak, Özürlü çocuğun aile bireylerinin ruhsal ve bedensel yönden dinlenebilmeleri için evlerine bakıcı göndermek, Hafta sonlarında kısa süreli tatiller temin ederek yaşantılarının devamında daha iyimser olmalarını sağlamak Görme ve işitme özürlü çocuklar için mecburi eğitim 10 yıldır. 16 yaşını bitiren özürlü çocuklar “erken emeklilik” maaşı almaya da hak kazanırlar. Öğrenimleri sonunda çalışarak hayatını kazanamayanlar bu yardımdan sürekli faydalanırlar. 169 1 2 3 4 İSVEÇ 5 6 7 OKULÖNCESİ 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 KESİNTİSİZ EĞİTİM YÜKS II.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. YÜKS OKULÖNCESİ I.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. Z İLKÖĞRETİM II.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. Z KESİNTİSİZ EĞİTİM ORTAÖĞRETİM SONRASI EĞİTİM E I. KADEME GENEL ORTAÖĞRETİM YÜKSEKÖĞRETİM ÖN LİSANS Y O II. KADEME GENEL ORTAÖĞRETİM YÜKSEKÖĞRETİM -LİSANS 170 TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ ÖĞRETİMİ Türkçe ve Türk Kültürü ile ilgili olarak okullarda Ana dili (Türkçe) dersi zorunlu değildir. Türkçe dersleri haftada 1.5 saat tespit edilen bir günde ders saatleri dışında yapılmaktadır. Öğrenciler aynı okuldan veya farklı okullardan gelerek derslere katılabilirler. Dernekler ve okul-aile birliklerinde anadili dersi verilmemektedir. Kullanılan öğretim materyalleri öğretmenin kendisi tarafında tespit edilmektedir. Ayrıca Almanya’da kullanılan ders kitaplarından faydalanılmaktadır. Türk Dilli ile ilgili olarak Uppsala Üniversitesi Asya Dilleri Kapsamında Türkoloji Bölümü mevcuttur. OKUTMAN VE ÖĞRETMEN DURUMU Millî Eğitim Bakanlığınca görevlendirilen öğretmen ve okutman bulunmamaktadır. Mahallen atanan toplam 38 öğretmen mevcuttur. Yerel makam, okul ve mahallen atanan öğretmenlerle ilişkiler sürdürülmektedir. Uppsala Üniversitesi Türkoloji Bölümü okutman talep etmektedir. Bu konuda çalışmalar devam etmektedir. Aynı zamanda derneklerin de öğretmen talebi vardır. Bu konuda da çalışmalar devam etmektedir. PRATİK BİLGİLER İsveç’te Yaşam ve İletişim İsveçliler ile iletişim çok kolay olmamakla birlikte, gerekli herhangi bir konuda yardım alabilirsiniz. Genelde gayri resmi ilişkilerde ilişkiler mesafelidir. Resmi ilişkilerde randevu alarak görüşmek önem taşmaktadır. Resmi irtibatlarda kişiler en kolay ulaşma yolu e-postasıdır. Kurum ve kuruluşlar ile ilgili olarak gerekli tüm bilgi web sayfalarında bulunmaktadır. Telefon ile bilgi almak üzere arandığı taktirde genelde web sayfalarına yönlendirilmektesinizdir. İsveç halkının tamamı iyi derecede İngilizce bilmektedir. Günlük hayat ve resmi ortamlarda İngilizce konuşularak iletişim kurulabilinir. Günlük yaşamda her şey çok düzenlidir ve halk belirtilen kurallara riyayet etmektedir ve etmeyene tepki duymaktadir. Herşey belli bir sistem içersinde çok düzenli işlemektedir. Vize İsveç, Türkiye’ye vize uygulamaktadır. Ankara’da İsveç Büyükelçiliği ve İstanbul’da Başkonsolosluk mevcuttur. Umumi pasaport sahibi Türk vatandaşları vizeye tabidir. Yeşil pasaport sahibi vatandaşlarımız için vize şartı yoktur. Yeşil pasaport ile isveç’e giriş yapan vatandaşlarımızın ikamet süreleri 3 ay ile sınırlıdır. Schengen Anlaşması hükümleri İsveç için de geçerlidir. Trafik ve Ulaşım Ulaşım genelde metro ile yapılmaktadır. Metro haricinde otobüs ve değişik raylı sistemler vardır. Toplu taşıma araçalarının geliş saatleri bellidir ve zamanında gelmektedir. Toplu taşıma araçlarına binmek için 30 günlük kart alınmaktadır, bedeli 600 kr’dur. Şehir içine araçlar ile girmek ücretlidir, ancak resmi plakalı araçlar bu kapsama girmemektedir. Şehirler arası yollar ücretsizdir. Şehir merkezinde sabah ve akşam saatlerinde sıkışmalar olsa bile trafik rahattır. 171 Sosyal Hizmetler İsveç sosyal hizmetlerden yararlanabilmek için İsveç Sicil Numarasına sahip olmak gerekmektedir. Sicil Numarası İsveç’te sürekli oturum izni olan kişilere verilmektedir. İsveç’te resmi görevde bulunan personele veya turiste İsveç Hükümeti tarafından herhangi bir sosyal hizmet sunulmamaktadır. Kültürel Özellikler Sosyal bir devlet yapısına sahip olduğundan yaşam standartları kişiler arasında çok farklılık göstermemektedir. Ülkenin coğrafi konumu bakımından soğuk ülke olması insanları olumsuz etkilemektedir, kişiler soğuktur ve daha çok bireysellik ön plana çıkmıştır. Kişiler kültürel faaliyetlere çok önem vermektedir. Tiyatro, opera , müzikal ve festival gibi faaliyetler yoğun bir şekilde yaşanmaktadir. Stockholm’de 100’e yakın müze bulunmaktadır. Sağlık Hizmetleri İsveç’te sağlık hizmetleri pahalıdır. İsveç özel sağlık sigortası kapsamında bulunmanızı talep etmektedir. Ev Kiralama Ev bulmak zordur. Ev kiralama belediyeler veya özel firmalar tarafından yapılmaktadır. Ev kiralamak için ilgili kuruma kayıt olunur ve sıra beklenir. Bekleme sırası ne kadar uzun süreli olursa ev bulma şansınız o kadar artmaktadır. Genelde su, ısınma ve eletrik kıranın içindedir. Evler genelde 70-80m2 büyüklüğünde olup kira bedeli 6000 kr (700 Avro) civarındadır. Hoteller son derece pahalıdır. Mütevazı bir hotelin gecelik bedeli 700-1000 kr civarındadır. Araba Kiralama Geçerli ehliyetiniz olması şartı ile araba kiralama özel firmalar tarafından yapılmaktadır. Sürücü Belgesi Sürücü belgesi olmayanların burada sürücü belgesi alması zordur. Türkiye’den almış olduğunuz sürücü belgesi burada bulunduğunuz sürece geçerlidir. Trafik kazaları Trafik kazaları olaylarına polis bakmaktadır. Trafik sigortası zorunludur. Kaza yerine polis çağrılmaktadır ve kişilerin sigorta şirketlerine gönderilmek üzere belli bir form doldurulmaktadır. Para Transferi Para transferi “Wester Union” gibi özel kuruluşlar veya banka yolu ile yapılmaktadır. Transfer bedeli para miktarına göre değişmektedir. İsveç’te Türk Bankası bulunmamaktadır. Büyük bankalar; Handelsbanken, Förenings Sparbanken, SEB… 172 Adresler Türkiye Cumhuriyeti Stokholm Büyükelçiliği Telefon. (46-8) 23 08 40 - 41 - 42 - 43 - 44 - 45 Faks. (46-8) 663 55 14 - 662 80 23 E-mail: turkbe@turkemb.se İsveç Krallığı Ankara Büyükelçiliği Katip Çelebi Sok.No.7, 06692 Kavaklıdere Tel: 466 45 58 Telefax: 468 50 20 E-Mail: ambassaden.ankara@foreign.ministry.se swedemb@ada.net.tr 173 14) İSVİÇRE GENEL BİLGİLER Ülke adı İSVİÇRE Başkenti Yönetim şekli Yüzölçümü Nüfusu Millî bayramlar (isim ve tarih) Dinî bayramlar (isim ve tarih) Bern Federal Cumhuriyet 41.285 km2 7.418.000 1 Ağustos – Ulusal Bayram - Günü değişmekle birlikte Mart ve Nisan aylarında Paskalya Bayramı - 24-25 Aralık Noel Katolik %46,1 Protestan %40 Dinsiz %8,9 - Diğer %5 Almanca konuşanlar: %64 Fransızca konuşanlar: %20 İtalyanca konuşanlar % 8 Roman: %0,6 Diğer: % 7,4 379 milyar dolar Kişi başına GSMH 61.242 İFR. İsviçre Frangı 103.518 Dinler Etnik gruplar Gayri Safi Millî Hasıla (GSMH) Para birimi Vatandaşlarımızın toplam sayısı Türk öğrencilerin sayısı a) Okul öncesi b) İlköğretim c) Orta öğretim (genel-meslekî liseler) d) Özel eğitim e) Yüksek öğretim GENEL TOPLAM Türkçe ve Türk kültürü derslerine devam eden öğrenci sayısı Türkçe ve Türk kültürü dersleri veren öğretmen sayısı a) Bakanlığımızca görevlendirilen b) Mahallen görevlendirilen 2944 12626 Genel Lise : 297 Meslek Lisesi : 406 Mesleki Eğitim : 2495 İlköğretim düzeyinde: 2467 Yüksek okul : 302 Üniversite :412 21.949 3042 34 34 --- İsviçre; içişlerinde birbirinden bağımsız, ayrı anayasası, meclisi ve hükümeti olan 26 kantondan oluşan bir konfederasyondur. 174 EĞİTİM SİSTEMİ İsviçre’de her kantonun okullar ve eğitim kademeleri açısından farklı bir eğitim sistemi bulunmaktadır. Örneğin, bazı kantonlarda ilkokul 4 yıl, bazılarında 5 yıl, bazılarında ise 6 yıldır. Ancak, 6 yıl olanlar çoğunluktadır. Buna bağlı olarak ortaöğretim 1. kademede okul süresi 3, 4 veya 5 yıl olabilmektedir. Ancak burada da 3 yıl olanlar çoğunluktadır. Bizdeki genel liselere denk gelen ve İsviçre’de üniversiteye doğrudan girme hakkı veren diplomayı (matura-bakalorya) veren liseler (gymnasium) bazı kantonlarda hemen ilkokuldan sonra, bazı kantonlarda ortaöğretim birinci kademeden sonra, kiminde ise ortaöğretim 1. kademe okulların ara sınıflarından öğrenci almaktadır. Üniversitelere giriş koşulları da kantondan kantona değişebilmektedir. Bazı üniversiteler sadece maturite diploması olan öğrencileri kabul ederken, bazı kantonların yüksek okulları, 12-13 yıl sonunda verilen ortaöğretim diplomalarını, “hazırlık sınıfı ve giriş sınavı” şartları ile kabul edebilmektedir. Bazı üniversitelerde, lisanstan sonra yüksek lisans kademesi yoktur. Lisans diploması ile, doğrudan bir sınavla, doktoraya başlanabilmektedir. (Örneğin, Zürich Üniversitesi) Bazısında ise Türkiye’deki gibi “lisans+yüksek lisans+doktora” kademeleri mevcuttur (örneğin, Cenevre Üniversitesi). Kantonların eğitim sistemleri arasındaki farklılıklar çoktur. Her kademesinde müfredat programları, günlük ve haftalık ders programları, tatilleri, okul yönetim şekilleri, denetim sistemleri gibi çok farklı olan kantonlar mevcuttur. ANAOKULLARI Her çocuk ücret ödemeden en az bir yıl boyunca anaokuluna gitme hakkına sahiptir. Bazı kantonlarda bu süre iki yıl olabilmektedir. Anaokulları mecburi öğretime dahil olmadığı halde, ilkokula uyumlarını kolaylaştırdığı için, bütün çocuklar ana okuluna gitmektedir. Amaç, çocuğun geniş bir grup içinde kendine güvenmesini ve gelişmesini sağlamaktadır. Bu safhada değişik kültür anlayışlarına ve hoşgörüye çok önem verilir ve çocuk için birçok şey öğrenebileceği imkanlar sağlanır. Anaokullarının sorumluluğunu bulundukları bölgenin okul yönetimi taşımaktadır. Bu bölgesel okul yönetimleri de bir merkez yönetime bağlıdır. Denetim bölgesel okul yönetiminin görevlendirdiği müfettişler tarafından gerçekleştirilir. ZORUNLU EĞİTİM 9 yıllık zorunlu ilköğretim süresi 6 yaşında başlar. İsviçre de mecburi egitim süresi 9 yıl olup ilkokul ve orta okulların eğitim süresi kantonlara göre değişmektedir. Bazılarında ilkokul 6 yıl iken bazılarında 5 yıl, bazılarında ise 4 yıldır. Kantondan kantona farklı olmakla birlikte ilkokullarda öğrenciler genel olarak 6 yıl temel eğitimden geçerler ve bu zaman içinde kantonlara göre farklı dil eğitimi alırlar. Bundan sonra 2 veya 175 3 yıl sekundar veya real okullara devam ederler. Bunun yanında başarı durumu çok iyi öğrenciler için gymnasiumlar da (genel lise) bulunur. Yüksek okullarda veya üniversitelerde okumak isteyen öğrenciler gymnasiuma veya matura okuluna gider, 6 yıl sonra liseyi bitirmek için Matura sınavı yapılır. a) Zorunlu Eğitim Birinci Kademe (İlkokul-Primarstufe): Temel eğitimin bu kademesinde öğrencilerin dikkate dayalı düşünme ve öğrenme eğitimleri tamamlanmakta, karakter oluşumları ve bedensel yetenekleri geliştirilmektedir. Ayrıca öğrenciler bağımsız çalışma ve birlikte hareket etme yönünde titizlikle eğitilmektedirler. Eğitimin bu safhası kantonlarda genel olarak 6 yıl sürmektedir ve ikiye ayrılmaktadır: 1) Düzenli sınıflar (Regelklasse der Primarstufe) : Egitim ve öğretimini normal olarak sürdürebilen ögrenciler bu sınıflara alınmaktadırlar 2) Küçük sınıflar (Kleinklassen der Primarstufe): Daimi sınıflara uyum saglayamayan, yetersiz olan öğrenciler de bu sınıflarda okumaktadırlar. b) Zorunlu Eğitim İkinci Kademe (Ortaokul-Sekunderstufe I): Genel olarak 6. sınıftan sonra başlar ve belirtilen okul türlerine göre 2 veya 3 yıl sürer. İkinci kademe okullarının eğitim süreleri ve özellikleri söyle sıralanabilir: - Kleinklasse der Sekundarstufe (İkinci kademe küçük sınıflar): 7. ve 8. sınıfları kapsar. Öğrencilerin yetişkinliğe geçişlerinde yardımcı olabilecek kapsamlı eğitimi sağlar. - Oberschule: Sanat okulu düzeyinde olan bu okullar 7. ve 8. sınıfları kapsarlar. Öğrencilerin becerileri doğrultusunda onları meslek edinmeye yönelik eğitime tabi tutar. - Realschule: 7. 8. 9. sınıfları kapsayan bu tür okullar öğrencilerin becerileri doğrultusunda onların sanat edinmelerini sağlar ve mesleki olgunluğa hazırlayan diğer okullara geçişlerini kolaylaştırıcı eğitim verirler. - Unterstufe und erster Teil Mittelstufe Gymnasiums: Başarılı öğrenciler 7. ve 8. sınıflarda lisenin diğer sınıflarına hazırlanır. 9. yılla birlikte öğrenciler İsviçre Federasyonu`ndan kazanılmış bir hakla eğitimlerini üst düzeyde ( üniversite ) tamamlama hazırlıklarına başlar. - Sonderschule: Bu okullarda öğrenme güçlüğü çeken öğrenciler, özel eğitim metotlarıyla zihinsel, bedensel, ruhsal ve sosyal gelişimlerini tamamlar. Yeterli seviyede dil bilmeyen yabancı çocuklar bu okullara gönderilebilmektedir. Öğretmenlerimiz bu konuda velileri uyarmalıdır. Isvicre de ortaokul 3 farklı tiptedir: a) REALSCHULE b) SEKUNDARSCHULE 176 c) BEZIRKSCHULE a) REALSCHULE: Bu okullarda öğrenciler iyi bir genel kültür edinir ve meslekler hakkında bilgi sahibi olur. Realschule’yi bitiren kız ve erkek ögrenciler genellikle zanaat ve endüstri alanında bir meslek edinir. b) SEKUNDARSCHULE: Bu okullarda öğrencilere genel kültür kazandırılır. Bu okulda yetenek isteyen meslekler için gerekli ortam hazırlanır. Bu okulu iyi dereceyle bitiren kız ve erkek öğrenciler Diplommittelschuleye (DMS) gidebilirler. c) BEZIRKSCHULE: En fazla yetenek, bilgi ve başarı isteyen ortaokul çeşididir. Bu okul, hem akabinde meslek öğrenmek isteyenleri, hem de bir sonraki okula, yani liseye gitmek isteyenleri hazırlayan bir ortaokul çeşididir. Bu okullarda öğrenciler zorunlu derslerin dışında seçmeli dersler görmek zorundadırlar. Bu okullardan mezun olanlar endüstri, ticaret, zanaat alanında çalışırlar yüksek başarı gösteren öğrenciler liseye devam ederler. Bu üç okula devam eden öğrenciler (real-sekundar-bezirkschule) Primarschulede 1. sınıftan 5. sınıfa kadar gösterdikleri başarıya göre öğretmen tarafından yönlendirilirler. Bu yönlendirmeler Schulpflege adı verilen eğitim sorumluları tarafından yapılır. 5. sınıf öğretmenlerinin tavsiyesi doğrultusunda eğitim sorumlularına bu öğrencilerle ilgili bilgiler aktarılır, Schulpflege bu yönlendirmenin hangi okula yapıldığını velilere bildirir. Şayet veliler bu yönlendirmeden memnun olmazlarsa Sekundar veya Bezirkschule adı verilen okular için bir giriş sınavına tabi tutulurlar. Sekundarschule/ Bezirkschuleye giris hakkını kazanan tüm öğrenciler bir deneme süresine tabi tutulurlar. Bu süreyi başarıyla tamamlayamazlarsa ocak ayı sonunda bir üst okuldan bir alt okula düşürülürler. Bezirkschuleye gidebilmek için ortalamanın 10 üzerinden en az 5 olması gerekir. Öğrenci bu okullar arasında bir üst okula geçiş yapabilir. Her yıl bir sınav hakkı verilir. Başarılı olan öğrenci, eğer öğretmen tavsiye ederse bu sınavlara katılabilir, başarı gösterirse bir üst derecedeki okula geçiş yapabilir. Örneğin Realschuleden Sekundarschuleye, Sekundarschuleden Bezirkschuleye geçebilir. Ancak bu geçislerde 1 sene kaybeder. 6. sınıfı tamamlamış bir öğrenci bir üst derecedeki okula geçiş hakkını kazandığında öğrenci geçtiği okulda 6. sınıfı tekrar eder.Yani Realschulede 6.sınıfa giden öğrenci Sekundarschuleye geçtiginde 6. sınıfı tekrar eder. Bu durum Bezirkschuleye geçiş yapıldığında da geçerlidir. Görüldüğü gibi velilerimizin ve öğretmenlerimizin bu süreci çok iyi takip etmeleri, dahası öğrencileri iyi incelemeleri gerekmektedir. ORTA ÖĞRETİM KADEMESİ Diploma veren orta dereceli okullar, meslek eğitimi ve liselerin yanında üçüncü bir yoldur. 3 yıl sürelidir. Bu okullar, zorunlu eğitimini tamamladıktan sonra genel eğitimlerini derinleştirmek, kişiliklerini geliştirmek ve özellikle sağlık, sosyal yada eğitim alanlarındaki veya güzel 177 sanatlar ve hizmet sektöründeki daha zor mesleklere yönlenmek isteyen gençler içindir. Diploma veren orta dereceli okullara girmek için zorunlu eğitimin son sınıfını (9.sınıfı) iyi derecede ile bitirmiş olmak şarttır. 1- Diplammittelschule: Bu tür okullar 10. 11. ve 12. sınıfları kapsayan, 3 yıllık kurs niteliğinde olup, meslege geçişi sağlayan özelliktedirler. 2- Zweiter Teil Mittelstufe und Oberstufe Gymnasiums: Başarılı öğrencilerin okuduğu bu liselerde, orta kısımlar 1 yıl (10. sınıf) ve üst kısımlar iki yıl (11. ve 12. sınıflar) eğitim vermektedir. Bu eğitim öğrencilerin olgunluk belgelerini almalarına olanak sağlamaktadır. 3- Berufschulen: Bu okullardan öğrenciler mesleki olgunluğa erişip, birer meslek sahibi olarak mezun olurlar. 4Kanton Okulları (Kantonschulen): Bezirkschule ve Sekundarschuleyi bitirenler gidebilir. Bu tür eyalet okullarında öğrenciler üniversitelere, yüksek okullara, meslek yüksek okullarına yönelik kapsamlı bir eğitimden geçirirler. Bu okullar da Gymnasium ve Diplommittelschule olmak üzere ikiye ayrılırlar. Yalnız Kantonschuleye Bezirkschuleyi iyi derecede bitirenler gidebilirler. Kantonschuleyi bitirenler Üniversiteye gitme hakkını kazanırlar. Kantonschule Lise /Gymnasium tarzında bir okuldur. 5- D.M.S. (Diplommittelschule): İki yıllık bir okuldur. Mesleki çıraklık eğitimi ve Matura eğitimi arası bir okul çeşididir. Bu okullar istek halinde zorunlu eğitimden sonra gidilir. Sekundarschuleyi ve Bezirkschuleyi bitirenler bu okullara gidebilirler. Mesleki eğitim; sağlık eğitimi, sosyal eğitim, idari işler, trafik eğitimi, müzik ve sanat dalları eğitim alanındadır. Bu okullar normalde iki senedir ama üç sene eğitim görmüş olanlar daha çok tercih edilir. Bu yüzden bu okullar üç seneye çıkartılmıştır. Liselerin sonunda alınan olgunluk diploması üniversitesine ve yüksek okuluna gidilebilir. ile İsviçre’nin her Meslek Eğitimi ( Berufslehre): Meslek eğitimi üç yada dört yıl sürer. Az sayıda da olsa eğitim süresi iki yıl olan meslekler de vardır. Meslek eğitimi iki bölümden oluşur. Birincisi, bir işyerinde pratik çalışma (çıraklık eğitimi), ikincisi bir meslek okulunda meslek teorisi ve genel eğitim. Sanayi, el sanatları ya da ticaret iş kollarında küçük ya da büyük bir işletmede haftada 3-4 gün yapılan pratik eğitim bölümünde gençlere başlangıçta öğrenme fırsatı tanınır, ileride de firmada üretken hale geçerler. Eğitimin ilk haftalarında gençlere hazırlık kursları verilir. Bu kurslarda gençlere seçtikleri meslekle gerekli olan temel beceriler kazandırılır. Hazırlık kurslarının süresi seçilen mesleğe göre değişmekte olup 10 haftaya kadar devam edebilir. Büyük isletmelerde hazırlık kursları 178 genelde firmada yapılmakta, daha küçük isletmelerde meslek birliklerinin eğitim merkezlerinde, kısmen de İsviçre’nin belli bir bölgesinde merkezi olarak verilir. İşletmede pratik olarak öğrenilenler meslek okulunda haftada 1-2 gün teorik olarak derinleştirilir. Okulda meslek bilgisi, matematik, dil ve spor dersleri verilir. Özellikle başarılı olanlar meslek lisesi olgunluk diplomasını da alabilirler. Dersleri takip etmekte zorluk çekenler, destekleme dersleri alabilirler. TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ ÖĞRETİMİ İsviçre’deki eğitim-öğretim faaliyetlerimiz daha çok mecburi öğrenim çağındaki öğrencilere yönelik olarak yürütülmektedir. Mecburi öğrenim çağı İsviçre’de 06-16 yaş öğrencilerini kapsamaktadır. Bu yaş grubu öğrencilerine yönelik eğitim-öğretim faaliyetlerimiz; Türkçe ve Türk Kültürü Dersleridir. İsviçre’de öğretmenlerimizin ders verdiği öğrenciler, zorunlu eğitim kapsamında olup, zorunlu eğitim 9 yıldır. Genel olarak ikinci sınıftan itibaren, dokuzuncu sınıfa kadar Türkçe ve Türk Kültürü Derslerine devam edilmektedir. İsviçre okullarında 8. ve 9. sınıfa giden öğrenciler 15-16 yaş grubunda olan öğrencilerdir. Bu yaş grubunun büyük olması ve İsviçre okullarındaki derslerinin yoğunluğu gerekçesiyle derslere devam yeterli seviyede değildir. Öğretmenlerimizin ders verdiği sınıflarda öğrenci sayılarının fazla olmaması nedeniyle birleştirilmiş sınıf olarak Türkçe ve Türk Kültürü Dersleri işlenmektedir. Herhangi bir Türkçe ve Türk Kültür Dersi sınıfında; ikinci sınıftan dokuzuncu sınıfa kadar öğrenci bulunabilmektedir. Bunun sonucu olarak; aynı sınıfta sekiz yaşından on altı yaşına kadar öğrenci bulunmakta ve aynı öğretmenden, aynı anda Türkçe ve Türk Kültürü Dersi almaktadır. Ortalama olarak 10-15 öğrencili bir sınıfta sekiz yaşından on altı yaşına kadar her yaş grubundan birkaç öğrenci bulunabilmektedir. İsviçre’de Şekilleri: Türkçe ve Türk Kültürü Derslerinin Veriliş 1. İsviçre okul saatleri dışında türkçe ve türk kültürü derslerinin verilmesi: Öğretmenlerimizin geneli, İsviçre okul saatleri dışında ve İsviçre okullarında tahsis edilen sınıflarda ders vermektedirler. Dersler, hafta içinde İsviçre okullarında derslerin bittiği saatten itibaren, 15:30 ya da daha geç saatte başlanmakta ve iki saat olarak ders verilmektedir. Bitiş saati ise 17:30 ve daha sonrası bir saattir. Çarşamba günleri İsviçre’de okulların yarım gün olması nedeniyle çarşamba öğleden sonraları bir öğretmen tarafından iki farklı okulda ikişer saatten dört saat olarak ders yapmak mümkün olmaktadır. Cumartesi günleri ise İsviçre okullarının tatil olması nedeniyle öğretmenlerimizin Türkçe ve Türk Kültürü Dersleri yapmaları mümkün olmaktadır. Pazar günleri okulların tatil olması ve okulda görevli bulunmaması nedeniyle İsviçre okulları ve belediyeler Türkçe ve Türk Kültürü Dersleri için sınıf tahsis etmemektedirler. Bu nedenle pazar günleri öğretmenlerimiz tarafından ders yapılmamaktadır. 179 2- İsviçre okul saatleri içinde (entegre) Türkçe ve Türk Kültürü dersleri verilmesi: a) İsviçreli Öğretmenle Birlikte Girilen Entegre Dersler: Basel-Stadt kantonunda dört öğretmenimizin toplam yedi okulda girdiği ve İsviçre okul saatleri içerisinde yürütülen bir uygulamadır. İsviçreli öğretmenin uygun gördüğü derse, İsviçreli öğretmenle birlikte Türk öğretmen de girmektedir. Sınıfta bulunan Türk öğrencilerden konuyu anlamayan öğrencilere öğretmenlerimiz tarafından konu Türkçe olarak anlatılmaktadır. b) İsviçre Okul Saatleri İçinde Öğretmenimizin Türk Çocuklarına Ayrı Bir Sınıfta Türkçe ve Türk Kültür Dersi Vermesi: Bu uygulama yalnızca Zürih’te beş okulda dört öğretmenimiz tarafından uygulanmaktadır. Bu uygulama İsviçre okul saatleri içinde yapılmaktadır. Türk öğrenciler ayrı bir sınıfta toplanmakta bazı durumlarda yakın okullarda bulunan Türk öğrencilerde o derslere gelerek Türkçe ve Türk Kültür Dersi işlenmektedir. Öğrencilerin kendi sınıflarında bırakıp geldiği dersler genelde müzik, el işi gibi derslerdir. Bazı durumlarda ise matematik ve almanca gibi derslerde olabilmektedir. Ancak bu dersleri bırakıp gelen öğrencilerin sınıf öğretmenleri o öğrencilerin derslerden geri kalmaması için onlara yönelik ayrı bir çalışma yapmaktadırlar. Bu uygulama İsviçreli öğretmenlere ek bir çalışma getirdiğinden öğretmenler ve dolayısıyla okul yönetimlerince fazla kabul görmemekte ve yaygınlaştırılamamaktadır. Entegre ders saatlerinde diğer yabancı öğrenciler için de kendi anadil ve kültür dersleri verilmektedir. Bu uygulamada, İsviçreli öğretmenler öğretim yılı başında planlarını yaparken Türkçe ve Türk Kültür Dersleri alacak öğrencileri için, Türkçe ve Türk Kültür Dersi saatine denk gelen saatlere koyacakları dersleri matematik, almanca gibi temel dersler yerine çocukların ilgisine dayanan iş eğitimi, müzik gibi dersleri koymaları bu uygulamanın olumsuzluklarını daha aza indirecek ve iyi bir uygulama haline getirecektir. 2004-2005 öğretim yılında İsviçre’de görev yapan öğretmenlerimizin Türkçe ve Türk Kültürü Dersleri verdikleri öğrenci sayıları şöyledir: İsviçre’de Türkçe ve Türk Kültürü derslerine devam eden öğrenci sayısı (2004-2005) ÖĞRENCİ SAYISI Zorunlu Eğitim (2-9. SINIFLAR) 1. KADEME 2. KADEME 2501 541 Okuma Yazma Kursu 55 180 TOPLAM 3042 2004-2005 öğretim yılında İsviçre genelinde Bakanlığımızca görevlendirilen öğretmen sayıları ve branşları TABLO ll’de verilmiştir. İsviçre’de mahallen görevlendirilen Türkçe ve Türk Kültürü Dersi öğretmeni bulunmamaktadır. İsviçre’de Bulunan Türkçe ve Türkçe Kültürü Dersleri Öğretmenlerinin Branşlara Göre Dağılımı (2004-2005) BRANŞLAR Sınıf Din Kültürü ve Öğretmeni Ahlak Bilgisi Öğretmeni TOPLAM E K E K E K 12 20 2 --- 14 20 GENEL TOPLAM 34 TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ DERSLERİNİN VERİLMESİ İLE İLGİLİ YASAL DAYANAKLAR Türkiye ile İsviçre arasında aşağıda belirtilen tarihlerde Karma Eğitim Komisyon Toplantıları yapılmıştır: - 17.05.1977 tarihinde Bern’de 1. Türkiye-İsviçre Karma Eğitim Komisyonu Toplantısı - 08.07.1987 tarihinde İstanbul’da 2. Türkiye-İsviçre Karma Eğitim Komisyonu Toplantısı - 24.09.1991 tarihinde Bern’de 3. Türkiye-İsviçre Karma Eğitim Komisyonu Toplantısı - 19.11.1996 tarihinde Ankara’da 4. Türkiye-İsviçre Karma Eğitim Komisyonu Toplantısı Yapılan Karma Eğitim Komisyonu Toplantıları ve Kanton Eğitim Müdürlükleri Anadil ve Kültür Eğitimi bölümleri ile uzun yıllardır yapılan çalışmalar neticesinde Türkçe ve Türk Kültürü Dersleri ile ilgili olarak bazı gelişmeler sağlanmıştır. Bu gelişmeler şunlardır: 1-Türkçe ve Türk Kültür Derslerine Devam İçin Müracaat Şekli:Zürich, Aargau, Thurgau, Glarus, Schwyz, Basel-Stadt, Basel-Land kantonlarında, Eğitim Müdürlüğü ile anadil ve kültür dersi veren büyükelçilik, konsolosluk, diğer temsilcilikler ve farklı toplumlara ait okulaile birliklerinin işbirliğiyle hazırlanan “Anadil ve Kültür Derslerine Müracaat Formu” iki dilde (hem yaşanan kantonun dilinde hem de farklı anadillerde) hazırlanmıştır. Hazırlanan müracaat formları, kanton eğitim müdürlüğü tarafından okullara gönderilmekte, okullar birinci sınıf öğretmenlerine formları vermekte, öğretmenler ise sınıflarında farklı anadili olan çocuklara formları dağıtmaktadır. Velilerden, çocuklarını anadil ve kültür derslerine göndermeye istekli olanların doldurmaları istenmektedir. 181 İsviçre’de ikinci sınıftan itibaren anadili ve kültür dersleri başladığı için birinci sınıf öğrencilerine dağıtılmakta ve bir sonraki öğretim yılı devam etmek isteyen çocukların velileri tarafından doldurulmaktadır. İstekli veliler tarafından doldurulan formlar Kanton eğitim müdürlüğünde toplanmakta ve çocukları için Türkçe ve Türk Kültürü Dersleri isteyen velilere ait formlar Eğitim Müşavirliğine iletilmektedir. Böylece kanton eğitim müdürlüğü aracılığıyla yapılan müracaatlar anadil ve kültür derslerine bir ciddiyet kazandırmaktadır. Ayrıca vatandaşlarımız Türkçe ve Türk Kültür Dersleri için doğrudan öğretmenlerimize de başvurabilmektedirler. 2-Türkçe ve Türk Kültürü Derslerinde Alınan Notun Karneye Yazılması: Zürich, Aargau, St. Gallen, Thurgau, Glarus, Schwyz, BaselStadt, Basel-Land, Uri, Solothurn kantonlarında Müşavirliğimiz tarafından Türkçe/Almanca hazırlanan ve öğretmenlere verilen; öğrencinin Türkçe ve Türk Kültür Dersinden aldığı notu gösteren belge, her dönem sonunda öğretmenlerimiz tarafından doldurularak, öğrencinin İsviçreli öğretmenine okul karnesine işlenmek üzere gönderilmektedir. Bazı okullarda, okul karnesine öğrencinin Türkçe ve Türk Kültür Dersine devam ettiği işaretlenirken, bazı okullarda ise öğrencinin Türkçe ve Türk Kültür Dersinden aldığı not aynen yazılmaktadır. Karne ile ilgili olarak, Zürih Kantonu Eğitim Müdürlüğü tarafından anadil ve kültür dersleri için bir karne geliştirilmiş olup bu karne kullanılmaktadır. Bazı okullarda da Türk öğrencinin İsviçreli öğretmeni Türkçe ve Türk Kültür Dersleri öğretmenimizden çocuğun derslerdeki başarı durumu hakkında bilgi istemekte ve öğretmenimizin verdiği bilgiler çocukla ilgili verilecek kararlarda dikkate alınmaktadır. İSVİÇRE’NİN KÜLTÜREL ÖZELLİKLERİ VE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR İsviçre halkı çok sağlam vatandaşlık duyguları ile devletine ve kurallara bağlı bir halktır. Halk, sorumluluk duygusu içerisinde her şeye karşı duyarlı, toplumsal kuralları kesinlikle çiğnemeyen ve çiğnetmeyen bir görünüm arz etmektedir. Ülke insanı, yılın belirli günlerinde yapılan çeşitli etkinliklerle geleneklerini yaşatmayı benimseyen mütevazi bir yaşam tarzı sürdürmektedir. İsviçreliler, özel ve resmi hayatta bütün kurallara titizlikle riayet etmekte ve riayet etmeyenlere tepki gösteren bir anlayışa sahiptirler. Özellikle temizlik konusunda çok hassas olan İsviçre halkı son yıllarda ülkede yabancı nüfusun artması ile birlikte ortaya çıkan sorunlardan duydukları rahatsızlığı her fırsatta ortaya koymaktadırlar. Ülkede görünüşte yok gibi görünen ırkçılık, artan yabancı sayısına bağlı olarak ortaya çıkan sorunlardan dolayı son yıllarda artış göstermiştir. İsviçre’de en büyük toplumsal sorun alkol ve uyuşturucu kullanımının yaygın oluşudur. Ülkede uyuşturucu kullanmak serbest olup, isteyen istediği yerde rahatça esrar başta olmak üzere uyuşturucu kullanabilmektedir. 182 İsviçre halkının bir özelliği de işlerine son derece sadık ve çalışkan oluşlarıdır. Resmi dairelerde mesai bazı farklılıklar olmakla birlikte genel olarak 08.00’de başlayıp 16:00da sona ermektedir. Yine bazı farklı uygulamalar olmakla birlikte ülke genelinde işyerleri Perşembe günleri dışında saat 18.30’da kapanmaktadır. Perşembe günleri ise işyerleri saat 21.00’e kadar açık tutulmaktadır. Cumartesi günleri ise işyerleri saat 16:00’da kapatılmaktadır. GÖREV YAPILAN OKULLARDA ÖĞRETMENLERİN DİKKAT ETMELERİ GEREKEN HUSUSLAR, KURUMLARLA İLİŞKİLER İsviçre’de gerek okul saatleri dışında verilen gerekse okul saatleri içinde verilen Türkçe ve Türk Kültürü derslerinin tamamı hafta sonu da dahil olmak üzere İsviçre okullarında verilmektedir. Bir yıl öncesinde ders verilecek okullarla ilgili İsviçre yetkili makamları ile Eğitim Müşavirliğimizce gerekli yazışmalar yapılarak; ders verecek öğretmenimizle ilgili bilgiler, ders verilecek saat ve gün, öğrenci sayısı gibi bilgiler verilerek sınıf kullanımı için izin alınır. Sınıflar normalde İsviçreli öğretmenler tarafından kullanılan sınıflar olup sınıf eşyaları bulunmaktadır. Öğretmenimizin dersten sonra sınıfı aldığı gibi sınıf eşyalarına zarar verdirmeden düzenli ve tertipli bir şekilde bırakması önem arz etmektedir. Çünkü ertesi gün o sınıfta normal dersler yürütülecektir. Bu nedenle sınıfların düzen ve tertibine gereken hassasiyet gösterilmelidir. Öğretmenlerimizin gerek okul idaresi ile gerekse okulda görevli öğretmenlerle iletişim halinde olması, iyi ilişkiler geliştirmesi önem arz etmektedir. İyi ilişkiler geliştirildiği zaman okul idaresi ve öğretmenler her konuda kendilerine yardımcı olmaktadır. Örneğin; okulun araçgereçlerinden yararlanma, fotokopi çekme imkanı gibi. Yine bu iyi ilişkilerin sonucunda; gerek okul idaresi gerekse öğretmenler Türk çocukların Türkçe ve Türk Kültürü Derslerine devam etmeleri konusunda yönlendirmekte, bu durum öğrenci sayılarının artmasına ve yaşanan devamsızlık sorununun azalmasına yol açmaktadır. İsviçre’de her kantonda bir eğitim müdürlüğü bulunmaktadır. Eğitim müdürlüğünde anadil ve kültür dersleriyle ilgili bir birim ve bir sorumlu vardır. Bu birim ve sorumlu; ilgili kantonda gerek Türkçe ve Türk Kültürü Dersleri gerekse diğer ülkelerin ve temsilciliklerin vermiş oldukları anadil ve kültür dersleriyle ilgilenmektedir. Bu nedenle kantonda görev yapan anadil ve kültür dersi öğretmenleri ile birlikte sıkça toplantılar yapılmakta, gelişmeler izlenmekte ve değerlendirilmektedir. Bu toplantılara öğretmenlerimiz de diğer anadil ve kültür dersi öğretmenleriyle birlikte katılmaktadırlar. SOSYAL FAALİYETLER Öğretmenlerimizin görev yaptığı bölgelerde; Cumhuriyet Bayramı, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, 19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı, Öğretmenler Günü, 18 Mart Çanakkale Şehitlerini Anma ve İstiklal Marşı’nın Kabulü gibi önemli gün ve haftalarda öğrencilerimizin ve vatandaşlarımızın katılımı ile çeşitli programlar 183 düzenlenmektedir. Bu programların günün anlam ve önemine yakışır şekilde kutlanması ve geniş vatandaş katılımının sağlanması için çalışılmaktadır. Özellikle 23 Nisan Bayram kutlamasının çok sayıda okulaile birliğinin bir araya gelmesi, büyük salonların ve vatandaşlarımıza yakışan salonların tutulması ve öğretmenlerimizin de öğrencilerle birlikte iyi kutlama programları hazırlamaları için gerekli yönlendirmeler yapılmaktadır. Mümkün olan bölgelerde kutlamalara; İsviçreli öğrencilerin ve diğer yabancı ülke öğrencilerinin de katılmaları sağlanmaktadır. Amaç İsviçre ile Türkiye arasındaki iyi ilişkilere katkıda bulunmak ve entegrasyonu güçlendirmektir. Okul-Aile birliklerimiz zaman zaman eğlence geceleri düzenleyerek vatandaşlarımız arasında iyi ilişkiler geliştirme, birlik ve beraberlik içinde bulunmak için gayret göstermektedirler. Öğretmenlerimizin Türkçe ve Türk Kültürü Dersi verdiği öğrenciler arasında zaman zaman nevruz, GAP, 23 Nisan gibi önemli günler ve konularla ilgili resim, şiir, kompozisyon yarışmaları düzenlenmektedir. Bu yarışmalar neticesinde yarışmaya girenlere Başkonsolosluklarımızca uygun ödüller verilmektedir. PRATİK BİLGİLER Öğretmenlerimizin kendilerine, eş ve çocuklarına ait gerek hizmet gerekse hususi pasaportları görev süreleri birer yıl uzatılması nedeniyle hizmet pasaportları her yıl, hususi pasaportlar ise süresi bitince Bakanlığımızdan alınan onay ile Başkonsolosluklarımızca uzatılmaktadır. Yurt dışında geçici görevli olarak görev yapan öğretmenlerimizin tedavi giderleri Bakanlığımız tarafından ödenmektedir. İsviçre’de sağlık giderleri çok pahalı olup kişisel olarak karşılamak çok zordur. Bu nedenle öğretmenlerimizin eş ve çocuklarının İsviçre’de özel sağlık sigortası yaptırması en uygun çözüm yoludur. Özel sağlık sigortasının miktarı sigortanın içeriğine göre çok farklılık arz etmektedir. Öğretmenlerimiz İsviçre’de kantondan kantona değişmekle birlikte genel olarak yıllık kazanç vergisi ödemektedirler. Ancak öğretmenlerimizin ödedikleri bu vergi, gerekli belgeleri Eğitim Müşavirliğine ibraz etmek şartıyla Büyükelçiliğimiz tarafından kendilerine ödenmektedir. Ev kiralama Yeni göreve başlayan öğretmenlerimiz görev bölgelerinde bulunan eski öğretmenlerin ve okul-aile birliklerinin yardımlarıyla başlangıçta kısa süre kalacakları yer temin edilmekte ve en kısa zamanda ev bulmaları sağlanmaktadır. Bazı kantonlar, öğretmenlerimize oturum izni verirken tutulan evdeki oda sayısı ile ailenin nüfusuna dikkat etmektedirler. Bu nedenle eş ve çocuklarını birlikte getirecek öğretmenlerin tutacağı ev yeterli odaya sahip olmalıdır. Yine oturum izni ile ilgili olarak bazı kantonlar ailenin geliri ile ailenin nüfus sayısı arasında bir denge aramaktadırlar. 184 Sürücü belgesi Öğretmenlerimizin Türkiye’den aldıkları sürücü belgeleri İsviçre’de bir yıl geçerli olup, bir yıl içerisinde İsviçre sürücü belgeleri ile değiştirilmesi gerekmektedir. Bu değişikliğin yapılabilmesi için İsviçre’de direksiyon sınavına girilmesi ve başarılı olunması gerekmektedir. Direksiyon sınavında başarılı olanlara İsviçre sürücü belgesi verilmektedir. Başarılı olamayanlar ise İsviçrelilerin sürücü belgesi almak için gerekli olan süreci izlemeleri gerekmektedir. Türkiye’ye para transferi İsviçre’de sadece Zürih’de Türkiye İş Bankası bulunmaktadır. Gerek İsviçre bankaları gerekse Türkiye İş Bankası aracılığıyla Türkiye’ye para transferi komisyon karşılığında yapılmakta ve hiç bir sorun yaşanmamaktadır. İsviçre’de görev yapan öğretmenlerimiz birden çok kantonda görev yaptıkları için ikametgahlarının dışında göreve gidilen okullarla ilgili gidiş-dönüş yol ücretleri devletimiz tarafından karşılanmaktadır. Bu amaçla öğretmenlerimizin tamamına, İsviçre içinde otobüs ve trenlere ücretsiz olarak binecekleri yıllık abonman alınmaktadır. KARŞILAŞILABİLECEK SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ 1-Sınıflarda öğrenci sayılarının fazla olmaması nedeniyle İsviçre’de birleştirilmiş sınıf olarak Türkçe ve Türk Kültürü Dersleri işlenmektedir. Herhangi bir Türkçe ve Türk Kültür Dersi sınıfında; ikinci sınıftan dokuzuncu sınıfa kadar öğrenci bulunabilmektedir. Bunun sonucu olarak; aynı sınıfta sekiz yaşından on altı yaşına kadar öğrenci bulunmakta ve aynı öğretmenden, aynı anda Türkçe ve Türk Kültürü Dersi almaktadır. 10-15 öğrencili bir sınıfta sekiz yaşından on altı yaşına kadar her yaş grubundan birkaç öğrenci bulunabilmektedir. Öğretmenler tarafından; yurt dışına çıkmadan önce ve görev yerine geldikten sonra yurt dışındaki eğitimöğretim faaliyetleri ile ilgili hiçbir hizmetiçi eğitim faaliyeti uygulanılmadığını ifade etmişlerdir. En önemli konulardan biride öğretmenlerin ellerinde nitelikli ve yeterli eğitici materyalin bulunmamasıdır. Bu durum eğitim-öğretim faaliyetlerini olumsuz etkilemektedir. Ancak, bu zamana kadar yapılmayan, öğretmenler tarafından da büyük ihtiyaç olarak belirtilen, öğrencilere yönelik eğitici materyal geliştirme, öğretmenlere birleştirilmiş sınıf eğitimi, programın tanıtılması ve uygulanışı, eğitim-öğretimin planlanması konularında bir dizi hizmet içi eğitim çalışmalarına başlanılmıştır. Bu çalışmalar neticesinde olumsuzlukları en aza indirmek mümkün olabilecektir. 2-Görevlendirilen öğretmenler, yurt dışında yaşam ve çalışma koşulları ile karşılaşılacak sorunlar ve iş yükü konusunda yeteri kadar bilgilendirilmemekte ve ihtiyaç duyulan süre ve içerikte hizmetiçi eğitim yeteri kadar verilmemektedir. Yurt dışında göreve başlayınca karşılaşılan tablo karşısında öğretmenler hayal kırıklığına uğramaktadır. Bunlara engel olmak amacıyla süresi ve içeriğiyle yeterli bir hizmetiçi eğitim faaliyetine tabi tutulmaları gerekmektedir. 185 3-Türkçe ve Türk Kültürü Derslerine yeterli katılımın olmaması önemli sorunlardan birisidir. Bunun için Okul-Aile birlikleri ve vatandaşlarla sıkça toplantılar yaparak biraraya gelinmekte. Bu toplantılarda derslerin önemi vurgulanmakta, anadili iyi bilmenin İsviçre okul başarısına etkisi açıklanmaktadır. 4-İsviçre’de yaşayan vatandaşlarımızın çocuklarının İsviçre okullarında başarı düzeylerinin düşük olması bir diğer sorunlardandır. Gerek ailelerin yeteri kadar çocuklarıyla ilgilenmemeleri, gerekse çocukların bulundukları bölgenin dilini yeteri kadar bilmemesi doğal olarak okul başarısını olumuz etkilemektedir. İsviçre’de mümkün olan bölgelerde okul-aile birlikleri aracılığıyla almanca, matematik gibi derslerden destek kursları düzenlenerek çocukların başarı seviyesi yükseltilmeye çalışılmaktadır. 5-İsviçre’de yaşayan vatandaşlarımızın İsviçre eğitim sistemi hakkında yeteri kadar bilgi sahibi olmamaları, çocuklarının karşı karşıya kaldıkları eğitim sorunlarında çözüm bulamamaları bir diğer önemli sorunlardandır. Müşavirliğimiz İsviçre eğitim makamları ile işbirliği yaparak İsviçre eğitim sisteminin tanıtılması, veli ve öğrencilerin hakları konusunda bilgilendirme toplantıları yapılmaktadır. 6-İsviçre’de öğrenim gören öğrencilerimizin büyük çoğunluğu meslek okullarına gitmektedir. Ancak meslek okullarına giden öğrencilerin aynı zamanda öğreniminin yanında ve tüm öğrenimi süresince staj yapacağı bir iş yeri bulması gerekmektedir. Ancak, vatandaşlarımız bu konuda büyük sıkıntı çekmektedir. İsviçre’de var olan ayrımcılık nedeniyle öğrencilerimiz staj yapacak iş yeri bulamamakta ve öğrenimlerini sürdürememektedirler. Yasal olarak ayrımcılığı destekleyen hiçbir mevzuat olmamakla birlikte uygulamada çok sayıda sorunla karşılaşılmaktadır. 7-Vatandaşlarımızın büyük çoğunluğu Türk televizyon kanallarını izlemektedirler. Bu kanallarda yayınlanan programların bizim dilimizi ve kültürümüzü tam anlamıyla yansıtan özelliklerde olması çok önemlidir. Çünkü yurt dışında yetişen yeni kuşak bu programlar aracılığıyla Türkçe ve Türk Kültürünü tanıma fırsatı bulmaktadır. Bu programlar bizim dilimizi ve kültürümüzü temsil etmezse burada verilen tüm emekler boşa gider. Gerekirse TRT aracılığıyla daha çok sayıda kanalda ve daha farklı içerikte ve farklı yaş grubuna hitap eden programlar hazırlanması ve yayınlanması gerekmektedir. 186 İsviçre’de kanton eğitim sistemlerinin ortak yanlarından hareketle oluşturulan basitleştirilmiş eğitim sistemi şeması MESLEK YÜKSEK OKULLLARI ÜNİVERSİTELER YÜKSEK OKULLAR ANA OKULU 14 13 12 11 10 OLGUNLUK (MATURİTE) SINAVLARINA HAZIRLAYAN LİSELER | Genel Kültür | Okulları MESLEK VE ÇIRAKLIK OKULLARI 9 GENEL VE MESLEK LİSELERİ İLE MESLEKİ EĞİTİME HAZIRLIK SINIFLARI 8 7 6 4 3 2 1 Tessin Kantonu 5 Appenzel Ausserhoden-Appenzel InnerhodenBern Aargau Fribourg-Geneve-Glarus-Graubünden-JuraBasel-Land Luzern Neuchatel Nidwalden-Obwalden- St.Gallen- Schaffhausen Solothurn-Schwyz-Thurgau-Uri-Wallis-Zug Zürich Kantonları 187 Basel-Stadt Waadt 15) KUVEYT GENEL BİLGİLER Başkenti Yönetim Şekli Yüzölçümü Nüfusu Milli Bayramlar Dini bayramlar Dinler Etnik Gruplar GSMH Kişi Başına düşen Milli Gelir Para birimi Vatandaşlarımızın toplam sayısı Türk Öğrencilerinin sayısı(Okul Öncesinden Lise son sınıfa Kadar) Bakanlığımızca Görevlendirilen Öğretmen Sayısı Ülkedeki Okur Yazarlık oranı Kuveyt Meşruti Monarşi 17.818 kilometrekare 2.484.334 25 şubat (1950) Millî gün Ramazan bayramı, Kurban Bayramı Müslüman %85, diğer %15 Kuveytli Araplar%45, diğer Araplar %35, Güney Asya %9, İran %4, diğer %7 35.433 milyon dolar 17.000 Dolar Kuveyt Dinarı 3000 79 1 % 93.3 Kuveyt, anayasal monarşi ile yönetilmektedir. "Ulusal Meclis" doğrudan halk tarafından seçilerek oluşturulan bölgedeki yegane parlamentodur. Devlet Başkanı, Emir Şeyh Sabah Al Ahmad Al Jaber Al Sabah'tır. Yazlar uzun, sıcak ve yağışsızdır. Mayıs-ekim arasında ısı 40, zaman zaman da 50 derecenin üzerinde seyreder. Kışlar kısadır. Ocakşubat aylarında ısı akşamları 10 derecenin altına düşebilmektedir. Bütün iç mekanlar ve araçlar soğuk hava sistemleri ile donatılmış olduğundan, yüksek ısı ciddi bir rahatsızlık unsuru değildir. Çarşamba günü saat 15.00 ten sonra, hafta tatili başlar. Ancak bankacılık sektörü perşembe günü saat 08.30-13.00 arası da çalışmaktadır. Toplu taşımada özel şirketler tarafından yapılmakta olup, genelde gelir seviyesi düşük olan Hindistan, Bengaldeş, Pakistan vb. ülke vatandaşları rağbet etmektedir. Toplu taşıma ile ülke geneline ulaşmak her zaman ( 24 saat) mümkündür. Süpermarketlerin tamamı 24 saat açık olup alışveriş imkanı sınırsızdır. Kuveyt’te ikamet izni bulunan yabancılara aile birleşimi için eş ve çocuklarını Kuveyt’e getirebilme imkanı tanınmıştır. Ancak, aile birleşimi talebinde bulunacakların en az 400 KD. aylık ücret alması gerekmektedir. Kuveyt yabancıların uğrak yerlerinden birisidir. Kuveyt'te her kategoride otel vardır. Beş yıldızlı otellerin (Sheraton, Le Meridien, Safir International, Radisson-SAS, Regency Palace) gecelik tek kişilik oda fiyatları 200 ABD doları civarındadır. Beş yıldızın bir altındaki kategoride ise tek kişilik gece ücretleri 100-120 ABD doları dolayındadır. 188 TÜRK VATANDAŞLARI SOYDAŞLAR VE ÖĞRENCİLER Kuveyt'te Türk okulu bulunmamakta, Türk çocukları Kuveyt, Pakistan, Hindistan, İngiliz, Amerikan ve Fransız okullarına devam etmektedir. Okul seçimindeki en önemli faktör velinin ödeme gücüdür. Öğrenci sayıları konusunda veri olmamakla beraber Türkçe derslerine devam eden 79 öğrencimiz bulunmaktadır. Yüksek öğrenime devam eden Türk gençlerinin sayısı 9’dur. EĞİTİM SİSTEMİ 1965 tarihli, ilgili Kuveyt mevzuatı uyarınca Kuveyt’te ikamet eden 6 ile 15 yaş arasındaki bütün çocukların okulda eğitim görmeleri zorunludur. Devlet okulları parasızdır. Devlet eğitime bütçeden ciddi paylar ayırmaktadır Bununla beraber, devlet okullarıyla bazı Arap özel okullarında eğitim kalitesinin çağdaş standartların altında olduğu, özellikle sayısal ve yönetim birimleriyle bilgisayar alanında yetersizlikler bulunduğu belirtilmektedir. Bu durum da önemli sayıdaki çocuğun özel okullara yönelmesine yol açmaktadır. Yukarıdaki tablodaki nüfus dağılımından da görüleceği üzere, Kuveyt devlet okullarındaki öğrencilerin yüzde 12’ sini ve toplam öğretmenlerin yüzde 29’ unu yabancı uyruklular oluşturmaktadır. Kuveyt ‘ in en önemli sorunlarından biri yetişmiş insan gücü açığıdır. Üniversitedeki toplam öğretim görevlilerinin yarısından fazlasını yabancı öğretim görevlilerinin oluşturması, bunun en önemli göstergelerinden biridir. Kuveyt’de anasınıfından itibaren zorunlu eğitim başlamaktadır ve 12 yıl eğitim zorunludur. Bu zorunlu eğitim okullarının önemli bir bölümünde Amerikan ve İngiliz okulları yer almaktadır.Amerika ve İngiltere’ye bağlı okullarda ortaokuldan sonraki dönemde tüm yazılı sınavları, İngiltere ve Amerika Eğitim Bakanlıklarının hazırlamış oldukları sorular çerçevesinde bağlı bulundukları okul idaresi tarafından uygulanıp, ilgili ülkelere cevap kağıtları gönderilerek puan sistemine göre 3. sınıftan sonra ilgili ülkelerin üniversitelerine öğrenciler yerleştirilmektedir. Buna mukabil olarak Kuveyt’te okudukları lise 4. sınıf üniversiteye hazırlık olarak kabul edilmektedir. (lise son sınıftaki puanları, aynı zamanda üniversiteye giriş puanı olarak kabul edilmektedir.) Liseden sonra üniversite eğitimleri için genelde yabancı ülkelere gidilmektedir. Kuveyt’te Amerika, Avustralya, Pakistan, Hindistan gibi ilkelerin üniversiteleri vardır. Öğrenci alımında sınav sistemi yoktur. Kuveyt üniversitelerine yabancı öğrenci alınmamaktadır. Meslek Liseleri ülke genelinde yaygın olup girişler sınavsızdır. Ulaştırma Bakanlığı, Elektrik-Su Bakanlığı gibi teknik donanımı gerektiren bakanlıklar eleman ihtiyacını teknik liselerden karşılamaktadır. 1984 yılına kadar yabancılara iş imkânı sağlayan bu bakanlıklar, tüm personelini kendi vatandaşından karşılama yolunu seçmiştir. Yüksek okul olarak; Hemşirelik, Polis akademisi, Askeri Akademiler, Eczacılık Fakültesi petrol teknikerliği ile (2 ve 4 yıllık) havacılık yüksek okulu mevcuttur. Körfez ülkeleri arasında bu tür okullara öğrenci alışverişi yapılmaktadır. 189 TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ ÖĞRETİMİ 2006 Yılı Ocak ayına kadar bu konuda resmi olarak hiçbir çalışma yapılmamıştır. Bakanlığımızın bu konuda çalışmaları doğrultusunda, Kuveyt’te mukim Türk çocuklarının eğitimleri ile ilgili olarak, hafta sonu kursları düzenlenmiş olup, şu anda 79 öğrenci ile devam etmektedir. İkisi gönüllü öğretmen olmak üzere 3 öğretmen, 1–5. sınıflar arası 35, 6–8. sınıflar ve lise düzeyi 19, anasınıfı düzeyinde 25 olmak üzere toplam:79 öğrenci ile kurslara devam etmektedir.(2006 yılı verileri) PRATİK BİLGİLER Özel Sağlık Sigortası Kuveyt Sosyal Sigorta Kurumu sadece Kuveytli çalışanların sosyal güvenliğini sağlamaktadır. Yabancılar sosyal güvenlik açısından bu yasanın kapsamına alınmamışlardır. Kuveyt’te mukim bulunan yabancıların genel sağlık hizmetlerinden yararlanabilmeleri için her yıl 50 Kuveyt Dinarı tutarındaki primi zorunlu olarak Sağlık Bakanlığı hesabına yatırmaları gerekmektedir. Çalışanların primleri işverenlerce aile fertlerinin primleri ise aile reisince ödenir. Primleri yatırmayanların Kuveyt'te çalışma ve oturma izni almaları mümkün olamamaktadır. Sağlık Bakanlığı'nca alınan bir karar uyarınca, 1 Temmuz 1999 tarihinden itibaren Kuveyt'te ikamet eden yabancılardan acil haller de dâhil olmak üzere yararlanacakları her türlü sağlık hizmetinden para alınmaya başlanmıştır. Hastanede günlük yatak ücreti 2 KD olarak tespit edilmiştir. Ayrıca 1999 yılından itibaren klinik ve hastanelere başvuran yabancılardan sırasıyla 1 ve 2 KD ücret alınmasına başlanmıştır. Hastane ile kliniklerde yabancılara ücretsiz olarak verilen ilaçların 83’ü de, 01.01.1997 tarihi itibariyle eczanelerden para ile alınabilmektedir. Sigortalı olan yabancılar yukarıda belirtilen bu ödemeleri aynen yerine getireceklerdir. Sadece MR, Bilgisayarlı görüntüleme ve anjiyo için sigortalılardan belirlenen ücretlerin yarısı alınmaktadır. Tam teşekküllü özel hastanelerin Bakanlıktan izin almak kaydıyla çeşitli hastalıkların tedavisi için seçenekli ve yüksek primli sağlık sigortası sunmaları da mümkün kılınmıştır. Trafik Trafik bizdeki gibi sağ şeritten işlemektedir. Yolları çok geniş olup, trafik tek yönlüdür. Kavşak köprü gibi sorunlarını çoktan aşmış olan Kuveyt’te, araçların çok güçlü olmasından dolayı sürat çok fazla olduğundan sık sık kazalar olmaktadır. Bu kazalarda maddi hasarlı olduğu gibi, can kaybı da olmaktadır. Ölümlü trafik kazalarında kan bedeli yüksek olduğundan mutlaka trafik sigortası yaptırılmalıdır. Bir kaza durumunda mutlaka Büyükelçiliğimiz haberdar edilmeli ve olay yeri terk edilmemelidir. Ev Kiralama Kuveyt’te en fazla gideri ev kiraları tutmaktadır. Genelde çok katlı binaların bulunduğu, merkezde 2 oda 1 salon olan dairenin kirası, 150-200 190 KD arasındadır. Binalar klimalı ve asansörlüdür. Merkeze uzak olan yerlerde ise 100 KD ye kadar evler bulunabilmektedir. Bankacılık İşlemleri ve Para Transferi Türkiye’de yapılabilecek bütün parasal işlemler burada da yapılmaktadır. Para transferi normal bankalar aracılığı ile yapıldığı gibi, sırf para transferi yapan aracı uluslararası şirketler ( Western Union ) vasıtası ile de yapılmaktadır. Banka aracılığı ile yapılan transferlerde, paranın alıcıya ulaşması 8-10 günü bulmaktadır. Ancak Western Union aracılığı ile yapılan para transferi (pahalı olmasına karşın) anında alıcıya ulaşmaktadır. 191 16) LİBYA (LİBYA ARAP SOSYALİST HALK CEMAHİRİYESİ) GENEL BİLGİLER Başkenti Yönetim Şekli Yüzölçümü Nüfusu Milli Bayramlar Dini bayramlar Dinler Etnik Gruplar Kişi Başına düşen Milli Gelir Para birimi Vatandaşlarımızın toplam sayısı Türk Öğrencilerinin sayısı Bakanlığımızca Görevlendirilen Öğretmen Sayısı Ülkedeki Okuma yazma Oranı Trablus Cumhuriyet 1.759.540 Kilometrekare 6.097.556 ( 2005 Yılı) --Ramazan ve Kurban Bayramları İslamiyet Arap-Çerkez 8400 ABD Doları Riyal 2.800 Okul Öncesi 16 İlköğretim 96 Lise 25 (Açık öğretim) 19 (2006 yılı itibarıyla) % 82.6 Ülkenin resmi dini İslamiyet’tir. İnanç ve ibadetle ilgili bir kısıtlama ve zorlama yoktur. Günlük yaşamdaki giyim kuşama bir müdahale söz konusu değildir. Bayanların sosyal hayata katılımlarında ve günlük yaşamlarında her hangi bir ayrımcılık da yoktur. Ülkede görev yapan bayan öğretmenlerimiz tek başlarına günlük hayatlarını devam ettirebilmekte, bu konuda her hangi bir sıkıntıyla karşılaşmamaktadırlar. Trablus’ta gerek Türk nüfusunun azlığı ve dağınıklığı, gerekse bu ülkenin sosyal ve ekonomik yapısı gereği, Türklerin ilgi alanlarına giren fazlaca bir sosyal aktivite bulunmamaktadır. Libya’da görev almak isteyecek öğretmenlerimizin bu durumu önceden değerlendirmeleri gerekmektedir. Ülkede, öğretmelerimizin gidebileceği, tiyatro ve müzik salonları ve buna benzer sosyal aktiviteye yönelik yerler mevcut değildir. Başkent Trablus’ta değişik yerlerde hizmet veren Türk Lokantaları bulunmaktadır. Ülkenin en önemli gelir kaynakları petrol ve petrol ürünlerinden oluşmaktadır. Ülkede resmi tatil günleri Cuma ve cumartesidir. Tatil günlerinde, öğretmenlerimiz piknik ve futbol etkinlikleri düzenlemektedirler. Ülkenin iklim ve coğrafyası gereği öğretmenlerimiz yaz aylarında denize girebilmektedirler. Ülkede uydu alıcılarıyla Türk ve Avrupa Televizyonları izlenebilmektedir. 192 EĞİTİM SİSTEMİ TEMEL EĞİTİM Ülkede 1,7 milyon öğrenci vardır. Temel eğitim 9 yıldır ve zorunludur. Temel eğitim iki aşamalı olarak yapılandırılmıştır. Birinci aşamada İlkokul kısmı 1’den 6. sınıfa kadardır. Bu altı yıllık sure 4 yıllık ve 2 yıllık surelere bölünmüştür. Birinci sınıftan 3. sınıfa kadar haftada 20 saat,4. sınıftan 6. sınıfa kadar haftada 23 saat ders verilmektedir. İlkokul kısmının müfredat programı Arap Dili, Kur-an ve İslam Ahlakı, Cemahiriye(toplum Bilgisi), Matematik, Fen, Tarih, Coğrafya, Sanat (Resim), Müzik ve Beden Eğitimi derslerinden oluşmaktadır. Ortaokul kısmı ise 7.ve 9. sınıfları kapsar ve 3 döneme bölünmüştür. Bunlar zorunludur, temeldir. Ortaokul’un müfredatı Arap Dili, İslam Ahlakı ve Kur-an, Cemahiriye (toplum bilgisi), İngilizce, Matematik, Tarih, Coğrafya, Biyoloji, Kimya, Fizik, Teknoloji, Resim, Müzik ve Beden Eğitimi derslerinden oluşur. Buradan mezun olanlara alt sertifika verilir. Haftalık ders saatleri toplamı 27’dir.Temel Eğitimden mezun olabilmek için, sınav yapılır ve başarılı olanlara Temel Eğitim Diploması verilir. LİSE Lise eğitimi 3 ya da 4 yıldır. Genel Liseler Bilim ve Sanat üzerine, Uzmanlık Liseleri ise, Ekonomi, Biyoloji, Sanat, Medya, Sosyal Bilimler ve Mühendislik alanları üzerine kurulmuştur. Ayrıca Mesleki Eğitim ve Enstitüler vardır. Liselerdeki Müfredat Programı; birinci yıl ortak dersler olarak Arapça, İngilizce, Siyaset, Fizik, Kimya, Biyoloji, Matematik, Beden Eğitimi ve Askeri Eğitim derslerinden oluşmaktadır. Daha sonraki yıllarda Fen ve Sosyal olarak branşlara ayrılırlar. YÜKSEK ÖĞRETİM Hem genel hem de uzmanlık sağlayan üniversiteler vardır. Bunlar Politeknik Üniversiteler, Yüksek Eğitim Enstitüleri, Endüstri ve Tarım Mühendislikleridir. Üniversitelere kabul için, lise diploması gereklidir. Giriş için Not ortalaması en az % 65 olmalıdır. Ama mühendislik ve tıp da bu oran % 75 olmalıdır. % 65 den aşağı not ortalaması olanlar, Meslek Yüksek Okullarına alınırlar ve kendi alanlarında uzmanlaştırılırlar. LİBYA’DA TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ ÖĞRETİMİ Libya Üniversitelerinde açılmış Türkçe ya da Türk Kültürü ile ilgili her hangi bir birim ya da kürsü bulunmamaktadır. Libya’da yaşayan vatandaşlarımızın çocuklarının eğitimi ve Türk Kültürü’nün öğretilmesi amacıyla Trablus’ta Trablus Büyükelçiliği bünyesinde, Bingazi’de Bingazi Başkonsolosluğu bünyesinde hizmet veren iki tane ilköğretim okulumuz bulunmaktadır. Bu okullarımız Türkiye’miz deki İlköğretim okulları gibi eğitim öğretimlerini sürdürmektedirler. Bu okullara Bakanlıklar Arası Ortak Kültür Komisyonunca 2005 yılı itibari ile görevlendirilmiş 19 öğretmenimiz bulunmaktadır. 193 Trablus Büyükelçiliği ilköğretim okulunda 96 öğrenci ve 16 öğretmenimiz görev yapmaktadır. Okulda Millî Eğitim Bakanlığımızın ilköğretim programı son yenilikleri ile uygulanmaktadır. Okul kitapları Bakanlığımızca karşılanmaktadır. Okulda dersliklerimiz dışında 1 tane fen ve teknoloji laboratuarı, bir tane kütüphane, bir slayt ve diğer görsel materyallerin gösterimi için ayrılmış çok amaçlı salon mevcuttur. Okulda Libya ve diğer ülke vatandaşlarımıza yönelik Türkçe öğretimi kursu açılmış ve hali hazırda faaliyetlerine devam etmektedir. Bu çerçevedeki Türkçe öğretiminde TÖMER’ in hazırlamış olduğu Türkçe öğretim programlarından yararlanılmaktadır. Okul aynı zamanda açık ilköğretim ve açık lise sınavlarında irtibat bürosu olarak hizmet vermekte, açık lise ve açık ilköğretim sınavları yapılmaktadır. ÖSYM’ce yapılan sınavlarda da başvuru bürosu olarak hizmet vermektedir. Okulumuzda millî bayram kutlamaları Sayın Büyükelçimiz ve vatandaşlarımızın katılımı ile coşkuyla yapılmaktadır. Dini bayramlarımızda da okulumuz Libya’da yaşayan Türklerin bayramlaşmalarında birlikteliğimize katkıda bulunmaktadır. Her yıl Mayıs ayı içinde okulumuza maddi kaynak sağlanması ve Türk Kültürünün tanıtımı amacıyla kermes düzenlenmekte; bu kermeste katılımcılara Türk mutfağını ve Türk kültürünü tanıtıcı çeşitli faaliyetlere yer verilmektedir. Bingazi’de Bingazi Başkonsolosluğu bünyesinde hizmet veren okulumuzda ise 3 sınıf öğretmenimiz görevlidir. Bu okulumuzda 2. 3. ve 4.5.sınıflarımızda birleştirilmiş sınıf uygulaması yapılmakta 1.sınıflar ise müstakil olarak eğitim öğretimine devam etmektedir. 21 öğrencisi bulunmaktadır. Bu okulumuzdaki İngilizce dersleri mahallen görevlendirilmiş bir öğretmenimiz tarafından yürütülmektedir. PRATİK BİLGİLER Ulaşım Türkiye’den Libya’ya ulaşım şu anda yalnız uçakla sağlanmaktadır. İstanbul- Trablus arasında THY’nin tarifeli uçuşları: Pazartesi, Çarşamba ve Cumartesi günleri yapılmaktadır. Ayrıca, Libya Hava Yolları ve Libya’ya ait özel bir hava yolu şirketi (Burak Air) İstanbul-Tripoli ve İstanbul-Bingazi arasında tarifesiz olarak uçmaktadır. Ülkede şehir içi ve şehirlerarası toplu taşımacılık fazla gelişmemiştir. Ulaşım genelde özel araçlarla sağlanmaktadır. Özel aracı olmayan öğretmenlerimiz, şehir içi ulaşımda daha çok ticari taksileri tercih etmektedir. Bankacılık ve Para Transferi İşlemleri Libya’da banka ve bankacılık işlemlerinin gelişmiş bir durumda olduğu söylenemez. Libya’dan bankalar kanalıyla Türkiye’den para getirmek ya da Türkiye’ye para gönderme imkanı mevcut değildir. Ayrıca Libya’nın para birimi olan Libya Dinarı’nın şu anda uluslar arası dolaşımı 194 yoktur. Burada görev yapmakta olan öğretmenlerimizin yurtdışı maaşları Vakıflar Bankası Kızılay Şubesine Amerikan Doları olarak yatırılmakta ve Trablus Büyükelçiliği kuryelerine yazılan talimatlarla maaşlar yine Amerikan Doları olarak Libya’ya getirilmekte, Libya’da serbest piyasada Libya Dinarına çevrilebilmektedir. Libya’ya görevlendirilen öğretmenlerimizin gelirken Vakıflar Bankası Kızılay şubesinde ABD Doları hesabı açmaları yurtdışı maaşlarının yatmasını hızlandıracaktır. Ayrıca, Libya’da görevlendirilmiş öğretmenlerimizin ilk ihtiyaçlarını karşılamaları açısından yanlarında bir miktar ABD Doları yada Avro getirmeleri tavsiye edilir. (Asgari 1000-1500 ABD Doları). Libya’ya yeni görevlendirilmiş öğretmenlerimizin karşılanmaları ve geçici konaklamaları Trablus İlköğretim Okulu idareci ve öğretmenleri tarafından yapılmaktadır. Öğretmenlerimizin geliş tarih ve saatleri Bakanlığımızca Trablus Büyükelçiliği Kanalıyla okulumuza bildirilmekte ve okul idaresince gelen öğretmenlerimizin karşılanması ve geçici konaklamaları gerçekleştirilmektedir. Libya’ya yeni görevlendirilmiş öğretmenlerimizin telefonla okul idaresiyle irtibata geçmeleri iş ve işlemleri daha da hızlandıracaktır. Ev Kiralama Libya’da yeni görev almış öğretmenlerimizin ev kiralamaları, buradaki eski görevlendirilmiş öğretmenlerimizin yardımlarıyla gerçekleşmektedir. Öğretmenlerimizin oturabileceği evler ortalama 600 Libya Dinarı civarındadır. Bir Libya Dinarı yaklaşık bir YTL’dir. Trafik Türkiye’de sürücü belgesi almış öğretmenlerimize burada kolaylıkla, Libya’da kullanabilecekleri sürücü belgesi düzenlenmektedir. Ayrıca sürücü belgesi olmayan kişiler buradaki kurslardan sürücü belgesi alabilmektedirler. Libya’da trafik düzeni Türkiye ile paralellik arz etmektedir. Yayaların geçiş üstünlüğü vardır. Trafik lambaları yeterli olmadığından dolayı, özellikle kavşaklar kontrolsüzdür. Sürücüler trafik kurallarına uymakta fazla özenli değildirler. Trafikte hız kontrolü yoktur. Vize ve Pasaport İşlemleri Libya vatandaşlarımıza vize uygulayan ülkelerdendir. Libya’ya yeni görevlendirilmiş öğretmenlerimiz vize işlemlerini Ankara’daki Libya Büyükelçiliğinden yaptırmaktadırlar. Libya’ya gelmiş öğretmenlerimizin Libya’da oturum izinleriyle pasaport uzatma (temdit) işlemleri de Trablus Büyükelçiliği tarafından yapılmaktadır. Öğretmenlerimiz, kendileriyle birlikte ya da ayrı olarak eş ve çocuklarına da vize alabilmektedirler. Öğretmenlerimizin eş ve çocuklarının ülkeye gelmesinde ve oturumlarında her hangi bir sıkıntı yoktur. 195 Sağlık İşlemleri Sağlık hizmeti alan öğretmenimiz gittiği sağlık kuruluşundaki harcamaları kendisi yapar. Aldığı faturaları Büyükelçiliğe teslim eder. Büyükelçilikte tercüme edilen faturalar Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla milli eğitim bakanlığına gönderilerek öğretmene ödenir. Trablus’ta öğretmenlerimizin yararlanabileceği çok iyi imkanlara sahip hastaneler mevcut değildir. Ekonomik imkanları iyi olan insanlar yurtdışına gitmektedirler. Karşılaşılabilecek Sorunlar ve Çözüm Önerileri Libya Arapça konuşan bir ülkedir. Çok yerde İngilizce olarak da anlaşmak mümkündür. Öğretmenlerimizden Arapça ya da İngilizce bilmeyenlerin yanlarında pratik konuşmaya yönelik Arapça–Türkçe veya İngilizce-Türkçe konuşma kılavuzları bulundurmaları faydalı olacaktır. Libya’da Türkçe yayın ya da kitap bulma imkânı yoktur. Buraya gelecek öğretmenlerimiz ihtiyaç duyacakları kitapları beraberlerinde getirmelidir. Libya’da telefon hizmetleri henüz normal hale gelmiştir. Libya’da Türk mobil telefon şirketlerinden sadece TURKCELL hizmet vermektedir. Yeni gidecek öğretmenlerimizin gidişlerinde uluslar arası görüşmelere açık bir Turkcell hattı ile gitmeleri tavsiye edilir. Ülkede alkol yasaktır. Öğretmenlerimizin gelişlerinde bu durumu göz önünde bulundurmaları gerekir. TRABLUS BÜYÜKELÇİLİĞİ İLKÖĞRETİM OKULU: WEB SİTE ADRESİ: www.libyaturkokulu.com TELEFONLARI: 00 218 21 3402954 (aynı zamanda faks) 2.TELEFON: 00 218 21 3406438 ADRES: Trablus Büyükelçiliği İlköğretim Okulu P.O.Box:947 Tripoli-LİBYA BİNGAZİ BAŞKONSOLOSLUĞU İLKÖĞRETİM OKULU: İRTİBAT TELEFONU: 00 218 61 2220942 196 17) MISIR GENEL BİLGİLER Başkenti Yönetim Şekli Yüzölçümü Nüfusu Millî Bayramlar Dini bayramlar Dinler GSMH Kişi Başına düşen Milli Gelir Para birimi Vatandaşlarımızın toplam sayısı Türk Öğrencilerinin sayısı (toplam) Okul öncesi İlköğretim Ortaöğretim Yükseköğretim Kahire Cumhuriyet 1.001.499 km2 70 Milyon Sina Yarımadasının Kurtuluşu:25 Nisan 23 Temmuz Devrimi: 23 Temmuz Silahlı Kuvvetler Günü: 6 Ekim Ramazan Bayramı Kurban Bayramı Hz.Muhammed’in Doğum Günü 7 Ocak: Koptik krismas Hicri Yılbaşı İslamiyet-Hıristiyanlık 77 Milyar ABD Doları 1.308 ABD Doları Paund 2000 (yaklaşık) 375 10 25 45 285 EĞİTİM SİSTEMİ Mısırda merkezi bir eğitim sistemi vardır. 2 Eğitim Bakanlığı bulunmaktadır. Birincisi ana sınıfı, ilkokul, ortaokul ve liselerin bağlı olduğu Eğitim Bakanlığı, ikincisi üniversite ve yüksek okulların bağlı bulunduğu Yüksek Eğitim Bakanlığıdır. Zorunlu eğitim süresi 6+3 =9 yıldır. Okul Öncesi Eğitim (Ana Okulu) uygulaması bulunmaktadır. İlkokul süresi 2004–2005 öğretim yılında 5 yıldan 6 yıla çıkarılmıştır. Genel Lise Eğitimi 2005–2006 öğretim yılından itibaren 3 yıldan 4 yıla çıkarılmıştır. 6 yıllık ilkokulu bitiren öğrenciler hazırlık okulu adı verilen 3 yıllık ortaokula devam etmektedir. Ortaokulu bitirenler de genel ve mesleki ortaöğretim kurumlarına gidebilmektedir. Üniversite sınavı yoktur. Üniversiteye girecek öğrencinler lise 10. ve 11.sınıflarda ülke genelinde Eğitim Bakanlığınca yapılan sınavlar sonucu belirlenmektedir. 197 El-Ezher Eğitim Kurumları adıyla Eğitim Bakanlıklarına bağlı olmadan doğrudan Başbakanlığa bağlı olarak faaliyet sürdüren eğitim kurumları da bulunmaktadır. Bu kurumlar anasınıfından başlayarak üniversiteye kadar eğitim vermekte ve bu kurumlarda normal okullarda okutulan derslerin yanında dini dersler de zorunlu olarak okutulmaktadır. El-Ezher Liselerinden mezun olan öğrenciler sadece El-Ezher üniversitelerine devam edebilirler. Devlet üniversiteleri ile özel üniversiteler bu kurumun liselerinden mezun olan öğrencileri kabul etmemektedir. TÜRK VATANDAŞLARI SOYDAŞLAR VE ÖĞRENCİLER Mısır’da 2000 dolayında vatandaşımız yaşamaktadır. Mısır devlet okulları yabancı öğrencileri kabul etmediğinden ülkede yaşayan Türk öğrenciler özel okulları tercih etmektedir. Cumhuriyet Bayramları ve 30 Ağustos Zafer Bayramında Büyükelçiliğimizce resepsiyon verilmektedir. Ayrıca Eğitim Müşavirliği olarak 24 Kasım Öğretmenler Günü, 23 Nisan, 19 Mayıs ve 29 Ekim’de Türk Kültür Merkezinde çeşitli etkinlikler düzenlenmektedir. TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ ÖĞRETİMİ Mısırda Türkçe ve Türk Kültürü dersi alan öğrenci ve ders veren öğretmen bulunmamaktadır. ORTA VE LİSE DÜZEYİNDE DİL OLARAK TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ ÖĞRETİMİ Ortaokul ve Lise düzeyinde Türkçe ve Türk Kültürü öğretimi ile ilgili Mısır okullarında ve haricinde bir faaliyet bulunmamaktadır. YÜKSEK ÖĞRETİM(TÜRK DİLİ VE KÜLTÜRÜ İLE İLGİLİ ÜNİVERSİTELERDEKİ KÜRSÜLER/KÜLTÜR MERKEZLERİ Yükseköğretim basamağında Türkoloji bölümleri ve kahire de Dil Merkezimiz bulunmaktadır. Bünyesinde Türkoloji Merkezi bulunan üniversiteler şunlardır: - Kahire Üniversitesi Edebiyat Fak. Doğu Dilleri Bölümü Türkçe Kısmı - Ain Shams Üniversitesi Edebiyat Fak. Doğu Dilleri Bölümü Türkçe Kısmı - Ain Shams Üniversitesi Diller Fak. Doğu Dilleri Bölümü Türkçe Kısmı - El-Ezher Üniversitesi Diller ve Tercüme Fak. Türkçe Kısmı (Erkekler) - El-Ezher Üniversitesi Beşeri İlişkiler Fak. Türkçe Kısmı (Kızlar)) - Helwan Üniversitesi Edebiyat Fak. Doğu Dilleri Bölümü Türkçe Kısmı - İskenderiye Üniversitesi Edebiyat Fak. Doğu Dilleri Böl. Türkçe Kısmı - Güney Vadi Üni. Qena Edebiyat Fak. Doğu Dilleri Böl. Türkçe Kısmı - Güney Vadi Üni. Sohag Edebiyat Fak. Doğu Dilleri Böl. Türkçe Kısmı - Mansura Üniversitesi Edebiyat Fak. Doğu Dilleri Bölümü Türkçe Kısmı - Munifiya Üniversitesi Edebiyat Fak. Doğu Dilleri Bölümü Türkçe Kısmı Mısır’da pek çok üniversite doktorasını tamamlamayan okutmanlara bağımsız ders vermemektedir. Türkçe okutmanlarının branşlarının Türk Dili ve Edebiyatı olması üniversitelerin genel bir 198 talebidir. Ayrıca mısırda görev alacak okutmanların Arapça ya da İngilizce bilmesi tercih edilmektedir. PRATİK BİLGİLER Pasaport ve Vize İşlemleri Pasaport ve vize işlemleri yapılmaktadır. konsolosluğumuzca zamanında Özel Sağlık Sigortası Ülkede sigortacılık faaliyetleri gelişmemiştir. Hastalanan personelimiz misyon şefliğinden aldıkları sevk ile özel hastanelerde muayene olabilmektedir. Ev Kiralama Personelimizin yaşayabileceği semtlerin sayısı sınırlıdır. Bu semtlerde de kiralar ülke koşullarına göre yüksektir. Yaygın olarak komisyoncular aracılığıyla ev kiralanmakta 1 aylık depozito ve 3 aylık peşin kira alınmaktadır. Kira fiyatları aylık ortalama 300 dolardan başlamakta ve 2000–3000 dolara kadar çıkmaktadır. Trafik Mısır’da yoğun bir trafik bulunmakta olup trafik kuralları uygulanmamaktadır. Bu nedenle ölümlü trafik kazaları yaygındır. Araba kiralamak mümkün olup günlük 30 ABD dolarından başlayan fiyatlarla araba kiralanabilmektedir. Bankacılık İşlemleri- Para Transferi Yerel ve uluslar arası bankalar aracılığıyla para transferi yapılabilmektedir. Ancak transfer başına 30 ABD doları ve gönderilen miktarın binde 3’ü oranında komisyon alınmaktadır. KARŞILAŞILABİLECEK SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Mısır ile ülkemiz arasında pek çok ortak yön olmasına rağmen farklılıklarda bulunmaktadır. Mısırlıların ülkemiz hakkında bazı olumsuz tavır ve düşünceleri bulunmaktadır. Genellikle İslamiyet, Laiklik, Türkiyeİsrail ilişkileri konuları hem öğretim üyeleri hem de öğrenciler tarafından gündeme getirilmek istenmektedir. Burada görev alacak personelin bu tür konularda yeterli bilgi sahibi olması faydalı olacaktır. Ancak Türkiye’yi temsil görevi bulunan kişilerin düzeysiz tartışmalara girmemesi daha uygundur. Ülkede çok ağır çalışan bir bürokrasi bulunmaktadır. Okutmanlarımızın oturma izinleri ile ilgili resmi işlemleri uzun zaman almaktadır. Bürokrasi her şeye şüpheci bir şekilde yaklaşmakta, bürokrasi ile ilgili işler hediye vermek ve bireysel ilişki kurma yoluyla halledilmektedir. Ülkede her düzeydeki kamu görevlisi hediye kabul etmektedir. Trafik yoğunluğu, hava kirliliği, insan davranışlarındaki tutarsızlık ve zamanın değerini bilmemek ülkedeki en önemli olumsuzluklardır. 199 18) RUSYA FEDERASYONU GENEL BİLGİLER Ülke Adı Başkenti Yönetim Şekli Yüzölçümü Bağımsızlık Anayasanın Kabulü Nüfusu (2006 Tahmini) Okur-yazar oranı Nüfus Artışı (2006 Tahmini) Bebek Ölüm Oranı HIV/AIDS taşıyanların oranı AIDS’ten ölenler Milli Bayramlar Rusya Federasyonu’nda 31 adet milli gün ve bayram bulunmaktadır. Bunların bir kısmı tatil olarak takvime girerken bir kısmı ise önemli günler olarak kutlanılmaktadır. Burada kutlanan millî bayram ve günler alınmıştır. Dini Bayramlar Rusya Federasyonu’nda sabit tarihli ve sabit olmayan tarihli pek çok dini gün bulunmaktadır. Burada takvimlere giren sabit dini bayramlar ve günler alınmıştır. Dinler Etnik Gruplar GSMH (Gayri Safi Millî Hasıla) Para Birimi Vatandaşlarımızın Toplam Sayısı Rusya Federasyonu Moskova Başkanlık Sistemi 17.075.400 km2. 24 Ağustos 1991 (Sovyetler Birliği’nden ayrılarak) 12 Aralık 1993 142,893,540 %99,6 %-0,37 %0 15,13 % 1,1(2001 tahmini) 9000 kişi (2001 yılı) 23 Şubat: Ordu Günü 1 Mayıs: Bahar ve Emek Bayramı 9 Mayıs: Zafer Bayramı 12 Haziran: Rusya Millî Günü 7 Kasım: Uzlaşma ve Barış Günü 12 Aralık: Anayasa Bayramı 31 Aralık-1 Ocak: Yeni Yıl 7 Ocak: Hz. İsa’nın Doğumu (Ortadoks Noeli) 13 Ocak: Yeni Yıl (eski takvim) 19 Ocak: Hz. İsa’nın Vaftizi 15 Şubat: Hz.İsa İle Görüşme Günü 7 Nisan: Meryem’in Müjde Günü 19 Ağustos: Hz. İsa’nın Dönüşüm Günü 28 Ağustos: Meryem’in Göğe Yük. Günü 21 Eylül: Meryem’in Doğum Günü 27 Eylül: Çarmıh Günü 21 Eylül: Meryem’in Kiliseye Giriş Günü Hıristiyan %75,2, Müslüman %21, Ateist diğer %3,8. %81.5’i Rus, %14.5 Türk ve akraba top. diğer milletler. $740.700 000 000$ (2005) Ruble Tahmini 26 000 200 Türk Öğrencilerin Sayısı a) Okul Öncesi b) İlköğretim c) Orta Öğretim (GenelMeslekî Lise) d) Özel Eğitim e) Yüksek Öğretim Genel Toplam Türkçe ve Türk Kültürü Derslerine Devam Eden Öğrenci Sayısı Türkçe ve Türk Kültürü Dersleri Veren Öğretmen Sayısı a) Bakanlığımızca Görevlendirilen b) Mahallen Görevlendirilen 24 48 62 350 (E. Müşavirliğimizde olmayanlar dahil) 484 3675 kayıtlı 127 Yok 127 TÜRK VATANDAŞLARI VE ÖĞRENCİLER 1. Toplam Öğrenci : 484 2. Toplam Öğretmen: 127 3. Toplam Vatandaş : 26 000 (Tahmini olarak) Soydaş başlığı altında değerlendirilebilecek kesin veri bulunmadığı için bu kısmı genel göstergelerdeki bilgiler dikkate alınabilir. EĞİTİM SİSTEMİ Rusya Federasyonunda eğitim-öğretim, örgütsel yapı, eğitim programları bakımından merkeziyetçilik hakimdir. İlköğretim öncesi verilen eğitim okul öncesi eğitim ve aile eğitimi olarak adlandırılır. 0-3, 3-6 yaş grubundaki çocuklar okul öncesi eğitim kurumlarına (kreş ve çocuk yuvaları) devam etmektedirler. 51 329 okul öncesi eğitim kurumunda toplam 4 263 000 öğrenci öğrenim görmekte ve 439 100 öğretmen görev yapmaktadır. Gruplarda ortalama öğrenci sayısı 19’dur. Kreş ve çocuk yuvaları, mülkiyeti bakımından devlet, şehir ve belediyeler, vakıf ve dernekler ile özel şahıslara aittir. İlkokula başlama yaşı 7’dir. Zorunlu eğitim süresi 9 yıldır. 9 yıllık eğitim kanunlara göre zorunludur ve her Rus vatandaşı bu eğitimi tamamlamak mecburiyetindedir, bu mecburiyet 15 yaşını doldurmasına kadar devam eder. Bundan sonra bir üst öğrenime devam edip etmemeye ilişkin kararı öğrencinin kendisi vermektedir. Her tür ve kademedeki okulu bitiren öğrenciye diploma ve eki transkript tamamlayıcı belge olarak mutlaka verilir. Rusya’da genellikle ilkokul, temel ortaokul ve tamamlayıcı ortaokul (lise) aynı binalarda ve kampüste aynı eğitim ortamında bulunmaktadırlar. Rusya’da uygulama yaygın olarak bu durumdadır. 201 Rusya’da toplam 65 062 okul, 19 560 000 öğrenci ve 171.200 öğretmen bulunmaktadır. Tamamlayıcı öğretim (lise) süresi 2 (3) yıl ve hâlen isteğe bağlıdır. Yapılan eğitim reformu çerçevesinde 2007’de lisenin zorunlu olması ve Rusya genelinde uygulamaya başlanması planlanmıştır. 5-6 yıldan beri bazı bölgelerde pilot uygulamaları yapılmaktadır. Zorunlu eğitimin 12 yıla çıkarılmasıyla bu okullardaki çocukların eğitim programları yanında özel mesleki sınıflarda meslekleri tanıtıcı ve yönlendirici bilgiler verilmesi de hedeflenmektedir. Böylece mesleki alanlarla ilgili yüksek eğitim görmek isteyenlerin mesleğe yöneltilmesi de sağlanmış olmaktadır. Zorunlu eğitimden (9 yıl) mezun olan öğrencilerin %55’inin ortaöğretime (2-3 yıllık lise programına), %45’inin ise diğer eğitim kurumlarına (%30’u meslek okullarına, %10’u yetişkinler eğitimine, %5’inin ise hiçbir eğitim kurumuna) devam edeceği varsayılmıştır. Bu oranlar hedef olarak belirlenmiş olup genel olarak lise (genel) eğitimi lehine değişmektedir. Son beş yıl öncesine kadar her üniversite kendi sınavını kendisi yapmakta idi. Ancak birkaç yıldan beri merkezi sınav sistemi uygulamasına başlanmıştır. Yaygınlaştırılması için çalışmalar sürdürülmektedir. Üniversite giriş sınavında başarılı olan Rus öğrencilerin kayıt yaptıracakları üniversiteye bir ücret ödemeleri gerekmemektedir. Başarılı öğrenciler bursla ödüllendirilmektedirler, fakat her üniversitenin ayrıca bir de paralı bölümü vardır ve giriş sınavında yeterli puanı alamamış ancak asgari bir puanı tutturan öğrenciler istemeleri halinde bu paralı bölüme kayıt yaptırmaları mümkün olmaktadır. Eğitimin paralı olması tartışılmaktadır. Son zamanlarda özel üniversitelerinin sayısında bir artış gözlenmektedir. Yabancı öğrenciler için yükseköğretim paralıdır. Üniversite ücretleri yıllık 1500-7000 ABD Doları arasında değişmektedir. Yurtlarda barınma ücreti yine yabancı öğrenciler için aylık 50-150 ABD Doları arasındadır, Rus öğrenciler için bu ücret 2-4 ABD Doları seviyesindedir. Rusya’da 1251 üniversite, akademi ve enstitü bulunmaktadır. Bunlardan 564’ü devlet üniversitesi, 34’ü özerk cumhuriyetlere bağlı devlet üniversitesi, 18’i bölge (devlet) üniversitesi, 635’si özel yükseköğretim kurumlarıdır. Üniversiteler alanlarına göre ilgili bakanlıklara bağlanmışlardır. Devlet üniversitelerinden 333’ü Rusya Eğitim Bakanlığı’na, 231 ise Tarım, Sağlık ve Kültür başta olmak üzere diğer bakanlıklara bağlıdır. 1251 üniversitede toplam 4.270.100 öğrenci öğrenim görmektedir. 635 özel üniversitelerde ise toplam öğrenci sayısı 470.600’dür. Rusya’da yüksek öğrenim alan yaklaşık 33.000 yabancı öğrenci bulunmaktadır. Bütün yükseköğretim kurumlarında toplam 362.171 öğretim elemanı görev yapmaktadır. 202 Rusya Federasyonu’nun başkenti Moskova’ya çeşitli sebeplerle gelen ve çocuklarını okutmak isteyen vatandaşlar için yabancı dille eğitim veren okullar ile ilgili özet bilgiler aşağıda verilmiştir: - Moskova şehir olarak 9 eğitim bölgesine ayrılmakta olup ikametgaha göre bu bölgelerden uygun okul seçilmesi gerekir. Şehirdeki yoğun trafik ve şehrin büyüklüğü dikkate alındığında ikametgaha yakın okul tercihi önem kazanmaktadır. Okullar devlet veya özel sektöre ait olabilir. Tüm okullar yerel yönetimlere bağlı olarak faaliyet göstermektedir. Okullarda eğitim Rusça olarak verilmekle beraber Rusça ve İngilizce eğitim veren paralı birçok Rus Koleji bulunmaktadır. Aylık ücretleri ise 300-850 ABD Doları arasında değişmektedir. - Özel bir Türk kuruluşunun (Tolerans Vakfı) desteği ile Rusya’ya gelen Türk öğretmenlerin de görev aldığı Moskova’daki 56 Numaralı Uluslararası Okul ilk, orta ve lise öğrenimi vermekte olup okulda Rusça, Türkçe ve İngilizce eğitim yapılmaktadır. Yıllık ücreti yaklaşık 4.000 ABD Dolarıdır. Rusya’da ilkokula başlama yaşı 7, zorunlu eğitim süresi 9 yıldır. - Anglo-American School: İngilizce eğitim vermektedir. İlk, orta ve lise öğrenimi verilmektedir. Öğretim ağustos ayı sonlarında başlamaktadır. Kayıt için başvurunun ilkbahar döneminde yapılması tercih edilmektedir. Yıllık ücreti sınıflara göre 14.000 – 18.000 ABD Doları arasındadır. - British İnternational School; İngilizce eğitim vermektedir. İlk, orta ve lise öğrenimi mevcuttur. Yıllık ücreti 12.000 ABD Doları civarındadır. - Fransızca ilk, orta ve lise öğrenimi veren ve Fransız Büyükelçiliği ile bağlantısı olan bir okul bulunmaktadır. Yıllık ücreti 5.0006.000 ABD Doları'dır. - Almanca ilk, orta ve lise öğrenimi veren bir okul bulunmaktadır. Yıllık ücreti 5000-6000 ABD Doları'dır. - Ana okulları: Moskova’da yaygın olarak Rusça eğitim veren ana okulları vardır. Ayrıca American Nursery School ve British Play Group ana okulları bulunmaktadır. Yıllık ücretleri ortalama 3.000 ABD Doları'dır. - Üniversite eğitimi: Yabancı dilde öğrenim veren üniversite bulunmamaktadır. Yabancı öğrenciler için yükseköğretim paralıdır. Üniversite ücretleri yıllık 1.500-7.000 amerikan doları arasında değişmektedir. Yurtlarda barınma ücreti yine yabancı öğrenciler için aylık 50-150 Amerikan doları arasındadır, Rus öğrenciler için bu ücret 2-4 Amerikan Doları seviyesindedir. Yabancı öğrenciler için yükseköğretim paralıdır. 203 Türkçe ve Türk Kültürü Öğretimi Veren Kurumlar Öğretmen Türk Rus Yatılı 1. Moskova 56 Nolu Uluslararası Okul (İlkokul Kısmı: 1-5. Sınıf ) 2. Moskova 56 Nolu Uluslararası Okul (Lise Kısmı: 7-11. Sınıf) 3. Sn. Petersburg 664 Nolu Uluslararası Lise (Erkek Bölümü: 8-11. Sınıf) 4. Sn. Petersburg 664 Nolu Uluslararası Lise (Kız Bölümü: 8-11. Sınıf) 5. Tolerans Dil Merkezi 6. Gomanitarny Üniversitesi Moskova Türk Kültür Merkezi 7. Nijny Novogorod Dil Üni. Türk Kültür Merkezi 8. Kostroma Devlet Teknik Üniversitesi Türk Kültür Merkezi 9. Saratov Devlet Üniversitesi Türk Kültür Merkezi 10. Çelabinsk Bölge Yatılı Lisesi Rus Merkezleri İlgili Vakıf ve Saglasya 3 10 20 53 0 Saglasya 10 11 11 104 30 Çağ öğretim aş 12 7 0 86 64 Çağ öğretim aş 7 9 0 82 72 Şirketler Türk Okullar, Dil ve Kültür Öğrenci Tolerans Tolerans 2 1 8 0 48 0 37 39 0 Tolerans 1 0 0 60 0 Tolerans 1 0 0 58 0 Yok 2 1 0 200 - Yok 7 21 0 220 220 11.Ulan Ude 61 Nolu Buryat Lis. Yok 4 19 0 167 167 12. 2 No’lu Yatılı Lise Ertuğrul Gazi 9 23 5 250 140 13. 7 No’lu Yatılı Lise Ertuğrul Gazi 14. 4 No’lu Yatılı Lise Ertuğrul Gazi 15. 79 No’lu Yatılı Lise Ertuğrul Gazi 16. 24 No’lu Yatılı Lise Ertuğrul Gazi 17. Elmet Yatılı Lisesi Ertuğrul Gazi 18. Bügülme Yatılı Lisesi Ertuğrul Gazi 19. Çubuksarı Cumhuriyet Lisesi Ertuğrul Gazi 20. Kazan Türk Dil Merkezi Ertuğrul Gazi 21. Ertuğrul Gazi İlköğretim Ok. Ertuğrul Gazi 22. 149 No’lu Tatar Türk Lisesi 10 20 4 224 132 8 20 6 207 80 10 20 3 231 215 9 22 0 254 110 8 15 0 249 156 10 21 0 185 175 3 21 0 230 90 1 1 0 25 0 TDA Vakfı 3 0 2 49 29 0 0 469 0 0 23. 80 No’lu Tatar Türk Kız Lis. TDA Vakfı 3 29 0 254 0 Toplam 6+17 124 329 126 3484 1431 Genel Toplam 23 453 204 3610 Okul öncesi, ilk, orta ve lise seviyelerinde verilmekte olan Türkçe ve Türk Kültürü öğretimi: Rusya Federasyonu’nda yukarıda verilen tablodaki okul ve dil/kültür merkezlerinde sınırlı seviyede Türkçe ve Türk Kültürü eğitimi verilebilmektedir. Orta ve lise seviyesinde seçmeli yabancı dil olarak Türkçe öğretimi: Seçmeli ders olarak da sadece yukarıdaki tabloda belirtilen okullarda Türkçe öğretilebilmektedir. Yüksek öğretim (Türk Dili ve Kültürü ile ilgili üniversiteler bünyesindeki kürsüler/kültür merkezleri: 1. Moskova Devlet Üniversitesi-Asya ve Afrika Ülkeleri Enstitüsü 103911, Moskova, Mohovaya Cad., 11 Tel: (095) 203-64-76 Faks: (095) 203-47-18 Enstitü Müdürü: Prof. Mihail Serafimoviç MEYER 2. Rusya Devlet Sosyal Bilimler Üniversitesi-Doğu Dilleri Fakültesi 125267, Moskova, Miusskaya Ploşad, 6 Tel: (095) 250-20-16 Faks: (095) 250-51-09 E-mail: rsuh@rsuh/ru Site: www.rsuh.ru 3. Moskova Devlet Lingvistik Üniversitesi-Çevirmenlik Fakültesi Doğu Dilleri Kürsüsü 119992, Moskova, GSP-2, Ostojenka Cad., 38 Tel: (095) 245-23-50, 246-48-51-Dekan Yuri Aleksandroviç RAZJİVİN (095) 246-86-03 Rektör Yrd. Margarita Mihaylovna. Tel: (095) 246-83-66 Faks: (095) 246-83-66 E-mail: umo@linguanet.rub Site: www.linguanet.ru 4. Moskova Devlet Uluslararası İlişkiler Enstitüsü (MGİMO) 117454, Moskova, prosp. Vernadskogo, 76 Tel: (095) 434-91-27: 434-00-89 Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri Anabilim Dalı A.B.D. Başkanı: Andrey Vladimiroviç ŞTANOV Faks: (095) 434 90 66, 434 90 61 E-mail: tork@mgimo.ru 5. Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi-Şarkiyat Fakültesi 199034, Sankt-Peterburg, Universitetskaya nab., 11 Tel: (812) 328-95-17 Şarkiyat fak-si 323-74-11 Şarkiyat Fak-nin Dekanı 323-77-32 Fakülte Dekanı: İvan Mihayloviç STEBLİN-KAMENSKY Faks: (812) 323-74-11 E-mail: rector@pu.ru, halin@hq.pu.ru Site: www.pu.ru, www.spbu.ru 205 6. Ural Devlet Üniversitesi-Uluslararası İlişkiler Fakültesi 620083, Yekaterinburg, pr. Lenina, 51, Tel: (3432) 50-75-43 Dekan Valeriy İvanoviç MİHAİLENKO Faks: (3432) 50-59-07 Site: www.firusu.ru 7. Çelyabinsk Devlet Üniversitesi-Avrasya ve Doğu Fakültesi 454021, Çelyabinsk, ulitsa Bratyev Kaşirinıh, 129 Tel: (3512) 42-12-47: 42-04-02: 42-09-25 Dekan: Galina Vladimirovna SAÇKO (3512) 95-67-53- Uluslararası İlişkiler Dairesi Daire Başkanı – Aleksandr İosifoviç KAZANTSEV Faks: (3512) 42-09-25 E-mail: odou@csu.ru Site: www.csu.ru 8. Buryat Devlet Üniversitesi-Şarkiyat Fakültesi 670025, Buryat Cumhuriyeti, Ulan-Ude, Pushkina Cad., 25 Tel.: (3012) 44-94-09 Faks: (3012) 44-25-22 Dekan: Dmitry İgnatyeviç BURAYEV 670000, Ulan-Ude, Smolina Cad., 24a Tel: (3012) 21-41-15 Uluslararası İlişkiler Dairesi Faks: (3012) 21-05-88 Daire Başkanı: Galina Badmayevna HALANOVA E-mail: univer@bsu.burnet.ru Site: www.bsu.burnet.ru 9. Dağıstan Devlet Pedagoji Üniversitesi-Yabancı Diller Fakültesi 367025, Dağıstan Cumhuriyeti, Mahaçkala, Yaragskogo Cad., 57 Tel: (8722) 68-21-80 Faks: (8722) 67-95-53, 67-06-03 Dekan: Şarip Sadulayeviç ATALAYEV E-mail: dgpu@datacom.ru 10. Dağıstan Devlet Üniversitesi-Şarkiyat Fakültesi 367025, Dağıstan Cumhuriyeti, Mahaçkala, Şamil Cad., 16 Tel./faks: (8722) 64-11-44 Dekan: Arsen Rasuloviç MAGOMEDOV E-mail: arsenmag@mail.ru 11. Kazan Devlet Üniversitesi-Şarkiyat Enstitüsü Müdür: Prof. Jamil Gabdulhakoviç ZAYNULLİN. 420008, Tataristan Cumhuriyeti, Kazan, Kremlyovskaya Cad., 18 Tel:/faks: (8432) 31-53-23 E-mail: kazansu@ksu.ru 12. Kazan Devlet Pedagoji Üniversitesi-Doğu Diller Anabilim Dalı Anabilim Dali Başkanı Doç. Roza Galiyevna Muhametdinova 420021, Tataristan Cumhuriyeti, Kazan, Mejlauka Cad:, 1 Tel: (8432) 92-38-39 Faks: (8432) 92-42-69 E-mail: murafa2003@online.kzn.ru 206 13. Alabuğa Devlet Pedagoji Üniversitesi-Filoloji Fakültesi Dekan: Prof. Alfina Tagirovna SİBGATULLİNA 423604, Tataristan Cumhuriyeti, Alabuğa, Kazanskaya Cad., 89 Tel: (85557) 4-12-89 Tel./faks: (85557) 4-14-21 E-mail: alfina2003@mail.ru 14. Başkort Devlet Üniversitesi-Başkurt Filolojisi ve Basın Yayın Fakültesi 450074, Başkortostan Cumhuriyeti, Ufa, Frunze Cad., 32 Oda no: 420 Dekan: Marat Valeyeviç ZAYNULLİN. Tel: (3472) 23-82-72 Dekanlık Faks: (3472) 23-67-78 E-mail: rector@bsu.bashedu.ru, rector@bsu.bashnet.ru Site: www.bashedu.ru 15.Saratov Devlet Üniversitesi Filoloji ve Uluslar arası Gazetecilik Fakültesi 410012 Saratov, Russia, 83. Astrahanskaya Cad. Rektör: Prof. Dr. L.Y.Kossoviç Tel: (845-2) 26-16-96 Faks: (845-2) 27-85-29 E-mail: rector@info.sgu.ru PRATİK BİLGİLER Yurt dışında pasaport ve vize işlemleri Türk vatandaşları Rusya'ya giriş için vizeye tabi olup, iki ülke arasında vizelerin harçtan muaf tutulmasına ilişkin anlaşma mevcuttur. Türkiye'deki Rus temsilcilikleri göreve atanma dışındaki vize taleplerinde davetiye şartı aramaktadır. diplomatik pasaportlar vizeden muaf tutulmuştur. Sürekli göreve atanan personelin Rusya'ya girişinden 15 gün önce Rusya makamlarına atamasına ilişkin bildiriminin yapılması gerekmektedir. Sağlık sigortası uygulaması, primleri Rusya'da sağlık sigorta sistemi henüz kuruluş aşamasındadır. Genel kanaat, sağlık sigortası sisteminin henüz tatmin edici olmaktan uzak olduğu yönündedir. Sürücü Belgeleri Türkiye’den alınan sürücü belgeleri ile araba kullanılamamaktadır. Bunun yerine Türkiye’den alınan sürücü belgeleri esas alınarak Rusya Federasyonu’nda tanzim edilen sürücü belgeleri kullanılmaktadır. Demiryolu ulaşım koşulları Rusya'da çok gelişmiş bir demiryolu ulaşım ağı mevcuttur. Bununla birlikte, mesafelerin uzaklığı ve güvenlik sorunu demiryolu ulaşımını özellikle yabancılar için cazip kılmamaktadır. 207 Trafik kazaları Trafik kaza oranı hayli yüksektir. Özel kaskolar çok pahalı olup genelde trafik sigortası kullanılmaktadır. Asayiş Özellikle gece geç saatlerde, tenha yerlerde veya metrolarda mala ve cana yönelik saldırılar daha sık olmaktadır. Banka kredileri ve faizleri Banka kredisi için maaşların yattığı Türk Bankaları tercih edilmektedir. Bu meyanda, Rusya Federasyonu’nda faaliyet gösteren 5 Türk Bankası bulunmaktadır. Bunlar, Yapı Kredi Moscow, Garantibank, Denizbank, İktisat Bankası ve Ziraat Bankası’dır. Yüksek Öğretim Rusya Federasyonu’na yüksek öğrenim için gelen öğrencilerin en çok dikkat etmesi gereken husus, Türkiye’de MEB Yüksek Öğretim Genel Müdürlüğü, Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü ve Rusya Moskova Eğitim Müşavirliği web sayfalarını incelemeleri yararlı olacaktır. Kendilerini “Eğitim Temsilcisi” isimlerle tanıtarak eğitim aracılığı yapan ve bu yolla öğrenciler üzerinden para kazanan kesimlere karşı dikkatli olmaları gerekmektedir. Moskova Eğitim Müşavirliği Adres ve Telefonları: Adres: 7. Roskovsky Sokağı. Daire. 12 119121 Moskova (Metro Kievsky İstasyonu) Tel : +7 495) 245 67 35 Faks: +7 495) 245 67 36 E posta: moskova@meb.gov.tr info@emusavir.ru Web : www.emusavir.ru. SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Yaşanan problemlerin bir kısmı yapılacak ikili anlaşma ve mevzuat düzenlemeleri ile giderilebilecek uzun vadeli işlerden meydana gelirken, bir kısmı için maddi kaynak tahsisi ve resmî girişimler gerekmektedir. - Ülkemiz ile Rusya arasındaki eğitim ilişkilerinin geliştirilmesi, en azından ortaya çıkan hizmet açıklarının kapatılabilmesi için 1994 yılında imzalanan Kültürel ve Bilimsel İşbirliği Anlaşması’nın ortaya çıkan problemler, yeni ihtiyaç ve gelişmelerin dikkate alınarak yenilenmesine ihtiyaç vardır. 208 19) SUUDİ ARABİSTAN GENEL BİLGİLER Başkenti Yönetim Şekli Yüzölçümü Nüfusu Milli Bayramlar Dini bayramlar Dinler Etnik Gruplar Kişi Başına düşen Milli Gelir Para birimi Ülkedeki Vatandaşlarımızın toplam sayısı Türk Öğrencilerinin sayısı(Okul Öncesinden Lise son sınıfa Kadar) Bakanlığımızca Görevlendirilen Öğretmen Sayısı Üniversitelerde Görevli okutman Sayısı Riyad Krallık 1.96 milyon km2 22.673.538 --Ramazan ve Kurban Bayramları İslamiyet Araplar 12.000 USD Suudi Arabistan Riyali 100.000 (Yaklaşık) 3600 148 (2006 yılı itibariyle) 4 Coğrafya bakımından Körfez bölgesinin en büyük ülkesi durumundaki Suudi Arabistan 1902 yılında Abdul Aziz bin Suud tarafından kurulmuştur. Şu andaki kral Abdullah bin Abdul Azizdir. Nüfusunun % 25’ini yabancılar oluşturmaktadır. Ülke gelirlerinin büyük bölümünü petrol gelirleri oluşturur. İklim genel olarak sıcaktır. Ülkenin batı kısmında Kızıl Deniz sahillerinde tropik iklim hüküm sürer. Başkent Riyad’ın da bulunduğu orta bölgede yaz ayları kuru ve oldukça sıcaktır. Ülkede hafta sonu tatili perşembe ve cuma günleridir. Ülkenin muhafazakar yapısı sebebiyle kadınların dışarıda kapalı giyinmeleri esastır. Son zamanlarda özellikle büyük kentlerde ve alışveriş merkezlerin de başı açık yabancı bayanlara rastlanılsa da ülkedeki genel uygulama kadınların sokağa çıktıklarında başlarını örtmeleri ve ‘’abaye’’ adı verilen siyah ince bir pardösüyü giymeleri istikametindedir. Bazı şehirlerde bu giyim tarzına uymayanlar ilgililerce uyarılmaktadır. Suudi Arabistan önemli bir tüketim toplumu özelliği taşımakta ve ülke’de dünyaca ünlü pek çok alış veriş merkezi bulunmaktadır. Trafikte pahalı araçlar, abartılmış büyük iş merkezleri, ışıklı ve parfüm kokulu çarşılar, yollarda ve semtlerde bol ışıklandırmalar göz kamaştırıcıdır. Namaz vakitlerinde büyük alışveriş merkezleri hariç tüm işyerleri kapatılır. Resmi işlere ara verilir. Tiyatro, sinema ve eğlence hayatı gibi sosyal alanlar bulunmamaktadır. Vakit geçirecek en önemli mekanlar çok bakımlı parklar ve lunaparklardır. Ailecek gidilebilecek parklar bulunmakla birlikte sadece kadınların kabul edildiği eğlence parkları da bulunmaktadır. 209 Kuralların sıkı uygulanması sebebiyle şehirler ve yollar güvenlidir. Cinayet, hırsızlık, gasp gibi olaylar fazla görülmemektedir. Türkiye ile Suudi Arabistan arasındaki ilişkiler son yıllarda daha da gelişmiştir. Ülkede her türlü Türk malını bulmak mümkündür. Suudi Arabistan’dan ülkemize havayolu ile ulaşım yapılmakla birlikte birden çok otobüs firması haftanın 3 günü Riyad, Cidde ve Medine’den Hatay’a sefer düzenlemektedir. Suudi Arabistan da İş yapan dört büyük Türk mühendislik şirketi bulunmaktadır. Ayrıca gıda sektöründe Ülker Firması Cidde de ki fabrikası ve ürünleriyle önemli bir pazara sahiptir. Suudi Arabistan’da göreve başlamak üzere ülkeye gelen öğretmenler daha hava alanına iner inmez kendilerini Türkiye’de hissedecekleri bir ortamla karşılaşırlar. Başta eğitim yöneticileri olmak üzere görev bölgelerindeki öğretmenlerin tamamına yakını hava alanına gelerek yeni arkadaşlarını karşılar ve onlarla yakından ilgilenirler. EĞİTİM SİSTEMİ Ülkenin eğitim sistemi merkezi bir yapı arz etmektedir. Merkezdeki Eğitim bakanı ülkenin her kademesindeki eğitimden sorumludur. Eğitim parasızdır. Her il’in emir’i (vali) aynı zamanda eğitim müdürüdür. Eğitim, merkez ve taşra olmak üzere iki kısımda ele alınmaktadır. Ülke yönetimine ağırlığını koyan dini etki eğitim üzerinde de hissedilmektedir. Eğitimöğretim daha çok ezbere dayanmaktadır. Sistem içinde daha çok kız ve erkek genel liseleri, kız ve erkek öğretmen okulları revaçtadır. Mesleki ve teknik eğitime gerektiği kadar önem verilmemiştir. Bunun doğal bir sonucu olarak ülkenin kalifiye eleman ihtiyacı yabancılar tarafından karşılanmaktadır. İlk ve Orta öğretimde okuyan öğrenci sayısı 4.300.000, yüksek öğretimde ise 211.000 civarındadır. Türkiye’deki yaygın eğitim modeline paralel cehaletle mücadele programları mevcuttur. Bu sayede okur yazar olmayanların sayısı % 7-8 ‘e düşürülmüştür. Suudi Arabistan ülkedeki yabancıları devlet okullarına kabul etmemekte buna mukabil yabancılara kendi okullarını kurarak kendi dillerinde ve sistemlerinde eğitim yapmalarına müsaade etmektedir. Ülkedeki okullarda karma eğitim yapılmamaktadır. Yabancı ülkelerin açmış olduğu okullarda da bu durum söz konusudur. Riyad ve Cidde de ki Uluslar arası Türk Okulları şimdilik bu uygulamanın dışındadır. TÜRK VATANDAŞLARI VE ÖĞRENCİLER Ülkede Resmi verilere dayanmamakla birlikte yaklaşık 100 bin civarında vatandaşımız yaşamaktadır. Bunlardan 90 bini fiilen çalışanlardan,10 bini ise aile üyelerinden oluşmaktadır. İşçilerimizin %6065’i Antakya İlimizden gelen vatandaşlarımızdır. Ülkedeki lokantacılık, berber salonları, mobilyacılık, inşaat ve araç tamir bakım servisleri Türk işçilerinin yoğunlaştığı sektörlerdir. Türkler özellikle lokanta sektöründe önemli bir yere sahiptir. 210 İşçilerimizin aylık gelirleri 1500-5000 SAR arasında değişmektedir. Ayrıca ticari işlerle meşgul olanlar da bulunmaktadır. İşçilerimizin yarıdan fazlası ilkokul mezunu, %13’ü ortaokul ve lise, %2’si üniversite mezunudur. İşçilerimizin iş güvenliği ve sosyal güvencesi bulunmamaktadır. Çalışan herkes mutlaka Suud’lu bir kefile bağlı olarak çalışmaktadır. Ülkeye giriş çıkıştan çalışma esaslarına kadar tüm işlemlerde kefilin önemli bir yetkisi bulunmaktadır. Çalışanlar’dan yüksek gelire sahip olmayanlarla, üniversite mezunu olmayanların ailelerini yanlarına aldırabilmeleri zordur. TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ ÖĞRETİMİ Suudi Arabistan da Türk çocuklarının eğitim öğretimi konusunda diğer ülkelere göre farklı bir durum söz konusudur. Ülkede yaşayan Türk halkı tarafından devletimizin desteğiyle kurulmuş, Büyükelçiliğimizin himayesinde, Riyad, Cidde, Medine ve Tebük kentlerinde öğrenci ve öğretmenleri tamamen Türk olan, anasınıfından liseye kadar (lise dahil) öğrenim yapan okullar mevcuttur. Bu okullarda öğretim dili olarak Türkçe kullanılmakla birlikte, program olarak da ülkemizdeki müfredat aynen uygulanmaktadır. Okullarımızda 3000’i aşkın öğrencimiz okumakta 150 ye yakın öğretmen görev yapmaktadır. Okullarımızın giderleri öğrenci katkı payı adıyla velilerden yıllık olarak alınan ücretlerle karşılanmaktadır. Öğretmenlerimiz Türkiye’deki okul ortamını daha gelişmiş imkânlarla S.Arabistan da aynen bulabilmektedirler. İlk ve Orta öğretim düzeyinde Türk okulları dışında her hangi bir yerde Türkçe ve Türk Kültürü öğretimi yapılmamaktadır. Öğrencilerimizin tamamına bir çatı altında ulaşılabiliyor olması milli duyguların kazandırılması bakımından önemli bir fırsattır. Öğretmenlerimizin bu fırsatı çok iyi değerlendirmesi; ders içi ve ders dışı faaliyetlerde milli benliğimize, kültürümüze ait motifleri işlemesi faydalı olacaktır. YÜKSEK ÖĞRETİM (TÜRK DİLİ VE KÜLTÜRÜ İLE İLGİLİ ÜNİVERSİTELERDEKİ KÜRSÜLER/KÜLTÜR MERKEZLERİ) Suud üniversiteleri YÖK tarafından denk olarak kabul edilmediğinden vatandaşlarımızca tercih edilmemektedir. Bununla birlikte Riyad Kral Suud Üniversitesinde Türkçe bölümü açılmış ve halen 10 Türk okutman bu bölümde görev yapmaktadır. Her yıl yaklaşık 100 Arap öğrenci bu bölüme kabul edilmekte ve 5 öğrenciye de ülkemizce karşılıksız burs tahsis edilmektedir. PRATİK BİLGİLER Pasaport ve Vize İşlemleri Pasaport uzatımları Bakanlığımızca vize işlemleri ise kişinin kendi takibiyle Ankara da ki Suud Büyükelçiliğince yapılmaktadır. İhtiyaç duyulan vizelerin Suud Makamlarınca okullar adına tahsis edilmesi kolay bir işlem olmayıp zaman zaman gecikmeler yaşanabilmektedir. Vize bedeli 2000 SAR olup öğretmenlerimiz göreve başladıktan sonra kendilerinden 211 tahsil edilmektedir. Ayrıca eşleri için 2000 sar vize ücreti 2000 SAR da oturum ücreti ödemektedirler. Öğretmenlerimizin ailelerini görev yerlerine götürebilmeleri için kendi oturum işlemleri tamamlandıktan sonra okul müdürlükleri aracılığıyla S.Arabistan İç İşleri Bakanlığına müracaat ederek aile vizesi almaları gerekmektedir. Bu işlem 1-2 ay sürmektedir. Özellikle bayan öğretmenlerin eş ve çocuklarına vize almaları zor olmaktadır. Bayan öğretmenlerimizin bu konuyu dikkate almaları gerekmektedir. Ancak Dış işleri Bakanlığımızca sorunun çözülmesi için gerekli girişimler yapılmaktadır. Sağlık Hizmetleri Özel Sağlık Sigortası Tüm ülkelerde olduğu gibi Öğretmenlerin şahsi sağlık giderleri Bakanlığımızca eş ve çocuklarının giderleri ise kendilerince karşılanmaktadır. Suudi Arabistan’da devlet hastanelerine acil durumlar dışında yabancılar kabul edilmemektedir. Özel sağlık kuruluşları yaygın olup muayene ücretleri 50-100 SAR arasında değişmektedir. Genel sağlık hizmeti ücretleri Türkiye ile karşılaştırıldığında çok fark bulunmamaktadır. Öğretmenlerimizin yapmış olduğu şahsi sağlık harcamaları belgelerinin ibrazı kaydıyla dönemler halinde ödenmektedir. Ülkede özel sağlık sigortası uygulanmaktadır. Ancak yaygın değildir. Asgari sağlık sigortası bedeli yıllık 800 SAR civarındadır. Görevlilerimizin özellikle aile fertleri için sağlık sigortası yaptırması önerilmektedir. Ev Kiralama Evler “mektep” adı verilen emlak ofislerinden kiralanabilmekte, kiracılar genellikle ev sahibiyle muhatap olmamaktadırlar. Ev kiraları evin büyüklüğü ve semtine göre yıllık 9 ila 22000 Sar arasında değişmektedir. Öğretmenlerimiz genellikle okulların civarında oturmak istemekte ancak bu talepler yeterince karşılanamamaktadır. Özellikle Riyad’ta okul civarında bulunan evler büyük ve kiraları 22000 SAR civarında olduğundan öğretmenlerimizce ikiye bölünerek kullanılmaktadır. Öğretmenlerimizin çalışma ortamı aynı olduğu için kaynaşma çabuk olmakta her konuda olduğu gibi ev bulma konusunda da yeni gelenlere yardımcı olunmaktadır. Suudi Arabistan’da ailelerin oturduğu meskenlerle bekârların oturabileceği meskenler ayrılmıştır. Trafik Suudi Arabistan’da trafikte ki araç sayısı oldukça fazladır. Yollar geniş ve trafiğe uygun yapılmıştır. Buna rağmen ölümlü olmasa da sıklıkla trafik kazaları yaşanmaktadır. Herhangi bir kaza vukuunda aracı yerinden hareket ettirmemeli ve polisin gelmesi beklenilmelidir. Eğer polisle iletişim kurma imkânı yoksa olay yerine lisan bilen birisi çağırılmalı, olaydan Okul Müdürü ve eğitim Müşavirliği derhal haberdar edilmelidir. Araba kiralama şirketleri yaygındır. Günlük 150 km sınırıyla 50-150 SAR ücretle araç kiralanabilmektedir. Araba fiyatlarının düşük olması sebebiyle öğretmenlerimiz araba almayı tercih etmektedir. Arabalar Türkiye de ki emsallerinin yarı değerindedir. Araç almak ve kiralamak 212 oldukça kolaydır. Kasko ve Türkiye’deki trafik sigortasının karşılığı olan ehliyet sigortası yaygındır. Ehliyet sigortası herkes için zorunlu olup 250360 SAR arasında, kasko ise aracın yeniliği ve değerine göre 800-2000 SAR arasında değişmektedir. Kasko yaptıranlara ehliyet sigortası hediye edilmektedir. Aracın çok olması ve küçük yaşta ehliyet alınabildiği için hasarlı trafik kazaları sık yaşanmaktadır. Ayrıca ölümlü kazalarda ölenin kan bedeli oldukça ağır olup bedel hatalı sürücü tarafından ödeninceye kadar hapiste kalma riski bulunmaktadır. Bu nedenle araç alır almaz kasko yaptırılmalıdır. Önceki yıllarda Türkiye’deki sürücü belgelerinin ibrazı ile Suud ehliyeti alınabilirken yeni uygulamaya göre ehliyet alacak kişiler direksiyon sınavına tabi tutulmaktadırlar. 2006 yılından itibaren de direksiyon sınavına ilaveten elektronik bir cihaz eşliğinde sorular sorulmakta, sınava alınanların yanında tercüman kabul edilmemekte, Arapça ya da İngilizce lisanlarıyla cevap verilmesi istenmektedir. Bankacılık İşlemleri ve Para Transferi Suudi Arabistan’dan ülkemize para transferi kolaydır. Türkiye de ki Akbank şubeleriyle anlaşmalı banka şubeleri bulunmakta bu şubeler Akbank aracılığıyla ülkemizde ki başka bankalara da para transferi yapabilmektedir. Şahıslarca bir defada 4000 ABD dolarından fazla transferi yapılamamaktadır. İşlem başına havale ücreti 24 SAR’dır. Suudi Arabistanda Seyahat/Turizm Müslümanlarca kutsal sayılan Kâbe’nin bulunduğu Mekke ile Hz. Muhammed’in hicret ettiği ve yaşadığı Medine şehirlerinin bu ülkede bulunması ülkeyi inanç turizminin merkezi haline getirmektedir. Bu şehirleri her yıl hac ve umre amacıyla yaklaşık 10 milyon insan ziyaret etmektedir. Medine de Osmanlı tren istasyonu ziyaret etmeye değer önemli bir ecdat hatırasıdır. Mekke’ye 90 km. mesafede bulunan ve Kızıldeniz kıyılarında yer alan Cidde önemli bir ticaret ve turizm kentidir. İslam Konferansı Teşkilatı’nın merkezi de bu şehirdedir. Mekke ye 90 km. mesafede olan başka bir şehirde Taif’tir. Taif yüksekliği sebebiyle özellikle yaz aylarında tercih edilen bir mesire bölgesidir. Ülkenin önemli Sanayi ve ticaret merkezlerinden birisi de başkent Riyad’ın 400 km. doğusunda ve Basra körfezi kıyılarında yer alan Dammam kentidir. Petrol yatakları da ağırlıklı olarak bu bölgede bulunmaktadır. Damam ve Cidde de yılın tamamına yakınında denize girilebilmektedir. Tebük Kenti yakınlarında bulunan ELUla’da ki Semud Kavminin yaşadığı ve Kur’an-ı Kerim’e göre aynı yerde yok olduğu bölge görmeye değer yerlerden birisidir. Başkent Riyad Mekke’ye 850, Medine’ye 870 Cidde’ye 940 km. mesafededir. Riyad, hükümet merkezi olmakla birlikte bir sanayi kentidir. 45 bin büyük baş hayvanın bakıldığı dünya’nın ikinci büyük çiftliğiyle süt ve süt ürünleri fabrikası (EL-Marai) bu kentte bulunmaktadır. Kentin ilk yerleşim yeri olan Diriya bölgesi ile Suud Devletinin kuruluş yıllarındaki 213 tarihi eserlerle resimlerin sergilendiği maslak müzesi görülmeye değer yerlerdendir. Ülke içinde toplu taşımacılık gelişmediğinden yerleşim yerlerine yapılacak seyahatler genellikle özel araçlarla yapılmaktadır. Toplu taşıma araçlarını genellikle uzak doğu ülkelerinden gelen fakir halk kullanılmaktadır. Suudi Arabistan’dan komşu ülkelere seyahat etmekte mümkündür. Ülke, Bahreyn’e bir köprü ile bağlanmaktadır. Bu köprü sayesinde karayoluyla günü birlik gidilip dönülebilmektedir. Bununla birlikte diğer körfez ülkelerine de kolayca gidilebilmektedir. Seyahat acenteleri tarafından Mısır’a günlük otobüs seferleri bulunmakta Ciddeye kadar karayoluyla giden otobüsler ve yolcular feribotlarla Kızıldeniz üzerinden mısır’a ulaştırılmaktadır. Mısır’a bir kişilik yolcu ücreti 360 SAR (Yaklaşık 100 ABD doları) civarındadır. Ülkenin güney komşularından Yemen’e de otobüs seferleri bulunmakla birlikte güvenlik gerekçesiyle yabancılar tarafından tercih edilmemektedir. Spor Kültürü Suudi Arabistan gençleri futbol ile yakından ilgilenmektedir. Sayıları fazla olmamakla birlikte büyük illere ait futbol takımları bulunmaktadır. En tanınmış futbol takımı Hilal spor’dur. Ayrıca her mahallede halı sahalar bulmak mümkündür. Eski bir Arap geleneği olan deve güreş ve yarışları, yerini ilgiyle izlenen ve görkemli yarış alanlarında yapılan at yarışlarına bırakmış gibidir. KARŞILAŞILABİLECEK SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Suudi Arabistan dini esasları sosyal hayatında uygulayan bir ülke olması sebebiyle gerek devlet bazında gerekse halk bazında özel hassasiyetleri bulunmaktadır. Öğretmenlerimizin bu durumu dikkate alması, dini değerlere saygısızlık olarak algılanabilecek söz ve davranışlardan ve özellikle Suud vatandaşlarıyla dini ve siyasi içerikli tartışmalara girmekten kaçınmaları gerekmektedir. Öğretmenlerimiz asıl görevlerinin Türk çocuklarının eğitimi olduğunu unutmamalıdır. Suudi Arabistan’ın “Vahhabilik’’ adı altında kendine özgü bir din yorumu bulunmaktadır. Vahhabilik; İslam kaynaklarında yer alan emir ve tavsiyelerin yorum yapılmadan Hz. peygamber ve sahabe’den geldiği gibi uygulanmasını esas alan, türbe ziyaretleri, tesbih çekmek, kandil gecelerini topluca idrak etmek gibi kültüre dayalı şeyleri hurafe kabul eden, tasavvufi anlayışa karşı çıkan, başka dini yorumlara göre daha az hoşgörüye sahip bir anlayıştır. Mekke ve Medine Kutsal şehirler olması sebebiyle dini hassasiyetlerin daha yüksek olduğu şehirlerdir. Bu bölgelerde görevli ya da ziyaret amacıyla bulunan öğretmenlerimizin dini değerlere saygı konusunda daha dikkatli davranmaları icap etmektedir. Komşularla olan ilişkilerde ya da herhangi bir sorunla karşılaşıldığında aile reisleri ile muhatap olmalı, izin almadan komşuların bahçelerine girilmemelidir. Çok samimi olunmayan komşu çocuklarına Türk toplumunda normal karşılanan yakın sevgi 214 yaklaşımlarında (saçlarını okşamak gibi) bulunulmamalıdır. Bizce normal görülebilecek davranışlar yanlış anlaşılmalara yol açabilir. Suudi Arabistan’a girişte ülkeye uyuşturucu sokmanın cezası ölümdür. Alkollü içkilerin ülkeye sokulması ve alkol kullanılması da ağır suç teşkil etmektedir. Suud halkı son derece misafirperverdir. İkram etmeyi severler. İkramlarının geri çevrilmesini kendilerine yapılmış bir hakaret olarak kabul ederler. İkramları geri çevrilmemeli ve zaman zaman aynı şekilde karşılık verilmelidir. Düğünler eğlenceler vb. toplu ağırlamalarda kadınlar ve erkekler ayrı mekanlar da ağırlanmaktadır. Bu teamüle aykırı bir girişimde bulunulmamalıdır. Suudi Arabistan’da görevlendirilen öğretmenlerimizin eşleri uygun çalışma ortamı olmadığından genel olarak boş oturmaktadırlar. Durumu uygun görülenler okullarımızda ücretli öğretmen olarak görevlendirilmektedir. Ülkede Türkiye’den farklı bir sosyal çevre bulunduğundan öğretmenlerimiz oturacakları çevreyi belirleyip evlerini hazırladıktan sonra ailelerini görev yerlerine getirmelidir. Okul idareleri tarafından daha sonra tahsil edilmek üzere öğretmenlerimize 10.000 SAR civarında avans verilmekle birlikte bu ülkeye gelen öğretmenlerimizin zaruri ihtiyaçlarını karşılamak üzere yanlarında 4-5 bin SAR bulundurmaları yararlı olacaktır. Bir ailenin normal olarak yaşamını sürdürebilmesi için gerekli olan eşyaların alımı ve evin donatılması 10-20 bin SAR’ı bulmaktadır. Dönüş yapan öğretmenlerin evini devralma yoluyla bu rakamlar daha makul düzeylere çekilebilmektedir. Ülkede gıda, giyim vb giderler Türkiye’ye yakındır. Ülkede toplu taşıma araçları bulunmadığından gidilecek yerlere ya taksiyle ya da özel aracınızla gitmeniz gerekmektedir. Bayanların araba kullanmaları yasak olduğundan özellikle bekar bayanlar bir yerden bir yere bir başkasına bağımlı olarak gidebilmektedir. Bu durumdaki öğretmenlerimizin ulaşım ihtiyaçları okullarımızdaki okul şoförü yada diğer öğretmenlerce karşılanmaktadır. Bayanların bu durumu dikkate almalarında yarar vardır. Liseyi buradaki okullarımızda tamamlayan öğrencilerimiz Y.Ç.S sınavına girebilmekte böylece ülkemiz üniversitelerin özellikle Eğitim Fakültelerini kolayca kazanabilmektedir. Ancak öğrencilerin bu haktan faydalanabilmeleri için lisenin birinci sınıfı dahil tamamını bu okullarda okumaları gerekmektedir. Suudi Arabistan’da görevli öğretmenlerimizin en büyük sorunlarından birisi de lisan sorunudur. Ülkeye yapılan görevlendirmelerde Y.dil zorunluluğu bulunmadığı için görevlilerimiz zorluklar yaşamaktadır. Bu nedenle öğretmenlerimizin Suud üniversiteleri tarafından ücretsiz verilen Arapça kurslarına devam etmeleri ayrıca bir İngilizce programını takip etmeleri mümkündür. 215 RİYAD EĞİTİM MÜŞAVİRLİĞİNİN ADRESİ: Turkısh Embassy Education Counsellor P.O.Box: 94390 Riyadh 11693 Kingdom of Saudi Arabia Eğitim Müşavirliği Telefon ve faks:00 966 1 4887933 OKULLAR: Riyad Uluslararası Türk Okulu Tel: 00 966 1 4410304 www.riyadturkokulu.8m.com Cidde Uluslararası Türk Okulu Tel : 00966 2 257 28 25 Faks : 00966 2 257 32 75 GSM : 00966 5055 11 830 E-posta: cuto1996@hotmail.com Web Site: http://www.cuto.4t.com Medine Uluslararası Türk Okulu Tel: 00 966 502725848www.medineturkokulu.4t.com e-posta: medineturkokulu@hotmail.com Tebük Uluslararası Türk Okulu Tel: 00 966 442 35802 Faks: 00 966 442 34902 216 20) YUNANİSTAN GENEL BİLGİLER ÜLKE ADI BAŞKENT YÖNETİM ŞEKLİ YÜZÖLÇÜMÜ NÜFUSU MİLLİ BAYRAMLAR DİNLERİ ETNİK GRUPLAR GSMH PARA BİRİMİ TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ DERSLERİ VEREN ÖĞRETMEN SAYISI a) Bakanlığımızca Görevlendirilen b) Mahallen Görevlendirilen Yunanistan Cumhuriyeti Atina Parlamenter Cumhuriyet 131,940 km 2 10,645,343 (Temmuz 2002 tahmini) Bağımsızlık Günü, 25 Mart (1821) Yunan Ortodoks 98%, Müslüman 1.3%, diğerleri 0.7% Yunan 98%, diğerleri 2% $ 17,900 (2001 tahmini) Avro, Yunanistan Drahmi 16 -- EĞİTİM SİSTEMi Yunanistan’da zorunlu eğitim 9 yıl (5,5 yaşında başlar 15 yaşında biter) sürer. Bunun ilk altı yılı ilkokulda ve son üç yılı ortaokuldadır. İlkokullarda haftada beş gün üzerinden sınıflara göre günde 5-6 saat öğretim yapılır. Haftalık ders saatleri, sınıflara ve yabancı dil, müzik vb. derslerin öğretilip öğretilmemesine göre 25-30 saat arasında değişir. Okulun çalışma çizelgesi 8:15-13.30’dur. Öğretim yılı Eylül ortasından Haziran ortasına kadar 195 gündür. Okul öncesi eğitim İsteğe bağlı olan okul öncesi eğitim 3,5-5,5 yaşlarında verilir. Devlet okulları ücretsizdir. Okul öncesi eğitimin amacı çocukların çok yönlü, uyumlu ve dengeli gelişmelerine, davranışlarına; sosyal, duygusal, ahlâk ve din gelişimlerine; becerilerinin geliştirilmesine; özgür, güvenli ve sağlıklı ortamda zeka ve estetik gelişimlerine yardımcı olmaktır. Zorunlu Eğitim Okul türleri İlköğretim 6-12 yaş I. devre ortaöğretim 12-15 yaş 217 İlkokul 5,5-12 yaşlarında verilir. İlkokul eğitimi genellikle öğrencilerin çok yönlü olarak zihinsel ve fiziksel gelişimlerini amaçlar. İlkokul ikişer yıllık üç devreye ayrılır. Birinci devre 1-2. sınıfları, İkinci Devre 3-4. sınıfları ve Üçüncü Devre 5-6. sınıfları kapsar. 5,5-15 yaş arasında verilen 9 yıllık zorunlu eğitimin son üç yılında birinci kademe ortaöğretim verilmektedir. Birinci Kademe Ortaöğretim 12-15 yaş grubundaki çocuklara Gymnasio olarak adlandırılan ortaokullarda verilen üç yıllık bir eğitimdir. Gymnasion’un amacı; öğrencilerin bulundukları yaşlarıyla ilgili becerilerinin, her yönü ile hayatın ihtiyaçlarına uygun olarak gelişmesine yardımcı olmaktır. Gymnasia tüm sınıflarda genel eğitim verir. Gündüz ve gece (14 yaşın üstünde çalışanlar katılırlar) okulları vardır. Gece okulları 4 yıldır. Ayrıca yurt dışından dönen Yunan çocuklarının ihtiyaçlarına karşılık veren özel programlı Gymnasia, müzik Gymnasia, spor bölümleri olan Gymnasia, özel okullar ve özel eğitime ihtiyaç duyan çocuklar için normal okullarda özel bölümler de vardır. İlkokulu bitirenler sınavsız olarak doğrudan birinci sınıfa kabul edilirler. Kural olarak bir öğrencinin bitirme sertifikasını alabilmesi için tüm derslerden 20 üzerinden 10 alması ve verilen devamsızlık süresini geçmemesi gerekir. Müzik Gymnasia müzik öğretimini amaçlayan yetenekli öğrenciler için, genel eğitimin yanı sıra uzmanlaşmış müzik eğitimi de vermek üzere kurulmuştur. İlkokulu bitirip müzik giriş sınavını kazananlar bu okullara giderler. Gymnasio Spor Bölümleri ilk olarak 1988-1989 öğretim yılında 1894/90 sayılı Yasaya göre kurulmuştur. Bu bölümlerde beden eğitimi dersi, özel bir sporda uzmanlaşmış beden eğitimi öğretmenleri rehberliğinde günde iki saat olarak verilir. Ortaöğretim Zorunlu eğitim sonrası ortaöğretim okul türleri Çok amaçlı II. kademe ortaöğretim okulları Teknik meslek okulları 15-18 yaş Ortaöğretim sonrası mesleki eğitim kurumları 19-20 yaş 15-18 yaş İkinci Kademe Örtaöğretim Liseler Lykeia ve mesleki teknik okullarıdır (TES). Gymnasio’yu tamamlayan öğrenciler, herhangi bir ikinci kademe ortaöğretim kurumuna kayıt olurlar. Giriş sınavı yoktur. 218 Liseler resmî veya özel eğitim kurumlarıdır. Gündüz ve akşam okulları vardır. Akşam okullarına çalışan gruplar katılırlar. Gündüz okullarında öğretim programları üç yıl, akşam okullarında ise dört yıl sürer. Resmî liselerde öğrenim ücretsiz olup okul kitapları da devlet tarafından öğrencilere ücretsiz olarak verilir. Mevcut lise türleri: Genel Lise, Teknik Meslek Lisesi, Çok amaçlı (Polikladiko) Lise, Klasik Lise, İlahiyat Lisesi ve Müzik Lisesi. Ayrıca Spor Liseleri de vardır. Genel Lise (Geniko Lykeio) Öğrencilerin toplum anlayışını kazanmaları, ilerdeki öğretim ve kariyerlerinde doğru seçim yapmaları için ülkenin sosyal, ekonomik ve kültürel gelişimine katılımını sağlamak üzere onların kişisel davranışlarını ve karakterlerini hazırlamayı amaçlamaktadır. Öğrenciler üç yıl her gün okula giderler. Üç sınıfta da haftalık 30 öğretim saati vardır. Üç sınıfta dersler A (genel eğitim), B (üniversite ve TEI için hazırlık öğretimi) olarak ikiye ayrılmıştır. İlk iki yılda genel eğitimin ortak programında sınıflara bağlı olarak din, eski Yunanca, yeni Yunanca, tarih, matematik, fizik, kimya, jeoloji, yabancı dil (İngilizce-Fransızca-Almanca), beden eğitimi, sanat-müzik, okul mesleki rehberliği, psikoloji, uzay bilimi, biyoloji dersleri bulunur. Üçüncü yılın programında ise ortak temel genel dersleri (din, felsefe, tarih, siyasi bilimler-demokratik vatandaşlığın ilkeleri, yabancı dil, beden eğitimi) ve seçmeli düzeylerine dayalı olarak hazırlık dersleri yer alır. Her seçmeli düzey öğrencileri belirli yüksek eğitim fakültelerine hazırlamak üzere düzenlenmiştir. Liseden ayrıldığı yılı takip eden yılda eğer öğrenci bir başka seçmeli düzeydeki fakülteye gitmek isterse ihtiyaç duyduğu lisede okul dışından gerekli derslere girer. Mesleki Teknik Lise (Tecniko-Epagelmatiko Lykeio-TEL): Genel lisenin amaçlarına ek olarak öğrencilerin becerilerini geliştirmek üzere gerekli mesleki ve teknik bilgileri vererek okuldan ayrıldıklarında mesleki veya teknik alanda başarıyla çalışmalarını sağlamayı amaçlamaktadır. Haftada 34 saat öğretim yapılır. Birinci sınıfta tüm öğrenciler ortak bir program takip ederler. 21 saat genel, 13 saat mesleki teknik alana yönelik ders bulunmaktadır. İkinci sınıfta 19 saat genel ders ve 15 saat meslek dersi vardır. Meslek dersleri saatlerinde yer alan atölye uygulamalarının yapıldığı sektörler: mühendislik, elektrik ve elektronik, inşaat, kimya ve metalurji, tekstil, uygulamalı sanatlar, iletişim, ekonomi, yönetim ve jeotekniktir. Öğrenciler üçüncü sınıfta temel genel eğitim derslerini alırlar. Ayrıca seçmeli düzeylerden birini veya çalışmayı amaçladığı uzmanlık bölümünde bir programı takip eder. 219 Uzmanlık bölüm programını tamamlayan öğrenciler, Teknolojik Eğitim Kurumunda TEL mezunları için ayrılan yerlerden birine başlamak isterlerse başvurularını yaparlar ve TEL’in final sınıfındaki sınav notlarına dayalı olarak seçilirler. 1996 yılından itibaren bu öğrenciler belirlenen derslerden giriş sınavına girmektedirler. Çok Amaçlı Lise (Enaio Polykladiko Lykeio-EPL): Farklı nitelikte bir okul türüdür (ilk olarak 1984 de başlamıştır). Genel ve teknik eğitim bir arada verilir. EPL öğrencilerinin meslek öğretiminin yer aldığı bir teknik alanı veya yüksek eğitime giriş için hazırlayan genel eğitim programlarından istedikleri hangi bir öğretim programını seçme hakları vardır. Birinci sınıfta tüm öğrenciler, ortak programı takip ederler. İkinci sınıf, üniversite veya TEI’de öğretim için veya meslekle ilgili başlangıç noktası olan altı öğretim “devresine” ayrılır. Öğrenciler 2 saati seçmeli ders olan haftalık 16 saat ortak programı ve 16 saatlik “devre” programını takip ederler. Üçüncü sınıfta haftalık 14 saat ortak program vardır. Ayrıca öğrenciler, yükseköğretime girmeyi veya ileri uzmanlıkta çalışmayı istediklerinde dört seçmeli düzeyden birini seçerler. Daha sonraki durumlarda ikinci yıldaki “devre” derslerinin uzantısı olan 17 uzmanlık branşının birinden dersleri alırlar. Üçüncü sınıfı başarıyla tamamlayan öğrenciler, ileri bir öğretim yılı için EPL’nin birine (uzmanlık bölümleri) katılır. Klasik Lise: Genel lise fonksiyonlarına ek olarak klasik edebiyat ve diller alanında öğrencilerin bilgisini genişletmeyi amaçlar. İlâhiyat Lisesi: Sadece erkek çocukları kabul eder. Yapısı genel lise yapısıyla aynıdır. Ancak tüm öğrenciler 3. seçmeli düzeyi seçer ve zamanın daha çoğu ilâhiyat dersleri ile ilgilidir. Bu okul kiliseye girmek için uygun davranış ve yeterliliği kazanmak isteyenlere imkân sağlar. Müzik Lisesi: Genel eğitimleri dışında müzik alanında kariyer yapmak isteyen gençleri hazırlar ve eğitir. Lisenin Spor Bölümlerinin kuruluşu Gymnasio bölümlerini kuran aynı yasa kapsamındadır. İlk lise spor bölümleri 1992-1993 öğretim yılından eğitime başlamıştır. Bu bölümlerde beden eğitimi dahil lise programındaki tüm dersler öğretilir. Ancak ek olarak günde iki saat spor eğitimi yapılır. Bu bölümlere katılan öğrenciler, ulusal takımlar veya ulusal takımların eğitici grupları arasındaki üyelerden, Gymnasio Spor Bölümlerinden ayrılanlardan ve yerel spor kulüplerinden göze çarpan atletlerden tercihen seçilirler. Teknik Meslek Lisesi (TES): Gündüz okullarında iki yıllık, gece okullarında üç yıllık öğretim programı verilen teknik okullardır. TES’de 1. ve 2. sınıflarda 6 saati genel, 24 saati uzmanlık dersleri ve atölye öğretimi olmak üzere haftada 30 saat öğretim verilir. Programı başarıyla tamamlayan öğrenciler, çeşitli uzmanlıklarda (oto mekaniği, buzdolabı 220 tamirciliği vb.) sertifika (Ptychio) alırlar. Bu öğrenciler bir işte çalışabilirler veya tüm lise türlerinin birinci sınıfına ya da teknik meslek liseleriyle çok amaçlı lise türlerinin ikinci sınıfına girerler. Öğretim hem resmî veya özel eğitim kurumunda hem de IEK’nin bulunduğu alandaki kurum ve sanayide verilir. Öğrencinin gerçek çalışma şartlarındaki ortalama uygulama süresi uzmanlığa göre değişir. Öğretimin uygulamalı kısmının tahminî süresi %25-50 arasında değişmektedir. IEK’de öğretim ücretsizdir. Öğretim yılı kış ve ilkbahar olmak üzere iki ayrı dönemden oluşur. Genel öğretim lisesi TEL veya EPL mezuniyet sertifikalı öğrenciler için dört sömestr sürer. TEL’de öğretim görüp sektörde ihtisasına devam eden TEL mezunları için öğretim iki sömestr ve EPL’de öğretim görüp bir uzmanlık bölümüne devam eden EPL mezunları için öğretim bir dönem sürer. Söz edilen uzmanlık ve öğretim süresinde öğretimi tamamlayanlara Meslek Öğretim Sertifikası verilir. Bu sertifika öğrencilere diploma almak için final yeterlilik sınavına katılma hakkı verir. Üniversite ve Yüksek Okullar Kurum türleri; genel akademik eğitimin verildiği üniversiteler ile yüksek teknoloji eğitim kurumlarında verilmektedir. Yüksek eğitim kurumlarına başvurmak isteyen adayların lise 2. ve 3. sınıflarda girdiği üniversite giriş sınavını kazanmaları gerekir. 18 üniversite, 1 Açık Öğretim Üniversitesi, 1 Güzel Sanatlar Üniversitesi mevcuttur. Üniversitelerde eğitim genel olarak 4 yıl olup, bazı branşlarda 5 veya 6 yıla çıkabilmektedir. Eğitim yılı, iki dönem altı ay üzerinden hesaplanmakta, 13 tam hafta eğitim ve 3 hafta sınav olarak planlanmaktadır. Bazı dallarda genel değerlendirme konularındaki genel sınavlara ek olarak adaylar, özel konulardan da sınava girerler (mimarlık gibi); taslak çizim ve çizim yaparlar; ilgili yabancı dilde yabancı dil sınavına girerler; müzik öğretiminde müzik derslerinin sınavına girerler vb. Kabul edilenlerin sayısı tüm yüksek eğitim alanı ile sınırlıdır (kontenjan). Yeterlilikler, bölüm tarafından verildiğinden ilgili bölümün derecesini (Ptychio) gösterir. Zorunlu derslerden kalan öğrenciler bir sonraki sömestrde dersi tekrarlar. Yüksek teknolojik eğitim kurumlarında da eğitim süresi 4 yıl olup, öğretim programları uzmanlık sınıflarına ve derslerine dayalıdır. Yüksek teknolojik eğitim kurumlarında öğretim programları uzmanlık sınıflarına ve derslerine dayalıdır. Katılım zorunludur. Programlar 6-7 öğretim sömestrisi ve bir uygulamalı öğretim sömestrisinden meydana gelir. Her öğretim sömestrsinin süresi 15 hafta olup her hafta 30-32 öğretim saatinden oluşur. Öğrenciler gelişimlerini belirleyen çalışma ve testlere ve her sömestr sonundaki final sınavındaki performanslarına dayalı olarak ders öğretmeni tarafından değerlendirilirler. Yüksek teknolojik eğitim kurumlarında bilimsel, teknik, sanatsal veya diğer bilgi ve mesleki becerilerin uygulanmasına uygun teorik ve uygulamalı eğitimi verilmektedir. Mezunlara katıldıkları bölümün derecesi (Ptychio) verilir. 14 yüksek teknolojik eğitim kurumunun, Yunanistan’ın farklı şehirlerinde şubeleri bulunmaktadır. 221 1 YUNANİSTAN 2 3 4 OKULÖNCESİ 5 6 7 İLKÖĞRETİM 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 I. KADEME II. KADEME GENEL ORTAÖĞRETİM GENEL ORTAÖĞRETİM II.KADEME YÜKSEKÖĞRE MESLEKİ ORTAÖĞR. OKULÖNCESİ I.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. Z İLKÖĞRETİM II.KADEME MESLEKİ ORTAÖĞR. Z KESİNTİSİZ EĞİTİM ORTAÖĞRETİM SONRASI EĞİTİM E I. KADEME GENEL ORTAÖĞRETİM YÜKSEKÖĞRETİM ÖN LİSANS Y O II. KADEME GENEL ORTAÖĞRETİM YÜKSEKÖĞRETİM -LİSANS 222 BATI TRAKYA TÜRKLERİNİN EĞİTİM İHTİYAÇLARI VE SORUNLARI Batı Trakya Bölgesi Adını M.Ö. 2000 yıllarında buraya gelerek yerleşmiş TRAK kabilelerinden alan Trakya bölgesi ilk çağlardan beri Selanik’in doğusundan Karadeniz’e ve Balkan dağlarına kadar uzanan bölge olarak anılmıştır. Bu geniş alan içerisinde, “Batı Trakya Bölgesi” olarak tanımlanan alan ise Taşoz adasının karşısında denize dökülen Mesta-Karasu nehri ile Meriç nehri arasında yer alan ve Yunanistan sınırları içinde bulunan bölümüdür. Toplam 8578 kilometrekarelik dar bir şerit halinde uzanan bölge üç ilden oluşmaktadır. En doğuda Evros (Merkezi Dedeageç/ Aleksandropolis), ortada Rodop/Merkezi Gümülcine/Komotini) ve en batıda Ksanthi (Merkezi İskeçe/Ksanthi) bulunmaktadır. Osmanlılar 1363’te Doğu Trakya’yı ve 1364’te Batı Trakya’yı fethetmişlerdir. Osmanlıların 1363’te Doğu Trakya’yı ve 1364’de Batı Trakya’yı fethi ile bölge 1878 yılına kadar Türk egemenliğinde kalmıştır. 1878 Ayastefanos Andlaşması ile sahil şeridini terk etmiştir. 1913 yılına kadar Osmanlı egemenliğinde kalan Batı Trakya 30 Mayıs 1913 Londra Barış Konferansı ve 10 Ağustos 1913 Bükreş Andlaşması ile Bulgaristan’a terk edilmiştir. Batı Trakya 1913-1918 yılları arasında Bulgaristan egemenliğinde kalmıştır. Bulgarların yaptığı baskılar üzerine Eşref Kuşçubaşı liderliğindeki Batı Trakya Türkleri tarafından 31 Ağustos 1913’te tarihteki ilk Türk Cumhuriyeti olan “Garbi Trakya Hükümeti” kurulmuştur. Fakat bu Cumhuriyet uzun ömürlü olamamış ve 29 Eylül 1913 İstanbul Andlaşması ile Bulgaristan’a verilmesini müteakip, 25 Ekim 1913’te tarih sahnesinden silinmiştir. Birinci Dünya Savaşı’ndan Bulgaristan’ın yenik çıkması üzerine 27 Kasım 1919 Neuilly Andlaşması ile Radop dağlarının kuzeyi Bulgaristan’a bırakılmış, Batı Trakya ise müttefiklerce işgal edilmiştir. Fransızların işgalinin başlaması üzerine Süleyman Askeri Bey liderliğindeki Batı Trakyalılar tarafından 15 Ekim 1919’da “Müttefiklerarası Batı Trakya Hükümeti” kurulmuştur. Bu hükümet döneminde Batı Trakya’nın geleceği ile ilgili olarak yapılan oylamada, Yunanistan lehine oy verilmesi sonucu Yunanistan’a katılması yönünde karar çıkmıştır. Bunun üzerine 22 Mayıs 1920’de Yunan işgaline uğrayan bölge 10 Ağustos 1920 Yunan Sevr Andlaşması ile Yunanistan’a bırakılmıştır. Türkiye Cumhuriyeti de 24 Temmuz 1923 Lozan Andlaşması ile Batı Trakya’nın Yunanistan’a devrini kabul etmiş ancak, Batı Trakya Türkleri için bir takım haklar tanınmasını sağlamıştır. Batı Trakya Türkleri Mesta-Karasu nehri ile Meriç nehri arasında yer alan Batı Trakya’nın nüfusu 350.000 civarındadır. Bu nüfus içinde Türklerin sayısı 150.000’dir. Türklerin %80’i köylerde, %20’si şehirlerde oturmaktadır. 223 Batı Trakya Türklerinin %95’i tarım ve hayvancılıkla uğraşmaktadır. Ancak %5’i küçük esnaf ve sanatkardır. Tarımla uğraşanların çoğu tütün üretmekte, ayrıca buğday, mısır, pancar, pamuk ve meyve yetiştirmektedir. 1923 Yılında Batı Trakya Türkleri’nin büyük çoğunluğu zengin ve orta halli tüccar, esnaf ve çiftçi iken bugün Türkler arasında bir tek zengin ve orta halli tüccar kalmamıştır. Büyük çiftçi hiç yoktur. Parmakla sayılacak kadar az küçük esnaf bulunmaktadır. HUKUKİ DURUM Antlaşma/Protokol/Yasalar Batı Trakya Türklerinin hukuki statüsünü ve haklarını belirleyen Andlaşma ve Sözleşmeler, Türklerin kendi dillerinde eğitim yapma, okullar açma, öğretmen atama, okulları yönetme ve denetleme hakkını vermektedir. Eğitim konusuyla ilgili Anlaşmalar şunlardır: (1) 1913 Atina Anlaşması, (2) Lozan Andlaşması, (3) 1951 Tarihli Kültür Anlaşması, (4) 1968 Karma Kültür Protokolü, (5) 694 ve 695 Sayılı Yasalar, (6) Yunanistan Anayasası, OKULLAR Batı Trakya Türklerinin eğitiminde rol oynayan safhalar; Ana Okulları, İlkokullar, Ortaöğretim, Üniversiteler, Dikaça bölümleridir. “(DİKATSA: Yurtdışı Diplomaları Denklik Merkezi)” Ana Okulları Batı Trakya Türkleri Yüksek Tahsilliler Derneği çatısı altında bazı müstakil ana okulları mevcuttur İlkokullar Halen Yunanistan’da 232 Türk İlkokulunda 7.500 civarında öğrenci öğrenim görmektedir. İlköğretim 9 yıl olmasına rağmen Türklere 6 yıl olarak uygulanmakta, devam etmek isteyenleri sınavla orta öğretime almaktadır. Ortaöğretim Kurumları Türk azınlığa ait İskeçe Azınlık Lisesi ve Celal Bayar Lisesi olmak üzere 2 Türk lisesi mevcut olup 500 civarında öğrenci öğrenim görmektedir. 3 yıl ortaokul, 3 yıl lise eğitimi vermektedirler. İki Türk lisesine kontenjanla öğrenci alınmaktadır. Ancak, Yunanistan yönetimi 2000 yılından itibaren uygulamayı bütün başvuruları kapsayacak şekilde genişletmiştir. Azınlık Ortaokullarında, Eski Yunanca, Yeni Yunanca, Tarih, Coğrafya ve Yurttaşlık Dersleri Yunan öğretmenler tarafından Yunanca olarak okutulmaktadır. Fen Bilimleri Dersleri ile Türkçe Dersi ve Din Kültürü Dersi de Türkiye’den gelen kontenjan öğretmenleri ve Batı Trakya Azınlığı mensubu öğretmenlerce okutulmaktadır. Liselerde ise Yunanistan’daki diğer liselerde uygulanan müfredat programının aynısı uygulanmaktadır. 224 Medreseler Yoğunluklu olarak Arapça eğitim yapan ve ilkokuldan sonra beş yıl eğitim veren iki medrese mevcuttur. Batı Trakya Türk Çocukları İçin Yunan Liseler 1983 Yılında Gümülcine ve İskeçe’de yalnız Türk öğrenciler için yeni tip devlet okulları açılmıştır. Bu okullarda yalnız Din ve Türk Dili ve Edebiyatı dersleri Türkçe, diğer tüm dersler Yunanca okutulmaktadır. Yükseköğretim 1995 yılından önce Yunanistan üniversitelerine girebilen soydaş öğrenci sayısı bir elin parmaklarını geçmiyordu. Bu yıldan sonra Batı Trakya Türk öğrencilerine %5’lik kontenjan uygulamasına gidilmiştir. Selanik Özel Pedagoji Akademisi (SÖPA) Yunan Hükümeti tarafından 1968 yılında Selanik’te kurulmuştur. Buraya Medrese Mezunu öğrenciler alınmaktadır. Okulda Türkçe adına yalnız Türk Edebiyatı adı altında bir ders yapılmaktadır. SÖPA’dan mezun olan öğretmenlerin sayısı 300’ü bulmaktadır. ÖĞRETMEN DURUMU Batı Trakya’da 6 tip öğretmen mevcuttur. Bunlar; Kontenjan Öğretmenleri, Türkiye Öğretmen Okulu Mezunu Öğretmenler, SÖPA Mezunu Öğretmenler, Medrese Mezunu Öğretmenler, Yunanlı Öğretmenler ve İngilizce Öğretmenleridir. Kontenjan Öğretmenleri: Türkiye’den görevlendirilen öğretmenlerdir. Yunan makamlarıyla varılan mutabakat uyarıca bunların sayısının 35 olması gerekmektedir. Ancak, bu öğretmenlerin her yıl bir bölümü Yunan yetkililerince çeşitli nedenler gösterilerek reddedilmiştir. Yunanistan her yıl Batı Trakya Azınlık okullarında sadece 16 kontenjan öğretmenin görevlendirilmesine müsaade etmektedir. Türkiye Öğretmen Okulu Mezunu Öğretmenler: Halen 37 Türkiye mezunu ilkokul öğretmeni görev yapmaktadır. Oysa ki bu öğretmen grubunun toplamı 300 civarındadır. SÖPA Mezunu Öğretmenler: SÖPA mezunu öğretmenlerin sayısı 300 civarındadır. Medrese Mezunu Öğretmenler: Bu grup içerisinde 81 adet öğretmen bulunmaktadır. Medrese beş yıllık eğitim vermektedir. Yunanlı Öğretmenler: Yunanlı öğretmenler 348 kişi olarak Batı Trakya Türk Okullarında görev almaktadırlar. İngilizce Öğretmenleri: Sayıları 30 civarındadır. 225 PRATİK BİLGİLER Ülkenin farklı kültürel özellikleri Kontenjan öğretmenlerinin görevli oldukları Batı Trakya bölgesi, üç ilden oluşmakta olan 350.000 nüfuslu bir bölgedir. Bu nüfusun içinde 150.000 kişilik bir Türk Azınlığı, yalnız 150 kişiden oluşan bir Ermeni cemaati ve SSCB’den getirilip bölgeye yerleştirilmiş olan 15- 20.000 civarında Yunan asıllı Pontus’lu göçmen bulunmakta ve genellikle bu unsurlar barış ve huzur içinde bir arada yaşamaktadır. Yunanlıların çoğunluğu Hıristiyan Ortodoksturlar. Görevlendirilen personele sunulan sosyal hizmetler Batı Trakya Türk Azınlık okullarında görevli kontenjan öğretmenleri özel klinikler yanında, devlet hastanelerinin tüm tedavi kliniklerinden yararlanabilmektedirler. Tedavi sonunda aldıkları faturaları Türkçeye çevirerek, Türkiye’de kayıtlı oldukları saymanlıklarına ibraz ederek, yapmış oldukları harcamanın karşılığını tahsil edebilmektedirler. Kontenjan öğretmenlerinin çocuklarından ilkokul çağında olanlar, bölgedeki azınlık Türk ilkokullarına, Orta ve Lise çağında olanlar Türk azınlık liselerine devam edebilmektedirler. Bu okullarda Yunan dilinde okutulan derslerden muaf tutulmaktadırlar. Ancak arzu edenler, tüm Yunanca dersleri takip edebilmektedirler. Kontenjan öğretmenlere ve aile fertlerine her yıl 30 Haziran tarihine kadar geçerli olmak üzere oturma izni verilmektedir. Kontenjan öğretmenlerine bulundukları bölgede ve Yunanistan çapında herhangi bir seyahat kısıtlaması bulunmamaktadır. Bölge nüfusunun büyük çoğunluğunun Müslüman olması nedeniyle, kentlerde ve köylerde her türlü ibadet imkanı serbesttir ve mümkündür. Kontenjan öğretmenlerin görevli olduğu Batı Trakya’nın Türkiye’ye yakın olması nedeniyle, her gün Keşan ve İstanbul’a otobüsler yanında, dolmuş taksiler gidip gelmektedir. Ayrıca, her gün trenle Türkiye’ye seyahat etmekte mümkündür. Türkiye’de yayınlanmakta olan gazete ve dergileri Batı Trakya’da bulmak mümkündür. Aynı zamanda Türkiye’den yayın yapan her türlü radyo ve televizyon yayınlarını Batı Trakya’dan izleme olanağı vardır. İletişim Batı Trakya bölgesi, Yunanistan toprakları içinde bulunan ve dolayısıyla Avrupa Birliği üyesi olan bir ülkenin coğrafi bölgesidir. Genel olarak Batı ülkelerinde geçerli olan ilişki kuralları burada da geçerlidir. Bölgede yaşayan insanların yarıya yakını Batı Trakya Türk azınlığı mensubu soydaşlarımız olmasından dolayı, Türkçe konuşmaktadırlar. Geriye kalan Yunan Ortodoks nüfus ise Yunanca konuşmakta olup, özellikle genç kuşak yoğunluklu olmak üzere İngilizce konuşmaktadırlar. Resmi görevle ilgili olarak sorulması gereken hususlar konusunda T.C. Gümülcine Başkonsolosluğuna müracaat edilebilir. 226 Sağlık Hizmeti Ülkede ve bölgede her türlü sağlık hizmeti verilmektedir. Tüm sağlık sektörüne mensup özel muayenehaneler yanında özel klinikler devlet hastaneleri ve Dedeağaç kendine Dimokritos Üniversitesi’ne bağlı Tıp Fakültesinin her türlü sağlık hizmeti sunabilen modern, çağdaş bir üniversite hastanesi faaliyet göstermektedir. Tüm bu birimlerde tedavi imkanı mevcut olup, tedavi sonunda alınan faturalar Türkçeye çevrilerek öğretmenlerin bağlı bulunduğu saymanlıklardan tedavi giderinin tahsili mümkündür. Tüm Yunan vatandaşları gibi Kontenjan öğretmenleri de arzu ettikleri takdirde özel sigorta şirketlerine sağlık ve yaşam sigortası yaptırma hakkına haizdir. Ev Kiralama Kontenjan öğretmenlerinin görevli bulunduğu bölgede her kategori ve düzeyde ev kiralamak mümkündür. İki oda bir mutfak-tuvaletten oluşan küçük ve iyi durumda bir dairenin kirası, 250-400 Avro arasında değişmektedir. Araç kiralamak da mevcuttur. Yabancılar bu bürolardan istedikleri marka ve tipte araba kiralama imkanına sahiptir. Sürücü Belgesi Yunanistan’da sürücü bölgelerini, valilikler çatısı altında bulunan Ulaştırma Büroları vermektedir. Bu büroların yaptığı yazılı ve direksiyon sınavlarına Yunanca bilen tüm yabancılar katılabilmektedir. Yabancılar, tercümansız olarak sınava katılmaktadırlar. Dolayısıyla sınava katılacak kişinin Yunanca bilmesi gerekmektedir. Kontenjan öğretmenleri Türkiye’den almış oldukları uluslararası ehliyet ve green card ile Yunanistan’da araba kullanabilmektedirler. Trafik Kazası Herhangi bir kaza anında, kazayı yapanın veya kazaya maruz kalanın trafik polisini veya elindeki gren card’da kayıtlı sigorta şirketinin Yunanistan temsilcisini haberdar etmesi veya bu şirkete gidip kaza beyanında bulunması gerekmektedir. Genellikle kazalarda trafik polisleri son derece anlayışlı ve demokratik bir davranış sergilemektedirler. Para Trasferi Yunanistan’dan Türkiye’ye gerek bankalar, gerek Yunan Posta İdaresi, gerek Western Union aracılığı ile para transferi mümkündür. 227 ADRESLER Türkiye’deki Adres Telefon Faks Diplomatik Temsilciliği: Zia Ür-Rahman Cad. No:9-11 G.O.P. (+90 312) 436 88 60 - 436 88 62 (+90 312) 446 31 91 ANKARA Türkiye’nin Yunanistan’ daki Diplomatik Temsilciliği: Adres 8, VASSILEOS GHEORGIOU B STR. 10674 ATHENS GREECE Telefon (+30 210 726 3000 Faks (+30 210 722 9597) e-posta turkembgr@hol.gr Türkiye’nin Yunanistan’ daki Gümülcine Başkonsolosluğu Adres Odos İonon, No: 14 69100, KOMOTİNİ - GREECE Telefon (+30 25310 22713) Faks (+30 25310 32761) e-posta turkbaskon@kom.forthnet.gr 228 229 230