İntraüterin Gelişme Geriliği
Transkript
İntraüterin Gelişme Geriliği
İntrauterin Büyüme Geriliği 2009 Dr Seyfettin Uludağ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı İntrauterin Büyüme Geriliği Tanım Fetal Ağırlık < 10 % - < 2 sd (3 %) / 3-10 % “Boyut-Hacim” “Büyüme” Fiziki boyutları boyutlar içerir Yapısal gelişim içerir İstatistiki tanımlama Dinamik bir süreçdir İşlevsel gelişimi içerir Patalojik durumda geriler İntrauterin Büyüme Geriliği SGA Biometrik gerilik Gebelik yaşına göre küçük olmak Ağırlık < %10-2sd İUGG Farkı Plasentada pataloji Pl dolaşım bozukluğu Föt.dolaşım bozukluğu Büyümenin giderek yavaşlaması,durması Fetal Gelişim/ Büyüme ¾ Çevresel, Maternal, Fetal, Plasental faktörlerin uyumu ile ilişkilidir ¾Genetik potansiyel ve Beslenme uyumu gerektirir “İntrauterin Gelişme/ Büyüme Geriliği” Fetusun genetik olarak olması gereken boyutuna ve biyolojik potansiyeline erişememesidir (SGA IUGR / AGA IUGR) İntrauterin Büyüme Geriliği •Perinatal Mortalite ve Morb. Neo ölümlerin %50 İn-Ut ölümlerin %30 İntra-Partum Asf %50 Uygun izlem ile Azaltılabilir •Sıklık %1,1-10 <2500 g %7 Tanımlama Ayırım yöntemi Ayırım kriteri •Yaşamı Tümüyle Etkiler Fötal programlama bozukluğu Kardiovaskuler Metabolik sendrom Endokrin vs hastalıklar Fetal Gelişim veya büyüme gebelikte temel amaçtır. Fetal gbüyümenin durması önemli bir sorun Anomali gibi fetal problem belirtisi olabilir Fetal gelişimin durması fetal hipoksik koşulları oluşturur. Seyir Bulgular • • Başlama Zamanı Etkilenme derecesi ! Antenatal Doğumda Neonatal Çocuklukta Yaşam süresince İntra-Uterin Büyüme geriliği Baş S Küçük İ BAŞ M E T R Küçük İ K A S İ M E T R İ k Baş Küçük İntrauterin Büyüme Geriliği Simetrik Olguların %25 G ilk yarısında Hücre sayısı azalır < 32 Gh öncesi %25 krmz anorm Anomaliler Asimetrik Baş ve ekstremite N G 2. Yarısı, 3.trim Hücre hacmi azalmış Uzun-ince-zayıf bebek Utero-Pl yetmezlik Preeklampsi Nedenler Azalmış / Engellenmiş gelişme potansiyeli İntrauterin Infeksiyonlar Toxo, Rubella, CMV, Sifiliz, Listeria, Herpes, Malaria... Maternal Tıbbi Sorunlar ¾ Kromozomal Bozukluklar Triploidi, Trizomi 18, 13,21, Turner sendr. ¾ Fetal Yapısal Bozukluklar Karın duvarı defektleri, Genitouriner defektler ¾ Vaskulopatiler (Kollagen Doku Hast. , DM, Kr. Hipertansiyon) Ağır Malnutrisyon (Gastrointestinal patolojiler) Hipoksemi (Siyanotik kalp hastalıkları, Ağır Astım) İUGG ‘de risk faktörleri Risk faktörü RR 95% CI ¾ <10. pers.’de doğum 10.5 7.6-14.5 ¾ Tekrarlayan Düşükler 5.2 2.5-10.6 ¾ Neden ? neonatal kayıp 4.4 2.1-8.9 ¾ <32 Gh preterm doğum 4.1 2.5-6.6 ¾ İlk Trimester kanaması 3.6 2.6-5.2 ¾ Neden ?MSAFP artışı 2.1 1.5-2.9 ¾ Plasental mozaisizm 1.7 1.1-2.6 Fetal Durumun Değerlendirilmesi Fonksiyon Apgar Fetal Değer. Solunum Solunum UA Doppler KVS Kalp Dolaşım Kalp hızı Cilt rengi KTG Fetal Doppler Tonus Refleks USG USG Nöromusküler Spontan Refleks Utero-plasental Yetmezlik Utero-plasental Kan Akımı Yetersiz trofoblastik invazyon Uterin Arter Erken Bulgu Çentik (Notch) Föto-plasental Kan Akımı Plasental villuslarda yetersiz vaskülarizasyon Umbilikal Arter Geç Bulgu AED ARED IUGG’de Öngörü 20- 24. Gh Ut Art Doppleri İntrauterin Gelişme geriliği NOTCH(+) Sens. % Spes. % PPV % NPV % 20.Gh 55 83 29 93 24.Gh 72 97 90 91 Nedeni tespit edilmeyen MSAFP yüksekliği 20. Gh’da Ut. Art. Bulgularının kalıcı olacağını destekler IUGG ve PE gelişim riskinde artışı öngörmektedir Uludağ ve ark 2000-2001 Tanı ¾ Simfiz-Fundus Mesafesi ¾ Sens: 17-86 / Spes: 64-95 / PPV:2-79 3-4 cm azalma IUGG ‘yi düşündürmeli !! ¾ Ultrasonografi ¾Amniyotik Sıvı ? !!! ¾Fetal Biyometrik Ölçüler – ¾Gestasyonel yaş ( ErkenUSG) BPD Q AC ( önemli ) HC Q FL Tah.Ağ:Sens %89 Spes%88 PPD %45 NPD%99 Tanı Tahmini Fetal Ağırlık 1 3 2 IUGR Gebelik haftası Tanı Fetal Biyometrik Ölçümler < 10.persantil ya da < 2 sd Fetal gelişim eğrileri Fetal anatomi Amniyotik sıvı miktarı Prognoz ve Doğum için Doppler ( Uterin ve Umbilikal arter) AORTA MCA Umbilikal Arter RI > 0.5 Ne zaman doğurtulmalı ? Yaklaşım VE Yönetim Fetal İyilik halinin saptanması Bir bütün olarak değerlendirilmelidir ¾ Fetal Hareketler ¾ NST Doğum/ İzleme ¾ Doppler KARARI ¾ Amniyotik sıvı Miktarı, ¾ Tahmini Doğum ağırlığı, ¾ Gebelik haftası Doppler UMBILIKAL ARTER PI: ARTAR DİASTOLİK AKIM KAYBI (AED, ARED) Plasenta Patolojisi FETUS FETUS FETAL DAMARLAR Fetal dolaşım, asfiksi Vital organlara redistribüsyon “ brain spairing effect” Fetal Oksijenasyon MCA / Artmış kan akımı Aorta / Azalmış kan akımı IUGG İzlemi 32.Gh öncesi PNM artar, Fötal ve Maternal riskler artar! Doğum kilosu önemli, <800g yaşama sorunu ! UA ve Fötal Doppler Doğum Kararında önemli 32.Gh sonrası UA Doppleri Tek başına önemli yöntemdir PI , AED, ARED önemli bulgulardır UA AED Ve ARED( +) ise fetal doppler ? NST genelde NR, R olması yanıltıcıdır! UA Doppler ile birlikte değerlendirilmelidir TAKİPDE SGA – IUGG farkı 28 Gh 30 Gh A Sıvı: Normal 34 Gh NST: Normal Biokimya: N Umb Art PI,Azalır Sonuç Tanı ¾ Tahmini fötal ağırlık, AC, Amniotik sıvı İzlem ¾ UA Doppler ile izlenmelidir./ Normal ise ...... ¾ UA Doppler patalojik ise Ao ve MCA ¾ UA AED / fetal hipoksi , asidozu gösterir Doğum zamanı/ kararı Gebenin durumuna Gebelik yaşı, fötal ağırlığa göre Yoğun bakım ve ekip koşulları