İngiltere 2011-02-07 - Avrupa İşletmeler Ağı Konya
Transkript
İngiltere 2011-02-07 - Avrupa İşletmeler Ağı Konya
T.C. T.C. LONDRA BÜYÜKELÇİLİĞİ TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ İNGİLTERE'NİN GENEL EKONOMİK DURUMU HAZİRAN 2006 VE TÜRKİYE İLE EKONOMİK-TİCARİ İLİŞKİLERİ TEMMUZ 2010 İÇİNDEKİLER BÖLÜM I..........................................................................................................................................4 1.GİRİŞ ..........................................................................................................................................4 2.SOSYAL VE EKONOMİK GÖSTERGELER........................................................................4 2.1. Ülke Kimliği: .....................................................................................................................4 2.2. Sosyal Göstergeler:............................................................................................................5 2.3 Ekonomik Göstergeler........................................................................................................6 3. ÜLKE HAKKINDA GENEL BİLGİLER...............................................................................7 3.1. Siyasi ve İdari Durum........................................................................................................7 3.1.1. Yasama (Siyasi partiler, Seçim Sistemi, Parlamento hakkında kısa bilgiler)........7 3.1.2. Yürütme (Bakanlar Kurulu, Kabine Üyelerinin Özgeçmişi)...................................7 3.1.3. Yargı ..........................................................................................................................10 3.2.Coğrafi Bilgi ve Nüfus .....................................................................................................11 3.2.1. Coğrafi konumu, iklim-bitki örtüsü.........................................................................11 3.2.2. Bölgeler ve Bölgesel Kalkınma...............................................................................12 3.2.3. Nüfus (Nüfus yapısı, nüfus artışı, yaşlara göre dağılımı, ülke içi dağılımı).........13 3.2.4. Çalışma hayatı, işgücü ve sosyal güvenlik .............................................................14 4. GENEL EKONOMİK DURUMU .........................................................................................15 4.1.Genel ekonomik durum ....................................................................................................15 4.2. Tarım ve Hayvancılık ......................................................................................................17 4.3. İmalat sanayii: ..................................................................................................................19 4.4. Ulaştırma ve Telekomünikasyon: ...................................................................................20 4.5. Perakende sektörü ve zincir mağazalar ..........................................................................20 4.5.1. Büyük Mağazalar (Department Stores)...................................................................21 4.5.2. Kitap, kırtasiye, gazete.............................................................................................22 4.5.3. Hazır giyim ve ayakkabı ..........................................................................................22 4.5.4. Kendin Yap (DIY / Do-it-yourself).........................................................................22 4.5.5. Elektrikli eşya ...........................................................................................................22 4.5.6. Gıda ..........................................................................................................................22 4.5.7. Mobilya .....................................................................................................................22 4.5.8. Sağlık ve güzellik .....................................................................................................23 4.5.9. Müzik ve Video ........................................................................................................23 4.6. Etik Ticaret ve Fairtrade:.................................................................................................23 4.7. Markalama - ‘Private Label’:..........................................................................................24 4.8. Hizmetler (Finansal Hizmetler, Bankacılık, Turizm, Sigortacılık, Diğer Hizmetler) 25 4.8.1. Finans: .......................................................................................................................25 4.8.2. Bankacılık: ................................................................................................................25 4.8.3. Sağlık:........................................................................................................................25 4.9. Enerji ................................................................................................................................26 4.10. Son Yılda Ekonomiyi Etkileyen İç ve Dış Olaylar......................................................27 5. EKONOMİK VE TİCARİ İLİŞKİLER................................................................................30 5.1. Genel Durum-AB ile ilişkiler:.........................................................................................30 5.2. Ödemeler Dengesi ve Sermaye Hareketleri ...................................................................30 5.2.1. Mali Politikalar ve Cari İşlemler Dengesi...............................................................31 5.2.2. Sermaye Hareketleri .................................................................................................32 5.2.3. Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları.................................................................32 5.2.4 Vergilendirme:...........................................................................................................33 5.3. Yıl İçinde Alınan Ekonomik Önlemler ve Uygulamalar...............................................34 2 5.4. Dış Ticaret ........................................................................................................................36 5.4.1. Genel Durum.............................................................................................................36 5.4.2. Dış Ticaret Mevzuatı-Ticaret Politikası Önlemleri:...............................................36 5.5. Dış Ticaret İstatistikleri ...................................................................................................37 5.5.1. Yıllara Göre Dış Ticaret Değerleri..........................................................................37 5.5.2. Başlıca Ülkelere Göre Dış Ticaret (İthalatında ve ihracatında ilk 20 ülke)..........38 5.5.3. Ülke Grupları veya Ekonomik Topluluklara Göre Dış Ticaret ............................39 5.5.4. Madde ve Madde Grupları İtibariyle İngiltere Dış Ticareti...................................40 BÖLÜM II .......................................................................................................................................40 1. TÜRKİYE İLE EKONOMİK VE TİCARİ İLİŞKİLERİN GELİŞİMİ ..............................40 1.1 Ekonomik İlişkilerin Genel durumu ................................................................................40 1.2. Ticari İlişkilerin Genel Durumu......................................................................................40 1.3. Dış Ticaret İstatistikleri (Türkiye istatistiklerine göre, Dolar bazlı) ...........................41 1.3.1. Türkiye İle Dış Ticaret Durumu (Son 5 Yıllık Denge, Hacim).............................41 1.3.2. Başlıca Maddelere Göre İkili Ticaret (Son 5 Yıllık)..............................................42 1.4. Ticari İlişkilerde Bilinmesi Gerekli Genel Konular ......................................................45 1.4.1. Ticari Engeller (Sektörel).........................................................................................45 1.4.2. İthalat Mevzuatı ve Gümrük Vergileri....................................................................46 1.4.3. Ticari Tanımlama Uygulamaları .............................................................................46 1.4.3.1. Paketleme - Etiketleme .....................................................................................46 1.4.3.2. Markalama-Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları ...................................................47 1.4.3.3. İthalatta Sağlık Denetimleri – Sağlık Sertifikaları:.........................................48 1.5. Diğer Konular ..................................................................................................................51 1.5.1. Canlı Hayvan ve Hayvansal Ürün İthalatına Getirilen Yasak:..............................51 1.5.2. Internet, Elektronik Ticaret, Elektronik Ortamda Veri Transferi:.........................51 1.5.3. Ödeme şekilleri:........................................................................................................52 1.5.4. Haberleşme: ..............................................................................................................53 1.5.5. Ticaretle İlgili Kuruluşlar: .......................................................................................53 1.5.6. Şirket Kuruluşu:........................................................................................................54 1.5.7. Türk-İngiliz İş Konseyi:...........................................................................................54 1.5.8. Ulaştırma:..................................................................................................................55 1.5.9. Çalışma ve Sosyal Güvenlik:...................................................................................55 1.5.10. Pazarlama, Tanıtım ve Diğer Hizmetler: ..............................................................55 1.5.11. Dış Talepler ve Müşavir Veri Tabanı Programı ...................................................56 1.6. Yıl İçinde Gerçekleştirilen Etkinlikler - Fuarlar............................................................56 1.6.1. İngiltere’deki Etkinlikler:.........................................................................................56 1.6.2. Türkiye’deki Etkinlikler, Fuarlar, Alım Heyeti Programları:................................58 2. Değerlendirme:........................................................................................................................59 BİLGİ KAYNAKLARI: .................................................................................................................61 EK LİSTELER: ...............................................................................................................................64 Ek Liste 1- 2009 Alım Heyeti Programları................................................................................64 METİN İÇİNDEKİ TABLOLAR: .................................................................................................65 EK TABLOLAR: ............................................................................................................................65 3 BÖLÜM I 1.GİRİŞ Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesinden biri ve İngiliz Milletler Topluluğu (Commonwealth) üyesi olan İngiltere, NATO, Dünya Ticaret Örgütü (WTO), Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD), Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası (WB) gibi ekonomik kuruluşlarda etkin konumdadır. İngiltere, Avrupa Birliği’nin (AB) önemi sürekli artan, güçlü bir ekonomisidir. IMF’nin 2009 verilerine göre, dünyanın altıncı büyük ekonomisine sahip İngiltere, bankacılık, sigortacılık, menkul kıymetler piyasaları gibi finans sektörlerinde uluslararası alanda söz sahibidir. Türkiye’nin önemli dış ticaret ortaklarından birisi olan ülke, Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı ülkeler arasında Almanya ve Fransa’dan sonra üçüncü sırada, en çok ithalat yaptığı ülkeler arasında sekizinci sırada yer almaktadır. Bu raporda, İngiltere ekonomisi ve dış ticaretinde 2009 yılında yaşanan gelişmelere, 2010 yılına ilişkin makro ekonomik hedeflere ve Türkiye-İngiltere arasındaki ikili ticari ve ekonomik ilişkilere yer verilmiştir. 2.SOSYAL VE EKONOMİK GÖSTERGELER 2.1. Ülke Kimliği: Devletin Adı : İngiltere Başkenti : Londra Yönetim Biçimi : Parlamenter Demokrasi Resmi Dili : İngilizce Yaygın Dinler :Anglikan ve Roman Katolik (66%), Müslüman (2.5%), Methodist (1.3%), Presbyterian (1.3%), Sikh (0.6%), Hindu (0.9%), Yahudi (0.4%), Budist (0.25%) Para Birimi : Pound/Sterlin (£ veya GBP) Üyesi olduğu uluslararası kuruluşlar: AB, Avrupa Ekonomik Alanı, DTÖ, OECD Yıllık Ortalama Döviz Kuru (Bir GBP karşılığı dolar): 1.57 (2009 yıllık ortalama), 1.56 ( 2010 1. çeyrek sonu ortalama) Yüzölçümü : 242.500 km² Nüfus : 61.4 milyon- 2008 Yıllık nüfus artışı (%) : % 0,5 (2001 yılından itibaren yıllık ortalama) Mesai Saatleri ve Günleri : 9:30-17:30 Pazartesi-Cuma Bölgeler : Bölgesel kalkınma stratejilerine uygun olarak oluşturulmuş 12 bölge bulunmaktadır. Bunlar nüfus büyüklüğü sırasıyla; Güney Doğu İngiltere, Londra, Kuzey Batı İngiltere, Doğu İngiltere, Batı Midlands, Yorkshire and Humber, İskoçya, Güney Batı İngiltere, Doğu Midlands, Galler, Kuzey Doğu İngiltere ve Kuzey İrlanda’dır. Büyük Kentler ve Limanlar: Londra, Belfast, Birmingham, Bristol, Cardiff, Edinburg, Felixstowe, Glasgow, Leeds, Liverpool, Manchester, Sheffield, Southampton Türkiye ile Saat Farkı : - 2 saat Haftalık Çalışma Saati : 45 saat (Ortalama) 4 Resmi Tatil Günleri : Cumartesi-Pazar (2010-2012 dönemindeki tatiller için www.direct.gov.uk/en/Governmentcitizensandrights/LivingintheUK/DG_073741 ) Uluslararası Telefon Kodu: 44 2.2. Sosyal Göstergeler: Ortalama ömür : Erkekler 81, kadınlar 84 yıl Okuma yazma oranı (%) : %99 Yüksek öğretim okul sayısı : 133 üniversite, 325 yüksek okul Yüksek öğretimdeki öğrenci : 2 milyon (üniversite ve yüksek okul toplamı) Zorunlu eğitim : 12 yıl Hastane sayısı : 360 Hastane (NHS) ve 10.112 GP (Semt klinigi) Çocuk ölüm oranı : 4,9/1000 Internet bağlantı sayısı : 18.3 milyon konut - toplam konutların % 70’i (2009) Gelen turist -turizm gelirleri : 29,7 milyon turist (2009)–16.5 milyar GBP En çok turist gönderen ülkeler: Fransa, İrlanda, ABD, Almanya ve İspanya Giden turist -turizm harcamaları: 58,4 milyon turist (2008)-31.8 milyar GBP En çok turist çeken ülkeler : İspanya, Fransa, İrlanda, ABD ve İtalya Eğitim harcamaları / GSYIH : 66,7 milyar GBP / %5 (2008) Sağlık Harcamaları / GSYIH : 114,9 milyar GBP / %8,6 (2008) Karayolu Uzunluğu : 394.879 km Otoyol Uzunluğu : 3.559 km Demiryolu Uzunluğu : 17.000 km kullanılabilir ray ağı (34.500 km toplam ray ağı) Kişi Başına Elektrik Tüketimi: 616,4kw/kişi yıl (2009) Demografik yapı : İngiliz, İskoçyalı, Galli, İrlandalı, Hintli, Güney Doğu Asyalı İşgücü : 31.3 milyon kişi (2009) İşgücünün sektörel dağılımı : %82 hizmetler, %9,2 imalat sanayi, %6,7 inşaat, %1,6 tarım, % 0,6 maden ve enerji. Asgari Ücret :Yaş gruplarına göre uygulanan üç oran bulunmaktadır: 16-17 yaş için saat başına 3,57 GBP , 18-21 yaş arasındaki çalışanlar için saat başına 4,83 GBP ve 22 ve üzeri yaştaki çalışanlar için saat başına 5,80 GBP Coğrafi konum : Kıta Avrupa’sının kuzeybatısında yer alan Britanya Adaları 242.500 km²’lik bir yüz ölçümüne sahiptir. Bunların en büyüğü Büyük Britanya, ikincisi Büyük Britanya adasının batısında bulunan ve üzerinde Kuzey İrlanda ve İrlanda Cumhuriyeti’nin yer aldığı adadır. Büyük Britanya adasının kuzey-batısında Hebrides takım ada topluluğu; adanın kuzeydoğusunda Orkney ve Shetland adaları bulunur. Bütün bu adalar İngiltere’ye bağlı iken, İngiltere ile Fransa arasında bulunan Channel Adaları ve İrlanda Denizi’ndeki Isle of Man adası sadece uluslararası ilişkiler ve güvenlik bakımından İngiltere’ye bağlıdır. Arazi yapısı : %30 ekilebilir, %50 çayır ve mera, %12 kıraç ve kentsel, %7 orman, %1 iç kara suyu. Arazi kullanımı :%25 ekili, %46 çayır ve mera, %10 orman, %19 diğerleri. İklim : Genellikle ılıman 5 2.3 Ekonomik Göstergeler Tablo 1: Makroekonomik Göstergeler GSMH (Milyar GBP - cari fiyatlarla) GSYIH (Milyar GBP - cari fiyatlarla) GSYIH (Milyar GBP - Reel - referans yıl: 2005) Reel GSYIH Artış Oranı (%) Kişi Başına (GSMH-MG)(GBP-£) Enflasyon Oranı Tüketici Fiyat İndeksindeki Yıllık Artışı (%) İşgücü (faal nüfus) (Milyon) İşsizlik oranı (%) GSYIH – Sektörel Reel Büyüme Hızı (baz yıl: 2005) Tarım (%) Sanayi (%) Hizmet (%) İnşaat (%) Sabit Sermaye Yatırımları (Milyar GBP - £) (cari fiyatlarla) Dış Ticaret (Milyar GBP - £) (Mal Ticareti) İhracat İthalat Denge Dünya Ticareti İçindeki Payı (%) (Mal Ticareti) Türkiye ile Ticaret (Milyar GBP - £) (Mal Ticareti) İhracat İthalat Denge Ülke Toplamı İçinde Türkiye’nin Payı (%) İhracat İthalat Hizmet Ticareti İhracat İthalat Denge Cari İşlemler Dengesi (Milyar GBP - £) Net Borç (Milyar GBP - £) Sabit Yabancı Sermaye Yatırımları (Milyar GBP - £) Emisyon Hacmi (Milyar GBP-£) Seçilmiş Oranlar (%) İhracat/İthalat (Mal ticareti) İhracat/GSYIH (cari fiyatlarla) İthalat/GSYIH (cari fiyatlarla) Cari İşlem Dengesi/GSYIH(cari fiyatlarla) Net Borç/GSYIH(cari fiyatlarla) Enerji Ham Petrol Üretimi (milyon ton) Ham Petrol İhracatı (milyon ton) Doğalgaz üretimi TWh Doğalgaz ihracatı TWh Faiz Oranları Libor Uzun Dönemli Faiz Oranları Mortgage Faiz Oranları v.y. veri yok 2006 1.310,4 1.303,9 1.289,8 2,9 21.469 2007 1.419,3 1.400,5 1.322,8 2,6 22.852 2008 1.476,9 1.448,4 1.330,1 0,6 23.774 2009 1.423,8 1.395,9 1.264,7 -4,8 22.735 2,3 28,9 5,4 2,3 29,2 5,3 3,6 29,4 5,7 3,5 29 7,6 0,7 0,0 3,6 1,1 231,7 -4,8 0,3 3,5 2,7 248,8 0,2 -3,1 1,4 -0,8 242,8 -4,4 -10,2 -3,5 -10,8 207,9 243,8 301,9 -58,1 4,4 219,9 310,8 -90,9 3,8 248,8 341,6 -92,8 3,4 224,9 306,7 -81,8 v.y. 2,5 4,0 -1,5 2,4 4,7 -2,3 2,5 4,7 -2,2 2,2 4,3 -2,1 1,0 1,3 1,1 1,5 1,0 1,4 1,0 1,4 127,2 96,1 31,1 -50,7 501,8 577,4 51,9 149,2 106,7 42,5 -40,5 526,8 630,2 48,6 170,8 115,6 48,8 -22 609,1 672,3 52,1 161,2 111,9 49,3 -18,4 792 694,7 55,6 80,8 18,7 23,2 -3,9 38,5 70,8 15,7 22,2 -2,9 37,6 72,8 17,2 23,7 -1,7 42,1 73,3 16,1 22,0 -1,3 56,7 76,6 47,6 930 110 76,6 50,9 838 109 71,7 48,4 810 111 v.y. v.y. v.y. v.y. 5,26 4,45 6,51 5,95 5,05 7,44 5,39 4,59 6,90 6,39 3,65 4,05 (Kaynak: http://www.nationalstatistics.co.uk, http://www.uktradeinfo.co.uk) 6 3. ÜLKE HAKKINDA GENEL BİLGİLER 3.1. Siyasi ve İdari Durum 19. yüzyılda sanayi ve ticarette önemli atılımlar yapan İngiltere, bilimin ve parlamenter demokrasinin gelişiminde önemli rol üstlenmiştir. İngiltere, Büyük Britanya İmparatorluğu’nun dağılması sonrasında kendisini Avrupa’nın modern ve refah ülkesi olma yönünde yenilemiştir. 3.1.1. Yasama (Siyasi partiler, Seçim Sistemi, Parlamento hakkında kısa bilgiler) Birleşik Krallık, İngiltere, Galler, İskoçya ve Kuzey İrlanda’dan oluşur. Ülkede, ‘Anayasa’ adı altında düzenlenmiş bir yazılı metin bulunmamasına rağmen, anayasal hukuk sistemi geçerlidir. Ülke, Anayasa gücündeki yazılı mevzuat, yıllar itibariyle oluşan içtihat, örf ve adet hukuku ve uluslararası anlaşma ve sözleşmelere dayalı olarak yönetilir. AB Hukuku; İngiliz Anayasal hukuk sisteminin bir parçası olup, bu sistem üzerinde etkilidir. Uygulamada bulunan mevzuat Parlamento tarafından kabul edilen yeni kanunlarla değiştirilebilmektedir. Önde gelen siyasi partiler İşçi Partisi, Muhafazakar Parti ve Liberal Demokrat Parti’dir. Parlamento en yüksek yasama organıdır. Parlamento Avam Kamarası (House of Commons), Lordlar Kamarası (House of Lords) ve Kraliçe olmak üzere üç kısımdan oluşur. Parlementoyu oluşturan kısımlar arasındaki ilişkiler Parlemento Yasası ile düzenlenmiştir. Avam Kamarası üyeleri (MP-Member of Parliament) doğrudan, beş yılda bir yapılan genel seçimler ile belirlenir. En son, 6 Mayıs 2010 tarihinde yapılan genel seçim sonuçlarına göre, Avam Kamarası’nda temsil edilen 650 sandalyenin partilere göre dağılımı şu şekildedir; Muhafazakar Parti: 305 İşçi Partisi: 258 Liberal Demokrat Parti: 57 Diğer Partiler: 30 Lordlar Kamarası’nın toplam 736 üyesi bulunur. Bu üyeler Başpiskopos (Arcbishops) ve diğer dini temsilciler (diocesan bishops), seçilmiş siyasi parti temsilcisi lordlar ve siyasi partilerle bağlantısı bulunmayan bağımsız lordlardan oluşur. İktidardaki bir önceki Hükümet tarafından gerçekleştirilen reformlarla, soydan geçme asilzadelerin Lordlar Kamarası’na katılma hakları daraltılmış, vasiyet yoluyla devredilen ‘Lordluk’ ünvanı (hereditary peer) sınırlanmıştır. (Kaynak: http://www.parliament.uk) 3.1.2. Yürütme (Bakanlar Kurulu, Kabine Üyelerinin Özgeçmişi) İngiltere’de devlet yönetimi yetkisi Başbakan ve Kabinededir. 6 Mayıs 2010 tarihinde yapılan genel seçim sonrasında, Muhafazakar Parti seçimden galip çıkmasına karşın, tek başına Hükümet kurmak için çoğunluğu sağlayamamıştır. Birbirini izleyen üç seçim döneminde (Mayıs 1997 ve Haziran 2001 ve Mayıs 2005’te) Parlamento çoğunluğunu elde ederek iktidarda olan İşçi Partisi’nin yerine, Muhafazakar Parti ile Liberal Demokrat Parti koalisyon hükümetini oluşturmuş ve Muhafazakar Parti lideri David Cameron Başbakan ve Liberal Demokrat Parti lideri Nick Clegg ise Başbakan Yardımcısı olmuştur. 7 Devlet Başkanı Kraliçe II. Elizabeth’tir. İşçi Partisi Hükümeti tarafından hayata geçirilen ayrı bir reformla, Galler, İskoçya ve Kuzey İrlanda’ya Londra’dan yetki devri anlamına gelen değişiklikler yapılmıştır. Kabine, Mayıs 2010’de aşağıdaki üyelerden oluşmaktadır: Prime Minister, First Lord of the Treasury and Minister for the Civil Service- Başbakan The Rt Hon David Cameron MP Deputy Prime Minister, Lord President of the Council – Başbakan Yardımcısı The Rt Hon Nick Clegg MP First Secretary of State, Secretary of State for Foreign and Commonwealth Affairs-Dışişleri Bakanı The Rt Hon William Hague MP Chancellor of the Exchequer –Maliye Bakanı George Osborne MP Lord Chancellor and Secretary of State for Justice and– Adalet Bakanı ve Lordlar Kamarası Başkanı The Rt Hon Kenneth Clarke QC MP Secretary of State for the Home Department and Minister for Women and Equalities-İçişleri Bakanı ve Kadın ve Eşitlikten Sorumlu Bakan The Rt Hon Theresa May MP Secretary of State for Defence –Savunma Bakanı Dr. Liam Fox MP Secretary of State for Business, Innovation and Skills – İş,Yenilik ve Yetenekler Bakanı Dr. Vincent Cable MP Secretary of State for Work and Pensions -Çalışma ve Emeklilik Bakanı The Rt Hon Iain Duncan Smith MP Secretary of State for Energy and Climate Change – Enerji ve İklim Değişikliği Bakanı Chris Huhne MP Secretary of State for Health - Sağlık Bakanı Andrew Lansley CBE MP Secretary of State for Education - Eğitim Bakanı Michael Gove MP Secretary of State for Communities and Local Government-Yerel yönetimlerden sorumlu Bakan Eric Pickles MP Secretary of State for Transport -Ulaştırma Bakanı Philip Hammond MP Secretary of State for Environment, Food and Rural Affairs-Çevre,Gıda ve Kırsal İşler Bakanı 8 Caroline Spelman MP Secretary of State for International Development-Uluslararası Kalkınma Bakanı Andrew Mitchell MP Secretary of State for Northern Ireland - Kuzey Irlanda Bölgesinden sorumlu Bakan Owen Paterson MP Secretary of State for Scotland –İskoçya’dan sorumlu Bakan Danny Alexander MP Secretary of State for Wales -Galler Bölgesinden sorumlu Bakan Cheryl Gillan MP Secretary of State for Culture, Olympics, Media and Sport – Kültü,Olimpiyatlar, Medya ve Spor Bakanı Jeremy Hunt MP Chief Secretary to the Treasury - Hazine Genel Sekreteri David Laws MP Leader of the House of Lords and Chancellor of the Duchy of Lancaster – Lordlar Kamarası Lideri The Rt Hon Lord Strathclyde Minister without Portfolio (Minister of State) – Devlet Bakanı Baroness Warsi Kabineye katılan diğer üyeler ise: Minister for the Cabinet Office and Paymaster General The Rt Hon Francis Maude MP Minister of State – Cabinet Office (providing policy advice to the Prime Minister) The Rt Hon Oliver Letwin MP Minister of State (Universities and Science) – Department for Business, Innovation and Skills David Willetts MP Leader of the House of Commons and Lord Privy Seal The Rt Hon Sir George Young Bt MP Parliamentary Secretary to the Treasury and Chief Whip The Rt Hon Patrick McLoughlin MP Kabineye gerekli durumlarda katılan diğer üyeler ise: Attorney General Dominic Grieve QC MP (www.cabinetoffice.gov.uk/government-business/government-ministers-responsibilities.aspx) 9 3.1.3. Yargı İngiltere hukuk sistemi ceza hukuku (criminal law) ve medeni hukuk (civil law) olmak üzere iki başlıkta incelenebilir. Ceza hukukunu ilgilendiren pek çok dava yerel Sulh Hukuk Mahkemelerinde (Local Magistrates’ Court) ele alınır. Ağır cezayı gerektiren durumlarda davalar yerel Sulh Hukuk Mahkemeleri tarafından Ağır Ceza Mahkemelerine (Crown Court) aktarılır. Medeni hukuku ilgilendiren bazı konular Londra’daki Yüksek Mahkemeye (High Court) taşınır. Yüksek mahkemenin üç bölümü vardır. Hisse, vergi, iflas vb. konularla ilgili davaların ele alındığı ‘Chancery Division’; sözleşmeler ve ticari konularla ilgili davaların ele alındığı yüksek mahkeme (Queen’s Bench Division) ve aile ile ilgili konuların ele alındığı bölge mahkemeleri (Divisional Court). Temyiz Mahkemelerinin (Court of Appeal) ceza hukuku birimi (Criminal Division) ve medeni hukuk birimi (Civil Division) olmak üzere iki birimi bulunmaktadır. Ağır ceza mahkemelerinden gelen davalarla ilgili temyiz işlemleri ‘Criminal Division’da, Yüksek Mahkeme’den gelen kararlarla ilgili temyiz işlemleri ‘Civil Division’da ele alınır. Lordlar Kamarası’nın temyiz yetkisinin kaldırılmasını öngören Anayasal Reform Paketi sonucunda temyiz başvurusunun iletileceği en yüksek organ olarak Yüksek Temyiz Mahkemesi (Supreme Court of Justice) olarak belirlenmiş ve Ekim 2009’da açılmıştır. Ayrıca, AB hukuku ile ilgili konularda temyiz başvuruları Avrupa Adalet Divanı’na iletilebilmektedir. Kaynak: http://www.hmcourts-service.gov.uk 10 Mahkemeler: County Court www.hmcourts-service.gov.uk/aboutus/structure/county.htm Court of Appeal (Civil Division) www.hmcourts-service.gov.uk/aboutus/structure/coa_civil.htm Court of Appeal (Criminal Division)www.hmcourts-service.gov.uk/publications/guidance/coa_criminal/index.htm Administrative Court www.hmcourts-service.gov.uk/cms/1222.htm Admiralty, Commercial and Mercantile Court www.hmcourts-service.gov.uk/publications/guidance/admiralcomm/index.htm Crown Court http://www.hmcourts-service.gov.uk/aboutus/structure/crown.htm High Court http://www.hmcourts-service.gov.uk/aboutus/structure/highct.htm Chancery Division http://www.hmcourts-service.gov.uk/cms/1231.htm Queen's Bench Division http://www.hmcourts-service.gov.uk/cms/1444.htm Licensing Courts http://www.hmcourts-service.gov.uk/aboutus/structure/licensing.htm Magistrates' Court http://www.hmcourts-service.gov.uk/infoabout/magistrates/index.htm The Youth Court http://www.hmcourts-service.gov.uk/aboutus/structure/youth.htm Technology and Construction Court www.hmcourts-service.gov.uk/publications/guidance/tcc/index.htm The Supreme Court http://www.supremecourt.gov.uk/ 3.2.Coğrafi Bilgi ve Nüfus 3.2.1. Coğrafi konumu, iklim-bitki örtüsü Kıta Avrupa’sının kuzeybatısında yer alan Britanya Adalarının en büyüğü Büyük Britanya, ikincisi ise Batıda bulunan ve üzerinde Kuzey İrlanda ve İrlanda Cumhuriyeti’nin yer aldığı adadır. Büyük Britanya adasının Kuzey-batısında Hebrides takım ada topluluğu bulunur. Adanın Kuzey-doğusunda ise Orkney ve Shetland adaları sıralanır. Bütün bu adalar İngiltere’ye bağlı iken, İngiltere ile Fransa arasında bulunan Channel Adaları ve İrlanda Denizi’ndeki Isle of Man adası sadece uluslararası ilişkiler ve güvenlik bakımından İngiltere’ye bağlıdır. Toplam arazinin %30’u ekilebilir topraklar, %50’si çayır ve mera, %12’si kıraç alan ve kentsel toprak, %7’si orman, %1’ı iç kara sularından oluşur. İklim genellikle ılımandır. 11 3.2.2. Bölgeler ve Bölgesel Kalkınma İngiltere’de bölgesel kalkınma amacıyla belirlenmiş 12 bölge bulunmaktadır ve bölgesel kalkınma politikaları ve stratejileri İş, Yenilik ve Yetenekler Bakanlığı (Department for Business, Innovation and Skills - BIS) tarafından belirlenmekte, uygulama Bölgesel Kalkınma Ajansları ve BIS tarafından desteklenen diğer meslek kuruluşları kanalıyla sürdürülmektedir. İngiltere’deki bölgeler ile ilgili kısa bilgilere aşağıda yer verilmektedir. Güney Doğu (South East): Nüfusu yaklaşık olarak 8.8 milyon olan Güney Doğu bölgesinin önemli şehirleri Brighton, Surrey, Sussex, Kent, Southampton ve Portsmouth’dur. Londra (London): Nüfusu yaklaşık olarak 8 milyon olan Londra’da, UK’in alan olarak en küçük bölgesi olmasına rağmen, ekonomik aktivite ve GSMH’ya katkı açısından en önemli bölgesidir. Kuzey Batı (North West): Nüfusu yaklaşık olarak 7 milyon olan Kuzey Batı bölgesinin önemli şehirleri Liverpool, Manchester, Blackburn, Carlisle, Cumbria, Lancaster, Blackpool, Halton ve Warrington’dur. Doğu (East): Nüfusu yaklaşık olarak 6 milyon olan Doğu bölgesinin önemli şehirleri Cambridge, Bedford, Essex, Suffolk, Peterborough ve Nurfolk’dur. Batı Midlands (West Midlands): Nüfusu yaklaşık olarak 5,5 milyon olan Batı Midlands bölgesinin önemli şehirleri Birmingham, Warwick, Hereford, Stafford’dur. Sanayi Devrimi’nin başladığı Bölge, halen imalat sanayinin İngiltere’deki merkezi konumundadır. Yorkshire and Humber: Nüfusu yaklaşık 5,2 milyon olan bölgenin önemli şehirleri York, Kingston, North Lincolnshire’dır. 12 İskoçya (Scotland): Nüfusu yaklaşık olarak 5,2 milyon olan İskoçya bölgesinin önemli şehirleri Edinburgh, Glasgow ve Aberdeen’dir. Güney Batı (South West): Nüfusu yaklaşık olarak 5,1 milyon olan Güney Batı bölgesinin önemli şehirleri Cornwall ve Scilly Isles, Devon, Gloucester, Bournemouth, Bristol, Plymouth, Poole’dur. Doğu Midlands (East Midlands): Nüfusu yaklaşık olarak 4,5 milyon olan Doğu Midlands bölgesinin önemli şehirleri Nottingham, Lincoln, Rutland’dır. Galler (Wales): Nüfusu yaklaşık olarak 3 milyon olan Galler bölgesinin önemli şehirleri Cardiff, Swansea ve Newport’tur. 2006 yılında Galler Bölgesi’ne İskoçya ve Kuzey İrlanda’nın sahip olduğuna benzer yürütme alanında görev devri gerçekleşmiştir. Kuzey Doğu (North East): Nüfusu yaklaşık olarak 2,6 milyon olan Kuzey Doğu bölgesinin önemli şehirleri Darlington, Hartlepool, Middlesbrough, Redcar and Cleveland ve Stockton’dur. Bölge, İngiltere’deki bölgelerin en fakiri ve Londra’dan sonra 2. en küçük bölgedir. Kuzey İrlanda (North Ireland): Nüfusu yaklaşık olarak 1,8 milyon olan Kuzey İrlanda bölgesinin önemli şehirleri Belfast, Derry ve Lisburn’dür. İngiltere’de dokuz adet Bölge Kalkınma Ajansı bulunmakta, Galler, İskoçya ve Kuzey İrlanda da ise farklı dernekler aracılığı ile kalkınma programları desteklenmektedir. Bu Ajansların görev, yetki ve stratejik vizyonları ‘The Regional Development Agencies Act 1998’ ile belirlenmiştir. Kalkınma Ajansları bölgesel stratejilerini her üç yılda bir gözden geçirmek durumundadır. Bu kurumlar stratejik vizyonlarını uygulamaya koyarken, sadece İngiliz Hükümetince sağlanan bütçeden ve fonlardan değil, aynı zamanda AB bölgesel fonlarından da faydalanabilmektedir. İngiltere bölgesel kalkınma stratejisinin önemli hedefleri, beceriyi geliştirmek; istihdamı artırmak; yeni teknolojileri üretmek ve kullanmak; sanayiden alınan ivme ile akademik programları geliştirmek; akademik çevrelerle işbirliği ile firmaların verimliliğini ve rekabet gücünü artırmak, devlet, sanayi, akademik kuruluşlar ve meslek organizasyonları arasındaki ilişkileri güçlendirerek bölgesel kalkınmayı sağlamaktır. Bu hedefleri gerçekleştirmek üzere, hemen her üniversite bünyesinde bilim parkları, araştırma geliştirme merkezleri ile bölgesel iş geliştirme forumları, endüstriyel kümeleşme bölgeleri oluşturulmuş; ilgili kamu sektörü , özel sektör ve akademik kuruluşların işbirliği yapmaları sağlanmıştır. (Kaynakça: www.englandsrdas.com, www.bis.gov.uk/whatwedo/regional/regional-dev-agencies/index.html) 3.2.3. Nüfus (Nüfus yapısı, nüfus artışı, yaşlara göre dağılımı, ülke içi dağılımı) En son açıklanan verilere göre, 2008 yılı ortası itibariyle nüfus yaklaşık 61.4 milyon olup ortalama yaş 39’dur. İngiltere nüfusu 2008 yılında yaklaşık %0,7 oranında artmış, 2001 yılından itibaren ise ortalama artış yıllık %0,5 olarak gerçekleşmiştir. 13 Toplam nüfusun yaklaşık %84’ü İngiltere’de; %8’i İskoçya’da; %5’i Galler’de; %3’ü ise Kuzey İrlanda’da yerleşiktir. İngiltere’de yaşlanan bir nüfus bulunmaktadır. Son 25 yılda, nüfus yaklaşık %9 artmıştır. 2008 yılında da en çok nüfus artışı görülen yaş grubu 85 yaş ve üzeridir. Nüfus artışı farklı yaş gruplarında farklı oranlarda gerçekleşmiştir. 65 ve üstü yaştaki nüfus oranı artarken, 16 ve küçük yaştaki nüfusun oranında azalma görülmüştür. Nüfusun yaş gruplarına göre dağılımı; 16 ve daha küçük yaş için %19, 16-64 yaş arası için %65, 65-84 yaş arası için %14 ve 85 ve üzeri yaş için ise %2’dir. Ortalama yaş 1998’deki 37 yaş seviyesinden, 2008’de 39’a yükselmiş, önümüzdeki yıllarda artışın devam edeceği tahmin edilmektedir. 3.2.4. Çalışma hayatı, işgücü ve sosyal güvenlik İngiltere’de 2009 yılında KDV kaydı olan toplam işletme sayısı 2008 yılına göre %0.4 azalarak yaklaşık 2.150.000 olmuştur. İngiltere yasaları gereği yıllık cirosu 70.000 GBP altında olan işletmelerin KDV kaydı yaptırması zorunlu değildir. Toplam işletmelerin %98’i küçük (0-49 çalışan), %1,6’sı orta ölçekli (50-249 çalışan) ve %0,4’ü büyük (250 ve üzeri çalışan) işletmelerden oluşmaktadır. 2009 yılında işletmelerin %58.2’sini limited ortaklıklar; %24.4’ünü şahıs şirketleri (sole trader); %13.5’ini ortaklıklar (partnership) ve %4’ünü kar amacı gütmeyen işletmeler oluşturmaktadır. İngiltere’de, 2008 yılında ve 2009 yılının ilk çeyreğinde, çalışma hayatını düzenleyen mevzuatta bir dizi değişiklik yapılmıştır. Buna göre; Asgari ücret 1 Ekim 2009 tarihinden itibaren 22 yaş ve üzerindeki çalışanlar için saat başına 5,73 GBP’den 5,80 GBP’ye; 18-21 yaş arasındaki çalışanlar için saatlik 4,77 GBP’den 4,83 GBP’ye ve 16-17 yaş arasındaki çalışanlar için 3,53 GBP’den 3,57 GBP’ye yükseltilmiştir. 2010 yılı Nisan ayından itibaren yıllık geliri 150.000 GBP’den yüksek olanlar için %50 gelir vergisi uygulanmaya başlanmıştır. 2010 yılı Nisan ayında yürürlüğe giren yeni uygulama ile babalık izni hakları genişletilmiştir. 3 Nisan 2011’den sonra doğacak bebeğe sahip olan ailelerde babalar 26 haftaya kadar babalık izni kullanabilecekler. (Kaynak: Department for Business, Innovation and Skills http://www.bis.gov.uk, HM Treasury www.hmtreasury.gov.uk) 14 4. GENEL EKONOMİK DURUMU 4.1.Genel ekonomik durum (GSYIH artış hızı, sektörel dağılımı, milli gelir, fiyatlar, maliye -bütçe, iç ve dış borçlar, parasal büyüklükler) İngiltere izlediği ekonomik program ile makro ekonomik dengenin devamını; sürdürülebilir verimlilik artışını; istihdam artışını; daha iyi ve sağlıklı bir toplumu; kaliteli kamu hizmetlerini ve çevrenin korunmasını hedeflemiştir. İzlenen para politikası kapsamında döviz kurları serbestçe belirlenmekte, sermaye üzerinde kontrol bulunmamaktadır. İngiltere Merkez Bankası (Bank of England) faiz oranlarını belirlemek ve para ve maliye politikalarında istikrarı güvenceye almakla görevlidir. Bu alandaki diğer önemli kuruluşlar, İngiliz Hazinesi (HM Treasury), Gümrük ve Gelir Otoritesi (HM Revenue and Customs) ve Mali Hizmetler Kurumu (FSA-Financial Services Authority)’dur. Maliye Bakanı, hükümet bütçesini her yıl Mart ayında Bütçe Raporu (Budget Report) ile, bütçe hedeflerinin gerçekleşme durumunu ise her yıl Kasım ayında Bütçe Öncesi Rapor (Pre Budget Report) ile açıklamaktadır. Ancak, 2010 yılında yapılan seçimler sonucunda Hükümetin değişmesinden dolayı, yeni Hükümet 22 Haziran 2010 tarihinde yeni bir 2010 Bütçe’si açıklamıştır. İngiltere Bütçesi Hükümetin uzun dönemli stratejilerini ve hedeflerini içeren ‘Ekonomik ve Maliye Strateji Raporu’ ile her bir bütçe unsuru altında yapılacak çalışmaları gösteren ‘Mali Açıklama ve Bütçe Raporu’ndan oluşur. İngiltere’nin dünya finans piyasalarında oldukça önemli bir yere sahip olmasından dolayı, ekonomik krizin 2008 yılından itibaren İngiltere ekonomisinde öngörülenden çok olumsuz etkileri olmuştur. Bu kapsamda, eski Hükümet tarafından uygulanan ve eknomik daralmayı önleyici kamu harcamalarının kısılmaması yönündeki politikaya karşın, yeni Hükümet kamu harcalamarının azaltılacağı öngörülen yeni Bütçe açıklamıştır. GSYİH (GDP) çeyrek dönem istatistiklerinin açıklanmaya başladığı dönemden itibaren son 16 yıldır sürekli büyüyen İngiltere ekonomisi, ilk kez 2008 yılı ikinci çeyreğinde sıfır büyüme göstermiş ve yılın üçüncü çeyreğinde negatife geçerek %0.5 daralmış, son çeyrekte ise küçülme %1.5 olmuştur. İngiliz ekonomisindeki daralma ancak 2009 yılının son çeyreğinde düzelerek, GSYİH %0.4 büyümüştür. Tablo 2- Dünya Ekonomileri-GSYİH, Tüketici Fiyat Endeksi ve Dünya Ticareti (Bir önceki yıla göre değişim - %) 2008 2009 GSYIH - Dünya GSYIH - G7* CPI - G7 GSYIH - Euro alanı Mal ve hizmet ticareti - Dünya İngiltere ihracat pazarları** 2010 3,00 -1,00 3,25 0,25 -3,50 1,75 1,75 0,75 1,00 0,75 -4,00 0,75 2,75 -12,25 4,50 2,50 0,12 2,50 * G7 - ABD, Japonya, Birleşik Krallık, Kanada, Fransa, İtalya, Almanya ** İngiltere'nin başlıca ihraç ülkelerindeki İngiltere'den mal ve hizmet ithalatının oranı 2011 4,25 3,00 1,50 1,75 5,50 3,50 2012 4,25 3,25 1,75 2,24 7,25 6,25 Kaynak:2010 Bütçe Raporu http://www.hm-treasury.gov.uk 15 Tablo 3-İngiltere Ekonomisi-Ekonomik Öngörüler (Aksi belirtilmediyse, bir önceki yıla göre değişim - %) GSYIH (reel) GSYIH (cari fiyatlarla - Milyar GBP) GSYIH (cari fiyatlarla) Hanehalkı tüketimi Hükümet ve yerel idare harcamaları Sabit Yatırımlar İhracat (mal ve hizmet) İthalat (mal ve hizmet) Ödemeler Dengesi (Milyar GBP) Ödemeler Dengesi (GSYIH'daki payı) CPI -Tüketici Fiyat Enflasyonu % 2008 0,50 1,448 3,50 1,00 2,50 -3,50 1,00 -0,50 -22,00 -1,50 4,00 2009 -4,80 1,396 -3,50 -3,00 2,00 -14,50 -11,00 -12,00 -18,00 -1,25 2,00 2010 2011 1 - 1,50 3,00 - 3,50 1,449 - 1,454 1,514 - 1,526 3,75 - 4,25 4,50 - 5,00 0 - 0,50 2,25 - 2,75 1,25 -1,50 -2,75 - -2,25 4,50 - 5,00 2,75 -3,25 4,00 - 4,50 2,00 - 2,50 1,50 - 2,00 -35,00 -36,00 -2,50 -2,25 2,00 1,50 2012 3,25 - 3,75 1,598 - 1,619 5,50 - 6,00 2,50 - 3,00 -2,00 9,00 - 9,50 5,25 - 5,75 2,75 - 3,25 -30,00 -1,75 2,00 Sürdürülebilir yatırım ilkesi çerçevesinde, 2007 yılında GSYIH’nin %38’si seviyesine kadar azaltılan kamu net borçları, küresel ekonomik krizin etkileri neticesinde 2009 sonunda %68’e yükselmiştir. 2008’de azalmaya başlayan istihdam, 2009 yılı ve 2010 yılı ilk çeyreğinde de azalışa devam etmiştir. 2009 yılında %7.6 olarak gerçekleşen işsizlik oranı 2010 yılı ilk çeyreğinde %8 olmuştur. Tablo 4- İngiltere Ekonomisi-Ekonomik Öngörüler-Kamu Harcamaları ve Borçlanması Kamu harcamaları Toplam Harcamalar Sosyal Güvenlik Sağlık Eğitim Diğer Borç faizleri Savunma Hukuk ve Güvenlik Kişisel Sosyal Hizmetler Konut ve Çevre Ulaştırma Sanayi,Tarım,İstihdam Tahmin 2010 (Milyar GBP) Kamu Borçlanması (Milyar GBP) 704 196 122 89 74 43 40 36 33 27 22 20 Toplam Gelir Gelir vergisi Sosyal Sigorta Diğer KDV İstihsal Vergisi (Excise) Kurumlar Vergisi Belediye Konut Vergisi İşyeri Vergisi Tahmin 2010 (Milyar GBP) 541 146 97 81 78 46 42 26 25 16 Tablo 5- GSYİH’nin sektörel dağılımı (2005 – 2008 ve 2009) Sektörler Tarım, Avcılık, Orman.Balıkçılık İmalat Madencilik ve Taşçılık Üretim Elektirik, Gaz ve Su Tedariği İnşaat Hizmet Toptancılık ve Perakendecilik Otel ve Lokantalar Ulaşım ve depolama Posta hizmetleri ve iletişim Finansal Aracılık Emlakçılık, Kiralama ve İşletme Emlak sahipligi Kamu Yönetimi ve Savunma Eğitim Sağlık ve Sosyal Hizmetler Diğer Hizmetler TOPLAM KATMA DEĞER GSYIH 2005 Payları 7,0 172,0 25,0 133,0 15,0 63,0 759,0 116,0 29,0 45,0 27,0 71,0 164,0 69,0 54,0 59,0 72,0 52,0 1.000,0 2008 6,7 167,2 21,2 131,9 15,0 64,9 825,0 121,8 31,1 47,9 29,7 86,3 191,2 70,9 53,5 59,1 78,4 53,8 1.063,8 1.330,1 Pay 0,6 15,7 2,0 12,4 1,4 6,1 77,6 11,4 2,9 4,5 2,8 8,1 18,0 6,7 5,0 5,6 7,4 5,1 100,0 2009 6,4 150,2 19,0 118,1 13,8 58,0 796,2 116,9 29,3 44,0 29,5 82,6 177,8 71,8 54,1 59,4 80,5 49,3 1.010,7 1.264,7 Pay Değişim 0,6 -4,4 14,9 -10,2 1,9 -10,3 11,7 -10,5 1,4 -7,9 5,7 -10,7 78,8 -3,5 11,6 -4,0 2,9 -5,9 4,4 -8,1 2,9 -0,6 8,2 -4,3 17,6 -7,0 7,1 1,3 5,3 1,1 5,9 0,5 8,0 2,7 4,9 -8,4 100,0 -5,0 -4,9 * GSYİH, sektörlerin katma değerleri üzerine vergilerin eklenmesi ve sübvansiyonların çıkartılmasıyla hesaplanır Kaynak: Office for National Statistics www.statistics.gov.uk/default.asp 4.2. Tarım ve Hayvancılık 2009 yılında tarım ve hayvancılık sektöründe yaşanan başlıca gelişmeler: Tarımsal üretimden elde edilen toplam gelir cari fiyatlarla %6.7, reel olarak ise %6.2 azalarak 4,07 milyar GBP olarak gerçekleşmiştir. Tarım sektöründe tam gün çalışan bir işgücü başına elde edilen ortalama katma değer 20.955 GBP’ye düşmüştür. Tarım ve hayvancılık sektörü, diğer sektörlere göre krizlere karşı daha esnek olması, paundun değer kaybederek ihraç ürünlerinin daha rekabetçi hale gelmesi, borçlanma maliyetlerinin düşmesi ve diğer sektör ürünlerine oranla tarımsal ürünlere talebin genel olarak istikrarlı olması sebepleriyle krizden en az etkilenen sektör olmuştur. Ancak, organik ürünler gibi özel ve pahalı ürünlere etki daha olumsuz olmuştur. 2010 Ocak ayında ‘Gıda 2030’ stratejisi açıklanmıştır. Strateji, sağlıklı beslenmenin teşvik edilmesi; esnek, karlı ve rekabetçi bir gıda sanayi; gıda üretimi devamlılığı; gıda sanayinin çevreye daha duyarlı hale getirilmesi; israfın ve çöpün azaltılması ve geri dönüşümün arttırılması; sektörde bilgi, teknoloji ve araştırmanın yaygınlaştırılması olmak üzere başlıca 6 ana hedef belirlemiştir. Tarımsal sanayinin genel ekonomi içerisindeki payı oldukça küçüktür. 2000’de %0,8 olan ulusal katma değerdeki payı, 2009 yılında bir önceki seneye göre %0,1 arttarak %0,6 seviyesinde gerçekleşmiştir. Gıda fiyatları 2007 Ağustos ayından 2009 Şubat ayına kadar yaklaşık %20 artmıştır. Bu kapsamda, gıda ürünleri enflasyonu 2007’de %4.5, 2008’de %9.2 ve 2009’da ise %5.3 olarak gerçekleşmiştir. 17 Toplam işgücü içerisinde tarım sektöründe çalışanların payı %0,8 artarken, bütün olarak gıda sektöründe çalışanların sayısı %0,4 azalarak %14,1 olmuştur. Genel olarak, İngiltere’nin bütün bölgelerinde tarımsal üretim yapılmaktadır. Toplam tarım gelirlerinin %83’ünü İngiltere, %9’unu İskoçya, %4’ünü Kuzey İrlanda, %3’ünü ise Galler karşılamaktadır. Ancak, tarım sektörünün göreli önemi sağlanan gelir rakamlarından ziyade, toplam istihdamda tarım sektörünün payı ile daha iyi anlaşılmaktadır. Bu bağlamda, toplam istihdamda tarım sektörünün payı %5,7 ile en yüksek Kuzey İrlanda’da olup, bu oran İngiltere’de %1,4’dir. Tarımsal üretimin bir program dahilinde organik üretime dönüştürülmesi Hükümet politikasıdır. Ancak, özellikle 1990’larda ve 2000’li yılların başında tarım gelirlerinin azalmasına karşılık geleneksel tarıma bir alternatif olarak yaygınlaşan organik tarım, 2004-2007 yılları arasında yavaşlamış, ancak 2008 yılında artan organik tarım yapılan veya henüz organik tarıma elverişli hale dönüştürülen toplam alan, 2009 yılında da %9 artarak 743 bin hektar olmuştur. Tarımsal ürünlerin (yiyecek ve içecek dahil) dış ticaretinde, İngiliz kaynaklı ürünlerin ihraç edildiği başlıca ülkeler İrlanda, Fransa, İspanya, ABD ve Almanya’dır. Bu ürünlerin ithal edildiği başlıca ülkeler ise, Hollanda, Fransa, İrlanda, Almanya ve İspanya’dır. Tablo 6 – İngiltere Tarımı Kendine Yeterlilik, Verimlilik Endeksi ve Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksleri (2005 – 2009) Kendine yeterlilik Bütün Gıdalarda % Yerli Gıdalarda % 1998-2000 Ortalama 67,2 81,1 2005 60,1 73,1 2006 59,2 72,2 2007 60 73,1 2008 60,7 73,6 2009 59 72,5 Verimlilik Endeksi (referans yıl: 2000 = 100) 1998-2000 Ortalama 2005 2006 2007 2008 2009 96,4 108,9 108,9 107,8 110,9 107,2 Toplam Faktör Bazında Verimlilik Tarım Ürünlerinde Fiyatlar ve Enflasyon (referans yıl: 2003 = 100) Üretici Fiyatları Perakende Fiyat Endeksi Gıda Alkollü İçecekler Bütün Tarım-Gıda Sektörü Kaynak: http://www.defra.gov.uk 1998-2000 Ortalama 94,2 2005 99,7 2006 4,2 2007 118,4 2008 142,9 2009 135,0 95,0 92,0 91,7 101,8 103,9 105,9 104,0 106,4 109,3 108,8 109,6 113,9 118,8 113,9 118,5 125,1 118,1 117,9 18 Tablo 7- İngiltere Tarımı Gelir Rakamları (2005 – 2009) Ortalama 1998-2000 Ürün (cari fiyatlarla - milyon GBP) Tarım Hububat Endüstriyel bitkiler Yemlik otlar ve saman Sebzeler ve bahçe ürünler Patates Meyve Fideleri de içeren diğer bitkiler Hayvancılık Canlı Hayvanlar Hayvancılık ürünleri Diğer tarımsal aktiviteler Tarım dışı faaliyetlerden ayrıştırılamayan faaliyetler Toplam Çıktı (cari fiyatlarla) Ürün üzerindeki sübvansiyonlar Brüt çıktı (temel fiyatlarla) Ara Tüketim (cari fiyatlarla - milyon GBP) Tohum Enerji Gübre Böcek İlacı / Zehir Veteriner ürünleri Hayvan gıdaları Bakım ve Onarim Tarımsal hizmetler Diğer mal ve hizmetler Toplam Ara Tüketim Brüt katma değer (cari fıyatlarla) Brüt katma değer (temel fiyatlarla) Sabit Sermaye Kullanımı Net katma değer (cari fiyatlarla) Net katma değer (temel fiyatlarla) Çalışan ücretleri Üretime uygulanan diğer vergiler Üretime uygulanan diğer sübvansiyonlar Net Katma Değer (faktör maliyetleriyle) Kira Faiz Toplam Gelir - Tarım sektöründen elde edilen 2005 2006 2007 2008 2009 5.055 1.658 777 76 1.619 636 249 40 7.374 4.460 2.914 684 447 13.560 2.162 15.722 5.005 1.435 814 95 1.690 531 388 52 7.917 4.908 3.009 639 678 14.239 212 14.451 5.141 1.506 732 86 1.748 638 383 48 8.012 5.094 2.918 624 726 14.503 85 14.588 5.866 1.949 769 106 1.848 684 467 43 8.517 5.231 3.286 680 771 15.834 59 15.893 7.687 3.153 1.164 110 1.903 767 545 45 10.595 6.576 4.019 795 812 19.889 57 19.946 6.783 2.353 1.108 128 1.933 644 571 46 10.833 7.140 3.693 844 809 19.269 37 19.306 500 639 775 618 271 2.290 992 589 2.200 8.874 4.686 6.848 2.510 2.176 4.338 1.968 -91 437 4.684 238 624 1.854 662 779 774 547 280 2.316 995 631 2.345 9.329 4.910 5.122 2.659 2.251 2.463 2.218 -102 2.818 5.179 220 533 2.208 580 831 775 518 284 2.424 1.014 623 2.319 9.368 5.135 5.220 2.677 2.458 2.543 2.271 -99 2.943 5.387 237 536 2.343 608 897 827 571 302 2.876 1.077 680 2.379 10.217 5.617 5.676 2.711 2.906 2.965 2.363 -102 2.956 5.819 255 634 2.567 704 1.166 1.130 690 337 3.749 1.141 794 2.578 12.289 7.600 7.657 3.061 4.539 4.596 2.500 -106 3.236 7.726 274 592 4.360 784 1.023 1.114 674 342 3.476 1.232 844 2.648 12.137 7.132 7.169 3.285 3.847 3.884 2.604 -104 3.607 7.387 268 444 4.071 Kaynak: http://www.defra.gov.uk 4.3. İmalat sanayii: Küreselleşme, İngiltere’nin sanayi alt yapısında önemli bir değişime neden olmuştur. Pek çok İngiliz firma, Uzakdoğu Asya ülkelerindeki yatırımlar, düşük işgücü maliyetleri ve diğer avantajlar nedeniyle, bu ülkelerdeki firmalarla stratejik işbirliği geliştirmek veya üretim birimlerini bu ülkelere taşımak zorunda kalmıştır. 19 Sanayi sektöründeki yatırımlar, yüksek teknoloji ve beceri gerektiren; araştırma geliştirme faaliyetleri ile desteklenen; yenilikçi-yeni ürünleri ve pazarları hedefleyen üretime kaymıştır. Bu değişime de bağlı olarak, İngiltere’de sanayi üretiminin ekonomi içerisindeki ağırlığı ürün ve istihdam bakımından azalmakta, bunun yerine hizmet sektörü ağırlık kazanmaktadır. İngiltere ekonomisinde sanayi sektörü yaklaşık 160 milyar pound katma değer ile ülke ekonomisinin %12.3’ünü oluşturmaktadır. İngiltere’nin ihracatının yaklaşık %53’ü bu sektörden yapılmaktadır. Sektör ekonomide 2.8 milyondan fazla kişiye iş yaratmakta, ayrıca milyonlarca bakım onarım servis gibi bağlantılı iş imkanlarını içermektedir. Sektör, toplam araştırma geliştirme faaliyetlerinin %74’ünden sorumludur. GSYİH sektörler bazında incelendiğinde, global ekonomik krizin imalat sanayine oldukça olumsuz etkileri olmuş ve sektör bir önceki yıla göre %10,5, endüstriyel üretim de ise %10,2 daralmıştır. Aynı dönemde hizmet sektörünün %3,5 küçüldüğü görülmektedir. Bu gelişmeler nedeniyle imalat sektörünün tekrar canlandırılmasına yönelik tartışmalar başlamıştır. Bu kapsamda, İngiliz Hükümeti tarafından 2002 yılında uygulanmaya konan ve 2004 ve 2007 yıllarında gözden geçirilen Sanayi Stratejisi (Manufacturing Strategy), 2008 yılında yeniden oluşturulmuştur. 2009 yılında ise yine sanayi sektörünün geliştirilmesine yönelik olarak İleri Sanayi Paketi (Advanced Manufacturing Package) ortaya konulmuş ve bileşikler ve nanoteknoloji alanlarına özel olarak ‘Composites Strategy’ ve ‘Nanotechnology Strategy’ oluşturulmuştur. Temmuz 2009’da ortaya konan İleri Sanayi Paketi’nden başlıca noktalar aşağıdadır. Üretim teknoloji merkezleri oluşturulması Güneybatı İngiltere’de ‘silicon design’ yenilikçi endüstrinin geliştirilmesi Stratejik yatırım fonundan düşük karbon salınımlı uçak motorları sanayi için faydalanılması (Kaynak: www.bis.gov.uk, Advanced Manufacturing www.bis.gov.uk/policies/business-sectors/manufacturingand-materials/manufacturing/advanced-manufacturing) 4.4. Ulaştırma ve Telekomünikasyon: İngiltere, telekomünikasyon sektöründe liberal bir rejime sahiptir. Dünyadaki önemli tedarikçiler, hizmet sağlayıcılar ve üretici firmalar AB’deki faaliyetlerini İngiltere’den yönlendirmeyi tercih etmektedir. Sektör yüksek teknolojinin üretildiği ve kullanıldığı, araştırma geliştirme çalışmalarının sürdürüldüğü bir alandır. Sektörün rekabete açılması sonrasında British Telecom’un (BT) hakimiyeti kaybolmuş, pek çok özel firma ortaya çıkmıştır. Aynı zamanda, İngiltere telekomünikasyon şirketleri de yurtdışında yaygın olarak yatırım yapmaktadır. Bu yatırımlara örnek olarak Vodafone’nin Türkiye’deki Telsim şirketini satın alması gösterilebilir. 4.5. Perakende sektörü ve zincir mağazalar İngiltere perakende piyasasının hacmi 2009 yılı verilerine göre 285 milyar GBP tutarındadır. GSYIH’nın yaklaşık %8’ini yaratmaktadır. Perakende sektörü yaklaşık 193 bin KDV kayıtlı 20 şirket ile İngiltere’deki toplam KDV kayıtlı şirketlerin %9’unu oluşturmaktadır. Sektörde toplam işgücünün yaklaşık %11’i olan 2.9 milyon kişi çalışmaktadır. Sektörün en büyük firması 38.6 milyar GBP’lik satış rakamıyla Tesco’dur. 2009 yılında dünyanın en büyük 500 şirketi arasında İngiltere’nin üç büyük ‘retail’ firması (Tesco, J. Sainsbury, ve VM Morrisons) bulunmaktadır. İngiltere net ithalatçı konumunda bir ülkedir. Özellikle tekstil, konfeksiyon gibi emek yoğun sektörlerde, özelliği olan bazı ürünler hariç üretim yapılmamakta, talep ithalatla karşılanmaktadır. Gıda ürünleri genellikle iç piyasadan ve diğer AB ülkelerinden tedarik edilmekte, gıda dışı ürünlerin büyük çoğunluğu küresel pazarlarlardan sağlanmaktadır. Örneğin Marks & Spencer firmasının satışa sunduğu gıda dışı ürünlerin %90’ı ithal ürünlerden oluşmaktadır. Büyük ölçekli mağaza zincirlerinde genellikle merkezi satın alma yöntemi benimsenmiştir. Sözkonusu mağazaların özel satınalma birimleri ve konularında uzmanlaşmış elamanları bulunmaktadır. Ayrıca birçok zincir mağazada Etik Ticaret İnsiyatifi adı altında oluşturulmuş kurallar ve mağazada satılan ürünlerin mağaza markası ile tüketiciye sunulması anlamına gelen “private label” uygulaması benimsenmiştir. İngiltere perakende sektör aşağıda yer alan 9 ana başlıkta sınıflandırılabilir: Büyük mağazalar (department stores), Kitap, kırtasiye, gazete, Hazır giyim ve ayakkabı, Kendin Yap (DIY /do-it-yourself) Elektrikli eşya, Gıda, Mobilya, Sağlık ve güzellik, Müzik ve video 4.5.1. Büyük Mağazalar (Department Stores) Büyük mağaza sektörü satışlarının 2009 yılında bir önceki yıla göre %3 azalarak 14 milyar GBP civarında gerçekleştiği tahmin edilmektedir. Son yıllarda, süpermarket zincirlerinin gıda dışı ürünlerde, özellikle hazır giyim sektöründe pazara girmeleri (örneğin; Tesco-Cherokee, F&F, Petite; Sainsburys- TU; Asda- George) bu alanda rekabeti arttırmıştır. Büyük mağazalar sektöründe yaklaşık %34’lük payı ile giyim ve ev tekstili ürünleri satışlarda birinci sırada yer almaktadır.. Sektörün hizmet sınırları çok geniştir. Harrods, Selfridges, John Lewis gibi hemen her türlü ürünün satıldığı mağazaların yanısıra, House of Fraser, Harvey Nichols, Debenhams gibi tekstil sektöründe yoğunlaşmış mağazalar da bulunmaktadır. Mağazaların coğrafi dağılımı sınırlıdır. Sadece Debenhams, House of Fraser ve John Lewis’in ülke çapında yer aldığı söylenebilir. Bu üç mağazanın sektördeki payı yaklaşık %55’tir. 21 Sektörün ilk 9 şirketi (Beales, Debenhams, Fenwick, Harvey Nichols, House Of Fraser, John Lewis, Marks & Spencer, Selfridges ve TJ Hughes) de İngiliz sermayelidir. 4.5.2. Kitap, kırtasiye, gazete Sektörün satış büyüklüğü yaklaşık 5,0-5,5 milyar GBP tutarındadır. WHSmith ve Waterstones kitap ve kırtasiye pazarında, Staples ve Ryman endüstriyel kırtasiye pazarında, Clinton Cards ve Birthdays tebrik kartı pazarında en büyük mağaza zincirleridir. İnternet satışlarında en önemli tedarikçi Amazon’dur. 4.5.3. Hazır giyim ve ayakkabı Sektörün satış büyüklüğü 31-36 milyar GBP civarındadır. Diğer perakende söktörlerine kıyasla en fazla zincir mağaza bu sektörde yer almaktadır. Sektörün başlıca firmaları arasında Marks and Spencer, Arcadia Group (Topshop, Topman, Dorothy Perkins, Evans, Miss Selfridge, Wallis, Burton ve Outfit markalarını içinde bulunduran grup), Jigsaw, Debenhams, House of Fraser, Next, Brantano gibi İngiliz sermayeli firmaların yanısıra The Gap, H&M, Zara, Benetton, Laura Asley gibi firmalar da bulunmaktadır. 2007 yılına kadar “Value Clothing” olarak tanımlanan uygun fiyatlı, modaya uygun ürünler satan ve başlıcaları Primark, New Look, River Island, Select, George (Asda) ve Matalan olan zincir mağazalar İngiltere hazır giyim pazarında büyümenin temel nedeni olmuş, ancak küresel ekonomik krizin etkisi ile üst gelir grubunda 2008 yılı itibari ile daha çok niş ürünler ile yüksek fiyatlı ve kaliteli ürünlere yönelinmeye, orta ve alt gelir grubunda ise ucuz ürünlere yönelinmeye başlanmıştır. 4.5.4. Kendin Yap (DIY / Do-it-yourself) Sektörün satış büyüklüğü 9-11 milyar GBP civarında olup artış trendi devam etmektedir. Sektörün %80’ine İngiliz sermayeli üç firma (Kingfisher, Wickes, B&Q) hakimdir. 4.5.5. Elektrikli eşya Sektörün büyüklüğü 13-15 milyar GBP civarındadır. Sektörün %50’si Curry’s ve Kingfisher firmalarının hakimiyetindedir. Curry’s pazarın %40’ını elinde bulundurmaktadır. Sektörde faaliyet gösteren firmaların büyük çoğunluğunu İngiliz sermayeli firmalar oluşturmaktadır. 4.5.6. Gıda Bu alanda, İngiltere’deki başlıca perakende şirketleri Tesco, Asda (Wal-Mart), J.Sainsburry, Morrison Group, Marks and Spencer ve Waitrose’dur. Sektörün satış büyüklüğü 100-120 milyar GBP civarındadır. Sektörün sebze-meyve alt sektörünün %68’ine ve gıda alt sektörünün %55’ine 4 büyük firma (Tesco, Asda, Sainsbury’s ve Morrisons) hakimdir. (TESCO’nun payı sırasıyla %25 ve %20 tutarındadır.) 4.5.7. Mobilya Sektörün satış büyüklüğü 10-12 milyar GBP civarındadır. Sektördeki ilk 5 firma sektörün üçte birine hakim bulunmaktadır. IKEA, DFS gibi firmaların yanısıra Marks&Spencer, Argos, Next gibi firmalar da ev eşyası/mobilya pazarında yer almaktadır. 22 4.5.8. Sağlık ve güzellik Sektörün büyüklüğü 10-12 milyar GBP civarındadır. Boots, Body Shop, Superdrug, Holland and Barret gibi firmaların yanısıra Department Store’lar da pazarda yer almaktadır. Sektörün liderliği Boots firmasındadır. 4.5.9. Müzik ve Video Sektörün büyüklüğü 5.5-6 milyar GBP civarındadır. Her yıl 18-19.000 civarında yeni albüm piyasaya sürülmektedir. HMV ve Blockbuster firmaları sektörün önde gelen isimleridir. Kaynakça: British Retail Consortium www.brc.org.uk, Scottish Retail Consortium http://www.brc.org.uk/srcdefaultnew.asp, London Retail Consortium http://www.brc.org.uk/lrcdefault05.asp, Tesco www.tesco.com, Asda www.asda.co.uk / www.walmartstores.com, Sainsbury www.sainsburys.co.uk/http://www.j-sainsbury.co.uk/index.asp?pageid=1 Morrisons www.morrisons.co.uk, Marks and Spencer www.marksandspencer.co.uk Entertainment Retailers Association www.eraltd.org 4.6. Etik Ticaret ve Fairtrade: İngiliz Hükümeti’nin küresel yoksullukla mücadele ve dış ticarette adil, etik ve haklı bir rekabet ortamı oluşturma mesajları tüketiciler arasında ‘etik’ tüketim eğilimini artırmaktadır. Fairtrade, fakir ve gelişmekte olan ülkelerdeki üreticilerin ticaretten daha yüksek bir fiyat almalarını sağlamakta ve Fairtrade markası taşıyan ürünler, uluslararası kabul edilmiş standartlara göre Fairtrade Labelling Organizations International tarafından sertifikalandırılmaktadır. Etik ticaret inisiyatifinde ise, alım yapan şirketler tedarik zincirlerinde yer alan üreticilerin hem kendi ülkelerindeki çalışma ve işçi yasalarına hem de Uluslararası Çalışma Örgütü Konvensiyonlarına uyarak çalışanlarının haklarına saygılı olduğunu garanti etmek için belirli adımlar atmalıdırlar. Bu adımlar, tedarikçilerden bir çalışma uygulamaları koduna, örneğin ETI Temel Kurallarına (ETI Base Code) uymaları istenerek, bu sürecin kontrol edilmesi ve uyumu sağlayabilmeleri için destek verilmesi olabilmektedir. Fairtrade belirli ürünlere uygulanmakta ve FAIRTRADE markası taşımakta iken, etik ticaret alıcı firmaların tedarik zincirlerindeki çalışma koşullarına karşı genel tutumlarını belirlemekte ve halen bir markası bulunmamaktadır. Tüketiciye sunulan pek çok üründe (özellikle gıda maddelerinde) ‘Fair Trade’ markası önemli hale gelmiştir. Üreticilere adil, nitelikli, kurallara uygun üretim yapmaları halinde daha fazla ücret ödenmesini garanti eden bu uygulamayı kabul eden firmalar ürünlerin üzerinde yapıştırılan ‘Fair Trade’ markası ile küresel, adil ve kurallara uygun bir kurumsal vizyonla ticaret yaptıkları mesajını vermektedir. Hükümet bu inisiyatifi (Ethical Trade Initiative http://www.ethicaltrade.org) desteklemektedir. Pamuk, şarap, şekerleme ve sıcak içecekler de dahil olmak üzere altı ana katagoride sınıflandırılan Fairtrade sistemi ilk olarak 2005 yılında 23 başlamıştır. Kuruluşundan bugüne, Fairtrade pamuk ürünleri, etik garanti ile satılan diğer beş kategorideki ürünlerden en hızlı artış gösterendir. Örneğin, Topshop, Marks and Spencer, Debenhams, Tesco ve Sainsbury’s firmalarının 2008 yılında Fairtrade pamuk ürünleri arzını hızla arttırdığı bilinmektedir. Etik ticaret ile ilgili standartları belirleyen kuruluşlar: ‘Ethical Trade Initiative’, İngiliz Tarım Bakanlığı (DEFRA) ve Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)’dür. Bu değerlendirmede dikkate alınan unsurlar aşağıda gösterilmektedir. Sosyal Konular İstihdam konuları: • İsgücü seçiminde özgürlük • Sendikalaşma ve dernekleşme hakkı • İşyerinde sağlıklı ve güvenlik • Çocuk işçi • Ücretlendirme • Çalışma saatleri • Ayrımcılık • Düzenli istihdam • Fiziksel suistimal Sosyal/toplumsal konular: • Eğitim • Konut • Toplumsal ilişkiler (kalkınma, toprak kullanımı, mülkiyet, danışma) Çevre Konuları • Mevzuata uygunluk • Su yönetimi • Organik üretim • Biyolojik çeşitlilik • Sürdürülebilir hasat • Hayvan refahı • Önlem yaklaşımı • Çevresel teknolojiler • Doğal eko-sistem • Ormanların korunması • Yaban hayatının korunması • Entegre ürün yünetimi • Tarımsal kimya uygulamaları • Entegre çöp yönetimi • Toprağın korunması İş konuları: • İş prensipleri (ör; Rüşvetle, şeffaflıkla ilgili) • Ticaret Koşulları (ör; tedarik sözleşmeleri, üretici ilişkileri vs.) Kaynak: http://www.defra.gov.uk 4.7. Markalama - ‘Private Label’: İngiltere dünyadaki en gelişmiş ‘private label’ pazarlarından birisidir. Markalı ürünlere karşı daha ucuz bir alternatif olan ve son yıllarda kalite ve yeniliği çağrıştırmaya başlayan ‘private label’ ürünler perakende pazarında gittikçe önem kazanmaktadır. Küresel krizin etkileri ile harcamalarında daha dikkatli olmaya başlayan İngiliz tüketiciler markalı ürünler yerine ‘private label’ ürünlere yönelmeye başlamışlardır. İngiltere, Avrupa’daki en büyük ‘private label’ pazarıdır. Pazarda yaşanan gelişmelere istinaden, sektörde ilk defa 2009 yılında “Own Lable Show” fuarı düzenlenmiş olup, 2010 yılında da 24-25 Kasım tarihlerinde düzenlenecektir. En büyük zincir mağazalardan Tesco, Sainsbury’s ve Marks and Spencer gıda ürünleri ile ilgili olarak, sırasıyla ‘Finest’, ‘Taste the Difference’ ve ‘Eat Well for a Healthier Life-Healthy, Delicious and Nutritious’ sloganlarıyla ‘private label’ ürünlerinin tanıtımını yapmaktadır. (Kaynakça: Private Label Manufactures Association www.plma.com / www.plmainternational.com/, Own Label Show www.ownlabelshow.co.uk) 24 4.8. Hizmetler (Finansal Hizmetler, Bankacılık, Turizm, Sigortacılık, Diğer Hizmetler) 4.8.1. Finans: İngiltere’de mali hizmetler 2009 yılında ödemeler dengesine 31.1 milyar GBP ihracat geliri (43.2 milyar GBP ihracat, 12.1 milyar GBP ithalat) getirmiştir. Mali hizmetler sektörünün ekonomi içerisindeki ağırlığı %5, mali hizmetler ile birlikte bütün ‘business’ hizmetler sektörünün ağırlığı %30 civarındadır. (Kaynak: http://www.statistics.gov.uk) 4.8.2. Bankacılık: Londra’da City olarak bilinen ve 1 mil²’den biraz daha büyük bölge dünyada önemli bir bankacılık ve finans merkezidir. İngiltere’de bankacılık ve finans sektöründe çalışan 300’den fazla şirket bu bölgede faaliyet göstermektedir. Bir kereye mahsus olmak üzere İngiltere’de 2010 yılbaşında ödenecek bankacılık ve finans sektörü çalışanları ikramiyelerine getirilen %50 vergi ve 2010 Nisan’ından itibaren 150.000 GBP ve üzeri kazananlar için %50’ye arttırılan gelir vergisi, bazı finans kuruluşlarının İngiltere’den taşınma ihtimalini ortaya çıkartmış olsa da, henüz sektörde diğer ülkelere kayma emiştir. İngiltere, dünyanın 3. ve AB’nin ise en büyük ‘İslamı Bankacılık’ merkezidir. Global ekonomik kriz neticesinde, başta Royal Bank of Scotland (hisselerinin %70’i), Lloyds TSB (hisselerinin %30’u) ve HBOS bankaları olmak üzere, bankacılık sistemine İngiltere Hükümeti’nce bugüne kadar yaklaşık 850 milyar paund yardım yapılmıştır. Pek çok Amerikan, Japon ve Asya Bankası AB operasyonlarını İngiltere’den kontrol etmektedir. AB’deki bankacılık ve mali işlem piyasalarının yarısından fazlası Londra’dan yönlendirilmektedir. Londra dışında, Edinburgh İskoçya’nın başkenti ve bankacılık/finans merkezidir. (Kaynak: http://www.hm-treasury.gov.uk) 4.8.3. Sağlık: Sağlık hizmeti sektörü İngiliz Sağlık Bakanlığı’na bağlı Ulusal Sağlık Hizmetleri (National Health Services NHS) tarafından yönlendirilmektedir. NHS’in denetiminde olan sektörde 2 milyondan fazla kişi çalışmakta, bunların da %75’i NHS’de görev almaktador. NHS sağlık sektöründeki pek çok hizmetini hastalardan ücret almadan sürdürmektedir. İngiltere’de sağlık hizmetleri sektöründe pek çok sorun bulunmaktadır. Ekonomi yönetimi, bu sorunların çözülebilmesi için Hükümetin daha fazla harcama yapması gerektiğine inanmış, son yıllarda olduğu gibi, 2010 bütçesinden de 2010/2011 dönemine ilişkin olarak en büyük ikinci ödenek sağlık sektörüne ayrılmıştır. Toplam 704 milyar GBP olarak öngörülen kamu harcamasından sosyal güvenlikten sonra ikinci en büyük payı alan sağlık sektörüne 122 milyar GBP ayrılmış, bu ödeneğin 100 milyar GBP’lik kısmının NHS harcamaları için ayrılması uygun görülmüştür. Bu sektörde NHS kapasitesinin artırılmasını, hastane bekleme sürelerinin kısaltılmasını ve hastane seçeneğinin getirilmesini hedefleyen reform çalışmaları devam etmektedir. 25 NHS bu sektörde, pek çok alt başlıkta, aynı zamanda önemli bir hizmet alıcısı konumundadır. İngiltere Sağlık Bakanlığı, NHS Plan hedefleri kapsamında, NHS hastane bekleme sürelerinin yurtdışı sağlık sisteminde var olan atıl kapasite kullanılarak azaltılması amacıyla, hastaların yurt dışında tedavi edilmesi seçeneğini değerlendirmiştir. İngiliz hastalar Fransa, Almaya ve Belçika’ya katarakt, ortopedi ve bazı kalp hastalıklarına ilişkin ameliyatlar için gönderilmişlerdir. NHS kapasitesi arttıkça, hastaların yurtdışına gönderilmesi ihtiyacı azalmaktadır. Ayrıca, Sağlık Bakanlığı, klinik tavsiyeyi göz önünde bulundurularak, 3 saatlik uçuş mesafesinin maksimum sınır olarak dikkate alınmasını NHS yetkililerine tavsiye etmiştir. NHS’in yerel komisyonu olan Primary Care Trusts (PCTs) yurtdışı sağlık hizmeti tedarikçileri ile iki taraflı anlaşmalar yapma, hastaların Avrupa Ekonomik Alanı (EEA)’nın dışında tedavi görmesini onaylamakla yetkilendirilmiştir. (Kaynak: http://www.nhs.uk , http://www.hm-treasury.gov.uk) 4.9. Enerji İngiltere geleneksel olarak enerji sektöründe fosil kökenli kaynaklara (kömür, petrol, doğalgaz) bağımlıdır. Bu bağımlılık giderek azalmakla birlikte, 2008 yılında da ülkenin enerji ihtiyacının yaklaşık %90’ı fosil kökenli kaynaklardan karşılanmıştır. İhtiyacın %8’lik kısmı nükleer kaynaklardan, geriye kalan %1’lik kısım ise yenilenebilir enerji kaynaklarından (rüzgar, hidroelektrik) karşılanmaktadır. Enerji kaynaklarının 1/3’ü elektrik üretiminde kullanılmaktadır. İngiltere uzun yıllar enerji kaynaklarında kendine yeterli olmuştur. Ancak, son yıllarda Kuzey Denizi’ndeki kaynaklarda azalma görülmesi nedeniyle ithalat artmaya başlamıştır. Ülkenin doğalgaz ihtiyacının yaklaşık %10’u Norveç’ten ithalatla karşılanmaktadır. İngiltere temiz enerji konusunda dünyada başı çeken ülkelerden bir tanesidir. Genel olarak karbon salınımı yüksek olan fosil kökenli enerji kaynaklarına bağımlı olsa da 2020 ve daha sonra 2050 yılı için karbon salınımı için iddialı hedefleri bulunmaktadır. Bu kapsamda, 2009 yılında İngiltere Yenilenebilir Enerji Stratejisi (The UK Renewable Energy Strategy 2009) oluşturulmuştur. Stratejide belirlenen hedefler; halen %5.5 oranında olan yenilenebilir enerjiden elektrik üretiminin %30’a yükseltilmesi, ısınma ihtiyacının %12’sinin yenilenebilir enerji kaynaklarından temin edilmesi ve halen %2.6 oranında olan yenilenebilir enerjiden ulaşımın %30’a yükseltilmesidir. İngiltere’de enerji üretiminde kullanılan kömür ve nükleer girdilere dayalı istasyonların teknolojik olarak eskidiği, bugün kullanılan tesislerin %30’unun 2020’ye kadar kapanması gerektiği belirtilmektedir. Enerji Bakanlığı, gelecek 25 yıl içerisinde ülkenin enerji ihtiyacının bugünkü duruma göre %50 oranında artacağını ve doğalgaz ihtiyacının yaklaşık %90’ının ithalatla karşılanmak durumunda olacağını açıklamıştır. Enerji Bakanlığı verilerine göre, İngiltere’de üretilen enerji’nin yaklaşık %27’si konutlarda, %19’u sanayide, %18’i diğer alanlarda, %35’i ulaştırma sektöründe kullanılmaktadır. İngiltere’nin gelecek 20-30 yıldaki enerji ihtiyacı ve bunun karşılanacağı enerji kaynakları konusunda yapılan çalışmalarda aşağıdaki konular öne çıkmıştır: 26 Öncelikle enerji tasarrufu yapılması, Yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen enerjinin payının artırılması, Modern ve yeni teknolojinin kullanıldığı nükleer santrallerin hayata geçirilmesi, Karbon üreten enerji kaynaklarının azaltılması, Kuzey Denizi’ndeki kaynakların maksimum verimlilikte kullanılması, AB kurumları ve G8 ülkeleri ile yakın çalışılarak enerji verimliliği ve daha rekabetçi ve şeffaf enerji piyasası oluşturulması. (Kaynak: http://www.bis.gov.uk , www.decc.gov.uk) 4.10. Son Yılda Ekonomiyi Etkileyen İç ve Dış Olaylar Bütün dünyada olduğu gibi, İngiltere’de de ekonomiyi etkileyen başlıca olay 2007 yılı yaz aylarında Amerika’da başlayan konut kredisi krizinin etkilerinin artarak küresel bir kredi krizini dönüşmesi olmuştur. Krizin etkileri finansal sektörle sınırlı kalmamıştır. Tüm dünyada yaşanan gayrımenkul fiyatlarındaki düşüşün yanısıra, büyüme rakamlarında da gerileme yaşanmaktadır. İngiltere para ve kredi piyasalarında önemli daralma ve hisse senedi değerlerinde düşüş yaşanmıştır. Son 16 yıldır sürekli büyüyen İngiltere ekonomisi, ilk kez 2008 yılı ikinci çeyreğinde sıfır büyüme göstermiş ve yılın üçüncü çeyreğinde negatife geçerek %0.5 daralmış, son çeyrekte ise küçülme %1.5 olmuştur. Durgunluğa giren ekonomi ilk olarak 2009 yılı son çeyreğinde %0.4 büyümüş ve 2010 yılı ilk çeyreğinde de büyüme %0.3 olarak gerçekleşmiştir. 2010 Bütçe Raporunda Bütçe Öncesi Raporda 178 milyar pound olarak açıklanan kamu borçları 11 milyar pound azaltılmış, 2011-12 yılları için 131 milyar pound, 2013-14 için ise 110 milyar pound olarak hedeflenmiştir. Kamu harcamalarının azaltılması kapsamında kamu çalışanlarının pahalı olan Londra dışına taşınması hedeflenmiş, önümüzdeki 5 yıl içerisinde 15.000 kamu personelinin bu kapsamda Londra dışında ofislere geçmesi planlanmıştır. Diğer taraftan, emlak vergisi 250.000 poundun altında değere sahip evler için sıfıra indirilmiş, 1 milyon pundun üzeri konutlar için ise %5’e çıkartılmıştır. Alkol ve tütün ürünleri için vergiler arttırılmıştır. Bütçe’de bir kez daha küresel bir bankacılık reformuna ihtiyaç duyulduğu tekrarlanmıştır. Öte yandan, 2010 yılı Mayıs ayında yapılan genel seçimler sonrasında Muhafazakar Parti ile Liberal Demokrat Parti koalisyon hükümetini oluşturulmuştur. Yeni Hükümetin bir öncekine göre daha farklı bir ekonomi politikası izleyeceği bilinmekte olup, 22 Haizran tarihinde açıklanan yeni Bütçe ile kamu harcamalarına kısıtlamalar getirilmiştir. Yukarıda belirtilen dünya ekonomilerini ve İngiltere’nin ekonomisini etkileyen makro gelişmeler haricinde, 2009 yılı ve 2010 yılının ilk çeyreğinde İngiltere’de ekonomik alanda yaşanan diğer önemli konular aşağıda güncellik sırasıyla verilmiştir: 2009 yılı son çeyreğinde İngiltere ekonomisi 6 çeyrek sonra ilk defa büyümüştür. Küresel kriz sebebi ile 2009 yılında %15 olarak uygulanan temel KDV oranı 1/1/2010 tarihi itibari ile tekrar %17.5’e yükseltilmiştir. 27 Ülkemizde Kent Gıda’nın sahibi olarak faaliyet gösteren dünyanın ikinci büyük şekerleme firması İngiliz Cadbury şirketi Amerikan Kraft tarafından 11,7 milyar sterline satın alınmıştır. 1 Ocak 2010 tarihi itibari ile deniz veya havayolu ile İngiltere’ye varan yolcular AB üyesi olmayan bir ülkeden kişisel kullanım için toplam 390 pound değerinde eşyayı (içki ve sigara hariç) KDV ve gümrük vergisinden muaf olarak getirebileceklerdir. Özel uçak veya yat ile gelenler için ise sınır 270 pounddur. Maliye Bakanı, 9 Aralık tarihinde Bütçe Öncesi Raporu açıklamıştır. 2009 Bütçe Raporu’na göre büyüme oranlarında değişiklik yapılmış olup, 2009 yılında ekonomide %4.75 daralma beklendiği açıklanmıştır. Raporda en dikkat çeken unsur, kamu borçlanma seviyesi ile ilgili çok önemli adımların atılmayarak, konunun 2010 Bütçe’sine bırakılmış olmasıdır. Bu konuda alınan iki önenmli tedbirden bir tanesi Nisan 2011’den itibaren sosyal sigorta primlerine yapılacak %0.5 artıştır. Diğeri ise bankalara bir defaya mahsus olmak üzere 9 Aralık 2009 – 5 Nisan 2010 tarihleri arasında yapacakları 25.000 Pounddan yüksek ikramiye (bonus) ödemeleri için %50 vergi uygulanmasıdır. Gümrüklerde yaşanan problemleri azaltarak dış ticarete ivme kazandırmayı amaçlayan “Simplifying Trade Across UK Borders – A Plan of Action” aksiyon planı Aralık ayında Hükümet tarafından açıklanmıştır. İngiliz havayolu British Airways ve İspanyol havayolu Iberia birleşme görüşmelerinin olumlu devam ettiğini ve birleşmenin AB Komisyonu tarafından onaylanması ile 2010 yılında gerçekleşeceğini açıklamışlardır. Birleşme gerçekleşmesi durumunda dünyanın üçüncü büyük havayolu şirketi olacaktır. Maliye Bakanı, daha önce de devletten para aktarımı yapılarak belirli oranlarda kamulaştırılan Royal Bank of Scotland’a 25 milyar pound ve Natwest’e ise 5.5 milyar pound ek yardım aktarılacağını açıklamıştır. İngiltere ile Kuveyt arasında 8 Ekim 2009 tarihinde Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması imzalanmıştır. İngiltere GSYIH’sı beklenenin aksine üçüncü çeyrekte de küçülmeye devam etmiş ve daralma %0.4 olarak gerçekleşmiştir. Ağustos ayı verilerine göre işsizlik oranı bir önceki yıla göre %2.4 artarak %7.8’e ulaşmıştır. İngiltere ekonomisinde krizden çıkış belirtileri görülmeye başlanmıştır. Üretim endeksi ve ev fiyatları yükselmeye başlamış ve hizmetler sektörü de son 17 ayın en güçlü çıkışını göstermiştir. Nitekim, 2. çeyrek de %0.8 azalacağı tahmin edilen GSYIH, imalat, enerji, toptancılık ve motorlu araçlar sektörlerinde yaşanan çıktı artışları sebebiyle beklenenden daha az (%0.7) küçülmüştür. 28 HSBC ve Barclays bankalarının kar açıklamalarının ardından ekonomi için olumlu değerlendirmeler yapılmış, İngiltere merkez bankası 2009 ve 2010 yılında ekonominin sağlam olacağını ancak ekonomik toparlanmanın yavaş ve uzun olabileceğini açıklamıştır. GM şirketinin İngiltere’de üretim yapan Vauxhall şirketinin geleceği ile ilgili olarak Ekonomi Bakanı Lord Mandelson Almanya’da görüşmelerde bulunmuştur. İlk defa 8-12 Haziran’da düzenlenen İngiltere Dünya Ticaret Haftası’nda, mevcut küresel ekonomik daralmanın önüne geçilmesi ve az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki yoksulluğun giderilebilmesi için en önemli aracın dış ticaret olduğu vurgulanmış; koruyucu önlemlerin izlenmesi ve kaldırılması ile ilgili yeni bir kuruluş olarak İngiltere’nin de finansmanında yer aldığı Global Trade Alert’ın kurulacağı ve az gelişmiş ülkeler için Aid for Trade fonunun 2005’ten bu yana %60 artarak 800 milyon pounda ulaşması önemli noktalar olarak ortaya çıkmıştır. İngiltere’de 4/06/2009 tarihinde sınırlı sayıdaki belediyelikler için yapılan (3 belediye başkanı, 7 üniter bölge ve 27 belediye meclisi) yerel seçimler ile Avrupa Parlamentosu seçimleri sonucunda Hükümet’teki İşçi Partisi’nin büyük oranda oy kaybetmesi nedeni ile Kabine’de değişiklik yapılmıştır. Aynı zamanda, Department of Business, Enterprise and Regulatory Reform ile Department for Innovation, Universities and Skills adlı iki bakanlık birleştirilerek Department for Business, Innovation and Skills bakanlığı oluşturulmuştur. İngiltere Hükümeti’nce ticaret finansman sigortaları teminatlarında azalış yaşayan İngiliz şirketlere 1 Mayıs 2009 – 31 Aralık 2009 tarihleri arasında kullanabilecekleri ek 5 milyar pound değerinde ticaret kredi sigortası teminatı sağlanmıştır. Nisan ayında Maliye Bakanı tarafından 2009 bütçesi açıklanmıştır. Bütçede en dikkat çeken nokta, İngiltere’de ağır bir şekilde hissedilmiş olan ekonomik daralmanın etkisini azaltabilmek için daha önceki yıllarda altın kural olarak belirlenen bütçenin faiz dışı fazla vermesi ve kamu sektörü net borç tutarının sürdürülebilir yatırım ortamı için gerekli olan %40 tavan borçlanma seviyesinin altına düşürülmesi hedeflerinden geçici olarak vazgeçilmesidir. Aynı zamanda, 2010 Nisan ayından itibaren 150.000 paund üzerinde geliri olanlar için %50 oranında gelir vergisi uygulaması ile 100.000 paund üzerinde geliri olanlar için şahsi nedenlerle tanınmakta olan vergiden istisnalara sınırlama getirilecektir. Bütçede İngiliz ekonomisinin 2009 yılında %3.5 oranında daralması ve bu yılın sonuna doğru beklenen olumlu gelişme sonucu gelecek yıl için ekonominin %1.25 oranında büyümesi, bu trendin devamında 2011 yılında %3.5 oranında ekonomik büyüme olacağı hedeflenmiş durumdadır. Yine Bütçede, 1 Ocak 2010 itibari ile, yolsuzlukların önüne geçebilmek için, AB ülkeleri dışındaki ülkelerden yapılan ticarette KDV uygulamasında daha etkin olabilmek amacıyla yeni sistem uygulamaya konulacağı açıklanmıştır. İngiltere Hükümeti’nce otomotiv sektörünü canlandırmak için 10 yıl veya daha eski arabalar için uygulanabilecek ve sözkonusu arabaların takas işlemlerinde kullanılabilecek 2.000 poundluk bir sübvansiyon sağlanmıştır. Uygulamanın 29 başlamasından itibaren yaklaşık 60.000 kişinin bu sübvansiyondan yararlanmak için başvurduğu açıklanmıştır. Uluslararası Para Fonu, İngiltere ile ilgili yaptığı açıklamada global krizin ülkede yarattığı hasarın yaklaşık 140 milyar pound olduğunu ve sadece banka kurtarma için yapılan harcamalarn İngiliz vatandaşlara kişi başına 5.000 pound ek maliyet yarattığını açıklamıştır. İngiliz Hükümeti, çevreye duyarlı olan elektrikli arabaların yaygınlaştırılması için elektrikli araba alan vatandaşlarına 5.000 pounluk yardım yapmak için bir çalışma yapmaktadır. 5. EKONOMİK VE TİCARİ İLİŞKİLER 5.1. Genel Durum-AB ile ilişkiler: İngiltere’nin AB ile ilişkilerinde benimsediği yaklaşım, diğer önemli AB ülkelerinden farklıdır. İngiltere, AB’yi bir süper devlet yaparak ulusal devletin gücü ve yetkisini küçültmek yerine, güçlenen AB ile birlikte daha etkin bir devlet olarak ulusal konumunu güçlendirmeyi hedeflemektedir. Bu doğrultuda, AB’nin genişleme sürecine ve güçlenme olgusuna destek verirken, Euro’ya geçiş, AB Anayasası, AB Bütçesi gibi konularda dikkatli davranmaktadır. İngiltere’nin AB Para Birliği’ne katılımı ile ilgili son değerlendirme 2003 yılında yapılmış ancak, bu değerlendirmede, yapılan testlerin İngiltere’nin Euro’ya geçişini destekleyecek sonuçları ortaya koymadığı görülmüştür. İngiltere, AB’nin genişleme sürecine ve Türkiye’nin AB üyeliğine destek vermektedir. Türkiye’nin AB’ye katılım müzekerelerinin başlatılma kararı İngiltere’nin AB dönem başkanlığı sırasında alınmıştır. İngiltere, AB’nin Afrika stratejisinin karara bağlanmasında etkili olmuştur. DTÖ’de devam eden çok taraflı müzakerelerde, AB’nin daha fazla serbestleşmeden yana bir yaklaşım sergilemesinde İngiltere’nin payı büyüktür. İngiltere küresel ekonomiyi ilgilendiren çevre konularında, enerji kaynaklarının çeşitlendirilmesi; doğal, temiz, çevre korunmasına duyarlı ve yenilenebilir enerji kaynaklarının oluşturulması; Kyoto Protokolu’nün daha geniş ve etkin bir çerçevede uygulamaya konulması; küresel yoksullukla mücadele konusunda gelişmiş ülkelerin işbirliği yapmalarından yana bir yaklaşım benimsemiştir. Kaynak: http://www.bis.gov.uk, http://www.fco.gov.uk) 5.2. Ödemeler Dengesi ve Sermaye Hareketleri 30 5.2.1. Mali Politikalar ve Cari İşlemler Dengesi Mali politika, güçlü bir kamu finansman yapısını ve kurallara dayalı güçlü bir mali sistemi öngörmektedir. Mali politikalar para politikasını, ekonomik gelişimi ve Hükümetin uzun dönemli istihdam ve sürdürülebilir ekonomik büyüme hedeflerini desteklemektedir. Mali politikası: şeffaflık (transparency), istikrar (stability), sorumluluk (responsibility), adillik/doğruluk (fairness) ve etkinlik (efficiency) prensiplerine dayanmaktadır. Mali politikanın dayanağı olan 1998 Finans Yasası’nda (Finance Act 1998) ve Mali İstikrar Yasası’nda (Code for Fiscal Stability) bu prensiplerden söz edilmektedir. Dünyada yaşanan finansal kriz ve ekonomik daralmanın etkisiyle, 2008 ve 2009 yıllarında, İngiltere’de ağır bir şekilde hissedilmiş olan ekonomik daralmanın etkisini azaltabilmek için daha önceki yıllarda altın kural olarak belirlenen bütçenin faiz dışı fazla vermesi ve kamu sektörü net borç tutarının sürdürülebilir yatırım ortamı için gerekli olan %40 tavan borçlanma seviyesinin altına düşürülmesi hedeflerinden geçici olarak vazgeçilmiştir. Hükümetin yeni temel amacı, bütün kaynak ve imkanları kullanmak suretiyle adil bir toplum ve güçlü bir ekonomiyi oluşturmaktır. 2010 Bütçesi de bir önceki bütçede olduğu gibi, global dünyada yaşanan daralmanın da etkisi dikkate alınmak suretiyle İngiliz ekonomisi ve kamu maliyesine ilişkin gözden geçirilmiş tahmin ve beklentileri ortaya koymaktadır. Hükümet bu bütçeyle, güçlü ve sürdürülebilir bir ekonomik iyileşmeyi destekleme stratejisini uygularken, hanehalkı ve işadamlarına vermekte olduğu destekleri devam ettirmeyi hedeflemiş, kapsamlı ve uyumlu bir paket ortaya koyduğunu açıklamıştır. Ancak açıklanacak yeni Bütçede mali politikalar ile ilgili değişiklik beklenmektedir Cari işlemler dengesi 2005 yılında -30,5 milyar GBP olarak gerçekleşmiş, 2006, 2007, 2008 ve 2009’da sırasıyla -50.7, -40,3, -21,9 ve -18,4 milyar GBP olmuştur. Cari işlemler dengesi’nin GSYIH içerisindeki payı 2005’te -%2,5 iken, bu oran 2006’da -%3,9, 2007’de -%2,9, 2008’de -%1,5 ve 2009’da -1,3 olarak gerçekleşmiştir. Kaynak: http://www.hm-treasury.gov.uk Tablo 8: Ödemeler Dengesi Özeti (milyon GBP) 2005 2006 2007 2008 2009 Mal Hizmet Toplam Ticareti Ticareti Ticaret Çalışan Yatırım Toplam Cari Cari GSYIH'ya Dengesi Dengesi Tengesi Ücretleri Gelirleri Gelir transferler Denge Oranı -68.789 24.611 -44.178 -610 26.344 25.734 -12.008 -30.452 -2,5 -77.555 * 31.023 -46.532 -745 8.505 7.760 -11.953 -50.725 -3,9 -89.754 42.457 -47.297 -665 21.237 20.572 -13.602 -40.327 -2,9 -93.381 55.142 -38.239 -714 31.007 30.293 -14.029 -21.975 -1,5 -81.790 49.313 -32.477 -688 29.344 28.656 -14.614 -18.435 -1,3 * İngiltere Gümrük Otoritesi (UKTradeinfo) verilerine göre mal ticareti açığı -58,1 milyar GBP olmakla birlikte 2007 Bütçe’sinde bu rakam özellikle cep telefonu ve diz üstü bilgisayarlar gibi yüksek teknolji ürünlerinin AB ülkeleri içerisindeki ticaretinde karşılaşılan KDV yolsuzluklarının etkileri öngörülerek tekrar hesaplanmış ve -77,6 milyar GBP olarak revize edilmiştir. Kaynak: www.nationalstatistics.gov.uk 31 5.2.2. Sermaye Hareketleri 2009 yılında özel sektör yatırımları %20 oranında azalmıştır. İmalat sanayi yatırımları %20, hizmet sektörü yatırımları %20 ve inşaat sektörü yatırımları ise %22’lik azalma gerçekleşmiştir. 2009 yılında kamu yatırımları ise %4 oranında artmıştır. 5.2.3. Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları Küresel ekonomide doğrudan dış yatırım çeken ikinci büyük ekonomi olan İngiltere aynı zamanda üçüncü büyük yatırımcı ülke konumundadır. UNCTAD’ın en son açıklanan 2008 yılı verilerine göre, İngiltere’deki dış yatırımların toplam değeri yaklaşık 1 trilyon dolar olup, AB’deki toplam yatırımların %15’i ve dünya toplam yatırımlarının %7’sini oluşturmaktadır. Özellikle 2008 yılının ikinci yarısında küresel ekonomik krizin hissedilmesindeki artış ile birlikte, doğrudan yabancı yatırım akışında dünyada olduğu gibi İngiltere’de de daralma görülmüştür. İngiltere’ye gelen dış yatırımlar içerisinde en yüksek değer oluşturanlar ABD kaynaklı yatırımlardır. AB’yi hedefleyen ABD yatırımlarının yaklaşık %35’i İngiltere’de gerçekleştirilmiştir. İngiltere aşağıda belirtilen nedenlerle, yabancı yatırımlar bakımından bir cazibe merkezi olmaktadır: Kuzey Denizi petrol ve doğal gaz kaynaklarına da bağlı olarak, diğer AB ülkelerine göre daha düşük fiyatla enerji sağlanabilmesi, Ekonomik yaşamda eğitimli, iyi yetişmiş insan gücünün bulunması, Uygulanan vergi oranlarının diğer AB üyesi ülkelere göre daha düşük olması, Yatırıma konu ana para ve kar transferleri üzerinde engellerin bulunmaması, İngiliz ve yabancı yatırımcılar arasında ayırım yapılmaması, Londra’nın, New York ve Tokyo ile birlikte dünyanın sayılı finans merkezlerinden biri olması, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinin ileri düzeyde gelişmiş olması, Araştırma, geliştirme faaliyetlerinin ve yeniliklerin teşvik edilmesi, Ekonomik dengelerin öngörülebilir, istikrarlı ve şeffaf bir yatırım ortamı oluşturması. Dünyanın en büyük 500 şirketi arasında önemli sayıda İngiliz firması bulunmaktadır. BP, Vodafone, Glaxo-Smith Kline, HSBC, Royal Bank of Scotland, TESCO, Marks and Spencer, Astra Zeneca, Barclays, LlyodsTSB bunlardan bazılarıdır. İngiltere’de yabancı ve İngiliz yatırımcılar için şirket kurma süreçlerinde bir farklılık bulunmamaktadır. Genel olarak, İngiltere’ye yabancı sermaye getirebilmek için bir onay alınmasına gerek bulunmamaktadır. Yabancılar serbestçe işletmeler satın alıp, ticari faaliyetlerini sürdürebilmektedir. Ancak, sayıları çok az olan bazı sektörler (havayolu şirketlerinin %49’undan fazlası, gemiler AB vatandaşları haricinde) yabancı mülkiyete kapalıdır. 32 Hiç uygulanmadığı anlaşılmakla birlikte, İngiliz Hükümeti’nin ‘Industry Act 1975’e dayanarak, el değiştirme işlemini bloke edebilme yetkisi bulunmaktadır. Enerji üretimi alanındaki yatırımlar çevresel uygunluk değerlendirmesine tabidir. Televizyon radyo yayıncılığı gibi bazı hizmet alanlarında faaliyette bulunabilmek için lisans alınması gerekmektedir. Bir İngiliz bankanın yabancı bir yatırımcı tarafından satın alınabilmesi için Mali Hizmetler Kurumu’ndan (Financial Services Authority-FSA) izin alınması gerekmektedir. (Kaynak: http://www.bis.gov.uk, http://www.unctad.org, http://www.hm-treasury.gov.uk) 5.2.4 Vergilendirme: İngiltere’de yerleşik bir firma, İngiltere dışındaki faaliyetlerinden elde ettiği gelir için de vergi ödemek durumundadır. İngiltere’de yerleşik olmayan firmalar veya denizaşırı ülkelerdeki firmaların İngiltere ofisleri sadece İngiltere operasyonlarından elde ettikleri gelirleri vergilendirmek durumundadır. İngiltere’de kurumlar vergisi diğer gelişmiş ülkelere nazaran daha avantajlıdır. 2007 Bütçe Raporunda vergilendirme konusunda ortaya konan yeni reformlar doğrultusunda İngiltere’de ana oran olarak uygulanan %30 kurumlar vergisi 2008 Nisan itibari ile %28’e indirilmiş ve böylece İngiltere, G7 ülkeleri arasında en düşük vergi oranına sahip ülke olmuştur. Bu reformların hedefi vergi avantajı sağlayan ülke konumuna gelerek, dış yatırımın arttırılmasıdır. Küçük ve orta ölçekli işletmeler için uygulanan oran ise kademeli olarak 2008’de %21’e yükseltilmiş, 2009 yılında ise %22’ye yükseltilmesi hedeflenmiş olmakla birlikte küresel krizin etkilerinin özellikle kredi bulma zorunluluğunu hisseden küçük ve orta ölçekli firmalar için yine %21 oranında kalmıştır. 2010 yılında da vergi oranları sırasıyla %28 ve %21 olarak uygulanacaktır. Bu uygulamanın hedefi ise küçük ölçekli firmaların yatırımlarını ve faaliyetlerini genişleterek büyümeleri gerekliliğini vurgulamaktır. İngiltere’de vergi takvimi her yıl 1 Nisan’da başlamaktadır. Sermaye üzerinde vergi veya kontrol bulunmamaktadır. Denizcilik firmaları tonaj (tonnage) vergisi ödemektedir. Bunun dışında özel kanunlarla uygulanan ve dış ticareti de ilgilendiren bazı vergiler bulunmaktadır. Bunlar; Petrol ürünlerinden alınan, ‘Hydrocarbon oil duty’, Alkolü içkilerden alınan, ‘Alcohol duty’, Tütün mamullerinden alınan ‘Tobacco duty’, Şans oyunlarından alınan ‘Gambling duty’, Çevresel vergiler ‘Environmental taxes’, Hava ulaşımından alınan ‘Air Passager duty’, Sigorta primlerinden alınan ‘Insurance premium tax’, Damga vergisi ‘Stamp duty’. (Kaynak: HM Revenue & Customs www.hmrc.gov.uk) 33 5.3. Yıl İçinde Alınan Ekonomik Önlemler ve Uygulamalar Global krizin etkilerini azaltmak amacıyla İngiliz Hükümeti’nce öncelikle güven artırıcı ve likidite daralmasını önleyecek acil tedbirleri uygulamaya konulmuş, 2009 yılında da kamu harcamaları arttırılmıştır. 2010 Bütçe Raporunda Bütçe Öncesi Raporda 178 milyar pound olarak açıklanan kamu borçları 11 milyar pound azaltılmış, 2011-12 yılları için 131 milyar pound, 2013-14 için ise 110 milyar pound olarak hedeflenmiştir. Kamu harcamalarının azaltılması kapsamında kamu çalışanlarının pahalı olan Londra dışına taşınması hedeflenmiş, önümüzdeki 5 yıl içerisinde 15.000 kamu personelinin bu kapsamda Londra dışında ofislere geçmesi planlanmıştır. Diğer taraftan, emlak vergisi 250.000 poundun altında değere sahip evler için sıfıra indirilmiş, 1 milyon pundun üzeri konutlar için ise %5’e çıkartılmıştır. Alkol ve tütün ürünleri için vergiler arttırılmıştır. Bütçe’de bir kez daha küresel bir bankacılık reformuna ihtiyaç duyulduğu tekrarlanmıştır. İngiltere, 2009 Nisanında, G-20 ülkeleri zirvesine Londra’da ev sahipliği yapmış ve Dünya ekonomisinin iyileştirilmesine yönelik kapsamlı global planın oluşturulmasına önayak olmuştur. Tablo 9 - Toplam işgücünün sektörel dağılımı (2005-2009) Sektör 2005 % Pay 2006 % Pay 2007 % Pay 2008 % Pay 2008 % Pay Tarım 450 1,4 438 1,4 447 1,4 499 1,6 488 1,6 Enerji, Su 167 0,5 172 0,5 181 0,6 198 0,6 191 0,6 İmalat Sanayi 3.366 10,8 3.261 10,4 3.199 10,1 3.138 9,9 2.883 9,3 İnşaat 2.120 6,8 2.165 6,9 2.230 7,1 2.252 7,1 2.162 7,0 Dağıtım, Otel, Retorant 7.100 22,9 7.021 22,4 7.070 22,4 7.037 22,2 6.817 22,0 Ulaştırma ve Haberleşme 1.850 6,0 1.864 6,0 1.835 5,8 1.872 5,9 1.854 6,0 Finans Hizmetleri 6.240 20,1 6.415 20,5 6.593 20,9 6.668 21,1 6.404 20,7 Eğitim, Sağlık, İdari Hizmetler 7.813 25,2 7.962 25,4 7.980 25,3 8.009 25,3 8.201 26,5 Diğer Hizmetler 1.936 6,2 1.995 6,4 2.001 6,3 1.987 6,3 1.987 6,4 31.042 100,0 31.293 100,0 31.536 100,0 31.660 100,0 30.987 100,0 Toplam (Kaynak: National Statistics http://www.statistics.gov.uk) Tablo’da verilen rakamlar, İngiltere ekonomisinde istihdamın hizmet sektörü ağırlıklı olduğunu göstermektedir. Yıllar itibariyle imalat sanayi, tarım ve enerji-su sektörlerinde çalışan işgücü sayısında azalma görülmüştür. İngiltere’de, 2009 yılında toplam işgücünün %85.5’i hizmet sektörlerinde istihdam edilmiştir. Genel olarak işsizlik oranı düşük seviyelerde olmasına rağmen, 2009 yılında %7,6’ya yükselmiştir. İşsizlik, 2010 Bütçe’sinde de önümüzdeki dönemler için üzerinde önlem alınması gereken başlıca konular arasında yer almaktadır. Özellikle son yıllarda AB’ye üye olan ülkelerden gelen göçmen sayısındaki artış işsizlik oranını etkilemiştir. 2005 yılında AB üyesi olan Polonya’dan beklenenin çok üzerinde göçmen alan İngiltere, 2007’de üye olan Romanya ve Bulgaristan vatandaşları için iş bulma konusunda farklı uygulamalar yapmış, aynı şekilde özellikle niteliksiz göçmen sayısını kısıtlayıcı yeni kurallar getirilmiştir. Ulusal İstatistik Kurumu’nun nüfusun 2020 yılında 80 milyona ulaşabileceği öngörüsü ise İngiltere’nin hem işsizlik hem de göçmen politikasında yeni önlemler alması gerektiğini ortaya koymuştur. 34 Enerji ve gıda maddelerindeki fiyat artışları sebebiyle 2008 yılında İngiltere’de %3.6 enflasyon oranı 2009 yılında %2.2’ye gerilemiş olmakla birlikte, 2010 yılı ilk çeyreğinde tekrar artarak %3.4 seviyesine yükselmiştir. Enflasyon oranının, 2010 yılında %2, 2011 yıllında %1.5 ve 2012 yılında ise tekrar hedef oran olan %2’ye yükselmesi öngörülmektedir. İngiltere’de yıllar itibariyle, imalat sanayi, tarım ve madencilik sektörlerinin GSYİH’ye katkısı azalmış, buna karşın, hizmet sektörlerinin katkı artmıştır. İngiltere, küresel ekonomide mali hizmetler sektöründe önemli bir tedarikçi konumundadır. Uluslararası banka kredilerinin ve sigortacılık işlemlerinin önemli bölümü Londra kaynaklıdır. İngiltere’nin sanayi üretiminde söz sahibi olduğu alanlar arasında makina, havacılık, maden ve metal işleme sektörleri sayılabilir. Avrupa’daki üçüncü, dünyadaki beşinci büyük kimya endüstrisi İngiltere’de bulunmakta; dünyanın üçüncü büyük ilaç ihracatçısı konumundaki İngiliz ilaç sanayi, dünya piyasasının %10’undan fazlasını elinde tutmaktadır. AB’deki en büyük yazılım ve bilgisayar hizmetleri sektörü İngiltere’de bulunmaktadır. İngiltere’de kamu kesiminin ekonomideki payını azaltmak üzere 1970’li yılların sonunda başlatılan özelleştirme programları sonucunda, enerji ve ulaştırma sektöründekiler başta olmak üzere büyük kamu teşebbüsleri ve yüzlerce küçük ve orta ölçekli kamu işletmesi özelleştirilmiştir. Krizden etkilenen bankalara sermaye yatırımı yapılarak, kamu ortaklığı oluşturulmuş olmakla birlikte, Hükümet, kamunun bankacılık sektörünün devamlı bir yatırımcısı olmadığını ve bu zor dönemin bitişi sonrasında uygun bir plan çerçevesinde banka hisselerinin satılacağını belirtmiştir. Hükümetin, ‘verimlilik esasında, rekabetçi bir yapıda çalışan ve ekonomiye katkı sağlayan şirketlerin desteklenmesi; bu özelliklerde olmayan, ekonomiye yük oluşturan şirketlerin desteklenmemesi’ şeklindeki politikası sonucunda, genel olarak şirketlerin ekonomiye katkılarında artış ortaya çıkmıştır. Kuzey Denizi’nde rezervlerin bulunması ve üretime geçilmesiyle birlikte, İngiltere dünyanın 8. büyük petrol üreticisi ve AB ülkeleri arasında en fazla enerji kaynağına sahip ülke konumuna gelmiştir. Ancak gelecek 25 yıl içerisinde İngiltere’nin sahip olduğu fosil esaslı enerji kaynaklarının önemli ölçüde azalması beklenmektedir. İngiltere’de, ekonomik gelişmeler sonucunda, son 25 yıl içerisinde tarım sektörünün ekonomi içindeki ağırlığı %3’lerden %1’lere düşmüş olmakla birlikte teknolojik gelişmeler ve sektörün yeniden yapılandırılması sonucunda, verimlilik artışı sağlanmıştır. İngiltere’de organik üretim arttırılmaya çalışmaktadır. Bu sektörde, iç yatırımların ve yerli üretimin artırılması ve yakın bir gelecekte, talebin önemli bir kısmının yerli üretilen ürünlerle karşılanması yönünde alınmış bir Hükümet Kararı ve 2004’de uygulamaya konulmuş bir ‘Eylem Planı’ bulunmaktadır. Bu plana göre, iç üretimin yurtiçi talebi karşılama oranının kısa dönemde %50’ye çıkartılması, uzun dönemde %70 seviyesine yükseltilmesi öngörülmektedir. 2005-2007 yıllarında yavaşlayan organik tarım alanı genişlmesi 2008 ve 2009 yıllarında tekrar hızlanmıştır. (Kaynak: Nationalstatistics www.statistics.gov.uk ) 35 5.4. Dış Ticaret 5.4.1. Genel Durum Dünya Bankası sıralamasına göre altıncı büyük ekonomiye sahip İngiltere dünya mal ve hizmet ticaretinde de üst sıralarda yer almaktadır. Dünya Ticaret Örgütü’nün (DTÖ) en son açıklanan 2008 yılı sonu istatistiklerine göre; İngiltere, DTÖ üyesi ülkeler arasında, mal ticareti büyüklük sıralamasında yaklaşık 632 milyar dolarlık ithalat değeri ile 6. sırada, 458.6 milyar dolarlık ihracat ile 10. sırada yer almıştır. Bu verilere göre, mal ticaretinde dünya ithalatının %3.8’i, dünya ihracatının %2,9’u İngiltere tarafından yapılmıştır. İngiltere, dünya hizmet ticareti büyüklük sıralamasında ise 196.2 milyar dolarlık hizmet ithalatı ile 3. sırada, 283 milyar dolarlık hizmet ihracatı ile 2. sırada yer almıştır. Buna göre, dünya hizmet ithalatının %5,6’sı, dünya hizmet ihracatının %7,5’i İngiltere tarafından yapılmıştır. İngiltere mal ticaretinde açık verirken, hizmetler ticaretinde fazla vermektedir. İngiltere dış ticaretinde AB’nin ortak ticaret kurallarını uygulamakta; dünya ticaretinde serbestleşme, küreselleşme, küresel yoksullukla mücadele, çevreye duyarlı ekonomi ve ticaret politikalarını uygulama konularında AB içinde öncülük yapmaktadır. İngiltere dış ticarete verdiği önem uyarınca ilk defa İngiltere Dünya Ticaret Haftası 8-12 Haziran’da Londra’da düzenlenmiştir. Ticaretten sorumlu Bakan’ın ve birçok büyükelçilik mensubunun katılımıyla gerçekleştirilen etkinliklerde, mevcut küresel ekonomik daralmanın önüne geçilmesi ve az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki yoksulluğun giderilebilmesi için en önemli aracın dış ticaret olduğu vurgulanmış; koruyucu önlemlerin izlenmesi ve kaldırılması ile ilgili yeni bir kuruluş olarak İngiltere’nin de finansmanında yer aldığı Global Trade Alert’ın kurulacağı ve az gelişmiş ülkeler için Aid for Trade fonunun 2005’ten bu yana %60 artarak 800 milyon GBP’ye ulaşması önemli noktalar olarak ortaya çıkmıştır. İngiltere’de faaliyet gösteren firmalar AB, Avrupa Ekonomik Alanı (EFTA) ve AB’nin serbest Ticaret Anlaşması imzaladığı ülkelere serbestçe erişebilmektedir. İngiltere’nin AB üyesi olmasından sonra Avrupalı ortakları ile ticareti artmış, ABD ve ‘Commonwealth’in payı azalmıştır. Buna rağmen, ABD hala İngiltere’nin önemli bir ticaret ortağıdır. 5.4.2. Dış Ticaret Mevzuatı-Ticaret Politikası Önlemleri: AB dışı ülkelerden yapılan ithalatta, bütün AB ülkelerinde uygulamada bulunan ortak kurallar ve kısıtlamalar yürürlüktedir. Bazı tekstil ürünleri, ayakkabı, çelik ve seramik ürünlerde uygulanan ticaret politikası önlemleri bu kapsama girmektedir. Yasadışı ilaçlar ve bazı kimyasalların üretimi ve dış ticareti denetimindedir. İçişleri Bakanlığı’nın Tehlikeli olarak tanımlanan maddelerin ithalatında Sağlık ve Güvenlik İdaresi’nden (Health & Safety Executive) izin alınması gerekmektedir. Kereste ithalatı denetime tabidir. Radyo ve telekomünikasyon cihazlarının ithalatında lisans alınması gerekmektedir. 36 İnsan ve çevre sağlığı ve ürün güvenliği gerekçesiyle uygulanması gereken kurallar bulunmaktadır (Örneğin; standartlara uygunluk, CE işareti vs.). Uyulması gereken etiketleme ve paketleme kuralları bulunmaktadır. Örneğin, ürünlerin İngilizce etiket taşıması, ürün üzerinde miktarını, adetini ve ebatını gösteren etiket bulundurulması, etiketlerde yanıltıcı ve yanlış bilgilere yer verilmemesi gerekmektedir. Ürün ambalajı üzerinde yeterli güvenlik açıklamalarının bulunması; büyük işletmelerce kullanılan paketleme malzemelerinin ‘yeniden dönüşüm’(recycle) sürecine sokulabilmesi gerekmektedir. Fikri ve sınai mülkiyet ile ilgili kurallara uyulması gerekmektedir. İngiltere’ye alkollü içkiler ve tütün maddeleri ithalatında istihsal vergisi (excise duty) uygulanmaktadır. KDV’de standart oran olan % 17,5 olmakla birlikte, yeni Hükümet tarafından 2011 yılından itibaren %20’ye yükseltilmiştir. 5.5. Dış Ticaret İstatistikleri İngiliz kaynaklarına göre, İngiltere, 2009 yılında mal ticaretinde 306.7 milyar GBP’luk ithalat, 224.9 milyar GBP’luk ihracat yapmıştır. 2009 yılında mal ticaretinde toplam ticaret hacmi 531.6 milyar GBP, dış ticaret dengesi -81,8 milyar GBP olarak gerçekleşmiş; dış ticaret açığı 2008’e göre yaklaşık %12 oranında azalmıştır. Tablo 10- İngiltere Mal ticareti 2005 İHRACAT İTHALAT HACİM DENGE 208,8 269,2 478 -60,4 2006 243,8 301,9 545,7 -58,1 (Milyar GBP) Değ.% 16,8 12,1 14,2 -3,8 2007 219,9 310,8 530,7 -90,9 Değ.% -9,8 2,9 -2,7 56,5 2008 248,8 341,6 590,4 -92,8 Değ.% 13,1 9,9 11,2 2,1 2009 224,9 306,7 531,6 -81,8 Değ.% -9,6 -10,2 -10,0 -11,9 Kaynak: UKTRADEINFO http://www.uktradeinfo.co.uk İthalatın bölgelere göre dağılımına bakıldığında, en çok ithalat çeken bölgelerin Güney Doğu İngiltere, Londra, Doğu İngiltere ve Yorkshire&Humber bölgesi olduğu görülmektedir. İngiltere’nin ithalatında en büyük değer oluşturan maddeler otomobiller, bilgisayar ve diğer bilgi teknolojisi ürünleri, uçak ve uzay araçları, otomotiv yan sanayi ürünleri, eczacılık sanayi ürünleri, petrol ve doğalgaz, televizyon, radyo ve diğer ileşim araçları, petrokimya ürünleri ve dış giyim ürünleridir. 5.5.1. Yıllara Göre Dış Ticaret Değerleri Dünyanın altıncı büyük ekonomisi olan İngiltere, DTÖ üyesi ülkeler arasında, mal ticareti büyüklük sıralamasında yaklaşık 632 milyar dolarlık ithalat değeri ile 6. sırada, 458.6 milyar dolarlık ihracat ile 10. sırada yer almıştır. Bu verilere göre, mal ticaretinde dünya ithalatının %3.8’i, dünya ihracatının %2,9’u İngiltere tarafından yapılmıştır. 37 Yine DTÖ verilerine göre, İngiltere dünya hizmet ticareti büyüklük sıralamasında ise 196.2 milyar dolarlık hizmet ithalatı ile 3. sırada, 283 milyar dolarlık hizmet ihracatı ile 2. sırada yer almıştır. Buna göre, dünya hizmet ithalatının %5,6’sı, dünya hizmet ihracatının %7,5’i İngiltere tarafından yapılmıştır. Tablo 11 – İngiltere Dış Ticaret Rakamları-Mal ve Hizmet Ticareti TİCARET (Milyar Pound) İHRACAT- MAL İHRACAT- HİZMETLER İHRACAT- MAL VE HİZMET İTHALAT- MAL İTHALAT- HİZMETLER İTHALAT- MAL VE HİZMET DENGE- MAL DENGE- HİZMETLER DENGE- DIŞ TİCARET 2005 211,5 115,2 326,7 271,6 90,6 362,2 -60,1 24,6 -35,5 2006 243,8 127,2 371 301,9 96,1 398 -58,1 31,1 -27 Değ.% 15,27 10,42 13,56 11,16 6,07 9,88 -3,33 26,42 -23,94 2007 219,9 149,2 369,1 310,8 106,7 417,5 -90,9 42,5 -48,4 Değ.% -9,80 17,30 -0,51 2,95 11,03 4,90 56,45 36,66 79,26 2008 248,8 170,8 419,6 341,9 115,6 457,5 -93,1 55,2 -37,9 Değ.% 13,14 14,48 13,68 10,01 8,34 9,58 2,42 29,88 -21,69 2009 224,9 161,2 386,1 306,7 111,9 418,6 -81,8 49,3 -32,5 Değ.% -9,61 -5,62 -7,98 -10,30 -3,20 -8,50 -12,14 -10,69 -14,25 (Kaynak: National Statistics www.statistics.gov.uk, UKTRADEINFO www.uktradeinfo.co.uk) 5.5.2. Başlıca Ülkelere Göre Dış Ticaret (İthalatında ve ihracatında ilk 20 ülke) Mal ticaretinde, İngiltere’nin ithalatında ve ihracatında en büyük paya sahip ülkeler Almanya, ABD, Fransa ve Hollanda’dır. 2009 yılında İngiltere’nin toplam 306.7 milyar GBP’lik ithalatının %12.8’i Almanya’dan, %9,3’ü ABD’den ve %7,5’i Çin’den gerçekleştirilmiştir. 2009’de, İngiltere’nin 224.9 milyar GBP’lik ihracatının %14.9’u ABD’ye, %11’i Almanya’ya ve %8’i Fransa’ya yönelmiştir . Tablo 12 -İngiltere ithalatında önemli ülkeler No Ülke 1 ALMANYA 2 ABD 3 ÇİN 4 HOLLANDA 5 FRANSA 6 NORVEÇ 7 BELÇİKA 8 İRLANDA 9 İTALYA 10 İSPANYA 11 HONG KONG 12 JAPONYA 13 İSVİÇRE 14 İSVEÇ 15 KANADA 16 POLONYA 17 RUSYA 18 HİNDİSTAN 19 TÜRKİYE 20 DANIMARKA TOPLAM Değer GBP 2007 % Pay 2008 % Pay 44.197.115.818 14,2 44.460.145.802 13,0 26.364.745.267 8,5 28.877.315.783 8,5 18.794.464.822 6,0 21.968.197.500 6,4 22.785.437.619 7,3 25.326.692.740 7,4 21.665.995.634 7,0 23.190.955.127 6,8 14.595.011.476 4,7 20.645.734.083 6,0 14.825.260.541 4,8 16.102.993.293 4,7 11.248.738.210 3,6 12.019.520.740 3,5 13.188.139.190 4,2 14.061.317.397 4,1 10.111.589.612 3,3 10.291.085.414 3,0 6.988.436.513 2,2 7.659.329.636 2,2 7.980.705.838 2,6 8.106.131.485 2,4 4.878.441.912 1,6 5.954.948.667 1,7 5.223.515.383 1,7 6.701.559.898 2,0 5.867.765.994 1,9 6.251.371.767 1,8 3.675.167.845 1,2 4.240.368.819 1,2 5.488.327.542 1,8 6.694.266.943 2,0 3.772.901.088 1,2 4.266.347.668 1,2 4.728.559.416 1,5 4.676.274.116 1,4 3.392.417.879 1,1 3.850.097.376 1,1 310.759.895.195 100,0 341.563.063.229 100,0 2009 % Pay 39.329.589.375 12,8 28.420.816.215 9,3 22.870.482.919 7,5 21.297.040.397 6,9 20.356.434.825 6,6 15.085.233.815 4,9 14.860.082.011 4,8 12.292.835.318 4,0 12.062.350.298 3,9 9.094.391.524 3,0 7.178.327.974 2,3 6.232.083.532 2,0 5.723.836.181 1,9 5.381.720.103 1,8 5.269.777.534 1,7 4.611.259.873 1,5 4.453.629.833 1,5 4.325.275.608 1,4 4.316.233.952 1,4 3.722.218.327 1,2 306.704.078.997 100,0 (Kaynak: UKTRADEINFO www.uktradeinfo.co.uk) 38 Tablo 13- İngiltere’nin İhracatında başlıca ülkeler Değer GBP 2007 % Pay 2008 % Pay 32.238.516.535 14,7 34.963.682.455 14,1 24.477.777.116 11,1 28.453.814.886 11,4 17.934.771.287 8,2 18.745.790.262 7,5 14.965.952.965 6,8 19.366.861.567 7,8 17.632.286.975 8,0 18.586.008.501 7,5 11.741.234.359 5,3 13.043.768.080 5,2 9.887.548.609 4,5 10.036.767.179 4,0 9.102.484.364 4,1 9.308.717.764 3,7 3.780.641.441 1,7 4.869.710.975 2,0 4.863.202.285 2,2 5.094.672.587 2,0 3.844.538.132 1,7 4.607.170.218 1,9 3.287.138.613 1,5 3.595.847.073 1,4 2.755.635.567 1,3 3.686.072.459 1,5 2.651.229.487 1,2 3.470.107.106 1,4 3.761.703.115 1,7 3.684.629.066 1,5 2.964.285.676 1,3 4.118.911.872 1,7 2.465.244.657 1,1 2.727.466.434 1,1 2.512.796.170 1,1 2.960.974.813 1,2 2.349.435.658 1,1 2.931.626.394 1,2 2.749.744.867 1,3 2.755.061.561 1,1 2.353.614.499 1,1 2.460.091.428 1,0 219.919.213.592 100,0 248.751.866.265 100,0 No Ülke 1 ABD 2 ALMANYA 3 FRANSA 4 HOLLANDA 5 İRLANDA 6 BELÇİKA 7 İSPANYA 8 İTALYA 9 ÇİN 10 İSVEÇ 11 İSVİÇRE 12 KANADA 13 BAE 14 HONG KONG 15 JAPONYA 16 HİNDİSTAN 17 SİNGAPUR 18 AVUSTRALYA 19 POLONYA 20 NORVEÇ 24 TÜRKİYE TOPLAM 2009 % Pay 33.556.630.670 14,9 24.801.555.642 11,0 17.950.063.402 8,0 17.503.239.072 7,8 15.447.454.767 6,9 10.471.446.872 4,7 8.978.311.136 4,0 8.215.671.386 3,7 5.128.619.634 2,3 4.094.834.781 1,8 3.879.137.083 1,7 3.614.858.126 1,6 3.556.429.997 1,6 3.511.519.967 1,6 3.362.799.221 1,5 2.893.332.939 1,3 2.845.701.862 1,3 2.795.478.883 1,2 2.701.174.288 1,2 2.691.916.003 1,2 2.227.180.053 1,0 224.869.830.979 100,0 (Kaynak: UKTRADEINFO www.uktradeinfo.co.uk) 5.5.3. Ülke Grupları veya Ekonomik Topluluklara Göre Dış Ticaret İngiltere’nin mal ithalatı içerisinde önemli ülke grupları; %52’lik payı ile AB 27’ler, %11.2’lik payı ile Kuzey Amerika, %19.8’lik payı ile Asya-Pasifik ülkeleridir. ABD, Almanya, Fransa, Hollanda, Japonya, İrlanda ve Çin İngiltere’nin önemli ticaret ortaklarıdır. Tablo14- İngiltere Ülke Grupları ve Ekonomik Topluluklara Göre Mal Ticareti 2008 Dönem 2009 GBP (1000) Birim Ticaret Toplam İthalat Ülke - Bölge Toplam İhracat GBP (1000) Toplam Toplam Toplam İthalat İthalat % İhracat % Toplam İhracat Toplam Toplam İthalat % İhracat % AB 15 LER 164.171.232 131.907.856 48,1 53,0 145.236.011 115.698.911 47,4 51,5 AB 27 LER 178.444.436 140.637.037 52,2 56,5 159.373.133 123.426.479 52,0 54,9 BATI AVRUPA-15 LER HARIÇ 32.013.677 10.945.001 9,4 4,4 25.882.805 9.707.348 8,4 4,3 BATI AVRUPA27 LER HARİÇ 31.878.111 10.473.852 9,3 4,2 25.778.656 9.319.256 8,4 4,1 DOĞU AVRUPA 15 LER HARİÇ 20.631.447 12.581.628 6,0 5,1 18.328.830 9.843.139 6,0 4,4 DOĞU AVRUPA 27 LER HARİÇ 7.621.908 5.833.072 2,2 2,3 5.316.701 3.961.897 1,7 1,8 35.864.747 39.430.977 10,5 15,9 34.394.070 37.893.134 11,2 16,9 KUZEY AMERİKA DİĞER AMERİKA ORTA DOĞU VE KUZEY AFRİKA 15 LER ORTA DOĞU VEHARİÇ KUZEY 6.964.817 3.844.257 2,0 1,5 6.335.389 3.877.402 2,1 1,7 7.945.982 13.259.570 2,3 5,3 7.552.760 13.338.181 2,5 5,9 AFRİKA 27 LER HARİÇ 7.813.814 12.734.993 2,3 5,1 7.480.470 12.742.610 2,4 5,7 SUB SAHARAN AFRIKA 8.060.385 6.157.728 2,4 2,5 6.385.545 5.530.888 2,1 2,5 ASYA VE OKYANUSYA 64.062.057 29.024.901 18,8 11,7 60.856.517 27.341.350 19,8 12,2 TÜRKİYE 4.676.274 2.460.091 1,4 1,0 4.316.234 2.227.180 1,4 1,0 TOPLAM 341.563.063 248.751.866 100,0 100,0 306.704.079 224.869.831 100,0 100,0 (Kaynak: UKTRADEINFO www.uktradeinfo.co.uk) 39 5.5.4. Madde ve Madde Grupları İtibariyle İngiltere Dış Ticareti İngiltere’nin ithalatında en büyük değeri oluşturan ürün grupları: makinalar; taşıt araçları; elektrikli makine ve ekipmanlar; telekomünikasyon cihazları; petrol ürünleri; eczacılık sanayi ürünleri ve tıbbi ürünler; optik cihazlar; plastikler; değerli taşlar; organik kimyasallar; hazır giyim ürünleri ve aksesuarları ve mobilyalardır. Hazır giyim ürünleri ve aksesuarları hariç, diğerleri aynı zamanda, İngiltere’nin ihracatında en büyük değeri oluşturan fasıllardır. İngiltere’nin fasıllar itibariyle ithalatı, ihracatı en çok ithal ve ihraç ettiği 20 maddenin karşılaştırmalı pazar payları Ekte sunulan Tablo 10, Ek Tablo 11 ve Ek tablo 12’de gösterilmektedir. BÖLÜM II 1. TÜRKİYE İLE EKONOMİK VE TİCARİ İLİŞKİLERİN GELİŞİMİ 1.1 Ekonomik İlişkilerin Genel durumu Türkiye’nin coğrafi konumu, AB ülkeleri ile yaklaşık aynı zaman diliminde bulunması, rekabetçi, yetenekli ve nitelikli işgücü sayısında artış, ekonomide gerçekleştirilen reform ve yapısal dönüşüm çalışmaları, sanayide verimlilik ve üretim artışları, çeşitlenen sanayi üretimi, çevre ülkeler ve komşu ülkeler pazarlarına imtiyazlı giriş imkanları, Türkiye’nin ikili ticari ilişkilerini geliştirmek için AB ve İngiliz iş çevrelerine sunduğu avantajlardır. Her iki taraf arasında bu güne kadar çeşitli projelerde (ortak girişimler, ortaklıklar, taşeronluk, mal ve hizmet tedariki) yapılan işbirlikleri Türk firmalarının iyi bir stratejik ortak olduğunu göstermiştir. Türkiye’ye giren doğrudan yabancı sermaye içerisinde İngiltere’nin payı 332 milyon dolar ile %6 civarındadır. Türkiye’ye yatırım yapan önemli firmalar arasında Vodafone, HSBC, TESCO, Marks & Spencer ve Harvey Nichols bulunmaktadır. Diğer taraftan önde gelen Türk firmalarının İngiltere’de dağıtım ve satış odaklı temsilcilikleri ve Türk banka şubeleri bulunmaktadır. Beko, ExSA, YünSA, Vitra, Vestel, BMC, İpekyol, Desa Deri, Sezginler Mücevharat (So Chic), Yakupoğlu, AKG Yalıtım/Cimstone, Armondi Tekstil, Ramsey, İş Bankası, Ziraat Bankası ve Akbank bunların önde gelenleridir. Çok sayıda Türk firması İngiltere’de ofis, mağaza veya şube açmaya devam etmektedir. Ayrıca her yıl çok sayıda Türk firması İngiltere’de düzenlenen fuarlara katılım sağlamaktadır. 1.2. Ticari İlişkilerin Genel Durumu Türkiye İngiltere arasında imzalanmış anlaşmalar aşağıda gösterilmektedir. Ticaret ve Seyrisefain Anlaşması (1 Mart 1930) Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması (19 Şubat 1986) Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması (15 Mart 1991) Sağlık Alanındaki İlişkilere Dair Deklarasyon (15 Mayıs 1991) 40 Gümrük İdareleri Arasında Karşılıklı İdari Yardıma İlişkin Mutakabat Muhtırası (27 Haziran 1997) İkili İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı (15 Mayıs 1999) İki Ülke arasında Sosyal Güvenlik Sözleşmesi (20 Aralık 1999) Avrupa Birliği ile yapılan Gümrük Birliği’ne esas 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı, Ankara Anlaşması, Katma Protokol, Tarım Ürünleri Ticaretinde Tercihli Ticaret Düzenlemesi İngiltere eski Başbakanı Tony Blair’in 17/05/2004 tarihinde Türkiye’ye gerçekleştirdiği resmi ziyaret sırasında imzalanan, iki ülke arasındaki ilişkilerin genel çerçevesinin ve sözkonusu ilişkilerde izlenecek yolun belirlenmesine yönelik “Eylem Planı”. Başbakan Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın 23-24 Ekim 2007 tarihlerinde yaptığı İngiltere ziyaretinde İngiltere Başbakanı Gordon Brown ile iki ülke arasındaki sosyal ve ekonomik ilişkilerin güçlendirilmesi için imzalanan “Stratejik Ortaklık Anlaşması” Türkiye ile İngiltere arasındaki dış ticaretin geliştirilmesine yönelik olarak Dış Ticaret Müsteşarlığı ile UK Trade & Investment arasında, yılda en az bir kere toplanması hedeflenen, Joint Economic and Trade Committee (JETCO) anlaşması ticaret ve yatırımdan sorumlu Bakan Lord Davies’in Haziran 2009’da Türkiye ziyareti sırasında imzalanmıştır. 1.3. Dış Ticaret İstatistikleri (Türkiye istatistiklerine göre, Dolar bazlı) 1.3.1. Türkiye İle Dış Ticaret Durumu (Son 5 Yıllık Denge, Hacim) Türkiye’de, 2009 yılında 102.2 milyar dolarlık ihracat, 140.8 milyar dolarlık ithalat yapılmıştır. Genel ihracat %22.6, genel ithalat %30.3 oranında azalmıştır. Bu dönemde, Türkiye’nin toplam ihracatının yaklaşık %5.8’ini oluşturan 5,9 milyar dolarlık bölümü İngiltere’ye yönelmiş, toplam ithalatının %2.5’lik bölümünü oluşturan 3,5 milyar dolarlık kısmı ise İngiltere’den gerçekleştirilmiştir. Bu değerler, 2008 yılına göre, İngiltere’ye ihracatta %27.5, ithalatta %34.7 azalış anlamına gelmektedir. 2009 yılında İngiltere, Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı ülkeler arasında Almanya ve Fransa’dan sonra 3. sırada, en çok ithalat yaptığı ülkeler arasında ise 8. sırada yer almıştır. Tablo15- Türkiye istatistiklerine göre ikili ticaret İHRACAT ($) 2005 İTHALAT PAY (%) 4.695.644.783 4,02 1.221.517.920 HACİM PAY (%) 10.612.807.486 5,58 2006 5.137.552.739 3,68 6.814.300.847 7,97 1.676.748.108 11.951.853.586 5,31 2007 5.477.102.302 3,22 8.626.776.278 8,04 3.149.673.976 14.103.878.580 5,09 2008 5.324.034.215 2,64 8.158.669.011 6,18 2.834.634.796 13.482.703.226 4,04 2009 3.474.000.261 2,47 5.918.007.699 5,79 2.444.007.438 9.392.007.960 3,86 YIL İTHALAT ($) İHRACAT PAY (%) 5.917.162.703 8,05 DIŞ TİC. DENGESİ DIŞ TİC.HACMİ Tablo16- İngiliz istatistiklerine göre ikili ticaret İHRACAT ($) 2005 İTHALAT PAY (%) 3.616.894.022 1,33 -1.392.265.930 5.841.522.114 HACİM PAY (%) 1,21 2006 4.037.323.772 1,34 2.483.865.010 1,02 -1.553.458.762 6.521.188.782 1,20 2007 4.728.559.416 1,52 2.353.614.499 1,07 -2.374.944.917 7.082.173.915 1,33 2008 4.676.274.116 1,37 2.460.091.428 0,99 -2.216.182.688 7.136.365.544 1,21 2009 4.316.233.952 1,41 2.227.180.053 0,99 -2.089.053.899 6.543.414.005 1,23 YIL İTHALAT ($) İHRACAT PAY (%) 2.224.628.092 1,05 DIŞ TİC. DENGESİ DIŞ TİC.HACMİ (Kaynak: UKTRADEINFO www.uktradeinfo.com ) 41 İngiltere, ülkemizin dış ticaretinde fazla verdiği gelişmiş ülkelerden biri olma özelliğini korumaktadır. 1.3.2. Başlıca Maddelere Göre İkili Ticaret (Son 5 Yıllık) Gelişmiş birçok ülke ile ticaretinde dış ticaret açığı bulunan Türkiye, ilk kez 2001’de İngiltere ile ticaretinde dış ticaret fazlası vermiştir. 2009’da Türkiye’nin dış ticaret fazlası yaklaşık 2.4 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2009’da, Türkiye İngiltere’nin en çok ithalat yaptığı ülkeler arasında 19. sırada, en çok ihracat yaptığı ülkeler arasında ise 24. sırada yer almıştır. Türkiye, 2009’da, İngiltere’nin toplam ithalat pazarında %1,4 oranında paya sahip olmuştur. Türkiye’nin önde gelen firmalarının (Vestel, Sabancı, Koç, Doğan, Doğus ve diğerleri) İngiltere’de, önde gelen İngiliz firmalarının (HSBC, Cadburry and Schweppes, Vodafone, vs.) Türkiye’de yatırımları bulunmaktadır. İngiltere’nin önde gelen zincir mağazaları (Örneğin, Marks and Spencer, Sainsbury, Tesco, Arcadia Group, Debenhams, Argos vs.) Türkiye’den ürün tedarik etmektedir. 2009’da Türkiye’den İngiltere’ye yapılan ihracatın SITC sınıflandırmasına göre %88.4’ü sanayi, %5.9’u tarım, %4.5’i madencilik, ve %1.2’si diğer ürünlerden oluşmaktadır. Sektörler itibariyle incelendiğinde, ihracatımızın yaklaşık %33.7’sinin tekstil/dokumacılık ürünlerinden (%28.7 hazır giyim, %5 dokumacılık), %14.6’sının taşıt araçları ve yan sanayi ürünlerinden, %11.6’sının elektrikli makina ve cihazlardan oluştuğu görülmektedir. Demir çelik ve makinalar bunları izleyen diğer sanayi sektörleridir. Türkiye’nin İngiltere’den yaptığı ithalatın ise %61’i ara malları, %24’ü tüketim malları ve %15’i yatırım mallarından oluşmaktadır. Türkiye, İngiltere ve diğer AB ülkeleri için önemli bir sanayi üretim merkezidir. AB’de yerleşik pek çok firma Türkiye’de şirket kurmakta, işyeri açmakta, Türkiye iç pazarına, AB pazarına ve Türkiye’ye komşu ve çevre ülkeler pazarlarına mal ve hizmet tedarik etmek üzere Türkiye’deki firmalarla işbirliği yapmaktadır. Her iki ülkeden iş çevrelerinin birbirleriyle bağlantıları arttıkça, pazarlar karşılıklı olarak daha fazla açılmakta ve ticari ve ekonomik ilişkilerin gelişmesi bakımından yeni fırsatlar ortaya çıkmaktadır. Bilgi teknolojileri, telekomünikasyon, mühendislik ve müteahhitlik hizmetleri, sağlık hizmetleri, turizm, tarım, organik ürünler, gıda sanayi, gemi inşa sanayi vs.; bunların hemen hepsi ikili ticaretin gelişimi bakımından potansiyel oluşturan sektörlerdir. 42 Tablo 17- Başlıca Maddelere Göre İngiltere’nin Türkiye’den İthalatı (2005-2009) 2005 No Fasıllar 1 61 :Örme giyim eşyası ve aksesuarı 2 85 :Elektrikli makina ve cihazlar ve bunların aksam ve parçaları; ses kaydetmeye ve kaydedilen sesi tekrar vermeye mahsus cihazlar, televizyon görüntü ve seslerinin kaydedilmesine ve kaydedilen görüntü ve sesin tekrar verilmesine mahsus cihazlar ve bunların aksam, parça ve aksesuarı 84 :Nükleer reaktörler, kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler; bunların aksam ve parçaları 87 :Kara nakil vasıtaları ve bunların aksam, parça ve Aksesuarları (demiryolu veya tramvay taşıtları hariç) 62 :Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı 2006 2007 2008 2009 Değişim Değişim Değişim Değişim % % % % Değer - GBP Pay % Değer - GBP Pay % Değer - GBP Pay % Değer - GBP Pay % Değer - GBP Pay % 831.895.173 23,0 831.668.871 20,6 0,0 921.232.929 19,5 10,8 781.074.511 16,7 -15,2 803.931.377 18,6 2,9 542.617.910 15,0 703.842.462 17,4 29,7 657.892.945 13,9 -6,5 680.232.810 14,5 3,4 645.572.456 15,0 -5,1 263.653.543 7,3 333.878.495 8,3 26,6 392.666.484 8,3 17,6 428.789.404 9,2 9,2 445.567.824 10,3 3,9 324.388.039 468.524.625 9,0 13,0 378.402.949 474.224.252 9,4 11,7 16,7 1,2 537.898.914 545.803.197 11,4 11,5 42,1 15,1 621.267.795 467.162.906 13,3 10,0 15,5 -14,4 404.891.736 391.437.606 9,4 9,1 -34,8 -16,2 27 :Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler; bitümenli maddeler; 6 mineral mumlar 7 73 :Demir veya çelikten eşya 7.989.304 151.351.833 0,2 4,2 6.877.371 199.185.712 0,2 4,9 -13,9 31,6 114.593.854 254.038.118 2,4 5,4 1.566,2 27,5 149.702.411 254.585.833 3,2 5,4 30,6 0,2 350.165.293 195.882.609 8,1 4,5 133,9 -23,1 08 :Yenilen meyveler ve yenilen sert kabuklu meyveler; 8 turunçgillerin veya kavun ve karpuzların kabukları 110.557.453 3,1 105.302.801 2,6 -4,8 106.874.689 2,3 1,5 109.164.921 2,3 2,1 124.231.015 2,9 13,8 61.790.859 1,7 73.007.200 1,8 18,2 80.312.563 1,7 10,0 86.217.812 1,8 7,4 84.927.185 2,0 -1,5 106.733.971 3,0 108.318.212 2,7 1,5 101.085.180 2,1 -6,7 87.549.273 1,9 -13,4 76.264.481 1,8 -12,9 26.300.052 67.886.527 31.522.520 0,7 1,9 0,9 31.563.293 68.739.638 36.206.587 0,8 1,7 0,9 20,0 1,3 14,9 42.705.258 77.043.786 47.488.342 0,9 1,6 1,0 35,3 12,1 31,2 60.796.344 69.356.333 58.277.652 1,3 1,5 1,2 42,4 -10,0 22,7 54.545.526 53.932.353 53.571.895 1,3 1,2 1,2 -10,3 -22,2 -8,1 48.375.684 1,3 47.496.707 1,2 -1,8 44.635.074 0,9 -6,0 44.209.056 0,9 -1,0 42.936.825 1,0 -2,9 14.790.116 39.815.552 67.145.461 42.270.672 0,4 1,1 1,9 1,2 19.055.597 45.104.491 40.786.697 40.658.967 0,5 1,1 1,0 1,0 28,8 13,3 -39,3 -3,8 36.766.996 51.553.200 182.008.962 46.916.036 0,8 1,1 3,8 1,0 92,9 14,3 346,2 15,4 49.279.480 50.178.483 176.493.055 48.816.163 1,1 1,1 3,8 1,0 34,0 -2,7 -3,0 4,1 42.459.103 39.643.384 38.732.209 38.709.745 1,0 0,9 0,9 0,9 -13,8 -21,0 -78,1 -20,7 21.601.015 32.774.238 3.616.894.022 0,6 0,9 100,0 26.008.899 38.422.780 4.037.323.772 0,6 1,0 100,0 20,4 17,2 11,6 32.777.590 37.487.510 4.728.559.416 0,7 0,8 100,0 26,0 -2,4 17,1 37.004.944 29.261.359 4.676.274.116 0,8 0,6 100,0 12,9 -21,9 -1,1 33.702.443 32.871.600 4.316.233.952 0,8 0,8 100,0 -8,9 12,3 -7,7 3 4 5 9 39 :Plastikler ve mamulleri 63 :Dokumaya elverişli maddelerden diğer hazır eşya; takımlar; kullanılmış giyim eşyası ve dokumaya elverişli 10 maddelerden kullanılmış eşya; paçavralar 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 94 :Mobilyalar, yatak takımları, şilteler, şilte destekleri, yastıklar ve benzeri doldurulmuş mefruşat; tarifenin başka yerinde belirtilmeyen veya yer almayan lambalar ve aydınlatma cihazları; ışıklı panolar, ışıklı isim tabelaları ve benzerleri; prefabrik yapılar 69 :Seramik mamulleri 76 :Aluminyum ve aluminyumdan eşya 20 :Sebzeler, meyveler, sert kabuklu meyveler ve bitkilerin diğer kısımlarından elde edilen müstahzarlar 48 :Kağıt ve karton; kağıt hamurundan, kağıttan veya kartondan eşya 40 :Kauçuk ve kauçuktan eşya 72 :Demir ve çelik 54 :Sentetik ve suni filamentler 68 :Taş, alçı, çimento, amyant, mika veya benzeri maddelerden eşya 70 :Cam ve cam eşya Toplam (Kaynak: UKTRADEINFO www.uktradeinfo.com ) 43 Tablo 18- Başlıca Maddelere Göre İngiltere’nin Türkiye’ye İhracatı (2005-2009) 2005 No Fasıllar Değer - GBP 2006 Pay % Değer - GBP 2007 Pay % Değişim % Değer - GBP 2008 Pay % Değişim % Değer - GBP 2009 Pay % Değişim % Değer - GBP Pay % Değişim % 84 :Nükleer reaktörler, kazanlar, makinalar, mekanik 1 cihazlar ve aletler; bunların aksam ve parçaları 2 30 :Eczacılık ürünleri 428.847.622 174.957.278 19,3 7,9 473.953.231 158.531.889 19,1 6,4 10,5 -9,4 431.484.934 272.438.608 18,3 11,6 -9,0 71,9 415.451.115 265.729.821 16,9 10,8 -3,7 -2,5 396.709.077 319.776.462 17,8 14,4 -4,5 20,3 87 :Kara nakil vasıtaları ve bunların aksam, parça ve 3 Aksesuarları (demiryolu veya tramvay taşıtları hariç) 4 72 :Demir ve çelik 446.244.422 152.843.892 20,1 6,9 515.541.058 281.870.380 20,8 11,3 15,5 84,4 358.630.022 301.155.172 15,2 12,8 -30,4 6,8 353.130.460 314.317.551 14,4 12,8 -1,5 4,4 255.400.250 192.385.853 11,5 8,6 -27,7 -38,8 85 :Elektrikli makina ve cihazlar ve bunların aksam ve parçaları; ses kaydetmeye ve kaydedilen sesi tekrar vermeye mahsus cihazlar, televizyon görüntü ve seslerinin kaydedilmesine ve kaydedilen görüntü ve sesin tekrar verilmesine mahsus cihazlar ve bunların aksam, parça ve 5 aksesuarı 6 39 :Plastikler ve mamulleri 151.433.950 112.383.310 6,8 5,1 167.739.447 104.675.240 6,8 4,2 10,8 -6,9 162.465.786 116.592.941 6,9 5,0 -3,1 11,4 180.760.771 127.374.829 7,3 5,2 11,3 9,2 154.114.785 111.289.877 6,9 5,0 -14,7 -12,6 90 :Optik alet ve cihazlar, fotoğraf, sinema, ölçü, kontrol, ayar alet ve cihazları, tıbbi veya cerrahi alet ve cihazlar; 7 bunların aksam, parça ve aksesuarı 8 29 :Organik kimyasallar 69.695.685 91.537.777 3,1 4,1 76.242.489 112.077.933 3,1 4,5 9,4 22,4 77.010.139 47.793.093 3,3 2,0 1,0 -57,4 90.070.139 57.492.125 3,7 2,3 17,0 20,3 98.224.418 94.830.326 4,4 4,3 9,1 64,9 36.538.491 22.024.437 8.190.970 1,6 1,0 0,4 41.006.864 18.438.248 17.878.290 1,7 0,7 0,7 12,2 -16,3 118,3 41.779.229 28.520.522 30.779.756 1,8 1,2 1,3 1,9 54,7 72,2 43.111.875 32.914.266 38.486.346 1,8 1,3 1,6 3,2 15,4 25,0 39.326.124 38.217.758 38.029.628 1,8 1,7 1,7 -8,8 16,1 -1,2 27.578.992 17.299.927 1,2 0,8 27.641.625 25.900.161 1,1 1,0 0,2 49,7 34.188.788 24.674.861 1,5 1,0 23,7 -4,7 34.830.469 32.556.681 1,4 1,3 1,9 31,9 36.467.457 33.887.221 1,6 1,5 4,7 4,1 15.369.628 24.882.044 16.466.008 17.370.681 18.031.868 0,7 1,1 0,7 0,8 0,8 17.422.949 25.372.376 20.973.869 23.058.293 19.586.211 0,7 1,0 0,8 0,9 0,8 13,4 2,0 27,4 32,7 8,6 18.300.910 24.977.815 26.707.761 25.127.630 13.043.391 0,8 1,1 1,1 1,1 0,6 5,0 -1,6 27,3 9,0 -33,4 26.557.235 32.002.451 27.669.386 23.235.896 13.120.795 1,1 1,3 1,1 0,9 0,5 45,1 28,1 3,6 -7,5 0,6 32.413.213 28.811.203 28.557.857 22.502.362 21.964.892 1,5 1,3 1,3 1,0 1,0 22,1 -10,0 3,2 -3,2 67,4 56.749.233 23.296.501 2.224.628.092 2,6 1,0 100,0 53.431.495 21.860.316 2.483.865.010 2,2 0,9 100,0 -5,8 -6,2 11,7 23.756.617 23.031.456 2.353.614.499 1,0 1,0 100,0 -55,5 5,4 -5,2 50.556.746 20.299.884 2.460.091.428 2,1 0,8 100,0 112,8 -11,9 4,5 20.088.088 19.299.713 2.227.180.053 0,9 0,9 100,0 -60,3 -4,9 -9,5 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 32 :Debagatte ve boyacılıkta kullanılan hülasalar; tanenler ve türevleri; boyalar, pigmentler ve diğer boyayıcı maddeler; boyalar ve vernikler; cam macunu ve diğer macunlar; mürekkepler 22 :İçecekler, alkollü içkiler ve sirke 89 :Gemiler ve suda yüzen taşıt ve araçlar 33 :Uçucu yağlar ve rezinoitler; parfümeri, kozmetik veya tuvalet müstahzarları 62 :Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı 88 :Hava taşıtları, uzay taşıtları ve bunların aksam ve parçaları 38 :Muhtelif kimyasal ürünler 61 :Örme giyim eşyası ve aksesuarı 73 :Demir veya çelikten eşya 55 :Sentetik ve suni devamsız lifler 27 :Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler; bitümenli maddeler; 19 mineral mumlar 20 40 :Kauçuk ve kauçuktan eşya Toplam (Kaynak: UKTRADEINFO www.uktradeinfo.com ) 44 2009 yılında, İngiltere’ye ithal edilen elektrikli ısıtıcıların 1/2'si, buzdolaplarının 1/5’i, çamaşır makinalarının 1/8’i ve televizyonların ise 1/10’u Türkiye’de üretilmiştir. Aşağıdaki tabloların incelenmesinden de görüleceği üzere hemen hemen tüm ihraç ürünlerimizde 2009 yılında azalma yaşanmıştır. Tablo 19- İngiltere’ye ihracat –sektörel dağılım (Bin Dolar) 1- TARIMSAL ÜRÜNLER i-Gıda Maddeleri ii-Tarımsal Ham maddeler 2- MADENCİLİK ÜRÜNLERİ i- (27, 28) Maden cevherleri ve döküntüleri ii- Mineral yakıtlar ve mineral yağlar (3) iii- Demir dışı metaller (68) 3- SANAYİ i-Demir ve çelik (67) 353.131 4,1 24.654 0,3 29.318 0,4 18,9 2009 % Pay % Değişim 349.619 5,9 -1,6 327.077 5,5 0,3 22.542 0,4 -23,1 266.186 3,1 432.103 5,3 62,3 265.001 59.852 0,7 58.444 0,7 139.626 1,6 297.500 3,6 66.708 0,8 76.159 0,9 14,2 73.454 1,2 -3,6 7.724.616 89,5 7.302.143 89,5 -5,5 5.231.017 88,4 -28,4 2007 % Pay 377.785 4,4 2008 % Pay % Değişim 355.467 4,4 -5,9 326.149 4,0 -7,6 4,5 -38,7 0,6 -42,4 2,7 -46,9 33.644 -2,4 157.903 113,1 384.077 4,5 389.595 4,8 1,4 101.749 1,7 -73,9 ii-Kimyasallar 126.998 1,5 148.461 1,8 16,9 129.085 2,2 -13,1 iii-Diğer yarı mamuller 508.144 5,9 533.712 6,5 5,0 406.344 6,9 -23,9 3.382.918 39,2 3.473.402 42,6 2,7 2.248.088 38,0 -35,3 430.559 5,0 365.890 4,5 -15,0 298.955 5,1 -18,3 2.453.311 28,4 1.957.779 24,0 -20,2 1.697.649 28,7 -13,3 438.610 5,1 433.304 5,3 5,9 -19,4 258.189 3,0 68.956 0,8 -73,3 72.372 1,2 5,0 8.626.776 100,0 8.158.669 100,0 -5,4 5.918.008 100,0 -27,5 iv- Makinalar ve ulaşım araçları v- Dokumacılık ürünleri (65) vi- Hazır giyim (84) vii - Diğer tüketim malları (81, 82, 83, 85, 87, 88, 89 (-891) ) 4- DİĞER ÜRÜNLER (9+891) TOPLAM 349.146 -1,2 Tablo 20- İngiltere’den ithalat –sektörel dağılım (Bin Dolar) 1- TARIMSAL ÜRÜNLER i-Gıda Maddeleri ii-Tarımsal Ham maddeler 2- MADENCİLİK ÜRÜNLERİ i- (27, 28) Maden cevherleri ve döküntüleri ii- Mineral yakıtlar ve mineral yağlar (3) 2007 % Pay 163.158 3,0 63.389 1,2 2008 % Pay 147.197 2,8 64.521 1,2 % Değişim -9,8 1,8 2009 % Pay 139.668 4,0 75.159 2,2 % Değişim -5,1 16,5 99.769 1,8 82.676 1,6 -17,1 64.508 1,9 -22,0 907.464 16,6 959.500 18,0 5,7 311.810 9,0 -67,5 7,9 -66,6 787.390 820.351 273.886 14,4 54.846 15,4 4,2 89.614 16.257 1,7 63,4 0,5 -81,9 65.228 1,2 49.535 0,9 -24,1 21.668 0,6 -56,3 4.384.021 80,0 4.207.600 79,0 -4,0 3.007.220 86,6 -28,5 112.316 2,1 136.742 2,6 21,7 112.620 3,2 -17,6 ii-Kimyasallar 944.229 17,2 1.081.752 20,3 14,6 897.200 25,8 -17,1 iii-Diğer yarı mamuller 237.027 4,3 256.464 4,8 8,2 153.930 4,4 -40,0 2.631.564 48,0 2.302.844 43,3 -12,5 1.516.179 43,6 -34,2 129.591 2,4 107.164 2,0 -17,3 96.198 2,8 -10,2 26.750 0,5 25.252 0,5 -5,6 18.058 0,5 -28,5 6,1 -28,4 iii- Demir dışı metaller (68) 3- SANAYİ i-Demir ve çelik (67) iv- Makinalar ve ulaşım araçları v- Dokumacılık ürünleri (65) vi- Hazır giyim (84) vii - Diğer tüketim malları (81, 82, 83, 85, 87, 88, 89 (-891) ) 4- DİĞER ÜRÜNLER (9+891) TOPLAM 1,0 302.544 297.383 213.034 5,6 -1,7 22.459 5,5 0,4 9.736 0,2 -56,6 15.302 0,4 57,2 5.477.102 100,0 5.324.034 100,0 -2,8 3.474.000 100,0 -34,7 (Kaynak: DTM www.dtm.gov.tr) 1.4. Ticari İlişkilerde Bilinmesi Gerekli Genel Konular 1.4.1. Ticari Engeller (Sektörel) İngiltere’de tarifeler, gümrük denetimi, sağlık kontrolleri, miktar ve değer kontrolleri, lisansstandard ve etiket uygulamaları vb. konular bakımından AB ülkelerindeki uygulamadan farklı ve özel olarak dikkati çeken, ithal edilen ürünlerin pazara girişine engel oluşturan bir uygulama bulunmamaktadır. 45 Bütün diğer AB üyesi ülkeler için geçerli olduğu gibi sağlık, güvenlik, çevre koruma gibi özellik taşıyan alanlarda, AB’de yapılan uygulamalar bazı maddelerin İngiltere’ye ithalinde güçlük yaratabilmektedir. İngiltere’de sağlık, güvenlik amaçlı denetim uygulamalarında bazı özel durumlar hariç, pazara girişi baştan engelleyen veya güçleştiren katı uygulamalar yerine, genellikle beyan esasına dayalı, nihai sorumluluğu ithalatçıya veya dağıtıcıya bırakan esnek bir yaklaşım benimsenmiştir. AB’de pazar giriş sorunları bulunan Türkiye menşeli bazı maddelerde (örneğin sütlü mamuller ve et) mevcut engellerin kaldırılması için AB kurumları nezdinde yapılan girişimler sonuç verdiğinde, bu ürünlerin İngiltere’ye ithalinde de sorun kalmayacaktır. Bunun dışında, Türk işadamları zaman zaman vize alma güçlüğü yaşamaktadır. 1.4.2. İthalat Mevzuatı ve Gümrük Vergileri İngiltere’de, AB’nin Ortak Ticaret Politikası kapsamında, üçüncü ülkelerden ithalatta AB’nin ortak gümrük tarifeleri uygulanmaktadır. Türkiye-AB Gümrük Birliği kapsamında, Türkiye’den-İngiltere’ye ithal edilen sanayi ürünlerinde sıfır gümrük vergisi uygulanmaktadır. İngiltere’ye ithal edilen Türkiye menşeli bazı tarım ürünleri ve işlenmiş tarım ürünlerinde üçüncü ülkelere göre tercihli tarifeler uygulanmaktadır. İngiltere dahil tüm AB üyesi ülkeler için geçerli gümrük vergisi, KDV oranı, varsa istihsal vergisi, ithalat aşamasında gerekli olabilecek belgeler ve ürünün tabi olduğu mevzuat hakkında detaylı bilgilere AB Komisyonu’nun TARIC sayfası (http://ec.europa.eu/taxation_customs/dds2/taric/taric_consultation.jsp?Lang=en&Screen=0&re directionDate=20100621) ile Export Help Desk (http://exporthelp.europa.eu/) sayfalarından erişilmesi mümkündür. 1.4.3. Ticari Tanımlama Uygulamaları 1.4.3.1. Paketleme - Etiketleme İngiltere’de, genel olarak paketlenmiş bütün gıda maddelerinin ‘Food Safety Act’ ve ‘Trade Description Act’a uygun olarak paketlenmesi/etiketlenmesi gerekmektedir. Bu mevzuat gıda maddelerinin etiketlerinde tüketiciyi yanlış yönlendiren tanımlamalar kullanılmasını yasaklamaktadır. Mevzuattaki kuralların uygulanması Ticaret Standartları Ofisi’nce (Trading Standards) denetlenmektedir. Paketlenmiş bütün gıda maddelerinin etiketlerinde; Ürünün ticari ismininin, Ürün içeriğinde kullanılan maddelerin, Net miktarının, sayısının, ebatlarının ve ağırlığının, 46 Dayanma süresinin, son kullanım tarihinin, Kullanım süresinde uyulması gereken saklama koşullarının, Üreten, paketleyen ve ithal eden firmaların isim ve adreslerinin, Menşe ülkesinin, Varsa alkol miktarının, ‘E’ kodlu katkı maddeleri içermekteyse bunların, miktar veya oranının, Reçellerde şeker ve meyve oranlarının, Çikolata ürünlerinde süt ve kakao oranlarının/miktarlarının, Et ürünlerinde % olarak su miktarının, Tatlandırıcı madde içeren gıda maddelerinde, tatlandırıcıların miktarı ve niteliğinin, Gıda maddesinin besin değerinin, içerdiği vitamin ve minerallerin, Yağ ve şeker oranlarının, Alerji yapan maddeler kullanılmış ise bu maddelerin, Gıda maddeleri özel koşullarda paketlenmiş ise, paketleme koşullarının ambalaj üzerinde belirtilmesi gerekmektedir. Ayrıca, ekmek, bal, kahve, reçel, süt, bebek mamaları gibi ürünlerde; genetik olarak değiştirilmiş mikro-organizmalardan üretilen veya bunları içeren ürünlerde; organik ürünlerde; ve etiketinde ‘natural’ tanımı kullanılacak olan maddelerde uygulanması gereken özel kurallar bulunmaktadır. İngiltere’de pazara sunulacak gıda maddeleri ve içeceklerin ‘Food Labelling Regulations 1996’ gereğince, İngilizce hazırlanmış etiket taşıması gerekmektedir. 1.4.3.2. Markalama-Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları İngiltere’de fikri ve sınai mülkiyet hakları ile ilgili konular ‘Copyright, Designs and Patents Act 1988’ ve ‘Copyright and Related Rights Regulations 2003 (SI 2003/2498)’, ‘Patents Act 1977’ ve ‘Trade Marks Act 1994 (Registered Trade Marks)’ mevzuatı ile düzenlenmiştir. Bu kapsamda; ‘Copyright’, patent, ticari marka ve İnternet adresi konuları Patent Ofisi’nin, Elektronik ticaret ve bilgi güvenliği konuları İngiliz Ticaret ve Sanayi Bakanlığı’nın, Tüketicinin korunması Ticaret Standartları Kurumu’nun, Veri koruma ‘Data Protection’ konusu ‘Office of the Information Commissioner’ın görev alanına girmektedir. Yazılı eserler, müzik eserleri, artistik ve sanatsal eserler, bilgisayar programları ve veri tabanlarına ilişkin olarak, bu eserleri yaratanlara eserle ilgili hak sahipliliği getiren ‘copyright’ yaratılan eser üzerine konulan bir açıklama ile otomatik olarak devreye giren; ayrıca kayıt gerektirmeyen bir mülkiyet hakkı uygulamasıdır. Patent başvuruları İngiltere Patent Ofisi’ne veya Avrupa Patent Ofisi’ne iletilebilmekte, bir yenilik için alınan patent ile sağlanan koruma 20 yıl geçerli olabilmektedir. Alınan patentlerle ilgili olarak her yıl gözden geçirme yapılabilmektedir. 47 Ticari markalarla beraber kullanılan ® sembolü beraber kullanıldığı ticari markanın Patent Ofisi’ne kayıtlı olduğunu; ticari markanın yanında kullanılan A ™ sembolü ise markanın kayıtlı olmadığını ancak, bir marka olarak kullanıldığını göstermektedir. İngiltere’de Patent Ofisi’ne kayıtlı olmayan bir ticari markayı kayıtlıymış gibi göstermek suç kabul edilmektedir. Bu konuyu düzenleyen mevzuata gore, A™ işereti taşıyan bir markanın ihlal edilmesi durumunda da marka sahipleri mevcut mevzuata göre hak arayabilmektedir. ‘Domain name’ ayrı bir mülkiyet hakkı olarak değerlendirilmektedir. ‘Domain name’in kaydettirilmesi bir ticari marka kaydı anlamına gelmemektedir. Ancak, ticari markalardan farklı olarak ‘domain name’ kaydı hemen yapılabilmektedir. UK’de ‘domain name‘ kaydının yapılması öncesinde bir ticari marka araştırması yapılması ve kayıtlı olan bir ticari markanın ‘domain name’ olarak kaydettirilmemesi önemlidir. (Kaynak: UK Online for Business www.ukonlineforbusiness.gov.uk, BIS www.bis.gov.uk , Trading Standards Offices www.tradingstandards.gov.uk , Advertising Standards Authority www.asa.org.uk , Data Protection Office of the Information Commissioner www.dataprotection.gov.uk , Patent Office www.patent.gov.uk , www.intellectual-property.gov.uk ) 1.4.3.3. İthalatta Sağlık Denetimleri – Sağlık Sertifikaları: İngiltere’de ithalatta uygulanan sağlık sertifikaları ve denetimleri hayvan sağlığı, bitki sağlığı ve gıda güvenliği/kamu sağlığı bakımından üç grupta değerlendirilmektedir. Hayvan sağlığı ve hayvansal ürünler ithalatı: İngiltere’ye ithalatta sağlık kontrolüne tabi hayvansal ürünlere aşağıda yer verilmiştir. Bu ürünler İngiliz Tarım Bakanlığı’nın (DEFRA) sorumluluk alanına girmektedir. Hayvan koruma ürünleri, Arıcılık ürünleri, Teknik kullanım için kan ürünleri, Kemik ve kemik parçaları, Kıllar, yün, saç ve tüyler, Yumurta ürünleri, Taze et ve et ürünleri, Kurbağa bacağı ve salyangoz, Jelatin, Deri ve post, Bal, Boynuz, toynak ve bunların ürünleri, Av hayvanlarının kafaları, Domuz yağı ve ürünleri, Süt ve süt ürünleri, Kümes hayvanları, tavşanlar ve av hayvanları etleri ve ürünleri, İşlenmiş hayvan proteinleri, Evcil hayvanlar için işlenmiş gıda ürünleri ve bu ürünler için hammaddeler, Eczacılık sanayi için hammaddeler, kan ve kan ürünleri,salgı bezleri ve organ parçaları, 48 Gübre, Yumurta Hayvansal ürün grubunda yer alan ancak, Tarım Bakanlığı dışındaki diğer birimlerin görev alanına giren diğer maddeler: Balıklar (insan tüketimi için) - Food Standards Agency-FSA Balıklar (insan tüketimi için olmayan)– DEFRA (Imports Policy Branch) Saman ve kamışlar -DEFRA (Imports Policy Branch) Büyükbaş hayvan semeni, yumurtası ve embriyosu – DEFRA (Germplasm Imports) At semeni ve embriyosu -DEFRA (Germplasm Imports) Kuluçkalık yumurta – DEFRA (Imports Policy Branch) AB kurumlarınca incelenen ve AB’ye ihracat yapması uygun bulunan AB ülkeleri dışındaki işletmeler aşağıda gösterilen adreste duyurulmaktadır. https://sanco.ec.europa.eu/traces/output/listsPerActivity_en.htm Bitki Sağlığı ve Bitkisel Ürünler İthalatı Bazı bitkisel ürünlerin İngiltere’ye ithalatındaki sağlık denetimleri DEFRA Bitki Sağlığı Biriminin (Plant Health Divisions ve Plant Health and Seeds Inspectorates) sorumluluk alanına girmektedir. İthalatta bitki sağlık sertifikası (phytosanitary certificates) gerekli olan maddelerin denetimini ‘Plant Health and Seeds Inspectorate’ yapmaktadır. İngiltere’ye ithalatında sağlık sertifikası gerekli olan maddeler/madde grupları: Canlı bitkiler (mantar ve çalılar dahil) Canlı bitki parçaları Bitkilerin canlı parçaları - meyve veya tohumlar - derin dondurularak muhafaza edilenler dışındaki sebzeler - yumru kökler, soğanlar, - kesme çiçek - yapraklı veya yapraksız dallar, - kesilmiş bitki veya çalılar, - yapraklar, - doku kültürü halindeki bitki veya çalılar, - canlı polenler, - sürgünler, filiz, tomurcuklar, Gıda güvenliği/kamu sağlığı: İngiltere’de gıda güvenliği ve kamu sağlığı ile ilgili kurallar genelde iç pazar düzenlemeleri kapsamında ele alınmış ve etiketleme kuralları/işletmelerin uyması gereken hijyen kurallar ile düzenlenmiştir. 49 İngiltere’de satışa sunulan bütün gıda maddelerinin ‘Food Safety Act’a ve ‘Trade Description Act’a uygun olması gerekmektedir. Bu mevzuat gıda maddelerinin etiketlerinde tüketiciyi yanlış yönlendiren tanımlamalar kullanılmasını yasaklamıştır. Bu kuralların uygulanması Ticaret Standartları Ofisi’nce (Trading Standards) denetlenmektedir. Ekmek, bal, kahve, reçel, süt, bebek mamaları gibi ürünlerde Gıda Güvenliği Yasasına (Food Safety Act) dayalı olarak özel etiketleme kuralları uygulanmaktadır. Bunu düzenleyen mevzuat ‘Food Labelling Regulations 1996’dır. AB’de uygulanan kurallar, genel olarak gıda maddelerinin etiketlerinde ürün, içerdiği maddeler, besin değerleri, katkı maddeleri, kullanım süreleri, saklama koşulları, vs. bilgilerin doğru olarak belirtilmesini ve bunların en az dört dilde etiket üzerinde gösterilmesini gerektirmektedir. İngiltere’ye gıda ürünleri ithalatında, gıda güvenliği bakımından sorumluluğu bulunan devlet kurumları aşağıda gösterilmiştir: Food Standards Agency (FSA) http://www.food.gov.uk/ DEFRA http://www.defra.gov.uk/ Her Majesty’s Revenue & Customs (HMRC) http://www.hmrc.gov.uk Food and Veterinary Office of the EU Commission (FVO) http://europa.eu.int/comm/food/fvo/index_en.htm Local Authorities and Port Health Authorities http://www.defra.gov.uk/animalh/inttrde/prod-im/prodbips.htm Local Authorities Co-ordinators of Regulatory Services (LACORS) http://www.lacors.gov.uk/pages/trade/lacors.asp Association of Port Health Authorities (APHA) http://www.apha.org.uk/ Maritime Coastguard Agency (MCGA/MCA) http://www.mcga.gov.uk/c4mca/mcga-home Medicines and Healthcare Products Regulatory Agency (MHRA) http://www.mhra.gov.uk/home/idcplg?IdcService=SS_GET_PAGE&nodeId=5 SITPRO (Formerly 'The Simpler Trade Procedures Board') http://www.sitpro.org.uk Scottish Executive Environment and Rural Affairs Department (SEERAD) http://www.scotland.gov.uk/topics/agriculture Welsh Assembly Government's Department of Environment Planning and Countryside (DEPC) http://www.countryside.wales.gov.uk/ Department of Agriculture and Rural Development (DARD) http://www.dardni.gov.uk . State Veterinary Service (SVS) http://www.svs.gov.uk/ Centre for Environment, Fisheries & Aquaculture Science (CEFAS) http://www.cefas.co.uk . Pesticides Safety Directorate (PSD) http://www.pesticides.gov.uk . Plant Health and Seeds Inspectorate (PHSI) DEFRA website. Veterinary Medicines Directorate (VMD) http://www.vmd.gov.uk İngiltere’deki gıda kontrol laboratuarları : http://www.food.gov.uk/enforcement/monitoring/foodlabs/foodcontrollabs İngiltere http://www.food.gov.uk/enforcement/monitoring/foodlabs/foodcontrollabs#h_2 Galler http://www.food.gov.uk/enforcement/monitoring/foodlabs/foodcontrollabs#h_3 İskoçya http://www.food.gov.uk/enforcement/monitoring/foodlabs/foodcontrollabs#h_4 Kuzey İrlanda http://www.food.gov.uk/enforcement/monitoring/foodlabs/foodcontrollabs#h_5 50 1.5. Diğer Konular 1.5.1. Canlı Hayvan ve Hayvansal Ürün İthalatına Getirilen Yasak: İngiltere, Kuzey İrlanda ve İskoçya'da canlı hayvan ve hayvansal ürünlerde görülen BSE (Bovine Spongiform Encepholpathy) hastalığı nedeniyle, bu ülkeler orijinli küçük ve büyükbaş hayvanlar ile bunların ürünlerinin ithalatı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafindan, 27 Mart 1996 tarihinden itibaren yasaklanmıştır. Bu yasak 19 Aralık 2000 tarihinde yeniden düzenlenen ürün listesi çerçevesinde devam etmektedir. Yine İngiltere, Kuzey İrlanda ve İskoçya'da canlı hayvan ve hayvansal ürünlerde görülen mavidil (blue tongue) nedeniyle bu ülkeler orijinli küçük ve büyükbaş hayvanlar ile bunların ürünlerinin ithalatı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafindan 1 Kasım 2007 tarihinden itibaren yasaklanmıştır. 2007 ve 2008 yıllarında İngiltere’nin belli bölgelerinde ortaya çıkan kuş gribi hastalığı (avian influenza) nedeniyle getirilen yasaklar ise kaldırılmıştır. Diğer taraftan, Türkiye’de hayvan hastalıkları ile mücadelede önemli bir faktör olan, veterinerlik alanında kullanılan aşı, serum ve biyolojik madde gibi veteriner biyolojik ürünlerinin üretim safhalarında kullanılan, hayvansal orijinli (sığır, koyun ve keçi cinsi hayvanlar) ürünlerin, BSE-TSE (Transmitter Spongiform Encepholpathy) yönünden ari olan ülkelerden temin edildiğinin ithalatçılar tarafından belgelenmesi ve bu belgenin üretici firmanın bulunduğu ülke resmi otoritesince onaylanması durumunda, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nca sözkonusu ürünlerin ithalatına izin verilmektedir. 1.5.2. Internet, Elektronik Ticaret, Elektronik Ortamda Veri Transferi: İngiltere’de, elektronik ticaret, internet, yapay zeka ve ‘multimedia’ alanlarında araştırma geliştirme faaliyetlerinde önemli bir potansiyel bulunmaktadır. Önemli IT firmaları ile akademik kuruluşlar arasında işbirliği yaygındır. Global nitelikteki çok sayıda firma uluslararası araştırma geliştirme merkezlerini İngiltere’ye taşımış ve yeni ürün araştırma, tasarım ve geliştirme faaliyetlerini buradan sürdürmektedir. Bu kapsama giren firmaların çoğunun üniversitelerle stratejik ilişkileri ve ortak araştırma çalışmaları bulunmaktadır. Üniversiteler bünyesindeki araştırma/bilim parkları, yaklaşık %50’si IT-iletişim alanında faaliyet gösteren 1400’ün üzerinde firma ile işbirliğini geliştirmektedir. Microsoft, ABD dışındaki ilk araştırma merkezini İngiltere’de Cambridge’de kurmuştur. İngiltere’de elektrik, elektronik, bilgisayar teknolojileri ve telekomünikasyon alanında faaliyet gösteren firmaların iş, ürün ve teknoloji geliştirme çalışmalarını sürdürdüğü 100’den fazla bilim parkı ile yüksek teknolojiye dayalı iş kuruluşlarını desteklemek için faaaliyet gösteren 300’den fazla işletme kuluçkası (business incubator) bulunmaktadır. İngiltere, bilişim alanında AB’nin en büyük pazarı kabul edilmektedir. İngiltere, dünyanın önemli IT firmalarının tercih ettiği bir ülkedir. IBM, Oracle, Microsoft, Sun Micro Systems and Fujitsu gibi büyük teknoloji firmalarının İngiltere’de önemli araştırma, geliştirme faaliyetleri bulunmaktadır. 51 Ekonomi Bakanlığı kaynaklarına göre, İngiltere’de çoğu küçük ve orta ölçekli olmak üzere 100.000’den fazla firma yazılım, internet ve bilgisayar hizmetleri ile ilgilenmektedir. Sadece büyük IT firmalarının değil, küçük ve orta ölçekli firmaların da bu pazarı tercih etmelerinin en önemli nedenleri olarak, pazardaki uzmanlık seviyesi ve IT sektörüne yapılan yatırım seviyesi gösterilmektedir. İngiltere’de doğrudan IT alanındaki ihracata verilen bir destek bulunmasa da, bu alanda faaliyet gösteren yaratıcı, dinamik gelişime açık küçük ve orta ölçekli IT firmaları proje bazında devlet yardımından faydalanabilmektedir. Nitelikli istihdam kaynağı oldukları için yüksek teknoloji ve bilgi gerektiren faaliyetler ile uğraşan işletmeler yerel yönetimler, bölgesel kalkınma kuruluşları, merkezi hükümet ve AB’den mali destek almaktadırlar. Söz konusu destek programları başlıklar itibariyle şunlardır: (a) İşletme büyüklüğüne göre verilen Ar-Ge Vergi Kredisi ve İstisnası; (b) Proje bazında verilen Ar-Ge Yardımı; (c) AB projeleri için EUREKA ; (d) proje bazında AB çerçeve programı yardımı Endüstriyel ar-ge faaliyetlerinin finansmanı için kullanılan bir dizi İngiliz ve AB fon kaynakları bulunmaktadır. Bu kaynaklar IT ar-ge faaliyetlerinde de etkin bir şekilde kullanılmaktadır. Genel olarak Hükümet, İngiltere ile diğer ülkeler arasında IT alanındaki işbirliğini artıracak çalışmaları desteklemektedir. Internet, elektronik ticaret, kişisel bilginin elektronik ortamda transferi, IT alanındaki mal ve hizmetlerin ithali ve ihracı gibi alanlarda uygulanan kurallar AB genelinde belirlenmiş olan kurallardır. Ekonomik ve ticari alanda faaliyet gösteren, gerek doğrudan bu sektörde çalışan gerekse başka sektörde faaliyette bulunup IT altyapısını kullanmak durumunda olan Türk firmalarının, elektronik ticaret, data transferi, internet, ‘software’ vs. alanlarda AB’de uygulanan kurallara dikkat etmeleri gerekmektedir. 1.5.3. Ödeme şekilleri: Ödeme şekli olarak peşin ve akreditifli ödeme başta olmak üzere, vesaik mukabili, mal mukabili ve vadeli ödeme mevcut ödeme seçeneklerini oluşturmaktadır. Vadeli ödeme şeklinde genel olarak 45 gün vade tanınmaktadır. Özellikle son yıllarda, ikili ticari ilişkilerde yaygın olarak görülen durum, Türk firmalarının açık hesaba mal göndermeleridir. Bu tür bağlantılarda zaman zaman ciddi sorunlar yaşanmakta, ortaya çıkan ticaret anlaşmazlıklarının çözümü her zaman mümkün olamamaktadır. Bütün ticari işlemlerde öncelikle, ticari bağlantının ilk aşamasından itibaren her konunun geçerli yazılı metinlere dönüştürülmesi (sözleşme yapılması) ve ödemelerin bankalar aracılığıyla güvence altına alınması önemlidir. Açık hesap esasına dayalı çalışma yöntemi ancak, uzun süreli, sorunsuz iş ilişkileri sonucunda sağlanmış güven ilişkisine dayalı olarak ve özel durumlar için düşünülmelidir. Ayrıca, ortaya çıkabilecek ticari risklerin asgariye indirilebilmesini teminen ticari ilişkiye girilecek firma ile ilgili kredi güvenilirliğinin (credit history) araştırılmasında ve Türk Eximbank’ın ihracat kredi sigortası yaptırılmasında fayda bulunmaktadır. 52 1.5.4. Haberleşme: İngiltere’de internet ve elektronik posta kullanımı yaygındır. Bir çok sektörde elektronik posta yoluyla haberleşme iş kültürünün bir parçası haline gelmiştir. İş ilişkilerinde kurumsal kimliğin ortaya konulması genellikle olumlu sonuç vermektedir. Firmaların kurumsal kimliklerini yansıtan önemli ve etkili tanıtım aracı firma ‘web’ sayfalarıdır. İngiliz firmalarla iş yapmak isteyen firmaların, örneğin ‘yahoo’ veya ‘hotmail’ uzantılı e-posta adreslerinden değil, kendi firmalarına ait kurumsal ‘domain name’ uzantılı e-posta adreslerinden yazışmaları; ürettikleri ürünler ve hizmetlerle ilgili detaylı bilgileri ‘web’ adreslerine koymaları; ‘web’ adreslerinde gösterilen diğer temas detaylarının, İngilizce temas kurulabilecek ve şirketin kurumsal kimliği, ürettiği mal ve hizmetler konusunda gerekli açıklamaları verebilecek, olası şiparişleri alabilecek bir firma yetkilisine ait olması önemlidir. Ayrıca İngiliz firmalarla ticari ve ekonomik ilişkilerini sürdürmek isteyen firmaların güncel temas bilgilerini Türkiye İhracatçılar Rehberi’ne ve bağlı oldukları İhracatçı Birliklerinin veri tabanı programlarına ve ilgili olabilecek diğer meslek kuruluşlarına ve Londra Ticaret Müşavirliği’nin veri tabanı programına (http://www.musavirlikler.gov.tr http://www.turkishtrade.org.uk) kaydettirmeleri önemlidir. Bu bilgiler, İngiliz firma taleplerinin yanıtlanmasında kullanılmaktadır. Bu nedenle, zaman içerisinde firma temas detaylarında ortaya çıkabilecek değişikliklerin bu kayıtlara yansıtılması gereklidir. Diğer taraftan, İngiliz firmalar ile elektronik haberleşme konusunda İngiltere’de uygulanan ‘Telecommunications (Data Protection and Privacy) Regulations 1999’ ve ‘The Directive on Privacy and Electronic Communications Directive 2002/58/EC’ hükümlerine dikkat edilmesi gerekmektedir. 1.5.5. Ticaretle İlgili Kuruluşlar: İngiltere’de, genel olarak Merkezi hükümete bağlı kuruluşlar politika alanında çalışmaktadır. Uygulama, doğrudan veya dolaylı olarak Merkezi Hükümete veya yerel yönetimlere bağlı çeşitli kurumlar veya özel sektör meslek organizasyonları tarafından sürdürülmektedir. İngiltere’de bir ‘network’ organizasyon şeklinde faaliyet gösteren meslek kuruluşları (Örneğin: Business Links, Small Enterprises Agencies, Development Agencies vs.), Ticaret veya Sanayi Odaları İngiltere’nin ikili ticari ve ekonomik ilişkilerini geliştirmek ve temsil ettikleri firmaların ekonomideki etkinliğini ve verimliliğini artırmak ve rekabetçi bir yapıda çalışmalarını sağlamak bakımından önemli bir rol üstlenmişdir. Çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren İngiliz firmaların verimliliği, etkinliği ve rekabetçi özelliği esas hareket noktası olmakla birlikte, bu durumun ikili veya çoklu işbirliği ile sağlanabileceği durumlarda, bu tür meslek kuruluşları diğer ülkelerden firmalar ile İngiliz firmalar arasındaki işbirliğini geliştirmeye dönük çalışmalar yapmaktadır. Bu kapsamda, İngiliz firmalarla ticari ve ekonomik ilişkilerini geliştirmek isteyen Türk firmalarının ve bunları temsil eden meslek organizasyonlarının İngiltere’de yerleşik meslek kuruluşları ile işbirliğini geliştirmesi önem kazanmaktadır. İngiltere’de faaliyette bulunan firmaların ticaret ve sanayi odalarına üyeliği zorunlu değildir. İngiltere’de faaliyette bulunan meslek kuruluşlarına ilişkin bilgiler Londra Ticaret Müşavirliği web sayfasında gösterilmiştir. 53 1.5.6. Şirket Kuruluşu: İngiliz Şirketler Kanununa göre, şirketler ‘limited’ veya ‘public limited’ statüsünde kurulabilmektedir. Kamuya açık bir şirketin veya sorumluluğu sınırlı olmayan bir şirketin en az iki kurucusunun bulunması zorunludur. Şirket kuruluşu ile ilgili işlemler yeni bir şirket kuruluşu olarak düşünülebileceği gibi ilgililerden hazır tip şirket kuruluş sözleşmelerini temin edilerek, sadece adına kayıt yaptırmak suretiyle de, şirket kuruluşu gerçekleştirilebilmektedir. Şirket kuruluşu için gerekli olan evrakın tamamlanarak, İngiltere ve Galler merkezli şirketler için şirket kayıtlarının yapıldığı ve yıllık bildirimlerin ve raporların sunulduğu Cardiff’de bulunan Ticaret Siciline (Companies House) gönderilmesi; şirket merkezi İskoçya (Scotland) ise sözkonusu evrakın Edinburg’daki Kayıt Ofisine gönderilmesi gerekmektedir. Halka açık olmayan, limited şirketlerde en az bir şirket yöneticisi (director) ve bir de şirket yazmanının (company secretary) bulunması, halka açık şirketlerde ise enaz iki şirket yöneticisi ve bir şirket yazmanı olması zorunludur. Şirket faaliyetleri devam ettiği sürece, şirket ve yönetici ile ilgili her türlü değişikliğin, ilgili standart dökümanlar kullanılmak suretiyle Kayıt Ofisine bildirilmesi gerekmektedir. Türkiye’de kurulu bir şirketin İngiltere’de işlerini yürütmek üzere, faaliyetlerinin niteliğine göre şube veye temsilcilik olarak bir birim açmak istemesi halinde, bu birimin yine Şirket Kayıt Ofisine kayıt ettirilmesi gerekmektedir. İngiltere’de kısa süre içerisinde kuruluş işlemlerinin tamamlanabilmesi mümkündür. Türk şirketlerince kurulacak şirketlerle ilgili olarak bir sabit sermaye zorunluluğu bulunmamaktadır. Şube ve temsilcilikler Türkiye’deki şirket adıyla kayıtlarını yaptırabilmektedir. Ancak, bu şirket adının daha önceden kayıtlı olması veya şirket adıyla ilgili kısıtlayıcı hükümler bulunması halinde, anılan şube veya temsilcilik adının verilen süre içinde değiştirilmesi gerekmektedir. Şube ve temsilciliğin yönetici ve adres değişiklikleri ile firma adı ve ana sözleşmede yapılacak diğer değişikliklerin, ana firmanın yıllık bilançoları ile kar-zarar hesaplarının Şirket Kayıt Ofisine bildirilmesi gerekmektedir. İngiltere’de ekonomik veya ticari hayatta faaliyette bulunabilmek için mutlaka bir ‘limited’ veya ‘public limited’ şirket kurulmasına gerek bulunmamaktadır. ‘Sole trader’ veya ‘partnership’ statüsünde, tüm hak ve sorumlulukların ilgili kişi veya kişilerde olduğu bir formatta, ticari faaliyetleri sürdürmek mümkündür. Bu durumda ilgili kişilerin, İngiltere’nin vergilerle ilgili devlet kurumu olan Gelir ve Gümrük İdaresi’nde vergi kaydının bulunması gerekmektedir. Şirket kuruluşu ile ilgili daha kapsamlı bilgi Müşavirliğimiz web sayfasında İngiltere’de İş Kurmak notunda yer almaktadır. http://www.musavirlikler.gov.tr/altdetay.cfm?AltAlanID=1266&dil=TR&ulke=LON Kaynak: http://www.companieshouse.gov.uk http://www.hmrc.gov.uk 1.5.7. Türk-İngiliz İş Konseyi: Türk-İngiliz İş Konseyi’nce 2009 yılında düzenlenen programlar listesine aşağıda yer verilmiştir. 54 Avrupa Birliği Çevre Müktesebatı Ve Ulusal Uygulamalar Özel Sektör Bilgilendirme Semineri, Kasım 2009, İstanbul Türkiye-İngiltere Karma Ekonomik Komisyon Toplantısı'na Katılım, Haziran 2009, Ankara Türk İngiliz İş Konseyi ortak komite toplantısı, Haziran 2009, Londra 1.5.8. Ulaştırma: İki ülke arasındaki karayolu ile yolcu ve eşya taşımacılığı, 9 Eylül 1977 tarihli Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Anlaşması ve Kara Ulaştırması Karma Komisyon Toplantıları sonunda düzenlenen Protokollar çerçevesinde yürütülmektedir. İki ülke arasında karayolu taşımalarından kaynaklanan sistematik bir sorun bulunmamaktadır. 1.5.9. Çalışma ve Sosyal Güvenlik: Türkiye ile İngiltere arasındaki, 1961 tarihli “Sosyal Güvenlik Sözleşmesi”nin yerine geçmek üzere hazırlanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Hükümeti Arasında Sosyal Güvenlik Sözleşmesi ve Eki Sağlık Bakımı Hakkında Protokol” (http://www.musavirlikler.gov.tr/upload/LON/socsectyag.pdf) 20 Aralık 1999 tarihinde Londra’da imzalanmış ancak henüz yürürlüğe girmemiştir. 1.5.10. Pazarlama, Tanıtım ve Diğer Hizmetler: İkili ticari bağlantılarda, her iki taraftan firmanın ticari ilişkinin başladığı noktada, satışa konu ürünün kalitesi, fiyatı, satış şekli ve ödemeye ilişkin hususlara dair tüm detayların yazılı teyidini almasında yarar bulunmaktadır. Telefonla yapılan konuşmaların iş ilişkisinde önemli olduğu düşünülüyorsa, bunun hemen sonrasında konunun yazılı bir metne dönüştürülmesi her iki taraf için de önemlidir. Uzun dönemli iş bağlantısı potansiyeli taşıyan fırsatların, karşılaşılması olası ve rasyonel kriterlerle açıklanması güç aksamalar nedeniyle elden kaçırılmaması için, ikili ticari ilişkilerin başında kararlaştırılan ürünün kalitesi, taşınması ve alıcıya teslimine ilişkin belirlenen kayıt ve sürelere uyulması önemlidir. Sektörler itibariyle yayın yapan ihtisas dergileri başta olmak üzere, dergi ve gazete reklamları sıklıkla kullanılan ve etkili olan tanıtım araçlarıdır. Bunun yanısıra, daha maliyetli olmakla birlikte, televizyon ve şehiriçi reklam panoları tanıtım amacıyla kullanılan etkin araçlardır. İngiltere’de düzenlenen fuarlara katılmak yoluyla ürün tanıtımı oldukça etkilidir. İngiltere’de büyük ölçekli alım yapan firmaların yanısıra, doğrudan tüketiciye ürün temin eden, küçük butikler şeklinde çalışan mağazacılık anlayışı oldukça yaygındır. Bu kategoriye giren alıcı kitlesine ulaşabilmek için, İngiltere’de düzenlenen fuarlara katılmak önem kazanmaktadır. İngiltere’de düzenlenen fuarlara ilişkin bilgilere Müşavirlik web sayfasından (http://www.musavirlikler.gov.tr/detay.cfm?AlanID=6&dil=TR&ulke=LON) ulaşılabilmektedir. 55 1.5.11. Dış Talepler ve Müşavir Veri Tabanı Programı Ingiliz firmaların Londra Ticaret Müşavirliği’ne ilettiği Türkiye’den ithalat talepleri, ilgili İngiliz firmaların onayları alınmak kaydıyla Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın internet adresinde (http://www.dtm.gov.tr/dtmdistalep/login.cfm) ihracatçılarımıza duyurulmaktadır. Londra Ticaret Ticaret Müşavirliği web sayfası ve firma veri tabanı programı 2004’de uygulamaya konulmuştur. Müşavirlik firma veri tabanı programı ile Türkiye- İngiltere arasında iş yapan firmalara, Londra Ticaret Müşavirliği web sayfasında bulunan ‘firma başvuru formu’nu doldurarak veri tabanı programına kaydolabilme ve taleplerini ‘web’ üzerinden Ticaret Müşavirliği’ne iletebilme olanağı getirilmiştir. Türkiye'deki firmaların Müşavirlik veri tabanına kaydettiği bilgiler İngiliz firmalardan alınan başvuruların yanıtlanmasında değerlendirilmekte, İngiliz firma bilgileri ise Türk firmaların başvurularının yanıtlanmasında ve bilgisayar ortamında eşleştirme işlemlerinin yapılmasında kullanılmaktadır. Ayrıca, İngiltere ile iş yapmak isteyen Türkiye’de yerleşik firmalar veya Türkiye ile iş yapmak isteyen İngiltere’de yerleşik firmalar ‘web’ üzerinden taleplerini Londra Ticaret Müşavirliği’ne iletebilmektedir. İngiltere’de devlet ve özel sektör kuruluşları tarafından düzenlenen ihaleler, dış ticaretle ilgili mevzuat, İngiltere ekonomisindeki gelişmeler, ikili ticari ilişkiler, ekonomi ve ticaret ortamını düzenleyen mevzuat, çalışma hayatı, hükümete bağlı veya hükümet dışı kuruşlar, meslek organizasyonları, İngiltere’de bulunan Türkiye Temsilcilikleri, hava durumu, tatil günleri, basın yayın organları, oteller gibi konularda Londra Ticaret Müşavirliği web sayfasında detaylı bilgilere yer verilmiştir. Aynı zamanda, Müşavirliğimizce hazırlanan aylık raporlar, sektörel raporlar ve ikili ticari ilişkilerin geliştirilmesi için önemli notlar hazırlandıkça web sayfamız güncellenmektedir. Tarım, ticaret, hizmetler, ulaştırma, inşaat ve turizm sektörlerinde faaliyet gösteren önemli Bakanlık/Kurum/Kuruluş/Dernek/Birlik ve sektörel portalların adres bilgilerine Londra Ticaret Müşavirliği web sayfasında (www.turkishtrade.org.uk ve www.musavirlikler.gov.tr) ve bu rapor ekinde yer alan Kaynakça bölümünde yer verilmiştir. 1.6. Yıl İçinde Gerçekleştirilen Etkinlikler - Fuarlar 1.6.1. İngiltere’deki Etkinlikler: 2009 Türk Tekstil Ürünleri Fuarı I: Ulusal katılım organizasyonu İTKİB tarafından yapılan fuar 13-14 Ocak 2009 tarihinde Olympia 2 salonlarında gerçekleştirilmiştir. Fuara 21 Türk tekstil firması katılım sağlamıştır. Doing Defence and Security Business with Turkey Semineri: 17 Şubat 2009 tarihinde UK Trade and Investment, Savunma Sanayi Müsteşarlığımız ve Sayın Büyükelçimiz’in konuşma yaptığı semineri düzenlemiştir. 56 Türk Finans Sektörü ve Türkiye İş Ortamının Görünümü Semineri: International Financial Services London adlı kuruluş tarafından 26 Şubat 2009 tarihinde Londra’da Büyükelçimizin de konuşma yaptığı seminer düzenlenmiştir. The International Food & Drink Event -IFE09: Gıda ürünleri alanında Avrupa’nın en önemli fuarlarında bir tanesi olan ve iki yılda bir düzenlenen IFE fuarı 15-18 Mart 2009 tarihinde EXCEL fuar alanında yapılmıştır. Ulusal katılım organizasyonu EİB tarafından gerçekleştirilen fuara, 10 Türk gıda firması milli katılım ile 6 firmamız ise bireysel olarak katılım sağlamıştır. Turkey : A Strategic Crossroads in Europe Semineri: 26 Mart 2009 tarihinde Londra Ticaret Odası tarafından düzenlenmiştir. Turkey -Business Opportunities Briefing (Multi-Sector): Thames Valley Ticaret Odası 4 Haziran 2009 tarihinde düzenlemiştir. Turkey - Doing Business in Turkey (Multi-Sector) Semineri: 16 Temmuz 2009’da UKTI Güney Doğu İngiltere ofisi West Sussex’de düzenlemiştir. Exporting to Turkey – Export Market, Finance, Logistics and Procedures Semineri: Türk İngiliz Ticaret ve Sanayi Odası’nın 30 Temmuz 2009’da düzenlediği seminerde Müşavirliğimiz tarafından sunum yapılmıştır. Doing Business in Turkey Semineri: UKTI ve The International Agri-Technology Centre işbirliği ile 26 Ekim 2009’da Gloucestershire’da düzenlenmiştir. Doing Business in Turkey Semineri: 22 Ekim 2009 tarihinde Manchester şehrinde The Enterprise Europe Network Northwest ve Northwest Regional Development Agency organizatörlüğünde düzenlenmiştir. Türk Tekstil Ürünleri Fuarı II: Ulusal katılım organizasyonu İTKİB tarafından yapılan fuar 26-27 Ekim 2009 tarihinde Olympia 2 salonlarında gerçekleştirilmiştir. Fuara 23 Türk tekstil firması katılım sağlamıştır. 2010 Trading with Turkey Semineri: 2 Mart 2010 tarihinde Türk İngiliz Ticaret ve Sanayi Odası tarafından düzenlenen seminerde Müşavirliğimiz tarafından bir sunum yapılmıştır. Turkey: Develop Your Business In One Of The World's Leading Trading Hubs Semineri: Londra Ticaret Odası ve UKTI ortak organizasyonu ile 15 Mart 2010 tarihinde Londra’da düzenlenmiştir. Ticaret Heyeti ve İş Forumu: Başbakan Sayın Tayyip Erdoğan 15-16 Mart tarihlerinde ve Devlet Bakanı Sayın Zafer Çağlayan 15-18 Mart tarihlerinde Londra’ya resmi bir ziyaret gerçekleştirmiştir. 16 Mart tarihinde Sayın Başbakan, Sayın Bakan ve İngiltere Adalet Bakanı Jack Straw’ın da katılımıyla Türkiye’den gelen ticaret heyeti temsilcileri ile İngiltere’de yerleşik Türk işadamlarımıza yönelik bir öğlen yemeği düzenlenmiştir. Sayın Bakan’ın ziyareti 57 kapsamında 17 Mart tarihinde ise Guildhall’da İş Forumu düzenlenmiş, 18 Mart tarihinde ise JETCO 2. Dönem Toplantısı gerçekleştirilmiş ve Protokol imzalanmıştır. Commercial Vehicle Show 2010: Ticari araçlar ve yan sanayi ürünleri alanında önemli bir fuar olan Commercial Show 2010 13-15 Nisan 2010 tarihlerinde Birmingham’da NEC Fuar alanında yapılmıştır. Ulusal katılım organizasyonu Senexpo tarafından gerçekleştirlen fuara, 16 Türk firması katılmıştır. Türk Öğrenciler Birliği Etkinliği: 21 Nisan 2010 tarihinde Türk Öğrenciler Birliği tarafından düzenlenen etkinlikte Müşavirliğimiz tarafından bir sunum yapılmıştır. Networking Toplantısı: 11/05/2010 tarihinde Türk İngiliz Ticaret ve Sanayi Odası tarafından gerçekleştirilmiştir. 2010 yılının kalan kısmında İngiltere’de düzenlenecek diğer ulusal fuarlar, milli katılım organizasyonları ve seminerler aşağıda belirtilmiştir. Business Opportunities in Turkey Semineri: 25 Haziran 2010 tarihinde Manchester’da The Enterprise Europe Network tarafından düzenlenecek seminerde Müşavirliğimiz bir sunum gerçekleştirecektir. 1.6.2. Türkiye’deki Etkinlikler, Fuarlar, Alım Heyeti Programları: 2009 (Ek Liste 2) 1. Istanbul Jewellery Show Alım Heyeti 2. Turkey World Trade Bridge Event Alım Heyeti 3. Dünya Türk Girişimciler Kurultayı Alım Heyeti 4. Istanbul Fashion, Textile and Apparel Conference and Exhibition Alım Heyeti 5. EVTEKS Istanbul Home Textiles Exhibition – sadece basın editörleri için Heyet 6. Istanbul Fashion Fair 2009-II Alım Heyeti 7. Istanbul Leather Fashion Fair Alım Heyeti 8. Istanbul Packaging Industry Fair Alım Heyeti 9. Istanbul Fashion Days Alım Heyeti 10. Istanbul Züccaciye ve Hediyelik Eşya ve Elektrikli Ev Gereçleri Fuarı Alım Heyeti 11. Gıda ve Ipack Fuarları Alım Heyeti 12. Narenciye Sektörü Alım Heyeti Müşavirliğimizin düzenlediği veya katılım sağladığı yukarıda anlatılan alım heyetleri ve etkinlikler dışında, İngiliz kurum ve kuruluşlar tarafından 2009 yılında Türkiye’ye gerçekleştirilen ziyaretler aşağıda özetlenmektedir. The Engineering Industries Association, İstanbul’da 5-8 Şubat 2009 tarihlerinde düzenlenecek olan Win – World of Industry Fuar’ına, İngiliz firmalar ile katılım sağlamıştır. 58 International Business Wales organizatörlüğünde 2009 Mart ayında İstanbul’a bir ticaret heyeti ziyareti yapılmıştır. Londra’nın finansal merkezi olan City bölgesinin yönetiminden sorumlu Lord Mayor of the City of London, Ian Luder, ve kendisine eşlik eden işadamları delegasyonu Mart ayında ülkemize dört günlük bir ziyaret gerçekleştirmiş; özellikle finansal, hukuk, eğitim, denizcilik ve altyapı sektörlerinde iki ülke arasındaki işbirliğinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Türkiye ile İngiltere arasındaki dış ticaretin geliştirilmesine yönelik olarak Dış Ticaret Müsteşarlığı ile UK Trade & Investment arasında, yılda en az bir kere toplanması hedeflenen, Joint Economic and Trade Committee (JETCO) anlaşması ticaret ve yatırımdan sorumlu bakan Lord Davies’in Haziran 2009’da Türkiye ziyareti sırasında imzalanmıştır. Türkiye’de Haziran 2009’da düzenlenen Uluslararası Tekstil Makineleri Fuarı’na İngiliz Tekstil Makinesi Sanayicileri Derneği (British Textile Machinery Association) organizatörlüğünde İngiliz firmaların katılımı UKTI tarafından desteklenmiştir. UKTI Kuzey Doğı İngiltere ofisi ve Yorkshire and Humberside bölgesi ofisi 13-18 Eylül 2009 tarihleri arasında Türkiye’ye bir ticaret heyeti ziyareti (Turkey - Market Visit (Multi Sector)) düzenlemiştir. British Water ve BtoB kuruluşları tarafından 19-23 Ekim tarihlerinde Ankara, Mardin, Urfa, Diyarbakır ve Gaziantep’te su ve çevre konularında kaynak kullanımına ilişkin seminerler organize edilmiştir. Türkiye’de Haziran 2009’da düzenlenen Uluslararası Tekstil Makineleri Fuarı’na İngiliz Tekstil Makinesi Sanayicileri Derneği (British Textile Machinery Association) organizatörlüğünde İngiliz firmaların katılımı UKTI tarafından desteklenmiştir. UKTI’ın Güney Doğu İngiltere bölge ofisi 1 – 6 Kasım 2009’da Türkiye’ye ziyaret gerçekleştirmiştir. UKTI’ın desteğiyle Northwest Regional Development Agency ve NW Lancashire Ticaret Odası 12-15 Kasım 2009 tarihlerinde düzenlenen Otomotiv 2009 Fuarı’na İngiliz firmalardan oluşan bir delegasyon ile katılım sağlamıştır. 2. Değerlendirme: İngiltere dış ticaretimizde fazla verdiğimiz tek AB ve OECD üyesi ülkedir. Bununla beraber, İngiltere’nin 341 milyar GBP ile dünyanın dördüncü büyük ithalat pazarı olduğu nazara alındığında çok daha büyük bir ticaret hacmine ulaşmak mümkündür. Ayrıca, İngiltere’de yerleşik Türk nüfus ve girişimciler ile ülkemizi ziyaret eden çok sayıda İngiliz turist ihraç ürünlerimiz için hazır bir pazar ortamı oluşturmaktadır. Ulaşım ve iletişim 59 kolaylığı iki ülke arasındaki iş temaslarını ve pazarlama faaliyetlerini yoğunlaştırmaktadır. Pazara yakın olmak veya dağıtım kanalına girmek için İngiltere’de temsilcilik, ofis, mağaza ve depo açan ihracatçı sayımız giderek artmaktadır. Tüm bunlar karşılıklı ticarete olumlu yansımaktadır. İleriye dönük olarak, ürün komposizyonumuzun genişletilmesinin daha önemli olduğu düşünülmektedir. İki ülkenin ekonomik yapısı ve üretim imkanları bakımından tamamlayıcı unsurlarının değerlendirilmesi karşılıklı kazanç sağlayacaktır. Çeşitli gıda ürünleri, şarap, yapı malzemeleri, ev tekstili, mobilya, cam eşya, porselen ve mücevherat gelişme potansiyeli olan ticaret sektörlerinden sadece birkaçıdır. Otomotiv ana/yan sanayi, makina imalat, yat inşa, gemi inşa alanlarında faaliyet gösteren İngiliz firmalar yüksek kalite ve düşük maliyetli üretim yapılabilecek ortaklar arayışındadır. İngiliz firmalarının tasarım, teknik gelişim ve marka altyapısı dikkate alındığında bu tür ortaklıklar ülkemiz firmaları için de iş hacmi yaratmanın dışında know-how, global pazarlama imkanları gibi önemli avantajları içinde barındırmaktadır. İngiltere tekstil ve konfeksiyon sektöründeki üretim birimlerini neredeyse tamamen ülke dışına kaydırmasına karşın, tasarım ve teknik tekstiller konusunda sektörde önemli bir oyuncu olmaya devam etmektedir. Özellikle teknik teksitller konusundaki çalışmalar devlet tarafından da desteklenen araştırma enstitüleri eliyle yürütülmektedir. Ülkemiz tekstil/konfeksiyon sektörünün dönüşüm ihtiyacı düşünüldüğinde, bu alanlarda yapılacak işbirlikleri önemli faydalar sağlayacaktır. Kurulabilecek ortaklıklara verilebilecek en iyi örneklerden biri müteahhitlik sektörüdür. Canlı ingiltere iç pazarı, yaklaşan olimpiyatlar ve müteahhitlik sektörünün oldukça serbest, düzenlemeleri sınırlı bir sektör olması İnglitere piyasasını cazip hale getiren önemli özelliklerdir. Ayrıca ingiliz firmalarının finansal derinliği ve mühendislik altyapısı ülkemiz firmalarının uluslararası tecrübesi, riskli pazarlarda başarıları, kaliteli projeleri, dinamik yapısı ile birleştiğinde yanlız İngiltere için değil, üçüncü ülke pazarlarına yönelik başarılı ortaklıklar için de idealdir. Türkiye, bölgesinde en gelişmiş lojistik altyapıya sahip ülkedir. Limanlarımızın modernizasyonu ve gümrük birliği avantajımız ile tüm Avrupa ülkeleri için bir dağıtım merkezi olma potansiyelimiz bulunmaktadır. Özellikle taşımacılık şirketlerimizin bu imkanları araştırmasında ve kendilerini bu şekilde konumlandırmasında fayda olacaktır. 60 BİLGİ KAYNAKLARI: Devlet Kurumları 10 Downing Street Cabinet Office Companies House Companies Investigation Branch Court Service Department of Agriculture and Rural Development Department for Environment Food and Rural Affairs (DEFRA) Department of Energy and Climate Change Department for International Development (DFID) Department for Business, Innovation and Skills (BIS) BIS Enterprise and Business Support BIS Economics, Statistics and Analysis DirectGov Environment Agency EURO Information Financial Services Authority (FSA) Foreign and Commonwealth Office HM Revenue and Customs Office of Public Sector Information HM Treasury Home Office-Working in the UK Insolvency Service Legal Services Commission Money Claim Online National Statistics New Covent Garden Market Office of the Fair Trading The Office of Government Commerce Trading Standards UK Information Commissioner's Office UK Intellectual Property UK Parliament UK Patent Office and Trade Mark Registry UK VISAS Vehicle Certification Agency Kamu Kurumları ve Düzenleyici Kurumlar Bank of England Better Payment Practice British Library-Patents, Tradearks and Designs British Library-Researhing Business Information British Standards Institute (BSI) Business Support (Wales) Business Gateway (Scotland) Business Links Food Standards Agency Home-Grown Cereals Authority (HGCA) Institute of Directors Institute of Export Institute of Patentees and Inventors 61 Institute of Trademark Attorneys Intellectual Property Medicines and Healthcare Products Regulatory Agency (MHRA) National Lottery Commission NHS Purchasing OFCOM Office of Communication OFGEM Office of Gas and Electricity Markets PAYONTIME Research Councils UK Rural Payments Agency (RPA) SITPRO Soil Association UK Accreditation Service UK Trade and Investment Universities UK Meslek Organizasyonları ve Odalar Association of British Pharmaceutical Industry (ABPI) Association of Business Recovery Professionals BCC Chamber Online British Banker's Association British Chamber of Commerce British Chamber of Commerce in Turkey (BCCT) British Defence Equipment Technology and Services British International Freight Association (BIFA) Confederation of British Industry (CBI) Co-op Online Credit Services Association Debt Recovery Agents Electronic Commerce Association England Development Agencies European Business Directory Federation of Small Businesses Fresh Produce Consortium Fruitnet.com Insolvency Prectitioners Association Institute of Business Consulting Institute of Sales Promotion Intellect Technology Association Law Society of England and Wales Local Chamber of Commerce Local Enterprise Agencies London Stock Exchange Public Relations Consultants Association Retail Motor Industry Federation The Defence Suppliers Directory- Global Defence Marketplace The Flowers and Plants Association The Motor Industry Research Association (MIRA) The Recruitment and Employmet Confederation The Register of Patent Agent Turkish Bankers Association (TBA) Turkish-British Chamber of Commerce and Industry (TBCCI) Turkish Forum UK 62 UK Auto Industry UK Euro Info Centres UK Science Park Association (UKSPA) Basın Kurumları BBC Business Online Economist Financial Times Official Newspapers Patents and Designs Journals Reuters AB Adresleri Delegation of the EU Commission to Turkey EU Action Plan for Organic Food and Farming EU Business EU Commission EU Commission DG Trade-Exporting to the EU-Helpdesk EU Commission External Trade-Legislation EU Consumer Affairs EU Council EU Enlargement-Turkey EU Grants and Loans EU Food Safety EU Internal Market EU Law EU Market Access Database EU Official Journal EU Organic Farming-Guide to Community Rules EU Patent Search EU Pharmaceutical and Cosmetics Products & Regulations EU Presidency Product Safety Enforcement Forum of Europe TARIC Consultation Your Europe 63 EK LİSTELER: Ek Liste 1- 2009 Alım Heyeti Programları Fuar / Organizasyon Adı Alim Heyeti Tarihi Organizator Ihracatci Birligi 1 Istanbul Jewellery Show (www.rotaforte.com) 2 Turkey World Trade Bridge (www.tuskonwtb.com) 16-20 March 2009 1-7 June 2009 IMMIB (www.immib.org.tr) ITKIB, IMMIB, UIB, EIB 3 Dunya Turk Girisimciler Kurultayi (www.kurultay2009.org) Istanbul Fashion, Textile and Apparel Conference and 4 Exhibition (www.istanbulfashionconference.com) EVTEKS Istanbul Home Textiles Exhibition (www.itf5 evteks.com) 10-11 April 2009 IMMIB, EIB, UIB 10-12 May 2009 TGSD (www.tgsd.org) 19-23 May 2009 ITKIB (www.itkib.org.tr) ITKIB (www.itkib.org.tr) / UIB (www.uib.org.tr) 6 Istanbul Fashion Days (www.istanbulfashiondays.com/en/) 7 Istanbul Fashion Fair (www.cnr-if.com) Zuchex - International Housewares, Gift and Electrical 8 Appliances Fair (www.zuchex.com) 25-30 August 2009 26-30 August 2009 ITKIB (www.itkib.org.tr) ITKIB (www.itkib.org.tr) CNR (www.cnr.net) 13-17 October 2009 IMMIB (www.immib.org.tr) Life Media (www.zuchex.xom) 9 Istanbul Packaging Industry Fair (www.packagingfair.com) 20-24 October 2009 IIB (www.iib.org.tr) Tuyap (www.tuyap.com.tr) 10-14 November 2009 17-20 November 2009 ITKIB (www.itkib.org.tr) AKIB (www.akib.org.tr) Tuyap (www.tuyap.com.tr) - 1-5 December 2009 IIB (www.iib.org.tr) ITF (www.itf-exhibitions.com) 10 Istanbul Leather Fashion Fair (www.istanbulderifuari.net) 11 Narenciye Sektoru/ Citrus Sector Alim Heyeti International Food Exhibition and International Packaging and Food Processing Exhibitions ( www.itf-gida.com / 12 www.itf-ipack.com) Organizator (Fuar) Sirketi Rotaforte Fairs (www.rotaforte.com) TUSKON (www.tuskon.org.tr) DTM (www.dtm.gov.tr), DEIK (www.deik.org.tr) CNR (www.cnr.net) 64 METİN İÇİNDEKİ TABLOLAR: Tablo Tablo Tablo Tablo Tablo Tablo Tablo Tablo Tablo Tablo Tablo Tablo Tablo Tablo Tablo Tablo Tablo Tablo Tablo Tablo 1- Makroekonomik Göstergeler 2- Dünya Ekonomileri-GSYIH, Tüketici Fiyat Endeksi (CPI) ve Dünya Ticareti 3- İngiltere Ekonomisi-Ekonomik Öngörüler 4- İngiltere Ekonomisi-Ekonomik Öngörüler-Kamu Harcamaları ve Borçlanması 5- Toplam GSYİH’nın sektörel dağılımı 6- İngiltere Tarımı Kendine Yeterlilik, Verimlilik Endeksi, ve Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksleri 7- İngiltere Tarımı Gelir Rakamları 8- Ödemeler Dengesi Özeti 9- Toplam işgücünün sektörel dağılımı 10- İngiltere Mal ticareti 11- İngiltere Dış Ticaret Rakamları-Mal ve Hizmet Ticareti 12- İngiltere ithalatında önemli ülkeler 13- İngiltere’nin İhracatında başlıca ülkeler 14- İngiltere Ülke Grupları ve Ekonomik Topluluklara Göre Mal Ticareti 15- Türkiye istatistiklerine göre ikili ticaret 16- İngiliz istatistiklerine göre ikili ticaret 17- Başlıca Maddelere Göre İngiltere’nin Türkiye’den İthalatı 18- Başlıca Maddelere Göre İngiltere’nin Türkiye’ye İhracatı 19- İngiltere’ye ihracat –sektörel dağılım 20- İngiltere’den ithalat –sektörel dağılım EK TABLOLAR: Ek Tablo 1: Türkiye- İngiltere Dış Ticaret Rakamları (Yıllık 2005-2009) Ek Tablo 2: İngiltere’ye İhracat-Ana Sektörler (2005-2009) Ek Tablo 3: Sektörler İtibariyle İngiltere’ye İhracat (2005- 2009) Ek Tablo 4: Ülke Grupları Ve Ekonomik Topluluklara Göre İngiltere Dış Ticareti (2004-2006) Ek Tablo 5: Ülke Grupları Ve Ekonomik Topluluklara Göre İngiltere Dış Ticareti (2007-2009) Ek Tablo 6: İngiltere Bölgesel Ticaret Rakamları-Türkiye’den İthalat-Mal Ticareti (2007-2009) Ek Tablo 7: İngiltere Bölgesel Ticaret Rakamları - Türkiye’ye İhracat - Mal Ticareti (2007-2009) Ek Tablo 8: İngiltere’nin İthalatında Başlıca Ülkeler - Mal Ticareti (2007-2009) Ek Tablo 9: İngiltere’nin İhracatında Başlıca Ülkeler - Mal Ticareti (2007-2009) Ek Tablo 10: İngiltere’nin Fasıllar Bazında İthalatı - Mal Ticareti (2007-2009) Ek Tablo 11: İngiltere’nin Fasıllar Bazında İhracatı - Mal Ticareti (2007-2009) Ek Tablo 12: İngiltere’nin İthalatında İlk 20 Fasıl (Dörtlü GTP) (2007-2009) Ek Tablo 13: Fasıllara Göre İngiltere’nin Türkiye’ye İhracatı (2007-2009) Ek Tablo 14: Fasıllara Göre İngiltere’nin Türkiye’den İthalatı (2007-2009) Ek Tablo 15: SITC sınıflandırmasına göre Türkiye’nin İngiltere’ye İhracatı (2005-2009) Ek Tablo 16: SITC sınıflandırmasına göre Türkiye’nin İngiltere’den İthalatı (2005-2009) 65 EK TABLO 1: TÜRKİYE İNGİLTERE TİCARET RAKAMLARI (2005-2009) Tablo 1A: Türkiye İstatistikleri İHRACAT ($) 2005 İTHALAT PAY (%) 4.695.644.783 4,02 1.221.517.920 10.612.807.486 5,58 2006 5.137.552.739 3,68 6.814.300.847 7,97 1.676.748.108 11.951.853.586 5,31 2007 5.477.102.302 3,22 8.626.776.278 8,04 3.149.673.976 14.103.878.580 5,09 2008 5.324.034.215 2,64 8.158.669.011 6,18 2.834.634.796 13.482.703.226 4,04 2009 3.474.000.261 2,47 5.918.007.699 5,79 2.444.007.438 9.392.007.960 3,86 YIL İTHALAT ($) İHRACAT PAY (%) 5.917.162.703 8,05 DIŞ TİC. DENGESİ DIŞ TİC.HACMİ HACİM PAY (%) Kaynak: DTM Tablo 1B: İngiltere İstatistikleri İHRACAT ($) 2005 İTHALAT PAY (%) 3.616.894.022 1,33 -1.392.265.930 5.841.522.114 1,21 2006 4.037.323.772 1,34 2.483.865.010 1,02 -1.553.458.762 6.521.188.782 1,20 2007 4.728.559.416 1,52 2.353.614.499 1,07 -2.374.944.917 7.082.173.915 1,33 2008 4.676.274.116 1,37 2.460.091.428 0,99 -2.216.182.688 7.136.365.544 1,21 2009 4.316.233.952 1,41 2.227.180.053 0,99 -2.089.053.899 6.543.414.005 1,23 YIL İTHALAT ($) İHRACAT PAY (%) 2.224.628.092 1,05 DIŞ TİC. DENGESİ DIŞ TİC.HACMİ HACİM PAY (%) Kaynak:UKTradeinfo 66 EK TABLO 2: İNGİLTERE’YE İHRACAT-ANA SEKTÖRLER (2005-2009) 2005 2006 DOLAR Sektor EURO 2007 DOLAR EURO DOLAR 2008 EURO DOLAR 2009 EURO DOLAR EURO SEKTÖR 1 SANAYİ GRUBU 5.701.649.584 4.594.653.051 6.599.220.291 5.245.617.114 8.375.407.419 6.093.988.383 7.911.200.562 5.357.728.111 5.686.767.479 4.049.272.487 2 TARIM GURUBU 207.846.333 167.879.533 208.636.916 165.489.238 239.906.990 174.423.299 224.461.383 153.964.993 222.850.023 159.058.956 7.666.786 6.176.728 6.443.640 5.139.030 11.461.869 8.256.557 23.007.066 15.714.451 8.390.197 5.996.855 5.917.162.703 4.768.709.312 6.814.300.847 5.416.245.382 8.626.776.278 6.276.668.239 8.158.669.011 5.527.407.555 5.918.007.699 4.214.328.298 3 MADENCİLİK VE TAŞOCAKÇILIĞI TOPLAM Kaynak: DTM EK TABLO 3: SEKTÖRLER İTİBARİYLE İNGİLTERE’YE İHRACAT (2005-2009) SANAYİ SEKTÖRÜ 2005 DOLAR Sektor 2006 EURO DOLAR 2007 EURO DOLAR 2008 EURO DOLAR 2009 EURO DOLAR EURO SANAYİ GRUBU-SANAYİ MAMULLERİ 3301 ÇİMENTO 3302 KİMYA SANAYİ MAMULLERİ 3303 LASTİK-PLASTİK SANAYİ MAMUL. 3304 DERİ-KÖSELE MAMULLERİ 3305 ORMAN ÜRÜNLERİ MAMULLERİ 3306 DOKUMACILIK MAMULLERİ 43.178 34.649 38.270 30.338 344.772 238.564 512.363 332.255 513.047 358.882 39.371.644 31.710.287 55.335.726 44.134.576 65.973.959 47.985.526 81.301.488 54.960.519 70.310.733 50.263.293 113.679.308 91.488.278 139.181.497 110.686.687 186.869.002 136.307.151 192.984.098 130.836.688 146.388.334 104.945.810 63.164.145 51.058.418 66.937.627 53.041.753 74.432.054 54.088.386 81.264.516 55.318.100 45.984.360 32.676.861 1.492.618 1.198.026 972.172 766.873 1.148.350 832.295 4.315.474 2.960.592 2.228.947 1.584.291 2.391.746.514 1.925.292.382 2.504.899.486 1.992.599.340 2.863.205.334 2.088.325.859 2.302.458.386 1.561.017.553 1.983.206.108 1.415.626.370 3307 CAM SERAMİK,TUĞLA,KİREMİT SAN. 194.554.153 156.320.464 213.163.601 169.562.448 261.261.649 190.534.464 229.975.483 155.643.756 169.809.814 121.190.632 3308 DEMİR-ÇELİK SANAYİ MAMULLERİ 319.270.672 256.098.125 484.779.865 384.113.541 675.046.737 493.638.817 678.364.234 459.416.185 376.035.285 269.139.005 3309 DEMİR DIŞI METAL SANAYİ MAMULLERİ 67.931.125 54.812.820 88.020.720 69.941.486 101.692.993 74.208.503 119.279.909 80.348.193 103.075.469 73.099.849 3310 MADENİ EŞYA SANAYİ MAMULLERİ 19.205.843 15.507.207 25.334.280 20.112.013 32.469.049 23.713.526 30.594.863 20.717.436 22.265.726 15.923.188 400.580.479 326.389.787 484.435.110 384.165.334 634.081.839 462.746.910 637.260.762 435.291.922 497.969.727 354.425.100 3312 ELEKT. VE ELEKTRONİK MAK. CİHAZ. 698.201.450 566.318.367 934.937.402 742.642.897 1.011.704.005 733.763.046 984.505.403 3313 TAŞIT ARAÇLARI,MALZEME VE PARÇ. 1.021.187.272 3311 MAKİNA SANAYİ MAMULLERİ 3314 DİĞER SANAYİ MAMULLERİ 33 SANAYİ GRUBU TOPLAM 371.221.183 672.369.811 793.334.217 564.536.561 817.993.645 1.102.433.179 878.603.599 1.497.331.717 1.092.246.341 1.733.372.662 1.159.682.158 938.841.229 663.914.540 300.430.596 395.216.229 536.804.483 381.588.105 498.751.356 969.845.959 695.358.995 835.010.921 568.832.943 5.701.649.584 4.594.653.051 6.599.220.291 5.245.617.114 8.375.407.419 6.093.988.383 7.911.200.562 5.357.728.111 5.686.767.479 4.049.272.487 Kaynak: DTM 67 EK TABLO 4: ÜLKE GRUPLARI VE EKONOMİK TOPLULUKLARA GÖRE İNGİLTERE DIŞ TİCARETİ (2004-2006) 2004 Dönem GBP (1000) Birim Toplam Ticaret Toplam İthalat İhracat Ülke - Bölge 2005 2006 GBP (1000) Toplam Toplam Toplam İthalat İthalat % İhracat % GBP (1000) Toplam İhracat Toplam Toplam Toplam İthalat İthalat % İhracat % Toplam İhracat Toplam Toplam İthalat % İhracat % AB 15 LER 132.996.866 105.609.322 52,6 55,4 135.737.556 112.553.845 50,4 53,9 150.261.581 142.957.239 49,8 58,6 AB 25 LER BATI AVRUPA-15 LER HARIÇ BATI AVRUPA25 LER HARİÇ DOĞU AVRUPA 15 LER HARİÇ DOĞU AVRUPA 25 LER HARİÇ 139.860.575 110.221.425 55,4 57,8 143.423.444 117.265.490 53,3 56,2 161.586.571 151.279.076 53,5 62,0 16.440.167 7.550.040 6,5 4,0 20.758.901 10.249.956 7,7 4,9 24.050.471 9.756.693 8,0 4,0 16.254.558 7.294.353 6,4 3,8 20.590.782 10.017.755 7,6 4,8 23.892.754 9.440.605 7,9 3,9 11.378.320 7.281.304 4,5 3,8 14.107.722 7.894.331 5,2 3,8 18.366.841 11.349.150 6,1 4,7 4.900.120 3.245.970 1,9 1,7 6.807.838 3.761.289 2,5 1,8 8.485.685 4.389.199 2,8 1,8 KUZEY AMERİKA 27.673.743 32.636.203 11,0 17,1 27.689.118 34.836.725 10,3 16,7 31.862.892 36.778.494 10,6 15,1 DİĞER AMERİKA 4.252.319 2.213.632 1,7 1,2 4.736.745 2.394.802 1,8 1,1 5.527.839 2.757.711 1,8 1,1 ORTA DOĞU VE KUZEY AFRİKA 15 LER HARİÇ 6.116.152 9.925.653 2,4 5,2 7.283.044 12.835.983 2,7 6,1 9.105.667 11.648.087 3,0 4,8 ORTA DOĞU VE KUZEY AFRİKA 25 LER HARİÇ 5.916.253 9.604.572 2,3 5,0 7.065.159 12.489.580 2,6 6,0 7.819.552 10.602.288 2,6 4,3 SUB SAHARAN AFRIKA 6.176.511 3.934.651 2,4 2,1 6.915.529 4.332.090 2,6 2,1 7.024.768 4.692.807 2,3 1,9 ASYA VE OKYANUSYA 46.921.389 21.164.889 18,6 11,1 51.262.573 23.476.789 19,0 11,2 54.977.189 23.600.482 18,2 9,7 3.370.380 1.973.555 1,3 1,0 3.616.894 2.224.628 1,3 1,1 4.037.324 2.483.865 1,3 1,0 TÜRKİYE DÜŞÜK DEĞERLİ TİCARET TOPLAM 718.741 231.881 0,3 0,1 730.971 254.081 0,3 0,1 787.112 280.669 0,3 0,1 252.674.207 190.547.576 100,0 100,0 269.222.159 208.828.601 100,0 100,0 301.964.361 243.821.330 100,0 100,0 Kaynak: UKTradeinfo 68 EK TABLO 5: ÜLKE GRUPLARI VE EKONOMİK TOPLULUKLARA GÖRE İNGİLTERE DIŞ TİCARETİ (2007-2009) 2007 Dönem Ülke - Bölge GBP (1000) Birim Toplam Ticaret Toplam İthalat İhracat 2008 2009 GBP (1000) Toplam Toplam Toplam İthalat İthalat % İhracat % GBP (1000) Toplam İhracat Toplam Toplam Toplam İthalat İthalat % İhracat % Toplam İhracat Toplam Toplam İthalat % İhracat % AB 15 LER 154.488.612 119.142.937 49,7 54,2 164.171.232 131.907.856 48,1 53,0 145.236.011 115.698.911 47,4 51,5 AB 27 LER BATI AVRUPA-15 LER HARIÇ BATI AVRUPA27 LER HARİÇ DOĞU AVRUPA 15 LER HARİÇ DOĞU AVRUPA 27 LER HARİÇ 167.670.364 126.623.180 54,0 57,6 178.444.436 140.637.037 52,2 56,5 159.373.133 123.426.479 52,0 54,9 24.976.559 9.759.948 8,0 4,4 32.013.677 10.945.001 9,4 4,4 25.882.805 9.707.348 8,4 4,3 24.801.614 9.401.952 8,0 4,3 31.878.111 10.473.852 9,3 4,2 25.778.656 9.319.256 8,4 4,1 18.622.814 10.164.004 6,0 4,6 20.631.447 12.581.628 6,0 5,1 18.328.830 9.843.139 6,0 4,4 6.927.654 4.314.368 2,2 2,0 7.621.908 5.833.072 2,2 2,3 5.316.701 3.961.897 1,7 1,8 KUZEY AMERİKA 32.808.583 36.292.087 10,6 16,5 35.864.747 39.430.977 10,5 15,9 34.394.070 37.893.134 11,2 16,9 DİĞER AMERİKA 5.338.849 2.981.593 1,7 1,4 6.964.817 3.844.257 2,0 1,5 6.335.389 3.877.402 2,1 1,7 ORTA DOĞU VE KUZEY AFRİKA 15 LER HARİÇ 7.231.190 10.561.453 2,3 4,8 7.945.982 13.259.570 2,3 5,3 7.552.760 13.338.181 2,5 5,9 ORTA DOĞU VE KUZEY AFRİKA 27 LER HARİÇ 7.083.967 10.149.724 2,3 4,6 7.813.814 12.734.993 2,3 5,1 7.480.470 12.742.610 2,4 5,7 SUB SAHARAN AFRIKA 6.831.817 4.798.691 2,2 2,2 8.060.385 6.157.728 2,4 2,5 6.385.545 5.530.888 2,1 2,5 ASYA VE OKYANUSYA 58.450.242 25.056.198 18,8 11,4 64.062.057 29.024.901 18,8 11,7 60.856.517 27.341.350 19,8 12,2 4.728.559 2.353.614 1,5 1,1 4.676.274 2.460.091 1,4 1,0 4.316.234 2.227.180 1,4 1,0 TÜRKİYE DÜŞÜK DEĞERLİ TİCARET TOPLAM 846.805 301.420 0,3 0,1 852.789 615.049 0,2 0,2 783.598 776.815 0,3 0,3 310.759.895 219.919.214 100,0 100,0 341.563.063 248.751.866 100,0 100,0 306.704.079 224.869.831 100,0 100,0 Kaynak: UKTradeinfo 69 EK TABLO 6: İNGİLTERE BÖLGESEL TİCARET RAKAMLARI TÜRKİYE’DEN İTHALAT-MAL TİCARETİ (2007-2009) Toplam Türkiye Değer GBP (1000) 2007 Bolgeler Kuzey Doğu 2008 Değer GBP (1000) 2009 % Deg. 2008-2009 2007 2008 2009 % Deg. 2008-2009 7.629.723 9.120.110 7.018.902 -23,0 98.263 109.520 101.510 -7,3 Kuzey Batı Yorkshire ve Humber Doğu Midlands 21.510.373 25.578.358 22.696.426 -11,3 386.601 398.311 305.960 -23,2 15.626.897 16.608.934 14.013.225 -15,6 459.564 443.479 385.027 -13,2 14.731.077 16.416.586 14.953.917 -8,9 441.689 374.587 300.372 -19,8 Batı Midlands 22.571.781 22.874.125 18.878.824 -17,5 402.726 424.939 356.648 -16,1 Doğu 42.207.558 45.608.647 40.367.820 -11,5 899.477 1.018.900 843.124 -17,3 Londra 49.147.257 52.768.382 48.838.862 -7,4 885.447 860.012 761.190 -11,5 Güney Doğu 69.496.130 71.269.987 67.866.508 -4,8 666.197 601.612 787.076 30,8 Güney Batı 12.904.922 14.390.285 12.219.831 -15,1 154.475 152.439 127.410 -16,4 Galler 6.631.831 7.720.641 6.223.305 -19,4 73.416 86.822 63.471 -26,9 İskoçya 9.794.181 10.273.925 10.729.574 4,4 62.075 49.528 84.996 71,6 Kuzey Irlanda Bilinmeyen TOPLAM 4.852.076 5.562.186 5.028.550 -9,6 136.290 112.194 117.434 33.705.274 310.809.080 43.393.971 341.586.137 37.015.051 305.850.795 -14,7 -10,5 88.005 4.754.225 43.925 4.676.268 81.293 4.315.511 4,7 85,1 -7,7 Kaynak: UKTradeinfo 70 EK TABLO 7: İNGİLTERE BÖLGESEL TİCARET RAKAMLARI TÜRKİYE’YE İHRACAT-MAL TİCARETİ (2007-2009) Toplam Türkiye Değer GBP (1000) 2007 Bolgeler Kuzey Doğu 2008 Değer GBP (1000) 2009 % Deg. 2008-2009 2007 2008 2009 % Deg. 2008-2009 9.577.032 11.292.969 9.625.493 -14,8 114.349 167.094 181.946 8,9 Kuzey Batı Yorkshire ve Humber Doğu Midlands 20.997.263 23.745.863 23.819.934 0,3 358.670 325.820 267.135 -18,0 12.810.973 13.950.439 11.694.442 -16,2 96.423 113.781 112.944 -0,7 15.173.913 15.918.567 14.638.923 -8,0 278.639 257.165 241.636 -6,0 Batı Midlands 15.420.613 16.839.054 13.581.879 -19,3 238.993 285.269 164.267 -42,4 Doğu 19.895.359 22.220.751 20.339.031 -8,5 172.124 243.592 201.272 -17,4 Londra 22.567.246 24.149.467 21.742.222 -10,0 111.725 139.870 136.027 -2,7 Güney Doğu 33.493.821 40.031.170 38.082.260 -4,9 405.723 474.304 471.279 -0,6 Güney Batı 10.827.230 11.932.180 10.653.036 -10,7 104.769 121.443 81.738 -32,7 9.056.358 10.645.139 8.999.029 -15,5 90.867 106.443 136.309 28,1 13.690.508 14.265.850 14.953.956 4,8 70.829 89.752 116.296 29,6 Galler İskoçya Kuzey Irlanda Bilinmeyen TOPLAM 5.469.648 6.186.774 5.115.176 -17,3 25.694 29.087 31.418 30.945.754 219.925.718 37.588.842 248.767.065 31.070.219 224.315.600 -17,3 -9,8 284.814 2.353.619 106.481 2.460.101 83.391 2.225.658 8,0 -21,7 -9,5 Kaynak: UKTradeinfo 71 EK TABLO 8: İNGİLTERE’NİN İTHALATINDA BAŞLICA ÜLKELER-MAL TİCARETİ (2007-2009) * No Ülke 1 ALMANYA 2 ABD 3 ÇİN 4 HOLLANDA 5 FRANSA 6 NORVEÇ 7 BELÇİKA 8 İRLANDA 9 İTALYA 10 İSPANYA 11 HONG KONG 12 JAPONYA 13 İSVİÇRE 14 İSVEÇ 15 KANADA 16 POLONYA 17 RUSYA 18 HİNDİSTAN 19 TÜRKİYE 20 DANIMARKA TOTAL Değer GBP 2007 % Pay 2008 % Pay 44.197.115.818 14,2 44.460.145.802 13,0 26.364.745.267 8,5 28.877.315.783 8,5 18.794.464.822 6,0 21.968.197.500 6,4 22.785.437.619 7,3 25.326.692.740 7,4 21.665.995.634 7,0 23.190.955.127 6,8 14.595.011.476 4,7 20.645.734.083 6,0 14.825.260.541 4,8 16.102.993.293 4,7 11.248.738.210 3,6 12.019.520.740 3,5 13.188.139.190 4,2 14.061.317.397 4,1 10.111.589.612 3,3 10.291.085.414 3,0 6.988.436.513 2,2 7.659.329.636 2,2 7.980.705.838 2,6 8.106.131.485 2,4 4.878.441.912 1,6 5.954.948.667 1,7 5.223.515.383 1,7 6.701.559.898 2,0 5.867.765.994 1,9 6.251.371.767 1,8 3.675.167.845 1,2 4.240.368.819 1,2 5.488.327.542 1,8 6.694.266.943 2,0 3.772.901.088 1,2 4.266.347.668 1,2 4.728.559.416 1,5 4.676.274.116 1,4 3.392.417.879 1,1 3.850.097.376 1,1 310.759.895.195 100,0 341.563.063.229 100,0 2009 % Pay 39.329.589.375 12,8 28.420.816.215 9,3 22.870.482.919 7,5 21.297.040.397 6,9 20.356.434.825 6,6 15.085.233.815 4,9 14.860.082.011 4,8 12.292.835.318 4,0 12.062.350.298 3,9 9.094.391.524 3,0 7.178.327.974 2,3 6.232.083.532 2,0 5.723.836.181 1,9 5.381.720.103 1,8 5.269.777.534 1,7 4.611.259.873 1,5 4.453.629.833 1,5 4.325.275.608 1,4 4.316.233.952 1,4 3.722.218.327 1,2 306.704.078.997 100,0 Kaynak: UKTradeinfo * Sıralama 2009 yılı rakamlarına göre yapılmıştır. 72 EK TABLO 9: İNGİLTERE’NİN İHRACATINDA BAŞLICA ÜLKELER-MAL TİCARETİ (2007-2009) * No Ülke 1 ABD 2 ALMANYA 3 FRANSA 4 HOLLANDA 5 İRLANDA 6 BELÇİKA 7 İSPANYA 8 İTALYA 9 ÇİN 10 İSVEÇ 11 İSVİÇRE 12 KANADA 13 BAE 14 HONG KONG 15 JAPONYA 16 HİNDİSTAN 17 SİNGAPUR 18 AVUSTRALYA 19 POLONYA 20 NORVEÇ 24 TÜRKİYE TOTAL Değer GBP 2007 % Pay 2008 % Pay 32.238.516.535 14,7 34.963.682.455 14,1 24.477.777.116 11,1 28.453.814.886 11,4 17.934.771.287 8,2 18.745.790.262 7,5 14.965.952.965 6,8 19.366.861.567 7,8 17.632.286.975 8,0 18.586.008.501 7,5 11.741.234.359 5,3 13.043.768.080 5,2 9.887.548.609 4,5 10.036.767.179 4,0 9.102.484.364 4,1 9.308.717.764 3,7 3.780.641.441 1,7 4.869.710.975 2,0 4.863.202.285 2,2 5.094.672.587 2,0 3.844.538.132 1,7 4.607.170.218 1,9 3.287.138.613 1,5 3.595.847.073 1,4 2.755.635.567 1,3 3.686.072.459 1,5 2.651.229.487 1,2 3.470.107.106 1,4 3.761.703.115 1,7 3.684.629.066 1,5 2.964.285.676 1,3 4.118.911.872 1,7 2.465.244.657 1,1 2.727.466.434 1,1 2.512.796.170 1,1 2.960.974.813 1,2 2.349.435.658 1,1 2.931.626.394 1,2 2.749.744.867 1,3 2.755.061.561 1,1 2.353.614.499 1,1 2.460.091.428 1,0 219.919.213.592 100,0 248.751.866.265 100,0 2009 % Pay 33.556.630.670 14,9 24.801.555.642 11,0 17.950.063.402 8,0 17.503.239.072 7,8 15.447.454.767 6,9 10.471.446.872 4,7 8.978.311.136 4,0 8.215.671.386 3,7 5.128.619.634 2,3 4.094.834.781 1,8 3.879.137.083 1,7 3.614.858.126 1,6 3.556.429.997 1,6 3.511.519.967 1,6 3.362.799.221 1,5 2.893.332.939 1,3 2.845.701.862 1,3 2.795.478.883 1,2 2.701.174.288 1,2 2.691.916.003 1,2 2.227.180.053 1,0 224.869.830.979 100,0 Kaynak: UKTradeinfo * Sıralama 2009 yılı rakamlarına göre yapılmıştır. 73 EK TABLO 10: İNGİLTERE’NİN FASILLAR BAZINDA İTHALATI-MAL TİCARETİ (2007-2009) * Madde 84 :NUCLEAR REACTORS, BOILERS, MACHINERY AND MECHANICAL APPLIANCES; PARTS THEREOF 27 :MINERAL FUELS, MINERAL OILS AND PRODUCTS OF THEIR DISTILLATION; BITUMINOUS SUBSTANCES; MINERAL WAXES 85 :ELECTRICAL MACHINERY AND EQUIPMENT AND PARTS THEREOF; SOUND RECORDERS AND REPRODUCERS, TELEVISION IMAGE AND SOUND RECORDERS AND REPRODUCERS, AND PARTS AND ACCESSORIES OF SUCH ARTICLES 87 :VEHICLES OTHER THAN RAILWAY OR TRAMWAY ROLLING-STOCK, AND PARTS AND ACCESSORIES THEREOF 30 :PHARMACEUTICAL PRODUCTS 88 :AIRCRAFT, SPACECRAFT, AND PARTS THEREOF 71 :NATURAL OR CULTURED PEARLS, PRECIOUS OR SEMI-PRECIOUS STONES, PRECIOUS METALS, METALS CLAD WITH PRECIOUS METAL, AND ARTICLES THEREOF; IMITATION JEWELLERY; COIN 90 :OPTICAL, PHOTOGRAPHIC, CINEMATOGRAPHIC, MEASURING, CHECKING, PRECISION, MEDICAL OR SURGICAL INSTRUMENTS AND APPARATUS; PARTS AND ACCESSORIES THEREOF 39 :PLASTICS AND PLASTIC PRODUCTS 29 :ORGANIC CHEMICALS 62 :ARTICLES OF APPAREL AND CLOTHING ACCESSORIES, NOT KNITTED OR CROCHETED 61 :ARTICLES OF APPAREL AND CLOTHING ACCESSORIES, KNITTED OR CROCHETED 48 :PAPER AND PAPERBOARD; ARTICLES OF PAPER PULP, PAPER OR PAPERBOARD 94 :FURNITURE; MEDICAL AND SURGICAL FURNITURE; BEDDING, MATTRESSES, MATTRESS SUPPORTS, CUSHIONS AND SIMILAR STUFFED FURNISHINGS; LAMPS AND LIGHTING FITTINGS, NOT ELSEWHERE SPECIFIED; ILLUMINATED SIGNS, ILLUMINATED NAME-PLATES AND 22 :BEVERAGES, SPIRITS AND VINEGAR 73 :ARTICLES OF IRON OR STEEL 95 :TOYS, GAMES AND SPORTS REQUISITES; PARTS AND ACCESSORIES THEREOF 02 :MEAT AND EDIBLE MEAT OFFAL 33 :ESSENTIAL OILS AND RESINOIDS; PERFUMERY, COSMETIC OR TOILET PREPARATIONS 64 :FOOTWEAR, GAITERS AND THE LIKE; PARTS OF SUCH ARTICLES 08 :EDIBLE FRUIT AND NUTS; PEEL OF CITRUS FRUITS OR MELONS 38 :MISCELLANEOUS CHEMICAL PRODUCTS 28 :INORGANIC CHEMICALS: ORGANIC OR INORGANIC COMPOUNDS OF PRECIOUS METALS, OF RARE-EARTH METALS, OF RADIOACTIVE ELEMENTS OR OF ISOTOPES 72 :IRON AND STEEL 2007 Pay % 2008 Pay % 2009 Pay % 41.454.402.181 13,3 43.818.943.800 12,8 38.104.485.561 12,4 29.507.403.627 9,5 44.422.294.587 13,0 31.729.081.535 10,3 31.421.468.544 10,1 32.494.109.640 9,5 30.654.368.142 10,0 38.042.132.885 9.871.265.155 7.971.219.632 12,2 3,2 2,6 35.422.621.708 10.811.353.299 9.416.166.482 10,4 3,2 2,8 27.418.215.461 12.955.428.236 10.633.855.170 8,9 4,2 3,5 9.413.321.880 3,0 10.078.279.355 3,0 9.337.517.091 3,0 8.000.385.576 8.735.262.153 9.019.226.608 2,6 2,8 2,9 8.927.196.512 9.456.809.562 8.854.105.258 2,6 2,8 2,6 9.044.632.552 8.833.205.394 8.638.217.918 2,9 2,9 2,8 6.314.090.012 2,0 6.587.089.931 1,9 6.801.304.674 2,2 5.621.942.568 1,8 6.116.675.814 1,8 6.570.796.109 2,1 5.517.314.309 1,8 5.736.245.107 1,7 5.749.228.414 1,9 5.779.434.316 4.150.990.733 4.935.242.830 1,9 1,3 1,6 6.020.749.764 4.479.118.919 5.297.368.490 1,8 1,3 1,6 5.272.590.608 4.585.155.086 4.241.067.607 1,7 1,5 1,4 3.644.643.542 2.991.423.574 1,2 1,0 4.009.848.691 3.315.420.777 1,2 1,0 4.025.493.479 3.445.390.817 1,3 1,1 2.676.144.325 2.684.469.781 2.644.621.439 2.264.055.566 0,9 0,9 0,9 0,7 2.923.225.176 2.866.009.852 2.966.109.794 3.061.952.150 0,9 0,8 0,9 0,9 3.146.619.630 3.119.483.867 2.989.733.274 2.959.063.240 1,0 1,0 1,0 1,0 2.935.333.067 4.864.217.040 0,9 1,6 2.978.944.262 5.252.560.206 0,9 1,5 2.878.057.713 2.819.759.385 0,9 0,9 74 EK TABLO 10: İNGİLTERE’NİN FASILLAR BAZINDA İTHALATI-MAL TİCARETİ (2007-2009) * DEVAM Madde 40 :RUBBER AND ARTICLES THEREOF 44 :WOOD AND ARTICLES OF WOOD; WOOD CHARCOAL 76 :ALUMINIUM AND ARTICLES THEREOF 07 :EDIBLE VEGETABLES AND CERTAIN ROOTS AND TUBERS 16 :PREPARATIONS OF MEAT, FISH OR CRUSTACEANS, MOLLUSCS OR OTHER AQUATIC INVERTEBRATES 04 :DAIRY PRODUCE; BIRDS' EGGS; NATURAL HONEY; EDIBLE PRODUCTS OF ANIMAL ORIGIN, NOT ELSEWHERE SPECIFIED OR INCLUDED 19 :PREPARATIONS OF CEREALS, FLOUR, STARCH OR MILK; PASTRYCOOKS' PRODUCTS 99 :OTHER PRODUCTS 21 :MISCELLANEOUS EDIBLE PREPARATIONS 97 :WORKS OF ART, COLLECTORS' PIECES AND ANTIQUES 20 :PREPARATIONS OF VEGETABLES, FRUIT, NUTS OR OTHER PARTS OF PLANTS 49 :BOOKS, NEWSPAPERS, PICTURES AND OTHER PRODUCTS OF THE PRINTING INDUSTRY; MANUSCRIPTS, TYPESCRIPTS AND PLANS 2007 Pay % 2008 Pay % 2009 Pay % 2.839.973.045 3.641.573.940 2.653.003.433 2.173.265.932 0,9 1,2 0,9 0,7 3.123.456.790 3.205.591.688 2.778.518.525 2.387.256.948 0,9 0,9 0,8 0,7 2.756.540.122 2.723.530.887 2.499.185.764 2.303.229.935 0,9 0,9 0,8 0,8 1.750.478.408 0,6 2.209.437.552 0,6 2.247.872.267 0,7 1.762.443.586 0,6 2.176.464.853 0,6 2.205.976.135 0,7 1.547.373.826 1.711.699.690 1.381.445.297 2.941.476.128 0,5 0,6 0,4 0,9 1.918.487.600 2.064.939.888 1.714.231.629 2.706.178.866 0,6 0,6 0,5 0,8 2.077.385.714 2.048.555.157 1.968.978.261 1.959.273.584 0,7 0,7 0,6 0,6 1.548.920.522 0,5 1.824.359.957 0,5 1.860.467.782 0,6 1.718.294.476 0,6 1.757.684.823 0,5 1.614.141.203 0,5 42 :ARTICLES OF LEATHER; SADDLERY AND HARNESS; TRAVEL GOODS, HANDBAGS AND SIMILAR CONTAINERS; ARTICLES OF ANIMAL GUT (OTHER THAN SILK-WORM GUT) 23 :RESIDUES AND WASTE FROM THE FOOD INDUSTRIES; PREPARED ANIMAL FODDER 1.402.640.528 0,5 1.593.503.256 0,5 1.546.127.331 0,5 1.059.273.045 0,3 1.414.825.515 0,4 1.539.241.258 0,5 03 18 :FISH AND CRUSTACEANS, MOLLUSCS AND OTHER AQUATIC INVERTEBRATES :COCOA AND COCOA PREPARATIONS 1.353.567.361 1.002.378.355 0,4 0,3 1.398.581.551 1.151.522.929 0,4 0,3 1.389.314.127 1.389.313.712 0,5 0,5 32 :TANNING OR DYEING EXTRACTS; TANNINS AND THEIR DERIVATIVES; DYES, PIGMENTS AND OTHER COLOURING MATTER; PAINTS AND VARNISHES; PUTTY AND OTHER MASTICS; INKS 1.349.006.467 0,4 1.428.045.214 0,4 1.344.338.139 0,4 1.066.558.276 1.946.751.191 1.383.422.364 0,3 0,6 0,4 1.290.837.823 2.535.227.344 1.444.664.536 0,4 0,7 0,4 1.313.353.659 1.283.420.934 1.253.449.455 0,4 0,4 0,4 1.150.771.658 1.178.882.772 911.280.418 0,4 0,4 0,3 1.193.488.644 1.299.773.535 1.089.104.039 0,3 0,4 0,3 1.236.079.608 1.171.567.184 1.119.681.557 0,4 0,4 0,4 34 :SOAPS, ORGANIC SURFACE-ACTIVE AGENTS, WASHING PREPARATIONS, LUBRICATING PREPARATIONS, ARTIFICIAL WAXES, PREPARED WAXES, SHOE POLISH, SCOURING POWDER AND THE LIKE, CANDLES AND SIMILAR PRODUCTS, MODELLING PASTES, DENTAL WAX AND 26 :ORES, SLAG AND ASH 83 :MISCELLANEOUS ARTICLES OF BASE METAL 63 :OTHER MADE UP TEXTILE ARTICLES; SETS; WORN CLOTHING AND WORN TEXTILE ARTICLES; RAGS 70 :GLASS AND GLASSWARE 17 :SUGARS AND SUGAR CONFECTIONERY 75 EK TABLO 10: İNGİLTERE’NİN FASILLAR BAZINDA İTHALATI-MAL TİCARETİ (2007-2009) * DEVAM Madde 15 :ANIMAL OR VEGETABLE FATS AND OILS AND THEIR CLEAVAGE PRODUCTS; PREPARED EDIBLE FATS; ANIMAL OR VEGETABLE WAXES 74 :COPPER AND ARTICLES THEREOF 69 :CERAMIC PRODUCTS 82 :TOOLS, IMPLEMENTS, CUTLERY, SPOONS AND FORKS, OF BASE METAL; PARTS THEREOF OF BASE METAL 06 :LIVE TREES AND OTHER PLANTS; BULBS, ROOTS AND THE LIKE; CUT FLOWERS AND ORNAMENTAL FOLIAGE 10 :CEREALS 68 :ARTICLES OF STONE, PLASTER, CEMENT, ASBESTOS, MICA OR SIMILAR MATERIALS 09 :COFFEE, TEA, MATE AND SPICES 12 :OIL SEEDS AND OLEAGINOUS FRUITS; MISCELLANEOUS GRAINS, SEEDS AND FRUIT; INDUSTRIAL OR MEDICAL PLANTS; STRAW AND FODDER 57 :CARPETS AND OTHER TEXTILE FLOOR COVERINGS 96 :MISCELLANEOUS MANUFACTURED ARTICLES 91 :CLOCKS AND WATCHES AND PARTS THEREOF 86 :RAILWAY OR TRAMWAY LOCOMOTIVES, ROLLING-STOCK AND PARTS THEREOF; RAILWAY OR TRAMWAY TRACK FIXTURES AND FITTINGS AND PARTS THEREOF; MECHANICAL, INCLUDING ELECTRO-MECHANICAL, TRAFFIC SIGNALLING EQUIPMENT OF ALL KINDS 75 :NICKEL AND ARTICLES THEREOF 31 :FERTILIZERS 37 :PHOTOGRAPHIC OR CINEMATOGRAPHIC PRODUCTS 25 :SALT; SULPHUR; EARTHS AND STONE; PLASTERING MATERIAL, LIME AND CEMENT 47 :PULP OF WOOD OR OF OTHER FIBROUS CELLULOSIC MATERIAL; WASTE AND SCRAP OF PAPER OR PAPERBOARD 93 :ARMS AND AMMUNITION; PARTS AND ACCESSORIES THEREOF 56 :WADDING, FELT AND NONWOVENS; SPECIAL YARNS; TWINE, CORDAGE, ROPE AND CABLE AND ARTICLES THEREOF 24 :TOBACCO AND MANUFACTURED TOBACCO SUBSTITUTES 35 :ALBUMINOUS SUBSTANCES; MODIFIED STARCHES; GLUES; ENZYMES 01 :LIVE ANIMALS 81 :OTHER BASE METALS; CERMETS; ARTICLES THEREOF 54 :MAN-MADE FILAMENTS 89 :SHIPS, BOATS AND FLOATING STRUCTURES 55 :MAN-MADE STAPLE FIBRES 2007 Pay % 2008 Pay % 2009 Pay % 911.651.856 1.519.361.053 1.070.271.575 0,3 0,5 0,3 1.375.518.877 1.634.970.296 1.105.333.974 0,4 0,5 0,3 1.101.304.540 1.085.314.016 1.001.080.211 0,4 0,4 0,3 1.114.792.512 0,4 1.181.308.357 0,3 987.681.879 0,3 931.535.012 649.472.784 0,3 0,2 948.558.763 907.643.789 0,3 0,3 924.801.106 805.959.990 0,3 0,3 870.653.511 472.304.844 0,3 0,2 917.777.451 642.337.245 0,3 0,2 790.097.731 736.965.292 0,3 0,2 427.993.899 836.481.652 627.434.582 618.998.844 0,1 0,3 0,2 0,2 640.559.403 793.309.096 659.541.818 696.874.250 0,2 0,2 0,2 0,2 726.918.930 707.933.628 701.847.524 687.025.607 0,2 0,2 0,2 0,2 198.549.153 1.486.959.927 445.669.539 468.006.258 0,1 0,5 0,1 0,2 284.362.712 1.118.489.160 912.872.904 506.856.790 0,1 0,3 0,3 0,1 551.833.423 518.235.880 513.464.806 494.746.953 0,2 0,2 0,2 0,2 516.911.776 0,2 563.685.771 0,2 485.828.231 0,2 533.628.671 368.337.067 0,2 0,1 623.296.634 482.299.192 0,2 0,1 474.941.225 472.858.919 0,2 0,2 452.704.747 344.458.319 396.381.683 465.152.682 554.007.640 480.323.201 676.560.379 416.997.651 0,1 0,1 0,1 0,1 0,2 0,2 0,2 0,1 469.639.584 380.859.430 429.924.368 424.031.964 651.402.614 465.546.480 352.387.297 423.569.222 0,1 0,1 0,1 0,1 0,2 0,1 0,1 0,1 471.219.639 453.330.969 449.745.902 439.619.757 437.412.996 401.499.584 383.192.568 380.612.751 0,2 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 76 EK TABLO 10: İNGİLTERE’NİN FASILLAR BAZINDA İTHALATI-MAL TİCARETİ (2007-2009) * DEVAM Madde 2007 Pay % 2008 Pay % 2009 Pay % 78 :LEAD AND ARTICLES THEREOF 11 :PRODUCTS OF THE MILLING INDUSTRY; MALT; STARCHES; INULIN; WHEAT GLUTEN 59 :IMPREGNATED, COATED, COVERED OR LAMINATED TEXTILE FABRICS; ARTICLES FOR TECHNICAL USE, OF TEXTILE MATERIALS 65 :HEADGEAR AND PARTS THEREOF 92 :MUSICAL INSTRUMENTS; PARTS AND ACCESSORIES FOR SUCH ARTICLES 285.355.958 0,1 319.056.528 0,1 242.138.516 0,1 182.115.911 0,1 235.564.396 0,1 240.670.286 0,1 202.109.061 166.020.077 185.468.006 0,1 0,1 0,1 220.345.782 190.025.177 194.529.066 0,1 0,1 0,1 224.200.512 217.363.321 199.232.732 0,1 0,1 0,1 51 :WOOL, FINE AND COARSE ANIMAL HAIR; YARN AND FABRICS OF HORSEHAIR 52 :COTTON 58 :SPECIAL WOVEN FABRICS; TUFTED TEXTILE PRODUCTS; LACE; TAPESTRIES; TRIMMINGS; EMBROIDERY 79 :ZINC AND ARTICLES THEREOF 13 :LACS; GUMS, RESINS AND OTHER VEGETABLE SAPS AND EXTRACTS 41 :HIDES AND SKINS (OTHER THAN FURSKINS) AND LEATHER 05 :PRODUCTS OF ANIMAL ORIGIN NOT ELSEWHERE SPECIFIED OR INCLUDED 67 :PREPARED FEATHERS AND DOWN AND ARTICLES MADE OF FEATHERS OR OF DOWN; ARTIFICIAL FLOWERS; ARTICLES OF HUMAN HAIR 36 :EXPLOSIVES; PYROTECHNIC PRODUCTS; MATCHES; PYROPHORIC ALLOYS; COMBUSTIBLE MATERIALS 60 :KNITTED OR CROCHETED FABRICS 80 :TIN AND ARTICLES THEREOF 66 :UMBRELLAS, SUN UMBRELLAS, WALKING-STICKS, SEAT-STICKS, WHIPS, RIDING-CROPS AND PARTS THEREOF 46 :WICKERWORK AND BASKETWORK 53 :OTHER VEGETABLE TEXTILE FIBRES; PAPER YARN AND WOVEN FABRICS OF PAPER YARN 50 :SILK 43 :FURSKINS AND ARTIFICIAL FUR; ARTICLES THEREOF 14 :VEGETABLE PLAITING MATERIALS; VEGETABLE PRODUCTS NOT ELSEWHERE SPECIFIED OR INCLUDED 45 :CORK AND ARTICLES OF CORK Total 262.460.423 224.300.529 0,1 0,1 233.765.422 216.383.958 0,1 0,1 196.354.448 188.740.259 0,1 0,1 222.811.195 285.203.061 85.010.076 158.970.208 78.648.036 0,1 0,1 0,0 0,1 0,0 206.786.575 176.883.281 92.793.483 138.583.917 86.469.954 0,1 0,1 0,0 0,0 0,0 185.613.802 124.533.270 100.188.962 100.078.252 99.954.820 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 71.919.088 0,0 83.689.072 0,0 94.362.931 0,0 72.518.544 98.853.152 87.957.954 0,0 0,0 0,0 73.810.301 86.190.208 95.497.860 0,0 0,0 0,0 92.289.084 89.865.445 70.256.711 0,0 0,0 0,0 66.934.604 54.146.816 0,0 0,0 64.984.618 51.142.869 0,0 0,0 54.611.937 49.007.335 0,0 0,0 59.979.779 46.924.637 38.923.456 0,0 0,0 0,0 63.136.190 47.852.049 35.489.766 0,0 0,0 0,0 46.172.390 38.160.756 29.957.018 0,0 0,0 0,0 16.982.495 16.189.251 310.759.895.195 0,0 0,0 100,0 18.816.996 18.925.679 341.563.063.229 0,0 0,0 100,0 17.134.381 13.943.034 306.704.078.997 0,0 0,0 100,0 Kaynak: UKTradeinfo * Sıralama 2009 yılı rakamlarına göre yapılmıştır. 77 EK TABLO11: İNGİLTERE’NİN FASILLAR BAZINDA İHRACATI-MAL TİCARETİ (2007-2009) * Madde 84 :NUCLEAR REACTORS, BOILERS, MACHINERY AND MECHANICAL APPLIANCES; PARTS THEREOF 27 :MINERAL FUELS, MINERAL OILS AND PRODUCTS OF THEIR DISTILLATION; BITUMINOUS SUBSTANCES; MINERAL WAXES 30 :PHARMACEUTICAL PRODUCTS 85 :ELECTRICAL MACHINERY AND EQUIPMENT AND PARTS THEREOF; SOUND RECORDERS AND REPRODUCERS, TELEVISION IMAGE AND SOUND RECORDERS AND REPRODUCERS, AND PARTS AND ACCESSORIES OF SUCH ARTICLES 87 :VEHICLES OTHER THAN RAILWAY OR TRAMWAY ROLLING-STOCK, AND PARTS AND ACCESSORIES THEREOF 29 :ORGANIC CHEMICALS 90 :OPTICAL, PHOTOGRAPHIC, CINEMATOGRAPHIC, MEASURING, CHECKING, PRECISION, MEDICAL OR SURGICAL INSTRUMENTS AND APPARATUS; PARTS AND ACCESSORIES THEREOF 71 :NATURAL OR CULTURED PEARLS, PRECIOUS OR SEMI-PRECIOUS STONES, PRECIOUS METALS, METALS CLAD WITH PRECIOUS METAL, AND ARTICLES THEREOF; IMITATION JEWELLERY; COIN 88 :AIRCRAFT, SPACECRAFT, AND PARTS THEREOF 39 :PLASTICS AND PLASTIC PRODUCTS 22 :BEVERAGES, SPIRITS AND VINEGAR 72 :IRON AND STEEL 38 :MISCELLANEOUS CHEMICAL PRODUCTS 73 :ARTICLES OF IRON OR STEEL 33 :ESSENTIAL OILS AND RESINOIDS; PERFUMERY, COSMETIC OR TOILET PREPARATIONS 28 :INORGANIC CHEMICALS: ORGANIC OR INORGANIC COMPOUNDS OF PRECIOUS METALS, OF RARE-EARTH METALS, OF RADIOACTIVE ELEMENTS OR OF ISOTOPES 49 :BOOKS, NEWSPAPERS, PICTURES AND OTHER PRODUCTS OF THE PRINTING INDUSTRY; MANUSCRIPTS, TYPESCRIPTS AND PLANS 48 :PAPER AND PAPERBOARD; ARTICLES OF PAPER PULP, PAPER OR PAPERBOARD 97 :WORKS OF ART, COLLECTORS' PIECES AND ANTIQUES 32 :TANNING OR DYEING EXTRACTS; TANNINS AND THEIR DERIVATIVES; DYES, PIGMENTS AND OTHER COLOURING MATTER; PAINTS AND VARNISHES; PUTTY AND OTHER MASTICS; INKS 40 :RUBBER AND ARTICLES THEREOF 62 :ARTICLES OF APPAREL AND CLOTHING ACCESSORIES, NOT KNITTED OR CROCHETED 76 :ALUMINIUM AND ARTICLES THEREOF 2007 Pay % 2008 Pay % 2009 Pay % 35.255.485.160 16,0 37.456.369.443 15,1 34.131.531.712 15,2 23.180.297.830 14.080.050.344 10,5 6,4 33.635.734.957 16.688.353.191 13,5 6,7 25.273.835.439 19.476.024.393 11,2 8,7 18.139.029.771 8,2 19.426.038.797 7,8 18.737.494.496 8,3 22.229.583.109 8.001.575.034 10,1 3,6 23.715.712.221 8.780.499.043 9,5 3,5 18.205.235.989 9.788.977.491 8,1 4,4 8.128.645.902 3,7 8.965.462.362 3,6 9.238.662.594 4,1 9.086.633.696 6.367.951.578 6.424.143.266 4.184.001.144 6.098.457.341 3.548.364.849 3.622.832.402 4,1 2,9 2,9 1,9 2,8 1,6 1,6 11.236.131.161 7.582.758.880 6.612.068.733 4.641.387.750 7.288.672.916 3.977.075.842 3.967.229.231 4,5 3,0 2,7 1,9 2,9 1,6 1,6 8.077.382.631 7.676.971.693 6.021.469.005 4.990.321.808 4.333.416.406 3.887.363.597 3.672.554.388 3,6 3,4 2,7 2,2 1,9 1,7 1,6 2.745.506.946 1,2 2.882.811.749 1,2 2.980.556.158 1,3 2.838.126.803 1,3 2.975.635.542 1,2 2.833.111.796 1,3 2.519.885.275 1,1 2.689.009.374 1,1 2.752.719.669 1,2 2.229.465.205 3.281.749.659 1,0 1,5 2.442.301.924 2.814.172.961 1,0 1,1 2.398.893.724 2.150.029.950 1,1 1,0 1.864.048.460 1.835.234.403 0,8 0,8 2.039.585.748 1.998.541.601 0,8 0,8 1.917.637.256 1.829.786.040 0,9 0,8 1.565.814.156 2.384.506.409 0,7 1,1 1.704.416.778 2.370.767.012 0,7 1,0 1.746.491.578 1.613.425.622 0,8 0,7 78 EK TABLO11: İNGİLTERE’NİN FASILLAR BAZINDA İHRACATI-MAL TİCARETİ (2007-2009) * DEVAM Madde 99 :OTHER PRODUCTS 94 :FURNITURE; MEDICAL AND SURGICAL FURNITURE; BEDDING, MATTRESSES, MATTRESS SUPPORTS, CUSHIONS AND SIMILAR STUFFED FURNISHINGS; LAMPS AND LIGHTING FITTINGS, NOT ELSEWHERE SPECIFIED; ILLUMINATED SIGNS, ILLUMINATED NAME-PLATES AND 61 :ARTICLES OF APPAREL AND CLOTHING ACCESSORIES, KNITTED OR CROCHETED 34 :SOAPS, ORGANIC SURFACE-ACTIVE AGENTS, WASHING PREPARATIONS, LUBRICATING PREPARATIONS, ARTIFICIAL WAXES, PREPARED WAXES, SHOE POLISH, SCOURING POWDER AND THE LIKE, CANDLES AND SIMILAR PRODUCTS, MODELLING PASTES, DENTAL WAX AND 19 :PREPARATIONS OF CEREALS, FLOUR, STARCH OR MILK; PASTRYCOOKS' PRODUCTS 74 :COPPER AND ARTICLES THEREOF 95 :TOYS, GAMES AND SPORTS REQUISITES; PARTS AND ACCESSORIES THEREOF 03 :FISH AND CRUSTACEANS, MOLLUSCS AND OTHER AQUATIC INVERTEBRATES 21 :MISCELLANEOUS EDIBLE PREPARATIONS 02 :MEAT AND EDIBLE MEAT OFFAL 89 :SHIPS, BOATS AND FLOATING STRUCTURES 04 :DAIRY PRODUCE; BIRDS' EGGS; NATURAL HONEY; EDIBLE PRODUCTS OF ANIMAL ORIGIN, NOT ELSEWHERE SPECIFIED OR INCLUDED 82 :TOOLS, IMPLEMENTS, CUTLERY, SPOONS AND FORKS, OF BASE METAL; PARTS THEREOF OF BASE METAL 64 :FOOTWEAR, GAITERS AND THE LIKE; PARTS OF SUCH ARTICLES 70 :GLASS AND GLASSWARE 83 :MISCELLANEOUS ARTICLES OF BASE METAL 68 :ARTICLES OF STONE, PLASTER, CEMENT, ASBESTOS, MICA OR SIMILAR MATERIALS 23 :RESIDUES AND WASTE FROM THE FOOD INDUSTRIES; PREPARED ANIMAL FODDER 37 :PHOTOGRAPHIC OR CINEMATOGRAPHIC PRODUCTS 63 :OTHER MADE UP TEXTILE ARTICLES; SETS; WORN CLOTHING AND WORN TEXTILE ARTICLES; RAGS 75 :NICKEL AND ARTICLES THEREOF 10 :CEREALS 54 :MAN-MADE FILAMENTS 17 :SUGARS AND SUGAR CONFECTIONERY 18 :COCOA AND COCOA PREPARATIONS 01 :LIVE ANIMALS 2007 Pay % 2008 Pay % 2009 Pay % 918.812.422 0,4 1.529.878.586 0,6 1.596.614.439 0,7 1.699.147.867 0,8 1.731.244.307 0,7 1.466.379.350 0,7 1.279.114.156 0,6 1.322.756.423 0,5 1.403.613.961 0,6 1.133.665.335 0,5 1.218.934.020 0,5 1.348.292.555 0,6 997.258.493 1.280.071.780 0,5 0,6 1.129.676.366 1.424.652.730 0,5 0,6 1.216.459.521 1.128.940.052 0,5 0,5 1.031.546.003 0,5 1.085.872.668 0,4 1.102.364.697 0,5 870.353.708 823.219.705 653.374.618 1.668.390.463 0,4 0,4 0,3 0,8 899.978.109 940.707.311 946.201.008 1.186.508.541 0,4 0,4 0,4 0,5 1.055.540.454 1.025.961.399 1.022.048.677 884.000.790 0,5 0,5 0,5 0,4 763.496.286 0,3 834.016.585 0,3 780.126.453 0,3 836.560.549 537.631.274 765.015.178 701.775.207 0,4 0,2 0,3 0,3 864.912.462 619.698.441 804.025.243 860.542.077 0,3 0,2 0,3 0,3 729.866.739 716.009.346 708.951.480 667.011.818 0,3 0,3 0,3 0,3 694.825.154 0,3 711.749.473 0,3 587.346.965 0,3 423.935.116 494.451.911 0,2 0,2 524.220.304 600.074.484 0,2 0,2 557.112.217 549.654.986 0,2 0,2 457.108.621 995.900.521 336.495.848 500.706.481 386.299.211 375.822.802 422.530.118 0,2 0,5 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 503.690.129 836.679.156 548.673.433 474.209.203 437.334.996 423.838.490 417.457.845 0,2 0,3 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 528.520.891 500.953.248 459.860.668 440.889.524 440.557.771 438.145.569 433.652.069 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 79 EK TABLO11: İNGİLTERE’NİN FASILLAR BAZINDA İHRACATI-MAL TİCARETİ (2007-2009) * DEVAM Madde 15 :ANIMAL OR VEGETABLE FATS AND OILS AND THEIR CLEAVAGE PRODUCTS; PREPARED EDIBLE FATS; ANIMAL OR VEGETABLE WAXES 24 :TOBACCO AND MANUFACTURED TOBACCO SUBSTITUTES 25 :SALT; SULPHUR; EARTHS AND STONE; PLASTERING MATERIAL, LIME AND CEMENT 42 :ARTICLES OF LEATHER; SADDLERY AND HARNESS; TRAVEL GOODS, HANDBAGS AND SIMILAR CONTAINERS; ARTICLES OF ANIMAL GUT (OTHER THAN SILK-WORM GUT) 93 :ARMS AND AMMUNITION; PARTS AND ACCESSORIES THEREOF 55 :MAN-MADE STAPLE FIBRES 69 :CERAMIC PRODUCTS 47 :PULP OF WOOD OR OF OTHER FIBROUS CELLULOSIC MATERIAL; WASTE AND SCRAP OF PAPER OR PAPERBOARD 59 :IMPREGNATED, COATED, COVERED OR LAMINATED TEXTILE FABRICS; ARTICLES FOR TECHNICAL USE, OF TEXTILE MATERIALS 81 :OTHER BASE METALS; CERMETS; ARTICLES THEREOF 16 :PREPARATIONS OF MEAT, FISH OR CRUSTACEANS, MOLLUSCS OR OTHER AQUATIC INVERTEBRATES 96 :MISCELLANEOUS MANUFACTURED ARTICLES 20 :PREPARATIONS OF VEGETABLES, FRUIT, NUTS OR OTHER PARTS OF PLANTS 07 :EDIBLE VEGETABLES AND CERTAIN ROOTS AND TUBERS 44 :WOOD AND ARTICLES OF WOOD; WOOD CHARCOAL 78 :LEAD AND ARTICLES THEREOF 09 :COFFEE, TEA, MATE AND SPICES 35 :ALBUMINOUS SUBSTANCES; MODIFIED STARCHES; GLUES; ENZYMES 11 :PRODUCTS OF THE MILLING INDUSTRY; MALT; STARCHES; INULIN; WHEAT GLUTEN 51 :WOOL, FINE AND COARSE ANIMAL HAIR; YARN AND FABRICS OF HORSEHAIR 56 :WADDING, FELT AND NONWOVENS; SPECIAL YARNS; TWINE, CORDAGE, ROPE AND CABLE AND ARTICLES THEREOF 91 :CLOCKS AND WATCHES AND PARTS THEREOF 31 :FERTILIZERS 57 :CARPETS AND OTHER TEXTILE FLOOR COVERINGS 86 :RAILWAY OR TRAMWAY LOCOMOTIVES, ROLLING-STOCK AND PARTS THEREOF; RAILWAY OR TRAMWAY TRACK FIXTURES AND FITTINGS AND PARTS THEREOF; MECHANICAL, INCLUDING ELECTRO-MECHANICAL, TRAFFIC SIGNALLING EQUIPMENT OF ALL KINDS 2007 Pay % 2008 Pay % 2009 Pay % 353.032.834 300.326.227 0,2 0,1 414.668.895 447.353.840 0,2 0,2 430.389.821 402.446.015 0,2 0,2 483.515.885 0,2 479.981.537 0,2 397.825.756 0,2 369.075.955 334.929.984 391.411.418 479.728.963 0,2 0,2 0,2 0,2 374.096.081 286.565.470 378.286.554 466.346.146 0,2 0,1 0,2 0,2 384.341.640 377.057.899 372.415.454 355.506.760 0,2 0,2 0,2 0,2 414.091.232 0,2 477.701.166 0,2 352.846.191 0,2 355.908.009 395.622.704 0,2 0,2 368.092.397 425.283.723 0,1 0,2 348.107.955 343.463.317 0,2 0,2 295.970.860 290.988.390 0,1 0,1 328.404.673 307.700.338 0,1 0,1 317.828.836 306.863.293 0,1 0,1 249.455.723 217.063.559 406.946.440 211.945.946 203.301.493 290.062.944 0,1 0,1 0,2 0,1 0,1 0,1 293.232.498 251.940.907 363.411.370 250.041.275 252.826.727 296.404.016 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 304.513.263 298.417.337 296.389.089 284.561.515 277.901.618 270.301.585 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 139.824.020 0,1 209.937.134 0,1 246.912.168 0,1 288.384.753 0,1 279.132.077 0,1 246.081.165 0,1 250.540.598 190.414.530 129.800.134 234.570.055 0,1 0,1 0,1 0,1 255.383.792 208.167.991 263.454.797 240.323.087 0,1 0,1 0,1 0,1 238.628.979 221.067.058 210.969.418 207.242.503 0,1 0,1 0,1 0,1 143.399.918 0,1 175.888.229 0,1 198.964.751 0,1 80 EK TABLO11: İNGİLTERE’NİN FASILLAR BAZINDA İHRACATI-MAL TİCARETİ (2007-2009) * DEVAM Madde 41 :HIDES AND SKINS (OTHER THAN FURSKINS) AND LEATHER 08 :EDIBLE FRUIT AND NUTS; PEEL OF CITRUS FRUITS OR MELONS 52 :COTTON 26 :ORES, SLAG AND ASH 12 :OIL SEEDS AND OLEAGINOUS FRUITS; MISCELLANEOUS GRAINS, SEEDS AND FRUIT; INDUSTRIAL OR MEDICAL PLANTS; STRAW AND FODDER 36 :EXPLOSIVES; PYROTECHNIC PRODUCTS; MATCHES; PYROPHORIC ALLOYS; COMBUSTIBLE MATERIALS 58 :SPECIAL WOVEN FABRICS; TUFTED TEXTILE PRODUCTS; LACE; TAPESTRIES; TRIMMINGS; EMBROIDERY 60 :KNITTED OR CROCHETED FABRICS 65 :HEADGEAR AND PARTS THEREOF 13 :LACS; GUMS, RESINS AND OTHER VEGETABLE SAPS AND EXTRACTS 05 :PRODUCTS OF ANIMAL ORIGIN NOT ELSEWHERE SPECIFIED OR INCLUDED 79 :ZINC AND ARTICLES THEREOF 06 :LIVE TREES AND OTHER PLANTS; BULBS, ROOTS AND THE LIKE; CUT FLOWERS AND ORNAMENTAL FOLIAGE 80 :TIN AND ARTICLES THEREOF 92 :MUSICAL INSTRUMENTS; PARTS AND ACCESSORIES FOR SUCH ARTICLES 53 :OTHER VEGETABLE TEXTILE FIBRES; PAPER YARN AND WOVEN FABRICS OF PAPER YARN 50 :SILK 43 :FURSKINS AND ARTIFICIAL FUR; ARTICLES THEREOF 67 :PREPARED FEATHERS AND DOWN AND ARTICLES MADE OF FEATHERS OR OF DOWN; ARTIFICIAL FLOWERS; ARTICLES OF HUMAN HAIR 66 :UMBRELLAS, SUN UMBRELLAS, WALKING-STICKS, SEAT-STICKS, WHIPS, RIDING-CROPS AND PARTS THEREOF 46 :WICKERWORK AND BASKETWORK 45 :CORK AND ARTICLES OF CORK 14 :VEGETABLE PLAITING MATERIALS; VEGETABLE PRODUCTS NOT ELSEWHERE SPECIFIED OR INCLUDED Total 2007 Pay % 2008 Pay % 2009 Pay % 254.451.661 127.771.177 162.661.889 157.815.813 0,1 0,1 0,1 0,1 248.204.947 135.254.012 157.051.922 157.255.889 0,1 0,1 0,1 0,1 192.941.694 146.044.530 133.608.101 127.267.324 0,1 0,1 0,1 0,1 134.896.439 0,1 170.350.118 0,1 124.765.727 0,1 72.343.261 0,0 98.637.063 0,0 113.467.028 0,1 129.639.862 97.788.615 117.937.046 57.584.239 49.210.984 118.911.910 0,1 0,0 0,1 0,0 0,0 0,1 131.444.723 110.266.263 96.454.562 112.999.804 63.429.017 78.836.759 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 111.688.834 102.773.557 98.431.617 88.915.113 67.712.098 61.391.878 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 53.965.414 90.208.179 51.300.761 0,0 0,0 0,0 57.817.534 56.701.548 51.391.551 0,0 0,0 0,0 60.314.394 47.312.303 46.695.668 0,0 0,0 0,0 55.346.022 39.301.856 31.489.881 0,0 0,0 0,0 45.578.487 40.238.661 40.971.033 0,0 0,0 0,0 36.274.700 30.546.709 26.674.925 0,0 0,0 0,0 12.218.241 0,0 14.287.240 0,0 16.840.535 0,0 13.926.006 5.921.945 3.291.468 0,0 0,0 0,0 11.423.387 4.992.100 3.036.495 0,0 0,0 0,0 11.109.131 5.767.816 3.576.770 0,0 0,0 0,0 2.020.780 219.919.213.592 0,0 100,0 2.348.824 248.751.866.265 0,0 100,0 1.898.067 224.869.830.979 0,0 100,0 Kaynak: UKTradeinfo * Sıralama 2009 yılı rakamlarına göre yapılmıştır. 81 EK TABLO12: İNGİLTERE’NİN İTHALATINDA İLK 20 FASIL (4’LÜ GTİP) (2007-2009) * TÜRKİYE – GTİP BAZINDA İLK 5 ÜLKE KARŞILAŞTIRMALI 4'lü GTİP NO ÜLKE Total 8703 :MOTOR CARS AND OTHER MOTOR VEHICLES PRINCIPALLY DESIGNED FOR THE TRANSPORT OF PERSONS, INCLUDING STATION WAGONS AND RACING CARS (EXCL. MOTOR VEHICLES OF HEADING NO 8702) 1 2 3 4 5 17 2709 :PETROLEUM OILS AND OILS OBTAINED FROM BITUMINOUS MINERALS, CRUDE 3004 :MEDICAMENTS CONSISTING OF MIXED OR UNMIXED PRODUCTS FOR THERAPEUTIC OR PROPHYLACTIC USES, IN MEASURED DOSES OR PUT UP FOR RETAIL SALE (EXCL. GOODS OF HEADINGS 3002, 3005 OR 3006) 1 2 3 4 5 26 :PETROLEUM OILS AND OILS OBTAINED FROM BITUMINOUS MINERALS (EXCL. CRUDE); PREPARATIONS CONTAINING >= 70 % BY WEIGHT OF PETROLEUM OILS OR OF OILS OBTAINED FROM BITUMINOUS MINERALS, THESE OILS BEING THE BASIC CONSTITUENTS OF THE 1 2 3 4 5 57 100,0 19.765.377.982 100,0 16.589.238.356 100,0 8.987.307.060 40,8 8.167.104.254 41,3 6.862.078.351 41,4 BELGIUM 3.092.689.944 14,0 3.307.350.456 16,7 2.905.142.303 17,5 SPAIN 2.428.060.238 11,0 2.268.567.447 11,5 2.218.247.934 13,4 FRANCE 1.879.655.455 8,5 1.308.401.866 6,6 989.979.861 6,0 JAPAN TURKEY 1.504.049.970 80.905.001 6,8 0,4 1.296.496.246 91.880.301 6,6 0,5 698.766.327 41.088.701 4,2 0,2 13.867.948.418 100,0 20.537.879.964 100,0 14.519.897.561 100,0 NORWAY 9.967.974.234 71,9 13.758.700.224 67,0 10.141.211.716 69,8 RUSSIA 1.419.929.934 10,2 2.184.390.055 10,6 1.155.836.219 8,0 NIGERIA 250.416.038 1,8 790.701.684 3,8 545.080.466 3,8 LIBYA 235.042.833 1,7 882.619.562 4,3 532.575.581 3,7 TURKEY 109.163.710 0,8 128.933.179 0,6 350.082.457 2,4 Total 7.490.318.790 100,0 8.402.333.922 100,0 9.720.581.776 100,0 USA 1.128.768.338 15,1 1.247.700.725 14,8 1.255.408.939 12,9 SWITZERLAND 766.266.271 10,2 1.139.841.052 13,6 1.232.510.984 12,7 BELGIUM 748.901.134 10,0 832.100.237 9,9 1.188.885.101 12,2 GERMANY 849.260.067 11,3 945.496.873 11,3 1.061.697.267 10,9 IRISH REPUBLIC TURKEY 602.559.792 14.203.509 8,0 0,2 768.258.287 11.427.228 9,1 0,1 1.055.709.835 18.618.624 10,9 0,2 9.472.917.635 100,0 12.485.731.804 100,0 9.067.337.053 100,0 SWEDEN 483.618.102 5,1 1.842.680.263 14,8 1.152.131.701 12,7 FRANCE 957.489.302 10,1 1.177.541.590 9,4 1.002.434.004 11,1 NETHERLANDS 677.429.667 7,2 1.419.278.376 11,4 952.064.578 10,5 1.359.501.940 14,4 1.088.226.608 8,7 764.783.178 8,4 694.800.899 5.407.968 7,3 0,1 980.912.068 163.617 7,9 0,0 624.110.917 56.462 6,9 0,0 7.922.590.576 100,0 7.924.342.942 100,0 7.484.731.928 100,0 938.105.475 11,8 1.092.675.782 13,8 1.663.750.646 22,2 1.547.567.627 19,5 1.437.319.247 18,1 1.348.029.603 18,0 830.950.070 10,5 776.404.613 9,8 710.083.807 9,5 1.332.968.485 16,8 1.164.761.444 14,7 591.753.477 7,9 665.412.796 8,4 586.020.136 7,4 558.453.425 7,5 2.436.973 0,0 3.159.066 0,0 3.510.942 0,0 7.064.610.572 100,0 7.518.631.378 100,0 7.456.359.432 100,0 RUSSIA KUWAIT TURKEY Total 8471 :AUTOMATIC DATA PROCESSING MACHINES AND UNITS THEREOF; MAGNETIC OR OPTICAL READERS, MACHINES FOR TRANSCRIBING DATA ONTO DATA MEDIA IN CODED FORM AND MACHINES FOR PROCESSING SUCH DATA N.E.S. 1 2 3 4 5 36 CHINA NETHERLANDS GERMANY IRISH REPUBLIC USA TURKEY Total 8517 :ELECTRICAL APPARATUS FOR LINE TELEPHONY OR LINE TELEGRAPHY, INCLUDING SUCH APPARATUS FOR CARRIER-CURRENT LINE SYSTEMS 8411 :TURBO-JETS, TURBO-PROPELLERS AND OTHER GAS TURBINES 1 2 3 4 5 38 1 2 3 4 5 15 2009 Değer - GBP Pay % 22.044.989.982 Total 2710 2008 Değer - GBP Pay % GERMANY Total 1 2 3 4 5 2007 Değer - GBP Pay % HUNGARY 336.970.642 4,8 460.794.561 6,1 997.256.732 13,4 1.431.923.554 20,3 1.442.844.201 19,2 982.201.006 13,2 CHINA 505.438.753 7,2 696.926.825 9,3 781.321.865 10,5 SOUTH KOREA 873.056.838 12,4 781.030.787 10,4 742.010.727 10,0 HONG KONG TURKEY 372.743.432 11.345.199 5,3 0,2 598.833.111 4.914.549 8,0 0,1 640.648.545 4.073.244 8,6 0,1 Total 4.803.894.417 100,0 5.995.339.020 100,0 7.040.652.047 100,0 USA 1.804.105.303 37,6 2.130.595.077 35,5 2.501.296.187 35,5 SINGAPORE 426.586.203 8,9 568.112.918 9,5 666.457.504 9,5 FRANCE 240.647.361 5,0 362.049.025 6,0 452.570.390 6,4 GERMANY 186.213.882 3,9 454.773.625 7,6 400.343.866 5,7 UAE 154.552.197 3,2 184.488.249 3,1 373.360.220 5,3 31.941.169 0,7 52.834.755 0,9 72.217.279 1,0 NETHERLANDS TURKEY 82 EK TABLO12: İNGİLTERE’NİN İTHALATINDA İLK 20 FASIL (4’LÜ GTİP) (2007-2009) * DEVAM TÜRKİYE – GTİP BAZINDA İLK 5 ÜLKE KARŞILAŞTIRMALI 4'lü GTİP NO 8708 :PARTS AND ACCESSORIES FOR TRACTORS, MOTOR VEHICLES FOR THE TRANSPORT OF TEN OR MORE PERSONS, MOTOR CARS AND OTHER MOTOR VEHICLES PRINCIPALLY DESIGNED FOR THE TRANSPORT OF PERSONS, MOTOR VEHICLES FOR THE TRANSPORT OF GOODS AND 2711 :PETROLEUM GAS AND OTHER GASEOUS HYDROCARBONS ÜLKE 1 2 3 4 5 9 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 8528 :TELEVISION RECEIVERS -INCL. VIDEO MONITORS AND VIDEO PROJECTORS-, WHETHER OR NOT COMBINED, IN THE SAME HOUSING, WITH RADIOBROADCAST RECEIVERS OR SOUND OR VIDEO RECORDING OR REPRODUCING APPARATUS 1 2 3 4 5 9.269.385.403 100,0 8.432.213.062 100,0 6.021.005.308 100,0 3.515.574.116 37,9 2.490.669.382 29,5 1.845.784.572 30,7 FRANCE 1.215.072.780 13,1 1.138.850.165 13,5 856.986.150 14,2 JAPAN 602.756.483 6,5 643.306.457 7,6 394.298.207 6,5 BELGIUM 579.609.926 6,3 604.364.969 7,2 389.303.466 6,5 ITALY 535.286.019 5,8 567.412.916 6,7 362.405.037 6,0 TURKEY 174.559.184 1,9 228.208.312 2,7 181.444.323 3,0 Total 3.263.505.305 100,0 6.891.589.393 100,0 4.931.629.216 100,0 NORWAY 1.928.888.872 59,1 4.299.857.208 62,4 2.796.362.262 56,7 939.443.514 28,8 1.912.871.513 27,8 930.339.171 18,9 QATAR 24.870.269 0,8 36.062.960 0,5 528.940.289 10,7 TRINIDAD:TOBAGO 44.073.437 1,4 112.675.197 1,6 252.977.049 5,1 109.603.733 0 3,4 0,0 60.539.286 0 0,9 0,0 211.251.005 0 4,3 0,0 NETHERLANDS ALGERIA TURKEY 4.333.856.594 100,0 4.560.703.800 100,0 3.544.890.249 100,0 SOUTH AFRICA 648.147.150 15,0 1.734.127.656 38,0 1.573.362.852 44,4 CANADA 623.454.258 14,4 975.760.327 21,4 834.056.390 23,5 1.595.127.054 36,8 481.558.153 10,6 208.187.743 5,9 USA 153.903.929 3,6 200.372.866 4,4 176.236.982 5,0 BELGIUM TURKEY 178.182.111 0 4,1 0,0 192.241.762 0 4,2 0,0 175.293.042 0 4,9 0,0 BOTSWANA 3.584.807.522 100,0 3.601.848.668 100,0 3.461.174.978 100,0 SLOVAKIA 414.845.559 11,6 662.638.319 18,4 810.330.921 23,4 POLAND 300.629.856 8,4 370.694.641 10,3 545.935.963 15,8 CHINA 487.931.459 13,6 477.482.857 13,3 438.435.506 12,7 TURKEY NETHERLANDS 338.436.371 342.230.662 9,4 9,5 310.274.800 314.516.450 8,6 8,7 328.919.735 298.379.757 9,5 8,6 Total 2933 :HETEROCYCLIC COMPOUNDS WITH NITROGEN HETERO-ATOM(S) ONLY; NUCLEIC ACIDS AND THEIR SALTS 1.351.855.970 100,0 2.385.832.511 100,0 2.734.528.047 100,0 IRISH REPUBLIC 578.005.155 42,8 1.608.602.085 67,4 1.983.696.376 72,5 FRANCE 306.978.829 22,7 400.035.906 16,8 343.437.684 12,6 NETHERLANDS 68.528.113 5,1 77.098.654 3,2 92.500.519 3,4 SWITZERLAND 82.677.004 6,1 59.670.452 2,5 90.859.798 3,3 GERMANY 52.701.164 3,9 55.969.507 2,3 66.630.786 2,4 10.031 0,0 0 0,0 2.939 0,0 2.553.313.801 100,0 2.835.026.202 100,0 2.746.249.264 100,0 FRANCE 900.159.193 35,3 1.038.251.625 36,6 905.392.370 33,0 ITALY 224.993.534 8,8 288.358.677 10,2 390.280.046 14,2 AUSTRALIA 488.188.637 19,1 457.888.603 16,2 379.178.715 13,8 SPAIN 172.758.333 6,8 194.277.088 6,9 209.015.237 7,6 CHILE TURKEY 147.601.822 314.987 5,8 0,0 168.298.081 207.545 5,9 0,0 199.136.771 260.418 7,3 0,0 TURKEY Total 2204 :WINE OF FRESH GRAPES, INCL. FORTIFIED WINES; GRAPE MUST, PARTLY FERMENTED, OF ACTUAL ALCOHOLIC STRENGTH OF > 0.5 % VOL, WHETHER OR NOT WITH ADDED ALCOHOL 1 2 3 4 5 38 Total 8473 :PARTS AND ACCESSORIES (OTHER THAN COVERS, CARRYING CASES AND THE LIKE) SUITABLE FOR USE SOLELY OR PRINCIPALLY WITH MACHINES OF HEADING NOS 8469 TO 8472 N.E.S. 1 2 3 4 5 36 2009 Değer - GBP Pay % GERMANY Total 1 2 3 4 5 47 2008 Değer - GBP Pay % Total Total 7102 :DIAMONDS, WHETHER OR NOT WORKED, BUT NOT MOUNTED OR SET (EXCL. UNMOUNTED STONES FOR PICK-UP STYLUSES, WORKED STONES, SUITABLE FOR USE AS PARTS OF METERS, MEASURING INSTRUMENTS OR OTHER ARTICLES OF CHAPTER 90) 2007 Değer - GBP Pay % 3.793.795.327 100,0 3.433.579.072 100,0 2.716.767.393 100,0 CHINA 456.821.562 12,0 466.355.329 13,6 452.301.735 16,6 NETHERLANDS 452.260.523 11,9 501.879.938 14,6 430.944.554 15,9 GERMANY 545.525.514 14,4 494.303.878 14,4 415.176.211 15,3 USA 432.856.262 11,4 352.686.115 10,3 322.772.257 11,9 HONG KONG 237.143.517 6,3 198.091.200 5,8 172.919.937 6,4 2.053.082 0,1 4.971.349 0,1 2.263.594 0,1 TURKEY 83 EK TABLO12: İNGİLTERE’NİN İTHALATINDA İLK 20 FASIL (4’LÜ GTİP) (2007-2009) * DEVAM TÜRKİYE – GTİP BAZINDA İLK 5 ÜLKE KARŞILAŞTIRMALI 4'lü GTİP NO ÜLKE Total 2701 :COAL; BRIQUETTES, OVOIDS AND SIMILAR SOLID FUELS MANUFACTURED FROM COAL 3002 :HUMAN BLOOD; ANIMAL BLOOD PREPARED FOR THERAPEUTIC, PROPHYLACTIC OR DIAGNOSTIC USES; ANTISERA AND OTHER BLOOD FRACTIONS; VACCINES, TOXINS, CULTURES OF MICRO-ORGANISMS AND SIMILAR PRODUCTS (EXCL. YEASTS) 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 31 9403 :FURNITURE AND PARTS THEREOF N.E.S. (EXCL. SEATS AND MEDICAL, SURGICAL, DENTAL OR VETERINARY FURNITURE) 9018 :INSTRUMENTS AND APPLIANCES USED IN MEDICAL, SURGICAL, DENTAL OR VETERINARY SCIENCES, INCL. SCINTIGRAPHIC APPARATUS, OTHER ELECTRO-MEDICAL APPARATUS AND SIGHT-TESTING INSTRUMENTS N.E.S. 6204 :WOMEN'S OR GIRLS' SUITS, ENSEMBLES, JACKETS, DRESSES, SKIRTS, DIVIDED SKIRTS, TROUSERS, BIB AND BRACE OVERALLS, BREECHES AND SHORTS (EXCL. KNITTED OR CROCHETED, WINDJACKETS AND SIMILAR ARTICLES, SLIPS, PETTICOATS AND PANTIES 1 2 3 4 5 32 100,0 3.509.985.435 100,0 2.660.166.228 100,0 822.822.557 42,0 1.553.987.559 44,3 1.130.070.084 42,5 AUSTRALIA 285.508.414 14,6 442.498.555 12,6 499.770.596 18,8 USA 128.111.791 6,5 368.933.423 10,5 303.853.893 11,4 COLOMBIA 162.774.184 8,3 399.765.748 11,4 292.934.064 11,0 SOUTH AFRICA TURKEY 348.604.962 0 17,8 0,0 313.124.815 0 8,9 0,0 169.747.684 0 6,4 0,0 Total 1.522.743.498 100,0 1.744.035.319 100,0 2.420.800.441 100,0 USA 496.538.236 32,6 645.291.931 37,0 1.121.509.666 46,3 SWITZERLAND 208.904.658 13,7 244.901.234 14,0 349.086.627 14,4 BELGIUM 127.878.939 8,4 188.223.253 10,8 238.665.675 9,9 GERMANY 182.906.606 12,0 155.828.946 8,9 178.853.970 7,4 NETHERLANDS TURKEY 205.993.012 0 13,5 0,0 177.035.610 233.504 10,2 0,0 145.820.882 111.399 6,0 0,0 2.610.511.964 100,0 2.740.253.243 100,0 2.373.099.761 100,0 CHINA 638.609.528 24,5 706.975.894 25,8 668.611.069 28,2 ITALY 395.684.562 15,2 413.492.410 15,1 295.713.360 12,5 GERMANY 276.353.554 10,6 309.922.987 11,3 260.428.105 11,0 VIETNAM 108.379.691 4,2 118.996.578 4,3 110.714.889 4,7 90.640.092 23.851.317 3,5 0,9 111.260.608 39.220.907 4,1 1,4 108.038.138 32.471.689 4,6 1,4 Total 1.947.412.868 100,0 2.355.981.110 100,0 2.379.161.668 100,0 USA 763.790.556 39,2 842.947.315 35,8 667.735.077 28,1 GERMANY 242.054.456 12,4 306.799.949 13,0 341.902.232 14,4 NETHERLANDS 181.636.684 9,3 246.033.218 10,4 317.609.340 13,3 BELGIUM 158.491.935 8,1 174.840.717 7,4 200.810.002 8,4 FRANCE TURKEY 121.012.083 2.127.339 6,2 0,1 147.974.132 1.774.997 6,3 0,1 166.387.514 2.847.901 7,0 0,1 POLAND TURKEY 2.213.302.172 100,0 2.195.812.588 100,0 2.262.472.454 100,0 CHINA 326.503.721 14,8 479.428.314 21,8 573.325.842 25,3 HONG KONG 309.251.155 14,0 308.296.112 14,0 267.482.166 11,8 TURKEY 291.027.497 13,1 231.019.078 10,5 216.548.476 9,6 INDIA SRI LANKA 175.096.174 82.758.676 7,9 3,7 176.085.375 97.176.142 8,0 4,4 191.188.781 107.005.648 8,5 4,7 Total 8443 :PRINTING MACHINERY (EXCL. HECTOGRAPH OR STENCIL DUPLICATING MACHINES, ADDRESSING MACHINES AND OTHER OFFICE PRINTING MACHINES OF HEADING NOS 8469 TO 8472); MACHINES FOR USES ANCILLARY TO PRINTING, FOR THE FEEDING, CARRIAGE OR 1 2 3 4 5 32 2009 Değer - GBP Pay % 1.960.155.073 Total 1 2 3 4 5 2008 Değer - GBP Pay % RUSSIA Total 1 2 3 4 5 18 2007 Değer - GBP Pay % 2.335.884.324 100,0 2.258.245.638 100,0 2.228.839.999 100,0 NETHERLANDS 872.823.984 37,4 793.720.431 35,1 794.836.927 35,7 GERMANY 592.075.673 25,3 513.247.359 22,7 472.481.498 21,2 CHINA 117.712.381 5,0 168.568.764 7,5 220.817.774 9,9 BELGIUM 111.953.232 4,8 118.602.230 5,3 176.394.286 7,9 FRANCE 130.620.621 5,6 116.959.703 5,2 94.326.181 4,2 TURKEY 522.044 0,0 811.996 0,0 1.383.742 0,1 Kaynak: UKTradeinfo * Sıralama 2009 yılı rakamlarına göre yapılmıştır. 84 EK TABLO 13: FASILLARA GÖRE İNGİLTERE’NİN TÜRKİYE’YE İHRACATI (2007-2009)* Değer - GBP 2007 Pay % Miktar - KG Pay % Değer - GBP 2008 Pay % Miktar - KG Pay % Değer - GBP 2009 Pay % Miktar - KG Pay % 84 :NUCLEAR REACTORS, BOILERS, MACHINERY AND MECHANICAL APPLIANCES; PARTS THEREOF 30 :PHARMACEUTICAL PRODUCTS 431.484.934 272.438.608 18,3 11,6 61.321.044 4.148.160 2,6 0,2 415.451.115 265.729.821 16,9 10,8 45.745.385 5.016.044 2,3 0,3 396.709.077 319.776.462 17,8 14,3 33.824.188 5.788.814 2,1 0,4 87 :VEHICLES OTHER THAN RAILWAY OR TRAMWAY ROLLING-STOCK, AND PARTS AND ACCESSORIES THEREOF 72 :IRON AND STEEL 358.630.022 301.155.172 15,2 12,8 63.820.478 1.653.165.496 2,7 71,1 353.130.460 314.317.551 14,4 12,8 56.630.257 1.296.469.606 2,9 65,8 255.400.250 192.385.853 11,5 8,6 36.097.648 944.887.410 2,3 59,4 85 :ELECTRICAL MACHINERY AND EQUIPMENT AND PARTS THEREOF; SOUND RECORDERS AND REPRODUCERS, TELEVISION IMAGE AND SOUND RECORDERS AND REPRODUCERS, AND PARTS AND ACCESSORIES OF SUCH ARTICLES 39 :PLASTICS AND PLASTIC PRODUCTS 162.465.786 116.592.941 6,9 5,0 12.152.801 88.071.683 0,5 3,8 180.760.771 127.374.829 7,3 5,2 12.914.558 95.333.284 0,7 4,8 154.114.785 111.289.877 6,9 5,0 9.886.691 95.580.354 0,6 6,0 90 :OPTICAL, PHOTOGRAPHIC, CINEMATOGRAPHIC, MEASURING, CHECKING, PRECISION, MEDICAL OR SURGICAL INSTRUMENTS AND APPARATUS; PARTS AND ACCESSORIES THEREOF 29 :ORGANIC CHEMICALS 77.010.139 47.793.093 3,3 2,0 1.437.748 46.587.956 0,1 2,0 90.070.139 57.492.125 3,7 2,3 1.043.595 50.750.860 0,1 2,6 98.224.418 94.830.326 4,4 4,3 1.261.093 80.946.954 0,1 5,1 32 :TANNING OR DYEING EXTRACTS; TANNINS AND THEIR DERIVATIVES; DYES, PIGMENTS AND OTHER COLOURING MATTER; PAINTS AND VARNISHES; PUTTY AND OTHER MASTICS; INKS 22 :BEVERAGES, SPIRITS AND VINEGAR 41.779.229 28.520.522 1,8 1,2 20.494.759 9.380.941 0,9 0,4 43.111.875 32.914.266 1,8 1,3 22.655.924 9.349.003 1,1 0,5 39.326.124 38.217.758 1,8 1,7 18.020.417 10.273.857 1,1 0,6 89 30.779.756 1,3 1.104.284 0,0 38.486.346 1,6 1.286.767 0,1 38.029.628 1,7 1.244.541 0,1 34.188.788 1,5 7.199.704 0,3 34.830.469 1,4 7.635.963 0,4 36.467.457 1,6 6.391.602 0,4 24.674.861 1,0 1.276.853 0,1 32.556.681 1,3 1.586.515 0,1 33.887.221 1,5 1.479.865 0,1 18.300.910 24.977.815 0,8 1,1 100.129 12.458.503 0,0 0,5 26.557.235 32.002.451 1,1 1,3 164.213 17.450.918 0,0 0,9 32.413.213 28.811.203 1,5 1,3 116.583 15.665.779 0,0 1,0 26.707.761 25.127.630 13.043.391 1,1 1,1 0,6 1.824.864 10.016.701 6.333.609 0,1 0,4 0,3 27.669.386 23.235.896 13.120.795 1,1 0,9 0,5 1.746.111 12.734.200 6.818.772 0,1 0,6 0,3 28.557.857 22.502.362 21.964.892 1,3 1,0 1,0 1.401.277 56.223.962 8.642.476 0,1 3,5 0,5 23.756.617 23.031.456 1,0 1,0 116.151.389 12.477.635 5,0 0,5 50.556.746 20.299.884 2,1 0,8 118.837.591 10.624.135 6,0 0,5 20.088.088 19.299.713 0,9 0,9 54.420.267 7.844.142 3,4 0,5 :SHIPS, BOATS AND FLOATING STRUCTURES 33 :ESSENTIAL OILS AND RESINOIDS; PERFUMERY, COSMETIC OR TOILET PREPARATIONS 62 :ARTICLES OF APPAREL AND CLOTHING ACCESSORIES, NOT KNITTED OR CROCHETED 88 :AIRCRAFT, SPACECRAFT, AND PARTS THEREOF 38 :MISCELLANEOUS CHEMICAL PRODUCTS 61 :ARTICLES OF APPAREL AND CLOTHING ACCESSORIES, KNITTED OR CROCHETED 73 :ARTICLES OF IRON OR STEEL 55 :MAN-MADE STAPLE FIBRES 27 :MINERAL FUELS, MINERAL OILS AND PRODUCTS OF THEIR DISTILLATION; BITUMINOUS SUBSTANCES; MINERAL WAXES 40 :RUBBER AND ARTICLES THEREOF 85 EK TABLO 13: FASILLARA GÖRE İNGİLTERE’NİN TÜRKİYE’YE İHRACATI (2007-2009)* DEVAM Değer - GBP 49 :BOOKS, NEWSPAPERS, PICTURES AND OTHER PRODUCTS OF THE PRINTING INDUSTRY; MANUSCRIPTS, TYPESCRIPTS AND PLANS 48 :PAPER AND PAPERBOARD; ARTICLES OF PAPER PULP, PAPER OR PAPERBOARD 34 :SOAPS, ORGANIC SURFACE-ACTIVE AGENTS, WASHING PREPARATIONS, LUBRICATING PREPARATIONS, ARTIFICIAL WAXES, PREPARED WAXES, SHOE POLISH, SCOURING POWDER AND THE LIKE, CANDLES AND SIMILAR PRODUCTS, MODELLING PASTES, DENTAL WAX AND 56 :WADDING, FELT AND NONWOVENS; SPECIAL YARNS; TWINE, CORDAGE, ROPE AND CABLE AND ARTICLES THEREOF 70 :GLASS AND GLASSWARE 41 :HIDES AND SKINS (OTHER THAN FURSKINS) AND LEATHER 83 :MISCELLANEOUS ARTICLES OF BASE METAL 71 :NATURAL OR CULTURED PEARLS, PRECIOUS OR SEMI-PRECIOUS STONES, PRECIOUS METALS, METALS CLAD WITH PRECIOUS METAL, AND ARTICLES THEREOF; IMITATION JEWELLERY; COIN 25 :SALT; SULPHUR; EARTHS AND STONE; PLASTERING MATERIAL, LIME AND CEMENT 28 :INORGANIC CHEMICALS: ORGANIC OR INORGANIC COMPOUNDS OF PRECIOUS METALS, OF RARE-EARTH METALS, OF RADIOACTIVE ELEMENTS OR OF ISOTOPES 94 :FURNITURE; MEDICAL AND SURGICAL FURNITURE; BEDDING, MATTRESSES, MATTRESS SUPPORTS, CUSHIONS AND SIMILAR STUFFED FURNISHINGS; LAMPS AND LIGHTING FITTINGS, NOT ELSEWHERE SPECIFIED; ILLUMINATED SIGNS, ILLUMINATED NAME-PLATES AND 35 :ALBUMINOUS SUBSTANCES; MODIFIED STARCHES; GLUES; ENZYMES 97 :WORKS OF ART, COLLECTORS' PIECES AND ANTIQUES 54 :MAN-MADE FILAMENTS 76 :ALUMINIUM AND ARTICLES THEREOF 23 :RESIDUES AND WASTE FROM THE FOOD INDUSTRIES; PREPARED ANIMAL FODDER 64 :FOOTWEAR, GAITERS AND THE LIKE; PARTS OF SUCH ARTICLES 21 :MISCELLANEOUS EDIBLE PREPARATIONS 95 :TOYS, GAMES AND SPORTS REQUISITES; PARTS AND ACCESSORIES THEREOF 82 :TOOLS, IMPLEMENTS, CUTLERY, SPOONS AND FORKS, OF BASE METAL; PARTS THEREOF OF BASE METAL 2007 Pay % Miktar - KG Pay % Değer - GBP 2008 Pay % Miktar - KG Pay % Değer - GBP 2009 Pay % Miktar - KG Pay % 20.430.808 0,9 2.486.126 0,1 20.302.299 0,8 2.248.058 0,1 18.008.193 0,8 2.323.372 0,1 15.786.435 0,7 16.232.624 0,7 17.506.662 0,7 17.953.390 0,9 17.829.593 0,8 23.624.963 1,5 16.721.258 0,7 18.057.987 0,8 12.260.192 0,5 8.751.746 0,4 16.605.382 0,7 13.061.869 0,8 9.430.209 4.735.344 0,4 0,2 1.957.186 6.555.844 0,1 0,3 7.634.660 7.293.886 0,3 0,3 1.469.376 9.429.167 0,1 0,5 13.177.351 8.931.677 0,6 0,4 1.954.468 14.636.728 0,1 0,9 24.887.929 10.360.554 1,1 0,4 31.927.491 2.451.104 1,4 0,1 21.314.319 13.727.798 0,9 0,6 27.793.889 2.716.472 1,4 0,1 8.599.185 8.455.840 0,4 0,4 10.972.514 1.680.440 0,7 0,1 12.483.719 0,5 80.535 0,0 12.682.147 0,5 87.501 0,0 8.180.282 0,4 81.611 0,0 8.171.762 0,3 59.869.925 2,6 9.125.844 0,4 62.750.062 3,2 8.070.646 0,4 39.653.249 2,5 3.738.951 0,2 4.880.902 0,2 4.696.564 0,2 4.520.275 0,2 8.015.344 0,4 33.296.461 2,1 8.493.895 0,4 1.157.044 0,0 11.621.742 0,5 1.415.469 0,1 7.411.054 0,3 561.646 0,0 5.084.326 0,2 1.947.912 0,1 6.528.684 0,3 2.644.987 0,1 6.804.593 0,3 2.502.663 0,2 5.702.105 6.004.660 6.865.217 0,2 0,3 0,3 68.245 2.295.236 2.761.034 0,0 0,1 0,1 11.395.543 8.483.606 9.475.233 0,5 0,3 0,4 24.168 2.412.697 4.354.494 0,0 0,1 0,2 6.757.280 6.330.426 6.223.381 0,3 0,3 0,3 21.531 2.006.023 3.348.716 0,0 0,1 0,2 6.131.288 0,3 4.635.150 0,2 4.736.445 0,2 2.709.545 0,1 5.844.974 0,3 3.453.264 0,2 3.197.795 4.335.598 0,1 0,2 201.929 2.030.280 0,0 0,1 3.762.162 6.238.945 0,2 0,3 205.537 2.589.671 0,0 0,1 4.874.514 4.734.884 0,2 0,2 217.289 1.610.612 0,0 0,1 6.051.277 0,3 697.656 0,0 5.763.155 0,2 788.319 0,0 4.659.198 0,2 625.943 0,0 4.907.143 0,2 693.634 0,0 6.325.245 0,3 613.062 0,0 4.630.431 0,2 349.066 0,0 86 EK TABLO 13: FASILLARA GÖRE İNGİLTERE’NİN TÜRKİYE’YE İHRACATI (2007-2009)* DEVAM Değer - GBP 59 :IMPREGNATED, COATED, COVERED OR LAMINATED TEXTILE FABRICS; ARTICLES FOR TECHNICAL USE, OF TEXTILE MATERIALS 69 :CERAMIC PRODUCTS 52 :COTTON 68 :ARTICLES OF STONE, PLASTER, CEMENT, ASBESTOS, MICA OR SIMILAR MATERIALS 01 :LIVE ANIMALS 42 :ARTICLES OF LEATHER; SADDLERY AND HARNESS; TRAVEL GOODS, HANDBAGS AND SIMILAR CONTAINERS; ARTICLES OF ANIMAL GUT (OTHER THAN SILK-WORM GUT) 44 :WOOD AND ARTICLES OF WOOD; WOOD CHARCOAL 86 :RAILWAY OR TRAMWAY LOCOMOTIVES, ROLLING-STOCK AND PARTS THEREOF; RAILWAY OR TRAMWAY TRACK FIXTURES AND FITTINGS AND PARTS THEREOF; MECHANICAL, INCLUDING ELECTRO-MECHANICAL, TRAFFIC SIGNALLING EQUIPMENT OF ALL KINDS 04 :DAIRY PRODUCE; BIRDS' EGGS; NATURAL HONEY; EDIBLE PRODUCTS OF ANIMAL ORIGIN, NOT ELSEWHERE SPECIFIED OR INCLUDED 63 :OTHER MADE UP TEXTILE ARTICLES; SETS; WORN CLOTHING AND WORN TEXTILE ARTICLES; RAGS 19 :PREPARATIONS OF CEREALS, FLOUR, STARCH OR MILK; PASTRYCOOKS' PRODUCTS 75 :NICKEL AND ARTICLES THEREOF 17 :SUGARS AND SUGAR CONFECTIONERY 09 :COFFEE, TEA, MATE AND SPICES 74 :COPPER AND ARTICLES THEREOF 96 :MISCELLANEOUS MANUFACTURED ARTICLES 57 :CARPETS AND OTHER TEXTILE FLOOR COVERINGS 51 :WOOL, FINE AND COARSE ANIMAL HAIR; YARN AND FABRICS OF HORSEHAIR 37 :PHOTOGRAPHIC OR CINEMATOGRAPHIC PRODUCTS 81 :OTHER BASE METALS; CERMETS; ARTICLES THEREOF 2007 Pay % Miktar - KG Pay % Değer - GBP 2008 Pay % Miktar - KG Pay % Değer - GBP 2009 Pay % Miktar - KG Pay % 7.481.051 6.130.974 2.261.830 0,3 0,3 0,1 947.743 2.949.231 261.257 0,0 0,1 0,0 8.063.322 3.730.794 2.387.895 0,3 0,2 0,1 895.629 1.939.252 284.413 0,0 0,1 0,0 4.613.788 4.279.035 4.268.744 0,2 0,2 0,2 545.429 1.289.255 318.561 0,0 0,1 0,0 3.757.756 1.991.716 0,2 0,1 2.332.382 31.413 0,1 0,0 3.131.658 3.627.128 0,1 0,1 1.677.225 42.043 0,1 0,0 3.986.958 3.900.319 0,2 0,2 9.178.186 55.989 0,6 0,0 2.555.435 0,1 402.951 0,0 3.685.588 0,1 398.523 0,0 3.842.643 0,2 217.872 0,0 2.267.697 0,1 8.118.505 0,3 3.258.619 0,1 11.135.485 0,6 3.560.415 0,2 12.512.934 0,8 592.295 0,0 104.479 0,0 915.321 0,0 110.228 0,0 3.153.573 0,1 147.886 0,0 1.870.465 0,1 330.273 0,0 2.039.309 0,1 375.242 0,0 3.104.430 0,1 911.870 0,1 2.635.304 0,1 933.771 0,0 3.028.700 0,1 1.017.477 0,1 2.983.109 0,1 1.045.400 0,1 1.194.279 8.888.057 1.603.402 1.759.199 3.183.123 0,1 0,4 0,1 0,1 0,1 887.298 458.280 3.883.176 496.562 541.126 0,0 0,0 0,2 0,0 0,0 1.894.917 9.169.286 1.632.237 1.596.455 3.043.489 0,1 0,4 0,1 0,1 0,1 1.147.204 660.225 4.144.136 326.057 403.581 0,1 0,0 0,2 0,0 0,0 2.512.402 2.242.208 2.036.115 1.915.418 1.858.684 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 1.280.687 237.775 4.216.550 376.789 311.519 0,1 0,0 0,3 0,0 0,0 2.220.308 0,1 172.617 0,0 2.038.122 0,1 180.585 0,0 1.686.517 0,1 120.348 0,0 2.513.580 0,1 914.222 0,0 2.594.759 0,1 828.022 0,0 1.614.922 0,1 422.769 0,0 2.442.940 0,1 454.747 0,0 1.535.549 0,1 459.263 0,0 1.592.718 0,1 241.242 0,0 1.800.800 0,1 173.244 0,0 1.189.251 0,0 133.535 0,0 1.489.911 0,1 233.928 0,0 1.683.140 0,1 180.940 0,0 895.633 0,0 134.191 0,0 1.310.294 0,1 187.201 0,0 87 EK TABLO 13: FASILLARA GÖRE İNGİLTERE’NİN TÜRKİYE’YE İHRACATI (2007-2009)* DEVAM Değer - GBP 24 :TOBACCO AND MANUFACTURED TOBACCO SUBSTITUTES 2007 Pay % Miktar - KG Pay % Değer - GBP 2008 Pay % Miktar - KG Pay % Değer - GBP 2009 Pay % Miktar - KG Pay % 2.373.081 0,1 296.936 0,0 1.997.203 0,1 281.944 0,0 1.270.489 0,1 224.984 0,0 2.022.162 0,1 154.858 0,0 1.739.684 0,1 164.349 0,0 1.255.357 0,1 96.790 0,0 623.415 0,0 5.335 0,0 638.066 0,0 5.594 0,0 1.229.207 0,1 20.419 0,0 1.097.205 0,0 45.105 0,0 549.337 0,0 34.162 0,0 1.169.576 0,1 17.655 0,0 351.027 558.709 643.664 0,0 0,0 0,0 6.490 483.673 952.268 0,0 0,0 0,0 463.604 727.780 913.873 0,0 0,0 0,0 8.825 497.794 1.004.653 0,0 0,0 0,1 992.094 954.799 863.578 0,0 0,0 0,0 20.160 397.054 579.901 0,0 0,0 0,0 1.144.241 1.321.603 0,0 0,1 2.887.908 629.070 0,1 0,0 980.692 2.722.047 0,0 0,1 1.723.487 2.140.259 0,1 0,1 781.757 756.448 0,0 0,0 1.534.959 534.656 0,1 0,0 6.575.561 0,3 31.601 0,0 402.792 0,0 2.116 0,0 698.658 0,0 17.830 0,0 488.489 817.828 0,0 0,0 332.322 6.118 0,0 0,0 494.391 759.262 0,0 0,0 284.541 60.950 0,0 0,0 694.718 656.974 0,0 0,0 295.001 5.107 0,0 0,0 684.820 0,0 374.604 0,0 773.189 0,0 382.453 0,0 636.427 0,0 298.786 0,0 494.044 898.942 3.092.531 2.522.982 0,0 0,0 0,1 0,1 375.793 104.996 1.590.214 372.933 0,0 0,0 0,1 0,0 757.333 918.016 1.242.309 529.180 0,0 0,0 0,1 0,0 283.507 88.968 929.484 65.377 0,0 0,0 0,0 0,0 481.267 461.946 422.960 398.518 0,0 0,0 0,0 0,0 267.944 38.412 273.646 195.344 0,0 0,0 0,0 0,0 12 :OIL SEEDS AND OLEAGINOUS FRUITS; MISCELLANEOUS GRAINS, SEEDS AND FRUIT; INDUSTRIAL OR MEDICAL PLANTS; STRAW AND FODDER 65 :HEADGEAR AND PARTS THEREOF 180.975 390.741 0,0 0,0 51.874 31.974 0,0 0,0 126.919 500.308 0,0 0,0 48.865 31.428 0,0 0,0 370.057 368.937 0,0 0,0 131.565 26.250 0,0 0,0 53 :OTHER VEGETABLE TEXTILE FIBRES; PAPER YARN AND WOVEN FABRICS OF PAPER YARN 392.668 0,0 95.028 0,0 392.663 0,0 81.885 0,0 363.489 0,0 327.272 0,0 58 :SPECIAL WOVEN FABRICS; TUFTED TEXTILE PRODUCTS; LACE; TAPESTRIES; TRIMMINGS; EMBROIDERY 43 :FURSKINS AND ARTIFICIAL FUR; ARTICLES THEREOF 36 :EXPLOSIVES; PYROTECHNIC PRODUCTS; MATCHES; PYROPHORIC ALLOYS; COMBUSTIBLE MATERIALS 91 :CLOCKS AND WATCHES AND PARTS THEREOF 31 :FERTILIZERS 18 :COCOA AND COCOA PREPARATIONS 07 :EDIBLE VEGETABLES AND CERTAIN ROOTS AND TUBERS 78 :LEAD AND ARTICLES THEREOF 93 :ARMS AND AMMUNITION; PARTS AND ACCESSORIES THEREOF 20 :PREPARATIONS OF VEGETABLES, FRUIT, NUTS OR OTHER PARTS OF PLANTS 99 :OTHER PRODUCTS 15 :ANIMAL OR VEGETABLE FATS AND OILS AND THEIR CLEAVAGE PRODUCTS; PREPARED EDIBLE FATS; ANIMAL OR VEGETABLE WAXES 08 :EDIBLE FRUIT AND NUTS; PEEL OF CITRUS FRUITS OR MELONS 60 :KNITTED OR CROCHETED FABRICS 79 :ZINC AND ARTICLES THEREOF 80 :TIN AND ARTICLES THEREOF 88 EK TABLO 13: FASILLARA GÖRE İNGİLTERE’NİN TÜRKİYE’YE İHRACATI (2007-2009)* DEVAM 2007 Pay % Miktar - KG Değer - GBP 50 :SILK 10 :CEREALS 11 :PRODUCTS OF THE MILLING INDUSTRY; MALT; STARCHES; INULIN; WHEAT GLUTEN 05 :PRODUCTS OF ANIMAL ORIGIN NOT ELSEWHERE SPECIFIED OR INCLUDED Pay % 2008 Pay % Miktar - KG Değer - GBP Pay % Değer - GBP 2009 Pay % Miktar - KG 512.964 0,0 36.285 0,0 626.049 0,0 60.157 0,0 340.873 0,0 26.832 14.526 0,0 6.939 0,0 40.892 0,0 18.328 0,0 339.693 0,0 2.703.370 272.600 0,0 725.095 0,0 250.387 0,0 707.476 0,0 281.404 0,0 783.091 382.098 0,0 25.327 0,0 29.459 0,0 24 0,0 242.000 0,0 6.237 47 :PULP OF WOOD OR OF OTHER FIBROUS CELLULOSIC MATERIAL; WASTE AND SCRAP OF PAPER OR PAPERBOARD 13 :LACS; GUMS, RESINS AND OTHER VEGETABLE SAPS AND EXTRACTS 27.625 0,0 142.569 0,0 441.372 0,0 4.876.040 0,2 224.198 0,0 1.985.855 125.718 0,0 27.252 0,0 70.817 0,0 11.986 0,0 211.822 0,0 40.425 16 :PREPARATIONS OF MEAT, FISH OR CRUSTACEANS, MOLLUSCS OR OTHER AQUATIC INVERTEBRATES 222.322 0,0 64.777 0,0 178.214 0,0 79.374 0,0 189.734 0,0 63.098 924 0,0 322 0,0 31.480 0,0 12.936 0,0 176.243 0,0 64.685 88.602 0,0 45.456 0,0 71.578 0,0 34.300 0,0 149.062 0,0 12.318 158.212 0,0 47.195 0,0 80.789 0,0 23.347 0,0 117.893 0,0 39.486 15.248 0,0 7.119 0,0 0 75.517 0,0 3.563 183.127 0,0 2.323 0,0 268.052 0,0 6.027 0,0 59.003 0,0 1.470 64.700 0,0 62.482 0,0 281.370 0,0 361.375 0,0 41.595 0,0 52.290 11.634 0,0 1.396 0,0 35.865 0,0 33.674 0,0 22.320 0,0 3.221 4.200 0,0 324 0,0 35.024 0,0 10.183 0,0 20.136 0,0 16.222 4.041 0,0 384 0,0 8.597 0,0 2.316 0,0 14.998 0,0 352 02 :MEAT AND EDIBLE MEAT OFFAL 66 :UMBRELLAS, SUN UMBRELLAS, WALKINGSTICKS, SEAT-STICKS, WHIPS, RIDING-CROPS AND PARTS THEREOF 03 :FISH AND CRUSTACEANS, MOLLUSCS AND OTHER AQUATIC INVERTEBRATES 45 :CORK AND ARTICLES OF CORK 92 :MUSICAL INSTRUMENTS; PARTS AND ACCESSORIES FOR SUCH ARTICLES 26 :ORES, SLAG AND ASH 06 :LIVE TREES AND OTHER PLANTS; BULBS, ROOTS AND THE LIKE; CUT FLOWERS AND ORNAMENTAL FOLIAGE 46 :WICKERWORK AND BASKETWORK 14 :VEGETABLE PLAITING MATERIALS; VEGETABLE PRODUCTS NOT ELSEWHERE SPECIFIED OR INCLUDED 67 :PREPARED FEATHERS AND DOWN AND ARTICLES MADE OF FEATHERS OR OF DOWN; ARTIFICIAL FLOWERS; ARTICLES OF HUMAN HAIR Total 0 38.215 0,0 1.172 0,0 10.831 0,0 1.024 0,0 997 0,0 49 2.353.614.499 100,0 2.325.112.315 100,0 2.460.091.428 100,0 1.970.923.110 100,0 2.229.727.739 100,0 1.590.938.837 Kaynak: UKTradeinfo * Sıralama 2009 yılı değer rakamlarına göre yapılmıştır. 89 EK TABLO 14: FASILLARA GÖRE İNGİLTERE’NİN TÜRKİYE’DEN İTHALATI (2007-2009)* Değer - GBP 61 :ARTICLES OF APPAREL AND CLOTHING ACCESSORIES, KNITTED OR CROCHETED 85 :ELECTRICAL MACHINERY AND EQUIPMENT AND PARTS THEREOF; SOUND RECORDERS AND REPRODUCERS, TELEVISION IMAGE AND SOUND RECORDERS AND REPRODUCERS, AND PARTS AND ACCESSORIES OF SUCH ARTICLES 84 :NUCLEAR REACTORS, BOILERS, MACHINERY AND MECHANICAL APPLIANCES; PARTS THEREOF 87 :VEHICLES OTHER THAN RAILWAY OR TRAMWAY ROLLING-STOCK, AND PARTS AND ACCESSORIES THEREOF 62 :ARTICLES OF APPAREL AND CLOTHING ACCESSORIES, NOT KNITTED OR CROCHETED 27 :MINERAL FUELS, MINERAL OILS AND PRODUCTS OF THEIR DISTILLATION; BITUMINOUS SUBSTANCES; MINERAL WAXES 73 :ARTICLES OF IRON OR STEEL 08 :EDIBLE FRUIT AND NUTS; PEEL OF CITRUS FRUITS OR MELONS 39 :PLASTICS AND PLASTIC PRODUCTS 63 :OTHER MADE UP TEXTILE ARTICLES; SETS; WORN CLOTHING AND WORN TEXTILE ARTICLES; RAGS 94 :FURNITURE; MEDICAL AND SURGICAL FURNITURE; BEDDING, MATTRESSES, MATTRESS SUPPORTS, CUSHIONS AND SIMILAR STUFFED FURNISHINGS; LAMPS AND LIGHTING FITTINGS, NOT ELSEWHERE SPECIFIED; ILLUMINATED SIGNS, ILLUMINATED NAME-PLATES AND 69 :CERAMIC PRODUCTS 76 :ALUMINIUM AND ARTICLES THEREOF 20 :PREPARATIONS OF VEGETABLES, FRUIT, NUTS OR OTHER PARTS OF PLANTS 48 :PAPER AND PAPERBOARD; ARTICLES OF PAPER PULP, PAPER OR PAPERBOARD 40 :RUBBER AND ARTICLES THEREOF 72 :IRON AND STEEL 54 :MAN-MADE FILAMENTS 68 :ARTICLES OF STONE, PLASTER, CEMENT, ASBESTOS, MICA OR SIMILAR MATERIALS 70 :GLASS AND GLASSWARE 2007 Pay % Miktar - KG Pay % Değer - GBP 2008 Pay % Miktar - KG Pay % Değer - GBP 2009 Pay % Miktar - KG Pay % 921.232.929 19,5 71.971.834 2,5 781.074.511 16,7 57.173.498 2,2 803.931.377 18,6 57.946.111 2,2 657.892.945 13,9 124.928.676 4,4 680.232.810 14,5 125.612.001 4,8 645.572.456 15,0 113.896.003 4,3 392.666.484 8,3 176.017.804 6,2 428.789.404 9,2 151.469.666 5,8 445.567.824 10,3 133.483.473 5,0 537.898.914 11,4 141.961.852 5,0 621.267.795 13,3 145.741.526 5,6 404.891.736 9,4 94.554.951 3,6 545.803.197 11,5 34.797.349 1,2 467.162.906 10,0 26.246.976 1,0 391.437.606 9,1 20.034.850 0,8 114.593.854 254.038.118 2,4 5,4 423.871.006 298.983.629 14,9 10,5 149.702.411 254.585.833 3,2 5,4 410.626.620 314.934.678 15,8 12,1 350.165.293 195.882.609 8,1 4,5 1.078.910.292 197.526.151 40,8 7,5 106.874.689 80.312.563 2,3 1,7 127.105.621 50.895.755 4,5 1,8 109.164.921 86.217.812 2,3 1,8 97.299.329 48.719.977 3,7 1,9 124.231.015 84.927.185 2,9 2,0 109.283.472 45.013.181 4,1 1,7 101.085.180 2,1 23.425.311 0,8 87.549.273 1,9 19.709.854 0,8 76.264.481 1,8 16.312.256 0,6 42.705.258 77.043.786 47.488.342 0,9 1,6 1,0 24.488.855 201.412.707 21.771.063 0,9 7,1 0,8 60.796.344 69.356.333 58.277.652 1,3 1,5 1,2 30.096.386 185.602.846 27.276.225 1,2 7,1 1,0 54.545.526 53.932.353 53.571.895 1,3 1,2 1,2 28.050.834 140.847.822 28.569.252 1,1 5,3 1,1 44.635.074 0,9 47.266.744 1,7 44.209.056 0,9 38.661.536 1,5 42.936.825 1,0 38.084.938 1,4 36.766.996 51.553.200 182.008.962 46.916.036 0,8 1,1 3,8 1,0 45.981.513 23.432.138 476.386.307 13.418.785 1,6 0,8 16,7 0,5 49.279.480 50.178.483 176.493.055 48.816.163 1,1 1,1 3,8 1,0 68.381.955 19.463.257 319.553.922 15.649.900 2,6 0,7 12,3 0,6 42.459.103 39.643.384 38.732.209 38.709.745 1,0 0,9 0,9 0,9 46.735.088 13.384.503 72.408.553 14.004.082 1,8 0,5 2,7 0,5 32.777.590 37.487.510 0,7 0,8 76.243.095 42.242.517 2,7 1,5 37.004.944 29.261.359 0,8 0,6 77.608.220 32.236.044 3,0 1,2 33.702.443 32.871.600 0,8 0,8 68.538.428 34.926.377 2,6 1,3 90 EK TABLO 14: FASILLARA GÖRE İNGİLTERE’NİN TÜRKİYE’DEN İTHALATI (2007-2009)* DEVAM 55 :MAN-MADE STAPLE FIBRES 52 :COTTON 07 :EDIBLE VEGETABLES AND CERTAIN ROOTS AND TUBERS 30 :PHARMACEUTICAL PRODUCTS 57 :CARPETS AND OTHER TEXTILE FLOOR COVERINGS 74 :COPPER AND ARTICLES THEREOF 2007 2008 2009 Değer - GBP Pay % Miktar - KG Pay % Değer - GBP Pay % Miktar - KG Pay % Değer - GBP Pay % Miktar - KG Pay % 35.650.663 0,8 10.190.413 0,4 33.811.631 0,7 10.134.429 0,4 31.048.605 0,7 10.067.318 0,4 24.162.729 0,5 15.337.756 0,5 26.190.693 0,6 12.920.395 0,5 23.776.169 0,6 10.700.657 0,4 26.265.123 16.160.159 0,6 0,3 49.760.588 493.144 1,7 0,0 21.619.479 13.120.774 0,5 0,3 26.801.350 537.024 1,0 0,0 23.118.832 20.793.609 0,5 0,5 29.144.104 359.590 1,1 0,0 7.025.409 16.364.391 0,1 0,3 2.087.984 4.105.332 0,1 0,1 9.701.410 16.755.879 0,2 0,4 3.727.012 3.633.554 0,1 0,1 17.717.369 17.186.154 0,4 0,4 8.173.448 4.231.996 0,3 0,2 42 :ARTICLES OF LEATHER; SADDLERY AND HARNESS; TRAVEL GOODS, HANDBAGS AND SIMILAR CONTAINERS; ARTICLES OF ANIMAL GUT (OTHER THAN SILK-WORM GUT) 22.263.748 0,5 1.033.512 0,0 28.889.060 0,6 1.122.058 0,0 16.424.468 0,4 512.725 0,0 90 :OPTICAL, PHOTOGRAPHIC, CINEMATOGRAPHIC, MEASURING, CHECKING, PRECISION, MEDICAL OR SURGICAL INSTRUMENTS AND APPARATUS; PARTS AND ACCESSORIES THEREOF 12.935.912 0,3 736.630 0,0 12.135.421 0,3 453.346 0,0 16.298.517 0,4 390.207 0,0 71 :NATURAL OR CULTURED PEARLS, PRECIOUS OR SEMI-PRECIOUS STONES, PRECIOUS METALS, METALS CLAD WITH PRECIOUS METAL, AND ARTICLES THEREOF; IMITATION JEWELLERY; COIN 17 :SUGARS AND SUGAR CONFECTIONERY 24.575.309 15.819.970 0,5 0,3 63.065 13.397.310 0,0 0,5 23.434.775 12.263.796 0,5 0,3 15.363 7.502.059 0,0 0,3 15.818.069 13.161.325 0,4 0,3 24.945 6.906.191 0,0 0,3 10.156.750 0,2 1.622.897 0,1 8.607.822 0,2 1.213.572 0,0 12.921.863 0,3 1.681.998 0,1 10.810.449 15.077.644 0,2 0,3 1.332.852 5.319.208 0,0 0,2 8.401.572 16.117.430 0,2 0,3 836.401 4.339.463 0,0 0,2 12.719.034 11.940.610 0,3 0,3 1.332.245 2.532.819 0,1 0,1 15.341.177 0,3 130.199.437 4,6 16.497.769 0,4 144.354.658 5,6 11.228.108 0,3 78.584.469 3,0 58 :SPECIAL WOVEN FABRICS; TUFTED TEXTILE PRODUCTS; LACE; TAPESTRIES; TRIMMINGS; EMBROIDERY 64 :FOOTWEAR, GAITERS AND THE LIKE; PARTS OF SUCH ARTICLES 83 :MISCELLANEOUS ARTICLES OF BASE METAL 25 :SALT; SULPHUR; EARTHS AND STONE; PLASTERING MATERIAL, LIME AND CEMENT 56 :WADDING, FELT AND NONWOVENS; SPECIAL YARNS; TWINE, CORDAGE, ROPE AND CABLE AND ARTICLES THEREOF 10.741.310 0,2 6.760.091 0,2 8.301.576 0,2 4.948.083 0,2 10.543.131 0,2 5.832.499 0,2 28 :INORGANIC CHEMICALS: ORGANIC OR INORGANIC COMPOUNDS OF PRECIOUS METALS, OF RARE-EARTH METALS, OF RADIOACTIVE ELEMENTS OR OF ISOTOPES 7.132.304 0,2 30.673.256 1,1 8.743.701 0,2 30.551.147 1,2 9.977.724 0,2 35.035.473 1,3 34 :SOAPS, ORGANIC SURFACE-ACTIVE AGENTS, WASHING PREPARATIONS, LUBRICATING PREPARATIONS, ARTIFICIAL WAXES, PREPARED WAXES, SHOE POLISH, SCOURING POWDER AND THE LIKE, CANDLES AND SIMILAR PRODUCTS, MODELLING PASTES, DENTAL WAX AND 21 :MISCELLANEOUS EDIBLE PREPARATIONS 22 :BEVERAGES, SPIRITS AND VINEGAR 3.053.183 2.323.788 6.926.543 0,1 0,0 0,1 4.372.218 1.587.238 44.740.408 0,2 0,1 1,6 5.091.967 3.701.243 6.010.362 0,1 0,1 0,1 4.862.991 2.531.470 34.699.324 0,2 0,1 1,3 8.261.529 8.204.794 7.570.293 0,2 0,2 0,2 7.369.512 7.600.932 43.706.692 0,3 0,3 1,7 49.908.433 1,1 106.198 0,0 25.471.842 0,5 86.520 0,0 7.248.626 0,2 42.150 0,0 88 :AIRCRAFT, SPACECRAFT, AND PARTS THEREOF 91 EK TABLO 14: FASILLARA GÖRE İNGİLTERE’NİN TÜRKİYE’DEN İTHALATI (2007-2009)* DEVAM Değer - GBP 59 :IMPREGNATED, COATED, COVERED OR LAMINATED TEXTILE FABRICS; ARTICLES FOR TECHNICAL USE, OF TEXTILE MATERIALS 19 :PREPARATIONS OF CEREALS, FLOUR, STARCH OR MILK; PASTRYCOOKS' PRODUCTS 51 :WOOL, FINE AND COARSE ANIMAL HAIR; YARN AND FABRICS OF HORSEHAIR 03 :FISH AND CRUSTACEANS, MOLLUSCS AND OTHER AQUATIC INVERTEBRATES 82 :TOOLS, IMPLEMENTS, CUTLERY, SPOONS AND FORKS, OF BASE METAL; PARTS THEREOF OF BASE METAL 60 :KNITTED OR CROCHETED FABRICS 09 :COFFEE, TEA, MATE AND SPICES 32 :TANNING OR DYEING EXTRACTS; TANNINS AND THEIR DERIVATIVES; DYES, PIGMENTS AND OTHER COLOURING MATTER; PAINTS AND VARNISHES; PUTTY AND OTHER MASTICS; INKS 97 :WORKS OF ART, COLLECTORS' PIECES AND ANTIQUES 33 :ESSENTIAL OILS AND RESINOIDS; PERFUMERY, COSMETIC OR TOILET PREPARATIONS 2007 Pay % Miktar - KG Pay % Değer - GBP 2008 Pay % Miktar - KG Pay % Değer - GBP 2009 Pay % Miktar - KG Pay % 3.627.510 0,1 897.102 0,0 4.065.745 0,1 873.496 0,0 5.415.209 0,1 1.107.381 0,0 2.531.221 0,1 3.179.251 0,1 3.982.756 0,1 3.540.258 0,1 5.264.596 0,1 5.188.868 0,2 7.422.525 0,2 3.747.674 0,1 9.707.720 0,2 5.127.832 0,2 5.013.139 0,1 2.226.762 0,1 934.769 0,0 283.395 0,0 1.039.788 0,0 223.384 0,0 3.877.352 0,1 773.964 0,0 1.439.622 4.450.408 1.892.971 0,0 0,1 0,0 702.583 892.617 1.119.185 0,0 0,0 0,0 618.378 2.835.779 2.539.399 0,0 0,1 0,1 114.571 446.431 1.298.180 0,0 0,0 0,0 3.549.973 3.452.602 3.428.022 0,1 0,1 0,1 625.206 472.212 1.984.219 0,0 0,0 0,1 2.023.864 0,0 1.311.595 0,0 2.686.440 0,1 2.272.894 0,1 3.419.733 0,1 2.275.438 0,1 687.807 0,0 12.768 0,0 1.936.025 0,0 8.479 0,0 3.332.913 0,1 1.564 0,0 6.129.940 0,1 2.017.313 0,1 3.069.398 0,1 1.435.103 0,1 3.025.124 0,1 1.329.627 0,1 06 :LIVE TREES AND OTHER PLANTS; BULBS, ROOTS AND THE LIKE; CUT FLOWERS AND ORNAMENTAL FOLIAGE 38 :MISCELLANEOUS CHEMICAL PRODUCTS 4.238.169 5.644.808 0,1 0,1 2.144.646 17.454.194 0,1 0,6 2.206.902 3.558.952 0,0 0,1 1.000.374 19.556.218 0,0 0,8 2.596.103 1.874.333 0,1 0,0 909.570 7.489.565 0,0 0,3 12 :OIL SEEDS AND OLEAGINOUS FRUITS; MISCELLANEOUS GRAINS, SEEDS AND FRUIT; INDUSTRIAL OR MEDICAL PLANTS; STRAW AND FODDER 1.189.271 0,0 927.973 0,0 1.391.248 0,0 637.542 0,0 1.847.213 0,0 1.019.523 0,0 4.213.238 1.815.013 0,1 0,0 3.204.647 889.971 0,1 0,0 3.505.277 1.560.938 0,1 0,0 2.769.253 721.369 0,1 0,0 1.817.173 1.807.646 0,0 0,0 586.688 830.518 0,0 0,0 1.522.748 2.215.871 4.150.036 1.355.919 4.035.122 0,0 0,0 0,1 0,0 0,1 1.483.407 1.507.609 6.889.442 8.374 20.182.627 0,1 0,1 0,2 0,0 0,7 1.261.899 1.615.533 4.542.889 1.359.575 6.752.451 0,0 0,0 0,1 0,0 0,1 661.863 1.234.034 1.068.683 7.819 23.776.445 0,0 0,0 0,0 0,0 0,9 1.781.277 1.665.433 1.588.022 1.514.230 1.458.927 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 686.385 1.364.583 458.195 7.771 5.887.897 0,0 0,1 0,0 0,0 0,2 49 :BOOKS, NEWSPAPERS, PICTURES AND OTHER PRODUCTS OF THE PRINTING INDUSTRY; MANUSCRIPTS, TYPESCRIPTS AND PLANS 18 :COCOA AND COCOA PREPARATIONS 44 :WOOD AND ARTICLES OF WOOD; WOOD CHARCOAL 78 :LEAD AND ARTICLES THEREOF 29 :ORGANIC CHEMICALS 99 :OTHER PRODUCTS 10 :CEREALS 92 EK TABLO 14: FASILLARA GÖRE İNGİLTERE’NİN TÜRKİYE’DEN İTHALATI (2007-2009)* DEVAM 96 :MISCELLANEOUS MANUFACTURED ARTICLES 93 :ARMS AND AMMUNITION; PARTS AND ACCESSORIES THEREOF 24 :TOBACCO AND MANUFACTURED TOBACCO SUBSTITUTES 95 :TOYS, GAMES AND SPORTS REQUISITES; PARTS AND ACCESSORIES THEREOF 41 :HIDES AND SKINS (OTHER THAN FURSKINS) AND LEATHER 11 :PRODUCTS OF THE MILLING INDUSTRY; MALT; STARCHES; INULIN; WHEAT GLUTEN 16 :PREPARATIONS OF MEAT, FISH OR CRUSTACEANS, MOLLUSCS OR OTHER AQUATIC INVERTEBRATES 75 :NICKEL AND ARTICLES THEREOF 35 :ALBUMINOUS SUBSTANCES; MODIFIED STARCHES; GLUES; ENZYMES 53 :OTHER VEGETABLE TEXTILE FIBRES; PAPER YARN AND WOVEN FABRICS OF PAPER YARN 15 :ANIMAL OR VEGETABLE FATS AND OILS AND THEIR CLEAVAGE PRODUCTS; PREPARED EDIBLE FATS; ANIMAL OR VEGETABLE WAXES 65 :HEADGEAR AND PARTS THEREOF 14 :VEGETABLE PLAITING MATERIALS; VEGETABLE PRODUCTS NOT ELSEWHERE SPECIFIED OR INCLUDED 50 :SILK 91 :CLOCKS AND WATCHES AND PARTS THEREOF 92 :MUSICAL INSTRUMENTS; PARTS AND ACCESSORIES FOR SUCH ARTICLES 36 :EXPLOSIVES; PYROTECHNIC PRODUCTS; MATCHES; PYROPHORIC ALLOYS; COMBUSTIBLE MATERIALS 43 :FURSKINS AND ARTIFICIAL FUR; ARTICLES THEREOF 89 :SHIPS, BOATS AND FLOATING STRUCTURES 47 :PULP OF WOOD OR OF OTHER FIBROUS CELLULOSIC MATERIAL; WASTE AND SCRAP OF PAPER OR PAPERBOARD 2007 2008 2009 Değer - GBP Pay % Miktar - KG Pay % Değer - GBP Pay % Miktar - KG Pay % Değer - GBP Pay % Miktar - KG Pay % 1.097.741 0,0 218.474 0,0 1.123.029 0,0 152.313 0,0 1.383.458 0,0 111.781 0,0 3.339.342 0,1 167.884 0,0 1.665.744 0,0 238.252 0,0 1.180.445 0,0 51.601 0,0 818.025 0,0 435.140 0,0 41.614 0,0 31.339 0,0 840.844 0,0 562.976 0,0 1.817.630 0,0 299.452 0,0 937.139 0,0 223.095 0,0 770.706 0,0 114.531 0,0 417.735 0,0 74.013 0,0 853.341 0,0 72.158 0,0 514.187 0,0 21.679 0,0 231.674 0,0 279.209 0,0 257.828 0,0 261.314 0,0 465.023 0,0 457.190 0,0 101.014 1.761.654 0,0 0,0 62.850 664.673 0,0 0,0 68.243 782.509 0,0 0,0 14.958 324.615 0,0 0,0 426.691 414.355 0,0 0,0 117.328 136.115 0,0 0,0 307.615 0,0 268.630 0,0 360.623 0,0 342.634 0,0 342.141 0,0 99.972 0,0 609.442 0,0 77.805 0,0 553.557 0,0 91.002 0,0 302.990 0,0 40.372 0,0 200.694 251.341 0,0 0,0 179.318 29.449 0,0 0,0 135.979 230.122 0,0 0,0 67.948 31.400 0,0 0,0 284.244 280.720 0,0 0,0 257.408 34.254 0,0 0,0 317.133 185.229 478.004 0,0 0,0 0,0 776.901 33.796 13.244 0,0 0,0 0,0 385.842 257.832 345.304 0,0 0,0 0,0 952.035 41.347 15.128 0,0 0,0 0,0 275.577 225.029 220.302 0,0 0,0 0,0 583.172 19.838 9.542 0,0 0,0 0,0 85.815 0,0 6.749 0,0 127.516 0,0 8.968 0,0 211.088 0,0 11.795 0,0 85.381 0,0 86.493 0,0 40.970 0,0 31.296 0,0 190.113 0,0 192.144 0,0 345.598 1.424.045 0,0 0,0 18.093 110.646 0,0 0,0 189.274 582.906 0,0 0,0 4.763 40.974 0,0 0,0 181.848 131.223 0,0 0,0 4.359 23.289 0,0 0,0 119.595 0,0 171.134 0,0 272.275 0,0 225.088 0,0 108.258 0,0 106.685 0,0 93 EK TABLO 14: FASILLARA GÖRE İNGİLTERE’NİN TÜRKİYE’DEN İTHALATI (2007-2009)* DEVAM Değer - GBP 86 :RAILWAY OR TRAMWAY LOCOMOTIVES, ROLLINGSTOCK AND PARTS THEREOF; RAILWAY OR TRAMWAY TRACK FIXTURES AND FITTINGS AND PARTS THEREOF; MECHANICAL, INCLUDING ELECTRO-MECHANICAL, TRAFFIC SIGNALLING EQUIPMENT OF ALL KINDS 13 :LACS; GUMS, RESINS AND OTHER VEGETABLE SAPS AND EXTRACTS 79 :ZINC AND ARTICLES THEREOF 66 :UMBRELLAS, SUN UMBRELLAS, WALKING-STICKS, SEAT-STICKS, WHIPS, RIDING-CROPS AND PARTS THEREOF 37 :PHOTOGRAPHIC OR CINEMATOGRAPHIC PRODUCTS 01 :LIVE ANIMALS 81 :OTHER BASE METALS; CERMETS; ARTICLES THEREOF 80 :TIN AND ARTICLES THEREOF 26 :ORES, SLAG AND ASH 67 :PREPARED FEATHERS AND DOWN AND ARTICLES MADE OF FEATHERS OR OF DOWN; ARTIFICIAL FLOWERS; ARTICLES OF HUMAN HAIR 46 :WICKERWORK AND BASKETWORK 45 :CORK AND ARTICLES OF CORK 04 :DAIRY PRODUCE; BIRDS' EGGS; NATURAL HONEY; EDIBLE PRODUCTS OF ANIMAL ORIGIN, NOT ELSEWHERE SPECIFIED OR INCLUDED 02 :MEAT AND EDIBLE MEAT OFFAL 05 :PRODUCTS OF ANIMAL ORIGIN NOT ELSEWHERE SPECIFIED OR INCLUDED 23 :RESIDUES AND WASTE FROM THE FOOD INDUSTRIES; PREPARED ANIMAL FODDER 31 :FERTILIZERS Total 2007 Pay % Miktar - KG Pay % 2008 Pay % Miktar - KG Değer - GBP Pay % 2009 Pay % Miktar - KG Değer - GBP Pay % 158.543 0,0 80.938 0,0 112.496 0,0 52.494 0,0 98.248 0,0 74.460 0,0 6.419.370 164.649 0,1 0,0 93.375 69.528 0,0 0,0 3.040.992 193.613 0,1 0,0 52.473 52.306 0,0 0,0 79.586 64.305 0,0 0,0 36.684 17.873 0,0 0,0 497.215 0,0 180.684 0,0 1.013.594 0,0 273.336 0,0 63.923 0,0 17.724 0,0 91.569 47.103 0,0 0,0 12.057 223 0,0 0,0 193.855 60.252 0,0 0,0 37.730 187 0,0 0,0 62.321 41.902 0,0 0,0 2.992 257 0,0 0,0 112.985 0 803.327 0,0 0,0 0,0 33.919 0 355.850 0,0 0,0 0,0 200.922 24.055 1.020.367 0,0 0,0 0,0 36.947 14.269 43.950 0,0 0,0 0,0 38.371 22.721 21.727 0,0 0,0 0,0 7.099 6.550 10.160 0,0 0,0 0,0 23.731 0 59.543 0,0 0,0 0,0 9.301 0 9.965 0,0 0,0 0,0 0 1.674 74.351 0,0 0,0 0,0 0 157 52.222 0,0 0,0 0,0 13.013 3.986 3.073 0,0 0,0 0,0 3.548 3.880 2.169 0,0 0,0 0,0 72.579 0 0,0 0,0 21.884 0 0,0 0,0 0 0 0,0 0,0 0 0 0,0 0,0 1.719 0 0,0 0,0 600 0 0,0 0,0 19.531 0,0 4.225 0,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 97.111 0 4.728.559.416 0,0 0,0 100,0 41.436 0 2.844.265.809 0,0 0,0 100,0 0 6.600.459 4.676.274.116 0,0 0,1 100,0 0 19.940.145 2.597.835.706 0,0 0,8 100,0 0 0 4.316.928.651 0,0 0,0 100,0 0 0 2.645.106.550 0,0 0,0 100,0 Kaynak: UKTradeinfo * Sıralama 2009 yılı değer rakamlarına göre yapılmıştır. 94 EK TABLO 15: TÜRKİYE’NİN İNGİLTERE’YE İHRACATI (2005-2009) 1- TARIMSAL ÜRÜNLER i-Gıda Maddeleri (0) Canlı hayvanlar ve gıda maddeleri (00) Canlı hayvanlar (04) Hububat ve mamulleri (05) Meyva, sebze ve mamulleri (06) Tabii bal, şeker ve mamulleri (08) Hayvan yemleri (01, 02, 03, 07, 09) Diger Gida Maddeleri (1) İçkiler, tütün ve mamulleri (11) Alkollü ve alkolsüz içkiler (12) Tütün ve mamulleri (4) Hayvansal ve bitkisel yağlar ve mumlar (22) Yağlı tohumlar ve meyvalar ii-Tarımsal Ham maddeler (21) Deri, kösele ve ham postlar (23) Tabii, sentetik ve rejenere kauçuk (24) Tabii mantar ve yuvarlak ağaçlar (25) Odun hamuru ve kağıt döküntüleri (26) Dokumaya elverişli lifler ve döküntüleri (29) Bitkisel ve hayvansal diğer ham maddeler 2- MADENCİLİK ÜRÜNLERİ i- (27, 28) Maden cevherleri ve döküntüleri ii- Mineral yakıtlar ve mineral yağlar (3) (32) Kömür (33) Petrol ve ürünleri iii- Demir dışı metaller (68) Değer 1000 $ 2005 % Pay 335.047 5,7 305.468 5,2 299.797 9 2.997 272.694 17.797 158 6.142 5.288 4.703 586 166 217 29.578 0,5 97 56 164 0 17.480 11.781 70.564 1,2 32.342 0,5 614 0,0 0 614 37.608 0,6 2006 % Pay 333.613 4,9 307.705 4,5 297.889 40 4.166 267.046 19.413 62 7.163 9.384 8.836 548 234 198 25.908 0,4 6 53 149 0 13.696 12.003 119.979 1,8 45.983 0,7 19.464 0,3 0 19.464 54.531 0,8 2007 % Pay 377.785 4,4 353.131 4,1 340.148 61 7.648 291.162 25.226 16 16.036 11.926 9.775 2.151 317 740 24.654 0,3 0 1.191 63 0 13.502 9.898 266.186 3,1 59.852 0,7 139.626 1,6 0 139.626 66.708 0,8 2008 % Pay 355.467 4,4 326.149 4,0 317.228 314 7.528 274.571 23.246 70 11.499 8.197 8.057 139 138 587 29.318 0,4 0 730 158 0 19.349 9.081 432.103 5,3 58.444 0,7 297.500 3,6 10.833 286.667 76.159 0,9 2009 % Pay 349.619 5,9 327.077 5,5 317.496 51 8.428 268.402 19.834 63 20.718 8.702 8.699 3 385 494 22.542 0,4 0 124 66 0 13.407 8.946 265.001 4,5 33.644 0,6 157.903 2,7 0 157.903 73.454 1,2 95 EK TABLO 15: TÜRKİYE’NİN İNGİLTERE’YE İHRACATI (2005-2009) DEVAM Değer 1000 $ 2005 % Pay 3- SANAYİ i-Demir ve çelik (67) ii-Kimyasallar (57, 58) Plastikler (54) Eczacılık ürünleri (51, 52, 53, 55, 56, 59) Diğer kimyasallar iii-Diğer yarı mamuller (61) Hazırlanmış deriler, postlar ve mamulleri (62) Kauçuk mamulleri (63) Mantar ve ağaç mamulleri (64) Kağıt-karton ve kağıt, karton esaslı mamuller (66) Metal dışı mineral mamuller (661) Alçı, çimento vb. inşaat malzemeleri (664, 665) Cam ve cam eşya (66-(661+664+665)) Diğerleri (69) Metal eşya iv- Makinalar ve ulaşım araçları (781, 782, 783, 784, 7132, 7783) Otomotiv sanayii ürünleri (75, 76, 776) Büro makinaları ve haberleşme cihazları Diğer makina ve ulaşım araçları (71-713) Enerji üreten makina (72, 73, 74) Diğer elektriksiz makinalar (79, 785, 786, 7131, 7133, 7138, 7139) Diğer ulaşım araçları (77- (776+7783) ) Elektrikli makina ve cihazlar v- Dokumacılık ürünleri (65) vi- Hazır giyim (84) (848.1, 848.3) Deri ve kürkten giyim (84-(848.1, 848.3)) Diğer giyim eşyası vii - Diğer tüketim malları (81, 82, 83, 85, 87, 88, 89 (-891) ) (81) Sıhhi tesisat, ısıtma ve aydınlatma malzemeleri (82) Mobilyalar (83) Seyahat eşyası (85) Ayakkabı (87) Mesleki, bilimsel ölçü ve kontrol cihazları (88, 89-(891)) Diğer tüketim malları 4- DİĞER ÜRÜNLER (9+891) TOPLAM 5.491.667 133.117 67.766 33.958 13.666 20.141 348.330 1.671 63.922 1.317 26.336 156.040 44.303 50.330 61.407 99.044 2.225.065 929.390 594.680 700.995 97.167 131.941 119.769 352.118 372.678 2.031.370 9.592 2.021.778 313.341 159.187 34.504 17.717 7.664 7.593 86.676 19.884 5.917.163 2006 92,8 6.315.138 2,2 247.168 1,1 98.442 46.314 28.380 23.748 5,9 403.231 1.681 73.834 1.243 37.454 173.770 60.446 53.058 60.265 115.248 37,6 2.689.475 1.040.298 753.967 895.210 71.113 150.669 111.655 561.773 6,3 410.357 34,3 2.107.428 10.543 2.096.885 5,3 359.038 195.368 34.658 16.540 12.730 12.409 87.334 0,3 45.571 100,0 6.814.301 % Pay 2007 92,7 7.724.616 3,6 384.077 1,4 126.998 66.079 30.058 30.860 5,9 508.144 1.365 96.757 1.147 52.193 217.500 74.519 66.938 76.044 139.180 39,5 3.382.918 1.446.992 790.694 1.145.232 45.024 225.015 140.733 734.459 6,0 430.559 30,9 2.453.311 18.056 2.435.254 5,3 438.610 225.808 48.675 18.363 18.273 19.326 108.165 0,7 258.189 100,0 8.626.776 % Pay 2008 89,5 7.302.143 4,5 389.595 1,5 148.461 68.582 29.356 50.524 5,9 533.712 1.594 99.527 4.630 67.164 198.103 70.835 56.282 70.986 162.694 39,2 3.473.402 1.669.752 585.642 1.218.008 75.478 209.046 151.738 781.746 5,0 365.890 28,4 1.957.779 18.660 1.939.119 5,1 433.304 207.310 61.947 27.922 14.374 21.677 100.073 3,0 68.956 100,0 8.158.669 % Pay 2009 89,5 5.231.017 4,8 101.749 1,8 129.085 59.534 27.573 41.978 6,5 406.344 1.050 69.807 2.207 46.918 150.690 51.381 47.696 51.613 135.671 42,6 2.248.088 867.507 459.419 921.162 12.582 119.765 99.354 689.461 4,5 298.955 24,0 1.697.649 10.955 1.686.694 5,3 349.146 193.251 45.790 7.878 13.229 9.180 79.819 0,8 72.372 100,0 5.918.008 % Pay 88,4 1,7 2,2 6,9 38,0 5,1 28,7 5,9 1,2 100,0 Kaynak: DTM 96 EK TABLO 16: TÜRKİYE’NİN İNGİLTERE’DEN İTHALATI (2005-2009) 1- TARIMSAL ÜRÜNLER i-Gıda Maddeleri (0) Canlı hayvanlar ve gıda maddeleri (00) Canlı hayvanlar (04) Hububat ve mamulleri (05) Meyva, sebze ve mamulleri (06) Tabii bal, şeker ve mamulleri (08) Hayvan yemleri (01, 02, 03, 07, 09) Diger Gida Maddeleri (1) İçkiler, tütün ve mamulleri (11) Alkollü ve alkolsüz içkiler (12) Tütün ve mamulleri (4) Hayvansal ve bitkisel yağlar ve mumlar (22) Yağlı tohumlar ve meyvalar ii-Tarımsal Ham maddeler (21) Deri, kösele ve ham postlar (23) Tabii, sentetik ve rejenere kauçuk (24) Tabii mantar ve yuvarlak ağaçlar (25) Odun hamuru ve kağıt döküntüleri (26) Dokumaya elverişli lifler ve döküntüleri (29) Bitkisel ve hayvansal diğer ham maddeler 2- MADENCİLİK ÜRÜNLERİ i- (27, 28) Maden cevherleri ve döküntüleri ii- Mineral yakıtlar ve mineral yağlar (3) (32) Kömür (33) Petrol ve ürünleri (34) Petrol gazları, doğal gaz iii- Demir dışı metaller (68) Değer 1000 $ 2005 % Pay 127.397 2,7 39.908 0,8 34.655 3.515 2.026 5.312 1.229 5.845 16.728 2.688 2.581 107 2.566 0 87.489 1,9 36.176 28.805 18 423 21.595 471 328.942 7,0 231.140 4,9 75.233 1,6 211 12.436 62.586 22.569 0,5 2006 % Pay 153.849 3,0 45.084 0,9 31.821 3.808 1.699 5.976 2.450 2.491 15.396 10.210 7.155 3.055 3.053 1 108.765 2,1 45.291 31.238 68 1 31.464 701 655.457 12,8 527.017 10,3 94.299 1,8 23 18.169 76.107 34.141 0,7 2007 % Pay 163.158 3,0 63.389 1,2 46.635 3.630 2.945 7.045 3.961 2.895 26.159 9.197 7.766 1.431 7.557 0 99.769 1,8 41.849 27.680 21 13 29.277 930 907.464 16,6 787.390 14,4 54.846 1,0 18 35.045 19.783 65.228 1,2 2008 % Pay 147.197 2,8 64.521 1,2 49.680 7.621 2.738 6.513 4.192 3.117 25.499 11.585 9.773 1.812 3.257 0 82.676 1,6 30.689 29.018 6 1.450 20.741 772 959.500 18,0 820.351 15,4 89.614 1,7 17 89.556 42 49.535 0,9 2009 % Pay 139.668 4,0 75.159 2,2 42.982 5.269 2.960 4.083 4.516 1.344 24.810 30.149 28.185 1.964 2.029 0 64.508 1,9 9.742 19.389 20 163 34.175 1.019 311.810 9,0 273.886 7,9 16.257 0,5 93 16.129 35 21.668 0,6 97 EK TABLO 16: TÜRKİYE’NİN İNGİLTERE’DEN İTHALATI (2005-2009) DEVAM Değer 1000 $ 2005 % Pay 3- SANAYİ i-Demir ve çelik (67) ii-Kimyasallar (57, 58) Plastikler (54) Eczacılık ürünleri (51, 52, 53, 55, 56, 59) Diğer kimyasallar iii-Diğer yarı mamuller (61) Hazırlanmış deriler, postlar ve mamulleri (62) Kauçuk mamulleri (63) Mantar ve ağaç mamulleri (64) Kağıt-karton ve kağıt, karton esaslı mamuller (66) Metal dışı mineral mamuller (661) Alçı, çimento vb. inşaat malzemeleri (664, 665) Cam ve cam eşya (66-(661+664+665)) Diğerleri (69) Metal eşya iv- Makinalar ve ulaşım araçları (781, 782, 783, 784, 7132, 7783) Otomotiv sanayii ürünleri (75, 76, 776) Büro makinaları ve haberleşme cihazları Diğer makina ve ulaşım araçları (71-713) Enerji üreten makina (72, 73, 74) Diğer elektriksiz makinalar (79, 785, 786, 7131, 7133, 7138, 7139) Diğer ulaşım araçları (77- (776+7783) ) Elektrikli makina ve cihazlar v- Dokumacılık ürünleri (65) vi- Hazır giyim (84) (848.1, 848.3) Deri ve kürkten giyim (84-(848.1, 848.3)) Diğer giyim eşyası vii - Diğer tüketim malları (81, 82, 83, 85, 87, 88, 89 (-891) ) (81) Sıhhi tesisat, ısıtma ve aydınlatma malzemeleri (82) Mobilyalar (83) Seyahat eşyası (85) Ayakkabı (87) Mesleki, bilimsel ölçü ve kontrol cihazları (88, 89-(891)) Diğer tüketim malları 4- DİĞER ÜRÜNLER (9+891) TOPLAM 4.151.757 161.497 941.753 195.626 389.144 356.983 201.798 1.376 32.208 5.181 26.416 32.539 1.209 13.515 17.814 104.078 2.439.407 1.440.295 206.494 792.618 43.510 443.600 168.447 137.061 113.265 17.014 453 16.561 277.024 4.472 23.112 777 815 113.083 134.765 87.549 4.695.645 2006 88,4 4.255.780 3,4 86.253 20,1 946.571 186.250 358.422 401.900 4,3 215.908 1.811 31.075 6.554 21.588 36.421 1.947 14.771 19.703 118.459 52,0 2.572.299 1.525.553 195.121 851.626 58.798 489.580 150.589 152.658 2,4 126.759 0,4 23.889 358 23.531 5,9 284.100 6.871 23.289 1.554 1.262 126.140 124.985 1,9 72.467 100,0 5.137.553 % Pay 2007 82,8 4.384.021 1,7 112.316 18,4 944.229 217.839 360.076 366.314 4,2 237.027 2.182 36.649 3.688 27.405 35.380 1.966 8.528 24.885 131.722 50,1 2.631.564 1.565.754 231.218 834.593 60.301 508.933 89.302 176.056 2,5 129.591 0,5 26.750 730 26.020 5,5 302.544 7.774 17.342 1.098 1.068 115.554 159.708 1,4 22.459 100,0 5.477.102 % Pay 2008 80,0 4.207.600 2,1 136.742 17,2 1.081.752 223.002 444.199 414.551 4,3 256.464 3.714 43.357 7.995 33.215 40.749 833 14.933 24.984 127.434 48,0 2.302.844 1.422.639 136.402 743.803 74.450 406.921 113.246 149.186 2,4 107.164 0,5 25.252 549 24.703 5,5 297.383 9.783 9.866 1.091 731 120.548 155.363 0,4 9.736 100,0 5.324.034 % Pay 2009 79,0 3.007.220 2,6 112.620 20,3 897.200 159.655 375.031 362.515 4,8 153.930 2.362 26.659 6.952 30.145 31.709 1.563 11.835 18.311 56.104 43,3 1.516.179 845.666 93.965 576.548 41.376 312.914 125.820 96.437 2,0 96.198 0,5 18.058 787 17.270 5,6 213.034 5.173 4.388 603 1.093 91.447 110.332 0,2 15.302 100,0 3.474.000 % Pay 86,6 3,2 25,8 4,4 43,6 2,8 0,5 6,1 0,4 100,0 Kaynak: DTM 98