15-18 haziran tarihleri arasında gerçekleştirilen ıstype 2012
Transkript
15-18 haziran tarihleri arasında gerçekleştirilen ıstype 2012
> TİPOGRAFİ SEMİNERİ / ISTYPE 2012 15-18 HAZİRAN TARİHLERİ ARASINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN ISTYPE 2012’NİN TEMASI “AKTARIM”DI... Onur Yazıcıgil ile Alessandro Segalini tarafından başlatılan İSType (İstanbul Type Seminerleri) Türkiye’de tipografik okuryazarlığı teşvik etmeyi amaçlayan bir konuşmalar ve atölye çalışmaları serisi. Eylül 2011’de gerçekleştirilmiş olan ilk ISType etkinliği tarih, kaligrafi, teknoloji, programlama, matematik, çizim ve sanatı bir araya getirerek tipografi eğitimine ve kuramına yapısal yaklaşımlar getirmek amacıyla düzenlenen konuşmalar ve uygulama atölyeleri üzerine odaklanmış ve oldukça ilgiyle karşılanmıştı. bu yıl Salt Galata mekânında ikinci kez başarıyla gerçekleştirildi. Ülkemizden ve uluslararası konuşmacıların katılımıyla dört gün süren etkinlikler, Türk ve yabancı grafik tasarım öğrencileri ve profesyonellerden oluşan dinleyicilerden büyük ilgi gördü. Ellen Lupton TİPOGRAFİYİ DAHA GÜVENLİ HALE GETİRMEK Tipografi hem bir sanat hem de bir araç. İyi bir tipografi sizin okumanıza, öğrenmenize, dinlenmenize ve rahat etmenize yardımcı olur. Kötü tipografi ise sizi ağlatır ya da birine vurmak istersiniz (neye benzediğini öğrendikten sonra). Tipografik biçim ve uygulama ile ilgili hızlı bir girişte saçma alıntılar, yaslanmış yazı karakteri, serbest yazıtipi, gergin yazı tipi, banyo tabelaları, ve diğerlerinin neden sorun oluşturduğunu, tipografinin bugün nasıl kullanıldığını, yazarların kitabın biçimiyle ne kadar ilgilendiğini ve tasarımcıların da nasıl yazar, üretici, ve yayıncı haline geldiğini keşfettik... 102 / 103 GRAFİK TASARIM TEMMUZ - AĞUSTOS 2012 Ellen Lupton genelde yazı karakterinin kullanımı ve tasarımı ile ilgili katı kurallardı. Artık, 21. yüzyılda on yılı geride bıraktıktan sonra, bu kadar açık sözlü ve buyurgan görüşler yok. Yazı karakteri tasarımının bugünkü durumu nedir ve nereye gidiyor olduğunu tartıştık... Gerard Unger Gerard Unger HAREKET ETTİRİLEBİLİR YAZI KARAKTERİNDEN, HAREKETLİ YAZI KARAKTERİNE (AMA YOLCULUK NEREYE?) Yirminci yüzyılın içinde, birkaç kez tasarımcılar tipografi ve yazı karakteri tasarımı ile ilgili açık sözlü açıklamalar yaptılar, bunlar David Lemon GELENEKLERİ DÖNÜŞTÜRMEK Adobe yaklaşık 30 yıldır tipografik gelenek ile ileri teknolojiyi birleştiriyor, insanların yazı karakteriyle ilgili çalışması açısından ödüller kazanıyor ve beklentiler oluşturuyor. David Lemon ilk günlerden itibaren bunun gerçekleştirilmesine katkıda bulunuyor, ve deneyimlerine göz atarak, Abobe Yazı programının birbiriyle ilişkili dört özelliğinin bir değerlendirmesini sunan örnekler ve anekdotlar sundu. Adobe Yazı karakteri programı, yazı karakteri şirketleri arasında benzersiz bir konuma sahip, ve her zaman katılımcıların karakterini yansıtmıştır. David, Adobe’de yazı karakterinin ve yıllardır katkıda bulunmakta olan insanların oynadığı rol – bu rolün ve bu kişilerin programın yönünü ve Adobe’nin yıllar içinde tasarımını yaptığı 100 yeni yazı karakteri ailesinin bazılarını nasıl etkilediğini anlattı. Yazı karakteri ve harf karakteri geleneği Adobe Type programı için en önemli etkendi. David farklı gelenekleri klasik yazı karakteri tasarımları, tipografi öncesi yazı, kaligrafi, resmi olmayan yazı, ticari yazışma, ve batılı olmayan yazı sistemlerini inceleyecek ve Adobe’nin yazı karakteri tasarımlarının, bunların her birine nasıl yanıt verdiği ile ilgili birkaç örnek gösterdi. Adobe insanların yazıtiplerinden beklentilerini ve bunları kullanım biçimlerini belirleyen önemli bir etken oldu. David Adobe’nin yazıtipi teknolojisini son 30 yılda nasıl değiştirdiğini değerlendirecek. Yazı karakteri tasarımı ile teknoloji dünyası arasındaki etkileşimi ve bunun sonucu olarak da Adobe Yazıtipi Kitaplığının nasıl değiştiğini ele alındı... Son olarak da David insanların yazı karakteri kullanma konusunda hala yapabilecekleri değişikliklere öncü olmak için bazı tahminler sundu. TYPETOGETHER Veronika Burian & José Scaglione ATÖLYE Bu atölye çalışmasında temel bir metodoloji ile yazı karakteri tasarımı teknikleri ve bunların en iyi uygulamaları sunuldu. Kaligrafi, yazı, grafik tasarımı, grafik iletişim ve editörlük sektöründeki ileri düzeydeki öğrencilere, profesyonellere ve ilgilenen herkese açık gerçekleşti. DERS “4 El Tipografisi” Dijital çağ, yazı karakteri üretme, oluşturma ve basma biçimlerini önemli ölçüde değiştirdi. Yakın geçmişte kapsamlı çalışma ekipleri ve farklı uzmanlar gerektiren görevler ve projeler bilgisayarla, yeterli bilgiye, sabra ve dirayete sahip tek bir kişi tarafından yapılabiliyor. Ancak aynı dijital çağ daha etkin ve daha hızlı bir ekip çalışmasına da olanak tanıyor. Bu konuşmada, Burian ve Scaglione, yoğun editör kullanımı için oluşturulan yazı karakteri tasarımları ile ilgili işbirliği çalışmalarını tartıştı. Bu yazı karakterlerinin teknik, tarihi ve kuramsal José Scaglione from Type Together Veronika Burian from Type Together özelliklerinin altında yatan karmaşık konularına ve bunların nasıl oluşturulduğu, basıldığı ve okunduğu üzerinde yoğunlaşıldı. Gerry Leonidas YUNANCAYI ÇÖZMEK ATÖLYE Geçtiğimiz yıllarda Yunan alfabesini kapsamak için yeni yazı karakterlerine olan talep büyük ölçüde arttı. Bu, Pan-Avrupa karakter setleri, markalaşma ve şirket projeleri için minimum beklentiyi oluşturmaya başladı ve yayıncıların yeni talebi üzerine baskı ve online görüntülemeye yönelmeleri başka gelişmeleri de beraberinde getirdi. Yazı karakteri tasarımcıları için hazırlanan iş ilanları, giderek artan bir oranda üst düzeyde Yunanca tasarım yapabilmeyi bir zorunluluk olarak gösteriyor. Yunancayı çözmek için birçok neden var: Bütün tasarımcılar için ödül sayılabilecek çok düz bir tipografik dokuyu öngören bir görev tanımıyla düşük modülerlik derecesi ve biçimlerde varyasyonların dengelenmesi. Ve stili genişletmek için olanak olduğunda alfabenin kaligrafik kökenleri, müthiş bir keşif ve buluş olanağı gösterdi. Bu atölye bir gün içinde Yunan yazı karakterleri tasarımına başlamak için, özellikle de Latin yazı karakterlerini tamamlamış olan ve mevcut Latin karakterleri genişletmekle ilgilenen tasarımcılar için temel bilgiler sundu. Gerry hem harf düzeyinde hem de paragraf düzeyinde yorumlar verdi. Son dönemlerdeki bazı önemli Yunan yazı karakterlerini değerlendirildi. DERS Yeni bir çift dilli Sözlük Gerry Leonidas, Cambridge University Press için tasarladığı yeni bir çalışma olan, son aşamasında olan ve yakında yayınlanacak olan Yunanca-İngilizce Orta Düzey Sözlük ile ilgili konuştu. Sözlük 19. yüzyıla dayanan referans çalışmaları konusunda tipografik bir geleneği yıkmaya çalışarak, yazı karakteri tasarımında yeni gelişmelerden yararlanmayı amaçlıyor. Bilgi hiyerarşisi, özellikle iddialı bir tipografik ortam sundu, bu da çağdaş yazı karakteri ailelerinden tam anlamıyla yararlanılarak Sözlüğün oluşturulması için eşsiz bir fırsat sundu. Gerry, Sözlükteki tipografik sorunları ele aldı, yazı karakteri ailelerinin planlanması projesinin ortaya attığı soruları çıkarttı ve parallel kullanım için alfabelerdeki farklılıklar üzerinde yorum yaptı. Konuşma, kaliteli Fred Smeijers > > TİPOGRAFİ SEMİNERİ / ISTYPE 2012 15-18 HAZİRAN TARİHLERİ ARASINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN ISTYPE 2012’NİN TEMASI “AKTARIM”DI... Onur Yazıcıgil ile Alessandro Segalini tarafından başlatılan İSType (İstanbul Type Seminerleri) Türkiye’de tipografik okuryazarlığı teşvik etmeyi amaçlayan bir konuşmalar ve atölye çalışmaları serisi. Eylül 2011’de gerçekleştirilmiş olan ilk ISType etkinliği tarih, kaligrafi, teknoloji, programlama, matematik, çizim ve sanatı bir araya getirerek tipografi eğitimine ve kuramına yapısal yaklaşımlar getirmek amacıyla düzenlenen konuşmalar ve uygulama atölyeleri üzerine odaklanmış ve oldukça ilgiyle karşılanmıştı. bu yıl Salt Galata mekânında ikinci kez başarıyla gerçekleştirildi. Ülkemizden ve uluslararası konuşmacıların katılımıyla dört gün süren etkinlikler, Türk ve yabancı grafik tasarım öğrencileri ve profesyonellerden oluşan dinleyicilerden büyük ilgi gördü. Ellen Lupton TİPOGRAFİYİ DAHA GÜVENLİ HALE GETİRMEK Tipografi hem bir sanat hem de bir araç. İyi bir tipografi sizin okumanıza, öğrenmenize, dinlenmenize ve rahat etmenize yardımcı olur. Kötü tipografi ise sizi ağlatır ya da birine vurmak istersiniz (neye benzediğini öğrendikten sonra). Tipografik biçim ve uygulama ile ilgili hızlı bir girişte saçma alıntılar, yaslanmış yazı karakteri, serbest yazıtipi, gergin yazı tipi, banyo tabelaları, ve diğerlerinin neden sorun oluşturduğunu, tipografinin bugün nasıl kullanıldığını, yazarların kitabın biçimiyle ne kadar ilgilendiğini ve tasarımcıların da nasıl yazar, üretici, ve yayıncı haline geldiğini keşfettik... 102 / 103 GRAFİK TASARIM TEMMUZ - AĞUSTOS 2012 Ellen Lupton genelde yazı karakterinin kullanımı ve tasarımı ile ilgili katı kurallardı. Artık, 21. yüzyılda on yılı geride bıraktıktan sonra, bu kadar açık sözlü ve buyurgan görüşler yok. Yazı karakteri tasarımının bugünkü durumu nedir ve nereye gidiyor olduğunu tartıştık... Gerard Unger Gerard Unger HAREKET ETTİRİLEBİLİR YAZI KARAKTERİNDEN, HAREKETLİ YAZI KARAKTERİNE (AMA YOLCULUK NEREYE?) Yirminci yüzyılın içinde, birkaç kez tasarımcılar tipografi ve yazı karakteri tasarımı ile ilgili açık sözlü açıklamalar yaptılar, bunlar David Lemon GELENEKLERİ DÖNÜŞTÜRMEK Adobe yaklaşık 30 yıldır tipografik gelenek ile ileri teknolojiyi birleştiriyor, insanların yazı karakteriyle ilgili çalışması açısından ödüller kazanıyor ve beklentiler oluşturuyor. David Lemon ilk günlerden itibaren bunun gerçekleştirilmesine katkıda bulunuyor, ve deneyimlerine göz atarak, Abobe Yazı programının birbiriyle ilişkili dört özelliğinin bir değerlendirmesini sunan örnekler ve anekdotlar sundu. Adobe Yazı karakteri programı, yazı karakteri şirketleri arasında benzersiz bir konuma sahip, ve her zaman katılımcıların karakterini yansıtmıştır. David, Adobe’de yazı karakterinin ve yıllardır katkıda bulunmakta olan insanların oynadığı rol – bu rolün ve bu kişilerin programın yönünü ve Adobe’nin yıllar içinde tasarımını yaptığı 100 yeni yazı karakteri ailesinin bazılarını nasıl etkilediğini anlattı. Yazı karakteri ve harf karakteri geleneği Adobe Type programı için en önemli etkendi. David farklı gelenekleri klasik yazı karakteri tasarımları, tipografi öncesi yazı, kaligrafi, resmi olmayan yazı, ticari yazışma, ve batılı olmayan yazı sistemlerini inceleyecek ve Adobe’nin yazı karakteri tasarımlarının, bunların her birine nasıl yanıt verdiği ile ilgili birkaç örnek gösterdi. Adobe insanların yazıtiplerinden beklentilerini ve bunları kullanım biçimlerini belirleyen önemli bir etken oldu. David Adobe’nin yazıtipi teknolojisini son 30 yılda nasıl değiştirdiğini değerlendirecek. Yazı karakteri tasarımı ile teknoloji dünyası arasındaki etkileşimi ve bunun sonucu olarak da Adobe Yazıtipi Kitaplığının nasıl değiştiğini ele alındı... Son olarak da David insanların yazı karakteri kullanma konusunda hala yapabilecekleri değişikliklere öncü olmak için bazı tahminler sundu. TYPETOGETHER Veronika Burian & José Scaglione ATÖLYE Bu atölye çalışmasında temel bir metodoloji ile yazı karakteri tasarımı teknikleri ve bunların en iyi uygulamaları sunuldu. Kaligrafi, yazı, grafik tasarımı, grafik iletişim ve editörlük sektöründeki ileri düzeydeki öğrencilere, profesyonellere ve ilgilenen herkese açık gerçekleşti. DERS “4 El Tipografisi” Dijital çağ, yazı karakteri üretme, oluşturma ve basma biçimlerini önemli ölçüde değiştirdi. Yakın geçmişte kapsamlı çalışma ekipleri ve farklı uzmanlar gerektiren görevler ve projeler bilgisayarla, yeterli bilgiye, sabra ve dirayete sahip tek bir kişi tarafından yapılabiliyor. Ancak aynı dijital çağ daha etkin ve daha hızlı bir ekip çalışmasına da olanak tanıyor. Bu konuşmada, Burian ve Scaglione, yoğun editör kullanımı için oluşturulan yazı karakteri tasarımları ile ilgili işbirliği çalışmalarını tartıştı. Bu yazı karakterlerinin teknik, tarihi ve kuramsal José Scaglione from Type Together Veronika Burian from Type Together özelliklerinin altında yatan karmaşık konularına ve bunların nasıl oluşturulduğu, basıldığı ve okunduğu üzerinde yoğunlaşıldı. Gerry Leonidas YUNANCAYI ÇÖZMEK ATÖLYE Geçtiğimiz yıllarda Yunan alfabesini kapsamak için yeni yazı karakterlerine olan talep büyük ölçüde arttı. Bu, Pan-Avrupa karakter setleri, markalaşma ve şirket projeleri için minimum beklentiyi oluşturmaya başladı ve yayıncıların yeni talebi üzerine baskı ve online görüntülemeye yönelmeleri başka gelişmeleri de beraberinde getirdi. Yazı karakteri tasarımcıları için hazırlanan iş ilanları, giderek artan bir oranda üst düzeyde Yunanca tasarım yapabilmeyi bir zorunluluk olarak gösteriyor. Yunancayı çözmek için birçok neden var: Bütün tasarımcılar için ödül sayılabilecek çok düz bir tipografik dokuyu öngören bir görev tanımıyla düşük modülerlik derecesi ve biçimlerde varyasyonların dengelenmesi. Ve stili genişletmek için olanak olduğunda alfabenin kaligrafik kökenleri, müthiş bir keşif ve buluş olanağı gösterdi. Bu atölye bir gün içinde Yunan yazı karakterleri tasarımına başlamak için, özellikle de Latin yazı karakterlerini tamamlamış olan ve mevcut Latin karakterleri genişletmekle ilgilenen tasarımcılar için temel bilgiler sundu. Gerry hem harf düzeyinde hem de paragraf düzeyinde yorumlar verdi. Son dönemlerdeki bazı önemli Yunan yazı karakterlerini değerlendirildi. DERS Yeni bir çift dilli Sözlük Gerry Leonidas, Cambridge University Press için tasarladığı yeni bir çalışma olan, son aşamasında olan ve yakında yayınlanacak olan Yunanca-İngilizce Orta Düzey Sözlük ile ilgili konuştu. Sözlük 19. yüzyıla dayanan referans çalışmaları konusunda tipografik bir geleneği yıkmaya çalışarak, yazı karakteri tasarımında yeni gelişmelerden yararlanmayı amaçlıyor. Bilgi hiyerarşisi, özellikle iddialı bir tipografik ortam sundu, bu da çağdaş yazı karakteri ailelerinden tam anlamıyla yararlanılarak Sözlüğün oluşturulması için eşsiz bir fırsat sundu. Gerry, Sözlükteki tipografik sorunları ele aldı, yazı karakteri ailelerinin planlanması projesinin ortaya attığı soruları çıkarttı ve parallel kullanım için alfabelerdeki farklılıklar üzerinde yorum yaptı. Konuşma, kaliteli Fred Smeijers > > TİPOGRAFİ SEMİNERİ / ISTYPE 2012 Onur Yazıcıgil tipografide yazı karakteri tasarımının rolünü vurguladı ve onlarca yıllık bir raf ömrü sunan bir dökümanın tasarımıyla ilgili bilgiler verdi. Fred Smeijers ATLA, ZIPLA, OYNA VE YAZI KARAKTERİ TASARIMI YAP! Smeijers’in konuşması dinleyicilere, son otuz yıl boyunca yazı karakteri tasarımı konusundaki her zaman değişken olan uygulamaları ve yaklaşımlarını tanıttı. Fotoğrafların yerini fotokopi makineleri aldı, lazer yazıcılar, cep telefonları ya da e-postalar daha çok yazı karakteri tasarım hızını artırdı ve grafik tasarımın neden hala yazı karakteri tasarımının önemli bir “dostu” olduğunu ele alındı. Günümüzde yazı karakteri tasarımı geçmişle karşılaştırıldığında çok daha iyi öğretilebilir, ancak yazı karakteri tasarımcısı olarak hayatı sürdürmek oldukça farklıdır, bu öğretilemez ve kopya edilemez. Smeijers neden gelenekselden ayrılmanın önemli olduğunu ve en iyi çalışmalarının neden komisyonlu işler değil de kendi isteğiyle başlayan işler olduğunu anlattı. Ivo Gabrowitsch OPENTYPE ÖZELLİKLERİ KULLANAN GELİŞMİŞ TİPOGRAFİ Grafik tasarımcılar ve multimedya profesyonelleri, OpenType’ın modern bir yazıtipi dosya formatı olarak avantajlarını uzun zamandır biliyorlar. Uyumlu olan karşı platformu birçok dili destekler ve geniş bir tipografik özellikler yelpazesi sunar. Ancak yazı tipi tutkunları OpenType ve birçok özellikleriyle oynamanın ne kadar eğlenceli olduğunu gördüler mi? Henüz bilmiyorlar mı? Bu hazırlık “iç tasarımcınızın” oyuncu tarafını tanımanız ve sınırsız tipografik olanakları keşfetmeniz için iyi bir fırsat sundu. Bruno Maag ASLANIN TERBİYESİ İşlevsel olan ve bütün gerekli estetik özelliklere sahip bir yazı karakteri tasarımı yapmak için tasarımcı ve yazıtipi mühendisinin yetenekli 104 / 105 GRAFİK TASARIM TEMMUZ - AĞUSTOS 2012 olması ve çaba göstermesi gerekir. Bütün yazı sistemlerinde aynı olan bir yazı karakteri ailesi tasarımı yapmak ve bütün medyada bunu gerçekleştirmek oldukça zor bir görev. Ancak hem baskıda hem de cihazlarda küresel iletişim için yeni marka yazıtipi olan Nokia Pure üretimi ile Nokia tam da bunu gerçekleştirdi. Bu sunuş Dalton Maag ve Nokia tasarım ve mühendislik ekiplerinin, birbirleriyle uyum halinde olacak şekilde harf biçimleriyle nasıl başa çıktıklarını ve birleştirmeli yazım ve bağlaçlığın olması gereken yerlerde olmasını sağlayan bir teknolojiyi nasıl oluşturduklarıyla ilgili bilgi verdi. PANEL İLE İLGİLİ BİLGİLER Türkiye’de eğitim veren konuşmacıların pedagojik yaklaşımlarına odaklandıldı. Moderatörlüğü Onur Yazıcıgil'in yaptığı, konuşmacılar arasında Namık Kemal Sarıkavak, Özlem Özkal, ve Alessandro Segalini vardı... Adam Twardoch, Jean Middendorp DEV ADIM Bundan onlarca yıl önce, tipografi sadece basılı metinler için düşünülürdü: Kitaplar, dergiler, posterler, broşörler. Yeni medya bunu değiştirdi özellikle, elbette, internet aracılığıyla . Ancak hem tasarım hem de tasarımla ilgili tartışmalar ya da kuramı, basılı araçlar için yüzyıllardır geliştirilmiş olan sofistike araç ve ölçütlerden yoksundu. Bu, hızla değişiyor. İki yıldan az bir süredir, Cascading Style Sheets (CSS)’de yer alan internet yazıtipleri talimatlarının genel kabulü web tasarımcılarının, basılı medyadaki kadar sofistike tipografik tasarımlar yapmasına olanak sağladı. Ancak, internet veya mobil araçlar için tipografi konusunda hâlâ birçok yanlış anlama ve karmaşa söz konusu. Büyük ve küçük ekranlar için iyi tasarımlar farklı beceriler ve duyarlılıklar ister; ve son zamanlarda kaydedilen ilerlemelere karşın, baskıda mümkün olan her şey ekranda yapılamayabiliyor. Jan Middendorp (yazı eleştirmeni, kitap ve dergi tasarımcısı) ve Adam Twardoch (yazıtipi teknoloji uzmanı) tipografik gelenekten dinamik dijital iletişime doğru gerçekleştirilen dev adımları ele aldılar. Esen Karol PANEL: YENİ YAYINLAMA VE EDİTORYAL TASARIM YÖNTEMLERİ Bugünlerde içerik yayınlamak isteyen bir yayıncının önünde birçok platform seçeneği var. Gerçekte bir platformdan diğerine içeriğin serbestçe geçebilmesi için bir platform seçmek ve içeriği formatlamak en çok başvurulan seçenek haline dönüştü. e-kitap formatlarının dağılımı okuyucu için de bazı avantajlar sunuyor ancak editoryal tasarımcı için bunlar pek heyecan verici değil. Bir sayfa tasarımı yaparken editoryal tasarımcı aslında özel bir okuma deneyimini tasarlar. Eğer sayfa akıcı, sürekli değişken ve okur tarafından uyarlanabilir özellikteyse, bu özellik başlangıçta yer almıyor ve kayboluyor. Uygulama olarak kitaplar çok daha iyi bir platform sunuyor. Ancak geleceğini pek kestiremiyoruz. Basılı kitabın geçmişi 500 yılı aşıyor. Oysa elektronik kitap daha yeni doğdu. Tasarımcılar olarak, yayınların üretildiği, dağıtıldığı ya da tüketildiği araçları şekillendirme konusunda yoğun bir panel yaşandı. Thomas Milo NASIL BİR TESADÜF BULUŞ ARAPÇA TEKNOLOJİNİN GELİŞMESİNİ SAĞLADI 1283 a.h. (1865-66 a.d.) Osmanlı padişahına yazılan arzuhal ya da dilekçe 1983 yılında elime geçti. Bu belge ile Mühendisoğlu, Osmanlıca olarak, ilk geçerli tasarımı yapılmış olan nesih/ naskh yazıtipinin kullanılmasına izin verildi. Belge bu tarihi başarıyı gerçekleştirmek için kazasker Mustafa İzzet Efendi, şeyh-ül-hattatin (hattat şefi) el yazısının nasıl kullanıldığını açıklamaktadır. Bu sunuş Mühendisoğlu’nun Mustafa İzzet Efendi’nin nesih el yazısını ne kadar büyük bir başarıyla yeniden ürettiğini ve bundan genel naskh (nesih) yazı gramerini nasıl algıladığı Alessandro Segalini ile ilgili eleştirel bir analiz sunar. Bu analiz Tetterode olarak bilinen Mühendisoğlu’nun orijinal yazı karakterinin Amsterdam Type Foundry’nun 1910 kopyası ile ilgili ayrıntılı bir eleştirinin temelini oluşturacaktır, bilgisayarda üretilen genel nesih (DecoType Naskh yazı karakteri kullanılarak) Tetterode yazı karakterinin karşılaştırmalı analizi ile gerçekleşeek. Arapça tipografisine Orta Doğu bakış açısını anlamak için, bu dilekçe önemli bir ipucu sundu. Buradan da geliştirilecek olan yeni teknoloji doğdu, çünkü mevcut yöntemler, gerçek bir yazı uygulamasını gerçekleştirmek için tasarlanmamıştı... Ömer Durmaz TÜRKİYE’DE GRAFİK TASARIMIN TARİHİ– NOTLAR Bu sunuş ile, Türkiye’de grafik tasarımın izlerini belge toplayarak takip eden grafik tasarımcı, akademisyen ve editör Ömer Durmaz – yakın zamanda Türk Grafik Tasarım Tarihi üzerine bir kitabı yayınlanacak – titizlikle oluşturduğu araştırma kayıtlarını izleyiciler ile paylaştı. Bu sunuş, Türkiye’de cumhuriyetin ilk dönemlerinde grafik tasarımın oluşumundaki adımları ele aldı ve “Elifba’dan Alfabe’ye”, “Grafik Tasarımın Gelişiminde Alternatif Etkenler”, “Grafik Tasarım Tarihindeki Temel İlkeler” konularına ışık tuttu. Bratislav Pantelic GÖRSEL BİR KOD OLARAK YAZI KARAKTERİ (YAZI KARAKTERİ ve MİLLİYETÇİLİK) Eski gelenekleri yansıttığına veya ait olduğu kültürü açık biçimde temsil ettiğine ve etnik yapısını oluşturduğuna inanılan tasarımlar farklı anlam seviyeleri içerebilir. Bu ‘görsel kodlar’ tıpkı dil ve din kadar bir aidiyet hissi uyandırma gücüne sahip. Özellikle tipografi milliyetçi söylemde yazılı sözün önemi nedeniyle, ulusal kimliklerin oluşumuna katkıda bulunabilir. Milliyetçi-Sosyalist Almanya’daki ‘geleneksel’ Alman Fraktur ya da Mussolini Italya’sındaki eski Roma kare başharflerden türetilen yazı karakterlerinin yoğun olarak kullanımı ile ilgili ihtilaflar gibi kültürel modelleri çağrıştırabilir. Bu sunuş ‘geleneksel’ olan ulusal imgelere yerleşmiş olan ve ait olduğu etnik/ulusal miras ve kültürel kökenleri yansıtan son dönem harf tasarımı örneklerine odaklanacaktır. Bunlar, tasarımın metnin anlamını aştığı ve anlamı taşıyan tek araç olarak bulunduğu kimlik tanımlayıcı görsel kodlardır. Örnekler arasında Bizans Ortodoks mirasına bir referans olarak Balkan milliyetçiğinde kullanılan sözdeortaçağ yazı karakteri Miroslav yazısı, ve araç tampon çıkartmalarında sık görülen Arapça dini sözlerin kaligrafic tasarımları ve Osmanlı ya da İslam kültürel arka plana ait olduğunu göstermek için graffiti. Alessandro Segalini PANEL: TİPOGRAFİ TARİHİ Tipografide metnin fiziksel görüntüsü ile okuyucunun görsel araçları arasında önemli bir ilişki vardır. Ayrıca iki bin yıllık bir Roma yazı üretme ve yeniden üretme geleneği söz konusu. Geleneksel yazı karakterleri insanlıkta uzun bir geçmişin ürünüdür. Sumner Stone’un değişiyle, “Tıpkı canlı türleri gibi, her yazı türünün boyutu göreceli olarak mutlaktır, tıpkı gökyüzünde kristalleşen bir yıldız gibi. Bu, birçok kuşağın okuma ve yazma deneyiminin indirgenmesini sağladı.” Masaüstü yayını, yazı karakterini, dijital medyanın meta düzeyine çıkardı. Yazı karakteri artık fiziksel kökenlerinden, biçimlerini belirleyen kökenlerinden koptu: El yazısı ve harf baskısı. Birleştirmeli yazım ve eski tarz karakterler gibi özelliklerin geri dönmesi, tek alanlı yazı tiplerinin dönüşü, ve metinde ‘kaba’ grotesk yazı türlerinin kullanımı sınırlamalarda yer alan ve belirli bir karakteristik mükemmeliyet içeren geleneğe yönelik duygusal isteğimizi gösteriyor. Geleneksel olarak, iyi yazı üç şey talep eder: 1) İyi harfler; 2) Bütün ayrıntılarda iyi tasarım; 3) İyi bir mizanaj. İster bir tabela ressamı, ister grafik tasarımcısı, isterse yazı karakteri üretimi alanında çalışıyor olsun harf tasarımcısı, tıpkı bir mimar ya da şair gibi kendi döneminin tarzını yaratıcı bir şekilde yansıtır. Stanley Morison şunları yazıyor: “Harf > > TİPOGRAFİ SEMİNERİ / ISTYPE 2012 Onur Yazıcıgil tipografide yazı karakteri tasarımının rolünü vurguladı ve onlarca yıllık bir raf ömrü sunan bir dökümanın tasarımıyla ilgili bilgiler verdi. Fred Smeijers ATLA, ZIPLA, OYNA VE YAZI KARAKTERİ TASARIMI YAP! Smeijers’in konuşması dinleyicilere, son otuz yıl boyunca yazı karakteri tasarımı konusundaki her zaman değişken olan uygulamaları ve yaklaşımlarını tanıttı. Fotoğrafların yerini fotokopi makineleri aldı, lazer yazıcılar, cep telefonları ya da e-postalar daha çok yazı karakteri tasarım hızını artırdı ve grafik tasarımın neden hala yazı karakteri tasarımının önemli bir “dostu” olduğunu ele alındı. Günümüzde yazı karakteri tasarımı geçmişle karşılaştırıldığında çok daha iyi öğretilebilir, ancak yazı karakteri tasarımcısı olarak hayatı sürdürmek oldukça farklıdır, bu öğretilemez ve kopya edilemez. Smeijers neden gelenekselden ayrılmanın önemli olduğunu ve en iyi çalışmalarının neden komisyonlu işler değil de kendi isteğiyle başlayan işler olduğunu anlattı. Ivo Gabrowitsch OPENTYPE ÖZELLİKLERİ KULLANAN GELİŞMİŞ TİPOGRAFİ Grafik tasarımcılar ve multimedya profesyonelleri, OpenType’ın modern bir yazıtipi dosya formatı olarak avantajlarını uzun zamandır biliyorlar. Uyumlu olan karşı platformu birçok dili destekler ve geniş bir tipografik özellikler yelpazesi sunar. Ancak yazı tipi tutkunları OpenType ve birçok özellikleriyle oynamanın ne kadar eğlenceli olduğunu gördüler mi? Henüz bilmiyorlar mı? Bu hazırlık “iç tasarımcınızın” oyuncu tarafını tanımanız ve sınırsız tipografik olanakları keşfetmeniz için iyi bir fırsat sundu. Bruno Maag ASLANIN TERBİYESİ İşlevsel olan ve bütün gerekli estetik özelliklere sahip bir yazı karakteri tasarımı yapmak için tasarımcı ve yazıtipi mühendisinin yetenekli 104 / 105 GRAFİK TASARIM TEMMUZ - AĞUSTOS 2012 olması ve çaba göstermesi gerekir. Bütün yazı sistemlerinde aynı olan bir yazı karakteri ailesi tasarımı yapmak ve bütün medyada bunu gerçekleştirmek oldukça zor bir görev. Ancak hem baskıda hem de cihazlarda küresel iletişim için yeni marka yazıtipi olan Nokia Pure üretimi ile Nokia tam da bunu gerçekleştirdi. Bu sunuş Dalton Maag ve Nokia tasarım ve mühendislik ekiplerinin, birbirleriyle uyum halinde olacak şekilde harf biçimleriyle nasıl başa çıktıklarını ve birleştirmeli yazım ve bağlaçlığın olması gereken yerlerde olmasını sağlayan bir teknolojiyi nasıl oluşturduklarıyla ilgili bilgi verdi. PANEL İLE İLGİLİ BİLGİLER Türkiye’de eğitim veren konuşmacıların pedagojik yaklaşımlarına odaklandıldı. Moderatörlüğü Onur Yazıcıgil'in yaptığı, konuşmacılar arasında Namık Kemal Sarıkavak, Özlem Özkal, ve Alessandro Segalini vardı... Adam Twardoch, Jean Middendorp DEV ADIM Bundan onlarca yıl önce, tipografi sadece basılı metinler için düşünülürdü: Kitaplar, dergiler, posterler, broşörler. Yeni medya bunu değiştirdi özellikle, elbette, internet aracılığıyla . Ancak hem tasarım hem de tasarımla ilgili tartışmalar ya da kuramı, basılı araçlar için yüzyıllardır geliştirilmiş olan sofistike araç ve ölçütlerden yoksundu. Bu, hızla değişiyor. İki yıldan az bir süredir, Cascading Style Sheets (CSS)’de yer alan internet yazıtipleri talimatlarının genel kabulü web tasarımcılarının, basılı medyadaki kadar sofistike tipografik tasarımlar yapmasına olanak sağladı. Ancak, internet veya mobil araçlar için tipografi konusunda hâlâ birçok yanlış anlama ve karmaşa söz konusu. Büyük ve küçük ekranlar için iyi tasarımlar farklı beceriler ve duyarlılıklar ister; ve son zamanlarda kaydedilen ilerlemelere karşın, baskıda mümkün olan her şey ekranda yapılamayabiliyor. Jan Middendorp (yazı eleştirmeni, kitap ve dergi tasarımcısı) ve Adam Twardoch (yazıtipi teknoloji uzmanı) tipografik gelenekten dinamik dijital iletişime doğru gerçekleştirilen dev adımları ele aldılar. Esen Karol PANEL: YENİ YAYINLAMA VE EDİTORYAL TASARIM YÖNTEMLERİ Bugünlerde içerik yayınlamak isteyen bir yayıncının önünde birçok platform seçeneği var. Gerçekte bir platformdan diğerine içeriğin serbestçe geçebilmesi için bir platform seçmek ve içeriği formatlamak en çok başvurulan seçenek haline dönüştü. e-kitap formatlarının dağılımı okuyucu için de bazı avantajlar sunuyor ancak editoryal tasarımcı için bunlar pek heyecan verici değil. Bir sayfa tasarımı yaparken editoryal tasarımcı aslında özel bir okuma deneyimini tasarlar. Eğer sayfa akıcı, sürekli değişken ve okur tarafından uyarlanabilir özellikteyse, bu özellik başlangıçta yer almıyor ve kayboluyor. Uygulama olarak kitaplar çok daha iyi bir platform sunuyor. Ancak geleceğini pek kestiremiyoruz. Basılı kitabın geçmişi 500 yılı aşıyor. Oysa elektronik kitap daha yeni doğdu. Tasarımcılar olarak, yayınların üretildiği, dağıtıldığı ya da tüketildiği araçları şekillendirme konusunda yoğun bir panel yaşandı. Thomas Milo NASIL BİR TESADÜF BULUŞ ARAPÇA TEKNOLOJİNİN GELİŞMESİNİ SAĞLADI 1283 a.h. (1865-66 a.d.) Osmanlı padişahına yazılan arzuhal ya da dilekçe 1983 yılında elime geçti. Bu belge ile Mühendisoğlu, Osmanlıca olarak, ilk geçerli tasarımı yapılmış olan nesih/ naskh yazıtipinin kullanılmasına izin verildi. Belge bu tarihi başarıyı gerçekleştirmek için kazasker Mustafa İzzet Efendi, şeyh-ül-hattatin (hattat şefi) el yazısının nasıl kullanıldığını açıklamaktadır. Bu sunuş Mühendisoğlu’nun Mustafa İzzet Efendi’nin nesih el yazısını ne kadar büyük bir başarıyla yeniden ürettiğini ve bundan genel naskh (nesih) yazı gramerini nasıl algıladığı Alessandro Segalini ile ilgili eleştirel bir analiz sunar. Bu analiz Tetterode olarak bilinen Mühendisoğlu’nun orijinal yazı karakterinin Amsterdam Type Foundry’nun 1910 kopyası ile ilgili ayrıntılı bir eleştirinin temelini oluşturacaktır, bilgisayarda üretilen genel nesih (DecoType Naskh yazı karakteri kullanılarak) Tetterode yazı karakterinin karşılaştırmalı analizi ile gerçekleşeek. Arapça tipografisine Orta Doğu bakış açısını anlamak için, bu dilekçe önemli bir ipucu sundu. Buradan da geliştirilecek olan yeni teknoloji doğdu, çünkü mevcut yöntemler, gerçek bir yazı uygulamasını gerçekleştirmek için tasarlanmamıştı... Ömer Durmaz TÜRKİYE’DE GRAFİK TASARIMIN TARİHİ– NOTLAR Bu sunuş ile, Türkiye’de grafik tasarımın izlerini belge toplayarak takip eden grafik tasarımcı, akademisyen ve editör Ömer Durmaz – yakın zamanda Türk Grafik Tasarım Tarihi üzerine bir kitabı yayınlanacak – titizlikle oluşturduğu araştırma kayıtlarını izleyiciler ile paylaştı. Bu sunuş, Türkiye’de cumhuriyetin ilk dönemlerinde grafik tasarımın oluşumundaki adımları ele aldı ve “Elifba’dan Alfabe’ye”, “Grafik Tasarımın Gelişiminde Alternatif Etkenler”, “Grafik Tasarım Tarihindeki Temel İlkeler” konularına ışık tuttu. Bratislav Pantelic GÖRSEL BİR KOD OLARAK YAZI KARAKTERİ (YAZI KARAKTERİ ve MİLLİYETÇİLİK) Eski gelenekleri yansıttığına veya ait olduğu kültürü açık biçimde temsil ettiğine ve etnik yapısını oluşturduğuna inanılan tasarımlar farklı anlam seviyeleri içerebilir. Bu ‘görsel kodlar’ tıpkı dil ve din kadar bir aidiyet hissi uyandırma gücüne sahip. Özellikle tipografi milliyetçi söylemde yazılı sözün önemi nedeniyle, ulusal kimliklerin oluşumuna katkıda bulunabilir. Milliyetçi-Sosyalist Almanya’daki ‘geleneksel’ Alman Fraktur ya da Mussolini Italya’sındaki eski Roma kare başharflerden türetilen yazı karakterlerinin yoğun olarak kullanımı ile ilgili ihtilaflar gibi kültürel modelleri çağrıştırabilir. Bu sunuş ‘geleneksel’ olan ulusal imgelere yerleşmiş olan ve ait olduğu etnik/ulusal miras ve kültürel kökenleri yansıtan son dönem harf tasarımı örneklerine odaklanacaktır. Bunlar, tasarımın metnin anlamını aştığı ve anlamı taşıyan tek araç olarak bulunduğu kimlik tanımlayıcı görsel kodlardır. Örnekler arasında Bizans Ortodoks mirasına bir referans olarak Balkan milliyetçiğinde kullanılan sözdeortaçağ yazı karakteri Miroslav yazısı, ve araç tampon çıkartmalarında sık görülen Arapça dini sözlerin kaligrafic tasarımları ve Osmanlı ya da İslam kültürel arka plana ait olduğunu göstermek için graffiti. Alessandro Segalini PANEL: TİPOGRAFİ TARİHİ Tipografide metnin fiziksel görüntüsü ile okuyucunun görsel araçları arasında önemli bir ilişki vardır. Ayrıca iki bin yıllık bir Roma yazı üretme ve yeniden üretme geleneği söz konusu. Geleneksel yazı karakterleri insanlıkta uzun bir geçmişin ürünüdür. Sumner Stone’un değişiyle, “Tıpkı canlı türleri gibi, her yazı türünün boyutu göreceli olarak mutlaktır, tıpkı gökyüzünde kristalleşen bir yıldız gibi. Bu, birçok kuşağın okuma ve yazma deneyiminin indirgenmesini sağladı.” Masaüstü yayını, yazı karakterini, dijital medyanın meta düzeyine çıkardı. Yazı karakteri artık fiziksel kökenlerinden, biçimlerini belirleyen kökenlerinden koptu: El yazısı ve harf baskısı. Birleştirmeli yazım ve eski tarz karakterler gibi özelliklerin geri dönmesi, tek alanlı yazı tiplerinin dönüşü, ve metinde ‘kaba’ grotesk yazı türlerinin kullanımı sınırlamalarda yer alan ve belirli bir karakteristik mükemmeliyet içeren geleneğe yönelik duygusal isteğimizi gösteriyor. Geleneksel olarak, iyi yazı üç şey talep eder: 1) İyi harfler; 2) Bütün ayrıntılarda iyi tasarım; 3) İyi bir mizanaj. İster bir tabela ressamı, ister grafik tasarımcısı, isterse yazı karakteri üretimi alanında çalışıyor olsun harf tasarımcısı, tıpkı bir mimar ya da şair gibi kendi döneminin tarzını yaratıcı bir şekilde yansıtır. Stanley Morison şunları yazıyor: “Harf > > TİPOGRAFİ SEMİNERİ / ISTYPE 2012 tasarımı kesin bir sanat ve katı bir biçimde geleneklere tâbi. Harfleri istediğiniz gibi biçimlendirebileceğiniz ‘Yeni Sanat’ kavramı, istediğiniz evi yapabileceğiniz fikri kadar saçmadır. Tek başına ıssız bir adada yaşamadığın sürece bunu yapamazsın.” Grafik iletişim, her zaman dil ve kültürel bağlama bağlı olan bir mesaj taşımak için kelimelerin ve görüntülerin etkileşiminden oluşur. Bunun sonucu olarak, uygulamamızın merkezi tipografisi, bizim kabaca konuşma dilinin zengin yansımalarını ve ritimlerini yansıtmamıza olanak sağlayan tarihi geleneklerden oluşuyor. Elif Ayiter OYUN, ALAN VE YAZI Bu konuşma ‘okunmaktan’ çok ‘hissedilmek’ için tasarlanan belirsiz ileşimleri oluşturmak için oluşturulan ve sunuş yapanın metaverse olarak da bilinen çevrimiçi üç boyutlu dünyalardaki kendi yaratıcı uygulamasında ifade araçları olarak kullandığı tipografinin ve metnin, oyun içeriği olarak kullanımı üzerine odaklandı...Yazı karakterine, geleneksel olarak görüldüğü gibi, grafik iletişimin birincil aracı olarak gören yaklaşım yerine, sunuşu yapan araştırmacı, etkileşimin gerçekleştiği görüntüleme ortamının üç boyutlu yapısı ile ortaya çıkan tipografi özelliklerinin yapısını bozmayı amaçlayan araştırmalara yönelmektedir. Sunuşu yapan araştırmacı için metnin ikinci kullanımı bütün olarak görsel birimin yerine alan bir öğedir; nesnelerin ‘oldukları gibi okunabildiği’ bir temsil düzeneği olarak. Bu iki yaklaşım, videolardan (örneğin Uranometria) ve görsellerden oluşan bir görsel belge sunumu ile tartışıldı ve örneklendi. Özlem Özkal, Namık Kemal Sarıkavak, Onur Yazıcıgil, Alessandro Segalini PANEL: TÜRKİYE’DE TİPOGRAFİ EĞİTİMİ Bir ulusun kendi üyelerini birleştirmek ve kültürler olarak temsil etmek için kullanacağı iki belirleyici özelliği konuşma dili ve 106 / 107 GRAFİK TASARIM TEMMUZ - AĞUSTOS 2012 yazıdır. Bölge, bir dönemler Arap alfabesini kullanan ve köklü, ve genelde “bir gecede” yapılan bir değişiklikle Latin alfabesine geçen Türkiye Cumhuriyeti'nden oluşuyor,. Bu ülkede tipografinin gidişini etkileyen devrim niteliğinde bir karardı. Dil ve yazı arasındaki bu paradigma değişikliği, dil eğitimi alanında başka alanlarda da uyum sağlanması gerektiğini gösterdi. Belirli sesbirimlere yer vermek için, Türk Dil Derneği birkaç diakritik işaret (ç, ğ, İ, ı, ö, ş, ü) ekledi ve Latin alfabesinden bazı harfler çıkarıldı (q, x,). Bu panel oturumu 1928’de gerçekleştirilen büyük paradigma değişikliğine yer veren bazı tipografik pedagojileri ele aldı. Konuşmacılar, görsel iletişimini 84 yıl önce tamamen değiştiren bir ülkede tipografik eğitim ile ilgili bir tartışma açmayı amaçladı... Aralarında Namık Kemal Sarıkavak, Özlem Özkal, Alessandro Segalini ve Onur Yazıcıgil’in olduğu panelistler bu konu ile ilgili görüşlerini paylaştı ve kendi sınıflarından ve öğrencilerinden aldıkları görsel örnekleri paylaştılar. Eben Sorkin EKRANLAR ÖNCELİK KAZANIYOR Yazı karakteri tasarımı, karakterin yeniden üretileceği ortam ve teknolojiye uyum sağlar. Böylelikle ekranlar için üretilen yazı karakteri baskı için üretilenden farklı olmalıdır. Ekranlar için üretilen karakterler, doğrudan basılı karakter ile ilgili olmadan ekranlar için özel olarak yapılmıştır. Bu ilişki yavaş yavaş değişti. Sonuç olarak, hem baskı hem de ekran temsili için dijital formatlarına izin veren akıllıca bir uzlaşma yolu bulundu. Bu basılı biçime öncelik verilmesiyle gerçekleştirildi. Ekran sonuçları başlangıçta zayıftı ancak zaman içinde gelişti. Bu uzlaşı yaklaşımı artık çözülüyor çünkü ekran versiyonu, uzlaşmadan çok daha önemli hale geliyor. Ekranlar önceliği kazanıyor. Böylece ekran için üretilen karakterler ve baskı için yapılan karakterler git gide birbirinden ayrılıyor. Gerçekten de, bu ayrım önümüzdeki on yıl için öngördüğümüz yeni karakter tasarımının en önemli özelliği olacak. Ancak, geleceğin baskı ve ekran karakterlerine daha ayrıntılı baktığımızda, gelecekte tekrar birleşebilirler. Bu konuşmada karakter teknolojisinin nasıl gelişim gösterdiğini incelendi; bu değişimin, hem karakter tasarımcısı hem de grafik tasarımcısı için getirdiği fırsatların nasıl değerlendirileceği ile ilgili yöntemler önerildi... Laurie Churchman FORMAL TİPOGRAFİNİN HALK DİLİNE AKTARILMASI Windsong, Y Knot, Wildfire, ya da Wet Spot olsun, bir tekne adının anlatacak bir hikayesi vardır. Ve, teknenin ismi için seçilen yazı karakteri kültür, bireysel markalaşma ve halk dili tipografisi ile ilgili bilgi verir. Tarihsel olarak, tekne adları, tabelacılar ya da tekne sahipleri tarafından elle yazılırdı. İsmin bireyselliği ve yaratıcı yorumu benzersizlik taşır ancak isimler genelde geleneksel olarak Serif büyük harflerle yazılırdı. Vinil teknoloji ve daha sonra da dijital tipografi ticarete girince, uyarlama ve uygulama kolaylığı fırsatları sundu. Bu tabelacıların uyum sağlama ya da sektörden kopmalarını gerektirdi, artı tekne sahiplerinin tasarım sürecine doğrudan katılmasını sağladı. Böylelikle, stilistik açısından tekne adları daha çok görüntü ağırlıklı ve tipografik seçimler daha popüler ya da kitsch. İsimler aynı zamanda kişiseldir, teknede olanlarla, onların meslekleri, medeni halleri ya da maddi durumları ile ilgili bilgi verir. Aslında, modern tekne isimleri görseldir, dalgalıdır. Dave Crossland YAZI KARAKTERİNİN TEKNOLOJİK BİLEŞENİ OLARAK ÖZGÜRLÜĞÜ Yazı tipleri paylaşılamaz ve doğru işlemediğinde, bunları düzeltmenize izin verilmez. Kendi yazı karakterini yapmak gizemlerle dolu kara bir sanat türüdür. Uzun zaman önce yazılım programları aynıydı, ancak serbest yazılım hareketi bilgiyi, araçları, ve yazılım işini özgürleştirdi. Artık sıra yazı tiplerinin özgürleştirilmesinde. Dave Crossland sadece libre yazılımı kullanarak nasıl yazı karakteri tasarımı yapılacağı — ve bunu yaparak nasıl para kazanılacağını göstermektedir. Fevkalade Collective TÜRKİYE’DE TİPOGRAFİK HAVA KALİTESİNİN İYİLEŞTİRİLMESİ Türkiye’deki tasarımcılar, bütün tasarım bilincinin kötü olmadığı ancak yazı karakteri bilincinin hâlâ olmadığı bir ortamda çalışıyor. Sanki insanların gözü yazı karakterini görmüyor. Konuşma dili ve profesyonel tasarımda bol sayıda örnek mevcut, bunlar arasında mağaza tabelaları siyasi parti afişleri TV ağı logoları da var. Türk tasarımcılar olarak, tarihin ve geleneğin bir ürünü olarak olumsuz bir ortamda doğduk ve yaşıyoruz. Ancak gene de ümit var. Her yerde olumlu değişimler görüyoruz; gazetelerde, markalarda ya da tabelalarda. Türkiye’de tipografi ile ilgilenen kapalı grup büyümeye başladı. Fevkalade olarak, işimizle bu dönüşümün bir parçası olmaya, iyi tipografiden ödün vermemeye, ve bazen de müşterilerimizin isteklerine karşı savunmaya çalışıyoruz. Olumsuz özelliklerine karşın, bu alanda gelişme olacağını görüyoruz, düzgün bir görsel ortam yaratmak için bu alçak gönüllü katkı çok çekici geliyor bize. John Hudson ALDHABI: KIVRIMLARA GİDEN YOLDAKİ SERÜVENLER Aldhabi, Microsoft’un Windows 8’e eklenmesi için önerdiği yeni Fars-Arapça gösterge yazı karakteri. Gabriola yazı karakteri ile başlayan (Latince, Yunanca, Kiril) tipografi keşiflerindeki gelişmeleri temsil ediyor, bunun finansmanını da Microsoft’un Advance Reading Technologies grubu yaptı. Aldhabi Arapça bileşeni Tim Holloway tarafından tasarlandı, sanat yönetmeni Fiona Ross; Latince bileşenin tasarımını John Hudson yaptı; Izmir seramiklerinin esin kaynağı olduğu süsleme grubu Titus Nemeth tarafından tasarlandı. Aldhabi’nin tasarımı dolaylı olarak 2005 yılının Bahar aylarında Londra’daki Turks: a journey of a thousand years, (Türkler : Bin yılın tarihi) sergisinden etkilendi, ve doğrudan bu sergideki küçük bir elyazması kitaptan etkilendi: 1470 yılında İstanbulda basılan Ali ibn Muhammad al-Jurjani’nin yazdığı Risāla-i Vujūdīyya (Varlık ile ilgili İnceleme). Bu kitap erken divan örneğinin bir alt kategorise olan zülf-ü aruz— ‘kıvrımlı yollar’—olarak bilinen ince bir Osmanlı kaligrafi stilinde yazılmıştı Aldhabi karakterinin tasarımı bu kaligrafik stili yeniden üretme amacını taşımıyordu, amaç stilin görsel etkisi ve erken diwani ve nastaliq. özelliklerinin uyumlu hale getirilmesi ile yeni bir tipografik biçim geliştirmekti. John Hudson Aldhabi yazı karakterinin gelişimini başlangıç tasarım fikirlerinden itibaren, Decotype ve Linotype Qalmi yaklaşımlarının Arap tipografi üzerindeki etkisi, karmaşık proje planlama, tasarımın tekrar eden değerlendirmesi ve iyileştirme çalışmaları, ekranda göstermek için yazıtipi ile ilgili ipuçları, ve çalışmasını sağlamak için gerekli bütün karmaşık OpenType Layout Hrant Papazian programı ile birlikte sundu. Hem sayfa hem de ekranda etkili olmayı hedefleyen ‘Kıvrım yolları’ bu proje OpenType Layout modelinin ve Microsoft ve diğer şirketlerin yazılımlarının bazı özelliklerinin güçlü ve zayıf yanlarını ortaya çıkardı. John Hudson bunları eleştirel olarak ele alıyor ve Aldhabi'nin potansiyelini gerçekleştirmek için nelerin yapılması gerektiğini araştırıyor. Hrant Papazian GELECEĞE MİRAS Çoğunluklar, azınlıklar. Küreselleşme, milliyetçilik. Diaspora, anayurt. Bireysellik, etnik köken. Kişinin kendi etnik kimliği için savaşması bir bela mı yoksa şans mı? Hiç kimse hatta yoldaşları fark etmese bile, herkes en azından biraz savaşım vermek istiyor. Yazı karakteri tasarımcıları da savaşım verebilir. Bunların bazıları savaşmak için tasarım yapar. Ancak tasarım sanat değildir, bu nedenle bu savaşım başkalarının işine yarar. Bir birey ya da etnik bir grup olarak Avrupa, Çin ya da başka bir yerde kabul edilmek eski klişe özelliği gerektirir: Denge. Onların tahakkümü altına girerseniz, kabul edilmenin bir anlamı olmaz; hem hayatta kalamazsınız ya da kuşatıldığınız için en azından gelişemezsiniz. Ev sahibini kabul etmek çok daha zordur, muhtemelen gelecekteki partnerinizi kabul etmek bazı açılardan daha iyidir. Ancak bazı açılardan daha iyi durumdasınızdır, çünkü hiç kimsenin geçmişi aynı olamaz. Tarih ölüdür, tarihin bağlamı sonsuz. Bir yazı karakteri geleceği için nasıl savaşır? Tarihinizi alıp, küçük de olsa size yardımcı olacak yeni bir yazı karakterini nasıl oluşturursunuz? Dilinizin yazılma biçimini nasıl geliştirebilirsiniz? Bir yazı karakteri dünyayı nasıl zenginleştirebilir? > > TİPOGRAFİ SEMİNERİ / ISTYPE 2012 tasarımı kesin bir sanat ve katı bir biçimde geleneklere tâbi. Harfleri istediğiniz gibi biçimlendirebileceğiniz ‘Yeni Sanat’ kavramı, istediğiniz evi yapabileceğiniz fikri kadar saçmadır. Tek başına ıssız bir adada yaşamadığın sürece bunu yapamazsın.” Grafik iletişim, her zaman dil ve kültürel bağlama bağlı olan bir mesaj taşımak için kelimelerin ve görüntülerin etkileşiminden oluşur. Bunun sonucu olarak, uygulamamızın merkezi tipografisi, bizim kabaca konuşma dilinin zengin yansımalarını ve ritimlerini yansıtmamıza olanak sağlayan tarihi geleneklerden oluşuyor. Elif Ayiter OYUN, ALAN VE YAZI Bu konuşma ‘okunmaktan’ çok ‘hissedilmek’ için tasarlanan belirsiz ileşimleri oluşturmak için oluşturulan ve sunuş yapanın metaverse olarak da bilinen çevrimiçi üç boyutlu dünyalardaki kendi yaratıcı uygulamasında ifade araçları olarak kullandığı tipografinin ve metnin, oyun içeriği olarak kullanımı üzerine odaklandı...Yazı karakterine, geleneksel olarak görüldüğü gibi, grafik iletişimin birincil aracı olarak gören yaklaşım yerine, sunuşu yapan araştırmacı, etkileşimin gerçekleştiği görüntüleme ortamının üç boyutlu yapısı ile ortaya çıkan tipografi özelliklerinin yapısını bozmayı amaçlayan araştırmalara yönelmektedir. Sunuşu yapan araştırmacı için metnin ikinci kullanımı bütün olarak görsel birimin yerine alan bir öğedir; nesnelerin ‘oldukları gibi okunabildiği’ bir temsil düzeneği olarak. Bu iki yaklaşım, videolardan (örneğin Uranometria) ve görsellerden oluşan bir görsel belge sunumu ile tartışıldı ve örneklendi. Özlem Özkal, Namık Kemal Sarıkavak, Onur Yazıcıgil, Alessandro Segalini PANEL: TÜRKİYE’DE TİPOGRAFİ EĞİTİMİ Bir ulusun kendi üyelerini birleştirmek ve kültürler olarak temsil etmek için kullanacağı iki belirleyici özelliği konuşma dili ve 106 / 107 GRAFİK TASARIM TEMMUZ - AĞUSTOS 2012 yazıdır. Bölge, bir dönemler Arap alfabesini kullanan ve köklü, ve genelde “bir gecede” yapılan bir değişiklikle Latin alfabesine geçen Türkiye Cumhuriyeti'nden oluşuyor,. Bu ülkede tipografinin gidişini etkileyen devrim niteliğinde bir karardı. Dil ve yazı arasındaki bu paradigma değişikliği, dil eğitimi alanında başka alanlarda da uyum sağlanması gerektiğini gösterdi. Belirli sesbirimlere yer vermek için, Türk Dil Derneği birkaç diakritik işaret (ç, ğ, İ, ı, ö, ş, ü) ekledi ve Latin alfabesinden bazı harfler çıkarıldı (q, x,). Bu panel oturumu 1928’de gerçekleştirilen büyük paradigma değişikliğine yer veren bazı tipografik pedagojileri ele aldı. Konuşmacılar, görsel iletişimini 84 yıl önce tamamen değiştiren bir ülkede tipografik eğitim ile ilgili bir tartışma açmayı amaçladı... Aralarında Namık Kemal Sarıkavak, Özlem Özkal, Alessandro Segalini ve Onur Yazıcıgil’in olduğu panelistler bu konu ile ilgili görüşlerini paylaştı ve kendi sınıflarından ve öğrencilerinden aldıkları görsel örnekleri paylaştılar. Eben Sorkin EKRANLAR ÖNCELİK KAZANIYOR Yazı karakteri tasarımı, karakterin yeniden üretileceği ortam ve teknolojiye uyum sağlar. Böylelikle ekranlar için üretilen yazı karakteri baskı için üretilenden farklı olmalıdır. Ekranlar için üretilen karakterler, doğrudan basılı karakter ile ilgili olmadan ekranlar için özel olarak yapılmıştır. Bu ilişki yavaş yavaş değişti. Sonuç olarak, hem baskı hem de ekran temsili için dijital formatlarına izin veren akıllıca bir uzlaşma yolu bulundu. Bu basılı biçime öncelik verilmesiyle gerçekleştirildi. Ekran sonuçları başlangıçta zayıftı ancak zaman içinde gelişti. Bu uzlaşı yaklaşımı artık çözülüyor çünkü ekran versiyonu, uzlaşmadan çok daha önemli hale geliyor. Ekranlar önceliği kazanıyor. Böylece ekran için üretilen karakterler ve baskı için yapılan karakterler git gide birbirinden ayrılıyor. Gerçekten de, bu ayrım önümüzdeki on yıl için öngördüğümüz yeni karakter tasarımının en önemli özelliği olacak. Ancak, geleceğin baskı ve ekran karakterlerine daha ayrıntılı baktığımızda, gelecekte tekrar birleşebilirler. Bu konuşmada karakter teknolojisinin nasıl gelişim gösterdiğini incelendi; bu değişimin, hem karakter tasarımcısı hem de grafik tasarımcısı için getirdiği fırsatların nasıl değerlendirileceği ile ilgili yöntemler önerildi... Laurie Churchman FORMAL TİPOGRAFİNİN HALK DİLİNE AKTARILMASI Windsong, Y Knot, Wildfire, ya da Wet Spot olsun, bir tekne adının anlatacak bir hikayesi vardır. Ve, teknenin ismi için seçilen yazı karakteri kültür, bireysel markalaşma ve halk dili tipografisi ile ilgili bilgi verir. Tarihsel olarak, tekne adları, tabelacılar ya da tekne sahipleri tarafından elle yazılırdı. İsmin bireyselliği ve yaratıcı yorumu benzersizlik taşır ancak isimler genelde geleneksel olarak Serif büyük harflerle yazılırdı. Vinil teknoloji ve daha sonra da dijital tipografi ticarete girince, uyarlama ve uygulama kolaylığı fırsatları sundu. Bu tabelacıların uyum sağlama ya da sektörden kopmalarını gerektirdi, artı tekne sahiplerinin tasarım sürecine doğrudan katılmasını sağladı. Böylelikle, stilistik açısından tekne adları daha çok görüntü ağırlıklı ve tipografik seçimler daha popüler ya da kitsch. İsimler aynı zamanda kişiseldir, teknede olanlarla, onların meslekleri, medeni halleri ya da maddi durumları ile ilgili bilgi verir. Aslında, modern tekne isimleri görseldir, dalgalıdır. Dave Crossland YAZI KARAKTERİNİN TEKNOLOJİK BİLEŞENİ OLARAK ÖZGÜRLÜĞÜ Yazı tipleri paylaşılamaz ve doğru işlemediğinde, bunları düzeltmenize izin verilmez. Kendi yazı karakterini yapmak gizemlerle dolu kara bir sanat türüdür. Uzun zaman önce yazılım programları aynıydı, ancak serbest yazılım hareketi bilgiyi, araçları, ve yazılım işini özgürleştirdi. Artık sıra yazı tiplerinin özgürleştirilmesinde. Dave Crossland sadece libre yazılımı kullanarak nasıl yazı karakteri tasarımı yapılacağı — ve bunu yaparak nasıl para kazanılacağını göstermektedir. Fevkalade Collective TÜRKİYE’DE TİPOGRAFİK HAVA KALİTESİNİN İYİLEŞTİRİLMESİ Türkiye’deki tasarımcılar, bütün tasarım bilincinin kötü olmadığı ancak yazı karakteri bilincinin hâlâ olmadığı bir ortamda çalışıyor. Sanki insanların gözü yazı karakterini görmüyor. Konuşma dili ve profesyonel tasarımda bol sayıda örnek mevcut, bunlar arasında mağaza tabelaları siyasi parti afişleri TV ağı logoları da var. Türk tasarımcılar olarak, tarihin ve geleneğin bir ürünü olarak olumsuz bir ortamda doğduk ve yaşıyoruz. Ancak gene de ümit var. Her yerde olumlu değişimler görüyoruz; gazetelerde, markalarda ya da tabelalarda. Türkiye’de tipografi ile ilgilenen kapalı grup büyümeye başladı. Fevkalade olarak, işimizle bu dönüşümün bir parçası olmaya, iyi tipografiden ödün vermemeye, ve bazen de müşterilerimizin isteklerine karşı savunmaya çalışıyoruz. Olumsuz özelliklerine karşın, bu alanda gelişme olacağını görüyoruz, düzgün bir görsel ortam yaratmak için bu alçak gönüllü katkı çok çekici geliyor bize. John Hudson ALDHABI: KIVRIMLARA GİDEN YOLDAKİ SERÜVENLER Aldhabi, Microsoft’un Windows 8’e eklenmesi için önerdiği yeni Fars-Arapça gösterge yazı karakteri. Gabriola yazı karakteri ile başlayan (Latince, Yunanca, Kiril) tipografi keşiflerindeki gelişmeleri temsil ediyor, bunun finansmanını da Microsoft’un Advance Reading Technologies grubu yaptı. Aldhabi Arapça bileşeni Tim Holloway tarafından tasarlandı, sanat yönetmeni Fiona Ross; Latince bileşenin tasarımını John Hudson yaptı; Izmir seramiklerinin esin kaynağı olduğu süsleme grubu Titus Nemeth tarafından tasarlandı. Aldhabi’nin tasarımı dolaylı olarak 2005 yılının Bahar aylarında Londra’daki Turks: a journey of a thousand years, (Türkler : Bin yılın tarihi) sergisinden etkilendi, ve doğrudan bu sergideki küçük bir elyazması kitaptan etkilendi: 1470 yılında İstanbulda basılan Ali ibn Muhammad al-Jurjani’nin yazdığı Risāla-i Vujūdīyya (Varlık ile ilgili İnceleme). Bu kitap erken divan örneğinin bir alt kategorise olan zülf-ü aruz— ‘kıvrımlı yollar’—olarak bilinen ince bir Osmanlı kaligrafi stilinde yazılmıştı Aldhabi karakterinin tasarımı bu kaligrafik stili yeniden üretme amacını taşımıyordu, amaç stilin görsel etkisi ve erken diwani ve nastaliq. özelliklerinin uyumlu hale getirilmesi ile yeni bir tipografik biçim geliştirmekti. John Hudson Aldhabi yazı karakterinin gelişimini başlangıç tasarım fikirlerinden itibaren, Decotype ve Linotype Qalmi yaklaşımlarının Arap tipografi üzerindeki etkisi, karmaşık proje planlama, tasarımın tekrar eden değerlendirmesi ve iyileştirme çalışmaları, ekranda göstermek için yazıtipi ile ilgili ipuçları, ve çalışmasını sağlamak için gerekli bütün karmaşık OpenType Layout Hrant Papazian programı ile birlikte sundu. Hem sayfa hem de ekranda etkili olmayı hedefleyen ‘Kıvrım yolları’ bu proje OpenType Layout modelinin ve Microsoft ve diğer şirketlerin yazılımlarının bazı özelliklerinin güçlü ve zayıf yanlarını ortaya çıkardı. John Hudson bunları eleştirel olarak ele alıyor ve Aldhabi'nin potansiyelini gerçekleştirmek için nelerin yapılması gerektiğini araştırıyor. Hrant Papazian GELECEĞE MİRAS Çoğunluklar, azınlıklar. Küreselleşme, milliyetçilik. Diaspora, anayurt. Bireysellik, etnik köken. Kişinin kendi etnik kimliği için savaşması bir bela mı yoksa şans mı? Hiç kimse hatta yoldaşları fark etmese bile, herkes en azından biraz savaşım vermek istiyor. Yazı karakteri tasarımcıları da savaşım verebilir. Bunların bazıları savaşmak için tasarım yapar. Ancak tasarım sanat değildir, bu nedenle bu savaşım başkalarının işine yarar. Bir birey ya da etnik bir grup olarak Avrupa, Çin ya da başka bir yerde kabul edilmek eski klişe özelliği gerektirir: Denge. Onların tahakkümü altına girerseniz, kabul edilmenin bir anlamı olmaz; hem hayatta kalamazsınız ya da kuşatıldığınız için en azından gelişemezsiniz. Ev sahibini kabul etmek çok daha zordur, muhtemelen gelecekteki partnerinizi kabul etmek bazı açılardan daha iyidir. Ancak bazı açılardan daha iyi durumdasınızdır, çünkü hiç kimsenin geçmişi aynı olamaz. Tarih ölüdür, tarihin bağlamı sonsuz. Bir yazı karakteri geleceği için nasıl savaşır? Tarihinizi alıp, küçük de olsa size yardımcı olacak yeni bir yazı karakterini nasıl oluşturursunuz? Dilinizin yazılma biçimini nasıl geliştirebilirsiniz? Bir yazı karakteri dünyayı nasıl zenginleştirebilir? >