cıtyscape global devamı
Transkript
cıtyscape global devamı
GAYRİMENKUL SEKTÖRÜ UMUDUNU KÖRFEZ’E BAĞLADI Bilal KOÇAK Dubai izlenimleri 30 Dünyanın en prestijli gayrimenkul şirketlerinin katıldığı Cityscape Global, 8-10 Eylül tarihlerinde Dubai’de gerçekleştirildi. Bu yıl 14’üncüsü yapılan Dubai Cityscape Fuarı’da 61 Türk firması yer aldı. Geçtiğimiz yıl bu sayı 30’du. Türk projeleri yoğun ilgi görürken, gayrimenkul sektörü umudunu Körfez yatırımcısına bağladı. EKOVİTRİN EKİM 2015 500 milyon dolarlık satış yapıldı Her yıl yaklaşık 4 milyar dolarlık alım-satım anlaşmasının yapıldığı Dubai Cityscape Global'de Türk firmaları, yaklaşık 500 milyon dolarlık ön rezervasyona ve satışa imza attı. Fuara katılan Türk gayrimenkul sektörünün önde gelen isimleri, "Fuarda yabancı yatırımcılarla birebir görüşmeler yaptık. Bu görüşmeler fuarla sınırlı kalmayacak. Yabancıları Türkiye'de ağırlayacak, yurt dışı organizasyonlarında boy göstermeye devam edeceğiz" yorumunda bulundular. EKOVİTRİN EKİM 2015 31 Dubai Cityscape Global Gayrimenkul Fuarı’nda Türk gayrimenkul sektörünün dev projeleri Dubai Cityscape Global 2015 Gayrimenkul Fuarı’nda dünya sahnesine çıktı. Fuara 61 firma ile katılan Türkiye 30 katılımcı ülke arasında ilk sırada yer aldı. 32 EKOVİTRİN EKİM 2015 Türkiye rüzgarı esti EKOVİTRİN EKİM 2015 33 scape Turkey fuarının gerçekleştirilecek olması idi.” Türkiye’den resmi heyetler de ziyaretleri ile destek verdi 30 ÜLKEDEN 324 FİRMA KATILDI Cityscape Global 2015’i Türkiye’den Beyoğlu Belediye Başkanı Ahmet Misbah Demircan, İstanbul Ticaret Odası Başkanı İbrahim Çağlar, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Hüseyin Eren ve beraberindeki heyetler de ziyaret etti. Abu Dhabi Büyükelçisi Mustafa Levent Bilgen, Dubai Başkonsolosu Erdem Ozan ve ticaret müşavirleri de, fuarda ziyaret ettikleri Türk firmalarına destek verdiler. 500 milyon dolarlık satış SEZEN: “TÜRKİYE FUARDA İLGİ ODAĞI OLDU” Dubai Emiri Şeyh Muhammed bin Raşid El Maktum’un da ikinci gününde ziyaret ettiği Cityscape Global 2015’in, yakın coğrafyalardaki sıcak siyasi gelişmelere ve önemli pazarlardaki ekonomik krizlere, durgunluklara karşın küresel önemini ve uluslararası hacmini koruduğu görüldü. Cityscape Fuarları’nın Türkiye Temsilcisi ve Cityscape Turkey organizatörlerinden ISTexpo Fuarcılık Genel Müdürü İsmail Sezen, Türkiye’nin bu önemli gayrimenkul buluşmasında da ilginin odağında yer aldığını söyledi. D en canlı ekonomileri barındıran Körfez, Ortadoğu ve Kuzey Afrika pazarlarına en önemli giriş kapısının Cityscape Global olduğunu yenileyen bir kanıt oldu. Cityscape Global 2015, Körfez halkının başta İstanbul olmak üzere tüm Türkiye’ye olan ilgileri ve ülkemize olan yakınlıklarını bir kez daha kanıtlanmış oldu. Bu önemli küresel buluşmada en çok konuşulan konulardan biri de; Körfez ve diğer uluslararası yatırımcıları İstanbul’da ağırlamaya hazırlanan City- ubai’de 8 – 10 Eylül tarihleri arasında World Trade Center’da gerçekleştirilen Cityscape Global 2015, yine dünyanın en önemli gayrimenkul temsilcilerinin buluşma noktası oldu. Dünya gayrimenkul sektörünün nabzının attığı bu küresel platform, 30 ülkeden 324 katılımcıya ve onbinlerce ziyaretçiye 3 gün süre ile ev sahipliği yaptı. Dubai Emiri Şeyh Muhammed bin Raşid El Maktum’un da ikinci gününde ziyaret ettiği Cityscape Global 2015’in, yakın coğrafyalardaki sıcak siyasi gelişmelere ve önemli pazarlardaki ekonomik krizlere, durgunluklara karşın küresel önemini ve uluslararası hacmini koruduğu görüldü. Türkiye gayrimenkul sektörü adeta çıkartma yaptı Cityscape Global 2015’i değerlendiren, Cityscape Fuarları’nın Türkiye Temsilcisi ve Cityscape Turkey organizatörlerinden ISTexpo Fuarcılık Genel Müdürü İsmail Sezen, Türkiye’nin bu önemli gayrimenkul buluşmasında da ilginin odağında yer aldığını söyledi. Türkiye’nin 61 firma ve 4.200 metrekareyi aşan toplam stand alanı ile Cityscape Global 2015’te “En Büyük Uluslararası Katılımı Gerçekleştiren Ülke” unvanı ile öne çıktığını belirten İsmail Sezen, 34 EKOVİTRİN EKİM 2015 “Gayrimenkul sektöründeki başarısı, güçlü, uzun vadeli potansiyeli ve uluslararası arenadaki başarıları ile Türkiye, geçen seneki katılımını ikiye katlayarak bu yıl da “Cityscape Global”e adeta çıkartma yaptı” yorumunda bulundu. Bu tür fuarların, her ne kadar doğrudan satış yapmaktan ziyade iş geliştirmek, bağlantı ve ağ kurmak, işbirliklerine zemin oluşturmak için platformlar olarak kabul edilse de Türk firmalarının projelerinden kuleler, oteller, rezidanslar satmış olmalarının Körfez pazarının halen ne kadar canlı olduğunu kanıtladığının altını çizen İsmail Sezen şu açıklamalarda bulundu: “Katılımcı firmalarımızdan aldığımız bilgilere ve açıklamalarına göre; hem yüksek montanlı toptan satışlar hem de kurumsal ve bireysel yatırımcılara münferit satışlar gerçekleştirdiler. Satışların yanı sıra bazı firmalarımız ise Körfez yatırımcıları ve proje geliştiricileri ile uzun vadeli ortaklıklar için görüşmeler yaptılar. Her ne kadar bölgede bazı siyasi, ekonomik karışıklıklar olsa da ve talepte iniş çıkışlar görünse de, ziyaretçilerin en güvenilen ve istikrarlı görünen pazarın Türkiye olduğunu dile getirmeleri, önümüzdeki yıllarda da ülkemize yatırımın daha da artarak devam edeceğinin en önemli göstergesidir. Fuarda elde ettiğimiz bu başarı; halen dünyadaki Her yıl yaklaşık 4 milyar dolarlık alım-satım anlaşmasının yapıldığı Cityscape Global’de Türk firmaları, yaklaşık 500 milyon dolarlık ön rezervasyona ve satışa imza attı. Türk gayrimenkul sektörünün önde gelen isimleri, “Fuarda yabancı yatırımcılarla birebir görüşmeler yaptık. Bu görüşmeler fuarla sınırlı kalmayacak. Yabancıları Türkiye’de ağırlayacak, yurtdışı organizasyonlarında boy göstermeye devam edeceğiz” yorumlarını yapıyorlar. Döviz kurlarındaki artış etkili oldu Türk firmalarına bireysel olarak ilginin olduğunu söyleyen sektörün önde gelen temsilcileri, dolardaki yükselişin de bunda etkisi olduğunu belirtti. Sektör temsilcileri şu değerlendirmeleri yaptı: “Doların TL karşısında değer kazanmasıyla birlikte yabancı yatırımcılar avantaj yakaladı. Yılbaşından bu yana dolar yüzde 30 arttı. Kur artışı, yabancı yatırımcı için fiyatlarda bir düşüş sağladı.” Tabanlıoğlu onur kürsüsüne çıktı Cityscape Global 2015’te Türkiye, elde edilen mimari başarı ile de öne çıktı. Cityscape Global’de katılım ve ödül geleneğini bozmayan Tabanlıoğlu Mimarlık’ın Qent Istinye projesi, dünyaca ünlü isimlerden oluşan büyük jüri tarafından Cityscape Awards 2015’te “En İyi Konut Projesi” seçildi. Fuarın ilk günü akşamında Conrad Dubai Hotel’de düzenlenen Cityscape Awards Ödül Töreni’nde Türkiye, Tabanlıoğlu Mimarlık ve projesi Qent Istinye ile bu önemli platformun onur kürsüsünde de yer aldı. EKOVİTRİN EKİM 2015 35 Türk firmaları mutlu döndü Dubai Cityscape’te geçen yıla göre iki katı firmayla temsil edilen Türkiye, Körfez yatırımcısının toplu konut alımlarıyla fuardan memnun ayrıldı. G ayrimenkul sektörünü üç gün boyunca bir araya getiren ve dünya genelinden 300’den fazla firmanın projelerini tanıttığı Dubai Cityscape Global Fuarı, özellikle Türk firmaları için oldukça hareketli geçti. Türkiye’den 61 firmanın katıldığı fuarda, Türk gayrimenkul geliştiricileri ilk gün 250 milyon doların üzerinde satış yaparken, projeler Körfez ülkelerinden yoğun ilgi gördü. Bireysel ve kurumsal yatırımcının beğenisine sunulan projelerde toplu satın alımları ve rezervasyonlar dikkat çekti. Ağaoğlu, ilk gün 67 milyon dolarlık satış yaparken; Sinpaş, Çalık, DKY İnşaat, Siyahkalem ve bunun gibi birçok firma fuarda önemli rezervasyonlar aldı. Bir yatırımcı DKY İnşaat’ın On Kâğıthane projesinde 5 katta yer alan 71 daireyi rezerve ederken, Emlak Konut, TOKİ ve Siyahkalem Mühendislik’in inşa ettiği KÖY projesinde 100-150 dairelik toplu alım için görüşmeler yapıldı. Yabancının bu ilgisi, TL’nin dolar karşısında değer kaybetmesiyle Türkiye’deki gayrimenkul fiyatlarının doları olan yabancı için ucuzlamasına bağlanıyor. Westside İstanbul için talep toplandı Beylikdüzü’nde yükselen Westside İstanbul’da 99 daire ve 80 iş yeri Dubai’de yatırımcılarla buluştu. Şahinler Holding Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Şahin, bir yılda 600 daire sattıklarını belirterek, New İstanbul olarak adlandırılan Beylikdüzü’ndeki projenin fuarda yoğun ilgi gördüğünü kaydetti. Cityscape’in en pahalı projesi Nef New York Dünyanın en prestijli gayrimenkul fuarlarından biri olan Dubai Cityscape Global 2015’te İnistanbul ile Nef Ataköy 22 projelerini sergileyen Nef, tanıttığı projeleriyle fuarın en dikkat çeken firmalarından oldu. Eylül ayı sonunda Türkiye lansmanını yapmayı 36 EKOVİTRİN EKİM 2015 planladığı İnistanbul Lokal projesinin yabancı yatırımcılara tanıtımını da Dubai’de gerçekleştiren şirket, fuarın en özel projesi olarak dikkat çeken Nef New York Projesi için de ön talep toplamaya başladı. Empire State’e komşu olacak proje, 61 Türk firmasının katıldığı fuarın en pahalı projesi olarak dikkat çekti. Nef New York için 2016 yılında yapılacak lansman öncesinde bekleme listesine 19 farklı ülkeden bireysel yatırımcı kayıt yaptırdı. Dubai Cityscape 2015’te, Nef New York Amerika kıtasından katılan ilk ve tek proje oldu. Geçen yıl 3000’in üzerinde konut satışı yapan Nef; fuarda kurumsal yatırımcılar ile birebir toplantılar gerçekleştirdi ve görüşmelerine fuar sonrası İstanbul’da devam edecek. Cityscape 2015’in Türk katılımcıları İş GYO, Nef, Kuzu Grup, Ofton İnşaat, Sinpaş, Piyalepaşa-Polat Holding, Vadistanbul, Westside İstanbul, Ağaoğlu, Dumankaya, Özyurtlar, Soyak, Yeşilyurt Gayrimenkul, Hiper Gayrimenkul, Çalık, Alfa Yalova İnşaat, Altıntürk, Alhasna, Anatolian, Real Estate, Aremas, Arketipo, Babacan Yapı, Beytturk, City Of Bodrum/ Bodrum Belediyesi, Cemre Yalova İnşaat, Çağdaş Holding, Çengelköypark, DKY İnşaat, Dumankaya, Efekta Mimarlık, Ege İnşaat, Ege Yapı, Eroğlu Gayrimenkul, Evrenol Mimarlık, FCC Yapı, Garanti Koza, Hashım Property, Keyshead, Newlife, Nova Gayrimenkul, Öncüoğlu Mimarlık, PNR Gayrimenkul, Realtyport, Remax Joker, Siyah Kalem Mühendislik, Space Real Estate, Tabanlıoğlu Mimarlık, Torunlar GYO, Veziroğlu, Viatrans, VP Danışmanlık, Yiğit Grup, Yusuf Özkan LTD. ARTAŞ GRUBU A rtaş İnşaat, Aydınlı Grup ve İnvest İnşaat ortaklığıyla Ayazağa’da hayata geçirilen Vadistanbul projesi, otel, AVM, alışveriş caddesi ve ofislerden oluşan “Bulvar” etabıyla Dubai Cityscape fuarında lanse edildi. Körfez ülkelerinin yatırımcılarından yoğun ilgi gören Vadistanbul Bulvar, bünyesindeki 220 odalı, 5 yıldızlı oteli ile bölgenin en büyük turizm yatırımcılarından teklif aldı. Dubai Cityscape fuarında, proje ortaklarından Artaş Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Çetinsaya; “Vadistanbul’un Bulvar etabını lanse ettiğimiz günden bugüne dek Körfez bölgesinden ciddi anlamda talepler alıyorduk. Dubai Cityscape’e katıldığımızda amacımız; AVM ve otelin teslim sonrasındaki sürdürülebilirliği açısından global anlamda bilinirliğinin artırılmasını sağlamaktı. Ancak fuarda otelimize ve ofis bloklarına yatırımcılardan teklifler aldık” şeklinde konuştu. Çetinsaya, projenin detayları ve fuarla ilgili Ekovitrin’e önemli açıklamalarda bulundu. Süleyman Çetinsaya ile Dubai’de konuştuk ‘Yaptığımız her projeyi satıyoruz’ Dubai’de lanse edilen Vadistanbul Bulvar, Körfez ülkeleri yatırımcılarından tam not aldı. Artaş Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Çetinsaya, Cityscape Global 2015’te otel ve ofis bloklarına yatırımcılardan çok ciddi teklifler aldıklarını söyledi. Çetinsaya, “Biz yaptığımız projelerimizi satıyoruz. Çünkü bizim projelerimiz talep görüyor” dedi. 38 EKOVİTRİN EKİM 2015 n Fuara Vadistanbul projenizle katıldınız. Projeyle ilgili bilgi alabilir miyiz? Vadistanbul yaklaşık 1 milyon 300 bin metrekare alan üzerine kurulu bir proje. 650 bin metrekaresi kullanım alanı, geri kalanı sosyal donatı alanı. 3 etaptan oluşan bir proje. Birinci etap bitti ve teslimatı yapıldı. İkinci etabın altı ay önce lansmanı yapıldı, bu etapta ofis, alışveriş merkezi ve otel bulunuyor. 3. etabı burada görücüye çıkardık. Ekim ayından itibaren 3. etap lansmanını yapacağız. 3. etapta da konut var. Vadistanbul projesi İstanbul’umuzun merkezinde olan çevresinde ormanı olan, ulaşımı kolay bir proje. Burada yaklaşık 30-35 bin vatandaşımızın yaşayıp çalışabildiği bir imkan sağlanacak. Önümüzdeki 2017 yılının sonuna kadar da bitirmiş olacağız. Yatırım maliyeti de 2 milyar dolar civarında. n 2 milyar dolarlık dev bir proje… Yurt dışına veya burada baktığımız zaman İstanbul projelerimiz oldukça büyük kapasiteli ve metrekaresi yoğun olan projeler. Mesela bu fuara katılan Türk şirketleri sayısı oldukça fazla. Har yıl gittikçe artıyor ve Dubai fuarına önem veriyoruz. Dubai ve MIPIM fuarları önemli fuarlardır. Bu fuarlarda mevcut projelerimizi tanıtıyoruz, dünyada olan projeleri de biz tanıyoruz. Onlara bakıyor inceliyoruz. Kendimizi de geliştirmiş oluyoruz. Türkiye’de inşaat sektörü önemli bir sektör. İnşaat sektörünün önemi 2012 yılında çıkan Mütekabiliyet Yasası’yla gayrimenkul alımı yabancılara serbest hale geldi. Sektörün genelinde yüzde 15-20 aralığında bir yabancı satış imkanı doğuyor. hem gayrimenkul edinme açısından önemli, hem konut ihtiyacını karşılaması açısından önemli. Ayrıca alt sanayi kollarını hareketlendiren bir sektör. Bu sektör yılda 25 milyar dolar civarında ihracat gerçekleştiriyor. Gayrimenkul sektörü ve inşaat sektörü istihdam sağlayan bir sektör. O bakımdan inşaat sektörü Türkiye’de gelişti, daha da gelişerek devam edecektir. n 2015 yılının 3. çeyreğine girdik. Gayrimenkul sektörü açısından bu yıl nasıl geçiyor? Neler söyleyeceksiniz? 2015 yılı seçimler yılı oldu. 2015 yılı başıyla sonu arasında dolarda bir artış meydana geldi. Bu vatandaşların alım imkânlarında bir tedirginlik meydana getiriyor. Bu da düzelecektir diye düşünüyoruz. Beklentimiz oldukça iyi. Biz yaptığımız projelerimizi satıyoruz. Çünkü bizim projelerimiz talep görüyor. EKOVİTRİN EKİM 2015 39 ARTAŞ GRUBU Dubai Cityscape’e katıldığımızda amacımız; AVM ve otelin teslim sonrasındaki sürdürülebilirliği açısından global anlamda bilinirliğinin artırılmasını sağlamaktı. Ancak fuarda otelimize ve ofis bloklarına yatırımcılardan teklifler aldık. Ama sadece bizim projelerimizin satılması değil, bütün sektördeki meslektaşlarımızın hep birlikte projelerimizi geliştirmemiz gerekir. n Yabancılara yönelik satışlar hızla devam ediyor. Siz bir anlamda ihracat yapıyorsunuz. Bu konudaki gelişmeleri nasıl değerlendiriyorsunuz? Projelerimizde yüzde 15-20 oranında yabancılara satışımız var. Biz yabancılara blok satış yapmıyoruz. Sitelerimizde yabancıların şahsına ait belli bir blok olsun arzusunda değiliz. Yabancılara da sitelerimizin içinde yaygın halde satışlar yapıyoruz. O bakımdan kendileri de memnun. Halkımızla bir bütünleşme meydana geliyor. Kendileri de böyle arzu ediyorlar. n Yabancıların projenize ilgisi nasıldı? Vadistanbul’un Bulvar etabını lanse ettiğimiz günden bugüne dek Körfez bölgesinden ciddi anlamda talepler alıyorduk. Dubai Cityscape’e katıldığımızda amacımız; AVM ve otelin teslim sonrasındaki sürdürülebilirliği açısından global anlamda bilinirliğinin artırılmasını sağlamaktı. Ancak fuarda otelimize ve ofis bloklarına yatırımcılardan teklifler aldık. 40 EKOVİTRİN EKİM 2015 n Konut dışında ofis gibi farklı segmentlerde projeleriniz de olacak mı? Genelde karma projeler yapıyoruz. Bu yaptığımız proje içerisinde otel, AVM ve konut var. Yabancıların genelde istekleri konut. 2012 yılında çıkan Mütekabiliyet Yasası’yla gayrimenkul alımı yabancılara serbest hale geldi. Bu bakımdan yüzde 15-20 aralığında bir satış imkanı doğuyor. n Körfez bölgesinde önemli bir sermaye gücü var. Bu sermayenin Türkiye’ye çekilebilmesi için neler yapılabilir? Türkiye, Körfez bölgesinden istenildiği kadar yararlanamıyor. Türk firmaların konut satması çok önemli değil. Daha başka şeyler de yapılabilir. Tapuda şirket kurmalarında herhangi bir sorun yaşanmıyor. Biz yabancıya Türk vatandaşa yaptığımız gibi bir kereye mahsus izin aldıktan sonra bir günde tapu verebiliyoruz. Yabancıların aldıkları vizeyle, oturma hakları var. Bence yabancıların burada tapu aldıkları zaman oturma izni de kazanmış olmaları gerekiyor. Gayrimenkulü alan vatandaşlar için oturma izni gerekiyor. Bu noktalarda bazı eksikliklerimiz var. Bunlar da zaman içerisinde hallolacaktır. Türk inşaat sektörünün sembol projesi 2017 yılı sonunda tamamlanacak olan Vadistanbul Projesi 2 milyar dolar yatırım maliyeti ile hayata geçiriliyor. 424 bin metrekare arsa üzerinde geliştirilen Vadistanbul, 1 milyon 350 bin metrekarelik inşaat alanıyla Türkiye’nin en büyük projeleri arasında yerini alırken, donatılarıyla da sembol bir proje olarak öne çıkıyor. Vadistanbul’un Bulvar etabında; ofis, alışveriş caddesi, AVM ve otel yer alacak. Vadistanbul’da; 2.500 konut, 108 bin m2 net kiralanabilir alanı olan alışveriş merkezi, 760 metre uzunluğundaki cadde üzerinde yer alan cadde mağazaları, restoranlar, 300 bin metrekare ofis alanı ile 25.500 metrekare toplam alana sahip 5 yıldızlı otel bulunuyor. Vadistanbul projesinin içinden geçen 2,4 kmlik Sadabad Deresi ile nehir hattında konumlandırılacak doğa içindeki yeme – içme alanları da eşsiz bir donatı olarak dikkat çekiyor. Birçok global ölçekli firmanın yatırımlarını yönlendirdiği bir proje olan Vadistanbul Bulvar, İstanbul’un cazibe merkezi haline geliyor. Tüm fonksiyonları birbirine çapraz kıymet oluşturacak şekilde dizayn edilen Vadistanbul Bulvar, ayrıca yatay düzlemde her türlü yaşam fonksiyonlarını içinde barındıran ilk ve tek karma proje olarak öne çıkıyor. EKOVİTRİN EKİM 2015 41 AĞAOĞLU ŞİRKETLER GRUBU AĞAOĞLU’NUN ORTADOĞU DİREKTÖRÜ Ağaoğlu Şirketler Grubu’nun Ortadoğu Bölgesi Direktörü İdris Demirhan, Dubai’de yaşıyor ve bölgeyi buradan yönetiyor. Ali Ağaoğlu, gruba olan katkılarından dolayı İdris Demirhan’a teşekkür etti. ALİ AĞAOĞLU KÖRFEZ YATIRIMCILARININ İLGİSİNDEN MEMNUN KALDI Yıllar önce açtığı ofisle Dubai’de adeta bir üst kuran Ağaoğlu Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ağaoğlu, Körfez sermayesinden en fazla pay alan iş adamı oldu. Ağaoğlu Citycapse Global 2015 Fuarı’nda Suudi merkezli Şeyh Sulaiman Al Rajhı Vakfı’na Maslak 1453 projesinde 140 dairenin bulunduğu kuleyi 67 milyon dolara sattı. Bu satışta Ağaoğlu’nun Körfez bölgesindeki satışlarında grubun uluslararası satış koordinatörü Halil İbrahim Demirhan (solbaşta) önemli rol oynuyor. Ağaoğlu 67 milyon dolara kule sattı “United Nations of Ağaoğlu” sloganı ile Dubai Cityscape Global 2015 Gayrimenkul Fuarı’nda görücüye çıkan Ağaoğlu’nun İstanbul Uluslararası Finans Merkezi Projesi Körfez yatırımcılarından büyük ilgi gördü. Ağaoğlu’nun Maslak 1453 projesinde 140 dairenin bulunduğu kule 67 milyon dolara Suudi Vakfı’na satıldı. Ali Ağaoğlu, “2015’in en büyük satışını yaptık” dedi. 42 EKOVİTRİN EKİM 2015 D ünyanın en önemli emlak fuarlarından biri olan Dubai Cityscape’te, Türkiye’nin önde gelen inşaat-gayrimenkul kuruluşlarından Ağaoğlu, tek kalemde 67 milyon dolarlık satış gerçekleştirdi. Maslak 1453 projesinde 140 dairenin bulunduğu C1 blokunun bulunduğu kule Suudi Arabistan merkezli Şeyh Sulaiman Al Rajhı Vakfı’na satıldı. Ağaoğlu Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ağaoğlu, “Dubai Cityscape 2015’in en büyük satışını yaptık. Bu satış Ağaoğlu Grubu için olduğu kadar Türkiye açısından da önemli bir başarıdır. Satış yaptığımız grup da önemli. Bu daha bir başlangıç. Rajhı Vakfı ile daha yeni stratejik ilişkilere adım atacağız” dedi. Dubai Conrad Otel’de düzenlenen ‘Türkiye’ye Neden Yatırım Yapılmalı?’ başlıklı sempozyumun açılış konuşmasını yapan Ali Ağaoğlu; “Körfez yatırımcıları ülkemizi çok yakından takip ediyorlar. Türkiye’nin dönem dönem bazı sıkıntılar yaşadığını, gelişmiş demokrasisi sayesinde bu sıkıntıları rahatlıkla aştığını anlatıyoruz. Bizim Körfez bölgesiyle 500 yıllık ortak tarihimiz var. Bu işin daha çok başındayız. Dubai’de netice odaklı bir çalışma yapıyoruz bu nedenle başarılı oluyoruz. Maslak 1453 projemiz de satışa çıktığı ilk günden bu yana, yerli ve yabancı yatırımcıların ilgi odağı oldu. Dünyanın en önemli emlak fuarı Dubai EKOVİTRİN’E DEĞERLENDİRDİ Ekovitrin Genel Yayın Yönetmeni Bilal Koçak, ünlü iş adamı Ali Ağaoğlu ile Cityscape Fuarı’nda görüştü. Ali Ağaoğlu, projelerinin Körfez yatırımcılarının ilgi odağı haline geldiğini söyledi. Cityscape 2015’te de Körfez yatırımcılarının ilgi odağı haline geldik. Fuarda yoğun görüşmeler yapıldı. Maslak 1453’ün 140 daireden oluşan C1 blokunun satışı gerçekleşti” dedi. Körfez’in önemi arttı Mütekabiliyet yasasının çıktığı 2012 yılından bu yana Körfez ülkelerinin öneminin arttığını belirten Ali Ağaoğlu şunları söyledi: “Kalkınmış ülkelere baktığımızda yabancıya mülk satışı ile sermaye girişi sağladıklarını görüyoruz. Türkiye’nin de yatırım yapmak için kendi kaynağı yetmiyor. Dışarıdan ya kredi alacağız, ya da yabancıya mülk satacağız. Kaynak sağlamanın en güzel yolu mülk satarak olur, biz bunu yapan ilk şirketlerden biriyiz. Büyük emek sarf ederek bugünlere geldik, bugüne kadar 2 milyar doları aşan yabancıya satışımız oldu. Buraya yatırım yaparsanız karşılığını mutlaka alırsınız. Rajhı Vakfı ile stratejik önemde yeni işbirliklerine yöneleceğiz. Bunu bir başlangıç olarak kabul ediyoruz.” Ağaoğlu’nun satış gerçekleştirdiği Şeyh Sulaiman Al Rajhı Vakfı, Suudi sermayeli, hayır işleri ve eğitim konusuna yoğunlaşmış bir vakıf olarak tanınıyor. Verilen bilgiye göre, Al Rajhı Vakfı gelirleri Türkiye’de kalmak üzere, öğrencilerin eğitiminin desteklenmesi, kültür, yardıma muhtaç kişilere destek olmak gibi faaliyetlerde bulunuyor. EKOVİTRİN EKİM 2015 43 AĞAOĞLU ŞİRKETLER GRUBU Önder Halisdemir: düşündüğümüzde İstanbul’un artık Uluslararası Finans Merkezi olması için hazır diyebiliriz. Ulaşım sıkıntısının yaşanmayacağı İstanbul Uluslararası Finans Merkezi’nin içerisinde metro hattı olacak. 50 bin kişiye istihdam sağlayacak. İstanbul zaten tarih boyunca ticaretin kalbi olmuş bir şehirdir. Finans merkezi de bu anlamda İstanbul’a ivme kazandıracak. Finans merkezleri, sağlanan teşviklerle ülkeye çekilen Uluslararası aktörler ile, ekonomiye büyük fayda sağlıyorlar. Ağaoğlu olarak biz de, İstanbul’un kalbindeki bu proje için büyük heyecan duyuyoruz. Körfez yatırımcısı önce Ağaoğlu’nun kapısını çalıyor Ağaoğlu Şirketler Grubu olarak 3 yıl içinde 2 milyar dolarlık yabancı satışı gerçekleştirdiklerini belirten İcra Kurulu Başkanı Dr. Önder Halisdemir, “Körfez yatırımcıları bize büyük bir güven duyuyor. Türkiye’den herhangi bir şey satın alacakları zaman ilk önce Ağaoğlu’nun kapısını çalıyorlar” diyor. A ğaoğlu Şirketler Grubu, bu sene “United Nations of Ağaoğlu” sloganıyla katıldığı Dubai Cityscape Global 2015’te İstanbul Uluslararası Finans Merkezi ve Ağaoğlu Maslak 1453 projelerinin tanıtımını gerçekleştirdi. Ağaoğlu Şirketler Grubu olarak 3 yıl içinde 2 milyar dolarlık yabancı satışı gerçekleştirdiklerini belirten Halisdemir, “Körfez yatırımcıları bize büyük bir güven duyuyor. Yaptığımız işlerle ülkemize ciddi döviz kazandırıyoruz” ifadelerini kullanıyor. Önder Halisdemir, projeleri ve Cityscape Global 2015 Fuarı’yla ilgili Ekovitrin’e özel açıklamalarda bulundu. yor” sloganı ile projemizi yatırımcılara tanıtıyoruz. Ağaoğlu Şirketler Grubu olarak 3 yıl içinde 2 milyar dolarlık yabancı satışı gerçekleştirdik. Dolayısıyla Körfez yatırımcıları bize büyük bir güven duyuyor. Türkiye’den herhangi bir şey satın alacakları zaman ilk önce Ağaoğlu’nun kapısını çalıyorlar. Bugüne kadar ülkemize 2 milyar dolar döviz girdisi sağladık. Uluslararası Finans Merkezi projesiyle gayrimenkul geliştirme tarafında yer alıyoruz. İstanbul Uluslararası Finans Merkezi sadece bir gayrimenkul projesi olarak algılanmamalıdır. Türkiye’ye ivme kazandıracak prestijli bir projedir. n İstanbul Uluslararası Finans Merkezi projesiyle Cityscape Global 2015’te yer aldınız. Bu projeyle alakalı düşüncelerinizi alabilir miyiz? Bu sene “İstanbul’un Kapısı Ağaoğlu ile açılı- n İstanbul Uluslararası Finans Merkezi Projesi Türkiye’ye ne katacak? İstanbul Uluslararası Finans Merkezi ekonominin yeni çıpası. Çünkü finans merkezi demek para- 44 EKOVİTRİN EKİM 2015 ya erişilen yer demektir. İstanbul zaten Türkiye’nin finans merkezi konumunda yer alıyor. Bankaların genel müdürlükleri İstanbul’da yer alıyor. Fakat Uluslararası Finans Merkezi demek çevre ülkelerin de, dünyanın da parasının İstanbul’dan dağılması demek. Bunun içinde uluslararası oyuncuların İstanbul’a yerleşmesi gerekiyor. İstanbul Uluslararası Finans Merkezi’ni bir finans AVM’si gibi düşünürseniz, gelin İstanbul’da dükkânınızı açın dememiz lazım. Bunu söylerken de onlara, İstanbul’un daha yaşanabilir ve yatırım yapılabilir olduğunu daha doğru anlatmalıyız. n Projenin ayrıntılarından bahseder misiniz? Proje 2009 yılında Bakanlar Kurulu kararıyla Uluslararası Finans Merkezi olarak ilan edildi. Projede önce kamu bankalarının yerleşimleri oldu. İçerisinde hem özel araziler hem de kamu arazileri bulunuyor. Ülkemizde düzenleyici otoritelerinden olan BDDK, SPK, Merkez Bankası gibi kuruluşların yanı sıra Türkiye’nin dev bankaları da projede yer alacaklar. Türkiye’nin önde gelen devlet kurumlarının varlığı birçok danışmanlık şirketlerini ve servis şirketlerini de beraberinde getirecek. Projenin uluslararası katılımcıları noktasında ilgiyle karşılaşmasını bekliyoruz. Proje içerisinde kültürel aktiviteler, alışveriş merkezleri yer alıyor. Bütün bunları n Yabancıların projeye ilgisi nasıl? İstanbul Uluslararası Finans Merkezi, lokasyon olarak da avantajlı bir projedir. Biz biraz daha projenin önemine binaen özel katılımcılara ulaşıyoruz. Burada esasında satalım düşüncemiz yok. Cityscape 2015’te kurumsal talepleri almaya başladık sonrasında değerlendirme yapacağız, en son aşamada fiyatlandırma politikamızı belirleyeceğiz. Her şeye sahip olabilirsiniz ama finans merkezinden bir tane var. Bunun kıymetini ancak benzerlerine sahip olanlar anlayabilir. İstanbul Uluslararası Finans Merkezi projesi dünyanın sayılı finans merkezleri incelenerek oluşturulmuştur. Dolayısıyla bu proje çok özel bir proje. Biz bunun ağırlığına uygun şekilde projeyi değerlendirmek istiyoruz. n Körfez sermayesini Türkiye’ye nasıl çekebiliriz? Türkiye mütekabiliyet yasasından sonra uluslararası pazar ile tanıştı. Konut alan her birey ülkemize döviz bırakıyor. Türkiye 5 milyar dolarlık yabancıya satış gerçekleştirdi. Bu önemli bir rakam, ama daha yolun çok başındayız. Bugün Londra’ya bakıyorsunuz metrekare fiyatları 40 bin poundun üzerinde. İstanbul’da konut fiyatları gelişti. Bundan kimsenin kuşkusu olmasın. Türkiye iç dinamikleri yüksek bir ülke. Hem de dış taleple daha yeni karşılaşıyor. Ortadoğulu ve batılı yatırımcılar gelmeye başladı. Önümüzde daha çok yol var. Bu sene Cityscape Global’e 61 Türk firması katıldı. Fuarın ilk katılımcısı olmamız sebebiyle mutluluk duyuyoruz. Türk katılımcılar burada ticaretin döndüğünü görüp projelerini yabancı yatırımcılara açıyor. Bundan gurur duyuyoruz. İstanbul daha da global bir şehir oluyor. Buna hizmet etmekten dolayı son derece gururluyuz. EKOVİTRİN EKİM 2015 45 KUZU GRUP Özen Kuzu: İstanbul Londra’yı neden geçmesin! Dünyanın en büyük 250 müteahhitlik firması arasında yer alan Kuzu İnşaat’ın İstanbul’da hayata geçirdiği 2.7 milyar dolarlık gözde projesi Sea Pearl Ataköy, Dubai Cityscape Gayrimenkul Fuarı’nda ikinci kez körfez yatırımcılarıyla buluştu. Kuzu Grup Yönetim Kurulu Üyesi Özen Kuzu ile Dubai’de konuştuk. Özen Kuzu, “İstanbul’un Londra’yı geçmemesi için hiç bir neden yok” diyor. BABASININ İZİNDEN GİDİYOR Özen Kuzu’nun Dubai’ye götürdüğü 12 yaşındaki oğlu Abdülkerim Kuzu sektördeki havayı solumaya başlamış. Abdülkerim Kuzu, ileride inşaat mühendisi olmak istediğini ve işletme dalında master yapacağını söylüyor ve “Babamı geçeceğim” diyor. Özen Kuzu, oğlunun bu iddiasını, “Biz de görevi babamızdan devraldık ve onun bize bıraktığını daha da ileriye götürmeye gayret ediyoruz. Oğlumun da beni geçmesi gerekir” karşılığını veriyor. neticesinde bu yıl da bu önemli platformda bulunmaktan son derece mutluyuz. Türk gayrimenkul pazarındaki gelişimi yabancı yatırımcılara aktardığımız ve Körfez ülkelerinden önemli bir yatırımcı profilini ülkemize yönlendirebildiğimiz Cityscape Global’i yoğun ilgi ile tamamladık. Lüksün yeniden yorumlandığı Sea Pearl Ataköy projemiz için birçok talep ve iletişim dataları topladık” dedi. İstanbul çekim merkezi oldu Geçtiğimiz yıl 30 civarında firmanın temsil edildiği Dubai Citiyscape’de bu yıl 61 firma ile temsil edilmenin Türk firmalarının gücünü ortaya koyduğunu belirten Kuzu, sözlerine şöyle devam etti: “Türk firmaları olarak burada olmaktan memnunuz. Önemli bir fuar olduğu için herkes buraya akın ediyor. Eskiyle kıyasla daha iyi bir noktadayız. İstanbul G erek bölgenin gerekse dünyanın yakından takip ettiği Cityscape Global 2015’le ilgili konuşan Kuzu Grup Yönetim Kurulu Üyesi Özen Kuzu, “Sektörümüz için önemli platformların başında gelen Cityscape Global, kuşkusuz Körfez yatırımcısıyla buluşmamız için çok önemli bir fırsat yaratıyor. Kuzu Grup olarak yurt içinde yaptığımız işlerde markamızı güven algısıyla pekiştirdik. Şimdi markamızın gücünü sınırlarımızın dışına taşıyarak globalleşme zamanı diyoruz. Geçtiğimiz sene de katıldığımız ve memnun ayrıldığımız fuardan bu yıl da iyi neticeler elde edeceğimize inanıyorum. Geçen bir yıl içinde projemize olan yabancı yatırımcı ilgisi ve aldığımız yoğun talep 46 EKOVİTRİN EKİM 2015 2.7 MİLYAR DOLARLIK DEV PROJE: SEA PEARL İstanbul’un en lüks semtlerinden Ataköy’de toplam 127 bin 600 metrekare arsa alanı üzerinde yaklaşık 547 bin metrekare inşaat alanına sahip 9 bloktan oluşan Sea Pearl projesinde yeşil alan, gölet alanı ve yollara 81 bin 357 metrekare ayrıldı. Dubai Cityscape Global’de ikinci kez görücüye çıkan proje Körfez yatırımcısından büyük ilgi gördü. EKOVİTRİN EKİM 2015 47 KUZU GRUP İstanbul’un denize sıfır tek premium projesi olan Sea Pearl Ataköy, 1. Etap projede metrekare birim fiyatları ortalama 7 bin 200 dolardan başlıyor. İnşaat ve satış süreci tüm hızıyla devam eden projenin, Temmuz 2017 tarihinde teslim edilmesi planlanıyor. bir çekim merkezi haline geldi. Dünyanın da çekim merkezi olacak. İstanbul neden Londra’yı geçmesin. İstanbul, Londra’dan daha güzel. Projemiz de oldukça güzel. Talep de oldukça fazla. Satışlarımız da oldukça iyi. İstanbul’u Londra’nın önüne geçirmemiz lazım. İstanbul bunu hak ediyor.” Yatırım değeri 2 milyar 700 milyon dolar İstanbul’un en nezih bölgelerinden biri olan Ataköy’de inşa edilen Sea Pearl Ataköy projesiyle ilgili de güncel bilgiler paylaşan Kuzu, “İstanbul’un denize sıfır tek premium projesi olan Sea Pearl Ataköy, yaklaşık 2 milyar 700 milyon dolar yatırım değeriyle 2 etapta hayata geçiriliyor. 217 bin metrekare inşaat alanına, 6 bin 185 metrekare gölet alanına, 33 bin metrekarede yeşil alan ve yürüyüş yollarına sahip olan 1. Etap projede metrekare birim fiyatları ortalama 7 bin 200 dolardan başlıyor. İnşaat ve satış süreci tüm hızıyla devam eden projenin, Temmuz 2017 tarihinde teslim edilmesi planlanan ilk etabının bugüne kadar yüzde 35’lik 48 EKOVİTRİN EKİM 2015 kısmı satıldı. 20 katlı 4 blokta 631 üniteden meydana gelen ilk etapta, alanları 88 ila 398 metrekare arasında değişen 1+1’den 4.5+1’e kadar farklılık gösteren konut tipleri yer alıyor. Sea Pearl Ataköy, gerek konumu, gerek ayrıcalıklarla dolu sosyal alanları gerekse lüksü yeniden yorumlayan mimarisi ile İstanbul’un mega projesi unvanına sahip” diye konuştu. Gelir potansiyeli en yüksek proje: Sea Pearl Özen Kuzu, firmalarının Engineering News Record Dergisi’nin yayımladığı listede, dünyanın en büyük 250 firmasından biri olarak gösterildiğini ifade etti. Kuzu ayrıca, “Sea Pearl projemiz Forbes Dergisi’nin düzenlemiş olduğu “İstanbul’daki getiri potansiyeli yüksek 50 proje” araştırmasında da ortalama metrekare satış fiyatı, bulunduğu bölgedeki konumu, sosyal donatı ve yeşil alanların kullanım kriterlerine göre 100 üzerinden 90 puanla birinci seçilmiştir. Projemiz konumu ve sahip olduğu donatılarla sadece Türkiye’nin değil tüm dünyanın dikkatini çekmeyi başarmıştır” şeklinde konuştu. WESTSIDE İSTANBUL WESTSIDE PROJESİ BÜYÜK İLGİ GÖRDÜ Tekstil kralı Kemal Şahin, emlak kralı olmaya aday. Şahin’in proje ortağı olduğu Westside İstanbul Beylikdüzü konut projesi Dubai Cityscape Gayrimenkul Fuarı’nda Körfez yatırımcılarından büyük ilgi gördü. K Kemal Şahin: Arapların yatırım yapacağı en iyi ülke Türkiye Cityscape Global 2015’te sergiledikleri Westside İstanbul projesine yabancıların gösterdiği ilgiden memnun olduklarını dile getiren Şahinler Holding Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Şahin, Arapların Türkiye gibi yaşayabilecekleri bir ülkede yatırım yapmak istediklerini belirtiyor. 50 EKOVİTRİN EKİM 2015 işi başına düşen yeşil alanı, geniş caddeleri, koruları ve parklarıyla İstanbul’un yükselen değeri Beylikdüzü’nün en değerli projesi Westside İstanbul, Dubai Cityscape’te yatırımcılardan büyük ilgi gördü. Sektörün güçlü firmalarından Mes Turkuaz, Beyaz İnşaat, Mutlu İnşaat ve Mes Group ortak girişimiyle Şahinler Holding’in 74 bin metrekarelik arsasında yükselen Westside İstanbul’da bazı blokların kaba inşaatı biterken, diğer blokların inşaatı da hızla ilerliyor. Şahinler Holding Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Şahin, İstanbul’un en hızlı değer kazanan bölgesi Beylikdüzü’nde 1155 daire ve 116 dükkandan oluşan Westside İstanbul’un pazarlamasında yeni bir döneme girdiklerini söylüyor. Kemal Şahin, fuar ve projeleri hakkında Ekovitrin’in sorularını yanıtladı. n Kemal Bey siz aslında tekstil kralısınız ama emlak krallığına da soyundunuz galiba… Krallık falan yok ama güzel bir proje yapıyoruz. Bu proje İstanbul’un en yeşili ve etrafı yıllanmış ağaçlardan oluşan koruyla çevrili tek projesi. Arapların da yoğun ilginin olduğu bir bölgede. Bizim İstanbul’da başka projelerimiz de olacak ileride. O projelerle inşaatta da iddialı olacağız. n Geçtiğimiz yıl fuarda 30 Türk firması vardı, fakat bu yıl sayı ikiye katlanmış durumda. Siz bu açılımı nasıl değerlendiriyorsunuz? Körfez ülkelerinden bize talep vardı. Biz geçen yıl geldiğimizde de talepler vardı. Özellikle Beylikdüzü bölgesine özel bir talep var. Beylikdüzü’ne yeni İstanbul diyorlar. Yeşil oranı en fazla olan bir bölge. Batı yakasının merkezi konumunda sayılıyor. Özellikle yaz aylarında satışlarımız oldu ama onlar genellikle yatırımcı olarak geliyorlar. Bu anlamda partnerlerimiz arttı. Buraya da geldik. Ancak bizim satışlarımızın çoğu yine Türklere. Özellikle şu anda şartlar zor, Türkiye önünü tam net olarak göremiyor. Seçim dönemi, terör olayları, çok karışık bir dönemde topyekûn insanlar bir alternatif arayıp krizli bölgeye düşmemek için gayret ediyorlar. Aynı zamanda Türkiye’yi Araplara tanıtıyoruz. Türkiye halen daha Araplar için en güvenlikli bölge. İstanbul en güzel şehir ve büyük çoğunluğu İstanbul’da bir dairemiz olsun istiyorlar. İlgi giderek de artıyor ve bu fuarla da ilgi daha da artacak. Onun için buradayız. n Projenizi cazip kılan etkenler nelerdir? Bu projemiz o bölgedeki genel yapılaşma olan yüksek binalardan oluşmuyor. Dört tarafı koruyla çevrili, içinde gençlerin barınacağı 1+1 daireler ve sosyal tesisleri var. 2+1, 3+1, 4+1 gibi birbirinden farklı büyüklüklerde daire tiplerimiz var. Etrafındaki koruda spor yapma imkânı var. Şehrin merkezinde ulaşımı çok kolay bir bölge, 5 bin kişinin yaşayacağı bir proje. Aynı zamanda altlarında dükkânlar var, batı yakasının Nişantaşı’sı diyoruz. Artık Beyoğlu’na Etiler’e gitmek zor, bu projemiz doğayla iç içe merkezi bir proje. Bu yönüyle sanıyorum Beylikdüzü’nün en güzel projesi. Onun için de çok hızlı sattık ve fiyatlarımız da bir yıl içerisinde yüzde 50’nin üzerinde arttı. Bazı daireler yüzde 100 oranında arttı. Bir buçuk yıl içerisinde teslim edeceğiz ve büyük ihtimalle yüzde 100’e yakın oranlarda artış gösterecektir. Onun için çok değerli bir yatırım projesi. n Yatırımcıya neler tavsiye edeceksiniz? Mülk taşınamadığı için aldığın bölge çok önemli, aldığın yerde ulaşım araçlarına yakın olması çok EKOVİTRİN EKİM 2015 51 WESTSIDE İSTANBUL PROJE DETAYLARI Ortak Girişim : Şahinler Holding-Mes Turkuaz-Beyaz İnşaat Mutlu İnşaat-Mes İnşaat Arsa Alanı : 74.000 m2 Toplam Yeşil Alan : 30.000 m2 Toplam Konut Sayısı : 1.155 Toplam Cadde Dükkan : 116 Toplam Otopark Sayısı : 2000 Konut Tipleri : Stüdyo, 1+1, 2+1, 3+1, 4+1 Teslim Süresi : 36 ay Konut Metrekareleri : 40 m2 – 220 m2 önemli. Özellikle Beylikdüzü’nü düşünürsek yüksek oranda üniversite mezunu insanların oturduğu bir bölge, spor yapma imkânları var, nefes alma imkânları var ve bunlar çok önemli. Benim önem verdiğim en önemli unsurlardan biri doğayla iç içe olması, betona boğulmaması, biz sanıyorum bu sebeplerle çok iyi sattık. Bizim projemizde 7 havuz var, sosyal tesis, hamamlar, saunalar var. İnsanların bir araya gelip birlikte zaman geçirebilecekleri mekânları var, yüksek korumalı bir proje, hava alanına da 20 dakikalık mesafede. İşin arkasında duran firma da çok önemli. Biz işin arkasında duran bir tarafız, arsa sahibiyiz, o bölgede ve İstanbul çapında tecrübe kazanmış 4 ayrı grup var, konsorsiyum var. Projesiyle mimarisiyle, inşaatıyla, hızlı yapısıyla kalitesiyle çok örtüşen bir proje. Hızlı satmaktan ziyade yatırımcılara da kazandırarak satacağız. 2016 yılının sonlarına doğru yani 1,5 yılı bulmadan dairelerimizi vermeye başlayacağız. Hızlı bir şekilde yapmaya devam ediyoruz. n Körfez bölgesindeki sermayenin Türkiye’ye çekilebilmesi için neler yapılabilir? Bence her şeyden önce siyasi istikrar olması lazım. Hakikaten barış sürecinin bir şekilde sağlanması lazım. Bu önemli. Çok kültürlülüğe alışmamız lazım. Demokrasi kültürüyle yaşamaya alışmamız lazım. Bunları sağlarsak, kendi evimizi temizlersek, Türkiye bir yıldız. Arap ülkelerinde çok sermaye var ama istikrar, demokrasi yok. İnsanlar Türkiye gibi yaşayabilecekleri bir ülkede yatırım yapmak istiyorlar. Araplarla o kadar uyuşamıyorlar. Onlar orada rahat edemiyorlar. Gidin Beyoğlu’nun birçok sokağı Arap mahallesi gibi, İstiklal Caddesi’nde Arap müzikleri yapılıyor. Araplar kendilerini rahat hissedi52 EKOVİTRİN EKİM 2015 yorlar. Dolayısıyla Türkiye, Arapları kaldırabilecek bir noktada. Ama tabii oturma bakımından Arapların yoğun olduğu semtler beğenilmez, belli bir oranı geçmemesi lazım. Arapların yatırım yapacağı en iyi ülke Türkiye. Araplar dediğimiz zaman dünya petrolünün yarısından çoğu onların, dünya sermayesi onların. Bu sermaye gruplarını Türkiye’ye çekebilmemiz onların yatırımlarını onların parasıyla Türkiye’de yapıp Türkiye’yi inşa etmek, bu elde ettiğimiz enerjiyle Türkiye’yi güçlendirip Avrupa’yla bütünleşebilmek bence dünya için Türkiye için süper olur. n Karşımızda İspanya modeli var. Yabancılara vatandaşlık veriyorlar, bürokrasiye boğmuyorlar. Türkiye’de halen bürokratik engeller var. Bu konuda neler söyleyeceksiniz? Türkiye vatandaşı olmasalar da Türkiye’de 2 milyon Suriyeli var. Türk toplumu bu konularda daha liberal. Yani büyük sorun olduğunu sanmıyorum, Türkiye’de yabancı sermayeyi kucaklayacak altyapı var. Bu açıdan ben bir sorun görmüyorum. Arap sermayesi de geliyor. Türkiye’ye hem Ortadoğu’dan hem de Rus bölgesinden çok gelen var. Dünya bugün ekonomik ve siyasi anlamda çalkantılı bir dönem yaşıyor. Türkiye istikrarlı bir liman olursa bence Amerika dışındaki Asya ve Avrupa coğrafyasında en önemli yatırım ülkesi olur. Biz onun için hakikaten hukukumuzla diğer kurallarımızla bunu sağlamamız lazım. İnsanlar o zaman gelir. Türkiye’de halen siyasi istikrarsızlıklar var, seçim dönemi, terör saldırıları var. Buna rağmen Türkiye bu bölgenin en istikrarlı bölgesi. Böyle kaldığımız sürece biz bu potansiyeli kullanacağız. Bu fuarlara gelerek bu potansiyelimizi anlatacağız. Türkiye’nin kalkınmasına katkı sunmak istiyoruz. OFTON İNŞAAT Elysium Art Şişli Elysium Miramar Bodrum Elysium Elit Koşuyolu Elysium Serene Kandilli Suzan Arar: Türkiye konut ihraç eden bir ülke oldu Ofton İnşaat Satış ve Pazarlama Koordinatörü Suzan Arar, son yıllarda yabancı yatırımcıların Türkiye’ye ilgisinin arttığını ve Türkiye’nin konut ihraç eden bir ülke haline geldiğini söylüyor. Dubai Cityscape Fuarı’nda konuştuğumuz Suzan Arar, “İnşaat sektörü ülkeye ciddi miktarda döviz girdisi sağlıyor” diyor. 54 EKOVİTRİN EKİM 2015 Elysium Art Şişli ŞEHİR MERKEZLİ PROJELER Şehir merkezli projeleriyle tanınan Ofton İnşaat Elysium markalı İstanbul ve Bodrum projeleriyle Dubai Cityscape Gayrimenkul Fuar’ına adeta bir çıkarma yaptı. O fton İnşaat, yeni yaşam ve yatırım projesi Elysium Dolapdere’yi, ilk kez Dubai’de görücüye çıkardı. Yatırımcıların da gözdesi konumunda olan Dolapdere; AVM, ofis, otel, kültür merkezine yakınlığı ve kentsel dönüşüm çerçevesinde eski binaların renovasyonu ile giderek değerleniyor. Son yıllarda yabancı yatırımcıların Türkiye’ye ilgisinin arttığını ve Türkiye’nin konut ihraç eden bir ülke haline geldiğini kaydeden Ofton İnşaat Satış ve Pazarlama Koordinatörü Suzan Arar, “İnşaat sektörü ülkeye ciddi miktarda döviz girdisi sağlıyor” ifadelerini kullanıyor. Suzan Arar, projeleri ve Cityscape Global 2015 fuarı ile ilgili Ekovitrin’in sorularını yanıtladı. n Kaç yıldır bu fuara katılıyorsunuz, fuarla ilgili değerlendirmelerinizi aktarır mısınız? Fuara bu yıl ikinci kez katılıyoruz. Geçtiğimiz yıl daha küçük bir stantla katılmıştık. Bu sene daha büyük bir stantla yer aldık. Gerçekten bu fuar glo- bal gayrimenkul piyasasına hitap ediyor. Çok çeşitli talepler alınabiliyor. İşbirlikleri yapılabiliyor. Aynı zamanda projelerimizi uluslararası piyasada sunma imkanı bize sunuyor. PR anlamında da çok önemli getirileri var. Biz bu sene özellikle Elysium Art projemizi ön planda tutmayı amaçladık. Çünkü bu projemiz Ofton’un Bomonti’de geliştirdiği en son proje. Yabancılardan çok talep alan bir proje. Satış başarısı olarak çok iyi bir ivme kazandı. Özellikle de satışlarımızın yüzde 50’sini yabancılara sattık diyebiliriz. Körfez bölgesi çok ilgi gösterdi. Onun dışında Rusya, Azerbaycan ve Avrupa ülkelerine de satışlarımız oldu. Ama ağırlıklı olarak Körfez ülkelerinden talep aldık. Körfez ülkeleri Türkiye ve İstanbul’u özellikle çok seviyorlar. n Dubai Cityscape’de görücüye çıkardığınız Elysium Art Şişli Projenizin detaylarından söz eder misiniz? Bu yeni projemiz de eski Bomonti bira fabrikasının hemen yanında yer alıyor. Biliyorsunuz BoEKOVİTRİN EKİM 2015 55 OFTON İNŞAAT de bunları ön planda bulundurarak konutlarımızı bu ihtiyaçlar doğrultusunda inşa ediyoruz. Bizim projelerimiz 1+1’lerden 2+1’lerden oluşur ama yüksek metrekare beklentisi olanlar için bu daireler birleştirilebilir nitelikte olur. İsteyen alırken de birleştirebilir, daha sonra da birleştirebilir. İhtiyaca göre projenin şekil değiştirebilme özelliği var. Elysium Elit Koşuyolu monti bölgesinin yeni vizyoner başlangıcı var. O da Bomonti bölgesi kültür ve sanat merkezi haline dönüşüyor. Biz de Elysium Art ismini bunun için koyduk. Projemizde çok güzel sanatsal detaylarımız var. Özellikle sanat severlere hitap etmeyi istedik. Tek blok, 26 katlı kule mantığıyla yapılmıştır. Arazinin kotu yüksek olduğu için İstanbul’un birçok yerinden görülebilecek seviyede olacak. Bir katta 8 adet 1+1 olacak şekilde tamamı 1+1 olarak dizayn edilmiştir. Çok az miktarda 2+1 ve 3+1 konutlarımız var. Bir kattaki 1+1’lerin birleştirilmesini isteyen müşterilerimiz oldu ve bizim de bu konuda satışlarımız oldu. Aynı zamanda küçük yaşamak istiyorum, şehir merkezinde her yere rahat ulaşayım diyen insanlar tercih ettiler. 1+1 dairelerimiz 65 ile 75 metrekare arasında değişiyor. Fiyatlarımız 750 bin liradan başlıyor, 1 milyon 100 bin liraya kadar devam ediyor. n Ofton İnşaat, birbirinden önemli projeler gerçekleştiriyor. Bodrum’da da bir projeniz var, bundan bahseder misiniz? Bodrum’a geçmeden önce bir bilgi paylaşmak istiyorum, Ofton İnşaat daha çok şehir merkezlerinde üretim yapmayı seven bir firma. Biz Bodrum’a ilk defa Ofton olarak girdik ve orada da ilk seçimimiz şehir merkezi oldu. Yokuşbaşı mevkiinde kale manzarasını, deniz manzarasını gören bir rezidans yaptık. Bu projemizin 50 bağımsız bölümü var. 46 villadan oluşuyor, ikiz villalar bunlar. Özel bahçe ve özel yüzme havuzuyla harika bir manzara eşliğinde 46 villa. 56 EKOVİTRİN EKİM 2015 Ayrıca 4 tane de daha büyük penthouse dairelerimiz var. Onlar da yine ful manzara içeriyor. n Bu projenin fuarda lansmanı yapıldı mı? Projenin lansmanını haziran ayında yaptık. Buraya Bodrum’la ilgili çok fazla detay getirmedik ama Bodrum’dan gelen müşterilerimize mutlaka bahsediyoruz. Buradaki talebin yine Bodrum’a olduğunu gördük. Bodrum’la da ilgileniyorlar. Bir dahaki gelişimizde belki Bodrum’la ilgili büyük bir maketle de gelebiliriz. n Yeni projeniz olacak mı? Dolapdere bölgesinde yine Elysium markasıyla yeni bir projemiz başlayacak. Yakın zamanda bununla ilgili haberler duyulabilir. Yine Taksim’e yürüme mesafesinde şehir merkezinde yaşamak isteyen insanlara spesifik olarak hazırlanmış bir proje olacak. Ofton’un yeni geliştirdiği projeler arasında iki proje daha var. Şu anda yeni satışa çıktı diyebilirim. Birisi Kandilli bölgesinde geliştirdiğimiz Elysium Serenity Kandilli projemiz. Daha önce biz orada Elysium Serene diye bir proje yaptık. Tamamı 3+1’lerden oluşan bir proje. O projeden satın alan insanlar ve bölgenin talebi doğrultusunda daha küçük metrekare ihtiyacı olduğunu gördük. Özellikle boğaz hattında. Biz o projenin hemen yanında 3 blokluk 75 dairelik 1+1 ve 2+1’erden oluşan, Kandilli bölgesinde daha küçük metrekarelerde yaşamak isteyenlere yönelik çok güzel bir proje yaptık. Onun da satışı yeni başladı. Koşuyolu’nda Elysium Elit Koşuyolu diye bir projemiz var. Satışı devam ediyor. Bu projemiz 10 dönüm arazi içeresinde bulunuyor. İki blok var. A blok ve B blok. A blokta 3 buçuk+1 ve 4 buçuk +1 şeklinde büyük dairelerimiz var. Büyük ailelere hitap ediyor. B blokta ise daha az katlı blok. Orada da daha küçük dairelerimiz var. Ayrıca home ofis yetkilendirmesi var. Altında 15 bağımsız bölümlük bir alışveriş merkezi var. Dışarıya açık bir alışveriş merkezi. Bu da projenin bütün ihtiyaçlarını karşılayacak ve A plus markalar gelecek. n Müşteriler konut alırken nelere dikkat ediyorlar? İnsanlar gördüğüm kadarıyla çok büyük metrekarelere itibar etmiyorlar. Yönetimi daha kolay olsun ve şehir merkezinde olmasını istiyorlar. Her türlü ihtiyaçlarını projede karşılamak istiyorlar. Biz n Müşterilerinize tavsiyeleriniz olacak mı? Gayrimenkul yatırımı yaparken ilk önce alacakları bölgeye odaklanmaları lazım. O bölgede arz-talep ilişkisine bakmaları lazım. Çok fazla konut inşa ediliyorsa, çok fazla arz varsa, yatırım biraz daha geç olacaktır. Ama satın alacağınız bölgede proje az talep yüksekse fiyat da düşükse daha kolay pirim yapma şansınız vardır. Bunun dışında bölgeden sonra ikinci tercih mutlaka bir markalı konut almaktır. Arkasında güçlü bir marka olması hem yatırım değeri açısından hem de kullandığınız üründen memnun kalmanızı sağlar. O yüzden inşaatta marka ön planda. Bir markanın kültürü vardır. Geçmişte sahiplerine pirim yaptırdıysa yine yaptıracaktır. Bu bir kültürdür. Ofton İnşaat sahiplerine her zaman kar ettirmiştir. Her zaman da memnuniyet yaratmıştır. n Türk gayrimenkul sektörü yurt dışına da açıldı. Dubai fuarında olduğu gibi. Konut satarak ülkemize döviz kazandırdığı için ihracatçı konumuna da geldi. Bu konuda neler söyleyeceksiniz? Artık biz konut ihraç adan bir ülkeyiz. Zaten inşaat sektörü dünyada ön planda. Bizim birçok firmamız dünyada ilkler arasında. Türk inşaat sektörüne dünya da güveniyor. Bunu gördük. Yabancı satışlarda artış var. Sadece İstanbul değil, Türkiye’nin diğer yerlerinde de satın almalar oluyor. Türkiye önemli bir konut ihracatçısı konumunda. Ülkeye döviz girdisinde önemli bir rol oynuyor inşaat sektörü. Gayrimenkul yatırımı her zaman için insanların yüzünü güldüren bir yatırım aracıdır. Gayrimenkul sektörü krizlerden asla etkilenmeyen bir sektör, yatırım aracıdır. Bu deneyimlenmiştir. Geçmişte birçok kriz olmuş fakat gayrimenkul sürekli değer kazanmıştır. Yatırım yaptığınız paranın değerini korumuştur. Bu sebeple ben herkese gelirlerini gayrimenkul sektöründe değerlendirmelerini öneriyorum. EKOVİTRİN EKİM 2015 57 ÇALIK GAYRİMENKUL “300 MİLYON DOLARLIK SATIŞ HEDEFLEDİK” “Tarlabaşı 360” projesini hayata geçiren Çalık Gayrimenkul, projenin önemli ayağını oluşturan yeni rezidansları Dubai’de tanıttı. Rezidansların ilk bölümünün, 2017’de teslim edilmeye başlanacağını belirten Çalık Gayrimenkul Yönetim Kurulu Üyesi Feyzullah Yetgin, Cityscape Fuarı’na 300 milyon dolarlık satış hedefiyle geldiklerini söyledi. FUARIN EN GÖZDE PROJELERİNDEN BİRİ OLDU Çalık Gayrimenkul, Dubai’de düzenlen Cityscape Global 2015, Körfez ülkeleri başta olmak üzere dünyanın dört bir yanından gelen yatırımcılara Tarlabaşı 360 projesini tanıttı. Feyzullah Yetgin: zel sektör ve kamu işbirliğiyle gerçekleştirilen ilk kentsel yenileme projesi olan “Tarlabaşı 360” projesini hayata geçiren Çalık Gayrimenkul, projenin önemli ayağını oluşturan yeni rezidansları Dubai’de tanıttı. Rezidansların ilk bölümünün, 2017’de teslim edilmeye başlanacağını belirten Çalık Gayrimenkul Yönetim Kurulu Üyesi Feyzullah Yetgin, Cityscape Fuarı’na 300 milyon dolarlık satış hedefiyle geldiklerini söyledi. Feyzullah Yetgin, projeleri ve kentsel dönüşüm ile ilgili Ekovitrin’e önemli açıklamalarda bulundu. Ö miz pozitif, çünkü her yıl 800 bin konut üretilmesi gerekiyor. Konut stokumuz son derece yetersiz. 20 milyonluk konut stokunun 7-8 milyonunun yenilenmesi projeksiyonu var. Bunun yanında nüfus artışı ve göçler nedeniyle bazı lokasyonlarda özellikle fazla üretim yapılması gerekiyor. Bu nedenle konut sektörü ve diğer alanlarda da gelişmeler söz konusu. Ofis alanında İstanbul’un Türkiye’nin finans merkezi olma hedefine paralel değişmesi, A-Plus ofis sayısının artması gerekiyor ki Londra ve New York gibi dünya finans merkezleriyle yarışabilelim. Genel anlamda gayrimenkul sektörü canlılığını koruyacaktır. Körfez yatırımcılarının Türkiye’ye ilgisinin arttığını belirten Çalık Gayrimenkul Yönetim Kurulu Üyesi Feyzullah Yetgin, “Fuarda yüksek satış hedefi koyduk. Dolar yılbaşından beri yüzde 23 değer kazandı. Yabancı yatırımcılar için bu durum pozitif etki yarattı” diyor. n Türkiye’de 2015 gayrimenkul sektörü bakımından nasıl geçti? Sektörle ilgili beklentiniz nedir? Türkiye’nin gayrimenkul sektöründe yine haraketli bir yıl yaşandı. Yaz dönemi biraz durgun geçmekle beraber son çeyrekte yılın tamamı itibariyle geçen yılla mukayese ettiğimizde yine artan bir trendin yaşanacağını bekliyoruz. Sektörle ilgili beklenti- n Sizin projeniz bir kentsel dönüşüm, bir kentsel yenileme projesi aynı zamanda. Bu konuda İstanbul’da ne yapmak lazım? Tabii kamu otoritesi, özel sektör, her iki tarafın da, bu yapılarda yaşayan, risk altında yaşayan insanlarımızın da üzerine düşen vazifeler var. Merkezi yönetimin yapacağı planlamalarla sosyal donatıları noktasında çözülmüş alanlar planlaması gerekiyor. Doların yükselişi avantaja dönüştü 58 EKOVİTRİN EKİM 2015 EKOVİTRİN EKİM 2015 59 ÇALIK GAYRİMENKUL Projenin yaklaşık yüzde 25’ini sattık. Ofislerin yüzde 80’ini sattık ki projenin toplamı içerisinde ofislerin oranı düşük. İlgi yüksek. Özellikle Körfez bölgesine satışlar yaptık. Gerek yerel yönetim, gerekse de özel sektörün bu alanlarda vizyoner projeler geliştirerek sadece barınma değil sosyal donatı alanlarıyla ilgili ne gerekiyorsa olacağı bir kentsel dönüşüm olmalı. İstanbul gibi devasa bir metropol için bu bir şans, bunu iyi kullanmak gerekiyor. Tarlabaşı kentsel yenileme projesi, salt bir dönüşüm değil. 9 yapı adasında 20 bin metrekare içerisinde 269 parselde yüzde 80’e yakın tescil kategorisinde olan bir projeden bahsediyoruz. Napolyon’un klasik sözü, “Dünya tek bir ülke olsaydı İstanbul başkent olurdu.” İstanbul’un da pergelin iğne noktası Taksim. Taksim’e 250 metre mesafede bir projeden bahsediyoruz. Ayrıca projenin tamamının altında 7 kotuna kadar otoparklar var. Bu maalesef İstanbul’da, hele hele Beyoğlu gibi bir merkezde bulabileceğimiz bir özellik değil. Bu anlamda Tarlabaşı projesi pozitif ayrışıyor. Yenileme projesi olduğu için tescilli binalardan modern mimari unsurlar, mühendislik unsurlarla yapımı devam eden bir proje. Bu projeden konut alacak insanlar, tarihi doku içerisinde modern unsurları da elde ederek, yani SPA’sından tutun, fitness merkezlerine kadar her türlü içeriği bulabilecekleri bir projede alacaklar. n Beyoğlu İstanbul’un gözbebeği konumunda bir yer. Orada tarihi dokuyu da gözeterek çok güzel bir proje hazırlamışsınız. Projeyi daha ayrıntılı anlatır mısınız? Proje 9 yapı adasında ofis, rezidans, ticari ünitelerden oluşan yaklaşık 900 bağımsız bölümden oluşan bir proje. Sosyal donatı alanları dışında otoparklarıy60 EKOVİTRİN EKİM 2015 la da çok konforlu bir yaşam vadediyoruz. İnşallah 2016 yılının ilk yarısı içinde Tarlabaşı 360 projesinin anahtar teslimlerine başlayacağız. 2017 yılında da rezidansları bitireceğiz. Rezidansların bağımsız bölüm çözümleri her biri birbirinden farklı. 1+0’dan 3+1, 4+1 penthouse kadar bağımsız bölüm çözümleri var. Her daire alan farklı bir ünitede oturuyor olacak çünkü bu bir yenileme projesi. Tescilli binayla modern binaların entegre edildiği, dış cephelerin estetik olarak korunup kentsel yenileme kurulunun kararlarıyla biz bunları yapıyoruz. Arkada bağımsız bölüm çözümlerini mümkün olduğunca esnek ve kullanışlı, günün şartlarına uygun hale getirerek mimari projelendirmeler yapıldı. Şehrin merkezinde, ulaşımı çok kolay, modern yaşam unsurlarını sunan bir projede biz tarihi dokuyu vadediyoruz. O kadar merkezi bir yer ki her türlü ulaşım aracıyla ulaşabiliyorsunuz. İstanbul önümüzdeki 10 yıllık süreçte çok daha altyapısıyla metro ağlarıyla örülmüş olacak, ama bu imkanları zaten Taksim’de bulmak mümkün. n Satışlar konusunda neler söyleyeceksiniz? Projede satışlar nasıl gidiyor? Projenin yaklaşık yüzde 25’ini sattık. Ofislerin yüzde 80’ini sattık ki projenin toplamı içerisinde ofislerin oranı düşük. İlgi yüksek. Özellikle körfez bölgesine satışlar yaptık. Fuarda da ilgi çok yüksek oldu. İstanbul deyince Taksim’i bilmeyen yok. Az katlı olması, dış cephe özellikleri, karma yüksek katlı projemiz de var ama bu proje konumuyla ve mimari planlama noktasındaki farklılıklarıyla ayrışıyor ve Arapların da ilgisi çok yüksek. Hedefimiz 300 milyon dolarlık satış yapmak. Bizim yüzde 10’un üzerinde yabancılara satış payımız var. Görüşmelerimiz bloklar bazında hatta ada bazında da var. Büyük fonlarla büyük Arap yatırımcılarıyla görüşmelerimiz sürüyor. n Körfez bölgesinde çok güçlü bir sermaye alt yapısı var. Kültür ve dini bakımdan da Türkiye’ye gerçekten yakın bir bölge. Yatırımcılara baktığımızda da Türkiye’ye ilgi duyuyorlar. Tabi Türkiye hak ettiği kadar bu bölgeden faydalanamıyor. Bu konuda ne yapmak lazım? Şimdi özel olarak baktığımızda her şirket kendi projesini satmaya çalışıyor. Hepimizin faydasına olacak şey şu, Türkiye’nin gayrimenkul yatırımcısı açısından potansiyelini, sunduğu fırsatları ve hatta barındırdığı riskleri, yani Türkiye’de yatırım yaparken niçin Türkiye’ye yatırım yapılmalı, bunların herkese anlatılması lazım. Çünkü bizim öncelikle Türkiye’yi anlatmamız, Türkiye’ye gelmenin cazibesinin anlatılması lazım. Doğru kurumlarla buluşmalarını sağlamamız gerekiyor. Ondan sonrası zaten şirketlere düşüyor. Bir de dolar – TL pozisyonuna bakarsak Türkiye son birkaç aydır bu anlamda da çok cazip bir pazar haline geldi. Diğer unsurların dışında, zaten Türkiye ucuzdu diğer lokasyonlarla kıyasla, bir de bu yaşanan ekonomik trendle fiyatlarda ucuzlama var, geliri dolar olan yabancı yatırımcılar açısından bu büyük bir fırsat. n Yabancılara konut satışını hızlandırabilmek için daha radikal önlemler alınabilir mi? Şimdi radikal derken mümkün olduğunca ko- TARLABAŞI 360 HAKKINDA Kentsel dönüşüm projesi olan Tarlabaşı 360, 500 milyon dolarlık yatırım bedeliyle inşa ediliyor. Rezidans, ofis ve mağazalardan oluşan projede 47 ile 355 metrekare arasında değişen rezidansların metrekaresi 5.500 dolardan başlıyor. En uygun fiyatlı rezidans ise 300 bin dolar düzeyinde. Projedeki ofislerin büyüklüğü ise 63 ile 588 metrekare arasında değişiyor. Ofislerin metrekare birim fiyatı 6 bin dolardan başlıyor. Konforlu bir ofisin bedeli ise 500 bin dolar düzeyinde. Projedeki ofis teslimlerinin 2015 sonunda, rezidansların anahtar teslimlerinin ise 2016’da yapılması hedefleniyor. laylaştırmak gerekiyor. Esasen alınan önlemler düzenlemeler geçmiş yıllarla mukayese edildiğinde çok kolaylaştırdı satışları ama bir de kurumların pratik noktasında bunlarla yüzleşmesi gerekiyordu. Son bir yıldır önceki yıllarla kıyasla bunların daha da arttığını görüyoruz. Türkiye’den gayrimenkul alan bir yatırımcı oturma amaçlı olduğu takdirde, örneğin hizmetçisiyle geliyor. Onların ikamet etme ve benzeri beklentilerini çok süratli yapmalıyız. Tabii bu sıkıntılar otoritelere iletiliyor. Onlar da üzerinde çalışıyorlar. Derneklerimiz de bu işlerin takipçileri. Ben ümitliyim. Rakamlara bakarsak son bir yılda neredeyse iki katına yakın yabancı yatırımcılara yaptığımız satışların arttığını görüyoruz. Son aylarda biraz duraksama var. Dövizdeki pozisyona göre son çeyrekte artış yaşanacaktır. EKOVİTRİN EKİM 2015 61 TARLABAŞI 360 PROJESİ K amu-özel sektör işbirliğiyle hayata geçirilen Tarlabaşı 360 projesi ile Beyoğlu’nun modern bir kimliğe kavuşması amaçlanıyor. Beyoğlu Belediye Başkanı Ahmet Misbah Demircan, projenin kentsel dönüşüm projeleri arasında örnek teşkil edeceğine dikkat çekiyor. Misbah Demircan, Dubai Cityscape Global 2015’te Ekovitrin’in sorularını yanıtladı. Misbah Demircan: İstanbul’un yatırımcıyı ikna etmek gibi bir endişesi yok Yabancı yatırımcının yatırım yaptığı ülkede kamu güvencesi aradığını ifade eden Beyoğlu Belediye Başkanı Ahmet Misbah Demircan, “Eğer sisteminiz iyiyse dünyanın her tarafından müşteri çekersiniz. Bu anlamda İstanbul’un yatırımcıyı ikna etmek gibi bir endişesi yok” diyor. 62 EKOVİTRİN EKİM 2015 n Belediye başkanlığını yaptığınız ilçeden görkemli bir proje bu fuarda yer alıyor. İstanbul önemli bir metropol. Beyoğlu da dokusuyla çok önemli bir bölge. Tarlabaşı 360 projesi ile ilgili neler söyleyeceksiniz? Beyoğlu olarak 4 büyük firmamızla fuara katıldık. 4’ü de iddialı, güzel işler yapıyorlar. Elbette Tarlabaşı 360 bizim belediye olarak önünde olduğumuz, yatırımcısının da işin ticari ve müteahhitlik boyutunu üstlendiği kendi hissesi tarafında pazarlamasını yaptığı bir ortaklık projesi. Kamu-özel sektör işbirliğiyle yapılan bir proje. Projenin öncüsü kamu, belediye ama finansörü de özel sektör. Bu mantıkla Türkiye’de yeni yeni ortaya çıkan bu modeli gerçekleştiriyoruz. İşin kültür ve estetik tarafına gelince ben de ifade edeyim ki 8 yıldır bu işin içerisindeyim. Projeyi hiç bu kadar iyi anlatan bir maket halinde ben de görmemiştim. İnanılmaz güzel anlatıyor. n Sanıyorum siz bu konuda iddialısınız… Beyoğlu hep iddiaların mekanıdır. Biz şu gururu yaşıyoruz, iddiadan öte Beyoğlu’ndayız, 12 yıldır Beyoğlu belediye başkanlığı yapıyorum, çevremiz çok güzelleşti ama işte budur denilecek bir çıkışa, Beyoğlu’nun İstanbul’un ihtiyacı var, bunu bununla sağlamış olacağız diye düşünüyorum. n Beyoğlu’nda yapılan projelerle bir platform oluşturulmuş, belediye olarak bunun arkasında duruyorsunuz ve uluslararası pazarda tanıtımında aktif rol alıyorsunuz. Bu konudan söz eder misiniz? Belediye olarak iki şeyden dolayı yatırımcıyı destekliyoruz. Birincisi çarpık ve kötü binalarımıza yatırım getiriyorlar ve şehrimizi güzelleştiriyorlar, en önemlisi gelen her yatırım sonuçta bize refah, iş, aş getiriyor. Yapılan iş turizmle alakalıysa o zaman bu alanda turizm, dolayısıyla buraya harcama yapan vatandaşın harcadığı paranın yüzde 70’i esnafa gidiyor. Bölgenizde bir yatırım kurdunuz ve bu büyük bir sanayi yatırımı, burada işçi aldığı parayla parasını kazanıyor, onun dışındaki kâr ve hammaddeden dönen para şehrin ekonomisine katılmadan başka yere gider. Ama eğer bu hizmet sektörüyse harcanan paranın yüzde 70’i ya orada çalışan insanların ücreti olarak ortaya çıkıyor ya da orada esnafın sattığı ürünün bedeli olarak ortaya çıkıyor. O da kasabına, bakkalına yaptığı alışveriş olarak dönüyor. Yani öncelikle yatırım çevreyi güzelleştiriyor. İkincisi de eğer turizm yatırımıysa yapılan iş o zaman harcanan paranın büyük bir bölümü şehirde kalıyor. Her bir kuruşu birine fayda üretiyor. Beyoğlu’nda 45 bin yatağımız var bizim, günlük ortalama 45-50 bin turistimiz var. Bunların şehre bıraktıkları para günlük 6-7 milyon dolar. Çok büyük bir para. Bundan dolayıdır ki binlerce insan orada iş bulmaya devam ediyor. Dükkanlarını kapatmıyor ve her gün yeni istihdam yaratılıyor. n Yabancı yatırımcının Beyoğlu’na olan ilgisi ne yönde? Burada şu soru önemli: Yabancı yatırımcı ne arıyor? Kamunun güvencesini, yatırımcının ciddiyetini arıyor. Bir yerde kamu, “Biz bu projenin arkasındayız” diyorsa yatırımcı da ortaya koyduğu projeyle bu güvenceyi oluşturuyorsa o zaman yatırımcı dünyanın Dubai’sinde de burada da bir sürü insan var. İklim olarak ortamına baktığımızda hemen tercih edeceğimiz bir yer. Kurulan sistem iyiyse her tarafa müşteri çekersiniz ve insanları ikna edersiniz. İstanbul’un yatırımcıyı ikna etmek gibi bir endişesi yok. Kamuyla özel sektör bir projenin arkasında dimdik duracak, problemleri çözecek ve herkes destek olacak bu yatırımlar da gelecek. Bu yatırımlara şu açıdan bakmak da son derece sakıncalı olur; bu yatırımcı buraya geldi bana ne faydası var? Sokaktaki vatandaş “Bunun bizimle alakası var” diyebilir. Bizim mahallemizde evinin içerisinde çocuğunun geleceğine odaklanmış bir anneye katkısı var. Biz bu yatırımcıyı buraya getireceğiz ki o yatırımcı da daha fazla istihdam sağlasın. Yatırımcının kat görevlisinden araba yıkayıcısına kadar işçiye ihtiyacı var. Dünyanın her tarafında bu böyledir. Eğer biz kendi tarlamızda ektiğimizle geçiniriz başka şeye ihtiyacımız yok diyorsak bunlara ihtiyacımız yok. Ama daha fazla beklentimiz varsa o zaman yabancı yatırımcıya ihtiyacımız var. Ülke olarak bazen dışarıdan yabancı yatırımcı alıyoruz, bazen de başka ülkelere gidip kendimiz yatırımcı oluyoruz. Demek ki global dünyanın şartlarına ayak uydurmak zorundayız. EKOVİTRİN EKİM 2015 63 BEYTTÜRK KÖRFEZ YATIRIMCISI BURSA VE YALOVA’YI SEVİYOR Beyttürk, Bursa ve Yalova bölgesinde nitelikli projeleri hayata geçiriyor. Bu bölge özellikle Arap yatırımcıları tarafından tercih ediliyor. yona Türkiye’den birçok marka katılarak projelerini sergiledi. Beyttürk olarak biz de yabancı yatırımcı ve fonlardan gördüğümüz ilgi nedeniyle, kısa ve orta vadeli stratejilerimiz gereği, bölgedeki etkin gayrimenkul geliştiricilerden biri olma hedefi ile bu önemli fuarda yerimizi aldık. Yabancı yatırımcılara ve fonlara Türkiye’nin yatırım fırsatlarını anlattık. Türkiye’de doğrudan yabancı yatırımların hacmi son on yılda 25 milyar dolara yükselmiş bulunuyor. Bu tür fuarlarla Türkiye ile Körfez ülkeleri arasındaki yatırım ilişkisinin daha da artmasına vesile olacağız. Muhammet Uğurcan Barman: Körfez sermayesi için Türkiye çok cazip ülke Türkiye’de doğrudan yabancı yatırımların hacminin son on yılda 25 milyar dolara ulaştığını belirten Beyttürk Yönetim Kurulu Başkanı Muhammet Uğurcan Barman, Türkiye’nin Körfez ülkeleri yatırımcıları için çok cazip bir ülke olduğunu söylüyor. B eyttürk, Körfez ülkelerinin yatırımlarını Türkiye’ye yöneltmeleri için faaliyetlerine hız veriyor. Dubai’de, 8-10 Eylül tarihleri arasında düzenlenen Cityscape fuarına katılan Beyttürk’ün sergilediği Lake 360 projesi yabancı yatırımcılar tarafından büyük ilgi gördü. Dünyanın en önemli emlak fuarında yatırımcılarla bir araya gelen Beyttürk Yönetim Kurulu Başkanı Muhammet Uğurcan Barman, Dubai’de gerçekleşen Cityscape Uluslararası Gayrimenkul Fuarı ve projeleriyle ilgili Ekovitrin’e açıklamalarda bulundu. 64 EKOVİTRİN EKİM 2015 n Fuarla ilgili değerlendirmelerinizi alabilir miyiz? Körfez sermayesi için Türkiye çok cazip bir ülke. Özellikle mütekabiliyet yasasının çıktığı 2012 yılından beri Körfez ülkelerinden gelen talep her geçen gün artıyor. Biz de Beyttürk olarak bu yıl da bu fuara katılarak projelerimizi yabancı yatırımcılarla ve fonlarla buluşturmayı amaçladık. Hedefimiz ve misyonumuz doğrultusunda ülkemize değer katan projeler gerçekleştirmeye devam ediyoruz. Dünyanın dört bir yanından gayrimenkul projelerini görme imkanı bulduğumuz böylesi bir organizas- n Fuara hangi projenizle katıldınız? Lake 360 projemizle bu fuara katıldık. Projemiz Bursa Orhangazi bölgesinde yer alıyor. Projemizde yaklaşık 950 ünite bulunuyor. Bir otel bloğumuz ve önünde villaların olduğu karma konseptte bir proje. Tamamen İznik Gölü’ne hakim bir proje. Bu da bölgenin kalkınmasını hem de yeni bir alan açılmasını sağlayacak. Beyttürk olarak aslında konut ihracatı gerçekleştiriyoruz. Bugün Beyttürk’ten konut alanların sayısı binleri geçti. Böylelikle hem bölgeleri kalkındırıyoruz, hem de yer aldığımız illerde yeni yerler oluşturarak bölge ekonomisine katkı sunuyoruz. Orhangazi’de Arap vatandaşları bulunmazken bizim projemizden sonra binlerce Arap vatandaşı bu bölgede yer alacak ve bu bölgenin kalkınmasını sağlayacak. n Yeni yatırımlarınız olacak mı? Gelecek planlarınız neler? Bundan sonraki süreçte Trabzon’da ve Bilecik’te yer alacağız. İstanbul ve daha birçok ilde yer alarak bu bölgelerin kalkınmasını sağlayacağız. 2016 yılı içerisinde yine İstanbul’un belli bölgelerinde yer alarak İstanbul’da da farklı alanların oluşmasını sağlayacağız. n Devam eden projeleriniz var mı? Yalova’da bizim 5 farklı projemiz var. Bu beş projemizde toplam binin üzerinde ünitemiz var ve bunların yaklaşık yüzde 90’ından fazlası satıldı. Tamamıyla Araplara satıldı diyebilirim. Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri vatandaşları bu bölgeden daire satın alıyor. n Neden Araplar alıyor? En önemli özelliği yeşil ve mavinin bulunması. Yeşil ile mavinin iç içe bulunduğu bir bölge olması, Müslüman bir ülke olmamız ve bu insanların kültürlerine en iyi şekilde uyum sağlayan bir ülke olmamız Arap vatandaşlarının ülkemizi tercih etmelerine neden oluyor. Sapanca, Yalova, Trabzon, Orhangazi, İznik gibi bölgelere geliyorlar. Kendi ülkelerinde bulamadıkları her şeyi Türkiye’de buluyorlar. Bunun için bugün burada 61 Türk firması Dubai’deki bu fuara gelip şov yapıyor. Bunun sebebi Türkiye’nin kendini ispat etmiş olması. Türkiye’nin körfez ülke vatandaşları için muhteşem bir konumda yer almasıdır. n Körfez sermayesinin Türkiye’ye çekilebilmesi için neler yapılabilir? Pazarlama faaliyetlerimizi daha fazla arttırmamız lazım. Bugün gerçek anlamda körfez sermayesi Londra’ya gidiyor. New York’a gidiyor. Gerçek anlamda körfez sermayesi bu gibi ülkelerde. Biz ise bu pastadan yaklaşık yüzde 20-25’ini alabiliyoruz. Bunu arttırmanın yolu da daha fazla reklam çalışması. Vize problemlerinin çözülmesiyle ve daha fazla yapacağımız çalışmalarla bunları aşabiliriz. Bugün sadece fuara katılmamızla bu olmaz, bunun sürekliliğini sağlamamız lazım. Bu gibi ülkelerde sürekli olmamız lazım. n Hedefleriniz neler? Beyttürk olarak 2016 yılındaki hedeflerimizden birisi Kuveyt’te kendi ofisimizin olması. Katar’da, Suudi Arabistan’da, Birleşik Arap Emirliklerinde, Umman’da ve bu bölgelerde Beyttürk olarak 7-24 365 gün yer almak istiyoruz. Buralarda yer alarak müşterilerimize sürekli dokunmak istiyoruz. Bu ülkelerden Türkiye’ye sürekli uçuşlar var. Bu yatırımı çekmek için yeterli değil. Bu şirketlerin içerisinde profesyonelliği hissetmeniz lazım. Bugün 50’nin üzerinde satış danışmanımız var. Arap vatandaşlarıyla birebir kendi dillerinde konuşabiliyorlar. Biz Beyttürk olarak sadece konut satışı yapmıyoruz. Aynı zamanda bizden daire alan kişi dairesini yazın ayrı kışın ayrı kiraya verebiliyor, böylelikle müşteri telefonunu kaldırdığında şirketimizle sürekli temas halinde oluyor. Bizden hizmet alabiliyor. Bunları sağladığımız noktada diğer ülkelerden farklılaşabiliriz. EKOVİTRİN EKİM 2015 65 EROĞLU GAYRİMENKUL Nurettin Eroğlu: Yabancı yatırımcıların ilgisinden memnunuz Cityscape Global’da çok iyi bir pazar oluştuğunu belirten Eroğlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nurettin Eroğlu, projelerini uluslararası gayrimenkul dünyasının beğenisine sunarak; potansiyel müşterilerle buluşma fırsatı yakaladıklarını belirtiyor. E roğlu Gayrimenkul 8-10 Eylül tarihleri arasında, Dubai Dünya Ticaret Merkezi’nde gerçekleştirilen Cityscape Global’da dünyanın dört bir yanından gelen yatırımcılarına projelerini tanıttı. Eroğlu Gayrimenkul’un inşaat sektöründe imza attığı karma projeleriyle yer aldığı fuara bu yıl, 300’e yakın yerel, bölgesel ve uluslararası gayrimenkul şirketi ve 61 Türk firması katıldı. Eroğlu Gayrimenkul’un kentin yeni merkezi Seyrantepe’deki Skyland İstanbul ve Bursa’nın yeşil ilçelerinden Nilüfer’deki Harmony Towers projeleri fuarda tanıtılırken, özellikle bu projeleri Körfez bölgesindeki yatırımcılardan büyük ilgi gördü. 66 EKOVİTRİN EKİM 2015 “Gördüğümüz ilgi her yıl artıyor” Eroğlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nurettin Eroğlu fuara ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu: “Cityscape Global yabancı yatırımcıları Türkiye’ye çekmek için etkin bir platform. İç piyasada yaşadığımız dönemsel daralmalar nedeniyle yabancı yatırımlara ulaşabildiğimiz Cityscape Global gibi fuarlar büyük önem taşıyor. Biz de bu yıl üçüncü kez katıldığımız fuardan hedeflerimiz doğrultusunda ayrıldık.” Bu yıl yeni firmaların; özellikle Türkiye’den birçok firmanın fuara katıldığına dikkat çeken Eroğlu sözlerine şöyle devam etti: “Birçok gayrimenkul şir- Yatırımcıların standımıza ve projelerimize gösterdiği ilgiden çok memnunuz. Dubai Cityscape Global Fuarı’na katıldığımız her yıl gördüğümüz ilgi daha da artıyor. ketinin katıldığı Cityscape Global’da çok iyi bir pazar oluşuyor. Fuarda İstanbul Seyrantepe’deki Skyland ve Bursa Nilüfer’deki Harmony projelerimizi uluslararası gayrimenkul dünyasının beğenisine sunarak; potansiyel müşterilerimizle buluşma fırsatı yakaladık. Yatırımcıların standımıza ve projelerimize gösterdiği ilgiden çok memnunuz. Fuara katıldığımız her yıl gördüğümüz ilgi daha da artıyor.” Dünyaca ünlü yapılara attığı imza ile adından söz ettiren mimari, şehircilik ve tasarım şirketi Broadway Malyan’ın Kapadokya’nın peri bacalarından esinlenerek tasarladığı Skyland İstanbul, rezidans, ofis kuleleri, otel ve alışveriş merkezinden oluşuyor. Proje, havaalanları, metro istasyonu, köprü ve ana yollara yakınlığı ile yaklaşık 12 bin kişiyi buluşturan hareketli bir merkez olacak. Bursa’da Uludağ manzarası gören daireleri, 6 katlı teras evleri, 5500 m² büyüklüğündeki iç avlusu ile 23 ve 28 katlı iki kuleden oluşan Harmony Towers, Bursa’nın yeni ikonu olarak yükseliyor. SKYLAND İSTANBUL PROJESİ Skyland İstanbul, Türk Telekom Arena’ya komşu olması, bağlantı yollarına yakınlığı ve içerisinde rezidans, otel, AVM ve ofis ünitelerini barındırıyor olmasıyla dikkat çekiyor. Geleceğin İstanbul’una bugünden kapılarını açan Skyland İstanbul, İstanbul’un yeni gözdesi Seyrantepe’de, 300 oda kapasiteli 5 yıldızlı uluslararası otel 1000’e yakın rezidansı ve ofis bloğu ile şehir hayatına merhaba diyor. Yapımına 2012 yılında başlanan ve 2016 yılında teslim edilmesi hedeflenen Skyland İstanbul, Türk Telekom Arena’ya komşu merkezi lokasyonu ile İstanbul’un en önemli ana ulaşım arterlerinden birinde bulunuyor. Proje, TEM otoyolundan tek giriş alarak direkt bağlantı sağlamasıyla trafik sorununa da çözüm buluyor, Büyükdere Caddesi ve Maslak paralelinde merkezi iş alanı üzerinde olması; şehirde bulunan alışveriş merkezleri, iş alanları, sosyal ve kültürel mekânlara yakınlığı gibi pek çok avantajı da yatırımcısına sunuyor. EKOVİTRİN EKİM 2015 67 DUBAİ İZLENİMLERİ Türkler, Dubai Cityscape’te çok farklıydı Can PULAK Ağaoğlu Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ağaoğlu, İcra Kurulu Başkanı Dr. Önder Halisdemir, Murahas Üye Hasan Rahvalı Dubai Finans Merkezini ziyaret etti. Ağaoğlu heyetinin ziyareti sonrası Dubai Finans Merkezi yöneticileri Ali Ağaoğlu’na bir plaket takdim etti. D Cityscape Glabal 2015 fuarına bu yıl 61 Türk firma katıldı. Bizimkilerin stantları bir bölgeye toplanmıştı ve katılan firmaların büyük bir kısmı iyi hazırlanmıştı. 68 ubai’de gerçekleştirilen Cityscape Glabal 2015 fuarına bu yıl 61’i Türk, 25’i İngiliz, gerisi de diğer ülkelerden olmak üzere yüzlerce firma katıldı. Hepsi birbirinden iddialı olan bu firmalar, çok güzel projeler ve gösterişli maketlerle kendilerini tanıtmaya çalıştılar. Ama biz Türkler çok farklıydık. Bizimkilerin stantları bir bölgeye toplanmış ve katılan firmaların büyük bir kısmı iyi hazırlanmıştı doğrusu. Ancak ilk sırayı, her zaman olduğu gibi yine Ağaoğlu aldı. Tüm projelerini ustaca sergileyen Ağaoğlu, bu yıl Finans Merkezi tanıtım ve büyük maketiyle alkışı hak etti. Bu merkez zamanında tamamlanırsa, Türkiye’ye çok şeyler kazandıracak. Ama bu konuda devletin de gayrete gelmesi ve inşaatın ilerlemesine paralel ciddi bir politika izlemesi şart. Bu fuara devletin de bir yetkilisinin gelmesi gerekirdi. Çevre ve Şehircilik Bakanı’nın katılması bekleniyordu. Ama Türkiye’deki olaylar, bu seyahatin iptaline neden oldu. Bari EKOVİTRİN EKİM 2015 yerine bir başka bakan gelse, dünyadaki gelişmeleri görse, kavgasız ve gürültüsüz bir ortamın faydasına tanık olsa, ülkemiz için iyi olmaz mıydı? İnanıyorum ki Dubai Finans Merkezi’ni bizim yetkililer görse, İstanbul’daki merkezin bir an önce devreye girmesi için büyük gayret sarf ederlerdi. Türkiye’nin yatırım cazibesi arttı Her fuarda bir yenilik yapan Ağaoğlu, Cannes’daki MIPIM fuarında özel folklor grubuyla büyük takdir toplamıştı. Bu yıl Dubai’de de Türk lezzet ve tatlarını ön plana çıkarınca, fuarı gezenlerin ilgi odağı haline geldi. Hele bir Maraş dondurmacısı ve onun özel kıyafetli bir usta elemanı vardı ki, yaptığı külah dondurma oyunlarıyla önünde kuyruğa girenlerin sürekli alkışını aldı. Buna bir de Gaziantep baklava ve Türk şekerlemeleri ile taze meyveleri de eklenince, ziyaretçiler fuarın tadına doyamadılar. Hem projeleri incelediler, hem de lezzetli yiyeceklerimizle tanıştılar. Kim ne derse desin, Ağaoğlu fuarcılığı ve tanıtım işini iyi biliyor, iyi yapıyor. Onun için de karşılığını alıyor. Benden duymamış olun ama Dubai fuarında da bir toplu satım işi gerçekleşmiş. Miktar ve paranın büyüklüğünü tam öğrenemedim ama bu fuardan yine Ağaoğlu’nun kârlı çıktığı söyleniyor. Türkiye’deki şartlara ve güven sorununa bakınca, bu fuardan olumlu bir sonuç çıkarmak zor gibi görünüyordu. Ama ziyaretçiler ve yabancı yatırımcılarla yaptığım sohbetlerde, dolar arttıkça Türkiye’nin ucuzladığını, bu yüzden yatırım cazibesinin daha da arttığını söylediler. Bu gözlem, konuta dış talepte fazla bir sıkıntı olmadığını ortaya koyuyor. Ama yine de uluslararası uzmanlara kulak vermek lazım. Türkiye istikrar ve huzur görüntüsünden çok şeyler kaybetmeye başladı. Buna dikkat etmek ve önlem almak lazım diyor uzmanlar. Araplar Türkiye’de İstanbul, Yalova, Bursa, Antalya’da konut alıyorlardı. Şimdi buralara İzmir ve Trabzon da eklendi. Belki şaşıracaksınız ama bir yılda Trabzon’a Dubai’den 450 bin uçak bileti satılmış. Gidenler Trabzon’u, çevresini ve yaylaları anlata anlata bitiremiyorlar. Bu yüzden Karadeniz’de konut satışı çok artmış, yeni firmalar yeni projelerle çıkıyorlar Arap piyasasına. İstikrar, huzur ve güvenle mucizeler yaratıyor Sizlere 10 yılda çölde yoktan var edilen bir değeri anlatmaya çalışıyorum. Bir ülkede, bir bölgede, bir şehirde istikrar, huzur ve güven olursa, orada her şey oluyor, mucizeler yaratılabiliyor. İşte örnek Dubai, bin 300 şirket, 385 finansal şirket, 17 Bir ülkede huzur ve güven olursa, orada her şey oluyor. En iyi örnek Dubai. Bin 300 şirket, 385 finansal şirket, 17 bin 800 profesyonel yönetici ile başarıdan başarıya koşuyor. bin 800 profesyonel yönetici ile başarıdan başarıya koşuyor. Vergi sıfır, kurum ve çalışanlardan da vergi alınmıyor. Dubai’ye istediğiniz parayı getirin, istediğinizi götürün, pek soran yok. 4’ü Türk olmak üzere 25 bankada, dünyanın parası yatıyor, dünyanın kârı birikiyor. Ama bundan sonra işler biraz değişecek galiba. 2016 sonuna doğru petrol rezervleri bitiyor. Bu bitiş, beraberinde önlemleri de getirecek. Örneğin vergiler yavaş yavaş ama hissettirmeden devreye girmeye başlayacak. Bunun da önlemini bulmuşlar. Dünyada yaptıkları yatırımlara ve büyük kurumların, bankaların hisse senetlerine, sürekli ticaretin artılarına güveniyorlar. Son olarak şu notları verebilirim... Dubai’de yerli işçi pek yok. Ayda 250-300 dolara çalışan Hintli, Pakistanlı, Bangladeşli, Filipinli işçiler var. Yerli memurların, yani Birleşik Arap Emirliği vatandaşı memurların maaşı çok yüksek. Ayda 20-25 bin dolar alıyorlar. Kiralık evlerin aylık fiyatı 750 dolarla 20 bin dolar arasında değişiyor. Satılık konutlar da çok pahalı. En pahalısı Palmiye Adaları bölgesinde. Burada 10 milyon dolara da ev var. EKOVİTRİN EKİM 2015 69