türkiye şeker fabrikaları anonim şirketi 2014 yılı faaliyet raporu
Transkript
türkiye şeker fabrikaları anonim şirketi 2014 yılı faaliyet raporu
TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI ANONİM ŞİRKETİ 2014 YILI FAALİYET RAPORU İÇİNDEKİLER 1- SERMAYE YAPISI, MİSYON-VİZYON YÖNETİM KURULU BAŞKAN VE ÜYELERİ ÖZGEÇMİŞLERİ 1 - 13 2- DÜNYA ŞEKER DURUMU………………………………………… 14 - 19 3- TARIMSAL FAALİYETLER…………………………………… 20 - 48 4- FABRİKALARIMIZIN İŞLETME -TEKNOLOJİK FAALİYETLERİ A- ŞEKER ÜRETİMİ…………………………………………………… 49 - 59 B- DİĞER ÜRETİMLER…………………………………………… 60 - 61 C- BAKIM-ONARIMVE ENERJİ FAALİYETLERİ………………….. 62 - 70 5- MAKİNE FABRİKALARI VE EMAF,BÎLGÎ İŞLEM, ŞEKER ENSTİTÜSÜ FAALİYETLERİ………………………………… 71- 94 6- EĞİTİM FAALİYETLERİ……………………………………………… 95 - 105 7- ARAŞTIRMA, PLANLAMA VE KOORDİNASYON FAALİYETLERİ 106 - 115 8- PERSONEL VE SOSYAL İŞLER DAİRESİ FAALİYETLERİ……… 116 - 141 9- SATINALMA FAALİYETLERİ ……………………………………… 9.1-2-PAZAR ARAŞTIRMALARI VE SATIŞ İŞLERİ .................... 142 - 151 9.3-SATINALMA İŞLERİ ....................................................................... 152 - 155 10- YATIRIMLARIMIZ ........................................................................... 156 - 164 11- MALİ DURUM ................................................................................... 165 - 171 12- BİLANÇO ............................................................................................ 172 - 197 13- GELİR TABLOSU KAR-ZARAR HESABI ....................................... 198 - 215 TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. Sermaye Yapısı Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. 6 Temmuz 1935 tarihinde T.C. Ziraat Bankası , Sümerbank ve T.İş Bankası’nın eşit oranda iştirakiyle ve o tarihte mevcut 4 Adet Şeker Şirketini devir almak suretiyle Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre 22 Milyon Lira sermayeli bir Anonim Şirket olarak kurulmuştur. Özelleştirme İdaresi Başkanlığının 16.04.2010 tarih ve 327 sayılı Olurlarına istinaden Şirketimiz nominal sermayesi 2.117.996.728.00,-TL’ye yükseltilmiş olup, sermaye değişikliği Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin 27.04.2010 tarih ve 7551 sayılı nüshasında yayınlanmıştır. Şirketimizin Yönetim Kurulu; 17.12.2007 tarih ve 6959 sayılı Ticaret sicilinde yayımlanarak yürürlüğe giren Ana Sözleşmemizin 11. Maddesine göre 7 (Yedi) üyeden oluşmuş ve 2014 yılında teşekkül eden Yönetim Kurulu Başkan ve Üyelerimizin isimleri aşağıda gösterilmiştir. Yönetim Kurulu 2014 Atama Tarihi Görevden Ayrılma Tarihi Yönetim Kurulu Başkanı ve Sami ÖLMEZTOPRAK Genel Müdür V. 10.02.2014 Yönetim Kurulu Başkan V. Dr. Bülent ÜZÜMCÜ ve Genel Müdür V. 18.07.2013 22.09.2014 Yönetim Kurulu Üyesi Celalettin OKÇU 20.11.2007 14.12.2014 Yönetim Kurulu Üyesi Özer KONTOĞLU 15.08.2012 Yönetim Kurulu Üyesi İsmail TEKKOYUN 04.01.2012 04.03.2014 Yönetim Kurulu Üyesi Hasan KARAÇAM 15.04.2012 04.03.2014 Yönetim Kurulu Üyesi Veysel TEKELİOĞLU 28.01.2009 Yönetim Kurulu Üyesi Prof.Dr. Nihat TOSUN 25.01.2012 Yönetim Kurulu Üyesi Melek Günden ÇINAR 08.06.2014 - Yönetim Kurulu Üyesi Kemal CİRİT 15.10.2014 - 1 - - 04.02.2014 MİSYON-VİZYON Türkşeker’in şeker üretim politikasının esası; öncelikle yurtiçi tüketimini karşılayacak seviyede, standartlara uygun kalitede, asgari maliyet ve azami katma değer yaratacak şekilde üretim yapmaktır. Misyonumuz: Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Genel Müdürlüğü, Kalite Politikası (vizyon) doğrultusunda hizmet vermeyi taahhüt ederken, hizmet verdiği kişi ve kuruluşlar ile çalışanlarının mevcut ve geleceğe yönelik beklentilerini tespit eder ve bunları karşılamaya çalışır. Yürütülen hizmetlerde bir misyon oluşturarak, öncelikli sırada müşteri memnuniyetini sağlamak için; Uygunluk, Teslim zamanı, Ürün / hizmet güvenliği, Sorumluluk gibi beklentileri karşılamaya özen gösterir. Vizyonumuz: Müşterilere, taşra teşkilatına ve pancar üreticilerine verdiğimiz hizmetlerimizi; Mevzuat hükümlerine uygun olarak, Verimlilik ve karlılık ilkeleri doğrultusunda, Hatasız ve mümkün olan en kısa sürede yapmak. Kalite Yönetim Sisteminin etkinliği ile yeterliliğinin devamlılığı ve sürekli iyileştirme çalışmaları doğrultusunda, Müşterilerin ve pancar üreticilerinin memnuniyetini sağlayarak, Çevreye saygıyı, iş sağlığı ve güvenliğini ön plana alarak, çalışanların motivasyonunu sağlayıp, gıda güvenliği kuralları çerçevesinde şeker üretimini gerçekleştirmek. HUKUKİ STATÜ Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. faaliyetlerini; 4634 sayılı Şeker Kanunu, 233 Sayılı KHK ve Şirket Ana Statüsüne göre yürütmekte olan, sermayesinin tamamı devlete ait bir İKTİSADİ DEVLET TEŞEKKÜLÜ olup, Özelleştirme Yüksek Kurulunun 08/10/2007 tarih, 2007/57 sayılı kararı ile kamu hisselerinin özelleştirme programına alınmasına karar verilmiştir. Böylece Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş., 08/10/2007 tarihi itibariyle 4046 sayılı Özelleştirme 2 Kanununa da tabi olmuştur. Ancak İ.D.D. Kurulu’nun 12.06.2008 tarih ve 2008 / 497 sayılı kararı ile yürütmenin durdurulması kararı alınmıştır. Bu karar sonrası ÖYK’ nın 12 /08/ 2008 Tarih ve 2008 / 50 sayılı kararı ile Teşekkülerimiz tekrar özelleştirme programına alınmıştır. 3 BAKANLIĞI KİT,BAĞLI ORTAKLIK,İŞTİRAK VEYA KURULUŞUN ADI KİT,BAĞLI ORTAKLIK,İŞTİRAK VEYA KURULUŞDAKİ GÖREV ÜNVANI BAŞBAKANLIK TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YÖNETİM KURULU BAŞKANI VE GENEL MÜDÜR VEKİLİ GÖREVE BAŞLAMA VE BİTİŞ TARİHİ TEMSİL ETTİĞİ BAKANLIK VEYA KURULUŞ 10.02.2014 BAŞBAKANLIK ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI HALEN BULUNDUĞU ASLİ GÖREV ÜNVANI ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI - BAŞKAN YARDIMCISI ADI VE SOYADI SAMİ ÖLMEZTOPRAK DOĞUM YERİ VE YILI MALATYA BABA VE ANNE ADI MEHMET LATİF ÖĞRENİM DURUMU VE MESLEĞİ YÜKSEKOKUL EV ADRESİ VE TELEFON KIZKULESİ SOKAK NO:17/6 GAZİOSMANPAŞA/ANKARA 14.02.2016 01.10.1960 DAHA ÖNCE BULUNDUĞU GÖREVLER : SÜMER HOLDİNG A.Ş. - YÖNETİM KURULU BAŞKANI T.C.BAŞBAKANLIK ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI - BAŞKAN YARDIMCISI 4 ZELİHA BAKANLIĞI KİT,BAĞLI ORTAKLIK,İŞTİRAK VEYA KURULUŞUN ADI KİT,BAĞLI ORTAKLIK,İŞTİRAK VEYA KURULUŞDAKİ GÖREV ÜNVANI GÖREVE BAŞLAMA VE BİTİŞ TARİHİ TEMSİL ETTİĞİ BAKANLIK VEYA KURULUŞ BAŞBAKANLIK TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YÖNETİM KURULU BAŞKAN VEKİLİ VE GENEL MÜDÜR VEKİLİ 18.07.2013 22.09.2014 HALEN BULUNDUĞU ASLİ GÖREV ÜNVANI ADI VE SOYADI Dr.BÜLENT ÜZÜMCÜ DOĞUM YERİ VE YILI GAZİANTEP BABA VE ANNE ADI MEHMET HAYRİ ÖĞRENİM DURUMU VE MESLEĞİ İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ-DOKTORA BİLDİĞİ YABANCI DİLLER İNGİLİZCE (ÇOK İYİ SEVİYEDE OKUMA, YAZMA, ANLAMA) ALMANCA (ORTA SEVİYEDE OKUMA, YAZMA, ANLAMA) EV ADRESİ VE TELEFON FATİH MAH.GÜLYAZ CAD.SAKİN SOK. SAKİN SİTESİ NO:26/28 KEÇİÖREN/ANKARA 01.05.1973 TÜRKAN DAHA ÖNCE BULUNDUĞU GÖREVLER : EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ HUKUK MÜŞAVİRİ 1995 1997 ANKARA ADLİ YARGI HAKİM ADAYI 1997 1999 NEVŞEHİR CUMHURİYET SAVCISI 1999 2002 SİVAS/ZARA CUMHURİYET SAVCISI 2002 2005 ŞANLIURFA/BİRECİK CUMHURİYET SAVCISI 2005 2008 ÇERKEZKÖY CUMHURİYET BAŞSAVCISI 2008 2011 BAŞBAKANLIK GÜVENLİK İŞ.GEN.MÜD.3056 SAYILI KANUN KAPSAMINDA GÖREVLİ 2011 2012 TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş.GENEL MÜDÜRLÜĞÜ - GENEL MÜDÜR YARDIMCISI 08.03.2012 30.04.2013 TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş.GENEL MÜDÜRLÜĞÜ - GENEL MÜDÜR VEKİLİ 30.04.2013 18.07.2013 T.ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. GENEL MÜDÜR VEKİLİ VE YÖNETİM KURULU ÜYESİ 18.07.2013 26.12.2013 T.ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. YÖNETİM KURULU BAŞKAN VEKİLİ VE GENEL MÜDÜR VEKİLİ 26.12.2013 22.09.2014 5 BAKANLIĞI KİT,BAĞLI ORTAKLIK,İŞTİRAK VEYA KURULUŞUN ADI KİT,BAĞLI ORTAKLIK,İŞTİRAK VEYA KURULUŞDAKİ GÖREV ÜNVANI BAŞBAKANLIK TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YÖNETİM KURULU ÜYESİ GÖREVE BAŞLAMA VE BİTİŞ TARİHİ TEMSİL ETTİĞİ BAKANLIK VEYA KURULUŞ 20.11.2007 BAŞBAKANLIK ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI HALEN BULUNDUĞU ASLİ GÖREV ÜNVANI BAŞBAKANLIK ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI PROJE GRUP BAŞKANI ADI VE SOYADI CELALETTİN OKCU DOĞUM YERİ VE YILI SİVRİHİSAR 25.03.1964 BABA VE ANNE ADI CELALETTİN NAZENİ ÖĞRENİM DURUMU VE MESLEĞİ ANADOLU ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLAR FAKÜLTESİ TODAİE-YÜKSEK LİSANS EV ADRESİ VE TELEFON ÖĞRETMENLER CAD.TÜĞSAŞ LOJ.A BLOK D.9 ÇUKURAMBAR/ ANKARA 14.12.2014 DAHA ÖNCE BULUNDUĞU GÖREVLER : Ekim-1986 1987 ASKERLİK(ASTEĞMEN) 1987 1988 SÜMERBANK HOLDİNG A.Ş. MERKEZ ŞUBESİ - SÖZLEŞMELİ PERS. 1988 1991 SÜMER HOLDİNG A.Ş. ÖZELLEŞTİRME MÜDÜRLÜĞÜ - UZMAN 1991 1995 ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI GEÇİCİ GÖREVLİ UZMAN Şubat-1995 Ekim-1995 ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI - UZMAN Kasım-1995 Eylül-2003 ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI - PROJE GRUP BAŞKAN VEKİLİ Eylül-2003 Mart-2004 ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI - PROJE GRUP BAŞKANI Nisan-2004 DEVAM EDİYOR SÜMERBANK HOLDİNG A.Ş. MERKEZ ŞUBES İ - SÖZLEŞMELİ PERS. 6 BAKANLIĞI KİT,BAĞLI ORTAKLIK,İŞTİRAK VEYA KURULUŞUN ADI KİT,BAĞLI ORTAKLIK,İŞTİRAK VEYA KURULUŞDAKİ GÖREV ÜNVANI BAŞBAKANLIK TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YÖNETİM KURULU ÜYESİ GÖREVE BAŞLAMA VE BİTİŞ TARİHİ TEMSİL ETTİĞİ BAKANLIK VEYA KURULUŞ 23.06.2010 BAŞBAKANLIK ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI HALEN BULUNDUĞU ASLİ GÖREV ÜNVANI BAŞBAKANLIK MÜSTEŞAR YARDIMCISI ADI VE SOYADI ÖZER KONTOĞLU DOĞUM YERİ VE YILI KARABÜK BABA VE ANNE ADI ŞERAFETTİN ÖĞRENİM DURUMU VE MESLEĞİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ SİYASAL BİLGİLER FAKÜLTESİ KAMU YÖNETİMİ EV ADRESİ VE TELEFON SEDAT SİMAVİ SOKAK NO:4/6 ÇANKAYA/ ANKARA 14.08.2015 30.08.1968 FATMA DAHA ÖNCE BULUNDUĞU GÖREVLER : DİYARBAKIR KAYMAKAM ADAYI 1990 SİVAS GÖLOVA KAYMAKAMI 1994 ERZURUM ÇAT KAYMAKAMI 1996 KARAMAN VALİ YARDIMCISI 1998 TOKAT VALİ YARDIMCISI 2000 İÇİŞLERİ BAKANLIĞI HUKUK MÜŞAVİRİ 2002 İÇİŞLERİ BAKANLIĞI DIŞ İLİŞKİLER VE AVRUPA BİRLİĞİ KOOR. DAİRESİ BAŞKAN YRD. 2003 BAŞBAKANLIK İDAREYİ GELİŞTİRME BAŞKANI 2007 BAŞBAKANLIK MÜSTEŞAR YARDIMCISI 2009 7 DEVAM EDİYOR BAKANLIĞI KİT,BAĞLI ORTAKLIK,İŞTİRAK VEYA KURULUŞUN ADI KİT,BAĞLI ORTAKLIK,İŞTİRAK VEYA KURULUŞDAKİ GÖREV ÜNVANI BAŞBAKANLIK TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YÖNETİM KURULU ÜYESİ GÖREVE BAŞLAMA VE BİTİŞ TARİHİ TEMSİL ETTİĞİ BAKANLIK VEYA KURULUŞ 04.01.2012 BAŞBAKANLIK ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI HALEN BULUNDUĞU ASLİ GÖREV ÜNVANI GELİR İDARESİ DAİRE BAŞKANI ADI VE SOYADI İSMAİL TEKKOYUN DOĞUM YERİ VE YILI TAVAS BABA VE ANNE ADI MUSTAFA ÖĞRENİM DURUMU VE MESLEĞİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ SİYASAL BİLGİLER FAKÜLTESİ - İŞLETME BİLDİĞİ YABANCI DİLLER İNGİLİZCE EV ADRESİ VE TELEFON KONUTKENT MAH. 2495 CAD. NO:45/33 YENİMAHALLE/ANKARA 04.03.2014 02.01.1974 HERDEM DAHA ÖNCE BULUNDUĞU GÖREVLER : HESAP UZMANLARI KURULU BAŞKANLIĞI - HESAP UZMANI NİSAN-1998 EYLÜL-2009 GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI - GRUP BAŞKANI EYLÜL-2009 DEVAM EDİYOR AĞUSTOS-2011 İSTİFA MALİYE BAKANLIĞI - BAKAN DANIŞMANI 8 BAKANLIĞI KİT,BAĞLI ORTAKLIK,İŞTİRAK VEYA KURULUŞUN ADI KİT,BAĞLI ORTAKLIK,İŞTİRAK VEYA KURULUŞDAKİ GÖREV ÜNVANI BAŞBAKANLIK TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YÖNETİM KURULU ÜYESİ GÖREVE BAŞLAMA VE BİTİŞ TARİHİ TEMSİL ETTİĞİ BAKANLIK VEYA KURULUŞ 15.04.2011 BAŞBAKANLIK ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI HALEN BULUNDUĞU ASLİ GÖREV ÜNVANI MALİYE BAKANLIĞI GELİR İDARESİ BAŞKAN YARDIMCISI ADI VE SOYADI HASAN KARAÇAM DOĞUM YERİ VE YILI ÇANKIRI 15.05.1972 BABA VE ANNE ADI HÜSEYİN SARE ÖĞRENİM DURUMU VE MESLEĞİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ SİYASAL BİLGİLER FAKÜLTESİ - MALİYE BÖLÜMÜ ABD İLLİNOİS ÜNİVERSİTESİ EKONOMİ YÜKSEK LİSANS BİLDİĞİ YABANCI DİLLER İNGİLİZCE EV ADRESİ VE TELEFON ÇAYYOLU MAH.E-3 BLOK NO:25 KONUTKENT/ANKARA 04.03.2014 DAHA ÖNCE BULUNDUĞU GÖREVLER : KAYMAKAM ADAYLIĞI HAZİNE KONTROLÖRLÜĞÜ 1993 1995 HESAP UZMAN YARDIMCILIĞI 1995 1999 HESAP UZMANI OCAK-1999 ARALIK-2005 BAŞ HESAP UZMANI ARALIK-2005 2007 GELİR POLİTİKALARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DAİRE BAŞKANI 2007 GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI GRUP BAŞKANI NİSAN-2007 UYGULAMA VE VERİ YÖNETİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI DENETİM VE UYUM YÖNETİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI 09.12.2010 GELİR İDARESİ BAŞKAN YARDIMCISI 09.12.2010 9 İSTİFA BAKANLIĞI KİT,BAĞLI ORTAKLIK,İŞTİRAK VEYA KURULUŞUN ADI KİT,BAĞLI ORTAKLIK,İŞTİRAK VEYA KURULUŞDAKİ GÖREV ÜNVANI BAŞBAKANLIK TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YÖNETİM KURULU ÜYESİ GÖREVE BAŞLAMA VE BİTİŞ TARİHİ TEMSİL ETTİĞİ BAKANLIK VEYA KURULUŞ 28.01.2009 BAŞBAKANLIK ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI HALEN BULUNDUĞU ASLİ GÖREV ÜNVANI ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTİHDAM DAİRESİ BAŞKANI ADI VE SOYADI VEYSEL TEKELİOĞLU DOĞUM YERİ VE YILI YENİYAYLA-KONYA BABA VE ANNE ADI ÖMER ÖĞRENİM DURUMU VE MESLEĞİ HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ İŞLETME YÖNETİMİ BİLDİĞİ YABANCI DİLLER İNGİLİZCE EV ADRESİ VE TELEFON KUZGUN SOKAK NO:87/19 AŞAĞIAYRANCI/ANKARA 14.03.2015 02.04.1957 NACİYE DAHA ÖNCE BULUNDUĞU GÖREVLER : ASKERLİK 13.12.1981 31.03.1983 ÇALIŞMA VE SOS.GÜV.BAK.İŞ TEFTİŞ KURULU BAŞKANLIĞI - MÜFETTİŞ YARD. 14.05.1984 08.10.1987 ÇALIŞMA VE SOS.GÜV.BAK.İŞ TEFTİŞ KURULU BAŞKANLIĞI - İŞ MÜFETTİŞİ 08.10.1987 16.10.1987 TOPLU KONUT VE KAMU ORT.İDARESİ BAŞKANLIĞI - UZMAN 16.10.1987 31.01.1991 KAMU ORTAKLIĞI İDARESİ BAŞKANLIĞI - UZMAN 31.01.1991 16.01.1995 BAŞBAKANLIK ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI - PROJE GRUP BAŞKANI 16.01.1995 21.03.1996 BAŞBAKANLIK ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI - UZMAN 21.03.1996 01.08.1996 BAŞBAKANLIK ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI - PROJE GRUP BAŞKANI 01.08.1996 10.09.1997 BAŞBAKANLIK ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI - UZMAN 10.09.1997 09.06.2003 BAŞBAKANLIK ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI - İSTİHDAM DAİRESİ BAŞKANI 09.06.2003 DEVAM EDİYOR 10 BAKANLIĞI KİT,BAĞLI ORTAKLIK,İŞTİRAK VEYA KURULUŞUN ADI KİT,BAĞLI ORTAKLIK,İŞTİRAK VEYA KURULUŞDAKİ GÖREV ÜNVANI BAŞBAKANLIK TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YÖNETİM KURULU ÜYESİ GÖREVE BAŞLAMA VE BİTİŞ TARİHİ TEMSİL ETTİĞİ BAKANLIK VEYA KURULUŞ 25.01.2012 BAŞBAKANLIK ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI HALEN BULUNDUĞU ASLİ GÖREV ÜNVANI T.C.SAĞLIK BAKANLIĞI MÜSTEŞARI ADI VE SOYADI PROF.DR.NİHAT TOSUN DOĞUM YERİ VE YILI MAÇKA 28.07.1959 BABA VE ANNE ADI KAZIM ŞÜKRAN ÖĞRENİM DURUMU VE MESLEĞİ ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ - PROF.DR. BİLDİĞİ YABANCI DİLLER İNGİLİZCE EV ADRESİ VE TELEFON KIZILIRMAK MAHALLESİ 44.CAD.457 SOKAK 6/30 ANKARA 14.02.2014 DAHA ÖNCE BULUNDUĞU GÖREVLER : ELBİSTAN SSK DİSPANSERİ - PRATİSYEN HEKİM 1984 1987 ATATÜRK ÜNİ.TIP.FAK.ORTAPEDİ VE TRAVMATOLOJİ BÖL.- UZMANLIK EĞİTİMİ 1987 1992 YOZGAT DEVLET HASTANESİ ORTAPEDİ VE TRAVMATOLOJİ UZMANI 1992 1993 YÜZÜNCÜ YIL ÜNİ.TIP FAK.ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ KLİNİĞİ - YARDIMCI DOÇENT 1993 1997 YÜZÜNCÜ YIL ÜNİ.TIP FAK.ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ KLİNİĞİ - DOÇENT 1997 2003 İZZET BAYSAL ÜNİ.TIP FAK.ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ KLİNİĞİ - PROF.DOKTOR 2003 2005 ATATÜRK EĞ.VE ARAŞ.HAST.1.ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ KLİNİĞİ ŞEFİ VE BAŞHEKİM 2005 2007 T.C.SAĞLIK BAKANLIĞI MÜSTEŞAR YARDIMCISI 21.05.2007 02.12.2008 T.C.SAĞLIK BAKANLIĞI MÜSTEŞARI 02.12.2008 26.05.2014 11 BAKANLIĞI KİT,BAĞLI ORTAKLIK,İŞTİRAK VEYA KURULUŞUN ADI KİT,BAĞLI ORTAKLIK,İŞTİRAK VEYA KURULUŞDAKİ GÖREV ÜNVANI BAŞBAKANLIK TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YÖNETİM KURULU ÜYESİ GÖREVE BAŞLAMA VE BİTİŞ TARİHİ TEMSİL ETTİĞİ BAKANLIK VEYA KURULUŞ 08.06.2014 BAŞBAKANLIK ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI HALEN BULUNDUĞU ASLİ GÖREV ÜNVANI ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI - PROJE GRUP BAŞKANI ADI VE SOYADI MELEK GÜNDEN ÇINAR DOĞUM YERİ VE YILI ANKARA BABA VE ANNE ADI NEŞET ÖĞRENİM DURUMU VE MESLEĞİ BİLKENT ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ ULUSLAR ARASI İLİŞKİLER YÜKSEK LİSANS BİLDİĞİ YABANCI DİLLER İNGİLİZCE EV ADRESİ VE TELEFON TERASEVLER SİTESİ C BLOK DAİRE:34 ORAN/ANKARA 14.05.2015 13.07.1970 GÜLSER DAHA ÖNCE BULUNDUĞU GÖREVLER : TÜRK İŞBİRLİĞİ VE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI - UZMAN KBİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ - DENETLEME KURULU ÜYESİ KÜTAHYA ŞEKER FABRİKASI A.Ş. - DENETLEME KURULU ÜYESİ BAŞKENT ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş. - YÖNETİM KURULU ÜYESİ BOĞAZİÇİ ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş. - YÖNETİM KURULU ÜYESİ BAŞKENTGAZ DAĞITIM A.Ş. - YÖNETİM KURULU ÜYESİ TDİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ - YÖNETİM KURULU ÜYESİ ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI - PROJE GRUP BAŞKANI 12 BAKANLIĞI KİT,BAĞLI ORTAKLIK,İŞTİRAK VEYA KURULUŞUN ADI KİT,BAĞLI ORTAKLIK,İŞTİRAK VEYA KURULUŞDAKİ GÖREV ÜNVANI BAŞBAKANLIK TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YÖNETİM KURULU ÜYESİ GÖREVE BAŞLAMA VE BİTİŞ TARİHİ TEMSİL ETTİĞİ BAKANLIK VEYA KURULUŞ 15.10.2014 BAŞBAKANLIK ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI HALEN BULUNDUĞU ASLİ GÖREV ÜNVANI ARTVİN VALİSİ ADI VE SOYADI KEMAL CİRİT DOĞUM YERİ VE YILI EMİRDAĞ BABA VE ANNE ADI MUHARREM ÖĞRENİM DURUMU VE MESLEĞİ İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ SİYASAL BİLİMLER FAKÜLTESİ KAMU YÖNETİMİ EV ADRESİ VE TELEFON ARTVİN VALİLİK LOJMANI - ARTVİN 14.10.2015 25.10.1970 YETER DAHA ÖNCE BULUNDUĞU GÖREVLER : KAYMAKAMLIK VALİ YARDIMCILIĞI HUKUK MÜŞAVİRLİĞİ - DANIŞMAN BAŞBAKANLIK GÜVENLİK İŞLERİ GENEL MÜDÜRÜ ARTVİN VALİSİ 13 2- DÜNYA ŞEKER DURUMU Dünyada son tamamlanan 2013/2014 Pazarlama Yılında 167 milyon ton civarında beyaz şeker üretilmiş olup, yaklaşık % 80’i kamış, % 20’si ise pancar şekeridir. Son üç pazarlama yılı üretim ve tüketim ile dış ticarete konu olan şeker miktarı aşağıdaki gibidir. DÜNYA ŞEKER DENGESİ BİN TON HAM DEĞER 2013/14 2012/13 2011/12 ÜRETİM 181,135 184,152 174,775 TÜKETİM 176,708 172,944 168,201 FAZLALIK 4,427 11,208 6,574 İTHALAT 54,839 56,431 56,276 DIŞ TİCARETE KONU İHRACAT 57,249 58,396 56,427 ŞEKER MİKTARI STOK 77,792 75,772 66,527 STOK / TÜKETİM ( % ) 44,02 43,81 39,55 ORANI BEYAZ ŞEKER 2013/14 2012/13 2011/12 ÜRETİM 166,644 169,420 160,793 TÜKETİM 162,571 159,108 154,745 4,073 10,311 FAZLALIK 6,048 İTHALAT 50,452 51,917 51,774 İHRACAT 52,669 53,724 51,913 STOK 71,569 69,710 61,205 44,02 43,81 STOK / TÜKETİM ( % ) ORANI 14 39,55 DIŞ TİCARETE KONU ŞEKER MİKTARI Dünyada en fazla beyaz şeker üretimi yapan ülkeler ; Brezilya, Hindistan, AB ve Çin’dir. Dünya şeker üretiminin % 20 si Brezilya tarafından yapılmaktadır. Üretimde Brezilya’yı Hindistan, Çin ve AB. takip etmektedir. Brezilya, Hindistan, Çin ve Tayland kamış şekeri üretiminde, AB. Rusya, ABD ve Türkiye ise pancar şekeri üretiminde önde gelen ülkelerdir. En büyük 10 üretici ülkenin yapmış olduğu şeker üretim miktarı aşağıya çıkarılmıştır. ( 1.000 TON) Brezilya 36.460 Hindistan 23.920 AB. Çin 13.432 Tayland 11.205 ABD 5.984 Pakistan 5.474 Meksika Rusya 15.882 7.023 4.393 Avustralya 4.071 Dünya Şeker ekonomisi tüketime göre şekillenmekte olup, tüketimi ise nüfus artış hızı ile kişi başına gelir belirlemektedir. Gelişmiş ülkelerde kişi başına tüketim artmazken, gelişmekte olan ülkelerde artmaktadır. Ülke olarak en fazla şeker Hindistan’da tüketilmekte olup, bu ülkeyi AB. Çin, Brezilya, ABD. ve Rusya takip etmektedir. Dış Ticarete konu olan şeker 50 milyon ton civarında olup, ihracatın 23 milyon tonu Brezilya’ya aittir. İhracatta Brezilya’yı, 7 milyon tonla Tayland, 3 milyon tonla Avustralya, 2 milyon tonla Meksika izlemektedir. Yüksek nüfus oranına sahip olan Çin 13 milyon tonluk üretime rağmen yaklaşık 4 milyon tonda şeker ithal ekmektedir. İthalatta Çin’i yaklaşık 3 milyon tonla AB. 2,3 milyon tonla ABD takip etmektedir. Uluslar arası şeker ticareti borsa fiyatları üzerinden yapılmaktadır. Dünya fiyatlarının oluştuğu uluslar arası borsa Beyaz Şeker için Londra, Ham Şeker için ise New York borsasıdır. Borsa fiyatlarını düşük maliyetli olan kamış şekeri belirlemektedir. Dünya fiyatlarını arz / talep dengesi belirlemekle birlikte, petrol fiyatları, enerji politikaları, navlun, ticaret politikası önlemleri, tercihli anlaşmalar, spekülatif etkiler de borsa fiyatlarının artmasına veya düşmesine sebep olmaktadır. 15 2010 yılında $/Ton 826,40, 2011 yılında $/Ton 876,30 seviyelerine çıkan beyaz şeker borsa fiyatları, 2011 yılı Ekim ayından itibaren genel bir düşüş seyrine girmiş olup, 2012 yılında en yüksek fiyat 671,10 $/Ton iken, en düşük fiyat 499,80 $/Ton, 2013 yılında en yüksek fiyat 507,11 $/Ton, en düşük fiyat ise 475,21 $/Ton olmuştur. 2014 yılında ise fiyatlar düşmeye devam etmiş ve en yüksek fiyat 457,91 $/Ton, en düşük fiyat ise 423,15 $/Ton olarak gerçekleşmiştir. Bunun sebebi petrol fiyatlarındaki düşüşün yakıt etanolu talebini azaltmasıyla, arz fazlalığıdır. Stratejik bir ürün olan şekerin pancardan üretildiği ülkelerde temel amaç, yerli talebin ithalata meydan vermeksizin yerli üretimle sağlanmasıdır. Pancar şekerinin ihraç pazarlarında kamış şekeri ile maliyet olarak rekabet etme şansı bulunmamaktadır. Sadece tropik bölgelerde yetiştirilen şeker kamışının ekildikten sonra 6-7 yıl tarlada kalması, yılda 2-3 kez biçilerek hasat edilebilmesi şeker pancarının ise, aynı tarlaya 3 veya 4 yılda bir ekilmek suretiyle yetiştirilebilmesi, yılda 1 dekardan elde edilebilen şeker veriminin kamış için 3-4 ton olmasına karşılık pancarda 1 ton civarında olması sebebiyle kamıştan elde şekerin maliyeti pancara göre çok daha düşük olmaktadır. NİŞASTA BAZLI ŞEKER Sakarozdan sonra en büyük tatlandırıcı türü, NBŞ. Olarak bilinen “Mısır, Patates, Buğday, Kasava (Tapioka)” gibi bitkilerden elde edilen nişastadan üretilen ve genel olarak glukoz ve izoglukoz olmak üzere iki ana türü bulunan karbonhidrat türü şekerlerdir. Mısırdan üretilen nişasta kökenli tüm şuruplara mısır şurubu, glukozla birlikte fruktoz içeren şuruplara HFCS ( Yüksek fruktozlu mısır şurubu ) denilmektedir. Nişasata kökenli Fruktoz içeren şuruplardan % 42 Fruktoz, % 53 Glukoz içerenler HFCS – 42; yaklaşık % 41 Glukoz % 55 Fruktoz içerenler HFCS – 55 olarak adlandırılmakta olup, HFCS – 55 pancardan elde edilen sakarozun ikamesi olarak kabul edilmektedir. Dünya HFCS üretimi kuru madde bazında yıllık 13,5 milyon ton olup, en fazla üretim 8 milyon ton ile ABD. de yapılmaktadır. 16 YÜKSEK YOĞUNLUKLU TATLANDICIRILAR Dünyada en yaygın olarak kullanılan tatlandırıcılar tümü de karbonhidrat yapısında olan sakaroz ile nişasta bazlı şekerlerdir. ( Glukoz ve Fruktoz ) Ancak karbonhidrat yapısında olmadığı halde tatlılık veren, karbonhidratlara alternatif çeşitli maddeler bulunmaktadır. İdeal alternatif tatlandırıcının ; Sakarozun tat ve özelliklerine sahip olması, Kalorisinin düşük olması, toksik olmaması, ekonomik olması beklenmektedir. Alternatif tatlandırıcıların 2 temel grubu Yüksek Yoğunluklu Tatlandırıcılar ile Şeker Alkolleridir. Aynı tadın daha az kalori veren tatlandırıcılarla sağlanması, kandaki glikoz seviyesini yükseltmeyecek şekilde tatlılık sağlaması, ağız ve dış sağlığının kontrolü, diyetlerdeki karbonhidrat oranının azaltılması gibi amaçlarla kullanılabilen her türlü tatlandırıcı Alternatif Tatlandırıcı olarak kabul edilmektedir. Yüksek Yoğunluklu Tatlandırıcılar ( YYT ) besleyici olmayan tatlandırıcılar olarak da adlandırılır ve tatlandırma kapasiteleri dışında teknik bir rolleri yoktur. Dolayısıyla şekerin sağladığı özelliklerin gerektiği durumlarda yüksek yoğunluklu tatlandırıcıların, şekerlerle karıştırılarak kullanılması ya da başka bir hacim artırıcının kullanılması gereklidir. Yüksek yoğunluklu tatlandırıcılar sakaroza göre 200.000 kata kadar tatlandırma özelliği olduğundan daha pahalıdır ama çok daha az miktarda kullanılır. Tatlandırıcıların, Sakaroza göre tatlılık derecesi aşağıdaki gibidir. SAKAROZ 1 FRUKTOZ 1,4 YYT’ LAR Aspartam Neotam Sakkarin Siklamatlar Steviosit Sukronik Asit 180 8.000 300 30 300 200.000 17 Ülkemize ithal edilen Yüksek Yoğunluklu Tatlandırıcı miktarı ile Beyaz Şeker Eşdeğeri ise aşağıdaki gibidir. 2008 TİCARİ Beyaz Şeker Eşdeğeri YYT İTHALATI Net ithalat, Ton 2.458 284.836 2009 TİCARİ Beyaz Şeker Eşdeğeri 1.107 181.612 2010 TİCARİ Beyaz Şeker Eşdeğeri 2.199 261.830 TİCARİ 2011 Beyaz Şeker Eşdeğeri 2.502 332.321 2012 TİCARİ Beyaz Şeker Eşdeğeri 1.951 247.580 2013 TİCARİ Beyaz Şeker Eşdeğeri 2.605 289.527 Dünyada tatlandırıcı ihtiyacının % 83 ü sakarozdan ( Kamış ve pancardan üretilen) % 7 si HFCS den, % 10 u ise yüksek yoğunluklu tatlandırıcılardan karşılanmaktadır. Kamış ve pancar ile bunlardan şeker üretimi esnasında ortaya çıkan yan ve ara ürünlerden biyoetilen, polipropilen, gibi biyokimyasallar üretimi de önem kazanmaya başlamış olup, sadece Brezilya’da 6 milyon ton şekere eşdeğer miktarda biyoplastik üretilmiştir. ÜLKEMİZDE ŞEKER DURUMU Bilindiği üzere 4634 sayılı Şeker Kanunu ile şeker üretiminde kota sistemi getirilmiş olup, Kotalar T.C. Şeker Kurumunca son 3 yıllık fiili üretim miktarları ile nominal kapasitelerine göre belirlenmektedir. 2014/2015 Pazarlama Yılında 1.261.800 ton olan kotamız 2015/2016 Pazarlama Yılı için 1.251.000 tona düşmüştür. Her iki pazarlama yılında da ülke toplam pancar şekeri A Kotası 2.250.000 tondur. Ülkemizde kurulu şeker üretim kapasitesi toplam 3.147.000 ton olup, 2.036.000 tonu şirketimize 1.111.000 tonu ise diğer şirketlere aittir. 18 Sonuçlanan en son 2013/2014 Pazarlama yılında Pancar ve Nişasta bazlı şeker değerleri aşağıdaki gibidir. 1.000 TON TÜRŞEKER DİĞER ŞİRKETLER TOPLAM KOTA 1.231 985 2.216 ÜRETİM 1.295 1.095 2.390 YURTİÇİ SATIŞ 1.098 985 2.083 246 73 319 C ŞEKERİ SATIŞI NBŞ ÜRETİMİ 562 YURTİÇİ SATIŞ 305 C ŞEKERİ SATIŞI 257 2013 yılında ülkemizde satılan pancar şekerinin ortalama satış fiyatı TL/KG 2,11 iken NBŞ. nin ortalama satış fiyatı TL/KG 1,47 iken, 2014 yılında bu fiyatlar sırasıyla TL/KG 2,33 ve TL/KG 1,57 olmuştur. Kaynak : Şeker Kurumu Yayınları 19 3- TARIMSAL FAALİYETLER 3.1-ÜRETİM FAALİYETLERİ 3.1.1-TAAHHÜT VE EKİM DURUMU 2014 yılında 10.200.000 ton pancar üretim iş programına karşılık 2.566 köyde 84.480 üretici ile 10.200.000 ton pancar üretimi için sözleşme akdedilmiştir. Ekimlere zamanında başlanarak hızlı bir ekim gerçekleştirilmiş ve toplam 171.611,0 hektar sahada pancar ekimi yapılmıştır. Taahhüt ve ekim durumu fabrikalar itibariyle aşağıda gösterilmiştir. Fabrika Adı Afyon Ağrı Alpullu Ankara Bor Burdur Çarşamba Çorum Elazığ Elbistan Erciş Ereğli Erzincan Erzurum Eskişehir Ilgın Kars Kastamonu Kırşehir Malatya Muş Susurluk Turhal Uşak Yozgat TOPLAM Tahsis Edilen Kota (Ton) 810.000 30.000 52.000 560.000 418.000 600.000 3.000 430.000 100.000 395.000 210.000 995.000 246.000 245.000 893.000 1.000.000 20.000 260.000 610.000 300.000 340.000 265.000 770.000 205.000 443.000 10.200.000 Taahhüde Giren Köy Üretici (Adet) (Adet) 133 20 97 132 62 203 9 157 48 62 52 88 80 88 174 139 8 143 118 87 84 83 253 93 153 2.566 6.048 337 1.055 3.111 2.996 7.310 154 3.357 911 2.697 1.558 6.838 2.146 2.356 5.527 8.669 223 3.060 3.536 1.183 4.814 1.543 9.471 2.411 3.169 84.480 20 Alınan Taahhüt (Ton) 810.000 30.000 52.000 560.000 418.000 600.000 3.000 430.000 100.000 395.000 210.000 995.000 246.000 245.000 893.000 1.000.000 20.000 260.000 610.000 300.000 340.000 265.000 770.000 205.000 443.000 10.200.000 Ekim (Hektar) 14.765,0 437,0 780,0 9.370,0 6.350,0 9.765,0 74,0 7.571,0 1.620,0 5.700,0 3.900,0 15.070,0 3.805,0 4.690,0 14.610,0 18.200,0 337,0 4.877,0 9.786,0 5.232,0 7.150,0 2.862,0 13.840,0 3.370,0 7.450,0 171.611,0 Pancar Eken Köy Üretici (Adet) (Adet) 133 20 97 132 62 203 9 157 48 62 52 88 80 88 174 139 8 143 118 87 84 83 253 93 153 2.566 6.024 307 949 3.099 2.979 7.261 146 3.296 873 2.601 1.519 6.818 2.119 2.354 5.526 8.669 211 3.040 3.525 1.137 4.739 1.506 9.427 2.403 3.137 83.665 3.1.2- ZİRAİ MÜCADELE DURUMU Ekimde kullanılan tohumların tamamı toprak altı haşerelerine karşı ilaçlanmıştır. Şeker pancarında büyük ölçüde verim ve şeker kaybına neden olan Cercospora yaprak leke hastalığına karşı 9.069,7 hektar alan ilaçlanmış olup, bunun 9.009,3 hektarı Şirketimiz tarafından, 60,4 hektarı ise üreticiler tarafından yapılmıştır. Şirketimiz tarafından yapılan mücadelede kullanılan ilaç bedelinin tamamı sözleşme gereği Şirketimizce karşılanmıştır. Ayrıca üreticiler tarafından 900,0 hektar sahada Külleme hastalığına karşı mücadele yapılmıştır. 2014 yılında hastalıklardan dolayı herhangi bir tahribat meydana gelmemiştir. Şeker pancarına zarar veren haşerelere karşı üreticiler tarafından toplam 75.573,5 hektar sahada mücadele yapılmıştır. Mücadele yapılan bu alanın 57.905,5 hektarında yaygın olarak yaprak kurdu zararlısı görülmüş, zamanında ve etkin mücadele yapılmak suretiyle önemli bir zarara sebebiyet vermesi önlenmiştir. Hastalık ve haşerelere karşı yapılan mücadele durumu fabrikalar itibariyle aşağıda gösterilmiştir. Fabrika Adı Afyon Ağrı Alpullu Ankara Bor Burdur Çarşamba Çorum Elazığ Elbistan Erciş Ereğli Erzincan Erzurum Eskişehir Ilgın Kars Kastamonu Kırşehir Malatya Muş Susurluk Turhal Uşak Yozgat TOPLAM Hastalıklara Karşı Mücadele Haşerelere Karşı Mücadele Şirket Tarafından Yapılan Üreticiler Taraf. Üreticiler Taraf. Şirket Taraf. Yapılan İlaçlama Alanı İlaç Masrafı İlaçlama Alanı Yapılan Yapılan (Hektar) (TL/hektar) (Hektar) (Hektar) (Hektar) 60,4 636,2 52,92 118,0 907,0 3.350,0 370,0 1.430,0 1.620,0 6.600,0 2.670,0 14.220,0 2.675,0 2.800,0 3.080,0 6.767,0 140,0 1.291,4 28,84 8.490,0 900,0 818,5 41,31 5.017,5 10.172,0 2.841,9 74,79 2.750,0 3.421,3 40,11 2.397,0 960,4 9.009,3 21 50,45 75.573,5 - 3.1.3- ÜRÜN TAŞIYAN SAHA 2014 yılında 171.611,0 hektar sahada pancar ekimi yapılmış olup, yaprak kurdu zararlısı, intaş noksanlığı, don, kırağı, rüzgar erozyonu, dolu, sel ve feyezan nedenleriyle ekilen sahanın 2.055,4 hektarı tahrip olmuştur. Tahrip olan bu sahanın 1.530,0 hektarı mükerrer olarak ekilmiş, 525,4 hektarı ise ekim döneminin geçmiş olmasından dolayı ekilememiştir. Hasat edilen saha 171.085,6 hektar olmuştur. Pancar ekimi yapılan, tahrip olan, mükerrer ekilen ve hasat edilen saha miktarları fabrikalar itibariyle aşağıda gösterilmiştir. Fabrika Adı Afyon Ağrı Alpullu Ankara Bor Burdur Çarşamba Çorum Elazığ Elbistan Erciş Ereğli Erzincan Erzurum Eskişehir Ilgın Kars Kastamonu Kırşehir Malatya Muş Susurluk Turhal Uşak Yozgat TOPLAM İlk Ekim (Hektar) 14.765,0 437,0 780,0 9.370,0 6.350,0 9.765,0 74,0 7.571,0 1.620,0 5.700,0 3.900,0 15.070,0 3.805,0 4.690,0 14.610,0 18.200,0 337,0 4.877,0 9.786,0 5.232,0 7.150,0 2.862,0 13.840,0 3.370,0 7.450,0 171.611,0 Tahrip Olan Saha (Hektar) 195,0 10,0 22,4 79,0 250,0 185,0 124,0 45,0 Mükerrer Ekilen Saha (Hektar) 195,0 10,0 79,0 185,0 91,0 45,0 760,0 385,0 2.055,4 540,0 385,0 1.530,0 22 Tahrip Olup Mükerrer Ekilemeyen Hasat Edilen Saha Saha (Hektar) (Hektar) 14.765,0 437,0 22,4 757,6 9.370,0 6.350,0 9.765,0 74,0 7.571,0 250,0 1.370,0 5.700,0 3.900,0 15.070,0 3.805,0 4.690,0 14.610,0 18.200,0 337,0 4.877,0 9.786,0 33,0 5.199,0 7.150,0 2.862,0 220,0 525,4 13.620,0 3.370,0 7.450,0 171.085,6 3.1.4- REKOLTE DURUMU Ülke genelinde pancar ekimi zamanında yapılmış olup, ekimden sonra yağışların az olduğu bazı ekim alanlarında intaş sulaması yapılmak suretiyle hızlı ve düzgün bir tarla çıkışı sağlanmıştır. Daha sonra pancarın gelişme döneminde genel olarak sıcaklığın uzun yıllık ortalamanın üzerinde seyretmesi, her türlü bakım ve sulama işlerinin zamanında yapılması, Eylül ve Ekim aylarında önceki yıllara göre fazla miktarda alınan yağışlar neticesinde pancar kök verimi Şirket tarihinin en yüksek değerine ulaşarak 54,67 ton/ha olmuş ve rekolte 9.352.748 ton olarak gerçekleşmiştir. Fabrikalar üzerinden pancar teslim eden üretici sayıları ile rekolte miktarları aşağıda gösterilmiştir. Pancar Teslim Eden Üretici (Adet) Fabrika Adı 6.017 Afyon 299 Ağrı 898 Alpullu 3.095 Ankara 2.977 Bor 7.255 Burdur 146 Çarşamba 3.249 Çorum 819 Elazığ 2.588 Elbistan 1.503 Erciş 6.802 Ereğli 2.116 Erzincan 2.323 Erzurum 5.517 Eskişehir 8.659 Ilgın 211 Kars 3.040 Kastamonu 3.525 Kırşehir 1.118 Malatya 4.562 Muş 1.497 Susurluk 9.330 Turhal 2.390 Uşak 3.130 Yozgat TOPLAM 83.066 Rekolte (Ton) A Kotası B Kotası 776.744 14.737 38.612 525.470 408.018 528.670 2.859 367.920 58.514 341.411 155.541 969.799 221.166 197.976 856.205 977.130 14.169 242.008 604.043 260.965 267.639 217.631 593.114 181.208 412.771 - 3.886 1 145 4.994 2.798 3.861 182 2.646 41 1.710 179 21.985 14.704 296 13.686 19.473 2 3.708 16.018 2.562 280 1.156 1.990 886 1.239 780.630 14.738 38.757 530.464 410.816 532.531 3.041 370.566 58.555 343.121 155.720 991.784 235.870 198.272 869.891 996.603 14.171 245.716 620.061 263.527 267.919 218.787 595.104 182.094 414.010 9.234.320 - 118.428 9.352.748 23 C Pancarı Toplam 3.1.5- FABRİKALAR ARASI PANCAR NAKİLLERİ Fabrikaların rekolte durumları ile hedef pancar işleme kapasiteleri gözönüne alınarak en ekonomik işlemeyi sağlamak amacıyla fabrikalar arası pancar nakilleri yapılmaktadır. 2014 yılında toplam işlenen 8.896.000 ton pancarın 365.000 tonunun (% 4,10) fabrikalar arası nakli yapılmıştır. Fabrikalar arasında yapılan pancar nakilleri aşağıda gösterilmiştir. Pancar Gönderen Fabrika Adı Pancar Alan Fabrika Adı İşlenen Pancara Göre Nakledilen Pancar (Ton) Ağrı Erzurum 12.000 Alpullu Susurluk 34.000 Ankara Çorum 31.500 Çarşamba Çorum 3.000 Ilgın Susurluk 83.000 Kars Erzurum 12.000 Kırşehir Çorum 142.000 Yozgat Çorum 47.500 TOPLAM 365.000 24 3.2- KAMPANYA FAALİYETLERİ 3.2.1- İŞLENEN PANCAR Fabrikaların 2014 yılında kendi sahalarında üretilen ve fiilen işlenen pancar miktarları aşağıda gösterilmiştir. İşlenen Olarak Fabrika Adı Afyon Ağrı Alpullu Ankara Bor Burdur Çarşamba Çorum Elazığ Elbistan Erciş Ereğli Erzincan Erzurum Eskişehir Ilgın Kars Kastamonu Kırşehir Malatya Muş Susurluk Turhal Uşak Yozgat TOPLAM Kendi Sahasında Üretilen Pancar (Ton) 778.000 12.000 34.000 495.500 374.000 525.000 3.000 356.000 56.500 344.000 136.500 975.000 208.300 176.000 843.000 944.000 12.000 226.000 612.000 258.000 236.000 184.000 551.000 180.200 376.000 8.896.000 25 Fiilen İşlenen Pancar (Ton) 778.000 464.000 374.000 525.000 580.000 56.500 344.000 136.500 975.000 208.300 200.000 843.000 861.000 226.000 470.000 258.000 236.000 301.000 551.000 180.200 328.500 8.896.000 3.2.2- PANCAR TAŞIMALARI Taşra kantarlarında yükleme ve boşaltma esnasında meydana gelen zayiatlar ile silo firelerini azaltmak ve fabrikalarımızın tam kapasite ile çalışmalarını temin gayesiyle, 1988 yılında başlatılan üreticilerin pancarlarını doğrudan fabrika merkezlerine teslim etme uygulamasına bu yıl da devam edilmiştir. Bu kapsamda pancarlarını doğrudan fabrika merkezine teslim eden üreticilere; pancar nakliye ihalesinde bağlı bulundukları kantar için oluşan nakliye ücreti ve nakliye ücretinin % 15 fazlası ile nakliye tazminatı ve teşvik primi ödemesi uygulamaları yapılarak üreticilerin pancarlarını doğrudan fabrika merkezine teslim etmeleri teşvik edilmiştir. Üreticiler tarafından fabrika merkezine taşınan pancarın toplam taşınan pancara oranı 2014 yılında % 61,95 olarak gerçekleşmiştir. Müteahhit nakliyeci ve üreticiler tarafından 2014 yılında fabrika merkezlerine taşınan pancar miktarları aşağıda gösterilmiştir. Fabrika Merkezine Taşınan Pancar (Ton) (%) 1.231.152 12,22 5.010.356 49,73 6.241.508 61,95 a) Üreticiler Tarafından Taşınan Merkez Kantarına Bağlı Üreticiler Tarafından Taşınan Pancar Taşra Kantarına Bağlı Üreticiler Tarafından Taşınan Pancar Merkez ve Taşra Kantarına Bağlı Üreticiler Tarafından Taşınan Toplam Pancar b) Müteahhit Nakliyeciler Tarafından Taşınan Pancar 3.833.176 38,05 ______________________________________________________________________ TOPLAM 10.074.684 26 100,00 3.2.3- KAMPANYA SONUÇLARI 3.2.3.1- FİRELER Fabrikaların 2014/2015 kampanya döneminde kendi sahasında üretilen pancara göre, tesellüm edilen-bedeli ödenen, tesellüm edilen-işlenen, bedeli ödenen-işlenen ve fabrika tartısı-işlenen pancar miktarları arasındaki farklar aşağıda gösterilmiştir. Tesellüm Edilen Tesellüm Edilen Bedeli Ödenen İle Fabrika Tartısı İle İle Bedeli Ödenen İle İşlenen Pancar İşlenen Pancar İşlenen Pancar Pancar Arasındaki Arasındaki Fark Arasındaki Fark Arasındaki Fark Fabrika Adı Fark (%) (%) (%) (%) 7,30 7,61 0,34 7,32 Afyon 7,89 25,00 18,58 21,20 Ağrı 7,76 19,08 12,27 18,20 Alpullu 7,66 13,74 6,59 12,35 Ankara 8,09 16,32 8,96 15,41 Bor 6,77 8,09 1,41 7,36 Burdur 7,79 9,04 1,35 8,20 Çarşamba 8,79 12,38 3,93 12,05 Çorum 8,91 12,11 3,51 11,85 Elazığ 11,01 10,78 -0,26 10,61 Elbistan 7,57 18,98 12,34 18,46 Erciş 7,50 9,07 1,69 7,83 Ereğli 8,27 18,99 11,69 17,57 Erzincan 8,00 18,33 11,23 16,33 Erzurum 7,28 10,15 3,09 9,54 Eskişehir 8,55 13,38 5,28 12,96 Ilgın 7,51 21,68 15,32 17,37 Kars 8,39 15,74 8,02 15,41 Kastamonu 7,75 8,94 1,30 8,68 Kırşehir 10,89 12,75 2,10 12,60 Malatya 9,33 20,13 11,91 18,19 Muş 7,71 22,39 15,90 19,60 Susurluk 8,05 14,87 7,41 13,86 Turhal 6,46 7,43 1,04 6,36 Uşak 7,77 16,23 9,18 15,69 Yozgat ORTALAMA 8,02 12,51 27 4,88 11,70 3.2.3.2- BEDELE ESAS POLAR ŞEKER VARLIĞI, FABRİKA DİGESTİONU VE RANDIMAN DEĞERLERİ Şeker pancarının verim ve kalitesini; ekimi yapılan pancar çeşidi, yetiştirme yılının iklim seyri ve vejetasyon döneminde uygulanan kültürel tedbirler belirlemektedir. 2014 yılında; ekilen tohum çeşidi ile kültürel tedbirlerde önceki yıllara göre kaliteyi etkileyecek önemli bir değişiklik olmamış, pancar ekimi zamanında ve hızlı bir şekilde yapılmış ve yeterli bitki sıklığı elde edilmiştir. Şeker pancarında şeker varlığı; gündüz sıcaklıklarının 19-26 ºC, gece sıcaklıklarının ise 15 ºC'nin altında olduğu zaman en üst seviyede ortaya çıkmaktadır. Gündüz 30 ºC'nin üzerinde seyreden sıcaklıklar şeker varlığını artırmadığı gibi şeker pancarının gelişmesini de durdurmaktadır. Gece sıcaklıklarının 15 ⁰C'nin üzerinde seyretmesi durumunda ise gündüz üretilen şeker, gece solunumla tüketilmektedir. 2014 yılında şeker pancarında şeker birikiminin en fazla olduğu Temmuz ve Ağustos. aylarında .genel .olarak. gece ….sıcaklıkları 15 ºC’nin, gündüz sıcaklıkları ise 30 °C'nin üzerinde gerçekleşmiştir. Buna bağlı olarak; Temmuz ve Ağustos aylarında 30 ºC’nin üzerinde seyreden gündüz sıcaklıkları fotosentezi yavaşlatarak kökte şeker birikiminin azalmasına, 15 ºC’nin üzerinde seyreden gece sıcaklıkları ise solunum yoluyla şekerin tüketilmesine neden olmuştur. Tarımsal faaliyetler açısından Temmuz ve Ağustos aylarında yaşanan olumsuzluklara ilave olarak, Eylül ve Ekim aylarındaki sıcaklıkların mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi ve alınan yağışların önceki yıllara göre fazla miktarda olması şeker pancarının yeniden yaprak sürmesine, yeni süren yapraklar da pancar köklerinde oluşan şekerin bir miktar daha tüketilmesine sebep olmuştur. Cercospora yaprak leke hastalığı ülkemizde daha çok rakımın düşük olduğu nemli ve sıcak iklime sahip Marmara ve Karadeniz bölgelerindeki pancar ekim alanlarında yaygın olarak görülmektedir. 2014 yılında söz konusu bölgelerin dışındaki bir kısım pancar ekim alanlarında da Temmuz ve Ağustos aylarındaki sıcaklıkların mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi nedeniyle sulama sayısı artmış, sulamaların yağmurlama sulama ile gündüz saatlerinde yapılması pancar yaprakları üzerindeki nemin artmasına neden olmuş ve buna bağlı olarak Ağustos ayı sonlarına doğru az da olsa Cercospora yaprak leke hastalığı görülmüş ve pancardaki şeker varlığının azalmasında etkili olmuştur. Tüm bu olumsuzluklar neticesinde 2014/15 kampanya döneminde ortalama bedele esas polar şeker varlığı, son dört yıl ortalamasının 1,60 ⁰S altında % 15,20 olarak gerçekleşmiştir. 28 Fabrikaların 2014/2015 kampanya döneminde, bedele esas polar şeker varlığı, fabrika digestionu ve randıman değerleri aşağıda gösterilmiştir. Fabrika Adı Afyon Ağrı Alpullu Ankara Bor Burdur Çarşamba Çorum Elazığ Elbistan Erciş Ereğli Erzincan Erzurum Eskişehir Ilgın Kars Kastamonu Kırşehir Malatya Muş Susurluk Turhal Uşak Yozgat ORTALAMA Bedele Esas Polar Şeker Varlığı (%) 15,59 16,96 13,73 14,51 15,98 15,22 13,60 14,86 14,39 14,06 17,12 15,36 15,70 16,93 14,57 14,82 18,23 14,48 16,46 14,56 16,54 10,40 15,36 14,38 16,73 Fabrika Digestionu (%) 15,28 13,66 15,88 14,73 15,30 14,15 13,98 16,90 15,03 15,14 16,29 14,33 14,42 14,17 16,24 14,51 16,22 10,05 14,59 14,10 16,41 Fabrika Randımanı (%) 12,90 10,60 13,12 12,19 12,63 11,44 11,56 14,69 12,20 12,30 14,12 11,88 11,92 11,40 13,87 12,23 13,72 5,85 11,69 11,49 13,53 15,20 14,80 12,14 29 3.2.3.3- PANCAR VE ŞEKER VERİMLERİ Fabrikalar itibariyle 2014/2015 kampanya döneminde bedeli ödenen pancar miktarı üzerinden hektara pancar verimi ile bedele esas polar şeker varlığına ve randımana göre hektara şeker verimleri aşağıda gösterilmiştir. Fabrika Adı Afyon Ağrı Alpullu Ankara Bor Burdur Çarşamba Çorum Elazığ Elbistan Erciş Ereğli Erzincan Erzurum Eskişehir Ilgın Kars Kastamonu Kırşehir Malatya Muş Susurluk Turhal Uşak Yozgat ORTALAMA Polar Şeker Varlığına Göre Şeker Verimi (Ton/hektar) 8,242 5,720 7,024 8,215 10,338 8,300 5,589 7,273 6,150 8,464 6,836 10,109 9,732 7,157 8,675 8,115 7,666 7,295 10,429 7,380 6,198 7,950 6,711 7,770 9,297 Bedeli Ödenene Göre Pancar Verimi (Ton/hektar) 52,870 33,726 51,158 56,613 64,695 54,535 41,098 48,945 42,741 60,197 39,928 65,812 61,990 42,276 59,541 54,758 42,052 50,383 63,362 50,688 37,471 76,446 43,693 54,034 55,572 54,667 8,309 30 Randımana Göre Şeker Verimi (Ton/hektar) 6,820 6,001 8,488 6,648 6,182 4,890 6,959 5,865 8,029 7,625 5,969 7,073 6,527 5,744 8,788 6,199 5,141 4,472 5,108 6,209 7,519 6,637 3.3- ÜRETİCİ DESTEKLERİ Pancar tarımında toprak verimliliğinin korunması, pancar verim ve kalitesinin artırılması amacıyla üreticilere tarımsal faaliyetlerini zamanında ve tekniğine uygun olarak yapabilmeleri için ayni ve nakdi yardım uygulamasına bu yıl da devam edilmiştir. 3.3.1- KİMYASAL GÜBRE DAĞITIMI Üreticilerin 2014 yılı pancar üretimi için ihtiyaçları olan kimyasal gübrelerin temin ve dağıtım hizmetleri Yönetim Kurulu kararı ile Pankobirlik’e yaptırılmıştır. Pancar üretimi için üreticilere dağıtımı yapılan kimyasal gübrelerin cins ve miktarları aşağıda gösterilmiştir. 1- Ticari İsimlerine Göre (Ton) ÜRE (%46N) KOMPOZE (12N-30P2O5-12K2O) 50.566 60.628 AZOT FOSFOR POTAS 2- Saf Bitki Besin Maddelerine Göre (Ton) 30.536 18.189 7.275 3- Hektara Verilen Saf Bitki Besin Maddesi (kg) 177,94 105,99 42,39 3.3.2- ŞEKER PANCARI TOHUMU Şirketimiz tarafından temin edilerek 2014 yılı ekiminde kullanılan tohum ve hektara sarf miktarları aşağıda gösterilmiştir. 1- Ekimde sarf edilen toplam pancar tohumu miktarı (kg) : 347.760 2- Mükerrer ekim dahil hektara sarf edilen pancar tohumu miktarı (kg) : 3,45 31 3.3.3- EKİM MAKİNELERİ 2014 yılında Şirketimize ait 3.526 adet mekanik hassas ekim makinesi ile 88.569,7 hektar (% 51,61), üreticilere ait 1.746 adet pnömatik hassas ekim makineleri ile de 83.041,3 hektar (% 48,39) olmak üzere toplam 171.611,0 hektar pancar ekimi gerçekleştirilmiştir. Sıra üzeri mesafeye göre ekim durumu aşağıda gösterilmiştir. Sıra Üzeri Ekim Mesafesi İlk Ekim (Hektar) (%) 8 cm 115.702,0 67,42 17 cm 55.909,0 32,58 171.611,0 100,00 Toplam 3.3.4-.. SEYYAR VE SABİT PANCAR BOŞALTMA TEMİZLEME VE YÜKLEME MAKİNELERİNİN ÇALIŞMA DURUMU 2014 yılında 25’i merkez kantarı, 137’si taşra kantarı olmak üzere toplam 162 kantarda 243 adet seyyar pancar boşaltma makinesi ile 27 adet sabit pancar boşaltma makinesi çalıştırılmıştır. 2014 yılında tesellüm edilen toplam 10.168.153 ton pancarın 7.836.371 tonu (% 77,07) seyyar, 1.994.518 tonu (% 19,61) sabit olmak üzere toplam 9.830.889 tonu (% 96,68) boşaltma makineleri ile boşaltılmıştır. Boşaltılan pancarlar için üreticilerden ton başına 2,20 TL boşaltma ücreti alınmıştır. Makinelerin son 5 yıllık çalışma durumları aşağıya çıkarılmıştır. Toplam Üreticiden Boşaltılan Pancar Miktarı Boşaltılan Pancarın Toplam Seyyar Sabit Tesellüm Edilen Makine Makine Toplam Pancara Oranı (Ton) (Ton) (Ton) (% ) Çalışan Çalışan Tesellüm Seyyar Sabit Edilen Makine Makine Pancar Yılı (Adet) (Adet) (Ton) 2010 234 27 11.040.875 8.048.926 2.044.156 10.093.082 91,42 2011 239 27 9.735.980 7.246.157 1.798.649 9.044.806 92,90 2012 241 27 9.132.625 6.977.164 1.754.314 8.731.478 95,61 2013 245 27 10.013.447 7.778.937 1.910.213 9.689.150 96,76 2014 243 27 10.168.153 7.836.371 1.994.518 9.830.889 96,68 32 3.3.5- SONDAJ FAALİYETLERİ Şirketimiz sondaj ekiplerince 2014 yılında Afyon, Bor, Erciş, Muş Şeker Fabrikaları ve Şeker Enstitüsü Hasankale Deneme İstasyonunda bulunan kuyuların bakım ve onarımları ile Ankara, Elazığ, Turhal ve Uşak Şeker Fabrikalarında birer adet olmak üzere toplam 4 adet kuyunun tadilatı yapılmıştır. Şirketimiz sondaj çalışmaları aşağıda gösterilmiştir. Şirket Sondaj Ekipleri Tarafından Açılan Üretici Kuyuları İşletme Kuyuları Yıllar 1964-2013 2014 TOPLAM Şirketimiz Kontrolünde Özel Sondaj Ekiplerine Açtırılan Ekim Sahalarında Açılan Toplam Toplam Toplam Toplam Toplam Sulanabilecek Toplam Saha Debi Kuyu Debi Kuyu Debi (Hektar) (l/sn) (Adet) (l/sn) (Adet) (l/sn) Toplam Kuyu (Adet) Toplam Debi (l/sn) Toplam Kuyu (Adet) 893 24.131 414 9.586 35.372 379.090 36.265 403.221 403.221 - - - - - - - - - 893 24.131 414 9.586 35.372 379.090 36.265 403.221 403.221 3.3.6-BEDELLİ ŞEKER Her yıl olduğu gibi 2014 yılında da bedelli şeker tevziatına devam edilmiş ve üreticilere pancar bedeline mahsuben 27.938 ton şeker verilmiştir. 3.3.7-AVANS ÖDEMELERİ Pancar üreticilerine 2014 yılında 119.610.000 TL (% 18,56) ayni, 524.708.000 TL (% 81,44) nakdi olmak üzere toplam 644.318.000 TL avans ödemesi yapılmıştır. Bu şekilde üreticilere pancar bedel ödemeleri başlamadan önce toplam pancar bedelinin % 46,20’si ayni ve nakdi avans olarak verilmiştir. 3.3.8-YAŞ PANCAR POSASI DAĞITIMI Kampanya döneminde fabrikalarımızda yan ürün olarak üretilmekte olan yaş pancar posası dağıtımı ve satışı her yıl Şirketimiz ile üreticiler arasında akdedilen “Şeker Pancarı Üretim Sözleşmesi” ile “Yaş Pancar Posası Bedelsiz Dağıtımı ve Satışı Yönergesi” esaslarına uygun olarak yapılmaktadır. 33 Bu çerçevede, Şirketimiz fabrikalarında 2014/2015 kampanya döneminde sözleşme gereği talep eden pancar üreticilerine, teslim ettikleri firesiz pancarın %20’sine kadar bedelsiz olarak prese edilmiş yaş pancar posası verilmiştir. Fabrikalarımızda üretilen istihkak fazlası yaş pancar posası ise Şirketimiz tarafından piyasa şartlarına göre tespit edilen fiyat ile öncelikle ihtiyacı olan pancar üreticilerine, daha sonra da sütçülük ve besicilik yapanlara satılmıştır. 2014/2015 kampanya döneminde üretilen toplam 2.474.033 ton yaş pancar posasının 1.823.273 tonu (%73,70) bedelsiz olarak, 650.760 tonu (%26,30) ise bedelli olarak üreticilere dağıtılmıştır. 3.3.9-MELAS SATIŞI 2014 yılında hayvan yemi olarak 1.723 üreticiye 2.197 ton melas satışı yapılmıştır. 34 3.4-PANCAR FİYATLARI 3.4.1- PANCAR ALIM FİYATLARI 4634 sayılı Şeker Kanunu ve bu kanuna istinaden çıkarılmış olan “Hammadde ve Şeker Fiyatları Yönetmeliği” gereğince; şeker pancarı fiyatları her yıl, şeker fabrikası işleten gerçek ve tüzel kişiler ile üreticiler ve/veya temsilcileri arasında varılan mutabakata göre belirlenmektedir. Yönetim Kurulu kararı ile 2014 yılında üretici tarafından teslimi taahhüt edilen % 16 polar şeker ihtiva eden, firesi düşürülmüş net bir ton A kotası şeker pancarı baz alım kesin fiyatı 157,50 TL olarak tespit edilmiştir. Oluşan polar şeker varlığına göre firesi düşürülmüş net bir ton A kotası şeker pancarının ortalama alım fiyatı 149,00 TL olarak gerçekleşmiştir. Yönetim Kurulu kararı ile 2014 yılı firesi düşürülmüş net bir ton C pancarı alım fiyatı 90,00 TL olarak tespit edilmiştir. 3.4.2- SON 5 YILLIK PANCAR ALIM FİYATLARI VE TÜFE İLE İLİŞKİSİ Sabit fiyatlarla son 5 yıllık Pancar Fiyatı - TÜFE ilişkisi aşağıda gösterilmiştir (2010 yılı 100 olarak kabul edilmiştir). A Kotası Pancar Alım Fiyatı . (TL/ton) . . TÜFE . Pancar Fiyatındaki . Kümülatif Değişim . 2010 118,00 100 100 2011 125,00 106 106 2012 135,00 116 114 2013 144,00 125 122 2014 157,50 136 133 35 3.5- PANCAR BEDELİ ÖDEMELERİ Fabrikalar itibariyle 2014 yılı toplam pancar bedeli, üreticiye ödenen avanslar ve bakiye pancar bedeli miktarları aşağıda gösterilmiştir. Fabrikalar Afyon Ağrı Alpullu Ankara Bor Burdur Çarşamba Çorum Elazığ Elbistan Erciş Ereğli Erzincan Erzurum Eskişehir Ilgın Kars Kastamonu Kırşehir Malatya Muş Susurluk Turhal Uşak Yozgat TOPLAM Prim ve Tazminatlar Dahil Toplam Pancar Bedeli (Bin TL) 119.941,75 2.461,53 5.252,82 75.542,37 64.729,38 79.478,40 398,97 54.284,27 8.353,16 47.603,37 26.311,38 149.181,96 35.569,53 33.000,50 124.029,07 143.489,98 2.543,95 34.893,83 99.914,71 37.858,91 43.566,13 22.281,06 89.797,38 26.018,49 68.227,28 Ayni ve Nakdi Avans Toplamı (Bin TL) 56.504,00 1.538,00 2.837,00 35.278,00 23.978,00 38.131,00 231,00 26.052,00 4.387,00 23.766,00 12.801,00 63.702,00 15.681,00 15.639,00 57.846,00 61.223,00 1.360,00 17.307,00 37.807,00 17.502,00 22.088,00 16.661,00 50.251,00 14.428,00 27.320,00 1.394.730,18 644.318,00 36 Üreticiye Ödenen Bakiye Pancar Bedeli (Bin TL) 63.437,75 923,53 2.415,82 40.264,37 40.751,38 41.347,40 167,97 28.232,27 3.966,16 23.837,37 13.510,38 85.479,96 19.888,53 17.361,50 66.183,07 82.266,98 1.183,95 17.586,83 62.107,71 20.356,91 21.478,13 5.620,06 39.546,38 11.590,49 40.907,28 750.412,18 2014 yılında bakiye pancar bedeli ödemeleri fabrika bazında pancar alımının sona erdiği tarihten itibaren 60 gün içerisinde tamamlanmıştır. İlk ödemeye 29/12/2014 tarihinde Çarşamba Şeker Fabrikasında başlanmış, en son ödeme ise 27/02/2015 tarihinde Ereğli Şeker Fabrikasında yapılmıştır. 2014 yılında, hektara ve pancar teslim eden üretici başına isabet eden ortalama brüt gelir durumu 2013 yılı ile mukayeseli olarak aşağıda gösterilmiştir. Ortalama Brüt Gelir 2013 Hasat Sahasına Göre (TL/ hektar) 8.125,46 Pancar Teslim Eden Üretici Başına (TL) 16.939,67 2014 8.152,24 16.790,63 Fark 26,78 Yılı -149,04 Ortalama brüt gelir; 2014 yılında bir önceki yıla göre hektar başına % 0,33 oranında artmış, pancar teslim eden üretici başına ise % 0,88 oranında azalmıştır. 37 3.6. TARIMSAL ETÜT VE PROJEYE İLİŞKİN ÇALIŞMALAR 3.6.1. TARIMSAL ORGANİZASYONDAKİ GELİŞMELER Ülkemiz şeker sektöründeki gelişmeler, pancar üretim miktarı ve şartlarında ortaya çıkan değişiklikler, fabrikalarımızda yapılan yatırımlar ve üretici imkânlarının artması gibi hususlar gözönünde bulundurularak tarımsal organizasyonda değişiklikler yapılarak, üreticiye Şirketimizce sağlanan hizmetlerin daha etkili ve en ekonomik şekilde verilmesi sağlanmıştır. 3.6.2. PANCAR POTANSİYELİ ETÜT ÇALIŞMALARI Ülkemiz şeker ihtiyacının artması durumunda ihtiyacın karşılanabilmesi, mevcut kurulu pancar işleme kapasitemize yeterli ve emniyetli pancar üretiminin yapılabilmesi için potansiyel pancar ekim sahalarının belirlenmesi, gerek tarım sektöründe, gerekse diğer sektörlerde meydana gelen değişikliklerin pancar üretimi üzerindeki etkilerinin takibi açısından periyodik olarak sonu sıfır ve beş rakamıyla biten yıllarda pancar potansiyeli etütleri yapılmaktadır. 2010 yılında bütün fabrikalarımızda 2011 – 2015 yılları arası pancar potansiyeli etütleri yapılmıştır. Yapılan bu pancar potansiyeli etütleri sonuçlarına göre; Şirketimize bağlı 25 şeker fabrikasında pancar ekimi yapılabilecek toplam arazi miktarı 3 milyon 150 bin hektar, 4 yıllık münavebe sistemine göre yıllar itibariyle ekim sahası 430 – 450 bin hektar, üretilebilecek pancar miktarı ise 19 - 21 milyon ton arasında değişmektedir. 3.6.3. BÖLGE ŞEFLİĞİ VE KANTARLA İLGİLİ ÇALIŞMALAR Fabrika merkezlerine yapılan alt yapı yatırımları ile uygulanan pancar nakliye bedeli, teşvik primi ve tazminat ödemeleri sonucunda doğrudan üreticiler tarafından fabrika merkezine taşınan pancar miktarında artış olmuş ve buna bağlı olarak da dış kantarlarda tesellüm edilen pancar miktarı azalmıştır. Ayrıca, bazı üretim sahalarında alternatif ürünlerin üretiminin artması nedeniyle de pancar üretimi azalmıştır. Bu nedenlerle, ekonomik olma özellikleri ortadan kalkan Ziraat Bölge Şeflikleri ve kantarlar ile ilgili yapılan çalışmalar ve değerlendirmeler sonucunda; 2002-2014 yılları arasında 61 Ziraat Bölge Şefliği ve 208 kantar kapatılmıştır. 38 3.6.4. PANCAR VE RAKİP ÜRÜNLER MALİYET ETÜTLERİ 4634 sayılı Şeker Kanunu ve bu kanuna istinaden çıkarılmış olan “Hammadde ve Şeker Fiyatları Yönetmeliği” uyarınca şeker pancarı fiyatları, şeker fabrikası işleten gerçek ve tüzel kişiler ile üreticiler veya temsilcileri arasında varılan mutabakata göre belirlenmektedir. Bu durum, üretici maliyetlerinin doğru biçimde belirlenmesinin önemini artırmaktadır. Şeker pancarı ve rakip ürünlerin üretici maliyetlerinin belirlenmesi için Ziraat Bölge Şefliklerimizce, bölgeyi temsil edecek özellikte, bir pancar ve yeterli sayıda rakip ürün tarlasında tarımsal üretim için yapılan harcamalar takip edilerek değerlendirilmektedir. Bu amaçla; 2014 yılında Ziraat Bölge Şefliklerimizce 129 şeker pancarı, 56 buğday, 18 arpa, 5 ayçiçeği, 9 patates ve 52 adet yöresel olarak yetiştirilen diğer ürünlere ait maliyet etütleri yapılmış ve değerlendirilmiştir. 2014 yılı maliyet etütleri değerlendirme sonuçları “Şeker Pancarı, Buğday ve Ayçiçeğine Ait Üretici Masrafları” (Tablo 1), “Fabrikalar İtibariyle Şeker Pancarı ve Rakip Ürünlere Ait Bilgiler” (Tablo 2) ve “Şeker Pancarı Çiftçi Masrafları ve Net Gelirleri Tablosu” (Tablo 3) başlıkları altında verilmiştir. 39 3.7. TARIMSAL YATIRIM VE TESİSLERLE İLGİLİ ÇALIŞMALAR 3.7.1 . TARIMSAL YATIRIMLAR 2014 C 01 00 20 NUMARALI MUHTELİF İŞLER PROJESİ Fabrika merkezine yakın kantarlar ile küçük ölçekli kantarların kapatılarak kantar sayısının azaltılması, merkezde tesellümün arttırılması, sağlıklı fire tespiti ile bedeli ödenen-işlenen pancar arasındaki farkın düşürülmesi amacıyla, fabrika meydanlarındaki tartma, boşaltma, silolama ve yan ürünlerin verilmesinde kolaylık sağlanması için takviye ve modernizasyon yatırımlarının yapıldığı projeye 2014 yılında 4.410.000 TL ödenek tefriki yapılmıştır. Bu ödenekten 3.969.000 TL harcanarak % 90 gerçekleşme sağlanmıştır. Söz konusu proje kapsamında yapılan işler Tablo 4’te verilmiştir. 2014 A 02 02 60 NUMARALI İDAME, YENİLEME VE TAMAMLAMA PROJESİ 2014 Yılı Türkşeker Tarım Sektörü Yatırımları 2014 A 02 02 60 numaralı İdame Yenileme ve Tamamlama Projesi için 2.000.000 TL ödenek tefrik edilmiştir. Bu ödenekten 1.898.000 TL harcanarak % 95 gerçekleşme sağlanmıştır. Söz konusu proje kapsamında yapılan işler Tablo 5’te verilmiştir. 3.7.2. TARIMSAL TESİSLER Şirketimiz 31/12/2014 tarihi itibariyle 132 Ziraat Bölge Şefliği ve 249 kantar (2 adedi kiralık) ile faaliyetlerini sürdürmektedir. Ziraat Bölge Şefliklerimizin bedeli ödenen pancar miktarlarına göre sınıflandırılması Tablo 6’da, kantarlarımızın bedeli ödenen pancar miktarlarına göre sınıflandırılması ise Tablo 7’de verilmiştir. 40 41 80,86 16,52 8,00 2,19 2-GÜBRE BEDELİ 3-TOHUM BEDELİ 4-MÜCADELE İLACI 5-MİBZER KİRASI 55,89 2,46 c)Hasat d)Diğer (Ek.,Mü.,Güb.,Yan Ürün.) 143,18 11,56 6,65 42,90 2,96 13,76 11,51 2,33 1,90 10,44 40,38 0,45 10,21 7,28 22,45 0,40 1,46 3,02 14,77 22,03 TL / Ton 100,00 8,07 4,65 29,96 2,07 9,61 8,04 1,63 1,33 7,29 28,20 0,31 7,13 5,08 15,68 0,28 1,02 2,11 10,32 15,39 Toplam Masraftaki % Payı 270,28 6,01 4,85 111,46 27,41 21,35 6,12 0,00 10,52 46,06 9,43 4,86 0,89 3,68 0,00 3,50 27,96 41,52 65,55 TL / da 787,98 17,52 14,14 324,96 79,91 62,24 17,84 0,00 30,67 134,29 27,51 14,18 2,59 10,74 0,00 10,19 81,52 121,05 191,10 TL / Ton BUĞDAY 100,00 2,22 1,79 41,24 10,14 7,90 2,26 0,00 3,89 17,04 3,49 1,80 0,33 1,36 0,00 1,29 10,35 15,36 24,25 Toplam Masraftaki % Payı 320,98 6,38 5,30 130,75 14,25 14,25 10,25 11,75 14,00 66,25 15,25 0,81 0,19 9,25 5,00 8,71 26,00 33,59 95,00 TL / da Not: 1 Ton'a isabet eden masrafların hesaplanmasında; maliyet etütlerindeki verim değerleri (Şeker Pancarı : 5 474 kg/da, Buğday: 343 kg/da, Ayçiçeği: 276 kg/da) kullanılmıştır. 783,78 16,21 f)Diğer (Müc.,Güb.,Yan Ürün.) GENEL TOPLAM 75,34 e)Hasat 63,28 36,41 62,98 d)Sulama 8-NAKLİYE BEDELİ 9-DİĞER (Su bedeli vb.) 12,74 c)Çapa Tekleme 234,85 10,41 b)Ekim 7-ÇEKİ GÜCÜ TOPLAMI 57,17 a)Tarla Hazırlığı ÇEKİ GÜCÜ 221,06 39,84 b)Sulama 6-İŞ GÜCÜ TOPLAMI 122,87 a)Çapa Tekleme İŞ GÜCÜ 120,61 TL / da 1-TARLA KİRASI MASRAF UNSURLARI ŞEKER PANCARI ( 2014 YILI ) TABLO 1: ŞEKER PANCARI, BUĞDAY ve AYÇİÇEĞİ'NE AİT ÇİFTÇİ MASRAFLARI 1.162,97 23,12 19,20 473,73 51,63 51,63 37,14 42,57 50,72 240,04 55,25 2,93 0,69 33,51 18,12 31,56 94,20 121,70 344,20 TL / Ton AYÇİÇEĞİ 100,00 1,99 1,65 40,73 4,44 4,44 3,19 3,66 4,36 20,64 4,75 0,25 0,06 2,88 1,56 2,71 8,10 10,46 29,60 Toplam Masraftaki % Payı 42 Şeker Pancarı Anason Arpa (Genel) Arpa (Sulu) Arpa (Susuz) Ayçiçeği Buğday (Genel) Buğday (Sulu) Buğday (Susuz) Çeltik Çer.Ayçiçeği Domates K.Fasulye Haşhaş Havuç Karpuz Kavun Mısır Silajlık Mısır Ot Pamuk Patates Sarımsak Soğan Taze Fasulye Tur.Hıyar Tütün Nohut Yonca ÜRÜN ADI 129 1 18 6 12 5 56 26 30 7 2 3 2 4 2 2 2 5 6 1 2 9 1 6 1 1 2 1 1 ETÜT SAYISI 783,78 525,38 227,92 264,61 214,69 320,98 270,28 320,20 244,04 925,48 522,40 2.118,87 568,35 611,31 1.258,05 902,02 571,51 554,52 569,09 84,33 730,54 1.458,79 2.564,10 1.212,32 1.067,35 1.737,87 1.317,35 257,25 296,60 TOPLAM ÜRETİM MASRAFLARI ( TL / da ) [1] 5,474 0,120 0,289 0,335 0,274 0,276 0,343 0,388 0,314 0,686 0,150 7,633 0,200 0,110 4,350 6,000 2,317 1,067 5,380 0,300 0,480 3,132 0,900 3,690 1,800 2,400 0,173 0,090 0,700 VERİM ( ton / da ) [2] 143,18 4.378,17 788,65 789,88 783,54 1.162,97 787,99 825,26 777,20 1.349,10 3.482,67 277,59 2.841,75 5.557,36 289,21 150,34 246,66 519,70 105,78 281,10 1.521,96 465,77 2.849,00 328,54 592,97 724,11 7.614,74 2.858,33 423,71 MALİYET ( TL / ton ) [3] = [1] / [2] 149,63 6.500,00 704,00 684,00 711,00 1.263,00 808,00 837,00 781,00 1.828,00 3.000,00 437,00 7.250,00 6.275,00 625,00 250,00 350,00 650,00 123,00 500,00 1.450,00 1.136,00 4.000,00 418,00 900,00 1.000,00 14.400,00 3.250,00 750,00 ÜRÜN FİYATI ( TL / ton ) [4] 6,45 2.121,83 -84,65 -105,88 -72,54 100,03 20,01 11,74 3,80 478,90 -482,67 159,41 4.408,25 717,64 335,79 99,66 103,34 130,30 17,22 218,90 -71,96 670,23 1.151,00 89,46 307,03 275,89 6.785,26 391,67 326,29 35,29 254,62 -24,46 -35,47 -19,88 27,61 6,86 4,56 1,19 328,53 -72,40 1.216,75 881,65 78,94 1.460,70 597,98 239,44 139,03 92,65 65,67 -34,54 2.099,16 1.035,90 330,10 552,65 662,13 1.173,85 35,25 228,40 NET GELİR ( TL / ton ) ( TL / da ) [5] = [4] - [3] [6] =( [2]*[4] )-[1] TABLO 2: FABRİKALAR İTİBARİYLE ŞEKER PANCARI ve RAKİP ÜRÜNLERE AİT BİLGİLER ( 2014 YILI ) 43 ETÜT SAYISI 7 3 6 7 4 8 1 7 2 4 4 3 4 6 8 5 3 6 5 6 3 8 9 4 6 129 FABRİKA ADI AFYON AĞRI ALPULLU ANKARA BOR BURDUR ÇARŞAMBA ÇORUM ELAZIĞ ELBİSTAN ERCİŞ EREĞLİ ERZİNCAN ERZURUM ESKİŞEHİR ILGIN KARS KASTAMONU KIRŞEHİR MALATYA MUŞ SUSURLUK TURHAL UŞAK YOZGAT ORTALAMA 741,44 605,92 812,46 773,47 776,72 742,58 510,61 782,78 781,72 882,83 596,28 903,54 792,54 710,05 816,12 798,97 726,33 725,70 835,51 665,57 743,49 869,56 740,44 753,82 827,47 783,78 ÇİFTÇİ MASRAFLARI TOPLAMI (TL/da) [1] 5,199 3,363 5,152 5,748 6,537 5,423 4,200 4,897 4,275 6,013 4,061 6,508 6,132 4,205 6,018 5,573 4,192 5,087 6,304 5,000 3,700 7,599 4,434 5,427 5,559 5,474 FİRESİZ PANCAR VERİMİ (ton/da) [2] 15,59 16,96 13,73 14,51 15,98 15,22 13,60 14,86 14,39 14,06 17,12 15,36 15,70 16,93 14,57 14,82 18,23 14,48 16,46 14,56 16,54 10,40 15,36 14,38 16,73 15,20 DİGESTİON % [3] 153,46 166,95 135,15 142,83 157,30 149,82 133,88 146,28 141,65 138,40 168,53 151,20 154,55 166,65 143,42 145,88 179,45 142,54 162,03 143,33 162,82 102,38 151,20 141,55 164,69 149,63 ŞEKER PANCARI FİYATI (TL/ton) [4] 797,90 561,37 696,38 821,03 1.028,29 812,52 562,28 716,30 605,56 832,22 684,33 983,96 947,71 700,70 863,17 813,00 752,20 725,11 1.021,50 716,70 602,42 777,96 670,43 768,14 915,57 819,04 BRÜT GELİR (TL/da) [5] = [4] * [2] (Düzeltilmiş Maliyet Etütlerine Göre) 56,47 -44,56 -116,08 47,56 251,57 69,94 51,67 -66,48 -176,15 -50,61 88,06 80,42 155,17 -9,35 47,05 14,03 25,88 -0,59 185,99 51,12 -141,07 -91,59 -70,01 14,32 88,09 35,29 10,86 -13,25 -22,53 8,27 38,48 12,90 12,30 -13,58 -41,21 -8,42 21,68 12,36 25,30 -2,22 7,82 2,52 6,17 -0,12 29,50 10,22 -38,13 -12,05 -15,79 2,64 15,85 6,44 NET GELİR (TL/da) (TL/Ton) [6] = [5] - [1] [7] = ([6] / [2]) TABLO 3: 2014 YILI ŞEKER PANCARI ÇİFTÇİ MASRAFLARI ve NET GELİRLERİ TABLOSU 3 4 6 4 3 2 5 4 5 5 5 2 4 5 2 1 4 4 2 3 2 3 4 4 5 3 KULLAN. İŞÇİ SAYISI (Adet/da) 44 İNŞAAT TOPLAMI MAKİNE-TEÇHİZAT TOPLAMI İNŞAAT TOPLAMI MUHTELİF İŞLER PROJESİ TOPLAMI Makine-Teçhizat 60 Tonluk Tek Platformlu Pancar Boşaltma Makinesi Yapılması Pancar Boşaltma Makinesi Tadilatı Transport altına 60 Tonluk Çukursuz Elektronik Kantar Tesisi Kurulması (1 Tesis) Pancar Boşaltma Makinesi Tadilatı Transport altına 60 Tonluk Çukursuz Elektronik Kantar Tesisi Kurulması (1 Tesis) Transport Altına 60 tonluk Çukursuz Elektronik Kantar Tesisi Kurulması (1 Tesis) Pancar Analiz Laboratuarı Numune Alma Ünitesinin Yenilenmesi Transport altına 60 Tonluk Çukursuz Elektronik Kantar Tesisi Kurulması (1 Tesis) Proje Adı II-İMALAT SANAYİİ A - Gıda Sanayii 2014 C 01 00 20 - Muhtelif İşler Projesi İnşaat Merkez Bölge Şefliği Ofis Binasının Pencerelerinin PVC ve Isıcam Olarak Yenilenmesi Yüzdürmeli Yer Silolarının Tadilatı Yüzdürmeli Yer Silosu Yapılması Pancar Nizamiye Giriş-Çıkış Yolu, Meydan Sahası, Silo Araları, Saha Betonu ve Kanalların Yeniden Düzenlenmesi ve Tadilatı Fabrika Meydan Sahasına Beton Asfalt yapılması Tarım Atölyesi Binası Yapılması Yüzdürmeli Yer Silosu Yapılması Eski Yüzdürmeli Yer Silosu Tadilatı AFYON ANKARA ELBİSTAN EREĞLİ ILGIN KASTAMONU Ş. ENSTİTÜSÜ YOZGAT 650 140 180 700 85 ELBİSTAN ERZURUM KARS TURHAL TURHAL 1.940 2.470 4.410 800 400 90 400 90 0 0 90 2.470 15 700 0 AFYON BOR BOR Yeri Yatırım Ödeneği TABLO 4: 2014 C 01 00 20 NO'LU MUHTELİF İŞLER PROJESİ 2.160 2.250 4.410 800 400 90 400 90 90 200 90 2.250 604 140 180 555 80 15 494 182 Revize Ödeneği 2.160 1.809 3.969 800 400 90 400 90 90 200 90 1.809 604 139 0 338 70 15 494 149 Sarf Edilen 100 80 90 100 100 100 100 100 100 100 100 80 93 99 0 48 82 100 71 82 Gerçekleşme oranı % (Bin TL) TABLO 5: 2014 A 02 02 60 NOLU İDAME YENİLEME VE TAMAMLAMA PROJESİ (Bin TL) Proje Adı Tarım Sektörü 2014 A 02 02 60 İdame, Yenileme ve Tamamlama Projesi İNŞAAT Bölge Şefliği Ofis Binası Kapı ve Pencerelerine Korkuluk Yapılması Bölge Şefliği Ofis Binası ve Lojmanlarının Kapı ve Pencerelerinin PVC ile Yenilenmesi Kaldırım Silo Sahası Yapılması Beton Silo Sahası Yapılması Beton Silo Sahası Yapılması Mibzer Barınağı, Sundurma ve Koltuk Ambarı Yapılması Beton Silo Sahası Yapılması Kantar Binalarının Çatılarının Üzerine Eğimli Çatı Örtü Kaplaması Yapılması (Hotamış,Demiryurt, Karaman, Kılbasan,Kızık ve Sudurağı) Kaldırım Silo Sahası Yapılması Yeri Yatırım Ödeneği Revize Ödeneği Gerçek- Sarf leşme Edilen oranı % Bor Şek.Fab. (Aksaray) 0 10 4 40 Bor Şek.Fab. (Niğde) 0 16 14 88 100 140 160 80 170 102 115 115 80 162 102 115 115 72 162 102 82 72 90 95 0 60 53 88 Ereğli Şek.Fab. (Demiryurt) 400 302 302 76 Ereğli Şek.Fab. (Sudurağı) 400 325 325 81 Erzincan Şek.Fab. (Kelkit) 0 18 18 100 Erzincan Şek.Fab. (Kelkit) 0 10 7 70 Erzincan Şek.Fab. (Merkez) 0 12 9 75 Bölge Ofis Binası Pencerelerinin PVC ile Yenilenmesi Kantar Pencerelerinin PVC ile Yenilenmesi Bölge Ofis Binası Pencerelerinin PVC ile Yenilenmesi Bölge Ofis Binası Pencerelerinin PVC ile Yenilenmesi Ziraat Atölyesi Binası Pencerelerinin PVC ile Yenilenmesi 60 Tonluk Elektronik Kantar Tesisi Sökülmesi, Nakliye ve Montajı Bölge Ofis Binası ve Lojmanlarının Pencerelerinin PVC ile Yenilenmesi Bölge Ofis Binası ve Lojmanlarının Pencerelerinin PVC ile Yenilenmesi Bölge Ofis Binasına Ek Oda Yapılması Erzurum Şek.Fab. (Bayburt) Erzurum Şek.Fab. (Çayırlı) Erzurum Şek.Fab. (Fabrika) Erzurum Şek.Fab. (Horasan) Erzurum Şek.Fab. (Merkez) Erzurum Şek.Fab. (Ziraat Atölyesi) Ilgın Şek.Fab. (Çeltik) Kastamonu Şek.Fab. (Devrekani) Kastamonu Şek.Fab. (Taşköprü) Muş Şek.Fab. (Merkez) 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 2 2 4 2 3 25 12 14 25 1 1 2 3 2 3 23 12 14 15 100 50 100 75 100 100 92 100 100 60 Bölge Ofis Binasının Pencerelerinin PVC ile Yenilenmesi Beton Silo Sahası Yapılması Beton Silo Sahası Yapılması Bölge Ofis Binası ve Lojmanlarının Pencerelerinin PVC ile Yenilenmesi Muş Şek.Fab. (Merkez) Turhal Şek.Fab. (Akyazı) Turhal Şek.Fab. (Boztepe) Uşak Şek.Fab. (Çivril) 0 140 200 0 5 99 132 14 5 99 129 10 100 71 65 71 1.790 1.667 1617 97 0 6 0 0 0 12 180 12 0 0 0 0 0 25 6 8 8 7 8 180 12 20 15 12 20 12 13 5 5 7 7 7 179 10 8 14 0 16 10 52 83 63 88 100 58 99 83 40 93 0 80 83 210 2.000 333 2.000 281 1898 84 95 Kaldırım Silo Sahası Yapılması Bölge Şefliği Ofis ve Lojman Binalarının Çatılarının Yenilenmesi ve Yağmur Oluklarının Değiştirilmesi Bölge Şefliği Ofis ve Lojman Binalarının Dış Cephe Sıva Tamiratı ve Boyasının Yapılması Bölge Şefliği Ambar Binalarının Çatı Tamiratı ve Kiremitlerinin Değiştirilmesi Bölge Ofis Binası Pencerelerinin PVC ile Yenilenmesi Bor Şek.Fab. (Yeşilova) Burdur Şek.Fab. (Alagöz) Burdur Şek.Fab. (Beylerli) Erciş Şek.Fab. (Ahlat) Erciş Şek.Fab. (Akdamar) Ereğli Şek.Fab. İNŞAAT TOPLAMI MAKİNE-TEÇHİZAT Kalorifer Sisteminin Doğalgaza Dönüştürülmesi Ankara Şek.Fab. (Temelli) Bölge Kalorifer Kazanının Yenilenmesi Burdur Şek.Fab. (Elmalı) Bölge Kalorifer Kazanının Yenilenmesi Burdur Şek.Fab. (Gölhisar) Bölge Kalorifer Kazanının Yenilenmesi Elbistan Şek.Fab. (Afşin) Bölge Kalorifer Kazanının Yenilenmesi Elbistan Şek.Fab. (Göksun) Bölge Kalorifer Kazanının Yenilenmesi Elbistan Şek.Fab. (Tufanbeyli) 60 Tonluk Çukursuz Elektronik Kantar Tesisi Kurulması (2 Tesis) Ereğli Şek.Fab. (Demiryurt) Bölge Kalorifer Kazanının Yenilenmesi Ereğli Şek.Fab. (Karapınar) Bölgeye Kameralı Güvenlik Sistemi Kurulması Ereğli Şek.Fab. (Karapınar) Bölge Kalorifer Kazanının Yenilenmesi Erzurum Şek.Fab. (Horasan) Bölge Kalorifer Kazanının Yenilenmesi Ilgın Şek.Fab. (Akşehir) Bölge Kalorifer Kazanının Yenilenmesi Kastamonu Şek.Fab. (Taşköprü) Bölge Kalorifer Kazanının Yenilenmesi Kırşehir Şek.Fab. (Mucur) MAKİNE-TEÇHİZAT TOPLAMI İDAME, YENİLEME ve TAMAMLAMA PROJESİ TOPLAMI 45 46 1 12.714 20.931 21.214 3 1 4.405 17 35.070 41.926 0,45 16 12,31 1,33 124.675 5,38 1,05 98.031 32.808 6,15 8 1 2,12 198.511 26.915 16,92 22 2 3 1 9,65 902.493 89.764 110.472 48.468 47.752 48.731 47.721 30.384 84.102 19,23 25 2 3 2 1 1 2 1 1 2 Not: Çarşamba Şeker Fabrikası Merkez Bölge Şefliği ile Kastamonu Şeker Fabrikası Boyabat Ziraat Bölge Şefliğinde 2014 yılında pancar ekim ve üretimi yapılmamıştır. 13,08 7 % TOPLAM 12.606 16.655 2 2 2 Yozgat Uşak Turhal 8.220 1 3 5.558 Susurluk 1 1 1 965 8.288 23.033 1 1 2 2 12.626 12.710 27.910 Muş 1 1 1 1 Malatya 429 9.733 1 1 Kastamonu 1.461 1 Kırşehir 2 Kars Ilgın Eskişehir 6.040 19,92 1.863.047 169.488 227.059 145.444 78.819 91.746 181.507 75.822 58.266 147.429 26,93 35 2 2 1 1 2 1 5 4 2 55.457 Erzurum 1 1 2 1 1 6.022 134.695 2 3 1 3 3 1 35.125 2 200.881 125.414 171.020 1 27.761 1 35.722 3 2 2 65,48 6.124.065 291.438 230.658 140.383 109.204 390.833 103.422 996.603 699.613 169.986 991.784 103.242 309.746 170.229 225.080 378.065 272.245 541.534 100001 ve üzeri Ton Toplam Adet Üretim Erzincan 1 27.317 23.430 1 85.639 32.751 123.930 46.862 50001-100000 Ton Toplam Adet Üretim Ereğli 15.422 1 Erciş 1 1 9.295 1 6.058 1 Elbistan 17.206 Elazığ Çorum Çarşamba 2 1 1 30001-50000 Ton Toplam Adet Üretim 2 8.875 32.667 11.751 20001-30000 Ton Toplam Adet Üretim Burdur 1 4 1 10001-20000 Ton Toplam Adet Üretim 1 3.041 6.090 2.987 5001-10000 Ton Toplam Adet Üretim Bor 1 2 Alpullu Ankara 2 0001-5000 Ton Toplam Adet Üretim Ağrı Afyon Fabrika Adı TABLO 6 : BÖLGELERİN BEDELİ ÖDENEN PANCAR MİKTARINA GÖRE SINIFLANDIRILMASI (2014) 100,00 130 6 4 9 8 4 6 5 6 3 5 8 6 4 3 4 4 2 7 1 8 4 7 6 3 7 Adet 100,00 9.352.748 414.010 182.094 595.104 218.787 267.919 263.527 620.061 245.716 14.171 996.603 869.891 198.272 235.870 991.784 155.720 343.121 58.555 370.566 3.041 532.531 410.816 530.464 38.757 14.738 780.630 Üretim Toplam 47 1 3.882 1 1.896 31.494 7,14 0,11 14,71 1,09 102.250 7.227 8.380 3.614 9.172 11,34 27 1 1 5 1 2,21 207.146 7.980 7.103 41.214 6.588 7.009 5.558 14,71 35 2 2 6 5 5,69 531.765 35.594 36.309 104.454 73.990 12,61 30 1 1 3 1 7,84 733.695 23.480 22.409 81.379 20.135 21.570 5 7 16,80 40 3 1 5 1 1 16,70 1.561.457 113.722 47.325 203.059 34.559 47.752 35.260 132.034 193.990 262.088 40.185 15,13 36 3 1 2 1 3 1 1 6 5 28,12 2.629.528 226.007 59.403 161.384 74.343 211.936 79.395 84.180 424.683 331.548 64.711 200.765 170.229 144.046 233.290 63.726 99.882 Üretim 7,56 18 1 1 1 2 1 1 5 1 1 1 1 1 1 Adet 38,24 3.576.691 220.472 408.632 103.422 351.137 159.255 105.275 791.019 103.242 302.305 151.251 108.953 278.286 493.442 Üretim Toplam 100001 ve üzeri Ton 100,00 238 12 10 22 13 7 5 6 7 3 15 20 16 6 8 6 4 2 7 2 24 6 11 14 4 8 Adet 100,00 9.352.748 414.010 182.094 595.104 218.787 267.919 263.527 620.061 245.716 14.171 996.603 869.891 198.272 235.870 991.784 155.720 343.121 58.555 370.566 3.041 532.531 410.816 530.464 38.757 14.738 780.630 Üretim Toplam Not: Ağrı Şeker Fabrikası Iğdır Ziraat Bölge Şefliğine bağlı Akyumak, Iğdır, Taşburun ve Yaycı; Çarşamba Şeker Fabrikası Merkez Ziraat Bölge Şefliğine bağlı Fabrika, Bafra ve Çetinkaya, Ladik Ziraat Bölge Şefliğine bağlı Kavak; Kars Şeker Fabrikası Merkez Ziraat Bölge Şefliğine bağlı Fabrika; Kastamonu Şeker Fabrikası Boyabat Ziraat Bölge Şefliğine bağlı Boyabat ve Yenice Kantarları olmak üzere toplam 11 kantarda 2014 yılında pancar ekim ve üretimi yapılmamıştır. % 35 10.216 TOPLAM 17 2 Yozgat 2 Uşak 1.165 1 Turhal 2 4 Susurluk 1 1 1 22.907 73.426 1 1 1.222 341 17.947 1 3 53.561 2 1 12.710 27.910 2 1 18.168 1 2 78.640 Muş 2 15.664 9.117 Malatya 429 3.886 2 1 5 1 4 1 Kastamonu 1.461 1 15.302 23.963 Kırşehir 2 Kars Ilgın Eskişehir 1.467 1 5 2 6.022 Erzurum 1 2 2 3 1 1 4.405 27.056 35.125 86.517 41.284 96.101 1 Adet 1 1 Üretim 160.962 Erzincan 15.422 1 2 1 2 4 Adet Toplam 50001-100000 Ton 3 1 27.317 23.430 20.558 208.720 27.289 56.495 Üretim Toplam 30001-50000 Ton Ereğli 5.413 1 705 1 Erciş 11.447 1 1 1 13.499 17.081 2 2 Elbistan 1 2.078 Elazığ Çorum 963 50.432 2 1 1 4 14.474 Çarşamba 30.342 1 9 4 16.388 1 12.474 2 3 4.743 Adet Burdur 1 14.341 11.751 26.344 Üretim Toplam 20001-30000 Ton Bor 251 1 1 2.301 22.890 Ankara 2 10 1 1.526 686 Adet 3 Üretim 1 Adet Alpullu Üretim Toplam 10001-20000 Ton Ağrı Adet Toplam 5001-10000 Ton 2 Üretim Adet Adı Toplam 1001-5000 Ton Afyon Toplam 0001-1000 Ton Fabrika TABLO 7: KANTARLARIN BEDELİ ÖDENEN PANCAR MİKTARINA GÖRE SINIFLANDIRILMASI (2014) 3.8- TOHUM İŞLEME FABRİKASI ÇALIŞMALARI Tohum İşleme Fabrikasınca pancar üretim iş programına uygun olarak ihale edilmek suretiyle temin edilen genetik monogerm ham tohumlar işlenmekte ve her türlü teknik kontrolü, ilaçlaması ve laboratuvar analizleri yapılmakta ve birer kilogramlık paketler halinde ambalajlanarak ekime hazır halde fabrikalara sevk edilmektedir. İşlenmiş tohumlar, ileri teknolojik özelliklere sahip tohum ilaçlama ünitesinde insan sağlığına zarar vermeyecek ve çevre kirliliği oluşturmayacak biçimde hastalık, toprak altı zararlıları ve bitkinin genç döneminde etkili olan haşerelere karşı ilaçlanmaktadır. Tohum İşleme fabrikasında 2014 yılında ham tohum işlemesi sonuçları aşağıda gösterilmiştir. 1- İşlemeye Alınan Ham Tohum Miktarı (Ton) : 331,102 2- İşlenen Tohum Miktarı (Ton) : 259,000 3- Randıman (%) : 78,22 4- 2014 Yılı Ortalama İşlenmiş Tohum Maliyeti (TL/kg) : 73,23 48 4 - FABRİKALARIMIZIN İŞLETME VE TEKNOLOJİK FAALİYETLERİ A - ŞEKER ÜRETİMİ 4.1 - KAMPANYA FAALİYETLERİMİZ Sanayimizde bu yılki kampanya döneminde 21 fabrikada günde ortalama 98527 ton pancar işlenmiştir. 4.1.1 - ÜRETİM DEĞERLERİ 2014/2015 Kampanya döneminde Şirketimize ait fabrikalarda üretilen şeker miktarı, geçen dönemlerle karşılaştırmalı olarak aşağıdaki grafikte gösterilmiştir. ŞEKER ÜRETİMİ, Ton 49 2014 kampanyasında, fabrikalarımızda 8.896.000 ton pancar işlenerek 1.079.800 ton şeker ve 385.100 ton melas elde edilmiştir. 2014 kampanya dışı dönemde ve pancar kampanyası içinde küp şeker üretimi yapılmamıştır. 2014 yılında Eskişehir Alkol Fabrikamızda, 17.010 ton melas işlenerek 6.000.000 litre alkol üretilmiştir. 4.1.2 - 2014 KAMPANYASI ŞEKER FABRİKASI FAALİYETLERİ ÖZETİ 2014 kampanya başlama tarihleri, her yıl olduğu gibi pancar rekoltesi, pancarın vegetasyon seyri, geçmiş yıllardaki randıman değerleri ve şeker stok durumuna bağlı kalınarak ilgili servislerle görüş birliği içerisinde tespit edilmiştir. 50 Yönetim Kurulumuzun 11.09.2014 tarih ve 1 sayılı kararı ile Ağrı, Alpullu, Çarşamba ve Kars Şeker Fabrikaları ekim alanlarında üretilen pancarların 2014/15 kampanya döneminde Çorum, Erzurum ve Susurluk Şeker Fabrikalarında işlenmesi kararlaştırılmıştır. 51 4.1.3 - TEKNOLOJİK DEĞERLER Fabrikalarımıza ait son beş yıllık teknolojik sonuçlar karşılaştırmalı olarak aşağıda gösterilmiştir. Toplam Melasta Pancardaki Kayıplar Kalan Şeker Randıman Randıman Yıllar Şeker Varlığı % % p.g. % p.g. % p.g. % p.ş.g. 2010 15,61 0,46 2,05 13,10 83,96 2011 16,68 0,45 2,04 14,19 85,11 2012 16,80 0,43 1,98 14,39 85,66 2013 17,06 0,47 2,08 14,51 85,06 2014 14,80 0,50 2,16 12,14 82,02 2014 yılında fabrikalarımızca elde edilen teknolojik değerler aşağıda gösterilmiştir. Toplam Melasta Pancardaki Kayıplar Kalan Şeker Randıman Randıman Fabrikalar Şeker Varlığı % % p.g. % p.g. % p.g. % p.ş.g. Afyon 15,28 0,45 1,93 12,90 84,43 Ağrı Alpullu Ankara 13,66 0,49 2,57 10,60 77,59 Bor 15,88 0,52 2,24 13,12 82,63 Burdur 14,73 0,42 2,12 12,19 82,77 Çarşamba Çorum 15,30 0,51 2,16 12,63 82,54 Elazığ 14,15 0,50 2,21 11,44 80,89 Elbistan 13,98 0,42 2,00 11,56 82,67 Erciş 16,90 0,49 1,72 14,69 86,92 Ereğli 15,03 0,48 2,35 12,20 81,17 Erzincan 15,14 0,49 2,35 12,30 81,25 Erzurum 16,29 0,52 1,65 14,12 86,68 Eskişehir 14,33 0,52 1,93 11,88 82,95 Ilgın 14,42 0,38 2,12 11,92 82,65 Kars Kastamonu 14,17 0,60 2,17 11,40 80,43 Kırşehir 16,24 0,34 2,03 13,87 85,37 Malatya 14,51 0,38 1,90 12,23 84,28 Muş 16,22 0,53 1,97 13,72 84,55 Susurluk 10,05 1,04 3,16 5,85 58,24 Turhal 14,59 0,59 2,31 11,69 80,12 Uşak 14,10 0,41 2,20 11,49 81,44 Yozgat 16,41 0,64 2,24 13,53 82,45 Ortalama 14,80 0,50 2,16 12,14 82,02 52 4.2- İŞLENEN PANCAR VE ŞEKER ÜRETİMİ 4.2.1- PANCAR İŞLEME KAPASİTESİ 21 Şeker fabrikamızın toplam pancar işleme kapasitesi 2014 kampanyasında 98.527 t/gün olarak gerçekleşmiştir. Tüm fabrikalarımız itibariyle son beş yıla ait değerler aşağıda verilmiştir. Pancar işleme kapasitesi Fabrikalar Afyon Ağrı Alpullu Ankara Bor Burdur Çarşamba Çorum Elazığ Elbistan Erciş Ereğli Erzincan Erzurum Eskişehir Ilgın Kars Kastamonu Kırşehir Malatya Muş Susurluk Turhal Uşak Yozgat Toplam Kurulu Ton/gün 6.000 3.000 4.000 3.000 3.000 4.800 3.000 6.000 1.500 3.000 1.500 6.000 1.500 3.000 6.000 6.000 1.500 3.000 3.000 3.000 3.000 7.000 7.000 1.500 3.000 93.300 Hedef Ton/gün 7000 3800 3800 5200 7300 1800 3800 2000 8500 1850 3300 7200 7200 3800 4000 3600 3800 7000 7200 1800 3800 97.750 Ortalama İşlenen Pancar Miktarı, Ton/Gün 2010 7.126 3.175 3.692 3.780 3.861 5.086 2.185 7.397 1.952 4.091 2.262 7.718 1.841 3.261 7.268 7.436 1.764 3.944 3.140 3.623 3.750 5.249 7.311 1.896 3.849 106.657 53 2011 6.548 1.949 2.764 4.080 3.829 5.204 7.930 1.850 4.112 1.802 8.535 1.842 3.058 6.906 7.416 1.871 3.798 4.200 3.456 3.342 7.311 1.835 4.058 97.696 2012 7.229 3.341 3.135 3.890 3.944 4.740 8.101 1.867 3.857 2.186 9.133 1.828 3.257 7.106 7.749 1.716 3.631 4.405 3.666 3.718 7.607 1.820 3.718 101.644 2013 7.404 3.381 4.013 3.864 5.022 7.376 1.803 3.919 2.241 8.460 1.639 3.126 7.413 7.600 1.800 3.906 4.200 3.675 4.245 7.519 1.698 3.357 97.661 2014 8.021 3.851 3.937 5.134 7.582 1.823 3.836 2.178 8.333 1.690 3.376 7.716 7.818 3.913 4.234 3.739 3.925 5.167 7.203 1.867 3.184 98.527 4.2.2- KAMPANYA SÜRELERİ Kampanyalarımız 19.09.2014 tarihinde Elbistan şeker fabrikası ile başlamış ve 28.01.2015 tarihinde Erzincan şeker fabrikası ile bitmiştir. Kampanya faaliyetlerimiz 131 gün sürmüştür. Fabrikalarımızın 2014 pancar kampanyası başlangıç ve bitiş tarihleri ile rafineri kampanyası bitiş tarihleri ve kampanya süreleri aşağıda gösterilmiştir. Pancar Kampanyası Fabrikalar Afyon Ağrı Alpullu Ankara Bor Burdur Çarşamba Çorum Elazığ Elbistan Erciş Ereğli Erzincan Erzurum Eskişehir Ilgın Kars Kastamonu Kırşehir Malatya Muş Susurluk Turhal Uşak Yozgat Rafineri Kamp. Kampanya Süresi (gün) Başlangıç Tarihi 26.09.14 Bitiş Tarihi 01.01.15 Bitiş Tarihi 03.01.15 Pancar Kamp. 97,00 Toplam Raf. Dahil 99,00 26.09.14 13.10.14 23.09.14 24.01.15 16.01.15 03.01.15 26.01.15 18.01.15 05.01.15 120,50 95,00 102,25 122,25 97,00 104,50 26.09.14 16.10.14 19.09.14 15.10.14 26.09.14 25.09.14 10.10.14 22.09.14 01.10.14 11.12.14 16.11.14 17.12.14 16.12.14 21.01.15 26.01.15 08.12.14 09.01.15 19.01.15 14.12.14 18.11.14 20.12.14 18.12.14 23.01.15 28.01.15 10.12.14 11.01.15 22.01.15 76,50 31,00 89,67 62,67 117,00 123,25 59,25 109,25 110,13 79,00 33,00 92,00 64,67 119,00 125,00 61,25 111,50 113,00 14.10.14 26.09.14 26.09.14 10.10.14 17.10.14 13.10.14 24.09.14 01.10.14 11.12.14 15.01.15 04.12.14 09.12.14 14.12.14 28.12.14 29.12.14 12.01.15 13.12.14 17.01.15 06.12.14 11.12.14 17.12.14 30.12.14 31.12.14 14.01.15 57,75 111,00 69,00 60,13 58,25 76,50 96,50 103,17 60,00 113,00 71,00 62,00 61,50 78,50 98,25 105,00 54 4.2.3- İŞLENEN PANCAR VE ÜRETİLEN TOPLAM ŞEKER Son beş yılda fabrikalarımızda kampanyada üretilen kristal, küp, rafine ve ihraç şeker miktarları aşağıda gösterilmiştir. Üretilen Şeker, Ton Yıllar 2010 2011 2012 2013 2014 Kristal 1.259.650 1.214.500 1.169.822 1.294.600 1.079.800 Küp 78 - İhraç - Rafine - Toplam 1.259.650 1.214.500 1.169.900 1.294.600 1.079.800 2014 kampanyasında fabrikalar itibariyle dağılım aşağıdadır. İşlenen Pancar Fabrikalar (Ton) Afyon 778.000 Ağrı Alpullu Ankara 464.000 Bor 374.000 Burdur 525.000 Çarşamba Çorum 580.000 Elazığ 56.500 Elbistan 344.000 Erciş 136.500 Ereğli 975.000 Erzincan 208.300 Erzurum 200.000 Eskişehir 843.000 Ilgın 861.000 Kars Kastamonu 226.000 Kırşehir 470.000 Malatya 258.000 Muş 236.000 Susurluk 301.000 Turhal 551.000 Uşak 180.200 Yozgat 328.500 Toplam 8.896.000 Üretilen Şeker, Ton Kristal 100.360 Küp İhraç - - - Toplam 100.360 49.190 49.080 64.000 - - - 49.190 49.080 64.000 73.225 6.465 39.750 20.055 118.950 25.627 28.238 100.190 102.650 - - - 73.225 6.465 39.750 20.055 118.950 25.627 28.238 100.190 102.650 25.760 65.170 31.560 32.370 17.610 64.400 20.700 44.450 1.079.800 - - - 25.760 65.170 31.560 32.370 17.610 64.400 20.700 44.450 1.079.800 55 Rafine 4.2.3.1- İŞLENEN PANCAR Son beş yılda fabrikalarımızda işlenen pancar miktarları mukayeseli olarak aşağıda gösterilmiştir. İşlenen Pancar, Ton Fabrikalar Afyon Ağrı Alpullu Ankara Bor Burdur Çarşamba Çorum Elazığ Elbistan Erciş Ereğli Erzincan Erzurum Eskişehir Ilgın Kars Kastamonu Kırşehir Malatya Muş Susurluk Turhal Uşak Yozgat Toplam 2010 734.000 163.500 108.000 404.500 374.500 534.000 82.300 646.000 89.800 360.000 194.500 1.057.300 211.700 275.000 765.000 818.000 36.600 331.300 414.500 288.000 312.500 248.000 647.000 172.500 344.500 9.613.000 2011 615.500 137.400 60.800 434.500 365.000 538.600 567.000 88.200 381.000 100.000 917.500 192.500 237.000 842.500 862.100 47.400 226.000 365.400 216.000 244.000 605.000 189.000 324.600 8.557.000 2012 759.000 76.000 29.000 475.500 355.000 474.000 548.200 47.600 342.000 129.000 822.000 142.600 171.000 874.000 895.000 23.600 153.400 487.900 167.700 217.500 445.000 152.000 343.000 8.130.000 56 2013 875.500 71.000 473.500 398.000 591.300 595.000 32.000 337.000 158.000 1.128.000 167.200 168.000 897.000 931.000 13.500 187.500 482.000 192.000 208.000 500.000 191.000 326.500 8.923.000 2014 778.000 464.000 374.000 525.000 580.000 56.500 344.000 136.500 975.000 208.300 200.000 843.000 861.000 226.000 470.000 258.000 236.000 301.000 551.000 180.200 328.500 8.896.000 4.2.3.2- ÜRETİLEN TOPLAM ŞEKER Son beş yılda fabrikalarımızda üretilen toplam şeker miktarları aşağıda gösterilmiştir. Şeker Üretimi, Ton Fabrikalar Afyon Ağrı Alpullu Ankara Bor Burdur Çarşamba Çorum Elazığ Elbistan Erciş Ereğli Erzincan Erzurum Eskişehir Ilgın Kars Kastamonu Kırşehir Malatya Muş Susurluk Turhal Uşak Yozgat Toplam 2010 105.125 20.175 10.550 49.130 49.550 73.100 6.895 88.000 10.970 46.664 28.570 138.681 28.310 41.905 95.910 114.200 5.600 39.160 55.500 31.950 43.000 18.710 86.230 24.020 47.745 1.259.650 2011 92.936 18.543 6.711 58.030 50.180 77.630 80.230 11.730 51.888 14.000 129.800 28.115 37.595 113.650 126.198 7.534 32.274 53.400 26.080 33.510 87.050 28.200 49.216 1.214.500 2012 116.560 10.775 2.900 64.220 49.550 66.906 78.735 5.815 44.670 19.415 117.630 20.050 26.895 124.420 132.500 3.641,5 21.664 73.273,5 21.850 31.000 63.720 22.670 51.040 1.169.900 57 2013 131.150 9.830 64.035 57.325 86.836 89.000 4.380 47.485 24.400 153.830 24.140 26.040 127.630 135.800 2.068 27.975 73.750 25.100 30.300 77.810 27.000 48.716 1.294.600 2014 100.360 49.190 49.080 64.000 73.225 6.465 39.750 20.055 118.950 25.627 28.238 100.190 102.650 25.760 65.170 31.560 32.370 17.610 64.400 20.700 44.450 1.079.800 4.2.4 - KÜP ŞEKER Piyasanın talebi doğrultusunda kristal şekerden küp şeker üretimi yapılmakta olup 2014 yılında küp şeker üretilmemiştir. Son beş yılda üretilen, toplam küp şeker miktarları aşağıda gösterilmiştir. Yıllar 2010 2011 2012 2013 2014 Pancar Kampanyasında 78,0 - Küp Şeker Üretimi, Ton Pancar Kampanyası Dışında 261,0 410,0 - 58 Toplam 261,0 410,0 78,0 - 4.3 - YAN ÜRÜNLER 4.3.1- MELAS Son beş yılda fabrikalarımızda üretilen melas miktarları mukayeseli olarak aşağıda gösterilmiştir. Melas Üretimi, Ton Fabrikalar Afyon Ağrı Alpullu Ankara Bor Burdur Çarşamba Çorum Elazığ Elbistan Erciş Ereğli Erzincan Erzurum Eskişehir Ilgın Kars Kastamonu Kırşehir Malatya Muş Susurluk Turhal Uşak Yozgat Toplam 2010 28.335 7.394 4.532 17.740 15.320 22.225 4.136 27.490 3.860 13.860 6.370 47.568 7.384 9.078 31.954 31.900 1.470 13.140 18.480 12.166 13.032 12.340 24.700 6.790 12.986 394.250 2011 24.110 6.679 3.020 20.000 15.739 22.830 23.242 3.634 15.004 3.400 39.550 7.290 8.270 36.855 34.260 1.983 7.817 14.800 8.985 11.010 23.200 7.700 10.222 349.600 2012 29.100 2.464 1.502 22.500 14.100 19.333 23.000 2.042 13.442 4.310 33.140 5.314 6.164 37.610 34.902 952 5.851 17.689 6.806 7.178 16.130 6.340 11.731 321.600 59 2013 35.820 3.084 23.500 15.445 25.173 24.084 1.315 14.074 5.160 52.657 6.720 6.863 37.945 36.611 580 7.905 18.780 7.708 7.780 19.850 8.658 12.288 372.000 2014 30.000 23.840 16.728 22.220 25.092 2.496 13.778 4.706 45.772 9.771 6.590 32.499 36.560 9.805 19.040 9.796 9.312 19.000 25.470 7.925 14.700 385.100 B - DİĞER ÜRETİMLER 2014 yılında alkol fabrikalarımızda toplam 6.000.000 litre alkol üretilmiştir. 4.4 - ALKOL ÜRETİMİ Son beş yılda işlenen melas ve üretilen alkolün cins ve miktarları aşağıda gösterilmiştir. Üretilen Alkol (x 1000 Litre) Yıllar 2010 2011 2012 2013 2014 İşlenen Melas (%50P) Ton 20.924 16.086 15.334 18.520 17.010 Ham - Saf 6.560 5.190 5.200 6.400 6.000 (x 1000 kg) Kons. Potasyum Bioetanol Toplam Füzel, lt Şlempe Sülfat (x 1000 Litre) 6.560 8.900 5.190 1.420 6.710 5.200 1.500 8.500 6.400 2.250 10.150 6.000 1.770 9.500 - 2014 yılında alkol fabrikalarımızda işlenen melas ve üretilen alkolün cins ve miktarları aşağıdadır. Üretilen Alkol (x 1000 Litre) İşlenen Melas Fabrikalar (%50P) Ton Erzurum Eskişehir 17.010 Malatya Turhal Toplam 17.010 Ham - Saf 6.000 - - 6.000 (x 1000 kg) Kons. Potasyum Bioetanol Toplam Füzel, lt Şlempe Sülfat (x 1000 Litre) 6.000 1.770 9.500 6.000 60 1.770 9.500 - - 4.5 - YAKIT DURUMU Fabrika yakıt ihtiyaçları, güncel işlenecek pancar miktarları ve asgari stok dikkate alınarak siparişe bağlanan tahsislerde mümkün olan revizeler yapılmak suretiyle karşılanmıştır. Fabrikalarımızın pancar kampanyasındaki yakıt tüketimleri aşağıda gösterilmiştir. TOPLAM YAKIT ( 7000 kCal/kg, Fireli ) ( ŞEKER FABRİKASI İÇİN ) YAKIT TÜKETİMİ ( Ton ) Ort. Fabrikalar 2010 2011 2012 2013 2014 3Yıl Afyon 35.211 30.668 37.300 42.158 36.845 38.916 Ağrı 7.261 8.087 3.852 3.478 3.672 Alpullu 4.714 3.370 1.701 1.701 Ankara 15.753 16.869 18.520 18.813 17.835 18.393 Bor 17.068 19.674 15.975 23.000 20.473 19.949 Burdur 25.420 27.558 21.366 24.200 19.485 21.799 Çarşamba 4.932 Çorum 22.765 18.682 17.683 20.049 18.674 18.833 Elazığ 3.934 4.001 2.184 1.487 2.694 2.232 Elbistan 17.036 18.746 18.420 15.951 18.373 17.591 Erciş 7.552 4.003 4.964 5.927 5.069 5.357 Ereğli 65.219 31.409 27.068 37.892 32.606 33.088 Erzincan 8.637 8.322 5.888 7.428 8.801 7.556 Erzurum 13.453 12.807 8.665 7.635 7.702 7.987 Eskişehir 30.280 35.255 33.334 33.408 30.383 32.408 Ilgın 40.687 36.435 34.290 32.898 30.226 32.505 Kars 1.635 2.346 1.182 757 1.027 Kastamonu 14.460 9.140 6.921 8.921 11.727 9.498 Kırşehir 20.732 13.515 15.627 16.213 14.781 15.547 Malatya 11.796 9.020 6.776 7.661 10.180 8.473 Muş 11.215 9.568 7.773 6.956 7.928 7.572 Susurluk 13.353 19.099 19.099 Turhal 28.225 26.566 19.951 19.914 20.090 19.990 Uşak 7.356 9.251 6.826 9.341 7.815 8.085 Yozgat 16.316 14.076 15.406 14.947 13.638 14.674 Toplam 445.010 369.369 331.672 359.035 354.424 365.952 61 YAKIT TÜKETİMİ (% pg) Ort. 2010 4,80 4,44 4,36 3,89 4,56 4,76 5,99 3,52 4,38 4,73 3,88 6,17 4,08 4,89 3,96 4,97 4,47 4,36 5,00 4,10 3,59 5,38 4,36 4,26 4,74 4,63 2011 4,98 5,89 5,54 3,88 5,39 5,12 3,29 4,54 4,92 4,00 3,42 4,32 5,40 4,18 4,23 4,95 4,04 3,70 4,18 3,92 4,39 4,89 4,34 4,32 2012 4,91 5,07 5,87 3,89 4,50 4,51 3,23 4,59 5,39 3,85 3,29 4,13 5,07 3,81 3,83 5,01 4,51 3,20 4,04 3,57 4,48 4,49 4,49 4,08 2013 4,82 4,90 3,97 5,78 4,09 3,37 4,65 4,73 3,75 3,36 4,44 4,54 3,72 3,53 5,61 4,76 3,36 3,99 3,34 3,98 4,89 4,58 4,02 2014 4,74 3,84 5,47 3,71 3,22 4,77 5,34 3,71 3,34 4,22 3,85 3,60 3,51 5,19 3,14 3,95 3,36 6,35 3,65 4,34 4,15 3,98 3Yıl 4,82 4,99 5,87 3,90 5,27 4,09 3,27 4,68 5,16 3,77 3,34 4,27 4,45 3,72 3,63 5,23 4,86 3,24 3,99 3,43 6,35 4,01 4,58 4,41 4,03 C- BAKIM ONARIM VE ENERJİ FAALİYETLERİ Şeker Fabrikalarımızın Bakım-Onarım Faaliyetleri ile Enerji Üretim ve Tüketim Faaliyetleri uygun politika ve stratejiler belirlenerek yürütülmüştür. Pancar işleme kampanya döneminde fabrikalarımız günlük takip edilerek meydana gelen arızaların giderilmesinde, gerekli önlemler alınmış, uygun çözümler üretilmiş ve meydana gelebilecek muhtemel arızalara ışık tutması açısından bu arızaların istatistikleri de tutularak gerekli değerlendirmeler yapılmıştır. Pancar İşleme Kampanyası içerisinde ve revizyon döneminde, Şeker Fabrikalarımızdan, öncelikle arıza nedeniyle uzun duruşları olan fabrikalar olmak üzere ziyaret edilerek, problemler yerinde tespit edilip, gerekli çözümler üretilmiştir. Fabrikalarımızın 2014 yılı bakım onarım masrafları (makine ve tesisler), 2014/2015 pancar işleme kampanyasındaki buhar, elektrik, yakıt sarfiyatlarının % pancara ve şekere göre değerlendirmeleri Ek-1, Ek-2, Ek-3, Ek-4 ve Ek-5’de sunulmuştur. A-BAKIM ONARIM FAALİYETLERİ ● 2014/2015 Pancar İşleme Kampanyasında fabrikalarımızın kritik ünitelerinden olan; buhar kazanlarına ait işletme raporları, buhar türbinlerine ait işletme değerlendirme formları, aylık enerji tüketim listeleri ve arıza bildirim formları kampanya süresince takip edilmiş ve istatistikleri tutulmuştur. Ayrıca, fabrikalarımızdan gelen kesikli santrifüj sepetleri kontrol föyleri (Föy1 – Föy2) gerekli değerlendirmeye tabi tutulmaktadır. ● Fabrikalarımızın revizyon dönemlerine ait revizyon yüzdeleri aylara göre takip edilerek hedeflenen tarihteki pancar işleme kampanyasına sorunsuz girmeleri için gerekli olan destek ve yönlendirmeler yapılmaktadır. ● Fabrikalarımızın ihtiyaç duydukları malzemelerin dahili ve harici siparişlerinin takibi, kontrol ve değerlendirilmesi yapılarak sipariş edilmesine karar verilen malzemelerin teknik şartnameleri güncellenerek ihale yolu ile temin edilmiştir. Teknik şartnameye uygunluğu belirlenerek satın alınan ve merkez ambarına teslim edilen malzemelerin gerekli muayene ve kontrolleri yapılarak kabul gören malzemeler fabrikalarımıza dağıtılmıştır. ● Ayrıca Şeker Fabrikalarımızın Başkanlığımıza göndermiş olduğu 2014 yılı Makine Fabrikaları siparişleri incelenmiş, uygun görülenlerin imalatlarının yapılması için Proje ve Yeni Tesisler Dairesi Başkanlığı vasıtasıyla ilgili Makine Fabrikalarına iletilmiştir. 62 ● Bazı fabrikalarımızda ihtiyaç fazlası olarak bulunan malzemeler, ihtiyacı olan diğer fabrikalarımıza sevk edilerek değerlendirilmiştir.(Dişli kutusu, pompa, tesis yedekleri, elektrik motoru ve bunlara ait parçalar v.s.) ● Fabrikalarımızdan istenen ve Genel Müdürlüğümüze bildirilen, fabrikalarda mevcut, kullanım dışı / ihtiyaç fazlası rulmanların Ankara Şeker Fabrikası Merkez Ambarına gönderilmesi sağlanmaktadır. Bu rulmanlar öncelikli olarak ihtiyacı olan fabrikalarda değerlendirilecek, şirketimizde kullanma yeri kalmayan rulmanlar ise satış yoluyla değerlendirilecektir. ● Ankara Şeker Fabrikası Merkez Ambarı mevcutlarından, hareket görmeyen yedek parçaların listeleri hazırlanarak fabrikalara gönderilmiştir. Fabrikalarımızın bu listelerde ihtiyaçları bulunan malzemeleri talep etmeleri sağlanarak Merkez Ambarında hareket görmeyen malzemelerin değerlendirilerek stokların azaltılması hedeflenmiştir. ● 2014 yılı yatırımlarından 10 fabrikamız için lazerli kaplin ayar cihazı alımı yapılarak fabrikalarımızda tahrik sistemlerindeki kaplin ayarlarının daha sağlıklı yapılması ve ayarsızlık nedeniyle oluşan arıza ve aşırı malzeme tüketimlerinin önüne geçilmesi hedeflenmiştir. ● Genel Müdürlük binamızda bulunan; dizel jeneratör grubunun, telefon santralinin, kalorifer kazanları yakma sistemlerinin, asansörlerin, kamera güvenlik sisteminin, kart basma ve personel geçiş turnikelerinin, faks cihazlarının, fotokopi makinelerinin, klimaların, bariyer ve kesintisiz güç kaynaklarının periyodik bakımları ile arıza durumundaki bakım-onarımları, kalite sistem prosedürüne uygun olarak gerçekleştirilmiştir. ● Titreşim analizi ölçüm cihazı ve grafik analizi programı bulunan bazı fabrikalarımızda ve Başkanlığımız bünyesinde, geleneksel periyodik bakımın yanı sıra planlı bakım çalışmalarının bir kolu olan kestirimci bakım tekniği uygulanmaktadır. Başkanlığımız teknik elemanları tarafından, 2014–2015 kampanyasında Afyon, Ankara, Bor, Burdur, Çorum, Erciş, Ereğli, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Ilgın, Kırşehir, Muş, Turhal, Uşak ve Yozgat Şeker Fabrikalarının kritik ünitelerinde (Turbo generatör grupları, buhar kazanı baca aspiratörleri, taze hava vantilatörleri, difüzyon dişli kutuları v.b.) titreşim ölçümleri yapılmıştır. Değerlendirme raporları ilgili fabrikalarına gönderilmekte ve analiz raporları doğrultusunda gerekli bakım-onarım çalışmaları yapılmaktadır. 63 B-ENERJİ FAALİYETLERİ 27.10.2011 tarih ve 28097 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelik” de sanayi ve bina sektörleri için ayrı ayrı düzenlenmiş olan enerji yöneticisi sertifikalarının en geç 01/01/2014 tarihine kadar Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğüne (YEGM) başvurulması suretiyle birleştirilmesi şart koşulmuş, bu tarihe kadar birleştirme işlemi yapılmayan sertifikalar, bu tarihten itibaren geçersiz sayılacağı belirtilmişti. Ancak 25.03.2014 tarih ve 28952 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan yönetmelik değişikliğine (“Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik”e) göre, şirketimizde daha önce sanayi enerji yöneticisi sertifikasına sahip mühendislerimiz, bundan sonra da herhangi bir işlem yapmaksızın mevcut enerji yöneticisi sertifikalarıyla görev yapmaya devam edecekleri ve mevcut sertifikalarına ilave bina enerji yöneticisi sertifikasını da almak isteyenlerin, söz konusu yönetmelikte belirtilen hususlar doğrultusunda talep başvurusunda bulunabilecekleri konusunda fabrikalarımızdaki enerji yöneticisi sertifikasına sahip personelimiz bilgilendirildi. 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’na dayanılarak hazırlanan Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği’ne göre Serbest Tüketici kapsamına giren (2014 yılı için 4.500 kWh ve üstü elektrik tüketimi olan) ve bu vesileyle tedarikçisini seçme serbestisine sahip olan Genel Müdürlük binamız için bir yıllık Elektrik Enerjisi Alımı ihalesi yapılmış olup, ihaleyi kazanan firmayla 01.07.2014 tarihinden başlamak üzere bir yıllığına elektrik enerjisi alımı sözleşmesi yapılmıştır. Ayrıca yine serbest tüketici kapsamında olan 25 şeker fabrikamız için, daha önce bilgi amaçlı olarak hazırlanan örnek teknik şartnamedeki güncel kanun ve yönetmelik değişiklikleri ile ilgili olarak fabrikalarımız yeniden bilgilendirilmiştir. 30.03.2013 tarihli ve 28603 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6446 sayılı Elektrik Piyasa Kanunu’nun “Otoprodüktör lisanslarının üretim lisansına dönüştürülmesi” başlıklı Geçici 7 nci maddesinin birinci fıkrası ve 02.11.2013 tarihli ve 28809 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin Geçici 7 nci maddesi gereğince, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 17.04.2014 tarihli ve 4969 sayılı kararı ile fabrikalarımıza ait otoprodüktör lisansları 01.05.2014 tarihi itibariyle sona erdirilmiş ve eşzamanlı olarak üretim lisansı yürürlüğe girmiştir. EPDK’ nın yeni üretim lisanslarını hazırlaması üzerine (20.10.2014 tarihli Genel Müdürlüğümüz yazısı ile) fabrikalarımızdan geçersiz durumdaki otoprodüktör lisansları 64 teslim alınıp, EPDK’ya teslim edilerek karşılığında her bir fabrikamız için yeni üretim lisansları alınmıştır. 12.11.2014 tarihinde üretim lisansları fabrikalarımıza gönderilmiş ve kıymetli evrak kapsamında kayıtlara alınarak muhafaza edilmesi sağlanmıştır. Elbistan Şeker Fabrikası T5837 nolu turbo generatör grubunun revizyon döneminde fabrikası tarafından yapılan kontrollerinde klepe kolu bağlantı parçasının deforme olduğu görülmüştür. Bunun üzerine Genel Müdürlüğümüzce imalatçı Siemens firmasından klepe kolu bağlantı parçası siparişi yapılarak yurtdışından getirtilmiş ve 30.09.2014 tarihinde kabulü yapılarak fabrikasına sevk edilmiştir. Ereğli Şeker Fabrikasına ait T5861 no’lu turbo generatör grubu (4800 kW), 2013-2014 kampanyasında turbo generatöre yol vermede yağ basıncının, çekilen buhar miktarının, karşı basıncın ani değiştiği için otomatik senkronizasyon anının yakalanamaması ve sonucunda da turbo generatör gruplarında paralele alınma sıkıntısı yaşanmıştır. Konuyla ilgili imalatçı Siemens firmasına turbo generatör grubu kontrol vanası aktüatörü ve regle kutusundaki arızanın giderilmesi için gerekli malzeme temini, montaj işleri ve devreye alma işlemleri için sipariş açılmıştır. Söz konusu malzemelerin Siemens firması tarafından 2014 Aralık ayında fabrikaya sevk edilmiş ancak pancar kampanyasının devam etmesi nedeniyle montaj ve devreye alma işlemleri; Ereğli Şeker Fabrikası, Genel Müdürlüğümüz ve Siemens firması yetkilileriyle mutabık kalınarak 2015-2016 pancar kampanyasından önce (en geç 2015 Eylül ayının ilk 2 haftası) yapılması kararlaştırılmıştır. Fabrikalarımızda mevcut muhtelif tartı aletlerinin muayenelerine ilişkin usul ve esasları belirleyen “Tartı Aletleri Muayene Yönetmeliği” 04.09.2013 tarih ve 28755 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak 01.01.2014 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir. Fabrikalarımız gerekli işlemlerin yapılması ve yönetmelikteki değişikliklerin titizlikle takip edilmesi hususunda bilgilendirilmiştir. 2014 yılında TEİAŞ Soma Elektrik Teknolojileri Geliştirme ve Eğitim Tesisleri İşletme Müdürlüğünde düzenlenen “Kuvvetli Akım Tesislerinde Çalışma Yetki Belgesi” eğitimine, fabrikalarımızdan katılacak personel, Eğitim Dairesi Başkanlığı ile koordine edilerek fabrikalarımızın elektrik atölyesinin güncel yetki belgeli eleman durumlarına göre belirlenmiştir. 65 66 67 68 69 EK-5 Üretilen Kristal Şeker (ton) Üretilen Buhar (ton) Türbinlerin Toplam Üretimi (kWh) Şeker Fabrikasında Tüketilen Toplam Elektrik (kWh) Toplam Yakıt (7000kcal/kg göre ton) % Pancara Yakıt 1 ton pancar için tüketilen elektrik (kWh) 1 ton şeker için tüketilen elektrik(kWh) 1 ton pancar için tüketilen buhar (ton) 778,0 100.360 314.400 21.384.768 21.145.065 36.845 4,74 27,18 210,69 0,3478 2,6963 Ankara Şeker 123 464,0 49.190 235.500 14.474.630 14.649.381 17.835 3,84 31,57 297,81 0,3628 3,4224 Bor Şeker 97 374,0 49.080 190.020 12.191.540 11.842.340 20.473 5,47 31,66 241,29 0,4061 3,0947 Burdur Şeker 105 525,0 64.000 207.350 16.117.736 15.940.632 19.485 3,71 30,36 249,07 0,3410 2,7971 Çorum Şeker 79 580,0 73.225 212.800 15.214.104 14.745.500 18.674 3,22 25,42 201,37 0,3252 2,5760 Elazığ Şeker 33 56,5 6.465 28.500 1.982.300 2.048.300 2.694 4,77 36,25 316,83 0,4330 3,7842 Elbistan Şeker 92 344,0 39.750 135.810 11.849.904 11.633.061 18.373 5,34 33,82 292,66 0,3649 3,1577 Erciş Şeker 65 136,5 20.055 58.800 4.979.088 4.979.088 5.069 3,71 36,48 248,27 0,2330 1,5858 Ereğli Şeker 119 975,0 118.950 308.000 24.025.750 20.061.760 32.606 3,34 20,58 168,66 0,3081 2,5251 Erzincan Şeker 125 208,3 25.627 123.000 7.758.600 7.200.716 8.801 4,22 34,57 280,98 0,3582 2,9118 Erzurum Şeker 62 200,0 28.238 78.800 6.321.000 5.772.000 7.702 3,85 28,86 204,41 0,3380 2,3939 Eskişehir Şeker 112 843,0 100.190 316.465 24.708.480 22.768.667 30.383 3,60 27,01 227,25 0,3159 2,6582 Ilgın Şeker 113 861,0 102.650 315.100 23.522.112 23.411.668 30.226 3,51 27,19 228,07 0,2702 2,2660 Kastamonu Şeker 60 226,0 25.760 105.400 7.083.896 6.696.825 11.727 5,19 29,63 259,97 0,3641 3,1941 Kırşehir Şeker 113 470,0 65.170 164.400 13.378.770 11.421.690 14.781 3,14 24,30 175,26 0,2729 1,9683 Malatya Şeker 71 258,0 31.560 124.200 6.951.400 6.702.684 10.180 3,95 25,98 212,38 0,3772 3,0837 Muş Şeker 62 236,0 32.370 90.750 7.094.088 6.881.265 7.928 3,36 29,16 212,58 0,3571 2,6036 Susurluk Şeker 62 301,0 17.610 160.700 9.432.000 9.324.682 19.099 6,35 30,98 529,51 0,5133 8,7738 Turhal Şeker 79 551,0 64.400 221.480 15.923.328 15.818.092 20.090 3,65 28,71 245,62 0,3550 3,0370 Uşak Şeker 99 180,2 20.700 73.890 4.086.540 4.943.582 7.815 4,34 27,43 238,82 0,3627 3,1577 Yozgat Şeker 105 328,5 44.450 121.450 10.977.210 11.084.570 13.638 4,15 33,74 249,37 0,3270 2,4169 8.896,0 1.079.800 3.586.815 259.457.244 249.071.568 354.424 3,98 28,00 230,66 0,3369 2,7753 Afyon Şeker 1 ton şeker için tüketilen buhar (ton) İşlenen Pancar (bin ton) 99 Fabrikalar Kampanya gün 2014/2015 Pancar Kampanyasında Enerji Kullanım Oranları (Değerler teknik raporlardan alınmıştır.) Ağrı Şeker Alpullu Şeker Çarşamba Şeker Kars Şeker Toplam En Kötü Değer En İyi Değer 70 5- MAKİNA FABRİKALARI FAALİYETLERİ 2014 yılında modernize edilen Makina Fabrikaları Şeker Fabrikalarının ve Elektromekanik ihtiyacı makina Aygıtlar Fabrikasında; ve tesisler ile tüm Şeker Fabrikalarının bakım ve onarımı için gerekli yedek parçaların imalat ve tamiratları gerçekleştirilmiş olup ayrıca bazı resmi ve özel kuruluşlara da makina tesis ve yedek parça imalatı yapılmıştır. 2014 Yılında yapılan toplam imalat bedeli bir yıl öncesine göre % 7,83 artarak 104.972.171TL olarak gerçekleşmiştir. 2014 yılında Makina Fabrikaları ile Elektromekanik Aygıtlar Fabrikasında yapılan işlerin dağılımı aşağıda gösterilmiştir. Tabloda gösterilen değerler 2013 yılından devreden miktarı çıkartmak ve 2015 yılına devreden miktarı ilave etmek suretiyle hesaplanmıştır. Yedek, Tamirat ve Yatırım harcamaları ile ilgili üretim değerlerine dönem giderleri, kıdem tazminatları ve sosyal yardımlar dahil edilmiştir. YAPILAN İMALAT ( TL ) Fabrika Adı Yıl 2013 Şeker Fabrikaları Yedek Yatırım Harice Yapılan Toplam İmalat Faaliyet Net Kar / Zarar Kar/Zarar 5.618.745 - 1.119 5.619.864 -517.750 2013 5.880.949 26.832.310 1.628.000 3.043 859.572 5.883.992 29.319.882 -493.322 -352.169 -3.175.820 2014 2013 28.767.484 30.867.719 780.000 1.330.000 453.381 786.567 30.000.865 32.984.286 -47.958 58.565 -1.850.567 -1.706.291 2014 2013 31.693.485 6.151.309 3.610.000 - 593.330 3.553 35.898.814 6.151.313 48.660 -486.724 -2.371.381 -429.793 2014 6.879.178 - 30.855 6.910.033 -376.630 -563.935 2013 6.764.379 - 1.820 6.766.199 -243.927 -243.927 2014 2013 5.995.075 9.842.122 5.599.724 57.695 1.062.087 6.052.770 16.503.933 8.337 -1.456.068 -1.283.979 -4.455.519 2014 2013 2014 10.464.676 86.076.584 89.680.847 7.709.825 8.557.724 12.099.825 2.053.195 2.714.718 3.191.499 20.227.696 97.349.026 104.972.171 186.767 -2.621.476 -180.824 -4.031.325 -10.529.100 -10.453.356 AFYON 2014 ANKARA ESKİŞEHİR ERZİNCAN TURHAL EMAF TOPLAM 71 KAR ve ZARAR DURUMU Makina Fabrikası ve Elektromekanik Aygıtlar Fabrikasının Son 5 Yıllık Satış değeri üzerinden Toplam üretim Kar - Zarar durumu aşağıda gösterilmiştir Yıllar Satışı Yapılan (Kapanan) İşlerin Kıymet Tutarı TL 78.022.651 2010 Ciro Zarar Kar TL TL TL 76.248.836 -6.853.176 - 85.171.256 2011 81.550.153 -9.947.113 - 88.407.233 2012 82.187.493 -12.770.345 - 87.604.484 2013 83.653.039 -10.529.100 - 86.960.346 2014 93.531.320 -10.453.356 Not: Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Şeker Fabrikaları'na yapılan imalatlardan kâr alınmamıştır. 2014 yılı Makina Fabrikaları üretim faaliyetleri Döküm* Makina Fabrikası Afyon Pik Çelik Sfero ( Ton ) Çelik* Talaşlı* Kauçuk D. Dışı Konstr. İmalat 229 215,5 719 262 38 386 677 Ankara İmalat Net İmalat 427 981 Eskişehir 280 Erzincan 75 8 36 138 171 Turhal 36 13,2 132 47 227 59,2 1502 1339,5 Toplam 391 * Brüt değerler. 168 168 Son 5 yıllık Üretim değerleri Ton 2010 2011 2012 3449 3792 3402 72 123 123 1320 3126 Yıllar 2013 2014 3400 3126 ARAŞTIRMA GELİŞTİRME FAALİYETLERİ 1 - ELEKTROMEKANİK AYGITLAR FABRİKASI : a) Turhal Şeker Fabrikası Rafineri Otomasyonunun PCS7 (SIEMENS) işletim sistemi ile ilgili proje geliştirme çalışmaları ve uygulaması yapıldı. b) Yozgat Şeker Fabrikası, Akışkan Yataklı Buhar Kazanlarının Bilgisayar Destekli PLC Denetimli Otomasyon Sistemi ile ilgili proje geliştirme çalışmaları ve uygulaması yapıldı. c) Mikroişlemci Denetimli, prototipi üretilen Elektronik Konumlayıcılar üretilerek, Turhal Şeker Fabrikası Rafineri Otomasyonunda kullanıldı. Ayrıca diğer fabrikalara denenmek üzere gönderildi. d) Kameralı Şeker Çuvalı Sayma Sistemi ile ilgili proje çalışmaları yapıldı. e) Şeker Çuvalı Kantarı Ölçüm ve Denetim Sistemlerinin geliştirilmesi çalışmaları yapıldı. 73 BİLGİ İŞLEM DAİRESİ BAŞKANLIĞI FAALİYETLERİ - Genel Müdürlük ile Fabrikalar arasında bulunan NETWORK trafiği sürekli açık tutulmuş veri aktarımı ve Network üzerinden yapılan işler aksatılmadan yürütülmüştür. - Kurumun istekleri doğrultusunda Programlama faaliyetleri aksatılmadan yürütülmüş, Kurumumuzun talepleri anında karşılanmıştır. - Atak önleme sistemi güncel tutularak, içeriden ve dışarıdan gelecek zararlı ataklar engellenmiştir. - 5651 sayılı yasa gereği Bilgi Güvenliği, Network ağ güvenliği en üst seviyeye çıkartılmış, URL filtreleme, virüs ve anti virüs programları sürekli güncel tutulmuştur. - Gelişen teknolojiler doğrultusunda, ödeneklerde dikkate alınarak yeni bilgisayar ve yazıcı talepleri karşılanmıştır. KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ Genel Müdürlüğümüzde alt yapı çalışmaları bir yıllık sürede tamamlanarak 13.10.1999 tarihindeki adıyla K-Q TSE-ISO-EN- 9000 Kalite Sistem Belgesi’nin alınmasından sonra, 2003 yılında uluslar arası kalite standardında uygulamaya alınan yeni versiyon : TS:EN ISO 9001-2000 Kalite Yönetim Sistemine geçilmiştir. TS. EN ISO 9001-2000 Kalite yönetim sistemi 31.12.2010 yıl sonu itibariyle sona ermiştir.2010 yılı içinde TS.EN ISO 9001-2008 Versiyonuna göre belge yenileme çalışmaları tamamlanmış ve tüm kalite belgelerimiz yenilenmiştir. 2014 yılı içinde periyodik olarak yapılan iç tetkikler tamamlanmış, hazırlanan rapor ve girdiler, Müşteri Memnuniyeti Sonuçları, Üç Aylık Veri Analizleri ve 2014 Yılı Kalite Hedefleri Yönetimin Gözden Geçirmesi toplantısında değerlendirilerek faaliyet planının uygulanması karar altına alınmıştır. Kuruluşumuzda 08-09.12.2014 tarihlerinde TS EN ISO 9001.2008 standardı çerçevesinde gerçekleştirilen Dış Gözetim Tetkikine ilişkin 08.12.2014 tarihli rapor TSE-KYS yürütme komitesince 2015 yılında yapılacak toplantıda değerlendirilecektir. 74 Yapılan tetkikler neticesinde şirketimizce yapılan faaliyet ve çalışmalar başarılı bulunarak TSE.EN. ISO 9001-2008 Standardına ait Kalite Sertifikası Artıbel Sistem Belgelendirme ve Eğitim Hizmetleri iç ve dış Ticaret LTD. Şirketince düzenlenerek Şirketimize gönderilmiş, dolayısıyla kalite sertifikamızın tarihi 2015 yılı sonuna kadar 1 (bir) yıl uzatılmıştır. 75 ŞEKER ENSTİTÜSÜ AR-GE FAALİYETLERİ Şeker Enstitüsü bünyesinde bulunan Tarımsal ve Teknolojik Araştırmalar Müdürlüklerinin faaliyetleri; Araştırma ve Geliştirme Çalışmaları, Danışmanlık, Teknik Yardım ve Rutin Çalışmalar, Eğitim, Uluslararası Araştırma Kurumları ile İşbirliği, Yurt içi Üniversite ve Diğer Kurumlarla İşbirliği, Kongreye Katılma ve İnceleme Gezileri, Araştırmaya Yönelik Üretim Faaliyetleri başlıkları altında verilmiştir. 1. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME ÇALIŞMALARI 1.1. Yeni Başlanan ve Devam Eden Araştırma-Geliştirme Çalışmaları Tarımsal Araştırmalar Müdürlüğüne bağlı Şubelerce; şeker pancarı ekim alanlarımızda ekilecek çeşitleri seçebilmek amacıyla Cercospora ve Rhizomania hastalığına dayanıklı çeşitlerle; Çarşamba, Karacabey, Çorum, Kırşehir bölgeleri çiftçi tarlalarında, Eskişehir, Hasankale deneme istasyonlarında, Tokat ve Konya Tarımsal Araştırma Enstitüleri arazilerinde, nematoda toleranslı çeşitlerle; Eskişehir, Etimesgut, Hasankale ve Ilgın deneme istasyonları ile Altınekin, Amasya ve Beylikova çiftçi tarlalarında verim kontrol denemeleri yapılmıştır. Deneme sonuçlarına göre; Cercospora ile Rhizomania’ya dayanıklı çeşitler ve nematoda toleranslı çeşitlerden iyi performans gösterenler belirlenmiştir. Bu denemeler, aynı zamanda T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na üretim izni ve tescil için başvurulan çeşitlerin, üretim izni ve resmi tescil denemesi olarak yürütülmüştür. “Şeker Pancarında Rhizomania’ya Dayanıklı Ebeveyn Hatların Geliştirilmesi ve Yabani Pancar Popülasyonlarında Dayanıklı Genotiplerin Belirlenmesi” adlı proje kapsamında; ABD Salinas Tarımsal Araştırmalar İstasyonundan sağlanan, Rhizomania ve Curly Top Virus hastalığına dayanıklı multigerm ve monogerm O-Tip materyaller ile enstitümüzde geliştirilen multigerm ve monogerm, Rhizomania’ya dayanıklı, kök verimi normal, şeker varlığı yüksek materyallerden doku kültürü ile bitkiler üretilip iklim odasında 76 dış koşullara alıştırıldıktan sonra soğuk odalarda vernalize edilmiş ve tohum dalı oluşturmaları sağlanmıştır. Henüz açılmamış çiçeklerden ovüller izole edilerek besin ortamına aktarılmış ve haploid bitki elde edilmiştir. Çalışmanın yabani pancar popülasyonları kapsamında, türlerde henüz açılmamış çiçeklerden ovül kültürü, açık olan çiçeklerden ise embriyo kültürü ile bitkiler elde dilmiştir. Çeşit ıslahı amacıyla O-Tip ve erkek kısır paraleli hatları elde etmek için ana ebeveyn adayı genotiplerden fide üretilerek tohum üretimleri gerçekleştirilmiştir. Verim ve kaliteleri ile kombinasyon kabiliyetleri yüksek monogerm ana ebeveyn ve multigerm tozlayıcılar elde etmek için seleksiyonla belirlenen multigerm tozlayıcı familyalardan tohum üretilmiştir. T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi Müdürlüğü adına “Farklılık, Yeknesaklık ve Durulmuşluk” denemesi her yıl olduğu gibi Etimesgut Deneme İstasyonunda yürütülmüş, kromozom sayımları yapılmıştır. “Şeker Pancarı Tarımında Ekilen Çeşitlerin Farklı Partilerine ait Tohumların Tarla Çıkış Gücünün Tespiti”, “Ticari Diploid Hibrid Çeşitlerden Yararlanarak Cercospora, Rhizomania ve hem Cercospora hem de Rhizomania’ya Dayanıklı Anaç Monogerm Şeker Pancarı Popülasyonlarının Geliştirilmesi”, “Rutin Toprak Analiz Metotlarının Kontrol, Adaptasyon ve Modifikasyonu”, “Şeker Pancarı Yetiştirilmesinde Üretim Seyri, Maliyet ve İklim Değişkenleri Arasındaki İlişkilerin Araştırılması”, “Vejetasyon Döneminde Şeker Pancarının Verim ve Kalitesine Etkili Olan İklim Faktörlerinin Tespiti İle Bu Faktörler Arasındaki İlişkilerin Araştırılması”, “Şeker Pancarı Yetiştiriciliğinde Sulamanın Vejetasyon Seyrine Etkisi”, “Şeker Pancarının Farklı Hasat Zamanlarının Verim ve Kaliteye Etkisi”, Metil Alkolün Şeker Pancarının Verim ve Kalitesine Etkisi”, “Doğu Anadolu Bölgesi Şartlarında Çıplak ve Kaplanmış Şeker Pancarı Tohumunun Değişik Ekim Mesafelerinin Şeker Pancarının Verim ve Kalitesine Etkisi”, “Şeker pancarı tepe kıvırcıklığı hastalığına karşı farklı tohum ilaçları ve dozlarının belirlenmesi” “Türkiye’de Şeker Pancarı Üretim Alanlarında Enfeksiyon Oluşturan Beet necrotic yellow vein virus (BNYVV)’ün Moleküler ve Patojenik Varyantlarının ve Beet black scorh virus (BBSV)’ün Araştırılması”, “Rhizomania hastalığına karşı çift dayanıklı gen içeren çeşitlerin performansları” konulu araştırma çalışmaları yürütülmüştür. 77 Teknolojik Araştırmalar Müdürlüğüne bağlı şubelerce; “Ham Şerbet Arıtımında I. Karbonatlama Kademesinde Optimal Çökme Noktasının Otomatik Olarak Tayini ve Proses Kontrolünün Otomasyonunun Gerçekleştirilmesi” konulu proje kapsamında fabrikalarımızda ham şerbet arıtım kademelerinden biri olan I. karbonatlamada şerbette en iyi şeker dışı madde çökmesi ve en iyi berraklığın gözlendiği optimal noktanın, bulanıklık ölçer cihazı ile tespit edilerek, karbonatlama pH’sının ayarlanmasının otomasyon şekline getirilmesi amaçlanmaktadır. 2012-2013 Kampanyasında Ankara Şeker Fabrikası’na monte edilen kazan ile bir haftalık denemede elde edilen sonuçlar optimal noktanın otomatik olarak tayin edilebilirliği konusunda oldukça tatminkar olmuştur. Sistem tarafından bulunan optimal nokta ile laboratuvar tarafından bulunan optimal nokta da birebir örtüşmüştür. Eskişehir Şeker Fabrikasına da aynı kazandan bir tane monte edilmiştir. Bu fabrikadaki çalışmalar çok net bilgi verebilecek ve sistemin otomasyona entegre edilmesini sağlayacak kadar uzun yürütülememiştir. 2014-2015 Kampanyasında sistem tekrar çalıştırılmıştır. Elde edilen verilere göre bulanıklık ölçer ile optimal nokta tayini başarılı bir şekilde yapılmaktadır. Sistemin düzgün çalışmasına rağmen gaz borularında bir süre sonra meydana gelen tıkanma sorun teşkil etmektedir. Bu sorunun giderilmesi için proje geliştirme çalışmaları devam etmektedir. “Rafineride Şeker Pişiriminin Vakum Kazanlarında Aşırı Doygunluğun Takip Edilmesi Yoluyla Kontrolü ve Otomasyonu” konulu çalışma EMAF ile ortaklaşa yürütülmektedir. Proje için gerekli olan kimyasal ve proses verileri hazırlanarak çalışmaya destek verilmektedir. Bu proje kapsamında 2011-2012 kampanyasında yapılan çalışmalara ilave olarak, 2013-2014 Kampanyası başlamadan önce EMAF, Ankara Şeker Fabrikasındaki deneme için alınan refraktometreden iki tane daha satın alarak 6 kazanı denetleyebilecek sistemi revizyon döneminde Eskişehir Şeker Fabrikası’na kurmuştur. Kristal şeker pişirim kazanlarına monte edilen refraktometrelerin pişirim denemeleri başlamadan önce saha kalibrasyonları yapılmıştır. Kalibrasyonlar tamamlandıktan sonra şurup içindeki aşırı doygunluğun takibine bağlı pişirim denemelerine geçilmiştir. Pişirim denemelerinden elde edilen şekerlerin Değişkenlik Katsayısı değerlerinde olumlu yönde gelişme görülmüştür. Daha homojen tane büyüklüğünde şeker elde edilmiştir. Çalışmalara 2015-2016 kampanyasında da devam edilecektir. “Ankara, Ereğli, Eskişehir ve Ilgın Şeker Fabrikaları Pancar Bölgeleri Pancarlarının Melas Şekeri ve Şeker Verimi Açısından Karşılaştırılması” konulu çalışmaya Tarımsal Araştırmalar Müdürlüğü ile ortaklaşa başlanılmıştır. 2013-2014 Kampanya döneminde kıyım 78 bantlarından alınan numunelerde yapılan analizlerle Ankara, Eskişehir, Ilgın ve Yozgat Şeker Fabrikaları için teorik melas şekeri değerleri hesaplanarak karşılaştırılmıştı. Ankara Şeker Fabrikası’nın bazı bölgelerinin Eskişehir ve Ilgın Fabrikaları ile komşu olmasına rağmen, Ankara Fabrikasının melas şekeri değerlerinin diğer fabrikalardan yüksek çıkmasının nedenini incelemek üzere 2014-2015 kampanya döneminde de Ankara, Eskişehir, Ilgın ve Ereğli Şeker Fabrikalarının bölgelerinden gelen pancarlarda ayrı ayrı analizler yapılarak teorik melas şekeri miktarları karşılaştırılacaktır. Bu çalışma kapsamında, Ekim ve Kasım aylarında üçer günlük sürelerle bu fabrikalarımız bölgelerinden gelen pancarlardan numune alınmıştır. Alınan pancar numunelerinin invert, α-amino azotu, Na, K, invert şeker analizleri yapılarak teorik melas şekeri miktarları hesaplanacaktır. “Yüksek Kalorili Kömürlerin Özellikleri ile Serbest Şişme İndeksi Değerleri Arasındaki İlişki ve Serbest Şişme İndeksi Değerinin Şlaka Oluşumuna Etkisi” konulu çalışmanın amacı, fabrikalarımızda kullanılan yüksek kalorili kömürlerden kaynaklanabilecek olası şlaka yapma eğilimlerini önceden tespit etmek ve önlemektir. Kömür kullanan fabrikalardan gelen yüksek kalorili kömürlerin Serbest Şişme İndeksi analizleri Kasım 2014 tarihinden itibaren standartlara uygun şekilde Enstitümüzde yapılmaktadır. Bu çalışmada nem, uçucu madde, kül, sabit karbon gibi kömürleri tanımlayan özellikler ile serbest şişme İndeksi değerinin ne ölçüde değiştiği tespit edilmeye çalışılacaktır. Ayrıca fabrikalarda fiili olarak meydana gelen şlaka olaylarının daha çok hangi serbest şişme indeksine sahip kömürlerde meydana geldiği de belirlenmeye çalışılacaktır. “Ankara Şeker Fabrikası Proses Ekipmanlarının Dış Yüzey Sıcaklıları ve Bu Ekipmanlardan Ortama Olan Isı Kayıpları”. Pancar şekeri üretim prosesinde kullanılan aparatların izoleli ve izolesiz yüzeylerinden bulundukları ortama radyasyon ve konveksiyon yoluyla ısı kayıpları olmaktadır. Yüzey ısı kayıpları proses aparatlarının dış yüzey sıcaklıkları ölçülmek suretiyle hesaplanmaktadır. Bu kampanya döneminde yapılan çalışmalarda aparat yüzeylerinden ortama olan ısı kayıplarının % 0.01 ila % 0.06 arasında değiştiği hesaplanmıştır. Proses aparatlarının 60oC nin üzerinde sıcaklığı olan yüzeylerin tamamında, 50oC nin üzerinde sıcaklığı olan yüzeylerin çoğunda el ile dokunulabilecek yüzey sıcaklığını sağlayabilecek mertebede ısı yalıtımı yapılmalıdır. Çalışmalara önümüzdeki kampanyada devam edilecektir. 79 “Ankara Şeker Fabrikası Soğutma Kulesi Suyunda St37.2, 304L ve 316L Kalite Çeliklerinin Korozyon Davranışlarının İncelenmesi”. Şeker fabrikalarında, tekrar kullanılmak üzere soğutma kulelerine gönderilen 50oC-60oC sıcaklığındaki kondansatörden çıkan su 30oC35oC sıcaklıkta geri döner. Suyun hava ile temas yüzeyini artırmak üzere inşa edilen soğutma kulelerinde yaşanan korozyon problemlerini incelemek üzere başlatılan proje kapsamında St37.2, 304L ve 316L kalite çeliklerinin, kondense suyundaki korozyona karşı davranışlarının incelenmesi ile uygun ve ekonomik malzeme seçimi amaçlanmaktadır. Çalışma devam etmektedir. “Ankara Şeker Fabrikası Şerbetlerinde (Ham Şerbet, Sulu Şerbet, Koyu Şerbet ve Melas) Azotlu Bileşiklerin Seyri”. Pancar ve şerbetlerde bulunan azotlu bileşikler fabrikasyonda pH, renk ve arılığı etkilemekte ve büyük kısmı melasa kadar ulaşmaktadır. Bu çalışma ile Ankara Şeker Fabrikası şerbetlerinde azotlu maddelerin miktar ve seyri incelenerek, literatürde verilen değerlerle karşılaştırılmaktadır. Çalışma, birkaç yılı kapsayan verinin elde edilebilmesi için devam etmektedir. Tekdüzen Şeker Analiz Metotları Uluslararası Komisyonu (ICUMSA) ile ortak yürütülen çalışmalar kapsamında “Ham Şeker”, “Beyaz Şeker”, “Özel Şekerler”, “Melas”, “Pancar”, “Pancar Şekeri Fabrikasyonu”, “Oligosakaritler ve Polisakaritler”, “Şekerler ve Şekerdışı Maddeler için Kromatografik Teknikler”, “Mikrobiyoloji”, “İndirgen Şekerler” konularında çalışmalara devam edilmektedir. 1.2. Sonuçlanan Araştırma Geliştirme Çalışmaları “Şeker pancarı tepe kıvırcıklığı hastalığına karşı farklı tohum ilaçları ve dozlarının belirlenmesi” konulu çalışma tamamlanmış olup raporu hazırlanmaktadır. “Ankara Şeker Fabrikasında 2013-2014 Kampanyasında Yürütülen Biyosit Denemesi” konulu çalışmada; şeker fabrikalarında ekstraksiyon ünitesinde enfeksiyon kontrolü amacıyla kullanılan formalin yerine kullanılabilecek, insan sağlığına zararsız farklı bir biyositin etkinliğinin araştırılması amaçlanmıştır. Genel Müdürlük Şeker Üretim Dairesi Başkanlığı ile birlikte Ankara Şeker Fabrikasında 11 Ekim 2013’de denemelere başlanmıştır. Bu denemelerde SOLISA Firması tarafından getirilen klordioksitin, ekstraksiyon sistemindeki enfeksiyonu önleme ve kontrol etme kapasitesi araştırılmıştır. Bu çalışmada difüzyon 80 ünitelerinden biri deneme ünitesi, diğeri kontrol ünitesi olarak seçilmiş, kontrol ünitesinde formalin her zaman kullanıldığı gibi kullanılmış, deneme ünitesinde ise formalin hiç kullanılmamış, sisteme yalnızca biyosit verilmiştir. Elde edilen tüm verilere göre klor dioksitin pH değerlerini belli bir süre sabit tutabildiği görülmüş, bazı koşullarda laktik asit değerleri açısından da başarılı sonuçlar vermiştir. Kontollu enfeksiyon tarzında çalışmayan Türkşeker fabrikalarında ise klor dioksitin tek başına yeterli olmayacağı ancak ikinci bir biyosit veya az miktarda formalin ile takviye edilerek kullanılmasının mümkün olduğu sonucuna varılmıştır. “Çeşitli Ortamlarda St37.2 ve 304L Kalite Çeliklerinin Korozyonuna Melasın İnhibitör Etkisinin Araştırılması” konulu çalışma Osmangazi Üniversitesi ile ortaklaşa yürütülmüştür. Bu proje kapsamında 304L tipi paslanmaz çelik ile St37.2 karbon çeliğinin musluk suyu ortamı ve % 6 NaCl ortamlarındaki korozyonuna, değişen derişimlerde (0.1g/L, 0.2g/L, 0.3g/L, 0.4g/L, 0.5g/L) eklenen melasın inhibitör etkinliği araştırılmıştır. İnhibitörler, korozif etkiyi azaltmak veya önlemek için korozyon ortamına eklenen katkılardır. Literatürde melasın inhibitör olarak kullanıldığında önemli etkisinin tespit edildiği araştırma çalışmaları mevcuttur. Sonuçlarda kullanılan korozyon hızları, Elektrokimyasal Empedans Spektroskopisi (EIS) ve Tafel Ektrapolasyon (TP) yöntemleri ile saptanmıştır. Musluk suyu ortamında melasın hem 304L hem de St37.2 çeliğinin korozyonunu önlemede etkin olduğu, ancak St37.2 için daha etkin inhibitör davranışı gösterdiği saptanmıştır. Melas, % 6 NaCl ortamında ise sadece 304L çeliğinin korozyonunda inhibasyon etkisi göstermiştir. Melasın inhibitör etkinliği değerlerinin derişim arttıkça artmış olması melasın metal yüzeylerinde adsorbsiyonundan kaynaklanmasıyla açıklanmıştır. “Fabrikaya Gelen Pancar ile Fabrikada İşlenen Pancar Arasındaki Beyaz Şeker Randımanı ve Melas Şekeri Farkının İncelenmesi”. Bu amaçla, fabrikaya bölgelerden gelen pancarlarda ve fabrikasyona girerken kıyımda sodyum, potasyum, α-amino azotu ve invert şeker analizleri yapılarak, geçmiş yıllarda Şeker Enstitüsünde oluşturulan bir eşitlik kullanılarak melas şekeri miktarları hesaplanmıştır. Pancarda ve kıyımda ölçülen α-amino azotu miktarları, deaminasyon (aminoasitlerin parçalanarak amonyak ve ketoasitlere dönüşmesi) nedeniyle kampanya süresince giderek azalmış, dolayısı ile pancar ve kıyım arasındaki melas şekeri farkını belirlemek mümkün olmamıştır. Ancak, kullanılan hesaplama yönteminin fabrikalarımız arasında farklılık gösteren pancara göre % melas şekeri değerlerinin karşılaştırılmasında kullanılabileceğini göstermiştir. 81 2. DANIŞMANLIK, TEKNİK YARDIM VE RUTİN ÇALIŞMALAR Enstitümüze bağlı dört deneme istasyonu ile Cercospora, Rhizomania ve Şeker pancarı kist nematodu ile bulaşık alanlarda, Tarımsal Araştırmalar Müdürlüğüne bağlı şubelerce agronomi, bitki besleme, bitki ıslahı, sulama, hastalıklar ve zararlılar ile tarımsal mekanizasyon konularında projelendirilmiş 62 tarla denemesi, 3240 parsel olarak kurulmuş ve her parselin verim ve kalite analizleri yapıldıktan sonra elde edilen verilere istatistikî analiz uygulanarak, sonuçlar ilgili araştırıcılara verilmiştir. Şeker pancarının 2014 yılı destekleme alım fiyatının tespitine esas olacak 130 adet şeker pancarı ve 142 adet rakip ürünlere ait maliyet etüdünün değerlendirilmesi yapılmış, sonuçlar Genel Müdürlüğe sunulmuştur.. Şeker pancarında çeşit seçimi kriterleri ve önemi hakkında hazırlanan bilgi notu Genel Müdürlüğe sunulmuştur. 2016 yılı pancar ekiminde kullanılacak şeker pancarı tohumunun ihale yoluyla teminine ilişkin şartname ile ihaleye itirazda bulunan firmalara verilecek cevaba esas teknik rapor Genel Müdürlüğe sunulmuştur. Türkiye’de uzun yıllık kış ve bahar dönemi yağışlarının pancar verimine etkileri hakkında hazırlanan rapor Genel Müdürlüğe sunulmuştur. Fabrikalarda 2014 yılı ekiminden artan tohum da dikkate alınarak, 2015 yılı ekimi iş programı ve fabrikaların istekleri doğrultusunda hazırlanan tohum tevzi listesi Genel Müdürlüğe iletilmiştir. Genel Müdürlük tarafından 2015 yılı ekiminde kullanılmak üzere ihale edilen tohumların, firmanın deneme amaçlı göndermiş olduğu çeşitlerle genetik olarak aynı olup olmadığını tespit için gerekli elektroforez testinin ön çalışmaları yürütülmüştür. Tohum İşleme Fabrikası tarafından üçlü karışım (imidacloprid veya thiamethoxam + thiram + hymexazol + yapıştırıcı madde) tohum ilacını satın almasına esas teknik şartnameler güncellenmiş, ilacın kesin kabulüne ilişkin çalışmalar Tohum İşleme Fabrikası ile birlikte yürütülmüştür. 82 Ekim alanlarımızda görülen zararlılarla mücadelede kullanılacak tarımsal ilaçlar ve bunların kullanılması hakkındaki teknik yardıma devam edilmiştir. Fabrikalarımızın 2014 yılı zararlılarla mücadele durumu değerlendirilmiş, hazırlanan rapor Genel Müdürlüğe sunulmuştur. Malatya Şeker Fabrikasının bazı ekim alanlarında, mayıs ayı başında Şeker pancarı yaprak kurdu [Spodoptera (Laphygma=Caradrina) exigua] tespit edilir edilmez, daha önceki salgınların görüldüğü fabrikalar başta olmak üzere ekim alanlarımızın tamamında tarla tetkiklerinin titizlikle yapılması, popülasyon yoğunluğunun ekonomik zarar eşiğine ulaşması halinde mücadeleye vakit geçirilmeden başlanması ve zararlının ikinci neslinin haziran ayının son haftasından itibaren görülebileceği dikkate alınarak gerekli önlemlerin alınmasıyla ilgili teknik raporlar hazırlanarak Genel Müdürlüğümüze sunulmuştur. “Şeker pancarında yabancı otlara karşı herbisit uygulamaları ve dikkat edilecek hususlar” isimli rapor Genel Müdürlüğe sunulmuştur. Cercospora mücadelesinin stratejik esasları ve fabrikaların 2014 yılı Cercospora ilaçlama programları hazırlanarak Genel Müdürlüğe sunulmuştur. Ekim alanlarımızda yürütülen Cercospora mücadelesi, fabrikalarımız Ziraat Teşkilatı elemanları ile birlikte takip edilmiş ve danışmanlık hizmeti sürdürülmüştür. Hastalık teşhisi konularında Afyon, Kırşehir ve Ilgın şeker fabrikalarına, Cercospora yaprak lekesi hastalığının ilaçlama zarar eşiğinin tespitinde de Susurluk Şeker Fabrikasına yardımcı olunmuştur. Afyon Şeker Fabrikasının Dinar Bölgesinde görülen Cercospora hastalığı ile ilgili rapor Genel Müdürlüğe sunulmuştur. Şeker pancarı gelişim seyri boyunca 15’er günlük periyotlar halinde pancar gelişim seyrini takip etmek, geçmiş yıllarla karşılaştırmak, eldeki verilere dayanarak bu yıl için verim ve kalite tahmininde bulunmak amacıyla haziran-ekim ayları arasında “Vejetasyon Seyri Raporu” ayda bir hazırlanarak fabrikalar ve Genel Müdürlüğe gönderilmiştir. 2014 yılında şeker varlığının son yıllara göre düşük seyretmesinin nedenleri hakkında hazırlanan rapor Genel Müdürlüğe sunulmuştur. Ankara ve Susurluk şeker fabrikalarının 2014-2015 kampanya sorunlarının tarımsal ve teknolojik açıdan değerlendirilmesine ilişkin raporlar ilgili fabrikalar ve Genel Müdürlüğe gönderilmiştir. 83 Gübreleme tavsiyelerine esas teşkil etmek üzere, araştırma ve diğer amaçlar için alınan 65 adet toprak numunesinin organik madde, bitkilerce alınabilir fosfor ve potasyum analizlerinin yanı sıra, Şirketimizce çiftçilere dağıtılmak üzere satın alınan gübrelerden alınan ve diğer kurumlardan gelen 103 adet kimyasal gübre örneklerinin standartlara uygunluğu ve kalite kontrolleri yapılmıştır. Ayrıca 50 adet şeker numunesinde; As, Pb, Cu, Fe, 24 adet melas numunesinde Na, K, Ca, Mg, Fe, Mn, Zn ve azot, 5 adet şlempe numunesinde de azot analizi yapılmıştır. Hassas ekim makinelerinin yedek parça ihtiyacını karşılamak üzere 22 kalem malzemenin teknik şartnamesi hazırlanmıştır. İmalatı tamamlanan malzemelerin teknik kontrolleri ve tesellümleri yapılmıştır. Rus yapısı seyyar pancar boşaltma temizleme ve yükleme makinelerinin yedek parça ihtiyacını karşılamak için 9 kalem malzemenin teknik şartnamesi hazırlanmıştır. İmalatı tamamlanan malzemelerin teknik kontrolleri ve tesellümleri yapılmıştır. Seyyar pancar boşaltma temizleme ve yükleme makinelerine ait 4 adet Rus dizel motor, 5 adet Tümosan dizel motor ile 9 adet yakıt pompasının revizyonu yapılmıştır. Kampanya içerisinde ihtiyaç duyulan ve stoklarda bulunmayan seyyar pancar boşaltma makinelerine ait malzemelerin piyasadan temini sağlanmış ve fabrikalara gönderilmiştir. Fabrikalarımızın merkez ve bağlı kantarlarında bulunan seyyar pancar boşaltma, temizleme ve yükleme makinelerinde meydana gelen arızalar giderilmiştir. Hassas ekim makinelerinin “Ekici Tekerlek” ihtiyacının karşılanması için; ham ekici tekerlerden; 1090 adedi 3.5x4.5x90 (8 cm), 710 adedi 3.5x4.5x38 (17 cm) delik ölçüsünde işlenerek Şeker Enstitüsü Ambarına teslim edilmiştir. Şeker Enstitüsüne bağlı Deneme İstasyonlarında bulunan tarım alet ve makinelerinin bakım, onarım ve ayarları yapılmış, çalışmaları sırasında meydana gelen aksaklıklar giderilmiştir. 84 Şeker Enstitüsüne bağlı Deneme İstasyonlarına alınacak tarım alet ve makinelerinin seçilmesi konusunda ilgili şubelere bilgi verilmiş, satın alınacak makinelerin teknik şartnameleri hazırlanmış ve alınan makinelerin teknik tesellümleri yapılmıştır. Enstitü pancar analiz laboratuvarının yıkama, tartım ve freze kısmının yenileme çalışmaları çerçevesinde şartname hazırlığı, ölçülendirme, eski parçaların söküm ve yeni parçaların monte işleri yapılmıştır. T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi tarafından yılda iki defa düzenlenen “Üretim İzni” ve bir defa düzenlenen “Tescil” toplantılarına Enstitümüzden ilgililerin katılımıyla denemelerde gerekli şartları sağlayan şeker pancarı çeşitlerinin üretim izni almasına veya tescil edilmesine karar verilmiştir. T.Ş.F.A.Ş. Genel Müdürlüğünce satın alınan çeşitli işletme malzemelerinin ihalelerine esas numunelerin analizleri yapılarak değerlendirilmiştir. Ayrıca gelen her parti malzemenin analizi yapılarak tesellümleri sağlanmış, fabrikalarımızdan, çeşitli kişi ve kuruluşlardan değişik tarihlerde gelen çeşitli numunelerin analizleri yapılarak raporları ilgili birimlere gönderilmiştir. Fabrikalarımızın 2013/2014 kampanyası ortalama melas ve beyaz şeker numunelerinin kalite analizleri yapılarak raporları hazırlanmış, İşletme Müdürleri Toplantısında katılımcılara dağıtılmış, Genel Müdürlüğe ve fabrikalara gönderilmiştir. Ayrıca fabrikalarımızın 2013/2014 kampanyası sırasında ürettikleri beyaz şeker numunelerinin mikrobiyolojik analizleri yapılarak raporları birlikte ilgili birimlere gönderilmiştir. Genel Müdürlüğümüz tarafından fabrikalarımızın 2014/2015 kampanyası için açılan satın alma ihalesine esas olmak üzere gelen taş önleyici, difüzyon ve arıtım sistemi için köpük kesici, pancar yıkama ve yüzdürme suyu için köpük kesici, perlit, GP ve BMA filtre torbası, pres filtre bezi, çamur koyulaştırma bezi gibi çeşitli işletme malzemelerinin analizleri yapılarak, gerektiğinde dış kuruluşlarda yaptırılarak değerlendirilmiştir. Hazırlanan değerlendirme raporları çeşitli tarihlerde ilgili birimlere gönderilmiştir. Ayrıca Merkez Ambarına gelen ve yukarıda adı geçen her parti malzemenin analizleri yapılarak tesellümleri sağlanmıştır. 85 Çeşitli kuruluşlar, Genel Müdürlük ve fabrikalarımızdan gelen beyaz, küp şeker, kömür, melas, taş önleyici, köpük kesici, perlit gibi birçok malzemenin analizleri ile Ankara Şeker Fabrikası’nın sosyal tesisleri ve işyerlerinde kullanılan içme suyu numunelerinde, çeşitli fabrikalarımızın su/atık su numunelerinde mikrobiyolojik analizler yapılarak raporları ilgili birimlere iletilmiştir. Fabrikalarımıza 2014 yılı için satın alınacak ve demirbaş ihtiyacı olan bazı cihazlar için hazırlanan şartnameler ile ilgili olarak, Genel Müdürlüğümüzde Kalite ve İşletme Kontrol Müdürlüğü yetkilileri ile nisan ve mayıs ayında düzenlenen toplantılara katılınmıştır. Demirbaş ihtiyacı olarak alınan spektrofotometre ve çalkalayıcı cihazı için gerekli şartnameler hazırlanarak satın alınmıştır. İlgili cihazlar için tedarikçi firma yetkilileri gerekli eğitimleri sağlamıştır. 2014-2015 Kampanya dönemi için satın alınan ve kömür yakan fabrikalarımızdan Enstitümüze gönderilen çok sayıda ihale kömürü numuneleri ile Kömür Şartnamesi gereği 1. parti kömür numunelerinde ve çeşitli fabrikaların gerekli gördükleri bazı parti kömürü numunelerinde kül ergime noktası ve uçucu madde analizi yapılarak raporları ilgili fabrikalara gönderilmiştir. Kömür şartnamesinde yer alan ve toplam kükürt analizinde kullanılan ASTM D 3177’nin yürürlükten kalkması nedeniyle, yerine kullanılabilecek resmi bir metot ile ilgili araştırma yapılmış ve TÇMB’de de kullanılan “ISO 334–Kömürde Eşka Metodu ile Toplam Kükürt Tayini” metodu ikame edilmiş, Enstitümüzde denenmiş ve bu metodun çevirisi yapılarak analiz yöntemi tüm fabrikalarımıza gönderilmiştir. Uşak Şeker Fabrikasında 2013-2014 kampanya döneminde yaşanan kömür yanma problemlerini araştırmak üzere 26-27 Ağustos 2014 ve 02-03 Eylül 2014 tarihlerinde ilgili fabrikaya gidilmiş, fabrika sahasında kalan yüksek kalorili, yakılmasında sorun yaşanan kömürden numuneler alınmış ve fabrika yetkilileri ile görüşülmüştür. Enstitümüzde yapılan analizlerin ve değerlendirmelerin sonunda hazırlanan rapor, ilgili fabrikaya gönderilmiştir. Elazığ Şeker Fabrikasında son yıllarda kazan suyu iletkenlik ve alkalite değerlerinin yüksek olması nedeni ile 14-18 Ekim 2014 tarihleri arasında Elazığ Şeker Fabrikasına gidilerek incelemelerde bulunulmuş ve su hazırlama, tephir ayakları, kazan besleme ve kazan sularından numuneler alınmıştır. Alınan numunelerin analizleri Ankara Şeker Fabrikasından 86 alınan numunelerle karşılaştırmalı olarak Enstitümüzde yapılmıştır. Kazanlarda trisodyum fosfat kullanımının nasıl olacağı konusunu da içeren rapor hazırlanarak ilgili fabrikaya gönderilmiştir. Elbistan ve Bor Şeker Fabrikalarına 18-29 Kasım 2014 tarihleri arasında gidilerek buhar kazanlarında kullanılan kömürler ve yanma ile ilgili problemler araştırılmıştır. Bu çalışmada her iki fabrikada buhar kazanlarındaki yanma olayları incelenmiş ve buhar kazanlarında kullanılan parti kömürlerinden, kazan kömürlerinden ve cüruflardan numuneler alınarak analizleri yapılmış, analiz sonuçlarına göre kömürler tanımlanmıştır. Elde edilen sonuçlar ve alınması gereken tedbirleri içeren rapor hazırlanarak ilgili fabrikalara ve Genel Müdürlüğe gönderilmiştir. Genel Müdürlüğümüzün yazılı talebi üzerine 20.10.2014 ve 18.11.2014 tarihlerinde elemanlarımız Susurluk Şeker Fabrikasına gitmiştir. Birinci görevlendirmede fabrikanın karşılaştığı arıtım güçlüğünün nedenleri incelenmiş, ikinci görevlendirmede ise pancarın teknolojik değerinin düşük olması nedeni ile tarımsal ve teknolojik açıdan karşılaşılan sorunlar yerinde tetkik edilmiştir. Tarımsal ve teknolojik açıdan gerekli önerileri içeren rapor Genel Müdürlüğe gönderilmiştir. Ankara Şeker Fabrikası IV Nolu Vakum Aparatı borularında 2013-2014 Kampanyası sonunda meydana gelen korozyon hasarının nedenleri incelenerek raporu hazırlanmış ve Genel Müdürlüğe gönderilmiştir. Genel Müdürümüz tarafından Enstitümüzden istenen “Bedeli Ödenen Pancar ile İşlenen Pancar Arasında Oluşan Fark Hakkında Değerlendirme Notu” konulu rapor hazırlanarak iletilmiştir. Fabrikalarımızda kullanılan köpük kesici kimyasal maddelerde mineral yağ ve silikon miktarının tespit edilebilmesine yönelik olarak Genel Müdürlüğün bu konuda araştırma istemesi üzerine ODTÜ Merkez Laboratuvarı, ODTÜ Kimya Bölümü ve TÜBİTAK MAM ile görüşülmüştür. Ancak ilgili yerlerden mineral yağ ve silikon miktarı tayini konusunda kesin ve olumlu bir cevap alınamamıştır. Daha sonra konu ile ilgili bazı standartlar (TS 4963, TS 5038, TS 5039) temin edilmiş ve bu standartlar incelenerek uygulanabilirliği araştırılmıştır. 87 Genel Müdürlüğün 04.12.2014 tarih ve 13793 sayılı yazısında belirtilen Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Gıda Kodeksi Düzenlemeleri ile ilgili “UGKK Alt Komisyonlarının Oluşturulması” kapsamında Şeker ve Şeker Mamulleri Alt Komisyonunda çalışacak personelimizin kişisel bilgi formları ve taahhütnameler doldurularak Bakanlığa gönderilmiştir. Ankara Şeker Fabrikası Müdürlüğünün sözlü talebi üzerine, kampanya sorunları ile ilgili olarak tarımsal ve teknolojik açıdan fabrikada incelemeler yapılarak, değerlendirmeler “Ankara Şeker Fabrikası 2014-2015 Kampanya Sorunlarının Tarımsal ve Teknolojik Açıdan İncelenmesi” başlıklı bir rapor halinde sunulmuştur. Raporda, bölgeler ve fabrikanın silolarındaki pancarın durumuna göre işlemede gerekli düzenlemelerin yapılması önerilmiştir. Enstitümüz Teknolojik Araştırmalar Müdürlüğü Biyoteknoloji ve Çevre Sorunları Şubesi Laboratuvarı ile yıllık sözleşmesi bulunan Afyon, Çorum, Erzincan, Erzurum, Ilgın, Kastamonu, Kırşehir, Muş, Turhal, Yozgat Şeker Fabrikalarının ve özel kuruluşların arıtım tesisi çıkışı (endüstriyel/evsel nitelikli) atık su numunelerinde iç izlemeye esas akredite parametre analizleri (KOİ ve TAKM) yapılmıştır. Biyoteknoloji ve Çevre Sorunları Şubesi Laboratuvarının Yeterlik Belgesinin devamı çerçevesinde yıl içinde yapmış olduğu faaliyetleri gösteren Faaliyet Raporları 4 ayda bir hazırlanarak T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim Genel Müdürlüğüne iletilmiştir. Akreditasyon çalışmaları çerçevesinde; Yeterlik Deneyleri için Aquacheck/İngiltere Firması ile temasa geçilmiş, akredite parametrelerle ilgili olarak ekim ayında yapılan ring testine katılım sağlanarak başarılı sonuçlar elde edilmiş, sertifikalı referans malzeme analizleri ve fabrikalarla “Müşteri Memnuniyeti Anketi” yapılmış, kapsam içi atık su parametrelerine yönelik her yıl rutin olarak yapılması gereken sözleşmeler fabrikalarımızla mutabakat sağlanarak karşılıklı imzalanmış, Üst Yönetim, Kalite Yöneticisi ve Numune Kabul Sorumlusu ile Laboratuvarın İç Tetkiki 19.02.2014 tarihinde gerçekleştirilmiş, Yönetimin Gözden Geçirmesi Toplantısı 18.03.2014 tarihinde yapılmış raporları hazırlanmıştır. Yine Akreditasyon çalışmaları ile ilgili olarak; laboratuvarda kullanılan çeşitli cihaz ve malzemenin kalibrasyonu yaptırılarak sertifikaları alınmış, “Mesleki Sorumluluk Sigortası” yaptırılmış, kapsam içi parametrelerle ilgili doğrulama deneyleri her ay düzenli olarak yapılmış, cihazlar izlenmiş ve ilgili formları doldurulmuştur. 88 Akreditasyon belgeleri ile ilgili olarak, Ana Denetim sonrası 1. Gözetim Denetimi 17 Şubat 2014 tarihinde TÜRKAK Baş Denetçisi ve Denetçisi tarafından Üst Yönetim, Kalite Yönetimi, Numune Kabul ve Laboratuvar Birimlerini Gözetim Denetimi gerçekleşmiştir. TÜRKAK 1. Gözetim Denetimi sonrası tespit edilen minör uygunsuzluklar giderilerek hazırlanan dokümanlar TÜRKAK Portali’ne yüklenmiş ve Akreditasyon belgelerinin devamlılığı sağlanmıştır. Genel Müdürlüğümüzün 2014 yılı yatırımlarından talep edilen kömürlerde Serbest Şişme İndeksi tayin cihazının şartnamesi hazırlanarak ekim ayında satın alınmıştır. Cihaz kurulumu ve standartlara uygun kalibrasyon işlemleri tamamlanarak kasım ayı içerisinde fabrikalarımızdan gönderilen yüksek kalorili kömürlerin analizleri yapılmaya başlanmıştır. Sugar Industry dergisinde yayınlanan “Şeker Fabrikalarında Buharlaştırıcı ve Isı Değiştiricilerde Taş Oluşumu, Yapısı, Uzaklaştırılması ve Önlenmesi” konulu makale fabrikalarımızın İşletme ve Laboratuvar teknik personelinin yararlanması açısından tercüme edilerek tüm fabrikalarımıza gönderilmiştir. Fabrika Müdür Yardımcıları (İşletme) Toplantısında, 2014 yılı içerisinde yeni başlanan, halen devam eden ve biten araştırmalar hakkında sunum yapılmış, formalin, biyositler, kizelgur/perlit, kömür ve diğer yakıtlar, korozyon, çeşitli işletme malzemeleri gibi konularda bilgiler aktarılmıştır. 2013/2014 Kampanya dönemine ilişkin fabrikalarımızda üretilen beyaz şeker ve melasa ait kampanya ortalaması numunelerinin analiz raporları ile fabrikalarımızın spesifik elektrik ve spesifik ısı enerjisi değerlerini gösteren tablolar hazırlanarak dağıtılmıştır. İş Sağlığı ve Güvenliği kapsamında Enstitümüz C Binası laboratuvarlarında bulunan cihazlara bağlı basınçlı tüplerin bina dışına taşınarak merkezi bir gaz dağıtım sistemi 2013 yılı sonunda kurulmuş, 2014 yılı şubat ayı içinde bu sistemin kullanılması ile ilgili olarak firma tarafından verilen eğitime birim çalışanları katılmıştır. Kömürde kül ergime ve uçucu madde tayin cihazları için yıllık bakım şartnamesi hazırlanmış ve sözleşme imzalanan firma tarafından cihazlarla ilgili gerekli tüm periyodik bakım, yedek parça değiştirilmesi işlemleri yapılmıştır. 89 Tarımsal Araştırmalar Müdürlüğü Bitki Besleme ve Toprak Şubesi tarafından gönderilen ve çeşitli fabrika, bölge ve mevkilere ait olan su/atık su numunelerinde spektrofotometrik kit yöntemiyle nitrat veya nitrit analizleri yapılmıştır. 2014 yılında da ödeneği çıkan çeşitli demirbaş cihaz ve malzemelerin şartnameleri hazırlanarak Enstitümüz tarafından temini yapılmıştır. Bu cihazların kullanımı ile ilgili olarak tedarikçi firmalardan eğitimler alınmıştır. Çeşitli tarihlerde, laboratuvarlarımızda bulunan bazı cihazların problemlerin giderilmesi ile ilgili olarak yetkili firma ve kuruluşlarla bağlantı kurularak sorunların giderilmesi sağlanmıştır. Laboratuvalarımızda bulunan demirbaşların durumu ve hurdaya çıkarılacak cihazlar gözden geçirilmiş ve hurdaya çıkarılması düşünülen cihazlarla ilgili gerekli işlemler yapılmıştır. Sınav açılacak işçi kadroları için gerekli mesleki sorular Eğitim Dairesi Başkanlığı’nda hazırlanmış ve Eğitim Dairesi Başkanlığı yetkilisine teslim edilmiştir. Yurt içi ve yurt dışı yayınlar izlenmiş, çalışmalarımızla ilgili olanlar tercüme edilmiş, ilgililerin bilgisine sunulmuştur. 3. EĞİTİM Şirketimizde yeni işe başlayan ziraat mühendislerine yetiştirme eğitimi verilmiştir. Adapazarı Şeker Fabrikası ziraat personeline “Şeker Pancarı Hastalık ve Zararlıları ile Mücadelesi” konulu eğitim verilmiştir. “Seyyar Pancar Boşaltma Makinelerinin Çalışma Prensipleri, İşletilmesinde Karşılaşılan Güçlükler ile İş Sağlığı ve İş Güvenliği” konulu eğitim, Müdür Yrd. (Tarım), Bölge Şefi ve mühendisleri ve Tarım Makinaları Postabaşıları için ayrı ayrı verilmiştir. Çorum ve Ilgın şeker fabrikalarında “Seyyar Pancar Boşaltma Makinaları Operatörlük Kursu” eğitimi verilmiştir. 90 Tarımsal Araştırmalar Müdürlüğü teknik elemanları ve yardımcı personeli; Eğitim Dairesi Başkanlığı tarafından düzenlenen “İş Sağlığı ve Güvenliği”, “Tehlike ve Risk Analizi”, “Elektromanyetik Kirlilik, Radyasyon ve Etkilerini Azaltma Tedbirleri”, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi (ÇASGEM) tarafından düzenlenen “İş Sağlığı ve Güvenliği Kurul Üyeleri Eğitimi”, Ziraat Yüksek Mühendisleri Birliği tarafından düzenlenen “CBS Coğrafi Bilgi Sistemleri” konulu eğitimlere katılmışlardır. Teknolojik Araştırmalar Müdürlüğü teknik elemanları; “Merck Millipore Kimyasalları ve Sarf Malzemeleri” konusundaki eğitime, Eğitim Dairesi Başkanlığı tarafından düzenlenen “Polarimetreler, Refraktometreler ve Fotometreler”, “Elektromanyetik Kirlilik, Radyasyon ve Etkilerini Azaltma Tedbirleri”, “İletişim, İnsan İlişkileri ve Takım Çalışması” konularında verilen eğitimlere, EMAF tarafından düzenlenen “Brülör ve Doğal Gaz Yakma Sistemleri” eğitimine, “İş Sağlığı ve İş Güvenliği” konusundaki eğitime, Ankara Şeker Fabrikası İlk Yardım Yenileme ve Eğitim Merkezi tarafından düzenlenen “İlk Yardım” eğitimine, “Mülakatlarda Yüz Okuma ve Beden Dilinin Kontrolü” konulu eğitime iştirak etmişlerdir. Teknolojik Araştırmalar Müdürlüğüne bağlı şubelerce, Makine Elektrik Şeflerine “Ham Fabrika ve Rafineride Madde ve Enerji Dengesi”, fabrikalarımızın laborant yardımcılarına “Genel Kimya-Çözelti Hazırlanması ve Konsantrasyon Ayarlanması, İşletme Malzemelerinin Numunesinin Alınması ve Hazırlanması”, yeni işe başlayan mühendislere “Yetiştirme Eğitimi” konulu eğitimler verilmiştir. 15-16 Nisan 2014 tarihlerinde “Buhar Kazanı İşletmeciliği Bakım ve Onarımı” konulu tartışmalı toplantıya, 06-07 Mayıs 2014 tarihinde Ereğli’de düzenlenen eğitim ve tartışmalı toplantıya ilgili personel katılmıştır. Hacettepe Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü’nde “Türkiye’de Şeker Sanayinin Başlangıcı, Gelişimi, Günümüzdeki Durumu ve Şeker Prosesine Kısa Bir Bakış” konulu seminer verilmiştir. 2013/2014 Kampanyası Değerlendirme ve 2014/2015 Kampanya Dönemi Hazırlık Toplantısına iştirak edilmiştir. Kurumumuz ile çeşitli kurum ve kuruluşlarca 2014 yılında düzenlenen, çeşitli cihazlar hakkında eğitim, sunum, konferans ve seminerlere ilgili personel katılmıştır. 4. ULUSLARARASI ARAŞTIRMA KURUMLARI İLE İŞBİRLİĞİ Uluslararası Şeker Pancarı Araştırma Enstitüsü (IIRB) ile işbirliğimiz devam etmektedir. 91 Tekdüzen Şeker Analiz Metotları Uluslararası Komisyonu (ICUMSA) ile 11 konuda araştırmacı olarak laboratuarlar arası ortak çalışmalar yürütülmektedir. Avrupa Şeker Teknolojisi Birliği-ESST ile ilişkiler sürdürülmektedir. 5. YURT İÇİ ÜNİVERSİTE VE DİĞER KURUMLARLA İŞBİRLİĞİ “Türkiye’de Şeker Pancarı Üretim Alanlarında Enfeksiyon Oluşturan Beet necrotic yellow vein virus (BNYVV)’ün Moleküler ve Patojenik Varyantlarının ve Beet black scorh virus (BBSV)’ün Araştırılması” konusunda Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü, “Nematoda Toleranslı Şeker Pancarı Çeşitleri Verim Kontrol Denemesi” ve “Cercospora ve Rhizomaniaya Dayanıklı Çeşitler Verim Kontrol Denemeleri” konularında Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi, Şeker Enstitüsü liderliğindeki “Şeker Pancarında Rhizomania’ya Dayanıklı Ebeveyn Hatların Geliştirilmesi ve Yabani Pancar Popülasyonlarında Dayanıklı Genotiplerin Belirlenmesi” adlı TÜBİTAK 1003 Öncelikli alanlar projesinde, Ankara Üniversitesi Biyoteknoloji Enstitüsü ve Abant İzzet Baysal Üniversitesi Biyoloji Bölümü, “Doğrusal Hareketli Yağmurlama Sulama Sistemi ile Sulanan Seker Pancarında Su ve Azot Dozlarının Verim ve Kaliteye Etkisi” adlı TÜBİTAK, 1001-Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı kapsamında Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü ve çeşitli tarımsal konularda, Abant İzzet Baysal Üniversitesi ve Ankara Üniversitesi Biyoteknoloji Enstitüsü ile birlikte çalışmalar yapılmaktadır. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Doğu Akdeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma İstasyonu Müdürlüğünün, yabancı döllenmeyi önlemek amacıyla izolasyon materyali olarak Hint keneviri dışında kullanılabilecek alternatif bitkiler hakkındaki bilgi talebi karşılanmıştır. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğünün, ülkemizde kenevir yetiştiriciliğinde esas alınan, “ Kenevir Ekimi ve Kontrolü Hakkında Yönetmelik “ ile ilgili değişiklik hakkındaki görüşümüz ilgili kuruma iletilmiştir. Kolacı Çevre Koruma ve Tarım Geliştirme Teknolojileri Makina İmalat Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin talebi doğrultusunda üç adet tarla denemesi yürütülmüş, denemelere ilişkin sayısal veriler ilgili firmaya iletilmiştir. 92 SCD Probiyotik İlaç Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin talebi doğrultusunda bir adet tarla denemesi yürütülmüş, denemeye ilişkin sayısal veriler ilgili firmaya iletilmiştir. Adapazarı Şeker Fabrikası Müdürlüğünün hassas ekim makinesi malzeme talepleri karşılanmıştır. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarım Reformu Genel Müdürlüğü AB Yapısal Uyum Yönetim Otoritesi Dairesi Başkanlığı bünyesinde yürütülen Avrupa Birliği Katılım Öncesi Yardım Aracı Kırsal Kalkınma programında yer alan “201-Çevre ve Kırsal Peyzaja Yönelik Faaliyetlerin Uygulanması” tedbiri “Suyun Korunması” alt tedbiri çerçevesinde Bakanlık bünyesinde yapılan toplantılara iştirak edilerek, bu program içinde şeker pancarı ekim alanlarında projenin uygulanabilirliği konusunda görüş bildirilmiştir. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğünün düzenlediği Toprak ve Su Kaynakları Araştırmaları “Program Değerlendirme” toplantılarına iştirak edilerek şeker pancarı sulama araştırmaları hakkında görüş bildirilmiştir. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünün talebi üzerine Propyzamide (%50 WP) aktif maddeli herbisit ile ilgili biyolojik etkinlik denemesi, Etimesgut Deneme İstasyonunda birlikte yürütülmüştür. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü koordinasyonunda, herbisitlerde ruhsatlandırma önerilerinin görüşüldüğü toplantıya iştirak edilerek şeker pancarı ile ilgili görüşlerimiz beyan edilmiştir. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen “Ruhsatlı Pestisitlerin Biyolojik Etkinliklerinin Değerlendirilmesi Projesi” ile ilgili görüşmelere iştirak edilmiş, şeker pancarı tarımında kullanılan pestisitlerle ilgili konularda ortak çalışma yapılabileceği beyan edilmiştir. “Ankara Şeker Fabrikası Difüzyon ve Arıtım Üniteleri ile Buharlaştırıcı İstasyonunda 316L, 304L, Nikel Kaplı St37.2 ve St37.2 Çeliklerinin Korozyon Davranışlarının İncelenmesi” ve “Çeşitli Ortamlarda St37.2 ve 304L Kalite Çeliklerinin Korozyonuna Melasın İnhibitör Etkisinin Araştırılması” konulu projelerde Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi ile ortaklaşa çalışılmaktadır. Ayrıca çeşitli konularda Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara Üniversitesi, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Koruma ve Kontrol 93 Genel Müdürlüğü, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Maden Tetkik Arama Enstitüsü Genel Müdürlüğü, TÜRKAK, TSE, Çevre İl Müdürlükleri ve Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği ile işbirliği yapılmaktadır. 6. KONGRELERE KATILMA VE İNCELEME GEZİLERİ T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının desteğiyle GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi Müdürlüğü tarafından 22-25 Eylül 2014 tarihlerinde Diyarbakır’da düzenlenen “Uluslararası Mezopotamya Tarım Kongresi”ne, “Türkiye’de Şekerpancarında Çeşit Seçim Stratejileri ve Şeker Pancarının Verim ve Kalitesinin Gelişimi” ve “Orta Karadeniz Geçit Kuşağında Bazı Şeker Pancarı Çeşit Adaylarının Performanslarının ve Cercospora’ya Dayanıklılığının Belirlenmesi” konulu bildirilerle iştirak edilmiştir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı adına, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü tarafından 05-07 Mayıs 2014 tarihleri arasında İstanbul’ da düzenlenen “VII. Uluslararası İş Sağlığı ve Güvenliği Konferansı”na iştirak edilmiştir. Seyyar pancar boşaltma makinelerinde yapılacak olan revizyon ve tadilat çalışmaları kapsamında Afyon, Bor, Ereğli, Eskişehir ve Ilgın Şeker fabrikalarında incelemelerde bulunulmuş, mevcut işletme koşulları ve planlanan yatırımlar konusunda görüş ve öneriler bildirilmiştir. Elazığ Fırat Üniversitesinde 15-17 Ekim 2014 tarihlerinde düzenlenen 13. Uluslararası Korozyon Sempozyumunda Osman Gazi Üniversitesi ile ortaklaşa yürütülen “Çeşitli Ortamlarda St37.2 ve 304L Kalite Çeliklerinin Korozyonuna Melasın İnhibitör Etkisinin Araştırılması” konulu bildiri sunulmuştur. 7. ARAŞTIRMAYA YÖNELİK ÜRETİM FAALİYETLERİ Deneme istasyonlarımızda üretilen 2742 ton pancar, 382 ton buğday ile yan ürünleri ve tahakkuk eden 561 ton yaş küspe satışından toplam 749.280,50 TL gelir elde edilmiştir. Ayrıca çeşit denemelerinden 532.259,- TL ve kurum dışına yapılan analizlerden 64.882,02 TL. olmak üzere toplam 1.346.421,52 TL gelir sağlanmıştır. 94 6- EĞİTİM FAALİYETLERİ Teşekkülümüzde çalışan personelin Hizmet İçi Eğitim yoluyla mesleki bilgi ve becerilerini arttırmak, işe uyumlarını sağlamak, sanayi ile ilgili gelişmeleri, yenilikleri aktarmak ve personelin davranışlarını olumlu yönde geliştirmek amacıyla eğitim programları hazırlanmış ve uygulanmıştır. Bu amaçla hazırlanan 2014 yılı Hizmet İçi Eğitim Planı doğrultusunda Teşkilatımız ve Daire Başkanlıklarımızdan gelen teklifler göz önünde tutularak 42 konu ele alınmıştır. Gerçekleşen 30 konuda yer alan eğitimlere 710 memur, 271 işçi olmak üzere toplam 981 elemanımız katılmıştır. Ayrıca 27 konuda yapılan planlı iş başı eğitimlerine 7392 işçi katılmıştır. Hizmet İçi Eğitim Planımız dışında; a) Teşekkülümüzce düzenlenen: -Seyyar Pancar Boşaltma Temizleme Mak.Operatörlük Kursuna işçi görevinde 91 Personel, -Hijyen eğitimine işçi görevinde 520 personel, -Yetiştirme eğitimine ,işçi görevinde 80 personel katılmıştır. b) Dış Kuruluşların düzenlediği : - İş sağlığı İş Güvenliği Eğitimine memur görevinde 4 personel, -Patlamadan Korunma Dökümanı Hazırlanması Seminerine memur görevinde 1 personel, -CBS-Coğrafi Bilgi Sistemleri eğitimine memur görevinde 1 personel, - Uluslararası Biyogaz ve Kompost Çalıştayına memur görevinde 3 personel katılmıştır Teşekkülümüz için yarar görülen bu gibi kurs ve seminerlere 230 memur,739 işçi olmak üzere 969 personelimiz iştirak etmiştir. 3308 sayılı Kanuna göre teşekkülümüzde 2014-2015 döneminde 905 meslek lisesi Öğrencisine Mesleki Eğitim İmkanı sağlanmıştır. Yüksekokul ve Üniversite Öğrencilerinden 751 kişiye Staj imkanı sağlanmıştır. 95 Sonuç olarak 31 Aralık 2014 tarihi itibariyle gerek plan içi ve gerekse plan dışı kurs ve seminerlere 940 memur, 8402 işçi olmak üzere toplam 9342 kişi katılmıştır. Eğitimlere katılan tüm personelin eğitimle ilgili kayıtlarının tutulmasına devam edilmiştir. 2014 yılında Eğitim Dairesi Başkanlığı tarafından hazırlanan sorular kullanılarak yapılan İşçi Grup Terfi sınavlarına 2386 kişi katılmıştır. 2014 YILI EĞİTİM BÜTÇESİ 2014 Yılı Bütçesi 525.000,00 31.12.2013 Tarihi itibariyle eğitim masrafları tutarı 371.580.00 96 dir. SON BEŞ YILLIK EĞİTİM ÇALIŞMALARI YILLARA GÖRE EĞİTİM FAALİYETLERİ 2010 2011 2012 PLAN İÇİ 4842 5844 6188 PLAN DIŞI 439 562 690 MESLEKİ EĞİTİM VE STAJ 1704 1693 1511 TOPLAM : 2013 7129 593 1411 2014 8373 969 1656 6985 8099 8389 9133 10998 2010 2011 2012 2013 2014 1018 4263 1704 6985 1163 5243 1693 8099 1172 5706 1511 8389 901 6821 1411 9133 940 8402 1656 10998 EĞİTİM KONULARINA GÖRE DAĞILIMI 2010 2011 2012 2013 2014 EĞİTİME KATILANLAR MEMURLAR İŞÇİLER STAJYERLERLER TOPLAM : YÖNETİCİLİK İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ EĞİTİM VERME TEKNİKLERİ BİLGİ BECERİ GELİŞTİRME SOSYAL DAVRANIŞLAR YABANCI DİL İŞBAŞI EĞİTİMİ MEVZ. VE STAND.UYUM ÜST GÖREVE HAZIRLAMA MESLEK EĞİT.(3308 Sy.Kn) T.AFET.YANG.DUR.ALIN.GER. ÖNLEMLER İLKYARDIM YÜKSEKOKUL STAJLARI BİLGİ İŞLEM EĞİTİM TOPLAM : 38 59 --613 29 --3492 863 110 916 111 245 --1197 ----4254 89 169 845 176 511 --1331 ------4320 325 --799 88 147 1 435 66 --6122 318 311 711 26 173 --1300 48 ---7392 281 ----905 --75 788 2 19 292 848 30 12 179 712 24 1 231 700 2 ----100 751 22 6985 8099 8389 9133 10998 2010 2011 2012 2013 2014 2068 10878 12946 1993 10684 12677 2103 9683 11786 2028 8214 10242 ÇALIŞAN PERSONEL SAYISI MEMURLAR İŞÇİLER (DAİMİ) TOPLAM : YILLARA GÖRE EĞİTİM ORANLARI (%) 2010 2011 2012 2013 MEMURLAR 49 58 56 44 İŞÇİLER (DAİMİ) 39 49 59 83 TOPLAM : 41 51 58 75 97 1962 6723 8685 2014 48 124 108 98 981 2014 2012 1007 1868 2011 2013 1590 2010 16320 15235 26759 30690 Toplam Kişi Saat 19720 PLAN İÇİ Katılımcı Sayısı 1350 YILLAR 969 593 690 562 Katılımcı Sayısı 439 16775 33395 10047 11700 Toplam Kişi Saat 6435 PLAN DIŞI EĞİTİLEN SAYISI VE EĞİTİM (KİŞİ-SAAT) 7392 6122 4320 4254 Katılımcı Sayısı 3492 73920 61220 43200 51050 Toplam Kişi Saat 50495 İŞBAŞI EĞİTİMİ 9342 7722 6878 6406 Katılımcı Sayısı 5281 107015 109850 80006 93440 Toplam Kişi Saat 76650 GENEL TOPLAM YILLARA GÖRE EĞİTİM FAALİYETLERİ YILLAR PLAN İÇİ PLAN DIŞI M.EĞİT., STAJ. TOPLAM 2010 4842 439 1704 6985 2011 5844 562 1693 8099 2012 6188 690 1511 8389 2013 7129 593 1411 9133 99 2014 8373 969 1656 10998 EĞİTİME KATILANLAR MEMURLAR İŞCİLER STAJYERLE R TOPLAM 2010 1018 4263 2011 1163 5243 2012 1172 5706 2013 901 6821 2014 940 8402 1704 6985 1693 8099 1511 8389 1411 9133 1656 10998 100 ÇALIŞAN PERSONEL SAYISI MEMURLAR İŞÇİLER (DAİMİ) TOPLAM 2010 2068 10878 12946 2011 1993 10684 12677 101 2012 2103 9683 11786 2013 2028 8214 10242 2014 1962 6723 8685 YILLARA GÖRE EĞİTİM ORANLARI (%) MEMURLAR İŞÇİLER (DAİMİ) TOPLAM 2010 49 39 41 2011 58 49 51 102 2012 56 59 58 2013 44 83 75 2014 48 124 108 EĞİTİM GRUP SAYISI YILLAR PLAN İÇİ PLAN DIŞI TOPLAM 2010 277 2011 405 2012 441 2013 483 2014 410 24 301 30 435 36 477 27 510 23 433 103 KONULARINA GÖRE EĞİTİMLERİN SAYISI YILLAR PLAN İÇİ PLAN DIŞI TOPLAM 2010 40 2011 58 2012 76 2013 61 2014 57 19 59 29 87 34 110 17 78 16 73 104 YILLARA GÖRE EĞİTİM SÜRELERİ (Kişi-Saat) TOPLAM 2010 76650 2011 93440 105 2012 80006 2013 109850 2014 107015 7- ARAŞTIRMA, PLANLAMA VE KOORDİNASYON FAALİYETLERİ Mevzuata ve Teşekkül amaçlarına uygun olarak görüş, politika ve stratejiler belirlenerek, yatırım politikaları en uygun şekilde tespit edilmiş, Teşekkülün karlılık ve verimlilik anlayışı içinde çalışmasına yönelik tarımsal, teknik, ekonomik ve idari konular üzerinde alternatifler oluşturulmuş ve alınması gerekli önlemlerin belirlenmesi sağlanmıştır. 7.1- TBMM TBMM KİT Alt ve Üst Komisyon toplantıları ile mali yıl bütçe görüşmelerine katılım sağlanmış, sunuşlar ve bilgiler hazırlanmıştır. Toplantılarda, Teşekkülümüze yöneltilen sorulara ilişkin görüş oluşturulmasında katkı ve koordinasyon sağlanmıştır. Milletvekillerinin Şeker Sanayiine ilişkin, Başbakan ve Bakanlar tarafından cevaplandırılması istenen soru önergelerine, Teşekkülümüz görüşleri oluşturulmuştur. 7.2- DIŞ İLİŞKİLER VE AVRUPA BİRLİĞİ Dünya şeker sektöründe; üretim, tüketim, stok durumu ile Dünya şeker bilançosu, Dünya fiyatları, şeker ticareti ve AB şeker rejimi ile ilgili düzenlemeler izlenmekte, AB’ye uyum sürecinde bu düzenlemelerin ülkemiz şeker sektörüne ve Teşekkülümüze muhtemel etkileri değerlendirilmektedir. Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) yükümlülüklerimiz ve bu kapsamda devam etmekte olan İleri Tarım Müzakerelerinde meydana gelen gelişmeler takip edilmektedir. 7.3- ÖZELLEŞTİRME Teşekkülümüz 20.12.2000 tarih ve 2000/92 sayılı ÖYK kararı ile özelleştirme kapsamına alınmıştır. ÖYK’nın 08.10.2007 tarih ve 2007/57 sayılı kararı ile de özelleştirme programına alınarak T.C. Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığına bağlanmıştır. Danıştay İ.D.D. kurulunun 12.06.2008 tarih ve 2008/497 sayılı kararı ile yürütmenin durdurulması kararı alınmış ve bu karar sonrasında ÖYK’nın 12.08.2008 tarih ve 2008/50 sayılı kararı ile Teşekkülümüz tekrar özelleştirme programına alınmıştır. 106 18.08.2011 tarih ve 2011/67 sayılı ÖYK kararı ile T.Ş.F.A.Ş.’nin özelleştirme süresinin 31.12.2014 tarihine kadar tamamlanmasına karar verilmiştir. Son olarak 15.12.2014 tarih ve 2014/122 sayılı ÖYK kararı ile Şirketimizin özelleştirme işlemlerinin 31.12.2014 tarihinden itibaren 2 (iki) yıl uzatılmasına karar verilmiştir. ÖYK’nın 01.12.2005 tarih ve 2005/130 Sayılı Kararı ile özelleştirme programına alınan ve ÖİB kararı ile Sümer Holding A.Ş.’ye devredilen Bor, Ereğli ve Ilgın Şeker Fabrikaları Danıştay İdari Kurulunun 05.04.2007 tarih ve YD. İtiraz No: 2007/87 Sayılı Yürütmenin durdurulması kararının yerine getirilmesini teminen ÖYK’nun 18.09.2007 tarih ve 2007/54 sayılı Kararı ile Bor Şeker Fabrikası, Ereğli Şeker Fabrikası ve Ilgın Şeker Fabrikasının (tüm çalışanları ile birlikte) eski statüsüne iade edilerek TÜRKŞEKER’e devredilmesine karar verilmiştir. 29.11.2011 tarihinde ihaleye çıkarılmış olan; Portföy (B) ( Malatya, Erzincan, Elazığ, Elbistan) Portföy (C) ( Kastamonu, Kırşehir, Turhal, Yozgat, Çorum, Çarşamba ) Şeker Fabrikalarının satış işlemi Özelleştirme Yüksek Kurulunun 09.10.2012 tarih ve 2012/151 sayılı kararı ile iptal edilmiştir. Yönetim Kurulumuzun 10.02.2005 tarihli toplantısında alınan 2543/3 sayılı kararla Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Dairesi Başkanlığı’na bağlı olarak Özelleştirme Müdürlüğü kurulmuştur. Şirket Bilgileri 3’er aylık dönemler halinde düzenli olarak Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na gönderilmiştir. Teşekkülümüze ait Bilanço, Gelir Tablosu ve Ek Performans Kriterleri 3’er aylık dönemler halinde bir önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırmalı olarak, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na bildirilmiştir. Fabrikalarımızla ilgili ayrıntılı bilgiler fabrika bazında periyodik olarak Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na gönderilmiştir. Teşekkülümüzün Bağlı Menkul Kıymet ve Kooperatiflerinin Taahhüt ve Ödenen Sermaye durumları ile sahip olduğumuz Hisse Senetleri ve Muvakkat Hisse İlmühaberleri durumunu gösteren tablolar 3’er aylık dönemler halinde hazırlanarak ilgili başkanlığa gönderilmiştir. 107 Özelleştirme ile ilgili komisyonlarda, devir protokollerinin hazırlanmasında koordinasyonun sağlanmasında her aşamada aktif bir şekilde görev üstlenilmiştir. Özelleştirme İdaresi Başkanlığına devredilen ve satılan varlıklarla ilgili tablo ektedir. 108 ve 7.4- YATIRIMLAR 14 Ocak 2014 tarih ve 28882 sayılı (Mükerrer) Resmi Gazete’de yayımlanan 2014 Yılı Yatırım Programında Şirketimize toplam 42 000 000 TL ödenek tahsis edilmiştir. Şirketimizin 2014 yılı Yatırım Programında; Tarım Sektörü 2014A020260 No’lu Muhtelif İşler, İmalat Sanayi Sektörü 2013C010080 No’lu Çevre Koruma Amaçlı Projeler, 2014C010020 No’lu Muhtelif İşler Projeleri bulunmaktadır. 2014 Yılı Yatırım Programında yer alan projelere ilişkin olarak Başkanlığımıza intikal eden ödenek aktarım talepleri, “2014 Yılı Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair 2013/5502 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı” doğrultusunda değerlendirilerek sonuçlandırılmıştır. Şirketimizin “Beş Yıllık Faaliyet Programı (2015-2019)” ile “2015-2017 Dönemi Yatırım Programı Yatırım Teklifleri” hazırlanmış ve Yönetim Kurulumuzun 14/08/2014 tarih ve 2744/11 sayılı toplantısında uygun görüldükten sonra Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Kalkınma Bakanlığı ile diğer ilgili kurum ve kuruluşlara gönderilmiştir. Beş Yıllık Faaliyet Programı’nın ve Yatırım Tekliflerinin hazırlanmasında, işletmelerimizin teknolojik düzeyi ve verimliliklerin artırılması, kalite ve çevre sorunlarına duyarlı olunması göz önünde bulundurulmuştur. Dünyada ve Türkiye’de şeker sektörünün durumu; arz-talep dengeleri, piyasa yapıları ile politika ve strateji açısından değerlendirilmiş. 7.5- KOORDİNASYON ÇALIŞMALARI Dünya ve Türkiye’de sektörün üretim, fiyat ve pazar mekanizmalarında izlenen politikalar, işleyiş ve olası gelişmeler dikkate alınarak; Teşekkülümüzün ilgi alanına giren her konudaki faaliyetinin sürdürülmesini sağlayan yapılanmada, tüm birimleriyle koordineli bir şekilde etkin kararlar alınması ile bu kararların zamanında uygulamaya konulmasına yardımcı olmak amacıyla, 1996 yılında Teşekkülümüz bünyesinde çalışmalarına devam etmektedir. 109 kurulan Koordinasyon Kurulu 7.6- ARAŞTIRMA VE DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI A ve C pancarı alım fiyatının belirlenmesine yönelik olarak; 4634 sayılı Şeker Kanunu gereğince fiyat belirlenmesinde esas alınması gereken kriterler ile Dünyada ve ülkemiz şeker sektöründe yaşanan gelişmeler değerlendirilerek çalışmalar yapılmıştır. Teşekkülümüz faaliyetlerinin mali ve ekonomik değerlendirmesi ve performansının ölçülmesi amacıyla, yıllık faaliyet sonuçları, mali ve ekonomik göstergeler, finans yapısı gibi konular incelenerek değerlendirmeler yapılmıştır. Sanayiimizin ulusal ekonomiye yaptığı katma değer, fabrikalarımızdan alınan bilgiler doğrultusunda hesaplanmıştır. Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve Bağlı Ortaklıklarının 2014 yılı Genel Yatırım ve Finansman Programına ait ilke ve hedefleri 30/09/2013 tarih, 2013/5503 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile tespit edilmiş olup, “2014 Yılı Genel Yatırım ve Finansman Programının Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esasların Belirlenmesine Dair Tebliğ” 17/12/2013 tarih 28854 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. İlgili Tebliğin “Kurumsal Verilerin Yayımlanması” başlıklı 18 inci maddesi (2) nci fıkrası gereğince Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.’nin “2013 yılı Sektör Raporu” hazırlanmıştır. Dünya ve Türkiye Şeker Sektörü takip edilerek Türkşeker’in sektör içindeki yerinin analiz edilebilmesi ve sektörel politikaların geliştirilmesine yardımcı olabilmesi amacıyla hazırlanan raporda; Dünyada ve Türkiye’de sektörün durumu, Türkiye Şeker Sektörünün tarihsel gelişimi, sektörün bütününde gösterilen faaliyetler ile Türkşekerin gösterdiği faaliyetler, özelleştirme, pazardaki etkinlik ve rekabet Teşekkülün içinde bulunduğu darboğazlar ele alınmış; faaliyetler genellikle rakam ve grafiklerle yıllar itibariyle mukayeseli olarak verilmiştir. 7.7- RAPORLAR VE BİLGİLENDİRME ÇALIŞMALARI Teşekkülümüz ile ilgili çeşitli bilgiler haftalık, aylık, üç aylık, altı aylık ve yıllık raporlar halinde Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Kalkınma Bakanlığı ve Şeker Kurumu’na gönderilmiştir. Yurtiçi kuruluşların talepleri ile Sanayiimizin tanıtımına yönelik olarak çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Şeker Sanayiinin, Teşekkülümüzün ve fabrikalarımızın tanıtıldığı; brifing dosyaları, bilgi notları ile çeşitli açılış ve toplantılar için konuşmalar hazırlanmıştır. 110 T.C. Ekonomi Bakanlığınca uygulanmakta olan KİT İzleme Projesi kapsamında Başkanlığımızı ilgilendiren hususlar günlük olarak elektronik ortamda izlenerek gerekli bilgi akışı sağlanmıştır. 7.8- YAZIŞMALAR 2014 yılında, çoğunluğu dış kuruluşlardan olmak üzere Daire Başkanlığımıza intikal eden 1068 adet yazı; gerekli işlemleri süresi içinde tamamlanarak sonuçlandırılmıştır. 111 2005/133 2003/78 2005/66 2005/102 2005/73 2005/73 2005/73 2004/129 27.06.2003 31.01.2005 27.06.2003 27.06.2003 27.06.2003 27.06.2003 27.06.2003 27.06.2003 27.06.2003 27.06.2003 01.12.2005 14.11.2003 13.06.2005 26.08.2005 13.06.2005 13.06.2005 13.06.2005 30.11.2004 49.7 16 15 10 10 0.0002883 0.0000907 12.5 3.84 17619.347 2007/57 2003/40 2003/40 2003/40 2003/40 2003/40 2003/40 2003/40 2003/40 2003/40 2005/17 2008/50 56 95.37 08.10.2007 12.08.2008 100 100 Programa Alındığı ÖYK Kararı Tarih Sayı TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. 2- BAĞLI ORTAKLIKLAR Kütahya Şeker Fabrikası A.Ş. Adapazarı Şeker Fabrikası A.Ş. 3- İŞTİRAKLER Türkiye-Libya Ort. Tarım ve Hay. A.Ş. Yeni Çeltek Kömür ve Maden A.Ş. Amasya Şeker Fabrikası A.Ş. Kayseri Şeker Fabrikası A.Ş. Kömür İşletmeleri A.Ş. Türkiye Elektromekanik San. A.Ş. Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş. Türk Arap Pazarlama Tasfiye Halinde Sanayi Nakliyat A.Ş. (1) 4-ARSA VE ARAZİLER Sarmısaklı Tarım İşletmesi Arazisi ( 17.619.347 m2) Sivas Şeker Fabrikası Arsası ( 589.321 m2 ) Afyon Tarım İşletmesi Arazisi ( 2.200.000 m2) Ankara / Ayaş Ziraat Böl. Şefliği Taşınmazı ( 8.230 m2) Malatya Şeker Fabrikası Arazisi ( 7.000 m2 ) Elazığ Şeker Fabrikası Arazisi ( 4.089 m2) Malatya Şeker Fabrikası Arazisi (198.515 m2) (3) Malatya Şeker Fabrikası Arazisi ( 64.892 m2 ) (3) Malatya Şeker Fabrikası Arazisi ( 306.517 m2 ) (3) Malatya Şeker Fabrikası Arazisi ( 3.183 m2 ) (3) Ağrı Şeker Fabrikası Arazisi (13.000 m2 ) Çorum Şeker Fabrikasi Arazisi ( 8.071 m2 ) Ağrı Şeker Fabrikası Arazisi (1.465.367 m2 ) Erzincan Şeker Fabrikası Arazisi ( 5.819 m2 ) Kars Şeker Fabrikasi Arazisi ( 21.496 m2 ) Uşak Şeker Fabrikası Arazisi ( 3.268 m2 ) Eskişehir Şeker Fabrikası Arazisi ( 5.000 m2) Eskişehir Şeker Fabrikası Arazisi ( 7.144 m2 ) Erzurum Şeker Fabrikası Arazisi ( 8.243 m2 ) Ağrı Şeker Fabrikası Arazisi ( 94.746 m2 ) Ankara Şeker Fabrikası Çiftlik Arazisi ( 1.535.816 m2 ) (2) Burdur Şeker Fabrikası Arazisi ( 1.710 m2 ) Elbistan Şeker Fabrikası Arazisı ( 22.371 m2 ) Eskişehir Şeker Fabrikası Arazisi ( 1.230 m2 ) Kastamonu Şeker Fabrikası Arazisi (4.919 m2) Elbistan Şeker Fabrikası Arazisı ( 74.750 m2 ) Burdur/Acıpayam Ziraat Böl.Şefliği Arazisi ( 3.066 m2 ) Ağrı Şeker Fabrikası Arazisi (1.041 m2 ) Muş Şeker Fabrikası Arazisi ( 32.000 m2) Ankara Şeker Fabrikası Arazisi (1.989 m2 ) Devredilen Hisse Oranı % 112 06.12.2005 13.08.2003 13.08.2003 13.08.2003 13.08.2003 13.08.2003 13.08.2003 13.08.2003 13.08.2003 13.08.2003 11.02.2005 08.10.2007 ÖİB'ye Devredildiği Tarih 2006/12 2006/39 2006/90 2008/07 2008/11 2008/11 2008/11 2008/11 2008/32 2008/41 2009/04 2009/23 2009/17 2009/41 2009/41 2009/52 2009/58 2010/09 2010/30 2010/44 2010/96 2010/96 2011/04 2011/19 2011/21 2011/43 2011/50 2011/56 2005/148 2005/62 26.12.2005 13.06.2005 21.02.2006 26.05.2006 10.11.2006 18.01.2008 04.02.2008 04.02.2008 04.02.2008 04.02.2008 08.05.2008 14.07.2008 14.01.2009 30.04.2009 30.04.2009 22.06.2009 22.06.2009 01.10.2009 14.10.2009 03.03.2010 10.05.2010 19.07.2010 22.11.2010 22.11.2010 07.01.2011 07.03.2011 07.03.2011 20.04.2011 20.05.2011 28.06.2011 2004/16 2005/148 2004/63 2004/93 2005/119 01.11.2004 26.12.2005 03.08.2004 30.09.2004 11.10.2005 ÖYK Kararı Tarih Sayı Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel Bilabedel 1.250.000 $ 23.820.000$ 45.750.000 $ Sümer Holding A.Ş'ne. Devir Sümer Holding A.Ş'ne. Devir Maliye Hazinesine Devir Emniyet Genel Müdürlüğü Emniyet Genel Müdürlüğü Elazığ İl Milli Eğitim Müdürlüğü Sağlık Bakanlığı Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü Malatya Belediyesi Diyanet İşleri Başkanlığı Başbakanlık MİT Müsteşarlığı Kara Yolları Genel Müdürlüğü İbrahim Çeçen Üniversitesi Erzincan İl Özel İdaresi D.S.İ.Genel Müdürlüğü Uşak İl Tarım Müdürlüğü Beylikova Belediye Başkanlığı Eskişehir Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü Milli Eğitim Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı T.C.D.D.Y. İşletme Genel Müdürlüğü Denizli Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü Elbistan Cumhuriyet Başsavcılığı Alpu Belediye Başkanlığı Ilgaz İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Sağlık Bakanlığı Milli Eğitim Bakanlığı Milli Eğitim Bakanlığı Milli Eğitim Bakanlığı Ankara Büyükşehir Belediyesi Şirket ile ilgili bilgi bulunamamıştır. Türkiye Köm. İşl. Kurumu'na devir (29.12.2005) Elektrik Üretim A.Ş.'ye devir.(29.06.2005) Tarım İşl. Genel Müdürlüğü'ne devir. ( 25.03.2005 ) Türkiye Köm. İşl. Kurumu'na devir.( 29.12.2005 ) S.S. Amasya Pancar Ekicileri Kooperatifi Torunlar Gıda Sanayi Tic. A.Ş. S.S. Adapazarı Pancar Ekicileri Kooperatifi Satış ve Devir Bilgileri Satış Teşekkülümüz veya ÖİB Tarafından Tutarı Gerçekleştirilen İşlem 6.3- TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş.'NİN ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI'NA DEVREDİLEN ve ÖZELLEŞTİRME YÜKSEK KURULU KARARI'NA İSTİNADEN SATILAN VARLIKLARI 1-TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 26.12.2014 Alpullu Şeker Fabrikası Arazisi (6.650 m2 ) Ankara Şeker Fabrikası Arazisi (3.104 m2 ) Şeker Enstitüsü-Konya (348.350 m2) Turhal Şeker Fabrikası Arazisi (27.814 m2 ) Eskişehir Şeker Fabrikası Arazisi ( 13.600 m2 ) Erciş Şeker Fabrikası Arazisi (17.235 m2) Afyon Şeker Fabrikası Arazisi (4.294 m2 ) Erciş Şeker Fabrikası Arazisi (84.050 m2) Erciş Şeker Fabrikası Arazisi (7.366 m2) Ağrı Şeker Fabrikası Arazisi ( 64.627 m2 ) Susurluk Şeker Fabrikası Arazisi (12.020 m2 ) Erzincan Şeker Fabrikası Arazisi ( 68.915 m2 ) Burdur Şeker Fabrikası Arazisi ( 5.049 m2 ) Burdur Şeker Fabrikası Arazisi ( 2.001 m2 ) Kastamonu Şeker Fabrikası Arazisi (13.280 m2) Burdur Şeker Fabrikası Arazisi ( 10.350 m2 ) Erciş Şeker Fabrikası Arazisi ( 5.369 m2) Erciş Şeker Fabrikası Arazisi ( 16.746 m2) Kastamonu Şeker Fabrikası Arazisi (6.360 m2) Uşak Şeker Fabrikası Arazisi ( 4.003 m2 ) Afyon Şeker Fabrikası Arazisi (10.863 m2) Eregli Şeker Fabrikası Arazisi (81.700 m2) Alpullu Şeker Fabrikası Arazisi (6.808 m2) Muş Şeker Fabrikası Arazisi (4.127 m2) Erzurum Şeker Fabrikası Arazisi (2.188 m2) Eregli Şeker Fabrikası Arazisi (7.900 m2) Eskişehir Şeker Fabrikası Arazisi (3.323 m2) Alpullu Şeker Fabrikası Arazisi (2.931 m2) Ağrı Şeker Fabrikası Arazisi (6.937 m2) Ağrı Şeker Fabrikası Arazisi (417 m2) Ağrı Şeker Fabrikası Arazisi (6.405 m2) Ağrı Şeker Fabrikası Arazisi (3.020 m2) Ağrı Şeker Fabrikası Arazisi (14.909 m2) Ağrı Şeker Fabrikası Arazisi (9.407 m2) Ağrı Şeker Fabrikası Arazisi (8.955 m2) Ağrı Şeker Fabrikası Arazisi (11.079 m2) Ağrı Şeker Fabrikası Arazisi (9.621 m2) Ağrı Şeker Fabrikası Arazisi (10.403 m2) Ağrı Şeker Fabrikası Arazisi (5.633 m2) Alpullu Şeker Fabrikası Arazisi (820 m2) Alpullu Şeker Fabrikası Arazisi (194 m2) Alpullu Şeker Fabrikası Arazisi (7.819 m2) Alpullu Şeker Fabrikası Arazisi (5.220 m2) Turhal Şeker Fabrikası Arazisi (411 m2) Afyon Şeker Fabrikası Arazisi (19.448 m2) TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Devredilen Hisse Oranı % Programa Alındığı ÖYK Kararı Tarih Sayı 113 ÖİB'ye Devredildiği Tarih ÖYK Kararı Tarih Sayı 06.02.2012 2012/26 06.02.2012 2012/25 23.03.2012 2012/297 12.06.2012 2012/64 12.06.2012 2012/64 12.06.2012 2012/65 12.06.2012 2012/66 12.06.2012 2012/67 12.06.2012 2012/68 07.03.2013 2013/24 07.03.2013 2013/25 25.04.2013 2013/65 21.08.2013 2013/131 21.08.2013 2013/131 21.08.2013 2013/130 07.04.2014 2014/11 16.07.2014 2014/63 30.06.2014 2014/57 21.08.2013 2013/133 24.09.2012 2012/133 27.10.2010 2010/17 17.12.2010 2010/19 17.12.2010 2010/19 17.12.2010 2010/19 17.12.2010 2010/19 17.12.2010 2010-19 20.10.2011 2011/14 20.10.2011 2011/14 20.10.2011 2011/14 13.02.2013 2013/02 13.02.2013 2013/04 13.02.2013 2013/03 07.03.2013 2013/28 07.03.2013 2013/29 07.03.2013 2013/27 07.03.2013 2013/30 07.03.2013 2013/31 07.03.2013 2013/26 07.03.2013 2013/32 08.07.2013 2013/36 08.07.2013 2013/33 08.07.2013 2013/34 08.07.2013 2013/35 02.09.2013 2013/46 02.09.2013 2013/49 Satış ve Devir Bilgileri Satış Teşekkülümüz veya ÖİB Tarafından Tutarı Gerçekleştirilen İşlem Bilabedel Kırklareli İl Özel İdaresi Bilabedel T.C.Milli Eğitim Bakanlığı Bilabedel Ankara Doğal Elektrik Üretim Ticaret A.Ş. Bilabedel T.C.Sağlık Bakanlığı Bilabedel Beylikova Kaymakamlığı Bilabedel Van İl Özel İdaresi Bilabedel İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü Bilabedel Van İl Özel İdaresi Bilabedel Van İl Milli Eğitim Müdürlüğü Bilabedel Ağrı İl Milli Eğitim Müdürlüğü Bilabedel Biga Belediye Başkanlığı Bilabedel Erzincan İl Milli Eğitim Müdürlüğü Bilabedel Burdur İl Milli Eğitim Müdürlüğü Bilabedel Burdur Çalışma ve İş Kurumu Müdürlüğü Bilabedel Sinop İl Milli Eğitim Müdürlüğü Bilabedel Burdur Gençlik hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğü Bilabedel Milli Eğitim Bakanlığı Bilabedel Ağrı İl Milli Eğitim Müdürlüğü 166,499.54 ₺ Ilgaz Belediye Başkanlığı 240,000.00 ₺ Uşak-Gediz Belediye Başkanlığı 66,000.00 ₺ Yapıray Demiryolu İnşaat Sistemleri San.ve Tic. A.Ş. 425,000.00 ₺ Mahmut Oruç 382,000.00 ₺ Murtazaoğlu Hafriyat İnş.Nak.Taah.Tic.Ltd.Şti. 152,000.00 ₺ Gürbüz Atalan 67,000.00 ₺ süleyman Ünver 64,000.00 ₺ Demireller Yakıt Nak.Tic.ve San.Ltd.Şti. 412,000.00 ₺ Özel Başarı Eğitim Öğretim Gazetecilik San.ve Tic.A.Ş. 295,000.00 ₺ Mesut Kırat 265,000.00 ₺ Kargo 2000 Uluslararası Taşımacılık 191,000.00 ₺ Şeref Aydemir 1,660,000.00 ₺ İhsan Karamızrak 1,080,000.00 ₺ Bilgiç İnşaat 5,260,000.00 ₺ Nesce Petrol Turizm 2,630,000.00 ₺ Nesce Petrol Turizm 2,450,000.00 ₺ Meçe İnşaat 2,285,000.00 ₺ Servet Alpaslan 2,115,000.00 ₺ İhsan Karamızrak 2,055,000.00 ₺ Mehmet Karhan 2,050,000.00 ₺ İhsan Karamızrak 7,500.00 ₺ Ali Doğru 5,000.00 ₺ Ali Doğru 14,000.00 ₺ Ali Doğru 5,600.00 ₺ Mehmet Levent Sürek 8,500.00 ₺ Akın Karabulut 52,000.00 ₺ İrfan Kocabaş 6.3- TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş.'NİN ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI'NA DEVREDİLEN ve ÖZELLEŞTİRME YÜKSEK KURULU KARARI'NA İSTİNADEN SATILAN VARLIKLARI 26.12.2014 Devredilen Hisse Oranı % 02.06.2003 27.06.2003 02.06.2003 27.06.2003 ÖİB'ye Devredildiği Tarih 2003/35 31 Ekim-31 Kasım 2003/40 2003 2003/35 2003/40 Programa Alındığı ÖYK Kararı Tarih Sayı ÖYK Kararı Tarih Sayı 02.09.2013 2013/47 02.09.2013 2013/48 11.02.2014 2014/31 11.02.2014 2014/30 11.02.2014 2014/22 11.02.2014 2014/23 11.02.2014 2014/24 11.02.2014 2014/27 11.02.2014 2014/29 11.02.2014 2014/28 11.02.2014 2014/32 114 26.12.2014 2,750 Milyon TL 65,665 Milyon TL Tigem'e Devir Satış ve Devir Bilgileri Satış Teşekkülümüz veya ÖİB Tarafından Tutarı Gerçekleştirilen İşlem 279,000.00 ₺ Yalap Yapı Elamanları Bims Harfiyat İnş.San.Pet.Ürü.Turizm 200,000.00 ₺ Kenan Turan 150,000.00 ₺ Mehmet Baran 101,000.00 ₺ Ali Doğru 32,500.00 ₺ Düzgün İş Makinaları inş.Mad.San.Tic.A.Ş. 19,000.00 ₺ Düzgün İş Makinaları inş.Mad.San.Tic.A.Ş. 16,550.00 ₺ Düzgün İş Makinaları inş.Mad.San.Tic.A.Ş. 9,400.00 ₺ Düzgün İş Makinaları inş.Mad.San.Tic.A.Ş. 14,180.00 ₺ Düzgün İş Makinaları inş.Mad.San.Tic.A.Ş. 28,100.00 ₺ Düzgün İş Makinaları inş.Mad.San.Tic.A.Ş. 52,500.00 ₺ Doğaner Tarım Ür.ve Hay.Tic.Ltd.Şti. Çeşitli Kamu Kurumları, Belediyeler ve şahıslara satılmıştır. 6.3- TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş.'NİN ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI'NA DEVREDİLEN ve ÖZELLEŞTİRME YÜKSEK KURULU KARARI'NA İSTİNADEN SATILAN VARLIKLARI (1)Tasfiye halinde Sanayi Nakliyat A.Ş.'nin Ankara Asliye Dokuzuncu Ticaret Mahkemesi Başkanlığı nezdinde Tasfiye Kurulu tarafından 23.12.2004 tarihinde açılan iflas davası neticelenmiş olup, aynı mahkemenin 29.05.2006 tarih 2006/271 esas 2006/233 karar no.'su ile iflasına karar verilmiştir. (2) Danıştay İdari Dava Dairesi Kurulu'nun 04.05.2006 tarih YD itiraz No:02006/190 sayılı kararı ile yürütmeyi durdurma kararı alınmıştır. Bu kez ÖYK nun10.05.2010 tarih ve 2010/30 sayılı kararı ile T.C.Devlet Demir Yolları İşletmesine devir. (3) Danıştay Onüçüncü Dairesi'nin 27.11.2006 tarih 2006/4210 E. Sayılı kararı ile yürütmenin durdurulması kararı alınmıştır.Bu kez ÖYK nun 04.02.2008 tarih ve 11 sayılı kararı ile yukarıda belirtilen miktarlar dorultusunda Sağlık Bakanlığı,Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü,Malatya Belediyesi ve Diyanet İşleri Başkanlığına devredilmiştir. 6-DEVREDİLEN DAMIZLIK HAYVANLAR Afyon ve Sarmısaklı Tarım İşletmelerine Ait Sığırlar ( 847 Baş ) Kırşehir Şeker Fabrikası Arazisi (16.328 m2 ) Kırşehir Şeker Fabrikası Arazisi (21.500 m2 ) Kırşehir Şeker Fabrikası Arazisi (41.475 m2 ) Alpullu Şeker Fabrikası Arazisi (44.308 m2) Ilgın Şeker Fabrikası Arazisi (3.000 m2) Ilgın Şeker Fabrikası Arazisi (1.964 m2) Ilgın Şeker Fabrikası Arazisi (3.650 m2) Ilgın Şeker Fabrikası Arazisi (2.100 m2) Ilgın Şeker Fabrikası Arazisi (2.860 m2) Ilgın Şeker Fabrikası Arazisi (5.000 m2) Kırşehir Şeker Fabrikası Arazisi (15.045 m2 ) 5-TÜRKŞEKER TARAFINDAN SATILAN GAYRİMENKULLER ( 10.389.921 m2 ) TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 7.3- Sermaye Kompozisyonu PANCAR EKİCİLERİ KOOPERATİFLERİ ( 31 Adet ) Kooperatif Adı Pankobirlik. Adapazarı Afyon Ağrı Akşehir-Ilgın Alpullu Amasya Ankara Balıkesir-Bursa Bor Burdur-Isparta Çorum Dinar Elazığ Elbistan Erciş Ereğli Erzincan Erzurum Eskişehir Kastamonu Kayseri Kırşehir Konya Kütahya Malatya Muş Samsun Sivas Turhal Uşak Yozgat Toplam Ortak Sayısı 59,708 34,296 57,938 56,767 94,652 97,476 55,307 50,138 45,501 77,472 52,803 59,366 37,812 50,969 30,214 35,700 52,260 54,514 82,891 49,780 85,721 25,362 56,221 45,564 33,551 55,934 36,442 17,250 78,617 27,933 43,313 1,641,472 Taahhüt Edilen Sermaye TL 160,000.00 1,167,430.13 1,887,968.36 619,114.18 959,251.25 1,359,674.64 8,113,011.07 930,858.07 6,853,548.12 1,743,895.60 929,027.10 738,344.31 1,128,338.12 260,783.77 735,451.75 438,100.51 3,814,692.00 727,329.63 522,070.88 1,887,888.49 927,876.71 16,103,283.69 779,019.40 10,187,996.89 539,709.00 314,292.96 990,943.13 653,479.73 201,655.26 1,051,356.67 348,878.62 874,269.08 Tahsil Edilen Sermaye TL 160,000.00 965,938.76 1,865,783.53 598,979.05 794,689.30 1,173,312.60 7,918,559.50 751,695.91 6,808,200.54 1,599,605.89 883,496.20 737,348.87 1,039,435.50 189,875.40 645,642.39 305,531.06 3,801,781.94 558,038.95 515,154.92 1,790,995.26 845,431.48 16,040,724.83 725,480.75 10,182,771.87 527,036.03 308,379.09 950,740.48 622,643.93 200,878.48 809,365.60 309,033.27 679,700.40 Bakiye TL 0.00 201,491.37 22,184.83 20,135.13 164,561.95 186,362.04 194,451.57 179,162.16 45,347.58 144,289.71 45,530.90 995.44 88,902.62 70,908.37 89,809.36 132,569.45 12,910.06 169,290.68 6,915.96 96,893.23 82,445.23 62,558.86 53,538.65 5,225.02 12,672.97 5,913.87 40,202.65 30,835.80 776.78 241,991.07 39,845.35 194,568.68 67,789,539.12 65,146,251.78 2,643,287.34 115 Teşekkülün Taahüt Ettiği TL 5000.00 200.00 400.00 200.00 200.00 300.00 200.00 200.00 200.00 200.00 200.00 200.00 200.00 200.00 200.00 200.00 200.00 200.00 200.00 200.00 200.00 400.00 200.00 200.00 200.00 200.00 200.00 200.00 200.00 11,100.00 8- PERSONEL VE SOSYAL İŞLER DAİRESİ BAŞKANLIĞININ FAALİYETLERİ Yurdumuzun her köşesinde faaliyet gösteren Şeker Fabrikalarımız, diğer Teşkilat ve Ünitelerimizde hizmet gören mensuplarımızın çağdaş personel yönetiminin gereklerine uygun olarak istihdam olunması Şirketimizin personel politikasını teşkil etmektedir. Sanayiimizin Şeker Fabrikalarının faaliyetlerinden dolayı, ihtiyacımız olan Makina ve Tesislerin, Makina Fabrikalarımız ile Elektromekanik Aygıtlar Fabrikamızda imalat çalışmaları sürdürülmektedir. Özelleştirme Yüksek Kurulunun 8/10/2007-2007/57 ve 12/8/2008-50 sayılı Kararları ile Özelleştirme Programına alınan ve 15.12.2014 tarih ve 2014/122 sayılı Kararı ile 31.12.2016 tarihine kadar özelleştirilmesinin tamamlanması kararlaştırılan Şirketimize, Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve Bağlı Ortaklıklarının 2014 yılına ait Genel Yatırım ve Finansman Programı çerçevesinde 2014 yılında da memur statüsünde personel istihdamı yapılamamıştır. Mühendis, Yüksek Tahsilli Personel, Eski Hükümlü ve Özürlü İşçinin açıktan işe alınması Hk. Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun 20.12.2000 tarih ve 2000/92 sayılı Kararı ile Özelleştirme Kapsamına alındığı tarihte Teşekkülümüzde memur, sözleşmeli ve işçi olmak üzere toplam olarak 30.612 personel çalışmakta iken 1 Kasım 2014 tarihi itibariyle %59,67 oranında (18268 kişi) azalarak personel sayımız 12.344’e düşmüştür. Çalışan personelimizin %50’sinin 25 yıldan fazla hizmeti olması ve 50 yaş üzerinde bulunması nedeniyle son yıllarda emekliye ayrılmalar artarak devam etmektedir. Uzun yılllardır özelleştirme programında bulunan Şirketimizde özelleştirmenin yapılacağı gerekçesiyle personel alımına gidilememesi, özelleştirme ihalelerinin iptal edilmesi nedeniyle hayati derecede Mühendis personel açığı oluşmuştur. Kampanya dönemlerinde bu sıkıntı daha da fazlasıyla hissedilmektedir. Eleman açığı nedeniyle pancar alımları yeterli derecede denetlenemediğinden beklenenin üzerinde firelerle karşılaşılmakta ve bu durum şeker maliyetlerini önemli derecede etkilemektedir. Bunun yanında idari personel eksiği nedeniyle şeker üreticilerinin işleri zamanında yapılamadığından vatandaş şikayetleri önemli boyutlara çıkmış bulunmaktadır. 116 Fabrikalarımızın acil ihtiyacı bulunan çeşitli meslek dallarındaki 75 Mühendis ile 25 Yüksek Tahsilli İdari Personelin Türkiye İş Kurumu vasıtasıyla 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında işçi statüsünde açıktan işe alınması T.C. Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığının 15.11.2013 tarih ve 9819 sayılı Onayına istinaden Yönetim Kurulumuzun 21.11.2013 tarih ve 2731/17-17 sayılı Kararıyla uygun görülmüştür. 2014 yılı içersinde fabrikalarımıza 78 mühendisle 24 idari personel işe alınmıştır. Ayrıca aynı izne istinaden;Şirketimizin kanuni olarak çalıştırma zorunluluğu bulunan bazı fabrikalarımızdaki açık bulunan özürlü ve eski hükümlü kontenjanları 4 özürlü ve 17 eski hükümlü kişi işe alınarak kontenjanlar doldurulmuştur. Personel ve Sosyal İşler Dairesi Başkanlığının 2014 yılı içindeki faaliyetlerinin bir bölümü aşağıda gösterilmiştir. 8.1-PERSONEL MÜDÜRLÜĞÜ 8.1.1- AÇIKTAN ATAMA İŞLEMLERİ Şirketimiz Merkez ve Taşra Teşkilatı kadrolarına 2014 yılında başka kurumlardan naklen 1 daire başkanı, mahkeme kararı gereği açıktan 1 müşavir , 1 genel müdür yardımcısı ile 1 koruma ve güvenlik grup şefi ataması yapılmıştır. 8.1.2- AYRILAN PERSONEL İŞLEMLERİ Şirketimiz Merkez ve Taşra Teşkilatımızdan 2014 yılında emekli, istifa, vefat, kurum dışına nakil olmak üzere toplam 74 personel ayrılmıştır. Ayrılma Sebebi Emekli I II III Sayılı Sayılı Sayılı Toplam Cetvel Cetvel Cetvel Adet 5 44 49 2 2 19 20 3 3 68 74 İstifa Başka kuruluşa nakil 1 Iş akti fesih Vefat Toplam 6 117 Başka Kuruluşlara nakil olarak gösterilen 20 personel, 4046 sayılı Kanunun 22. maddesi hükümlerine göre istihdam fazlası olarak, Özelleştirme İdaresi Başkanlığının onayı ile Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığınca diğer kamu kurum ve kuruluşlara nakledilmişlerdir. 8.1.3 FİİLİ PERSONEL HAREKETLERİ Şirketimizin 1/1/2014-31.12.2014 tarihleri arasında fiili personel adetleri aşağıda gösterilmiştir. I Sayılı Cetvel II Sayılı Cetvel IIISayılı Cetvel Toplam 01.01.2014 Tarihi İtibariyle 252 1743 1 1996 Atama 3 1 4 Statü Statü Değişikliği Değişikliği Giren Çıkan 1 1 1 Ayrılan 6 68 74 1 2 31.12.2014 Tarihi İtibariyle 249 1676 1925 8.1.4 NORM KADRO HAREKETLERİ Yönetim Kurulumuzun 23.01.2014 tarih ve 2734/1-5 sayılı kararı ile uygun görülen ve 1.1.2014–31.12.2014 tarihleri arasında Memur, Sözleşmeli, Yardımcı Hizmetler Sınıfı Personelin norm kadro adetleri aşağıda gösterilmiştir. I Sayılı Cetvel II Sayılı Cetvel III Sayılı Cetvel Toplam 1.1.2014 itibariyle 318 3125 1 3444 İhdas edilen kadro - - - - 4046.SK.iptal edilen 2 16 1 19 31.12.2014 itibariyle 316 3109 - 3425 Kadro III sayılı cetvele tabi 1 adet personel, 657 sayılı Kanuna göre aylık almakta iken, 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre kendi isteğiyle sözleşmeli personel statüsüne geçmesi nedeniyle kadrosu iptal edilmiştir. 118 8.1.5 PERSONEL,SİCİL ve BAŞARI DEĞERLENDİRME, EMEKLİLİK İŞLEMLERİ Genel Müdürlük ile Taşra Teşkilatımız kadrolarında görev yapan sözleşmeli personelin 2014 yılı sicil ve başarı değerlendirme sonuçları, Ocak ayının ilk haftasında tamamlanarak fabrika ve teşkilatımıza bildirilmiştir. Yardımcı Hizmetli personelin emeklilik onayları Fabrika ve Teşkilat Müdürleri tarafından yapılmakta, memurların emeklilik onayları ise Genel Müdürlük Makamından alınarak Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığına resmi yazı ekinde gönderilmektedir. Emeklilik işlemleri sonuçlandırılan personelin hizmet süreleri, bağlanan emekli aylığı ve ikramiye tutarları kontrol edildikten sonra hizmet sürelerinde yanlışlık bulunanlar hakkında Sosyal Güvenlik Kurumu ile yazışma yapılmak suretiyle aylıklarının düzeltilmesi sağlanmaktadır. Emekli aylık hesabında yanlışlık bulunmayanların durumları ise emekliye ayrıldığı işyerlerimize bildirilmektedir. 8.1.6 ORGANİZASYON DEĞİŞİKLİĞİ Yönetim Kurulumuzun 23.01.2014 tarih ve 2734/1-1 sayılı Kararı ile İstanbul İrtibat Bürosu kapatılmıştır. Bazı daire başkanlıklarının birleştirilmesi hususunda organizasyon değişikliğine gidilerek Yönetim Kurulumuzun 13.03.2014 tarih ve 2736/3-9 sayılı Kararıyla Pazarlama ve Satış Dairesi Başkanlığı, İnşaat Dairesi Başkanlığı ve Makine İmalat Dairesi Başkanlıkları kapatılmış, Pazarlama ve Satış Dairesi Başkanlığının Müdür ve diğer kadroları Satınalma Dairesi Başkanlığına; İnşaat Dairesi Başkanlığının kadroları Bakım ve Onarım Dairesi Başkanlığına; İmalat Dairesi Başkanlığının kadroları ise Proje ve Yeni Tesisler Dairesi Başkanlığına bağlanmıştır. 8.1.7 KADRO VE POZİSYON İPTALİ: 4046 sayılı Kanunun 22. maddesi ve söz konusu Kanun çerçevesinde Nakledilecek Personel Hakkındaki Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığının Tebliği’ 10. maddesinde; “Bu Tebliğ çerçevesinde, diğer kamu kurum ve kuruluşlarına yapılacak nakil sebebiyle boşalan kadro ve pozisyonlar, 4046 sayılı Kanunun değişik 22 nci maddesi gereğince boşaldıkları tarihten itibaren her hangi bir işleme gerek kalmaksızın iptal edilmiş sayılır. İdare, özelleştirme programındaki kuruluşlarda nakil hakkı kapsamında yer alan kadro ve pozisyonlardan boş bulunanları iptal etmeye, kadro ve pozisyonların yerini, aynı kuruluş bünyesindeki şirketler veya işyerleri arasında değiştirmeye yetkilidir. Bu fıkra çerçevesinde gerçekleşen kadro/pozisyon hareketleri gerçekleşmeyi müteakip en geç 15 gün içerisinde Başkanlığa bildirilir .” hükmü gereği, 4046 sayılı Kanunun 22. Maddesine göre Şirketimizin 119 Özelleştirme Programına alınmış olduğu 8/10/2007 tarihinden, 31.12.2014 tarihine kadar 13 adet I sayılı Cetvele tabi personel kadrosu ile 598 adet sözleşmeli personel kadrosu iptal edilmiştir. 8.1.8-GÖREVDE YÜKSELME İŞLEMLERİ: 31.08.2013 tarihli ve 28751 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “ Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlşkin Yönetmelik” hükümleri gereğince Teşekkülümüz Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde değişiklik yapılmıştır. Sözkonusu yönetmelik değişikliğinden sonra yine bahsedilen Genel Yönetmelik, 23.07.2014 tarihli ve 29069 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlşkin Yönetmelik” ile değişikliğe uğramıştır. Genel Yönetmelikte yapılan değişiklikler doğrultusunda Devlet Personel Başkanlığının uygun görüşleri ile hazırlanan Teşekkülümüz Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği 30.12.2014 tarihli ve 29221 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. 8.1.9-ÖZLÜK HAKLARI İLE İLGİLİ İNTİBAK VE SİCİL İŞLEMLERİ Çalışmakta iken bir üst öğrenimi bitiren personel ile geçmiş hizmetlerini belgeleyen personelimizin intibak işlemleri 2014 yılı içerisinde de sürdürülmüştür. Yıl içerisinde talepte bulunan personelimizin 87 nci maddeye tabi kurumlarda sigortasız olarak, yedek subay okulunda öğrenci ve er olarak muvazzaf askerlikte geçen hizmetleri, stajda geçen hizmetleri ile doğum sebebiyle ücretsiz izinli olarak geçen hizmetleri için, Sosyal Güvenlik Kurumuna borçlandırılma ve hizmet değerlendirme işlemlerine devam edilmiştir. 8.1.10-YAN ÖDEMELER 2010/7 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 3 üncü maddesinde, 17/4/2006 tarihli ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar ve eki cetvellerin 2014 yılında uygulanmasına devam olunacağı hükme bağlandığından, 2014 yılında Devlet memurlarına verilecek zam ve tazminatların belirlenmesine ilişkin olarak cetvellerin kontrol, onay, dağılım listelerinin düzenlenmesi ve gönderilmesi işlemleri, 2006/10344 sayılı Kararın 5 inci maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığının 21.03.2014 tarih ve 1369 sayılı yazıları ile vize ettirilmek suretiyle tamamlanmıştır. 120 8.1.11-SÖZLEŞMELİ PERSONEL TEMEL ÜCRET SKALASI Teşekkülümüz Merkez ve Taşra Teşkilatında çalışan II sayılı cetvele tabi sözleşmeli personele, Yönetim Kurulumuz Kararları ile Kabul edilmiş bulunan Temel Ücret Skalasınındaki ücretlere, 21/10/2011 tarih ve 2011/T-20 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı’na göre öngörülen zamlar ilave edilmek suretiyle 31.12.2013.tarihi itibariyle belirlenen ücret uygulanmasına devam edilmiştir. 26.12.2013 tarih ve 2733/19-17 Kararı ile 31.12.2013 tarihinden geçerli olmak üzere yeniden düzenlenen sözleşme ücretleri 01.01.2014 tarihinden geçerli olmak üzere 07.01.2014 tarih ve 196 sayılı yazı ekinde teşkilata duyurulmuştur. 8. 2 - İŞÇİ İŞVEREN İLİŞKİLERİ MÜDÜRLÜĞÜ 8. 2. 1 - TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ Türkiye Şeker Sanayii İşverenleri Sendikası ile Türkiye Şeker Sanayii İşçileri Sendikası (Şeker-İş) arasında işletme seviyesinde akdedilen ve 01.02.2013 tarihinde yürürlüğe girmiş olan 25. Toplu İş Sözleşmesinin ücret zamları ile ilgili 40. maddesinin ikinci yıl birinci altı ay ücret zammı başlıklı (C) fıkrasına istinaden, tüm işçilerimize ikinci yıl birinci altı ay ücret zammı olarak 01.02.2014 tarihinde % 3 ücret zammı uygulanmıştır. 25. Toplu İş Sözleşmesinin ücret zamları ile ilgili 40. maddesinin ikinci yıl ikinci altı ay ücret zammı başlıklı (D) fıkrasının birinci paragrafına istinaden tüm işçilerimize ikinci yıl ikinci altı ay ücret zammı olarak 01.08.2014 tarihinde % 3 oranında zam yapılmıştır. Ancak, ücret zammı ile ilgili 40. maddenin (C) fıkrasının ikinci paragrafında, T.C. Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumunun 2003=100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Türkiye Geneli Temmuz 2014 indeks sayısının Ocak 2014 indeks sayısına göre değişim oranının % 3’ü aşması halinde, aşan kısmın tamamı ikinci yıl ikinci altı ay ücret zammı olan % 3 oranına ilave edileceği belirtildiğinden ve değişim oranı % 3’ü, % 1,12 oranında aştığından 01.08.2014 tarihindeki ücret zamları % 4,12 olarak gerçekleşmiştir. 25. Toplu İş Sözleşmesinin ücret zamları ile ilgili 40. maddesinin ikinci yıl ikinci altı ay ücret zammı başlıklı (D) fıkrasının ikinci paragrafında “T.C. Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumunun 2003=100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Türkiye Geneli Ocak 2015 indeks sayısının Temmuz 2014 indeks sayısına göre değişim oranının % 3’ü aşması halinde, aşan kısmın tamamı ikinci yıl ikinci altı ayın son günündeki ücreti takip eden ayın birinci gününden geçerli olmak üzere ilave edilecektir.” hükmü bulunmaktadır. Bu hükmün uygulaması 2015 yılında yapılacaktır. 121 Toplu iş sözleşmesinin kapsamla ilgili 5. maddesinin 2. fıkrasında yer alan Şeker-İş üyesi Kadrolu Daimi İşçilerin Haklarından Yararlanan Kadrosuz Sürekli İşçilerle, toplu iş sözleşmesinin kapsamla ilgili 5. maddesinin 3. ve 4. fıkrasında yer alan Şeker-İş üyesi Sürekli İşçi kadrolarına geçirilenlerle, kampanya ve mevsimlik işçilerin çıplak yevmiyelerine sözleşme döneminin ikinci yıl birinci ve ikinci ayları için toplu iş sözleşmesinin 40. maddesinde belirtilen zam oranları aynı şekilde uygulanmıştır. 8. 2. 2 - MEVZUATLA İLGİLİ ÇALIŞMALAR Şeker Fabrikalarımızda 2013-2014 kampanyası da geçmiş yıllarda olduğu gibi 3 vardiya esasına göre düzenlenmiş, tüm işçiler 3 vardiya esasına göre çalıştırılmışlardır. İşçilerin iş ve çalışma durumları ile hak, menfaat ve görevlerini tespit eden iş mevzuatı, özellikle İş Kanunu, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu ve bu kanunlara ilişkin Kararname, Tüzük, Yönetmelik hükümleri ile Yargıtay İçtihat Kararları izlenerek, uygulama yürürlükteki Toplu İş Sözleşmesi ile mevzuat hükümlerine uygun olarak yürütülmüştür. 8. 2. 3 - ÖZLÜK İŞLERİ 2014 yılında fabrikalarımızın acil ihtiyacı bulunan çeşitli meslek dallarındaki 75 Mühendis ile 25 Yüksek Tahsilli İdari Personelin Türkiye İş Kurumu vasıtasıyla 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında işçi statüsünde açıktan işe alınması T.C. Özelleştirme İdaresi Başkanlığının 15.11.2013 tarih ve 9819 sayılı onayına istinaden, Yönetim Kurulumuzun 21.11.2013 tarih ve 2731/17-17 sayılı kararıyla uygun görülmüştür. Bu kapsamda fabrikalarımıza 2014 yılı içerisinde 78 mühendis, 24 yüksek tahsilli idari personel işe alınmıştır. Şirketimizde geçici işçi olarak çalışmakta iken 5620 sayılı Kanuna istinaden sürekli işçi kadrosuna geçirilmek için dava açan işçilerimizden 8 kişi mahkemeyi kazandıklarından, 2014 yılı içerisinde sürekli işçi kadrolarına geçirilmişlerdir. Mahkeme kararları ile sürekli işçi kadrolarına geçirilenlerden, 2 kişi mahkeme kararlarının Danıştay’ca bozulması sonucu tekrar geçici işçi statüsüne döndürülmüşlerdir. Ayrıca geçmiş yıllardan süregelen davalar hakkında savunmaya esas görüş, bilgi ve belgeler hazırlanarak Hukuk Müşavirliğine ve gerekse Mahkemelere gönderilme işlemlerine devam edilmiştir. 122 Diğer taraftan, işçilerin kadro, tayin, nakil, terfi, ceza, izin ve hastalıklarıyla ilgili özlük işlemleri mevzuat hükümleri dairesinde yürütülmüştür. 8. 2. 4 – GEÇİCİ İŞ POZİSYONLARINA İLİŞKİN (ADAM/AY) İLE FAZLA MESAİ HUSUSLARI Şirketimize 2014 yılı için 29054 (Adam/Ay) tahsis edilmesi Başbakanlık, Özelleştirme İdaresi Başkanlığının 25.12.2013 tarih ve 10969 sayılı yazıları ile uygun görülmüş, Başbakanlık, Devlet Personel Başkanlığının 31.12.2013 tarih ve 26001 sayılı yazılarıyla 29054 (Adam/Ay) vizesi verilmiş olup, Şirketimiz tüm kampanya ve mevsimlik işçileri vize edilen bu (Adam/Ay) sayısı çerçevesinde çalıştırılmışlardır. Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve Bağlı Ortaklıklarının, 2014 yılına ait Genel Yatırım ve Finansman Programına İlişkin Bakanlar Kurulu Kararının “Fazla Çalışma” başlıklı 9. maddesinin (1) no’lu fıkrasında “Kamu Teşebbüsleri, 2014 yılında, Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve Bağlı Ortaklıklarının 2013 Yılına Ait Genel Yatırım ve Finansman Programının tespitine ilişkin kararın 9 uncu maddesinin birinci ve üçüncü fıkraları kapsamında 2013 yılı için belirlenen fazla çalışma tavanını (saat/yıl) aşmayacak şekilde fazla çalışma yaptırabilirler.” hükmüne istinaden, 2014 yılı için fazla mesai yetkimiz işçilerimiz için 2013 yılında fiilen kullanılan 1671 (Saat/Yıl) olmuş olup, bu fazla mesai saatinin 1619 saati işçi statüsünde olup şoför olarak çalıştırılan personelin yolda geçen sürelerinde kullandırılmıştır. 8.3 – ORGANİZASYON VE METOD MÜDÜRLÜĞÜ ÇALIŞMALARI 8.3.1 - PERSONEL DURUMLARI Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulunca 2014 yılı raporuna esas olacak şekilde istenilen personel durumlarını belirten bilgiler toplanarak ilgililere sunulmak üzere rapor haline getirilmiştir. Personel durumuna dayalı olarak yılsonları için çıkarttığımız tablolar ektedir. - Şirketimizde son beş yılın ( 2010-2014 ) norm kadro durumu (Tablo 1 ) - Şirketimizde çalışan personelin yıllar itibariyle fiili ortalamaları (Tablo2) - Şirketimizde çalışan personelin adet ve yüzdeler olarak 2014 yılsonu itibarıyla öğrenim durumları (Tablo 3) 123 - Şirketimiz çalışan Personelinin adet ve yüzdeler olarak 2014 yılsonu itibarıyla statüleri (Tablo 4) - Şirketimiz Personelinin 2014 yılsonu itibarıyla yaş durumları (Tablo 5 ) - Şirketimiz Personelinin 2014 yılsonu itibarıyla kıdem durumu (Tablo 6 ) - Şirketimiz Personelinin yüzde olarak yaş ve kıdem durumları (Tablo 7, 8 ) - Şirketimizde çalışan Personelin statüleri ve fabrikalar itibariyle 2014 yılı fiili personel ortalamaları ( Tablo 9 ) - Şirketimizde son beş yılda ayrılan personel durumu (Tablo 10) - Şirketimizde Çalışan Personelin kadın erkek durumları (Tablo 11) 8.3.2 - PERSONEL GİDERLERİ Şeker Sanayisine ait 2014 yılı personel giderleri her ay, bir önceki ay ve bir önceki yıl ile kıyaslanma yapabilecek şekilde aylık personel masraflarından oluşan aylık tablolar ve özelleştirilecek fabrikalara ait detaylı inceleme soruları listeleri memur ve işçi adetlerine göre haftalık ve üç aylık dönemlerde portföyler halinde düzenlenerek ilgili mercilere iletilmek üzere Araştırma Planlama ve Koordinasyon Dairesi Başkanlığına gönderilmektedir. 8.3.3 - PERSONEL HAREKATI Memur, Yardımcı Hizmetli, Daimi İşçiler ve Geçici İşçilerimize ait Personel adetleri, aylık tablolar halinde hazırlanarak gerekli birimlere ulaştırılmıştır. 8.3.4 - ORGANİZASYON ŞEMALARI Organizasyon şemaları kadro unvanlarında yapılan değişikliklere göre güncelleştirilerek takip edilmektedir. 8.3.5 - YÖNETMELİK VE TALİMAT ÇALIŞMALARI Yönetmelik ve Talimatlarda ihtiyaç duyuldukça güncelleştirme çalışmaları yapılmaktadır. 8.3.6 - İDARİ YARGI DAVALARI Memur ve sözleşmeli personelimizin; Nakil, İntibak, Sicil ve Başarı Değerlendirilmesi, Mali, Sosyal Haklar ve Yardımlar konusunda Şirketimiz aleyhine 2014 yılında 14 adet yeni idari dava açılmış olup, bu davalarla birlikte geçmiş yıllardan süregelen davalar hakkında Başkanlığımızca savunmaya esas görüş, bilgi ve belgeler hazırlanarak Hukuk Müşavirliğine gönderilme işlemlerine devam edilmiştir. 124 8.3.7 - DİSİPLİN İŞLERİ Şirketimiz Merkez ve Taşra Teşkilatında çalışmakta olan 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi personel ile 399 Sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Personel Rejimi Hakkındaki Kanun Hükmündeki Kararnameler esaslarına göre istihdam olunan Sözleşmeli Personelden; Şirket hizmetlerinin gerektiği gibi yürütülmesini sağlamak amacıyla, Kanun, Tüzük, Yönetmelik, Genelge Talimat ve Emirlerin öngördüğü ödevleri yurt içinde veya yurtdışında yerine getirmeyen; uyulması zorunlu kıldığı hususlara uymayan veya yasakladığı işleri yapan veya genel ahlak kurallarına aykırı fiil ve hareketlerde bulunan veya üst ve amirlerine karşı her türlü saygısız davranışlarda bulunanların fiillerine bakmak üzere 28.06.2012 tarihli ve 28337 sayılı Resmi Gazetede yayım- nan Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Genel Müdürlüğü Memurları Disiplin Amirleri Yönetmeli- ği” ve “Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Genel Müdürlüğü Sözleşmeli Personeli Disiplin Amirleri Yönetmeliği” ile 24.10.1982 tarihli ve 17848 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan hükümlerine göre “Disiplin Kurulları ve kurulan Türkiye Şeker Disiplin Amirleri Hakkında Fabrikaları A.Ş. Yönetmelik’’ Genel Müdürlüğü Disiplin Kurulu ile Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Genel Müdürlüğü Yüksek Disiplin Kurulu’nun tüm raportörlük hizmetlerinin yürütülmesi ile alı-nan kararların ilgililere tebligatlarının yapılması işleri sürdürülmüştür. 8.3.8 - TEFTİŞ RAPORLARI Teftiş Kurulu Yönetmeliği 42 nci maddesi esaslarına göre Şirketimiz Merkez ve Taşra Teşkilatındaki Personel Birimlerinin cevaplı teftiş raporları yukarıdaki maddede tadat edilen süreler içerisinde incelenmiş, raporlarda belirtilen hususlar talimat haline getirilerek, teftiş edilen birimlere süresi içerisinde gönderilmiştir. 125 Tablo : 1 ÇALIŞAN PERSONELİN KADRO DURUMU (Yıl Sonları İtibariyle) 2010 2011 2012 2013 2014 I Sayılı Cetvel (Memur) 254 253 252 252 249 II Sayılı Cetvel (Memur-Yrd.Hiz.) 1991 1884 1826 1743 1676 III Sayılı Cetvel (Memur-Yrd.Hiz.) 1 1 1 1 - 12377 11999 10605 10003 9155 14623 14137 12684 11999 11080 Kadrolu +Kadrosuz Sürekli+Geçici İşçi T O P L A M 126 Tablo : 2 ÇALIŞAN PERSONELİN DURUMU (Şeker Sanayii Fiili Ortalama) 2010 - 2014 Sözleşmeli Memur Yrd.Hizmetli Daimi İşçi Kad.Sür.İşçi Geçici İşçi TOPLAM 2010 2036 260 1 8865 174 2207 13543 2011 1932 255 1 8442 113 2107 12850 2012 1846 255 1 7902 95 1977 12076 2013 1784 253 1 7120 76 1894 11128 2014 1708 250 - 6655 56 1766 10435 127 128 SÖZLEŞMELİ MEMUR YARDIMCI HİZMETLİ DAİMİ İŞÇİ KADROSUZ SÜREKLİ İŞÇİ GEÇİCİ İŞÇİ TOPLAM: Yüksek İlkokul Okur- Yazar Lise ve Dengi Ortaokul Adet % Adet % Adet % Adet % Adet % 1091 70,12 382 24,55 80 5,14 3 0,19 249 100,00 1 0,83 29 24,17 64 53,33 26 21,67 837 12,86 3435 52,76 1196 18,37 1034 15,88 9 0,14 6 13,33 26 57,78 8 17,78 5 11,11 144 5,54 834 32,09 706 27,16 913 35,13 2 0,08 2328 4706 2054 1981 11 ÇALIŞAN PERSONELİN ÖĞRENİM DURUMLARI ( 2014 Yılı Sonu İtibariyle ) TOPLAM Adet % 1556 100,00 249 100,00 120 100,00 6511 100,00 45 100,00 2599 100,00 11080 Tablo : 3 129 % 15,13 Sözleşmeli Adet 1676 249 Memur Adet 2,25 % - Yrd.Hiz. Adet - % 6511 Daimi İşçi Adet 58,75 % 45 Kadrosuz Sürekli İşçi Adet Geçici İşçi Adet % 0,41 2599 23,46 % ÇALIŞAN PERSONELİN STATÜLERİ İTİBARİYLE DURUMU (2014 Yıl Sonu İtibariyle) 11080 Adeti TOPLAM Tablo : 4 100 % Tablo : 5 ÇALIŞAN PERSONELİN YAŞ DURUMU ( 2014 Yıl Sonu Adet ) Yaş Yaş Yaş Yaş Yaş Yaş Yaş Yaş Yaş Yaş 65-61 60-56 55-51 50-46 45-41 40-36 35-31 30-26 25-21 20-18 TOPLAM SÖZLEŞMELİ 62 212 397 268 235 198 175 9 - - 1556 MEMUR 71 87 40 27 21 3 - - - - 249 YARD.HİZMETLİ 3 21 50 35 9 2 - - - - 120 DAİMİ İŞÇİ 67 445 831 200 106 66 6 6511 KAD. SÜREKLİ İŞÇİ 1 2 5 23 9 5 - - - - 45 GEÇİCİ İŞÇİ 10 103 454 955 622 391 60 4 - - 2599 214 870 2173 3310 2457 1430 435 119 66 6 11080 TOPLAM 1227 2002 1561 130 Tablo : 6 ÇALIŞAN PERSONELİN KIDEM DURUMU ( 2014 Yıl Sonu Adet ) 5 Yıla 6 - 10 11 - 15 16 - 20 21 - 25 Kadar Yıl Yıl Yıl Yıl SÖZLEŞMELİ (-) - 229 136 238 217 736 1556 MEMUR - - - 18 35 196 249 YARD.HİZMETLİ - - - - 22 98 120 183 315 1872 2393 1079 669 6511 - - 45 - - - 45 402 1980 217 - - - 2599 585 2524 2270 2649 1353 1699 11080 DAİMİ İŞÇİ KAD. SÜREKLİ İŞÇİ GEÇİCİ İŞÇİ TOPLAM 131 26 Y ı l ve Fazla T O P L A M Tablo : 7 ÇALIŞAN PERSONELİN YAŞ DURUMU ( 2014 Yıl Sonu itibariyle % Olarak ) 65-61 60-56 55-51 50-46 45-41 40-36 35-31 30-26 25-21 20-18 Yaş Yaş Yaş Yaş Yaş Yaş Yaş Yaş Yaş Yaş % TOPLAM SÖZLEŞMELİ 3,98 13,62 25,51 17,22 15,10 12,72 11,25 0,58 - - 100,00 MEMUR 28,51 34,94 16,06 10,84 8,43 1,20 - - - - 100,00 YARD.HİZMETLİ 2,50 17,50 41,67 29,17 7,50 1,67 - - - - 100,00 DAİMİ İŞÇİ 1,03 6,83 18,85 30,75 23,97 12,76 3,07 1,63 1,01 0,09 100,00 KAD SÜREKLİ İŞÇİ 2,22 4,44 11,11 51,11 20,00 11,11 - - - - 100,00 GEÇİCİ İŞÇİ 0,38 3,96 17,47 36,74 23,93 15,04 2,31 0,15 - - 100,00 Tablo : 8 ÇALIŞAN PERSONELİN KIDEM DURUMU ( 2014 Yıl Sonu İtibarıyle % Olarak ) 5 Yıla SÖZLEŞMELİ MEMUR YARD.HİZMETLİ DAİMİ İŞÇİ KAD.SÜREKLİ İŞÇİ GEÇİCİ İŞÇİ Kadar 2,81 15,47 6 - 10 Yıl 11 - 15 Yıl 14,72 8,74 4,84 28,75 100,00 76,18 8,35 16 - 20 21 - 25 Yıl Yıl 15,30 7,23 36,75 - 13,95 14,06 18,33 16,57 - 132 26 Y ı l ve Fazla 47,30 78,71 81,67 10,27 - % TOPLAM 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 TÜRKİYE ŞEKERFABRİKALARI A.Ş. Tablo : 9 ŞEKER SANAYİİ 2014 YILI FİİLİ ORTALAMALARI M E M U R YARDIMCI HİZMETLİ I SAY.CET 657 S.K.T II SAY.CET SÖZ.PERS II SAY.CET SÖZ.PERS DAİMİ Afyon 5 60 1 Ağrı 4 29 FABRİKASI İŞÇİLER K.S.İŞÇİ GEÇİCİ TOPLAM 244 67 377 273 100 406 30 270 17 738 Alpullu 6 42 7 185 Ankara 10 105 9 590 Bor 6 52 3 266 70 397 Burdur 5 54 14 218 76 367 Çarşamba 3 37 3 131 50 223 Çorum 5 43 1 229 53 331 Elazığ 5 62 13 165 72 318 Elbistan 5 30 197 124 356 Erciş 4 40 3 273 116 436 Ereğli 5 38 10 238 127 418 Erzincan 5 65 2 158 53 283 Erzurum 6 44 1 292 61 403 Eskişehir 8 85 16 328 72 511 Ilgın 6 46 8 315 89 464 Kars 6 25 153 29 213 Kastamonu 5 44 66 289 Kırşehir 5 37 20 334 Malatya 6 74 2 212 68 362 Muş 5 42 2 269 121 439 Susurluk 6 34 2 214 131 387 Turhal 7 74 10 306 64 462 Uşak 6 42 7 182 44 280 Yozgat 5 30 215 46 296 139 1231 1766 9357 32 32 5 34 103 142 37 37 5 36 177 218 41 41 EMAF 3 32 2 87 124 TOPLAM 13 102 2 477 594 Genel Müdürlük İstanbul İrtibat Bürosu Tohum İşl.Fab. 81 199 3 24 307 2 17 42 61 Şeker Enstitüsü 15 34 66 115 TOPLAM 98 251 3 132 484 GENEL TOPLAM 250 1584 124 6655 TOPLAM 5 Afyon Mak. Ankara Mak. Erzincan Mak. Eskişehir Mak. Turhal Mak. 3 169 227 119 8 6046 46 56 1 1 56 1766 10435 Not: Memur, Sözleşmeli Personel ve Daimi İşçilerin ortalamaları yıllık kişi sayısı üzerinden geçici işçi fiili ortalamaları ise 365 gün üzerinden hesaplanmış olup küsürlu çıkan sayılarda 0,5 ve üzeri tama iblağ edilmiştir. 133 158 27 275 Mak.Elekt.Y.Müh. İnşaat Y.Müh. Ziraat Y.Müh. 2 2 2551 9294 11845 T O P L A M (A) Top.Daimi İşçi (B) Genel Toplam (A+B) - - 794 Diğerleri - 831 - - - - - Y.Tah.İdari Prs. - 161 Orta Ziraat AYRILAN 2010 AYRILAN 2011 AYRILAN 2012 AYRILAN 2013 533 447 86 27 14 - 8 1 1 3 710 822 - 269 25 155 157 8864 298 11110 37 261 2246 191 57 - 2 1 1 4 9 9 - - - - - - - - 519 465 54 24 7 - 4 1 1 2 646 850 - 262 21 150 150 8288 134 278 10426 22 256 2138 62 2 - 4 1 2 2 10 10 - - - - - - - - 617 578 39 25 13 - 6 2 2 3 7521 2079 630 866 2 262 20 153 150 104 9600 31 73 - - - 1 2 3 4 6 6 - - - - - - - - 814 763 51 18 15 - 7 2 2 7 29 19 10 9 17 - 2 - 6 2 Mevcut Ask. Emekli Sair Mevcut Ask. Emekli Sair Mevcut Ask. Emekli Sair Mevcut Ask. Emekli Sair Kimya Y.Müh. Sözleşmeli Personel Memur ŞEKER SANAYİNDEN AYRILAN PERSONEL (Son Beş Yıl İçinde Yıl Sonları İtibariyle) 8955 6959 1996 603 834 2 253 18 145 141 16 16 - - - - - - - - 532 483 49 22 13 - 10 - - 4 44 19 25 2 14 - 3 - 3 3 Mevcut Ask. Emekli Sair AYRILAN 2014 Tablo 10 Tablo : 11 KADIN ERKEK DURUMU (2014 Yıl Sonu İtibariyle) KADIN ERKEK TOPLAM I Sayılı Cetvel (Memur) 12 237 249 II Sayılı Cetvel (Memur-Yrd.Hiz.) 320 1356 1676 Daimi ve Geçici İşçiler 210 8945 9155 542 10538 11080 T O P L A M 135 8.4 - MERKEZ PERSONEL MÜDÜRLÜĞÜ ÇALIŞMALARI Genel Müdürlüğümüz bünyesinde 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu ile 399 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre görev ifa eden Memur, Sözleşmeli Personel, Yardımcı Hizmetli Sınıfı Personeli, Şirketimiz Yönetim Kurulu Üyeleri ile 4857 Sayılı İş Kanunu kapsamında çalışan personelin başta ücret tahakkukları, özlük ve sicil işlemleri olmak üzere 2014 yılında takip ve sonuçlandırılan hizmetleri aşağıda başlıklar halinde sıralanmıştır. 31 Aralık 2014 tarihi itibariyle Genel Müdürlüğümüz bünyesindeki personelimizin çalışma statülerine göre dağılımı; Şirket Dışından Yönetim Kurulu Üyesi 657 s.Kanununa Tabi 5 I Sayılı Cetvel 81 399 s.K.H.K Tabi II Sayılı Cetvel 399 s.K.H.K. Tabi II Sayılı Yardımcı Hizmetli 2 399 s.K.H.K II Sayılı Cetvele Tabi Ücretsiz İzinli 2 T O P L A M 200 : Kadrolu Daimi İşçi 290 33 İŞÇİ TOPLAMI : GENEL TOPLAM 33 323 8.4.1 - KADRO ÇALIŞMALARI: Genel Müdürlüğümüz personeline ait, 2014 Yılı Memur ve İşçi kadroları isimlendirilerek takibi sağlanmıştır. 136 8.4.2 - PERSONEL HAREKET ONAYLARI 01.01.2014 – 31.12.2014 tarihleri arasında Memur, Sözleşmeli ve Yardımcı Hizmetli Personelimizden terfi tarihlerine göre Derece yükselmesi veya Kademe ilerlemesine hak kazananlar ile 2014 yılı içerisinde 243 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 37. ve 64. Maddelerine göre derece ve kademe yükselmesine hak kazananların Personel Hareket onayları hazırlanmış, ilgili makamlara onaylattırılarak, ilgililerin aylık ödemelerine zamanında yansıtılmıştır. 8.4.3 - AYLIK MAAŞ - ÜCRET ÖDEMELERİ Şirketimiz Yönetim Kurulu ücretleri, Memur (I. II. Sayılı Cetvele tabi), Sözleşmeli ve Yardımcı Hizmetli personelimizin aylık maaş, işçilerimizin aylık ücret ödemelerine esas tüm değişiklikleri (ikramiye, izin avansı vs.) ve kesintileri süresi içerisinde bilgisayar ortamında maaş programlarına işlenerek tahakkukları yapılmış olup, söz konusu ödemeler, ATM Programlarına aktarılarak e-mail’le Vakıfbank Sistem Servisine gönderilmiştir. 2014 yılı içerisindeki bütün tahakkuklar (Maaş, İkramiye, Asgari Geçim İndirimi, Aile-Çocuk Yardımı, Fark, Kıdem Tazminatı, Avans, Promosyon, Hayat ve Sağlık Sigortası indirimleri, Sendika Aidatları vb.) gecikmesiz ve eksiksiz olarak yapılarak, zamanında ödemeleri sağlanmıştır. Genel Müdürlüğümüzde 01.01.2014 – 31.12.2014 tarihleri arasında Alt İşveren olarak hizmet veren Temizlik Firması elemanlarının (Aylık Ücret Bordroları, SGK Kesintileri, Vergi, İzin, İşe Giriş, İşten Ayrılış v.b.) tüm işlemleri aylık olarak kontrol edilerek, Satınalma Dairesi Başkanlığına gönderilmektedir. 8.4.4 - DEVAM KONTROL SİSTEMİ : 19.02.2007 tarihinden itibaren, uygulanmasına başlanılan Genel Müdürlüğümüz kadrolu personeli, geçici görevlilerin devam durumları ve Stajyer Öğrencilerin ana giriş kapımıza konulan (TURNİKE) 3 terminal ve personelimize dağıtılan optik okuyucu kartların bu terminallere kendileri tarafından okutturulması sonucu bilgisayar ortamında ve günlük listeler alınmak suretiyle takip edilmektedir. Müdürlüğümüzden alınan bir önceki günün devam durum listeleri ilgili Genel Müdür Yardımcıları ve Bağımsız Daire Başkanlıklarına düzenli olarak gönderilmektedir. Personelin devam durumlarının kontrolleri ilgili birim amirlerince yapılarak, devamsız, geç gelen veya erken çıkan personelin isimleri hizalarına 137 gerekli açıklamalar birim amirlerince yapılarak paraflanmaktadır. Söz konusu listeler kontrollerine müteakip Daire Başkanlarınca onaylandıktan sonra Müdürlüğümüze gönderilmektedir. Devam kontrol kartını kaybeden veya yeni gelenlere optik okuyucu kart temin edilmekte, ayrılanların kartları ise ilgililerden geri alınmaktadır 8.4.5- T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU İŞLEMLERİ 5510 Sayılı Kanunun 4’üncü maddesinin (c) bendi kapsamına tabi personelimizin emekli şahıs kesenek ve şirket karşılıkları, aylık icmal ve ihbar fişleri, Merkez Muhasebe Müdürlüğüne aylık olarak gönderilerek yasal süreleri içinde ödemeleri sağlanmıştır. Ayrıca; 5510 sayılı Kanunun 4’üncü maddesinin (c) bendi kapsamına tabi personelimizin maaş ve sicil bilgileri, toplam hizmet süreleri, T.C Kimlik Bilgileri, Sigortalı toplam hizmet süreleri, şahıs kesenek ve kurum karşılıkları, 2014 yılında da internet ortamında Sosyal Güvenlik Kurumuna gönderilerek, güncel olarak takip edilmektedir. 4857 Sayılı İş Kanununa tabi çalışan işçilerimizin aylıklarından kesilen, İşçi sigorta kolları ve İşsizlik Sigortası ile İşveren Hisseleri, süresi içerisinde, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Ankara İl Müdürlüğüne yatırılmıştır. Söz konusu aylık bildirgeler, Sosyal Güvenlik Kurumuna internet ortamında gönderilmektedir. Ayrıca; tüm işçilerimizin sicil bilgileri ile aile fertlerinin bilgileri de internet ortamında, güncel olarak takip edilmektedir. 5434 ve 5510 sayılı Kanuna tabi olarak çalışanların SGK İşe Giriş-İşten Ayrılış Bildirgesi Tescil İşlemlerinin (nakil, emekli, ücretsiz izin, re-sen emeklilik, ölüm, istifa vb.) takibi yasal süreleri içinde yapılmıştır. Bilindiği üzere, 08.06.1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine tabi olarak görev yapmakta iken 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamına tabi olan sigortalılar ile ilk defa 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamına tabi göreve giren sigortalıların, hizmet başlangıcından itibaren tüm hizmet bilgileri ve intibaklarına ilişkin olarak öğrenim durumu, unvan, askerlik diğer sigortalılık süresi, açık süresi, itibari hizmet süresi bilgileri ile ek gösterge, makam, görev ve temsil tazminat bilgilerinin internet üzerinden elektronik ortama aktarılması için “HİTAP” hizmet takip programı uygulamaya konulmuştur. 138 Konuya ilişkin olarak hazırlanan “5510 Sayılı Kanunun 4 üncü Maddesinin Birinci Fıkrasının (c) Bendi Kapsamında Sigortalı Sayılanların Hizmet Bilgilerinin Elektronik Ortama Aktarılması Hakkında Tebliğ” 14.04.2012 tarihli ve 28264 sayılı Resmi Gazete de yayınlanmıştır.“Sigortalıların hizmet başlangıcından itibaren hizmet belgesinin düzenlenmesine esas olan tüm bilgileri, kamu idareleri tarafından Kuruma internet ortamında gönderilir” hükmüne istinaden, bu bilgiler yasal süreler içinde elektronik ortamda hizmet takip programına (HİTAP) aktarılmış olup, güncel olarak takip edilmektedir. Genel Müdürlüğümüz Sağlık Servisinde çalışan; Doktor ve Diş Hekiminin, Sosyal Güvenlik Kurumana ait “ Hekim Takip Sistemi ” aracılığı ile kurumda çalışan doktorlara ait bilgi giriş (Sağlık Kuruluşları Tekil Tanımlayıcı ve Hekim Takip Sistemi Formu) işlemleri yapılmıştır. Hekimlerin, Tıbbı Kötü Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mesleki Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi (Prim Tahsilat Makbuzu) poliçe tutarının yarısının, Kanunun ilgili hükümlerine göre kişilere ödenmesi sağlanmıştır. Genel Müdürlüğümüzün işyeri hekimliği ilgili mevzuata göre gerekli düzenlemeler yapılmış olup, Hizmet Alan İşyeri ile İşyeri Hekimi Arasındaki Sözleşme imzalanmıştır. Ayrıca, 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hükümlerine göre, Şeker Üretim Dairesi Başkanlığında Mühendis olarak görev yapan ve (ÇSGB) (C) Sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı belgesi bulunan bir personelimiz, Şirketimizde İş Güvenliği Uzmanı olarak görevlendirilmiş olup, Hizmet Alan İşyeri ile İş Güvenliği Uzmanı Arasındaki Sözleşme imzalanmıştır. İş Yeri Hekimine ve İş Güvenliği Uzmanına ödenecek ilave ödeme, aylık olarak ilgili kanun çerçevesinde ödemeleri sağlanmıştır. 8.4.6 - YURTDIŞI - YURTİÇİ GEÇİCİ GÖREVLENDİRME VE HARCIRAH İŞLEMLERİ : Başbakanlığın 2007/3 Sayılı Genelgesi doğrultusunda zorunlu hallerde ve tasarruf tedbirlerine azami riayet edilerek buna göre uygulama yapılmaktadır. 2014 yılı içerisinde iki personelimiz yurtdışına geçici görevli olarak gönderilmiştir. Söz konusu görevlendirmede; ilgili personeller Elbistan ve Burdur Şeker Fabrikalarının ihtiyacı Buhar Şartlandırma İstasyonları ve Kontrol Vanaları satın alımı için ihalede yüklenici firma seçilen, Berkon Vana Firmasının İmalatçı Arca Firması tarafından davet üzerine, 22-24 Ekim 2014 tarihleri arasında yol dahil 5 gün süre ile görevli izinli olarak, test işlemlerine katılımları için Almanya’nın Düssseldorf kentinde bulunmak üzere iştirak etmişlerdir. 139 İlgililerin Yurtdışı seyahat öncesi görevlendirme ve izin onayı, işlemleri zamanında ve eksiksiz tamamlanmıştır. Söz konusu personellerin tüm masrafları Berkon Firması tarafından karşılanmıştır. Yurtiçi görevlendirmelerde, geçici görevli gönderilen personelin, geçici görev tahakkukları 6245 sayılı Harcırah Kanunu Hükümlerine göre yapılarak, hak sahiplerine zamanında ödemeleri sağlanmıştır. 8.4.7 - TEDAVİ YARDIMI - İZİN : Personel Sağlık Hizmetleri Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliği esaslarına göre, (SUT- 15 Ocak 2010 tarihinden itibaren (SGK) Genel Sağlık Sigortasına devredilmiştir.) 2014 yılında, Genel Müdürlüğümüzde 5510 Sayılı Kanunun 4/C kapsamında çalışan personelin kendisi ve bakmakla yükümlü oldukları Aile Fertlerine ait hak sahipliklerine ilişkin bilgileri, Sosyal Güvenlik Kurumunun Tescil ve Sağlık Aktivasyonları sistemine giriş işlemleri istenilen süre içerisinde yapılmıştır. Ayrıca, çalışan personel ile bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin Sağlık Provizyon Aktivasyon Sistemi SGK’nın (SPAS) programında birleştirilmiş ve tüm genel sağlık sigortalıları ile bakmakla yükümlü olduğu kişilerin sağlık aktivasyon provizyon işlemlerinin tek bir program üzerinden otomatik olarak yürütülmesi sağlanmış olup, program Türkiye genelinde uygulamaya açılmış olduğundan Kurumun (SGK) www.sgk.gov.tr İnternet sayfasından Sigortalılar ve hak sahipleri sağlık yardımına müstehak olup olmadıklarını kontrol ederek, müstehaklığı görülenler doğrudan sağlık hizmet sunucularına başvurabilmektedirler. Sistemde bilgileri hatalı olanların (Tescil ve Sağlık Aktivasyonları) Sigortalı İşe Giriş ve İşten Ayrılış Bildirgesi (Kamu Çalışanları) başlığı altında kayıt güncellemesi yapılarak düzeltilmiştir. Genel Müdürlük personelimizin 2014 yılı yıllık ve mazeret izinleri (refakat, doğum, evlenme, ölüm, ücretsiz izinler) ile rapor (hastalık izin) günleri ilgililerin izin takip föylerine işlenerek özenle takipleri sağlanmıştır. Personelin Doğum Yardımı ve Ölüm Yardımı işlemleri eksiksiz olarak yapılarak, zamanında ödemeleri sağlanmıştır. Şirketimizde hizmet yılını dolduran (İşçiler-20,30 yıl) personellerimizin 2014 yılında da hizmet yılı armağan listeleri hazırlanarak, dağıtımı yapılmıştır. 140 Yukarıda ana başlıklarla sıralamaya çalıştığımız genel işlevlerimiz dışında; Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Bakanlık ve ilgili kurumlara düzenli olarak gönderilen aylık ve yıllık istatistiki bilgileri kapsayan dökümanlar ile personelimizin müracaatları halinde isteğe bağlı belgeler ve hususi pasaport formları Müdürlüğümüz tarafından hazırlanmıştır. 141 9. SATINALMA FAALİYETLERİ 9.1. PAZAR ARAŞTIRMALARI Dünya şeker borsa fiyatları, şeker piyasalarındaki gelişmeler, üretim, tüketim ve stok hareketleri ilgili internet sitelerinden izlenmiş, elde edilen bilgiler ilgili merci ve birimlere iletilmiştir. Bu konudaki bilgiler DÜNYA ŞEKER DURUMU bölümünde gösterilmiştir. Ayrıca, AB üyeleri ile komşu ve diğer muhtelif ülkelerin pancar alım fiyatları, küp ve kristal şeker perakende satış fiyatları ile etil alkolün ithal-ihraç fiyatları Büyükelçiliklerimizden temin edilerek düzenlenen tablolar her ay değişen kurlara göre revize edilerek ilgili mercilere iletilmiştir. Ayrıca, müşteri memnuniyeti anketi yapılmıştır. Şeker alan müşterilerimizle ilgili miktar bazında istatistiki bilgiler hazırlanmıştır. 142 9.2- SATIŞ İŞLERİ 9.2.1- ŞEKER SATIŞLARI 9.2.1.1.YURTİÇİ SATIŞLAR 2014 yılında fabrikalar itibariyle yurtiçine satılan şeker miktarları aşağıda gösterilmiştir. SATIŞLAR ( TON ) İMALATÇIİHRACATÇILARA FABRİKA ADI AFYON AĞRI ALPULLU ANKARA BOR BURDUR ÇARŞAMBA ÇORUM ELAZIĞ ELBİSTAN ERCİŞ EREĞLİ ERZİNCAN ERZURUM ESKİŞEHİR ILGIN KARS KASTAMONU KIRŞEHİR MALATYA MUŞ SUSURLUK TURHAL UŞAK YOZGAT TOPLAM 9.308,200 PİYASAYA KRİSTAL 143.710,500 4.769,750 416,450 63.788,650 47.234,650 87.451,150 377,500 53.677,200 6.850,500 27.515,000 20.456,300 64.248,800 25.181,050 30.391,300 109.037,250 49.230,500 1.919,850 12.057,100 56.228,650 26.750,100 31.736,800 1.732,450 99.267,450 28.086,950 62.665,650 216.512,400 1.054.781,550 SATILAN 23.887,700 14.238,950 66.338,200 8.430,500 66.113,250 28.195,600 . 143 . SATILAN KÜP - TOPLAM 143.710,500 4.769,750 416,450 63.788,650 47.234,650 87.451,150 377,500 77.564,900 6.850,500 41.753,950 20.456,300 130.587,000 25.181,050 30.391,300 117.467,750 115.343,750 1.919,850 12.057,100 84.424,250 26.750,100 31.736,800 1.732,450 99.267,450 28.086,950 71.973,850 1.271.293,950 2014 YILI İŞ PROĞRAMI İLE ÖNGÖRÜLEN VE FİİLEN GERÇEKLEŞEN YURTİÇİ ŞEKER SATIŞ MİKTARLARI : GERÇEKLEŞME CİNSİ ŞEKER ( Satış İŞ PROĞRAMI GERÇEKLEŞEN 1.200.000,000 Ton ORANI 1.271.293,950 Ton 105,94 rakamlarına İmalatçı - İhracatçı Firmalara yapılan satışlar dahildir. ) 2014 YILI ŞEKER SATIŞ FİYATLARI (Fabrika teslim, KDV Hariç TL/Kg.) 01/01/2014 -31/12/2014 ŞEKER CİNSİ TARİHLERİ ARASI KRİSTAL 50 Kg.Polipropilen Torba 2,28 (01.01.2014-08.06.2014 tarihleri arası) 50 Kg.Polipropilen Torba 2,50 (09.06.2014-31.12.2014 tarihleri arası) KÜP 50 Kg.Polipropilen Torba 2,83 (01.01.2014-08.06.2014 tarihleri arası) 50 Kg.Polipropilen Torba 3,10 (09.06.2014-31.12.2014 tarihleri arası) Aylar itibariyle son 5 yılda yurtiçine yapılan şeker satışları aşağıda gösterilmiştir. YILLAR . 2010 2011 2012 2013 2014 AYLAR TON TON TON TON TON OCAK 19.190 93.370 56.608 56.918 25.579 ŞUBAT 19.603 14.159 36.438 34.571 38.833 MART 121.506 20.963 80.998 42.996 86.364 NİSAN 9.233 34.356 184.879 81.632 124.783 MAYIS 65.432 102.960 27.266 136.516 132.895 HAZİRAN 111.979 169.355 140.595 146.699 145.914 TEMMUZ 155.233 147.121 174.577 216.232 160.612 AĞUSTOS 388.422 280.157 367.027 287.882 359.101 EYLÜL 12.774 32.995 20.346 25.443 41.189 EKİM 56.488 154.361 131.946 33.388 35.016 KASIM 30.153 49.224 40.592 172.852 78.525 ARALIK 111.165 45.497 35.828 29.790 42.483 TOPLAM 1.101.178 1.144.518 1.297.100 1.264.919 1.271.294 - Satı rşakamlarına İmalatçı - İhracatçı Firmalara yapılan satışlar dahildir. - Yurtiçi şeker satışlarımız % 0,51 oranında artmıştır. 144 (%) Şirketimizin takvim yılı itibariyle son beş yıllık şeker bilançosu (Bin ton) AÇIKLAMALAR 2010 2011 2012 Yılbaşı stoku 1 235 1 390 1 390 1242 1228 Üretim 1 260 1 214 1 170 1295 1080 Tüketim 1 101 1 195 1 297 1265 1272 4 19 44 8 1 390 1 390 İhracat 2013 21 2014 Sair Surette Tenziller Yıl sonu stoku Yılbaşı ile Yıl Sonu Farkı 155 Yılbaşından Müteakip Pazarlama Yılı Başına Kadar Yurtiçi Satış (*) 912 - 1.069 1 242 1 228 1 028 - 148 - 14 -200 1075 850 1 001 İhraç 4 Müteakip Yılın Pazarlama Yılı başı 474 14 44 307 197 5 148 10 168 stoku (+) veya ithal ihtiyacı (-) (*) : (01.01.2015-31.08.2015 Tarihleri arasındaki dönem için tahmini değerler alınmıştır. ) 9.2.2- ETİL ALKOL SATIŞLARI 2014 yılında satılan etil alkol miktarı ile satış fiyatları aşağıda gösterilmiştir. - MEY Alkollü İçkiler San. ve Tic. A.Ş. 5.984.027 Litre (KDV Hariç) TL/LT. 2,70 - M.K.E.K.Barut Fabrikası Müdürlüğü T O P L A M …………. 78.580 Litre 6.062.607 Litre 145 (KDV Hariç) TL/LT. 2,70 2014 YILI İŞ PROĞRAMI İLE ÖNGÖRÜLEN VE FİİLEN GERÇEKLEŞEN ALKOL SATIŞLARI : CİNSİ İŞ PROĞRAMI GERÇEKLEŞEN ETİL ALKOL 6.000.000 LİTRE GERÇEKLEŞME ORANI (%) 6.062.607 LİTRE 101,04 9.2.3-MELAS SATIŞLARI 9 .2.3.1-İç Satışlar 2014 yılında Maya ve Yem Sanayine 326.252 ton melas satışı yapılmıştır. Ayrıca etil alkol imali için de 17.010 ton melas kullanılmıştır. 2014 YILI İŞ PROĞRAMI İLE ÖNGÖRÜLEN VE FİİLEN GERÇEKLEŞEN MELAS SATIŞ MİKTARI : GERÇEKLEŞME CİNSİ İŞ PROĞRAMI GERÇEKLEŞEN MELAS 351.600 Ton 343.262 Ton 97,63 (Etil Alkol İmalatı İçin Kullanılan Dahil) ORANI (%) . SON 5 YILLIK MELAS SATIŞLARI (TON) CİNSİ 2010 YILI 2011 YILI 2012 YILI 2013 YILI 2014 YILI MELAS 342.063 422.215 363.380 358.307 326.252 Not: Etil alkol imalinde kullanılan melas miktarı hariçtir. 146 2014 YILINDA UYGULANAN MELAS SATIŞ FİYATLARI ( KDV HARİÇ - TL / TON ) AFYON AĞRI ALPULLU ANKARA BOR BURDUR ÇARŞAMBA ÇORUM ELAZIĞ ELBİSTAN ERCİŞ EREĞLİ ERZİNCAN ERZURUM ESKİŞEHİR ILGIN KASTAMONU KIRŞEHİR KARS MALATYA MUŞ SUSURLUK TURHAL UŞAK YOZGAT 01.01.2014 14.08.2014 477,390,477,460,420,460,420,420,420,420,390,420,420,420,477,460,460,390,390,420,390,477,420,477,390,- 15.08.2014 31.12.2014 430,352,430,415,380,415,380,380,380,380,352,380,380,380,430,415,415,352,352,380,352,430,380,430,352,- NOT: Bölgesel satış fiyatları Fabrikaların üretim-satış ve stok durumları göz önünde bulundurularak zaman zaman değiştirilmektedir. 147 9.2.4-ŞLEMPE SATIŞLARI 9.2.4.1-İç Satışlar 2014 yılında; 8.074,813 ton şlempe satılmıştır. 9.2.5- POTASYUM SÜLFAT SATIŞLARI 9.2.5.1-İç Satışlar 2014 yılında potasyum sülfat satışı yapılmamıştır. Ürünlerimize ait satış miktarları bir önceki yıl ile mukayeseli olarak aşağıda gösterilmiştir. 2013 2014 2013/2014 Yılları ÜRÜN ADI YILI YILI Artış - Azalış % Kristal Şeker (Ton) Küp Şeker (Ton) Melas (Etil Alkol imaline verilen dahil) (Ton) Etil Alkol (Bin Litre) Şlempe (Ton) Potasyum Sülfat (Ton) Füzel Yağı ( Bin Litre) 1.264.865 54 376.827 1.271.294 343.262 + 0,51 - 100 - 8,91 5.948 9.722 - 6.063 8.075 - + 1,93 - 16,94 - 2013 yılında 18.520 ton, 2014 yılında ise 17.010 ton melas etil alkol imalinde kullanılmıştır. STOKLAR 31.12.2014 tarihi itibariyle ürünlerimize ait satılabilir stok miktarları aşağıda gösterilmiştir. CİNSİ MİKTARI Kristal Şeker ( Ton ) 1.027.973 (x) Küp Şeker ( Ton ) - Melas ( Ton ) 176.858 Etil Alkol (Bin Litre) 1.213 Şlempe 2.133 ( Ton ) Potasyum Sülfat ( Ton ) Bioetanol (Bin Litre) Füzel Yağı (Bin Litre) 10 (x) : Stoklara A ve B Kotası Şeker ile C Şekeri dahildir. 148 2014 yılında 3.099.602.237,56 TL. ye ulaşan satış hacmimizin gruplar itibariyle değer dağılımı aşağıda gösterilmiştir. GENEL SATIŞ HACMİ (TL.) SATIŞ GRUPLARI 1- Şeker -Yurtiçi Satışlar -Yurtdışı Satışlar 2- Etil Alkol -Yurtiçi Satışlar TÜRKŞEKER 2.801.485.082,71 9.239.682,31 16.369.038,90 -Yurtdışı Satışlar 3- Melas -Yurtiçi Satışlar 141.351.693,28 -Yurtdışı Satışlar 4- Yaş Pancar Posası 23.005.307,55 5- Şlempe -Yurtiçi Satışlar 1.291.970,08 -Yurtdışı Satışlar 6- Potasyum Sülfat Satışları 7- Hassas Pancar Tohumu(Şeker Ens.) -Yurtiçi Satışlar - -Yurtdışı Satışlar 8- Atölyelerimizin ve Makine Fab. yaptığı işler (Yurtiçi) 9- Yardımcı İstihsal Maddeleri Satışı 10-Diğer Satışlar (Malz., Hurda, Diğer) 75.070.833,95 19190.845,65 12.597.783,13 TOPLAM 3.099.602.237,56 149 9.2.3.2. YURTDIŞI SATIŞLAR 2014 yılında Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti halkının ihtiyacı olarak talep edilen 8.000 ton şeker; 21.11.2013 tarih ve 2731/17 - 6 sayılı Yönetim Kurulu Kararına istinaden bedeli mukabilinde doğrudan Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’ne ihraç edilmiştir. İhraç edilen 8.000 ton şeker karşılığında 4,2 milyon ABD $’ı gelir elde edilmiş olup; ortalama teslim fiyatı ABD $/ton 531,90 olmuştur. Son 5 yılda gerçekleştirilen şeker ihracıyla ilgili bilgiler aşağıda gösterilmiştir. YIL İHRAÇ KAYDIYLA TESLİMAT / TON DOĞRUDAN İHRAÇ EDİLEN TON TOPLAM TON 2010 ------------ 4.000,000 4.000,000 2011 15.250,000 4.000,000 19.250,000 2012 17.050,000 4.000,000 21.050,000 2013 36.368,000 8.000,000 44.368,000 2014 ----------- 8.000,000 8.000,000 İMALATÇI İHRACATÇI FİRMALARA ŞEKER SATIŞI: Şeker Kurumunca düzenlenen “İmalatçı-İhracatçıların Şekerli Mamul İhracatı Karşılığında C Şekeri Taleplerinin Karşılanması Şartları ve Uygulama Esaslarına Dair” Tebliğ kapsamında; İmalatçı-İhracatçı firmalara mamul ihracatı sonrası hak ettikleri şeker için Şeker Kurumunca düzenlenen C Şekeri Tahsisat Belgesine kayden şeker satışlarına 2014 yılında da devam edilmiştir. 150 Şeker Kurumunca sadece baz fiyat belirlendiğinden (05.07.2012 tarih ve 28344 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kararın 11. maddesinde yapılan değişiklik) Şirketimizce C Şekeri Tahsisat Belgesine kayden yapılan şeker satışlarında C şekeri satış fiyatı “Baz Fiyata ton başına 61,- ABD $ ilavesiyle” (19.07.2012 tarih ve 2708/13-2 sayılı Yönetim Kurulu Kararı) oluşturulan fiyattan gerçekleştirilmiştir. 2014 yılında bu şekilde 216.512,400 ton şeker satılmış olup, 111,41 milyon ABD. Doları karşılığı satış geliri elde edilmiştir. Satılan 216.512,400 ton şekerin ; 10.004,000 tonu C pancarından üretilen C Şekeri. 206.508,400 tonu ise A Şekerinden C şekerine aktarılan şekeridir. Son 5 yılda C Şekeri Tahsisat Belgesine kayden yapılan satışa ait bilgiler aşağıda belirtilmiştir. YILLAR MİKTAR/TON 2010 2011 2012 2013 2014 136.948,100 204.177,450 163.756,650 272.487,150 216.512,400 151 9.3. SATINALMA İŞLERİ 9.3. YURTİÇİ SATINALMALAR İş Programımızda yurtiçinden temini öngörülen malzemenin durumu aşağıda belirtilmiştir. Fabrikalarımızın 2013/2014 kampanya dönemi ihtiyacı çeşitli işletme malzemeleri, yatırım malzemeleri ile idame, tamamlama ve bakım onarım malzemelerinin cins ve miktarları ile bunların 31.12.2014 tarihi itibariyle durumları aşağıda gösterilmiştir. Siparişe Bağlanan Miktarlardan 31.12.2014 tarihine kadar tesellüm edilen malzeme ALINAN MALZEMENİN CİNSİ BİRİMİ YAKITLAR a-Kok Kömürü b-Linyit Kömürü c-Fuel-Oil No:3 (%1.0 Kükürtlü) d-Doğalgaz e-Mazot, benzin, petrol f-Diğer yakıt AMBALAJ MALZEMESİ: Polipropilen Torba Astarsız MİKTARI MAL BEDELİ (KDV Hariç Bin TL) Ton Ton Ton m3 33.289 419.007 31.151 200.709.000 19.772 77.351 50.697 162.270 3.722 737 Adet 24.450.000 14.209 DİĞER AMBALAJ MALZEMESİ DİĞER İŞLETME MALZEMELERİ Formalin, Soda, Perlit, Tuzruhu, Sülfürikasit, GP Filtre Torbası, BMA Filtre Torbası, Filtre Bezleri, Hidroklorikasit, Taş Önleyici, Köpük Önleyeci, Manoflament GP ve Çamur Koyulaştırma Filtre Torbası, Şlam Pres ve Mekanik Filtre Bezleri, Pres Filtre Torba Bezi, Pancar Bıçağı ve Bileme Frezesi, Kimyasal Madde, Lab. Cam Malz., Kimyasal Madde v.b. ZİRAİ MÜCADELE İLACI: TOHUM İLACI: YATIRIM MALZEMESİ DİĞER MUHTELİF MALZEME: GENEL TOPLAM: 360 14.246 503 656 10.148 100.850 455.521 152 GENEL SATINALMA HACMİ 2014 yılı Yurtiçi ve Yurtdışı piyasalardan yapılan mübayalar grupları itibari ile aşağıda gösterilmiştir. Yurt içi ve dışı firmalardan yapılan mübayaalar: Şeker sanayi olarak 31.12.2014 tarihi itibari ile genel mübayaa hacmi 2.240.365 bBin TL ye ulaşmış olup, ana gruplara göre detayı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. DIŞ (Bin TL) İÇ (Bin TL) TOPLAM (Bin TL) a-Pancar Tohumu 18.405 18.405 b-Ambalaj Malzemesi 14.209 14.209 c-Yakıtlar 314.549 314.549 57 57 9.528 10.148 116.255 116.255 ı-Pancar (Bed. Ve Tazminatı) 1.766.382 1.766.382 2011 Yılı Genel Toplamı 1.847.959 1.847.959 2012 Yılı Genel Toplamı 1.904.187 1.904.187 2013 Yılı Genel Toplamı 2.196.795 2.196.795 2.239.745 2.240.365 d-Sun’i Gübre e-Yatırım Malzemesi 620 f-Diğer Muhtelif Malzemeler g-İthal Şeker h-Ham Şeker 2014 Yılı Genel Toplamı 620 153 9.3.2. - YURTDIŞI SATINALMA 2014 yılında döviz satışı/transferi yapılarak, fiili ithali gerçekleştirilen malzeme alımları 1 no’lu tabloda gösterilmiştir: Tablo No: 1 2014 YILI FİİLİ İTHALAT TABLOSU Bedeli Malzeme Türü (Bin $) Miktar Sevk Şekli Malzeme / Hizmet Adı I.HAMMADDE VE ÜRETİM MLZ. 1-Hammadde - - - - 2-Kimyevi Madde - - - - 3-Laboratuar Mlz. - - - - 4-Yakıtlar - - - - Muhtelif Muhtelif 5-Diğer Muh.İşl.Mlz. 130,59 Santrifüj Süzgeçleri 6- Kristal Şeker - - - - 7- Ham Şeker - - - - HAMMADDE VE ÜRETİM TOPLAMI 130,59 II-ZİRAAT ALET VE YEDEKLERİ - - - - III-DEMİRBAŞ MLZ. - - - - 1-Makina ve Tesis - - - - 2-Diğer Muh. Yat. Mlz. - - - - IV-YATIRIM MLZ. YATIRIM MLZ. TOPLAMI VI-HİZMET - - 1,64 - - Rafine Şeker Birliği Üyelik Aidatı GENEL TOPLAM : 132,23 154 155 C) D) E) A) B) MUHTELİF HİZMET ALIMLARI GENEL TOPLAM VARLIKLARININ RİSK SİGORTASININ YAPTIRILMASI -TEŞEKKÜLÜMÜZÜN EĞİTİM HİZMETLERİ -GENEL MÜDÜRLÜĞÜMÜZCE YAPILAN DİĞER KİREÇTAŞI PANCAR (Müt.) PANCAR (Çiftçi) PANCAR TOPLAMI ŞEKER (Yurtiçi) PERSONEL TAŞIMA KİRALIK VASITA TOPLAM -GENEL MÜDÜRLÜĞÜMÜZCE TEŞEKKÜLÜMÜZ SEVK EDİLEN MALZEME - Karayolu 375.395 3.958.548 4.812.480 8.771.028 49.220 - TON ŞEKLİ Karayolu Karayolu Karayolu MİKTAR SEVK 2.490.138 209.004.792 3.582.569 97.574 7.319.175 70.314.931 103.681.738 173.996.669 502.789 13.051.535 7.964.343 202.834.511 TUTARI(TL.) NAKLİYE 10,22 - 19,50 17,76 21,54 (TON/TL) ORTALAMA FİYAT TEŞEKKÜLÜMÜZE AİT FABRİKALAR TOPLAMI 01.01.2014-31.12.2014 Tarihleri arasında Şirketimize ait nakliye ve muhtelif hizmet alımlarını gösterir tablo ULAŞTIRMA MÜDÜRLÜĞÜ SATINALMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI 10 - YATIRIMLARIMIZ 10.1-YATIRIM FAALİYETLERİ 2014 Yılı Genel Yatırım Programı içerisinde yer alan Şirketimize devrebaşı yatırım programından 42.000.000,- TL ödenek verilmiştir. Programda yer alan projelerimizin genel durumu ve fiziki gerçekleşmeleri incelenerek verilen ödeneğin proje bazında yeterli olamayacağı sonucuna varılmış olup, “2014 Yılı Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair” 07.10.2013 tarih ve 2013/5502 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesine istinaden, T.C.Kalkınma Bakanlığı’na bilgi verilmek kaydıyla, bağlı olduğumuz T.C.Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı kanalıyla Maliye Bakanının onayı ile programın revizesiyle ilgili olarak muhtelif tarihlerde yaptığımız talepler sonucunda toplam 22.754.000,- TL ödenek aynı proje veya projeler arasında aktarılarak yatırımlarımız gerçekleştirilebilmiştir. Şirketimizin proje bazındaki 2014 yılı yatırım programı ve gerçekleşme durumu ekli tabloda detaylı olarak gösterilmiştir. Tablonun incelenmesinden de anlaşılacağı üzere yatırım faaliyetlerimiz arasında Fabrikaların I. Tarım Sektörü- Muhtelif İşler projesinin İnşaat, Makine-Teçhizat bölümleri, II.İmalat Sanayi- Çevre Koruma Amaçlı projeler ile Muhtelif İşler projesinin İnşaat ve Makina-Teçhizat bölümlerinden ibarettir. 10.2-YATIRIM HARCAMA SEYRİ Yatırım Harcamalarımızın 2010-2014 dönemine ait son 5 yıllık Revize Program ve Gerçekleşme tutarları aşağıda gösterilmiştir. 156 TÜRKŞEKER A.Ş. YATIRIMLARI (TL) Yıllar 2010 2011 2012 2013 2014 Program 14.800.000 37.000.000 40.000.000 31.000.000 42.000.000 Revize Program 35.710.000 37.000.000 40.000.000 42.000.000 42.000.000 157 Gerçekleşme 24.131.000 30.116.000 26.542.000 31.772.000 29.455.000 Oran % 68 81 66 76 70 10.2.1-YATIRIM GERÇEKLEŞME DURUMU 2014 yılı revize programında Şirketimiz yatırımlarına 42.000.000,- TL ödenek tefrik edilmiştir. Bu ödenekten 29.455.000,- TL harcanarak %70 oranında gerçekleşme sağlanmıştır. Şirketimizin belli başlı yatırımları ile bunların 2014 yılı sonundaki durumları aşağıda sektörler ve projeler itibariyle açıklanmıştır. 10.3-YATIRIM PROJELERİ 10.3.1-TARIM SEKTÖRÜ YATIRIMLARI Yeni Projeler 2014’da Bitenler 2014 A 02 02 60 Numaralı Muhtelif İşler Projesi : Bu projenin; İnşaat bölümünde Yeşilova, Demiryurt, Sudurağı Kantarlarının Kaldırım Silo Sahaları, Alagöz, Beylerli, Akdamar, Akyazı, Boztepe Kantarlarının Beton Silo Sahaları, Ahlat Kantarına Mibzer Barınağı, Sundurma ile Koltuk Ambarı yapılmıştır. Erzurum Şeker Fabrikası Fabrika Kantarı, Ziraat Atölyesi, Bayburt, Çayırlı, Horasan, Erzurum Merkez, Devrekani, Taşköprü, Çivril, Muş Merkez ve Niğde Bölgelerinin Ofis Binası ve Lojman Pencerelerinin PVC ile yenilenmiştir. Ereğli Şeker Fabrikasının Hotamış, Demiryurt, Karaman, Kılbasan, Kızık ve Sudurağı Kantar Binalarının Çatılarının Üzerine Eğimli Çatı Örtü Kaplama yapılmıştır. Kelkit Bölgesinin Ofis ve Lojman Bina Çatılarının Yenilenmesi, Yağmur Oluklarının Değiştirilmesi, Dış Cephe Sıva Tadilatı ve Boyalarının yapılmıştır. Erzincan Merkez Bölge Şefliği Ambar Binalarının Çatı Tadilat ve Kiremitlerinin Değiştirilmesi işleri yapılmıştır. Aksaray Bölgesi Ofis Binası Kapı ve Pencerelerinin Korkulukları, Muş Bölge Ofis Binasına Ek Oda yaptırılmıştır. Ilgın Şeker Fabrikası Pancar Kantarından Sökülen Çukursuz 60 Tonluk Elektronik Kantar Tesisinin Çeltik Kantarına Nakli ve Montaj İşleri yapılmıştır. İnşaat bölümünün 2014 yılı 1.667.000,- TL ödeneğe göre %97 oranında gerçekleşme sağlanmıştır. 158 Makine-Teçhizat bölümünde Demiryurt Kantarına Çukursuz 60 Tonluk Elektronik Kantar Tesisleri kurulmuştur. Afşin, Elmalı, Gölhisar, Göksun, Horasan, Karapınar, Mucur, Taşköprü ile Tufanbeyli Bölgelerinin Kalorifer Kazanları yenilenmiştir. Temelli Bölgesi Kalorifer Kazanı Doğalgaza dönüştürülmüştür. Karapınar Bölgesi Ofis Binası Çevresinin Güvenliği İçin Kameralı Güvenlik Sistemi kurulmuştur. Makine-Teçhizat bölümünün 2014 yılı 333.000,- TL ödeneğine göre %84 oranında gerçekleşmiştir. 10.3.2-İMALAT SANAYİ SEKTÖRÜ YATIRIMLARI A-GIDA SANAYİİ Devam Eden Projeler b) 2014’den Sonraya Kalanlar 2013 C 01 00 80 No.lu Çevre Koruma Amaçlı Projeler : 11.08.1983 tarih 18132 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2872 sayılı Çevre Kanunu ve buna dayalı olarak çıkarılan Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği Şirketimize bağlı fabrikalarda Atık Su Arıtım Tesisleri kurma ve işletme yükümlülüğü getirmiştir. 1995 yılında uygulamaya alınan Atık Su Arıtımı Projesi ile öncelik sırasına göre tüm fabrikalarımıza Atık Su Arıtımı Tesisi yapılarak Çevre Kanunu ve ilgili yönetmeliklere uyularak doğal çevrenin korunması amaçlanmıştır. Yine Fabrikalarımız 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği”nin Ek-5 listesinin 1.Grup Tesisler; Yakma Tesisleri maddesine tabi olduğundan bu yönetmeliğin 5.maddesine göre hava emisyonu olan ve “Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik” kapsamında devam ettirilmesi konusunda söz konusu projelerin; 2012 yılında Atık Su Arıtım, 2013 yılında Emisyon ve Hava Kalitesi İyileştirme Projeleri sonlandırılmış, mevcut iki projenin birleştirilerek bu kapsamda yapılamayan işler için Çevre Koruma Amaçlı Projeler adı altında devam ettirilmesi konusunda Şirketimiz ve T.C.Kalkınma Bakanlığı arasında mutabakata varılmıştır. 2014 yılında bu proje için toplam 7.171.000,- TL revize ödenek tefrik edilmiştir. 159 Söz konusu projele kapsamında; Buhar Kazanlarının (Doğalgaz ve Fuel-Oil Yakabilen) işleri tamamlanmış, Ereğli Şeker Fabrikasının kesin, Kırşehir Şeker Fabrikasının geçici kabulü yapılmıştır. Turhal Şeker Fabrikasının Doğalgaz Dönüşüm İçin; RM-B Yapımı ve Boru Hattı Çekilmesi ile İç Hat Yapım İşi ve Proje Müşavirlik Hizmetlerinin Alınması, Buhar Kazanı işinde Kazanların Doğalgaza Dönüşüm işleri tamamlanmış olup, geçici kabulü yapılmıştır. Ankara, Ereğli Şeker Fabrikalarının Taşınabilir Biyogaz Ölçüm ve Analiz Cihazı Alımları ile Burdur, Eskişehir ve Turhal Şeker Fabrikalarının PCB İçeren Transformatörlerin Yerine Yağlı Tip Güç Transformatör Temini, Bertaraf Edilmesi için Demontaj işleri tamamlanmıştır. T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 24.04.2014 tarih ve 2014/12 sayılı Sürekli Emisyon Ölçüm Sistemlerinin Çevrimiçi (online) İzlenmesi Genelgesi ile fabrikalarımız, 31.12.2014 tarihine kadar Sürekli Ölçüm Cihazlarından Elde Edilen Verileri Bakanlık Merkezine Çevrimiçi (online) iletmeye zorunlu kılınmıştır. Bu kapsamda Afyon ve Ereğli Şeker Fabrikalarının Bakanlığa online veri aktarımına başlamıştır. Bor, Burdur, Elazığ, Elbistan, Erciş, Erzincan, Eskişehir, Ilgın, Kastamonu, Muş, Susurluk, Turhal, Uşak ve Yozgat Şeker Fabrikalarımızda ise işler büyük oranda bitmiş olup, eksik kalan işler ile Burdur Şeker Fabrikasının Atıksu Arıtım Tesisinden Çıkan Biyogazın yine Atıksu Arıtım Tesisinde Atıksuyu Isıtma Amaçlı Kullanılması için Gerekli olan Eşanjör Sisteminin Projesi tamamlanmıştır. Ankara Şeker Fabrikasının Borsig Buhar Kazanları ile Eskişehir Şeker Fabrikasının Buckau Wolf Buhar Kazanlarının Mevcut Durumlarının Tespitleri ve Yapılacak İyileştirme İşleri ile İlgili Rapor Hazırlanması Hizmetlerinin Alınması işlerinin rapor hazırlama hizmeti ihalelerine çıkılmış, ihaleyi kazanan firmalar tarafından hazırlanan raporlar incelenmek üzere Genel Müdürlüğümüze iletilmiş, ilgili rapor hazırlama hizmeti neticelendikten sonra alınacak karara uygun olarak gerçekleştirilecektir. 2014 yılı ödeneğine göre bu projede gerçekleşme oranı %53‘tür. 160 Yeni Projeler a) 2014’da Bitenler 2014 C 01 00 20 Numaralı Muhtelif İşler Projesi Bu projenin; İnşaat bölümünde Bor ve Turhal Şeker Fabrikalarına Yüzdürmeli Yer Siloları ile Yüzdürmeli Yer Silo Tadilatları tamamlanmıştır. Erzurum Şeker Fabrikasına Meydan Sahasına Beton Asfalt, Elbistan Şeker Fabrikasına Pancar Nizamiye Yolunun, Meydan Sahasının, Silo Aralarının, Saha Beton Kanalların Yeniden Düzenlenmesi ve Tadilatı yapılmıştır. Afyon, Bor, Elbistan, Erzincan, Erzurum, Kars ve Turhal Şeker Fabrikalarının İşletme, Ofis ve Sosyal Tesislerinin Kapı ve Pencerelerin PVC ile yenilenmiştir. Ankara, Ereğli, Ilgın ve Kırşehir Şeker Fabrikalarının Şeker Ambarlarına Seksiyonel Kapı yapılmıştır. Bor, Burdur, Elazığ, Kastamonu, Malatya ve Susurluk Şeker Fabrikalarının Kazan ve Şeker Ambar Binalarının Çatı ve Sundurma Kaplamalarının Değiştirilmiştir. Burdur Şeker Fabrikasının Lojmanları Güçlendirme Projesinin Yapılması, Elazığ Şeker Fabrikasının Pompa Dairesi Binası, Elbistan Şeker Fabrikasının Melas ve Fuel-Oil Tanklarının Etrafına Emniyet Duvarı, Ereğli Şeker Fabrikasına Çiftçi Barınağı, Ilgın Şeker Fabrikasının Kolukısa Kantar Binası Yaptırılmıştır. Erzincan Şeker Fabrikasının İşçi Pansiyonunda Mevcut Büyük salonun Bölümlere Ayrılarak Oda Haline dönüştürülmüştür. Eskişehir Şeker Fabrikasının Kömür Hazırlama Sahasının Beton, Şeker Ambarları Etrafına Drenaj, Kastamonu Şeker Fabrikasının Tesis İçi Yollarının Kilit Parke yapılmıştır. Kırşehir Şeker Fabrikasının Şeker Ambarı Etrafı ve Yollarının Asfalt kaplanmıştır. Arıtım Tesisi Dengeleme Havuzuna Geomembran Kaplama yapılmıştır. Şeker Kantarı Yerinin değiştirilmiştir. Susurluk Şeker Fabrikasının Fabrika Sahası Yol Geçişine Beton Menfez yapılmıştır. Turhal Şeker Fabrikasının Şeker Ambarı Zeminin Beton ile Kaplanması işleri tamamlanmıştır. İnşaat bölümünün 2014 yılında vazgeçilenlerin dışındakilerin ihaleleri yapılmış olup, 5.924.000,- TL ödeneğine göre %80 oranında gerçekleşme temin edilmiştir. Makine-Teçhizat bölümünde Elbistan, Ilgın, Kastamonu ve Yozgat Şeker Fabrikalarına Transport Altına Çukursuz 60 Tonluk Elektronik Kantar Tesisleri, Afyon Şeker Fabrikası için 60 Tonluk Tek Platformlu Pancar Boşaltma ve Temizleme Makina İmalatı, Ankara ve Ereğli Şeker Fabrikaları için 60 Tonluk Tek Platformlu Pancar Boşaltma ve Temizleme Makina Tadilatları yaptırılmıştır. Şeker Enstitüsü’nün Pancar Analiz Laboratuarı Numune Alma Ünitesi, Afyon, Eskişehir ve Malatya Şeker Fabrikalarına Tephir ve Isıtıcı 161 Borularının Cr-Ni Olarak yenilenmiştir. Afyon, Ankara, Bor, Burdur, Çorum, Ereğli, Eskişehir, Ilgın, Kırşehir ve Turhal Şeker Fabrikalarına Lazerli Kaplin Ayar Cihazı, Afyon, Bor, Burdur, Ereğli ve Eskişehir Şeker Fabrikalarına Çuval Ağzı Kıvırma ve Dikiş Makineleri, Afyon, Ankara, Burdur, Ereğli, Kastamonu ve Turhal Şeker Fabrikalarına İstif ve Yer Bantları, Elbistan ve Kırşehir Şeker Fabrikalarına Ham Şerbet Pülp Tutucusu, Burdur ve Erciş Şeker Fabrikalarına Bulaşık Makinesi, Elbistan ve Eskişehir Şeker Fabrikalarına Basınç ve Sıcaklık Denetim Ventili, Çorum, Kırşehir Şeker Fabrikalarına Klima alınmıştır. Afyon ve Susurluk Şeker Fabrikalarına Monoblok Beton Trafo Köşkü yapılmıştır. Ankara, Elbistan ve Muş Şeker Fabrikalarına Mekanik Şeker Kantarının Elektronik Kantara çevrilmiştir. Ankara, Eskişehir ve Turhal Şeker Fabrikalarına Kazan Dairesinde Exproof Tesisat Dönüşümü yapılmıştır. Burdur, Erciş ve Erzincan Şeker Fabrikalarına Kompanzasyon Panoları, Bor, Burdur, Çorum, Elbistan, Erzincan, Ilgın, Kastamonu ve Muş Şeker Fabrikalarına Şeker ve Şurupla Temas Eden Yüzeylerin Cr-Ni Kaplanması yapılmıştır. Burdur ve Erciş Şeker Fabrikalarına Güneş Enerjisi Sisteminin Kurulmuştur. Muş, Turhal Şeker Fabrikalarına ve Şeker Enstitüsüne Hava Kompresörü, Ağrı, Bor ve Erzincan Şeker Fabrikalarına Trafo ve Elektrik Tesisatlarında İyileştirme, Burdur, Elbistan, Ilgın ve Turhal Şeker Fabrikalarına Elektrik Motorlarının Yumuşak Yol Vericili Sisteme Dönüştürülmesi, Elazığ ve Kastamonu Şeker Fabrikalarına Personel Devam Kontrol Sistemleri, Elazığ, Ereğli, Muş ve Yozgat Şeker Fabrikalarına Vinç Alınması, Afyon Ankara, Burdur, Elazığ, Elbistan Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Ilgın ve Turhal Şeker Fabrikalarına Elektrik Motorları, Çorum, Erzurum Şeker Fabrikalarına Kaynak Makinaları Alınması, Ağrı, Ankara, Burdur, Erzincan, Yozgat Fabrikalarına Kamera Güvenlik Sistemleri işleri yapılmıştır. Afyon Şeker Fabrikasına Soğutma Kulesi, Ankara Şeker Fabrikasına Patlangaç, Melas Miktarının Kütlesel Debimetre İle Ölçme Düzeni, Kristal Şeker Çuval Sayma Sistemi, Pancar Bıçakları Doğrultma Düzeltme ve Bileme Makinası, Bor Şeker Fabrikasına Mevcut Yüzdürmeli Pancar Silosu İçin Silo Bandı ve Dağıtım Arabası Konulması, Otomatik Pancar Numunesi Alma Tesisi, Filtre Pres, Burdur Şeker Fabrikasına Dalgıç Pompa, Basınçlı Hava Balonu, Basınç ve Sıcaklık Regülatörü, Seyyar Pancar Boşaltma Makinaları İçin Saha Elektrik Panosu, Şeker Çuvalı Kodlama Cihazı, Çorum Şeker Fabrikasına Fabrika Derinkuyu ile Pompa Dairesi Arasındaki Boru Hattının Değiştirilmesi, Ereğli Şeker Fabrikasına Aktif Paratoner, Güç Kaynağı, Pancar Kesme Makinaları Sürücü Sistemlerinin İyileştirilmesi, Erzincan Şeker Fabrikasına Merkezi Yağlama Sistemi, Sabit Gaz Ölçüm Cihazı, Derin Kuyu İçin Uzaktan Kumanda Sistemi, Erzurum Şeker Fabrikasına Hız Kontrol Cihazı, Refrijerantlara, Helezonlara ve Döner Aksamlara Otomatik Yağlama Sistemi Yapılması, Basınç Kalibratörü, Paratoner Alımı, Tek 162 Kefeli Kristal Şeker Kantarı, Eskişehir Şeker Fabrikasının Elektrik Panolarının Yenilenmesi, Ilgın Şeker Fabrikasının Kireç Ocağı Otomasyon Eksikliklerinin Giderilmesi, 1750 kg/şarj Kapasiteli Tam Otomatik Kristal Şeker Santrifüjü, Kastamonu Şeker Fabrikasına Plazma Kesme Makinası, Dikey Yükselebilen, Makaslı, Hareketli Erişim - Çalışma Platformu, AMF Filtre (12 Elemanlı) Alımı, Malatya Şeker Fabrikasına Kalorifer Hatları ile Kazan Su Hazırlama Ünitesinin Tadilatları, Sülfirik Asit Tankının ve Tesisatının yenilenmesi, Susurluk Şeker Fabrikasının Derinkuyu Boru Hattının değiştirilmesi, Turhal Şeker Fabrikasının Rafineri Otomasyonu ile Kazan Dairesi İnsan Asansörünün yenilenmesi, Yozgat Şeker Fabrikasına Kireç Ocağına Sabit Gaz Alarm Cihazı takılması, Kazan Otomasyon Sisteminin İyileştirilmesi, Şeker Enstitüsüne Kömürde Serbest Şişme İndeksi Tayin Cihazı Alımı, Azot Yakma Ünitesi, Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığımızın Kurumsal Lisans Alımı, Güvenlik, EBYS ve Arşiv Donanım İhtiyacı, Bilgi İşlem Ağı Projesinde Doğacak Yeni ihtiyaçlar ve Meydana Gelecek Eksikliklerin Tamamlanması, Bakım Onarım ve Enerji Dairesi Başkanlığının Portatif Vibrasyon Analizörü ile Genel Müdürlüğümüz Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmelik ve TS EN 54 Standardına Uygun Yangın Uyarı Sistem Tesis işleri bu proje kapsamında yapılmıştır. Eskişehir ve Ilgın Şeker Fabrikalarının 1750 kg/şarj kapasiteli Kristal Şeker Santrifüjleri kesin kabulleri, Burdur Şeker Fabrikası Turbo Generatör Grubu Enerji İyileştirme İşlerinin Tamamlanması işinde geçici kabulü yapılmıştır. Makina ve Teçhizat yatırımlarının büyük bir bölümü tamamlanmış olup, 2014 yılı 26.023.000,- TL ödeneğine %70 oranında gerçekleşme sağlanmıştır. C-ELEKTRİKSİZ MAKİNA İMALAT SANAYİİ 2014 C 01 00 20 Numaralı Muhtelif İşler Projesi : Bu projenin; İnşaat bölümünde Ankara Makina Fabrikasının işlerinin tümü tamamlanmış, 2014 yılı 110.000,- TL ödeneğine göre %100 oranında gerçekleşmiştir. Makine-Teçhizat bölümünde Ankara Makine Fabrikasına Gazaltı Kaynak Makinası, Erzincan Makine Fabrikasına Vidalı Kompresör, Turhal Makine Fabrikasına Saç Bükme Valsi, Eskişehir Makine Fabrikasına Klima, Üç Boyutlu Koordinat Okuyucu, CNC Torna Tezgahı Alımları ile Kameralı Sistemleri yapılmış olup, 2014 yılı 772.000,- TL’lik ödeneğe göre %91 oranında gerçekleşme sağlanmıştır. 163 164 Proje Adı A - Gıda Sanayi Toplam ı: 922 182.078 19.178 5.900 157.000 2.000 0 0 II - İm alat Sanayi Toplam ı: Genel Toplam : Arazi ve Arsalar Transfer Harcam aları 0 C - Elektriksiz Makine İm alat Sanayi Toplam ı: 0 185.000 183.000 922 2014 Yılı Dış Devrebaşı Proğram ı 26.023 5.924 157.000 2.000 0 0 188.947 0 333 1.667 0 0 191.829 0 189.829 882 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 42.000 40.000 922 922 39.078 19.178 5.900 14.000 2.000 210 1.790 Dış Toplam Kredi Özkaynak Toplam 772 0 0 210 1.790 Toplam 110 Dış Proje Tutarı Makine - Teçhizat 2014-2014 2014-2014 2014-2014 2013-2016 2014-2014 2014-2014 Tarihi Proje Tutarı Bitiş Revize İnşaat 2013 C 01 00 70 Muhtelif İşler a) 2013' da Bitenler C - Yeni Projeler Muhtelif Muhtelif Makine - Teçhizat C - Elektriksiz Makina İm alat Sanayii Muhtelif İnşaat 2013 C 01 00 70 Muhtelif İşler a) 2014' da Bitenler C - Yeni Projeler 2013 C 01 00 80 Çevre Korum a Am açlı Projeler b) 2014' dan Sonraya kalanlar B - Devam Eden Projeler A - Gıda Sanayii Muhtelif Muhtelif II - İMALAT SANAYİİ Muhtelif Makine - Teçhizat Yeri İnşaat I - Tarım Sektörü Toplam ı: a) 2014' da Bitenler C - Yeni Projeler I-TARIM SEKTÖRÜ 2014 A 02 02 60 Muhtelif İşler Proje no İlk Başlam a İşin Dış 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 42.000 40.000 882 772 110 39.118 26.023 5.924 7.171 2.000 333 1.667 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 38.517 36.619 813 703 110 35.806 18.230 4.734 12.842 1.898 281 1.617 Fiziki % 0 20 19 92 91 100 19 70 80 8 95 84 97 2014 Yılı Fiili Dış 34.639 32.813 813 703 110 32.000 15.787 4.528 11.685 1.826 281 1.545 0 0 0 0 0 620 620 0 620 620 0 29.455 27.557 813 703 110 26.744 18.230 4.734 3.780 1.898 281 1.617 % 0 70 69 92 91 100 68 70 80 53 95 84 97 Gerçekleşm e Nakdi Harcam a Tutarı Toplam ı Kredi Özkaynak Toplam Gerçekleşm e Harcam a Nakdi Harcam a Başlangıçtan 31.12.2014 Sonuna Kadar Kredi Özkaynak Toplam Kredi Özkaynak Toplam Dış Revize Proğram ı 2014 Yılı 2014 YILI YATIRIM VE TRANSFER HARCAMALARI TABLOSU 31.12.2014 1000 TL 27.998 26.172 813 703 110 25.359 15.787 4.528 5.044 1.826 281 1.545 Harcam a Fiziki 2014 Yılı 11 - MALİ DURUM MALİ DURUM (Bin TL) Yıllar 2010 2011 2012 2013 2014 Yedekler 583.076 583.076 583.076 583.076 583.076 Ödenmiş Sermaye 2.117.997 2.117.997 2.117.997 2.117.997 2.117.997 165 Öz Kaynaklar 2.573.091 2.438.208 2.239.980 1.988.618 1.791.592 SABİT KIYMETLER (Bin TL) Yıllar 2010 2011 2012 2013 2014 Kayıtlı Kıymetleri 1.981.551 2.004.420 2.024.050 2.050.437 2.063.496 166 Birikmiş Amortismanları 1.337.532 1.370.479 1.405.766 1.441.270 1.464.282 11.1-MALİ BÜNYE ANALİZİ Şirketimizin 2014 yılı itibariyle mali durumunu belirten bilanço özeti 2013 yılı ile mukayeseli olarak aşağıya çıkarılmıştır. 2013 Yılı TL AKTİF % I-DÖNEN VARLIKLAR 1- Hazır Değerler 4.960.310,94 0,1 2- Menkul kıymetler 3- Ticari alacaklar 140.769.052,78 4,0 4- Diğer alacaklar a) Ortaklar b) Diğer 4.557.405,86 0,1 5- Stoklar a) Stoklar 2.589.444.107,99 73,1 b) Verilen sipariş avansları 94.684,24 6- Yıllara yaygın inşaat ve onar.maliyeti 7- Gelecek aylara ait gider ve gel.tahakkuk. 15.356.388,47 0,4 8- Diğer dönen varlıklar 26.408.531,99 0,7 Toplam : 2.781.590.482,27 78,6 II-DURAN VARLIKLAR 1- Ticari alacaklar 145.673.224,01 4,1 2- Diğer alacaklar a) Ortaklar 3.222.016,35 0,1 b) Diğer 3- Mali duran varlıklar a) Bağlı menkul kıymetler 288.871,77 b) İştirakler c) Bağlı Ortaklıklar 4- Maddi duran varlıklar a) Maddi duran varlıklar 2.050.436.572,48 57,9 b) Maddi duran varlık.amortismanı -1.441.270.449,54 -40,7 5-Gelecek yıllara ait gider ve gelir tahakkuk. 73.224,77 6- Diğer duran varlıklar a) Diğer duran varlıklar 7.247.541,94 0,2 b) Diğer duran varlık.amortismanı -6.577.370,98 -0,2 Toplam : 759.093.630,80 21,4 Genel Toplam : 3.540.684.113,07 100,0 167 2014 Yılı TL % 5.232.498,31 0,1 220.204.722,69 5,7 141.831,73 2.922.748,61 0,1 2.450.035.195,64 76.798,13 63,2 12.999.045,83 36.957.809,79 2.728.570.650,73 0,3 0,9 70,3 547.104.740,06 14,1 3.092.792,54 190.689,74 0,1 288.871,77 2.063.496.430,24 53,2 -1.464.282.347,47 -37,7 24.040,42 6.987.650,51 0,2 -6.519.858,97 -0,2 1.150.383.008,84 29,7 3.878.953.659,57 100,0 PASİF I-KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 1- Mali Borçlar 2- Ticari borçlar 3- Diğer borçlar 4- Alınan avanslar 5- Yıllara yaygın inşaat ve onar.maliyeti 6- Ödenecek vergi ve diğer yük. 7- Borç ve gider karşılıkları 8- Gelecek aylara ait gider ve gel.tahakkuk. 9- Diğer kısa vadeli yabancı kaynaklar Toplam : II-UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 1- Mali Borçlar 2- Ticari borçlar 3- Diğer borçlar 4- Alınan avanslar 5- Borç ve gider karşılıkları 6- Gelecek yıllara ait gider ve gel.tahakkuk. 7- Diğer yabancı kaynaklar Toplam : Yabancı Kaynaklar Toplamı : III-ÖZ KAYNAKLAR 1- Ödenmiş Sermaye 2- Sermaye yedekleri - Yeniden değerleme artışı - Diğer sermaye yedekleri 3- Kâr yedekleri 4- Geçmiş Yıl Zararı 5- Kâr ve Zarar Toplam : Genel Toplam : 2013 Yılı TL 512.335.000,00 867.297.111,69 3.846.611,80 4.309.412,45 35.764.440,84 96.541.977,60 4.613.477,64 1.712.037,30 1.526.420.069,32 % 14,5 1.084.725.000,00 24,5 837.930.534,25 0,1 3.945.489,20 0,1 5.551.467,41 1,0 2,7 0,2 % 28,0 21,6 0,1 0,2 37.790.134,90 70.459.941,94 18.651.920,75 1,0 1,8 0,5 43,1 2.059.054.488,45 53,2 1.149.918,42 2.504,40 24.442.564,82 50.938,04 2014 Yılı TL 0,7 1.448.242,59 147.509,04 133,04 26.601.269,25 109.880,51 0,7 25.645.925,68 1.552.065.995,00 0,7 28.307.034,43 43,8 2.087.361.522,88 0,7 53,9 2.117.996.728,00 59,8 2.117.996.728,00 54,6 583.075.512,12 16,5 583.075.512,12 15,0 -461.092.607,78 -13,0 -712.454.122,05 -18,4 -251.361.514,27 -7,1 -197.025.981,38 -5,1 1.988.618.118,07 56,2 1.791.592.136,69 46,1 3.540.684.113,07 100,0 3.878.953.659,57 100,0 Yukarıdaki bilanço tablosunun tetkikinden de anlaşılacağı gibi 2014 yılında toplam kaynaklarımız 3.878.953.659,57 TL’dir. Bunun 1.791.592.136,69 TL’si öz, 2.087.361.522,88 TL’si yabancı kaynaklara aittir. Yıl sonu itibariyle kaynaklarımızın, 2.728.570.650,73 TL’si dönen varlıklara, 1.150.383.008,84 TL’si ise duran varlıklara aittir. 168 11.2-MALİ ORANLAR Mali durumumuzla ilgili bazı oranlar özet olarak aşağıda gösterilmiştir. Söz konusu oranlar Şirketimizin kaynakları, varlıkları, likiditesi ve kârlılığı ile alâkalıdır. MALİ ORANLAR (2014 Yılı) A-Kaynaklarla İlgili Oranlar 1-Mali Yeterlilik (Finansman) Öz Kaynaklar Toplam Kaynaklar 1.791.592.136,63 3.878.953.659,57 = % 46,19 Öz Kaynaklar Yabancı Kaynaklar 1.791.592.136,63 2.087.361.522,88 = % 85,83 583.075.512,12 2.117.996.728,00 = % 27,53 599.214.082,77 3.878.953.659,57 = % 15,45 Hazır Değerler(Para ve Kıymetli Evrak) Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar 5.232.498,31 2.059.054.488,45 = % 0,25 Dönen Varlıklar Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar 2.728.570.650,73 2.059.054.488,45 = % 132,52 2.914.315.530,17 2.519.739.651,83 = 1,16 2-İç Kaynaklar (Otofinansman) Yedekler ve Özel Karşılıklar Ödenmiş Sermaye B- Varlıklarla İlgili Oranlar Maddi Duran Varlıklar (Net) Aktif Toplam C- Likidite D-Stok Dönüş Hızı Satışların Maliyeti Ortalama Stoklar 169 11.3-HAZİNEDEN OLAN BORÇ VE ALACAKLARIMIZ TL 10.3.1-HAZİNEYE OLAN BORÇLARIMIZ Uzun ve Kısa Vadeli a-Diğer Borçlarımız Toplamı : 10.3.2-HAZİNEDEN OLAN ALACAKLARIMIZ Görev Zararları 1- Yurtiçi satışları (Dahilde İşleme Rejimi kapsamında) 2- İhraç şekerleri Alacaklarımız Toplamı : 774.904,16 2.398.962,41 3.173.866,57 11.4- SERMAYE DURUMU Şirketimiz sermayesi 2.117.996.728,- TL olup, tamamı ödenmiştir. 11.5-GÖREV ZARARLARI TETKİKLERİ 11.5.1-İHRAÇ ŞEKERİ GÖREV ZARARI 10.06.1992 tarih 21254 sayılı mükerrer Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 08.06.1992 tarih ve 92/3114 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile, mamullerinde şeker kullanan Dahilde İşleme Rejimi kapsamında belge almış imalatçı-ihracatçı firmalara, Dünya borsa fiyatları baz alınarak satılan şekerler için Şirketimiz görevlendirilmiş olup, bu görevden doğacak zararın da 233 sayılı K.H.K.’nin 35’inci maddesine göre Hazine tarafından karşılanması kararlaştırılmıştır. Söz konusu Bakanlar Kurulu kararına istinaden İmalatçı – ihracatçı firmalara 2003 ve daha önceki yıllarda satılan şekerlerden doğan görev zararından 48.149,78 TL 2014 yılı içerisinde tahsil edilmiş olup, 31.12.2014 tarihi itibariyle soruşturma ve dava sonucuna göre işlem yapılacak 3.173.866,57 TL görev zararı alacağımız bulunmaktadır. 11.6- GENEL MALİ DURUM 2013 yılına göre; 2014 yılında maddi duran varlıklarımızda amortismanlar tenzil edildikten sonra 9.952.040,17 TL’lik bir azalış olmuştur. Stoklarımız 139.408.912,35 TL azalarak 2.450.035.195,64 TL, kısa ve uzun vadeli yabancı kaynaklarımız toplamı ise 535.295.527,88 TL artarak 2.087.361.522,88 TL olmuştur. 170 11.7-FİNANSMAN DURUMU 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamındaki Kamu İktisadi Teşebbüsleri ile Bağlı Ortaklıkları ve özelleştirme kapsam ve programındaki kuruluşların düzenledikleri Yıllık Yatırım ve Finansman Programları, ilgili mercilerin tasvibinden geçtikten sonra Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe girmektedir. Bu doğrultuda 2015 Yılı Yatırım ve Finansman Programımız 30.09.2014 tarih 2014/6842 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla kabul edilmiştir. 2014 yılında üreticiden satınalınan 9.352.748,395 ton pancar için 1.394.730.183,28 TL bedel tahakkuk ettirilmiş, tahakkuk ettirilen pancar bedelinin 643.550.709,49 TL’si ayni ve nakdi avans olarak Aralık 2014 ayı sonuna kadar üreticilere ödenmiştir. Bakiye pancar bedeli 751.179.473,79 TL’nin ödenmesine ise 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 1530’uncu maddesi hükmü doğrultusunda değiştirilen Şeker Pancarı Üretim Sözleşmesinin 10’uncu maddesine istinaden pancar alımlarının fabrika bazında tamamlanmasını takiben 60 gün içerisinde üreticilere ödenmesi gerektiğinden fabrika bazında ödemelere 31.12.2014 tarihinden itibaren başlanmış olup, ödemeler 1 Mart 2015 tarihine kadar tamamlanacaktır. 171 Şirketimizin 2014 Yılı Bilançosu 197.025.981,38 TL zararla kapanmıştır. FİNANSAL TABLOLAR Faaliyet Raporumuza ait finansal tablolar; Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca hazırlanan ve 28.08.2012 tarihli 28395 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Şirketlerin Yıllık Faaliyet Raporunun Asgari İçeriğinin Belirlenmesi Hakkında Yönetmelik uyarınca düzenlenmiştir. 12-BİLANÇO 12.1-BİLANÇO TANZİM ESASLARI Şirketimiz, Özelleştirme Yüksek Kurulunun 08.10.2007 tarih 2007/57 sayılı ve 12.08.2008 tarih 2008/50 sayılı kararları ile özelleştirme programına alınarak 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun kapsamına dahil edilmiş ve ana sözleşmemiz, 4046 sayılı Kanunun 20/A maddesi gereğince bu Kanun hükümlerine uygun hale getirilmesi amacıyla yeniden düzenlenmiştir. Ana Sözleşmemiz, Ankara Ticaret Sicili Memurluğunca 13.12.2007 tarihinde tescil edilmiş ve 17.12.2007 tarihli Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin 6959 sayılı nüshasının 297, 298 ve 299’uncu sayfalarında yayımlanmıştır. 2014 yılı hesap dönemine ait bilanço ve gelir tablosu; Vergi Usul Kanunu, Kurumlar Vergisi Kanunu, Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun, Türk Ticaret Kanunu ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre tanzim edilmiştir. 2014 yılı faaliyet dönemi 197.025.981,38 TL zararla kapanmış olup, 2014 yılı Bilançosu ve Gelir Tablosunun hazırlanmasında aşağıda arz ve izah edilen esaslar dikkate alınmıştır. 1-2014 yılı faaliyet döneminde ticari bankalardan kullanılan kredilere ilişkin ödenen kredi faizlerinden pancar tedarik maliyeti ile yatırımların maliyetine verilenler haricindeki doğrudan gider yazılan 70.120.922,90 TL faiz, gelir tablosu hesaplarına finansman gideri olarak intikal ettirilmiştir. 2-Genel kabul görmüş muhasebe prensipleri gereğince; yan ürün olarak elde edilen melas ve yaş pancar posası üretim değerleri ile gider karşılığı tahsil edilen paralar şeker üretim maliyetinden düşülmüş, faaliyet giderlerinden melasa isabet eden giderler şeker maliyetine ilave edilmiştir. Ayrıca, 2014 yılında fabrikalarımızın tüm bölgelerinde pancar üreticilerinin teslim ettikleri net pancarın %20’si nispetinde yaş pancar posası dağıtılarak tutarı pancar tedarik maliyetine intikal ettirilmiştir. 3-2014 yılı faaliyet döneminde Alkol Fabrikaları ile Satış Mağazası ve Alakart Lokantalarının kâr ve zarar bakiyeleri dönem kâr ve zararına intikal ettirilmiştir. 172 12.2-AKTİF HESAPLAR (VARLIKLAR) Şirketimizin Varlıkları 3.878.953.659,57 TL olup, bunun 2.728.570.650,73 TL’si Dönen, 1.150.383.008,84 TL’si ise Duran Varlıklarımıza aittir. 2014 yılı bilançomuzun Aktifinde yer alan değerler ile 2013 yılı değerleri ana gruplar itibariyle karşılaştırmalı olarak aşağıda gösterilmiştir. VARLIKLAR (NET) I- DÖNEN VARLIKLAR A- Hazır Değerler B- Menkul Kıymetler C- Ticari Alacaklar D- Diğer Alacaklar E- Stoklar F- Yıllara Yaygın İnş.ve Onar.Maliyeti G- Gelecek Aylara Ait Gid.ve Gel.Tah. H- Diğer Dönen Varlıklar Dönen Varlıklar Toplamı II- DURAN VARLIKLAR A- Ticari Alacaklar B- Diğer Alacaklar C- Mali Duran Varlıklar D- Maddi Duran Varlıklar E- Maddi Olmayan Duran Varlıklar F-Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar G- Gelecek Yıllara Ait Gid.ve Gel.Tah. H- Diğer Duran Varlıklar Duran Varlıklar Toplamı Varlıklar Toplamı 2013 Yılı TL 2014 Yılı TL 4.960.310,94 5.232.498,31 140.769.052,78 4.557.405,86 2.589.538.792,23 220.204.722,69 3.064.580,34 2.450.111.993,77 15.356.388,47 26.408.531,99 2.781.590.482,27 12.999.045,83 36.957.809,79 2.728.570.650,73 145.673.224,01 3.222.016,35 288.871,77 609.166.122,94 12.510,82 119.845,00 73.224,77 537.815,14 759.093.630,80 3.540.684.113,07 547.104.740,06 3.283.482,28 288.871,77 599.214.082,77 2.963,77 11.273,60 24.040,42 453.554,17 1.150.383.008,84 3.878.953.659,57 Bilançomuzun varlıklar bölümünde yer alan hesaplarla ilgili açıklamalar aşağıda sırasıyla belirtilmiştir. 173 12.2.1-DÖNEN VARLIKLAR Bu grupta aşağıdaki hesaplarımız yer almaktadır. A- Hazır değerler B- Menkul kıymetler C- Ticari alacaklar D- Diğer alacaklar E- Stoklar F- Yıllara yaygın inşaat ve onarım maliyetleri G- Gelecek aylara ait gider ve gelir tahakkukları H- Diğer dönen varlıklar 12.2.1.1-HAZIR DEĞERLER 2014 yılı sonu itibariyle hazır değerlerin tamamı kasa ve bankalardaki paralar ile yoldaki paralardan oluşmaktadır. Ayrıntılı olarak 2013 ve 2014 yılı hazır değerler mukayeseli olarak aşağıda gösterilmiştir. Hesaplar Hazır Değerler a- Kasalarda b- Bankalarda Diğer Hazır Değerler a- Yoldaki paralar Toplam 2013 Yılı TL 2014 Yılı TL 155.035,40 4.805.185,40 133.568,16 5.098.622,47 90,14 4.960.310,94 307,68 5.232.498,31 12.2.1.2-TİCARİ VE DİĞER ALACAKLAR 2014 yılı bilançosunda kayıtlı olup, vadesi bir yıla kadar olan ticari alacaklarımız tutarı 220.204.722,69 TL ile diğer alacaklarımız tutarı 3.064.580,34 TL olmak üzere toplam alacaklarımız tutarı 223.269.303,03TL’nin detayı 2013 yılı ile karşılaştırmalı olarak aşağıda gösterilmiştir. 174 2013 Yılı TL Hesabın Adı Ticari Alacaklar - Yurtiçi alıcıları - Yurtdışı alıcıları - Verilen depozito ve teminatlar - Diğer Ticari Alacaklar - Şüpheli Ticari Alacaklar Toplam Şüpheli Ticari Alacak.Karşılığı (-) Ticari Alacaklar Toplamı Diğer Alacaklar - Ortaklardan Alacaklar - Personelden alacaklar - Diğer çeşitli alacaklar - Şüpheli Diğer Alacaklar Toplam Şüpheli Diğer Alacak. Karşılığı (-) Diğer Alacaklar Toplamı Alacaklar Toplamı 2014 Yılı TL 129.907.543,08 210.795.896,44 5.061.575,36 5.799.934,34 18.557.958,01 4.533.217,37 4.875.608,88 19.584.469,46 159.327.010,79 239.789.192,15 18.557.958,01 19.584.469,46 140.769.052,78 220.204.722,69 16862,7 1.199.667,73 3.340.875,43 1.091.587,49 141.831,73 1.839.077,46 1.083.671,15 3.501.437,68 5.648.993,35 6.566.018,02 1.091.587,49 3.501.437,68 4.557.405,86 3.064.580,34 145.326.458,64 223.269.303,03 12.2.1.2.1-YURTİÇİ ALICILARDAN ALACAKLAR Şirketimizin yurtiçi alıcılardan olan 210.795.896,44 TL alacağının, 210.403.750,00 TL’si şeker alıcılarından olan alacakları (vadeli şeker bedeli), 210.288,74 TL’si alkol alıcılarından olan alacakları, 2.773,00 TL’si makine fabrikası imalatından olan alacakları, 90.329,00 TL’si mahalli idarelerden (ASKİ) olan alacakları, 88.755,70 TL’si ise Kamu İktisadi Teşebbüslerinden (EÜAŞ) olan alacakları ifade etmektedir. 12.2.1.2.2-YURTDIŞI ALICILARINDAN ALACAKLAR Şirketimizin yurtdışından alacağı bulunmamaktadır. 175 12.2.1.2.3-VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR Bu hesapta kayıtlı 4.533.217,37 TL’nin 60.519,11 TL’si fabrika ve teşkilatımızca bir akdin karşılığı olarak üçüncü şahıslara verilmiş bulunan depozito ve teminat tutarları, 4.472.698,26 TL ise ihtilaflı alacaklarımıza ilişkin ihtirazı kayıtla yatırılan para ve teminatları ifade etmektedir. 12.2.1.2.4-DİĞER TİCARİ ALACAKLAR Bu hesapta 2014 yılı sonu itibariyle kayıtlı alacaklarımız 4.875.608,88 TL olup, detayı aşağıda gösterilmiştir. Açıklama Sosyal Güvenlik Kurumundan Alacaklar Kamu İşletmeleri ve Mahalli İdarelerden Alacaklar Müdahale Fiyat Farkından Alacaklar Diğer Kamu Kurum ve Kuruluşları Müteahhitlerden Alacaklar Afet Nedeniyle Tahsili Geciken yada Ertelenen Alacaklar Pancar Avansından Alacaklar Toplamı : Diğer Alacaklar Yaş Küspe Bedelinden Alacaklar Yurtiçi Gerçek Kişilerden Muhtelif Alacaklar Yurtiçi Tüzel Kişilerden Muhtelif Alacaklar Toplamı : Genel Toplam : TL 982,67 98.103,98 200.350,00 62.510,94 1.111.633,44 2.328.258,24 375.132,43 4.176.971,70 611.495,76 69.518,70 17.622,72 698.637,18 4.875.608,88 DİĞER ALACAKLAR ORTAKLARDAN ALACAKLAR Hesapta kayıtlı 141.831,73 TL’nin 81.074,03 TL’si Hazine Müsteşarlığından olan incelemedeki görev zararı alacaklarımızı ifade etmekte olup, bunun 67.124,03 TL’si yurtiçi satışları görev zararından, 13.950,00 TL’si yurtdışı satışları görev zararından oluşmakta, 60.757,70 TL ise Özelleştirme Yüksek Kurulu kararı ile satışa konu edilen taşınmazların gazete ilan ücretlerinden oluşmaktadır. 176 12.2.1.2.5-PERSONELİMİZDEN ALACAKLAR Bu hesaptaki 1.839.077,46 TL’nin tümü, merkez ve taşra teşkilatımızda çalışan personelimizin maaş ve ücretlerinden kesilmek üzere çeşitli nedenlerle Şirketimize borçlanan ve müteakip ayda tahsili gereken alacaklarımızı ifade etmekte olup, bunun 1.260.654,58 TL’si Yönetim Kurulu kararı ile personelimize 3 taksitte tahsil edilmek üzere verilen şeker bedelinden oluşmaktadır. 12.2.1.2.6-DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR Bu hesapta 2014 yılı sonu itibariyle kayıtlı alacağımız 1.083.671,15 TL olup, detayı aşağıda gösterilmiştir. Açıklama TL Sosyal Güvenlik Kurumundan Alacaklar 1.200,64 Sözleşme ve Karar Damga Vergisinden Alacaklar 270.112,50 Sigorta Şirketlerinden Alacaklar 524.714,42 İş Kazası Nedeniyle Rücuen Alacak 158.093,75 Gerçek ve Tüzel Kişilerden Muhtelif Alacaklar 91.845,24 Pancar Ekicileri Kooperatifinden Küspe Bedeli Alacağı 37.704,60 Toplam : 177 1.083.671,15 12.2.1.3-STOKLAR 2014 yılı sonu itibariyle 2.450.111.993,77 TL tutarındaki stoklarımız 2013 yılı bilanço değerleri ile birlikte aşağıda tabloda gösterilmiştir. Miktarı Ton Stokların Detayı 1- İlk Madde ve Malzeme A- Tohum Ambarı - Pancar tohumu - Diğer tohumlar Toplam : B- Malzeme Ambarı - İşletme malzemesi - Yardımcı malzeme - Ambalaj malzemesi - Yedekler - Ziraat alet ve yedekleri - Diğer malzeme 2013 Yılı Tutarı TL Miktarı Ton 2014 Yılı Tutarı TL 5.117.579,29 0,00 5.117.579,29 8.224.735,34 0,00 8.224.735,34 50.917.687,99 0,00 1.659.754,39 105.764.971,10 4.876.311,03 14.476.479,05 177.695.203,56 182.812.782,85 48.490.802,17 2.360,00 2.057.644,31 115.157.973,92 5.159.271,98 16.156.753,82 187.024.806,20 195.249.541,54 Toplam : İlk Madde ve Malzeme Toplamı : 2- Yarı Mamüller - Ham şeker - Mak.Fabrikaları ve atölye yarı mamulleri 9.747.443,74 9.127.687,83 Yarı Mamuller Toplamı : 9.747.443,74 9.127.687,83 3- Mamüller - Normal kristal şeker 1.227.422,850 2.244.712.168,42 1.027.972,850 2.083.257.173,06 - Küp şeker 0,000 0,00 0,000 0,00 - Yan ürünler - Melas 122.410,530 54.486.583,40 176.858,575 70.988.419,65 - Yaş küspe 447.835,766 12.327.453,35 272.603,848 8.452.561,25 - Konsantre şlempe 6.858,40 21.333,20 - Alkol (Lt.) 1.111.428,000 2.720.068,07 1.213.821,000 2.887.073,25 - Füzel Yağı 7,780 11.544,75 9.550,000 15.286,69 - Diğer mamüller - Mak.Fabrikaları ve atölye yarı mamulleri 12.076.119,53 12.033.273,42 - İşlenmiş ve ilaçlanmış tohum 23.829.479,89 30.469.275,16 - Diğer tohumlar Mamuller Toplamı : 2.350.170.275,81 2.208.124.395,68 4- Ticari Mallar - İthal şekeri - Sun'i gübre 8.522,25 14.333,80 - Kantin emtiası 315.845,31 338.578,77 - Melas Ticari Mallar Toplamı : 324.367,56 352.912,57 5-Diğer Stoklar - Yoldaki mallar 703.187,16 662.615,14 - Hibe edilen şeker bedeli 45.679.617,20 36.507.037,70 - Elden çıkarılacak stoklar ,hurdalar 6.433,67 11.005,18 Diğer Stoklar Toplamı : 46.389.238,03 37.180.658,02 6-Verilen Sipariş Avansları - Yurtiçi Sipariş Avansları 94.684,24 76.798,13 - Yurtdışı Sipariş Avansları Verilen Sipariş Avansları Toplamı: 94.684,24 76.798,13 Stoklar Genel Toplamı: 2.589.538.792,23 2.450.111.993,77 178 2013 yılına göre 2014 yılı stok değerleri %5 oranında azalmış olup, azalış tutarı 139.426.798,46 TL’dir. Şirketimizin 31.12.2014 tarihi itibariyle şeker stokları 1.027.972,850 ton olup, şeker cinslerine göre miktar ve dönem ağırlıklı ortalama maliyetleri üzerinden değerleri ve stok harekatı aşağıda gösterilmiştir. a) Şeker Stok Harekatı Miktar Ton Yerli Şekerler A- Devir Stok ve Girişler 1- 2013 yılından devreden Yerli şekerler Devir Toplamı 2- 2014 yılında pancardan üretilen 3- 2014 yılında Ham şekerden üretilen 4- 2014 yılında Geçmiş Yıl Küp tozundan Üretilen Küp Şeker 5- Envanter fazlası 6-Sair Girişler Girenler Toplamı Devir ve Girenler Toplamı B- 2014 Yılı Yerli Şeker Satışı 1- Dahili satışlar - Yerli şeker - Ham şeker 2- Harici satışlar Yerli şeker Toplam 3- Sair Çıkışlar Çıkışlar Toplamı 2014 Yılına Devreden Stok 1.227.422,850 1.227.422,850 1.079.800,000 0,000 0,000 145,750 940,000 1.080.885,750 2.308.308,600 1.271.293,950 0,000 8.000,000 1.279.293,950 1.041,800 1.280.335,750 1.027.972,850 b) Şeker Stok Miktar ve Değerleri Cinsi Yerli Şekerler A Kotası kristal şeker B Kotası kristal şeker C Şekeri (üretimden) C Şekeri (A'dan aktarılan) Toplam Miktar Ton Tutarı TL 976.110,850 2.020.061.404,06 37.850,000 48.391.225,00 13.900,000 14.572.760,00 112,000 231.784,00 1.027.972,850 2.083.257.173,06 179 2014 yılı stoklarımızın değerleri ile artış ve azalışları ana gruplar itibariyle 2013 yılı ile mukayeseli olarak aşağıda gösterilmiştir. Stok Grupları İlk madde ve malzeme Yarı mamuller Mamuller Ticari mallar Diğer stoklar Verilen sipariş avansları Toplam : 2013 Yılı TL 182.812.782,85 9.747.443,74 2.350.170.275,81 324.367,56 46.389.238,03 94.684,24 2.589.538.792,23 2014 Yılı TL 195.249.541,54 9.127.687,83 2.208.124.395,68 352.912,57 37.180.658,02 76.798,13 2.450.111.993,77 Fark TL 12.436.758,69 - 619.755,91 - 142.045.880,13 28.545,01 - 9.208.580,01 - 17.886,11 - 139.426.798,46 Ambarlardaki stoklarımızın sayımı yapılarak kayıtlarla fiili mevcutlar arasındaki eksik ve fazlalıklar tespit edilmiş olup, bu farklılıklar her yıl olduğu gibi ilgili hesaplara intikal ettirilmek suretiyle kayıtlarımız düzenlenmiştir. 12.2.1.3.1-VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI 31.12.2014 tarihi itibariyle 76.798,13 TL’ye ulaşan bu hesap kısa vadeli yurtiçi sipariş avanslarını ifade etmektedir. Söz konusu hesabın detayı 2013 yılı bilanço rakamları ile birlikte aşağıda gösterilmiştir. 2013 Yılı TL 2014 Yılı TL 94.684,24 76.798,13 Toplam B- Yurtdışı Sipariş Avansları 94.684,24 - 76.798,13 - Genel Toplam 94.684,24 76.798,13 Verilen Sipariş Avansların Detayı A- Yurtiçi Sipariş Avansları - Diğer avanstan borçlular 12.2.1.4-GELECEK AYLARA AİT GİDERLER VE GELİR TAHAKKUKLARI Bu bölümde yer alan giderler 12.999.045,83 TL olup, 2013 yılı bilanço değerleri üzerinden karşılaştırmalı olarak aşağıda gösterilmiştir. 180 Açıklama A-Gelecek Aylara Ait Giderler Kira Giderleri Vergi Resim ve Harç Giderleri Memur ve Sözleşmeli Personel 14 Günlük İstihkakları Değerleme Farkları Önceki Kampanya İle İlgili Buhar Bedeli Önceki Kampanya İle İlgili Elektrik Bedeli Önceki Kampanya İle İlgili Su Bedeli Üreticilere Verilen Bedelli Şeker Giderleri Maliyet Kesirleri Zirai Faaliyetlere Ait Giderler Bankamatikle Öd.Üzere Bankalara Yat.Personel Ücr.ve Avansları Diğer Gelecek Aylara Ait Giderler Defter Tasdiki 2014 yılı 14 Günlük personel istihkakları Önceki Kampanya ile ilgili olmayan yerlerde sarf edilen buhar, elektrik ve su bedeli Doğalgaz sözleşme Damga Vergisi 2014 yılı network ağ bağlantı ücreti 2014 yılı meteoroloji ücreti 2015 yılı telsiz kullanım ücreti 2015 yılı pancar nakliye fiyat farkı Fatura Bedeli Diğer 2013 Yılı TL 2014 Yılı TL 155.683,58 336.575,21 3.788.846,65 602,93 1.810.855,02 349.048,45 70.023,51 7.747,09 25.912,04 3.947,74 5.371.150,00 68.600,97 2.028,13 3.996.061,81 297.162,75 767.698,39 203.147,35 79.693,60 416,25 98.123,74 3.133,80 5.450.125,58 2.174,73 217.159,32 1.727,23 223.879,44 876.297,79 85.057,29 15.128,00 2.376,24 795.637,93 852,04 1.622,00 36.467,04 140.003,52 1.275,93 Diğer Gelecek Aylara Ait Giderler Toplamı 1.199.045,41 1.200.613,09 Toplam 13.119.437,63 12.166.805,46 B-Gelir Tahakkukları Elfa İle Pancar Boşaltma Ücreti Pancar Boşaltma Makinası İle Boşaltma Ücreti 205.477,24 518.927,89 72.297,07 396.488,35 Pancar Kuyruğu Bedeli 360.401,49 357.674,37 Maliyet Bedel Farkı 7.970,75 Yaşküspe Bedeli 1.144.173,47 Diğer Gelir Tahakkukları 5.780,58 Toplam Genel Toplam 2.236.950,84 15.356.388,47 832.240,37 12.999.045,83 Gelecek aylara ait giderler, müteakip hesap döneminde ilgili gider hesaplarına borç kaydedilecek cari dönemde yapılan peşin ödemeleri kapsamaktadır. Gelir tahakkukları hesabında görülen 832.240,37 TL ise üçüncü şahıslardan tahsili veya bunlar hesabına kesin borç kaydı hesap döneminden sonraki dönemde yapılacak cari döneme ait gelirleri ifade etmektedir. 181 12.2.1.5-DİĞER DÖNEN VARLIKLAR Bu gruba giren diğer dönen varlıkların tutarı 2013 yılı ile birlikte aşağıda gösterilmiştir. Diğer Dönen Varlıklar A- Devreden K.D.V. B- Tecil Edilebilir K.D.V. C-Geçici Kurumlar Vergisi D- Tevkif Edilen Gelir Vergisi E- İş Avansları F- Personel Avansları G- Sayım ve Tesellüm Noksanlıkları H- Diğer Çeşitli Dönen Varlıklar Toplam : I- Diğer Dönen Varlıklar Karşılığı (-) Genel Toplam : 2013 Yılı TL 22.952.459,11 1.712.037,30 2014 Yılı TL 36.753.046,07 1.637.111,13 230,86 91.641,39 15.052,20 74.370,92 26.408.531,99 26.408.531,99 36.957.809,79 36.957.809,79 73.933,39 56.459,41 12.3-DURAN VARLIKLAR 12.3.1-TİCARİ ALACAKLAR Vadesi 12 ayı aşan alacaklarımız 2013 yılı ile mukayeseli olarak aşağıda gösterilmiştir. Alacaklar Ticari Alacaklar Yurtiçi alıcılar Yurtdışı alıcılar Verilen depozito ve teminatlar Diğer ticari alacaklar Sipariş avansları Toplam : Diğer Alacaklar Hazineden Alacaklar - Yurtiçi satışları görev zararı - İhraç şekerleri görev zararı Personelden Alacaklar Mahalli İdarelerden Alacaklar Toplam : Genel Toplam : 2013 Yılı TL 2014 Yılı TL 144.780.000,00 546.757.000,00 893.224,01 347.740,06 145.673.224,01 547.104.740,06 823.053,94 2.398.962,41 707.780,13 2.385.012,41 43.189,74 147.500,00 3.222.016,35 3.283.482,28 148.895.240,36 550.388.222,34 182 550.388.222,34 TL olan uzun vadeli alacaklarımızın; 546.757.000,00 TL’si vadeli şeker bedelinden alacakları, 347.740,06 TL’si Verilen Depozito ve Teminatları, bunun 347.731,02 TL’si muhtelif şahıs ve firmalara verilen depozitoları, 9,04 TL’si bloke edilen arazi ve arsa istimlak bedellerini, 3.092.792,54 TL’nin 707.780,13 TL’si yurtiçi satışları görev zararı, 2.385.012,41 TL’si ihraç şekerleri görev zararı olarak Hazine Müsteşarlığından olan alacağımızı, 43.189,74 TL taksitlendirilerek tahsil edilecek personelden alacakları, 147.500,00 TL’si ise ÖYK kararı ile taksitle satılan taşınmaz bedelini ifade etmektedir. 12.3.2-MALİ DURAN VARLIKLAR 12.3.2.1-BAĞLI MENKUL KIYMETLER Bu hesapta görülen 288.871,77 TL iştiraklerimizdeki sermaye paylarımızı ifade etmekte olup, bunun 19.731,38 TL’si Pankobirlik, 269.140,39 TL ise Pancar Ekicileri İstihsal Kooperatiflerindeki sermaye paylarımızı göstermektedir. 12.3.3-MADDİ DURAN VARLIKLAR 2014 yılı sonu itibariyle maddi duran varlıklar hesabında yer alan sabit kıymetlerimizin kayıtlı kıymeti 2.063.496.430,24 TL olup, bu tutardan birikmiş amortismanlar tutarı 1.464.282.347,47 TL’nin düşülmesi sonucu net değerleri 599.214.082,77 TL’dir. Birikmiş amortismanlar toplamı maddi duran varlıklarımızın %70,96’sına ulaşmış bulunmaktadır. Cari hesap döneminde maddi duran varlıklar hesabına ilave edilen 30.472.719,62 TL ile yapılmakta olan yatırımlara ait harcamaların yılsonu bakiyesi 17.118.138,09 TL’nin ilavesi ile toplam 47.590.857,71 TL’nin sabit kıymet grupları itibariyle bir önceki yıl ile birlikte dağılımı aşağıda gösterilmiştir. 183 2013 Yılı TL Maddi Duran Varlık Grupları A-Duran Varlıklara Yapılan İlaveler 1- Arazi ve arsalar 2- Yeraltı ve yerüstü düzenleri 4- Binalar 5- Tesisler, makinalar ve cihazlar 6- Taşıt araç ve gereçleri 7- Döşeme ve Demirbaşlar 2014 Yılı TL 6.423.111,67 923.982,22 3.870.024,60 4.169.898,74 2.040.381,51 2.920.823,99 46.974.114,38 20.386.613,18 868.416,76 59.539,66 1.222.599,59 2.011.861,83 Toplam 61.398.648,51 30.472.719,62 B- Nakdi ve Fiziki Yatırım Harcamaları 1- Etüd proje masrafları 2- Patent, know-how teknik yardım 3- Yeraltı düzenleri 4- Yerüstü düzenleri 5- Binalar 6- Makina ve tesisler 7- Taşıt araç ve gereçleri 8- Döşeme ve demirbaşlar 9- Diğer maddi duran varlıklar 10-Taşıma ithalat ve gümrükleme giderleri 11-Montaj giderleri 12-Yatırım safhası faizleri 13-Yatırım safhası kur farkları 14-Tevzi edilecek müşterek giderler 15-Genel giderler 16-Beklenmeyen giderler 17-Yatırım programı dışı maddi ve maddi olmayan duran varlıklara aktarılacak harcamalar Toplam - Yatırım Stokları Toplam Genel Toplam 13.943,87 13.943,87 1.081.049,90 1.127.799,90 1.081.482,53 88.370,00 11.676.821,82 15.777.762,12 6.340,00 60.391,00 18.648,00 49.871,20 13.878.286,12 17.118.138,09 13.878.286,12 17.118.138,09 75.276.934,63 47.590.857,71 Projeler itibariyle 2014 yılı yatırım programı, nakdi harcama ve gerçekleşme durumu hakkında faaliyet raporumuzun “Yatırımlar” bölümünde detaylı izahat verilmiştir. Yapılmakta olan yatırımlarımız ile inşaat, tesis, tedarik ve montaj işleri tamamlanan yatırım projelerimiz dahil olmak üzere (sair surette giriş ve çıkışlar dahil) maddi duran varlıklarımızdaki bir önceki yıla göre gruplar itibariyle aşağıda gösterilen tutarlarda artışlar olduğu görülmektedir. 184 2014 yılına ait Maddi Duran Varlıklar ve Birikmiş Amortismanların 2013 yılı ile mukayeseli olarak değerleri aşağıda gösterilmiştir. Sabit Kıymet Grupları 1- Arazi ve arsalar 2- Yer altı veYerüstü düzenleri 3- Binalar 4- Tesisler,makinalar ve cihazlar 5- Taşıt araç ve gereçleri 6- Döşeme ve Demirbaşlar 7- Yapılmakta olan yatırımlar Toplam 2013 Yılı 2014 Yılı Kayıtlı Kıymetler Kayıtlı Kıymetler TL TL 70.189.682,59 69.609.274,58 182.940.392,22 183.995.268,33 485.143.070,58 486.979.829,98 1.212.609.370,38 1.220.539.652,44 25.610.476,54 60.065.294,05 13.878.286,12 2.050.436.572,48 25.057.632,63 60.196.634,19 17.118.138,09 2.063.496.430,24 12.3.4-MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR Bilançomuzun Maddi Olmayan Duran Varlıklar bölümünde yer alan 1.780.833,53 TL’nin 47.192,34 TL’si Merkez ve işletmelerimiz lehine alınmış olan çeşitli hakların iktisap bedellerini, 1.733.641,19 TL’si ise fabrika ihata sınırları dışında kalan demiryolu iltisak hattını ihtiva etmekte olup, Birikmiş amortismanlar tutarı 1.777.869,76 TL‘nin tenzilinden sonra net değer 2.963,77 TL olmaktadır. Maddi Olmayan Duran Varlıklar I- Haklar II- Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri III- Özel Maliyetler IV- Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar Maddi Olmayan Duran Varlıklar Toplamı : V- Maddi Olmayan Duran Varlıklar Birikmiş Amortismanı a) Haklar amortismanı b) Kuruluş giderleri amortismanı c) Özel maliyet amortismanı d) Diğer maddi olmayan duran varl.amortis. Toplam : VI-Maddi Olmayan Duran Varlıklar Net Tutarı a) Haklar b) Kuruluş giderleri c) Özel maliyetler d) Diğer maddi olmayan duran varlıklar Bakiye Net Değer 185 2013 Yılı TL 383.606,66 2014 Yılı TL 47.137,38 54,96 1.733.641,19 1.733.641,19 2.117.247,85 1.780.833,53 371.095,84 - 44.217,57 11,00 1.733.641,19 1.733.641,19 2.104.737,03 1.777.869,76 12.510,82 12.510,82 2.919,81 43,96 0,00 2.963,77 12.3.5-ÖZEL TÜKENMEYE TABİ VARLIKLAR Bu bölümde yer alan değerlerin 9.477,56 TL’si muhtelif Şeker Fabrikalarımızın kireçtaşı ihzar masraflarını, 570.221,07 TL’si ise mera vasıflı taşınmazların mera vasfından çıkarılması nedeniyle Mera Kanunu gereğince net ödenen 20 yıllık ot bedellerini göstermektedir. Özel tükenmeye tabi varlıklar 2013 yılı ile mukayeseli olarak aşağıda gösterilmiştir. 2013 Yılı TL Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar 1- Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar a) Kireçtaşı Ocağı İhzar Masrafları b) Diğer 9.477,56 556.129,07 Toplam : 565.606,63 2- Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar Amortismanı a) Kireçtaşı Ocağı İhzar Masrafları Amortismanı 33.541,06 b) Diğer 412.220,57 Toplam : 445.761,63 Bakiye Toplam : 119.845,00 2014 Yılı TL 9.477,56 570.221,07 579.698,63 9.477,56 558.947,47 568.425,03 11.273,60 12.3.6-GELECEK YILLARA AİT GİDERLER Gelecek yıllara ait giderler 2013 yılı ile mukayeseli olarak aşağıda belirtilmiştir. Gelecek Yıllara Ait Giderler 1- Gelecek yıllara ait giderler - Kira Giderleri - Zirai hazırlık giderleri - Diğer - Kantar arsası kira bedeli - Doğalgaz Alımı Sözleşme Damga Vergisi - Diğer Toplam : 2- Gelir tahakkukları Genel Toplam : 186 2013 Yılı TL 2014 Yılı TL 10.671,89 5.739,68 19.644,44 42.188,42 720,02 73.224,77 18.300,74 73.224,77 24.040,42 24.040,42 12.3.7-DİĞER DURAN VARLIKLAR Bilançomuzun bu bölümünde kayıtlı diğer duran varlıklar tevsii, modernizasyon, yeni tesis vb. nedenlerle istimalden kaldırılarak itfasına devam edilmek üzere bu hesaba aktarılan maddi duran varlıkları ifade etmekte olup, tutarı 2013 yılı ile mukayeseli olarak aşağıda gösterilmiştir. 2013 Yılı 2014 Yılı TL TL 4.564.687,46 4.627.118,35 Diğer Duran Varlıklar 1- Elden çıkarılacak stok ve maddi duran varlıklar 2- Diğer çeşitli duran varlıklar (Yatırım stokları) Toplam : 4.564.687,46 4.627.118,35 Birikmiş Amortismanlar (-) 4.026.872,32 4.173.564,18 Bakiye Toplam 537.815,14 453.554,17 187 Şirketimizin tüm kaynakları 3.878.953.659,57 TL olup, bunun 1.791.592.136,69 TL’si özkaynakları 2.087.361.522,88 TL’si ise yabancı kaynakları oluşturmaktadır. 12.4-PASİF HESAPLAR (KAYNAKLAR) Bilançonun pasifinde yer alan 2014 yılına ait kaynaklarımız 2013 yılına ait değerleri ile karşılaştırmalı olarak aşağıda gösterilmiştir. KAYNAKLAR I-KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR a-Mali Borçlar b-Ticari Borçlar c-Diğer Borçlar d-Alınan Avanslar e-Yıllara yaygın inş.ve onar.hakediş f-Ödenecek vergi ve yükümlülükler g-Diğer borç ve gider karşılıkları h-Gelecek aylara ait gelir ve gid.tahakkukları ı-Diğer kısa vadeli yabancı kaynaklar Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar Toplamı II-UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR a-Mali Borçlar b-Ticari Borçlar c-Diğer Borçlar d-Alınan Avanslar e- Borç ve gider karşılıkları f-Gelecek yıllara ait gelir ve gid.tahakkukları Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar Toplamı Yabancı Kaynaklar Toplamı III-ÖZ KAYNAKLAR a-Ödenmiş sermaye b-Sermaye yedekleri c-Kâr yedekleri d-Geçmiş yıllar zararları e-Dönem kârı veya zararı Öz Kaynaklar Toplamı Kaynaklar Genel Toplamı 2013 Yılı TL 2014 Yılı TL 512.335.000,00 1.084.725.000,00 867.297.111,69 837.930.534,25 3.846.611,80 3.945.489,20 4.309.412,45 5.551.467,41 35.764.440,84 37.790.134,90 96.541.977,60 70.459.941,94 4.613.477,64 18.651.920,75 1.712.037,30 0,00 1.526.420.069,32 2.059.054.488,45 0,00 0,00 1.149.918,42 1.448.242,59 2.504,40 147.509,04 0,00 133,04 24.442.564,82 26.601.269,25 50.938,04 109.880,51 25.645.925,68 28.307.034,43 1.552.065.995,00 2.087.361.522,88 2.117.996.728,00 2.117.996.728,00 583.075.512,12 583.075.512,12 461.092.607,78 712.454.122,05 -251.361.514,27 -197.025.981,38 1.988.618.118,07 1.791.592.136,69 3.540.684.113,07 3.878.953.659,57 12.4.1-KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR Bu bölümde yer alan hesaplar, vadeleri bir yılın altında olan borçlarımızı ifade etmekte olup, ayrıntıları aşağıda gösterilmiştir. 188 12.4.1.1-MALİ BORÇLAR Mali borçlarda görülen 1.084.725.000 TL‘nin 896.725.000,00 TL’si kamu bankalarından kullanılan kısa vadeli ticari kredilerden, 188.000.000,00 TL’si ise Özelleştirme Fonundan alınan kredilerden oluşmaktadır. 12.4.1.2-TİCARİ BORÇLAR Şirketimizin ticari ilişkileri nedeniyle ortaya çıkan senetli ve senetsiz borçların kaydedildiği hesaptır. Şirketimizin 2014 yılı ticari borçları 837.930.534,25 TL’ye ulaşmış olup, borçların gruplar itibariyle dağılımı 2013 yılı bilanço değerleri ile birlikte aşağıda gösterilmiştir. Tablonun tetkikinden de anlaşılacağı üzere söz konusu borçlarımızın % 89’unu teşkil eden 748.023.484,97 TL pancar bedeline aittir. Ticari Borçlarımızın Alacaklı Gruplara Göre Dağılımı Satıcılar - Pancar bedel ve tazminatından borçlar - Müteahhitlere borçlar - Satınalmadan alacaklı firmalar - Kamu İktisadi Teşebbüslerine borçlar - Kamu kurum ve kuruluşlarına borçlar -Yurtiçi diğer gerçek ve tüzel kişilere borçlar Toplam Alınan Depozito ve Teminatlar - Makina Fab. İş Emirleri Depozitosu - İhale depozito ve teminatları - Vadeli şeker depozito ve teminatları - Melas depozito ve teminatları - D.İ.İ.B depozito ve teminatları - Diğer depozito ve teminatlar Toplam Diğer Ticari Borçlar - İstenmemiş pancar bedelinden borçlar - Çiftçi pancar nakliye prim ve tazminatları - Bloke paralardan borçlar - Yurtiçi diğer gerçek kişilere borçlar - Yurtiçi diğer tüzel kişilere borçlar - Diğer borçlar Toplam Ticari Borçlar Toplamı 2013 Yılı TL 2014 Yılı TL 781.395.574,34 38.762.488,87 17.569.093,82 23.743.981,86 540.462,88 684.322,35 862.695.924,12 748.023.484,97 38.179.534,77 18.521.998,74 22.999.004,39 500.686,43 2.379.055,32 830.603.764,62 102.480,84 1.542.986,13 3.240,00 465.521,58 185.659,13 830.188,15 3.130.075,83 200.309,42 2.064.832,16 1.250,00 454.667,98 13.679,93 717.158,04 3.451.897,53 166.764,80 1.141.354,92 150.304,72 5.816,97 6.374,72 495,61 1.471.111,74 867.297.111,69 162.274,06 3.368.847,19 333.628,20 3.046,44 7.076,21 0,00 3.874.872,10 837.930.534,25 Yukarıdaki tabloda görüleceği üzere 2014 yılı sonu itibariyle ticari borçlarımızda 2013 yılına göre 29.366.577,44 TL azalış meydana gelmiştir. 189 Kamu İktisadi Teşebbüslerine olan 22.999.004,39 TL borcumuzun detayı aşağıdadır. Tutarı TL Açıklama BOTAŞ - Doğalgaz Bedeli 22.798.082,41 TEDAŞ ve İlgili birimler Elektrik Bedeli 161.388,05 TÜRK TELEKOM - Telefon Kon.Ücreti 6.907,53 Et ve Süt Kurumu-Et Bedeli 27.741,20 Diğer 4.885,20 Toplam 22.999.004,39 12.4.1.3-DİĞER BORÇLAR Bu hesapta görülen 3.945.489,20 TL’nin detayı 2013 yılı ile mukayeseli olarak aşağıda gösterilmiştir. Diğer Borçlarımızın Alacaklı Gruplara Göre Dağılımı - Ortaklara borçlar - Personele borçlar - Diğer Çeşitli Borçlar - Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdarelerine Borçlar - Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar - Sosyal Güvenlik Kurumları - Özel Bütçeli İdareler - Mahalli İdareler - Avukatlık ücreti - Bloke edilen Personel Borçları - Pancar Ekicileri Kooperatifleri - Pankobirlik - Şekerspor Kulübü - Sigorta Şirketleri - Kefalet Sandığı - Kıdem Tazminatından Borçlar - Yurtiçi diğer gerçek kişiler Diğer Çeşitli Borçlar Toplamı Diğer Borçlar Toplamı 190 2013 Yılı TL 150.000,00 59.348,16 2014 Yılı TL 0,00 194.304,62 324.658,00 331.958,90 481.029,39 372.428,08 1.903,05 6.027,32 108.802,39 1.707.165,49 12.183,47 368,78 47.181,52 162.287,78 592.267,60 27.853,50 29.758,71 201.927,50 3.751.184,58 3.945.489,20 83.995,73 1.670.000,59 13.093,55 22.519,13 17.259,00 141.351,28 804.023,16 27.853,50 188.758,93 11.791,87 3.637.263,64 3.846.611,80 12.4.1.4-ALINAN AVANSLAR Alınan Sipariş Avansları Yurtiçi Alıcılardan Alınan Avanslar a) Şeker müşterileri b) Melas müşterileri c) Şlempe müşterileri d) Yaş küspe müşterileri e) Diğer müşteriler Toplam Yurtdışı alıcılardan alınan avanslar Diğer avanslar Toplam 2013 Yılı TL 2014 Yılı TL 1.162.623,83 2.745.372,64 21.752,39 371.656,52 6.380,67 4.307.786,05 3.458.386,93 2.056.250,24 35.728,80 5.550.365,97 1.058,25 568,15 4.309.412,45 1.101,44 5.551.467,41 12.4.1.5-ÖDENECEK VERGİ VE YÜKÜMLÜLÜKLER Şirketimizin gerek kendi tüzel kişiliği, gerekse personeli ve ilişkide bulunduğu üçüncü şahıslar dolayısıyla mükellef ve sorumlu sıfatıyla ödemekle yükümlü bulunduğu Vergi, Resim, Harç ve Sosyal Sigorta Primleri ile Emekli Sandığı kesenekleri, İcra kesintileri ve muhtelif teşekkül ve kurumlara ait aidat ve iştirak paylarına ait 37.790.134,90 TL tutarındaki Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler hesabının detayı 2013 yılı ile karşılaştırmalı olarak aşağıda gösterilmiştir. Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler 1- Ödenecek vergi ve fonlar a) Gelir vergisi b) Katma değer vergisi c) Damga vergisi d) Kurumlar Vergisi e) Diğer vergiler Toplam 2- Ödenecek sosyal güvenlik kesintileri a) Emekli San.(Emekli İkramiyesi ve makam tazm.) b) S.S.Kurumu (İşçi ve işveren payı) c) İşsizlik Sigortası (İşçi ve işveren payı) Toplam 3- Vadesi geçmiş ertelenmiş veya taksitlendirilmiş vergi ve diğer yasal yükümlülükler 4- Ödenecek diğer yükümlülükler a) İcra kesintileri b) Aidat ve Paylar c) İhtiyati Tedbir Konulan Kesintiler d) Bloke Edilen Kesintiler e) Diğer Kesintiler Toplam Ödenecek Vergi ve Yüküm.Toplamı 191 2013 Yılı TL 2014 Yılı TL 13.269.258,27 1.737.213,78 1.071.495,76 36.964,63 16.114.932,44 13.660.964,18 2.218.228,54 938.490,57 41.163,30 16.858.846,59 1.093.768,92 13.231.138,22 1.146.868,34 15.471.775,48 655.765,40 14.147.630,66 1.228.600,37 16.031.996,43 4.038.366,16 4.677.891,94 49.373,93 46.180,53 4.605,79 39.206,51 74.172,56 4.888,32 4.605,79 39.344,57 98.388,70 221.399,94 37.790.134,90 139.366,76 35.764.440,84 12.4.1.6-BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI Bu hesap bilanço tarihinde belirgin olarak ortaya çıkan ancak tutarının ne olacağı kesin olarak bilinmeyen veya tutarı bilinmekle birlikte ne zaman tahakkuk edeceği belli olmayan giderlerin yıllık dönem içinde maliyet ve bilanço hesaplarına aktarılmasını sağlamak üzere tesis edilen ve tediye ile sarfiyatın ertesi yıl yapılacak gider tahakkuklarını göstermektedir. Söz konusu giderler 2013 yılı ile mukayeseli olarak aşağıda gösterilmiştir. Borç ve Gider Karşılıkları 1- Kurumlar Vergisi 2- Gelir Vergisi 3- Sivil Savunma Fonu 4- Tabi Afetler Fonu Toplam 5- Diğer Borç ve Gider Karşılıkları a) Hammadde ve malzeme giderleri b) Personel giderleri c) Hariçten temin edilen hizmetler d) Nakliye ve sigorta giderleri e) Vergi, resim ve harç giderleri f) Yatırım giderleri g) Yatırım karşılıkları i) Diğer Faiz Tahakkukları h) Diğer muhtelif masraflar i) Diğer Borç ve Gider Karşılıkları Toplam Toplam Dönem Kârından Peşin Ödenen Vergi (-) Genel Toplam 2013 Yılı TL 2014 Yılı TL - - 36.975.686,51 34.107.910,36 3.315.986,36 10.575.150,79 1.034.324,35 2.041.090,10 1.428.908,00 6.617.012,41 136.919,14 308989,58 96.541.977,60 96.541.977,60 18.930.917,91 32.526.364,37 2.777.700,36 5.097.548,54 223.801,86 2.647.170,00 448.538,00 6.535.250,89 988.451,53 284.198,48 70.459.941,94 70.459.941,94 96.541.977,60 70.459.941,94 12.4.1.7-GELECEK AYLARA AİT GELİRLER VE GİDER TAHAKKUKLARI 2014 yılı gelecek aylara ait gelirler ve gider tahakkukları hesabının tutarı 18.651.920,75 TL olup, detayı 2013 yılı ile mukayeseli olarak aşağıda gösterilmiştir. 192 2013 Yılı TL Gelecek Aylara Ait Gelirler ve Gider Tahakkukları 2014 Yılı TL 1-Gelecek Aylara Ait Gelirler - Kira gelirleri 990 29.110,71 4.103,54 3.939,74 43.892,18 0,00 135,03 135,03 49.120,75 33.185,48 415.970,22 197.551,02 - Belgesi gelmeyen mal ve hizmet borç. 4.148.386,67 18.421.184,25 Toplam Genel Toplam 4.564.356,89 4.613.477,64 18.618.735,27 18.651.920,75 - Maliyet kesirleri - Diğer * El atmadan kaynaklanan ve tapu devir işlemleri yapılamayan taşınmaz geliri * Diğer Toplam 2-Gider Tahakkukları - Ödenecek personel istihkakları 12.4.2-UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR Bu bölümde yer alan hesaplar bir yıldan sonra ödenecek borçlarımızı göstermekte olup, ayrıntıları aşağıda gösterilmiştir. 12.4.2.1-TİCARİ BORÇLAR 2014 yılı ticari borçlarımız 2013 yılı ile mukayeseli olarak aşağıda gösterilmiştir. Ticari Borçlar Satıcılar Alınan depozito ve teminatlar Toplam 2013 Yılı 2014 Yılı TL TL 1.149.918,42 1.448.242,59 1.149.918,42 1.448.242,59 12.4.2.2-DİĞER BORÇLAR Diğer borçlarımızda görülen 147.509,04 TL’nin detayı 2013 yılı ile mukayeseli olarak aşağıda gösterilmiştir. 193 Diğer Borçlar - Ortaklara Borçlar 2013 Yılı 2014 Yılı TL TL 147.500,00 - Sosyal güvenlik kurumlarına borçlar - Mahalli idarelere borçlar 2.495,36 - 9,04 9,04 2.504,40 147.509,04 - Kamu işletmelerine borçlar - Yurtiçi diğer gerçek ve tüzel kişilere borçlar Toplam 12.4.2.3-BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI Bu hesapta görülen 26.601.269,25 TL’nin detayı 2013 yılı ile mukayeseli olarak aşağıda gösterilmiştir. Borç ve Gider Karşılıkları 2013 Yılı TL 1- Kıdem Tazminatı Karşılığı 2- Dahili Sigorta Fonu Karşılığı Toplam 2014 Yılı TL 29.037,30 29.037,30 24.413.527,52 24.442.564,82 26.572.231,95 26.601.269,25 12.4.2.4-GELECEK YILLARA AİT GELİRLER VE GİDER TAHAKKUKLARI Gelecek yıllara ait gelirler ve gider tahakkuklarında görülen 109.880,51 TL’nin tamamı gelecek yıllara ait gelirlerden oluşmakta olup , bunun 109.328,51 TL’si kira bedelini, 552,00 TL’si ise tapu devir işlemleri yapılamayan gayrimenkullerin satış bedelini ifade etmektedir. 194 12.4.3-ÖZ KAYNAKLAR Şirketimizin esas sermayesi 2.117.996.728,00 TL olup, tamamı ödenmiştir. Öz kaynak kalemlerinden Şirketimiz ödenmiş sermayesine kâr yedeklerinin ilavesi ile oluşan meblağdan geçmiş yıllar zararlarının ve 2014 yılı dönem zararının tenzili ile öz kaynaklarımızın 31.12.2014 tarihi itibariyle toplamı 1.791.592.136,69 TL’ye baliğ olmuş ve 2013 yılı ile mukayeseli olarak aşağıda gösterilmiştir. Kaynaklar Detayı A-Ödenmiş Sermaye 1- Esas Sermaye 2- Ödenmemiş sermaye (-) 3- Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları Toplam B-Sermaye Yedekleri 1- M.D.V.Yeniden Değerleme Artışı 2013 Yılı TL 2014 Yılı TL 2.117.996.728,00 2.117.996.728,00 2.117.996.728,00 2.117.996.728,00 543.447.593,60 39.627.918,52 543.447.593,60 39.627.918,52 583.075.512,12 583.075.512,12 461.092.607,78 (-) 251.361.514,27 1.988.618.118,07 712.454.122,05 (-) 197.025.981,38 1.791.592.136,69 Fark TL 2- İştirakler Yeniden Değer.Artışı 3- Diğer sermaye yedekleri Toplam C-Kâr Yedekleri 1- Yasal yedekler 2- Olağanüstü yedekler 3- Özel Fonlar Toplam D-Geçmiş Yıllar Kârları E-Geçmiş Yıllar Zararları (-) F-Dönem Net Kârı veya Zararı Öz Kaynaklar Toplamı 0,00 0,00 251.361.514,27 (-) 54.335.532,89 (-) 197.025.981,38 Yukarıdaki tabloda görüldüğü gibi geçen yıla göre öz kaynaklarımızda 197.025.981,38 TL azalış meydana gelmiş olup bu azalış, 2014 yılı dönem zararından kaynaklanmaktadır. Faaliyet Raporumuzun sonuna eklenmiş bulunan bilançoya göre 31.12.2014 tarihi itibariyle kaynaklarımız 3.878.953.659,57 TL’ye ulaşmış olup, bu meblağın 2.087.361.522,88 TL’si yabancı kaynakları, bakiye 1.791.592.136,69 TL’si ise öz kaynakları ifade etmektedir. Varlıklarımızın 2.728.570.650,73 TL’si dönen, 1.150.383.008,84 TL’si ise duran varlıkları ifade etmektedir. Öz kaynaklarımızda yer alan detaylı açıklamalar aşağıda belirtilmiştir. 195 12.4.3.1-ÖDENMİŞ SERMAYE 28.10.1984 tarih 18559 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Şirket Ana Statüsünün 3/5.maddesi ile Şirketimizin esas sermayesinin tamamı Devlet’e ait olmak üzere 170 milyar lira olarak tespit edilmiştir. Daha sonra Yüksek Plânlama Kurulunun; 09.02.1989 tarih 89/1-9 sayılı kararı ile 500 milyar liraya 25.09.1990 tarih 90/T-80 sayılı kararı ile 1 trilyon liraya 15.06.1992 tarih 92/T-58 sayılı kararı ile 5 trilyon liraya 18.05.1994 tarih 94/T-33 sayılı kararı ile 10 trilyon liraya 09.08.1995 tarih 95/T-58 sayılı kararı ile 20 trilyon liraya 12.12.1997 tarih 97/T-92 sayılı kararı ile 60 trilyon liraya 18.08.1998 tarih 98/T-40 sayılı kararı ile 150 trilyon liraya 26.05.2002 tarih 00/T-20 sayılı kararı ile 300 trilyon liraya 27.10.2002 tarih 00/T-34 sayılı kararı ile 500 trilyon liraya 06.08.2003 tarih 01/T-23 sayılı kararı ile 850 trilyon liraya 09.09.2003 tarih 02/T-32 sayılı kararı ile 1 katrilyon liraya 24.12.2003 tarih 03/T-32 sayılı kararı ile 1 katrilyon 300 trilyon liraya 02.12.2005 tarih 05/T-22 sayılı kararı ile 1 milyar 600 milyon TL’ye, 02.05.2008 tarih ÖİB-413 sayılı Olur ile 2 milyar 100 milyon TL’ye, 04.12.2009 tarih ÖİB-1069 sayılı Olur ile 2 milyar 104 milyon TL’ye 16.04.2010 tarih ÖİB-327 sayılı Olur ile 2 milyar 118 milyon TL’ye yükseltilmiştir. En son yapılan sermaye artışı, Ankara Ticaret Sicili Memurluğunca 24.04.2010 tarihinde tescil edilmiş ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin 27.04.2010 tarihli 7551 sayılı nüshasının 638.sayfasında yayımlanmıştır. ŞİRKETİMİZİN SERMAYE KOMPOZİSYONU (31.12.2014) Esas Sermaye Tutarı TL Açıklama T.C.Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı 2.117.996.728,00 Toplam 2.117.996.728,00 196 Ödenmiş Sermaye Tutarı TL 2.117.996.728,00 2.117.996.728,00 Ödenmemiş Sermaye Tutarı TL - 12.4.3.2-KÂR YEDEKLERİ 2014 yılı sonu itibariyle 583.075.512,12 TL olan kâr yedeklerimizin, 543.447.593,60 TL’si yasal yedekler, 39.627.918,52 TL’si olağanüstü yedeklerden ibarettir. Yedekler, Şirketimizin ileride doğabilecek muhtemel zararlarını karşılamak amacıyla Türk Ticaret Kanunu ve Ana Sözleşmemiz gereğince dönem kârlarından ayrılan esas sermayeye katılmaksızın Şirket öz kaynakları meyanında bırakılmış bulunan kârları kapsamaktadır. 197 13-GELİR TABLOSU - KÂR ZARAR HESABI Şirketimizin; 2014 yılı satış hacmi 3.098.310.267,48 TL, dönem zararı ise 197.025.981,38 TL olarak gerçekleşmiştir. 13.1-KÂR VE ZARAR Raporumuzun sonunda yer alan 2014 yılına ait Gelir Tablosunun (Kâr ve Zarar Hesabı) tetkikinden de anlaşılacağı üzere; Şeker Fabrikaları, Makina Fabrikaları, E.M.A.F, Şeker Enstitüsü ve Alkol Fabrikalarımızın yıllık net satışları 3.098.310.267,48 TL olup, bu meblağdan mal ve hizmet satışları maliyet tutarını teşkil eden 2.914.315.530,17 TL’nin tenzilinden sonra 2014 yılı brüt satış kârımız 183.994.737,31 TL olarak gerçekleşmiştir. Brüt satış kârından faaliyet giderleri 187.787.469,96 TL’nin tenzilinden sonra faaliyet kârı veya zararı (-) 3.792.732,65 TL olmaktadır. Söz konusu zarara diğer olağan gelir ve kârlar tutarı 15.172.438,80 TL’nin ilavesi, diğer olağan gider ve zararlar tutarı 7.903.349,68 TL ile finansman giderleri tutarı 70.120.922,90 TL’nin tenzilinden sonra olağan kâr veya zarar (-) 66.644.566,43 TL olmaktadır. Söz konusu zarara olağandışı gelir ve kârlar tutarı 10.209.665,51 TL’nin ilavesi, olağan dışı gider ve zararlar tutarı 140.591.080,46 TL’nin tenzilinden sonra Şirketimizin dönem zararı 197.025.981,38 TL olarak gerçekleşmiştir. 13.2-DÖNEM KÂR VE ZARARLARI Şirketimizin son beş yıla ait kâr ve zararının ödenmiş sermayeye oranları aşağıda gösterilmiştir. Yıllar Ödenmiş Sermaye TL 2010 2011 2012 2013 2.117.996.728,00 2.117.996.728,00 2.117.996.728,00 2.117.996.728,00 2014 2.117.996.728,00 Dönem Kârı veya Zararı TL (-) 59.749.895,07 (-) 134.883.257,69 (-) 198.228.580,25 (-) 251.361.514,27 (-) 197.025.981,38 198 Ödenmiş Sermayeye Göre % 2,82 6,37 9,35 11,87 9,30 13.3-GELİR TABLOSU Raporumuzun sonunda yer alan Gelir Tablosuna (Kâr ve Zarar Cetveli) ait rakamlar gelir ve gider kalemleri itibariyle 2014 yılı ile mukayeseli olarak aşağıda gösterilmiştir. Gelir Tablosu 2013 Yılı 2014 Yılı TL TL 2.757.593.713,22 3.098.350.625,05 Gelir ve Gider Hesapları Brüt satışlar Satıştan İadeler 3.825.446,67 40.357,57 Satış indirimleri - - Net satışlar 2.753.768.266,55 3.098.310.267,48 Satışların maliyeti 2.692.697.638,83 2.914.315.530,17 61.070.627,72 183.994.737,31 177.651.492,83 187.787.469,96 -116.580.865,11 -3.792.732,65 24.721.295,49 15.172.438,80 4.492.917,22 7.903.349,68 25.184.670,33 70.120.922,90 -121.537.157,17 - 66.644.566,43 14.942.850,21 10.209.665,51 144.767.207,31 140.591.080,46 -251.361.514,27 - 197.025.981,38 Brüt satış kârı veya zararı Faaliyet giderleri Faaliyet kârı veya zararı Diğer olağan gelir ve kârlar Diğer olağan gider ve zararlar Finansman giderleri Olağan kâr veya zarar Olağandışı gelir ve kârlar Olağandışı gider ve zararlar Dönem Kârı veya Zararı 2014 yılı dönem zararımızı teşkil eden 197.025.981,38 TL’nin faaliyet nevileri itibariyle detayı raporumuzun mali durum bölümünde yer alan gelir tablosunda ayrıca gösterilmiştir. 13.4-DÖNEM KÂRI VE ZARARLARININ İŞLETMELERE GÖRE DAĞILIMI 2014 yılı dönem zararımızı teşkil eden 197.025.981,38 TL’nin faaliyet konuları itibariyle dağılımı 2013 yılı ile mukayeseli olarak aşağıda gösterilmiştir. 199 2013 Yılı Kâr veya Zarar Açıklama TL Şeker Fabrikaları Kârı veya Zararı - 216.001.395,39 Alkol " " 2.377.984,06 Makina Fabrikaları Kârı veya Zararı - 9.337.630,66 Diğer Kârlar Bakiyesi (*) - 28.400.472,28 Toplam - 251.361.514,27 2014 Yılı Kâr veya Zarar TL - 176.889.412,44 1.949.128,15 - 7.830.028,57 - 14.255.668,52 - 197.025.981,38 (*) 2014 yılı diğer kâr ve zararların detayı aşağıda gösterilmiştir. Kâr veya Zarar TL (-) 2.522.666,46 Açıklama Şeker Enstitüsü Merkez : Kambiyo Kârları Kambiyo Zararları Emeklilik Tazminatı Mahkeme ve İcra Masraflarından Yapılan Tahsilatlar İrad Kaydedilen Teminat Tutarları Kıdem Tazm.ve Emek.İkram. Emekli Sand.Öd.Makam.Tazm. Önceki Dönem Personel İstihkakları Vefat Eden Pers. Varislerine Öd. Ölüm Yard. Mahkeme Kararına İstinaden Yapılan Ödemeler Maddi Duran Varlık Satış Zararları (Bina Satış Zararı) Vergi ve SGK Gecikme Zamları İlama Müstenit Ödenen Tazminatlar ÖYK Kararıyla Kızılay’a Hibe Edilen Şekerden Teslim Edilen 5.355 Ton Şeker Bedeli Özel İletişim Vergisi Diğer Kârlar Diğer Zararlar Merkez Toplamı : (-) Toplam : (-) 131.669,02 35.350,15 10.439,40 1.703,49 1.300,00 654.226,46 1.695.476,36 5.019,43 28.934,62 73.218,14 147.190,40 7.519,42 29.908,13 9.172.579,50 7.279,28 151,24 684,52 11.733.002,06 14.255.668,52 13.5-ŞEKER SATIŞ KÂRI Bilanço ve Gelir Tablosu, Vergi Usul Kanunu, Kurumlar Vergisi Kanunu, Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun ve Türk Ticaret Kanunu ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre düzenlenmiş, ayrıca 2014 yılı bilançosu ile gelir tablosunun tanziminde aşağıda yazılı hususlar dikkate alınmıştır. 200 Şeker maliyeti 2013 yılında olduğu gibi dönem ağırlıklı ortalama maliyet yöntemine göre hesaplanmış olup, Türkşeker Fabrikalarınca istihsal edilen şeker miktarı ve maliyet masrafları ile devre başı stok miktarı ve tutarları birleştirilmek suretiyle A kotası, B kotası ve C şekeri stok maliyetleri tespit edilmiştir. Şeker maliyetleriyle ilgilendirilmekte olan kâr ve zarar hesaplarına intikal eden bazı masraf ve gelirlerinden melas, yaş pancar posası ve gider karşılığı tahsil edilen paraların dışında kalanlar 09.10.1986 tarih, 1822/38-1 sayılı Yönetim Kurulu kararına istinaden şeker maliyetiyle ilgilendirilmeksizin dönem kâr veya zararı hesabına intikal ettirilmiştir. 13.6-İŞLETMELER İTİBARİYLE FAALİYET KÂR VEYA ZARARI 1-Şirketimiz dönem kârına esas olmak üzere 2014 yılında şeker fabrikalarımız ile Şeker Enstitüsündeki işletme faaliyetlerinden 183.806.351,73 TL brüt satış kârı meydana gelmiştir. Bu meblağdan faaliyet giderleri 180.970.120,49 TL’nin tenzili ile faaliyet kârı veya zararı 2.836.231,24 TL’ye baliğ olmaktadır. Söz konusu meblağa işletmelerimiz diğer olağan gelir ve kârlar yekünü 8.235.159,47 TL’nin ilavesi ve diğer olağan gider ve zararlar yekünü 6.119.155,06 TL ile finansman giderleri 68.042.771,01 TL’nin tenzili ile 63.090.535,36 TL olağan zarara, 9.708.434,54 TL olağandışı gelir ve kârların ilavesi, 124.080.849,93 TL olağandışı gider ve zararların tenzilinden sonra Şeker Fabrikaları ile Şeker Enstitüsü’nün bakiye zararı 177.462.950,75 TL olarak gerçekleşmiş olup, detayı aşağıda gösterilmiştir. 201 İŞLETMELERİMİZ DÖNEM KÂRLARI VE ZARARLARI 2013 Kâr veya Zararı 2014 Kâr veya Zararı Şeker Fabrikaları TL TL Afyon 26.827.915,49 42.817.878,77 Ağrı -11.000.353,06 -26.852.370,92 Alpullu -20.812.803,45 -18.603.191,09 Ankara 1.851.323,80 -53.132,68 Bor -1.159.508,97 7.624.899,49 Burdur 11.703.068,81 16.708.564,25 Çarşamba -16.307.679,27 -17.404.870,78 Çorum -5.314.704,84 -16.068.960,23 Elazığ -6.689.273,04 -7.645.472,46 Elbistan -29.837.776,35 -13.404.343,49 Erciş -9.197.514,80 -5.139.420,93 Ereğli -95.392.477,17 -45.908.026,24 Erzincan -2.168.452,47 -1.850.642,31 Erzurum -1.355.455,86 -4.560.594,17 Eskişehir -6.948.276,77 -360.820,14 Ilgın -65.008.326,77 -63.032.693,47 Kars -3.295.033,23 -16.511.352,21 Kastamonu 7.223.931,91 -4.314.189,21 Kırşehir 5.428.082,36 -14.195.209,25 Malatya -1.459.599,93 -4.443.164,59 Muş -473.342,51 -4.253.436,11 Susurluk -20.801.022,97 -9.448.620,78 Turhal 12.522.262,12 24.366.049,00 Uşak 503.756,79 -1.249.411,52 Yozgat 17.537.848,85 8.842.246,78 Toplam -213.623.411,33 -174.940.284,29 Şeker Enstitüsü -1.583.894,81 -2.522.666,46 Genel Toplam -215.207.306,14 -177.462.950,75 2-Makina Fabrikalarımız ile E.M.A.F.’nın 2014 yılı faaliyetleri sonucu meydana gelen 7.830.028,57 TL dönem zararı 2013 yılı ile mukayeseli olarak aşağıda gösterilmiştir. 2013 Yılı Dönem Kârı veya Zararı TL -3.175.819,97 -1.706.291,38 -4.455.519,31 Makina Fabrikaları Ankara Makina Fabrikası Eskişehir “ “ E.M.A.F Toplam -9.337.630,66 2014 Yılı Dönem Kârı veya Zararı TL -1.427.322,23 -2.371.381,48 -4.031.324,86 -7.830.028,57 3-Alkol Fabrikalarımızın işletme faaliyet kârı 1.949.128,15 TL olarak gerçekleşmiş olup, 2013 yılı ile mukayeseli olarak aşağıda gösterilmiştir. 202 Alkol Fabrikası Eskişehir Toplam 2013 Yılı Karı/Zararı TL 2.377.984,06 2.377.984,06 2014Yılı Karı/Zararı TL 1.949.128,15 1.949.128,15 4-2014 yılı Gelir Tablosunun Diğer Olağan Gelir ve Kârlar bölümünde kayıtlı bulunan 15.172.438,80 TL’nin detayı aşağıda gösterilmiştir. Diğer Olağan Gelir ve Kârlar Faiz Gelirleri Konusu Kalmayan Karşılıklar Kambiyo Kârları Toplam Diğer Olağan Gelir ve Kârlar - Gayrimenkul Kira Gelirleri - Malzeme, Atık ve Hurda Satış Kârları - Alakart Yemek Kârı - Kantin Kârı - Ambara İthal Edilen Hurda Eşya ve Malz.İz Bedeli - Makina Fabrikaları Dönem Gider Hissesi - Değerleme Farkları (Cari Dönem) - Şeker Depolama Primi (Cari Yıl) - Sun’i Gübre Katkı Payı - Temerrüt ve Diğer Faiz Gelirleri - Zirai Faaliyet Gelirleri Olumlu Farkları - Bedelli Şeker Masrafları Olumlu Farkı - Operatörlük Kurs Ücreti - Diğer Toplam Genel Toplam TL 496.402,15 334.835,80 152.464,81 983.702,76 521.564,69 842.180,15 433.317,38 125.219,07 45.667,41 7.413.369,92 63.948,30 1.746.567,31 2.570.084,20 327.156,47 10.178,39 85.879,27 1.894,68 1.708,80 14.188.736,04 15.172.438,80 5- 2014 yılı Gelir Tablosunun Diğer Olağan Gider ve Zararlar bölümünde kayıtlı bulunan 7.903.349,68 TL’nin detayı aşağıda gösterilmiştir. Diğer Olağan Gider ve Zararlar Karşılık Giderleri Kambiyo Zararları Toplam TL 3.773.548,43 113.986,13 3.887.534,56 Diğer Olağan Gider ve Zararlar Malzeme, Atık ve Hurda Satış Zararları Emeklilik Tazminatı Emekli Sandığına Ödenen Makam Tazminatı Motorlu Taşıtlar Vergisi (I No.lu Tarife) Değerleme Farkları (Önceki Yıl Kar Kaydedilen) Bedelli Şeker Masrafları Olumsuz Farkı İstimalden Kaldırılan MDV Amortismanı Toplam Genel Toplam 1.242.919,27 985.617,13 1.695.476,36 2.405,00 13.719,15 1.497,56 74.180,65 4.015.815,12 7.903.349,68 203 6-Gelir Tablosunun Olağandışı Gelir ve Kârlar bölümünde yer alan 10.209.665,51 TL’nin 1.094.960,16 TL’si Önceki Dönem Gelir ve Kârları, 9.114.705,35 TL’si ise Diğer Olağandışı Gelir ve Karlardan oluşmakta olup detayları aşağıda gösterilmiştir. Olağandışı Gelir ve Kârlar TL Önceki Dönem Gelir ve Kârları Cari Yılda Ambara İade Edilen Malzeme Bedeli 201.998,39 Mahkeme ve İcra Masraflarından Cari Yılda Yapılan Tahsilatlar 45.522,80 Şeker Depolama Primi (Önceki Döneme Ait) 769.003,69 İhracı Edilmeyen Mamul Fiyat Farkı 12.590,77 Önceki Dönem Personel İstihkakları 3.254,39 Toplam 1.032.370,04 Diğer Önceki Dönem Gelir ve Karları - Fiyat Farkı hesaplamasından doğan fark 29.378,51 - Önceki Yılda Satılan Malzeme Bedelinin Tahsili 21.064,43 - Sigorta hasar Bedeli Tazmini 4.850,00 - Önceki Yıla Ait Penalite ve Nefaset Farkı 2.852,32 - Tasarrufu Kısıtlı Taşınmazların Emlak Ver.9/10'luk Tutarı 2.495,36 - Kiralık Aracın İadesinden Doğan Kasko Bed. 1.799,50 - Diğer 150,00 Toplam 62.590,12 Genel Toplam 1.094.960,16 Diğer Olağandışı Gelir ve Kârlar Maddi Duran Varlık Satış Karları Tazminat ve Ceza Gelirleri Sayım ve Tesellüm Fazlalıkları Üretim Yapmayan Fabrika Gelirleri 5 Yıl İçinde Talep Edilmeyen Personel İstihkakları 10 Yıl İçinde Talep Edilmeyen Mal ve Hizmet Bedelleri Vergi ve Muhtelif Küsurat Farkları İrad Kaydedilen Teminat Tutarları İlama Müstenit Yapılan Tahsilatlar Teftiş Kurulu Mucipnamesiyle Yapılan Tahsilatlar Toplam TL 5.624,51 2.679.003,84 5.002.071,44 1.108.280,05 4.967,33 16.170,46 2.255,37 261.921,27 7.538,95 5.367,13 9.093.200,35 Toplam Genel Toplam 11.448,00 9.812,79 244,21 21.505,00 9.114.705,35 Diğer Olağandışı Gelir ve Karlar - Kamulaştırılan Arazinin Tel Örgü Bedeli - Rücuen İş Kazası Tazminatı - Diğer 204 7-2014 yılı Gelir Tablosunun Olağan Dışı Gider ve Zararlar bölümünde kayıtlı bulunan 140.591.080,46 TL’nin detayı aşağıda gösterilmiştir. TL Olağandışı Gider ve Zararlar Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları Üretim Yapmayan Alkol Fabrikası Giderleri Makine Fabrikaları Atıl İşçilik Giderleri Toplam Üretim Yapmayan Fabrika Giderleri - Ağrı - Alpullu - Çarşamba - Kars Toplam Çalışmayan Kısım Giderleri Toplam Önceki Dönem Gider ve Zararları Daimi İşçi Kıdem Tazminatı Muvakkat İşçi Kıdem Tazminatı Memur ve Sözleşmeli Per.Emekli İkramiyesi Diğer Önceki Dönem Gider ve Zararları - Önceki Dönem Personel İstihkakları - Ölen Personelin Varislerine Öd. Ölüm Yardımı - Noksan Pancar Bedeli ve Kota Cezası İadesi - Önceki Yıllara Ait Emlak Vergisi - Önceki Yıllara Ait Atıksu Bedeli - Önceki Yıllara Ait Doğalgaz Aşım Bedeli - Önceki Yıllara Ait KiraBedeli - Önceki Dönem Eksik Ödenen Fiyat Farkı - Diğer Toplam Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar Maddi Duran Varlık Satış Zararları Tazminat ve Ceza Giderleri Sayım ve Tesellüm Noksanlıkları Toplam Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar - İlama Müstenit Ödenen Tazminatlar - Ödenen İş Kazası Tazminatları - Mahkeme Kararına İstinaden Yapılan Ödemeler - Yönetim Kurulu Kararına İstinaden Yapılan Ödemeler - ÖYK Kararıyla Bedelsiz Devredilen Varlıklar - Özel İletişim Vergisi - Noksan Ayrılan Amortisman (KKEG) - Maddi Duran Varlık vb.İmhalar - Diğer Toplam Genel Toplam 205 365.583,06 4.132.144,66 4.497.727,72 19.736.658,41 12.450.656,98 12.601.240,56 12.811.231,45 57.599.787,40 62.097.515,12 42.563.039,49 16.009.207,67 2.921.320,31 27.202,76 151.662,28 10.326,47 549.053,72 532.228,35 667.188,04 3.792,00 5.956,38 623,11 63.441.600,58 398.404,42 935.415,30 1.066,32 1.334.886,04 193.478,06 608.982,71 2.352.098,04 402.629,66 9.916.169,45 55.610,79 23.969,00 163.944,23 196,78 13.717.078,72 140.591.080,46 Önceki bölümlerde arz ve izah edilen faaliyetlerimizin her safhasında görev alan ve üstün bir gayret gösteren Sanayimizin tüm personeline teşekkürlerimi sunmayı mutlu bir görev saymaktayım Her yıl olduğu gibi 2014 yılı faaliyet dönemimizde de karşılaştığımız çeşitli problemlerimizin hallinde yakın alâka, yardım ve desteklerini esirgemeyen başta Özelleştirme İdaresi Başkanlığı olmak üzere D.P.T.Müsteşarlığı ve T.C.Sayıştay Başkanlığına teşekkürlerimi saygıyla arzederim. TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdür V. 206 207 ALACAK Hikmet UZUNOĞLU Mali İşler ve Muhasebe Dairesi Başkanı Hasan ALKAN Genel Müdür Yardımcısı GENEL TOPLAM 602.436.878,91 GENEL TOPLAM TOPLAM DÖNEM ZARARI 602.436.878,91 195.545.520,53 I-ŞEKER SATIŞ KÂRLARI II-ALKOL SATIŞ KÂRLARI 47.957,60 III-MAKİNA FABRİKALARI KÂRLARI 406.843.400,78 IV-DİĞER KÂRLAR TL DÖNEM KÂRI TOPLAM I-ŞEKER SATIŞ ZARARLARI II-ALKOL SATIŞ ZARARLARI III-MAKİNA FABRİKALARI ZARARLARI IV-DİĞER ZARARLAR BORÇ TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. 2014 YILI KÂR-ZARAR TABLOSU 31/12/2014 183.746.262,97 183.746.262,97 181.609.819,85 1.949.128,15 187.314,97 KÂR TL 380.772.244,35 380.772.244,35 380.772.244,35 ZARAR TL Sami ÖLMEZTOPRAK Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdür V. 602.436.878,91 197.025.981,38 405.410.897,53 377.155.340,38 1.949.128,15 235.272,57 26.071.156,43 TL BAKİYE TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. 31.12.2014 TARİHLİ AYRINTILI BİLANÇO AKTİF (VARLIKLAR) TL DÖNEN VARLIKLAR HAZIR DEĞERLER Kasa Alınan Çekler Bankalar Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri (-) Diğer Hazır Değerler MENKUL KIYMETLER Hisse Senetleri Özel Kesim Tahvil, Senet ve Bonoları Kamu Kesimi Tahvil, Senet ve Bonoları Diğer Menkul Kıymetler Menkul Kıymet Değer Düşüş Karşılığı (-) TİCARİ ALACAKLAR Alıcılar Alacak Senetleri Alacak Senetleri Reeskontu (-) Kazanılmamış Finansal Kiralama Faiz Gelirleri (-) Verilen Depozito ve Teminatlar Diğer Ticari Alacaklar Şüpheli Ticari Alacaklar Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı (-) DİĞER ALACAKLAR Ortaklardan Alacaklar İştiraklerden Alacaklar Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar Personelden Alacaklar Diğer Çeşitli Alacaklar Diğer Alacak Senetleri Reeskontu (-) Şüpheli Diğer Alacaklar Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı (-) STOKLAR İlk Madde ve Malzeme Yarı Mamüller Mamüller Ticari Mallar Diğer Stoklar Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) Verilen Sipariş Avansları YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM MALİYETLERİ Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Maliyetleri Yıllara Yaygın İnşaat Enflasyon Düzeltme Hesabı Taşeronlara Verilen Avanslar GELECEK AYLARA AİT GİDERLER VE GELİR TAHAKKUKLARI Gelecek Aylara Ait Giderler Gelir Tahakkukları DİĞER DÖNEN VARLIKLAR Devreden Katma Değer Vergisi İndirilecek Katma Değer Vergisi Diğer Katma Değer Vergisi Peşin Ödenen Vergi ve Fonlar İş Avansları Personel Avansları Sayım ve Tesellüm Noksanları Diğer Çeşitli Dönen Varlıklar Diğer Dönen Varlıklar Karşılığı (-) 208 2.728.570.650,73 5.232.498,31 133.568,16 0,00 5.098.622,47 0,00 307,68 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 220.204.722,69 210.795.896,44 0,00 0,00 0,00 4.533.217,37 4.875.608,88 19.584.469,46 19.584.469,46 3.064.580,34 141.831,73 0,00 0,00 1.839.077,46 1.083.671,15 0,00 3.501.437,68 3.501.437,68 2.450.111.993,77 195.249.541,54 9.127.687,83 2.208.124.395,68 352.912,57 37.180.658,02 0,00 76.798,13 0,00 0,00 0,00 0,00 12.999.045,83 12.166.805,46 832.240,37 36.957.809,79 36.753.046,07 0,00 0,00 74.370,92 0,00 73.933,39 56.459,41 0,00 0,00 TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. 31.12.2014 TARİHLİ AYRINTILI BİLANÇO AKTİF (VARLIKLAR) TL DURAN VARLIKLAR TİCARİ ALACAKLAR Alıcılar Alacak Senetleri Alacak Senetleri Reeskontu (-) Kazanılmamış Finansal Kiralama Faiz Gelirleri (-) Verilen Depozito ve Teminatlar Şüpheli Alacaklar Karşılığı (-) DİĞER ALACAKLAR Ortaklardan Alacaklar İştiraklerden Alacaklar Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar Personelden Alacaklar Diğer Çeşitli Alacaklar Diğer Alacak Senetleri Reeskontu (-) Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı (-) MALİ DURAN VARLIKLAR Bağlı Menkul Kıymetler Bağlı Menkul Kıymetler Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) İştirakler İştirakler Sermaye Taahhütleri (-) İştiraklerden Sermaye Payları Değer Düşük.Karşılığı (-) Bağlı Ortaklıklar Bağlı Ortaklıklar Sermaye Taahhütleri (-) Bağlı Ortaklıklar Sermaye Payları Değer Düşük. Karşılığı (-) Diğer Mali Duran Varlıklar Diğer Mali Duran Varlıklar Karşılığı (-) MADDİ DURAN VARLIKLAR Arazi ve Arsalar Yer Altı ve Yer Üstü Düzenleri Binalar Tesis, Makina ve Cihazlar Taşıtlar Demirbaşlar Diğer Maddi Duran Varlıklar Birikmiş Amortismanlar (-) Yapılmakta Olan Yatırımlar Verilen Avanslar MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR Haklar Şerefiye Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri Araştırma Geliştirme Giderleri Özel Maliyetler Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar Birikmiş Amortismanlar (-) Verilen Avanslar ÖZEL TÜKENMEYE TABİ VARLIKLAR Arama Giderleri Hazırlık ve Geliştirme Giderleri Diğer Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar Birikmiş Tükenme Payları (-) Verilen Avanslar GELECEK YILLARA AİT GİDERLER VE GELİR TAHAK. Gelecek Yıllara Ait Giderler Gelir Tahakkukları DİĞER DURAN VARLIKLAR Gelecek Yıllarda İndirilecek KDV Diğer Katma Değer Vergisi Gelecek Yıllar İhtiyacı Stoklar Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Peşin Ödenen Vergiler ve Fonlar Diğer Çeşitli Duran Varlıklar Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) Birikmiş Amortismanlar (-) 1.150.383.008,84 547.104.740,06 546.757.000,00 0,00 0,00 0,00 347.740,06 0,00 3.283.482,28 3.092.792,54 0,00 0,00 43.189,74 147.500,00 0,00 0,00 288.871,77 288.871,77 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 599.214.082,77 69.609.274,58 183.995.268,33 486.979.829,98 1.220.539.652,44 25.057.632,63 60.196.634,19 0,00 1.464.282.347,47 17.118.138,09 0,00 2.963,77 47.137,38 0,00 0,00 0,00 54,96 1.733.641,19 1.777.869,76 0,00 11.273,60 0,00 0,00 579.698,63 568.425,03 0,00 24.040,42 24.040,42 0,00 453.554,17 0,00 0,00 0,00 4.627.118,35 0,00 0,00 0,00 4.173.564,18 AKTİF (VARLIKLAR)TOPLAMI 3.878.953.659,57 209 TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. 31.12.2014 TARİHLİ AYRINTILI BİLANÇO PASİF (KAYNAKLAR) KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR MALİ BORÇLAR Banka Kredileri Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyeti (-) Uzun Vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri ve Faizleri Tahvil Anapara Borç Taksit ve Faizleri Çıkarılmış Bonolar ve Senetler Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler Menkul Kıymetler İhraç Farkı (-) Diğer Mali Borçlar TİCARİ BORÇLAR Satıcılar Borç Senetleri Borç Senetleri Reeskontu (-) Alınan Depozito ve Teminatlar Diğer Ticari Borçlar DİĞER BORÇLAR Ortaklara Borçlar İştiraklere Borçlar Bağlı Ortaklıklara Borçlar Personele Borçlar Diğer Çeşitli Borçlar Diğer Borç Senetleri Reeskontu (-) ALINAN AVANSLAR Alınan Sipariş Avansları Alınan Diğer Avanslar YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM HAKEDİŞLERİ Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Hakedişleri Yıllara Yaygın İnşaat Enflasyon Düzeltme Hesabı ÖDENECEK VERGİ VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER Ödenecek Vergi ve Fonlar Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri Vadesi Gelmiş Ertelenmiş veya Taksitlen.Vergi ve Diğ. Yük. Ödenecek Diğer Yükümlülükler BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI Dönem Kârı Vergi ve Diğ.Yasal Yükümlülük Karşılıkları Dönem Kârının Peşin Ödenen Vergi ve Diğer Yükümlülükleri (-) Kıdem Tazminatı Karşılığı Diğer Borç ve Gider Karşılıkları GELECEK AYLARA AİT GELİRLER VE GİDER TAHAKKUKLARI Gelecek Aylara Ait Gelirler Gider Tahakkuklları DİĞER KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR Hesaplanan Katma Değer Vergisi Diğer Katma Değer Vergisi Sayım ve Tesellüm Fazlaları Diğer Çeşitli Yabancı Kaynaklar 210 TL 2.059.054.488,45 1.084.725.000,00 896.725.000,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 188.000.000,00 837.930.534,25 830.603.764,62 0,00 0,00 3.451.897,53 3.874.872,10 3.945.489,20 0,00 0,00 0,00 194.304,62 3.751.184,58 0,00 5.551.467,41 5.551.467,41 0,00 0,00 0,00 0,00 37.790.134,90 16.858.846,59 16.031.996,43 4.677.891,94 221.399,94 70.459.941,94 0,00 0,00 0,00 70.459.941,94 18.651.920,75 33.185,48 18.618.735,27 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. 31.12.2014 TARİHLİ AYRINTILI BİLANÇO PASİF (KAYNAKLAR) UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR MALİ BORÇLAR Banka Kredileri Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri (-) Hazine Kredileri Çıkarılmış Tahviller Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler Menkul Kıymetler İhraç Farkı (-) Diğer Mali Borçlar TİCARİ BORÇLAR Satıcılar Borç Senetleri Borç Senetleri Reeskontu (-) Alınan Depozito ve Teminatlar Diğer Ticari Borçlar DİĞER BORÇLAR Ortaklara Borçlar İştiraklere Borçlar Bağlı Ortaklıklara Borçlar Diğer Çeşitli Borçlar Diğer Borç Senetleri Reeskontu (-) Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar ALINAN AVANSLAR Alınan Sipariş Avansları Alınan Diğer Avanslar BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI Kıdem Tazminatı Karşılığı Diğer Borç ve Gider Karşılıkları GELECEK YILLARA AİT GELİRLER VE GİDER TAHAKKUKLARI Gelecek Yıllara Ait Gelirler Gider Tahakkukları DİĞER UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR Gelecek Yıllara Ertelenen veya Terkin Edilecek KDV Tesise Katılma Payları Diğer Çeşitli Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar ÖZ KAYNAKLAR ÖDENMİŞ SERMAYE Sermaye Ödenmemiş Sermaye (-) Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları Sermaye Düzeltmesi Olumsuz Farkları (-) SERMAYE YEDEKLERİ Hisse Senedi İhraç Primleri Hisse Senedi İptal Kârları M.D.V. Yeniden Değerleme Artışları İştirakler Yeniden Değerleme Artışları Diğer Sermaye Yedekleri KÂR YEDEKLERİ Yasal Yedekler Statü Yedekleri Olağanüstü Yedekler Diğer Kâr Yedekleri Özel Fonlar GEÇMİŞ YILLAR KÂRLARI Geçmiş Yıllar Karları GEÇMİŞ YILLAR ZARARLARI (-) Geçmiş Yıllar Zararları (-) DÖNEM NET KÂRI / ZARARI Dönem Net Kârı(Zararı) 28.307.034,43 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1.448.242,59 0,00 0,00 0,00 1.448.242,59 0,00 147.509,04 147.500,00 0,00 0,00 9,04 0,00 0,00 133,04 133,04 0,00 26.601.269,25 29.037,30 26.572.231,95 109.880,51 109.880,51 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1.791.592.136,69 2.117.996.728,00 2.117.996.728,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 583.075.512,12 543.447.593,60 0,00 39.627.918,52 0,00 0,00 0,00 0,00 712.454.122,05 712.454.122,05 -197.025.981,38 -197.025.981,38 PASİF (KAYNAKLAR)TOPLAMI 3.878.953.659,57 Hikmet UZUNOĞLU Mali İşler ve Muhasebe Dairesi Başkanı Hasan ALKAN Genel Müdür Yardımcısı 211 TL Sami ÖLMEZTOPRAK Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdür V. TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. 31.12.2014 TARİHLİ AYRINTILI GELİR TABLOSU A- BRÜT SATIŞLAR Yurt İçi Satışlar Yurt Dışı Satışlar Diğer Gelirler B- SATIŞ İNDİRİMLERİ (-) Satıştan İadeler (-) Satış İskontoları (-) Diğer İndirimler (-) C- NET SATIŞLAR D- SATIŞLARIN MALİYETİ (-) Satılan Mamuller Maliyeti (-) Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-) Satılan Hizmet Maliyeti (-) Diğer Satışların Maliyeti (-) BRÜT SATIŞ KÂRI VEYA ZARARI E- FAALİYET GİDERLERİ(-) Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) Pazarlama,Satış ve Dağıtım Giderleri (-) Genel Yönetim Giderleri (-) FAAALİYET KÂRI VEYA ZARARI F- DİĞER OLAĞAN GELİR VE KÂRLAR İştiraklerden Temettü Gelirleri Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri Faiz Gelirleri Komisyon Gelirleri Konusu Kalmayan Karşılıklar Menkul Kıymet Satış Kârları Kambiyo Kârları Reeskont Faiz Gelirleri Enflasyon Düzeltmesi Karları Diğer Olağan Gelir ve Kârlar G- DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-) Komisyon Giderleri (-) Karşılık Giderleri (-) Menkul Kıymet Satış Zararları (-) Kambiyo Zararları (-) Reeskont Faiz Giderleri (-) Enflasyon Düzeltmesi Zararları (-) Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-) H- FİNANSMAN GİDERLERİ (-) Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-) Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-) OLAĞAN KÂR VEYA ZARAR I- OLAĞANDIŞI GELİR VE KÂRLAR Önceki Dönem Gelir ve Kârları Diğer Olağandışı Gelir ve Kârlar J- OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR (-) Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-) Önceki Dönem Gider ve Zararları (-) Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar (-) K- DÖNEM KÂRI VEYA ZARARI D.KÂRI VERGİ VE DİĞ.YASAL YÜK.KARŞILIK.(-) Hikmet UZUNOĞLU Mali İşler ve Muhasebe Dairesi Başkanı Hasan ALKAN Genel Müdür Yardımcısı 212 TL 3.098.350.625,05 3.089.110.942,74 9.239.682,31 0,00 40.357,57 40.357,57 0,00 0,00 3.098.310.267,48 2.914.315.530,17 2.902.046.899,76 4.916.120,94 0,00 7.352.509,47 183.994.737,31 187.787.469,96 13.183.733,83 41.915.399,30 132.688.336,83 -3.792.732,65 15.172.438,80 0,00 0,00 496.402,15 0,00 334.835,80 0,00 152.464,81 0,00 0,00 14.188.736,04 7.903.349,68 0,00 3.773.548,43 0,00 113.986,13 0,00 0,00 4.015.815,12 70.120.922,90 70.120.922,90 0,00 -66.644.566,43 10.209.665,51 1.094.960,16 9.114.705,35 140.591.080,46 62.097.515,12 63.441.600,58 15.051.964,76 -197.025.981,38 0,00 Sami ÖLMEZTOPRAK Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdür V. 213 214 215