Özel Hayatlar
Transkript
Özel Hayatlar
b u g t i n d! x e t h a l t s t l a r -EhFs'M41 -ks,4n{k kd d.& !y d . ja f"* a*. t*.. "&-a 4 r'it -$ ipr irJr: "t:"*,.*ory&i:!ir: *'*lrB!!@.ff# si, erkeklcrle eqit olnrasr ve kadrn haklan oldu. Buttin giin clinde kitap aianda kalemle {ezen, oldukga tuhaf karqrlanan bil lL h,Ieqmtiyet krnydr o. Dnrmadan yazrlar yirzrn, okul'an garip krz Nezihc\rin amacr iitretnren okulurru bitirncdi$i haldr 6inr:tmr:rr olniaktr. I\,Ianri{' Nez;rl:ti1rc rliickqc vcrip airlatr snau k:rzarrdr. ;\rehud;rn da krz idadisindc '\rlunri tabiilc" dersk:ri wrme;r l;a;larh. Ikirrr:ihcclcli rian ronraru ljrhabr'lir blh'r l!){)f) uhnda bitirdi$incie rlaha ?(} r';ryrtlalrh. K ital rncl;r yazdrkian. dr:rrin qairiu'inderr $air' l'iigar l-Iirnrmin yazdr[r "Slrrlilirrr hil ki Ni{&rr\n llr 1iirk, lrmari, sanil ahvalini arz cvltrlr:clir rrrrcli" tiifii tiirlcr rlc{ikli. Ntzihc Nlrrhittin ?{) vayrtda iraqhyp ijlnrr: kadarr yazrhft rr nranirnnda, vazrlannrla. hcp kadnr crliek cqitliiirri illt:rkcu bir Larafian da "'l'iirk Kar:l:nl' isirili donem kacirnlan lrlkknrda bilgi vcrtu kitap yazch. Ona siirt karhn u: r:rkekavrr haklara ralrip avn kuluplarth rt krrtrrirlarrlirnlriri rh lcna halclc cziiirrxrlrr. strrc. l);rriihmrallinrat'a ii$rt\rrt nrr:rr olarak tayin criilincc istrrlifii lirsat cline ur:grri5 oklrr. Ilk iE r;larak Nlaarif' Nrzirrctirrr e$itimin gtiiqnrr:si yi)niinrlc l;rfihalar gr)rxlr:nii, aircrilrrini trk tr:k . r l t k l i r r l rq , r i z i r r r r rk s t r r r r h r\.i . t n r , , l i . i r t i lrat'li:rakki lirz Sanavi iVkktrl:irrrl'.jirrr nil$lik. pivano, biQki-diki; dcrsltr"r vtlne1t' bqlrrh. \'rrrri clcrrin iyi v*i-;nrir; krzr piyanosunu,bigki dikilini kocasriqin def,,ilkadrnlariqin kullanryordu- diiq0k omuzlu dar elbisesinin iizerine pelerin qcklindeki mcqrutiyet Earqafinr gegirdi, saElanndaki vaklan tizenle di.izeltip, evden dtganya qrktr. "Kadrnlar I 900 lerin ilk yllan sadcce karlrn h:rkDiinyasr" dergisine gidiyordu ilk makalur agrsrndirn clefrl her aqrdan z.or yrllulesini vermek igin. Arnavut kaldrnmla-ltrakki dr. Nezilrr: A,Iulrittin lttihat r.'c nndan yiiriirken :rklrrrdatrvaz;rca$ maIrrrkasr qckildi$incle ii$retnren oldu$u kalclcri dii$iindii. Kadrnlara Awupalr okulun kapatrlnramasr iqin buyuk hn' kadrnlann haklannr anlalmah, onlan rriicackleyc girigti. lionraki yllarda Baluiyim konnsurda da bilinElendirmeli kau sava;r pntlak rcrincc rlocadelc t\ritri di.ve gcgirdi kal?rsrndan. Sonra bir arr dr$,stimrr:k zorunrlir kakir. Saral vrlladuxlu, ;mi bir harckctle pclerin gcklinnncl;r orcluya nralzcnrc saElanrak igin llr rkrki trarqafiur leplaylp^ t,biscsirrin iizcrisclcr rkr okulu riikint:virr: gcvixli. ( )lnrar r r ' { i } l l i { i u r i r u l o n t \ ur r . k r . t i ni q i r r cs r r t h . b ; 1 1 n ; rl r , r r r 5 i r rk. t . p i u i q e g i r i p i r t i l r ; r t ku:;trrruvcrdi, I)r:rgidc yazar katltrsuuvr'l'crakki'nin Nuruosnraniyc Kulti<Ian Nczihe Yaqaq Aziz Haydar ve dcrbii'niin ilk yarclnl hastalranesinclr:lrtlrgi sahibi tJh,iye N,ler,lan varrl. l)ergi saqirrli$c bai;ladr. Nr:zilxr I\luhittiu .iokt:r hihi Ulvii'e N,Itvlan, vazr katlrosu vc gibi o iriten iru i;c koStururkcn, llalkan hatta dergiyc sden vazr rrr mektupl;rrla S;tva$r erlesintk: l1)13 yhnda krrrulan. tamanlcn kaclrr:larir ait olan ilk Osm:ur( l s n r : r r r h I i r r k I l a n r n i l a n r r r l . l s i r r r . n r , ' h rlcrgisi,rdi Kadrul:rr Diinlur. Dcrgide I)crncfiiirtlc g6rct' zrlclr.l)crnclin anrao. kacLn haklarma ycr wrilnrcsi vc "lini saval sotrucu yoLsul r"c kimscsiz kalan kanist" sdziiniin ilk kcz siinclflt:r selmesi dm vc qocuklann etitimleri ile iluilrrrnr:k Nezihehin rlikkatini gckmfuti. Sadrx'c t,e \ bulm;rlannr safJantirk[. Illlizac gconu dc$il. okuyarr lxlkcsi halrctc diiltts rc$i- Lek clcrneklc yetina;ek bili <ilnudr rcr:ek, kadnr haklarr rc sr:qrncvc scqilnte itzgiirliigii ilc ilgili yazrlar vardr dngidr. $ndan a1ltr z;rnrarrda l)ouilrrma CirrniS$ibi Ulvil"c [,{i:rdan bir yazrsrnda 1tti \c lv-Iiidalaa-i l,fillile Kadrnlar I'le, ycti'rrclt: clc laaliyrt gtisterdi. Ulkc sil'r,rr "ll:k yakrn bil tarilrtr: lranrnrl:rn mebus nra.sura viinrlik dtlnckkl rnzrlrrunr kalgiircr:Siz" clivorclu. If) fulrnr l$21 d<: nr:rnr:rlytlr Ncz.iln il,Iuhittin'clcn. ) , l i n r , . r( l . n r i l a v n r r h . r g i r l , ' l i . m i r r i z n r kclinit:sini ayrren kullannrayr tcruih ccle "Feminirm inkar editemea"' ! riz. Varsrn lisarrnrrrzir hir r:cncbi kclimt: l{}}3 yrhnrn {i Nisan siinii Nczihr: dalra gilniiq olsun nr: zar:rn val Yalnrz Memteketve kadrnlarigin! 1. KadrntarHatk Frrkasttoptu hatde,2. Ttrk KadrnlarBirli!i'nin 1934'teistanbufda diizenledi!i giisteri. 3. lEn iisttel itk kadrnhaklafl derneii olan osmantl Miidafaa-iHukuk-uNievanCemiyeti iiyeleri, lAtttaki resimterl Nezihe Muhittin'inde yazarlarrndan oldu{u XadrnlarDiinyasrdergisindensayfalar ve yazrksrulu.4. KadtnFtrk.stil.k kurutduiu zamanyaprtankarikatiirler, fcmitrizrniu r':rrh[r ve uerekliliSikabil-i inkar tlcgiklir" trrzrnt{amakalclcryazn vordu. Nrzihc \{ulrittin l92l yrlrna kadar va"sayan"Kadrnlar Dih4asl' dergisindel sonraki yrllarcla pck sriz r:tnrcsc de biiyiikI 'ir olas;rhklirg,.ler..kt'. lrir kadrnlar prrrtisi rc partinin 1,ay1 olqau glarak "Kadur Yoh.r" rlrlgisini kurnra likrini bu clcrgidr:r vola grkarak qckillcndirrni6ti. "'Kadrn l)0nyirsf' dcrsisininsahibi Uh,iyr:Mcr. lan Civehk ;1nr [rrihtc Mudalha-i I'lukrrk-uNi.svanden:eSi(OsnranhKadurr nrn l-lakkrrnSavrurmaDernc$i) dc kurnrugrc Kadrn l)tirryasrclergisilidc clcrnc$in yayrl oruarnoltuak kullanm4h. Kadurl:rr l)iinyasr cleryisilc yaztltfir l9l3 yrlurdan1923yrlrrrakadarilkokullar miifhtilligi yaprr,SclqukHatun Krz Srrltanisi,Kz Hayat Mektr:bi. iznrir I{ilal Sultanisincnriidiir oldu .ijgryetilrnlik \ r p t r . y a z d rc. v l c r r r llir,i l o E l r or l t l u .l s r i k lal s;l,a6uuy:qadrNczihe IVfuhittin.F{a-