Farklı dekalsifikasyon yöntemlerinin kortikal kemik dokularında
Transkript
Farklı dekalsifikasyon yöntemlerinin kortikal kemik dokularında
Farklı dekalsifikasyon yöntemlerinin kortikal kemik dokularında dekalsifikasyon sürecine etkisi Derya Abeş, Murat Tok, Gökçe Tuncer, Egemen Uçan, Koray Yılmaz Doç.Dr.Gülşah Kaygusuz, Tıbbi Patoloji AD; Doç.Dr.Yasemin Yavuz Genç, Biyoistatistik AD Amaç: Kalsiyumun, rutin incelemeler için dokulardan uzaklaştırılması (dekalsifikasyon) gerekir. Bu amaçla çeşitli çözeltiler bulunsa da, tek ve en iyi dekalsifiye edici ajan bulunmamaktadır. Hızlı dekalsifiye edici ajanlar dokulara zarar vererek sonraki moleküler incelemeleri olumsuz etkilerken; dokuyu koruyucu ajanlarla dekalsifikasyon ise ciddi zaman kaybına yol açarak hastaların tanı ve tedavi süreçlerinin gecikmesine neden olabilmektedir. Bu projede amacımız, kemik dokularında minimum organik doku hasarı yapan, aynı zamanda optimal ve hızlı dekalsifikasyonu sağlayan çözeltiyi saptamaktır. Gereç ve Yöntem: Patoloji anabilim dalı laboratuvarına kabul edilen 11 amputasyon materyali incelenmiş, uzun kemiklerden 2,5x1,5x1,5cm boyutlarında sirküler kemik doku örnekleri alınmıştır. Bu örnekler; %8 formik asit ve %10 HCL kombinasyonu, %7 formol nitrik asit ve elektroliz cihazı yardımıyla EDTA çözeltisinde 25C°’de bekletilerek dekalsifikasyon süreleri ölçülmüştür. Örneklerden alınan 4 µ’luk kesitler Hematoksilen&Eozin ile boyanarak, solüsyonların dokular üzerine etkisi değerlendirilmiştir. Materyal elde etmekteki güçlük nedeniyle örneklem sayısı az olduğundan istatistiksel inceleme yapılamamıştır. Bulgular: %7 formol nitrik asit çözeltisindeki örnekler ortalama 74 st (4’ü 48 st, 5’i 72 st, 1’i 96 st ve 1’i 168 st) ve Formik asit ve HCL çözeltisindeki örnekler ortalama 70 st’te (2’si 48 st, 8’i 72 st ve 1’i 96 st) dekalsifiye olmuştur. EDTA çözeltisindeki örnekler 13 günde dekalsifiye olmamıştır. Her iki asit kombinasyonu ile dokuların boyanma homojenitesi, yapısal bütünlüğün korunması ve hücresel bütünlüğün korunması gibi kriterler bakımından fark izlenmemiştir. Sonuç: Zayıf ve güçlü asit kombinasyonlarının kemik dokularında ortalama 72 st’te dekalsifikasyonu sağladığı ve morfolojik düzeyde dokulara zarar vermedikleri saptanmıştır. Her ne kadar morfolojik ve moleküler düzeyde dokuya en az zarar verse de, EDTA çözeltisi için uzun dekalsifikasyon süreci bir dezavantajdır. Anahtar Kelimeler: Dekalsifikasyon, kortikal kemik, kalsiyum.