JEO 302 KAYA MEKANİĞİ
Transkript
JEO 302 KAYA MEKANİĞİ
20.04.2016 JEO 302 KAYA MEKANİĞİ YOĞUNLUK-BİRİM HACİM AĞIRLIK TAYİNİ (KOMPAS) YOĞUNLUK-BİRİM HACİM AĞIRLIK TAYİNİ (KOMPAS) AMAÇ Düzenli bir geometriye sahip karot veya prizmatik örneklerin kütlesel (gözenekler de dahil) yoğunluğunun ve birim hacim ağırlığının belirlenmesi amacıyla yapılır. Bu yöntemle yoğunluğu ve birim hacim ağırlığı belirlenecek örnekler, şişebilen ve ıslanma-kuruma sonucu kolaylıkla dağılabilecek özellikte olmamalıdır. 20.04.2016 YOĞUNLUK-BİRİM HACİM AĞIRLIK TAYİNİ (KOMPAS) ARAÇ - GEREÇ a. Etüv (105 ∓ 3°C kapasiteli) b. Desikatör c. Hassas Terazi (0,01 g duyarlılıkta) d. Kompas (0,1 mm duyarlılıkta) YOĞUNLUK-BİRİM HACİM AĞIRLIK TAYİNİ (KOMPAS) YÖNTEM 1) Düzgün bir geometrik şekle sahip biçimde hazırlanmış (silindirik) en az 3 deney örneğinin çapı (D) ve boyu (L), kompas ile birbirine dik iki ayrı yönde, 0,1 mm duyarlılıkta ölçülür. Her bir örnek için değerlerin ortalaması alınır. Prizmatik örneklerin kullanılması durumunda, kısa ve uzun kenarları ile kalınlıkları birbirine dik yönde ikişer kez ölçülür. Her bir örnek için değerlerin ortalaması alınır. 20.04.2016 YOĞUNLUK-BİRİM HACİM AĞIRLIK TAYİNİ (KOMPAS) YÖNTEM 2) Silindirik karot örnekleri için boy ve çap değerleri kullanılarak HACİM hesaplanır. (V) Prizmatik örnekler için de üç ayrı yönde ölçülmüş değerler kullanılarak HACİM hesaplanır. YOĞUNLUK-BİRİM HACİM AĞIRLIK TAYİNİ (KOMPAS) YÖNTEM 3) Örneklerin kütleleri hassas terazide tartılarak belirlenir (en az 50 g). (M) Kuru yoğunluk ve kuru birim hacim ağırlık değerleri belirlenecekse, örnekler 105°C’a ayarlanmış etüvde en az 24 saat kurutulduktan sonra soğumaları için 30 dakika süreyle desikatörde bekletilir. Daha sonra hassas terazi ile tartılarak kuru kütle belirlenir. 20.04.2016 YOĞUNLUK-BİRİM HACİM AĞIRLIK TAYİNİ (KOMPAS) HESAPLAMALAR Belirlenen M ve V değerleri ile yoğunluk (ρ) ve birim hacim ağırlık (γ) değerleri aşağıdaki bağıntılar ile hesaplanır. (g/cm3) : = Birim Hacim Ağırlık (kN/m3) : = 9,81( ) × Yoğunluk Jeoloji Mühendisliği Bölümü JEO302 KAYA MEKANİĞİ dersi kapsamında hazırlanmıştır. Bu sunumda yer alan bilgiler, KAYA MEKANİĞİ LABORATUVAR DENEYLERİ* kitabından edinilmiştir. * TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Yayınları NO:58 Reşat ULUSAY, Candan GÖKÇEOĞLU, Adil BİNAL Ankara, 2005