Az›nl›k s›cakl›k üzerine
Transkript
Az›nl›k s›cakl›k üzerine
mülkiyeistanbul Y›l 1• Say› 4 • Mart-Nisan 2007 Mülkiyeliler Birli¤i ‹stanbul fiubesi Ad›na ‹mtiyaz Sahibi ve Sorumlu A. Müfit Erkarakafl Yay›n Koordinatörü Ayla fieflan Genel Yay›n Yönetmeni Ayd›n Demirer aydin.demirer@dunya.com Yay›n Kurulu Nejla An›l • M. Alâeddin Asna • Ali Boratav Hüseyin Ergün • Gülseren Karaçizmeli Cemil Oktay • Erkan Oyal Gencer Özcan • Hüsamettin Ünsal Yaz› ‹flleri Müdürü ‹lknur Akgül Ard›ç ilknur@birikimmedya.com Editör An›l Keskin anil@birikimmedya.com Dan›flma Kurulu Prof. Dr. Ülke Deniz Ar›bo¤an Oral Çal›fllar • Nuri Çolako¤lu • Okay Gönensin Prof. Dr. Ünsal Oskay • Prof. Dr. Ertu¤rul Tokdemir Prof. Dr. Mete Tunçay Prof. Dr. Nermin Abadan Unat • Dr. Artun Ünsal Prof. Dr. ‹lhan Unat • Mehmet Y. Y›lmaz. Katk›da Bulunanlar Tolga Aykaç • Murat Ayman • Diren Bakar Esvet Ersoy • Yrd. Doç. Dr. Zeynep K›v›lc›m Forsman • Dr. Gökhan Günayd›n Özlem Helvac› • Ebru Küçük • Etyen Mahçupyan Prof. Dr. Bask›n Oran • Figen Özden Doç. Dr. Gökhan Özer • Prof. Dr. Faz›l Sa¤lam fiimal To¤ral Reklam Müdürü Filiz Akkaya Tel: 0.212 320 85 81-220 57 11 Görsel Yönetmen Hilal Rak›c› Foto¤raf Editörü Emrah Do¤an Yap›m Az›nl›k s›cakl›k üzerine “Az›nl›k” laf›n› oldum olas› sevmedim, benimseyemedim. Bu sözcük, bende hep hafif bir küçümsemeyle birlikte bütünden ayr› tutulan, ötekilefltirilen, baflkas›ym›fl gibi kabul edilen bir ça¤r›fl›m yapagelmifltir. Osmanl›’n›n kozmopolitik, çok kültürlü/etnisiteli imparatorluk dokusu, Cumhuriyet döneminde ulus-devlet yaratma çabalar›yla tekdüzeli¤e do¤ru bir geçifl yapm›flt›r. Bugün asl›nda o kozmopolit imparatorluk dokusunu bir nebze tafl›yabilen yer olarak da sadece ‹stanbul kalm›flt›r “az›nl›klar›yla” beraber. Hat›rlanmal›d›r ki, Mülkiyeli dostumuz M. Hikmet Yavuz Yi¤it’in “Mülkiye Tarihi” isimli kitab›nda yer ald›¤› üzere, Mülkiye, 1 Aral›k 1877’de “Mekteb-i Mülkiye’yi fiahane” ad›yla Darülfünun binas›ndaki bir dairede Ohannes Efendi’nin dersi ile aç›lm›fl bir ö¤renim dönemi. Bugün de epey bir ‹stanbullunun iflten ya da mahallesinden dolay› bir Rum, Ermeni ya da Musevi arkadafl› mevcuttur ve derin, renkli dostluklar süregelmektedir. Bu yüzden ‹stanbullular, bu fakl›l›klar›n yaratt›¤› insani zenginli¤i hisseden ve yaflayan bir ayr›cal›¤a sahiptir adeta. Ve az›nl›klar konusundaki hoyratl›¤› incinerek bazen yüzleri k›zararak izlemektedirler. O yüzdendir ki, Hrant Dink’in öldürülüflü, hemflerisini kaybetmenin üzüntüsüyle 200 bin kiflilik o sessiz, o cumhuriyet döneminde hiç görülmemifl ölçüde zarif, içten ve siyaset üstü bir insani tepkiye neden olmufltu. Dergimizin bu say›s›nda, ana konular›m›zdan biri olarak iflte bu dostlar›m›z›n o sessiz durufluna bakmak istedik. Komflumuz, dostumuz, arkadafl›m›z, kentlimiz olan “az›nl›klar›m›z›n” o sakin ve bugünlerde k›r›lgan bir ürkeklik içerisindeki mevcudiyetlerini irdelemeye çal›flt›k çeflitli yönleriyle. Bu arada, bizler içe dönük siyasi dünyam›za s›k›fl›p kalm›flken, evrende enteresan Birikim Medya Reklam ve Tan›t›m Hizmetleri Ltd. Halil R›fat Pafla Mah. Hergün Sok. No: 24 Okmeydan›, fiiflli-‹stanbul Tel: 0.212 320 85 81-220 57 11 Faks: 0.212 320 92 89 ayla@birikimmedya.com www.birikimmedya.com Renk ayr›m› ve bask› Mart Matbaac›l›k Tel: 0.212 321 23 00 MÜLK‹YEL‹LER B‹RL‹⁄‹ ‹STANBUL fiUBES‹ ‹cadiye Cad. No: 7 Kuzguncuk-‹stanbul Tel: 0.216 342 30 15-42 www.mulkiyeistanbul.org Yay›n türü Yerel Süreli Yay›n UYARI Derginin her hakk› sakl›d›r. Mülkiyeliler Birli¤i ‹stanbul fiubesi’nin ücretsiz yay›n›d›r. Ücret karfl›l›¤› sat›lamaz. Bu dergide yay›nlanan her türlü yaz›, foto¤raf, makale ve illüstrasyonlar›n elektronik ortamlar da dahil, yay›n ve ço¤altma hakk› sadece Mülkiyeliler Birli¤i ‹stanbul fiubesi’ne aittir. Dergide yer alan hiç bir yaz›-foto¤raf-materyal izinli veya izinsiz ço¤alt›lamaz, kullan›lamaz, al›nt› yap›lamaz. Yay›mlanan yaz›, foto¤raf, ürün tan›t›mlar› ve reklamlar›n sorumlulu¤u, yazarlar›n kendisine ve reklam verenlere aittir. fleyler oluyor. Biz de buralarda nasibimizi al›yoruz, ondan olsun kaçam›yoruz devekuflu misali. Efendim, ay›lar k›fl uykusuna dalamad›. As›l, en büyük sorun muhtemel felaket hem de hakikisinden, komplodan ç›kma de¤il, malumumuza girdi¤i üzere küresel ›s›nma. Ömer Madra Hocam›z, y›llard›r 94.9 Aç›k Radyo’da her sabah b›k›p usanmadan hayk›r›yordu: “›s›n›yoruz.” Bizler de k›fl uykusundan ancak bu y›l ay›lar uyuyamay›nca uyand›k. Uzayan sonbahar, bir türlü gelmeyen k›fl, umar›z ileride gelecek kötü k›fllar›n uyar›c›s› de¤ildir diye temenni ediyoruz da acaba öyle mi? ‹flte bu yeni sorunumuz, art›k gündelik hayata da sohbetlere de giren konuyu bir dosya halinde iflliyoruz Mülkiye ‹stanbul’da. Il›k bir bahar ve bildik bir yaz temennisiyle. A. Müfit Erkarakafl Mülkiyeliler Birli¤i ‹stanbul fiubesi Yönetim Kurulu Baflkan› mülkiyeistanbul 3 içindekiler mart-nisan 2007 • y›l 1• say› 4 6 Mülkiyelilerden haberler. 12 Mülkiyeliler’in ‹stanbul tarihi yeniden canland›r›ld›... 16 ‹stanbul’un kültür-sanat rehberi… 20 Oral Çal›fllar’›n Mülkiye y›llar› nostaljisi… 22 Yrd. Doç. Dr. Zeynep K›v›lc›m Forsman, hem “çocuk”, hem “asker” olmay› anlat›yor. 24 HBI Güvenlik Sistemleri ile “güvenli¤imiz” üzerine... 25 Prof. Dr. Faz›l Sa¤lam, de¤erli Anayasa Hukuk Profesörümüz Prof. Dr. Yavuz Sabuncu’nun ard›ndan neler söyledi? 58 28 26 Hrant Dink’in cenazesinde “gördüklerimiz” ve “hissettiklerimiz”… 28 Az›nl›klar söz haklar›n›n ne kadar›n› kullanabiliyor? Baflta Hrant Dink’in anlat›m›yla Türkiye’deki az›nl›klar, haklar› ve yaflad›klar›… 40 ‹nsanlar dünyay› kendi elleriyle yok etmek üzere. Acilen al›nmas› gereken önlemleri konunun uzmanlar› anlat›yor! 51 D›fliflleri Bakanl›¤› en çok ona yak›flt›, TRT’de devrim yaratt›, pek çok ifl baflard› ama “kansere yenik düfltü”. ‹smail Cem asl›nda kimdi? 53 Kotalar kalkt›, haz›r giyim sektörü 2007’ye umutla bakar oldu! 51 62 58 Artun Ünsal, zeytin ve zeytinya¤›n›n doyumsuz öyküsünü yazd›… 60 Üroloji Uzman› ve Androloji Derne¤i Baflkan› Prof. Dr. Halim Hattat’la cinsel sa¤l›k üzerine… 62 T›pta yeni geliflen teknolojiler ve tedavi yöntemleri! 65 SPA merkezleri bedeninizi ve zihninizi diriltmeniz için size kap›lar›n› aç›yor. 66 Ali Kamil Uzun çizgileriyle “hayat›” yorumluyor… 40 53 mülkiyeistanbul 4 22 cemiyet Hasret Giderme Kokteylleri’nin 1. y›ldönümü kutland› Birli¤imiz’in her vesileyle belirtti¤i flekilde “Sivil toplum kurulufllar›, güçlerini üyelerinden al›r” sözüne olan inanc›m›z ile bizler “ne yapabiliriz?” sorusunu kendimize sormufltuk tam 1 y›l önce karl› bir fiubat günü. Gördük ki bizlerden beklenen, her fleyi çözmemiz de¤ildi. Bizlerden beklenen, “ne kadar zaman ve emek ay›rmak istiyorsak o kadar›n›n yeterli oldu¤uydu. Biz de beraber olal›m, nefleli vakit geçirelim, sanal ortamda tan›flt›klar›m›zla yüz yüze tan›flal›m, hasret giderelim istedik… Sonuçta, Hasret Giderme Kokteyllerini yapmaya karar verdik. Yaz›: Tolga Aykaç, Özlem Helvac›, fiimal To¤ral Önceleri korkumuz vard›. Kimler gelecekti? Kaç kifli olacakt›k? Samimi ve nefleli bir ortam yaratabilecek miydik? Yoksa birkaç a¤›r buluflmadan sonra projemiz sona m› erecekti? Tüm bu sorularla karl› bir k›fl günü yapt›¤›m›z kahvalt›da kuru bir fikir olarak ortaya ç›kan ayl›k kokteyllerimizin 12.’sini fiubat Ay›nda 82 kiflinin kat›l›m›yla gerçeklefltirdik. Ve gördük ki 82 kiflinin kat›l›m›yla bu düflüncemizi gelifltirmifl ve gerçeklefltirmifl bulunmaktay›z. Bu nedenle gururluyuz. Art›k, her dönem mezununun kat›ld›¤›, takvimlere iflaretlenen, günlerce an›lar› konuflulan kokteyllerimiz var. Ancak unutulmamal›d›r ki, organizasyonlar›n baflar›ya ulaflmas› az say›da kiflinin kiflisel çabalar›yla de¤il perde arkas›ndaki özverili bir ekibin çal›flmas› sayesindedir. Bu vesileyle, bize olan inanc›n› hiç kaybetmeyen sevgili ablam›z Gülseren Karaçizmeli’ye, varl›¤›ndan güç ald›¤›m›z a¤abeyimiz Gazi Turgay Özmansur’a, zor zamanlarda bizleri motive eden Mete Saadetlio¤lu’na, moderatörümüz Esat Koçal’a ve Baflkan›m›z Müfit Erkarakafl nezdinde tüm Yönetim Kurulu’na ve tabii ki tüm kat›l›mc›lara teflekkürü bir borç biliriz. Tüm bu bahsettiklerimiz d›fl›nda, en büyük kazanc›m›z, e¤er baflarabildiysek sizlerde “Mülkiye için ben mülkiyeistanbul 6 Tolga Aykaç, Özlem Helvac›, fiimal To¤ral. ne yapabilirim?” sorusunu sordu¤unuzu görebilmemizdir. Neden mi? Çünkü inan›yor ve biliyoruz ki Mülkiyelilik ruhunu yaflatmak ve gelecek nesillere aktarmak her Mülkiyelinin görevidir. En büyük temennimiz, fikirlerinizi paylaflman›zd›r. ‹ster çal›flma komitelerinde yer al›n, ister çevrenizdeki dostlar›n›z› Birlik’e üye yap›n, ister elefltirilerinizi bizlerle paylafl›n, ister etkinliklere kat›l›n, ister yol gösterin. Ama yan›m›zda olun, Birlik’te olun. Paylaflabilmeyi ö¤reniyoruz art›k “Hasret Giderme Kokteyllerinde”… Teflekkürler herkese teker teker. Kat›l›m›n›z, heyecan›n›z, kahkahalar›n›z, paylaflt›klar›n›z, ö¤rettikleriniz ve siz oldu¤unuz için sonsuz teflekkürler. Sevgiler. cemiyet Mülkiyeliler Arkeoloji müzesini gezdi… Sabah saat 09.30. Ortal›k buz gibi. Pek çok insan pazar sabah›n› yorgan›na sar›l›p, sa¤a sola dönerek yatak keyfi yaparak geçiriyor. Bense sokaklarday›m. Arkeoloji Müzesi gezisine gidiyorum. Esvet Ersoy, geziden notlar al›rken… ray ile yak›nl›¤› sayesinde o zamanlar Os- Yaz›: Esvet Ersoy Birkaç arkadafl müze öncesi Yeflil Ev’in limonlu¤unda kahvalt› yapmaya karar vermifltik. Europa Nostra ödülü alm›fl bu tarihi otelin limonlu¤u ‹stanbul’da kahvalt› yap›lacak en güzel yerlerden biridir. D›flar›da f›rt›na bile olsa siz camdan bir binada yeflillikler içinde ve gökyüzüne bakarak kahvenizi içip koltu¤unuza gömülebilir, kendinizi üzüm salk›mlar›ndan lambalar›n rengarenk s›cakl›¤› ile ›s›tabilirsiniz. Hizmetin dört dörtlük oldu¤unu söyleyemem ama ambiyans mükemmeldir. Fonda çalan Arielle Dombasle, Amor Amor CD’si bizi neflelendirerek k›p›r k›p›r yapt›. (Yoksa burada m› kalsak, birkaç dergi falan??) Evet, hafif bir kahvalt›dan sonra müzeye do¤ru yola ç›kt›k ve müze kap›s› önünde bulufltuk. Yaklafl›k 45 kifli idik. Ankara’dan bile Mülkiyeli misafirimiz vard›. Ve iki grup halinde gezmeye bafllad›k. Müze binas› müzede sergilenen A¤layan Kad›n lahitinden esinlenerek yap›lm›fl harikulade bir bina. Sadece binan›n kendisini bile görmeye de¤er. O kadar güzel bir yap›n›n daha ortal›kta, insanlar›n yolu üzerinde olma- s›n› dilerdim. Göz okfluyor ve sizi davet ediyor. Müze 1891 y›l›nda aç›lm›fl. Yap›l›fl hikayesi ilginç. Osman Hamdi Bey hani flu bildi¤imiz “Kaplumba¤a Terbiyecisi”nin ressam› olan Osman Hamdi Bey taraf›ndan yapt›r›l›yor. Osman Hamdi’yi Paris’e hukuk ö¤rensin diye yolluyorlar ve o ressam ve arkeolog olarak geri dönüyor. Ailesinin sa- mülkiyeistanbul 8 manl› topraklar› içinde yer alan Sayda Krallar Nekrapolünde kaz› izni al›yor. Müzenin yap›lmas›na neden olan ve ‹skender’e ait oldu¤u san›lan bu güne kadar gördü¤üm en güzel lahdi buluyor. Bugün lahtin ‹skender’e ait olmad›¤› söyleniyor ama rehberimiz Feridun Bey’e göre bu hala üzerinde düflünülebilecek bir olas›l›k. Lahit o kadar güzel ki. Ço¤umuz ona hak veriyor, hatta öyle olmas›n› diliyoruz. Bu arada müzenin tam karfl›s›nda ‹lk cemiyet dünyan›n ilk yaz›l› anlaflmas› olan (‹.Ö.1269) Kadefl Anlaflmas›n›n bulundu k›sm› gezerek bitirdik. Müze ile ilgili önemli bir elefltiri müzenin bir tane bile Türkçe kitap盤› olmamas›. ‹ngilizce ve Almanca var ama Türkçe yok. Kimse çeviri yapt›rmay› m› ak›l etmiyor, yoksa Türkler mi müzeyi dolaflm›yor anlayamad›m. Kafeterya hizmetleri yetersiz. Kafeteryada Nescafe ve Cola d›fl›ndaki tüm ürünler istisnas›z Ülker mamulü. Kültür Bakanl›¤› DOS‹M al›mlar› bu flekilde yap›yormufl. Ac›kt›¤›n›z da baflka seçene¤iniz yok. Müzenin krokisi verilmiyor dolaflanlara. Biz rehber ile gezdik ama rehberimiz olmasayd› elimizde Sanayi-i Nefise Mektebi’ni kuran ve bu- ‹ran’›n tozlu çöllerinden ç›kt›¤›n›, “ba- salonlar›n yerini gösteren bir plan olmaya- günkü Mimar Sinan Güzel Sanatlar Fakül- rok”un Portekizce flekilsiz inci anlam›na cakt›. Bunun nedenini sordu¤umuzda ma- tesi’nin temellerini atan da Osman Hamdi geldi¤ini ve barok sanat›n üslup bozulma- ¤azada ki görevli asl›nda bir plan bulundu- Bey. Babas›na Frans›zca mektup yazan il- s› oldu¤unu, “gay”in anlam›n›n “mutlu” ol- ¤unu ama Rehberler Birli¤inin bize ifl kal- ginç, entelektüel bir zat. du¤unu, (arkadafllar›m›zdan biri bunu maz gerekçesi ile da¤›tt›rmad›¤›n› söyledi. Neyse biz geziye geri dönelim. Arke- “butlu” olarak anlad›¤› için ayr›ca bir espri E¤er do¤ru ise utanç verici! oloji Müzesi o kadar zengin bir yer ki ba- konusu oldu) Afrodit ad›n›n köpük demek Çok yorgun ve keyifli bir geziyi biraz r›nd›rd›¤› eserler aç›s›ndan dünyan›n en olan “afros”tan geldi¤ini, ilk posta sistemi- yemek ve alkol ile taçland›rmaya karar büyük müzeleri ile yar›fl›yor. 1992 y›l›nda Avrupa Konseyi taraf›ndan “Y›l›n Müzesi” seçilmifl. Yani New York, Paris, Londra, Kahire gibi yerlerde kofla kofla müze dolafl›yoruz ve her zaman gidebilece¤imiz için ‹stanbul Arkeoloji Müzesini gezmeyi hep öteliyoruz ya biraz haks›zl›k oluyor Osman Hamdi Bey’e. Gezi 4,5 saat sürdü. Ö¤rendi¤imiz kadar› ile eleman ve mali kaynak yetersizli¤i ile gezemedi¤imiz çok fazla salon varm›fl. Örne¤in Truva Hazinelerinin sergilendi¤i salon bunlardan biri. Gezimiz süresinde sürü ile ilginç fley ö¤rendik. Sar›msa¤›n ölümsüzlü¤ü elde etmifl Keutagos’un kan›n› emdi¤i için uzun ömür verdi¤ini, pantolon denen modan›n ni Asurlular›n kurdu¤unu vs. vs. Bu arada çok önemli bir fley daha ö¤renmifl olduk. Bugünün medyas›n›n yapt›¤›n› milattan önce de heykelt›rafllar yap›yormufl. O bizim gördü¤ümüz tafl gibi kad›nlar ve erkekler asl›nda öyle güzel falan de¤illermifl. Heykel yap›l›rken idealize ediliyorlarm›fl. O zaman ki kad›nlar da bizim gazetelerde ki mankenlere bakt›¤›m›z gibi heykellere bak›p küfürü bas›yorlard› herhalde. Yunanl›lar keli saçl›, zay›f› yap›l› temsil ederken, Romal›lar bu konuda daha gerçekçi davranm›fllar, gerçe¤e uygun cisimlendirmifller insanlar›. ‹mparatoriçe Faustina büstü örne¤in, g›d›l› ve tombik bir kad›n. Geziyi Çini Müzesini ve sonras›nda verdik. Ve 23 kifli Sultanahmet’te yine Arielle Dombasle’›n müzikleri eflli¤inde (bugünlerde moda anlafl›lan) masalar›m›zda mumlar yanan çok romantik ve s›cac›k bir atmosferde nefleli bir sohbete koyulduk. Baz›lar›m›z ile çocuklar›m›z›n ayn› okula gitti¤ini, baz›lar›m›z›n iflini keflfettik. Sevgili Gazi’nin ve Barbaros’un çekti¤i foto¤raflara bakarak kritik ettik. O masada otururken fark etti¤im fley art›k 40’›n› geçtikten sonra, geride b›rakt›¤›m fley önümdekine göre azald›kça ortak geçmiflim olan insanlarla paylafl›mlar›m›n daha fazla tat verdi¤iydi. Sabah uyku keyfi yapmam›flt›m ama akflam eve döndü¤ümde yorgun ve daha mutlu idim. ‹lk f›rsatta ilk geziye kat›lmak ve orada görüflmek üzere. mülkiyeistanbul 10 mülkiye tarihçesi Kim Korkar Emar’dan ‹stanbul’daki Mülkiye Sevgili Mülkiyeliler, 3 yüzy›la yay›lan 147 y›ll›k bir geçmiflimiz var. Mekteb-i Mülkiye’nin 1859 da ‹stanbul’da kuruldu¤unu ve 1936 y›l›nda Ankara’ya tafl›nd›¤›n› söyledi¤imizde karfl›m›za 77 y›ll›k bir ‹stanbul serüveni ç›kmakta- d›r. Yani, matematik olarak flu anki 147 y›l›n ço¤u ‹stanbul’da geçmifltir. ‹stanbul’da Mülkiye’nin izini sürdü¤ümüzde mekân olarak iki yer karfl›m›za ç›kmaktad›r. Bunlardan ilki Ca¤alo¤lu Anadolu Lisesi binas›d›r; ikincisi ise en uzun süreli mekân› olan ve bugün Y›ld›z Teknik Üniversitesi ‹ktisadi ve ‹dari Bilimler Fakültesi olan binad›r. Eski ad›yla Y›ld›z Saray› Yaveran Dairesi olan bu bina Barbaros Bulvar›n›n Conrad Oteli yolu üzerindedir. ‹flte bu binada tarihi bir gerçekli¤i yaflatmak ve sahip ç›kmak amac›yla 21 fiubat Çarflamba günü minik bir tören organize ettik. Bu binaya “Mülkiye burada idi” plaketi takt›k. Halen Y›ld›z Teknik Üniversitesi ‹ktisadi ve ‹dari Bilimler Fakültesi’nde Profesör olan Mülkiyeli arkadafl›m›z Gencer Özcan’›n koordinasyonunda, Dekan›m›z Prof. Dr. Celal Göle, YTÜ ‹‹BF Dekan› Prof. Dr. Haldun Gülalp, Dekan Yard›mc›s› ve Mül- mülkiyeistanbul 12 kiyeli arkadafl›m›z Feride Gönel ile ayn› Fakültede görev yapan bir zamanlar Mülkiye ö¤retim kadrosunda bulunan Prof. Dr. Taner Timur, Prof. Dr. Faz›l Sa¤lam, Mülkiyeli Prof. Dr. Emre Kongar, yine Mülkiyeli arkadafl›m›z Doç. Dr. Esra Danac›o¤lu ve di¤er arkadafllar›m›z›n kat›ld›klar› güzel bir tören ile yukar›da bahsetti¤imiz eski binam›za plaket ast›k. Tören sonras› Fakültede derin mevzularla bezenmifl uzun ve keyifli bir sohbetimiz oldu. YTÜ ‹‹BF’nin mükemmel, samimi ve dostça ev sahipli¤i hepimizi çok mutlu k›ld›. Kendilerine bir kez daha teflekkürlerimizi sunuyoruz. Evet, ‹stanbul’daki Mülkiyeliler, Yolunuz o tarafa düflerse gidin, binam›za ve plâketimize bak›n. Cumhuriyet öncesi ve Cumhuriyetin ilk y›llar›nda uzun y›llar ad› Mülkiye ile an›lan bu binada ö¤renim görmüfl büyüklerimizi yad edin. Geçmiflimizin verdi¤i gururu ve sorumluluklar› tekrar hissedin. 1.5,Tesla Son Teknoloji •Kadir Has Caddesi, No: 7, Haliç Sahil Yolu, Balat-Eyüp / Fatih 34087 ‹stanbul Tel: 0212 523 22 11 (pbx) Faks: 0212 523 22 78 •Merkez Mahallesi, Çukurçeflme Caddesi, Serhat Ç›kmaz› Sokak, No: 1/A (Adliye Yan›), Gaziosmanpafla 34245 ‹stanbul Tel: 0212 417 13 88 Faks: 0212 616 61 05 Gsm: 0532 455 48 37 mülkiye tarihçesi Mülkiye’nin tarihi 3 Ocak 1839 da ilan edilen “Tanzimat-› Hayriye” ferman› ile bafllayan teokratik devlet sisteminden hukuka ba¤l› devlet sistemine geçifl ad›mlar› 18 fiubat 1856 da ilan edilen “Islahat ferman›” ile h›zland›. Has, zeamet ve t›mar sisteminin kald›r›ld› ve yeni “Eyalet Modeli”nin sonucunda vilayetler oluflturuldu. 24 Eylül 1858 de Dâhiliye Nezareti (‹çiflleri Bakanl›¤›) kuruldu. Bu sistemin gere¤i olan valiler, mutasarr›flar, kaymakamlar ve kaza müdürlerinin görev ve yetkilerini içeren bir kanun yürürlü¤e konuldu. Bu görevlere getirilecek “Genel ‹dare Elamanlar›n›” yetifltirecek bir okul ihtiyac› böylece do¤du. “Kaymakaml›k ve Müdürlük gibi Umur-i Mülkiye’de müstahdem olacak memurlara mahreç olmak üzere bir Mekteb-i Mülkiye aç›lmas› için” yap›lan çal›flmalar sonucunda haz›rlanan gerekçe Sadrazam Mehmet Ali Pafla’ya bildirildi. Bab›-› Ali’de uzun görüflmeler sonucunda kabul edilen gerekçe, bir tezkere ile Padiflah Abdülmecit’e sunuldu. Padiflah teklifi onaylad› ve sadrazaml›¤a iletti. Mekteb-i Mülkiye’nin tüzü¤ünü haz›rlamak, okul binas›n›n yerini, derslerini okutacak hocalar› saptamak üzere, ilk Maarif Naz›r› Abdürrahman Sami Pafla’n›n da kat›lmas›yla, Meclis-i Al-i Tanzimat topland› ve flu kararlar› ald›: - Kaymakaml›k ve kaza müdürlü¤ü gibi mülkiye amirli¤i ile mal müdürlü¤ü gibi maliyecileri yetifltirmek üzere, Mekteb-i Mülkiye ad›yla bir meslek okulu aç›lacak, - Bu okulda hükümet merkezindeki dairelerde maafls›z ya da çok az maaflla çal›flan ve yafl› otuzu geçmemifl kâtiplerle ilkö¤renimini görmüfl gençlerden seçme s›nav›n› kazananlar okutulacak, - Okulu bitirdikten sonra bunlar›n atamalar› yap›lmadan, bu memuriyetlere aç›ktan hiç kimse atanmayacak, - Okulda tarih, co¤rafya, hesap, ekonomi politik ve Tanzimat Ferman›’nda bildirilen ifller için haz›rlanan ve yeni yürürlü¤e giren yasalar ve Osmanl› Devleti’nin di¤er devletlerle yapt›¤› antlaflmalar okutulacak, - Kaymakam ve müdürlerin maafllar›n›n yetersiz oluflu ve geçimlerine yetmeyecek kadar az oluflu, bunlar› rüflvete sevk etti¤i gibi, görevlerin kötüye kullan›lma- s›yla hazineyi de büyük zarara soktu¤undan, Mülkiye’den mezun olanlar›n maafllar› yükseltilecek, - Aç›l›flta 50 ö¤renci kabul edilecek. Bu karar›n yürürlü¤e girmesiyle yap›lan s›nav sonucunda 12 fiubat 1859 Cumartesi günü Sadrazam Ali Pafla baflkanl›¤›nda tüm hükümet üyelerinin ve ‹stanbul’un tüm ileri gelenlerinin kat›ld›¤› bir törenle Mekteb-i Mülkiye aç›ld›. ‹ki y›ll›k ö¤retim süresi ile 1867 y›l›na kadar mezunlar veren Mülkiye’de bu y›ldan itibaren süre dört y›la ç›kar›ld›, ö¤retime baz› yeni dersler eklendi. 2 fiubat 1877 de Padiflah iradesiyle okulun yüksek okul haline getirilmesi hükme ba¤land›, ö¤renim süresi befl y›la ç›kar›ld›, okula giriflte yeni k›staslar getirildi, al›nacak ö¤renci say›s› art›r›ld›, Frans›zca ö¤renim mecburi tutuldu, özel üniforma flart› getirildi, iç yönetim için yönetmelik haz›rlanmas› sa¤land›. 1 Aral›k 1877’de Mülkiye “Mekteb-i Mülkiyye-i fiahane” ad›yla Darülfünun binas›ndaki (sonradan Darülmuallimin olan Maarif Nezareti Binas›, daha sonra K›z Lisesi) bir dairede Ohannes Efendi’nin dersi ile aç›ld›. 1877 y›l›ndan 1950 y›l›nda Ankara Üniversitesine ba¤lanarak Siyasal Bilgiler Fakültesi ad›n› al›ncaya kadar geçen sürede ö¤renim süresi ve derslerde de¤ifliklikler, seçme s›nav› kald›r›lmas› tekrar konmas›, yat›l›l›¤›n kald›r›l›p tekrar konmas›, ad›n›n de¤ifltirilmesi, hatta bir dönem (1915-1918) kapat›lmas› gibi birçok de¤ifliklik yaflayan Mülkiye Ankara’daki binas›na tafl›nd›¤› 1936 y›l›na kadar ‹stanbul’dad›r. Kaynak: M. Hikmet Yavuzyi¤it; “Mülkiye Tarihi”. mülkiyeistanbul 14 ajanda Türkiye yemyeflil bir dergiye kavufltu: Yeflil‹Z ‹mge Kitabevi’nden iki önemli kitap: “‹smet Pafla” ve “Psikanalizin Yedi Temel Kavram›”… TEMA Vakf›’n›n ç›kard›¤› çevre dergisi Yeflil‹Z, Ocak-fiubat say›s›yla tüm çevreci okurlar›n be¤enisini toplad›. “Biriniz Yoksa Eksi¤iz Sizinle Yefliliz” slogan›yla yay›n hayat›na geçen derginin yay›n kurulunda, çevreyle ilintili 14 sivil toplum kuruluflu yer al›yor. 1999 y›l›nda Gazeteciler Cemiyeti’nden en iyi belgesel ödülünü alm›fl bir kitap.. Savafllar zamanm›fl muzaffer bir kumandan... ‹natç› bir diplomat... Cumhuriyet kurmufl bir devlet adam›... Kafas›nda 40 tilkiyi kuyruklar›n› ren bir politikac›... ‹deal bir s›lan ve kolay okunan bir formatla haz›rlanan Yefli- efl... Örnek aile babas›... Kimi- l‹Z’in ilk say›daki kapak konusu “Do¤a Dostu Enerji- ne göre ise tek parti dönemi- ler: Günefl, Rüzgar ve Su…” Enerji dosyas›, “do¤a bi- nin ast›¤› ast›k, kesti¤i kestik ze daha ucuz ve kendiyle dost enerji türleri sunarken; diktatörü... Ülkenin unutulmaz onlar› kullanmamakta neden inat ediyoruz?” sorusunu sormam›z› sa¤l›yor. Yeflil‹Z’de birbirinden ilginç konu ve konuklar var. “Yaflam Hakk›” bölümünde yaflama dönüfl öyküleri, “Proje”de K›rm›tl› Kufl Cenneti’nde süzülen Yal›çapk›nlar›’n›n seyirlik öyküsü, “Sosyal Sorumlulukta” baflar› öyküleri, “ G e n i fl Aç›”da objektiflere TEMA Vakf›’n›n dergisi ve gündeme tak›lanYeflil‹Z, Mart ay›nda lar, “Yeflillik”te çevre ikinci say›s›n› yay›nlayacak. ad›na “kim, nerede, ne demifl?” “Haberler”de Türkiye’den ve dünyadan önemli geliflmeler, “Posta Kart›”nda yurtd›fl›nda yap›lan ilginç ziyaret ve toplant›lar yer al›yor. Kitapl›k, Yeflil Takvim, Bir Dost, Kanaatkar da be¤eni ile izleyece¤iniz di¤er köfleler. Derginin en hofl yan› ise tüm sayfalarda alt yaz› fleklinde faydal› bilgiler sunmas›. Yeflil‹Z’in sat›fl fiyat› 5 YTL. Abone olun, “çevrenizden haberiniz olsun”! Ayr›nt›l› bilgi için TEMA tel: 0.212 283 78 16. ‹smet Pafla Can Dündar-Bülent Çapl› ‹mge Kitabevi, 127 sayfa, 3. Bask›, Fiyat› 15 YTL. “Milli fief ”i... Hayranlar› kadar düflmanlar› da oldu; sevenleri kadar nefret edenleri de... Ama kimse onu görmezden gelemedi. Bu belgesel-kitap “2. Adam”› görmeyenlerle, görmezden gelenlerle yeniden tan›flt›r›yor. K‹TAP DERG‹ birbirine de¤dirmeden gezdiYüzde yüz Türk mal› geri dönüflümlü ka¤›da ba- Psikanalizin Yedi Temel Kavram› Psikanalizin Yedi Temel Kavram›, bugüne kadar kitaplar› on üç dilde yay›mlanan psikanalist J.-D. Nasio’nun en çarp›c› eserlerinden biridir. Freud ve Lacan’›n çal›flmalar›ndan yola ç›karak okuru psikanalizin kastrasyon, hesaptan düflme, narsisizm, fallus, üstben, özdeflim, yüceltme kavramlar› ile tan›flt›ran Nasio, bu eserinde uzmanlara oldu¤u kadar psikanalize merakl› okura da hitap etmektedir. Ö¤rencilerin, psikologlar›n, yarg›çlar›n, e¤itimcilerin, bak›c›lar›n, yaflam›n›n bir noktas›nda insan ruhunun derinliklerini kavramaya yönelen herkesin, sadece baflkalar›na de¤il ayn› J.D. Nasio zamanda “kendisine dair de bir ‹mge Kitabevi, 244 sayfa, 1. Bask›, fleyler bulabilece¤i” bir kitap... Fiyat› 14 YTL. mülkiyeistanbul 16 ajanda ajanda “Wahfli Bat›’n›n Roma ‹mparatorlu¤u”, dünyan›n 6 ülkesinden 5’ine silah sat›yor; dünyadaki kötülüklerin yüzde 90’›n›n do¤rudan ya da dolayl› nedeni; bar›fl götürece¤iz dedi¤i yerde çocuklar ve masum siviller ölüyor; demokrasi götürece¤i yer diktatörlükten bin beter oluyor; bir türlü kana, petrole, do¤al kayna¤a doymadan tüm dünyay› önüne katm›fl sömürüyor... Ve flimdi bu afla¤›l›k sistemin imparatoru olmak isteyen adam, timsah gözyafllar› dökerek, gözümüzün içine baka baka, Afrika’daki açl›¤› nüfus art›fl›na ba¤l›yor; Amerikal›lar›n, küresel ›s›nma sorununun da üstesinden gelece¤ine inand›¤›n›, daha önceki baflar›lar›n›n buna bir gösterge ol- Uygunsuz belgesel En bafltan itiraf edeyim: fiu an gösterimde olan üstelik Oskar alan Holivut Belgeseli’yle ilgili oldukça önyarg›l›yd›m. Hatta daha seyretmeden “çok a¤›r elefltirece¤im” demifltim kendi kendime. “Amaa” diye bafllayaca¤›m› san›yorsan›z aldan›yorsunuz; Önyarg›lar›m beni hiç yan›ltmad›... L S‹NEMA Yaz›: Murat Ayman Murat Ayman, Al Gore’un, “Uygunsuz Gerçek” belgeselini Mülkiye ‹stanbul için izledi… ise ça¤lar›mdan beri -ki bu yaklafl›k 20 y›ll›k bir süreci ifade ediyorelimden geldi¤ince popüler bilimsel Neyse! Gelelim bana garip gelen bir baflka konuya: Geçenlerde gereksiz bir uluslararas› örgütün (örgütü merak eden- yay›nlar›, kitaplar› takip ederim. K›sacas› ler internetten araflt›rs›n) finanse etti¤i bir kendimi bildim bileli “küresel ›s›nma”n›n, grup bilim adam›, “küresel ›s›nma”n›n, yordum. Bunu niye daha önce söylemedi- Amerikal›lar daha önce neler neler ba- sebeplerinin ve olas› sonuçlar›n›n fark›n- yüzde gayet önemli bir oranda insanlardan niz? Dünyay› babas›n›n mal› zanneden ve flarm›fllar bir bilseniz: Örne¤in; demokrasi- day›m. Bu konunun insanl›¤›n gündemine kaynakland›¤›na karar vermifl... Hadi ca- tepe tepe kullanan insano¤lu flimdiye ka- yi icat etmifller, köleli¤i kald›rm›fllar, (Afri- nihayet oturmas› gerçekten beni sevindiri- n›m! Ben küresel ›s›nman›n suçlusunu, dar masumdu öyle mi? yor. Ancak bu filmi seyredene kadar, ko- Çin’de nüfusu h›zla artan Pandalar san›- du¤unu söylüyor. ka’dan insan kaç›r›p onlar› bir as›rdan faz- Bilimin, siyasetin elinde ne kadar saç- sine adam›fl. Baya¤› da kafa yormufl, epey Bu eklemelerle bize, “beni bu ifle yönelten la sömürdükten sonra tabii) okullarda ›rk nunun neden birden bire malayabilece¤ini gösteren küçük bilgilenmifl. Konuyu neredeyse benim ka- fley yaflad›¤›m bu duygusal travmalar oldu, ayr›mc›l›¤›n› kald›rm›fllar, (önce sorun ya- popüler oldu¤unu bir türlü anlayam›yordum. Size bir sürü bilgi verip ukalal›k yapmayaca¤›m. Zaten herkes, eminim ki enine boyuna bilgilenmifltir. Her dergide her gazetede, okuyucuyu konuyla ilgili ayr›nt›lara bo¤an bir dolu yaz›lar ç›k›yor. Nerede kiminle muhabbet etsem laf dönüp dolafl›p dünyan›n bafl›na bu sene (!) musallat olan “küresel ›s›nma” belas›na geliyor. Dünyan›n dengesi bozulmufl, mevsimler kaym›fl vs. vs. Yapmay›n arkadafllar! Bilim adamlar›, konuyu gündeme alabilmek için y›llard›r u¤rafl›yorlar. fiimdiye kadar neredeydiniz? Sak›n ola ki, “ama bu sene bunun etkileri çok görüldü de ondan” demeyin. Bu sene yaflanan ola¤and›fl› iklimsel olaylar eminim ki geçmiflte de yaflanm›flt›r. Gelecek y›llardaki k›fllar›, mevsim normallerinde veya daha so¤uk biçimde yaflayabiliriz. bir örnek... Zaman› gelmiflken, “Ne olacak flimdi?”nin cevab›n› vereyim. Biz seçimimizi yapt›k. Avc› toplay›c›l›ktan yerleflik hayata geçtik. ‹htiyac›m›z olandan fazlas›n› üretmeye bafllad›k ve bu fazlayla politikac›lar› beslemeye bafllad›k. Dünya 13 bin y›l önce Mezopotamya’da bafllayan tar›msal üretimle flans›n› kaybetti... Yapacak çok fazla bir fley kalmad›. Konu da¤›l›yor, sadede geleyim. Sonuç olarak, yukar›da sayd›¤›m garipliklerin sebepleri konusunda kafamda soru iflaretlerini gidermifl, Amerika’n›n “flaibeli ma¤lup” baflkan aday› Al Gore’un verdi¤i eflsiz ve çarp›c› (!) bilgilerle art›k ayd›nlanm›fl bulunuyorum. dar biliyor... Neresinden bafllayay›m ki bu uygunsuz belgeseli “çok a¤›r” elefltirmeye bilmiyorum. Siyasetini en son konuflal›m isterseniz. Önce belgesel tekni¤ini ele alal›m... 90 dakikal›k filmin büyük bir k›sm›nda, gerçekte “küresel ›s›nma diye bir sorun”un varl›¤›na bizi ikna etmeye çal›flan ve birbirini do¤rulayan istatistikler verildi. Karbondioksit ve di¤er sera gazlar›ndaki art›fllar, s›cakl›k de¤iflimleri, y›llara göre dikkat çeken ola¤and›fl› iklimsel olaylar, buzul alanlardaki azalma vs. vs. Son derece yorucuydu. Oysaki biz zaten bu konuda gayet ikna olmufl durumday›z: Evet sera gazlar› artt›, buzullar eriyor, felakete gidiyoruz... ‹kna olmas› gereken sizlersiniz Say›n Al Gore... Ama neyse ki araya duygusal ve dramatik (tam anlam›yla Holivut tarz›) parça atmay› ak›l etmifller. ‹statistiklerin aras›nda Al Gore’un, bir kaza sonucu ölümün k›y›s›ndan dönen o¤lundan; akci¤er kanserinden ölen, koruyucusu olarak gördü¤ü k›z kardeflinden; tütün eken, bo¤a yetifltiren babas›ndan; kendisinin y›l›n bilmem kaç ay› çiftliklerinde zaman geçirdi¤inden, di¤er kalan aylarda da Vaflington’da bir apart otelde safahat içinde e¤itimini tamamlad›¤›ndan haberdar oluyoruz. ayr›ca ben do¤ay› severim, üstelik zenginim, hem de entelektüelim, Bush gibi aptal de¤ilim” mesaj› veriyor, Müstakbel ABD Baflkan›... Kusura bakma, bunlar ucuz numaralar üstat, yemezler... Arada att›¤›n slogan› kaç›rmad›k: “Siyasetçilerin de ‘renewable’ oldu¤unu ve ‘renew” edilmesi” gerekti¤ini söyledin... Sonra, Amerika’n›n “küresel ›s›nma” ile ilgili itiraflar›na geçiyor. Sera gazlar›n›n yüzde bilmem kaç›n› atmosfere vererek bu konuda ilk s›rada olduklar›n›, Kyoto protokolünü imzalamad›klar›n› (buray› h›zl› geçiyor) ancak baz› eyaletlerin (san›r›m 3-4 eyalet ad› verdi) ve baz› flehirlerin, (70-80 tane kadar) Kyoto flartlar›n› uygulamaya bafllad›klar›n› (buralarda biraz vurgu var) söylüyor. rat›p sonra o sorunun çözümünü baflar› diye yutturmakta üstlerine yok) komünizmi y›km›fllar (yahu komünizm daha bafllamad› ki gafil!) Velhas›l ciddi ciddi bizimle dalga geçiyor... Amerikan filmlerinin klifle bir örgüsü vard›r: Baflar›lmas› gereken çok zor bir ifl mutlaka bulunur (enteresan zorluklar bulmada da üstlerine yok.) Bu zor iflin üstesinden mutlaka gelinir. Ya tanr› çözer ya da kahraman bir Amerikal›. Ve bütün Holivut filmlerinin Amerika’y› gizli ya da aç›k olarak övmek gibi bir derdi vard›r. Bunu kendilerini elefltiriyorken bile yaparlar. ‹flte flu andaki zorlu ifl “küresel ›s›nma” meselesidir. Kahraman›m›z da Al Gore. Amerika’n›n Demokrat Parti’den Baflkan Aday›, hiç flüpheniz olmas›n ki, Al Gore; seçimin ana temas› da “küresel ›s›nma” olacakt›r. “Küresel ›s›nma”n›n bu y›l moda olmas›n›n anlam› budur. Bush, dünyaya bar›fl ve demokrasi getirmek için aday olmufltu. Rezaleti gördünüz. Al Gore, seçim kampanyas›nda dünyay› “küresel ›s›nma”dan kurtaraca¤›n› söyleyecek. Art›k bafl›m›za gelecekleri siz düflünün.... Nihayet filme geçebiliriz Evet, baflrolde Al Gore var. Amerika tarihinin en flaibeli seçiminde yenildikten sonra, üstat kendini küresel ›s›nma mücadele- mülkiyeistanbul 18 mülkiyeistanbul 19