2011 STEM Raporu Özeti
Transkript
2011 STEM Raporu Özeti
KASIM 2011 Öğrencilerin Fen Bilimleri ve Teknoloji, Mühendislik ve Matematik ve Kariyer Alanlarındaki İlgisini Artırmak İçin Yapılan Çalışmalar Avrupa Okul Ağı’nın 21 Üyesi Ülkeleri tarafından alınan Ulusal Ölçüler-2011 Raporu Caroline Kearney Yayımcı Yazar Editörler Avrupa Okul Ağı (AOA) Rue de Trèves 61 1040 Brussels Belgium www.europeanschoolnet.org info@eun.org Caroline Kearney Patricia Wastiau, Àgueda Gras-Velázquez, Barbora Grečnerová and Rute Baptista Tasarım / DTP Hofi Studio Kopya Sayısı 1,000 kopya ISBN Resim Çoğaltma Hakkı Shutterstock tarafından Avrupa Okul Ağı (kopya) Bu doküman Kasım 2011 tarihinde yayınlandı. Bu yayında ifade edilen görüşler yazara aittir ve AOA Ortaklığı, AISBL veya Avrupa Komisyonu görüşlerine ait değildir. Spice projesi ve mevcut yayın, Avrupa Komisyonu desteği ile Eğitim ve Öğretim, Comenius Hayat Boyu Öğrenme programı altında finanse edilmiştir. Bu rapor sadece yazarların görüşlerini yansıtır ve Komisyon burada yer alan bilgilerin herhangi bir şekilde kullanımından sorumlu tutulamaz. Bu rapor Ticari olmayan nitelikte 3.0 şart ve koşullar altında yayınlandı. Dağıtıma açıktır. (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/). Rapor hakkında daha fazla bilgi için, sonuçlar veya SPICE projesi için Dr Agueda Gras-‐Velazquez ile iletişime geçiniz. İçindekiler 1. Genel Özet .............................................................................................3 2. Giriş .....................................................................................................6 3. Müfredat reformu ve araştırma tabanlı öğrenme............................................7 4. STEM de mesleki gelişim ve öğretmen eğitiminin güçlendirilmesi..8 4.1 Öğretmenlerin BT becerilerinin güçlenmesi .....................................8 1 Genel Özet 2001 yılında Avrupa Eğitim Bakanları, dinamik ve yenilikçi bir bilgi tabanlı ekonominin Lisbon teşvik sürecine katkıda bulunma çalışmaları ve bilimsel ve teknik alanlara katılma hedefini belirledi. O günden bu yana, Avrupa Komisyonu, bu alanda akran öğrenme ve geliştirmeyi kolaylaştırmak için Matematik, Fen ve Teknoloji (MST)‘yi bir araya getirmiş ve Avrupa düzeyinde çeşitli çalışmalar ve raporlar (bir önceki Eurydice çalışmalarından Eğitim ve Bilim Öğretimi, Nuffield Vakfı ve Rocard raporu için King’s College Londra raporu ve daha yakınlardaki Bilim ve Matematik Eurydice çalışması dahil) Avrupa’da Bilim, Teknoloji, mühendislik ve matematik (STEM) eğitimlerinin bir kısmını veya çeşitli yönlerini geliştirmeye odaklanmıştır. Bu koordinatörlüğün Spice projesi çerçevesinde ve onun Yürütme Komitesinin talebi üzerine, Avrupa Okul Ağı (AOA) ana karşılaştırmalı analizini üstlenerek, son STEM girişimleri, politika eylemleri ve reformlar konusunda 21 AOA üyesi ülkesinde, iki anketin gönül olarak cevaplandırıldığı ve bundan alınan verilere dayanarak, 2010 ve 2011 yılında kullanılabilir hale geldi. Bu rapor için bilgi toplamak amacıyla kullanılan anketlerin yanıtlayan AOA üyeleri ve Spice projesinin uzman paneli, ulusal düzeyde STEM tedbirleri ve konuları üzerinde uygun bir geçmiş ve bilgi sahibi uzmanlar, araştırmacılar, politika yapıcılar ve öğretmenlerin karışımından oluşuyordu. Anket cevapları eğitim sistemlerinin karşılaştığı zorlukları karşılamak için getirilen önlemler üzerine odaklanmıştır: pedagojik yöntemler modernizasyonu; öğretmenlerin mesleki profili artırılması; ikincilden üçüncül düzeye geçişler sağlanması; okullar, üniversiteler ve sanayi arasında ortaklıklar kurmak; ve STEM çalışmalarında ve kariyerlerinde kadınların katılımını artırmak. Bu rapor STEM çalışmaları ve mesleklerini genç öğrenciler için daha popüler bir hale getirmek için yürütmenin merkezinde iki eylem olduğunu göstermektedir: etkili ve çekici STEM müfredat ve öğretim yöntemlerinin geliştirilmesi, ve geliştirilmiş öğretmen eğitimi ve mesleki gelişim. Bazı ülkeler (Hollanda, Belçika (Flaman), Norveç, İrlanda, Fransa, İsrail, İsviçre ve İtalya), ulusal stratejileri hayata geçirdi ve diğerleri (Norveç, Finlandiya, Belçika (Flaman), Fransa, İsveç, Hollanda, İsviçre, Danimarka, Çek Cumhuriyeti, Portekiz, İspanya, Slovak Cumhuriyeti ve İrlanda), ulusal, bölgesel veya yerel merkezleri ile bağlantı kurmuşlardır. Bu merkezler, STEM’ in öğretim kalitesini geliştirmeyi ve bazen daha da özellikle, bilim ve teknolojinin popülaritesini (ayrıca kampanyalar ve yarışmalar yoluyla sağlamak) artırmayı hedefliyor. Bu bütüncül yaklaşım genellikle tüm STEM konularına, yaşam boyu öğrenme dönemini kapsar ve hükümet, eğitim sektörü ve sanayiyi içerir. Kamu-özel 3 sektör ortaklıkları, bu her şeyi kapsayan yaklaşımların önemli bir özelliğidir ve toplumda köklü ve sürdürülebilir bir bilimsel kültür geliştirmeyi hedeflemektedir. Diğer paydaşların yanı sıra; ortak yaklaşımlar, öğretmen ve öğretmen eğiticileri ağlarını bölgesel bazda oluşturmaktadır ve müfredat reformu ve girişimleri yönünde sorgulamaya dayalı öğrenme uygulamaları gerçekleştirmektedirler (örneğin, disiplinler arası, tematik veya proje çalışması). Bazı ülkelerde, ekstra zaman, finansman sağlanmasıyla küçük öğrenci grupları, STEM faaliyetlerini laboratuvarlarda ve dış mekânlarda yürütür. Çoğu ülkeler, dijital kaynaklar ve STEM öğretim araçları ile genellikle eöğrenme yoluyla, ya tüm STEM öğretmenleri için veya matematik öğretmenleri için yenilikçi yöntemler kullanarak öğretmen eğitimine yatırım yaptı, (PISA’daki öğrencilerin düşük matematik sonuçlarının bir örnek alınabilir). Özellikle deneysel öğretime dayandırılmış, büyük ölçekli hizmet içi öğretmen eğitimi programları bazı ülkelerde görülmektedir. Bazı ülkeler, BT tabanlı araçların kullanımına olan güveni artırmak için dizüstü bilgisayarları kendi öğretim süreçlerinde kullanmak şartıyla, öğretmenlere sağladı. Okul hayatından iş hayatına geçiş, anket cevaplarında belirtilen önceliklerden biridir. STEM uzmanlarını davet etmek ele alınan bir yaklaşımken, genç öğrencilerin ilgisini teşvik etmek için okullara üniversite öğrencilerini davet etmek ve STEM iş yerlerini öğretmen ve öğrenci ziyaretini sağlamak ise diğer bir yaklaşımdır. Cinsiyet ile ilgili konular açısından, ulusal politika eylem planları boyunca kızlar ve erkekler için eşit fırsatlar sağlamayı planlıyor. Eğitim sistemi, bazı durumlarda, mevcut birincil ve ikincil düzeyde kız öğrenciler için atölye çalışmaları ve yaz okullarını diğer eylemler olarak planlanıyor. Kadın STEM öğretmenleri, kız öğrencilerle eşleştirilerek bir rol modeli yaklaşımı sağlanır ve STEM profesyonelleri önerilen web sitelerinde öğrencilerle kariyer seçeneklerini paylaşır. Bazı ülkeler yerel profesyonellerin ihtiyaçlarına cevap vermek için kendi kariyer kılavuzunda öncelik olarak belirli STEM alanlarını hedef almaktadırlar. BT, daha ilgi çekici STEM konularının çalışılması ve öğrenme sürecini çeşitlendirmek için tüm ülkeler tarafından değerlendirilir. STEM, konuların öğretilmesinde kayıt ve analiz verisi toplamayı kolaylaştırdığı için bu katma değer olarak kabul edilir. STEM bir yandan veri toplama, kaydetme ve analizini yapma konusunda öğretmenlerin çalışmalarına değer katarken, malzeme yetersizliği sebebiyle öğrencilerin deneyleri yapması sırasında bazı risklerle yüzleşmesine de sebep olur, Fen derslerinde 3D yapılarının Matematik derslerinde ise modelleme yönteminin kullanılması bunu engeller. Gerçi tüm ülkeler STEM konularının öğretiminde düzenli BT kullanımı olduğunu belirtmelerine rağmen, bu uygulamada yasal değerlendirme ihtiyaçlarının yokluğu, bilgisayar eksikliği, öğretmenlerin eleştirel tutum ya da geleneksel alışkanlıklarını değiştirme isteksizliği nedeniyle ülkeler arasında durum farklılık olduğunu da belirtmektedir. 4 Tespit edilen girişimler ve reformlar çoğu zaman, sadece sınırlı bir süre için yerinde olmuştur ve bazen de planlanmış olduğu halde, herhangi bir değerlendirme yapılmamıştır. Çeşitli girişimlerin ve reformların değerlendirilmesi henüz bunu planlamayan ülkeler için kamuda kullanılabilir hale getirmekte çok önemli bir çalışma olacaktır. Önceki 2010 raporunda, belirli STEM stratejileri ve girişimleri raporlaştırıldığından beri, bu 2011 raporu dikkat çekmektedir. Bu raporlar da genişletilmiştir veya yenileri onların yerini almıştır. Her iki şekilde de, hükümetin bütçe kesintilerine rağmen, Eğitim Bakanlıklarının yanı sıra özel sektör olarak hala STEM eğitim kalitesinin güçlendirilmesine yatırım yapılıyor. Bunun altında Avrupa'da büyüme ve yeniliğin birçok ihtiyacı enjekte edecek inancıyla yapılması yatıyor. Daha fazla bilgi için biz gelecekte diğer ülkelerden de bu raporun düzenli olarak güncellenen bir sürümünü tamamlamalarını bekliyoruz. Potansiyel sinerjilerle Avrupa Komisyonu'nun MST küme çalışmaları, STEM alanındaki gelişmelerin Avrupa Okul Ağı’ nın takip çerçevesinde dikkate alınması da vardır. 5 2 Giriş Bu kısa karşılaştırmalı analiz, (Spice proje’sinin çevrimiçi web sitesi vardır) Ekim 2009 ve Ağustos 2011 yılında tüm Avrupa Okul Ağı (AOA) üyelerine gönderilen kariyer ve STEM çalışmaları çerçevesinde ulusal tedbirlerin öğrencilerin ilgisini artırmak için iki anket olarak verilen gönüllü bilgilere dayanmaktadır. İlk yayınlanan anketler 2009 yılı Ekim ayında 16 ülke tarafından yanıtlandı (Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, İrlanda, İsrail, İtalya, Hollanda, Norveç, Portekiz, Slovak Cumhuriyeti, İspanya, İsveç, İsviçre ve Türkiye). (Özellikle bu çalışma açık sorulardan oluşuyordu ve iki bölüm halinde düzenlenmişti: Bölüm A ulusal önlemlere ilişkin ve Bölüm B Avrupa/uluslararası düzeyde STEM öncelikleri ve ülkeler tarafından geliştirilen ilgili girişimlerdi. Oluşturulup, izlenen anketler Ağustos 2011 yılında ) 11 ülke tarafından yanıtlandı. Bunlardan 6’sı Çek Cumhuriyeti, Fransa, Hollanda, Portekiz, Slovak Cumhuriyeti ve Türkiye’dir, ilk 2010 raporu katkılarıyla girişimler ve reformlar hakkında güncellenmiş bilgileri sunmuştur. 5 yeni ülkede (Avusturya, Belçika (Flaman), Litvanya, Romanya ve Slovenya) bu süreçte kendilerine ait olan bilgileri sağlamıştır. Bu izlenen 2011 anketleri dört bölümden oluşmaktadır: Bölüm A: Ulusal düzeyde STEM öncelikli konular; Bölüm B: Şimdiki ve gelecekteki STEM girişimleri; Bölüm C: STEM öğretme ve öğrenmede BT Rolü; ve Bölüm D: Sanayi-okul ortaklıkları. Rapor aşağıdaki 7 bölümden oluşmaktadır: küresel STEM ulusal stratejileri, STEM öğretimin kalitesini geliştirmek için özel merkezler, müfredat reformu ve sorgulama tabanlı öğrenme, STEM de öğretmen eğitimi ve mesleki gelişimin güçlendirilmesi, STEM kariyerlerine yönelik öğrencilere rehberlik, STEM gündeminde teknolojinin rolü ve STEM de kadınların katılımı artırmaktır.. 6 Müfredat reformu ve araştırma tabanlı öğrenme 3 Anketleri cevaplayan Ülkelerin çoğu, sözü edilen STEM konularını etkileyen ulusal müfredat reformunu son zamanlarda gerçekleştirmişlerdir veya yakın zamanda ilkokul ve / veya orta öğretim düzeyinde yapacaklardır.Bu raporda Türkiye açısında ele alınan konular ve yapılan tespitler aşağıdaki gibidir: Türkiye'de, öğrenci merkezli öğrenme ve yapılandırmayı bütünleştirmek için yeni bir bilimsel müfredat tasarlanmıştır. BT tabanlı laboratuvarlarla el bilgisayarları ve altyapıları liselerde inşa edilmiştir ve STEM öğrenmeyi geliştirmek için simülasyon kullanımları öğretmenlere teşvik edilmektedir. Bu yeni araçlar ve yöntemler yeniden incelenen bilim müfredatının yapılandırılması özelliklerini destekler. Bu gelişmeler, son yıllarda TÜBİTAK tarafından yapılan araştırmalardan büyük ölçüde etkilenmiştir. Türkiye Bilim ve Teknolojik Araştırma Kurumu eğitimde, BT kullanımının faydalarını özellikle teşvik eder. Okul eğitiminde açıkça ifade edilmemesine rağmen, bu eğitim politikalarının ülkenin Ulusal Bilimini, Teknoloji ve Yenilik Stratejisini (20112016), beslediği görülebilir. ÖBBS matematik ve fen beceri açısından 8 ve 16 yaş arası öğrencileri izleyen ulusal sınavın adıdır. Bunun ötesinde, Konsey’in Vizyonunda 2023 projesinin ana hedefi olarak bilim ve teknoloji alanında yetkin bir toplum yaratma görevi vardır; bilinçli teknoloji kullanma ve yeni teknolojiler geliştirme yeteneğidir; teknolojik gelişmeleri toplumsal ve ekonomik faydaya dönüştürmek için gerekli becerilere sahiptir. 7 4 STEM de mesleki gelişim ve öğretmen eğitiminin güçlendirilmesi 4.1 Öğretmenlerin BT Becerilerinin Güçlenmesi Müfredat reformu, Türkiye'de BT öğretmen eğitiminde yeni gelişmelere önayak oldu. İlk öğretmen yetiştiren kurumlar, yeni Türk bilim müfredatına göre eğitim programları uyarlamıştır ve hizmet içi öğretmen eğitimi, yeni BT-tabanlı fen laboratuvarları ve fen bilgisi öğretiminin eğitim portalına entegresinde öğretmenlere yardımcı olmak için Milli Eğitim Bakanlığı tarafından sağlanmıştır. Ayrıca, Fatih Eğitim Projesi (2011-2016) okulların ve öğretmenlerin BT gelişimini beş eylemin sayesinde destekler, Bu eylemler: Donanım ve yazılım altyapısının sağlanması; e-içerik yönetimi ve eğitiminin sağlanması; BT’nin etkin kullanımı üzerine eğitim programları; Öğretmenlerin hizmet içi eğitimi ve bilinçli, güvenli, yönetilebilir ve ölçülebilir BT kullanımının teşvik edilmesidir. Fatih projesi de, e-kitap ve e-derslerin yardımıyla öğrenme ve öğretme ile ilgili pilot projelerle, yapılan çalışmaları birleştirir. Fatih Projesi, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yürütülmekte ve Ulaştırma Bakanlığı tarafından desteklenmektedir. Projenin genel hedefi, Türkiye'nin 'e-Dönüşüm' olarak adlandırılan çalışmasına katkıda bulunmaktır. 8