5 Genel Trafik Kuralları
Transkript
5 Genel Trafik Kuralları
Trafik El Kitabı Yazıcı çıktısı kolay versiyon TURKISH Temmuz 2008 Bu el kitabı ayrıca RTA internet sitesinde şu dillerde de mevcuttur: Arapça, Çince, Hırvatça, Yunanca, Korece, Sırpça, İspanyolca, Türkçe ve Vietnamca. Bu el kitabı yasaların yalnızca bir yorumu olup, kolay anlaşılabilmesi için yalın bir dille yazılmıştır. Yasalar sık sık değiştiğinden, RTA’nın www.rta.nsw.gov.au web sitesinden en son baskı el kitabını edinmeniz gerekir. DİĞER RTA YAYINLARI Getting your Driver Licence A guide to the Driving Test Hazard Perception Handbook Driver Qualification Handbook A Guide for Older Drivers Heavy Vehicle Drivers’ Handbook Motorcycle Riders’ Handbook Braking Habits Giriş İster yeni, ister deneyimli bir sürücü olun, Trafik El Kitabı (Road Users’ Handbook), yol güvenliği, güvenli araç kullanma, araç tescili ve trafik suçlarına uygulanan cezaların yanı sıra, NSW trafik kurallarına ilişkin pratik bilgiler de sağlamaktadır. Trafik kuralları, NSW karayollarında trafik akışının güvenli ve hızlı olmasının temelini oluşturmaktadır. Güncelleştirilmiş olan bu el kitabını araç kullanmayı öğrenen ya da bir üst sınıf sürücü ehliyeti almak isteyen herkesin okuması gerekir. El kitabı ayrıca, değişen trafik kurallarını öğrenmek isteyen deneyimli sürücüler için yararlı olup, başka eyaletlerden ya da yurtdışından gelen ve araç kullanmak isteyen ziyaretçiler için de kapsamlı bir bilgi kaynağıdır. Genç sürücülerin bir kazaya karışma risklerinin daha yüksek olduğu bilinen bir gerçektir. Kaza istatistik verileri, 17-20 yaş arasındaki gençlerin ölüm ya da yaralanma ile sonuçlanan kazalara karışma olasılığının deneyimli sürücülere göre iki kat fazla olduğunu göstermektedir. RTA bu konuya bir çözüm getirmek amacıyla Graduated Licensing Scheme (GLS) adlı yeni bir sürücü ehliyeti programı uygulamaya başlamıştır. 1 Temmuz 2000 tarihinde uygulamaya konulan bu program, NSW Hükümeti’nin trafik kazalarında ölüm oranını azaltmayı hedefleyen Road Safety 2010 stratejisinin önemli bir parçasını oluşturmaktadır. GLS yeni sürücülere öğrenme sürecini en az üç yıllık bir döneme yayarak daha fazla deneyim kazanmalarında, beceri edinmelerinde ve daha güvenli sürücüler haline gelmelerinde yardımcı olmayı amaçlamaktadır. Bu el kitabında, bazı kişiler için tam sürücü ehliyeti almalarını sağlayan ilk aşama hakkında bilgi verilmektedir. Trafik El Kitabı, size Driver Knowledge Test’ini (Sürücü Bilgi Sınavı -DKT) geçip öğrenci sürücü ehliyeti almanızda yardımcı olacaktır. Bu el kitabı, sınavdan geçmek için bilmeniz gereken tüm bilgileri içermesinin yanı sıra, tüm sürücüler için yararlı olan yol güvenliği ile ilgili bazı değerli tavsiyeleri ve güvenli araç kullanma tekniklerini de kapsamaktadır. Yol güvenliğinin ister araç, motosiklet ya da bisiklet sürücüsü, ister yaya ve hatta yolcu olsun, yolu paylaşan herkesin sorumluluğu olduğu unutulmamalıdır. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon İçindekiler 1. BU EL KİTABI NASIL KULLANILMALI. . . . . . 6 YORGUNLUK. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 2. BÖLÜM: SÜRÜCÜ EHLİYETLERİ. . . . . . . . 6 3. BÖLÜM: YOL GÜVENLİĞİ. . . . . . . . . . . . . . 6 4. BÖLÜM: GÜVENLİ ARAÇ KULLANMA. . . . 7 5. BÖLÜM: GENEL TRAFİK KURALLARI. . . . 7 6. BÖLÜM: ARAÇLARIN TESCİLİ. . . . . . . . . . 7 7. BÖLÜM: CEZALAR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Yolcu GÜVENLİĞİ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 EMNİYET KEMERLERİ VE ÇOCUK EMNİYET GEREÇLERİ . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 YOLCU GÜVENLİĞİ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 2. SÜRÜCÜ EHLİYETLERİ . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 EHLİYET SAHİPLERİNİN SORUMLULUKLARI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 RÜŞVET VERME YASALARA AYKIRIDIR . . . 8 EHLİYET SİSTEMİ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 GRADUATED LICENSING SCHEME . . . . . . . 9 SÜRÜCÜ BİLGİ SINAVI (DKT) . . . . . . . . . . . 10 SÜRÜCÜ EHLİYETİ TÜRLERİ. . . . . . . . . . . . 13 - ÖĞRENCİ EHLİYETİ SAHİPLERİNE UYGULANAN KISITLAR . . . . . . . . . . . . . . . 13 - P1 EHLİYETİ SAHİPLERİNE UYGULANAN KISITLAR. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 - P2 EHLİYETİ SAHİPLERİNE UYGULANAN KISITLAR. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 SÜRÜCÜ EHLİYETİ SINIFLARI. . . . . . . . . . . 19 NEW SOUTH WALES EYALETİNDEKİ SÜRÜCÜ EHLİYETİ SINIFLARI . . . . . . . . . . 20 DİĞER EYALETLERDEN GELEN SÜRÜCÜLER. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 YURDIŞINDAN GELEN SÜRÜCÜLER . . . . . 22 ÖZÜRLÜ SÜRÜCÜLER. . . . . . . . . . . . . . . . . 24 SAĞLIK SORUNU OLAN SÜRÜCÜLER. . . . 24 80 YAŞ VE ÜZERİNDEKİ SÜRÜCÜLER. . . . 24 ORGAN BAĞIŞI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Özet EHLİYETLERE İLİŞKİN BİLMENİZ GEREKENLER. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 BİLGİNİZİ ÖLÇÜNÜZ – ÖRNEK SINAV SORULARI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 3. YOL GÜVENLİĞİ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 YOLLARIMIZI HERKES İÇİN DAHA GÜVENLİ HALE GETİRME. . . . . . . . . . . . . . 28 HIZ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 ALKOL, UYUŞTURUCU MADDELER, İLAÇLAR VE ARAÇ KULLANMA . . . . . . . . . 29 Yolu paylaşma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 BAŞKALARINI DÜŞÜNME. . . . . . . . . . . . . . . 37 YOLU YAYALARLA PAYLAŞMA . . . . . . . . . 37 YOLU MOTORLU TEKERLEKLİ SANDALYE SÜRÜCÜLERİ İLE PAYLAŞMA. 38 YOLU MOTOSİKLET SÜRÜCÜLERİ İLE PAYLAŞMA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 YOLU BİSİKLET SÜRÜCÜLERİ İLE PAYLAŞMA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 YOLU KAMYON VE OTOBÜSLERLE PAYLAŞMA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 YOLU BİNİCİLERLE PAYLAŞMA . . . . . . . . . 41 Özet YOL GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN BİLİNMESİ GEREKENLER . . . . . . . . . . . . . . 42 BİLGİNİZİ ÖLÇÜNÜZ – ÖRNEK SINAV SORULARI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 4. GÜVENLİ ARAÇ KULLANMA. . . . . . . . . . . . 44 DÜŞÜK RİSKLİ ARAÇ KULLANMA. . . . . . . 44 GÖZLEMEK. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 HIZ DENETİMİ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 ARACIN YOL POZİSYONU. . . . . . . . . . . . . . 44 TAKİP MESAFESİ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 NSW MEYDANA GELEN KAZA (ÇARPIŞMA) TÜRLERİ . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 TEMEL SÜRÜŞ TEKNİKLERİ. . . . . . . . . . . . 48 ARAÇ KULLANIRKEN OTURUŞ ŞEKLİ . . . . 48 FREN TEKNİKLERİ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 DİREKSİYON TEKNİKLERİ. . . . . . . . . . . . . . 48 Özet GÜVENLİ ARAÇ KULLANMAYA İLİŞKİN BİLİNMESİ GEREKENLER . . . . . . . . . . . . . . 50 BİLGİNİZİ ÖLÇÜNÜZ – ÖRNEK SINAV SORULARI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon İçindekiler 5. GENEL TRAFİK KURALLARI. . . . . . . . . . . . 52 HIZ SINIRLARI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 GENEL HIZ SINIRLARI. . . . . . . . . . . . . . . . . 52 HIZ SINIRI İŞARET LEVHALARI. . . . . . . . . . 52 HIZ İŞARET LEVHALARI BULUNMAYAN BÖLGELER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 HIZ KAMERALARI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Alkol sınırları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 YASAL SINIRLAR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 YASAL VE YASADIŞI UYUŞTURUCU maddeler. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 UYUŞTURUCU TESTLERİ . . . . . . . . . . . . . . 56 REÇETELİ VE REÇETESİZ İLAÇLAR. . . . . . 56 EMNİYET KEMERLERİ VE ÇOCUK EMNİYET GEREÇLERİ . . . . . . . . . . . . . . . . 57 EMNİYET KEMERLERİ. . . . . . . . . . . . . . . . . 57 ÇOCUK GÜVENLİK GEREÇLERİ. . . . . . . . . 57 KAVŞAKLAR, YOL VERME VE DÖNÜŞLER 59 TRAFİK KONTROL İŞARET LEVHALARININ OLMADIĞI YERLERDE GIVE WAY (YOL VER) KURALLARI. . . . . . . 59 ‘STOP’ İŞARET LEVHALARI YA DA ‘STOP’ ÇİZGİLERİ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 GIVE WAY İŞARET LEVHALARI VE GIVE WAY ÇİZGİLERİ. . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 T KAVŞAKLARI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 SİNYAL VERME . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 DÖNÜŞLER. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 DÖNEL KAVŞAKLAR. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 TRAFİK POLİSİNİN TRAFİĞİ YÖNETMESİ . 69 GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜNE SAHİP ARAÇLAR . 69 CENAZE KORTEJLERİ YA DA GEÇİT TÖRENLERİ. . . . . . . . . . . . . . 69 TRAFİK IŞIKLARI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 YOL ÇİZGİLERİ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 BOYALI YÖN OKLARI. . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 BÖLME ÇİZGİLERİ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 YOL ÜZERİNDEKİ KEEP CLEAR İŞARETİ. . 74 YOL KENARI ÇİZGİLERİ. . . . . . . . . . . . . . . . 74 KALDIRIM ÇİZGİLERİ. . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 BOYALI TRAFİK ADALARI . . . . . . . . . . . . . . 75 Yaya geçitleri ve güvenlik adaları76 YAYA GEÇİTLERİ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 YAYA GÜVENLİK ADALARI . . . . . . . . . . . . . 76 PELİKAN YAYA GEÇİTLERİ. . . . . . . . . . . . . 76 ÇOCUK GEÇİTLERİ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 TRAFİK İŞARET LEVHALARI . . . . . . . . . . . 78 DÜZENLEYİCİ İŞARET LEVHALARI. . . . . . . 78 UYARI İŞARET LEVHALARI. . . . . . . . . . . . . 80 ÖNERİLEN HIZ İŞARETLERİ . . . . . . . . . . . . 83 HAYVAN SÜRÜLERİ İŞARET LEVHALARI. . 83 DEĞİŞKEN BİLGİ İŞARET LEVHALARI. . . . 84 OTOBÜSLER İÇİN ÖNCELİK . . . . . . . . . . . . 84 OTOYOL İŞARET LEVHALARI. . . . . . . . . . . 84 GEÇİCİ YOL ÇALIŞMASI İŞARET LEVHALARI85 ŞERİTLER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87 BİRLEŞEN ŞERİTLER. . . . . . . . . . . . . . . . . . 87 Transit lanes (TRANSİT ŞERİTLER). . . 87 S ŞERİTLERİ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87 REFÜJ DÖNÜŞ ŞERİTLERİ . . . . . . . . . . . . . 88 ÖZEL AMAÇLI ŞERİTLER. . . . . . . . . . . . . . . 88 KAMYON ŞERİTLERİ . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 Truck USE LEFT lane . . . . . . . . . . . . . . . 88 BİSİKLET ŞERİTLERİ . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 HAFİF RAYLI ARAÇ ŞERİTLERİ. . . . . . . . . . 89 Bus lanes (OTOBÜS ŞERİTLERİ) . . . . . . 89 Buses Only lanes (YALNIZCA OTOBÜSLER) . . . . . . . . . . . . . . . . 89 T-Way lanes. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 OTOMATİK GEÇİŞ ŞERİTLERİ. . . . . . . . . . . 89 BAŞKA BİR ARACI GEÇMEK. . . . . . . . . . . . . . 90 Oversize vehicles . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 DÖNÜŞ YAPAN AĞIR VE BÜYÜK ARAÇLAR. 91 HAFİF RAYLI ARAÇLAR. . . . . . . . . . . . . . . . 92 KÖPRÜLER. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92 Otoyollar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93 OTOYOLA GİRİŞ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93 OTOYOLDA ARAÇ KULLANMA . . . . . . . . . . 93 OTOYOLDAN ÇIKIŞ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93 Park Etme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94 PARK EDERKEN YAPILAN KONTROLLER. 94 GENEL PARK ETME KURALLARI . . . . . . . . 94 PARALLEL PARK ETME . . . . . . . . . . . . . . . 95 Angle PARK ETME. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96 Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon İçindekiler Motorcycle parking (MOTOSİKLET PARK ETME) . . . . . . . . . . . . 96 PARK KISITLAMALARI. . . . . . . . . . . . . . . . . 96 DISABLED PARKING (ÖZÜRLÜLER İÇİN PARK YERİ). . . . . . . . . . 96 Hourly parking (SAATLİK PARK) . . . . . 96 No parking (PARK ETMEK YASAKTIR). . 96 No standing (DURAKLAMAK YASAKTIR)97 No stopping (DURMAK YASAKTIR). . . . . 97 Pay parking (PARALI PARK YERLERİ). . 97 Resident parking (BÖLGE SAKİNLERİ İÇİN PARK YERLERİ). 97 Restricted parking area (KISITLI PARK YERLERİ) . . . . . . . . . . . . . . . 97 Clearway (AÇIK YOL). . . . . . . . . . . . . . . . 98 SPECIAL EVENT PARKING (ÖZEL ETKİNLİKLER PARK YERİ). . . . . . . . 98 TAXI ZONE (TAKSİ BÖLGESİ). . . . . . . . . . . 98 BUS ZONE (OTOBÜS BÖLGESİ). . . . . . . . . 98 LOADING ZONE (YÜKLEME BÖLGESİ). . . . 98 WORKS ZONE (ÇALIŞMA BÖLGESİ). . . . . . 98 TRUCK ZONE (KAMYON BÖLGESİ) . . . . . . 99 LAMBALAR VE KORNALAR. . . . . . . . . . . 100 LAMBALAR VE UYARI CİHAZLARI. . . . . . . 100 FARLAR. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 PARK LAMBALARI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 SİS LAMBALARI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 TEHLİKE UYARI IŞIKLARI. . . . . . . . . . . . . . 101 GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜNE SAHİP ARAÇLAR 101 KORNALAR VE DİĞER UYARI CİHAZLARI 101 AYNI SEVİYEDE DEMİRYOLU GEÇİTLERİ 102 KAPILAR, BARİYERLER YA DA YANIP SÖNEN IŞIKLAR . . . . . . . . . . . . . . . 102 STOP (DUR) İŞARETLERİ . . . . . . . . . . . . . 102 SİNYALLERİN OLMADIĞI DEMİRYOLU GEÇİTLERİ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 DİĞER TRENLERİ KONTROL EDİNİZ . . . . 103 CEP TELEFONLARI . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 BAŞKA BİR ARACI ÇEKMEK. . . . . . . . . . . 104 ÖĞRENCİ VE GEÇİCİ EHLİYET SAHİPLERİ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104 ARAÇ ÇEKME KURALLARI . . . . . . . . . . . . 104 İR KAZADAN SONRA YAPILMASI B gerekenler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 HAYVANLARIN ESENLİĞİ . . . . . . . . . . . . . 106 Özet GENEL TRAFİK KURALLARINA İLİŞKİN BİLİNMESİ GEREKENLER. . . . . . . 107 BİLGİNİZİ ÖLÇÜNÜZ – ÖRNEK SINAV SORULARI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 6. ARAÇLARIN TESCİLİ. . . . . . . . . . . . . . . . . 109 PLAKALAR. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 TRAFİĞE ÇIKABİLME. . . . . . . . . . . . . . . . . 110 Özet ARAÇ TESCİLİNE İLİŞKİN BİLİNMESİ GEREKENLER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112 BİLGİNİZİ ÖLÇÜNÜZ – ÖRNEK SINAV SORULARI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 7. CEZALAR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 TRAFİK SUÇLARI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 HIZ CEZALARI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 DİĞER AĞIR TRAFİK SUÇLARI. . . . . . . . . 115 YARALANMA YA DA ÖLÜME YOL AÇACAK ŞEKİLDE İHMALKAR VE TEHLİKELİ ARAÇ KULLANMAK. . . . . . 115 SOKAK YA DA KISA MESAFELİ ARABA YARIŞLARI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 İÇKİLİ ARAÇ KULLANMA . . . . . . . . . . . . . . 115 EHLİYETSİZ ARAÇ KULLANMAK. . . . . . . . 116 PARA CEZALARINI ÖDEMEMEK. . . . . . . . 116 Özet TRAFİK CEZALARINA İLİŞKİN BİLİNMESİ GEREKENLER . . . . . . . . . . . . . 117 BİLGİNİZİ ÖLÇÜNÜZ – ÖRNEK SINAV SORULARI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118 8. ÖRNEK SORULARIN YANITLARI . . . . . . . 119 9. TERİMLER SÖZLÜĞÜ. . . . . . . . . . . . . . . . . 121 10.DİZİN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126 Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 1 Bu el kitabı nasıl kullanılmalı Trafik El Kitabı, NSW karayollarında güvenli araç kullanmak için gerek duyduğunuz trafik kuralları ve yönetmelikleri ile bilgi ve tavsiyeler içeren kapsamlı bir bilgi kaynağıdır. Sürücü adayları öğrenci sürücü ehliyetini alabilmek için bu kitabı baştan sona okumalıdırlar. Bu el kitabı diğer sürücüler için, mevcut trafik kurallarını öğrenmelerine ya da yol güvenliğini ve güvenli araç kullanmayı daha iyi anlamalarına olanak sağlayan bir kaynaktır. El kitabı, öğrenmek istediğiniz konuyu daha kolay bulabilmenizi sağlamak amacıyla bölümlere ayrılmıştır. Her bölümün sonunda önemli noktaları hatırlamanızda ya da gözden geçirmenizde yardımcı olacak bir özet yer almaktadır. Ayrıca, bilginizi ölçmede yardımcı olmak için Driver Knowledge Test’ten alınmış bir dizi örnek sorular ve trafik suçlarına uygulanan cezalara genel bir bakışı kapsayan bölüm de bulunmaktadır. El kitabının arka kısmında her bölümdeki örnek soruların yanıtları, bir dizin ve bir terimler sözlüğü yer almaktadır. Diğer yararlı RTA yayınları sayfa 1’de yer almaktadır. Bu yayınların çoğu size en yakın RTA ofisinden ya da www.rta.nsw.gov.au internet web sitesinden elde edilebilir. 2. BÖLÜM: SÜRÜCÜ EHLİYETLERİ Bu bölümü NSW karayollarında araç ya da motosiklet kullanmak için sürücü ehliyeti almak isteyen kişilerin okuması zorunludur. Ayrıca, kamyon gibi farklı bir araç kullanmak amacıyla sürücü ehliyetlerini yenilemeyi planlayan kişiler için de yararlıdır. 2. BÖLÜMDE YER ALAN KONULAR: Graduated Licensing Scheme dahil, tam sürücü ehliyeti almak için tamamlamanız gereken çeşitli aşamaları gösteren ehliyet verme sistemi. Öğrenci sürücü ehliyetini almak için ilk adım olan “Driver Knowledge Test”. Göz muayenesi ve kimlik kanıtına ilişkin bilgiler. Varolan değişik ehliyet türleri, her bir ehliyeti alabilmek için gerekli olan beceri ya da deneyimler ve ehliyet sahiplerinin sorumlulukları. Ne tür araç kullanabileceğinizi gösteren çeşitli ehliyet sınıfları. Başka eyaletlerden ve yurtdışından gelen sürücüler için bilgiler. Özürlü, sağlık sorunları olan ve 80 yaşın üzerindeki sürücülere yönelik bilgiler. Organ bağışına ilişkin bilgiler. 3. BÖLÜM: YOL GÜVENLİĞİ Yollarımızın, kullanan herkes için güvenli olmasını sağlamak için, yolda kazaları önleyecek şekilde araç kullanacağınızı bilmeniz çok önemlidir. Sürücülerin, yolcuların, motosiklet ve bisiklet sürücüleri ile yayaların, tümünün yolu paylaşırken sorumluluklarını bilmeleri gerekir. 3. BÖLÜMDE YER ALAN KONULAR: Ölümcül kazalara ilişkin bilgiler, hız yapmayla ilgili tutumlar ve farklı koşullarda hız yapmanın etkileri dahil, hız yapma ve tehlikeleri. İçkili araç kullanmanın riskleri, kandaki alkol miktarının yasal sınırı, alkolün araç kullanmaya etkileri, uyuşturucu maddelerin ve ilaçların araç kullanmayı nasıl etkiledikleri. Emniyet kemerlerinin ve çeşitli çocuk güvenlik gereçlerinin nasıl kullanılacağı dahil, emniyet kemerleri ve çocuk güvenlik gereçlerinin nasıl yaşam kurtardığı. Yorgunluk, riskleri ve yorgunluktan nasıl kaçınılacağına ilişkin yararlı bilgiler. Motorlu tekerlekli sandalye sürücülerinin güvenliğinin yanı sıra, yayaların hak ve sorumlulukları. Yolu kullanan diğer kişilere, özellikle yayalar, motosiklet, bisiklet, kamyon, otobüs sürücüleri ve binicilere karşı dikkatli olmanın önemi. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 1 Bu el kitabı nasıl kullanılmalı 4. BÖLÜM: GÜVENLİ ARAÇ KULLANMA 6. BÖLÜM: ARAÇLARIN TESCİLİ Bu bölümde tüm sürücüler için yararlı olan güvenli araç kullanmayla ilgili başlıca davranışlar yer almaktadır. NSW karayollarını kullanan tüm araçların ruhsat ve yolaçıkabilirlik belgesi almaları zorunludur. Bu bölümde araç güvenlik gereklerine ilişkin kısa bir açıklama yer almaktadır. 4. BÖLÜMDE YER ALAN KONULAR: Gözleme, hız denetimi ve aracın yol pozisyonu. 6. BÖLÜMDE YER ALAN KONULAR: Çarpışmadan kaçınmak için araçlar arasında belirli bir mesafe (takip mesafesi) bırakmanın önemi. Aracınızın tescili. En yaygın çarpışma şekilleri. Trafiğe çıkamayacak durumda olan araçlar için Defect Notices (Arıza Bildirimleri) Oturu şekli, fren ve direksiyon teknikleri. 5. BÖLÜM: GENEL TRAFİK KURALLARI Yolları kullanan herkesin karayollarına uygulanan trafik kurallarına ilişkin geçerli bilgi sahibi olmaları gerekir. Bu bölümde karayollarında uygulanan temel trafik kuralları kapsamlı bir şekilde ele alınmaktadır. 5. BÖLÜMDE YER ALAN KONULAR: Hız sınırları ve farklı bölgelerde uygulanış şekilleri. İçkili araç kullanmayla ilgili kurallar. Araçta bulunan kişilerin emniyet kemerlerini takmaları ile ilgili sürücünün sorumluluğu. Sinyal verme ve trafik ışıklarını düzenleyen kurallar. Yol çizgileri, trafik işaret levhaları ve şerit çizgilerinin amacı. Otoyollarda öndeki aracı geçme ve araç kullanma. Plaka takma gerekleri. Lastikler (hava basıncı, lastik olukları ve aşınma). Araçların önündeki kural dışı çıkıntılar. 7. BÖLÜM: CEZALAR Bu bölümde trafik suçlarına uygulanan cezalarla ilgili genel bilgiler sağlanmaktadır. 7. BÖLÜMDE YER ALAN KONULAR: Ceza puanları, para cezaları ve ehliyetin geçici olarak geri alınması dahil hız sınırını aşma durumunda uygulanan cezalar. Ağır, ihmalden kaynaklanan ve tehlikeli trafik suçları. Cadde ve kısa mesafeli araba yarışlarına uygulanan cezalar sonucunda araca nasıl el konulduğu. Trafik cezasını ödememenin sonuçları. İçkili ve ehliyetsiz araç kullanmaya uygulanan cezalar. Park işaret levhalarının anlamı ve günün çeşitli saatlerinde çeşitli yerlerdeki park kısıtları. Lambaları ve kornaları kullanma. Cep telefonlarıyla ilgili yasalar. Araç çekme kuralları. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 2 Sürücü Ehliyetleri Sürücü ehliyetinizi bir ‘kontrat’ ya da bir sürücü olarak toplumun diğer bireyleri ile aranızdaki bir anlaşma olarak düşününüz. RTA ve NSW Polisi, NSW halkı adına bu anlaşmaya uyulmasını sağlamaktadır. Ehliyetinizi aldıktan sonra özenli bir şekilde kullanmanız gerekir. Ehliyetinizi kötüye kullanmayınız ya da hatalı kullanımına izin vermeyiniz. Ehliyetinizde hileli değişiklik yapmanız, ehliyeti sahte amaçlı kullanmanız ya da başkasına ödünç vermeniz veya bir başka kişinin kullanmasına izin vermeniz durumunda ağır cezalar uygulanmaktadır. EHLİYET SAHİPLERİNİN SORUMLULUKLARI ödemeyi teklif etmeyiniz. Eyalet Hükümeti sürücülere kullanacakları yolları belirli şartlara uymaları koşuluyla sağlamaktadır. NSW sürücü ehliyetini rüşvet teklif ederek ya da rüşvet talebine karşılık vererek alan ya da aldığına inandığınız bir kişiyi tanımanız veya RTA çalışanlarının karıştığı bir başka yolsuzluk olayını bilmeniz ya da kuşkulanmanız durumunda, 1800 043 642 numaradan RTA’yı (ücretsiz arama) veya (02) 8281 5999 numaradan Yolsuzluklarla Mücadele Bağımsız Komisyonu’nu (Independent Commission Against Corruption - ICAC) arayınız. Sürücülerin: Çoğunluğu bu El Kitabında basit bir dille yazılmış olan ve karayolları ulaşım yasasında yer alan trafik kurallarını anladıklarını; Toplumun trafiğin çevre üzerindeki etkilerini azaltmanın ve karayolları sisteminin verimli kullanımına yönelik kaygılarının bilincinde olduklarını; Güvenli bir şekilde araç kullanma becerilerini göstermeleri; Yasalara uymaları ve sorumlu bir şekilde araç kullanmaları; ve Sistemin devamını sağlamak amacıyla harcanacak ehliyet ücretini ödemeleri gerekir. Bu anlaşma, başkalarının rahatsız olmasına, mali olarak zarar görmesine ya da acı çekmesine neden olan önemli trafik suçlarının işlenmesi durumunda ihlal edilmiş olabilir. Bu suçlara, para cezaları, ehliyetin iptali, araç kullanmaktan men edilme ya da ehliyetin geçici olarak geri alınması ya da daha ağır suçlarda hapis cezası gibi cezalar uygulanmaktadır. RÜŞVET VERME YASALARA AYKIRIDIR EHLİYET SİSTEMİ NSW’de kamu yollarında araç kullanmak için geçerli bir ehliyete sahip olmanız gerekir. NSW ehliyet sistemi: Karayollarında yolculukların güvenli, verimli ve çevreye zarar vermeyecek şekilde olmasına yardımcı olmakta; Tüm sürücülerin gereken bilgi, beceri ve sağlık koşullarına sahip olmalarını sağlamakta; ve Yolları kullanan kişiler olarak sorumluluklarını yerine getirmeyen sürücülere cezalar uygulamaktadır. GEÇERLİ EHLİYETE SAHİP OLMAK Araç kullanırken geçerli ehliyete sahip olmak çok önemlidir. Bu bağlamda: Gerekli sınavlardan geçmeden bir ehliyet almak için hediye ve para teklif etmek, talep etmek ya da kabul etmek gibi her türlü kayırma yasalara aykırıdır. Bu tür suçların cezası ağır olup para ve hapis cezasını kapsamaktadır. Tüm yolsuzluk vakaları araştırılacak ve ilgili kişiler hakkında yasal işlem başlatılacaktır. Geçerlilik süresi bitmemiş, geçici olarak geri alınmamış ya da iptal edilmemiş geçerli ve; Ödemeniz gereken ehliyet ücreti ve harçları RTA tarafından belirlenmektedir. Ehliyetinizi almak için daha fazla ücret ödemeyiniz ya da daha fazla ücret Başka bir eyaletten gelmeniz durumunda ise eyaletlerarası bir ehliyete sahip olmanız; ve Kullandığınız araca uygun sınıfta bir ehliyetinizin olması; NSW’de üç aydan daha uzun bir süredir oturma izniniz olması durumunda, bir NSW; Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 2 Sürücü Ehliyetleri Yurtdışından gelmeniz durumunda geldiğiniz ülkenin geçerli ehliyetinin bulunması gerekir. Ehliyetinizin İngilizce olmaması halinde, International Driving Permit (Uluslararası Sürücü İzin Belgesi) ya da ehliyetinizin İngilizce tercümesini yanınızda bulundurmalısınız. Ayrıca, NSW ya da Avustralya’da bir başka Eyalet veya Bölge ya da yurtdışındaki bir mahkeme kararıyla trafikten men cezası almanız durumunda araç kullanamazsınız. Başka bir Eyalet ya da Bölge veya yurtdışından ehliyeti olan sürücüler, ziyaretçi sürücü izinlerinin RTA tarafından geçici olarak geri alınması durumunda da araç kullanamazlar. EHLİYETSİZ ARAÇ KULLANMA Ehliyetsiz ya da süresi bitmiş, geri alınmış ya da iptal edilmiş, geçersiz kılınmış ya da kullanılan araca uygun olmayan türde bir ehliyet ile araç kullanmanın ağır cezası vardır. Daha fazla bilgi için Cezalar bölümüne bakınız. Aracınızı ehliyetsiz bir kişinin kullanmasına izin vermenin cezası vardır. Aracınızı kullanması için bir kişiye vermeden önce geçerli bir ehliyetinin olup olmadığını kontrol ediniz. ARAÇ KULLANIRKEN EHLİYETİNİZİ YANINIZDA TAŞIYINIZ Araç kullanırken ehliyetinizi yanınızda taşımanız gerekir. Bu Polis ve RTA müfettişlerine geçerli ehliyetiniz olup olmadığını öğrenmelerinde yardımcı olmaktadır. Ehliyetinizi yanınızda taşımamanız durumunda cezaya çarptırılırsınız. GRADUATED LICENSING SCHEME RTA yeni sürücüler için Graduated Licensing Scheme (Aşamalı Ehliyet Programı -GLS) adlı bir sistem uygulamaktadır. Avustralya ve yurtdışında kapsamlı araştırmalara dayandırılan bu programda, deneyimsiz sürücüleri yaşamboyu güvenli ve yetkin biçimde araç kullanmaya hazırlamak amacıyla en gelişmiş yöntemler ve en son teknolojiler uygulanmaktadır. ROGRAM NASIL UYGULANMAKTADIR Yeni sürücülerin tam sürücü ehliyeti almadan önce üç aşamadan geçmeleri gerekmektedir. Öğrenci ehliyeti. Geçici ehliyet aşama 1 (P1-kırmızı). Geçici ehliyet aşama 2 (P2-yeşil). Ehliyetiniz ne zaman kontrol edilebilir Polis memurları aşağıdaki durumlarda geçerli ehliyetiniz olup olmadığını kontrol edebilirler: Sizin hatanız olsun ya da olmasın bir kazaya karıştığınızda. Bir trafik suçu işlediğiniz için durdurulmanız halinde. Rasgele nefes testi için sabit ya da gezici bir nefes testi birimi tarafından durdurulmanız halinde. Arka sayfadaki tabloda yeni bir sürücünün bu program aracılığıyla nasıl bir gelişme kaydedeceği gösterilmektedir. Aşağıdaki tablo yeni bir sürücünün bu program aracılığıyla nasıl bir gelişme kaydedeceğini göstermektedir. Tam ehliyet almak için geçilmesi gereken dört sınav Öğrenci ehliyeti almadan önce geçilmesi gereken bilgisayarlı Driver Knowledge Test ( DKT). Geçici P1 ehliyetini almadan önce geçilmesi gereken Driving Ability Road Test (DART). Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 2 Sürücü Ehliyetleri Geçici P2 ehliyetini almadan önce geçilmesi gereken bilgisayarlı Hazard Perception Test (HPT). DKT Tam ehliyeti almadan önce geçilmesi gereken bilgisayarlı Driver Qualification Test (DQT). En az 12 ay* Minimum 12 months* 5Valid yıl için for geçerlidir 5 years *) Seyir defteri (120 saat Log book (120 hours seenota notebakınız*) Yeni sürücülere yönelik Graduated Licensing Scheme’e ilişkin ayrıntılı bilgi için RTA’nın web sitesini ziyaret ediniz ya da bir RTA ofisine gidiniz. Direksiyon Sınavı’na girmeden önce Direksiyon Sınavı Rehberi’ni (A Guide to the Driving Test) okuyunuz. DRIVING TEST *) Direksiyon (nota The DrivingSınavı Test (see notebakınız*) En az 12 ay Minimum 12 months 18 ay geçerli Valid for 18 months OTOMATİK ARAÇLA DİREKSİYON SINAVINDAN GEÇME Direksiyon sınavını otomatik araçla geçmeniz durumunda, P1 ehliyeti sahibi bir sürücü olarak vitesli aracı yalnızca tam ehliyeti olan bir kişinin eşliğinde ve gözetimi altında kullanabilirsiniz. P2 ehliyetini almadan önce yanınızda birisi olmadan vitesli bir araç kullanmak istemeniz halinde, direksiyon sınavını vitesli bir araç kullanarak geçmelisiniz. Driver Test DriverKnowledge Knowledge Test (Sürücü Bilgi Sınavı) HPT Hazard Perception Test Hazard Perception Test (Tehlike Algılama Sınavı) En az 24 ay Minimum 24 months 30 ay geçerli Valid for 30 months DQT Driver Test DriverQualification Qualification Test (Sürücü Nitelik Sınavı) SÜRÜCÜ BİLGİ SINAVI (DKT) Bir öğrenci ehliyeti almak için ilk adım olarak, DKT sınavından geçmek zorundasınız. DKT trafik kurallarına ilişkin bilginizin değerlendirildiği bilgisayarda dokunmatik ekranda yürütülen bir sınavdır. DKT SINAVINA NASIL HAZIRLANACAKSINIZ FULL LICENCE 12 ay, 36 da 5 yıl geçerlidir Issued foray 12 ya months, 36 için months or 5 years *25 yaş ve üzerindeki sürücü adayları için en az süre uygulaması yoktur. en az 120 saatlik (20 saat gece araç kullanma *NoAncak, minimum time for learner drivers 25 years and over, dahil) araç kullanma koşulunu yerine getirmelidirler. but must complete the 120 hrs minimum driving time (including 20 hrs of night time driving). Class C (otomobil) ehliyet sınavı için gerekli olan tüm bilgiler bu el kitabında yer almaktadır. El kitabını dikkatli bir şekilde çalışarak bu sınavdan geçebilirsiniz. El kitabına ilave olarak ayrıca, tüm DKT soruları RTA web sitesinden indirebilir ya da trafik kurallarına ilişkin bilgilerinizi web sitesinde bulunan DKT alıştırmalarını yaparak kontrol edebilirsiniz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 10 2 Sürücü Ehliyetleri El kitabını çalışırken hiçbir bölümü atlamamaya özen gösteriniz. El kitabındaki tüm bilgilerden sorumlusunuz. Otomobil ya da motosiklet ehliyeti sınavına girecek olsanız da, size ağır vasıtalarla ilgili bazı kurallar (otobüs şeritlerini kullanma gibi) hakkında soru sorulabilir. Ağır vasıta ya da motosiklet sınavları için, Heavy Vehicle Drivers’Handbook ya da Motorcycle Riders’ Handbook el kitaplarının yanı sıra, bu el kitabını da okumanız gerekir. DKT SINAVI NASIL YAPILIR DKT bilgisayarda yürütülen ve yaklaşık 600 soru içeren bir soru bankasından rasgele seçilen 45 sorudan oluşan bir sınavdır. Her soru sırayla ekrana gelmektedir. Bir soruyu yanıtlamak için, ekrandaki üç seçenekten birine dokunmanız gerekir. Sınavda hangi soruların çıkacağını hiç kimse bilmemektedir. Ancak, aşağıda belirtilen konularda sorular sorulacaktır: Genel sürücü bilgisi bölümünden 15 soru ve bu soruların en az 12’sini doğru yanıtlamanız gerekecektir. Yol güvenliği bölümünden 30 soru (trafik işaret levhaları konusunda 10 soru dahil) ve bu soruların en az 29’unu doğru yanıtlamanız gerekecektir. DKT SINAVINDAN TİPİK BİR SORU Kaldırıma paralel park ederken diğer aracın ne kadar yakınına park edebilirsiniz? Önde ve arkada en az bir metre mesafe bırakmalısınız. Yalnızca önden en az iki metre mesafe bırakmalısınız. Önde ve arkada en az üç metre mesafe bırakmalısınız. Genel bilgi bölümünde dört ya da yol güvenliği bölümünde iki soruyu yanlış yanıtlamanız durumunda DKT sınavına son verilecektir. Sınav sırasında aşağıda belirtilenleri yapamazsınız: Yetki dışı yardım almak. Sınavı geçmenizde yardımcı olabilecek herhangi bir materyal kullanmak. Cep telefonu ya da diğer iletişim araçlarını kullanmak. Başka bir kişiyle konuşmak ya da işaret vermek (gerekli olduğunda kayıt görevlisi hariç). Sınav yerinden ayrılmak. Kopya çekerken yakalanan kişiler o anda sınavda başarısız kabul edilecek ve altı hafta süresince bir başka DKT sınavına girmelerine izin verilmeyecektir. DKT SINAVINA GİRMEK İÇİN KAÇ YAŞINDA OLMANIZ GEREKİR? En az 16 yaşında olmanız ve bu el kitabını çalışmanız durumunda, otomobil ehliyeti almak için DKT sınavına girebilirsiniz. EHLİYET ALMAK İSTEYEN HERKES GÖZ MUAYENESİ YAPTIRACAKTIR NSW sürücü ehliyeti almak ya da ehliyetinizi yenilemek için göz muayenesi yaptırmanız gerekmektedir. Gözlük ya da kontak lens kullanmanız durumunda muayene sırasında onları takabilirsiniz. Gözlük ya da kontak lens kullandığınız ehliyetinizde S harfi ile gösterilecektir. Bu, araç kullanırken gözlük ya da kontak lens takmak zorunda olduğunuz anlamına gelmektedir. Göz muayenesinden geçememeniz durumunda, sizden, bir pratisyen doktor, göz doktoru ya da optometristen araç kullanmak için gerekli olan görme yetisine sahip olduğunuzun onaylandığı bir rapor getirmeniz istenecektir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 11 2 Sürücü Ehliyetleri DKT SINAVI İÇİN GÜN ALMA DKT sınavına girmek için gün almanız ve bir ücret ödemeniz gerekecektir. Hazır olduğunuz zaman aşağıdaki yöntemlerle sınav için gün alınız: www.myRTA.com web sitesinden my Tests’i seçerek. 13 22 13 numaradan RTA’yı arayarak. Bölgenizdeki RTA ofisine şahsen başvurarak. DKT sınav gününü telefon ya da internet aracılığıyla almanız durumunda ödeme yalnızca kredi kartı ile; RTA ofisine başvurarak sınav günü alınması halinde ise, Eftpos, nakit, çek ya da kredi kartı ile yapılabilir. Sınav tarihini myRTA.com web sitesinden, 13 22 13 numarayı arayarak ya da RTA ofisine başvurarak değiştirebilir ya da iptal edebilirsiniz. Bu işlem sınav tarihinden en az bir gün önce yapılmalıdır. Aksi takdirde ödediğiniz ücret geri verilmeyecektir. DKT SINAVI İÇİN NEREYE GİDİLECEK? DKT sınavına herhangi bir RTA ofisinde girilebilir. RTA ofisinin olmadığı yerleşim yerlerinde sınav için RTA acentasına gidebilirsiniz. RTA acentası genellikle belediye ofisleri ya da polis karakollarıdır. DKT sınavına gireceğiniz gün, doldurduğunuz Ehliyet Başvuru Formu (Licence Application Form) yanında geçerli bir kimlik belgesi de sağlamanız gerekir (How to prove who you are to the RTA adlı bröşüre bakınız). Kimlik belgelerinizin RTA standartlarını karşılamaması durumunda DKT sınavına giremezsiniz. DKT SINAVINDAN KALMA DKT sınavından kalmanız durumunda, tekrar sınava girmek için yeniden ücret ödemeniz gerekecektir. Sınava yalnızca hazır olduğunuz zaman girmelisiniz. Sınava gelirken başvuru formunuzu ve kimlik belgelerinizi yanınızda getirmeniz gerekir. KİMLİK VE NSW İKAMETGAH ADRESİ KANITI Ehliyet almak için başvurduğunuzda kimliğinizi ve NSW ikametgah adresinizi kanıtlayan belgeleri sağlamanız gerekir. Kimlik belgelerine ilişkin ayrıntılı bilgi için, herhangi bir RTA ofisinden How to prove who you are to the RTA adlı broşürü alabilir ya da RTA web sitesini ziyaret edebilirsiniz. Ayrıca, ad değişikliği durumunda uygulanan özel kurallar da mevcuttur. ANA DİLİ İNGİLİZCE OLMAYAN KİŞİLER/ ÖZEL GEREKSİNİMİ OLAN BAŞVURU SAHİPLERİ DKT sınavı ayrıca dokuz toplum dilinde de düzenlenmektedir (Arapça, Çince, Hırvatça, Yunanca, Korece, Sırpça, İspanyolca, Türkçe ve Vietnamca). Trafik El Kitabı’nın bu toplum dillerinde ve ayrıca Japonca baskısı da mevcuttur. Sınava İngilizce dışında bir dilde girmek istemeniz halinde, tercümanlık hizmeti sağlanmaktadır. Bu hizmetten yararlanmak isterseniz, lütfen 13 22 13 numarayı arayınız. Bundan başka İngilizce ve dokuz toplum dilinin her birinde işitsel sistem de bulunmaktadır. Bu, soruları dinlemenize ve yanıt seçeneklerinizi kulaklık aracılığıyla bildirmenize olanak sağlar. işitsel/ses seçeneğini kullanmak istemeniz durumunda, sınava başlamadan önce lütfen kayıt görevlisine haber veriniz. Özel gereksinimi olan başvuru sahiplerinin (ya da temsilcilerinin) sınav günü almadan önce gereksinimleri ya da özürlülükleri ile ilgili her türlü konuyu kayıt müdürü ile görüşmeleri gerekir. Böylece, sınav günü başvuru sahibi için uygun düzenlemelerin yapılmasına olanak sağlanır. Gerekli düzenlemeler 13 22 13 numara aranarak yapılabilir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 12 2 Sürücü Ehliyetleri SÜRÜCÜ EHLİYETİ TÜRLERİ ÖĞRENCİ SÜRÜCÜ EHLİYETİ Class C (otomobil) öğrenci sürücü ehliyeti almak için DKT sınavından ve göz muayenesinden geçmeli ve bir ücret ödemelisiniz. Ayrıca 16 yaşında ya da daha büyük olmanız gerekir. DKT sınavından geçtikten ve ücreti ödedikten sonra size Class C (otomobil) öğrenci ehliyeti ve bir Öğrenci Sürücü Seyir Defteri (Learner Driver Log Book) verilecektir. Bu, direksiyon sınavına girmeden önce gerekli olan en az 120 saatlik (20 saat gece araç kullanma dahil) araç kullanma koşulunu yerine getirmeye başlamanıza olanak sağlayacaktır. Ayrıca, 25 yaşın altında olmanız halinde, direksiyon sınavına girmeden önce en az 12 ay öğrenci ehliyetini kullanmanız gerekir. Öğrenci ehliyeti 5 yıllık bir süre için verilmektedir. L plakaları aracın dış kısmında ön ve arkada görülecek bir yerde sergilenmelidir. L harfi görünür olmalıdır. Araç kullanmayı öğrenmeye iyi bildiğiniz tenha sokaklarda başlamak uygun olur. Başlangıçta aracı yalnızca gündüzleri kullanınız. Gece araç kullanmaya deneyim kazandıktan sonra başlayınız. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 13 2 Sürücü Ehliyetleri ÖĞRENCİ EHLİYETİ SAHİPLERİNE UYGULANAN KISITLAR Kanda Alkol Yoğunluğu (BAC) BAC düzeyiniz sıfır olmalıdır. Bu, bir araç kullanırken kanınızda hiç alkol bulunamayacağı anlamına gelmektedir. L plakalarının sergilenmesi L plakaları aracın dış kısmında ön ve arkada görülecek bir yerde sergilenmelidir. Yan sayfadaki şekle bakınız. Emniyet kemerleriAraçtaki tüm yolcuların emniyet kemerlerini doğru bir şekilde takmalarını ya da onaylı güvenlik koltuklarına doğru bir şekilde oturtulmalarını sağlamalısınız. Hız sınırı aatte 80 kilometreden daha fazla hız yapmamalı ve hız sınırının saatte 80 S kilometreden daha az olduğu yerlere dikkat etmelisiniz. Gözetim anınızda Avustralya’dan alınmış geçerli tam ehliyet sahibi bir kişi (öğrenci ya da Y geçici ehliyet değil) olmalıdır. Araç çekme Treyler ya da başka bir araç çekmemelisiniz. Yer kısıtları Sydney’de Centennial Park‘ ta araç kullanmamalısınız. Cep telefonuAraç kullanırken cep telefonunu kulaklık veya hands free seti ile kullanmak dahil hiçbir şekilde kullanmamalısınız. Ehliyet sınıfı Daha üst ehliyet sınıfından bir araç kullanmayı öğrenemezsiniz. ÖĞRENCİ EHLİYETİNİN GERİ ALINMASI YA DA İPTAL EDİLMESİ Trafik suçu işleyen öğrenci ehliyeti sahibi bir kişinin ehliyeti mahkeme kararıyla iptal edilebilir ya da RTA tarafından geri alınabilir ya da iptal edilebilir. Bir öğrenci ehliyeti aşağıdaki trafik suçları nedeniyle RTA tarafından belirli bir süre geri alınabilir: Sürücünün yanında gözetmen sürücü olmadan araç kullanması. ürücü ya da yolcuların emniyet kemerlerini takmaması ya da çocukların uygun güvenlik S koltuklarında oturtulmaması. Araç kullanırken bagaj ya da aracın üzerinde yolcu bulunması. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 14 2 Sürücü Ehliyetleri GEÇİCİ P1 OTOMOBİL EHLİYETLERİ Geçici aşama 1 (P1) ehliyeti sürücü sınavından geçtiğiniz zaman verilmektedir. Bu ehliyeti alabilmek için en az 17 yaşında ve 25 yaşın altında olmanız durumunda da en az altı ay öğrenci ehliyeti sahibi olmalısınız. P1 ehliyetini ayrıca, başka bir eyaletin ya da ülkenin benzer geçerli bir ehliyetine bir yıldan daha kısa bir süredir sahip olmanız durumunda da alabilirsiniz. P1 ehliyeti sağ taraftaki tabloda yer alan koşullarla birlikte 18 aylık bir süre için verilmektedir. P2 geçici ehliyet aşamasına P1 ehliyetine en az 12 aylık bir dönem ya da toplamı en az 12 ay olan süreler boyunca sahip olduktan sonra geçebilirsiniz. P2 ehliyetini alabilmek için Hazard Perception Test (HPT) sınavından ve göz muayenesinden geçmeli ve bir ücret ödemelisiniz. P1 EHLİYETİNİN GERİ ALINMASI YA DA İPTAL EDİLMESİ P plakaları aracın dış kısmında ön ve arkada görülecek bir yerde sergilenmelidir. P harfi görünür olmalıdır. Bir treyler çekilmesi durumunda P plakası treylerin arka kısmında olmalıdır.. Dört ya da daha fazla ceza puanı almanız durumunda, P1 ehliyetiniz en az üç aylık bir süre için geri alınacaktır. P1 ehliyetinin trafik suçları nedeniyle geri alınması durumunda, geri alındığı süre P2 ehliyetini almak için gereken en az 12 aylık süreye dahil edilmez. P1 ehliyetinin trafik suçları nedeniyle iptal edilmesi durumunda, iptalden önce ehliyete sahip olduğunuz süre hesaba katılmaz. Ciddi bir trafik suçu nedeniyle mahkeme tarafından trafikten men edilme sonucu ehliyetinizin iptal edilmesi durumunda, P1 ehliyetinize bir yolcu taşıma kısıtı uygulanacaktır. Muafiyet uygulanabilir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 15 2 Sürücü Ehliyetleri P1 EHLİYETİ SAHİPLERİNE UYGULANAN KISITLAR Otomatik vitesli araçlar Otomatik vitesli araç sınavına girmeniz durumunda, sadece otomatik araç kullanabilirsiniz. Kanda Alkol Yoğunluğu (BAC) BAC düzeyiniz sıfır olmalıdır. Bu, bir araç kullanırken kanınızda hiç alkol bulunamayacağı anlamına gelmektedir. Ceza puanları4 ya da daha fazla ceza puanı almanız halinde ehliyetiniz geçici olarak geri alınacaktır. P plakalarının sergilenmesi P plakaları (beyaz zemin üzerinde kırmızı P harfi) aracın dış kısmında ön ve arkada görülecek bir yerde sergilenmelidir. Yan sayfadaki şekle bakınız. Ehliyet sınıfı Daha üst ehliyet sınıfından bir araç kullanmayı öğrenemezsiniz. Cep telefonuAraç kullanırken cep telefonunu kulaklık ile kullanmak dahil hiçbir şekilde kullanmamalısınız. Yolcular25 yaşından küçük P1 ehliyeti sahibi sürücülere saat 23.00 ile 05.00 arasında 21 yaşından küçük yalnızca bir yolcu taşıma kısıtı uygulanmaktadır. Emniyet kemerleri Araçtaki tüm yolcuların emniyet kemerlerini doğru bir şekilde takmalarını ya da onaylı güvenlik koltuklarına doğru bir şekilde oturtulmalarını sağlamalısınız. Hız sınırıSaatte 90 kilometreden daha fazla hız yapmamalı ve hız sınırının satte 90 kilometreden daha az olduğu yerlere dikkat etmelisiniz. Herhangi bir hız cezası almanız durumunda, ehliyetiniz en az üç aylık bir süre için geri alınacaktır. Sürücü adayına gözetmenlik yapma Bir sürücü adayına gözetmenlik yapmamalısınız. Araç çekme Yüksüz ağırlığı 250 kilograma kadar hafif treyler çekme izniniz vardır. Araçlar Aşağıdaki özelliklere sahip olan herhangi bir aracı kullanmamalısınız: Sekiz ya da daha fazla silindirli araçlar Turbocharged ya da supercharged motorlu araçlar (dizel motorlu araçlar hariç) Motorun performansını artıran değişiklikler yapılmış araçlar RTA tarafından belirlenen diğer araçlar - ayrıntılı bilgiyi RTA web sitesinden elde edebilirsiniz. Muafiyet uygulanabilir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 16 2 Sürücü Ehliyetleri GEÇİCİ P2 EHLİYETLERİ Geçici aşama 2 (P2) sürücü ehliyeti, P1 ehliyetini en az 12 ay süreyle taşımanız ve Hazard Perception Test (HPT) sınavından geçmeniz durumunda verilmektedir. P2 ehliyetini ayrıca, başka bir eyaletin ya da ülkenin benzer geçerli bir ehliyetine bir yıldan daha uzun, ancak üç yıldan daha kısa bir süre sahip olmanız durumunda da alabilirsiniz. P2 ehliyeti sağ taraftaki tabloda yer alan koşullarla birlikte 30 aylık bir süre için verilmektedir. BİR ÜST SINIF EHLİYETİ ALMA P2 ehliyeti süresi içinde ehliyetinizi, Heavy Vehicle Drivers’ Handbook adlı el kitabında belirtilen ehliyet koşulları gereklerine tabi olarak, en fazla Ağır Tek Parçalı Araç (Heavy Rigid- HR) ehliyeti olmak üzere bir üst sınıf ehliyete yükseltebilirsiniz. P plakaları aracın dış kısmında ön ve arkada görülecek bir yerde sergilenmelidir. P harfi görünür olmalıdır. Bir treyler çekilmesi durumunda P plakası treylerin arka kısmında olmalıdır. Tam ehliyeti, P2 ehliyetini en az 24 ay ya da toplamı en az 24 ay olan süreler boyunca taşıdıktan ve Driver Qualification Test (DQT) sınavını ve göz muayenesini geçtikten sonra, bir ücret ödeyerek alabilirsiniz. P2 EHLİYETİNİN GERİ ALINMASI YA DA İPTAL EDİLMESİ Yedi ya da daha fazla ceza puanı almanız durumunda, P2 ehliyeti en az üç aylık bir süre için geri alınacaktır. P2 ehliyetinin trafik suçları nedeniyle geri alınması durumunda, geri alındığı süre tam ehliyeti almak için gereken en az 24 aylık süreye dahil edilmez. P2 ehliyetinin trafik suçları nedeniyle iptal edilmesi durumunda, iptalden önce ehliyetesahip olduğunuz süre hesaba katılmaz. Ciddi bir trafik suçu nedeniyle mahkeme tarafından trafikten men edilme sonucu ehliyetinizin iptal edilmesi durumunda, P2 ehliyetinize bir yolcu taşıma kısıtı uygulanacaktır. Muafiyet uygulanabilir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 17 2 Sürücü Ehliyetleri P2 EHLİYETİ SAHİPLERİNE UYGULANAN KISITLAR Kanda Alkol Yoğunluğu (BAC) BAC düzeyiniz sıfır olmalıdır. Bu, bir araç kullanırken kanınızda hiç alkol bulunamayacağı anlamına gelmektedir. Ceza puanlarıYedi ya da daha fazla ceza puanı almanız durumunda, ehliyetiniz belirli bir süre için geri alınacaktır. P plakalarının sergilenmesi P plakaları (beyaz zemin üzerinde yeşil P harfi) aracın dış kısmında ön ve arkada görülecek bir yerde sergilenmelidir. Yan sayfadaki şekle bakınız. Emniyet kemerleri raçtaki tüm yolcuların emniyet kemerlerini doğru bir şekilde takmalarını ya da A onaylı güvenlik koltuklarına doğru bir şekilde oturtulmalarını sağlamalısınız. Hız sınırı aatte 100 kilometreden daha fazla hız yapmamalı ve hız sınırının saatte 100 S kilometreden daha az olduğu yerlere dikkat etmelisiniz. Gözetim Öğrenci ehliyeti olan bir kişiye gözetmenlik yapamazsınız. Araçlar Aşağıdaki özelliklere sahip olan herhangi bir aracı kullanmamalısınız: Sekiz ya da daha fazla silindirli araçlar Turbocharged ya da supercharged motorlu araçlar (dizel motorlu araçlar hariç) Motorun performansını artıran değişiklikler yapılmış araçlar RTA tarafından belirlenen diğer araçlar - ayrıntılı bilgiyi RTA web sitesinden elde edebilirsiniz. Muafiyet uygulanabilir. TAM (KISITSIZ) SÜRÜCÜ EHLİYETİ Tam sürücü ehliyeti P2 ehliyetinizi en az 24 ay taşıdıktan ve Driver Qualification Test (DQT) sınavından geçtikten sonra verilmektedir. Tam sürücü ehliyetiniz olduğunda, üç yıl içinde işlediğiniz trafik suçları nedeniyle 12 ya da daha fazla ceza puanı almanız durumunda ehliyetiniz belli bir süre için geri alınacaktır. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 18 2 Sürücü Ehliyetleri SÜRÜCÜ EHLİYETİ SINIFLARI MOTOSİKLET SÜRÜCÜ EHLİYETİ NSW’de ulusal sürücü ehliyeti sınıflandırma sistemi uygulamaya konulmuştur. Bu, daha basit ve ehliyet sınıfının sayısının azaltıldığı ve ehliyetin bir Eyaletten diğerine daha kolay transferini sağlayacak uygulamaların getirildiği bir sistemdir. Ehliyet türü, araç sürme deneyiminizi gösterirken, ehliyet sınıfı ne tür araç kullanmanıza izin verildiğini göstermektedir. Motosiklet kullanmayı öğrenmek ve öğrenci ehliyeti almak istemeniz durumunda, bu el kitabını ve Motorcycle Riders’ Handbook kitabını çalışmalısınız. Eyaletin birçok bölgesinde, bilgi sınavına girmeden önce öğrenci motosiklet ehliyeti eğitimi kursunu tamamlamanız gerekecektir. ÖZEL KOŞULLAR HR, HC ve MC sınıfı ehliyetlerine hak kazanmanız durumunda mor renkli bir ulusal ehliyet verilmektedir. Tüm Eyalet ve Bölgelerde bu ehliyetler verilmektedir. Ehliyetinizi yaşadığınız Eyaletten almanız gerekir. Mor ehliyete hak kazanmanız durumunda, bir, üç ya da beş yıllık süreler için ücret ödeyebilirsiniz. Daha büyük, daha ağır ya da fazla yolcu taşıyan araçları kullanmak daha fazla beceri ve deneyim gerektirdiğinden, farklı ehliyet sınıfları vardır. En yüksek sınıfa giren ehliyet için aşağıda belirtilen özel koşulları yerine getirmek gerekir: Bir alt sınıftaki sürücü ehliyetine sahip olunması için gereken minumum süreler. Özel bilgi sınavları. Direksiyon sınavları. ULUSAL AĞIR VASITA SÜRÜCÜ EHLİYETİ Ücret karşılığı, iş ya da ticaret amaçlı olarak sekiz veya daha fazla yolcu taşımanız durumunda, sürücü seyir defteri tutmanız gerekebilir. Daha fazla bilgi için Heavy Vehicles Drivers’ Handbook adlı el kitabına bakınız. MOTOSİKLET VE AĞIR VASITA EHLİYETLERİNE İLİŞKİN BİLGİLER C ehliyet sınıfı dışındaki ehliyet sınıflarına ilişkin ayrıntılı bilgi için RTA web sitesinden ya da herhangi bir RTA ofisinden alabileceğiniz Motorcycle Riders’ Handbook ya da Heavy Vehicle Drivers' Handbook el kitaplarına bakınız. Ağır vasıta kullanmayı öğrenen kişilerin yanında ders vermek için kullanılan aracın türü için geçerli olan tam sürücü ehliyeti sahibi bir kişi bulunmalıdır. Gözetmen en az 12 aydır bu tam sürücü ehliyetini taşıyor olmalıdır. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 19 2 Sürücü Ehliyetleri NEW SOUTH WALES EYALETİNDEKİ SÜRÜCÜ EHLİYETİ SINIFLARI MOTOSİKLET (R) Her türlü motosiklet ya da üç tekerlekli motosiklet. OTOMOBİL (C) Brüt Taşıt Kütlesi (Gross Vehicle Mass - GVM) 4.5 tondan daha fazla değil. Sürücü dahil 12 yetişkin taşır. Her türlü traktör ve üç tekerlekli araç. HAFİF TEK PARÇALI (LIGHT RIGID) (LR) Brüt Taşıt Kütlesi (Gross Vehicle Mass - GVM) 4.5 tondan daha fazla, ancak 8 tondan daha az. Sürücü dahil 12 yetişkin taşır. Çekilen treyler (römork) 9 tondan (GVM) daha fazla olamaz. ORTA TEK PARÇALI (MEDIUM RIGID) (MR) İki dingilli ve Brüt Taşıt Kütlesi (Gross Vehicle Mass - GVM) 8 tondan daha fazla. Çekilen treyler (römork) 9 tondan (GVM) daha fazla olamaz. AĞIR TEK PARÇALI (HEAVY RIGID) (HR) Tek parçalı taşıt, üç ya da daha fazla dingilli, Brüt Taşıt Kütlesi (Gross Vehicle Mass - GVM) 8 tondan daha fazla. Çekilen treyler (römork) 9 tondan (GVM) daha fazla olamaz. Körüklü otobüsler. AĞIR BAĞLANTILI (HEAVY COMBINATION) (HC) Asıl hareketli birimi bir yarı treylere bağlı (ayrıca yüksüz konverter çekici) ya da Brüt Taşıt Kütlesi (Gross Vehicle Mass - GVM) 9 tondan daha fazla bir treyler çeken tek parçalı bir taşıt. ÇOKLU BAĞLANTILI (MULTI COMBINATION) (MC) Herhangi bir B-double ya da yol treni. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 20 2 Sürücü Ehliyetleri ÜÇ TEKERLEKLİ ARAÇ EHLİYETİ KOŞULLARI ÇEKİCİ ARAÇ EHLİYETLERİ NSW otomobil tam sürücü ehliyeti ya da motosiklet ehliyeti sahipleri bu ehliyetleriyle üç tekerlekli araç kullanabilirler. Bu tür araçlarda: Çekici araç sürmek ya da çalıştırmak istemeniz durumunda, ya bir sürücü belgesi ya da operatör belgesi almak için Tow Truck Authority of NSW’e başvurunuz. Telefon: (02) 8836 6200 ya da 1800 044 547 (Ücretsiz Arama). LEM, LEP ya da LEG kategorilerine uygun olarak plakaları sergilenmeli. Arka tekerleri doğrudan kontrol eden motorlu araçlar için imal edilmiş ve arkaya monte edilmiş motor olmalı. PROFESYONEL SÜRÜCÜ ÖĞRETMENİ EHLİYETİ -P edalla çalışan debriyaj ya da otomatik vites. Profesyonel sürücü öğretmeni olmak için 21 yaş ya da üzerinde ve son dört yılın üç yılı kullanmasını öğretmek istediğiniz araç için gereken sürücü ehliyetine (öğrenci, geçici P1 ya da P2 dışında) sahip olmalısınız. Ayrıca, bir eğitim kursuna katılmanız ve RTA tarafından belirlenen diğer şartları yerine getirmeniz gerekecektir. Ayrıntılı bilgi için 13 22 13 numaradan RTA’yı arayınız. -P edalla çalışan tamamen entegre fren sistemi. DİĞER EYALETLERDEN GELEN SÜRÜCÜLER Tasarım ya da donanım, sürücü dahil, üç yetişkinden daha fazla kişinin oturamayacağı şekilde olmalı. Aşağıdaki özelliklerden iki ya da daha fazlası bulunmalı: -G idonlara monte edilmemiş sol el vitesi. 16 yaşından küçük çocuklar sürücünün tam motosiklet ehliyeti olmadığı sürece bu araçlara binemezler. Sürücü ve yolcuların başlarına onaylı ve uygun motosiklet kaskı takmaları zorunludur. OTOBÜS VE TAKSİ EHLİYETLERİ RTA’dan bir LR, MR ya da HR ehliyeti almak büyük bir otobüsü kullanma becerinizin olduğu anlamına gelmektedir. Toplu taşım araçlarını (sözgelimi; bir turist otobüsü gibi) kullanmayı bir meslek olarak seçmek istemeniz durumunda, Ministry of Transport’dan (MOT) (Ulaştırma Bakanlığı) toplu taşım aracı sürücü yetki belgesi almanız gerekir. Toplu taşım otobüsü ya da taksi kullanmak için ilk önce ehliyet almanız ve daha sonra yolcu otobüsü ya da taksi sürücü yetki belgesi için MOT’a başvurmanız gerekir. Ayrıntılı bilgi için MOT’un aşağıdaki bölge ofislerinden birini arayınız: Parramatta ve Batı Bölgesi 1800 049 971 Merkez Anakent (02) 9270 6100 NSW Kuzey Bölgesi 1800 049 983 NSW Güney Bölgesi 1800 049 961 ÖĞRENCİ SÜRÜCÜ EHLİYETLERİ Halihazırda başka bir eyaletten geçerli bir öğrenci ehliyetinizin olması, NSW’e yerleşmeniz ve araç kullanmayı sürdürmek istemeniz durumunda üç ay içinde: NSW öğrenci ehliyetini alabilmek için bir göz muayenesinden geçmelisiniz. 17 yaşında ya da üzerinde olmanız halinde, aşağıda belirtilenleri yerine getirmek koşuluyla NSW P1 ehliyetini almak için sürücü sınavına girebilirsiniz. Eyaletlerarası öğrenci ehliyetine en az altı ay sahip olma. NSW göz muayenesinden geçme. GEÇERLİ EYALETLERARASI EHLİYET SAHİPLERİ NSW eyaletine Avustralya’daki bir başka Eyalet ya da Bölgeden yerleşmek amacıyla gelmeniz ve NSW geçici ya da tam ehliyetine eşdeğer geçerli bir ehliyetinizin olması veya eyaletlerarası ehliyetinizin beş yıldan daha kısa bir süre önce geçerliliğini yitirmiş olması durumunda, sürücü bilgi ya da direksiyon sınavına girmeden eşdeğer sınıftaki NSW ehliyeti alabilirsiniz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 21 2 Sürücü Ehliyetleri EYALETLERARASI EHLİYETLERİN TRANSFERİ Bu Eyalete yerleştikten sonra üç ay içinde NSW ehliyeti almanız gerekir. NSW ehliyeti beş yılı geçmemek koşuluyla, diğer eyaletin ehliyetinin bitiş tarihine kadar olan bir süre için verilecektir. Avustralya’da yalnızca bir ehliyet taşımanıza izin verilmektedir. RTA eski ehliyetinizi alacak ve imha edecek ve daha sonra ehliyeti veren Eyalete ya da Bölgeye ehliyetin iptal edilmesinin gerektiğini bildirecektir. Bunun için: Bir başvuru formu doldurmanız. Başka eyaletten aldığınız fotoğraflı ehliyeti RTA ofisine ya da acentasına götürmeniz. H ow to prove who you are to the RTA broşüründe ikinci listede geçerliliği belirtilen bir kimlik belgesi ile kimliğinizi kanıtlamanız. NSW ikametgah adresinizi kanıtlayacak belgeyi sağlamanız. Göz muayenesinden geçmeniz. Fotoğraf çektirmeniz. Geçerlilik süresi bitmiş olan başka eyaletten aldığınız bir ehliyetinizin olması durumunda, bir ehliyet ücreti ödemeniz gerekir. Tam ehliyet alabilmek için bir başka eyaletten ya da bölgeden aldığınız ehliyete en az 36 aydır sahip olduğunuzu kanıtlamanız gerekecektir. YURDIŞINDAN GELEN SÜRÜCÜLER Başka bir ülkeden aldığınız geçerli bir ehliyetinizin ve oturma izninizin olması durumunda, Avustralya’ya geldikten sonra en fazla üç ay için mevcut ehliyetinizle NSW’de araç ve motosiklet kullanabilirsiniz. Yurtdışından aldığınız geçerli ehliyetiniz ile üç aylık sürede araç kullanmak için, trafikten men edilmemiş ve ehliyetinizin geri alınmamış ya da iptal edilmemiş olması gerekir. NSW’de araç ya da motosiklet kullanmayı sürdürmek istemeniz halinde, bu üç aylık süre için NSW ehliyetini almanız (sadece başvurmak değil) gerekir. Yurtdışından aldığınız ehliyetin İngilizce olmaması durumunda, araç kullanırken, International Driving Permit (Uluslararası Araç Kullanma İzin Belgesi) ya da ehliyetin İngilizce çevirisini yanınızda bulundurmanız gerekir. NSW SÜRÜCÜ EHLİYETİ ALMA NSW sürücü ehliyeti almak için 17 yaşında ya da daha büyük olmanız gerekir. Araç ya da motosiklet (öğrenci ehliyeti dahil) kullanmak için yurtdışından aldığınız ehliyeti kullanmanız ve NSW ehliyeti edinmek istemeniz durumunda bir RTA ofisine gitmeniz ve: Eğer ehliyetiniz İngilizce ise, bunu göstermeniz; Ehliyetiniz İngilizce değilse, aşağıda belirtilenleri sağlamanız gerekir: - Yurtdışından aldığınız ehliyet ve NSW Community Relations Commission ya da Commonwealth Department of Immigration and Multicultural and Indigenous Affairs’den resmi tercümesi. -E hliyete ilişkin daha fazla bilgi istendiğinde (örneğin, ehliyetin ilk veriliş tarihi ya da geçerli olduğu süre veya sürme yetkisi tanınan aracın türü belirtilmediğinde) ilgili konsolosluk ya da yurtdışı temsilciliğinden bir yazı. Yurtdışından edindiğiniz ehliyeti gösterememeniz durumunda, aşağıda belirtilen belgeleri sağlayınız: -E hliyeti veren ülkenin yetkili makamından ehliyetinizin ayrıntılarını ve türünü doğrulayan bir yazı; ya da - İlgili konsolosluk ya da yurtdışı temsilciliğinden, ehliyeti veren kurumdan alınan bilgilere dayanarak ehliyetinizin ayrıntılarını ve türünü doğrulayan bir yazı. Ehliyetle ilgili ayrıntıları ve ehliyetin türünü doğrulamak amacıyla sağlanan tüm yazıların İngilizce olması ya da yukarıda belirtildiği gibi ehliyetin resmi olarak tercüme ettirilmesi gerekir. RTA ofisine gitmeden önce ehliyet veren kurumdan ya da ilgili konsolosluk ya da dış temsilcilikten ilk verildiği tarih dahil ehliyetinizle ilgili ayrıntıları doğrulayan bir yazı (antetli kağıda) alabilirsiniz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 22 2 Sürücü Ehliyetleri Ayrıca: NSW ikametgah adresinizi kanıtlamalısınız. Kimliğinizi kanıtlamalısınız. Göz muayenesinden geçmelisiniz. Her ehliyet sınıfı için gerekli olan bilgi sınavından geçmelisiniz. SINAVLARDAN MUAF TUTULMA Aşağıdaki durumlarda bazı sınavlardan muaf tutulabilirsiniz: Son beş yıl içinde Avustralya’dan alınmış bir ehliyete sahip olmanız (veren kurum tarafından doğrulanması koşuluyla); ya da Her ehliyet sınıfı için gerekli olan direksiyon sınavından geçmelisiniz. Geçerli bir Yeni Zelanda ehliyetine sahip olmanız; ya da Ehliyette gösterilmemesi durumunda, ehliyetin ilk veriliş tarihini kanıtlayan belgeleri sağlamalısınız. Class C (otomobil) ya da Class R (motosiklet) ehliyeti için başvurmanız ve halihazırda yurtdışından aldığınız geçerli bir ehliyetinizin olması ya da son beş yıl içinde geçerlilik süresi dolmuş olan ve Avustralya ehliyet standartlarına eşdeğer olarak kabul edilmiş bir ülke ehliyetine sahip olmanız. Direksiyon sınavından kalmanız durumunda, ziyaretçi sürücü haklarınızın tümü geri alınacaktır. NSW’de araç kullanmayı sürdürmek için, araç kullanmanıza (Avustralya’dan alınmış tam ehliyeti olan bir kişinin gözetimi altında) olanak sağlayacak öğrenci ehliyeti almanız ve tekrar direksiyon sınavına girmeniz gerekir. YURTDIŞINDAN ALINAN EHLİYETLERİN GEÇERSİZLİĞİNİN TASDİKİ NSW ehliyeti verilmeden önce yurtdışında aldığınız ehliyeti, Avustralya’da geçersiz kılınması için teslim etmeniz gerekir. Avustralya ehliyet yasaları kapsamında Avustralya’da araç kullanırken yalnızca tek bir ehliyet kullanılabilir. Yurtdışında aldığınız ehliyet, üzerinde delik delinmiş (plastik ya da laminet kaplı olanlar) ya da geçersizliği tasdik (kağıt ehliyetler) edilerek size geri verilecektir. Delik delme ya da tasdik işlemi, ehliyetle ilgili hiçbir ayrıntının yok olmaması için ehliyetin boş yerine yapılacaktır. Not: R TA’nın sürücü testine girilmesini talep etme hakkı vardır. RTA yurtdışında alınan ehliyetin geçerliliği konusunda tatmin olmadıkça bir ehliyet verilemeyebilir. HANGİ NSW EHLİYETLERİNİ ALABİLİRSİNİZ Burada alacağınız ehliyet türünü yurtdışında alınan otomobil ya da motosiklet ehliyetini taşıma süresi belirleyecektir. Yurtdışında aldığınız otomobil ya da motosiklet ehliyetine bir yıldan daha kısa bir süredir sahip olmanız durumunda, yalnızca geçici P1 ehliyeti alabilirsiniz. Bir otomobil ehliyetine bir yıldan fazla, ancak üç yıldan kısa bir süredir sahip olmanız durumunda, yalnızca geçici P2 otomobil ehliyetini alabilirsiniz. Tam motosiklet ehliyetine bir yıldan daha uzun bir süredir sahip olmanız durumunda, tam motosiklet ehliyeti alabilirsiniz. Bir sürücü ehliyetine üç yıldan daha uzun bir süredir sahip olmanız durumunda, tam sürücü ehliyetini alabilirsiniz. Halihazırda sahip olduğunuz sürücü ehliyetinden farklı sınıfta bir sürücü ehliyeti başvurusu için, ilgili bilgi sınavı ve direksiyon sınavından (o sınıftaki bir araçla yapılan) geçmeniz gerekir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 23 2 Sürücü Ehliyetleri GEÇİCİ OLARAK YURT DIŞINDAN GELEN ZİYARETÇİ SÜRÜCÜLER Nisan 2008’den itibaren, ilk kez NSW ehliyeti almak isteyen ziyaretçi sürücüler için yeni ehliyet kuralları uygulanacaktır. Ziyaretçi sürücüler için bilgiler RTA internet sitesinde veya Uluslararası sürücüler için kılavuz broşüründe bulunabilir. ÖZÜRLÜ SÜRÜCÜLER Ehliyet almak için başvurduğunuzda özürlülüğünüzün araç kullanma yeteneğinizi etkileyip etkilemeyeceğini bildirmeniz gerekir. RTA, özürlülük durumunuzun araç kullanma yeteneğiniz üzerinde az ya da önemli düzeyde etkisi olup olmadığını değerlendirecektir. Özürlülüğün ciddi olduğu değerlendirilmesi yapılırsa, özürlülere yönelik direksiyon sınavına girmeniz gerekecektir. Ehliyetinize bazı koşullar eklenebilir. Örneğin, ‘yalnızca otomatik vitesli araçları kullanabilir’ gibi. SAĞLIK SORUNU OLAN SÜRÜCÜLER Araç kullanma yeteneğinizi etkileyen sara gibi bir sağlık sorununuzun olması durumunda, RTA’ya bildiriniz. Başvuru formunu doldururken ayrıntıları vermeniz ya da ehliyet aldıktan sonra bir sağlık sorununun ortaya çıkması halinde RTA ile ilişkiye geçmeniz gerekmektedir. Bazı sağlık sorunları, araç kullanıp kullanamayacağınızın belirlenmesi için düzenli doktor kontrolü gerektirmektedir. Motorlu araç kullanıp kullanamayacağınızın değerlendirilmesini kapsayan ulusal sağlık yönetmeliğinin bir k o p y a s ı n ı n d o k t o r u n u z d a o l m a s ı g e r e k i r. Kontrol zamanı geldiğinde RTA size, doktorunuz tarafından doldurulmak üzere bir sağlık raporu formu gönderecektir. Doldurulan form RTA’ya geri gönderilmelidir. 80 YAŞ VE ÜZERİNDEKİ SÜRÜCÜLER 80 yaşından itibaren, araç kullanabileceğinizden emin olmak için her yıl doktor kontrolünden geçmeniz gerekir. Kontrol zamanı geldiğinde RTA doktorunuz tarafından doldurulmak üzere size bir sağlık raporu formu gönderecektir. Otomobil ehliyetleri (C sınıfı) dışında başka bir sınıftan olan sürücülerin 80 yaşını doldurduktan sonra her yıl direksiyon sınavına girmeleri gerekir. C sınıfı ehliyetinizin olması halinde, yıllık direksiyon sınavları 85 yaşında başlamaktadır. RTA sınav tarihini size bildirecektir. Direksiyon sınavından önce sağlık kontrolünden geçilmesi gerekir. RTA’nın güvenli araç kullanıp kullanmadığınız, güvenli araç kullanmayı nasıl sürdürebileceğiniz ve ehliyet seçeneklerinizin neler olduğu konularının açıklandığı iki yayını bulunmaktadır. A Guide for Older Drivers ya da Worried about the driving ability of an older driver? adlı yayınların bir kopyalarını herhangi bir RTA ofisinden alabilir ya da 13 22 13 numarayı arayarak isteyebilirsiniz. 85 yaşın üzerinde olmanız, yaşlılara yönelik sürücü sınavından kalmanız ve size bir öğrenci ehliyeti verilmesi durumunda, aracınızda L plakalarını sergilemek ya da seyir defteri doldurmak zorunda değilsiniz. Bununla beraber, araç kullanırken bir gözetmen sürücünün size eşlik etmesi gerekir. Araç kullanmamanız gerektiğini kanıtlayan bilgiler edinmesi durumunda RTA ehliyetinizi geri alabilir ya da iptal edebilir. Örneğin, bir doktor bir hastanın sağlık durumunun araç kullanmak için gereken tıbbi standartlara uymadığı ve artık araç kullanamayacağı yönünde rapor verebilir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 24 2 Sürücü Ehliyetleri ORGAN BAĞIŞI Ehliyet başvuru formunda organ bağışında bulunmayı isteyip istemediğiniz sorulmaktadır. Organ bağışında bulunmak istediğinizi ve ayrıca bağışlamak istediğiniz organlarınızı bir kutuyu işaretleyerek belirtebilirsiniz. Organ bağışında bulunmayı kabul etmeniz halinde, bu onayınız fotoğraflı sürücü belgenizde bir kodla gösterilir. Kararınızı istediğiniz zaman değiştirebilirsiniz. Kayıtlarınızda değişiklik yapılması için yapmanız gereken sadece bir form doldurmaktır. Kararınızla ilgili olarak ailenizle konuşmanız yararlı olur. Bir kişi organlarını bağışlamaya karar vermiş bile olsa, doktorlar gerekli işlemlerin yapılmasından önce akrabalarla görüşmektedir. Medicare Australia tarafından yönetilen Australian Organ Donor Register’ı (AODR) desteklemek amacıyla, RTA, kayıtlarında tuttuğu organ bağışı onay bilgilerini AODR Kayıt Sistemine aktarmaktadır. Bu bilgiler, organ bağışını kolaylaştırmak amacıyla yetkili tıp personelinin erişimine açıktır. ORGAN BAĞIŞI YAŞAM KURTARIR Lütfen organ bağışında bulunma konusunu düşününüz. AODR’ya ilişkin bilgi için Australian Red Cross Blood Service ile ilişkiye geçiniz. Adres: 153 Clarence Street, Sydney NSW 2000. Tel: (02) 9229 4003. www.donatedblood.com.au Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 25 2 Özet EHLİYETLERE İLİŞKİN BİLMENİZ GEREKENLER NOTLAR Bu bölümde New South Wales’de ehliyet almanın önemine ilişkin açıklamalar yapılmıştır. Bu bölümü okuduktan sonra aşağıdaki konuları bilmeniz gerekir: Ehliyet sahiplerinin sorumlulukları. Ehliyet almadan önce yerine getirilmesi gereken koşullar. Öğrenci sürücülere uygulanan kurallar. Geçici ehliyetlerin verildiği koşullar. Tam ehliyet almadan önce ne kadar deneyimli olmanız gerekir. Otomatik ve vitesli araçları öğrenme ve kullanmayla ilgili kurallar nelerdir. Farklı ehliyet türleri ve farklı ehliyet sınıfları. Bir sağlık sorununuzun olması ve araç kullanmak istemeniz durumunda yapmanız gerekenler. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 26 2 Örnek sınav soruları Bilginizi ölçünüz Doğru yanıtı ( ) ile işaretleyiniz. Daha sonra bu el kitabının sonundaki yanıt anahtarı bölümünden yanıtınızın doğru olup olmadığını kontrol ediniz. 1.P 1 ya da P2 ehliyeti olan bir sürücü, bir öğrenci sürücüye yasal olarak direksiyon dersi verebilir mi? a) Hayır. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) E vet, sürücünün 6 aydan daha . . . . . . . uzun bir süre P2 ehliyeti olması koşuluyla. c) Evet, L ve P1 ya da P2 . . . . . . . . . . . . . plakalarının sergilenmesi koşuluyla. 2.P 1 ehliyeti olan bir sürücü P2 ehliyeti alabilmek için, P1 ehliyetine an az – a) 1 8 aylık bir süredir sahip olmalıdır.. . . . . . b) 12 aylık bir süredir sahip olmalıdır.. . . . . . c) 2 4 aylık bir süredir sahip olmalıdır. . . . . . . 3.Araç kullanırken her zaman ehliyetinizi yanınızda bulundurmak zorunda mısınız? a) Hayır, ehliyetin olması yeterli. . . . . . . . . . . b) H ayır, ehliyet yalnızca uzun . . . . . . . . . . . c) Evet.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . seyahatlar için gereklidir Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 27 3 Yol güvenliği Yollarımızı herkes için daha güvenli hale getirme NSW karayollarında meydana gelen trafik kazalarında her yıl 500’ü aşkın kişi yaşamını yitirmekte, ayrıca 28 bin kişi de yaralanmaktadır. Yollarda meydana gelen trafik kazalarına bağlı ölüm olaylarının başlıca nedenleri aşırı hız, içkili araç kullanma, yorgunluk ve emniyet kemerinin takılmamasıdır. Aşağıdaki grafik, ölümcül kazalara karışan genç sürücüleri (17-25 yaş arası) etkileyen başlıca davranış faktörlerini göstermektedir. 50 40 HIZ Hız, karayollarımızda meydana gelen trafik kazalarına bağlı ölüm ve yaralanma olaylarının başlıca nedenidir. Hız, topluma her yıl 780 milyon dolara mal olmaktadır. Hız yapma belirtilen hız sınırının üzerinde araç kullanmaktır. Ayrıca, araç kullanma koşullarına göre çok hızlı gitmeniz durumunda da hız yapıyor olabilirsiniz. Yol koşullarının ideal olmaması (örneğin, yağmurlu, trafiğin yoğun olması ve gece yolculuk yapma v.b.) halinde, aracınızı işaret levhalarında belirtilen hız sınırında ya da altında kullanmanız durumunda da hız yapıyor olabilirsiniz. GÜVENLİ HIZ GİBİ BİR KAVRAM YOKTUR 30 20 10 0 1998-2002 yıllarında NSW’de ölümcül kazalara karışan genç sürücüler (17-25 yaş arası) için hız, alkol ve yorgunluk faktörleri yüzdesi. Birçok kişi hız sınırını 5 ya da 10 km aşmayı ‘kabuledilebilir’ hız olarak değerlendirmektedir. Bu tehlikeli bir yaklaşımdır. Araştırmalar, hızda az bir artışın kaza olasılığını önemli ölçüde artırdığını göstermektedir. Sürücülerin çoğu, araçlarını durdurmak için gerekli olan mesafenin gerçek olandan daha kısa olduğunu düşünmektedir. Hız sınırını 5 km aştığınızda, sert fren yapsanız bile, durmak için çok daha uzun bir mesafe katetmeniz gerekecektir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 28 3 Yol güvenliği YASAL HIZ SINIRININ 5 KM AŞILMASI, 32 KM HIZLA ÇARPMA ANLAMINA GELMEKTEDİR. Şekildeki iki arabadan biri saatte 65, diğeri ise 60 kilometre hızla gitmektedir. Yaklaşık 38 metre önlerinde karşılarına aniden bir kamyon çıkmaktadır. Her iki sürücü de aynı noktada fren yapmaktadır. 65 kilometre ile giden araç kamyona saatte 32 km hızla çarpacak ve büyük hasar görecektir; yavaş giden araç ise saatte 5 kilometre hızla çarpacaktır. HIZ SINIRI İŞARET LEVHALARI Hız sınırı işaret levhalarında uygun koşullarda yapabileceğiniz en fazla hız gösterilmektedir. Belirtilen hız sınırını aşmamalısınız. Ancak, isterseniz daha yavaş araç kullanabilirsiniz. KÖTÜ KOŞULLARDA YAVAŞLAYINIZ Araç kullanma koşulları günün belirli saatlerine ve hava koşullarına bağlı olarak değişecektir. Yolun stabilize olması, buz, yağmur veya çamurdan etkilenmesi ya da sis, gece veya tepelikler nedeniye görüş mesafesinin azaldığı durumlarda yavaşlamalısınız. Yayaların olabilecekleri yerlerde özellikle dikkatli araç kullanınız. Bu alanlar; okullar, alışveriş yerleri, barlar, kulüpler, restoranlar ve özel etkinliklerin olduğu yerleri kapsamaktadır. Şehir dışı yollarda çitle çevrilmemiş alanlarda bulunan hayvan sürülerine ve yabanıl hayvanlara dikkat ediniz. Belirli hız sınırlarına ilişkin ayrıntılı bilgi için Genel Trafik Kuralları başlıklı 5. Bölüme bakınız ALKOL, UYUŞTURUCU MADDELER, İLAÇLAR VE ARAÇ KULLANMA A aracı saatte 60 kilometre hızla gitmekte ve kamyona saatte 5 kilometre hızla çarpmaktadır. B aracı saatte 65 kilometre hızla gitmekte ve kamyona saatte 32 kilometre hızla çarpmaktadır. Hızdan kaynaklanan trafik kazalarının her yaş grubundan kişileri kapsamasına karşın, yüzde 50’sinden fazlasını 17 ile 39 yaş arası erkek sürücüler oluşturmaktadır. Reçetesiz ve reçeteli alınan bazı ilaçlar dahil, alkol ya da uyuşturucu etkisi altında araç kullanmak yasalara aykırıdır. Bu maddeler araç kullanma becerilerinizi önemli ölçüde etkilemekte ve kaza yapma riskinizi artırmaktadır. Bir sürücü olarak, yolda etrafınızda olanlara tepki verebilmek için dikkatli olmanız ve araç kullanmaya odaklaşabilmeniz gerekir. Alkol (ayrıca etil alkol olarak da bilinir) içerip içermediğini öğrenmek için ilaçların ve diğer ürünlerin üzerindeki etiketleri okuyunuz. KANDA ALKOL YOĞUNLUĞU (BAC) BAC kanınızdaki alkol miktarının ölçülen değeridir. Bu, 100 mililitre kandaki alkolün gram olarak ölçülmesidir. Örneğin; .05 BAC, her 100 mililitre kanda .05 gram ya da 50 miligram alkol bulunduğu anlamına gelmektedir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 29 3 Yol güvenliği ALKOLÜN ARAÇ KULLANMAYA ETKİLERİ Alkol depresan bir madde olup, güvenli araç kullanma yeteneğinizi azaltmaktadır. Bu bağlamda alkol: Belirli durumlara tepki verme, karar alma ya da hızlı reaksiyon gösterme becerilerinizi etkileyerek beynin işlevlerini yavaşlatır. Ne kadar hızlı gittiğinizi ve çevrenizdeki diğer araçların hızları ile diğer araçlar, kişiler ve nesnelerle aranızdaki mesafeyi değerlendirme yeteneğinizi azaltır. Kişiye gereksiz bir güven verir. Böylece, araç kullanış şeklinizin gerçekte olduğundan daha iyi olduğunu düşündüğünüzden daha fazla riski göze alabilirsiniz. Birden fazla işi aynı anda yapmayı zorlaştırır; dikkatinizi direksiyona verirken, trafik ışıklarını kaçırabilir ya da yan yollardan çıkan araçları göremeyebilirsiniz. İÇKİLİ ARAÇ KULLANMAKTAN NASIL KAÇINABİLİRSİNİZ Arabanızı evde bırakınız. Ö nceden plan ve alternatif ulaşım düzenlemeleri yapınız. A rkadaşlarınızla ortak bir taksi tutunuz. Toplu taşım araçlarını kullanınız. Gece bir arkadaşınızın evinde kalınız. İçki içmemiş olan bir kişinin sizi eve bırakmasını sağlayınız. S izi alacak bir arkadaş ya da akrabanızla düzenleme yapınız. Denge ve koordinasyon becerilerinizi etkiler. Uykunuzu getirir. Hangi sınıf ehliyetiniz olursa olsun, araç kullanmak için en güvenli BAC düzeyi sıfırdır. ALINAN HER MİKTAR ALKOL RİSKİ ARTIRIR Sürücünün kanındaki alkol düzeyi arttıkça kaza yapma riski artmaktadır. .05 = iki katı risk .08 = 7 katı risk Alkol, ilaç ve uyuşturucu kullanımıyla ilgili yasal gerekleri öğrenmek için Genel Trafik Kuralları başlıklı 5. bölüme bakınız. .15 = 25 katı risk BAC SINIRLARI Geçici ve öğrenci ehliyetine sahip bir sürücü olarak alkollü içecek içtikten ya da içinde alkol bulunan yiyecekler yedikten sonra araç kullanamazsınız. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 30 3 Yol güvenliği BAC DEĞERİNİN ÖLÇÜLMESİ Kişinin BAC düzeyini doğru bir şekilde ölçmenin en iyi yöntemi, Avustralya Standartları onaylı (AS3547) nefes testi aleti kullanmaktır. Doğru ölçüm yapabilmek için tüm kullanım talimatları izlenmelidir. Perşembe, Cuma ve Cumartesi geceleri meydana gelen kazaların yaklaşık yüzde 50’si içkili araç kullanmayla ilintilidir. İçkili araç kullanma sonucu meydana gelen kazalar genellikle daha ciddidir. BAC DÜZEYİNİN YÜKSELMESİNE NEDEN OLAN FAKTÖRLER Ne kadar içki içtiğinizi bilseniz bile, nefes testi yapılmadan BAC düzeyini hesaplayamazsınız. Bunun nedenleri aşağıda belirtilmektedir: Bir içkinin alkol derecesi yüzde 2.5’dan (ör; hafif bira) yüzde 40’a (ör; votka, viski) kadar değişebilir. Alkollü içeceklerin servisi, ne kadar tükettiğinizi bilmeyi zorlaştıracak şekilde çeşitli ölçülerde yapılmaktadır. Aşağıdaki nedenlerden ötürü BAC düzeyini tahmin etmek olanaksızdır: Alkollü içki servisi yapılan bardak ya da şişelerin büyüklükleri değişiklik göstermektedir. Örneğin, şarap kadehleri 100’den 280 mililitreye kadar değişmekte, biralar ise, küçük, orta ya da büyük boy bardaklarla servis yapılmaktadır. ‘Üzerine ilave ederek doldurmak’ içtiğiniz içki miktarını bilmenizi olanaksız kılar. Vücut yapısı ve kilo, vücudunuzun alkolü emme kapasitesini etkilemektedir. Aynı miktarda içki içen iki kişiden ufak yapılı olanın BAC düzeyi iri yapılı olandan daha yüksek çıkacaktır. Cinsiyet faktörü vücudun alkolü emme kapasitesini etkileyebilir. Boy ve kiloları aynı olan bir erkekle aynı miktarda içki içen bir kadının BAC düzeyi daha yüksek çıkacaktır. Genel sağlık durumu ve zindelik düzeyi vücudun alkolü emme kapasitesini etkileyebilir. Hasta veya yorgun ya da stresli olmanız durumunda BAC düzeyi yüksek çıkabilir. Diğer uyuşturucu ve ilaçların kullanımı da vücudun alkolü emme kapasitesini etkilemektedir. İçki içmeyi düşünüyorsanız, araç kullanmayınız. Araç kullanmayı düşünüyorsanız, içki içmeyiniz. İçki içtikten sonra kendinizi etkilenmemiş hissetseniz bile, araba kullanmadan önce içtiğiniz bir ya da iki ölçü içkinin tepki verme, değerlendirme ve araç kullanma yeteneklerinizi etkileyeceğini lütfen gözönünde bulundurunuz. BAC DÜZEYİNİN SIFIRA DÜŞMESİ ZAMAN ALIR. Bir gece önce çok fazla içki içtiğinizde, BAC düzeyinin sıfıra düşmesinin 18 saatten daha uzun bir süre alabileceğini unutmayınız. Birçok kişi içki içtikten sonra ertesi gün içkili araç kullandıkları için cezaya çarptırılmaktadır. Vücudunuzun alkolü atma işlemini hızlandıramazsınız. Sade kahve içmek, duş almak ya da fazla yemenin bir yararı olmayacaktır. Alkolün vücuttan atılmasını sağlayacak tek şey zamandır. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 31 3 Yol güvenliği NEFES TESTLERİ Polis tarafından rasgele nefes testleri (RBT) yapılmaktadır. Tüm polis araçlarında RBT sistemi bulunmaktadır. Nefes testi BAC düzeyini ölçmek için uygulanmaktadır. Polis, onaylı bir nefes testi aletine konuşmanızı ya da üflemenizi isteyerek BAC düzeyinizi ölçer. Nefes testi yapılmasını reddetmeniz durumunda ağır cezalar uygulanmaktadır. Ayrıntılı bilgi için Cezalar başlıklı 7. Bölüme bakınız. BAC düzeyinizin yasal sınırda ya da üzerinde çıkması durumunda, tutuklanacak ve daha ayrıntılı testler uygulanması için polis karakoluna götürüleceksiniz. BAC düzeyinin yasal sınırın üzerinde çıkması durumunda: Suçlanacaksınız. Fotoğrafınız çekilecek. Mahkemeye çıkmanız gerekecektir. Mahkemeye gitmemeniz halinde, hakkınızda tutuklama kararı çıkartılacaktır. durumda kan ve idrar testi için örnek vermeniz amacıyla hastaneye götürüleceksiniz. Bir kişinin hastaneye kaldırıldığı bir trafik kazasında uyuşturucu testi yapılabilmesi için kan örnekleri alınmaktadır. UYUŞTURUCU MADDE VE İLAÇLARI KARIŞTIRMAKTAN KAÇININIZ İlaçları diğer uyuşturucu maddeler ve alkolle birlikte almak çok tehlikelidir. REÇETELİ VE REÇETESİZ İLAÇLAR Birçok reçeteli ve bazı reçetesiz ilaçlar araç sürme yeteneğinizi etkileyebilir. Bu ilaçlar, dikkatinizi toplama yeteneğinizi, ruhsal durumunuzu, koordinasyonunuzu ve tepki vermenizi etkileyebilir. Uyarı etiketlerinde araç kullanılmaması gerektiğinin belirtildiği ilaçları aldığınızda araç kullanmayınız. KAN TESTLERİ Trafik kazasına karışan tüm sürücü ya da gözetmen sürücülere nefes testi uygulanmaktadır. Kazadan sonra yaralı olarak hastaneye kaldırılmanız durumunda da kan testleri yapılacaktır. Kan tahlili yaptırmayı reddetmeye, çok çeşitlilik gösteren aşırı içkili araç kullanmaya verilen cezaların aynısı uygulanmaktadır. İçkili araç kullanmaya uygulanan cezalar, para cezası, ehliyeti kaybetme ya da hapis cezasını kapsamaktadır. UYUŞTURUCULAR VE İLAÇLARIN ARAÇ KULLANMAYA ETKİLERİ Alkolün dışındaki uyuşturucu maddeler de araç kullanma becerilerinizi etkileyebilir ve yolcuların ve yolu kullanan diğer kişilerin güvenliğini riske atabilir. Uyuşturucu maddeler ayrıca, normalde düşünmediğiniz riskleri almanıza neden olarak davranışlarınızı da değiştirebilir. Uyuşturucu maddelerin etkisi altındayken araç kullanmak, araç kullanma girişiminde bulunmak ya da bir sürücü adayına öğretmenlik yapmak yasalara aykırıdır. UYUŞTURUCU TESTİ Polis uyuşturucu etkisi altında araç kullanmanızdan kuşkulanması durumunda sizi tutuklayacaktır. Bu ARAÇ KULLANMA YETENEĞİNİ ETKİLEYEN İLAÇLAR Bazı ağrı kesiciler. Bazı tansiyon, bulantı, alerji, iltihap ve mantar enfeksiyonu ilaçları. Sakinleştiriciler ve uyku ilaçları. Bazı diyet ilaçları. Bazı soğuk algınlığı ve grip ilaçları. RİSKLERİ AZALTMA E tiketleri ve ilaçla birlikte sağlanan bilgileri okuyunuz. A raç kullanma becerilerinizi etkileyebilen ilaçları aldığınızda araç kullanmayınız. S izi nasıl etkileyebileceğini bilmediğinizden, hiçbir zaman başkalarının reçeteli ilaçlarını kullanmayınız. İlaç kullandığınızda araç kullanıp kullanamayacağınızı doktor ya da eczacıya sorunuz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 32 3 Yol güvenliği YORGUNLUK Yorgunluk, NSW karayollarında meydana gelen kazaların yaklaşık yüzde 20’sinin nedenini oluşturmaktadır. Yorgunluk, ne kadar deneyimli bir sürücü olursanız olun, herkesi etkilediğinden özellikle tehlikelidir. Sürücü yorgunluğu nedir? Yorgunluk ‘uyku hali’, ‘bitkinlik’ ya da ‘tükenmişlik’ duygularını tanımlamak amacıyla kullanılan bir terimdir. Bu, vücudunuzun, durmanız, dinlenmeniz ya da uyumanızın gerektiğini belirtme yöntemidir. Yorgunluktan kaçınmanın en iyi yöntemi yola çıkmadan önce yeterince uyumaktır. Yola çıktıktan sonra yorgunluk hissetmeniz durumunda, yorgunluktan kaçınmanın tek yolu durmak ve kendinizi yeniden enerjik hissedinceye kadar dinlenmektir. YORGUNLUĞA İLİŞKİN GERÇEKLER 1. Gerçek Yorgunluk normal olarak uyumanız gereken saatlerle ilgilidir. Yorgunluktan kaynaklanan ölümcül bir kaza yapma riski, vücudun uykuya programlandığı saatler olan 22.00 ile 06.00 arasında dört kat daha fazladır. Geceleri ve bir düzeye kadar öğleden sonraları vücut ısınız ve tansiyonunuz düştüğünden, iş yapma becerileriniz önemli ölçüde zayıflamaktadır. Buna araç kullanma yeteneğiniz de dahildir. 4. Gerçek Uyanır uyanmaz halen uyku mahmurluğu olduğunda, yorgunluk hissetme riski çok daha fazladır. Bu durum ‘uyku sersemliği’ olarak adlandırılır ve genellikle 15 ile 30 dakika sürer. Araç kullanmadan önce üzerinizdeki uyku sersemliğini atıncaya kadar bekleyiniz. Tüm bu faktörler yorgunluğunuzu artıracaktır. 5. Gerçek Sürücü yorgunluğu araç kullandığınız süreye bağlı olarak artmaktadır. Yorgunluğu azaltmak için, her iki saatte bir 15 dakika mola vermeyi amaçlamanız gerekir. Ancak, yorgunluğu gidermenin tek yolunun iyi bir gece uykusu uyumak olduğunu unutmayınız. YORGUNLUK BELİRTİLERİ Yorgunluk dikkatinizi toplama ve değerlendirme yeteneğinizi ciddi ölçüde zayıflatır; tepki verme sürenizi yavaşlatır. Aslında, yorgunluğun bazı etkileri, alkolün araç kullanma üzerindeki etkileri kadar tehlikelidir. Araç kullanırken yorgunluğun aşağıdaki erken uyarı belirtilerine dikkat ediniz: Esneme. Dikkat toplama güçlüğü. Gözlerde yorgunluk ya da ağrı. Huzursuzluk. Uykulu olma. Yavaş tepki verme. Günlük ritim (normal uyku düzeni) bu tür yorgunluğa neden olmaktadır ve bunu gidermek için hiçbir şey yapamazsınız. Bu nedenle, gece ya da sabah erken saatlerde araç kullanmanız durumunda, yorgunluk riski artacaktır. Can sıkıntısı. 2. Gerçek Ortalama bir kişi normal işlevlerini yerine getirebilmek için günde sekiz saat uykuya gereksinim duymaktadır. Bu ihtiyaç ergenlik çağındaki gençler için daha da fazladır. Gece uyuduğunuz saat sayısını azaltığınızda bu saatler ‘uyku borcu’ olarak birikmektedir. Bu durumu gidermenin tek yolu uyumaktır. Gidilen şeritte kalmada güçlük. Sinirlilik hali. Direksiyonu düzeltmek için daha az ve büyük manevralar yapmak. Trafik işaret levhalarını kaçırma. Kendinizi yorgun hissetmeniz ve bu belirtileri fark etmeniz durumunda, DURMANIN. YENİDEN CANLANMANIN. YAŞAMDA KALMANIN zamanıdır. Bu bağlamda her iki satte bir mola vermenin yararı olacaktır. 3. Gerçek Yorgunluğa uyanık olduğunuz sürenin uzunluğu yol açmaktadır. 17 saat uykusuzluğun ardından, yorgunluk riski önemli ölçüde artmaktadır. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 33 3 Yol güvenliği SÜRÜCÜLERİ UYANIK TUTMA YERLERİ YORGUNLUKTAN KAÇINMAYLA İLGİLİ YARARLI BİLGİLER Yola çıkmadan önce bol bol uyuyunuz. G ünün sonunda uzun yolculuklara çıkmaktan kaçınınız. S aat 22.00 ile 06.00 arasında ya da normalde uykuda olduğunuz saatlerde araç kullanmaktan kaçınınız. E ğer mümkünse aracı sırayla kullanınız. NSW’de Noel, Paskalya ve uzun hafta sonu tatilleri gibi trafiğin yoğun olduğu tatil dönemlerinde 100’e yakın Sürücüleri Uyanık Tutma Yerinde (Community Driver Reviver) hizmet sunulmaktadır. Bu yerler uzun yolculuklar sırasında mola verilen, ücretsiz kahve ya da çay ile hafif yiyeceklerin sağlandığı dinlenme alanlarıdır. Bu alanlarda yol durumuna ilişkin bilgi vermek amacıyla yerel gönüllüler hazır bulunmaktadır. H er iki saatte bir 15 dakika mola vermeyi hedefleyiniz. Y orgunluğun uyarıcı belirtilerini fark ettiğinizde arabayı kenara çekip dinleniniz. Y ağlı yiyecekler yerine hafif yiyecekler yiyiniz. Ç ok fazla kahve ya da şekerli meşrubatlardan uzak durunuz. S u kaybı yorgunluğa yol açabileceğinden bol bol su içiniz. Her durumda alkolden uzak durunuz. Yorgunluk hissetmeden önce durunuz. Mikro uyku kısa süreli ve istemdışı bilinç kaybı olarak tanımlanabilir. Bu durum başın aniden düşmesi ya da gözlerin birkaç saniyeden daha uzun süre kapanması ile belirginlik kazanır. Mikro uyku araç kullanma gibi tekdüze işler yaparken meydana gelir ve birkaç saniyeden birkaç dakikaya kadar değişen bir süre devam edebilir. rest areas (YOL KENARI DİNLENME ALANLARI) Dinlenme alanları güvenli bir şekilde park etmenize ve arabanızdan inerek, yeniden eski enerjinize kavuşmanıza olanak sağlayan yerlerdir. Bu alanlar yılın her günü, günün 24 saati hizmete açık olup, trafik levhalarında açık bir şekilde belirtilmektedir. Servis merkezleri, benzin istasyonları, parklar ve kasabalar mola verebileceğiniz diğer yerlerdir. NSW Rest Area (NSW Dinlenme Yerleri) haritası RTA ofislerinden ya da 1800 060 607 numara ücretsiz aranarak elde edilebilir. Yoğun bir hafta sonunun ardından uyku ihtiyacınızın olması halinde, yorgunluk riski artmaktadır. Saatte 100 kilometre hızla giden bir araç, sürücüsünün dört saniyelik bir mikro uykuya dalması halinde tamamen sürücünün kontrolü dışında saatte 110 kilometre hızla gidecektir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 34 3 Yol güvenliği Yolcu Güvenliği Her yıl kazalarda emniyet kemeri takmadığı için 80 kişi yaşamını yitirmekte ve yaklaşık 600 kişi de yaralanmaktadır. Bu ölüm ve yaralanma olayları emniyet kemerinin doğru biçimde kullanılması halinde önlenebilir. EMNİYET KEMERLERİNİN TAKILMASINDAN SÜRÜCÜLER SORUMLUDUR Tüm yolcuların emniyet kemerlerini doğru bir şekilde takmalarından ve çocukların onaylı emniyet koltuklarına oturtulmalarından sürücüler sorumludur. Emniyet kemerini takmayan ya da mevcut olması halinde, yolcuların takmasını sağlamayan sürücüler için para cezaları ve ceza puanları uygulamaları vardır. Varolan emniyet kemerlerini takmayan 16 yaşında ya da daha büyük yolcular da para cezasına çarptırılacaktır. ÇOCUK GÜVENLİK GEREÇLERİ 16 yaşından küçük çocukların onaylı emniyet kemeri ya da gereci kullanmaları yasal gerekliliktir. Genel Trafik Kuralları başlıklı 5. Bölüme bakınız. Çocuk emniyet gereçleri mükemmel bir koruma sağlar: EMNİYET KEMERLERİ VE ÇOCUK EMNİYET GEREÇLERİ Emniyet kemerleri kaza sırasında yaşam kurtarmakta ve yaralanma vakalarını azaltmaktadır. Bir kaza sırasında emniyet kemerleri sürücü ve diğer yolcuların araba içinde yerinden ya da arabadan dışarı fırlamalarını önler. Emniyet kemerleri ayrıca, yolcuların diğer yolculara çarpmasını da engellemektedir. Bir kaza sırasında, emniyet kemerleri vücudun hızla hareket etmesini önler ve çarpışmanın yarattığı kuvvetleri vücudun daha güçlü bölümlerine yükler. Bir kaza sırasında emniyet kemeri takmamanız durumunda, yaşamınızı yitirme ya da ağır yaralanma olasılığınız daha yüksektir. Onaylı bir çocuk emniyet gerecini her zaman üretici firmanın talimatlarına tam uyarak kullanınız. Emniyet kemerini hiçbir zaman çocuk kucağınızdayken ikinizi de kapsayacak şekilde kullanmayınız. Çocuk, sert bir fren yapıldığında bile kolaylıkla yetişkin tarafından ezilebilir. Çocuğunuzu kucağınızda tutmayınız. Bir kaza sırasında çocuk ezilebilir, araç içinde ya da dışına fırlayabilir. Çocuklar kilo ve yaşlarına uygun gereçlerde oturtulmalıdır. Üretici firmanın talimatlarına bakınız. Çocuklara emniyet kemeri takılmasına öncelik verilmelidir. Çocuk emniyet gereçlerine ilişkin yasal gerekler için Genel Trafik Kuralları başlıklı 5. Bölüme bakınız. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 35 3 Yol güvenliği Yolcular için hava yastıkları olan bir araçta, hava yastığı çocuğun ağır yaralanmasına yol açabileceğinden, çocuk emniyet gereci (yükseltici yastık dahil) ön koltukta kullanılmamalıdır. ÇOCUKLAR İÇİN STANDART EMNİYET KEMERLERİ Çocukların yolcu hava yastığı olan bir araçta ön koltukta oturmaları gerektiğinde, emniyet kemerinin doğru takılmasını ve koltuğun arkaya doğru en uzak pozisyonda olacak şekilde ayarlanmasını sağlayınız. Bu pozisyon çocuğu hava yastığından uzakta tutar. Çocuğa, araç hareket halindeyken ileri doğru uzanmamasını söyleyiniz. Yolcu hava yastığı olan bir araçta ön koltukta hiçbir zaman yükseltici yastıklar kullanmayınız. Yalnızca kucağı sararak takılan emniyet kemerleriyle kullanılan yükseltici yastıklarda çocuk emniyet bağı olmalıdır. Yükselticiyi hiçbir zaman yalnızca kucak emniyet kemeri ile birlikte kullanmayınız. NE TÜR ÇOCUK EMNİYET GERECİ KULLANILACAK Onaylı çocuk emniyet gereçlerinde Standards Australia etiketi bulunmaktadır. Çocuk emniyet gereçleri, farklı boy ve ağırlıkta çocukların kullanımına uygun olarak çeşitli tiplerde üretilmektedir. 32 kg ve/veya 10 yaşına kadar olan çocuklar için emniyet gereçleri bulunmaktadır. Tüm çocuk emniyet gereçleri araca bir Authorised Safety Restraint Fitting Station tarafından üretici firmanın talimatları doğrultusunda profesyonelce takılmalıdır YOLCU GÜVENLİĞİ YOLCULARIN ETKİSİ Yo l c u l a r, t e h l i k e l e r i n v e r i s k l i d u r u m l a r ı n belirlenmesinde size yardımcı olarak araç içinde olumlu bir etki yaratabilirler. CD’leri değiştirebilir ya da yeni bir bölgede seyahat ettiğinizde yol gösterici rolü üstlenebilirler. Ancak, araçta iki ya da daha fazla yolcunun bulunmasının olumsuz etkisi olabilir ve bu durum araç kullanmanızı etkileyebilir. Yolcuların sesleri ve davranışları dikkatinizi dağıtabilir. Bazı yolcular, sizi hız yapma ya da trafik kurallarını çiğneme gibi riskler almaya teşvik edebilir ve size riski fazla olan davranışlarda bulunma konusunda baskı yapabilirler. Güvenli bir şekilde araç kullanmak ve trafik kurallarına uymak sizin sorumluluğunuzdur. Bu, kontrolü elden bırakmamak için, yolcu sayısını kısıtlama anlamına gelebilir. Ayrıca, yolcularla seyahat sırasındaki beklentileriniz konusunda da konuşabilirsiniz. FAZLA YOLCU ALMAK TEHLİKELİDİR Arabanızda çok fazla kişi, örneğin yerde veya başkalarının kucağında oturan kişiler bulundurmak, yasa dışı ve tehlikelidir. Tüm yolcular oturuyor ve emniyet kemeri ya da başka bir emniyet gereci takıyor olmalıdır. Öğrenci sürücülerinin, P1 ve P2 ehliyeti sahiplerinin, emniyet kemeri takmayanları veya çocuk emniyet gereçleri kullanmayanları taşımalarına izin verilmez. Yolcular için hava yastıkları olan bir araçta, hava yastığı çocuğun ağır ARACIN İÇİNDE OTURMA Yön değiştirmek, durmak ya da yavaşlamak için elle işaret veren sürücünün dışında, hiçbir yolcu vücudunun herhangi bir bölümü aracın pencere ya da kapısından dışarı sarkacak şekilde seyahat etmemelidir. Sürücü, aracın üzerinde ya da vücudunun herhangi bir bölümünü aracın dışına çıkarmış olan bir yolcu ile seyahat etmemelidir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 36 3 Yol güvenliği Yolu paylaşma NSW karayollarını kullanan araç ve motosiklet/bisiklet sürücüleri ya da yayaların yolu başkalarıyla paylaşma sorumluluğu vardır. Yolu kullanan diğer kişilerin ihtiyaçlarına saygı göstererek yollarımızın herkes için daha güvenli olmasına yardımcı olabilirsiniz. BAŞKALARINI DÜŞÜNME Yolu kullanan kişiler olarak başkalarını düşünmemiz ve hepimizin hata yapabileceğini bilmemiz gerekir. Birinin sizi ürküten ya da rahatsız eden bir davranışta bulunması durumunda, sakin olunuz ve kendinizi kontrol ediniz. Tehdit edici ya da kavgacı bir biçimde tepki vermemelisiniz. Bu tür davranış genellikle saldırgan araç kullanma olarak tanımlanmaktadır. Birinin size karşı saldırgan davranışta bulunması halinde sakin olunuz ve durumu daha da kötüleştirecek bir davranışta bulunmayınız. YOLU YAYALARLA PAYLAŞMA Yayalar yolu paylaşma hakkına sahiptir. Bir sürücü olarak, yaya geçitlerinde ve kavşaklarda dönüş yaparken yasal olarak yayalara yol vermek zorundasınız. Ancak, her zaman yayaların geçme olasılığına karşı durmak için hazır olmalısınız. Özellikle tehlikeye açık yaya grupları şunlardır: Yaşlılar. Çocuklar. Alkol ya da uyuşturucu etkisi altında olan yayalar. Yayaların bulunduğu bölgelerin yakınından geçerken yavaş araç kullanmayı ve durmaya hazır olmayı unutmayınız. Bu aşağıda belirtilen yerlerde özellikle önemlidir: Yaya geçitlerinde ve yakınında ya da trafik ışıklarında. Yürüyen ya da oyun oynayan çocuk gördüğünüz her yerde. İçki içmiş olan yayaların bulunma olasılığı fazla olan bar/hotel çevrelerinde. Alışveriş merkezlerinin çevresinde ve daha fazla sayıda kişinin karşıdan karşıya geçme olasılığının olduğu diğer kalabalık yerlerde. Okul çevresinde, özellikle çocukların okula gidiş ve geliş saatlerinde. Park etmiş araçların ya da duran otobüslerin, özellikle okul otobüslerinin olduğu yerlerde. Yayaların geçtikleri kavşaklarda (yayalar sizin dönmekte olduğunuz yoldan geçme hakkına sahiptir). YAYALAR NE ZAMAN RİSK İÇİNDEDİR? Yaya ölümlerinin yarısından fazlası karanlıkta ya da alacakaranlıkta meydana gelmektedir. Günün bu saatlerinde yayalara daha fazla dikkat ediniz. Aşağıdaki durumlarda yavaş araç kullanmayı ve durmaya hazır olmayı unutmayınız: Yayalar yolda görülmelerinin ne kadar zor olduğunun farkına her zaman varmadıkları için, yağmurlu, sisli havalar, gece ya da alacakaranlık veya şafak vakti gibi görüş mesafesinin yetersiz olduğu zamanlar. Garaj girişinden girip çıkarken - yayalara ve diğer araçlara yol vermelisiniz. Yolcuların indikleri ya da karşıya geçtikleri duran bir otobüse ya da hafif raylı araca yaklaşırken. Yayaların yaya geçidinin uzağında bir yerden karşıya geçmeleri durumunda. Yayaların büyük kalabalıklar halinde toplandıkları yerlerde. Yayaların içkili ya da özel etkinliklerin düzenlendiği yerlerin yakınında ve çevresinde toplandıkları durumlarda. Yayalar, özellikle çocuklar, sürücülerin geri gittiği durumlarda daha fazla risk içindedir. Geri vitesle araç kullanırken dikkatli olunuz ve gerektiğinden fazla geri gitmeyiniz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 37 3 Yol güvenliği YAYALAR İÇİN GÜVENLİKLE İLGİLİ YARARLI BİLGİLER Yaya geçidi ve trafik ışıkları gibi yayaların geçmesine olanak sağlanan yerlerden karşıya geçiniz. Karşıya geçmeden önce yaklaşan bir sürücünün sizi görüp göremeyeceğini düşününüz. Karşıya geçmeden önce – dur, bak, dinle ve düşün kuralını uygulayınız. Yaklaşan bir aracın sizin için duracağını hiç bir zaman varsaymayınız. Park etmiş araçların arasından ya da otobüslerin önünden geçmeyiniz. Bisiklet/yaya ortak yolunun sol tarafından gidiniz. Gece ya da görüş mesafesinin azaldığı koşullarda açık ya da parlak renkli giysiler giyininiz. Sekiz yaşına kadar olan çocuklar yaya kaldırımında, otoparkta veya karşıdan karşıya geçerken bir yetişkinin elini tutmalıdırlar. YOLU MOTORLU TEKERLEKLİ SANDALYE SÜRÜCÜLERİ İLE PAYLAŞMA Hareket aracı olarak saatte 10 kilometreden daha fazla hız yapamayan motorlu tekerlekli sandalye (üç ya da dört tekerli) kullanan bir kişi yaya olarak tanımlanmaktadır. Yolu motorlu tekerlekli sandalye sürücüleri ile paylaştığınızda, onların da yayalar ile aynı hak ve sorumluluklara sahip olduğunu ve aynı kurallara uymaları gerektiğini unutmayınız. Motorlu tekerlekli sandalyelerin boyları genellikle ortalama bir yayanın boyundan daha kısa olduğundan, görülmeleri zor olabilir. Yayalardan daha hızlı hareket etmelerine karşın, yolu kullanan diğer motorlu araçlardan çok daha yavaş gitmektedirler. Bir sürücü olarak bu farkları gözönüne almanız ve daha dikkatli olmanız gerekir. YOLU MOTOSİKLET SÜRÜCÜLERİ İLE PAYLAŞMA İçki içmeniz durumunda birisinin sizi eve bırakması için gerekli düzenlemeleri yapınız. Motosiklet sürücüleri yolu kullanan herkesle aynı haklara sahiptir. Ancak, motosiklet sürücüleri diğer araçlarda bulunanlar kadar korunmalı değildir. Motosiklet sürücülerinin etrafında, arabada olduğu gibi bir çarpışmanın etkisinden kendilerini koruyacak bir karoseri yoktur ve motosiklet yalnızca iki tekerlekli olduğundan, dengesi daha kolay bozulur. Trafikte bir tehlikeye neden olmayınız ya da yolu kullanan bir sürücünün veya bir başka yayanın yolunu nedensiz bir şekilde kapatmayınız. Motosiklet sürücülerinin kazalarda yaşamlarını yitirme olasılığı araç içinde bulunanlara göre 20 kat daha fazladır. On yaşına kadar olan çocuklar trafik olan yerlerde gözetim altında olmalı ve bir yetişkinin elinden tutarak karşıdan karşıya geçmelidirler. Yayalar kaldırımları ve varsa, yolla yanındaki arazi arasındaki alanı kullanmalıdır. Bunun pratik olmadığı yerlerde yayalar yolun kenarında ve karşıdan gelen trafiğe yüzleri dönük olarak yürümelidir. Alkollü yayalar trafik kazalarına en fazla karışan gruplardan birini oluşturmaktadır. Başka araçların karıştığı motosiklet kazalarının yarısından fazlası kavşaklarda meydana geldiğinden, kavşaklarda motosiklet sürücülerine karşı daha dikkatli olunuz. Motosiklet sürücüleri en fazla nerelerde risk içindedir? Motosiklet sürücülerinin en fazla risk içinde olduğu yerler ve durumlar: Trafiğin yoğun olduğu şehir içi yolları – kavşaklar ve şerit değiştirirken. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 38 3 Yol güvenliği Şehir dışındaki yollarda – virajlarda dönerken. Motosikletleri geçerken aranızda yeterince mesafe bırakınız Sürücüler için güvenlikle ilgili yararlı bilgiler Arabalardan daha küçük ve görülmeleri zor olduğundan, araç kullanırken motosikletlere her zaman dikkat ediniz. Bir motosikletin yanından ve motosikletle aynı şeritte gitmeyiniz. Güvenli bir şekilde gitmeleri için motosikletlerin şeritin tamamına ihtiyaçları vardır. Motosikletleri geçerken aranızda bir aracın geçebileceği kadar mesafe bırakınız. Trafiğe girerken ya da şerit değiştirirken omuzunuzdan bakarak yan ve dikiz aynalarını ve kör noktayı düzenli olarak kontrol ediniz. Motosikletler bir kamyon ya da arabanın arkasında olduklarında zor görülebilirler. Taş fırlaması, yağ tabakası ve kötü yol koşulları gibi tehlikelerden kaçınmaları gerekebileceğinden, motosikletlerle aranızda güvenli bir mesafe bırakınız. Motosikletlere durmaları için daha fazla süre tanıyınız. Bir kavşağa dönmeden ya da girmeden önce motosiklet olup olmadığına dikkat ediniz. Daha hızlı manevra yapabildiklerinden, yavaş akan trafikte motosikletlere dikkat ediniz. YOLU BİSİKLET SÜRÜCÜLERİ İLE PAYLAŞMA Bisiklet sürücüleri araç ve motosiklet sürücüleri ile aynı hak ve sorumluluklara sahiptir. Bisikletler arabalardan daha küçük ve görülmeleri zor olduğundan, araç kullanırken her zaman dikkatli olunuz. BİSİKLET SÜRÜCÜLERİNİN YAKININDA ARAÇ KULLANIRKEN YARARLANACAĞINIZ GÜVENLİK BİLGİLERİ: Bisiklet sürücülerini görmek, özellikle geceleri, araba ya da kamyonlardan çok daha zordur. Kör noktalardaki bisiklet sürücülerini kontrol etme konusunda dikkatli olunuz. Bisikleti geçerken sürücüye güvenli bir boşluk bırakınız. Bu, hız sınırının 50 km/saat olduğu yerlerde aranızda en az bir metre, hız sınırının daha yüksek olduğu yerlerde ise, sürücünün daha fazla mesafeye ihtiyacı olduğu anlamına gelmektedir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 39 3 Yol güvenliği Her araç kullandığınızda, özellikle kavşaklardan dönerken bisiklet sürücüsü olup olmadığını kontrol ediniz. Bazen, özellikle trafik akışının yavaş olduğu saatlerde bisiklet araba kadar ya da daha hızlı gidebilir. Bisikletlerin hızını hiçbir zaman az olarak değerlendirmeyiniz ve önlerine çıkarak yollarını kesmeyiniz. Aynı hızda giderlerken, bisikletin durmasının arabaya göre daha uzun süre alacağını unutmayınız. Arabanızın kapısını bisiklet yolunu işgal edecek şekilde açmaktan kaçınmak için dikiz ve yan aynalardan kontrol ediniz. Bu tehlikeli olabilir ve yasal olarak sizin hatanızdır. Bazen bisiklet sürücüleri yolun engebeli ve çakıllı olması nedeniyle güvenli bisiklet sürmek için tüm şerite ihtiyaç duyabilirler. Yavaşlamaya hazır olunuz ve bisiklet sürücüsüne kaldırımdan uzakta gitmesine olanak tanıyınız. Bisiklet süren çocukların ne yapacağı önceden tahmin edilemez – yavaşlamaya ve durmaya hazır olunuz. Bisiklet sürücülerinin aynı hizada iki sıra halinde gitme hakları vardır (yan yana). Bisiklet sürücülerinin aşağıda belirtilen durumların dışında yaya kaldırımından gitmeleri yasaktır: 12 yaşından küçük olmaları. 12 yaşından küçük bir çocuğu gözeten, 18 yaşında ya da daha büyük bir yetişkin olması. 8 yaşın altında ve 12 yaşından 1 küçük bir çocuğa gözetmenlik yapan bir yetişkinle birlikte bisiklete binmeleri. Bisiklet sürücüleri ve yayaların ortak kullandıkları bir yolda bisiklete binmeleri. Bisiklet yolu olarak ayrılan yolda bisiklet kullanmaları. BİSİKLET SÜRÜCÜLERİNİN GÜVENLİĞİ Siz ve her yolcu, doğru takılan onaylı bisiklet başlıkları kullanmalısınız. Trafik ışık ve levhalarına her zaman uymalısınız. Yolun sol tarafından gitmelisiniz. Sağa ya da sola dönmek istemeniz durumunda elinizle işaret vermelisiniz. Durmak ya da çengel dönüşü yapmak için sinyal vermenize gerek yoktur. Bir yola girerken yayalara ve diğer araçlara yol vermelisiniz. Bus Only Lane’da (Otobüs Şeridi) bisiklete binemezsiniz. Karşıdan karşıya geçen yayalara yol vermelisiniz. Başka bir araç tarafından çekilmemelisiniz. Görüşün yetersiz olduğu durumlarda bisikletinizin ön tarafında beyaz (sürekli yanan ya da yanıp sönen) arka tarafında ise kırmızı (sürekli yanan ya da yanıp sönen) ışıklar bulunmalıdır. Bu ışıklar en az 200 metre uzaklıktan görülmelidir. Bisikletin arkasında ayrıca 50 metreden görülebilen kırmızı bir kedi gözü olmalıdır. Bisikletinizde, çalışır durumda olan en az bir fren ve zil ya da korna gibi çalışır durumda olan bir uyarı cihazı olmalıdır. Bisiklet şeridi olduğunda bu şeridi kullanmalısınız. Bisikletinizin kontrolünü sürekli sağlayınız. Bisiklete binerken ellerinizi bırakmak ya da ayaklarınızı pedallardan çekmek veya bisikleti kontrol etmenizi engelleyecek herhangi bir yük taşımak suçtur. Bisiklet, bisikletin taşıması için belirlenmiş sayıdan daha fazla kişi taşımamalıdır. Tüm yolcular onlar için belirlenmiş yerlerde oturmalıdır. Yaya kaldırımı ya da yaya/bisiklet ortak yolunu kullanmanız durumunda, soldan gidiniz ve yayalara yol veriniz. Bir arabanın kapısının açılma olasılığına karşı, yeterli miktarda mesafe bırakınız. Park etmiş araçların arasında ya da yakınında bisiklet kullanmayınız. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 40 3 Yol güvenliği BİSİKLETLERİN DURMA YERLERİ BİSİKLET SÜRÜCÜLERİNİN ÇENGEL DÖNÜŞÜ Kimi kavşaklarda, ışıklar kırmızı ise durmanız gereken, boyalı, bisiklet toplanma yerleri vardır. Bisiklet toplanma yerlerine sadece bir bisiklet şeritinden girmelisiniz. Sağa dönüş yapacağınız zaman çengel dönüşü yapabilirsiniz. Çengel dönüşü, sol şeriti kullanarak sağa yapılan dönüştür. Dönüş aşamalar halinde gerçekleştirilir. A – bisikletiniz ile yolun en sol tarafında bekleyiniz; daha sonra işaretli tüm yaya geçitlerini açık bırakarak kavşağa giriniz. B – kavşağın en sol ucunda bekleyiniz; kavşaktan düz geçen tüm araçlara yol veriniz ve trafik ışıklarının olması halinde, döneceğiniz yoldaki ışıklar yeşil oluncaya kadar bekleyiniz. C – güvenli ve yasalara uygun olduğunda yolunuza devam ediniz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 41 3 Özet YOLU KAMYON VE OTOBÜSLERLE PAYLAŞMA YOLU BİNİCİLERLE PAYLAŞMA Kamyon ve otobüsler genellikle standart bir araçtan oldukça büyük araçlardır. Bu araçlar daha uzun, daha ağır ve daha güçlüdür. Birlikte güvenli seyahat etmek için aşağıda belirtilen temel ilkeleri aklınızda tutunuz. Biniciler ve at arabaları da yolu paylaşma hakkına sahiptir. Üstünde binicisi olan, araçta taşınan veya yedekte götürülen atlara dikkat ediniz. Atların yanından geçerken: AĞIR VASITALARA DURMALARI İÇİN DAHA FAZLA MESAFE BIRAKINIZ Ağır vasıtaların durmak için daha uzun mesafeye ihtiyaçları vardır. Bu bağlamda, trafik ışıklarınn kırmızıya dönmesi ve bir kamyon ya da otobüsün yaklaşması halinde, durma mesafelerini azaltacağından, onların şeritlerine girmeyiniz. Aynı şekilde, akan bir trafikte ağır bir vasıta önündeki araçla arasında güvenli bir mesafe korumaya çalışıyor olabilir. Önüne geçmeniz durumunda, ağır vasıtanın güvenli bir şekilde durabileceği yeterli mesafe kalmayabilir. Atların beklenmedik hareketler yapma olasılığına karşı yavaşlayınız ve onlara olabildiğince fazla yer bırakınız. Hiçbir zaman korna çalmayınız, motora gaz vermeyiniz ya da atın yanından hızlı geçmeyiniz. Binicinin atla bir sorun yaşaması durumunda yavaşlayınız. KAMYON VE OTOBÜSLERE DÖNÜŞ YAPMALARI İÇİN DAHA FAZLA YER BIRAKINIZ Dönüş yapan kamyon ya da otobüsler bazen kavşak ve dönel kavşaklarda (göbekler) birden fazla şeridi kaplarlar. Onlara dönebilecekleri yeterlikte mesafe bırakınız; tamamen kendi şeritlerinde kalacaklarını varsaymayınız. Otobüs ve kamyonların karıştığı kazaların ağır yaralanma ve ölüm olaylarıyla sonuçlanma olasılığı çok yüksektir. Bu nedenle, bur tür araçların çevresinde seyahat ederken özel özen gösteriniz. Kamyon ve otobüslerin, onları dönüş yaparken geçmeye çalışmanız durumunda, sizi göremeyeceklerini ya da duramayacaklarını unutmayınız. Dönmeden ya da yola devam etmeden önce dönüşlerini tamamlamalarını bekleyiniz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 42 3 Özet YOL GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN BİLİNMESİ GEREKENLER NOTLAR Bu bölümde karayollarımızdaki güvenliğin önemi açıklanmaktadır. Bu bölümü okuduktan sonra aşağıdaki konularda bilgi sahibi olmanız gerekir: Hız Hız yapma nedir? Hız sınırının beş kilometre üzerinde araç kullandığınızda çarpmanın etkisi. Alkol, uyuşturucu maddeler, ilaçlar ve araç kullanma Alkol araç kullanma yeteneğinizi nasıl etkilemektedir. Sıfır BAC (Kanda Alkol Yoğunluğu). Uyuşturucu araç kullanma yeteneğinizi nasıl etkilemektedir. İçkili araç kullanmaktan nasıl kaçınılır. Yorgunluk Sürücü yorgunluğu nedir? Sürücü yorgunluğunun belirtileri. Yorgunluktan nasıl kaçınılır. Emniyet kemerleri Emniyet kemerleri ve çocuk emniyet gereçlerinin kullanılması. Emniyet kemerlerinin takılmasını sağlamak kimin sorumluluğudur. Çocuk emniyet gerecini hava yastığı olan bir araca yerleştirme. Yolcu güvenliği. Yolu paylaşma Yayaların yakınında nasıl güvenli araç kullanılır. Yayaların en fazla risk içinde olduğu yerler. Yol motosiklet, motorlu tekerlekli sandalye, bisiklet sürücüleri ve binicilerle nasıl paylaşılır. Yolu kullanan bu kişiler ne zaman en fazla risk içindedir. Kamyon, ağır vasıta ya da otobüslerin durması ya da dönmesi için ne kadar mesafe bırakmak gerekir. Büyük bir vasıtaya yaklaşırken ya da bu aracı geçerken yapılacaklar. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 43 3 Örnek sınav soruları Bilginizi ölçünüz Doğru yanıtı () ile işaretleyiniz. Daha sonra bu el kitabının sonundaki yanıt anahtarı bölümünden yanıtınızın doğru olup olmadığını kontrol ediniz. 1.Araç kullanırken uykunuzun gelmesi durumunda en uygun olan, aşağıdakilerden hangisini yapmaktır? a) Radyonun sesini iyice açınız.. . . . . . . . . . . . b) Durup dinleniniz ve mümkünse . . . . . . . . . . sürücüyü değiştiriniz. c) Klimayı ya da pencereleri açınız... . . . . . . . . 2.Yasadışı uyuşturucu madde kullanmanız durumunda – a) Araç kullanmamalısınız. . . . . . . . . . . . . . . . . b) Araç kullanmadan önce kahve . . . . . . . . . . . içmelisiniz c) Yalnızca trafiğin yoğun olmadığı . . . . . . . . . saatlerde araç kullanabilirsiniz. 3. Alkolün etkisi altında olan yayalar – a) Trafik kazalarına en fazla karışan . . . . . . . . gruplardan biridir. b) Yolun yakınında yürüme olasılıkları . . . . . . . düşüktür ve dikkat etmeniz gerekmez. c) İçki içtikten sonra daha dikkatli . . . . . . . . . . olduklarından, sarhoş olmayan yayalardan daha az tehlikelidirler. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 44 4 Güvenli araç kullanma Düşük riskli araç kullanma Araç kullanmanın her zaman riski vardır. Ancak ‘düşük riskli’ araç kullanmayı hedeflemeniz gerekir. Düşük riskli araç kullanan bir sürücünün çevreyi gözleme yeteneği, hız denetimi ve aracın yol poziyonunu denetleme becerileri iyidir. GÖZLEMEK ARACIN YOL POZİSYONU İyi bir gözlem için esas olan göz ile çevrenin taranmasıdır. Aracınızı olası tehlikelerden uzak tutacak mesafeyi en yüksek düzeye çıkaracak şekilde sürünüz (tampon boşluk bırakma tekniğine bakınız). Örneğin; karşıdan gelen araçlara yer bırakmak için tepelik yerlerde sol tarafa yaklaşmak ya da kapıların açılmasından ve yayalardan kaçınmak için park etmiş araçların yanından uzaklaşmak gibi. Hız ya da pozisyonunuzda herhangi bir değişiklik yapmadan önce aynalardan etrafı kontrol ediniz. Çevreyi tarama; bir alanı birkaç saniye gözleyip, gözlerinizi daha sonra bir başka alana çevirerek, etrafın sürekli izlenmesidir. Gözleriniz ile etrafı tararken: Önünüzdeki mesafeye; Yol zeminine; Solunuza ve sağınıza; Düzenli olarak aynalarınıza ve aygıtlara bakınız. Karşıdan gelen bir aracın orta çizgiyi geçmesi ve size doğru gelmesi durumunda, yavaşlayınız, sola yanaşınız ve ön lambalarınızı yakıp söndürünüz. Aracınızın bir ya da iki tekerleğinin yolun dışına taşması halinde, giderek yavaşlamanız ve tekrar yola çıkmanız gerekir. TAKİP MESAFESİ Düşük riskli araç kullanan bir sürücü, aracın etrafında kazaları önleyecek bir mesafe bırakarak araç kullanır. Takip mesafesi denilen bu aralık, aracın hızını ve yol pozisyonunu ayarlayarak korunmaktadır. Aracın önündeki takip mesafesini belirlemek için iki önemli faktörü hesaba katmanız gerekir - tepki süresi ve eylem süresi. Tepki süresi, sürücünün: HIZ DENETİMİ Belirtilen hız sınırını aşmayacak şekilde araç kullanma, görebileceğiniz bir mesafe içinde tepki göstermenize ve tamamen durmanıza olanak sağlayacaktır. Olası tehlikeleri farkettiğinizde yavaşlayın ve durmaya hazırlanın (fren yapmaya hazırlık - sağ ayağınızı gaz pedalından kaldırıp fren pedalına hafifçe basma tekniğine bakınız). Örneğin; yayaların yola yakın oldukları ya da diğer araçların önünüzde dönüş yapmaları gibi durumlar. Önünüzde en az beş saniyelik bir mesafeyi görememeniz durumunda yavaşlamalısınız. Aracınızın durmasının daha uzun süre alacağı ıslak, buzlu ya da stabilize yollarda yavaşlayınız. Olası tehlikeyle ilgili bilgiyi alması; Anlamını kavraması; Yapacağı harekete karar vermesi; ve Harekete geçmesinin gerektiği süredir. Zinde, dikkatini toplayan, dikkatli olan ve alkol ya da uyuşturucunun etkisi altında veya yorgun ya da dikkati dağınık olmayan bir sürücünün bile tepki göstermesi için bir buçuk saniyelik bir süre gerekmektedir. Eylem süresi harekete geçmek için gereken süredir. Genellikle bunun için en az bir buçuk saniyelik bir süre gerekmektedir. Birçok durumda fren yapmak belki de tek olası çözümdür. Yoldan çıkmak nadiren uygun bir hareket olup, daha ciddi bir çarpışmaya yol açabilir. Örneğin; önden çarpışma gibi. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 45 4 Güvenli araç kullanma Önünüzdeki tehlikeli bir duruma tepki göstermek ve harekete geçmek için, üç saniyelik bir takip mesafesi süresi gerekmektedir. Yağmurlu hava veya karanlık gibi kötü koşullarda daha fazla mesafe bırakmanız gerekir. Aşağıda açıklanan üç-saniye kuralı, başka bir aracın arkasında seyrederken ya da takip mesafenizdeki olası bir tehlike durumunda uygulanabilir. 3 saniye BAŞKA BİR ARACIN ARKASINDA GİTME Başka bir aracın arkasında giderken üç-saniyelik takip mesafesini hesaplamak için şu basit tekniği kullanınız. Önünüzdeki araç yol üzerindeki elektrik direği, ağaç ya da işaret levhası gibi bir nesnenin yanından geçerken ‘binbir, biniki, binüç’ diye üçsaniyelik sayma işlemine başlayınız. Aracınızın belirlediğiniz nesneyi üç-saniyelik saymayı bitirmeden önce geçmesi durumunda, öndeki aracı çok yakından izliyorsunuz demektir. Takip mesafeniz yeterli değildir. Yavaşlayınız ve üç-saniyede gerekli takip mesafesini gerçekleştirinceye kadar saymaya devam ediniz. Yağmurlu hava, gece ve stabilize yol gibi kötü koşullarda takip mesafesini dört ya da daha fazla saniyede katedeceğiniz mesafeye çıkarmak gerekli olabilir. Öndeki aracın başka bir araçla çarpışması ya da duran bir nesneye çarpması durumunda çok hızlı durma olasılığı olduğundan, bir araca arkadan çarpma riskini azaltmak için üç-saniyelik sürede katedilen bir takip mesafesinin bırakılması çok önemlidir. Ağaç ya da binaların görüş alanınızı kapattığı kavşaklarda dikkatli olunuz. Üç saniyelik sürede katedilen minumum takip mesafesini koruyunuz. TAKİP MESAFESİNDEKİ OLASI TEHLİKE DURUMLARI Üç-saniye kuralı ayrıca, takip mesafesindeki olası tehlike durumlarında da uygulanabilir. Örneğin; yandaki sokaktan çıkan bir araç size yol vermeyebilir ve önünüze çıkabilir. Üç-saniyelik takip mesafesini koruma konusunda deneyimli olan ve düşük riskli araç kullanan sürücüler, önlerindeki araçla aralarındaki takip mesafesinin üç saniyelik bir mesafe olup olmadığını değerlendirebilirler. Bu mesafedeki olası bir tehlike durumunda hızınızı azaltınız ve tampon boşluk bırakma tekniği uygulayınız. Etrafı göremediğiniz sokak köşeleri ve tepeler dahil olası tüm tehlikeli durumlar için takip mesafesinin korunması zorunludur. NSW’de çarpışma sonucu meydana gelen günlük trafik kazalarının çoğu, sürücülerin takip mesafelerini etkin biçimde korumaları durumunda önlenebilir. 3 saniye Üç-saniyelik takip mesafesindeki olası tehlike durumunda yavaşlayınız. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 46 4 Güvenli araç kullanma NSW MEYDANA GELEN KAZA (ÇARPIŞMA) TÜRLERİ Geçici ehliyet sahibi sürücüler ile yeni ehliyet almış sürücülerin karıştığı kaza türleri deneyimli sürücülerinkinden farklıdır. Bununla beraber, NSW’de meydana gelen kazaların yüzde 90’ı beş tür kaza sınıflamasına girmektedir. Bu kazaların çoğu, sürücülerin takip mesafesini korumaları ve hızlarını denetlemeleri durumunda engellenebilir. YAYGINLIK SIRASINA GÖRE EN ÖNDE GELEN KAZA TÜRLERİ 3. Karşı yönden gelen bir araçla çarpışma. 1. Başka bir araca arkadan çarpma. 4. Düz bir yolda giderken yoldan çıkma ve bir nesneye ya da park etmiş bir araca çarpma. 2. Yan taraftan gelen bir araçla çarpışma (yandan 5. V irajlı bir yolda giderken yoldan çıkma ve bir nesneye ya da park etmiş bir araca çarpma. çarpma). Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 47 4 Güvenli araç kullanma Tüm sürücüler arasında en yaygın görülen kaza şekli arkadan çarpmadır. Bununla beraber, geçici ehliyet sahibi sürücülerinin karıştığı kazaların yüzde 30’unu aracın yoldan çıkması sonucu meydana gelen kazalar oluşturmaktadır. Kaza türlerine ilişkin ayrıntılı bilgi için Hazard Perception ve Driver Qualification Handbooks yayınlarını İnternetten edininiz ya da herhangi bir RTA ofisinden satın alınız. TEHLİKE NEDİR? Tehlike, kazaya yol açabilen her türlü olası durum olarak tanımlanır. Tehlike görülebilir ya da görülmeyebilir, gerçek ya da olası olabilir. Tehlikeye bazı örnekler: Karşıya geçmeyi bekleyen bir yaya. Etrafını göremediğiniz sokak köşeleri. Yan sokaktan dur işaretine yaklaşan bir araç. Kötü sürüş koşulları. KAZALARIN SÜRÜCÜ DENEYİMİNE GÖRE KARŞILAŞTIRILMASI Geçici ehliyet sahibi sürücüler Tam ehliyet sahibi sürücüler (ilk yıl içinde) Tam ehliyet sahibi deneyimli sürücüler 1. Başka bir araca arkadan çarpma25%34% 40% 2. Yan taraftan gelen bir araçla çarpışma 19% 17% 19% 3. Karşı yönden gelen bir araçla çarpışma 17% 16% 17% 4. Düz bir yolda giderken yoldan çıkma 14% 11% 6% 5. Virajlı bir yolda giderken yoldan çıkma 14% 10% 6% 11% 12% 12% Tüm diğer kaza türleri Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 48 4 Güvenli araç kullanma Temel sürüş teknikleri İyi sürüş tekniğinin temeli, aracı sarsmadan ve rahat bir şekilde kullanmaktır. Bunun sırrı ise araç kullanmadan önce iyi hazırlık yapmaktır. ARAÇ KULLANIRKEN OTURUŞ ŞEKLİ FREN TEKNİKLERİ Direksiyona oturduğunuzda öncelikle koltuğu ve kumandaları boy ve yapınıza göre ayarlayınız. Doğru oturuş şekli yorgunluğu azaltır, araç üzerindeki hakimiyetinizi artırır ve aracın güvenlik elemanlarının etkili bir şekilde çalışmasını sağlar. Doğru fren yapma iki aşamada gerçekleşir. İlk aşamada fren pedalına hafifçe basınız ve bırakınız (fren yapmaya hazırlık) daha sonra frene giderek sertliği artacak şekilde basınız (basma). EMNİYET KEMERLERİ Emniyet kemerlerinin etkili olması için ‘düşük, düz ve sıkı’ bir şekilde ayarlanmaları gerekir. Düşük – vücut ağırlığınızın tamamen güvende olması için kalçanızdan aşağıya yerleştiriniz. Düz – bükmeden ya da katlamadan. Sıkı – araç kullanırken yaklaşık her 15 dakikada herhangi bir gevşemeyi önlemek için kemeri sıkıca çekiniz. HAVA YASTIKLARI Hava yastıkları emniyet kemerleriyle birlikte kullanılmak üzere tasarımlanmış ek emniyet sistemidir (SRS). Sürücü hava yastığından en fazla yararı sağlamak için direksiyon simidi sürücünün yüz hizasına değil göğüs hizasına gelecek şekilde ayarlanmalıdır. İki aşamalı fren yapma (fren yapmaya hazırlık ve frene basma) fren yapmayı daha etkili hale getirir, patinaj olasılığını azaltır ve aracı daha iyi kontrol etmenizi sağlar. Sert ya da uzun süre frene basma özellikle ıslak ve stabilize yollarda patinaja ve aracın kontrolünün kaybına neden olabilir. DİREKSİYON TEKNİKLERİ Başlıca iki direksiyon kullanma tekniği vardır. ‘Manevra’ ve ‘ellerle direksiyon simidini 9’u çeyrek geçe konumunda tutma’. Hangi yöntem kullanılırsa kullanılsın, bazı genel kurallar uygulanmaktadır: Direksiyon sarsıntısız, rahat ve kontrollü bir şekilde kullanılmalıdır. Direksiyonu kırmadan önce hızınızı azaltınız ve gaza basmadan önce araç düzelmeye başlayıncaya kadar bekleyiniz. Direksiyonu kullanırken her iki elinizi de direksiyon simidinin dışında baş parmaklarınızı ise direksiyon simidinin üzerinde tutunuz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 49 4 Güvenli araç kullanma ARAÇ KULLANIRKEN OTURUŞ ŞEKLİ Direksiyon simidi sürücünün yüz değil göğüs hizasına gelecek şekilde ayarlanmalıdır. Baş yastığını boyunuza göre ayarlayınız. Kullanıcı el kitabına bakınız. Kollarınızı dirseklerden bükülü tutunuz; başparmaklar direksiyon simidinin üzerinde olmalıdır. Dizlerinizi hafif bükülü tutunuz. Koltuğu sırtınızı ve omuzlarınızı tamamen desteklemesi için oldukça dik ayarlayınız. Koltukta iyice arkaya doğru oturunuz. Sol ayağınızı kullanarak vücudunuza destek veriniz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 50 4 Özet GÜVENLİ ARAÇ KULLANMAYA İLİŞKİN BİLİNMESİ GEREKENLER NOTLAR Bu bölümde güvenli araç kullanmanın önemi açıklanmaktadır. Bu bölümü okuduktan sonra aşağıdaki konularda bilgi sahibi olmanız gerekir: Araç kullanırken oturuş şekli nasıl ayarlanır. Fren yapmanın iki aşaması. Üç-saniyelik takip mesafesi nasıl hesaplanır. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 51 4 Örnek sınav soruları Bilginizi ölçünüz Doğru yanıtı ( ) ile işaretleyiniz. Daha sonra bu el kitabının sonundaki yanıt anahtarı bölümünden yanıtınızın doğru olup olmadığını kontrol ediniz. 1.İ yi yol ve hava koşulları altında herhangi bir aracın arkasında herhangi bir hızda araç kullanırken – a) Aracınızı öndeki araca olabildiğince . . . . . . yakın sürmeniz gerekir. b) Önünüzdeki araçla aranızda en az . . . . . . . üç saniyelik bir takip mesafesi bırakmanız gerekir. c) Önünüzdeki araçla aranızda bir . . . . . . . . . . saniyelik bir takip mesafesi bırakmanız gerekir. 2.Gece – a) Sürücüsünün sizi daha iyi . . . . . . . . . . . . görebilmesi için önünüzdeki araca yaklaşmanız gerekir. b) Önünüzdeki araçla aranızda daha . . . . . . uzun bir mesafe bırakmanız gerekir. c) Başka bir aracı geçerken tehlike . . . . . . . . uyarı lambalarınızı yakmanız gerekir. 3.Gece ve siz sinemadan eve dönüyorsunuz. Önünüzde giden araçlar var. Önünüzdeki araçla aranızda ne kadar mesafe bırakmanız gerekir? a) Geceleri uzaklık kolayca yanlış . . . . . . . . . değerlendirildiğinden, yaklaşık dört saniyelik bir mesafe. b) Önünüzdeki aracı kolaylıkla . . . . . . . . . . . . izleyebilmek ve ne zaman duracağını görebilmek için yaklaşık iki saniyelik bir mesafe. c) Gündüz araç kullanırken . . . . . . . . . . . . . . uyguladığınız üç-saniyelik bir mesafe. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 52 5 Genel Trafik Kuralları Hız sınırları Hız sınırı işaret levhalarında iyi hava ve yol koşullarında en fazla yapabileceğiniz hız belirtilmektedir. GENEL HIZ SINIRLARI Hız sınırını gösteren işaret levhalarının olmaması durumunda genel hız sınırı uygulanmaktadır. NSW’de iki tür genel hız sınırı bulunmaktadır: Bunlar, yerleşim bölgelerinin (örneğin; yol kenarlarında binaların ya da sokak lambalarının olduğu yerler) olduğu yollarda uygulanan şehir içi genel hız sınırı ve tüm diğer yollar için uygulanan genel hız sınırını kapsamaktadır. Yerleşim bölgelerinin olduğu şehir içi yollarda uygulanan hız sınırı saatte 50 kilometredir. Diğer yollarda uygulanan hız sınırı saatte 100 kilometredir. HIZ İŞARET LEVHALARI BULUNMAYAN BÖLGELER Asfalt olmayan ya da kırsal bölgelerdeki bazı yollarda hız işaret levhaları yoktur. Bu yollardaki hız sınırının bittiği ya da hız sınırı kuralının olmadığını belirten hız işaret levhası, hız işaret levhaları olmayan bir bölgeye girdiğinizi göstermektedir. Genel hız kuralının uygulandığı bu bölgelerde koşullara göre araç kullanmalısınız. Aracınızda radar detektörü ya da radar frekansını bozan bir gereç (radar jammer) bulundurmak yasaktır. HIZ SINIRI İŞARET LEVHALARI İki tür hız sınırı işaret levhası vardır – düzenleyici ve bilgilendirici hız işaret levhaları. Düzenleyici hız işaret levhalarında hız sınırı beyaz bir zemin üzerinde kırmızı bir dairenin içinde gösterilir. Hız işaret levhasında belirtilen sınırın üzerinde araç kullanmak yasalara aykırıdır. Düzenleyici hız işaret levhası. Bilgilendirici hız işaret levhalarının zemini sarıdır. Bu levhalarda uygun araç kullanma koşullarında ortalama bir araba için önerilen en fazla hız gösterilmektedir. Bilgilendirici hız işaret levhaları genellikle viraj ve tepelerden önce yerleştirilmektedir. Hız sınırı sonu işaret levhası Hız sınırı kısıtı yok işaret levhası Saatte 100 km’lik Eyalet hız sınırı uygulanır, koşullara göre araç kullanınız. Bilgilendirici hız işaret levhası. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 53 5 Genel Trafik Kuralları Local Traffic Areas (YEREL TRAFİK BÖLGELERİ) WORK SITE (YOL YAPIM ÇALIŞMALARI BÖLGESİ) Yerel trafik bölgesi hız sınırının saatte 40 km. olduğu sokaklardır. Yol çalışmalarına yaklaşırken tüm işaretlere dikkat edin ve düşük hız işaretlerine uyun. Hız sınırının düşürülmesi, yolu kullanan herkes için daha fazla güvenlik ve o bölgede oturanlar için ise daha fazla huzur ve sakinlik demektir. Bisiklet sürücülerine, yayalara ve çocuklara dikkat ediniz. Yol yapım çalışmaları hız sınırı saatte 40 kilometre. School zone (OKUL BÖLGESİ) Okul bölgesi, hız sınırının 40 km/saat olduğu okul çevresindeki alandır. ‘SCHOOL ZONE’ ve ‘END SCHOOL ZONE’ işaret levhaları arasında okul bölgesi hız sınırına uymalısınız. Okul bölgesi hız sınırı yalnızca okulun açık olduğu günlerde ve işaret levhasında gösterilen saatler arasında uygulanır. Shared traffic zone (ORTAK TRAFİK BÖLGESİ) Ortak (paylaşılan) trafik bölgeleri genellikle yaya, bisiklet sürücüleri ve diğer araçların yolu güvenli olarak paylaşabildikleri cadde ya da sokaklardır. Bu bölgelerde hız sınırı saatte 10 kilometredir. Yolu kullanan herkesin güvenliğini sağlamak için bu hız sınırına uymaya dikkat ediniz. Ortak trafik bölgelerinde araç kullanan sürücüler tüm yayalara yol vermelidir. Özellikle kırsal bölgelerde, yolcu almak için bekleyen otobüslerin durduğu durakların yakınında dikkatli olunuz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 54 5 Genel Trafik Kuralları School bus stop zone (OKUL OTOBÜS DURAĞI BÖLGESİ) Okul otobüs durağı bölgesi işaret levhasında, kalabalık bir okul otubüs durağının yakınında olduğunuz için saatte 40 kilometre hızla gitmeniz gerektiği belirtilmektedir. SCHOOL BUS STOP ZONE ve END SCHOOL BUS STOP ZONE işaret levhalarının arasında saatte 40 kilometreden fazla hız yapmayınız. Bu özel hız sınırı yalnızca arka turuncu sinyal lambaları (wigwag) yanıp sönmekte olan bir otobüs bu işaret levhaları arasında bulunduğunda uygulanır. SCHOOL Bus headlights (OKUL OTOBÜSLERİ ÖN FARLARI) Otobüsler çocukları bindirip indirirken ön farları (lambaları) da yanıp sönecektir. Karşıdan karşıya geçen ya da geçecek olan çocuklar olabileceğinden, ön lambaları yanıp sönen bir otobüse yaklaşırken dikkatli olunuz. DEĞİŞKEN HIZ SINIRI İŞARET LEVHALARI OKUL OTOBÜSLERİ Saat 07.00 – 09.30 ve 14.30 –17.00 arasında, duran bir otobüsü geçerken özellikle dikkat ediniz. Bu, çocukların okula gidiş geliş saatleridir. OKUL OTOBÜSÜ LAMBALARI Okul otobüslerinde, öğrencileri alıp bıraktığı uyarısını yapmak için işaretler ve turuncu renkli yanıp sönen lambalar bulunmaktadır. Otobüs durduğunda lambalar yanıp sönmeye başlar ve kapılar açılır. Lambalar, kapılar kapandıktan, hatta otobüs kalktıktan sonra bile yaklaşık 30 saniye yanıp sönmeye devam eder. Karşıdan karşıya geçen ya da geçecek olan çocuklar olabileceğinden, lambalar yanıp sönerken otobüsü aynı yönde saatte 40 kilometreden fazla hızda geçmemelisiniz. Bu işaret levhaları tünel, otoyol ve köprülerde kullanılmaktadır. Hız sınırlarında değişiklikler uygulanmakta olup, bu değişikliklere uyulmalıdır. HIZ KAMERALARI NSW karayollarına 100’den fazla dijital hız kamerası yerleştirilmiştir. Sabit hız kameraları, ‘kara nokta’ olarak da bilinen ve kazaların en yoğun olduğu belirli yerlerde etkili ve geçerli bir uygulama olarak değerlendirilmektedir. 28 hız kamerasının olduğu yerde yürütülen bağımsız bir değerlendirme çalışmasında, kameraların yerleştirilmesinden önceki üç yıl içinde 21 olan trafik kazalarındaki ölü sayısının, kameralar yerleştirildikten sonraki iki yıllık sürede bire düştüğü belirlenmiştir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 55 5 Genel Trafik Kuralları Alkol sınırları NSW yasaları araç kullanmanız durumunda içebileceğiniz alkollü içki miktarına kısıt getirmektedir. YASAL SINIRLAR Kanda Alkol Yoğunluğu (BAC) tabloda gösterilen sınırın altında olmak zorundadır. BAC düzeyi yasal sınırda ya da üzerinde iken araç kullanmaya ağır cezalar uygulanmaktadır. Ehliyet sınıfı SIFIR Ayrıntılı bilgi için Yol Güvenliği başlıklı 3. Bölüme bakınız. Bazı yiyecek ve içeceklerde alkol nefes testinde belirlenebilen alkol bulunmaktadır. Örneğin, çikolata, boğaz pastilleri ve gargaralar. BAC SINIRI 0.02 altı Öğrenci (L) Geçici (P1, P2) 0.05 altı Tam ehliyet (otomobil ya da motosiklet) Toplu taşım aracı sürücüsü – otobüs, taksi v.b. Yolcu otobüsü ya da ağır vasıta (GVM ya da GCM 13.9 tonun üzerinde) sürücüsü BAC SINIRLARI Tehlikeli madde aracı sürücüsü Öğrenci ya da geçici sürücü ehliyeti sahibi bir kişi olarak herhangi bir alkollü içecek ya da yiyecek tüketiminin ardından araç kullanmamalısınız. Başka bir eyalet ya da yurtdışından edinilen tam ehliyet Sağdaki tabloda tüm ehliyet sınıfları için BAC sınırları verilmektedir. Bu sınırların altında kalmalısınız. Gözetmen sürücüler için BAC sınırı, sahip olunan ehliyete ya da araç türüne uygulanan standart sınırdır. Her zaman ilk önce ürünün içindeki malzemeleri okuyunuz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 56 5 Genel Trafik Kuralları Yasal ve yasadışı uyuşturucu maddeler Uyuşturucunun etkisi altında araç kullanmak, kullanma girişiminde bulunmak ya da bir sürücü adayına araç eğitmenliği yapmak yasalara aykırıdır. UYUŞTURUCU TESTLERİ Polis, uyuşturucu etkisi altında araç kullanmanızdan kuşkulanması durumunda sizi tutuklayacaktır. Bu durumda kan ve idrar testi için örnek vermeniz amacıyla hastaneye götürüleceksiniz. Bir kişinin hastaneye kaldırıldığı bir trafik kazasında uyuşturucu testi yapılabilmesi için kan örnekleri alınmaktadır. ARAÇ KULLANMA YETENEĞİNİ ETKİLEYEN İLAÇLAR Bazı ağrı kesiciler. Tansiyon, bulantı, alerji, iltihap ve mantar enfeksiyonu ilaçları. Sakinleştiriciler ve uyku ilaçları. Bazı diyet ilaçları. Bazı soğuk algınlığı ve grip ilaçları. REÇETELİ VE REÇETESİZ İLAÇLAR Birçok reçeteli ve bazı reçetesiz ilaçlar araç sürme yeteneğinizi etkileyebilir. Bu ilaçlar, dikkatinizi toplama yeteneğinizi, ruhsal durumunuzu, koordinasyonunuzu ve tepki vermenizi etkileyebilir. Uyarı etiketlerinde araç kullanılmaması gerektiğinin belirtildiği ilaçları aldığınızda araç kullanmayınız. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 57 5 Genel Trafik Kuralları Emniyet kemerleri ve çocuk emniyet gereçleri EMNİYET KEMERLERİ BİR ARAÇTA BULUNAN TÜM YOLCULARIN EMNİYET KEMERİ TAKMASI ZORUNLUDUR Bir araçtaki herkes; sürücü ve tüm yolcular, mevcut olması halinde doğru yerleştirilen ve ayarlanan emniyet kemeri takmak veya emniyet gerecine oturtulmak zorundadır. Yolcu, emniyet kemeri olmayan bir koltukta oturmak yerine, olan bir koltuğa geçmelidir. Aracın emniyet kemerlerinin olmaması durumunda, eğer boş yer varsa yolcu arkada oturmalıdır. 16 yaşından küçük yolcuların, arka koltuklar dolu bile olsa, ön koltukta emniyet kemeri takılı olmadan ya da bir emniyet gerecine oturtulmadan yolculuk yapmaları yasaktır. Öğrenci ya da geçici sürücü ehliyeti sahibi bir kişinin emniyet kemeri takmadan araç kullanması ya da emniyet kemeri takmayan ya da emniyet gerecinde oturmayan yolcuları taşıması yasaktır. Öğrenci ya da geçici ehliyet sahibi sürücüler yeterli emniyet kemerinin olmadığı araçlarda yolcu taşıyamazlar. ÇOCUK EMNİYET GEREÇLERİ VE HAVA YASTIKLARI Yolcular için hava yastıkları olan bir araçta, hava yastığı çocuğun ağır yaralanmasına yol açabileceğinden, çocuk emniyet gerecinin (yükseltici yastık dahil) ön koltukta kullanılması bir suç oluşturur. Yükselticiyi hiçbir zaman yalnızca kucak emniyet kemeri ile birlikte kullanmayınız. Yalnızca kucağı sararak takılan emniyet kemerleriyle kullanılan yükseltici yastıklarda çocuk emniyet bağı olmalıdır. NE TÜR ÇOCUK EMNİYET GERECİ KULLANILACAK Onaylı çocuk emniyet gereçlerinde Standards Australia etiketi bulunmaktadır. Çocuk emniyet gereçleri, farklı boy ve ağırlıkta çocukların kullanımına uygun olarak çeşitli stillerde üretilmektedir. 32 kg ve/veya 10 yaşına kadar olan çocuklar için emniyet gereçleri bulunmaktadır. Tüm çocuk emniyet gereçleri araca bir Authorised Safety Restraint Fitting Station tarafından üretici firmanın talimatları doğrultusunda profesyonelce takılmalıdır. Bagajda ya da aracın üzerinde yolcu taşıyarak araç kullanmak yasaktır. ÇOCUK GÜVENLİK GEREÇLERİ 16 yaşından küçük çocukların onaylı emniyet gereci kullanmaları yasal gerekliliktir. Sürücüler, çocukların kilo ve yaşlarına uygun emniyet gereçlerinde oturmalarını sağlamalıdırlar. 12 aydan küçük bir çocuk uygun bir şekilde bağlanmış, ayarlanmış ve takılmış onaylı bir çocuk emniyet gerecinde oturtulmalıdır. Tüm çocuk emniyet gereçleri üretici firmanın talimatları doğrultusunda takılmalıdır. Çocuk emniyet gerecini takacağınız bağlantı yerleri için aracınızın el kitabına bakınız. Bu, eski Standards Australia etiketidir. Bu, yeni Standards Australia etiketidir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 58 5 Genel Trafik Kuralları TAKSİLERDE EMNİYET KEMERLERİ VE ÇOCUK EMNİYET GEREÇLERİ Taksi sürücülerine, 16 yaşın altında emniyet kemersiz ya da ya gereçsiz taşıdıkları her yolcu için para cezası ve ceza puanları verilebilir. Bir takside emniyet kemeri takmadan yolculuk yapan 16 yaşındaki ya da üzerinde olan yolcular da para cezasına çarptırılır. Taksiyle yolculuk yaparken 12 aydan küçük çocuklar için uygun çocuk emniyet gereci kullanılması zorunludur. Taksilerde çocuğunuzun emniyet gerecini takabileceğiniz bağlantı yerleri bulunmaktadır. Bazı taksi şirketleri ayrıca, telefonla taksi çağırdığınız zaman istemeniz halinde, çocuk emniyet gereci de sağlayacaktır. Onaylı emniyet gereçlerinde Standards Australia etiketi bulunmaktadır. ÖZEL DURUMLAR Taksiler: Güvenlikleri için takmaları kesinlikle önerilmesine karşın, halihazırda taksi sürücülerinin emniyet kemeri takma zorunlulukları yoktur. Sağlık sorunları: Ender durumlarda bazı yetişkin ya da çocuklar için sağlık sorunu ya da vücut şekli nedeniyle emniyet kemeri takamayacaklarının belirtildiği bir doktor raporu verilebilir. Araçta emniyet kemeri takmadan seyahat edildiği her zaman bu raporun bulundurulması gerekir. Aksi takdirde, hem sürücü hemde yolcu para cezasına çarptırılacak ve sürücü ayrıca ceza puanları da alacaktır. Geri gitme: Sürücü geri giderken emniyet kemeri takmak zorunda değildir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 59 5 Genel Trafik Kuralları Kavşaklar, yol verme ve dönüşler NSW’de trafik kazalarının yaklaşık yarısı kavşaklarda meydana gelmektedir. Bir kavşağa, kavşağa girmiş olan ya da yaklaşan tüm araçlara yol vermenize olanak tanıyacak bir hızda yaklaşmanız çok önemlidir. Trafik ışıkları değiştiğinde kavşağın ortasında olmak bir suçtur. Araç kullandığınız şeritte kavşağın karşı tarafında aracınız için yeterli yer oluncaya kadar kavşağa yaklaştığınız tarafta kalmalısınız. TRAFİK KONTROL İŞARET LEVHALARININ OLMADIĞI YERLERDE GIVE WAY (YOL VER) KURALLARI Bazı kavşaklarda trafik ışıkları ya da kontrol işaret levhaları yoktur. Genel olarak, başka bir aracın önünden dönüş yaptığınız zaman o araca yol vermek zorundasınız. Bir kavşakta dönüş yaptığınızda (yan sayfadaki A aracı): Karşıdan gelen ve düz giden araçlara (şekil 1) yol vermelisiniz. Karşıdan gelen ve sola dönen araçlara (şekil 2) yol vermelisiniz. Kavşakları her zaman açık tutunuz. NSW’de temel trafik kuralı soldan gitmektir. Sağınızdaki tüm araçlara (şekil 3) yol vermelisiniz. Bir kavşakta sizin ve karşıdan gelen bir aracın sağa dönmesi durumunda, her iki aracın da birbirinin önünden geçmesi gerekir (şekil 4). Diğer sürücülerin size yol vermemeleri durumunda, onları ve kendinizi tehlikeli bir duruma düşürmeyiniz. Ayrıca, girdiğiniz yoldaki bir kavşakta ya da yakınında olan tüm yayalara yol vermelisiniz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 60 5 Genel Trafik Kuralları 1. A aracı B aracına yol vermelidir. 3. A aracı B aracına yol vermelidir. 2. A aracı B aracına yol vermelidir. 4. Dönen araçlar birbirlerinin önünden geçmektedir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 61 5 Genel Trafik Kuralları ‘STOP’ İŞARET LEVHALARI YA DA ‘STOP’ ÇİZGİLERİ GIVE WAY İŞARET LEVHALARI VE GIVE WAY ÇİZGİLERİ ‘STOP’ (DUR) işaret levhaları ya da ‘STOP’ çizgileri (kesiksiz/devamlı çizgiler) kavşaklarda trafiği kontrol etmek için kullanılır. ‘GIVE WAY’ işaret levhaları ve ‘GIVE WAY’ çizgileri (kesikli çizgi) kavşaklarda trafiği kontrol etmek için kullanılır. Bir GIVE WAY işareti ile karşılaştığınızda, yavaşlamalı ve gerektiğinde durmaya hazır olmalısınız. Bir STOP işaretine geldiğinizde çizgiye kadar gelmeden ve olabildiğince yakın bir şekilde tamamen durmalısınız. STOP çizgisinin olmadığı yerlerde kavşağa gelmeden, kavşağa olabildiğince yakın durmalısınız. Bir STOP işaret levhası ya da bir STOP çizgisi, ister sağa ister sola ya da düz gitsinler, kavşağa yaklaşan, giren ve içinde olan tüm araçlara yol vermenizin gerekliliğini belirtmektedir. Döneceğiniz yoldan karşıdan karşıya geçen tüm yayalara yol vermelisiniz. STOP işaret levhasının olduğu bir yerde yol verme, sürücünün yoluna devam etmesi için, trafik güvenli oluncaya kadar hareket etmemesi gerektiği anlamına gelmektedir. Bir GIVE WAY işareti ya da çizgisi, ister sa ğ a i ste r so l a ya d a d ü z g i t s i n l e r, kavşağa yaklaşan, giren ve içinde olan, tüm araçlara yol vermenizin gerekliliğini belirtmektedir. Döneceğiniz yoldan karşıdan karşıya geçen tüm yayalara yol vermelisiniz. Bir STOP ya da GIVE WAY işaret levhasının yerinden kaldırılması durumunda, yolun üzerindeki çizgiler işaretle aynı işlevi görmektedir. Durmalı ya da yol vermelisiniz. GIVE WAY işaretinin olduğu bir yerde yol verme, sürücünün yavaşlaması ve gerektiğinde çarpışmayı önlemek için durması gerektiği anlamına gelmektedir. A aracı B aracına yol vermelidir. B aracı A aracına yol vermelidir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 62 5 Genel Trafik Kuralları T KAVŞAKLARI SİNYAL VERME T kavşaklarında, tersini belirten bir işaret levhası bulunmadıkça, biten yoldaki araç, devam eden yoldan geçen araçlara ve karşıdan karşıya geçen yayalara yol vermelidir. Başkalarının ne yapmayı planladığınızı anlamaları için sinyal vermelisiniz. Sola ya da sağa dönmeden ya da şerit değiştirmeden çok önce sinyal vererek uyarıda bulunmalısınız. A aracı B aracına yol vermelidir. Her dönüşün ya da şerit değiştirmenin ardından sinyallerinizin kapandığından emin olunuz. Sinyallerinizin çalışmaması, net bir şekilde görülmemesi ya da sinyal lambalarınızın olmaması durumunda, sağa dönerken ya da dururken elle işaret veriniz. Sağa dönüyorsunuz. Bu şekilde, devam eden bir yolun (kesik beyaz çizgilerle işaretlenmiş) bir köşeyi döndüğü bir T kavşağı gösterilmektedir. B aracı sinyal vererek devam eden yoldan ayrılmalı ve biten yola girmelidir. Duruyorsunuz ya da yavaşlıyorsunuz. B aracı A aracına yol vermelidir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 63 5 Genel Trafik Kuralları DÖNÜŞLER SAĞA DÖNÜŞLER Yolun doğru bölümünde ve nereye döneceğinizi sinyal vererek bildirecek yeterlilikte zamana sahip olmak için dönüşleri önceden planlamalısınız. Sağa dönüş yaparken: SOLA DÖNÜŞLER Sola dönüşü yolun sol tarafında yapmalısınız. Dönerken: Sola sinyal vermelisiniz. Yolun sol tarafına yanaşmalısınız. Girdiğiniz yolun sol tarafında kalmalısınız Sola dönen araçlar için şerit ayrılmışsa, onu kullanın. Sağa sinyal vermelisiniz. Olabildiğince orta çizgiye yaklaşmalısınız. Çok-şeritli bir yolda dönüş yapıyorsanız, sağ şeritten ya da sağa dönüş okunun olduğu şeritten dönmelisiniz. Ancak güvenli olduğunda sağa dönünüz. Şeritlerin işaretli olması durumunda, bir yoldan diğerine girerken aynı şeritte kalmalısınız. Girmekte olduğunuz yolda karşıdan karşıya geçen tüm yayalara yol vermelisiniz. Çok-şeritli bir yolda sola dönüşü sol şeritten ya da yol üzerinde sola dönüş okunun olduğu şeritten yapmalısınız. Sola ya da sağa dönüş yaparken girmekte olduğunuz yolda karşıdan karşıya geçen tüm yayalara yol vermelisiniz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 64 5 Genel Trafik Kuralları Dönüşleri önceden planlayınız Bir yoldan başka bir yola girerken aynı şeritte kalmanız gerektiğinden, dönüşü önceden planlamalısınız. Aşağıdaki şekil önceden planlamayı gerektiren bir durumu göstermektedir. A aracının sola dönerek X işaretli yola girmesi gerekmektedir. X işaretli yola sola dönerek girmeyi kolaylaştırmak için en uygun olanı sol şeritten sağa dönmektir. Yol kenarında ya da bir refüj olan park yerinden hareket etmeden önce en az beş saniye sinyal vermeli, aynaları ve kör noktaları kontrol etmelisiniz. Trafik ışıkları Trafik ışıklarında sağa dönerken: Bir işarette tersi belirtilmediği ya da kırmızı oklu trafik ışığı olmadığı sürece kavşağa aşağıdaki şekilde gösterildiği gibi girmelisiniz. Karşıdan gelen trafik boşalıncaya ya da duruncaya kadar beklemeli ve daha sonra güvenli bir şekilde dönüş yapmalısınız. Bir kavşağın ortasındayken ışıkların sarıya ya da kırmızıya dönmesi durumunda, sağa dönebilirsiniz. Ancak güvenli olur olmaz dönmek zorundasınız. Ön tekerleklerin ve aracınızın düz olmasına ve karşıdan gelen trafiği engellememesine dikkat ediniz. Dönüşün nasıl yapılması gerektiğini belirten yol işaretlerini izleyiniz. Yol işaretlerinin olmaması durumunda, kavşak merkezinin sağının olabildiğince yakınından geçerek dönmelisiniz. Refüjler (Ayırıcılar) Bir refüj ile bölünmüş bir yoldan sağa dönmeniz durumunda: Karşıdan gelen trafikte uygun bir yer oluncaya kadar beklemelisiniz. Yolu bölen orta kısma olabildiğince yaklaşıp devam etme güvenli oluncaya kadar orada beklemelisiniz. A aracı kavşağa girmektedir. Tüm GIVE WAY ya da STOP işaret levhalarına ya da trafik ışıklarına uymalısınız. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 65 5 Genel Trafik Kuralları Tek yönlü yollar ‘U’ DÖNÜŞLERİ Tek yönlü bir yola sağa dönerken: Tehlikeli olabileceğinden, ‘U’ dönüşü yaparken daha dikkatli olunuz. Aşağıdaki durumlarda ‘U’ dönüşü yapılamaz: Döndüğünüz yolun olabildiğince sağına yaklaşınız. Tek yönlü bir yoldan sağa dönerken: Yolun olabildiğince sağından dönüş yapınız. NO U-TURN (‘U’ DÖNÜŞÜ YAPILAMAZ) işaret levhasının bulunduğu yerler. Tek kesiksiz (devamlı) veya biri kesikli olsa da çift orta çizgisinin bulunduğu şeritler. Kavşakta U-TURN PERMITTED (‘U’ DÖNÜŞÜ YAPILABİLİR) işaret levhası olmadığı sürece trafik ışıklarında. Otoyollarda. ‘U’ dönüşüne yolun ortasına en yakın işaretli şeritten ya da şerit işaretleri yoksa yolun ortasının sol tarafından başlamalısınız. Tek yönlü bir yoldan dönüş. ‘U’ dönüşüne başlamadan önce dönüşün güvenli olduğundan emin olmalısınız: aynaları ve kör noktaları kontrol etmeli ve gelen trafiği net bir şekilde görmelisiniz. ‘U’ dönüşüne, trafiği gereksiz bir şekilde tıkamayacak biçimde dönemedikçe başlamamalısınız. Dönüşe başlamadan önce sinyal ve tüm araçlara ve yayalara yol veriniz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 66 5 Genel Trafik Kuralları ÜÇ NOKTA DÖNÜŞÜ Üç nokta dönüşü yolun ‘U’ dönüşü yapacak kadar geniş olmadığı durumlarda uygulanır. Bununla beraber, bu dönüşü yapmak çok zaman aldığından, trafiğin yoğun olduğu saatlerde ya da yollarda, sokağın etrafında bir tur atmak genellikle daha güvenlidir. Üç nokta ya da ‘U’ dönüşüne başlamadan önce sinyal veriniz, aynaları ve kör noktaları kontrol ediniz. Dönüşü tamamladıktan sonra, trafiğe girmeden önce sinyal veriniz, aynaları ve kör noktaları kontrol ediniz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 67 5 Genel Trafik Kuralları DÖNEL KAVŞAKLAR Birçok kavşak ortasında bir trafik adasının bulunduğu dönel kavşaktır. Dönel kavşaklar tek ya da çok-şeritli yollardaki trafik akışını denetler. DÖNEL KAVŞAKLARI GÖSTEREN İŞARET LEVHALARI Bir dönel kavşakta göreceğiniz işaret levhaları aşağıda gösterilmektedir: DÖNEL KAVŞAKLARDA DÖNÜŞLER VE YOL VERME Lütfen yan sayfadaki dönel kavşağın olduğu şekle bakınız. Dönel kavşağa yaklaşma: Bir dönel kavşağa girmekte olan araçlar halihazırda kavşakta olan tüm araçlara yol vermelidirler. Dönel kavşakta yol verme: Sürücü yavaşlamalı ve gerektiğinde, çarpışmayı önlemek için durmalıdır. Sola dönme: Dönel kavşağa sol şeritten yaklaşmalı, sola sinyal vermeli, sol şeritte kalmalı ve kavşaktan sol şeritten çıkmalısınız. Düz gitme: Dönel kavşağa yaklaşırken sinyal vermeyiniz. İleride bir dönel kavşak vardır. Dönel kavşağa hem sol hemde sağ şeritten (başka yol işaretleri olmadığı sürece) yaklaşabilirsiniz. Dönel kavşak içinde aynı şeritte gidiniz ve kavşaktan aynı şeritten çıkınız. Sağa dönme: Dönel kavşağa sağ şeritten yaklaşmalı, sağa sinyal vermeli, sağ şeritte kalmalı ve kavşaktan sağ şeritten çıkmalısınız. Dönel kavşağın içindeki araçlara yol veriniz. Aracınızın büyüklüğü nedeniyle tekerleklerinin adanın kenar taşına çıkmasından kaçınamadığınız durumların dışında, dönel kavşağın ortasındaki adaya çıkacak şekilde araç kullanmayınız. ‘U’ dönüşü yapma: Dönel kavşaktan ‘U’ dönüşü yapmak için, kavşağa sağ şeritten yaklaşmalı, sağa sinyal vermeli, sağ şeritte kalmalı ve kavşaktan sağ şeritten çıkmalısınız. Dönel kavşaktan çıkma: Eğer uygunsa, kavşaktan çıkarken sola sinyal vermelisiniz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 68 5 Genel Trafik Kuralları DÖNEL KAVŞAKLAR VE BİSİKLET SÜRÜCÜLERİ Bisiklet sürücüleri sol şeritten sağa dönüş yapabilirler. Bisiklet sürücüleri dönel kavşak çıkışlarından geçerken kavşaktan çıkan tüm araçlara yol vermek zorundadır. Dönel kavşağa yaklaşırken ve kavşaktan çıkarken yavaşlama, yol verme ve sinyal verme kuralları tek ve çok-şeritli dönel kavşaklarda aynıdır. DÖNEL KAVŞAKLAR: OLASI RİSKLER Dönel kavşakta araç kullanırken her zaman için daha dikkatli olunuz. Dönel kavşaktan çıkan araçlara dikkat ediniz. önel kavşakta, özellikle çıkarken şerit değiştirmeniz D durumunda dikkatli olunuz. Tam dönüş yapan araçlara dikkat ediniz. Bisiklet, uzun araç ve motosikletlere dikkat ediniz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 69 5 Genel Trafik Kuralları TRAFİK POLİSİNİN TRAFİĞİ YÖNETMESİ TRAFİK IŞIKLARI Trafik polisi genellikle kavşaklarda trafiği yönetir. Polisin talimatlarına her zaman uymak zorundasınız. Kırmızı dur demektir. Stop çizgisinin gerisinde bekleyiniz. Kavşağa girmeyiniz. GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜNE SAHİP ARAÇLAR Geçiş üstünlüğüne sahip olan bir aracın (örneğin; Polis, İtfaiye ya da Ambulans) sirenini duyduğunuzda ya da mavi veya kırmızı lambaları yanıp söndüğünde bu araca yol vermek zorundasınız. Bu, geçiş üstünlüğüne sahip olan aracın trafikte engelsiz ilerleyebilmesi için yolundan çekilmeniz anlamına gelir. Genellikle siren sesi duyduğunuzda ya da yanıp sönen lambaları gördüğünüzde, geçiş üstünlüğüne sahip olan araç geçinceye kadar aracınızı sol tarafa çekip bekleyiniz. Sarı (amber) dur demektir. Kavşağa, ani fren yapmanın kazaya neden olabileceği yakınlıkta olmanız halinde girebilirsiniz. Geçiş üstünlüğüne sahip olan araçlara yol vermemeniz durumunda yerinde para cezasına çarptırılacaksınız. CENAZE KORTEJLERİ YA DA GEÇİT TÖRENLERİ Yeşil kavşaktan dikkatli bir şekilde geçişi ifade eder. Araç kullanırken yolda karşılaştığınız cenaze kortejlerinin ya da geçit törenlerinin geçiş yolunu kayıtsız kalarak ya da kasıtlı olarak kesemez; ya da düzenini bozamazsınız. Cenaze kortejine ya da geçit törenine katıldığı belli olan araçlara ya da kişilere engel olmamalısınız. Suç oluşturan bu davranış nedeniyle para cezasına çarptırılacaksınız. Trafik ışıklarının bulunduğu kimi kavşaklarda bisikletlerin toplanma yerleri vardır. Yoldaki bu boyalı yerler, bisikletlerin emniyetle durabilmelerine olanak sağlar. Trafik ışıkları veya okları kırmızıyken, sürücüler aracın hiçbir bölümünün bisiklet toplanma yerine girmesine izin vermemelidir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 70 5 Genel Trafik Kuralları TRAFİK IŞIKLARINDAKİ DÖNÜŞ OKLARI TRAFİK IŞIKLARINDAKİ İŞARETLER Bazı trafik ışıklarında sağa ya da sola dönen trafiği kontrol etmek için oklar bulunmaktadır. Yeşil ok, yalnızca o yöne dönebileceğinizi göstermektedir. Üç siyah noktalı STOP (DUR) işareti yalnızca trafik ışıklarında bulunmaktadır. Bu işaret, ışıkların çalışmaması ya da sarı ışığın yanıp sönmesi ve sizin bu işarete yaklaşmanız durumunda, dur işareti olan bir kavşakta olduğu gibi durmanız ve trafiğe yol vermenizin gerektiği anlamına gelir. Kırmızı ok ise, dönmek için bekleyen trafiğin, yolda trafik olmasa bile, ok yeşile dönünceye ya da kayboluncaya kadar STOP çizgisinin gerisinde beklemesinin gerektiğini göstermektedir. Düz gidemez ve sola dönemezsiniz. Sağa dönebilirsiniz. Aşağıdaki işaret, kırmızı ışıkta, durduktan sonra sola dönmenize izin verir. Sola dönerken, sağdan yaklaşan bütün trafiğe yol vermek zorundasınız. Sağa dönemezsiniz, ancak düz gidebilir ya da yol açıksa sola dönebilirsiniz. Sarı ışık yanıp söndüğünde geçebilirsiniz, ancak dönmekte olduğunuz yolda karşıdan karşıya geçen tüm yayalara yol vermelisiniz. Kırmızı ışıkta sola dönüşe yalnızca bu işaret levhasının olduğu kavşaklarda izin verilmektedir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 71 5 Genel Trafik Kuralları B İŞARETLERİ B işareti daha güvenli ve sorunsuz bir trafik akışı sağlamak için bazı ışıklı kavşaklarda otobüsleri diğer araçlardan ayırır. B işaretlerinin işlevlerini tam olarak yerine getirmeleri için BUSES ONLY (YALNIZCA OTOBÜSLER) yazılı şeritlerde hiçbir zaman araç kullanmamalısınız. B işaretleri normal trafik ışıklarının olduğu paneldedir. Bu işaretler siyah bir zemin (bazı trafik ışıklarında kırmızı, sarı ve beyaz B işaretleri bulunur) üzerinde beyaz B harfiyle gösterilmektedir. Normal trafik ışıkları yeşile dönmeden kısa bir süre önce B işareti beyaz yanar. Otobüslerin geçebilmesi için tüm diğer araçlar bekler. İşaret levhaları ve yol işaretleri tersini göstermedikçe, otobüsler her yönde gidebilirler. Işıklar yeşile döndüğünde diğer araçlar hareket edebilir. Sadece kırmızı tüm araçlar duracak demektir. Sadece yeşil, yalnızca tüm araçlar geçecek demektir. Beyaz B yalnızca otobüslerin geçebileceği anlamına gelmektedir. Kırmızı ve sarı B işaretleri (ya da normal kırmızı ve sarı trafik ışıkları) otobüs sürücülerine kavşakta ne zaman durmaları gerektiğini gösterir. Kırmızı B otobüsler duracak demektir. Yeşil, diğer araçlar geçer demektir. BİSİKLET SÜRÜCÜLERİ Kavşaktaki trafiğin trafik ışıkları ile kontrol edildiği durumlarda bisiklet sürücüleri için ne zaman geçeceklerini gösteren işaretler olabilir. Bisiklet sürücüleri bu kırmızı, sarı veya yeşil bisiklet işaretlerini izlemeli ve dikkatli bir şekilde geçmelidir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 72 5 Genel Trafik Kuralları T İŞARETLERİ YAYA İŞARETLERİ T işaretleri hafif raylı sistem araçları için özel işaretlerdir. Bu trafik ışıkları T Harfi ile gösterilir. Kırmızı ya da sarı T işaretleri hafif raylı araç sürücülerine ne zaman durmaları ya da durmaya hazırlanmaları gerektiğini belirtir. Beyaz T işareti aracın geçebileceğini gösterir. Bir kavşakta dönüş yaparken dönmekte olduğunuz yoldaki yayalara yol vermelisiniz. Kavşaktaki trafiğin trafik ışıkları ile kontrol edilmesi durumunda, yayalara ne zaman geçmeleri gerektiğini gösteren işaretler olabilir. Yayalar bu işaretleri izlemelidir. KIRMIZI IŞIK KAMERALARI Kırmızı ışık kameraları kırmızı ışıkta geçen araçların fotoğrafını çekmek için kullanılır. Daha sonra aracın sahibine ceza bildirimi gönderilir. Kişinin bu konuda aşağıdaki seçenekleri vardır: Para cezasını ödemek. Trafik suçunun işlendiği saatte aracı kullanan kişinin adı, soyadı ve adresini bir yasal beyanname formu ile NSW Polisi’ne bildirmek. Yayalar geçmeye başlamamalıdır. Yayalar geçmeye başlamamalı, ancak geçmeye devam edebilirler. NSW Polisi’ne olayın mahkemeye sevk edilmesi talebini bildirmek. Bir kavşaktan ışıklar sarıya dönerken geçmeniz ve durmanızın tehlikeli olması halinde, paniğe kapılmayınız. Kavşaktan geçmeye devam ediniz. Kamera yalnızca, ışık kırmızıya döndükten 0.3 saniye sonra STOP çizgisini aşmanız durumunda fotoğraf çekmektedir. O anda kavşağın içinde bulunan ya da sarı ışıkta kavşağa girmekte olan araçlar kırmızı ışık kamerasının devreye girmesine yol açmayacaklardır. Yayalar geçmeye başlayabilirler. Yeşil renkli ‘yürüyen insan figürüne’ bu işaret eşlik ettiğinde yayalar herhangi bir yöne doğru yürüyebilirler. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 73 5 Genel Trafik Kuralları Yol çizgileri BOYALI YÖN OKLARI Yolun üzerindeki boyalı yön okları, her şeritteki trafiğin izlemesi gereken yönleri göstermektedir. Okların birden fazla yönü göstermesi durumunda, bu yönlerden her ikisini de izleyebilirsiniz. İster tek ya da çift, ister kesikli veya devamlı olsun, beyaz bölme çizgilerinin sol tarafında araç kullanmalısınız. Kesikli beyaz bölme çizgileri – ilerde yol açık olduğunda öndeki aracı geçmek için bu çizgilerden geçebilirsiniz. Kesiksiz (devamlı) beyaz çift çizgiler – bu çizgilerin öbür tarafına geçerek başka bir aracı geçemezsiniz. Bulunduğunuz şerit yalnızca bir yöne dönse de, döneceğinizi bildirmek için sinyal vermelisiniz. Bir yoldan diğer yola döndükten sonra aynı şeritte kalınız. Kesiksiz (devamlı) olanın sizin tarafınızda olduğu çift beyaz çizgiler – bu çizgileri geçerek başka bir aracı geçemezsiniz. BÖLME ÇİZGİLERİ Bir işaret levhasında tersi belirtilmediği sürece, bir kavşakta sağa dönerken her türlü bölme çizgisini geçebilirsiniz. Bölme çizgilerini ayrıca, bir binaya (örneğin, ev ya da dükkan) en kısa yoldan girmek ya da çıkmak için sağa dönmeniz gerektiğinde de geçebilirsiniz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 74 5 Genel Trafik Kuralları Kesikli olanın sizin tarafınızda olduğu çift beyaz çizgiler – ilerde yol açık olduğunda öndeki aracı geçmek için bu çizgilerden geçebilirsiniz. YOL KENARI ÇİZGİLERİ Bu çizgiler kesikli ya da kesiksiz (devamlı) olabilir ve trafiği yumuşak zeminli yol kenarlarından ve arıza şeritlerinden uzak tutmak için işaretlenmişlerdir. Bu şeritler ayrıca gittiğiniz yönü görmenizde de yardımcı olur. Tek kesiksiz (devamlı) ya da çift bölme çizgilerini geçip ‘U’ dönüşü yapmayınız. Tek kesiksiz (devamlı) bir çizgiyi geçip öndeki aracı geçmeyiniz. Sadece şu koşullarda, sadece 100 metreye kadar bir mesafe için dış kenar çizgilerin üzerinde veya dış tarafında araç sürebilir, üzerlerinden geçebilirsiniz: Durmanız. Sağa dönen araçları (iç taraflarından) veya tek yönlü yollarda sola dönen araçları geçmeniz. YOL ÜZERİNDEKİ KEEP CLEAR İŞARETİ KEEP CLEAR (AÇIK TUTUNUZ) işareti, ambulans ve itfaiye merkezlerinin çıkışları gibi yerlerde bulunmakta ve acil bir durumda yolun açık olmasını sağlamaktadır. Yol üzerindeki bu çizgiler arasında duramazsınız. Bu işaretler ayrıca, kavşakta kuyruk oluşmasını önlemek amacıyla bazı T kavşaklarında da kullanılabilir. En kısa mesafeden yola girip çıkmanız. Kavşaklarda sola ya da sağa dönmeniz. Yavaş giden bir araç sürmeniz. SESLİ ŞERİTLER Sesli kenar çizgileri, bir motorlu araç onların üzerinde gittiğinde ses çıkaran veya titreşim yaratan bir dizi yükseltilmiş malzeme parçasından oluşan şeritlerdir. Bu şeritler, şeritin üzerine doğru yön değiştiren sürücüleri uyarmak için kullanılır. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 75 5 Genel Trafik Kuralları KALDIRIM ÇİZGİLERİ BOYALI TRAFİK ADALARI Yolun kenarına yakın sarı boyalı çizgiler durma kısıtları olduğunu ve yolun bu özel bölümünde hangi kuralların uygulandığını gösterir. Boyalı yolun çevresinde çift çizgi olan bölümünde araç kullanamazsınız. Yola girmek ya da yoldan çıkmak veya boyalı adadan hemen sonra başlayan dönen bir şeride girmek için çevresinde tek sürekli veya kesikli çizgi olan boyalı ada üzerinde araç kullanabilirsiniz. KESİKLİ SARI KALDIRIM ÇİZGİSİ Kesikli sarı kaldırım çizgisi CLEARWAY çizgisidir. Hastalık ve benzeri acil durumların dışında, işaret levhasında belirtilen saatler arasında yolun kenarında duramazsınız. Otobüs, taksi ve kiralık araçlar yalnızca yolcu indirip bindirmek için durabilirler. KESİKSİZ (DEVAMLI) SARI KALDIRIM ÇİZGİSİ Kesiksiz sarı kaldırım çizgisi NO STOPPING (DURMAK YASAKTIR) çizgisidir. Hastalık ve benzeri acil durumların dışında, buralarda hiç bir gerekçeyle duramazsınız. Çevresinde çift çizgi olan alanlarda araç kullanmamalısınız. Boyalı bir refüjden bir dönüş şeritine girdiğinizde, hazihazırda dönüş şeritinde bulunan veya işaretli başka bir şeritten dönüş şeritine girmekte olan araca yol vermek zorundasınız. Boyalı refüjde durmamanız gerekir. Acil hizmet araçlarına yol vermek veya bir engellemeden kaçınmak gibi kimi durumlarda, refüjün çevresindeki çizgi türlerine bakmaksızın boyalı bir refüjün üzerinde sürebilirsiniz. B aracı A aracına yol vermelidir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 76 5 Genel Trafik Kuralları Yaya geçitleri ve güvenlik adaları Yolu yayalarla paylaşmalısınız. Yol üzerindeki özel işaretler yayaların özel haklara sahip oldukları yerleri göstermektedir. Dönmekte olduğunuz yoldaki yayalara yol vermek zorundasınız. Ayrıca, işaretli yaya geçidi olmasa bile, yayaya çarpma tehlikesi olan durumlarda da yol vermelisiniz. YAYA GEÇİTLERİ Yaya geçitleri yayaların karşıdan karşıya güvenli bir şekilde geçmelerine olanak sağlar. Bu geçitler genellikle yol üzerinde beyaz çizgilerle işaretlenmiş olup, zebra geçitleri olarak da bilinirler. Bazı yaya geçitlerinde geçitten önce yolun üzerine zik zak işaretleri çizilmiştir. Bu işaret, yoldaki kavis, tepe veya çukur nedeniyle göremeyebileceğiniz bir yaya geçidine yaklaşmakta olduğunuzu belirttiğinden, zik zaklı çizgi gördüğünüzde daha dikkatli olunuz. YAYA GÜVENLİK ADALARI Yaya güvenlik adası yolun ortasındaki bir adayı tanımlamaktadır. Ada, yayaların yolu iki aşamada geçmesini sağlar. Yaya güvenlik adalarına yaklaşırken işaret levhaları bulunmaktadır. Yaya güvenlik adasına yaklaşırken yayalara dikkat ediniz. Bir yaya geçidinde duran ya da durmakta olan araçları geçmeyiniz. PELİKAN YAYA GEÇİTLERİ Pelikan yaya geçitleri trafik ışıkları ile kontrol edilen özel yaya geçitleridir. Bu geçitlerde sürücüler için olan trafik ışıkları başka durumlarda değişik sırada yanar. Trafik ışıkları kırmızı ışıktan sonra sarı olarak yanıp sönmeye başlar. Aynı zamanda yayalar kırmızı, DON’T WALK (GEÇMEYİN) işaretinin yanıp söndüğünü görürler. Sarı ışık yanıp sönmeye başladığında, bir yayaya çarpma riskinin olmaması durumunda, geçitten dikkatli bir şekilde geçebilirsiniz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 77 5 Genel Trafik Kuralları ORTAK ÇOCUK VE YAYA GEÇİTLERİ Bazı yaya geçitleri günün bazı saatlerinde çocuk geçitleri olarak kullanılmaktadır. CHILDREN CROSSING (ÇOCUK GEÇİDİ) flamasının asılmış olması, çocuk geçidinin kullanıldığını gösterir. Flamaların konulmaması halinde geçit normal yaya geçidi olarak kullanılır. OKUL GEÇİTLERİ DENETÇİLERİ ÇOCUK GEÇİTLERİ Bunlar, okul gezileri ve öğle tatilleri gibi zamanların yanı sıra, okul öncesi ve sonrası saatlerde kullanılan geçitlerdir. Bu geçitler üzerlerinde CHILDREN CROSSING (ÇOCUK GEÇİDİ) yazılı kırmızı flamalarla belirtilmektedir. Flamalar konulduğunda, bir yayanın geçitte olması ya da yaya geçidine girmesi durumunda, yavaşlayıp durma çizgisinde durmalısınız. Tüm yayalar yaya geçidini terkedene kadar hareket edemezsiniz. Bir Okul Geçidi Denetçisinin ‘STOP Children Crossing’ (DUR! Çocuk Geçidi) işareti taşıdığı bir yaya ya da çocuk geçidine yaklaşıyorsanız, yavaşlamalı ve durmalısınız. Denetçinin, işareti sizin yönünüzde göstermediği ya da geçmenizin güvenli olduğunu belirttiği durumlarda geçebilirsiniz. Bir yaya geçidinden hemen sonra gelen kavşakta STOP (DUR) işaret levhası bulunabilir. Yaya geçidinde halihazırda durmuş olsanız da, dur işaretinde durmanız gerekir. Bir çocuk geçidinin üzerinde veya geçitten önceki 20 metrelik mesafe içinde veya sonraki 10 metre içinde duramazsınız. Bir çocuk geçidinden veya yaya geçidinden sonraki yol kapalıysa, aracı geçide sürmemelisiniz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 78 5 Genel Trafik Kuralları Trafik işaret levhaları Trafik işaret levhaları sürücüleri olası tehlikelere karşı uyarır ve bilgilendirir. Bu levhalar size trafik kuralları ve yol koşulları hakkında bilgi verir. DÜZENLEYİCİ İŞARET LEVHALARI Düzenleyici işaret levhaları sürücülere uyulması gereken kuralları bildirir. S TO P ( D U R ) , G I V E WAY ( Y O L V E R ) v e ROUNDABOUT (DÖNEL KAVŞAK) işaret levhaları dışında, düzenleyici işaret levhalarının çoğu dikdörtgen şeklindedir. Genellikle beyaz zemin üzerine siyah renkte olan bu işaret levhaları bazen kırmızı renkte de olabilir. Bazı park işaret levhaları beyaz üzerine yeşil renktedir. En yaygın düzenleyici işaret levhalarından bazıları bu bu el kitabında yer almaktadır. Soldan gidiniz. Yalnızca okun gösterdiği yönde gidiniz. Araç giremez. Bisiklet giremez. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 79 5 Genel Trafik Kuralları Sağa dönülmez. Sola dönülmez. U dönüşü yapılmaz. İKİ YÖNLÜ YOL BU YOLDA TERS YÖNDE GİDEN İKİ ŞERİT VARDIR. Sağa dönülmez. Sola dönülmez. U dönüşü yapılmaz. SAĞDAN GİDİNİZ. SAĞ ŞERİTTEKİ TÜM TRAFİK SAĞA DÖNMELİDİR. SOL ŞERİTTEKİ TÜM TRAFİK SOLA DÖNMELİDİR. SAĞA MECBURİ DÖNÜŞ. SOLA MECBURİ DÖNÜŞ. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 80 5 Genel Trafik Kuralları UYARI İŞARET LEVHALARI Uyarı işaret levhaları sürücülere ileride olabilecek tehlikeleri bildirir. Genellikle sarı zemin üzerine siyah renkte olan bu levhalar çoğunlukla eşkenar dörtgen şeklindedir. Sürücüleri tehlikelere karşı uyarmak amacıyla şekiller ve semboller kullanılmaktadır. En yaygın uyarı işaret levhalarından bazıları aşağıda gösterilmektedir. İLERİDE KAVŞAK. YOL KOŞULLARI İLERİDE BİR YAN YOL KARŞIDAN GELEN GİTTİĞİNİZ YOLLA TRAFİĞE İKİ ŞERİT BİRLEŞİYOR. BIRAKACAK ŞEKİLDE DEĞİŞECEKTİR. İLERİDE SAĞA DOĞRU VİRAJ. İLERİDE SOLA KESKİN VİRAJ. YOL İLERİDE AYRILIYOR. İLERİDE YOL VİRAJLI. YOL SONA ERİYOR, TÜM TRAFİĞE YOL VERMELİSİNİZ. İLERİDE SAĞA KESKİN DÖNÜŞ. YOL İLERİDE BİRLEŞİYOR. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 81 5 Genel Trafik Kuralları YOL İLERİDE DARALIYOR İLERİDE ‘YOL VER’ İŞARET LEVHASI. İLERİDE ‘DUR’ İŞARET LEVHASI. İLERİDE YAYA GEÇİDİ. İLERİDE YAYALAR YOLDAN GEÇİYOR OLABİLİR. İLERİDE ÇOCUKLAR YOLDAN GEÇİYOR OLABİLİR. İLERİDE HASTANE VAR. DİKKATLİ ARAÇ KULLANINIZ. BİSİKLET SÜRÜCÜLERİNE DİKKAT EDİNİZ. Kaygan yol. İLERİDE TEHLİKELİ EĞİM (İNİŞ). TRAFİĞE GİREN YAVAŞ GİDEN ARAÇLARA DİKKAT EDİNİZ. BU İŞARET LEVHASI, İLERİDE YOLDA YAĞ/ PETROL AKMASI, AĞAÇ DEVRİLMESİ, KAR YA DA TOPRAK KAYMASI GİBİ GEÇİCİ ACİL DURUMLARIN OLMASI HALİNDE KULLANILIR. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 82 5 Genel Trafik Kuralları İLERİDE DAR KÖPRÜ. DURMAYA HAZIR OLUNUZ. Dar köprü. YOL İLERİDE KASİSLİ (ANİ İNİŞLİ ÇIKIŞLI KASİS). İLERİDE TÜMSEK (ANİ ÇIKIŞLI VE İNİŞLİ TÜMSEK) KANGURULARA DİKKAT EDİNİZ. İLERİDEKİ TEPEYE YAKLAŞIRKEN, ÖNÜNÜZDEKİ MESAFEYİ GÜVENLİ OLARAK GÖREMEYEBİLİRSİNİZ. DİKKATLİ ARAÇ KULLANINIZ. YOL İLERİDE SU ALTINDADIR (ÖRNEĞİN; BİR DERE). SU İLERİDEKİ ŞOSE YOLU KAPATABİLİR. (ŞOSE YOL, ALÇAK YA DA ISLAK ALANDA VEYA BİR SU BİRİKİNTİSİNDE KARŞIDAN KARŞIYA GEÇMEK İÇİN YÜKSELTİLEREK İNŞA EDİLMİŞ BİR YOLDUR). İLERİDE IZGARA. IZGARA, YOL ÜZERİNDE METAL ÇUBUKLARDAN OLUŞMUŞ BİR YAPIDIR. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 83 5 Genel Trafik Kuralları ÖNERİLEN HIZ İŞARETLERİ HAYVAN SÜRÜLERİ İŞARET LEVHALARI Önerilen hız işaretleri bazen diğer uyarı işaretleriyle birlikte kullanılmaktadır. Bu işaret iyi koşullarda güvenli olan hız sınırını göstermektedir. Aşağıdaki işaret levhalarından herhangi biriyle karşılaşmanız durumunda, yolun üzerinde ya da yanında bulunan hayvanlara yaklaşıyor olabilirsiniz. Hayvanlara çarpmamak için yavaşlamalı ya da durmalısınız. Bu işaretlere uymamanız halinde para cezası uygulanır. Bazen belirli bir tehlikeye dikkat etmeniz gereken süreyi göstermek amacıyla uyarı işaret levhalarıyla birlikte başka işaret levhaları da kullanılmaktadır. Yol sağa virajlı. İyi koşullarda en fazla hız saatte 55 kilometredir. İleride yoldan hayvan sürüsü geçebilir. İleride 5 km boyunca yoldan sürü geçebilir. Bu işaret levhası yolun kenarında, yolla aynı hizadadır. KAZAYA KARIŞAN YA DA ARIZALI ARAÇLAR İÇİN UYARI ÜÇGEN İŞARETLERİ Aracınızın bir kazaya karışması ya da bozulması ve yanınızda uyarı üçgen işareti (reflektör) bulunması durumunda, bu işareti etkilenen şeritte aracınızdan 50 ile 150 metre uzağa koymak zorundasınız. GVM’si 12 tondan fazla olan araçların, arıza olması durumunda en az üç uyarı işareti koymaları gerekir. Heavy Vehicle Handbook’a bakınız. Evcil bir hayvana çarpmanız halinde, hayvanın sahibi, Polis ya da RSPCA ile ilişkiye geçiniz. Yaralı hayvan en yakın veterinere ya da hayvan barınağına götürülmelidir. Yabanıl bir hayvanı yaralama ya da öldürmeniz durumunda, hayvanı yoldan çekmeye çalışınız. Ancak bazıları keselerinde yavrularını taşıdığından, dikkatli olunuz. Yaralı hayvanlara Wildlife and Information Rescue Service (WIRES) tarafından bakım hizmeti sağlanabilir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 84 5 Genel Trafik Kuralları DEĞİŞKEN BİLGİ İŞARET LEVHALARI OTOYOL İŞARET LEVHALARI Değişken Bilgi İşaret Levhaları bazı yolların yan taraflarına yerleştirilen büyük elektronik işaret levhalarıdır. Bu levhalar sürücülere, sis, kaza, yol çalışması, tıkanıklık ve kapalı yol gibi ileride yolda normal trafik koşullarında meydana gelen değişiklikleri göstermektedir. Bu erken uyarılar trafiğin güvenli ve hızlı akmasının sağlanmasında yardımcı olmaktadır. Otoyol işaret levhaları, otoyolun başlama, bitiş ve çıkış yerlerine ilişkin bilgiler sağlamaktadır. BU İŞARETLER BİR OTOYOLUN BAŞLADIĞINI GÖSTERMEKTEDİR. BU İŞARETLER BİR OTOYOLUN SONA ERDİĞİNİ GÖSTERMEKTEDİR. OTOBÜSLER İÇİN ÖNCELİK Yerleşim bölgelerinde, GIVE WAY işareti olan ve hareket etmek için sinyal veren bir otobüsün, sol şeritte ya da trafiğin solunda seyreden diğer araçlara göre önceliği vardır. 2 KM SONRA OTOYOLDAN ÇIKINIZ. OTOYOLDAN ŞİMDİ ÇIKINIZ. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 85 5 Genel Trafik Kuralları GEÇİCİ YOL ÇALIŞMASI İŞARET LEVHALARI Bu işaret levhaları yol çalışmaları olduğu zaman kullanılır. Yavaşlayınız, herhangi bir tehlikeye karşı dikkat ediniz ve durmaya hazır olunuz. Trafiği kontrol eden kişinin talimatlarına uymalı ve işçilere yol vermelisiniz. İLERİDE TRAFİĞİ KONTROL EDEN BİR KİŞİ VAR, DURMAYA HAZIRLANINIZ. DURUNUZ VE YAVAŞLAYINIZ. BU İŞARET LEVHALARI TRAFİĞİ KONTROL EDEN KİŞİ TARAFINDAN TAŞINMAKTADIR. BU İŞARET LEVHALARINA UYMALISINIZ. YOLDA ÇALIŞMA. YOL ÇALIŞMASININ YAPILDIĞI YERE YAKLAŞIYORSUNUZ. YAVAŞLAYINIZ VE DURUNUZ. YOL ÇALIŞMASI SONU. YAVAŞLAYINIZ VE DURMAYA HAZIRLANINIZ. YOL ÇALIŞMASI İÇİN HIZ SINIRI SAATTE 40 KİLOMETREDİR. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 86 5 Luật Lưu Thông Tổng Quát İleride yolda tehlike. İleride tek şerit. Yolda çizgiler yoktur. Öndeki aracı geçerken dikkatli olunuz. İleride şerit kapalı. Geçici trafik ışıkları uygulanmaktadır. Kırmızı ışıkta burada durunuz. Gevşek malzemeli zemin. Dikkatli olunuz. Yol yapım çalışmaları hız sınırı levhalarının olduğu bölgelerde hız sınırı uygulanabilir ve bu hız sınırına uyulması zorunludur. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 87 5 Genel Trafik Kuralları Şeritler Bulunduğunuz şeridin ortasında araç kullanmanız gerekir. Şerit işaretlerinin olmadığı yollarda yolun sol kenarına yakın araç kullanınız. Şerit değiştirmeden uzun bir süre önce sinyal veriniz ve aynalarınıza ve kör noktaralara bakarak (omuzlarınızın üzerinden) diğer araçları kontrol ediniz. Geçmek istediğiniz şeritteki araçlara yol vermek zorundasınız. BİRLEŞEN ŞERİTLER Bazen aşağıdaki şekilde görüldüğü gibi şeritler birleşmeden önce şerit çizgisi biter. İki şerit birleştiğinde, arkadaki aracın önde giden araca yol vermesi gerekir. İki şeritin birleştiği yerlerde dikkatli olunuz. SOLA DÖNEN ARAÇLAR İÇİN AYRILMIŞ ŞERİTLER Bu şeritler, sola dönen araçlar için güvenliği ve trafik akışını iyileştirmek için kullanılır. Park yapmayı belirten işaretler yoksa, Sola Dönen Araçlar İçin Ayrılmış Şeritte durmamalısınız. Sola Dönen Araçlar İçin Ayrılmış Şeritler, boyalı bir refüj veya trafik refüjü ile işaretlenmiş olabilir. Sola Dönen Araçlar İçin Şerit ayrılmışsa, onu kullanın. B aracı A aracına yol verecektir. Bulunduğunuz şeridin bitmesi ve diğer şeritteki trafikle birleşmek için çizgileri geçmeniz gerektiğinde, diğer şeritteki trafiğe yol veriniz. A aracı B aracına yol verecektir Araba A, kavşakta sağa dönmekte olan araca yol vermek zorundadır. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 88 5 Genel Trafik Kuralları Transit lanes (TRANSİT ŞERİTLER) S ŞERİTLERİ Bu şeritler belirli sayıda yolcu taşıyan araçlar tarafından kullanılabilir. Bu şeritler ayrıca, taşıdıkları yolcu sayısına bakmaksızın, otobüs, taksi, kiralık arabalar, motosikletler, bisikletler ve geçiş üstünlüğüne sahip olan araçlar tarafından da kullanılabilir. ’S’ şeritleri, kaldırım kenarı şeridi ile birleşerek ve izleyen diğer şeritleri ‘S’ şeklinde yaparak kavşaklarda sağa dönüş şeridini oluştururlar. ‘S’ şeritlerini tek kesiksiz (devamlı) beyaz çizgi ayırır. Bu çizgiyi geçmemelisiniz. İki tür transit şerit vardır. Bunlar aşağıda belirtilmektedir: Transit (T2) şeridi: Aracınızdaki yolcu sayısı sürücü dahil 2 ya da daha fazla ise, bu şeritte araç kullanabilirsiniz. Transit (T3) şeridi: Aracınızdaki yolcu sayısı sürücü dahil 3 ya da daha fazla ise, bu şeritte araç kullanabilirsiniz. Gereken sayıda yolcu taşımamanız durumunda, Transit T2 ya da Transit T3 şeritlerine yalnızca, bir garaj yolunda ya da kavşakta yola girerken veya çıkarken en fazla 100 metre girebilirsiniz. Transit şeritlerde yasadışı araç kullanmanın cezası vardır. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 89 5 Genel Trafik Kuralları REFÜJ DÖNÜŞ ŞERİTLERİ Truck USE LEFT lane Her iki yönde giden araçlar bir garaj yolunda, bir mülkün girişinde veya kavşaktan yola girmeleri ya da yoldan ayrılmaları durumunda, bu şeriti kullanabilirler. İşaret levhaları veya yol üzerindeki işaretlerle gösterilen bu şeritler yolun ortak kullanılan bir bölümüdür. Refüj dönüş şeritlerini kullanan araçlar tüm diğer araçlara yol vermelidir. TRUCKS USE LEFT LANE (KAMYONLAR SOL ŞERİDİ KULLANIN) işaret levhasının olduğu yerlerde, başka bir işaret levhası tersini göstermediği sürece kamyonlar sol şeridi kullanmalıdır. Diğer tüm araçlar da bu şeridi kullanabilirler (Bu kural ayrıca, işaret levhasında BUSES/OTOBÜSLER ya da TRUCKS & BUSES/KAMYONLAR VE OTOBÜSLER olması durumunda da geçerlidir). BİSİKLET ŞERİTLERİ ÖZEL AMAÇLI ŞERİTLER Bazı yollarda kamyon, otobüs ve bisiklet gibi özel araçlar için ayrılmış şeritler vardır. Bu şeritlerin giriş ve çıkış yerlerindeki işaret levhaları kullanım amaçlarını göstermektedir. Yolda bir bisiklet şeridi işaretinin olması durumunda, bisiklet sürücüleri bu şeridi kullanmak zorundadır. Bu şeritler yalnızca bisiklet sürücüleri tarafından kullanılabilir. Ancak, bir garaj yolundan ya da kavşaktan yola girmek ya da yoldan çıkmak için bu şeritlerde 50 metreden kısa mesafeler için araç kullanabilirsiniz. KAMYON ŞERİTLERİ Bu şeritler, GMV’si 4.5 tonu aşan kamyonlardan başka araçlar tarafından kullanılmamalıdır. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 90 5 Genel Trafik Kuralları HAFİF RAYLI ARAÇ ŞERİTLERİ Buses Only lanes (YALNIZCA OTOBÜSLER) Bu işaretlerin olduğu şeritlerden yalnızca hafif raylı araçlar geçebilir. Hafif raylı aracın yolunu kapatmama konusunda dikkatli olunuz. Hafif raylı bir aracın halihazırda kavşak içinde ya da kavşağa girmek üzere olması durumunda, geçmeden önce yolun tamamen açılmasını beklemeniz gerekir. OTOBÜS ŞERİTİ işaretinin ü z e r i n d e B U S E S O N LY (Sadece Otobüsler) sözcükleri varsa veya şerit i ş a r e t l e r i B U S E S O N LY Şeritini gösteriyorsa, bu şeritlerde sadece otobüslerin gitme izni vardır.r. T-Way lanes Bunlar yalnızca özel otobüs ve servis araçları tarafından kullanılabilen özel şeritlerdir. Bus lanes (OTOBÜS ŞERİTLERİ) Bu şeritler otobüsler içindir. Ancak aşağıdaki araçlar tarafında da kullanılabilir: Taksiler. OTOMATİK GEÇİŞ ŞERİTLERİ Kiralık araçlar. RTA tarafından ya da yetkisi dahilinde kullanılan araçlar. Bisiklet ve motosikletler. Diğer araçlar otobüs şeritlerinde yalnızca, bir garaj yolundan ya da kavşaktan yola girmek ya da yoldan çıkmak için en fazla 100 metre yol katedebilirler. Bir otobüs şeridinde durmasına izin verilen araçlar yalnızca otobüs duraklarındaki otobüsler ya da yolcu indirip bindiren taksi ve kiralık araçlardır. Otomatik geçiş şeritleri, otoyollar ile Harbour Bridge ve Tunnel gibi diğer yollarda bulunmaktadır. Bu şeritlerde geçiş ücreti için nakit ödeme yapamazsınız. Geçiş ücretini ödemek için elektronik etiket kullanmanız durumunda, işareti olan tüm şeritleri kullanabilirsiniz. ve işaretleri olan tamamen otomatik geçişli yollarda geçiş ücretini ya elektronik etiketle ya da kartla yapabilirsiniz. Elektronik etiket ya da kartınızın olmaması durumunda: Nakit ödeme kabul eden otoyollarda, nakit ödeme şeridini kullanınız. Tamamen otomatik geçişli otoyollarda, geçiş ücretiyle ilgili gereken düzenlemeyi yapmak için otoyol işletmeci şirketini arayınız. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 91 5 Genel Trafik Kuralları Başka bir aracı geçmek Başka araçları geçmek tehlikeli olabilir. Başka bir aracı geçmenin zorluğu, manevrayı güvenli bir şekilde tamamlamak için gereken mesafeyi değerlendirmektir. Tek ve çok-şeritli yolların her ikisinde de başka bir aracı geçme manevraları risk içermekte ve aşırı dikkat gerektirmektedir. Herhangi bir kuşkunuzun olması halinde, geçmemek ve güvenli oluncaya kadar beklemek en uygun davranış biçimidir. Bir araç sağa dönmek için beklemiyorsa, durmuyorsa veya siz ve diğer araç işaretli şeritlerde gidiyorsanız, o aracı sağdan geçmelisiniz. Bu durumlarda, güvenlikli ise, aracı soldan da geçebilirsiniz. Bir aracı geçerken: Hız sınırını aşmamalısınız. İleride yolun açık ve manevrayı tamamlamak için yeterince mesafe olduğundan emin olmalısınız (aracı geçerken aracın önündeki boşluğa başka aracın girmeyeceğinden emin olmak için yan sokakları ve diğer şeritleri kontrol ediniz). Aynaları kontrol etmelisiniz. Diğer sürücülere yeterince önceden uyarıda bulunacak şekilde her pozisyon değişikliğinde sinyal vermelisiniz. Şerit değiştirmeden önce motosiklet ve diğer araçları izlemek için kör noktaları kontrol etmelisiniz. Çarpışmayı önlemek için öndeki aracı yeterli mesafe bırakarak geçmelisiniz (aracın önüne geçmeden önce aracı dikiz aynasından görebilmeniz gerekir). Halihazırda geçmekte olduğunuz şeritte olan araçlara yol vermelisiniz. Başka bir aracın yaya geçidinde, kavşakta ya da demiryolu geçidinde durması halinde. Size yakın olan taraftaki çizginin kesikli olmasının dışında, kesiksiz (devamlı) bir çizgi üzerinden. Yolun daraldığı yerlerde. Hız sınırının saate 80 km’den daha fazla ya da KEEP LEFT UNLESS OVERTAKING (ÖNDEKİ ARACI GEÇMEDİKÇE SOLDAN GİDİNİZ) trafik işaret levhasının olduğu yollarda, öndeki aracı geçmeyi ya da sağa dönmeyi düşünmedikçe sol şeritten gitmelisiniz. Arkadaki araç sizi geçerken: Hızınızı artırmamalısınız. Soldan gitmeli ve geçen aracın sizi geçebilmesi ve şeride tekrar dönebilmesi için uygun bir boşluk bırakmalısınız. Bulunduğunuz şeritte kalmalısınız. Yaya veya okul geçitlerinde diğer araçların arkadan gelip önlerine geçmemeli veya onları geçmemelisiniz. Oversize vehicles Bu işareti gördüğünüzde, önünüzdeki araç normalden geniş ve/veya uzundur. Aşağıdaki durumlarda öndeki aracı geçmemelisiniz: Gelen trafiği net bir şekilde göremediğiniz ve manevrayı güvenli bir şekilde tamamlayamadığınız durumlarda (tepe, viraj ya da görüşünüzü engelleyen nesnelerin bulunduğu yerlere yaklaşırken araç geçme manevrasına başlamayınız). Bazen arkadan gelen aracın çok uzun veya geniş olduğu konusunda trafiği uyarmak için bu araca Polis ya da bir kılavuz araç (ışıkları yanıp sönen bir araç) eşlik edebilir. Bu durumda Polis tarafından Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 92 5 Genel Trafik Kuralları verilen talimatlara uymanız gerekir. Ayrıca, kuralları çiğnememek koşuluyla, kılavuz araç sürücüsü tarafından verilen uygun talimatlara da uymalısınız. Karşıdan gelen normalden geniş ya da uzun araca yaklaşırken: Ayrıca, uzun bir araç DO NOT OVERTAKE TURNING VEHICLE işareti taşıması durumunda, sağa ya da sola dönerken tek yönlü bir yolda da iki şeriti kullanabilir. Dikkatli olmanız ve hızınızı azaltmanız; Ortadaki çizginin solunda kalmanız; ve Gerekli olması durumunda yolun sol tarafına geçmeye hazır olmanız gerekir. Uzun ya da geniş bir aracı geçerken çok dikkatli davranmanız gerekir. DÖNÜŞ YAPAN AĞIR VE BÜYÜK ARAÇLAR DO NOT OVERTAKE TURNING VEHICLE (DÖNEN ARACI GEÇMEYİNİZ) işaretini taşıyan ağır ve büyük araçlar sola ya da sağa dönerken birden fazla şeridi kullanabileceklerinden, çok dikkatli olunuz. DO NOT OVERTAKE TURNING VEHICLE işareti bulunan uzun bir araç dönüş yaparken, sola dönüyorsa solundan (aşağıdaki şekle bakınız), sağa dönüyorsa sağından geçmemelisiniz, Dönüş yapmakta olan tüm geniş, uzun ve ağır vasıtalara dikkat etmeniz gerekir. Aracınızla dönmekte olan bir uzun araçla kaldırım arasına girmeniz durumunda ezilebilirsiniz. Başka bir aracı geçerken, uzun farlarınızı, geçme menevralarına başlamadan hemen önce kısa bir süre yakıp söndürebilirsiniz. Bir araçta DO NOT OVERTAKE TURNING VEHICLE işareti olması durumunda, aracı, döndüğü taraftan geçmemelisiniz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 93 5 Genel Trafik Kuralları HAFİF RAYLI ARAÇLAR KÖPRÜLER Hafif raylı bir aracın size doğru gelmesi durumunda, araçla aranızda bir engel yoksa yolun solunu takip ediniz. Yolun ortasından ya da sağ tarafından giden hafif raylı bir aracı yalnızca solundan geçmelisiniz. Hafif raylı aracı, yolun sol tarafında olması halinde, sağ tarafından geçmeniz gerekir. Köprülere, genellikle dar olduklarından dikkatli bir şekilde yaklaşınız. İki aracın dar bir köprüden yan yana geçemeyeceğini düşünmeniz halinde, diğer sürücüye yol veriniz. Yalnızca iki aracın geçebileceği genişlikte olan bir köprüye geldiğinizde yavaşlayınız ve dikkatli bir şekilde araç kullanınız. Bazen aynı yöne giden bir aracı ya da size doğru gelen bir aracı geçemezsiniz. Hafif raylı bir aracı, sola dönmesi ya da sola dönüş sinyali vermesi durumunda, sol taraftan; sağa dönmesi veya sağa dönüş işareti vermesi durumunda, sağ taraftan geçemezsiniz. Aşağıdaki işaret levhaları size ne yapmanız gerektiğini göstermektedir: Köprüde karşı yönden gelen tüm araçlara yol vermelisiniz. Köprüde karşı yönden gelen tüm araçlara yol vermelisiniz. Aynı yönde giden hiçbir aracı geçmemelisiniz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 94 5 Genel Trafik Kuralları Otoyollar Trafik çok hızlı aktığından, otoyolda araç kullanırken özellikle dikkatli olmanız gerekir. Not: Otoyoldan söz edildiğinde bu aynı zamanda çevreyolunu da kapsamaktadır. Aracınızda yolculuk için yeterli miktarda yakıt, yağ ve su bulunmasını ve ayrıca lastiklerin havasının uygun basınçta olmasını sağlayınız. İşaret levhalarında yasak olduğu belirtilmediği sürece bisiklet sürücüleri otoyollarda seyahat edebilirler. Otoyolda araç kullanırken: Acil durumlar dışında durmamalısınız (durmanız gerekiyorsa, acil durum veya arıza şeridine ya da bankete geçmelisiniz). OTOYOLA GİRİŞ Bir otoyola genellikle sol taraftaki bir yoldan girilir. Uygun aralık olması için gözleyiniz ve sonra güvenli bir şekilde trafik akışına dahil olmak için hızınızı artırınız. OTOYOLDA ARAÇ KULLANMA Otoyolda araç kullanırken, başka bir aracı geçmediğiniz sürece sol şeritte kalınız. Yolda üç şeridin olması ve sol şeritte sizden daha yavaş giden birçok aracın bulunması durumunda, orta şeritte kalınız. Bu araçları geçtikten sonra sol şeride geri dönmelisiniz. Sağ şerit genellikle araç geçmek için ayrılmıştır. Bu nedenle, güvenli olur olmaz o şeritten çıkınız. ‘U’ dönüşü yapmamalı ya da geri gitmemelisiniz. Çıkışı kaçırmanız durumunda, bir sonraki çıkışa kadar otoyolda gitmeye devam etmelisiniz. OTOYOLDAN ÇIKIŞ: Otoyoldan çıkarken: Yeterince önceden çıkışa en yakın olan şeride geçiniz. Sinyal veriniz ve hızınızı azaltınız. Güvenli bir şekilde çıkış için çok hızlı gitmediğinizden emin olunuz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 95 5 Genel Trafik Kuralları Park Etme Park etme kuralları, araçların başka araçlar için rahatsızlık verecek ya da tehlikeli olabilecek şekilde park etmelerini önlemeye yönelik olarak düzenlenmektedir. PARK EDERKEN YAPILAN KONTROLLER GENEL PARK ETME KURALLARI Park edilmiş aracınızdan ayrılmadan önce şunlardan emin olmak zorundasınız: Aracınızı aşağıdaki şekillerde bırakmayınız (bu aracı durdurup, aracın içinde beklemek veya park edip ayrılmak demektir). Park freni çekilmiş olmalıdır. Vitesin çıkış eğimli yollar için birinci, iniş eğimli yollarda ise geri vitese takılı olup olmadığı. Otomatik araçlar PARK vitesi takılı olarak bırakılmalıdır. Park etmiş bir aracın yanına (yolun kenarına park etmiş bir aracın yanına). Aracınızı bırakmanız durumunda anahtarları kontaktan çıkarıp çıkarmadığınızı. Bir refüj ya da trafik adası üzerinde. Tüm pencereler tamamıyla kapalı ve kapılar kilitli olmalıdır. Bunu, araçtan üç metreden fazla mesafede bir uzaklığa gidiyorsanız ve araçta 16 yaşında veya daha büyük bir kişi kalmıyorsa yapmak zorundasınız. Yaya kaldırımı ve kaldırımdaki yeşil alan üzerinde. Yayalar, bisikletler veya diğer araçları izlemek için aynalarınızı ve kör noktaları. Yolun kenarında durmuş olduğunuz konumdan veya şeritleri iki yönlü yollara bölen bölümdeki park yerinden hareket etmeden önce, en az beş saniye sinyal vermek, aynaları ve kör noktaları kontrol etmek zorundasınız. ÇOCUKLARI HİÇBİR ZAMAN PARK ETMİŞ BİR ARACIN İÇİNDE BIRAKMAYINIZ Çocukları araçta tek başlarına bırakmamalısınız. Sıcak bir aracın içinde bırakılan bir bebek su kaybına uğrar ve hatta yaşamını yitirebilir. Garaj yolu ya da yaya kaldırımından geçişi engelleyecek şekilde. Otoyollarda. BUS STOP, BUS ZONE, TAXI STAND ya da TAXI ZONE işaret levhaları arasında. Bir güvenlik alanında ya da bir güvenlik alanından 10 metre önce veya sonra. Bir kavşakta. Bir işaret levhasında orada park edebileceğiniz gösterilmediği sürece, trafik ışıkları olan bir kavşakla kesişen yol üzerinde kavşağa 20 metre mesafe içinde. Önde ve arkada park etmiş bir araca 1 metreden daha kısa mesafede (bu kural açılı park etme yöntemi için geçerli değildir). Bir işaret levhasında orada park edebileceğiniz gösterilmediği sürece, trafik ışıkları olmayan bir kavşakla keşişen yol üzerinde kavşağa 10 metre mesafe içinde (aşağıdaki şekle bakınız). Küçük çocuk el frenini indirebilir ya da çakmakla yangın çıkartabilir. Evcil hayvanlar da, çocuklar gibi su kaybına uğradıklarından ya da ölebileceklerinden pencereleri kapalı araçta bırakılmamalıdır. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 96 5 Genel Trafik Kuralları Yol üzerindeki çift orta çizgiye 3 metre mesafe içinde. Demiryolu geçidinden önce ve sonra 20 metre mesafe içinde (aşağıdaki şekle bakınız). Yolcu ya da posta alıp bırakmanın dışında, bir Australia Post posta kutusuna 3 metre mesafe içinde (aşağıdaki şekle bakınız). Bir otobüs durağından (bus stop) önce 20 ve sonra 10 metre mesafe içinde (aşağıdaki şekle bakınız). Aracınızı bir yerleşim bölgesinin dışında bir tepenin üzerinde ya da virajda park etmeniz durumunda, tepenin arkasından ya da virajın diğer tarafından gelen bir aracın, aracınızı en az 100 metre mesafeden görebilmesini sağlayınız. PARALLEL PARK ETME Park işareti levhalarında tersi belirtilmedikçe bu genel park etme şeklidir. Yandaki trafikle aynı yönde ve kaldırıma paralel olarak park etmek zorundasınız. Bir yaya ya da çocuk geçidinden önce 20 ve sonra 10 metre mesafe içinde (aşağıdaki şekle bakınız). Trafik işaretleri olan işaretlenmiş bir yaya geçidinden önce 10 ve sonra 3 metre mesafe içinde. Aracın ön kısmı karşıdan gelen trafiğe dönük şekilde park etmek yasaktır. Aracınızı park çizgilerinin tamamen içinde kalacak şekilde ve park etmiş herhangi bir araçdan en az bir metre uzakta park etmelisiniz. Tek yönlü bir yolda yolun sağ tarafına da park edebilirsiniz. Bir yangın musluğu, indakatörü ya da yangın söndürücü indikatörüne 1 metre mesafe içinde. Demiryolu (hemzemin) geçidi üzerinde. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 97 5 Genel Trafik Kuralları Angle PARK ETME PARK KISITLAMALARI İşaret levhalarında ya da yol üzerinde açılı park şeklinin gösterildiği yerlerde kaldırıma açılı park etmek zorundasınız. Aracınızı clearways ya da park edilmez gibi işaret levhalarının bulunduğu yerlerde park etmeniz durumunda, trafiğin akışını kısıtlamış ve yolu kullanan diğer kişiler ve bölge sakinleri için tehlike yaratmış olabilirsiniz. Tüm park işaret levhalarındaki talimatlara uymalısınız. Bir işaret levhası ya da yol üzerindeki işaretlerde farklı şekilde gösterilmediği sürece her zaman 45 derecelik bir açıyla park etmelisiniz. Aracınızı her zaman işaret levhasında gösterilen yönde park etmelisiniz. İşaret levhasında herhangi bir yön gösterilmemesi durumunda, aracınızın önü kaldırıma gelecek şekilde park etmelisiniz. DISABLED PARKING (ÖZÜRLÜLER İÇİN PARK YERİ) Aracınızın ön kısmında özürlüler için geçerli park kartı (MPS) bulunmadığı ve özürlü bir kişi taşımadığınız sürece bu işaret levhasının olduğu yerlerde park etmeyiniz. Ayrıca, MPS kartı kullanma şartlarına da uymanız gerekir. Hourly parking (SAATLİK PARK) Motorcycle parking (MOTOSİKLET PARK ETME) Bu işaret levhaları, belirli bölgelerde, belirli gün ve saatlerde kaldırımın kenarında levhada belirtilen süreler içinde park edebileceğinizi göstermektedir. Aracınız bir motosiklet olmadıkça b u i ş a r e tl e r i n a r a s ın d a p a r k edemezsiniz. Ancak, yolcu indirip bindirmek için durabilirsiniz. No parking (PARK ETMEK YASAKTIR) Motosikletler, park etmenin yasal olduğu her yerde, işaret levhasında paralel park gösterilse bile, açılı park edebilirler. Ancak, motosikletinizin paralel park etmiş herhangi bir araçtan daha fazla dışarı çıkmamasını sağlayınız. NO PARKING işaret levhasının olduğu yerde iki dakikadan daha uzun süre kalamazsınız. Aracın içinde ya da üç metre uzağında bulunmak zorundasınız. Bazı işaret levhalarında kuralın uygulandığı saatler belirtilmektedir. Bu, kısıtların yalnızca belirtilen sürelerde uygulandığı anlamına gelmektedir. Seyyar Park Etme İzni sahiplerinin beş dakikaya kadar park etme izni vardır. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 98 5 Genel Trafik Kuralları No stopping (DURMAK YASAKTIR) / No standing (DURAKLAMAK YASAKTIR) Bu işaret levhası, herhangi bir sağlık ya da başka bir acil durumun dışında, aracınızı okun gösterdiği yönde yol üzerinde bir yerde veya kaldırım kenarında park edemeyeceğiniz anlamına gelmektedir. Bazen durmanın yasak olduğu bölge kalın kesiksiz (devamlı) sarı kenar çizgisi ile belirtilmektedir. Bazı işaret levhalarında kuralın uygulandığı saatler belirtilmektedir. Bu, kısıtların yalnızca belirtilen sürelerde uygulandığı anlamına gelmektedir. Pay parking (PARALI PARK YERLERİ) Park işaret levhalarında METER (SAYAÇ), TICKET (BİLET) ya da COUPON (KUPON) ile park edilebileceği gösterilebilir. Gerekli park ücretini ödemek koşuluyla, işaret levhasında belirtilen süre içinde kaldırım kenarına park edebilirsiniz. İşaret levhasında belirtilenden daha uzun bir süre park edemezsiniz. Resident parking (BÖLGE SAKİNLERİ İÇİN PARK YERLERİ) Belirli bir bölgeye park etmeniz ve aracınızın ön kısmında o bölgeye ait geçerli Park İzin belgesinin olması ve işaret levhasının sizin muaf olduğunuzu göstermesi durumunda, zaman kısıtına uymadan ya da herhangi bir ödeme yapmadan kaldırım kenarına park edebilirsiniz. Restricted parking area (KISITLI PARK YERLERİ) DURDURMA YATAĞI VE GÜVENLİK RAMPASI Güvenlik rampası ve durdurma yatağı alanları ağır taşıtlar tarafından, frenlerin çalışmaması gibi acil durumlarda kullanılır. Genellikle dik eğimlerin bulunduğu yerlerdedirler. Güvenlik için gerekmiyorsa sürücüler araçlarını bu alanlara sürmemelidir. Kısıtlı park yerleri, Darling Harbour ve Homebush Bay gibi sınırlı giriş ve çıkış noktaları olan büyük kamu alanlarında kullanılmaktadır. Bir park yerinde ya da işaretli bir park cebinde, cepteki ya da işaret levhalarındaki talimatlara göre park etmenin dışında, RESTRICTED PARKING AREA ve END RESTRICTED PARKING AREA işaret levhaları arasında durmanız ve park etmeniz yasaktır. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 99 5 Genel Trafik Kuralları DURULMAYAN YER VE ÖZEL ETKİNLİK NEDENİYLE DURULMAYAN YER Clearway trafiğin yoğun olduğu saatlerde trafiğin akışını hızlandırmak ve güvenliğini sağlamak amacıyla kullanılmaktadır. SPECIAL EVENT PARKING (ÖZEL ETKİNLİKLER PARK YERİ) Özel etkinlikler park yerleri, spor ve eğlence yerlerinin yakınında özel etkinlikler sırasında kullanılmaktadır. Park İzin belgeniz olmadığı sürece, işaret levhalarında belirtilen saat ve günlerde park etmeniz ya da duraklamanız yasaktır. TAXI ZONE (TAKSİ BÖLGESİ) Acil bir sağlık durumu olmadığı sürece levhada belirtilen saatler arasında aracınızı kaldırım kenarında durduramazsınız. Otobüs, taksi ve kiralık araçlar yolcu indirip bindirmek amacıyla durabilirler. Bu işaret levhası, aracınızın bir taksi olması dışında, ok ya da okların gösterdiği yönde durmanızın yasak olduğu anlamına gelmektedir. Bazı taksi duraklarındaki işaret levhalarında saatler belirtilmektedir. Aracınızı, işaret levhasında gösterilen saatler dışında taksi duraklarında durdurabilirsiniz. Bir taksi çevirirken, taksilerin NO STOPPING ya da BUS ZONE bölgelerinde durmaları yasak olduğundan, bu bölgelerde olmamaya dikkat ediniz. Özel Etkinlik Nedeniyle Durulmayan Yerler haftanın herhangi bir günü kullanımda olabilir ve durulmayan bir yerde durmuşsunuz gibi aynı park cezasını ve çekme ücretini gerektirir. Açık yolu göstermek için ayrıca kesikli sarı çizgi de kullanılmaktadır. BUS ZONE (OTOBÜS BÖLGESİ) Bu işaret levhası, bir otobüs kullanmadığınız sürece ok ya da okların gösterdiği yönlerde durmanızın yasak olduğu anlamına gelmektedir. Bazı işaret levhalarında kuralın uygulandığı saatler belirtilmektedir. Bu, kısıtların yalnızca belirtilen sürelerde uygulandığı anlamına gelmektedir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 100 5 Genel Trafik Kuralları LOADING ZONE (YÜKLEME BÖLGESİ) Yükleme bölgelerinde, yalnızca yük taşıma amaçlı imal edilmiş araçların sürücüleri park edebilir. Bu araçlar, bu alan içinde mal yükleyip boşaltmaları durumunda 30 dakikaya kadar durabilirler. Bir steyşin vagon ya da üç tekerlekli yük aracı bu bölgede 15 dakikaya kadar kalabilir. Başka bir araç kullanmanız durumunda, kaldırım kenarında yalnızca yolcu indirip bindirmek için durabilirsiniz. Bazı işaret levhalarında kuralın uygulandığı saatler belirtilmektedir. Bu, kısıtların yalnızca belirtilen sürelerde uygulandığı anlamına gelmektedir. WORKS ZONE (ÇALIŞMA BÖLGESİ) Bu işaret, o bölgede ya da çevresinde yapılan bir inşaatta çalışan araçların dışında başka araçların park etmesinin yasak olduğu anlamına gelmektedir. Diğer araçlar yolcu indirip bindirmek için durabilirler. TRUCK ZONE (KAMYON BÖLGESİ) GMV’si 4.5 tondan daha fazla olan ve mal yükleyip boşaltan bir kamyon kullanmanızın dışında, bu işarette gösterilen saatlerde kaldırım kenarında park etmeniz ya da durmanız yasaktır. Her türlü araç yolcu indirip bindirmek amacıyla kaldırımın kenarında durabilir. Bazı işaret levhalarında kuralın uygulandığı saatler belirtilmektedir. Bu, kısıtların yalnızca belirtilen sürelerde uygulandığı anlamına gelmektedir. Yolda bir aracın kapısını açmadan önce yolu kullananlar için bir tehlike oluşturmamaya ya da trafiği engellememeye dikkat ediniz. Bazı işaret levhalarında kuralın uygulandığı saatler belirtilmektedir. Bu, kısıtların yalnızca belirtilen sürelerde uygulandığı anlamına gelmektedir. Park yasağı olan yerlerde park etmeniz durumunda para cezası; bazı durumlarda ise, ceza puanları uygulanmaktadır. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 101 5 Genel Trafik Kuralları Lambalar ve kornalar Trafik kazalarının yaklaşık üçte biri gece meydana gelmektedir. Yaya, bisiklet ve motosiklet sürücüleri geceleri gündüze göre daha zor görülürler. LAMBALAR VE UYARI CİHAZLARI UZUN FARLAR Gece ya da görüş mesafesinin azaldığı kötü hava koşullarında araç kullanırken aracınızda kolaylıkla görülebilen: Herhangi bir yolda, sokak lambaları olsa bile, daha uzağı görebilmek için uzun farlarınızı yakınız. Aşağıdaki durumlarda uzun farlarınızı kısaya çevirmelisiniz: Farları; Arka lambaları (kuyruk ışıkları); Plaka lambaları; Karşı yönden gelen bir aracın 200 metrelik bir uzaklık içinde olması (aşağıdaki şekle bakınız). Aracınızda takılı olması durumunda, profil lambaları ve yan işaret ışıkları bulunmalıdır FARLAR Gündüzleri birçok durumda farlarınız açık olarak araç kullanmanız, yolu kullanan diğer sürücüler tarafından görülme olasılığınızı artırabilir. Bu, hem şehir dışında hemde şehir içinde araç kullanırken geçerlidir. Farlarınız aşağıdaki koşullarda açık olmalıdır: Başka bir aracı 200 metre ya da daha kısa bir mesafede izlerken (aşağıdaki şekle bakınız). Gün batımı ile doğuşu arasındaki süre içinde araç kullanırken. 100 metre uzaklıkta ve koyu renk giysi giymiş olan bir kişiyi görebilecek yeterlikte gün ışığının olmadığı her türlü koşulda. Başka bir aracı geçerken, geçme manevralarına başlamadan hemen önce uzun farlarınızı kısa bir süre için yakıp söndürebilirsiniz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 102 5 Genel Trafik Kuralları GÖZLERİ KAMAŞTIRABİLEN LAMBALARI YAKMAKTAN KAÇININIZ Aracınıza takılan ve yolu kullanan bir başka sürücünün gözlerini kamaştıracak herhangi bir lambayı kullanmayınız. Karşıdan gelen araçların farlarına bakmaktan kaçınınız. Çok parlak ya da uzun farların gözlerinizi kamaştırması durumunda, yolun sol tarafına bakınız ve sol şeriti alınız, yavaşlayınız ya da aracınızı yolun kenarına çekerek gözünüzün kamaşması geçene kadar bekleyiniz. PARK LAMBALARI Park etmiş aracınızı diğer sürücülerin görmesini sağlayınız. Gerekli olması durumunda park ya da tehlike uyarı ışıklarını yakınız. SİS LAMBALARI Ön ve arka sis lambaları yalnızca, sisli veya yağmurlu havalarda ya da duman ve tozun görüş mesafenizi kısıtlaması durumunda kullanılmalıdır. Koşulların iyileşmesi ve görüş mesafenizin artması halinde, ön ve arka sis lambalarının kapatılması yasal bir gerekliliktir. Aracınızda sis lambaları yoksa, gündüzleri bu olumsuz koşullarda farlarınızı kullanabilirsiniz. TEHLİKE UYARI IŞIKLARI Aşağıdaki durumların dışında aracınızın tehlike uyarı ışıklarını yakmamalısınız: Aracınızı durdurduğunuzda ve diğer sürücü ya da yayaların yolunu kapattığında. Aracınız yavaş gittiğinde ve yolu kullanan diğer kişileri engellediğinde. Aracınızı bir arıza şeridinde durdurduğunuzda. Aracınızı yiyecek ve içecek gibi bir ürün satmak için durdurduğunuzda. Aracınızı tehlikeli hava koşullarında kullanırken. Hırsızlık karşıtı veya alkol nedeniyle birbirine kilitleme aygıtının bir parçası olarak tehlike lambaları takılmıştır. GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜNE SAHİP ARAÇLAR Polis, İtfaiye ya da Ambulans gibi geçiş üstünlüğüne sahip araçların sirenini duyduğunuzda ya da yanıp sönen mavi veya kırmızı tepe lambalarını gördüğünüzde yol veriniz. Siren, geçiş üstünlüğüne sahip aracın trafikten engelsiz geçmesi için yoldan çekilmeniz gerektiğini belirtmektedir. Bu durumda trafik genellikle araç geçinceye kadar sol tarafa çekilir. KORNALAR VE DİĞER UYARI CİHAZLARI Aşağıdaki durumların dışında korna çalmayınız ya da bir başka uyarı cihazı kullanmayınız: Yolu kullanan diğer kişilere aracınızın yaklaştığını bildirmeniz gerektiğinde. Hayvanları yoldan çekilmeleri için uyarmanız gerektiğinde. Arabanıza takılı olan hırsızlık karşıtı veya alkol nedeniyle birbirine kilitleme aygıtının bir parçası olarak korma kullanılmaktadır. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 103 5 Genel Trafik Kuralları Aynı seviyede demiryolu geçitleri Aynı seviyede demiryolu geçitleri (hemzemin geçitleri), kapı, bariyer ya da yanıp sönen ışıkların bulunmadığı yerlerde tehlikeli olabilir. Bir demiryolu geçidine yaklaşırken tren gelip gelmediğine bakınız ve tren sesine kulak veriniz. Hızınızı, çabuk durabilecek şekilde azaltınız. STOP (DUR) İŞARETLERİ Tr e n l e r h ı z l ı g i t t i k l e r i , ağır oldukları ve çabuk duramadıkları için demiryolu geçitlerinde bulunan ‘Stop’ işaretlerine uyulması zorunludur. Işıkların yanıp sönmediği durumlarda bile, trenlere dikkat ediniz. İleride trafik ışıklı demiryolu geçidi var. Demiryolu geçidinden önce durunuz. Demiryolu geçidinin karşı tarafındaki trafik ilerlemiyorsa, tüm yolu güvenli biçimde geçmeniz için yer olmadığı sürece geçitten geçmeyiniz. İleride demiryolu geçidi var. KAPILAR, BARİYERLER YA DA YANIP SÖNEN IŞIKLAR Kırmızı ışıklar yanıp sönüyorsa durunuz. Kapı, bariyer ya da yanıp sönen ışıkların olduğu yerlerde sinyallerin yanıp sönmesi durduktan ve kapı ya da bariyerler tamamen açıldıktan sonra geçmeye başlayınız. SİNYALLERİN OLMADIĞI DEMİRYOLU GEÇİTLERİ Geçitte yol veriniz ve durmaya hazır olunuz. Özellikle şehir dışında kapılar, bariyerler ya da yanıp sönen ışıkların olmadığı demiryolu geçitlerinde daha dikkatli olunuz. Yavaşlayınız ve her iki yönden de tren gelip gelmediğini kontrol ediniz. Genelde geçitlerden önce uyarı işaret levhaları bulunmaktadır. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 104 5 Genel Trafik Kuralları DİĞER TRENLERİ KONTROL EDİNİZ Bir trenin geçmesi için durmuş olmanız halinde, hareket etmeden önce daima başka bir trenin gelip gelmediğini kontrol ediniz. Bir tren yaklaşırken aynı seviyede demiryolu geçidinden geçmemelisiniz. Bir demiryolu geçidinde aşağıdaki durumlarda durmak zorundasınız: ‘Stop’ işaretinin olması. Yolda kapı ya da bariyerin olması. Kırmızı ışıkların yanıp sönmesi. Bir demiryolu görevlisinin durmanızı işaret etmesi. Alev alan, patlayıcı ya da tehlikeli bir madde taşımanız. Geçite 3 ile 15 metre arası bir uzaklıkta durmalısınız. Bir tren yaklaşırken aynı seviyede demiryolu geçidinden geçmemelisiniz. Cep telefonları Elde tutulan cep telefonu kullanırken (bu, SMS mesajları gönderme ya da almayı da kapsar) araç kullanmanız yasaktır. Araştırma bulguları, araç kullanırken cep telefonu ile konuşmanın tehlikeli olduğunu, tepki süresini yavaşlattığını ve sürücünün algılama becerilerini olumsuz etkilediğini göstermektedir. Araç kullanırken elinde cep telefonu ile konuşurken yakalanan sürücülere ceza puanının yanı sıra, ağır para cezaları da uygulanmaktadır. Araç kullanırken cep telefonunu kulaklık veya ‘hands-free’ seti ile kullanmak ya da ‘hands-free’ cep telefonu kullanmak yasak olmamasına karşın, önerilmemektedir. Cep telefonu ile konuşmadan ya da telefonu yanıtlamadan önce aracınızı park etmeniz gerekir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 105 5 Genel Trafik Kuralları Başka bir aracı çekmek Bir treyleri çekmek, tehlikeli ve zor olabilir. Bu, normal bir aracı kullanmaktan daha fazla bilgi ve beceri gerektirmektedir. ÖĞRENCİ VE GEÇİCİ EHLİYET SAHİPLERİ Öğrenci otomobil ve öğrenci ve geçici motosiklet ehliyeti sahipleri başka bir aracı ya da treyleri çekemezler. P1 otomobil ehliyetinizin olması durumunda yüksüz ağırlığı 250 kiloya kadar olan küçük treylerleri çekebilirsiniz. ARAÇ ÇEKME KURALLARI Araç çekme kuralları ve genel bilgiler için Towing Trailers, things you should know about towing broşürüne bakınız. Bu broşürü tüm RTA ofislerinde bulabilirsiniz. BU broşür RTA internet sitesinde mevcuttur. ÖNEMLİ ARAÇ ÇEKME KURALLARI Birden fazla treyler ya da başka bir araç çekmemelisiniz. Çekilme sırasında bir treyler ya da karavan içinde hiç kimse bulunmamalıdır. Sokak lambalarının olmadığı bir yolda bir karavan çekerken, öndeki aracı geçmediğiniz sürece, ağır vasıtaların veya karavan çeken diğer araçların en az 60 metre gerisinde gitmelisiniz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 106 5 Genel Trafik Kuralları Bir kazadan sonra yapılması gerekenler Bir kazaya karışmanız durumunda, derhal durmalı ve kaza geçiren diğer kişilere olabildiğince yardımcı olmalısınız. Bir kimsenin yaralanması ya da yaşamını yitirmesi durumunda, 000’ı arayıp, Polis ve Ambulans çağırmalısınız. Kaza yerinde başka kazaların meydana gelmesini önlemek için kaza mahallinde güvenlik önlemleri almanız gerekir. Kazaya karışan araçlardan düşen veya fırlayan ve muhtemelen başkalarının güvenliğini tehlikeye atabilecek her türlü nesneyi (örneğin, enkaz ya da cam kırıkları gibi) ortadan kaldırmalısınız. Bununla beraber, enkazı yoldan kaldırmanız gerektiğinde, her zaman kişisel güvenliğinizi sağlamanın önemli olduğunu unutmayınız. Bir çarpışmadan sonra: Yangın tehlikesini azaltmak için, hareketsiz hale gelmiş aracın motorunu kapatın. Tehlike uyarı lambalarını yakın. Polis aşağıdaki durumlarda kaza yerine gelip soruşturma yapabilir: Bir kimsenin yaşamını yitirmesi ya da yaralanması. Bir aracın çekilmesinin gerekmesi. Mülk ya da hayvanların zarar görmesi. Kazaya karışan kişinin durmaması ve gereken bilgileri sağlamaması. Aracınızın bir kazaya karışması durumunda, yolu kullanan diğer sürücüleri uyarmak için, etkilenen şeritte aracınızdan 50 ile 150 metre uzağa bir uyarı üçgen işareti (reflektör) koymanız gerekir. Eğer varsa, yansıtıcı yelek giymeniz önerilmektedir. Meydana gelen hasar ne olursa olsun, istenmesi halinde, kazaya karışan diğer aracın sahibi ya da sürücüsüne aşağıdaki bilgileri sağlamak zorundasınız: Adınız, soyadınız ve ehliyet ayrıntıları. Aracınızın plaka numarası. Araç sahibinin başkası olması durumunda, sahibinin adı, soyadı ve adresi. Diğer sürücüden(lerden) benzer bilgileri sağlamalarını isteyebilirsiniz. Sürücünün alkol ya da uyuşturucunun etkisi altında olduğunun düşünülmesi. Aşağıdaki durumlarda, Polis kaza yerine gelmezse, kazayı 24 saat içinde (özel durumların dışında) en kısa sürede Polise bildirmelisiniz: Kazaya karışmanız ve aracınızın ya da bir diğer aracın çekilmesinin gerekmesi. Mülkün zarar görmesi ya da hayvanların yaralanması. Ayrıntılarınızı araç sahibine verememeniz. Kaza yerine gelen Polise her zaman kazanın ve kazaya karışan araçların ayrıntılarını, adınızı, soyadınızı ve adresinizi vermeniz ve eğer biliniyorsa, herhangi bir tanık ya da kazaya karışan diğer araç sürücüsü hakkında bilgi sağlamanız gerekir. Polise ehliyetinizi her zaman göstermelisiniz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 107 5 Genel Trafik Kuralları İLK YARDIM İlk Yardım, herkesin öğrenmesi gereken bir beceridir. İlk yardım kursları hakkındaki bilgiler için St John Cankurtaran Derneği ile 9212 1088, Kızılhaç ile 9229 4111 veya Avustralya Ulusal Güvenlik Konseyi ile 1800 424 012 numaralı telefondan ilişkiye geçin. Aracınız kaza geçirirse, diğer yol kullanıcılarını uyarmak için aracınızın arkasına 50 ile 150 metre arasında bir mesafeye uyarı üçgenleri koymalısınız. Varsa, yansıtıcı bir yelek giymeniz tavsiye edilir. Tehlikeli madde taşıyan bir kamyonla çarpışmanız durumunda: 00 numaradan Polis ya da İtfaiye’yi 0 arayınız. ızan kimyasal madde ile temas S etmekten ya da gaz veya tozu solumaktan kaçınınız. işileri kaza yerinden uzaklaşmaları K konusunda uyarınız. Kamyonlarda sürücünün kapısındaki bölmede Acil Durumda Yapılacaklar Rehberi (Emergency Procedures Guide) olacaktır. Güvenli olması durumunda bu işlemleri uygulayınız. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 108 5 Genel Trafik Kuralları BİR ÇEKİCİYE İHTİYAÇ DUYMAK Kaza geçirdikten sonra bir çekicinin yardımına ihtiyaç duyarsanız, şunlara hakkınız vardır: Aracınızın nereye çekileceğine karar vermek. Aracınızı kimin çekeceğine karar vermek Yetkilendirme formunu imzalamadan önce istediğiniz kişiyle (aracınızı çekeceğiniz doğru yere ilişkin yardım için) ilişkiye geçmek. Aracın sahibi/sürücüsü olarak, çekicinin sürücüsünün yanında onaylı bir sertifikası olduğunu kontrol etmekten ve olduğundan emin olmaktan, siz sorumlusunuz. NSW merkezli bir çekicinin dört sayılı ve ‘TT’ ile biten bir numarası olması gerekir. Çekici sürücüsü, onaylı bir sürücü sertifikası gösteremezse veya yetkili bir çekicisi yoksa, aracınızı çekmesine izin vermeyin. Çekme yetkilendirmesinin bir kopyasını almak. Aracın sahibi/sürücüsü olarak asıl sorumluluğunuz, kazayı derhal polise bildirmek ve çekicinin sürücüsünü, aracınızı çekmesi için, Çekme Yetki Form’unu imzalayarak yetkilendirmektir. Böyle bir yetkilendirmeyi yapamıyorsanız, bir polis memuru veya yetkili bir görevli, aracınızın çekilmesi için yetki verebilecektir. Aracınızın kapsamlı bir sigorta poliçesi varsa, çekici ücretini de karşılayabilir. Sigortanızdan kontrol edin. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 109 5 Genel Trafik Kuralları Hayvanlar ve araçlar Araçlarda hayvanlarla birlikte seyahat etme ve bir kazadan sonra hayvanı ne yapacağınız konularında bilmeniz gereken şeyler vardır. HAYVANLARIN ESENLİĞİ HAYVANLARA İLİŞKİN KURALLAR Her yıl hayvanların karıştığı kazaların çoğu şehir dışı yollarda meydana gelmektedir. Yolda bir hayvan (canlı ya da ölü) görmeniz durumunda, aracınızın kontrolünü kaybetmenize ya da karşıdan gelen bir araçla çarpışmanıza neden olabileceğinden, hayvandan kaçınmak için direksiyonu sert bir şekilde kırmayınız. Güvenli bir şekilde yapabilmeniz halinde durmanız ya da yavaşlayıp hayvanın etrafından kontrollü bir şekilde geçmeniz gerekir. Bir sürücü, motosiklet binicisi, bisiklet binicisi veya yolcu, araba hareket halindeyken, boynuna bir ip veya benzerini bağlayarak da olsa bir hayvana kılavuzluk etmemelidir. Hayvanlar uygun yerlere oturtulmalı veya yerleştirilmelidir. Sürücü, kucağında bir hayvanla araç süremez. Güvenli bir şekilde geçememeniz durumunda, kendinizin ya da başkalarının yaralanma veya ölümünden kaçınmak için hayvana çarpmak zorunda kalabilirsiniz. Ölmesi durumunda, eğer güvenliyse, hayvanı yoldan kaldırınız. Yabanıl hayvanların keselerinde yavruları olabileceğinden, dikkatli olunuz. Bir yabanıl hayvanın yaralanması durumunda, Wildlife and Information Rescue Service (WIRES) servisini aramanız gerekir. Hayvanın evcil olması durumunda, sahibini, Polisi ya da RSPCA’yı aramalısınız. Hayvanın yaralanması halinde, derhal en yakın veterinere veya hayvan barınağına götürünüz. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 110 5 Özet GENEL TRAFİK KURALLARINA İLİŞKİN BİLİNMESİ GEREKENLER NOTLAR Bu bölümde NSW trafik kurallarının önemi açıklanmaktadır. Bu bölümü okuduktan sonra aşağıdaki konularda bilgi sahibi olmanız gerekir: Hız sınırları. Sürücüler için alkol sınırları. Emniyet kemerleri ve çocuk emniyet gereçleri. Diğer araç ya da yayalara ne zaman yol verileceği. Bir dönel kavşaktan çıkarken sinyal verme. Sağa veya sola dönüş sırasında aracınızın yolda bulunması gereken yer. Trafik ışıkları ve B işaretlerinin neyi gösterdiği. Düzenleyici işaretler ile uyarı işaretleri arasındaki fark. Çeşitli yol üstü işaretleri ve bölme çizgileri. Park etme kuralları. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 111 5 Örnek sınav soruları Bilginizi ölçünüz Doğru yanıtı () ile işaretleyiniz. Daha sonra bu el kitabının sonundaki yanıt anahtarı bölümünden yanıtınızın doğru olup olmadığını kontrol ediniz. 1.Trafik ışıklarında ‘U’ dönüşü yapabilir misiniz? a) Evet, her zaman. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Kavşakta U-TURN PERMITTED . . . . . . . . . işaret levhası olmasının dışında, hayır c) Başka bir araçla çarpışma . . . . . . . . . . . . . . tehlikesi yoksa, evet 2.Öndeki aracı geçmeden önce yapmanız gereken ilk şey: a) Korna çalmak.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Güvenli ve karşıda yolun açık . . . . . . . . . . . olmasından emin olmak. c) Hızınızı artırmak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.En fazla hız sınırından daha fazla hız yapmanıza – a) Yalnızca başka bir aracı geçerken . . . . . . . . izin verilir b) Diğer araçların hız sınırından . . . . . . . . . . . daha fazla hızda gitmeleri durumunda izin verilir. c) Yasal olarak hiçbir zaman izin . . . . . . . . . . . verilmez Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 112 6 Araçların tescili Araç kullanmaya başlamadan önce bazı temel kontrolleri yapmanız gerekir. Aracınızın trafiğe çıkabilirliği düzenli aralıklarla kontrol edilmelidir. Birçok durumda, araç tescili için yıllık güvenlik muayene raporuna gereksiniminiz olacaktır. Aracınız yetkili kuruma tescil ettirilmelidir. Aracınıza geçerli tescil belgesi etiketi yapıştırılmış olmalı ve süresi bitmiş eski etiketler çıkarılmalıdır. Aracınızda ayrıca, RTA tarafından verilmiş olan plakalar bulunmalıdır. Bunlar, otomobil, kamyon ve toplu taşım araçlarının (otobüs, taksi v.b.) ön ve arka taraflarında, motosiklet ve treylerin ise yalnızca arka taraflarında yer almalıdır. Bu plakalar, tescil belgesinde kayıtlı plaka numarası ile aynı ve RTA tarafından verilmiş olmalıdır. zorundasınız. Bu uygulama NSW eyaletinde son bir ay içinde tescil belgesi alan ya da mevcut Tescil Belgesi INSPECTION NOT REQUIRED ibaresi ile tasdikli araçlar için geçerli değildir. Tescil belgesi (ruhsat) olmayan bir aracı yolda ya da yolların olduğu bir bölgede bırakmak veya kullanmak suçtur. PLAKALAR Ayrıca, tescil belgesi olmayan bir aracı bir başka kişinin yolda ya da yolların olduğu bir bölgede bırakmasına veya kullanmasına izin vermek de suçtur. Zorunlu üçüncü şahıs sigortası, tescil edilmemiş bir araç için geçersiz olduğundan, sürücü ya da aracın üzerine kayıtlı olduğu işletmeci çok büyük mali uygulamalara maruz kalabilir. Bu, bir kaza sonucunda yaralanan kişilere tazminat ödenmesinden kişisel olarak sorumlu olduğunuz anlamına gelmektedir. Tescil edilmemiş ya da sigortalanmamış bir aracı kullanmanın ağır cezaları vardır. Araç tescil belgesi yenileme duyurusunun INSPECTION REQUIRED (MUAYENE GEREKİR) ibaresi ile tasdikli olması durumunda, tescil belgesi yenilenmeden önce aracın muayeneden geçmesi gerekecektir. Araç muayeneyi geçerse size geçtiğini gösteren bir muayene raporu (a pink slip); geçemezse, aracın onarılması gereken arızalarını içeren bir rapor verilecektir. Araç muayeneyi geçinceye kadar tescil belgesini yenileyemezsiniz. Aracınızı kendiniz satmanız durumunda, aracı muayeneden geçirterek, bir aydan daha eski olmayan muayene raporunu alıcıya vermek Aracınızda süresi dolmuş herhangi bir tescil etiketi bulundurmamalısınız. Sahibi olduğunuz ya da kullandığınız aracın plakaları: RTA tarafından verilmiş olmalıdır. Aracın eksenine 45 derecelik açı içinde her yerden ve en az 20 metre uzaklıktan kolayca görülebilecek ve okunabilecek şekilde takılmalıdır (sağ taraftaki şekle bakınız). Bu kural, plakaların herhangi bir şeyle (çekme çubuğu ya da taşınan herhangi bir nesne gibi) kapatılamayacakları anlamına gelmektedir. Aracınızın arka plakasını kapatan bir bisiklet askısında bisiklet taşımanız durumunda, plakayı ya açıkca görülebilecek bir yere yerleştirmelisiniz ya da bisiklet askısına takmak üzere özel bisiklet plakası almalısınız. Aracınızın plaka numarası ile aynı olması gereken bisiklet plakasını RTA ofislerinden ya da 13 22 13 numarayı arayarak sipariş edebilirsiniz. Açık bir şekilde okunabilmelidir - kirli, aşınmış ya da hasar görmemiş olmalıdır. Tescil belgesi süresi dolduktan sonra RTA’ya geri verilmelidir. Arka plaka geceleri net görülecek şekilde aydınlatılmalıdır. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 113 6 Araçların tescili LASTİKLER Aracınızın lastikleri iyi durumda ve oluklarının derinliği yüzeyden itibaren en az 1.5 mm olmalıdır. Otomobil (steyşin vagon, kamyonet ve minibüsler dahil) ve motosikletlerde, oluklu bir şekilde imal edilmediği sürece, yeniden oluklandırılmış lastik kullanılmamalıdır. Lastiklerinize üretici firmanın talimatları doğrultusunda hava basmanız gerekir. Aksi takdirde çok ısınıp patlayabilirler. Lastik yanaklarında çatlaklar ya da balon gibi şişlikler olmamalıdır. Lastiklerinizin düzensiz bir şekilde aşınması durumunda, direksiyon çekişinde ya da süspansiyonda bir sorun olabilir. ARACINIZI KONTROL ETMEK Aracınızda: Lambaları – farları, fren lambalarını, sinyalleri; Frenlerinizi; Aşağıda belirtilenler suç teşkil etmektedir: Plakaları herhangi bir şekilde değiştirmek. Bir plakayı RTA tarafından tescil edilmiş araçtan başka bir araca takmak. Düz, şeffaf ve renksiz olmayan plakalar kullanmak (üzerinde çizgiler olan plakalar net ve okunabilir olarak değerlendirilmemektedir). TRAFİĞE ÇIKABİLME Araç kullanmadan önce aracınızın trafiğe çıkabilir olmasını sağlamanız gerekir. Trafiğe çıkabilecek durumda olan araç güvenli kullanılan ve yasaların gerektirdiği standartlara sahip olan araçtır. Araçlara ilişkin bazı önemli kurallar bu bölümde açıklanmıştır. Aracınıza uygulanan kurallara ilişkin herhangi bir kuşkunuzun olması durumunda, 13 22 13 numaradan RTA’yı arayınız. Direksiyonu; Ön camı, silecek ve yıkayıcıları; Kornayı; Lastikleri; ve Emniyet kemerlerini kontrol ediniz. Sürücü koltuğunu kendinize uygun olacak şekilde ayarlayınız. Oturduğunuz yerden yolu rahatça görebilmeli ve kontrol tablosuna, eğilmeden kolayca ulaşabilmesiniz. Tüm lambaların çalıştığından ve kolaylıkla görüldüklerinden emin olunuz. Lambaların, camların ve aynaların temiz olmasını sağlayınız. Aynalarınızı arkayı ve yan tarafları iyi görebilecek şekilde ayarlayınız. Lambalarınızın çalışmaması durumunda gece araç kullanmayınız. Defect Notices (ARIZA BİLDİRİMLERİ) Aracınızın, Road Transport (Vehicle Registration) Regulations’in gerektirdiği trafiğe çıkabilme standartlarına uymaması durumunda, Polis sizi durdurup aracınızı muayene edebilir ve bir Defect Notice (Arıza Bildirimi) verebilir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 114 6 Araçların tescili Örneğin; aracınızın çok gürültü çıkarması, yağ akıtması ya da çok fazla egzos dumanı çıkartması gibi durumlarda arıza bildirimi verilebilir. Aracınıza böyle bir bildirim verildiğinde, tamir edilmeli ve resmi temiz kağıdı alınmalıdır (bazen, tamir edilinceye ve arıza bildirimi kaldırılıncaya kadar aracı kullanamazsınız). Tamirinden siz sorumlu olmasanız da, arızalı bir aracı kullanmak suçtur. Defect Notices verildiğinde, önemli biçimde arızalı veya eksik donanım için ayrıca bir Ceza Bildirimi de verilebilir. Ağır cezalar uygulandığından, plakanızın hiçbir bölümünü kapatmayınız. Çekme topuzları, tescil etiketi tutturaçları ve bisiklet askısına özel özen gösteriniz. ARAÇLARIN ÖNÜNDEKİ ÇIKINTILAR Bazı araçlara sivri uçlu ve keskin kenarlı kötü tasarımlanmış ‘bull bar’ (öne takılan kalın demir borular); bazı araçlara ise, tampon ya da demir borulardan taşacak şekilde aksesuarlar takılmıştır. Aksesuar ya da demir boruların Australian Design Rules and Regulations’da (Avustralya Tasarım Kural ve Yönetmelikleri) belirtilen standartlara uymaması durumunda, bir arıza bildirimi verilebilir. Ayrıntılı bilgi için herhangi bir RTA ofisinden ya da RTA web sitesinden Protrusions on the Front of Vehicles adlı broşürü edininiz. Olta koyulacak yerler, ‘spotllight’ lamba yuvaları ve vinçler doğru takılmamaları durumunda, aracınızın önünde yasa dışı aksesuarlar olarak değerlendirilmektedir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 115 6 Özet ARAÇ TESCİLİNE İLİŞKİN BİLİNMESİ GEREKENLER NOTLAR Bu bölümde aracınız için trafiğe çıkabilirlik ve araç tescili gerekleri ana hatlarıyla açıklanmaktadır. Bu bölümü okuduktan sonra aşağıdaki konularda bilgi sahibi olmanız gerekir: Aracınızla ilgili tescil gerekleri. Aracınızı nasıl kontrol edecek ve trafiğe çıkabilirliğini nasıl sağlayacaksınız. Trafiğe çıkamayacak araçlara verilen arıza bildirimlerine ilişkin bilgiler. Aracın ön kısmına takılan yasa dışı çıkıntılara ilişkin bilgiler. Plaka için gerekler. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 116 6 Örnek sınav soruları Bilginizi ölçünüz Doğru yanıtı () ile işaretleyiniz. Daha sonra bu el kitabının sonundaki yanıt anahtarı bölümünden yanıtınızın doğru olup olmadığını kontrol ediniz. 1.Aracınızın plakasının net bir şekilde görülmesini engellemek suç mudur? a) Evet, her zaman. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Evet, ancak, çekme çubuğu ya . . . . . . . . . . da bisiklet askısının arka plakayı kapatması yasaldır. c) Hayır, eğer isterseniz, aracınızın . . . . . . . . . plakasını kapatabilirsiniz. 2.Aracınızın arkasına bisiklet askısı koyduğunuzda bunun plakayı kapattığını gördünüz. Bu durumda ne yapmanız gerekir? a) Bu halde araç kullanınız. . . . . . . . . . . . . . . . b) Bisiklet askısı takıldığında . . . . . . . . . . . . . . plakanızı kolayca görülebilen bir yere takınız. c) Plakayı, net bir şekilde görülebilme . . . . . . . ve okunabilmesini sağlayacak malzemeden yaptırınız. 3.Bir araç satın aldınız ve yedek lastiğin düzleşmiş olduğunu ve oluklarının zor görüldüğünü farkettiniz. Lastiğiniz patladığında düzleşmiş yedek lastikle araç kullanmak yasal mıdır? a) Evet, lastiğe doğru bir şekilde . . . . . . . . . . . hava verilmesi ve yanaklarının iyi durumda olması koşuluyla b) Evet, patlak lastiği 24 saat içinde . . . . . . . . tamir ettirmeniz gerekir. c) Hayır, yedek bile olsa, düzleşmiş . . . . . . . . lastikle araç kullanmak yasaktır. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 117 7 Cezalar NSW yasaları gereği, başkalarının rahatsız olmasına, mali olarak zarar görmesine ya da acı çekmesine yol açan trafik suçları için cezaya çarptırılabilirsiniz. TRAFİK SUÇLARI Trafik suçlarına uygulanan cezalar para cezası, ehliyet sahibi olmaktan ya da yeniden almaktan men edilme, ehliyetin belirli bir süre için geri alınması veya iptal edilmesi, yolcu kısıtları ve daha ağır trafik suçlarında hapis cezasını kapsamaktadır. TRAFİK SUÇLARINDA CEZA PUANLARI Trafik yasalarını çiğnemeniz durumunda, para cezasına çarptırılmakta; belirli bir trafik suçunda ise ehliyetinize ceza puanları işlenmektedir. Belirli sayıda ceza puanı birikmesi durumunda ehliyetiniz belli bir süre için geri alınabilir. Farklı ehliyet türleri için farklı ceza puanı sınırları vardır. Ehliyetinizin ceza puanı sınırını öğreniniz. Bazı trafik suçlarına tatil dönemlerinde iki katı ceza puanı uygulanmaktadır. Bu suçlar hız yapma, emniyet kemeri takmama ve motosiklet kullanırken kask takmamayı kapsamaktadır. Trafik suçunun mahkeme tarafından geçersiz kılınması ya da Crimes (Sentencing Procedure) Act 1999 Bölüm 10 (1) maddesi uyarınca davanın reddedilmesi halinde de ehliyetinize ceza puanları işlenmektedir. HIZ SINIRININ SAATTE 30 İLE 45 KM. ARASINDA AŞILMASI Hız sınırını: Saatte 30 kilometreden fazla, ancak 45 kilometreden daha az aşmanız durumunda, en az dört ceza puanı alacak, ağır para cezasına çarptırılacak ve ehliyetiniz en az üç aylık bir süre için geri alınacaktır. Saatte 45 kilometreden daha fazla aşmanız durumunda, en az altı ceza puanı alacak, ağır para cezasına çarptırılacak ve ehliyetiniz en az altı aylık bir süre için geri alınacaktır. Ehliyetinizin hız nedeniyle geçici olarak geri alınması durumunda, RTA bu sürenin başlama tarihini size bildirecektir. Bu ceza, ceza puanlarınız ehliyetinize uygulanan sınırın altında da olsa, uygulanacaktır. Hız nedeniyle aldığınız ceza puanlarının, toplam puanınızın, ehliyetinize uygulanan sınıra ulaşması ya da bu sınırı geçmesine yol açması durumunda, ehliyetiniz daha uzun bir süre için geri alınacaktır. Ceza puanları programına ilişkin ayrıntılı bilgi için, RTA web sitesini ziyaret ediniz ya da herhangi bir RTA ofisinden Demerit Points, Encouraging Safe Driving adlı broşürü alınız. HIZ CEZALARI Hız sınırını aşmaya uygulanan cezalar; ceza puanı verilmesi, para cezasına çarptırılma ve ehliyetin belli bir süre geri alınmasını kapsamaktadır. Cezalar, hız sınırını kaç kilometre aştığınıza bağlı olarak artmaktadır. Hız yapmaya uygulanan en hafif ceza, sürücülere üç ceza puanı verilmesidir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 118 7 Cezalar DİĞER AĞIR TRAFİK SUÇLARI Daha ağır trafik suçları işlemeniz durumunda, mahkeme kararıyla trafikten men edilebilirsiniz. Trafikten men süresine mahkeme karar vermektedir. Bu süre beş yıla kadar ya da daha uzun olabilir. Cezaevine bile gönderilebilirsiniz. Bu suçlar aşağıda belirtilenleri kapsamaktadır: Alkol ya da bir başka uyuşturucu maddenin etkisi altında araç kullanmak ya da kullanma girişiminde bulunmak. Kandaki alkol miktarının ehliyetinize uygulanan sınırın üzerinde iken araç kullanmak ya da kullanma girişiminde bulunmak. Nefes testi uygulanmasını reddetmek. Bir kişinin yaralandığı ya da yaşamını yitirdiği bir kazadan sonra durmamak. Tehlikeli bir hızda araç kullanmak. Tehlikeli bir şekilde araç kullanmak. Radar dedektörü gibi hız ölçen aygıtlara arabalarda veya treylerlerde izin verilmez. Büyük para cezaları ve puan kaybı uygulanır. YARALANMA YA DA ÖLÜME YOL AÇACAK ŞEKİLDE İHMALKAR VE TEHLİKELİ ARAÇ KULLANMAK Yasa uyarınca, yaralanma ya da ölüme yol açacak şekilde ihmalkar ya da tehlikeli araç kullanan kişilere karşı ağır cezalar uygulanmaktadır. İhmalkar davranışınız nedeniyle bir kişinin yaralandığı bir kazaya karışan aracın sürücüsü olarak hapis ve ağır para cezasına çarptırılabilir ve ayrıca belirli bir süre trafikten men edilebilirsiniz. Böylesi bir kazada bir kişinin yaşamını yitirmesi durumunda, hapis ve daha ağır para cezasına çarptırılabilirsiniz. Tehlikeli araç kullanmanız nedeniyle bir kişinin yaralanması durumunda, yedi yıl hapis cezasına çarptırılabilirsiniz. Böyle bir kazada bir kişinin yaşamını yitirmesi durumunda ise, 10 yıla kadar hapis cezası verilebilir. Bu suçlara verilen maksimum cezalar, ‘cezayı artırıcı nedenlerin’ varlığının kanıtlanması durumunda dört yıla kadar hapis cezası ilavesiyle daha da artırılabilir. Cezayı artırıcı nedenler şunlardır: Yolun ilgili bölümüne uygulan hız sınırının 45 kilometre üzerinde araç kullanmak. Kanda alkol düzeyinin 0.15 ya da daha fazla olması. Polisten kaçmak amacıyla araç kullanmak. SOKAK YA DA KISA MESAFELİ ARABA YARIŞLARI Sokak ya da kısa mesafeli araba yarışlarına uygulanan cezalar çok ağırdır. Polis, bu tür bir yarışta yer aldığınızdan kuşkulanması durumunda, hemen aracınıza el koyabilir. Mahkemede suçlu bulunmanız halinde, ağır para cezasına çarptırılabilir ve aracınıza üç aya kadar bir süre için el konulabilir. Ayrıca aracınızı geri aldığınızda yer ücretini de siz ödemek zorunda kalacaksınız. Bu suçtan dolayı ikinci kez hüküm giymeniz durumunda, ceza olarak aracınız elinizden alınıp satılabilir. Ceza puanları programı kapsamında, bu tür yarışlarla ilgili davranışlara üç ceza puanı uygulanmaktadır. İÇKİLİ ARAÇ KULLANMA İçkili araç kullanmaya uygulanan cezalar kanda saptanan alkol düzeyine bağlı olarak artmaktadır. Cezalar ağırdır ve aşağıda belirtilenleri kapsayabilir: İkinci kez suç işlendiğinde artan ağır para cezası. Ehliyetin anında belirli bir süre için geri alınması. İkinci kez suç işlendiğinde artan hapis cezası. Belirli bir süre ya da yaşam boyu trafikten men. İnsan hayatını tehlikeye atacak hızda ya da şekilde araç kullanmanız ve yaralanma ya da ölümle sonuçlanan bir kazaya karışmanız durumunda, cezalar çok ağır olabilir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 119 7 Cezalar EHLİYETSİZ ARAÇ KULLANMAK PARA CEZALARINI ÖDEMEMEK Ehliyetsiz araç kullanmaya ağır cezalar uygulanmaktadır. Aşağıdaki durumlarda anında para cezasına çarptırılabilirsiniz: Para cezasını size tanınan süre içinde ödememeniz durumunda, konu State Debt Recovery Office’e (SDRO) sevk edilecektir. Süresi bitmiş ehliyetle araç kullanmak. Ehliyetinizin türünün kullandığınız araç için geçerli olmaması. NSW Eyaletinde sürekli oturma iznine sahip olduktan sonra üç aydan daha uzun bir süre başka bir eyaletten ya da ülkeden almış olduğunuz ehliyetle araç kullanmak. Ehliyet taşıma ya da almadan men edildiğiniz veya ehliyetinizin iptal edilmesi ya da belirli bir süre için geri alınması sonucu araç kullanmamanız gereken dönemde araç kullanma suçuyla hüküm giymeniz durumunda, daha ağır cezalar uygulanmaktadır. Bu tür suçlara yerel bir mahkemede sulh hakimi bakmakta olup, cezalar 3,300 dolara kadar para ve 18 aya kadar hapis cezası ile trafikten meni kapsamaktadır. Beş yıl içinde ikinci kez ya da ardarda aynı suçu işlemeniz durumunda, daha ağır cezalar uygulanmaktadır. Cezalara ilişkin ayrıntılı bilgi için RTA web sitesini ziyaret ediniz. Ehliyeti olmayan bir kişinin aracınızı kullanmasına izin vermeniz durumunda cezaya çarptırılırsınız. Ödenmesi gereken tutarın SDRO’ya ödenmemesi halinde, SDRO, RTA’ya ehliyetinizin belirli bir süre için geri alınması ve/veya aracın tescil belgesinin iptal edilmesi ve tüm cezalar ödeninceye kadar sizinle belirli işlemlerin yürütülmemesi konusunda talimat verecektir. Ehliyetinizin belirli bir süre için geri alınması ve sizin SDRO’ya ödeme yapmanız durumunda, RTA’ya uygulamanın durdurulması yönünde talimat verilecektir. RTA size, ehliyetin geri alınma işleminin artık geçersiz olduğunun ve araç kullanabileceğinizin belirtildiği bir mektup gönderecektir. Ehliyetin geçici olarak geri alınmasının ardından 6 ay içinde ödeme yapılmaması durumunda, SDRO RTA’ya ehliyeti iptal etmeleri doğrultusunda talimat verebilir. Bu, tüm ceza borçları ödendiğinde, bir RTA ofisine gidip yeni bir ehliyet için başvurmanız gerektiği anlamına gelmektedir. Ehliyetinizin geri alınması ya da iptalinden önceki tüm ceza puanlarınız, bu uygulama durdurulduğunda veya yeni ehliyetinizi aldığınızda ehliyetinize aktarılır. Tahsil edilmesi için SDRO’ya gönderilmiş olan ödenmemiş cezalara ilişkin ayrıntılı bilgi için, 1300 655 805 numaradan SDRO Ceza Hattı’nı arayınız. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 120 7 Özet TRAFİK CEZALARINA İLİŞKİN BİLİNMESİ GEREKENLER NOTLAR Bu bölümde trafik suçları için verilen cezalar açıklanmaktadır. Bu bölümü okuduktan sonra aşağıdaki konularda bilgi sahibi olmanız gerekir: Ceza puanları programı genel olarak nasıl uygulanmaktadır. Belirli hız suçlarına uygulanan ehliyetin geri alınması süreleri nelerdir. Ciddi, ihmale dayalı ya da tehlikeli araç kullanmaktan kaynaklanan trafik suçlarına uygulanan cezalar. Sokak ve kısa mesafeli araba yarışlarına uygulanan cezalar sonucu bir araca nasıl el konulur. Bir para cezasının ödenmemesi durumunda neler olur. İçkili ve ehliyetsiz araç kullanmaya uygulanan cezalar. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 121 7 Örnek sınav soruları Bilginizi ölçünüz Doğru yanıtı () ile işaretleyiniz. Daha sonra bu el kitabının sonundaki yanıt anahtarı bölümünden yanıtınızın doğru olup olmadığını kontrol ediniz. 1.Polis sokak ya da kısa mesafeli bir yarışta yer aldığınızdan kuşkulanması durumunda, derhal yasal girişimde bulunabilir. Aşağıdakilerden hangisi doğrudur? Polis – a) Aracınızı bölge karakoluna götürür ve ertesi sabaha kadar orada tutar. b) Aracınızı elinizden alır ve üç aya kadar bir yerde tutar. c) Aracınızı elinizden alır ve açık artırma ile satar. 2.Tehlikeli araç kullanmaktan hüküm giymeniz durumunda – a) Ehliyetinizi kaybedebilir ve cezaevine gönderilebilirsiniz. b) Yalnızca para cezasına çarptırılabilir ve ceza puanı alabilirsiniz. c) Yalnızca ceza puanı alabilirsiniz. 3.Kandaki alkol düzeyi ehliyetiniz için geçerli olan sınırın üzerinde iken araç kullanmaktan hüküm giymeniz durumunda ehliyetinizi kaybedebilirsiniz. Ayrıca – a) Size özel bir hız sınırı uygulanabilir. b) Cezaevine gönderilebilirsiniz. c) Otomatik araç kullanma kısıtı getirilebilir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 122 8 Örnek soruların yanıtları Bunlar bilginizi ölçmek için her bölümün sonunda verilen örnek soruların yanıtlarıdır. Daha fazla örnek soru için www.rta.nsw.gov.au web sitesini ziyaret ediniz. 2. Bölüm Ehliyetler 1.P1 ya da P2 ehliyeti olan bir sürücü, bir öğrenci sürücüye yasal olarak direksiyon dersi verebilir mi? 4. Bölüm 1.İyi yol ve hava koşulları altında herhangi bir aracın arkasında herhangi bir hızda araç kullanırken – a) Hayır. b) Önünüzdeki araçla aranızda en az üç saniyelik bir takip mesafesi bırakmanız gerekir. 2.P1 ehliyeti olan bir sürücü P2 ehliyeti alabilmek için, P1 ehliyetine an az – 2.Gece – b) 12 aylık bir süredir sahip olmalıdır. 3.Araç kullanırken her zaman ehliyetinizi yanınızda bulundurmak zorunda mısınız? c) Evet. 3. Bölüm Yol güvenliği 1.Araç kullanırken uykunuzun gelmesi durumunda en uygun olan, aşağıdakilerden hangisini yapmaktır? b) Durup dinleniniz ve mümkünse sürücüyü değiştiriniz. Güvenli araç kullanma b) Önünüzdeki araçla aranızda daha uzun bir mesafe bırakmanız gerekir. 3.G ece ve siz sinemadan eve dönüyorsunuz. Önünüzde giden araçlar var. Önünüzdeki araçla aranızda ne kadar mesafe bırakmanız gerekir? a) Geceleri uzaklık kolayca yanlış değerlendirildiğinden yaklaşık dört saniyelik bir mesafe. 2.Yasadışı uyuşturucu madde kullanmanız durumunda – a) Araç kullanmamalısınız. 3. Alkolün etkisi altında olan yayalar – a) T rafik kazalarına en fazla karışan gruplardan biridir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 123 8 Örnek soruların yanıtları 5. Bölüm Genel trafik kuralları 1.Trafik ışıklarında ‘U’ dönüşü yapabilir misiniz? b) Kavşakta U-TURN PERMITTED işaret levhası olmasının dışında, hayır. 2.Öndeki aracı geçmeden önce yapmanız gereken ilk şey: b) Güvenli ve karşıda yolun açık olmasından emin olmak. 7. Bölüm Cezalar 1.Polis sokak ya da kısa mesafeli bir yarışta yer aldığınızdan kuşkulanması durumunda, derhal yasal girişimde bulunabilir. Aşağıdakilerden hangisi doğrudur? Polis – b) Aracınızı elinizden alır ve üç aya kadar bir yerde tutar. 3.En fazla hız sınırından daha fazla hız yapmanıza – 2.Tehlikeli araç kullanmaktan hüküm giymeniz durumunda – 6. c) Yasal olarak hiçbir zaman izin verilmez. Bölüm Araç tescili 1.Aracınızın plakasının net bir şekilde görülmesini engellemek suç mudur? a) Evet, her zaman 2.Aracınızın arkasına bisiklet askısı koyduğunuzda bunun plakayı kapattığını gördünüz. Bu durumda ne yapmanız gerekir? a) Ehliyetinizi kaybedebilir ve cezaevine gönderilebilirsiniz. 3.Kandaki alkol düzeyi ehliyetiniz için geçerli olan sınırın üzerinde iken araç kullanmaktan hüküm giymeniz durumunda ehliyetinizi kaybedebilirsiniz. Ayrıca – b) Cezaevine gönderilebilirsiniz. b) Bisiklet askısı takıldığında plakanızı kolayca görülebilen bir yere takınız. 3.Bir araç satın aldınız ve yedek lastiğin düzleşmiş ve oluklarının zor görüldüğünü farkettiniz. Lastiğiniz patladığında düzleşmiş yedek lastikle araç kullanmak yasal mıdır? c) Hayır, yedek bile olsa, düzleşmiş lastikle araç kullanmak yasaktır. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 124 9 Terimler Sözlüğü Adjacent direction – Yan yön; sağdan ya da soldan yolunuzu kesen. Amber – Sarı; trafik ışıkları için kullanılan sarı renk. Approaching – Yaklaşmak; herhangi bir yönden yaklaşma. Arterial road – Ana yol; banliyöler arasında ya da şehir veya kasabalarda trafiğin yoğun olduğu yollar. Axle – Dingil; tekerleklerin üzerinde döndükleri kol demiri. BAC – Kanda Alkol Yoğunluğu; 100 mililitre kandaki alkolün gram olarak ölçülen değeri. Beam (lights) – Farlar/ışıklar; farların açısı ve parlaklığı - (kısa ya da uzun farlar). Blind spots (başla kontrol terimine bakınız) – Kör nokta; aynalardan görülmeyen alan. Blockouts – Santral vizyon kaybı ve/veya görüşünüzün engellendiği durumlar. Black spot/black length – Kara nokta; yolun, trafik kaza oranının yüksek olduğu yer ya da bölümü. Boom – Bariyer; bir demiryolu geçidinde olduğu gibi yolu kapamak için kullanılan uzun direk. Buffering – Tampon boşluk bırakma; tehlikeli durumlardan kaçınabilmek için aracınızın etrafında en fazla boş alan bırakacak şekilde araç kullanmak. Built up area – Yerleşim bölgesi; yolun uzunluğu ile ilgili olarak, yol kenarında binaların ya da 500 metre veya daha uzun bir mesafe içinde en fazla 100 metre aralıklarla; ya da yolun 500 metreden kısa olması durumunda tüm yolda sokak/cadde aydınlatmasının olduğu bir alan. Bystander – Görgü tanığı; olay yerinde bulunan, ancak olaya karışmayan kişi. Car based motor tricycles – esas olarak otomobil parçalarından imal edilmiş üç tekerlekli bir araç. Cancelled (licence) – Ehliyetin iptali; artık ehliyetinizi; bir başka deyişle araç kullanamazsınız. Child restraint – Çocuk güvenlik gereci; belirli bir yaşın altındaki çocukların kullanmaları/takmaları gereken özel emniyet kemeri, koltuk ya da kapsüller (örneğin; bebek kapsülleri, çocuk koltukları, çocuk emniyet kemerleri gibi). Colliding – Çarpışma Crash avoidance space – Takip mesafesi; sürücünün olası bir çarpışmayı önlemek amacıyla önündeki araçla arasında bırakması gereken mesafe. Compliance plate – üretildiği tarihte geçerli güvenlik standartlarına uygun olarak üretilmiş olan bir aracı belirleyen plaka. Compulsory – Zorunlu, gerekli, yapılması şart olan. Corrosive (chemical) – Aşındırıcı, asit gibi eritici kimyasal madde. Covering the brake – Sağ ayağınızın gaz pedalından kalkmış, ve fren pedalının üzerinde, frene basmadan durması. Ayrıca ‘frene hazırlanma’ terimine bakınız. DART – Sürme Yeteneği Yol Sınavı. Default speed limit – Normal hız sınırı; Hız sınırı işaret levhalarının olmadığı yerlerde uygulanan hız sınırı. Şehir içinde hız sınırı saatte 50 kilometredir. Defined – açıklanan. Demerit (points) – Ceza puanları; değişik ehliyet türleri (öğrenci, gecici v.b.) için farklı ceza puanları uygulanmaktadır. Çeşitli trafik suçlarına uygulanan ceza puanları ehliyetinize işlenmektedir (örneğin, hız yapma). Çok fazla ceza puanı almanız durumunda, ehliyetiniz iptal edilebilir ya da belirli bir süre için geri alınabilir. Device – Cihaz; ekipman parçası. Diabetes – Şeker hastalığı/diyabet; vücudun şekeri yakmasını etkileyen hastalık. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 125 9 Terimler Sözlüğü Disability (driving) – Özürlülük; araç kullanmanızı etkileyen fiziksel özürlülük. Disqualified (licence) – Trafikten men; NSW’de bir ehliyet sahibi olamaz ya da bir ehliyet alamazsınız. Artık araç kullanamazsınız. Driving instructor – Sürücü öğretmeni; öğrenci ya da geçici ehliyeti olan kişilere (para ya da hediye karşılığında) araç kullanmayı öğreten kişi. Driver Qualification Test (DQT) – Sürücü Yetkinlik Testi-DQT; İleri düzey Tehlike Kavrama Testi ile trafik kuralları ve güvenli araç kullanma testlerinden oluşan bir test. P2 ehliyetinden tam ehliyete geçmek için bu testte başarılı olmak gerekir. Edge line – Yol kenarı çizgisi; yol boyunca ya da yolun en sol veya sağ kısmına yakın çizilen çizgi. Endorsed – Tasdik; bir belgedeki tasdik (örneğin; bir ehliyet ya da tescil belgesi). Engine capacity – Motor kapasitesi; motor kapasitesi genellikle litre ya da santimetreküp (cm3) olarak belirtilmektedir. 1 Litre =1000 cm3. Epilepsy – Sara; nöbetlere yol açabilen bir hastalık. Exceed – Aşırı; aşmak- hız sınırında olduğu gibi, hız sınırını aşmak, hız sınırının üstünde gitmektir. Exempt – Özel durum/Muafiyet; muaf olmanız durumunda, belirli bir koşul sizin için geçerli değildir (örneğin, testler ve ücretler). Expired (licence) – Süresi dolmuş; ehliyetin üzerindeki tarihin ve bu bağlamda ehliyetin geçersiz olması. Explosive – Patlayıcı madde; patlayabileceği için tehlikeli olan madde. Expressway – Otoyol; ‘motorway’e bakınız. Fatal – Ölümcül; ölümle sonuçlanma durumu. Fatigue (Yorgunluk) – ‘‘uyku hali’, ‘bitkinlik’ ya da ‘tükenmişlik’ duygularını yaşama. Yorgunluk hem vücudunuzu hem de güvenli araç kullanmanızı etkiler. Field of vision – Görüş alanı/mesafesi; gözlerinizi ya da başınızı çevirmeden görebildiğiniz alan. Flammable – Yanıcı, yanabilen; kolayca yanabilen madde. Flash high beam – uzun farları yakıp söndürmek Following distance – Takip mesafesi; aracınız ile önünüzde aynı yönde giden bir araç arasındaki mesafe. Takip mesafesi ayrıca ‘headway’ olarak da adlandırılır. Footcrossing – Yaya geçidi. Forklift – İstif arabası; yükleri kaldırıp taşımaya yönelik tasarımlanmış araç. Genellikle kamyonlara yük yüklemek için kullanılır. Freeway – Otoyol; ‘motorway’e bakınız. Full Licence – Tam Ehliyet; L, P1, P2 ya da kısıtlı ehliyetlerin dışındaki ehliyet. Graduated licensing scheme – tam ehliyet alabilmek için gereken üç aşamalı ehliyet programı. Gross Combination Mass (GCM) – bir motorlu aracın azami yüklü ağırlığı ve ayrıca çektiği treylerin (treylerlerin) yüklü ağırlığının toplamı. Gross Vehicle Mass (GVM) – bir aracın azami yüklü ağırlığı. Guide to DART – Driving Ability Road Test’ i açıklayan RTA yayını. Hazard – Tehlike; kazaya neden olabilecek olası her türlü tehlike. Hazard lights – Tehlike uyarı ışıkları; çoğu araçta bulunan yanıp sönen turuncu uyarı ışıkları. Hazard Perception Test (HPT) – Tehlike Algılama Sınavı; araç kullanırken olası tehlikeli durumları farketme ve uygun bir şekilde tepki verme yeteneğinizin ölçüldüğü bilgisayarda dokunmatik ekranla yürütülen bir test. Geçici ehliyetleri olan kişilerin P1 ehliyetinden P2 ehliyetine geçmek için bu testte başarılı olmaları gerekir. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 126 9 Terimler Sözlüğü Head check – Başla kontrol; kör noktanızda bir şey bulunmadığından emin olmak için, başınızı çevirerek omuzun üzerinden bakmak. Aynı zamanda ‘omuz üzerinden kontrol’ da denir. Licence condition – ehliyeti etkileyen unsurlar (örneğin; gözlük/lens takılması). Heavy Vehicle Drivers’ Handbook – ağır vasıtalara (otobüs ve kamyonlar) uygulanan yol kurallarını açıklayan RTA yayını. Load – Yük; bir yerden bir başka yere bir araç üzerinde taşınan madde. ICAC – Yolsuzlukla Mücadele Bağımsız Komisyonu (Independent Commission Against Corruption). Intersection – Kavşak; iki ya da daha fazla yolun birleştiği yer. Interstate (travel) – Eyaletlerarası yolculuk; örneğin; NSW’den WA’ya seyahat etme. International Driving Permit – 1949 Cenevre Birleşmiş Milletler Karayolları Trafiği Anlaşması (United Nations Convention on Road Traffic, Geneva 1949) uyarınca, geçerli ehliyetle birlikte kullanılmak üzere verilmiş izin belgesi. Interpreter (knowledge test) – Tercüman (bilgi testi); birden fazla dil bilen ve İngilizce sınav sorusunu okuyup, sınava giren kişiye aynı soruyu bir başka dilde soran kişi. Kerb – Kaldırım; yolun kenarındaki beton bölüm. Knowledge test – the Driver Knowledge Test (DKT) – Sürücü Bilgi Sınavı. Lane – Şerit; araçların tek sıra halinde kullanmaları amacıyla, yolun devamlı ya da kesikli çizgilerle işaretlenmiş olan bölümü Law – Yasa/Kural; Hükümetin belirlediği uyulması gereken kurallar. Level crossing – Aynı seviyede demiryolu geçidi/hemzemin geçidi; bir yolun demiryolunu kestiği nokta. Licence class – Ehliyet sınıfı; farklı büyüklükteki farklı araçları kullanmak için farklı ehliyet türleri bulunmaktadır (örneğin; motosiklet, otomobil ehliyeti). Licence type – Ehliyet türü; öğrenci, geçici ve tam gibi ehliyet türleri. Microsleep – Mikrouyku; Kişinin yorgun olduğu, ancak uyanık kalmaya çalıştığı durumlarda görülebilen kısa süreli ve istek dışı dikkat kaybı. Median strip – Refüj/Ayırıcı; şeritleri iki yönlü yollara bölen bir bölüm. Minimum – en az, en küçük Motorcycle Rider’s Handbook – motosiklet ve sürücülerine uygulanan trafik kurallarını açıklayan RTA yayını. Motorcycle pre-learner training course – öğrenci motosiklet ehliyeti almak için sağlanan eğitim kursu. Motorcycle pre-provisional training course – geçici motosiklet ehliyeti almak için sağlanan eğitim kursu. Motorised wheelchairs – Motorlu tekerlekli sandalye; saatte 10 kilometreden daha hızlı gidemeyen üç ya da dört tekerlekli bir araç. Kullanan kişi yaya olarak tanımlanmaktadır. Motorway – Otoyol; yoğun trafiğin çabuk akışını sağlamak amacıyla yapılmış geniş yol (genellikle her iki yönde de 2 şeridi olan). Otoyollarda genellikle saatte 100 ya da 110 kilometre hız sınırı uygulanmaktadır. Multi-laned road – Çok-şeritli yol; her yönde birden fazla şeridi olan yol. Bu yolların ortalarında bazen her iki yönden akan trafiği birbirinden ayıran refüj (ayırıcı) de bulunmaktadır. Must – zorunluluk, gereksinim. Oncoming (vehicle) – Gelen araç; önden size doğru yaklaşan araç. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 127 9 Terimler Sözlüğü Organ donor – Organlarını bağışlayan kişi; öldükten sonra organlarını (karaciğer, böbrek, akciğer v.b.) nakil için başkalarına bağışlamak isteyen kişi. Overcrowding – bir araçta oturulacak yer sayısından fazla yolcu bulunması. Overloaded (vehicle) – güvenlik ya da yasal açıdan o araç için çok büyük ya da ağır bir yük taşıyan araç. Overseas – Yurtdışı; Avustralya dışı. Overtake – Geçmek; sizinle aynı yönde giden bir aracı geçmek. P1 Licence – 1. aşama geçici ehliyet. Kırmızı renkli. P2 Licence – 2. aşama geçici ehliyet. Yeşil renkli. Parallel parking – Paralel park etme; aracın tüm boyunun kaldırımın kenarına gelecek şekilde park edilmesi. Pedestrian – Yaya; yaya seyahat eden kişi (örneğin; yürüyüş yapan ya da koşan kişi). Ayrıca, motorlu ya da motorsuz tekerlekli sandalye ile eğlence amaçlı tekerlekli araç ya da oyuncaklar kullanan kişiler de yaya olarak değerlendirilmektedir. Penalised – (ceza) yasayı çiğneme nedeniyle, ceza puanı, para cezası, hapis cezası, araca el konulması gibi cezalar alan kişi. Photo licence – RTA tarafından verilen ehliyet. Points – Puanlar; ceza puanları terimine bakınız. Regulations – Yönetmelik; yasa terimine bakınız. Renew (licence) – Yenileme; geçerli olmayan ehliyetin yenilenmesi. Rev – motorun hızını artırma. Revs – Motor hızı (dakikada yaptığı devir sayısıyla ölçülür, (RPM). Road – Yol; kişilerin motorlu araç sürmeleri amacıyla kullandıkları alan. Road related area – yol, patika, kaldırım üstündeki yeşil alan, bisiklet yolu ve park yerlerini bölen bir alanı kapsamaktadır. Road rage – sürücülerin sergiledikleri bir dizi antisosyal ve saldırgan davranış. Route – Güzergah; bir yerden bir başka yere giden yol. RTA inspectors – RTA müfettişleri; araç muayenesi yapma yetkisi olan RTA personeli. Safety chains (trailer) – Güvenlik zinciri; örneğin, çekici bağlantısının kopması gibi acil durumlarda treyleri tutan zincir. Safe gap – Güvenlik aralığı; trafikte herhangi bir çarpışmaya neden olmadan ya da yolu kullanan diğer kişileri tehlikeye atmadan dönmenize, önünüzdeki aracı ve kavşaktan geçmenize olanak sağlayan boşluk. Bu, yolu paylaşan başka bir kişinin sizden uzak durmak için kaçmasını gerektiren bir hareket yapmak zorunda kalmayacağı anlamına gelmektedir. Scanning – Tarama; araç kullanırken aracınızın önünde, yanlarında ve arkasında ortaya çıkabilecek tehlikeli durumları görebilmek için sürekli olarak gözlerinizle çevreyi izleme. Setting up the brake – Fren yapmaya hazırlık; sağ ayağınızı gaz pedalından kaldırıp fren pedalına hafifçe basma. Should – Öneri, tavsiye. Shoulder – Banket; kaldırımsız bir yolun yanında uzanan dar ve uzun alan. Shoulder check – Omuz üzerinden kontrol; başla kontrol terimine bakınız. Single laned – Tek şeritli; trafiğin her iki yönde aktığı tek şeritli yol. Slip lane – sola dönen bir araç için ayrılan şerit. Spectacles – gözlük ya da kontak lensler. Speeding – Hız yapma; hızınızı şartlara ya da hız sınırına göre ayarlamama dahil, aşırı ya da uygun olmayan hızda araç kullanmak. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 128 9 Terimler Sözlüğü Speed limit (Hız sınırı) – yolun belirli bir bölümü, ehliyet ya da araç türü için yasal olan hız sınırı. Stationary – Sabit; hareket etmeyen. Supervising driver – Gözetmen sürücü; uygun araç türü için tam ehliyete sahip olan ve sürücü adayının yanında oturarak eşlik eden kişi. Suspended (licence) – Ehliyetin belirli bir süre için geri alınması; artık ehliyetinizi; bir başka deyişle araç kullanamazsınız. Tow truck – Çekici, bir başka aracı çekmeye yönelik tasarımlanmış bir araç. Towing – Çekme; bir treyler ya da aracı bir aracın arkasına bağlayıp çekmek. Traffic offences – Trafik suçları; trafik yasasını çiğneyen eylemler (yasa terimine bakınız). Trailers – Treyler/römork; motoru olmayan ve motorlu araçların arkasında çekilen araçlar. Translator – Yazılı tercüman; birden fazla dil bilen ve sürücü ehliyeti gibi yazılı bir belgeyi bir başka dilden İngilizce’ye çeviren kişi (sözlü tercüman terimine bakınız). Unattended (child) – yanında kendisine bakacak sorumlu bir yetişkin olmayan çocuk. Unladen – Yüksüz; yüklenmemiş (yük terimine bakınız). U-turn – U dönüşü; yönün tamamen yaklaşık 1800 değiştirilmesi amacıyla yapılan dönüş. Vehicle combination – birbirine bağlı araçlar. Örneğin; eklemli bir araç, bir araba ile karavan kombinasyonu şeklinde bir araç olabilir. Wigwag light – otobüslerin arkasında yanıp sönen turuncu ışıklar. Work Site - Yol yapım çalışmaları bölgesi. yol, köprü ya da yol kenarındaki alanın yol yapım çalışma bölge ya da bölgelerini kapsayan kısmı ve yol ya da köprünün işaret levhaları ve bariyerler ile trafik kontrolü gerektiren herhangi bir ilave bölümü. Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 129 10 DİZİN A B Açık Yol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 B işaretleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 Ad değişikliği . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Başka bir aracı çekmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104 Ağır vasıtalar araç çekme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104 başka bir aracı geçmek . . . . . . . . . . . . . . . 90, 91 dönüşler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 ehliyetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10, 17, 19, 55 park etme ve durma . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98, 99 şeritler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 sürücü seyir defteri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 tehlikeli maddeler . . . . . . . . . . . . 41, 55, 103, 105 uyarı işaret levhaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81, 83 yolu paylaşma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 yükleme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98, 99 Başka bir aracı geçmek ağır vasıtalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90, 91 çok-şeritli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90, 93, 100 dönen araçlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90, 9` Hafif Raylı araçlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92 köprüler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92 tek-şeritli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90, 100 Alkol BAC . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14, 16, 18, 29-32, 55 etkileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28, 29-32, 33, 37-38 kan testleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32, 56 nefes testleri . . . . . . . . . . . . . . . 9, 31, 32, 55, 115 sınırı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55, 113-115 trafik kazaları . . . . . . . . . . 28, 29-31, 32, 44, 115 Ambulans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69, 74, 101, 105 Ana dili İngilizce olmayan kişiler . . . . . . . . . . . . . 12 Başka eyaletlerden gelen sürücüler . . . . . 8, 9, 15, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17, 21, 22, 55, 116 Başla kontrol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122 Bebek kapsülü (bkz: çocuk güvenlik gereçleri) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35-36, 57-58 Bilgi sınavları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10-12 Bisiklet bisiklet şeritleri . . . . . . . . . . . . . . . . 40, 87, 88, 89 bisiklet yolu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38, 40 bisiklet askısı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 bisiklet sürücüsü (yolu paylaşma) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39-40, 68, 71, 81, 93, 94 gece bisiklet sürücülerini görme . . . . . . . . 39, 100 ortak trafik bölgesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Araç kullanma düşük riskli araç kullanma . . . . . . . . . . . . . 44-47 ehliyetsiz araç kullanma . . . . . . . . . . . . . . . 9, 116 oturuş şekli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48-49 Bölge sakinleri için park yerleri . . . . . . . . . . . . . . 97 Aracınızı kontrol etme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 C Araçların tescili . . . . . . . . . . . . . . . . . 105, 109-110 Çalışma bölgesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 Arıza bildirimleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 Çekici ehliyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Atlar (yolu paylaşma) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Cenaze Kortejleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 Aynı seviyede demiryolu geçitleri . . . . 90, 102-103 Cep telefonları (bkz: telefonlar) . . . . . . . . . . . . . 103 Boyalı trafik adaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 Boyalı yön okları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 Çevreyi tarama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Ceza puanı programı . . . . . . . . . . 15, 15, 18, 35, 57 Ceza puanları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15, 16, 17, . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18, 35, 58, 98, 103, 113-116 Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 130 10 DİZİN Cezalar ağır trafik suçları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114-116 ceza puanları . . . . . . . . . . . . . . 58, 103, 114-116 ehliyetsiz araç kullanmak . . . . . . . . . . . . . . 9, 116 hapis cezası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8-9, 32 hız . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28-29, 36, 52 içkili araç kullanmak . . . . . . . . . . . . . . 28, 32, 115 ihmalkar araç kullanmak . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 para cezası . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8-9, 32, 35, 58, . . . . . . . . . . . . . . . . . 69, 83, 98, 103, 109, 114-116 sokak ya da kısa mesafe araba yarışları . . . . 115 tehlikeli araç kullanmak . . . . . . . . . . . . . 115-116 Çıkıntılar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111 Çocuk geçitleri (bkz: yaya geçitleri) . . . . . 77, 81, 94 Çocuk güvenlik gereçleri (bkz: emniyet kemerleri) gereci takma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36, 57 hava yastıkları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36, 57 yasal gerekler . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35-36, 57-58 Çok-şeritli yollar . . . . . . . . . . . . . . . . . 63, 67, 68, 90 D Değişken Bilgi İşaret Levhaları . . . . . . . . . . . . . . 84 Demir borular . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111 Diller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1, 12 Dinlenme alanları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Direksiyon kullanma tekniği . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Direksiyon sınavı (bkz: testler) . 8, 9, 10, 12, 19, 23 Dönel kavşaklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67-68 Dönüşler dönüş okları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70, 73 sağa dönüşler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63-65 sola dönüşler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 tek yönlü yollar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 U dönüşü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 üç nokta dönüşü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 Düşük riskli araç kullanma . . . . . . . . . . . . . . . 44-46 E Ehliyet 80 yaş ve üzerindeki sürücüler . . . . . . . . . . . . . 24 ağır vasıta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10, 17, 19, 55 başka bir eyalet ehliyeti 8, 15, 17, 21-22, 55, 116 bir üst sınıf ehliyeti alma . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 ehliyet sınıfları (C LR ve bisiklet ve motosiklet ehliyeti) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 ehliyetsiz araç kullanma . . . . . . . . . . . . . . . 9, 116 geçici sürücü ehliyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . 15-18 iptaller . . . . . . . . . . . . . . . . 7, 13, 15, 17, 113, 116 kısıtlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14, 16, 18, 20 kısıtsız (tam) sürücü ehliyeti . . . . . . . . . . . . 9, 10, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17, 18, 22, 47, 55 kontrolü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 koşullar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 motosiklet ehliyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19, 20 öğrenci ehliyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13-14 otobüs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20, 21 profesyonel sürücü öğretmenleri . . . . . . . . . . . 21 sistem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9-10 trafikten men/ehliyetin geçici olarak geri alınması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8, 9, 22, 114, 115, 116 tür . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 ulusal sürücü ehliyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . 19, 20 Ehliyetsiz araç kullanmak . . . . . . . . . . . . . . . 9, 116 Elle işaret verme (bkz: sinyal verme) . . . . . . 40, 62 Emniyet kemerleri cezalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14, 113 çocuk güvenlik gereçleri . . . . . . . . . 35, 36, 57, 55 gereci takma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36, 48, 57 özel durumlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 trafiğe çıkabilme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 yasal gerekler . . . . . . . . . . . . . . 14, 16, 18, 57, 58 F Farlar (bkz: lambalar) . . . . . . . . . . . . 100-101, 110 Fazla yolcu taşıma (bkz: yolcular) . . . . . . . . . . . . 36 Fren yapma fren tekniği . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 fren yapmaya hazırlık . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Fren yapmaya hazırlık . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44, 48 G GCM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55, 122 Geçici ehliyet alkol sınırı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16, 18, 30, 55 araç çekme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16, 104 kısıtlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16, 18 Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 131 10 DİZİN otomatik araç . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 P1 ehliyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 P2 ehliyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Geçiş üstünlüğüne sahip araçlar . . . 69, 75, 87, 101 Geçit törenleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 Geri gitme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37, 58, 93, 94 GIVE WAY işaret ve çizgileri . . . . . . . . . . . . . . . . 61 GIVE WAY kuralları . . . . . . . . . . . . . . 37, 38, 53, 59 Göz muayeneleri . . . . . . . . . . 11, 13, 15, 17, 22, 23 Gözlemek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Graduated Licensing Scheme (Aşamalı Ehliyet Programı-GLS) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9-10 Güvenli araç kullanma . . . . . . . . . . . . . . . 8, 24, 30, . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36, 41, 53, 90, 93, 102, 106 GVM . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20, 55, 83, 88, 99, 122 H Hafif Raylı Araç başka bir aracı geçmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92 kavşaklarda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 T-işaretleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 Hafif Raylı Araç . . . . . . . . . . . . . . . . . 37, 72, 89, 92 Hava yastığı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36, 48, 57 Hayvanların esenliği . . . . . . . 83, 94, 101, 105, 106 Hız genel hız sınırı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 hız denetimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 hız sınırları . . . . . . . . . . . . . . . . 14, 16, 18, 52, 53 kameralar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 koşullara bağlı hız . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44, 52 öğrenci sürücüler için hız sınırı . . . . . . . . . . . . . 13 okul bölgelerinde hız sınırı . . . . . . . . . . . . . . . . 53 okul otobüslerinin yakınında hız sınırları . . . . . 54 ortak trafik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 özel hız sınırları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 yerel trafik bölgesinde hız sınırları . . . . . . . . . . 53 İşaretli yaya geçitleri (bkz: yaya geçitleri) . . . 77, 95 K Kamyon bölgesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 Kamyon ve otobüs şeritleri . . . . . . . . . . . . . . 88, 89 Kamyonlar (bkz: ağır vasıtalar) başka bir aracı geçmek . . . . . . . . . . 90-901, 104 yolu paylaşma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Kan testleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32, 66 Kavşaklar B işaretleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 dönel kavşaklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 GIVE WAY işaretleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 kırmızı ışık kameraları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 polis talimatları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 STOP işaretleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 T kavşakları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 trafik ışıkları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 yaya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59, 62 Kaygan yollar, araç kullanma . . . . . . . . . . . . . . . 44 Kaza (bkz: çarpışma) . . . . 9, 28, 29-31, 33, 35, 38, . . . . . . . . . . . 44-47, 54, 56, 69, 105 106, 109, 115 Kazayı bildirme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 Kimlik kanıtı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12, 22, 23 Kırmızı ışık kameraları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 Kısıtlı Park Yerleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96, 97 Kısıtsız ehliyet . . . . . . . . . . 9, 10, 17, 18, 22, 47, 55 Köprüler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81, 92 Kör Noktalar (bkz: başla kontrol) . . . . . . . . . 39, 40, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64, 87, 90, 94 Kütle limiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 L İhmalkar araç kullanmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 Lambalar farlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gündüz kullanımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sis lambaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tehlike uyarı ışıkları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . uzun farlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . İkametgah adresi kanıtı . . . . . . . . . . . . . . 12, 22, 23 Lastikler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93, 110 İlaçlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29, 32, 56 Local traffic areas (Yerel trafik bölgeleri) . . . . . . . 53 I Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 100 100 101 101 100 132 10 DİZİN M Otomatik geçiş şeritleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 Otoyollar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54, 65, 84, 93, 94 Otoyollar (bkz: ‘motorways’) . . . . . . . 54, 65, 84, 93 Motosiklet eğitim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 ehliyetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19, 20 geçici ehliyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104 öğrenci ehliyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10, 19 park etme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96 yolu paylaşma . . . . . . . . . . . . . 38, 39, 89, 90, 102 Oversize (uzun ve geniş) araçlar . . . . . . . . . . . . . 90 N Park etme açılı park . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bölge sakini . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . clearways . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . genel kurallar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . motosiklet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . özel etkinlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . özürlüler için park yerleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . paralel park . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . park kısıtlamaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nefes testleri . . . . . . . . . . . . . . . . 9, 31, 32, 55, 115 NSW’de meydana gelen kaza türleri (çarpışma türleri) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46-47 O Öğrenci ehliyetleri alkol sınırları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14, 30, 55 araç çekme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14, 104 hız sınırları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 kısıtlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Özürlü sürücüler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24, 96 ehliyetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 park etme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96 P Para cezalarını ödememek . . . . . . . . . . . . . . . . 116 96 97 97 94 96 98 96 95 97 Pelikan geçitleri (bkz: geçitler) . . . . . . . . . . . . . . . 76 Öğrenci sürücü ehliyeti başka bir araç çekme . . . . . . . . . . . . . 14, 16, 104 geçici sürücü ehliyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . 15-18 kısıtlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14, 16, 18 seyir defteri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 taksi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 ulusal ağır vasıta sürücü ehliyeti . . . . . . . . . . . 19 Plakalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100, 109-111 Okul bölgesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 S şeritleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87 Okul geçitleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 Okul otobüsleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53-54 Organ bağışı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Ortak trafik bölgesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Otobüs bölgesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94, 98 Otobüs şeritleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10, 88, 89 Otobüsler alkol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30, 55 ehliyetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20, 21 okul . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37, 53-54 öncelik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71, 84 şeritler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10, 87, 88 Otobüslere öncelik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71, 84 Polis talimatları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 Profesyonel sürücü öğretmeni ehliyeti . . . . . . . . 21 R Refüjler (ayırıcılar) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64, 94 S Saatlik park . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96 Sağlık kısıtlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 rapor getirme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11, 24 sağlık sorunları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 testler/muayeneler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Şeritler birleşen şeritler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87 bisiklet şeritleri . . . . . . . . . . . . . . . . 39, 87, 89, 89 çizgiler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3-75 hafif raylı araç şeritleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 kamyon ve otobüs şeritleri . . . . . . . . . . . . . 88, 89 otobüs şeritleri . . . . . . . . . . . . . . . . 10, 87, 88, 89 özel amaçlı şeritler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 133 10 DİZİN refüj dönüş şeritleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 S-şeritleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87 transit şeritler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87 T-Way şeritleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 yalnızca otobüs şeritleri . . . . . . . . . . . . . . . 71, 89 Seyir defterleri ağır vasıta ehliyeti gerekleri . . . . . . . . . . . . . . . 19 öğrenci seyir defteri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Sinyal verme (bkz: elle işaret verme)40, 62, 92, 107 Sis lambaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 Sis ve araç kullanma . . . . . . . . . . . . 29, 37, 84, 102 Sokak ya da kısa mesafeli araba yarışları . . . . . 115 Sözlü tercümanlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Sürücüler 80 yaş ve üzerindeki sürücüler . . . . . . . . . . . . . 24 başka eyaletlerden gelen sürücüler . . . 8, 15, 17, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21, 22, 55, 115 dinlenme alanları ve sürücüleri uyanık tutma yerleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 özürlü sürücüler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24, 95 sağlık sorunu olan sürücüler . . . . . . . . . . . . 24, 58 yurtdışından gelen sürücüler . . . . . . . . 9, 15, 17, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22, 23, 55, 116 T Takip mesafeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Takip mesafesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44-45 Taksi zonu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 Taksiler alkol ve taksi kullanma . . . . . . . . . . . . . . . . 30, 55 ehliyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Tam ehliyet (gümüş, altın) . 9, 10, 17, 18, 22, 47, 55 Tampon boşluk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39, 44, 45 Tehlike uyarı ışıkları (bkz: ışıklar) . . . . . . . . . . . 101 Tehlikeli araç kullanma . . . . . . . . . . . . . . . 115-116 Tehlikeli yükler . . . . . . . . . . . . . . . . 41, 55, 104, 105 Tek yönlü yollar . . . . . . . . . . . . . . . . . 65, 74, 91, 95 Tekerlekli sandalyeler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Tek-şeritli yollar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68, 90 Telefon (elle tutulan) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 Testler/Sınavlar bilgi sınavı . . . . . . . . . . . . . . . . . 9, 10, 19, 21, 23 göz muayenesi . . . . . . 11, 13, 15, 17, 21, 22, 23 medical test . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 sürücü nitelik sınavı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 sürücülük yeteneği yol sınavı . . . . . . . . . . . 9, 10 tehlike algılama sınavı . . . . . . . . . . . . . 10, 15, 17 uyuşturucu testi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32, 56 yaşlı kişiler için sınav . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 T-işaretleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 T-kavşakları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62, 74 Trafiğe çıkabilme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109-110 Trafik işaret levhaları araç giremez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 başka bir aracı geçmedikçe sol şeritte kalınız . 93 başka bir aracı geçmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 bisiklet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78, 81 clearway . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 çocuk geçidi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77, 81 demiryolu geçidi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 durmak yasaktır . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 düzenleyici işaret levhaları . . . . . . . . . . . . . . . . 78 geçici işaret levhaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85 hastane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 hayvan sürüsü geçebilir . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 hayvan sürüsü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 hız sınırları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 iki yönlü yol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 ileride ‘dur’ işaret levhası . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 ileride ‘yol ver’ işaret levhası . . . . . . . . . . . . . . . 81 ileride dar köprü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 ileride kanguru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 ileride kavşak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 ileride şerit değişiyor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 ileride T kavşağı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 ileride tehlike . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81, 85 ileride tehlikeli eğim (iniş) . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 ileride trafiği kontrol eden bir kişi var . . . . . . . . 85 ileride viraj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 ileride yaya geçidi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 ızgara . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 kasis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 kaygan yol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 keskin dönüş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 134 10 DİZİN keskin viraj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 kısıtlı park yerleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 köprüde araç geçmek yasaktır . . . . . . . . . . . . . 91 okul bölgesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 otobüs bölgesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 otobüsler için öncelik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84 park etmek yasaktır . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96 sağ şeritteki tüm trafik sağa dönmelidir . . . . . . 79 sağa dönülmez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 sola dönülmez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 soldan gidiniz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 su ileride şose yolu kapatabilir . . . . . . . . . . . . . 82 sürücüler için bilgi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84 taksi bölgesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 tek yönlü yol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 tepe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 trafiğe kamyonlar giriyor . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 tümsek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 U dönüşü yapılmaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 uyarı işaret levhaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80, 83 virajlı yol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 yol ileride ayrılıyor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 yol ileride birleşiyor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 yol ileride daralıyor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 yol ileride su altındadır . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 yolda çalışma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85 yükleme bölgesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 Trafik ışıkları B işaretleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kırmızıda dönme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . trafik ışıklarındaki ‘stop’ işaretleri . . . . . . . . . . . trafik ışıklarındaki dönüş okları . . . . . . . . . . . . . Trafik kontrol işaretleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61, 85 Trafikten men . . . . . . . . 7, 9, 22, 114, 115, 116, 121 Transit şeritleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87 Trenler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102-103 Treyler ve karavanlar . . . . . . . . . . . . . . 20, 104, 109 U U dönüşleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Üç tekerlekli araç . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20, 21 Üç tekerlekli araç . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Üç tekerlekli motosiklet (bkz: motorlu bisiklet ve üç tekerlekli bisiklet) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20, 21 Ulusal ağır vasıta ehliyeti . . . . . . . . . . . . . . . 19, 20 Uyarı işaret levhaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 Uyarı üçgen işaretleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 Uyuşturucu maddeler araç kullanmaya etkileri . . . 29, 30, 31, 32, 45, 56 reçetesiz satılan ilaçlar . . . . . . . . . . . . . . . . 32, 56 testler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32, 56 uyuşturucu madde ve ilaçları karıştırma . . . 31, 32 V Vasıta (traktör) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 71 70 70 70 Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 135 10 DİZİN Y Yağmurlu havada araç kullanma . . . . . . . 28, 44-45 Yaşlı sürücüler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Yaya güvenlik adaları (bkz: geçitler) . . . . . . . . . . . . . 76 sinyaller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 yaya geçitleri (bkz: geçitler) . . . . . 37, 38, 61, 63, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70, 72, 76-77, 81, 95 yolu paylaşma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Yaya geçitleri aynı seviyede demiryolu geçitleri . . . 95, 102-103 çocuk geçitleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77, 81, 95 güvenlik adaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 okul geçitleri denetçileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 ortak çocuk ve işaretli yaya geçitler . . . . . . . . . 77 pelikan geçitleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 yaya geçitleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77, 95 yaya . . . . . . 37, 38, 61, 63, 70, 72, 76-77, 81, 95 Yazılı tercüman/Çevirmen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Yerleşim bölgesi . . . . . . . . . . . . . . . 52, 84, 95, 121 Yol çalışmaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85 Yol çizgileri devamlı (kesiksiz) çizgiler . . . . . . . . . . . . . . 73, 74 kaldırım çizgileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 kesikli çizgiler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61, 73, 74 orta çizgileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73, 74 yol kenarı çizgileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 Yol işaretleri bölme çizgileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73-74 boyalı trafik adaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 clearways . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74, 75 kaldırım çizgileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 oklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 orta çizgiler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 şeritler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87-89 yaya geçitleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 yol kenarı çizgileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74-75 Yolcu emniyet kemerleri/gereçleri . . . . . . . . . 14, 35-36 fazla yolcu taşıma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14, 36 güvenlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14, 16, 18, 35, 36 yolcuların etkisi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Yolcular – (bkz: yolcular) . . . . . . . 14, 16, 18, 35, 38 Yollar aracın yol pozisyonu . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44-45 çok-şeritli . . . . . . . . . . . . . . . . . 63, 64, 67-68, 90 tek-şeritli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67-68, 90 Yorgunluk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28, 33-34, 44, 48 Yükleme zonu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 Yurtdışından gelen sürücüler . . . . . . . . . . 9, 15, 17, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22, 23, 55, 116 Z Ziyaretçi sürücüler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9, 12, 23 Ayrıntılı bilgi için: RTA/Pub 05.257 RTA ABN: 64 480 155 255 KASIM 2005 Cat No. 48024408 ISSN: K 1038-1724 www.rta.nsw.gov.au 13 22 13 Roads and Traffic Authority Trafik El Kitabı – Yazıcı çıktısı kolay versiyon 136