Bulletin de liaison et d`information
Transkript
Bulletin de liaison et d`information
INSTITUT DRD DE PARIS i 1 l Bulletin de liaison et d'information I N° 63 JUIN 1990 I Ce bulletin paraît en français, allemand, anglais, kurde, espagnol et turc. Prix au numéro: (France) 25 FF, (Etranger): 30 FF Abonnement annuel (12 numéros) France: 240 FF, (Etranger) 265 FF Périodique mensuel Directeur de la publication: Mohamad HASSAN numéro de la Commission Paritaire: 659 15 A.S. ISSN 0761 1285 INSTITUT KURDE 106, rue La Fayette - 75010 PARIS Tél.: (1) 48 2464 64 - Fax: (1) 47 709904 SOMMAIRE Cl Turquie: QUI A MASSACRE LES27 VILLAGEOIS KURDES DE "ÇEVRIMLI ? Cl Irak: AMNESTY INTERNATIONAL DENONCE LESDISPARITIONS DE PLUSIEURSCENTAINES DE KURDES , Cl ~~oP8nhague: Cl Ankara: Cl Débat: LA TURQUIE EN ACCUSATION DEVANT LA C.S.C.E. LESDEPUTESEXCLUS DU S.H.P. CREENT UN NOUVEAU PARTI LESPARTISTURCS ETLA QUESTION KURDE D A SIGNALER D EN BREF,LA REVUEDE PRESSE TURQUIE: QUI A MASSACRE LES 27VILLAGEOIS KURDES DE ÇEVRIMLI? Dans la nuit du 10au 11 juin, 27paysans kurdes ont été tués et 7 autres blessés dans le petit village de Çevrimli (nom turc de Gere), dans la province de Siirt. Parmi les victimes 12 enfants et 7 femmes. Selon la version officielle, diffusée par la préfecture de la Région d'état d'urgence de Diyarbakir et les médias turcs, il s'agit d'un massacre perpétré par un groupe d'une centaine de combattants du PKK (Parti des Travailleurs du Kurdistan) au cours des affrontements qui ont duré 5 heures et demie avec les «protecteurs de villages» (milice locale recrutée par le gouvernement). Or dès le 13 juin le PKK a tenu une conférence de presse à Bonn pour démentir formellement sa responsabilité dans cette tuerie de civils. Ce parti qui en général assume et revendique ses actions affirme: «S'il y a eu un massacre, il a été commis à coup sOr par l'armée turque et par les milices qu'elle manipule». (cf. p.21,ladépêche du 13 juin). AFP Pour les observateurs étrangers, en particulier les organisations de défense des droits de l'homme, il est difficile de choisir entre ces deux options diamétralement opposées. La seule façon d'y voir clair serait d'aller faire une enquête sur place. Or les autorités turques ont interdit l'accès de ce village martyr ainsi qu'un péritmètre de 30 km autour aux journalistes turcs et étrangers ainsi qu'aux partis politiques et aux organisations des droits de l'homme. Sous le titre «massacre» et «Etat» le quotidien indépendantd'Istanbul Cumhuriyet, dans un éditorial non signé publié le 12 juin, s'indigne de cette interdiction et se demande si la version officielle n'est pas trop parfaite pour être crédible. (cf. p. 77 de la Revue de Presse). En effet, si le gouvernement était tellement sOr de sa version pourquoi empècherait-illa presse et les partis de faire leur travail d'enquête et d'information de l'opinion? Or la version officielle du crime souffre de nombreuses contradictions. Les affrontements auraient duré pen- 2 BULLETIN DE LIAISON EI' D'INFORMATION dant plus de 5 heures mais une unité de l'armée turque qui est stationnée dans le village de Kocyurdu (en kurde Bizinan) est à peine à 15 minutes de marche de Çevrimli : pourquoi les militaires turcs ne sont-ils pas intervenus? Les affrontements auraient duré jusqu'à 3 heures du matin; or dans la région il fait jour vers 4 heures; où est donc passée la centaine de «terroristes du PI<K» qui aurait commis ce massacre dans une région très militarisée et quadrillée? Comment expliquer que parmiles 27 victimes il n'y a que 4 protecteurs de village, que l'école de village (l'une des cibles préférées des partisans du PI<K) n'ait pas été attaquée alors que de nombreuses habitations ont été détruites au lance-flammes, arme que le PKK ne semble pas posséder? En outre on ne peut qu'être troublé par le moment choisi pour ce massacre de civils: juste au beau milieu de la réunion de la Conférence européenne sur la sécurité et la coopération en Europe où justement la Turquie se trouvait sur la selette pour la négation des droits de «sa minorité kurde» ! Tout porte à croire que ce massacre a été organisé et exécuté par les autorités turques dans un but de manipulation de l'opinion. A court d'arguments pour justifier sa politique de négation des droits des Kurdes, le gouvernement turc tente par tous les moyens de faire croire que ceux qui revendiquent le fait kurde son t des «terroristes manipulés de l'étranger, auteurs de massacres de femmes et d'enfants». Pour être grossier le procédé n'a pas jusqu'ici été totalement inefficace auprès de certains pays occidentaux. Déjà en juin 1987, au lendemain d'une importante résolution du Parlement européen reconnaissant l'existence du faitnational kurde en Turquie et demandant aux autorités turques de garantir les droits culturels et nationaux de cette «minorité», la Turqûie avait fait commettre des massacres de civils kurd'ès et fait diffuser à travers le monde les photos et les images télévisées de ces crimes horribles, attribués «aux terroristes kurdes» pour tenter d'opérer un retournement de l'opinion. Les victimes du régime turc - Arméniens, Chypriotes, Grecs, Kurdes - connaissent son habilité diabolique dans la guerre psychologique et la manipulation de l'opinion publique. Mais à force de répétition, cette ficelle finit par être trop usée. De même qu'il se trouve peu de gens sensés pour croire à la thèse turque selon laquelle les Arméniens Il'auraient pas subi un génocide mais commis eux-mêmes des massacres contre les populations turques, la thèse turque de «Kurdes = terroris tes = massacreurs de civils (comme pa r hasa rd) kurdes» ne convainc plus guère de monde, pas même en Turquie. En attendant une prise de posi tion claire et énergique de la communauté internationale, des milliers de Kurdes vont malheureusement être des victimes de cette politique ma~hiavélique de manipulation et de désinformation. IRAK: AMNESTY INTERNATIONAL DENONCE LES DISPARITIONS DE PLUSIEURS CENTAINES DE KURDES. Dans un rapport publié le 21 juin à Londres, l'organisation humanitaire Amnesty International fait état de la disparition de plusieurs centaines de Kurdes en Irak. Il s'agit principalement de Kurdes qui après s'être réfugiés en Turquie à la suite des bombardements à l'arme chimique d'août-septembre 1988étaient retournés en Irak pour bénéficier des «amnisties» décrétées à grand renfort de publicité par le gouvernement irakien. «Ces amnisties servirent apparemment à attirer les opposants présumés du gouvernement en Irak ou les faire sortir de leur cachette» affirme le rapport d'Amnesty. «Plus de 350 Kurdes ont «disparu» moins d'un mois après l'annonce d'une amnistie en septembre 1988. Six mois plus tard, sept autres Kurdes ont été exécutés après s'être livrés aux autorités irakiennes selon les termes d'une amnistie, apparemment en raison de leurs liens passés avec les opposants kurdes» indique l'organisation de défense des droits de l'homme. Le rapport fait également état des pressions des autorités turques pour contraindre les Kurdes à ragagner l'Irak, notamment en réduisant les ravitaillements de vivres et d'eau et les soins médicaux. En fait la responsabilité du gouvernement turc et aussi celle de la communauté internationale est lourdement engagée dans ces «disparitions» et massacres de civils kurdes. La férocité du régime de Bagdad envers ses opposants, en particulier à l'égard des Kurdes, est depuis belle lurette connue de tous. Malgré cela, la Turquie utilise toutes sortes de moyens pour contraindre les réfugiés kurdes irakiens se trouvant sur son sol à regagner leur pays. Près de deux ans après leur arrivée en Turquie, ces réfugiés sont toujours sans statut juridique, parqués dans des camps entourés de barbelés et de miradors, sans occupation ni vie socioculturelle, forcés à survivre comme des captifs de guerre. La communauté internationale, à commencer par l' l'URSS, la France, les Etats-Unis, la GrandeBretagne et la RFA, grands pourvoyeurs d'armes et d'équipements de l'effroyable dictature irakienne, n' ont pris aucune initiative diplomatique pour amener la Turquie à assumer ses responsabilités découlant de la Convention de Genève sur le droi t d'asile. A l'exception de la France qui a accueilli 335 réfugiés kurdes, aucun de ces Etats qui d'ordinaire sont intarissables en matière de discours sur les droits de l'homme n'a accepté d' offrir l'asile à ces milliers de Kurdescondamnés à une mort lente dans les camps turcs ou à une fin brutale en cas de retour en Irak. BUUETIN COPENHAGUE: ACCUSATION C.S.C.E. LA TURQUIE EN DEVANT LA La C.S.C.E. a consacré une session spéciale aux problèmes des droits de l'homme dans les 35 pays signataires de l'Acte final de Helsinki. Cette session qui a débuté le 5 juin à Copenhague a réuni les ministres des affaires étrangères de 35 pays de l'Europe de l'Ouest et de l'Est, des Etats-Unis etdu Canada. La protection des libertés fondamentales et les droits des minorités ont été au centre des travaux de cette conférence qui a duré près de 4 semaines. En raison des changements démocratiques considérables intervenus au cours des derniers mois, la Turquie s'est trouvée en position de «brebis galeuse» de la famille européenne à laquelle elle prétend appartenir. Ce pays où des journaux sont saisis, des milliers de personnes emprisonnées pour délit d'opinion, où les libertés d'association et d' expression sont très limitées, où l'emploi de la torture reste très fréquent, où les «aveux» arrachés sous la torture sont considérés comme des «pièces à conviction» par les tribunaux ne pouvait qu'être montré du doigt. La négation totale, et catégorique des droits de plus de 12millions de Kurdes n'a fait qu'aggraver son 9~s y compris aux yeux de ses alliés traditionnels comme les Etats-Unis, la RFA et l'Italie. Pressentant les critiques dont il allait être l'objet tant dans l'enceinte de la Conférence officielle qu'au cours de la bonne trentaine de séminaires et colloques consacrés aux droits des minorités dans la capitale danoise, le gouvernement turc avait mobilisé outre les poids lourds de sa diplomatie, conduits par le ministre des affaires étrangères Ali Bozer, une bonne vingtaine d'universitaires et de parlementaires turcs de tous bords. Cette fine fleur de l'intelligentsia étatique mobilisée pour «contrer la propagande séparatiste kurde», était chargée de défendre l'idéologie officielle à laquelle plus personne ne croit vraiment. Le point de vue officiel turc sur la question kurde a été exprimé officiellement le 6 juin par le ministre Ali Bozer : 1 . Les seules minorités reconnues par la Turquie sont celles qui sont définies par les traités internationaux comme le traité de Lausanne de 1923 et par les accords bilatéraux. Dans ce cadre, il n'y a pas de minorité kurde en Turquie. 2°. En prenant en considération l'histoire, le fait de reconnattre aux Kùrdes de Turquie le statut de minorité constituerait un pas en arrière par rapport à leurs droits actuels. Si l'on comprend bien le ministre turc, il n'y a pas de minorité kurde en Turquie, mais il y a tout de même des Kurdes. ßs ne constituent ni une majorité ni une minorité, formant ainsi une catégorie non définie ni en DE UAISON Er D'INFORMATION 3 mathématiques ni en sciences politiques! ils ont apparemment de vastes droits et la Turquie, magnanime et paternaliste, s'oppose à ce qu'ils bénéficient des droits de minorité comme la sauvegarde de sa langue et de son identité, la libre expression de sa culture, car cela serait un recul par rapport à leurs droits actuels de ne pas user librement de leur langue et de leur culture! Comprenne qui pourra! Cette doctrine de pacotille n'a évidemment convaincu personne. Sans encore donner une définition précise de la notion de «minorité», la Déclaration finale de la Conférence engage les pays signataires à garantir aux minorités le droit de protéger et développer leur identité nationale et leur culture. La Turquie ne s'est pas opposée à cette Déclaration qui, en principe, l'oblige à reconnattre aux Kurdes le droit de protéger et de développer leur identité nationale et leur culture. Reste à savoir si ce pays déjà signataire de la Convention européenne des droits de l'homme et de la Convention européenne contre la torture et les traitements dégradants, honorera cette fois sa signature. ANKARA: LES DEPUTES EXCLUS DU SHP CREENT UN NOUVEAU PARTI. Onze députés exclus ou démissionnaires du Parti populiste social-démocrate (SHP) à la suite de la Conférence de Paris sur les Kurdes viennent de fonder un nouveau parti: le Parti du Travail du Peuple (HEP). Ce parti s'affirme «l'avant-garde du combat pour les droits de l'homme, la liberté et la démocratie». Présidé par M. Fehmi ISIKLAR, ancien secrétaire général de la Confédération syndicale de gauche DISK, ce parti se veut à la gauche de l'éventail politique parlementaire turc. Ses fondateurs et premiers membres sont en grande majorité des Kurdes. Le HEP veut également «s'adresser aux militants de gauche, aux syndicalistes, à tous ceux qui aspirent à une démocratie véritable, sans délit d'opinion et garantissant les droits des individus, des groupes et des minorités». DEBAT: LES PARTIS TURCS ET LA QUESTION KURDE. Alors que le gouvernement turc, sur l'injonction des militants tente par son décret-loi n 413 d'avril 1990, d'imposer le silence sur les événements du Kurdistan, la question kurde continue d'occuper une place centrale dans le débat interne du pays: le principal magazine hebdomadaire turc Nokta, vient, dans son numéro daté du 10 juin, d'interroger les chefs des partis 4 B ULLBTIN DE UA/SON EI' D'INFORMATION reprêsentés au Parlement sur leurs propositions régler le probl~me kurde. pour Au nom du parti gouvernemental ANAP, son viceprésident M. Ercan Vuralhan résume ainsi le point de vue de sa formation : - Augmenter les investissements dans la région du GAP (NDLR. les provinces kurdes concernées par les constnictions de grandsjbarrages sur l'Euphrate et le Tigre). - Régler d'une manière planifiée et progressive le problème du chômage dans la région. En particulier il fau t enrayer l'exode rural et Pour cela développer le niveau de vie des paysans. - Dans les relations avec les pays voisins bien se servir de la «carte de l'eau» (NDLR. du partage des eaux de l'Euphrate). - Poursuivre le combat contre le PKK en se dotant de tous les moyens techniques modernes. Plu tôt que tout attendre de la seule répression, l'AN AP semble investir tous ses espoirs dans le succès du projet GAP qui apporterait prospérité à la population locale. Celle-ci n'aurait ainsi plus de raison de se sentir différente des Turcs et n'aurait plus de revendications propres. C'est pour évi ter une telle évol ution que selon M. Vuralhan, «l'Occiderlt a créé des Insti tuts (NDLR. il s'agit de l'Institut Kurde' pour mettre constamment en avant cette question (NDLR. kurde) dans les divers forums internationaux e~pour entraîner la région vers une crise». Pourle porte-parole de l' ANAP, «il n'y a pas de minorité nationale en Turquie; tous les citoyens turcs sont égaux en droits, mais chacun devrait pouvoir parler en famille sa langue maternelle». Au nom du nouveau parti HEP,qui vient d'être formé, M. Ahmet Turk, qui avait été expulsé du SHP pour avoir assisté à la Conférence de Paris, affirme que toute recherche de solution à la question kurde nécessite d'abord un débat démocratique, donc l'abolition des interdictions et de la censure sur cette question ainsi que la suppression des délits d'opinion. Dans un tel contexte chacun pourra proposer ses idées et il appartiendra alors au peuple de décider souverainement et démocratiquement entre les propositions avancées. Quant au SHP (Parti populiste social-démocrate d'Inönü), il élabore activement son «projet d'Anatolie du Sud-Est» présenté comme une réponse globale à l'ensemble des «problèmes éthniques, culturels, s0ciaux et économiques de la région». Ce projet devrait être rendu public sous peu. Le numéro de l'hebdomadaire Nokta comporte également une interview de l'ambassadeur d'Espagne en Turquie, son Excellence Ramon Villanueva-Etcheverria qui rappelle comment l'Espagne démocratique a réglé les problèmes basque et catalan et comment elle se sent plus forte, plus unie depuis l'adoption des autonomies régionales. L'évolution des esprits sur la question kurde en Turquie est, dans l'ensemble, assez remarquable. De question taboue, débattue dans le cercle restreint des intellectuels de gauche, elle prend progressivement sa place au centre du débat politique du pays. Le combat pour la reconnaissance des droits du peuple kurde mené tant à l'intérieur du pays qu'à l'étranger, en particulier en Europe, semble enfin porter progressiveTout en préconisant des mesures administratives et ment ses fruits. économiques similaires, le vice-président du DYP {Parti de la Juste voie de l'ancien premier ministre Demirel} avance aussi quelques propositions d'ordre ASIGNALER: linguistique et culturel. - En matière de liberté linguistique, il faudrait adopter - FERMETURE DE 3 000 ECOLES AU KURDISTAN les normes des démocraties occidentales. DE TURQUIE. Le Conseil de sécurité nationale turque - Pour les programmes en langue kurde dans les radio- a, au cours de sa réunion du 11juin, décidé la fermeture télévision et les autres organes de l'Etat, il faut trouver de 3 000 écoles situées dans les zones rurales du Kurune formule inspirée de~ modèles en vigueur dans les distan. Officiellement il s'agit de mieux assurer la démocraties européenn~s. sécurité des maîtres et des élèves: considérées comme - Parallèlement pour ass~rer l'intégrité de l'Etat il faut des «machines à assimiler les Kurdes», les écoles de éradiquer les foyers d'agJtation soutenus par l'étran- villages isolés sont souvent l'objet d'attaques des guéger. rilléros du PKK. D'après le ministre turc de l'EducaSoulignant le fait que la Turquie a un président de la république kurdophone, des premiers ministres, des ministres, des parlementaires et des préfets également kurdophones, le vice-président de la principale formation de la droite libérale turque conclut: «Je crois que le' moment est venu de trouver une solution inspirée des modèles pratiqués dans les démocraties occidentales», tion, M. Avni Akyol, Ankara mettra sur pied une série d'internats dans les gros villages et villes défendus par des unités militaires afin de poursuivre la scolarisation des enfants kurdes. Des efforts particuliers seront déployés par ces «centres d'éducation pour inculquer aux enfants de la région l'attachement au drapeau et à la patrie». Les enseignants servant dans ces écoles spéciales jouiront d'un traitement privilégié et d'un avancement plus rapide dans leur carrière. Une com- BUlLETIN DE UAISON El' D' INFORMATION 5 mission dirigée par le ministre Kâmran Iman doit ensuite proposer des solutions en matière d'emploi pour les diplômés de ces écoles. (cf. p. 871e quotidien turc Günes du 15.6.90>. qu'il s'est rendu à Bruxelles en tant qu'émissaire du régime turc qui l'a chargé de transformer la vision négative de l'Europe quant aux droits de l'homme en Turquie. (Info- Turk mai 90). p. 1 & 2. - UN NOUVEAU RAPPORT D'HELSINKI WATCH SUR LES KURDES DE TURQUIE. L'organisation de défense des droits de l'homme basée à New-York consacre son bulletin mensuel de juin, 23 pages, aux développements récents de la situation dans la «Turquiede l'Est». Au sommaire de ce numéro :une analyse du décret-loi413 etde ses retombées, uncompte-rendu «des agissements du gouvernement et du PKK, des arrestations, des victimes de la torture et des exécutions, un exposé sur le fonctionnement des procédures ainsi qu'une description des conditions dans les camps des réfugiés kurdes d'Irak~~. En conclusion de son rapport Helsinki Watch appelle le gouvernement turc à abroger le décret 413, rétablir les droits suspendus, abolir le système des gardes de villages et à reconnaître l'existence de la minorité kurde et à garantir le droit des Kurdes. Ce rapport fort documenté est disponible à l'Institut dans ses versions anglaise et française. RESOLUTION DU PARLEMENT EUROPEEN A PROPOS DES DROITS DE L'HOMME EN TURQUIE. (Info-Turk mai 90). p. 3. - TURQUIE: INTERDICTION DE DEUX HEBDOMADAIRES DE GAUCHE. En vertu du décret-loi 413 promulgué en avril dernier pour notamment imposer la censure sur les événements du Kurdistan, deux hebdomadaires turcs de gauche, 2000" e Dogru (Vers l'an 2(00)etHalkin Gercègi (La vérité du peuple) connus pour leurs articles anti-conformistes sur la question kurde viennent d'être définitivement interdits de publication par décision du ministère turc de l'intérieur. Dlautres revues (Deng, Ozgür Gelecek, Sokak) ontégalementdQ cesser leur parution faute de trouver d'imprimeur ou par décisions des autorités turques. Rappelons que le décret-loi 413 autorise le gouvernement à interdire toute publication et à saisir les imprimeries ayant imprimé des publications «nuisibles à l'unité nationale ou susc~ptible d'émouvoir la population (kurde) de la région de l'état d'urgence». En absence de voix contestataire le gouvernement turc s'emploie à asséner dans tous les médias du pays sa «vérité» et sa version officielle de la situation du Kurdistan. Cette manipulation de l'opinion, usant et abusant de toutes les ficelles de la guerre psychologique prend de moins en moins. De plus en plus de Kurdes ne lisent plus les journaux et ne font aucune confiance aux médias turcs. REVUE DE PRESSE TERRORISME D'ET AT- 'AUKURDIST AN. Protestation du peuple kurde contre Inönü après que l'état d'urgence ait été décrété dans l'Est de la Turquie. Attitude décevante d'In9nü en Europe. Il est évident A BOLLENE UNE EXPOSmON DE REMZI, PEINTRE FRANCAIS D'ORIGINE KURDE. (Marseillaise 12.05.90). p. 3. AMITIES IRAKIENNES: UN AMBASSADEUR DE FRANCE AU SERVICE DE BAGDAD. M. Paul Dépis est président de l'association «Amitiés-Franco-Irakiennes» et ministre plénipotentiaire en retraite. Il revient du congrès, le week-end dernier à Bagdad, réunissant l'ensemble des associations sympathisantes. Ancien ambassadeur de France à Bagdad, il est désormais au service de l'Irak et est devenu le propagandiste zélé de ce régime abonimable. (Liberté du Morbihan, Télégramme de Brest 18.05.90, Ouest France 21.05.90). p. 4,5 & 28. LE VOYAGE «FOU» D'INÖNÜ A TRAVERS LE KURDISTAN. (Basler Zeitung, 23.05.90). p. 6 & 7. LES KURDES SUR «FR3». (Dépêche du Midi 26.05.90). p.8. QUI AIDAIT L'IRAK A S'ARMER? Les Etats-Unis, la France, l'Italie. (International Herald Tribune 26.05.90). p. 8. LES SOLDATS TURCS POURSUIVENT LES KURDES. (de Volkskrant 29.05.90). p. 9 & 10. LE ROYAUME-UNI FAIT DU RANGEMENT. (Exile juin 90). p. 10 SADDAM HUSSEIN : LE MEGALOMANE BARBARE, ROI D'IRAK. (Le journal du Patissiermai 90). p. 11. UN KURDE RENVOYE EN TURQUIE: LE PREFET DE MOSELLE ASSIGNE EN JUSTICE. Zeynel Demirbilek a été reconduit dans le pays qu'il voulait fuir la veille du jour où le tribunal devait statuer. (Est Républicain 2.06.90>.p. 12. TURQUIE: AFFRONTEMENT ENTRE L'ARMEE ET LES KURDES. (L'Indépendant 1.06.90). p. 12. LE CONTRECOUP AIDE LES REBELLES KURDES. Le soutien s'étend comme la Turquie intensifie une guerre sanglante. (International Herald Tribune 23.06.90). p. 13. 6 BULLETIN DE UA/SON 'EI' D'INFORMATION LE DROIT D'ASILE EN QUESTION. 4.06.90). p. 13. (Le Figaro JEAN-LOUIS GALLINA - 1er prix départemental. «Mon toubib au Kurdistan». (Dauphiné Libéré 4.06.90). p. 14. L'IRAN N'EST PLUS TOUT A FAIT CE QU'IL ETAIT. Un an après la mort de Khomeiny la République islamique est paralysée par des querelles internes. (Le Monde 6.06.90). p. 15. URSS : QUE SONT DEVENUS LES KURDES D' AZERBAIDJ AN ? Tex~ d'une lettre adressée par un éthonologue kurde d'URSS à M. Gorbatchev. (Gamk 6.06.90). p. 16, 17 & 18. MASSACRE DE CEVRIMLI : VINGT-SEPT MORTS, SELON UN BILAN OFFICIEL lors «d'une attaque» de «terroristes séparatistes» kurdes contre ce village. (A.F.P. 11.06.90). p. 18. LE MRAP ET LA REPRESSION AU KURDISTAN. (Echo Républicain 6.06.90). p. 19. KURDISTAN: LA GUERRE. (Révolution 8.06.90). p. 19. RANDONNEE ENTRE TIGRE ET EUPHRATE. (Presse Océan 2.06.90). p. 19. MASSACRE DANS LE VILLAGE DE CEVRIMLI : LE MINISTRE DE L'INTERIEUR SUR PLACE. (A.F.P. 11.06.90 - Libération 12.06.90, Le Quotidien de Paris 12.06.90, International Herald Tribune 12.06.90, l'Alsace 12.06.90) p. 20 & 21. LEGALISATION HORS LA LOI. Le Parti communiste reconnu en Turquie. Un nouveau parti va-t-il pouvoir sièger aux côtés des autres formations officielles ? (L'évènement du Jeudi 12.06.90). p. 21. LE PKK DEMENT AVOIR MASSACRE 26 VILLAGEOIS A CEVRIMLI EN TURQUIE. Il rejette la responsabilité sur l'armée turque. (A.F.P. 13.06.90). p. 21. POUR NE PLUS CONFONDRE KURDE ET KURDOPHONE NON-KURDE ... Vitalité et diversités de la communauté des quelques trois mille Arméniens de Belgique. (Le Soir 14.06.90). p. 22. AMNESTY DENONCE :LES «DISPARITIONS» DE PLUSIEURS CENTAINES DE KURDES EN IRAK. (A.F.P. 21.06.90, Le Monde 23.06.90, République du Centre 22.06.90, La Croix 22.06.90, Libération 23.06.90). p. 29 &30. LA TURQUIE A LA PORTE DE L'EUROPE. Toujours pas de CEE, mais des investissements. (Le nouvel Economiste 22.06.90). p. 29. TURQUIE: GRA VB DANGER POUR LES REFUGIES KURDES. (Tages-Azeiger 22.06.90). p. 30. UN SOUTIEN POUR LES REFUGIES POLITIQUES KURDES ET TURCS. Après le succès obtenu dans le cas d'Ibrahim Er, le comité de solidarité veut élargir son action. (République du Centre 22.06.90). p. 30. UN JEUNE PARENT DE LA GRANDE FAMILLE ÖLMEZ. (Tages-Angeiger 26.06.90). p. 31. DEUX HEBDOMADAIRES DE GAUCHE INTERDITS PAR LES AUTORITES TURQUES. (A.F.P. 28.06.90, L'Humanité 30.06.90). p. 32 & 33. KURDES: TOUJOURS LA REPRESSION. (Politis le Citoyen 28.06.90). p. 33. LE COMBAT DES KURDES EN TURQUIE. (Svremenen Pokazatel, 21.06.90). p. 34-37. DANS LA «GUERRE PSYCHOLOGIQUE» LES PROTAGONISTES METTENT LES RADICAUX DANS LES COULISSES. (International Herald Tribune 30.06 -1.07.90). p. 38. LA SINISTRE MENACE DE L'IRAK / IL S'AGISSAIT D'UN VOL DE CONDOR. (International Herald Tribune 30.06-1.07.90). p. 39. REVUE DE PRESSE TURQUE LE 17ème JOUR: les grèves de la faim continuent dans les prisons turques. LA NOUVELLE PLATEFORME DEMOCRATIQUE se transforme en parti politique. AFFRONTEMENT A ERUH : S terroristes tués, 1 soldat devenu martyr (Cumhuriyet 1.6.90). p. 41. LE 7 JUIN: création d'un Sème parti politique: les 14 députés démissionnaires du SHP en font parti. (MilHyet 1.6.90). p. 42. LE MINISTRE DES AFFAIRES ETRANGERES, M. BOZER, défend «les droits de l'homme» à la veille de la Conférebnce sur la Sécurité et la Coopération en Europe (Milliyet 1.6.90). p. 43. U.5. NEWS AND WORLD REPORT, revue américaine la plus connue, qualifie Saddam de «l'homme le plus dangereux du monde», (Hürriyet, 1.6.90) p. 44 AFFRONTEMENT A SIRNAK: un terroriste tué (Tcrcüman, 1.6.90) p.4S S TERRORISTES TUES A ERUH (Milliyet2.6.90)p.4S BUUEI'IN LE PEN-CLUB demande à Ozal la libération de tous les détenus politiques, membres du Pen-Club, condamnéspouroppositionauxartic1es141et142ducode pénal turc (Curnhuriyet, 2.6.90). p. 45. SADDAM EVITE UN NOUVEAU COUP DIETAT. (Tercüman 2.06.90). p. 47. LES MAGASINS SE SONT OUVERTS A DARGEÇIT: 28 FEMMES SONT DE,FEREES DEVANT LE JUGE. (Curnhuriyet 3.06.90). PI '47. LES 14 DEPUTES DEMISSIONNAIRES DU SHP CREENT UN NOUVEAU PARTI. (Milliyet2.06.9O). p.47. LE MINISTRE DE L'INTERIEUR, KOZAKÇIOGLU : «NOUS AVONS MOINS DE PERTES QUE LES ETATS-UNIS AU VIETNAM». (2000"e Dogru3.06.90>. p.48&49. DE UAISON El' D'INFORMATION 7 LA REUNION DE LA CONFERENCE SUR LA SECURITE ET LA COOPERATION EN EUROPE A COMMENCE. (Cumhuriyet6.06.9O). p. 57. AFFRONTEMENTS: LE PKK A MIS LE FEU A UNE ECOLE: 4 TERRORISTES ET 3 GARDIENS DE VILLAGE MORTS. (Cumhuriyet 6.06.90). p. 57. LE CHEF DE LA DIPLOMA TIE TURQUE, ALI BOZER DECLARE A LA CONFERENCE DE SECURITE ET COOPERATION EN EUROPE: « PAS DE LIBERTE POUR LES ENNEMIS DE LA LIBERTE». (MiUiyet 7.06.90). p. 58. QUATRE TERRORISTES TUES LORS DE DIFFERENTS AFFRONTEMENTS A MARDIN ET A VAN. (Tercüman 7.06.90). p. 58. LE POINT DE VUE OFFICIEL TURC: «LES KURDES NE SONT PAS UNE MINORITE ETHNIQUE». (Hürriyet 7.06.90). p. 59. LES GREVES DE LA FAIM SE TRANSFORMENT EN ACTION DE MASSE. Des milliers de personnes soutiennent les grévistes. (2000"e Dogru 3.06.90). p. 50,51 &52. «L'ETAT DJEXCEPTION» A ETE ENCORE PROLONGE DE 4 MOIS POUR LES 8 VILLES DE L'EST. (Hürriyet 7.06.90). p. 59. LES DROITS DE L'HOMME: LA TURQUIE A L'ORDRE DU JOUR DE LA CONFERENCE DE LA SECURITE ET DE LA COOPERATION EN EUROPE. (CUMHURIYET 4.06.70). P. 53. DARGEÇIT : LA MOITIE DES MAGASINS RESTENT FERMES POUR PROTESTER CONTRE LES ARREST ATIONS ARBITRAIRES. (Cumhuriyet 7.06.90). p. 60. LA DIMENSION HUMAINE DE LA CONFERENCE DE LA SECURITE ET DE LA COOPERATION EN EUROPE. (Cumhuriyet 4.06.70). p. 54. LE MINISTRE IRAKIEN DU PETROLE ACCUSE LA TURQUIE DE MANQUER DE VOLONTE POUR UN TRAITE SUR LES EAUX D'EUPHRATE. (Cumhuriyet 7.06.90). p. 61. LE PKK A TUE DEUX VILLAGEOIS. (Cumhuriyet 4.06.90). p. 54. LES EVENEMENTS DE DARGEÇIT: 26 PERSONNES DEFEREES AU PARQUET. (Cumhuriyet 4.06.90). p. 54. LA CREATION DJUN NOUVEAU PARTI : LE PARTI TRAVAIL DU PEUPLE (HEP). (Cumhuriyet 5.06.90). p. 55. PROBLEMES AUPROCES DUPKK A DUSSELDORF. (Tercüman 8.06.90). p. 61. APO ELIMINE, UN A UN, SES CONTESTATAIRES. (Tercüman 8.06.90). p. 62. LA CREATION DU NOUVEAU PARTI A GAUCHE SE REALISE. (Milliyet 8.06.90). p. 62. LE RAPPORT DE HELSINKI WATCH SUR LA TURLES DROITS DES MINORITES A L'ORDRE DU QUIE: «LES DECRETS EXCEPTIONNELS DONENT JOUR DE LA CONFERENCE DE SECURITE ET DE ETRE SUPPRIMES». (Curnhuriyet 8.06.90). p. 63. COOPERATION EN EUROPE. (Tercüman 5.06.90>. p.55. L'ASSOCIATION HÜR-TÜRK EN RFA: «LES KURDES NE SUBISSENT PAS DE PERSECUTION LES REFUGIES KURDES: LA ROUTE DE RETOUR POLmQUE». (Tercüman 9.06.90). p. 63. POUR «LE PESHMERGA». (Cumhuriyet 6.06.90>. p. 56. LE PARTI TRAVAIL DU PEUPLE EST CREE. M. ISIKLAR ASSURE LA PRESIDENCE. (Cumhuriyet . LE PROCES DE LA REVUE «SOKAK» VIENT DE 8.06.90). p. 64. COMMENCER. (Cumhuriyet 6.06.90). p. 56. LA GREVE DE LA FAIM A LA PRISON DE CANAKKALE PREND FIN DANS SON 24ème JOUR. ----- ---------------------------------------- 8 BUUETIN (Cumhuriyet DE liAISON ET D'INFORMATION 9.06.90). p. 65. «LIBERTE POUR LA LANGUE KURDE» : LES POINTS DE VUE DES PARTIS POLITIQUES ET DES MODELES DE PROPOSITION. (Nokta 10.06.90). p. 66à 70. DES TELEGRAMMES DE PROTESTATION DE L' ASSOCIATION TURQUE DES DROITS DE L'HOMME ET DES REVUES DE GAUCHE A PROPOS DU NOUVEAU DECRET. (Günes 10.06.90). p.71. LE PKK A TUE LE MAIRE ET LE PRETRE D'UN VILLAGE A GAZIANTEP. (Cumhuriyet 10.06.90). p. 71. VENGEANCE: LE PKK! ATTAQUE 2 TRIBUS ET TUE 5 PERSONNES. (GÜnes 11.06.90). p. 71. LE SHP INSISTE POUR LA RECONNAISSANCE DE L'IDENTITE KURDE. (Günes 11.06.90). p. 72. ISIKLAR : LE PARTI DU TRAVAIL DU PEUPLE (HEP) EST LE VRAI REPRESENTANT DE LA GAUCHE. (Günes 11.06.90). ~. 72. ATTAQUE DU PKK : 3 TUES A PERVARI. (Cumhuriyet 11.06.90). p. 72. POLITIQUE EXTERIEURE: NOS PROBLEMES AVEC LES ETATS-UNIS ET LA CEE S'AGGRAVENT. (Cumhuriyet Il.06.90). p~73. LE SUPER-PREFET RECLAME PLUS DE POUVOIRS. (Günes 12.06.90). p. 74. LE COMMANDANT DE L'AFFAIRE DE YESILYURT CONDAMNE A 2 MOIS 1/2 D'EMPRISONNEMENT. (Günes 13.06.90).p. 79. POURSUITE INFERNALE DANS LA REGION DU MASSACRE. (Günes 13.06.90). p. 79. LE SUPER-PREFET, KOZAKCIOGLU : «LE KURDE OOITETRE PARLE SANS AUCUNE RESTRICTION», (Tercüman 13.06.90). p. 80. LES RESPONSABLES DE 19REVUESPROTESTENT CONTRE LES ARREST ATIONS ARBITRAIRES. (Cumhuriyet 12.06.90). p. 80. DIX MEMBRES DU PKK CONDAMNES A 130 ANS D'EMPRISONNEMENT. (Günes 13.06.90). p. 80. LE SUPER-PREFET: «ON PEUT PARLER KURDE DANS LES DEMARCHES AUPRES DE L'ADMINISTRA TION», (Hürriyet 13.06.90). p. 81. LE PRESIDENT DE HEP REND VISITE AU PRESIDENT DE L'ASSEMBLEE NATIONALE. (Cumhuriyet 12.06.90). p. 81. AFFRONTEMENT AVEC LE PKK DANS LA REGION DE SIRNAK (Cumhuriyet 13.06.90). p. 82. SOLUTION POUR LA QUESTION DU SUD-EST. (Cumhuriyet 13.06.90). p. 83. LA DECISION EST POUR AUJOURD'HUI DANS LE PROCES DE YESILYURT. (Cumhuriyet 13.06.90). p. 83. LE SHP DISCUTE LE RAPPORT DE SA COMMISSION SUR LE SUD-EST. (Günes 12.06.90). p. 75. LE SHP NE DONNE PAS DE DETAIL AU SUJET DE SON RAPPORT DU SUD-EST. (Cumhuriyet 13.06.90). p. 83. LE PKK CHOISIT DESORMAIS COMME CIBLES LES FEMMES ET LES ENFANTS. (Tercüman 12.06.90). p. 75. OPERATION MILITAIRE IMPORT ANTE AU SUDEST: 2 MILITANTS ET 3 SOLDATS TUES. (Günes 14.06.90). p. 84. INSATISFACTION: LE p,RIXDES CEREALES EST EN BAISSE AU SUD-EST. (Hürriyet 12.06.90). p. 76. NEUF MEMBRES DU PKK ARRETES A SIRNAK. (Milliyet 14.06.90). p. 85. LE SEPARATISME ABOMINABLE: 26 VILLAGEOIS TUES. (Tercüman 12.06.90). p. 76. LE PKK A TUE 4 SOLDATS A SIRNAK. (Hürriyet 14.06.90). p. 85. DES DIFFICULTES AU, SEIN DU SHP A LA SUITE DE LA CONSTITUTION D'UNE COMMISSION CHARGEE DE PREPA~ER UN RAPPORT SUR LE SUD-EST. (Cumhruyiet 12.06.90). p. 77. OPERA TION MILITAIRE CONTRE LE PKK (Cumhuriyet 14.06.90). p. 85. LE SUPER-PREFET, KOZAKCIOGLU: «LE NOMBRE DES GARDIENS DE VILLAGE N'AUGMENTERA PLUS». (Cumhuriyet 12.06.90). p. 78. 38 ARREST ATIONS LORS D'UNE MANIFESTATION A ISTANBUL POUR PROTESTER CONTRE LE NOUVEAU DECRET. (Günes 15.06.90). p. 86. BESIKÇI : 10 000 SIGNATURES DE SOUTIEN TRANSMISES AU MINITRE DE LA JUSTICE. LE BUUEl'IN SOUTIEN DES ETUDIANTS. (Curnhuriyet 15, 16 & 20.06.90). p. 86 & 94, (2000' E Dogru 17.06.90). p. 90. DECISION: 3 000 ECOLES SERONT FERMEES AU SUD-EST. (Günes 15.06.90). p. 87. LA SYRIE DEMANDE UN COTA POUR LES EAUX DE L'EUPHRATE. (Curnhuriyet 16.06.90). p. 88. UNE COMMISSION D'ENQUETE SE CREE AU SEIN DB L'ASSOCIATION TURQUE DES DROITS DB L'HOMME SUR L'AFFAIRE DE ÇEVRIMLI. (Cumhuriyet 16.06.90). p. 88. DEPUTES EXPULSES ET DEMISSIONNAIRES DU SHP : NOUS NE RBTOURNERONS PLUS AU SEIN DU PARTI. (Cumhuriyet 16.06.90). p. 88, (Günes 16.06.90). p. 90. HELSINKI WATCH CONSEILLE A LA TURQUIE : «ACCEPTEZ L'EXISTENCE DES KURDES». (Günes 16.06.90). p. 89. CUI<URCA: AFFRONTEMENT ENTRE LES VILLAGEOIS: 3 MORTS,5 BLESSES.(Günes 16.06.90). p. 89. LE RAPPORT KURDE DU SHP : UNE SERIE DE REFORMES EST ENVISAGEE POUR LA RECONNAISSANCE DE L'IDENTITE KURDE. (2000 liE Dogru 17.06.90>. p. 91 & 92. LE MILIT ANTT DU PKK DE 17 ANS : «JEN'AI PAS PARTICIPE AU MASSACRE». (Günes 19.06.90). p. 93. LES HORS-LA-LOI ONT ATTAQUE UN VILLAGE, MIS LE FEU A DES VEHICULES ET ENLEVE DES CHAUFFEURS. (Curnhuriyet 20.06.90). p. 95. 17 PERSONNES ACCUSEES Of AIDE AU PKK ONT ETE JUGEES AU TRIBUNAL DE SECURITE D'ETAT. (Tercüman 20.06.90). p. 95. LA PRESSE OCODENTALE ACCUSE UNE FIRME TURQUE, ENI<A, DE VENTE Of ARMES A L'IRAI<. (Hürriyet 20.06.90). p. 96. NOUS AVONS MIS LA MAIN SUR LE RAPPORT KURDE DU SHP. (Hürriyet 21.06.90). p. 97. DE UAISON EI' D'INFORMATION 9 100 & 101. ACCUSES Of AIDE AU PI<K, LES VILLAGES PRES DE LA FRONTIERE SONT DEPORTES. (Günes 24.06.90). p. 101. SITUATION PESSIMISTE A LA CONFERENCE DE SECURITE ET DE COOPERATION EN EUROPE. (Cumhuriyet 22.06.90). p. 102. AVERTISSEMENT: AMNESTY INTERNATIONAL AFFIRME QUE PLUSIEURS PESHMERGAS DE RETOUR EN IRAK AURAIENT DISPARUS. (Curnhuriyet 23.06.90). p. 102. LA REVUE «DENG» INTERDITE DE PUBLICATION PAR DEOSION DU TRIBUNAL. (2000"E Dogru 24.06.90). p. 103. LE MASSACRE DE ÇEVRIMLI: LE PARTI SOCIALISTE, L'ASSOCIA TION DES DROITS DE L'HOMME ET LES DELEGATIONS DU BARREAU DE DIARBAI<IR SOULEVENT BEAUCOUP DE QUESTIONS NON ELUCIDEES. (2000"E Dogru 24.06.90>.p. 104. JOURNEE CHAUDE AU SUD-EST: 6 MILITANTS DU PKK,3 GARDIENS DE VILLAGE,2 FILLETTES ET UN SOLDAT TUES. (Cumhuriyet 25.06.90). p. 105. LE 1er EXIL FORCE AU SUD-EST. (Milliyet 26.06.90). p. 105. UN RAPPORT Of AMNESTY INTERNATIONAL: 7 KURDES Of IRAK REFUGIES EN TURQUIE ONT ETE PENDUS APRES LEUR RETOUR EN IRAI<. LA TURQUIE EST ACCUSEE DE FAIRE PRESSION SUR LES REFUGIES KURDES POUR QU'ILS RElOURNENT EN IRAK. (Hürriyet 27.06.90). p. 105. LES EMISSIONS EN KURDE DE LA RADIO DE «VOIX Of AMERIQUE» SONT L'OEUVRE DES LOBBIES GRECO-ARMENIENS. (Tercüman 26.06.90). p. 106. LA MAISON D'UN AVOCAT DE L'AFFAIRE DE YESILYURT EST PIEGEE. (Günes 26.06.90). p. 106. LES PESHMERGAS RETOURNANT EN IRAK SONT PENDUS. (Hürriyet 22.06.90). p. 97. ' PRIMES SUPPLEMENTAIRES POUR CEUX QUI TRAVAILLENT DANS LA REGION SOUMISE A L'ETAT Of EXCEPTION. (Cumhuriyet 27.06.90). p. 106. AFFRONTEMENT ENTRE MANIFEST ANTS ET POLICE AU PROCES DE I. BESIKCI. 20 ARRESTATIONS. (Hürriyet21.06.9Ö). p. 98, (Milliyet21.06.9O). p. 99. LA LANGUE KURDE RECEVRA LE FEU VERT EN AUTOMNE. (Hürriyet 27.06.90). p. 107. AHMET TURK: «NOUS N'AVONS PAS DE VISEES POUR ARRIVER AUPOÙVOIR». (Nokta24.06.9O). p. OZAL: «NOUS NE POUVONS PAS REGLER LES PROBLEMES A COUP DE BATON». (Hürriyet 27.06.90). P. 108. 70 B UUJJTIN DB UA/SON ET D'INFORMATION LA COUR DE SURETE D'ETAT ORDONNE UNE ENQUETE JUDICIAIRE A LA SUITE DU RAPPORT DU SUD-EST DU SHP PUBLIE DANS NOTRE JOURNAL. (Günes 27.06.90). p. 108. L'APPROCHE TURQUE, SUR LA QUESTION KURDE, S'EST ENFIN :MODIFIEE A LA CONFERENCE DE COPENHAGUE. (Milliyet 27.06.90). p. 109. LE PRESIDENT DU HEP, ISIKLAR, AFFIRME AVOIR BEAUCOUP DE DOUTES SUR LE DEROULEMENT DES AFFRONTEMENTS ATTRIBUES AU PKK. (Günes 27.06.90), p: 110. LESHPS' ADRESSE AU CONSEIL CONSTITUTIONNEL POUR RECLAMER L'ANNULATION DU DECRET GOUVERNEMENTAL CONCERNANT LE SUD-EST. (Günes 27.06.90). p. 111. . LE DEPUTE D'ANAP, NURETTIN YILMAZ : «L'INTERDICTION FRAPPANT LA LANGUE KURDE DOIT ETRE ABOLIE». (Cumhuriyet 28.06.90). p. 112. 25 ANS D'EMPRISONNEMENT REQUIS CONTRE PERINÇEK, RESPONSABLE DE LA REVUE « VERS 2 000». (Cumhuriyet 28.06.90). p. 112, (Hürriyet 29.06.90). p. 114. UNE FAMILLE DE PESHMERGAS ARRETEE AU MOMENT OU ELLE TENTAIT DE REGAGNER LA GRECE POUR Y DEMANDER L'ASILE POLITIQUE. (Hürriyet 28.06.90). p. 112. ENQUETE JUDICIAIRE CONTRE HALIM ARAS D'ANAP, PRESIDENT ADJOINT DE L'ASSEMBLEE NATIONALE, POUR AVOIR DECLARE ETRE FAVORABLE POUR QUE LA LANGUE KURDE PUISSE ETRE PARLEE. (Hürriyet 28.06.80). p. 113. AFFRONTEMENTS A PERVARI, SIRNAK ET MALATYA : 4 MORTS. (Günes 28.06.90). p. 113. MANOEUVRES MILITAIRES TURCO-SYRIENNES DES DEUX COTES DE LA FRONTIERE. (Hürriyet 29.06.90). p. 114. PREMIERE APPLICATION DE LA CENSURE : FERMETURE DE DEUX REVUES ET D'UNE IMPRIMERIE. (Cumhurlyet 29.06.90). p. 115 & 116. '.- PAS TROP DE DEGATSPOUR LA TURQUIE A LA CONFERENCE DE COPENHAGUE. (Cumhuriyet 30.06.90). p. 116. OPERATION ARMEE DU PKK A ADlY AMAN. (Cumhuriyet 30.06.90). P. 116. LES REVUES INTERDITES: «NOUS CONTINUERONS A PUBLIER» SOUS D'AUTRES TITRES. (Cumhuriyet 30.06.90). p. 117. «LE DECRET S.s.» SE TROUVE DEVANT LE CONSEILCONSTITUTIONNEL A LA DEMANDE DU SHP QUI RECLAME SA SUPPRESSION. (Cumhuriyet 30.06.90). p. 118. LES EAUX DE L'EUPHRATE DECLENCHENT UN CONFLIT REGIONAL. LA TURQUIE COUPE L'EAU A L'IRAK ET LA SYRIE PENDANT UN MOIS. (Magazine AI-Alam, 20.01.90). p.119-124. LA DEMOCRATIE ET LE PEUPLE KURDE. (AlHAYAT8.05.90). p.125 & 126. «SUR LA CUL TURE DU POUVOIR» . (Al-Zewaya N 4.1990). p. 127. APPEL DE L'OPPOSITION IRAKIENNE POUR UN GOUVERNEMENT CONSTITUTIONNEL ET UN ETAT DE DROIT. (AI-ZewayaN 4-1990) p.128. ARABES ET KURDES: 20 ANS APRES ((L'ACCORD DU Il MARS» . (Al Hayat 12.03.90). p. 129. ~ Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Rue P Pees Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue de de de de de de de de de de de de de de de de ~:EUe Presse Revue Presse Revue Presse Revue Presse Revue Presse Revue Presse Revue Presse Revue Presse Revue Presse Revue Presse Revue Presse Revue Bvue P P se Rev Re Presse Revue Presse Revue Presse Revue Presse Revue Presse Revue Presse Revue Presse Revue Presse Revue Presse Revue Presse Revue Presse Revue Presse Revue Presse Revue Presse Revue Presse Revue Presse Revue Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse es e Presse de Presse de Presse diPr de rue r d de Presse de Presse de Presse de Presse Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue ue evue Revue Revue Revue Revue Re ~e ~e Revue Revue Revue Revue Sdssee ;ne de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue ss s Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue Revue de d s e d s de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse RP'71,~:')~n~~,:ç~~111e .i(I".~""u:e\l.e.l-a de Prr~\~~/ •... ••.......... d~!b\~...•.. > ..•........... .» / < na .~Bu11êtindeUais>etdtw de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue 106~Qss~ Revue ' ~q(l:J..~evue r,evue aü de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de de ~ Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse Presse =::~: =~:= =:Q:v~,i::,~:;;~I~~v:,~~,;~ Revue de Presse Revue de Presse Revue de Pi\..~tSJ.:li£SÛ~;öt~~~.n~sse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Rè\>Ùt<,.Li\",~<t~1~~i.iêde Presse Revue de Presse ~evue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse Revue de Presse REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN 6lETI INFo-TüRK Mai 1990 TERRORISME D'ETAT AU KURDISTAN Après avoir mis en vigueur le dé~ret édictant l'état d:urgence et octroyant les pleins pouvoirs au Gouverneur Régional, le terrorisme d'Etat a pris une nouvelle dimension au Kurdistan turc. Le Gouverneur régional Hayri Kozakcioglu, usant de ses pouvoirs extraordinaires, a an .. noncé le 8 mai dernier l'interdiction de toute forme de grève dans sa région. Le Sud-Est est la régioll la plus défavorisc.'e de Turquie et la révolte de la population n'est pas uniquement provoquée par la répression nationale mais également par des conditions de vie insupportables. Ainsi, alors que le revenu moyen par habitant est estimé à l'échelle nationale à 1.448 dollars, au Kurdistan ce chiffre n'atteint que 500 à 600 dollars. Le chômage endémique se fait le plus sentir dans cette région. Selon le quotidien Cwnhuriyet du 25 mars, le nombre de personnes inactives enregistrées 8 augmenté de 33,4% les quatres dernières années et ce, dans onle provinces de cette région (Adiyarnan, AgrL Bingoi, Bitlis, Diyarbakir, Hakkari, Mardin, Mus, Siirt 'l,.Jnceli et Van). Selon la même source, la part dt~ccs OIlJ.eprovill(;cs des investissements publics ne se montent qu'à 4,J% alors que 11.3% de la population turque y vit. C'est surtout pour celle raison que le peuple kurde recherche des solutions plus radicales à ses problème.s chroniques et qu'il soutient le Parti Ouvrier du Kurdi.~tan (~KK) ~t ce dans le but de se gllrdt.>J" aussi bien de l'oppres. sion natIOnale que de la pauvreté. L'Etat turc qui s'est montré mcapable d'apporter des solutions effectives à ces problèmes, a çholsi d'intensifier ses assauts contre la guérilla PKK. Ainsi, le quartier général du gouverneur à Diyarbakir a annoncé que durant les 10 premiers JOllJS du mois de mai, 46 personnes, dont 26 faisaient parti du PKK, sont mortes de façon violente. De plus, 25 autres membres du PKK auraient été tués lCJJsde quatre affrontements armés avec les forces de sécurité à Siirt, Hakkari et Kars. Selon des sources officielles, deux blessés appartenant au PKK auraient été capturés. Trois gardien.s de village ain.si qu'un policier ont également été tués. nans la province de Siirt, le 4 mai dernier, les forces de sé~urité et les gardiens de village ont affronté des memhres (lu PKK près du village de Dereier dans le district de SUl1ak. Selon It' bureau du gouverneur régional, 17 membres du PKK auraient été abattus. Trois gardiens de village ont été abattus aux environs ,it- Yilksekova, dans la province de Haltkari, pendant qu'un gf<Hlpe d'hommes armés entrait dans le territoire turc en traversant la frontière iranienne. De rnême, près de l'agglomération de Aralik à Kars, un autre groupe de guérilla s'est également heurté aux forces de s~urité. Un Kurde qu'on présume comme appartenant au PKK a été abattu pendant le combat, quant au reste du groupe, il a ré~sl à s'échapper. Le quatrième incident s'est ég3lement passé l Kars près de III frontiere Iranienne. Selon le bureau du Gouverneur 1égional, six membres du PKK onl été tués et deux autres Ollt été blessés. Un policier qui avait été touché lors de l'incident, est décédé lors de son transfert à l'hôpital. Un membre du PKK a aussi lIbattu un gardien de village de Sirnak dans la province de Siirt. IJne patrouille turque a été attaquée par des guérilleros à Dargecit dans la provin..:e de Mardin et deux de ses membres ont été tués lors d'échanges de coups de feu. A Diyarbakir, des membres du PKK ont attaqué la maison de Sabri Celik, gardien du village de Yulica, et ont exécuté ce dernier. Après, ils ont mis le feu à la maison, Le 9 mai dernier, un autre membre du PKK a été tué lors d'.lIll aJfronte~nt avec les f.,r('e~ cill ~'ou' l'm''In!'n! turc l Igdir, Kars. Dans la zone de Beytussebab à Hakkari, six gardiens de village ont été abattus. A BingoI, le même jour, un autre gardien de village a été tué par des membres de la guérilla. INONO PROTESTE PAR LE PEUPLE KURDE Après que l'état d'urgence ait été décrété dans l'Est du ,pays, et ce avec la complicité des partis de l'opposition bénéficiant d'une représentation parlementàire~ la population kurde de Turquie a perdu toute confiance dans les par-. tis politiques, y compris ceux de l'opposition. Erdal Inönü,. leader du Parti Social Démocrate Populiste (SHP), a été hué lors de la visite de cinq jours qu'il a effectué dans les provinces sud-orientales au début du mois de mai. Dans un premier temps, il s'est rt'ndu dans des villes des provinces de Diyarbakir, Siirt. Mardin et Haltkarl où il s'était adressé à de petits auditoires. A Ci:r.re, où il y a cu des affrontements avec les forces de sécurité en mars demel', les gens ont ignoré Inönü ainsi que les députés qui l' accompagnaient. Des jeunes les ont même hués et insultés en criant: "Vous venez dans notre Ville comme une force d'occupation", faisant ainsi allusion aux lourdes mesures de sécurité et aux membres de la police spéciale qui accompagnaient les visiteurs. Lorsque la voiture d'Inönü a qUitté la ville, elle a été accompagnée de huées et une petile pierre a même été lancée contre elle, ce qui a provoqu~ une certaine panique. A Idil aussi, Inönü et ceux q,Ji l'accompagnaient ont été snobés. Malgré le désin!érêt évident de la population, Inönü s'est quand même adressé à lm petit groupe en ces termes: "Vous ne devriez pas nous confondre avec le gouverr,ement. Nous ne sommes pas encore au pouvoir, no11.Sne pouvons donc pas résoudre vos problèmes. Nous ne sormnes pas reo' sponsables des agissements du gouvemcn,..nt." A Uludere, dans la province d'Hakkari, alors qu'ln-' önü s'adressait à un auditoire, des gens ont crié: "Où sont les députés que vous avez expulsés?" Ceci, en référence aux sept députés SHP exclus du parti ell 1989 pour avoir participé à un meeting international à Pam au sujet de l'identité nationale kurde et ce, sam: avoir reçu !'alltorisa' tion des instances supérieures du parti. A Bitlis, Inönü a accepté le retour au sein du SHP de ces sept députés à condition qu'ils prêtent allégeance au parti. Cependant, plusieurs de ces députés onl déjà armoncé qu'ils n'avaient pas l'intention de se repcnllr. Amsi, Mahmut Alinak a déclaré qu'Inönü essayait sculemmt d'apaiser les gens du Sud-Est et il a ajouté: "l, trO!1'i'" les gens". Ismail Hakki Onal, un autre de ce ...' \,~},l(~épulrs cl\dus du SHP a accusé Inönü de ne pas dile la vé:ité. Quant au député de Diyarbakir, Salih Sumer, il a Mclaré: "Nous n'avons commis aucune faute pour laquelle IIOUS devrions nous excuser". Lors de ses discours prononcés à l'occasion de cette visite, Inönü a accusé le gouvernement et l'ANAP de propager de fausses Wormations en disant que le SHP soutient le gouvernement dans les mesures qu'il a prisc.s dans le Sud-Est. Il a déclaré: "Ils essayent de nuire à notre ima- REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA ge. Nous rie soutenons pas èes mesures. Votre cause est notre cause. Je suis venu ici seuls. Nous ne pouvons pas être tenus responsables des erreurs gouvernementales", Il a ajouté qu'on ne pouvait pas l'accuser de soutenir les mesures gouvernementales en se basant uniquement sur le fait qu'il s'est rendu lIa résidence présidentielle de Cankaya afm d'y rencontrer le pr6sident Turgut Ozal. A Diyarba1cir, des danses folldoriques kurde~ ont été dansées et des chansons kurdes ont été interprétées en kurde lors d'un dîner donné en l'honneur d'Inönü. Le lendemain, le chanteur Bedri Ayseli, qui les avait chantées, était arrêté. L'AltITUDE DECEVANTE D'INONO EN EUROPE Alors que le S HP se présente comme étant le principal défenseur des droits de l'homme en Thrquie, son leader, Inö. nü, a plus qu'étormé les démocrates turcs en exil lorsque, lors de ses entretiens l Bruxelles en avril dernier avec les sociaux démocrates européens, il s'est avéré qu'il partageait un certain nombre de points de vue des dirigeants turcs au sujet de la question kurde ainsi que du problème épineux de la torture. Inönü s'était rendu l Bruxelles le 23 avril sur l'invitation de Guy Spitaels, président de l'Union Ew-opienM des PfJTtis Socialistes et Sociawc dimocrales elU"Opiens. A cette occasion, il a donné une conférence au Parlement Européen durant laquelle:! a déclaré: "Dans une période où les institutions démocratiques proprement dites ne pouvaient fonctionner librement, les méthodes utilisées pour appréhender et punir les terroristes responsables de l'anarchie ont donné lieu lIa propagation d'allégations de tortures, de violation des droits de l'Homme. Ces allégations, ces propagandes exagérées de ceux qui ont quitté le pays ont contribué l ternir l'image de la Turquie en Europe." Quant à la question des minorités, il a clairement reJeté l'idée d'une égalité du droits de la minorité kurde avec les autrcs minorités turques. Cependant, il a reconnu que lcs Kurdes devraient avoir le droit dc parler et de chanter dans leur propre langue, par contre, il a refusé catégoriquement de leur accorder le droit d'avoir leurs propres institutions politiqucs, sociales et éducatives. Il a essayé de justifier sa position en ces termes: "La question des minorités en Turquie a été débattue lors des négociations du Traité de Lausanne et finalement, dans ce forum international, les vue de la Turquie en la matière ont été acceptées. Selon ces vues auxquelles les délégations de l'Angleterre, de la France, de l'Italie et de la Grèce étaient signataircs, il était reconnu que les trois minorités religieuses (à savoir les Juifs, les Arméniens et les Grees orthodoxes) existant en Turquie avaient les mêmes droits politiques que tous les autres citoyens tures et également le droit de protéger leur propre culture et leur propre religion, D'autres groupes ethniques tels que les Kurdes, les "Laz" ou les Arabes dont la langue maternelle différait mais dont la religion était celle de l'Islam n'ont pas été mentionné.~ en tant que minorités. Tous ces groupes ethniques qui partagent essentiellement une culture et une reli. gion communes, faisaient partie intégrante au même titre que les Turcs du peuple de la Turquie. Avec le temps, une réelle osmose s'est formée entre les citoyens turcs d'origine kurde et tous les autr~s." n est regrettable qu'Inönü ait fait une telle déclaration. dans un pays qui comprend trois communautés linguis- 2 STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN tiques (Français, Flamand et Allemand) et dans lequel chaClD1ede ces communautés jouit de ses propres institutions politiques, sociales et éducatives et ce, en dépit du fait que toutes les trois soient de religion catholique. Inönü, en accusant toutes les orglUlisations kurdes de se livrer l des actions séparatistes. a défendu la répreuion qui r~gne dans le Kurdistan ture en ces termes: "A notre avis, permettre l ces personnes de s'exprimer dans leur langue maternelle ne serait pas une concession au terrorisme mais une attitude naturelle. Il n'y a cependant aucune doute que nous devons protéger la vie de nos citoyens menacés par des agressions armées et qu'il est naturel que nos forces de sécurité répriment ces actes de violence, Il n'y a aucune divergence de vue sur ce point parmi nos partis politiques." Pour être cohérent, ce leader démocrate de la 1ùrquie et cet ancien professeur d'université aurait dû exposer objectivement les vraies raisons de la lutte armée entamée pIT les organisations kurdes. n'a même pas abordé le terrorisme d'Etat qui règne au Kurdistan turc depuis la proclamation de la République. Si certaines organisations kurdes ont dû se résoudre l avoir recours à la lutte armée dans la région, c'est lD1iquement le résultaI d'une répression exercée par l'armée turque et les forces de sécurité et ce, depuis plus de 60 ans et surtout durant la période consécutive au coup d'Etat militaire de 1980. Il est aussi regrettable qu'lnönU affIrme que les accusations de torture sont exagérées par ceux qui ont fui le pays car, juste quelques jours après sa conférence, Amllesty International, considérée comme l'organisation des droits de l'homme le plus fiable, publiait un nouveau rapport sur la torture continuelle pratiquée en Turquie (Voir fIOllVeau rapport d'Al sur la Turquie), n est évident qu'Inönü s'est rcndu à Bruxelles en tant qu'émissaire du régime turc qui l'a chargé de transformer la vision négative de l'Europe quant aux droits de l'hommc en Turquie. C'est pour cette raison qu'il est rctourné bredouille en Turquie. En fait, dès son retour de Bruxelles, il a dû admettre que les chances de la Turquie d'entrer dans la Comrr.unauté Européerme sont très minces: "Ils ont dit qu'aucun n"UVeall membre ne scra accepté et ce jusqu'en 1993. Mais j'ai l'impression que même à ce moment là, leur opinion quant ll'entrée de la Turquie sera négativc". Au même moment, Mesut Barzani, leader du pfJTti Irakien laude dbnocrale (lKDP) a déclaré à Orurniyeh (Iran) que la Turquie ne sera jamais acceptée au sein de la communauté et ce aussi longtemps que le gouvernement turc ne trouvera pas de solution au problème kurde. Il a décllTé lors d'une interview accordée au quotidien HÜTriyet. qu'en septembre dernier, lors d'une réunion de /' Iflternalionale Socillliste l Stockholm, il avait longuement évoqué les conditions de vie ~ les camps de Kurdes Irakiens en Thrquie et ce, avec Inönü. "Inönü m'avait promis de faITe quelque chose, Mais il n'a jamais rien fait de concrct", a-t-il dit, Barzani a déclaré que les pays présents à la réunion de Stockholm partagaient l'idée selon laquelle la 1ùrquie ne sera jamais acceptée dans la communauté avant que le problème kurde ne soit résolu. Il a ajouté: "A moins que les 12 millions (de Kurdes turcs) n'obtiennent des droits individuels ou culturels, aucun pays européen n'acceptera l'entrée de la 1ùrquie lia Communauté. La 1ùrquie n'a pas d'autre alternative", n ÖZETI REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI ..-... -.-----------.------------------1 r~ RESOLUTION DU PARLEMENT EUROPEEN A PROPOS DES DROITS DE L'HOMME EN TURQUIE Le Parlement Européen a, lori de sa seslion du 17 mai 1990, adopté la rélolution suivante qui combine six motions relatives à la situation des droits de l'homme en Turquie qui sont l'œuvre de différents groupes politiques: "Le parlement européen "A. considérant que la situation des droits de l'homme et des minorités en Turquie a constitué pour la Commission des Communautés européennes une raison importante pour émettre, en Ion temps, un avis négatif sur l'adhésion de la Turquie à la CEE, "B. considérant que lei problèmes les plus importants qui se pOlent en matière des droits de l'homme en Turquie sont causés par l'emploi qui est fait dei articles du code pénal turc qui, tell que les articles 141, 142 et 163, touchent à la liberté d'organisation et à la liberté d'opinion, "C. considérant que selon de nombreux rapportl récents notamment d'Amniltie International et d'Helsinki Watch, la torture dei prisonniers pour obtenir dei aveux est encore trèl répandue en Turquie, "O. considérant que le gouvernement ture a ordonné, il est vral, de limiter la période d'ilolement dei détenus dans les postes de police, période au cours de laquelle dellévices sont fréquemment commis, mail que lei fonctionnaires de la justice ne s'en tiennent pal à cette directive, "E. considérant que, depuis longtemps déjà, le gouvernement ture envisage de modifier ou de supprimer les articles 141, 142 et 163 du code pénal mais qu'il n'a toujours pas présenté de proposition formelle au parlement turc, "F, considérant que le parlement turc s'est montré sensible aux critiquel qui lui ont été adressées par l'opinion publique internationale à propos de la situation des droits de "homme en Turquie et qu'il a institué une commission parlementaire qui s'occupera exclusivement de l'amélioration de la situation des droits de l'homme, "G, considérant que, le 9 avril de cette année, le gouvernement turc a arrêté une décision ayant force de loi, aux termes de laquelle, sous le couvert de la lutte contre le terrorisme, la liberté de presse a été sérieusement limitée et des mesures continuant de porter atteinte aux droits de l'homme, telles que "interdiction du droit de grève et des mesures d'expulsion, peuvent être prise, . "H, considérant que le sociologue turc Ismail Besikci a été arrêté le 12 mas 1990 en raison de son livre intitulé "Le Kurdistan, une colonie partagée entre Etats. qui a été confisqué pour "propagande séparatiste", .1. préoccupé par le fM que plus de 300 manifestants ont été .arrêtés lors des manifestations du 1er mal à Istanbul et que les forces de "ordre ont molesté les travailleurs qui manifestent partout en Turquie; "1, Demande la suppression des articles 141, 142 et 163 du code pénal turc; "2, Estime que la suppression des mesures d'isolement des détenus dans les postes des police peut constituer la contribution la plus déterminante à la disparition de la torture dans les postes de police turcs, ainsi qu'à une amélioration majeure de l'image de la Turquie dans la Communauté 9t dans le monde; "3. Exprime sa profonde réprobation pour la sanglante répression qui s'est abattue sur les manifestants du 1er mai et invite les autorités turques à lever l'interdiction qui pèse sur la commémoration de la fête des travailleurs et à libérer les manifestants arrêtés; M4. Se félicite de la libération de Kutlu et Sargin et forme l'espoir que le peuple turc lui-même sera mÎs en mesure de décider du sort du parti communiste qU'Ils dirigent, en l'occurrence lors des prochaines élections; .S. Espère, à bref délai, la libération de Ismail Besikci et de tous ceux qui, pacifiquement. ont fait usage du droit à la liberté d'expression ou d'organisation ('prisonniers de conscience'); "6, Estime que seule la reconnaissance des droits politiques, sociaux et culturels de la minorité kurde de Turquie rend la cohabitation possible dans les provinces du Sud-Est; en appelle au gouverfloment turc pour qu'il cesse de réprimer et de considérer plus longtemps comme des actes délictueux les manifestations paCifiques de l'identité kurde; .S. Condamne les actions terroristes; . "9. Souhaite vivement des progrès entre les parties en présence afin qu'elles renoncent à la violence et envisagent une solution pacifique et démocratique au problème de la minorité kurde; . "10. Charge son Président de transmettre la présente résolution au Conseil, à la Commission, au gouvernement et au parte ment turc. " ~ I , ~ ~ ~ ~. ~ ~. ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ::;, ;.. ;;. y... , :,.. -N.....;... ;. ",.. -. y ' l ~ i ~ (> --------------------------------------, 12 mai 1990 . IMARSElllAISE, Bollène Exposition: celle que vous tt n'avez pas vue L n~it~ internationale. tan, lmgués du Tigre et de Remzi est un peintre Sommetoute,là ou les Post- l'Euphrate, par où les céréafrançais d'or:ïJine Kurde n~ Modernes jouent diachroni- les sauvages des ~ hauts en 1928. La liste desexposi- 'quement avec les ~ues, plateaux d'Anatolie et d'Artions auxquelles il a parti- les Interculturelsjouent syn- m~nie sont pour la première .?~ en plus de 40 ans eat chroniquement avec les ,fois descenduesven les plaImpressionnante, tant en 'cultures. teaux inf~rieun de la MéloFrance qu'à l'~ranger. Le ~ Remzi est exemplaire 'potamie, fondant nos prephilosophe Henri Van Lier cet 6prd. Ses thèmes sont mien empires. a 6critde lui: UD fauteUil, une table, une Le publicbollénois a failli On pourrait lea appeler montagne de la Drôme et, avoir l'occasion d'admirer lea IntertUlturels. certains dans sa grammaire, on sent les œuvres de Remzi • roc,viennent de Chine. D'autres qu'il re(arde admirative- casion du festival d'~ 89 des Andes. Un bon nombre ment les Impressionnisteset puisque une exposition de aussi du domaine araho-is- C6zanne, surtout Matisse. ce peintre y 6tait programlamique. ns ont en commun Mais la vision de base, 'le m6e. Malheureusement, la d'avoir gard~ leur vision .travail c~r~bral de base municipalit~ a chanP et le d'oriJine, m~me s'ils la f6- vient de plus loin, dans le projet est parti aux oubliet:condent d'~l~ments gram- temps, mais surtout dans tes de la culture. Cela est maticaux et de thèmes em- l'espace. Elle suppose les bien dolßD18le. prunt~s à la contempora-plat~~ moyens du KurdisA.B. ~ ~ 3 b des soucis com- Souvenez-vous. Des tubes suspects non livrés par rAngleterre. «tout d'abord, ce n'est pas un canon, mais un propulseur balistique, inventé par un artificier génial nommé Bull. On ne sait exactement à quoi il devait servir mais. quoiqu'il en soit, ce projet ne verra désormais jamais le jour car son concepteur a été assassiné il y a deux mois. Ce devait être un pont de 300 m de long, vissé au sol. non pas dirigé Le Canon les deux nations se sont plus sous l'aile russe pour le moment et elles ne veulent pas se lancer dans des actions suicidaires •. Sept années de guerre. «Aujourd'hui l'Irak et l'Iran ne sont plus ennemis, mais ne sont pas amis pour autant. Toutefois, les deux pays ne veulent pas en rajouter et se font des soucis communs face aux troubles existants au Nord, dans les Républiques d'Asie centrale en voie de « décolonisation. vis à vis de l'Union soviétique. Il s'y crée des mouvements «marxiste-islamique • et le devenir de. ces régions inquiéte de part et d'autre. Irak-Iran. muns lORIENT (0.8.).- M. Dépis a passé plus de vingt ans au Moyen-Orient, dont cinq années en tant d'ambassadeur de France en Irak, entre 1980 et 1985. De passage à Lorient, son excellence nous donne son sentiment sur diverses affaires concernant l'Irak. Un coup d'intox? «Surement pas! Cela coûte trop cher. On pourrait comparer cette affaire à celle des avions renifleurs, à la fois idée géniale et connerie coûteuse et inefficace. la différence vers l'Ouest (Israel) mais vers le $ud, c'est à dire le désert. Morceau par morceau et toujours officiellement, les commandes ont été effectuées en même temps dans toutes les grosses forges européennes et américaines ». Bazoft le pendu exécuté il y a un mois. '« C'est un pauvre type manipulé, pas trés malin, un mé- l'affaire ici est que la non livraison du matériel entraine un non paiement de la part des Irakiens. De plus, l'administration actuelle est trés soucieuse de ne pas se lancer dans des dépenses somptuaires ; les marchands d'armes ne doivent pas se faire d'illusions ». bombe A 1 bombe atoinstallations pas l'avoir. Israel a lancé une vaste campagne .~" désinformation contre l'Irak et Of! conState un resserrement.d811.pays a'rabes autour de Arme chimique et « l'Irak n'a pas la mique, n'a pas les pour et ne compte diocre espion «free-lance. qui ne méritait pas la corde. Son exécution n'est ni à la gloire de l'Irak, ni de M ....Thatcher avec son ultimatum décisif )l. Autour du président Saddam Hussein, Abdel Fattah amin, Paul Depis et Gilles Munier Deux ans après le «gazage » de la ville d'Hallabja, faisant plusieurs milliers de morts. «c'est un crime et un désastre consécutif à une défaite que les Irakiens n'ont pas voulu reconnaitre. Mille prisonniers y ont été egorgés auparavant: cela n'excuse rien Il. « Aujourd'hui, la situation des ~ s'est stabilisée. Au Kurdistan, la langue officielle est le Kurde, la gendarmerie est Kurde... En turquie, on leur même la vie dure, particulièrement le P.K.K .. le parti communiste «pur et dur., Ainsi. 3 400 sur environ 80 000 Kurdes sont rentrés la semaine dernière et le mouvement devrait s'accentuer •. L'avenir reste flou et les intérets énormes pour ce pays en pleine reconstruction. L'Irak est le deuxième producteur de pétrole dans le monde mais semble moins intéresser la France qu'auparavant. «la mode «arabe • des années soixante-dix est passée. Place aux pays de l'Est ». Les Kurdes ce dernier. Il y a deux mois, la • nouvelle de la préparation d'une dpèration militaire d'enverpure contre l'Irak a cr66 un climat d'affolement général et de terreur parmi la population. A cela, le président Saddam Hussein a dit et répété que la riposte avec l'arme chimique binaire serait immédiate, pour dissuader Israel et rassurer les populations irakienne et jordanienne. l'Irak ne peut pas actuellement se passer de l'arme chimique ». M. Paul Dépis est président de association « Amitiés Franco-Irakiennes» et ministre plénipotentiaire en"retraite. /I revient du congrès, le week-end dernier à Bagdad, réunissant r ensemble des associations sympathisantes r Pensées irakiennes savoir pour comprendre • • \0 \0 0 e:. ...... 3 00 ...... ~ , 1-4 ~ ~ ::::t.. ~ 0= (I) ~ ~ l ~ ::l>- t>l ~ ~ ::I>- r-- l'>1 \::l <::> ;; <: l'>1 6 ~ ~ ;2 rJ::J ;2 CI) :s ~ ..... "1J trl> ~ ~ <J ~ 0 '<:: t"l ~ t"l - tx:l I ~ :st>:l t>:l ~ CI) CI) t>:l ~ m71 0 ~ t) l"T1 0 l"T1 ~ <::: c: C txj, :;0 ~ txj to ~ REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERIlEVOKA ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI Télégrarrune de Brest, 18 mai 1990 ~-----------------------------------, I I I I -Ancien ambassadeur de France à Bagdad Pa~l Depis corrige ,l'image de m.arque de l'Irak D EVENU amballade,ur de l'Irak, il a said J.~Y. Le Drian qui tut _président des Amitiés parlemen talres tranco-Iraklennes. Canon, bombe atomique, pen. dalson de Farzad Bazott, • M.Paul Depis a réponse à tout. Mlnlstre plénipotentiaire à la retraite, Paul Depis, 89 ans, qui fut ambassadeur de France en Irak de 1980à 1985,était bier à Lorient avant de se rendre à Brest pour y donner une contérence sur l'Islam. Paul Depis est président des «Amitiés trancoirakiennes -, dont le secrétaire général Gilles Munier est rennais et tort connu à Lorient où il tut à une époque l'artisan d'un rapprochement économique avorté entre l'Algérie et la Bretagne. Paul Depis a salué au passage Jean.Yves Le Drian, qui tut de son cOté président d'un groupe parlementaire tranco-irakien et qui en reste membre. Bret, on aura compris que Paul Depis, qui a tini sa carrière comme ambassadeur au Chili, continue d'une certaine taçon à être l'ambassadeur de l'Irak. Un journaliste espion? L'image de l'Irak, qui tut bonne un temps, surtout aussi Par opposition à celle de Khomeiny, s'est protondément dégradée dans l'opinion occidentale. La pendaison du journaliste Farzad Bazott, le massacre aux gaz de combat de milliers de K\I.tl1,tls en 1988,l'attaire du canon et des compo- sants électroniques destinés à la tabrication d'une éventuelle bombe atomique y sont pour quelque chose. Paul Depis, qui reste malgré 'tout lucide et qui n'hésite pas à dire que les Irakiens «sont des brutes minérales mais intelllgentes -, donne son point de vue sur ces problèmes. S'agissant du canon dont il rappelle que le «génial concepteur -, M. Bull, a -été assassiné à Bruxelles vollà deux mois, il n'est pas loin de le comparer aux tameux avions renifleurs de Giscard d'Es. taing: «L'idée est bonne, mais sans doute fantaisiste -. Selon lui, plusieurs canons ont été commandés dans des tonderies en Europe (en France?) et aux Etats-Unis, et dont les pièces ne sont pas arrivées à destination. Pour autant, il n'a pas d'explication technique à tournir quant à l'utlllsation, au type de munitions ,(satelllte ?)du ou de ces canons. S'agissant cette tais de la bombe, il se veut catégorique: «L'Irak n'a pas la bombe atomique et ne se prépare pas à la fa. briquer -. n ne 'dispose toutefois pas d'lntormation et se tonde sur sa conviction et les déclara. tions du président Saddam Husein... , n n'est pas tendre à l'égard de Farzad Bazott,le journaliste anglais: «C'était un pauvre type pas très malin, une proie toute trouvée pour les «services -. On l'a utilisé et il a cru taire un «scoop -. Il taut savoir qu'Il s'était tait expulser quatre mois auparavant de Tunisie où il pho- tographiait des bureaux de l'OLP -. L'oraison funèbre ~t lapidaire. Le canon, la bombe mals encore l'arme chimique: «Saddam Husein a menacé Israêl, mais c'était au moment où Israêl menaçait l'Irak -, dit-il en substance. Le massacre des Kurdes Dernier dossier à Charge contre l'Irak, la mort dt! 5 à 6.000 Kurdes par gaz de combat (1) à Hallabja : «Une brigade irakienne avait été battue par les Kurdes qui avaient fait un millier de prisonniers. Une colonne de secours irakienne arrivant, les Kurdes ont égorgé leurs prisonniers. La riposte fut terrible ... -. Difficile de faire mieux dans l'horreur. Alors, Paul Depis a beaucoup à faire pour restaurer l'image de l'Irak, tandis que le lobby bancaire français condamnerait, selon lui, toute velléité de relations commerclales ou économiques avec ce pays. A terme, il estime que les relations Iran-Irak vont se normaliser. n est beaucoup plus inquiet sur le sort des républiques de l'Asie centrale soviétique. I (1) Paul Depis croit au retour de Ben.Bella à la tête des atfaires algériennes et à l'ouverture d'un «procès - pour juger les responsables des massacres de Sétif le 8 mai 1945. Ce jour-là, l'armée française avait tait usage de ses armes. On a avancé le chiftre 'de 45.000morts. L ~ ---------------------.------------------------------ 5 0- Das Ucheln hinter«RamboProfessor Inönü dürfte sich seine Friedensmission etwas anders vorgestellt haben. Denn immer dann, wenn er den Bus anhalten lässt, um etwa eine Gruppe kurdischer Kinder zu begTÜssen, oder um mit einigen Dorfbewohnern zu sprechen, springen die schwer- Als in den vergangenen Wochen immer deutlicher wurde, dass der «kurdischen Intifada» mit militärischen Mitteln kaum mehr beizukommen ist, hatte Professor Inönü kurzerhand beschlossen, das zu tun, was vor ihm noch kein Politiker gewagt hatte: die umkämpften Gebiete selber zu besuchen. Von Werner van Gent, Uludere Auf den ersten Blick sieht es fast danach' aus, als ob der Konvoi, der sich am frühen Morgen über die gewundene Bergstrasse von Sirnak nach Uludere immer tiefer ins Cudigebirge hineinbewegt, in den Krieg vorstiesse. Angeführt wird die Wagenkolonne von Polizeiwagen mit schwerbewaffneten Polizisten, zwei schweren Panzerfahrzeugen und mehreren Jeeps mit «Kommandos» in voller KriegsausTÜstung, ausgestattet mit schweren Maschinengewehren. Umso fremder wirkt angesichts dieses martialischen Aufgebotes das Herzstück des Konvois, ein rotweisser Bus, mit grossen Lautsprechern auf dem Dach, aus denen immerfort fröhliche Musik ertönt: der Bus der Sozialdemokratischen Volkspartei (SHP), unterwegs mit dem Parteivorsitzenden Professor Erdal Inönü. bewaffneten Kommandos aus den Panzerfahrzeugen, um den hohen Gast schützend einzukreisen. Dass sie dabei mit ihren Waffen direkt auf die Bevölkerung zielen, dürfte die Gespräche kaum sehr gefördert haben. Für die im Volksmund «Rambos» genannten . Kommandos gibt es nun einmal keine «freundliche Lokalbevölkerung», die mit netten Worten zu begTÜssen sei. Für sie istjede Person in diesem Gebiet solange Terrorist, bis das Gegenteil bewiesenist. Richtig nervös wird der für die Sicherheit verantwortliche Kommandant, wenn die Späher im e~sten Pan- :..:;..,.:t".:" ..... (~,j'~-':î .... :',-- zer kurz nach der Durchfahrt durch die Kleinstadt Sirnak eine verdächtige Bewegung am Hang unterhalb der Strasse ausmachen. Innerhalb von Sekunden sind die «Rambos» zur Stelle, die im zweiten Bus mitfahrenden Parlamentarier und Journalisten halten den Atem an - bis aus dem Gebüsch drei nichtsahnende Frauen hervortreten, die offenbarein Feld unterhalb der Strasse bestellt haben. Immer öfter beschränkt sich Inönü nach diesem Zwischenfall darauf, die GTÜppchen am Strassenrand über die Lautsprecheranlage zu begTÜsSen, wobei er nicht nachlässt, überaus freundlich zu winken. ('I.' durcII Kunliatan Die Strasse von Cizre nach Hakkari. die parallel zur irakischen Grenze durch das Cudigebirge führt, war in den vergangenen Monaten zeitweise fürden Privatverkehr gesperrt worden: die «Sicherheitskräfte» konnten die Sicherbeit auf dieser unübersichtlichen Strecke jedenfalls nicht mehr garantieren. Vor allem nachts haben in diesem Gebiet die «Terroristen» (offizielle Bezeichnung für die Guerilla. kämpfer der PKK - Arbeiterpartei Kurdistans) das Sagen. und dann fahren auch die hochgeTÜsteten «Sicherheitskräfte» nurnoch im Konvoi. De.nnoch ..wollte lnöniLbis n.aJ;b..;: Odt'II Il Foto MusaAgacik ., nicldzu gewinnen Ist. DorfpIMzen Der FUhrer cler tOrtdschen Sozialdemokraten (SHP), Erdal 111&10, musste aufseiner Werlletour durch SIIcIostAnatolien ..... hren, cia.. cia. Vertrauen derKunien durch Lautaprecherappel" auf clen Die vor zwei Monaten ausgebrochene «kurdische Intifada» wurde vom türkischen Staat mit militärischer Härte und der fàktischen . Aufhebung der Pressefreiheit beantwortet. Politiker der Opposition wie der Chef der Sozialdemokratischen Volkspartei SHP, Erdal Inönü, versuchen ihrerseits, verlorenes Terrain in den kurdischen Provinzèn zurückzugewinnen - mit wenig Erfolg. Erdallnönüs Irrfahrt durch Kurdistan a \0 \0 - 2:. 3: ~ N ::r . (") 0 ~ ~ .... .... 3: ..... . (JQ := ....C-. N tI) "1 tI) rn - cc ~ '" ." :::!.. ~ 0, (/) ~ ~ I ~ <: t'>l ;? ). l'"- t'>l 0 tl ::tI <: ...., 6 t"1 ~ is:: ~ ~ ~ :srn ~ .... t'>l. '"0 :l:- <J :l:- ;>I: <::: 0 !"'1 - ~ !"'1 OJ I ~ :stt:l tt:l ~ ~ 'T1 ~ tt:l rn rn ~ ." 0 ~ c: REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt.RIVISTA STAMPA-DENTRO zu spüren. Uludere weiterfahren, eine in einer en-' :die Folgen dieserpöJiik gen Schlucht gelegene Ortschaft mit I Steine und Eier fliegen zwar keine in Richtung des rot-weissen Busses, wie knapp 3000 Einwohnern, die in den letzten Jahren immer wieder Schau- 'am Vortag in Cizre und später noch in Bitlis, doch die Menge reagiert abweiplatz von blutigen Kämpfen war. Mit send. Geklatscht wird wenig und meist, einiger Mühe gelingt es dem Chauffeur nur, nachdem strategisch plazierte des Busses, auf der staubigen Piste inParteifunktionäre kräftig mitgeholfen mitten des grösstenteils aus Lehmhäuhaben. Dabei geht der Professor in seisern bestehenden Dorfes zu wenden. ner kurzen Ans rache' , Wie im Wahlkampf haben Inönü und . r ller vor ihm: die seine Mitarbeiter Position auf dem ver-urdische Muttersprache müsse selbststärkten Dach des Busses bezogen, von verständlich zugelassen werdenbsagt wo aus er die kleine Menge begrüsst. "'lAd .p.,t ..t Aft • " __ dl ucuall. ocnam Rande der Versammlung meint ein Verlorene Seatlon kurdischer Gesprächspartner, dass Bis zu den Wahlen im November man diesbezüglich keinem türkischen 1987 waren die östlichen Provinzen Politiker trauen könne. Erst am Vortag noch fest in sozialdemokratischer, war ein kurdischer Sänger, der nach Hand. Eine Versammlung der SHP in einer Rede Inönüs ein kurdisches Lied der heimlichen Hauptstadt der kurdigesungen hatte, von der allgegenwärtischen Provinzen der Türkei, Diyarbagen politischen Polizei festgenommen kir, war damals noch ein schlagender worden. , . Erfolg für Inönü gewesen. Das hat sich VersQbnlich meint Inörtü, das seither drastisch geändert. kurdische"Element in der Bevölkerung Heute fühlt sich ein Grossteil des sei eine BcftIlcherung für die ganze Gesozialdemokratischen Anhanges in sellschaft.i8~weigend hören die Kurdiesem Gebiet von der Parteizentrale den zu, sie q'àben nicht vergessen, wie in Ankara betrogen. Den Wendepunkt sie jahrelang als Bürger zweiter Klasse bildete ein von der Ehefrau des franzögalten, als rückständige Bergbewohsischen Präsidenten François Mitterner, in den sechziger Jahren gar nur als rand Ende letzten Jahres organisiertes «Bergtürken» bezeretmet wurden. InSymposium über die Identität des kurönüs Lobgesang'r:ÂtJf,'ffie demokratidischen Volkes. Die kurdischen Abschen SPielregltur". er kur~ geordneten der SHP, welche daran dischen Proble 'steht fu' teilnahmen, wurden unverzüglich aus ner Uluderes d doch in al z der Partei geworfen: Mit ihrer Teilfe,m Kontrast allgegenwärtigen nahme hätten sie die Einheit der Repu«Özel Tim», d~«Sonderteam» oder, biik gefährdet, hiess es damals aus Ankurzweg, den «,k'arnbos». . kara. Stur halten auch die Oppositionsparteien an der offiziellen Staats.•• und ~bo.Methodtft ' doktrin fest, wonach es in der Türkei Seit '4tr Verschärfung des AusnurTürken gäbe. nahmezustandes wurden die « RamAls zunächst im Grenzstädtchen bas» mit fast uneingeschränkten Befugnissen ausgestattet. Ihre ErscheiNusaybin, dann im am Tigris gelegenen Cizre und kurz darauf im ganzen nung ist sorgfältig auf Einschüchtesüdlichen Teil des von Kurden berung getrimmt, der Name «Rambos» wohnten Gebietes eine eigentliche Inist kaum zufàllig entstanden. Nach Be-, tifada ausbrach, stellten sich Inönüs lieben können sie Leute festnehmen' Sozialdemokraten demonstrativauf und verhören, ganze Dörfer evakuie-: die Seite des kemalistischen Staates, ren und verdächtige Personen aus dem der durch seine brutalen Einsätze den Gebiet weisen. Gesprächspartner i~ den verschiedenen Städten, wo Inönü Aufstand massgeblich geschürt hatte. haltmacht, sind davon überzeugt, dass In den Parteizentralen in Ankara hatte die meisten der «nach intensiven man zunächst gar nicht wahrgenomKämpfen getöteten Terroristen» einmen, dass im Südosten eine völlig neue fach kaltblütig von den Rambos exenationale Bewegung entstanden war; kutiert worden sind. Als im vergangeman hielt an der Theorie fest, wonach nen Monat ein Grossteil der Geschäfte die Ereignisse einzig auf die Infiltrain der Ölstadt Batman aus Protest getion von durch' das Ausland gelenkten gen den Staatsterror geschlossen blieb, «Terroristen» zurückzuführen sei. Dalegte das «Özel Tim» an einem Tag neben unterstützten die linke und' 2500 Geschäfte in Trümmer. Der Bürrechte Opposition stillschweigend die germeister der Stadt,' Mitglied der Theorie der Regierung, wonach der SHP, hat bislang aus Ankara keine Reganze Aufstand von der Presse aufgeaktion auf seine Proteste erhalten. blasen würde.' Als die Regierung mit Am Rande der Verans\altung in einem Dekret die Berichterstattung Uludere kommt es, trötz der offenüber die Ereignisse im Osten faktisch sichtlichen Repressionsmaschinerie 'verbot, liessen die Sozialdemokraten immer wieder zu spontanen Gesprä: kaum Proteste vernehmen. ' t~en. Die Leute ~uchen das Gespräch mit den Journahsten, auch wenn sie Ver.öhnung.geaten ••• wissen, dass nach der Verschärfung In Uludere bekommt Erdal-Bey, des Ausnahmezustandes die türkische wie der immer überaus freundliche Presse nur noch die offiziellen Verlaut'Physikprofessor meist genannt wird, barungen und Erfolgsmeldungen über n ,tPm DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI den Krieg gegen die PKK veröffentlichen darf. « Das grösste Problem hier sind die Dorfwächter», meint ein junger Mann im Teehaus. Im Hintergrund verfolgt ein Rambo mit kahlgeschorenem Kopf, demonstrativ umgehängtem Patronengürtel und einigen Handgranaten am Revers kaugummikauend das Gespräch. .,atem der KoUeboretlon Insgesamt vier Ashirets (Stämme) hat Ankara bislang als «Dorfbeschützen> für sich gewinnen können. Bezahlt werden sie verhältnismässig gut: in dieser Region sind monatlich 500000 türkische Pfund (umgerechnet rund 280 Franken) jedenfalls ein stattliches Einkommen. Mit den vom Staat vert~.' nJts~'hnikoff-Gewehren konnten die Angehörigen dieser loyalen Stämme ihre Machtbasis auch während der Intifada bewahren, obwohl die Dorfwächter immer wieder zum Ziel der PKK-Guerilla werden. Wenige Stunden nachdem der Konvoi Inönüs die Stadt Cizre verlassen hatte, wurde auf offener Strasse ein Dorfwächter erschossen, wie man annimmt, von den PKK-Guerillas, doch, könnte es sich ebensogut um eine Abrechnung zwischen den Sippen handeln. Am Ende der viertägigen Fahrt hatten im ganzen Gebiet insgesamt neun Dorfwächter ihr Leben verloren. Solche Zahlen erscheinen nicht in den offiziellen Verlautbarungen, die vom Verwalter des Ausnahmezustandes, Hayri Kozakciaoglu, persönlich zensiert werden. Am türkischen Fernsehen ist immer nur die Standardformulierung zu hören, wonach die Sicherheitskräfte erneut so und so viele «Ter- ' roristen tot festgenommen» hätten allein die Zahl variiert von Tag zu Tag. eten dementieren Worte Vier Tage lang zog !nönü durch_ die Berge Kurdistans. In insgesamt 14 Ortschaften versuchte er, seine Zuhörer wie in Uludere davon zu überzeugen, dass die Probleme nur auf demokratische Weise zu lösen seien. Und umgehend wurden diese Worte durch die Omnipräsenz der türkischen Repressionskräfte jeweils wieder zunichte gemacht. Der Höhepunkt der Demonstration der Staatsrnacht schien am letzten ,Tag erreicht zu sein, als der Konvoi südlich des Van-Sees einen über 2100 Meter hohen Pass überquerte. Inmitten des fantastischen Panoramas der kurdischen Bergwelt liessen die Kommandos noch einmal sehen, wozu sie ausgebildet waren. Innerhalb von Sekunden hatten sie die umliegenden Höhen besetzt, als müssten sie auch noch die Berge einschüchtern. «Alles für unsere Sicherheit!» kommentierte ein Parteifunktionär atemlos. Doch am Abend gestand ein Parlamentarier ein, dass man sich im Bus gefragt habe, ob die permanente Machtdemonstration nicht kontraproduktiv gewesen sei. J 7 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERlIEVOKA DEPECHE DU MIDI, ÇAPÊ-R/VISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI 26 mai 1990 TELEVISION Les Kurdes sur « FR 3 )) A voir aujourd'hui, à 13 h 10, sur« FR 3» Midi-Pyrénées, une émission s.ur l'implantation de trente et un Kurdes à Castillon depuis le 14 octobre 1989. Des images et un reportage montrent comment ces montagnards de l'Irak .s'intègrent peu à peu dans un paysage qui leur est familier. INTERNATIONAL HERALD TRIBUNE, 26-26 may 1990 Who Helped Arm Iraq? America, France and Italy ASHINGTON - ''The Lavoro W affair" is what some of us call the government of Iraq's manipulation of the American and Italian banking systems to help the dictator Saddam Hussein finance the building of a missile with a nuclear warhead. In Atlanta, a grand jUl)' has been inves!' ting the running of $3 billion throu a U.S. branch of Italy's Lavoro auk, a large chunk of which .was ostensibly for commodity loans ~anteed by the ever-trustful U.S. Agriculture Dt:Partment. Like the savmgs and loan scandal, this case is too complex for media scrutiny (Alan FreedInan of the Financial Times excepted), and Attorney General Ricliard Thornburgh slowed the investigation by easing out the U.S. attorney in Atlanta. Reverberations from the Lavoro l'robe made Agriculture Secretary Clayton Yeutter nervous enough to disPatch a team to Baghdad to find out about "possible irregularities" in America's billion-a-year guarantee of loans to ~, These bureaucrats r~ turned with signs of corruption and kickbacks that they hastily unloaded on the department's inspector-general. Because the Bush ädministration does not want to upset the Iraqi dictator, who will be anointed next week in Baghdad as "the new Nasser" by the Arab leaders, no questions are being asked of the National Security Agency about why it failed to spot the huge transfers of dollars; nor has the FBl yet asked the Export-Import Bank which of its officials knew of the illegal transfers. 8 By William Salire But 'Atlanta's Lavoro leads are and thereby drew Mr. Chevènement making some investigators in Ameri- into advancing much more new debt; ca and in Europe nosy: Where else most im,P.Ortant, he agreed in principle has Mr. Hussem been getting the to prOVIde the Dassault Mirage 2000 money for his costly weaponryf And - and have it produced in Iraq. That is not all; the Iraqis want a who is providing him with the Western teclinology to terrorize the world? modern long-range ground-to-ground All fingers point to France, the missile. They took the old Soviet leading weapons supplier to Iraq dur- Scuds, with a range of only 200 miles ing its war with Iran. Six monthS ago, (320 kilometers), and with the help of a scientific delegation from Paris met a score of French technicians upgradwith Saddam Hussein after visiting ed these to 500 miles; they are caned. his secret missile base at Mosul; four al-Abbas and al-Hussein. What then French companies turned out to have became vital was a sophisticated inerreceived payments through the La- tial guidance svstem - the missile system's "brain:l, voro "paymaster" in Atlanta. The French company Sagem makes France has already helped Iraq concoct its own AWACS; it p!aced a those guidance systems, but under a radar dish 10 yards (9 meters) in EuropeaIl Community treaty - the Missile Technology Control RegiIne diameter, built by Thomson-eSF, atop an Ilyushin- 76 bought from the - France is bound not to ~ort this SoVIets. The French techiricians, who destabilizing warmaker. SOmehow, these mad~in-France devices have maintain. and operate the advanced been getting throuih to Iraq; as a command reconnaissance aircraft, have boasted that their Adnan-l is result, Mr. Hussein lias a new weap<?ns system that led to his boast to be able better than Moscow's own version. This January the French defense to "scorch half of Israel." On this critical item, French cusminister, Jean-Pierre Chevènement, was summoned to Baghdad. The dic- toms has become a sieve, and investitator wanted a better product than gators find it is hard to imagine that the Mirage F-l jets that helped him Mr. Chevènement's ministry is un. defeat Iran; he wanted the new Mi. aware of the smugg1ing. While France's techilical expertise rage-2000, expected to be ready by is bolstering the N asserite pretensions 1994, on credit. Mr. Chevènement reminded Mr. Hussein that he al- of Iraq's dictator, U.S.loanguarantees have tielped him free money for leverreadyowed France $6 billion. . Blinkers know how that made Mr. age for more French credit. Congress wants to im~~~ sancHussein all the stronger in the dealing; the dictator found $158 million to pay tions, out President Bush . s SadThomson-CSF. cash for new .o,rqers dam Hussein is a closet moderate. We could learn more about the buildup of a menace to peace by unraveling the Lavoro affair. But Mr. Thornburgh's Justice Department is timorous; television news finds it all too complicated, and France's arms merchants have an investment that pulls them deeper into the pit. The New York Times. REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPÊ-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI VAN DINSDAG 29 MEl 1990 Wat is Turkije voor een land? Er is geen eenduidig antwoord op deze vraag. Met het toeristisch seizoen voor de deur is het eerste wat opkomt dat het een vakantieland is. Voigens het laatste rapport van Amnesty is het een land dat de aandacht trekt, omdat de mensenrechten er worden geschondeno Voor de gemiddelde Nederlander is Turkije het land van de buitenlandse gastarbeiders; het is een Derde Wereldland. Tege1ijkertijd is Turkije lid van de NAVO en kandidaat-lid van de EGoHet is een republieko Ofschoon af en 'toe door het leger politieke partijen verboden zijn, is er een parlement waarin veel. partijen zijn vertegenwoordigd. Maar het oprichten van een politieke partij door bijvoorbeeld etnische groeperingen en communisten is verboden. Het machtssysteem is gedeeld; wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht zijn gescheiden. Maar het ene orgaan accepteert het andere niet. De officier van justitie kan de telefoon van de parlementariërs afluisteren en dossiers over hen aanleggen. Het hoofd van de generale staf van het leger staat' in het landsprotocol op de derde plaats; alle ministers - ook de minister van Defeilsie - en de leiders van de oppositiepartij, komen in rangorde na de generaal. Boven alle organen staat nog een ander orgaan: de Nationale Veiligheidsraad. De meerderheid van deze raad bestaat uit generaals. Daarbij aangesloten ministers kunnen slechts op uitnodiging van de generaals vergaderingen bijwonen. Het is hun plicht om, wanneer het het "staatsbelang" betreft, adviezen te geven aan de regering en het parlement. ln de geschiedenis hebben deze altijd de adviezen opgevolgd en tot wetten gemaakt. Anders bestaat het gevaar van een staatsgreep! Turkije is een land met veel volkeren. Ongeveer twaaU mi1joen Koerden leven naast Arabieren, Tsjerkessiërs, Georgiërs en Lazen. Voigens de Turkse grondwet is iedereen die de Turkse nationaliteit heeft, een Turk. Officieel bestaat er dus geen ander volk dan de Turken. Maar vooral de Koerden strijden voor hun etnische identiteit. Ook is er een aantal wetten voor de Koerden gemaakt: hun taal is door een speciale wet verboden verklaard. Evenals het dragen van eigen kleding en het beoefenen van eigen muziek. Het is ook niet toegestaan om hun kinderen Koerdische namen te geven. .Doodvonnis Koerdistan heeft in zijn geschiedenis 'altijd met buitengewone wetten te maIœn gehado Er zijn rechtbanken opgericht die de bevoegdheid kregen vonnissen uit te spreken waartegen geen hoger beroep mogelijk was, ook niet als Turkse soldaten laten Koerden uitwerpselen eten Medio mei heeft Oostenrijk de wapenlev~anties aan Turkije stopgezet. Nederland zoo dit vootbeeld moeten volgen, vindt voormalig Koerdisch vluchteling Y. Ye,Ugöz,'OIndat deze wapens tegen de Koerden worden ingezet. De Turkse minister van Buitenlandse Zaken Ali Bozer is momenteei in Nederland. Maandag sprak Bozer met zijn conega Vanden Broek, terwijl hij vandaag de vaste commissies voor Buitenlandse Zaken van de beide Kamers ontmoet. Ye.Ugöz geeft aan dat de Koerden enkele weken geleden weer . getroffen zijn door nieuwe "wetten". het een doodvonnis betrof. Deze rechtbanken dragen de naam "Istiklal Mahkemeleri" (Hooggerechtshof ten tijde van de Koerdische opstand in 1925). De "Takrir-i Sükun" (het scheppen van openbare orde) is een wet waardoor aan plaatselijke gezagsvoerders buitengewone bevoegdheden worden toegekendo En tenslotte de "Dersim wetten" (Dersim is de plaats waar in 1937 opnieuw een Koerdische opstand uitbrak)o Enkele weken geleden heeft de Nationale Veiligheidsraad nieuwe "adviezen" gegeven. De minister.raad heeft deze, zonder het parlement hiervan in kennis te stellen, gepubliceerd in de Staatscourant als zijnde een beslissing "met kracht van wet, nummer 413" (Kanun Gücünde Kararname). Nu mogen politie en leger zonder ondervraging en onderzoek iemand doodschieten. De "super gouverneur" (deze instelling bestaat alleen ill Koerdistan) heeft het recht gouverneurs niet wettelijk controleerbare bevoegdheden te geven en tevens "buitengewone" bevoegdheden. Hierdoor krijgen plaatselijke gezagsdragers de mogelijkheid zonder toestemming van de rechtbanken huiszoekingen te doen, mensen te arresteren en te ondervragen. Personen die hull' verlenen aan mensen die "tegen het regime zijn", krijgen een straf opgelegd die twee keer zo zwaar is als wat er in de Turkse wet voor staat. Men heeft bijvoorbeeld de bevoegdheid om civiele personen te bewapenen en drukkerijen te sluiten. Daarom kan het tijdschrift ,,2000'e Dogru" (Op weg naar het jaar 2000) dat niet afhankelijk is van de staatsideologie en dat als pro- gressief en radicaal wordt gezien, al geruime tijd. niet verschijnen: er is geen drukkerij voor te vinden. De progressieve Turkse pers noemt deze maatregelen met kracht van wet "SS-wetten", uitgaande van de woorden "Sürgün" (verbanning) en "Sansür" (censuur). ZeUs ex-minister-president Demirel, die al jaren woordvoerder is van de conservatieven, is tegen deze nieuwe maatregelen met kracht van wet. Demirel vergelijkt ze met eerder genoemde "takrir-i sükun" en de beruchte "Dersim wetten". Hij doet moeite om deze kwestie ter discussie te stellen in het parlement. Maar de sociaal-democratische partij van Inönü, die op uitnodiging van de PvdA een bezoek bracht aan Nederland om te praten over de afgelopen gemeenteraadsverkiezingen en andere problemen van de Turkse minderheid, heeft zeven eigen parlementariërs uit de partij gezet. De reden daarvoor was dat zij hadden deelgenomen aan een onder leiding van mevrouw Mitterrand in Frankrijk gehouden bijeenkomst over de situatie van de Koerden. Deze partij werd als lid geaccepteerd van de Socialistische Interna- . tionalel De grootste Turkse kranten hebben zich snel aangepast aan de nieuwe situatie. De gebeurtenissen in Koerdistan worden nu alleen nog via officiële ver- . klaringen bekend gemaakt. Het woord . Koerd kom je in de Turkse pers niet meer tegen. De socioloog Ismail ~ikçi wordt weI de Turkse Sacharov genoemd. De~ikçi heeft eenderde van zijn leven in gevangenschap doorgebracht en is nu op0 " -- - - - ------------------- 9 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA nieuw gearresteerd wegens zijn laatste boek "Koerdistan, eel'. internationale kolonie". ÇAPÊ-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETi exile june 1990 Kafka Is dit alles nu alleeI'. eel'. zaak van Turkije en de Koerden? Welke 1'01 heeft het Westen hierin? Vindt het Westen vrijheid belangrijk? Ja, dat is zonder twijfel waar. Dat is het imago van het Westen. Het is solidair met het Roemeense volk dat in opstand komt tegen de onderdrukking. Het Westen houdt' ook van Kafka, ech, tel' in het theaterstuk van Havel wU het Westen liever souffieur zijn van de hoofdrolspeler. . Voor Sachorov stond er altijd eel'.' 'huis klaar. De Berlijnse Muur en het' prikkeldraad aan de grenzen van Hon, garije zijn altijd droevige beelden ge. weest in de ogen van westerlingen. Het Westen is tevens eel'. plaats waar. vluchtelingen kunnen en kond~n' !fo';' men uit het Chili van. Pinochet, net Tutkije van Evren, en Pàkistài1 vaii Zia ul-Haq en het Irak van Saddam. ' De NAVO werd door de Westerse landeI'. aIs pact gelanceerd en betekent voor deze landen bescherl!ling en eenheid val'. democratieën. Er werd vastgesteld dat NAVO-goederen niet voor binnenlandse zaken (zoals burgeroorlog) en niet voor anti-democratisch~ doeleinden gebruikt mogen worde~.: Maar Turkse soldaten die Amerikaanse mili.. taire kleding drageI'., in Duitse tanks rijden, zich bedienen van Engelse kanonnen, raketbommen van Amer~aanse en vliegtuigen van Nederlandse makelij gebruiken, lieten Koerdisch~ boeren uitwerpselen eten. Boeren w~rden, toen zij il'. de ochtend naar de JJ;larkt gingen, met kogels doorzeefd door eel'. eenheid die van Amerikaanse wapens voorzien was. • Het Westen, dat niet alleen door Roemenië en Litouwen, maar ook door Koerdistan en Turkije als een symbool van vrijheid wordt beschouwd, gaat' door met het levereI'. van wapens die . tegen Koerden worden gebruikt. Daar-: om heeft Oostenrijk eel'. nieuw besluit genomeI'. en is gestopt met het vei'ko~' pen val'. wapens aal'. Turkije. .;. ln Nederland was Relus tel' Beek toti voor kort tegen de wapenleveranties, maar nu als minister van Defensie verdedigt hij het nut van deze wapenleveranties. Maar het Nederlandse volk is toch geen volk dat belasting betaalt om. andere volken te vermoorden? Het is. dus tijd dat Nederland het voorbeeld van Oostenrijk voIgt. " Elk volk, ... nee, ook elke regering krijgt het volk dat zij venl~ent! , Jurist 10 YÛCEL YE$ILGÖZ en ex-Koerdische vluchteling .~. " UK UPDATE Rumours of a toughening of Home Office procedures towards Kurdish asylum-seekers has prompted North Lon-' don churches to prepare to offer sanctuary to asylum-seekers, if. the immigration authorities attempt to enforce deportation orders. The Hackney and' Haringey churches' offer has the support of the British Council of Chùrcl1es. The threat has also prompted an early" day motion, put down by Sir David Steel, Jim Lester and Alistair Darling, with thé support of 70 MPs. The motion calls on the government to place a moratorium on the removal of any more of the 3,700 Kurdish asylum-seekers who arrived . before the imposition of visas, 'pending : further investigation into the situation of . Kurds in Eastern Turkey, which could provide corroboration of the asylumseekers' testimony'. Of 3,700 Kurdish asylum-seekers who arrived between the beginning of April 1989 and the imposition of visas on 23 June 1989, 1,300 have sc far been graJ;lt-. ed refugee status or temporary leave to remain. Some 48 have been deported, 249 have left voluntarily. The 145 who have been refused leave to stay, but for whom removal has been deferred, are particularly at risk; but the 1,9S8 whose cases have not yet been processed or decided are, also less secure if the rumour is true. • REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA LE JOURNAL DU PATISSIER mai 1990 ÇAP£-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI SADÙAM HUSSEIN: LE MEGALOMANE BARBARE, ROI D'IRAK . , Lorsque j'ai appris, tÔt le matin, à Daniel JACOBY que Farzad BAZOFT avait été exécuté. Il a lancé un sonore « quelle saloperie ... », réaction que le président de la Fédération Internationale des Droits de l'homme répétera un peu plus tard à la télévision. Le sanguinaire Saddam HUSSEIN. qui règne sans partage sur l'Irak a été insensible aux appels à la clémence lancés par la communauté internationale. On connaît ce sinistre personnage depuis 1968, date de la révolution baasiste irakienne. Dès leur arrivée au pouvoir, les nouveaux dirigeants se firent remarquer par une cruauté jamais démentie. Procès politiques contre leurs adversaires, accusés d'être des agents d'Israël, des Etats-Unis ou des « puissances impérialistes ». Le plus spectaculaire de ces procès se déroula au début de l'année 1969. 16 personnes dont 10 de confession juive, furent le lendemain de la sentence, pendues, place de la République à Bagdad, en présence d'une foule de plusieurs centaines de milliers <lepersonnes. Le régime policier était instauré. Des opposants au régime (réfugié à l'étranger) mais aussi des proches du président (qui commençaient à lui faire de 1' ombre) furent assassinés par les agents de la mort du dictateur. Tout le monde a également en mémoire, les images de civils dont de très nombreux enfants saisis par la mort lors des bombardements chimiques d'une ville du Kurdistan en mars 1988. La victo1l"e sur l'Iran, dans la guerre du Golfe n'a fait qu'accroître le,culte de la personnalité, la toute puissance acquise grâce à l'appui des grandes puissances poussées lors de cette guerre par la peur du Khomeinisme. " Ce laxisme international eu égard aux droits de 1'homme dans ce pays, a permis à Saddam HUSSEIN, de rejeter les demandes de grâce venues de l'étranger. Avec moquerie. Farzad BAZOFT, le journaliste britannique d'origine iranienne, accusé d'espionnage par les Irakiens a été exécuté. Pendu comme on sait si bien le faire dans ce pays. Ce jeune reporter de 31 ans qui avaient couvert, en septembre dernier les élections au Kurdistan (à l'invitation du gouvernement Irakien) avait eu l'idée avant de retourner à Londres, de recueillir des informations sur une mystérieuse explosion survenue dans un complexe militaroindustriel situé au sud de Bagdad. Une usine chimique disaiton construite par des Européens. Il y aurait eu plusieurs centaines de morts. Il avait pu se rendre sur place grâce au courage d'une infirmière britannique travaillant pour un hôpital privé de la capitale ... dans une ambulance. Ils auraient été tous deux arrêtés, jugés et condamnés. BAZOFT a mort. Daphné PARISH a 15 ans de détention. Durant sa détention le journaliste de « l'Observer» avait été contraint d'avouer à la télévision « qu'il était un agent isaraëlien». Aveux obtenus après quelques séances de torture ? Farzad BAZOFT a été exécuté le 15 mars. Le ministre de l'information local qui ne sait manier que l'humour macabre a lancé à destination des Anglais « Mme THATCHER voulait BAZOFT vivant. Nous lui avons donné son corps ». Bouleversé, le consul de Grande-Bretagne à Bagdad a raconté sa rencontre avec le journaliste, quelques minutes avant sa mort. « Il était vêtu d'une djellaba et semblait calme. Il m'a transmis plusieurs messages pour sa famille et pour ses amis. BAZOFT, s'est une nouvelle fois défendu d'être un espion. Il m'a répété qu'il était un journaliste, qu'il n'avait fait que son travail de journaliste ». Rassurez-vous à Bagdad, le dictateur Saddam HUSSEIN lui, va très bien. Et continuera a faire ce que son pouvoir lui ordonne. C'est la formule consacrée des tyrans.O 11 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN EST RÉPUBLICAIN, 2 juin 1990 [IG[!](!mDrnm Kurde renvoyé en Turquie: le préfet assigné en justice Zeyne1 Demirbi1ek a été reconduit dans le pays :qu'i1 voulait fuir la veille du jour où le tribunal devait statuer. Ses avocats intentent un procès a,u préfet de Moselle. METZ. - Le 30 avril dernier, quand il s'est présenté à la préfecture de Nancy pour demander le statut de réfugié politique et la protection de l'OFPRA (l'Office français pour la protection des réfugiés et apatrides), Zeynel Demirbilek n'a pas obtenu du service des étrangers le titre de séjour valable un mois 'pour faire les démarches nécessaires. Ce jeune Kurde de nationalité turque, ne parlait au-, cune autre langue que celle çlesa région d'origine, le Kurdistan. Le préposé lui a dit de revenir avec un interprète. Mais il a omis de remettre à ce clandestin de 22 ans le document prévu pour régulariser sa situation en France pendant un mois, le temps de faire valoir les raisons pour lesquelles il demande le statut de réfugié politique. Parti le 15avril de Turquie, où il dit qu'il a été torturé et ,détenu pour son apparte'nance au TKPML, le parti communiste révolutionnaire .kurde, M. Demirbilek est ar'rivé en France caché dans un camion, après un voyage de dix jours par la Bulgarie, la Yougoslavie et l'Italie. Il a payé 4.000 DM au passeur d'Istanbul qui lui a indiqué une adresse où se rendre à Toul. Procédure de «voie de fait » Après son passage à la préfecture de Nancy le 30avril, le jeune homme ne trouve aucun interprète kurde pour l'aider dans ses démarches. C'est en se rendant' à SaintAvoId (57) le 7 mai pour demander à des compatriotes kurdes de faire office de traducteurs qu'il est arrêté par les gendarmes à 12ho 30. Le même jour, le préfet de la Moselle, M. Mahdi Hacene, prend un arrêté de reconduite du jeune Kurde dans son pays. Le dimanche 13mai, M. Demirbilek est mis dans un avion à destination de la Turquie. La décision du préfet a été exécutée sans attendre que statue le tribunal administratif de Strasbourg, saisi d'un recours contre l'arrêté d'expulsion. Or, dès le samedi '12 mai, le tribunal avait annoncé qu'il tiendrait audience le lundi 14 mai à 11h. Mardi 5 juin en référé Les avocats de Zeynel Demirbilek ont décidé de ne pas laisser tomber l'affaire, Me Patricia Von Kinitzki et Me Daniel Delrez, du barreau de Metz, veulent demander des comptes au représentant de l'Etat « po~r,!~ princip~ »', , Ils n'ont plu!! de nouvelles de leur client, expédié de force dans le pays où il était recherché pour ses opinions politiques. "Nous assignons le préfet en référé devant le président du tribunal de grande instance de Metz pour que soit constaté qu'il y a voie de fait contre ce pauvre bougre, membre d'une minorité opprimée, qui'demandait la protection de la France et qu'on renvoie dans son pays, où il court un risque grave, sans lui laiser exercer ses droits ». En fait, c'est pour l'exemple que les avocats intentent un procès au préfet de la Mo, selle. Ils ont choisi la Procédure de voie de fait parce qu'elle entraîne l'exception de compétence des tribunaux administratifs en matière de droit d'asile. Ils espèrent obtenir du tribunal de grande instance «qu'il condamne le préfet à remettre à Zeynel Demirbilek un visa d'entrée en France et un titre de séjour valable un mois. Pour qu'il soit dit que si son administration fait parfois fi de la législation, la France sait encore respecter les droits de l'homme». L'affaire est inscrite à l'audience de référé du mardi 5 juin, au tribunal de grande instance de Metz. ~amille FRADET ~------------------------I I L'INDEPENDANT, 1er juin 1990 I : Turquie ': affrontement 'entre : I I I I I I :l'armée et les Kurdes' I I I I L 12 DIYARBAKIR (TURQUIE), 31 mai, Reuter - Quatre rebelles kurdes et un soldat turc ont été tués lors d'un affrontement dans le sud-est de la Turquie, L'échauffourée entre des soldats turcs et des militants du PKK (Parti ouvrier kurde, d'obédience marxiste) s'est déroulée dans la province de Siirt, Plus de 2,000 personnes ont été tuées depuis 1984, année où le PKK a entamé sa lutte dans le sud-est de la Turquie,' ~ I I ~ ÖZETI REVUE DE PRESSE-PRESS INTERNATIONAL HERALD TRIBUNE 2-3 juin 1990 REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI Backlash Aids Kurdish" Rebels Support Is Spreading ~ Turkey Steps Up a Bloody War By Jonathan C. Randal Wa.rll//IgIOll POIl Sm/œ DIYARBAKIR, Turkey Kurdish rebels, in their sixth year of an increasingly bloody guerrilla war against the Turkish government, appear to be p,i.11in& grusroots support. accor<ling to politicians, -diplomats and other analysts. The lut two months, during which 140 people on both sides have been killed, were the most violent since August 1984, when the Marxist Kurdish Worken Party started fighting in the southeut for indepenaence for Turby's 10 million Kurds. Using better intelligen~thering and helicopters, the security forces have made some headway in the war, which has claimed nearly 2,000 lives. But the government's tactics have set off political backlash. This spring, for the first time, anti-government demonstrations for a separate Kurdish cultural identity erupted in more than a dozen towns and cities in this mountainous region. The demonstrations by thousands of Kurds - some spontaneous, others prompted by the guerrillu - followed warnings by Kurdish moderates that the secunty forces' widespread use of torture, wholesale arrests, routine beatings and other human rights abuses were alienating many Kurds. The government's harsh policy has drawn criticism from Amnesty International, the human rights organization, and others. Initially caught off guard by the demonstrations, the government struck back on April 9. Sweeping decree powen in Il provinces were granted to the regional governor, Hayri Kozakciolgou, who critics contended already ruled under the civilian equivalent of martiallaw. Mr. Kozakciolgou is empowered . NYT to seize newspapers and printing plants, impose fines of up to the equivalent of $50,000 and deport anyone from the region at will. Fear of fal.lingafoul of the decree has discouraged probing coverage of the southeut by the press, which, now limits itself to publishing officiai communiqués issued by the governor's office. Since Kemal Ataturk founded the Turkish republic in 1923 the government has considered any suggestion of a separate Kurdish identity tantamount to the breakup of this ht:terogeneous state. The Kurdish community in Turkey - which accounts for half the Kurds, who live in a wide arc stretching from the Soviet Union, through Iran and Iraq to Syria - is denied the right to uSe its language for official purposes and, for all intents and purposes, has no legal cultural existence. Behind the scenes, according to informed sources, the Turkish military, with 60,000 troops in the region, is maneuvering to wrest o~rall responsibility for law and order from the ~overnor, who oontrols 30,000 police, about 18,000 village guards and specially tr~ed police commandos. Even before the April decree, Kurdish moderates were depressed by si~ of ~Towing intolerl\1lcc among Turkish officials, who in recent years had been moving gradually toward accepting a dialogue about Kurdish cultural rights. Professor Ismail Besicki, who since 1971 has spent more than a decade in jail for writing that Kurds form a sC{'arate ethnic Jl'0up, is again on trial for publishmg another book on the taboo subject. Turkey's parliament is moving to strip five Kurdish members of their immunity. The opposition center-left Social Democratic Populist Party expelled seven legislators for atten~mg a conference on Kurdish issues organized last October in Paris by Danielle Mitterrand, wife of the French president, François Mitterrand. . Much of the hardening of gOYernment thinking is ascribed to the Kurdish Workers Party's COIœ' back after the end of the war between Iran and Iraq in 1988, which deprived them of sanctuary in northern Iraq. Nearly two years later, the party has succeeded in re-establishing' bases ii1 Iraq, maintaining others in Syria and opening new ones inside Iran. Intelligence analysts estimate the. party's strength inside Turkey at 1,500 to 2,000 armed men. Perhaps 1,500 others are either poised along Turkey's borders or training in camps run by the party leaderm Abdullah Ocalan, in the Syriancontrolled Bekaa in Lebanon. As long as hostilities remain bottled up in the southeast, diplomats and analysts doubt the war will destabilize the government. But Turkish officials worry that the rebellion will spread to Adana, Ankara, Izmir or Istanbul, cities with large Kurdish conlmunities. Recently police in Ankara, Istanbul and Malatya broke up armed cells of Kurdish Islamic fundamentalists. ~-~---~~-----------------~ I Le Figaro, 4 JUIn 1990 JÙSTICE I I I I I I Le droit, d'asile en questIon I I I I I I I I I I "l'asile I I I I L .[1 Deux avocats .assigné en référé messins ont le préfet de la Moselle au tribunal de grande Instance de Metz pour • vole de fait • à l'encontre d'un Kurde qui demandait porftlque, Les deux avocets accusent le ptéfet de la Moselle d'avoir reconduit à la frontlére un Kurde qui demandalt l'asile politique avant que le tribunal administratif de Strasbourg ait pu se prononcer sJ/ll'la validité de la requête;' '__ - - _-.J 13 I REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI DUPHINÉ LIBÉRÉ,4 juin 1990 ENSEIGNEMENT " avec. AIRPRANCI! " .Larousse Jean-Louis Gallina 1er prix .départemental Mon toubib au Kurdistan A Seyne-les-Alpes (AH.P.)ce petit village d'un peu plus de 1 000habitants, le docteur Brochu Olivier, 41 ans, sa malette à la main, part dans sa 2 ev pour ses visites du matin. Ses vacances, il les occupe bien: la Mer de Chine, la Pologne, le Kurdistan, 1'Il'8IL Il se rend dans ces pays lointains pour de bonnes raisons et pour la bonne cause: il fait partie de ces gens que l'on appelle. Les médecins du monde _. Bien que cette association humanitaire n'aime pas être médiatisée, il a bien voulu répondre à quelques questions afin d'éclairer ce travail fait dans l'om- bien -, eux • le mal-, le peuple a vite fait le choix! Nous apporions à ces personnes du matériel médica~ des médicaments, et aussi notre savoir. Nous formons des infirmiers à nos techniques modernes et nous continuons à les ravitailler en produits médicamenteux méme lorsque notre mission est terminée. Po - uvez-vous m'expliquer le fonetionnement financier? - 95 à 96 % des revenus sont des dons. cela fait environ dix millions de centimes par an. - Cone~tement, comment cela fonetionne-t-il? ,bra.. - Il Y a un siège à Paris, avec quelJ.LG. -. Qu'ett-ce que • M~in ques 35 permanents {directeur, sedu monde - ? crétaires, chargés de missions...} puis O.B. M Bernard KOuchner Il créé il les antennes régionales dans toutes y a 8 ans • Médecin du monde _. les villes de France. Chacune d'elles Actuellemen~ le docteur Lebas a est chargée d'une mission trés spépris la relève. Notre but est de venir ciale: Marseille par exemple sOc',en aide aux pays en difficultés cupe du Kurdistan. de la Pologne, (guerre, tremblements de terre_) 'de la C6tt d1voire. Nous IOmTneI nbus sommes appelés par les mou- prévenus de notre départ 3 à 4 mois vements d'opposition. par la Croix- à l'aVCS1lCepour que l'on puisse RoUlle, mais jamais par les gouver- prendre notre décision: il ne faut : nements; par exemple en Chine. . pas oublier que nous faisons cela nous avons été rejetés car politique- béMvolemen~ seul le billet d'avion ment cela génait le régime totali- et les repas sur place sont payés, taire chinois, nous faisions .le mais dans ~ ,cas ~'urience, il ar- 14 rive que l'on ne soit prévenus que 48 heures à l'avance. J'ai la chance de travailler dans un cabinet de groupe, ce qui fait que je suis disponible et mes patients ne sont pas délaissés. - Et le terrain, comment cela ,ur se paue-t-U ? -Je suis déjà parti 7 fois et à chaque fois nous n'étions que trois. Entre nous, il y a toujours une bonne entente, chacun sa tâche; nous ne dormons que 2 ou 3 heures ça et là, souvent dans des maisons de torchis, car ces gens qui n'ont rien. et pour qui nous sommes tout nous réclament 24 heures sur 24. Certains médecins en reviennent d'ailleurs très marqués et très fatigués. - Quand U n'y a pal de graues cataltropha, )I a-toll tout de mime UM action d'aJde ? - Oui. il )I en a, ce sont des missions de formation; en ce moment en Arménie une mission psychologique est entreprise avec l'apport de matériel scanner, fibroscope, électrocardiogrammes et une grosse infrastructure avec l'aide de cardiologues frr;mçais qui forment les infirmiers arméniens à l'utilisation de ce matérieL Cette mission vise sur- tout les enfants marqués par la catastrophe. - Personnellement qu'est-ce qui 1I01U a pouué à clevenlr • Médecin du monde - ? - C'est à la suite d'un voyage en Pologne, il y a dix ans. avec un ami pour soutenir • Solidamosk - que j'ai eu envie d'aider ces gens. J'ai rempli un questionnaire et depuis je suis fiché. Je suis déjà allé au Tchad. en Mer de Chine, au Kurdistan. en Arménie après le tremblement de terre et je continue mon action car c'est ~nue pour moi une drogue, mais je vais freiner cette envie car j'ai une famille de trois enfants. -A quand et où la prochaine mlulon? - Je ne sais pas où! Ou tout au moins c'est encore secret.. Depuis le docteur Brochu est parti en Pologne pour un coloque, à Cracovie, concernant l'aide à apporter aux pays de l'Est. Mais laissons lui le mot de la fin : • Nous n'avons aucune préférence politique, la notre est humanitaire" où il y a oppression et où les droits de l'homme et de l'enfant sont ~foués, nous serons toujours -. REVUE DE PRESSE-PRESSREVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI 6 juin 1990 L'Iran n'est plus tout à fait ce qu'il était Un an 'après la mort de Khomeiny la République islamique est paralysée par des querelles internes T~H~RAN de notre envoyfl spflcisl Un an après la mort du père fon. dateur de la République islamique d'Iran, « la mémoire de l'imam Khomeiny se porte bien », selon l'expression d'un diplomate, mais, quand même pas au point de mobiliser plus de quelques centaines de milliers de personnes au cimetière des martyrs de Behechte. Zahra, à une quinzaine de kilomètres au sud de la capitale, là où il y a exactement un an on comptait la foule par millions. Et, si les rues de Téhéran (huit millions d'habitants) étaient désertes le lundi 4 juin, que les autorités avaient déclaré férié, les plages de la mer Caspienne l'étalent beaucoup moins, Ce fut une commémoration sans outrance dans l'Iran des manifestations souvent excessives. Un anniversaire sans débordements à l'intérieur et autour de ce vaste mausolée en chantier que les héritiers de Khomeiny entendent transformer en lieu de pèlerinage, Acheminés des quatre coins de l'Iran, de Kerman, de Tabriz, de Machad ou d'ailleurs, pèlerins recueillis ou curieux, fervents ou badauds se mêlaient aux invalides ,de guerre de tous âges, des très jeunes ou des très vieux, invalides dans des fauteuils roulants ou unijambistes sur leurs béquilles. Des délégations aussi de l'étranger, comme ces Pakistanais ou ces Libanais du Hezbollah - dont certains infirmes - sans compter plusieurs hôtes de marque, comme le Palestinien Ahmed J ibril, dont l'organisation figure en bonne place au palmarès du terrorisme mternational avec celle du Hezbollah. Dans la plus pure tradition chiite, on se battit la poitrine et le crâne aux cris de slogans de combat - contre les Etats-Unis, Isra!!1 ou l'Irak ; on se pressa contre les grilles qui protègent la tombe de l'imam dans une exaltation qui valut nombre d'évanouissements. Et, sous les poutrelles d'acier de l'édifice inachevé, la célébration eut un petit goût de formalisme que peut-être « le guide de la révolution islamique» n'eût pas voulu, avec sa nomenklatura bIen instal. lée dans des tribunes en surplomb dominant la foule agitée et où certaines épouses de dignitaires se protégeaient derrière de charmants éventails. Les minar~ts, d,ont l'ar. mature de métal ii'est pas encore' recouverte de pierre, des bâtiments en travaux autour de l'immense coupole dorée, <les grues, de la boue et la pDussière des enceintes en chantier, : pour inachevé qu'il soit, le mau\olée de l'imam parait tout de même avoir plus progressé en un an que la révolution laissée par Khomeiny en héritage. Une révolution qui semble s'être noyée dans les querelles intestines qu'aucun arbitre incontesté n'est désormais en mesure de trancher. Une révolution diluée entre les factions et les tendances qui empêchent toute innovation. « En un an, rien n'a changé, à part l'espoir qui s'est mué en déception» : cette réflexion d'un Téhé- ranais reflète l'immobilisme qui a marqué cette année post-Khömeiny, année pendant laquelle les tenants d'une ligne dite pragmatiste et les partisans d'une révolution radicale ont passé leur temps à. se « marquer» mutuellement, jugulant toute velléité d'action. C'est ce rapport de forces qui n'a permis jusqu'à présent au président M. Akbar Hachemi Rafsandjani ni de véritablement mener la politique d'ouverture qui aurait permis à l'Iran de sortir de son isolement politique et de son marasme économique, ni de rani. mer la flamme fanatique dans la population. Ainsi, en politique étrangère, la simple évocation par l'entourage de M. Rafsandjani d'une possible amélioration des relations avec les Etats-Unis, suscite une véritable levée de boucliers de la part des « durs Il du ré~ime, avec, à leur tête, l'ancien mmistre de l'intérieur, M. Mohtashemi pour qui « la seule relation possible avec les Etats-Unis est d'attaquer les intérêts américains >I. Et M. Mohtashemi d'avertir dimanche encore que « la diplo- matie iranienne doit se baser sur la lUlle et la guerre sainte contre les oppresseurs, non sur les compro-. mis >I. La faillite de l'économie Plus d'un an après avoir voulu afficher une cohésion propre à démentir les pips pessimisteI, les dirigeants iraniens en sont toujours à appeler à l'union. Ainsi, le successeur de l'imam, l'ayatollah Ali . Khamenei, « guide de la République islamiste », qui, dans le discours qu'il a prononcé lundi à 'Behechte-Zahra, en a appelé à l'union autour des principes de la révolution pour « assurer la reconstruction du pays >I. Il a, dans le même temps, demandé aux res. ponsables politiques du pays de s'abstenir de toute parole susceptible de provoquer des dissensions au sein de la population. Le problème, en l'occurrence, vient de ce que les respqDsal:lles en question sont loin d'avoIr la même idée des principes de la révolution -et tirent de l'enseignement de ,l'imam Khomeiny - auquel ils ne :cessent de se référe'r pour s'en faire lllne caution - des conclusions souvent diamétralement opposées. Quant à la population, elle parait bien loin de ces querelles dont elle ne retient que la caution paralyunte, essentiellement dans le domaine qui la touche au premier chef, l'économie. La faillite a là des répercussions immédiates et dramatiques sur la vie quotidienne des Iraniens, soumis à des augmen-' tations de prix souvent vertigi-' 'neuses doublées d'un système de coupons de rationnement, une' situation qui est aggravée surtout par l'instauration d'un double marché - un «Officiel» et un «, libre » - sur lesquels les prix peuvent varier de un à dix ou de un à vingt. « Depuis un an, la, seule différence est que l'on s'enfonce de plus en plus I), entend-on comme un leitmotiv à Téhéran, où le cours du dollar est plus suivi que les discours du régime. Et ce n'est certainement pas la campagne musclée de moralisation, lancée dernièrement par le pouvoir qui risque de remonter le moral chancelant de la population. Barrages dans les rues, rafles, touchant toute personne ne portant pas une tenue purement islamique, cette' campagne qui s'est soudain faite très discrète ces derniers jours a été l'une des plus dures auxquelles les Téhéranais ont eu à faire face et la pies brutale depuis la mort de Khomeiny. Elle a même, fait exceptionnel, touché des sociétés étrangères dans les bureaux desquelles des descentes ont été effectuées pour vérifier la tenue des Iraniens. Ces procédés ont porté leurs fruits : jamais Téhéran n'a paru aussi noire de tchadors, de foulards et longs imperméables, ,et tout laisse à penser qu'un deuil spontané de l'imam n'en est pas la raison principale. « On avait l'habitude de dire que Raftandjani était un réaliste, Maintenant, ce sont les gens qui sont réalistes à l'égard de Raftandjani ». Cette boutade qui court Téhéran donne la mesure des déceptions de nombre d'Iraniens qui, à la mort de Khomeiny, accordaient la plus grande confiance aux capacités de l'Etat. YVES HELLER 15 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA uup gamk Ol'IJM>CIW' ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI -. OUOTIOIEN ARMENIEN 6juin 1990 DocuMENT URSS: nUE SONT DEVENUS LES KURDES D'AZERBAïDJAN Nous publions dans nos colonnes le texte d'une lettre adressée par un éthnologue Kurde d'URSS à M. Gorbatchev et parue dans le Bulletin de liaison et d'information de l'Institut Kurde de Pari~. Pris entre le feu croisé des conCette question fait l'objet de flits éthniques, éparpillés à travers 9 débats et discussions dans cette républiques de l'Union, les 700 ()(}(J diaspora dont certains membres ont Kurdes soviétiques vivent des 'du mal à se'faire à l'idée de quitter le moments difficiles. Menacés, Caucase où la présence kurde inquiets de leur avenir, ils se sont ras- ,remonte au X. siècle. Nous consacresemblés en septembre dernier à Mos- rons une étude détaillée à la situation cou pour présenter leurs doléances 'des Kurdes en URSS. En attendant aux autorités soviétiques. Leur prin-, 'nous publions dans le Bulletin des cipale revendication est la restaura- ',témoignages qui nous parviennent tion de la région autonome du Kur- sur cette situation complexe. distan qui a existé de 1923 à 1929 Dans ce numéro nous reproduidans une bande territoriale peuplée sons, à titre d'information, la lettre de Kurdes, située entre le Haut Kara- adressée récemment par l'éthnograbagh et la République d'Arménie. phe kurde Mamoe Khalit à M. GorbatLes a~éris. qui (ieP.l./js !!Q!J. oe recf.?n- chev sur le sort des Kurdes en Azer- ' na/ssent même plus l'existence d'une baïdjan: communauté kurde en Azerbaïdjan refusent de considérer la requête de Très respecté Mikhaïl Sergueeregroupement et de restauration des vitch, Kurdes. L'idée de l'annexion de ces. C'est un membre du Parti Comterritoires kurdes d'Azerbaidjan à muniste depuis 1959 qui vous écrit,: l'Arménie, avancée parfois çà et là Mamoe KHALlT, de nationalité: est d'autant moins acceptée que les kurde, éthnographe et candidat èsKurdes de cette république sont de sciences historiques (équivalent du plus en plus inquiets de leur sort.' Docteur de 3e cycle de l'université L'exacerbation des passion!t nationa- française). Je voudrais vous faire listes, la montée de l'intolérance ont part de mes considérations et de mes contraint près de 20 ()(}(J Kurdes inquiétudes en ce Qui concerne le d'Arménie, soit plus de tiers de la sort de la population kurde de la' communauté kurde de cette républi-; République d'Azerbaïdjan. Cela fait que, à abandonn~rlew~vil/ages pour déjà longtemps que je me prépare à aller chercher refuge en Russie. On adresser au Comité Central une lettre parle de plus en plus à Moscou de la à ce propos, et ce n'est possibilité de donner aux Kurdes un qu'aujourd'hui que je vous écris, territoire pouvant servir de foyer étant convaincu de l'efficacité de la national, et leur per"'.ettant de se politique de transparence et de resriJgrouper pour organiser de faç~n truction (menée actuellement au sein autonoQJè leur vie nationale. La Bié-' de notre Parti). lorussle 'eft le Kazakhlstan seraient . ,. . .. parmis les' r~publiques susceptibles. J al déjà commencé au mlheu d'offrir à la diaspora kurde soviétique . d~s années 70 à rassembler sur I~ terl ram des données éthnographlques un teI loyer. 16 auprès de la population kurde des régions de Kelbadjarski et de latchinski, afin de préparer une étude monographique et éthnographique des Kurdes de Transcaucasie. Suivant la démarche habituelle, je me suis tout d'abord adressé aux organes de l'administration locale de la région de latchinski pour demander qu'on me prête assistance dans mon travail. Cependant, à mon grand étonnement, on me répondit qu'il n'y avait pas de Kurdes dans cette région et, qui plus est, qu'il n'yen avait pas non plus sur l'ensemble du territoire de l'Azerbaïdjan. Et bien que je leur rappelais que des recherches avaient été publiées pendant la période des années 20 et des années 30, recherches qui mettaient en valeur certains aspects de l'activité économique et de la culture des Kurdes d'Azerbaïdjan, (par exemple: G.F.Fourcine - les Kurdes d'Azerbaïdjan, des notes éthnographiques - in « les nouvèllës de l'Institut caucasien d'étude,'> historiques et archéologiques, \ Ch, Tibi: lissi 1925 ; A.Boukchpan ï les Kurdes d'Azerbaïdjan - Bakou 1932; A.Alekperov -- la question de l'étude de la culture k~rde; -' les, travaux de la filiale azei'baïdjanaise de la République. soviétique d'Azerbaïdjan-numéro. 25; Bakou 1936), cela ne fit aucunement changer d'avis les dirigeants ,locaux, qui me privèrent pratiquement de toute possibilité de continuer à rassembler du matériel d'étude dans la région de latchinski... , REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA' Fort de êiette expérience amère, je décidai de procéder autrement dans la région de Kelbadjarski. Je m'adressai donc directement à la communauté locale kurde, qui répondit avec empressement à ma demande, ÇIlPS-RiVIBTA STAMPA-DEN~RO niens du Haut Kara6ägn,voisins immédiats des régions de Latchinski et de Kelbadjarski où vivent les Kurdes. Et il n'est pas étonnant, que les représentants Kurdes de ces régions' aient participé aux meetings et aux' L'intelligentsia locale me prêta manifestations pacifiques, qui ont eu secours, en particulier le poète, canlieu à Erévan et que les mass-médias didat ès-lettres, Chamile Askiarov, ont enfin relaté et dont l'ampleur à qui a entrepris pendant des années été évaluée objectivement. Il faut une activité importante pour obtenir cependant mentionner qu'il ne leur a la réouverture des écoles en langue' pas été possible de participer à des kurde et l'inscription de la veritable meetings semblables au Haut Kara: nationalité sur les passeports, où le bagh à cause des mesures de blo&s' mot «kurde» avait été remplacé par le mises en place par les autorités aiermot «azéri», et qui a œuvré égaIebaïdjanaises. Les délégués ont so\l;' ment à l'épanouisse'ment de la cultenu les Kurdes qui avaient manifesté: ture nationale kurde ainsi qu'à l'idée leur solidarité avec le peuple d' Armé-, du rétablissement du district (déparnie et du Haut Karabagh et exprimé tement) du Kurdistan, district qui leurs angoisses en ce qui concerne le avait existé et fonctionné de 1923 sort de la partie de leur peuple qui jusqu'à 1929 (durant la période des vivait à Azerbaïdjan et était soumis à années de stagnation - l'ère Brejnev une assimilation forcée, Les repré- Chamile Askiarov fut injustement sentants des Kurdes d'Arménie issus accusé et poursuivi pénalement dans de diverses couches sociales allant le but de mettre un terme à ses activides paysans jusqu'aux hommes de tés patriotiques). De cette façon, je lettres et aux savants ont souligné réussis à me procurer dans cette dans leurs interventions la différence région les données éthnographiques ,qui saute aux yeux dès que l'on comqui m'étaient nécessaires, alors que, pare la situation des Kurdes dans les n'ayant pas reçu l'appui de l'autorité autres républiqüès voisines. Si en de l'intelligentsia locale, que je n~ Arménie la population Kurde s'est connaissais pas, je n'avais pas pu y considrerablement accrue 1926 à parvenir dans la région de Latchinski, 1979, en passant de près de 15200 à et après le boycottage de l'adminis:' 51 000 mille personnes, elle a totaletration la population kurde avait ment «disparu» en Azerbaïdjan au même très peur d'entrer en contact cours de la même période. De même avec moi, en Arménie, contrairement à ce qui' se passe en Azerbaïdjan, les Kurdes J'ai eu personnellement, comme peuvent étudier à l'école dans leur d'autres de mes collègues, plusieurs langue maternelle, lire leur journal fois l'occasion d'entendre des questions synonymes de reproches des «Ria Taza» (organe du Comité CenKurdes qui venaient de l'étranger et trai du Parti Communiste du Soviet Suprême de la République d'Armévisitaient notre pays: «que sont nie, fondé en 1930), ils peuvent égadonc devenus les Kurdes d'Azerbaïdjan ?» auxquelles il n'a pas été possi- Iement écouter quotidiennement les émissions de "radio ,d'une heure et ble jusqu'à nos jours de répondre autrement qu'en décrivant la politi- 'demi en langue kurde. Par ailleurs .il. que nationale de notre pays. Les Kur- existe un département d'é.t~des Kurdes d'Azerbaïdjan, qui d'après les des et l'Union des Ecrivains d' Armé-' documents officiels établis par des' nie comprend une section d'écrivains: kurdes et tous les médecins, savants,' démographes azéris, ont disparu \ (selon les recensements le nombre 'artistes émérites, hommes politiques des Kurdes d'Azerbaïdjan serait ,et publics d'origine kurde y jouissent passé de 41 000 à 55 000 individus en d'une grande considération. 1970 et ils auraient même fini par disC'est avec tristesse que je dois paraître en 1979), renaissent de nou"' mentionnèr que de nos jours la Répu-, veau aujourd'hui, car ils ne veulent blique d'Azerbaïdjan apparait compa-', pas perdre leur particularité nationale 'rativement aux autres républiques et leur dignité. Ce n'est pas pa~ comme une regrettable exception en ,hasard, que le nouvel essor de la ce qui concerne la façon dont elle 'conscience nationale des 'Kurdes' traite ses minorités nationales. Ainsi. d'Azerbaïdjan a coïncidé avec les ces derniers temps la Géorgie, où, récente~ manifestations des Armé-' déjà d'après les initiatives d'Edouarô DE LA PRENSIt-8AS!N ÖlETI ,Chevernadze des nÏesu~g ~ant à améliorer 'considérablement la vie sociale et culturelle des' Kurdes avaient été adoptées, s'est mise à suivre l'exemple de l'Arménie - des classes spéciales ont été créées dans les écoles pour que les enfants kurdes y puissent étudier le\.lr langue maternelle et leur littérature, et une fois par semaine on retransmet sùr les ondes une émission de radio de 1'5 minutes diffusée en langue kurde. La direction actuelle de la République de Géorgie avec à sa tête O. Patiachvili continue de développer cette noble politique. Et dans la République du, Kazakhistan les' premiers pas dans cette direction viennent tout juste d'être entrepris. Les délégués des régions de Latchinski et de Kelbadjarski ont fait part du désir légitime de la population' kurde de ces régions de rétablir leurs' droits nationaux. et ont déclaré, qu'à l'heure actuelle, la solution la plus rationnelle pour y parvenir serait d'annexer à la République d'Arménie Jes régions de la République d'Azerbaïdjan peuplées par les Kurdes, car en Arménie un programme a déjà été établi dans le but de donner les moyens au peuple kurde d'œuvrer à l'épanouissement de sa culture nationale. Je considère qu'une telle décision est amplement justifiée, elle permet d)méliorer le sort de deux peupies: 'Jes Kurdes et les Arméniens, séparés tous les deux artificiellement aussi bien géographiquement que culturellement. J'ajoute, en tant qu'éthrlOgraphe, que le sort des Kurdes d'Azerbaïdjan dépend principalement et .étonnement de leur appartenance religieuse, ils sont musulmans comme les azéris. Il' semblerait que dans notre pays ce facteur ne devrait pas être décisif en matière d'orientation nationale, (j'autant plus, que selon des données éthnographiques, génétiques, linguistiques et culturelles ces deux peuples se distinguent considérablement. Je me rappelle involontairement du sort qui a été réservé à la population kurde de Turquie, de ce~,millions de personnes qui ont officiellement «disparu» aujourd'hui, transformés sur le papier en «montagnards turcs». Et le fait que les Kurdes ne souhaitent pas oublier le passé les oblige à subir des génocides, comme le premier génocide au monde qu'a subi le peu.pJearménien. 17 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-B£Rll£VOKA . On ne peut pas s'empêche'f' de comparer les événements récents, èt oh combien tragiques, de Soumga'j't avec les pages terribles de l'histoire du peuple arménien, Si à notre épOque, les bandes de hooligans ont pu, avec la complaisance des autorités (pour ne pas ,dire gu'il s'agissait de ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI pogroms' organisés), .assassiner au .grand jour des vieillards et des enfants, alors rien ne peut nous garantir qu'un tel sort n'attend pas les Kurdes d'Azerbaïdjan, qui ont eu ~'audace d'affirmer et de défendre leur dignité nationale. Avec mes profonds respects . .F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - FRA03B1 3 I 0371 -ïAFP-LV15 Turquie-~des Massacre de Cevrim1i~ vingt-sept morts, selon un bilan officiel ANKARA,11 juin (AFP) - Vingt-six villageois de Cevrimli (dans la provincR de Siirt proche de la Syrie) et un rebelle ont été tu6s ~t sept autres vi11ageoi$ blp-ssés dans la nuit de dimanche à lundi 1.(''Irs "d'11tH."! at.1:aqlH,;)"dEl "terroriste séparatistes" kurdes contre ce village proche de Eruh, selon un bU.an publié lundi. pal" la super-préfecture de Diyarbakir. Douze enfants, sept femmes, trois villageclis et ql~atr'e "pr'ot.ectel.lr!:. d",~ village" (milice pro-gouvernementale~~bnt été tués par un groupe de rebelles qu i al enc.erclé .t mis le feu au vi:1:1.age, selot1 I,m communiql~é p;:i.t'venl..l ~l 1.' AFP ;:lj Ankara de la super-Préfecture qui eontrOle les régiens snumises ~ l'état d'urgence du sud-est anatolien à grandelmajorité kurde. Un rebelle a été tué par les "protect.eurs de vill.agc.;!" qui Clnt. répl.iql.lé :;:1./..1::: tirs du groupe de rebelles, a-t-cm indiqué de m~\mesourc.e. Selon le témoignage d'une blessée citée par l'agence turque Anatolie, un "gt'oupe important" de "terroristes" avait at.taqué le vi.ll.ag,? d;'1n~.; la ';.ioil"é;:.jdf? dimanche. l.es échanges de coups de .Feu E!t1tre c.es "t.et'f'orisb.?',,;" et. Te';;; prot:ec:teurs de villages" s'étaient "poursuivis pel1dant dl'?s heUt.(:-~,,:; jw;ql.l';~'l c;.~! que les prclt.ec:t:.eurs ,de village n' ahmt, pll.lS de mw1i. t.'j.cm". Les rebelles n'ont pu p~ pénétrer dans le village qu'après épuisemnnt des ml ..lt1itions des "protecteurs", selon ce t.émoignage. Selon ce t.éllloin, pl.us d~_\ vingt villageois réfugiés sur les toits des maisons ont été alignés et fusillés par les assaillants qui ont placé des ~xp1osifs dans trois maisons avant rle s'enfuir. De source officielle, On ne précise pas l 'appat't.~~na.nc:e d~_~ ce gt"o,.q. J"'~ d,} "terrorist.es séparatistes". Il pourrait s'agir de membr'l'?!s ch,1 part.i del. Travaill.eurs du ~<urdistan (P~<~<, mar:dst.e indépendant.isb;?) ql,li Opèr€N'It.:datH, I.a.. région depuis six ans. Après des opérations de représailles contre des villages pour dénbnc:iation rle "terroristes" ~u refus de leur aide, cett.e opération pourrait. f~ire partie de la t1ouvel1e stratégie du P~H< visant à "liquider" avant tc1ut: li:~s chefs d.;;!~:; clans qui acceptent que les membres de 1.f?t4rSt,ri.bus devi.et'lI'1t?t1tprf.')t'.E!r.~t.€'!I_lr'5 ds;\ vi1J.a.ges, estime:-t-qt~ à ~t.'\~,~r.~.~ AL-YM/PL/hC$ . AFP 111747 18 JUN qrr REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ECHO RÉPUBLICAIN, 6 juin 1990 Le MRAP et la « us m6dias font silence sur un conflit qui peaIt en debors des grands ellJeUJ:stratégiques du monde; ils semblent ;igIJorer l'ezistence d'un état de ,guerre en Turquie, dans le pays des Kurdes. . Ce silence devient suœrenant et injuste lorsque.1 opinion est saisie des consé. qaences de ces événements. La demande d'asile en France de- . puis une dizaine d'années de réfugiés kurdes, not.f,mment en Eure.et.Loir, les probl~mes qu'ont pu poser leur msta]lation, au plan du travail ou du logement, sont des faits COMUS. On parle beaucoup ;moms de leur origine. . ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO 'répîesslon Depuis le putsch m.i1itaire de septembre 1980, la région du KurdistAn est sous le coup de la loi martiale, En juillet 1987, le gouvernement turc a nommé dans les huit provinces habitées par la miIJorité kurde un gouverneur régional nanti de pouvoirs accrus et chargé d'uécuter la loi d'urgence, ils disp'ose d'un important dispositif militaire et est assisté de '. forces de ~enda.rmerie et d'unités spécJales de l'armée. Le comité du MRAP de Dreux, informé des événe. ments par les communiqués d'Amnesty Interna.tional et par les associations kurdes, émet le vœu de voir le conflit d'Ana.tolie orientale sortir de l'oubli et étre l'objet d'une réelle attention compte tenu de sa gravité, L 'opmion doit étre éclairée, afin d'établir les res. ponsabilités du gouvernement turc ; celui-ci doit répondre de ses actes, notamment devant le Conseil de l'Europe, tant qu'il persistera. dans sa. politique a.veugle de répression -, Le cDmité local du MRAP 2 juin 1990 8juin 1990 Randonnée entre. Tigre et Euphrate 1----------, Une randonnée originale pour l'été ... 160 km. pied et • dos de eherneau, dan.. le .ud-e.t cie la Turqui&,: .n Mésopotami., entre le. Tigre et l'Euphrate, .ou. Ir direction de Renaud: George•. De. campement,. de. nomade. k.uI;dp. de' Diyarbakir au «sanctuaire. de. di.ux. de Nemrut' Dag. deux •• main.. de. prom.nade pouvant Itr .. complétée. par une ...... main. complémentaire Istanbul. Départ. le. 16 et 29 juillet. 12 aoOt et 2 septembr.. Prîx : 8.960 F, Flehe technique .t itinéraire détlmé' en demandant au 48.34.22.60. Kurdistan: la guerre Le Kurdistan, que la Turquie continue d'appeler pudiquement les territoires de l'Est, est tou,jours soumis à un statut spécial 6ZETI au Kurdistan u gouvernement turc refuse d'accorder la momdre spécifi. cité culturelle A la population kurde. u mot «kurdes - lui. m&ue est proscrit, le gouverne. ment utilise l'appellation • Turcs des montagnes -. PRESSE OCEAN, RÉVOLUTION, DE LA PRENSA-BASIN en . application de la loi 413, autrement dit l'état d'urgence. Au mois de mai les a1frontements entre l'armée turque et la guérilla ont été particulièrement importants. Selon le Comité du Kurdistan .4 six cents. membres des I I I I I I L forces spéciales et des milices de villages ont attaqué un campement de la guérilla dans la province de Cukurka. . De leur coté, des Peshmergas (combattants kurdes) 8lI1Jient do~ l'assaut à la caserne de .Cukurka le 16 mai. On est bien loin là de la « pacification JI tant vantée par le réaime de OzaL i LEBIEN PUBLIC, 9 juin1990- I I I I I I ~ I L - --l Journée I LEKURDISTAN. l'honneur lor. de-cett8'ttrurnêè organ)'H par l'ESC,rue Sambin, • DIJon. Au programme: deux conférence. • 14 h 30 et 1e h 30. A 20 heures, repa. traditionnel et folklore kurde. Ren.elgnements au I I I I ~n~.~.. I I ..J 19 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAP£-R/VISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI .F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. ~ph0ibl' 3 I Oj94 IAFP-L047 rllJ i '-'~-.l::WJ:.dr.;!~ t>'lassac:re d.ltH:ö 1.('! <;iud-s.''i".:öt.: l.el.mi.nistre Tl) t' Al\If\ARA, U. juin (AFP) - d~ l'rnt:t~t'Ù~I ..II' SI.H' pla.-.:,,) Le mi.ni.st:rr:> bu''.: de.;,> l'J:ntéd.f.\II..1r', Mo Abd(.llllZ,lf:Ji," Aksu, s'est rendu lundi après-midi dans 1e vil,lagR de Cevr~rnli, d~n5 le sud-est d~ l'Anatolie è m~jcrité kurde, o~ plus de 20 villageois ont été tu6s de dima.nche d'::lns l.a tH,lit sép21rat'.i!:it.E!!:i", <il à lundi l 'agencl';l lors d'WH:,) "a.tt,-iql_I'.i! d.;:.~t.ert'r..1t"i~;t.I;';\"i semi.-of'Fi.c:ir..\JJ.€~ bu'ql..lf.-i.' .6,t1;.~,t.c)li.I;.~" dont des femmes et d8s enfants. nnt été tués d~n~ ,ilt1t1(')t1Cé Plus de 20 villageois, la nuit lors cette attaque, qui a également fait sept bl~sség, selon l'8gen~8 At1atolie. Sel.on le témoignage d'une femme blessée cité P;;J.f'Anahllü~, 1i.:!':; "t.errorÜjt:es" qui étaient t1ombrew< r.mt att.aqué dans la .;;c>i.t'ée lfi! vilJ..'-lgE~, ~itué près de Eruh. Les éc.~hang(~sde C(]UPS d(~ fel.! ~:mtY'E.' C'.~s "t.et't'Cll"i~,;b:'!'::ii" >.?t lt!ll); prot.&'lct.C':i!I.lI"S de villages' <mil.ice pro-gr.:luvertwme'!nt;:i.le i:ay'mée) ~,,~;)~;nni: "pOUI"Sl.l i.vi.s pet1da"t, des heureR jl,l.t1ql.l' à /c:e+ ql..lS!J.ef:i rt'r.:)1:.er.:.tF,,~I.It'£; dE) villa.9':; t'l' aien t pll..ls de muni tiot1", a-t-elle affi rmé. Toujor..l.rs sel.0t1 ce t.émoi.gnage, le';; r'ebl:~1.1essont. a.lot"~j enb'i.~H,j d;.;ltH:; l~.l village et ont rassemblé les villageois qui s'étaient réfugiés sur les toits ~~t'l i:.errassE:.. des maisons .. Apt'ès auraient avoir 1.I:'s déposé .\.J i f.Férentes. . Ce témoignage et hospitalisé, "mis en égalemen~ ligne", les assa i11at1l:.-::.'le~1 ;;J.l.It'.;li.i.'mt d~~ bombes d~ns les maisons fu.:; i.l1é Ed,:. de t.rois f~milles a été corroboré par celui d'un protecteur de village bl.essé égale)me,~t1t: cité par Anatc)].ie, ~;E;lCln lE.!cp.H"J. l!',~'" "t.~.n.t">::lt'i,,,ti:,,,,,," auraient t.ué vingt personnes dont des femmes et des enfants. la surer-préf~cture qui siège è Diyarbakir, re5ronsabl~ de l~ sécurité 13 départements de la région sous état d'l.lt'genc€~ d'.2PUi.';_; 1.91.1,7, deva.it fai.t',:? des !.A~.t/ déclaration dang la journée. AL./MH/HCS AFP 111724 JUN 90 Libération, 12juin 1990 r--------------, Turquie: attaque QUOTIDIEN DE PARIS, Plus de 10 villageois, dont des ,femmes et des enfants, ont été tués ;dans la nuit de dimanche à lundi lo~ . d'une attaque de séparatistes kurdes i dans la région de Eruh, au sud.est . anatolien, ont annoncé hier les autorités turques. Aucune autre informa;tion n'a pu être obtenue de la part de ~Iasuperpréfecture de Diyarbakir, res' f ponsable de cette région sous état , d'urgence depuis 1987: 'Turquie: 'öffëï1Sivë'" . de sepa • ratistes kurdes .. Plus de 20 villageois dont des femmes et des enfants ont été tués dans la nuit de dimanche à lundi lors d'une « attaque de terroristes séparatistes» dans la région de Eruh près de Sürt (sud-est anatolien à majorité kurde) a rapporté hier l'agence semi-omcielle turque Anatolie. n poumut s'agir d'une nouvelle phase de la lutte des séparatistes kurdes du Parti des travailleurs du Kurdistan (PKK., marxiste indépendantiste) contre les clans locaux qui ont rejoint les rangs des milices années pro gouvernementales des « protecteurs de villages ». Par ailleurs, vingt membres ou dirigeants présumés d'une organisation d'extrême gauche ont été arrêtés récemment en Turquie pour distribution de tracts et tentative de « rassembler en organisation» les ouvriers d'une entreprise publique de munition; dans la région d' ~a.ra. ~---------------------I I INTERNATIONAL HERALD ThIBUN.E, 12 juin 1990 I I .Turkey Says'Kiïrd81ruIe«f 2-0 in IWd.- . Il : I I I I I I ANKARA (Reuter) - Rebel Kurds have killed at least 20 civilians, including women and children, in a mmmtain village in southeastern Turkey, the semiofficial Anatolian News Agency said Monday. Sourees in the regional capital of Diyarbakir said up to 26 civilians could have died in the Sunday night raid on Cevrimli near Eruh, about 50 kilometers (30 miles) north of the Syrian border. They said one guerrilla was believed to have been killed by government-armed village guards. It was the biggest death toll in an attack on a civilian target since guerrillas of the Marxist Kurdish Workers Party killed 25 people in two villages in the southeastern province of Mardin in May 1988. L__~ 20 12 juin 1990 I Il I I I I I I ~ L ~ REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA légalisation hors la 101 ÖlETI DU JEDI Le Turquie DE LA PRENSA-BASIN L'EvENEMENT 4 juin dernier, après soixante ans de dandest1nité, le Parti communiste de de Nlhat a été Il reconnu P!U' ministère de l'Intérieur. Un nouveau parti va-t-ll unlfté STAMPA-DENTRO r;----------, Marseillaise, 12juin 1990 sargiD le pouvoir siéger aux c6tés des autres formations oftldelles turques 1 ce serait trop simple. Les communistes ottomans clolvent encore attendre le verdict du procureur général, qui peut seul ajouter à la légaUté de fait la légalité juridique. ce n'est pas là pure formalité. En 1988, le Parti socialiste avait lanterné plus d'un an. Le PC n'est clone pas sorti d'affaire ... Prenez l'article 141 du code pénal, qui interdit toutes les formations poUtiques touchant de près ou de loin à la lutte des classes, ajoutez le code de formation des partis poUtigues, et vous obtenez UD partllépUsé qui risque fort de rester mégal : ce code interdit l'emploi de Ta dénomlnadon « de turquie,. alors qu'll autorise" turc It. Car " turc It c'est bien, mais "de turquie It c'est un peu Qu'de. Et kurde en TurquIe, c'est tabou. La preuve: le sociologue tIIiW1 Besickl est emprisonné pour avoir osé travaillé sur la minorité hoDDie. Résultat: sauf à abanclonner le communisme et la turquie, le PC turc, quoique légalisé par le ministère de l'Intérieur, risque fort de rester hors la 101. A moins que le gouvernement, impatient d'intégrer la CEE, n'obUge ses juristes à quelques concessions. a. • Comba.... bRI.to. Au moina 20 penoDDes ont 6t6 tu6ea dans la nuit de dimanche' lundi' Cevrimli, Iris de Sürt (Kurdistan de Turquie), lors d'une attaque men~ par les combattants du PKK (parti des travailleurs du Kurdistan), affirme l'ilenee officielle turque Anatolie. • ABtaU l Pari.. Le pre- mier ministre honarois sera en visite ofticielle en France les 22 et 23 juin. L --.J Anne QUEYRAS ~-----------------------------I I Massacre au Kurdistan: 27 morts L'Alsace 12juin 1990 niqué parvenu à Ankara de la SUp"'-~Itlfecture qui contrOle les régions soumises à l'état d'urgence du Sud-Est anatolien à' grande majorité kurde. Un rebelle a été tué par les "protecteurs de village.. qui ont répliqué aux tirs du groupe de rebelles. Les rebelles ont pénétré dans le village aprés épuisement des munitions des " protecteurs ". Plus de vingt villageois réfugiés sur les toits des maisons ont été alignés et fusillés par les assaillants qui ont placé des explosifs dans trois maisons avant de s'enfuir . Vingt-six villageois de Cevrimli (dans la province de Siirt proche de la Syrie) et un rebelle ont été tués et sept autres villageois blessés dans la nuit de dimanche à lundi lors .. d'une attaque .. de .. terroristes séparatistes .. kurdes contre ce village proche de Eruh, selon un bilan publié hier par la super-préfecture de Diyarbakir. Douze enfants, sept femmes, trois villageois et quatre .. protecteurs de village .. (milice progouvernementale) ont été tués par un groupe de rebelles qUI a encerclé et mis le feu au Village, selon un commu- .'..P.- A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A FRA0611 4 I 0205 TIJrqlJ i.~-f~des RFA IAFP-GB56 avtür LE' Pfq( dément. mass,!lcré 26 villagf~oh; tl C.'-~I/t'imli ell 'T'w'qui .•" BONN~ 13 jlJin (AFP> - Le P~H'tl. des t.rav;;.1i.ll€-:1w",:. du f<'_lr'''i~:it;''-.lI'1 (Pf\h, mar'ld5te> a démenti avoir massacré '21;, personnes ;il Cl?vr'im] i le"lt d!'O' 1.;; Tl..w':I'd,.:' dal's la IHAit de dimi!lnc:he à lw,di, r('~j!:\tt:.ant:. la l'f~~jponsabili.té .;k' c;;.,t.b" j-' ..I>'"I'i,:' i!it.Jr l'~rméE~ tlJrqUl:1~ d;,lI1~.w, c:ommIJ/'dqt.Jé cl!!':' l'clr'g;i:.ltli':5i:ai:i.i.'111 difflJ'"ié à Fimln. La sl.lpF.'r-pr'éfer.:b.II'(" de Diyarbak.il' av;;Üt .':lnnmH-:'é J.w1di r~u~? d,:?", "i'f't,t",)I,j.;}.;:,,,~ sép1iratist.f~<;;11 avai.e/'l'I: t.ué, à Cevri.mli. d;;U1~; la provinÇ(2 d<~ Sit'tï.')K pr'.1(:fIP d., lM fr ",U:1I1t:. i. èr i.~ S y f' i ~IHH1, d es vi 11>agetl i. t'ii, d CIl' t. d~'i!~-:; femme", f:d'. d ~:>';; ,:;'n fall t ',;, ,-,li I; ':'j i '''p~.::. de~ membres d'une milice pro-gcuvern~mentale. . , LE' Pf~f( reccmlli!lit.~ d;!ns ,,"on commw1iqwl:!, ql..H:? ~icm bt'a~i :£!l'!l'\é, l'APGf< l,t',r'm,",,",' d~' lIbératIon pcpuli!lir~ du KlJrdi~tan> a mené un. a~tion ~~ gIJ~ril1~ è CRvrlmli, m,,\i.s (i!lle vi~,;ail: la l'rIilic.:e 10éal>?, Selr.m l~:~ Pf(f(~ cf.'i.:b? mi.] :le,", """.,1". ""''';!,I:,n",:-,[;'1.' de la mtlrt: d'au mc)in~ l.:-i dF.:!~;,~H.jr,:ClMb;:'lttant:.s "r,:d: d'J;ll..l "joj.n~:j aut.ant ,-j('~ vill.lgeois" depuis 19B/~. "S'il,>, par les a e'lJ les milic:'t)s t;mfant.s et I..fn il a été c:C1mttli,-; à CDUP ~,I.:.t' P;")t" l':'iI,Itl>~'"" 'I.JH":J'.;"" ,,,i: m;;l,ll.i.pLJle", ~J.ffï.r~'lI,~ l~;! PfO<, ql.Ji .;1jÇ)uh;,~ "'luF.' 1,,''':, t~i"tl\M~""~" maisr.ms ne;>sont. ,]:-:imais l ..:s cible'.,; d,:;; ,,'::'i'i ,:d:t:i:t.r.]I.,F"''i''" . m,;\f:i~;;;:t.cre~ qtJ'~!lle ]"es jl t./al/pa AFP 132117 JUN 90 21 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA Le Soir, ÇAPt-R/VISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI 14 juin 1990 Vitalité et diversités de la communauté des quelque .trois mille Arméniens de Belgique Pour ne plus confondre Kurde et Kurdophone non-Kurde ... L' 'article paru dans «Le Soir" du 26-27 mai sur les Arméniens de Belgique a causé pas mal d'émoi au sein de la commu-. nauté arménienne. Dès le lendemain,dans les écoles, de Saint-Josse,des enfants arméniens se voyaient traités de Kurdes... à la grande fureur de leurs parents. En effet dire que les Arméniens arrivés en Belgique ces dernières 'années sont «d'origine kurde" ;est faux. Ces deux populations n'ont aucune parenté ni ethniquement ni confEissionnellement.Ces Arméniens viennent du su~st de l'Anatolie et sont kurdophones, mais il ne faut pas les assimiler aux Kurdes qui peuplent ces régions et sont musulmans. Les A~: méniens sont chrétiens apostoliques font baptiser leufs enfants et se marient à l'église et c'est. parce qu'ils sont chrétiens qu'ils sont persécutés et que le patnarche de Constantinople-Istanbula demandé, en 1980, aux Ar~néniensde Belgiquede les accueillir. Arrivant ici avec des passeports turcs et parlant le kurde, ils sont culturellemnt arméniens, descendants des survivants des massacres du début du siècle et ne tiennent pas il être confondus avec ceux qui les persécutent. Les réactions de la communauté sont à l'image de sa diversité. Certes il y a les anciens- un millier est un chiffre plus ou mOins admis par le plus grand _,nom- 22 vail du cuir ou en bijouterie. D'autres sont commerçants, artisans. cérémonie. Uricompromis fut proles plus âgés ont parfois du mal à posé: attendre le mercredi suitrouver du travail et à s'adapter. ' vant, puisqu'un baptême aurait lieu le mardi. Pourquoi les funérailTant que la communaut~ était peu les ne purent~lIes être repornombreuse, elle pouvait se, con- tées? Des arrangements avalenttenter de faire venir de Pans un ils déjà été fixés ? .. Le fait est que prêtre lors des fêtes de Pâqueset cela n'arrangea pas les suscepti-: de Noël, pour les baptêmes, les bilités au sein de la communauté, mariages et les funérailles.. Le , " . projet de bâtir, à B~~xelles"u~lieu La parution de lartlcle le Le SOir", de culte fut accueilli avec JOie,e,t du 26-27 mail échauffa encore la consécration de la nouvelleég!l- davantage les esprits. qimanche se fut pour toute la communaute, derriier le 10 juin, c'était la pre'un événement d'autant plus mar- mière messe célébrée depuis la quant qu'il s'y ajoutait la venue des consécration de l'église. Un groudeux catholicos, V~ske~1er et ~a- pe voulut remettre à l'arch~vê~ue.' rékine Il. Mais, ce jour-la, le bat/- venu de Paris, un tract déja dlstn. Pour les nouveaux- 2.000 dit-on ment, en plus de tous les offiCiels, bué à tous les participants. Dans -, 'arrivés depuis mpins de dix ne pouvait contenir que 150 per- cette lettre, des prote~tat,airesexans les réactions ne sont pas sonnes. Beaucoup, anciens et pliquaient qu'ils ne s étalent pas moins vives... et variées. Si, par- nouveaux confondus, durent, se rendus à l'office en signe de pro-, mi eux, il y a des analphabètes,ce contenter de suivre la célébration testation. Ils pensaient que le Cosont les « parents ", la-génération sous une tente ou même dans la mité des Arméniens et l'ass~mqui après les massacres s'est ré- rue. Ce n'est qu'à la fin de la blée des représentants ,n'aval,ent fugiée dans les régions monta- cérémonie que chacun put entrer pas réagi suff!samm~n~a l'article gneuses du Kurdistan. Les en: et déposer son obole dans les du e Soir" qu'Ils conslder~nt camme injurieux. Pourtant le ,our~a! a fants de ces familles, maintenant immenses chandeliers. , . fait paraître, le vendredi 8 JUIn, jeunes adultes, ont souvent fréquenté les écoles arméniennes Un deuil a encore brOUilleet cam- une lettre du président sortant, les choses. Une personne Arpag Mekhitarian, d'Istanbul et c'est de cette ville pliqué est décédée dans la communau, qu'ils ont rejoint la Belgique, pa~- té et la famille espérait utiliser la On peut espere,r que ces nouve~ fois avec une partie de teur famil- nouvelle église pour les funérail- les mises au,POintcont,enterontla le parfois la retrouvant grâGeaux les, Or, les lois de l'Eglise aposto- communaute et, ramen~ront la regroupements familiaux. Cesjeu- lique arménienne ~xige~t que la paix" ca~ c'est bien ~n mlcrocosnes non seulement connaissent le première cérémo~le sUl,vantun~ .me a visage ~umaln que, nou~ turc le kurde et l'arménien mais consécration SOItune ce- avons rencontre! ave~,ses nches ont appris le français ou le néer-, lébration de lad'église vie (baptême, ma-' ses et toute la dlverslte des Sltualandais. Certains sont étudiants riagel et non un enseveli,ssem~nt. tio~~,.des engag~ments, d~~ sendans les universités belges ou Mais il fut difficile d'expliquer a la slbilltes, gages d une prodigieuse déjà titulaires de diplômes. Sou- famille endeuillée qu'elle ne pou- vitalité. vent ils ont également un métier vait immédiatement utiliser les JEANNE SOMER-GOTTELAND manuel et s'y conflaissent en tr~- nouveaux bâtiments pour cette bre:"" intégrés .à .la vie belge. Leurs enfants, et parfois leurs petits~nfants, sont nés ici. Ils ~ardent le souvenir de leur arménlté, parlent assez souvent la langue, de leurs ancêtres, fréquentent à j'occasion les offices arméniens. Jusqu'il y a peu de, temp,s c,es offices étaient rares, Il fallait faire venir un prêtre de l'étran~er. Ces Arméniens vivent en Belgique depuis de longues années, sont profondément occidentalisés et ont souvent la nationalitébelge. L'arr~ vée massive de coreligionnaires orientaux a donc profOf!dément modifié le visage de la petite communautédéjà installée. REVUE DE PRESSE-PRESS ~tg REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI ~lnJdatr Montag, 18. Juni 1990 Die kurdische Bewegung in.Irak, Iran und Syrien 'Yas bleibt, Der türkische Krle ' in .den kurdischen G!bieten des Landes bat mittler'weile internationale Beachtung gefunden. Das SchicIœa1der kurdischen Bewegung in den irakisch, iranisch und syrisch besetzten Teilen Kurdistans bleibt. dagegen im dunkeln. Ein von, der «Bewegung für eine offene, demokratische und solidarische Schweiz» (BODS) organisiertes Symposiwn am letzten Wochenende in Lausanne bot Gelgenheit zu Gesprächen mit Kur.dinnen und Kurden aus diesen Ländern. Von Claudia Wirthlin Der Vertreter der irakischen Kurdis~-Front, ei~er im Mai 1988 gegrundete~ AllIanz ~er sechs wichtigste~ kurdischen Wlderstandsorgani'satlOnen, sucht nach Worten. Die Dramatik der kurdischen Lebensbedingungen heute, zwei Jahre nach den irakischen Angriffen mit chemischen und biologischen Waffen lässt sich angemessen nicht me~ beschreiben. Er flüchtet in die Statistik: Gegen 90 Prozent der ländlichen Gebiete in Irakisch-Kurdistan seien total zerstört, 4000' kùtdlsche . .Dörfer und Siedlungen entleert~' plattgewalzt von Bulldozern (die unter anderem von einer Firma aus Langenthai stammten). Allein im vergangenen Jahr seien 200 000 KurdInnen aus ihrem Siedlungsgebiet deportiert worden. Insgesamt lebten heute 1,5 Millionen Kurdlnn~n in neu angelegten strategischen Siedlungen und Wehrdörfern in den sind Hoffnungen Ebenen der kurdischen Provinzen Dehok, Erbil und Suleymania oder in Lagern im Innern des Irak. All das betrachtet die Regierung Saddam Husseins offenbar als Teil ihrer Assimilationspolitik. Kurdi'sche Frauen berichten weiter von Sterilisationskampagnen und behaupten, dass viele der deportierten oder verschwundenen Frauen an arabische Geschäftsherren aus Kuwait oder Saudiarabien verkauft worden seien. Andererseits sollen arabische Iraker, die eine Kurdin heiraten, gemäss einem neuen Regierungsdekret in den Genuss bes~nderer Vergünstigungen kommen. Eme Massnahme auf einer ganz ande~n .Ebene, die die Systematik der Iraklschen Kurden-Politik beleuchtet: Heute geht es in Südkurdistan nicht mehr um Autonomie sondern ums nackte Überleben u~ die ,Existenz des kurdischen Voikes. Die Kurdistan-Front hat ihre Kampfstrategien unterdessen den neuen Bedingungen angepasst. Nach Worten ihres Sprechers will sie die Option des bewaffneten Widerstands aufrechterhalten, wenn auch in ~duziertem Mass. Die Stützpunkte m den befreiten Gebieten seien nicht vollends aufgegeben worden, und es käme immer wieder zu Scharmützeln zwischen Peshmergas und .Einheiten der irakischen Armee. Andererseits versuche die Front nicht mehr, Territorien zu halten. Stattdessen rückten die Guerilleros weiter ins Landesinnere vor, in die Nähe der städtischen Zentren in ,denen die grosse Mehrheit der k~rdischen Bevölkerung lebe. Dort sei es vor kurzem noch zu Kämpfen zwi,schen Peshmergas und irakischen ,Armee-Einheiten gekommen. Aller-, dings -sei der ~f militärisch. weniger denn je zu gewinnen. Kurdische Politik müsse sich heute viel- ' mehr die Demokratisierung des Iraks allgemein zur Aufgabe machen und zugleich um weltweite Öffentlichkeit kämpfen. Das'Selbstbestimmungsrecht des kurdischen Volkes müsse endlich auf dieTraktandenli- ste der internationalen nen gesetzt werden. Organisatio- Traditionen Nichts Neues aus Türkisch-Kurdistan. Im Grunde sei es wie immer, erklären die Betroffenen. Sie haben sich längst an die Militäreinsätze und die Einschränkungen durch das Ausnahmerecht gewöhnt. Im Gegensatz zu den TürkInnen im Westen des Landes. Sie "müssen sich erst wieder mit Pressezensur und anderen Einschränkungen als F?lge des Krieges in den Ostprovmzen vertraut machen. Uod sie erleben einen immer militanter ~.uftrumpfenden Staatsapparat. Uber 18 000 Polizisten und Hunderte kurzfristig aus den Bergen Kurdistans nach Istanbul verlegte Sonderkommandos sorgten am 1. Mai dafür, dass sich ArbeiterInnen möglichst nicht bemerkbar machen konnten. Bilanz des staatlichen Einsatzes: 3 Schwerverletzte, darunter eine 22jährige Studentin,' die nach einem Polizistenschuss lebenslang gelähmt bleiben wird. Ein Journalist lag einen Tag nach der Schlacht noch im Koma. Allein in Istanbul wurden 2240 Menschen verhaftet. Die Geschichte wiederholt sich in der Türkei an jedem 1. Mai - allerdings mit zunehmender Brutalität. Im Vergleich: 1988 gab es 125 Festnahmen und rund 20 Leichtverletzte. Im letzten Jahr wurden ein Werftarbeiter umgebracht, 39 durch Kugeln verletzt und 550 festgenommen. Georg Schwarz,lstanbul 'Unterstützung unù Beistand in der Weltöffentlichkeit finden: Daran knüpfen sich auch die Hoffnungen der KurdInnen in Iranisch- oder 'Südost-Kurdistan. Die Demokratisierung in den Ostblockstaaten zeitige früher oder später positive Aü~-. 23 REVUE DE PRESSE-PRESS REV/EW-BERHEVOKA wirkungen in allen vier Teilen Kurdistans, meint ein Vertreter der Kurdischen Demokratischen Partei/lran. (PDK-I), «denn wir sind ein Teil die-' ser Welt und ein Teil dieser Erde». Auch die nationalen Aufstände in' den verschiedenen Sowjetrepubli., ken könnten die kurdische Sache. positiv beeinflussen. ,Denn die 'euro~ päischen Länder könnten nicht die nationalen Forderungen in einem Teil der Welt unterstützen und im anderen ignorieren. "Aber zeigt nicht gerade das Beispiel der Nationalitätenkonflikte in. der Sowjetunion, dass die nationale Frage mit dem Erreichen der Autonomie nicht gelöst ist? Muss die PDK-I in dieser Hinsicht nicht neue Perspektiven und Lösungsmöglichkeiten entwickeln? - ,Die Antwort kommt eher widerwillig: Die Aufteilung des kurdischen' Volkes sei eine historische Tatsache. Dass in der Sowjetunion das nationale Bewusstsein neu erwacht sei, rühre daher, dass die betreffenden Völker. vermutlich nie echte Autonomie erlebt hätten. Die Unabhängigkeit der iranischen KurdInnen zu verlangen, sei unrealistisch, die Autonomie dagegen ein greifbares Ziel. Die aktuelle Lage erlaubt dazu freilich nur wenig Hoffnung: Insgesamt 200 000 iranische Soldaten sind auf kurdischem Territorium stationiert, 3000 Militärstützpunkte und elf Kasernen sollen die Region überwachen. Dieser Streitmacht leisten 10 000 - 12 000 Peshmergas Widerstand. Erst kürzlich kam es zwar in den Regionen von Sardasht und Piranshahr zu Guerillaaktionen, insgesamt aber hat sich die militärische Lage der Widerstandskämpfer seit einem Jahr wohl eher verschlechtert. Eine schwere Belastung dürften auch die 200 000 kurdischen Flüchtlinge aus dem Irak und aus der Türkei bedeuten, die in grossen Zelt- 24 ÇAPt-R/VISTA STAMPA-DENTRO lagern nahe der irakischen Grenze ausharren und denen nach wie vor der internationale Flüchtlingsstatus verweigert wird. Eine Verhandlungslösung zwischen der iranischen Regierung und der kurdischen Bewegung ist schliesslich auf absehbare Zeit nicht zu erwarten. Die Ermordung des legendären Kurdenführers Abdulrahman Ghassemlou im August letzten Jahres durch Emissäre Teherans, die vorgeblich Gespräche zwischen beiden Seiten in Gang bringen wollten, hat alle damals vorhandenen Ansätze vorerst zunichte gemacht. Syrisch- oder Südwest-Kurdistan erlebt zur Zeit keine militärischen Auseinandersetzungen. Trotzdem sieht die Lage der auch dort lebenden KurdInnen alles andere als gut aus. Die seit den 70er Jahren gegen 'sie praktizierte Politik des «arabischen Gürtels» wird auch heute un- in einem Lager bei (Türkei) DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI verändert fortgesetzt: Den in diesem GUrtel ansässigen KurdInnen wird die syrische StaatsbUrgerschaft aberkannt, ihr Grund und Boden wird von der Regierung konfisziert und an neu angesiedelte arabische Familien verteilt. Von diesen Massnahmen betroffen sind bis heute etwa 120 000 KurdInnen, zumeist Bauemfamilien, denen auf diese Weise jegliche Existenzgrundlage geraubt wurde. Die entnationalisierten KurdInnen werden als «Ausländerinnen» betrachtet und bezahlen z. B. die für Fremde geltenden höheren Preise fUr Lebensmittel. Stark behindert sind sie zudem in ihrer Bewegungsfreiheit im Innern Syriens: viele Hotels - auch in grossen Städten wie Damaskus - anerkennen die speziellen Papiere, die sie an Stelle einer normalen Identitätskarte besitzen, nicht. Auch kurdische SchülerInnen, Studentinnen und Intellektuelle bekommen die Repression des syrischen Regimes zu spüren. So wurden z. B. in diesem Frühjahr 20 kurdische StudentInnen in Qamishli wegen angeblicher kurdischer Propaganda von der Universität verwiesen. Die Bilanz. der kurdischen Bewegung in SUd-, SUdost- und SUdwestKurdistan ist erdrückend, ebenso das bis heute andauernde Schweigen der Weltöffentlichkeit und der internationalen Gremien. Abwarten, dass das Tauwetter in Osteuropa auch in den Mittleren Osten zieht, Verstärkung der Aktivitäten auf diplomatischer Eben~, Mobilisierung einer breiteren Offentlichkeit das Schicksal der kurdischen Bewegung insgesamt steht und nuit heute mit dem Erfolg oder Misserfolg des Widerstands im türkisch besetzten nördlichen Teil Kurdistans. Der Versuch des NATO-Partners Türkei, seine neuerliche Staatskrise einmal mehr auf dem Rücken der türkischen Kurdinnen und Kurden zu lösen, könnte endlich eine internationale Regelung der «Kurdenfrage», die nur für sie selbst keine Frage ist, auf die Tagesordnung setzen. REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAP~-RIVISTA STAMPA-Dl£NTRO DE LA PRENSA-BASIN 61ETI TAGES-ANZEIGER j)il'lI"t<H,~, Kurdistan-Irrfahrt durch ein besetztes Land 14), .hmi l')'JU Türkische Politiker predigen in SUdostanatolien Demokratie und praktizieren Repression In SUdost8natolien herrscht seit Monaten eine Art Bürgerkrieg; Im Milrz' brach dort ein neuer kurdischer Aufstand aus, inzwischen kurdische IntUa. dagenannt. Der türkische Staat reagiert darauf mit militärischer Hirte und der Aufhebung der Pressefreiheit. Nun versuchen die OppositionspolItiker , in den von Kurden bewohnten Provinzen politisch verlorenes Gebiet zu. rUckzugewinnen. Doch die Bevölkerung bleibt misstrauisch. Am meisten Mühe gab sich der sozialdemokratische Oppositionsführer, Erdallnönü, der selbst in entlegenste Ortschaften fuhr. Unser Korrespondent begleitete Inö. nü auf einer solchen Reise. - • VON WERNER VAN GENT Auf den ersten Blick sieht es aus, als fUhre der Konvoi, der sich am frühen Morgen über die gewundene Bergstrasse von Sirnak nach Uludere immer tiefer ins Cudigebirge hilleinbewegt, in den Krieg. Polizeiwagen mit schwerbewaffneten Polizisten, zwei schweren Panzerfahrzeugen und mehreren 'Jeeps mit Kommandos, in Kriegsausrüstung und ausgestattet mit schweren Maschinengewehren, führen den Konvoi an. Um so fremder wirkt angesichts dieses martialischen Aufgebotes das Herzstück des Konvois, ein rotweisser Bus mit grossen Lautsprechern auf dem Dach, aus denen immerfort fröhliche Musik ertönt: der Bus der Sozialdemokratischen Volkspartei (SHP), unterwegs mit dem Parteivorsitzenden, Professor Erdal Inönü. Als in diesem Frühjàhr immer deutlicher wurde, dass der Intifada der Kurden mit militärischen Mitteln kaum beizukommen sei, beschloss Professor Inönü kurzerhand, das zu tun, was vor ihm noch kein Politiker gewagt hatte: die umkämpften Gebiete selber zu besuchen. «Friedensmission» mit Panzern Inönü dürfte sich seine Friedensmis-' sion etwas anders vorgestellt haben. Denn immer dann, wenn er den Bus anhalten lässt, etwa um eine Gruppe kurdischer Kinder zu begrüssen oder mit einigen Dorfbewohnern zu sprechen, springen die schwerbewaffneten Kommandos aus den Panzerfahrzeugen, um den hohen Gast schützend einzukreisen. Dass sie dabei mit ihren Waffen direkt auf die Bevölkerung zielen, dürfte den Gesprächen kaum förderlich gewesen sein. Für die im Volksmund Rambos genannten. Kommandos gibt es aber keine «freundli-. 'che Lokalbevölkerung», die mit netten Worten zu begrüssen sei. Für sie gilt jede Person in diesem Gebiet solange als Terrorist, bis das Gegenteil bewiesen ist. . Richtig nervös wird der Kommandant in unserer Begleitung, als die Späher im iersten Panzer, kurz na,ch der Durchfahrt 'der Kleinstadt Sirnak, eine verdächtige Bewegun~ am Hang unte_rhalb der Stras- ...... " se ausmachen. Innert Sekunden sind die Rambos wieder zur Stelle, die im zweiten Bus mitfahrenden Parlamentarier und Journalisten halten den Atem an - bis aus dem Gebüsch drei nichtsahnende Frauen hervortrete~ die ~che.'t:le~d. ein Feld untèrhalb- der Strasse bestellthaben: Immer öfter beschränkt sich Inönü nach diesem Zwischenfall darauf, die Grüppchen am Strassenrand über die Lautsprecheranlage zu begrtlssen, wobei er unablässig winkt. Die Strasse von Cizre nach Hakkari, die parallel zur irakischen Grenze durch das Cudigebirge führt, war in den vergangenen Monaten zeitweise für den Privatverkehr gesperrt worden: Die Sicherheitskräfte konnten die Sicherheit auf dieser unübersichtlichen Strecke jedenfalls nicht mehr garantieren. Vor allem nachts haben in diesem Gebiet die Terroristen (offizielle Bezeichnung für die Guerillakämpfer der PKK, der Arbeiterpartei Kurdistans) das Sagen, dann fahren auch die Sicherheitskräfte nur noch im Konvoi. Dennoch wollte Inönü bis nach Uludere. weiterfahren, eine in einer engen Schlucht gelegene Ortschaft mit knapp 3000 Einwohnern, in den letzten Jahren immer wieder Schauplatz blutiger Kämpfe. Inönü auf Seite des Staates Bis zu den Wahlen im November 1987 waren die östlichen Provinzen noch fest in sozialdemokratischer Hand. Eine Versammlung der SHP in der heimlichen Hauptstadt der ku~ischen Provinzen der Türkei, Diyarbakir, war damals noch ein schlagender Erfolg für Inönü gewesen. Das hat sich seither drastisch geändert. Heute fühlt sich ein Grossteil des sozialdemokratischen Anhangs in diesem Gebiet von der Parteizentrale in Ankara betrogen. Den Wendepunkt bildete ein von Danielle Mitterrand, der-Eliëfrau d~s französischen Präsidenten, Ende letzten 'Jahres organisiertes Symposium über die Identität des kurdischen Volkes. Die kurdischen Abgeordneten der SHP, die daran teilnahmen, sind danach fristlos aus der Partei geworfen worden (vgl. das In- terview auf dieser Seite). Mit ihrer Teilnahme hätten sie die Einheit der Republik gefährdet, hiess es damals aus Ankara. Stur hielten auch die Oppositionsparteien an der offiziellen Doktrin fest, wonach es in der Türkei nur Türken gäbe. (Leere) Versprechen? Als zunächst im Grenzstl\dtchen Nusaybin, dann in Cizre am Tigris und kurz darauf im ganzen südlichen Teil des von Kurden bewohnten Gebietes eine eigentliche Intifada ausbrach, stellten sich die Sozialdemokraten um Inönü demonstrativ auf die Seite des Staates, der durch. seine brutalen Einsätze den Aufstand massgeblich geschürt hatte. In den Parteizentralen in Ankara hatte man zunächst. gar nicht mitbekommen, dass im Südosten eine völlig neue nationale Bewegung entstanden war. Man hielt fest an der Behauptung, dass die Ereignisse einzig auf die Infiltration von durch das Ausland gelenkten Terroristen zurückzuführen seien. Daneben unterstützten die linke und rechte Opposition schwéigend die: Theorie der Regierung, wonach die Presse den ganzen Aufstand aufgeblasen hätte: Als die Regierung mit einem Dekret die Berichterstattung über die Ereignisse' im Osten faktisch verbot, protestierten die Sozialdemokraten kaum. . In UludeTe bekommt Inönü die Folgen . dieser Politik zu spüren. Steine und Eier fliegen zwar keine in Richtung des roto' weissen Busses, wie am Vortag in Cizre und später noch in Bitlis, doch die Menge reagie~ abweisend. Geklatscht wird wenig und meist nur, nachdem strategisch plazierte Parteifunktionäre kräftig mitgeholfen haben. Dabei geht der Professor in seiner kurzen Ansprache jetzt plötzlich viel weiter als je ein türkischer Politiker vor ihm: Die kurdische Muttersprache müsse selbstverständlich zugelassen werden, sagt er und erntet damit auch Beifall. Doch am Rand der Versammlung meint ein kurdischer Gesprächspartner, dass man diesbezüglich keinem türkischen Politiker trauen könne. Allgegenwart der Rambos Seit der Ausnahmezustand verschärft .wurde, wirken die Sondertruppen mit fast uneingeschränkter Befugnis. Ihre Erscheinung ist sorgfältig auf Einschüchterung getrimmt, der Name Rambo dürfte kaum zufällig entstanden sein. Nach Belieben können sie Leute festnehmen und verhören, ganze Dörfer evakuieren und verdächtige Personen aus dem Gebiet weisen. Und Gesprächspartner in den verschiedenen Städten, wo Inö- 25 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI Rambos nennen die' Kurden die türkischen Sondertruppen. Diese haben fast uneingeschränkte Befugnisse. (Bilder Musa Agacik) nü halt machte, sind davon Überzeugt, dass die meisten der «nach intensiven Kämpfen getöteten Terroristen» einfach: ,kaltblütig von diesen Rambos exekutiert' worden seien. Als im April ein Grossteil der Geschäfte in der ölstadt Batman aus Protest ge-, gen den Staatsterror geschlossen blieben, ,legten die Sondertruppen an einem Tag '25()0 Geschäfte in Trümmer. Der Bürger.meister der Stadt, Mitglied der SHP, hat bislang in Ankara keine Reaktion auf seine Proteste erhalten. Auch sorgen die Rambos dafür, dass die Bauern nicht auf ihre, Sommerweiden gehen - dort könnten sie die Guerillas mit Nachschub versorgen. Tausende von Schafen mussten daher notgeschlachtet werden, weil keine Nahrung aufzutreiben war. Die Fleischpreise im Gebiet sind rapid gesunken. Am Randè der Veranstaltung in Uludere kommt es, trotz der offensichtlichen Repressionsmaschinerie, immer wieder \2;U spontane~ Kontakten. ..Das grösste 'Problem hier sind die Dorfwächter», meint ein junger Mann im Teehaus. Im Hintergrund verfolgt ein Rambo mit kahlgeschorenem Kopf, demonstrativ umgehängten Patronengürtel und einigen Handgranaten kaugummikauend das Gespräch. Doch der junge Kurde lässt sich nicht einschüchtern. ~ Durch das System der vom Staat bezahlten Dorfwächter bekommen die Auseinandersetzungen in diesem Gebiet immer mehr auch den Charakter eines Bürgerkrieges. Insgesamt vier kurdische' Stämme hat Ankara bislang' als «Dorfschützer» für sich gewinnen können. Be- 26 zahlt werden sie verhältnismässig gut: In diesem Gebiet sind monatlich 500 000 Liras (umgerechnet rund 280 Franken) jedenfalls ein stattliches Einkommen. Mit. den vom Staat verteilten KalaschnikowGewehren konnten die Angehörigen dieser «regierungstreuen» Stämme ihre Machtbasis auch während der Intifada bewahren, obwohl die Dorfwächter immer ,wieder zum Ziel der PKK-Guerillas 'werden. Wenige Stunden, nachdem der Konvoi .lnönüs die Stadt Cizre verlassen hatte, wurde auf offener Strasse ein Dorfwächter erschossen, wie man annimmt von den PKK-Guerillas, doch könnte es sich ebensogut um eine Abrechnung zwischen den Sippen handeln. Am Ende der viertägigen Fahrt hatten im ganzen Gebiet insgesamt neun Dorfwächter ihr Leben verloren. Diese Zahlen erscheinen nicht in den offiziellen Verlautbahrungen, welche vom Verwalter des Ausnahmezustandes, Hayri Kozakciaoglu, persönlich zensuriert werden. Am türkischen Fernsehen ist immer nur die Standardformulierung zu hören, wo'nach die Sicherheitskräfte erneut so und so viele ((Terroristen tot festgenommen» hätten - allein die Zahl variert von Tag zu Tag. In insgesamt 14 Ortschaften versuchte Inönü, seine Zuhörer davon zu überzeugen, dass die Probleme nur ((demokratisch» zu lösen seien. Und umgehend machte die Omnipräsenz der türkischen Repressionskräfte diese Worte wieder zunichte. Auf weite Strecken glich seine Reise dadurch eher einer Irrfahrt durch besetztes Land. REVUE OE PRE5Sf.PU88 REVIEW-BERHéVOKA lageDQAuJeiner ÇAPt-RIVI8TA STAMPA-DENTRO DE LItPHENSIt-8As1N ÖZHI 1~. Juni 1990 « Am lodernden Feuer wächst die Widerstandskraft» Interview mit Mehmet Ali Eren, kurdischer Abgeordneter im türkischen Parlament , 'd' h di Pr' Ii";':' i eit Herr Eren, urc eesse LWenw r s Mitte März \10mkurdischen Volksauf.. disc h en 1nt ifa d a, e rf a h ren. stand, der ..ur Wie konnte es soweit kommen? 'Der Widerstand oder - wie die Kurden es jetzt nennen - die Intifada ist nichts N~ues. Der Widerstand der Kurden hat eme lange Vèrgangenheit. Seit 1920 gab es in ihren Stammlanden fünf grosse Aufstände, die alie brutal niedergeknebelt Wurden. Wie es heute weitergehen wird, weiss ich nicht. In der Vergangenheit war bei der Niederschlagung der Aufstände der Kurden die geographische Lage von eminenter Bedeutung. Die Kurden sind ja im Nahen Osten derart aufgeteilt worden, dass sie sich überall auch im Krieg mit ihren Nachbarländern befinden. In der Geschichte haben diese Länder immer gemeinsame Sache gemacht, sobald es' galt. den kurdischen Widerstand in die Knie zu zwingen. Im Nahen Oste,n hatten die Kurden nie Freunde. Was die interna. tionalc Ebene betrifft, so konnte die Kurdenfrage bisher nicht eingebracht werden. Die jetzigen Aufstände fanden in Südast- anatolien statt. Was hat sich dort seither verändert? Zurzeit herrscht eine Pressesperre über dem Unruhegebiet. Journalisten werden möglichst ferngehalten. Aber auch wir Parlamentarier können nur mit einer Spezialbewilligung hingelangen. Es ist äusserst riskant, dorthin zu reisen, da man nie weiss, was geschieht. Wird geschossen, beschuldigt man jeweils die andere Seite. Und endlich muss dann noch Allah dafür herhalten. Zusätzlich wurde eine Verordnung erlassen, die es erlaubt, die Druckereien von Zeitungen, die über die dortige Lage berichten, zu schliessen. Ausserdem hat der Regierungsgouverneur das Recht, die Bevölkerung dieser Gebiete jelierzeit und in beliebiger Zah~ an jeden beliebigen Ort umzusiedeln. Mit den erwähnten Einschränkungen und der Verhängung des Kriegszustands will d~ Regierung verhindern, dass sich die Unruhen weiter ausdehnen. Wie wirkt sich das auf die Bevölkerun, aus? . Die Bevölkerung ist sehr unruhig, hat sie doch in ihrer Geschichte schon viele Mas.' saker erlebt. Es herrscht Krieg, Das Feuer lodert. Wenn aber jemand in der Nähe des lodernden Feuers leben,muss, entwik: kelt er grosse Wide~standskraft. Hat die Entwicklung im Osten, haben die «Re\lolutionen» und aufkeimenden NationalitätsgefUhle. Einfluss auf den kurdischen Widerstand? Sicher. Die Kurden lese!l Zei~ungen und.: d' sehen fern und bekommen mit, wie le nationalistischen Entwicklungen im Osten vor sich gehen und welche Forde'.rungen die Völker stellen. Einige Ereig-, nisse spielen sich zudem ganz in der Nähe d~r Regionen ab, wo die Kurden leben., Zusätzlich wirkt sich aber auch der Um-ber gang der Türkei mit ihren Minderheiten in Griechenland und Bulgarien auf die kurdische Widerstandsbewegung aus. :Wie denkt man im Parlament aber die Jcwrdenfrage?, ." , 'Alle heutigen Regierungsparteien sind Staatsparteien. Sie sind sich einig, dass diese Frage mit Unterdrückung und Gewalt gelöst werden muss. Die kürzlich erlassenen Dekrete, zum Beispiel, wurden von den drei führenden Parteien in Zusammenarbeit mit Staatspräsident Turgut Ozal beschlossen. >Dieeinzige Re. aktion darauf zeigten 19 Parlamentarier: Wir haben Ende April eine in der Ge. schichte des türkischen Parlaments einzigartige Aktion gestartet. Während 48 Stunden haben wir das Pariament be'setzt. Es gibt also eine ganz kleine Gruppe von Leuten, die die Frage auf menschliche Weise zu lösen versucht. Wird die Situation der irakisehen Kurden in den türkischen Flüchtlingslagern im Parlament diskutiert? Wir haben schon oft versucht, dieses The. ma ins Parlament zu tragen. Da die Türkei nur Flüchtlinge aus westeuropäischen Ländern aufnehmen wollte, hat sie die Menschenrechtskonvention nicht valIumfänglich unterzeichnet. Wahrscheinlich hat die türkische Regierung damit gerechnet, dass solche Ereignisse - wie die Flucht der Kurden aus dem Irak vor zwei Jahren - eintreten könnten. Das ist der Gl'\Jnd, weswegen die Menschenrechtskonvention nicht in allen Punkten unterschrieben worden ist. Seit zwei Jahren leben die Kurden wie Sklaven in den Lagern, werden aber Gäste genannt. Ankara hat \lersucht, sich einen humanitären Anstrich zu ,eben. als es damals die irakisehen Kurden in die Tarkei herein;liess. Hin, das mit dem Interesse der Tür'kei zusammen, dem Westen ein «demokratisches» Bild zu \lermitteln? Dazu muss gesagt werden, dass gerade der Westen am Umgang der, Türkei und der arabischen Länder niit den Kurden mitschuldig ist. Der Westen hat nie Massnahmen gegen diese Länder getroffen, die die Kurden derart unterdrückt haben. Bis 1992 ist das Thema EG und TUrkei vom Tisch. Wie reagiert die Türkei darauf? Die türkisc~e Regierung wjrd sich weiter- ,hin auf intèrnatiOJ:\'lle 'Verträge berufen und die daraus resultierenden Vorteile i gen essen. Heisst das, dass sie sich um die Einhaltun, der Menachenrechte nun \lölli, tutiert und ".a~.~t, W,aI sie will? Türkei 4ind die Menschenrechte si-, eher egal. Sll.nat ja in der Vergangenheit die Erfahrung gemacht, dass zwar mahnendeStimmen erhoben werden, dass jedoch gleichzeitig die wirtschaftlichen Beziehungen weitergehen. Die Türkei weiss, dass - auch wenn sie unterdrückt und mordet - alles wie üblich weitergeht, ohne dass der Westen etwas unternimmt. Die Beziehungen und Geschäfte sind die,sen Ländern wichtiger als die Kurden. Daher kann diese Politik fanatisch weiterbetrieben werden. Stur wird bei uns weiterhin behauptet, dass es keine Kurden gebe. Es gibt also keinen Druck \10mAusland auf die türkische Regierung? ~Keinen ernstzunehmenden Druck, nein. ,Wenn die europäischen Regierungen e!was Vernunft walten liessen. könnte die kurdische Frage gelöst und der Krieg auf menschliche Weise beendet werden. ,Wenn der Westen den Kurden Zuge'ständnisse machen würde, wie er das gegenüber der PLO gemacht hat. die heute in der Uno und anderen internationalen Organisationen vertreten ist, würde sich die Kurdenfrage von selbst lösen. Hinter der PLO steht das arabische Kapital, und sie kann auf viele Freunde zählen. Was aber haben wir Kurden? Nichts als eine ehrliche Vergangenheit. Seit 1986 hat sich die Schweiz rapide zu einem bedeutenden Fremdenverkehrsinvestitionsland in der Türkei entwickelt. Dieses Jahr werden etwa 100 000 Touristen aus der Schweiz in die Türkei reisen. In der Türkei tobt ein Bürgerkrieg. Was bedeutet das? Die Touristen, die in die Türkei reisen, gehen nicht in den Osten. Sie fahren ans Meer und bleiben im Westen des Landes. Deshalb hören und sehen sie nichts von den herrschenden Problemen und reisen gemütlich wieder nach Hause. Mehmet All Eren, kurdischer Abgeordneter, politisierte zunächst für die Sqzlaldemokratlsche Partei (SHP) Im türkischen Parlament. Nachdem er leutes Jahr an der von Danielle Mitterrand einberufenen Kurdenkonferenz in Paris teilgenommen hatte (vgl. den ersten Bericht auf dieser Seite), schloss Ihn die Partei aus. Das obenstehende Interview mit Ihm führten Journalisten. die dem TA bekannt sind, aber anonym bleiben möchten, ',weil sie wieder in die Türkei reisen wollen. 27 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERllEVOKA ÇAPÊ-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN Irak: Paul Depis, ancien ambäss~deur de France Un autre regard sur Bagdad LORIENT. - L'Irak n'a pa. la cote. L'ancien ambauadeur de France iii Bagdad, Paul Dept. (1980-1985), pré.ldent d' cc Amitié. franco-lraklenne. It, volt ... conférences de pre .. annulées. Et c'. iii Lorient, peut-6tre en mémoire de la Compagnie de. IneIn, qu'II a trouvé iii .'exprlmer. Pour lui, l'Important ce n'eat déjà plus l'Irak et l'Iran, l'Important est au nord, dan. te. r6publlque. musulmanes de l'Union soviétique. On ne mesure pa. encore le. conséquences de leur volonté de rupture avec MOKOU. En France actuellement, Paul Cepls analyse. la politlprisonniers de l'armée Iraque de l'Irak qui ne va pas kienne (parmi lesquels des le l'Irak felt l'obJet d'une camsans erreurs ni fautes. Kurdes), cc un vrai déuatre .. pagne .yatémetlque de cM.l", fonnetlon It. En 1973, l'Irall - Le canon: commandé à dit Paul Cepis. avait choisi la France, entre plusieurs exemplaires dansLa bombe atomique: des forges d'Europe et d'Amél'Irak ne l'a pas et ne se pré- l'URSS et les Ëtats-Unis. Aujourd'hui,. la France y est très rique et dont on ne sait vraipare pas à l'avoir. peu présente. Les financierS ment pas à quoi il aurait bien ne le veulent pas; les Allepu servir. mands et les Américains, eux, - La pendaison du journay sont en force. Par contre, la liste Farzad Bazott, le un petit France s'intéresse de plus en ~8Plon de circonstance qui ne plus à l'Iran. ~érllalt pe. la corde .., n'est ni à la gloire de l'Irak ni de. Iran-Irak, deux pays enneMme Thatcher dont la lettre ulmis, cc mal. deux vrai. paye .. timatum a écarté une grAce qui vont connanre au moins qui semblait acquise. dix ans de paix. le Leurs Inté- Les menaces chimiques ,. .. ne 80m pe. divergente .., contre Israël: une riposte deset cela d'autant plus qu'au tinée à calmer les populations nord, en territoire soviétique, irakiennes terrorisées depuis le marxisme islamiste cherche 'deux mois par la rumeur d'une à remplacer le marxisme léniattaque d'envergure de Tsahal. niste sans qu'on puisse au- Le gazage de la ville jourd'hui bien en mesurer tous l<urde de Hallabja en avril les risques. 1988: cc un crime.. répondant /' (Recueilli per Michel LaDrl __ ' au massacre d'un millie~ de Paul Depis. ÖZETI Ouest France 21 mai 1990 FRA0092 4 I 0342 GRB /AFP-LW81 Amnes t. y~"'\('/~ d es Amnesty dénonce les "dispariti9ns" de plus ie,~ur's E.'n LONDRES, 21 juin (AFP) - Des cerltailles d(i;' f\IU'df~S r.ml:"dispat"!J"en Irak et: pll..!sieursautres ont été e:<é'E:Ll'tés après s'être l'end/Asaw( aL~t()ri.tésà :la "'iIAit,-~ 'des rér.:elltes' amnisties, en dépit des promess(,~s d'avoir :l.avie SaL~V(;?, a annoncé jeudi Amnesty International à Londres. Selon l'organisation de ,défense des droits de l'Homme, certaines des victimes étaient récemment revenues de. camps de réfugiés en Turquie. L~5 quelque 27.000 réfugiés kurdes qui vivent enccre dans ces camps pourraient être en danger s'ils sont contraints de retourner en Irak en vertu de l'actuelle amnistie pour les opposants politiques, a-t-elle ajouté. "Ces amnisties servEmt a'pparemmEmt à att:.irE.'r les opposants présumés d/..! gouvernement en Irak ou les faire sertir de leur cachette", ~ffirme Amnesty dans un r~pport publié jeudi à Londres. "Faute d'un cont.r6le int.ernationaJ. indépendant. des rapatri.;,;ment.s,,::e~; opposants pourraient être victimes de graves violations des droits de I 'Homme", estime le ra.ppol't. Pl.us de 350 I<urdes ont "disparu" moins d'un mois ap,'ès l'annoncE> d'Lme amnistie en septembre 19BB. Six mois plus tard, sept autres Kurdes ont été exécutés aprèss'ètre livrés aux autorit.és irakiennes selon les termes d'une ~mnistie, apparemment en raison de leurs liens passés avec les opposants kurdes, indique Amnesty. Le rapport fait également état de tentatives de pression des autorités turques pour contraindre le~ Kurdes à regagner l'Irak, notamment en réduisant ies ravitaillements de vivres et d'eau et. les soins médicaux. Plus rie 2.500 Kurdes ont déjà quitté trois camps de réfugiés en TUl'quie. D'autres doivent part.ir d'ici le Il juillet, date de l'expiration de l'actuelle amnistie. Amnest.y appel.le les autor ités tLII'ql,lss ~I défendl'e J.es l'éfclg iés kt.H'dE":;; cot,tre les rapatriemetlts forcés, et le gouVertlemetlt de Bagdad à protéger. tous ses citoyens qui retournent en Irak en vertu des amnisties et è répondre du sort. des "di.sparus". agr/ar/nl. AFP 210B10 28 JUN 90 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAP£-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI ï:"--------------, Le Monde, 23 juin 1990 I RÉPUBLIQUE DU CENTRE, 22 juin 1990 IRAK: des réfullés Iuwles exé- utés. - Amnesty Interiii£ionai a ~ndiqué, jeudi 21 juin, qu'au moins sept réfugiés kurdes, qui étaient revenus de Turquie à la suite d'une amnistie, ont été exécutés en Irak, et que des centaines d'autres réfu.giés ont disparu. L'organisation de défense des droits de l'homme estime que 27 000 Kurdes, tou,jours en Turquie, pourraient etre en danger s'ils étaient obligés de retourner dans leur pays sous prétexte que Bagdad a prononcé une amnistie. Amnesty demande à la Turquie et à l'Irak d'autoriser la communauté internationale à superviser les rapatriements. - ~Amnesty' 'd"riè)l1ceTés é( disparitions )) [de centaines de l(u~J:I.s en Irak l I ~" Des centaines de Kurdes' ont ~disparu» en Irak et plusieurs outres ont été exécutés après s'Atre rendus aux autorités à la suite des récentes amnisties, en dépit des promesses d'avoir 10 vie sauve, 0 annoncé jeudi Amnesty International à Londres.' Selon l'organisation de défense des droits de l'Homme, certaines (Rel11er,) des victimes étaient récemment revenues des call)ps de réfugiés en Turquie. .' Les q.ue!que 27.000 réfuglés kurdes qUI vlve~t encore dons ces comps pourraient être en danger s'ils sont contraints de retourner en Irak en vertu de l'actuelle amnistie pour les opposanis politiques, a-t-elle ajouté. .-J L-- L lA TURQUIE A 'LAPORTE DE L'EUROPE ---I Le Nouvel Economiste 22juin 1990 ~'Toujourspas de CEE, mais des investissements. INTRANSIGEANT. la Grande-Bretagne, elle n'était enla courtoisie du diplomate core que le sixième en 1988. . francophile et kémalien, donc Cet intérêt récent n'a rien de singurésolument tourné vers l'Occident: lier. Tous les hommes d'affaires occiM. Kamran Inan,' ministre d'Etat dentaux se précipitent vers un pays qui chargé des grands travaux, n'est pas se démocratise lentement, mais qui content du peu de soutien qu'il trouve libéralise son économie avec détermien France à l'entrée de son pays dans nation, où les coûts de main-d'œuvre le club européen. « C'est la sont environ le cinquième France qui a ouvert la porte des coûts européens et dont de la CEE à la Grèce, cela les 55 millions d'habitants lui crée une dette morale sont en train de devenir de vis-à-vis de la Turquie», dévéritables consommateurs. clare-toil. Et d'ajouter avec « Même au fin fond de l'Est une fierté tout ottomane: anatolien, on trouve des té« Qui sait si le jour où la léphones publics à carte qui porte de l'Europe s'ouvrira fonctionnent l, s'émerveille enfin, la Turquie ne sera pas un homme d'affaires fraÎtrop grande pour y passer! » chement débarqué d'Ankara. Malgré les grèves, parEn visite privée à Paris, la KAMIlAN INAN. semaine dernière, il salue fois très dures, contre le quand même le boom des investisseplan d'austérité et, surtout, les vioments français en Turquie. Depuis lents accrochages entre les Kurdes et trois ans, le nombre des implantations l'armée dans le Sud-Est ariä.tolien. d'entreprises tricolores au pays d'AtaPlutôt que de s'attarder sur 'le déturk est passé çle sept à plus de compte des nombreuses victimes de ce soixante-dix. Leurs investissements qui devient une guerre civile, Ankara 'devraient doublE'rentre 1989 et 1990 préfère souligner que ces combats pour atteindre 1,5 milliard de dollars. n'entravent pas la construction du Mais il déplore l'insuffisance des GAP, vaste ensemble de barrages deséchanges bilatéraux: 9 milliards de tinés à l'irrigation et à la production francs dans les deux sens, avec un d'électricité. Pas plus que les tracassesolde légèrement négatif pour la ries politico-juridiques ne découragent France. Quatrième investisseur dercertains investissements comme celui rière la Suisse, l'Allemagne fédérale et des Cirn~nts,J,!ançais. . M. I. N ATIONALISTE SOUS LA CROIX, 22 juin 1990 IRAK Amnesty dénonce les dispar;itions de Kurdes • Plusieurs centàules de Kurdes «disparus», des elécutions : dans un rapport publié jeudi, l'organisation internationale de défense des droits de l'homme, Amnesty International, dénonce la politique du gouvern~. ment irakien à l'égard de la minorité kurde. Certaines victimes étaient sorties de la clandestinité, ou reve. nues des camps de réfugiés installés en Turquie, après l'annonce d'une amnistie en faveur des opposants politiques. Amnesty dénonce égale. ment les pressions des autorités turques pour accroître les rapatriements des réfugiés kurdes avant l'elpiration de l'amnistie, le 11 juillet pro. chain. 29 - --------------------------------------- REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA TAGES-AZEIGER ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN Türkei: Akute Gefahr für' kurdische Flüchtlinge Freitag, 22, juni 1990 -Rund 27000 kurdische Flüchtlinge, glied der Demokratischen Partei Kurdi. welche im Sommer 1988 in der Tür- stans (KDP) sagte: «Unsere Leute sterben . k-ei - Zuflucht vor dem irakischen dort wie die Fliegen.» Auch in den türki:0: Giftgas gesucht hatten, werden von schen Internierungslagern herrscht'bitte> den tUrkischen Behörden unter. res. Flüchtlingselend. : Druck gesetzt, nach Ir:ak z~riickzu- :Den Rückkehrem droht der Tod .:kehren. . \" ;-_.\.,~. Die türkische Regierung hat immer erklärt, sie würde die Flüchtlinge nur.vorübergehend aufn~hmen. Den europäiInnerhalb weniger Tage waren im August schen Ländern wirft sie vor, dass sie die . 1988 annährend 55 000 Kurden aus Irak Flüchtlinge' nicht aufnehmen wollen. auf der Flucht: vor dem von den iraki- Gleichzeitig übt die irakisehe Regierung sehen Streitkräften verwendeten Giftgas Druck aus, verspricht den Flüchtlingen in die Türkei geflüchtet. Nach anfänglieine Generalamnestie, wenn sie sich dazu chem Zögern hatte die .Regierung Ozal .entschliessen, nach Irak zurückzukehren. :,«aus humanitären Oberlegungeml die Insgesamt. haben bisher mehr als 6000 :Grenze für die Flüchtlinge geöffnet. An- von diesem Angebot Gebrauch gemacht. :.kara weigerte sich aber, ihnen den FlüchtWie Amnesty International nun in' lingsstatus zu gewähren. Von den 55000 einem am Donnerstag veröffentlichten . befinden sich heute nach Angaben des Bericht festhä1t; droht den Rückkehrern 1 Uno-Hochkommissariats für Flüchtlinge aber akute Gefahr, in Irak umgebracht zu noch etwas mehr als 27 000 in den drei werden. 350 Kurden, die vom ersten Am. Internierungslagern. Ein Teil der Flücht- nestieangebot Gebrauch gemacht hatten, . linge ist nach Iran weitergeschickt wor- seien seit September 1988 verschollen. ~den, wo es westlich des Urumieh-Sees Mitte des vergangenen Jahres seien zueine Reihe von Lagern gibt. dem sieben weitere Rückkehrer aufgrund Die wenigen westlichen Beobachter, ihrer Beziehungen zur KDP exekutiert . die in den letzten sechs Monaten die worden. Generell müssen die Rückkehrer : iranischen Lager besuchen durften, be- . damit rechnen, in Lagern am Rande der .richten einhellig über unbeschreiblich Wüste im Südwesten Iraks angesiedelt zu schlechte hygieJli~hQ Zustän~e._.Ein ~itwerden. • VON WERNER VAN GEr-m IS'TANBu'L RÉPUBLIQUE DU CENTRE, 22 juin 1990 .Un soutie~npQur les réfugIés 'politiques ~~,des et turcs Après le succès obtenu dans le cas d'Ibrahim Er, 'Ie comité de solidarité veut élargir son action. , DREUX. Après le succès obtenu dans le cas d'Ibrahim Er, ce :Turc d'origine kurde domicilié ô .Epernon, qui a obtenu le 14' mai :}:lernier un titre de séjour de 3 ans, ~r.econnu ~éfugié po!itlque par 1'<?F.-. :PRA (Office français de protection -des réfugiés et apatrides), grâce à une mol:iilisation unitaire' des élus .et or~anisations démocratiques et ouvrieres, le Comité de solidarité avec les réfugiés politiques kurdes 'et turcs en Eure-et-loir, pour le droit d'asile, entend élargir son action. ;;.;.« NelIs: remercions tous ceux gui ont soutenu Ibrahim Er, dit Daniel Moreau, secrétaire du comité, cette décision de l'OFPRA vient à contre-courant des restrictions à l'accord du droit d'asile ,actuellement. Nous avons envoyé, au Premier mi"l,tre, au ministre de l'inté.'rieu'r, -au président de la Répu- 30 blique, au préfet d'Eure-et-Loir, un document constitué par la liste d'une trentaine de ressortissants kurdes et turcs d'Eureet-Loir susceptibles d'être reconduits à la -frontière. Nous' demandons que leur soit reconnu le statut de réfugiés politigues. Nous préparons une' manifestation pour la prochaine rentrée. Le retour dans leur pays signifie une menace immédiate sur leur ..2ersonne. », « L'objectif de l'OFPRA est de doubler la reconduite aux frontières. Elle répond maintenant en cinq jours aux demandes. L'examen est-il sérieux en si peu de temps? It le comité s'adresse' principalement aux Kurdes et Turcs, un «problème incontournable en Eure-etLoir », surtout à Dreux, mais elle e,st prête à soutenir d'autres origi,.nes. ÖZETI Il REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA Libération 23 juin 1990 ÇAPt-RIVISTA Amnesty dénonce le sort fait aux Kurdes irakiens . hassés d'Irak par la répression et les bombardements chimiques en 1988, les quelque TI 500 Kurdes irakiens toujours réfugiés dans les camps du sud.est de la Turquie subis. sent depuis lors les pressions des auto. rités turques visant à les contraindre à regagner leur pays d'origine. Selon un rapport d'Amnesty Inter. national rendu public vendredi, « l'ab. sence de toute protection légale les confronte au risque d'être renvoyés ou extradés deforce en Irak où il risquent la" disparition" ,les tortures ou l'exécu. tion Il. Nombre de réfugiés auraient connu un destin tragique après leur retour en Irak. Amnesty cite nomina. lement une centaine de cas de dispa. C STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI rus, outre les ;ü rèstallons sUlvles-par:' fois.d'exécutions de réfugiés qui ont,' pour certains accepté, peur d'autres .. ont été ouvertement contramts par les. autorités turques de « bénifi~ier» de: l'amnistie irakienne. . Une mission de la Fédération inter-,; .nationale (jes droits de l'homme, dl! retour de Turquie, a confirmé ven~~ dredi les informations les plus alar-1 mistes d'Amnesty sur sur la volonté~ affichée du gouvernement d'Ankara de « régler» la question des réfugiés de' concert avec les autorités irakiennes.; Celles.ci ont par ailleurs réfuté les' informations publiées par Amnesty concernant les « disparitions» de: Kurdes récemment rentré~ en' Irak .. Une source irakienne « responsable», citée par l'agence officielle INA, af. firme que les réfugiés kurdes ont reçu' « le traitement humanita!1!....qu~ méritent.» .' TAGES-ANZEIGER Dienstag, 26. Juni 1990 •• Ein Junge ernährt die Grossfanrilie Ohnez Aufzeichnung des Schicksals vertriebener Kurden, die im eigenen Land Asyl suchen Der türkische Staat versucht den schnell wachsenden kurdischen Widerstand mit Härte und Repression zu bekämpfen. Dabei greift Ankara zu einem seit Jahrzehnten immer wieder angewandten Rezept: die Zwangsevakuierung ganzer Dörfer, um so die Aufständischen voit der Bevölkerung zu isolieren. Die Menschen, die oft mit militärischer Brutalität oder auch einfach durch wirtschaftlichen Zwang in die Flucht getrieben wurden, 'suchen in allen Windrichtungen nach einer neuen Bleibe. Das Schicksal der Familie.Olmez zeigt, dass es sich oft um eine Reise von der Hoffnungslosigkeit in die Aussichtslosigkeit handelt. • Fahrt zu den Kreisbärten Sultanbeyli zu finden ist nicht einfach. Auf der Karte ist die Stadt nicht eingezeichnet. Wegweiser gibt es keine. Einige Taxifahrer waren nicht begeistert von der Idee, uns dorthin zu begleiten. Aber sie erteilten uns immerhin bereitwillig Ails;. kunft. Doch schon nach wenigen Kilome-' tern verlief die Spur wieder im Nichts. Ein Grundstüçkmakler, der sich am frU- VON WERNER VAN GENT, ISTANBUL Offiziell existiert Suitanbeyli gar nicht, obwohl in dieser auf der asiatischen Seite Istanbuls gelegenen Vorstadt ~ittlerweile schon fast 250 000 Menschen leben. Sultanbeyli ist eine von Anfang an illegal gebaute Stadt, die faktisch von ~iner Grundstückmafia und einer Gruppe reli . .giöser Fundamentalisten regiert wird. Vor rund drei Monaten hatte sich eine Fernsehequipe .des türkischen Fernse. hens dorthin begeben mit dem Ziel, ein portrlt di~er Stadt und ihrer Einwohner zu drehen. Lange ist die Equipe nicht ge. blieben. Nachdem sie Morddrohungen erhalten und die Pneus ihrer Wagen auf. geschlitzt vorgefunden hatte, zog sie un. verrichteterdinge wieder ab. Kurz darauf .war Suitanbeyli noch einmal in Pressebe. richten aufgetaucht. Ausgerechnet hier hatte sich eine aus den kurdischen Ber. gen durch Terror und Gegenterror vertriebene, 90 Personen umfassende Grossfamilie mit Kind und Kegel niedergelassen. (Bild Banu Güven). 31 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA hen Morgen in 'seiiiëiii kAhlen Bßro 'läng~, weilte, schaute auf, als wir ihn nach dem, Weg fragten. «Was, zu den Kreisbärten wollt ihr fahren? Dann müsst ihr aber aufpassen!~ «Kreisbllrtelt ist der ge~llufi-, ge Ausdruck für die religiösen Fanatikèr .. Schliesslich trafen wir in Sultanbeyh ein. Eine breite Hauptstrasse führt durch.: die Stadt, quer dazu nu~erierte Seite!\; strassen. Oberali knöcheltlefer SchllUl\.m: Die enorme Bautätigkeit lässt vermute'n,' dass die Planer auf eine Einwohnerzahl von weit über 500 000 zielen. Dass die benötigte Infrastruktur bislang nicht an-, nihernd fertiggestellt wurde, scheint dabei keine grosse Roll~ zu spielen. Elektri~ zität haben sieh die Stadtväter auf illegale Weise besorgt, Wasser wird in Tankwagen herantransportiert, und die Abwässer 'tl'ersickern in den Boden. Dass die Stadt mitten im Einzugsgebiet einer der wichtigsten Istanbuler Trinkwasserquellen liegt, scheint in Sultanbeyli niemanden sondèrlich zu stören. Inmitten dieser riesigen Baustelle 90, kurdische Flüchtlinge zu finden, schien von Anfang an ein hoffnungsloses Unterfangen. «Kurden aus Andac? Wo liegt das?» war noch die hÖflichste Antwort, welche wir erhielten, als wir auf die Zei. tungsberichte verwiesen. Nur der Vizebürgermeister, Vertreter der fundamentalistischen «Partei des allgemeinen Wohles», erinnerte sich an die Familie. .«Sie kamen zu uns, fragten um Hilfe. Wir haben ihnen etwas Braunkohle gegeben. .Dann sind sie von Sultanbeyli weggegangen.~ Wohin, wusste er nicht. Ins Ausland? «Vielleicht.» Doch ein kurdischer Geschäftsmann erzählte eine andere Geschichte. Als sich herausstellte, dass seine Landsleute nicht sonderlich religiös seien, hätten die :Chefs der «Partei des allgemeinen Wohles» sie einfilch fallengelassen. Doch er wusste, wo die Sippe zu finden war. Tags die Gendarmen, nachts die Guerillas Vor einer neuerstellten Bauruine standen zwei kleine, farbig gekleidete Mädchen. Aus einer alten Wasserpumpe förderten sie eine rostbra\!ne Flüssigkeit zu ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO 'rage. FUr l!in JÎlhr hà(èiiè Grossfamili~ das Gebäude gemietet, für umgerechnet; 250 Franken im Monat, erzählt uns wenig' später der 25jährige Emin, der offenbar Sprecher der Familie Olmez (auf türkisch «die Unsterbliehenlt) ist. ~ Das Jüngste Mitglied der Familie sei. gerade drei Wochen alt, das älteste über neunzig. In ihrem Dorf Andac im Cudigebirge unweit der irakischen Grenze hät-ten sie es nicht mehr ausgehalten. «Ani Tag kamen die Gendarmen und bedrohten uns, in der Nacht die Guerillas. Und 'immer gab es Schiessereien.lt Als ein .Kommandant der Spezialeinheiten ihnen' i,Verbot,mit den TIeren auf die Sommer-' fweiden zu gehen, weil sie dort die Gueril-, laklmpfer hätten unterstützen können, 'hätten sie den Entschluss gefasst, wegzu'ziehen. Von den neunzig Häusern seien im Bèrgdorf Andac, das an sich alles, hat, was man zum Leben brauche, noch dreissig bewohnt. Dann erzählt Emjn die Geschichte der Flucht, wobei bald klar wird, ,dass die Familie sich in die Obhut einer professionellen Schlepperorganisation begeben hatte. «Drei Wochen wohnten wir in der Gemüsehelle von Cizrè, bis ein freundlicher ~twagenfahrer uns nach Sultanbeyli brachte, drei Tage und Nächte dauerte die Fahrt.~ Mit dem Bus hat man dieselbe StrecKe in 26 Stunden hinter sich. Warum sind sie ausgerechnet nach Sultanbeyli gekommen? «Weil wir am Camlica zufällig einen Freund aus unserem Dorf trafen, der uns hierher brachte», lautete die zögernde Antwort. Der Camlicahügel ist zwar ein beliebter Ausflugsort. Doch als erster Aniaufpunkt! einer flüchtenden Grossfamilie eignet sich der Çamlica kaum. Wenig später bestätigt Emin unsere Zweifel, indem er zu,gibt, in Istanbul weder Freunde noch Verwandte zu haben. , Genauso wie das internationale Schlepperwesen bestens organisiert,ist und dabei Riesengewinne einfährt, funktioniert auch die organisierte Binnenwanderung in der Türkei reibuQgslos. Der Unterschied liegt vorwiegerid im Preis. Die Flucht ins Àusland bJoeibtjenen vorbehal- DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI ten, die mip~fèns 3000 Franken pro Person in bai\brh~geri können. Die Fahrt vom inoffizi~lIen.Sa!1imelpunkt im Südosten, der Gemüsehalle von Cizre nach Sultanbeyli dürfte dagegen für alle neun~, zig Angehörigen der Olmez-Familie zusammen «nur» rund eine Million türkische Pfund gekostet haben, umgerechnet rund 550 Franken. Entsprechend gering sind dabei allerdinJCs die Aussichten. in .. ~Rebhühner,daseinzige Andenken an das Dorf, aus dem die Familie Ölmez vertrieben worden ist. (Bild BanuGüven) der Heimat auch noch Arbeit zu finden. Zum Zeitpunkt des Gespräches musste ein einziger Junge, der als Taglöhner von einem «Baulöwen» angestellt worden war, die ganze Familie ernähren. Ausser einem enormen Berg Wolldecken und selbstgeknüpften Teppichen verfügt die Familie Olmez nur noch über zwei Rebhühner, Andenken aus Andac, welche stolz den Besuchern gezeigt werden. Für die Kurden ist das Rebhuhn der Inbegriff von Luxus. Doch in Sultanbeyli werden sie damit nicht weit.kommen. .F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.I.".P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. - A.F.P. FRADb,:n '. T,\ 0152 Tu t' ql.J i e- Pt'!?-;;,;;"" TUR /AFP--UD26 Deux hebdomadaires de gauche interdits par les autorités turques ISTANBUL, 28 juin (AFP) - Deux hebdomadaires m~rxistes, 2000'e Dogru (veri ],' an; 200D, 20 _000 8:Œmplai t'es) .~t Halk in 6erç:egi (La Vér i té Populaire, ,;:;pF.;cialisé S'.W Ja questiDn ~rde, 15.000 exemplaires) Otlt été définitivE.'mel'1t ,i~tprdits de publication par décision du minist.re turc de l'intérieut', a-t-on '~fjPY'is jf.~udi dE' SCll.JY.C ..... judicia.i.y-e • . n.s ont, ..~t.é .i.ntel'(jits "pout' viol.at:ion du décrets,-lrJi 42/ .., pramul.gl.l.és POUy' "pltlpéchey- le 1:..~y.t'clY-i.sm(?", et à la dema.nde du super-,.Préfet de Diyarbakir (-;:,UO-PSit), r~,n,ponsablE! des l'égion5 sous l'ét.at d'urgence. ~":'è'il't: anatc.1liem, ~ majorité kurde. I.BS précédents numéros de 2000'e Dogru et de Halkin Gerçegi avaient ét.é . pl_i,J~i""Ut,~, f'oi-;.; '::,ai.~3i.<;i et. üd:f.".!t'dit:s de distribl./tiot1" !l'lais:.lm décision du ministère turc de l'intérieur est définitive et sans appel possible. RD/c:hm AFP 787270 32 IDF -1UN 90,,- REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI Politice le Citoyen 28 juin 1990 KURDES TOUJOURS LA REPRESSION Il ne fait pas bon être Kurde par les temps qui courent. Que ce soit en Turquie, en Iran, en Irak ou en Syrie, ce peuple, qui compte 25 millions d'âmes, subit répression sur répression. Un Kurde irakien sur deux a trouvé refuge à l'étranger ou a été déplacé. Vingt-six mille d'entre eux sont ins-, tallés dans des camps en Turquie, où, selon la Ligue des droits de l'homme, ils manquent de tout et n'ont ni le droit de sortir, ni celui de parler aux étrangers. Dernièrement, 9 000 réfugiés ont subi une grave intoxication alimentaire. Il semblerait, selon la Ligue, que l'Irak se soit entendu avec la Turquie pour les empoisonner. Cette même Turquie ne cesse de réclamer de l'argent à la CEE pour subvenir aux besoins de ces réfugiés, sans pour autant accepter un contrôle de la Croix-Rouge ou du Haut Commissariat aux réfugiés de l'ONU. Cette politique d'accueil trè.s spéciale commence à porter ses fruits: de nombreux Kurdes rentrent en Irak à la faveur de prétendues amnisties, puis disparaissent ou sont exécutés. Par ailleurs, en Turquie même, les procès d'exception se poursuivent (Politis n° 109). Signalons le cas de Bestkici, un sociologue turc, qui risque quinze ans de prison - après en avoir déjà purgé douze - pour avoir publié des livres sur l'identité kurde. Il devrait comparaître le 25 juillet prochain. - A. J.-J • _ •••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• •• L'Humanité, 30 juin 1990 •• •• • • • •• • • • • • ANÎARA ET lA LlBERTE .. ------' DE lA PRESSE , Deux hebdomadaires de gauche, « 2000'e Dogru » . , (Vers l'an 2000) et « Haikin Gerçeri » (La vérité • populaire) spécialisé sur la question kurde, ont été définitivement interdits de publication pIf1e ministère de l'Intérieur en Turquie. Le gouvernement a pris sa décision en vertu de la lutte contre le « terrorisme » et à la demande du superpréfet de Diyarbakir, région peuplée en majorité par des Kurdes et placée sous état d'umence permanent. • ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• 33 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA SVREMENEN POKAZATEL, 21. 06. 1990 ~TYPLll'fSi - ~-.. - ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI .C~BPEMEHEHnOKA3ATEß CnIIPOTHBATA HA KIOPj{HTE IIPOj{nJllKABA CTECI)KA n'bPBAHOBA cnPABKA: KIOPAMT8 ca ApeB8H HapoA C'bC CBOR MCTOpMR, e3MK, nMCMeHOCT cIJonKnop MnMTepaTYpa. 3eMRTa Ha KIOPAMTe MMa MHoro M pa3Ho06pa3HM npMpoAHM 60raTCTBa - H8c1»T,)K8nR30, cpe6po, 4MHK, KaMeHHM B'brnMaqa M APyrM. TaM T8KaT n'bnHOBOAHMTe peKM TMr'bp M EcI»paT. CneA pa3n8A8H8TO Ha OcMaHCKaTa MMn8pMR, B Kp8JI Ha n'bpBaTa CB8TOBHa Boil Ha, KIOPAMCTaH 8 pa3A8n8H M8*AY TYP4MR, MpaH M MpaK, a &AHa ManKa 'taCT non8A8 B CMpMR. nOB8't80T nonOBM. HaTa OT 22-Ta MMnMOHa KIOPAM )KMseRT B TyP4MR. npe3 MapT 1990 r. B napnaMeUTa Ha llIBe~ AenyraT'bT OT nap1'HJlTa Ha 3eneHHTe JIapc EpHK JIbOPAeH 3W1BH: "A3 C'bMy6eAeH, 'le Me~y Aq,pHKauCKHJI Ha~oHaneH Kourpec H ITKK 'HJlMa HHKaKBa pa3nHKa." JIbOPAeH H Apym AenyraTH OT llIBeACKHJI napnaMeHT 3aCT'bßHXa CTaHoB~eTO, 'le KIOPAHTe B Typ~, KOHTOce 60pwr 3a CBOUTenpaBa H BOWlT Ha~OHanHa ocBo60AHTenHa 60p6a, He MoraT Aa 6'bAaT TpeTHpaHH KaTO TepopHCTH. TaKHBa MHeHHJI6ua H3pa3eHH Ha Me,~yuapOAHUTe KOH<PepeH~HH, nOCBeTeHH Ha opaBaTa Ha KIOPAHTe, KOHTO ce C'bCTOJlXa,npe3 anpun H OKTOMBpH 1989 r. C'bOTBeTHO B BpeMeH H napIDK. CneA KaTO C'bnpyraTa Ha q,peHCKIDI ope3HAeHT rocno)l{a MUTepaH, nOA '1HHTO naTpOHa)I{ 6e CBHKaHa KOHq,epeH~Ta B napIDK, H3nO)I{H CBOUTe B~aHHJI no KIOPACKHJI op06neM npeA AMepHKaHcKHJI KOHrpec B KpWl Ha HoeMBpH 1989 r., eAHHOT KOMeHTaTOpHTe Ha aBTOpHTeTHHJI BeCTHHK '"HIO HOpK TaHMC" YïmJIM Caq,Hp, nOA'IepTa, 'le opaBOTO Ha caMooopeAeneHHe Ha KIOPAHTe e He nO-ManKO CBe~eHO OT opaBOTO Ha naneCTHH~,Te. Caq,Hp OTopaBH anen K'bM ope3HAeHTa Byw Aa ce 3aCT'bnH 3a opaBaTa 'Ha KlOpAHTe. Te3H npaBa, BKnIO'IHTenHO H npaBOTO Ha aBTOHOMHJI,6ua opeABHAeHH B * ./ • KIoPAcKa pa60THlf'lecKa napTHll (IIKK), '1HHTO 60HHH OTpSlAH BOAJIT B'hOp'b)KeHa 6a B IOroH3TO'IeH AHaAOJI. 6op- Me~HapOAHHJI CeB'bpCKH AOroBOp, nOAßHcau ope3 1920 r., HO OCTaHaxa CaMOHa KHHra, nop8AH KoeTO KIOPAHTe B AH8Aona B'bCTaHaxa ope3 1925, 1930 H 1937 roAHHa. TeXHHTe 6YHTOBe 6ua )l{eCTOKO no"ymeHH, HO C'bnpoTHBaTa HM opOA'bn)I{H HOT 1984 r. ocBeH nOnHTH'leCKH OPHA06H. H BoeHeH XapaKTep. no AYMHTe Ha AenyraTa OT MeA)l{nHca Myca rbOK6ene opH'IHHHTe 3a HeHuOTO pa3rapJlHe ce KpHJIT B o6cTowrencTBOTO, 'le ,,80.Ha CTOOTXOpaTa B IOroH3TO'leH AH8Aon HCKaTHe3aBHCHMaKlOpACKa A'bp)l{aBa". TOBa e H KpaHuaTa ~en Ha B'bOp'b)l{eHaTa KIOpACKa c'biIpoTHBa, '1HHTO a~ ope3 nocneAHHTe HJlKOnKOroAHHH 6ene)l{aT HeopeK'bCHaTO YBenH'IeHHe. Ha opecKoHq,epe~ B ,IJ,Hap6eKHp BanHJITa C H3B'bHpeAHH n'bnHOMO~, ynpaBnJIBa~ 06naCTTa B IOroH3TO'leH Au8Aon, HaceneHa C KIOPAH, XaiipH K03aK'I'bOrny H3Hece, 'le OT IOnH 1987 r. AO KpWl Ha HOeMBpH 1989 r., T.e. B npoADn)l{eHHe Ha 28 Mece~a, e HMano 1434 B'bOp'b)l{eHH CT'bnKHOBeHHJI,noBpeMeHaKoHTOca6unHy6HTH 637 KIOPACKHnapTH3aHH H 252 BOHHH~, o<J>~epH H nOAoq,~epH. B HH<PopM~e CH 3a onepa~HTe Ha TypcKaTa apMHJI 3a opO'lHCTBaue ope3 MHHanOTO nwro TypcKHTe cpeACTBa 3a MaCOBOOCBeAOMJIBaueC'b06~aBaxa 3a H3non3BaueTO Ha TaHKOBe, xenHKonTepH, apmnepHHCKH Op'bAHJI H APyru cpe~ KIOpACKHTe napTH3aHH. . CneA HaCT'bßBaHeTOHa 3HMaTa, KOraTO a~Te Ha napTH3aHHTe B TypCKH KIOPAHCTaH Be'le HJlMaxa MaCOB KapuKamypama e omne'4amal-ta 6 6/0/Iemul-ta "Hmpo-m/OpK", U3/1U3aU4 6 Bp/OKce/l, a Cl-tUMKUme ca 63emu om U3/IU3aU4UR 6 KbO/l1-t 6. "ßel-tle KOMKap". xapaKTep, TypCKaTa opeca, paAHO H TeneBH3HJ1npOA'bn)I{HXa Aa nOMeCTBaT H H3n'b'lBaT HHq,opMa~ 3a opecTpeJlKH, 3aC8AH, T.e. 3a TeXHH 60HuH AeHCTBHJI. He06J1BeHaTa BOHua B IOroH3TO'IeH AH8Aon 'no AYMHTe Ha TypCKIDI ny6n~CT Tap'bK 3HJ1 EKHHA)I{H BceKHAHeBHOOTHeMa )l{HBOTa Ha 10-20 AywH. A MHeHHeTO Ha 6HBIIlHJI Ha'lanHHK-~a6 Ha TypCKaTa apMHJI reHepan He~eT Ypyr e, 'le "npo6neM'bT (AeHCTBHJlTa Ha KIOpACKHTe napTH3aHH - 6.a.) He MO)l{e Aa 6'bAe pa3peWeH B KpaT'bK cpoK. HHe ~e CBHKHeM C Hero, KaKTO HpnalfWl'l "C'bBPEMEHEH 34 nOKA3ATEJ)", 21 !OHM 1990 REVUE DE PRESSE-PRESSREVIEW-BERHEVOKA npeABIi)K,[\aHliSlTa MnpA. Aonapa, 100 HaAXB1>pnliXa npoTeCTHpaxa KaTO K1>M T03H Ae<pH- QHT ce npli5aBSlT onYCTowHxa MJlpA. Aonapa. npHlfHHHxa HSIKOH HKOHOMHCTH OT KOHrpeca CTepnHHrH paJXOAH OT ApyrH He H3KnIO'IBaT QHT1>T Ha 1990 npe3 CAm Aa Aa QaH H 77 15 Ha O'I'CT"bnH MaH Byw aHTH<pHCK8JIHO 06e~aHHe HeOlfaKBaHOTO POAH Ha 3a pa6Ba, C"b~eBpeMeHHo H8JIHBO H Ha- Te3H <paKTH nOKa3BaT Ha.n1>)KaTa. aKa nnalfe, nO-HCHO OT ce CMee. HaA 147 AaHHHTe paKTepHH 155 Aa orAOKaTO Aa YBenH- ce ce AOn"b1lHH, 3a6eJIH3Ba CKOK, lfe HOB KOA-rO B H3B"bpWBaT ce H3HBH. II''bpBaTa e OA06- Te, HanpaBeao MY p83Mep naMeHT HaCKOpo. BTopaTa MOKpaTH'lHOTO waBaHe Ha HT8JlHaRCKOTO 6nlDlAHpaHH Ha Ha KoeTO nOJIHL\IDITa B1>B Bp1>3Ka C HeCnHpHHH H rnaB03a- HaBJIH30Xa B PHMCKIUI yaHBepcHTeT. MaiiBa~ Te 6Hxa XB'lopJIeHH pacre)K Ha HT8JIHaHCKIUI Ae- <pHQHT: "Or KaPJIH, MHHHCT1>p Ha HT8JIHaHCKOTO C'bKpoBH~e, AoiiAe HenpHKo nOTB1>p)KJ];eHMe )KHOCTra Ha 06CTaHOBK8~ H A)'IIpe)KJ];eHReTO ...ne<p~T 1I\0)K8B8 cnecnœamurrà", MOKpaTH'lHM cno- 38 .rnPL"'" ~.' 1I{OM ~ PHM B , npe.YHH- TeTR, ro Ka3Ba 5H MOn.JJ Aa ~npo'leM Te .' He B~aM oOOpH. . lI\e craB8 cl>HCK8JI- HaTHCK H BCJIeACl'BHe Ha T03H H8THCK nO-CHJIHH lI\e CTaBaT H COQHaJImlTe B"b1IHeHHH. CHrypHO e, 'le TOBa, KoeTO craB8 B c~tn, CTaB8 H B nepHcpepHJITa d't.ÏileHMe BJIOWaB8HeTO H ()e3 Ha cl>lDIaH- coma' 1I HkOHOMlf1lecKaT8 KpH3a B pll1BWnrre CTpalDl lI\e npeAH3BHKa HOBÖronHMo COQH8JIHO Hanpe)KeHMe Hâ' MaaeTapHO <paKT, H MHOro KOHro nH31>M, 6ewe L\eH- KanHTa- nOACHJIeHO npe3 anpHJI H OT OOn1>C'bL\H Ha aHrnHHCKH MOHCTpaHTH C nonHL\HHTa, Ae- KOHTO TpeTH JUlK K'ltM 38- Ha noselfe onaCHOCTra TeJIHaTa, H H3KnlOlfHTenHO CAm Aa HrpaHT cpe~y HapoA, cpe~y HapoAHTe OT TpeTHH oTnycHaTH MOI"'bll\Wl lU'a- EBpon~ KOHTO He )KenaHT nOBelfe HaTa 6aHKa KOHT9 H TeXHHTe C"b103HHQH S'lo3HaMepHB8T nHaHCKIUI aT HCHO YHH3H- WaHTaJICHCTKa ponH, HATO, cpe~ TaKa Aa Bpp~aT HM aT CBeTOB- nopaAH 3anaA Ii CBSlT, orpa6BaHeTO aT Ha TeXHHTe 60raT- Cl'Ba. HHKora nO-HCHO OT AHec He e H3HeAonycrHMaTa MaRHnyJIaL\HH, JIH3M'loT ynpWKIDlBa HapoAH, co6crBeHaTa CH KpH3a. B 3aKJI!OlfeHMe nonO)KeHMeTO KanHTa- B"bpXY 3aSHCH- MHTe OT TU HJI!030pHM,' H nary6Ha KOHTO 38 Aa HaM8JIHT Ha T03H aH8JlH3 Ha CTaBa HCHO rnynaBH KonKO H nary6HH TOBa lI\e ce p836epe Ha Te3H, KOHTO BHP- BaT, 'le KanHT8JlHcrHlfecKIUIT MOJICeAa pa3pewH B MT8JlHH !OHM Heanon Ha He Ka- CHCTeMH. eAIDI npHMep AOTyK. 3anaA KpH3aTa nHT8JIHCTHlfecKHTe O~e (H B KpaT1>K cpoK) K'loM Ka3aHOTO B Half,8JIOTO HeroAysawe Ha 6ypHO OT nHncaTa Ha <pHHaHCOBH cpeACTsa nHTeHHa BOAa. TpJl9Ba nOA'lepTae, Ii ce Aa 'le B L\eJIHH CBHT HapoA- npo~HH JIHCTII'IecKH aHTHHMnepHa- H COL\H8JlHCTH'IeCKH ce Cl'peMJIT He q.MO JIH C'b~0 CH- Aa OTXB'lopJ1HT Cl'peMJIT H K'ltM HOBH cl>oPMH Ha opra- TeHL\H8JI Ha HATO, e cl>HJIococt>HHTa, nyCHaTa B XOA OT CAm, KOHTO ce 3apaT IDIcl>oPMal\HH, OTHaCJlII\8 OCHosaBa npHC- Cl'BHTeJIHOTO nOJIO)KeHHe Ha 683HTe JIHCTII'IeCKIUI CBJIT, KaKTO H Aa KOO- Ha OTK83a HM Aa T1>1IJIT K'ltM nHKBHAHPaHe Ha CAm B MT8JIHH, H s Espona HT8JIHaRCKaTa nOCTHraHe HaTHeKa 06lI\eCTBeHOCT 3a OTKa3 ce npH6aBJIT Y3aKOlUlBaHeTO nnaR, Ha naH- OTHOBO H OT 6ewe HeOTAaBHa B1>BBaWHRrTOH BpeMe rnaBaTa Ha CAm, Ha pa3rOBOpHTe Ha HT8JIHaHCKOTO CBOHTe Bp1>3KH, PAHHHpaT AeACTBHJlTa, pJIT no-ecpeKTHSHO TO CBeTOBHIUIT ~ BpeMe pa, ce Ha AO AeH- B KanHTa- 3a Aa OTrOBO- KoopAIDIHpaH KOHKanH- H HaCO'lSa cpe- H1COHOMHlfeCKaTa paTH'lHO 06MeHa Ha aTaKaTa, T8JlH3'loM HaCOlfB8We KOHTO YTeJlCHJlBa OKY- CTpaHa Ha apMHJlTa no HH3aL\HJl C L\en Aa HHTepHaQ;HOH8JIH- Ha HapoAHTe HATO. .naL\HHTa Ha MT8JIHH H Ha EBpona yrolfHeH Ha Ha T83H L\eJI. K'loM T03H T03H a cneAOB8TeJIHO B'lonpeKH H JI"b)Ka, HO ce BCHKa MHCTH<pHKa~ penpeCHH cpe~ aapoAHTe ce DpH6asH H 38CHJIB8HeTO Ha BoeHlllUl no- npeCTpYKTYPHpaHeTO CBeTOBHHH HT8JlHaRCKHTe nOK83B8 CHpaReTO, KOHTO pa3Cl'poiiBaT ynpa- TpeBOJlCeH HHKora He e H3rne)i(A8JIa HHTe B-bPXY HapoAHTe. '3aCHJlB8HeTO Ha COQH8JlHHTe HanHa peWHTeJIHO KOH- <pnOTaTa Ha 6oM6apAHpoBalfH CneAosaTenHO AHec yaHBepcH- C'bBeTH Ha npoMHIIIJIeHH- BHe - 3aCHJIBaHe Ha TeXHHH HaTHCK TpOBeTe B ynpaBJIe- K8JIa6pHH, CHJIB8HeTO Ha aHTHAeMOKpaTH'IHHTe IDIBO H BnocneAcr- pe)K,eHHH, H Ae- npaBHTeJICl'BO npeAnplUlTHJl 6aHKH • " Apyr H 38 HT8JIHaHCKIUI HapoA Bee no-HenOCHJIeH ~ ro npoMeHH OTXB'lopJImuœ sHTenHHTe 38 TeXIIHJI KOH- Kapmi. 3a no-A'ltJI60KH HT8JIHaRCKOTO aTOMItHTe 3a S'lo3AYW- CAm. ca O'laKB8HHJlTa CTYAeHTH- npoeKTHTe 38 np~aTH3aL\HH Ha YHHbepcHTeTHTe, KOHTO H8JlO}KHXa Ha KoeTo TOH .. . cpe~ HHeTO Ha HT8JIHaHCKHTe HanpaBH Iq>eA npeACTaBHTenH Ha cnecroBIIIITe. KaCH' OT ~ CBJIT, nPHCTHI'H8JIH ce Te, 6opeII\H Ha ~~3a B KpoTOHe, noTY- cryAeHT- no BpeMe KOJIH nap- e a~e- nOJIHL\eHCKO CKO ASH)KeHMe, 10 MaH 1990 r. cra'lKH- OT HT8JIHaHCKIUI nOTB1>p)i(AeHHe Ha HOBaTa ronHMa n'loKB8JIa ABe xa- npeA- no nOBoA OKOH- TO ~e MO)Ke Aa nocpe~a 3anaA- OTKpoHBaT H BHcùiH Ha CAm lfaTenHOTO CTpoe)K 3aeMHTe" pHBaHeTO Ha 3aKOHa npoTHB npeABlOKAa- M8KCHM8JlHIUl OT Aa BpeMe B MT8JIHH XHJI. MJJPA. mq)H. MeC8A)Kepo" npeB- HHTe npaBHTenCl'Ba. me npHBeAa T)'K K83aHOTO OT HTanHaHCKIUI npaBHTenCTBeH BeCTHHK "MJI C'b~0 nocneAHo npo- TO Ha HT8JIHaHCKIUI Ae<pHL\HT Ha He COlfewe TpH6B8 ysenH'IeHMe- Apyro Ha- speMeHHo ce Cl'peMH aHTHAeMOKpaTH'IeH OT HT8JIHH onpeAemlT XHJI. MJlpA. nHRH. s KpH3a, B"bB BCHlfKO TOBa Ha KanHT8JIa TO HeÎi:HaTa eBponeHCKa BHHL\HH C'bBCeM He Ha CBOH nnaH, lfH CBOH BOeHeH nOTeHQH8JI. K1>CH HaHCTHHa CTOnHl\aTa KanH- ARApeOTH CTaBHTenH C'bSCeM HC- 3a Aa orpaHHlfH BaT CBeTa, 05e~aBaHKH AHCHO <pHHaHCOBa nOMO~! Ho e norHlfHO 11M B AJ!"b)KHHL\H, AasaHKH HeYA"bp)KHMaTa KpaKaTa apecry- lfe s Ta3H eKcnnoaTHpaHe, KoraTO 3anaAHH nOnHTHQH KP1>CTOC- ca nonH- HM s 3aeM KHH)KHH xapTHHKH. H BCHlfKO TOBa CTaBa B MOMeHT, KOnKO 350 AeMoHCTpaHTH, ~CHO e 3a BCHlfKH, p"b~aHeTO B1>TpeWHHSI Ae<pHQHT. BCHKora Mara3HHH 331 paHeHH C'bCTOH~ ce B T1>pceHe Ha ApyrH MH03HHCTBO, BJ10WaBaHe pa3rpa6eHH HO OC1>~eCTBHBaHeTO B KOHTO l1Ma ronSlMO AeMoKpaTHlfHo - Ii 6ZETI DE LA PRENSA-BASIN TenCTBO H 3a MHJlHOHH nHpH T8JIH3M1>T Aa npecneABa ce H Aa pa3Cl'poHxa 3a eAHH AeH flOHAOH ~eTH KpH3HCHa cwryaQHH OT CBOeTO STAMPA-DENTRO A1>p)KaBHliTe Te OT 6e3pa50THHTe, 120 HaAMHHe C1>rnaCH C KOHrpeca, 3a Ae<pH- saHH. MnpA. Aonapa. no Te3H npHlfHHH . TpSl5Bawe r. cpe~y TaKCH Ha Talf1>p. H HeB1>3CTaHOBHMH 55 ÇAPt-RIvISTA He3aBHCHMOCT H TJlXHaTa cBOOOAa. e Me)K,[\yaapoAHoTo ABH)KeHHe H3B'lopWBaHKH Cl'BeH KalfeCTBeH Me)K,[\Y pH npaBH- AH3BHKaTenCTBa. AeMoK- Aa ce 0pHeHTHHa CBOH peA co6- CKOK, 3a Aa OTrOBO- no-ecl>eKTHBHO Ha HOBHTe npe- ..CbBPEMEHEH nOKA3ATEß", 21 IOHH 1990 35 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA CBHKHa C I1PA". .CH1IaTa Ha C'bnpoTHBa npeAB~ e npH3HaHHe Ba)KHO, 3a KaTO ce nKca Ha HMa roBOpH Boe- <l>aKT'bT, "le, H3JIH3lU.1.\HS1TB'hB <l>Pf Ha AeikTBHSlTa OJIaHHpaT Te; cpe~ HeR Be'le H p'hKOBOAJlT HHSllQa6 cnopeA Ha TYPCKaTa a OT feHepaJIapMHSI. BeCTHHKa nOKa3Ba, A TOBa "Ha B'hTpeweH H cHrypHOCT, a HapoAHa 60p6a ~060)KAeHHe H HaQHOHaJIeH peA 3a OC- YCH1IHSlTa CH Aa Ha OCBeH AQ 60HHH TO HM OT pOAHHTe ceAMH'IHHKâ H AO APyrH rJIaBHO cpe~y EAHO cpeACTBa )KepTBa nOTB'hpAH ceJIa. 1I0 )KHTeJIHTe HSlwKa napTHSi- 'le Ha HSlKOJIceJIa ca B IOrOH3TO'leH )KHBOT. KaKTO K'hCHaTO. 3Haew CTpax AHaAOJI H Te)KKHTe, 3HpaH, ca a B HSI- CTpax 3HS1 EKHH- ce cTpaxyaa OT CM'hpTTa, Koro H K'hAe ~e CTpax, 'le ~e OT panOHa, 'le AOM'hT 6'hAeW H3rOHeH B KonTO TH ~e )KHBeeW, 6'hAe "CbBPEMEHEH nOKA3ATEß", 36 Ao~e, H HHKBH- pa3py- H KonTO Ha MaH T.r. ce onacuaT CTpaxyaaT YCJIOBHSI Ha )KHBOT". On03HqHOHHa JIHACp nOCO'lH, - JIRBaHH C KIOPAH, HO AeTe" e CnopCA HCA)KMCT- Ta DJIaHOBa nO-rOJIRM 6e3pa60THQa. Ha e ce npeA- HCTaH6YJICKH IOroH3TO'leH AHaAOJI CTpORT npeAnpHSlTHJl, C'h~eCTByaa~HTe. TH 21 IOH'-11990 6 npeAnpHJlTHSI, B He caMO "le He ce HO ce 3aKpHBaT B BaH HanpHMep 'le Ha Ha CTO 0'1' 06- TC, KOHTO !UlMaT lUiKaKsa KaTO C06CTBCHHQH paTaH H BO~OBC no- 3CMH H no Ha 94 Ha ca KIOPAH30Wl lia H CC CAPHTC Ha nJlCMCHa HJlH KaTO pa60TSlT KaTO CC30HHH 3CMC- ACJICKH pa60THHqH B nOJUlTa Ha IO)KCH H no CTpOC)KHTC B'hB B'hTpCmno 0<pHl.\HaTlHH 40 Ha CTO, OT Hacc- JIeHHCTO, JIHnCaTa Ha Y'lHJII1U~a, n'hTHnHTcnHa DOAa, 3ApaeHl1 3aOCACHHH ca THnK'IHH 3a paHoHHTc, Ho C Toea, Ha TypcKaTa Hace- TCXHHTC 6CAH He OT C'h3AaeaHCTO pcny6JIHKa KH TYpCKH npaBHTeJlCTSa Aocera BCH'I- ca OTpH'laJIH Ha KlOpAcKa HaQ}{SI, Ha KIOPAH H ca BOAHJlH H BOASIT Henpe- npOMHWJIeHH nHca, 49,5 MHJlHOIIH C'h~eCTBYBaHeTO maBHO "MwiJIHeT" H Ha CTO B A'hJI)KH fOJIeMHSlT 6 C KIOPAH, Ha CTO cc naAaT CTO OT cemIHHTC. ce H3'1epIIBaT Ha 6e3pa- 10,5 B. 3CM$!. OCTaH1UlaTa 'JIRBaHH C KlOpAH. TOH e 'TpH n'hTH e)KCAHCBHHK QeHT'bp 50,5 TO'lHO C'h~O Ha CTO. Be3pa60THQaTa JIHnCaTa pa60TBacMaTa ~a, Ha TYPQIDl, npOQeHT AHaAOJI, 33 HaceJIeHll HerpaMOTHOCTTa Ha )l;'hp)KaBHa- opraHH3aQHJI 01' .!l;)KC:UI,1 BaWlIaHrD'i HOCTTa Ha CTpaHaTa. RBJIeHHSI B Te3H MaCOBaTa Ha 3eMJlTa. *ypHaJIliCTa ,,~lICT" AHaAOJI ~ )KaHAapMe- 3a CTpaHaTa - Ha AaHHH 06xDa~a~a cpeAHHSlT IOroH3TO'leH Ha Hace- e KaTO K'hM ,,3aBapc- np0Y"lBaHHSlTa nH- B IOrOH3TO- pa3npCACJIeHHC AaHHH npcm-i:TaDaT Y"IaCT'hqH. panOHH AOKaTO Ha "IC OTHoweHHe. 3atBopH 3aKOBaH 1I Ha HcpaBHO- JIOBHHa OT 06pa6oTBaeMaTa H BMeCTO MHPHH npRA06HBKH nOJIY"IaBaT pHiicKH , lIapTHSI- TO Ha BJIaCTHTC K'hM paiioHHTe, ce A'hlI)KH CTBCHHQJ{, BJIaACRT 3UBH AaJIH ~e napTHSI- 6e3pa60THQa B panOHHTC, ce 3a CBORTa CH- MHTe 6HJ1 c KaKl'O 06pa3HO CTO OT HaCeJICHHCTO, T.C. CApHTC c06- Ha B. "MH1IJIHeT" APyra Te I H ce OOJIaKBaT OT I,HenOHOCH- npHSlTHSI. HenpeKORTO He Aa He 6'hAew.3aJIOBeH H3ceJIeH CTpax, nHca TaK'hp BceKH OT xopaTa 60THQaTa Aa rH HanycHaT. Ha CTpaxa "TaM TaM rypHOCT KOH CJIY"IaH H HenOHOCHMH YCJIOBHSIHa A)KH, B Ha"laJIOTO MepHOTO 1I0 CH B IOrOH3TO"leH KOpeCnOHAeHT . 10JIJlMaTa "IeH AHaAOJI - HapOA- )l;eHH3 BaHKaJI, CJIeA 06HKOJIKaTa "He ca BCCTHHK'hl'. Ha JiapTHR rpa~OBC HHTO eAHH nupOH", ce ceKpeTap on03HQJ{OHHa OKp'h)KHli BCH"I- ny6JIHQJ{CTa EAHO OT THnK"IHHTC AaHHH Ha 215 Ha e 06xöaHaJI Ha OT reHepaJIHHSI Han-r01UlMaTa e nporOHBaHe- "K 'hM ABe XH1lRAHaTa ro- .6H11H 3aCTaBeHH KIOPAHTe qH- OT '1eCTO caMO B npOA'hJI)KeHHe KO MeceQa C'hC BJIaCTHTe npH6RrBaT HaCO'leHH npHJIaraHHTe ce cnpaBRT KlOpAHTe BH1IHOTO HaceJIeHHe. AHHa" CTpax MHeHHeTO THH Ep6aKaH C'hnpOTHBaTa cpeACTBa, T03H KH" • Ta Ha 6JIarOAeHCTBHeTO np06JIeM Ha TypQHJI". B 6e3 AOM, pOAKO MRCTO H pa- . OQeJIeRT, lia KIOp- 6'hAe OCTaHew npeA "le 60p6aTa ,,3a He3aBHCHMOCT H cB060Aa" "le ceJIOTO TH ~e OT JIHQeTO Ha 3eMJlTa H TH ~e AHaAOJI H nomll~eil:cKH B 06JIaCTTa, AHTe He e np06JIeM ce . He OT BoeHHH- )KaHAapMepHil:cKH KOMaHAHpH H orpa6eH, CoQHaJIAeMOKpaTH"IeCKaTa KIOPACKH H TYPCKH e3HK B. "BepKCBeAaH", weH ÖZETI STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN H3TpHTO 6OTa. Hero- HeHHHSI cep~03eH xapaKTep KaKTO 3a KIOpAcKa KOMOeTeHTHOCïïa BHSI aBTOp. HeH TOBa B'bOp'b)KeHaTa ÇAPÊ-RIVISTA OKp'h)KßHJl èa 6HJIH 3aKpH- aB BHTJIHC H APyrH K'hCHaTO nOJlHTHKa IIpOJleTTa eTan Ha B cinpOTHBaTa THS Ta3H ApyrH OOJlHTHKa. rpaAoBe AOJl 3anO'lHaXa BJlaCTTa. BpeMe B Ha aCHMHJlal.\H'SI, 1990 r. oT6eJlSl3a Ha KlOpAHTe B HOB OpO- )l;Hap6eKHp Ha IOrOH3TO'leH 11 AHa- ACMOHCTpal.\HH OpOTHB rpaA'leTO Hycan6eHJlH no Ha CT'hJlKHOBeHHSI Me)KJ.\y Bon- REVUE DE PRESSE-PRESSREVIEW-BERHEVOKA IIHL(HTC H MCCTHOTO lIacencHHe y6HT eAHII MJlaAe)K, Mlloro paHCIII111 apeCTYBaHI1, TeCT 11 COJlHAapllOCT KaKTO CHJlBall, rpaAt.te, lia KCnellL(HTC". 8Cllt.tKI1 Mara3HIlI1, H Apyrl1 pa60TIII1 Ta311 KlOpACKa 3a8CAeIlH~, H MCCTa. no BpCMC Ila MJlaAC)KHTC 3aIlSlTI1S1Ta 8 y'Ie61lHTC lI~y apMeHKI1, IlI1C M 413, <l>pr pOpbT 8. ",UeHrc 8 KIOPAHCTall aKL(HH cpe- npcA811)KAa Ta lia CTpallaTa, Mc)K).ly BJlaCTHTC Ile 3aKbCIl~xa Ta 3a T,II. Ila 3aCCAallHC Ila CbBe- llaL(HOllanlla CHrypIlOCT, KOCTO npaBHTCJlCT80TO CC cpclI~Ha C L(1101l1lH napTI1H CIOJlCHMall - EpAan Mllb01l1O ,UCMHpCJI. nOCJleA8aXa cpclI~y "TepopHcTHTC cbY'laCTIII1L(H", HSiKOH 0(jSl8CIlI1, 1103a Apyrl180Clleil xapaKTcp, 01' lIe- ral' Aa lloJlyt.taBaT II-TC IUIBaT n'bJlIIOMOII~H~, TSiXIIOTO npOBe)K).lallc. HMa lia Mara- lia KIOPAl'KllTC TaKa TH cc I~Clla 15 110 8pCMe lia 8CCKI1 AaBaT Cnl1paT aIlTl1.l-l'hp)KaBHa Ja CT'hJl KIIOUCCIIJlII, JKall- H 110JlI1L(ci1CKI1TC'Iac- OT U'bTpCIIIHOTO MI1I11IC- Ja lIaL(1I0llanlla BJlaCTHTC I1MaT CH- npaBO BCCTIII1L(H 11 l'I1HCalll1~, lia pa]110pC;l6a Ba)K11IIC <.:aMO'la II-TC "pa3Ka~JII1TC cc lIaMaJl~Ba cc AaBaT napl1'llIl1 lia B 11 11M nOMOII~H, lia )KI1TCJII1TC Ila AllaAOJllIC npl1c- I1JII1 OTMCII~ Orpalll1'laBallcTo npaBa CC" p'bra 'IOBCIIIKI1TC lia TaliOY;\. BOl'O CC IIpCJ~BHJKAit. 'IC IIHKOH II~Ma TC lIapTH3alll1. CTpalla, TCMa. 1'a1H OK- 110 Il 1a IlK.'1Kl'IIITC.lI10 Il 'ja Vle- l\'bJ\CTO 111Jl1naT lIafl.['OJICMI1- TC TypCKII HCCTllIIUIl. HOBI1'lC MCpKH lia IlpaBHTCJlCT- ••lIeIlOAXOA~IIV(' KKlpACKa C KK>pnCKO lIaCCJICIIIIC. I~JlaTa IOr0l1'3TO'ICII cc 113'lcpnBa C 1I0CO'ICIIOTO, IIOCTall08JICIII1CTO j~a Aa 3a- MaTcpHa.1H Ha npaBO Aa IIpOTCCTHpa 11Aa 3aBCAC HCJIO cc OC'hll~CCTB~- AllaAOJl, aKL(HH lia Kpl1BaT nCt.taTIII1I~1I Ja TOBa. 'IC ca Il)'0- 80CIIIII1TC oncpal~1111 CPCII~y KIOPACKI1TaKH8a l1apTHJalll1. 3a <)Tpa'j~8aT IOrol1'jTO'lCII AapMcpililCKI1TC nOA lIaKa'jaTCJI- 3a Aa IIH~Ta 11MC B'bOpb)KCIII1TC pa3pCIIII1 lia CpCAl'TBaTa J111KYBaJlI1I1nC'laTaJlI1 II~C 6'bAaT 3aKY- KOI1TO OIl~C T08a JI~- nOABcAcll OTrOBOPIIOCT HHJlIO<Pcp C CAl1l1l1'lIIa HaKa3alll1CTO lia IIl1q>opMaltl1~ B TypCKOTO BCI1t.tKll IBBCCTI1~ 3a 60illll1 EAHIlCTBC- TOH l'bll~O Mal'OBa l"b6HTI1~Ta ce 3a6pa- Aa lia OT al1pl1J1 CI1Jl110 orpa- III1t.taBa H npaBOTO B 06- ACH- ACHIIOCT B TC'jl1 OKp'h311, CC )'BCJlI1'laBa Ta TO II~C (j'hAaT IBnOJl38allH 8KJ\IO'lCIIH 110 BaJlHSlTa HMa IIpaBo bAaTa "K06pa" nOCTallOBJlCllllCTO I1pa8HTCJll'TBO OKpbra, p'hl~\:Tc.: lia CT8H~ 11aKL(Hll. 1l0Al'bAI1M, 60HHI1 XeJIHKOnTe- H 110 1'0111 1Ia'II111 TH 3a Bl'~K,.aK'b8 BHA allTilKK1PACKIl 1l0MOII~ OT CBOH ~Ta- 6oHKOTI1, CTat.tKH, 3aTBap~lIc OC8CAOMCHa- MI1JI110lla AOJlapa, II~Ma Aa MO- BCSlKaK'b8 811A ACMOIICTpaL(HI1, A06pe pa Tlll1 8 KO~- JlaCTTa, 'II1HTO BanHSI (ynpaBHTCJI) <p0pMaL(HI1, TaKa 6pOlll1palll1 30Ila", L(H H nOMara'IH. ABOHIIO, 5 lia' C KI()P!~CKLl lIall'hJl110 T~X 51ant.tbll CJlYJKCOIII1 LlKp'hl'a C OTlICnl ryplIOl'T. rJlaBIlO TC3H 01' lia BldMO)KIIOCT UJJaC- 8 net.taTa HII- nCllll llal'CJlClIl1C TC311 OKp'b3H, MO)KC Aa CCCbAI1 ca- C'b0611~11,t.te 01' CAlH Il-TC H TCXIlI1TC 6~xa Aa 110JlH- MO no IIS1KOI1nonaAllanl1 )KypllaJIl1CTKa Ta311 TCpl'TBO Il CbBCTa MCpKI13a rpaiKJ~,IIII1TC '3aBCiK,llaT HCJla B 11 ACH<':Tllll~ C l'l'a I1Ma npaBO Aa H3l'CJlBa Bl'CKH )KHTCJI OT rOBI1TC 1I08H, AOnbJllll1TCJlHH 60p6a H pCJKAalll1~ JlHL(a. )KHTCJII1TC lia IIpCCCJIClll1TC 311HHH pa60TI1J1IlHL(11 H T.Il. JlI1ACpl1TC Ila ABCTC HaH-rOJlCMI1 On03"- lia Aa L(CHCKHTC11aAMHllIll'TpaTI1BlIllTC H3B'hllpCAIIH cJleA Il TYPL(11S1,3a Aa ce C'h'jAaAC rpallHI~alta B MCpKH. Te OnJlaKBaT UOCIlIIHTC • JKaIIAapMcpllHCKI1Tl', Aa OTr080pSlT C 1l0BI1 111l0BI1 penpCCHBIlH 6~xa 06CbACilH H cc 111O)KIJaTa TO KIOPACKHTC napTH3allH CPCII~y l'SIX, Ila KIOPAHTC 113TO'llIaTa 6apl1- rYMH Bb3MOJKIIOCTTa Ta CCJla nOKpaH JlI1L(CHCKI1t.taCTI1, IŒTO H3AHraxa KaM'bllH H net.taTa 6.'1arOAapeIlHe lia CC pa'jBbp'j8<lT Ila TSiXIIO MSiCTO"M'bpT8a aBTOM06HJllII1 CTaBaxa lI~e 6'hAaT )KllTCJlI1Te Ila 6JIH30 XHJI~Aa- 11no- ropSixa KlOpAI1Te c'bAa CPCllt)' aAMI111HCTpaTI181111pa'mo- 3a- 01' pOAIIHTe HM cCJla 8'b8 B'hTpCIIIIIOCT- )KaIlAapMCpI1HCKI1 KaAH 11XB'bpJl~Xa • "TC- lI~e ce YBCJlHt.tI1". nOCTaIl08J1eHHeTO l'pC illY lia C'bAC61111ACJla H np11A0611- Baxa rJlal'lIOCT 113J1H3all~I1S1T KOMKap" BJlaCTHTè npeAMeT KoeTO HMa CHJla lia 3aKOIl. C l'SIX, KaKTO 1l0At.tepTa BbB Ha B nOCTaIl08J1e- CI1J1Balle lia npCCeJlBalleTO pa60TI1J1IlI1L(11 Opralll1'Jl1paXa KIOPAI1TC 6S1xa 06~8CIIH aKL(HSITa 3aTBopellH I1IlTH<paAa 60HKOTI1paxa MAHJI, ,UHap6eKHp ceJlI1I1~a 6e npOBeAella "cBamllle 6~xa B :maK Ha npo8 TOBa 11 8 ,U)KH3PC, CbJlOnH, Kb3bJlAepe. Apyrl1 6S1xa 6ZETI STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN '-ripäÜHTC-itC'fUO-T()- èpClJlY ôop6aTa 6ellle APyrH ÇAP~-RrvlSTA IIpCAllllllll\aXa ()l'TpaTa MOKpaTll'llIllh' ep\:HII I1p.UlI1fCJll'TIIIHO pealo.lt~llllla Il cTpalli\'ra, B ChAa CPCII~YAJrhJKIIOCTIIO J1111~C 1a IIC- KaK1'O Il IIPC:Ul. BaT BC'IC 0'1' IIS1KOJIKOrOHHIlI1, 110 (je'j- rOBO Al'~III1C 110 BpCMC lia OC'''IIICCTB~- IlIlJIIITll'IL'CIo.,' pC'jYJITaTlIO - IrbOp'h)KCllaTa BallC lia CJIYJKc61111TCMY 'mA'I.JIJKClllt~, CKllS1Il J.llp\lC - L'IlIIII ()T lia fHll'l'p Il 'l'Ill' C 1.llpOTllBa Ill' Jlm'cra. GIMO l<I'hpUIl~, P:II'IOII 1l0-I'OJI~MaTa KKlpACKa (jCIIIC CJIOMClla, 'Iacl' 0'1' MCpKI1TC lia M;",;ap <I1opMaJIII0, Il B 1I0ilC'ICTO pCJUllla CJIY'IaII 1I11L.l .... "IIJICIIII~ lia lia (;,'lIlll\llli ..CbBPEMEHEH lIaeTOllHaT IIl'- Tl', la Mllpll'l. pa IpclllallilllL' lia 11\) ~l \:llll','llIll lo.'OPII- ~1!TO", nOKA3ATEJl", 21 IOH~ 1990 37 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN INTERNATIONAL HERALD TRIBUNE, 30 juin-1 er juillet 1990 In Iran'8 ~P8ychi;rogïCalwar;' PragrnatüJts SUlélirre Hooicals By Steve Coll Despite the apparent wanin& of bisj)OWef, diplomats say Mr. Moh. TEHRAN - One year after the taal1eQU ~ influen~ with .death of Ayatollah RUhollah Kho- Sù~ of the,~ Shiites who meini, some of Iran'. mOst ~!f:àl.' QOIlÜQ\M. to hoI(i lf.S, hoataps. ly anti.American cIeriet "ImAm wu the founder of a rev. shifted to the fringes of power on olution," Mr. Mohtashemi said, ~ issues such u releue of the U.S. fC!rin8 to Ayatollah Khomeini. hostages in Lebanon and wider "Following bis demise, the eneeconomic contacta with the West. mies, internal and external, have The recent debate here over been taking advantage of hi. abwhether Iran should accept earth. sence and thus putting increumg quake aid from its Western and pressures on Iran to give up on its Arab adversaries represents only principles and retreat." one aspect of what former Interior Mr. Mohtashemi said his oppoMinister Ali Akbar Mohtashemi nents had overstated Iran's ceocalled a "psychological war': within nomic difficulties "to imply that by Ir~ for control of the Islamic ~~ breaking the barrier agamst the relutloo after Ayttollah Khomeini s turn of the United States, economic death. problems would be solved." For the. moment, th~ most ex. "But," he added, "they are malt. treme anti.Western, radicals, such ing a mistake." as ~. MohtashCID1, appear to be Since stepping down from his losmg ~t wm:. ,ministry post, from which he eon. . . In an m~ew a,t the off~ of trolled Iran's police and Komiteh his new anti-Am~can magazme, security committees, Mr. Mohti1Mr. MohtasheIW acknowledged shemi has remained a member of that he had l?een forced to ~tep the legislature. This month he down from his pow~ul ~bmet launched his magazine, a colorful post last year. The,rCS1gll8tlon 00: anti-American political review. curred ,w~en PrC81dent Hashemi But diplomats say Mr. Mohta. ~sanJ.am mo~ed t<?replace some shemi and those who have ldeologI~ radi~ m ~~ govern- preached isolationism and have apment ~th cabl!1et offlcials, w~o ed to support the Lebanese shared his comIWtment to rmtaliz. .., h ldin fUS h ing Iran's economy with the aid of tes 0 ,g 0 , .. os~ges Wc tern cap'tal have become mcreumgly margma. Moh~emi also acknowl. lizcd. The r~n, they say, is that hi to Mr. RafsanJam, regarded u rela. ed ged tha t d,~ ~ ur as am- tively pragmatic and open to the bassador to Syna ~ the earl)' West, has been able to assert him. 19808,,~e helped ~tablish the radi- self in parliament and the executive cal Shiite groups m Lebanon that branch. later attacked the.U.6. Marine bar... . racks in Beirut and participated in Mohtasheml has been the the kidnapping of U.S ciüzens mouthpiece of the radicals," said a Iran helped establish the radical diplomat. "He has a platform. But groups, and "they were supported ~~ it's really counted, Rafsan. by the Islamic Republic of Iran and Jam has shown that he has the pow. by me u ambassador of the Islamic er to do what he wants." Republic of Iran. ilyou think that There is no easy way to distin~ is effective in their formation, then guish between radicals and praglet it be so," Mr. Mohtashemi said. mati.ts in Iran's parliamentary He denied personal involvement in government. Virtually all of the the attack on the U.S. Marine bar- members share a revolutionary Isracks_or Ï!!~Y !1o~tage~. _ lamic ideology and express antipa. W4J!rt"I'on. POIl Smt" have ~ C Mr. 38 thy toward the United States. Al. thouJh leaders considered especially anti.American, such u Mi. Mohtashemi, have fallen out of power, other anti.Western radicals have moved into prominent ~tL such u the hard.line Majlii ~~. er, Mehdi Karrubi. • ,~ . For most of the years after' the 1979 revolution, the politiCal ~~Jt. of anti-Western extremism lay with. the o~ten youna mem~s C?fIran's IslaIWc revolutionary mstituUül;U;'_ such u the Revolutionary GulÙ4Sj . the Komiteh security commi~s: and the development.orießted Construction Jihad. ' They remain powerful forc;q in politics and SOC1ety.But there are signs that with the Iraq war eOncluded and Mr. RafsanJani firmly in {>OWer,those institutions may be losmg some of their radical edge. For example, after a fight with parliament radicals, Mr. RafsanJani's administration pushed through a merger of Komiteh revolutionary security committees and ordinary police departments. Such a merger means that Iran's internal security will be more integrated into ordinary bureaucracy. Mr. Mohtashemi said: "Personally I am opposed to this merger because I think any country needs a committed special force." • 11umb for Quake Aid President Rafsaryani thanked the 86 countries that had sent relief aid for earthquake victims, United Press International reported Fri. day from Tehran. In an emotional sermon at Fri. day prayers, he said of the aid: "To be just, the .world has responded well in this case." Without mentioning the United States by name, he said: "Knowing that there were survivors in need of help and sympathy, people mourn. ing relatives, how could anyone say foreign aid would not be wanted? This was.not a rational statement." ÖZETI REVUE DE PRESSE-PRESS ~~~ REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI INTERNATIONAL HERALD TRIBUNE, 30 juin-1 er juillet 1990 ~~~~~ Iraq's Sinister Threat Dealt With a Condor's Flight - - --~ TONDON - A charge was made in this column By William Safire L a month a$o that the Defense Ministry of France was turnmg a blind eye to the shipment of r.resent missiles are for, and eX{>lainshis vow to Sagem inertial missile guidance systems to Iraq. 'scorch half of Israel" with gas if it takes out his French officials denied this with the same air of nuclear plant again. • offended innocence displayed 18 months ago by Last weck, curiously, he extended his retaliatory West Germans when The New York Times reVealed protection to Mauritania, in West Africa. that German companies built Ubyan and ~i If he already has missiles able to reach Israel, poison-gas factories. (This week, a German busiwhy is he spending great sums on sophisticated nessman was sentenced to five years injail.) guidance systems for the lonJer-ranse Condor-2? When asked by the Senate Foreign Relations Committee about the report that the French had . Why does he need to extend his missile-testing area to roomy Mauritania? helped extend the range and improve the accuracy The answer to both: The capacity ~ obliterate the of Iraqi missiles, John Kelly, assistant secretary U.Sc 6th Fleet and the capitals of Syria and Turkey of state, testified, "The intelligence, as I underwould sati,sry any dictator's power drive. stand it, doesn't demonstrate that we have evi. In a public relations putsch this weck, undertadence that that is true." ken at the ~est of his panicky Jordanian puppet, If the CIA is unaware of sophisticated guidance Mr. Hussein told The Wall Street Journal he would systems sold to Iraq, it would be the only major accept nucle;u weapons as a gift from the United intelligence service in the dark. States. That was his idea of a joke. However, Mr. Kelly also testified, "I know of no Thé.Bush administration counsels appeasement: written or oral communication" by State DepartàItboogh a half-billion dollars in grain credit guar- . ment laY")'ers to Justice prosecutors about the antees bas recently been suspended because kick. potential mdictment of a hip-ranking Iraqi in the back greed got out of hand, Export-Import Bank investigation into $3 billion m funny funding at the guarantees continue. . . Lavoro bank's Atlanta office. An Export-Import release says serenely about I conclude that the State Department is studiDow Chemical shipments financed by V.S. taxously.ignoring data that might compromise Westpayers: "It was unlikely they would be used for the ern relations with Iraq. production of chemical weapons." If Frenchjournalists want to emulate their hardUnlikely! Tell that to the 5,000 Kurdish dead in digging German brethren, they should chercher les Mr. Hussein's poison-gas attack on Halabja. dual-use guidance systems: orders that are intendBefore America can protest other countries' aid ed for use in the new Condor-2 missiles are disto Iraq's Condor-2, it needs to clean its own act. guised as inertial guidance for aircraft. As a result, Senator Daniel Inouye of Hawaii has a quarantine Iraq is getting a "smart" missile system capable of bill to stop trade, aid and the arms buildup. : delivering a quarter-ton warhead on a target more The Bush administration II'gues that other supthan 400 miles (650 kilometers) from its frontier. pliers will take America's place, and Senator Bob . This Condor warhead is not so big: That suggests Dole says this will hurt American farmers. it is designed to deliver a nuclear bomb rather than Senator Nancy Kassebaum makes them alllook poison ~. Saddam Hussein already has Soviet like moral py~es: "It would hurt wheat sales iJJ Scud missiles capable of reaching Tehran and Tel Kansas, that s true. But sometimes we have to Aviv; he evidently is preparing for a delivery system stand up and be counted." for a nuclear weapon to be ready by 1995. The New York Times. Put yourself in the shoes of the only man who .has started and won a war that cost a million lives. When Mr. Hussein began building a nuclear bomb 20 miles southeast of Baghdad, die Israelis took it out in a surgical strike. (That was deplored in 1981 by Geor~e Bush, but probably prevented the later .~cineratlon of three million residents of Tehran.) ~Mr.Hussein needs an interim threat to deter any strike at his great~ threat to come. That is what his 39 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERllEVOKA Cumhuriyet, Açllk grevleri Çanakkale E Tipi Cezaevi'n-' deki gazeteci ve sendikacllarlJl, ]CK'mn 141 ve 142. maddelerinin bir an önce "Meen. Ge;nel Kurulu'nda eie ahnlp .ODUÇ-' 'landanlmaSl ve olatanisti dinemin mahkeme kararlanylll adlr mahkeme kararlan arastndaki çeli~kiye dikkat çekmek" üzere bqlattlAI açhk grevi sürüyor. 32 hü-' kümlünün bll$lattlAI, sonradan ISl'e ulll$an eylem ise bu akJam sona eriyor. Çanakkale Cezaevi revirinde kalan be~ gazeteci ve üç sendikacmm saAhk durumlannda herhangi bir deAi~iklik olmazken bugün ya da pazartesi günü bir grup demokratik kurulu~un temsi!cisinin Çanakkale Cezaevi'ni ziyaret edeceAi bi!diri!di. tstanbul'da aralannda ÇOD Istanbul ~ubesi, PEN, TYS, SHP, SP, Ye~iller Partisi, TDKP, Mi.marlar Odasl Istanbul ~ubesi, :Petrol-t~, Otomobil-I~, 'Sosyalistlerin Birlik Partisi Giri~imci!eri~ nin bulunduAu 'Dü~üncelerinden Suçlananlara Özgürlük .Komisyonu' dün "Beyin )'eDle" ey1emi yaptl. Yüzlerini dU~ünce öz~UrlüAünü slmrlayan yasa maddejeri ve kararnamelerle maskeleyoen ~omisyon üyeleri, Olerine '"Gueleciler, yuarlar, ,airier, blIlm ;damlan, sanatçllar, leknlk elefIlanlar, doktorlar, çberler,ltçIIer, sendikacalar vb." yaZIh kartonlara konulmu~ beyin salatasl yediler ve :~Çankaya ~arabl" içtiler. . DiyarbakIr 1 No'lu Cezaevi'nj1eki açhk greviyle Buna Özel Tip ~ezaevi'ndeki eylem sona ereU.' ,Adana'da Sosyalist Parti'de 80 ka~ar hUkUmlü ve tutuklu yakmmm ~ürdürdüAU açhk grevi 6. günUnde bitirildi. Öte yandan diAer cezaevlerinde durum ~öyle: Mardin 8. gününde, Dismil 8, Malatya Özel Tip Cezaevi'ndeki açhk grevi dün sona erdi. SP'deki açhk grevi ise 3. gününde. Dargeçit'te açhk grevlerini desteklemek amaclyla hükümet konaAI önünde açhk grevine ba~layan 100 kadar ki~inin gözaltma ahndlAI bildirildi. Ceyhan Özel Tip açhk grevini sürdürürken Nusaybin SP'deki açhk igrevi 4. gününe gi£di. STAMPA-DENTRO lénî OIWjum pa~fiyor. BETÛL UNCULAR Eruh'ta çatl$ma . 5 terörist ölü, bir'er ~ehit otYARMIaR (Cumburt,et) - Sürt'in Eruh iI~i yaJanlarmda lÜven1ik gUçleriyie çatllrnaya giren bet PKK'h taOrist Olü olarak ele geçirildi. Çap,mada jandarma eri Uzam Gedik ,chit oldu. fJatklri'nin Yüksekova ilçesinde dePinyani,i IlfiUderi Ye kOy koruculan böige sorum1usu MusIal. Ze,du'JD evine roketatarh saidm düzenlen- led di. Olalanflstü Hal Bölle ValiliAi'nden alman bi!Sürt'in Eruh ilçesine baAh Dönerdöver kOyü yabnlannda arama ve operasyon yapan güvenlik güçleri Onecki akflUl1 ~tler!1)4.~ birgrup &lye &Ore terOristle kar$1~. Çall,mada bet militan silahlanyla birlikte Olü olarak eie geçirildiler. Ça.tqmada jandarma eri KAzlm Gedik:lehit oldu. . , Hakklri'nin Yüksekova ilçesindèPinyani~i ll$ireti lideri Musta. Zeydan'rn evine 22.30 'lfalarmda roketatarh saldm oldu. Kimli'Ai belirsiz ki,iler roketatar saidlnsmdan sonra 20 dakika otomatik silahlarla evi taradliar. OIayda Olen ya da yaralanan olmadl. Saldulanlar daha sonra bilinmeyeq, bir yOne kaçtllar. Ote yandan Erzurum'un ~ya Uçesinde AltIlU'-GOle karayolunu trante kapatan PKK militanian iki kamyonu yaktllar. .r~ DE LA PRENSA-BASIN ÖZET' 1. 06. 1990 ."'-"~1iifitik'.... .. " • . D.,e11iô" ßeyin yeme eylemi Haber Merlœzi - Cezaevlerindeki açhk grevleri sürüyor. Çanak-: kale Cezaevi'ndeki S yazl i~leri. müdürü ile 3 sendikacmm bqlat-. hklan açhk grevi 17. gününe girdi. ÇAPÊ-RIVISTA ANKARA - DaAimslz 14 milletvekilinin öncülüAünde yürUtü!en Demokratik Yeni OIu,um hareketi, 7 haziranda "yeni bir a.. yua" vaadi ile partile~iyor. Yeni partinin programmda KUrt sorununun serbestçe tartl,lImasml önleyen tüm enaellerin ortadan kaldl. nlmasl ve Kürt sorununun toplum . kesimlerinin katlhmlyla birlikteçö-; zümlenmesi amaçlanlyor. Fa~izm dl~mda her gortl4Un siyasal örgütlenmesi programda öngörUlUrken,' Cumhurb8lkanl'mn halk taraful-' . dan seçilmesi ve Milli Oüvenlik Ku-' . rulu'nun kaldmlmasl hedef.leniyor. . Dirbirin'e kenetlenmi, eHerin, . olu,turduAu dairenin içinde klrmI-! . Z1 bir gUlUn amblem olarak dÜlÜnUldülO partininkamuoyuna~ önce 8Çlklanan, "Demokratik. Topium Partill" isminin de bu hafta sonu yapllacak toplantlda deIi$tiriieceAi OAreniidi. Partinin genel b8lkanhAma büyük bir olaslhkla DapnSIZ Dursa Milletvekili Feluni Itlklar'1ß getirilm~i bekleniyor. Ediniten bi!gileregöredokuzana balhktan olu,an yeni partinin programmda özetle ~u konular . vurgulamyor: . "Türkiye'de demokrasiyl kurmanlD önÜDdeki en büyük enlei Kürt sorunudur. Kürt sorunu çözülmeden demokrasiyi yerlettirmek mümkün de&Udir. Anayasa, Ceza Yausl, Slyui Partiler YasaSI ve Kürtçeyi yasaldayan yasa albA diteryllSlllann SOnInun tartlfllmaslnl önleyen hükimlerln kaldlnlmasllereldr. Kürt sorununun serbestçe tartlfllmaslm önleyen töm enleller ortadan kaidlnlacaktlr. : -1982 AnayllSllSl,bölÜn Törki. ye'de demokrasinin öqindeld en ; böyök enlellerden blri haiine lei: mittir. Yeni bir anayasa yaplimllSl; zorunludur. Demokratik sivil top• lum anaYlllllSlmn haDrlalllDllSllçin her tirli çaba.österileeektir. - Cumhurl1lltkam haik taraflndan seçUecek,lörev ve yetkilerl sorumsuzluk kurallna uYlun ve onunla slnlrll olacaktIr. - Milli Güvenlik Kurulu kaldlnlacak, yürätmenln sivUletme$i ve demokratikletmesi satlanacak. - Vatanda,bktanÇlkanima ka-' rarlan iptai edileeek, hiç kimse va. . tandllfhktan çlkanlama)'acak. - SltlDma bir haktIr. Mültecilerle illill uluslararaSl sözletmele. re Türkiye'nin koyduiu çeldnceler kaidlnlacak. Herkes mölteei olarak kabul edileeektir. - Bunda ve dailtlmda tekelletme önlenecek, pzetelerin ve haber ajanslanmn YÖlletimi demokratikiettirileeek, bastnda çabpnla-. . nn lüvenceleri arttInlacaktir. Ba- , : Sinve yaYln tam özgär olam, TRT •. . özerk bir kuruma döniittürülecek. 41 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA ===========================Milliyet, STAMPA-DENTRO 1. 06. 1990 DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI ======================== 5'- parti 7 HazÎran'da, kurüluyor '.,-' Mectis'te 14')er • Oktav plRIM e ANKARA []J eSTANBUL eski Beledi~ yi: Ba~kam Bedrettin' Dalan'm kurdugu: OMP'nin iki milletvekili He Meclis'te yer.almasmdan sono: ra, SHP'den aynlan milletve-, killerinin 7 Haziran Per~embe 'günü 1curacaklan yeni sol partide 14 rnilletvekili ile TBMM' de dördüncü büyük parti ola-' rak yerlni almaya hamlamyor.' Bu pazar günü yapacaklan son .toplantl ile kurulu~ di-, lekçelerine ili~kin eksiklikleri tamamlayacak olan "Yeni De'mokratik Olutumcular", partinin programml da a~agl yukan netle~tirdHer. Yeni partinin genel ba~kanhgl için Ab. dullah Bqtürk ve Fehmi I¥lk. lar'm aeb geçiyor. Partinin adl üzerlndeki tartl~maiar sürüyor. 'la "demokratik toplum parti. si" ya da "demokrasl partlsl" olabiieceAi ifade ediliyor. 135 kurucunun yer aiacagl yeni partide, eski SHP milletvekillerinden Fehmi I¥lklar, Abdullah Battürk, Cüneyt Canver, Kenan Sönmez, Ad. 'nan Ekmen, Ismail Haklu Önal, SaUh Sümer, Mahmut 'Ahnak, Ahmet Türk, Mehmet 'Kahraman, Arif Sai, Mehmet All Eren, llhaml Blnlc:lile lb. rahlm Aksoy bulunuyor. :. PARTININ PROGRAMI Uzun bir tartl~ma döneminden sonra belli olan yeni sol partinin progran1mda, öteki siyasi partilerln programmm ,dl~mda ilginç görü~lere yer veriliyor. 9 konu ba~hgl altmda 'toplanan görü~ler arasmda, fa~ist partiler dl~mda her siyasi 'partiye örgütlenme olanagl öngörülUyor. Cumhurba~kam'mn halk :tarafmdan seçilmesi, Milli Gü'venlik Kurulu'nun kaidmlma,SI, vatanda~hktan çlkanlma :kararlarmm iptal edilmesi, ge,nel af, özerk TRT, belediyele're yaym yapma hakkl, Türkiye bütünlUgU içinde KUrt soru,nunun haikoylamasl ile çözUmlenmesi, yeni bir Anayasa ile Olyanet t~leri Ba~kanhgl'nda TUrkiye'deki tUrndinlerin tem,sil edilm~si yeni sol partinin • Bedrettln Dalan'In DMP'slnden sonra SHP'den av. rllanlarm 7 Hazlran'da kuracaklatl venl sOl parti. de 14 mllletveklllvie Meclls'te verlnl almava 'ha. zlrlaniVOr :'" YASAMA VE VATANDA$L1K i HAKLARI '\ , • Fa~lzm dltmda her anlafYltmve görütün slyasal örgüt. , Ylenmeslneolanak saAlayan blr ,demokratik slyasal partUer ka. , Inununun yürürlüAe glrmesl . !saiUanacakl1r. Cumhurhaska. ' :'ni halk taraflßdan seçilecek, fgörev ve yetkUeri sorumsuzluk, 'kuralIna uygun ve onunla slmr. 'h olac:aktlr. Milli Güvenllk Ku. 'rulu kaldmlacak, yürütmenln ~sivilletmesi ve demokratiklet. 'mesi saAlanacaktlr. , • Oaha önce verilmi~ vatancr~lJktan çlkanlma kararlan, i1gilininveya mirasçllanmn talebi Ozerine iptal edilecektir. ,Hiç kimse, hiçbir nedenle ve' :hiçbir suretle vatand~hktan Çl:kanlmayacaktlr . • INSAN HAKLARI • tnsan1ar, slrf insan olmak, 'slfatJyla dogu~tan birtaklm do-. kunulmaz, devredilmez, vazgeçi1mezhaklara sahiptirler.,p,arti,insan ki~iliginin özUndeki onurdan dogan ve insamn öz.' gUrce ve tam geli~mesi için zoo, runlu bulunan ki~isel ve siya-" sai hak ve özgUrlUklerlyle,ekonomik, sosyai, kUltUrelhak vel özgUrlUklerinde etkin biçimdei kullamlmaslm saglayacak ve toplumda bu haklara ve özgUr-, IUklereetkin sayglyJ gerçekle~tirmeye çaba gösterecektir. TUrkiye için çogulcu ve ka:, .1Ihmcl demokrasinin dl~mda --------------------------.------ 42 :iéäbUIecÏÏ1êblli'J 'hiçblr :seçènei.. yoktur. : • 1982 Anayasa'sl, bugU~ Türklye'de demokraslnln önündekl en büyük engeUerden blrl hallne aelmlttlr. Bu nOOen. le yeni blr Anayasa'nm yapll. masl zoruniulugu hemen her. 'kes taraflDdan benlmsenmlttlr. Bu Anayasa, otorlter ve tota-l liter yönetlmierln kurulmaslna ImUn vermeyen, Insan hakla.' 'nna dayah, çogulcu ve katlhm.CI, sosyal hukuk devletl Ukele. rlne baAh, devleti halkm hlz. mellne göre, kltlnln temel hak. ve özgürlüklerl yaranna devle., 'tin yetkllerlnl slDlrlayan blr: Anayasa olmahdlr. Bir slvll' toplum Anayas~'sl olmabdlr: • Oevletin ~iddete ba~vur;,masl,kar~1~iddetiyaratJr. Kar;~lhkh ~iddetin lIrmanmasl, bir' rtoplum için en bUyük felaket ;olan iç sava~a kadar gidebilir.: Toplumsal kesimler ve gUçler, ahnacak ekonomik, sosyal ve' ,kUltUrel önlemlerin yardlmlY-, la ~iddet unsurundan anndm)acaktlr. . 'programmda yer ahyor. Program, partinin kurulu'~undan sonra toplanacak ilk 'kurultayda olgunla~tmlmak, ,Uzere tarll~maya açllaca1c, . Sosyal demokrat bir yapl ile ortaya çlkacak yeni sol partinin programmda, özetle ~u hUkUmlere yer veriliyor: ' • "Devlet halklß yöneti'minde ve h1zmetindeblr kurum' olacaktlr. Vatandatlanna, ln.; san onuruna yarqlr bir yqa,ma düzenl saAlayacaktJr. Halk lçIn blr haik yönetiminl, gerçek :blr demokraslyl gerçekle~tire-' cek. Demokraslye yabanci bü-, 'tün unsurlann ya varhklannai son vererek, ya da'konumlan.' m uygun hale getlrerek devlet' ,kurumianm ve organlanm de.; ,mokratiklC¥tireœktlr. Siyasl ik. ,tidar yamnda bir devlet Iktida. . ,nmn olutmaslßa ImkAn verlI:meyecektir. Atananlan seçU. . mItlere oranla daha etkln blr' konuma getiren demokraslye, ,aykm kurum ve kurailann var. ,hAIDa son verlIecek: ldarenin hlçblr eylem ve I¥lemi, hlçblr 'halde yargl denetlmlnln dqlD. da blrakllmayacaktlr. Vatan. ,dqlann siyasal partUerde, sen. 1 dlkalarda, kooperatlßerde, meslek kurulutlannda, okul, demeklerInden tüketlcl demek. , lerlne kadar her konu ve' her alandakl demeklerde örgütlen'; melerl özendirlIec:ekve destek. ' ,Ienecektlr. ' • Çlkanlacak genel af ya. saslyla ülkeye dönmelerinde yasal bir engel kalmayacak olan, yurt dltlßdan siyasi mül. ted durumundaki vatand~la. nmlzm dönü~leri yapdacak, maddl ve manevi yardlmlara -, -._----- özendfnrece1(tlÎ': Hlklm kara. ,n dlflnda hlç klmseye yurt dl. , ,fi Ç1kqlndakJsltlama aetlrllme. :yecektlr. • Basm ve yaym özgOrlUgU:nU klsltlayan yasalar de~i~tiri. ,Iec:ek,basmda ve da~ltlmda tekelle~me önJenecek. Gazetelerin ve haber ajanslannm yöne-, timi demokratikle~tirilecek;: Vergi ba~I~lkhgl. kâgll tahsisi, ;dU~Ukfaiz!! kredi ve diger yar'dlmlarla basm ve yaym destek,Ienecek. Matbaalann zorahmlna karar verilmeyecek. TRT özerk bir kurum olacak, il ve' ,jlçe yönetimleriyle belediyeler' ,ve Universiteler radyo ve tele'vizyon istasyonlarlllcurmak ve, yaym yapmak haKkma sahip olacaklardlr. • Türklye'de demokraslyl kurmaDln önündekl en büyük engel KUrtsorunudur. Kürt sorunu çözülmeden demokraslyl 'yerlC¥tinnekmümkün deaUdlr. Toplumumuzun bütün keslm. ,Ierlnlnyaranna olacak uygula,nablllr demokratlk ve bantçl ,bir çözüm, ancak herkesln öz. .gür olarak katddtll serbest blr, tartl~ma ortamlßda bulunabl. :lir. Kürt sorununun çözümü: ,Içln öncellkle 'bu sorunun sero bestçe tartltllmaslDl önleyen bütün yasal, yönetsel ve top., lumsal engellerln kaldmlmasl' ,gerekir. Partimlz, Türklye bü., .tünlüAü içinde demokratlk ve' ,ban~çl çözüm seçeneklerini' ,halkoyuna sunacak ve halkm 'serbestçe beliren özgür iradesine saygl duyacaktlr. • LAIKLlK • TC bOtUn kurumlanyla laik ve demokratik esaslara uy-, gun olarak yapilanacaktlf. OinJer ve mezhep arasmda ay-' nma yol açan ve özellikle mez-, hep diktasl yaratan bugUnkO' politikalara son verilecektir. Diyanet hIe ri Ba~kan"~I .. TUrkiye'de etkili bUtün dinle-i rin, felsefi görU~lerin ve inanç: gruplannm temsil edildi~i biri yaplya kavu~turulacak. sadece; ,bir dinin veya mezhebin tem-, si1cisidurumunda olmayacak,' tu." --_._----~------------ . REVUE DE PRESSE-PRESS l\Milliyet.1. 06.1990 ., REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN 6ZET! Il , DI~i~leri Bakanl Bozer'den "insan haklan" savunmasl uru a âI • Türklve'lÎïn "5 Hazlran'da bàSlavacak Avrupa Oüvenllk ve Isblrll{J1topiantisi nedenlyle Insan haklarl konusunda klskaca almmasl beklenlyor. Bu nedenle Bozer, Avrupa'da hükümet. 1er düzeylnde görüsmeler yaparak Türklye'" dekl gell$melerl anlatlyor • Bozer\ HOllanda Dltl$lerl Bakanl van den Broek Ile yaptlQI uzun gOrü$mede. Türklye'de ln~~ haklar.1 Ile IJglII gell$mele~1 'Ira,ladl • Nur SATUR'. AMSTERDAM'; T "[î]ÜRKtYE, Ortadolu'da Firat sulan neo; deniyle yeniden bir baskl aluna ahmr-: , ken, Avrupa GUvenlik 1$birlili Konfe-, iransl Oneesinde Batl Avrupa'da da "Inlan ,baldan" klskaema girdi. Bau ba~kentlerinden" alman sinyaller, TUrkiye:nin S Haziran'da bqlayaeak olan Avrupa GUvenlik 1$birlili KonferanSI, insani boyut toplanusmda gerek i~kence 'iddialan gerekse "U1nbklar IOrunu" nedeniy-" le Yolun ele~tirilere muhatap olaealtm gos~eriyor. Alman bu sinyaller dotrultusunda DI~I~leri Bakam All Bozer de, Fransa'mn ardmdan Hollanda'da da giderek daralan insan baklan klskaelm ktrmaya çah~lyor. DI~i~leriBakam, dUn Hollanda DI~i~leriBakam Van den Broek ile iki buçuk saat sUren 'uzun bir gOrU~meyapu. Ve Hollanda DI~i~leri Bakam'mn in~an haklan konusundaki ele~tirilerini geni~ bir dosya vererek yamtladl. DI~i~'Ieri Bakam'mn verdili dosyanlO içinde TUrkiye'nin insan haklan alanulda son ylllarda atUIt OnemliadJmlar stralamyor. Aynca haien gündemde olan ve TBMM Komisyonu'nda bekleyen gOza1usUresininindirilmesi, samklann avukada gOrU~tUr1l1mesi gibi Onemlikanunlann yam Slra fikir hUrriyeti açlS1ndan TUrkiye'de deyam eden taru~malar anlauhyor. • BOIER'LESAMIMI SOHBET O1~i~leriBakam All Bour, dün gOrü~meOneesi ve gOrU~mesonrasmda kendisini izleyen TUrk gazetecilerle son derece samimi bir gOrü~me yaptl. Bozer'e gOre son zarnanlarda insan haklarl alamnda Türkiye'nin imajmda bir gerileme kaydedildi. "Kopenbq toplantllulda bikimet dltl öraitler dileylnde Tirklye'yle Dp. I! meseleler ortaya Ielecek. Bu nedenle bikimederle bu toplanb önœslnde göriitmek Istedim. Ve onlara gerçeklerl anlatlyorum" diyen Bozer ~Oylekonu~tu: "Ayrupa'da dddi aetltmeler YU. Tirklye'nln bu lelltmelerl yakalayamadttam lÖyliyorlar ve blze sltem edlyorlar. HoUanda DItlIIeri Bakam'na verclilim dosyada Tirklye'dekl bitin gelltmelerl onaya koyduk. Terörlzm ve Insan baklanm ka",br~amak lanm." • 141-142.163 MESELESi DI~i~leriBakaOl'nm gazetecilerle sohbeti SlraslOda üzerinde durulan önemli konulardan bi- ri TCK'mn 14ï-t42-163'UneU maddelerinde ya. ptlacak deli$ikliklerin yeniden asklya altnmasl Idi. Bozer'e gOre, 141 ve 142'nin deli$tirilmesi meselesi asklya almml~ deli!. Bozer, "Biz 141-141'yl detiftlreceIJz. Kendlmlz lçln bunu yaptlClljlz. Ama blz1 elefdrlrken Insalb oIunlfta. h. Ben blr Dqqlerl Bskanl'na sordum. Buradt .kJm oldulunu lÖylemek Istemlyorum. Slzde fa. ,1st pardsl kurulur mu dlye sordum. Ama zannetIIIeyln kI, ben fqJst partlsl yanllsl)'lm. Ka. 1I7en deamm. Ama 0 ü1kede böyle blr partlyc lzln vermJyorlar." • AZINLIKLAR KONUSU VE DIL SORUNU DI~i$leriBakam Bozer, gerek Hollanda DI~' i$leri Bakam ile gerekse diler Bault meslekta~. . lanyla son zamanlarda yapult gOrü~melerin bi! diler Onemli konusunu da 8Z1nllklarsorununull olu~turdulunu vurguladl. DI~i~leri Bakam Bozer ile Van den Broek arasmdaki uzun gorü~mede bu' diAerOnemli konu da Yunanistan'm Kibns nedeniyle TUrkiye'nin Ortak pazar'ia ili~kilerini bloke etmeye de- " yam etmesiydi. DI~i~leriBakam, Hollanda DI~"i$leri Bakam'ndan Ortak pazar gündeminden Klbns'm Clkarllmasml istedi. Bozer, gazeteciterle sohbeti Slrasmda da Türkiye'nin Klbns'. ta diyalogdan yana olduAunu, meselenin enternasyonalize edilmesinden de memnun olmadl11m bildirdi. Bozer, TUrkiye'nin Yunanistan'J la da diyalola hazlr olduAunu belirtti. Klbns" ta iki kesim arasmdaki güven duygusunun or' tadan kalkulma da i~aret eden DI~i~leriBaka. m, "Given blsslnJ mlrmamlz gereklyor" diYé konustu. Bozer - Van den Broek görU~mesinin ilginç konulanndan biri de Pe~mergeler sorunuydu. Van den Broek, Birle~mi~ Milletier MUlteciler Y~ksek K.o~serlili çerçevesinde Pe~mergeler, lçm TUrklye ye sallanan 13 milyon dolar ile bunlan~ n~en Yozgat'a yerl~tirilmedilini sordu. DI~I~len Bakam da Yozgat'IO iç sorunlar nedeni ile yerle~im alam olarak gerçekle~medilini, aneak ba~ka bir bOlge arandlllOl vurgu!adJ. Bozer'in bu konuda Hollanda DI~i~leriBac kanl'na ilginç bir teklifi de oldu. DI~i~leriBa. kam, "13 mUyonu gerl yerellm. Biz 10 milyon da üstüne ekleyel!m. Siz bu insanlan ahn ve ülkenlzde yerlettlrln" deyinee salonda bir sessiz. lik oldu, Bozer'in teklifi yamtslz kaldl. 43 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BLRllEVOKA ÇAPÊ-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN Hürriyet, ÖZETI 1. 06. 1990 III;'" .t D1$ 'RABERLE/l SERVIS/ , A MER!KA'mn ünIU heber d8I'IDII ,~ 's.Jkana ..............'1 u.s.' Md Wadd RIport, Irak 0eIAet , .............. . Ink o.Mt "DiinpanIn " !Ian .. 0eIgIye gŒe, Beekam SeddIm liiIIiIJIIn, :~ en - selJ'nIt lIIahIanru eIcle , lçIn rntlI;adan:a deYam edJyor, AmerIkan geçtOnIz Yunan!itan .... ~' =:;..~ =-~ fnlerde ~ M .. ~~'In geçII~:=: cIaha önce k~ Ian lJ'Bll'a kar, kuBanrnakla kend1 qnkIannda ~ rtnde de derledIOinI ~ silah- yet\rIrneyIp ~ YI! ÜZ8' "tJwar- höm BetIDI"'~ MaopotanlYll'mn bu• . gün dÜBJl ~ YI! lstIkranm tehdlt eden ~ durumuna ~ öne sürdü. =n~~~= Amerlken derglslne .. der\iAI Araplann h. KIba" Saddam oIan \oll! ~ oIarak ça!inImaktan ~ petlnde Bat1h h2beraTma -kaynaklanna göre,. dile~ siIahI eide etmek ~ Babil hükümet. ~ 1erle i~1gi ~pan HÜIIeyin, geçen 10 Y1l içlnde ~k 50 milyar doIar11kasker! harcamayIa, uluslararas1 klmyasa!, . biyoIojik \oIl!, nükleer _~~.hIaJ;n dü,nyadaki..,! !:>Ir numarah ahaSI haline geldi. Irak OeIAet ~m'mn bu siIahIan fazla d~nmeden k~ne ~n imalan da ~ üIkelerde en~ ~. 14 YA$INDÀ ILK dNAYET Kapak oldu KaJ)aQJm Ün/ü Amerikan derqisi. dünya kamuoyunda san günlerde hedef adam haline gelen Irak Iideri Saddam Hüseyin'i kapak konusu yapt/ ... Amerikan dergisi 5addam Hüseyin'in son 10 YII /çinde silah alanmda en ileri teknolQjileri toplamaya çal/$tlgml ve Ortadogu b61gesi için bir tehlike haline geldigini öne sürdü ... Amerikan deralsl, Saddam'I Jerden Jere ordu 'Dünyanln en tehDkeliadaml fJ .• Amerika'nm en ünlü haber dergilerinden biri olan "U.S. News and World Report", Irak Devlet Ba!?kanl Saddam Hüseyin'i kapak konusu yaparken, onu dünyanm en tehlikeli adaml olarak ilan etti... • Onlü Amerikan dergisi, Saddam Hüseyin'in son 10 yll içinde yakla"k 50 . milyar dolar harcayarak, kimyasal, biyolojik ve nükleer silahlafln dünyadakl en büyük ahcllaflndan biri haline geldigini de öne sürdü.'- 44 u.s NeWs Saddam Hüseyin'e ayuan and World Report Dergisi'nln iddialanna göre, Saddam lIüseyin'i ~paca91 bir ÇIlgJnhktan ahkoyacak kimse ~ Arap l'll¥n Dürryast'nda dahl pek dostu 01HüIeyin. Babil haberalma kaynakIanna göre, rakiplerinl "sinek" gibi teker teker ortadan kaldlfd\. Aynl kaynaklara göre, ilk clnayetini 14 ~nda ~eyen, ilk politik clnayet ~mine 22 ~nd¥en ~ Saddam HÜIIeyin, bugün de istemedIgi ~erin çoSunu "bizzat" ortadan kaldll'lyor. Bu arada ABD ~eri BakanhQ1'mn elinde, Irak'1ß Insan haklarl 8ÇIsmdan aonacak bir durumda oIdugu ve dün~ntn en ünlü teröristlerini banndUdlgl kont1SUnda güç1ü hilgller var, Derg~ Saddam Hüseyin'in Çawtesku kadar "megaloman" oldugunu iddia ederken, kendisinl &bll'in büyük krallan "Hammurabl" ve "Nabukadnezzar"a benzettiginl öne siiri¥>r. Dergl aynca, Amerikan uzmanlannm tahminlerine dayanarak Saddam Hüseyin'in b~ ila on yll lçinde nükleer bll~r, bombaya sahip oIacagml REVUE DE PRESSE-PRESS Tercüman, REVIEW-BERIlEVOKA Bir terörist ölü olarak eie geçirildi DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI 2. 06. 1990 IRNAK, mrdlm.n)- $.r~ n.k iIi Uludtre ilçesinde )' korucular~la terOristler arasmda çlkatf'Çau$mada bir terOrist 010 olarak eIe .eçlrll. ,dl. Olal.nUstUotllll Bölse Va. :lilili'nden'y'apf~n IÇlklama. ~ da, 2U:I99') EMIN MTMAZ lAbo"t 23.30 '5Iral~da ~.~. k ill Ulude. ,re iI,~5i HII~ unç;.irmek ist~ir .rup erOr'I~te,köy. de bü1tfnal} ~ kb:fucularl laraflnda.1<ah ....konulmasl ozerine çau~tna m_na gel. di. çatltma ~""tncra korucularln telsizW yàrcbm istemesi ' uzerine bOlgC)'Caskeri birlik. 1er gönderHdi. Oece gel; va. kitlere kadar sUren çall$ma sOllucunda bir tel'örist ölU cIe geçirilirken. diler teröristler karanhktan yararlanarllk kaçular. Ölen teröristin Uzerinde bir adet RPO. 7 roketa. laI' sHAh. ve bu silAha ait 4 mermi bulundu. Bölgede op~rasyori devam. ediyor. 1990 5 lerörisl ölü eie geçirildi DIYARBAKIR, MIL.HA llRT'in Eruh ilçesinde güvenlik kuvvetleriyle PKK militanlan arasmda çlkan silahh çall~mada 5 terörist ölü olarak eie geçirildi. Çall~mada bir el' de ~ehit oldu. OlaAanüstUHatBöJjé v.Hliai'ßdeii yà: pllan açlklamaya göre, Siirt'in Eruh ilçesi Dönerdöver köyü klTsaJkesiminde öneeki geee arama ve tarama görevini sürdüren güvenlik kuvvetleri YassldaA mevkiinde bir grup teröristle kar~il~lI. Güvenlik kuvvetlerinin "Tesllm 01" çaAnsma ate~le kar~lhk veren militanlarla çlkan çat1~mada 5 terörist silahlarlyla birlikte ölü eie geçirildi. OlaAanüstü Hal Böige ValiliAi'nden yapilan açlklamada, jandarma eri KAzimGedJk'in de ~ehitolduAubil. dirildi. Militan1ann kimlik belirleme i~lemleri sürüyor. Öte yandan Siirt'in Pervari Hçesine baAh DoAan köyünde dün sabah Meryem Kara (16) adh genç klZdaha önee PKK miIitanlarmm köy yoluna dö~edikleri maYIna basarak hayallm kaybetti. Olayla Hgili soru~turma devam ediyor. [BJ STAMPA-DENTRO Cumhuriyet, 1. 06. 1990 $Irnak'ta çatll~ma Milliyet, 2.06. ÇAPt-RIVISTA PEN'den Özal'a ,141 ve 1421çÎJl mektup Haber Merkezl - UluslaraTlUI turma olan ya da mahkßm edllen PEN KulObU, Balkan Gyoray yazar ve gazetecllerln serbest bIKonrad ve Sekreter Alexandre rakllmalan ve davalanntn yenlderi Blocb imzaslyla Cumhurbaskant gözden geçlrUmeslnl d111yoruz, Thraut Özal'a gönderdiAi açlk Son zamanlarda üç kUabl nede,mektupta, TBKP liderleri Haydar nlyle yarallanmakta olan lahrt Kutlu ve Nlhat Saratn'tn tahliye üyemlz hm ail Betlkçl, ayrlca da edilmelerinden duyulan memnun- Çanakkale E Tipi Cezaevl'nde açblAu dile getirirken Türk Ceza Ka- hk grevlnde olan dller lahrl üye~ nunu'nun 141 ve 142. maddeleri lerlmlz Erhan Thskln, trlan A$lk, uyannca tutuklu olarak yargllan- Hasan Flkret Ulusoydan, Mehmet makta olan PEN KulUbü'nün bü- Özgen ve Kazlm Arh'ntn durum~ tUn fahri üyeleJlinin serbest blra- lanndan kaygl duyuyoruz. kllmatan ve beraat ettirHmeleri Bu yazarlann ve aym maddeler çatnsmda bulundu. uyannca ya",llanan dller bUtUn Cumhurbalkam ÖzaI'a Ulusla- yazarlann serbest blrakllmalan ve l'af8Sl PEN Kulüp tarafmdan gön- beraat etmelerl bUtUn dünyadak1 derilen mektubun tam met ni SOy- edeblyat çe¥re1erlnce memnunlukle: la kalllianacak ve hükümetlnlzin "Ekselans, dünya çapmdakl ya- ü1keniz halklDl demokratlk hak~. zarlar kurulutu olan Uluslarara- Ian Kerl vermekte ne kadar k.... rll SI PEN ve tnsan Haklan 'Evren. oldutunun açlk bir göstergesini sei Blldlrgesi'ilin 19. maddesinin olutturacakttr. öngördütü Ifade özgürlütüne bü. Son olarak; Türk PEN Kulüyük bir Inançla bath olan bütün bü'nün yeniden canlandmimul ve. diinJadaid üyelerimiz adlll1l Ina 'annDlza katllmaslndan ne kadar mektubu yaZiyoruz. büyük bir memnunluk duydutuTCK'nm komüadst ve bölücü muzu ekselanslanna i1etmek Iste-: propaganda yapanlara yapttrlm riz. Türk PEN'inin yeniden faaligetiren 141 ve 142. maddeleri uya- yete geçmesi konusunda verditi-, nnca yargllanmakta olan Haydar niz izin, ülkenizin edebiyat çevreKutlu ve Nihat Sargm'm cezaevin- leriyle PEN'in geliten merkezIeriden tahliye edilmeleri kurulutu- nin bulundutu diter 68 ülke aramuzu çok mémnun eUi. Bilditi- smda yeni ve deterli bir anlaYltm' mlz kadarlyla bu maddeler belli dotacatmdan kU$kumuz bulun-' baZI gÖTÜ$leri, $iddete b~vurulmamaktadlr." masml savunsun ya da savunmasm yasaklamaktadlr. Kayglmlz. geçmi$te bu maddelerin $iddet kunanmayan ya da tiddete b~vurulmulm da savunmayan yazar ve gazetecilerin, devrin hükümetiyle aym gÖTÜ$leriJIlIYI~mamalan nedeniyle cezalandanlmalannda kul. lamlmalandlr. • UluIararasl PEN Kulübü adma, Mussolini ttalyasl ceza yasasmdan ahnan bu maddelerin deti$tirilmesi konusundaki çabtmalann bir an önce tamamlllnmasmi ve bu maddeler uyannca haklannda sorU$- 45 REVUE DE PRESSE-PRESS -8 ~ N +-" Q) >..~ REVIEW-BERIIEVOKA ÇAPÊ-RIVISTA STAMPA-DENTRO ÖZET! AGIK'te meydan sav~ • NIIDfer YALCIN IT • ANKARA IORKIYE, Danlmarka'n! n batkenti Kopen. haa'dl 5 Haziran'da batlayaeak alan AGIK Insan haklarl boyutu konf'erlnsanda Avrupa'daklaynhkçl ve bOIU. cU kurulutlarm "hed., ,lahla" Il'' ollrlk aeçlldl. Konferanllll reaml heyetlerden olu.. n bOIU. mUne plralel ollrak, çetltli "hUkllm.tl.r dit' kurulu,lar". In (NOO) 25 IUnlUkkonf.rlnl IUr.. lne. duzenleyeeel170 kl. dir topllnMm 12'11Turklye'. dekl KUrtlorunu ve Itkenee Id.. dlllirmi Iyrlldl. Bu durumdl topllnularl Turklye Idma kaliIleik yetkllll.r, unlvenlt. 01. ,.tlm uy.lerl, bill uzmlnllr v. kurulut t.mlllclI.rl, 2! lund. 12 m.ydln muhlr.b .. 1 v.r.r.k, luçllmlliri YlnnllYlclk, •• r.kç.lerl Inlltlclk. Bu 12 topllnunln buyuk kllml, Avrupa'dl '/Uvallnmlt Kuruynhkçllifln kurdu,u KOMKAR (Kurt IKII.rl Dern.,I) v. onunII ortlk çlhtln kurulutlirci or,lnll. edlllyor. R.. ml h.y.tler topllnu,an. dl dl Klbrllh Rumllnn "Kib. n, "lIkllm.tl" olduklln Iddl. 1"'111Turkly. v. KKTC'y. çe. tltUluÇIamalaryon.ltm .. 1bek. 'I.nlyor. Bu durumdl Klbrll .erç.klerlnl hukum.tl.r dltl topllnullrdl dlle letlrmek amlClyla, KKTC'den de blr uz. mlnllr heyltlnln Kopenhll'I .ldee.,1 blldlrlllyor. Aynel Yunlnlll.n'din GumUlcln. Mlllltv.klll Dr. Sa. dlk Abm.t de AGIK toplinII. IInl klullrlk, " •• rektlllnd." Yunaniltan'daki azmhk haklan'lIa llaili durumu ayrmllianyla açlkllyauk. AOIK konferanlmm resmi bOIUmUnde35 Ulke, bakanlar batkanlllmdaki heyetler tara. fmdAn temlll edileeek. TUrk heyéfl Dltltlerl Bakanl All Bo •. -.'in ba,klnlll1nda, Parll BUyUkelçimlz tlt.r TUrkmen ile Ult dUzeyO1tltlerluZlllanlann. dan olutuyor. Yetkllller, hUkUmetler dU. z",lndekl topllnullrdl TUrklye'ye doJrudln blr Illr IUÇ' Iimi kimpanYIII lçllmallnl beklemlyorllr. Sldeee Klbns Rum temillellille biz, lakindlnlv Ulkeierinden Inlan hak. Ilrml yOnellk elettlrller yapl' Ilblleeell IOylenlyor. BOyl.ee 1.. 1 mueldelenln hukum.tler dltl kurulutllr toplanullr.na ~Iydlflllel'i k.. lnletmlt du. rumdlo Dltltlerl Baklm 80. .. r'in Klbfll Rumllrmdan ve hklndlnlvlardln •• Iec.k .1.,. tlrller. "çok öllil VI •• rç.kçl" Ylnnllr v.rm.y. hlZlrllndll1 blldlrlllyor. Io.. r'in Ozeillkle IIInhkllr lorununun bUlunkU Avrupa'da erlttll1 tehllkell boo yutllrl dlkklt ç.k.rek, "TIIr. klr.'d. ""blr .. man Illnllk , .. tll,tlne lndlrllm.m" Tllrk va"lIdlflanna börl. blr duru. mun ImPO" ecIIIemtrtcttlnl" vur.ullml .. b.klenlvor. • YAIANClltCILllI1 AYIIIM -R.. ml konf.rlnltl TUrkl. Y' Avrupa'dlkl yabanclltçllere uYlullnln Iynma polltlkalar uurlnd. Illrhkla durlcak lnIan haklln Ihlalleri ve Irkçlhk tliUml.rlnln artltlna dlkkat çe. kecek. Dltltlerl Bikini Bonr, Ion lelltmelerde lU yUzUneÇl' ikln IfkÇlhkharekellerlnln, Ul,k.lerln toprlk bUtunlulunu IIhdlt .den boyutlara ulatabll.e'llnl klydedec:ek, AvrupI'. dl çlhtln TUrk Itçilerlnin kazamlm.t haklanm ihlal eden IYflmelhk polillkilanndan duyulln rlhawzhll Inlat.cak. TUrk heyetinln "zorunlu hai. ,.lInmedlkf'" Bulaaris. tin ve Yunlnlatln'dlkl say. datlarl yOnellkbalkllir Uzerlnde durmlYlelll, ancak Bullar v. Yunln heyetlerlnln bu ko. nuyu lçmllan hlllnde, lerekIl Ylmtllfln v.rll.cell bellrtill. 'lor . • KOIITLIIIIN TEK eONDEMI Hukumetler dltl kurulu,. lardln TUrklye'ye yOnellk hU. eumllrdl komutl 10revini KOMKAR yUklulyor. Dlha konferlnlmlklnellUnU olin 7 Hazlrln'dl KOMKAR perde'II "TUrk KUrdletlnlnda In,an haklln" konulu bir bllm top. Ilntlllylllçlclk. 46 DE LA PRENSA-BASIN AyOl aUn "UIUllararasl Helsinki Federu)'onu"nun dUzenledill "dellten Anupa'da Insan ,haklan 'aallyetlerl" konulu b1rieminer '1erahyor. Burada Klbnsll Rumlaran ve bazI radikal Avrupah kurulu$lann TUrkiye'ye yUklenmeleri beklenlyor . 8 Hazlran'da KOMKAR ile Ulullararasl Saharof KomiteIl'nln ortakla,a dUzenleyeeek. lerl balm toplanllsmda "TIIr. ' kly.'d. Insan haklan" konusu tirutillelk. \I Hulrln'dl blr Danlmlr. kali kurulutun dUzenleyeeel1 "d'II,.n AnupI'da Insan, haldln" tartllmall toplanlll\l1dl "tanlkllr" dinieneeek. II Hazlran'dl dl Ulullarari" Af ÖrlUtU'nun Itk.ne.lle 111111 .. miner Inde yin. TUrkl. y.'ye yUklenll.e.k. Aym IUn KOMKAR' Ile kendllerlnl "KUrdlltan'. ln. un hlklan ,lrI,lmclI.rl'. dly. Idllndlfln blr arup aynhkçl, "Kllrtl.r VI H.I,lnkl IUreel" konulundl blr topllnll ~àP" clkllr. Burlda TUrkl;.'den ç"rllin bazi mllletvekllJerlnln tlnlkhk etmelerl 10Z konulu. Bunllrm. SHP'den IYfllln ba. 'Im .. z blZI mlll.tvekllltri ala. CI'I tahmln .dlllyor. " dl KQ.t.1KAR bu 13 kezHlzlran "ya,aklanm', dll KUrtçe" konulu bir pinel de KUrtçulere bu konudl TUrkl: ye'y. Ialdlrml flralu.verecek. TUrkly.'yl hedef Illcak alan "161 öaaürlUIU", "AGtK UlktMrI klam ce nln kai. dlnl ", "d n Anupa'. da IZIn..k "aklan" libi leminer ve plnellerin pe, pete Slfl. Ilndlll hUkUmeller dltl kurulutllrm toplantllan, 20 Hazl. rln'dl doruk noktalma ulatl'lor. KOMKAR Ile AvrupI'da. kl KUrtÖareneller Dernell'mn ortlklltl dUzcnledlkleri "TUrklr.'d.kl Irak" KUrt mUlteell.r" konulu 20 Haziran'da ayn blr seminer halln. de lundeme letirlllyol. KOMKAR bu toplantllann "Slnat" bOIUmUnUde Ihmal etmlyor. Il Hazlran'da Kopenh.. 'dl Albertllund KUtUp. banal'nde Uçhafta sUreeekblr .. rli lçlYQr. \, " REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERJ/EVOKA ÇAPÊ-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI daha kurtuldu "anormal blçlmdc" Irak ordusunu silâhlandlran Sad. dam .~üseyin, son Ylllarda, Ulkeslm adeta bir "h.neclan" aOrUntUsUyleyönetmeye ba$' ladl. Haberalma servisi "Mu. haberal"ln ba$lna damadlnl, ordunun kilit noletalanna da karde$lerini ve akrabalanm aeçiren Irak liderine kar~1 Ozellikle Iran'a yapllan ate~ kesten sonra iki askeri darbe giri$iminde bulunuldu. Aneak ordu içindeki gUçlU haberalma ail sayesinde bu gi. rl1!,mlerin varbll dl$anya rtadoAu'nun yeni Nam'I Oolmaya soyunan Irak Ii. deri Saddam HÜlIe)'in, Arap zirvesinin hazlrhklan masln. da ordusundan bazI general. lerin de içinde oluulu bUyük bir darbe giri$imini basmdl. Oarbenin Onlenmesinden sonra aralarlnda, Saddam'In Il Ylldlr yamndan aYlrmadl' Il ve Oz karde$lerinden daha çok gUvendilini soyledili ba~yaveri, ~un a~llh General Sabbah Mirza He 6O'a yakln subaYIn idam edHdili ya da .tutuklandlll iyi haber alan ~aynaklar tara!lndaa bildi .. riliyor. Petrolden kazandlAJ para. I~rla "ktyamel 10PU" gibi rantazi silâhlarln yamma Darbe tesebbüsünden sonra, iç/erinde Irak liderinin en güvenditi yaveri Sabbah Mirza'mn da bu/undutu 60'0 yakm yüksek ratbeli subaydan haber altnam/yor Ozerine Saddam'm yakm arli~ttin tuttuAu bilinen ve yakada$lanndan qeneral lila nmuan hiç aYlrmadlAI basyaKen.n île aralannda baZI veri KOrt aSllh Sabbah Mir. kurmay albaylarm da bulunza'mn da darbe te$ebbüsündulu 6O'a yaklß subay bir geden sonra birdenbire ortadan cede ortadan kayboldular. kaybolma~l. Min:a'nm ya 01AiI.~Lerininde izlerine rastlandUrOldülü ya da darbenin içinde oldulu iddiaslyla bimadill belirtilen ~ubaylann linmeyen bir yerue gOzahln~I~madl. '. bir bOlümlinun lcJ.amedildi"A'tip itrvesiiiiiïfiazlrhkfaai bazlllmmn da tutuldandi- . da iutuldulu One sUrOlüyor. Sabbah Mirza h:lmen rütbennm 'ba$ladlAt slrada' henUl. AlOne sOrOIUyor."" sindeyken 1979 Yllinda SadBu arada gelen haberler detaylan tam mAnAslyla 01. oam tararmdan general yapllara~mda en îlgi çekidsi Sadrenilemeyen bir askeri darbe ml$, ba$yaverlige getirilmi$ti. dam'm karde$lerinden daha te$ebbüsO 0trenHdi. Bunun ~~yet,L06.~90---------1 CUMHURIYET, 3.06.1990 14'lerden yeni parti ANKARA, OZEL [S] Gözaltlndaki 40 kadlndan 28'; savcllzgaçlkarllzyor Dargeçit'te kepen kler kalktl Mardin' in Dargeçit ilçesinde gözaltma ahnan 40 kadmdan 28'i yarm savclhga gönderiliyor. tlçede durumun sakinle~mesi üzerine esnaf dükkânlanmn kepenklerini açtI. ADANA (Cambariyct GÖDey ..... BIrosa) - Mardin'in Dargeçit ilçesinde yqanan olaylann ardmdan gOzaltlDl ahnan kachnlardan 28'inin yann cumhuriyet savC1h1ma Ç1ltanlacaklan bildirilirken diler 12 kadtmn 2. Piyade Taburu'ndaki sorgulamalanmn sQrdülü OArenildi. Önceki geee g1lvenlik gUçlerince gerçeklC$tirilen operasyonlarda dOrt kilinin daha gOzaluDI almdtlt Dargeçit'- te, yetkililerin "klldullarm l'co rtItirfthIde yanbma oIaefIlr" " belirtme1eri ozerine esnafm Onem- . Ii bOlllmü kepenklerini açtl. SHP Tunceli Milletvekili )(s. mer Geaç, olaylar konusunda bilsi almak üzere aradtlt Mardin Valisi Bol.t Bo",oll.' nu n, "MardIa MIUetvekUI oJ........ ~ Ile ~d.'" ..,..- yIzIklp.tt,IIuU" sOyleyere~ "MD- HP'den ihraç edilen ve istifa eden 14 milletvekilinin OneOIUIUnde kurulu$ çah$malan sUrdOrUlen Demokratik Toplum Partisi'nin (DTP) kurulu$ dilekçesinin 7 Haziran'da tçi$leri Bakanhll'na verileeeli açlklamrken, SHP Merkez YUrOtme Kurulu'nun OnOmUzdekihafta toplanarak 14'Iere "Ierl dön" çalnsl yapaeall bildirildi. Yeni paninin h8Z1rhklanm yürUten Demokratik Yeni OIu$iIm grubu yürutme komitesi b~karu Bursa baAtmslzmilletvekiliFebml !tlklar, Mallatya milIetvekili tbrahlm Aksoy'la dUn TBMM'de dOzenledili basm toplanusmda, 3 Haziran'da toplanaeak 13S ki$ilik kurueular kurulunun, partinin adl ve amble mi konusunda son karan vereeelini bildirdi. Genel ba$kanm kim olaealmm da ' bu toplanuda eie ahnaealml kaydeden .,Iklar, Marks1st parti &I- i r1slmcllerl ile yoUannm aynldllml sOyledi.!tlklar, "Türklyc'de' TBKP'ye öZllürlük ve yasalhk kazandlrmaYI, Marks1st klmllkll, blr parti kurmalllrl,lmlnl saYllyla ka'lllamak lenkir. Ancak bu alrltlmlerln, demokraUk olu,umla dotrudan hlçblr IIlllsiyoktur ve olmayacaktlr" dedi. . <?t~yandan S~P Ge~e~ Sekreter YardlmelSl Hikmet Çetin, parunm, Ihraç edllen ve Isufa eden mlUetvekillerinin geri dOnU$Unesleak bakuIml. aneak çaln yOnteminin henUz belirlenmeidiiini sOyledi..~'~m habe~inegO.re,bu milIetvekillerininSHP'ye dOndUrUlmesllçm lhraç edllenlenn affedilmesi ya da toplu çaln yapilmasi formOUeri Uzerinde duruluyor. SHP Genel Saymanl FUIt Atalay, Parti Meelisi'nin yetkisini kuUanarak ihraç eezalanm lèaldlrmasi gerektilini belirtti. L IetveldUnln yetklslDin ne oldala' nu bUmeyen blr I.... mn l'aUlill ylpllUlll, ol.ylann Deden bu ka. dar tIrmanebtam açtkça onay. koyayor" dedi. Diyarbalar E Tipi Cezaevi'nde- ki açbk grevini desteklemek amaclyla Dargeçit KaymakamhAt OnÜDdeoturma eylemi yapan çok' sa)'lda tutuklu ve hUkUmlU yaklm kammn gOzaltma almmasmm ardmdan, esnafm ballattllt kepenk kapatma eylemi dUn büyük OlçQde sona erdi. SHP Dargeçit tlçe Ba$kam Abdösselam lWtç, yetkililerin önceki a.klam ~~__esnaf1an Nay Ko- ~ .mutanhlt'na çaltrarak "kepenklerin aç1Jm.mlSl duramunda önlem aI.caId.nm bUdirdUderini" sOyledi. Toplantl 51rasmda nedeni aÇ1klanmakslzm esnafm imzalarlmn almdlltm anlatan )ul1ç, yetkililerin, "kepenlderin aç1JmllSl durumunda lözaltmdaki 40 kaebDID .... l'erilmesi Için yarcbma olacaldanm söyl~rini" bildirdi. Kiliç, "Bana.lizerIne ilçedekl esnafln yiizde 8O-90'a l'al'1Ul oranda kepenlderini açt1klan ..'" belirtti. Bu arad~.lözaltma almdlktan sonra zlrhb araçlarla ,Mardin'e gOtürü1en 28 kadmm yarm cumhuriyet savctllitna çlkl\nlacaklan OAre<nildi. 47 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERllEVOKA ÇAPÊ-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI 2000'E DOGRU, 3. 06.1990 HAVRi k04AKÇIOGLU'VLASiR AKeAM VEMEGi "Kayblmlz ABD'nin Vietnam kayblndan az" "Hep daOm tepesinde mi kalsmlar, biz yol gösterdik, indiriverdik,., Özel timin morali bozul~yor, saYllarlnl artlrma~ta slkmtl çekiyoruz .., Kürt sorunu yok, 0 zaman Laz, Çerkez, Abaza sorunu da . çlkar," laAanüstü VaU Hayri KozakçloAlu geçtiAimiz hafta tstanbul'a yeni bir çlkartma daha yaptl. Seçkinlerin katlldlA1 bir toplantlda konu~an süper vall davetlilere süper bir propaganda brifingi verdi. Slaytlar, video filmleri... OoArusu, eksiAi yoktu! Konu~maya kendini tamtarak ba~ladl. Nerede doAmu~, hangi oku1larda okumu~, hymakamhk yapml~, çocuklan. kaçmcl slmftalar... Oinleyicilerden biri: "Allah baA1~lasm". "SaAolun, hepimize ... " Ekranda: "OlaAanüstü . Hal Böige Valili~ takdimi" slaytlar deAi~iyor: Haritalar, sayllar ... MeAer yol, su, elektrik sorunlan yüz.de 98, yüzde 99 çözülmü~. ~imdiye {'kadar kaç ayaklanma olmu~. örgütî 1er, nasll kurulmu~, amaçlan ney..mi~, ne zaman kaçmcl kongresini . yapml~, kom~ulanmlzlO "himayesi", yurt içinqe de destek-. . çileri varml~. ancak yurt dl~mdan . destek olmadan yürümezmi~. Bölücülük olaymda Türkiye'nin dos tu yokmu~. Ellerinde beigeier varml~. . Oost bildiklerimiz bilé kötü niyetliymi~. . KozakçlOAlu, basmm gerçekleri yazmasmdan yana. Oemokrasilerde öyle olurmu~. Ancak"bir belge oku:yarak, örgütlerin basma slzmak is. tediAini buna alet olmamak gerek. tiAini söyledi. Süper Vali daha sonra devletin bu bölgede duruma nasll hakim olduAunu kamtlamaya çah~tl. Soru~turma tekniAi geli~tirilmi~, laboratuvarlar, ka:rakollar kurulmu~, korucu saYlsl 5 binden 20 bine çlkanl. ml~. Karakol saylSl artmhnca Tunceli'de olay azalml~. Oinleyicilerden biri flsddadl: "Tunceli'de adam kalmach ki!" Kanun Hükmünde Kararname.lerle giderek yètkileri artan, . "komutan" niteligini de kazanan : O . 20 .'IKiBIN'E 48 ~ -""'< ~ HA YR/ KOZAKÇIO(}W BASIN KONSEY/'NDEK/ OlaAanüstü Vali, politikaclhgl da ögreniyor. Korucularm ne kadar yararh olduAunu savunurken i~adamlanmn desteAini de aradl: "480 bin lira maa~la ekonomik.hareket getiriyorlar. Taksitle ahnan beyaz e~yalann en iyi mü~terileri korucular"! Eie geçirilen terörist saYIsmda çok artl~ varml~, 6188 soru~turma açllml~, 2153 ki~i tutuklanml~, 451 he. def tesbit etmi~ yabanci kurmaylar bunlann ancak yUzde 58'ini gerçekl~tirebilmi~ler, 52 ton gtda maddesi yakalanml~, köylü vatanda~lanmlz demek ki yardlm ediyorlarml~, an. cak kar~l tarafm elemanlan bizimki kadar iyi eAitim görmemi~ler, silah ve bilgi .baklmmdan bize göre avantajlan yokmu~. . ASKERtN A y AGI ALI~MI~ Sorular bölümünde bir iktisat profesörü verilen saydara ~öyle bir yorum da getirilebilece~ini vurguladl: "Olaylar artlYOr". Korucu sistemine yakla~lml da farkhydl sorù sa- DOCRU • 3.HAZiRAN 1990 KONU$MASINDA. hibinin. "Bu eAitim ve bilgi düzeyimle benim elime de silah verilse, Istanbul trafiAinde en az bir iki ~oför öldürebilirim". Kozakçlo~u 581 korucu hakkmda i~lem yaptlklarlnl, 279 ki~inin tutuklandlgml söyledi. Ktz kaçlrma, yaralama gibi olaylar olabiliyormu~, görüldügü gibi saytsl fazla deAilmi~. OlaAanüstü Vall'ye göre Barzani, Talabani ve Dr. Süleyman örgütü etkinliAini kaybetti. Kürt Enstitülerinde bulunan Kürdistan haritalarlm gerçekl~tirebilecek tek örgüt olarak PKK kaldt. KozakçlOAlu, ayn. ca PKK'nm bunu artlk bir meslek haline getirdiAini, eylemlerini sürdüreceAini, anc!lk devletin daha etkin üzerlerine gidecegini vurguladl. Cudi'nin birkaç köyünü bo~altml~lar, PKK'mn kurtanlffil~ böige gerçekle~tirmesini engellemi~ler. Slmr diye bir ~ey kalmaml~, Suriye smmnda tedbir alml~lar, ancak Itak bölgesinden sarp arazi nedeniyle gelip REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BfRIIEVOKA geçiyorlarmlS. GOç olaYI konusunda slk slk 50rularla karSl~lyorlamus, devlet güvenlik gOçlerinin basklslyla insanlar kaçlyor deniyormus. 6O'lardab bu yana klfSal nOfus zaten kentlere gOçOyormlfS. Fransa' da,LOksemburg'da da Oyleymis. "Biz daha geç inecekleri erken indirmi~iz, hep daim tepesinde mi kalsmlar? Nasll olsa inecekler ,biz yol gOsterdik". Kamu kesiminde de, özel kesimde de destekleyenler oldulundan sOz etti. Aneak bu bOlge halkma potanslyel suçlu olarak bakmlyorlarfru~. Bu taraflara geldiklerinde kötO dav. ranmamak gerekirmis. Kozakçlol. tu, ana dili KOrtçe olanlarm serbest. çe konusmasmdan yana, "Ekonomik, sosyal pek çok sorun var. As. ker de gelse, sivUde gelse politika deAismemeli, " Son sözleri dinleyieilerin tepkisi. né yol açtl. Bravo sesleri duyuldu. GOr.Ultü uzunea bif sOre kesilmedi. . K.OzakÇlOllu dOzeltmek zO,runda hldl:, "Kaç defa gebni$ler, ~elebiIirler .mammda söyledim", Vine konU$ma~m1D bir yerinde ilginç bir belùetllk Kurmasl $a$kmhk yarattt: "Amerika Vietnam' da bire yirmi.dOrt' kaYlp vermis tir , biz ise bire bir vèri)lottlz". Onu da düzeltti, Oyle démek istemedim, bOyle dedim diyè. Dinleyicilerden biri daha sonra kulalnruza sOyle flslldadl "Onun Vietnam 'a benzetme OzgürlOIO var, bizim yole Hele ABD'deki gibi Vietnam filmi yapmaya kalksak ne olur aeaba? Il KozakçlOllu'nun yakmdlll bir konu vardl: "Özel timdeki genç arkadaslann morali yapllan elestirilerdeo bozuluyor, SaYllan artlrmakta slkmtl çekiyoruz',' Onlara kelle aveisi filan dememek gerekiyormus. TARTISMADAN ÇÖZOM KozakçlOllu'na bizim de birkaç sorumuz oldu. 11k Onee toplantlYI dOzenleyenlere ele$tirilerimizi beliritik. Kaç Ylldu KOrt sorununu tartlSma gündemine almaYI Onermi$tik, En sonunda ahndl. Aneak, Ostelik de $imdiye kadar hiç ah$lk 01madlllmiz bir tarzda, Vali'ye brifing verdirildi. Zaten gerek TV'den, gerekse basmdan sOrekli bu tOr bUgileri ediniyorduk. Burada herhangi bir gazeteei arkad8$lmlZ, ya da orada ya$ayan siradan bir vatandas konu$saydl, gerçek sorunlarl öArenme olanaAlmlz olurdu. KozakçlOAlu'na daha önee 2000'e Dogru 'da yaYlnladlllmlz bir belge ÇAPÊ-RIVISTA STAMPA-DENTRO konusunda ne dO$ündOIOnO sor. duk. Altmda Tul8eneral Osman Çitim'in imzasl bulunan hukuku, yarglYI, insan haklanm hiçe sayan "Yakala ve ÖldOr" emri. Bir islem yapllmlS mlydl, yapllaeak mlydl? Altmdaki tarih 1986 oldulu için Vali'nin göreve ba$lamasmdan Oneeydi. KozakÇ1oAlu'nun sorumluluAuna girmiyordu. Belgeye iliskin gOro,lerini ise irade etmedi. Peki, sorun yalmzea bir PKK 50funu muydu? "PKK'YI ortadan kaldmnca mesele çözOleeek mi? KOrt sorunu diye bir sorun yok mu? Temelde yatan hastahll tedavi etmeden, eie almadan çOzOme ulasmak mOmkOn mO? Haberlerin basmda tek yanh verilmesine izin veriliyor. ÇozOmO tartt$mamlZa, fikir Oretmemize yasak kondù. Simdi burada, 'ben fikirlerin açlkça yer almasmdan yanaYlm' diyeeeksiniz. Aneak biz çOzOm konusundaki Onerilerimizi yaY1mlad1k. Dergimiz toplatlldl, dava açlldl. Avrupa-Amerika tartlSlyor, kendi Olkemizin sorununu biz gönOI rahathAlyla tartl$amlyoruz. Bölgeyi basmdan, tartl$ma platformundan silip atmak en bOyOk bolOeOlOk delil mi? KOrt'O TOrk'e, TOrk'O KOrt'e dOsman etmiyor muyuz? 50runlan bOyle Rasll çözeeeliz?" VALl Mt, YARGlÇ MI? Son olarak da özel bir soru sorduk: "Ho$unuza gitmeyen bu sorularl sorduAum için iki gOn soma hakklmda Diyarbakir Devlet Güvenlik Mahkemesi'nden glyabi tu- DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI tuklama karan çlkmayaealmdan emin olabilir miyim?" Baz1 dinleyici1erden "Hiç öyle $Cy olur mu?" gibi mmlttlar yOkselinee: ekledik! "Burada çok yakm zamanda, çok yakm çevremin bas ma gelen bir gerçekten söz ediyorum." Aynca, OlalanOstO Vali'yi dergimize davet ettik, Sorulanmlz çoktu, hepsini toplanuda ifade etmemiz zaman açlsmdan mOmkOn delildi. Nasll olsa çcsitli yerleri ziyaret ediyordu, bir de 2000'e Dogru ça1l$aDlanmn sorulanm yamtlar mlydl? KozakçlOllu KOrt sorunu diye bir sorunolmadlllgOrOsünde. "Bu böige ekonomik baklmdan geri kalmlStif. Ancak herkese aym hakkl vermek gerekir . Kardes insanlardlr, bölmek doAru delildir. Kürtiere ikinci ,slmf insan muamelesi yap1l1yor diyemeyiz. TOrkiye'de Laz, Çerkez, Abaza da vardu ," KozakçlOllu, sorunlann açlkça tartlSllmasmdan yana oldulunu, tartlsmadan kaçmayaeaklanm, bunun OçOneOsorumuza da bir yamt oldulunu söyledi. Davetimize de olumlu yamt verdi, fusat buldulu anda gelmekten zevk duyaealml belirtti. Bekliyoruz, Davetlilerden, "Kimdir bu Lazlar" diye bir soru geldi. Kozakçlollu Laz diye hangi bOlgede oturan insanlara dendilini, aynnuh bir biçimde açlkladl ve $unlan ekledi: "Onlara gOvendilim, mesele çlkarmayaeaklanm bildilim, balh gOrdOIOm için slk söyIOyorum". 0 SULE PERINÇEK IKIBIN'E DOCRU • 3 HAZIRAN 1990 • 21 49 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAP£-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI 2000' E DOGRU, 3. 06. 1990 , DIRIIYI . TÜRKivE'NiN GÜNOEMi BELLi OLOU Açllk grevleri .kitle hareketine. dönü,üyor :12 cezaevinde bini a,km hükümlü açhk grevinde. Diyarbakir ve Nusaybin'de SP blnalannda bini' :~. qkln hükümlü yakml dayam,ma eyleminde. Ziyaretçilerinin saYlsI10 binleri buluyor. Esnaf '. '~, dükkanlarl grevcilere açtl. Polis 2.5 saatlik bir operasyonla Diyarbaklr'daki eylemi önlerneye çall$b; ezaevindeki adamm eH kolu baAhdlr. Ne yapabilir. l:aßlßl ortaya koyar. I~te toplam 12 cezaevinde tutuklular l:anlanßl orta.ya koydular. Tam' koymu$lar. Malat- ' ya'da Orhan Aydm. OIOmorucunun 20. gOnOnde. O. susuz OIOm orucunda. Durumu .;ok aAIr. Akli dengesini kaybetmi~. Hasan KaraoAlan Ise mide kanamasl geçirmi~ ama ',doktora gOtOren yok. C CEZAEVI OliV ARINI ASTI De\lel, amk eskisi kadar bile hO$gOrulü d~1 a-.;hkgrevlerine kar- ~I. Nedeni var. <;OnkO lei, cezaevi duvannl a$tl. Tutuklu ye hOkOmlolerle beraber, yaklnlan da dl$&nda açhk grevi yaplyor. Diyarbakir, Adana. Istanbul, KInkkaie, Nusaybin'de Sosyalist Parti binalarmda ve Mersin ile tzmir'de tHO $ubesinde yOzlerce ki$i ae; oturuyor. Onlann Uç kali da ziyarete;i geliyor. Eli bO$ da gelmiyor. $eker getiriyor. tuz getiriyor. Tabiiki e;ic;ekgetiriyor. Birlikte tOrkO söylUyor. ' Bir nokt~ daha var; saYI giderek artlyor. DiyarbakIr SP'de ae;hk grevi 30 ki~iyle ba$ladl. Gelen giden yakla~lk I50 ki~iydi. Ikinci gOn grevdler 79 ki~i oldu. ziyaretçi sa- DiYARBAKIR SOSY ALisT PARTI Açl,k 9revcileri g6za"ms a/mmes. SByt dshs da ,Sml YISI ISOO'e yOkseldi. OçOnctt'IOn: 220 eylemci, 2800 ziyaretçi •. ~rdUncO 80n eylemciler ,340'cb;; ~Y&f, retçiler S bin.' r!(;' HAREKÂTlN BA~INOA s,~yt( Sonunda polis mOdah~~~dè gel-, di. Eylemln be$inci gOnttndel!rttniyet : MUdUrU Aydm Arslan"m yOnettiAi operasyon 2.S saat sUrdtl. Diyarbakir 2 No'lu c:ezaevinde, "ae;hk grevini 48 saal içinde bitire-' ceksiniz, yoksa biz kéndi yOntemlerimizle bitirmeyi biliriz'l denmi$ tutuklulara; Bismil'de ise, cezaevi harekatlnt SaVCIyOnetmi$. KoJu~lara girilerek, ~eker ve tuza elkonmu~. Nusaybin'de eylemcilerin saYISI SOO'e yakla$ml$tl 2000'e Dolru basklya girdiAi slrada. Onlarm da ziyaretçisi bol. tki de yabanci konuklan yardl, gazeteei. Biri FranSlZ gazetesi Le Monde'dan, ObUrU de bir Ispanyol gazetesinden iki bayan gaZeleei Parti' den çlkl$ta gOzaitma ahndIlar. ESNAF OOKKANLARI BO~ALTTI Nusaybin Kaymakaml, SP ile;e sekreteri Mecit AkgUn'den, eylemciterin parti binasmdan dl$arl çlkmamalanm istedi. Kaymakam bu isteAini, AkgOn'Un de davet edildili aSayi~ toplantlsmda bildirdi. Toplanttya Emniyet MUdUrU, Garnizon Komlltam, Seyyar Jandarma Tabur Komutanl da kat1ldl. Meclt'ten aynca parti tOzOk programI da istendi. TOzOk ye programm nereden temin ediieceAi belliydi. AkgUn Je;i$leri Bakanhll'na 11 • IKIBtN'E DOGAU • 3 HAZiRAN 1990 50 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BLRIILI'OK.I\ Ç!\PI:--RIVISTA STAMl'A-Dr:NTRO DE LII PRENSII-BASIN ÖZETI ba$vurmalanm Oneidi. Eylemin ikinci gOnOire Nusaybin Siyasi Subesi, eylemcilerin isim lis:. tesini istedi Sosyalist Parti'den. Istek. l1çe Ba$kam tarafmdan red, dedildi. Eylemcilere SP yeri dar gelince, Nusaybinli esnafdOkkanlan bO$8lt1I ve bOtOn pasajl açhk grevcilerine aç~llar. . ,I . SP SUç ~'dYURUSUNDA , BULU~'DU ~:u':aïada Sosyalist Parti Genei, I.Ba$kad Yardlmclsi Osman Bilge \.XuiJ.ica ve Ba$kanhk Kurulu Oyesi Nrisret Senem, Diyarbakir CumhuI rlyet SavclhAI'na, Emniyet gOçleri hakkmda suS duyurusunda bulun. dular. Parti yOneticileri, siyasi pàrtilerin anayasal gUvence altmda serbestçe faaliyet yUrUteceklerine dik. kat çekerek, "hiçbir hukuki gerekçe olmadan, yetkili makamlardan karar almadan parti binasma girllmek istenmesi, vatanda$lann darp edilmesi sUrUklenmek suretiyle gOtOrOlmesi, aÇ1kça siyasi faaliyette bulunmamJZa kar$1 yapllm1$ kanunsuz bir tecavüzdOr" dediler. Partinin suç duyurusunda; esas sorumlunun Diya'rbaklr Emniyet . MOdOrO olduAu belirtilerek keildisinden $ikayetçi olunuyor. Parti yOneticilerinin taleplerl $Öyle:Emniyet MOdOrO ve saldmya katllan emni- I " Aç/lk grevinde sabah namaz/. Diyarbakir /ngillz dev/et adaml Churchlll'in kadm/armm mesa) araeI, . me,hur yet gOrevlileri hakkmda, görevlerini kOtOye kullanmak, siyasi faaliyete engel olmak ve darp gibi nedenlerle soru$turma açllmasl ve cezalandmlmalan . Grevler devam ediyor. . Adana'da açhk grevi cuma gOnO ba$ladl .. 11kkatlltm 30. Salt gOnObu saYI 80'e ula$tl. Adana'da Sosyalist Parti'nin iki yOnetici ve bir Uyesi de açltk grevinde. KITLE ÖRGÜTLERINDEN DA YANI$MA GREVLERI Öte yandan, açhk grevlerinin 7. Sosyalist Parti. 2B MaYls. eniDi zafer ifSreti limdi Nusaybin/i KOrt ' gUnOnde, Diyarbaklr'daki kitle OrgOtleri de bir gOnlOk dayam$ma grevi yaptllar. Tabipler Odasl, In$aat MOhendisleri Odalan, Ziraat MUhendisleri Odalarl, IHD, MaliMUIavirler DerneAi, Yol hl No'lu ~ube, Yol h 2 No'lu $ube, Petrol h, Tes h, Batman Petrol h. Bu kitte OrgOtleriyle birlikte, BaA\mslz Belediye Ba$kam Refik Karakoç ve Bara Ba$kam, bir basm toplantlsl ile açhk grevcilerini desteklediklerini açlklaml$lardl. Eruh, $Irnak, BeytO$$ebap, Uludere'de TEK i$çileri iki günlOk yemek boykotu yaptllar. BIR SELAM DA IST ANBUL'DAN Sosyalist Parti, Ye$il1er Partisi, TBKP, Sosyalistlerin Birlik Parti si Giri$imi, Istanbul TMMOB, Pen Yazarlar DerneAi, Istanbul Tabip. Odasl, Di$ Hekimleri Odasl, TYS, Petroll$, Hava 1$,Otomobil h Sendikalan, mahkûm yakmlannm temsilcilerinden olu$an bir komisyon kuruldu. DO$Onceye ÖzgUrlUk Koordinasyon Kurulu, TGS, ve ÇGD $ubelerlnin giri$imiyle gerçekle$ti. Kurulun amacl, cezaevlerindeki açllk grevlerini desteklemek, TCK'daki dO$Unceyi suç kabul eden bUtOn maddelerln kaldmlmasl, SansUr SUrgUn Kararnamesi 'nin iptal edilmesi için kamuoyu olu$turmak. etkin ve sonuç allci mUcadele saAlamak. BEYIN YEME PARTI Si DU$Unceye ÖzgU'IUk Koordinasyon Kurulu ilk eylemini per$embe IKIBIN'E DCXaAU • 3 HAZIRAN 1990 • 17 51 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERll[VOKA ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO ÖZETI DE LA PRENSA-BASIN ,gUnU getçekle$tirdi: Beyin yeme partisi. DavetlUer Evren, Ozal, 01tan 5ungurlu, Ihsan Dolramacl, :Akbulut, AbdUlkadir Aksu, Imren Aykut'un maskeleriyle geldiler. Bir bOIUmUnUn maskesinde ise $unlar yazdlydl: 141-142.163,55,413, 82 : Anayasasl ve TCK'nm dU$Unceye ~i1i$kin ObUr maddeleri. Çalda$ Oazet«iler lokalindeki • Olle yemelinde menU yalmzca be• . yindi ama çe$it boldu. Olrenci bey. ni, bilim adami, i$Çi, $Bir, yazar, pzeteci, hukukçu, sorumlu yaz1Ï$leri müdürü beyni. $anslnlza kim dU$mU$se. Evren maskeli temsilciye, bir i~çi beyni çlktl. "Doaramacl"mn önundeki tabakta, öArenci yazlyor. du. "Akbulut", bilim adamlnm beynini, Çankaya' $arabl e$lilinde yedi. DÜ$üneeye ÖzgUrlUk Koordinasyon Kurulu, 2()()()'e Dolru'nun çlktlAt pazar gunü açhk grevi yaptl. Eylem, Kurul Uyeleriyle slmrh deliI. Çqitli kcsimlerden temsilciler \(auldl. Oece saat 24.00'de otobUslerle Çanakkale Cezaevi'ne destek ziyaretipde bulunuldu ve açhk grevi cezaevinin kaplsmda sona erdi. 20 BtN tMZALI DtLEKÇE Kurul'un 2 Haziran Cumartesi gUnU gazetelerde yaYlmladtll yanm sayfahk ilamn bir anlaml daha var. Basmm, eezaevlerine kar$l duyarslzhlml protesto. Kurul bu yOndeki çah$malanm sUrdürecek, basm kurulu$lanndan olu$turulan komite araClhAtyla yaym organJan zorlanacak. Aynea 13 sendika genel merkezi, cezaevlerine, hem basm yoluy-. la destelini bildirecek hem de i$yerlerinde, yemek boykotu vb. gibi eylemler OrgUtleyecek. Bu arada, 1 Haziran Cuma gUnü TBMM Ba$kanhll'na bir dilekçe Nusaybin'dB esnsf dükksn/sfl bOfisltlP bütün PaSS}1 SP're kirs/sdl. $imdi sç/lk grBvinin meksm bùtün psssj, , verildi. 141-142-163'Uneü maddelerin kaldmlmasl talebini dile getiren 20 bin imzah metin, DU$Unceye ÖzgUrlUk Kurulu'nu olu$turan OrgUt temsilcilerinin bulundulu bir heyet tarafmdan sunuldu. Ote yandan Ankara'da benzer bir çall$ma yUrUtUIUyor. tstanbul'daki faaliyete katdan örgUtierin Ankara temsilcilerinin yam sua Çelik h, Likat-t$, Ba5m h, Demokrasi Illeme Kurulu, tHD" Hem$ireler Derneli, Ziraatçdar Derneli, Elit-Der ve Oil Oerneli ortak bir deklarasyon yaYlmladllar. Orevler sUrUyor. Çanakkale Cezaevi'ndeki S'i yazli$leri müdUrU 8 dU$ünee suçu hukUmlUsUnUn ba$lattlll açhk grevi pazar gUnU 19. gUnUne girdi. Barun'dan Veli Ydmaz ve Osman Ta$ 12. gUnde. Kawa Dergisi Yazlisleri Diyarbaklr'da tutuldanan grevciier 28 May.s gûnO Sosyallst Parti DtYarbakJrIl binaslndaki açhk grevinde. gOzaltma allna" 64 ki,iden 19'u tutuklandl. Tutuklanan mahkum yaklnla"",n isimleri. lddia: Izinsiz gOsteri, bölûeülûk propagandaS! yapmak, mala zarar vermek. ' Azize YALCIN, Seyit Bilai AYDIN $ab~n ARSLAN, Abdulkadir oOORU, Davut OYUR, Adil DOOAN, Serdar SADlooLU, Zehra KIRIK, Hayri YILDIRIM, . Tahir ELÇi, .. SON OAKtKA Bedrl ADAN, Kamil AYHAN, Mustafa I$IKTA$, Mehmet Hamit TORUNLU, Erdal GEZER . DoOan GECER ' Ziya ULA$ (SP Diele ilçe eski Ba,kanl), Erol TOSUN. Abdulkadir CAN. Nusaybin'de aç/lk grevci/eri SP Ba,ksn/,k Kurulu Dyesi Yusuf eac,m VBNusaybin I/çe Se/(reter; Meclt Akgùn (g(jz/ùk/ù) ile. MUdUrü Abdullah Soydan 29 MaYls'la Nazilli Cezaevi'nde sUresiz açhk grevine ba$ladl. 5almalcllar'da bulunan Ahmet Kardam, Osman Sakalslz ve Cihan $enoAlu açhk grevine devam ediyor. Türkiye'de, 12 cezaevinde, Avdm, Nazilli, Gaziantep, Oiyarbak;r, Urfa, Mardin, Ergani, Bismil, Malatya, Ceyhan Cezaevlerinde toplam bini a$km tutuklu >.lehükumlü açhk grevinde. 2000'i a$km hUkUmlü yaktnl dl, $anda açhk grevinde. Binlerce ziyaretçi. Nusaybin, Silopi, Cizre'deki kitle hareketleri bugUn açhk grevleri biçiminde devam ediyor. Türkiye'nin gündemi belli oldu . o MEHMET 18 • iKiaiN'E Do1RU • 3 HAZIRAN 1990 52 SENOL REVUE DE PRESSE-PRESS REVlEW-BLRJ/LV()KA ÇArt-RIVISTA Cumhuriyet. STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI 4. 06. 1990 . türkiye yarl/i b~layaca~AG1K toplantlSlndaslnavdan geçiyor nhakIart Kopenhag'da ...... Iar AOIK Insani Boyulu"Paris'te . :~989'da yapllan ilk toplantlmn tersine, DoAu Avrupa'daki geli~rnelerinya~andlll bir ortamda .gerçekle~tirilecek. ToplantIda rnasaya hukukun üstünlülü, ternel insan ve azmbk haklan din özgürlülü gibi önerilerin getirileceli bilct1riliyor. Tiirldye zerda Batlh diplornatlar toplanù .sonunda "azmbklar" konusunda Ç1kacak kararlarla ilgiliolarak, Türkiye'nin dururnunu ~öyleözetlediler: "Türk heyeti, azmhklar konusunu arka plana itrneyekalkarsa, Türk azmhklarm haklanm da küçümsemi~olacak. Öte yand~ ~nJ1klar konusu~a alIrhk vel'Ù'St\bu kez kendislIUde AoIK üyelen nezdinde yükümlülükl~~~tma sokrnu~olacak~' . SEMtH totz FERRUH YILMAZ ANKARA / KOPENHAG Türkiye'yi de yakmdan ilgilendi-' ren temel insan haklan Onümüzdeki i,içhafta boyunca Avrupa'mn gündeminde Oncelikli bir yer i~gal. edecek. Kopenhag'da yann b~layaeak olan Avrup.\ Oüvenlik ve t~birliAi Konferansl "AGtK" tnsaai Boyut toplanttslllda Ankara'mn yo~un ele~tirilere u~ramasl bekleniyor. Paris'te 1989 yllmda yapllan ilk toplanudaki durumun tersine, Kopenhag toplantlsmm Do~u Avru-. pa'da geli~melerin ya~andl~1 bir ortamda gerçekle~eee~ine i~aret ediliyor. Diplomatik çevreler bu geli~melerin insan haklan konusunu On plana çlkardl~m ve bu durumun Türkiye'nin insan haklan alamndaki performansmm "çok daha fazla göze batmasana" yol açaealml bildiriyorlar. Nitekim bu beklentinin Ankara'mn en deneyimli diplomatlaram ve dam,manlannl toplanuya katllaeak TUrk heyetine dahil et. mesinde etken oldulu kaydediliyor. . . AOtK sUrecinin aynlmaz bir unsurunu ol~turan lnsani Boyut'un "kurulDlallqtanlmasan." çall~llaeala bildirilen bu toplantliun açah,mda Türkiye'yi DI,i,leri Bakam Ali Bozer temsil edecek. DI~i,leri BakanhAI Müste,ar Yardlmelsl BüyUkelçi Fillz Dlnçmen ve DI~i~leri Bakanhll Siraset Planlama Dairesi Ba~kam Umlt Pamir de Bozer'e açJlI~ slrasmda refakat edeeekler. Konferansa Arnavutluk dl~mdaki tüm Avrupa ü1keleriyle ABD ,ve Kanada da dahil toplam 35 UI- 'ke kauflyor: 5-29 haziran tarihleri arasmda konferansm ilk gÜßünde Bulgaristan ve Malta dl,mda. 'ki ü1kelerin dlsisleri bakanlan da yer alaeak. Konferans daha sonra üye ülkelerin heyetlerinin katllaca~ grup çal~malanyla sürecek. - Hukukun ÜltÜDlülü, temtl IDs.n haldan, uanllk haldan, din özaürlülü, özaür seçlmler • Türkiye'nin durumu Diplomatik çevrelere gOre, insan haklan alamnda TUrkiye'ye yöneltilen elqtirilerin sUrmesinin ba,hea nedeninin uluslararasl alanda ustlenilen ve dUnyaya ilan edilen yükümlülüklerin "uYluha. maya Intlkal ettlrilememeslnden" kaynaklamyor. Bu çevreler TUrkiye'ye yOneltilen ve Kopenhag'da gündeme getirilmesi beklenen suçlamalarm Ozellikle Su noktalarda yo~unlastlAlm bildiriyorlar: - Türkiye'de sistemaUk ~kence vardar, - Türklye'de dü,ünce suçu vanhr, - Gözaltandaki sanlk, avukatlyla ,örü,ememektedir, - "kence altanda alanan ifade. 1er mahkemeler tarafandan geçerli sayalmaktadlr, - Türldye'de toplanta özgürlüAü samrlldlr • - Türkiye'de sansür vardlr. Aym çevreler Türkiye'ye bütün bu konularda elestiriler yOnelten raporlann slk slk yaYlmlanarak çok geni~ bir ,ekilde daAluldlllm, Uluslararasl Af ÖrgütU'nün son raporunun ise bunun bir Orneli oldulunu sOylediler. 27 haziranda sona erecek toplanuda esas müzakereleri yürüteeek olan Türk heyetinin ba~kan. hAlm Paris Büyükelçisi bter Türk. men yapaeak. Heyette aynea Kopenhag Büyükelçisi Onur nrmen, Washington Büyükelçilili Müste~arl Daryal Batibay ve dam~man .olarak Prof. Mümtaz Soysal da yer alaeaklar. 35 üyeli AOtK'in "Batl Avrupa" kanadmm Kopenhag t~plantlsmm gündemini, Türkiyd YIde çok yakmdan i1gilendiren bir dizi Onerinin olu~turaealI Olrenildi. SOzkonusu ülkelerin Ankara~ daki diplomadanmn kopenhang'dan beklentileri konusundaki gOÖte yandan Türk heyetinin KorU~leri SOyle: . . ~penhag toplantlsl masmda esas "Kopenhaa toplantasa tnsani olarak AOtK Uyesi ülkelerdeki Bqyut'ta dddi ,dlmiann atalmasa TUrk azmhklarl ve Avrupa'da ça~çasandanö.elRli fanat olu,tura. h,an TUrk isçilerinin haklan üzecak. Getlrllecek önerller, özeillk. rinde durmasl bekleniyor. Aneak le Dotu Avrup, lçln yolaÖlterid en IlZ1ndan geçen hafta sonuna niteUkte standartlan lçencek. Ay. kadar Ankara'mn bu konularda nI zamand., mevcut olan denet. somut Oneriler sunup sunmayaealeme mekanlzmal.nDan dah. da Il &Çlkhk kazanmaml'u; kuvvedendlrllmeslne çallfalac:ak. Görü~üaümüz BatIll diplomatAncak esas amaç tüm AGIK üye. lar, TUrk heyetinin bu kez toplanIl ilUreler lçIn aeçerII olan eemeIln. tlya "beldenen elqtlrllerl yamtla. san h.klan ve demokruillkeleri. maya yönellk blr yakh.,.ma .nln kurumsallqtanlmasa olacak. alttlll" izlenimini verdilini beSözkonusu llkelere uyulup uyul. .mamasI Ise olu,turulmaya çallfa. Iirttiler. SOzkonusu diplomatlar AnkaIan yeDI Avrupa'ya yönellk Iyl ni. ra'mn "aDnlald.r" konusunda ÇlyeUn açak blr aöste ... esl olacak:' kaeak kararlarr ise Ozellikle Olu~turulmaya çallsllan sOzko"Kürt" battarrnnda yakmdan iznu su "kurumlqmaya" yOnelik Io/eeelini ~~~wbklarlm. TUrkiy~ olarak Kopenhag'da masaya getimn burada bir ildlem içinde buril~cek Onerilerin ise Su -ana Olelundultunu kàydederek ~u gÖrU~len kapsayaeall ifade ediliyor: ! 'Iere yer verdiler: ; "Türk heyed _ialaJdar konulu. nu arka planlf ~e kalkana, Turk mnbldanaMldamu d. kil. ÇÜIDIeIlÜfolac:ak. ParIs toplaw. uda Bulaarlatan'dald Türk mnbit konusu ~ itlarblda d..... duktan sonr. b~~ blr yönteml benlmsemesl çellttl olu,turacak. Öte yandan mnllklar konusu.a altrbk verine kencUsl'" de AGR üyelerl nezdinde yükiimlilölder altana sokm ... olac:ak. 'Ankara'nm son dönemde akdf blr IÖrev sergliemektense diAer Ratala ülkelerin Kopenhag'da IÜndeme ..edrec:ek. lerl önerUer haklund. bilai almaya ~m'" yetinmesi de toplantada savunmaya yönellk blr yaklaSlml benlmseyeceAi" görüsUnü güçlendiriyor. insan Raklan Komitesi önerisi Kopenhag'daki konferans; 00-gu Avrupa'daki demokratik gelismeierden sonra AOtK bünyesinde yapllan ilk toplantl olma&1açlsmdan büyük Onem ta~lyor. ,1989 Paris Konferansl'nda Sovyeder Birlili ve diler Do~u Bloku ülkelerindeki insan haklan durumu allr elestirilere u~raml~ ve bir sonuç bildirgesi hazlrlanamaml$tI. Dolu AvruWl'daki deli~ikliklerden sonra ylfJllan bu ilk toplantlda daha Oneeki toplantllara gOre çok daha somut adlmlar atllmasl bekleniyor. Danimarka 01$i~leri Bakam Ulfe Elleman Jensen, konferansa insan haklan ih. lalleri konusundaki siklyetleri inceleyecek ve yaptmmlar uygulayaeak bir komite kurulmasl Onerisiyle geliyor. tnsan haklan konusunda böylesine somut bir giri,im, Dolu Blolu ülkelerinin de kauldIAl~ir platformda ilk kez gerçekleseeek. Konferansta aynea dü~ sUnee, toplanma ve Orgüdenme Ozgürlükleri, serbest ve demokratik seçimler yapllmasl, bireyin devlete karSI korunmasl gibi konulann yam slra son zamanlarda gUndemden inmeyen azmhklar konusu da gOrü~ülecek. tngiliz ve FranSIZ heyederi konferansa, vatand~hk haklannm ve bu haklan koruyaeak yasalann ortak bir tammlmn yapllmasl Onerisiyle geliyorlar. 53 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERllEVOKA ÇAPt-RIVISTA Cumhuriyet, STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI 4. 06. 1990 PKK 2 köylüyü öldürdü AGiK insani Boyutu ANKARA (Cumhuriyet BU-' rosu) Viyana'da 4 Kaslm ,1986'da ba~layan ve IS Oeak 1989'da kapsamh bir "kapaDl' belgesl"nin kabul edilmesiyle so;na eren "AGtx: !zIeme ToplantlSI"run ön plana çlkardlAI önem,li bir unsur "tnsanl Boyut"-tù: Buna, b~ta t'emel insan h~klan olmak üzere, ulusal azmhklar ile göçmen i~çilerin haklan, insani tè-, maslar ve kUçük çoeuklann aHe'1eriyle birlesmesi gibi konular, dahildi. Viyana Kapams Belgesi'nde, 1992'de Helsinki'de yapllaeak olan DördüneU lzleme Toplant'1'SI örieesinde lnsani Boyut konusunda Oç konferans' yapllmasl 'öngörülüyordu. ' Bunlardan ilki geçen yJI30 ma'Yls ile 23 haziran tarihleri arasm'da Paris'te geFÇekle~tiriidi. Kopenhag'ta bu kez 5-27 haziran arasmda yapllaeak olan konferans bunlardan ikincisi olaeak. Üçüneü ve son konferans ise gelee~k y1l10 eylül ve 4 ekim tarihlen arasmda Mosko"a'da yapllaeak. Viyapa Kapams Be!gesi'nin ge- tirdiAi bir diAer ~nemli yenilik de A01K lnsani Boyutu'na ili~kin bir denetleme mekanizmasmm kuruIJ maslydl. Sözkonusu mekanizma: uyarmea, A01K Uyesi Ulkeierden: biri veya birkàçl\ herhangi bir üyeo UJkedeki insan haklan uygulama~ larl konusunda, 0 Ulkenin ma~ kamlanndan bilgi istemek, ,bù amaçla ikili toplantl dUzenlenme-, sini talep etme\( ve bu çerçevede: edindiAi bilgileri diAer taraf Ulkelerin dikkatine sunmak hakkma, sahip oluyordu. ,Nitekim TUrkiye, 1989 Paris, Konferansl öneesinde bu meka.nizmayJ Bulgaristan'a karSI i~letti. Bu mekanizma, Viyana bleme TORlantlSl'ndakarariastmlan Pa-: ris, Kopenhag ile Moskova lnsani Boyut .Konferanslan'yla birlikte, AG1K'e taraf Olkelerde-: ki insan haklan uygulamaianOln arallkslz bir biçimde izlenmesini ve gözden geçirilmesini amaç-, hyordu. Diplomatik kaynaklardan edinilen b~lgiye göre Kopen~ag'ta b~' me~aOlzmaOln'daha da g9çlertdl-' tilmesi yönünde b#! öq~tiler gUnd~m,e getirilee~k. , DARGEçtroLA11..AIU '26 ki i savcltkta ADANA (Cumhuriyet Güney bleri Bürosu) - Dargeçit olaylarmm ardmdan gözaltma almanlann bugOn adli makamIara sevk edilmeleri bekleniyor. SHP Mardin 11 Ba~kam Mehmet Gülcegün, "Gözaltllan keslnllkle tasvlp etmiyonlz, çünkü ortada suç mahiyeti yoktur" dedi. Mar- ' di.n baAlmslz milletvekili Ahmet TOrk, "Özel tim keyflne göre Insanlan topluyor, götürüyor. tnsanlar tamamen pollsln lusalIDa blralalml~tJr" diye konu,tu. SHP, Diyarbakir Milletvekili Hikmet Çet,in de "Olaylann kimler tararlDdan organize edildiginin saptanamadlglDl" belirterek, "Dilegimiz masum vatan~lara'lnsanca davranllmaSl~lr" dedi. 54 • DiYARBAKIR (Cumburiyet) - Lice'nin Yolaçtl köyünde Hasan ve Rahime Beyaz adl1 kan-kocamn PKK militanlaTl tarafmdan öldürüldüAü bildirildi. Thnceli'nin Ovacik ilçesi yakmlarmda da güvenlik güçleriyle 'çatl,maya giren PKK militanlarmdan biri ölü olarak eie 'geçirildi. OIaAanüstü Hal Böige ValiliAi'nden ahnan bilgiye göre önceki gece Diyarbaku'm Lice ilçesine 'balh , Yolaçtl köyüne gelen bir grup PKK militam Hasan Beyaz (60) ve Rahime Beyaz (45) adh kankocaYI evlerinden 'alarak köy dl,ma çlkiudl. Teröristler daha sonra Hasan ~ Ba)1.Lt!l~J~~~'1 ot£l!Datik silahlarla öldürdü. Mardin'in Dargeçit ilçesinde:. DiyarbakIr E Tipi Cezâevi'ndeki açhk grevini desteklemek için kaymakamhk binasl önOnde oturma eylemi yapmak isterken gözaltma alman ve Mardin'e götOrülen tutuklu ve hükOmlO yakml 23'ü kadm 26 ki~inin bugOn adli makamlara sevk edileeekleri bildirildi. Gözà1tma ahnan ve Dargeçit 2. Piyade Thburu'nda tutulan diger kadmlann sorgulamasl ise sürOyor. SHP Diyarbakir Milletvekili Hikmet Çetin, "Olaym neden kaynakiandlglDl bilmiyoruz. Kim organize ediyor, onu da biimiyoruz. Dilegimiz masum yurtt~lara insanea davraDllmasldu" diye konu~tu. SHP Mardin 11 Baskam Meh:met Gü1cegün, "Dargeçit'te kadlDlann gözaltma ahnmaSIDl gerektlrecek bir durumun söz konusu olmadlgml" savunarak "Ortada bir suç mahiyeti yoktur. KadmlanIDIZIn gözaltlDa ahnmaslDl tasvip etmiyoruz" dedi. Mardin baglmslz milletvekili Ahmet Türk ise "yöreden saghkh bilgi alamadlklanm" bildirerek ~öyle konustu: "Vall ve kaymakamlar bilgi ai,mak lçin aradlglmlzda telelonla,ra çlkmlyorlar. AyDl tutum ve :olaylar sürerse orays gidlp halkm ,aclsml payla,acak, gerekirse bir'likte açhk grevlne ba,layseaglz. Çünkü özel tim keyrine göre lusanlarl topluyor, götürüyor. lnsanlar tamamen polisin lnsalma blralalml~t1r. lnsanlan zorla susturmak gibi baskici yakla~lmlann kimseye ysran olmaz." Olaganüstü Hal Böige Valiligi yetkilileri, Dargeçit olaylan soru~turmasmm Mardin Valiligi ve Dargeçit Kaymakamhgl tarafmdan yürütOldügOnü belirt~rek "konu adli makamlara intikal ettlrilmi~tit" dediler. REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERllEVOKA ÇAPt-RIVISTA Cumhuriyet, STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI 5. 06. 1990 uyor ANKARA (Cumburiyet Bürosu) Halkm Emek Partisi (HEP), 7 haziran per$Cmbe gUnU resmen kuruluyor. Partinin genel bll$kanhAma getirilmesine ~esin gözUyle bakllan BaAt~slz Bursa Milletvekili Fehml ftddar, "Dokt. rin, "der ve rozet partiellli' yeri. De ballun IOrunlanm ç6zmek Içln projeier ortaya ko)'an partIeUlk anlaYI,I"mn egemen olacaAI HEP'in bu Yll Meclis'te grup kuracailm dU$UndUk1erini aÇ1kladl. 1stanbul Milletvekili Mehmet Ali Eren, Ba$tUrk g~l bll$kanhil . kabul etmediAi için gruptan aynldl. SHP'den ihraç ya da istifa yoluyla ayrllan bau milletvekillerinin öncUlUJUnde kurulacak par. ti, amblem olarak birbirine kenetlenmi$ ellerin olu$turdqJu daire içinde klrmlZl ,UlU seçti. Pl!JlCmbe gUnU kurulu$ bildirgesi fçi$le- ri BakanhAt'na verildikten sonra partinin yönetim organlan da belirlenecek. toplantlda, partinin kurulu$unu ertelemesini önerdi. Soldaki birliAin zorlanmasml isteyen KafaoA~. 135 kurucu Uyeden olu$acak partinin kurulu$undan sonra kurucu1at Türkiye'ye yaytlacaklar ve .. k I$~~=~~:~~k: bölgelerde, illerde tartl$lIdlktan sonra sonbaharda dUzenlenecek kurultayla zenainle$tirilerek son $eklini alacak. . . Parti genel bll$kanhAI için dU$unülen BaitmsIZ Istanbul Milletvekili ~bdullab Battürk'Un, saAhk nedenlerini öne sUrerck genel bll$kanbk için Fehmi I$lklar'd~ ISrarb oIduAu öArenildi. Ancak BllilmSlz Istanbul Milletvekili Mehmet Ali Eren, Ba$tUrk'Qn genel bll$kanilAt kabul etmemesi Uzerine gruptan aynldl. Anla .. Bater Kafaoilu da önceki gUnyapllan 1';1'na topl~n~l~a. k:::::nlar yet~~ ~~ce geclk~ldiAiru,. . . YlT. tmlmemesl.gerektiAml behrttller. Bunun uzenne KafaoAJu da bail$=. lanmaslm i.stedi ve arkada$lanna; ba$anlar dlleyerek gruptan aynl-. dl.. . .. d Fehml ~$Ik~ar.,kendllennm e solda g~m$ buhAe açlk olduklanm behrterek, "Partlmlzl kunu81z ve blzlmle blrtlkte olmak Isteyenlere açt8lz" dedi. Yeni partide yer alan baAlmslz milletvekilleri $unlar: . "Febnil Jtddar, Abdullab B.... türk, Cöaeyt Cauver, Kenan Söumei, Adnau Ekmeu, Abmet Türk, Ismail Baklu Ö.al, Mebmet Kabnman, Sallb Sümer, Mahmut Ahnak, Artf Sai, Ilhaml Binic', Ibnh'm Aksoy." ~::t:=: zar.n~ TERCÜMAN, 5. 06. 1990 AGIK'te aZlnllk haklarl gündelllde B ROKSEL, (A.A). Danimarka'nm ba$$ehri Kopenhag'da bugün ba$layacak ve 3 hafta sürecek olan (AGIl<)Insanî Boyut Konferansl'nln ana konusunu azmIlk haklan olu$turacak. _ FAlmanya ve Italya ba$la olmak üzere pek çok BaIlli ülkenin azmllk haklan konusunu canll tutma istekleri aglrllgm bu yana kaymasma yolaçll. Türkiye de, Bulgaristan'da ya$ayan 1.5 milyon soyda$lmlz ve Batl Trakya Türkleri'nin yanl Slra Avrupa ülkelerinde bulunan 2 milyona yakm göçmen Türk i~çisi sebebiyle konuyla yaklndan ilgileniyor. Göçmen i$çilerin de azmllklara tanlnan haklardan yararlanmalan gerektigi yakla$lml içinde bu.Iunan Ankara'nm azmllklarla ilgili teklifleri hassasi........1re ta~lp ettlgl t:llllnlyor: :-t: ~ncak. A.A muhabirir\in görü$lerlne ba$vurduOu diplomatik kaynaklar, gÔnümüz Avrupasl'nda. etnik, qiN, millï aZmlll<larin yanlslra cHIada' çok ciddi bir ,göçmen i$çiler meseleleri bulunduOuna, bu aZIn.~lar!a ilgili kwr~OJ ve tariflerin ise henüz tam an-' lamlylà aç!kl!9a. k~vu$madlgma i$arel ettiler. Türkiye'riin konuyla ilgili olarak savundugu görü$. aZlnllklarin haklarlnm f£:rdi olarak ve insan haklarl çerçevesi içinde garanti altma almmasl yönünde. Kopenhag Konferansl'na getirilecek leklifler arasmda ise azmllklann dil. Jin, kültür, e~itim ve seçimlere kaliima hakkl gib: haklarlnm güvence altlna allnmaslnl iSleyen tasllklar bulunuyor ta" BlJ'arada Italya DI$i~leri Bakanl De Mlchells raflndan konferans öncesinde toplantlya katllacak 34 ülke dl$i$leri bakanlarlna yolianan bir mektup. ta teklif edilen "aztnhk haklarl sözle,mesl"nin büyük lartl$malara yol açacagl bildiriliyor Uç hafta devam edecek Insanî Boyut KonferanSl'na paralei olarak, gaymesmi kurulu$lar tarafmdan çe$illi faaliyetler düzenlendi. Bunlar arasmda Kürlier'ie ilgili bir dizi toplanll da ver aliyor. Özellikle (KOMKAR) adll bölücü örgütün giri$imiy.Ie düzenlenen toplanlilarda Türkiye.de insan haklarlnm ihlâl edildigi ve Güneydogu Anado/u bölgesinde ya$ayan.halka farkll uygulama yaplldl~iddta. edilerek konu Qündtlme gelirilmeye çall$llacak. 55 taJKr SIGINMAClLAR 'Pe~merge'yegeri dönü~yolu "-omik .nlk olnriur nn 9 Mll)'ls 1990 tarihine kadar bir Irakh Kürt slA1nmacllarm "büyük bir ekonomik Onemli mUlD1n~"";.. ba.ztciddi ;r;"i dOnme1eri haUnde af kapsamma .yük ve potansiyel'tehlike olarak gOrülmesi, kayJdara da yolllÇl)'Or. OlayJn ka- ahna I_., koousundaki temina. ülkedler~nl dek i ~f~anüdadyararlanti ~ak geri :~ ~~~:;. 1 gOn en me erlIDg n eme ge nyor. alcbJI yeni boyutlar çerçevesinde ,i tif"" poUdkulna da cesaret = t t ---......---.---- yASEMtN ÇONGAR ANKARA TOrti iti ~Idan beri-:_I.I~~ T" _1.1._1. =::..o=~.::; tw .. '"Y bir yetkilllinin CIuaIIariJet'e yaptJJI ~ ,ore Irak. h 1Ct1rtlerin,eri ,Onderilmesi ell. limi batbca 'u nedenlere dayanch_ u. nh ....r:. ............ luuan Iralth ICOrtlcri aftan yarerJ.uunak t1zere 0IkeIerlne -- eAft... ... -.._111_1_"1. Bu ":'''Hm'w.~: ,0- bir potaDliyel tehlilte olaralt rtllmesi unsuru On plana Ç1ku. Pqmerplerin yabana bwna yOnelik olaralt Torti~ aleyhine demeçler wnneleri de rabat,.tbk ya. #- verdi. D1,i,leri BakanhI1'ndan edl~llb~lz bilai~ bu dOnem içiDde ,cri dOnmek için ,OntlllU olaralt bqvuruda bulunan Irak. ,Ore aayISJ 2 bine ulatu. Birletmit MiUet1er Mtlltecller Wann .....w.... . KmQualIllab kaIIaIIIautdp ratu. v.... __ .. 1Co-1--lIal'nin.ll tllu --. ----__ ...... .... 1988 alultolundan beri Torti. & ur....ne. -.................. u. -.-....,..."..-. _..__•__ tonde b.... t1lan 'le tamanu dl, nllll'nm ,Pfleri ,..... Drden " .. yqayan ve son yardun olmak tlzere toplam 13 ;çand1nlU Iralth 1C0000erin dell 1IaIdrI' J6re 1IlYJlan.28binl bu1a;npetD1er- mil ~OObi dlto I ! #w lIIr ....... ,. .. ~., AMIIk ~ lmk a cIOnmcIcrinin tetvi)'011 .> n 0 ar para p a• 1ù"_ ;>--'de .1IAA.IIUtI&. ...-ua e .... .......,,~uJu)'O-"'Ii~d*i ..... 1-.a_I~ ""'-- QUo -., ~~._: ..----. -ptanll )'II'Iepm merk,. •.~iI'JDdcD I0Il aoda vuaeçilmeli er- a ' - "1" 11'--1111' -- ... ~ ~ ....,.. -.-, -_.. 'ld_.ki.~Blldati1ilki1~.8ÇIIU11 ~=== dan .'bND tafi)'or. lkillaOrOf- rbùn YlIDun.,....l~.aI ........ bJel~e TIlt yetldU1erinin Irak- bJara ~1iI1" bNIrda. ".... el lDIIIIerfat delerlendinnesinin önemli roi oyerIa alitlll!)a itaret edi1iyor. D1litleri CÖftvaeak 1ù"'''IIIJ'nm Yoqat'tan soma ~ wr: teIlnde pepneqeler için yeni bir P*1dII1I111nk..,. flnat toplu yerlCfbn alam dÜfOntllme- Il........... lIIIJon,. lekUnde IÜYeDCe wrdiIi mesi de bu eIilimin en teme1,Os- B lItIIIrIIIdua w _IrI 1IIIIp billniyor. teqe1erinden u:yWyor. deIIL Irak yOnedminin lCörfez SavaD1litleri ...... nI1Jl.nm &lit dU. I~ lCürtler TUrkiye 8Ç1S1ndan Il ~nrasmda ~k~~en kaçanla- ni bir bOl,ede yerletim alUl kurma giritimlerini bq.latmamasl peemeraèlerin Ontlmt1zdeki klSI Torkiyc'de geçirmesinin önlemnesi eIillminin,ptergesi say1hyor. Sokak dergisinin daV8S1~lam Istanbul Haber Servlsl - Yaym hayatma son veren haftahk Sohk Dergisi Y8ZI hleri Müdürü TUlrul Eryalmaz, Tayfun Gönill ve avukat Zekl Okçuollu'nun, yaym yoluyla halkl askerlikten soJutmak, komünizm ve bOlücü propaganda yapmaktan yarg1lanmalanna bll$landJ. Saruklardan zorunlu askerliJe karSI kampanya b.. latan Tayfun Gonül'ün kat1lmad111dlUl1fJ1Ul(ia,Eryilinaz ve OkçuoJlu suçlamalarl reddetti. 1stanbul 2 No'lu DGM'deki dünkU duru,mada sanIklar, derginin 3. saYlSlnda yer alan Tayfun OOnül'ün "Alkerlile Kartl Sav ... Aça. Adamdan: Neredes.lnlz?", Avukat OkçuoJlu'nun "Lozan And .. m ...... Göre Kilrtçe Mev. lit lCürtçe Televlzyon" ve "Ben H". Komümldm, Küçük (k) lie KomliDlzm" batlIkll yazdar nedeniyle suçlanddar. Yazl t~eri Müdürü Eryllmaz. davä konusu yazdarda suç unsuru gonnedilini belirterek suçlamalan kabul elme- 56 di. Avukat Zeki Okçuoälu da Kürtlerin Lozan Antlll$masmdan dolan haklanru anlatarak "Tilrk. lye Cumbllrtyed Devled Yunanlstan'da Lozan And .. muI'na dayanarall Tiirk Ulalilln balduDI IIUII andJy .. ben de Kirtler lçln .YDl feyi yapmaya çalqtJm" dedi. Kürtlerin Lozan Antla~masl'ndan kaynaklanan haklannm arll$tmlmaslru isteyen Okçuoälu. cler bu yapllmazsa arll$tlrmamn yapllmasl için anlatmaya taraf üIkelere b.. vurulacal1m söyledi. Kürt oldulunu ve Türklere de saygili oldujunu be1irten OkçuoAlu, sorunlarm hukuksal çerçevede çOzümlenmesi gerektiline de dikkat çekti. Sorgulardan sonra görüsü sorulan Mahkeme SavelSl Fern Ydmaz samklardan Okçuollu'nun sorgusu Slrasmda bOlücülük propagandasl yaptll1m Heri. sürerek tutuklanmaslm istedi. Savunma avukatlan ve Okçuollu ise bu isteme katsl çlktJlar. Okçuoälu tutuklanmasl istemi- ne kar~l. "Ben mabkemeye say8111Y1m.Propaganda kastJm yok. Iddla makamlDln tutuklanma Istetinl yertnde bulmuyorum. tddla makam1D1D bu tutomu ve ... lay .. fi, sorunlan ceblrle balletmek Isteyenlertn blr devamldlr. Sulh ile savunmalDl yaptlm, kavgalstemi.yorum" diye konu~tu. Mahkeme ise Okçuoälu'nun tutuklanma istemini reddederken samklardan Tayfun OönUl'ün sorgusunun yapllmasl için durusmay. i1eri bir tarihe blrakt!. . Dava konusu yazllarm dergi:fe yaYlmlanmasl sonrasmda DOM savcllarmdan Cevat Özel tarafmdan haZlflanan iddianameye göre Tayfun GönUl'Un TCK'nm ISS. maddesine aykmhktan 2 aydan 2 yJla kadar, Zeki OkçuoAlu'nun TCK'run 142/3-6. maddesine aykmhktan 7.S He IS yJla kadar, Yazl tsleri MüdUrü TuArul ErYllmaz'm da dava konusu yazllarm tümünden sorum!!l tutularak 30 Ylla kadar hapis ct'zajyla cezalandmlmalan isteniyor REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA Cumhuriyet, I STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN 6. 06. 1990 rin IOrO$ birliliyle ahndljIndan TOrldye'nin konferans sOresince taYn "denpli ve mutedU" bir karar Ç1kmasi yOnonde olacak. DI$i$leri Bakam AU Bozer, AGlK"e katllan birçok Olkenin azmhk sorunlanyla kar$1 kar$lya bulunduoAunuhatlrlatarak her Olkenin deJi$ik bir gOrü$e sahip olduAu bOyle bir konuda konsensus saAlamamn samldijI kadar kolay olmadlJim savunuyor. TOrkiye, bu konuda ihtilaf unsuru olmak istemediAinden yumu$ak bir politika izltye~ek. TOrk heyeti, OrneAin ,Bulgaristan'daki TOrk azmhk sorununu Ozellikle On plana çlkarmayi dO,OnmOyor. , Oanimarka'nm AGtK bOnyesinde bir tnsan Haklan Komitesi olU$turulmasl Onerisi de TOrkiye tarafmdan kabul gOrmilyor. AG1Kb~/adl anya; pürüzü Sovyet lideri Mihail Gorbaçov'un Washington zirvesinde Almanya sorunu için Avrupa Güvenlik ve hbirliAi Konferansl'mn (AGtK) yeni bir Avrupa Güvenlik Konseyi'ne ,dönü~türülmesini önermesi AGtK üyeleri ,arasmda görü~ aynhAt yarattl. AGtK içerisinde NATO' da olduAu ölçüde etkisi kalmayacak ,'olan ABD, öneriye kar~l Çlklyor. 'Xopenhag'daki konferans salonunun önünde :toplanan.deAi~ik ülkeIerden protesto gruplarl sloganlar atarak azmhk sorunlanm dile getirdiler. Danimarka'mn, bir tnsan Haklarl Komitesi olu~turulmasl önerisi Türkiye tarafmdan kabul görmüyor ~ ÖZETI TOrkiye'nin kar$1 çlkma gerekçesi, Avrupa Konseyi bOnyesinde de bOyle bu komltemn Dulunaugu ve aym konuda birkaç kurum yaratllmasmdan kaçmmak gerektiAi. DI$i$leri Bakaru Ali Bozer, Dolu BloKu Olkelerinin de bu komitelere bir $ekilde dahil edilebilecelini ve bu sorunun bOylelikle çOzUlebileeeAini sOylOyor. AGtK bOnyesinde bir insan haklan komilesi kurulmasl, azmhk tammmm yeniden gOndeme gelmesi ve KOrtlerin de azmhk taOlmma dahil edilmeleri halinde TOrkiye'nin bqma bajlayicl OzelliAiolan yeni bir "bela" daha açacak. ~imdiki yaplslyla AGtK'te ahnan kararlann gOndeme getirilebilmesinden Ote baAlaYlcl ve yaptmm uygulayacak bir yam y()k. l ' Vine okul yaktllar I FERRUU. YILMAZ nun gOlgesinin dO$mesi, Gorba'çov'un Onerisinden kaynaklamKOPENHAG - Kopenhag'tayor. Birle$ik Almanya'mn NATO ki A vrupa GOvenlik ve t$birliJi . OyeliAine kar$1 çlkan Gorbaçov, Konferansl (AGIK) çerçevesindeAGtK'in yeni bir Avrupa GOvenki Insan Haklan Konferansl Allik Sistemi'ne dOnO$tOrOlmesini manya sorunun gOIgesinde bqlaOneriyor. Bu bugUne kadar gOrü$-1 'dl. Konferans salonunun Ononde 'I meier dOzeyinde yOrOyen bir 'sO-' "toplanan deAi$ik Olkelerden pro-. reç olan ve kararlann bOtOn Ul. testo gruplan slogan atarak azmkelerin gOrO$ birlijiyle ahndljI hk soruolanm dile getifdiler. ProAGtKbOnyesinde daha kalici kutestocular arasmda Kortlerin de rumlar olu$turulmasml gerektiribulunduAu gOrOldO. , yor. Danimarka, kurulacak soKonferans, ev sahibi Danimarrekli AGtK sekretaryasl için Koka'nm DI$i$leri Bakam Urre El-, penhaS'IOnerdi. !eman Jensen '10 konu$maslyla AGlK içerisinde NATO'da 01açlldl. Jensen konu$masmda; ;duAu OlçOde etkili olamayacak AGtK bOnyesinde insan haklany-; ABD bu Oneriye kar,1 çlklyor. Ja ilgiIi daha baAlaYlclkontrol me'S-29 hazlran tarihlen arasmda kanizmalarl olU$turulmasml Oner-' Oç hafta devam edeeek tnsan, di. Danimarka bu amaçla AGIK Haklan Konferansl'mn ilk iki gObOnyesinde bir insan haklan ko- nOndeki dl$i$leri bakanlan topmitesi kurulmaslm Oneriyor. ,Ianhsmdan çlkacak en Onemli soWashington'daki Bush-Oorbanuç, Almanya sorununun ve bu çov zirvesinde Almanya'mn bir- sorunun ortaya çlkardljI yeni bir ' IC$mesillden doPcak gUvenlik so- Ampa GOvenlik Sistemi onerilerunlanmn çözümO konusunda an- rinin tartl$ilacalt blr AGlK zirvesi la$ma saAlanamaymCa gOzler karan olacak. DI$i$leri bakanlaSovyet DI$i$leri Bakam Eduard n, bu yll sonuna doAru yapllma~vardnadze ve ABD Di$i$leri Ba- SI Oneri!en zirve içln bir hazuhk kam James Baker'm da katJldlAI komitesi olusturacaklar. ' Kopenhag'taki konferansa çevril- rürldye di. $evardnadze ve Baker Almanya sorunuyla ilgili ikili bir gOrO$TOrkiye azmhk sorunlarmm: me yaptllar. Baker - $evardnadtartl$llacajI bu konferansa haurze gOrü$mesinin Oncesinde her iki hkh geldi. Türkiye, auollk tamdl$i$leri bakaru, Batl Alman ve mim Lozan anlqmasmda belirtil- , DoAu Alman w$i$leri bakanlanydiAi $ekliyle anladljIm, bunun dl- ; la da gOrü$tüler, $mda bir azmhk tanlmadlAlm ISKopenhag'taki tnsan HaklarJ' rarla'belirtecek. AGtK'te kararKonferan~J'na Almanya sorunu-o tar konsensus. vani bütOn Olk,ele00 0 0 0 'Mardin'in Mazlda~ ve tdil, Van'm Çatak ilçesinde çlkan 3 ayn çatl~mada 3 korucu öldü, 4 PKK'h terörist ölü eIe geçirildi. 1èröristler aynca Van'm Çiftlik köyünde okul yaktllar. Kahramanmara~'m Pazarclk ilçesinde bir kamyon ~oförünü öldürdüler. , ADANA (Cumburlyet Güney luerl8lrotu) - Mardin MazldaIlve Idil ile Van'm Çatak ilçesinde PKK'h terOristlerle gOveolik lOçlerl aruanda çlkan Oç ayn çatIpRada 4PKK'b 010 olarak eie aeçirildi, 3 kOy korucusu OldO. ~'1DPazarClk ilçeIinde bir kamyon $OfOrünOOldOrdtlkleri bildirilen PKK'h terOrist1er, Erzurum'da da'~nkaya i1çeline baskan dOzenleyerek bir resrni arael yaktllar. ¥U$ SHP 11 Batkam Sim Sak*'m sahibi 01. duJu otelin bahçesine tahnp gOcO yOksek patlayiC1 atildl. Ain'. mn DoIubeyaut ilçesine baAh, ÇiftllÏt kOyÜnUliilkokulu' da teröristlerce yakildi. OJalanOstO Hal BOlge Valiliji'nden yapilan açlklamaya gOre Merdin'in MazldaAI ir~~iniJ) Erollu-Atlica bOIgesinde önc~ki geee 23.00 SJralarmd~ .k~liorn~' oculanyla PKK'h terOristler arasmda çatl$ma çlkmasl üzerine olay yerine takviye güvenlik güçleri gOnderildi. çatl$mada bir teröris! Olü olarak eie geçirilirken henOz kirnliAi Ojrenilemeyen bir köy ko" rucusu da ya$amlru yitirdi. .' Mardin'in!dil ilçesinin Bostaill1 kOyOnOn Cehennem Deresi mev-' kiinde 'de gOvenlik güçl,eriyle PKK'h terOristler arasmda çatJ$ma çlktl. Olayda iki terOrist Olü olarak eie geçirildi. Van'1D çatak ilçesinin Andiçen kOyoü Musa DajI mevkiinde ise Onceki gUn lS.00 Slralannda gOvenlik gOçleriyle kOy koruculan bir grup terOrist ile kar$lla$tJ. Çlkan silahb çatJ$mada, bir terOrist ölO olarak eie geçirilirken kimlikleri henOz Ojreililemeyen 2 kOy korucusu OldürOldO. çatl$malardan soora çatl$ma bölgelerinde yapilan arqtlrmalarda, terOristlere ait olduAu belirtilen 2 Kale$nikof, 2 G-3 piyade tOfeji ile bir tabanca eie geçirildi. Kahramanmarq'm PazafClk ilÇesinde PKK'b olduklan bildirilen 4 ki$inin Ali Aksoy, adh kamyon $oforüno otomatik silahlarla OldOrdükleri bildirildi. Kahramanmara$ Valisi Mustafa De- 57 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERIIEVOKA hlir'den ahnan bilgiye göre- öric~. Ici geee 21,00 sulannda meydana 'gelen olayda, Terfikli kÖyUne kamyonla i~çi götüren Ali Aksoy, dönU~te AliçiçeAi mevkiinde dur. durularak kullanmakta olduiu kamyondan indirildi. Kamyonda bulunan öbUr 2 ki~iye dokunma. yan ve PKK'II olduklan bildirilen 4 ki~ii Ali Aksoy'u SO metre ka. dar ileride otomatik silahlarla öldUrdUler. Mu~ SHP 11 Ba~kam Sim ~aklk'm sahibi olduiU Zengök Ote. Ii'nin arka bahçesine dUn sabaha kar~1 02.30 sularmda kimliii be. lirsiz ki~ilerce tahrip gUcUyüksek patlaytcl madde attldr. Ölen ya da yaralanan kimsenin olmadlit patlama sonucu otelin arkasmdaki çevre duvan ytklldt, kapl ve çer.' çeveler parçalandl, su tesisatl bo. zuldu. Otelle birlikte yakmdaki binalarm da camlarmm kmldlil, pa:tlamayla ilgili olarak polisin ara~tlrmaya ba~ladlil, ancak so. rumlulan hakkmda herhangi bir ipucu .bulamadlil bildirildi. Brzurum'un ~enkaya ilçesine baskm dj1zenleyen PKK 'II teröristlerin bir arael yaktlklan bildi. rildi. AA'mn haberine göre ~nkay(1 ilçesinin Özyurt Yayla köyüne ö~ : ceki gece bas km dU:tenleyen; PKK'hlar, görevIi 2 orman muha. faza memurunu etkisiz hale getirdiler. Teröristler daha sonra de-, poda bulunan tomruk1arla bir resmi araci yakttlar. Kaymakanl Ayhan ÇiftllSlanlar, kaçan teröristlerin yakalan-" masl için bölgede operasyonlara ba~landl~ml belirtti. Bölücüler okul yakb AA'mn biidirdiAine göre A~n dagJ eteklerindeki Çiftlik köyüne önceki geee baskm dUzenleyen bir grup terörist; köyUn gençlerini okulun önUnde toplayarak propa.ganda yaptl. Teröristler, daha sonra okuldaki slra ve masalan bir araya toplayarak ate~e verdi1er. GUvenlik gUçlerinin köye geldigini haber alan çete mensuplan, kaninhktan yararlanarak A~: n da~1 yönUne kaçtllar. Tercüman, ÇAPt-RIVISTA Milliyet, STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN 7. 06. 1990 ,'Dü~man)ara özgür)ük yok" • Ahm t SEVER e' • IrIan KURTULMU$ Özgürlük dÜlmanlan için özgürlük olmaz." AU Bozer, insan haklanmn • KOPENHAG temel haklar oldugunun tart!'" Sllamayacagml, ancak, ferde. ûRKIYE mn, msan . . haklan ve azmhklar konn temel hak ve özgUrlUklen devletin bUtUnlUgUnUtehlike. nusun d a zor an Iar yssa. d k d k " k ¥aca~1 "A vrupa Güvenllk ve ye UsUrme , emo raslYIY1I1blrllAi Konferansl" (AGtK) !ll~k am,aclyla kull~~malann,a insani boyut toplanulanmn IZln venlem~yefeAml söyled!. a Ih I dUn Ko enh 'd b Bozer, TUrklye de azmhk stakÇ IS U . P ag a ,atUlerinin ikili ve uluslararasl k:~, ~4 ~k:~~~I~~:fe~~~:k~: iliskHerde tammlamasmm yam önUnde bir konu~ma yapan plldlgml da kaydeui. "Türk' diplomasislnln lell" AD tnsan haklanmn ekono. Bozer, adtnt vermeden aynhkçl mik, sosyal ve kUltUrel yönleKUrtierin terör eylemlerine rine de dikkati çeken Ali Ba. aufta bulundu ve "Özgürlük zer, buna örnek olarak, Bau dÜlmanlanna özgürlük Avrupa'da yasayan 2 mHyona , verilemez" dedi. Klbns Rum yakm göçmen TUrk isçisinin kesimi DI~i~leriBakam Yorgo durumunu gösterdi: ~vr~pa'. Yakovu, Klbns konusunda da yasayan göçmen Isçllenn arTUrkiye'yi suçlaYlclbir konu$' uk Avrupa'nm aynlmaz bir ma yaptl. Disisieri Bakam Baparçasl haline geldigini vurguzer, Yakovu konu~maya baslalayan Bozer, bu göçmenlere madan önce toplanu salonunu sosyal ve politik haklar veri!terk eui. mesinin gere~ni ifade eui. Ba. Ali Bozer KUrt sorununu zer, bu çerçevede, Avrupa'da ön plana çlka:maya ve PKK'ya . giderek artan rrkç1hkve yabanesnek yakla~maya çahsan bazi Cl düsmanh~lm da kmad!. çevrelere uyan niteliAindeki Öte yandan dünkü oturumkonusmasmda terörizm Heinda, Klbns Rum kesimi Disisieri san haklan k~nusunun birbiBakam Yorgo Yakovu, TUrrinden kesin sekHde aynlmasl kiye'yi suçlaYI bir konusma gerektiAini vurgulad!. GUnüyapmaya hazulamrken, DISiSmUzde lerörizmin, çoAulcu leri Bakam Bozer ve TUrk deparlamenter sistem ve temel legasyonunun önde gelen üyeözgUrlUkleriçin bir tehdit oluSleri toplant! salonundan çlkt!. turduAunu, terörizmin kisinin Bllz~r'in arkasmdan bakarak en temel hakkl olan yaSama hakkllll yok ettijini beUrten AD Bozer, söyle konu~tu: "Türk hükümeti, terör ha-, reketlerini kaynaAI ne olursa ' olsun klnamqttr. Terörizmln hiçbir kOlUIaltmda hakh IlÖSte!'i!~!D.eyec!.8ine..inaDlYoruz. [î] T konusmasma baslayan Vargo Yakovu, Klbns'Ia, Türkiye'nin tutumu nedeniyle Helsinki Nihai Senedi'ndeki tUrn ilkelerin ihlal altmda oldugunu iddia ett' KIb' 0 II d B l, ns m ne OeUne e at! Bloku'na dahil oldugunu, bu yU d "I. l'' II d II 'I , z en ~ga e Uera leim: e. n sUren Yakov~, Klbns m, AGIK çerçevesmde, çöz.U~ kuyrugunda bekletllmeSllll, AGIK'in, insani, askeri ve siya,s,i~o,yutlanna da.hi!e~i~meme. sl,mkabul etmedlklenm, s~yledl. ~a~ovu, kaYlp klSllerl,e ~Urklye den ~Ibns a göç etunlen TUrkler~n.durumu hakklllda da elestlrller~e b~lundu .. Öle yandan, ~ISlslen Bakam Bozer, Yunamst~n Bas~a,~a-' m K~nstantln Mlçotakls m, öncekl ~ksam 32. Gün pr~gra- . mmdakl,konusm.a~mda TürkYunan diyal~gu lçm,Klbns sorununa öncc:h~leçö~um b~lun .. ~a,sl gerekuAme .d~l~ g~r~sl~-. nm kabul etmedl~ml blldlrd!. ' Miçotakis'in, Klbns'I ön, kosul olarak ileri ~ürmesinin hatah olac,~~I!lada Isare~eden Bo~r, :'T~r~ye, Yunamstan'. la 1I11kllerIDIKlbns sorunundan aYlrmaktndlr" tezini vurguladl. D1sisleri Bakam Ali Bozer, dün aksam Almanya Dlsis!eri, Bakam Hans Dietrich Gens. cher i!e iki!i bir görüSITe yaptI. 7. 06. 1990 Dört terörist öldürüldü tVARBAKIR, (Tercüman)Mardin ve Van'da güvenlik kuvvetleri ile teröristler arasmda çlkan J ayn çatl$mada 4 terörist ölü olarak eie geçirildi, 3 köy korueusu da $ehit oldu. Ola~anüstü Hal Böige Valiligi'nden yapllan açlklamaya göre, Mardin'in MaZIdagi ilçesine ba~h Ero~lu-Athea bölgesinde öneeki geee korueularla teröristler arasmda çlkan silâhh çau$mada I terörist silâhlarl ile birlikte ölü ola- D 58 ÖZETI rak eie geçirildi. çatl$mada I köy korueusu da ~ehit oldu, Mardin'in Idi! i!çesi Bostanh köyü Cehennem Deresl'nde arama ve operasyonlanm sürdürcn güvenlik kuvvetleri bir grup teröristle kar$lla$ll. Meydana gelen silâhh çatl~mada 2 terörisl silâhlan ile birlikte ölU olarak eie geçirildi. Öte yandan, Van'm Çatak ilçesi Andiçen köyü Hamomusa Dagl mevkiinde geçici köy korueulanile birlikte operasyonlanm sür- düren gUvenlik kuvvetleri bir grup terörist He kar~lla~u. "Teslim-ol" ça~nsma ate$le kar~.IIi( veren teJöristlerle çlkan çatl~mada I terörist ölü olarak eie geçirilirken, 2 köy korueusu da ~ehit oldu. Erzurum'un ~enkaya i!çesine baskm dUzenieyen bö\ücU çete mensuplan, bir araCl yakular. Bölücü çele mensuplan Agn~ mn Dogubeyazlt ilçesine bagh Çiftlik köyünün okulunu yakular. REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA H ürriyet, ÇAP£-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI 7. 06. 1990 TÜRKivE NiN RESMi GÖRÜSÜ 'Bozer: "KürtIer azmhk degil" Enis BERBEROOLU I . SOVVETLER'DEN TEK TARAFLI INDIRIM . Bu aracla, SovyetIer B~ ~erl &kam Edvard ~, konferanStn 2lÇI~ törenlnde ya~konUl' mada taktlk nükleer silahlarda ve Avrupa'dakl nükleer . toplarda tek yanh yenl lndlrlme g1dil~n1 2lÇIkladi. $evardanze, Orta Avrupa'dan taktlk nükleer füze ftrlatJ. . QSI 60 rampa lie 250 nükleer topçu birl~ ve 1500 nükleer ba$I~m tek yanb oIar8k kaldtnlac:çm së¥edl. KOPENHAG (Hrimyet) A VRUPA Güvenl!k ve l$birl~l KonferanSl (AGIK) . Rçerçeveslnde düzenlenen insanl boyut konferansla .. nnm Iklnclsl dün Danlmarka'mn ~entl Kopenhag'da ~adl. Kürtler'ln "azmbk" olarak kabul edilemeyeceQi göri¥inü savunacaklanm be1trten Di~erl Bakam ÂIi Boler, "AzmhiP tarumIarlœn tarihJ QeÇIIÜfIe, baZI objektif loatasIiua dayBnmak Iazun. -Yam . rne&ele, azmhQm tanmunda yabyor. Bu IOI'UIlU çok gene! formUlIerte !fade etmek yerine, ulllllararasa anIatmalar ve lllœIertn lIIZI!ttl9I œeDikIer dikkaœ ahnarak çok üst dïœeyde nùaIaa etmekœ fayda vanbr" dedi.. BOZER'IN KONU$MASI Danimarka KraIIçesi ve 33 ülkenln ~erl Bakanla, nna toplanbmn ~eden sonraki oturumunda hitap eden ~eri Bakanl All Boler, insan haklan ve terorizm araStndakl farka dikkati çekti. Boler, "ÖIgürIük CÜjmanIanna özgüdük tanunak oImaz" dedi. Türkiye'nin azmbk tanlITllm, "\kiB w ulu&Iararasa anIalJma-. Iarla beIirIenmIlJ nüfœ grupIan" oIarak yapan ~eri Bakam, "Daha önœden var oImayan 8ynmIar ara-' rnamahyJz" dlyerek Kürtler konusundaki Türk görü~nü üstü kapah biçimde vurgulach. Bu arada, All Boler. Rum ~erl Bakanl'mn kon~ yapaca91 suada, 1'anunadJ9umz üIIœyi niye dinIe.yeIim" dlyerek salonu terk ettl. AZINLlKLAA GÜNDEMDE Insani Boyut toplanblarmda özeUlkle DoQu Avrupa ülkelerinde ~ azmbklann dil ve kültür sorunlanmn ~IaCa91 tahmln edil¥>r. ABD ve ltalya tarafmdan gündeme getirilece9i bildirilen "BöIgeseI kültürün korunmasa ve uh.8aI diIin kulIarurm" yè>nündeki öneriler, Türkiye'yi çok yakmdan ilgilendiri~r. Bu önerilerin Di~~eri Bakanlt9J düzeylnde yaPllacak ve iki gün sü. recek genel kurul çal~alanmn ardmdan delegasyonlar arast gö~eler 5IraS1nda masaya gelecegi belirtll¥>r. Türklye, Kürt sorununun AGIK p1atformunda, "Azmbk Haldan" çerçevesinde gündeme getirilmesi halinde ~u !kl tezi ~eyecek ~ U1l111ararasa anIatmaIar (Lausanne) ~ Türldye'de bIr Kürt azmhgJ yoktur. ~ TarIhl geçmit gömnüne alUlCbgmda KürtIere umhk statüsü tarunmaII lIK!\OIt haklardan geri adun 1NIYIJ.acaktIr. Ote yandan, Kopenhag'dakl konferan5ln düzenlen. d~l BeDa Center önünde toplanan 30 kadar bölücü Türklye al~lnde s10ganlar atarak gösterl yaptl. zer, Alman DlflflerIBlklnl'yli. AGIK Zirvesi için Kopenhag'ta bulunan DJ~~/eriBakEmAli; Bozer, dan FederalAlmanya DJ~~/eriBakEm Hans Dietric.11 Genscher ile bir araya gelerek yanm saat g6rO$tO. . KOPE~G * Avrupa GiMmIikkatJlan ve Ïl;birliQi Tfuk yut ToplantJSl'na NOT~ KonferiÙ1sa Insani B1: d~l~nu, ~ vakya \le Sovyetler Birligi resml heyetlerinin ara5lna d~. DI~leri Bakam Ali Boler, masaya Bayan M\.i5. te~ YardlmclSI Aliz Dinçmen ile oturdu. Bakamn l5C.l! tarafmda oturan eski Danimarka Büy(ikelçimii, saloodaki sayth bayan delegeler arasmdaydl. . KKTC HEYETi MiSAFiR * Türkiye'nin toplann divan heyetine yakm, Danitnarka' Kraliçesi'ne kom~u yerle~m konumunun yam Slra üç ki~i1ik bir KKTC heyetil)in "mlsafir" statüsünde salona girmesi ilgi çekti. Resml toplanblarc;ja söz hakkl bulunmayan KKTC heyeti, gayri resrm nitelikteki paralei aktivitelerde Güney K1bns Rwn kesiminin ele~tlrilerlni yamtlayacak. KONFERANSIN * Konferansm YILDIZLARI ytldlzlarl, ABD \le Sovyet DI~i~leri Ba. ~2:1an. ~~du: ~m, iki süper gücün temsildlerine göster .. dlgl buyuk llg\. ve DI~I~lerl Bakam All &zer'in kon~masmda -kulTandIQI sakin üslup, AGtK gündeminde Türkiye'den daha önemli meseleler bulundugunu ammsattt. Nitekim ~. Gene! Kurul konll$1lasmdaki üslup ~in "Sakbrgan ve sawnmaa blr yol izIemedlm ifadesini kullandl. Aksu: Terorlstler da#lldl "Olaïanüstü bal" aeklz Ilcie4 ay uzatllcll ANKARA, (HCWrIyet)-Bingöl, Diyarbakir, t> Tunceli, Van;ElazIO, Hakkari, Mardin ve .1Ia Siirt'te ola08nüstü. hal uygulamasl 19 Temmuz'dan itibaren 4 ay daha uzatlldl. Bu konudaki ~bakanhk tezkerel[li TBMM'nin dünkü toplantlsmda kabul edildi. lçi~leri bakant AbdOlt.d1r Aksu, GüneydoOu bölgesinde terörist faaliyetlerin çlkanlan kararnameler ve san ahnan tedbirlerle azaldlOlnt teröristlerin daga çekildiOini ve bazllanntn da teslim oldugunu söyledi. Son ii9 ¥llda 505'i ölü 815 teröristin eie geçirildigini bildiren Aksu, teröristler için daOllma ve çökü~ sureClnlO ba~ladlOIOI belirtti. 59 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERlIEVOKA ÇAPt-RIVISTA Curnhuriyet, Açhk grevini desteklemek için Dargeçit Il Kaym akamh5.&-l önUndl' e oturma ey .eßl1yapan kadlmn tutuklanmasml protesto için esnafm yarlSl kepenk açmad1. MEHMET AKA DARGEÇ1T - Mardin'in Dargeçit ilçesi hükümet konall OnUnde oturma eylemi yaparken gOzaltma alman 40 kadJndan il'inin çtkanldtklan mahkeme tarafmdan tutuklanmastm protesto eden çok saytda esnaf dUn sabah i~yerlerini açmadt. Kepenk kaparna eylemi yapan esnafm, i~yerlerini ~Ale saatJerinde açmasJyla ilçedeki ya~ant normale dOndU. 60 STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZET! 7. 06.1990 le~tirilen kepenk kapamOl eylemine ilçe esnaftmn yaklll$tk yartst katÎldJ. Sabah saatlerinde i~yerlerinin OnUride toplanan esnaf arasmda kepenk kapama eylemi konusunda gOr~ aynhklart çtktt. Dargeçit Kaymakamltll OnUn- Bunun Uzerine Dek~uri A$ireti . de, Diyarbakir E Tipi Cezaevi'n- uyesi bazt esnafm i~lerini açttkdeki açltk grevini desteklemek Ian; Haverki A$ireti Uyesi esnaftamaC1yla 31 maytsta oturma eyle;- nise açmadtll gOzlendi. Ö~e sami yaparken polis ve jandarma ta- atlerine kadar bUyük bOlUmünUn rafmdan gOzaltlna alman kadm-' kapalt olduAu görülen i~yerleri dalardan Il'iningeçen pazartesi gO- 'ha sonra ttlmUyle açtldt ve ilçedenÙ çtkartldtklan Midyat Asliye . ki Yll$am'normale dOndtl. Eylem Ceza Mahkemesi'nce tutuklanma- .slrasmda gOvenlik gOçlerinin herStnt protesto aID8C1yla ilçe esnaft hangi bir uyan veya müdahalede . dUn de kepenk' kapama eylenû bulumnadtklan gOrüldU. yap!t. ~1Dlann gözaltma altnBu arada SHP Thnceli Milletl1).asll~~an~onra ikinci kez gerÇek7. _vc:k.i!.i:~~rJ!e~ç,9!llyl!,.da .il,i- li olarak gOzaltma altndtktaq son.: ra Çtkanldtklan mahkemece ser~ best btraktlan 12 kadm ve çocu-. Aun kendilerine Mardin'de sivil giyimli ki~ilerin i~kence yapttAt yolundaki açtklamalart konusunda . ~unlan söyledi:' \, .', "12-13 ~mdakt çocuktara I~-' kence yaptlmast aktm alacaAt biT' ~ deAll. Bunlar benüz ne yapbk-) lanmn bUinclnl bUe 18ftyamayacak ~talar, Bu çocuktara böyle Insanltk dqt bir bareketIe, 'siz. bU. yüytlnce devlet dU~am olun' nUmek ml isteniyor? Böyle olaylar devletle balk arastnda ban~, saAlamaz, akslne uçurumu daba . da ,arttJ~,Ir:" . de- REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERllEVOKA ÇAPt-RIVISTA Cumhuriyet, Baltam 'BAlmAT (AP) - Irak Petrol laaam FJ 'Çelebl, TOrkiye'yi, ülkesi ile Farat'In sulanmn paylqWnul konusunda bir anlqma ,yapmamakla suçlacb. El Çelebi, Türkiye'nin '.oruna ,ereken Onemi vermedilini One sOrerek, us. kayaaklan lzerbideld slrtItme çok dddlbo11lttlld1r ft b6IpdeId latIknra zanr ~...... " dedi. El Çelebi, Irak hlllttbnednin yaym OI'JlUU uEUf .Be" deraiaine verdiJl demeçte, TOrklye'nln, iular konusunda lrak'lDlOrOIme Oneriline kulak tlkadJllm iddia eul. -Irakh Bakan, Flrat'm sulannm paylqdmasl konusundaki ,Orül aynhklanmn TOrkiye-Irak ililkilerlnin leli,mainde bOyOk enael telkil ettilini savunarak, "Tlrldye'a1D IOruna prekeD öDem .vermemCli yalmzea Ink IIÇIIIDdaa detU, b6llealD IIdknn açlUDdaD da olumsuz bir faktördlr" gOrOfOnO savundu. Firat sulanmn paylqlMlyla Haili gOrO,melerde Irak heyetine bqkanllk eden El Çelebi, Balbakan y~ Akbal.t'un Irak ziyareti sirasnida da TOrk taraflOm su sorununu gOrmezlikten geldilini One sOrdo. Irak Petrol Bakam El Çelebi dergideki demecinde, "Bqbakaalar 'dizeytadeld lörtqmelerde su sorunuDa öDemU blr yer verllmeslnllstedik. Ancalt 200 kifUik beyede Baldat'a leien BqbakaD Akbulu,'un YaDJDda lU konusunda . ~Ud1.D blr kifi bUe yolitu" dedI. El Çelebi, "Bu, lid ülke aruaadald Ultldlerin leiltmesialn öDlade lerçek bir e.eldlr" dedi . £1 Çelebi, TUrkiye'nin, su sorununun çOzOmOne ili~kin Suriye, Irak ve TOrkiye arasmda '' yapllmasml Onerdili toplanuda, daba esnek bir tutum takminaSlnl beklediklerlni kaydetti. Irak'm, bu ay sonlanna doiru yapdmasl beklenen toplanuda yeni bir anI8$ma imzaIanrnasIJU i~teyec* samhyor. Ir~k Petrol STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI 7. 06.1990 Irak yine Fzrat'z zsztzyor Petrol Bakanl, su için anla~ma yapmadlg1 gerekçesiyle Türkiye'yi agIr biçirnde suçladl • Datant Issam El Çelebi, Suriye ile ülkesi arasmda Farat'm sulanmn paYlalllmasl konusunda bir anlllfma yapddll1m, anlllfrna uyannca Irak'm yOzde S8, Suriye'nin de yOzde 42 oran. larmdan, Flrat'In sularmdan yararlanacaklanm sOyledi. El Çelebi, Suriye île ne zaman anlalmaya vardlklanm belirtmedi. Türkiye'nIn,. AtatOrk Darajl'mn doldurulmasl amaclyla bir ay sOreyle Firat 'ID sularml kestililll &Dlmsatan El Çelebi, bu nedenle , Irak tarlmmID boyok zarllr gOrdüAüno, t1Ikenin gtlneyinde uygu .. lanmasl dÜIUnOlen birçok projenin bundan etkilendilini sOyledi. Surlye de, Flrat'm sulanmn kesilmesi uygulamasl sonucunda tanmmln bUyUk ölçude zarar gördO~UnU bildirmi$ti. TERCÜMAN, 8.06. 1990 Almanya'da PKK "dâvâslnda olay.' DDüsseldorj Yüksek Mahkemesi'nde sürmekte olan bölücü örgüt davaSlmn son duru$masmda, ba$SaVCIile ba$hakimin konu$malarma mqf.!f~ hale edilince olay çrktr, I fi~i','~ - . _~..... t _:.......';' DtiSSELDORF, (A.A) Federal Almanya'mn DUsseldorf $ehri Eyalet YUksek :Mahkemesi 'nde geçen ekim aymdan bu yan a devam etmekte olan 17 samkh bOluI~ OrgUtdavasmm son duru~~asmda olay çlktl, ,.' Mahkeme heyetinin, tutuksuz yargllanan samklardan :Ali Sapan ve Hüseyln Çelebl'nin, bundan Onceki duru~malarda ba$savci ve bal yarglcm konu$malarma mUda- haie ettikleri için 3'er gOn hapis ve disiplin cezasma çarptlrmasma, samklar tepki gOsterdiler. Olaya mUdahale eden Ba~yarglç Belker, derhai mahkeme salonunu bO$alttlrdl Ve samklar zor kullamlarak dl~an çlkanldllar. "AsrIß terörlzm" davasl olarak nitelenen ve ekim aymdan bu yana devam eden davada 9'u iutuksuz olmak Uzere 17 samk yargdàmyor. 61 I REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RlVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN TERCÜMAN, 8.06. 1990 lç çat/$malar ' ;orgut yaymmda , de~erlendirildi Soldayeni parti tamam r"~'5l " ,APO muh"il'elini 'ek 'ek .'OktayPIRIM 61dütlÜYDI O [SJ Insanllk dl$l eylemlerini (J,gUt içinde de sUrdUren PKK lider; Apq kendine y(Jnelik en kUçUk muhalefftie dahi kan d(JkUyor. Ele$tirilere, tahammUI edemeyen ter(Jr (Jrgütünün lideri, üst düzeyde olup ':vok edilen" baZI militanlarm kendisi tarajmdan degil, muhalij gruplarca öldürüldügünü öne ,si/rüyor Iccck. " rI- YURT HABERLERi SERViSi nö ort.,. koymu,tur" diyelerOr Orgülü rek açlkladl. Böylece Apol PKK'mn Iideri Apo, nun liderlik saYa$1 yüzünden (Abdullah Ocalan) Türkiyet Hasan Bindal'I öldUmüAUnü de yaplirdlAI insanhk dl$1 ey- gizlemek iSledi. ,Iemlerinin benzerini, Suriyet Avrupa;da hazlrlaOlp bll$l"\ nin kontrolUndeki Bekaa va- Ian SerxwebUII'ulùon, sa)'l"' ,disinde yuvalanan örgülU smda, PKK iÇindeki AÎtdul~: içinde de gerçeklC$liriyor. lah ÖCalan'a-muhalif gruplar Xendine ~Ondik her lürIU ve bu gruplal'tf1,nasll yokedjl-, muhalefell kanh eylemlerle" di Ai anlallhyor ... Dergi, Is-, sona erdiren ÖCalan, son ola- viçre'deki bir'haslaocde l,eua,rak da PKK'mn masum in-. vi edilmekle olan Apo'nun sanIara yönelik cinayetlerine muhalifi Hüseoyill Ylld,"m~ kar$1 Çlkan örgülUn Ust dUzey 10 vurulma olaYllidan, "Bu .yönelicisi Hasan Blndal'I öl- prowkasyoncular, 88 )'Ihnda, dUrllü ... Aneak Hamza kod: partiyi lasflye etmeye çah$I-' adll bu mililamn öldUrUlme-, yordu, ama PKK saW$çllan' sinin, örgUI içinde yeni çall$- piani bO$a Çlkardl" diye söz 'malara ~olaçacaAml hesapla-' ederken, Hasan Bindal'm ölyan PKK lideri, bir la$la iki :dürülmesi olayma sayfalar .kus vurUD. örllUIUn yaym oro, dolusu yer verdi... Aneak gaOl Senwebun dergisinde, Senwebun adll dergi örgUlün einayeli kendisine muhalif labam larafmdan sevilen Bin~r.ubun tlzerine alii. ÖrgUI dal'I Apo'nun deAiI de, Me-' lçmde ya$anan huzursuzluk.. tIn kod adll ~hin Baliç'in öllar ve iç sava$, Tercöman'lIl dürdUAUnü yazdi. Kendine 'haberinden sonra, PKK'nm yönelik muhalefeli, sen yumyaym orgam Senwebun'da ruk polilika~lyla sindirmcyc ,da yeraldl. Apo'ya ba$kaldl"all$an Öcalan, Hasan Bin. ,ran gruplan, "dü$man slnlf. dal einayetini, Senwebun sahir adlRa yola çlkan komploycsinde Ballç'in üzerine Ylka'cular olarak" gösleren dergi, rak, labanm öfkesinden kurHa5~n BInda! için aAlllar tulduAu gibi, çete olarak adyakl1... Dergi, einayetin landlrdlAI Baliç'in grubunu "Apo'suz PKK", "Demokra,da PKK'dan dl$laml$ oldu. tik PKK" sloganlanyla ~hin Baliç'in Avrupa SosApo'ya kar$1 mUeadele veren yal Demokrasisi ve Türkiye~ Melin kod adll ~ahin Baliç nin ye$il 1$lk yakmaslyla taraflDdan i$lendiAini belirApo'ya kar$1 bir komploya tip, OrgUt içinde geli$en kan-, giri$tiAini anlatan dergi, mu,II olaYl, "Gözü dönmü$ bu, halif grubun amaemlD partiyi çeteeRion Hasan Bindal yol- lasfjye etmek oldu~unu ifadll$l katlederek, gerçek yüzü-,Ide eui. 'K anh 62 -ANKARA HP'den aynlan ve ihraç , eclilen millctvekillerinin "Demokrallk Olutum" ad! altmda blr .Urcdir .UrdUrdUk. lcrl parti kunna giri,lm1eri bu,Un nihayct ,erçcklqlyor. Adl "Hallu. £aek Partl.1 (IIEP)" o1arak bclirlcncn ycni si. yui partlnin kurulu, dilekçcsi bu,Un lçi,lm Bakanhll'na veri- • Sosyal demokrat nitelikli ycni siyui partinin kuruculan arumda yer a1acak millctvekillerinden yine fire vmldi. Yeni parti çah$malanna aktif biçimde kat!lan baAlmslz milletvekilleri Adnan EIlmen, Mellmet K.hraman ve M .... ul Ah •• k, son anda partide yer almaktan vazaeçtiler. EIl_. Milliyct'e "Böylcsl M.1yi oIdtI" dcrkcn, diAer milIctvekilleri herhangi bir aÇ1klama yapmanm doAru olmayacaAlm SOylecliler. EIl.n, Oteki arka. da$lan Ahn.k ve K.hram.n'Ia birlikte SHP'yc donme1erinin SOz konusu olmadlAtm, 'kesinlikle baAlmsll kalacaklanm ifade elliler, Halkm Emek Partisi'nde, SHP'dcn.ltopan baAlm$lqu 10 milletvekili yer ahyor: ; Abdull.h "'Iürk, Fehml "Ikl.r, Cliaeyl C.aver, Kenan Sö.mez, ...... Haldu Öna!, S.Oh Sömer, Ahmet Türk, abrahlm' AklOY, Arif Sat ve Mehmel Ali Erea. Parti kuruculan bugün kuruIU$dilekçelerini lçi$leri BakanhAt'na verdikten sonra Amtkabir'i ziyaret eclecekler. Daha sonra 'topllnacak kurucular kurulu. yOnctim kurulunu belirleyecek ve gc:nel~kanl seçecek. Genel ba$kamn Fehml _flkllr olmasl bekleniyor. Daha Once yapllan toplanuda. HEP için Blflürk ve -fl~l!lr ~diy ,Ö.terl1iril,d. Anêak, .... tllrk, ,enel blfkan olmayaeal.ni bellnlnce, IfIklar One çlkml$' t!. Yeni partlnln ,enel merkezi ,Karanfll Sokak'ta olaeak. Halkm Emek Parti.i'nin ku. rulmulyla Mccll.'tekl .Iya.al parti ")'III bete yUkaelcœk. Bed. relli. DaI •• 'm kurdulu ve par. Iamcnloda ikl aandalyesi bulunan Demokral Merkez Parti'den (DMP) sonr. Halkm Emek Parti.i (HEP), 10 mil1etvekiliyle muhalefct partileri arumda yer a1acak. SHP Genel Saymam Diyarbakir Millctvekili Fual Alal.y. yeni partinin dl$mda kalln ba'Imslz milletvekillerine, "P.rtl. ye di.lin" çalrtSI yapt!. Alal.y, haztrlamakla olduklan OoAu ra. porunu bir sUre sonra kamuoyuna açlklayacaklanm bildirerek, "Bu ark ..... anmID p.rtimlzde ,inaek lstIyonz" dedi. AIII.y, funlan sOyledi: - "SoIyal demokratlann blrli. tial lstIyonz. Sol h.reketle dd. fil pIaada IdeoIojik .ynb&J oImly•• leaeI çel'feVf lçenI.de 80SyaI demokrat IdeoloJlyI benlmaeyn blli. k.drol.ra partlmlzln kap"an IIÇIkllr. 12 Eylilllllnll.. ANAP Ikddannl blr an Ince liader.ek, demokraslmlzln öallndelll ealellerl kaldlrmak, marJlnal, aly'" yakllflml.r1. lerçeIdrfmez. Bunun yolu SHP'. de Iklklar kav ...... katJImakllr. Kndllçilalzdekl ufak IOrualan ve çelltldlerl ö. plana Ç1karmanln balklmlll blr yaran yoktur!' Öte yandan SHP Genel Ba$- ' kam Erdal anönü, partiden ihraç edilen milletvekilleri ve partililerin affedilmesi konusuna slcak bakllklanm belirterek, bu konuda yonlem aradlklanm sOyledi. ÖZETI :RËvu£ DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPS-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PR~NSA-BASIN He/s;nk; Watch'un TUrk;ye raporu: nun hÜJèmündeki ~ yü. balk 'kG...... aa. rt1rlükten kaldmnaya, tOy koru_ JWltddddann oldala böl. cuhlJu slstemine I()n vermeye leierdeId IIY1l1erln can lüvenllk. çaJmb. lerlnln lallan.all dl,lndakl I Helsinki Watch ve Danimarka' aaaaçlula _a böllelere "'In~ J HellIDkI Komltell'nin maYls ba- ......... IOn verlllln. Can lüved. AQ~ Illlda Tütltiye'ye gOndcrdili heyet .~ U.... dlll'llllllarda da 1949 ~ taraflQdan haz1rlanan 23 sayfahk ~ 2 nlllllanh ..J__ l_ rapor, son aylarda TUrklye'de In- prolokoltlM .,........~n, san haklan ve demokrasiyle ilaill - VlUII....... büb. 'Il' gell,melerin aynntah bir dOk~Ulerl d1pnda mllYln k nd .. Haber MerkuI- ABD yöne- llU yaplyor. kaçamll1n, timinin VI Otelei imzaCl Ulkelerin Helsinki Watch raporu, TUrk _ lIuubk lO.... tarmua 1975 tarlhli Helsinki AntlatmUI~ hükUmetine çatrdarda bu- makatlann tataklalula ve bap na uYlUn davramp davranmad1k- lunuyor: teIdIIrIe a6r11pne1er1ne, bapllteId~ larlm denetleyen gOnUllU blr tu"413 uyW kanan kanetlncle lerle KIlrtçe un ....ablhaelerlne.: rulu, olan HeIsInId Watelt Türlei- 1wvDame yt1rürIWdeD UIcbnIIIII Nt .... iörtlpbUmëlerlne, daft~ ye üzerine yen! blr rapor yayam- ve bu kararumeyle ukQa aIInan I... llu1r1anmak lçl .. yeterU za~ ladl. TlrIdye'den Haberler bath- baldar lade edOs!D, man babnalanna, .. vanma lçln 11m tatly&n, haziran 1990 tarlhll - Dy uraCIIlalu slltemlne lerekll büttln beileiere ulatabU~ rapor, TUrk hUkUmetini, Ouneyverlllln, . melerlne IzIn verlllln, i .dolu'ya. ek Onlemler getlren ka-. - Ça... ma bölaeleriDde IlvU _ SlvI,IIerl.k6ttl maamete,e wi GÜDe'Vid 0&.... e-. kararnam kaIun-IIJ!!Im ., = 'U I w. 6ZET! bllbrete maniz ........ d .8venllk k.netlel1 me.uplan celaiaDdl. n1IID, . - Polii karakohllrd. !tunce uYluland111 kabul edOu ve ba. na IOn verDmell Içln lenkll ön. lemler aIID11n;mabkAm edOeD It. uneedlere verileD ce"'" n111D, . . - ltuneerfe ...... If.delerln mabumelerde deUI olarak kali •• mlmui ,..aldiâlHi, - Türklerln (nlan baklanm ç(peyen, Türk Ceza Kanana'nua .rttI. 141, 142 ve 163, maddelerlile kI maddelerl - "'n .. öte- kaldmllln, )UUIara ve)'lIYlDel. l.ra kartl yucbkJanDdan dolllYl ~ID d ....... aoD verlllln ve ba. nKl, styas! .6ritlerinllÇlklad1kI.n lçI. b.,...,UeDler serbest ba• raIaIsa..... __..'. TERCÜMAN, 9. 06. 1990 HÜ .TÜRK Cemiyeti, F.Alman lçi,leri Baka-nl'na mektup gôriderdi: "II ürtler siyasi takip altlnda degil" 0 " , 'k AI Dostluk Cemiyeti Ha~ny~tçl tar I ~an S hauble Kartler'in (n..ur-!,u~"J.ene ~t'k a~' ~takl;na'Itln'da buTurklye ue sistema I siyasi y ' 'dd' lannyalan olduguk I d kt lundu an yo un a II la nu açlkladl. Mektupta, Tarkiye'den gelerek Kart oldukla nm iteri saren baZIki~itertaraftndan yaplla iltica taleplerinin saYIsmm, Tark-Alman i1i~k'l .. l x d'k cek. boyut lara ula~tl5ma I enm zeue eye. 1kat çekitdL - B RANKFURT, (A.A)F HUrriyetçi Turk.Alman. Dostluk Cemiyeti (HUr. TUrk), Federal Almanya lçi$leri Bakam Wolf.anl Scha- . uble'ye bir mektup gOndere. rek, TUrkiye'de KUrtler'in sis. tematik siyasî takip &lunda bulunduklan yolundaki iddialafln yalan oldulunu bildirdi. HUr.TUrk Cenel Ba$tam ve Federal Medis DI$i,leri Komisyonu Ba$kanl Dr, H.ns Sterekea tarafmdan gOnderilen mektupta, TUr. kiye'deJ1gelerek Kürt oldukla. flm ileri sUren bw kl,lIer tarafmdan yapllan iltica talep. lerinin saYlSlrun,TUrk-Alman ili$kilerini zeddeyecek boyutlara ulqullnl diktat çekildi, MektùPta ,l $Oyle denlldi: "GeHl Idare k1aralumul, bu 's6ade' KirtIer'ÜI UtIca ta. eplerlDln reddedUmesI" .... mea ylne de umn blr IÜre AI•. m.nya'da kalaaalan.a IÖI yumulm.llnl çok cl.ba önemll blr lOran ol.raIt.örmektedlr, Bu k!tllerln, dller IIt1eael-. lar Ilbl, hemeD Alma. di-. 'lila çlkanlmlllPf Ulill. Illre 1I1kede kalmalanDa löl yuIbulmlll, ö.zellkle Almular aral1nda yanb, anl ... laaala. ra yol IÇmakladlr, . Bunlann, ln.. D "aklanna lliun taldbata ~. -.- ---- -- - tehllu.1 Ile k,,1 k'a1lya 01dukl.n IIbl yanb, blr kanl uyandlrm.ktadlr, Bu albl &el1tmeIerfa, Türk •. Alma. dOldutunu:,.eleye. cell.de. enll,e' duyul. maktadlr, .' Bu baklmdan, eyalet lç!t. lerl bakanl.nna, taleplerl reddedllen IItacllara, dller l''(cacalara davranaldlll alb( davramlarak IIncallk yapil. mamlll buslllllnu duyurma. nlll rica ederlm." -------------------- 63 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA 4 ~===============--=--=====================_ C lUnh ur iyet STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI ' >-;. (l( 1. [l)l)O - =--==----====-=-=-======-=-=====--=====---== 'Sol'da bir parti daha Halkin Emek ,Partisi kuruldu , .... ,\ ,POR TRlt':Y;l'EHMt: I$IKLAR • j ';~. 1 .I.!. f,,'''', .t. ...t j~ •• : 1941 Urfa dOI.w.niJl..,"ehpd Urfa SaMt EnstitQ.sU'"u ve Aklam Teknik~r Ol(ubÙlu bitirdi. Çaillma YlI1am",a MKE'de tornaCIolarak b~/a~n {slklar, 1965 yd",da Metal.JI Federasyonu YarUtme Komitesi'ne girdi. Daha sonra genel sekreterlige getiri/di. 1973 YII",da baglmslz Çagdfll Metal II Sendikasl'm kurdu ve bfIIkam oldu. 1976 YII",da yUrUtme kurulu ayesi olarak katlldlgl DISK'te 1977 YI/",da Genel Sekreter oldu. 12 Eylal askeri darbesinden sonTa açllan DIsK davasmda idam Istemiyle yargllanan 1I1klar, 1980-84 Ylilan arasmda 4 YII tutuklu kaldl. 1987 genel seçimlerinde SHP'den Bursa Milletvekili olarak Meclls'e ginn Illklar, Dogulu baZI milletvek/llerinin partiden ihraç edilmesinden sonra SHP'den Istifa .efti. lllklar, evli ve aÇ çocuk babas,. man), Hasan J{ÜçI1koba, Ayten Guney (muhasebeci), Musa Aslandolan (gllZe\eci), Ali AI (isada1D1), Murat Dozlak (avukat), tsmet Cantekin (sendikacI), Zeki Poza-' Ian (tuccar), Hamit Geylani (avukat), HUseyin 'Ûmit (avukat), Remzi Karta1 (di, heldmi), ErdoIan Aktq (kuafOr), Veysi Thran (serbest), Hasan Dotan (serbest), Mehmet ~likten (serbest), A. Muhsin Melik (m.at'yüksek mUhendisi), Salih Sahi1t (avukat), Ali Göçmen (gazeted)~ ,tbrahim Dolar (nakliyeci), IfldU', YlldlOm (zirat yü~ic mLIheudüii), Huseyin Genel Ba$kanbl1'na Fehmi I$lklar'm getirildiAi partide, SHP kökenli 10 baAlmslz milletvekili kurucu olarak yer aIdl. ANKARA (Camhariyet Bürosu) - HaIkIn Emek Partisi (HEP) dUn resmen kuruldu. 77 imzah kurulu, dilekçesinin lçi,leri Bakanhl1 Genel Sekreterlili'ne, Bursa Milletvekili Fehmi Itlldar tarafmda verilmesiyle HEP tuzelki,ilik kazandl. Partinin genel b~kanhlma getirHen Fehmi l'lklar, "HEP'ln demokl'llSl, özgüriök ve Insan haklan konulannda Türldye'de olmllSl geftken detiflJdlkle.. rin öneülütilnü yapmak am.ayI. kuruldulunu" sOyledi. Kurulu~ dHekçesinin dUn saat 11.3O'da verHecelinin açlklanmasma kar,m, kurucular bakanhla ölle tatili SIraslnda geldiler. Aralannda, kapatllan eski CHP Diyarbakir MiIletvekili Isbn Anzollu He SHP'den aynlan Fehmi I,lklar, Ahmet Türk, tbrabim Aksoy, Cöneyt Canver'in bulundulu kuruculardan olu~an bir heyet, partinin kurulu~ dilekçesini saat 12.1S'te bakanhla verdi. 77 kurucu arasmda bulunan II milletvekilinden dilerlerinin adlan ise fÖyle: .' Abdullah ~türk, Kenan Sönmez, Salih Sümer, Ismail Hakla ÖnaI, Mehmet Ali Eren, Arif Sag, Adnan Ekmen. Daha önee kurucular al'llSlnda yer alacatl bildirilen Kars Mllletvekili Mabmut Ahnak He DiyarbakIr Milletvekili Mehmet Kabraman kurucular listesinde yer almadl. Bakanhk Genel Sekreterlili'ne verilen kurulu~la ilgili belgelerde baZI eksiklikler saptandl. Fehmi 1~lklar, dilekçe saYlsmda ve kuruculann yasaI engeli bulunmadlll- 64 •• HALKIN EMEK PARTlsl - BIJttmslz Bursa MUletveklll Fehmi Jflklar, kurueu üyeler adIDa kurul~ dilekçeslni lç~leri Bakanhtl'Genél Sekftteri Mustafa Çedn'e verdi. (}'ototraf: AA) na ili,kin belgelerdeki eksiklikle' rin daba sonra tamamlanacal1ru söyledi. Fehmi I,lklar daba sonra yaptill aÇtklamada, partinin "Insan baldan, özgüriök ve demokl'llSi konulannda Türkiye'de ÖDcülük yapacatlnl" belirterek ,unlan. söyledi: "H~p, hallan sorunlanm göndeme getirKek, SIk1ntdan gicIere- . eek çözümler önerecektir. HEp, örgütlenmesi, demokratik itIeYiIi, Iddeleri kaVl'll~1 ve içtenUtiyle siyui ~amllDiza yepyeni blr içerik kazandlrmak niyedndedir!' Partinin genel sekreteri ise bugUn yapllacak yönetim kurulu toplantlSlnda seçHecek. Kurucular Iistesine daha sonra eklenen ve tçi~leri Bakanhll'na gönderilen 4 isimle kurucu saYlsl 8l'e yükseldi. HEP'in milletvekHleri dlllnda diler kuruculanrun tam .listesi ~Oyle: 4hmet Açllml' (mâli dam~- Nergis (tesisatçl), 'Ïàlisin Kargün (SHP Seyhan eski 11çe Ba,kam, in,aatçl), Mahmut Kllmç (yüksek mUhendis), Aysel KaIaman (serbest), Bahattin GUne! (iktisatçl), Orhan Bozaliollu (i~aat y. mUhendisi), TUlay Geyik (avukat), Fehmi Demir (muhasebeci), Ahmet Kara~ (belediye mec1isi uyesi), Veli Kaslmol1u (sosyolog), Nizamettin Bari' (serbest), MUzeyyen Ekmen (ev kadlm), Thncer KocamanoAlu (sendikacI), A.tila Sarp (ziraat mühendisi), Kemal Akalm (avukat), MUkrernin Mungan (ressarn), Feridun Yazar (SHP eski S. Urfa 11B~kam, avukat), Kifayet Özaydm (ölretmen), HUseyin GUn~ (doktor), Orhan DemirbaA (kimyager), HUseyin Akar (in,aat mUhendisi), AdlgUzel Özguven (eczaCI), Ali Thtal (aktOr), lskan Azizol1u (eski milletvekili), Thncay Çölen (idareci), Re~at Cengiz (iktisatç1), Ceyhan DOlek (ekonomist), Nurettin ErgUn (tUccar), HUseyin Yakut (in~aat mUhendisi), Basri Esidir (in,aat mUhendisi), Hasan Bulut (esnaO, Hasan Fehmi Kara (serbest), KaZlm GUrbüz (makine mUhendisi), Bülent Öztürk (serbest), Ömer Faruk Kurt (i,çi), Osman Özçelik (eczacI), Ali Th$ (imaIatçl), Selahattin Kaya (avukat), Abdurrah- . man Yo1cu (turizmci), Zeki Ak~-(tUccar), Hakkl Çetin Özdemir (esnaO, GUl,en Geylani, Musa Anter (yazar), Nur,en Meriç (ev ' kadlm), Bedriz AkkOse (tUccar), Halit ÖtUn (serbest), Feridun Diyarbakuh (avukat), Hulusi AltInta, (serbest), ZUlfükar YlldlZ (emekli memur). (}1 0- _ .. amaçIarm...... tddIInII beIrtmk eyInDIertae I0Il ~ .. belirtti. SavCl En$Tt ve .......... lama yapan savCl Omit Enpk hUkllmJülerle uzun süredir devam eden görOJmeler sonucunda eylemciJerin, "KO.DUD 1wa1lOJD•• yeterll6lçöde dDyuraldapoD .y........ let GiiYeaIIk MUIœmeIi'1Ide yar.... nm.kta oIu Haydar K.du ve Nillat s.rp.'la bu maddelerde deIIIikUk yapdaata kODDSllad. parla8lelltoda Ye bIUdimette çaIafma old... 1efÜ~y1e sabverlJ1DeIerIaI. 0Y" keadUerlae de .yDI ... Mllderdeablr lfIaa ,.... "Op - -.teId - arnt-' .' . ............ ~yIeaaIeriaiI yuaa dayanId rullllamua kalB.. 8111t1C1U.......... tapit euk. ölçöde leadlreo bir ltJem y.pdmasam lIDUIÇIIyorbr.K.eadIIerIuIa de.ym durumda oIlilIIdanmD lefÜ haSIDve kamllOya tanfllld .. biIiIIDIelIÜIi isdyarlanb. GrevdJer du- ~ ...... ' t;; ~ .....A .' ~. ~ ~r' --... &i*rm. lIiderIe I • l, , 1 ;1 "" Cl 6 ~ ~ ~ ~ rr.; ~ \'.l :s ::0 .... ~> -0 ~ <J ~ .. '...,&dN I ~ ..., .1iJUI • ~ _.- eyIaai- ..,...lIIInaa.... ~,I. . ........ - __ - *wr-. 1ItIIamQena.. AcI* lft'IiI* ..,... om. -. .......... ...... k1I~. i œ.M._ UldlnI- : - -. • i)~' l' ....1- sä- , rab IICI* 1ft'9ÏIIe. u..oJ1UMla ' ~ .. ~~ ft ÇGD. ' PEN. tmi üere .. , .IL... pial. .... w~ OMri ft BizIeri Abte 14. p.iia- , -- ~q" ....... • ~ .. Il Eylii , • • -'* .... I aeca* • '. ... ~-- .:::; _~~~_&.__ g; lem ~. I ~ - &.-.. Ye s-p.'. tMliye- l ' ~ __ ortaya pku •• bbIII ~ seqik~_ ;;::;: - s-ü ...... bnnuIe- I r- ft 141. 141. 159. 163. 3U. 3U I ~ ::ö i ~ """01' ft" ~ ~... Ierœ,. na-- ~ünc:. ::::!.. g: ..,., Co I ;; a ~, ............. IIIII~ft Ilia **It oIaa 1Ier~ bIe tqekür ediJGI"U." t>l belirterekaçllkpnlllho_enlir...... , TirIdJe'.~ft Bu arada Bartm Cezaevi-nde ~ dUer." irpdeMle öqirIiip it-.~ iti pldeci Vel YIIIau ve o.a..., ""tl Öte yandan Çanattale Barosu yasakIana lIiçINr tcrpL... ...... T .. 'm ~latt1klan açbl grevi 19. avukatt:m, Çorlu Halt E~ Tekir- nt;iJed ...... - ....Jàgirdi ...8ismil Cezaevi'nde~ da! EAit-Der, Çorlu Derl t, SenYlInIII œzaIan~ ki 23 hiikümlu ve tutuklunun ~I ;:,: dikasl temsilcilerinin de h8Z1r bu- ................ -*Ille de _ latl1jI açhk grevi IS. gOnÜDe gi- I lunduAu gOrllfmeler sonunda ey- JJI* ceanIeriIMk el- rerten Nazilli Cezaevi 'ndeki ga}. lemlerine son \'mDC karanm aç1k- _ JW'lIt1III ~......... zeteri bbr DaBir ile AW..... ~ layan hütüm10ler bu tonuda ,U ae-Il Saydu'm açltt grev1eri Il. gÜDü<: duyùfuyu yaptJJar: ~_ .... ~ lÏnIt& ~ ne girdi. ". . diD ötIe .. tlerlade blr anP alyu tabadD eyIeaI yaptdar_ SIII....- .. s.ua.ofn8 Ça, ~ iizeriade 141, 142. 143, 312 ve 163 y... bIr liyaIa JiriiJiI ,..ea, .... __ ~_ 45 daIdka Udar çevrtdeIdIeriD Pllao baqIan daftnIa __ "1iyaIa , ...,,... auldeye pbnhb. PoUlIer banda çajIntddarI bir takliJe talMI.. koyarak ... __ ..~. "? 'k a6nIIIö ~"son -... vetfJdi. Saat IS:OO'tesonaerdiribu konuda ,unlan söyledi: lft.dIp .. kClldilerllçiD de bIr al !en açhk grevi sonrasmda bir lIÇ1t"Greve If........... AnIwa DeY- llltelitinde , ....... 01'1..... Dai- ...... TABUTLU EYLEM -Is.... bul.d. al'. yuuadaId meyduda bIr anp daaa buaIwak azaId ..... Yaldapk .-.. poDs DIeIb.rlaruICll tapDarak ~~~u=u=.~~ 111belirttiler. Bartm ve Nazilli cezaevindeki açhk grevleri ise sürUyor. . lIerici Yurtsever Gençlik Dergisl Yaza t,leri MUdürU F.rIwa t'uba. partizan Dergisi Yaza Itleri MUdürU tri... Atlk. Halkm Sesi dergisi Y8Z1 t,leri MUdürU ~ Flbet UlUIOydaa. BalunlIZ, Torkiye ~e Devrimci Militan derperi Yaza ~eri Müdürü Meilaiet Özaeo. OneU gazetesi sahibi ve Yazal,leri MOdürü IuuII Ar~, ')"KP davasmdan hOkt1m1Q Emba T ... Keramik-t, Senditasl Karadeniz Böige Temsilçisi Ralf GIIdt ve DtSK Basm t, Sendikat on ~ M-.ra ~'in 16 m.a)'lltan beri sürdürdtlklm açht gNViae dUn "~,etedl I I Ibber Merkezi - Çanakkale E Tipi' Cezaevi'nde 16 ma}'1S taribinde 5 yaza i,leri mUdUrü, 2 sendik8Cl ve "kolftölÜzm pro ...... dUi yaplftù" suçundan bir hUkUmJUnUn b~lattljI açl1k grevi , 24. gUntlnU doldurduktan soora sona erdirildi. Kamuoyuna' bir Açbk grevi 24.gününde sona erdi t,. Çanakkale E Tipi Cezaevrndeki ej/em yeterli destek gördUgü"geR1kçesiylebitirildi Cl ..,., c: ..,., <::: ;;v REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAP£-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI "KÜRTÇEYE ÖZGÜRLÜK (2) I PARTiLER, MODELLER' "Kürtee konusan eumhurbaskanlmlz var" ~ ~ ~ ' Il Kürt sorunu "nu'n çözOmünde ANAP ve DYP,. ne tür yöntemler geli$tiriyor? ANAP Te$ki/at Ba$kan Yardime/si Erean Vura/han i/e DYP Genel Ba$kan Yard/me/si Esat K/ratl/og/u, partilerinin görü$/erini aç/klarken, SHP'den aYr//an milletvekillerinee olu$turulan "Yeni Olu$umeular" da "Kürt sorunu ". nu !.Iokfq.'ya df?gerlendirdi. Ote yandan /spanya Büyükelçisi Ramon Villanueva, Bask sorunu hakkmda Ahmet Taner K/$Ial/'nm soru/ar/ni yanltlarken, ingilizlerin Kurt sorunUna nasI! bakt/gm/ ara$tlf/p, Dogu 'da bir dizi inee/emede bu/unan Prof. Dogu Ergi/, konuy/a ilgili degerlendirmelerini aktard/. ANAP'IN GÖRÜSÜ Ekonomik önlemler aglrhkta ERCAN VURALHAN (ANAP Te$kilat 8a$- kan Yard/mc/sI) ANA" In Güneydoiu .1lIOII811 • GAP bOIgesi yatmmlarI daha da t~\lÎk edilip artmiacak. • B6laé balklD1n PKJ('iun aV1du. rumuna geimemesi, onlann avucu. na dUlmemesi için birinci ~amada ferdi rahatlama satlanacak. • Mezralar kOy haliDe getirilecek. KOylerin seviyeyi yükseltilip daba geli$mi$ hale getirilecek. • BOlgede i~sizlik sorunu, planh ve ~l olarak çözürnlenecek. Kadro tahsisleri konusunda Güneydoiu'daki kamu kurum ve kurulu~lanmn ihtiyaci ön planda tutulacak. • Su kozu,kom$ularla m$kilerde "gerektiii" anlarda "koz" olarak kullanllacak. 36 66 NOKTA 10 HAZiRAN 1990 • Ayron olarak.niteJenen btltUn uy- em- gulamalar ve dÜ$tlnœler ipeal l~k (tstanbul'daki vatanda$la Cizre'deki vataIl~ hàklan aym olacat. Abine sebebiyet veren olaylan yaratanlat hakkmda gereken i$lem yaptlhlacak.) • PKK He mtlcadelede dl' güçlere kesinlikle taviz verilmeyecek. PKJ( ile mOcadele, gerekli bütün teknik. .modem teçbizat sailanarak kararbhkla sürdürülecek. • Bölgede gOrevli gtlvenlik gtlçleri ve diter kamu görevlileri, vatanda~a hO$gOrü ve her konuda yardlmCl olacak ~kHde davranacak. Nokta: Güneydogu sorunu, niye geçmeyen yara gibi sürekli kamyor? ANAP olarak siz ne yapmaYI, nasIl bir model getirmeyi planhyorsuRUZ? Vuralban: Bölgede birtaklm durumlar var. Ve bu 1980'lerin ba~mdan beri geçen on YIIiçinde, üzerinde en çok durulan konu olmu~. Özellikle ANAP, iktidara geldikten soma, meselenin bölgede polisiye tedbirlerle çözümünden ziyade, ekonomik refaha dayah çözümler araml~tlr. hte GAP bunun en büyOk örnegidir. GAP bittiginde bölgeye ekonomik bir rahatlama gelecek, olumlu anlamda, bölgeyi refah düzeyi aç1S1ndan altüst edecektir. i~te bu yOzden baZI Batl ülkeleri TOrkiye ile ilgili olarak enstitüler - REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA kurup bu meseleyi dünyamn çe~itli platformlannda devamh gündemde tutmu~lar, bölgeyi bir bunahm içine çekmeye gayret etmi~lerdir. Bu nedenle bizim dönemimizde bu konuya ekonomik önlemlerle yakla~mak karan ahnml~tlr. ~imdiye kadar cumhuriyet tarihinde görülmemi~ türden, yatmmcllan te~vik edecek ~ekilde uygulamalar ba~latllml~, getirilmi~tir. Fakat bu konu bir türlü istedi~imiz düzeye gelmemi~tir. Nokta: Peki niye hAlAkesin çözüm bulunamlyor? Vuralhan: Olaya yalmz etnik kökene dayah bir sorun gibi bakmamak gerekir. Bu konu çok boyutlu bir meseledir. tçinde ~usorunu var, bölgede ya~ayanlann ekonomik sorunu var, kom~u ülkelcrin Türkiye ÇAPÊ-RIVISTA DYP'NiN STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI .GÖRÜSÜ. , ,Bal. demokrasilerinde ' halledUdiii 'ekUde ... ' I ESAT KIUTLIOOLU (DYP Genel Ba$kan Yardlmclsl) Nokta: GüneydoAu sorunlarInI çözebilmek için partinizin dü,ündüAü model nedir? KIrathoAlu: Bundan 10-12 sene önce herhangi bir slkmtl yoktu. Güneydo~u Anadolumuzun dl~ ve iç tahrikler ile slkmtlh bir hale geldigini görüyoruz. Dünyanm diger ülkelerinde, gerek Bask böIgesi, gerek trlanda, gerekse tran-Irak gibi bölgelerde, Türkiye'nin durumuyla kar~lla~tlnldlgmda farkh bir manzara ortaya çlkmaktadlr. Orada yüzylllardlr aynhkçl hareketin içinde bir durum ve davraA1~mevcuttur. Ve bu aynlmamn lIgili hükümetler tarafmdan durdurulmasl mücadelesi vardlr. Türkiye'de bundan 10 yll öncesine kadar aynhkçl bir hareketin oldugunu görmedik. Halen de yok bu hareket. Yöre halkl bayragma ve devletine baghdlr. Ancak bu durumu Suriye, Irak, tran ve bazI ideolojik kaynaklar tahrik etmektedir. Oradaki arazi ~eklinin yaplsl, bu terörist hareketin birden bastmlmasml da engel- 1ermahiyettedir. DolaYlSIylabéniin ~ahsi kanaatim, süratle bu terörist hareketin üzerine gidilerek, modern gereçlerle teçhiz edilmi~ bir hareketle burada bulunan terörist yataklar temizlenebilir. Bölgenin ekonomik durumuna ise daha fazla egilmek lazlm gelir. Bölgede yol sorunu hallolmu~tur, ancak istihdam, yani i~çi problemi hallolmu~ degildir. Arazi kIt ve klSlrdlr. DolaYlslyla yöre halkml çah~abilecek imkâna kavu~turmak lazlmdlr. Bu saglandlgl takdirde bizim kanaatimize göre Güneydogu Anadolu'da hiçbir prob- ~ üzerinde zaman zaman yo~unla~an propagandalan ve planlan var. Burada yapllacak i~lerin ba~mda, böIge halkml teröristlerin a~ma ve avucuna dü~ürmemek için kesinlikle onlann ekonomik rahathklanm sa~lamak gerekir. Ve biz bunu yapacaglz. Aynca bir ba~ka konu da Türkiye'de azmhk olmadl~ml "Misak-I Milli slmrlan içinde ya~ayan herkesin" e~itoldu~unu herkese anlatmak gerekir . Oil konusunda ise, bakm evinde oturup Arapça konu~anlara kimse neden bu diIi konu~uyorsun diye müdahale etmez. NOKTA 10 HAZiRAN 1990 67 • REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA lem olmayacakur. Nokta: Anadillerini konu~ma serbestliginin tanmmasl gibi bir istekleri de var, modelinizin içinde bu istege bir yamt olmayacak ml? Klrathoglu: Güneydogu Anadolu'nun yaplslnl çok iyi bilen bir insanlm, Onlann kendi dillerini, yani Kürtçeyi konu~malanna engel hiçbir durum görmedim orada, Herkes kendi dilini istedigi gibi kullanmakta ve konu~maktadlr. Bunu inkâr etmek mümkün degildir. Öyleki Türkçe sorarsamz, biliyorsa sizinle Türkçe konu~uyor yoksa sürekli ya~ant1Smda kullandlgl di Ii Kürtçedir. Yalnlz Türkiye'de rad- "Su anda isler .~okdaha iyi" ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO yoda, televizyonda ya da plaklarda kendi dillerinde ~arkllann söylenmesi, konu~malar yapllmasl, bir problem yapllmaktadlr. Ben bunun da halledilmeyecek bir konu oldugunu zannetmiyorum. Biz bu konuya Ihmh baklYoruz, hallederiz. ~okta: Yani siz iktidar olursanlz radyo ve televizyonda Kürtçe konu~ulup yaYlOlar yapllmaslOa, ~arkllar söylenmesine izin verir misinil? Klralhoglu: Bu hadiseyi diger Avrupa ülkeleri, diger ülkeier nasll halletmi~se onu 0 ~ekilde halletmekte birmahzur görmemekteyim. Nokta: Yani Kürtçc plak, kasel, kitap yay~mnlO yam Slra, TV ve - ..... B. . e$ y/Id" Türkiye'de bulunan ve . bu niteli(Ji ile de Ankara 'daki yabanc/ büyükelçilerin "duayen"i slfatlii/ kazanan Ispanyol Büyükelçisi Ramon Villanueva-Etcheverria yaklnda ülkemizi terk ediyor. Büyükelçi, Nok. ""dan Ahmet Taner K/$Iali'nln sorufarInI yan/tfad/, ~Iab: Smn "uluslar sorunu" olarak nitelendirdillniz etnik sorunlar kalllsanda, sosyalist Iktldar Dasll bir yakl~lm lçiode oldu? Etc:beverrla: Sosyalist iktidar, 1978 Anayasasl'wn çizdili yolda ilerliyor. Anayasa, tarihsel-ulusal kimliklerden sOz esP~or. KataJonya, Bask Olkesi' . gibi@'~'t' :..;, . K~lall: lspanya'da kaç ta ne belli b~h etnlk grup v.ar1Slz de tJpkl Türk toplumu glbl zengin bir sentezi yan. sluyorsunuz. .FAdteverrla: Bunu tanunlarnak zor. ';',Onun için Anayasa, tarihsel-ulusal 0: kimliklerden sOzcdiyor. lspanya hal;~k1;;.b~YÜk .b~ kllrJlllIU te~s~ etmek',.~ •.lberler, Sehler, Ferukeliler, Yu;::jianWlU,VAraplar. Franswar ... Her~'kesr~~i~~:karJ$lDi$1Z. Bu halklar , ~~~.~~"ir Uribsel geçmi~in OrO~n11dnr~Wtk; onlan tarihin belir~1ib,iräiiinaapir~tir. Bu halk;fta:nniçfndé/bQyQk bir kültürü tem~.sUedenler var. Katalanlar, Basklar ... Ii' Bugon lspanya'da konusulan ve yazllan, Qçü Latin kOkenli (Kastiyan, Katalani: Oalisycn) ve biri de Latin il'0~cn1I'olmayan (Bask) dOrt dU ya. F,~IY9r¥iAiiaylSlUD1Zbelki de cvrensel :;rdüzeydc geçerll bir dencyime girdi. 17 . Ozerk böige olusturdu. Seçilen ve uy- > t. 68 .gulamasma geçilen bu yol, ~imdilik olumlu sonuçlar vermise benziyor. Klslall: Bu böigeier bangi alanlarda özerkJe~? Etcbeverria: Eskiden iki tUr özerklik vard!. Kimisi daha genis. kimisi de daha dar tutulmustu. Tlpk) "peynir taba~" gibi, herkes kendine UYanstatU içinde müzakere ediyordu. 1977 ile 1981' arasmda olu~an 17 özerk bölgenin ayn parlarnentolarl ve hUkümetleri var. HOkOmetin b~mdaki kisiye genellilde "b~kan" deniyor. KültOr, gençlik, spor, bilim,sa~hk, maliye alanmda çok geni~ yetkilere sahipler. BOyieceher böige, kendi tarihsel kOItOrOna yasatma olana~ma sahip. 'lspanya'mn ulusal bayra~ndan farkl1 olarak ber bOlgenin kendi ayn bayra#J da bulunuyor. Özerk bölgelerin kendi polis Orgütleri de var. Durumlarm. dan memnun gOrünüyorlar. KI~lab: AynhkÇl Bask törer örgütü ETA ile, Bask polisi mi mücadele DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI radyoda I(ürtçe yaym ve bir Kürt partisine ilin verecek misiniz? Klrathoglu: Yani Güneydogu Anadolu'dan, Kürtçe konu~an cumhurba~kammlz, ba~bakanlanmlZ, milletvekillerimiz, bakanlanmlz, valilerimiz var. Bütün bunlar olduguna göre ve aramlzda herhangi bir ayn-gayn duru'm olmadlgma göre Batl demokrasisinin hallettigi ~ekilde bu meselelerin Türkiye ~artlanna uygun bir ~ekilde halledilmesi zamammn geldigini zan nediyorum. Bizim modelimizin çag.da~hgl ve geni~ ufku herhalde bu dü~üncelerimizden de anla~llmaktadIr. ~ ediyor? Etcheverria: Elbette Bask polisi de mücadele eden güçler arasmda yer allyor. Yerel polis ile genel polis. yan ya-' na varhklanm sürdUrUyorlar. lkisinin de kendi yetki alanlan var. Sosyalist iktidat, böigesei polisin olusumunu hlzlandlrdl ve bunun olumlu sonuçIan görüldü. Klslah: Bask bölgesi geri kalm~ de. gil, tersine, tspanya'mn en geliSmiS. böigeierinden birisi degil mi? Etcheverria: Evet, Kat.alonya ile birlikte, ülkenin en 'yüksek gelir düzeyine sahip iki bölgesini olusturuyorlar. Daha 19. yüzYllda, ikisi.de'Âv- , rupa düzeyinde bir uygarilga sahipti1er. iki bölgede de gelismis sanayiler var. Oysa diger böigeier , daha çok tanmsal ya da turistik açldan önem taSlyodar. Klslah: Bizim Güneydogu Anado. lu bölgesinin tersine Bask bölgesinin önemli sorunlan bulunmadlgma gö- . re, aynhkçl terörist hareketi nasll açlkhyorsunuz? Etcheverria: Bunu sOylemek kolay degil. AIna önemli olan, ~iddet eylem- ,', lerinin giderek azalmasldlr. Özellikle .' .ailnan siyasal önlemler, çok olumlu .etki yapt!, lki bOyUkgeleneksel par-' ti, Bask Sosyalist Partisi ile Bask Ulusai Partisi, hükUmet ile anl~t!lar. Bu anlasmadan beri isler çok daha iyi 'Eidiyor. Klslah: Televizyon yaymlan resml dille mi yaplhyor, yoksa böigesei dUlerle yapllan yaymlar da var ml? Etcbeverria: Her bOlgenin kendi . radyosu ve televizyonu var. lki prog-:-" ram sOz konusu. Birincisi resmi dille hamlamyor, ikincisi Ise "lspanyol dilleri" denilen dillerle. Bu böigesei diller, özerk bOlgelerdekiokullarda da öäretiliyor. Bazen ulusal televizyon da bu böigeier için, böigesei dille yaym yaplYOr. REVUE DE PRESSE-PRESS I REVIEW-BERllEVOKA YENI OLUSUMCULARIN GORUSU ._ _0 •• " •• Url.yiel olan halkllr" Ah .... TürIc. (SHP'den ayn/an Mardin milletvekili, Yeni O/u$um kurucu/anndan) Nokta: Güneydojtu sorununun geni~ planda çözümü için dü~ünceleriniz nelerdir? Türk: Güneydogu'da geli~en olaylar için hepimiz çözüm araYI~1 içerisindeyiz. Bölgede "Olaganüstü HaI"in kurulu~u ve yetkilerin evrenseI demokrasi prensipleri dl~mda kuIlaOlldlgl görülmektedir. Güneydogu'da demokrasi rafa kaldlnlma, Tütkiye'de demokrasi oldugunu iddia etmek gülünç olur. Bu Ç,IiPÊ-RIVISTA STAMPA-DENTRO ortamda çözümler üretmek, uluor~ ta laflar söylemek yanh~tlr. Hem erkendir, hem de zordur. Devlet kendi içinde demokratikle~me yolunu açtlgl takdirde, yasaklann kalkmaslyla yaratllan tartl~ma ortarnl sonucunda, insanlarlmlz elbette en güzeli, en dogruyu bulup ortaya çlkaracaktlr. Nokta: Sizin çözüm için önerebileceAiniz temel maddeler neler? Türk: Devletin demokratik yaplsmda ciddi degi~iklikler olmasl, parlamenter demokratik rejime i~lerlik getirilmesi gereklidir. Parlamento, sorunlar kar~lSlnda belirleyici ve çözücü roI oynamahdlr. Dünyamn degi~tiii, insan hak ve özgürlüklerinin ön plana çlkanldlgl bir dönemde, hâlâ bu tartl~maOln içerisindeysek bu aYlptlr. Kürt1er yok denemez. Kürt vardlr. Bunu saklamamn da, inkâr etmenin de pratikte bir yaran yok. Önemli olan demokratikle~me olaYldlr. Biz bu yolu açuglmlz takdirde, Kürt ve Türk halkl bu çözümü kendileri getirecek ve bu tartl~maYI ortadan kaldlracaktlr. Nokta: Sorunun çözümü için çe~itJi ülkelerin modelleri tarh~lhyor. Siz bir model öneriyor musunuz? Türk: Tartl~llmasl yasak bir konuda çözümler üretmek, çok yanh~ bir ~eydir. Bu konuda bir ~ey söyleme hakklOl kendimde bulamlyorum. Çünkü tarU~ma ortamI yaratlldlgl zaman, belirIeyici olan halktlr. ingiliz modeli, Bask modeIi... Bunlar IsmarIama modellerdir. o ülkelerin ko~ullanna göre yaratllml~ modellerdir. Türkiye'de mücadele etmeden, tartl~madan geçmeden, belli bir model dayatmak bizi yanh~a götürür.Çünkü Türkiye'nin kendine göre ko~uIlan, gerçekleri var .. V•• i OIufumcularln DIOdeli ç oiunluAunu SHP'den ayrdan ya da tasfiye edilen Dotulu milletvekillerinin olu$turduiu Yeni Olu$UlDcular, "KUrt sorunu"nun çözümü~e herhangi bir model' önermekten kaÇ1ß1yor. Her ,cyden önce konuyla ilJili "tarufma yasaJl"ß1n kalkmUJlu sawnan Yeni Olu,umcular, dotru bran balkm vereceAini savunuyor. Ancak bu sil. reç tamamlanana kader. KQrtçe üzerindeki yuaAin kaUtmast gere.line de i,aret ediyorlar. Yeni Olufumculara .göre, "'Kürtçe. okullarda ikinci di! olarak okutubnah, Kürt kültürü ve edebiya,tlleli$tiril. meli." . DE Ù PRENSA-BAS/N ÖZETI "Etnlk f~ulculuia ..,.1. ":.inokrasl" '" ;Z '. l',,, • , .,;r,.f \~ . , r'l' " rof. DoDu Ergl/, LDndra'dakld.~,"':~~;i .; Jet ~rflvlel,lnde, Ingllil hiilfüm. ." ~ "d/1JJOrTtatIlflmn, . . .. ~fnln, Istlhbarat alanlarmm ve 'bll/m." . adam/armin, 1920-1958Ylllaft arasm. , . da Kürt sorununu nasI/ d~rlendlr~ .dlklerlyle I/gili belge/eri Inceledl. Ar. ka$lfldan da, geçtigimiz günlente GüneydoguAnadolu 'da incelemeler ,yaptl. Diyarbakir.' Mardin ve Sllrt~'" t(im ilçelerini ve bazI köylerinl gez. dl. Yetkililerle. her düzeyden yer.el halkla görü~tü. PKK, DPKD (Dogu Dem~tik Kürt Dernek/eri) ve TKPML glbi örgütlerin tutuklu ya .. hÜküm giymi~ elemanlan i1e uzun uzun tart/~tl. Talepüzerine görÜfle,ini çe~itli devlet kurulu$/arma sunacak' alan Dagu ErgiI, iz/enimlerinl, Ahmet TanerKf~/al1'mnsaru/arml Ysmt/arken """", için degerlendlrdi. Klflah: tngiliz devlet allivlerlnden elde ettiahûz beIgelere, son Güneydoau izlenimlerlnizi de ekleyerek bir Idtap haline getireœginizi bUiyoruz. On. ce ingllizlerin Kürt sorununa naSiI bakttalßl söyleyebilir misiniz? ErgO: 0 belgelerde tngiliz hariciyesinin ~öyle bir görü~ü var: "KürtIer bir yagh paçavra gibidir. Bölgede kim kirne dü~rnansa, onu tutu~turup dü~. rnanmm üzerine atar." Yani Kürtleri Ortadogu politikasl içinde manipüle edilen, kullamlan bir halk olarak gOrüyorlar. Arna olaYI artIk sadece bu açldan görmek son derece yanh~ olur. KI~lah: Sorunun kökeninde sizce ekonomik ko~ullar ml var? ErgiI: Güneydogu yoksul bir yer degil, fakat Güneydogu'nun insam çok yoksuJ. Bu yoksulluk iki nedenden olu~mu~. Birincisi, dogal olanaklar dogru dürüst ekonomik biçimde degerlendirilrnemi~. tkincisi, orada üretilen servet orada kaJmaml~. KaImadlgl gibi, 0 servetin ellerinde biriktigi kesirn de kalrnaml~. Batl Anadolu'ya gitmi~. KIfIah: Bir bOImadaml olarak, siz. ce yöredeki toplumsal yaplßlß Batl'. ya göre en büyük farkl nedir? ErgiI: Biraz servet yapan hemen herkesin terk etrnesi nedeni ile Güneydogu'da bir orta slmfm olu~maml~ olu~u, bölgenin en büyük talihsizligidir. Orta slmf, fikir üreten, politika 69 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPÊ-RIVISTA STAMPA-DENTRO rusa bu kadar yapmazdtk" dediler. K.... II: Korueulak karumunun, 8fIretlerIe 'fi .....k kurumayla ßItkisi eldulu IddWan dotru mu? EralI: QUcUnUkaybetmi, olan baZ1 a$iret reialerl bu i$i flstlendiler, ki eski konumlamu tekrar kazanabilsin1er. Tabii hepsi için aym $ey sOz konusu delil. Ama $Chre bile helikop. terle götflrQ1Upgetirilen atalar var. Bundan yararlanarak diler qiret Oze. rine baskl kuranlar bulunuyor. Devletin, korueuluk kurumunu benimseI rrtesinin nedeni ise belli. Devletin gOvenlik güçleri ile eylemclg'Oçler kar$1 kar$lya gelmemi$, teröristin kar$lsma gene 0 yOrenin insam çlkarllm1$ oluyOr. Her aileden bir ölfl Ç!k~lkçada, yeni tUr bir kan davasl dotuyor. XiIIth: Sonoua pterek atll'lapnaOreten,' aym zamanda da uzl8$tnan Slnda sizce hangl temeillatalar roi oybir slmCur. Ait sm1fla Ost SIDIC!,onnMI1 larla devleti uzla$tlnr .Goneydolu bu EralI: 121SylUl'den sonra,yerletik smlCI kaybedinee, siyaset yapmlnm - kurumlar içinde siyaset yapmay! bedaha modern biçimlerinden, servet nimsemi$ olan uzla$ma içindeki yerel yaratmamn ve giri$imin daba modorn kadrolar tasfiye edilmi~. ezilmif, horbiçimlerinden hep yoksun k.lnn,. . llUW1l, dt$lammf. SHP gibi bir parX.all: Bu kesimlerde. tiden bile DotuJu mil1etvekillerini Çlde kalanlar yok mu? . kannak, dokunulmazllkllllDl kaldlrErgII: SaYlian çok az olmakla birmak gibi bir hareket, kesinlikle çok likte, var. Örnelin pmi pmi avukatkÏ$iyi radikal çözUmler aramaya yOlara rastlad1m. DÜ$flnen, bar!$çl çöneltiyar. Ba$ka geçer yol olmadlll zOmler arayan insanlar. Ama onlara inanem! yaygmla$tmyor. Bundan da bile kU$kuyla bakdml$, $imdi de Oyle terOrist OrgOtleryararlamyorlar. Yebaklltyor. Halbuki onlan kazanmak rei düzeydeki uzla$mael, demokrasigerekir. Örnelin,o yOrenin sorunlarl den yana, TC çatlsl altmda birlikte Uzerinde ara$tJrmalar yapan !smail ama C$it,Batl'sl kadar kalkmml$ 00Be$ikçi zamanmda kazamlsaydl, Do. Au'yu savunan, ama aynhkçlhla kar$l lu Anadolu'nun birçok sorunu, en olan kadrolarl, ki$ileri desteklemek azmdan dogru te$his ve dOlru tedavi lwm. Oysa onlardan dOn kU$ku duile kangren haline getirilmezdi. yulmu$, bugOn de kU$ku duyuluyor. KI$lall:A,iretler ve aaabk kurumu, Unutmayahm, onlar tasfiye edilip sorunlar. ne yönde etklliyor? devre dl$I'buaklltrsa, terOrist OrgUtErgiI: Bugün agahlm, a$iretlerin, 1er temsili nitelik kazamrlar!.. ekonomik tabamnm kurgusu çOzOIKa,lab: Genel bir çözüm önerlniz mü~. DaglIk, tanmsal verimlililin arvar ml? tmlmasl mtimkOn olmayan alanlarda, £raU: Aym SSCB'de olduAu gibi, aneak var hgml stirdürebiIiyor. Hakgeç kalnu$ bir mUliyetçilik y8$anlyor. kari'yi de bu çerçevede delerlendirÇOzflm, etnik çoluleulula dayaltbir mek gerekir. Eski alalar, bugOn bodemokrasi anlaY!Iutda(hr. Yoksl yOk kapitalist çiftçiler haline ,elmir TUrk milU)'etçililine kar$! KUrt mil1er. Yana$malar da Ocretli emekçiler liyetçiJili gibi, iki ç&rp!f&J1kutup yaolmu$lar. Ama a$iret reisinin ve ala. ratIhr. Bu durumda da, geç <lolan hIm etkisi, manevi 'alanda stlrQyor. milHyetçilikdaba katl ve sert, .. bBu etkinin sUrmesinin bir nedeni de, )?CI bale pltt; Yörecleki kadmltnn korunma için, birlik ara)l1,IJwuQrme.. "'I '•• "Wiftin111ttçt __ .~ Sa..,,' si. tnsanlar birbirlerine dayamvorlar. . yUl ~OIIû ~'8àIIeDià'~ Adam, kavga Çlknlt zamanarkllJn"I(i,:"kum'utJarmcWi: fOYlè söyl~ler ,i ddaah$iretOldu1ukanu biliyor. Ve orad. ~flC~kc ",öre- a er zaman VIA var. K.....n Çok çocQ yap...... blr D.d.Di de blruo pith. 11:",,'/".: ~"/, ID,~ 70 lUtlah: Doau'yu bir SÜl1ünyeri 01maktan çakanp, dab. nitelikli kamu aöreviUeri a6ndermek gibi bir eailim nrcb. UYlulMllyor mu? £raD: Dolu'ya gOnderilen astsuba. ym, subaym ve Ozellikle de poli sin 'Özelbir elitimden geçirilmesi gerekir • 0 yOreye gidecek gUvenlik personeline psikolojik testIer uygulamp, sadist eAi1im1ergösterenierin a}'Jklanmasl la. ZIrn. Ben bile Cizre'de bir eaddenin CotolraClmçekerken, hayvan mu~elesi gOrdOm. Oysa 34 plakall kiralanml$ arabarn, kravaum Calanvardi. Bir de devletin birimleri arasmda hemen hemen hiçbir koordinasyon yok. Bir OlçOde artlk 0 yOreye daha kaliteli personelia gittiAi dolru. Ama aralannda kesinlikle orada bulunmamasl gerekenlerde var. KIflall: Bölae Valisl SaYln KozakçaotIu da bu sorunlann farklnda ml? EI'III: 0 da çok $ikâyetçi. RastIadlAlm en iyi yOnetici odur. Bölgeyi, insilmm, sorunlanm iyi anlaml~. Bu i~lerin nasll düzeiebileeeli konusunda oldukça somut öneriIeri var. Ama bunlann gerçekle$tirilmesi, onu alan 'bir $ey. 0 da Slkmtl içinde. KI,lali: GAP, bazdanmn llldia et. tikleri glbl, Dolu sorunllnu çözebilecek mutizevl blr Uaç IJU? ErgU: Mümkün deli!. GAP, TOr~ kiye'deki Uretimi çok artlraeaktlr. Ama ekonomide üretim kadar MIO$Umde Onemlidir. Türkiye ise dOnyada en e$itsiz bOIU$ümyapan üIkelerden birisi. Hele Dolu'da durum daha da kOtO. Toprak reCormu yapllmazsa huzursuzluk daha da artabilir. Üstelik halka toprak dalltlml da yetmez. tleri tanmsal teknikler uygulanabilmesi için onlan Orgtitlemek, örnelin makine havuzlan kurulmaslm saJIarnak gerekir. Oysa bu konuda, hiçbir hazlrhk yok. 'KJJIab: Irak 'ln, Kürt sorununa yak. IlIflml konusundaki dü,ünceleriniz? ErgiI: KOrt bOlgesine özerklik verdi. Kendi içi$lerini kendileri yOnetiyorlar. Parlarnentoya KOrt milletvekilleri geliyor. Okullarl ve otretmenleri var. Ama siyaaai baltmslzhk isCedi'mi, ümülüne çOküyor, aclmas!Zca öldOrOyor. Simdi !;)aIlmSlZbkate'burnUDu daltuml bir baba gibi, $imde=_~~ ~?,or'Dik~irkftYediv~r- ~~~~!~~~l. ,.'~ ~''IÎ;,'''fdf\'.dedêole.!lCönîdmllJt. .m $ÎOi lOndOrmot d~IU'.'Seddam, yaramazl1k yapan ÇOCUIUIlUD . lA ~._'"~ o__ ~ P'U,1I: '. . .-ek ., . U'"NM')N'.-'Atttt :,':.mtDl' EraD: Kiminle konupam 14-15 çO.. "'i~:'f~di. SImd1 bu IdmBk ~': ..cutuvar, En azolam 9çoculdu. uNi_ ~~.'~"ita •• demoltratik bir kut1lm1a'lD& çin bu Kadar çok çocuk yap!yorsu., .r~' . nratùablUrse. olay TC çatl" altmda nuz'" diye sordum. "Devlet bizi koçOzQIQr.. 'Böyle diyorlar.' ÖZETI DE LA PRENSA-BASIN ~....0 v"'lJ'or. ~ D. dtlfl, siyual blrUIi koru- ,~tn.ldd4tUlndadlt, Yan} sœ kODUSU \,':''olan ulmilu)rOD delil, entearasyon • ' . '1dur ... ~rtlk"bi"e de ufmllasyon ' mUmküll dtlU. Bntearasyqnise batb! bize REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BÉRHEVOKA Güne~, 10. 06. ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO 1990 .m)j'~vë-Söl-derjlerden I Güne~, ÖZETI Curnhuriyet, 10. 06. 1990 I,pr~t~stoteIgraflan ISTANBUL, (Günq~lnsan Haitian. DerneAi Uyeleri ile 18 sol derginin yöneticl ve çall$anlanndan olupn yaklqlk 200 ki$ilik bir grup, Ba$baItanhk'a, lçi$leri Bakanhll'na ve 1l1rkiye BUyUk Millet Meetisi'ne telaraf çekerek, GUneydolu'yla iIgi1i kararnamelerin geri ahnmasml iSlediler. TUrkiye Gazeteeiler Sendikasl (TOS) önUnde dUn saat 12.30'da toplanan. Çalda$ Yol, Deng, Devrimci MUeadele, Emelin Bayrall, Emek, Halk Demokrasisi, Iktid ..r 'Yolu,l$çiler ve Politika,l$Çinin Gazetesi, Klvllelm, Medya GUne$i, SiYaset, Sorun, Sosyalizm, Toplumsal. Kurtulu$, Yeni Demokrasi, Yeni ÇozUm ve Yeni ÖneU'nUn yönetici ve çah,$anlanndan olu$an 100 ki$itik afUp, burada bir basm toplantlSI yaptl. Sosyalist basm adma okunan bir sayfahk basm açlklamasmda, iktidann, 413 sayJh Kanun HUkmUnde Kararname ile ba$laUIII "aldln"ntn sonueu sosyalist derailerin fiilen çlkamadlklan vurgulanank söyle dendi: "Sansür, sürgün ve soyklnma klllll ~Ia'''ilmlz kampanyamn bir PIH'ÇlISlolan '4l3'Ie Baslayan Kararnameler Zincirine HaYlr' mitinglmile llin verilmedl. Biz, 18 eIeraI ola. DE LA PRENSA-BASIN rtk btldlllllainan. bu yuak ¥t .... dlnl.nnl ,Idelede lumyoraz ¥t Ulm kamuoyunu kampanyamlll des.eklemeye, k.rtl kartlY. bulundlliu. muz bulul.ra k.",1 blzimle blrllk'e olm.ya ça&lnyoraz. Sos",ls' baun ol.rak, cezaevlerillde y.p .... açllk Iftvlyle, tHD üyelerlnln .e"ran. 413'e h.Ylr eylemlerlnl des'ekllyo. ruz." Bu konuyla ilgiti bqlattlklan imza toplama eylemlerinin $UrdUIUnu ve bugUne kadar on bim qkm imza topladlklanm belirten sosyatist basm çallpnlan, açlklamanm okunmasmdan ~onra, Calaloilu'ndan Sirkeci'deki BUyUk Postane'ye ka. dar topluea yUrUdUler. Burada IHD Uyeleriyle birlqen ve yaklqlk 200 kiSi olan grup, Ba$bakanhk'll, lçi$' leri Baltanhll'na ve TBMM'ye Su telgrafl çekti: "Kürder'in y.d", bölgelerle Il. aUl oIarak çakanlan 413'Ie bat!ayan, 424, 415 saY"1 k.nan hikmündeld karam.melerle Y."'I denetimlnden azak, keyn ve baskla uYlulamalar, Insan onuru Ile baidasmayan sürlün ve sansür .opluma dayatllml$tir. Bu antidemokra'ik IrkÇI UYIUlamalan pro.es.o edlyor, karamameierin leri allnml5lnl Is.lyoraa .... PKK,muhtar • vennam öldürdö ARABAN (Camburiyet) - PKK mititanlan, Gaziantep'in Araban ilçesine balh Gümü$pman köyü muhtan Fenl Özk.n ile A$all KaravaYIz kOy1l imanu Ahmet K.villiotia 'nu Oldürdüler. Gaziantep Valisi HUsnU Tullu'nun açlklamasma gOre öneeki geee 22.00 malannda Gümü$pInan kOyüne gelen bir grup PKK militant, muhtar Fevzi Özkan'm evine bas km )'aptl. Militaniar, muhtar Fevzi Ozkan (48)'i evinden dl$arl çlkararak kur$unladllar. Bu olaydan bir saat kadar sonra GUmü$pmarl köy1lne 8 kilo. metre uzakhkta bulunan Karavayiz köy1l de asker giysili silahh bir grup PKK'hnm saldmsma uAra! dl. Köye giren militanlar, dolru~ 'ca imam Ahmet Kavi11iollu~null evine yOneldiler. PKK militanIaJ n kom$usunun evinde bulday çekerken bulduklan Ahmet Kavilliollu (40)'nu silahla tarayarak Ol~ dOrdü1er. GOvenlik gOçleri, PKK'h teröristleri eie geçirmek Ozere bölgede ba$lauIl1 arama ve operasyonIan sOrdOrOyor. 11. 06.1990 diye ÇeIia(45) öldU; Hüseyin (la) ve ~fik Öner (7)'de yaralan~l. Pervari'nin Anavatan Parti'li (ANAP) eski Belediye Bll$kam Mehme. Emin Özcan'm (Emin AI.) köyUnUn basdmasl bölgede dikltat çekti. Yeniaydm Koy\t~ gUvenlik gi)çlerine verdili büyük deslekle biliniyor. Pervari'nin Dolan KöyU i1e Çe. mikari Yaylasl arasmda operasyon düzenleyen gUvenlik gUçlerini (8$1yan bir askeri araem onceki gUn devrilmesi sonueu Uç erin yaralandill bildirildi. Hakkâri il merkezinden Beytüs, rUp iki ki$iyi yaraladJ. Militilillat,. $ebap Uçesi'ne gitmekte olan Jirki. EIo'Im Sunar.Nam Ozeklncl Hakkâri'den ahmp ~Irnak'a'balll$iretine mensup koruculann buIman BeytUssebap llçesi'nin Uniu lundulu minibUs, Uzungeçit Buea-. SHRT, VAN, (GUn-Ha)PKK Jirki,.ll$!r~tinin reislerinden H.cl Il yakmlannda bir PKK grubu ta(Partiye Karkeren Kurdistan) Kür-; , Öter m Ikl akrabaslDl OldUrdUler. rafmdan durduruldu. Militanlar distan tKi Partisi) militanhm, On-.: OlalanüstU Hal Böige Valilili'naraçtan indirdikleri Enver Ylice ile, ceki geee ve dün, GUneydoAu'nun '. den ahnan biJgiye gOre, yaltlaslk 15 Selma Öter'i Itur~una dizerek öl;. "devIe. yuIB" olarak bilinen 8$i- . Iti~iden olu$&JI PKK grubu, OneedUrdUler. Olayda yaratanan K.mil retlerine yönelik ilti ayn saldtnda kl s~ce saat U;tMhmdarmœ Per"... -êter'te.Nevzat-Benrir adh korucu~ . bulundular .. PKK'yla yll$adlll 50- ~*àrrn\ft'YeWï'a1dlD }('öyÜ'rli '.1f~~.' ''\irlsè-lillirklri.~tet Hasla~;'runlar nedeniyle Aydm'a yerlqmek istèdi. KendHerini engellemek ne kaldmld1lar. kamii ve Selman mek zorunda kalan Siirt'in PervaillOY"nköy kOAlCulaRy1a si1ahhça.Ö&ec'in "Jidti'l~ireli üzerindcrcn: ri liçesi'nin "Adiyan .. asireti lideri t1~maya giren militanlar daba sonra az Tahir Adlyaman kadar etkin : Mehmet Emin Özcu'a ait Yeniay"Öner" ailesine ait evi taradl. olan Iiderlerden Haa Ö.er'in amdm KOyü'nU basan PKK'hlar, ikiOlayda Mehme. ~irin (11), ~hricaslDm olullarl, dilerlerinin de ya~ si kadm bir çocuk, Uç ki$iyi öldü:b.n Öner (50) ile konuklan Rami~m akrabalan oldulu bildirildi. ,Jirki'lere ve Adiyan'lara saldudIlar PKK'nln a~iret intikaml: 5 ölü 71 REVUE DE PRESSE-PRESS G üne~, 11. 06. .,S' 'HP" . REVIEW-BERHEVOKA 1990 '.. - '-.K-~-'-'U"':i"rt. ,w:--."ki'.... ÇAP£-RIVISTA STAMPA-DENTRO mn ...... "'-".gv'.I'm'i'n~:~:"" . .b)' dU .. .. d ' k '.U,' . '.e . m.-.e.,Sln' e . ,. .' . -:',; DE LA PRENSA-BASIN .' . . ÖZETI. lendirme yapllarak, geli$im iqeriS'~l KUrt kimlilinin yok .sijlldllJ'Ve, ~. ;M~~~:I~~~~~i:~:a:~~lï:':~:'~ 'da klSltlama, bölgede demokrasinÎn: kurumlasmamasl, olalanQstü halin' .sUrmesi, yuruas-devlet yabanella$', ;maSl, insan haklan ihlalleri. sOrgOn. : ;klrsalkesimdl;kiyokSull&$ma,toprak ].. ..a Israrn~I~~:ir~~~~r~;::~==b~: " :minde slralandlll -taslakta, çOzUm . .~ .. ' ""' .. , " " " 'içintngiltere'dekiGaller,.lsviçre'deki ~NICA~, (GUD,,~SoIyal_ok. ana heelef olarak ~etUYor ve soru •. çlkarmaaerèkslnlml duymadl", etlt.Kanton, tspanya'daki Bask mod~l .. '.t'-HilkÇl'Pard'~JSKP) GtlJJey- nun çOZWn(Hçln.çe$itli modeller One, ~urtJathk kavramlDa dayall leri i1e Demokratik 'Almanya'daki dolu'koDUlU.Dda r.por baz1rlamak. Iriliyor. Ayrlca, Kart klmlilinin ka1 ttemokratlk dUzeDlerdlr •." .koruma ve !sveç'teki etnik çe$ltlili-' lal~Oeucl~.De'.bul ednmesinlia.so.,.nu~ çOzUmUnU AtatUrk Ile tsmel tuöDU'nUn KUrllinelitimi konularJ'irdeleniyor. tn-' idz -.,w'Ul ~i ~ kolaylNtu'acata vuraulanlyof. Tas. kirnlilini kabul eden sözlerinin de ek. 'giliz modelinin TUrkiye için en uygun' ~~ topIWtak raPOrtùlalana lakta, "Etnlk çoQulculuk, etnlk tU. lendili raporda, etnik ~e~itli!ilin ya.. ;model ol~~na. dikkat çekilerek, . . I~lt ve M.k~Y~me Ku. türlere DYIl, IdllWreI özerldlk vi few $andlll Avrupa ülkelenndekl model. model seçlml komlsyona birakillyor.' ; rtalu:!,le' Putl."M~i'~ I.Ca~deraU' çöZüm detll, blrUkte y.m" I~r de irdeleniyor ve KUrdoloji Ens:: :Galler modelinde, "CeIU~:' ~iye ad.: . ràpot,* Ion ~ilÜ Yer~. :- . ,. i1kelerine yer veriliyor. tlkeler b01U. t1tüsU kurulmasl, Kürtçe Uzerlndekl' l!lndlTllan etnik grubun dlll~1 ~onu$-. .pani M~ii Uyes! . Cern In m!lnde insanlar arasmda etnik kO~ konu$ma ve yazma yasalmm kalk,- ma oieisteie balb olarak Iklnel ya da .O~Il..(lzérb~.IODdem •. aèleli ~U- kenleri~den dolaYI hlçbir aYlTlm ya. masl, herkesin anadilini s~bestçe k~uçUneU dil olarak ke.ndi dilini Olren-' neydoJu raperanu, Genel Sekreter piimaanasi gerektill vurgulanarak nu~ma OzgUrfUIUne. sahlp olmasl, me OzgUrIUlune sahlp oldulu da ha •. Baykal'ID nNsar&, 'Gena Sayman ve $Oyle deniliyor: .: ' . '. : KUrt kUltUrUnUn serbestçe arastlTlla. :t1rlàtlhyor. . Diyarbakir 'MUletveklli FUit Aialay,; "Etlt yurttll$hk, bayatan ala. bilmesi, bu konuda TUrkiye dl~ln~a Birlikte yll$ai1li1kesinin slk slk vur •. Oenel Sekreter Yardlml:ISI Diyuba- nlnda aerçek1etmelldir. Tirld,e'de..:' ar&$t1rma yapJlmasma meydan venlgulandlll taslak rapor, bOlgesel de. kir Milletvekili Hlk_t ~dll, MYK ki elnlk sonanun çözömU, meDIn de- memesi istenilerek, "Rami dU TUrk. lil, kü1tUrel O%erklik istenilerek son. Uy~leri.Anltara MiU~ekili Etref.Er. mokradk yapalllfmullle bli' butÜD, çe'dlr ama, Isteae bath olarak IDsa.. buluyor. Taslak rapor, komisyonda dem ile Haltka,i MiUetv~kili Cumbur ilUr. DemokraiiUeriD çOk aeUlldD 01. lar Kürtçe ölrenebilmelldlr. Bunun benimsendikten soora MYK'nan ona. KettldD'den ~lupn k()misyon hazar. madl" slyasal fCldUeDClirmelerde s6- içln okullarda seçmell ders olarat' yma sunulacak ..MYK'nan onaymdan: layacak. Komisyon toplantlsmda, mirae yaplSl demok..aUkletmeye Kirtçe yer alabllmelldir': deniliyor. .sonra da, Parti Meelisi'.nin 13-14 Fuat Atalay'm, koinisyon üyelerinin dolru pll$mede kUlttirel izerldlk Ancak, taslall hazarlayanlann Kürtçe Temmuz tarihlerinde Istanbul'da yayanaslra, Parti Medisiüyesi ve Tun- sosyallst ilkelerde fectenUf ç'özim: elitim konusunda Israrh olmadlklaIpaeall toplantlda eie almaeak. celi Mi11etvekiiOrlwa Vell Yllcbnm'. lerln oldulu bUiniyor. En unun çö- TI v,e Parti Meclisi'nin kabul etmesi ' Bu aradà, parti i'çi genel disiplin 10 katkdarlyla: hazlrladlJa taslak eie züm, ber lürlü aynman kalk"", bir.. -durumunda bunu rapora koymaYI .arr. konusu da raporla birlikte Parti ahnaeak. birlerlyle kaynqlll1t bir etDik yJ!.Plna... dU~UndUkleri belirtiliyor.' 'Meelisi 'nde gU'ndeme gelecek ve ih.Edinilen bilSiye göre, taslak rapor- dilerelnlk yapi aleybine lellt.edl~ Taslak raporda .daha . sonra,' : raç edilen milletvekillerini de kàpsa~ da, "Kürt Ir....... nln bbtII edIImesI" Ii, klmscDin elnlk y.plSlnl 61l plana KUrtler konusundà tarihsi:1 bir delerr yaeak bir biçimde parti içi genel af -i1an edilecek. Ardmdan da ihraç edi,Ien ve istifa edenle!.e çll~1 yapllacak. çaact.. her I Güne;;, 11. 06. 1990 I Curnhuriyet, ~I~,iklar :HEp. solun gerçek. temsilcisi ANKARA, (UBA)- Hallon Emek .Partisi (HEP) Genel BllIklUU Febml ftaldar, OnOmüzdeki gOlilerde OrgUt. lenme çall~mli:1anna h~ vereceklerini belirterek YW1gezisine Ç1kacal1nl . sOyledi. . , Ipldar, Orgüt1enme çahfmalarrde. yam edcrken il ve ilçelerdeld taraf. tarlannm Sosyaldèmokrat Halkçl' Parti'deki (SHP) menfaatçilerè uymamaslID istedi. HEP Genel.B8I1tana febmllpldar yaptall lIÇlklamada, ,partinin resmel1 kuru1maSlyla Oaetnli bir ntesafe aldaklanm belirterek, ~Umüzdek,\ dOnemde bOtUn gUçleriyle orgUtlenmeye alarhlt vereceklerini bildirdi. ÖnUmüzdeki iünlerde böige toplanularl ve yurt gezileri yapa. caklanna kaydeden Feluni 'lpIdar, ."BeD ve arkad ....... m )'Ùlnda ADa. . dolu'ya daAdacattz. Çok sayada.,UI . doillplCl'lI". Hallda Iarm illekleriDi tapit edecetlz: Hal. kua illekleri ve 16rIfIerI bizIm içID 'yolaösterid olacak" dedi. a~. 72 ~. Il. 06. 1990 PKK .baslun. .3ölü IUrken yolda öldUler. Olayda Hö:seyin Onal, ~fik Onal ve Mithat 'Onal da yaralandllar . sttRT (Cumhurlyet) ..:...Siirt~ in Pervari ilçesine baAh Yeniaydm ' kOyUne baskm dUzenleyen bir . , grup PKK'h terOrist 2'si ya~h kadm, biri çoeuk 3 ki~iyi öldUrdU, .3 ki$iyi de yaraladl. Yetkililerden ahnan bilgiye göre Oneeki geee saat 22.00 slra1arm:da Herekol dall eteklerinde buluSlirt'in Pervari ilçesi yakmlann. nan "Adiyan" a~hetine ait Yeniayda bir asked araem devrilmesi sodm kOyUne bir 'grup tarafmdan nueu Uç er yaralandl. .baskm dUzenlendi. TerOristler, . Bu arada Mardin'in Dargeçit il.Onal ailesinin oturduAu evi yayçesine baAh Bostanh köyU yakm:hm ate~ine tuttular. Otomatik silannda, güvenlik gUçleriyle girdiAi . lahlarla açllan atC$ sonueu, ~ehçatl~madan yarah olarak kaçtlAI "rlban ve Sablba Onal adb Y&$hka.samlan bir PKK militanmm eesedmlar olay yerinde, 12 ya~mdaki di bulundu . 'Metin Onal Ise hastaneye götUrU- v.> -......J , ~. <0 'J~ ,- ..:. .'-"'- ÇONGAR 1£ Sr.mID Türkiye'nin son zaman1arda Bab ba.$kentleri ve özellikle ABD ile arasmda sik sik pürüzlerin ÇlkbAl gözleniyor. Washington'Ia ortaya Çlkan pürüzlerin bazdan kamuoyunun çok duyarh oldup konularda belirdi. Beyaz SaraY'In Ankara'mn tUm ça_ balanna kar$m Ermeni sorununda TUrkiye'nin kar~lsmda aldlg. tavu bu olgunun som ut örnegi idi. Savunma ve Ekonomik I~birligi Anlll$masl (SElA) çerçevesinde Türkiye'ye kar~1 yükümlülükler üstlenen Washington'un bu tutumu, aym zamanda Türkiye'nin ABD karSlsmda "yapbnmslZl1il" seçtigini gösterdi. Nitekim bir dönem kamuoyuna farkh y~nd~ mesajlar iletilmi~ olmasma kar~Il1, suresi bu YIIsonunda dolacak olan SEIN mn bile ciddi bir revizyondan geçirilmesi olaslhgl Su anda düsük görülüyor. Ermeni sorununu "üçüncü unsur" olarak nitelendirmek yoluyla ikHi i1iskiler dlsmda tut maya özen gösteren Ankara'mn bu çabasl, son ylllarda Klbns, Kürt sorunu, .,........ to';;' YASEMtN kanlar Konseyi'nin bu görüsti resmi tutum olarak belirlememesinden Ankara'da duyulan memnuniyet ise somut engèller karSlsmda havada kabyor. Topluluk üyesi ü1kelerde diplomatik iJiS- DI~ politika açlSlndan en dinamik açdma Türk-Sovyet i1iskilerinde ya$aDlyor. Ideolojik bazdaki fobilerin gerilernesi özelIikle ekonomik Hi~kilere hlZ verdi. Bu yakmlasmamn bir sonucu olarak Türkiv.:, kiler ise bir tUrlu pürüz$üz dostlula dönU$Cffiedi. Ankara'nm kendisine en yalun saydiAl bll$kentIerden Bonn j.leYll$ad1Al"di~ lomadar krIzI" henüz tazeligini korurken Londra, Paris, Roma gibi önemli merkezlerle de gene KIbns, KUrtler ve Ermeniler gibi UçUncQuDSurlardan kaynakh sorun~fIn~. ~ biçimde diyalog gUndeßl1ne getirilmeslyle de bll$llßslzbAa uAra- lar ll$lIamlyor. tdd1. TUrkiye'nin "ulusal dava" sayd1Al KIbTUrkiye'~n t~. üY':lik bll$~~unu so- ns sorunu ise TUrk diplomasisinin en çenu ve SÜresl belirslZ blr bekleyI$(: Iten Av- tin smavlanndan biri görünümünü surdurupa Toplulup (AT) ile il~kilerde bekle- rUyor. Ankara bu konudaki yalmzhAlna nen sicakbk bir turlU yaratllamad1. Ortak- kaqm, KKTC'yi savunan politikalannda 11kKo~~~n toplanamamasl, yeni açlk- Israr ediyor \'e KIbns'ta TOrk toplomunun I~ I$bl.rhAip~gramlmn.~ar Kon- ~itligini gözetmeyen bir çözüme gidilmeThrgut seyI ndekl kadennden çeklmlmesl dönUp sini istemiyor. Cumhurbll$kam d~Ill$lp Klb~ ~e Yunanistan unsu!lan!l1 Özal'm bu konuda daha pragmatik politigundeme getmyor. Ancak TUrklye'mn kalar benimsenmesinden yana olmasl da ulu.sl~sl p1.a~formdaki yalmzbAmm en hem TUrkiye'nin geleneksel tezler iile çebelIrgm ne?~m ol~tu~ b~ sorunun ya- IistiAihem de sorunun kendi dinamikleriyle m sua on Ik~ b~kentle IlI~kllerde de özel örtU~medigi için henüz somut sonuç versorunl~m hl.;bu zaman tümUyle ll$Jlama- medi. Ankard-Atina i1i~kileri ise "Içi ~" Davos ruhunun devaml olan bir diyalog anmasl diktat çekiyor. Klbns sorununun çözülmesi TUrk - laYI~lyla götUrülmeye çall~lhyor. Yeni Yunan hükümetinin Klbns'J ikili iliskilenle ön ~m~ri~a~,. TUrk ~ ~unan, TUrk - AT HiSkilenmn IY1I~lIDß bir tUr önko~u1u ola- pllPla Çlkaran lutumu bu diyalop zor günrait BatIll yetkililerœ dile getiriliyor. AT Ba- 1er beklediginin de habercisi oldu. Ankara, Washington'la sorunlanm sürekli haslraltl etmeye. çah~lyor. Ancak bu çabaya kar~1DBeyaz Saray'1D Ermem sorunundaki tutumu gibi davram~lanD1n kamuoyuna yanslmaslm engelleyemiyor. - 3insan batlan gibi konulann Washington DI~i~leri Bakanhg.'nm artlk daha fäzIa önem verdigini açlkladlAl Balkan i1i~kilèrinde ise Ankara'nm bundan soura alat-aAI adlmlann önemi büyük. Türkiye'ßlil Balkanlar'daki siyasi ve ekonomik güru-nü bazl tarihsel önyargJlann ~Im kolaylll$tlracak )'Onde kullamnasl Yeni bir perspektif açabilecektir .. Bulgaristan ile ~kiler ise TOrk diplomasisinin son yillardali en önemIi bataIanna sahne oldu. ~ lb.... nhAl Anka, ra'mn bath itirazIanm dünyaya ~ètmqle, yönelik tutarb ve sabuh bir politika iz1è: meye çail$lrken "akorIsu" dl$ müdahalè-. 1er ve 8Çlklamalar TUrkiye'yi hem Türt. azmhAIna hem uluslarar.w kamuO)'m,à kaql zor duruma dÜ$Urdü. Gelen 312 bin TUrk azmbk üyesinden bugüne dek t34 bininin geri dÖlllDü~ olmasl, dl$ politika:l:a dlprldan yapllan "lIaDrhIœz" müdahalelerin sonucu olarak degerIendirilmeli. -. Azeri-Ermeni çall$masmda son derece "temkiJIIi .. bir resmi tutom werken Moskova'mn KIbns gibi Türkiye için ....... konularda eskisine oranla daba ditkatli bir tavu sergilediIi gözleniyor. DiIcr DoIu Avrupa ülkeleriyle özellikle ekonomik alaJi-. da i~birliginin geli~iri1mesiDe de son dô. nemde özel bir özen gösteriliyor. ABD ve AT ilesofunlarlffilz arttl TÜRK D~- POLiTiKAsI 0 \0 \0 0\ 0 -- ~. ~ ~ ~ ""S ~ ~ ~ ~ (J ::::!.. ~ 0: tI) ~ ~ I ~ t>l ~ "tl ~ t"'" t>l \:::l <:) ~ <: :"1 I ~ ~ ~ t:::l CI:J ~ =s rn ~ ~ .... ). 0() )I:: ). Q '" r" ;la r" - txl ~ . =s t".l ::a t".l rn rn t".l ~ lT1 ~ 'T' ~ lT1 0 ~ ~ REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPÊ-RIVISTA Güne~ 12.06. STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI 1990 Kozakçl0glu : 'BöIge valilerine bakanhklann yetkileri verilmelidir' Süper vali, yeki istiyor DiY ARBAICIIl, (OODef)-OlaIanOltO Hal801ae VaJial K.. akeaoIIa, bOlae va1i1erinin yetkllerlnIn lrtInImIIuu iatedl. Toplum- Ha'" "r.DknII~~'" EIer Deride lIÇIaIIe II&IU bIr lIl4MIeIe aldlecekle, ~ IDOdeIbda • ÙIIIp ............. la. Ko_p., aymkotullarda141, EIer killik liIle .. de kab. 142 ve 16f'Ooctl m.tlMbin de kaInl ... Ir .. , 0 ...... b6Ip vaUleriDID chnlabilecelini belirtti. yetldlerl I~rek, aIlyaptda HaJl'I Kollkçaolla, OOoeydo- prekll da ........ yapabUeeek Ju'cIa1d ......... "nin tek kaynallkoaa".leUrUmeIldlr" dedi. OlD ekœomi olptAd'l'nl lflde ecleToplumun çolulcu demokrasi rek, "_oaolDlk .......... " do- anlaYl,1 içinde klU1lt fikirleri tarIwo kœtrolu Ue sallanabUec:eIi- tJ'IP mOnazara edebilme olgunluni sOyledi. luna gelmesi balinde, 141, 142 ve EIe 801gesi Sanayi Odul tara163'Uneu maddelerin kalchnlabilefmdan d1lzenlenen GAP turuna ceAini vurguIayan OIat8nQstU Hal kaulan gazetecilerle makammda BOlge Valisi H.yrt kOzakÇlotla, konu~ H.yrt kozakÇlOlla, bOl- bu konudaki gOr1ll1erinilOyle 8ÇIkge valisine verilen yetkilerin il ladl: merkezlerinden abnan yetkUer 01"Her yeDlllk blr rû.tsazhk y.duJunu IOyledi. Bu durumda il vaIilerinin yetkilerinin azaIt1hrnJ 01- ntacaktlr. Her YeDIIIIiD a.eIlDde bu vanbr. ADCak ben ...... yora .. dutùnadikkati çeken BOIaeValisi Id, toplum bau da IIIJfacaktlr. Bu lÖyle konU$tu: ...... da .ydlu, bIlIm. \'e poIIU"&ak.III. v.lI arasaada yelll blr ka*-la ÇIkIII8II lie ft- baya bayü 16re\' dÜf.. ektedlr. Sözkomua maddelertn kaIcbnl1Dataad8pI dnIetIa IUt kade .. eIere a........ eqeIIniJor. B6Iae ..u- SInd.. blr dre lOIIn tanflar blrbirlerba dÖfÜriUiine, ba taD1aIDea lerIae ft~ tabau yaaayacaktlr. BIzbn topla • .. Ildtirterta JdkIerl 'a •0 pkDde blr balp \'aIIUII oI_ra- .. a .. a •• tabandaD leien biçbir banket yoktal'. Bu llÇIdaa 141,142 lana daIl. etIdU oIu. Aac:ak bu ve 163'iDdi ... ddeleriD kaldlnlayplanwua çok lyI dbnleaa1e..... lie 11er ftkrin rû.tça öraüt. Il IUIID." leaebihDell ft ba anda Tön topTUrkiye'de demokrasinin tam la .. anaa "azur içiade y.yabUolarak yerlqmesi ballnde gelec:ek.. ell içiD zinedeldlere, basin. ve te valilerin Amerika Birletik DeYletleri'nde olduJu gibi seçimler ile • ydlalara bayük lörev dÜf.. ektedir." yOnetime ,elebilec:elini ve politika Özel Tim yapabileœlini vurgulayan KozakpOIIa, "~dl .... bAr beBir gazetecinin sorusu UZerine, ledIye '-fIwu politik 16rIfIMea bllZ1Özel Tim elemanlarmm nor6ttlril eeçUebIIIyona, Deride de .a- mal karakollara tayin edilmeden IDer IIÇIIebUlr. Balk, bAr ........ Once Oze!adaptasyon kun1anndan poUdka yap ........... brpIu. geçirilmesini kabu! eden OlalanüskeD, bIr \'aIIDIDpoUdka yap..... tU Hal80lge Valisi, datda ber an m aonul karpI.JUUJor. H_ çau$ma ihtimalinin, insanlann baZJ . devIet llItellÛllbl bem de tophuDaD davraD1$lanmd~tirdiAini belirtti . da demokrul anlayqmmlyice ya'letmesi balinde va1i1erin lClÇimIe itbqma aelebllec:eklerinl lOyleyen orta,. "'hall"".,. Ha'" 74 _. _dir. Kozakçlolla, "Her an kaftua ye..eye veya .tmaya bUlf ol.a blr IDJamn, zaman içinde tabiab dell. ,lyor. $u .ada blzim b6llemizde lörev yapD1alannda bir soran yok. Ancak bandaa .yn1IP d. batk. böllelerde karakolluda ve büroI.rd.kl lörevlUerdea blr b6lü .. ünün berbalde blr ad.plasyoa karlandan leçirUmeli y.rariJ olur. HeplllçiD deIU, aac:ak budan lçin dÜfüniilebUialr.:Ylne de iyl dÜfÜ. nül .. est lereken blr konu" diye konu$tu. Modern ziraatin yamma modern ziraat aletlerini kullanaeak, bunlan tamir edecek personelin yeteri kadar olmadll1m da sOyleyen Hayri KozakÇlotlu, mevcut liselerin yarlslmn kapatJlarak. ziraat meslek liselerine dondUrUlmesini Onerdi. . Kozakçlotlu, ekonomik durumun anar$inin tek nedeni olmadl11mbildirdi, "Tek b8tma istihdam lie sOnlna çözemezsiniz" dedi. OlaAanUstU Hal BOlge Valisi sOzlerini $Oyle sürdUrdU: "BölKenJa ekoaomik llÇldaa ra- . b.U .... içiD öaœ doIum kontroluau gerçeldettirmek Imm. Bu konada te.. et slluntllar v.r. Bund.Id kacblllar Türkçe bUmlyor. Türkçe bU.. eyen kadln. etiUm vere.. ezsim. bdndsi alle y.plSl peeIerpbi. Dotam ol.Ylnd. kadlnd.a çok enelln IÖZÜ leçiyor. Anc:ak olllar feblr mene:derine leldikçe zanneclyonl", dÜfÜDc:eleri..... cekUr. kina! kellmde çocuk çok IICIIZII çduyor. Tarlada yardon edJyor, ev bimaetlerinde y.rdl .. ecliyor. $eblr .. erkezlerlnde böyle bir soran yok." Su slfalarda Ibrahim Ethem'in "Demirel Aklnc1lan" isimli kitabIOIokuduAunu sOyleyenKozakçl. otIu, gazetecilere ilk kez kravatslz fotoAraf çektirdiAini sOyleyerek poz verdi. REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA Güne~ 12.06. ÇAPÊ-RIVISTA ST.!o.MPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI 1990 SHP, Güneydogu raporunu t~lyor ANKARA, (GUnq)-SosyaJdemokrat HalkÇl Parti'nin (SHP) GUneydotu konusunda rapor hazJrlamak tizere olU$turdulu komisyon dUn çabJmalanna ba$lach. Komisyonun ilk toplantlslßda, raporu haztrlamak için yOntem tartl$lhrken, bOlle île îlgili yapllan çall$malann. .gOzden geçirilmesi karan ahnd!. SHP Genel Sekreteri De. Bay. kal'Iß yanlslra, Genel Sayman ve Diyarbakir Milletvekili Fu.t AteI.y, Genel Sekreter YardJmClsl Diyarbaklr Milletvekili Hikmet Çetin, MYK Uyeleri, Ankara Milletvekili Efrer Enlem i1~ Hatay Milletvekili CUlDhur Keskln'den olu$an komisyon, dUn arallklarla gUn boyu sUrdUrdUIU toplantlda, GU, neydolu He ilgili bugUne kadar ge. rek bilim adamlarlßca, gerek 505yal kurulU$larca yapllan arl\stlrmalann delerlendirilmesi karan aldl. ÖlrenHdiline gOre, bOlge ile ilgiti siyasi parti görü$1erinin ve bOlgenin ç~itli uluslararasl arll$tlrmalar içindeki yerinin incelenmesine yOnelik çahsmalann da t~parlanmasl 2örüsUnde birlqen komisyon o Uyeleri, ~$maiaran içerili He ilgili olarak $unlan sOyledîler: "Her feyda 6ace bölledeld okul,...... durumu, devletin oraya f rdii.ü Imkialar,l.yri.. n milli d.n dtiten p.y, tIaa 1lIDBetIeri, böIaede yapyul.nn ditiuel y.pdan, bekientUerinia anlfbnlmall lereklyor. FJde edllecek verliere löre bölleyi tanlmlamak lereldyor. Çallfmal.rlIIIIZ beIIiiz tümüyie laalmlam. ap_ mallnda. Raporun bllZlrlu .. unln 13-14 Temmuz taribleriDde taDbul'd. y.pd.cü ol.n P.rti MecIùi toplutuan. kadar tamamI..... ana,und.yu." eat- ts- . tldnci toplantl haftaya aJeniz Baykal, toplantldan sonaçlklamada konuyu aynntllanyla eie aldlklanm belirterek, som ut s6nucun rapor tamamlandlktan sonra ortaya çlkaca"m sOyledi. Baykal, "Çetldl çallflD. aIanIaruu b6ted1k, .YJ:I .yn Çetldi çallfmal.r y.pll.cak. Önümüzde. kllaafta teluar bir araya ge1eœtiz" diye konustu. ra yaptl" ," Tercüman, 12. 06. 1990 PKK, kadlD ve çocuklarl hedef aImaya ba~l~dl (Tercüman)D IYARBAKIR/SttRT. E~klya. Siirt'in Pervari ilçesinde köy basil, ~Irnak'm Beytü~~ebap iiçesinde de minibüs taradl. Olaylarda 5 ki~i öldü. 6 ki$i de yaralandl. Pervari'nin Herekol da~1 eteklerinde bulunan "Adlyan" a$iretine ait Yenido~an köyü önceki gece silâhh bir grubun saldmsma ugradl. Silâh sesleri üzerine evlerini lerketmeye çah~an ~eriban Ünal ve Sebiha Ünal adh yash kadmlar ile 12 vasmdaki M~irin Ünal aÇ1lanalC$sonucu 01düler. Saldmda Mlgdat tlhan ile Hasan ve ~efik Ünal isimli çocuklar da yaralandl. Öte yandan. Beytu5sebap ilçesine bagh Uzungeçit köyunden Bolaç koyùne giden bir ticarî minibüs PKK mililanian larafmdan larandl. Ola.:-; .Mustafa Aykut .ve Enver Uca isimli sa'lfîs'Iar hayallOt kaybederken Fermen Ôlmez. Kamil Özer ve Naci Demir de agir yaralandl. Olaylardan soma her iki bölgede de operasyonlara baslandl. Uzungeçit köyù civannda b~layan çallsma ise gece geç saatlere kadar sürdü. Ote yandan Pervari'nin Cemikan yaylasl ile Dolan köyu yakmlannda operasyon yapan gUvenlik kuvvetlerine ait bir arac devrildi. 75 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA Hürriyet 12.06.1990 ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN AlllJ~[i]~~iiI üne,BVU' urû {; ,,~~1 '. a n .7 • Mevs1m ~armm .1stenen ora.n.da. tbrahim AVUKA geI'Qekle~mes1yle G\'ineyd.ogu Anadolu BOlges1'nde be~1 b1r hasa.t In9Vs1m1 ~lœn, &Q1kla.n.a.nhububat a.llIn ßyatla.ruu' dü8ük bulan üret1- eller. "Omutlarmuz lorlld1' dedUer.. Tercüman 12.06.1990 Bölücü vah eli: 26 ki i öldürüldü SUrt'in Eruh i/çesinin Çevrimli K6yünü basan ter6rist/er k6yü ate~e verdi/er. I/k Qe/ir/eme-. ./ere g6re ço~u kadm ve çocuk 26 ki~i canverdi. O/s;yda bir ter6rist de 6/ü o/aral< eIe geçiri/di. O/en/erin arasmda 4 'de k6y kOfuCUsu var SURT (Tercüman~ Eruh ilçesine baSh çevrimIi Köyü'ne baskm düzenleyen teröristler, köye raketatar ve el bombalarlyla saldnarak 4 evi ate~e verdiler. Baskmda çoSu kadm ve çocuk 26 ki~i fa- . ci ~ekilde yanarak canverdi, 6 ki~i de yaralandl. Olayda ölenler arasmda 4 de korucu bulunuyordu. Korucularla teröristler arasmda çlkan ça, tl~mada ise 1 teröristin ölü eIe geçirildiSi öSrenildi. Yetkililerden edinilen bilgiye göre, önceki gece saat 23 slralarmda Çevrimli Köyü'ne önce roket atarak köyde panik yaratan kalabahk terörist grubu, daha sonra köye dbllru el bombalarlyla saldmya geçerek evleri bombaladllar. Bombalamadan sonra, yanlarmda getirdikleri gaz bidonlarml ev-, lerin damlarma dökerek yangm çlkartan terörist1er, içerdekilerle birlikte caYlr cayn yaktllar. 76 . MARDIN. (hha) yaAlarlmn MEVStM zeyde gerçeklegtigi istenen düGüneydogu Anadolu Bölgesi'nde hububat rekoltesinin rekor düzeye u!qtlgl belirlendi. Çiftçiler ise açlklanan hububat ahm fiyatlarlm dü!jÜk bu!duklaflm belirterek "Umutlannuz '1an1ch" dediler. . Yag~arm yüz güldürdügü Güneydogu Anadolu Bölgesi'nde bu Yli bir milyon 549 bin 240 dekar alana bugday, 794 bin 700 dekar alana arpa, 1 milyon 535 bin dekar alana da klM1UZImercimek ekildi, geçtigimiz yll, SÖZ konusu arazilerden 125 bin 34 ton bugday, 65 bin 719 ton arpa, 74 bin 854 ton da mercimek ürünü almdlgml belirten Mardin Valisi Bolat Bolatotlu, bu yll 309 bin 848 ton bugday, 160 bin 482 ton arpa, 184 bin 210 ton kIrrmzl mercimegin hasat edilmesinin beklendigini söyledi. Bereketli bir hasat döneminin yqanmasma ragmen, açlklanan hububat ahm fiyatlaflm az bulan bölgedeki çiftçiler, Bugday'a 650 lira beklerken açlklanan 550 lirahk taban fiyatm oldukça dÜljük oldugunu söylediler. ÖZETI REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPÊ-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; Cumhuriyet, 12.06.1990 ----------- SHP'de Güneydogu raporu slklntlsl ANKARA (Cumburiyet Büro. lU) - SHP'de GUneydoAu konu-I sunda bir rapor hazulamak ama7' clyla olu~turulan komisyonun ilk toplantlsmda bir sonuca vanla-, mad!. Komisyonun dünkU topian-' tlsmda Uyelerin hazlrladlAI taslak-' lar gOrU~UldU. Komisyon Uyelerinden Diyarbakir Milletvekili Hikmet Çetln, ,"TOp~Dbd. kapsam ve YÖDtem iizerinde duruldu" dedi. Eski SHP Genel Sekreteri FIkrI SIlIar, "Bùbç üyedeD 01... blr komllyonD bamladliJ raporu SlIP gÖo Jtitü olarllk dqerleadlrmenla güç ol.c.tlm" savunarak partisinih her~den Once GUneydoAu konusunda samimi oldulunu kamtlamasi gerektiAini sOyledi. Komisyonun kesin raporu 13-14 temmuzda tstanbul'da yapilacak parti meclisi toplantlSlna yeti~tirileceAi, ancak "parti lçl deDgeieri gözeten, blçblr keslml irkütDleyecek, Iktldara gellndlyapmageçirllebllecek" bir inetin amaçladlAI bildirildi. IInde SHP Genel Ba~kam Erdal tnOnU'nUn geçen ay yaptlAI GüneydoAu gezisinden soma gUndeme aelen KUrt raporunu olu,turmak ]1zere SHP Genel Sekreteri DeDiz Baykal, Genel Sekreter YardlmClSIBlkmet ÇetJn, Genel Sayman Fut AtalIJ, Hakkari Milletvekili Cumbar Iesldn, Ankara Milletvekili F.frel Erdem'den ol~an bir komisyon kuruJmultu. Komisyonun Uyeleri ortak raporun oIUImaslna katkl saA1amak amaclyla birer taslak hazuladllar. Taslaklarda GUneydoAu sorununun ~::lzümU için Oncelikle KUrt kimliAinin kabuJ edilmesi, KUrtçenin serbestçe konu,ulmasl, okullarda seçmeli olarak KQrtçe derslerine de yer verilmesi konulan yer allyor. Taslaklarda aynca, etnik sorunlan bulunan Ulkeierin bu sorunlanna ne tUr çOzüm yollan ~ulduklarl,' bunlarm TUrkiye'ye ne OlçUde uyg,uJanabileceAi konularl da irdeleniyor. DUn saat 11.00'de toplantlya bqlayan komisyon, çall~masml yaklqlk 6 saat sUrdürdU. Toplalltl Oncesinde Cumhuriyet'in sorulanm yamtlayan SHP Genel Saymam ve DiyarbakIr Milletvekili' Fuat Atalay, "Ben GöDeydoAu'y. IIiIIdD görü,lertml lçeren tuo o~ ARDINDAKI GERÇEK Katliam ve Devlet ••• S"nak'm Gaçlakonak ilçesine baglt Çevrimli kiJyane oto"matik si/ahlarla baskm dUzenIeyen PKK'It te1tJristler kanl, bir kat/iaml gerçeklestirdi/er; 12'si çocuk, 7'si kadm o/mak Uzere 28 kiSiyi iJ/dUrdUler. $imdi ne o/acak? KuSkusuz artlk ka/lplasmlS olan resmi açlklama/ar yapl/acak, beylik tUmce/er slra/anacak; somu, yeni bir o/aya kadar suskun/uk sarecek. Suskunlugun elbette bir ge,rekçesi vardlr,' SS (sU!BUn ve laji iiaiIrl.diDï.Konu benbÎI içln' tam.mlanllUf bulunuyor. Ancak ciller lU'kad8fIann deterlendlrmelerlal allp ortak blr aöl'Üf ortay. Ç1karmay. çabf.catu:. R.poru P.rtI Meclill'aln Ilk topl.nbslna yeÜftlrecetfz" diye konu,tu. Komisyonun saat 14.00'de verd!Ai klsa arada soruJarlmlzl yamtlayan Grup Bqkanvekili Hikmet Çetln, toplantmm ilk bölUmUnde yOntem ve kapsam k,onusunu gO" rU,tUklerini belirterek, "Kapo ... IOn fCldlaI vermeden aöl'Üf beUrt. mek istemlyorum. Oller arkad ... larm bazarladJiJ tuI.klar tim .y. rantIlanyl. aiJtitüJecek" dedi. SHP'de parti !çi muhalefetin b8l1m çeken ErtaInI Gllaay, OU.neydoAu sorununun son derece ba,uas bir kanu olduAunu belirteo ~tèIc;"Rapor ortaya pktddu 1OBo ,,:ifk de deterle..anielerimlzl \~. Bea, ........... 16- 'rit ~ raporIa feI:s dItme ... !, klal 16ze Qat Istemlyol1lm" -,dedi. ": ",' ' Komisyonun i-aporu haztrlar. . ken "parti Içl denleierI" gOzöi nUnde bulundurduAu ve hiçbir ke: simi "örkitmeyeœk" bir metin ,ortaya çlkarmaya çaltltlAI belirtl. sansUr) kararnameleri olarak amlan hakamet iJnlem/eri, bir baklma basarl kazanmlS, baslmn haber ve elestiri islevini k,slt/amlStlr. Gazeteeiler GaneydoRu'da glJrevlerini yapamlyorlar. Nitekim olcydan sonra bi/gi a/mak amaclyla Çevrimli kiJyUne gitmek isteyen mes/ektaslarzmlZ yo/don çevri/mÎl/erdir. Katliam yerine 30 kilometre uzakta yasak emri uygu/anmlStlr. Savas zamanhmnda kimi Ulke/erde o/an bitélfler oncale ''resmJ tebU,"lerden idenebilir; "SS kararname/eri" buna benzer bir durum o/zqturmzqtur. Ancak o/ay/arm .UstUne yosak SOllnziJrtmek/e o/umsuz ge/Îlmeler durduru/amaz. ANAlhiJkfJmetinin BUyUk Mi/let Mec/isi'ni devre dlSmda blrakarak Çlkardlll ka1'Qrname/er/e baslm glJrevinden al,koymas, daM saklnca/I bir durum yaratmaktadlr. D/an biten/eri ancak ÎI Îlten , liyor. SHP'li bir tlst düzey yOn. tici, "KaPOI1lB ua ..... . al kon~un b.... ylablllld ... lIyor. BUada aedrlleeell ç6zIa . önerllerlal IkUda ..... hU~ Yllam. aeçJrmemiz lçi bot blr raporuD d. blr I_mi Jok. 0 nedenle çaltf_ uayor" diye ko. nUltu. ,art. Öte yandan Esk! SHP Gene! Sekreteri FIkrI SatIar, birkaç Oyeden olusan bir komisyonun haztr. lad!AI raporu "SlIP lirötö" ola. rak delerlendirmenin .Uç olaca. AIm belirterek, "Glueyd. konusund. bUat sabJbl olan mOlet. vekllierialn ve p.rtUUerla de all'Öfü aluunua aereklrdl. Iwtb blr k.droyl. yapd.D çalJf .... B ai derece dojru olacatlm saptamak zor. SBP berteyden iDee GÖIIeJ. dotu konuluDd. samJmI oldu". nu kanltlamab. Kapon bazarla. m.kI. bertey bltmlyor" dedi. Komisyon çah,maslmn diler, kornisyonlann raporuna benze. ' memesini dilediAini belirten Sallar, "HefleY blr yan. önee raporu görmek gereldyor. PartIniJI biyük y.ra aldttl blr konud. bazar. I.nan rapor böyük inem .... yor .. diye konu,tu. geçlikten SOT/ruiJgrenmenin ulu-. saI çlkarlara yararz degi/, zararz dokunacaktlr. PKK terlJristleri SHP lideri Saym InlJnu'nun dedili gibi ''insanllk suçu" i$lemislerdir ve bu canavarllk/arzm surdurmek yolunda kararlzdlrlar. DYP lideri Saym Demire/ Ise "1990 YI/mm Uk ytll'lSllldan bugiine lcadar çoP 8IvU haIk olmak üzere 161 kilinin iJldüriJ/dülünü" bi/dirdikten sonra hakumetin istifasml istemÎltir. Ne var ki, çlkardlll kararnamey/e basma sansUr kosul/arl getiren ANAP hukUmeti, hem Mec/isi çallsamaz konuma dUsarmtq hem muha/ejetin uyarz/arma kulak/arml t,kamlstlr. Ostelik azmltk iktidarl, alkenin bir M/amande te1tJristlerin katliaml surerken anayasaYI da dls/ayarak baskanllk sistemi heveslerinin pesindedir. Peki, insan/arzmlzm hayatlar mm hiç mi deleri yoktur? Tark y •.trttaSlnm can guvenlilini kim SO~/ayacaktlr? *** 77 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA Cumhuriyet, STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN 12.06.1990 Korucu SaYISIartmayacak Kozakçl,oglu : Özel tim elemanlarl, normal gör~ve dönerken psikolojik adaptasyondan geçmell, ïklncl ~lertDl a"dIl~r Olaganüstü Hal BöIge Valisi 21 bin 480 kOrt,lCUbulundu~unu ve 5 bin ba~vur~ olduAunu söyledi. KozakçlO~lu, "Bunlan ahrsak bir 5 bin ki~i daha ba~vurur . ~imdiki konicular çok ~yidurumdalar. Bazllan ikinci e~lerini bile aldllar. ------:-----' BARI~ KUDAR DtYARBAKIR - OlaganUstU: Hal Böige Valisi Hayrl Kozakçl-' oAlu, GUneydogu'daki son geli~-: melerle ilgili olarak tzmirli gazetecilerle yaptlA1sohbet toplantlSlnda, daha fazla köy korucusu dU~Unmediklerini bildirdi. KozakçloAlu, "Özel Tim" görevlilerinin bazIiarmda, ya~adlkIan ko~ullar nedeniyle psikolojik ,bozulmalar oldugunu, bunlann normal görevlere dönmeden önce ,"adaptasyondan" geçirilmelerinin yararh olacajpm söyledi. KozakÇIOgIU,kanun hükmUndeki kararnamelerle ilgili bir soruyu yamt'Iarken "Bu karamamelerdeki yetkiJer yeni bir ,ey dejtil. Eskiden de uygulalDlyordum, ,imdi de,uygu,lamIJorum. Bölgede olay oluyor da bum yazmlyor mu?" dedi. Yöre halklyla yaptlA1 konu~malarda Kürlçe konu~malanmn serbest oldugunu slk slk vurgulayan' KozakçlOgIU, "Ama özellikle an-. nelerln Türkçe öjtrenmesinde ya~ rar olduAuna da inalllyorum" diye konu~tu. Yörede bllZI nedenler:Ie bir ylldlr köy okulu yaplmlm ortadan kaldlrdlklanm kaydeden KozakçlOAlu, yöreden ba~ka böl~gelere gOç olaymm da devlet tara:fmdan kanalize edilmesi gerekti'gini söyledi. ' , Egeli sanayicilerie GAP gezisi'ne çlkan tzmir'deki basm mensup'Iarllu Diyarbaklr'daki konutunda kabul eden Kozakçloglu, Uzerin'de bir gömlek ve rahat tavlrlanyla sorulan yamtladl. Bo~ zaman-' lannda 1920'li yIilarda Demirci~ de kaymakamhk yapan, daba sol)"; ra Atatürk'Un valiligini yapan tb,rahlm Demlrci'nin "Demlrelll Akmellar" kitabml okudugunu belirten KozakçloAlu, her zaman yaptlAI açlklamalann dl~mda sorulan sorulan açlk kalplilikle yamtladl. KozakçlOAlu, Devlet Bakam Keçeciler'in idari yaplY.la ilgili deAi~iklikler konusundaki önerisi için "eyalet valilljti sls;temini" desleklediAini kaydederek' :''Ama bunlar seçimle ~b~ma gel!mell" dedi. Yörede 10 bine yakm 78 görevlinin 470 time aynlarak ope~ rasyon yaptlgml anlmsatan Ko-. zakÇIOgIU,21 bin 480 köy korucu-' sunun dl~mda 5 bin ba~vurunun' bulunduAunu bildirerek ~u bilgileri verdi: ' "Bunlarl ahrsak bir 5 bin ki,i daha b~vurur. Bu, klsa zamanda 20 bin korueu daha demektir. Biz 0 kadar korueu yapmak Istemlyoruz. ~u and a korueulara ay-, da 10.5 mIIyar lira ödüyoruz. lemmuzda, oeskta katsaYI am,1 var. ,BayaAl blr mali yük gedrecek. Ku-, rueular vaslfslz bir basm i,çisin-; den daha fazl!, para ahyorlar 'u; anda. Buna giyecek, yiyeeek yardumm, sUahl, mermiyi, el bombaSIDIda eklerseniz büyük masraf. ~Imdlki korueuIar çok iyi durum:dalar haUa bazllan ikinci e~leri-' ni bil~ a1dllar. Bunlann aldlklan' para ekonomik bir hareket yara-; tlyor. Bize 'Bunlara yIida 150 mll-; yar verece~inize fabrika kursamz', diyorlar. Onemli olan 20 bin ko-, .rueu dejtil. Ben istesem onlann yerine 20 bin asker getiririm, 0 pa'rayla onlara daha iyi bakanm., Ama yöre halkmm karmmn doymasl lazlm. Bölgede 20 bin iskAn' 'merkezi var. 20',er korueu desek 400 bin yapar. Bu nedenle bazlla'nm korumaYI planladlk." .. Yörede görev yapan "Ozel Tim" ile î1gili bir soru Uzerine KozakçloAlu ~unlan söyledi: "Dajtda devamh olarak her an ku~un yemeye ve ku~un atmaya hazlr olan blr insan, 0 ,artlar arasmda kahnes ister Istemez pslkolojlsi degl,iyor, davram,lan, ahikanhkian da dejtl,iyor, ama anda blzlm bölgemlzde büyük so~ run yok. Buradan aynhp b~k~ yörelerde, normal karakollarda görev yapaeskian slrada herhaldé 'blr adaptasyondan, blr kursta~ geçlrUmeleri yararh olur. Bu, he~-: si için dejtil, bazIIm için geçerh. TabU ,imdi eide sllah, devamh dajtlarda dol~lrsanlz ah,kanhk": larda, davram~larda. dejt~iklik olabillyor." 'U Kanun hükmündeki kararnameier nedeniyle kendisine "SS vallsl" dendigini ammsatan gazetecilere KozakÇ1oAlu. "Böyle denmeslne ahnganlik göstermlyorum. 'Nlye ai.naYlm? Denlmle Ilgl11de. All. KHK'larl yasama çlkanr. Be-: ni i1g11endlrmlyor. Ben sadeee uy-: gul&ylelyJm. Daha önce de bu yet~ ,kiler bende vardl. Uygulamadlm. Uygulamlyorum. Bu yörede blr olay oluyor da yazllmlyor mu? 'Nokta derglsl yazdI, 'KUrtçey,: özgUrlUk' diye baslldl, daAltlldl" Yazllan, çizilenlerden vallier 018'. rak rahatslz deglliz. Dojtruysa ra" hatslz olmuyoruz" kar~lh~ml vere di. KUrtçenin her yerde konu~ul.duAunu ve yasak olmadl~ml kaydeden KozakçloAlu. "GitdAim her; 'yerde söylüyorum, yasak deAIl di~ 'ye. Devlet dairelerinde b~le kOQu: ~abilirsiniz diyorum" dedi. Kozak' ÇlOgIU,doltum kontrolü konusun, .da Semra Öza1'm b~lattIAI kam: ,panya île ilgili bir soruyu y~m~ larken de "Ben kadmlann yuzd~ yüz Türkçe öjtrenmelerinden ya-, naYlm. Kadmlann çoeuklarl Türkiye'de ~ayacaksa, Türkiy~, 'de çah~aeaksa Türkçe öjtrenmek zoi'llnda. Bir llnneye Türkçe öjtret-' seniz 0 8 çoeujta öjtretir. Kürtç~ ejtitim verilebilir mi, verilemez mi? Bu ta~lbr. Kürtçe ejtitim ve-. rilmesin anlamlDda söylemlyorum" diye konu~tu. , Bölgenin bazi yörelerinin topo: rak açlSlndan çok klSlth olduAuOÙ, bu nedenle ya~anan göç ola~ ymm devlet 'tarafmdan kanalize edilmesi gereAini de belirten Ko~ zakçlOAlu, "Göç IuzlandJnlmah .. Ama bunu devlet kanallze etme: Il. BaZI yörelerde insanlan köydt: oturmaya zorlamak kötülük et~ mektlr. Göç de özendlricl, sajtlIkii kentlere önem vermek gerekir. OIaya makro düzeyde bakmak la,Zlm. ÖmeAin HakkAri DInde l~ bin Id$l ~Iyor. Oradald topnk bunlan doyurmaz. Onlan oradi oturmaya zorlamak, açbja mallkOm etmek demekdr. Batka ye.... lere gltmelerlnl saAiamak IUlm'~ 'görU~UnUdîle getirdi. Kozakçlol; lu, bu nedenle de son bir ylldlt köylere oktll yaplßll olaYlnl orts: dan kaldlrdlklanm söyledi. ÖZETI REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ,.---------- ÇAPt-R/VISTA STAMPA-DENTR'O DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI Güne~ 13.06.1990 : iki ay 15 günlük.hapis karan para cezaslÎla çevrildi Dl~kIdavaslnda Binb~l 'ya ceza ANKARA, (OünC$)-Kamuoyunda "cbtlu yedlrme davu" ya da "Ye,Uyurt dans." olarak bilineri ve Bin~ll$1Cafer Tayyar çalJayan'm Mardin'in Cizre îlçesi Ye~îlyurt .köylülerine dl~kl yedirdiAigerekçesj ile açllan davll sonucu samk Binbll$.ÇaIIayan suçlu bulundu ve iki ay onbe~ gün hapis cezasma çarptmldl, Ankara 3, AAIrCeza Mahkemesi'nde dün karara baAlanan davaya samk Binba~1 Cafer Tayyar ÇaIIayaa gelmedi. Mahkeme Çajtlayan'ID suçunun iddia e4i1diAigibi Türk Ceza Kanunu'nun 243. maddesine deAil,Türk Ceza Kanunu'nun 245. maddesine girdiAim belirterek, Çajtlayan'I üç ay hapis cezasma çarpt.rdl. Ancak mahkeme daha sonra Binbll$1çatlayan' .. ln iyi hali nedenixle çeza~Imn altlda birini indirerek iki.ay.onbq gUn . hapsine ve yine iki ay onbe~ gUnsU. reyle de memuriyetten mahrumiyetine karar verdi. Mahkeme heyeti daha sonra binbll$lmn cezasml paraya çevirdi, Samk Çajtlayan'a verilen.cezalar te- . cil edîldi. rUmlerini söyletmek için i~kence OlaAanüstU Hal Bölgesi'nde göederek yahut zalimane veya gay ri rev yapmakta olan J andarma Bininsani veya haysiyet kmcl muamebll$lslve MUfreze Komutam Cafer leiere ba~vurursa be~ sc:neyekadar. Tayyar Çatlayan, Cizre îlçe meraAIrhapis ve müebbeden veya mu-: kezinde iki polis memurunun ~ehit vakkaten memuriyetten mahrumiedilmesi ve kaçan teröristlerin Ye- yet cezaSI île mahkOm olur. . ~ilyurt köyünde saklandlklanmn Fiil neticesinde ölUm vukua geihbar edilmesi üzerine köyUn etralirse 452, sair hallerde 456'nci madfml ku~atmaya alduml~tl. Daha deye göre tertip olunacak ceza Uçsonra telsizden yapdan bir anonste birden yanya kadar arunhr, la teröristlerin köyden kaçtlklanTCK 245 (Mabkemenla uYlula. mn belirtilmesi Ülerine Binbll$1CadIll madde): Kuvvei cebriye imafer Tayyar ÇaAlayan 'm köylülere line memur o1anlar ve bilurnum zaklzarak, "Slz terörlstleri sak"yorblta ve ihzar memurlanmn memusunuz, oalara yatakhk yap.yorsuriy.etlerini icrada ve mafevkinde auz" ~eklinde baAIrdlAIve köylU- bulunan amirinin emrine infazda leri dövdüAU, hatta bazdanna dl~- kanun ve nizamm tayin ettiAi ahkl yedirdiAiiddiasl ile hakkmda davaIden bll$ka suretle bir kirnse hakva açllml~tl. kmda suimuamele veya cismen eza Binba~1çalJayaa hakkmda savvererek hale cUret eder, yahut 0 cmm uyguJanmasmI istediAi ve kimseyi darp ve cerh ederse üç ay-. mahkelj!lenin., uY8uladlil, madde dan Uç seneye kadar hapis ve mu~ ~unlar: . vakkattn memuriyetten mahrumi~' TCK 143 (SavclDlDuYlulanmayet cezalan île cezalandmhr. EAe!' SlDI istedllJ madde): Mahkemeler i~lediAicUrUm bu fiillerin fevkinve mec1isler, reis ve azalanndan de Ise 0 cUrümlere tereddüp eden vesair hükUmet memurlarmdan biri . cua Uçte birden yanya kadar arUmazrp.u,n.buhman kimselerin. cü~.,.. nhr. \ r Kàtliam. bölgesinde sIkI taldp SItRT /~IRNAK- ~Imak'm OüçlUkonak ilçesine baAh Çevrimli köyi\nde 27 ki~inin ölUmUîle sonuçlanan katliam SIrnm koruyor. OUvenlik güçleri gazetecilerin köye ~irmesine dUn de izin vermedîler. Köyden katliam sonrasl geli~melerle ilgili hiçbir haber ahnamazken, Oabar DaAI'na doAru kaçan PKK militanlanmn yakalanmasl için operasyonlar sürdürUIUyor. 1987 ydmdan bu yana kitlesel katliamm yogunlukta görUlmediAibölgede 27 ki$inin yll$armmyitirdiAi, 6 ki~inin de yaralandlAI Çevrimli köyünü basan' PKK mili- . tanlannm yakalanmasl için bölgedeki operasyonlar yoAunla$unldl, SlDudan çok içerdeki saldmYI, l'Kemal" kod adh Mustafa Karabulut komutasmda bölgede gezen bir grupla, Oabar DaAI çevresi ile Diele Nehri'nin Fmdlk yakasmda mevzilendikleri samIan üç gerilla timinin ortaklll$8 düzenledikleri öne sürülüyor. 70 ki$i olduklan samIan PKK'hiann katliamdan hemen sonra Oabar DaAI yönüne kaçukIan belirlendi, Bölgedeki gUvenlik gUçleriyleklsa sUreliçau$malara da giren, ancak bir tUrlu "su::ak te. mas" satlanamayan militanlann Oaba,r DaAI'na yakm kesimde ay-. nldlklan belirtildi. Ouvenlik güçleri de "lz sürme" niteliAindeki operasyonlanm Oabar DaAIçevresinde yoAunla$urdllar, Ancak arazinin daAhk olu$unun, iz sUrmeyi gUçlC$tirdiAive henüz PKK'hlann kesin olarak hangi noktada bulunduklan konusunda bilgi ahnamadiAl öArenildi. PKK eylemlerinin ba$langlç tarihi olarak kabul edilen 15 AAustos 1984 tarihinden bu yana, böylesine bUyUkbir katliamm meydana geldiAi köye ilk kez gazetecilerin sokulmamasl dik. kat çekti. . 79 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA TERCÜMAN 13.06.1990 ÇAPÊ-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI Kozakçloglu, Guneyd()gù'da nOrmalliselerin ' meslek liselerine 90hü9türülmesini istedi "Kürtç, ra'hatça: konu,ulmall" (ANKA). DIYARBAKIR, OlaAanUstU Hal BOlge Valisi Hayrl Kozakçloglu, KUrtçe'nin rahatça konusulmaslndan yana olduAullU, , GUneydoAu'da ara insan gU. 'cU yetistirilmesi için normal liselerin yamlnln endUstri meslek liselerine dönUstÙrUI. mesi gerektiAini savundu. "Süper vaU" dUsUnce ve örgUtlenme yasaklanmn tUmUyle kaldmlmaslndan sonra "zlrvedekller" olarak ni.', telediAi siyasî Iiderlere, toplumun aydm kesimine bUyUk görevier dOstOAOnOsöyle,di. OlaAanOstO Hal Bölgesi~ nde her'gittiAi yerde köylOlere .. Kürtçe'yl rahatça konu$un" dediAini hallrlatan Vali KozakçlOetU, yörede peder$ahî aile tipinin yerlesik olmasl ve kadlnlarm bUyOk bölUmUnUn TUrkçe bilmemesi sebebiyle aile planlamasl çahsmalanndan olumlu so.' nuç ahnam3wAmi belirtti. Kozakçlollu, "Semra Özal~, in bqkanhAlnl yaptlll Türk Kadtnlnl Güçlendlrme ve Ta•. rntma Vakfl'tun Kürt kadInI.' na Kürtçe aile pianlamasI egi-: tlmi verip veremeyeceAlne" i1iskin soruya "Kürtçe egltlm verllmeslnln k8lllslnda deAl. 11m ama kadlQll Türkçe egl.' tim verlrsek yenl nesll kazan. ml$ oluruz. Çünkü Türkçer ~Arenmeden Türkiye'de para kazanmak zor" karSlhAml verdi. J{ozakçlollu, TUrkiye'deki demokrasinin isleyisini yorumlarken de $Öylekonustu: ' "Ban,a göre demokrasile- ' rin büyük böliimünde lid par." JlU olan yerlerde blm daha IstlICrar olur. Parti saYlsl çojtaldl ml önceki örnekler. de oldulU gib! koallsyonlar dön'emi bqlar. Avrupa örne. linde olduAu glbl ülke koa., IIsyonlarla yönetlllr. Biz Franslz slstemlnl benlmseml. ,Iz. ABD'del$1 eyalet ¥allllii slstemlnln benlmsenebllmesl lçln Türklye'de demokrasi, kavramlnln dell$meslllzlm. Vatanda" bakanln. mllletveklllnin politik. yapm.slnl normal k.... lltyor da vallnln politika yapmUlnl yadlrglyor. Türld)'e'nln ABD~ 'de oldulu gib! böige (eyalet) vallliAI slstemlne geçebllmesi için demokrasinln çok Iyl oturmtisl Ihlm." 80 O KozakçlOglu, Güneydogu 'da ara ,insan gücü yeti$tiril,mesi için endüstri me,slek liselerine ihtiyaç oldugunu söyledi • _oo4l. •• CUMHURIYET 12.06.1990 . ,:.,tstanbul Haber Servisl - Ayhk 19 dergi adma dOn yapllan açlklamada, öncek~ gOn BaAlarba$l'nda gözaltma ahnan dergi yöneticilerinin bir an önce serbest buakllmasl istendi. Dergi temsilcilerinin, "4l3'le Bl$layan Karamameler Zincirine Hayu" mitingine valilikçe izin veriimediAini katlhmcllara bildirme,k için toplandlklan ve 11 dergi yöneticisinin dövUlUp tartaklanarak göza1tma almdlAl belirtilen aÇ1klamada, ''Arkada$lanmlzm gözaltma ahnmalanmn ve $U ana kadar göza1tmda tutulmalarmm hiçbir yasai dayanaAI olmadlAl gibi son derece keyfi bir tutumdur" denildi. Açlklamada belirtilen gözaltmdaki dergi yöneticilerinin adlan $öyle: "Kâmil ' 'Ermi$, Muteber Ylldmm, R1za AkyUz, Mehmet Ali Eser, Thncer DilaveroAlu, ~aban Devrez, Remzi Bilget, Halil Çelik, l~ml!Ï.1..f!a!kl Yü~sc;.I~I!"Fikret tpek ve Qtlrdal çmg~~~ ••••••••••••••••••••••••••••••••••••• Güne;;, 13. 06. 1990 lO"'PKK"lly'a '130 YI) hapÎs tZMIR, (Güne$)-1zmir Devlet GOyenlik Mahkemesi'nde iki Ylldu görOlmekte olan PKK (Partiya Rarkercn KOrdistan) daVasl don sonuçlandl ve on samk toplam 130 YII hapis cezasma çarptmldJ. Saniklann Ege BOlgesi ve Antalya'da' PKK OrgOtO adma eylemler yaptlklan, bombah pan kart astlklarl, patlaYicl madde attlklarl ve ce. zaevin~e bulunan ar~ada$larma yardlm için para topladlklan iddia ediliyordu. Biri tutuksuz 9'u tutuklu 10 samAa verilen cezalar $öyle: $ehmuz Poyraz 27 yd, Ibrahim Özmen 27 yd, Keser Aksoy, Abdullah Aca, Bayram YOksellO'ar YII, Zahir Dinler 15 yd, Mehmet Ali Orak 14 yd, Mehmet Akyol1O YII, Abdurrahman Türk 3 YI!. Mahkeme tutuksuz yargllanan IS samAn) da beraatlerine karar verdi. •••••••••••••••••••••••••••••••••••• •• • • • • • REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAP£-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN Hürriyet ÖZETI 13.06,1990 VALi KOZAKÇIOGLU AÇIKLADI: "Resmi dairelerde Kürtçe kon~ulabilir" Eöer kadmIannuz TürIcçe G ONEYDOÖU Anadolu Bölgesi'nde ~yanlann anadilinin Kür1çe oldugunu, Türkçe bilmeyenlerin resmi dairelerde Kürtçe kon~ilmesine izin verdigini söyleyen Olaganùstü Hal Böige Valisi Hayri KozaIu;to9lu, valUerin de belediye b$nlan glbi seçïmle ~na gelmesi gerekti-, glni, kendisine "Sömürge' VaIisl" denmesinin yakl!jlkslz oldugunu bildirdi. ~li 85 i!jadammm düzenledigi GAP turu dolaytSlYia Diyarbalm' a giden gazeteclleri evinde kabul eden Kozak. Ç109lu, Böige Valiligi'ne ~tan beri ~I oldugunu açlklad., "BöIge VaIisl, bakanhgm .yetki1erlnin bir bölümünü ~ oIsa meaele kahnaz. Ama mevcut vaUnin birçok yetkisl ablUD böige valisine aktanhyor~ dedi. KozakçIogIu, valilerin Amerika' da oldugu gibi Türkiye'de de seçimle i~ma gelmesini lstedi, !jÖyIe devam etti: "Türkiye'de de valUer, beledlye ba!;kanJan gib! seçimle ~bqma gellp bir partiye baSh oIarak çalujmab. politika yapabilrnell, siyasl ~nüne gÖte kadro&unu düzenleyebUmeli. Ancak bu sü. fece gelebUrnek lçln uzunca bir zamarun geçrnesi. açtkÇ8S1 sIstmùn ~ gereklyor." SANSÜR YASASI 424 ve 425 sayth Kanun Hükmünde Karamamelerle Ç1kanlan, muhalefetin "Sansür VI! Sürgün Yasasa" dedigi yasayla getirilen yasa9m Türk gazetelerini de9il, d.~da yaymlamp yurda sokulan baz1 yaymlan kapsadlij1m be- . lirten KozakçJoQlu, !junlan söyledi: "Slzin bUe gÖremedliJiniz yaymlar var. Bana 'Sömürge valisi', güvenIik güç1erine ise 'Eli kanh katil' d¥>rlar. Benim sömürge vallsi 01mam Türk!ye Cumhurlyeti' nin bir sömürge devleti. Güneydogu bölgesinin ülke SIrurlan m!jllla at1ldJgl. burada ~nIann da ayn bir mU- retmek let oIduiiu anIamma geIir. Bu inaniImaz bir oIao.r. tabU bu varg1Iara Iuzrmyorum ashilda. -Anla sadeœ vatan, mU1et ujjruna c3Iiimï gÖIie aIarak daga, tata sarfetmeyecektik. poUslerl ~ ch.- VI! lçln, artJp~, Çünkü TürIcçe biImiyor," Güneydogu' daki harekât tlmlerlnde görev yapan asker ve polislerln böige dl!jlnda karakol görevine älmma51 halinde mutlaka psikolojik teclav1den geçmeslnl lsteyen KozakçIoöIu, "Burada yaIj8JW1 IOJ' kotullar. en güçIü bünyeIeri bile ll8I'IlVOr" dedi. Kozakçlogfu. Güneydogu'daki liselerden yansmm kapablmast, yer\erine tanma \.Önelik okullar aÇIlmaSi gerektlQini bildlrdi, son ikl ytlda sadece Eruh'tan blr ägrendnin üniversite sm8VIm kaza-' nablldigini söyledi. avclsl' oIarak nIteIemek, hIçbIr vic. dalla mAmaz. Bu çoc:ukIann œk ll!I'ID8y8lIl moraIIerkIIr. Gen;ek WI(!aIl •• nüfus gIden 18- 'Kelle Kachna diAlmiz ~ ~ yBIJInd8Id gencecik asker \le çocukIara öölçIn bu kadar efor bilseIerdi. biz Ergül SATIÇ / D!YARBAKIR, (Ma) abartdnut momIIerl bozu. Güneydogu'da anadilin Kür1çe oIdugunu, bu nedenle bu dilin serbestçe koml!jlllma5I gerektigini savunan Süper Vall, "BöIge haIkma resml daireIerde Kiirtr;e konUIIma lznl verdIm. Yeœrld bu serbestIik, Kürtçeyl siIahaIz propaganda araCl haUne getinnesin" dedi. Küftçe konU!jma ~ürIügünün, )Öre halkmm Türkçe' yi ögrenmemesi anlamma gelmeyece9inl, özellikle kadmlann Türkiye'nin resmi dilini ägrenmesi gerektlgini belirten KozakÇJo9lu, !jÖyIe dedi: "Venl nesIi dU sorunu yÜzÜnden topluma kazandJr. rnakta giiçlük çeklyoruz. MILYARLIK SONDAJ MAKINESI Bu arada, Olaganüstü Hal BöIge Valiligl tarafmdan, ABD 'den 1.5 milyar l!raya itha! edilerek Kèiy Hizmetleri 8' ind Böige Müdürlügü' ne bagI~anan su sondaj makinesi, törenle lÇÏ!jleri&kam AbdüJ.. kadir ,Aksu tarafmdan hizmete sokuldu. CUMHURIYET 12.06.1990 BEr'ten 'Erileni'e 'ziyafet ~I Bqk$ Fehmi Illklar De partinin turucu Qy~nden btanbW "Mijlctvetili Kenan SöDme&. T8MM Bqkam Kaya , ~" Erclem'i ziyUet l!tdJer. Er.,., ziyaret '" ~"n~ masmela HEP'ÎJl anayiUaID ~ doJrultucSa en iyi IÖrevi , I • D " inandtllm beliÏ1irkea, hEp 0eneI Bqkam I$lklar, "anayasa çerçevesinde mevcut anayasa)'l deliltirmek istedilderini" ifade etti. TBMM Bqkam Erdem, HEP ' , yOneticilerinin ziyareti IIlUlDeIa, Tl1rk siyasi yep",~nda siyasi partilerin bQyOk rollerinin oldulUn\J bildirèfek "Ha)'lrh olmulm diliyorum. AnaYasaDUZln çizdili -dolrultuda en iyi gOrevi yapacal1mza inanClm var. Bqanlar ~iyoruDl" dedi. (Ankata/Cwbburiyet BOrosu) 81 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA PKK teröristleri tarafmdan katliamm yaplldlgl köyün .yakmlan,nda bir grup teröristle gUvenhk gUçlen arasmda çatl$ma çlktl. ~Irnak'm Dereier köyUnde PKK'h militanlarla gOvenlik gOçleri arasmda çlkan çatlsmada da, dört erin sehit edildigi bildirildi'. OlaganOstü Hal Valiligi yetkilile.ri . 'her iki olayla ilgili olarak ker:dtlenne bilgi intikal etmedigini' söyledller. Haber Merkezl - ~Irnak'm OUçlUkonak ilçesi Çevrimli köYUnde 27 ki~inin PKK teröristle- , rince katledilmesi Uzerine gUvenlik gUçleri bölgede geni~ çaph bir operasyon ba~lattI. Katliamm ya- ' ~andlAI Çevrimli köyUnün 20 km, uzaAinda güvenlik güçleri bir grup . teröristle silahh çatl~maya girdi. ' S*mak'm Dereier köyü yakmlanll- ; d~ da bir PKK grubuylaçlkan Çl- ' U$h1ada 4 erin ~ehit olquAu bildi- : d!di. Olaganüstü Hal Böige Vafiligi yetkilileri, her iki olayla ilgili plarak da kendilerine bir bilgi in- : ilkal etmediAini söylediler. PKK baskml üzerine, olaylan önleyemedigi gerekçesiyle hüküinetin istifaslll1 isteyen DYP Genel Ba~kam Süleyman Demirel'e Ba~bakan VlldIrlm Akbulut "Bu olaylan iç politika malzemesi yap'mamak gerekir. Bunu söyleyen günde 20~2S ~inin blrbirini öldürdügü bir dönemin ~bakamyill. Biz hükümet olarak bu ~in so'rumlusuyuz. Sorumlulugumuzu da yetkimizi de kimseye devretmeyiz" yamtlm verdi. OIay Kopenhag'da sUren AGtK Jnsani Boyut Konferansl'nda gUndeme getirilmeye çall~Ildl. Konuyia ilgili gazete haberlerinin fotokopileri toplantllan izleyenlere daAltlldl. Çah~ma Çevrimli köyünde 27 ki~inin öldUrUlmesinin ardmdan operasyonlanm yogunla~tlran güvenlik gUçleri, dUn saat IS.OOsIralannda Fmdlk yakmlarmda bir grup teröristle silahh çatl~maya girdiler. Çevrimli köyUnden 20 km uzakhkta, sleak temasa ahnan PKK'hlann saldmYI gerçekle~tiren Uç gruptan biri olduAu samhyor. Klrsal alanda )Ja~layan çatlsmada ölü 82 ÇAPÊ-RIVISTA STAMPA-DENTRO Basbakan Akbulut, Demirel'in 'hükOmet istifa etsin' scklindeki sözlerine yamt vererek "Bu olaylan iç politika malzemesi yapmamak !a~I!TI' Bunlan söyleyen gOnde 20-25 klSlnln öldOrOldOgO dönemin basbakamydl. Biz hOkOmet olarak bu isin sorumlusuyuz. ülkeyi eçmiste uçurumun esigine getirenlerin konusmaya hiç haklan yoktur. veya yarah olup olmadlAI konusunda bilgi ,edinilemedi. 'Bu arada ~Irnak merkezine bagh Dereier köyU yakmlannda gUvenlik gUçleriyle PKK militanlan arasmda çlkan çatl~mada 4 erio ~ehit oldugu bildirildi. Edinilen bilgiye göre, Pervari'nin Yeniaydm köyünde 4 gün öncct)~isi kadm biri çocuk üç ki~inin ölifiirUlmesi, üç ki~inin de yaralanmasmm ardmdan yörede operasyonlan yogunla~tlran güvenlik güçleri, öneeki ak~am Dereier yakmlannda, saldmYI gerçekle~tirdikleri samlan PKK grubuyla ka~Ila~tl. "Teslim '01" uyansma ate~le kar~lllk veril'mesi üzerine çlkan ~!itl~mada, Kllzlm Dogan, V~ar Ozsürüeü, Oktay Ardlç ile yarah olarak Diele Ûniversitesi Tip Fakültesi'ne kaldmlan, aneak adl açlklanmayan 4 erin ~ehit olduAu bildirildi. OlaAanüslü Hal Böige Valiligi yetkilileri, "her iki olayla ilgili olarak kendilerine bilgi intikal etmediAini" söylediler. , Güvenlik güç1erinin Çevrimli 'köyünü basan teröristleri yakalamak amaelyla havadan ve karadan ba~lattlgl geni~ çaph iz sürme ve operas yon da sürüyor. Operasyon\m baskml gerçekle~tiren ana grubun kaçtlgl samlan Gabar Da- • AIyönünde yogunla~tmldlAI bildi- ' rildi. Siirt'ten Ergon Aksoy'un habe- , rine göre Çevrimli köyünde PKK ! militanlannea öldürülen 27 ki~i- . den kimliAi belirlenemeyen ikisinin Kumru Öner ve Hanife Özdemir olduklan tes pit edildi. Ba~bakan VlldIrlm Akbulut, Güneydogu olaylanmn iç politika ,malzemesi yapiimamasi gerektigi,ni söyledi. Akbulut, GüneydoAu~ 'daki son baskm olaymdan' sonra 'hUkümetin istifasml ;steyen DY~ _' DE LA PRENSA-BASIN ÖZET! DYP Iideri Demirel, hükümet bo~lugll oldugu yolundaki iddialanm sOrdlird ü. KozakçlOg1u'nun siyasi bir kiSi olmamasma ragmen siyasi kiSi gibi konustugunu belirten Demirel, "Anlastlan 0 beyanlan yapacak baska siyasi ki~iler yok. TUrkiye'.de hükümct boSlugu vardlr. Böyle zamanlarda i~ .kanSlr. KozakçlOglu'nun böylc konu$mamaSl gerekir" dedi. Genél Ba~kanI Süleyman Deinida yetklmlzl de kiniseye cÏevrede-' rel'e eevap verirken ~öyle dedi: meyiz. Örfi idare lIan ettlk, onlar "Geçml~te yanl~ te~hlsler ko. halletsinler mi diyelim. Biz de öyle yanlar 'örfi idare ilan ettik asker : mi.yapallm. Örfl idare lIan edel1m, yapsaydl' dlye i~in lçinden slynl. ' f..-da böige valisinl bakan )apllmaya çah~anlar, tarihi sorumluhm'böyle mi olsun? YetkWe b,iz. luklanm yüklenmeyenler bllgÜIl- de, ~orumluJuk da. Biz SI~t~~M1Z kü ola)'lan degerlendi~miyor. ÜI. z:Mllan yükü sutlmlzdan atms)'1Z keyi geçmi~te uçurumùn kenanna bd~:kalarlDlD yaphgl gibi. Böige getirenlerin konu~ma)'!l hiç haklavalÎsini de çah~hrmz, örff, idare fI yok. Kalklp da hüllimet ba~avarSa slkly~etim komutan.m da nh olmadl demenin d" manasl çah~tlrlnz. Devletin gücü neyse yoktur" dedi. onu çah~hnrlz. Bizden ne istiyor"tlk Hedef '90" tatbikatml iz- sun, slklyönetime verdik yapslD, lemek üzere tzmir'e gelen Ba~bafikri i1e~i götüremeLsiniz. Bu aez kan Akbulut, gazeteeilerin çe~itli içinde olan hükümetlerin söyleyesorulanm eevaplanchrdl. DYP Ge- eëgi lafhr. Yollar yürümekle ~IDnel Ba~kam Süleyman Demirel'in maz felsefesi insanlan 0 noktalaÇevrimli köyünde 27 ki~inin öldüra getirir. Biz her ~eyin sorumlurülmesi üzerine yaptIAI açlklama,lul1unu ahnz. Orada bir vatanda'da "hükümetin istifa etmesi ~ID burnu kanasa bizimki de kllgerektil1i" yolundaki sözlerinin nar, sorumlusu da biziz. Hükümet hatlrlatIimasl üzerine Akbulut olarak hiçbir zaman yetkiyi dev~unlan söyledi: rettik gidin onlara sorun, deme-, "Bu olaylan iç politika malzeyiz. 0 zaman niye hükümet oldumesi yapmamak gerektil1ini tekrar ,nuz? Madem ki en mühim mese., edlyorum. tç politika malzemesi .Jede, güvenlikte yetkiyi b~kaslDa yapllirsa, bu sözleri söyleyenler ~devredeeeksiniz:' dogru t~his koyamazlar. TeTÖrle, .. anal1iyle mücadele edemezler, bu- • "Hükümet bo~lugu nu geçmi~te gördük. Yanh~ t~his var" ve tutumlanyla ülkeyi uçurumun kenanna getirdller. Ülkeyi 0 du~ DYP Genel Ba~kaOl Süleyman ru ma getirenlerin bugün konu~Demirel Türkiye'de hükümet bo~maya hakk1 yoktur. ~h1sleri yanluAu oldugunu söyledi. Demirel, h~tlr. Ola~anUstü.l-:{araölge Valisi KoOlaganüstü Hal Böige Valisi zakçlOglu'nUil aç~klamalanyla ilHayri KozakçlOAlu'nun "bakan gili bir soruru yanltlarken, Kozakgibi yetki" istedi~ine ili~kin sözçlOAlu'nun siyasi bir ki~iligi olmaleri aktanldlAmda Akbulut "Hermasma raAmen, siyasi açlklamakes sahip oldugu yetkllerle görelar yaptlAml bildirdî. Deipirel, vini yapar. Biz kendisine gerekli "Anl~"an 0 beyanlan Yapacak s{- , yetklleri verdik. !>imdi ne gibi hayasi ki~lIer yok. Türkiye'dë' hi.\kü: : reket ediyor. Ona sorun. Bakanmet bo~rul1u vardlr. Böyle zaman-,. hk yetkisi olmaz" dediove sözlerilarda i~ kan~lr. KozakçlOglu dev- : ni ~öyle sürdürdü: letin memurodur. 0 tür kon~ma' "Biz hükümet olarak bu ~in soIan ~pm~masl gerekir'~ dedi.., ' rumlusuyuz. Sorumlulu2umuzu REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA ~PEN=-=-::=C:::':':::::::::E~RE====---Güneydoiu'da Çözüml PKK, $Irnak'in Çevrlmll köyOne gece buklnl dOunled!. 12;11 çocukJ 7'sl kadln, 26 010. SHP IIderllnOnO kanh olayl nlteledl: ".I- fnBanl1kBut;ul" Demirel de IOruyor: '.I- Daha kat; klfl 6Iecek?" . UOur Mumcu'nun dOn kO,ellnde verdlOI sayllara gOre 1984 ,Ylhndakl Eruh basklnlndan bu yana GOneydOOu'dakl çatl,m. .Iarda toplam 010 Saylll 1837... , :- Pekl daha ka&;klfl 6jecek? SIH:G.Dogu' Ye~ilyurt davasi • • Karar bugün mporu rçUl aynntl ANKARA Illl - Mardin'in, Cizre ilçesine balb Yqilyurt koyüne düzenlenenbir operasyon SIrasmda kOylülerei,kence yaptlll iddia edilen Dinb,,1 Caler T.n* Çall.y.n'm Ankara 3. Attr C~ za Mahkemesi'nde gOr11leJ.f;diYasmda bugün mar duruJmasÏ'y~, 'pdacak. ~' ~-::': ~, Dayamn geçen d~~ o~r~Yon SIrllSmda ~1ï 51lii tamk Astsubay Çavu, Marat $aban'm talimatla istenen ifades' okunmUlW'~ - ' .', __ - _' .:. D8.Y~~!lt:f1~~ köylüleAf1'.Jlvukatlarmdlh 'N~ Helv.a;idiler avakatlârla ~~ haZIrladikian esas, ml!iA~ masmda Dinbalf Ça , aU'lll dolrudan dolruya aitt k-tozeterek i,kence yaptIltm' one p dü ve saDIllnTCK'mn 243:niad. desinin üst sllunndan œzalancbr nlmasml talep etti. SavC1ise mütalaasmda dOsy. kapsamma göre olaytD qkence suçuna iIi,kin yasa maddesine airmedilini belirterek Binb8f1ça.layan'm kOtUmuameleclen 245. maddeye gOre3 aydan 3 ytla kadar hapisle cezalandlrtlmUID1i.~, tecli. . S&D1kavultatlan A..... a.D Gi.. ve AU Ra AkIakaI dl olayda i,kenee olmadlltm savunaralt beraat talebinde bulundular. Mahkeme, karannl bUIU. açlklayacak. • venruyor ANKARA (Cumburlyet BlroSHP'de Oüneydotu konulunda bir rapor hllZll'lamaltOzere olUfturulan komisyon çahlmalanm sürdürUyor. Komisyonun çahfmalamu önümüzdelti günlerde olgunl.. tlracall ve temmuz aymda yaptlacalt Parti Meclisi toplantlsma yetiltirileceli bildirildi. Komisyonda, herhangi bir ,"Spekülasyon"a yol açmamalt am8C1ylaçall,malar hakkmda ayrmttll bilgi verilmemesi kararl .. unldI. HllZIrlanacak Oüneydop raporu konulunda ODeekigün alt komisyonun yapUll toplanuda yOntem konusunda çabfJllalar.; devam ecIilmesi kararl .. tInhb.' Konuya mlkin kayoalt tar~-' Imdan lOora OzelliklelU konul'" • üzerinde durulacaII kaydeclildi: "- Gllle)'doIa ADtuIola 861lesI'adeId 1pIr.Uk, • lU) - - Ekoaomlk prOUder, - Hutaae lunUlar, VI - B6IpdeId .. elida .... -- JIIeIme, .... I.t sanayOne d6nlk .... )'IIef ,I tanma d6aü y.tmJaIa danlaa, • - KItI bataaa __ pUr .... ! ..... lIIdIr ye ...... TIrIdye se-: .... Ile kaqiIIIt........ lIIdIr! ' - Sb'uet oIant ne tir ....... Indlrmeler y•• blRr'" , Edinilen bilgiye lOre, alt tomisyonun raporu illt ol.ralt, MYK'da daba soora da temmuz aYI ortalarmda yapllaçak ParU Meclisitoplanosmda ele ahnacak. STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖlETI B.. bakan ve balcai1lar, koruma görevlllerlnin gOvencelerl' alMda ylflyorlar. Bir dev1et bOyOOOGOneydOOu'yaglttlOlnd. ot.. OanOstOgOvenlik Onl.mlerl ahnir. Sonra köy halkl, ço}uk çocuk, dede" torun, kadln, klZ, toptan OldOrOldOmO televlzyona 9lklhr: '.I- Kanlan yarde kalmayacak ..." D.meç blrkaç daklka lçlnde unutulur ve GOneydOOu'da, ta uzakta, unutulmu, blr kOyd. OIOm korkusu lçlnd. y&fam lOr. dOrOIOr. * "Pekl daha kat; kl,1 6Iecek?" " Onemll kl,ller, görevlll.r, reemller, slvlller, Onlformahlar, uzmar;; lar .Ibette GOneydOOuIOrunu Ozerlnd. çah'lyorlar, konuyu Ir\celeylp Irdellyorlar, çok boyutlu olduOunu söyIO~rlar: :; - Sorunun ekonomlk, Basye/, politik, etnlk, moral yiJnler/ ver.. - Yal.. - GDneyc;loDusorunu Ile blrl/kte yef8maya allfmak glreklr. .. - Yal.. - Bat/'da emsallerl V8 benzerlerl ekslk dfIDlI; ora/araada Jco. layea baf8 t;lkamIYorlar.. - Yal.. - Cumhurlyatln Ilk ylllanndan berl bafkaldlrmalar oImuf; NIcI blr sorun, k{jklerl derlne In/yor... - Yal.. Lat çok ... Ancak If çOzOme gellnce önemll kifiler aOlz birliOI etml, gib! dlyorlar ki: - $u Slrada t;6z0m 1t;lnatllaeak her adlm, terOrcDIere6dDn glbl yorumlanablllr. .. * ANAP yOnetlminde çoOu kifi belki farklnda deQildlr; ama dOnya dOnOyor; her sabah bir bSfka doOaya gOzlerimizi açlyoruz; da, Ile gerçek sanki birbirine kanlillyor ve klsa bir sOre Once soyd~ ,Ianmlzl insanh{la ayklrl baskllar altma alan Bulgaristan'da 1er oluyor? . Soruya yanlt verebilmek için dOnkO gazetelerin manfetlertri. bir gOz atmak yeterlidlr: . ,\" HOrriyet - "Bulgarlstan'da TOrkgerçeDlI.." TercOman - "Soyda$lanmlzin zafsli!... .. Cumhuriyet - "Soydaf8 12 sanda/yal.. .. Sabah - "TOrkler memnun ..." Balilhk1ann altmdaki haberin özeti ilginç: "Bu/gar/stan S8Çfirr: lerinin ilk turunda TOrklerinkurdu~u 'Hak V8 ()zgOrlOkler ilk bellrlemelere g6re orlann yOzde 8'sml aldl; 12 sanda~~~, zandl." : :Sotya, daha dOn Jivkov yOnetlmlnde TOrklere baskl yapI)lOr. du; yOz blnlerce soydSflmlz adlan zorla deQiftirilmesin d~yotlara dOkOlmOliltO."Zorunlu göç" Slnlr kapllanmlZ8 slOmlyGl'dù, Bulgaristan'da Y8lilayan TOrkler bir tehlike glbi görOIOyor; $tOt man saYlhyordu. Ancak birden bire Do{Ju Avrupa'da Balkanjar fi kadar Oyle bir dOnOfOm gerçeklelilti ki komOnist Olkelerin tOIlMnde demokrasi benlmsendl. Hem de TOrkiye'deki glbl Allpln ~I~ ya da göstermellk deQiI, tam demokrasi gOndeme gird!. :, ' Bulgarlstan'dakl seçiml.rde TOrkler 12 sandalye kazan~".,.: Yunanlstan'da iki ... r+:- Htpe,,, * DOnya deQl,lyor. DeO'"n dOnyada silahla, zorbahkla, katllamla, insanhk suçuyla, clnayetle, tefOrle blr yere gldilemeyeceQl gerçeQl daha bellr. gin biçlmde ortaya çlkacak; TOrklye bu gerçeQi blr an Once be-. nlmseylp deQerlendlrm.II ... PKK'ya vurulacak en OldOrOcOdar., be, GOneydoQu'yu da kapsayacak gerçek blr demokrulnln TOrklye'd. 1,llrllOe kavufturulmasldlr. ÇaOd.. blr yOnetlm Olke halklna ya da haikIn blr bölOmOne gOvenllzllkle yakl~az; Ankara artlk zaman 8lil1mlna uOraml' ku,kulafl ve yönt.mlerl blr yana blrakmahdlr. . TefOrOyok etmek içln kullamlacal< en Iyl sllahln KaI8lilnlkof ya da benzerlerl deQlI, demokrasl olduOunu keftettlOlmlz gOn, GOneydOOu IOrunu çOzOmlenecektlr. ~~~ 83 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA : • • • • • • • • • • • • • • •• Güne$ •• • 14. 06. 1990 I • • • • • • Siirt'teki çati~n1ada 2 ~ ~ • Güneydogu'da, büyük operasyon • • • • : • • • • • : • • • • • : • • • • • • : • .'gede, • • : .bitdirdiler. • • • • : • • • • •• • • • : • • • • • •• • • • • •• •• ....- • • • militan, 3- asker! 'öldü : • 84 STAMPA-DENTRO DE LA' PRENSA-BASIN ÖZET! re operasY~lnlar dUzenlediler. DUn: de sUréll operasyonlarda çok saYI-: da ki~inin ifadesine ba~vuruldu~u, SltRT-Pazar geeesi Çevrimli Köbunlardàn'bazllannm da gözaltlna: yU'nU basarak 27 ki~iyi öldUren ahndlAI öArenildi. . : PKK militanlanyla gUvenlik gUçleri Olay gUnUne kadar saldlrl olasl~ ' arasmda öneeki gUn Fmdlk buea-. h~ma kar~1 askeri tim tarafmdan: AIyakmlannda çlkan çatl~mada ilk koruJ:lan Çevrimli'de saldlrl geee-: ' belirlemelere göre 2 militan öldU. si gUvenlik gUçlerinin bulunmadl-: rUldU.Olayda iki çavu~ ile bir er de 'AI belirlel)irken, 40 korueudan sa-' ya~amml yitirdi, be~ er yaralandl.' deee 4'IUnUn mevzide bulunduAu Edinile~ ~ilgiye göre, saldlrlrl ."~aptan;fl. Koçburnu Karakolu yetgerçekle.$urdlkten sonra gruptilß "i1(ililerinin korueulann neden mev, aynlarak KUpeli ~aA' yönUne ,~9;Ç' '. lide qiß)adlAlkonusunda ar~t1rma makta olan PKK hlardan 2S \.JI,!;"' yapu.klan öA1'enildi. . gUvenlik güçleri arasmda ö~r. Bunl1hla birlikte olay günü bir gün Fmdlk buça~1 yakmlar::Jnda ' PKK tiininin bölgeye elektrik saAb~~layan çatl~m~, g~~e~?yu~e,a ".e layan direklerden üçUnU keserek dün de yer yer sürdu. Snrt 70. PI- bölgeyi tümüyle karanhkta blrakyade Tugay Komutam Tu~gëneral tlAI öArenildi. Çelik Köyü yakmla, Erdinç Türe'nin yönetti~i oper~snnda gerçekle~en bu eylemden sonyon, h~~adan bölgeye lOS OZelUm ra da Çevrimli'ye baskm yaplldlAI görevhsl ve çok saYlda komando belirtiliyor. indirilerek desteklendi. PKK'hla'.. rIO 5 kilometrekarelik ormanhk ve Bu arada, Paruye Karkeren Kur' daihk a1anda çembere ahndIAIböl- distan'l~ (~~) Avr~p~'da yaymgüvenlik güçleri sUrekli çem- ~~d'A'~)\Id~r!d~ç.e~~lmh b~skml~1 beri daraltmaya çah~lrken, yetki~stlenmed'A' btldlrlhrken bl~ yetklliler, militanlann kaçmasmm he- h,. ~öyde çatl~~a slrasmda blr~~K~ ' men hemen olanakslz olduAunu ~tl~tanmm ölu olarak eie geçlr:ldlOperasyonun yaptldlAI AlOI,bu nedenle sal~IrI~1PKK mn : alan da helikopterlerle havadan sU- yaptlAl konu~unda, hl~blr ku~kula!, , :rekli taramyor. ~1rr:'~dIAmldlle ~.et~.rdl.Aym yetkl; Çau~mamn dün öAlesaatlerinde h,.. Asker bu koyu"ned~n bassl~., ~iddetini yitirmeye ba~lamasl, Boyle ~y olmaz. Uste!lk ~u"koy PKK'hiann önemli kaY1plarverdi~ d~vlete yardlmcl olan blr koy dekonusunda söylentitere neden 01- dl. .. . du. Aneak kesin bilginin, çatl~maÇe~nmh .. K~yü nde öldürülen . mn tüinüyle sona ermesinden sonPKK hrun uzennde kod admm bura arazi taramasmm bitmesi halinlundu~ açlklandl. : de ahnabiteceAi belirtildi. 1ki gün Öte yandan, olay gününden bu sü.re~ fltl~m,a~a !I~ belirleme~ere yan a bölgeye girisleri engellenen göre Ikl PKK h tie Ikl çavu~ ve blr er gazetecilerin bu sabah Çevrimli öldU. Olayda bes er de yaralandl. Köyü'ne gidebileceideri bildirildi. Bu arada, öneeki gUn bir askeri Bölgeye dün de gidemeyen gazetearacm pusuya düsürülerek dört citer Siirt Vali Vekili Hasan Karaerin öldürüldügü Slrnak'Ul Dereier k~'1 ziyaret ede;ek sorunun çöbölgesinde de kaçan militanlann züinlenmesini istediler. yakalanmasl için operasyonlann Kazad' a 1 er o"ldu" yogunla$t1nldlgl öArenildi. Çevrimli Köyü'nü basan 70 kate yandan, Siirt'ten Sirvan'a Ö dar PKK'hya yardlm ve yatakhk komando,taSlyan bir askeri aracm eden ki~ilerin yakalanmasl amaclY- a~1rIhl;Znedeniyle devrilmesi sonula da gUvenlik güçleri çevre köylecu I er öldü, üç er de yaralandl. . Hamazan Yavuz.Nlzam Ozeklncl I - ..- .. - -- - .. - • • • • • • • • • • : •• • : ~ ~ • • • • • • : • • • • • : • • • • • : • • • • • : _ • • • : • • • • : • • • • •• • • : • • • • •• • • • • • • • • . REVUE DE PRESSE-PRESSREVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO Hürriyet, Mil/iyet, 14. 06. 1990 ) .. 9 PKK'h yakaiandI Bolpdekl ma&ara1an d1dik~ IRNAK'm OUçlUkonak arayan ,Uvenllk kuvvetlerlnin, ilQeIlne bath Çevrimll kö- pu.u ve nokta operuyonlarille yUndeki kalliamln, milltanlan clcleçirmck lçin yoPKK'nm Eruh Bölle Sorumlu.u lun çaba aarfettlli kayded11lyor. Mu.ta'a Karabulut komulumdaki 6 &rUP larafmdan lerçeklq•• l'KK'U YAKALANDI lirildili bildirildi. Eruh-Fmdlk Bu arada Adana Emnlyel ara.mda bl$latllan çember hareMUdUrlUIUeklplerl, yaptlklan kali sUrUyor. operuyonlarda ya.. dl,1 bOIUcU • BOTAN'DA OPERASYON PU OrlUIUnemen.up 9 kl,lyi Siirl'in Eru~, Snnak'm Bey- yakaladl. OrlUlon propqandaIUnebap, Uludere. Cizre ve SI- .lN yaparak taraftar toplayan ve lopi ilçeler!arulnda kalan Bolan OrlUlemaddllelir saliayan TevbOlleainde,k1rnuzJ alarm verilir- nt tpek, Melune. DaI, F..... A.. ken, dal komandolarl, Ozellia- laD, Kemal Öler, AblDetAkaD, rekal limIer! ve jandarma ko- Arif ErlIt, EmlD ErI.. , Abdulmandolannm Uçkoldan bOllede lu Fekt.. vc Aycb. Kiln. opeharekat ba$lalllklan belirlildi. rasyonlar sonucu eie leçirildi. œJ • 'IRNAK, MIL-HA DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI 14.06. 1990 r;.:._ ... tR~, 4 eri ~hit etti ~~.i4!,iMa) ~ ":" . '-elRNAK'a ~ ~ BöbesI'nde PKJ(' .. ~~operalPyOn dlizenleyen blr aikeri tim, ~ sebeh böJücü çete mensuplan taraflndan pusuya c:tüpüJdü. T érör!stler dört erl I4lhlt ettl, üç asker de yaraland1ktan sonra kaçtl. Ahnan b\IQtve göre oJ4y, dün sabah erken saadcde meydana gelde Ayrlhkçl terörlstIerln "EIrnedI6- böIge-' .slnde bulunduklarl ~enlldl \Ill o~ düzenJeruTie.. . sine karar verlldl. MllltanJarln IzIhlsüren güvenllk kuV\llltlenne pusu kuran bölücü çe,te mensuplarl, çapraz ... açtI. Aç1lan Ilk *4Ie V8fIU' 0ZIürücü, 0ktIIy An:bc; \Ill Kazun Doöan lsImli üç er oIay yer\nde tehlt oIdu, üç erle blr llSte!)nen \se yaralandl. Güvenllk kuvvedennln kai'$ Ülerlne terorlstler kaçtl. SIIrt ONet Hastanes!' ne kaicl1nlarak tedavI a1nna ahnen dört yarahdan bIr er ö1ünce, pusuda I4lhlt dÜlenlerin. &aylSI dörde ÇIktI. Güvenllk gÜÇlerl,kaçan terörlstIerl yakaIamak arnac;U o~n1annt geç saatlere kadar sürdürdü. ate, hat" ----------------------------------------Cumhuriyet, 14.06. 1990 PKK'yu operasyvn ERGÜN AKSOY SItRT/otYARBAKIR - Çevrimli katliamlm gerçekle~tlren PKK'h teröristlerle güvenlik güçleri arasmda, Fmdlk kasabasl yakmlarmda önceki gün ba~layan ve dün sabah sona eren çatl~mada iki PKK'h ölü eie geçirildi, Oç ei de ~ehit oldu. DYP Genel ba~kam Süleyman Demirel, bugün Türkiye'nin en önemli sorununun "teror" olduiunu söyledi. Demirel, hükOmete "Rahatslz olacaAlnlza tedblr bulun" diye seslendi. SHP Genel Ba~kam Erdallnönö de hükümetin terör olaylannl önlemede etkisiz kaldlAlnI belirterek "Teröre kartt bütün öl.nin blrllkte olm ... bu bareuder! önlemeye yetmlyor. Hökömetin daba dlkkatll oimasi ,art" diye konu~tu. OlaAanüstü Hal Böige ValiliAi açlklamasma göre Sirnak'm Güçlükonak ilçesine baAIt Çevrimli köyünde 27 köylüyü katleden teröristlerle güvenlik güçleri arasmda Fmdlk kasabasmm kuzey kesimindeki. kllsal alanda ba~layan çatl~ma dOn sabah saatlerinde sona erdi. Engebeli ve ormanltk arazide Siirt ve Slmak'tan takviye getirilen askeri birliklerle özel tim elamanlannm da katlidlAI çatl~mada, iki PKK'h ölü olarak eie geçirilirken jandarma komando çavu~larl Mubammet BayJ1lm, Süleyman Adeka ile Jandarma Onba~1 Osman Tekfen ~ehit oldu. çatl$mada be$ erin de y\\ralandlAI bildirildi. Bu arada kaçan PKK'hlann yakalanabilmesi için havadan ve karadan yeni bir operasyon daha ba$latlldlAI öArenildi. Yetkililer operasyona katllan helikopterlerin aramalanm özellikle Diele nehri boyunca sürdürdUAUnü söylediler. Sirnak'm GüçlUkonak ilçesi Çevrimli köyünde 27 ki$inin öldürülmesinden sonra gUvenlik güçleriyle PKK militanlan arasmda çlkan çatl$malarda 3 PKK'h ölü olarak eie geçirilirken 7 er $ehit 01- du, S er de yaralandl. Olaylarm yer, zaman ve kaYIPsaylSl ~öyle Slralandl: 10 Haziran 1990 - Teröristlerin 27 ki~iyi öldürdü~ü Çevrimli~ deki çatl~mada köy koruculan bir PKK'ltYI ölü olarak eie geçirdiler. Il Haziran 1990 - Sirnak'm Dereier köyü yakmmda bir grup PKK'hyla güvenlik güçleri arasmda çlkan çatl~mada 4 er ~ehit 01du. 12 Haziran 1990 - Fmdlk bucall yakmmda çlkan çatl~mada 2 PKK'It ölu olarak eie gcçirildi. Olayda 3 er $ehit oldu, S'i de ya-. ralandl. Fmdlk bucall yakmlannda PKK militanlanyla giri~tikleri çatl$mada $ehit olan jandarma komando çavu$lan Muhammed Bayram, Süleyman Adeka ve Jandarma Komando Onba$1 Osman Pek$en'in cenazeleri dUn Siirt'te dUzenlenen törenin ardmdan memleketlerine gönderildi. Jandarma Alay Komutanhll'ndaki törende konu$an SHrt 70. Piyade Thgay KomutanhAl'nda göreVIi Yarbay Volkan Sanh, Çevrimli köyUnde 27 ki$iyi katl~den teröristlerin TUrk askerinden kaçtllml, iz 85 REVUE DE PRESSE-PRESS REVlEW-BERHEVOKA Güne~ 15.06.1990 STAMPA-DENTRO Cumhuriyet, DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI 15.06.1990 38 ki~i gözaltmda ,Beffikçiiçin toplanan imzalar 'KHK'ya haYlr' Sultanahmet'i geçemedi • ANKARA (ANKA) - "Devletlerarasl SömUrgeKUrdistan" adh kitabl ve diAer yapltlanndan dolaYI tutuklanan sosyolog !smail BC$ikçive diAer dU~Q}lce suçlulannm serbest buaklimasi için ba~latllan kampanya kapsammda toplanan 10 bin imzaYIiçeren dilekçenin, bugUn Adalet BakanhAI'na verileceAi bildirildi. OzgUr Gelecek Dergisi'nden yapllan aÇtklamada, dilekçenin Insan Haklan DerneAi (IHD) Gehel B~kanl Avukat Nevzat HelvacI, Halkm Emek Parti si (HEP) Genel 'Sekreteri Ibrahim Aksoy, baAlmslz milletvekili HUsnU OkçuoAlu, Avukat Ercan Kaner, Avukat Rahmi KadiOAlu, Avukat Yusuf Amata~, ÇaAatay Anadol, . Bilgesu Erenus, Deniz TUrkali, Mehmet Bayrak ve Camp .Yaldmm'dan olu~an bir heyet tarafmdan verileceAi .bildirildi. Öte yandan TUrkiye yazarlar Sendikasl ve PEN Yazarlar DerneAi'nden 30 dolaymda ~air ve yazann, dü~Unce suçlularmm serbest buakllmasl için bugUn Istanbul'da $i~li Abide-i HUrriyet Caddesi'nde yapacaA1 "Dü~ünceye Özgürlük" yürüyü~ü valilikçe 15 gUn ertelendi. ISTANBUL (Güne~)- Sosyalist dersi ve gazetelerin, "Sürxün ve sansür kararnameleri"nin kaldmlmasl için "413'le Bqlayan Kararnameler ZinclriDeHaYlr" kampanyasmda topladlklan 13 bin imzaYI B~bakanhk'a sunmak üzere Ankara'ya sitmeleri engellendi: DUn ak~am Af\kara'ya gitmek üzere SUltlian1JiFt Meydam'nda toplan~ '. ~ ~e~ilcisi ile uAurla~i .' ~.phituktan 16 kiSisözalunI: . ':'" ';".:î8~ temsilcileri, basma açlklamada, 413, 424 ve ,95 satlll Kanun Hükmünde Ka.~nan1eler'in (KHK), yeni bir .' ~ SiUn dönemi" baslatar&: tz.In halkmm mUcadelesini gucUyle ba:stlrmaYIamaçla~l~m ileri sUrdüler. Ankara'ya gidecek sosyalist derSi ve gazetelerin temsilcilerini uAurlarnak amaclyla Sultanahmet'e geIen yaklaSlk 200 kiSi de "Sosyalist basm susturulamaz", "SUrgUne, SansUre Hayu" diye sloganlar attI. Polisin gelmesiyle daA1lan bu topluluktan 16 kiSigözaltma ahndl. Daha soma Ankara'ya hareket eden sosyalist dergi temsilcilerinin bulunduAu otobUs Karaköy'de çevrildi ve içindeki 22 kiSi gözaltma ahnarak Siyasi $u,be'ye götUrUldu. Polis yetkililer~ gözaltlna ahnanlann kimlik tespitinden sotlta serbest buakl~"Caklarml sö)'lediier. Wtt~ .t 86 ÇAPt-RIVISTA REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERflEVOKA CAPtoRIVISTA Bakan Avni Akyol, Güne,'e ,açiÎda&' ----------,- projelerle ilaiti sorulanmlza $Uyamtlan verdi: ' , " ANKARA, (Güne$)- Milli ~litim ,Bakam Avnl Akyol, PKK terörU nedeniyle eAitimin güçlUkle sUrdUrüldUlü OlaganUstUHal Bölgesi'nde yeni ölretim }'lIma ait uygulamal an GüNES'e açlkladl. Bu çerçevede, GUneydolu'da terör tehdidi altmda bulunan bUtün köy ve mezra okullan kapaulacak. Hk ve ortaölrenim yeni dOnemde, askeri birlik bulunan "merkezIer" ile kent merkezlerindeki okullarda "yatlll" dUzende stlrdürtllecek. Bunun için "Vabb bkötretlm Böige OkulIan" uygulamasl yaygmlft$unlacak. Böige valiliklerince yürütUlecekça1I$malaragOregerektilinde geçici binalardan da yararlanmak suretiyl-: her tUrin elitim,ölretim imkammn bulunacall "etltlm merkezIerI" kurulacak. Altyol, bölgede Türkçe OAretiminin en iyi $ekilde ytlrütülebilmesi için ~ulu ve Güneydolulu ötretmenlerin kendi bölgelerine atanmalarlmn genel politika olarak uygulanacal1m da bildirdi. Yeni uygulamayla can güvenlikleri saAlanacak ötretmenlerin bOlgede kalmalarlmn maddi imkanlarla desteklenecelini ,de be1irten Altyol, son uYJulamayla maddi imkanlanmn daba da artacalml kaydetti.'UIII' .ote, bu ~II ll..latüacaf' uYlulam.JI. OlilÙR~ul Hel Bölgesi'nde gOrev yapan devlet memurlan her 3 YIIyerine her 2 }'lIda, bir derece ilerleyebilecekler. Yine DU}'l1ûygwanacak meclniffhizmet kapsammda olan bölgede 4 }'ll zorunlu hizmet yapaœk olan öAretmenler böylece 2 derece ilerleme imkanl elde edecekler. • BOlgede eAitimin sürdtlrülmesi kadar, mezunlann istihdamlmn da önemli olduluna i$8I'et eden AItyol,' bö1geye ait ycni uygulama ve ÖZETI 15. 06. 1990 11kve orta öyenirnde askeri'birlik bulunan merkezler ile kent rnerkezlerinde "yatlh" düzene geçiliyor Klmur.n Zeren DE LA PRENSA-BASIN Güne~ G.Dogu'da 3 bin okul kapatllacak ---------- -- STAMPA-DENTRO I -Olatanüstü Hal Bölaesi'nde, etitlmin sürdürülebDmeIi içtn yeni dÖllelllde ne albi 6111emlerahn-, cak? ' Akyol: DoIu politikulnda çok, ïyi niyetle bll$laülan, ama sonra bozulan ve amaçlanndan saptmlan yauh ilkölretim böige okullan uy,ulamasana ihya etrnek istiyoruz. !aunun iki neckni var: Birincisi öATctmenlerin can güvenliJj, ikincisi de bölgedeki etitimin kalitcsinin yGk$eltilmesi. Bu 8Ç1Iardan da merkezUqtirmeye. ihtiyaç var. Yani araç-gereç. çok ölretmen, her branstan OAretmen, lojmanlarl toirarada bulunacak $tltilde, bir nevi Universite kampüsQ biçiminde, okullan kampt1s olaralt birarada Mmakta Caydavar. Bunu bu haC. t. b&$lDda(11 Haziran Pazartesi) yaptlan MIUlQUvenlllt y !ru)'. Oe, nel Sekreterlili topla~uslDcÎ~ da öngördük. -y ...1 bölaede etltlm merkezlIettirilecek lDi? . Akyol: Evet .. Iki sebepten ötürU, biri OAretmenlerin can güvenliAidemi$tim: Ölretl1l~ni bOlgede tutmamn çarelerini böylece saAlamaYI öngörüyoruz. Zaten parai anm-da çok anudlk. Son düzenleme,1e daba da arunyoruz. -Meritez oku ..... siltelni için lerekli ßziki alt y.pI haDr Akyol: Hanr. Valilere y~lti devretmemizin büyük ~beplerinden biri de bu. ' -B. yll CH güvenliti ........ m.dlll lçin bopl.ll.n okall.r ne olacak? Akfol~ Bu okul\ar da yeni sistcm gere~~ merkezilqtirilecek. Çocu~lan Jia alacal1Z, OAretmenleri 'tit. 'tnlan bölUcülere, Ylklcllara hedef edemeyiz oralarda. '. ~ ... ildlMlam politikui ~~olacö? Dotulu ötretmealeI .! rill ~la*rInde aörev y.pmalanna izia verilecek mi? Akyol: Ben phsen iyi denetim ve aözetim alunda bu uygulamadan yana}'lm. Ötretmenlerin 0 mahalden olup olmamalannda hiqbir saklDca yoktur. Belki faydasi bile vardlr. Faydui $udur: Ötretmen 0 mahallin etnik dilini biliyorsa, 0 dit ile Türkçe arasmda bal kuracak ve daha çabuk öAretecektir. Ba$lmlzl kuma sokmamak gerekir , oramn .Ic,rçelini oldulu gibi kabullenmek 'Sèl:e~ir. Orada onakhklan anlran, 'varanda , bayrakta, dilde. dinde bu Ulkenin sorumlu vatanda$1 01ma. duygusunda, düsUncesinde, bilincinde birle$tirmek lazlm, -Bu yll, ölretmenlerin kendl bö1aelerine altmeleri pnel politika ol.rak uYlul.naeak ml? Akyol: Evet ... Benim bakanh11m.süresince ltitmelerini saiUadlm, Genel politika olarak da uygulanacak ve ö~retmenler mahallerinde görev alabilecekler. -Bölaede egitlmin yamslra en büyük sorun nedlr? Akyol: Mezun olduktan soma istihdam büyUk sorun. 0 sorunla. n kar$tlama,mlz, onlan i$edöndürmemiz iallm .. -Istihdam sorununun çözümü için neler yapllaeak? , Akyol: Bölgede çok yönlü proJe uygulamasl yaptlacak. Saym KAmran Inan'ID ba$kanhlmda komlsyon var, Oraua kaLanç getirici dallarda hahclhk, kilimcilik gibi dallarda özendirme, benîmsetme ve çocuklara i$-beceri kazandlrma meselelerine aAlrhk vereceAiz. EmeAedOnük, emek YOlun dallarda fabrikalar, i$yerleri yapacaAlz. Kapatllacak okullar Bu arada, önümüzdeki OAretim Ylhna kadar geli$ebilecek olaylar çerçevesinde, güvenlik Onlemlerinin ahnamayacall anla$llan okullann da kapaùlabileceAi bildirildi. Buna gOre, ba$ta Mardin, Hakkâri, Tunceli'nin bütün köy ve ,mezra okullan ile Siirt-Sason, Pervari, Eruh, Bingol"KIII, ElazlAKarakoçan gibi ilç~lerin kOy ve mezra okullanmn yàmslra ~lrnak içindeki okullar olmak üzere 3 binden fazla kôy vemezra ilkokulunun bO$alulmasl bekleniyor. Bölgedeki Il ilde 6 bin 158 köy ve mezra ile 77 kasaba ve 703 kent ilkokulu ile 50 ilköAretÎm böige ve 44 yaup ilkölretim böige okulu bulunuyor. 87 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERIIEVOKA ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ~~~~~~~~~~~~~~~~~Cumhuriyet---no ÂNKARA-SAM' 16.06. 1990 Suriy:e suya kota Îstiyor Cumhurba~kam Ozal ve Ba~bakan Akbulut, , Suriye Dl~i~leriBakam Far~k El ~ara'Yl kabul ettiler. Görü~melerde Flfat ID sulan ve Slmr güvenliAigibi 'sorunlu' konular eIe ahndl. Dif H.berler Servlsl - Suriye ~i~leri Bakanh~1 yetkilileri buraDI$i$leri Bakam F.ruk EI ~.rll, da ön plana çlkan konulan ~u $CdUn Cumhurb~kam Turaut ÖzaI kilde maladllar: ve Bllfbakan Ylldmm Akbulut taI-TUrk tarafl simr gUvenlili rafmdan kabu! edildi. iki Ulke he- konusunun TUrkiye açlsmdan bUyetleri arasmdaki görU~meler de ! yUk önem arzeni~inl ve bu i1ed~dUn tamamlandl. Suriye DI$i$le- le Suriye'nin 1987'de bu konuda ri Bakam'nm Cumhurba~kam imzalanan protokol gere~ince daÖzal ve Ba$bakan Akbulut'Ia ha 'fazla tedbirler almasml istediyaptl~1 görü~melerde FI~at:m ~u: .. ~ini iletti: Bu tedbirlerin ~ym ~eIan ve SlOlr güvenh~1 glbl- kilde Sunye kontrolUndekl Bekaa "10runlu" konular eIe ahn*.. Vadisi'ni de kapsamasi gerektilini Konuk bakan EI ~ara, dUn An- belirtti. Buna kar$lhk olarak Sukara'daki temaslarml "tarnamla. riye tarafl 1987 protokolUne titizdlkt.an 9l1ma istanbul'a geldi. likle uyduklannr,savundu. Bu araCumbu~ba~kam Turgu! Ö:Zàl, EI da TUrk tarafmrnJstemesi durumSara'YI ijarbiye Orducvi'nde ka- da bu kon.uda ik~lÜlke arasm~a bul edereJ<.I saat 20 délkika görU~. daha fazla iHi~afbgörü~melen~ tü. G~rü~meden soma bir açlkla- yapllabitelle~ink~~rtti. Bu önen ma yapaQ Cumhurba~kanh~ söz- TOrkiye tarafmQ~A.plumlu kar~lcOsü Kaya Toperi, görü~mede su land .. Ancak Bekaa konusunda ve gOvenlik konulanrun gen~l hat- Suriye tarafl bil~nen argtlr~~n~~rl lar'lyla~1e ahndllml söyled .. To- tekrarlayàrak burasmm Lubperi, Cumhurba~kanl Özal'm iler- nao'lß eg~meollal.~~e" oldugunu ki tarihlerde böIge ba~kentlerine kaydetti. .~ ' ziyaretler yapmasmm dü~ünOldO2-Suriye tararl Firat konusugünün Suriye DI~i~leri Bakam'na nu gOndeme getirirken da ha önbelirtildigini söyledi. ce de oldugu gibi bu nehrin sulaAnkara Büromuzun haberine nnm payla~lmmm "kota" usOlügöre El Sara, dün ö~eden önce de ne göre gerçekle~tirilmesi g~rekBa~bakan Ylldmm Akbulut tara- tigini söyledi. AtatOrk BaraJI.'mn fmdan kabul edildi. DI~i~leri Ba- dolum çah~malan çerçevesmde kam Bozer'in de hazlr bulunduFlrat'm sulannm bir ay sOreyle ~u ve bir buçuk saat kadar sOren kesilmesinden Suriyeli çiftçiler!n ,bu görO~menin "dostane blr bUyük zararlar gördü~ünO de bllatmosfer" içinde geçti~i ve ba~ta dirdi. Buna yamt olara~ TUrk taekonomik konular olmak üzere rafl, Frrat'm bölgedekl su kayikili ili~kilerin üzerinde duruldunaklann sadece birini olu~turdu~ ~u belirtiliyor. ~unu, havza ola~a~ eie ahnmas~ Önceki gün ilk turu d~i~leri ba- gereken ~ölgedekl tüm su.kaynakkanlan ba~kanh~mda yapllan ve ~arm~~a lçer.en.~rtak ~u!ama pr~dün sona eren heyetler arasl gö- J~le~mm g.eh~ttrllmesmm öneml: rü~meler hakkmda bil!!i veren 01- ni ymeledl. iIID'de' Çevrimli komisyonu DIYARBAKIR (Cumburlyet) _ Çevrimli katliamlmn ardrndan guvenlik gUçlerinin b~latt111 ope. rasyon Sirnak yönüne kaydmhrken, gazetecilerin köye ,girm~Ier!~, ne dün de izin verilmedl. lHbDi~ yarbaklr ~ube le, "Katllaml. 0l1li k Il .; itlrmak bere demek mllyon oIUfturdald..... .' rek "K6ye alderek 161'1 nyla aörüteœtlz. Daba," rapor b.zlTlB)'Ip kamuoyuna aÇl~ , ÇevrimJi kOyOncle WI ~ ~kam.JMe.; 1aI&-J: call yaktn1annda "SHP"ve-~ffiirtipvece~;'7" ~HP'den . J' ~ - J. 6U' ihraç edßen ve Isdfa ccIen, daba sonra Iturulan HEP ve TBKP'de yer alan ballmslz milletvekilleri Mahmut Abnak ve Mehmet Kahraman. SHP'ye dOnme kO$ullanmn henüz olu$madlllnl belirterek ballmstz kalacaklanru bildlrdiler. BIngOI miUetveklli tlhami Blnid de henüz blr karar vermedilinl sOyledi. Paris'tekl blr konferansa katlldJklan gerekçesiyle SHP'den Ihraç edilen Mahmut Abnak, cezab durumda bulunduJunu, istete de partlye ,eri dOnemeyecelinl ltaydetti. Halkm çlkarlanru korumak lçin milletvekili 'oldutunu kaydeden Allnak, '~Bu' durumda bir yanda halkrn 'Çlkarlarl blr .)'~da benim çJfarlll.tlm var. HaIkm Çlkarlan beni~.baPsiz olarak çab~maml'gerekli klbyor" dedi. DiyarbakIr milletvekili Kahraman ise "tstifa etmemizi gerektlren kO$ullar henUz düzelml~ delit" derken politik hayatlm "bal1mslz" olarak sürdürecelini söyledl •. (ANKARA-AAl - - - .... . 88 ÇlI~. larda, silablan U,- .. ,; .... rak de aeçiriIen 11:" 'fi tâOItJt. tin kimllkleri Itonusuncla 0..... nüsto. HJd B6Jae VaWiJi'ncc ber. hangl.bir aÇ1klama )'llpl1mazten, gazetec:ilerin dün de Çevrimll,koyüne 'Iirmelerlne izin verilmedl. Katliamrn ardmdan 6 gün geçme. sine kar~m gazetecilerin kOye girmelerlnin "aUftnl." gerekçeslyle engellenmeslne tepki gösteren iHD Diyarbakir ~ube Ba~kam Hatip Diele, "Demek ol.rU kat. Il.ml .l'Ilftlrm.k üzere blr komisyon olu~turduk. ÖnümUzdekl aUnlerde lzin verlline ÇevrlmU'ye aldlp aörgü tamldanyl.aörüteœalz. Daba sonra blr rapor bUlr. layarak edlncl1itlmlz lzlenlmlerl kamuoyuna .Ç1klayacaitlz" dedi. Bu arada Adlyaman'm Gerger ilçesine ba~1 Ya~murlu köyü Despal mezrasmdà arazi anla$mazh~I nedeniyle çlkan kavgada, Veysl Ka,. adh ki$i Sltkl Doitan adh köylü tarafmdan uzun namlulu silahla vurularak öldürüldU. Olaydan sonra Yaimurlu köyü muhtan Hasan Doitan, korucu Ahmet Doit.n gözaltma ahndl. Sltkl Dotan~ mise arandllb bildirildi, ÖZETI REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI Güne~ 16.06.1990 Helsinki !zieme Komitesl'iiden AÏ1kira'yà':]{ürt varhAlnl kabul edin Özel bültenIe Türkiye'ye uyan INSAN HAKLARI SERVlslHelsinki lzleme Komitesi bu ay içinde yaymlad111OzelbUlteninde, "Tlln hllkllmeU, Gilaeyd .... poIIdka1an YI eylemlert Ue alallara. rua Itakuk ..... dardanal lItlll et..... Ur" yorumunu yaptl. Bir sOreOnce TUrkiye'ye lelerek Istanbul, Ankara, Diyarbaklr'da çqitli IOrO$meler yapan v.e bilai alan Helsinki lzleme Komitesi Amerika Orubu'ndan Loi, Wlalt. .... ve Danimarka Orubu BatkaDl Eric Sletby'nin hunladlll Ozel büllende, Oüneydolu olaylan için ..... üll lç çatatm"ar" saptamasl yapllarak, "1949 Ceneyre Aal .. mua' 3'öd .. addeslallçerea bu ça ber Id tara( da aD......... a karallana. uym ...... br" deniyor. Oüneydolu kararnamesinden K.Urt~()runu ve .PKK eylemlerine, Güne~ hUkUmetin bu konudaki tutumuntirilmemeli. dan korucular ve i$kencelere ka. • Ulullararua hakak karaDanaa dar pek çok _bk alb~da top1anVl aylun oIarak mayw d6feame1DeU. bUltende, "HellI.1d b:Ieate KUn varl1l1nm yadsmmumdan tell, dlflace.lUÇlal . Ö 'Jr- vugeçUmeli, bu dilin, kOltOrtln, IllIderIM kaYIIfID .. lçIii.' • ~Ierin yasak1anmuln& son verilmu ......... dr" denij'} B '. ~aReli; KUn derneklerinin kurulma. de aynca, Doktor i.... 1II " sana ve Kunçe kitap yaYlDma wn TBKP liderleri Nl_. Sa ve verilmeli. Haydar Katla ayraJlIi,l1klat. alin• PoIIsIa ilkeaee ,..... kabaI edIde eie almdl. meII ye bu uyaulaJaaya .. vermek TOrldye'ye tavslyeler lçla Itrekea öa .......... m.. l. Helsinki lzleme Komitesi'nin • l$kenceyle al1nan i(&deler mahTUrk hUkümetine tavsiyeleri $Oyle kemelerde geçerli saydmamall. oldu: • Tön Cela V... 'adülI41-t41• Oüneydolu kararnamesi ve kOy 163. m"'deler lie I••• Italdan lbkoruculara kaldmlmal1. Iallertae yohlça. dit- maddeler • GertU. -YIIIl yiriitiUea böIpIer- kaldlnlmall. de alvD laalk koraamall ve Baslna, yaYlDC11arayOnelik basoperaayOlllanla ulullanrua lauka. kllara son verilmeli. ka uyulm"l. • Bantçt ve politik IÖrütIeri aede• Halkm Y8lllll1 tehlikede olma., alyle laapledUealer Itrbest barakaldlkça siviller ba~ka yerlere yerle$- m"l. 1._- • sU..... · r------------------Cumhuriyet, 16.06. 1990 16.06.1990 Be~ikçi için 10 bin imza : ANKARA (Cumhurlyet Bürosu) - Yazdlgl bir kitaptan ötUrU tutuklu olarak yargllanan Dr. ts-. mali ~Ikçl'nin serbest blTakllmasl istemini içeren, IO bin imzah bir dilekçe Adalet Bakanhgl'na dUn iletildi. Halkm Emek partlsl (HEP), Genel Sekreteri Ibrahim ,~yoy, Insan Haklan Dernegi (lKi;>).Ge: nel Ba~kam Avukat NevÏllt HelvaCl, avukatlar Yusuf Ala~abEr.; can Kaner ile yazarlar'LBllaesll. Erenus ve Mehmet Bayt'àk- ta!:élfmdan Adalet Bakanhgïön1ïltl,Ï-, len dilekçede ~öyle deniltij;,;: . "Sosyolog Dr. tsmafP_~I,; "Devletlerarasl Sömü'(jr. ff.41~ Ian" isimli kitabl yaz,ti::fafl!1l1a-~ dlgl için tutuklandL S~èni(Ï1ot8J. rak birçok yazar ve. ~~ri~Uf dUrU aym sorunla ijgi ~~tRIcelerinden ötUrU ust\lkl mako. ve yargllanmaktacbi- ..~- - .!o c , Y~anan bir ierçoJ<r.K'If.Tfirkiye'de bir bi\im::'.adanu vQa~her-. hangi bir kisi 'hlipst g!rm~yigöze Yi' I I L almadan nesj1el g.erçeklikle çakl~sa da -Kürt sorunu üzerine resmi görü~e' ayklfl'bir gör~ belinememekte, dU~Uncelerini açlklayamamaktadlr. Devlet bu konuda her1cesin kendisi gibi dU~Unmësi içii1 her tUrlU zora ba~vurmaktadlr. B~ta anayasa olmak Uzere TUrk Ceza Yasasl ve diger özer yasalar, yani bUtUn olarak reel huku~ sistemi, sadece dU~Unce özgUrlugUnU, bilimsel ara~tuma özgUrlUgUnU yasaklamakla kalmamakta, esas olarak da dillerin ve uluslarm hak e~itligini engellemekte, bu yönde bir baraj olu~turmaktadlr, Demokrat olmamn ve insan haklan savunuculugunun zomnlu bir geregi olarak; • Reel hukuk slstemlnln Irkçttoven ve anti demokratlk hükümJerden anndmlmaslßl, • KUrt sorununun varhgmm kabulU ve özgürce tartl~llmasmm ya~ama geçirilmesini, • Ismail 8qIkçi ve tüm tutuklu ve yargllanmakta olanlann serbest blrakllarak artlk bu som nia 111111 yargllamalann ~na erdlrllme$lnl, Istly~r 'e.savunuyomz.". . l I I I I I ~ 89 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-Buwr.VOKA ÇAPÊ-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI Güne~ ;1'BagrtTIslZlar :SHP'ye" dönmüyor ANKARA, (AA). Sosyaldemokr.t :Halkçl Parti'den (SHP) ihraç edi!.IenMehmet Ahna" i1epartiden is. 'tifa eden M~hmet K.hram.n, SHP'ye dOnme kO$ullanmn henUz 'olu$madlll aerekçesiyle ballmslz . kalaeaklanD! bHdirditer. BingOI .MilIetvekili ........ 1BlDId Ise bu konuda henUz bir karar vermedilini sOyledi. . Paris'teki KUrt Konferansl'na .gittili gerekçesiyle SHP'den ihraç .editen ballmslz milletvekili M.... mut AlIIIIk, cezalt durumda bttl'ù'" dulu içln istest de partiye gerl\M~ nemeyecelini sOyledi. : ) 8 !1 Ahnak, halkm çlkarlarml~AJl.' makiçin milletvekili ok!.w1unll kaydederek, "Bu durumo' bfr .yanda haIkin çlkarlar., d~.da benlm çlkarlanm v.r ;,eu'_. denle halkm çlk.rl.n, beftllll.b •• Ilmslz mllletveklII ol.nk ç.lt,maml getekll luhyor. Bu aedealt SHP'ye Ilrm~m" diye konu$tu. 16.06.1990 "Z.ten Istesem de SHP'ye prl dönemem, h.Ua aenel merkez bI. nasln. adlm bile atamam" diyen Ahn.k, $Oyle devam etti: "Çünkü ben cezalaylDl. SHP yetkllIIeriaeri d6nmek lçln .... vu. ruda bulunmamlzaerektltlnllÖYo lüyorlar. Biz blr suç 1,lemedlk kl, ., dHeyellm. Zaten böyle blr dl.' ,ineem de yok. Güfüm yeUIII.Il. rea! h.lkln leal olmaya ça"flca. 11m•Partlye d6necetlmlz yolu.dakl haberler .pekülasyon. It Kahraman ne diyor? " DiyarbakIr Milletvekili Mehmet Kilhram.n da, politik hayaum "~llmslz" olarak sUrdUreeelini sOyledi. K.hraman, SHP'den basit ne. denlede aynlmadlklanm anlata • rak. "tstl'. etlllemizi aerektlren kOfullar henüz düzelml, deall. T•• b.mn tepklsl de devam edlyor. Bu nedenle dönmeyi diipinmüyorum" diye kOnU$lU. SHP'nin. istifa eden milletvekillerini kazanabilmesi için ön'~ 0 milletvekillerinin seçim bölgelerindeki halkl kazanmasl ve onlan ikna etmesi gerekti~ini savunan K.h. raman, bu olmadlgl sürece partiye dönmelerinin bir anlam ta$lmadlglnl söyledi. r------------------~-----------------~ 2000'E DOGRU, 17.06.1990 Üniversite ögrencilerinden Be,ikçi'ye imza • 100 ögrenci, Istanbul'daki üniveisitelerden bir imza metni hamladl. 19 Haziran'da tstanbul Tabipler Odasl'nda, yapllacak basm toplantlsmda imzaya sunulaeak metin ~öyle: "Genel olarak, dü~üncelerinden dolaYI insanlann yüzlerce yll hapis eezaslyla cezalandmlmasma, i~kencelere ugramalanna, sürgünlere gönderilmelerine, toplumsal sorunlara, ezilen ve sömUrülenlerin eephesinden bakanlann üzerindeki devlet terörünÜß bütün biçimlerine kar~I duyarslz kalmayacaAlmlzl belirtmek istiyoruz." L 90 _ 1_~BIN'~_DOc)AU ~1~HAZIRAN~990 ~ __ ~ REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERIIEVOKA ÇAPÊ-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI 2000'E DOGRU 17.06.1990 'SHpiNiN KÜRT RAPORU Reform paketi geliyor "Kürtçe okutulabilir, ama devlet okullannda deQil. Ozal okullar olacak ... Siyasal anlamda da 'Kürt kimliOi' nin tamnmaslnda Israr edilecek ...'. Abramowitz ve KozakçloOlu'nun açlklamalanndan sonra ,imdi de SHP'nin "Kürt raparu" piyasaya ç.klyor. , UrkUm, doAruyum, çah$kamm ... VarhAlm TUrk varhAma armaAan olsun." "Bir TUrk dUnyaya bedeldir", "Ne mutlu TUrkUm diyene!", "TUrk ekonomisi ... ", "TUrk! öAUn, çah$, gUven."... Artlk, "DoAru ve çah$kan" 01mak için :fUrk olmamz gerekmeyeeek! TUrkiye ekonomisi yalmzca TUrklerin ekonomisi deAil, KUrtleri de ilgilendiriyor. YUzbinleree ilkokul çocuAu, varhklanm neden "TUrk varhAma" armaAan etmek zorundalar? Ya, bu çocuklann ana51, babasl TUrk deAilse!.. Bu sorular ve benzerleri SHP içinde soruluyor $imdi! 7 ay önee, . Paris Kürt Konferansl'na katlldlkIan için 7 milletvekilini ihraç eden SHP, $imdi bir "KUrt Raporu" hazlrhyor. SHP Parti Meclisi'nin çizdiAibir takvim çerçevesi içinde Merkez Yürütme Kurulu'na verilen gOrev, $imdi bir alt komisyon tarafmdan yerine getiriliyor. Komisyon 18 Haziran'da son kez toplanaeak .. Önce MYK'ya ve soma 13 Tem- 'T DENIZ BA YKAL. SHP raporu dl1v1I1/1nbir asimi/ssyon aracl oImastna ka~' çlk/yor. muz'da Istanbul'datoplanacak olan Parti Meclisi'ne raporunu sunaeak. SHP Oenel Sekreteri Deniz Baykal, Genel Sayman ve Diyarbakir MiUetvekiü Fuat Atalay, Genel Sek. reter YardunCiSt ve Diyarl1aklr Milletvekili Hikmet Çetin, MYK Uyeleri Hakklri Milletvekili Cumhur Keskin ve Ankara MilIetvekili ~ref Erdem, çah~ sUrdürUyorJar. DeIi,ik dO$Oneeler ortaya çtktyor, tartt$tltyor, bir "senteze" vanlmaya çalt$tl1yor. DEVLET OKULLARINDA DEOIL NokIa, Cumhuriyel ve GUnq, SHP'nin, raporundaKürtçeye "Okul. larda seçmeli ders olarak yer verilmesi' 'ni savunaeaAml yazdllar. Yanh$! SHP, KUrtçe'nin devlet okullannda seçmeli ders olmasmt deAil, Kürtçe öAretilebilen Ozel okulIan savunaeak. "SHP'den bu soruna Marksist bir yakl8$tm getirmesini beklemek gerçekçi deAildir" diyor, bir SHP'1i milletvekili. "Ama, sunulacak rapor, bu Meclisin çattSI altmda geçmi$te ve bugUn yer alan siyasi partiterin programlanyla klyaslanamayaeak derecede ileri olacaktlr." RAPOR MU, TARtH Mt! SHP, Kürt sorununa "gerçekçi yakla$lmlar içinde çOzUm" anyor. Raporda, yaklqtm gereAi, KUrtierden "ulns" ya da "halk" olarak sOz edilmeyecek! Bu sözler kullamlmayacak. Bu yOndeki talepIer kabul gOrmedi. Komisyona kattlan Oyeler ayn ayn çC$itli çah$malar yaptllar. ~imdi dOkUmanlann ve bilgilerin bir araya getiritmesi qamasma gelirrdi. Konuya ili$kin Marksist klasiklere gOz atlldl. CHP, Tip, TtKP, TEP; SOP, SP ve HEP'in konuya ili$kin programlan gOzden geçirildi. tnsan Haklan Bildirgesi, Lozan Konferansl Belgeleri, Helsinki Nihai Senedi, Meclisin gizli tutanaklan, Ata- ABD BÜYÜKELClsi ABRAMOwiTZ. SHP'den "nee davrandl. tUrk ve tnOnU'nUn görÜ$leri ineelendi. 2()()()'eDotru, Yen; GUndem, Saçak ve çe$itli dergiler tarand!. "Rapor" deli!, sanki "tarih" yaZlhyor! SHP Raporunda "KUrtierin kimliAi" savunulaeak. Yalmzca sosyolojik anlamda deAil, siyasal anlamda da "KUrt kimlili"nin tamnmasmda Israr edilecek. TUrk ku1tUrUnUn bir "Ost kUltUr" olarak gOrü1mesine ve ba$ka kültürler Uzerinde bir hegemonya arael olarak kullamlmasma kar$1 çlkllacak. KültUrde evrensellik savunulaeak. Oevletin, 1930'lardan bu yana TUrk kOkenli olmayan insanlar üzerinde bir asimi!asyon arael olarak kullamidlAI ve bunun terk edilmesi gerektili dile getiritecek. TORKÇE RESMt OtL KALSIN! Komisyonda, TUrkçe'nin "Resmi di!" olarak savunulmasl dÜ$Uneesi aAlr baslyor. Türkçenin "kullamlabilirlili", "tarihsellili" Türkiye'de- • iKiBIN'E ooGRU • 17 HAZiRAN 1990 91 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA lei b~ka dillerin ana seçenek olamayacaAI belirtillyor. "Türkçe'nin 01retilmesi, etnik asimile araC1 olarak görû1memeli" filai ai1r baslyor. "tnsanlarm Türleiye'de etnik konumlarmdan dolaYI, mezheplerinden, dinsel inançlanndan veya ann11kstatüsünden dolay! farkl1 bir uy-, gulamayla kar~ kar~lya kalmayacaAt bir araYI~ içine girdik. Bunu çOzmeye çah~IYOruz" diyor SHP milletvekiü. Bu baliamda, "Kürt kÙltUrUnün serbestçe arqtmlabilmesi için" bir KUrdoloji EnstitUsU'nün kurulabilmesi Oneriliyor. SHP'nin içine girdili "aray!~" ilginç bir dOneme tekabUI ediyorl OlalanUstU Hal BOlge Valisi Hayri Kozakçl011u, 12 Haziran gUnlU gazetelerde Kürtçenin her yerde konu~uldulunu ve yasak olmad1ltm sOylUyor. "Devlet dairelerinde bile konu~bilirsiniz" diyor. KozakÇlollu, belirli bir zaman dilimi içerisin~ de, valilerin de belediye bqkaniarl gibi seçimle is ba~ma gelmeleri gerektilini savunuyor. SHP geç kaichI OUneydolu'da anadilin Kürtçe oldulunu KozakÇloAlu sOylüyorl "Kürt asl1l1Türk vatan~1anmn kUltürel sorunlar1yla" iigilenen bir b~ka ki~i ise ABD BUytlkelçisi Abramowitzl BUyUkelçi, aym tarihli gazetelerde bu sorwwn, "PKK terOrizminden farkh bir olay" oldulunu belirtiyor. Nokta Dergisi, duzen partilerinin Kürt sorununda birle~tik1eri "asgari mtl$terek"i kapak yapn: "KürtÇeye ÖzgUrlUk". KozakçIOAlU, Nokta'mn haberinden "rahatslZ deAiliz" diyor ve ekliyor: "Dolruysa rahatslz 01muyoruz." Haberin dolrululuna ya da yanl1~I1A1naise vall karar vereeck! Kararname, haber dolcu 01sa bile halkl "Heyecanlandtrmamasl" gerektilim de vallnin delerlendirmesine buakmadt ml? "HERKEst STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN aAIrl1k vereceklerini" sOylUyor. AGtK'in "tnsani Boyut" ToplannSI'nda azml1klar sorununda Kürt1er dite gctlriliyor. , Federal Almanya'da okullarda Kürtçe elitim b~hyorl 1990-91 y!hncla KOln ve Ban BerUn'de Kürtçe dU ve kültürU okullarda Olcetim programma allndt. Gene Federal Almanya'da, Elitim ve Bilim Sendikasl (GEWE) öJretmenlere Kürtçe anadili konulu bir seminer duzenliyor. Seminere Kürt OJretmenlerin yam slla Alman ve Türk Olcetmenlerinin de kanlaeall açlklanlyor. Ulusal ve, uluslararasl planda "Kürt Reformu"nun' temeli hazlr. KORT TANZtMATI KOZAKÇ/OOLU. KDrtç. d/llerd•. ikna etmesi amaçlaOlyor. Hem "Dolululart" memnun edecek, hem de "Batll1lar" için kabu! edilebilir olacak. SHP'nin Kürt Raporu ABO BUyUkelçisi'nin deyi~iyle "Insan hak-' lanmn, tüm dünyada gittikçe daba çok dikkati çektiAi" bir dOneme de d~ d~Uyor. Smulann ya da halklann delil, "Genel insanht Çlkarlannm" temel ahndtlt bir dOneme. "tnsanhk" denilen büyülü sOzeUk herlcesi etkiliyor. Çekoslovakya'da seçimieri kazanan "Yurtta$ Forum"un Dl~ lli~kHerden Sorumlu Oyesi Martin Palous, Türkiye ile ili~leilerinde "Kürt sorununa Cumhuriyet. PKK'nlO son eylemi Uzerine basmda çlkan yorumlar da Hsinç. Ulùç Oürkan ve Ulur Mumcu klasik devlet söyleminin dtlma çlkamtyorlar. Teoman Erel Oüneydolu'nun sorunlanmn, GAP denilen ~'BUyük rUya"mn gerçeklelmesini , bekleyemeyecelini belirtiyor. tlhan Selçuk çözUmu, "Oüneydolu"yu: da kapsayaeak lerçèk ,bir de.' mokraside" l0rüYOL MUmtaz Soysal, dt~ dUnyaya karl. "Mevcut, açlklan' mUmkUn oldulunea azaltmaYI" Oneriyor. Kürt reformu geliyorl TUrkler için Tanzimat 1S 1 yù Once ilan edildi. Sli'lD1di KUrtlerin "HaUl Hümayunu" haztrlamyor. SHP'nin 'Raporu da bunun bir parçaSI. 00lu'ya yol, su, elektrik, okul, hastanel "Milli haslladan d~en paY1n'~ artlnlmasll vs.... Kürt1er kabul edeeek mi? Sorun bu. 0 HIKMET ÇIÇEK 19. 06. 1990 MEMNUN EDELtM" SHP'nin GUneydolu raporunda, 'geli~mi~ kapitalist Ulkelerin çOzUm yOntemleri arasmda "benzer" ya da "en uygunu" arawyor. tngilizlerin, .Galler bOIgesinde uygulachAI kendi dilini ve kültUrünU OzgUree geli~tir'me madeline sleak baklhyor. Ama "Devletin bütUnlUIUne yOneHk" bir hareket kar~1Slnda, "Savunma hakkl" mutlaka belirtileeek. Bu yQzden raporda "Birliktt: y~ama 'ilkesi" slk Sik vurgulanaeak. Parti Mcclisi'ne sunulacak alan taslaAIn, "SHP yelpazesi içinde her kesimi" 97 ÇAPÊ-RIVISTA 'PKK 4tanker .,.)~ft~tI t'l~NA (Cumhurlyet Güney ~.ürosu) - Erzurum'un Sen-' .~àyaiIj;eStne bagb Be~pIDarlar kö-; ,'Y~b'asan bir grup terörist, köy muhtarmm e~i Gülser Sinanotlut, nu öldUrdU, iki ki~iyi de yaraladJ. Batman'm Gereu~ ilçesine balh ,Ba~akb köyti yakmlarmda da 4 tanker He I kamyon teröristlerce ~yakddl. Erzurum Valisi Emraltab 'l.eybek'ten alman bilgi~ göre henüz "saydan konusunda kesin bilgi edi. nilemeyen bit grup terörist; Onceki ak~am 20.00'de Senkaya Hltesine ',bagh Be~pmarlar kOyUne baskm dUzenledi. Muhtarm evine giren terOristierin açtlgl ate~ sonue muhtann karlsl GUlser Sinanog-. lu (45) OldU. Muhtar Sinan Sinanojtlu HeToplu Soylu adh iki k~i, de aAlr yaralandl. Öte yandan, Batman'm Gercu~ i1çesine bagh Ba~akh köyü yakmlarmda durdurulan dört tanker ile bir kamyon, teröristler tarafmdan ate~e verildi. Öneeki geee 21.00 dolaylannda meydana gelen eylemden sOnra dOrt ki~i oldugu samlan terörist grubun kaçtlgl bfi'dirildi. > ÖZETI REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERllEVOKA ÇAPÊ-RIVISTA STAMPA-DENTRO 5 PKJ('li sag olarak eie geçti 5 terörist öld-- dü DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI Cumhuriyet 18.06. 1990 Yüksekova kesiminde bir grup PKK'b He güvenlik güçIeri arasmda çlkan çatl$ma sonunda 2 terörist öIdürüIdü, Aym gün sürdürüIen operasyonlar slrasmda güvenlik güçIeri Adlyaman'm Karagüveç böIgesinde kar$lla$tlkIar12 teröristi, Siirt'in Koçtepe mevkiinde bir teröristi öI~toIarak eIe geçjt'difer,' DIYARBAKIR (Cumburiyet) - OlaAanUstU Hal Böige Valili-' Ai, öneeki gUn bölgede gerçekle~en ve bir asteAmen ile 6 erin ~e-: hit olduAu çatl~malar masmda 5 teröristin ölU, S teröristin de saA olarak eie geçiriidiAini açlkladJ. Böige ValiliAi'nden dün yapllan açlklamaya göre öneeki gUn ~Irnak iIi BeytUnebap ilçesi YUksekova tepe bölgesi daAhk arazi kesiminde bir grup teröristle gUvenlik gUçleri arasmda çatl~ma çlktl, Burada 2 terörist ölU olarak eie geçirildi. GUver1lik gUçleri aym gUn sUrdUrdUkleri operasyonlar slrasmda Acbyaman'm Besni Hçesi KaragUveç bölgesinde kar~J1qtlkIan 2 teröristle çatl~maya girdHer. tki teröriSt de ölU olarak eie geçti. Siirt iIi Eruh ilçesi Koçtepe mevkiinde çlkan bir ba~ka silahh çatl~I!1ada da Iterörist öW olarak elt! ~i1di. fjUhli~~ya"l ma ~UrdUrUlen opèr9~~rasmdà Hakkâri bö~~ a! Tuneeli bölgesinde 2 olm\J,i4zère;/S teröristin de saA olarak tl!sllln.almdIAI bildirildi. Böige ValiliAi'l1in açlklamasmda, ölU ve sai olarak ele geçirilen teröristlerle birlikte 5 adet Kalqnikof marka uzun namlulu silah, 10 adet ~arjör, 3 adet el bombasl, 8 adet elektrikli fünye ve çok saYIda fi~ek Heçe~itli malzemeierin de eide ediidiAi kaydedildi. Öneeki gUn sUrdUrUlen söz konusu operasyor1lar slrasmda çlkan çatl~malarda l'i asteAmen, 6 er de ~ehit olmu~tu. Bu arada dUn Hakkâri'oin Çukurea ilçesi ÇIAh köyUoUn bir grup PKK'h militan tarafmdan basJldlAI öAreniidi. DUn ÇIAh köyUne gelen PKK 'hlar, köyden 170 katJr ve 13 ökUzU kaçlrdllar. Irak smm yönUne doAru kaçan militanlarm yakalanmasl içio operasyonlarm ba~latlldlAI öAreniidi. Cüne~, 19.06.1990 , 17'Hk~PKK'h:Katliama katIlmadnn ERZiNCAN, (Gün-Ha)-Ela%ll'da 21 Mart 1990 tarihinde Etibank' Ferro Kram Ost düz.ey go. revlUeri ve bic müfet1Ïf Ue Aluko 'Sirked mOfett4lerinden olU$llD do- lPetmai kuz ki$inin kUlluna dizilerek Oldü. rOlmesine kanpnak ve bu oJayda saDlklll'a yatakbk etmekle suçla- nanlarm yU'Jllanmasma Erzincan Devlet GOvenlik Mahkemesi'nde bllfland!. lçlerinde EIllZlll'Jn Ancak ve Erinli belediye bqkanlan i1e DYP MiUetvekili ülllza SepdotIu'oun :OIIu Mtllmet SepdofhI'nun da bulundutu, 17'si tutuklu, toplam 42 uLlI.kU bölwnÜDde, mahkemc b&$kam tarafmdan I&D1klara, polisteki ifadeleri oltun- samkh davanm du ve savunmalan istendi. Samklann polislere verdikten ifadelerinin i,kence ile ahnd111 yolundaki suç1ama1an mahkeme heyeti tarafmdan ubul edilmcdi. Dokuz ki$inin öldürülmesi olayma mien katlldll1 iddiaslyla yarl11anan küçük saDlk Kulm ber (17), mahkemede fotolraf çelten pzetecilere lafer i$ardi yapu. Daha SODra ifadesi ahnan Kulm ber, PICK örgütüne kauldll1D1, y&$JnID kQçük olmasl nedeniyle silahb eylemlerde bulunmad1tuu, aneak MeluBet Septiotla'nun $lUltiyesinin baslbp, üç otomatik silahm gasp edUmesi olaYlna gözeü olaralt katlld1l1m kabul etti. Dokuz kisinin Oldürü1mesi olaYlDa katùmad1luu, 0 wihlerde görevIi olarak BingOI bölgesinde bulunduAunu sOyleyen küçük militanm ifadesi, Türkçe bilmedili için yardlmel tereüman araC1hI1Y- la ahod!. Örgüte para vererek, eylem yapurdll1 iddiaslyla yargllanan DYP Milletvekili Ali Rua Sepdotlu'nun aatu Melamet Septiotlu ise, ifadesinde $unlan sOyledi:"BeIl 11er zao maa deYlete bqll kaldlm. EtkJyaya blll1lÇ vermedim," ÖrgOte yardim ve yatakhk yaptlklan gerekçesiyle yargllanan Ancak Belediye Bqkam Yusuf Datmazrak Ue Erinli Belcdiye B~kam ÖDer Cea&iz de, suçlamalarl reddettiler. 93 REVUE DE PRESSE-PRESS REVlEW-BLRllLVOKA ÇAPÊ-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI Cumhuriyet 20.06.1990 tHD Uyelen 1 haftahk açhk arevlnl GUlhane önUnde halay ~kerek bldnlUer. (Fotolraf: NUaUn Toptan) B~ikçi'ye ögrenci destegi ...... baI Haber ServIII - tnsan Haklan Demeli Uyden ile tutuklu yakmlanmn, 413, 424 ve 425 say1b kararnamelere ~I bll$lattlkIan bir haftabk açbk grevine dUn son \'Uildi. Bir pup ö!renci de yazdl~ kitap"" nedeniyle tutuklu bulunan Dr. t.mao BetIkçI için düzenlediklen basm toplantlSlnda, B~ikçi~ nin kitaplan ve dU~Uneeleri nedeniyle yargllanmasml protesto ettiler. tstanbul'da ç~itli UniversiteIer: den l00'U ll$km O!renci adma làbipler Odasl'nda düzenlenen ba~ toplantlSlnda, Be~ikçi'nin dU\Oneeierinden ve yazd1klarmdan Otürü ylllarca cezaevinde kald1AI vurguland1. TUrk ayd1nlannm Be,ikçi'nin bll$mdan geçenleri gOr- ,94 memezlikten geldiAi savunulan toplanuda.'~ bir oIasu topyeUn savuDdulu Içln bu dummdadlr" denildi. Toplantlda daha sonra 109 Universite Ogren-. cisinin imzaladlgl Be$ikçi'ye y&z1Ian açlk mektup okundu. Mektupta, olaylara ka~1 duyarslz kabnmayaeagl belirtilerek ~Oyle denildi: '1.)nlftl'llitelenle resmI ideolojlyi kamdamak içlD bllIm yapddlja, bHimln beUrU kabpIar lçIne soknldup ve beylnlerln slzID dey!mlnlzIe kötürümlqdli blr ülkede ~yonlZ. SlzI yalmzca aerçeklen ona,. koydulunuz lçlD yillarca zladanlarda çürütmeye çaI.. an blr devletln fttandllfl olmaktan atamyonz. Bizler rami Id~lojl De ça~b- Aimlz lçln slz! kOVUfturan ve koftn, blllmsei çall,malanD dotmyu saptamak IçID deti1, resmlldeolojlyl bmdamak lçlD ,.pddlAi üDhemtelenD ötrencUen olmalttaD utamyonlZ. Rami Ideolojlnln çerçewsi 1çInde blllm yapan ve bu çerçeveyl parçaladlAimz lçlD slzl ajanllkla suçlayaD aydlnlara sabip oldulumuz lçlD utamyomz!' Daba sonra Be$ikçi ile DayanI~ma Komitesi adma sOz alan SUDaur SavraD, oareneilerin Be$ikçi için yaptl~ eylerni desteklediklerini açlkladl. Toplanu son~mda, ögreneilerin açlk mektubu lmzaya açlldl. melere kar~l bir hafta Onee açbk grevine bll$layan bir grup tHD üyesi ve tutuklu yakmlan da Be~ikçi için yapllan toplantl sottrasmda QUlhane ParklOnUne gelerek eylemlerine son verdiler. Burada yapllan açlklamada, 80 k~inin dönU~UmlU olarak surdürdUeylem slrasmda. bask1lara ~l duyarbb~n yükseltildiAi belirtilerek, '~hk pevlmlz boyanca yilt_ seleD dayaDlfma ve mUcadeJe ka- au rarbhtamn sürecetl. açhk am1mI- ze kablaD ve destekleyealeriD ortak öDerisi olarak dUe letlrllea platfonnda -'mlnn dalla yiibek çabcata inaDCIDdll)'lZ" denildi. Eylemlerinin sonunda halay çeken Açl1k grevi sona erdi tH!? u.ye~eri \'e tutuklu y~kmlan . Be~lkçl'mn du~maslm lzlemek 413. 4~ ve 425 saY1h kararna- Uzere tstanbul DOM'ye gittiler. REVUE DE PRESSE-PRESSREVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI $Irnak 'ta tertJristierce $ehit edilen HOseyin Adeka'nm cenazesi Turha/'m Çayll ktJyOnde topraOa verildi (yanda), fot~rafta HOseyin Adeka eOitim alanmda (Ostte). ~ya köy bastI, amç yaktt ve ~oför kaçmb YURT HABERLERi SERViSi E nerzurum'un baskm ~enkaya ilçesine bagh Bespmarlar köyUdUzenieyen teröristeler, muhtann kamlm öldUrUp, muhtar ile bir kisiyi aglf yaraladllar. PKK militanlan, Mardin'in Midyat ilçesi ve Batman'm GerçUs ilç.esinde de 6 tanker He bir kamyonu yaklP, araç soförlennden J'UnU kaçlrdl. Erzurum Valisi Emrullah Zeybek'in verdigi bHgiye göre, öneeki geee Bespmarlar köyUne baskm dUzenleyen bir grup PKK'h köy muhtan Sinan Sinanoglu'nun evine girdHer. AçJlan ales sonueu muhtann kami Gülser Sinanoglu hayatlm kaybederken, muhtar Sinan Sinanoglu ile evde bulunan Topçu Soylu adh bir kisi de agir yaralandl. Erzurum Arastlrma Hastanesi'ne kaldmlan yarahlann durumunun agir olduAu bildirildi. Eski milletvekili Ali Rlza Septioglu'nu~ oglu Muhammet Septioglu da samklar ar~stnda fehltl.r tOpr.O. verllcll PKK esklyasmm sehit ettigi askerlerimizden ikisi topraga verildi. ~Irnak'ta sehit edilen Astegmen Menderes Gürlek, dogum yeri olan Smehrgl'mn I$lklar köyUnde, ~Irnak'm GUçlUkonak Hçesi yakmlannda sehit dUsen çavus Hüseyin Adeka da Turhal'm Çayh köyunde topraAa verHdHer. Tercüman PKK'ya ya~ eden 17 qi yargdandI 20.06.1990 -yaslariildiki PKK mensubu' Kaslm Izer, durusma basla- • dll(\an sonra özel gUvenlik , ledbiri ile duru$ma salonuna RZiNCAN, (Tercüman)ge t.m'Id'I. S an tkl'ar, Isnat e d'l_ 21 Mart'ta ElazlA'm Pa, len suçlamalan iskenee aillnlu iIçesi yakmlarlilda Etibank'a ait Ferrokrom tesisle- . da kabul ettiklerini Heri sUr,: dUler. rinde çahsan 9 mUhendisin öldurülmesi ve 5 araem yakll- . Durusmada eski milletvemasl olayma kan~an PKK'h~illerinde!l AUJt~ Se.1'tlotlara yardlm ve yatakhk euiklu'nun oglu leri iddia editen tutuklu 17 lÏoälu, devletten yana olduk- . samgm yargllanmaslna ba$lanm, PKK'ya hiçbir zaman land .. yardlm etmediklerini belinerek, "Teröristlere )llrdlm edeErzincan DGM 'de dUn san.in imamndan süphe ederim. bah baslayan duru$mada saDteden beri terèire ka~I~Jm, mklann kimlik lesbili yaplhp terurUn ka~ls,"da~Jm. Eger i5nat edilen suçlar hakkmda leröre bir katlomll \'arsa aiifadeleri almdl. Bu arada 20 lemin de idamlRl talep edi~'o- FiKRET DADA~ AVHAN ERGÜDER E ~.:MP- Mardln'in Midyat Hçesinden Batman'a giden 4 tankerin yolu öne~ki aksam PKK militanlan tarafmdan kesildi. Militanlar, tankerleri benzin dökerek atese verdikten soma soförlerden J'UnU yanlanna alarak uzaklastl. Teröristlerin elinden kurtulmaYI basaran bir soför, olaYI gU\enlik kuvvetlerine haber verdi. . Öte yandan, Batman'm GereUS ilçesine 10 kilomet.re uzakhkta da 2 tanker ile bir -kamyon teröristler tara fmdan yaklldl. ' '. .. Rim. o~~ut mensuplarlßa. para lCondermedim. IIfn, ~omplonu~, orla~.ll çlkmaslnl Istiyorum. sekhnde konustu Ômer Kay8 da teröristleriri ' "evlni bombalanz" diye ken'disini tehdit ettiklerini, pusulaYI Ömer Cenaiz'e bu yUzErimli Belediye '--8~skam ~en götUrduA'ünU ileri ~UrdU. Ömer Cenglz ise, 1986 YlhnAym dâvâda yargJlanan da teröristler tarafmdan kaAneak Belediye Baskam Yu- • çmlan klZI Kamlle'nin 4 ay sul Odnnzrak da, "Bu olay sonra evine döndugünU, gepolitik komplodur. Her an çen yd M-ay1saymda i.se intipenoneJlm ve araçlarlmla' har ettiAini söyledi. ÖldUrüdevletln, bölük komutanmln len bir teröristi kendisinin ih- . yanmdayi .... Beni bu l$f pobar ettiAi gerekçesiyle evinin litik yönden ~kli1er" dedi. bir grup tarafl~an baslldlAtDurusma sonunda beledim kaydeden Omer Cengiz, - ye bask~nlan Yusul Dalmlz"Ömer Kaya isimli ki$i bana rak He Omer Ceogiz ve issiz teröristlerin S milyon lira isAll Temizsoy tahliJt edildiler. tedigi yolunda bir pu'sula _ Durusma 18 Temmuz tarihigetirdi" dedi. ne ertelendi. 95 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-R/VISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI Il Hürriyet 20.06. 1990 Il Ball baSiiii, Irak'a Illah'satlllRda TürkIlrmallRlluçluyor EN , "klyamet . topu "nun agzlnda italyan Panorama Dergisi, Irak'a klyamet topü satl~lnln arkaslnda ENKA'nln, ABD~deki uzantisi Entrad.~$irket~.'r1iflbulurJ.(:t~gunuyazdi Mehmet • I TALYA'mn ~In yaymlannclan oEMtREL / haftabk Panorama Dergi&l. son sayISInda Irak'a KiyalTlet T~pu. satll1mn arkasmda $ank; Tara'nm ENKA :;;irketl lIE! bu flrketlli ABD'deki uzantlSl Entrade ~lrketl'nin ~ bulundugunu yazdI. ' ltalya'mn adl sürekli skandallara karl~n' devlet bankasI "Banca Nazlonale del Lawro" (Ulusal I~ BankaSI BNL)nun Irak'a KIyamet Topu satl~mda. ABD' deki Atlanta ~besinden çlkardlgl usulsüz kredileri ENKA' nm New York'taki ~rketl Entrade international Ud. araclhglyla yönlendirdigini ileri süren Panorama Dergisi. ENKA grubu sahibi ~nk Tara'nm, Cumh~m Turgut Öza\'m yakm arkad~1 oldugunu da vurguladl. Son sayISlnda bu konuyu kapak yapan \le 6 sayfa ayIran dergi. Angelo PergoIini imzall haberinde ENKA'nm New York'taki ~irketl Entrade'in sorumlusu Yavuz TezeIler'le de gö~tü. Tezeller'in "Yapdan normal ticari' bir ~ .. ~klindeki açlklamasma da yer veren dergide. "AsImda, BNL'nin Atlanta $UbesI kanahyla saglanan krediyle Irak'a gxIa maddesi sa~ yap1lacakt1. Ancak, Atlanta: ~nin halen FBI tarahndan sorgulanan. miidürii Christopher Drogoul bu kredlleri Saddam Hüseyin'In korkunç ~ oIan Iuyamet topu lçln ku11andJrttJ. Bu uyguIamada. i~ lrak'la çok lyI bagJan oIan ve lrak'ta rnilyarhk iljIer yapan en büyük Türk !jirlœtIerinden ENKA'nm New York'taki baglantJsI Entrade ~irketl kaI1$D. ENKA Tür\dye'de çok etkin blr güœ sahiptir. GniJun' sahibi \le ~ru $ank Tara, ha1en Türkiye Cumh~ru Turgut Özal'm en yalun dostudur" dendi. ' j MERKEZ BANKASI IDOlASI~ ENKA'nm t~lmaclbk ~rketl ENf~ araohglyla Iran-Irak sa~ SlraSlnda \le ~n sonra Irak'a Iskenderun \le Mersin Iimanlarmdan büyük miktarlarda ~maclhk i~eri yapil. dlgml \le bu i~lerde Entrade'in "kara parata_. nrun" kullamld.gml ileri süren dergi. ~maClhk masraflarmm Türkiye Cumhuriyetl Merkez Bankasi tarafmdan finanse edildigini yazdI.. "Entrade gibi küçük sermayeli blr ~ nas" oIdu da BNL' den 500 rniIyon doIar kredi aJabildi?" dive soran dergi. Entrade'in 96 ROMA, (Hürriyet) adma BNL belgeleÏ-lnde 114 kei rastfaiid~ml bellrttl \le bu durumun bankamn ne New YOrk ne de Roma'daki merkezierinde dikkat çek. memesinin "iJgInç" oldugunu yazdI. Panorarn.! Der~isi'nin ~ra~tlrmasmda. ~ UIOgouI'un. BNL nin Atlanta ~beSlnm ~na gelmesinden hemen sonra ~trade ile .banka arasmda b~ayan ah~r~m 9 Haman 1989 tarihine kadar 103 mi!>on 638 bin 945 dolarl buldugu belirtildi. P'YASANIN ÇOK OZERINDE EN){A'n.m Irak'a "gJda maddeleri ~ .. kon~un~a I~ ~ergide ~u iddialar yer aldl: Irak a gönderIIen maUardan yii2de 40' gJda maddeleri degiI, ~ rnalzemelerdi~ 8azJ ~n tesIhn belgeleri ~. Irak, Entrade den piyasa degerlnin çok ÜZJerInde gxIa mallanaIm~. Bagdat Hükümeti neden taM. ~ker \Ie D1ISIr kalllhöJ asoo.: ~ rakamIar ödemeye ~? :rürk ~nln yetkillIeri, 'Irak savas halinde: bir ülkeydi. oraya ithalatln riski vardl. bu yut' den piyasa flyatlarmm üzerinde bellrlenen fl. yatlarl kabul etmek zorundaydl'diyodar. Bü açddama geçen nIsan llyInm 19 'Wlll, Amerikan Tanm BakanlJÖ1'ndan blr heyetin Bagdat' a yaptJÖJ zIyaret tarihine kadar seçerlIydi. Aina bu zIyaret sarasmda çok önemIi bIr gerçek ortaya çdm..... Amerikan Tanm Bakanl.gl'ndan giden he. yetin, Irak'm Entrade Macll.gly\a satin a1d.g1 glda maddelerinin fiyatlanm çok kabank bul, ma5I üzerine yapngl tahkikatta, kendilerine "UIaIpm masrafIan da flyadara dahU, 0 yüzden böyIe oIdu" dendigine dikkat çeken dergi, "Feld. gxIa madde1erinin nakIiye masraflannm Turkiye CumhuriyetI Merkez Bankasa tarahndan ~ gösteren belgeler de bulundu. BunIann anIanu ne?" diye soru~r. Panorama Dergisi. bu durumda nakIiye masrafmm iki kez, birinin kuraIlara uygun fatura ile digerinin Ise mallara eklenerek ödendigine dikkat çekti ve bu sayede Entrade'in büyük bir "kara para fonu" ol~-. turdugunu yazdI. Panorama. bu ~kilde gëzlerden kaçmlan paralarla Irak' a, legal biçimde finanse edilemeyecek bazl nakliye i~lemlerinin gerçekle~tirihTIi~ olabileceginin a1t1m çizdi. • IKI CAN ALDI ENKA'mn, ABD 'de Irak yanllSl olarak bi, linen Bechtel Sirketl ile birlikte Irak'ta yapil. makta olan Bekme Barajl i$inde ortak oldu, guna dikkat çeken Panorama muhabiri Angelo PergoIini, ~ Tara'ya Istanbul'da bu' konularda soru yönelttigini ancak Tara'nm kendisine cevap vermek için kelime bulmakta lOn,mrhgl", söylPr!! Tüm dünyamn kon~tugu BNL \le Irak'a usulsüz silah satl~1 haberlerinin Türkiye' de fazla yaz)lmad.gml \le kon~ulmad.gml iddia eden ltalyan gazeteci. konuyla ilgili olarak Hürriyet' e yaptlgl açlklamada. önümüzdeki haftalarda dergide olaym yeni boyutlarmm. gözler önüne serilecegini söyledi \le "BNL skandabrun cehennern topu macerasa !,limdUik Ik! can akh. Bunlardan Uk! geçtigJmIz 22 Mart'ta Brükse1' de tabanca ile öldürüIen. topun muddl Gerald Bull Idi. tklncl ölüm Ise New York'ta oIdu. Hem BNL Ile hem de ~k Tara'run Entrade ~ Ile allnan ortak kararlan uyguIamaya &Okan Irak Merlœz Bankasa Müdürü Sadlk Taha, geçtig1miz 8 Haziran'da New York'ta Miteli blr kaIp krizi sonucu öIdü" dedi. 'Olaym boyutlarmm çok büyük oldugunu belirten ltalyan gazeteci. aynca $unlarl söyledi: "t,pn Içlnde 500 rni¥m dolar gibi nerede oJdu9u beIH ofmayan blr para oIunca \le de Irak-Türklye-ttalya ve ABD g1bi büyük üIkeyIe bag!antJs1 bulununca ~rma yapmak çok mr. Gazeteci oIarak en çok mrlandJgmuz tarai, am geçen ki!,iilerin üJke)erinde çok güçlü ki!,iiIer oImaIan ve deW!tle kuwetIi bagJanrun bulunmasa." oort TARA YALANLADI - Enka Holding Yönetlm Kurulu ~m ~ Tara Ise iddialan yaianladl \le ~ llÇlklamayt yaptl: . "Uluslararasa piyasada Ï$ yapan bir fIrma oIarak, rakiplerimiz de var, muhaIifIerImiz de. Bu nedenIe. bu. tür karaIamaIara !i8liß11l1YOnun. Blzim ne silah sevkiyatIy\a iIgimiz var, ne de Iuyamet toJNYIa:.... REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA Hürriyet ÇAP£-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI 21. 06. 1990 --","--"';;".' ..........-' ....~--~ BmiIl ....... __ I:oç / ....... ""'-lIol'' ' .. -"""r.' ............ - ....-... ""'•.:.,,;,.,.;.; . ....;......:.:..:..:..-_ ............ ANKARA, (Hür;Îyet) = 4abet==.~~~ , SOSYALDEMOKRAT HaHcç\ Parti '. (&HP). Gû~'da )IIftI bIr topIum haktrn ktIma JlIOltI!nI kabullttI. SHP'nln'KOri =: =-~Bu~crJ: Raporu'nu ~~8geçlrdlk ... • ct.nel Sekreter Deniz Baykal ba", ,: WlOI"lIndabe, kl,lIlk blr komlsyonun ?' tfizlrladlOI Ne ','.Slr" glbl saklana~ rapordà göru,lere yer verillyor. ,U ,""inek •• • . "Kürtq.lconu,m.k, ~um.k, ,.rkl rbe.t oIm.II, kUltUr.l. _be.tllk hekim klllnm.II, KUrt. enatitOaU kur.r •.k ç.htm•le.r y.p-. , m.'....:. ~ ~ tanin l'8bnU ~ konuImab. \II III¥ b(;;üIc ~ .,Imab" .-aIancb. , ~'da ~n.de duGu w etrilk ¥1bk1ar arksaI ~ feodal lIBplnln hakim ToInk SIuwJIIea. biçlriilncfe haklm 01. ¥111kJara n~'da nomlk; ~ oIduau \le bunun böIger\In gelltmeslnl de engened~1 tapit! lIBpllan raporda, GüneydO!1u'dan' la Kürt enstIfDsünün dl. Bab'!I8..seçen Kürt kökenll lnsanIarm bü' yak deg\flm gösterd~ Ile bu Çlk. t\ä1 tesp\t!nden söz edUerek, reflüun krIterIerI oIan teIefon, otomobll. 8IIret )lIpIIInm ~I lira, ekeküItür8I, ~ cNtAillmIcI aerc:ekIIItIrin önriIrI g8tlr\IdI. - AnadII. Iérbi __ IconUlUImUlnl öngören rapor. .~ Gene! Mer.'ln lk1 ¥k ~ kurulrnaia benlmsen. . oIUJlUrdUJ1ukomi .. Ilk taIIak rapo- yadl kIaIör. den oIupn 4MakIar ÜIIrIndiklll'lCllernele. rlnde GüneydoGu'dakl Kürt nüfusu Ue Beb'),8 göç ed.n Kürt nüfusunun SlIyISI 'fIIIblt edIJdi QItIm \18 konut clurumu, .sanayt kurul~ \Je bökIe haIk1mn kullan. cIt1 teIcfoR \18 oIIcmObIf 5ayISl gib! ~ Nnu tarnIr'nIach! .~un ....n ~~ mIktan da t8Sp1t edIldf. Vöredekl gellr daAJhmmda adaletsiz. '~~=~~~.::i; yoIIan önalIdi. Tùm part\1er \le iktIdar lçIn yol göster\d oIacaöJ bellrtllen ~n 11 saYfadanol~ taslaölnda aokraIl ve-an.n hakJan" paketMe birlikte "Ekonomik, SoeyaI, SIy8sal SorunIar \le Çözûm voUan" ba~bklarl sua. \le ÇÖzÜm Iandl. Raporda, ~ekl .. et yaplSlna ~nan feodal dUNmun Y1ktlmasaöngö. rüfürken, toprak refonnunun da yaptlacil@ belirtlldl. Güneyd~ raporunun önemli ana =- ~Iklarl "'0ÖW1 daöahnu. vetenIz laruun a.zbiP. \IIllI'imIIz adaIetIIz geIIr • leßIIyi yaänm- farun ve kooperatifIepenIn~~ toprak daiPbmmda dengaizlik, GAPtàki eIœiIclikler. ekonomik geriIIk ve yoksuI1uk" oIarak ortaya kondu. Rapordaki çözüm önerileri de "GüneydoAu lçIn Ölet kaIIanma pIam yçdmah. GAPIa llgiI ~ ~ line ~. ~ önIeme proJeJerl ~= ~~~bir= ~da~~p ma8 IçIn deOIIUnI8r).ellllmah" Raporun ..~ enIld1. ~" bölümünde de ekonomlk Ile sI)o8sI nedenJerle .göç . Incelentyor. bölgedekllnsan haklarl Ihlallerl. 5Il'ala0lYor, mEM:Ut etnlk yaplmn sI)o8sal ~.p.JYa nasal .etklled~inln tespltt konuluyor., BÖlgedekl güwnlik boyutu Irdelendlkten. som OlaAanüstü Hal Ile dIMetln ¥leahk.: h harekete kaJ1I lIB~1 mücadelenlri toplumdakl yanh~ yanSlmalanna d~nllerek ÇÖ2Ümönerlleri de ~e S1ralan~ "BöIgede anadIl ~Ù1 kaIdanImah,' anadiIin yazWp ~ anadUIe türkü, . tarla 8ÖyIenmesI lleIbeS& oImah. DIne. rnezhebe, etnik aynbga ve l1'ksal aynbja . dayah poIitikaIara son verlJmeIi. BWl!ann bIr ayncabk oImaktan ÇlkanJmah. ~ KiiItünd &erbestIfk hakim Iuhnmab, de-' ~ alt küItürterde alcademik inœIe-. Kürt enstitüsü kurarak: meter yapdmah. çablpnaIar yapmahdJr" Deniz 8aykal'm bir basm top~ açtldayaca9J ana .rapor 4 Temmuz'a I<adar tamamlanarak. 5 Temmuz günü Merkez Yürütme Kurulu'na sunulacak. Rapor, 15 Ternmuz'daki Parti Mecllsl'nde "~'. Jerek, SHP'nln Güneydogu polittCOIn temelinl olUJlUràcak. au arada tasIak raporun basana S1zd.glyolundakl bllgller parti genel merkezlnde huzursuzluk varatb. r-----------------------------------i Hürriyet 22.06. 1990 Irak'a dönen ~ergeler idam ediliyor LONDRA U (a.a) WSLARARASI AI Ör.' gütü. Türkiye'ye sigman ve Bagdat Yönetimi'nin ilan ettigi aftan yararlanmak üzere ülkelerine geri dönen Irakh' lardan yüzlercesinin "ortadan kayboldugunu veya idam edlldlglni" bildirdi. L Me~kezi Londr~'da bu: ,Iunan Insan Haklan Örgütü tarafmdan yaymlanan bir ra. porda. Bagdat'In' ilan edilen afla ülkeye dönenlerin güven. Iiklerini saglamadlgl. uluslara. rasl örgüt1erin bu konuda de. netlemede bulunmasma da .izin vermedigi belirtildi. Son aflarla Türkiye'deki kamplar. ',dar> Irak'a 2 bin 500 kisinin .döndügü belirtilen raporda.' Il Temmuz' a kadar uzanlan afla birlikte sadece Türkiye' den geri dönenlerin saYlsmm 6 bine ul~masmm beklend~i kaydedildi. ~ 97 REVUE DE PRESSE-PRESS Hümyet REVIEW-BERIIEVOKA ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BAS/N 21. 06. 1990 ISTANBUL, (Hurnyel) S Salonaglremeylncepterl ppt ... Yazar Ismail Be$ikçi'nin yargllandl!J1 Devlet GOvenlik Mahkemesi'nin salonuna almmayan yakla$lk 300 ki$ilik grup, "Be$ikçi'ye 6zg0rlOk" diye slogan/ar atmaya ba$ladl. isÜmâÎï'BëiikÇik'~iiiÄti' durU$maSlnda olay YazarIsmail 8e$ikçi, kitaplannda Kürtçülük propagandasiyaptl!J1 gerekçesiyle 45 yi/a kadar hapis istemiyle yargi/amyor ... • "Kürtçülük propagandasi " suçlamaslyla tutuklu bulunan ve DGM'de yargllanan yazar Be!?ikçi' nin duru!?maslnl izlemeye gelen 300 ki!?islogan atlnca, polis zor kullandl. • J'l, Yakapaça götürülclü Protestocu grubu kovalayan polisler 30 ki$iyi gözaltma aldl. Aralarmda genç klzlann da bulundugu göstericiler, yakapaça polis arabalarma bindirilip emniyete götürüldü. OIIIy .raU1da yakla,. ~ kl" g6zaltlna allndl. • 1 gazeteel de poila tarallndan tartaklandl. Du. ru...... ra"" salonun küçüklügü yüzünden yargtlamamn saghkslz oIacaglnt öne süren 30 nukea, mahkeme heyetlnl prolesto eelerek sa. !onu t.rk etlNer... OSYOLOG tsmail . Betikçi'nin yazdlgl iki 'kitap yüzünden açllan iki ayrl davada yargllanmasma bqlandl. Davamn görüldügü Duru~a Sa; lonu'nun küçük olmasl yüzünden Devlet GüvenHk Mahkemesi'ne ahn,mayan 300 k~, slogan 'atlp yürümek isteyince, polis jop' kullanarak grubu daglttI. Olaylar 81'rasmda 30 kilSi gözaltma ahmrken, görev yapan bazI gazateciler polis tarafmdan tartaklandl. Bu arada durulSmada .konulSaßBe~kçi baSlm suçlayarak, "Türk ba8lD1m Ijiddetle reddediyorum. BaSlD, MIT'in bir IjUhesi gibi çaiqlyor" iddiaSlnda bulundu. tstanbul DGM'deki davada tutuklu sanIk ts,mail Beljikçi ve tutuksuz samk AYlje Zarokolu' nun avukatlan, mahkeme salonunun adil bir, yargllamaya müsait olmamasr yüzünden degii?tirilmesi gerektigini öne sürdüler. Bu slrada durui?màyà giremeyen 300 ki~i!ik bir 'gurup, "Kürdistan FaIjizme Mezar- Ölacak" ve "Be~ikçi'ye Özgür-' lük" ~klinde sloga~ at: maya bai?laymca,polis tao, ,rafmdan engellendi. OlaYJ lar slrasmda 30 kii?igözaltma ahmrken, Tercüman Gazetesi Muhabiri Ahmet Tanyolaç polis tarafmdan tartaklanarak makinasl kmldl, Cumhuriyet Gazetesi Muhabiri VOOat Yenerer de kolundan yaralandl. Say11an kalabahk alan avukatlar, samklara aynlan yerde oturtulunca, mahkemenin kurallara uymadlgml ileri sürerek topluca salonu terk ettiler. AçIian davalarda 22 yIidan 45 yIia kadar hapis ile yargIianan Beljikçi de mahkeme heyetini protes-' to ederek sqrulara cevap vermeyecegini söyledi. DGM iki kitabmdan dolaYI yargllanan Ismail Beljikçi duru~ada, "27. Çevrimli Kürt vatandaljlDI devlet öldürdü ve PKK'mn üzerine Ylkb . Türk baSimm Ijiddetle red OOiyorum. BaSin, ,Milli tstihbarat Teljkilab'mn bir ~uhesi gibi çahlj1yor" dedi, Beljikçi' nin konui?masHimsalonda bulunan bir grup tarafmdan alkH?landlgl görüldü.' Duru~aya HEP Genel Bai?kamFehmi Iljlklar oa kat l!rh 98 ÖZETI :8 • Kltaplarlnda bölücülük vaptlgl IddlaS'y1avargtlanan Ismail Beslkç/'n/n DGM'dekl dünkü durusmasl SlraSlnda, lçerl allnmavan blr grup, sloganh gösteri vaplp uvanlara aldlrmaVlnca polIsierte aralannda ta$h-coplu çatlsma çlktl, olavlarda 20 klSi gözaltlna ahnd!. 5anlk B~lkÇi de durusma salonunun kiJçük olmasl nedenlyle saQllkhsavunma yapamayacag'n1 bellrterek, lfade vermedi Yaymevi sahlbi Ayte Nur Zar.kotlu île yargllanan ~ikçl, salonun kUçUkoldu~unu belirterek, "Bu salond. sathkh durufm. y.pd.mu. Bu Dedenle if.de vermeyecetim" dedi. Avukallar da salonda sa~hkh savunma yapamadlklaflm bellrterek, "S.nlk .vuk.ll.n, düny.nm biçbir yerinde s.nlk sudalyeshw olurarak savunm. y.pmu" dedîler. y fXJ e Ver yer larl1~malann Ç1ktJ~ve 70 kadar avukatm kal1ldl~1dUnkü durufmada mahkeme heyeII, ~çl'nln IUluklulu~un devamma veavukallaTInISlemlerido~rultusunda sonrakl dur,,~malafin büyUk bir liyalro veya salonda yapd~1 lçin yer aranmasma karar verdi. ; ~ikçi'nin duru~masma ahnmayan 300 ki~llik blr grup, DGM önUnde alkl~laria bölücü sloganlar alarak, protesto gösterisi yapll. Göstericilerin etrafml çeviren polis, kalabah~ Sullanabmet ~~ nUnedo~ru da~Jtmaya çahftJ. llu arada göslenCl1eryardlma gelen Çevlk Kuvvet tarafmdan coulamnca, 10dakika kad... sri ça_' l1~ma b~ladl. Pollsi t~layan': Çallfmadan soora 20 klfl gruplann ara sokaldara ~:' llözallma ahndl. ,slylaçal1~mayayddJ. SoAuk~- - Insan Haklan Demqi ISlan-' me Soka~'nda göslerlcilerlebir. bul ~ubesl'nce kanun hükmUnIikte bazi Iigisiz klfiler de cop- deki kararnameIerin kaidmimasJ landl. i~ 13Haziran'da b~IJiao aç_ hk grevi dUn t... a11ßetikçi'nin OOM'deki dDru$masmdanOnce. , Gülhane Parkl önünde halay çe_ kilerek sona erdirildi. dl). &rupIan blrkaç kl,1 Çevik KuwlleklplerlH tif lib (lIsttI."")' CIddenln her Iki ylinOnden gelen poils, gllsterlcllerden blz.nnl yakalayarak gllza"1ß1 aldl (Ylndl). (FoIoOralllr: KOr"t YlLMAI/Serdlr AKIMAN) IST/HBARAT SERVisi AZOICI kllaplarda bölücü)uk yapl1A!iddiaslyla hakkmda 45 YII a~lf hapis cezasl ISlenen sosyologtsmail ~kçi, yargdandlA!lslanbul DGM'de dUnkuduru~mada ifade vermedi. , PROTESTa Sosyelog IIlIIIH Bqlkçl'nln dOn Istanbul DGM'de Ylpliln dUrU,mlllßl glrellllYen 300 kl,lIlk blr grup, blIIOcOs10glnllr atJrlk pro..... gOD1II ppn:a, palls daO*n*n lçIn upnll. Daha sonra ÇevlkKUWIl poIl"'rl tarlllndin coplanan grup SultanlhAllt ylinOne ko,tu (Ostte sol- Bef}ikçi'nin duruf}maslnda olaylar çlktl, 20 kif}. gözaltlnda 0 \0 \0 ::::!.. ~ 0, ~ en ~ I ~ ~ t't1 ~ '" ~ !""o t't1 t1 ;l a <: t't1 I ~ \r.J ~ t;:: ~ t:l \FJ :s ~ ..... t>l> '" ~ <l ~ 7<: 0 "<: f"": Al f"": - tx:l ~ "<: I .... tr:I 0 0\ tr:I ~ \FJ \FJ tr:I ~ fT1 ~ en ;? fT1 CJ fT1 '" tv ~ ~ ~. ~ ~ ~ I ~ c: REVUE DE PRESSE-PRESS NOKTA 24.06.1990 REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO SÖYLE~i I AHMET TÜ RK "iktidar hesablmlz ,ok" 5 iyasa/ ya~am/m/zm en genç parti/erinden Ha/km Emek partisi, uzun tart/~ma/ardan sonra kuru/u~ di/ekçesini lçi~/eri Bakan/I~/'na verip, tabe/asml astl, Kurucu/ar arasmdaki en renkli ki. ~i Ise Mardin Milletveki/i Ahmet Türk'W. Kimi/erine göre "Ahmet Türk, Kürt davasml savunabi/mek amaciy/a Mardin 'deki köy/erinden birini sat/p, partiye ba~/~/am/~ "tl. Hakkmdaki söy/enti/eri kesin bir dille ya/an/ayan Türk, "Herkes ka. dar katk/da bu/undum" derken, ko. nu~ma slrasmda bir küçük "servet beyam "nda da bulunuyordu: "Ziraat Bankasma 500, piyasaya 200 mi/yon borç, 5 bin dönüm toprak. Geçen yil girdigim kooperatif sa. yesin,de b/rkaç YI/ sonra Ankara'. da alaca~/m bir ev," $u anda kulland/~1 son mode/ Mercedes otomobilini "taksit/e" DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI a/d/~/m belirten Ahmet Türk, kendisi ve kurucu/ar/ndan biri oldugu Ha/km Emek Partisi hakkmda NoId,,'dan Mü~erref Se~kin'Jr) so: ru/ar/m yamt/ad/. Nokta: SHP'den ihraç edildikten sonra, Halkm Emek Partlsl'nl kur. dunul. Oysa sll feodal bir lIile ya. PISI sürdürüyorsunul. Bu blr çeli,. kl delll ml? TUrk: Bu birçok kiSi tarafmdan merak edilen bir konu. Ashnda öyIe feodal bir aileden gelmiyoruz. Ancak topragl olan bir aileyim. Gençligimde, ögrenciligimde belli bir çevrem yard!. Lise yIllanmda sol fikirlerle tamstlm. Önemli olan aile yaplsl degil, kisinin dünya görü~üdür. Benim ailemin tutulmaSI, sevilmesi, toprak sahibi Oh,lsumuzdan degil. Bu tamamen geçmisten yana izledigimiz politikadan geliyor. Agahk zihniyeti dl~mda halkla bütünleserek dayaru~magösterebildigimiz için, sevilen bir aile 01duk. Nokia: Asireli- 100 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA nizde sizin istemedi~iniz bir partiye.oy verebilirler mi? Türk: Tabii. Ba~ka partiye de oy verilebilir. Ama hugUne kadar akrabalanmla, dostlanmla hiç ters dU$medik. Bu, emirle olan bir $ey de~il. GönUI m:aslyla kurulan bir ili~ki... tnsanlar hir ki~inin ki~iliAini yorumlayarak da bir partiye oy verebilir. Nokta: Bir de merak edlten blr kanu var. Kürt olmamza raAmen soyadmlz "Türk". Bunun özel bir anlaml, özel bir öyküsü var ml? Türk: Soyadl kanunu çlktl~1 zaman köye gelen nUfus memurlan, "Senin soyadm falan olsun" demi~ler. Halktan "Benim soyadlm" "Falanos olsun" diyenler de çlkml~. Ama bizim halklmlzm ço~u TUrkçe bile hilmez. Neden TUrk soyadl verilmi~ ara~tlrmadlm. Ama ~öyle bir söz vardlr: "Kurulacak partinin tabelasma bakllmaz." Önemli olan içeriktir. tnsanm de~erlendirilmesi, soyadma göre 01maz. Benim soyadlm TUrk de olabilir, Çelik de olabi~ir, Özçelik de olabilir. Ama bp.n KUrt oldu~umu biliyomm. . BugUne kadar soyadlml sorun yapmadlm. Bu konuda bir sorunla da kar$lla$madlm. Fakat bazen arkada$lar ~akadan tâkll1yorlar. "Hem KUrt'sUn hem TUrk soyadl alml~sm, hu çifte standart de~il ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO mi?" diyorlar. Nokta: Son zamanlarda sol yelpazede birbiri ardma partiler doAuyor. Sol oylarm oranl belli ... tktidara gelmek için, i,iniz biraz zar deAii mi? Türk: Biz yeni bir anlaYI$ln temsilcileriyiz. Elbette bizden sonra kurulan partiler, bunu daha da geli~tireceklerdir. Açlkça söyleyeyim, biz iktidar hesablyla ortaya çlkmlyoruz. Amaclmlz TUrkiye kamuoyuna görU~lerimizi aktarmak ve hakhh~lmlzl ortaya koymaktlr. Bizim partimiz demokrasi mUcadelesi veriyor. TUrkiye'de gözardl edilen bir gerçek var. KUrt somnu var. By somna bakl$lmlzl çok net hir $ekilde ortaya koyanz, çekinmeyiz. Nokta: KozakçJOAlu'nun resml dairelerde Kürtçe konu,ma kararlDI nasll deAerlendiriyorsunuz? Türk: Sevindirici bir geli$medir. Ama bu KozakçlO~lu'nun lUtfu deAildir. Verilen mUcadele sonucunda bir KozakçlOAlu bu noktaya gelmi$se, inamyorum ki sUreç içerisinde çok daha deAi$ik bir boyuta ula$llacaktIT. Nokta: Siz cezaevinden çlklp, milletvekili oldunuz.Sizin için "Milletvekili olmak zorunda, yoksa yeniden cezaevine gidecek ... " ,eklinde görü,ler var. Türk: Ben milletvekili olmadan 10 gUn önçe tahliye edildim. Hak- Il DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI klmda açllmi~ birkaç dava var. BUtUn bunlann faturasml ödemeye hazlTlm. Onun hesablnl yapmam. Gelecekte politikada olabilirim veya olmam. Açllan davalar kar~lslnda hem kendimi, hem de inançlanml bugün nasi! ortaya koyuyorsam, 0 gUn de koyacak durumdaYlm. Bu konuda hiçbir endi~em yok. Nokta: Partini7 HEP, barajl Rfamayacak glbi aörülürse, haAlmslz olarak aday olmaz mlsmlz? Türk: HaYlr. Partidf' yer aldlktan sonra, sonuna kadar mUcadele edece~im. Ama TUrkiye'deki geli~meier daha geni~ bir ittifakl gerektirebilir. Onu gözardl etmeyiz. Bu sözlerimle SHP i1f'DSP'yi söylemiyorum. Benim ~öyledi~im sosyalist solda, Marksist solda. Nokta: Biraz hassas bir konuda som sormak istlyorum. Bölgede yasa dl,1 PKK'ya katJlanlar arasmda, sizin akrabalannlzdan ki,lter de var. Hatta bir karde,iniz güvenlik güçlerince öldürüldü. Allenizin PKK ile i1i~kisi var ml? Türk: Her insan özgUr iradesiyIe hareket eder. Kendi yerini seçer. Ben politikada kendi anlaYI$lma göre bir mücadele içindeyim. Ba$ka mücadele yöntemlerini benimseyen insanlar da çlkabilir. Benim ailemden de çlkml$tlr, ba$ka ailelerden de çlkml$tlr.- !-S~ köyi;riiid; ~ 'bo~altma' var I:: :~ c.:; ANKARA, (ANKA)- Türkiye-Irak smlTlndaki bw köy ve mezralar "Güvenllktea yoklua oldukl.n" ve "PKK mUltaal.nma b.nam.lana. oIaau ..... dlll .. gerekçesiyle tqa}tlbyor. Köyltller, Hakkari il merkezi ile Yüksekova, Sem. dinli ve Çukurca ilçe merkezierin. -de çadlrlara yerlC$tirildi. nna yerle$tirildi. Haberde Hakkari Valisi ~h.bettin H.rput'un, 16 Haziran günl.l Hakkari'de yapllan "Huzur top. l.ntlSl"nda söz alarak, daAmlk kü. çük köy ve mezralann birle$tirile. ceAini söylediAi de belirtildi. , Köylerin, bo$altdmasma kar$ çlkan Sosyaldemokrat HalkÇ1Part (SHP) Merkez Yürütme Kurulu Tempo Dergisi'nde yer alan habere ~; Hakkari'nin Semdinli il- Oyesi ve Hakkari Milletvekili Çesi~e'baIIl SO haneli MC$elik kö- Cumbur Keskla, uygulamanm asi. Y.tt, iki hafta önce smlr komando milasyona yönelik olduAunu savu. narak, "Köylerln karnuillftimm •• tàburuna baIll güvenlik güçleri ta. Ilyl. An.yass ve yasal.r çla_ai. rafmdan bo$altlldl. Haberde Me. '$etik, Ayranh, Aktütün, I$lkh, Ka1 I yor, köylüler matdur edUlyor. Kovattl, 'Ka\'sakh, Kazan, Kuruder~,1 ( nuyu Meclls'e getireœtliii" dèdi. OlaAanüstü Hal BöIge Vali YarBa$tepe, MC$Cli,Rindik köyleri île dlmclsi Özcsn Erdotaa ise, köy ve Davuslu, Sine, Dutluca ve SI~nak mezralan birlqtirme uygulamaslmezralanmn bo~tddl~ belirtlldi. KöylOler, Hakkari Il merkezi Ile mn proje ll$amasmda oIduAunu, hükümetin onaylaniasl halinde uyYüksekova, $emdinli ve Çukurca ilçe merkezlerinde Klzday çadITla- . gulamaya .koilUlacalml bildirdi. 101 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA Curnhuriyet. ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI 22. 06. 1990 KOrÉNHAG .AGiK'tekötümser hava nusunda AOtK bUnyesinde bir komite 0111$turolmasl, 8Z1nllkkavrammm yeniden tanlmKOPENHAG - Kopenhag'da S haziran lanarak azmhklara yeni ve geniI haklar ve, gUnU oldukça iyimser bir havada açllan Av- rilmesi, hukuk devleti ve demokrasi konusunda ortak Hkeier belirlenmesi ve kilisel hak. rupa OUven1ikve l,birlili Konferansl (AolK) , çerçevesindeki tnsan Haklan Konferansl, Uye lar konusunun geniI lekilde tartl$dmaSI yer ,Ulkelerin birçok konuda gOrU, birliline va- ahyordu. Bu tUr onerilerin IIIIt altmda olumlu bir . ramamalan yUzUnden daha "le~l" bir havada bqlayan Kopenhag'dalti AOtK tnsan :havaya bUrUndU. Hakim Konferansl, bu konularda Uye ülke: Dolu Avrupa'daki deli,ikliklerden sonra ; AOtK bunyesindeki ilk toplantl olmasl ne- 1er arasmda IOrU$ birliJi bulunmadllml gOs.:deniyle Kopenhag'daki konferans, birçok ko- terdi. Kararlarm bUtUn Uye Ulkelerin gOrUI birlili temelinde al1n~ konferansta, AOtK~ I nuda $Omut adlmlar atllmaslm içeren bir 50in sUrekli bir yaplya kavu$masl Onerisi, bOy, nuç bildirgesi çlkacaAI beklentisi He bqladl. le bir gelilmenin NATO'nun Onemini azalta. Sovyetler Birlili'nin NATO ve Var$ova pakt• larlmn kald1r1llPAOtK'in daha sürekli bir ya- calm.dan korkan ABD'nin kar$1 çlkmaslyla . plyla yeni bir Avrupa gUvenlik sistemine dO- hemen hemen tamamen rafa kaldmlml$ bulunuyor. Özellikle kUçük Ulkeier tarafmdan r nU$turU'mesi Onerisi Uzerine bUtUn dUnyamn destek gOren sUrekli ve sabit bir AOtK sekdikkatlerini Ülerinde toplayan Kopenhag topretaryasl kurulmasl fiki-i de konferansta kalantlsl, konferansa katdan Ulkelerin birçok '.kODuda $imdiye kadar gOrUlmemi$ OlçUdeso- bul gOrmUyor. Bu konudaki uzlalmanm, bir sUreç olarak devam eden AOtK'e paralel ola'mut ad1mlar atllmasml isteyen onerilere sahne : oldu. Öneriler arasmda AOtK'in s()rekli ~ek- rak yeri deAi$Cnbir sekretarya olu$turulman:tal}'ay •. ~~v1,1st~rulmasl, insan haklan ko- SI yOnUnde olmasl beklenivor. FERRUD YILMAZ Azmhklarla ilgili birçok Oneri gelmesfrie, raJmen, bu alanda olulturulan çall$ma grupllU'1ndaki tarulmalar bu konuda da gOrU$bir~ lili sallamamn gUç oldulunu sOsteriyor. AZlnllklar koousunun sonuç blldirsesindc, gOrU$ birlili saAlanamayan konular dllarlda blrakllarak "minimum" $ekliyle yer alma$l bekleniyor. Çalilma gruplanndaki tartl$malar, ne kadar sOrUI birliAi saAlamamn zor 01duAunu gOsterirse gOstersin, çah$malara katllan bUtUn Ulkeier, mutlaka uzla$maya va-' rarak bu konferans $Onunda bir sonuç bHdirgesi yaYlmlama kararmdalàr. Oeçen yd Paris 'te toplanan tnsan Haklan Konferansl'mn birinci toplantlsl sonunda $Onuç bildirgesi yaYlmlamak mUmkUn olmaml$tI. Kopenhag'daki konferansa katllan Ulkelerin en çok hemfikir olduklan konu, hukuk devleti ve demokrasi konusu. Konferansa katllan hemen hemen bUtUn Ulkeier, idari kararlara kar$l itiraz yollan açllmasl, yargmm baAlmslzhAI gibi bir dizi hukuki gUvence ve gizli oya dayah serbest seçimler konulannda hemfikir gOrUnüyorlar. 00 ~ Orgütü uyans) • LONDRA (AA) Uluslararasl Af örSÜtü (Amnesty International), Türkiye'ye slpan ve Bald",t yOnetiminin Han milli 'aftan yaraHanmak üze.te ü1kelerine geri dOnen . IrakWardan yüz1ercesinin "ortadan kayboldutunu ,veya idam edildiAini" bildirdi. Merken Londra'da bulunan insan haklart 'Orgütü tarafmdan yayunlanan bit raporda, Baldat yOnetiminin, ilan editen afla Olkeye dOnenlerin süvenliklerini sallamachlt, uluslararasl ,örgütlerin bu konuda 'denetlemede da, ~ L 102 bulunmasma ~edili !'elirtHdi. ~ REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPÊ-RIVISTA 2000' e Dogru. STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI 24. 06. 1990 tSilliB DERGiSi • -,---,,, ", Mahkeme kararlyla.. yaYlnl durduruldu DENG Deng1 hiçbir matbaada bastlrma olanaol yok. Fotokopi i1eçlkan 5. saYlsl toplatlldl, Fotokopi makinasi sahibi gözaltma ahndl, blraktldl, Oaha sonra Deng1n mahkeme karanyla yaY,"1 durduruldu. Bu, kararname sonrasl ilk yay," durdurma uygulamasl. , '1) tng der,isinin yaymm~n. durdurulm,.,ma karar verildi": Oerekçe ise YazIi,leri Müdünl4eli$iklilinin bildirilmemesi, 3 r P~llk'da Sedat Karakat Yaz1Ï,leri.'MOdOHl olarak bildiriliyor. Hazjran sä~. da ise Kamit Ermi, ,östt'riltior. '''Bu deli,iklik bildin1Di~ için S680 'saytll yasanm 10. 1Oaè1~ile aykm yaym yaptldlll anlattld~~dan derginin yaymmlD dut4ûrU)ß.1ilsma karar verildi". " Deng dergisinin Yazli,lerf¥.üdllrO hem Kamil Ermi, h~ p~ ~t Karak... "Her ikisinin .de' ieSinÏ batvurulan ve beyannamek!nvü" diyor dergi çab$8D1 Ytlniu' V~QI. Yasa-da birden fazla YÙ1'i$ferJMOdOrO'nUn olabileêeii' bClirtUiyor. Varol Ocak aymdan somà ç.l(ajÎ.saDENG 'lN FOTOKOplYLE ÇIKAN ytlarda Yl1ZÙil~iModOrojl\ttn..KaHIKMET ÇETIN. Deng dergisl sahibi. SAYISI mil Ermi, olarak gOsterildilini belirtiyor. "Neden 0 gOnden bu y~a dergilerinin kapal1m Çalda, Baslye o(uyor. Kamil Ermi~'in davalarl üç saYI çlktlll halde yayml dQid,u,r- mevi'nde bastlrlyorlar. lç kl!;mlm sOrOyor. Deng'in Ozerinde baskllar madtlar?" diye, soruyor. l)(ng 'in da aym yerde fO,tokopi ettiriyorlar. devarn ediyor. Önce Nusaybin sonavukatl Ahmet Zeki Okçuolru: bu Fotokopi ile Çikan ve daI1t1lan ra tzmir'deki bayi gOzaltma ahmkonuda dava açacak. Deni yapul1 , SOO'den fazla dergi hemen bitiyor. yor. ~imdi de yaYlm durduruluyor. basm aÇ1klamasmda "Deng'in mqOkurlar dergiyi eldèn eIe dolatunp "Biz bu baskdan tahmin etmi$Îik. ru ve hakh mocadelesini enaeneinek fotokopi çektiriyor. Basm masaslÇlkan son kanunsuz Kararnameleisteyenler bu kez de yasaya kar,1 hi- na da bir dilekçe vererek Deng'in re ralmen Deng ya~ml sOrdOrele ve yasaYI keyfi yorumlama, onu Ç1ktll1 bildiriliyor. Bir ,On som:acek." diyor Hikmet Çetin. zorlama yolunu seçmi,lerdir" diye derai toplatwyor fotokopici Çetin Deng aym zamanda sosyaUst derbelirtiyor. Tll$ÇI gozaltma abmp buakwyor. gilerin ol~turduAu platformun içinde yer'allyor. Platform'da Deng'in "Çlkarken ,unu hedefledik. KOrt , "Yasalarda bu yOntemle ilgili bir klsltlama yok" diyor Hikmet Çetin. Onerisi "ortak matbaa" kurma. Bu kimlilini One Ç1karacak aeni',kitleDeng'in buaOne kadar Ç1kan bq saOneri henOz delerlendirme aeamaleri kucaklayacak, ihtiyaç1ara CéVap yiSI da toplat1ld1. Yurtd1~ ,Ondesmda. Diler Onerileri ise "Fotokoverecek bir dergi. "diyor Deng rilen 2000 dolaymda dergiye el konupi ya da batka bir yOntemle haredergisi sahibi Hikmet Çetin. Deng'i luyor. tkinci sayJSI Ç1kUlinda Y wket ederek egemenlerin sunmu~ olduhiçbir matbaada basma olanal1 lu perspektifi terketmeleri" ve kayok. Matbaalara Deng için OIOm i,leri MOdOrOSedat Karakat tutuklamyor. Sonra sahibi Hikmet çetin nunsuz kararnameleri isimlerine yatehditlerinde bulunm •. "Ölümle TCK'nm 168. maddesindeki "Silahkl$8D perspektifle a,malan" diyor tehdit sokak kabadaytlannm ili" dih çeteye Oye olmak" suçuyla tQtukÇetin. 0 yor Çetin. Matbaalarda bastuma lanlyor. 23 MaYIs'ta ikisi de tabliHACER YILDIRIM olanall bulamaymca montajl hwr IKI.IN'E OOCRU .24 HAZIRAN 1980 103 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA =========================== ÇAP£-RIVISTA 2000' e Dogru, STAMPA-DENTRO 24. 06. 1990 DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI =============== ,SP; lAD veBARO, HEYETLERi iZLENiMLERi :Çevrimli katliaml: Sorular ,sorular ... :,Katliamdan sonra ilk sivil heyetk6ye girdi. Heyetten ônee.~iirt alay komutanl, Vali ve Korucubql ,Baho aOa köydeydiler, Heyetin çevresini korucular ku,attl. IIsever: "Neden köyden dl' dünyaya ., 'özgürce haber akl,1 engeIlendi?" ":, ' ' .' , ,S iirt'ten sonra Botan nehri, 'Bizenan'dlU) sonra Çevrimli'ye Toplam S'.S saat sUren çatl~maya boyunca yolculuAumuz (Gere) geçiyoruz. Çevrimli hayalet mUdahale edememi~lerdil yakl~lk iki saat kadar sUrU~ bir kOy gOrUnUmÜnde~ En bUyOk ÖNEMLI NOKTALAR VE . yor. Genel Ba$kan Ferit lIcanl1l1k kaynaAI kOydeki askerler. SORULAR ' 'sever,ba~kanl1Amdakï SP heyetinin 470 nUfuslu kOyde bizim gordUAUyamslra, Hatip Dicle ba~kanhJmdamUz insan saYlsl 10' u geçmedi.' Daha sonra heyet adlna konus,.ki Diyarbakir tHO heyeti, ~ubeyir. Aradan ,1O'gUn geçmesine raAmen , maya devam eden Diyarbakir tnsan :Aydar, ba~kanhl1Ddaki Siirt 1HP" y~kdan evler4en birinin enkllZ1araHaklan ~eIi ~kam Hatip Dicheyeti ve Diyarbakir 8a(osuQ.u têm-, Sllldari bal, <hunanllU'çdayor; GOr- , le "Ortad,a hep~ aÇ1l(chp kaVlJ~masilen Av. Fethi O~Q~:ve giûet'ëddÙAQ.mUZbUw.n. ~erdc.. acl var. mr~ç9k Sà)'lda soru bulundu~u'! lerinolu~turduAU: ~OJl:iôt*YGa ,~e, kiDl&c"koJ:1:~t~~)'or.;81UD811da bèliri~eltbüi11an ~YlefjJl.à)ädù :UZ\lo. ~aho,Aja!-i\iIl'\yem;i(AAf) ... - ;,dä'öY~i. 'lConUftuklätmUzm bU.1-'Ölen dOrt korucu di$lnda, 'ka:lan kOytl OUçlUkonak'a gielen)'<il ,yUk ÇQItW\lIU OlaY,S111lSmda "Kay'din' ve çOcuklann OldUAUevlerin ko'çok kOtU. Botan vadisi ise yolun kö- '~'de~ 'Adana'da, tzmir'de" veya rucil' 'evi 'olmamasl nasll açlklant'UlUAUnünaksine çarplC1 bir gü.i~I-,""~~~,y:erdeYdi1er." Olaya "tamk , 'm.aktay'd1? ' - , likte. KOye varana kadar Uç korÙ ... ,.O~l~~" ve '~faz1a bir bilgi, -- Sàldfnnm olduJu yerden ko~ roi noktasmdan ra_t geÇiyoruz. ,'~~ri"~()ttl1. , g(rj~,ié, diAer köy evlerinden 100 mette tadar uzakta bu korucu yaBirg~ ~~ce 50~aUst ~ ~.:Bit NIVE? ge Vahliline yaptJi1 bildidm. SOJ1U~' . . . ' k1Îuri1n'evi bulunmaktachr ve bu ev salibi-iy'a' uAramadi. cu, bOtün kontrol~~li. :, Köy d()~U 5iirt'te ortak bir ba- 5aldlnya utrayan ve yakllan 11kOnce ~~ ivai,oliov-- 'sm topIantISI yapûdl, Sosyalist Parti '~vlèr(Jen hemen birinin yamnda ilyurdu (Bizenan) kOyQnéJidj,JônlZ. 'Genel Ba$kam Ferit llsever yaptlAi Kontrol noktalan IÏ~ tOy de Onkonuomada birinci olarak "55 Ka- kok1.Îl'binasl vardlr. Ama bu binaolmanu~r. :cedenbaberli~ 15-,2.trta"k~ramàrDesi iflas etmÎ$tir" dedi. "Ka- yll hiçbir ~ , :....:'Askèri bitük, kOy~ yaya ola~ 1:u t~ rèmamenin' bir amacl da bOlgede ~Sdàk1ka _fe4edfr. ~U~nIano q...., .. olup bitenlerin dünyadan gizlenmesi ' ,ma S.S _ sünnÜ$tUr. Dw büxük :koruçu oleltiJUnu Olreniyorùz. Mtidi. Gezimiz bunun mümkOn olmahirlik Ise yaya olarak bii'saat me,yeti kar~llamalarllpek'dostça delild1Aim ortaya koymu~tur". Ilsever 'sàceâ'edir. Neden müdaha1e olmadl? .di. Hatta içlerinden durumu, zaman Il gündür devletin tek yanh bir pro, ':""I(OyIUlerintamkl1~na gOre Çazaman tahrik noktasma gOtürmek paganda yürüttO!Unü ve Il gUndUr h~iria geee saat Oçe kadar sOrdü. isteyenler de Ç1k1yor.Gene de heyet-' kOye gazetecilerin ve siyasi partileBÖlgède saat dOrt Slralannda ortatekiler hem ko{ucularla,hem diAer rin sokuhnadlAma delinerek "EAer 11kaydmlanmaktadlr. Gene köylO~OylOlerie kon~up duruml,1 an.1~- gerçek, yetkililerin aÇ1kladlA1gibiyse mayaçah~lyorlar. neden kOyden d1~dOnyaya özgUrce , lerin,lfadesine gOre 100'0 a~km siiahh àdam vardl. GUn 1~lmadan bu , Bit gUn Once, yani 20 Mart gOnO haber akl~1 engellenmektedir? En kadar klsa sOre içinde bu kadar çok -Siirt alay komutam kOye gelmi~. 21 azmdan bu gOne 'kadar?" diye insan gOrünmeden nereye gidebilir? _Mart gUnOise BizenankOyü çok yosordu. ' , - Gene kOylOlerin ifadesine gö.Auo bir trafik y~lyor ..Bizden Once . Ilsever'in ikinci sorusu, kendilere gelenler don, gömlek ve mermi 5iirt Valisi Attila KOç ve yOrenin rinin kOyU ziyaret edeeeklerinin 'Korucuba~1 Baho AAa (Bahattin açlklanmasmdan sonra iki gün bo- , yelekli idîler. . :- Vanan evlerin lav sîlahl île ya'Aktu) kOydeymi$ler. Vali ve koruyunca devletin kOyde ve civar kOykddlAi ortada olan bir diAer iddia. cuba~1 kOylUleri biraz sonra heyetin lerde giri~tiAi yoAun tanzim faa1iye• ~ KOyde daha Once 31 Aral1k .geleceAi konusunda "bilgilendiritiyle ilgiliydi. 'Bumi rieden ihiiyaç yodar". Ve nasù hareket edilmesi' duyulmu~tu? Siirt Valisi'nin, Alay , 1989 tarihinde 6 PKK'b Oldürül..mQ~tü. Ama daimi bir tedbir almigerektili konusunda kOylülerle "fiKomutaiu'nm ve BahoAAa'mn , ma yoluna neden gidilmemi~ti? Za:,kir all~veri~inde bulunuyorlar". Ba-' gösterdikleri tela~ nasll açlklana, Otan' zaman köyde bulunan asker'ho AAa "Hiçkirilseye bilgi vermeye.... bilirdi? ceksiniz, bilgi verirseniz" kimin Bir askeri birliAin bulunduAti Bi- ..1er i~e,olaydan bir gUn Once çekilverdilini mutlaka OArenirim diyor. ' zenan Köyü, Çevrimli'ye yayap ola- ..mi~lerdi. , - Katliamm Kopenhag'da yapl:KOyIUler bizim gelmemizden biraz rak 15 dakika mesafedeydi. Jandar•Once' Baho AAamn kOyden ayrlldlma Komando Taburu ve bOlgenin , .Ian AGIK toplantlsl slrasmda ger'AmI söylediler. Köy ise askerlerle korucuba~lsl Baho AAa kOye yUrt1- ~kl~tirilmesi nasll yorumlanabilir? "dolu. yerek birer saat mesafedeydiler. MEHMET BEDRJ OOLTEK/N , IldBIN'E oOORU ~ 24 HAZIRAN 1990 I YEW' kaf'II=~ ra~ tt 104 ye REVUE DE PRESSE-PRESS Cumhuriyet, REVIEW-BERHEVOKA ÇAPÊ-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI 25:06. 1990 Güneydogu'da slcak gün BOlgede olan çesitli çat1smalarda 6 PKK'h 010, biri yaral1 eie geçirildi. 3 kOy korucusu ile 2 klZ çocuAu OldOrüldO, 1 er sehit oldu.: .' DIYARBAKIR (CulDburlye.) kO¥ÜDe Gnc:ëki ïece bubn , - OlaJanUstü Hal Bölle Valiliji IID,U'lan içerisinde meydana leien çefitli olaylarda alù PKK militam GlU,biri de yarah olarak eie leçirildi. Bir jandarma çavu,unun tebit olduju, Uç kGy korucusunun öldUIü çaù,malarda. iki klz ço. cuJu da yatamml yitjrdi. .. " O!alanUstU Hal BOise Valiliji'. ,nden yapllan açlldamaya lOre On. ,eeki IUn Van 'm Bqkale ilçesinin slDlr kesiminden tran'a leçmek is., 'teyen bir grup PKK mHitamyla 'gUvenlik gUçleri arasmda çatl,ma çlktl. Çatllma sonunda dOrt PKK'11 silahhlflyla birlikte Olü olarak eie geçirildi. Olavda ismi .8Ç1klanmayan bir jandanna çavu'IU da fehit oldu. , $Irnak'm Dereier bOlgesindeki dall1k arazide gUvenlik güçlerinin teslim 01 çalnsma atelle karllhk veren PKK militanlanndan biri. Olü, biri de yaral1 olarak eie geçi,rildi. BingOl'ün genç ilçesi Ger~ekli dt1zenol "eyen terGristlerle leçici kGY ko. rueulan arasmda çat1,ma Ç1kù. çat1$ma sonunda.isi,rr1leri açlldan.' Mayan üç geçiei k~y korueusu öl. dü. Aym olayda iki klz çoculu da yapmml yitiiirken, dOrt evi ate. te veren terOristler kaçmayJ batardllar. 1 ~ $Irnak'm Eruh ilçesine balh Çizmeli kOyüne baskm .düzenle~ yen bir grup PKK mHitammn ko.' rueulara ait bir traktOrü yaktlklan bildirildi. Milliyet, Mardin'in Idil ilçesinde eylem 'hal1rhllnda ol~ulu bildirilen kimlill belirsll bir terOrist, elindekl bombanm patlamasl sonueu yalamlD1 yitirdi, . OlalanUstü Hal BOlge ValHili açlklamasmda son iki olaya yer ,verilmelken eie geçirilen terOrist. lerln kimlik belirleme çal11malafJOIn sürdülü kaydedildi. Olaylarla ilgHi arama ve operasyonlara ba,landlll öl~~nildi. ,Giineydogu' da ilk sürgün 'IGI ~~~~---------------------I Hurnyet, 27. 06.1990 26. 06. 1990 I I I 'TiirklYe'den dönen 7 : Kiirllrak'ta ldam edlldl' raporunda, Irak Kürdistan Demokrat Partisi LUSLARARASI Ar pe~ergelerinden, geri ~~Örgütü, Türkiye'ye 81- nenlerden en az yedl81, . geçmitte çegitli örgütlerle gmdlktan sonra Irak'a bulundugu geri dönen Kürdistan De- baglantllarl mokrat Partisi pe!tIIlerge- gerekçesiyle idam edildi; pe!ttIlergelerl lerinden en az yedisinin Türkiye'yi, geri dönmeye zorlamakla idam edildigini öne sürersuçlayan rapor, Irak ve ken, Irak, bunu reddetti. Türk D~eri bakanhkBBC Türkçe Servisi' Ian tarafmdan "Gerçeknin haberine göre, Türteri yanSlttmyor" diye ,kiye'yi de ilgilendiren ,degerlendirildi, W\!.sJararasl Ar Örgütü D!YARBAKIR, (hha) BATMAN, MIL-HA ÜNEYOOÖU Anadolu Bölgesi'ndeki terör olaylanm önlemeye yö.' .nelik kanun hUkmUndeki ka-' rarname uyannea, "bölgede zararh faaUyetIerde bulundulu" gerekçesiyle böige dlll-~ ,na tayini çlkanlan ilk kili, Bat-. man SSK Hastanesi ilçilerin-, ,den M.~lrln Teklk, yeni görev yerine gitmeye hallrlamyor. OJaAanUstUHal Böige ValiliAi, Batman SSK Hastanesi i~çi kadrosunda görevli M.~I. rln Tekik'i, 7 Haziran 1990tao, rih ve 1423 saylil yall ile, Klr-, ~ehir SSK Hastanesi'ne tayin :etti. Insan Haklan DerneAi Diyarbakir Subesi eski yönetim kurulu Uyesi ve Batman Belediyesi baAlmslz ruedis Uyesl ,M.~irln Teklk, tayin karanna uyacal1m bildirdi,Tekik ~unlar ,söyledi: "22 yllhk iKlylm. Ne IUÇ '~Iedltlml bllemlyorum. Bana .bu, aynntlll fekllde bUdlrllmedl. Tay1n karanna uyacàaJm ve yeni görey yerlne gideeetim. Orada b1i' baskl Ile kallllallr~"m~ Istlfa ed~rlm.'~ U I I I IL ~ 105 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA TERCÜMAN, ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN Il Güne~. 26.06.1990 Aümlar va 'Ermanilar i~ba~lnda CtZRE, SIRNAK, (OOn-Ha)-Cizreamtl ye$llyurt köyOnde bir SOro. r C~~ ~~~ba$1 e.f~ y~h kOylUJereUlsan ~S1 yCldfr .. dili iddiaslyla açJlan davada köyIUlerin avukathA1m yapan; Orban' DOIan'm evine bomba atlldl. . Cuma gecesi saat 22.30 slralannda av\!kat Orball DOlan'm evinin önUndeki çöp bidonunda infilak eden bomba kapi ve peneere camlanmn kmlmasma neden oldu. Olayda ean kaybl ve yaralanan 01madl. . Devlet Hastanesi'nin karSlSlnda' bulunan evinin OnUnde öneeki geee meydana gelen patlamayla ilgiti olarak bir aÇlklama yapan Orban Dolan, "Bu bölgedeld Insanlarla ortak kaderl payl8$lyorum. YugllDlZ ortak, YlI$am ve ölUm. Biz bu, na IIItIAlz. Hlçbir ~ey benlylldlf,maz. " dedi. Yesilyurt davasmda. avukathAI . Ustlenmesinden sonra bölgedekï . birçok insan haklan ihlali davaslna da girmesiyle tamnan ve bu nedenle çok saYlda tehdit telefonu ve mektubu aldlAI bilinen Orhan Dolan, "Bu konuda Iznlnlzle yorum yapmayacallm" diye konustu. DoAan'm çok saYlda meslekta$Iyla birtikte UstlendiAi Yesilyurt köylUlerinin ""kence" davasmda samk YUzbaSI Carer TayYar çaalayan 2.5 ay hapis eezasma çarptl, rJlml~tJ. , 'rrna Senato'nun Rum ve Ermeni lobisinin iJndt:gelen Uyeler; Pell, Kennedy,' Sarbanes, Biden, KUrtçeyaym kararmm genel kuruldan geçmE'si için kampanya ba~/attllar '. YILMAZ POLAT KUrt'Un hiçbir. g~venilir doAru haber ve bllgl kaynaASHtNG1ON, (Ter- AI olmadlAI One sUrUlerek cUman)- Amerlka'nm Amerikan Haberler DaireSesl Radyosu'nun 1991 YI- si (USIA)'nin Amerika'nm hndan itibaren Türklye, Sesi Radyosu içinde TUrkitran, Irak, Suriye ve Sovyet- ye, Iran, Irak, Suriye ve 1er Blrllll'ne yönelik Kürt- Sovyetler BirliAi'ndeki KUrt çe yaym yapmasl yolunda halkma KUrtçe yaym yapakongredeki girisimleri Rum eaAI bir bOlüm kurdurulve Ermeni lobisi tezgâhladl. masl öneriliyor. 1991 yllmABD Senatosu DIS lliSki- da baslamasl ve gUnde en 1er Komitesi'ndeki TUrkiye az 2 saat yapJlmasl istenen ,aleyhtan senatOrier, tasanKUrtçe yaymlann KUrt halmn genel kuruldan da geç- kma hUr dUnyadaki olaylar :mesi için koUan slvadllar. hakkmda bilgi saAlayabileSenato DIS IiiSki1er Komi- eek bir araç olduAu savunu'tesi Baskam Rhode Island larak Amerika'mn Sesi'nin . Demokrat senatör ClalborgOrevi ve uygulamalanna 'ne Pell'in önergesine Rum uygun olarak bu yaymlann aSllh Maryland senatörU KUrt halkmm yasadlAI böl.Paul Sarbanes, Massaehugelerdeki olaylar hakkmda setts senatörU Edward Ken- haber ve bilgi vereeeAi kayoedy, Ermeni karar tasandediliyor. smm Adalet Komisyonu~ Amerika'mn resmÎ yaym ,ndan geçmesini saAlayan orgam olan Amerika'mn Delaware senatörU Joseph Sesi Radyosu'nda Kürtçe Blden destek verdi. Fr~nslz yaymlarm bll$latllmasl yoDevlet Baskanl'nm eSI.Ba- lundaki girisimIere yönetim yan Mitterrand Washmgtarafmdan henUz bir tepki ton'u ziyareti masmda bu gelmedi. BUtçe açlAI sebesenatörlerle görUsmUs ve biyl.: aralarmda TUrkçe'nil1 KUrtier konusunda yardlm de bulunduAu 6 yaymm kaistemisti. pstllmasl ya da azaltllmasl . gUndemde tutulurken, ,.,klnllk KUrtçe yaYlm baslatma giSenator PeU'in tasansmrisimleri saskmhkla kar'da, 20 milyonpan, f~~l~ , JIJ~f.ld~. W ~Cumhuriyet~~ l l I I I I I I I I IL 106 26. 06.1990 DI~kl davasl.:~ .'.. avukatlnln evi bombalandl Amerika'olo Sesi'ode; .Kürtçe yaYlol gene. lobiler tezgâhladJ D 06.~990- - - - - - - - - - - - - - - - - - ---, 'OlaIan~tü .".::'~ ,=:~~~~~$IBr, 'hal' tazminatl:.;.' , .. ANKARA (AA) _ OlalanUstU ,:'r,.' Hal Bölgesl'nde: IOrev yapan kamu ': ek tazminat j ödenmesine ilitkin; , u)'JU1amaya açllthk' .,.etlrUdi. ~bakanhk Kamu OrtakhAi tdaresi (Kot), ;Batkanbl1'mn dOnkU Rami . Oazete'de'yayunI,man .' : ;tebliline aOre OlaAanÜltO' ! ~ .• Ia~i'n~ ~ il ve .. , . çahfanlanna . ÖZETI ek "tahäkkuku izleyen ay ödeme , ~ bUdirimi ile birlikte Türkiye r ED1lak Bankasl'mn Ankara • Yeni,ehir Subesi'ndeki heaaba yatll'acaklar. Bu . kurulu$lar, her y1hn arahk By!' sonu itibanyla . , düzenleyecekleri "Bk : tazlöinat V1lhk $alus iemal ;IODUDa kadar, JO .nl' '.Ibordrosu"nu, takvim ,ulm .:tzreyen ocak ayt sonuna I pdar aym adrese lJ~ndere~kler..", ., _--3 REVUE DE PRESSE-PRESS REV/EW-BERllEVOKA ÇAPt-R/VISTA Hürriyet, STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI 27.06. 1990 SH~ Kßtlçe kORu/maRIRSetbestblmb/masIRI/slltkeR AllAP18da8TRIelI/1m bel/,dl ur ce' ose en' .eTBMM'nin' ANAP'h ba,kan vekillerinden Halim Aras, yeni yasama YI',",*, :Kürtçe ko~mantn serbest blrakllmaslnln Millet Meclisi'ne getirileceOini söyledi. Cumhurba,kanl Turgut Özal'In da aYni dü,ün-, cede oldugunu belirten Aras, "TQrJ(jye'n.insaçma ..yasaklar ülkesi :olmaktan çlkarllac~glnl'~ bildirdL '" Hayri BtRLER I ANKARA, (Hürriyet) --" 'nin ANAP'h lBMM ba~kanvekll1e. ko"UIjIDllk nIye suç olsun?" Olkedeki son geli~elerle rinden Ha1im Aras, Kürtçe birlikte, özellikle kültùrel alande kon~amn suç olmaktan Çl- da birtaklm iyll~elere kanlmasnia !Il~ln bir yasaI ihtlyaç görüldü~ünü, zaten Iç\n cezadüzenlemenln, yenl yasama Kürtçe kon~u landlnlan ki~ saylSmmdddlye ythnda yapllac~ml açtklad1. almamayacak kadar az olduCumhurba~kanI Turgut Özal'm da konuya S1Cak bak- gunu belirten Aras, ~u gö~1er! savundu: t1gml ve Türklye'nin "saçma yasaklar üIkesI" olmaktan Çl"Gerçi œzaIandmIan inkanlacagml bildiren Aras, san &ayISI az diyorum, ama SHP'nln bu yönde bir yasa bu &avctlarm, hâkimlerin önerislnin halen TBMM'de takdirine kalmllj. Yoksa, bulundugunu hattrlatarak, Kürtçe konUljmak haIen "BIzim arka~ar da blr Türkiye'de resmen suç. Bu tekllf verIr, ikIsI bIrlqt\ri1lp bIr suç. MiJyonIan:a ..rütülür. Böyleœ lktldany- saçma insam cezalandlramazsm muhalefetiyle sä" blr- Id... lstedigtn kadar œza . HQi haUnde bu sorun ver, konUljUJmasuu önIeyecilltr" dedi. meaIn Id... ONet, ~....; Konuya l1I~ln ~erlni Hürriyà'e anlatan Àras~ Gü- gulayamayacaöt, lca1manuIj kanunlan ..... ,neyd~u' da güvenllk önlem- lükte tutmamahdtr. ~ lerlnln yanlSlJ'a ~ dÜZ8nlekötü meier de yapllmaSI gerekt\. bu ... bIzIm ~ ~nl, dll konusunun da bunlar ttmaI niyetWerIn bu ut. etmeIlnI de önler. araslnda bulund~unu kayo Ben, Saym CurrIhurbatkam' dettl. l:: halle- = "Ben, KiirtI;e kon~ oIduäunu. bu konu Mec. ,lIa'e geU~ kadar blImIyordum. lnarun Id, bane çok lIlÇINl geldl" dtyen Alu, tunlarl söy\edl: "Bir devletin resml dill batka ~, inlaniann konUltuöu ana dill oIayt batka M'CiIr. Bu konuyu, maksatli oIarak yillanbr kuIland1Iar. ~u bir gerçek, Kürtçe kamllJ8n Insanlar var. Ostelik 'bu Insanlar, dogN dürüst IUÇ Türkçe de bI1mJyor. Hatta, .devIet oIarak mahkemede vem.1nU Kürtçe tercüman kulIaru\'ONZ. 0 hakle bunu ~*dï~~:' rmhaJesarna ytlmda, ~ ... fet1e bIrIikœ haJIederiz." SHP Gene! Batkan! ErdaI tnönü'nün blrlnd Irma sahlbl old~ yasa önerlsl, Türklye Cumhuriyetl vatandll$ olan ki~lerln, anadUlnln Türkçe 01. maSIn! hükme ~ yasa maddeslnl ylirürlüKtén kaldlrlyor. Ancak, devletln resml diUnin Türkçe oldu~u yasada belirtlliyor. Sözkonusu yasa önerisl, TBMM Adalet Komis-' yonu'nun gündemlnde görü~ülmeyl bekliyor.. . , K'ANUN ..-......... MADDESI NE DlVOR? Ekim 1983'te, Milll Güven: Ilk Konseyl tarafmdan kabul edilerek ylirürlüge konulan 2932 sayth wr'ürkçeden bat-. .ka dIl1erle ~ptlacak yaym- tar hakkmda kanun"un 3' üncü maddeslnln (al bendl, tu hükmü ö"9Ö~yor: wr'ürk vatandaljlannm anadIli Türkçe'dir. Türkçe'den batka c:IIlIerin anac:IIli oIaraIe kuOantImaana ve yaytlma8II1Il yöneIik her türtü faalI.yette bulunu1masa yasakttr .... , AYn!kanunun 4'üncü mad. :des\nln (bl bendl Ise, "s'üncü maddenIn (a) bendi Ile ya., akIanan huIuIlarda, her ne lUI'ette ol\lI'8a oIIun faallyet. te bulunan1ar hakkmda, fill.' Ieri batka bIr IUÇ oIl.l1tUno bile aynca 1 ytIdan S ytIa kadar hapia ve 100 Iiradan, aNt oIrDamak Ü2ere, .. hükmoIunt#" . '~k ..c:aaI1 .. ........... hükmunu __ 7"" 107 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BE1WEVOKA ÇAPÊ-RIVISTA Hürriyet, STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI 27.06. 1990 .Özal: 'Sarunla., 'sapaylaçiizemevlz~ '. ,, Ankarah sanaylci ve il?adamlarlna' hltap eden Özal, "Ir~çlhk yapmak yanlil?tlr, Atatürk 'Ne mutlu Türküm dlyene' , sözüyle Türklerl ön plana çlkarmak deOn, tek mllleUI blr , dev1ftt >,~rlitm!lk , istedL ,Bur8:sl ~arll?!m~:hr" d~~,L:" ~* esklilén bu Soiunfân SopäyIil ANKARA,KIRIKKALE (Hümyet,hha) CUMH~KANI Turgut Özal, 2000'11 yillann Türklyesi'ni anlabrken, toplu~sal ban~ çagn,sml yineledl.Ankara Sanayicileri ve l~adamlan Demegl'nin yemekli toplantlsma katllan Özal, 2 saat 15 dakikahk kon~asmda, sosyal sorunlann: üzerine sopayla gidilmesinin, demokrasiyi geriletecegini söyledi. ' ' , ASIAD Genel Ba~kam VeIl Santoprak'm açlh~ kon~asmdan soma kürsüye gelen Özal, önce "Curnhur- ~nhW makammda bu- ~unuyorum ama, konu~- bir teknisyen gibi, bu marm ~erle uzun süre ~ çözme gayretine bagbdlr. Sorun1ar, suhulet ve anlaY1~açözülür. EgitIm, bu ne~ deole çok önemlidir, TeIei ~Izyon, bu nedenle çok onemlidir. Toplwnu birbtrine ya~rmak lazundlJ' YwnU$élk. kar$Wki sevgi ", saygJya dayah b;' ~ ~tJlmahdlJ'. ' n~erinde, grev ve lokavt yapana zarardlJ'. Sosyal talepIer birdenbire çok fazla artmamahdlJ'. 00"wn üzd' eId d"nemd 0 e,' sendikalann, kamu nlteligtn..' deld Odalar BirliQi, ttcaret ve sanayi odalanrun etkinaza1acaktJr: Verine siztn (AISAD) gibl meslek kuruI~nm etkinllQi artacak~ \le ~ um m." , "Ooöu ve Ban araSJnYWßU$8ß1aruit, böIgerruz.e yaßSlJ'ßéISl ne olacak .m~ bilinmlyor. Balkanlar'da :dedi. Sovyet agubw ve kontrol~ , 1980- 1990 döneminazaIJY'Or. G~e Lüb:c:'eki~konomik ve sosyal genan sorunu, Arap- lsraiI so:h~meyi anlatan Cumhwb~,kam Özal, 2000'li yillarm runu var. Ko~m1zla Türkiyesi'y1e ilgili özlemlerini ekonomik ve ticari n~eri artlJ'mam1Z lazun, Karadenl~y1e slraladl: "Türk toplwnu, Ooöu ve' z'de, bir ekonomik böIge 00~ü1ebilir. lran- Pakistan Batl arasmda kalml~tlr. üye oldugu ~I sahada, en önernli ve Tür~'nln konulardan biri budur . .141- ECO, gÜney ko~anrruz lçtn ge~etilebnir. Asker! 142'nln kaldmlmasi, .~ harcamalanmlz azalmaz özgürlük tarunma$1. bunun CaydmCl "" "" . yarunda ikind dereœde soaz birkaç yd gucumuzu, korumamlZ endikkallJ'. Topiurilllmuzda katli olmamJz lazun ,,' genel bir uz1~ . Alman ~ FranSJz .DEVLETINROLO toplumlan gibl homojen degiliz. KüItür yelpazemiz çok "Devletln rolü, klaslk ge~. Bir IJ'kçJhk nazarIyesi fevkalade yaol~. BuraSJ fonksiyoolara inmelidir. Serpazar ekonomlslnden bir kan.$undlJ'. Atatürk, 'Ne ~ Bazdarmm tnutlu Türküm diyene' söZÜy- vazgeçllemez. le Türkleri ön plana ÇJkar- dediQi gibl, sosyal pazar ~, bütün bir miI1ete tek ekonomisi diye bir ~ yokbir lsIm bulm~. Bu söz!e tur. Plan konusunUn bile yetek miI1etli bir devlet yaratJl- nlden dÜ$Ünülmesi gerekli. Sizleri (özel sektörü) planmak~. bize dÜ$mez. Birkaç KatJhk hlçbir problernl I~ sizden daha ,çëzmez. Sopayla hlçbir so- burolaat ~ run çözülmez. 8aZJ sorun- iyi bilemez. Devletin ekonoancak lann bugüne ~~r devaim, m!ye müdahale$I, bir ki$i olarak yapacawm. Bu kon~ ron urn. 108 siyasl bir konusu olmasm" Yaiatmak ~ sIsiemt ,~k ~~~t( GÜNE~,27. 06.1990 Öze11 qtfrmeye önümüz- d Id birkaç f:z.a T'1er ::rh~ ~azlar. "RI )lU tçtnc!e daha' verec.egtzolsun' haKt_I 0 ursa t- liman" gibl bazJ altyaPI hizmet1erinl de öze1 sektöre devretmek lazlm. KaynakJan harekete geçirmek ~k. Hareketten be~ dogar. ,~Iediyelere taru 19l1'n1Z bÜyük ~mkâolar ' çarçur "Vttedilmerneli. I -I ,~~m. ~ Insan gücü çok onernli. Devlet harca: malanrun bÜyük bölümü, eSitirn, \le saShga gidecek. Ancak, burada devlet özeI' e9itirn ve sa911k miiesseselerine yarduna olmah. Okuttar, Milli EQitirn Bakanhw'na" alt olmamah. As!mda, Il ozel Idarelerine \le mü'teve1l1heyetlerine ait olmah. l't!illl Egltim Bakanhgl, egltim politikaSlyla deQiI~ ~ bin ögretmenln tayinly1e ~r. "Devletin vergt ve sosyal guvenllk keslntileri yükselmemeIt. Çünkü bu paralan elektrik Hatta ve su kuI1ananuyor. ~ !JÜWn11k sIste~.' özeI ~er ta:: raftndan üstIenllmeli. ,Cumh~kam Ozal \le ~bakan Yddmm Akbulut, dün KIJ'lkkale'de Tüpr~ Ratiner i51"in n H'drokrak I er T-e51Sleri'nin temel atma törenine katlldllar, Burada konu~an 1980 öncesine göre, Türkiye'nin blrçok baklmdan daha serbest oldugunu vurgulayan' Özal, "Geçeolerde, bir ka-, nunu zorla irnzaIadun. Ne-: reden Buldun Kanunu. 'Imzalayim da görün' dedim.' ~irndi birçok kurul~ 81Ionn lçinde. Kimse vaIuflara girmek Istemiyor. ÇaIan adarm böyle bulamazsJ1l1Z. ÇaIan adam, maalesef kilifIru da hazutar. Bunlar mern1elœti' slkmtlya sokan 1~lerdlr" dedi. '. SHP'nÎn G.Dogu raporuna DGM' soru~turmaSI ANKARA (GUnes)- Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi (DGM), Sosyaldemokrat Halkçl Parti (SHP) hakkmda, gazetemizde de yaymlanan Güneydo~u Raporu'n-' dan dolaYI soru~turma açtl. Edinilen bilgiye göre, haberleri' ihbar kabul eden DGM savcdl~l, , "Kürt klmUAinln kabul edUmesl" , "Kürtçe'nin serbestçe konu~ulmasl ve kürtçe yaym yapdabilmesi" ile, "Kürt Enstitüsü kurulmasl" YO-' lundaki istemleri yürürlükteki yasalara aykm buldu ve sorusturma açllmaslß1 kararlaStlrdl. Sorustur'ma dolaYlSlyla haberleri yazan ga: zeterilerin if1desine ba~vuruJdu~u , da ö~renildi. Savcmm ifadesini aldl~ gazetecilere. haberin kayna~1 •ve raporun gerçekli~ine iliskin so~ rular sordu~u bildirildi. SHP, GüneydoAu sorununa yö-' , nelik politikaslru netlestirmek ama:clyla Genel Sekreter Deniz Baykal'm baskanb~nda bir komisyon ; kurmus ve komisyon rapor hazlr.Iamakla görevlendirilmi~ti. Komis-' yonun son toplantlsmda de~erlendirilen taslak raporda yeralan tesbit ve çOzüm önerileri gazetemiz-, de yaYll~lapnmtl, REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERIlEVOKA ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI KG E KOPENHAG'OA TÜRK , YAKLA$IMI oeGI$T1 K OPENHAG'da toplanan AQIK (Avrupa Gaven. Ilk ve l,blrtlCI Konferansl) Insanl Boyut Kon. feransl'nda TOrklye'nln bugOne kadar IzledlCI ~ blr yakla,lml blraktlOlO1 gOzledlk . . ' 35 DoOu ve Batl Bloku aikeierinde Insan haklan . ve temel OzgorlOklerln eie allOdlOI ve klmln ne yap. tlOlO1OIneelendlOI konferansa TOrklye korkarak glt. ml,tl. DI,I,lerl bakanlan dozeyindeki çalll)malarda Onemll blr sorun çlkmayaeaOI bal)tan bllinlyordu. En lonunda yaYlOlanaeak blldlrlyl vetolama hakklOl ell. mlzde tuttuOumuz lçln, klmse blzl kOl)eye slkl,tlr' mak Istemedl. KOrkumuz, resml çalll)malara parai el ,ekllde da. zenlenen yan toplantllardl. Orada da aOlrllkli olarak Kort sorunu geleeekti. Nlteklm Oyle oldu. Aneak blr farkla. Bu defa TOrklye sahaYI bOl) bl' rakmadl. Esklden, bu tip resml olmayan semlner ve. ya kolloglardan hep kaçlllrdi. 0 zaman da, karl)1 ta. raf IstedlOlnl, IstedlOI glbl sOyler ve iddlalar da ya. nltSIZ kallrdl. Bu defa Kopenhag'a geni!) ve çok Ost dazey blr heyetle gldlldl. Resml yetkililerin yanl Slra, Soy.al, Ata6v, ErglI, Barutçugll, Salha glbl konulara son de. reee hAkim billm adamlan, Akarcah, KlrathoAlu, . Ate" $engOn gibi beeerlkli parlamenterler ve Kib. nsll TOrk temsllellerl de Kopenhag'daydllar. Bu grubun etklnllOI, beklenenln de OstOndeoldu. SaYlsl 30.35'1 bulan semlnerlerde, ne zaman TOrklye Ile IIgll1 blr konu eie allnaeaksa, eklpten bl. ri veya blrkaçl da katillp Iddlalara yanlt verdller.I!)ln gozel yanl ve InandlnelliQI artiran unsur, bu kl!)lIe. rln gOz kapah blçlmde savunma yapmamalanydl. Zao man IOda, hatalara da dlkkat çektller, bazi politika. lann henOz yerlne oturmaml!) olduQunu, hatta ye. tersizllklerl hlç çeklnmeden vurgulac;tllar. Buna kar. !)IO,TOrklye'nln hakslz biçimde verden Yl3revurul. maSlnl Onledller. Son dereee ba!)anll blr denemeydi. In!)allah bundan soma da meydanl bo!) blrakma. ma polltlkaslOl sOrdOrOraz. Kaçmakla, katllmamak. la hlçbir !)ey eide edliemediQlni anlaml!) oluruz. Bir de, siyasl gOrO!)lerine baklp "Bu blzlm hOkO. mete muhallf" dlyerek, konulanna hAkim Insanlann bu tip çall!)malara katllmalannl engellememeyl OQ. rensek ... Ellmlzde zaten son dereee kit olan bir "In .. n" malzemeslyle yetlnmek zorundayken, blr de, "bizden" veya "muhalefetten" gibi çaQdl!)1aymm. larla sadeee kendl kendlmize zarar veriyoruz. Aksine, dl!)i!)lerlne ne renkten, ne eQillmden olursa olsun, konusuna hAkim kl!)lIerin bu tip dl!) top. lantllara katllmaslOa maddl ve manevl!)ekllde des. tek saQlayablllrse, kazanelmlz çok artar. Bu insanlar belkl resml polltlkaYI blr diplomat glbi savunma. yaeak, aksayan yOnlerlne de dikkat çekeeekler, an. eak "temel me.aJI" vereeekler ve bunu da inandm. CI !)ekllde ortaya koymu!) olaeaklardlr. Bu, Ozelilkle Batlll alkelerln çok uyguladlklan ve son dereee olumlu sonuçlar aldlklan blr metottur. TabII, her !)ey semlnerlere katllmak ve bi'glli ko. nu!)ueular seçmekle bltmlyor. ASII Onemllsl Insan haklan, temel OzgOrlOklerile IIgili polltikalan, yasalan deQI!)tlrmektlr. lçimize ka. panik olduQumuz lçin belki farklOda deQlliz, aneek danyada Oyleslne bayOk bir IIberalle!)me hareketi va. !)aOlyor ki, biz artlk ~.omOnistOlkelerln dahi gerisinde kalmaya ba!)ladlk. Ustellk toplumumuzdaki beklen. tiler de glderek artlyor. Patlamalara, gerllimlere yol açmadan hareket etme lIerl gOrO!)IOQOnO aeaba gOs, teremeyeeek miylz? o 0 o o 109 01 iZMiR. (Güne~)- Halkm Emek ,Partisi (HEP) Genel Ba$kam fehmi ~Iklar, Güneydo~u'da y~an baskl ve terörün kimli~i konusunda ciddi kU$kulan bulundu~unu belirterek, bölgede güvenlik güçIerinin militan elbisesi giyerek birçok olaYI gerçekle$tirdi~ni iddia eui. "Dotu'daki olaylan Partiye Karkeftn Kürdistan (PKK) ml yaply.or, yokSl!de~~~n ~üvenlik güç!~n ml,belb deatl "dl~en ~Iklar, Dotu da ballun uzennde dnlet kaynaldl yotun basIaIar ~u;dlr. ~u basktlara kal11 HEP, "Dotu . da eJ~emleft ~ayacaktlr dlye konu$u. , Fehmi ~Iklar, Do~u da y~aOlIan. ba~kl .ve ~e~örün kamuoyuna obJektl~ bITblçlm~e yanslulmadlgim behrterek, "t,an aCItarafl basan keodi kendlsine ayguladltl bu oto-sansürü gönüllü olarak yaPlYor" dedi. ~Iklar $ÖylekonU$tu: "Baslu orada resmilqmi,tir.. ,~ .......~ ' 'Ci' ycl9tu'da uy~a"an' haline gel .~~n ol~vrimli'degüvën&güçlerikorucuol~ak ~~mey~ In~. öldürmÜ$tur. ~urkiye de blr Kurt IOflInu vardlr. lspartall. Burdurlu. gençlerin eline sllab veftrek bu sohlnu çözemezsin. Dotu'da baskllar yotunlatlna eyleme geçecetiz." I$lIdar. Güne$ muhabirinin "Eylemlerinizin mteliti ne oIacak" sorusuna, "Yll5ll1 bütün ola.aklan Deniz Özba$ . • " ..'.' . .. .~ "'. "bi Ote yandan dUn bir basm topIanbSl$ItizenlenenHEP Genel &$kam Fehml .... u. "Gerçek demoknsiden. iuaDm temel bak ~e «:=lderindellsöz edebilmmil!l ~ kOljullan.... biri IUirt !P ,..ndur. Biz sömörü ve ~. ..... f1l)lZ. Ba aedenle aanC1lt~ partiIe~~ ~tzda temel larkd.tar YU dedi. . .....r Türk halkmm yetennce Orgütlü ve bilinci olmada~D1 soyledi ve $Öyled~am eui: "Biz öeœlikle buna satJ!I~llCapz,"Mallalefet ve iktidar bizi ya seveœlder ya da korkacaklar. Fakat se.... Iyi olar". i ~. ,h .: '. ' ...;< .', EYLEMEGEÇ~rZ-De~ied8G_Ydotu'~rmasl balinde eyleme geçeceklerini biIdiren Febml Jtddar. SUP'. Iirti flInuna balu'lDl da elqtirdi. ' . kullanarak demokratik bir platcatlZ. Çü.kii y.... I0I1l8 Türformda bu eylemleri gerçeklqtiftkiye'de yap," _ Insaalan ceiiz. Eylemlerimiz sadece Do- llgilendlriyor" yanltlOl verdi. tu'yla saDlrllkalmayacak. MetroHEP Genel &$kanl ltaldar. polleft de tatlyacatlz. Edlme'den. Kürt sorununun çözümü ve SosyalHakUri'ye kadar ber tarafa yaya- demokrat Halkçl Parti 'nin . '" .' '. (SHP), Güneydo~ olaylanna yak~ 1~lml konusunda ise $unlan söyleck "Biz Kürt lIOI1loualiTiirlüye'niq ulusal biitünlütü, iDSllDbaklan e~rmseI sözlqmesi ~e Helsinki SonllÇ, BiIclirxesi'ae dayab oIank, ballda'"; no kardqliti tellidiade çözecetiz. ... ko yapd8cak tek ~Y. Kilt IdInlitilÙll ôqirœ w• odu PÇlDektedir. Yom ~ ..... taYUlmla bu I0I1l' nu çôzmek mümkün detildlr. SUP Ise Kürt lOnI.n konusulIda sablbb Ye çaraIzdir. Y~_ ..... Wr li .. , tlbl su... ya ~I_' YOI'.Oysa 'GUDq çanAt, çank da "-al ay_..A....sl..lyor '--'y... ÇG& d Il,OR>YOI' gôziikmai Kirt alasai aw.Htinin zOl1lola IOnucudur. Yalmz SUP ba konuda 'zeva~ hiri' kurtarmaya ça .... yor. Ta~n IrkÇI ve milliyetçidir.". Dogu'ya ~üphelibakI~ HEP Gene) Ba~kanl I~lk)ar,Güneydogu'daki o)ay)ara ku~kuy)a yakl~bgllli söy)edi •• • •••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• • • • • : • • • • • • : • : • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• ~' ~, • • • : • • • : • : : • : • • • • 0 \0 ~ \0 0\ 0 -.......) tv ~ ~ • • • • • • •• • • • •• •• • • • • • , I ;><; ::0. "':)= "" r-- ~ T'Tl 0: ~ ~ en ~ ..... ~ ::: ~ Ç: ...... ~" t>~ en ~ ::.:i "-' <: ~ \) ~ ~ ~, '""" ;t: en ~ IJJ :s ~ ..... ~> -n ), ,':AJ ~ ~ ....: ~ .- ::ö IJJ IJJ t>:l ~ T'Tl en en T'Tl ~ \J T'Tl CJ T'Tl '"c: ~ I --' --' --' - ANKARA, (Güne~)- Sosyaldemokrat Halkçl Parti (SHP) Grup Ba~kanvekili On ur Kumb.raab.. $1, kamuoyunda "Sirai. ve San-' sür Kararnamesi" olarak bilinen ve olapnUstU hal bölgesinde abnacak önlemleri içeren 424 ve 425 saydl .kararnamenin iptaline ili~kin ba~.vuruyu bu hafta yapacaklanm bildirdi. KUmbttraclb8$l, GUn~'in konu.ya ili~kin sorusunu yamtlarken. Anayasa Mahkemesi'ne yapllacak ba~vuruyla ilgili haZlrhklann bUyUk ölçüde tamamlandlA1m ve b~vuru metninin yazllmmn da bugUn ya da yann bitece~ini söyledi. 424 ve 425 saYlh kararnamelerde Anayasa'ya ayktn çok saYlda hUkUm ,. bulundulunu belinen KambUllClbaJI. ~Oylekonu$tu: "Bunlardan biri de yal'll ve yare IIÇ lüveacedal kaldlnn biUm. dir. OIata.üsti Hal Böl&e Vallsi bölledeld memurlan bölle dl$lna Çlkarabillyor. Bu esldden Çlkaralan karamamelerde de vardl. UYlulamaianAl dagördik. Bunlanta ba. klm ve savedan uYI.lama dl$lnda tutan diizea1emeler vardl. Yaral ve yaralÇ güvencesi vardl. Karama. meyl yum.... byoraz dlye bu IstisnaYI da kaldanlllar. Bölgede yal'll givencesl kalkm" duramdadlr. Bunun savunular.ilecek blr tarafl yoktur ve Anayasa'y. açlk blr ayklnhk sözkonu5udur." Kararnamelerle bir idari i~lem ~ ta:! ~ ta:! ~ saydan böige dl~ma sUrgUn konu- yoralDlayorlar" dedi . sunda. idari yarllya ba$vunna olaIktidar panisinin hukuk anlaYInaA1nmda "yumllf8tbk" denilerek $mm egemen olma51 durumunda ortadan kaldanldlA1m vurgulayan tUm Türkiye'yi bir kararnameyle Kumbaraclb8$I, bunun Anayasa'- • yönetmenin mümkun olabilecetiya ayklfl oldulunu belinti. Anayane diktat Qeken K_bana ...... sa'mn 121. maddesinin bu tOr kasansOr uygulamaslN buna Omek rarnamelerin "hemen Medis'te gOsterdi. Onur. KUlDbaraclb8$I, .aöl'ÜfÜlmesinl" öngOrdUlOnO.an- ""te basa_ ligili bir sauür dicak iktidann bu hUkmUçilnediliznIemai yaplYoriar ve 1Ni•• ti .. ni bildiren Kumbaraab8$l, bu koilkede .Ylul.yorlu. Ba sakat bir nunun da Anayasa Mahkemesi'ne .... JIIbr bir yenIe yapllacak ba$vuruda yeralacallm oIatuistii iIaa t karanasöyledi. Kumbaraab8$l ... Anaya...... ÇIkanbr, bu Auyasa'sa bu maddeslyle. bikülDet AuyaAlyp. oIDp 01 tarbpImaz yasa'ya aykm blr karar aldlYsa ve tim Tirldye bu kararnamelerMeclis'te lörii$ilsiia. aylunllk var. le idare edUir. Böyle bir maabk sa dizeltRsin dlyor. AIDabu mad- 5ÖzkoulI5II oIamu" diye konu~tu. de~'i bile i$lerlne Reldlti albi .Onar Iam .......... Anayasa'- ?" O' ......) tv ~ '" \0 0 \0 Auy....... ........ mn. Anayasa Mahkeinesi'nm gOrev ve yttkilerini belirleyen 148. maddesinin bu tOr kararnamelerin usul ve esas:an iptal ba$vurusuna konu olamayacalUli OngOrdillilnUn hatlrlatllmasl üzerine de. bu hükmün "A8a~""~" an-' lamina gelmedilini sOyledi. "Au-. )'Ua ...... lliikaai I..... ---ve ilkellia kanna~ lDelerle ,ö.eUl.ell •• I.IDIU aetaez" diyen It•• bana .... i Anayasa Mahltemesï nin bu konu. da vereceti karann "çok ö~II'" oldutunu belinti. Iu . "Ieyß Itir idaft M~ tatiliai ...... edip •• attarlak ft idareIerhd deY... etdnDek Isdyotlu " dedi. . '.. l"l: ~ ::::!.. ~ Q. ~ ~ ~ I ~ ~ ~ ). t-- 't'>l=' Cl <: ~ 6 t'>l ~ ~ ~ ~ ~ fIJ ~ ~ ~ 'l:l "Q ~ Q 00::: ~ ;:;; ;:.:, - t"1 txI I mita~ SHP, 'sürgün kararnamesi 'nin. iPtaliiÇift~~-l\i1ayâ.s~~ M~lç~i-~{~<~y~r fIJ fIJ ~ ta:! 7' ~ ~ (I) o "., ~ ~ "., REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERflEVOKA ÇAPt-R/VISTA IICumhurivet, STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN 28.06.1990 Il ;Perinçek'e ANAP'I! Nurettin VIImaz Kürtçe yasag.. ';25 ytl hapis ceZasl kaldJnlmah': ., ,"/ Yllmaz olarak Kürtçe konu~uyorum. Meclls te, seçmenlerimle, diAer Kürt milletvekili . arkada~larlmla Kürtçe konu~uyorum. Kim . ba~kasmm anadilini engelleyebilir. tskandin~v ..' ülkeleri birkaç bin Kürt için bile Kürtçe eAitim ' yapan okullar açmI~lar, yaymlarl var. Ama .. , Türkiye' de milyonlarca Kürt ya~lyor , ana ddl yasaklamyor. ' ANKARA (ANKA) - ANAP rir. Gönêt 'balÇdda S1iaDmu~ Mardin Milletvekili NumtiD W- 'Kürt yoktur' demeIde KiItt hallQ mu, 2000'li y1l1ara girerken Tür,- yok olmo. Bunu göz arciJ etmell: kiye'de Kürtçe'nin yasaklanmaslbugÜDe kadar çok bÖyö'k sorun~ mn ' .. bes ve çalcbtl" ord~~ lara nede, olmUftur:' ' belirterek zaman. ~eç!ril-!J1edeJl Kürtçe y'asaAuun tartl~llmasmKürtçe yaYln ve ejlitim lZIll ,verU~ dan bile "böyük blr ekslkllk" ol~ mesi gerektiAini ~~yl~., ' , 'dUPllU, Türkiyeonin ~arda ANKA muhabmmn sp~~m AT'ye giremeyece~ni ve çal atla~ yamtlayan ~~~ ~ UlSllII- yamayacalml savunan ANAP'~ lann anadillenm konu~malannm Yllmaz, ~Oyle devam e1ti: ' ~~ dol~ h~~ll? ?1~1itunu, ~ "TürIdye'de beDim gibl mUyoß,; IZln verdl!l~slmn 'Iut~f~~ gibi lairca Kürt wr. Törldye bu maa~elerlendiHlemeyece$iJ1i Ifa.de et- tllda yöz bin Iœz ~vrup!l;liJqtll11, tl. Kürtçe kOllu~manm delil, ya- çal atlad1m' dese bUe obDu, ÇIlJ :Yln ve elitiminin yasak old~u ,adama sadece mini etelde'olmaz, 'kaydeden Wmaz, daha so~ ~un-:dÜJüncelerill hàk' ve ö~örlölde.; ,Ian sOyledi:re balai ~ "Ben Nurettin Y1lmaz olarak BeD Isbndinav üUœlerinrw'ezdün. Kürtçe konUfuyorum, Medis'tebilkaç bin Kürt lçin bUe Körtçe seçmenlerimle, diAer Kü~ mUlet- etidm JIlP8II okuUar lIÇIIUtIar,,._ vetUi lrkadqlanmla ~ ko- Ylnian wr. Ama Türldye'de mUnUfuyorum, kim bq~aslmn ana- yonlarca Kürt Y8flyor, anadill ,.,dillni engeHeyebUir, Idm eaplleialdamyor. Bunu görmemezlUdea me hakklm kendinde bolatimr? gelmek gaflettlr:' Kürtçe yBYIDyBPDlllYl,~ eti~ , Y1lmaz, SHP'nin bir heyet taratim öAretim yBp~lI)'I ~mafmdan "Güneydop raporu" ha.yBkargalar bile giiJer, ~q JUÙ~: Zlrlad1lmin hatlrlatdmasl üt.eriDe, l~yBalldanna 10-lS muyon}'~rde "SUp, Kürder mnusunda de',Mn lœUes~ koparsllllar dalla I!'. vekillu polItikasi izIIyor. Görme:,Bu kadar msamn YBJad1AIblr öl- mezUkten geliyor. tddla ediyomm, 'kede anadUini yasaklam~ çaAdJ- blr erken seçim olsa, SlIP Güney'; ,fld1r, demokrasinin tÜJ'D knrum W dop'dan yüzde 5 ay bUe aIamaz." .kuraUanyla yerle.tm~~nI gös~ ' ~u ~meiffle •. Hürriyet, Pazar gecesi Mardin' deki pe~merge kampmdan aynlan 7 ,ki~ilik pe~erge , ailesi, Edirne'nin tpsala Jlçesi'ne gitti. Pe~erge ailesi, Yunanistan'a kaçak EDIRNE, (hha) olarak geçmeye çah~lrken ARDtN'deki pe~merSlnlr devriyeleri tarafm, ge kampmdan ayndan yakalandl. Ayru ailarak Edirne'niri tpsala leye mensup 30 y~mdaki tlçesi'nden, Yunanistan'a FaZlI Nebil, 30 y~mdaki kaçak isteyen '. 7 k~lik Abdullah tsmail, 30 yaIrakh pe~erge, ailesi, SI- ~mdak'i Hayriye, Sebn.rnrda yakalandl. ' M 112 • • istenu DIYARBAKIR (CnmhariyeÇ - Güneydolu'daki ban yerle~i~ birimlerinde düzenlenen toplantl ,ve panellerde "bölücüIU!i propagandasi" yaptll1 savlanan 2000'e Dolru Dergisi'nin Gen,. Yaym Yönetmeni DoAu PerinçeJc. in 25 Yll hapis cezasma çarptml; masl istendi. ' '. Diyarbakir Devlet Güven1i~ Mahkemesi Savclhl1'nca hanrl!" nan iddianamede, 2000'e Dolr{j Dergisi Genel YaYln YOnetme~ Dolu Perinçek'in geçen ~ubat v~ mart aylarmda DiyBrbaklf, Slve~ rek, Nnsaybln, Batman ve Van'd£ ' düzenlenen toplanu ve paneller~ . konu~maci olarak katddll1 belic;j tUdi. Savclhk iddianamesinde Pef rinçek'in bu toplanu ve paneller~ de, "Kürder'in e.tidlk ve özgürlüi.'; haklu milli haldandJr. DünyBdll' Türk'e ne 18mmyorsa, ,Arap'a ~f, tammyorsa bü1Ün mUledere tan\~ nan ona da tamnmah. Bu soru~ qldik ve gönölle çözülür. Cehen~ ,nemde tek blr Kürt kalana kadarJ. son Kürt de 0 cehennemden çlka~ nà dek, tek Tiirk'ün cennete glt-; ,meye hakkl yoktur. Kürt'ün hak7' kmI vermiyorlar. lïirk ve Kürt blr-: blrine mubtaçtJr. Kürt milletinin adl bile yok. tster Türk, Ister' Arap, ister Kürt olson kendl gele-' ceAini belirlemelidlr" ~ek1inde ko~ nu~malar yaparak "bölücölük suçu" i~lediAi savlandl. • DGM'ce glyabi tutuklama ka,rarlyla aranan Dop Perinçek'in' be~ ayn yerle~im biriminde yap-: till bu kon~ma1ar nedeniyle top:lam 25 ylla kadar hapis cezasma çarptmlmasl istendi . Körtçe kODD1I~YO~um Ben Nurettin P~rgeaile. -Yunaùistan' a' , kaçarken yakalandI ÖZETI 'SP'den tepid 28. 06.1990 hattin, 15 ya~lndaki Kardogh Abdullah, 8 ya~mdaki Karzan Abdullah, 6 y~ndaki nim Abdullah ve 15' ya~ndaki Merdad bttin, daha sonra Mardin'de kaldlklan kamps gönderildi. Pe~ergelerin ifadelerinde Yunanistan'~4 kaçak olarak geçip iltica tao, lebinde bulunacaklannl söyledi}deri ögrenifdi, ' ça- ; SP Diyarbakir tl B~kam VeysiÎ Göral, "Ülkenin bütünlüAündenl söz edenlerin bu uygolamayla ül-! 'kenin bütünlüAüne darbe,: vurduklanlll" savundu. GOral ..: "GüneydoAuyla i1gi1i olarak ah-: nan son kararlar bölgeye özel bic: . 'S18tüge~, iki ayn YÖDetimbio; çimi ortaya çJk~fIr. Dop Perin'çek benzer lçerikte konû,malan BatJ'da da yap~tJ. Ancak hak,klnda biçbir so~rma açllma:m~tJr. Oysa bölgede yBptJgl ko-' .nu~malarmdan dolaYi hakkmda .gJyBbltutuklama karan ÇIkanIdJAJ :gibi 2S yda kadar hapis cezasl Is:tenlyor, 'Türkiye'de dü~ünce suçu' ,yoktur' diyenlere tsmail Bqikçl" ,Yalçm Büyük'daAh ve son olarak, :~a Perinçek'in olaYi ömektir" d~~i. ' REVUE DE PRESSE-PRESSREVIEW-BERHEVOKA ÇAPÊ-RIVISTA - STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN 6ZETI Hürriyet 28.06.1990 ANAP'h Halim Aras'a Kürtçeso~1 ANKARA, (Hùrriyet) AMUOYUNUN megul Kgünlerde gündemini son eden ve partileraraSl uzlqma yoluna kadar giden Kürtçe sorunu, Devlet Güvenlik Mahkemesi'ni harekete geçirdi. Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi Curnhuriyet Savclhll, Türkiye Bü-. yük Millet Meclisi Dqkanvekili HaJim Aras hakkmda, "Kürtçe konUfDUlk serbest b1rak1lsm" ~klindeki demeci nedeniyle so~turma açtl. Savclhk ayrlca, SHP tarafmdan hazlrlanan "Kürt raporu" hakkm-' da da soru,turma bqlattl. Savclhk, 8O~turma çerçevesinde haberi yazan gazetecilerin ifadelerine bqvuruyor. KANUNLARIN VERDiGi YETKi TBMM Ba,kanvekili HaUm Aras, dün Hürriyet'e verdigi demeçte, yeni yasama Yllmda kürtçe kon~amn serbest blrakllmaSlrun Meclis gündemine getirilecegini belirt~ ve Cumhurbqkaru'nm da kendisiyle aym görü,te oldugunu bildi~ti. Demecin yaymlanmaSlndan soma bqlatllan 8Oru,turma tamamlarunca Aras hakkmda dava açlhp açllmaya- cagma karar verilecegi ögrenildi. DGM Cumhuriyet Ba~8avcl81 Nuret Demiral, soru~turmalarm kanunlarm verdigi yetkiye dayamlarak raplldlgml belirtti. Demiral, SHP'run Kürt raporu için açllan so~turma için de ~unlarl söyledi: "Biz kanun gereti partHer hakkmda sonlftunna açamaylZ. Kitisel suçlarla ilgileniriz. Bizim IIU anda yaptlglIDlz, Kürt raporunun haZlrlanmasmda kÎfÎsel bir suç mu, yoksa parti suçu mu var, bunu belirlemeye Çahlllyoruz. .Eter kÎfÎsel suç varsa geretini biz. yaparlZ. Ancak parti suç ÎflemÎf:" se, 0 zaman biz d08yayl Yargltay Cumhuriyet BqsavCJ.hjl'na göndeririz." Demiral, bir soru üzerine ,imdiye kadar 25'e yakm milletvekili hakkmda soru~turma açtlklarlru belirtti. N~ret. Demiral, bunlarm büyük çogunlugunu Kürt 80runu hakkmda çe~tli demeçler vererek kanunu ihlal eden milletvekillerinin olu,turdugunu söyledi. DGM Savclhgl, önceki gün de SHP tçel Milletvekili tstemihan Talay hakkmda, "Kürtçe radyo yayml serbest brrak1lsm" ~klindeki demeci nedeniyle soru,turma açml,tl. Güne~,28. 06.1990 Pervari, ~lfnak .ve Malatya' da . .ç~~l~ma:4 ölü ~IRNAK-SURT-MALATYA; ! -(GOn-Ha)- sürt'in Pervari ilçesi Dotan KOyü yakmlannda arama ve operasyonlanm sürdüren güven- , lit ,oç1criyle bir grup PKK (Parti- . ya Karkeren Kurdistan) militam : arasmda çatllma Çlktl. çatl~mada Jandarma Çavu~ Osman Koç ile bic militan OldO.~Irnak'in Güneyçam kOyü yakmlannda da operas. yon yapan uk~ timde 'Orevli NaD Acar, yola dO~nmÎ$ mayrmn patlamasl sonucu 01dO. Malatya ValiliAi, Ye~ilyurt ilçesine balb Kulanglç KOyü'nü basan iki militamn, kOy muhtan AU Dumn'I (SO) Oldürüp, Ail Kaya île Elif Kaya'ya yaraladlktan soJU'akaçtlAtm bîldirdi. Militanla~ nn, muhtann oAlu Merda. DulUIl'l da kaçmnaktan vazgCçtlkleri .belirtîldi. . 113 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERIIEVOKA ÇAPÊ-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI Hürriyet. 29. 06.1990 " Suriye tatbikat yaplyor, Türkiye de slnlrda hareket halinde Karlillkii manevra • . Sur!ve, muhtemel blr Israll saldir1sma kal'$l kara, hava ve denlz kuvvetlerlnln katlldl91 "gene! seferberllk" dOzevlnde blr tatbI. kata ba$ladl. TOrklve de Surl~ ve Slnlrl bovunca gOv.enllk ön~ lemlerlnl artlrdl. Askerl blrllklerIn tevakkuzda OldUO.u.blldlrlldl ."MAlARA TEMlzLlII" Surlye smln boyunca dUzenlenen genl, çaph operas. yonda, Slnlra yakm daghk lç kesimlerdekl magaralar da gUvenllk gUçlerince lek lek arandl. Ozel llmlerin dilinde, bu aramalara "magara le!ßlzlIgi" adl verillyor.(Fotograf: Hilmi DIKEN) IT ADANA/ISJ<ENDERUN, MIL-HA IORKtYE'nin Hatay'. daki Suriye smm boyunea öneeki gOnden itibaren çok yogun güvenlik önlemlerinin ahndlgl, smlra askeri birlikJer ve özel timlerin sevkedildigi gözJeniyor. BöJgeye mekanize birlikler de gönderiliyor. Suriye smmnda kuJe ve devriye nöbetJeri slklastmhrken, Slnlr boyu geee-gOndOz projektörJerle aydmlal1hyor. J andarma komandolan ve özel harekât timlerinin daghk yörelerde dOzenledikleri magara operasyonlarmda tOm magaralar didik didik ara. narak güvenlik güçlerinin deyimiyle "temlz tutuluyor." Yetkililer, Slllir boyuna gOvenlik güçleri sevkiyall ile denetim ve operasyonlarm slklastml. masl konusunda aynnl1h bilgi vermiyorJar. Bir yelkili, "slmr güvenlijti konusunda normal uygulamalar" demekle yetindi. Denetim ve operasyonlara, son günJerde Suriye smmndan terörist slZmalarmm slklasmaslmn 114 yol açl1g1 samhyor. • SURlvE'OE SEFERBERLIK TATBIKATI Öte yandan, Suriye Silahlf Kuvvetleri, genel seferberlik dozeyinde büyük çapta bir tatbikat yaplyor... . Suriye K~a, Hava ve Deniz Kuvvetleri'nin kal1ldlgl son ydlann en büyOk tatbikatma kallIan birliklere bir konusma yapan Savunma Bakam Korgeneral Mustafa TIas, olasl bir !srail saldmsma karSI uyanlk bulunulmasml istedi. "SlIahb kuvvederimlz, blr hrall ssldmslm ber türlü ImkAnla göjtüslemeye bazuibr ve bu yol. la zorla ahnan baklanmlzla, toprak ve onurumuzu yeniden sajtlayaeaktIr" diyen Korgeneral TIas, bir saldmnm tsrail'e çok pahahya mal olaeagJm belirtti. Suriye'nin bu büyük çaph as. keri tatbikatmm, !srail'deki aSIn sagel hükümetin bir "savq kablnes!" kurmasmm ardmdan yapdmasma isaret ediliyor. Doiiu Perlnçèk'e .. 5 VII hapls Isteml OOO'e Dogru Dergisi . Genel Yaym Yönet-. rneni Dogu Perinçek h;akkmda, be1layn konu1lmasmda bölücülük propaglmdaSl yaptlgl gerekçe-. s~yletoplarn 25 YIla kadar hapis cezasl istendi. .: Diyarbakir Devlet Güverilik Mahkemesi Savclligl'nca hazlrlanao. iddiana,mede, hakküida! glyabi tutuklama. karari: bulunan Perinçek'in,. DiyarbakIr,' Van,' .Batman, Nusaybin ve Siverek'teki konu!?malarmda' bölücülük propagandasl yaptlgl ve milli duygulan zaYlflattlgl gerekçesiyle toplam 25 yI! hapis cezasma çarptlnlmasl isteniyor. Perinçek~in yargl;Ianmasma önümüzdeki günlerde DGM'de ba1llanacagl bildirildi. REVUE DE PRESSE-PRESS REVlEW-BERHEVOKA edi_ ÇAPt-RIVISTA Istanbul Haber Sen1Ii - ''Su. l.tlcI DlteUkte J8)'ID yapm8)'l ,Iar dr ft Sirgia" kararnamesi olaolaa Halk Gerçeti ft rak adlandmlan 424 say1l1kanun 2000'e noera deraUeriDiD buim hUkmUndeld kararname dUn ilk JUt o1anIbcak 'IèIIIIeri'Dde makez uygulanarak iki dergi ile bir kar deraJleria baIIIm ... aedeDlymatbaa kapatlldl. Kararnamenin le 42418)'1h kanDD biikmiiDde kabirinci maddesi gerekçe gOsteriler&nIameDiD 1. maddesIDiD (a) rek2~~Do~ileH&kGerçebeDdi DyanDC8 Ol .... ütü Hal, Iidergileri süresiz, bu dergileri ba- B6Iae v.IIJIII'aIa teIdIft tizeriDe 10: san lstanbul'daki Ibcak MatbaaaiD lireyle kapatllm... tçlfleri .. da 10 gUn sUreyle kapatllarak Baka...... 'Dca uygDD lörülmütmUhürlendi. Kapatma kararlan tir." dUn dergi ve matbaa yetkililerine Matbaa)'l mUhUrleyen polisler. tebliA edildi. lçisleri BakanhAi'nm daha sonra dergilerin daAitlmml kapatma kararlannm OlqanüstU yapan Hir DalJtlm'a da ayrn tebH& BOlge V&ilili'nin Onerisiyleligatl yaparak H&k Gerçeli ve &mdlAi belirtilerek, kapat1lan ya- 2000'e Do~'nun daAitlmm1n sü-; t ymlarm "Türld,e Cambarlyeti • resiz yasaklandJA1rn belirttiler. DaDia ülkesi ft milletiyle böliDmez ha IOnra H&k Gerçeli ve ~'e bitüDlitü aleylûae ft mßU day- Do~'ya gelen ayrn polisler ka~. IDian zayJOa"C1 Dltelikte ya)'lD patma tutanaklanm tebliA ettiler. yapm8)'l ..... ediDdlkleri" One sU- H&k Gerçeli'ne yapdan tebligatrüldU. Kapatma kararlan, basm ta gazetenin ''Damus, dia, itkenkuruluslarl ve siyas& partiler ta- ee, lillia modneriDi ltIeyerek rafmdan tepkiyle karsdandl. devlet ve pftDlik kunederine lçisleri Bakanl1Ai, OlaAanUstU k8l11 gelmeye, sUabb micadele H& Koordinasyon Kurulu Bas- edeDleriD datekieDmesiDi saila-' kanhAi'mn 27.6.1990 tarih1i karar-, maya yôaeUk tamamea abartlll ve Ian dUn lstanbul'da uygulandl. gerçek dlfl JlIYIDyaparak kam. DUn sabah ilk olarak GUrpmar~ diizeDlDlD dddi Jekiide bozalma~ da kurulu Nanz Jbcak'a ait Il1cak IIDa Dedea oldalu" yaZlldJ. Matbaasl'na gelen pollsler, bakan2000'e Do~'ya yapllan tebliA11kemrini matbaa mUdürü Serdar de ise derginin, "bölledekl fullIbcak'a tebliA ederek tesislerin 10 ,edert ya..... ù.settirerek lerçek gün süreyle kapatddlAim bildirdi.... 1 baber ve yoram yapmak SUe, 1er. Istanbul Emniyet MudUrlUAü retiyle bölledekl kamu düzeDiDIa GUven1ik ~ube MudUr YardJmcI- chldi fCkUde bozaimUID&, böige SI Yiiksel ÇarbaCiotia ve polisle- balklDlD beJecaDlaam8llaa, girin düzenledikleri kapatma tuta- WDIik kanederiDiD lörevleriDl, naAmda, lçi$leri BakanhAi'mn ya- aeœti gibl yerine letirmeleriDi eDZlSlna delinilerek SOyie denildi: lelleyeeek Jekllde ya)'la yap"lI" "lbcak 1esisleri'Dde budaa ve belirtildi. OIapaüstü Halllöllesi ft micavir IOerde d..... 1l'l1yapdan 2OOO'e Tepldler DoAra cIeraW Ile HaIk Gerçeti pSansUr ve Sürgün Kararname-' zetal budcblmd .. baIIisIe, OlajaDiistii Hal JIöIa'eII'Dde bu JlIYID- si'nin ilk kez uygulanarak dergi ve matbaa kapatllmasl, basm kuruIarm, full,ederf,....., aksettirerek lerçek dIfI.I1Iber ve yoram luslarl ve siyasi partilerce tepkiyyapmak saretlyk kamu dözeBinin le kar$dandl. Kapatma karanndan dddi düzeyde bozaimulD&, böl- sonra bir basm toplantlsl dUzen• baIIaDm .,.....nl.nm_n., p- Ieyen 2000'e DoAru Dergisi YaZllsftDlik kunederiDia görevleriDi leri YOnetmeni Hüseyia KaI'8llhk,' aereti gibl Jeriae gedrmelerini ea- basma haZlr iki saYlmn matbaalelleyeœk fCkllde ya)'lmiaDaa ve mn kapatllmasl nedeniyle basllaTürldye Cumburiyeti'Dla devleti mayacaAim sOyledi. lllcak 1esis1eft m1Uetiyle bölüDmez bütüDliiJü ri'nin 10 gün kapatllmasl nedeniyaleybiDe ft mIIU duyg~an QI,Ylf- le basm toplantlsl yaptlAI slrada, derginin daAltlmmm yasaklandl- STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI ' 424 saYlh kanun hükmünde kararname uyannea 2()()()'eDoAru ve Halk GerçeAi dergileri süresiz, bu dergileri basan ~ lstanbul'daki Iheak Matbaasl da 10 gün süreyle kapatlldl. Karan tebliA eden polisler,. matbaaYl mühürlerken Hür DaAltlm.'a .da. bu, iki derginin süresiz yasaklandlgml blldlrdiler. OlaAanüstü Hal BöIge ValiliAi'nin önerisi üzerine lçi~leri BakanhAl'mn aldlgl kapatma karannda, söz konusu ~ yaymlann 'Türkiye Cumhuriyeti'nin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüAü aleyhine, milli duygulan zay1flatlClnitelikte yaY1~ yapmaYl ~iar edindikleri' saVlyer aldl. e Ai haberini OArenen Hüseyin Karanllk, '2~'e DoAru'nun susmayacaAim, gerekirse bas ka bir adla Jeniden ya)'lna devam edeceklerini sOyledi. Sorunun basm OzgürIUAQnU ilgilendirdilini ve TUrkiye'de ltararnameyle estirilmek istenen ûrtmarnn kabul edilemeyeceAini sOyleyen Karanhk'a daha sonra polisler tarafmdan derginin baslMlnm, daAitlmwn, yaY1mmn, çol&tllmasmm sUresiz yasaklandlAi tebliA edildi. 2OOO'e Dotru, Halk Gerçqi, Öqöriik DÜDyasI, Demokrat, Odak, lKiDiD Sesl, Eylem, Adlmlar ve Devrimcl GeaçUk adh yaymIan basan Ihcak 1èsisleri sahibi Nark Ibcak, matbaanm kapatllmasmdan sonra Cumhuriyet'e ~u llÇ1k1amaYIyaptl: "Biz bastJllmz yaYIDIarda kal'IUDlUIleYe lQ1an bir yazI o1mamasma IIfIn bassasiyet lösteriyoraz. .Bu matbaacuuD meseleal detD, bum ÖZlürlüli meselesidir. NereJe vanlmak isteDiyor bUemlyoram. ZateD karal'DlUDe lUIlIJ8SIlYIl aylun. YII)'IJI1 durdarmak VlII'keD, aedeD matba8)'l kapat.yorlar bUmlyoram. Bapa ANAP mlDetvekilleri bile KürtçeDiD serbest bll'llIuIm811 içiD demeçler veriyoriar. Bu kararaameyi çlkaraDiar öDee keDdi mlUetveldlleriDllHlstursuDlar. Bu kararla "cared de yasakhyoriar. Bana yöaeUk blr gözdaIl olduluau dÖfÜaüyoram." NarlZ Dlcak, brann ipt&i için ldare Mahkemesi'ne basvuracak- larlm da sOzlerine ekledi. ' lstan.bul Gazeteciler Cemiyeti B8$karn Nezib DemlrkeDt de bun-' dan sonraki gelismelerin daha va..: him olacaAi $Cklindeki endi$elerini dile getirerek sOyle konustu: "Daba öDee çlkartllaa kaDu kuvvetiadeki kararDameDiD uyplaamaslaa, dolaYlslyla matbaal .. ,' na kapatlimUl 018)'lna tamk olayoraz. BUDdaDsoaraki geUtmeJe.. ria çok daba wblm boyudard .. olacaIJ iDaaCloo8)'lm. UzaDca bit süredea beri mevcut klildamalar' yürürlükte Iken terörüa bAIl devam etmalnin nUll izab edUeceilni merak ediyorum. YiDe çocuk. lar öldürülüyor, ylae liveDliIt kunetleri measuplan Jebit ediliyor. Ya)'lD organlan susturalmUf vaziyette. Acaba bir yanllf adret dotra gidlyor mu dl,e sormak IhtiyaCI lçladeyim. SaRlnm çözümIeri bafka yintemlerde aramak aerekir!' TOS Genel Baskarn Orhan Erinç de 28 haziramn Türk basm tarihine kara gUn olarak geçece: lini belirterek sOyle dedi: "424 .. ydl kararaameDla t~leri BakaRl tarafmdaD ilk kez uy~ galaadlll 28 bazIraD, Türk baslD tariblne kara bir güa olarak Ieçecektlr. 20 baziraD lünü Kütabya'da Türk baslmmn özaür olduluadaD IÖZ edeD tçltleri Bakam da ba aygulamaslyla bum tariblDde bak ettili yeri ,üpbalz alacaktJr. 2OOO'eDoIra dergislDlD baslm. 115 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA yayin. \'e dqltunm dUnluiUJmlWY~ la Ibc:ak Matbaasl'mn kapablmlW ana)'BSaDIn öngön!ülü slnwh ba. lin özgürlüjtÜnün de tümden yok edUmesl anlamlm tqlmaktadu. YetkUller, tuttuklan yolun yanIlfhllm ve tehllkeslnl anlamakta daba da geç kalmamahdlrlar:' Basm Konseyi Ba$kam Oktay Ektl, kapatma kararlanm Abdü. laziz döneminde y~anan Â11 Karamame'ye benzeterek $öyle dedi: . "Türk basun, bugün Sultan Ab,dülazlz dönemlnde yayunlanan \'e bUlmAbaski altlna a1maYi amaçlayan AU Karamame'n1nklnden de kötü ve keyfUijte açlk karamamelerle ezUmek lstenmektedlr. Buna bqta slyasllktldann mllletvekUlerl olmak üzere slyasl partlIerlmlzln blçblrlnln gereldl duyarhll göstermemelerl ayn blr kaygl ko,n!.lsu$lur. ÇAPÊ-RIVISTA Dunya Yüzünde suskun basIDIa demokratlk slstemin kunllabUdilinl ve ~ledlebUdiAini gösteren. bir ömek bulunursa, siyasl partilerlmlz de bu tutllmlannda blr gön baldl çlkablllrier. Ancak sls-, tem Idlltlenlp kendUerl de bakla-' nm savunmak lçln özgür blr baslna Ibtlyaç duyduldannda, çolunca vakit çok geç olur." ÇGD Genel B~kam Kahml Yddmm, kapatma karanm $öyle deAerlendirdi: "MatbaB kllpatmaDlD, gazete ve dergllere sansür uygulamamn te.rörü önleme amaclyla blçblr IIglyoktur. Iktldar, terörle mücadele edlyor görüntösü yaratabllmek .Içln basIDa saldumaktadlr. Basl,i1a saldlrmak güçsüz Iktidarlann ~Idir. Basuù d~man gibl görmek ve kar,lsln,a almak, blçbir iktidll,ra bayu Retlrme~tlr ve getirme- si STAMPA-DENTRO yecektlr:' .' Prof. Dr. Çetln Özek de Türki. ye'de basm özgürlüAünün tümüyle yok edildipni vurgulayarak "Bu, olalanüstö hal bahanesiyle TürIdye'de diktatörlük reJlmlnI kanltlayan blr olgudur. YaFgl yolu da yoktur. Karamame çlkanldlll zaman gerektl tepid gösterllmedl. Bunun sonu bllfkanllk slsteml deAll diktatörlöktür" diye konu$tu. Sos)'alist Parti Genel Ba$kam Ferlt Dsever de yaptlAI açlklama. da, GüneydoAu Kararnamesi'nin gerçek hedefine yöneldipni belirl~ ti: Iheak Matbaasl'mn kapatJlma. sma GüneydoAu Bölgesi'ndeki ha.: berlerin ''yanh$ aksettirildip" ~k • linde gerekçe gösterildipnl belirtentlsever, "Oysa daba geçen günlerde böyök blr katliam yqanan Çevrimll köyüne 11 gün sÜftyle bulD sokulmam. Haber alma öz; DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI görlöjtÜ karamamelen!en SOBra kullanllmaz oldu. Basm sadece Olajtanöstü Hal BöIge VaIUlIl'nln yaptlll açlklamalar doAnIIlusun-' da haber yazabUir haie getlrlldi" dedi. DYP Istanbul h Ba$kam Orhan Keçeli ise $öyle dedi: "Bunlar Türklye'yi yöz sene gerlye götürür. Bunlar sansördör. Daba basllip meydana çlkmalBlf herhangi blr gazele veya de .... Ipn bu tür blr hareket yanllfbr. Hem. hör ve demokrat olacaAiz, Avru-, pa KoDRyi'ne glreœAIz, sma usullerlmlz de yüz sene öncesine ait olacak. WsI birblrlyle çel~ldye d~r. Bum dÜ$ÖBör,d~ündülÜnü yazar, fildrlerlnden ötürü blç~iqekUde sl!ç1a~mamaJldl~." .. =================================Cum huri yet 30. 06. 1990 = KOPENHAG FERRUH YlLMAZ KOPENHAG '- Avrupa Gü. venlik ve l$birlip Konferansl ,(AGIK) çerçevesinde Kopenhag~ 1 da yapllan Insan.Haklarl Konfe-l ransl'nda Türkiye'nin "korktuAu' IJqma gelmedi:' Kopenhag'da: dün irnzalanan sonuç bildirgesin-' .de azmhklar konusunda veni ta" mmlar bulunmazken azmhkiarin ~ haklarml koruyaeak garantiler de ' 'getirilmedi. Bildirgenin azmhklar- : ',la ilgili bölümünde azmhk hakla- ': Irmin kullamlmasl ya$adlklan ül- i 'kenin yasalanyla ba~d~ma kO$u- : 'luna baAland!. Ku11amml belli' , $aftlara baAlaninl$ olsa bile bildir. " gede azmhklara ulusal kimlikleri- . ni ve kü1türlerini koruma ve geli$- . tiime güvencesi veriliyor. .. . Yakl~lk dört hafta süren kon-' ferans boyunea ortak bir aZlnllk ,tamrm getirilmesi yolunda öneri • .1ere raimen önerilerinin tartl~ma. 'ya bile ,.açJ1mamasJ; Türkiye'nin sorun.yaratan ülke olmaslm ön1e,di. AzuÏ1iklar konusundaki tarl1$malarda Türkiye'nin sözü bile ed,ilmezken özellikle Bulgaristan : .ve Yunanistan sarun yaratan ülke, 1er olarak öne 'çJktdar. Azmhk , naklarlmn kullamlmasma getiri. len slmrlamalar da bu ü1kelerin . itiraz1arl sonueu bildirgeye almdl. : rurk heyeti b~k~ Büyükelçi h. 116 AdIyânum'da PKK operasyonu • MALATYA (Cumhuriyet) - Adlyaman ve çevresinde 'g1lvenlik güçlerince yapllan oPerasyonlarda PKK'ya yard1m ve yatakl1k ettikleri saVlyla gözaltma ahnan 13 ki$iden Il'i sallverildi. Malatya'mn Pötürge ilçesi yakmlannda .bir süre önce bir erin $ehit edilmesi ve 4 PKK militaliinïn da ~Ölü eie geçirilmes~yle sonuçlanan 'çatl~ma~ S.OIU'9. bölg~d~.ba$l~tllan operasyonlar tamlUI!1ànd1. Operàsyowar slrasïnda PKK'ya yardlm ve 'yatakl1k etti#i savlyla biri kadm 13 ki$i gözaltma ahndJ. Malatya DGlvi'ye sevkedilen 13 samktan Mehmet Vzun ve Abuzer Yav~ tuttiklamrken diger Il'i sallverildi. Thtuklanari san*lar hakkmda TCK'mn 169. maddesine muhalefet ettikled savlyla 5 Y11akadar hapis cezasJ i~temiyle.dava açlldlgJ. bildirildi. . REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ______ ÇAPt-RIVISTA ----Cumhuriyet. STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI 30. 06. 1990 --.j Kapatllan dergiler isim degi~tirme hazlrllglnda : 'YaYIDIIDIZI sürdürecegiz' 'Süresiz olarak kapafllaIi 2OOO'eDoAru;' . , ,'" ,:,:~ ...,~n:-kapatma cezasma çarptlnlan Ihcak ' iJergisinin kadrosu "1999' a DoAru' veya . "Nlatbaa~l' mn müdürü Serdar Ihcak, gerekirse "2001 'e DoAru" adh, Halk GerçeAidergisinin Avrupa Insan Haklan Komisyonu' na gitme :kadrosu da "Yern Halk GerçeAi" adh yeni karan aldIklanm bildirdi. Ihcak, "Bu sol ;dergilerle piyasaya çIkmaya hazirlamyorlar. basim susturmak için atllmI~ bir adImdu. lç PoUtika Servisi'- "Saasir'" . ,- --,..~~.".. , .. -.,' • ' sirgö. Karamamesl" olarak. duAunu söyleyen ~dlla~ ~kflrat! m, karar i!e bun1arm da basUama-: ,adlandmlan 424 saydl Kanun~ ayru yaza kadrosu ile yem blr dergl dlAtm kaydeelen lhcàk,dldnd bir Istanbul Barosu Ba$karu TarHOkmllnde Karamame'ye daya- çlkarm~ haza!~Ama b~I~~lkla~lmatbaam olsaydl onlan orada ,gut Kazan da iki derginin yaYIDImlarak sllresiz kapatdan 2OOO'e m, yem derglmn admm 1999 a basmaya bllflardJm" diye konu$mn durdurulmasl, bir matbaanm Dotru ve Balk Gerçetidergileri Doiru" veya "1OO1'e Dotru" 'tu. Matbaada basdan öteki sol kapatilmasl karanm "demokraslile 10 gOD kapatma cezasma çarp- olaeaAmI.açlk~.dl. M~tbaa sorudergilerin kâAltlarmm da içeride ye dü,ürülen bra bir leke" olatmlan lheak Matbaasl, "urann nunu çözmek IÇ1~de bu kampan'kaldlAtm, bunlan çlkarma flrsatl rak yorumladl. Kazan, aÇ1klamaIptall" için ldare Mahkemesi'ne ya açtlklanm behrten Akflrat, bu bulamadlklanm anlatan Serdar. smda $U görÜ$leri savundu: gitme karan alddar. lheak Matk~ranyamn ba$arlya ul.a$~as!lheak, "Butllar kendilerine klsa "424 saydl karamameDin b..... baas! MlldOrll Serdar Dim, ge- mn ~ameye kRr$1Sl~asI blr süre lçln bqka blr matbaa bulsakuk dl,1 ve çajt dl$l blr düzcnlerekirse kararm kaldmlmasl için ceva~ olaeaAlm ..ka~dett1. Yazl, lar bile basamazlai'. KAiltlan lçeme oldugu apaçlk ortaya çakllllf'l Avrupa Insan Haklar! Komisyol$len MüdürU Buseym Karanhk ride hapsoldu'! dedi. Sol dergiletir. Bir yaYlnl durdurmak ve yinu'na bqvuracaklanm bildirdi. imzaslyla 2000'e DoAru dergisin'rin baslml konusunu bugüne karütmeye tanman bir yetklyl dene-' Bu arada,lçi$lerl BakanhAt karaden y~pd~n basm aç~klamasmda dar "tlcari" gözle deAerlendirdiktimsiz blrakmak asia kabul edUenmn tebliAinden soora dOn topda lçl$len .BakanhAt mn son kalerini belirten lheak, "~Imdi kamez." lanan 2000'e DoAru dergisi yOne- ran~n gerl ~nmasl ve basma özramamenln engellemelerine karAnkara Barosu Bqunl Enaa timi, aym kadro lIe "l999'a gdürlÜdk lçmk,uI.lkb~ çaPümddavlekyurt'I he~ türlü $Cyi yapacaklanm, Erzurumiuoilu da dün yaptlAt n..Jh.. ••, v-a "2001'e Dolho.," ad1$10 a et II Ir m ea.e eam,. ....,6'.. WJ 6''' Ö gü I k k yargl yolunu önce Türldye'de de-'k Ge_I d .. ö .. panyasmm r t enmesme at 1-; açlklamada, "Türklye'de artJk erglsl y nellml d b I kl b l'rt'Id' neyeceklerlni, gereklrse de AvntIl,"B özgürlükler Istlsna, yasaklar ka"y ni B-'k Ge_I" dl a u unaea an e I I 1. t d~ e. .. a I yeHalk GerçeAi Dergisi Genel Yapa nsan Haklan Komlsyonu'na rai haline gel~tir" görü$llnll sa.m d~rgl ç~k~rma k~~ alddar. ym Koordinatörü Hüseyin Aykol bqvuracaklanm" bH.dirdi. vundu. Ikl dergm~n sUreslz, blr matbada, Cumhuriyet'e yaptlAI açlkla, . Tepkiler Halkm Emek Partisi Genel arun da 10.gün Sll~eylekapatllmamada, "yenl blr ,Irket, yenl bir B~kanl Fehmi ~tIdar ile SHP Issma yönehk tepkller de sürUyor. dergl iIe kaldliIlßIZ yerden devam Bu arada, iki dergi ile bir mattanbull1 Ba$kanl Ercan Karak .. Yapllan ~flklamalarda, kar~ ~!-edéceilz" dedi. lheak Matbaasl baanm kapatllmasl karanna yOda dUn yaptlklan açlklamalarda, !n.~ak Bu, deDlO~ye ~Üf~ile anla$malanmn sUrdüAünU benelik tepkiler dUn de sürdU. çGO kararl a~lr $ekHde ele$tirdiler. rülen kara blr lekedlr de~I.~; lirten Aykol, "Gereldrse fotoko.Genel Ba$kanvekili Rahml Ylldll$lklar, "Bu kararnameyl uyguIa. O~~1l ~al ~Ige YaliliAi pi Ile çoialtank yenl blr dergl nm, yaptlAi yazdi aÇ1klamada tüm yan vall, bugün fmen hem anayamn, önenSI I1zerine lÇ1$lenBakançlkannz" diye konu$tu. Aykol, basm kurulu$lanm olay kar$lsmsamn üstündedir hem de uluslahit na 424 sa~ Kanun HllkmUnhukukçularca. ~'argl yolunun tada sessiz kalmamaya çaAirarak rarasi sözletmelerin üSlÖndedlr" de .Karamame ye dayanarak s~inamen kapali. olup olmadlAull . "Botulmak Istenen yalmzca bayorumunu yaptl. Karakllf da reslz olarak kapatllan 2oc,»o ~ ara$tmldlAml sö'yledi. Halk Gersin özgörlüiü, hukukun östüntiaçlklamasmda, uygulamalar ortaü Dotru ve B~ ~~ dergden çeAi'nin sahibi tsmel Atet de dün i IIkesl deilI, tümüyle dayken, TUrkiye'de smlrh basm karamamede yuru~.durd~yaptlAI yazah 3ç!klaniada, "Ya~ demokrasidir" dedi. çGO lstanözgUrlU~ünden de söz edilemeyema bran altnamaz derulmesme nlmlZl sürdörmeye IiararhYlz. bul Sube B~kam Koray DüzgöeeAini söyledi. ,kar$m yargl yolunun tamamen 'Ballun en dotal baldanndan biri' ren de açildamasmda, kapatma OtomobH-l$ Sendikasl'ndan ,kapatllmad1l1m savunarak m~olan haberletmeye getirilen bu edkaranm, "Hlder'ln Idtap yakmayapllan açlklamada ise dergilerin kemeye bqvurmaya karar verdlgeIlemeier kaf$lsmda demokràl' .yla et ~amIi olduiunu" savunkapatllmaslyla, basma yönelik uy1er•. ~'e DoAru'nun sorumlu tüm kamuoyunu duyarlt olmaya du. Düzgören, "Yaza albndtr, SÖZ gulamalann doruk noktasma Ç1k'yazD$len.mlldl1rl1Adnan Akfarat, çaimyontm" dedi. gümÖ$tör, süut Ise ölümdür" detlAI vurgulanarak karar protesto 'Cumhunyet'e yaptllt aÇ1.~am~a, Her iki dergiyi bastlAt için 10 di. edildi. Böige ldare Mahkemesl ne gldegün kapatma eezasl verllen lheak ',Deng, Oevrimci Mlleadele, Bu arada, dUn 2000'e OoAru r~k "~ ....... için dav8;~çaMatbaasl'mn MüdürU Serdar Ut- Emek, EmeAin BayraAI, Balk Dedergisinden bir aÇ1klama yapilacaklarml blldlrdl. Akflrat, Ka- 'cak da karan deAerlendirirken .mokrasisi, l$Çiler ve Politika, rak, Genel Yaym Yönetmeni Doramame anayasaya aYlun~r. K?••Bu, sol basml susturmak için Medya Gü~, Sorun, Sosyalizm, iU Perinçek'in PKK liderl Abdul~~yu Anayasa Ma~~meSI. ne go- ,ablllll!J bir adlmdlr. Demokrasinin Siyaset, Yenl Demokrasl, Yeni lah öcaIan HeyapUAIröportaj ne.u~y~ ~a~~ ~edl. s6lbaca~lm kanyorlar. Buna lzin Öneü, Komün, ÇaAda$ Yol, KIdeniyle Istanbul DGM'de görillen 'bTI~rbk!yedmn. ~h~ e bDoljtru ver_y~" dedi. Matbaada vdclm ve Hedef dergilerinden yadavarun beraatla sonuçlandiAt bil:Il Ir erglye I tlyael u Ull- . bafka. ~I. <!ergilt;TÎn.!;Ie.~àSddl,ln,_ Pllan ortak açlklamada da uygudirildi. - ';\" lama ",Iddede" kmandl. 'Ye .\<.... .\<.... 117 ~ <::: c: --' ex> l'T1 0 l'T1 SHP iplalini isledi s.s. Kararnamesi SHP, 424 ve 425 saYIhKHK'nin iptali için Anayasa Mahkemesi'ne ba~vurdu. SHP Grup Ba~kanvekili Güne~, "Cumhurba~kammn bu iki kararnameye irnza atmasl otoriter devlete olan özlemini ifade etmektedir" dedi. ANKARA (Cumburiyet Bürosu) - SHP, kamuoyunda lOSS karamameleri" olarak tammlanan 424 ve 42S sayrh kanun hUkmUnde karamamelerin (KHK) iptali için Anayasa Mahkemesi~ ne b~vurdu. SHP Medis Grup B~kanvekili Hasan Fehmi Günq, her iki kararnamenin demokrasiye, hukukun UstUnlU~Uneve anayasaya aykm oldu~unu ifade ederek, "Cumhur~kam'nlD bu lkl karamameye iIDZaatmasl otorlter devlete olan özlemlni ifade etmektedir" dedi. SHP'li GUne~, dUn TBMM'de dUzenledi~i basm toplantlsmda, 424 ve 42S sayJlI karamamelerin iptali için Anayasa Mahkemesi~ ne yapllan b~vurunun gerekçesini anlatlrken ~unlan söyledi: ''ANAP, demokrasi ve hukuka inançslzhk içinde bir yönetimi amaçlamaktadlr. Yasama görevi KHK'lar De yürütülmek istenmekte ve anayasa ihlal edllmektedir. Bu iki kararname, temel hak ve özgürlüklere i1~kin düzenlemeler yapmakta ve demokrasiyi asklya allci yöndedir." GUne~, her' iki karamamenin anayasanm 2, S, 6, 7, 13, IS, 23, 28, 29, 38, 91, J03, 104, 120, 121 ve 148. maddelerine aykm oldu~nu da belirterek karifl çlktlktan noktalan ~öyle maladl: - 424 ve 425 saytll KHK'ler anayasamn 121. maddesinde öngörü)en karamameler nitelliini ta!flmamaktadlr. - Düzen1en~ yönü anayasaya ayklndlr. - Demokrasiyi özünden zede1emektedir. - Kanunlarla düzenlt:nmesi gereken konular, kanun ~ükmünde kararnamelerle duzenlenmektedir. - Yasa yapar gibi yapllml!f1ardIr. Yani KHK'ler bazi yasalarda düzènlemeler yapmJ!f, yasalann baZI maddelerini deA~tirmi~tir. - Olaganüstü hai bölgesini ta'ian uygulamalan beraberinde getirmÏ!ftir." . SHP'li Güne~, her iki karamamenin, anayasanm 12L maddesinin 3. flkrasmm tarif etti~i nitelikte karamameler olmadlglDI belirtirken, "Bu niye yapllml!f- ~ ~ , (f) rr ~ Anayasa Mahkemesi'nde tir? Bu bir kaçma yoludur. dan son derece önem ~Iyan bu Anayasa Mabkemesi'nin deneti- KHK'lerln TBMM'nin onaYlDa minden kaçmak için açlkgözlük sunulmamasJ balinde yürürlükten yaptlmaya çaI~t1Jqor" dedi. 424 kalkmalan çok d~al bir gerek~yJlI KHK'rlln y~~rl'H.a~us- tir:' to haI statflsU Qrt<qtaJ , aYI GUn~, her iki kararnamenin amaçladlAI~da l¥iyded'" . '. ~ anayasamn S, 6, 7, 120. maddelekaramamc:lerin TBMM', ",ona,- . rine aykm olduAunu da kaydedeyma sun~mam~1\I da;~$tirdf'.;,rek, "424 saytIJ KRK. olaganüslü 424 ve .42S saYlJf1ckQh,hük .. ball yaratan !fiddet bareketlerinin m,ündeki ,taram~~nn 10 Ma- ortaya Ç1kog. veya !flddet olaylan 'yis 1990' günU Resmi Gazete'de sebebiyle bmu düzeninin ciddi yaYlmlandl~ma ve aym gün !fekilde bozuldugu ve bu nedenle TBMM'nin onaytna sunuldu~una olagan'Ustü bal uygulamasl yapli~aret eden Güne~i.sö~elini ~ôyle 'Jan böige dt$IDda da olaganüstü su~~ur~.u: . f:, Q_~~ ;2.:. iahurallanm uygulama esa5lm 0 gunden sol.J~~Ji~nt ~tirmektedir" dedi. Kararnameca bir sü~ ~nill'r, 'WlI~ de "mücavir alaq" admda bir bölre içerisinde ,~; ." i4i~;.ve genin ihdas edildi~!li de belirten ~san.~ k~u~~ IIE'rb' dè~~- Gün~, "Oysa ki anayasa, olagatim gorevkrim Ile, iiiislü ballerle iJgili oIarak berbanWn bunlardap'so, .:, ,~~5bli gi hir !fekilde olaganüstü bal ~8nun hükmünd, ..~",ram~~ rèji-.ï uygulamasl )'llpllacak hir n onamadan l EylI!11~ faribl- mücavir alan öngörmemi!ftir. Müne k~dar tatile girmi~tir. cavir alan kU!fkusuz !fiddet hareGörüldüAü gibi, 424 ve 425 saytb ketleriniil ortaya çlkmadlg. bir KHK'lerin onay i~lemlerinin ger- alandir. Öyle olsaydl, bu alanda çeldqmesini saglayacak makul sü- da ~iddet hareketlen nedeniyle re çoktan ~lImJ!fhr. Anayasamn olajtanüstü bal iJan edilirdi" diye 91. maddesi, 'YaYlmlandlklan gün konustu. TBMM'ye sunulmayan karamaGüne~, 424 saYlh KHK'nin bameIer bu tarihte yürürlükten slnla ilgili olarak. uygulanacak olakalkar' demektedir. Bülün sunu- ganüstü haI rejiminin ülke Ian bu durumlar kariflslDda ana- düzeyinde olaganüstü haI bölgesi yasaDln 121/3. maddesinde sözü dlsmda da uygulama esasl getiredilen anayasaDln temel nizaml, digini kaydederek sözlerini ~öyle ,telnel hak ve özgür1ükler ~ÇISID- sürdürdü: t~ -~1I-: "Anayasamn 15. maddesi, dü'iÜJIœ özgürtügüyle iIgiIi oIarak bu tür bir KHK'nin Çlkanlamayacapm öngörmektedir. 424 sayrll karamamenin l/a maddesi, bu 8ÇIdan anayasamn 5, 6, 7, 13, 15; UA), 121. maddekrine aykm oIdup gibi, anll)ti8DlD bUID bürriyetine iJi!fkin 28. madde île yine süreli ve süresiz yayJn bakkJyla iIgill 29. maddesine de aykln buInnmaktadlr. Basan özgürlüAü, diqünce özgürlqünün aynlmaz bir parçasuu olll!flormaktadir. Bu nedeDIe bu tan blr KRK Ile de oI~ sa böyle bir düzenleme yapmaDlD anayasa! berbangi bir dayana~ yoklor:' Gün~ 424 saytb KHK'nin ola~ ~anüstü hal bölgesi dl~lDda meé;; buri ikamel yaptulmlm getirmekte oldu~nu da kaydede-rek, "Bir kimse olaganüstü hili böigesi dJ!flDaÇ1kanlmJ!f ise artJk o pbsa mecburi ikamctgâb uygu~ lamak olanag. kalmayacakbr. Ar-. ok 0 'iabsa 0 bölgede olaganüstü' bal yaptlnml ve rejimi uygulanmasl, anayasaDlD temel düzenl kafiflSlDda olanaum"r. Bu nedenIe bu KHK'nin lIb maddesi de anayasanlD S, 6,7,13,15,120 ve 121. maddelerine aylun oIdugu gibi, anayasamn 'yerl~me ve seya: bat bürriyeti' ~bg.m ~Iyan 23. maddesine de aykm bulunmakladir:' tlj CIJ CIJ ~ tlj ::s tlj ~ OJ ['rj -~ 0 ['rj -.:::: C 0 3 :J>. .() ::r c ~ ,<0 ?;: ). "t:l t'r1. ~ CD ::s CIJ W ~ VJ ~ ~ ...... ~ 9 0 0\ \0 \0 0 I~ t7 t'r1 <: ;j 0 tl t'r1 t"- > ~ ~ ~ I ~ ~ (f) 0: N l'T1 :::!.. I r -0 ........ I t -- L '": ~ ~ .... i !;' ~ ~ ,::: f ç, ~ 'f' ~ -~ t, ::: 5 ~ ••,.. •• ~, ote- ~~, ~ ~ ~ IL' l ~..c: ~. J t"~'t'~. ~ - ~ J i ~f'l Ci I~ ti .k"' - ~.C"" • Cf,: E - c-: .... { ~ l: Ç;.J; ~ "7,:" !! ~ , - ..... ~'j;- ~ <e- ,"-:;.ti t, • .r-' (.. c;- • C:.. ~.. I:.. ';,,, • roi :t: ['" e.I i'.' '. '!;;' ... - ,-" ~.-- :1:" ,~ ç It;~. '1 k ~ -. ;- ~- 1> ~ l I:- "i. 't Ii: l" -'\. ç f (. ,. '£' • ~ on 'b ~ ~ ~ ,. &.. t. cc:.. - t· :t ~ ~ r.. ~ ~ lot tot.!. ~ '- It' '-~ &. ~ - Go. f.. ,.~ '" .l;.JC, tl b ~ <,.~ ç~ ET e;' po !: - co.... " .t l cg g:<r-'G\. ~ ~ i'~'E~' ~~~.~ ~ h. .f~t.: .~ .. "1... ~.~ •• t~~ ~ ~ . :î. ~ It f\ ..... , .r... ~ ....~ .~'\ _ <j; -c. ~ t ~'f,oeö,. t ot fi - •• po ~ tb ~ E.r t.:..., "1.;~' :~ t: ~ ~r'ç f f I;ï ~ ç ~ 'G\, 1:' - • ~ t::. ç c;tÇ E'~ 4. c;- &. .~, ~. ~,. ' o~ ......;"'!i:."P\ c~~ ~- ':-~'lf_...":-=-:"" ~-".¥~ t. .e, - - CL. £ t:..: . .t; !::. c.; I:: {l' -' l -.;. t.:. ~:.t~~.~l! "'f it~~r ~~r;~~~ ~'.~~ li' .r ~\- f;' t. t- ~.t 'L ~1; ~ r~: . .f' ~: .. ~.~t~:~~ 'Sr C¥' ~ ~'L.t. f, r c. '" ~. t ~. b ""J. ~ ~ t ~~r~'£';{'~fi l,~c: ~. ..:~ f. £ ~ ~ ~.~t. i ~r.. ~. .. ~ ~ •. ( t~~:': '~,;fiic< .,t ~...r t- .zt. .t g~• [~ .. ~- ~~ ~ . "1:'.,,, ,~,- f. E. 't [1(. \ cf ~':~f~ .. ,~' o--.f". ~ r~' E t {ot.r. t;. c. c. ot.-. of Crc: • ~ , - ~ C:.. I ('9 I I ~.~ • ::- - i~ li' It '~t' 0\ ~ !::. r ~.~ .e ~. r. ~ ~ ~ t ~" £i: l' ~. t. t' f:: l' ~.fi' (, ~ l~ f ote' \- li' c. 1; ['"f c:.:..~ fi ~ ë. ~ !::..l' t (..t fi: .~ fi' .£: J. i E ~.~ f: ~ f .~:~, oe;.. i \-~ r_ _.'~ I:: ~ 't ~ It. \. - ~~('9 e; '&. ~ t.!. ... ~ b Go .~I ~ Ji\ I~ _ _ 1;, ,e; i:. I p\ ç ~.r le .. I:: ~ç ot.-" _. [. .'. ,." "'T' ot.-'oe;'.. ~_ ~_ .~_. • e;' '~ &o. - ç:, ' - • t:. • I [ ..e",,- -,:1;, .~ L "I:. ,~ . ." - ~ - ~ - i:: ~ P\ - [" - - - ~"'è~, - .. - - < .. ~;~,;~,~t~~.::~ ,\~l~,~:~'~~~r~~~~:>.- •~ - Go. \. ~::'~z~ t~ ~~v 1~~ ~~~nh~\.'F~îh h{!r.Htf;i~t~i~t ~tl~Jl £ndd • ..!. ~ - - .. Ir V\ ~~.~~[~ (."\.&. ~ .r"~:~ ~'~ ~.~ ~ r'tI~ .\ ['i ~: ~~~ ~I.f~ 'f '£'~- ..~c:.:..~.f.~c;fi . ...- r:. ~ ..:~~ot.-t-:-.-:ttf::~('\~f' ~.:! t: l!:'l~.t~ !"~~j t. g 'f!~ ~;~It l.' ,r1. É ~ ~ f ~of .....~ e ~ ~ Ici-l f' t ~. It. ~ ;: ~ .~["~ .[ t t.~ t:b ~. ~ t [cr: ~:-'G\ I - -:r., ~ ~:~. ~ - - L ~ ''b t:~' • ~ - f ~~ i' . ri\. 'b ~L t~ . - :t l~ ~.£ i 1: ~ li: £ cg ,~ .t "'t, ~ ~ b (,:~ f <: ~ t 1~£: ~ ~ ~ ~ ~~. ~ ~ .- (:' f ~ ~ t. . ~ (. ~ 't~ . t; ot.- • - " "c. " l:.e- 't oe;.. 1 .~~h~ rd ~ h L'i ~l:~H{fi:: t11'1£; E: ~',J>F ~f~n'fE'{ [t ~i~1:tl f <:".t r\. t. S t. ~ f r ote. '~ ['" ~ !;: F c:.:...~ •. -:-~ - ~ t ~ c.'\. . -. ~ 1E.': .t'E; - { ~ c:.:..Ir' t:\- ~ f.1: ~~tH (,~.rrf t - <r' r.f;.[1t tE;r...r~~ ~~tl::~-r-~~<~~~o"~~~~-,. -~""L£:t'1 (. ~f-oe;..~ ~ ~L l;. t ote~:ë.. t'~~~. ~f ~ r f.'. ~~.(-:, t: ~. 'E' . ~. i~\i:~~~;: 'lë= ~ ~ ~ ft. ~ ~ ..:. 'L l' ~ ~f l- [. : f co.... r.:. f L. i'l~ ," i ~t.~. F~t~~" L~ ~ ~ ~E t- ~r-'t .~ ~ ot.-.• :t .r-..ft. t cg ~ ~ fi .t...J [~.~~ ~'l,~('~r~~ r..),.. i ~ote.,~ it ~Hë f.~~l n~~~frH~.~t HB~HH~ltHt ( ~dt~((Ht~~ t r (.~ r. ~" ot.- !:.. .~. - Ç: c <f'~.. It. E - ,£. c ~:'t.<j; '1r ~.~. .~ f ..~•~. l- - (. '~ E! !:.. iL. i 1.!.~.;,... t. f, ~ ,. Ft ~ t .[ J' Ê <ri ;f • ci;~ ~.. (j,•• ..... c' - - _ ~. "c: t' e; "l. "1.. .. ~, [ e; .. ~. •. - f!:. ':t &::1r;: f.: -.: ~ i.. t e; ~ c. [ ~ p " oe;.. J. C. t..~. ~ (;' t.:. V if..~' e,. 'Î. ot.- li' - . € - .. ~ ~:r; £ s (.- c... ~ - ,,- - ~:-f1-~cr:H~ lfr[:\~~~'fHh tE. ~ïl'~tl H{~\;îff}h tl J~'rb fir:: ~t1h~ f2 ~ { 1. ~ . ~ fi .t. - t - .~..... . ~ c'[ r.- ~ ~ ,t, f .~ li' E~ r " _. !;:l' ~.~ d ~~tl'.~tl~<L~~-[Hit ~f:f;r~ta nït~~H'~l.f È~.i~t:r~{t1:g ~' .E"~.rl:<:t[J.'t.~ (. ~t~~:;t~"G\ r!::;tt 'f~~e;'g~:iffffi' & ~~ t ~(. [~{.t f:t~~~~ tl-f £-£.rJ1. ,t-€ ~ ~l:~~f.\:'.lc:r~ ;'_.~ : ~- 'lt-I~;' t'f"~l=~1-~t\":~'~'~;,}",p~~~fil~ i~:f. t ~f :~.it.~ 1:Y~ e; -.t ~<c. -,_,"~'O:\il.c;-. -. -.re; r r- l. - l- .. r~-- J 1: E:• '1; ;- 'f c.; .... E 'f .~.~c~~fl.~ ~,. ~t"~~~J~.{~ t:i ft f! t~ Et~:f;.l;..t): 'f i' lf t r è7~~~~l~i~~ttr~~';~~J!'" ~.'~7'~,;ê'~:l: :i[~~ ' ,/:.i.~~"it. ot.- b ,li :jgil~ ~ -; "'.... ,.~ lt~~tff.h ~HtpJ~ï~~'f{~:~~~~!.~ t!~7~~Ù.~t~ ~\\-:ç'tt~.ho\: U~ • c;- c. - ~ .. r~ ~ ~ f;' ~ 1;, 1 ;f. tÉ fot.-rr ~\- .~ r: li' .r"e"" fl ç It: ~ ~ r'i .... ft ~ ft. c:.:..fr' ~ ~\ t IL' ~ <c~~. k l'L 5-.. C}; .. ~ £. ~ .~ ~ l'~~r t £:.[. M'E ~~ ~f~{l~,:-ttcg ~~.;- ~i~~~~~ ~,~~ <f:î". t.:f.,,~:,~'~'~l,;;E:~~,:~f. t.-"': ~~ ~.~,: ~.~~~t~ C- . ::!. ~ 0: ~ CI) ~ I ~ ~ ~ ~ r-. t!l tl o <: ~ 6 t!l ~ i( ~ Cl) ~ :sen ~ ~ ~ ~ .... 0() ~ ;.;: Q «::: l't'l ::t: ;la l't'l OJ ~ :sttJ ttJ ~ en en ttJ 7'1 ~ ~ l'T1 ~ l'T1 Cl l'T1 ~ ~ o tv .t.\- 'c~ ~."E' ~ 0<; • ~ (0 h t l. ~ .l- C- •• r. ~ :£:~ ~. ~~. t:; 'l:- i 1 ot.- .~.- Ii (. t..~ . -~: l !\- .~ t- t. b ~ \i ~ é; It .. ;; I:.: c", ~ c;-' ~oÇ.. ~ - . ,r f'\, t; ,~l ' .. ~o ,- ~ li\ c;- ~ .' == it 0<; '~\; ~ c! 'f' i: '. t.Ë (;(, f'~ 1;0 c. It., l ~'[ o~ c;;z ~ ( ~,C' ,,~ ~ (. '1. . oe - ~.g. - - ~ ,~ c;- f,'" fr- ~ .1:"" .r~ ~ ç E' <;. C; ~ t:-'.ç.. •. È <i .'E-: ~.f ~ <f t 'f.l' - ""f... ~(, 10'. .., ç... ~f~~~fl~~~ - • ~ ~ ~ c.-.. ~ - 'r.. ~.~ r r<''f - ë;: r: • :t .~!:: l: ~ er~.1~ ~'fr ~c.. tt ~ - - - c c; i r ' • '6;.r&-1 Ci; ~ • ~~ t c. ot.-,~ ..r -:[ I> ~ - r - _.~ ç - - c. E~ - ~ . - (.; ~ - 't, . ~ .- ~ 1,;.. - I> C. ç ~. ,[. ," E l. J. ~ • c: - ~ 1f. ~ - _ .( J: ~ l ';.-- t ~.'- ~.i-"'~ ~ ~ Jo ~fi..:.~~ [ ~ f '1 Ö, È~.r. ~. r ~ .['" "" 1: E "1.- - -: i: l:: È (. t< '~~il i'î.[ l' -t~{-l-;- ,r ' 4.f.lotÈi: r l ~'f 0 '.or. L' ..:. (. • ~- "~ f'!. ."" .r.c [.ç. ,c'c. 0 li\ ~ ~ c;- 'G- t lt { ,t' ['. '~"~' 't.,. c; ~ Ir. ~ • .J.. ~~""!.. r",f" - &'~ or: f't' .' 7"'[' ï;' ~ fi.:: 'Ë:- c. ç ,tO It.-." • li\ c. E; g ~ '~. -' n.,.. \.. '~ It.- ~ ~ -!: ç: 't" t ,..• ~. K.~~~'!'. ~-'ll'1f ," Il - - ~. o. ~ .£: - - ~ i. f;: ~ ,f;.- • ['" 'L;, \. '[ '- E -. I... . Go.. - .' .t10 • '- <i' ~ iii b - fl ~- E(:,~. ,-. c"" lL. ~~ ~ ~ l,'. -s ~r ,[ c. r;t: t. [~.,. 10 ~ ~:. bEc, (.; f'; ~ ~. c.Il ~_ o. ~o b. ~ ~ ç fl' ~ • \. ~t, -•c'~ ç(.'\.E - (; ,t'~ f' . -1:': ..e" .r J .., - r. c- f ,[ r n:' 'f: f _ t .~'f ~ ~~~~ - ; 0(, : ~ ,:....~ - ~ 1:.'~" ~.l- .. .~ t. ~ :f .... •.~~, 'f) ~.,t' ~. ~E ç f-~.~ lf\! t ~~~~..r f ~~ -r t ~~ '-f ~~~. ~ 'I - 'I. ï ifl'f~ ir: ~ f~'~ l,['~~ f. 1- .~ l- ~~'l t ~ r- · ;- - ~ ~,lr ~;" l L.r.s£-r~1=~~ ~ ~-~~\.-:'1::'- ~ ~~t,,, ". r _~ t li- ~ t Ii' Ii' ~ J Ii' ~ lI- ~~t ~C" H liH_ ~ [~. ot.- _ ""~'1 CE c. ~ ~ I;.,~ c' [: ~ ft';:: 'i, ~: ~i :7' .,.. c;: - - (; ~ ~ G ~ ........ t~ 1<'ft ':'C;-f:\.' -Ir- +' f ~.,r -J [ I:.. ~ c;- 10 .t. ot.- .'. ~ : \. 'I:..r- •- _.1: ...",... - (;. 'c' ::l , -."- (;r' &- le... ~ I:.: c. '1 ., V\ "I.. L' - C"~ ~ I:.: c. - l'\ ~ toCf. r. r", ,r c. '- l~.t r \.~{1: f,~ ~ t J. r r l:~t f .r,' t E: ).. Ii' . f: r.r ...::; ~ Ii' .~ ,~~~ 'r:r. ~~ .~c. . '1 ~ r<'c. c. ~.t' n ~ot.-. - b •[ C:.. - -C. ~ • c;~ ''cft .... - - .. .t:- ~ ~ ~ ~ ~ It, ~ f ~ (. - J ~ t, 'L f (, 10 ~ t. t i~tE~,~.~.~f~f , c:ft.):r1.~ r - ~'l.. J:. ~""t. 1;- -): t t. t'ö ~~ ,~.~~. :£f' ;r~~ c;~ t. J'~f.t ~~.i ~ \ . - - c - t.. f [ r- ~. 11:.: • -" - r:: 'f' è:. .~:.0: t 1Ä ~g ~... f;~ fIg [ .'.~ 1 1~~\.~î ~ • f.'? ~ ~~'f ~ .r:; ~ " ,~ '- • - 1t ~.t~t~1'ijl ~i~.~~ ,. r. f- :r~ r ~ t. ~ '- ~.} ~'~r \i~, 1.t -.. ...: .r :E 't ~1;- t- ~~. <i' 't ~ ~ 1:r. p (.~e.. '"f ~~ t -IiE -.: .e~ 4:-1 1:- (;.. -'.- lfi ~'t'"'~"=J -i'Ph %- f: ('.:f t- ~, l:! t, ., t:. - .' :r.~ :1' ~, [:[ 't ~. . [. o ~ ~ L .' E ~ ~ ~ '::~ ,.E' ~ r. ~ ;:; '. ~1'Ii'.~. · IL. st.I:: ~•• ë:" .. ... f ~ .,.ç.. ~ ~ - ~o<; ~ ç. ~ ~~"'t rt. <! ~ r. <to 1f .~ ~ - r i~ ~ :~ £!; - -. l. ~lfÄ:£.r:: :~~ ~ ot.-E- "1..[1. - -;. ç- -, ~t:t3f.'~~tr<'\et - ,~ ,~k . ~. \-t -f.l.t. Ii - i f ~.'[ -1 ~ f--t~ -.~.. ~ '. st... .t t .. .....: ~~.~! ~ r'~ .~,~~t\'>~fl~ l ~ .r l or f .~. 1; ~ i., ['. ~ (..-' ~f't t{ h'! .~. tà. .:t!l or:r. ~.. ~Ir .~- t;l. ~ t." -: t!. f'[ 1>" l [~:t '(.~ t ~ t ot: -:- ~;;"f ~ -: E ~ c;. to:.r' 'f! ~ Ii 'f;.. ,r' - t' f - 'c er ~~oi:~(fi:t~ ~~.~:~~.~. ~t È - r ~ li\.t ~ &- .~; f l= Ic~ 'L ot.- .t- Ii' li: ~ t '"., ~. g '\ ,£ ~ .... , ~ ., r ç, .f' g t t., ... ~ l'T1 I ,I :::!.. ~ 0, ~ ~ CI) I ;::.. c" I~ ~ '" ). c- ['r] ~ <:) <: '""'J ~ ['r] It, ~ ~ ~ CI:) ~ (i.) :s ~ ~ '0 ). .(") ). o ;.;: fT"l " «::: ;;;v fT"l - tx:f ~, ~ t>1 t>1 ~ (i.) (i.) ~ tt1 ~ ~ CI) "fi o l'T1 c: "' ~ J'V' -~ t l '" ~ r; '\ i ç' ,~ ~ f ~ E; .r' - L l ~ f .... ~ ~ ." ,ç.,1. l, ~f f r- ~ rf ~ t - r. ., 'E:' l - 'f' - ~' ~ Ii' - ~ r. ~-Ii' fi" , r; !r' 1. ' <t.. r~ f, of. {: ~ r. ~, of.,ç.,~: t, - E ~ c f. ~ 1. ~,.( :~ ! :l- } ~,c;- ~ <; l l, E f:: ~ ~ 'f E r- ~ ~, f (, ~l'~ ~ cr.'~«i ,r: fr t F f ~~, t et:~ t E- :î:t r ~~'(:' ~1. ~ '. r: .f 't; .t; r: ~~~ ~ '(;,:.~ k, ~ t; ~ ~i' c., ~: ft. ~ c- ~ .t' I. r ~f t -: Ç... - -, t~~, ç f ~,:[~ li' li' ~~: r if !: f ~'r ~ ~ ~,'f;- t' ~ '£' Ç. - Hcr c. ~ é' ~ ~ i ~-""l.. ,~ ~'~~,~ 'r. ~ ,f~: ,t' :f ': cr-l- ~ l 't 1'~: l 'r' ~ 't; - - ~ ~ ~ [,~ -: r Ir... 'f.' ,r): ~ . v l: ,( ~ t: -, ,[ r, t 'f:; • ~ ,ç. 'r, r, (, ,r ' t 't, .[ <. ' ç 'r' Ci ~~' [~ ~ ~ r~1;~ fi"'~ t J, ~ t- (, ~ : '~' ;- ~ ;::~ - r ,E";~ 't' 'r - C::-f fi" (,. . ç fr ,ç. f f' t,- c;. (, ?' 't; t.ç.. 'f (,b l ~ ~ r - ~t ~ t . r f Ii £- ~. ...: f:' ~ to t; r, l 'ç. c;- ~ ~'t ~,I:.. ,ç.,. '[ ~ ~ ,~ ~ r. '. - ~ ~ ~ c;-£' \f.:,~ ~.t ~'- ~ E ~ ~ ~, 'f;- ,t 'f;- ~ < L. , L - ~- ho ~ f • • f Ii ..~,G, ('. ç ,l_ ,r ,t E~ . l,t' ,ç.,E' k, ~r.: E -£ - ~,f'l',.ç.. ~ ,r ~ I CP L '~ ,~: ~ ,c;-~' . ~ D ,t' . ": L,. t, ~ F '-t. r~ f' ~ ~ 't; .ç.. b t:...t -"> li' c... G f.. '" - t - Ç... C-;] ,;:. - E ~o c... )- ~ ~ ~ t. c:- • - ~ ,~, ,r -' (", li 't, (;,',~ \l' .. 1(;.. c;- _ c' c- -=- ~ - - -}c. ~ (. li'!.. r ~ -l ~: f~'-f • f; ~. ,( c;... J.. - 't tC: ,~ - - G 'i, lt ~"-' ç. t ,t ~ 'r tl '<.:£' ~ ~ It ~~~t f .,Ç-'~ 'f,t ~ - G' . I- r... - ,,t c;C-.ç.. .., f,.2 (, :t' ~, ,~G f.~',[ t .~~---. 'f;- - - ç "!1;~ ~', 't ~-~ f. r ,c. - - ' ,. I Ii' E,~ ~"ç. ~ "- ~ G ê:. - L ~_~.~ ,~c :£:~(", C);- ~ r. L .~ - la. - . t! I t- ~I:.. l;\ è- ' .... 'L - co 'f' ' ~ . ~ I>.r t' ~ c- 1:.:.. l' ~' t- 'r' .( .,:" c;... ~ t •• ~""l.. - f'l' ........ _ I ~ ~ - 0 o~' ~ ,t-' I 0(, ~ I - 't: ~ ~'1 if~ è...:. l"- • I ~ ~ t - - (", G ~''i: - ~ • 'E ~ ~ . • -. • Ç... 'to ~' ~ - :\1\ <. tC: é ~ loi ~ L ~ , G' E ~ ~.r~~ - le; •• Ii'.. ~,t t:.. - E! ~, ,tÇ\ "t, !;: .~ (. - I: t;.ç.. ~~ ~ - f.. t ...,. c. ~. (. \. t; ~ i:" c;- • - f t ~!~~ ~~f ~\: ~f 'f t li~, ~~i1{~l f ~\;~cf'~ !:..<C: f[ r: 1. ~ ~ ~ -,~ (~~I ~~ 'L ,l 1;}. ~\:.~, li~ ~~.l- [~'~ ~ J L ~ 't'l Ii'r: ~~ fi ;-'~~[ 'l'~:r ~:f.~'~ 't f'~~~'~~t ri: f ~~(,-t, - ~. ~ l ~~(- - .. è- ,r. \;, 1;~ .--.r ~,i-~~. ~ t .~ ~ (,;f ~ ~ ~ r ~;;?- ~ ~,"k~ t- J. ~ ~ ~t',~:t i' ,~! £'~ ~ f E t- ~ ., ,~ co 't. 't. r. -~. 't (", '~~' E l' 'b cP ~'c:~i~ ~tt"~l' c.,~ '~~~!..C: f&..~,~,ç.'rlt''''rc-fc'c,-~:l-:-,' ?{~, .,.r il.-=-t- ,~'~.r:. E -; ~ tt t. 1; 1.' [È ~ ';; E ~'~ f ~,t' ~ ., J r 1.[ ;:-,~ ~ ~ 1: ~ r, (;"'(,~. - fl É (, r: b v [. \:.r ~ Ii.." ~,~ r: ~ ~ ~ t ~r: ~ 'f;- ,~t f ~ ~ b1- ~~, f!: .~'~f li' \;, - 1-" , t. r L 1(. fi -, ,' i,(;,. ~ g ,l'~: l; a t.'f ~,t t fZ J' f , il ~ ~ ~ fi ~ fi J' ~: t t ',E: c. c 'f ~E- .. " ~ ~ (;".r c;. ~ ~~ 'r ~ ft. ~ 'l ~:;~: ~ ~ ft' ~~' FI ? ~-£ L ~ ~ '~l ~ t E" ~ ï:. E. ,t; ~ ,r l: ~, ,ft' !:[ •• 'I;; f.. ~ l fJ ~ 'i~, 'ç. •• t, b ..~ c...:. G. t ~.ft, t:.• : .&., c;- - l' f .. b~ <!!. ~ 1: 't; ~ f;f : f; { ~ l' ~ PI ~~, - ~ ft. 1-;~ Ii' f f ~~~,~ li t~~', ~fli't 'E:~'tt1; ~~rft ,~-:~,~:~~ ~,~: il~' f Ii' '~ •ç. G .~,f ,t t ~f, t ~ c: > - Ii' b~, ~ '.r ~ (",~:'i (0'1 'i. ~ 1.' ~ ~ ~,ç..~: T 'r J f: ~''r ~: [: f' !: ~ri:. -£ ~; é' 'i'":l l. ,ç. y., It! c: ~ ,'" ;:- cf r ,r' - ~ 1.' ç..., I- ,r (. E (;" ,r \I .~ I:.. ,t 'f s: Et: ,r ~. l' ê' - ~ - .. fi" {; -r: ~ .ç.. - .r,.ç.. , I-..F..( ,:;- i , 1 " I .- t ~~ r f ~J ~ \; ~ ~ r:'- e, ;,-~ f'\ \ ~t l'~~ t ~' - 'r,~ ~14'1: 't:;t.~'Ii'; f ~'f t.'t 'f'~~ t ~r ~ 't ~ E- - r - 1:r f E~'f ~~.:;r 0,e ~l ~, r, Ii' [' ~r.{} t tf~~ f~ ~~~~~~'{~t~ r~~fl~{t~f 'Ef'~{l~~'ît~t~i~}~~r~r! ~'~ P <i: 'r 1 ,t r f :1' ~. [:It.r. 'r .:ï=' t ,E ,~r - 'f'- ç. fL ~.~ 1-~ <;~ [c;... ,t ,£.'.ç.. }:~ .~~~I:t f f t: t ;-~~ ~ ~ I; ~ t ~k f \ t '~' r t-' ~ .~' f:: r- ~1' ~;[ f'~ ~ Jo E-~, ~ :- t' l- ,t' !:.. ~ ri o ::>:l ~ ::!.. 0= 2 CI) ~ ~ . <: l't1 "tl t-:l;. i:l <>1 Cl ~ '"-l <: <>J t:J ~ ~ ~ CI:) ~ CIl ~ .... ~ ~ ".> ). 0{') ). o :><: <:::: l1": - f"l ;;0 txl • ~ l't:l ~ l't:l ~ CIl CIl l't:l ~ ~ rn!fi o ." ." 2 ~ REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BUWEVOKA ÇAPt-RIVISTA ~.>öJ1 .:.U:lW1 J'.i-,J ~ ~.lJlj .~ ~ ~ rJ ~ ~.,>ll Jli ,,~ .. I\.~ •• ,,-'~ .,..' • • _.."..-J- .,>i.' JWI ($.1 ~UI JI .:.1,>iJ1 ~.~ ùl (~J' ~ ~I ~""'--"""'" ~I ~~ ~) f'ol&. ~, . = l.l..l.?--"'~ ~~I ~')II ~l' ,.; ~u..... û..lJI ":'~ .:I.»-l:il ,j,.., v.. .:.~, ~I ~I ~. . •• ..lJ4J.1J".I1 [~.)4 ~ ~~I ~J",.I1~ ~.",;....J.I ..l4S .:I..lu, .Ii" Il .l'. ~1~1~~l:.1..~..l J~I ~Ii ",......,,.~ •.>f..£ •..iJ..::.l,>iJI.~ ~ ùl JWÄ.~I'.~I JI,jJ1 J~ .~.J:l..Ji" .JljLil" ~..u-l.~ ~ .~I u-1.,1 ~..l ~~I ~~I ~..l ~I" ~~I •• .:~~-:II. ~I .~ .\~I ~I. ~ ül.:.I~I~ ~ ($~ ~~ JllA.w. .~1 ~ J-l.,.." J:..il.' ..~~ ~4- .~.I ~ ~~1 .~I ~ù' ei~1 v..".",.:J1 ($~~ l.l~ ~ \\" f'WI ~ 1;0.. 'A' t UI..l' JI ~I ~ .~L...lfSlI~~I~.uil1 ~.,11 j:)t.ll J&.. ~ ..,j~1 .~.,p:. ~" l..S: .\ .L.a1J '1" ..<I.:JCi -~~ c.I'.>a~ t"-"":'- ~I ~..lli..~" ~.J' .~1 ùl:.lll ¥\Lli ~ ($~ ~ ~1 •~ - •••<I......J. ~I.l.u' r~~1 ::.~" r.li toi'J -~ .. A~ L.,J JI".... iii .::.I."ill t~~~1 I.~'. '*.~~~ ~ ro.~ v.. ~~I'~ ~ 1;0.. J:..~",.:JII~.t;~~~~c.JêWIl!)1 ù~".1l1 ùtlA ~lS" .JljLil" ~..lJ-'-" ~') 4u-... ~ ~ ùl~ ù~",.J1 .~L.~I ~).. ~ ).,>il4 ~I JljLil" J,,~I ~lS ~I~ ~ t.AJlj . ..,.. .:.t......S..... _ ~~..,.. . J~L ~, ~..lJ-'-"~lS." ..rJ' ..j.Ä oU" ~ .I) l-' (~ djÀ1\-*,.~ Jl:.. fi 1~ ~ ~ ùl .~ ~ ~J'.::..aU .::.~ßl ~~ ~',J .:.le.I..,Ù..J)l:;1JI ($.11L....~..lJ-'-"~ .~ ..... ~ .• ~~~~')I1....i')l1 ~1.,lAl1 .b..i:JJ ~J~; v.. ~J' ~ loS &I,J ß,J.l ~ ..;JI JI".... 4 .::4 filii ~..lJ-'-""""""~Iol&. ...liI".. .:.~I.~I ùl L..s: ~~I .:.1.,1l1~4:' c:,1'::'JlS" .:.~I ~ J-.l1 v.. [~I JljLil .~4~.>ï'-'ÄiJ' .~ ~.>-".::.I .... J".-" ~"J ~..u-ll ~IßI l"le. ~..lJ-'-",J.r- ~ ii.J.a.."l1..~I .:.1.14" ~..lJ-'-" ~ c.r.jLil .w.ia fi.l~~1 "oA ~~1 J.".a....<J4 ~I ~ ~ji~ '~~..lJ-'-"~,,~1 ~I..l1 ~>":!.:.ljÀ1\ JL ..,..jLilJl.i.>1r~ JL VAI";~.>ï ~lS 1.i1,J JolL" ~ljLi\ ~~ ~ L-~ '+a-o ~.l~\ ~I".. ~la.ll .l:.J.1~ C~I 'l"~' ~~1 t.~ ùU 'ùJßI,J ~.,lAlI ~I J.,.l JI ~J' v.. IlA JL illl.,11 ~.->--...iI1 ù\'1 ~ ..,..jLil ~ ~ b~~ ~ Y..lJ ~ ')I ~ t.~1 ~ ~J .",.:JI v.. J..Äi1 ~ ~U .ii~l ~ ~I,J~~I~~1 J,JJ:>JI.:JI,; loS t-" ~~~~.J.a. J,1.1 1/''' JW# , .. 4J."b .w ~~ ~JW' .:.~ l:..."........4:"J4.:.~ ~ fi~1 ,,;.oßI ~I ~..lJ-'-" ~.l ~~",.....JI .:.I.):'WI ùl ~~I .~.".... ~ .:.~ '\'" ~ v..ßI v.. ~ ~J~ .::..au . .:.ilL:..:i" ùl ~ v..')1\ ùL......:.Jdl.i" .~I J..~ 4-"o,>Li rolL" ~ Va js; ~ a.L....." ~~ . ~I~.l '=.Jl:...r- ~ .l,J.uJ1~..lJ-'-" v.. f"L~,J ~..u-ll ~IßI ~ .::.Iß...a.." ~,J .•.:'..:L. ,lOll .:.~IJ ~»--,I ùlb..L..J\ ~4J1 u~ ~ ~jLil J.,.uJ cr".ï.ll ~,J.l ~l.i.>1 JI J-.,:oJ1 fi..Ji. ~~,; ~, i Je. cr~~Il"~I~,,~..lJ-'-" IJ"'L.~ .I).. ~t ~I .~I ~~..lJ-'-" ~I". .~.l """"" ~IßIv..J~~4r+l'+à-~.lIß)'I~.l .l1.fi~1 """"" ~J',J JI~\ Jl.i.>1 ~ ~..u-l' .:I~4 ..r~1 cr~1 .:;..:,..Jl .;:....:....... .:!.loA,J ~~1ll11),J .~~1 t...-WI ~ 1,f"~1 ~.l .::..a.li,Jfi..u-ll r~1 ~Jla.o •."...1 r+l J...a.lI,J~ , .:.ljÀ1l • ~ .~..u-llùl~It-"~I.l.:.~I"..I)~"J fi..u-wJ\ ...li.,11. v.. ~lL .~1 l'ß' ~~ .....'Jl J.,.I.l1~~..;...}~ loS ù I L..s: JL..lö..h:J.1 .:..;Jb ùl ~ L-~ ~J',J JI~I,,~..lJ-'-" ~1~..,...u..JlùL..:.~4d1.iii.;Aü.JIv...ll~ ~JLä.4J1 .:.lb..L..J\ ~~ ù'Jt fi.iJ1 ~~I ~~I ÙA ~ ..;JI , .. v.. ~I ~ )j cr'J~l <"Ç1I1 ~..u-ll ~~I ~J ~~ rl~ ..lJ~l"~1 ~~I ~.",;....J.l ÙA 1.,>i.,;.-.jAü.J1 ùl J..i ~.>ï" ~..lJ-'-"~ t. L..:.,,':il ~~ a.L..." .~I~.~~~ß~~ ~~, .~#I JI ~4 ö~ ~ L....~J...:>I.i-rl ~.~ll"I~1 ..,..~1~ _ OÖ~~""''.>aü.,,:i1 JI ö.)'llWI ~i........~ ~~ ~4t-'~ ~II) ~IJ .r~1 J..-...:.':il .:.I,j ~~':il .ßI.iJ1 ~ ~~\ ~ ùU:lW1 ~ ~,,- O.~la.W l.sLI.üJ1 ~IJL.~I .::4,J' \\AV f'Wß"J..l~ r, 0 .::4 ~jLil ~I J"J ~ ~~I.:.')I,JWI .:.\S~.l,JiL ~ .•ß,J.l.)~ ',Yo ~jLil J&. VI ->--~ 1ù \ JL,J I:.i,;.- üfi.:- JL l"ß'. ''I '0 ~I .•~I .~ uS~' .J',.,..J\,J~..lJ-'-",,~Ji~.~1 ùl~_.:L.t fi.iJI"JL:..JI 1J"'~1..Ji"J.I.I..t~ ~1 ~~,J fiJWI~Jl:i.lI~ß4.::.ljÀ1l~~~~I~ ~jÄI\J~')IIl".Ii.::.~~Iu-Ü .. ~#I~ ~~lùlS,J.~J'JIl!~I~JJ~~\_I"J (~.J:!)~ H ~~L.S..($;"'-:Ju..Ii~ ~..u-wJ1 ~~1 .:.U:lW1 • .l~ ùl ~,J v.. ùCi oU,Jrli." ~ t-:"'~ ~.,,:; JL.l...i....:. Y...u~ ~ß J.,.1l11) ~~ .:I1.>ï')'1 ÙA ~4~ •."...1 ~ Jt.i .~~ ~1~~ ~"JI J~" .l,J~ '0 .:.e-->--JI ~jLi' .l~1 ~.J.a. Jl.W ù4 I.~ d.I~ ~u..", ~JJ~')It ~ ~1,J ~~~.>JJlùlS~l~jLil~.~.lIv.. L.,yo" 1f'~1 ~I ~ •..ulI1 .lli,J ~I ,~WIt.AJ,J~I).l:.J.1 ~L.~.1l\,J ~~~I ~ ~,J vO~ ~~\ Uc.L....:J. ~ J.~ ~) ••,&:' ~,J d.I.i ~ ~4 ~I".. I) ~.>ï """"" ~~ ~4 ~.l~1 c~t u..&J l"'~1 fi' .•~1 J.~ •..)'"ti'.1l.I,J.:.44.1.l'J\f'~~\Ù.JJfi.l~')I1 J.,.uJ ~,; .:.1..lJL- ~. ùl L-~ .($.,>i.1 t... ~lb..JJ .~..u-l~~U~w....~~ lfJ.~,j.lI4-üI"..~..u-l~Vlùl~lù'loS .1.wJIJi....1 .w. J.i.~..Ji" J&. ~ L.....~,J U.~ù"Jl..üùl ~I v..,J~v..~1 JL J.:-f. ~ ~1 ~\' Va J.:-f. .lol&.~ ",.:JI c.) .~I ":'".....:... t'!"1". ~I~ 1"....1...u .~..;"""",,~ ..~I ••..)Ù ~ .:IL- ')II J.\.a:.N ...li".. .i~1 JL ùl~l" ..,..jLil JUli ~l:.. ~ t-?"l.;.:ï- ~J' JL J..i.L..:.,J~.".... fi.l~1 o ~ ~I" ~L:- v.. ~J' ù~1 v.. r~I ~" ~ 1I1lA I 'UI ( .I) 'lS .JI.,lAlI" ~~ ~I ~~ ~~ Ù.J.l- ii~1 Ii i)~~ ~ UJ ~ .I:!l' [~~I ÖZETI DE LA PRENSA-BASIN ù~\) ••..)'" v.. ;.sI ÙjJ - ~ L.... .("A' frfn :ù\'1 C~I JI,j.-lI~" ->--')II~ ùl ~ js;WJ.I ~ ~\ ~ ùb:J.11) ii~~ ~.~.,>l.I~I~~\~ljLil ,,~ ~..u- ~ ~~~,; 1;0..r. v.. b~ l ":'".....:...t-L'~ ù I ei~ I v.." (~I~) J.~ ù\'1 v.. 1;0.. t. JI ,r ~ ..,....>""~" ..,..~1 .~I . cr~' .~1~ JL L..w. JI,j,,1 .:.~.»- ~~ ~..u-l" ùl• \\AV (~~) ~ I) JßI.~ \:..U~ ùl f'l:i .~~ .J,,~1 .J~.>II .• js;WJ.I v.. u......L....:Il:.A ùl" ~ .lA~~J.a Jt.:ul ~.».r~1 •.. I..<I~..1L~."II.I.' STAMPA-DENTRO ~~ .• ~~\ ...lll.,11 .~ js; _1...u~lS ~\,J v.. ';.,:oJ1Jl:. Jl.a..:.1JL .:.~L... ~~\ .:.I"lll (1..>""1~ .lIß)'l ~ 4..l..lJ1 ~ ~ .;ï~".....J1 .:lJL.... ~, .~4':' vo~" eL:-:- ~ ~~ ~ ~~)'I ~J:>JI h1...,)'4 . J\ß~I """"" Al-Aalem 122 11 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BLlWLVOKA ÇAP/>RIVISTA STAMPA-DEN1RO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI ~.>'" ~»- ~ ~L.... ~jl ~ ~ ~I.)~I V. ~I (jJßJl .l.Wol.Il \ ~1 i').j' I..'11 .:it.."\ ~-l&:i~1 ~~ »'" r ~..... ~ ~ ,.:0", ~.»-II ( .. , )' 0' J~I" ~I 00 V. ~"u.l' ~ ~ IjJßJI Jl..aJ\ ~~ JI~I J)ou ~J ~ ••• .1,,3 Ulw...J.:w.." ~).JI ~l" ",;.-v~I ~I CI.»-II ~J~ '''AV ~~ ~I ~~I m lJ"Ïu I '+ï4 • Le. J~ I f'J&J •~.»-I' ~ 1.)oIiJiV.o ';".J~ '0, Vo J.i~ l.p.>'f'I~I ~l1.. ~»J.J..oJ.:.,I,J~ ,~»-JI .~I V.o ~ rJ ~~ ~4-~ ~Jl11 1j~1 ~I ~ ~ ~u.J.I ~ ~.>l"'l L.... ~I ~I va.I.!1 f'laJi J.Jo.eJ ~ ~ CI')I ~~~ ~ ~ .:.,ISJ ..,-Nlä.lIJ ~Ji~ It' •.. v--t,J ~I f'1..1 ~ V.o .~~ • .:.,\l.."J.ß V.o JI~l ~ ~w.u eJJ',J ~ ~ ~JU';l...ä. ~I . n:.\~ -,,~ o. ~ ~~.J.ÄJ ~ 0 o., 1. __ ._':" ~U:J-v- U1I.al ~JßJI .:.1~~I .:.1"..... ~ JI~I.JI"w ~.ß.-JI .:.~I ~ ~I~I t.fi...lI V.o~~ '''AV .Ai .At .AY' JI ~ ~,J I~I J'ß~I)~I .:.,1')II i.l:.P ..<',o.l.tül ~IJ ~"I " ~I or- ....",.- ~ f"V _~ ~.J 0 )~I ~ ~»-t"" ~ß.-. ~l&:il ~)l..L ~ ~ Ji.:.ils: ~I ~ ~.»-I' ~IßI ~ J'ß~I .:.1"uJ .:..0.....- ~I,J JI ~ .:.u.L... t"" ~,J )~\iJ.)UJ. ~I~I ~I.)~I ~ JL.iJ4 ~.>JI .J1ß~1 ';.>J\ )~ ",..~1 ~I JI ~ L...." ~ ~ (jlll,J .~I ~ ..:l'.>'~I~..ö-J.I t ÜJ vi ,......~ 'JI~I,J t"" ~~~I V. ~ .Jl..:w ..I:I,*, c,.. l.. ..JJ- ",I ~ I~ -* lS.)'t-A ~ ."J'~fi. ~\j ~»~ J,a. ..) t ü~I I~ c,.. ~L....JJ~I~I" (j.»-l' ~»-,J Jl.,.JI ..)~..ö-J.I ~ lo'"""ill V.o)ll..l:l'*' l+-.)~ ~,JUJI ~ - -\ ""~U ~ .L.S:. i ..<'~\I.L • ~t"" ~ ~ ~I~I ~u.....I_ ~~fi ~ ...ï~I" ü~ ~4- ..) ~J~I ~I U üls:" .:.L...I.)J ~ ü4 ,~:,.. ~Jl1-.li.J~j ~.J.ia. Ji_ ~~~1 ",..u--ll}.~ ..~~4~.:.I.".tJ1 ~ ~~I.l.i:o ,.~I ~~~I ~I JiW..~';.>J1 JI ~ .- ~• lJ~I ~I. lilli'U 1l...S • ,_..>'-'-"'~.J')II .b.....,J~,~I ~ ~I ~~, .:.lA~.)~ ül ül,J t.-"......... •• ~I ~ t.1~I l.... i~~1 .:.I"wl ~.:.~ ;.:~ .:~'';'-~I,J ~~I ~ ' 'AA .~I~,J ..b.....J~I~'~;: J-"!",J rolL t W.,,')'I ~.>' ~ .:.IjÀll,J ~J ~'~I ,-",,~1 ~..l~1 10 AI.A8lam v.o i~1 '.:'-;)1J)"ll r-i~ v.o .~ ~ ~ ~ L.... JI.,.JI,J ~»-,J ~"',J 1..,J .~4~I,Uu..J1 ~ ~~_II,J .,.. ';.>J1 )jÄ1I ",..~I ~I AJ:! L.." ü4 ~.>JI ~.)WI ~4 ~J,a.jJ.I ~~ - ~11l.A ~J'.,.J\,J~»-JI.~I':'\J'J.oI ~ ...ü~ _ (~J) JJ~I ~ls: ~ ~'.,.JI,J ~.»-I' ü ,J ~.>JI iJJ411 .WI•• II'-'~I- ' v-o".".. ')II'~ . _ ~~ -'-WL:.. _ ,....~ I,;... V 0 • .;ï~ I~L..U .eJ.il1 J~ r+J ~.>' ~ i).:u ~ .)~ ~" ~)~I i.)J41' JL ."..')11...ü-A! ü' ~ ~ ~~I ...ï"...." ..) .~, ~ ~~\ L..,J.JlW.~\ ~~.;JI .~.>JI ~~\ ~ ..I:I~ L....J ~,JJ ~~I J..i...6l1 J~ ...) .~1 ~ ..:..a....:.." .~, ü' l...S.~L. ü' .,.. th ~.)ISJI ..I:I~ I~ n .~~~.>JI.:.~I~I,J 'ül~.,J .U..ul• v.o Ju:.I,J .:.I~~,J .:.1.".tJ1 ,~IJJ..lJldl,j~LA~~~.~1 ~~ ù'1..vJ1 ..) '+a1~1 JI ùW.')'4 üJßI,J .)~ .~I,J..) r~..) ü\ JI ~ lS~JL c,.. ~ ~ ~ Ji .~I ~ .:.L...l.)~1~."..~.;:. r~~I,JI..)~lSlll,J •• ~I ~ y:., .~1 J,J~I ',,3~ L..~ ~I .~I ~IßI r:~ ' ~.)..ll.:ul':'''&'.;.;;ül t...$ ~ \."...:. .j ~ ~L... .:.~~ ..) JJ.A~ üls: .L •.•• I .. II~I:. ~..w'.~1 'UI( - ) c--:.J»" lJ" ..r- ~')'I - ~ .:.W~')'1.. ."'" r _I UI I.. - .WI , r>.»- ~ - .~\ ~~\ ~..ö-J.I ~ 4-ù." ~ üls: ..,:>JI dl1\ L..lLJ ~..l) u'L...." ~ ~~ ~~~j .-, .........JI_---.'t\. ,,-:,",\:JLJ.-'~"'-r\" (~~}..rGJ'....;y\SY - ",...a...JI" ,. 123 REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPÊ-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZU! i~f.:~:~'" ~~~~'.'~.'i. ~.L..~;.':~ : t ..; - ...,... \ "- -cS 124 r ~ "'" f ,"'. ..:::~ [{ ~r I ~oç. c. ., t.:" Co ..~ ~. ' 't, '';- , ~.e-~ ~~ L ~ ("'I. (I Ii .;-'l[ "" ç. •• 't I ~)l ... g e. { 1;, .;-~~ \. - t".. • [0 I; ,..'"(';" ~ ~ - . er 0 T.: •• t. ç. c, - I - ~ _.f~~ C:.,..", E E. <:'~ ~ " -I. f' • ~i~ r ~"'.o_ . -. l f; E ' ;'.~ ~ .;-~~ t. «- "L ~ I I. J; _ l:.. •••• c, l ~ ~. ~ t't: tE. - - ~ t ~.;- I:\. t:'t ... - l'Cf.. L ~ [.~ - _.t ~ bi:.e. t'oç. - ."'-'"' ç; ..t; ,: r \- I. l;:.' -C E; ~ : - 1::';- j:. l..' t:. -~'1. .• ~ 0 ~ _It.& 0 • - 0 [,1<= • ~ 'io r:~ l:e. ~'~'t.0t..[ -'1- - ~oV E to .. 0'" 'tl.": i 1;!', ~ 't:.;- ~ ~ 0 ~ 'L''\ .0 t' .0 t .e'I b .e- - l:. I. o~ ~l' f'tr~ or ~:or, c: [ -: ~ ~ ';. - - 5:' ~ t.[ t~ -<. 'i: f ~- .r-'t. !:, ~. ~ 6 ~ ~ ~ rJ.) ~ CI) :s ~ ~ "I:l ~ 0() ~ :><:: o ~ ~ ::r: ~ ;;a tx:l ~ . :st>:J t>:J ::tl CI) CI) t>:J ~ 1}'1 CI) ~ ~ Cl .,., "' ~ c: .,., Cf..,.. -'t- - '1' ~.t'J';--'''' <. - .r'.~ [0 !or ~ ._ "-l 1.t: ~ [.\- E: f ~~ ~ ~ Jïjf ~t;. j~f' ~~ ~ f..~1~ï:ft f f ~. ~ \Joç.ll:f~~ .'jl~{~1[.r:~..t.li~~c...g !;: 'f. ~"'-~~.=t. -.f ;;~l:ft' r. r. [ '~" -1.-[ror~~\:~f::<i'<i''i. \ El ~:~r1 ~J '~~.~-['t ~'r.'~1.).f ~ ~,:t~t:c[~(h[Jt; 1'f. El;t~{~~1 ~ ~ .~~.ff~ f"! ~ ~~~l ~f..tot. ~~ l: ".k 'l- EJ " " f:: ~ ~:îJ'<'f<'- f ~,E"'L .r"'" .~~~~~~" 0._ £ ~~ 'rl ...~ ~ ~:.. ~~çlf.~'CÇ~';:~~ï f: !e.';-~ ~';-.e-e.';- oç. •• 1.: . r. 'L i.{~ (". 't. c. ~ e. E ~ f. \- -r..;-.;- _.(:~ .;- t E' \.c..rl\.~.e:~ -\~{[ ~ •• ~ [: fi'f ~ L ;- £"<j:\-f.t co co o ~ ~ 00 ~ '" ~ ~ I ~ '\. '\.; l , C, - , ~ • 't,. J::. ,""., e. ~ i:'E.!;;.~r~i]., ...~.c;f\:f'[~<t ...... ,.;-:f ~ !:t l ~ i 3:.;<i'l-l; .;-'h 'f'-~~<i"1:' <. t 'i. i.. ë. J1: ~ii~: ~ '" E r .~~tr 1. ~ !r~ ". . ~ ~~-~ t t f t ~. 1. ~ f üH~t!'j:n{?hHn1~~1'!i ~ ~l,~ [~~.£:fffo~' ~ \D ,ç., - ~ -al: 't J[. • ~ ~ ,[ tfl. :ç., ~:. c. ~ ~~ ..: '\. '~ " t t. ~ u:- ,~ 'r '\. ~ ~ c::: -.1 -. ~c:~~\ t {.!: • t: ~.«t'"~ 'f.~~' ~.ë: Éc. c; ~ If $ e<i" .rr.r'[f[' J:l. ~-lf" /t. t ~'~ l~.;- 'tCï' ~ t •. 'h f. -' ç.. L.ft"érç. l-I..:.t=le. ~'1i r:.. ~'l'[ 'L 1:~ 'k-\ ~~ (~\;.-~ Ff} é~ ~ E. 't 1; ."'t 1or-. t .. (r- - ot: J; ,.. [", [.l; C' - [$l~~iHf [hLhr'i:&f<i:d~~~'f~~~'ätrth ...t'~~t:°~~rÎ-tç.~'lc' lf.'~f.ytè:~ll~r(\:r';--=<i.l;.r.,:r1:-Et\-'i: ë'i:~' ~ -1't.. f \ ~ \-'fi (~ll.t t: 7 -t-j- I. '\ !,o 10. - -'t, Cf.. - f {H{!nlf JI{ rlt~ ~~UU~11H1B ~~~ll~U~f.~~~{UiU~UH i flf f' i ~t~ g f.'t rr ~E'E' . "~ ~:1:'t<i: nElhc.t-![\ ~'.- ~,:"rl~~~d.H{ ~.r{fH'C~ L~n tRi ~l{it{l!l iHfHh fl~HHHiitfiHtJ~n~JU~H1~j H~ J! Hil ~r~~:ff'f~~~:f\'f'r;r r ".iJ~.'~~i 1 t~~~J t~II t ~'l;«i"~E~~ r!.f.<i .f~t!t~r~.~ t~~l~ 'i..i c;E.!:~:~rt: r,,~~~1\. f.1';-~ ~,:1fi; t1 ~ ~.f~ . J f~{IEU~1J f'fhh 2H lj î ~n~-n~~u ~~htp.fç:h f ~~~~~~~~}i: f! i~f~ r~~~~.t:r~ ~tofo~'to~!:~Tl~1 ~~ r.il;i~f~!~~{]l.'rJ. ctf:J.I~1:ti.[i ~lttr rlit [:1.("'.[).~.t.:~ . t~['éE: 1: 1:.1.. ;:- ~ "F;:r -1:1.0'" 'L: ~1. i-:'.. • /;. '1' Ê- E:•. r <. ~ - ç. I [....,"" ~';-li"l.l; I oC. ~o{:-~ lj.,o~ <i... cr- , 1o.{.t.~ E~ •.",-,,0f- , ~ ~.t » t: - (0 ~ r"r .. , I:: .. 't.. _ ~1{:lth~t~H~~ 1'r..... .,. [ .~.~ .. - ~i:r.t nhHhhH.~~È.;:[¥~ig[{t -1. [~ " t.;- t: - ~ {~f ~~h .\tf. [HhHH~ï~h~!thi~ti~fH. f~!H.rhl~.ni l 1~ t Le- 1: b:r !:! ~~.;- ~ È {- .~.! t .~. {t t .~.~ 't. [: - '~':"o[~l.tf-;,k~1..f.f..f-S: ~~.o..: ri:. CP!i:<i'o~ .t~.S~.tf'~ ~'1~tr~.[e. t-(r~ '£::[l.E ~I: ~~~.t.:foë:°~r ~~~~.~o\ le.-tl1 ~;.:~-~:~ ,'f. ~.~~} t.rJ't':- 1"l.:~~\:; £. .r \ ~,,-{ f ~1~.~~i f ~ .e-: f~ " .....:.e-'~f.t: . ..c:o-~ \: ~1: 1{..f.~ttlf.~ :.'t:1.:-)1.~.~t:t'!::-:l .tî~<i j;j<ttr_~~Éi~<.tlo~';-;-~fote.,[ ~~ oE';'.r, .... 'k- \or ~«i' ~ ~.[ -:-. f.r.l. ~~:'idl[~~fHl qP t\';'t~.r~t~f'i:'~;':'Eq"Jh'E~-[ \.'\..'\..:..'~~"":~:t. I..'L ~~ 'tJ.~t h[~l,~[[~~ ~ . ' ,E~ ~ ,[ ~ .~ r. (:. r ~ ~ ~ 0 , -:-:1 lr l [.'Llor. r-11.cr-1; ~.~~ ~~'l~'t\.:t:f ~ot ~'b ;:-'é 'L~ c;:~or.to~ f . t~ r ~1g t~~~'~'tf~ f.f r~.. [ t'1'fi':F ~tl~~~' ~ 't ~,t:~ l r r. r: ~ t ~ ~'t .cr- c~r.. rl."~.o ~ot:.t' ~ ~_' &! _ ~.';.- ( -:..;r.;:- -oc~'rot r~ Y~t'~~k.f~ l E.;-~ ~$o~:[f ~-E'b'l' ot'~.r:\:<.l:.l~f i(t'£~ ~ -' - f 1 t..'t ~ [1. "'1 ~fI El. 'b _lt ':';--t;;f. {Ii ~ ;~<t~:f~"'!:l : 1't ~"~t ii[.:f:~ El'r h ~'t C'oç. -: \-or.~ r il I [l:Ji l' ~J(:~.:~ ~~J.;- r.\ ~1~l'~i[t't. f..•J. ~ r ~C. It. f ,~ ' .. ~ --;-0'_ ,. ~. '\ -;-t ,;- ~~ ~ .... -< -r. ~ ~ ~? '1 .',.. • ,i- ~'f~ tl t ~:î1'~':i.i.{ 1~:~:~; ~l~' r- ::..: »"or : ~ f [{~.{o 1\'~ .' . (.. r f0 --' 0- ,~ [ 'f'~'lI ~ c.J ~~,' ,[~J 1t:1:~{E~-r. L w .c J-'tf'~1 ~~ t> . {~~~~~'1.'i-~ Ef-r:' :', l. '~ç. 'f."i., ,b.1. ~'\~' Ii;.. ~'É~,,, c; ~ ~c ~ G.'f~'! l}!. ~~~'c,oe;; b r.: ~ f' ~~~. '"'-" ~ • -~ '"1> .f',f',f''L .C" - ~ ~ "t.(i - -. (., G. ~ , .'L-Et~j;C'oC\.;'ïll'~l;' __ 1:; ' -,f' c;". to Cö (., ~ f' '"1> Tl ~ ~Ç: ~. (.,.C' . Il: L~ C:<f;~'f.£f.,Ff,-:<f;'C!:. -~ ,~b' I"'t. ~I I ~._~_(i, __ .:. It ~ ~ .t,.[.ç'~r-1~~l~cr.' '"1>1; w I. I ._: .. I ;i...f' w ~ t: ~ .. ~~ '1.. - lfo' &-- t.. 1> ~.. L I (,p ~ 1:: t '-C £l~\: ~. I~ Z - I 4.. I:: "'f, ~~ l'l'~~ Iru ~~r.."~~'C'" t:. .. • ~ ~ ~ - "i.. 'i '" -: '<. ~., . {: - ~,,~. '; ~~ .. ~ ~ ..Î"~ ~ [r'l; l f",~ 11\ ~ l ~}! in L ~ !:....:.", .. I [, '- C' 1, ~~.=J~ ~: 1.~~ . (., "i.. . (., (., I.. _ (;;.eb, ,e '~I/ ~ (., (i, - _ ... _ "c.C[-'"'~ L. _ E.' .('".elt>"'~lr(.,-f'-.,_.t~ C' . t" .. e(.,~ _ ~: _ _ _ _ ~ ,,~ f::~~~-g-I 1> - l:' ~ r, ~. ~:ii:f ~--'[ i -r~'f' 1l~\}t~. ~~~'.~{~~t$ll:fi-~{ ~~;~1f t~~f'c:.~(~:'! ~~l\ t.i.~)~ .E ... ' ._IE ~ :e-' ;;t r.:h t!.:~f.' 'r.!} H-rJ t{~.:nl"t~ H~ ~Hftl. ~l t[{'F.J}{ Ii ~);, E, - ~ t: _ 1:(., (.,(., ~ ,e ~- * _I~ ~ ~ ~ 00 ~ o m m t-l ffi ...~ } 'tl :::!. ~ 0, CI) ~ ~ I ~ ~ ~ ~ t"- t'r] tl ~ o <: t'r] 6 ~ t:s: ~ (J) ~ CIl :s ~ ...... t'r]. "Q ;:.,. o ><: ~ tT1 :r: ~ ~ tT1 ~ tt1 :s tt1 "., ~ ~ c: ~ ~ ~ I ~ Q: _, • 'i;- I::. f'" 'r. .:' f) H~ ~* .~p; ..S * lN -ç f if ~~II' ~~to ~-:-~. r;. ~ ; j~ Ç: ~ Ii;.' • t, 'ci ,-[ ~It. (., 1;~ ~ b f !: l: E; ~ -l ~ (., t:.o{;; ~ t' r l'~ . ~'l.,J' l_ i . .~. /~~~ .."', (.,. c ...Ci t: t. ~ Cr -:-I..:~.I~I:.. ~t~'~l; n--.c-." _;:. <i I .. sE,." 1:..-.~ .t 'H~ c... '< ~''i. 'CE f~'ti-~~ l~c~~'ti- f~}; f~'[~. ~t:'~,~,~ <f.'{ ':~";~ !r.1 f;f f: 't~.~ ... i: f ~1: ~ ~~ 'ti-' loot • t t,e :: (.,c. ~.'ti- - ~.~ 1'L - ~'" ! t f.g .f [I 'l'!t - 1'1-1"" ]'. .. l-'~1f~1~:f~~' ~t,~ ~. "~ t.tt~l !:' :t~rl,,~[~'(r.'!:E~ ~t~t t l~ 1: J~~t~~l '~~']:'~ ~1~~~L;~~i:-i ~ .r.: 1:,~~ ~~.£, lF~'~\-i .r' ,1' 'ç c. 'r. g e ~1,t:~' ["i..~.~. t"t't:~ c. ~ t ~~£.(.,'f,-It., ~.~~ ~i:'tl ~=-'~ r~ ç. g , ~. &. ):.. ..,(;;', ~ ~ - .. ('"'ï ~. - ~' 'C'1 .- '\ .[ .~'~It. -~ -'&: 't'l'&'c. .r~,.t g ~ c;i=~f.'fg ktJ, ~~ [; f c.l''f t ,ih E'l{[ d.. , ":E,~ f";:E q'd f'~~t * kr't: It'G;- f!:: t.~ ~.t 1;~ ~<:..\ 'r. <f "e r~ ~(.,'.,;l'(;'cr.' --iif r .~~,--,-, "c-f..t"!-. 'ft"l'f . ~~.(.;E~.f' ~ 1e:'~~[r1-~ [~J~1: ~.~~~'l ,f r 'f •.; [,. ~,,e ~l! ~~f: ~~..r Ef. -ç1. "i. .E 10 } .. ~ .. <r. I!..'ç, "'1~ r. f.(., - tC'l; ., r ~I/'f' -1:: -C',-"'oç, {.~~ ~~ L t~{~{~. ~ Ei'~!l~' ~~t'.t{'~i~:~t~:'L-t~~~~ f{lll' .[[) 't..J:~-;:::~. f.f.Lh~f~.~H ~~1'-[\1'f\~ pn> 1" .t:' c. ~ bÇ,: c: c. rt r.,\- .t~~~-.~'r_'c t - f:.~ 1 -1c.' .~. ~ J; t ~'l ~ l : e:E~. ~~ .e~i- ~.;t: É l 6.... è~ lt' Ec t" f. E~ 1:ç E -:~.~.~1: ~ ~ ~ r.. E f ~"''l-~ ~ ~ 'f- ,t: .t<\t;1:'~:k~ t '\ .... e ~ tf -f~ 'I: t' ' ~ }i f - Li EË'~l~'t1-~tf'ffi~{i Ë . 't~ r~\"i.,t EiIl~ ~~'l\'~'~'bg~~ g~ f,t\;.~él.rl ~r'r.. F.{'~' 1=.[1~s- .[t.~l(.,"'~~t:~,~~~JÇ,:~~lE'~,EI~l'Ç,:.t~,i'tÇ,:,t~J~lr.{~ ~~f~r~1:~[ !;,~ ~ __ ~ "i...(., -::; _ (.,.E f (., -"~'~_-:-. t.,...._ t oC\.; ~ E:~ -=-." "i..t..[ n}~[: r~H{JUtJl t~Hfi.~l'~n tlllfn~~ ~~t~rrd ïHtH't~ HPr.l~r{S ' t l~' ~~'rr f ir ~"r .. t-'ç~' ~i~l "t ...-, r'È i' 1: ~ 'E~ Ei ~ -' , ... {f.'r~~ ~:- ~:,f l.~'~'t~~~,f"~ !l: ',!:!;,~ :f~'1~:~,~,f~{~ ~t~.~~ l,tr t~}~.f.~£' t~~/[~lF .t1;,}~~'.J.~~l:fl.f 'f.~ f1:'f~~~~~~g -~.'L.-'e l'~L. l!;,.~\tEl1.t:~~!;,~t lf'(.''ft;'Ï~ ~~E~~ ~c 1cf'l ~~ l~1:1l'l' ::f'£~ ~ [1 r~~E {f~:!:l~~ ~'lE1'r' . ~~,'t ~'~~ %~:f't.~ :lf g~~ct li ' ~r ~ -t; 1'~' t.."i. - _.c ~ ~ ~J= ~,tl '\. r.!:. ,f:~'E - f; "i: -lc.. :VÇ1; ~. *~ REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN ÖZETI AL-ZEWAYA, N° 4 1990 .. ,,~ ~J.2~~~j' 4......., .. '>':ij!~"J:~};!lrJ!' '::'~-",.~.t :~,.~"'-~ ""l\w.J!'~.~~~ . ','. ..9{j .:.,\ ù::-!.J ).:J\ ~'.:.,I ~ J~ ~4J .~ ..lf-Ä ... ...,..:.~, ~ ~ ~I!.Sß:. , ~6...-.J\ j ,.I ....i:.:. . I ~.bL...ä.; : fl t'""Y.J ~;:JI~' • ~ ...... '-' ," \ ,juJ .;:JI~I ~ ~ • ~Lo# ~.J1,1-'_.ü_~~1 ~ .(iA~) "... ~tü.J .~L.)I ~ J.J";':'."s j:.~j-Jl ~ ~ Lo,)~ l:.)ë..:. ~.J ~. ~"ll .:.,1... " .~yl ....,..:.)i\ .. l+J .~"l\ Y. .~~L jA'il ~4J.J '~.J "~~J ';I~ ~WI ~)I ~\ '-4-! ~ ~ J-S.J jl.;--alJ ~~ ~I ..~ ol,..JJ1 ..J.:.....i.:,." ~ ...:.t.i v."~~1 .ßJ J~ I~.J ~.J)I "~.J ..~~I .;.....,.,.~I .:.,I~ .j .!.SJ41 ~ ' .j.J t '.l:'~1 J~ .j ~L.iJ\ ~)I ,('\i _ '\0 ~) ~U':i1J ... ~~I ~J\...i...J1 .JI ~yl ~ e---.:...>1 .:.., j~ ~ ~~~.:..I..l~~I.JI.:..~~I.JI .:..~ .:.,Là dl.J.I .. ,t'~ ~JL.iJ 1~ I~ .:..L~I , j_ L-,r a,jl,I\' .J~ - j• ~u" r-:---:1\ ,\I .... ~ ~1 .JI .:..L:aL.L.l\ .JI ..,.&b"ll ~\ dl,j ~\:i Y. .\S"'L...'i' ,)~i ~ -J"..... .:.,14k ...~~WI .j w.J-".J ~I dl,j )jÀll \~ C:'" ~ ~ üJ~ JS ~y ~~.J ~ L:.:.l... ~I b)... ~! Lek, ~"':'J ~ ~J .:..1.,:......;oW t...~ JIö .:...J. I~ ~,)'il ~I~ ~ .:.,.,,:.U ~1 .j dl.J.I ,)~ j .L.......~I ~.:..~ ~.ßI,j.J .... UI.J -:11 Là\jL~11.'.ts 10"'."..:.Jb r:--:•• -:_11 ........r .. "t-':J ~ :~1 .' .L.:.I .10" ,- - IL J '"t7_ ~J ,)~. ~ '- , - !.s' .('\A_'\V~) L"~~I :.r-. ~\~..J\ '''~~.J ~1_ .:..~ ~,.,...:.:. ~ .:..' ~ .~,;.iJ1 ù...).J\ ~y ~I ~~I .r.. ~I ~~~~IJ ... " JL u-A 4:...1' ~ ~I ~\~.Jl u-A L...:.IJ ... JI~I """:').J .jlrl' boU,.J ~L.c....1..J.jlrl~ ~\ ~L...,)L....... .j ~LiJ ~1 • .;. u-A .:..~ L:.:.I"";'I~ ~I JI,; Lo ... ç.~I.J ù.~J ~1 ~~.J .4~1'~~ ~ I,jLo :J~ -J-":",, ~I ~,) '';.J-'')I ~ ~11ß. L:.:.1I.J"" ~ .r~1 I~ .:,SJ.J •...:.~ Lo 1ß..J ~L+JI J! ~I~I JL ~ ~L.,,..,...Jl~,hJ1 JI'; Lo ~I >-..ü~ r~ .:..'~~ 'i ..,.ü~1 .:..1 ~1J r~.:..1 ~~ ~ ~ !'s'.J J~\ Y. I~ ~)lc. Gl:a~ JL ~~ .:..'~ .....u.>-":' Loi • .:..b..".ul.j ~ ~~IJ 'r~1 LoI ... F IJ .....u.J-".Ju-"-'-"'" J \","""",1 ~ ~~ I j_,,'jl \ ~ .:..1 ..r'L.....l JL .:..1,)j..JIJ --ilJ1 [.J') JL J-,= L...:.I ~! dI,j ~ J~ ~r \ .. ~) .,;....:..~)'II:u.~'~~~II~ . (\ . \ - y..:. ....j~ ~ ~.J ~,.; .:.,\ --"""-' L.JJJJ j:.Li..:aJ~1 ~ ,"..... '1 -L...k -1~.,I..o ~ L...~ '-:-'~.... ~,,j)lJ ~1,j~1 ~ -J.>-" .::..:.S Lo w..,.......~'.J ~ .';'.*\:.JI "J:....ßI. ~ ~~I.J ~I A .j ~ ~ j;.IJ :-~I ~ J-L.J -J.,r-LI ~ J)lb\jl ~ I,jLo -J.,r-Ll ~.J ':">-,~I.J w.I,j'i1 1..1:"-J..>'I ~.J .~L.:JI" ~ I,jLo.J"-,;,.àlI. oU,lJ JS .:..,j~ .~l:.A ..I~)I (~I \~o5"..... ~ ~1 ..:.:olS 4.J? ~..I~r-11 :.r y..)~ ~,., ~ .:..' -J.>-"-:'...:.1... ..,.b.J? .j !.S~I ~L..i.....::.I.J-"~ ~ ~'.J ~',j)lJ Lok '..>1.,1..0~I ... ~~I ~.J ~1,j~1 ~ (..r-=-.I .:..' ~j ,~..>-itJI.J ....i...:.:a.J.~ LA.1....A.:'.J .:.....~ ,.J.>-'~I.J ~lill.I \.>'..J.J~1 LA.1....A.:'J '~..J.J ~ ~.J . .:..1",:........~ j...s:i........J r)lc.~'IJ .0--L...J l:.t.i ,~~ ~.J?':"\ J~l .:.., ~...;i .;0\j .r. )G\ ~ ill b)o.....J.l JL .;.:.",......:.:; y :: I:': .-: .,...:;sI.:..' -J..>' l 'i.J ..IyJl ...1y. -J..>' \ ~ ~.J u-"L... ~ ~I ~u... .,...:;s' 'iJ ~~ •... ~.,...:;sI.JI~) .:..1.j..>'1 >~~ ... ~.I _ ~ .J \ I.;.K.; \ ~I ,).L:;.;.\ .j )ëi... "\,,\1 ~.r-'" ~I ~ ~I ,)~I• Jf..à .:..' ~ ~,) ~ ~ ~~I .) .. 1,)ys..J' .J...S:. r~~1 ~ry.-.j 1y'~~.J'~.>'~ ~.J..IL:.:.\j~y...~..? r)lc.~' .>'..JJ.:..ß..:.:.,I ~.J-" ~;.sl .:,SI ~ ..,...~I )',,1 l:.1 ... ..,....>-=>,)~ 'i ~li...::.I.J-".:..1 ... ~~1)' j [~JI 4.l.J..I.r' .~ .l:.lli. .j .b,,? JL ~ ..r'lJ\ .(A' ~~..w IJ _ AO ~) .....Ll6.".-.J j~1 J] ~~ .:..'~ ..I1."..g1 .=i.J1 y. "f"~.,1..0 " ... ..,...~I IJ C~ ....ll;r-1U . ~ ~~ 127 I REVUE DE PRESSE-PRESS REVIEW-BERHEVOKA ÇAPt-RIVISTA STAMPA-DENTRO DE LA PRENSA-BASIN AL-ZEWAYA, ~L,.aJI.~;~ ~~\.Ä1\ JJ~~~~;~~,~ ~J • .::..L....öJWIJ ,ö?)'1 ':;~.J ~I .jJL:,ü ,<G..I~J ö~ JL [)~ ~~I 4-:>:.>';~J ~ ~i~ ~~ ....... ;-:;I )~I ~ ~L..:.... jlrJl .::..I~I ,jA ~, ~~ ~ ~I~ .>-:~_"- ö..ll..:.IJ ,~I~I ",:"j.=..J1 '::"~JhIJ ~~'J ~~i' ..:....;.I"...:JI .".....ë .j -..5?J.1 u.';J..l:' l"~ .ùb....:.11 .j t 1;.Al1 .~,;.s.I1 ~)'IJ jlrJ' u.~4~\J ~\ ~I-_\. 4---u.;L...:; ~I }JA.; ö..ll..:.l ~~ L..:.~ 1oS~: .1=)' JL ~'~~.::.~'I \?~Ij loY" ~I..r-s-11 .b.i:JIJ ~~ t 4=ïIJ ,~WI .~ \?~ .>-:~Ij ~ ,y....)'j1j ..r. j.=..J1 ~ ..I~)' I ~ ~I~.J\ .::..~I I ~~ ~\~lh::JIJ .::..~I ~J .:-: I ~..I~I ~.?J a ~ • t\ ~I.~I ~I,~ ,":'Wlhll ,~I J~ ~1.r.'1 '.r.~1 '~~,;,~,~I~~.IJllI.~1 .~ ,;,S'~I i-'jL ~ .~L..::..I' .:llà.~ ~,~ ,~,a.J1~ .~,}I Jlj,}1 ~ .4..IS~ ~I..,., j:alj,~.~.JAL ~ ......LA . .jWL ~I ~~ ,~I . .uJ1 ~ ,":'lj,;~I~,....... J~,; ..... l...w .~Lo ~ ,U ~~ .~,~~I,;~' ,~ '''''''1,; ~, ~I..,., ..)L .~ J~ ~l..:.,; ~ ~1 ~I , ~LS..t.......J JI ö..ll..:.l _'\" :..r- ~~J ~\ 4.:i.;..IL..:. _t .::..L............,;.....ll.Lill ~ '. J_Jy-..-o ~ ~~ ,~k.JI ":,,...),lS: ~1 .<-, ....r.--'>" ~U;J ,jA ~~I ö..II..:.IJ 1oS?)'1 ,';1515 ~.ùl ~ ,~.ùl .)o~1 .~I 1 _ '\' ....ll..:...... ,jA ~~1 ,~';..Ib..J ,jj->-i~1 .lli..o ~,~ ~.? 1f.'li:J\J t _'-:-(,./'"" j)lb "+;..II..:.IJ .::..u.l:;ü)'1 ~,~ _\ I . .::..4iJ.....:,)'IJ ~).S:i.::..)'1.::..L.S;.:JJ ~J j)lbl wL..:.......:J J ~ ~1 .::..L........~ .~I ~~ .::..1~L':"'lIJ ..::...JJU:;......1 _ J • L..:.ill .;~)' . Cl . .. L ù"" ~ ~ ö~)'IJ I.:..........;. ~II . 4J I ~ r'~ ~ IJ .::.. L........ y.1 0 ~ ,jA.'-:' c...)l.....J .)o~1 ~J I - 'I '1 - .~I ~"'J ,,~Wl {"lJö.:. .LiJl_o ",:"~I,, ~~ ~J .;.b."J1 ~I.J ö.;;J1 Ö..l~ .::..4~1 .I.r:--'-~ ,:;ß:. ö-':'~ ~J .;y.........1~ ~ j.=..J1 ~..1 ~4 ~ .r1.):'..1~ .::..lhLJ I ~1 JJI ~J '':;yUJ\ ö..IL::'-""'.J .)ol"...ll ~.J ~lhJl IoSJ~iJ r'~J ~I ~1,;.s.I1 ,jA '- .';~IJ ~I j~ j..a ~J J.-.oL.S.Jl -..51~'i1 ~I~' ö~~1 ~ - , J..} ï ~jL. :..r- j;.:J I ~ ~rJl '~-.L:.... ",:,,~I . .:,;1.):'\ ~.;~ _v '-"'"_r...ill JI ...>'~I ~ .. <. ... 'r-LJI.;~ ,:;...)'1 ~)~ ~ j~..} .).:0 \\ JI ....r.Aj,11JI ~.JI j ~L..:. :üb. .~\J ~",A~.; -\.:JI L..,..P- rl~1 .)0 IJA .ßJ ë'.J:J ö~IJ.ß.iJ1 ~ Lü:.' _ '\ l,;>..I~1 .<-11 o.L:....lo l:;.;.1 U l.i..b ;:,a_11 j.'; ....r::-..r 128 ö.? ~I..I .r--i-o.J . .:.~, j&.J . u.).S:i.::..\ ~I 4...>" ..r.~ ~ {"~ .:-:~ j........:..iJ1 i~'~ . v~ -,-,,'.,-._A ~ t-" j..SL....:J.1 ,:;1.):'\ ~ ~J t-" ÖZETI N° 4 1990 6Gl t~ <.. '\ ~1'1"t.. U t. «ï'l'[ '"~ \-.e,r Ç,:"'!..r .. ~ ~ ' ' '1- 'l.f.~"'" c: ,tt::t ~ f~" r~ trr' .~.. ~."t..~<c.Ç,:. ~'~ \ ..t>-'l::~ Vt-:~''i'~fr ~ ~ .. t _ ... ~'1: :. lf.\-.~~ r.t- ~:r' J-.fl ~ ~ t;«ï'rl.Ç,: t=çE ti r ~.tt,r r.r:;.. ~.c t f'i."t..t . rt):1 ;~.l:t~-t'f~ \-1 f !:..t ~.{1'r.'t.~ri" ~ E t;--:-,I .f~~ È' \.q,'t" L.1:~"'~~ 1. f!:.t.-}~ .. cf:~ll~ f;\-\~«ï.~~ ... -<;.. '-" .t !.. !:..\: 1: c. ~ L'. • t' Cl-t Ioç.. S ç" ,E.~. ~ t. jo! t' k c;~ . -<;.. .• -:é ~~ .. r-~ 'r- . ...:~. ~~~ ~ -:~~ .t .. e: [ ... ~ ' ~'~ ,l~l t'~ i:"1.. «ï ere:... [~ f t'l:~ £:<..'~ _.~ !-r '. ~~t:~~:~~.~' ~<:'1:tÇ. \: - ~~l~fr:~:r~rk'~ ¥~l.t'l<C:t~l: -, ~~ ~\~~~f'E~f~:fl~.~~tr:~l'}$.r~~J~[rr È{t:i ~~~'~1..'t.~ l ~,..: .. st t, !. ,to.t'\.- ~r~'r _n r.I' f'{'f"1:., :; ~,, • ~.... c,r....~ ....eo ~~ ~-. (~...~ - ~ ..f'- I!."' c. ~ .. ~ l ~ l ~~~~b.t\.r1~.~~~.i;~'~ _f~1J!;:!'1.l- 'fJ tl'" [ ~ ... <:. ~~.~ \ ~.~.:t L'" ~. -f~~~II" -t't.t'\- .r .t'~ ~ <;"t.."'r~.t-El - r\-{ ~.~~.~~ •.. L I Ç,: .....E.~.Ç:!:."~i' k1~1'~ tl.r't~~\ f ~J ".E to.t J~~ f: ~~. ~~ ~'t '~1'to 'f. ~ I:t: .l""l.. ...... .. £l.: E - .~.tJ.- .. ~,- :t~ 2: -~ ~1 :~~rr • r ~~ . '.f.~'t'l, :l-~ ; ~~ t ~~~-.,~ ~~tlt~~f.F'l~t ~£, F~''b~-.~{l~ _~ *~.. c. 'r ~ .r~'r.. "t.. "t .é'{ I \. ~ ~~ <.;; rlfl~.t t <i;:1. tl fl~t' f.ot ~"I.--~ f -}c.t"-, î ~ ti.-\ft-: ~{ t'l~ rJ r~rr ffè:~~c 1-[ t~.t-~cot:Ç::;1:L1-:::l:!:.c.fJe:'[11:'1\. :~E;'* ... -~.r -'C"[[-~.ft\~l<i...£1~.)':~.~11'i ~ lf1 'F'" I:; -1>= .. ~ ll.f'": t r. r' lt?i ~. ~Ù U H1U£ H~u~ ~l.!iHfnü ~~f~1~ï ~~~.t::~.; h{t'~H.~.~cr:: f .~~ j. î- f . UHHt~ .-' È Ç: -'i, 'i et: - ~ £oç. L t' ~"'.~ ~ - t. - ~ 'Ii\ - .to '!: £'. ~ ~ ; L .. L>--, <; C:. ~ L - 'l. ~. _' ,"-... -o,._,~ c... - ~. .t ~~ •• 4.:.. -_c$,,~ ~.~ Loo - .... r- .~ t:.. c < • ~J~t\ç ~ ~, ~ f.; • _r~(.; to ri. .U~. ~' L Ët'~ .' , :" .. t. '1.0 - £,.~ l' b~(;:['~ (. to <.;; f t:t'r.{ç .f~~ .. f~l~- 1;:.t' :: •. ~.-,e-'": .• '.e- ~.r~'.~ .r).. ~ k:t: ë; ~~-~ C't,., - t ~.C" <.. -ev -~~, tJ F;- .. , ÇL - ~ - ----~--------+---- ---------- t'2 .C"~~. -~ (; '"!;.oç.\f, :;';t -- ~.r- Ë~ cr t, ~~ .t ~l;' ~'t E:. ~ , · ~ ~'.~ ~ ---- 1. ~1....:~ t. C''t~'= !:.~1. ... I. . .; E-'~ - -{ i. c',Ci '1.. t'.r f 1:E'i:~oç,.-E Lfi_L. ~~ ~ ~.~, 1.0 ... .' ~ ~ C '- t • & ~. k: t .~ - t..P t'. L ' . • - to "'" c. 'i 'to. ~ ~ .... ,...e' ~ <ï... "',itfJfl i~.: 'j, . * è.!::~ L.~ ~t;-'f..t ~'I' ~«ï' .,"~ - [. <.;; I:: -. - - ~E ~tl;(f{l~ I ~"'CI I ~ ~ i.~.tt r:.[ r ~.ev~.(;:~~"f- r. ~ 1'&<; f.L ~ "h. l r{\ t T,/" ~~~ ~ ~~. t "tt~- ~ ~--ç.t c:. _ -' -~ L. l~~~~}~1.ti~.E!l.~~ ~~.t:~~.fC''i.. ~l't\f.t fl -} (t ~'l't- ~.\ ~. r.t'~1:~"l.{.': E ~r ~~~~~ f ~llt~.~ ~ ' <-if.t: ri-~ ~'~~ .,~ ~ ft~{l,.~~ ~{l\.i1 Etl ~t~~t.\~{. I < <.. ~c.~£: ~ t~r.1.c: ~~f.-~l.t~,~~ ~f~' .f): b.r~;l"[~,t~ f'{; E~~ ~ {'t. ~~.t c: 't: -, -2 ~\.~ c.r~~ ;EE~ê:!:. S; b c. k'i- l' F."G..\ ~~~. -1. ~~ ~~!:.c't .. I: C. C •• ~ 2. .e , r;--.." t 'f:- I - I:i ..... "L c., ~ _'. oç. ~; It'~ "~tfj.. a.. t' c. ~ ~!:: 'o="'- .~ c..... to I f £. v!:.. ~., ~ [. !i. t ~,1~ - ~ = ~'('.'b ~. t:'::~l"£ 'i-f.r Ir: ~-Ét:t~ f. &. - '-. t. ~ f; ~ ç.h~~~.;:.. "c t r:: - r - 't..- ~ ' t 1f ... r~ rl:t '1:1t [FE'!:'~-'C..- le: r f ,t= ~ at' .è 1:.a c. - - :==.t:: ~.... t'.è"~ .~' ... CL:'~ ~ Co- 'c fi ~~ L.h1. -' ~~ ~ ft't.Ç:'£"t:~ l'~ ~!;;:= f\- '!i rr ~ - ~ ~J~.~ E E.... .. 't:;~~ t r.. - lï' ~ ". ~'t ~'~l:.~\ \. oE ~ r ~.~,ta ~ ~ ç.:n -'i: £'.1: . E 'to ['1:.a ~ ~ [:f:f.~ ~.-= . ~ aeL: \, Ir [~ ~ l:: f ~. ~ «ï'<f ~ ;. ~(;\ ['.l''-- ~-p-- (;\--'~-~-- ~'& t~':l~'; ~_~ ~_rr \ ~g . -'.~ j:Ç: ~*. ~ f5 \:"l;~ ~.r~'t~f:t'f.'r, ~ £~.~ ~1..r!::' t't.r-l'" t.. il~t !:.~r..l.~~tf.' :t~). ~}'f l' . .. ~t ~- t~'1.~ lLt co~ oe;1.~,~ /:' ~c ,,..'~ t. b~. ~~1:: ;:~. '.r-.tf;~' ~~ L c,. ~ t [. .r 5;C.[.~ ~ ~ - f.C".r f;' b ç ~~ :.[.r 0[.~ .... r:'~'t.;- c: .çt. -:' E[ fto......~.. ~E ~'i'oç. c: ~ 04 1.t:[.. t ~J:':I'1:£\l ~b{!'hf.t E~~~{'-t~ {~i {fd'~ h t:. ~ • 't.t . h"~{lH~tH<t~ih'd~~~üd~ ~~h.(th~hd ~ ---'-"-'.[ ~1 ~~ \d ~ë. ...... ;; l ~t}I~{~~~~r ~1 ~: r.' " I~r~ ~.é':lf' .1 !:.r "'''F,g ~~ f.EI-t n'r.~~.1-:{f~ f ~ ~ r - ~ I: t - t {f.~~ <-'1. t~ .~ ~t f. !\~ 1~ ftl1".t \ r.1~\-\-~ ~~.t~ - > r" ;; 0( > ~ ::: o ~ :-:> t;.r f;t- «ï' I " ~ i v; VI c:: !'I '2 o ~ ....... - I ~~ to. (' •. O NIS't/g-VSN'HNcl V7 'HGON.LN'Ha-ycIPlY.LS Y.LSIAl'H-';JdV-:J V)fOA1Jn:l1f/-M:lIA:l'H /13Z ~. SS:lHd-3SS3tJd 3Q 3nA3~