2009 - Componenta Corporation
Transkript
2009 - Componenta Corporation
Componenta Dökümcülük A.Ş. Faaliyet Raporu 2009 İçindekiler • Genel Kurul Gündemi...................................................................................................... 4 • Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’nun Mesajı.................................................................. 4 • Yönetim Kurulu’nun Raporu ........................................................................................... 6 • Genel Müdür’ün Mesajı................................................................................................... 8 • Componenta A.Ş’nin Müşteri Segmentindeki Yeri..........................................................11 • Componenta A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeleri ve Şirket Yönetimi...................................... 12 • Kurumsal Yönetim Politikası.......................................................................................... 14 • Yönetim Kurulu Denetçi Raporu.................................................................................... 20 • Bağımsız Denetim Şirketi Raporu................................................................................. 21 • Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş. 1 Ocak - 31 Aralık 2008 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolar................. 22 • İletişim Bilgileri............................................................................................................... 52 2 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİC. VE SAN. ANONİM ŞİRKETİ’NİN 22 Mart 2010 GÜNÜ TOPLANACAK 38.OLAĞAN ORTAKLAR GENEL KURUL GÜNDEMİ 1. Açılış ve Başkanlık Divanı seçimi 2. 2009 yılı faaliyet ve hesapları hakkında Yönetim Kurulu Raporu, Denetçi Raporu ile Bağımsız Dış Denetleme Kuruluşu ( Pricewaterhouse Coopers – Başaran Nas Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş.) Rapor Özetinin okunması, müzakeresi, Yönetim Kurulu’nun 2009 yılı Bilançosu ve Gelir Tablosu ile ilgili önerisinin kabulü, değiştirilerek kabulü veya reddi. 3. Yönetim Kurulu Üyeleri ve Denetçilerin Şirketin 2009 yılı faaliyet ve hesaplarından dolayı ibra edilmeleri. 4. Yönetim Kurulu’nun 2009 yılı kazancının dağıtılması konusundaki önerisinin kabulü, değiştirilerek kabulü veya reddi, 5. Kurumsal Yönetim İlkeleri gereğince 2010 yılı ve izleyen yıllara ilişkin kar dağıtım politikalarının genel kurulun bilgisine sunulması 6. Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayınlanan Sermaye Piyasası Bağımsız Dış Denetleme hakkında yönetmelik gereği Yönetim Kurulumuz tarafından yapılan Bağımsız Denetleme Kuruluşu seçiminin onaylanması 7. 2010 yılı faaliyetlerini incelemek için toplanacak Genel Kurul’a kadar vazife görmek üzere, Yönetim Kurulu Üyelerinin seçimi. 8. 2010 yılı faaliyet ve hesaplarını incelemek üzere toplanacak Genel Kurul’a kadar görev yapmak üzere Denetçilerin seçimi. 9. Yönetim Kurulu Başkan ve Üyeleri ile Denetçilerin yıllık ücretlerinin tespiti. 10. Yönetim Kurulu Üyelerine, Şirket konusuna giren işleri bizzat veya başkaları adına yapmaları ve bu nev’i işleri yapan Şirketlerde ortak olabilmeleri ve diğer işlemleri yapabilmeleri hususunda, Türk Ticaret Kanunu’nun 334 ve 335’nci maddeleri gereği izin verilmesi. 11. Genel Kurul Toplantı Tutanağının Başkanlık Divanınca imzalanması ve bununla yetinilmesi hususunda yetki verilmesi. 12. Dilekler. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 3 Ortak Bir Gelecek İnşa Etme 2009 yılında ekonomik durgunluğun etkileri Componenta Grup’ un faaliyetlerinde derinden hissedilmiştir. Birçok müşterimizin sektörlerindeki nihai ürün talebi düşüşleri, yatırımların durdurulması ve stoklardaki eş zamanlı daralmalar Grup’ un siparişlerini ve üretim hacmini önemli ölçüde azaltmıştır. Componenta’ nın 2009 net satışı 300 milyon EURO ile bir önceki yılın satışlarından %56 daha az gerçekleşmiş, Finansman gideri sonrası konsolide net zarar 37 milyon EURO tutarında olmuştur. Taleplerdeki düşüşün ilk belirtisi, faaliyetlerimizi düşük hacimlere adapte etmeye yönelik ilk adımlarımızı attığımız 2008 sonbahar döneminde görülmüştür. Biz 2009 yılı boyunca önlemlerimizi almaya devam ettik. Net satışlardaki ani düşüşleri yakalayabilmek için faaliyet giderlerini azaltmayı başardık. Üretim hacmi düşerken, en etkin şekilde üretimimize devam etmeye çalıştık ve aynı zamanda tüm faaliyetlerimizden tasarruffun yollarını aradık. Personele ilişkin düzenlemelerde, çalışma saatlerini azaltacak tüm uygulamalardan yararlandık, fakat yine de gönüllü maaş kesintileri ve geçici/sürekli işten çıkartmalarla maliyetleri düşürmeye mecbur kaldık. Temel amacımız stokları azaltarak ve alacakların devir hızını arttırarak işletme sermayesini azaltmaktı. Grup’un farklı fonksiyonları arasındaki üstün işbirliği sayesinde, söz konusu amacı başarıyla gerçekleştirdik ve bütün bir yıl boyunca faaliyetlerimizden gelen nakit akışının pozitif kalması sağladık. Componenta hissedarları ve yatırımcılarının güven ve taahhütlerinin önemli bir göstergesi de sonbahar döneminde sermaye yapısının sermaye ikrazi ve hisse senedi ihracı ile güçlenmesi olmuş, 2009 yılının sonunda şirket likiditesi güç kazanmıştır. 4 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 COMPONENTA CORPORATION NET SATIŞLAR (MEUR) MEUR 800 700 600 500 400 300 200 100 0 2005 2006 2007 2008 2009 COMPONENTA CORPORATION FAALİYET KARI (MEUR) MEUR 60 50 40 30 20 10 0 -10 -20 2005 2006 2007 2008 2009 Gelecekte de rekabetçi kalabilmek için, müşteri hizmetini geliştirmeyi sürdürdük ve satış, teknik ve ürün geliştirme kaynaklarımızı arttırdık. Aynı zamanda, gelecekteki gücümüzü yapılandırmaya yönelik, yeni ve uzman Componenta çalışanı geliştirecek uluslararası eğitim programları gibi uzun dönem projelere de devam ettik. Pazardaki düşük talep ve birçok tedarikçinin yaşadığı finansal zorluklar rekabeti pekiştirmiş, müşterilerin pazarın bu durumundan yararlanmak istemesi ve alternatif tedarikçi arayışına girmesiyle fiyatlar üzerinde bir baskı oluşarak fiyat teklifi taleplerini arttırmıştır. Yıl boyunca, rekor sayıda fiyat teklifi verilmiş ve yeni müşteri/ ürüne yönelik satışlarımızın sayısı artmıştır. COMPONENTA CORPORATION Satış ve Kar rakamları 31.12.2009 31.12.2008 Net satışlar, MEUR Faaliyet karı (Tek seferlik kalemler hariç), MEUR Finasman gideri sonrası kar kar (Tek seferlik kalemler hariç), MEUR Hisse başına düşen kar (EPS), EUR Üretim faaliyetlerindeki yatIrImlar, MEUR 299.6 -15.4 681.4 47.9 -37.2 -2.30 15.5 19.2 1.28 44.6 Personel (taşaron personel dahil) 3,698 4,488 COMPONENTA CORPORATION FİNANSAL HEDEFLERİ 2012 Hedef Net Satışlar, MEUR EBIT (Faaliyet karı), % *) ROI (Yatırımın Geri Dönüş Süresi), % Equity ratio (Özsermaye oranı) % 2010 için Yeni Yapı Componenta’nın stratejik hedefi 2012 yılına kadar Avrupa’nın önde gelen döküm tedarikçisi olmaktır. Bu hedefe yönelik olarak, 2010 Şubat ayında organizasyonumuzu satış operasyonlarımızın faaliyet alanlarına göre ayrılacak şekilde yeniden yapılandırıyoruz. “Tek Compenenta” çalışma yöntemi kadar, faaliyetlerimizi geliştirecek tedarik zinciri yönetimi, dökümhane ve işleme teknolojisilerinin geliştirilmesi, satınalma ve ürün optimizasyonu gibi grup işlevleri de faaliyetler alanlarını ve bunların yönetimlerini desteklemiştir. Bu yeni iş modeli kapsamında, bizler mühendislik, döküm ve işlemeden oluşan toplam pakedin daha etkin kullanımını sağlayarak müşterilerimiz için bir katma değer yaratıyoruz. Her bir müşteri grubu için tahsis edilen satış, mühendislik ve ürün geliştirme uzmanları, gelecekte müşteri hizmetlerinden sorumlu olacaklardır. Müşteri alanlarına yoğunlaşmamız, piyasa ve müşteri anlayışımızı geliştirerek ve daha iyi hizmet sunabilmemiz sağlanacaktır. “ Mevcut 2009 800 10 > 20 40 299.6 -5.2 -4.2 26.5 Birçok müşterimizin sektör öngörüleri zayıf olmasına karşın, mali göstergelerde belirli seviyede düzelme yaşandığını göstermektedir. Geçen yıllara ait üretim hacmine geri dönülmesi zaman alacaktır. Ancak inanıyorum ki, 2010 yılı bizim için şüphesiz bir önceki yıla kıyasla daha iyi olacaktır. “Tek Componenta” artık değişen koşullar altında faaliyetlerini etkin bir şekilde sürdürebilen ve hedeflerine ulaşabilen daha güçlü bir tedarikçidir. Filozof Friedrich Nietzsche’ nin ünlü sözleri “Öldürmeyen şey, güçlü kılar” anlamını bir kez daha kanıtlamıştır. Çalışanlarımız, hissedarlarımız, yatırımcılarımız, müşterilerimiz ve diğer paydaşlarımıza güven ve inançlarından ötürü en içten teşekkürlerimi sunarım. Heikki Lehtonen Başkan ve CEO Componenta Corporation Componenta’nın misyonu ileriye dönük çözümler üretmektir.Vizyonumuz 2012 yılında Avrupanın Lider Döküm Parça tedarikçisi olmaktır. Bu Uzun vadeli stratejik hedefler doğrultusunda gelişmeye ve rekabetçiliğimize 2009 yılında da devam ettik. ” 2009 yılında Componenta; operasyonlarını düşen üretim miktarlarına göre adapte etmek durumun kaldı. Deneyimli ve yetenekli personeli ile sağladığı güçlü rekabetçi yapısını 2009 yılındada sürdürdü.” COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 5 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş.’NİN 22 Mart 2010 TARİHİNDE TOPLANAN 38. HİSSEDARLAR OLAĞAN GENEL KURULU’NA SUNULAN YÖNETİM KURULU RAPORU Değerli Ortaklarımız, Componenta Dökümcülük A.Ş.’nin 2009 çalışma yılına ilişkin faaliyet ve hesaplarının görüşüleceği Olağan Genel Kurulu’na hoşgeldiniz. Göstermiş olduğunuz ilgiye teşekkür eder, hepinizi saygıyla selamlarız. 2009 SEKTÖRE BAKIŞ 2009 yılını sektör açısından değerlendirdiğimizde, 2008 yılı son çeyreğinde derinleşen krizle birlikte azalan üretim ve talep düşüşü 2009 yılında da etkisini göstermiştir. Piyasadaki talep düşüşüne ek olarak 2008 yılı sonundaki stok etkisi ile tedarik zinciri içindeki 1. seviye ve 2. seviye ürün tedarikçisi işletmelerde 70%- 80% talep-üretim düşüşü yaşanmıştır. AB’ de 2009 yılı otomotiv sektörünü incelediğimizde, özellikle ağır ticari araç talebinde çok büyük bir düşüş yaşanmış, bu talep 48% oranında azalmıştır. Ağır ticari araç üreticisi firmalar, bu seviyenin sektör için bir dip olduğu konusunda hemfikir olmakla birlikte 2010 yılında, stok etkisinin de azalması ile, çok düşük oranda bir iyileşme yaşanmasını beklenmektedirler. Avrupa Birliği’ ndeki diğer ticari araç piyasalarında ise, 2009 yılında, 2008 yılına kıyasla, 33% oranında daralma yaşanmıştır. Otomobil piyasalarında ise, 2008 yılı 2. yarısı ve 2009 yılı ilk yarısında görülen talep azalmasını takiben, hükümetlerin hurda araç teşviği ve filo yenileme ile ilgili diğer bazı düzenlemeleri neticesinde 2009 yılı 2. yarısında otomobil talebinde artış gözlenmiştir. 2009 yılı toplam otomobil satışlarında, 2008 yılına göre sadece 1.6% azalma olmuştur. Aralık 2008 ile Aralık 2009 kıyaslaması yapıldığında ise bu oranda 16% lık artış dikkat çekmektedir. Türkiye’ de, özellikle ağır ticari araç pazarında yaşanan keskin düşüşlere bağlı olarak bir önceki yıla göre, 2009 yılında ihracatta % 31 ve toplam üretimde ise % 24 düzeyinde daralma yaşanmıştır. Türk Otomotiv Sanayii’ nin yapmış olduğu yeni yatırımlar sonucunda üretimini 2008 yılında 1.150 milyon adede yükseltmiş ve bunun % 80 ni ihraç edebilir hale gelmiştir. 2009 yılında ise 24% lük bir daralma ile, genel toplamda 885 bin araç üretilmiştir. Hükümetin, 15 Mart- 30 Eylül 2009 tarihleri arasında uyguladığı ÖTV indirimi sayesinde, 1.600 cc den küçük otomobiller ile kamyonetlerden oluşan hafif ticari araçlarda pazarda talep yıl toplamında % 23 dolayında artmış ve bu artış toplam pazara % 10 olarak yansımıştır Diğer ticari araçlarda ve traktörde herhangi bir teşvik uygulanmamış ve pazarda talep sırası ile % 34 ve % 50 gibi yüksek oranda gerilemiştir.Sektörün elindeki stoklar uzun süre yük olarak taşınmış, tedarik zinciri içindeki tüm işletmeler toplam çalışılan günlerin 2/3 ü oranında üretime ara vermek zorunda kalmıştır. 2009 yılı otomobil üretimi % 18 oranında azalarak 511 bin adet düzeyine gerilemiştir. 2009 yılında hafif ticari araç üretimi , minibüste % 44 , küçük kamyon da % 89 ve kamyonette % 27 oranında azalmıştır. Ağır vasıta üretiminde ; otobüs % 22, büyük kamyon % 74 , midibüs % 75 oranında azalmıştır. 6 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 2009 EKONOMİ’YE BAKIŞ Krizden çıkış, dünya ekonomisinde olduğu gibi Türkiye’ de de vakit alacaktır. Krizle birlikte çok yüksek seviyelere ulaşmış olan işsizlik muhtemelen bir süre daha yüksek kalacak ve bu da tüketim harcamalarını frenleyecektir. Kapasite kullanım oranlarındaki düşük seviye yeni yatırım kararlarının kısıtlı kalmasına sebep olacaktır. 2008 yılında 125 milyar USD olarak gerçekleşen Türkiye ihracatı yaşanan global krizin de etkisiyle 2009 yılında 98.5 milyar USD olarak gerçekleşmiş ve 2008 yılına göre % 21 oranında gerilemiştir. 2009 yılı Aralık ayı itibariyle Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) %6.53 olarak gerçekleşerek, %7.5 olan yıl sonu hedefinin altında kalmıştır. Uluslararası piyasalarda artan petrol ve emtia fiyatlarının etkisiyle ciddi bir şekilde yükselen ÜFE, 2008 yılı ikinci yarısından itibaren keskin bir düşüş eğilimine girmiş, 2008 Aralık ayında %8.11 olarak gerçekleşerek, 2009 yılı aralık ayını %5.93 ile kapatmıştır. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’ nın uyguladığı istikrarlı politikalar çerçevesinde gecelik (O/N) borçlanma faizleri 2008 yılı sonunda düşürülmeye başlanmış ve %16.25 olan borçlanma faizi ,2009 yılı aralık ayında %6.5 seviyelerine kadar düşmüştür. 2008 yılı sonunda TCMB USD alış kuru 1.5123 TL olan dolar, 31 Aralık 2009 tarihinde 1.5057 TL den işlem görerek yılı % 0.44 oranında azalışla kapatmıştır. TCMB Euro alış kuru 2008 yıl sonunda 2.1408 TL gerçekleşirken, 31 Aralık 2009 tarihinde 2.1603 TL olarak gerçekleşmiş ve yılı % 0.91 artışla kapatmıştır. MALİ SONUÇLAR Şirketimizin 2009 yılı faaliyet sonuçları konsolide edilmiş olarak ve Sermaye Piyasası Kanunu Seri XI, No:29 sayılı Tebliğ kapsamında Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarına uygun olarak hazırlanmıştır. Satış cirosu 2008’e göre % 47 azalan şirketimizin 2009 yılı satışları 254.168.643 TL , brüt satış kârı 39,477,329 TL, Esas Faaliyet kârı ise 831,774 TL kar olarak gerçekleştmiştir. Şirketimiz 2009 yılında UFRS sonuçlarına göre 7.352.180 TL amortisman ayırmış, 2008 yılında 22.999.245 TL olan vergi öncesi faaliyet karı, 2009 yılını -5,980,996 TL zararla kapamıştır. 2008 yılında 17,938,002 TL olan vergi sonrası net kar , yaşanan global krizin etkisiyle 2009 yılını -5,933,107 TL zararla kapamıştır. Milyon TL Satışlar Faaliyet Karı Net Dönem Karı 2005 2006 2007 2008 2009 348,7 387,9 454,0 475,4 254,2 8,4 44,0 27,1 29,7 0,8 6,30 55,65 8,89 17,94 -5,93 Sayın Ortaklarımız, 2009 yılının çalışmalarını ve elde edilen sonuçların özetini bilgilerinize sunmuş bulunmaktayız. Küresel resesyondan çıkışın kademeli ve yavaş olacağı tahmin edilmektedir. Krizden çıkış, dünya ekonomisinde olduğu gibi Türkiye’de de vakit alacaktır. Şirketimiz içinde bulunduğumuz global krizle birlikte döküm sektöründe yaşanan krizi en az zararla atlatabilmesi için gerekli tüm önlemleleri almıştır. Ve bu performansı faaliyet karının pozitif yönde olmasıyla ortaya koymuştur. 2009 yılında stratejik faaliyetlerin yanı sıra dört ana konuya odaklanılmıştır. Maliyetlerin azaltılması ve operasyonların etkinliğini artırma, İşletme sermayesinin azaltması ve nakit akışının güçlendirilmesi, Grup içinde tesisler arası optimum üretimi yapabilmek adına üretim transferleri yapılması, yeni müşterilere odaklanma ve mevcut satışların arttırılması 2010 yılındada aynı hedeflere odaklanılmaya devam edilecektir. Hedefimiz “2012 itibariyle Avrupa’nın lider döküm tedarikçisi olmaktır.’’ Müşteri odaklı yeni organizasyonlarla bu hedef doğrultusunda daha sıkı adımlarla ilerleyeceğimize inanıyoruz. 2010 da sektorde yaşanacak gelişmelere de bağlı olarak , Componentanın Grup bazında sağladığı sinerji ile 2010 yılında performansını hep beraber izleyip göreceğiz. Gelecek yılların Ülkemize ve Şirketimize hayırlı olması dileği ile Bilanço ve Gelir Tablosunu onaylarınıza sunar, muhterem heyetinizi saygıyla selamlarız. 2009 daki Stratejilerimiz Operasyonel Verimlilik ve maliyet düşürme Verimlilik karılılığı Nakit akışının yönetimi İşletme sermayesinin düşürülerek, Nakit Artışının sağlanması Grup içi ürün optimizasyonu Urun optimizasyonu ile maliyetlerin Düşürülmesi Satışlar Yeni satışlara ve müşterilere odaklanma Heikki Lehtonen Yönetim Kurulu Başkanı Componenta Dökümcülük A.S. İŞTİRAKLERİMİZ Ünvani Faaliyet konusu Sermayesi İştirak Kumsan Döküm Malzemeleri Döküm kumu Üretim 600.000 TL % 25,1 Sanayi ve Ticaret A.Ş./Türkiye ve Ticareti Componenta UK limited /Ingiltere İthalat İhracat 287.850 GBP Componenta Dökümcülük A.Ş’nin Sermaye yapisi ve dağılımi % 100 Sermaye dağılımı Componenta Corporation Halk Ortaklığı 93,57 % 62 543 860 6,43 % 4 300 940 100,00 % 66 844 800 Halk Ortaklığı % 6,43 Componenta Corporation % 93,57 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 7 Genel Müdür ‘ün Mesajı 2009, Yeniden Yapılanma Yılı 2008’ in son çeyreğinde tüm dünyadaki finans piyasaları ile başlayan hızlı daralma Componenta Türkiye’ de de 2009 yılında önemli üretim hacmi düşüşlerine neden oldu. 2008 yılında 242 mn Euro olan Componenta Türkiye net satışları 113 mn Euro‘ ya geriledi; bu satış hacminde % 54’ lük bir daralmayı göstermektedir. Hacimdeki bu düşüş, özellikle İş Makinaları ve Ağır Ticari Vasıta sektörlerindeki faaliyetin ağırlıklı olması sebebiyle, Orhangazi iş birimlerinde çok net bir şekilde görüldü. Manisa’daki aluminyum iş birimleri hükümetlerin 2009’ un birinci çeyreği itibariyle Binek Otomobil Endüstrisi’ ne sağlamış olduğu destek programlarından yararlandı ve hatta Nisan-Mayis aylarından itibaren yeni işçi alımlarına başlandı. İş Makinaları ve Ağır Ticari Vasıta Endüstrileri’ nin tedarik zincirlerindeki stok hacmi, 2009 seyrinde oldukça azalmış ve çok yerde bitmiştir. Türkiye operasyonlarının krize adaptasyonu da, Componenta grubu stratejilerine paralel bir şekilde hızlı ve etkili olmuştur. Düşük iş hacimlerine göre yapılanmalar Ekim 2008’ de başlamış ve Aralık 2009 sonuna kadar mavi yaka çalışanların %35’ i çıkarılmıştır. İçeriye çekilen işler ile, bu oran toplam çalışan sayısında (dış taşeronlar dahil) % 38’ e denk gelmektedir. Şubat 2009’ dan başlayarak, devletimizin sağlamış olduğu kısa dönem çalışma desteği 12 ay için geniş çapta kullanılmış, bu da çalışma gücümüzü etkili bir şekilde yapılandırmamıza fırsat tanımıştır. Verimlilik kontrolleri neredeyse günlük yapılmış, enerji tasarrufu için ‘avcı komiteler’ kurulmuş, tüm sabit giderler yakın bir şekilde takip edilmiş, beyaz yakalı çalışanların maaşlarında gönüllülük esasına dayalı bir % 20’ lik kesintiye yönelik program başlatılmıştır. Bu yoğun takım çalışmasının sonucunda, birçok Kritik Performans Gösterge (KPI) değerleri neredeyse 2008 ile aynı seviyede tutularak Türkiye operasyonlarının çok düşük iş hacimlerine rağmen pozitif faaliyet karı yaratması sağlanmıştır. COMPONENTA Dökümcülük A.Ş / Personel sayısı 2008 2009 Mavi yaka (Blue Collar) 1279 967 Beyazyaka (White Collar) Orhangazi Mavi yaka (Blue Collar) Beyazyaka (White Collar) Manisa Total (Turkey) 166 157 1445 1124 464 476 72 68 536 544 1981 1668 Componenta Türkiye, 4 iş biriminden oluşmaktadır; Orhangazi’ de bir demir döküm fabrikası ve işleme tesisi, Manisa’da bir aluminyum döküm fabrikası ve yine Manisa’da bir hafif alaşımlı jant fabrikası. Krizin farklı iş alanlarındaki farklı etkisi sebebiyle, 2008 ile kıyaslandığında satış portföyünde farkedilir değişimler olmuştur. Devletimizin yürütmüş olduğu destek programları sayesinde Otomotiv 8 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 sektöründeki payımız 2009 yilinda %40’ tan % 54’ e yükselmiştir. Buna paralel olarak İş Makinaları’nın payı %46’ dan %34’ e düşerken; Ağır Ticari Vasıta payı da %12’ den %9’ a inmiştir. Bu değişimler sonucu Manisa İş Birimleri Türkiye içindeki payını %29’ dan %41’ lere çıkarmıştır. İşletme sermayesinin azaltılmasına da yoğun çaba harcanmış ve alınan diğer aksiyonlarla beraber işletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit akışında 33 mn Euro tasarruf edilmiş, bu da Componenta Türkiye’nin düşük hacimlere rağmen bilançosunun sağlıklı bir şekilde dengede kalmasını sağlamıştır. Orhangazi’ de Düşük Talep Componenta Türkiye, Orhangazi’deki dökümhanede demir döküm parçalar üretmektedir. 8 farklı ebattaki kalıplama hattı ile gruptaki en büyük dökümhanedir. 2008’ deki yatırımlar ile Orhangazi Dökümhane’ nin kapasitesi 180,000 tona çıkarılmış ancak 2009 yılında kapasite kullanım oranı %30’ ların altında kalmıştır. Orhangazi Pik Döküm Teisleri 180,000 160,000 140,000 120,000 100,000 80,000 60,000 40,000 20,000 0 2005 2006 Kapasite 2007 2008 2009 Satışlar Hacimlerdeki ani düşüş, stokların göreceli artışına sebep olmuş ve bu da hammadde fiyatlarındaki hızlı düşüşle birleştiğinde karlılık üzerinde ters bir etki yaratmıştır. Hammadde stoklarının karlılık üzerindeki toplam negatif etkisi 1 MEUR civarlarında hesaplanmıştır. 2008’ in üçüncü çeyreğinden gelen yüksek fiyatlı hammadde stoğundan dolayı ilk pik demir alımı ancak, Eylül ayında yapılmıştır. Sürecin doğasından dolayı dökümhane faaliyetleri devamlı olduğunda verimlidir. 2009 hacimlerine bakıldığında KPI’ ları makul seviyelerde tutmak büyük bir zorluk idi. Grup calışması ve iyi bir planlama sayesinde bu işin başarılı bir şekilde üstesinden gelinmiştir. Orhangazi’ deki İşleme İş Birimi, dökümhane faaliyetleriyle birleştirildiğinde, Orhangazi tesisleri komple tedarik noktası haline gelmektedir. Müşterilerimizin işleme faaliyetlerini içeriye alma kararı sebebiyle işleme atölyesinin iş hacmindeki daralma dökümhaneden de fazla olmuştur. Bu iş biriminde de verimlilik seviyelerini korumak için, işçilerin Orhangazi’ deki iki iş birimi arasında paylaşımını sağlayan bir mekanizmayla beraber diğer tüm aksiyonlar alınmıştır. Halihazırda, Orhangazi İşleme İş Biriminde, dökümhanenin ham dökümlerinin sadece %6’ sı işlemektedir; rekabet gücü artışı göz önünde bulundurulduğunda büyüme potansiyeli bir hayli yüksektir. Grup Üretim Stratejileri, Orhangazi’ nin genellikle üretimin kaydırıldığı iş birimi olduğu ürün optimizasyonu ve dengeleme projeleri için 2009 yılında da sürdürüldü. 2009 yılının sonlarına doğru grup stratejisi doğrultusunda Orhangazi ve Pietarsaaari’ deki Disa hatları için, özellikle Orhangazi Dökümhane ve İşleme Atölyesi’ ndeki büyük serilerin yoğun üretimiyle sonuçlanacak yeni bir proje başlatıldı. Bu kapsamda 2010 boyunca bazı parçaların Pietarsaari’ de olan üretimi Orhangazi’ ye transfer edilecek, bu da Orhangazi’ nin iş hacmini arttıracaktır. Pietarsaari Dökümhane ve İşleme Atölyesi gelecekte küçük ve orta ölçekteki serilerin üretimini tüm grupta etkinleştirerek müşterilere daha esnek bir hizmet sağlamaya odaklanacaktır. Orhangazi düşük hacimlerde bile verimli ve etkin olduğunu göstermiştir, artan hacimlerde de elde edilen tüm tasarruflar farkedilir bir karlılık artışına sebep olacaktir. Manisa – Otomotiv Endüstrisi’ ndeki Destek Programlarından Yararlanma Türkiye kanadının Manisa faaliyetleri iki iş biriminden oluşmaktadır; birisi ham/işlenmiş aluminium parça üretimi ve diğeri de aluminium jant üretimi. Kullanılan üretim teknikleri yüksek basınçlı döküm (YBD), alçak basınçlı döküm (ABD) ve kokil dökümdür (KD). YBD üretimi büyük seriler için uygunken, ABD ve KD küçük seriler ve maça kullanımı gerektiren parçaların üretiminde kullanılmaktadır. Aluminyum üretimindeki en önemli elementlerden biri de Aluminyum İş Birimi içine entegre olan ve ham aluminyum dökümlerin üçte ikisinden fazlasının işlendiği İşleme Atölyesidir. Aluminyum Döküm İş Birimleri’nin müşterilerinin %95’ i Otomotiv sektöründen, kalan % 5 ise Ağır Ticari Vasıta ve İş Makinaları ‘ndan oluşmaktadır. Demir dökümün yerini aluminyumun almasina yönelik genel trend ile doğru orantılı olarak Ağır Ticari Vasıta’ daki payın da artması beklenmektedir. Devletimizin yürütmüş olduğu destek programları sayesinde krizin etkileri Mart ayından itibaren azalmış, hacimlerin artmasıyla beraber mavi yaka personelde yeniden işe alımlar başlamıştır. Sendikalarla yapılan anlaşmalara göre yeni alımlar ağırlıklı olarak daha önceden çıkarılan personelden yapılmıştır. Tasarım ve eş zamanlı mühendislik Otomotiv Endüstrisi’ ndeki tedarikçiler için şimdiden önemli bir yer edinmiştir. Bu bağlamda takımımız, yeni tasarım projelerinde yeterliliğini kanıtlamıştır. BüMANİSA YUKSEK BASINÇLI ALÜMİNYUM DÖKÜM TESİSLERİ (Ton) yük İtalyan müşterilerden birinin karlılığımızı pozitif yönde etkileyecek ve diğer projelerde seçilebilirliğimizi arttıracak bir projesi başarı ile sonuçlandırılmış ve seri imalat safhasına gelmiştir. Manisa Aluminyum Dökümhanesi için hem kapasite ve hem de yeterliliği arttıracak yeni yatırım kararı 2008 sonunda durdurulmuştur. Fakat bu yatırımı gerçekleştirme isteğimiz azalmamış, aksine artmıştır. Yatırım planlarımız hazırdır ve finansal durumlar düzeldiği takdirde hızlıca başlanabilecektir. Bu alandaki rekabet gücümüzün 2008’ e kıyasla daha iyi olduğu düşünülürse, yeni yatırım kararının çok da uzak olmadığına inanıyorum. Componenta Jant İş Birimi 1.2 milyon adet üretim kapasitesi ile 13’’ den 22’’ e kadar hafif alaşımlı jant üretebilmektedir. Müşteriler genellikle Avrupa’dandır ve Almanya en büyük pazardır. Tesis ayrıca kendi ticari markasi olan DJ ve Maxx jantlarını Rusya, Yunanistan, Ukrayna ve Türkiye iç pazarına da satmaktadır. MANİSA ALÜMİNYUM JANT DÖKÜM TESİSLERİ (Adet) 1,400,000 1,200,000 1,000,000 800,000 600,000 400,000 200,000 0 2005 2007 2006 Kapasite 2008 2009 Satışlar Diğer iş birimlerinin aksine, Jant İş Birimi için 2009 yılı bir dönüm noktası oldu. Pazardaki rekabet gücünü arttırmaya yönelik, 2008 yılındaki ürün geliştirme teknikleri, ağırlık azaltma, verimlilik, ıskarta oranı ve enerji tüketimindeki iyileştirmelerle ürün maliyet azaltma çabaları bu yıl geri dönmüştür. Bu da Jant İş Birimi’nin artan karlılık ve geliştirilmiş KPI’lar ile 2009 yılında Componenta içindeki en verimli ve etkin iş birimi olarak ödüllendirilmesiyle sonuçlanmıştır. Yatırımlar (MEUR) 24 14,000 21 12,000 18 10,000 15 8,000 12 9 6,000 6 4,000 3 2,000 0 0 2005 2006 Kapasite 2007 2008 2005 2006 2007 2008 2009 2009 Satışlar 2009 da yılında yapılan harcaması tutarı 4.9 milyon EUR dur. Bunun 3.2 milyon EUR su 2008 de başlayan ve 2009 yılında tamamlanan yatırımlardır. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 9 2010’ a Pozitif Bakış 2009 yılı ani hacim düşüşlerinin olduğu ve tüm iş birimlerinin verimlilik ve etkinliklerini korumak için mücadele ettiği bir yıldı. Grup dökümhaneleri, en iyi uygulamaların katkılarıyla beraber, daha verimli üretim ve artan rekabetçilik ile çalışmaya başladı. Gelişme çabaları kriz ile beraber rafa kaldırılmadı; bunun en güzel kanıtı Japon Verimlilik Enstitüsü JIPM-S’ nin Japon uzmanlarının değerlendirmeleriyle, Orhangazi’ nin geçen yılki başarısının ardından Manisa’daki iş birimlerinin de TPM Mükemmellik Ödülü’ nü almasıdır. Bu çabalar bizim rekabetçiliğimizin temelini oluşturduğu için artan bir şekilde devam edecektir. Grup Stratejisi doğrultusunda Orhangazi’ de 2010 yılında, Manisa’ da da 2011 yılında 6 Sigma yayılım çalışmaları başlayacaktır. Türkiye operasyonlarındaki kanıtlanmış rekabetçiliğimizin Componenta’ nın gücü ve tecrübesi ile birleştirildiğinde, 2009’ un ardından 2010 yılının büyük gelişmelerin yılı olacağına inanıyorum. Üstün kalite ve üstün sevkiyat performansı bizim rekabetçi tarafımızı oluşturmaya devam edecektir. 2009 yılındaki üstün destek ve katkılarından dolayı başta hissedarlarımız ve personelimiz olmak üzere tüm paydaşlarımıza teşekkürlerimi sunarım. Hakan Göral Genel Müdür COMPONENTA DOKUMCULUK A.Ş. SATIŞLARIN DAĞILIMI Yurtdiçi Satışlar % 65.5 Yurtiçi Satış % 34.5 % 68.3 Yurt dışı Jant % 34.9 Orhangazi % 59.4 Manisa % 40.6 % 65.1 Presli Döküm % 31.7 Yurt içi Toplam CT Satışlarinda Yurtdışı Satışlar % 59.5 Yurtiçi Satışlar % 40.5 Componenta Dökümcülük A.S. Satışların Ülkelere Dağılımı COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK A.Ş İHRACAT (Milyon EURO) 200 160 120 80 40 0 10 2005 2006 2007 2008 2009 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 Türkiye % 41 Fransa % 5 İngiltere % 19 İsveç % 2 Almanya % 18 Belçika % 2 İtalya % 8 Diğer % 6 Yurtdiçi Satışlar % 36.8 Yurtiçi Satışlar % 63.2 Componenta Dökümcülük A.Ş.‘nin Müşteri Segmentindeki Yeri Componenta Dökümcülük A.Ş. dört faklı müşteri segmentinde faaliyet göstermektedir. Bu sektörler ağır vasıta, iş makinaları, makina aksamları ve otomotiv gibi üretim sektörleridir. Componenta Dökümcülük A.Ş., müşteri talebini dizayn, döküm ve işleme tecrübesiyle birleştirerek, müşteri ve tedarikçi arasında istenildiğinden daha fazla değer sunmayı hedefler. 2012 deki hedefi ortak tasarım/İleri mühendislik hizmetleriyle çüzüm merkezi olmaktır. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK A.Ş./ SATIŞLAR (Milyon Euro) 300 250 200 150 100 50 0 2005 2006 2007 AĞIR VASITA Ağır kamyon endüstrisi için Componenta, şasi, motor, aks, transmisyon ve frenlerde kullanılan montaja hazır parçalar imal etmektedir. Şirket, müşterilerine üretim tasarımın ve imalattan, yüzey işlemi, boya ve ön montaja kadar tedarik zincirinin tüm parçalarını sunmaktadır. 2008 2009 9% Toplam satışlar içindeki payı Müşteriler arasında Iveco, MAN, Ford Trucks, Renault ZF, Scania, Volvo, Eaton, DAF, WOCO, Aston Martin, Getrag, Tramec gibi müşteriler bulunmaktadır. İŞ MAKİNALARI Off-road endüstrisinde müşteriler arasında traktör, forklift, orman makineleri, kombine biçiciler, kazı makineleri ve damperler olup Componenta bunlara motor, güç transmisyonu, tahrik ve şasi için çeşitli parçalar temin etmektedir. Müşterileri arasında Caterpillar, JCB, New Holland, TTF, Ford, WOCO, Renault, Valtra, Volvo, Agco Fendt, Bomag, Carraro, Case New Holland, Dana, Anvis gibi müşteriler bulunmaktadır. MAKİNA ÜRETİMİ Makine yapım endüstrisi için şirket, halat ve seyahat tekerlekleri, muhafaza ve kasalar, dişli çarkı ve gövde gibi çeşitli makine ve ekipman parçaları imal etmektedir. Temin edilen parçalar genelde asansör ve robotlar, çeşitli vinç ve kaldırma parçalarında kullanılan parçalar gibi müşteri açısından stratejik öneme sahip olup pompa, beton kırıcılar ve hidrolik motorlar için talep edilen döküm ürünlerdir. 48% Toplam satışlar içindeki payı 2% Toplam satışlar içindeki payı Müşterileri arasında ABB, KONE, ZF Passau, Asko Appliance, Bosh Rexroth, Ingersoll-Rand, Atlas Copco gibi müşteriler bulunmaktadır. OTOMOTİV Grup ,yolcu araçları ve hafif ticari araçlarınında dahil olduğu, otomotiv sanayi için geniş ürün yelpazesinde demir ve alüminyum döküm parçalar ile hafif alaşım jantlar temin etmektedir. Manisa alüminyum tesislerinde DJ Wheels ve MAXX ticari markaları ile jant üretilmektedir. 41% Toplam satışlar içindeki payı Müşteriler ATU, Tofaş, Ford, Fiat, Renault, Valeo,Woco, Visteon, Dana spicer, Aston Martin, Alfa Romeo, KSM, CF Gomma, Paksan, Palsis, Proline Wheels gibi müşteriler bulunmaktadır. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 11 Componenta Dökümcülük A.Ş. Yönetimi Componenta Dökümcülük A.Ş. Yönetim KURULU MİSyONuMUZ Heikki LEHTONEN: Yönetim Kurulu Başkanı Harri SAUKKOMAA: Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Hakan Sadık GÖRAL: Yönetim Kurulu Üyesi – Genel Müdür Tezcan YARAMANCI: Yönetim Kurulu Üyesi İleriye Dönük Çözümler Üretmek vİZYONUMUZ 2012 yılında Avrupanın Lider Döküm Parça Tedarikçisi Olmak Componenta Grubu’nun Değerleri Şeffaflik - Dürüstlük - Saygi Bu değerlerimizi günlük işlerimize yansıması: • Yeni fikirlere , değişime ve kendimizi geliştirmeye açığız. Bu yol ile çalışma yöntemlerimizi sürekli iyileştirmeye çalışıyoruz. • Kendimize ve birbirimize karşı dürüstüz. Söz verdiğimizi yerine getiririz. Soldan Sağa: Harri Saukkomaa, Heikki Lehtonen,Tezcan Yaramanci, Hakan Sadık Göral. Adil Giray ÖZTOPRAK: Yönetim Kurulu Denetçisi Ayşegül Eder UYANIKDENİZ: Yönetim Kurulu Denetçisi Adil Giray Öztoprak • Çalışanlarımızla, amirlerimizle,astlarımızla, müşterilerimizle vediğer paydaşlarımızla ilişkilerimiz güven ve karşılıklı saygıya dayanır. Ayşegül Eder Uyanıkdeniz COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK A.Ş. ŞİRKET YÖNETİMİ Heikki LEHTONEN: CEO ve Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Sadık GÖRAL: Yönetim Kurulu Üyesi – Genel Müdür Pasi VİLHUNEN: CFO Heikki Lehtonen Tunçay ŞULAN: Orhangazi Pik Döküm İş Birimi Direktörü Faruk ÇOKLAR: Orhangazi İşleme İş Birimi Direktörü Tevfik GÜNHAN: Manisa Aluminyum Parça İş Birim Direktörü Sabri ÖZDOĞAN: Manisa Jant İş Birimi Direktörü Sibel BİNİCİ: Hazine Direktörü Ali Alper ÇELTEK: Satış Direktörü - Otomotiv Hakan Göral Pasi Vilhunen Tunçay Sulan 12 Tevfik Günhan Sabri Özdoğan COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 Faruk Çoklar Ali Alper Çeltek Sibel Binici COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 2008 13 Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş. Kurumsal Yönetim Politikası 1. Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne Uyum Raporu SPK tarafından 04.07.2003 tarih ve 35/835 sayılı kararı ile kabul edilen ve Temmuz 2003’de kamuya açıklanmış olan ‘Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin uygulanması ve hayata geçirilmesi; özellikle halka açık şirketlerin kredibilitesi ve finansman imkanları açısından önem arz etmektedir. Kurumsal yönetim kalitesini ortaya çıkaran söz konusu ilkeler şirketimiz tarafından benimsenmiş olup, kısmen uygulanmaktadır. Bu düzenlemeye paralel olarak uygulanması talep edilen diğer ilkeler de, idari ve teknik alt yapı çalışmalarının tamamlanmasının akabinde uygulamaya konacaktır. 14 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 2008 SPK’nın 10.12.2004 tarih ve 48/1588 sayılı toplantı kararı gereğince, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (İMKB) işlem gören şirketlerin 2004 yılına ilişkin faaliyet raporlarından başlamak üzere, faaliyet raporlarında ve varsa İnternet sitelerinde söz konusu Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uyumuyla ilgili beyanlarına yer vermeleri uygun görülmüştür. Buna göre Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş., 2009 Faaliyet Raporu’na aşağıdaki ilkelere uyum konusundaki bilgileri eklemiştir. BÖLÜM I – PAY SAHİPLERİ 2. Pay Sahipleri ile İlişkiler Birimi Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş.’de pay sahipleri ile ilişkiler, Hazine bölümü bünyesinde oluşturulmuş sorumlu birim tarafından yürütülmektedir. Bu birimde Hazine Direktörü Sibel BİNİCİ (sibel.binici@componenta.com / 02245734263) tarafından yönetilmektedir. Birim Sorumlusu Hissedarlar Sorumlusu Yıldıray DOMAÇ’dır (yildiray.domac@componenta.com / 02245734263282 ) Birimin yürüttüğü başlıca faaliyetler arasında şunlar yer alır: - Şirketimizin, bireysel ve kurumsal yatırımcılara tanıtımının yapılması; potansiyel yatırımcıların ve hissedarların bilgilendirilmesi, - Şirketimiz ve sektör hakkında araştırma yapan lisans, yüksek lisans öğrencileri ile üniversitelerdeki öğretim üyelerinin bilgi taleplerinin karşılanması, - Şirket Genel Kurul toplantısının yapılması, pay sahiplerinin yararlanabileceği dokümanların hazırlanması, tutanakların talep edenlere gönderilmesi, - Hissedarlarımızın bilgilendirilmesi, - SPK’nın Seri VIII, No:39 sayılı tebliği dikkate alınarak gerekli Özel Durum Açıklamalarının İMKB ve SKP’na bildirilmesi, - Genel Kurul öncesi toplantı hazırlıklarının yapılması, ilgili dokümantasyonun hazırlanması, ana sözleşme değişikliklerine ilişkin ön izinlerin alınarak Genel Kurul’un onayına sunulması, - Sermaye Piyasası Kanunu ile ilgili mevzuatta meydana gelen değişikliklerin takip edilmesi ve şirket ilgili birimlerinin dikkatine sunulması. 3. Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklarının Kullanımı Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş.’de, bilgi alma ve inceleme hakkının kullanımında, pay sahipleri arasında ayrım yapılmamaktadır. Pay sahiplerinin bilgi edinme haklarının genişletilmesi amacıyla, hakların kullanımını etkileyebilecek her türlü bilgi güncel olarak elektronik ortamda pay sahiplerinin kullanımına sunulur. Dönem içinde pay sahiplerinden telefonla çok az sayıda bilgi talebi gelmiştir. Bu talepler esas itibariyle genel kurula katılma, bedelsiz hisse dağıtımı, temettü ödemelerine ve kesilen stopaj vergilerine ilişkindir. Yöneltilen soruların tamamı şifahi veya yazılı olarak yanıtlanmıştır. Şirket sitesinde (www.componenta.com) mali tablolarla birlikte aşağıdaki birçok bilgi de yer almaktadır: Tübitak-Bilten tarafından teknik çalışmaları yürütülmekte olan KAP (Kamuoyunu Aydınlatma Projesi) sistemi Şirket’te kurulmuş olup, Şirketimizden İMKB’ye bildirimler elektronik imza kullanılarak da gönderilmektedir. Ayrıca sermaye piyasası araçlarının kayden izlenmesi amacıyla kurulmuş bulunan Merkezi Kayıt Kuruluşu’na üyelik işlemleri tamamlanarak hisse senetlerinin kayden izlenmesinde önemli bir adım atılmıştır. - Şirket ana sözleşmesi - Genel Kurul’un toplanma tarihi, hangi gazetelerde yayımlandığı, gündem, gündem konuları hakkında açıklamalar - Genel Kurul toplantı tutanağı ve hazirun cetveli - - - - - - SPK Özel Durum Açıklamaları Vekaletname örneği Şirketin ortaklık yapısı Yönetim Kurulu üyeleri ve şirket üst yönetimi hakkında bilgi Sıkça sorulan sorular bölümü Yatırımcı raporları Ana sözleşmemizde özel denetçi atanması talebi bireysel bir hak olarak düzenlenmemiştir. Bu yönde hissedarlarımızdan herhangi bir talep de gelmemiştir. 2009 yılı Şirket faaliyetleri, Genel Kurul’da tespit edilen Bağımsız Dış Denetçi (PriceWaterhouseCoopers), ve Genel Kurul’da seçilen Denetçiler tarafından periyodik olarak denetlenmektedir. 4. Genel Kurul Bilgileri Şirketimiz 2009 yılı içerisinde sadece bir Olağan Genel Kurul yapılmıştır. 2008 yılı faaliyetlerinin görüşüldüğü ve 31 Mart 2009 tarihinde yapılan Genel Kurul Toplantısı’nda, Şirket sermayesini temsil eden 6.360.000.000 adet hisseden, 5.928.327.946 adet hisse temsil edilmiştir. (% 93,57) Şirketin menfaat sahipleri (vekaletname vererek) toplantılara katılmıştır. Genel Kurul toplantısına davet Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu ve şirket ana sözleşmesi hükümlerine göre, Yönetim Kurulunca yapılmaktadır. Genel Kurul’un yapılması için Yönetim Kurulu kararı alındığı anda İMKB ve SPK’ya açıklamalar yapılarak kamuoyu bilgilendirilmektedir. Ayrıca Genel Kurul’dan en az 15 gün önce Genel Kurul’un toplanacağı yer, gündem, varsa ana sözleşme değişiklik taslakları ve vekaletname örneği Türkiye baskılı 2 adet günlük gazetede yayımlanır. Bu ilanda ilgili döneme ait bağımsız denetimden geçmiş mali tabloların nerelerde incelemeye açık olduğu belirtilmektedir. Genel Kurul’da söz alan her hissedar şirket faaliyetleri hakkında görüş belirtip şirket yönetimine soru sorarak bilgi talep edebilmekte ve kendisine yanıt verilmektedir. Genel Kurulumuz Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Hükümet Komiseri gözetiminde yapılmaktadır. 2009 yılındaki Genel Kurul’da şirket hakim ortaklarının yaptığı öneriler dikkate alınmıştır. Genel Kurul Tutanakları web sitemizde yer almaktadır. Ayrıca şirket merkezinde bu tutanaklar hissedarlarımızın incelemesine açık olup talep edenlere verilmektedir. 5. Oy Hakları ve Azınlık Hakları Şirketimizde oy haklarının kullanımına yönelik ana sözleşmemizde bir imtiyaz bulunmamaktadır. Ortaklarımız arasında bizim iştirakimiz olan tüzel kişi yer almamaktadır. 6. Kâr Dağıtım Politikası ve Kâr Dağıtım Zamanı Kar dağıtımında, Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uygun olarak pay sahiplerinin menfaatleri ve Şirket menfaatlari arasında dengeli ve tutarlı bir politika izlenmektedir. Şirketimizin kar dağıtımı TTK’na ve SPK’ya uygun şekilde ve yasal süreler içinde gerçekleşmektedir. 31 Mart 2009 tarihinli Genel Kurulumuz’da 2008 yılı faaliyet sonuçlarına göre brüt % 5.5 (= net % 5.5 ) oranında kar payı dağıtımı kararı alınmış ve bu temettünün sermayeye ilave edilerek bedelsiz hisse senedi olarak dağıtılmasına COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 15 Kurumsal Yönetim Politikası karar verilmiştir.. Kâr payı dağıtımında, Şirketimizin uzun vadeli stratejileri, yatırım ve finansman politikaları, kârlılık durumu ve Sermaye Piyasası Kurumunun düzenlemeleri esas alınmakta ve kâr dağıtımı Genel Kurulun tasvibine sunularak, belirlenen yasal sürelere uyulmaktadır. 7. Payların Devri Ana sözleşmemizde, pay sahiplerinin paylarını serbestçe devretmesini zorlaştırıcı uygulamalar ve pay devrini kısıtlayan hükümler mevcut değildir. BÖLÜM II – KAMUYU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK 8. Şirket Bilgilendirme Politikası Şirketimiz kamuoyu aydınlatma ve şeffaflık ilkesi doğrultusunda zamanında doğru, eksiksiz, anlaşılabilir, analiz edilebilir ve düşük maliyetle kolay erişilebilir bilgilerin ilgililere sunulmasını amaçlar. Ticari sır kapsamında olmaması kaydıyla, talep edilebilecek her türlü bilginin değerlendirmeye alınması sağlanır. 9. Özel Durum Açıklamaları Özel Durumlara ilişkin bilgilendirme, mevcut durumda yazılı olarak ve Kamuyu Aydınlatma Platformu üzerinden BIY kullanılarak elektronik imza ile yapılmaktadır. Söz konusu açıklamalar, kapsamlı olarak mevzuat ile belirlenen süre içerisinde zaman geçirmeksizin kamuya duyurulur 2009 yılı içinde, şirketimizce 9 adet özel durum açıklaması yapılmıştır. Şirketimiz yurt dışı borsalarda kote olmadığından SPK ve İMKB dışında Özel Durum Açıklaması gerekmemektedir. Özel Durum Açıklamaları, Kanunun öngördüğü süreçte yapıldığından SPK tarafından yaptırım uygulanmamıştır. 16 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 10. Şirket İnternet Sitesi ve İçeriği Şirketimizin internet sitesi adresi www.componenta.com dur. İnternet sitemiz yeniden yapılandırma aşamasındadır. 11. Gerçek Kişi Nihai Hâkim Pay Sahibi/Sahiplerinin Açıklanması Şirketin gerçek kişi ve sahiplerinin kamuya açıklanmasında yatırımcıyı etkileyebilecek özel bir durum mevcut değildir. 12.İçeriden Öğrenebilecek Durumda Olan Kişilerin Kamuya Duyurulması Şirketin Yönetim Kurulu üyeleri, denetçiler ve üst yönetimde görev alan kişilerin adları her yıl yayınlanan faaliyet raporlarında belirtilmektedir. Yıl içinde vuku bulan değişiklikler de özel durum açıklamalarıyla kamuya duyurulmaktadır. Rapor tarihi itibariyle, içeriden öğrenebilecek durumda olan kişiler aşağıdaki listede gösterilmişlerdir: Heikki LEHTONEN: Yönetim Kurulu Başkanı Harri SAUKKOMAA: Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Hakan Sadık GÖRAL: Yönetim Kurulu Üyesi – Genel Müdür Tezcan YARAMANCI: Yönetim Kurulu Üyesi Adil Giray ÖZTOPRAK: Denetçi Ayşegül Eder UYANIKDENİZ: Denetçi Tunçay Şulan: Orhangazi Pik Döküm İş Birimi Direktörü Faruk ÇOKLAR: Orhangazi İşleme İş Birimi Direktörü Tevfik GÜNHAN: Manisa Aluminyum Parça İş Birim Direktörü Sabri ÖZDOĞAN: Manisa Jant İş Birimi Direktörü Sibel BİNİCİ: Hazine Direktörü Ali Alper ÇELTEK: Satış Direktörü - Otomotiv Ömer Lütfü ERTEN: Grup, iş değerlendirme Direktörü Uğur DEMİRCİ: Satınalma Direktör Yardımcısı Şeffaflık ile şirket çıkarlarının korunması arasındaki dengeyi sağlamada tüm şirket çalışanlarının içeriden öğrenilen bilgilerin kullanımıyla ilgili kurallara dikkat etmesine çok önem verilmektedir. Çalışma süresince öğrenilen, şirkete ait, gerekli kişiler dışında bilinmesi şirketçe arzu edilmeyen, ticari sır olarak nitelendirilebilecek bilgiler ‘Şirket Bilgisi’ olarak kabul edilir. Tüm çalışanlar Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş.’de çalışırken ve sonrasında şirket bilgisini korurlar, doğrudan veya dolaylı olarak kullanmazlar. BÖLÜM III – MENFAAT SAHİPLERİ 13. Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi Şirket ile ilgili menfaat sahipleri, kendilerini ilgilendiren hususlarda gerektikçe toplantılara davet edilerek veya telekomünikasyon araçları kullanılarak bilgilendirilmektedir. Toplu Sözleşme kapsamındaki çalışanlarımızla ilişkiler sendika temsilcileri vasıtası ile yürütülmektedir. Şirketimiz işveren sendikası olarak MESS (Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası), Şirketimiz’ in mavi yakalı çalışanları ise Türk Metal Sendikası Üyesi’dir. 2008 yılı Aralık ayı içerisinde, MESS ile Türk Metal Sendikası arasında 01.09.2008 - 31.08.2010 dönemini kapsayan Toplu İş Sözleşmesi Anlaşma Tutanağı imzalanmıştır. 14. Menfaat Sahiplerinin Yönetime Katılımı Menfaat sahiplerinin yönetime katılması konusunda yürütülen faaliyetler; Çalışma koşulları, ortamı ve çalışanlara sağlanan haklar konusunda yapılacak yapılacak uygulama değişiklikleri için işçi sendikasının görüşü ve mutabakatı alınmakta, kararlar birlikte oluşturulmaktadır. 15.İnsan Kaynakları Politikası Şirketimizde insan kaynakları politikası kapsamında, personel alımına ve terfi mekanizmasına ilişkin kriterler yazılı olarak belirlenmiştir. İnsan Kaynakları süreci olarak amacımız; - - - - Doğru işe doğru insan Eşit işe eşit ücret Başarıya bağlı liyâkat Herkes için eşit fırsat ilkelerine bağlı kalarak, insan gücümüzün yetkinliklerini sürekli geliştirmek ve global rekabet ortamında kalıcı üstünlüğümüzü korumaktır. Bu amaçla belirlenen insan kaynakları sistemlerinin işleyişi prosedürlerle tanımlanır ve tüm çalışanlara duyurulur. Her yıl gerçekleştirilen “Çalışan Memnuniyeti Anketi” ile çalışanların memnuniyeti ölçülmekte ve geliştirilmesi gereken alanlar tesbit edilerek iyileştirici önlemler alınmaktadır. Toplu İş Sözleşmesi uyarınca belirlenen sendika işyeri temsilcileri dışında, çalışanlar ile ilişkileri yürütmek üzere bir temsilci atanmamıştır. Bu fonksiyon esas itibariyle İnsan Kaynakları Bölümü tarafından yürütülmektedir. Çalışanlardan özellikle ayrımcılık konusunda herhangi bir şikayet gelmemiştir. 16. Müşteri ve Tedarikçilerle İlişkiler Hakkında Bilgiler Şirketimiz mal ve hizmetlerinin pazarlanmasında, satışında ve satış sonrasında müşteri memnuniyetini sağlayıcı her türlü tedbir alınmakta ve uygulamalara yer verilmektedir. Müşterinin satın aldığı ürünümüze ilişkin talepleri süratle karşılanarak, müşteri bilgilendirilir. Kalite standartları ve yüksek kaliteye ilişkin garantiler sağlanır. Gerek tedarikçilere yönelik ilke ve politikalar, gerekse müşteri odaklı ürün ve hizmetlerdeki memnuniyet kriterleri düzenli olarak ölçülür ve Şirket içindeki birimlerce takip edilir. 17. Sosyal Sorumluluk Gerek fabrikamızın bulunduğu bölge ve gerekse genel olarak kamuya yönelik sosyal çalışmalar çerçevesinde kurumsal sosyal sorumluluk ve toplum üzerinde etki kriterlerine göre faaliyetler düzenlenir. Bu bağlamda dönem içinde yapılan çalışmalarımıza ilişkin bilgiler web sitemizde bulunmaktadır. BÖLÜM IV – YÖNETİM KURULU 18. Yönetim Kurulunun Yapısı ve Oluşumu Şirketimizin Yönetim Kurulunda icracı ve icracı olmayan üye ayırımı yoktur. Yönetim Kurulu üyelerinin seçildiği Genel Kurul toplantılarını müteakip, görev taksimine ilişkin karar almak suretiyle Yönetim Kurulu Başkan ve vekili tespit edilmektedir. Dönem içerisinde Yönetim Kurulu üyeliklerinde boşalma olduğu takdirde Türk Ti- COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 17 Kurumsal Yönetim Politikası caret Kanunu’nun 315. maddesi hükümleri uygulanır. Yönetim Kurulu Başkan ve üyelerinin, şirket konusuna giren işleri bizzat veya başkaları adına yapmaları ve bu tür işleri yapan şirketlere ortak olabilmeleri hususunda TTK 334 ve 335. maddeleri kapsamında Genel Kurul’dan onay alınmaktadır. 19. Yönetim Kurulu Üyelerinin Nitelikleri Yönetim Kurulu Başkan ve Üyeleri, en üst düzeyde etki ve etkinlik sağlayacak şekilde oluşur. Yönetim Kurulu Üyelerimiz SPK’nın 18 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin 4. Bölüm madde 3.1.1, 3.1.2, 3.1.3 ve 3.1.5’de belirlediği nitelikleri taşımaktadır. Bununla birlikte, Şirket Ana Sözleşmesi’nde bu hususa yer verilmemiştir. 20. Şirketin Misyon ve Vizyonu ile Stratejik Hedefi Şirketimiz misyon, vizyon ve değerleri oluşturulmak suretiyle yayımlanmış ve gelişmeler doğrultusunda revize edilerek yenilenmektedir. Yönetim Kurulu yıllık faaliyetlerin gözden geçirilmesi doğrultusunda geçmiş yıl performansını değerlendirmek suretiyle Üst Yönetim yeni yıl hedeflerini kararlaştırır ve kararlar verir. 21. Risk Yönetimi ve iç kontrol mekanizması Şirketimiz’ de finansal risklerin yönetimi Hazine bünyesinde oluşturulan Hazine Direktörlüğü ve finansman bölümü tarafından gerçekleştirilmektedir. Ayrıca, sağlıklı bir iç kontrol mekanizması oluşturulması amacıyla Mali Kontrolörler tarafından üst yönetime sunulmaktadır. 22. Yönetim Kurulu Üyeleri ile Yöneticilerin Yetki ve Sorumlulukları Yönetim Kurulu üyelerinin yetki ve sorumlulukları şirketin ana sözleşmesinde açıkça belirlenmiştir. Şirketin imza sirkülerinde yetkiler detaylı olarak belirtilmiştir. 23. Yönetim Kurulunun Faaliyet Esasları Yönetim Kurulu toplantılarının gündemi, şirket ana sözleşmesinin açıkça Yönetim Kurulu kararına bağlanmasını emrettiği hususların, ilgili birimlerce Şirket üst yönetimi ve Yönetim Kurulu üyelerine bildirilmesiyle belirlenmektedir. Bunun dışında, Yönetim Kurulu üyelerinden herhangi birisinin spesifik bir konuya ilişkin karar alınması hususunu Şirket Üst Yönetimine bildirmesiyle de toplantı gündemi belirlenmektedir. Şirket Yönetim Kurulunda görüşülmesi istenen konular, Hazine bölümünde toplanmakta ve konsolide edilerek gündem oluşturulmaktadır. Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş Yönetim Kurulu toplantılarının gündeminin belirlenmesi, TTK 330/II hükmü dairesinde alınan Yönetim Kurulu kararlarının hazırlanması, Yönetim Kurulu üyelerinin bilgilendirilmesi ve iletişimin sağlanması amacıyla Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş. Şirket Hazine Direktörlüğü görevlendirilmiştir. Yönetim Kurulu, işlerin gerektirdiği ölçüde her halükarda, Şirket esas sözleşmesinin tespit ettiği asgari sayıda olmak üzere karar almaktadır. Yönetim Kurulu toplantılarında açıklanan farklı görüş ve karşı oy gerekçeleri karar zaptına geçirilmektedir. Ancak yakın zamanda bu türde bir muhalefet veya farklı görüş beyan edilmediğinden kamuya açıklama yapılmamıştır. 24. Şirketle Muamele Yapma ve Rekabet Yasağı Yönetim Kurulu Üyeleri’nin Şirket’le işlem yapma veya rekabet etmesi ile ilgili bir kısıtlama bulunmamakla birlikte, mevcut durumda böyle bir hal söz konusu değildir. 25. Etik Kurallar Şirketimizin değerleri arasında “Açıklık, Dürüstlük ve Saygı “ bulunmaktadır. Bu kapsamda değerlerimizi günlük işlerimize aşağıdaki şekillerde yansıtırız: • Yeni fikirlere ve değişime, kendimizi geliştirmeye açığız. Bu yol ile çalışma yöntemlerimizi sürekli iyileştirmeye çalışıyoruz. • Kendimize ve birbirimize karşı dürüstüz. Söz verdiğimizi yerine getiririz. • Çalışanlarla, amirlerimizle, astlarımızla, müşterilerimizle ve diğer paydaşlarımızla ilişkilerimiz güven ve karşılıklı saygıya dayanır. 26. Yönetim Kurulunda Oluşturulan Komitelerin Sayı, Yapı ve Bağımsızlığı Şirketimiz’ de, Yönetim Kurulu’nun görev ve sorumluluklarını sağlıklı olarak yerine getirmesi amacıyla denetimden sorumlu “Denetim Komitesi” oluşturulmuştur. Denetim Komitesi iki kişiden oluşmaktadır. 2008 yılı için Sayın Harri SAUKKOMAA ve Sayın Tezcan YARAMANCI Denetim Komitesi’ne üye olarak Yönetim Kurulumuz tarafından seçilmiştir. Denetim Komitesi, faaliyetlerini Sermaye Piyasası Mevzuatı ve SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde öngörüldüğü üzere düzenli bir şekilde yürütmektedir. 27. Yönetim Kuruluna Sağlanan Mali Haklar Yönetim Kurulu başkan ve Üyelerince Genel Kurulca kararlaştırılan ücret haricinde herhangi bir menfaat sağlanmamaktadır. Yönetim Kurul’na yönelik olarak performansa veya ödüllendirmey dayalı herhangi bir uygulama yapılmamaktadır. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 19 Yönetim Kurulu Denetçi Raporu Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş. Genel Kurulu’na, Denetçisi bulunduğumuz Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş.’nin 01.01.2009 – 31.12.2009 dönemine ilişkin hesap ve işlemlerini Türk Ticaret Kanunu, Şirket Ana Sözleşmesi ve diğer mevzuat çerçevesinde incelemiş bulunmaktayız. İ ncelemelerimiz sonucunda, •Şirket muamelelerine ilişkin kayıtların düzgün ve düzenli bir şekilde tutulduğu, •Yönetim Kurulu’nca hazırlanmış bulunan Faaliyet Raporunun Şirketin 2009 yılı faaliyetlerinidoğru bir şekilde yansıttığı, • Şirketin 31.12.2009 tarihi itibariyle düzenlenmiş bulunan Bilançosunun kayıtlara uygun bir şekilde düzenlenmiş olduğu ve Şirketin anılan tarihteki mali durumunu doğru ve gerçeğe uygun bir şekilde yansıtmakta olduğu, • Keza 01.01.2009 – 31.12.2009 dönemine ait Gelir Tablosunun da kayıtlara uygun bir şekilde düzenlenmiş olduğu ve Şirketin anılan dönemine ait faaliyet sonuçlarını doğru ve gerçeğe uygun olarak yansıtmakta olduğu, • Şirketin 2009 yılı faaliyetlerinin zararla sonuçlanmış olması nedeniyle kar dağitımı önerisi yapılmasına gerek olmadığı tespit edilmiştir. Bilançonun ve Gelir Tablosunun onaylanmasını ve Yönetim Kurulu’nun aklanmasını arz ederiz. 03.03.2010 20 Adil G. Öztoprak Denetçi COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 Ayşegül Eder Uyanıkdeniz Denetçi Bağimsiz Denetim Raporu Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş. Yönetim Kurulu’na Giriş 1. Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş. ve bağlı ortaklığının (“Grup”) 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle hazırlanan ve ekte yer alan konsolide bilançosunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide kapsamlı gelir tablosunu, konsolide özkaynaklar değişim tablosunu ve konsolide nakit akım tablosunu, önemli muhasebe politikalarının özetini ve dipnotları denetlemiş bulunuyoruz. Finansal Tablolarla İlgili Olarak Grup Yönetiminin Sorumluluğu 2. Grup yönetimi konsolide finansal tabloların Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan finansal raporlama standartlarına göre hazırlanması ve dürüst bir şekilde sunumundan sorumludur. Bu sorumluluk, konsolide finansal tabloların hata ve/veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli yanlışlıklar içermeyecek biçimde hazırlanarak, gerçeği dürüst bir şekilde yansıtmasını sağlamak amacıyla gerekli iç kontrol sisteminin tasarlanmasını, uygulanmasını ve devam ettirilmesini, koşulların gerektirdiği muhasebe tahminlerinin yapılmasını ve uygun muhasebe politikalarının seçilmesini içermektedir. Bağımsız Denetim Kuruluşunun Sorumluluğu 3. Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu konsolide finansal tablolar hakkında görüş bildirmektir. Bağımsız denetimimiz, 4. paragrafta belirtilen husus dışında, Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu standartlar, etik ilkelere uyulmasını ve bağımsız denetimin, konsolide finansal tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp yansıtmadığı konusunda makul bir güvenceyi sağlamak üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. Bağımsız denetimimiz, konsolide finansal tablolardaki tutarlar ve dipnotlar ile ilgili bağımsız denetim kanıtı toplamak amacıyla, bağımsız denetim tekniklerinin kullanılmasını içermektedir. Bağımsız denetim tekniklerinin seçimi, konsolide finansal tabloların hata ve/veya hileden ve usulsüzlükten kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususu da dahil olmak üzere önemli yanlışlık içerip içermediğine dair risk değerlendirmesini de kapsayacak şekilde, mesleki kanaatimize göre yapılmıştır. Bu risk değerlendirmesinde, işletmenin iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuştur. Ancak, amacımız iç kontrol sisteminin etkinliği hakkında görüş vermek değil, bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak tasarlamak amacıyla, Grup yönetimi tarafından hazırlanan konsolide finansal tablolar ile iç kontrol sistemi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bağımsız denetimimiz, ayrıca Grup yönetimi tarafından benimsenen muhasebe politikaları ile yapılan önemli muhasebe tahminlerinin ve konsolide finansal tabloların bir bütün olarak sunumunun uygunluğunun değerlendirilmesini içermektedir. Bağımsız denetim sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulmasına yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz. Şartlı Görüşün Dayanağı 4. Dipnot 10’da açıklandığı üzere, Grup yönetiminin 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle yurtdışı satışlarından kaynaklanan ticari alacaklarının 15.548.193 TL’lik kısmı için ilgili müşterilerle yapmakta olduğu mutabakat çalışmalarını bu rapor tarihi itibariyle henüz sonuçlandırmamış olması sebebiyle, 15.548.193 TL tutarındaki yurtdışı ticari alacak bakiyelerine ilişkin gerekli denetim güvencesi temin edilememiştir. Grup yönetimi, söz konusu mutabakat çalışmalarını hali hazırda yürütmekte olduğundan, çalışmaların sonuçlandırılmasından kaynaklanabilecek olan düzeltmeler ilişikteki konsolide finansal tablolarda yer almamaktadır. Şartlı Görüş 5. Görüşümüze göre, 4. paragrafta belirtilen hususun konsolide finansal tablolarda gerektirebileceği olası düzeltmeler dışında, ilişikteki konsolide finansal tablolar, Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş.’nin 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle konsolide finansal durumunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide finansal performansını ve konsolide nakit akımlarını, Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan finansal raporlama standartları (bkz. Dipnot 2) çerçevesinde doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır. Başaran Nas Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. a member of PricewaterhouseCoopers Adnan Akan, SMMM Sorumlu Ortak Başdenetçi İstanbul, 5 Mart 2010 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 21 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR İçindekiler KONSOLİDE BİLANÇOLAR...........................................................................................................................................23 KONSOLİDE KAPSAMLI GELİR TABLOLARI...............................................................................................................24 KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOLARI..................................................................................................25 KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOLARI.........................................................................................................................26 KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR..................................................................27 DİPNOT 1 DİPNOT 2 DİPNOT 3 DİPNOT 4 DİPNOT 5 DİPNOT 6 DİPNOT 7 DİPNOT 8 DİPNOT 9 DİPNOT 10 DİPNOT 11 DİPNOT 12 DİPNOT 13 DİPNOT 14 DİPNOT 15 DİPNOT 16 DİPNOT 17 DİPNOT 18 DİPNOT 19 DİPNOT 20 DİPNOT 21 DİPNOT 22 DİPNOT 23 DİPNOT 24 DİPNOT 25 DİPNOT 26 DİPNOT 27 DİPNOT 28 DİPNOT 29 DİPNOT 30 DİPNOT 31 DİPNOT 32 DİPNOT 33 DİPNOT 34 DİPNOT 35 DİPNOT 36 DİPNOT 37 DİPNOT 38 DİPNOT 39 DİPNOT 40 DİPNOT 41 22 ŞİRKETİN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU.....................................................................27 KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR..........................................27 İŞLETME BİRLEŞMELERİ....................................................................................................................35 İŞ ORTAKLIKLARI.................................................................................................................................35 BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA.....................................................................................................35 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ...........................................................................................................36 FİNANSAL YATIRIMLAR........................................................................................................................36 FİNANSAL BORÇLAR...........................................................................................................................36 DİĞER FİNANSAL YÜKÜMLÜLÜKLER................................................................................................37 TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR . .........................................................................................................37 DİĞER ALACAK VE BORÇLAR............................................................................................................37 FİNANS SEKTÖRÜ FAALİYETLERİNDEN ALACAK VE BORÇLAR...................................................38 STOKLAR...............................................................................................................................................38 CANLI VARLIKLAR................................................................................................................................38 DEVAM EDEN İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNE İLİŞKİN VARLIKLAR.....................................................38 ÖZKAYNAK YÖNTEMİYLE DEĞERLENEN YATIRIMLAR...................................................................38 YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER................................................................................................38 MADDİ DURAN VARLIKLAR.................................................................................................................39 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR...............................................................................................40 ŞEREFİYE..............................................................................................................................................40 DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI.......................................................................................................40 KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER................................................................40 TAAHHÜTLER........................................................................................................................................40 ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR..............................................................................................40 EMEKLİLİK PLANLARI..........................................................................................................................41 DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER...............................................................................................41 ÖZKAYNAKLAR.....................................................................................................................................41 SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ.................................................................................................42 ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ, PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ, GENEL YÖNETİM GİDERLERİ.......................................................................................42 NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER.....................................................................................................43 DİĞER FAALİYETLERDEN GELİR/GİDERLER...................................................................................43 FİNANSAL GELİRLER...........................................................................................................................43 FİNANSAL GİDERLER..........................................................................................................................43 SATIŞ AMACIYLA ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN FAALİYETLER.......................................................................................................43 VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (ERTELENMİŞ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER DAHİL).....................................................................43 HİSSE BAŞINA KAZANÇ.......................................................................................................................45 İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI...........................................................................................................46 FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ...............................46 FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR)......................................51 BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR.....................................................................................51 KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR..............51 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 2008 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 31 ARALIK 2009 VE 31 ARALIK 2008 TARİHLERİ İTİBARİYLE KONSOLİDE BİLANÇOLAR (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Dipnot Referansları 31 Aralık 2009 Yeniden düzenlenmiş 31 Aralık 2008 VARLIKLAR Dönen Varlıklar 146.385.232 149.732.940 Nakit ve Nakit Benzerleri 6 13.741.452 Ticari Alacaklar -İlişkili taraflardan ticari alacaklar 10,37 1.804.071 -Diğer ticari alacaklar 10 24.149.593 Diğer Alacaklar -İlişkili taraflardan alacaklar 11,37 59.876.579 Stoklar 13 37.431.147 Diğer Dönen Varlıklar 26 9.382.390 5.962.166 576.210 41.763.191 2.691.946 82.286.182 16.453.245 Duran Varlıklar 155.686.087 150.824.840 Finansal Yatırımlar Maddi Duran Varlıklar Maddi Olmayan Duran Varlıklar Şerefiye Diğer Duran Varlıklar 7,16 18 19 20 26 1.924.697 147.492.214 733.033 1.933.575 3.602.568 1.523.914 138.065.069 375.502 1.933.575 8.926.780 TOPLAM VARLIKLAR 302.071.319 300.557.780 1 Ocak - 31 Aralık 2009 hesap dönemine ait konsolide finansal tablolar 5 Mart 2010 tarihinde Yönetim Kurulu tarafından onaylanmıştır. Dipnot Referansları 31 Aralık 2009 Yeniden düzenlenmiş 31 Aralık 2008 YÜKÜMLÜLÜKLER Kısa Vadeli Yükümlülükler 112.389.361 100.931.867 Finansal Borçlar 8 74.667.766 Ticari Borçlar -İlişkili taraflara ticari borçlar 37 2.348.399 -Diğer ticari borçlar 10 23.804.205 Diğer Borçlar -İlişkili taraflara borçlar 37 801.465 -Diğer borçlar 11 2.679.970 Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü 35 117.257 Borç Karşılıkları 22 1.514.271 Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler 26 6.456.028 50.286.712 2.001.305 26.425.007 7.760.293 3.795.408 1.181.834 9.481.308 Uzun Vadeli Yükümlülükler 14.739.515 19.141.238 Finansal Borçlar Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü 8 24 35 - 12.496.334 2.243.181 6.422.400 10.158.660 2.560.178 ÖZKAYNAKLAR 27 174.942.443 180.484.675 Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Ödenmiş Sermaye 27 66.844.800 Ödenmiş Sermaye Enflasyon Düzeltmesi Farkı 45.195.347 Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler 23.240.986 Yabancı Para Çevrim Farkları (1.053.779) Geçmiş Yıllar Karları 46.648.196 Net Dönem Karı/ (Zararı) (5.933.107) 63.360.000 45.195.347 22.447.065 (1.444.654) 32.988.915 17.938.002 TOPLAM KAYNAKLAR 302.071.319 300.557.780 İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 23 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş.1 OCAK - 31 ARALIK 2009 VE 2008HESAP DÖNEM LERİNE AİT KONSOLİDE KAPSAMLI GELİR TABLOLARI(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Dipnot Referansları 1 Ocak - 31 Aralık 2009 1 Ocak 31 Aralık 2008 28 28 254.168.643 (214.691.314) 475.358.860 (384.985.796) BRÜT KAR 39.477.329 90.373.064 29 29 29 31 31 (19.184.200) (19.841.606) (788.624) 2.675.482 (1.506.607) (34.653.144) (20.723.042) (1.438.003) 2.131.293 (6.035.936) FAALİYET KARI 831.774 29.654.232 16 32 33 476.083 11.762.735 (19.051.588) 477.192 47.386.047 (54.518.226) SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ ÖNCESİ (ZARARI)/ KARI (5.980.996) 22.999.245 35 35 (269.108) 316.997 (5.245.977) 184.734 DÖNEM (ZARARI)/ KARI (5.933.107) 17.938.002 Yabancı para çevrim farklarındaki değişim 390.875 (232.683) DİĞER KAPSAMLI GELİR/(GİDER)(VERGİ SONRASI) 390.875 (232.683) TOPLAM KAPSAMLI (GİDER)/GELİR (5.542.232) 17.705.319 (0,0089) 0,0269 SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER: Satış Gelirleri Satışların Maliyeti(-) Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) Genel Yönetim Giderleri (-) Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) Diğer Faaliyet Gelirleri Diğer Faaliyet Giderleri (-) Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar (Esas faaliyet dışı) finansal gelirler (Esas faaliyet dışı) finansal giderler (-) Sürdürülen faaliyetler vergi gelir/gideri - Dönem vergi gideri - Ertelenmiş vergi geliri DİĞER KAPSAMLI GELİR/(GİDER) Nominal değeri 0,1 Kr olan hisse başına (kayıp)/ kazanç (Kr olarak) 36 İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. 24 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TICARET VE SANAYI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 VE 2008 HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOLARI (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe,Türk Lirası (‘’TL’’) olarak ifade edilmiştir.) 1 Ocak - 31 Aralık 2008 hesap dönemine ilişkin özkaynaklar değişim tablosu Ödenmiş sermaye Ödenmiş enflasyon sermayedüzeltmesi farkı Kardan ayrılan kısıtlanmış Yabancı paraGeçmiş yıllar yedekler çevrim farkları karları Net dönem Toplam karı özkaynaklar 1 Ocak 2009 22.447.065 17.938.002 180.484.675 63.360.000 45.195.347 (1.444.654) 32.988.915 Transferler - - 793.921 - 17.144.081 Ödenen temettü 3.484.800(*) - - - (3.484.800) Döneme ait toplam kapsamlı (gider)/gelir - - - 390.875 - 31 Aralık 2009 66.844.800 45.195.347 23.240.986 (1.053.779) 46.648.196 (17.938.002) - - (5.933.107) (5.542.232) (5.933.107) 174.942.443 (*) Grup’un 31 Mart 2009 tarihli Genel Kurul toplantısında sermayesinin 250.000.000 TL kayıtlı sermaye tavanı içerisinde tamamı 2008 yılı karından karşılanmak suretiyle 63.360.000 TL’den 66.844.800 TL’ne arttırılması ve 3.484.800 TL tutarındaki temettünün sermayeye ilave edilerek bedelsiz hisse senedi olarak dağıtılması kabul edilmiştir. 1 Ocak - 31 Aralık 2009 hesap dönemine ilişkin özkaynaklar değişim tablosu Ödenmiş sermaye Ödenmiş enflasyon sermayedüzeltmesi farkı Kardan ayrılan kısıtlanmış Yabancı paraGeçmiş yıllar yedekler çevrim farkları karları 1 Ocak 2008 (daha önceden raporlanan) Net dönem Toplam karı özkaynaklar 63.360.000 45.195.347 22.447.065 (1.211.971) 36.775.209 - - - - (9.505.320) 63.360.000 45.195.347 22.447.065 (1.211.971) 27.269.889 Transferler - Ödenen temettü - Döneme ait toplam kapsamlı (gider)/gelir - 31 Aralık 2008 63.360.000 - - - - - - 8.887.026 (3.168.000) (8.887.026) - (3.168.000) - - (232.683) - 17.938.002 17.705.319 45.195.347 22.447.065 (1.444.654) 32.988.915 Düzeltmelerin etkisi (Dipnot 2.3) 1 Ocak 2008 8.887.026 175.452.676 - (9.505.320) 8.887.026 165.947.356 17.938.002 180.484.675 İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 25 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 VE 2008 HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOLARI (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Dipnot Referansları 1 Ocak - 31 Aralık 2009 1 Ocak 31 Aralık 2008 (5.980.996) 22.999.245 Vergi öncesi kar ile faaliyetlerden doğan net nakit akımlarının mutabakatı için yapılan düzeltmeler: Amortisman 18 7.352.180 İtfa payları 19 128.070 Stok değer düşüklüğü karşılık gideri 13 (2.762.943) Kıdem tazminatı karşılık gideri 24 4.052.547 Maddi varlık satış karı 31 - Maddi varlık satış zararı 31 1.566 İştiraklerin kar/zararındaki paylar 16 (400.783) Şüpheli alacak karşılığı-net (309.680) Faiz geliri ve menkul kıymet satış karları 32 (1.060.094) Faiz ve faktoring gideri 10.496.519 Yabancı para çevrim farkları 245.430 Vade farkı geliri (108.174) 14.504.059 84.375 3.052.261 2.687.128 (21.946) 5.398 (477.192) (1.584.012) (666.633) 10.149.490 (137.754) (44.499) İşletme varlık ve yükümlülüklerindeki değişim öncesi işletme faaliyetlerinden sağlanan nakit akışı 11.653.642 50.549.920 Ticari alacaklardaki azalış 10 İlişkili taraflar bakiyelerindeki değişim 37 Stoklardaki değişim 13 Diğer varlıklardaki değişim 26 Ticari borçlardaki ve vergi yükümlüğündeki değişim Ödenen vergi Diğer yükümlülüklerdeki değişim Ödenen kıdem tazminatları 24,26 17.923.278 (8.916.631) 47.617.978 12.395.067 (2.503.545) - (1.085.246) (4.707.014) 16.340.620 2.281.008 (24.537.261) (11.333.328) (9.652.738) (8.084.839) 1.824.430 (2.292.995) İşletme faaliyetlerinden elde edilen net nakit 72.377.529 15.094.817 Faiz ve vade farkı geliri Maddi duran varlık alımları 18 Maddi olmayan varlık alımları 19 Maddi ve maddi olmayan duran varlık satışlarından elde edilen nakit İlişkili taraflara kullandırılan krediler 1.168.268 (16.641.115) (485.601) 711.132 (41.216.265) (196.712) 5.667 (56.107.597) 179.742 - Yatırım faaliyetlerinde kullanılan net nakit (72.060.378) (40.522.103) Ödenen temettü Banka kredilerinden sağlanan nakit Ödenen banka kredileri Faktoring borçlarında geri ödeme Ödenen faiz ve faktoring gideri - 182.769.615 (164.810.961) - (10.496.519) (3.168.000) 111.882.973 (100.436.228) (6.522.781) (10.149.490) Finansman faaliyetlerinden elde edilen/ (faaliyetlerinde kullanılan) net nakit 7.462.135 (8.393.526) Nakit ve nakit benzeri değerlerdeki net artış /(azalış) 7.779.286 (33.820.812) Dönem başı nakit ve nakit benzerleri 6 5.962.166 39.782.978 Dönem sonu nakit ve nakit benzerleri 6 13.741.452 5.962.166 İşletme Faaliyetleri: Vergi öncesi (zarar)/ kar Yatırım faaliyetleri: Finansman faaliyetleri: İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. 26 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 VE 2008 HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DİPNOT 1 - ŞİRKETİN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş. (“Şirket”) 1973 yılında Bursa Orhangazi’de kurulmuş olup 12 Aralık 2006 tarihine kadar Koç Holding A.Ş.’nin bağlı ortaklığı olarak faaliyet göstermiştir. Koç Holding A.Ş. elinde bulunan hisseleri 12 Aralık 2006 tarihi itibariyle Finlandiya’da yerleşik Componenta Oyj’ye devretmiştir. Dolayısıyla Şirket o tarihten itibaren Componenta Oyj’nin bağlı ortaklığı konumuna gelmiştir. Ana faaliyet konusu otomotiv sanayi için pik, sfero ve alüminyum döküm ve jant imalatı ve ticaretidir. Şirket üretim ve ticari faaliyetlerini Bursa - Orhangazi ile 1999 yılında Manisa Organize Sanayi Bölgesi’nde satın alınan alüminyum döküm imalatı tesislerinde sürdürmektedir. Şirket, Sermaye Piyasası Kurulu’na (“SPK”) kayıtlıdır ve hisseleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (“İMKB”) işlem görmektedir. Şirket’in ana ortaklığı Componenta Oyj’dir (Dipnot 27). Şirket’in daha önce Componenta Döktaş Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş. olan ticari ünvanı 28 Nisan 2008 tarihi itibariyle Componenta Dökümcülük Ticaret ve Sanayi A.Ş. olarak değiştirilmiştir. Şirket’in 1 Ocak - 31 Aralık 2009 hesap döneminde bünyesinde istihdam edilen ortalama personel sayısı 1.582’dir (1 Ocak - 31 Aralık 2008: 2.044) (Dipnot 40). Şirket’in Manisa ve Orhangazi tesislerinin kayıtlı olduğu adresler aşağıdaki gibidir: Gölyolu no: 26 P.K. (18) Orhangazi 16801 Bursa. Organize Sanayi Bölgesi Sakarya Cad. No: 14, 45030 Manisa. Componenta UK Ltd. Şirket’in hisselerinin %100’üne sahip olduğu bağlı ortaklığı konumundadır. Componenta UK Ltd. İngiltere’de faaliyet göstermekte olup, Şirket’in faaliyet konusu olan pik, alüminyum döküm ve jant ürünlerinin bu ülkede ticaret ve pazarlamasını yapmaktadır. Şirket ve bağlı ortaklığı (hep birlikte “Grup” olarak anılacaktır), yönetim raporlaması açısından üç ayrı endüstriyel bölüm olarak değerlendirilen yüksek basınç, pik döküm tesisleri ve jant bölümleri için bölümlere göre raporlama yapmaktadır (Dipnot 5). Grup’un ana faaliyet konusu olan üretim faaliyetleri Türkiye’de gerçekleştiğinden, coğrafi bir bölümleme söz konusu değildir. Grup’un 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle iştiraklerdeki yatırımları Kumsan Döküm Malzemeleri San. ve Ticaret A.Ş. (“Kumsan”)’den oluşmaktadır (Dipnot 16). DİPNOT 2 - KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR 2.1. Sunuma İlişkin Temel Esaslar 2.1.1.Uygulanan Muhasebe Standartları Grup’un konsolide finansal tabloları, SPK tarafından yayımlanan finansal raporlama standartlarına (“SPK Muhasebe Standartları”) uygun olarak hazırlanmıştır. Sermaye Piyasası Kurumu (“SPK”), Seri: XI, No: 29 sayılı “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” ile işletmeler tarafından düzenlenecek finansal raporlar ile bunların hazırlanması ve ilgililere sunulmasına ilişkin ilke, usul ve esasları belirlemektedir. Bu Tebliğ, 1 Ocak 2008 tarihinden sonra başlayan hesap dönemlerine ait ilk ara dönem finansal tablolardan geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiş olup, SPK’nın Seri: XI, No: 25 “Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ”i yürürlükten kaldırılmıştır. 2.1.1Uygulanan Muhasebe Standartları (Devamı) Bu tebliğe istinaden, işletmelerin finansal tablolarını Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (“UMS/UFRS”)’na göre hazırlamaları gerekmektedir. Ancak Avrupa Birliği tarafindan kabul edilen UMS/UFRS’nin Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (“UMSK”) tarafından yayımlananlardan farkları Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (“TMSK”) tarafından ilan edilinceye kadar UMS/UFRS’ler uygulanacaktır. Bu kapsamda, benimsenen standartlara aykırı olmayan, TMSK tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları (“TMS/TFRS”) esas alınacaktır. SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye’de faaliyette bulunan ve SPK tarafından kabul edilen muhasebe ve raporlama ilkelerine (“SPK Finansal Raporlama Standartları”) uygun finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Dolayısıyla finansal tablolarda, 1 Ocak 2005 tarihinden başlamak kaydıyla, UMSK tarafından yayımlanmış 29 No’lu “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” standardı (UMS 29) uygulanmamıştır. Finansal tabloların hazırlanış tarihi itibariyle, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS’nin UMSK tarafından yayımlananlardan farkları TMSK tarafından henüz ilan edilmediğinden, konsolide finansal tablolar SPK’nın Seri: XI, No: 29 sayılı tebliği ve bu tebliğe açıklama getiren duyuruları çerçevesinde, UMS/UFRS’nin esas alındığı SPK Finansal Raporlama Standartları’na uygun olarak hazırlanmıştır. Konsolide finansal tablolar ve dipnotlar SPK’nın 2008/16, 2008/18, 2009/2, 2009/4 ve 2010/6 sayılı haftalık bültenlerindeki duyurular ile uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur. İçerik ve tutar itibariyle önem arz eden her türlü kalem, benzer nitelikte dahi olsa, finansal tablolarda ayrı gösterilir. Önemli olmayan tutarlar, esasları veya fonksiyonları açısından birbirine benzeyen kalemler itibariyle toplulaştırılarak gösterilir. İşlem ve olayın özünün mahsubu gerekli kılması sonucunda, bu işlem ve olayın net tutarları üzerinden gösterilmesi veya varlıkların, değer düşüklüğü düşüldükten sonraki tutarları üzerinden izlenmesi, mahsup edilmeme kuralının ihlali olarak değerlendirilmez. Grup’un normal iş akışı içinde gerçekleştirdiği işlemler sonucunda, elde ettiği gelirler, işlem veya olayın özüne uygun olması şartıyla net değerleri üzerinden gösterilir. İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 27 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR Finansal tablolar, makul değerleri ile gösterilen finansal varlık ve yükümlülüklerin dışında, tarihi maliyet esası baz alınarak Grup’un fonksiyonel ve raporlama para birimi olan Türk Lirası (“TL”) olarak hazırlanmıştır. 2.2. Muhasebe Politikalarındaki Değişiklikler 2009 yılında değiştirilen veya değiştirilmesi planlanan muhasebe politikaları bulunmamakta olup, tüm muhasebe politikaları önceki dönemlerle uyumlu olarak uygulanmaktadır. 2.1.2. Konsolidasyon Esasları 2.3. Karşılaştırmalı bilgiler ve önceki dönem tarihli mali tabloların düzeltilmesi Mali durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Grup’un konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı hazırlanmaktadır. Grup, 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle konsolide bilançosunu 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle hazırlanmış bilançosu ile; 1 Ocak - 31 Aralık 2009 dönemine ait konsolide gelir, konsolide nakit akım ve konsolide özkaynaklar değişim tablolarını ise 1 Ocak - 31 Aralık 2008 hesap dönemi ile karşılaştırmalı olarak düzenlemiştir. Grup karşılaştırmalı finansal tablolarında geçmiş yıllar karlarını aşağıda açıklandığı üzere yeniden düzenlemiştir: Grup 2009 yılı içinde bir kısmı neticelendirilen, bu rapor tarihi itibariyle ise devam etmekte olan, yurtdışı satışlarından kaynaklanan ticari alacaklarının, ilgili müşterilerle yapılan mutabakat çalışmaları sonucunda, adı geçen alacaklarla ilgili ortaya çıkan geçmiş yıllardan kaynaklanan mutabakatsızlık neticesinde 31 Aralık 2008 tarihli konsolide bilançosunu ve konsolide özkaynaklar hareket tablosunu geriye dönük olarak düzeltmiştir. Söz konusu hesap mutabakatı çalışmaları sonucunda Grup’un 1998-2006 yılları arasında yurtdışındaki müşterileri ile gerçekleştirdiği ticari faaliyetlerinden kaynaklanan ticari alacakların 9.505.320 TL tutarındaki bölümünün tahsilatının mümkün olmadığı anlaşılmıştır. Söz konusu alacaklar ağırlıklı olarak iade edilen mallardan kaynaklanmaktadır. Söz konusu düzeltmenin tamamı 2008 öncesindeki dönemlere yansıtılmıştır. Bu durum 8 sayılı Uluslararası Muhasebe Standardı “Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar” kapsamında bir muhasebe hatası olarak nitelendirilmiş ve 2008 yılı finansal tablolarındaki geçmiş yıl karları ve diğer ticari alacaklar 9.505.320 TL azaltılmak suretiyle düzeltilmiştir. (i) Bağlı Ortaklıklar Bağlı ortaklıklar, Grup’un doğrudan veya dolaylı olarak işlemleri üzerinde kontrol yetkisine sahip olduğu şirketlerdir. Grup, bağlı ortaklık konumundaki şirketlerin finansal ve operasyonel politikalarını yürütme gücüne sahip olmasına bağlı olarak, bağlı ortaklığın faaliyet sonuçlarından pay alır. Kontrol gücünün belirlenmesinde, mevcut ve dönüştürülebilir oy hakları göz önünde bulundurulur. Bağlı ortaklıkların finansal tabloları, kontrol gücünün oluştuğu tarihten sona erdiği tarihe kadar konsolide finansal tablolarda gösterilmektedir. Aşağıdaki tablo, 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle Grup’un sahip olduğu pay oranları ile birlikte tüm bağlı ortaklıkları göstermektedir: Componenta UK Ltd. 31 Aralık 2009 Hisse Oranı %100 31 Aralık 2008 Hisse Oranı %100 İngiltere’de faaliyet gösteren Componenta UK Ltd.’in varlık ve yükümlülükleri bilanço tarihindeki döviz kurundan, gelir tablosu kalemleri ise yıllık ortalama kurdan Türk Lirası’na çevrilmiştir. Componenta UK Ltd.’in dönem başındaki net varlıklarının ve döneme ait gelir tablosunun Türk Lirası’na çevriminden kaynaklanan kur farkları, özsermaye altında yabancı para çevrim farkları hesabına dahil edilmiştir. (ii) İştirakler Grup’un, finansal ve operasyonel faaliyetleri üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğu fakat herhangi bir kontrole sahip olmadığı iştirakler, bu etkilerin başladığı tarih ile etkilerin bitiş tarihi arasında özsermaye esasına göre muhasebeleştirilir. Konsolide finansal tablolar, Grup’un payına düşen ve özsermaye esasına göre muhasebeleştirilmiş olan iştirak gelir ve giderlerini içermektedir. Aşağıda yer alan tablo, Grup’un iştiraklerdeki yatırımlarındaki hisse oranlarını göstermektedir: 31 Aralık 2009 Hisse Oranı Kumsan Döküm Malzemeleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.(“Kumsan”) %25,10 31 Aralık 2008 Hisse Oranı %25,10 (iii) Konsolidasyonda eliminasyon işlemleri Konsolide finansal tabloların hazırlanmasında, grup içi işlemlerden dolayı oluşan tüm bakiye ve işlemler ile gerçekleşmemiş her türlü gelir elimine edilmiştir. Grup içi işlemlerden kaynaklanan gerçekleşmemiş zararlar da, değer düşüşüyle ilgili kanıt olmadığı hallerde, gerçekleşmemiş karların arındırılmasında kullanılan yöntemle arındırılmıştır. Grup’un sahip olduğu hisselerin kayıtlı değerleri ve bunlardan kaynaklanan temettüler, ilgili özkaynaklar ve gelir tablosu hesaplarından elimine edilmiştir. 2.4. Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki değişiklikler a) Uluslararası Finansal Raporlama Stantartlarındaki 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren başlayan muhasebe dönemlerinde geçerli ve Grup’un faliyetleriyle ilgili olan değişiklikler * UMS 23 (Değişiklik), “Borçlanma Maliyetleri”: (aktifleştirme tarihleri 1 Ocak 2009 tarihinde ve sonrasında olan özellikli varlıklar için geçerlidir.) Değişiklik, özellikli bir varlığın (amaçlandığı şekilde kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi uzun bir süreyi gerektiren varlığı ifade eder) iktisabı, yapımı ya da üretimi ile doğrudan ilişkilendirilebilen borçlanma maliyetlerinin söz konusu varlığın maliyetinin bir parçası olarak aktifleştirilmesini öngörmektedir. Bu borçlanma maliyetlerinin oluştuğu dönemde kapsamlı gelir tablosuna gider olarak muhasebeleştirilmesi yöntemi kaldırılmaktadır. Grup’un özellikli bir varlıkla doğrudan ilişkilendirilebilen borçlanma maliyeti bulunmaması sebebiyle değişikliğin konsolide finansal tablolarda önemli bir etkisi olmamıştır. İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. 28 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR * UMS 1 (Değişiklik), “Finansal Tabloların Sunumu”: Değişiklik, özkaynaklarda kontrol gücü olmayan paylardan kaynaklanan gelir gider değişikliklerinin özkaynaklar değişim tablosunda gösterilmesini engellemekte, kontrol gücü olmayan paylardan kaynaklanan değişikliklerin ana ortaklık paylarından kaynaklanan değişikliklerden ayrı gösterilmesini öngörmektedir. Tüm kontrol gücü olmayan paylardan kaynaklanan değişikliklerin ayrı bir performans tablosunda (kapsamlı gelir tablosu) gösterilmesi öngörülmektedir. Ancak, işletmeler tek bir tablo (kapsamlı gelir tablosu) ya da iki tablo (gelir tablosu ve kapsamlı gelir tablosu) sunmak konusunda serbest bırakılmışlardır. Geçmiş dönem bilgilerinin değiştirilmesi ya da yeniden sınıflandırılması durumunda yeniden düzenlenmiş geçmiş dönem bilançosunun karşılaştırmalı dönem sonu bilançosu ile birlikte verilmesi gerekmektedir. UMS 1 (Değişiklik) Grup tarafından 1 Ocak 2009 tarihinden geçerli olmak üzere uygulanmaktadır. Grup, performans tablosu olarak kapsamlı gelir tablosunu kullanmaktadır. Karşılaştırmalı bilgiler yeni standartla uygunluk açısından yeniden düzenlenmiştir. * UMS 36 (Değişiklik), “Varlıklarda Değer Düşüklüğü“ (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). Değişiklik, gerçeğe uygun değerden elden çıkarma maliyetlerinin düşülmesi yönteminin indirgenmiş nakit akımları ile hesaplandığı durumlarda kullanım değeri hesaplamasıyla aynı açıklamalar yapılmasını öngörmektedir. Grup, geri kazanılabilir tutar hesaplamalarında kullanım değeri hesaplaması yöntemini benimsediğinden UMS 36 (Değişiklik)’in konsolide finansal tablolarda önemli bir etkisi olmamıştır. * UFRS 7 “Finansal Araçlar - Dipnotlar (değişiklik) - 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir. Değişiklik makul değer ve likidite riskine istinaden daha detaylı ve geniş bir açıklama gerektirmektedir. Değişiklik, makul değer ölçümlerinin makul değer hiyerarşisi kapsamında dipnotlarda açıklanmasını zorunlu kılmaktadır. Değişiklik, sadece ek açıklamalar gerektirdiğinden, hisse başına kayıp üzerinde herhangi bir etki söz konusu değildir. * UFRS 8 (Revize), “Faaliyet Bölümleri”, (1 Ocak 2009 tarihinde ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). UFRS 8 (Revize) kapsamında, Grup faaliyet bölümlerini pik döküm, yüksek basınç ve jant olmak üzere 3 bölüm halinde raporlamaktadır. UMSK’nın Mayıs 2008’de yayınlanan yıllık geliştirme projesi kapsamında aşağıdaki standartlarda küçük değişiklikler meydana gelmiştir. Grup’un konsolide finansal tablolarına önemli bir etkisi beklenmediğinden, bu değişiklikler detaylı bir biçimde incelenmemiştir. * UFRS 7 “Finansal Araçlar - Dipnotlar”, * UMS 8 “Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerinde Değişiklik ve Hatalar, * UMS 10 “Bilanço Tarihinden Sonra Ortaya Çıkan Olaylar”, * UMS 18 “Hasılat”, * UMS 34 “Ara Dönem Finansal Raporlama” * UFRS 2 (Değişiklik), “Hisse Bazlı Ödemeler” (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). * UMS 38 (Değişiklik), “Maddi Olmayan Duran Varlıklar” (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). * UMS 19 (Değişiklik), “Çalışanlara Sağlanan Faydalar” (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). * UMS 39 (Değişiklik), “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçümleme” (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). b) 2009 yılında henüz geçerli olmayan ve Grup tarafından uygulanmamış, mevcut standartlardaki değişiklikler, yeni standartlar ve yorumlar: Aşağıdaki standartlar, yorumlar ve değişiklikler, Grup’un 1 Ocak 2010 tarihinde veya sonrasında başlayan muhasebe dönemleri için geçerli olup Grup tarafından geçerlilik tarihinden önce uygulanmamıştır: * UFRS 3 (Revize), “İşletme Birleşmeleri” (1 Temmuz 2009 tarihinden itibaren başlayan hesap dönemlerinde geçerlidir). Revize edilen standart, iktisap yöntemi uygulamasına devam etmekle birlikte önemli değişiklikler getirmektedir. Örneğin, iktisap için yapılan tüm ödemelerin iktisap tarihindeki gerçeğe uygun değerleri ile kaydedilmeleri, borç olarak sınıflandırılan iktisap sonrası yeniden değerlemeye tabi tutulan şarta bağlı ödemelerin de gelir tablosu ile ilişkilendirilmesi gerekmektedir. İktisap ile iktisap yapılması durumunda iktisap edilen varlıkta kontrol gücü olmayan paylar, gerçeğe uygun değerleri ya da iktisap edilen varlığın net varlıkları içindeki paylarının değeri üzerinden ölçülebilir. İktisap ile ilişkilendirilen tüm harcamaların giderleştirilmesi gerekmektedir. Grup, UFRS 3 (Değişiklik)’i 1 Ocak 2010’dan itibaren gerçekleşen tüm işletme birleşmeleri için ileriye dönük uygulayacaktır. Söz konusu değişikliğin, Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisinin olması beklenmemektedir. * UMS 38 (Değişiklik), “Maddi Olmayan Duran Varlıklar”. Değişiklik UMSK’nın yıllık geliştirme projesi kapsamında olup Nisan 2009 içerisinde yayımlanmıştır. Değişiklik, işletme birleşmeleri sonucunda elde edilen maddi olmayan varlıkların makul değerlerinin ölçümüne istinaden detaylı bir rehber içermekte olup, faydalı ömürleri benzer olan maddi olmayan duran varlıkların da gruplandırılmasına izin vermektedir. Söz konusu değişikliğin, Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisinin olmaması beklenmekte olup, Grup, UMS 38 (Değişiklik)’i, UFRS 3 (Revize)’yi uygulamaya başladığı tarihten itibaren uygulayacaktır. * UMS 38 (Değişiklik), “Maddi Olmayan Duran Varlıklar”, (1 Ocak 2010 tarihinde ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). İşletme birleşmeleri sonucunda elde edilen ve aktif bir piyasada işlem görmeyen maddi olmayan duran varlıkların makul değerinin ölçümü için kullanılacak değerleme tekniklerinin tanımının daha net bir şekilde açıklanması için, UMS 38’in 40 ve 41 nolu paragraflarında birtakım değişiklikler yapılmıştır. Söz konusu değişikliklerin, Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisinin olması beklenmemektedir. İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 29 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR * UMS 36 (Revize), “Varlıklarda Değer Düşüklüğü” (1 Ocak 2010 tarihinde ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Değişiklik, değer düşüklüğü testi için şerefiyenin dağıtılması gereken en büyük nakit üreten birimin (veya birimlerden oluşan grubun), operasyonel faaliyet bölümü olduğunu net bir şekilde belirtir. Söz konusu değişikliğin, Grup’un değer düşüklüğü testleri üzerinde önemli bir etkisi olmayacaktır. * UMS 7 (Revize), “Nakit Akım Tablosu”, (1 Ocak 2010 tarihinde ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Değişiklik, sadece finansal durum tablosunda varlıklar olarak muhasebeleştirilecek giderlerin yatırım harcaması olarak sınıflandırılmasını gerekli kılar. Söz konusu değişiklik, Grup’un nakit akım tablosunda önemli bir etkiye neden olmayacaktır. * UMS 39 (Değişiklik), “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme” - Finansal Riskten Korunma İşlemi- (1 Temmuz 2009 tarihinde ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerli olup geriye dönük olarak uygulanır). İki önemli değişiklik mevcuttur. Enflasyonun, sabit faizli borçlanmanın riskten korunma kısmı olarak tanımlanmasına izin verilmemektedir. Opsiyonların riskten korunma işlemleri olarak tanımlandığı durumlarda tek taraflı riskten korunmada zaman değerinin de dahil edilmesine izin verilmemektedir. Söz konusu değişikliklerin, Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisi olması beklenmemektedir. * UMS 32 (Değişiklik), “Finansal Araçlar: Sunum”, (1 Şubat 2010 tarihinde ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisinin olması beklenmemektedir. * UMS 24, (Değişiklik), “İlişkili Taraf Açıklamaları”, (1 Ocak 2011 tarihinde ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Söz konusu değişiklik, dipnot açıklamalarında birtakım değişiklikler gerektirdiğinden hisse başına kayıp üzerinde herhangi bir etkisi bulunmamaktadır. * UFRS 9, “Finansal Araçlar”, (Kasım 2009’da yayınlanmış olup 1 Ocak 2013 tarihinde ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). * Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’nın Geliştirilmesi (Nisan 2009’da yayınlanmıştır (1 Temmuz 2009 tarihinde ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerli olmak üzere; UFRS 2, UMS 38, UFRYK 9 ve UFRYK 16’ya istinaden birtakım değişiklikler ile; 1 Ocak 2010 tarihinde ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerli olmak üzere UFRS 5, UFRS 8, UMS 1, UMS 7, UMS 17, UMS 36 ve UMS 39’a istinaden değişiklikler bulunmaktadır.) Söz konusu değişikliklerin Grup’un konsolide finansal tabloları üzerindeki etkileri değerlendirilmekte olup bu etkilerin önemli olmayacağı beklenmektedir. c) 2009 yılında henüz geçerli olmayan ve Grup faaliyetleriyle ilgili olmayan, mevcut standartlardaki değişiklikler, yeni standartlar ve yorumlar: * UFRS 5 (Revize), “Satış Amacıyla Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler”, Nisan 2009’da yayımlanan UMSK’nın yıllık geliştirme projesi kapsamındadır. Değişiklik, satış amacıyla elde tutulan duran varlıklar ve durdurulan faaliyetlerle ilgili olarak sunulması gereken açıklamaları netleştirmektedir. Ayrıca, değişiklik, UMS 1’in genel gerekliliklerinin (özellikle doğru ve dürüst gösterime istinaden 15 nolu paragraf ile tahminlerdeki belirsizliğin kaynaklarına istinaden 125 nolu paragraf) uygulanması konusuna da açıklık getirmektedir. Grup, UFRS 5 (Revize)’yi 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren uygulayacak olup, değişikliğin Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etkiye neden olmayacağı tahmin edilmektedir. * UMS 1 (Değişiklik), “Finansal Tabloların Sunumu”. Değişiklik, Nisan 2009’da yayımlanan UMSK’nın yıllık geliştirme projesi kapsamında olup sermaye enstrümanları kullanılarak yükümlülüklerin ödenecek olmasının, söz konusu yükümlülüğün uzun veya kısa vadeli olarak sınıflandırılması açısından herhangi bir etkisinin olmadığına açıklık getirmiştir. Kısa vadenin tanımının değiştirilmesi sonucunda, üçüncü taraflarca işletmenin ilgili yükümlülüğü kısa vadede ödemesinin gerekli kılınabileceğine bakılmaksızın, değişiklik yükümlülüğün uzun vadeli olarak sınıflandırılmasına izin vermektedir (işletmenin koşulsuz olarak nakit veya diğer varlıkların transfer edilmesi yoluyla yükümlülüğü, raporlama döneminden itibaren 12 ay süresince erteleme hakkı olması durumunda). UMS 1 (Değişiklik)’i 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren geçerli olacaktır. Değişikliğin, Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisinin olması beklenmemektedir. * UMS 27 (Revize), “Konsolide ve Konsolide Olmayan Finansal Tablolar” (1 Temmuz 2009 tarihinde ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Revize edilen standart, kontrol oranında değişiklik olmadığı durumlarda kontrol gücü olmayan paylarla yapılan tüm işlemlerin özkaynaklarda gösterilmesini gerektirmektedir ve bu tip işlemler şerefiye ya da gelir ve gider doğurmayacaklardır. Standart, kontrolün sona erdiği işlemlerin nasıl muhasebeleştirileceğini de belirlemektedir. Kontrolün sona erdiği işletmede kalan hisselerin gerçeğe uygun değerleri yeniden belirlenir ve ortaya çıkan kayıp ve kazançlar gelir tablosunda muhasebeleştirilir. * UFRS 2 (Değişiklik), “Grup İçi Nakit Olarak Ödenen Hisse Bazlı Ödemeler” (1 Ocak 2010 tarihinden itibaren geçerlidir). UFRYK 8, “UFRS 2’nin Kapsamı”, UFRYK 11, “UFRS 2- “Grup İçi ve İşletmenin Geri Satın Alınan Kendi Hisselerine İlişkin İşlemler”’in birleştirilmesinin yanı sıra; değişiklikler, UFRYK 11 içerisinde yer almayan grup içi sözleşmelerin sınıflandırılmasına istinaden olan rehber de geliştirmiştir. * UFRS 2 (Revize), “Hisse Bazlı Ödemeler”(1 Temmuz 2009 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Değişiklik, UFRS 3 “İşletme Birleşmeleri”nde tanımlandığı şekliyle işletme birleşmelerinin yanı sıra, müşterek yönetime tabi İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. 30 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR işletmelerin kuruluşuna yapılan katkılar ile ortak kontrol altındaki işlemlerin, UFRS 2 “Hisse Bazlı Ödemeler” kapsamında olmadıkları netlik kazanmıştır. rasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Söz konusu değişikliğin, Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde etkisi yoktur. * UFRYK 17, “Nakit Dışı Varlıkların Ortaklara Dağıtımı” (1 Temmuz 2009 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Bu yorum, Nisan 2009’da yayımlanan UMSK’nın yıllık geliştirme projesi kapsamındadır. Bu yorum, yedeklerin veya temettünün dağıtımı gibi nakit dışı varlıkların ortaklara dağıtımının olduğu sözleşmelerin muhasebeleştirilmesine istianden detaylı bir rehber sunmaktadır. UFRS 5’te yapılan değişiklik de, bir varlığın dağıtım amacıyla elde tutulan varlıklar olarak sınıflandırılması için söz konusu varlığın mevcut durumunda dağıma hazır olmasıyla birlikte bu işlemin de kuvvetle muhtemel olmasını gerektirmektedir. Grup, UFRYK 17’yi 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren uygulayacak olup, söz konusu uygulamanın Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisinin olması beklenmemektedir. 2.5. Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Konsolide mali tabloların hazırlanmasında izlenen önemli muhasebe politikaları, aşağıda özetlenmiştir: * UFRYK 9 (Revize), “Saklı Türev Ürünlerinin Yeniden Değerlendirilmesi” (30 Haziran 2009 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Grup’un konsolide herhangi bir saklı türev ürünü bulunmadığından, söz konusu değişikliğin etkisinin olmaması beklenmektedir. * UFRYK 9 ve UFRS 3 (Revize), (1 Temmuz 2009 tarihinde ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). UMSK, müşterek yönetime tabi iş ortaklıklarının kurulması, ortak kontrol altındaki işletmeler arasında veya işletmeler arasındaki işletme birleşmeleri sırasında elde edilen sözleşmelerin içerisindeki gömülü türev ürünlerinin, satın alma tarihi itibariyle yeniden değerlendirilmesi konusunun, UFRYK 9’un kapsamında olmadığının netleştirilmesi amacıyla gerekli değişikliği yapmıştır. * UFRYK 18, “Müşterilerden Varlık Transferi” (1 Temmuz 2009 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisinin olmaması beklenmektedir. * UMS 17 (Revize), “Kiralama İşlemleri” (1 Ocak 2010 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). Grup’un önemli herhangi bir kiralama işlemi bulunmadığından ötürü, söz konusu değişikliğin Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisinin olmaması beklenmektedir. * UMS 39 (Revize), “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme”, (1 Ocak 2010 tarihinde veya sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir). İşletme birleşmeleri sözleşmeleri ile nakit akım riskinden korunma muhasebesinin kapsam dışında tutulmasına istinaden birtakım değişiklikler bulunmaktadır. Grup’un herhangi bir işletme birleşmesi sözleşmesi ve nakit akım riskinden korunma işlemi bulunmadığından, Grup’un konsolide finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisinin bulunmaması beklenmektedir. * UFRYK 16, “Yurtdışındaki İşletmede Bulunan Net Yatırımın Finansal Riskten Korunması”, (1 Temmuz 2009 tarihinde veya son- 2.5.1. Hazır değerler Hazır değerler, nakit ve banka mevduatı ile tutarı belli nakde kolayca çevrilebilen kısa vadeli ve yüksek likideteye sahip ve değerindeki değişim riski önemsiz olan ve vadesi 3 ay veya daha kısa olan yatırımları içermektedir (Dipnot 6). Hazır değerler makul değerleri ile gösterilmektedir. 2.5.2.Ticari alacaklar ve değer düşüklüğü karşılığı Doğrudan bir borçluya mal veya hizmet tedariki ile oluşan Grup kaynaklı vadeli satışlardan kaynaklanan ticari alacaklar, etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyetleri üzerinden değerlendirilmiştir. Belirtilmiş bir faiz oranı bulunmayan kısa vadeli ticari alacaklar, orijinal etkin faiz oranının etkisinin önemsiz olması durumunda fatura tutarı esas alınarak değerlendirilmiştir. Grup’un, ödenmesi gereken meblağları tahsil edemeyecek olduğunu gösteren bir durumun söz konusu olması halinde ticari alacaklar için bir değer düşüklüğü karşılığı oluşturulur. Söz konusu bu karşılığın tutarı, alacağın kayıtlı değeri ile tahsili mümkün tutar arasındaki farktır. Tahsili mümkün tutar, teminatlardan ve güvencelerden tahsil edilebilecek tutarlar da dahil olmak üzere beklenen nakit akışlarının, oluşan ticari alacağın orijinal etkin faiz oranı esas alınarak iskonto edilen değeridir. Değer düşüklüğü tutarı, zarar yazılmasından sonra oluşacak bir durum dolayısıyla azalırsa, söz konusu tutar, cari dönemde diğer gelirlere yansıtılır (Dipnot 10). 2.5.3.Vade farkı finansman gelir/giderleri Vade farkı finansman gelir/giderleri vadeli alış ve satışlardan dolayı yüklenilen gelir/giderleri ifade eder. Bu çeşit gelir/giderler dönem içindeki vadeli alım ve satımlardan kaynaklanan finansman gelir ve gideri kabul edilir ve vade süresince finansman gelir ve giderine dahil edilirler. 2.5.4. Stoklar Stoklar, maliyetin veya net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlenir. Stokların maliyeti tüm satın alma maliyetlerini, dönüştürme maliyetlerini ve stokların mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlanılan diğer maliyetleri içerir. Stokların birim maliyeti, aylık hareketli ağırlıklı ortalama yöntemi ile belirlenir. Net gerçekleşebilir değer, işin normal akışı içinde tahmini satış fiyatından tahmini tamamlama maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış maliyeti toplamının indirilmesiyle elde edilen tutardır (Dipnot 13). 2.5.5. Maddi varlıklar Maddi duran varlıklar, 1 Ocak 2005 tarihinden önce iktisap edilen kalemler için TL’nin 31 Aralık 2004 tarihindeki alım gücüyle ifade edilen düzeltilmiş elde etme maliyetleri üzerinden, 1 Ocak 2005 ta- İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 31 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR rihinden sonra iktisap edilen kalemler için ise elde etme maliyetleri üzerinden, birikmiş amortisman ve mevcutsa kalıcı değer düşüklüğünün indirilmesi sonrasında oluşan net değeri ile finansal tablolara yansıtılmaktadır. Amortisman, maddi varlıkların faydalı ömürleri esas alınarak doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak ayrılmaktadır. UMS 16 “Maddi Duran Varlıklar” kapsamında, şirketler üretim adetlerini göz önünde bulundurarak amortisman ayırabilmektedir. UMS 16 ile uyumlu olarak, Grup 1 Ocak- 31 Aralık 2009 hesap döneminde makine ve teçhizatlara ait amortisman giderini kapasite kullanım oranlarını dikkate alarak konsolide finansal tablolarına yansıtmıştır. Kapasite kullanım oranları 1 Ocak- 31 Aralık 2009 hesap döneminde pik döküm, yüksek basınç ve jant tesislerinde sırasıyla %30, %60 ve %55 olarak gerçekleşmiştir. Bunun sonucu olarak 1 Ocak-31 Aralık 2009 hesap dönemine ait makine ve teçhizatların amortisman gideri 5.093.349 TL olmuştur (1 Ocak-31 Aralık 2008: 12.437.163 TL). Grubun maddi duran varlıkları ile ilgili faydalı ömürleri aşağıda belirtilmiştir: 2.5.7. Faktoring işlemleri Grup, ticari alacaklarının bir bölümünü faktoring yöntemiyle tahsil etmektedir. Faktoring anlaşmaları uyarınca, ticari alacak ile ilgili tahsilat riskinin Grup’ta kaldığı hallerde söz konusu ticari alacaklarının faktoring şirketi tarafından tahsil edilme tarihine kadar ilgili tutarlar bilançoda varlıklar altında Ticari Alacaklar kalemi içerisinde ve yükümlülükler altında Faktoring Borçları olarak takip edilmekte ve kur değerlemesinde bilanço tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası alış kuru esas alınmaktadır. Binalar Yeraltı ve yerüstü düzenleri Makina ve teçhizat Döşeme ve demirbaşlar Motorlu araçlar 2.5.9. M akul değer değişiklikleri gelir tablosunda muhasebeleştirilen finansal varlıklar/yükümlülükler Grup, elinde bulundurduğu vadeli döviz alım sözleşmelerini korunma muhasebesi koşullarını karşılamadıkları için makul değer değişiklikleri gelir tablosunda muhasebeleştirilen finansal varlıklar/yükümlülükler olarak sınıflandırmakta, dolayısıyla makul değerleriyle muhasebeleştirmekte ve söz konusu sözleşmelerin makul değer değişikliklerini gelir tablosuna kaydetmektedir (Dipnot 39). Faydalı ömür (yıl) 30-50 30 6-15 2-8 3-4 Arsalar için sınırsız ömürleri olması sebebiyle amortisman ayrılmamaktadır. Maddi duran varlıkların herhangi bir parçasını değiştirmekten doğan giderler bakım onarım maliyetleri ile birlikte varlığın gelecekteki ekonomik faydasını arttırıcı nitelikte ise aktifleştirilebilirler. Tüm diğer giderler oluştukça gelir tablosunda gider kalemleri içinde muhasebeleştirilir. Maddi varlıklar değer düşüklüğü olduğuna işaret eden koşulların mevcut olması halinde olası bir değer düşüklüğünün tespiti amacıyla inceleme yapılır ve bu inceleme sonunda maddi varlığın kayıtlı değeri, geri kazanılabilir değerinden fazla ise, karşılık ayrılmak suretiyle kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerine indirilir. Geri kazanılabilir değer, ilgili maddi varlığın mevcut kullanımından gelecek net nakit akımları ile net satış fiyatından yüksek olanı olarak kabul edilir. Maddi varlıkların elden çıkartılması dolayısıyla oluşan kar ve zararlar diğer faaliyet gelirleri ve giderleri hesaplarına dahil edilirler (Dipnot 18, Dipnot 31). 2.5.6. Maddi olmayan varlıklar Maddi olmayan varlıklar, elde edilmiş hakları içerir. Bunlar, 1 Ocak 2005 tarihinden önce iktisap edilen kalemler için TL’nin 31 Aralık 2004 tarihindeki alım gücüyle ifade edilen düzeltilmiş elde etme maliyetleri üzerinden, 1 Ocak 2005 tarihinden sonra iktisap edilen kalemler için ise elde etme maliyetleri üzerinden, birikmiş itfa payları ve, mevcutsa, kalıcı değer düşüklüğünün indirilmesi sonrasında oluşan net değeri ile finansal tablolara yansıtılmaktadır ve elde edildikleri tarihten sonraki 5 yılı geçmeyen bir süre için tahmini faydalı ömürleri üzerinden doğrusal amortisman yöntemi ile itfa edilirler (Dipnot 19). 2.5.8. Banka kredileri Banka kredileri, alındıkları tarihlerde, alınan kredi tutarından işlem masrafları çıkartıldıktan sonraki değerleriyle kaydedilir. Banka kredileri, sonradan etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyet değeri üzerinden gösterilir. İşlem masrafları düşüldükten sonra kalan tutar ile iskonto edilmiş maliyet değeri arasındaki fark, gelir tablosuna kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak yansıtılır. Kredilerden kaynaklanan faiz gideri, oluştuğu dönemde gelir tablosuna yansıtılır. 2.5.10. Sermaye ve temettüler Adi hisseler özsermaye olarak sınıflandırılır. Adi hisseler üzerinden dağıtılan temettüler, beyan edildiği dönemde birikmiş karlardan indirilmek suretiyle kaydedilir. Alınacak temettüler ise ilan edildikleri dönemde gelir olarak kaydedilir (Dipnot 27). 2.5.11. K urum Kazancı Üzerinden Hesaplanan Vergiler Dönemin kar veya zararı üzerindeki vergi yükümlülüğü, cari dönem vergisi ve ertelenen vergiyi içermektedir. Cari yıl vergi yükümlülüğü, dönem karının vergiye tabi olan kısmı üzerinden ve bilanço tarihi itibariyle geçerli olan vergi oranları ile yürürlükteki vergi mevzuatı uyarınca hesaplanan vergi yükümlülüğünü ve geçmiş yıllardaki vergi yükümlülüğü ile ilgili düzeltme kayıtlarını içermektedir. Ertelenen vergi, yükümlülük yöntemi kullanılarak, varlık ve yükümlülüklerin konsolide bilançodaki kayıtlı değerleri ile vergi değerleri arasında oluşan geçici farklar üzerinden hesaplanır. Varlık ve yükümlülüklerin vergi değeri, vergi mevzuatı çerçevesinde söz konusu varlık ve yükümlülükler ile ilgili gelecek dönemlerde vergi matrahını etkileyecek tutarları ifade eder. Ertelenen vergi, konsolide bilanço tarihi itibariyle yürürlükte olan veya yürürlüğe giren vergi oranları ve vergi mevzuatı dikkate alınarak, vergi varlığının gerçekleşeceği veya yükümlülüğünün ifa edileceği dönemde uygulanması beklenen vergi oranları üzerinden hesaplanır. Ertelenen vergi varlığı veya yükümlülüğü, sözkonusu geçici farkların ortadan kalkacağı ilerideki dönemlerde ödenecek vergi tutarlarında yapacakları tahmin edilen artış ve azalış oranlarında konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadırlar. Ertelenen vergi yükümlülüğü, İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. 32 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR tüm vergilendirilebilir geçici farklar için hesaplanırken ertelenen vergi varlığı gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle indirilebilir geçici farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla konsolide finansal tablolara alınır. Ertelenen vergi varlığının bir kısmının veya tamamının sağlayacağı faydanın elde edilmesine imkan verecek düzeyde finansal kar elde etmenin muhtemel olmadığı ölçüde, ertelenen vergi varlığının kayıtlı değeri azaltılır. Aynı ülkenin vergi mevzuatına tabi olunması ve cari vergi varlıklarının cari vergi yükümlülüklerinden mahsup edilmesi konusunda yasal olarak uygulanabilir bir hakkın bulunması şartlarıyla ertelenen vergi varlıkları ve ertelenen vergi yükümlülükleri, karşılıklı olarak birbirinden mahsup edilir (Dipnot 35). 2.5.12. Gelirlerin kaydedilmesi Satışlar, ürünün teslimi veya hizmetin verilmesi, ürünle ilgili risk ve faydaların transferlerinin yapılmış olması, gelir tutarının güvenilir şekilde belirlenebilmesi ve işlemle ilgili ekonomik faydaların Grup’a akmasının muhtemel olması üzerine alınan veya alınabilecek bedelin makul değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Grup, risk ve faydaların transferi ilkesini dikkate alarak yurtdışı müşterilere ve yurtdışı müşterilerinin tedarik zinciri ortaklarına ait yurtdışında yerleşik depolara gönderilmek üzere ihracatı yapılan ürünlere ait satış gelirini, söz konusu malların müşterilere veya bahsi geçen depolara teslimi anında muhasebeleştirmektedir. Net satışlar, indirim ve komisyonların düşülmesi suretiyle bulunmuştur (Dipnot 28). Grup tarafından elde edilen faiz geliri etkin faiz getirisi yöntemi üzerinden hesaplanarak tahakkuk esasına göre kaydedilir. Grup sıvı alüminyum almak üzere tedarikçilere hurda alüminyum satışı gerçekleştirmektedir. Söz konusu hurda satışları satış gelirleri içerisinde gösterilmemekte, satışların maliyeti içerisinde yer alan hurda alüminyum maliyetiyle netleştirilmektedir. 2.5.13.Yabancı para cinsinden işlemler Yabancı para cinsinden olan işlemler, işlem tarihlerinde geçerli olan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası alış kurları üzerinden çevrilmiştir. Yabancı para ile ifade edilen parasal varlık ve yükümlülükler, dönem sonunda geçerli olan kurlar üzerinden çevrilmiştir. Yabancı para ile ifade edilen parasal varlık ve yükümlülüklerin çevrimlerinden doğan kur farkı gelir ve giderleri, konsolide gelir tablosuna yansıtılmıştır. 2.5.14.Finansal araçlar ve finansal risk yönetimi Grup faaliyetlerinden dolayı çeşitli finansal risklere maruz kalmaktadır. Bu riskler; piyasa riski, (kur riski, makul değer faiz oranı riski, fiyat riski ve nakit akım faiz oranı riskini içerir), kredi riski ve likitide riskidir. Grup’un genel risk yönetimi programı, finansal piyasaların değişkenliğine ve muhtemel olumusuz etkilerin Grup’un finansal performansı üzerindeki etkilerini asgari seviyeye indirmeye yoğunlaşmaktadır (Dipnot 38). 2.5.15.Finansal araçların makul değeri Makul değer, zorunlu satış veya tasfiye dışında tarafların rızası dahilindeki bir işlemde, bir finansal aracın alım satımının yapılabileceği tutardır. Mevcut olması durumunda kote edilmiş piyasa fiyatı, makul değeri en iyi biçimde yansıtır. Grup, finansal araçların tahmini makul değerlerini, halihazırda mevcut piyasa bilgileri ve uygun değerleme yöntemlerini kullanarak belirlemiştir. Ancak piyasa bilgilerini değerlendirip gerçek değerleri tahmin edebilmek yorum ve muhakeme gerektirmektedir. Sonuç olarak burada sunulan tahminler, her zaman, Grup’un cari bir piyasa işleminde elde edebileceği değerlerin göstergesi olmayabilir. Finansal araçların makul değerinin tahmini için kullanılan yöntem ve varsayımlar aşağıdaki gibidir: Finansal varlıklar Yabancı para cinsinden bakiyeler bilanço tarihindeki döviz kurları kullanılarak TL’ye çevrilmektedir. Bu bakiyelerin aynı zamanda kısa vadeli olmaları nedeniyle kayıtlı değere yakın olduğu öngörülmektedir. Nakit ve nakit benzeri değerler, makul değerleri ile gösterilmektedir (Dipnot 6). Ticari alacakların kayıtlı değerlerinin, ilgili şüpheli alacak karşılıklarıyla beraber makul değeri yansıttığı öngörülmektedir. Parasal yükümlülükler Yabancı para cinsinden bakiyeler bilanço tarihindeki döviz kurları kullanılarak TL’ye çevrilmektedir. Kısa vadeli banka kredileri ve diğer parasal borçların kayıtlı değerlerinin kısa vadeli olmaları nedeniyle makul değerlerine yaklaştığı varsayılmaktadır. Uzun vadeli dövizli kredilerin makul değeri Dipnot 8’de açıklanmıştır. 2.5.16.Karşılıklar, koşullu varlık ve yükümlülükler Grup’un geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir hukuki veya zımni yükümlülüğünün bulunduğu, bu yükümlülüğün yerine getirilmesi için ekonomik fayda içeren kaynakların dışa çıkmasının kuvvetle muhtemel olduğu ve sözkonusu yükümlülük tutarının güvenilir bir biçimde tahmin edilebildiği durumlarda, karşılık tutarı konsolide finansal tablolara alınmaktadır. Paranın zaman değerinin etkisinin önemli olduğu durumlarda, karşılık tutarı; yükümlülüğün yerine getirilmesi için gerekli olması beklenen giderlerin bugünkü değeri olarak belirlenir. Karşılıkların bugünkü değerlerine indirgenmesinde kullanılacak iskonto oranının belirlenmesinde, ilgili piyasalarda oluşan faiz oranı ile sözkonusu yükümlülükle ilgili risk dikkate alınır. Söz konusu iskonto oranın vergi öncesi oran olması şarttır. İskonto oranı, gelecekteki nakit akımlarının tahminiyle ilgili riski içermez. Geçmiş olaylardan kaynaklanan ve mevcudiyeti Grup’un tam olarak kontrolünde bulunmayan gelecekteki bir veya daha fazla kesin olmayan olayın gerçekleşip gerçekleşmemesi ile teyid edilebilmesi mümkün yükümlülükler ve varlıklar, koşullu yükümlülükler ve varlıklar olarak değerlendirilmekte ve konsolide finansal tablolara dahil edilmemektedir. Kıdem tazminatı karşılığı, Grup’un çalışanlarının İş Kanunu uyarınca emekliye ayrılmasından doğacak gelecekteki olası yükümlülüklerinin tahmini toplam karşılığının aktüeryal varsayımlar uyarınca şimdiki zamana indirgenmiş değerini ifade eder (Dipnot 24). 2.5.17.Araştırma ve geliştirme giderleri Araştırma maliyetleri gerçekleştiğinde gider kaydedilmektedir. Yeni ürünlerin geliştirilmesi veya geliştirilen ürünlerin testi ve dizaynı ile İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 33 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR ilgili proje maliyetleri, projenin ticari ve teknolojik bakımdan başarılı bir şekilde uygulanabilir olması ve maliyetlerin güvenilir olarak tespit edilebilmesi halinde maddi olmayan varlık olarak değerlendirilirler. Diğer geliştirme giderleri gerçekleştiğinde gider olarak kaydedilmektedir. Grup’un araştırma ve geliştirme malzemeleriyle ilgili teşvik gelirleri olması halinde araştırma ve geliştirme giderleri söz konusu teşvik gelirleri ile netleştirilerek gösterilmektedir. Önceki dönemde gider kaydedilen geliştirme maliyetleri sonraki dönemde aktifleştirilemez. liyetlerinde (varlık yatırımları ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği nakit akımlarını gösterir. Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akımları, Grup’un finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir. Nakit ve nakit benzeri değerler, nakit ve banka mevduatı ile tutarı belirli nakde kolayca çevrilebilen kısa vadeli, yüksek likiditeye sahip ve vadesi 3 ay veya daha kısa olan yatırımları içermektedir (Dipnot 6). 2.5.18. İlişkili taraflar Bu konsolide finansal tabloların amacı doğrultusunda, ortaklar, üst düzey yönetim kadrosu ve Yönetim Kurulu üyeleri, aileleri ve bunlar tarafından kontrol edilen veya onlara bağlı şirketler, iştirak ve ortaklıklar ilişkili taraflar olarak kabul ve ifade edilmişlerdir (Dipnot 37). Dönem sonu itibariyle ilişkili taraf konumunu kaybetmiş işletme ve şahıslar ile dönem içerisinde girilmiş işlemler, söz konusu şahıs ve işletmeler işlem tarihi itibariyle ilişkili taraf konumunda ise dipnotlarda açıklanmıştır. 2.5.22.Finansal bilgilerin bölümlere göre raporlanması Grup, örgütsel ve yönetsel yapısında ve yönetim kurulu ile yöneticilerine yönelik iç finansal raporlama sisteminde yer alması sebebiyle, üç endüstriyel bölüm olan yüksek basınç, jant ve pik döküm endüstriyel bölümleri için bölümlere göre raporlama yapmaktadır (Dipnot 5). 2.5.19. İşletme Birleşmeleri İşletme birleşmeleri, satın alma yöntemine göre muhasebeleştirilir. İşletme birleşmesi maliyetinin iktisap edilen tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve şarta bağlı yükümlülüklerin makul değerindeki iktisap edenin payını aşan kısmı şerefiye olarak muhasebeleştirilir. İşletme birleşmesi sırasında oluşan şerefiye amortismana tabi tutulmaz, bunun yerine yılda ve her yıl aynı dönemde en az bir kez, şartların değer düşüklüğünü işaret ettiği durumlarda ise daha sık aralıklarla değer düşüklüğü tespit çalışmasına tabi tutulur. İktisap edilen tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve koşullu yükümlülüklerin makul değeri içerisindeki iktisap edenin payının işletme birleşmesi maliyetini aşması durumunda ise fark gelir olarak kaydedilir. 2.5.20. Hisse başına (kayıp)/ kazanç Hisse başına kayıp veya kazanç, net zararın veya karın ilgili dönem içinde mevcut hisselerin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesi ile tespit edilir. Şirketler mevcut hissedarlara birikmiş karlardan hisseleri oranında hisse dağıtarak (“Bedelsiz Hisseler”) sermayelerini arttırabilir. Hisse başına kayıp veya kazanç hesaplanırken, bu bedelsiz hisse ihracı çıkarılmış hisseler olarak sayılır. Dolayısıyla hisse başına kayıp veya kazanç hesaplamasında kullanılan ağırlıklı hisse adedi ortalaması, hisselerin bedelsiz olarak çıkarılmasını geriye dönük olarak uygulamak suretiyle elde edilir. Hisse başına esas kayıp veya kazanç, hissedarlara ait net karın çıkarılmış adi hisselerin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesi ile hesaplanır. 2.5.21. Nakit akımının raporlanması Nakit akım tablosunda, döneme ilişkin konsolide nakit akımları işletme, yatırım ve finansman faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanır. İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımları, Grup’un esas faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımlarını gösterir. Yatırım faaliyetleriyle ilgili nakit akımları, Grup’un yatırım faa- 2.5.23.Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler ve tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir (Dipnot 2.3). Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemde, ileriye yönelik olarak uygulanır. 2.6. Önemli Muhasebe Değerlendirme Tahmin ve Varsayımları Konsolide finansal tabloların hazırlanması, bilanço tarihi itibariyle raporlanan varlıklar ve yükümlülüklerin tutarlarını, şarta bağlı varlıkların ve yükümlülüklerin açıklamasını ve hesap dönemi boyunca raporlanan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyebilecek tahmin ve varsayımların kullanılmasını gerektirmektedir. Bu tahmin ve varsayımlar, Grup yönetiminin mevcut olaylar ve işlemlere ilişkin en iyi bilgilerine dayanmasına rağmen, fiili sonuçlar varsayımlardan farklılık gösterebilir. Grup’un önemli muhasebe tahminleri şöyledir: a) Gelir vergileri Nihai vergi tutarına olan etkileri kesinleşmeyen ilgili birçok işlem ve hesaplama normal iş akışı sırasında gerçekleşmekte olup bu gibi durumlar kurumlar vergisi karşılığı belirlenmesi sırasında önemli muhakemelerin kullanılmasını gerektirmektedir. Grup, vergisel olayların sonucunda ödenmesi tahmin edilen ek vergilerin oluşturduğu vergi yükümlüklerini kayıtlarına almaktadır (Dipnot 35). Bu konular ile ilgili oluşan nihai vergisel sonuçların başlangıçta kaydedilen tutarlardan farklı olduğu durumlarda, bu farklar belirlendiği dönemlerdeki gelir vergisi ve ertelenmiş vergi gelir/giderini etkileyebilecektir. Grup’un 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle 2014 yılına kadar taşınabilecek toplam 23.909.635 TL tutarında mali zararı bulunmaktadır. Yapılan vergilendirilebilir kar projeksiyonlarına göre, bu tutarın tamamı üzerinden hesaplanan 4.781.927 TL tutarındaki ertelenmiş vergi varlığı kullanılması kuvvetle muhtemel görüldüğünden finansal tablolara yansıtılmıştır. b) Makine ve teçhizat amortismanları İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. 34 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR UMS 16 “Maddi Duran Varlıklar” kapsamında, şirketler üretim adetlerini göz önünde bulundurarak amortisman ayırabilmektedir. UMS 16 ile uyumlu olarak, Grup 1 Ocak- 31 Aralık 2009 hesap döneminde makine ve teçhizatlara ait amortisman giderini kapasite kullanım oranlarını dikkate alarak konsolide finansal tablolarına yansıtmıştır. Kapasite kullanım oranları 1 Ocak- 31 Aralık 2009 hesap döneminde pik döküm, yüksek basınç ve jant tesislerinde sırasıyla %30, %60 ve %55 olarak gerçekleşmiştir. Bunun sonucu olarak 1 Ocak-31 Aralık 2009 hesap dönemine ait makine ve teçhizatların amortisman gideri 5.093.349 TL olmuştur (1 Ocak-31 Aralık 2008: 12.437.163 TL). c) Varlıklarda değer düşüklüğü i) Grup, varlıkları için her bir bilanço tarihinde, söz konusu varlığa ilişkin değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Eğer söz konusu varlığın veya o varlığa ait nakit üreten herhangi bir biriminin kayıtlı değeri, kullanım veya satış yoluyla geri kazanılacak tutarından yüksekse değer düşüklüğü meydana gelmiştir. Geri kazanılabilir tutar satışı gerçekleştirme maliyetlerinden arındırılmış makul değer ile kullanım değerinden yüksek olanı seçilerek bulunur. Kullanım değeri, bir varlığın sürekli kullanımından ve faydalı ömrü sonunda elden çıkarılmasından elde edilmesi beklenen nakit akımlarının tahmin edilen bugünkü değeridir. Değer düşüklüğü kayıpları gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Nakit üreten birim diğer varlık veya varlık gruplarından büyük ölçüde bağımsız olarak sürekli kullanımından nakit girişi sağlanan en küçük ayrıştırılabilir varlık grubunu ifade etmektedir. Bu çerçevede; Grup, global piyasalarda yaşanan ekonomik kriz ve otomotiv sektöründe yaşanan talep düşüşünden etkilenen pik döküm endüstriyel bölümünde değer düşüklüğüne işaret eden koşullar mevcut olduğundan olası bir değer düşüklüğünün tespiti amacıyla değer düşüklüğü testi yapmıştır. Yapılan değer düşüklüğü testi sonucunda pik döküm endüstriyel bölümüne ait maddi varlıkların kayıtlı değerinin geri kazanılabilir değerinden yüksek olmadığı sonucuna varılmış ve konsolide finansal tablolarda herhangi bir değer düşüklüğü karşılığı ayrılmamıştır. Grup pik döküm endüstriyel bölümü için geri kazanılabilir tutar hesaplamasında kullanım değeri metodunu uygulamış ve 10 senelik nakit akımlarını ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti olarak bulunan yıllık %6,6 oranı ile iskonto etmiştir. ii)Grup’un 31 Aralık 2009 tarihli konsolide mali tablolarında Componenta UK Ltd. hisselerinin 2006 yılında alımları sonucu ortaya çıkan 1.933.575 TL tutarında şerefiye bulunmaktadır. UMS 36 “Varlıklarda Değer Düşüklüğü” standardı kapsamında şerefiye her yıl değer düşüklüğü için gözden geçirilir ve maliyet değerinden birikmiş değer düşüklüğü karşılıkları düşüldükten sonraki değeriyle bilançoda taşınır. Değer düşüklüğü testinde, şerefiye, Grup’un birleşmenin sinerjilerinden yararlanacak olan her bir nakit üreten birimine tahsis edilir. Şerefiyenin tahsis edilmiş olduğu nakit üreten birimlerde değer düşüklüğünün olup, olmadığını kontrol etmek amacıyla her yıl ya da değer düşüklüğünü göstergesi olduğu durumlarda daha sıklıkta değer düşüklüğü testi uygulanır. Nakit üreten birimin geri kazanılabilir tutarının defter değerinden düşük olduğu durumlarda, değer düşüklüğü ilk olarak nakit üreten birime tahsis edilen şerefiyenin defter değerini azaltmak için kullanılır ve sonra bir oran dahilinde diğer varlıkların defter değerini azaltmak için kullanılır. Şerefiye için ayrılmış değer düşüş karşılığı, daha sonraki dönemlerde iptal edilemez. Bu çerçevede Grup Componenta UK Ltd. hisselerinin 2006 yılında alımları sonucu ortaya çıkan şerefiyeyi 31 Aralık 2009 itibariyle değer düşüklüğü testine tabi tutmuştur. Yapılan değer düşüklüğü testi sonucunda nakit üreten birimin geri kazanılabilir tutarının defter değerinden düşük olmadığı sonucuna varılmış ve konsolide finansal tablolarda herhangi bir değer düşüklüğü karşılığı ayrılmamıştır. Grup şerefiyenin değer düşüklüğü testi için geri kazanılabilir tutar hesaplamasında kullanım değeri metodunu uygulamış ve 5 senelik bütçelenmiş nakit akımlarını ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti olarak bulunan yıllık %6,4 oranı ile iskonto etmiştir. Bütçelerde kullanılan temel varsayım Componenta UK Ltd.’nin satışlarının otomotiv sektöründeki beklenen iyileşmeler çerçevesinde 2014 yılında 2008 yılı seviyesine ulaşmasıdır. DİPNOT 3 - İŞLETME BİRLEŞMELERİ Yoktur (2008 Yoktur). DİPNOT 4 - İŞ ORTAKLIKLARI Yoktur (2008: Yoktur). DİPNOT 5 - BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA Grup, uygulanan muhasebe politikalarında finansal bilgilerin bölümlere göre raporlanmasında belirtilen esaslar çerçevesinde ve Grup’un örgütsel ve yönetsel yapısında ve yönetim kurulu ile yöneticilerine yönelik iç finansal raporlama sisteminde yer alması sebebiyle üç endüstriyel bölüm olan yüksek basınç, pik döküm ve jant endüstriyel bölümleri için bölümlere göre raporlama yapmaktadır. Bölüm varlıkları Pik döküm Yüksek Basınç Jant 19.354.509 Bölümlerle ilişkilendirilemeyen varlıklar (*) Konsolide finansal tablolara göre toplam varlıklar 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 152.087.731 69.904.839 27.585.770 190.459.078 78.297.072 60.724.240 4.215.860 302.071.319 300.557.780 (*) Bölümlerle ilişkilendirilemeyen varlıkların 1.924.697 TL’lik kısmı (31 Aralık 2008: 1.523.914 TL) Kumsan’daki finansal yatırımlardan ve 58.799.543 TL’lik kısmı (31 Aralık 2008: 2.691.946 TL) ise Componenta Oyj’ye kullandırılan kredilerden oluşmaktadır. İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 35 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR Bölüm yükümlülükleri Amortisman gideri, itfa payı ve yatırım harcamaları : 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 36.972.497 7.450.655 3.446.378 38.778.671 8.019.286 4.244.260 79.259.346 69.030.888 Pik döküm Yüksek Basınç Jant Bölümlerle ilişkilendirilemeyen yükümlülükler (**) Konsolide finansal tablolara göre toplam yükümlülükler 1 Ocak - 31 Aralık 2009 Pik Yüksek döküm basınçJant Amortisman ve itfa payları Yatırım harcamaları 127.128.876 120.073.105 (**) 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle bölümlerle ilişkilendirilemeyen yükümlülüklerin 74.667.766 TL’lik kısmı banka kredilerinden (31 Aralık 2008: 56.709.112 TL), 2.243.181 TL’lik kısmı vergi karşılıklarına ilişkin yükümlülüklerden (31 Aralık 2008: 2.560.178 TL), 2.348.399 TL’lik kısmı ilişkili taraflara borçlardan (31 Aralık 2008: 9.761.598 TL) oluşmaktadır. Toplam 4.406.858 2.306.634 766.758 7.480.250 10.583.065 6.400.676 142.975 17.126.716 Amortisman gideri, itfa payı ve yatırım harcamaları : 1 Ocak - 31 Aralık 2008 Pik Yüksek döküm basınçJant Toplam Amortisman ve itfa payları 1 Ocak - 31 Aralık 2009 dönemine ait bölüm analizi : Yatırım harcamaları Pik Yüksek döküm basınçJant 69.051.039 34.796.623 (161.305.723) (61.970.260) (31.229.761) (254.505.744) (10.984.742) 7.080.779 1.168.875 Finansal giderler, net (7.288.853) İştiraklerdeki yatırımların karlarındaki paylar 476.083 Vergi öncesi zarar (5.980.996) Vergi geliri 47.889 Net zarar (5.933.107) Grup, 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle Pik döküm bölümünü değer düşüklüğü testine tabi tutmuş ve söz konusu test sonucunda konsolide finansal tablolarda herhangi bir değer düşüklüğü ayrılmasına gerek olmadığı kanaatine varılmıştır (Dipnot 2.6). 1 Ocak - 31 Aralık 2008 dönemine ait bölüm analizi : Pik Yüksek döküm basınçJant Toplam Grup dışından 99.733.165 28.215.244 475.358.860 (322.847.974) (89.818.257) (29.133.754) (441.799.985) 24.562.477 9.914.908 (918.510) Diğer faaliyet giderleri, net Finansal giderler, net İştiraklerdeki yatırımların karlarındaki pay 7.752 704 735.372 61.570 10.357.843 2.640.485 13.741.452 5.899.892 5.962.166 Kasa Banka vadesiz mevduatlar-TL vadesiz mevduatlaryabancı para vadeli mevduat - TL Vadeli mevduatların vadeleri bir aydan azdır. ( 2008: Vadeli mevduat yoktur.). TL vadeli mevduatın yıllık ağırlıklı etkin faiz oranı %7,21’dir. DİPNOT 7 - FİNANSAL YATIRIMLAR Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar Dipnot 16’da açıklanmıştır. 33.558.875 (3.904.643) (7.132.179) 477.192 Vergi öncesi kar 22.999.245 Vergi gideri (5.061.243) Net kar 17.938.002 31 Aralık 2009 347.410.451 31 Aralık 2008 DİPNOT 8 - FİNANSAL BORÇLAR 1 Ocak - 31 Aralık 2008 31 Aralık 2009 254.168.643 Diğer faaliyet gelirleri, net 41.412.977 150.320.981 (337.101) Faaliyet giderleri 14.588.434 246.468 DİPNOT 6 - NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 3.566.862 sağlanan gelirler 2.184.758 Toplam Grup dışından Faaliyet giderleri 4.568.849 10.712.411 1 Ocak - 31 Aralık 2009 sağlanan gelirler 7.834.827 30.454.098 Yıllık ortalamaVade etkin faiz oranı % COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 TL Kısa vadeli banka kredileri TL Krediler 9,22 1-12 ay 68.075.166 EURO krediler 5,57 1-12 ay 3.051.706 6.592.600 Toplam 74.667.766 68.075.166 31 Aralık 2009 itibariyle Grup’un uzun vadeli banka kredisi bulunmamaktadır. Kısa vadeli finansal borçların makul değerlerinin taşınan değerlerine yaklaşık olduğu varsayılmaktadır. İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. 36 Orjinal (Dipnot 38) para birimi COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR 31 Aralık 2008 Yıllık ortalamaVade etkin faiz oranı % (Dipnot 38) para birimi TL Kısa vadeli banka kredileri TL Krediler EURO krediler 21,41 5,67 Vadesi geçen süre 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 0-1 ay arası 1-3 ay arası 3 ay ve üzeri 866.068 874.906 1.031.804 2.772.778 Orjinal 1-12 ay 28.173.106 28.173.106 1-12 ay 10.329.599 22.113.606 2.946.619 4.167.315 2.371.588 9.485.522 Toplam 50.286.712 Şüpheli ticari alacak karşılığının 31 Aralık 2009 ve 2008 tarihlerinde sona eren yıllar içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: Uzun vadeli banka kredileri 2009 1 Ocak 2.973.548 EURO krediler 3.000.000 6.422.400 Toplam 5,57 24 ay 6.422.400 Uzun vadeli banka kredilerinin 31 Aralık 2008 itibariyle makul değeri 6.777.036 TL’dir. DİPNOT 9 - DİĞER FİNANSAL YÜKÜMLÜLÜKLER Yoktur (2008: Yoktur). DİPNOT 10 - TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR Ticari alacaklar: Ticari alacakların 1.804.071 TL’lik (31 Aralık 2008: 576.210 TL) kısmı ilişkili taraflardan alacaklardan, 24.149.593 TL’lik bölümü ise diğer ticari (31 Aralık 2008: 41.763.191 TL) alacaklardan oluşmaktadır. 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 Yurtiçi müşteriler Yurtdışı müşteriler Çek ve senetli alacaklar 4.803.622 23.534.920 316.718 28.655.260 4.335.658 41.044.957 78.236 45.458.851 Eksi: Şüpheli alacak karşılığı Eksi: Vadeli satışlardan kaynaklanan gerçekleşmemiş finansal gelir (2.663.868) (2.973.548) (37.728) 25.953.664 (145.902) 42.339.401 Ticari Alacaklar için yaşlandırma analizi 31 Aralık 2009 itibariyle şüpheli alacak karşılığı ayrılmayan ticari alacakların vadeleri aşağıdaki gibidir: Vadesi geçen alacaklar 0-30 gün vadeli 31-60 gün vadeli 61-90 gün vadeli 91-120 gün vadeli 121 gün ve üzeri 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 2.772.778 14.735.174 7.755.110 690.602 - - 25.953.664 9.485.522 928.889 12.660.054 12.439.999 5.886.522 938.415 42.339.401 Ayrılan şüpheli alacak karşılığı Yıl içinde gerçekleşen tahsilatlar Silinen alacaklar 31 Aralık 1.089.432 (400.000) (999.112) 2.663.868 2008 4.557.560 2.973.548 (4.557.560) 2.973.548 Ticari alacaklar, genel olarak ortalama 1-3 ay vadeye sahiptir (31 Aralık 2008: 4-5 ay). Grup’un TL ve detayları Dipnot 38’de verilen, Euro, ABD Doları ve GBP cinsinden olan ticari alacakları için uygulanan etkin yıllık faiz oranları sırasıyla %7,23, %0,47, %0,25 ve %0,55’dir (31 Aralık 2008: yıllık %13,7, %2,8, %1,2 ve %2,7). Yurt dışı müşterilerden ticari alacakların 15.548.193 TL tutarındaki kısmı için ilgili müşterilerle hali hazırda yapılmakta olan mutabakat çalışmaları bu konsolide finansal tabloların onay tarihi itibariyle henüz sonuçlandırılmamıştır. Ticari borçlar: Yurtiçi satıcılar Yurtdışı satıcılar 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 20.021.918 3.782.287 23.804.205 21.111.332 5.313.675 26.425.007 Ticari borçlar genel olarak ortalama 1-2 ay (31 Aralık 2008: 2-3 ay) vadeye sahip olup Grup’un TL ve detayları Dipnot 38’de verilen Euro, ABD Doları ve GBP cinsinden ticari borçları için uygulanan etkin yıllık faiz oranları, sırasıyla, %7,21, %0,48, %0,25 ve %0,50’dir (31 Aralık 2008: %15,5, %2,8, %1 ve %2,5). Ticari borçların vadeleri nispeten kısa olduğundan vadeli alımlar üzerinden oluşmamış finansman maliyeti, önemlilik ilkesi doğrultusunda, hesaplanmamıştır. DİPNOT 11 - DİĞER ALACAK VE BORÇLAR Diğer Alacaklar: İlişkili taraflardan finansal alacaklar-Componenta Oyj(*) (Dipnot 37) Personelden alacaklar (Dipnot 37) 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 58.799.543 2.691.946 1.077.036 59.876.579 2.691.946 (*) Sermaye Piyasası Kurumu (“SPK”), Seri: IV, No: 41 sayılı “Sermaye Piyasası Kanunu’na Tabi Olan Anonim Ortaklıkların Uyacakları Esas- İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 37 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR lar Hakkında Tebliğ” uyarınca ilişkili taraflar arasındaki varlık toplamının %10’unu geçen varlık transferi işlemlerinin adil ve makul olması gerekmektedir. Bu kapsamda, Grup Componenta Oyj’ye tahsis ettiği kredilerin faiz oranını, EURO para birimi cinsinden kredinin açık olduğu döneme isabet eden vadeli mevduat faiz oranını baz alarak belirlemiştir. Componenta Oyj’ye tahsis edilen kredilerin etkin faiz oranı yıllık Euribor+%2,13’dür. İlişkili taraflardan finansal alacaklar 18 Aralık 2009 ve 28 Aralık 2009 tarihinde Componenta Oyj’e tahsis edilmiş toplam 27.200.000 EURO tutarındaki kredilerden ve bu kredilerin faiz tahakkukundan oluşmakta olup 12.000.000 EURO tutarındaki kısmı 4 Ocak 2010 tarihinde geri ödenmiştir. 15.200.000 EURO tutarındaki kısmın vadesi ise 28 Şubat 2010’dur. Diğer Borçlar: Ödenecek vergi, resim ve harçlar Ödenecek sosyal güvenlik primleri Temettü borçları 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 1.618.578 2.036.395 975.070 86.322 2.679.970 1.659.087 99.926 3.795.408 DİPNOT 12 - FİNANS SEKTÖRÜ FAALİYETLERİNDEN ALACAK VE BORÇLAR Yoktur (2008: Yoktur). Hammaddeler -Maliyet bedelinden taşınan -Net gerçekleşebilir değerinden taşınan Yarımamuller - Maliyet bedelinden taşınan Mamuller - Maliyet bedelinden taşınan - Net gerçekleşebilir değerinden taşınan Diğer (*) Yoktur (2008: Yoktur). DİPNOT 15 - DEVAM EDEN İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNE İLİŞKİN VARLIKLAR Yoktur (2008: Yoktur). DİPNOT 16 - ÖZKAYNAK YÖNTEMİYLE DEĞERLENEN YATIRIMLAR İştiraklerdeki yatırımlar: İştiraklerdeki yatırımlar Kumsan 31 Aralık 2009 İştirak oranı % tutarı 25,10 1.924.697 2009 Toplam Varlıklar Kumsan 10.730.503 16.922.318 39.807.245 - 6.050.917 191.634 513.365 14.565.312 26.917.789 2.206.335 3.545.548 37.431.147 5.554.286 3.442.580 82.286.182 Satış 3.062.389 8.432.638 Cari dönemde satışlar Cari dönemde ayrılan değer düşüklüğü karşılığı 31 Aralık 651.839 (3.704.100) (651.839) 941.157 941.157 3.704.100 3.704.100 Karı 1.813.417 DİPNOT 17 - YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. 38 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 Net Dönem 1.896.745 9.886.268 2008 3.704.100 Satış KarıGelirleri Değer düşüklüğü karşılığının dönem içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: 1 Ocak 2.361.269 2008 Net Dönem Gelirleri 9.926.445 Toplam YükümlülüklerVarlıklar Yükümlülükler Yoktur (2008: Yoktur). 2009 Toplam 2009 Kumsan 2008 Toplam (*) Diğer stoklar, sipariş üzerine üretilen model ve kalıplardan oluşmaktadır. oranı % tutarı 25,10 1.523.914 Kumsan’ın finansal tabloları ile ilgili özet bilgiler aşağıdaki gibidir. 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 31 Aralık 2008 İştirak Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların karlarındaki paylar 31 Aralık 2009 tarihinde sona eren yıl için 476.083 TL’dir (1 Ocak- 31 Aralık 2009: 477.192 TL). DİPNOT 13 - STOKLAR DİPNOT 14 - CANLI VARLIKLAR COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR DİPNOT 18 - MADDİ DURAN VARLIKLAR Yeraltı ve yerüstü Makina ve Döşeme ve Motorlu Arsalar Binalar düzenleri teçhizat demirbaşlar araçlar 1 Ocak 2009 Maliyet 767.606 56.267.220 9.606.626 447.391.122 14.984.492 1.171.085 Birikmiş amortismanlar - (32.599.933) (5.500.390) (346.288.309) (11.211.570) (1.017.787) Net defter değeri 767.606 23.667.287 4.106.236 101.102.813 3.772.922 153.298 Yapılmakta olan yatırımlar Toplam 4.494.907 534.683.058 - (396.617.989) 4.494.907 138.065.069 31 Aralık 2009 tarihinde sona eren hesap dönemi için Açılış net defter değeri 767.606 23.667.287 4.106.236 101.102.813 3.772.922 153.298 4.494.907 138.065.069 Girişler (*) - 20.288 15.713 16.352.965 252.149 - - 16.641.115 Yabancı para çevrim farkları - 112.340 17.712 7.264 - 8.129 - 145.445 Transferler - - - 1.977.266 - - (1.977.266) Çıkışlar - - - (1.802.081) - (28.949) - (1.831.030) Cari dönem amortismanı - (1.183.060) (212.792) (5.093.349) (827.838) (35.141) - (7.352.180) Birikmiş amortismanlardan çıkışlar - - - 1.802.081 - 21.714 - 1.823.795 Kapanış net defter değeri 767.606 22.616.855 3.926.869 114.346.959 3.197.233 119.051 2.517.641 147.492.214 31 Aralık 2009 Maliyet 767.606 56.399.848 9.640.051 463.926.536 15.236.641 1.150.265 2.517.641 549.638.588 Birikmiş amortismanlar - (33.782.993) (5.713.182) (349.579.577) (12.039.408) (1.031.214) - (402.146.374) Net defter değeri 767.606 22.616.855 3.926.869 114.346.959 3.197.233 119.051 2.517.641 147.492.214 (*) 2009 yılı girişleri ağırlıklı olarak Orhangazi işleme ve pik döküm ve Manisa yüksek basınç tesislerinin kapasite artırımı ve modernizasyonu için cari dönemde yapılan harcamalardan oluşmaktadır. Yeraltı ve yerüstü Makina ve Döşeme ve Motorlu Arsalar Binalar düzenleri teçhizat demirbaşlar araçlar 1 Ocak 2008 Maliyet 767.606 48.965.596 9.463.680 417.575.274 13.179.041 1.295.662 Birikmiş amortismanlar - (31.635.210) (5.276.342) (334.629.845) (10.400.602) (1.135.158) Net defter değeri 767.606 17.330.386 4.187.338 82.945.429 2.778.439 160.504 Yapılmakta olan yatırımlar Toplam 3.441.284 494.688.143 - (383.077.157) 3.441.284 111.610.986 31 Aralık 2008 tarihinde sona eren hesap dönemi için Açılış net defter değeri 767.606 17.330.386 4.187.338 82.945.429 2.778.439 160.504 3.441.284 111.610.986 Girişler (*) - 7.376.394 154.961 30.676.390 1.815.325 139.572 1.053.623 41.216.265 Yabancı para çevrim farkları - (74.770) (12.015) (3.375) - (4.769) - (94.929) Çıkışlar - - - (857.167) (9.874) (259.380) - (1.126.421) Cari dönem amortismanı - (964.723) (224.048) (12.437.163) (819.148) (58.977) - (14.504.059) Birikmiş amortismanlardan çıkışlar - - - 778.699 8.180 176.348 - 963.227 Kapanış net defter değeri767.606 23.667.287 4.106.236 101.102.813 3.772.922 153.298 4.494.907 138.065.069 31 Aralık 2008 Maliyet 767.606 56.267.220 9.606.626 447.391.122 14.984.492 1.171.085 4.494.907 534.683.058 Birikmiş amortismanlar - (32.599.933) (5.500.390) (346.288.309) (11.211.570) (1.017.787) - (396.617.989) Net defter değeri 767.606 23.667.287 4.106.236 101.102.813 3.772.922 153.298 4.494.907 138.065.069 (*) 2008 yılı girişleri ağırlıklı olarak Orhangazi işleme ve pik döküm tesislerinin kapasite artırımı ve modernizasyonu için cari dönemde yapılan harcamalardan oluşmaktadır. İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 39 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR DİPNOT 19 - MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR 1 Ocak 2009 31 Aralık 2009 Açılış İlaveler Çıkışlar Kapanış 1.452.223 485.601 - 1.937.824 (1.076.721) (128.070) - (1.204.791) 375.502 - 733.033 Maliyet Haklar Konusu Kalmayan 1 Ocak Dava karşılıkları Kullanılmamış izin karşılığı Toplam 2009 İlaveler Karşılık/ 31 Aralık Kullanım 2009 435.495 (281.007) 1.059.117 277.205 1.745.747(1.567.798) 1.181.834 455.154 1.514.271 904.629 Birikmiş itfa payları Haklar Net defter değeri 1 Ocak 2008 31 Aralık 2008 Açılış İlaveler Çıkışlar Kapanış 1.255.511 196.712 - 1.452.223 Maliyet Haklar Birikmiş itfa payları Haklar Net defter değeri (992.346) (84.375) - (1.076.721) 263.165 - 375.502 Koşullu varlık ve yükümlülükler: 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 Verilen teminat mektupları Verilen teminat senetleri Verilen teminatlar 7.187.697 2.327.175 9.514.872 6.789.621 6.789.621 Verilen teminat mektupları, gümrük müsteşarlığına, gümrük müdürlüklerine, ticaret odasına, vergi dairelerine, elektrik ve doğalgaz dağıtım firmalarına, hammadde alımı yapılan tedarikçilere ve devam eden davalara ilişkin mahkemelere verilen teminatlardan oluşmaktadır. DİPNOT 20 - ŞEREFİYE 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 31 Aralık 2009 itibariyle şerefiye 1.933.575 TL (31 Aralık 2008: 1.933.575 TL) tutarındadır ve Componenta UK Ltd. hisselerinin 2006 yılında alımları sonucu ortaya çıkmıştır. Alınan teminat çekleri ve senetleri Alınan teminat mektupları Alınan teminatlar 7.032.876 1.206.000 8.238.876 7.351.776 4.139.833 11.491.609 DİPNOT 21 - DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI Alınan teminatlar müşteri, tedarikçi ve taşeronlardan alınan teminatlardan oluşmaktadır. Grup 31 Aralık 2009 tarihinde sona eren yıl içinde 291.362 TL (2008: 520.873 TL) tutarında AR-GE teşviği kullanmıştır. DİPNOT 23 - TAAHHÜTLER Yoktur (2008: Yoktur). DİPNOT 22 - KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER DİPNOT 24 - ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR Borç karşılıkları: 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 Dava karşılıkları (*) Kullanılmamış izin karşılığı 1.059.117 455.154 1.514.271 904.629 277.205 1.181.834 (*) Meydana gelmiş iş kazaları ile ilgili olarak Grup’un aleyhine açılmış bulunan davalar bulunmaktadır. Grup yönetimi tahminleri uyarınca, ilgili karşılıklar konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. Kıdem tazminatı karşılığı 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 12.496.334 12.496.334 10.158.660 10.158.660 Kıdem tazminatı karşılığı aşağıdaki açıklamalar çerçevesinde ayrılmaktadır: Türk İş Kanunu’na göre, Grup bir senesini doldurmuş olan ve Grup’la ilişkisi kesilen veya emekli olan, 25 (kadınlarda 20) hizmet yılını dolduran ve emekliliğini kazanan (kadınlar için 58 yaşında, erkekler için 60 yaşında), askere çağrılan veya vefat eden personeli için kıdem tazminatı ödemekle mükelleftir. Ödenecek tazminatı her hizmet yılı için bir aylık maaş kadardır ve bu tutar 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle 2.365,16TL (31 Aralık 2008: 2.173,18 TL) ile sınırlandırılmıştır. Kıdem tazminatı karşılığı yasal olarak herhangi bir fonlamaya tabi değildir ve herhangi bir fonlama şartı bulunmamaktadır. İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. 40 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR Kıdem tazminatı karşılığı çalışanların emekliliği halinde ödenmesi gerekecek muhtemel yükümlülüğün bugünkü değerinin aşağıda açıklanan aktüer öngörüler doğrultusunda tahmin edilmesiyle hesaplanır: 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 Yıllık iskonto oranı (%) Emeklilik olasılığına ilişkin oran (%) %5,92 %97 %6,26 %97 Temel varsayım, her yıllık hizmet için belirlenen tavan karşılığının enflasyon ile orantılı olarak artmasıdır. Böylece, uygulanan iskonto oranı enflasyonun beklenen etkilerinden arındırılmış gerçek oranı gösterir. Grup’un kıdem tazminatı karşılığı, kıdem tazminatı tavanı her altı ayda bir ayarlandığı için 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren geçerli olan 2.427,03 TL (1 Ocak 2009: 2.260,05 TL) üzerinden hesaplanmaktadır. Kıdem tazminatı karşılığının dönem içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: 2009 2008 1 Ocak Faiz maliyeti Aktüeryal zararlar Yıl içindeki artış Dönem içinde ödenen 31 Aralık 10.158.660 601.393 1.960.120 1.491.034 (1.714.873) 12.496.334 9.764.527 611.259 1.238.659 837.210 (2.292.995) 10.158.660 Ayrıca 5 Ocak 2009 tarihi itibariyle işten çıkartılan işçiler için 31 Aralık 2008 tarihli bilançoda diğer kısa vadeli yükümlülükler içine dahil edilen 2.992.142 TL tutarındaki kıdem ve ihbar tazminatları dönem içerisinde ödenmiştir (Dipnot 26). DİPNOT 25 - EMEKLİLİK PLANLARI Yoktur (2008: Yoktur). DİPNOT 26 - DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER Diğer dönen varlıklar: Katma Değer Vergisi (“KDV”) alacakları Satıcılara yapılan ön ödemeler Stok alımları ile ilgili verilen avanslar Personelden alacaklar Vadeli döviz işlemleri gelir tahakkukları Gelecek aylara ait giderler Peşin ödenen vergi (Dipnot 35) Diğer 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 5.110.015 1.271.950 9.101.514 1.477.192 931.787 807.970 1.274.196 891.527 762.995 323.788 - 173.885 9.382.390 142.812 3.354.721 211.283 16.453.245 Diğer duran varlıklar: 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 Duran varlık alımları ile ilgili verilen avanslar Verilen depozito ve teminatlar 3.599.956 2.612 3.602.568 8.924.168 2.612 8.926.780 Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler: 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 İade edilecek KDV 4.098.889 Alınan avanslar 1.040.989 Gider tahakkukları 638.476 Satış komisyon sözleşmesi iptallerinden kaynaklanan yükümlülükler 486.068 İşten çıkarılacak personele ilişkin kıdem ve ihbar tazminatı yükümlülüğü (Dipnot 24)- Prim karşılıkları - Ertelenmiş gelir - Diğer 191.606 111.533 6.456.028 1.883.221 729.515 385.297 2.568.960 2.992.142 436.000 374.640 9.481.308 DİPNOT 27 - ÖZKAYNAKLAR Grup’un 31 Aralık 2009 ve 31 Aralık 2008 tarihlerindeki hissedarları ve sermaye içindeki payları aşağıdaki gibidir: Ortaklık Ortaklık 31 Aralık payı 31 Aralık 2009 (%) 2008 (%) 62.543.860 4.300.940 93,57 6,43 59.260.232 4.099.768 93,53 6,47 Componenta Oyj Halka Açık Kısım Ödenmiş sermaye toplamı 66.844.800 100,00 Ödenmiş sermaye enflasyon düzeltmesi farkı 45.195.347 Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler 23.240.986 Yabancı para çevrim farkları (1.053.779) Geçmiş Yıllar Karları 46.648.196 Net dönem (zararı)/ karı (5.933.107) Toplam 174.942.443 payı 63.360.000 100,00 45.195.347 22.447.065 (1.444.654) 32.988.915 17.938.002 180.484.675 31 Aralık 2009 itibariyle nominal değeri 0,1 Kr olan 66.844.000.000 adet (31 Aralık 2008: 63.360.000.000 adet) hisse senedi mevcuttur. Grup’un imtiyazlı hisse senedi bulunmamaktadır. Sermaye düzeltme farkları ödenmiş sermayeye yapılan nakit ve nakit benzeri ilavelerin enflasyona göre düzeltilmiş toplam tutarları ile enflasyon düzeltmesi öncesindeki tutarları arasındaki farkı ifade eder. Türk Ticaret Kanunu’na göre, yasal yedekler birinci ve ikinci tertip yasal yedekler olmak üzere ikiye ayrılır. Türk Ticaret Kanunu’na göre birinci tertip yasal yedekler, şirketin ödenmiş sermayesinin %20’sine ulaşılıncaya kadar, kanuni net karın %5’i olarak ayrılır. İkinci tertip yasal yedekler ise ödenmiş sermayenin %5’ini aşan dağıtılan karın %10’udur. Türk Ticaret Kanunu’na göre, yasal yedekler ödenmiş sermayenin %50’sini geçmediği sürece sadece zararları netleştirmek için kullanılabilir, bunun dışında herhangi bir şekilde kullanılması mümkün değildir. Yukarıda bahsi geçen tutarların SPK Finansal Raporlama Standartları uyarınca “Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler” içerisinde sınıflandırılması gerekmektedir. Grup’un 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle kardan ayrılan kısıtlanmış yedeklerinin tutarı özkaynakların altında sınıflandırılmış 17.359.091 TL (31 Aralık 2008: 17.359.091 TL) tutarındaki iştirak satış kazançları da dahil olmak üzere 23.240.986 TL’dir. (31 Aralık 2008: 22.447.065 TL) İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 41 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR 1 Ocak 2008 itibariyle yürürlüğe giren Seri: XI No: 29 sayılı tebliğ ve ona açıklama getiren SPK duyurularına göre “Ödenmiş Sermaye”, “Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler” ve “Hisse Senedi İhraç Primleri”’nin yasal kayıtlardaki tutarları üzerinden gösterilmesi gerekmektedir. Söz konusu tebliğin uygulanması esnasında değerlemelerde çıkan farklılıkların (enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan farklılıklar gibi): - “Ödenmiş Sermaye”den kaynaklanmaktaysa ve henüz sermayeye ilave edilmemişse, “Ödenmiş Sermaye” kaleminden sonra gelmek üzere açılacak “Sermaye Düzeltmesi Farkları” kalemiyle; - “Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler” ve “Hisse Senedi İhraç Primleri”’nden kaynaklanmakta ve henüz kar dağıtımı veya sermaye artırımına konu olmamışsa “Geçmiş Yıllar Kar/Zararıyla”, ilişkilendirilmesi gerekmektedir. Diğer özkaynak kalemleri ise SPK Finansal Raporlama Standartları çerçevesinde değerlenen tutarları ile gösterilmektedir. Sermaye düzeltmesi farklarının sermayeye eklenmek dışında bir kullanımı yoktur. Sermaye Piyasası Kurulu’nun 27 Ocak 2010 tarihli 2/51 sayılı kararı gereğince 2009 faaliyetlerinde geçerli olmak üzere payları borsada işlem gören anonim ortaklıklar için, asgari kar dağıtım zorunluluğu getirilmemiştir (31 Aralık 2008: %20). Karın dağıtılması durumunda bu dağıtımın şirketlerin genel kurullarında alacakları karara bağlı olarak nakit ya da temettünün sermayeye eklenmesi suretiyle ihraç edilecek payların bedelsiz olarak ortaklara dağıtılmasına ya da belli oranda nakit, belli oranda bedelsiz pay dağıtılması suretiyle gerçekleştirilebilmesine; belirlenecek birinci temettü tutarının mevcut ödenmiş/çıkarılmış sermayelerinin % 5’inden az olması durumunda, söz konusu tutarın dağıtılmadan ortaklık bünyesinde bırakılabilmesine imkan verilmiş ancak bir önceki döneme ilişkin temettü dağıtımını gerçekleştirmeden sermaye artırımı yapan ve bu nedenle payları “eski” ve “yeni” şeklinde ayrılan anonim ortaklıklardan, faaliyetleri sonucunda elde ettikleri dönem karından temettü dağıtacakların, hesaplayacakları birinci temettüyü nakden dağıtmaları zorunluluğu getirilmiştir. Ayrıca, 25 Şubat 2005 tarih 7/242 sayılı SPK kararı uyarınca; SPK düzenlemelerine göre bulunan net dağıtılabilir kar üzerinden SPK’nın asgari kar dağıtım zorunluluğuna ilişkin düzenlemeleri uyarınca hesaplanan kar dağıtım tutarının, tamamının yasal kayıtlarda yer alan dağıtılabilir kardan karşılanabilmesi durumunda, bu tutarın tamamı, karşılanmaması durumunda ise yasal kayıtlarda yer alan net dağıtılabilir karın tamamı dağıtılacaktır. SPK düzenlemelerine göre hazırlanan finansal tablolarda veya yasal kayıtların herhangi birinde dönem zararı olması durumunda ise kar dağıtımı yapılmayacaktır. Grup’un 31 Mart 2009 tarihli Genel Kurul toplantısında sermayesinin 250.000.000 TL kayıtlı sermaye tavanı içerisinde tamamı 2008 yılı karından karşılanmak suretiyle 63.360.000 TL’den 66.844.800 TL’ne arttırılması ve 3.484.800 TL tutarındaki temettünün sermayeye ilave edilerek bedelsiz hisse senedi olarak dağıtılması kabul edilmiştir. DİPNOT 28 - SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ Yurtiçi satışlar Yurtdışı satışlar Diğer satışlar Satış gelirleri (brüt) Tenzil: İndirimler ve iadeler 2009 103.087.983 150.062.202 7.611.411 260.761.596 (6.592.953) (8.460.639) Satış gelirleri (net) 254.168.643 475.358.860 Satışların maliyeti (214.691.314) (384.985.796) 39.477.329 90.373.064 Brüt esas faaliyet karı Satışların maliyeti masraf nitelikleri bazında aşağıda detaylandırılmıştır: 2009 2008 Direkt İlk Madde ve Malzeme Maliyetleri Direkt İşçilik Maliyetleri Enerji Amortisman Genel Üretim Maliyetleri Diğer Satışların Maliyeti 91.627.163 27.363.820 21.249.858 6.846.789 63.755.558 3.848.126 214.691.314 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 198.823.895 39.560.407 41.375.817 14.103.967 85.049.240 6.072.470 384.985.796 DİPNOT 29 - A RAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ, PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ, GENEL YÖNETİM GİDERLERİ Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri: 2009 Navlun ve gümrük işlemleri ile ilgili sigorta primleri Ambalaj Lisans giderleri (Dipnot 37) Depolama Nakliye Personel Satış komisyonları Diğer 7.226.969 3.254.995 2.264.940 1.611.090 1.484.077 1.394.027 1.163.146 784.956 19.184.200 Genel yönetim giderleri: 2009 Ana ortaklık hizmet giderleri 8.163.940 Personel 5.682.566 Dava takip ve müşavirlik giderleri 653.624 Amortismanlar ve itfa payları 633.461 Tamir, bakım ve temizlik 625.514 İdari taşeron giderleri 570.198 İşletme taşeron giderleri 432.145 Kıdem tazminatları 411.557 Denetim 318.508 Aidatlar 266.929 Seyahatler 184.618 Vergi, resim ve harçlar 181.919 Dava gider karşılığı-net (Dipnot 22) 154.488 İhbar tazminatı gideri 121.292 Diğer (*) 1.440.847 19.841.606 İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. 42 2008 160.590.329 311.551.260 11.677.910 483.819.499 2008 14.902.243 7.963.664 2.962.170 2.869.761 1.903.713 3.307.175 744.418 34.653.144 2008 7.372.225 4.406.417 392.525 484.467 1.095.082 1.057.532 1.063.740 839.597 449.147 254.757 346.590 290.504 296.480 877.793 1.496.186 20.723.042 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR (*) Diğer kalemi büyük çapta posta, sigorta, araç, bilişim teknolojleri ve Componenta UK’e ait kira giderlerinden oluşmaktadır. Araştırma ve geliştirme giderleri: 2009 Personel 672.981 Malzeme 107.654 Araştırma geliştirme proje bedelleri - Diğer 7.989 788.624 2009 Hammadde ve malzeme 94.882.158 Genel üretim maliyetleri 63.755.558 Personel 35.113.394 Enerji21.249.858 41.375.817 Nakliye, komisyon ve sigorta giderleri9.874.192 Ana ortaklık hizmet giderleri 8.163.940 Amortisman ve itfa payları 7.480.250 Lisans gideri 2.264.940 Depolama 1.611.090 Şüpheli alacak giderleri 1.089.432 Diğer 10.527.539 256.012.351 1.060.094 108.174 23 11.762.735 666.633 47.386.047 2008 791.041 532.882 114.036 44 1.438.003 DİPNOT 30 - NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER Faiz gelirleri Vade farkı gelirleri Diğer (*) Söz konusu tutar Grup’un 2009 yılı boyunca yaptığı vadeli döviz alım işlemleri (forward anlaşmaları) sonucu ortaya çıkan finansman gelirini ifade etmektedir. DİPNOT 33 - FİNANSAL GİDERLER 2008 207.320.441 85.049.240 46.661.578 23.648.139 7.372.225 14.588.434 2.962.170 2.973.548 15.884.329 447.835.921 2009 Kur farkı giderleri Faiz giderleri Faktoring giderleri Vadeli döviz alım işlem gideri Vade farkı giderleri Diğer (8.420.392) (7.758.687) (2.737.832) - - (134.677) (19.051.588) 2008 (42.486.628) (4.317.247) (5.832.243) (1.601.610) (44.499) (235.999) (54.518.226) DİPNOT 34 -SATIŞ AMACIYLA ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN FAALİYETLER Yoktur (2008: Yoktur). DİPNOT 31 - DİĞER FAALİYETLERDEN GELİRLER/GİDERLER DİPNOT 35 -VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜKLERİ (ERTELENMİŞ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER DAHİL) Diğer faaliyet gelirleri: 2009 Karşılık iptal gelirleri 1.399.112 Ana ortaklık hizmet gelirleri(*) 617.444 AR-GE teşvik primleri (Dipnot 21) 291.362 Maddi duran varlık satış karı - Diğer 367.564 2.675.482 2008 809.984 520.873 21.946 778.490 2.131.293 (*) Ana ortaklık hizmet gelirleri grup çalışanlarının Componenta Oyj’ye verdiği hizmetlerin yansıtılmasından kaynaklanmaktadır. Diğer faaliyet giderleri: 2009 Şüpheli alacak gideri (1.089.432) Maddi duran varlık satış zararı (1.566) Satış komisyon sözleşme iptal gideri - Diğer (415.609) (1.506.607) 2008 (2.973.548) (5.398) (2.568.960) (488.030) (6.035.936) DİPNOT 32 - FİNANSAL GELİRLER Kur farkı gelirleri Vadeli döviz alım işlem geliri (*) 2009 8.907.408 1.687.036 2008 46.719.414 - 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 Ödenecek kurumlar vergisi Peşin ödenen vergiler 117.257 - 4.730.118 (8.084.839) Vergi karşılığı/ (Peşin ödenen vergi)117.257 (3.354.721) Türk vergi mevzuatı, ana ortaklık olan şirketin bağlı ortaklıkları ve iştiraklerini konsolide ettiği finansal tabloları üzerinden vergi beyannamesi vermesine olanak tanımamaktadır. Bu sebeple bu konsolide finansal tablolara yansıtılan vergi karşılıkları, tam konsolidasyon kapsamına alınan tüm şirketler için ayrı ayrı hesaplanmıştır. Türkiye’de, kurumlar vergisi oranı 2009 yılı için %20’dir (2008: %20). Grup’un İngiltere’deki bağlı ortaklığı için uygulanan vergi oranı %28’dir. (31 Aralık 2008: %30). Kurumlar Vergisi oranı kurumların ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave edilmesi, vergi yasalarında yer alan istisna (iştirak kazançları istisnası, yatırım indirimi istisnası vb.) ve indirimlerin (arge indirimi gibi) indirilmesi sonucu bulunacak vergi matrahına uygulanır. Kar dağıtılmadığı takdirde başka bir vergi ödenmemektedir. Türkiye’deki bir işyeri ya da daimi temsilcisi aracılığı ile gelir elde eden kurumlar ile Türkiye’de yerleşik kurumlara ödenen kar paylarından (temettüler) stopaj yapılmaz. Bunların dışında kalanlara yapılan temettü ödemeleri %15 oranında stopaja tabidir. Karın sermayeye ilavesi, kar dağıtımı sayılmaz ve stopaj uygulanmaz. Türk vergi mevzuatına göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 yılı aşmamak kaydıyla dönem kurum kazancından indirilebilirler. Ancak, mali zararlar, geçmiş yıl karlarından mahsup edilemez. İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 43 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR Türkiye’de ödenecek vergiler konusunda vergi otoritesi ile mutabakat sağlamak gibi bir uygulama bulunmamaktadır. Kurumlar vergisi beyannameleri hesap döneminin kapandığı ayı takip eden dördüncü ayın 25 inci günü akşamına kadar bağlı bulunulan vergi dairesine verilir. Bununla beraber, vergi incelemesine yetkili makamlar beş yıl zarfında muhasebe kayıtlarını inceleyebilir ve hatalı işlem tespit edilirse ödenecek vergi miktarları değişebilir. Kurumlar Vergisi Kanunu’nda kurumlara yönelik birçok istisna bulunmaktadır. Bu istisnalardan Grup’a ilişkin olanları aşağıda açıklanmıştır: 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre kurumların en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan iştirak hisselerinin, gayrimenkullerinin, rüçhan hakkı, kurucu senedi ve intifa senetleri satışından doğan kazançlarının %75’i kurumlar vergisinden istisnadır. İstisnadan yararlanmak için söz konusu kazancın pasifte bir fon hesabında tutulması ve 5 yıl süre ile işletmeden çekilmemesi gerekmektedir. Satış bedelinin satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılı sonuna kadar tahsil edilmesi gerekir. Kurumların tam mükellefiyete tabi bir başka kurumun sermayesine iştirakten elde ettikleri temettü kazançları (yatırım fonlarının katılma belgeleri ile yatırım ortaklıkları hisse senetlerinden elde edilen kar payları hariç) kurumlar vergisinden istisnadır. Kurumların rüçhan hakkı kuponlarının satışından elde ettikleri kazançları ile anonim şirketlerin kuruluşlarında veya sermayelerini artırdıkları sırada çıkardıkları hisse senetlerinin itibari değerlerinin üzerinde elden çıkarılmasından sağlanan emisyon primi kazançları kurumlar vergisinden istisnadır. Dolayısıyla ticari kar rakamı içinde yer alan yukarıda sayılan nitelikteki kazanç/ (kayıplar) kurumlar vergisi hesabında dikkate alınmıştır. Kurumlar vergisi matrahının tespitinde yukarıda yer alan istisnalar yanında ayrıca Kurumlar vergisi Kanunu’nun 14 ve mükerrer 14. maddeleri ile Gelir Vergisi Kanunu’nun 40. madde hükmünde belirtilen indirimler de dikkate alınır. Transfer fiyatlandırması Kurumların ilişkili kişilerle yaptıkları mal veya hizmet alım ya da satımlarında emsallerine uygun olarak tespit edecekleri bedel veya fiyat kullanmaları gerekmektedir. Emsallere uygunluk ilkesi, ilişkili kişilerle yapılan mal veya hizmet alım ya da satımında uygulanan fiyat veya bedelin, aralarında böyle bir ilişkinin bulunmaması durumunda oluşacak fiyat veya bedele uygun olmasını ifade etmektedir. Kurumlar ilişkili kişiler ile gerçekleştirdiği işlemlerde uygulanacak emsaline uygun fiyat veya bedelleri ilgili kanunda belirtilen yöntemlerden işlemin mahiyetine en uygun olanını kullanmak suretiyle tespit edeceklerdir. Emsaline uygunluk ilkesi doğrultusunda tespit edilen fiyat ve bedellere ilişkin hesaplamalara ait kayıt, cetvel ve belgelerin ispat edici kâğıtlar olarak kurumlar tarafından saklanması zorunlu kılınmıştır. Ayrıca, kurumlar bir hesap dönemi içerisinde ilişkili kişiler ile yaptıkları işlemlere ilişkin olarak bilgi ve belgeleri içerecek şekilde bir rapor hazırlayacaklardır. Emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit edilen bedel veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunulması halinde kazancın tamamen veya kısmen transfer fiyatlaması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılacaktır. Tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazanç söz konusu 13. maddede belirtilen şartların gerçekleştiği hesap döneminin son günü itibariyle dağıtılmış kar payı veya dar mükellefler için ana merkeze aktarılan tutar sayılacaktır. Transfer fiyatlandırması yoluyla dağıtılmış kar payının net kar payı tutarı olarak kabul edilmesi ve brüte tamamlanması sonucu bulunan tutar üzerinden ortakların hukuki niteliğine göre belirlenen oranlarda vergi kesintisi yapılacaktır. Daha önce yapılan vergilendirme işlemleri, taraf olan mükellefler nezdinde buna göre düzeltilecektir. Ancak, bu düzeltmenin yapılabilmesi için örtülü kazanç dağıtan kurum adına tarh edilen vergilerin kesinleşmiş ve ödenmiş olması gerekmektedir. Örtülü kazanç dağıtılan kurum nezdinde yapılacak düzeltmede dikkate alınacak tutar, kesinleşen ve ödenen tutar olacaktır. 31 Aralık 2009 ve 2008 tarihlerinde sona eren yıllara ait gelir tablolarına yansıtılmış vergi tutarları aşağıda özetlenmiştir: 2009 -Cari dönem kurumlar vergisi gideri(269.108) -Ertelenmiş vergi geliri 316.997 Toplam vergi geliri/ (gideri) 47.889 1 Ocak -31 Aralık 2009 ve 2008 hesap dönemlerine ait vergi geliri ve giderinin mutabakatları aşağıdaki gibidir: 2009 2008 Vergi öncesi (zarar)/ kar Vergi öncesi kar üzerinden hesaplanan vergi geliri/ (gideri) Kanunen kabul edilmeyen giderlerin vergi etkisi Componenta UK’e uygulanan vergi oranı etkisi Diğer vergi etkileri Toplam vergi geliri/ (gideri) (5.980.996) 22.999.245 1.196.199 (4.599.849) (818.176) (275.873) (153.704) (176.430) 47.889 (185.521) (5.061.243) Ertelenmiş gelir vergileri: Grup, ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülüklerini, varlık ve yükümlülüklerin bilançodaki kayıtlı değerleri ile vergi değerleri arasında oluşan geçici farklar üzerinden bilanço tarihi itibariyle yasalaşmış vergi oranlarını kullanarak hesaplamaktadır. Geçici farklar için uygulanan oran %20’dir (31 Aralık 2008: %20). Grup’un İngiltere’deki iştiraki için uygulanan vergi oranı %28’dir (31 Aralık 2008: %30). 31 Aralık 2009 ve 31 Aralık 2008 tarihleri itibariyle birikmiş geçici farklar ve ilgili ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülüklerinin yürürlükteki vergi oranları kullanılarak hazırlanan dökümü aşağıdaki gibidir: İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. 44 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 2008 (5.245.977) 184.734 (5.061.243) COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR Birikmiş geçici farklar 31 Aralık 31 Aralık 2009 2008 Maddi ve maddi olmayan varlıkların kayıtlı değerleri ile vergi matrahı arasındaki fark 49.898.775 37.839.814 Componenta UK Ltd’a ait stokların kayıtlı değerleri ile vergi matrahı arasındaki fark (357.112) (1.739.409) Kıdem ve ihbar tazminatı karşılığı (Dipnot 24) (12.496.334) (13.150.802) Stokların kayıtlı değerleri ile vergi matrahı arasındaki fark (112.039) (1.431.098) Kullanılmamış izin karşılığı 352.816 614.322 Gelirin kaydedilmesindeki zamanlama farkları (14.276) (1.068.856) Devam etmekte olan davalara ilişkin karşılık (Dipnot 22) (1.059.117) (904.629) Tahakkuk etmemiş finansman geliri (Dipnot 10) (37.728) (145.902) Şüpheli alacak karşılılığı (1.676.650) (975.383) Fiyat farkları 119.629 (2.629.259) Sözleşme iptal gider karşılığı (Dipnot 26) (486.068) (2.568.960) Gelir tahakkukları 917.736 - Devreden mali zararlar (*) (23.909.635) - Diğer 218.755 3.596 Ertelenmiş vergi yükümlülüğü - net Ertelenmiş vergi varlıkları / (yükümlülükleri) 31 Aralık 31 Aralık 2009 2008 (9.979.755) (7.533.397) 99.991 2.499.267 521.823 2.630.161 22.408 (70.564) 286.220 (122.864) 2.856 213.771 211.824 180.926 7.546 335.330 (23.926) 97.214 (183.548) 4.781.927 (43.751) 29.180 195.077 525.852 513.792 (719) (2.243.181) (2.560.178) (*) Grup’un 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle 2014 yılına kadar taşınabilecek toplam 23.909.635 TL tutarında mali zararı bulunmaktadır. Yapılan vergilendirilebilir kar projeksiyonlarına göre, bu tutarın tamamı üzerinden hesaplanan 4.781.927 TL tutarındaki ertelenmiş vergi varlığı kullanılması kuvvetle muhtemel görüldüğünden finansal tablolara yansıtılmıştır. Ertelenmiş vergi yükümlülüğünün hareket tablosu aşağıdaki gibidir: 2009 2008 1 Ocak Cari dönem geliri 31 Aralık (2.560.178) 316.997 (2.243.181) (2.744.912) 184.734 (2.560.178) Net Dönem (Zararı)/ Karı (TL) Nominal değeri 0,1Kr olan ağırlıklı ortalama hisse sayısı Nominal değeri 0,1 Kr olan hisse başına (kayıp)/ kazanç (Kr olarak) 2009 2008 (5.933.107) 17.938.002 66.844.800.000 66.844.800.000 (0,0089) Dönem sonları itibariyle ilişkili taraflardan alacaklar ve ilişkili taraflara borçlar bakiyeleri ile dönem içerisindeki ilişkili taraflarla yapılan işlemlerin özeti aşağıda sunulmuştur: a) İlişkili taraflardan alacaklar: DİPNOT 36 - HİSSE BAŞINA KAZANÇ DİPNOT 37 - İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI 0,0269 i) Ticari alacaklar 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 Componenta Oyj 1.804.071 1.804.071 ii) Diğer Alacaklar 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 Finansal alacaklarComponenta Oyj (*) (Dipnot 11) 58.799.543 Personelden alacaklar 1.077.036 59.876.579 576.210 576.210 2.691.946 2.691.946 (*) Söz konusu tutar 18 Aralık ve 28 Aralık 2009 tarihinde Componenta Oyj’e tahsis edilmiş toplam 27.200.000 EURO tutarındaki kredilerden ve bu kredilerin faiz tahakkukundan oluşmakta olup 12.000.000 EURO tutarındaki kısmı 4 Ocak 2010 tarihinde geri ödenmiştir. 15.200.000 EURO tutarındaki kısmın vadesi ise 28 Şubat 2010’dur. İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 45 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR b) İlişkili taraflara ticari borçlar: 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 Componenta Oyj Kumsan Toplam kısa vadeli borçlar 2.285.286 63.113 2.348.399 2.001.305 2.001.305 c) İlişkili taraflara kısa vadeli diğer borçlar 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 Personele borçlar Finansal borçlar-Componenta Oyj 801.465 - 801.465 1.731.193 6.029.100 7.760.293 d) İlişkili taraflara yapılan satışlar: 2009 Componenta Oyj(*) 5.346.188 5.346.188 2008 3.167.189 3.167.189 (*) Componenta Oyj’ye satışlar dönem içerisinde Grup tarafından Componenta Oyj’ye yapılan bitmiş ürün satışlarını ve sağlanan yönetim hizmetlerini ifade etmektedir. e) Mal ve hizmet alımları: Componenta Oyj (*) 2009 10.279.373 10.279.373 2008 7.372.225 7.372.225 (*) Componenta Oyj’den alımlar dönem içerisinde Componenta Oyj tarafından sağlanan yönetim hizmetleri ve Componenta Oyj’ye ödenen lisans bedeli ile ilgilidir. Lisans bedeli 2009 yılında ilk defa jant segmentindeki satışlar hariç net satışların %1’i üzerinden hesaplanmıştır (1 Ocak-31 Aralık 2009: 2.264.940 TL). f) Finansman geliri ve gideri: i. Finansman geliri: Componenta Oyj(*) Toplam 2009 597.505 597.505 2008 18.822 18.822 (*) İlişkili taraflardan finansman geliri Componenta Oyj’ye sağlanan kredilerden elde edilen faiz gelirini ifade etmektedir (Dipnot 11). DİPNOT 37 - İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (Devamı) ii. Finansman gideri: Componenta Oyj Toplam 2009 142.059 142.059 2008 411.178 411.178 g) Temettüler: i. Ödenen temettüler: Componenta Oyj Toplam 2009 3.260.580 3.260.580 2008 2.963.012 2.963.012 Çalışanlara sağlanan kısa vadeli faydalar İşten ayrılma sonrası faydalar Diğer uzun vadeli faydalar İşten çıkarılma nedeniyle sağlanan faydalar Hisse bazlı ödemeler Toplam 2009 2.455.353 - 149.388 2.075.388 121.325 - - 2.604.741 2.196.713 DİPNOT 38 -FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ a) Faiz oranı riski Grup yönetimi, faiz oranına duyarlı varlık ve yükümlülüklerinin vadelerini dengelemek suretiyle oluşan doğal tedbirlerle yönetme prensibi çerçevesinde, faiz doğuran varlıklarını kısa vadeli yatırım araçlarında değerlendirmektedir. Grup’un faiz oranı riski, kısa ve uzun dönemli finansal borçlarından kaynaklanmaktadır. Sabit faizli finansal araçlar Finansal Varlıklar Finansal Yükümlülükler 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 - 20.186.866 Finansal Varlıklar Finansal Yükümlülükler 58.799.543 54.480.900 22.005.098 Grup’un bilançosunda finansal borçlar olarak sınıfladığı değişken faizli krediler faiz değişimlerine bağlı olarak faiz riskine maruz kalmaktadır. 31 Aralık 2009 tarihinde EURO ve TL para birimi cinsinden olan faiz %1 oranında yüksek/düşük olsaydı ve diğer tüm değişkenler sabit kalsaydı vergi öncesi zarar 27.702 TL (31 Aralık 2008: 107.040 TL) yüksek/düşük olacaktı. Grup’un bilançosunda ilişkili taraflardan finansal alacaklar olarak sınıfladığı değişken faizli krediler faiz değişimlerine bağlı olarak faiz riskine maruz kalmaktadır. 31 Aralık 2009 tarihinde EURO para birimi cinsinden olan faiz %1 oranında yüksek/düşük olsaydı ve diğer tüm değişkenler sabit kalsaydı vergi öncesi zarar 15.650 TL (31 Aralık 2008: Yoktur) düşük/ yüksek olacaktı. b) Kredi riski Finansal varlıkların sahipliği karşı tarafın sözleşmeyi yerine getirememe riskini beraberinde getirir. Ticari alacaklar yurtiçi ve yurtdışı müşterilerden alacaklardan oluşmaktadır. Grup, herhangi bir müşterisi ile tahsilat sorunu yaşaması durumunda söz konusu müşteri ile olan işlemlere sınırlama getirerek kredi riskini sınırlandırılmaktadır. 31 Aralık 2009 ve 2008 tarihleri itibariyle finansal araç türleri itibariyle maruz kalınan kredi riski analizi aşağıdaki gibidir: Üst düzey yöneticiler; genel müdür ve direktörlerden oluşmakta olup bu yöneticilere sağlanan faydalar aşağıdaki gibidir: İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 2.691.946 40.733.114 Değişken Faizli Finansal Araçlar h) Şirket’in üst düzey yöneticilerine sağlanan faydalar: 46 2008 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR Alacaklar 31.12.2009 Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar İlişkili Diğer İlişkili Diğer Taraf Taraf Taraf Taraf Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (A+B+C+D+E) Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların değeri C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların defter değeri (Dipnot 10) - Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) Değer düşüklüğü (-) Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) Değer düşüklüğü (-) Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar Bankalardaki Mevduatlar Toplam 1.804.071 24.149.593 58.799.543 - 13.733.700 98.486.907 - 1.206.200 - - - 1.206.200 1.804.071 21.376.815 58.799.543 - 13.733.700 95.714.129 - - - - - - - - 2.772.778 - - - - - - - 2.772.778 - - - - - 2.663.868 (2.663.868) - - - - - - - - - 2.663.868 (2.663.868) - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 47 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR Alacaklar 31.12.2008 Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar İlişkili Diğer İlişkili Diğer Taraf Taraf Taraf Taraf Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (A+B+C+D+E) Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların değeri C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların defter değeri (Dipnot 10) - Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) Değer düşüklüğü (-) Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) Değer düşüklüğü (-) Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar Bankalardaki Mevduatlar Toplam 576.210 41.763.191 2.691.946 - 5.961.462 50.992.809 - 1.151.000 - - - 1.151.000 576.210 32.277.669 2.691.946 - 5.961.462 41.507.287 - - - - - - - - 9.485.522 - - - - - - - 9.485.522 - - - - - 2.973.548 (2.973.548) - - - - - - - - - 2.973.548 (2.973.548) - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - c)Likidite riski İhtiyatlı likidite riski yönetimi, yeterli ölçüde nakit ve menkul kıymet tutmayı, yeterli miktarda kredi işlemleri ile fon kaynaklarının kullanılabilirliğini ve piyasa pozisyonlarını kapatabilme gücünü ifade eder. Mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilme riski, yeterli sayıda ve yüksek kalitedeki kredi sağlayıcılarının erişilebilirliğinin sürekli kılınması suretiyle yönetilmektedir. Grup yönetimi, likidite riskini yönetmek için elinde, 6 haftalık nakit çıkışını karşılayacak miktarda nakit, kredi taahhüdü ve faktoring kapasitesi tutmaktadır. Bu kapsamda Grup’un, bankalarla yapılmış olan, ihtiyacı olduğu anda kullanabileceği 45 milyon Euro tutarında kredi taahhüt anlaşması ve 25 milyon Euro tutarında faktoring anlaşması bulunmaktadır. Grup’un yükümlülükleri üzerinden ödenecek faizlerinin de dahil edildiği yükümlülüklerinin, kalan vadelerine göre dağılımı izleyen sayfada açıklanmıştır: Sözleşme uyarınca vadeler: Türev olmayan finansal yükümlülükler: Banka kredileri 31 Aralık 2009 74.667.766 Toplam 74.667.766 Sözleşme uyarınca Defter Nakit Çıkışlar Değeri Toplamı Sözleşme uyarınca vadeler: Türev olmayan finansal yükümlülükler: Banka kredileri 56.709.112 Toplam 56.709.112 3 aya kadar 3-12 ay arası 76.624.684 63.230.837 13.393.847 - - - 76.624.684 63.230.837 13.393.847 - - - 5-10 yıl arasıVadesiz 31 Aralık 2008 Sözleşme uyarınca Defter Nakit Çıkışlar Değeri Toplamı 3 aya kadar 3-12 ay arası 1-5 yıl arası 58.012.169 40.060.063 11.299.047 6.653.059 - - 58.012.169 40.060.063 11.299.047 6.653.059 - - İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. 48 1-5 yıl arası COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 5-10 yıl arasıVadesiz COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR Beklenen vadeler: Türev olmayan finansal yükümlülükler: Ticari borçlar Diğer borçlar Diğer yükümlülükler Toplam 31 Aralık 2009 Defter Değeri Beklenen Nakit Çıkışlar Toplamı 3 aya kadar 3-12 ay arası 26.152.604 3.481.435 6.456.028 26.152.604 3.481.435 6.456.028 26.152.604 3.481.435 6.456.028 - - - - - - - 36.090.067 36.090.067 36.090.067 - - - 3 aya kadar 3-12 ay arası 1-5 yıl arasıVadesiz Beklenen vadeler: Türev olmayan finansal yükümlülükler: Ticari borçlar Diğer borçlar Diğer yükümlülükler Defter Değeri Beklenen Nakit Çıkışlar Toplamı 31 Aralık 2008 28.426.312 11.555.701 9.481.308 28.426.312 12.098.621 9.481.308 28.132.568 5.426.675 2.992.142 23.632 6.671.946 6.489.166 - - - - Toplam 49.463.321 50.006.241 36.821.497 13.184.744 - - 1-5 yıl arasıVadesiz Ticari borçların, diğer borçların ve diğer yükümlülüklerin vadeleri kısa olduğundan vadeli alımlar üzerinden kazanılmamış finansman gideri hesaplanmamıştır. d) Kur riski Grup, yurtdışı müşterilerinden olan dövizli alacakları ve yurtdışı tedarikçilere olan dövizli borçları ile yabancı para cinsinden kredileri bulunması sebebiyle, döviz cinsinden borçlu veya alacaklı bulunulan meblağların TL’ye çevrilmesinden dolayı kur değişiklerinden doğan döviz kuru riskine maruz kalmaktadır. Bu risk, Yönetim Kurulu’nca yapılan düzenli toplantılarda takip edilmektedir. Grup yabancı para borç ve alacaklarını dengelemek suretiyle doğal bir korunma sağlanmaktadır. Likidite riskiyle ilişkili olarak kullanılan yurtdışı ticari alacakların faktoringi bu dengeleme işleminde önemli bir unsur teşkil etmektedir. Aşağıdaki tablo 31 Aralık 2009 ve 31 Aralık 2008 tarihleri itibariyle Grup’un yabancı para pozisyonu riskini özetlemektedir. Grup tarafından tutulan yabancı para varlıkların ve borçların kayıtlı tutarları aşağıdaki gibidir. 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 Toplam İhracat Toplam İthalat Toplam Döviz Yükümlülüğünün Hedge Edilme Oranı 150.062.202 34.729.966 311.551.260 122.558.327 %0 %0 İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 49 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR 1. Ticari Alacaklar 2a. Parasal Finansal Varlıklar (Kasa, Banka hesapları dahil) 2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar 3. Diğer 4. Dönen Varlıklar (1+2+3) 5.Ticari Alacaklar 6a. Parasal Finansal Varlıklar 6b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar 7. Diğer 8. Duran Varlıklar (5+6+7) 9. Toplam Varlıklar (4+8) Döviz pozisyonu tablosu 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 TL Karşılığı TL Karşılığı (Fonksiyonel ABD (Fonksiyonel ABD para birimi) Doları EuroGBP Diğer para birimi) Doları EuroGBP 23.273.586 - 9.964.168 731.623 - 39.853.941 89.200 10.364.569 - 58.799.543 92.437.698 - - - - - 92.437.698 31.894 - - 31.894 - - - - - 31.894 3.471.844 - 27.218.230 40.654.242 - - - - - 40.654.242 1.178.772 - - 1.910.395 - - - - - 1.910.395 - - - - - - - - - - 5.900.597 - 2.761.022 48.515.560 - - - - - 48.515.560 184.713 - - 273.913 - - - - - 273.913 10. Ticari Borçlar 9.003.016 11. Finansal Yükümlülükler 6.592.600 12a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler 3.494.959 12b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler - 13. Kısa Vadeli Yükümlülükler (10+11+12) 19.090.575 14. Ticari Borçlar - 15. Finansal Yükümlülükler - 16 a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler - 16. b Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler - 17. Uzun Vadeli Yükümlülükler (14+15+16) - 18. Toplam Yükümlülükler (13+17) 19.090.575 160.917 - 127.577 - 288.494 - - - - - 288.494 3.537.904 467.851 3.051.706 - 1.501.136 25.097 - - 8.090.746 492.948 - - - - - - - - - 8.090.746 492.948 - - - - - - - - - - - 13.044.138 28.142.706 5.187.118 - 46.373.962 - 6.422.400 - - 6.422.400 52.796.362 1.426.505 - - - 1.426.505 - - - - - 1.426.505 19. Bilanço Dışı Türev Araçların Net Varlık / (Yükümlülük) Pozisyonu (19a-19b) (54.871.620) 19.a. Aktif Karakterli Bilanço Dışı Döviz Cinsinden Türev Ürünlerin Tutarı - 19.b. Pasif Karakterli Bilanço Dışı Döviz Cinsinden Türev Ürünlerin Tutarı 54.871.620 20. Net Yabancı Para Varlık/(Yükümlülük) Pozisyonu (9-18+19) 18.475.503 21. Parasal Kalemler Net Yabancı Para Varlık / (Yükümlülük) Pozisyonu (UFRS 7.B23) (=1+2a+5+6a-10-11 12a-14-15-16) 14.547.580 22. İhracat 150.062.202 23. İthalat 34.729.966 31 Aralık 2009 Toplam (3+6+9) 31 Aralık 2008 1.049.358 - 1.245.358 - 800.000 19.524.072 - - - - - 19.524.072 1.347.926 - 478.189 2.875.473 - - - - - 2.875.473 - 4.329.489 738.125 10.329.599 2.750.000 2.254.681 164.339 - - 16.913.769 3.652.464 - - 3.000.000 - - - - 3.000.000 - 19.913.769 3.652.464 - - - - - - - - - - - - - - - - - - 25.400.000 - - - - - - - (256.600) 7.163.496 1.417.447 - (4.280.802) (1.152.592) (389.697) (776.991) - (256.600) 227.882 11.915.505 5.345.266 50.410.372 7.558.868 1.417.447 19.036.117 5.028 - - 106.993 (7.041.824) 311.551.260 122.558.327 (1.152.592) (1.189.697) 3.304.246 113.600.830 63.464.366 22.351.470 (1.255.180) 44.426.253 51.380 3.608.762 Kar/ZararÖzkaynaklar Yabancı Paranın Yabancı paranın Yabancı paranın değer kaybetmesi değer kazanması değer kaybetmesi (38.636) - (38.636) 38.636 - 38.636 - - - - 7.034.692 (5.487.162) 1.547.530 (7.034.692) 5.487.162 (1.547.530) - - - - 338.656 - 338.656 (338.656) - (338.656) - - - - 1.847.550 (1.847.550) - - Yabancı Paranın değer kazanması ABD Doları’nın TL karşısında %10 değişmesi halinde 1. ABD Doları net varlık/yükümlülüğü 2. ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 3. ABD Doları Net Etki (1+2) Euro’nun TL karşısında %10 değişmesi halinde 4. Euro net varlık/yükümlülüğü 5. Euro riskinden korunan kısmı (-) 6. Euro Net Etki (4+5) GBP’nin TL karşısında %10 değişmesi halinde 7. GBP net varlık/yükümlülüğü 8. GBP riskinden korunan kısmı (-) 9. GBP Net Etki (7+8) (170.348) - (170.348) Toplam (3+6+9) (428.080) (174.306) - (174.306) (83.426) - (83.426) Kar/ZararÖzkaynaklar Yabancı Paranın Yabancı paranın Yabancı paranın değer kaybetmesi değer kazanması değer kaybetmesi 174.306 - 174.306 - - - - - - - - 170.348 - 170.348 - - - - 428.080 - - 83.426 - 83.426 İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. 50 17.478.714 - (25.400.000) Yabancı Paranın değer kazanması ABD Doları’nın TL karşısında %10 değişmesi halinde 1. ABD Doları net varlık/yükümlülüğü 2. ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 3. ABD Doları Net Etki (1+2) Euro’nun TL karşısında %10 değişmesi halinde 4. Euro net varlık/yükümlülüğü 5. Euro riskinden korunan kısmı (-) 6. Euro Net Etki (4+5) GBP’nin TL karşısında %10 değişmesi halinde 7. GBP net varlık/yükümlülüğü 8. GBP riskinden korunan kısmı (-) 9. GBP Net Etki (7+8) Diğer COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR e) Fiyat riski Grup bulunduğu sektör nedeniyle pik demir ve alüminyum fiyatlarındaki değişimlerden kaynaklanabilecek emtia fiyat riskine maruz kalmaktadır. Grup, pik demir ve alüminyum alımlarını dönem başındaki üretim hacmi tahminlerini dikkate alarak sözleşmeye bağlamakta ve alım fiyatlarını sabitleyerek, fiyat riskini sınırlandırmaktadır. Parasal yükümlülükler Yabancı para cinsinden bakiyeler bilanço tarihindeki döviz kurları kullanılarak TL’ye çevrilmektedir. Kısa vadeli banka kredileri ve diğer parasal borçların kayıtlı değerlerinin kısa vadeli olmaları nedeniyle makul değerlerine yaklaştığı varsayılmaktadır. Uzun vadeli dövizli kredilerin makul değeri Dipnot 8’de açıklanmıştır. DİPNOT 40 - BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR f) Sermaye riski yönetimi Sermayeyi yönetirken Grup’un hedefleri, ortaklarına getiri sağlamak ve sermaye maliyetini azaltmak amacıyla en uygun sermaye yapısını sürdürerek Grup’un faaliyetlerinin devamını sağlayabilmektir. Sermaye yapısını korumak veya yeniden düzenlemek için Grup ortaklara ödenen temettü tutarını değiştirebilir, sermayeyi hissedarlara iade edebilir, yeni hisseler çıkarabilir ve borçlanmayı azaltmak için varlıklarını satabilir. Sektördeki diğer şirketlerle paralel olarak Grup sermayeyi finansal yükümlülük/özkaynaklar oranını kullanarak izler. Grup bu oranlara ilişkin belirli bir hedef tespit etmemiş olup, ihtiyaçlar ile piyasa koşullarını değerlendirmek suretiyle dönemsel stratejilerini belirleme yoluna gitmektedir. 31 Aralık 2009 31 Aralık 2008 Finansal yükümlülükler 110.757.833 Tenzil: Nakit ve nakit benzerleri (Dipnot 6) (13.741.452) Net Borç 97.016.381 Toplam özkaynaklar 174.942.443 Finansal yükümlülük/özkaynaklar oranı%63 106.172.433 (5.962.166) 100.210.267 180.484.675 %59 DİPNOT 39 - FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR) Vadeli Döviz Alış-Satış İşlemleri Grup’un 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle açık durumda 25.400.000 EURO vadeli döviz satış sözleşmeleri bulunmaktadır. 2009 yılında gerçekleşen vadeli döviz alım ve satım işlemleri sonucunda net 1.687.036 TL tutarında gelir konsolide mali tablolarda ‘‘Finansman Gelirleri’’ içerisinde gösterilmiştir. 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle açık vadeli döviz alış veya satış sözleşmesi bulunmamaktadır. 2008 yılında gerçekleşen vadeli döviz alım ve satım işlemleri sonucunda net 1.601.610 TL tutarında gider konsolide mali tablolarda ‘‘Finansman Giderleri’’ içerisinde gösterilmiştir. Finansal araçların gerçeğe uygun değeri Finansal araçların makul değerinin tahmini için kullanılan yöntem ve varsayımlar aşağıdaki gibidir: Finansal varlıklar Yabancı para cinsinden bakiyeler bilanço tarihindeki döviz kurları kullanılarak TL’ye çevrilmektedir. Bu bakiyelerin aynı zamanda kısa vadeli olmaları nedeniyle kayıtlı değere yakın olduğu öngörülmektedir. Nakit ve nakit benzeri değerler, makul değerleri ile gösterilmektedir. Ticari alacakların kayıtlı değerlerinin, ilgili şüpheli alacak karşılıklarıyla beraber makul değeri yansıttığı öngörülmektedir. Yoktur. (2008: 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle şirket çalışan sayısı toplam 1.980 kişidir. Bilanço tarihinden sonra 425 kişi işten çıkartılmıştır. Bu kişilere ödenen kıdem ve ihbar tazminatları Dipnot 26’da belirtilmiştir). DİPNOT 41 -KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKLİ OLAN DİĞER HUSUSLAR 31 Aralık 2009: a) Grup 2009 yılı içinde bir kısmı neticelendirilen, bu rapor tarihi itibariyle ise devam etmekte olan, yurtdışı satışlarından kaynaklanan ticari alacaklarının, ilgili müşterilerle yapılan mutabakat çalışmaları sonucunda, adı geçen alacaklarla ilgili ortaya çıkan geçmiş yıllardan kaynaklanan mutabakatsızlık neticesinde 31 Aralık 2008 tarihli konsolide bilançosunu ve konsolide özkaynaklar hareket tablosunu geriye dönük olarak düzeltmiştir. Söz konusu hesap mutabakatı çalışmaları sonucunda Grup’un 1998-2006 yılları arasında yurtdışındaki müşterileri ile gerçekleştirdiği ticari faaliyetlerinden kaynaklanan ticari alacakların 9.505.320 TL tutarındaki bölümünün tahsilatının mümkün olmadığı anlaşılmıştır. Söz konusu alacaklar ağırlıklı olarak iade edilen mallardan kaynaklanmaktadır. Söz konusu düzeltmenin tamamı 2008 öncesindeki dönemlere yansıtılmıştır. Bu durum 8 sayılı Uluslararası Muhasebe Standardı “Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar” kapsamında bir muhasebe hatası olarak nitelendirilmiş ve 2008 yılı finansal tablolarındaki geçmiş yıl karları ve diğer ticari alacaklar 9.505.320 TL azaltılmak suretiyle düzeltilmiştir. b) UMS 16 “Maddi Duran Varlıklar” kapsamında, şirketler üretim adetlerini göz önünde bulundurarak amortisman ayırabilmektedir. UMS 16 ile uyumlu olarak, Grup 1 Ocak- 31 Aralık 2009 hesap döneminde makine ve teçhizatlara ait amortisman giderini kapasite kullanım oranlarını dikkate alarak konsolide finansal tablolarına yansıtmıştır. Kapasite kullanım oranları 1 Ocak- 31 Aralık 2009 hesap döneminde pik döküm, yüksek basınç ve jant tesislerinde sırasıyla %30, %60 ve %55 olarak gerçekleşmiştir. Bunun sonucu olarak 1 Ocak-31 Aralık 2009 hesap dönemine ait makine ve teçhizatların amortisman gideri 5.093.349 TL olmuştur (1 Ocak-31 Aralık 2008: 12.437.163 TL). 31 Aralık 2008: Yoktur. İzleyen dipnotlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SANAYİ A.Ş. FAALİYET RAPORU 2009 51 www.componenta.com Merkez Componenta Türkiye Componenta Corporation Panuntie 4 FI-00610 Helsinki Finlandiya Tel +358 10 403 00 Faks +358 10 403 2721 Componenta Dökümcülük Sanayi ve Ticaret A.Ş. Diğer iletişim bilgilerine internetteki www.componenta.com adresinden ulaşabilirsiniz. Merkez ve Pik Döküm Tesisleri Gölyolu no: 26 (PK18) Orhangazi 16801 Bursa Türkiye Tel +90 224 573 4263 Faks +90 224 573 4273 +90 224 573 5458 Aluminium Tesisleri (Döküm & Jant) Organize Sanayi Bölgesi Sakarya Cad no: 14 Manisa Türkiye Tel +90 236 233 8057 Faks +90 236 233 80 61 Orhangazi İşleme Tesisleri Gölyolu no:26 (PK18) Orhangazi 16801 Bursa Turkey Tel +90 224 573 4263 Faks +90 224 573 4273 +90 224 573 5458 Componenta UK Ltd. Unit 3, Upper Keys Business Park Keys Park Road Hednesford Staffordshire WS12 2GE UK Tel. +44 1543 495555 Fax +44 8700 512 061