ozct savls1
Transkript
ozct savls1
Mart - Nisan 201.4 YrI10 Sal'r 57 Fivat25 TL. ISSN 1300-41'74 -DJ oo 1 n r\ 1 ' rnLlslKtsl ntrl< .. savls1 ozct bilim 1 J adamlarr, mti zikologl ar, be stek drlaq giiftek drla4 hAn-end.l:t sazendeler ve uzrrtanlardan 157 makale, inceleme ve ara$tlffila rrinr rURr ltrsncisi vri riltt,ix / TtjRK Mtistr'lsi t<il'tixnim / nuNvlst vs, a,tustKi / TURKr,{uslrisi,qi-ir'Il,r-'lni I sF.LQUKl-u vii ( )SM AN t.t rt'nS rtUSt t<jSi / Cl-llI t'R iyu'riN,lt[':Zi t - t)l.rvRlVi / iuir< ivrfsrriSi Nr\ZARiynTI / TURK Ti\SAWUF trittstrisi / t u0slt:tsi / rrlnx ,tsrsni uustt<isi/ runr ldsir<isixDE ITASII- vrr icR,t / TURK n'ttisttcisi QAi.clIr.ARI / Itustrlsix,ts rURr nuruiltoi\Rl-:\R.I I MUZiKOI-oGLAR, BESTEKARL,IR, icnAclLAR / ist-rn't vn .i\{uslKt / rtinx ltUzirrnn rpi cr,r.rixtlci / rllnr uusit"tsi vri lnEsiYAT 1 runr< uuslr<i si, TOprJh,r vn rur ;ruR / TURK turuSmiSi Ecirtrti / TURK l,ttistt<ist \rll N1F,DYA / TURK ;{LISIKISININ BAZI runr I"{ALK / TL'Rr{ UUSrr<isi s()I-IBIjTL!,Ri / pan,tni / igN,i sis,r z AnDi'l.l<AtliR i vr':Rnci / rrni / isnt tit- l)l'.Dl-ll.i'r'.\l)l / raxrnuiRcli;lu / H. SADHDDIN ARtjL / x'i;\HMUT RAGIP soRLrNr_ARr cezitvtiunl / I'Ii\cI Anir snv/ MLTALI-IM isr'ntl, Ll+5Kt-try-i Ztils,ti DLiDll / RALIp YI,KTA BriY / SLIPF{I Y:7.G1 / AI1MFll) u,A.risocru /;\LAIIDDiN Y./WA$QA / NrrvZ.'\D '\tLr / CINU{:IiN TANRIKORT]R / SUL]],\.IVIT\N I1RGUNF,R / SADETTI).] I{,\YNAI{ / ItuxinNuRETTIN sHLQtiK ERTA$ / YI].M,\l / OMHRTL'GRtit- OZTUNi\ ix'rxr"r:R7 Nri$HT / tr'Tlll{ RtiHI LTNGOR ,($ R:. ,.',,::.., t tnt Tir/r4c StratcJllr Ara,;rtrnta ,illcr*ezt tare,frnt/zn J'arLnlannta*tadtt: lilllJ "||J||ll|!ffililliltillil E Reyban Alancy Butgadstan-Deriffmao ve Makedonya-vranofEa GdEmen IGdnlanndan Teqpit Edilen fiamc*r/ ZgZ Trirk Dtinyasr Geleneksel Mfrdk KrilttirtiLnde Ortak }zellili-leil 307 Ozkut Qobano{lu Tiirk Dtinyasrnda Mtizikle itStCf yollan/ Sorunlar ve eoztim jl2 Metin ozarclan TriLrk Dtinyasr Mtizi$fuaErrmalan ozetne/ ng Dimitri Gagauz Batr Klasik MtizisArmoni Sisteminde yemkaglat/ 324 Nogon $unarou G*dak Miizigi Fenomeni ve eagdaE Tiyatro Sanatr uzerindeki Etlsst/ 329 $abin Gullryn Tiirk Mfrsrkisi Ahd.ri u"e6, Etem Rahi ilk Bilinen Halk ozammrz Dede Korkut ve En Eski M0sikt Alimimiz Ttirkistanh Tiirjl F tu6,b1/ 33 4 ibrab;n Hakh ,4yd.rn BriyiiL Ttirk Dtigrintir Farabi g7L-g:iil)/ :l5g AhnetHakh Turabi ibn StnA veMuziV 370 Nuri Qzcan Ttirk Mffsd<lsininAbide $ahsiyetlerindenAbdtill< 6dtr-iMe$g/ 3g9 Recep Uslu Mtizik Gorisyeni AbdiiLlkadir Meragi veMenglzadeler Kronol ojisi/ )g5 Recep Uslu Trirk Klasik Musildsi'nin En Biiytik Bestekdn Buhurizade W 41g BrilentAksoy H*g ltr?/ 429 Nuri Ozcan Tiirk M0sil<tsininAbide $ahsiyetlerinden Hamamlzade ismail Dede Efendi/ 4i3 Eugenia Popescu-lud.etz trGntemiroglu-prens Mnzisyen/ 43g Selguklu ve Osmanh Ttirk Mffsrktsi Recep rJsh Mustafa cahit SelEuklu Mtizik veLitentiiru/ 446 Atasoy Ktiltiir ve Medeniyet AErsrndan ornn"nlrlu, Donemindeki Ttirk Musil<ist/ 462 Ruhi . '4yangil )il/II. Yrizyrlda Ttirk Mtsrkisi/ 46g Ralf Martin Jager Ktilttirlerfuasmda Mtizik: xvl. yiizyddanXvltr. ytiz,,ftn Sonuna Kadar Olan Donemde Mrizikteki Asimilasyon ve lGbullenme Hak6nda , DtiSiiurceler/ 481 Balmt Aksoy osmanh Recep usla Drinyasrnda Di'l Musikt-Dindrgr Musikt iugkiler/ +rs Aydmh $emseddin R0mrve Bilinmeyen Eserindenx/ yi:zyi,da Osmanllar'da ve Orta Asya'da M0sklginasl at/ 5Og , Karabasano{h osmanh Doneminde Hail< Mtizigi Orneklerine Bir Balss/ 516 $. $ebuarBesiro{lu Osmanh M0srklsi veKa&n/ 52I songtil Bcilent Aksoy Senib AhmdQek Gaky lQmnahnao{h Osmanh Musikl Gelenelind eKa&n/ 51i0 Osmanh Minyattirlerin de Mnzil</ 544 fu:J.ayglan/ TanzimatDonemi'nde Miizik, Donem padigahlan ve Miizik 555 ) Ttirk Dunyasr Geleneksel Muzik Krilturunde Ortak Ozellikler $ahim Gulhyevo Ti.irk halklanmn ktiltrirel mirasrrun kOkenleri onlann ttiremesi ve tarihsel gerEeklikle baglam. Onlar ik zamanlar aym topraklarda birlikte ya$amr$ aym dilin ttirlti lehEelerinde konugmuglar, aym Gok Tannya ibadet krlmrglar, aqya1amave dini torenleri kullanmrglardr. Ttirk halklanrun aralanndaki ekonomik ve ktilttirel temaslar onlar tiirlti topraklarda yerlegmiq ve devlet olugturmug olduklan zamanlarda bile kesintiye u$ramrg degildir. Bunda sadece ekonomik ve ticari defil, aynca btiyok ktilttirel ve tarihi oneme sahip olan Eski ipek Yolu olumlu rol oynarru$flr. Bu yolda kervanlar sadece mal de$I, manevi degerler de yiiklenmig idi. Bunlar arasrnda halklann ktilttirel hayauile ilgili olan maddi ve maddi olmayandegerleq mrizik sanatma dahil olan delerler de var idi. Ttirk drinyasrrun zengtrnve gegitli geleneksel mtizik ktilttirtinde ortak ozelliklerin varhg bununla iliEkilidir ve onlar Mtizikal Ttirkoloiinin ko_ nusudur. Bilimsel bir disiplin olarak Miizikal Ttirkoloji Sovyetler Birligi,nde ideolojik di_ rektifler sebepli yaygnlagmadr. Apr z^manda Sadece Kazal<rstan'da de$il, Orta Asyafda ilk kez Mtizikal Trirkoloji hakkrnda aErkEa konugan ve mtizikbilim ve uygulama iEin onun sorunlanru giindeme getirenlerden biri Kurmangazr Kazak Milli Konservatuan profesorti Bolat lGrakulov oldu . O bu konuda kendi dtigrincelerini ve fikirlerini bundan otuzyl cince "Miizik Ttirkolojisinin Sorunla_ rt" adh makalede yazmrs idi. Ayrca Sovyetler BirliEi'nin dagrlmasrndan sonraki ilk vrllarda Almatr'da yaplan "Ttirk halklann mizigi,, adlr Uluslararasr Sempozyumun or ganizat6r- lerinden ve esinlendiricilerinden birisi olmug- tu. Dtinya Eaprnda yirni tiLlkeden Eok sayrda bilim adamrmn katrldrgr bu forumda iazr TtirkEe konugan halklann geleneksel mtizikleri hakkrnd a yayrtlanan raporlar ile birlikte, ortak Ttirk etnomrizikoloji konulanyla ilgi li birEok rapor da yayrnlandr. B. IGrakuliv sempozyum aEilrgrnda Mtizik Ttirkolojisinin Ea$dag problernleri hakl<rnda bag raporu sunmugru. IGzakistanh ara$trrmacr profesor Asiya Muhambetova'ntn "Batr Kazal<tstan ktiy ve Orta Asya makam ktiLlttirlerde eskikttirk subsffafln sorunlan" adh miikemmel makalesi Ttirk halklanmn geleneksel mtizik ktlLlttirlerini kargrlagtrmah olarak incelenmesinde ornek olarak bir aragtirmadt Bunda yazar eskittirk diinya gonigtintin etkisiyle olugan' ortak temel ilkelere ve stireElere dikkat Eekiyor. A. Muhambetova'mn "TannLk takvim G6e-ebe uygarhgrn temelidir" adh bagka bir makalesinde Orta Asya goEebelerinin 12 FlLk dongti takviminin onlann manevi ktiltrirtintin trirlti goniniiglerinin ve forrnlarlrun, halk ve a$zdan agrza gegmi$ profesyonel mriziginin olu$um ve geligimindeki rohi ve onemi aqklanr. Diger Ttirk halklan ktilttirrinii anlamak icin de geEerli olabilecek bu makale daha sonra A. Muhambetovanm doktora tezinin teorik ve metodolojik temeli olarak kullamldr. N El Mtizik ba!7anulan ilgfu ban konulan IGzak ara$flrmacr Saule Otegalieva,nm eser() hof. Dt, Tlirkmnistan ae Ktzakxan. 'g .P .H zF] lerinde de gorebiliriz. Onun yazdtg. "Orta Asya kordofonlan" adh kitabrn ilk boltimtinde Orta Asya'daki birgok Ttirk hallanda yaygrn olarak kullarulan telli Ealgrlar haklanda kapsamh bir Eahgma yaprlmrg. Krrgrzistanh Profesor KamEibek Dtigaliev ise uluslararasr bilimsel seminerlerin birinde sundu$u raporunda Tiirk halklanmn mtizifi ve onun meto- doloji ile lgL,ban sorunlan hakkrnda yaptrgr Eahgmalan ofr.ay a koymu gtur. Azerbaycanlt araqtrmaq Profesor Rena Memmedova'run da esas ara$trma konulanndan biri Trirk halklan geleneksel mrizi$indeki genellikler sorunudur. Onun fikrine gore Mrizikal Ttirkoloji, tipolojik kar$ila$trmaL analiz surecinde Ttirk halklanrun muzik gen ha'u'uzunu bulmak iEin guElii bir aragtn Yazartn da belirttigi gtrbi, Azerbaycan muzikolojisinde en btiytik sorun bu ulusal miizik kiilttirunrin Turk koklerini incelemek j'g sorunudur. Vurgulamak lanmdr ki, TtirkEe konugan halklann mrdztkal iligkilerini saptamak ve bu iligkilerin genetik temelini aErkla,mak sadece Ttirk muzik sisteminin btittinlti$i.i ve saglamhfrm ortaya koyop saglamlagtrlmak delil, onun bireysel bilegenlerini de tam olarak nitelemek igin firsat veriyor. Mrizikal Turkoloji sorunlanyla Tiirk bi lim adamlan da ilgileniyorlar. Bunlardan biri Profesor Feza Thnsu. Bu sorun iizerine eserlerinde Turk halklanmn geleneksel miiziginin ayrrntrh bir aErklamasrnl yaplyor. O ilging ve umut verici olan Ttirk halklaflmn geleneksel miizik srruflandrnlmasrru teklif ediyor. Co!rafi konumuna gore beq ana gruba ayrryor: Batr, Giirrey, Ofia,Ktzey ve DoSu. : -" g $ 2 H $imdi Orta Aryu , Kafkasya , Turkiye , Volga bolgesi , Sibirya ,UzakDogu ve dtinyarun diler bolgelerinde yag yanTrirk halklann her birinin miizik ktiLlttirlerinin incelenmesi ileri duzeyde yaprlmrqur. Ozellikle Ozbekistan,KazaT<tstan,.Azerbaycan, Tiirkiye,Tataristan , Bagkurdistan , Trva ve digerleri Gok ryl irdelenmigtir. Ancak , ne yazkki , Tiirk halk- lanrun geleneksel mtizik ktilttirtintin genel sorunlan haklanda eserler gok az yazrlmrgur. Tiirk halklaflrun mi.izik ktilturtintin guntimrizde incelenmesinin srmrh kalmasriln en onemli sebepleri gunlardr, Sor,yetler Birli[i Eokrigrinden sonra bizim ara$tmactlar, Ba$rmsrzhk havasrndan boguldular, kendi ulusal evlerinin kapnm kapatfilar ve orada gizlendiler ulusal ktiltrirun dar konulanyla ilgfi Eah$tilar. Bu sr degil EoSu durumda, onlann her biri kendi kdttiriinu (ve sadece ktilttir deSil), eski, onemli ve ortalama komsu kulttirlerden ytiLksek gostermeye Eahqtrlar. B a zlan bunu iktidarlanru memnun etmek iEin, dilerleri de kendi inanElan uSruna yaptlar. Ben once sadece TriLrkmen geleneksel mi.izilini araqtrmakla meggul oluyordum. 2002 ytlnda Tiirkmenist an' dan Kazal<rstan' a tagrndrktan sonra) benKazak, sonra bolgemizin diger TriLrk halklanmn geleneksel miizi[i ve onlann ara$trmastyla ilgilenmeye bagladrm. Bu Eahgma bana asil halklann mtizik topraklan komgu ve ktilturnnt kargrlagtrrmah o$renmekten bagka bana kendi TiiLrkmen geleneksel mtiziSi ile ilgfi Eok daha iyi ve daha derin bir anlayrg kazandrdr. Ben inaruyorum ki, aynr sonuE kendi geleneksel mnzigini yakrn diler halklann mi.izik sanatlanyla karqrlagtnmah inceleme yapacak olan aragtrrmacrlann hepsini bekliyor. Ttirk halklanrun geleneksel miizigindeki ortak ozelliklerin tarihsel koklerini gostermek iEin ben burada kendi gozlemlerimdenbazr ornekler sunmak istiyorum. L. "Kitabr Dedem Korkut" adh kahramanlrk destanmda o$uzlann epik eserlerini icra edenlerin ozan oldulunr biz bliyoruz. Burada bag ozan-ristat roltinde Korkut hareket ediyor. OzanLk sanatlnt destamn bagka birEok kahramam da biliyor. Bu ozanh[rn halk iEinde genig bir yaygn oldugunu ve O$uz toplumunun manevi hayatrndaki ozel roli.inii gosterir. Onlardan miras olan ozanhk sanailru bugrin Trirkmen baggrlan, OrU.t tutiif*i, Karakalpak baksilan, Trirk ve A"*riirun agrklan, Kazak ve Karakalprk .rruulur,,'Uygur desranEilan ve digerlerl devam ettirivor_ -'lirEot lar. sebepten oniur, ,u"urrnau .Bu ortak nokta mevcuttur. Orne$in, .pit .r.rt.. icra edildigi zaman Eahnan a"tu, G.irt _..r_ ler, Ozbekler, trGrakalpuftunl, ,), ['jUT-u jTfH:t Azeriler), dombrra (C^i^i^i,^ Or_ bekler), komuz (I(rrgrzlar) gibi mrizik aletl._ rin ozdeg olmasr da Trirk halLlunmn sanatmm kokenlerinin ozdegliginin "r^* bir eostergesi olabilir. Hepsinin kokieri orrn ko'puzuna dayantyot. genE ozanlan likl_eri gostermigtim. Metinde epik setmigtim.. O orneklerden bohimler sunuyorum: Tcirkrnenge : Senin ashfl agaEdandr. AgaE diydim, govnii6(e) alma, Senin ?islin agagdandrr. AgaE dedim, bikef oldun, Bu Hurmadakr afagdandrr. TrirkEe: Ot benim san tanburam, da -bata) ile tamamlamvor. Senin aslm a$aEtandr. BirEok destano hayrr duasmr Korkut, Babagammat, Athyt uyjyn uykusungiUi mitolojik rjstatlardan u"yu bryuz,ut un ,irf, --* kutsal adamlardanaldrgrru r,;it.A.r. '-t" 3. Trirk halklanmn desrancila' ozanlardan sadece bir epik g"l.""gi t.!il ,;;;;^ "Kitabt Dedem Korkuti a* iig.t .-ptkl;" tik mitlerden ve efsanelerden b';, f;dr" ;d-' Gel, dutanm, sozleEeli Azerbal,canga; Sazm, gdl, mdnimld damg, elitim her zamanusranln Era$a verd-igi hayrr duasr (trirkmenlerde - putu, ukputu, gi"u&ur_ ul*qlu'd,, u. benzer_ .;;;;i.r" edildi$i zaman gahnan dutar, saz, ru_br'rru, dombrra gibi ortak mrizik al;derinderl;h_ y.tisti.r*t :gir,-, rurk halklannda daima var olmuqtur. . da bir trirktinrin medni ornelinde tu* frJf.fr_ nrun geleneksel mtizik kriltrinindeki Behigt gtiller agaEdandr. Zengin epik gelenekleri nesilden nesile geEerek gelmiqtir.,,usta_Erak,, (,,ciEret_ mqn-dErenci") sistemi hep rol ol,rru*g,r.l Bu si;t5mi/; 4. GeEen yrl Ankara,da yaprlan Trirk Drinyasr Mrizlk Sempozyumunda br rapor yaprru$um. Orada ozanltk sanattyla baglantilr f*;"J"; 309 AlaE dersem gonrillenme, lirmrzr giil alaEtandr. 5' Ben her zaman ttirkrilerin ve ezgilerin bilinmeyen isimlerinin grkrgr ile ballantrh konularla iigilenirim. n, t.i.aki .rfl.ra"n biri ,,Teqnit,iJir. e" ezgiylet.irkmeniaggilu_ n metinleri birbirinden farkh birEok trirkriyri sciylerler. Turkm gkr-,,r#,,-i.'i1ff#r "Koruh"), "gasenem-Ganp"iGarib ^cc;r1i{, s;;"; of,i" illgkll.ni'ir. Bazt baggtJar ise bu is_ 'Aqrk Garib";, 'AsL-Ker"-", "Suyutlr_H;;_ min arap yuzmutnd,utinsriz harf olan ta" ("Emrah- Selvi) eibi yeni a.r*nr"r, r."r- den rir.iy.'r.riir"-asr demek) gerdigini tugdid iddia mak iEin * * ' _ kullanmrqlafor. r]sgen :X::f;: ederler. Qogu zarnano destanlarda mrizikli bo_ lu{q icra edildigi zaman kuilrn,tuo.lnil.. tarkfidr. Ancak bu destanlarda sadece t._ tinde deEil, ezgilerde de benzerlikl., oldunu_ nu gorebiliriz. Buna ornek olarak Tiirkm-en bafgrlanmn repertuannduki,,tr(ryum dongrisel ezgilefi ve karakalp* ^i-'^al, t"nutrrrrrm repertuarlndupi,,Nah$', adh dongtisel gostemek uygun olur. v. ezgileri Azerbaycan agiq sanatr rizerine yapian aragtrmarla tamgtr$rmrz zaman orada ,,teq_ nit" kelimesine benzeyen,,tecnis,, kavramr ile kargriaqtrk. Bu kavram giirsel yapryr;r;r. O O Azerbaycan aqiq ,rrrutrrrdu yuygrn N N\ aeyeme adr verilen mrizik_qiir yanqmalar_ "l*U da l<ullamlrr. Onun trirhi trirleri; ;r;;, :t dodakdeymez tecnis (dudak F sessiz t*;.Eeklegtirmemektedir) vardr. n.rntu., o!i*_ -z dikten sonra hirkmen bagqrlar Garadeli ile Hesenaly ansrnda bir yanqma hakkrnda lasa bir hikaye hatrladrm. Bu yangmada garkr soylenmesi srasmda Garadeli dig ve dudaklan arasmdaki bogluga dort igne yerlegtirir ve bir garl<r seslendirir. Aym, ancak farkh metinle Hesenaly nin da bir ttirkti soylemesi lanmdr. Ancak, o yapamadt, sadece alnmkanla dol_ durdu. Boylece, do da kd ey m a t e c n is hal<lsnda bilgi edinmem ve hatrladr[rm hikaye bana ,,Ggnit" admm,,tecnis,' kavrammdan tiiremis olabileceSini drigrindurdri. Qagdag doneme ait Mtizikal Ttirko_ lojik sorunlar devletin maddi ve teknik des_ te$iyle onun orgtitlenme esaslru meydana getirme yoluyla Eozi.ilebilir. Bu fikiri Alma_ tr'dalp94 yrlnda gerEekleqen "Turk halklann Miizigi" sempoz',umunda profesor Fayzulla Karomath aErkEa ifade etmigti. Katilrmcrlann dikkatini Trirk halklanmn mi.izikal mirasmr incelemenin onemli konulanna ve bu sanatr 31'0 geligtirmenin Ea$dag zaman stireElerine Ee_ kerken, o Uluslararasr Mtizikal - Turkological Birlili olugturmak sorununu da giinoeme ge_ tirmig oldu. Sempozyumun kaparug oturumunda Mrizikal Trirkoloji sahasmda trim cok vonhi Eahgmalan koordine edebilecek rasr bir bir uluslaraorganizasyon olugturmak icin karar kabul edildi. Sempozyumrrn ,rdrndan, Ka_ zal<rstan'da boyle bir orgtittirr kurulmas ve kayrt yaprlmasr iEin profesor Bolat Karakulov briytik Eahgmalar yapml$tl. Ancak, Kazak hiiktimetinin Eegitli bahanelerle olugturdugu engeller sebebiyle bu Eabalar ryr bir girigim olarak kaldr. g il H B E F Mrizikal Trirkolo;i sahasmda olan trim ara$trma ve pratik Eahgmalan koordine ede_ bilecek merkez yantmakttim TtiLrk iilkelerin ortak vazifesidir ve tabii ki, onlann hepsi bu onemli fikiri gerEeklegtirmeye mecburdur. Ancak, Sovyet sonrasl donemde OrtaAsya'da ekonomik aErdan en mrireffeh millet olarak sadece- Kazal<rsta.nbu sahada ban gahgmalar yapmak istiyor. Ornefin, Astana,da 2010 yr- Lnda TtirkAkademisi agil&. Onun Ttirkoloji sahasmda diler tiLlkelerden bilim adamlanmn katrlmasryla uluslararasr aragtrmalar yapmak, Tiirk dilleri, edebiyat, tarih, sanat, &orro_ mi, felsefe, ktiLltrir, siyaset sahasnda tek bir uluslararasr veri tabam olugturmak gibi farkh projeleri var. Duydum kt,201.I-2013 yinda iddia edilen bu projelerin iEinde Ttirk iralkla_ nmn mtizik sanail uzerine ortaklaga monog_ Kim bu projede yer alacakve ne zamanbiz onun neticesini gorebiliriz, bu belli de!il. Bu igte benim iyimser de$il, en kottimser beklentile_ rim var. Tannm benim yamldr$mr gostersin! nfi ( 3 cilt olarak ) yazmakplanlanmrq. Benim kesin inancrma gore, kendi ktiltrirti gerEekten olrenmek iEin onun ka_ rakteristik ozelliklerini Eahgmak yeterli de_ gildir. Onu komgu ve asli halklann kriLltiirti ile bidegtirip ortak ozelliklerini de olrenmek gerekir. Bundan baqka, komqu ve asli halkla_ nn mtizigi folklorunu iyi bilrnek bize sadece ortak uluslatarasr olaylan belirlemek de$il, kendi geleneksel miizik tarihinin kayrp say_ falanm yeniden tarumlamak igin de olabilir. yurdr-., Bu durumda ktiEuk de olsa olumlu bir siireE oldugu sevindiricidir. Buna clrnekler; Ttirkiye'de,Azerbaycan,da,Kazal<rstan,dave Trirk dtinyasrmn diler rilkelerinde dtizenle_ nen Ti.irk halklanmn geleneksel mi.iziSi hak_ krnda uluslararasr konferanslar, r..p*yu-_ lar. En onemlisi, bize Ttirk dtinyasrmn iarih_ sel ve genetik koklerinin ortak ozelliklerini ve burada var olan asrlan agan ktiltrirel iliskileri belirlenmesiyle ilgili ontirntizde duran i arffe leri aErkEa dtiqtindtirmektedir. _ Evet, biz sadece son zamanlarda asli ve komqu halklann ya$aml, hayatr,kaderi, ta_ rihi ile ilgfi kendi manevi geEmigimizi ciddi anlamaya bagladrk. Burada, ne yazrk ki, bir Ttirkmen atasozunri dolru kabul edip ha_ reket etmek zotundayrz. T.irkmen.e iovle sdylenir: "HiEden gig yaggr" ,,HiEbirz i^un olmayaca$rna geE olsun" yani. Bu atasozikabul ederek soylemek lazrm ki: ,,Oyle olsun,'l Kaynaklar 1 Dyugaliyev K. Problemr izucheniya muzrki nrdrskih narodov: zadaEi i metodologiya l/ Traditcion- r-cr muzka: istoriya, problemr sohnaneniya ll*eriah mejdunarodnogo fck,2m4. -5. L6-2L, i tazviiya. nauEnogo seminara, - Biq- 2 Eldarova E. Iskusswo aErgov Azetbaycana. B*u" - 1984; I lGrakulov B. Problemruye voprosl mrlzkal'noy tyurkologii // Vestnik AN KazSSR, 1979, No 9. - 5.28-11. 4 Karakulov B. O perspektivah razvitiya m,'zlal'noy tnrrkologii /l Muzka tyurkskogo mira. Materiah Pervogo Mejdunarodnogo simpoziuma. - AlmAtJ.,2009. -s.225-231. 5 Karomatov F. Muzkal'noe nasledye tyurkskih narodov v nashi dn // Muzka tyurkskogo mita. 8 Mammedov T. Azerbaycan xalq-professional musiqisi: aglq senoti. - Bals, 2002. 9 Muhambetova A. Problemr dtevnetyurks- kogo substrata v kul'turah zapadno-kazahstanskogo kyuya i sredneaziatskogo makoma /l Amanov B., Muhambetova A. Kazahskaya traditcionnaya muzrka i )O( vek. - Almau, 2002. 10 Muhambetova A.Tengrianskiy kalendar' kak osnova koEevoy tcivilizatcii // Amanov B., Muhambetova A.Kazahskaya traditcionnaya muaka i )O( vek. -Aknat,2002. 11 Muhambetova i traditcionnaya A. I. Tengrianskiy kalendar' kul'tura kazahov. Awo- muz:Ir.al'naya ref. diss... dok. isk. - ThEkent, 2005. L2 Pagayev S. Azerbaycan drcilrgr. - folkloru ve apg yara- Balfl, 1989. Al- 13 Tansu[ F. Novryvzglyad na muzrku tyrkskik narodov Evrazii. - istanbul, 2008. 6 triobotarian N. Tebriz agrkLk gelenefi ve agrk edebiyan, I cilt. - Adana, 2008. 14 Uspenskiy V, Belyayev V Tirrkmenskaya muztka lOw. red. $.Gulhyev. Red. predisl. i komment. E.Alekseyeva. - Almatr, 2003. - S. 4I9. trlateriah Pervogo mejdunarodnogo simpoziuma. matr, 2009. - S. 215-225. - 7 Mamedova R. Muzrkal'naya tpukologiya. Baku,2002. - 15 Utegalieva S. Hordoforu Tsentral'noy Azii. -Almatr.2006. 311 N r E] }4 2 EI