Prof. Dr. Uğur Şaylı

Genç EriĢkinde Kalça Ağrısı
Klinik Değerlendirme &
Görüntüleme
PROF DR UĞUR ġAYLI
YEDĠTEPE ÜNĠVERSĠTESĠ TIP FAKÜLTESĠ
ORTOPEDĠ VE TRAVMATOLOJĠ
FAS (FAİ)
Gençlerde-sporcularda Kalça
ağrısı ve OA
Femur başı ve asetabulum arasındaki anormal sürtünme labral ve
kondral lezyonlara neden olarak “ artroz öncesi bir durum “
Femur boynunun asetabulum anterioruna sıkışması travmatik
artrite yol açabilir
Smith-Petersen MN
JBJS 1936
FAS tanımlaması ve tipleri
Ganz R, Parvizi J, Beck M, et al
Clin Orthop Relat Res 2003
TANI
Klinik Değerlendirme
(kalça içi –periartiküler - lomber)
a. Anamnez
b. Fizik Muayene
Görüntüleme Yöntemleri
◦ X ray
◦ MRG
◦ BT
71
Yakınma
AĞRI
Sinsi başlangıçlı,aktivite-dinlenmeyle değişen
Sportif aktivite sonrası belirgin
HAREKET SINIRI İR DR
Travma öyküsü bazen
Geçirilmiş kalça cerrahisi
FAS (FAİ) Klinik
En sık “C” biçiminde ağrı
Otururken & oturup-kalkınca & sportif aktivite ile artan
K pincer , 40 yaş
E cam , 25-40 yaş
Mix
Anterior Kalça
Ağrısı
Femoraasetabuler Sıkışma (FAS)
Kas strain , Kontüzyon
Avülsiyon & apofiziyel yaralanmalar
Asetabuler labral yırtık &serbest cisim
Osteitis pubis
İliopsoas bursiti
Kalça dislokasyonu/subluksasyonu
GKD/Perthes/SCFE
OA
İnflamatuar artrit
AVN
75
Osteitis Pubis
Sym pubis sklerotik-düzensiz, kronik
enflamasyon
Posterior Kalça Ağrısı
Lomber patolojiler
Kompresif nöropatiler
Priformis sendromu
Sİ eklem patolojileri
73
Lateral Ağrı
Trokanterik Bursitis
Gluteus
medius/minimus
yırtıkları
İliotibial bant
sendromu
Meralgia parestetika
74
Kalça Klinik
Değerlendirme
Yürüme değerlendirmesi (Antaljik, Trendelenburg)
Fizik Değerlendirme
◦ Ayakta
◦ Otururken
◦ Yatarken
◦ Supine
◦ Lateral
◦ Prone
Osteokondral
Kapsülolabral
Muskulotendinöz
Nörovasküler
65
Ayakta Kalça
Değerlendirmesi
İnspeksiyon
◦ Pelvik simetri
◦ Lomber lordoz
Servikotorakolomber omurga
dizilimi (ekstansiyon/ fleksiyon,
sol/sağ eğilme ile)
◦ Kas straini (insersiyo & origo )
Palpasyon
◦ SİAS, SİPS, İliak kanat, Tr major
◦ Tuber iskiadikum
◦ Sİ eklemler, Simfizis pubis
61
Otururken - Supine – Prone
Kalça Rotasyonları
Cam impingement (özellikle İR)
57
Priformis germe testi
Priformis sendromu
Ayak topuktan kavranır kalça ADD-İR a zorlanır, hasta ABD-DR yapar
56
Rolling test
Kalça irritasyonu; eklem içi patoloji, duyarlı ama özgün değil
51
Kalça fleksiyonu
Fleksiyon kontraktürü
(Thomas testi)
Supin FADIR testi
(Anterior impingement , FAİ, Labral
yırtık)
Fleksiyon / Adduksiyon / İç
rotasyon
47
Supine (Stitchfield testi)
Dirence karşı düz bacak kaldırma
testi
Anterior superior labrum
Psoas
Rektus femoris
Alt abdominal kaslar
SUPİN FABER TESTİ (PATRİCK)
Fleksiyon / Abduksiyon / Dış
rotasyon
1.Labrum yırtığı
2. Posterior FAS
3.SI eklem
4.İliotibial band kontraktürü
5.Trokanterik patoloji
48
Supin Posterior İmpingement Testi
Ekstansiyon / Abduksiyon / Dış
rotasyon
Posterior &
posterolateral ağrı
Posterior asetabuler
labrum
Bu patolojiler
anterior patolojilere
göre daha nadirdir
Kalça Ekleminde
Görüntüleme
X Ray
Patoloji 3 boyutlu
MRG
Artro MRG(kıkrdak
hasarı ve labrum )
BT- dinamik
25
Pelvis AP grafi
22
35, E, Normal Kalça
Tannast M et al. AJR 2007;188:1540-1552
©2007 by American Roentgen Ray Society
PINCER
(Asetabulumun femur başını aşırı
örtmesi)
Antero-superior pincer (fokal)
Derin asetabulum (Koksa profunda/protruzio)
Posterior duvarda sıkışma
Fokal antero-superior pincer
lezyonu
Normal
kalça
Çaprazlama
bulgusu
PINCER
◦ Crossover bulgusu
(anterior duvar
gölgesinin posterior
duvar lateraline
geçmesi)
◦ İscheal spine bulgusu
◦ Koksa Profunda
◦ Protrusio Asetabuli
◦ Lateral CE artmış 40
Asetabuler derinlik
Koksa profunda
Protrüzyo asetabuli
17
Asetabuler Örtünme
Lateral Merkez-Kenar açısı (Weiberg)
◦ Superolateral yetersiz örtüm < 25°
14
Asetabuler inklinasyon
Tönnis açısı
0°-10° normal
> 10° - artmış inklinasyon (strüktürel
instabilite)
> 0° - azalmış inklinasyon (pincer tipi FAI)
15
45° ve 90° Dunn lateral grafi
45°
90°
20
CAM lezyonu
(Femur baş boyun
bileşkesi anterosuperior
kemik tümsek)
◦
◦
◦
◦
Tabanca kabzası bulgusu (pistol grip)
Alfa açısı (>50°)
Femur baş-boyun offseti (<8mm)
Offset oranı (anterior offset’in baş
çapına oranı)
◦ 0.21 ± 0.03 N
◦ 0.13 ± 0.05 cam
Cam Lezyonu
Alfa açısı (>50°)
Femur baş-boyun offseti (<8mm)
Offset oranı (anterior offset’in baş çapına oranı)
• 0.21 ± 0.03 N
• 0.13 ± 0.05 cam
Recess bulgusu ve kemik opozisyonu
Alfa açısı
Dunn grafisi / MR
55 derecenin üstü kötü prognoz
Kadınlarda 53˚ +
Erkeklerde 59˚ +
Aksiyel grafilerde femur başı
ortasından, femur boynu ortasına
uzatılan çizgi ile femur baş-boyun
bileşkesinin gölgesiyle oluşan açısal
ilişki
Cam
Recess bulgusu ve kemik opozisyonu
Cross-table lateral grafi
21
Pelvis frogleg grafi
19
False-profile grafi
18
Bilgisayarlı Tomografi
3 boyutlu deformite yorumu & cerrahi
Artro-BT kıkırdak & labrum 374-80.
Yüksek radyasyon !!!
D. Arthroscopy. 2015 Jul;31(7):1261-8.
Dinamik değerlendirme
MRG
Standard MRG lerde yanılma payı yüksek
BEKLENTİMİZ
FAS tanısı
Cerrahi sonuçlarının dökümantasyonu
Kıkırdak yorumlanması
Labral patolojiler
SON 2 YILDAKİ YAYINLARDA
ARTRO-MR, 3 TESLA MRG, TRAKSİYON ALTINDA MRG,T2 HARİTALAMA
ÜSTÜNLÜKLERİ VURGULANIYOR
MR
MRG
d-GEMRIC (Delayed gadolinium enhanced MRI of
Cartilage)
T 1 Relaksasyon zaman ölçümleri ile eklem kıkırdak (glikozamin) içeriğinin
tespiti
TEŞEKKÜRLER