Faaliyet Raporu - Ziraat Bankası
Transkript
Faaliyet Raporu - Ziraat Bankası
Daha Fazlası İçin Hep Birlikte 2015 Faaliyet Raporu İçindekiler Sunuş 2Misyonumuz-Vizyonumuz-Stratejilerimiz 3 Kurumsal Profil 6 Başlıca Finansal Göstergeler 8 Bir Bankadan Daha Fazlası Olmak İçin Hep Birlikte Daha İleri Gidiyoruz 16 Ziraat Bankası Tarihinden Satırbaşları 20 Yönetim Kurulu Başkanı’nın Değerlendirmesi 22 Genel Müdür’ün Değerlendirmesi 26 Makroekonomik ve Sektörel Görünüm 32 2015 Yılı Değerlendirmesi: Stratejiler, Gelişmeler ve Geleceğe Dair Hedefler 50 Sosyal Sorumluluk ve Tanıtım Çalışmaları 52 Ziraat Bankası İştiraklerinde 2015 Yılı 56 2015 Yılında Esas Sözleşmede Yapılan Değişiklikler 57 Yıllık Faaliyet Raporu Uygunluk Görüşü Yönetim ve Kurumsal Yönetim Uygulamaları 60 Ziraat Bankası Yönetim Kurulu 64 Ziraat Bankası Üst Yönetimi 68 Yönetim Kurulu Özet Raporu 69 İnsan Kaynakları Uygulamaları 71 Komitelerin Faaliyetleri ile İlgili Bilgiler 72 Yönetim Kurulu ve Denetim Komitesi Üyelerinin Hesap Dönemi İçinde Yapılan İlgili Toplantılara Katılımları Hakkında Bilgiler 72 Bankanın Dahil Olduğu Risk Grubu ile Yaptığı İşlemlere İlişkin Bilgiler 72 Destek Hizmeti Alınan Kuruluşlara İlişkin Bilgiler Finansal Bilgiler ve Risk Yönetimi 74 Denetim Komitesinin İç Denetim, İç Kontrol ve Uyum ile Risk Yönetimi Sistemlerinin İşleyişine İlişkin Değerlendirmeleri 78 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Hazırlanan Kamuya Açıklanacak Konsolide Olmayan Finansal Tablolar, Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar ile Bağımsız Denetim Raporu 205 Bankanın Mali Durumu, Kârlılık ve Borç Ödeme Gücüne İlişkin Değerlendirme 206Rasyolar 207Risk Türleri İtibarıyla Uygulanan Risk Yönetimi Politikalarına İlişkin Bilgiler ile Risk Yönetimi Açıklamaları 210 31 Aralık 2011-31 Aralık 2015 Özet Bilanço ve Gelir Tablosu 211 Derecelendirme Kuruluşlarının Notları 212 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Hazırlanan Kamuya Açıklanacak Konsolide Finansal Tablolar, Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar ile Bağımsız Denetim Raporu 342İletişim Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 1 Sunuş Misyonumuz-Vizyonumuz-Stratejilerimiz Misyonumuz Stratejilerimiz Müşteri ihtiyaç ve beklentilerini en iyi şekilde anlayarak, onlara en doğru kanaldan en uygun çözüm ve değer önerilerini sunan, yaygın şube ağı ve şube dışı alternatif dağıtım kanalları ile geniş ürün ve hizmet yelpazesini toplumun her kesimine en hızlı ve en etkin şekilde ulaştıran, etik değerlerinin ve sosyal sorumluluğunun bilincinde olarak dünya standartlarında sürdürülebilir kârlılık ve verimlilikle rekabetçi bir şekilde faaliyet gösteren, müşteri memnuniyetini her şeyden üstün tutan bir banka olmaktır. Herkes İçin Bankacılık • Müşterilerinin çalışmaktan huzur ve mutluluk duyduğu “Moral Banka” olmak, • Dünyanın her yerinde, aynı yüksek kalitede evrensel hizmet sunmak, • Tarımın, özellikle de endüstriyel tarımın finansmanını çok daha etkin yönetmek, • Yerel ve küresel dağıtım ağında organik büyüme sağlamak. Vizyonumuz Türkiye’de ve dünyanın her yerinde yaygın, güvenilir ve aynı kalitede hizmet sunan, herkesin ve her kesimin bankası olan, müşteri ve insan kaynağını en değerli aktifi olarak kabul eden, köklü geçmişine yakışır şekilde sürekli olarak fark ve değer oluşturan, rakiplerinin örnek aldığı, her aşamada bir bankadan daha fazlasını vaat eden, evrensel, saygın ve piyasa değeri yüksek, pazar ve müşteri odaklı lider banka olmaktır. 2 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Etkin Bankacılık • Kurumsal müşteri portföyünde sektörel dağılım optimizasyonunu sağlamak, • Daha etkin kredi süreçleri ile kredi kalitesini proaktif yönetmek, • Etkin işletme ve gider yönetimini sağlamak. Global Oyuncu • Dış ticaret işlemleri sektör payında hızlı gelişim elde etmek, • Müşterilerine küresel ölçekte değer sunmak, • Uluslararası finansal mimariye daha etkin entegre olmak, • Kuzey Afrika, Orta Doğu, Körfez Bölgesi ve Uzak Doğu pazarlarında var olmak. Kurumsal Profil Ziraat Bankası, köklü ve sağlam yapısı, çağdaş ve yenilikçi yönetim anlayışı, deneyimli ve uzman personeliyle 150 yılı aşkın bir süredir Türkiye’nin dört bir yanında, kesintisiz hizmet vermektedir. Ülkemiz bankacılığının kurucusu ve doğal lideri Ziraat Bankası, ülkemizde henüz ulusal niteliğe sahip bir bankacılık sistemi ve yeterli sermaye birikiminin oluşmamış olduğu 1863 yılında, milli bankacılığın ilk örneği olarak faaliyete geçmiştir. Zaman içinde büyük atılımlarla gelişen Ziraat Bankası, bugün Türkiye’de bankacılık sektörünün kurucusu ve doğal lideri olarak kabul edilmektedir. Ziraat Bankası, köklü ve sağlam yapısı, çağdaş ve yenilikçi yönetim anlayışı, deneyimli ve uzman personeliyle, 150 yılı aşkın bir süredir Türkiye’nin dört bir yanında, kesintisiz hizmet vermektedir. Oldukça geniş bir hizmet sunum ölçeğine sahip bulunan Banka, ülkemizde 400’den fazla ilçe ve beldede tek banka konumundadır. Ziraat Bankası, ekonomiye dinamizm katarak reel sektöre kapsamlı ve entegre finansal çözümler sunmaktadır. Banka, tarım sektöründen kurumsal müşterilere, üretimin kaynağı KOBİ’lerden öğrencilere, emeklilerden tüm meslek gruplarına kadar geniş ve çeşitlilik gösteren bir müşteri kitlesine hizmet vermektedir. Ziraat Bankası’nın bu geniş kitleye, Ziraat Finans Grubu’nu oluşturan iştirakleriyle birlikte sunduğu ürün, hizmet ve çözümler, ülke ekonomisine olduğu kadar piyasaların etkin işleyişine de katkıda bulunmaktadır. En yaygın küresel Türk bankası Ziraat Bankası, dünyanın 18 ülkesinde, 97 noktada faaliyet göstermektedir. Ziraat Bankası’nın 9 uluslararası iştirak bankası, 22 yurt dışı şubesi ve 4 alt şubesi ile 1 temsilcilikten oluşan geniş bir yurt dışı hizmet ağı bulunmaktadır. 2015 yılında yurt içinde 112 yeni şube açan ve coğrafi yaygınlığını daha da geliştiren Ziraat Bankası; etkin dağıtım kanalları, deneyimli personeli ve güçlü teknolojik altyapısıyla kurumsal, girişimci ve perakende bankacılık alanlarında müşterilerine; • yurt içi ve yurt dışında toplam 1.812 şubesi, • 25.697 çalışanı, • 6.566 ATM’si, • yaygın kullanıma sahip internet şubesi, • Ziraat Cep Şubesi, • çağrı merkezi ile kesintisiz ve üstün kaliteli hizmet sunmaktadır. Sürdürülebilir kârlılık ve verimlilik Ziraat Bankası’nın toplam aktifleri 2015 yılında %22,3 oranında artış göstererek 302,8 milyar TL büyüklüğe ulaşmıştır. Sürdürülebilir kârlılık ve verimliliğe odaklı olan Ziraat Bankası, her yıl olduğu gibi 2015 yılında da net kârını artırmış, %27,5’lik bir büyüme ile 5,2 milyar TL’ye yükseltmiştir. Ziraat Bankası, bir bankadan daha fazlası olarak bilgi birikimini ve yaygın erişimini etkin bir şekilde kullanarak uzun vadeli toplumsal refahın gelişmesine katkıda bulunmaya ve Türkiye ekonomisinin kalkınma sürecine destek vermeye kararlıdır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 3 Son 10 yılda, 6.000.000 dekar araziyi suya, 180.446 işletmeyi traktöre kavuşturduk. 4.068.706 üreticiye, 94,3 milyar kredi imkanı sağladık. Bu topraklar daha fazlasına kavuşsun diye, Ziraat 152 yıldır Çiftçisiyle el ele. Başlıca Finansal Göstergeler Sürdürülebilir kârlılık ve verimliliğe odaklı olan Ziraat Bankası, her yıl olduğu gibi 2015 yılında da net kârını artırmış, %27,5’lik bir büyüme ile 5,2 milyar TL’ye yükseltmiştir. (Milyon TL) 2014 2015 Değişim Oranı (%) 247.600 302.848 22,31 Likit Aktifler ve Bankalar 32.340 40.983 26,72 Menkul Değerler Cüzdanı 64.563 64.871 0,48 Toplam Aktifler Krediler 141.915 186.813 31,64 Mevduat 153.255 186.469 21,67 Özkaynaklar 28.540 31.546 10,53 Faiz Gelirleri 18.165 22.050 21,39 Faiz Giderleri 9.558 11.542 20,75 Vergi Öncesi Kâr 5.179 6.568 26,82 Net Dönem Kâr/Zararı 4.051 5.162 27,45 Mevduat (Milyon TL) Toplam Aktifler (Milyon TL) 2014 2015 2014 2015 2014 2015 153.255 186.469 28.540 31.546 247.600 302.848 Ziraat Bankası’nın toplam mevduatı 2015 yılında %21,67 artmıştır. 6 Özkaynaklar (Milyon TL) Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Ziraat Bankası’nın özkaynakları 2015 yılında %10,53 artmıştır. Ziraat Bankası’nın toplam aktifleri 2015 yılında %22,31 artmıştır. Ziraat Bankası’nın Sektör Payları Toplam Aktifler (%) Menkul Değerler Cüzdanı (%) Krediler (%) 12,8 19,0 12,2 Mevduat (%) Mevduat Dışı Kaynaklar (%) Özkaynaklar (%) 14,1 11,2 12,0 Net Kâr (%) 19,8 Ziraat Bankası Ortaklık Yapısı Ziraat Bankası’nın sermayesinin tamamı T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı’na aittir. Yönetim Kurulu Başkan ve Üyeleri, Denetim Kurulu Üyeleri ile Genel Müdür ve Yardımcılarının, Banka’da pay sahipliği bulunmamaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 7 Bir Bankadan Daha Fazlası Olmak İçin Hep Birlikte Daha İleri Gidiyoruz Ziraat Bankası, sektörel beklentileri ve teknolojik gelişmeleri de dikkate alarak, 7 temel hedef belirlemiş ve 2015 yılı yol haritasını oluşturmuştur. mükemmel müşteri deneyimi çoklu kanal entegrasyonu Ziraat Bankası, kurumsal gelişimin bitmeyen bir yolculuk olduğunun bilinciyle gelişmeye, çalışanları ve müşterileri ile birlikte daha ileriye yürümeye devam etmektedir. hedeflemektedir. Bu stratejik hedefe ulaşmak adına, sektörel beklentiler ve teknolojik gelişmeler de dikkate alınarak, 7 temel hedef belirlenmiş ve 2015 yılı yol haritası oluşturulmuştur. Ziraat Bankası, müşterilerinin tüm finansal ihtiyaçlarının karşılanmasında çözüm ortağı olmak ve onlara her zaman daha kaliteli hizmet sunmak üzere 2012 yılında başlattığı dönüşüm yolculuğu ile elde ettiği kazanımları çoğaltarak geleceğe taşımaya devam etmektedir. 1. Sürdürülebilir Müşteri İlişkileri Yönetimi: Ziraat Bankası bütün müşterileri ile değer yaratan, sürdürülebilir ilişkiler tesis etmeye odaklıdır. Ziraat Bankası’nın hedefi; değişen dünya ve sektör koşullarında müşterilerinin tüm finansal ihtiyaçlarının Ziraat Finans Grubu çatısı altında karşılanmasını sağlamak üzere etkin çözümler üretmektir. Banka, Ziraat Finans Grubu’nu her kesimden müşteriye hizmet vermek üzere Kurumsal Bankacılık, Kitle Bankacılığı ve Uluslararası Bankacılık olmak üzere 3 temel alanda geleceğe taşımayı 8 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Banka, 2015 yılında da müşterilerle sürdürülebilir ilişkiler tesis etmek adına, temasın sağlandığı tüm kanallarda mükemmel müşteri deneyimini sağlamak prensibi doğrultusundaki faaliyetlerini sürdürmüştür. Müşterilerin finansal ihtiyaçlarını karşılamak üzere yeni ürün ve mevcut ürünlerin geliştirilmesine yönelik çalışmalar kesintisiz olarak devam etmiştir. Bu kapsamda kurumsal müşteriler için devre faiz ödemeli spot kredi ürünü kullanıma sunulmuştur. Bireysel müşterilerin konut finansmanı hakkında detaylı bilgilendirilmelerini, bu kapsamdaki her türlü sorularına yanıt bulabilmelerini ve Banka’nın anlaşmalı konut projeleri hakkında bilgi almalarını sağlamak üzere www.evinziraatten.com alt sitesi yayına açılmıştır. Tarım sektörüne yönelik olarak Başakkart markası altında sunulmakta olan banka kartı ürünü, ticari hayatın her noktasında olmak üzere Girişimci/Kurumsal segmentteki müşterilerin ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilmiş ve kullanıma sunulmuştur. Şubelerde bulunan sıra çağrı sistemine müşteri profiline uygun olarak İngilizce, Rusça ve Almanca dil seçenekleri de eklenerek yabancı uyruklu müşterilerin Ziraat Bankası şubelerinde yaşadıkları deneyimin iyileştirilmesine yönelik önemli bir adım atılmıştır. Ayrıca, sıra çağrı sistemi ile akıllı cep telefonu entegrasyonu sağlanarak, Banka müşterilerinin mobil bankacılık uygulaması ile en yakındaki veya istedikleri şube için sıra numarası alabilmeleri sağlanmıştır. Türkiye’de ilk defa Ziraat Bankası tarafından uygulamaya alınan “Randevu Sistemi” ile müşteriler şubeden yapacakları işlemler için önceden randevu alarak işlemlerini sıra beklemeden gerçekleştirebileceklerdir. Müşterilere her kanaldan etkin bankacılık hizmeti sunmak hedefi doğrultusunda “kanal optimizasyonu” çalışmaları ile şube ve şube dışı tüm kanallarda müşteri deneyiminin mükemmelleştirilmesine yönelik çalışmalara 2015 yılında devam edilmiştir. Bu kapsamda, İnternet Şubesi, ATM’ler ve mobil bankacılık kanallarının hem bireysel, hem de kurumsal müşterilere yönelik fonksiyonel özelliklerinin geliştirilmesi çalışmaları aralıksız sürdürülmüştür. İnternet Şubesi müşterilerinin ihtiyaçlarına uygun limit tanımı (tutar ve işlem adedi) yapabilmelerini sağlamak üzere esnek limit yapısı uygulamaya alınmıştır. İnternet Şubesi üzerinden müşterilerin tahsile verdiği ve aldığı Ziraat Bankası çek ve senetlerini ilgili şube bazında izleyebilmeleri ve çağrı merkezi kanalıyla hesap kapama işlemlerini yapabilmelerine yönelik yenilikler de devreye girmiştir. Müşterilerin finansal ihtiyaçlarının bütün hizmet kanallarından aynı kalitede karşılanmasını sağlamak ve bunun için entegre kanallar oluşturmak üzere, çoklu kanal entegrasyonu çalışmaları başlatılmıştır. Engelsiz Bankacılık kapsamında engelli müşterilerin ürün ve hizmetlere ulaşabilirliğini kolaylaştırmak üzere 2015 yılında başlatılan çalışmalar doğrultusunda 200’den fazla şubede tadilat başlatılarak şube konseptleri engelli müşterilere uygun olarak geliştirilmektedir. Ayrıca, engelli müşteriler için avantajlı bankacılık ürünleri sunan Engelsiz Bankacılık Destek Paketi uygulamaya alınmıştır. Müşterilere hızlı ve etkin çözümler üretmek üzere müşteri iletişim altyapısı güçlendirilmiş ve yeni çağrı merkezi Samsun’da faaliyete başlamıştır. Ziraat Bankası, 2015 yılında şube ağını genişleterek, müşterilerine ulaşacağı daha fazla temas noktası oluşturmaya devam etmiştir. Bu kapsamda, Priştine/Kosova şubesi ve yeni açılan 112 yurt içi şube ile birlikte, Banka’nın şube sayısı yılsonu itibarıyla, yurt dışı dahil olmak üzere 1.812’ye ulaşmıştır. Toplumun tüm kesimlerinin çalışmaktan memnun olduğu, sadece iyi günde değil, kötü günde de müşterilerinin yanında olmayı kurumsal bir misyon olarak belirlemiş olan Ziraat Bankası; Hopa, Borçka, Murgul ve Arhavi ilçelerinde meydana gelen sel felaketinden etkilenen müşterilerine, Banka’dan kullanmış oldukları kredilerini yapılandırma ve ödemelerini erteleme olanağı sunmuştur. 2. Kurumsallaşmış İş Süreçleri: İş süreçlerinin kurumsallaştırılması, sürekli iyileştirilmesi ve geliştirilmesi ile verim artışı sağlanmaktadır. Dönüşüm yolculuğu ile elde edilen verimlilik artışlarını, orta ve uzun vadede kurumsal sürdürülebilirlik uygulamaları ile artırarak, Banka’nın ulusal piyasadaki güçlü konumunun ve küresel rekabet gücünün geliştirilmesine devam edilmektedir. Türkiye’nin sürdürülebilir kalkınmasına katkı sağlamaya odaklı çalışmalar Genel Müdür’ün liderliğinde ve Stratejik Yönlendirme Komitesi koordinasyonunda yürütülmektedir. İlk kez 2013 yılı faaliyetleri kapsamında yayımlanan Ziraat Bankası Sürdürülebilirlik Raporu GRI tarafından A+ notu ile derecelendirilmiştir. Bütün birimlerin özverili çalışmaları sonucunda, G4’ün kapsamlı seviyesine tam uyumlu olarak hazırlanan 2014 Sürdürülebilirlik Raporu da internet sitesinde yayımlanmıştır. Doğal kaynakları korumayı temel bir görev kabul eden Ziraat Bankası, 2014 yılı Sürdürülebilirlik Raporu’nu basılı olarak üretmeyerek kağıt tasarrufu hedefine katkıda bulunmuştur. İş süreçlerinin uçtan uca dijitalleştirilmesi hedefi kapsamında, Türksat, TOKİ, Türk-Vet, Noterler Birliği gibi banka dışı kurumlarla yapılan entegrasyon çalışmaları devam etmektedir Kurumsal mimari çatısı altında iş, veri, uygulama mimarileri ve teknolojik altyapı entegrasyonunun etkin bir şekilde oluşturulmasını sağlamak üzere çalışmalar başlatılmıştır. İş süreçleri ve BT süreçlerinin ortak bir platform üzerinden birbiriyle uyumlu çalışabilecek şekilde modellenmesi, iş süreçlerinin yazılıma girdi sağlayarak etkileşimin artırılması amacıyla Banka ortaklığı olan Ziraat Teknoloji süreçleri ile entegre çalışacak yönetim sistemleri geliştirilmesi çalışmaları 2015 yılı son çeyreğinde başlatılmıştır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 9 Bir Bankadan Daha Fazlası Olmak İçin Hep Birlikte Daha İleri Gidiyoruz Ziraat Bankası, uluslararası hizmet ağını genişletmek hedefi doğrultusunda çalışmalarını sürdürmektedir. 10 hedef pazarlarda yeni şubeler 3. Entegre Ortaklık Yönetimi: Ziraat Finans Grubu’na giden yolda Banka, yurt içi ve yurt dışı ortaklıklar ve yurt dışı şubeler arasındaki sinerji sürekli geliştirilmektedir. ve kültürel bağları bulunan ve Türk yatırımcılarının bulunduğu veya yatırım için potansiyel arz eden coğrafyalar, Ziraat Bankası için hedef pazarlar olarak öne çıkmaktadır. Ziraat Katılım Bankası, müşterilerin farklı finansal ihtiyaçlarına etkin bir şekilde yanıt vermek üzere, 2015 yılı ikinci çeyreğinde Ziraat Finans Grubu ailesine katılarak faaliyetlerine başlamıştır. Ziraat GYO’nun kurulması çalışmaları ise devam etmektedir. 18 ülke ve 97 noktada hizmet Ziraat Bankası’nın faaliyet gösterdiği coğrafyalarda şube sayısını artırmak ve hedef pazarlarda yeni yurt dışı şube veya iştirak bankaları kurarak uluslararası hizmet ağını genişletmek hedefleri doğrultusunda çalışmalar sürdürülmektedir. Bu doğrultuda, özellikle son yıllarda ekonomik açıdan önemli gelişim gösteren, Türkiye ile köklü tarihi Ziraat Finans Grubu’nun yurt dışında genişletilmesine yönelik çalışmalar kapsamında; Kosova Cumhuriyeti’nde Priştine Şubesi 2015 yılı ikinci çeyreğinde bankacılık faaliyetine başlamıştır. Kuruluş çalışmaları tamamlanmış olan Azerbaycan ve Karadağ Cumhuriyeti’ndeki bankalar da 2015 yılı üçüncü çeyreğinde bankacılık faaliyetlerine resmi olarak başlamışlardır. 2015 yılı itibarıyla Ziraat Bankası; 18 ülke ve 97 noktada hizmet sunan yurt dışındaki en geniş ağa sahip Türk Bankası olarak konumlanmaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Ziraat Bankası’nın uluslararası bankacılık stratejisi ve vizyonuna bağlı olarak, • ortaklık ve şubelerin faaliyet gösterdikleri ülkelerde etkinliği artırmak, • bu ülkeler ile Türkiye arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin gelişmesine katkıda bulunmak, • dış ticaretin finansmanında güçlü rol ve yüksek pay almak, • ülkedeki Türk yatırımcıların bankacılık ihtiyaçlarına cevap verebilmek, • müşterilere hızlı, kaliteli ve çözüm odaklı ürün ve hizmet sunmak, • “Ziraat Finans Grubu” temel anlayışı çerçevesinde Banka, yurt içi iştirakler ve bulunduğu coğrafyalar arasında etkin bir sinerji oluşturmak amacıyla yapılanma devam etmektedir. Yurt dışı ortaklıkların temel bankacılık sistemlerinin yenilenmesi çalışmaları kapsamında Bosna Hersek’te yeni bankacılık yazılımı 2015 yılı Şubat ayı itibarıyla tamamlanmıştır. Almanya’da bulunan ortaklıkta 2014 yılında başlayan çalışmaların 2016 yılı ilk çeyreğinde tamamlanması planlanmaktadır. 4. Operasyonel Mükemmeliyet: Teknolojiye hızla uyum sağlayabilen, operasyonlarını yüksek oranda dijitalleştirmiş ve merkezileştirmiş bir banka olmak… Ziraat Bankası şubelerinin müşterileriyle daha kaliteli zaman geçirmelerini, böylelikle müşterilerin finansal ihtiyaçlarını doğru bir şekilde tespit ederek onlara uygun değer önerileri oluşturmalarını sağlamak amacıyla; şubeler üzerindeki operasyonel iş yükünün azaltılması için yürütülen iyileştirme ve süreçlerin merkeze alınması çalışmalarına 2015 yılında da devam edilmiştir. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü ile yürütülen ortak çalışma kapsamında 2015 yılı Mart ayında ipotek fek işlemlerinin merkezden yapılması sağlanmıştır. Ziraat Bankası, ipotek feklerini merkezden gerçekleştiren ilk ve tek bankadır. Kare kodlu çek uygulaması hayata geçirilerek çek sahtekarlığı riskinin azaltılmasına yönelik önemli bir adım atılmıştır. Ziraat Bankası ile TOKİ arasında veri akışını sağlamak üzere yürütülen sistemsel altyapı çalışmaları sürmektedir. TOKİ işlemlerine aracılık eden belirli şubeler üzerinde oluşan işlem yoğunluğunun hafifletilebilmesi amacıyla TOKİ işlemlerinin tüm Ziraat Bankası şubelerinde yapılabilmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca TOKİ işlemlerine yönelik operasyonların merkeze alınmasına yönelik çalışmalar da devam etmektedir. çözüm odaklı ürün ve hizmetler dijitalleştirilmiş operasyonlar Kaynağı Ziraat Bankası’na ait olmamakla birlikte; kredi kullandırım ve tahsilatlarına aracılık edilen fon kaynaklı krediler ile ilgili 2015 yılı ilk çeyreğinde başlatılan proje kapsamında, bu kapsamdaki kredi süreçleri uygulamalarının standartlaştırılması, basitleştirilmesi ve merkezileştirilmesi ile şubelerin üzerindeki iş yükünün hafifletilmesi hedeflenmektedir. Şubelerin üzerindeki operasyonel iş yükünü azaltmak üzere yürütülen süreçlerin merkezileştirilmesi çalışmalarında en önemli adım olan kredi operasyonlarının merkeze alınması çalışmaları, 2015 yılında da hızla devam etmiştir. 2014 yılında sözleşme girişlerinin merkeze alınması ile başlayan süreçte kredi teminat girişlerinin merkezden gerçekleştirilebilmesine yönelik çalışmalar da sürdürülmektedir. Kredi kullandırımlarının merkezden yapılmasına yönelik çalışmaların 2016 yılı içerisinde tamamlanması hedeflenmektedir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 11 Bir Bankadan Daha Fazlası Olmak İçin Hep Birlikte Daha İleri Gidiyoruz Bilgiyi, düşük maliyetli ve hızlı bir yöntemle geniş kitlelere ulaştırmak amacıyla e-eğitim ve mobil eğitimlerin kapsamı genişletilmiştir. objektif ve şeffaf İK Yetkinlik Değerlendirme Sistemi 12 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Banka’nın faaliyetleri esnasında üretilen, edinilen ve arşiv değeri taşıyan her türlü belgenin elektronik ortamda, güvenli şekilde, uzun süreli saklanmasını ve istendiğinde kolay erişilebilir olmasını sağlayan e-arşiv projesi kapsamındaki çalışmalar son safhaya gelmiştir. Projenin 2016 yılı ilk çeyreğinde tamamlanması öngörülmektedir. Belgelerin elektronik olarak arşivlenmesi ile Ziraat Bankası’nda finansal ve operasyonel tasarrufun yanı sıra bilgi ve belge güvenliği de sağlanacaktır. Şubelerde, Bölgelerde ve Genel Müdürlük Birimlerinde yürütülen işlemlerde otomasyon sağlanarak operasyonel verimlilik tesis çalışmaları doğrultusunda operasyonel işgücünün müşteri odaklı işlemlere kaydırılmasına devam edilmektedir. Bu kapsamdaki çalışmalar sonucu 2012-2015 yılları arasında 3.754 işgücü tasarrufu elde edilmiş ve bu kaynakların satış odaklı işlemlere odaklanması sağlanmıştır. 5. Objektif ve Şeffaf İK: Ziraat Müşterisi İş Modelini sürdürülebilir kılmak için yetenekleri geliştirirken, yeni yetenekler için cazibe merkezi olmak… Ziraat Bankası’nda müşteri odaklı iş modelinin güçlendirilmesi, satış ve verimlilik odaklı çalışma anlayışının yerleştirilmesi, çalışanların motive edilerek kurumsal bağlılıklarının artırılması, kurum hedefleri ile uyumlu bireysel başarıların ödüllendirilmesi için performans yönetim sistemi kapsamının, Genel Müdürlük birimleri de dahil edilerek genişletilmesi çalışmaları devam etmektedir. Bilgiyi, düşük maliyetli ve hızlı bir yöntemle geniş kitlelere ulaştırmak amacıyla e-eğitim ve mobil eğitimlerin artırılarak çalışanların bilgiye her an ulaşılabilmesi amacıyla başlatılan çalışmaların 2016 yılı ilk çeyreği itibarıyla tamamlanması planlanmaktadır. Bankacılık eğitiminde kurumsal bir marka haline gelen Ziraat Bankası Bankacılık Okulu, Banka vizyon ve stratejilerine uygun genç bankacıları yetiştirmeye devam etmektedir. 2015 III. çeyrek itibarıyla kapılarını yeniden açan okulda, Ziraat Bankası’ndan 98, Ziraat Katılım Bankası’ndan 21 olmak üzere 119 uzman yardımcısı eğitim almaya başlamıştır. Çalışanların hedef bazlı performansının ölçülebilmesinin yanı sıra yetkinliklerinin de değerlendirilerek performans puanına entegre edilebilmesi amacıyla 2014 yılında başlatılan Yetkinlik Değerlendirme Sistemi projesi kapsamında Şube, Bölge ve Genel Müdürlük Birimleri için pozisyon bazında yetkinlikler belirlenmiş, performans ve yetkinlik değerlendirme süreci sonuçlarına uygun eğitimler tasarlanmıştır. Yetkinlik Değerlendirme Sistemi 2016 yılı itibarıyla uygulamaya alınacaktır. 6. Etkin BT: Rekabet avantajı elde edebilmek için teknolojinin sunduğu fırsatlardan maksimum şekilde faydalanmak… Tüm operasyonların kesintisiz bir şekilde yürütülmesi ve maliyet avantajlarının değerlendirilmesi amaçlarıyla teknolojiyi etkin şekilde kullanmak üzere başlatılan BT altyapı ve BT donanım dönüşümleri devam etmektedir. 2014 yılı içinde Ziraat Bankası veri merkezinin yenilenmesine yönelik başlatılan çalışmalar 2015 yılında da sürdürülmüştür. çalışmaları devam etmektedir. Bankacılık yazılımının iyileştirilmesi kapsamında 2014 yılında başlatılan ekran sadeleştirme ve ekran ergonomisi çalışmaları 2015 yılında da sürmüştür. Bu kapsamda ilişkili ekranlar birleştirilmiş, kullanıcı dostu menüler tasarlanmıştır. 2015 yılı etkin BT hedefi doğrultusundaki diğer önemli proje, ana bankacılık yazılımının iş modeli ve Banka stratejileri kapsamında geliştirilmesidir. Altyapı tasarım çalışmalarının tamamlanmasını takiben ilk ekranlar 2016 yılının ilk çeyreğinde kullanıma alınacaktır. 7. Güçlü Bilanço: Ziraat Bankası’nın bilançosu müşteri odaklı bir yapıya dönüşmeye devam ederken, gelir artışını önlemeyecek şekilde gider yönetimi uygulanmaktadır. BT altyapı ve donanım dönüşümleri müşteri odaklı bilanço Özkaynaklarla uyumlu bilanço yönetimi prensibi 2015 yılında da stratejik kararlarda önemli bir yol gösterici olmuştur. Kaynak çeşitliliğinin artırılması amacıyla yürütülen çalışmalar kapsamında, Ziraat Bankası sendikasyon kredisi yenilenmiştir. Gider ve stok yönetiminde daha etkin olunması, maliyet avantajlarının değerlendirilmesi amacıyla Kurumsal Gider Yönetimi modülü kurulumu çalışmaları tamamlanmış; söz konusu modül 2015 yılı ilk çeyreğinde kullanıma açılmıştır. Modülün geliştirilmesine yönelik çalışmalar devam etmektedir. Yazılım geliştirme testlerinin etkin bir şekilde yapılmasını sağlamak üzere 2014 yılı son çeyreğinde başlatılan merkezi test ekibi kuruluş çalışmaları tamamlanmış ve merkezi test ekibi faaliyete geçmiştir. Merkezi test ekibinin uluslararası standartlara yönelik sertifikasyon Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 13 Havalimanları, otoyollar, köprüler, enerji ve iletişim gibi dev projelerin finansmanını sağladık. Bu ülkenin her köşesi daha fazlasına sahip olsun diye, Ziraat 152 yıldır insanımızla el ele. Ziraat Bankası Tarihinden Satırbaşları Ziraat Bankası, kuruluşundan bu yana değişimi yönetmeyi ve ülkemizin dört bir yanındaki milyonlarca müşterisine en kaliteli bankacılık ürün ve hizmetlerini sunmayı kararlılıkla sürdürmektedir. 1863-1888 • 20 Kasım 1863 tarihinde Mithat Paşa tarafından Pirot kasabasında bugünkü Ziraat Bankası’nın temelini oluşturan Memleket Sandıkları kuruldu. • Ülkemizde ilk kez teşkilatlı kredi sistemi mevzuatı oluşturuldu. • Menafi Sandıkları, Memleket Sandıkları’nın yerini aldı. Sandıklar güçlü ve sürekli bir yapıya kavuşturuldu. • Ziraat Bankası Umum Müdürlüğü faaliyete geçti. 1889-1913 • Hazineye ilk kredi verildi. • Kuraklık nedeniyle, İzmit’teki muhacirlerin ve halkın tahıl ihtiyacı Ziraat Bankası kredisi ile karşılandı. • Ziraat Bankası sermayesi ile Avrupa’dan zirai alet satın alımı için çalışmalar yapıldı. • Kerek, İpek, Prizrin, Tmaşvar ve Karacasu’da Ziraat Bankası sandıkları oluşturuldu. 16 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu • Kosova’daki kuraklık nedeniyle ihtiyacı olanlara Ziraat Bankası’ndan kredi almaları için gerekli kolaylık sağlandı. • Medine’de Ziraat Bankası şubesi açıldı. • Bağdat ve Basra’da Ziraat Bankası şubesi açıldı. • Depremden zarar gören çiftçilere Ziraat Bankası şubelerinden kredi verildi. 1914-1938 • Ticari kredi işlemleri başladı. • İlk tohumluk kredisi verildi. • Zirai alacaklarda ilk toplu erteleme yapıldı. • Ankara’da TBMM’nin açılmasıyla birlikte, TBMM’nin nüfuzu altındaki topraklarda bulunan şube ve sandıkların idaresi Ziraat Bankası Ankara Şubesi’ne verildi. • İzmir teşkilatı ve İstanbul teşkilatı Ankara’ya bağlandı. 1939-1963 • 3202 sayılı Kanun’da hazırlanacağı belirtilen ve 198 maddeden oluşan Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası (TCZB) Tüzüğü tamamlanarak yürürlüğe girdi. • Ziraat Bankası, milletlerarası alanda zirai kredi kuruluş ve enstitülerini temsil etme ve zirai kredi konusunda faydalı gördüğü her türlü faaliyette bulunma amacı ile kurulan Milletlerarası Zirai Kredi Konfederasyonu’na (CICA) üye oldu. • 7052 sayılı Kanun’la Ziraat Bankası’nın zirai alacaklarının taksitlendirilmesine imkan verildi. 1964-1988 • Hamburg Temsilciliği açıldı. • Kıbrıs’ta Lefkoşa, Gazimağusa ve Güzelyurt Şubeleri açıldı. • New York Temsilciliği, şubeye dönüştürüldü. Duisburg, Berlin, Münih, Stuttgart ve Rotterdam Temsilcilikleri açıldı. • Gelişen teknolojiyi bankacılık hizmetlerine uyarlamak; daha hızlı, kaliteli ve verimli hizmetler sunabilmek amacıyla Ankara ve İstanbul’da olmak üzere toplam 7 şubede, Bank 86 Projesi kapsamında otomasyon ortamına geçildi. • Ziraat Bankası, Euromoney dergisinin “Özkaynak Büyüklüğüne Göre İlk 500 Banka” sıralamasında 452. oldu. 1989-2014 • Bankanın ihtiyaç duyduğu nitelikli personelin yetiştirilmesi amacıyla Bankacılık Okulu eğitime açıldı. • İlk Yatırım Fonu (Fon I) kuruldu. • Ziraat Altın adı altında altın satışına başlandı. İlk tüketici kredisi verildi. İlk kredi kartı verildi. Bingöl-Muş Kırsal Kalkınma Projesi başlatıldı. • “Self Servis Bankacılık” uygulaması başlatıldı. ATM’lerin yanında, Türkiye’de ilk kez hizmete sunulan Yabancı Para Bozma Makinaları, Self Servis Danışma Terminalleri ve Sesli Mesaj Sistemleri ile bu proje; ülkenin ilk “İnsansız Elektronik Şube” mantığında çalışan ve 24 saat hizmet verme amacına yönelik bir atılım oldu. • Ziraat Bank Moscow, Kazkommerts Ziraat International Bank (KZI Bank), Turkmen Turkish Commercial Bank (TTC Bank) ve Uzbekistan Turkish Bank (UT Bank) kuruldu ve faaliyete geçti. • Ziraat Bankası, Euromoney dergisinin “İlk 500 Banka” sıralamasında 202., net kâra göre 41., özkaynak kârlılığına göre dünya 1.’si ve “Dünyanın En Hızlı Gelişen İlk 50 Bankası’’ sıralamasında da 12. oldu. • Sofya Şubesi açıldı. • Stuttgart, Hannover, Frankfurt ve Duisburg Temsilcilikleri şubeye dönüştürüldü. Banka’nın yazılım atağı, yeni ürün ve hizmetlerin sunumunu kolaylaştırdı. • Turkish-Ziraat Bank Bosnia D.D., VISA ve EUROPAY lisansı alarak Ziraat Kart A.Ş. koordinatörlüğünde BosnaHersek’te ilk kez “VISA acquiring” ve “issuing” işlemlerine başladı. • 25 Kasım 2000 tarihinde kabul edilen 4603 sayılı Kanunla Banka, Anonim Şirket haline geldi. • Bankacılık yazılımını merkezi hale getiren Fin@rt projesi yaygınlaştı. • Ziraat Bankası, Yunanistan’da Atina ve Gümülcine şubelerini açtı. • Ziraat Bankası net 3.511 milyon TL kârla 2009 yılına kadar bir Türk şirketinin elde ettiği en yüksek kâr rakamını açıkladı. • Bağdat, Erbil ve Cidde Şubeleri faaliyete geçti. • Ziraat Bankası, Türkiye Kupası’nın isim hakkını satın aldı. • Ziraat Bankası’nda “Hep Birlikte Daha İyiye” sloganı ile değişim ve dönüşüm projesi başladı. • Ziraat Bankası, kuruluşunun 150. yılını çalışanları ile birlikte kutladı. • Ziraat Bankası’nın sürdürülebilirlik vizyonunu, hedeflerini ve yaklaşımını özetleyen; Banka’nın çevre, toplum ve ürün/hizmet eksenlerindeki duruşunu tanımlayan Sürdürülebilirlik Politikası, Banka’nın Yönetim Kurulu tarafından 30 Eylül 2014 tarihinde kabul ve ilan edildi. • Ziraat Bankası, GRI A+ standardındaki ilk sürdürülebilirlik raporunu yayımladı. Avrupa’nın en sağlam 2. bankası kurumlar vergisi rekortmeni 2015 • Ziraat Bankası 2014 yılı kurumlar vergisi rekortmeni oldu. • Ziraat Katılım Bankası faaliyete başladı. • Kosova/Priştine şubesi açıldı. • Ziraat Bank Azerbaycan ASC faaliyete başladı. • Ziraat Bankası Avrupa’nın en sağlam 2. bankası seçildi. • Ziraat Bank Montenegro AD faaliyete başladı. • Ziraat Bankası 2015 yılında sürdürülebilir kârlılık prensibi doğrultusunda 5.162 milyon TL kârla Türk bankacılık sektörünün en yüksek kârını açıkladı. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 17 Son 10 yılda, 630 bin müşterimizi ev ve otomobil sahibi yaptık. İnsanımız daha fazlasına kavuşsun diye, Ziraat 152 yıldır halkımızla el ele. Yönetim Kurulu Başkanı’nın Değerlendirmesi 2015 yılı Fed’in faiz artırım süreci, Çin ekonomisinin yavaşladığına dair endişeler, emtia fiyatlarındaki düşüş ve jeopolitik risklerin gölgesinde geçmiştir. Muharrem KARSLI Yönetim Kurulu Başkanı Değerli paydaşlarımız, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz artırım süreci, Çin ekonomisinin yavaşladığına dair endişeler, emtia fiyatlarındaki düşüş ve jeopolitik risklerin gölgesinde geçen 2015 yılı, risk iştahının dalgalı seyrettiği bir yıl olmuştur. Gelişmiş ülkelerin para politikalarının belirgin olarak ayrıştığı bir yılı geride bırakırken; 2016 yılında da bu görünümün enflasyon ve büyümedeki gidişata bağlı olarak devam etmesi beklenmektedir. 2015 yılı, Fed’in para politikasına ilişkin beklentilerle şekillenmiş; ABD makro verilerine odaklı bir seyir izleyen piyasalarda zaman zaman oynaklıkların dalga boyu yüksek olmuştur. ABD’de istihdam piyasası başta olmak üzere, ekonomik görünümün güçlü duruş sergilemesi, Fed’in yılsonunda faiz artırımına başlamasına olanak sağlamıştır. Fed, yaklaşık 10 yılın ardından Aralık 20 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu ayında ilk faiz artırım kararını alarak ABD ekonomisinin iyi yolda olduğunu teyit etmiştir. 2016 yılında Fed özelinde para politikasındaki belirsizliğin azalmasıyla finansal oynaklığın 2015 yılına göre sınırlı olacağı düşünülmektedir. Emtia fiyatlarındaki düşük seyir ve ABD dolarının gücünü korumasıyla birlikte faiz artışlarının kademeli olacağı vurgusu, piyasalardaki iyimserliği artıran bir faktör olmuştur. Japonya Merkez Bankası (BOJ) gibi Avrupa Merkez Bankası (ECB) da deflasyon riskini yönetmek amaçlı politikalar izlediği bir yılı geride bırakmıştır. 2015 yılı boyunca devam eden genişletici para politikaları ile Avro’da değer kayıpları olmuştur. Kredileri canlandırmak ve Avro Bölgesi’nin deflasyon riskini yönetmek amacıyla mevduat oranı dahil faiz bileşenlerinde indirime giden ECB, enflasyon konusunda istediğini henüz elde edememiştir. Kredilerde canlanma gözlense de emtia fiyatlarındaki aşağı yönlü seyir, enflasyonun hedefe yaklaşmasını engellemeyi sürdürmektedir. Büyümeye ilişkin öncü göstergelerde ECB’nin adımlarıyla kıpırdanma görülürken; bölgenin kronik hale gelen yüksek işsizlik rakamları ve borç stoğu, ekonomik verilerdeki iyileşmeyi sınırlamaktadır. 2016 yılına girilirken petrol fiyatlarındaki düşüşün sürmesi ve enflasyon rakamlarının beklentilerin altında kalması, ECB’nin genişleyici adımlarını sürdüreceğine işaret etmektedir. 2015 yılında gelişmekte olan ülkeler açısından; Çin ekonomisine dair endişeler, emtia fiyatlarındaki aşağı yönlü eğilim ve ABD para politikasının yansımaları gündemde öne çıkan konular olmuştur. Çin’de uzun süredir gözlenen ekonomik yavaşlama, 2015 yılında borsalardaki ve para birimindeki değer kayıplarını öne çıkarmıştır. Çin’deki yavaşlama kendi içinde sınırlı kalmayıp küresel büyümeyi de olumsuz etkilemiştir. Büyük emtia ithalatçısı olan ülkenin talebinde gerçekleşen azalışla birlikte daha da artan arz fazlası, emtia fiyatlarını aşağı çekmiştir. Emtia ihracatçısı ülkeler bu durumdan negatif etkilenirken; ithalatçı ülkelerin maliyetlerinin azalmasına katkı sağlamıştır. Ancak bu döngünün devam etmesi emtia ihracatçısı ülkelerin borç ve büyüme dengelerinde bozulmanın yolunu açmış ve küresel piyasaları tedirgin etmiştir. 2016 yılında Çin’deki yavaşlamanın sürmesi halinde ticaret ortaklarındaki kırılganlıkların devam etmesiyle emtia fiyatlarındaki aşağı yönlü hareketin devamı beklenebilir. 2015 yılında küresel piyasalarda yaşanan oynaklıktan etkilenen Türkiye’nin risk primindeki artışla birlikte TL’de değer kaybı görülmüştür. Risk primindeki artışta, çevre ülkelerde yükselen jeopolitik riskler de etkili olmuştur. 2015 yılını, ılımlı bir büyüme kaydederek sonlandırmamız beklenmektedir. Dalgalı küresel konjonktür göz önüne alındığında bu durum olumlu algılanmaktadır. Belirsizlik ve dalgalanmaların gölgesinde iç talep ağırlıklı bir büyüme kompozisyonu gerçekleşirken, yılın sonuna doğru ihracatın büyümeye katkısı negatiften pozitife dönmüştür. 2016 yılında 2015’e göre büyümenin daha iyi bir performans göstermesi; reform paketi ve asgari ücretteki artışın büyümeyi desteklemesi beklenmektedir. 2015 yılında enflasyon %8,81 seviyesi ile yılı sonlandırmıştır. Enflasyonun yüksek kalmasında gıda fiyatlarındaki yüksek seyir ve döviz kuru gelişmeleri etkili olmuştur. Orta Vadeli Program’da 2016 yılı için %7,50 düzeyinde bir TÜFE hedeflenmektedir. Enflasyonda bundan sonraki süreçte düşüşe geçileceği ve söz konusu hedefin yakalanacağı tahmin edilmektedir. 2015 yılında petrol fiyatlarındaki aşağı yönlü ivmelenmeyle enerji ithalat faturasının düşmesi ve otomotiv ile altın kaynaklı ihracattaki artışın desteğiyle cari işlemler açığında iyileşme kaydedilmiştir. Buna karşın jeopolitik gelişmeler nedeniyle Irak ve Rusya’ya yapılan ihracatın gerilemesi ile Avro/ABD doları paritesindeki gelişmeler ihracat hedefinden sapmada etkili olmuştur. Kamuda uygulanan mali disiplin ve özel sektörde sağlanan basiretli borçlanma ile tüketici kredilerinin ılımlı seyrinin de cari dengeyi desteklemeyi sürdürmesi beklenmektedir. Merkez Bankası, 2015 yılı boyunca döviz kuru hareketleri ile enerji ve gıda fiyatlarındaki oynaklıkların enflasyon üzerindeki etkisini sınırlamak amacıyla sıkı para politikası uygulamış olup, küresel para politikasındaki normalleşmenin akabinde kendisinin de para politikasında sadeleşmeye gideceğini belirtmiştir. Bu çerçevede, faiz koridorunun daraltılacağı ve bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı etrafında daha simetrik bir hale getirileceği açıklanmıştır. Merkez Bankası sadeleşme adımını Fed’in faiz artırımını gerçekleştirmesinin ardından oynaklıklarda gözlenen düşüşün kalıcı olması şartına bağlamıştır. TCMB bu değerlendirmesi ile piyasaların beklentilerini şekillendirilmeyi amaçlamaktadır. büyümesi tatminkâr seviyede gerçekleşmiştir. Bireysel kredilerin artış hızındaki yavaşlama sürerken, kurumsal kredilerdeki olumlu seyir reel sektöre sağlanan desteğin devam ettiğini göstermektedir. Ziraat Bankası 2015 yılı geride kalırken güçlü bilanço yapısı, yenilenerek verimliliği artırılmış iş modeli ile ülkemizin her yerinde müşterilerine hizmet sunmaktadır. Bankamız sektörde lider konumunu koruyarak, müşterinin odakta yer aldığı etkin hizmet anlayışıyla ülkemize hizmetlerine devam etmektedir. 2015 yılında büyüme ivmemizi sürdürmemizde katkısı olan müşterilerimize, muhabirlerimize, iş ortaklarımıza, çalışanlarımıza ve diğer tüm paydaşlarımıza, Yönetim Kurulumuz ve şahsım adına teşekkür ederim. Tercihiniz ve desteğiniz bizimle oldukça Ziraat Bankası liderliğini ileriye taşımaya devam edecektir. Saygılarımla, Muharrem KARSLI Yönetim Kurulu Başkanı Türk bankacılık sektörü oynaklıkların yüksek olduğu bir dönemi geride bırakırken istikrarlı gidişatını sürdürmektedir. Sektörün bilanço Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 21 Genel Müdür’ün Değerlendirmesi Kârlılık ve verimlilik içerisinde büyüyen Ziraat Bankası, her yıl olduğu gibi 2015 yılını da yüksek bir performansla tamamlamıştır. Hüseyin AYDIN Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdür Değerli paydaşlarımız, Kârlılık ve verimlilik içerisinde büyüyen, reel sektöre katkısını her geçen yıl artıran, şube ve şube dışı hizmet kanallarını müşterilerine daha etkin hizmet sunmak amacıyla geliştiren, ülkemizin her yerleşim yerine finansal hizmetleri ulaştıran Ziraat Bankası, her yıl olduğu gibi 2015 yılını da yüksek bir performansla tamamlamıştır. Küresel ve yurt içi dalgalanmalar ile jeopolitik gelişmeler çerçevesinde zorlu geçen 2015 yılında, Ziraat Bankası uyumlu iş modeli ve bilançosu ile hedeflerini gerçekleştirmeyi başarmıştır. Bu kapsamda, aktif toplamı 2015 yılında %22 artışla 303 milyar TL’ye ulaşmıştır. Toplam krediler %35 oranında artmış ve 247 milyar TL olmuştur. Kredi ağırlıklı aktif yapısı hedefi doğrultusunda 2014 yılsonunda %57 seviyesinde gerçekleşen nakdi kredilerin bilanço içindeki payı, 2015 yılında %62 22 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu seviyesine yükselerek 187 milyar TL olmuştur. Aktif içerisinde payı artmaya devam eden kredilerin ağırlıklı olarak reel sektörün finansmanına odaklanmasına 2015 yılında da özen gösterilmiştir. Ziraat Bankası, tarım sektörü başta olmak üzere tüm sektörlere desteğini artırırken en küçük işletmelerden en büyük firmalara, çiftçilerimizden emeklilere kadar geniş bir yelpazede herkesin bankası olmayı sürdürmüştür. Bankamız aynı zamanda ülkemizin büyük projelerinin finansmanında da önde gelen bankalar arasında yer almıştır. Sadece nakdi kredilerde değil gayri nakdi kredilerde de önemli mesafeler kat etmiş bulunuyoruz. Gayri nakdi krediler son 3 yılda 3 kat artmıştır. Toplam kredilerde Ziraat Bankası bankacılık sektörünün lider bankası olmayı başarmıştır. Bundan sonraki süreçte, kredi ağırlıklı büyüme ve müşteri ağırlıklı bilanço stratejisi kararlılıkla sürdürülecektir. Kredilerde büyürken kredi kalitesinin korunmasına devam edilmiştir. Ziraat Bankası’nın %1,7’lik takipteki kredi rasyosu sektör ortalamasının oldukça altındadır. Bu oran, takipteki kredilerden bir satış yapılmamış olması da dikkate alındığında kredi kalitesinin yüksek olduğunu ifade etmektedir. Banka’da kredi süreçleri, kredi model ve modülleri, erken uyarı ve risk izleme konularında oluşturulan altyapı, sürekli geliştirilmeye devam ederken kredi kalitesinin korunmasına büyük özen gösterilmektedir. Mevduat Ziraat Bankası’nın ana finansman kaynağı olmayı sürdürürken, mevduat dışı kaynaklar artırılarak kaynak çeşitliliği sağlanmıştır. 2015 yılında mevduat %22 oranında artmış, mevduat dışı kaynaklar %34 oranında büyümüştür. 19 ülkeden 41 bankanın katılımıyla temin edilen ve vadesi dolan sendikasyon kredisi, 300 milyon ABD doları fazlasıyla ve 1,1 milyar ABD doları olarak yenilenmiştir. Ziraat Bankası, ülkemizin birçok alanda lider bankası olarak, büyüklük yarışında olmadan verimlilik artışı ile sürdürülebilir kârlılık içerisinde büyümeye odaklıdır. Uluslararası sermaye piyasalarından borçlanmanın sürdürülmesi amacıyla uygulamaya geçirilen orta vadeli tahvil ihraç programı ile yaklaşık 300 milyon ABD doları kaynak temin edilmiştir. Uluslararası finans kuruluşlarından, ikili anlaşmalar ve yurt dışı bankalardan post finansman kanalıyla kaynak temini 2015 yılında devam etmiştir. Mevduatta lider olmamıza karşın mevduat yarışında ve faiz rekabetinde bulunmayıp, mevduat dışı kaynaklarımızı geliştirmiş bulunuyoruz. Yıl içerisinde yurt içinde yeni açılan 112 şubenin yanı sıra Kosova’da açılan Ziraat Bankası şubesi ile toplam şube sayısı 1.812’ye yükselmiştir. Kosova’da ikinci, Gürcistan’da üçüncü ve Bahreyn’de yeni bir şube açılması için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Karadağ’da yeni bir bankayı, Azerbaycan’da ise ikinci bankayı faaliyete geçirdik. Gerçekleştirdiğimiz bu atılımlarla, Ziraat Bankası 18 ülkede 97 noktada hizmet sunan, ülkemizin yurt dışındaki en yaygın bankası olarak faaliyet göstermeye devam etmektedir. Yurt içinde faaliyete geçen Ziraat Katılım Bankası ile Ziraat Finans Grubu’nun finansal hizmet çeşitliliği artırılmıştır. Memnuniyetle ifade etmek isterim ki, Ziraat Katılım Bankası kısa sürede önemli bir büyüme gerçekleştirmiş ve başarı elde etmiştir. Hem şubelerdeki iş yoğunluğunu doğru yönetmek hem de verimlilik artışı sağlamak amacıyla şube dışı kanallara ve merkezi operasyona yatırımlarımızı sürdürüyoruz. İşlemlerin çoğunu Operasyon Merkezi de dahil olmak üzere şube dışı kanallara taşımış durumdayız. Ziraat Bankası, ülkemizin birçok alanda lider bankası olarak, büyüklük yarışında olmadan verimlilik artışı ile sürdürülebilir kârlılık içerisinde büyümeye odaklıdır. Ziraat Bankası 2015 yılında 5.162 milyon TL net kâr elde etmiştir. Kârlılığı, özkaynakları desteklemek için kullandığımız en önemli araç olarak değerlendiriyor ve güçlü özkaynak yapısına sahip global banka olma hedefimize doğru yolculuğumuzu kararlılıkla sürdürüyoruz. 2015 performansımızın üretilmesine katkısı olan tüm paydaşlarımıza teşekkür ederim. Saygılarımla, Hüseyin AYDIN Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdür Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 23 Son 10 yılda, 800 bin Girişimci Kobi’mize 725 milyar TL finansman sağladık. Ülkemiz daha fazlasına kavuşsun diye, Ziraat 152 yıldır Girişimci Kobilerimizle el ele. Makroekonomik ve Sektörel Görünüm Fed’den beklenen faiz artışı 2015 yılının sonunda gelirken, Avrupa Merkez Bankası (ECB) Avro Bölgesi’ndeki toparlanmanın yeterli olmaması ve düşük enflasyon sebebiyle genişlemeci politikalarını sürdürmüştür. yetersiz küresel büyüme 25 baz puan Fed faizlerde 25 baz puanlık bir artışa gitmiştir. 26 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Dünya Ekonomisinde Görünüm 2015 yılı ABD ekonomisindeki toparlanmanın iyice belirginleştiği ancak diğer gelişmiş ve gelişmekte olan ülke ekonomilerinin büyümelerinde ivme kayıplarının görüldüğü ve para politikalarında farklılaşmaların yaşandığı bir yıl olmuştur. sebebiyle talep düşüşü ve üretici ülkelerin arz kısıntısına gitmemesi petrol fiyatlarında sert düşüşlerin yaşanmasına sebep olmuştur. Emtia fiyatlarındaki gerileme, Çin ekonomisindeki düşük büyüme sebebiyle ihracatlarında düşüş yaşayan gelişmekte olan ülke piyasaları yıl boyunca baskı altında kalmıştır. 2015 yılı; ABD Merkez Bankası’nın (Fed) yıl içerisinde faiz artırım sürecine başlayacağı, Avrupa ve Japonya Merkez Bankalarının genişlemeci politikalar uygulamaya devam edeceği ve Rusya ile Batı arasındaki gerginlik kaynaklı jeopolitik risklerin gündemdeki yerini koruyacağı beklentileriyle başlamıştır. Fed’den beklenen faiz artışı yılın sonunda gelirken, Avrupa Merkez Bankası (ECB) Avro Bölgesi’ndeki toparlanmanın yeterli olmaması ve düşük enflasyon sebebiyle genişlemeci politikalarını sürdürmüştür. Rusya’ya uygulanan ambargoların devam ettiği yıl boyunca ayrıca Suriye ve Irak kaynaklı jeopolitik riskler gündemdeki yerlerini korumuştur. Yetersiz küresel büyüme 2015 yılında ABD ekonomisindeki toparlanma ivme kazanarak sürmüştür. Büyüme rakamlarında görülen düzelme, ücretlerin enflasyon oranından daha fazla artması, tarım dışı istihdamdaki aylık ortalama 200 bini geçen güçlü artış ve işsizlik oranının 2008 krizi sonrası en düşük seviyelere gerilemesi, Fed’in faiz artış sürecine başlaması yönündeki beklentilerin artmasını sağlamıştır. Faiz artışı konusunda soru işaretleri oluşturan tek veri enflasyon olmuştur. Ancak Fed düşük enflasyonun sebebi olarak başta petrol olmak üzere emtia fiyatlarındaki düşüş gibi dışsal faktörleri neden olarak görerek ekonominin yaklaşık 10 yıl aradan sonra bir faiz artışına hazır olduğuna karar vermiş ve yılın son Avro Bölgesi’nde gerileyen emtia fiyatlarına bağlı olarak düşük enflasyon ortamının sürmesi ve gelişmekte olan ülke ekonomilerinin büyüme sıkıntılarından dolayı ekonomik faaliyetteki toparlanma yeterli seviyede olmamıştır. ayında faizlerde 25 baz puanlık bir artışa gitmiştir. Faiz artışının yapılmasından uzun bir süre önce Fed sözlü yönlendirme stratejisi dahilinde piyasaları bu artışa hazırlarken, artışın kademeli ve yavaş olacağını sık sık tekrarlamıştır. Yılın başından itibaren piyasalarda Fed’in faiz artışı fiyatlandığı için Aralık ayındaki gerçekleşmeden sonra piyasalarda çok sert bir tepki görülmemiştir. 2016 yılında da Fed’in kademeli faiz artışına devam etmesi beklenirken, artış hızını enflasyon başta olmak üzere makroekonomik verilerin seyri belirleyecektir. Geride bıraktığımız yıl Avrupa ekonomisi için sıkıntılı bir yıl olmuştur. Yunanistan borç krizi uzun bir süre Avrupa’nın en önemli gündem maddesi olmuştur. Yunanistan’ın para birliğinden çıkma ihtimalinin gündeme geldiği, bölgede uygulanan para ve maliye politikalarının yüksek sesle eleştirildiği bu dönemde kemer sıkma programı karşıtı olan yeni Yunan Hükümeti ile uzun ve zorlu bir görüşme süreci yaşanmasının ardından Yunanistan’ın borçlarının yapılandırılmasını içeren anlaşma sağlanmıştır. ECB 2015 yılı boyunca genişlemeci politikalarını sürdürmüştür. ECB, Mart 2015’te Eylül 2016’ya kadar devam edecek aylık 60 milyar Avro tutarındaki tahvil alım programını başlatırken, programın ECB bilançosunu yaklaşık 1,1 trilyon Avro artıracağı öngörülmekteydi. Ancak gerileyen emtia fiyatlarına bağlı olarak bölgedeki düşük enflasyon ortamının sürmesi ve gelişmekte olan ülke ekonomilerinin büyüme sıkıntılarından dolayı ekonomik faaliyetteki toparlanmanın yeterli seviyede olmaması nedeniyle, ECB Aralık ayında tahvil alım programının süresini Mart 2017’ye kadar uzatmıştır. Avrupa cephesinde 2016 yılının, enflasyon üzerindeki aşağı yönlü baskıların sürdüğü ve yüksek işsizlik gibi yapısal sorunların konuşulmaya devam ettiği bir yıl olması genel beklentiler dahilindedir. 2015 yılında en fazla konuşulan konulardan biri de Çin’in yeterli büyüme performansını gösterememesi ve bunun özellikle gelişmekte olan ülke ekonomilerine yansımaları olmuştur. 2000’li yılların başındaki çift haneli büyüme rakamlarından uzaklaşan Çin ekonomisi, 3. çeyrek itibarıyla %6,9 ile son 15 yılın en düşük büyümesini kaydetmiştir. Dünyanın en büyük ikinci ekonomisindeki bu yavaşlama küresel emtia talebinin azalmasına yol açarken, başta petrol olmak üzere tüm emtia fiyatlarındaki gerileme yıl boyunca devam etmiştir. Çin ile yüksek ticaret hacmi olan birçok Asya, Okyanusya ve Latin Amerika ülkeleri de Çin ekonomisindeki yavaşlamadan negatif yönde etkilenmiştir. Büyüme konusundaki endişeler Çin borsaları üzerinde de olumsuz etkisini göstermiş ve hisse senetlerindeki sert değer kayıpları yılın ikinci yarısında küresel piyasalarda endişelere yol açmıştır. Ülke ekonomisindeki hizmet sektörünün ağırlığını ve iç talebi artırarak, ihracat ağırlıklı büyümeden iç Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 27 Makroekonomik ve Sektörel Görünüm 2015 yılı; Türkiye ekonomisinin diğer gelişmekte olan ülkeler gibi küresel ekonomik gelişmelerin etkilerine maruz kaldığı, ancak olumsuz faktörlere rağmen istikrarlı büyüme performansını sürdürdüğü bir yıl olmuştur. beklentilerin üzerinde performans disiplinli maliye politikası 28 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu tüketim ağırlıklı bir büyüme modeline geçme yönünde adımlar atan Çin’in bu çabalarının 2016 yılında da devam etmesi beklenmektedir. Yavaşlayan Çin ekonomisi ve petrol üreticisi ülkelerin petrol üretiminde kısıntıya gitmemesi sebebiyle petrol fiyatları 2015 yılında %35 değer kaybetmiştir. Petrol fiyatlarındaki bu keskin gerileme Rusya ve Brezilya gibi petrol ihraç eden ülkeleri zorlarken, bu ülkelerin para birimlerinde sert değer kayıplarına yol açmıştır. Gelirlerinin büyük çoğunluğu petrol ihracatına dayalı olan Orta Doğu ekonomileri de keskin düşüş sebebiyle maliye politikalarında bozulma noktasına gelmiştir. Küresel arz fazlasının devam etmesi beklentileri ve küresel büyümedeki yavaşlama sebebiyle başta petrol olmak üzere emtia fiyatlarındaki düşük seyrin bir süre daha devam etmesi beklenmektedir. Türkiye Ekonomisinde Görünüm 2015 yılı; Türkiye ekonomisinin diğer gelişmekte olan ülkeler gibi küresel ekonomik gelişmelerin etkilerine maruz kaldığı, çevre ülkelerdeki gelişmeler sebebiyle jeopolitik risklerin arttığı, gıda fiyatlarındaki katılık ve TL’deki değer kaybı sebebiyle yüksek bir enflasyonun gerçekleştiği ancak tüm bu olumsuz faktörlere rağmen olumlu bir büyüme performansının gösterildiği bir yıl olmuştur. 2015 yılına girilirken özellikle yıl içerisinde Fed’in faiz artış sürecine başlamasına yönelik beklentiler sebebiyle gelişmekte olan ülke ekonomilerine yönelik risk algısı yükselmekteydi. Fed’in para politikasını normalleştirmeye başlaması ile bol likidite döneminin sonuna gelineceği ve bunun Türkiye gibi cari açık veren ülkelerin daha zor ve pahalı finansman bulmasına neden olacağı beklentileriyle 2015 yılı gelişmekte olan ülkelere yönelik endişelerle başlamıştır. Ancak piyasalarda dalgalanmaya neden olan, Fed’in ne zaman faiz artışına başlayacağı ve bunu hangi hızda yapacağı konularındaki belirsizliğin sona ermiş olması, olumlu algılanmıştır. Özellikle Çin ekonomisindeki yavaşlamanın gelişmekte olan ülke ekonomileri üzerinde oluşturduğu olumsuz durum ve bölgemizdeki jeopolitik risklerin yükselmesi, yıl içerisinde risk algısını artıran faktörler olmuştur. Kurdaki yükseliş ve düşen emtia fiyatlarının ithalat üzerinde oluşturduğu daraltıcı etkiyle cari açık yıl içerisinde kademeli olarak gerilemiştir. Aylık bazda 6 yıl aradan sonra ilk kez cari dengemizde fazlanın oluştuğu 2015 yılında, cari açığın GSYH’ye oranı %5’in altına gerilemiştir. Kurdaki yükselişin de etkisiyle iç talepte yaşanan düşüş büyüme üzerinde daraltıcı etkide bulunmasına rağmen, Türkiye ekonomisi beklentilerin üzerinde bir performans göstermiş durumdadır. Küresel ekonomide yaşanan sıkıntılar ve paritedeki gerileme sebebiyle net ihracatın büyümeye katkısının negatif olduğu yılda büyümenin ana dinamikleri iç tüketim ve kamu tüketimi olmuştur. İhracat gelirlerimizin büyük kısmının Avro, ithalat giderlerimizin büyük kısmının ise Dolar cinsinden olması Avro/Dolar paritesinde yıl boyunca devam eden aşağı yönlü hareketin net ihracat üzerinde olumsuz etki göstermesine sebep olmuştur. Ana ihracat bölgemiz olan Avrupa’daki toparlanmanın henüz tam olarak istenilen düzeyde olmaması, Rusya ve Irak gibi çevre ülke ekonomilerinde yaşanan sorunlar da ihracatımızı olumsuz etkilemiştir. 2015 yılında Türk Lirasının %20 değer kaybetmesinin oluşturduğu geçişkenlik etkisi ve gıda fiyatlarındaki yüksek artış hızı enflasyonun TCMB hedefinin ve tahmininin üzerinde seyretmesine yol açmıştır. 2016 yılında alınan yapısal önlemler ve daha az oynak piyasa şartlarına bağlı olarak enflasyonun düşüş trendine gireceği ve OVP hedefi olan %7,50 seviyesine doğru yöneleceği düşünülmektedir. 2015 yılına küresel para politikalarına ilişkin belirsizliklerin gölgesinde girilirken, yılın ilk iki ayında 1 haftalık repo faizinde ve koridorun hem alt hem de üst bandında indirime giden TCMB’nin yıl içerisinde de faiz indirimlerine devam etmesi beklenmekteydi. Ancak TL’de yaşanan değer kaybı ve enflasyondaki yüksek seviyeler TCMB’nin, yılın geri kalanında para politikasında adım atmasını engellemiştir. Ağustos ayında kamuoyuna para politikasında sadeleşmeye yönelik adımlar atacağını açıklayan TCMB bu adımlar için Fed’in faiz artış sürecine başlamasını ve küresel volatilitenin kalıcı bir şekilde azalmasını koşul olarak ön plana çıkarmıştır. 2015 yılında art arda gerçekleşen seçimler kamunun maliye politikasındaki kararlı ve disiplinli uygulamalarını etkilememiş, bütçe performansında iyileşme trendi korunmuştur. Bu konudaki kararlılık sürmektedir. 2016 yılının zor bir yıl olması beklenirken, ECB’nin genişleyici uygulamalara devam etmesinin ihracat başta olmak üzere ekonomimiz üzerindeki olumlu etkilerini görebiliriz. Ayrıca Hükümet tarafından açıklanan yapısal reform paketi orta ve uzun vadede kalıcı faydalar doğurarak, istikrarlı ve sürdürülebilir büyümeye ve bununla uyumlu makro çerçeveye olanak sağlayacaktır. tahminlerin üzerinde seyreden enflasyon %7,50 2016 yılı OVP enflasyon hedefi 2015 yılı itibarıyla petrol fiyatlarının geldiği nokta ülkemiz için olumlu olmasına rağmen, düşük petrol fiyatları küresel ekonomiye ilişkin büyüme sorunlarını gündemde öne çıkarmaktadır. Fed’in para politikasının normalleşmeye başlaması ve Çin’deki gelişmelerle birlikte, gelişmekte olan ülke ekonomileri için Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 29 Son 10 yılda, Üretime ve ticarete yön veren müşterilerimize 800 milyar TL’ye varan finansman sağladık. Bu ülkenin ekonomisi daha fazla güçlensin diye, Ziraat 152 yıldır firmalarımızla el ele. 2015 Yılı Değerlendirmesi: Stratejiler, Gelişmeler ve Geleceğe Dair Hedefler Ziraat Bankası, 2015 yılında 5,2 milyar TL kâr elde ederek 2014 yılsonuna göre %27,5 artış sağlamış, birçok kârlılık ve verimlilik göstergesinde olumlu bir performans göstermiştir. katma değeri güçlü ürün ve hizmetler 112 2015 yılında 112 yeni şube açılmıştır. Ziraat Bankası, 2015 yol haritası kapsamındaki faaliyetlerine kararlılıkla devam etmiş ve başarılı sonuçlara imza atmıştır. Ziraat Bankası, belirlediği 7 temel hedef doğrultusunda, her segmentten müşterisine Kurumsal Bankacılık, Kitle Bankacılığı ve Uluslararası Bankacılık ana yapılanması kapsamında katma değeri güçlü ürün, hizmet ve çözümlerini artan oranda sunmuştur. Ziraat Bankası, aynı süreçte, Ziraat Finans Grubu’nu oluşturan yurt içi ve yurt dışı iştirakleri ile Entegre Ortaklık Yönetimi yaklaşımı doğrultusunda mümkün olan en geniş ölçekte katma değer üretmeye odaklanmıştır. Müşteri ağırlıklı bilanço yapısı, güçlü özkaynak bileşeni ve sürdürülebilir kârlılık hedefi ile büyüyen Ziraat Bankası, 2015 yılında 5,2 milyar TL kâr elde ederek geçen yılın aynı dönemine göre %27,5 artış sağlamış, birçok kârlılık ve verimlilik göstergesinde olumlu bir performans göstermiştir. 32 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Tabana yaygın mevduat yapısı korunurken mevduat piyasasında sektörün geneli için olumsuz sonuçlar doğurabilecek yıkıcı rekabetten sakınılmış, mevduat dışı kaynakların çeşitlendirilmesi ile ilgili çalışmalar sürdürülmüştür. Ziraat Bankası, Türkiye’nin 400’ü aşkın noktasında tek başına müşterilerine finansal çözümler sunmaya devam etmektedir. Yaygın yurt içi şube ağı, 2015 yılında 112 yeni şube açılışı ile daha da genişletilmiştir. Dünyanın önde gelen yatırım ve finansman etkinliği şirketlerinden GFC (Global Financial Conferences) tarafından düzenlenen “Bonds & Loans Turkey 2015” etkinliğinde bu yıl Ziraat Bankası’nın finansmanında yer aldığı projelerden Gebze-İzmir Otoyolu, Dalaman Havalimanı, Kayseri Sağlık Kampüsü, Yeniköy Kemerköy Termik Santrali projeleri finale kalarak 4’ü birincilik olmak üzere yedi farklı kategoride 11 ayrı ödüle layık bulunulmuştur. Kurumsal/Girişimci Bankacılık 2023 hedeflerine uygun olarak… Türkiye, 2023 yılında dünyanın en büyük 10 ekonomisinden biri olmayı hedeflemektedir. Ziraat Bankası, bu hedef çerçevesinde, müşterilerine sunduğu kaynak, ürün ve hizmetlerle Türkiye’nin uzun vadeli gelişme ve kalkınma sürecinde artan oranda rol almakta; istihdama ve genel anlamda ekonomik büyümeye katkı sağlamaktadır. Ziraat Bankası aynı zamanda sektörün lider, moral ve global bankası olma vizyonunu da gözetmekte; özellikle ülke ekonomisine katkıda bulunan, dışa bağımlılığı azaltacak, katma değeri yüksek, fizibilitesi uygun büyük ve orta ölçekli projelerin finansmanında öncü olmaya devam etmektedir. Tüm sektörler ve ekonomik aktörlerle çalışma hedefi Ziraat Bankası’nın temel hedeflerinden biri sektör ayırımı yapmaksızın tüm ekonomik aktörlerle çalışmaktır. Tarımsal üretim, tarımsal sanayi ve endüstriyel üretimin finansmanının yanı sıra ticari kesimin ihtiyacı olan finansmanın sağlanması da son dönemde Ziraat Bankası’nın varlığını ve rekabet gücünü daha fazla artırdığı iş kolları arasında öne çıkmaktadır. Ziraat Bankası’nda 22 kurumsal şube faaliyet göstermektedir. Ziraat Bankası kurumsal şubelerinin hedefi, müşteri portföylerinin en verimli şekilde yönetilmesi ve aktif müşteri sayısının artırılmasıdır. Kurumsal şubeler, temsil ettikleri iş hacimleri ve müşteri sayısı ile Ziraat Bankası’nın bilançosu ve müşteri kompozisyonu içerisinde etkin ve öncü rol üstlenmeyi, 2015 yılında da sürdürmüşlerdir. Reel sektörün finansmanında sektör ortalamasının üzerinde bir gelişim kaydedilmiştir. Ziraat Bankası’nın 2015 yılında reel sektörün finansmanına sağladığı destek, sektör ortalamalarının üzerindedir. Kurumsal segmentte yer alan müşterilere kullandırılan nakdi krediler bir önceki yıla göre %44 artarak 68 milyar TL düzeyine, gayrinakdi krediler ise %45’lik bir artışla 53 milyar TL seviyesine ulaşmıştır. Ziraat Bankası, 2015 yılında müşterilerde derinleşme ve buna bağlı ana/etkin banka olmak hedeflerine doğru yolculuğunda önemli başarılar kaydetmiştir. Banka’nın temel odağı, Ziraat Müşterileri’nin Ziraat Finans Grubu’nun tüm üyeleri ile çalışmasını sağlamaktır. Grup ölçeğindeki sinerjik işbirliği arttığı ölçüde, reel sektörün yurt içi ve yurt dışı iş imkânlarına yönelik finansman gereksinimleri çok daha etkin karşılanacak ve Ziraat Bankası’nın sektördeki öncü ve lider konumu daha da güçlenecektir. Doğru dağıtım kanallarından, doğru zamanda, doğru değer önerisi için Ziraat Bankası, “Hep Birlikte Daha İyiye” sloganıyla başlattığı ve “Hep Birlikte Daha İleriye” sloganıyla devam eden değişim yolculuğunda, müşterilerinin finansal ihtiyaçlarını doğru tespit ederek, farklılaştırılmış bankacılık ürünlerini doğru dağıtım kanallarından, doğru zamanda, doğru değer önerisi ile sunma çalışmaları gerçekleştirmektedir. Bu kapsamda ve Ziraat Bankası’nın “Müşteri Odaklı Bankacılık” anlayışı çerçevesinde, Banka Müşterisi Hizmet Modeli’nin uygulamaya başlanmasıyla, Banka Genel Müdürlüğü, Bölgeleri ve şubelerinde çok sayıda proje hayata geçirilmiştir. Banka, kurumsal bankacılık ürün ve hizmetlerinin sektör ile rekabet edebilir ve müşteri ihtiyaçlarını karşılayabilir düzeye getirilmesine yönelik olarak 2015 yılında esnek ödeme planı altyapısını devreye almıştır. Diğer taraftan dış ticaret işlemlerinden alınan komisyon ve masrafların fiyatlama altyapıları tamamlanmış ve sistemsel takibi sağlanmıştır. İthalatın finansmanı amacıyla yurt dışından sağlanan Hermes, SEP, CERV ve GSM kredileri süreçlerinin sistemsel altyapı çalışmaları sona ermiş, 2016 yılı ilk yarısında devreye alınmaları planlanmıştır. Serbest bölge şube süreçleriyle ilgili sistemsel ve mevzuatsal altyapı hazırlıkları, 2016 yılı başında faaliyete geçecek şekilde tamamlanmıştır. Müşteri odaklı bankacılık anlayışı çerçevesinde kaliteli hizmet sunulabilmesi için ürün, sistem ve mevzuat süreçlerinin sadeleştirilmesine ve iyileştirilmesine yönelik çalışma ve eğitimlere 2016 yılında da devam edilecektir. Kurumsal/Girişimci Segmentinde 2015 Yılı Faaliyetlerinden Satırbaşları… Fransız Kalkınma Ajansı (AFD)’ndan 100 milyon Avro Tarım sektöründe hayvansal gıda işleyen KOBİ’lerin finansman ihtiyaçlarını karşılamak üzere Fransız Kalkınma Ajansı’ndan temin edilen 12 yıl vadeli, 100 milyon Avro’luk kaynağın uygun faiz oranları ile müşterilere kullandırımına 2015 yılında başlanmıştır. Söz konusu kredi, gıda sektörünün (birincil üretim hariç) hayvansal üretim ile ilgili bölümlerinde paketleme, işleme, pazarlama gibi alanlarda faaliyet gösteren KOBİ’lerin hijyen ve çevre uygulamaları konusunda AB standartlarına ve Türkiye’de yürürlükte bulunan 5996 sayılı kanuna uyumlu hale getirecek modernizasyon projelerine finansman sağlanması amacı taşımaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 33 2015 Yılı Değerlendirmesi: Stratejiler, Gelişmeler ve Geleceğe Dair Hedefler Ziraat Bankası, müşterilerinin finansal ihtiyaçlarını doğru tespit ederek, farklılaştırılmış bankacılık ürünlerini doğru dağıtım kanallarından, doğru zamanda, doğru değer önerisi ile sunmaktadır. KOBİ’lere işletme sermayesi 200 milyon ABD doları Dünya Bankası’ndan KOBİ’lerin finansmanı için sağlanan kredi 34 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası (AKKB) kredisi Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası (AKKB) ile 2014 yılında imzalanan 7 yıl vadeli kredi sözleşmesi kapsamında, 50 milyon Avro’luk kısmı Ziraat Finansal Kiralama aracılığıyla kullandırılacak toplam 100 milyon Avro kaynak sağlanmıştır. İlgili kaynağın ilk dilimleri 2015 yılında Ziraat Bankası’na aktarılmış, Ziraat Finansal Kiralama’ya ilk devir de 2015 yılında gerçekleştirilmiştir. Kaynağın en az %15’i, kalkınmada öncelikli yörelerde faaliyet gösteren işletmelere kullandırılacaktır. Programın temel amacı, imalat, inşaat, tarımsal sanayi, turizm, ticaret, lojistik gibi pek çok sektörde faaliyet gösteren mikro, küçük ve orta ölçekli KOBİ’lerin verimli yatırımlarının ve bu yatırımlara ilişkin işletme sermayesi ihtiyaçlarının finanse edilmesidir. Ayrıca bu işletmelerin istihdam yaratma ve mevcut istihdamlarını koruma yetkinliklerini artırmaları yoluyla pozitif sosyal etki yaratılması, aynı zamanda finansal kiralama sektörüne de destek verilmesi hedeflenmektedir. KOBİ ve daha büyük ölçekli işletmelere yönelik Dünya Bankası kredileri Dünya Bankası kredileri ile en fazla 250 çalışan istihdam eden KOBİ’ler ve 1.500 kişiye kadar çalışan istihdam eden orta büyüklükteki işletmelerin yatırım ve işletme sermayesi kredisi ihtiyaçları karşılanarak finansmana erişim güçlüklerinin ortadan kaldırılmasına ve istihdam artışı sağlamalarına destek verilmektedir. Ödemesiz dönemli, esnek geri ödemeli, uzun vadeli ve düşük maliyetli yatırım ve işletme finansmanı olanakları sunan Dünya Bankası ile KOBİ’lerin finansmanı için 2010 yılında imzalanan 200 milyon ABD doları tutarlı kredinin kullandırılması çalışmaları 2015 yılının ilk çeyreğinde başarıyla tamamlanmıştır. 2015 yılında ayrıca; • KOBİ ve daha büyük ölçekli işletmelerin enerji verimliliği yatırımlarının finanse edilmesi için imzalanan 67 milyon ABD doları tutarlı, • leasing şirketleri ve leasing işlemleri yapmaya yetkili bankalar aracılığıyla KOBİ’lere aktarılmak üzere imzalanan 300 milyon ABD doları tutarlı anlaşmalar kapsamındaki kredi kullandırımlarına da devam edilmiştir. Söz konusu kredilerle, bir yandan KOBİ’lerin büyümesine destek verilmiş, diğer yandan leasing sektörünün orta ve uzun vadeli fonlama imkanına ulaşmasına katkı sağlanmıştır. KOBİ ve daha büyük ölçekli işletmelere yönelik Avrupa Yatırım Bankası (AYB) kaynaklı krediler Ziraat Bankası, Avrupa Yatırım Bankası’ndan KOBİ ve daha büyük ölçekli işletmelerin finansmanı için sağladığı, toplam 200 milyon Avro tutarlı kredinin ikinci 100 milyon Avro’luk dilimine ait kullandırımı, 2015 yılı içerisinde gerçekleştirmiştir. Söz konusu kredi ile KOBİ’lerin üretim, verimlilik ve istihdamlarını artırarak büyümelerine destek verilmiş; bölgelerarası gelişmişlik farklarının azaltılmasına katkıda bulunacak şekilde KOBİ’lerin yatırım ve işletme sermayesi ihtiyaçları finanse edilmiştir. Yürütülen projelerde elde edilen başarı neticesinde, AYB tarafından 200 milyon Avro tutarında yeni bir kaynağın Ziraat Bankası’na aktarılması onaylanmıştır. Bu kaynağın ilk kısmı olan 100 milyon Avro’nun, Mayıs 2015’te imzalanan anlaşma kapsamında KOBİ ve daha büyük ölçekli işletmelerin yatırım ve işletme sermayesi ihtiyaçlarını finanse etmek üzere kullandırılmasına devam edilmiştir. 2014 yılı Eylül ayında, AYB ile olan işbirliğinin farklı alanlara taşınması amacıyla, kırsal kalkınma projelerinin finansmanına yönelik 100 milyon Avro’luk IPARD kredi anlaşması imzalanmıştır. Söz konusu kaynak, Tarımsal ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) şartlarına uygunluk gösteren projelerin finansmanı için AYB’nin bu güne kadar Türkiye’de bir bankaya sağladığı ilk IPARD kredisidir. Bu kapsamda 2015 yılında mikro işletme, KOBİ ve daha büyük ölçekli firmalara, kırsal bölgelerin finansmana erişim güçlüklerinin ortadan kaldırılması hedefiyle destek sunulmaya başlanmıştır. karara bağlanan ve 2011 yılından sonra KOSGEB Kobi Kredi Faiz Destek Programlarından faydalanan işletmelerin finansmana erişimlerini kolaylaştırmak amacıyla protokol imzalanmıştır. Protokol kapsamında başta AR-GE, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı ile İş Birliği Güç Birliği Destek Programları olmak üzere; KOSGEB programlarından yararlanan işletmelere Ziraat Bankası tarafından TL nakdi kredilerde %20’lere varan oranlarda faiz indirimi sağlanacaktır. SEP (Suudi İhracat Programı) kredisi Suudi Arabistan menşeli malların ithalatı amacıyla SEP’ten 2013 yılında sağlanan 50 milyon ABD doları tutarındaki limit kapsamındaki kullandırımlar, 2015 yılında da başarıyla devam etmiştir. Bu ülkeden ham petrol dışında kalan ürünlerin ithalatını yapan müşterilere, 3 yıla kadar vade ve uygun maliyetle finansman sağlanmıştır. Kapsama giren işletmeler, internet bankacılığı ve mobil bankacılık üzerinden gerçekleştirilecek olan EFT ve havale işlemleri gibi birçok bankacılık ürününü %100’lere varan oranlarda indirimlerle kullanabilecek, ayrıca Avrupa Yatırım Bankası, Dünya Bankası Enerji Verimliliği, Fransız Kalkınma Ajansı, Alman Kalkınma Bankası’ndan temin edilen uzun vadeli fonlardan da uygun faiz oranları ile faydalanabilecektir. Alman Kalkınma Bankası (KfW) kredisi Alman Kalkınma Bankası (KfW) ile 2014 yılında imzalanmış bulunan ve kırsal kesimde veya tarımsal değer zincirinde faaliyet gösteren KOBİ’leri hedefleyen 10 yıl vadeli 150 milyon Avro tutarlı kredi anlaşması kapsamında, kalkınmada öncelikli yöreler ile anlaşmada belirlenen diğer bölgelerde faaliyet gösteren mikro, küçük ve orta ölçek segmentindeki Ziraat Bankası müşterilerine işletme ve yatırım kredisi imkanı sağlanarak, bölgelerarası gelişmişlik farklarının azaltılmasına katkıda bulunulmuştur. Eczane Destek Paketi Eczacılık sektöründe faaliyet gösteren ve Sosyal Güvenlik Kurumu tahsilatlarını Ziraat Bankası aracılığı ile gerçekleştiren eczacıların tüm finansal ihtiyaçlarının karşılanması ve sektörel anlamda liderliğe ulaşılması amacıyla, 23 Mart 2015 tarihinde Eczane Destek Paketi’nin lansmanı yapılmıştır. Bu kapsamda eczacılara sunulan avantajlı bankacılık/ kredi ürünleri ile sektöre sağlanan katkının artırılması hedeflenmiştir. KOSGEB Destek Programları Ziraat Bankası ile KOSGEB arasında; KOSGEB tarafından uygulanan destek programlarına başvuruda bulunan, başvurusu KOSGEB tarafından kabul edilerek desteklenen veya desteklenmesi Engelsiz Destek Paketi Engellilerin ticari faaliyetlerini destekleyerek ülke ekonomisine daha fazla katılımlarının sağlanması ve finansal ihtiyaçlarının karşılanabilmesi amacıyla 22 Nisan 2015 tarihinde Engelsiz Destek Paketi sunulmuştur. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 35 2015 Yılı Değerlendirmesi: Stratejiler, Gelişmeler ve Geleceğe Dair Hedefler Ziraat Bankası, tarımsal üretimin nihai tüketime kadar uzanan tüm aşamalarında müşterisinin ana ve etkin bankası olmayı ve tarımsal değer zincirinin tüm halkalarını bir arada değerlendirerek endüstriyel tarımın gelişimine katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. sözleşmeli üretim modeli 35,8 milyar TL 2015 yılında tarımsal üretime verilen finansal destek Paket kapsamında yer alan avantajlı bankacılık ürünlerinden; • çalışma gücünün en az %40’ından yoksun olduğunu belgeleyen, hak ve fiil ehliyetine haiz olan engelli kişiye ait şahıs şirketleri ya da bu özellikleri taşıyan engelli kişinin asgari %10 hisse ile ortak olduğu ticari firmalar, • İş Kanunu’nun ilgili maddesi uyarınca, çalıştırmakla yükümlü olduğu engelli çalışan sayısının asgari 1 fazlası engelli çalışan istihdam eden firmalar, • kanunen engelli istihdam yükümlülüğü olmadığı halde engelli birey çalıştıran firmalar yararlanmaktadırlar. Kredi Garanti Fonu ile işbirliği Ziraat Bankası ile Kredi Garanti Fonu A.Ş. (KGF) arasında, Portföy Garantisi Sistemi (PGS) çerçevesinde verilecek kredilerin teminatlandırılmasına ilişkin yeni bir protokol imzalanmıştır. Bu kapsamda, kalkınmada öncelikli yörelerde faaliyet gösteren KOBİ’lere toplam 40 milyon TL kredi kullandırımına yönelik KGF garantisi sağlanmıştır. 36 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Ziraatli Kadın Girişimci Destek Paketi Kadın girişimcilerin ticari faaliyetlerini destekleyerek ülke ekonomisine daha fazla katılımlarının sağlanması ve finansal ihtiyaçlarının karşılanabilmesi amacıyla Ziraatli Kadın Girişimci Destek Paketi, 4 Aralık 2015 tarihinde kullanıma sunulmuştur. Kadın girişimciliğini geliştirmek, ekonomik/sosyal yaşamda kadının konumunu güçlendirmek anlayışı ön planda tutularak sunulan paket kapsamında yer alan avantajlı bankacılık ve/veya kredi ürünlerinden, kadın girişimcilere ait şahıs firmaları ile firma ortaklarından kadın olanların hissesi toplamları %50 ve üzeri olan sermaye şirketleri yararlanmaya başlamıştır. Diğer taraftan, Ziraat Bankası ile KGF arasında imzalanan “Ziraatli Kadın Girişimcilerin Kredilendirilmesine İlişkin Kefalet Desteği Protokolü” ile finansman sağlama sürecinde teminat ihtiyacı duyan kadın girişimcilere, teminat desteğinden yararlanma imkanı sunulmuştur. Tarım Sektörünün Finansmanı Tarım kesiminin finansmanı Ziraat Bankası’nın misyonunun temellerinden biridir. Tarım sektörünün finansmanında Ziraat Bankası’nın öncelikli hedefi, tarım değer zincirinde yer alan müşterilerinin her türlü finansman ihtiyacına hızlı ve düşük maliyetlerle çözüm üretmek ve sektörün dünya ölçeğinde rekabet gücüne ulaşmasına katkıda bulunmaktır. Ziraat Bankası, tarımsal üretimin nihai tüketime kadar uzanan tüm aşamalarında müşterisinin ana ve etkin bankası olmayı ve tarımsal değer zincirinin tüm halkalarını bir arada değerlendirerek endüstriyel tarımın gelişimine katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Tarımsal üretimde işletmelerin kapasite artırımı, modernizasyonu, kârlılık ve verimlilik artışını sağlayacak, katma değer yaratacak, sürdürülebilir finansman modelleri ile müşterilerinin yanında olan Ziraat Bankası, özellikle küçük ve orta ölçekteki işletmeler ile sanayi kuruluşları arasında organik bağ oluşturan finansman modellerine de önem ve öncelik vermektedir. Ülkemiz tarım politikaları ile uyumlu finansal çözümler Ziraat Bankası, ülkemizin tarım politikaları çerçevesinde, sadece katma değeri yüksek, geliştirilme ve arz ihtiyacı olan stratejik ürünlere/ üretim metotlarına yönelik yatırımları teşvik edecek projelere finansal destek sağlamakla yetinmemektedir. Banka ayrıca, üreticilerin talep ve ihtiyaçları doğrultusunda her ürüne ve her üretim modeline farklı vade, farklı geri ödeme şekilleri ve avantajlı fiyatlamalar içeren finansal çözümler sunmaktadır. Sözleşmeli üretim modelinin önemi Sanayici ve üretici entegrasyonu için büyük önem taşıyan sözleşmeli üretim modeli, üreticilerin pazar sorunlarını ortadan kaldırmanın yanında, kaliteli ve güvenilir ürünlere kolay erişimi sağlamaktadır. Ziraat Bankası, söz konusu modeli yoğun olarak uygulayan yaş meyve-sebze, salça, şekerpancarı üreticileri ve kanatlı hayvan, tohumculuk gibi çeşitli sektörler ile sözleşmeli üretim modeli kapsamında çalışmalar yürütmektedir. Tarımsal örgütler ile işbirliği Tarımsal ürününü üyesi veya ortağı olduğu birlik/kooperatif aracılığı ile pazarlayan üreticilerin krediye erişimlerini teminat, özkaynak, fiyatlama avantajları ile kolaylaştıran Ziraat Bankası, üreticileri tarımsal bir örgüte üye olmaya, bu şekilde tarımsal ürününü daha iyi fiyatlarla pazarlama, depolama imkânlarına kavuşmaya teşvik etmektedir. Ziraat Bankası, üretici örgütleri tarafından düzenlenen kongre, sempozyum, çalıştay, eğitim toplantısı gibi etkinliklere katılım sağlamakta, sorunları analize tabi tutarak, çözüm üreterek sektörün ve temsilcilerinin yanında olduğunu göstermektedir. Tarımsal üretime 2015 yılında verilen finansal destek 35,8 milyar TL olmuştur. Ziraat Bankası’nın tarım sektörünün finansmanına yönelik kredileri 2015 yılsonu itibarıyla 35,8 milyar TL’ye, kredili müşteri sayısı ise 634.689’a ulaşmıştır. Tarım sektörüne kullandırılan krediler içinde Ziraat Bankası kaynaklarından kullandırılan kredilerin yılsonu bakiyesi 33,7 milyar TL, kredili müşteri sayısı 549.432 olmuştur. Aynı dönemde fon kaynaklı kredilerin bakiyesi 2,1 milyar TL’ye, müşteri sayısı ise 85.257’ye ulaşmıştır. 2015 yılında Banka kaynaklarından 442.114 adet gerçek ve tüzel kişi müşteriye 22,2 milyar TL, fon kaynaklarından 15.471 üreticiye 87 milyon TL kredi kullandırılmıştır. Ziraat Bankası tarımsal nitelikli kredi portföyünün %38’ini 12.668 milyon TL ile yatırım kredileri, %62’sini 21.013 milyon TL ile işletme kredileri oluşturmaktadır. Belirli kategorilerde müşterilere kullandırılan tarımsal kredilerde 2015 yılında sağlanan gelişmeler aşağıda özetlenmiştir: Bitkisel üretim kredileri: Tarla bitkileri, meyve ve sebze üretimi, yağlı tohumlu bitkiler, süs bitkileri, stratejik bitkiler, tohum/fide/fidan üretimi gibi birçok bitkisel üretim konularında toplam 205.422 üreticiye 8.617 milyon TL kredi kullandırılmıştır. 2015 yılsonu itibarıyla Ziraat Bankası’nın bitkisel üretim kredi riski 11.433 milyon TL’dir. Hayvansal üretim kredileri: Büyükbaş hayvancılık, küçükbaş hayvancılık, kanatlı, arıcılık gibi hayvansal üretim konularında toplam 112.898 üreticiye 6.067 milyon TL kredi kullandırılmıştır. 2015 yılsonu itibarıyla Ziraat Bankası’nın hayvansal üretim kredi riski 10.352 milyon TL’dir. Tarımsal mekanizasyon kredileri: Traktör, biçerdöver, tarımsal mekanizasyon alet ve ekipmanları konusunda toplam 58.087 üreticiye 2.775 milyon TL kredi kullandırılmıştır. 2015 yılsonu itibarıyla Ziraat Bankası’nın tarımsal mekanizasyon konulu kredi riski 5.728 milyon TL’dir. Sabit faizli traktör kredileri: Sabit faizli traktör kredisi ürünü ile 41.511 müşteriye 2.096 milyon TL kredi kullandırılmıştır. 2004 yılından bu yana yürütülen bu uygulama kapsamında toplam 211.197 müşteriye kullandırılan kredi tutarı ise 7.973 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Seracılık kredileri: 5.151 müşteriye 232 milyon TL seracılık kredisi kullandırılmıştır. Son 12 yılda 94.848 adet müşteriye sera inşası, modernizasyonu, üretim faaliyetleri gibi ihtiyaçlarının finansmanı için kullandırılan kredi tutarı 2,7 milyar TL’ye ulaşmıştır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 37 2015 Yılı Değerlendirmesi: Stratejiler, Gelişmeler ve Geleceğe Dair Hedefler Ziraat Bankası, 2015 yılında tarım sektöründe faaliyet gösteren 301.917 adet üreticiye ve firmaya indirimli faiz oranları üzerinden 16,4 milyar TL kredi kullandırmıştır. düşük faiz uygulaması 4,9 milyar TL Tarımsal kredi limitinin Başakkart ile kullanılan kısmı Arazi edindirme kredileri: 2015 yılında 4.159 müşteriye 528 milyon TL arazi edindirme kredisi kullandırılmıştır. 2015 yılsonu itibarıyla Ziraat Bankası’nın arazi edindirme konulu kredi riski 1.098 milyon TL’dir. Su ürünleri kredileri: Su ürünleri yetiştiriciliği ve avcılığı konularında 1.707 balıkçıya 195,1 milyon TL kredi kullandırılmıştır. 2015 yılsonu itibarıyla Ziraat Bankası’nın su ürünleri kredi riski 250 milyon TL’dir. Tarımsal nitelikli kredilerde düşük faiz uygulaması Ziraat Bankası, tarım sektörünü destekleme misyonu kapsamında ve ilgili kararnamelere uygun olarak, üretim konuları bazında belirlenen sübvansiyonlar dâhilinde sektörde faaliyet gösteren müşterilere, yıllık %0 ile %8,25 arasında değişen faiz oranları ile kredi kullanım imkânı sunmuştur. Ziraat Bankası, 2015 yılında tarım sektöründe faaliyet gösteren 301.917 adet üreticiye ve firmaya indirimli faiz oranları üzerinden 16,4 milyar TL kredi kullandırmıştır. 38 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Başakkart ile sağlanan finansman kolaylığı Ziraat Bankası, tarım sektöründeki müşterilerini Başakkart ile de kredilendirmektedir. 2015 yılında 6,4 milyar TL tarımsal kredi limitinin 4,9 milyar TL’sini Başakkart ile kullanan 239 bin üretici, 5 aya varan faizsiz dönemlerle akaryakıt, tohum, gübre, zirai ilaç, yem, veterinerlik hizmetleri gibi tarımsal girdileri, yaygın Başakkart üye işyerlerinden satın alarak üretim süreçlerindeki finansman yükünü azaltma olanağı bulmuşlardır. Ziraat Bankası 2015 yılında ayrıca; • 4.135.899 adet üretici ve birliğin toplam 9.148 milyon TL tutarındaki destekleme ödemesine, • Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO)’nin 3.053 milyon TL tutarındaki ürün bedeli ödemesine, • Türkiye Şeker Fabrikaları’nın 749 milyon TL tutarındaki şeker pancarı avans/bedel ödemesine aracılık etmiştir. Bireysel Bankacılık Ziraat Bankası, bireylere yönelik hizmet sunumunu, farklı müşteri gruplarının gereksinimlerini en uygun ürün ve çözümlerle, en doğru kanallar üzerinden cevaplamak amacıyla; • şubeleri, • ATM’leri, • internet ve mobil bankacılık uygulamalarını, • çağrı merkezini kapsayan geniş bir dağıtım ağı üzerinden yürütmektedir. Bireysel bankacılık yapılanması dâhilinde, farklı bireysel bankacılık segmentlerinin ihtiyaç ve eğilimlerine yönelik çalışmalar, müşteri odaklı faaliyetler, süreç iyileştirmeleri ve yasal düzenlemelere uyum çalışmaları 2015 yılında hız kazanmıştır. Müşteri odaklı iş modelinin geliştirilmesi kapsamında, finansal ihtiyaçları bütünsel bir yaklaşım ile değerlendirerek, müşterilerce tercih edilen birinci banka olmak ve müşterilere, temeli memnuniyet olan bir bankacılık deneyimi yaşatmak hedefleriyle Perakende Bankacılık Projesi başlatılmıştır. Bu kapsamda; • müşteri edinim süreçleri, • kılavuz ve müşteri oturumu ekranları, • bireysel kredi başvuru yapısı ve Kredili Mevduat Hesabı ürününe ilişkin yenilikler, • en az tıklama sayısı ile süreçlerin optimize edilmesi, • ekranların belirli bir kompozisyon akışına sahip olması, • mükerrer bilgi girişlerinin ortadan kaldırılması, • Banka içi ve dışı veri kaynakları ile sistem tarafından doldurulabilecek tüm alanların otomatik beslenmesi, • ekran görsellerinde iyileştirme sağlanması uygulamaya alınmıştır. Bireysel Kredi Fiyatlama Modülü ve Komisyon İade Modülü 2015’te devreye alınmıştır. Bireysel kredi ürünlerine ilişkin özel fiyatlama işlemlerinde; şeffaflığın ve standardizasyonun sağlanması, taleplerin rasyonel ve objektif kriterlere göre değerlendirilmesi, müşteri ve ürün özellikleri ile politika kararlarına ilişkin parametrelerin fiyatlama unsuru olarak kullanılarak öneri sunulabilmesi, iş ve onay akışlarının sadeleştirilmesi, fiyatlama işlemlerinin portföy kârlılığı üzerindeki etkisinin izlenebilmesi amacıyla Bireysel Kredi Fiyatlama Modülü tüm Ziraat Bankası şubelerinde devreye alınmıştır. 2015 yılında kullanılmaya başlanan bir diğer uygulama, Komisyon İade Modülü olmuştur. Modül, tahsil edilen bankacılık hizmetleri komisyonlarının şablon tanımlanarak iade edilmesi kaynaklı operasyonel iş yükünü ortadan kaldırmış, iade sürecinin kontrollere dayandırılmasını ve sistemsel kaydının tutulmasını sağlamıştır. Yeni ürün paketleri Emekli maaş müşterileri ile maaş ödemelerine Ziraat Bankası tarafından aracılık edilen müşterilerin ürün eğilimlerinde tespit edilen farklılıklar dikkate alınarak, ürün sahipliği ve aktifliği ile müşteri sadakatinin artırılması amacıyla “BİZ Ürün Paketi”, “Emekli BİZ Ürün Paketi”, “Çalışan BİZ Ürün Paketi” oluşturulmuştur. Mevzuata uyum çalışmaları 2015 yılında yürürlüğe giren Tüketici Kredisi Sözleşmeleri Yönetmeliği ve Konut Finansmanı Sözleşmeleri Yönetmeliği hükümleri kapsamında yapılan geliştirmeler ile mevzuata tam uyum sağlanmıştır. Diğer taraftan, Banka müşterilerinin e-posta, SMS ve çağrı merkezi bildirimleri ile ilgili iletişim izinlerinin alınmasına yönelik çalışmalar ve ekran geliştirmeleri ile 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümleri yerine getirilmiştir. Daha çok müşteri kazanmak adına… 2015 yılında sektör bilgi kaynaklarından ve aracılık edilen kamu ödemeleri bilgilerinden yararlanılarak, müşterilerin Ziraat Bankası dışındaki çalışma büyüklüklerinin belirlenmesi çalışması yapılmıştır. Müşterilerin artan oranda Ziraat Bankası’na yönlendirilmelerini/ kazandırılmalarını hedefleyen proje, 2015 yılı Mart ayında devreye alınmıştır. Bireysel müşterilerin ihtiyaçlarının proaktif bir yaklaşımla tespit edilebilmesi ve doğru müşterilere, doğru ürün önerilerinin sunulabilmesi amaçlarıyla müşteri ürün-eğilim modelleme çalışması 2015 yılı 3. çeyreğinde hayata geçirilmiştir. Söz konusu çalışma ile ürün tekliflerinin, müşteri bazlı hesaplanan ürün-eğilim skorlarına göre, müşteri görünümü ve portföy yönetimi ekranlarına yansıtılması sağlanmıştır. Bankasürans üretiminde lider Ziraat Bankası, 2015 yılında da bankasürans üretiminde lider konumunu korumuş, kredi bağlantılı ve serbest sigorta işlemleri sonucunda 2,1 milyar TL prim üretimi gerçekleştirmiş, 243,9 milyon TL komisyon geliri elde etmiştir. Bireysel Bankacılık iş kolunda ayrıca… 2015 yılında gerçekleştirilen faaliyetlerden satırbaşlarına aşağıda yer verilmiştir. • Konut Projeleri kapsamında 28 yeni proje için sözleşme imzalanmıştır. • Konut finansmanına özel olarak hazırlanan www.evinziraatten.com’un açılışı gerçekleşmiştir. • Kentsel Dönüşüm Edinim/Yapım/ Güçlendirme Kredileri Ziraat Bankası’nın ürün yelpazesine eklenmiştir. • “Emeklinin Artısı Ziraat’te” müşteri sadakat programı kapsamında, emekli maaşını Ziraat Bankası’ndan alan müşterilere, çeşitli sektörlerden kurum ve kuruluşlarla yapılan işbirliği anlaşmaları ile indirim kampanyaları düzenlenmiştir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 39 2015 Yılı Değerlendirmesi: Stratejiler, Gelişmeler ve Geleceğe Dair Hedefler Farklı bireysel bankacılık segmentlerinin ihtiyaç ve eğilimlerine yönelik çalışmalar, müşteri odaklı faaliyetler, süreç iyileştirmeleri ve yasal düzenlemelere uyum çalışmaları 2015 yılında hız kazanmıştır. yeni ürün paketleri 26,2 milyar TL 2015 yılında kullandırılan toplam bireysel kredi tutarı 40 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Bireysel kredi hacmi genişliyor. Bireysel krediler, Ziraat Bankası kredi portföyünün önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Banka, 2015 yılında da sektör payını artırmaya, ülke geneline yayılmış, büyük bir bireysel müşteri kitlesine, şubeleri ve elektronik hizmet kanalları üzerinden ulaşmaya devam etmiştir. 2015 yılında Ziraat Bankası’nda toplam 26.170.620.053 TL ve 1.459.258 adet bireysel kredi kullandırımı yapılmıştır. Yıl içinde; • haftada ortalama 28.063 adet ve 503.281.155 TL, • günde ortalama 5.700 adet ve 102.228.985 TL, • saatte ortalama 713 adet ve 12.778.623 TL tutarlı bireysel kredi tahsis edilmiştir. 2015 yılı Tahsis Merkezi yapısında toplam 345.440 adet ve 6.700.248.540 TL, • haftada ortalama 6.643 adet ve 128.850.933 TL, • günde ortalama 1.349 adet ve 26.172.846 TL tutarlı bireysel kredi başvurusu değerlendirilmiştir. Müşterilerin bireysel kredilerinin, yeni bir ödeme planına bağlanması ve/veya vade uzatımı suretiyle, sorunsuz bir biçimde geri dönüşlerinin sağlanması için 2015 yılında toplam 57.451 adet ve 569.509.650 TL tutarlı bireysel kredi ürünü yapılandırılmıştır. Elektronik Hizmet Kanalları Geniş şube ağının yanı sıra elektronik hizmet kanalları üzerinden de müşterilerine etkin ve kaliteli hizmet götüren Ziraat Bankası, 2015 yılında bu alanda da büyüme sağlamış ve başarılı sonuçlar kaydetmiştir. Kredi Kartı 2015 yılsonu itibarıyla kredi kartı adedi 3,5 milyona ulaşan Ziraat Bankası’nın adet bazında kredi kartı pazar payı %5,93, yıllık ciro pazar payı ise %3,07 olarak gerçekleşmiştir. Bankkart Banka’nın 2015 yılsonu itibarıyla banka kartı adedi 22,2 milyon olmuş, %18,71 yıllık alışveriş ciro pazar payı ile sektör liderliği devam etmiştir. TSK Bankkart 31.12.2015 itibarıyla TSK Bankkart (Çipli Banka Kartı) sayısı 1,2 milyondur. Genç Bankkart 31.12.2015 itibarıyla Genç Bankkart (Çipli Banka Kartı) sayısı 1,6 milyona ulaşmıştır. Üye İş Yeri ve POS 2015 yılsonu itibarıyla Ziraat Bankası’nın; • üye iş yeri sayısı 124 bin, • POS sayısı 114 bin, • ÖKC sayısı 25 bin (üye işyerlerinde kullanılmaktadır.) • yıllık üye iş yeri cirosu 14,8 milyon TL, • üye iş yeri ciro pazar payı %2,77 olarak gerçekleşmiştir. Operasyon Merkezi Artan verimlilik esasına göre faaliyet gösteren Operasyon Merkezi, 2015 yılında internet bankacılığı ve ATM’nin ardından Ziraat Bankası’nın en düşük maliyetli hizmet kanalı olmuştur. 2015 yılı içinde toplam 153.332.723 adet işlem merkezden yapılmış, genel merkezileşme oranı 2 puan artışla %98 seviyesine yükselmiştir. Ziraat Bankası, yıl boyunca operasyonel mükemmeliyet ve standardizasyonun sağlanmasını hedefleyen ve operasyonel verimliliği yükselten çalışmalar yürütmüştür. 2015 yılında yaşanan gelişmelerden satırbaşları aşağıda özetlenmiştir: • • • • • Dain-i mürtehin poliçeleri, Operasyon Merkezi tarafından sisteme girilmeye başlanmıştır. • Bireysel krediler kapsamında tapu ipotek fek işlemleri merkezileştirilmiştir. • KKTC şubelerinin çek giriş işlemleri Operasyon Merkezi tarafından yapılmaya başlanmıştır. • Firma maaş işlemleri tamamıyla elektronik ortama taşınarak, sistem aracılığıyla yapılmaya başlanmış, şubelerdeki manuel işlem süreci sona erdirilmiştir. • Şube yöneticisi yetki devirlerinin sistem tarafından gerçekleştirilmesine yönelik pilot uygulamalar başlatılmıştır. • Şubeler tarafından Operasyon Merkezi’ne gönderilen ve şubelere iade edilen iş taleplerine ilişkin detay bilgilerin izlenilebilmesi için “Operasyon Merkezi İade İzleme” ekranı devreye alınmıştır. • Kiralık kasa ihbarnamelerinin merkezden gönderimi başlamıştır. • Kurumsal krediler kapsamında teminata alınan gayrimenkulün fek işlemleri tüm şubelere yaygınlaştırılmıştır. • Gümrük müdürlüklerine hitaben verilecek teminat mektuplarında GTB tarafından üretilen ve KKB üzerinden alınan eşsiz numaranın teminat • • • • mektuplarının üzerine basılmasını sağlayan sistemsel geliştirme yapılmıştır. Yurt içi YP çek giriş işlemleri tüm şubelerde merkezileşmiştir. Bireysel Kredi Kat İhtarnameleri ile Kurumsal Kredi Muacceliyet İhtarnamelerinin merkezden gönderim işlemleri tüm şubelerde (KKTC şubeleri hariç) yaygınlaşmıştır. Bireysel KMH ekstre gönderimlerine başlanmıştır. TCMB nezdinde yürütülen GEÇİT (Görüntülü Elektronik Çek İşleme ve Takas Sistemi) Projesi kapsamında, takasa verilen çeklere ait ön ve arka yüz görüntülerin taranarak TCMB’ye gönderilmesine pilot olarak başlanmış, çek görüntü kaliteleri artırılmıştır. Ziraat Bankası çalışanları ile aile fertleri ve emekli personelin (TZHEMSAN hariç) sağlık ödemelerini manuel yapıdan, Finart sistemine entegre bir yapıya kavuşturulabilmesi amacıyla yapılan çalışmalar tamamlanmış; uygulama tüm Türkiye’ye yaygınlaştırılmıştır. Eximbank SÖİK TL/YP işlemleri merkezileşmiştir. Fatura/makbuz karşılığı ödenen kiralar hariç, kira sözleşmesi girişlerinin Operasyon Merkezi’nden gerçekleştirilmesi ve kiraların belirlenen tarihlerde otomatik olarak ödenmesi uygulaması pilot olarak başlatılmıştır. Yurt dışı şubelerin dış ticaret işlemlerinin Operasyon Merkezi’nce yapılabilmesi için Yurt Dışı Şube Bankacılığı Bölüm Başkanlığı ile birlikte yürütülen proje hayata geçirilmiştir. İlk etapta Cidde, Atina, Tiflis, Erbil ve Bağdat Şubeleriyle teknik altyapı kurulmuştur. Halen bu şubelerden gelecek dış ticaret işlemleri Operasyon Merkezi aracılığıyla yapılabilir durumdadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 41 2015 Yılı Değerlendirmesi: Stratejiler, Gelişmeler ve Geleceğe Dair Hedefler Türkiye’nin en yaygın şube ağına sahip bankası unvanını rakipsiz bir şekilde elinde bulunduran Ziraat Bankası, aynı zamanda, alternatif dağıtım kanallarının da yoğun ve etkin kullanıldığı bir bankadır. “Randevu Al” uygulaması 6.566 Ziraat Bankası’nın 2015 yılı faal ATM sayısı Nakit yönetiminde kaliteli hizmet ve teknolojik çözümler Ziraat Bankası müşterilerinin ihtiyaçlarına yönelik nakit yönetimi çözümleri kapsamında, kalite ve teknoloji odaklı ürün ve hizmetler sunmaktadır. Müşterilerin Banka’daki etkinliğini ve verimini artıran bu çözümler, müşteri memnuniyetine ve sadakatine katkıda bulunmakta, operasyonel maliyetlerin düşürülmesine ve Ziraat Bankası’nın kârlılığına da destek olmaktadır. Ziraat Bankası’nda, fatura ve diğer ödemelerine aracılık edilen kurum sayısı 401’dir. Müşterilere şubelerinin yanında, ATM, internet bankacılığı, mobil bankacılık, otomatik ödeme kanallarından da ödeme kolaylığı sunulmaktadır. Kurumsal Tahsilat Sistemi kapsamında, aracılık edilen kurumlar adına 2015 yılında gerçekleştirilen tahsilat adedi 98 milyon olurken, tahsil edilen tutar 117 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. 42 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Ziraat Bankası Doğrudan Borçlandırma Sistemi’nde (DBS) 2015 yılında anlaşma sağlanan ana firma sayısı 260’a ulaşmış, toplam 1,6 milyar TL tahsilat gerçekleştirilmiştir. 2015 yılında nakit yönetimi hizmetleri kapsamında devreye alınan Kartlı Doğrudan Borçlandırma Sistemi ile bayiye tahsis edilen DBS limitinin özel yazılımlı terminaller aracılığıyla okunarak, • firma satışlarının garanti altına alınması, • faturaların Banka’ya otomatik olarak iletilmesi ve • tahsilatların Banka aracılığıyla gerçekleştirilmesi sağlanmaya başlamıştır. Ziraat Bankası nakit yönetimi hizmetleri dahilinde ayrıca; müşterilerinin ihtiyaçlarına özel ödeme ve elektronik çek/senet tahsilat çözümleri, özel okul tahsilat sistemi, hesap hareketleri entegrasyonları, web üzerinden online işlemler, havuz hesap ve nakit toplama hizmetleri de sunmaktadır. Ziraat Bankası’nda Operasyonel İşlemler Ödeme ve Tahsilatlar EFT/PÖS Banka’dan diğer bankalara 3.232.103.996.194 TL tutarında toplam 25.438.413 adet mesaj gönderilmiş, diğer bankalardan Banka’ya ise 4.146.497.859.657 TL tutarında toplam 34.895.338 adet mesaj gelmiştir. Western Union Western Union sistemi ile toplam tutarı 459.410.304,73 ABD doları olan 651.478 adet para ödeme işlemi ve toplam tutarı 77.181.699,33 ABD doları olan 147.584 adet para gönderme işlemi gerçekleştirilmiştir. Bunun sonucunda, Ziraat Bankası şubelerine toplam 6.064.365,96 ABD doları komisyon geliri aktarılmıştır. Müflis T. İmar Bankası T.A.Ş. Ödemeleri Müflis T. İmar Bankası T.A.Ş. ödemeleri kapsamında; 1 Ocak 2015-31 Aralık 2015 tarihleri arasında toplam 26 gerçek kişi ile 1 tüzel kişiye 225.451,62 TL aktarılmış ve söz konusu dönemde 213 kişiye 1.848.602,97 TL ödenmiştir. Önceki dönemlerde Banka’ya aktarılan tutarlarla birlikte 31 Aralık 2015 itibarıyla müşterilerin hesabında ödenebilir durumda bekleyen 12.128.941 TL bulunmaktadır. TTH 260 kişiye 179.719 TL TTH ödemesi yapılmıştır. KEY 8.561 kişiye 1.154.738 TL KEY ödemesi yapılmıştır. İcra dairelerinden gelen 410 adet haciz müzekkeresine haciz işlemi uygulanmış, 34.297 TL İcra Dairelerine gönderilmiştir. Tarımsal Destekleme 4.137.228 işlemde 9.170.657.949 TL tarımsal destekleme ödemesi yapılmıştır. Diğer taraftan, çeşitli kararnameler kapsamında Banka ve Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birlikleri’nin kullandırdığı kredilerden dolayı oluşan toplam 1.366.412.429 TL tutarındaki gelir kayıplarının mahsup işlemi yapılmıştır. Sosyal Güvenlik 56.476.412 adet toplam 67.517.488.698 TL ve 790.258 adet toplam 323.550.464 Avro gelir/aylık ödemesi yapılmıştır. Diğer Operasyonel İşlemler Müşteri İmza Örneğinin Bilgisayar Sistemine Taşınması 1 Ocak 2015 ile 31 Aralık 2015 tarihleri arasında toplam 2.098.873 adet müşteri imzası sistem üzerine taşınmıştır. Müşteri Kimlik Belgesi Örneğinin Taranarak Bilgisayar Sistemine Taşınması 1 Ocak 2015 ile 31 Aralık 2015 tarihleri arasında toplam 4.248.750 adet kimlik belgesi taranmıştır. Soruşturma Raporları Şube Operasyonları Bölüm Başkanlığı görev alanı içerisinde yer alan toplam 86 adet inceleme/soruşturma raporu ile kopyetif mektup incelenmiştir. Mevzuat doğrultusunda işlem gerçekleştirilmesi ve mudilere ödeme yapılması konusunda bölge yöneticiliklerine/şubelere toplam 95 adet talimat gönderilmiştir. 2015 yılsonu itibarıyla Ziraat Bankası’nın faal ATM sayısı bir önceki yıla göre %8,66 artış göstererek 6.566’ya yükselmiş, para yatırmalı ATM sayısı ise 4.347 adede ulaşmıştır. Ziraat Bankası internet bankacılığı sahiplik adedi 2014 yılsonu itibarıyla 3,8 milyon iken 2015 yılsonunda %64 artarak 6,3 milyon olmuştur. Banka’nın mobil bankacılık sahiplik adedi ise aynı tarihler diliminde %154 artış göstererek 404 binden 1,03 milyona yükselmiştir. “Randevu al” uygulaması ile artan etkinlik Ziraat Bankası 2015 yılında, alternatif dağıtım kanallarının etkin bir şekilde kullanımı hedefi kapsamında, müşteri ihtiyaçlarına uygun çözümler üretmeye devam etmiştir. Bu çerçevede “Randevu Al” seçeneği ile Ziraat Bankası müşterilerinin şubeye gitmeden kendilerine en uygun gün ve saat aralığında, mobil cihazları vasıtasıyla, talep ettikleri şubeden sıra çağrı sistemi ile numara almaları sağlanmıştır. %64 2015 yılında internet bankacılığı sahiplik adedindeki artış oranı Alternatif Dağıtım Kanalları Türkiye’nin en büyük şube ağına sahip bankası unvanını rakipsiz bir şekilde elinde bulunduran Ziraat Bankası, aynı zamanda, alternatif dağıtım kanallarının da yoğun ve etkin kullanıldığı bir bankadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 43 2015 Yılı Değerlendirmesi: Stratejiler, Gelişmeler ve Geleceğe Dair Hedefler DİBS Piyasa Yapıcısı bankalardan biri olan Ziraat Bankası, bu konumunu 2015 yılında da başarılı bir şekilde sürdürmüş, Borsa İstanbul Borçlanma Araçları Piyasası’nda gerçekleştirdiği işlem hacmi ile 2. olmuş ve Borsa İstanbul tarafından ödüle layık görülmüştür. üçüncü sendikasyon kredisi %29 2015 yılı döviz işlemleri hacmi artış oranı Hazine Yönetimi ve Uluslararası Bankacılık Optimal kaynak dengesine odaklı, proaktif bilanço yönetimi Ziraat Bankası, son yıllarda bilançosunu • müşteri ağırlıklı bir yapıya dönüştürmeye, • özkaynaklarını kârlılık ile güçlendirmeye ve • ana fonlama unsuru tabana yaygın mevduat olmaya devam eden kaynak yapısını, uzun vadeli ve uygun maliyetli mevduat dışı kaynaklarla desteklemeye devam etmektedir. Ziraat Bankası bilançosunda kredilerin payı artarken, menkul kıymetlerin payı azalmaktadır. Ancak, payı azalsa da menkul kıymet portföyü, alım satım işlemlerinin yanı sıra TL ve YP repo işlemlerinde kullanılarak bilançonun finansman kabiliyeti ve esnekliği artırılmaktadır. Reponun dışında sendikasyon kredisi, ikili anlaşmalar ile kredi temini, uluslararası kuruluşlardan sağlanan kaynaklar, eurobond ihracı ve GMTN programı 44 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu ile kaynak yapısı çeşitlendirilmekte, uzun vade ve uygun maliyet avantajı değerlendirilmektedir. Böylece bilançonun aktifinin fonlamasında gerekli kaynaklar temin edilirken, risk dengesine ve kârlılığa katkıda bulunulmaktadır. 2015 yılında da Ziraat Bankası’nın ana stratejisi çerçevesinde portföy yönetimi sürdürülmüş ve 2014 yılsonunda %26,1 olan Türk Lirası ve yabancı para cinsi toplam menkul kıymetlerin aktif içindeki payı, 2015 sonu itibarıyla %21,4 seviyesine düşürülmüştür. DİBS Piyasa Yapıcısı bankalardan biri olan Ziraat Bankası, bu konumunu 2015 yılında da başarılı bir şekilde sürdürmüştür. Birincil piyasalardaki aktivitesinin yanında gerek müşteriler ile gerekse ulusal ve uluslararası bankalar ile yapılan alım satım işlemleri ile ikincil piyasalarda aktif bir şekilde faaliyet göstermeye devam edilmiştir. Banka, bu faaliyetler sonucunda Borsa İstanbul Borçlanma Araçları Piyasası’nda gerçekleştirdiği işlem hacmi ile 2. olmuş ve Borsa İstanbul tarafından ödüle layık görülmüştür. Ziraat Bankası’nın gerçekleştirdiği döviz işlemleri hacmi 2015 yılında bir önceki seneye göre %29 seviyesinde artış kaydetmiştir. Özellikle tabana yaygın mevduat bakiyesi ve müşteri sayısının artışına odaklanarak geniş bir ürün yelpazesi ile tasarrufun özendirilmesi amaçlanmıştır. Ziraat Bankası’nın güçlü fonlama yapısını çeşitlendiren sendikasyon Ziraat Bankası 2015 yılında üçüncü sendikasyon kredisini tamamlamıştır. 2015 yılı Nisan ayında gerçekleştirilen sendikasyon işlemine, 19 ülkeden 41 banka katılmış; 1,1 milyar ABD doları karşılığı, 364 gün vadeli 6 aylık LIBOR/EURIBOR+%0,70 maliyetli ve 367 gün vadeli 6 aylık LIBOR/EURIBOR+%0,80 maliyetli kaynak sağlanmıştır. İşlemin koordinatör bankası Bank of America Merrill Lynch International Limited olmuştur. Ziraat Bankası, 2016 yılı içerisinde yasal düzenlemelerin de etkisiyle, toplumda tasarruf eğiliminin artacağını öngörmekte ve müşterilerin uzun vadeli birikimlerle tasarruf etmelerini sağlayacak ürünler geliştirmektedir. Banka, 2016 yılında Çeyiz Hesabı ve Konut Hesabı ürünlerini devreye almayı planlanmaktadır. Devlet katkısı avantajı ile müşterilere sunulacak ürünlerin vadeleri 3 yıl ve üzerinde olacaktır. Ziraat Bankası bu işlemden elde ettiği kaynak ile müşterilerini dış ticaretin finansmanı alanında genişleyen ve çeşitlenen finansal ürün ve hizmetlerle, etkin bir şekilde desteklemeyi hedeflemektedir. GMTN Programının limiti 4 milyar ABD dolarına yükseltildi. Ziraat Bankası’nın kaynak yapısını çeşitlendirme ve uzun vadeli borçlanma çalışmaları doğrultusunda, GMTN (Global Medium Term Notes) programının limiti 2 Nisan 2015 tarihinde 4 milyar ABD dolarına yükseltilmiş ve güncellenmiştir. Farklı para birimi ve farklı vadelerde ihraç yapmaya imkân sağlayan bu program kapsamında, 2015 yılında 44 adet işlemle toplam 637,7 milyon ABD doları ve 137,7 milyon Avro tutarında “private placement” şeklinde ihraç ile yurt dışı kaynak sağlanmıştır. Ziraat Bankası’nın kaynak yönetimi yaklaşımı ve tasarrufun artan önemi Ziraat Bankası pasif yönetimi stratejisi, mevduat tabanının genişletilmesinin yanı sıra, mevduat dışı kaynakların çeşitlendirilmesi ve derinleştirilmesi üzerine kurulmuştur. Altın Vakti’nin başarısı 2013 yılında başlatılan Altın Vakti uygulaması ile müşterilerin fiziki altın varlıklarını tasarruf ürününe dönüştürmelerine katkı sağlanmış, bu ürün ile bankacılık sistemine kazandırılan altın miktarı 4,2 ton olmuştur. Altın bankacılığında sektörün önde gelen katılımcılarından biri olan Ziraat Bankası’nın altın mevduatı 2015 yılı sonu itibarıyla 12,4 tona ulaşmıştır. Buna ek olarak, Banka yatırım hesapları bünyesinde de altın alım ve satım işlemleri yapılmaya devam edilmektedir. Ziraat Finans Grubu Yatırım Fonları: “Biri mutlaka size göre!” Ziraat Bankası ve iştiraklerinin oluşturduğu Ziraat Finans Grubu’nun yatırım fonları, 2015 yılında sektör ortalamasının üzerinde büyüme kaydetmiştir. “Biri mutlaka size göre!” sloganı ile farklı risk-getiri profillerine sahip, geniş bir müşteri kitlesinin ihtiyaçlarına hitap eden Ziraat Finans Grubu yatırım fonları, menkul kıymet yatırım fonu sektörünün %5,4 oranında büyüdüğü 2015’te %30,9 oranında artış kaydetmiş ve 3,18 milyar TL’lik toplam büyüklüğe ulaşmıştır. Aynı dönemde Grubun yatırım fonlarını tercih eden toplam yatırımcı sayısı 193.622’den 234.565’e yükselmiştir. Bireysel emeklilik fonları ile birlikte değerlendirildiğinde ise yatırım fonu sektörünün %16,7 oranında büyüdüğü; Ziraat Finans Grubu yatırım fonlarının toplam büyüklüğünün aynı dönemde %42,1 oranında artarak 4,64 milyar TL’ye ulaştığı görülmektedir. SPK mevzuatına uygun olarak… 2015 yılının bir diğer önemli gelişmesi, Sermaye Piyasası Kurulu mevzuatına uyum kapsamında, 2015 yılında Ziraat Bankası’nın kurucusu olduğu 10 adet ve Ziraat Yatırım’ın kurucusu olduğu 4 adet yatırım fonu Ziraat Portföy Yönetimi’ne devredilmesi olmuştur. Ziraat Finans Grubu yanı sıra diğer tüm kurumların kurucusu oldukları kolektif yatırım kuruluşlarına portföy saklama hizmeti verilebilmesi için Sermaye Piyasası Kurulu’ndan alınan yetkiye istinaden Ziraat Finans Grubu’na ait toplam 21 adet yatırım fonuna portföy saklama hizmeti verilmeye başlanmıştır. Ayrıca, yeni Sermaye Piyasası Kurulu mevzuatı gereği belirtilen 21 adet yatırım fonuna, fon operasyon hizmeti de sunulmaktadır. 7 adet yeni yatırım fonu halka arz edildi. Ziraat Finans Grubu müşterilerine sunulan yatırım araçlarının çeşitlendirilmesi amacıyla mevcut yatırım fonlarına ek olarak; • Serbest Fon, • Katılım Serbest Fon, • Fon Sepeti Fonu, • Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Sektörü Hisse Senedi Fonu, • Katılım Hisse Senedi Fonu, • Döviz Katılım Fonu, • Kira Sertifikaları Katılım Fonu adında 7 adet yeni yatırım fonu halka arz edilmiştir. Bu fonlardan katılım fonu olanlar, yatırımlarını faizsiz yatırım araçlarında değerlendirmek isteyen müşterilere alternatif yatırım olanağı sunmaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 45 2015 Yılı Değerlendirmesi: Stratejiler, Gelişmeler ve Geleceğe Dair Hedefler Ziraat Bankası’nın dış ticaret işlemlerinde artan oranda tercih edilmesinin temel nedeni, muhabirleriyle kurduğu sağlam ve sürdürülebilir işbirliğinin yanı sıra sunduğu hizmetin yüksek kalitesi ve katma değeri güçlü ürün çeşitliliğidir. güçlü muhabir ağı 1.770 Ziraat Bankası’nın muhabirlik ilişkisi bulunduğu banka sayısı Müşteri varlıkları güvence altında 2015 yılsonu itibarıyla, portföy saklama hizmeti verilen bireysel müşterilere ait portföylerin toplam büyüklüğü 2,89 milyar TL’ye ulaşmıştır. Aynı dönemde, Ziraat Portföy Yönetim şirketinin yönettiği bireysel portföylere verilen genel saklama hizmetine ilişkin portföylerin toplam büyüklüğü ise 2,887 milyon TL olmuştur. Türkiye Elektronik Fon Dağıtım Platformu: yatırım fonlarına daha etkin erişim Yatırımcılara, Ziraat Bankası’ndaki yatırım hesapları ile Türkiye Elektronik Fon Dağıtım Platformu üzerinden diğer banka, aracı kurum, katılım bankası ve portföy yönetim şirketlerine ait yatırım fonlarından alım-satım imkanı sağlanmıştır. Yine aynı Platform üzerinden diğer tüm banka ve aracı kurum müşterilerinin Ziraat Finans Grubu yatırım fonlarına erişerek yatırım yapmaları da mümkün hale gelmiştir. Tek talimatla sürekli ve düzenli yatırım imkanı Daha önce müşterilere sadece “Ziraat Portföy Büyüyen Çocuklara Yönelik 46 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Değişken Özel Fon” için tanımlanan düzenli fon alım talimatının kapsamı, Grubun tüm fonlarını kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Bu sayede müşterilerin tek talimatla yatırım fonlarına her ay sürekli ve düzenli olarak yatırım yapabilmelerine imkan tanınmıştır. Ziraat Bankası’nın sermaye piyasası yetkileri yenilendi. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri uyarınca, Ziraat Bankası’nın faaliyet izinlerinin yenilenmesi amacıyla gerekli başvurular SPK’ya yapılmıştır. Başvurular, SPK’nın 7 Aralık 2015 ve 28 Aralık 2015 tarihlerindeki toplantılarında alınan kararla yenilenmiş; Banka’nın aşağıda yer alan yatırım hizmet ve faaliyetleri ile yan hizmetlerde bulunmasına izin verilmiştir. Yatırım Hizmet ve Faaliyetleri • Emir İletimine Aracılık Faaliyeti • İşlem Aracılığı Faaliyeti • Portföy aracılığı Faaliyeti • Sınırlı Saklama Hizmeti • Genel Saklama Hizmeti Yan Hizmetler • Sermaye piyasaları ile ilgili danışmanlık hizmetleri sunulması • Kredi ya da ödünç verilmesi • Döviz hizmetleri sunulması • Genel yatırım tavsiyesi sunulması • Aracılık yüklenimi yürütülmesi ile ilgili hizmetlerin sunulması • Finansman sağlanmasında aracılık hizmeti sunulması • Servet yönetimi ve finansal planlama yapılması gerçekleştiren müşteri sayısı 2015 yılında %30 mertebesinde artmış, 150’den fazla ülkeyle olan işlemlere aracılık edilmiştir. Müşteriye Sunulan Değeri Pekiştiren Uluslararası İlişkiler Küresel hizmet noktaları Ziraat Bankası, 18 farklı ülkede 97 noktadaki şube, temsilcilik ve iştirak bankaları ile uluslararası alanda en yaygın hizmet ağına sahip Türk bankası konumunu güçlendirerek sürdürmektedir. Ziraat Bankası müşteri odaklı iş modeli kapsamında müşterilerine doğru ve değer yaratan finansal çözüm önerileri sunmak amacıyla uluslararası finansal kuruluşlarla işbirliklerini artırarak devam ettirmektedir. Ziraat Bankası’nın 2015 yılsonu itibarıyla 130’dan fazla ülkede yaklaşık 1.770 banka ile muhabirlik ilişkisi bulunmaktadır. Ziraat Bankası, geniş muhabir banka ağını, müşteri talepleri ve dünya ekonomisindeki konjonktür ve trendlere paralel olarak çeşitlendirmekte, ikili ilişkilerini geliştirmektedir. Banka, güçlü muhabir ağı ile oluşturduğu sinerjik işbirliği kapsamında, müşterilerinin her türlü dış ticaret işlemlerine küresel ölçekte aracılık hizmetleri ve terzi işi çözümler sunmaktadır. Ziraat Bankası’nın dış ticaret işlemlerinde artan oranda tercih edilmesinin temel nedeni, muhabirleriyle kurduğu sağlam ve sürdürülebilir işbirliğinin yanı sıra sunduğu hizmetin yüksek kalitesi ve katma değeri güçlü ürün çeşitliliğidir. Ziraat Bankası’nın Türkiye’nin dış ticaret hacminden aldığı pay 2015 yılında da istikrarlı gelişimini sürdürmüş ve Banka yılsonu itibarıyla bu alanda da lider bankalar arasındaki yerini korumuştur. Banka’nın dış ticaret işlemi Ziraat Bankası dış ticaretin finansmanı hizmetleri kapsamında akreditif iskontosu, avalli poliçe iskontosu gibi ürünler sunmakta, Hermes, Coface, Serv, Sace gibi İhracat Sigorta Kuruluşları ile yakın işbirliği içinde çalışarak, müşterilerine orta ve uzun vadeli ülke kredisi olanakları sağlamaktadır. Ziraat Bankası’nın 9 uluslararası iştirak bankası, 22 yurt dışı şubesi ve 4 alt şubesi ile 1 temsilcilikten oluşan geniş bir yurt dışı hizmet ağı bulunmaktadır. Bulundukları ülkelerde yeni ürün ve projeleri uygulamaya geçirmek suretiyle daha kaliteli hizmet sunmak misyonu ile çalışmalarına devam etmekte olan global hizmet noktaları, • ABD’de New York Şubesi, • İngiltere’de Londra Şubesi, • Gürcistan’da Tiflis Şubesi ve Batum Altşubesi, • Bulgaristan’da, Sofya Şubesi ile Filibe, Kırcaali ve Varna Altşubeleri, • Yunanistan’da, Atina, Gümülcine, İskeçe ve Rodos Şubeleri, • Irak’ta Bağdat ve Erbil Şubeleri, • Suudi Arabistan’da Cidde Şubesi, • Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Lefkoşa, Girne, Gazimağusa, Güzelyurt, Gönyeli, Akdoğan, Yakın Doğu Üniversitesi, Karaoğlanoğlu, Karakum ve İskele Şubeleri, • Kosova’da Priştine Şubesi • İran’da Tahran Temsilciliği ile 9 yurt dışı iştirak bankasından oluşmaktadır. Yurt Dışı Şube Bankacılığı Yurt Dışı Şube Bankacılığı çalışmaları, Ziraat Bankası’nın uluslararası bankacılık stratejisi ve vizyonu doğrultusunda; • faaliyet gösterilen ülkelerdeki etkinliği her geçen gün artırmak, • bu ülkeler ile Türkiye arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin gelişmesine katkıda bulunmak, • dış ticaretin finansmanında güçlü rol ve yüksek pay almak, • ülkemiz girişimcileri ve firmaları başta olmak üzere faaliyet gösterilen coğrafyalarda tüm müşterilere hızlı, modern ve kaliteli hizmet sunmak, • “Ziraat Finans Grubu” temel anlayışı çerçevesinde etkin bir sinerji oluşturmak ana hedefleriyle yürütülmektedir. Etkinlik ve yaygınlaşmaya yönelik projeler Ziraat Bankası, küresel ve yerel piyasalardaki gelişmelerin oluşturduğu dinamikler temelinde, faaliyet gösterdiği her coğrafyada mevcut potansiyel ve fırsatları değerlendirerek, gelecek dönemde de Türkiye’nin ve bölgenin en güçlü ve etkin bankası olmak hedefi ile çalışmaya devam etmektedir. Bu kapsamda, 2015 yılında sağlanan gelişmeler aşağıda özetlenmiştir: Kosova Priştine Şubesi 8 Haziran 2015 tarihinde faaliyete başlamıştır. 2. şubenin Prizren’de açılmasına ilişkin çalışmalar devam etmektedir. Körfez Bölgesi’ne girişin ilk adımı olarak planlanan Bahreyn Şubesi’ne yönelik çalışmalar sürmektedir. Şubenin 2016 yılının ilk yarısında faaliyete geçmesi planlanmıştır. Londra Şubesi, Londra finans merkezinin dinamik ve gereklerine uygun olarak, ürün ve hizmet yelpazesini, özellikle ikincil piyasa işlemleri ile yapılandırılmış Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 47 2015 Yılı Değerlendirmesi: Stratejiler, Gelişmeler ve Geleceğe Dair Hedefler Ziraat Bankası, çalışanlarının çağın gereklerine ayak uydurabilen, değişime ve gelişime açık, takım çalışmasına yatkın, başarı odaklı, sorumluluk bilinci gelişmiş bireyler olmalarını önemsemektedir. kadın istihdamına destek 25.697 Ziraat Bankası’nın 2015 yılı toplam çalışan sayısı 48 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu finansman ve dış ticaretin finansmanı alanlarındaki etkinliğini artıracak şekilde yeniden şekillendirmiştir. Bulgaristan’da, Bulgaristan Yöneticiliği’ne bağlı olarak faaliyet gösteren Sofya, Filibe, Kırcaali ve Varna’da 4 şube ile hizmet sunulmaktadır. Şubesiz bankacılık ve alternatif dağıtım kanalları alanında, ATM ve internet bankacılığı hizmetlerinin yaygınlaştırılması çalışmaları devam etmektedir. Yunanistan’da, Atina, Gümülcine, İskeçe ve Rodos’ta 4 şube hizmet sunmaktadır. KKTC’de, ürün yelpazesi genişletilerek ve hizmet kalitesi sürekli artırılarak, müşteri ve piyasa odaklı faaliyetler 10 şube ile sürdürülmektedir. 2011 yılında kullandırımına başlanan tarımsal krediler, büyük ilgi çekmiş ve 2015 yılı sonunda yaklaşık 63 milyon TL’lik hacme ulaşmıştır. KKTC pazarındaki toplam kredi kullandırımı ise aynı dönemde 672 milyon TL olmuştur. Türkiye’de sunulan her türlü bankacılık hizmetinin yer aldığı KKTC şubeleri, ülkede faaliyet gösteren bankalar arasında hem büyüklük hem de kârlılık açısından ilk sıralarda yer almakta, ülkenin ekonomik gelişmesine önemli katkılar sağlamaya devam etmektedir. Gürcistan’da, 2001 yılından bu yana faaliyet göstermekte olan Tiflis şubesinin yanı sıra Banka’nın bölgesel gücünü artırma ve yakın coğrafyada büyüme temel hedef ve stratejisi doğrultusunda 2013 yılında Batum alt şubesi faaliyete başlamıştır. Ülkede 3. şubenin Marneuli’de açılmasına yönelik çalışmalar devam etmekte olup, şubenin 2016 yılının ilk yarısında faaliyete geçirilmesi planlanmaktadır. Suudi Arabistan Cidde Şubesi 14 Mart 2011 tarihinde faaliyete başlamıştır. Başta Türk müteahhitlik firmalarının teminat mektubu ihtiyaçları olmak üzere, ülkede faaliyet gösteren Türk ve Suudi kurumsal ve bireysel müşterilerin bankacılık ihtiyaçlarının karşılanması hedefiyle, şubenin ürün ve hizmet yelpazesinin genişletilmesi çalışmalarına devam edilmektedir. Irak Bağdat’taki ilk şubesinde 2008 yılında hizmet sunmaya başlayan Ziraat Bankası, 14 Şubat 2011 tarihinde kentteki ilk Türk bankası şubesi olarak Erbil şubesini hizmete sokmuştur. 2015 yılında, bölgede faaliyet gösteren Türk müteahhitlik şirketlerinin teminat mektubu işlemleri ile Türk şirketleri ve Irak’ta çalışan Türk işçilerin havale/ transfer işlemlerine, artan hacimlerde aracılık edilmeye devam edilmiştir. • Ziraat Bankası, Türk bankacılık sektöründe en fazla yüksek lisans ve doktora yapmış çalışan sayısına sahip kuruluştur. • Kadın istihdamına destek veren Ziraat Bankası, Capital Dergisi’nin yaptığı “Türkiye’nin Kadın Dostu Şirketleri” araştırmasında kadına en çok istihdam sağlayan 100 şirket arasında 5. sırada yer almıştır. İnsan Kaynakları ve Eğitim 2015 yılı eğitim faaliyetleri Sektördeki liderliğini çalışanlarına borçlu olan Ziraat Bankası, insanı her şeyin merkezinde kabul eden İK politikası ile Ziraatlilerin geleceğe güvenle bakmasını sağlamayı hedeflemektedir. Ziraat Bankası’nda 2015 yılı içerisinde toplam 19.534 personele eğitim verilmiş, personel başına ortalama 16,41 saat eğitim gerçekleştirilmiştir. Ziraat Bankası, çalışanlarını sürdürülebilir bankacılığın mimarları olarak nitelendirmekte, doğru ve adil ücretlendirme, çağdaş çalışma koşulları ve bireysel gelişim imkanları sunarak insan kaynağına olan temel sorumluluğunu yerine getirmektedir. Çalışanlarının çağın gereklerine ayak uydurabilen, değişime ve gelişime açık, takım çalışmasına yatkın, başarı odaklı, sorumluluk bilinci gelişmiş bireyler olmalarını önemseyen Ziraat Bankası, sürekli gelişim felsefesi ile çalışanlarını kariyerleri boyunca desteklemektedir. Ziraat Bankası, benimsediği çağdaş insan kaynakları yönetim sistemini 2015 yılında da uygulamaya devam etmiştir. Ziraat Bankası’nın demografik yapısından satırbaşları • 31 Aralık 2015 itibarıyla Ziraat Bankası’nın toplam çalışan sayısı 25.697’dir. • 2015 yılında Ziraat Bankası 3.486 kişi istihdam etmiştir. • Ziraat Bankası’nda çalışanların %86’sı yükseköğrenim, lisans, lisansüstü ve doktora mezunudur. • Banka’da yaş ortalaması 34,5, hizmet yılı ortalaması ise 10,5’tir. Banka insan kaynağının görev pozisyonlarının gerektirdiği yetkinliklere ulaşması hedefiyle sürekli eğitim programları düzenlemektedir. 2015 yılında; • Ziraat Bankası’na yeni katılan personelin Banka’yı tanıması, kurum kültürüne adapte olması ve gerekli temel bilgi ve becerilerin kazandırılması amacıyla “Bankacılık Okulu ve Oryantasyon”, • yetkili görev pozisyonunda çalışan yönetmen unvanlı personelin yöneticiliğe/şube yöneticiliğine hazırlanması amacıyla “YÖNAP (Yönetici Aday Programı) Eğitimleri”, • Banka’nın hedef ve stratejileri doğrultusunda eğitim ihtiyaçlarını karşılamak veya yeni ürün/hizmet/ mevzuat bilgisini aktarmak amacıyla “Gelişim Eğitimleri”, mevzuattan kaynaklanan “Yasal Zorunluluk Eğitimleri” • ulusal ve uluslararası lisanslama/ sertifika sınavlarına hazırlık amacıyla “Lisanslama/Sertifika Eğitimleri” ana başlıklarında eğitimler düzenlenmiştir. Sınıf İçi Eğitim Düşük maliyetli ve yaygın bir eğitim seçeneği: E-eğitimler İşgücü kaybı olmadan düşük maliyetle kısa sürede daha fazla personele eğitim verme imkanı tanıyan, personelin çalıştığı yerden, evinden erişim sağlayabildiği, kişilerin kendi öğrenme hızına göre eğitim alabildiği ve sınıf içi eğitimleri destekleyen Ziraat Bankası E-eğitimlerine 2015 yılında 136.423 kişilik katılım sağlanmıştır. 2015 yılında personelin Banka içi ve dışından erişimine açılan yeni Eğitim Yönetim Uygulaması’nın yaygınlaştırma çalışmaları tamamlanmış; E-eğitimlere mobil cihazlardan erişilebilmesi için Appstore ve Google Play (Android) marketler için uygulama geliştirilmiştir. Uygulamaların güvenlik testleri devam etmekte olup önümüzdeki dönemde devreye girmesi hedeflenmektedir. Sunulan staj olanakları ile geleceğin bankacılarının yetişmesine destek Ziraat Bankası 2014-2015 eğitim-öğretim döneminde 1.064 lise öğrencisi ile 23 üniversite öğrencisine Mesleki Beceri Eğitimi, 2.294 üniversite öğrencisine ise staj olanağı sağlanmıştır. 2015-2016 eğitim-öğretim döneminde ise 1.071 lise öğrencisi ile 24 üniversite öğrencisine Mesleki Beceri Eğitimi, 2.543 üniversite öğrencisine staj olanağı sağlanmıştır. 2015 unvanda yükselme sınavı 2015 Yılı Unvanda Yükselme Sınavları Anadolu Üniversitesi işbirliği ile yapılmış olup, 5.083 personelimizin sınava katılımı sağlanmıştır. 2015 yılı Eğitim İstatistikleri aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. Eğitime Katılan Kişi Sayısı 19.534 Toplam Personel Başına Düşen Ortalama Eğitim Saati Eğitime Katılan Personel Başına Düşen Ortalama Eğitim Saati E-Eğitime Katılım 16,41 20,55 136.423 Eğitim Giderleri Toplamı/Son 3 Ay (TL) 2.203.255 Eğitim Giderleri Toplamı/Yıllık (TL) 4.965.495 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 49 Sosyal Sorumluluk ve Tanıtım Çalışmaları Toplumun kültürel birikimine katkıda bulunacak kültür, sanat, eğitim ve spor projelerine imza atan Ziraat Bankası, sosyal sorumluluk anlamında üstlendiği misyonu her yıl bir adım daha ileriye taşımaya devam etmektedir. “Sanat İçin Sanatın İçinde” +25.000 2015 yılında açılan toplam 21 sergiyi ziyaret eden sanatsever sayısı 50 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Ziraat Bankası’nın toplumsal katkı ve tanıtım çalışmaları 2015 yılında çok boyutlu olarak devam etmiştir. Ziraat Bankası, kültür, sanat, eğitim ve spor başta olmak üzere çeşitli alanlarda bireyi ve toplumu geliştirmeyi hedefleyen çalışmalar sürdürmektedir. Özellikle toplumun kültürel birikimine katkıda bulunacak projelere imza atan Ziraat Bankası, sosyal sorumluluk anlamında üstlendiği misyonu her yıl bir adım daha ileriye taşımaya devam etmektedir. 2015 yılı tanıtım faaliyetleri Ziraat Bankası, geride kalan 6 sezonda olduğu gibi, 2015/2016 futbol sezonunda da Türkiye Kupası’nın isim hakkına sponsor olmuş ve adını kupaya yazdırmıştır. Banka, diğer taraftan, 2007/2008 sezonundan bu yana Türkiye Erkekler Voleybol 1. Ligi’nde Ziraat markasını başarılı bir şekilde temsil eden spor kulübünü, 2015/2016 sezonunda da sponsor olmak suretiyle desteklemeyi sürdürmüştür. Güçlü bir beğeni ile karşılanan ve ses getiren tematik reklam filmleri Ziraat Bankası’nın reklam filmi dörtlemesini oluşturan • “Türkiye’nin en eski yeni bankası” sloganıyla ülkenin büyük projelerine sağlanan finansman desteğinin anlatıldığı Dev Projeler, • tarımsal müşterilere sağlanan katma değeri anlatan Likapa, • Mobil Bankacılık uygulamasının kolay kullanımının emekli bir çiftin diyaloğuyla anlatıldığı Mobil Bankacılık, • girişimciye özel şube konseptini anlatan KOBİ Lades, 2015 yılı boyunca yayınlandığı mecralarda güçlü ses getirmiş ve Ziraat markasının farklı alanlardaki bilinirliğini pekiştirmiştir. Ayrıca, Likapa reklam filmi youtube tarafından 2015 yılının en iyi 10 reklam filmi arasında seçilmiştir. Ziraat Bankası’nın kuruluşundan günümüze geçen süreçte neden bir bankadan daha fazlası olduğunu kronolojik bir örgü ile anlatan 152. yıl dönümü reklam filmi, gerek sosyal medya gerekse yazılı basında geniş yer bulmuş ve paydaşlarımız tarafından beğeniyle izlenmiştir. Ziraat Bankası kültürel değerleri koruyor. Toplumsal paylaşım ruhu ile hareket eden Ziraat Bankası kültürel ve sanatsal alanlara sürekli destek sağlamaktadır. Bu çerçevede, Banka sosyal sorumluluğun bir parçası olarak, 2015 yılında da sağlık, eğitim, hizmet ve spor faaliyetlerine destek vermeyi sürdürmüştür. Sanata destek bir Ziraat Bankası geleneğidir. Kuruluşundan bu yana sanata ve sanatçıya verdiği önemi “Sanat İçin Sanatın İçinde” sloganıyla bütünleştiren Ziraat Bankası, tüm sanat dallarında çeşitli etkinliklerde bulunmaya devam etmektedir. Ziraat Bankası sanata verdiği desteğe, 1990’lı yıllardan itibaren yeni kilometre taşları eklemiş, Kuğulu, Tünel ve Kızıltan Ulukavak Sanat Galerileri ile Ömer Nafi Güvenli Sergi Salonu’nu sanatseverlere sunmuştur. 2015 yılında Ankara Kuğulu Sanat Galerisi ve İstanbul Tünel Sanat Galerisi’nde açılan toplam 21 sergi, 25 bini aşkın sanatsever tarafından ziyaret edilmiştir. Kültür ve sanata desteğini tiyatro alanına da taşıyan Ziraat Bankası, Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü ile olan işbirliği kapsamında Ziraat Bankası Mithat Paşa Kültür Merkezi’ni “Devlet Tiyatroları Ziraat Sahnesi” adıyla tiyatro severlerin hizmetine sunmuştur. İlk Bankacılık Müzesi Ziraat’ten 20 Kasım 1981 tarihinde açılan Ziraat Bankası Müzesi, Ankara’nın Ulus Semtinde bulunan tarihi Genel Müdürlük binasının Şeref Salonunda yer almaktadır. Cumhuriyetin hemen her aşamasına bizzat tanık olmuş Banka’nın 152 yıllık köklü geçmişinin sergilendiği müze, Türkiye’de açılan ilk Bankacılık Müzesi olma özelliğini taşımaktadır. Başlangıcından bugüne dek Türkiye bankacılık sisteminin ticari, ekonomik, siyasi, kültürel, sanatsal, eğitsel değişimini ve geçmişten bugüne yaşanan gelişimini gösterme özelliğine sahip olan Ziraat Bankası Müzesi, bu özellikleri içinde barındıran ve bankacılık sisteminde kullanılan pek çok antika objeyi, tarihi bir atmosfer içinde sergilemektedir. Dijital platformlar ve saha araştırmaları Kurumsal kimliğin Ziraat Bankası’nın standartlarına uygun bir şekilde kullanılarak; Ziraat marka imajının müşteriler nezdinde doğru bir biçimde algılanması, kurumsal kimlik standartlarının tüm ortamlara entegre edilmesi ve hatalı uygulamaların önüne geçilmesi amacıyla yürütülmekte olan Görsel Kimlik Denetleme çalışmaları kapsamında 2015 yılında Ziraat Bankası’nın tüm şubeleri ziyaret edilmiştir. 2015 yılında, Gizli Müşteri Değerlendirme çalışmalarına da devam edilmiştir. Bu kapsamda tüm şubeler ziyaret edilmiş; Banka çalışanlarının iş hedefleri ile belirlenen standartlara ne derece uydukları, yeni müşteri kazanımı konusunda gösterdikleri çabanın hangi seviyede olduğu, sahip oldukları ürün bilgisini müşterilerimize nasıl yansıttıkları vb. konularda performans ölçümleri gerçekleştirilmiştir. Sosyal medyada Ziraat Bankası Ziraat Bankası sosyal medyayı paydaş etkileşimi düzleminde etkin olarak kullanmaktadır. Banka, müşterilerinin yer aldığı her platformda talep ve beklentileri en iyi şekilde karşılamak ve müşteri memnuniyetini en yüksek seviyede tutmak için faaliyet sosyal medya kanallarında varlık göstermektedir. • Ziraat Bankası Facebook sayfası, sektörün en etkin sosyal medya sayfalardan biridir ve 2015 yılsonu itibarıyla 764.000 beğeniye ulaşmıştır. • Ziraat Bankası diğer sosyal medyalardaki etkinliğini her geçen gün artırmaktadır: Twitter: 71.800’ün üzerinde takipçi, Instagram: 27.000’in üzerinde takipçi, YouTube: 10.000.000’un üzerinde izlenme sayısı. Türkiye’nin tüketici zihnindeki sosyal marka algısını ölçen Roamler Türkiye platformu tarafından yapılan araştırma sonucunda, Ziraat Bankası, bankacılık sektöründe 2015 yılının en sosyal 3 bankasından biri seçilmiştir. Diğer faaliyetler Ziraat Bankası 2015 yılında da yurt içi ve yurt dışında açılan pek çok fuara sponsor olarak ülkemiz için önemli projelerin hayata geçirilmesine katkıda bulunmuştur. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 51 Ziraat Bankası İştiraklerinde 2015 Yılı Ziraat Bankası, strateji ve hedefleri doğrultusunda, kârlılığı ve verimliliği esas alarak potansiyel gördüğü tüm ülke ve sektörlerde büyüme alternatiflerini düzenli olarak değerlendirmektedir. rekabet gücü yüksek iştirak portföyü %15 Ziraat Finans Grubu içerisinde iştiraklerin orta vadeli kâr payları hedefi 52 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Sürdürülebilir kârlılık ve büyümeye odaklı bir strateji Ziraat Bankası’nın kurumsal iştirak stratejisi, Ziraat Finans Grubu çatısı altında sürdürülebilir kârlılık ve büyümeyi teminen; • farklı sektörlerde faaliyet gösteren yurt içi iştirakler ile geniş bir coğrafyaya yayılmış yurt dışı iştirakler arasındaki sinerjiyi en üst seviyeye çıkarmak ve • her bir ortaklığı müşteriler tarafından en çok tercih edilen ve sektörün en kârlı kuruluşu konumuna getirmektir. Bu strateji kapsamında Ziraat Bankası’nın öncelikli hedefi, faaliyette bulunulan tüm coğrafyalarda ve sektörlerde • geniş ürün yelpazesi, • kanal çeşitliliği, • yetkin insan kaynağı, • yalın süreçleri ve • modern teknolojik altyapısı ile öncü ve rekabet gücü yüksek bir iştirak portföyüne sahip olmak ve aynı zamanda Ziraat Finans Grubu müşterilerinin her türlü finansal ihtiyacını en doğru değer önerisi ile cevaplamaktır. Ziraat Bankası, söz konusu strateji ve hedefleri doğrultusunda, kârlılığı ve verimliliği esas alarak potansiyel gördüğü tüm ülke ve sektörlerde organik ve inorganik büyüme alternatiflerini düzenli olarak değerlendirmektedir. Banka’nın temel hedefi, iştiraklerinin Ziraat Finans Grubu içerisindeki toplam aktif ve kâr paylarının orta vadede sırasıyla %10 ve %15 mertebesine getirilmesidir. Ziraat Bankası 2015 yılında hizmet ağına üç yeni iştirak eklemiştir. 2015 yılında Ziraat Finans Grubu’nun üç yeni üyesi faaliyete geçmiştir. Bunlar; • 29.05.2015 tarihinde kurulan, 300 milyon ABD doları karşılığı Türk Lirası sermayeli Ziraat Katılım Bankası A.Ş., • 27.07.2015 tarihinde kurulan 50 milyon AZN sermayeli Azerbaycan iştiraki Ziraat Bank Azerbaycan ASC ve 10 milyon Avro sermayeli Karadağ iştiraki Ziraat Bank Montenegro AD’dir. 2015 yılında ayrıca; • Bosna Hersek’te faaliyet gösteren ZiraatBank BH d.d. nezdindeki Ziraat Bank International AG’ye ait %32 oranında hisse Ziraat Bankası tarafından devralınmıştır. Bu suretle ZiraatBank BH d.d.’deki Banka’nın pay oranı doğrudan %100 olarak gerçekleşmiştir. Aynı süreçte, ZiraatBank BH d.d.’nin ödenmiş sermayesi nakdi 30.000.000 KM, gayrinakdi 10.000.000 KM tutarında artırılarak 100.000.000 KM’ye yükseltilmiştir. • Türkmenistan iştiraki Turkmen Turkish JSC Bank’ın sermayesi bedelsiz olarak 19.085.300 TMT tutarında artırılmış ve toplam 61.100.000 TMT’ye yükseltilmiştir. • Ziraat Bankası’nın Özbekistan iştiraki Uzbekistan Turkish Bank JSC’nin unvanı UTBANK JSC olarak değiştirilmiş, ödenmiş sermayesi 30.894.600.000’den 36.146.682.000 UZS’ye yükseltilmiştir. • Rusya’daki iştirak bankası Ziraat Bank (Moscow) JSC’nin ödenmiş sermayesi nakden 15.000.000 ABD doları tutarında artırılmıştır. Yurt Dışı İştirakler Ziraat Bank International AG 51 yıldır Almanya’da faaliyet gösteren Ziraat Bank International AG; Berlin, Duisburg, Frankfurt, Hamburg, Hannover, Köln, Münih, Nürnberg ve Stuttgart şehirlerinde mukim 9 şubesi ve 2014 yılı Nisan ayı içerisinde faaliyete geçen İstanbul Temsilciliği ile kurumsal ve bireysel segment müşterilerine geniş bir yelpazede hizmet vermektedir. 149 çalışanı bulunan Ziraat Bank International AG’nin 2015 yılsonu itibarıyla ödenmiş sermayesi 130 milyon Avro, özkaynakları 184,5 milyon Avro, aktif toplamı 1.401 milyon Avro, kredileri 1.272 milyon Avro, mevduat toplamı 1.194 milyon Avro’dur. 2015 yılında bir önceki yıla göre kredilerde %3,5 büyüme kaydeden Banka’nın net kârı da %35,7 oranında artarak 13,7 milyon Avro olarak gerçekleşmiştir. ZiraatBank BH d.d. Faaliyetlerine 1997 yılında başlayan ZiraatBank BH d.d. Bosna Hersek’in tamamı yabancı sermayeli ilk bankasıdır. Ülke genelinde 29 hizmet birimi, 44 ATM, 10 bin kredi kartı, 23 bin banka kartı ve 781 POS cihazı ile kurumsal, girişimci ve bireysel segment müşterilerine tüm bankacılık ürün ve hizmetlerini sunan Banka’nın 2015 yılsonu personel sayısı 265’tir. ZiraatBank BH d.d.’nin 2015 yılsonu itibarıyla toplam aktifleri 402 milyon ABD dolarına, kredileri 277 milyon ABD dolarına, mevduatı 251 milyon ABD dolarına, özkaynakları 65 milyon ABD dolarına ulaşmıştır. Yılsonu kârı 5 milyon ABD doları olarak gerçekleşen Banka, müşterilerine daha kaliteli hizmet vermek amacıyla Şubat 2015 tarihinde yeni temel bankacılık yazılım projesini başarılı bir şekilde tamamlamıştır. Ziraat Bank (Moscow) JSC Ziraat Bank (Moscow) JSC, 1993 yılında Moskova’da faaliyete geçmiştir. Kurumsal bankacılık ağırlıklı faaliyet gösteren Banka’nın 2015 yılsonu itibarıyla toplam aktifleri 46,2 milyon ABD doları, kredileri 22 milyon ABD doları, kârı 892 bin ABD doları olarak kaydedilmiştir. 2015 yılında Banka’nın sermayesinde 15 milyon ABD doları tutarında artış yapılmıştır. Kazakhstan Ziraat International Bank (KZI Bank) Kazakistan’ın ilk yabancı sermayeli bankası olarak 1993 yılında kurulan ve Genel Merkezi Almatı’da olan Banka; Almatı, Astana ve Çimkent şehirlerindeki şubeleriyle müşterilerine kurumsal ve bireysel bankacılık alanında hizmet sunmaya devam etmektedir. 2015 yılsonu itibarıyla bağımsız denetimden geçmemiş mali sonuçlarına göre Banka’nın aktif büyüklüğü 169,7 milyon ABD doları, özkaynak büyüklüğü 61,7 milyon ABD doları, net kârı ise 5,4 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir. 2015 yılı içinde kredi portföyü 91,3 milyon ABD dolarına ulaşarak, geçen yıla göre Kazakistan Tengesi bazında %34,4 artış gösteren Banka’nın müşteri mevduat büyüklüğü ise 81 milyon ABD doları olmuştur. Turkmen Turkish JSC Bank Turkmen Turkish JSC Bank, Ziraat Bankası ve Dayhan Bank’ın eşit paylarla katılımı ile 1993 yılında kurulmuş olup Türkmenistan’ın yabancı sermayeli ilk bankasıdır. 272 personeli ile Türkmenistan’ın belli başlı şehirlerinde faaliyet gösteren Banka, 2015 yılında 195,3 milyon ABD dolarlık aktif büyüklüğüne ulaşmış ve 8,8 milyon ABD doları net kâr elde etmiştir. Banka, kurumsal, girişimci ve bireysel segment müşterilerine tüm bankacılık ürün ve hizmetlerini sunmaktadır. UTBANK JSC Özbekistan’ın ilk yabancı sermayeli bankası olan UTBANK, Ziraat Bankası ve Agrobank’ın (Özbekistan) eşit paylı ortaklığı ile 1993 yılında Taşkent’te, 1 no’lu bankacılık lisansı ile kurulmuştur. Banka, kurumsal ve perakende bankacılık alanlarında tüm bankacılık ürün ve hizmetlerini, uluslararası kalite standartlarında müşterilerine sunmaktadır. UTBANK 2015 yılında bir önceki yıla oranla kredilerini %86 oranında artırarak 33 milyon ABD dolarına, toplam aktiflerini %28 artırarak 85,8 milyon ABD dolarına, toplam mevduatını %91 artış ile 37 milyon ABD dolarına, net kârını ise %48 artırarak 3,1 milyon ABD dolarına çıkarmıştır. Büyüme vizyonu doğrultusunda 2016 yılında Semerkant ve Fergana illerinde açılışını yapacağı şubelerle birlikte, Banka’nın şube sayısı dörde çıkacaktır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 53 Ziraat Bankası İştiraklerinde 2015 Yılı Ziraat Finans Grubunun yurt dışı yapılanmasının en yeni iki üyesi Ziraat Bank Azerbaycan ASC ve Ziraat Bank Montenegro AD, 2015 yılı Temmuz ayında faaliyetlerine başlamışlardır. iştirakler arasında üst düzey sinerji 3 2015 yılında Ziraat Bankası hizmet ağına eklenen yeni iştirak sayısı Ziraat Bank Azerbaycan ASC Ziraat Finans Grubunun yurt dışı yapılanmasının en yeni iki üyesinden biri olan Ziraat Bank Azerbaycan ASC, faaliyetlerine Temmuz 2015’te başlamıştır. Bankacılık lisansı 30.12.2014 itibarıyla alınan Banka, Azerbaycan tarihinde kuruluş izni alınmasından sonra en kısa sürede faaliyete başlayan banka unvanını kazanmıştır. Ağırlıklı olarak kurumsal bankacılık alanında faaliyet göstermek amacıyla kurulan Ziraat Bank Azerbaycan ASC, Bakü’deki Genel Müdürlük Ofisi ve İçerişehir Şubesi ile faaliyetlerini sürdürmektedir. 50 milyon AZN sermayeye sahip olan Banka’nın hisselerinin %99,98’i Ziraat Bankası’na aittir. Ziraat Bank Montenegro AD Karadağ resmi makamlarından Nisan 2015’te Bankacılık faaliyet iznini alan Ziraat Bank Montenegro AD, Ziraat Finans Grubu’nun yurt dışı yapılanmasının en yeni iki üyesinden biri olarak, Temmuz 2015’te faaliyetlerine başlamıştır. 54 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Banka, Başkent Podgoritsa’daki Genel Müdürlük Ofisi ve Podgoritsa Şubesi’nde faaliyetlerini sürdürmektedir. 10 milyon Avro sermayeye sahip olan Banka’nın hisselerinin tamamı Ziraat Bankası’na aittir. Yurt İçi İştirakler Ziraat Sigorta A.Ş. Ziraat Sigorta, 11 Mayıs 2009 tarihinde kurulmuştur. 2010 yılında sigortacılık faaliyetlerine başlayan Şirket, banka sigortacılığı prim üretimindeki sektör liderliği çerçevesinde sürdürülebilir büyüme ve kârlılığını devam ettirerek sektörün dikkat çeken ve örnek alınan kurumlarından biri olmayı başarmıştır. Faaliyetinin altıncı yılını tamamlayan Ziraat Sigorta, 2015 yılında da istikrarlı gelişimini sürdürmüş ve bir önceki yıla göre yaklaşık %33 oranında üretim artışı sağlayarak yaklaşık 934 milyon TL prim üretimi gerçekleştirmiştir. Bu sonuçlar ile prim üretiminde sektörde hayat dışı branşlarda faaliyet gösteren şirketler içinde 10. sırada yer almaktadır. Şirket, 2015 yılsonu itibarıyla 594 milyon TL aktif ve 196 milyon TL özkaynak büyüklüğüne sahiptir. Şirket’in net kârı ise önceki yıla göre %34 oranında artarak 87 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Ziraat Hayat ve Emeklilik A.Ş. 2009 yılında kuruluş iznini alan Ziraat Emeklilik 2010 yılının başında hayat ve ferdi kaza sigorta branşlarında, Temmuz 2011’de ise Bireysel Emeklilik branşında ürün sunumuna başlamıştır. Kuruluşundan bu yana hayat sigortaları prim üretiminde sektör liderliğini sürdüren Şirket, 2015 Aralık ayı sonu itibarıyla 630 milyon TL prim üretimi gerçekleştirmiş ve %16 pazar payı elde etmiştir. Ziraat Emeklilik A.Ş.’nin Bireysel Emeklilik Sistemi’nde, bir önceki yıla göre fon büyüklüğü %75 oranında artarak 1.462 milyon TL’ye, katılımcı sayısı ise %56 oranında artış göstererek 395 bin kişiye ulaşmıştır. Şirket’in, 2015 yılsonu itibarıyla aktif toplamı 2,6 milyar TL, özkaynak büyüklüğü 304 milyon TL, net dönem kârı ise 163 milyon TL olarak kaydedilmiştir. Ziraat Finansal Kiralama A.Ş. 1991 yılında kurulan Ziraat Leasing, 2015 yılında aktif büyüklüğünü ve net kira alacaklarını sektör ortalamasının üzerinde artırarak istikrarlı büyümesini sürdüren, sektörün önde gelen şirketlerinden birisi olmuştur. 2015 yılında Şirket’in aktifleri 2,4 milyar TL’ye, net kira alacakları 2,3 milyar TL’ye ulaşmış ve net kârı 36 milyon TL’yi aşmıştır. Ziraat Yatırım Menkul Değerler A.Ş. 1997 yılında kurulan Ziraat Yatırım, 20 şube ve irtibat bürosu ile faaliyetlerini sürdürmektedir. Şirket, 2015 yılında Borsa İstanbul Pay Senetleri Piyasası’nda 23 milyar TL, Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda 7 milyar TL, Repo-Ters Repo ve Tahvil-Bono Piyasaları’nda 83 milyar TL işlem hacmi gerçekleştirmiştir. Ziraat Yatırım, kurumsal finansman hizmeti kapsamında ise 2015 yılı içinde nitelikli yatırımcılara yönelik 7,2 milyar TL değerinde özel sektör tahvil ve bono ihracına aracılık ederek etkin konumunu sürdürmüştür. Yılsonu itibarıyla Şirket’in özkaynak büyüklüğü 90 milyon TL’ye ulaşmıştır. Ziraat Portföy Yönetimi A.Ş. Ziraat Portföy Yönetimi 2002 yılında kurulmuştur. Sermaye piyasası araçlarından oluşan yatırım portföylerine vekil sıfatıyla yönetim hizmeti sunan Şirket’in sermayesi 8,5 milyon TL’dir. 2015 yılında fon kurucusu olma yetkisini alan Ziraat Portföy Yönetimi, faiz içermeyen fonlarla beraber, 21 adet yatırım fonunun kurucusudur ve 11 adet emeklilik yatırım fonunun yöneticiliğini yapmaktadır. 81 adet bireysel ve 12 adet tüzel müşterisi bulunan Şirket, Türkiye Kurumsal Yatırımcı Yöneticileri Derneği tarafından 2015 yılının En Büyük Özel Portföy Yönetimi Yöneticisi Ödülü’ne layık görülmüştür. 2015 yılında pek çok yeniliği hayata geçiren Şirket, Yatırım Danışmanlığı hizmetinin yanı sıra sadece ülkemizde değil tüm dünya ile anlık olarak fon ve bireysel portföy yönetimi işlemi de gerçekleştirebilecek on-line işlem altyapıteknoloji ve pazarlaması alanlarında önemli yatırımlar yapmış, portföy yönetim programı satın alarak teknoloji güvenliği standardını yükseltmiş, insan kaynağına yaptığı yatırımlarla büyümesini hızla sürdürmüştür. Ziraat Bankası’nın tüm şubeleri Ziraat Portföy Yönetimi’nin acentesi konumundadır. Şirket ayrıca Ziraat Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ve Odea Bank ile Türkiye Elektronik Fon Dağıtım Platformunda (TEFAS) işlem gören yatırım fonlarına yönelik Aktif Pazarlama ve Dağıtım Sözleşmesi imzalamak suretiyle alternatif dağıtım kanalları oluşturmuştur. Şirket’in 2015 yılında yönetimi altındaki varlıkların büyüklüğü bir önceki yıla göre %90 oranında artarak 3,9 milyar TL’den 7,5 milyar TL’ye ulaşmıştır. Şirket, pazar payını bireysel portföy yönetiminde %2,91’den %18,77’ye çıkararak sektör lideri, tüzel portföy yönetiminde %11,21’den %24,63’e çıkararak sektör ikincisi olmuştur. Yatırım fonları ile emeklilik fonları da dahil edildiğinde tüm yönetilen portföylerde %5,06’dan %7,77’ye çıkan pazar payı ile 2015 yılı büyüklük olarak 5. sırada tamamlanmıştır. Ziraat Teknoloji A.Ş. Ziraat Teknoloji, kurulduğu 2001 yılından bu yana, Ziraat Bankası’na ve yurt içi/ yurt dışı ortaklıklarına, 550’ye yakın yetkin ve dinamik insan kaynağı ile uygulama geliştirme, sistem yönetimi, proje yönetimi ve teknoloji danışmanlığı alanlarında bilişim teknolojileri hizmetleri sunmaktadır. Yıldız Teknik Üniversitesi yerleşkesinde bulunan Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde (Teknopark) faaliyetlerini sürdüren Ziraat Teknoloji; ISO 9001 ve ISO 27001 şartlarına uygun geliştirdiği yazılım ve uygulamalar ile Ziraat Finans Grubu’nun projelerinde teknoloji alanındaki yetkinliği ile önemli bir rol üstlenmektedir. Ziraat Katılım Bankası A.Ş. Ziraat Katılım Bankası, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun 15.10.2014 tarih ve 29146 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 10.10.2014 tarih ve 6046 sayılı izniyle kurulmuş, 29.05.2015 tarihi itibarıyla faaliyetlerine başlamıştır. Katılım bankacılığı prensipleri doğrultusunda müşterilerini her koşulda dinleyen ve onlara özgü çözümler sunmayı kendisine temel felsefe edinen Ziraat Katılım Bankası; yalnızca müşterileri ve hissedarları için değil, topluma ve tüm paydaşlarına değer katacak çalışmalarda bulunmak için faaliyet göstermektedir. 675 milyon TL sermayeye sahip olan Banka’nın hisselerinin %99,99’u Ziraat Bankası’na aittir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 55 2015 Yılında Esas Sözleşmede Yapılan Değişiklikler Banka’nın ödenmiş sermayesi 2.500.000.000.-TL artırılarak 5.000.000.000.-TL’ye yükseltilmiştir. Banka’nın 11.02.2015 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı’nda alınan karara istinaden, Banka’nın ödenmiş sermayesi 1.825.000.000.- TL’si içsel kaynaklardan, 675.000.000.- TL’si nakden olmak üzere toplam 2.500.000.000.TL artırılarak 5.000.000.000.- TL’ye yükseltilmiştir. Söz konusu sermaye artışı 13 Şubat 2015 tarihinde tescil edilerek 18 Şubat 2015 tarih ve 8761 sayılı Ticaret Sicil Gazetesi’nde ilan edilmiştir. Bu çerçevede, Esas Sözleşmenin ilgili maddesi aşağıda belirtilen şekilde güncellenmiştir. 6. Maddenin Eski Hali: 6. Maddenin Yeni Hali: Sermaye: Madde 6- Banka’nın sermayesi 2.500.000.000.- Türk Lirasıdır. Bu sermaye her biri 1 Türk Lirası itibari değerde 2.500.000.000 adet nama yazılı hisseye ayrılmıştır. Sermayenin tamamı ödenmiş olup, tamamı Hazine’ye aittir. Sermaye: Madde 6- Banka’nın sermayesi 5.000.000.000.- Türk Lirası olup, bunun tamamı Hazine’ye aittir. 2.500.000.000.Türk Lirası olan eski sermayenin tamamı ödenmiştir. Bu defa 2.500.000.000.- Türk Lirası tutarında artırılan sermayenin 543.482.000.- Türk Lirası ödenmiş sermaye enflasyon düzeltme farkından, 90.120.700 Türk Lirası 2003 yılı dönem kârı enflasyon düzeltme farkından ve 1.191.397.300.- Türk Lirası geçmiş yıllar kârından karşılanmıştır. 675.000.000.Türk Lirası ise nakit ve muvazaadan ari olarak Hazine tarafından taahhüt edilmiş ve tamamı tescil tarihinden önce ödenmiştir. 56 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Yıllık Faaliyet Raporu Uygunluk Görüşü Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 57 Yıllık Faaliyet Raporu Uygunluk Görüşü 58 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Yönetim ve Kurumsal Yönetim Uygulamaları Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 59 Ziraat Bankası Yönetim Kurulu FAHRETTİN ÖZDEMİRCİ Yönetim Kurulu Üyesi 60 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu METİN ÖZDEMİR Yönetim Kurulu Üyesi FEYZİ ÇUTUR Yönetim Kurulu Üyesi Denetim Komitesi Üyesi SALİM ALKAN Yönetim Kurulu Üyesi HÜSEYİN AYDIN Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdür MUHARREM KARSLI Yönetim Kurulu Başkanı Denetim Komitesi Üyesi YUSUF DAĞCAN Yönetim Kurulu Başkan Vekili MUSTAFA ÇETİN Yönetim Kurulu Üyesi CEMALETTİN BAŞLI Yönetim Kurulu Üyesi GÖKHAN KARASU Denetim Kurulu Üyesi Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 61 Ziraat Bankası Yönetim Kurulu MUHARREM KARSLI Yönetim Kurulu Başkanı, Denetim Komitesi Üyesi 1959 yılında İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi İşletme Maliye Bölümü’nden mezun oldu. Aynı fakültede Para-Banka bölümünde yüksek lisans eğitimini tamamladı. 1965-1974 yıllarında T. İş Bankası’nda Müfettiş Yardımcılığı ve Müfettişlik yaptığı dönemde İngiltere ve Fransa’da bankacılık konusunda birer yıl süreyle araştırmalar yaptı. Bu araştırmaları sonucunda ATM cihazlarını 1972 yılında ilk defa Türkiye’ye getirdi. Karslı, 1974-1985 yılları arasında, Türk Bankacılığında ilk olarak, aynı bankanın Menkul Kıymetler Merkezi’ni kurdu (Halen İş Yatırım ve Menkul Kıymetler A.Ş.) ve 11 yıl yöneticiliğini yaptı. 1985 yılında İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nın kurulması görevini üstlendi ve 5 yıl Başkanlığını yaptı. Başkanlığı sırasında IMKB Takas ve Saklama Merkezini kurdu. (Halen TAKASBANK A.Ş.) Sonrasında kendi borsa aracı kurumunu kurdu. 10 yıl sonra 2001’de şirketi devretti. 3 Kasım 2002 seçimlerinde İstanbul’dan milletvekili seçildi (22. dönem). İş Bankası’nda görev yaptığı sırada Banka’nın iştiraki Tofaş Türk Otomobil Fabrikaları A.Ş.’de 5 yıl, Dışbank A.Ş.’de (Fortis Bank) 1,5 yıl Yönetim Kurulu Üyeliği yaptı. Milletvekilliği sırasında, 2,5 yıl Türkiye Avrupa Birliği Karma Parlamento Komisyonu ve 2,5 yıl da NATO Parlamenter Asamblesi üyeliği yaptı. Karslı, Mayıs 2010’dan itibaren Bankamız Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yapmaktadır. Yayınlanmış eserlerinden “Sermaye Piyasası Borsa Menkul Kıymetler” isimli kitabı üniversitelerde ders kitabı olarak okutulmaktadır. ile 30.06.2008 tarihleri arasında ise TAİB Yatırım Bank A.Ş.’de Yönetim Kurulu Üyeliği görevini yaptı. 27.03.2003-18.04.2012 tarihleri arasında T. Halk Bankası A.Ş. Denetim Kurulu Üyeliği görevinde bulunun Dağcan, ayrıca Halk Finansal Kiralama A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlığı, Makedonya’da faaliyet gösteren Halk Banka A.D. Skopje Yönetim Kurulu Üyeliği ve Arap Türk Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Başkan Vekilliği görevlerinde bulunmuştur. Nisan 2012’den itibaren Bankamızda Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapmaya başlayan Dağcan, ayrıca Bankamız Kredi Komitesi Üyeliği, Ziraat Katılım Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Başkan Vekilliği ve Azerbaycan A.S.C. Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerini yürütmektedir. HÜSEYİN AYDIN Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdür Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Ekonomi Fakültesi’nden 1981 yılında mezun oldu. Meslek hayatına Bankamızda Müfettiş Yardımcısı olarak başlayan Aydın, 27.03.2003 tarihine kadar Bankamızın çeşitli birimlerde yöneticilik görevlerinde bulundu. Daha sonra yürüttüğü Halk Bankası Yönetim Kurulu Murahhas Üyeliği, Pamukbank Yönetim Kurulu Üyeliği ve Ziraat Bankası Yönetim Kurulu Başkan Vekilliği görevlerinin ardından, 31.05.2005-14.07.2011 tarihleri arasında Halk Bankası’nda Genel Müdür olarak görev yaptı. 15.07.2011 tarihi itibarıyla Bankamız Genel Müdürü olarak göreve başlayan Aydın, ayrıca Türkiye Bankalar Birliği Başkanlığı ve Ziraat Katılım Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlığı görevlerini de yürütmektedir. YUSUF DAĞCAN FAHRETTİN ÖZDEMİRCİ Yönetim Kurulu Başkan Vekili Yönetim Kurulu Üyesi Eskişehir İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi’nden mezun oldu. 1977-2001 yılları arasında T. Vakıflar Bankası T.A.O.’da sırasıyla Müfettiş Yardımcılığı, Müfettiş ve Şube Müdürlüğü görevlerinde bulundu. 05.09.2007 1996 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İşletme Bölümünden mezun oldu. 2006 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İşletme Bölümünde yüksek lisansını tamamladı. Meslek hayatına 62 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 1997 yılında Hesap Uzman Yardımcısı olarak başlayan Özdemirci, 2001 yılında Hesap Uzmanlığı’na atandı. 29.07.2003-01.09.2005 tarihleri arasında Antalya Defterdar Yardımcılığı görevini, 01.09.2005-15.03.2006 tarihleri arasında da Antalya Vergi Dairesi Başkanlığı Gelir İdaresi Grup Müdürlüğü görevini tedviren yürüttü. 12.03.2008 tarihinde Baş Hesap Uzmanlığına atandı. 28.07.2008-31.12.2010 tarihleri arasında Gelir İdaresi Başkanlığı Uygulama ve Veri Yönetimi Daire Başkanlığında Grup Başkanı olarak çalıştı. 01.01.2011-31.12.2011 tarihleri arasında Gelir İdaresi Başkanlığı Daire Başkanı olarak görev yaptı. 01.01.2012-03.02.2014 tarihleri arasında Vergi Denetim Kurulu İstanbul Büyük Ölçekli Mükellefler Grup Başkanı olarak görev yaptı. 03.02.2014 tarihinden itibaren İstanbul Defterdarı olarak görevine devam etmektedir. 02.04.2013 tarihinden itibaren Bankamızda Yönetim Kurulu Üyeliği görevini sürdürmektedir. FEYZİ ÇUTUR Yönetim Kurulu Üyesi, Denetim Komitesi Üyesi 1983 yılında Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Bankacılık Bölümü’nden mezun oldu. 1977-1990 yılları arasında özel sektöre ait çeşitli firmalarda Muhasebe ve Finansman Müdürü olarak görev yapan Çutur, daha sonra Bayındır Menkul Kıymetler A.Ş.’de 1990-1998 yılları arasında Genel Muhasebe Müdürlüğü, Eti Yatırım A.Ş.’de 1998-2010 yılları arasında sırasıyla Mali İşler ve Operasyon Müdürü, Genel Müdür Yardımcısı ve Genel Müdürlük görevlerinde bulundu. Eti Yatırım ve Etibank’a ait çeşitli Yatırım Fonlarında Fon Kurulu Üyesi ve Fon Kurulu Başkanı, 2006 Yılında İktisat Yatırım A.Ş.’de Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yaptı. Temmuz 2011-Mart 2012 döneminde, TMSF’yi temsilen Arap Türk Bankası A.Ş. ve söz konusu Bankanın bağlı ortaklığı A&T Finansal Kiralama A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerinde bulundu. Nisan 2012’den itibaren Bankamızda Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapmaya başlayan Çutur, Bankamız Denetim Komitesi üyeliği, Ücretlendirme Komitesi üyeliği, Kredi Komitesi yedek üyeliği ve Ziraat Katılım Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu üyeliği görevlerini yürütmesinin yanında SMMM ve KGK Bağımsız Denetçi belgelerine de sahiptir. METİN ÖZDEMİR Anadolu Ajansı Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerini de yürüttü. 2007-2011 yılları arasında ise Uşak Milletvekili olarak TBMM’de görev yaptı. Mustafa Çetin, Temmuz 2011’den itibaren Bankamız Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapmaktadır. CEMALETTİN BAŞLI Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi 1990 yılında İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi’nden mezun oldu. Halen Marmara Üniversitesi Orta Doğu Araştırmaları Enstitüsü İktisat Bölümünde yüksek lisans eğitimini devam ettirmektedir. Metin Özdemir, meslek hayatına 1992 yılında Kuveyt-Türk Finans Kurumu A.Ş.’de başlamış, 1996 yılından itibaren iş hayatına perakende sektöründe yönetici olarak devam etmiştir. Özdemir, 2004-2014 yılları arasında İstanbul Büyükşehir Belediyesi Meclis Üyeliği yapmıştır. Nisan 2012’den itibaren Bankamızda Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapmaya başlayan Özdemir, ayrıca Bankamız Ücretlendirme Komitesi üyeliği, Kredi Komitesi yedek üyeliği ve Ziraat Katılım Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu üyeliği görevlerini de yürütmektedir. MUSTAFA ÇETİN Yönetim Kurulu Üyesi 1974’te Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. 1979-1985 yılları arasında sırasıyla Hadim, Akçakale ve Pasinler Kaymakam ve Belediye Başkanı olarak görev yaptı. 1985-1996 yılları arasında İçişleri Bakanlığı’nda Mülkiye Başmüfettişi, Teftiş Kurulu Başkan Yardımcısı, Bakan Müşaviri ve Bakanlık Genel Sekreterliği görevlerinde bulundu. 1996-1999 yılları arasında Gümüşhane Valisi, 1999-2000 yıllarında İçişleri Bakanlığı APK Kurulu Başkanı, 2000-2002 yılları arasında Merkez Valisi, 2002-2007 yıllarında Başbakanlık Müsteşar Yardımcısı olarak çalıştı. Başbakanlık Müsteşar Yardımcısı iken önce Basın İlan Kurumu Genel Kurul, ardından 1981 yılında Hacettepe Üniversitesi İşletme Yönetimi Bölümünden mezun oldu. Çalışma hayatına 1977 yılında Devlet Hava Meydanları İşletmesi’nde Hava Trafik Kontrolörü olarak başladı. 1984-1985 yılları arasında Vakıfbank’ta Mali Analist Yardımcısı, 1985-1991 yılları arasında Garanti Bankası’nda Müfettiş, Kredi Kambiyo Yönetmeni, 1991-1998 yılları arasında Albaraka Türk A.Ş.’de Şube Müdürü, 1998-2002 yılları arasında Faisal/Family Finans A.Ş.’de Krediler ve Merkez Şube Müdürü, 20042006 yılları arasında Haliç Finansal Kiralama A.Ş.’de Genel Müdür Yardımcısı, 2009-2012 yılları arasında Ziraat Bank-Moskova’da Genel Müdür Yardımcısı, 2012-2014 yılları arasında Kıbrıs Faisal İslam Bankası’nda Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdür olarak görev yapan Başlı, Haziran 2014 tarihinden itibaren Bankamız Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapmaktadır. Cemalettin Başlı ayrıca, Ziraat Katılım Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliği görevini sürdürmektedir. Kurulu Üyesi olarak görev yapmış olup, bu dönem içinde Halk Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. ile Halk Yatırım Menkul Değerler A.Ş.’de Yönetim Kurulu Üyesi olarak da görev yapmıştır. Nisan 2012’den itibaren Bankamızda Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapmaya başlayan Alkan, ayrıca ZiraatBank BH d.d.’de Gözetim Kurulu Başkanıdır. Alkan, Bankamız Kredi Komitesinde üye olarak görev yapmasının yanı sıra 2015 yılında faaliyetine başlayan Ziraat Katılım Bankası Yönetim Kurulu Üyeliği görevini de yürütmektedir. DAVUT KARATAŞ Denetim Kurulu Üyesi İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü’nden mezun oldu. Halen Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürü olarak çalışan Karataş, Mart 2013 tarihinden itibaren Bankamızda Denetim Kurulu Üyesi olarak görev yapmaktadır. GÖKHAN KARASU Denetim Kurulu Üyesi İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu. Halen Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdürü olarak çalışan Karasu, Eylül 2012 tarihinden itibaren Bankamız Denetim Kurulu Üyesi olarak görev yapmaktadır. SALİM ALKAN Yönetim Kurulu Üyesi Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İşletme Bölümü’nden mezun oldu. 1971 yılından itibaren çeşitli bankalarda Müfettiş, Şube ve Bölüm Müdürü, Genel Müdür Yardımcısı olarak görev aldı. 2005-2010 yılları arasında Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Başkan Yardımcılığı, Başkanlık Müşaviri ve Fon bünyesindeki bankalarda Genel Müdür, Yönetim Kurulu Üyesi ve Yönetim Kurulu Başkanlığı görevlerinde bulunan Alkan, 24.05.2010-18.04.2012 tarihleri arasında T. Halk Bankası A.Ş.’de Yönetim Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 63 Ziraat Bankası Üst Yönetimi YÜKSEL CESUR İç Sistemler Genel Müdür Yardımcısı 64 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu BÜLENT SUER Operasyonel İşlemler Genel Müdür Yardımcısı ALPASLAN ÇAKAR Perakende Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı BİLGEHAN KURU Hazine Yönetimi ve Uluslararası Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı ÖMER M. BAKTIR Pazarlama Genel Müdür Yardımcısı MUSA ARDA Kredi Tahsis ve Yönetimi Genel Müdür Yardımcısı M. CENGİZ GÖĞEBAKAN Kredi Politikaları Genel Müdür Yardımcısı PEYAMİ ÖMER ÖZDİLEK Finansal Koordinasyon Genel Müdür Yardımcısı Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 65 Ziraat Bankası Üst Yönetimi ÖMER M. BAKTIR Pazarlama Genel Müdür Yardımcısı İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Mühendisliği Bölümü’nden mezun oldu. 1990 yılından itibaren Pamukbank T.A.Ş.’de Müfettiş Yardımcısı, Müfettiş, Servis Yöneticisi ve Bölüm Yöneticisi olarak çalıştı. Aralık 2004 tarihinde Türkiye Halk Bankası A.Ş.’de görev yapmaya başlayan Baktır, 14.06.2005 tarihinde Genel Müdür Yardımcılığı’na atandı ve Mart 2010 tarihine kadar sırasıyla Kurumsal Ticari Pazarlama, Kurumsal ve KOBİ Pazarlama, Kurumsal ve Ticari Pazarlama, Kredi Tahsis ve Yönetiminden sorumlu oldu. Mart 2010’da Cengiz Holding’de göreve başlayan Baktır, Ekim 2011 tarihine kadar CFO-İcra Komitesi Üyeliği yaptı. Baktır, Kasım 2011’den itibaren Bankamızda Pazarlama Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmaktadır. MUSA ARDA Kredi Tahsis ve Yönetimi Genel Müdür Yardımcısı Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nden mezun oldu. Meslek hayatına 1994 yılında Pamukbank’ta Mali Tahlil Uzman Yardımcısı olarak başladı. 19942004 yılları arasında aynı bankada Uzman, Genel Müdürlükte çeşitli birimlerde Servis Yöneticisi ve Güneşli Kurumsal Şube’de Pazarlama Yöneticisi olarak çalıştı. 2005 yılında T. Halk Bankası A.Ş.’de Ticari Pazarlama 66 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Daire Başkanlığında Bölüm Müdürü olarak göreve başladı. Daha sonra sırası ile Mali Tahlil Daire Başkanı, Kredi Politikaları ve Proje Değerlendirme Daire Başkanı, Ticari Krediler Daire Başkanı, İstanbul II. Bölge Koordinatörü olarak görev yaptı. Kasım 2011 tarihinden bu yana Bankamızda Kredi Tahsis ve Yönetimi Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmaktadır. ALPASLAN ÇAKAR Perakende Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü’nden mezun oldu. 1996 yılında Bankamızda Müfettiş Yardımcısı olarak işe başlayıp, Müfettişlik ve Şube Müdürlüğü görevlerinde bulunan Çakar, 2005 yılında Bölge Baş Müdürlüğü görevine atandı. Ağustos 2007 yılında Daire Başkanı olan Çakar, sırasıyla Bireysel Bankacılık Genel Müdür Yardımcılığı, Operasyonel İşlemler Genel Müdür Yardımcılığı ve Bireysel Bankacılık Genel Müdür Yardımcılığı görevlerini yürüttü. Ağustos 2014’ten itibaren Perakende Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı olarak görevine devam etmektedir. M. CENGİZ GÖĞEBAKAN Kredi Politikaları Genel Müdür Yardımcısı Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat Bölümü’nden 1987 yılında mezun oldu. Aynı yıl Pamukbank T.A.Ş.’de Müfettiş Yardımcısı olarak başladığı meslek hayatını, 1994 yılından sonra yine aynı kurumda; Firma Değerlendirme, Kredi İzleme, Kredi Tahsis, İdari Takip ve Kredi Politikaları Bölümlerinde, Bölüm Yöneticisi olarak sürdürdü. 17.11.2004 tarihinde Perakende Krediler’den sorumlu olarak başladığı Türkiye Halk Bankası A.Ş.’deki görevine, 09.06.2005 tarihinden sonra Risk Tasfiye’den sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak devam etti ve aynı kurumda 2007-2010 yılları arası Kredi Politikaları’ndan sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürüttü. Mayıs 2010-Ekim 2011 tarihleri arasında Anadolubank A.Ş.’de Kredilerden sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak çalışan Göğebakan, Kasım 2011 tarihinden itibaren Bankamızda Kredi Politikaları Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmaktadır. BİLGEHAN KURU Hazine Yönetimi ve Uluslararası Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı Orta Doğu Teknik Üniversitesi Maden Mühendisliği Bölümü’nden mezun oldu. Aynı Üniversitede Fen Bilimleri Enstitüsü’nde finans ağırlıklı yüksek lisans yaptı. Mesleki kariyerine 1986-1988 yılları arasında Türkiye Halk Bankası A.Ş.’de Kambiyo Memuru olarak başladı. 1988 yılında Pamukbank T.A.Ş.’de Uzman Yardımcısı olarak görev yaptı. Hazine Bölümünde Servis Yöneticisi ve Bölüm Yöneticisi olarak çalıştı. 2004 yılı Kasım ayında Türkiye Halk Bankası A.Ş.’de Döviz ve Para Piyasaları Daire Başkanı olarak görev yaptı. Haziran 2007-Temmuz 2011 tarihleri arasında Türkiye Halk Bankası A.Ş.’de Bireysel Bankacılıktan sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevinde bulunan Bilgehan Kuru, Temmuz 2011’de Bankamızda Hazine ve Strateji Yönetimi Genel Müdür Yardımcısı olarak görevine başlamış olup, Ağustos 2014’ten itibaren Hazine Yönetimi ve Uluslararası Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı olarak görevine devam etmektedir. PEYAMİ ÖMER ÖZDİLEK Finansal Koordinasyon Genel Müdür Yardımcısı Orta Doğu Teknik Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü’nden mezun oldu. 1996 yılında Müfettiş Yardımcısı olarak Bankamızda göreve başlayıp, teftiş kadrosunun çeşitli kademelerinde çalıştıktan sonra sırasıyla Londra Şube Müdürü, Gayrettepe Şube Müdürü, İnsan Kaynakları Bölüm Başkanı ve İnsan Kaynakları Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapan Özdilek, Temmuz 2015 tarihinden itibaren Finansal Koordinasyon Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmaktadır. Yöneticiliği görevlerini yerine getiren Suer, Eylül 2013’ten itibaren Operasyonel İşlemler Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmaktadır. YÜKSEL CESUR İç Sistemler Genel Müdür Yardımcısı Boğaziçi Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi’nden mezun oldu. 1996 yılında Müfettiş Yardımcısı olarak Bankamızda göreve başlayarak, daha sonra Müfettiş olarak atandı. 2005 yılından itibaren Eğitim Bölüm Başkanlığı’nda Daire Başkanı olarak görev yaptı. 2007 yılında Hazine Operasyonları Daire Başkanlığı’na atanan Cesur, bu görevin ardından Tarımsal Pazarlama Grup Başkanı ve Teftiş Kurulu Başkanı olarak çalıştı. Nisan 2014 tarihinden itibaren İç Sistemler Genel Müdür Yardımcısı olarak görevine devam etmektedir. BÜLENT SUER Operasyonel İşlemler Genel Müdür Yardımcısı Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Çalışma Ekonomisi Bölümü’nden mezun oldu. 1991 yılında Bankamız Teftiş Kurulu Başkanlığı’nda Müfettiş Yardımcısı olarak göreve başladı. Sonrasında Müfettiş, Şube Müdürlüğü, Daire Başkanlığı ve Bölge Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 67 Yönetim Kurulu Özet Raporu 2015 yılında küresel piyasalarda ABD Merkez Bankası’nın faiz kararı, petrol fiyatları ve artan jeopolitik riskler ana gündem maddelerini oluşturmuştur. Yurt içinde ise gelişmekte olan piyasaların yavaşlama eğilimi, kur dalgalanmaları ve komşu ülkelerde yaşanan siyasi belirsizlikler Türk bankacılık sektörünü etkileyen finansal piyasa konu başlıkları olarak yerini almıştır. Ziraat Bankası, yıl içerisinde oluşan volatil finansal piyasa koşullarında sürdürülebilir kârlılık ile desteklenen güçlü özkaynak yapısı ve kendi oluşturduğu etkin iş modeli ile reel sektörün finansman ihtiyacını karşılamayı sürdürmüştür. aktifler 2015 yılında 2014 yılına göre %22,3 artarak 302,8 milyar TL seviyesinde gerçekleşmiştir. Ziraat Bankası, 2015 yılında Müşteri Odaklı Bankacılık anlayışı çerçevesinde ve Banka Müşterisi Hizmet Modeli kapsamında; Kurumsal Bankacılık, Kitle Bankacılığı ve Uluslararası Bankacılık olmak üzere 3 temel alanda doğru zamanda, doğru değer önerisi ile müşterilerinin çözüm ortağı olmuştur. 152 yıldır Türk bankacılığının doğal lideri olan Ziraat Bankası, 400’ü aşkın noktada tek başına geniş ürün ve hizmet yelpazesini toplumun her kesimine en hızlı ve en etkin şekilde ulaştırarak müşterilerinin yanında olmaya devam etmiştir. Tabana yaygın mevduat ve çeşitlendirilmiş kaynak yapısı sürdürülerek toplam mevduat 186,5 milyar TL seviyesine ulaştırılmıştır. Banka, yeni mevduat ürünleri geliştirerek ekonomide kısıtlı olan tasarrufun artırılmasına yönelik katkılarını sürdürmüştür. Paydaşları ile birlikte sürdürülebilir büyümeyi ve aktif kalitesini artırmayı hedefleyen Ziraat Bankası, reel sektör odaklı büyüme stratejisini 2015 yılında da sürdürmüştür. Bu strateji kapsamında müşteri ağırlıklı bilanço yönetimi ile uyumlu olarak nakdi krediler bakiyesi %32 oranında artarak 186,8 milyar TL olmuştur. Nakdi ve gayrinakdi kredilerin toplamı 247 milyar TL’yi aşmıştır. Toplam Muharrem KARSLI Yönetim Kurulu Başkanı 68 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Ziraat Bankası, önemi gittikçe artmakta olan tarımın, endüstrinin, altyapı ve enerji alanında büyük projelerin finansmanında önde gelen bankalar arasında yer almayı sürdürmektedir. Türkiye Cumhuriyeti’nin vizyon projelerinden biri olan 3. havalimanı projesi başta olmak üzere 2015 yılsonu itibarıyla proje finansmanı kapsamında; toplam 10,5 milyar ABD doları tutarında finansman limiti sağlanmış, 6 milyar ABD doları kredi kullandırılmıştır. Ziraat Bankası, uygun çözümlerle üretimde, teknolojik ekipman ve mekanizasyon temininde tarım sektörünün gereksinimlerini karşılamaya devam etmektedir. Özellikle küçük ve orta büyüklükteki işletmeler ile sanayi kuruluşları arasında organik bağ oluşturan finansman modellerine önem verilmektedir. 2015 yılında da tarım sektörünün tercihi Ziraat Bankası olmuştur. Güçlü özkaynak yapısı ile dikkat çeken Ziraat Bankası; 2015 yılında The Banker dergisi tarafından “finansal büyüklük her zaman sağlamlık için yeterli değildir” ilkesiyle, küresel ölçekte en yüksek ana Hüseyin AYDIN Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdür sermayeye sahip 250 banka arasında gerçekleştirilen sağlamlık ve güvenilirlik ölçümünde Avrupa’da 2. sırada yer almıştır. 2015 yılsonunda Banka’nın özkaynakları toplam pasifler içinde %10,4 pay ile 31,5 milyar TL’ye yükselmiştir. Sürdürülebilir kârlılık konusunda lider olan Ziraat Bankası, 2015 yılında da sektörün en kârlı bankası unvanını korumuş, net kârını 5,2 milyar TL’ye yükseltmiştir. 2015 yılında kanal optimizasyonu çalışmaları ile şube ve şube dışı tüm kanallarda müşteri deneyiminin mükemmelleştirilmesine yönelik çalışmalar devam etmiştir. Engelsiz Bankacılık projesiyle engelli müşterilerin hizmetlere erişimini kolaylaştırmak üzere 200’den fazla şubede tadilat başlatılarak şube konseptleri engelli müşterilere uygun hale getirilmektedir. Banka’nın yurt içi şube sayısı 22 Kurumsal, 80 Girişimci, 83 Girişimci Dinamik, 1.596 Şube ve 5 mobil olmak üzere 1.786‘ya ulaşmıştır. 2015 yılsonu itibarıyla ATM sayısı bir önceki yıla göre %8,7 artış göstererek 6.566’ya yükselmiştir. Yaygın hizmet ağı, güçlü kurumsal yönetim yapısı, rakipsiz piyasa bilgisi, eşsiz bilgi birikimi ve global markası ile Ziraat Bankası, müşterilerinin ve ülkemizin yarınlarını şekillendirmek üzere çalışmalarına devam etmektedir. İnsan Kaynakları Uygulamaları 2015 Faaliyetleri Bankamız uluslararası sermayenin de faaliyet gösterdiği rekabet yoğun bir sektörde, en güçlü ulusal banka konumunu her yıl daha da ileriye taşımaktadır. Bankamız, sektöründeki çok özel ve seçkin konumunu; rakipsiz pazar bilgisi ve deneyimi ile müşterilerine doğru zamanda, doğru kanaldan, doğru değer önerileri sunan üst düzey insan kaynağına borçlu olduğunun bilinciyle, benimsediği çağdaş insan kaynakları yönetim sistemini 2015 yılında da uygulamaya devam etmiştir. Bankacılığın ve uluslararası rekabetin gereklerini yerine getirerek, modern ve güvenilir bankacılık hizmeti sunmayı amaçlayan Bankamız, 2015 yılsonu itibarıyla toplam 25.697 çalışanı ile hizmet vermektedir. 2015 yılında 3.486 kişi istihdam edilmiş ve çalışanlarımızın yaş ortalaması 34,5 olarak gerçekleşmiştir. 2015 yılsonu itibarıyla çalışanlarımızın %86’sı ön lisans, lisans, lisansüstü ve doktora eğitimine sahip olup, hizmet yılı ortalaması ise 10,5’tir. Bankamız; kendilerine bankacılık kariyerinde ilerleme hedefleyen gençlere, geçmiş yıllarda olduğu gibi 2015 yılında da kapılarını açmıştır. Bu kapsamda, Bankamızın 2015 yılı personel ihtiyacını karşılamak amacıyla, 11 Ekim 2014 tarihinde Anadolu Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen yazılı sınav sonucu düzenlenen mülakatlar 2015 yılında tamamlanmış, 973 Banko Görevlisi ve 1.035 Servis Görevlisi unvanlı personel göreve başlamıştır. Yine 2015 yılında yapılan yazılı sınav ve mülakat ile 32 Müfettiş Yardımcısı, 93 Uzman Yardımcısı ve 19 Avukat unvanlı personel olmak üzere, toplam 144 personel Bankamızda göreve başlamıştır. Ayrıca Bankamız ihtiyaçları ve yasal uygulamalar çerçevesinde değişik unvan ve görev pozisyonlarında 85 çalışan da Ziraat Bankası ailesine katılmıştır. Diğer taraftan; son yıllarda gerçekleştirilen yeni şube açılışları, ikale, isteğe bağlı emeklilik gibi nedenlerle Kadrolu Güvenlik Görevlisi unvanında çalışan personel sayısında belirgin bir azalma yaşanmıştır. 2014 yılında Bankamız personel ihtiyacı kapsamında söz konusu personelin önemli bir kısmının Bankacılık Unvan Grubuna geçmesi sonucunda oluşan Kadrolu Güvenlik Görevlisi ihtiyacını gidermek için firma üzerinden Bankamız için 5 yıl ve üzerinde hizmet vermiş, Özel Güvenlik Görevlisi unvanlı 1.249 personel 31.12.2015 itibarıyla kadroya geçirilmiştir. Bankamız benimsediği şeffaf kariyer yönetimi anlayışı doğrultusunda, yönetim kadrolarını kendi bünyesinde yetiştirmeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda 2015 yılında yürütülen yükselme uygulamaları çerçevesinde yazılı sınav ve/veya mülakat sınavında başarı gösteren 3.196 çalışan bir üst unvana yükselmeye hak kazanmıştır. Sınavlarda başarı oranı %63 olarak gerçekleşmiştir. 25.000’i aşkın çalışanıyla büyük bir aile olan Bankamızda çalışanların iş memnuniyeti ön planda tutulmakta ve çalışanlarımıza bankacılığın farklı alanlarında kendilerini geliştirebilecekleri kariyer fırsatları sunulmaktadır. Bu kapsamda Bankamızın İç Kontrolör unvanlı personel ihtiyacını karşılamak amacıyla, Bankacılık unvan grubundan İç Kontrolörlüğe geçiş mülakatı 15-16 Nisan 2015 tarihlerinde gerçekleştirilmiş, 11 personelimiz İç Kontrolör unvanına atanmıştır. Yetkili görev pozisyonunda çalışan Yönetmen unvanlı personelin Şube Yöneticiliğine/Yöneticiliğe hazırlanması amacıyla Yönetici Aday Programı düzenlenmiş olup, programı başarı ile tamamlayan personelden kısa süre içerisinde yaklaşık 350 personelimiz şubelere/birimlere Yönetici pozisyonlarında atanmıştır. Bankamız personelinin motivasyonunu yükseltmek, operasyonel yükü minimize etmek, sürecin hızlı, etkin ve sağlıklı bir şekilde yönetimini sağlamak amacıyla yılda iki defa yapılan Finart Nakil Talep uygulaması Aralık-Ocak ve HaziranTemmuz aylarında personelin kullanımına açılmıştır. Aralık-Ocak döneminde geçerli olan 1.223 talebin 742’si, HaziranTemmuz döneminde ise geçerli olan 1.096 talebin 708’i gerçekleştirilerek olumlu sonuçlandırılmıştır. 2015 yılı içerisinde ücret ve ödemeler konusunda sistemsel uygulamalara geçilmiştir. Bu kapsamda; • 31.12.2014 tarihinde imzalanan Toplu İş Sözleşmesine uygun olarak 2015 yılı ücret ayarlamaları yapılmıştır. • İlgili ay içerisinde, ücretsiz izin dönüşleri, açıktan alımlar gibi elden ödemeler ile performans primi ödemelerinin de sistem üzerinden hesaplanarak, ilgililerin bordrolarına yansıtılması sağlanmıştır. • İşten ayrılan veya ücretsiz izine ayrılan personelin hak etmediği maaş ve ikramiye tutarlarının tahsilinin Finart üzerinden gerçekleştirilmesi sağlanmıştır. • Personel ile ilgili ödeme ve tahsilatların sistemsel olarak yapılması çalışmaları kapsamında; ara ödemeler Banka içi sistem üzerinden, hak edilmeyen tutar tahsilatları ise Finart üzerinden yapılmaya başlanmıştır. • Ortaklıklar ve BT Yönetimi Grup Başkanlığı ve Yurt Dışı Şube Bankacılığı Bölüm Başkanlığı ile ortak yürütülen çalışma ile Bankamız yurt dışı teşkilatının da kariyer ve ücret sistemi oluşturulmuştur. Ayrıca Ziraat Finans Grubu bünyesinde yer alan yurt içi iştiraklerimizin bir bölümüne (Ziraat Sigorta, Ziraat Emeklilik, Ziraat Teknoloji) insan kaynakları mevzuatlarının hazırlanması, ücret sistemlerinin oluşturulması konularında ve Ziraat Teknoloji’nin 2015 işe alım yazılı sınavlarının gerçekleştirilmesi için hizmet satın alınması hususunda destek verilmiştir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 69 İnsan Kaynakları Uygulamaları 10.10.2014 yılında resmi olarak kurulan ve Bankamız iştiraki olan Ziraat Katılım Bankası A.Ş.’ye kuruluş aşamasından bu zamana insan kaynaklarına ilişkin danışmanlık ve destek hizmeti verilmiştir. Personel ihtiyacının giderilmesine ilişkin olarak 27.02.2016 tarihinde gerçekleştirilecek ilk işe alım sınav organizasyonu için gerekli destek sağlanmıştır. daha yüksek prim elde etmesine imkan sağlayacak şekilde; • Şube segmenti ve ölçek grubu, • Üçer aylık dönemler sonundaki sayısal performans ölçüm sonuçları doğrultusunda belirlenen bireysel performans karnelerine göre oluşturulan sıralamalar, • Performans prim katsayıları esas alınarak çalışanlara dağıtılmaktadır. Ziraat Bankası Bireysel Performans Prim Sistemi Prim hesaplamalarında, şube segment ve ölçeğine, bireysel performans sırasına ve görev pozisyonuna göre, iş birimlerinin ortak çalışması ile belirlenmiş farklı katsayılar kullanılmaktadır. Pazarlama grubu çalışanlarına, her dilimde sayısal performans puanları ile doğru orantılı olarak farklılaşan tutarda prim hesaplanmaktadır. Ayrıca 2014 yılı 4. çeyreğinden itibaren banko sorumlusu personele, görev aldığı bankonun performansı üzerinden prim hesaplanmaya başlanmıştır. 2015 yılında da uygulamaya aynı şekilde devam edilmiştir. 2013 yılında, Banka’nın pazarlama ve satış odaklı yeni organizasyon yapısı ve stratejisi ile uyumlu olarak oluşturulan bireysel performans prim sistemi; başarıyla artan kazanç prensibi doğrultusunda, artan performans ve verimliliği ödüllendiren bir yapı ile üstün performans gösteren çalışanların daha yüksek kazanç elde etmesini sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. Bireysel performans değerlendirmelerine göre yapılan dönemsel performans prim ödemeleri ile; müşteri odaklı iş modelimizin güçlendirilmesi, pazarlama ve etkinlik odaklı çalışma anlayışının yerleştirilmesi, çalışanlarımızın motive edilerek kurumsal bağlılıklarının artırılması, kurum hedefleri ile uyumlu bireysel başarıların maddi olarak ödüllendirilmesi amaçlanmıştır. 2014 yılından itibaren Bankamızın kârlılığı ve faaliyet sonuçları dikkate alınarak, dönemsel prim bütçesi toplam aylık ücret ödemelerinin %8’ini geçmeyecek şekilde belirlenmiş ve bu uygulama 2015 yılında da aynı şekilde devam etmiştir. Söz konusu bütçe, objektif olarak belirlenmiş, somut ve sayısal olarak ölçülebilir kriterler doğrultusunda, üçer aylık dönemlerde Şubat, Mayıs, Ağustos ve Kasım aylarında çalışanlara bireysel performans primi olarak ödenmektedir. Banka strateji ve hedefleri doğrultusunda pazarlama ağırlıklı olarak kurgulanan sistemde primler, daha fazla katkı sağlayan çalışanların 70 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Sektördeki diğer bankalarda olduğu gibi Bankamızda da performans prim sistemi, yüksek performansın ödüllendirilmesi ve esas olarak satış kadrolarının verimliliğini artırmak amacı ile tasarlanmıştır. Bununla birlikte, şubelerdeki operasyon kadroları ve Genel Müdürlük çalışanlarına da belirlenen kriterler doğrultusunda bireysel performans primi ödenmektedir. Hali hazırda sayısal performans ölçümü yapılan Genel Müdürlük birimlerinin yanı sıra, önümüzdeki dönemde, Genel Müdürlük satış birimleri için oluşturulan sayısal performans sistemi sonuçları doğrultusunda bu birimlerde de bireysel performans primi farklılaştırmasına geçilmesi planlanmaktadır. 2016 Projeksiyonu 2016 yılında da Bankamız, görev pozisyonuna uygun kariyer olanakları ve çağdaş çalışma koşulları sunmaya devam edecektir. 11 Ekim 2014 tarihinde yazılı sınavı gerçekleştirilen Servis Görevlisi ve Banko Görevlisi unvanlı toplam 2.000 adayın mülakatları sonucunda yedek olarak belirlenen 722 adayın alım süreci 2016 yılı içerisinde tamamlanacaktır. Unvanda yükselme sınavı İnsan Kaynakları Uygulama Esas ve Usulleri çerçevesinde yılın ikinci yarısında düzenlenecektir. Yetkinlik Değerlendirme Sistemi sonuçlarının Kariyer Yönetimi Sistemi ile entegre edilmesi sağlanacaktır. Yönetici Aday Programı kapsamında, 2016 yılında düzenlenecek programlar sonucu başarılı olan Yetkili görev pozisyonundaki personel, Şube Yöneticiliğine/Yöneticiliğe ihtiyaçlar dahilinde atanmaya devam edilecektir. Bankamız çalışanlarına yeni kariyer fırsatları sunmaya devam edecek olup, bu kapsamda İç Kontrolörlüğe geçiş sınavı gerçekleştirilecektir. “Personel Görev Pozisyon ve Yer Değişikliği” ile ilgili talep ve görüşlerin Finart uygulaması üzerinden alınmasına yönelik çalışmalar kapsamında Aralık-Ocak ve Haziran-Temmuz dönemleri itibarıyla personelin nakil talepleri değerlendirmeye alınmaya devam edilecektir. Ziraat Finans Grubu üyeleri arasındaki sinerjinin ve yurt dışı birimlerin operasyonel etkinliğinin artırılması hedefiyle yapılan dönüşüm çalışmaları çerçevesinde, tüm yurt dışı birimlerimizin personel-görev pozisyonu eşleştirmesi, ücret sistemi ve diğer özlüklerin revizyonu çalışmaları 2015 yılı içerisinde büyük ölçüde tamamlanmıştır. İK mevzuatının güncellenmesine ilişkin çalışmalar 2016 yılı içerisinde devam ettirilecektir. Komitelerin Faaliyetleri ile İlgili Bilgiler Kredi Komitesi’nin Faaliyetleri ile İlgili Bilgiler Denetim Komitesi’nin Faaliyetleri ile İlgili Bilgiler Ücretlendirme Komitesi’nin Faaliyetleri ile İlgili Bilgiler Başkan Hüseyin AYDIN Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdür Üyeler Muharrem KARSLI Yönetim Kurulu Başkanı Üyeler Feyzi ÇUTUR Yönetim Kurulu Üyesi Üyeler Yusuf DAĞCAN Yönetim Kurulu Başkan Vekili Feyzi ÇUTUR Yönetim Kurulu Üyesi Metin ÖZDEMİR Yönetim Kurulu Üyesi Komite, Ziraat Bankası Organizasyonel Yapılanma Yönetmeliği gereğince, Bankacılık Kanunu ve BDDK tarafından düzenlenen mevzuatla belirlenen görev, yetki ve sorumlulukları yerine getirmekle yükümlüdür. Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunun uygulanmasına yönelik olarak yayımlanan “Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Yükümlülüklere Uyum Programı Hakkında Yönetmelik” uyarınca oluşturulacak Uyum Programının yürütülmesi ile bu konularla ilgili olarak düzenlenen mevzuatla belirlenen görev, yetki ve sorumlulukları yerine getirir. Komite, ücretlendirme uygulamalarının Yönetim Kurulu adına izlenmesi ve denetlenmesinden sorumludur. Ücret politikalarının Banka’nın etik değerleri ve stratejik hedefleri ile uyumunu sağlamak üzere ücretlendirme politikası ve uygulamalarını, risk yönetimi çerçevesinde değerlendirerek önerilerini Yönetim Kurulu ile paylaşır. Salim ALKAN Yönetim Kurulu Üyesi Yedek Üyeler Feyzi ÇUTUR Yönetim Kurulu Üyesi Metin ÖZDEMİR Yönetim Kurulu Üyesi Komite; Bankacılık Kanunu, Esas Sözleşme ve BDDK tarafından düzenlenen mevzuatta belirlenen görev ve yetkileri yerine getirir. Yönetim Kurulu’nun kendisine devrettiği yetkiler çerçevesinde yeni kredi tahsisi konusunda ve vade uzatımı, artırım, şart değişikliği gibi yeniden yapılandırma konularında kararlar alır. Yönetim Kurulu’nca kredilerle ilgili verilen diğer görevleri yerine getirir. Kredi Komitesi 2015 yılında 43 toplantı yaparak 760 adet karar almıştır. Kurumsal Yönetim Komitesi’nin Faaliyetleri ile İlgili Bilgiler Üyeler Muharrem KARSLI Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa ÇETİN Yönetim Kurulu Üyesi Komite, Banka’nın kurumsal yönetim ilkelerine uyumunu izler ve denetler. Bu konuda Yönetim Kurulu’na öneriler sunar ve iyileştirme çalışmaları yapar, yaptığı tüm çalışmaları yazılı hale getirir ve kaydını tutar. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 71 Yönetim Kurulu ve Denetim Komitesi Üyelerinin Hesap Dönemi İçinde Yapılan İlgili Toplantılara Katılımları Hakkında Bilgiler Yönetim Kurulu Denetim Komitesi Yönetim Kurulu; Yönetim Kurulu Başkanı, Başkan Vekili veya bir üyenin çağrısı üzerine ayda en az bir defa olağan olarak toplanmaktadır. Kurul, 2015 yılında 53 toplantı yaparak 756 adet karar almıştır. Denetim Komitesi, tüm üyelerin katılımıyla ayda en az bir defa toplanmaktadır. Komite, 2015 yılında 19 toplantı yaparak 38 adet karar almıştır. Bankanın Dahil Olduğu Risk Grubu ile Yaptığı İşlemlere İlişkin Bilgiler 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 49. maddesi hükümleri uyarınca; Ziraat Bankası, sermayesinin tamamı Hazineye ait bir banka olması sebebiyle, doğrudan veya dolaylı olarak kontrol ettiği ortaklıklar ile birlikte bir risk grubunu oluşturmaktadır. Bankanın dahil olduğu risk grubunda yer alan ve Banka’nın kontrolündeki kuruluşlarla olan ilişkileri, Bankacılık Kanununa uygun olarak, normal bankamüşteri ilişkisi çerçevesinde ve piyasa koşulları dahilinde her türlü bankacılık işlemlerini kapsamakta olup, yapılan işlemler ağırlıklı olarak kredi ve mevduat işlemlerinden oluşmaktadır. Ziraat Bankası’nın, 2015 yılı içinde; dahil olduğu risk grubu ile yaptığı işlemlerin tutarlarına ve bu konudaki açıklamalara, faaliyet raporu içerisinde yer alan yılsonu finansal raporunun beşinci bölümünün VII numaralı dipnotunda yer verilmiştir. Destek Hizmeti Alınan Kuruluşlara İlişkin Bilgiler Bankamızca; “Bankaların Destek Hizmeti Almalarına ve bu Hizmeti Verecek Kuruluşların Yetkilendirilmesine İlişkin Yönetmelik” kapsamında alınan hizmetler ve bu hizmetleri veren kuruluşlar aşağıda belirtilmiştir. 5. Smart Soft Kartek Kart ve Bilişim Teknolojileri Tic. Ltd. Şti.’den TSK akıllı kart yazılımı uygulama geliştirme, 13.Avi Gayrimenkul Yatırım Değerleme ve Danışmanlık A.Ş.’den ipotek tesisi ve tescil işlemleri, 6. Güzel Sanatlar Çek Basım Ltd. Şti.’den çek basımı, 14.Fu Gayrimenkul Yatırım Danışmanlık A.Ş.’den ipotek tesisi ve tescil işlemleri, 1. Ziraat Teknoloji A.Ş.’den bilişim teknolojileri altyapısı ve entegrasyonu, sistem yönetimi, destek-operasyon, uygulama geliştirme ve teknik danışmanlık, 7. Tepe Savunma ve Güvenlik Sistemleri Sanayi A.Ş.’den güvenlik, 15.Tulu Yapı Müşavirlik Sanayi ve Ticaret A.Ş.’den ipotek tesisi ve tescil işlemleri, 8. KRL Özel Güvenlik Koruma ve Eğitim Hizmetleri Ltd. Şti.’den güvenlik, 16.Global Bilgi Pazarlama Danışma ve Çağrı Servisi Hizmetleri A.Ş’den çağrı merkezi operasyonları, 2. Bileşim A.Ş.’den kart basım hizmeti, 9. Başkent Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti’den güvenlik, 3. Banksoft Bilişim Bilgisayar Hizmetleri Ltd. Şti.’den kartlı ödeme sistemleri yazılım, uygulama ve geliştirme, 4. Veri Raporlama Programlama Bilişim Yazılım ve Danışmanlık Hizmetleri Tic. A.Ş.’den internet bankacılığı yazılımları ve uygulamaları geliştirme, 72 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 10.Ekol Grup Güvenlik Koruma ve Eğt. Hizm. Ltd. Şti.’den güvenlik, 11. Gram Altın Pazarlama Sanayi ve Ticaret A.Ş.’den eksperlik, 12.UZ Gayrimenkul Yatırım Danışmanlık A.Ş.’den ipotek tesisi ve tescil işlemleri, 17.Plaza Peyzaj Taahhüt ve İnşaat San. Tic. A.Ş.’den dış kaynak personel hizmeti konularında destek hizmeti alınmaktadır. Finansal Bilgiler ve Risk Yönetimi Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 73 Denetim Komitesinin İç Denetim, İç Kontrol ve Uyum ile Risk Yönetimi Sistemlerinin İşleyişine İlişkin Değerlendirmeleri Bankamızda iç denetim, iç kontrol ve risk yönetimi faaliyetleri; İç Sistemler Genel Müdür Yardımcılığı koordinasyonunda, görev ve sorumlulukları ayrıştırılmış olarak, Teftiş Kurulu Başkanlığı, İç Kontrol ve Uyum Bölüm Başkanlığı ile Risk Yönetimi Bölüm Başkanlığı tarafından gerçekleştirilmektedir. Tüm birim ve şubelerimiz ile denetime tabi iştiraklerimizi kapsayacak şekilde tesis edilmiş olan organizasyon, bankacılık faaliyetlerinin tam ve güvenli bir şekilde sürdürülmesini, uzun dönemli kâr hedeflerinin gerçekleştirilmesini, güvenilir mali ve idari raporlamanın yapılmasını, Banka’nın itibarını ve finansal istikrarını olumsuz etkileyebilecek risklerin en aza indirilmesini amaçlamaktadır. İç Denetim Sisteminin İşleyişi Teftiş Kurulu Başkanlığı Banka’nın tüm Genel Müdürlük birimleri ile yurt içi, yurt dışı şubelerin ve iştiraklerin yürüttüğü faaliyetlerin kanun ve ilgili diğer mevzuat ile Banka içi strateji, politika, ilke ve hedefler doğrultusunda yürütülüp yürütülmediğini, risk odaklı denetim anlayışı çerçevesinde kontrol etmektedir. Teftiş Kurulu Banka üst yönetimini bilgilendirerek, üst yönetimin karar verme süreçlerine katkıda bulunacak nitelikle çalışmalarını sürdürmektedir. Kadrosunda 185 müfettiş bulunan ve uluslararası iç denetim standartları doğrultusunda faaliyet gösteren Teftiş Kurulu, 2015 yılı içerisinde Banka faaliyetlerinin tabi oldukları süreçlere 74 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu değişiklikler yapılmıştır. Bunun yanı sıra denetim fihristinin oluşturulmasından bulgu takibine kadar bütün süreçlerde iyileştirmeler yapılmasına devam edilmiştir. Teftiş bulgularının, kritik önem arz eden işlemler esnasında iş birimlerinin dikkatine sunulmasını sağlayacak sistemsel geliştirme, bulgu takip sürecinin etkinliğini artırmış ve bu durum bulguların düzeltilme yüzdesini olumlu etkilemiştir. uygunluklarının denetlenmesinin yanı sıra, asli süreçleri oluşturan işlem adımlarının etkinliklerini, verimliliklerini ve tali süreçleri de denetlemek suretiyle değerlendirmeye tabi tutmuştur. Ayrıca, BDDK tarafından yayınlanan Bilgi Sistemleri ve Bankacılık Süreçlerine İlişkin Düzenlemelerde belirtilen süreçler de Banka uygulamaları doğrultusunda Bilgi Teknolojileri Müfettişleri tarafından denetlenmiştir. Teftiş Kurulu Başkanlığı bünyesinde; • Uyguladığı senaryo analizleri ile hem gerçekleşmiş usulsüzlükleri tespit eden, hem de gerçekleşmesi muhtemel usulsüzlüklerin önlenmesi bakımından caydırıcı bir etkiye sahip olan Merkezden Denetim Ekibi, faaliyetlerine 2015 yılında da devam etmiştir. Mevcut senaryolarının etkinliğini gözden geçiren, yeni iş süreçlerini değerlendirerek muhtemel suistimallere karşı yeni senaryolar geliştiren Merkezden Denetim Ekibi, denetim esnasında kullanılan manuel süreçlerin en aza indirilmesini teminen sistemsel geliştirmelerini başlatmıştır. • AR-GE ekibi tarafından Bankamızın tüm diğer iş birimleri yakından izlenerek, kullanılan denetim modülünün iş süreçlerindeki ve mevzuatlardaki revizyonlar paralelinde güncellenmesi sağlanmış, kanunlar, BDDK kararları, Banka Üst Yönetim ve Genel Müdürlük Birimlerinin öngördüğü değişiklikler takip edilerek denetim noktalarındaki gerekli Ağırlıklı olarak sahadaki Müfettişlerimizin denetim raporlarında yer verdikleri ya da herhangi bir işlem/ uygulama özelinde ilettikleri öneriler, ilgili iş birimleri ile paylaşılarak, sunulan önerinin akıbeti izlenmiştir. 2015 yılının son çeyreğinde Global Denetim Modülü projesi başlatılmış ve bu modül için kullanılacak işletim sistemi ve farklı bankacılık sistemlerine adapte edilmesi yönünde iş analizleri büyük ölçüde tamamlanmıştır. • Bankamız süreçlerindeki eksiklikleri tespit ederek genele yayılmış riski ölçmek, süreçleri geliştirmek ve verimliliği artırmak üzere senaryo üreten ve söz konusu senaryoları ilgili iş birimine sunarak Bankamız geneli için hızlı ve etkin çözüm yoluna gidilmesini sağlayan Teftiş Senaryo Ekibi, 2015 yılı içerisinde de çalışmalarına devam etmiştir. Senaryolar için ilgili iş birimince alınan aksiyonlar ve yapılan geliştirmeler yakından izlenmiş, tamamlanan senaryolar için yüzde doksanın üzerinde aksiyon alındığı görülmüştür. • Belirli şube gruplarının merkezden devamlı suretle izlenerek denetimlerin sıklığının ve etkinliğinin artırılmasına katkıda bulunmak üzere kurulan Merkezden Teftiş Ekibi tarafından 2015 yılı içerisinde 343 adet şube, yerinden teftiş edilen şubeler ile aynı esaslar doğrultusunda merkezden teftiş edilmiştir. Periyodik olarak farklı birimlerde denetim faaliyetinde bulunarak mesleki bilgi ve tecrübelerini sürekli olarak artırma imkânına sahip olan Müfettişler, kişisel ve mesleki konulardaki gelişimlerine katkıda bulunmak amacıyla 2015 yılında da belirli aralıklarla eğitime tabi tutulmuşlardır. 2015 yılı içerisinde toplam 20 Müfettişin idari göreve geçişi sağlanarak Banka’nın idari personel kadrosuna nitelikli insan kaynağı sağlama fonksiyonu sürdürülmüş; öte yandan, 2015 yılı içerisinde alımı gerçekleştirilen 34 Müfettiş Yardımcısı da göreve başlamıştır. Teftiş Kurulu önümüzdeki dönemde de, Bankamız Üst Yönetimince belirlenen hedef ve politikalar doğrultusunda ve modern denetim anlayışı çerçevesinde hazırlanacak iç denetim planının icrası ve sonuçlarının Denetim Komitesi aracılığıyla Yönetim Kurulu’na raporlanması ve denetim raporlarına istinaden alınacak önlemlerin izlenmesi faaliyetlerini, yüksek sorumluluk ve görev bilinci içerisinde sürdürmeye devam edecektir. İç Kontrol ve Uyum Sisteminin İşleyişi İç Kontrol faaliyetleri, “Bankaların İç Sistemleri ve İçsel Sermaye Yeterliliği Değerlendirme Süreci Hakkında Yönetmelik” kapsamında, yurt içi ve yurt dışı şubeler ile Genel Müdürlük Birimlerinin faaliyetlerini kapsayacak şekilde kurgulanmıştır. Faaliyetler, kapsam ve uygulanan yöntem itibarıyla Banka’nın ana hedef ve stratejileri ile uyumlu bir şekilde yürütülmektedir. Bununla birlikte, yeni hizmet modeline geçiş sonrasında, değişen strateji, risk algısı ve koşullara uyumun zaman kaybedilmeden sağlanmasını temin etmek için proaktif bir yapı benimsenmiştir. Bu kapsamda, 2014 yılında uygulamasına geçilen Yeni Kontrol Modeli çalışmaları nihayete ulaşmış, yeni model ile raporlayan bir yapıdan aksiyon aldıran bir yapıya geçilmiştir. Benimsenen proaktif yapı sayesinde Banka faaliyetlerinin sektör normlarının üzerinde, gerek iç gerekse dış mevzuat ve rekabet koşulları ile uyumlu bir şekilde yürütülmesine katkı sağlanmıştır. Yurt içi şube kontrolleri, her dönem risklilik durumuna göre hazırlanan program çerçevesinde yerinden ve merkezden gerçekleştirilmektedir. Kontrol faaliyetleri, ağırlıklı olarak teknoloji yoğun ve merkezi bir yapıda kurgulanmış olup, genele yaygın eksikliklerin ilgili iş birimleri nezdinde hızlıca düzeltilmesi amaçlanmıştır. Gelişen teknolojik altyapı sayesinde, 2015 yılı içerisinde sektörde benzer bir uygulaması olmayan Anlık Kontrol faaliyetleri ile operasyonel işlemler ve muhasebe kayıtlarına ilişkin gerçek zamanlı kontroller yapılmaya başlanmıştır. Belirlenen senaryolara göre işlemler gün içerisinde tetkik edilmekte ve hatalı işlemlerin düzeltilmesi sağlanmaktadır. İç kontrol sistemiyle işlemlerin gerçek zamanlı kontrolü yapılarak etkinliğinin artırılması ve geçmişe yönelik işlem takibi yerine, iç kontrol sisteminin Banka’nın günlük faaliyetlerinin bir parçası haline gelmesi sağlanmıştır. Bu sayede, varlık ve yükümlülüklerin kayda alınması ile finansal raporlara yansıtılması sürecinde oluşabilecek hataların ve eksikliklerin önüne geçilebilmesi temel ilke olarak benimsenmiştir. Diğer taraftan, Genel Müdürlük birimlerinin kontrol periyotları, birimlerin işlevleri ve taşıdıkları riskler, birimlerin görev tanımları ve Banka bilançosuna etkileri dikkate alınarak belirlenmekte ve ihtiyaçlar doğrultusunda revize edilmektedir. Yurt dışında bulunan şubelerimize ilişkin iç kontrol faaliyetleri, yıllık olarak hazırlanan kontrol planları doğrultusunda yürütülüp izlenmektedir. Tüm bu faaliyetler neticesinde ortaya çıkan bulgular Bankamız ilgili iş birimleri ve Üst Yönetim ile dönemsel olarak paylaşılmaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 75 Denetim Komitesinin İç Denetim, İç Kontrol ve Uyum ile Risk Yönetimi Sistemlerinin İşleyişine İlişkin Değerlendirmeleri Kontrol faaliyetlerinin yanı sıra, İç Kontrolörler tarafından Banka’da yürütülen faaliyetlere ilişkin süreçlerin iyileştirilmesi ve muhtemel risklerin önlenmesine yönelik olarak öneri raporu düzenlenmesi uygulaması 2015 yılında da devam ettirilmiştir. Bu uygulama ile risklerin önceden tespit edilerek önlenmesi, süreçlerin iyileştirilerek rekabet ortamına uyum ve müşteri memnuniyetinin sağlanması ile birlikte, maliyet azaltıcı tedbirlerin alınması hedeflenmiştir. Öte yandan İç Kontrolör alım süreci tamamen değiştirilerek, Banka içinden alım sürecine geçilmiş ve bu kapsamda ilk alım işlemi 2015 yılında yapılmıştır. Banka içi personel alım süreci ile arkadaşlarımızın mevcut bankacılık bilgileri, Başkanlığımız iş süreçlerine adaptasyonlarını hızlandırmış ve neticesinde yetişme dönemleri ciddi anlamda kısalmıştır. Mevcut durumun doğal sonucu olarak kendilerinden çok kısa sürede verim elde edilmeye başlanmıştır. Diğer taraftan arkadaşlarımız bankacılık ve saha tecrübeleri, Başkanlığımız iş süreçlerine ve ekibimize de önemli katkı sağlamıştır. 2015 yılında İç Kontrolörlerin idari göreve geçişi süreci devam etmiş, Banka’nın idari personel kadrosuna nitelikli insan kaynağı sağlama fonksiyonu sürmüştür. 76 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Bu hususlara ilave olarak, Bankaların İç Sistemleri ve İçsel Sermaye Yeterliliği Değerlendirme Süreci Hakkında Yönetmeliğin 18. Maddesi çerçevesinde uyum kontrolleri de iç kontrol bünyesinde yürütülmektedir. Bu kapsamda, Banka’nın gerçekleştirdiği ve gerçekleştirmeyi planladığı tüm faaliyetleri ile yeni işlem ve ürünlerin, Kanuna ve ilgili diğer mevzuata, Banka içi politika ve kurallar ile bankacılık teamüllerine uyumu kontrol edilmektedir. Ayrıca, uyum kontrolleri kapsamında Banka içinde düzenlenen ya da değiştirilen mevzuat da incelenmekte ve oluşan görüşler ilgili birimlerle paylaşılmaktadır. Bankamızda “Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Yükümlülüklere Uyum Programı Hakkında Yönetmelik” uyarınca oluşturulan Uyum Programı kapsamında gerçekleştirilen suç gelirlerinin önlenmesine yönelik faaliyetler ulusal ve uluslararası düzenlemelere göre yürütülmektedir. Suç gelirlerinin aklanmasının ve terörün finansmanının önlenmesine ilişkin Bankamız politikası web sitesinde kamuoyuyla paylaşılmıştır. Ayrıca, tüm personelin suç gelirlerinin aklanmasının ve terörün finansmanının önlenmesi konularında eğitim almaları sağlanmaktadır. Risk Yönetimi Sisteminin İşleyişi Bankamızın risk yönetimi faaliyetleri, Bankaların İç Sistemleri ve İçsel Sermaye Yeterliliği Değerlendirme Süreci Hakkında Yönetmelik ve diğer ilgili düzenlemeler ile BDDK İyi Uygulama Rehberlerine göre Banka bütününde risk kültürünün yerleştirilmesi, sistem ve insan kaynağının sürekli olarak iyileştirilmesi suretiyle, risk yönetimi fonksiyonunun en iyi uygulamalara yaklaştırılması hedeflenerek yürütülmektedir. Risk yönetimi faaliyetleri; kredi riski, piyasa riski, operasyonel risk ve bilanço riskleri (bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riski ve likidite riski) temel başlıklarını kapsamakta olup, her bir risk türünün ilişkili olduğu faaliyet koluna dâhil olan birimlerin katkıları ile eşgüdüm halinde yürütülmesinin sağlanmasına özen gösterilmektedir. Kredi riski yönetimi faaliyetleri çerçevesinde, Basel III ile uyumlu yöntemler kullanılarak kredi riskinin tanımlanması, ölçümü, izlenmesi ve raporlanmasına yönelik çalışmalar yürütülmektedir. Bu bağlamda, 01.07.2012 tarihi itibarıyla yasal olarak başlamış olan kredi riskine esas tutar hesaplaması solo bazda aylık ve konsolide bazda 3 aylık olarak BDDK’ya raporlanmaya devam edilmektedir. Bankamızda ileri ölçüm yöntemleriyle bağlantılı olarak kredi değerliliğinin ölçülmesi kapsamında, farklı kredi portföylerine yönelik olarak kullanılan derecelendirme modellerinin sonuçları üzerinde çalışmalar yürütülmektedir. Söz konusu derecelendirme modellerinin istatistiksel yöntemlerle doğruluğunun ve performansının ölçümüne yönelik validasyon çalışmaları gerçekleştirilmektedir. Ayrıca, Yönetim Kurulu onaylı kredi riski limitleri takip edilmekte, kredilerin takibe dönüşüm oranlarına ilişkin senaryo analizi ve stres testi yapılmasına yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Piyasa riski yönetimi faaliyetleri kapsamında; riskin ölçülmesi, analizi, raporlanması ve izlenmesi faaliyetleri yürütülmekte, yapılan analizler stres testi ile desteklenmektedir. Risk ölçümleri sermaye yeterlilik rasyosuna dahil olacak yasal hesaplamaların yanı sıra içsel olarak raporlanan riske maruz değer ölçüm yöntemleri vasıtasıyla da gerçekleştirilmektedir. Riske maruz değer sonuçları geriye yönelik test analizleri yoluyla valide edilmektedir. Piyasa riskine esas tutarlar, Yönetim Kurulu onaylı limitler vasıtasıyla periyodik olarak takip edilmekte ve takip edilen yasal ve içsel limitlerimiz Bankamız Üst Düzey Yönetimi ile paylaşılmaktadır. Operasyonel risk yönetimi faaliyetleri kapsamında, operasyonel risklerin tanımlanması, sınıflandırılması, ölçülmesi ve analiz edilmesi faaliyetleri yürütülmekte, Yönetim Kurulu onaylı operasyonel risk limitleri periyodik olarak takip edilmektedir. Finart ortamındaki operasyonel risk kayıp veri tabanı ile gerçekleşen operasyonel risk olaylarının takibi sağlanmaktadır. Bilgi teknolojilerinden kaynaklanan riskler ve alınan aksiyonlar, ilgili birimlerle koordineli bir şekilde takip edilmektedir. Destek hizmeti alınan kuruluşlar için BDDK’nın yürürlükteki düzenlemeleri çerçevesinde risklilik değerlendirmeleri yapılmaktadır. Banka içi periyodik raporlara konu edilen stres testi analizlerinin yanı sıra yıl sonları itibarıyla BDDK’ya gönderilmek üzere Stres Testi ve İSEDES Raporları hazırlanmakta ve BDDK’nın verdiği senaryo setleri haricinde baz-olumsuzaşırı olumsuz senaryolarda önümüzdeki 3 yıl için sermaye yeterlilik düzeyimiz analiz edilmektedir. Bilanço riskleri yönetimi faaliyetleri kapsamında; likidite riski ve bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riski ölçme, analiz, limitleme, raporlama ve izleme faaliyetleri yürütülmekte, yapılan analizler stres testi ile desteklenmektedir. Ayrıca, Yönetim Kurulu onaylı likidite ve bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı risk limitleri periyodik olarak takip edilmektedir. Takip edilen yasal ve içsel limitlerimiz ile likidite ve faiz gap analiz sonuçları Apko toplantılarında sunulmak üzere ilgili birimlerle paylaşılmaktadır. Basel III düzenlemelerine paralel olarak BDDK tarafından yayımlanan yönetmeliğe istinaden hesaplanmaya başlanan Likidite Karşılama Oranı Rasyosu 2015 yıl başından itibaren yasal olarak raporlanmaya başlanmıştır. Tüm risk türlerine yönelik yürütülen faaliyetlerin, uluslararası alanda kabul gören gelişmiş risk yönetim tekniklerine dayalı olarak sürdürülmesine ve bu faaliyetlerin Banka’nın stratejik karar alma süreçlerinin ayrılmaz bir parçası olarak yürütülmesine yeni faaliyet döneminde de devam edilecektir. Muharrem KARSLI Yönetim Kurulu Başkanı, Denetim Komitesi Üyesi Feyzi ÇUTUR Denetim Komitesi Üyesi Risk yönetimi faaliyetleri kapsamında yürütülen analizlerin sonuçları ve risk göstergeleri altı aylık periyotlarda Yönetim Kurulu’na ve Komitemize; aylık, haftalık ve günlük periyotlarda icracı birimlere ve iç sistem birimlerine raporlanmaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 77 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Hazırlanan Kamuya Açıklanacak Konsolide Olmayan Finansal Tablolar, Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar ile Bağımsız Denetim Raporu 78 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. Bağımsız Denetçi Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu’na Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Rapor Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş.’nin (“Banka”) 31 Aralık 2015 tarihli konsolide olmayan bilançosu ile aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait; konsolide olmayan gelir tablosu, konsolide olmayan özkaynaklarda muhasebeleştirilen gelir gider kalemlerine ilişkin tablo, konsolide olmayan özkaynak değişim tablosu, konsolide olmayan nakit akış tablosu ile önemli muhasebe politikalarını özetleyen dipnotlar ve diğer açıklayıcı notlardan oluşan ilişikteki konsolide olmayan finansal tablolarını denetlemiş bulunuyoruz. Yönetimin Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Sorumluluğu Banka yönetimi, konsolide olmayan finansal tabloların 1 Kasım 2006 tarihli ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından bankaların hesap ve kayıt düzenine ilişkin yayımlanan diğer düzenlemeler ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (“BDDK”) genelge ve açıklamaları ve bunlar ile düzenlenmeyen konularda Türkiye Muhasebe Standartları hükümlerini içeren; “BDDK Muhasebe ve Finansal Raporlama Mevzuatı”na uygun olarak hazırlanmasından, gerçeğe uygun bir biçimde sunumundan ve hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içermeyen konsolide olmayan finansal tabloların hazırlanmasını sağlamak için gerekli gördüğü iç kontrolden sorumludur. Bağımsız Denetçinin Sorumluluğu Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu konsolide olmayan finansal tablolar hakkında görüş vermektir. Yaptığımız bağımsız denetim, BDDK tarafından 2 Nisan 2015 tarihli 29314 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankaların Bağımsız Denetimi Hakkında Yönetmelik” ve Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartları’nın bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartları’na uygun olarak yürütülmüştür. Bu standartlar, etik hükümlere uygunluk sağlanmasını ve bağımsız denetimin, finansal tabloların önemli yanlışlık içerip içermediğine dair makul güvence elde etmek üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. Bağımsız denetim, finansal tablolardaki tutar ve açıklamalar hakkında denetim kanıtı elde etmek amacıyla denetim prosedürlerinin uygulanmasını içerir. Bu prosedürlerin seçimi, finansal tablolardaki hata veya hile kaynaklı “önemli yanlışlık” risklerinin değerlendirilmesi de dâhil, bağımsız denetçinin mesleki muhakemesine dayanır. Bağımsız denetçi, risk değerlendirmelerini yaparken, şartlara uygun denetim prosedürlerini tasarlamak amacıyla bankanın finansal tablolarının hazırlanması ve gerçeğe uygun sunumuyla ilgili iç kontrolü değerlendirir, ancak bu değerlendirme, bankanın iç kontrolünün etkinliğine ilişkin bir görüş verme amacı taşımaz. Bağımsız denetim, bir bütün olarak finansal tabloların sunumunun değerlendirilmesinin yanı sıra, banka yönetimi tarafından kullanılan muhasebe politikalarının uygunluğunun ve yapılan muhasebe tahminlerinin makul olup olmadığının değerlendirilmesini de içerir. Bağımsız denetim sırasında elde ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulması için yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 79 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. Bağımsız Denetçi Raporu Şartlı Görüşün Dayanağı Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Bölüm II. Not 7.ç1’de belirtildiği üzere, 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla hazırlanan ilişikteki konsolide olmayan finansal tablolar, Banka yönetimi tarafından ekonomide ve piyasalarda meydana gelebilecek muhtemel gelişmeler dikkate alınarak ihtiyatlılık prensibi dahilinde ayrılmış olan 79.600 bin TL tutarındaki kısmı cari yılda iptal edilen toplam 1.240.400 bin TL tutarında serbest karşılığı içermektedir. Şartlı Görüş Görüşümüze göre, yukarıda şartlı görüşün dayanağı paragrafında açıklanan hususun konsolide olmayan finansal tablolar üzerindeki etkileri haricinde, ilişikteki konsolide olmayan finansal tablolar, Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş.’nin 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla finansal durumunu ve aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait finansal performansını ve nakit akışlarını; BDDK Muhasebe ve Finansal Raporlama Mevzuatı’na uygun olarak tüm önemli yönleriyle gerçeğe uygun bir biçimde sunmaktadır. Mevzuattan Kaynaklanan Diğer Yükümlülüklere İlişkin Rapor: 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (“TTK”) 402’nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca; Banka’nın 1 Ocak - 31 Aralık 2015 hesap döneminde defter tutma düzeninin, TTK ile Banka esas sözleşmesinin finansal raporlamaya ilişkin hükümlerine uygun olmadığına dair önemli bir hususa rastlanmamıştır. TTK’nın 402’nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca Yönetim Kurulu tarafımıza denetim kapsamında istenen açıklamaları yapmış ve istenen belgeleri vermiştir. Başaran Nas Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. a member of PricewaterhouseCoopers Haluk Yalçın, SMMM Sorumlu Denetçi İstanbul, 10 Şubat 2016 80 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş.’nin 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Hazırlanan Yılsonu Konsolide Olmayan Finansal Raporu Yönetim Merkezinin Adresi: Anafartalar Mahallesi Atatürk Bulvarı No: 8 06050-Altındağ/ANKARA Telefon: (312) 584 20 00 Faks: (312) 584 49 63 Elektronik Site Adresi: www.ziraatbank.com.tr Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından düzenlenen Bankalarca Kamuya Açıklanacak Finansal Tablolar ile Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Hakkında Tebliğe göre hazırlanan yılsonu konsolide olmayan finansal raporu aşağıda yer alan bölümlerden oluşmaktadır. • BANKA HAKKINDA GENEL BİLGİLER • BANKA’NIN KONSOLİDE OLMAYAN FİNANSAL TABLOLARI • İLGİLİ DÖNEMDE UYGULANAN MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR • BANKA’NIN MALİ BÜNYESİNE İLİŞKİN BİLGİLER • KONSOLİDE OLMAYAN FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR • DİĞER AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR • BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU Bu raporda yer alan konsolide olmayan yılsonu finansal tablolar ile bunlara ilişkin açıklama ve dipnotlar Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, Türkiye Muhasebe Standartları, Türkiye Finansal Raporlama Standartları, bunlara ilişkin ek ve yorumlar ile Bankamız kayıtlarına uygun olarak, aksi belirtilmediği müddetçe Bin Türk Lirası cinsinden hazırlanmış olup, bağımsız denetime tabi tutulmuş ve ilişikte sunulmuştur. Muharrem KARSLI Hüseyin AYDIN Feyzi ÇUTUR Yönetim Kurulu Başkanı, Denetim Komitesi Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdür Yönetim Kurulu Üyesi, Denetim Komitesi Üyesi Peyami Ömer ÖZDİLEK Atakan BEKTAŞ Finansal Koordinasyon Genel Müdür Yardımcısı Finansal Raporlama ve Bütçe Yönetimi Bölüm Başkanı Bu finansal rapor ile ilgili olarak soruların iletilebileceği yetkili personele ilişkin bilgiler: Ad-Soyad/Unvan: Tel No: Faks No: Serkan ÖZKAN/Finansal Tablolar Yöneticisi 0312 584 59 32 0312 584 59 38 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 81 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. İçindekiler Sayfa No BİRİNCİ BÖLÜM Banka Hakkında Genel Bilgiler I. Banka’nın Kuruluş Tarihi, Başlangıç Statüsü, Anılan Statüde Meydana Gelen Değişiklikleri İhtiva Eden Tarihçesi 84 II. Banka’nın Sermaye Yapısı, Yönetim ve Denetimini Doğrudan veya Dolaylı Olarak Tek Başına veya Birlikte Elinde Bulunduran Ortakları, Varsa Bu Hususlarda Yıl İçindeki Değişiklikler ile Dahil Olduğu Gruba İlişkin Açıklama 84 III. Banka’nın, Yönetim Kurulu Başkan ve Üyeleri, Denetim Komitesi Üyeleri ile Genel Müdür ve Yardımcılarının Varsa Banka’da Sahip Oldukları Paylara ve Sorumluluk Alanlarına İlişkin Açıklama 85 IV. Banka’da Nitelikli Pay Sahibi Olan Kişi ve Kuruluşlara İlişkin Açıklamalar 85 V. Banka’nın Hizmet Türü ve Faaliyet Alanlarına İlişkin Özet Bilgi 86 VI. Banka ile Bağlı Ortaklıkları Arasında Özkaynakların Derhal Transfer Edilmesinin veya Borçların Geri Ödenmesinin Önünde Mevcut veya Muhtemel, Fiili veya Hukuki Engeller 86 İKİNCİ BÖLÜM Konsolide Olmayan Finansal Tablolar I. Konsolide Olmayan Bilanço (Finansal Durum Tablosu) II. Konsolide Olmayan Nazım Hesaplar Tablosu III. Konsolide Olmayan Gelir Tablosu IV. Konsolide Olmayan Özkaynaklarda Muhasebeleştirilen Gelir Gider Kalemlerine İlişkin Tablo V. Konsolide Olmayan Özkaynak Değişim Tablosu VI. Konsolide Olmayan Nakit Akış Tablosu VII. Konsolide Olmayan Kâr Dağıtım Tablosu ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Muhasebe Politikalarına İlişkin Açıklamalar I. Sunum Esaslarına İlişkin Açıklamalar II. Finansal Araçların Kullanım Stratejisi ve Yabancı Para Cinsinden İşlemlere İlişkin Açıklamalar III. İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklara İlişkin Açıklamalar IV. Vadeli İşlem ve Opsiyon Sözleşmeleri ile Türev Ürünlere İlişkin Açıklamalar V. Faiz Gelir ve Giderine İlişkin Açıklamalar VI. Ücret ve Komisyon Gelir ve Giderlerine İlişkin Açıklamalar VII. Finansal Varlıklara İlişkin Açıklamalar VIII. Finansal Varlıklarda Değer Düşüklüğüne İlişkin Açıklamalar IX. Finansal Araçların Netleştirilmesine İlişkin Açıklamalar X. Satış ve Geri Alış Anlaşmaları ve Menkul Değerlerin Ödünç Verilmesi İşlemlerine İlişkin Açıklamalar XI. Satış Amaçlı Elde Tutulan ve Durdurulan Faaliyetlere İlişkin Duran Varlıklar ile Bu Varlıklara İlişkin Borçlar Hakkında Açıklamalar XII. Şerefiye ve Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklara İlişkin Açıklamalar XIII. Maddi Duran Varlıklara İlişkin Açıklamalar XIV. Kiralama İşlemlerine İlişkin Açıklamalar XV. Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülüklere İlişkin Açıklamalar XVI. Çalışanların Haklarına İlişkin Yükümlülüklere İlişkin Açıklamalar XVII. Vergi Uygulamalarına İlişkin Açıklamalar XVIII. Borçlanmalara İlişkin İlave Açıklamalar XIX. İhraç Edilen Hisse Senetlerine İlişkin Açıklamalar XX. Aval ve Kabullere İlişkin Açıklamalar XXI. Devlet Teşviklerine İlişkin Açıklamalar XXII. Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlıklar XXIII. Raporlamanın Bölümlemeye Göre Yapılmasına İlişkin Açıklamalar XXIV. Diğer Hususlara İlişkin Açıklamalar 82 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 88 90 92 93 94 98 99 100 101 101 102 102 103 103 105 106 106 106 106 107 107 108 108 110 111 111 112 112 112 112 112 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Mali Bünyeye İlişkin Bilgiler I. Sermaye Yeterliliği Standart Oranına İlişkin Açıklamalar II. Kredi Riskine İlişkin Açıklamalar III. Piyasa Riskine İlişkin Açıklamalar IV. Operasyonel Riske İlişkin Açıklamalar V. Kur Riskine İlişkin Açıklamalar VI. Faiz Oranı Riskine İlişkin Açıklamalar VII. Likidite Riski Yönetimi ve Likidite Karşılama Oranına İlişkin Açıklamalar VIII. Menkul Kıymetleştirme Pozisyonuna İlişkin Açıklamalar IX. Kredi Riski Azaltım Tekniklerine İlişkin Açıklamalar X. Risk Yönetim Hedef ve Politikaları XI. Kaldıraç Oranına İlişkin Açıklamalar XII. Faaliyet Bölümlerine İlişkin Açıklamalar XIII. Finansal Varlık ve Yükümlülüklerin Gerçeğe Uygun Değer ile Gösterilmesine İlişkin Açıklamalar XIV. Başkalarının Nam ve Hesabına Yapılan İşlemler, İnanca Dayalı İşlemlere İlişkin Açıklamalar BEŞİNCİ BÖLÜM Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar I. Bilançonun Aktif Hesaplarına İlişkin Açıklama ve Dipnotlar II. Bilançonun Pasif Hesaplarına İlişkin Açıklama ve Dipnotlar III. Nazım Hesaplara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar IV. Gelir Tablosuna İlişkin Açıklama ve Dipnotlar V. Özkaynak Değişim Tablosuna İlişkin Açıklama ve Dipnotlar VI. Nakit Akış Tablosuna İlişkin Açıklama ve Dipnotlar VII. Banka’nın Dahil Olduğu Risk Grubuna İlişkin Açıklamalar VIII. Bilanço Sonrası Hususlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar IX. Banka’nın Yurtiçi, Yurtdışı, Kıyı Bankacılığı Bölgelerindeki Şube veya İştirakler ile Yurtdışı Temsilciliklerine İlişkin Açıklamalar Sayfa No 113 122 134 136 137 139 143 150 150 151 154 155 158 160 160 180 188 192 198 199 200 201 202 ALTINCI BÖLÜM Diğer Açıklama ve Dipnotlar I. Banka’nın Derecelendirme Kuruluşlarından Aldığı Kredi Notları ve Bunlara İlişkin Açıklamalar II. Banka’nın Faaliyetlerine İlişkin Diğer Açıklamalar 203 204 YEDİNCİ BÖLÜM Bağımsız Denetim Raporuna İlişkin Açıklamalar I. Bağımsız Denetim Raporuna İlişkin Olarak Açıklanması Gereken Hususlar II. Bağımsız Denetçi Tarafından Hazırlanan Açıklama ve Dipnotlar 204 204 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 83 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) BİRİNCİ BÖLÜM BANKA HAKKINDA GENEL BİLGİLER I. BANKA’NIN KURULUŞ TARİHİ, BAŞLANGIÇ STATÜSÜ, ANILAN STATÜDE MEYDANA GELEN DEĞİŞİKLİKLERİ İHTİVA EDEN TARİHÇESİ Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş.’nin (“Ziraat Bankası” veya “Banka”) temelini 1863 yılında kurulan Memleket Sandıkları oluşturmaktadır. 1883 yılında Memleket Sandıkları’nın yerini Menafi Sandıkları almış ve 1888 yılında da Menafi Sandıkları yeniden organize edilerek Banka, çiftçileri kredilendirmek, faiz karşılığında tevdiat kabulü ve ziraata ilişkin sarraflık ve aracılık işleri yapmak üzere resmen kurulmuştur. Her türlü bankacılık faaliyetlerinde bulunma yetkisine haiz olan Banka’nın hisselerinin tamamı Hazine’ye ait olup, merkezi Ankara’dadır. II. BANKA’NIN SERMAYE YAPISI, YÖNETİM VE DENETİMİNİ DOĞRUDAN VEYA DOLAYLI OLARAK TEK BAŞINA VEYA BİRLİKTE ELİNDE BULUNDURAN ORTAKLARI, VARSA BU HUSUSLARDA YIL İÇİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLER İLE DAHİL OLDUĞU GRUBA İLİŞKİN AÇIKLAMA Banka’nın tek hissedarı T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı (“Hazine”)’dır. 84 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) III. BANKA’NIN, YÖNETİM KURULU BAŞKAN VE ÜYELERİ, DENETİM KOMİTESİ ÜYELERİ İLE GENEL MÜDÜR VE YARDIMCILARININ VARSA BANKA’DA SAHİP OLDUKLARI PAYLARA VE SORUMLULUK ALANLARINA İLİŞKİN AÇIKLAMA İsmi Yönetim Kurulu Üyeleri Muharrem KARSLI Hüseyin AYDIN Yusuf DAĞCAN Cemalettin BAŞLI Fahrettin ÖZDEMİRCİ Feyzi ÇUTUR Metin ÖZDEMİR Mustafa ÇETİN Salim ALKAN Denetim Komitesi Üyeleri Muharrem KARSLI Feyzi ÇUTUR Genel Müdür Yardımcıları Alpaslan ÇAKAR Bilgehan KURU Bülent SUER Peyami Ömer ÖZDİLEK Mehmet Cengiz GÖĞEBAKAN Musa ARDA Ömer Muzaffer BAKTIR Yüksel CESUR Görevi Başkan Genel Müdür ve Üye Başkan Vekili ve Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Perakende Bankacılık Hazine Yönetimi ve Uluslararası Bankacılık Operasyonel İşlemler Finansal Koordinasyon Kredi Politikaları Kredi Tahsis ve Yönetimi Pazarlama İç Sistemler Banka yöneticilerinin Banka’da sahip oldukları pay bulunmamaktadır. IV. BANKA’DA NİTELİKLİ PAY SAHİBİ OLAN KİŞİ VE KURULUŞLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Ad Soyad/Ticaret Unvanı Hazine Pay Tutarları 5.000.000 Pay Oranı % 100 Ödenmiş Paylar 5.000.000 Ödenmemiş Paylar - Banka’nın tek hissedarı Hazine’dir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 85 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) V. BANKA’NIN HİZMET TÜRÜ VE FAALİYET ALANLARINA İLİŞKİN ÖZET BİLGİ Banka’nın faaliyet amacı esas sözleşmesinde mevduat kabulü dahil her türlü bankacılık faaliyetlerinin yürütülmesi olarak saptanmıştır. Banka bu amaçla Bankacılık Kanunu ve diğer mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla Türk parası ve döviz üzerinden her türlü nakdi ve gayrinakdi krediler açmak, yerel ve uluslararası finans piyasalarında kullanılan finansal ürünlerin ihracına, alınmasına, satılmasına aracılık etmek, yatırım bankacılığı işlemleri yapmak, yurtiçi ve yurtdışı vadeli piyasalarda alım ve satım işlemi yapmak, bankalararası para piyasasından, yurtiçi ve yurtdışından fon sağlamak, her türlü sermaye piyasası işlemlerini yapmak, ithalat ve ihracat işlemlerine aracılık etmek, sigorta ve diğer finans kuruluşları acenteliği yapmak, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yurtiçi ve yurtdışında bankaların kurabilecekleri veya ortak olabilecekleri her türlü ortaklığa iştirak etmek ya da bu amaçla yeni ortaklıklar kurmak, her çeşit taşınır ve taşınmaz malları, sınai ve fikri hakları, intifa, irtifak ve üst hakkı gibi sınırlı ayni ve şahsi alacak haklarını iktisap etmek ve iktisap ettiği mal ve hakları satmak, devretmek, bu mal ve haklar üzerinde rehin ve ipotek tesis etmek, tesis edilmiş rehin ve ipotekleri fek etmek gibi her türlü tasarrufi işlemleri yapmak, kira ve satış vaadi sözleşmelerini tapuya şerh etmek gibi her türlü faaliyette bulunur. Banka, 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla, yurt içinde 22 Kurumsal Şube, 80 Girişimci Şube, 83 Girişimci Dinamik Şube, 1.596 Şube ve 5 mobil araç olmak üzere toplam 1.786 Şube (31 Aralık 2014: yurt içinde 24 Kurumsal Şube, 80 Girişimci Şube, 90 Girişimci Dinamik Şube, 1.486 Şube ve 2 mobil araç olmak üzere toplam 1.682 Şube), yurt dışında 22 Şube ve 4 Altşube (ABD’de New York, İngiltere’de Londra, Gürcistan’da Tiflis Şubesi ile Batum Altşubesi, Irak’ta Bağdat ve Erbil, Yunanistan’da Atina, Gümülcine, İskeçe ve Rodos Şubeleri, Bulgaristan’da Sofya Şubesi ile Filibe, Kırcaali ve Varna Altşubeleri, Suudi Arabistan’da Cidde Şubesi, Kosova’da Priştine Şubesi, KKTC’de Lefkoşa, Girne, Güzelyurt, Gazimağusa, Gönyeli, Akdoğan, Yakın Doğu Üniversitesi, Karaoğlanoğlu, Karakum ve İskele Şubeleri) olmak üzere toplam 26 ve genel toplamda 1.812 Şubesinin yanı sıra İran’da Tahran Temsilciliği ile faaliyet göstermektedir. Banka, kredi kartı hamillerine taksit ve puan avantajı sağlamak ve kredi kartlarının Maximum uygulamasına dahil tüm üye işyerlerinde Maximum kredi kartı özellikleri ile kullanılmasına olanaklı hale getirmek amacı ile 22 Ocak 2007 tarihinde T. İş Bankası A.Ş. ile bir anlaşma imzalamıştır. Bu anlaşma ile Ziraat Bankası Maximum üye işyeri kaydetme hakkı elde etmiştir. İki banka arası işlem trafiği Bankalararası Kart Merkezi tarafından yönetilmektedir. Başakkart, tarımsal üretimin finansmanına yönelik kredi hesapları ile vadesiz mevduat hesabının bağlanabildiği bir bankkarttır. Banka, 100 TL’nin altındaki işletme kredilerini ve müşterilerin talebi doğrultusunda tarımsal üretimin finansmanına yönelik kredi limitlerini Başakkart ile ilişkilendirerek kullandırabilmektedir. Başakkart’a bağlı kredi limitlerinin tamamı Başakkart Üye İşyerlerinde Banka’nın POS cihazları aracılığıyla tarımsal girdi (yem, tohum, akaryakıt vb.) alışverişlerinde kullanılabilmektedir. Müşterilerin tercihlerine göre kredi limitlerinin azami %90’ı Banka’nın Şube/ATM’lerinden nakit olarak çekilebilmektedir. Başakkart işlemlerine ait geri ödemeler Banka’nın Şubeleri aracılığı ile yapılabilmektedir. Başakkart ile alınan tarımsal girdi/hizmet bedelleri Banka tarafından belirlenen faizsiz dönemlerin sonuna kadar, faizsiz olarak geri ödenebilmektedir. VI. BANKA İLE BAĞLI ORTAKLIKLARI ARASINDA ÖZKAYNAKLARIN DERHAL TRANSFER EDİLMESİNİN VEYA BORÇLARIN GERİ ÖDENMESİNİN ÖNÜNDE MEVCUT VEYA MUHTEMEL, FİİLİ VEYA HUKUKİ ENGELLER Bulunmamaktadır. 86 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) İKİNCİ BÖLÜM KONSOLİDE OLMAYAN FİNANSAL TABLOLAR I. Konsolide Olmayan Bilanço (Finansal Durum Tablosu) II. Konsolide Olmayan Nazım Hesaplar Tablosu III. Konsolide Olmayan Gelir Tablosu IV. Konsolide Olmayan Özkaynaklarda Muhasebeleştirilen Gelir Gider Kalemlerine İlişkin Tablo V. Konsolide Olmayan Özkaynak Değişim Tablosu VI. Konsolide Olmayan Nakit Akış Tablosu VII. Konsolide Olmayan Kâr Dağıtım Tablosu Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 87 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Bilanço (Finansal Durum Tablosu) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) I. BİLANÇO (FİNANSAL DURUM TABLOSU) Dipnot (Beşinci Bölüm I) AKTİF KALEMLER I. II. 2.1 2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.1.4 2.2 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4 III. IV. 4.1 4.2 4.3 V. 5.1 5.2 5.3 VI. 6.1 6.1.1 6.1.2 6.1.3 6.2 6.3 VII. VIII. 8.1 8.2 IX. 9.1 9.2 9.2.1 9.2.2 X. 10.1 10.2 XI. 11.1 11.2 11.2.1 11.2.2 XII. 12.1 12.2 12.3 12.4 XIII. 13.1 13.2 13.3 XIV. XV. 15.1 15.2 XVI. XVII. 17.1 17.2 XVIII. 18.1 18.2 XIX. NAKİT DEĞERLER VE MERKEZ BANKASI GERÇEĞE UYGUN DEĞER FARKI K/Z’A YANSITILAN FV (Net) Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklar Devlet Borçlanma Senetleri Sermayede Payı Temsil Eden Menkul Değerler Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Diğer Menkul Değerler Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr/Zarara Yansıtılan Olarak Sınıflandırılan FV Devlet Borçlanma Senetleri Sermayede Payı Temsil Eden Menkul Değerler Krediler Diğer Menkul Değerler BANKALAR PARA PİYASALARINDAN ALACAKLAR Bankalararası Para Piyasasından Alacaklar İMKB Takasbank Piyasasından Alacaklar Ters Repo İşlemlerinden Alacaklar SATILMAYA HAZIR FİNANSAL VARLIKLAR (Net) Sermayede Payı Temsil Eden Menkul Değerler Devlet Borçlanma Senetleri Diğer Menkul Değerler KREDİLER VE ALACAKLAR Krediler ve Alacaklar Bankanın Dahil Olduğu Risk Grubuna Kullandırılan Krediler Devlet Borçlanma Senetleri Diğer Takipteki Krediler Özel Karşılıklar (-) FAKTORİNG ALACAKLARI VADEYE KADAR ELDE TUTULACAK YATIRIMLAR (Net) Devlet Borçlanma Senetleri Diğer Menkul Değerler İŞTİRAKLER (Net) Özkaynak Yöntemine Göre Muhasebeleştirilenler Konsolide Edilmeyenler Mali İştirakler Mali Olmayan İştirakler BAĞLI ORTAKLIKLAR (Net) Konsolide Edilmeyen Mali Ortaklıklar Konsolide Edilmeyen Mali Olmayan Ortaklıklar BİRLİKTE KONTROL EDİLEN ORTAKLIKLAR (İŞ ORTAKLIKLARI) (Net) Özkaynak Yöntemine Göre Muhasebeleştirilenler Konsolide Edilmeyenler Mali Ortaklıklar Mali Olmayan Ortaklıklar KİRALAMA İŞLEMLERİNDEN ALACAKLAR Finansal Kiralama Alacakları Faaliyet Kiralaması Alacakları Diğer Kazanılmamış Gelirler (-) RİSKTEN KORUNMA AMAÇLI TÜREV FİNANSAL VARLIKLAR Gerçeğe Uygun Değer Riskinden Korunma Amaçlılar Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlılar Yurtdışındaki Net Yatırım Riskinden Korunma Amaçlılar MADDİ DURAN VARLIKLAR (Net) MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR (Net) Şerefiye Diğer YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER (Net) VERGİ VARLIĞI Cari Vergi Varlığı Ertelenmiş Vergi Varlığı SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN VE DURDURULAN FAALİYETLERE İLİŞKİN DURAN VARLIKLAR (Net) Satış Amaçlı Durdurulan Faaliyetlere İlişkin DİĞER AKTİFLER AKTİF TOPLAMI (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) (11) (14) (15) (12) (16) (13) (17) TP Cari Dönem (31/12/2015) YP Toplam TP 4.072.948 662.198 662.198 12.238 649.960 735.999 42.207.247 103.528 42.100.780 2.939 141.002.935 140.133.474 100.929 140.032.545 3.129.081 2.259.620 4.538.342 4.504.483 33.859 94.912 94.912 88.846 6.066 1.157.477 1.151.240 6.237 32.463.015 282.701 282.701 4.377 278.324 3.710.793 11.575.061 500.214 11.004.930 69.917 45.809.916 45.809.385 755.369 45.054.016 11.443 10.912 5.605.800 5.594.461 11.339 1.291.703 1.291.703 - 36.535.963 944.899 944.899 16.615 928.284 4.446.792 53.782.308 603.742 53.105.710 72.856 186.812.851 185.942.859 856.298 185.086.561 3.140.524 2.270.532 10.144.142 10.098.944 45.198 94.912 94.912 88.846 6.066 2.449.180 2.442.943 6.237 2.773.721 275.730 275.730 10.168 265.562 510.164 45.767.453 131.802 45.620.600 15.051 110.379.211 109.594.502 46.385 109.548.117 2.709.827 1.925.118 4.927.297 4.916.189 11.108 94.912 94.912 88.846 6.066 482.478 476.241 6.237 27.375.262 35.012 35.012 3.998 31.014 1.680.877 8.463.400 314.208 8.013.570 135.622 31.535.451 31.535.409 701.738 30.833.671 7.093 7.051 5.093.759 5.093.120 639 977.494 977.494 - 30.148.983 310.742 310.742 14.166 296.576 2.191.041 54.230.853 446.010 53.634.170 150.673 141.914.662 141.129.911 748.123 140.381.788 2.716.920 1.932.169 10.021.056 10.009.309 11.747 94.912 94.912 88.846 6.066 1.459.972 1.453.735 6.237 4.830.792 207.761 207.761 262.631 901 261.730 240.606 240.606 1.266.086 111.274 111.274 111.274 10.846 3.750 3.750 703.533 111.274 111.274 111.274 4.841.638 211.511 211.511 262.631 901 261.730 240.606 240.606 1.969.619 4.677.693 181.843 181.843 221.479 656 220.823 173.255 173.255 1.303.761 76.401 76.401 76.401 5.921 3.223 3.223 584.514 76.401 76.401 76.401 4.683.614 185.066 185.066 221.479 656 220.823 173.255 173.255 1.888.275 101.568.392 302.848.326 171.768.997 75.831.314 247.600.311 201.279.934 İlişikteki açıklama ve dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 88 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Önceki Dönem (31/12/2014) YP Toplam Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Bilanço (Finansal Durum Tablosu) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) I. BİLANÇO (FİNANSAL DURUM TABLOSU) Dipnot (Beşinci Bölüm II) PASİF KALEMLER I. 1.1 1.2 II. III. IV. 4.1 4.2 4.3 V. 5.1 5.2 5.3 VI. 6.1 6.2 VII. VIII. IX. X. 10.1 10.2 10.3 10.4 XI. 11.1 11.2 11.3 XII. 12.1 12.2 12.3 12.4 12.5 XIII. 13.1 13.2 XIV. 14.1 14.2 XV. XVI. 16.1 16.2 16.2.1 16.2.2 16.2.3 16.2.4 16.2.5 16.2.6 16.2.7 16.2.8 16.2.9 16.2.10 16.3 16.3.1 16.3.2 16.3.3 16.3.4 16.4 16.4.1 16.4.2 MEVDUAT Bankanın Dahil Olduğu Risk Grubunun Mevduatı Diğer ALIM SATIM AMAÇLI TÜREV FİNANSAL BORÇLAR ALINAN KREDİLER PARA PİYASALARINA BORÇLAR Bankalararası Para Piyasalarına Borçlar İMKB Takasbank Piyasasına Borçlar Repo İşlemlerinden Sağlanan Fonlar İHRAÇ EDİLEN MENKUL KIYMETLER (Net) Bonolar Varlığa Dayalı Menkul Kıymetler Tahviller FONLAR Müstakriz Fonları Diğer MUHTELİF BORÇLAR DİĞER YABANCI KAYNAKLAR FAKTORİNG BORÇLARI KİRALAMA İŞLEMLERİNDEN BORÇLAR Finansal Kiralama Borçları Faaliyet Kiralaması Borçları Diğer Ertelenmiş Finansal Kiralama Giderleri (-) RİSKTEN KORUNMA AMAÇLI TÜREV FİNANSAL BORÇLAR Gerçeğe Uygun Değer Riskinden Korunma Amaçlılar Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlılar Yurtdışındaki Net Yatırım Riskinden Korunma Amaçlılar KARŞILIKLAR Genel Karşılıklar Yeniden Yapılanma Karşılığı Çalışan Hakları Karşılığı Sigorta Teknik Karşılıkları (Net) Diğer Karşılıklar VERGİ BORCU Cari Vergi Borcu Ertelenmiş Vergi Borcu SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN VE DURDURULAN FAALİYETLERE İLİŞKİN DURAN VARLIK BORÇLARI (Net) Satış Amaçlı Durdurulan Faaliyetlere İlişkin SERMAYE BENZERİ KREDİLER ÖZKAYNAKLAR Ödenmiş Sermaye Sermaye Yedekleri Hisse Senedi İhraç Primleri Hisse Senedi İptal Kârları Menkul Değerler Değerleme Farkları Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Farkları Maddi Olmayan Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Farkları Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Yeniden Değerleme Farkları İştirakler, Bağlı Ort. ve Birlikte Kontrol Edilen Ort. (İş Ort.) Bedelsiz Hisse Senetleri Riskten Korunma Fonları (Etkin kısım) Satış Amaçlı Elde Tutulan ve Durdurulan Faaliyetlere İlişkin Duran Varlıkların Birikmiş Değerleme Farkları Diğer Sermaye Yedekleri Kâr Yedekleri Yasal Yedekler Statü Yedekleri Olağanüstü Yedekler Diğer Kâr Yedekleri Kâr veya Zarar Geçmiş Yıllar Kâr/Zararı Dönem Net Kâr/Zararı PASİF TOPLAMI (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) (11) Cari Dönem (31/12/2015) TP YP 120.592.405 378.896 120.213.509 30.655 1.392.459 28.340.963 1.100.000 27.240.963 2.199.333 2.199.333 5.931.129 5.931.129 1.477.006 2.044.873 - Toplam Önceki Dönem (31/12/2014) TP YP Toplam 5.125.958 2.833.693 851.869 1.440.396 776.453 776.453 30.865.420 5.000.000 2.537.588 (1.001.889) 3.607.167 17.388 (85.078) 18.005.564 2.920.983 13.659.246 1.425.335 5.322.268 159.798 5.162.470 65.877.030 186.469.435 107.593.086 175.066 553.962 40.127 65.701.964 185.915.473 107.552.959 261.616 292.271 18.806 18.150.189 19.542.648 1.149.257 14.744.813 43.085.776 16.310.776 1.100.000 14.744.813 41.985.776 16.310.776 3.088.273 5.287.606 1.563.102 756.233 2.955.566 1.563.102 2.332.040 2.332.040 5.931.129 5.426.448 5.931.129 5.426.448 843.177 2.320.183 1.214.414 389.249 2.434.122 1.737.591 686 686 699 699 13 13 34.938 5.160.896 4.719.883 10.491 2.844.184 2.304.896 851.869 816.564 24.447 1.464.843 1.598.423 852 777.305 825.874 852 777.305 825.874 680.849 31.546.269 27.422.276 5.000.000 2.500.000 680.849 3.218.437 5.184.311 680.849 (321.040) 1.060.245 3.607.167 3.634.310 17.388 17.388 (85.078) 472.368 18.005.564 15.527.658 2.920.983 2.725.124 13.659.246 11.880.556 1.425.335 921.978 5.322.268 4.210.307 159.798 159.798 5.162.470 4.050.509 45.662.162 371.049 45.291.113 376.778 13.458.450 15.470.300 15.470.300 2.655.704 783.430 1.872.274 532.089 305.622 1.389 1.425 36 37.954 6.685 31.269 462 462 1.117.888 1.117.888 1.117.888 - 153.255.248 411.176 152.844.072 395.584 14.607.707 31.781.076 31.781.076 4.218.806 2.346.532 1.872.274 5.426.448 5.426.448 1.746.503 2.043.213 1.389 1.425 36 4.757.837 2.311.581 816.564 1.629.692 826.336 826.336 28.540.164 2.500.000 6.302.199 2.178.133 3.634.310 17.388 472.368 15.527.658 2.725.124 11.880.556 921.978 4.210.307 159.798 4.050.509 198.776.654 104.071.672 302.848.326 79.618.798 247.600.311 167.981.513 İlişikteki açıklama ve dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 89 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Nazım Hesaplar Tablosu (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) II. NAZIM HESAPLAR TABLOSU Dipnot Cari Dönem (31/12/2015) (Beşinci Bölüm III) A BİLANÇO DIŞI YÜKÜMLÜLÜKLER (I+II+III) (1),(3) TP Önceki Dönem (31/12/2014) YP Toplam TP YP Toplam 38.810.504 98.624.231 137.434.735 64.836.961 118.824.939 183.661.900 19.707.145 40.579.030 60.286.175 13.898.227 27.139.272 41.037.499 19.606.622 29.635.315 49.241.937 13.812.313 18.048.875 31.861.188 1.181.920 5.635.033 6.816.953 910.333 2.860.858 3.771.191 16.927.658 23.740.445 40.668.103 12.183.495 14.931.500 27.114.995 I. GARANTİ VE KEFALETLER 1.1 Teminat Mektupları 1.1.1 Devlet İhale Kanunu Kapsamına Girenler 1.1.2 Dış Ticaret İşlemleri Dolayısıyla Verilenler 1.1.3 Diğer Teminat Mektupları 1.497.044 259.837 1.756.881 718.485 256.517 975.002 1.2 Banka Kredileri 12.965 4.178.340 4.191.305 21.260 3.565.824 3.587.084 1.2.1 İthalat Kabul Kredileri 12.965 4.173.792 4.186.757 21.260 3.562.096 3.583.356 1.2.2 Diğer Banka Kabulleri - 4.548 4.548 - 3.728 3.728 1.3 Akreditifler 87.558 6.765.375 6.852.933 64.654 5.524.573 5.589.227 1.3.1 Belgeli Akreditifler 87.558 6.728.524 6.816.082 64.654 5.365.487 5.430.141 1.3.2 Diğer Akreditifler - 36.851 36.851 - 159.086 159.086 1.4 Garanti Verilen Prefinansmanlar - - - - - - 1.5 Cirolar - - - - - - 1.5.1 T.C. Merkez Bankasına Cirolar - - - - - - 1.5.2 Diğer Cirolar - - - - - - 1.6 Menkul Kıy. İh. Satın Alma Garantilerimizden - - - - - - 1.7 Faktoring Garantilerinden - - - - - - 1.8 Diğer Garantilerimizden - - - - - - 1.9 Diğer Kefaletlerimizden - - - - - - II. TAAHHÜTLER 15.984.047 3.614.654 19.598.701 48.069.144 48.516.112 96.585.256 2.1 Cayılamaz Taahhütler 15.984.035 3.609.756 19.593.791 14.616.463 6.068.659 20.685.122 2.1.1 Vadeli, Aktif Değerler Alım-Satım Taahhütleri 153.461 1.695.131 1.848.592 114.630 4.410.506 4.525.136 2.1.2 Vadeli, Mevduat Alım-Satım Taahhütleri - - - - - - 2.1.3 İştir. ve Bağ. Ort. Ser. İşt. Taahhütleri - - - - - - 2.1.4 Kul. Gar. Kredi Tahsis Taahhütleri 2.693.280 112.533 2.805.813 2.120.280 146.672 2.266.952 2.1.5 Men. Kıy. İhr. Aracılık Taahhütleri - - - - - - 2.1.6 Zorunlu Karşılık Ödeme Taahhüdü - - - - - - 2.1.7 Çekler İçin Ödeme Taahhütlerimiz 3.076.439 - 3.076.439 2.737.371 - 2.737.371 2.1.8 İhracat Taahhütlerinden Kaynaklanan Vergi ve Fon Yükümlülükleri 2.1.9 Kredi Kartı Harcama Limit Taahhütleri 2.1.10 Kredi Kartları ve Bankacılık Hizmetlerine İlişkin Promosyon Uyg. Taah. 2.1.11 Açığa Menkul Kıymet Satış Taahhütlerinden Alacaklar 2.1.12 Açığa Menkul Kıymet Satış Taahhütlerinden Borçlar 2.1.13 Diğer Cayılamaz Taahhütler 2.2 Cayılabilir Taahhütler 2.2.1 Cayılabilir Kredi Tahsis Taahhütleri 2.2.2 Diğer Cayılabilir Taahhütler III. TÜREV FİNANSAL ARAÇLAR 3.1 3.1.1 (1),(3) - - - - - - 7.130.144 - 7.130.144 7.160.308 - 7.160.308 20.185 - 20.185 17.011 - 17.011 - - - - - - - - - - - - 2.910.526 1.802.092 4.712.618 2.466.863 1.511.481 3.978.344 12 4.898 4.910 33.452.681 42.447.453 75.900.134 - 4.898 4.898 33.452.669 42.447.453 75.900.122 12 - 12 12 - 12 3.119.312 54.430.547 57.549.859 2.869.590 43.169.555 46.039.145 Riskten Korunma Amaçlı Türev Finansal Araçlar - - - - - - Gerçeğe Uygun Değer Riskinden Korunma Amaçlı İşlemler - - - - - - 3.1.2 Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlı İşlemler - - - - - - 3.1.3 Yurtdışındaki Net Yatırım Riskinden Korunma Amaçlı İşlemler - - - - - - (2) İlişikteki açıklama ve dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 90 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Nazım Hesaplar Tablosu (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) II. NAZIM HESAPLAR TABLOSU Dipnot Cari Dönem (31/12/2015) (Beşinci Bölüm III) 3.2 Alım Satım Amaçlı İşlemler 3.2.1 Vadeli Döviz Alım-Satım İşlemleri 3.2.1.1 Önceki Dönem (31/12/2014) TP YP Toplam TP YP Toplam 3.119.312 54.430.547 57.549.859 2.869.590 43.169.555 46.039.145 1.332.892 4.096.601 5.429.493 286.378 1.637.583 1.923.961 Vadeli Döviz Alım İşlemleri 642.706 2.072.867 2.715.573 143.281 820.042 963.323 3.2.1.2 Vadeli Döviz Satım İşlemleri 690.186 2.023.734 2.713.920 143.097 817.541 960.638 3.2.2 Para ve Faiz Swap İşlemleri 1.773.374 50.290.572 52.063.946 2.567.412 41.510.010 44.077.422 3.2.2.1 Swap Para Alım İşlemleri 436.624 22.770.642 23.207.266 - 21.988.978 21.988.978 1.336.750 21.284.304 22.621.054 2.567.412 19.521.032 22.088.444 3.2.2.3 Swap Faiz Alım İşlemleri - 3.117.813 3.117.813 - - - 3.2.2.4 Swap Faiz Satım İşlemleri - 3.117.813 3.117.813 - - - 13.046 43.374 56.420 15.800 21.962 37.762 6.523 21.687 28.210 7.900 10.981 18.881 6.523 21.687 28.210 7.900 10.981 18.881 3.2.3.3 Faiz Alım Opsiyonları - - - - - - 3.2.3.4 Faiz Satım Opsiyonları - - - - - - 3.2.3.5 Menkul Değerler Alım Opsiyonları - - - - - - 3.2.3.6 Menkul Değerler Satım Opsiyonları - - - - - - 3.2.4 Futures Para İşlemleri - - - - - - 3.2.4.1 Futures Para Alım İşlemleri - - - - - - 3.2.4.2 Futures Para Satım İşlemleri - - - - - - 3.2.5 Futures Faiz Alım-Satım İşlemleri - - - - - - 3.2.5.1 Futures Faiz Alım İşlemleri - - - - - - 3.2.5.2 Futures Faiz Satım İşlemleri - - - - - - 3.2.6 Diğer - - - - - - B. EMANET VE REHİNLİ KIYMETLER (IV+V+VI) 645.572.139 98.062.897 743.635.036 467.636.468 74.910.665 542.547.133 IV. EMANET KIYMETLER 87.769.019 11.281.019 99.050.038 67.199.141 8.405.823 75.604.964 4.1 Müşteri Fon ve Portföy Mevcutları - - - - - - 4.2 Emanete Alınan Menkul Değerler 30.615.944 4.389.662 35.005.606 26.678.975 3.195.814 29.874.789 4.3 Tahsile Alınan Çekler 4.576.100 342.690 4.918.790 3.025.848 170.446 3.196.294 4.4 Tahsile Alınan Ticari Senetler 4.782.653 309.103 5.091.756 4.761.985 225.708 4.987.693 4.5 Tahsile Alınan Diğer Kıymetler 8.934 - 8.934 8.664 - 8.664 4.6 İhracına Aracı Olunan Kıymetler 44.389.111 - 44.389.111 32.504.064 - 32.504.064 4.7 Diğer Emanet Kıymetler 3.394.628 6.239.564 9.634.192 217.956 4.813.855 5.031.811 4.8 Emanet Kıymet Alanlar 1.649 - 1.649 1.649 - 1.649 V. REHİNLİ KIYMETLER 557.200.217 85.495.840 642.696.057 400.406.085 65.902.136 466.308.221 5.1 Menkul Kıymetler 907.730 28.100 935.830 961.803 23.822 985.625 5.2 Teminat Senetleri 13.208.506 808.101 14.016.607 11.659.528 735.362 12.394.890 5.3 Emtia 1.072.015 18.248 1.090.263 1.175.668 20.477 1.196.145 5.4 Varant - - - - - - 5.5 Gayrimenkul 495.609.918 65.182.872 560.792.790 352.218.251 49.849.878 402.068.129 5.6 Diğer Rehinli Kıymetler 46.396.839 19.447.947 65.844.786 34.385.626 15.263.897 49.649.523 5.7 Rehinli Kıymet Alanlar 5.209 10.572 15.781 5.209 8.700 13.909 VI. KABUL EDİLEN AVALLER VE KEFALETLER 602.903 1.286.038 1.888.941 31.242 602.706 633.948 BİLANÇO DIŞI HESAPLAR TOPLAMI (A+B) 684.382.643 196.687.128 881.069.771 532.473.429 193.735.604 726.209.033 3.2.2.2 Swap Para Satım İşlemleri 3.2.3 Para, Faiz ve Menkul Değer Opsiyonları 3.2.3.1 Para Alım Opsiyonları 3.2.3.2 Para Satım Opsiyonları İlişikteki açıklama ve dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 91 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Olmayan Gelir Tablosu (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) III. GELİR TABLOSU I. 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.5.1 1.5.2 1.5.3 1.5.4 1.6 1.7 II. 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 III. IV. 4.1 4.1.1 4.1.2 4.2 4.2.1 4.2.2 V. VI. 6.1 6.2 6.3 VII. VIII. IX. X. XI. XII. XIII. XIV. XV. XVI. 16.1 16.2 XVII. XVIII. 18.1 18.2 18.3 XIX. 19.1 19.2 19.3 XX. XXI. 21.1 21.2 XXII. XXIII. GELİR VE GİDER KALEMLERİ FAİZ GELİRLERİ Kredilerden Alınan Faizler Zorunlu Karşılıklardan Alınan Faizler Bankalardan Alınan Faizler Para Piyasası İşlemlerinden Alınan Faizler Menkul Değerlerden Alınan Faizler Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklardan Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr/Zarara Yansıtılan Olarak Sınıflandırılan FV Satılmaya Hazır Finansal Varlıklardan Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlardan Finansal Kiralama Gelirleri Diğer Faiz Gelirleri FAİZ GİDERLERİ Mevduata Verilen Faizler Kullanılan Kredilere Verilen Faizler Para Piyasası İşlemlerine Verilen Faizler İhraç Edilen Menkul Kıymetlere Verilen Faizler Diğer Faiz Giderleri NET FAİZ GELİRİ/GİDERİ (I - II) NET ÜCRET VE KOMİSYON GELİRLERİ/GİDERLERİ Alınan Ücret ve Komisyonlar Gayri Nakdi Kredilerden Diğer Verilen Ücret ve Komisyonlar Gayri Nakdi Kredilere Diğer TEMETTÜ GELİRLERİ TİCARİ KÂR/ZARAR (Net) Sermaye Piyasası İşlemleri Kârı/Zararı Türev Finansal İşlemlerden Kâr/Zarar Kambiyo İşlemleri Kârı/Zararı DİĞER FAALİYET GELİRLERİ FAALİYET GELİRLERİ/GİDERLERİ TOPLAMI (III+IV+V+VI+VII) KREDİ VE DİĞER ALACAKLAR DEĞER DÜŞÜŞ KARŞILIĞI (-) DİĞER FAALİYET GİDERLERİ (-) NET FAALİYET KÂRI/ZARARI (VIII-IX-X) BİRLEŞME İŞLEMİ SONRASINDA GELİR OLARAK KAYDEDİLEN FAZLALIK TUTARI ÖZKAYNAK YÖNTEMİ UYGULANAN ORTAKLIKLARDAN KÂR/ZARAR NET PARASAL POZİSYON KÂRI/ZARARI SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ ÖNCESİ K/Z (XI+...+XIV) SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ KARŞILIĞI (±) Cari Vergi Karşılığı Ertelenmiş Vergi Karşılığı SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER DÖNEM NET K/Z (XV±XVI) DURDURULAN FAALİYETLERDEN GELİRLER Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlık Gelirleri İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ort.) Satış Kârları Diğer Durdurulan Faaliyet Gelirleri DURDURULAN FAALİYETLERDEN GİDERLER (-) Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlık Giderleri İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ort.) Satış Zararları Diğer Durdurulan Faaliyet Giderleri DURDURULAN FAALİYETLER VERGİ ÖNCESİ K/Z (XVIII-XIX) DURDURULAN FAALİYETLER VERGİ KARŞILIĞI (±) Cari Vergi Karşılığı Ertelenmiş Vergi Karşılığı DURDURULAN FAALİYETLER DÖNEM NET K/Z (XX±XXI) NET DÖNEM KÂRI/ZARARI (XVII+XXII) Hisse Başına Kâr/Zarar Dipnot (Beşinci Bölüm IV) (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) (11) (12) İlişikteki açıklama ve dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 92 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Cari Dönem 1/1-31/12/2015 22.050.495 16.676.949 59.963 66.961 8 5.197.221 1.551 4.417.016 778.654 49.393 11.541.569 8.668.465 403.341 2.127.843 281.151 60.769 10.508.926 1.300.081 1.636.694 242.486 1.394.208 336.613 204 336.409 213.056 (165.539) 76.423 (1.245.827) 1.003.865 1.339.895 13.196.419 1.420.554 5.208.242 6.567.623 6.567.623 (1.405.153) (821.329) (583.824) 5.162.470 5.162.470 1,049 Önceki Dönem 1/1-31/12/2014 18.165.007 12.754.847 4.531 58.405 8 5.333.024 2.403 4.299.242 1.031.379 14.192 9.558.161 7.512.243 270.463 1.527.007 197.882 50.566 8.606.846 1.077.115 1.356.514 166.197 1.190.317 279.399 111 279.288 191.840 (69.960) 71.482 (1.591.702) 1.450.260 911.050 10.716.891 1.443.194 4.094.964 5.178.733 5.178.733 (1.128.224) (1.631.582) 503.358 4.050.509 4.050.509 0,937 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Olmayan Özkaynaklarda Muhasebeleştirilen Gelir Gider Kalemlerine İlişkin Tablo (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) IV. ÖZKAYNAKLARDA MUHASEBELEŞTİRİLEN GELİR GİDER KALEMLERİNE İLİŞKİN TABLO ÖZKAYNAKLARDA MUHASEBELEŞTİRİLEN GELİR GİDER KALEMLERİ I. MENKUL DEĞERLER DEĞERLEME FARKLARINA SATILMAYA HAZIR FİNANSAL VARLIKLARDAN EKLENEN II. MADDİ DURAN VARLIKLAR YENİDEN DEĞERLEME FARKLARI III. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR YENİDEN DEĞERLEME FARKLARI IV. YABANCI PARA İŞLEMLER İÇİN KUR ÇEVRİM FARKLARI V. NAKİT AKIŞ RİSKİNDEN KORUNMA AMAÇLI TÜREV FİNANSAL VARLIKLARA İLİŞKİN KÂR/ZARAR (Gerçeğe Uygun Değer Değişikliklerinin Etkin Kısmı) VI. YURTDIŞINDAKİ NET YATIRIM RİSKİNDEN KORUNMA AMAÇLI TÜREV FİNANSAL VARLIKLARA İLİŞKİN KÂR/ZARAR (Gerçeğe Uygun Değer Değişikliklerinin Etkin Kısmı) VII. MUHASEBE POLİTİKASINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER İLE HATALARIN DÜZELTİLMESİNİN ETKİSİ VIII. TMS UYARINCA ÖZKAYNAKLARDA MUHASEBELEŞTİRİLEN DİĞER GELİR GİDER UNSURLARI IX. DEĞERLEME FARKLARINA AİT ERTELENMİŞ VERGİ X. DOĞRUDAN ÖZKAYNAK ALTINDA MUHASEBELEŞTİRİLEN NET GELİR/GİDER (I+II+...+IX) XI. DÖNEM KÂRI/ZARARI 11.1 Menkul Değerlerin Gerçeğe Uygun Değerindeki Net Değişme (Kâr-Zarara Transfer) 11.2 Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlı Türev Finansal Varlıklardan Yeniden Sınıflandırılan ve Gelir Tablosunda Gösterilen Kısım 11.3 Yurtdışındaki Net Yatırım Riskinden Korunma Amaçlı Yeniden Sınıflandırılan ve Gelir Tablosunda Gösterilen Kısım 11.4 Diğer XII. DÖNEME İLİŞKİN MUHASEBELEŞTİRİLEN TOPLAM KÂR/ZARAR (X±XI) Cari Dönem (31/12/2015) Önceki Dönem (31/12/2014) (3.278.164) (27.143) 157.751 3.231.049 3.634.310 179.696 - - - - - (17.455) 624.731 (29.356) (616.117) (2.540.280) 5.162.470 6.399.582 4.050.509 76.423 74.969 - - 5.086.047 2.622.190 3.975.540 10.450.091 İlişikteki açıklama ve dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 93 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2014 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Özkaynak Değişim Tablosu (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) V. ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU Dipnot (Beşinci Bölüm V) 31 Aralık 2014 Öd. Sermaye Enflasyon Hisse Hisse Senedi Ödenmiş Düzeltme Senedi İhraç İptal Sermaye Farkı Primleri Kârları Yasal Yedek Akçeler I. Önceki Dönem Sonu Bakiyesi 2.500.000 543.482 - - 2.541.114 Dönem İçindeki Değişimler II. Birleşmeden Kaynaklanan Artış/Azalış - - - - - III. Menkul Değerler Değerleme Farkları - - - - - IV. Riskten Korunma Fonları (Etkin kısım) - - - - - 4.1 Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlı - - - - - 4.2 Yurtdışındaki Net Yatırım Riskinden Korunma Amaçlı - - - - - V. Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Farkları - - - - - VI. Maddi Olmayan Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Farkları - - - - - VII. İştirakler, Bağlı Ort. ve Birlikte Kontrol Edilen Ort. (İş Ort.) Bedelsiz HS - - - - - VIII. Kur Farkları - - - - - IX. Varlıkların Elden Çıkarılmasından Kaynaklanan Değişiklik - - - - - X. Varlıkların Yeniden Sınıflandırılmasından Kaynaklanan Değişiklik - - - - - XI. İştirak Özkaynağındaki Değişikliklerin Banka Özkaynağına Etkisi - - - - - XII. Sermaye Artırımı - - - - - 12.1 Nakden - - - - - 12.2 İç Kaynaklardan - - - - - XIII. Hisse Senedi İhraç Primleri - - - - - XIV. Hisse Senedi İptal Kârları - - - - - XV. Ödenmiş Sermaye Enflasyon Düzeltme Farkı - - - - - XVI. Diğer - - - - - XVII. Dönem Net Kârı veya Zararı - - - - - XVIII. Kâr Dağıtımı - - - - 184.010 18.1 Dağıtılan Temettü - - - - - 18.2 Yedeklere Aktarılan Tutarlar - - - - 184.010 18.3 Diğer - - - - - 2.500.000 543.482 - - 2.725.124 Dönem Sonu Bakiyesi (I+II+III+……+XVI+XVII+XVIII) İlişikteki açıklama ve dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 94 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Maddi ve Maddi Satış A./ Olmayan Ortaklıklardan Riskten Durdurulan Duran Bedelsiz Hisse Korunma F.İlişkin Dur. Varlık YDF Senetleri Fonları V. Bir. Değ. F. Statü Yedekleri Olağanüstü Yedek Akçe Diğer Yedekler Dönem Net Kârı/ (Zararı) Geçmiş Dönem Kârı/ (Zararı) - 9.011.091 905.677 - 3.489.872 - - - - - - - - - - - - - - - - 2.640.382 - - - - 2.640.382 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 3.634.310 - - - 3.634.310 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 179.696 - - - - 179.696 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - (54.813) - 7 - - - - - (54.806) - 4.050.509 Menkul Değer. Değerleme Farkı (641.945) - 17.388 - - Toplam Özkaynak 18.366.679 - - - - - - - - 4.050.509 - 2.869.465 - - (3.330.081) - - - - - (276.606) - - - - (276.606) - - - - - (276.606) - 2.869.465 - - (3.053.475) - - - - - - - - - - - - - - - - - - 11.880.556 850.864 4.050.509 159.798 2.178.133 3.634.310 17.388 - - 28.540.164 İlişikteki açıklama ve dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 95 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Özkaynak Değişim Tablosu (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) V. ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU Dipnot (Beşinci Bölüm V) 31 Aralık 2015 Öd. Sermaye Enflasyon Hisse Hisse Senedi Ödenmiş Düzeltme Senedi İhraç İptal Sermaye Farkı Primleri Kârları Yasal Yedek Akçeler I. Önceki Dönem Sonu Bakiyesi 2.500.000 543.482 - - 2.725.124 Dönem İçindeki Değişimler II. Birleşmeden Kaynaklanan Artış/Azalış - - - - - III. Menkul Değerler Değerleme Farkları - - - - - IV. Riskten Korunma Fonları (Etkin kısım) - - - - - 4.1 Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlı - - - - - 4.2 Yurtdışındaki Net Yatırım Riskinden Korunma Amaçlı - - - - - V. Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Farkları - - - - - VI. Maddi Olmayan Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Farkları - - - - - VII. İştirakler, Bağlı Ort. ve Birlikte Kontrol Edilen Ort. (İş Ort.) Bedelsiz HS - - - - - VIII. Kur Farkları - - - - - IX. Varlıkların Elden Çıkarılmasından Kaynaklanan Değişiklik - - - - - X. Varlıkların Yeniden Sınıflandırılmasından Kaynaklanan Değişiklik - - - - - XI. İştirak Özkaynağındaki Değişikliklerin Banka Özkaynağına Etkisi XII. Sermaye Artırımı 12.1 Nakden 12.2 İç Kaynaklardan XIII. - - - - - 2.500.000 (543.482) - - - 675.000 - - - - 1.825.000 (543.482) - - - Hisse Senedi İhraç Primleri - - - - - XIV. Hisse Senedi İptal Kârları - - - - - XV. Ödenmiş Sermaye Enflasyon Düzeltme Farkı - - - - - XVI. Diğer - - - - - XVII. Dönem Net Kârı veya Zararı - - - - - XVIII. Kâr Dağıtımı - - - - 195.859 18.1 Dağıtılan Temettü - - - - - 18.2 Yedeklere Aktarılan Tutarlar - - - - 195.859 18.3 Diğer - - - - - 5.000.000 - - - 2.920.983 Dönem Sonu Bakiyesi (I+II+III+……+XVI+XVII+XVIII) İlişikteki açıklama ve dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 96 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Olağanüstü Statü Yedek Yedekleri Akçe Dönem Diğer Net Kârı/ Yedekler (Zararı) Geçmiş Dönem Kârı/ (Zararı) Menkul Değer. Değerleme Farkı Maddi ve Maddi Olmayan Ortaklıklardan Duran Bedelsiz Hisse Varlık YDF Senetleri Satış A./ Riskten Durdurulan Korunma F.İlişkin Dur. Fonları V. Bir. Değ. F. Toplam Özkaynak - 11.880.556 850.864 - 4.210.307 2.178.133 3.634.310 17.388 - - 28.540.164 - - - - - - - - - - - - - - - - (2.656.924) - - - - (2.656.924) - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - (27.143) - - - (27.143) - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 157.751 - - - - 157.751 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - (1.281.518) - - - - - - - - 675.000 - - - - - - - - - - 675.000 - (1.281.518) - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - (13.964) - - - - - - - (13.964) - 5.162.470 - - - 3.060.208 503.357 - - - - - - 5.162.470 - (4.050.509) - - - - - (291.085) - - - - (291.085) - - - - - (291.085) - 3.060.208 503.357 - (3.759.424) - - - - - - - - - - - - - - - - - 13.659.246 1.340.257 5.162.470 159.798 (321.040) 3.607.167 17.388 - - 31.546.269 - İlişikteki açıklama ve dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 97 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Nakit Akış Tablosu (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) VI. NAKİT AKIŞ TABLOSU Dipnot (Beşinci Bölüm VI) A. BANKACILIK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN NAKİT AKIMLARI 1.1 Bankacılık Faaliyet Konusu Aktif ve Pasiflerdeki Değişim Öncesi Faaliyet Kârı 1.1.1 1.1.2 1.1.3 1.1.4 1.1.5 1.1.6 1.1.7 1.1.8 1.1.9 Alınan Faizler Ödenen Faizler Alınan Temettüler Alınan Ücret ve Komisyonlar Elde Edilen Diğer Kazançlar Zarar Olarak Muhasebeleştirilen Donuk Alacaklardan Tahsilatlar Personele ve Hizmet Tedarik Edenlere Yapılan Nakit Ödemeler Ödenen Vergiler Diğer 1.2 Bankacılık Faaliyetleri Konusu Aktif ve Pasiflerdeki Değişim 1.2.1 1.2.2 1.2.3 1.2.4 1.2.5 1.2.6 1.2.7 1.2.8 1.2.9 1.2.10 Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklardaki Net (Artış)/Azalış Gerçeğe Uygun Değer Farkı K/Z’a Yansıtılan Olarak Sınıflandırılan FV’larda Net (Artış)/Azalış Bankalar Hesabındaki Net (Artış)/Azalış Kredilerdeki Net (Artış)/Azalış Diğer Aktiflerde Net (Artış)/Azalış Bankaların Mevduatlarında Net Artış/(Azalış) Diğer Mevduatlarda Net Artış/(Azalış) Alınan Kredilerdeki Net Artış/(Azalış) Vadesi Gelmiş Borçlarda Net Artış/(Azalış) Diğer Borçlarda Net Artış/(Azalış) I. Bankacılık Faaliyetlerinden Kaynaklanan Net Nakit Akımı B. YATIRIM FAALİYETLERİNE İLİŞKİN NAKİT AKIMLARI II. Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan Net Nakit Akımı 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 İktisap Edilen İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Elden Çıkarılan İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Satın Alınan Menkuller ve Gayrimenkuller Elden Çıkarılan Menkul ve Gayrimenkuller Elde Edilen Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Elden Çıkarılan Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Satın Alınan Yatırım Amaçlı Menkul Değerler Satılan Yatırım Amaçlı Menkul Değerler Diğer C. FİNANSMAN FAALİYETLERİNE İLİŞKİN NAKİT AKIMLARI III. Finansman Faaliyetlerinden Sağlanan Net Nakit 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 Krediler ve İhraç Edilen Menkul Değerlerden Sağlanan Nakit Krediler ve İhraç Edilen Menkul Değerlerden Kaynaklanan Nakit Çıkışı İhraç Edilen Sermaye Araçları Temettü Ödemeleri Finansal Kiralamaya İlişkin Ödemeler Diğer IV. Döviz Kurundaki Değişimin Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlıklar Üzerindeki Etkisi V. Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlıklardaki Net (Azalış)/Artış (I+II+III+IV) VI. Dönem Başındaki Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlıklar (1) VII. Dönem Sonundaki Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlıklar (1) (1) İlişikteki açıklama ve dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 98 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Cari Dönem 1/1-31/12/2015 Önceki Dönem 1/1-31/12/2014 5.395.793 20.944.150 (9.420.130) 185.475 1.634.368 436.439 1.671.510 (2.065.716) (1.278.128) (6.712.175) 226.160 (2.512) (6.091.291) (44.196.157) (252.980) 7.254.219 37.132.471 4.913.141 1.469.269 5.621.953 (3.490.193) (997.857) (457.000) 47.741 (16.560.939) 16.452.628 (148.236) 1.085.085 (2.911.615) 516.030 2.990.333 (2.367.350) (106.250) (703) 549.935 3.197.725 4.866.372 8.064.097 2.543.466 15.376.432 (9.429.187) 157.093 1.358.451 2.011.491 1.470.590 (1.820.293) (1.509.612) (5.071.499) (9.085.637) 1.359 (5.074.796) (30.577.479) (38.480) 9.672.137 8.969.313 6.008.282 1.954.027 (6.542.171) 3.208.423 (100.000) 35.608 (26.048.601) 24.454.122 (182.093) 6.050.057 (1.000.670) 1.429.190 4.207.495 (2.671.114) (106.250) (941) 101.353 (1.803.205) 6.669.577 4.866.372 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Kâr Dağıtım Tablosu (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) VII. KÂR DAĞITIM TABLOSU (1) Cari Dönem (31/12/2015) Önceki Dönem (2) (31/12/2014) I. DÖNEM KÂRININ DAĞITIMI 1.1 1.2 1.2.1 1.2.2 1.2.3 Dönem Kârı Ödenecek Vergi ve Yasal Yükümlülükler (-)(3) Kurumlar Vergisi (Gelir Vergisi) Gelir Vergisi Kesintisi Diğer Vergi ve Yasal Yükümlülükler 6.567.623 1.405.153 821.329 583.824 5.178.733 1.631.582 1.631.582 - A. NET DÖNEM KÂRI (1.1-1.2) 5.162.470 3.547.151 1.3 1.4 1.5 Geçmiş Dönemler Zararı (-) Birinci Tertip Yasal Yedek Akçe (-) Bankada Bırakılması ve Tasarrufu Zorunlu Yasal Fonlar (-) 258.124 - 177.358 - B. DAĞITILABİLİR NET DÖNEM KÂRI [(A-(1.3+1.4+1.5)] 4.904.346 3.369.793 1.6 1.6.1 1.6.2 1.6.3 1.6.4 1.6.5 1.7 1.8 1.9 1.9.1 1.9.2 1.9.3 1.9.4 1.9.5 1.10 1.11 1.12 1.13 1.14 Ortaklara Birinci Temettü (-) Hisse Senedi Sahiplerine İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine Katılma İntifa Senetlerine Kâra İştirakli Tahvillere Kâr ve Zarar Ortaklığı Belgesi Sahiplerine Personele Temettü (-) Yönetim Kuruluna Temettü (-) Ortaklara İkinci Temettü (-) Hisse Senedi Sahiplerine İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine Katılma İntifa Senetlerine Kâra İştirakli Tahvillere Kâr ve Zarar Ortaklığı Belgesi Sahiplerine İkinci Tertip Yasal Yedek Akçe (-) Statü Yedekleri (-) Olağanüstü Yedekler Diğer Yedekler Özel Fonlar - 125.000 125.000 185.000 18.500 3.041.293 - II. YEDEKLERDEN DAĞITIM 2.1 2.2 2.3 2.3.1 2.3.2 2.3.3 2.3.4 2.3.5 2.4 2.5 Dağıtılan Yedekler İkinci Tertip Yasal Yedekler (-) Ortaklara Pay (-) Hisse Senedi Sahiplerine İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine Katılma İntifa Senetlerine Kâra İştirakli Tahvillere Kâr ve Zarar Ortaklığı Belgesi Sahiplerine Personele Pay (-) Yönetim Kuruluna Pay (-) - - III. HİSSE BAŞINA KÂR 3.1 3.2 3.3 3.4 Hisse Senedi Sahiplerine Hisse Senedi Sahiplerine (%) İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine (%) 1,0488 104,88 - 0,9365 93,65 - IV. HİSSE BAŞINA TEMETTÜ 4.1 4.2 4.3 4.4 Hisse Senedi Sahiplerine Hisse Senedi Sahiplerine (%) İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine (%) - - Kâr dağıtımı Banka Genel Kurulu tarafından kararlaştırılmaktadır. Finansal tabloların düzenlendiği tarih itibarıyla Genel Kurul toplantısı henüz yapılmamıştır. Önceki döneme ilişkin kâr dağıtım tablosu 31 Aralık 2014 tarihli bağımsız denetimden geçmiş finansal tablolar yayınlandığı tarihten sonra Olağan Genel Kurul kararı ile kesinleşmiş ve bu doğrultuda yeniden düzenlenmiştir. (3) Önceki döneme ilişkin 503.358 TL tutarındaki ertelenmiş vergi geliri kâr dağıtımına konu edilmemiştir. (1) (2) İlişikteki açıklama ve dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 99 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR I. SUNUM ESASLARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Konsolide olmayan finansal tablolar, bunlara ilişkin açıklama ve dipnotlar Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (“BDDK”) tarafından 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” çerçevesinde, Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yürürlüğe konulmuş olan “Türkiye Muhasebe Standartları” (“TMS”) ve “Türkiye Finansal Raporlama Standartları” (“TFRS”) ile bunlara ilişkin ek ve yorumlara ve BDDK tarafından muhasebe ve finansal raporlama esaslarına ilişkin yayımlanan diğer yönetmelik, açıklama ve genelgelere (tümü birlikte “Raporlama Standartları”) uygun olarak hazırlanmıştır. Düzenlenen kamuya açıklanacak konsolide olmayan finansal tabloların biçim ve içerikleri ile bunların açıklama ve dipnotları 28 Haziran 2012 tarihli ve 28337 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankalarca Kamuya Açıklanacak Finansal Tablolar ile Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Hakkında Tebliğ”e göre hazırlanmıştır. Düzenlenen kamuya açıklanacak konsolide olmayan finansal tabloların biçim ve içerikleri ile bunların açıklama ve dipnotları 28 Haziran 2012 tarih ve 28337 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankalarca Kamuya Açıklanacak Finansal Tablolar ile Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Hakkında Tebliğ” ile bu tebliğe ek ve değişiklikler getiren tebliğlere uygun olarak hazırlanmıştır. Banka, muhasebe kayıtlarını Türk parası olarak, Bankacılık Kanunu, Türk Ticaret Kanunu ve Türk vergi mevzuatına uygun olarak tutmaktadır. Konsolide olmayan finansal tablolar, gerçeğe uygun değerleri ile gösterilen finansal varlık ve yükümlülüklerin dışında, 31 Aralık 2004 tarihine kadar enflasyon düzeltmesine tabi tutulmak suretiyle, tarihi maliyet esası baz alınarak Bin Türk Lirası (“TL”) olarak hazırlanmıştır. Aksi belirtilmedikçe, finansal rapor ve dipnotlarda tüm bakiyeler Bin Türk Lirası (“TL”) olarak sunulmuştur. Finansal tabloların hazırlanması, bilanço tarihi itibarıyla raporlanan aktif ve pasiflerin ya da açıklanan şarta bağlı varlık ve yükümlülüklerin tutarlarını ve ilgili dönem içerisinde oluştuğu raporlanan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyen tahmin ve varsayımların yapılmasını gerektirir. Bu tahminler yönetimin en iyi kanaat ve bilgilerine dayanmakla birlikte, gerçek sonuçlar bu tahminlerden farklılık gösterebilir. Kullanılan varsayım ve tahminler ilgili dipnotlarda açıklanmaktadır. Finansal tabloların hazırlanmasında izlenen muhasebe politikaları ve kullanılan değerleme esasları TMS kapsamında yer alan esaslara göre belirlenmiş ve uygulanmıştır. Söz konusu muhasebe politikaları ve değerleme esasları aşağıda yer alan II ile XXIV no’lu dipnotlar arasında açıklanmaktadır. 100 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) II. FİNANSAL ARAÇLARIN KULLANIM STRATEJİSİ VE YABANCI PARA CİNSİNDEN İŞLEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Banka’nın temel faaliyet alanı; her türlü nakdi ve gayrinakdi Türk Lirası ve döviz üzerinden krediler açmak, yurtiçi ve yurtdışı para ve sermaye piyasalarında işlemler yapmak, tarım sektörüne finansman desteği sağlamak, Türk Lirası ve yabancı para mevduat toplamak gibi bankacılık hizmetlerini kapsamaktadır. Banka’nın ana fonlama kaynaklarının önemli bir kısmını Türk Lirası cinsinden olan mevduatlar, repo, ihraç edilen menkul kıymetler ve özkaynaklar ile Banka’ya bütçeden, bakanlıklardan ve diğer kamu kaynaklarından yasa ve idari kararlarla tahsis edilen fonlar oluşturmaktadır. Banka bu kaynaklarını ağırlıklı olarak Devlet İç Borçlanma Senetleri ve krediler olmak üzere yüksek getirili ve düşük riskli varlıklara yöneltmektedir. Banka’nın likidite yapısı, vadesi gelecek bütün yükümlülüklerin karşılanabileceği şekilde dikkate alınmaktadır. Banka bilançosunda yer alan kaynakların büyük bölümü sabit oranlı olmasına rağmen, aktiflerde yer alan bir kısım menkul kıymetlerin getirileri değişken oranlıdır. Kaynakların yeniden fiyatlandırmaya kalan sürelerinin kısa olması sebebiyle kaynak maliyetleri piyasadaki şartlara bağlı olarak kısa aralıklarla yeniden fiyatlanmaktadır. Banka ayrıca uzun vadeli plasmanlarında daha yüksek getiri ilkesini benimsemiştir. Banka’nın faaliyet alanları için hesaplanan ortalama getirinin üzerinde getiri elde edilen alanlar arasında krediler ve menkul kıymetler sayılabilir. Bilanço dışı risk alanları içerisinde en önemlileri teminat mektupları, banka kredileri, akreditifler, çekler için ödeme taahhütleri ve kredi kartı harcama limit taahhütleridir. Banka’nın piyasaya olan borç tutarının, toplam yükümlülükleri içerisindeki payının az olması, Borsa İstanbul (“BİST”), T.C. Merkez Bankası, Para Piyasası veya Bankalararası Para Piyasası gibi kısa vadeli piyasalardan gerektiğinde kolaylıkla borçlanabilmesine imkan tanımaktadır. Likidite krizi olarak adlandırılacak bir durumun ortaya çıkması halinde, Banka’nın yaygın şube ağına sahip bir kamu bankası olmasına bağlı olarak mevduatlarının böyle bir durumdan önemli ölçüde etkilenmeyeceği varsayılmaktadır. Yabancı para kaynakların maliyeti ile varlıkların getirisi yakından izlenmektedir. Mevduat faizleri, piyasa faizlerine göre ayarlanarak pozitif kâr marjı korunmaktadır. Yabancı para işlemler, işlemin yapıldığı tarihteki Banka gişe döviz alış kurları esas alınmak suretiyle kayıtlara yansıtılmıştır. Dönem sonlarında, yabancı para aktif ve pasif hesapların bakiyeleri, dönem sonu Banka gişe döviz alış kurları ile değerlemeye tabi tutularak Türk parasına çevrilmiş ve oluşan kur farkları “kambiyo işlemleri kâr/zararı” olarak kayıtlara yansıtılmıştır. Yurtdışında faaliyet gösteren ortaklıklara yabancı para cinsinden gönderilen sermaye tutarları, işlemin yapıldığı tarihteki kur üzerinden Türk parasına çevrilmekte ve finansal tablolarda gösterilmektedir. Banka’nın yurt dışında kurulu şubelerinin varlık ve yükümlülükleri ile gelir ve giderleri bilanço tarihinde geçerli olan Banka gişe döviz alış kurlarından Türk parasına çevrilmektedir. III. İŞTİRAKLER, BAĞLI ORTAKLIKLAR VE BİRLİKTE KONTROL EDİLEN ORTAKLIKLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Türk parası cinsinden iştirakler ve bağlı ortaklıklar, TMS 27 “Bireysel Finansal Tablolara İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı” uyarınca maliyet değeriyle muhasebeleştirilmekte ve varsa değer kaybı ile ilgili karşılık düşüldükten sonra, konsolide olmayan finansal tablolara yansıtılmaktadır. Yurtdışında faaliyet gösteren ve yabancı para cinsinden takip edilen bağlı ortaklıklar ile birlikte kontrol edilen ortaklıklara ilişkin yatırımlar gerçeğe uygun değerleri ile izlenmektedir. Söz konusu ortaklıklar için hazırlanan değerleme raporları ile gerçeğe uygun değerler tespit edilmiş ve değerleme tarihi itibarıyla ortaklıklardaki yatırımların TP karşılıkları sabitlenmiş olup, değerleme farkları ortaklıkların değerlerine eklenerek karşılığında özkaynaklar altında “Menkul Değerler Değerleme Farkları” hesabında muhasebeleştirilmiştir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 101 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) IV. VADELİ İŞLEM VE OPSİYON SÖZLEŞMELERİ İLE TÜREV ÜRÜNLERE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Banka’nın türev işlemlerini ağırlıklı olarak para ve kıymetli maden swapları ile vadeli döviz alım-satım sözleşmeleri oluşturmaktadır. Banka’nın, esas sözleşmesinden ayrıştırılmak suretiyle oluşturulan türev ürünleri bulunmamaktadır. Banka, türev işlemlerini TMS 39 “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçmeye İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı” hükümleri gereği alım satım amaçlı veya finansal riskten korunma aracı olarak sınıflandırmakta olup Banka’nın bilanço döneminde finansal riskten korunma amaçlı türev ürünleri bulunmamaktadır. Buna bağlı olarak; Banka’nın türev işlemlerinin, finansal riskten korunma amaçlı sınıflandırmaya yönelik tespitin yapılmasındaki ölçütleri karşılamadığı ve bu türden türev işlemlerin satılması, vadesinin sona ermesi veya sözleşmeye konu edimlerin yerine getirilmesi yoluyla sona erdiği durumlar söz konusu olmamıştır. Türev finansal araçlar sözleşme tarihindeki gerçeğe uygun değeriyle muhasebeleştirilir ve sonraki raporlama dönemlerinde gerçeğe uygun değeriyle ölçülüp gelir tablosuyla ilişkilendirilerek muhasebeleştirilir. Gerçeğe uygun değerin pozitif olması durumunda “Gerçeğe uygun değer farkı kâr/zarara yansıtılan finansal varlıklar” ana hesap kalemi altında “Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Varlıklar” içerisinde; negatif olması durumunda ise “Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Borçlar” içerisinde gösterilmektedir. Yapılan değerleme sonucu gerçeğe uygun değerde meydana gelen farklar gelir tablosunda “Türev Finansal İşlemlerden Kâr/Zarar” hesabına yansıtılmaktadır. Türev araçların gerçeğe uygun değeri piyasada oluşan rayiç değerleri dikkate alınarak veya indirgenmiş nakit akımı modelinin kullanılması suretiyle hesaplanmaktadır. Türev işlemlerden doğan yükümlülük ve alacaklar sözleşme tutarları üzerinden nazım hesaplara kaydedilmektedir. V. FAİZ GELİR VE GİDERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Faiz gelir ve giderleri TMS 39 “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçmeye İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı” çerçevesinde etkin faiz yöntemi ile tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilmektedir. 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” gereği donuk alacak haline gelen tutarlar için döneme ilişkin faiz tahakkuku ve reeskontu yapılmamaktadır. Donuk alacak haline dönüşen tutarlar için daha önce yapılmış bulunan ve tahsil edilemediği halde gelir yazılan faiz tahakkukları ve reeskontları iptal edilmekte, söz konusu tutarlar tahsil edildiğinde gelir yazılmaktadır. 102 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) VI. ÜCRET VE KOMİSYON GELİR VE GİDERLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Komisyon gelirlerinden, bankacılık, acente ve aracılık hizmet gelirleri tahsil edildikleri anda gelir kaydedilmektedir. Bunların dışındaki bireysel, kurumsal ve girişimci kredilerden alınan komisyon gelirleri dönemsellik ilkesine bağlı olarak tahakkuk esasına göre etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak ilgili kâr/zarar hesaplarına aktarılmaktadırlar. Diğer ücret ve komisyon giderleri ise ödendikleri anda gider hesabına kaydedilmektedir. VII. FİNANSAL VARLIKLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Finansal araçlar, finansal varlıklar, finansal yükümlülükler ve türev enstrümanları kapsamaktadır. Finansal araçlar, Banka’nın bu finansal araçlara hukuki olarak taraf olması durumunda Banka’nın bilançosunda yer almaktadır. Finansal varlıklar, temelde Banka’nın ticari faaliyet ve operasyonlarını meydana getirmektedir. Bu araçlar finansal tablolardaki likiditeyi, kredi ve faiz riskini ortaya çıkarma, etkileme ve azaltabilme özelliğine sahiptir. Finansal varlıklar edinimleri sırasında sınıflandırılmakta ve vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar, banka kaynaklı kredi ve alacak, satılmaya hazır veya alım satım amaçlı finansal varlık olarak tasnife tabi tutulmaktadır. Finansal varlıkların alım-satım işlemleri teslim tarihine göre muhasebeleştirilmektedir. a. Gerçeğe uygun değer farkı kâr/zarara yansıtılan finansal varlıklar: Banka’da, “Gerçeğe uygun değer farkı kâr/zarara yansıtılan finansal varlıklar” olarak sınıflandırılan finansal varlıklar, alım satım amaçlı finansal varlıklar olup piyasada kısa dönemde oluşan fiyat ve benzeri unsurlardaki dalgalanmalardan kâr sağlamak amacıyla elde edilen veya elde edilme nedeninden bağımsız olarak, kısa dönemde kâr sağlamaya yönelik bir portföyün parçası olan varlıklardır. Alım satım amaçlı finansal varlıklar maliyet bedelleriyle kayıtlara alınmaktadır. Bu değer, gerçeğe uygun değer olarak kabul edilir. Sonraki dönemlerde ise gerçeğe uygun değerleri üzerinden finansal tablolarda gösterilmektedir. Alım satım amaçlı finansal varlıklar ile satılmaya hazır finansal varlıklar içerisinde yer alan Devlet Tahvili ve Hazine Bonolarından BİST’te işlem görenler bilanço tarihinde BİST’te oluşan ağırlıklı ortalama takas fiyatları ile, BİST’te işlem görmeyen finansal varlıklar ise T.C. Merkez Bankası fiyatlarıyla değerlenmektedir. Eurobondlar ise Tezgah Üstü Piyasa’da oluşan işlem fiyatları ile değerlenmektedir. Alım satım amaçlı finansal varlıkların değerlemelerinde elde etme maliyetleri ile gerçeğe uygun değerleri arasındaki olumlu farklar “Diğer Faiz ve Gelir Reeskontları” hesabına, olumsuz farklar ise “Menkul Değerler Değer Düşüş Karşılığı” hesabına, itfa edilmiş maliyetleri ile elde etme maliyetleri arasındaki olumlu farklar faiz geliri, olumsuz farklar değer düşme giderleri ve gerçeğe uygun değerleri ile itfa edilmiş maliyetleri arasındaki olumlu farklar sermaye piyasası işlem kârları, olumsuz farklar ise sermaye piyasası işlem zararları hesabına yansıtılmaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 103 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) b. Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar: Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar; vadesine kadar saklama niyetiyle elde tutulan ve fonlama kabiliyeti dahil olmak üzere vade sonuna kadar elde tutulabilmesi için gerekli koşulların sağlanmış olduğu, sabit veya belirlenebilir ödemeleri ile sabit vadesi bulunan ve banka kaynaklı krediler ve alacaklar dışında kalan finansal varlıklardan oluşmaktadır. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar grubunda sınıflandırılan menkul kıymetler erken itfa kapsamında değişim-geri alım ihalelerine veya iade işlemlerine tabi tutulabilmektedir. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar etkin faiz oranı kullanılarak iskonto edilmiş değerleri ile değerlenmekte, değer azalış karşılığı ayrılmak (değer düşme gideri) veya faiz gelir reeskontu yapılmak suretiyle muhasebeleştirilmektedir. Önceden vadeye kadar elde tutulacak menkul değerler arasında sınıflandırılan; ancak sınıflandırma esaslarına uyulmadığından iki yıl boyunca bu sınıflandırmaya tabi tutulmayacak finansal varlık bulunmamaktadır. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlardan kazanılmış olan faizler, faiz geliri olarak kaydedilmektedir. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar ilk kaydı maliyet değerleri ile yapılmaktadır. c. Krediler ve alacaklar: Banka kaynaklı krediler ve alacaklar; borçluya para, mal veya hizmet sağlama yoluyla oluşturulan alım-satım ya da kısa vadede satılma amacıyla elde tutulanlar dışında kalan finansal varlıklardan oluşmaktadır. Banka kaynaklı krediler ve alacakların ilk kaydı maliyet değerleri ile yapılmaktadır. Banka kaynaklı krediler iskonto edilmiş maliyetleri üzerinden muhasebeleştirilmekte, kısa ve uzun vadeli krediler açık ve teminatlı olarak sınıflandırılmakta, YP cinsinden krediler sabit fiyat üzerinden kayda alınmakta, dönem sonlarında Banka gişe döviz alış kuru ile evalüasyona tabi tutulmaktadır. Dövize endeksli krediler ise kullandırım tarihinde geçerli olan Banka gişe döviz alış kuru üzerinden TL olarak kullandırılmakta, geri ödemeleri ise taksit tahsilat tarihinde geçerli olan Banka gişe döviz satış kuru üzerinden hesaplanan TL karşılıkları ile tahsil edilmektedir. Banka, krediler ve diğer alacakları için 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” çerçevesinde özel ve genel karşılık ayırmaktadır. Diğer taraftan, önceki dönemlerde Yönetmelikte belirtilen asgari oranlar ve ihtiyatlılık ilkesi göz önünde bulundurularak bu tür kredilerin teminatları dikkate alınmadan özel karşılık ayrılmaktayken, mevcut takipteki kredileri için ayrılan özel karşılık tutarları yeniden değerlendirilmiş ve 29 Haziran 2012 tarihli Genel Müdürlük Makam Onayı ile Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin 8 inci fıkrasında belirtilen “Banka tarafından Türkiye Muhasebe Standartları Kurulunun 16 Ocak 2005 tarih ve 25702 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Finansal Tabloların Hazırlanma ve Sunulma Esaslarına İlişkin Kavramsal Çerçeve Hakkında Tebliğ’de belirtilen güvenilirlik ve ihtiyatlılık varsayımları esas alınarak, teminat tutarı dikkate alınmaksızın donuk alacağın sınıflandırıldığı grup için geçerli olan özel karşılık oranlarından az olmamak kaydıyla, söz konusu donuk alacak tutarının tamamına kadar özel karşılık ayrılabilir” hükmünü de dikkate almak suretiyle donuk alacaklar için ayrılması gerekli olan özel karşılık oranlarına ilişkin tahmininde değişiklik yapmış ve donuk alacakların Üçüncü Gruba alındığı tarihten itibaren %50’si ve Dördüncü ve Beşinci Gruba alındığı tarihten itibaren ise %100’ü oranında özel karşılık hesaplamaya başlamıştır. Ayrılan karşılıklar o yılın gelirinden düşülmektedir. Daha önceki dönemlerde karşılık ayrılan alacaklar tahsil edildiğinde ayrılan karşılık hesabından düşülerek “Diğer Faaliyet Gelirleri” hesabına aktarılmaktadır. Aynı yıl içerisinde karşılık ayrılan alacaklar tahsil edildiğinde ise “Kredi ve Diğer Alacaklar Değer Düşüş Karşılığı” hesabından düşülmektedir. 104 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) d. Satılmaya hazır finansal varlıklar: Satılmaya hazır finansal varlıklar; krediler ve alacaklar ile vadeye kadar elde tutulacaklar ve alım-satım amaçlılar dışında kalan finansal varlıkları ifade etmektedir. Satılmaya hazır finansal varlıkların ilk kaydı maliyet değerleri ile yapılmaktadır. Bu değer, gerçeğe uygun değer olarak kabul edilir. Satılmaya hazır finansal varlıklar kayda alınmalarını izleyen dönemlerde gerçeğe uygun değerleri ile finansal tablolarda gösterilmektedir. Satılmaya hazır finansal varlıkların, gerçeğe uygun değer ile maliyet arasındaki fark faiz gelir reeskontu veya değer azalış karşılığı olarak muhasebeleştirilmektedir. Ayrıca etkin faiz oranı kullanılarak iskonto edilmiş değerleri ile maliyet değerleri de karşılaştırılarak aradaki fark faiz geliri veya değer düşüş gideri olarak gösterilmektedir. Söz konusu menkul değerlerin gerçeğe uygun değerleri ile iskonto edilmiş değerleri karşılaştırılmakta ve aradaki fark özkaynaklar kalemleri içerisinde “Menkul Değerler Değerleme Farkları” hesabı altında gösterilmektedir. Söz konusu menkul değerlerin tahsil edildiğinde veya elden çıkarıldığında özkaynak içinde gösterilen birikmiş rayiç değer farkları gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Gerçeğe uygun değere esas teşkil eden fiyat oluşumlarının aktif bir piyasada fiyat kotasyonu bulunmaması veya makul değerin güvenilir olarak ölçülemediği durumlarda satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değeri etkin faiz oranı kullanılarak iskonto edilmiş değerleri ile veya uygun değerleme yöntemleri kullanılarak belirlenmektedir. VIII. FİNANSAL VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Bir finansal varlık veya finansal varlık grubu, yalnızca ilgili varlığın ilk muhasebeleştirilmesinden sonra bir veya birden daha fazla olayın (“zarar/kayıp olayı”) meydana geldiğine ve söz konusu zarar olayının veya olaylarının ilgili finansal varlığın veya varlık grubunun güvenilir bir biçimde tahmin edilebilen gelecekteki tahmini nakit akışları üzerindeki etkisi sonucunda değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin tarafsız bir göstergenin bulunması durumunda değer düşüklüğüne uğrar ve değer düşüklüğü zararı oluşur. Gerçeğe uygun değer farkı kâr/zarara yansıtılan finansal varlıkların değerlenmiş tutarlarının, daha önceki değerlenmiş tutarlarından düşük olması halinde, önceki değer artışının üzerinde bir değer kaybı varsa aradaki fark “Menkul Değerler Değer Düşüş Giderleri” hesabında muhasebeleştirilmektedir. Değer artışı halinde önce söz konusu kıymetin değer düşüş giderleri ters kayıtla gelire dönüştürülmektedir. Satılmaya hazır finansal varlıklara dair kalıcı değer düşüşü olması durumunda, ilgili TMS hükümleri çerçevesinde, “Menkul Değerler Değer Düşüş Giderleri” hesabının borcuna kaydedilmektedir. İştirak, bağlı ortaklık, birlikte kontrol edilen ortaklık ve vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklara ilişkin kalıcı değer düşüşü olması durumunda, söz konusu değer düşüklüğü tutarı “İştirakler, Bağlı Ortaklıklar, Vadeye Kadar Elde Tutulacak Menkul Değerler Değer Düşüş Giderleri” hesabının borcuna kaydedilmektedir. Bu bölümün VII. no’lu dipnotunda kredi ve alacaklar için ayrılan karşılıkların muhasebeleştirilmesine ilişkin esaslar açıklanmıştır. Banka, krediler ve diğer alacakları, 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” hükümleri doğrultusunda sınıflandırmaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 105 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) IX. FİNANSAL ARAÇLARIN NETLEŞTİRİLMESİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Finansal varlıklar ve borçlar, Banka’nın netleştirmeye yönelik yasal bir hakka ve yaptırım gücüne sahip olması ve ilgili finansal aktif ve pasifi net tutarları üzerinden tahsil etme/ödeme niyetinde olması veya ilgili finansal varlığı ve borcu eşzamanlı olarak sonuçlandırma hakkına sahip olması durumlarında bilançoda net tutarları üzerinden gösterilir. X. SATIŞ VE GERİ ALIŞ ANLAŞMALARI VE MENKUL DEĞERLERİN ÖDÜNÇ VERİLMESİ İŞLEMLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Tekrar geri alımlarını öngören anlaşmalar çerçevesinde satılmış olan menkul kıymetler (“Repo”) Banka portföyünde tutuluş amaçlarına göre “Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr/Zarara Yansıtılan”, “Satılmaya Hazır” veya “Vadeye Kadar Elde Tutulacak” portföylerde sınıflandırılmakta ve ait olduğu portföyün esaslarına göre değerlemeye tabi tutulmaktadır. Repo sözleşmesi karşılığı elde edilen fonlar pasifte “Repo İşlemlerinden Sağlanan Fonlar” hesabında muhasebeleştirilmekte ve döneme ilişkin faiz gider reeskontları etkin faiz oranı yöntemine göre hesaplanmaktadır. Geri satım taahhüdü ile alınmış menkul kıymet (“Ters Repo”) işlemleri bilançoda “Ters Repo İşlemlerinden Alacaklar” kalemi altında muhasebeleştirilmekte ve döneme ilişkin faiz gelir reeskontları etkin faiz yöntemine göre hesaplanmaktadır. Bilanço tarihi itibarıyla Banka’nın ödünce konu edilmiş menkul değeri bulunmamaktadır. XI. SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN VE DURDURULAN FAALİYETLERE İLİŞKİN DURAN VARLIKLAR İLE BU VARLIKLARA İLİŞKİN BORÇLAR HAKKINDA AÇIKLAMALAR Banka’nın alacaklarından dolayı edindiği varlıklar, finansal tablolarda 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankaların Kıymetli Maden Alım Satımına ve Alacaklarından Dolayı Edindikleri Emtia ve Gayrimenkullerin Elden Çıkarılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” hükümlerine uygun olarak muhasebeleştirilmekte, bu varlıklar hiçbir şekil ve suretle değerlemeye tabi tutulmamaktadır. Durdurulan bir faaliyet, Banka’nın elden çıkarılan veya satış amacıyla elde tutulan olarak sınıflandırılan bir bölümüdür. Durdurulan faaliyetlere ilişkin sonuçlar gelir tablosunda ayrı olarak sunulur. Banka’nın durdurulan faaliyetleri bulunmamaktadır. XII. ŞEREFİYE VE DİĞER MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Bilanço tarihi itibarıyla Banka’nın finansal tablolarında şerefiye bulunmamaktadır. Diğer maddi olmayan duran varlıkların ilk kayıtları elde etme tutarları ve varlığın kullanılabilir hale getirilebilmesi için gerekli diğer doğrudan giderlerin ilavesi suretiyle bulunmuş maliyet bedeli üzerinden yapılmıştır. Diğer maddi olmayan duran varlıklar, kayda alınmalarını izleyen dönemde maliyet bedelinden birikmiş amortismanların ve varsa birikmiş değer azalışlarının düşülmesinden sonra kalan tutarları üzerinden değerlenmiştir. Diğer maddi olmayan duran varlıklar tahmini faydalı ömürleri boyunca doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak itfa edilmektedir. Diğer maddi olmayan duran varlıkların faydalı ömürlerinin tespiti, varlığın beklenen kullanım süresi, teknik, teknolojik veya diğer türdeki eskime ve varlıktan beklenen ekonomik faydayı elde etmek için gerekli olan bakım masrafları gibi hususlar değerlendirilerek yapılmaktadır. Cari dönem içerisinde uygulanan amortisman yönteminde değişiklik yapılmamıştır. Diğer maddi olmayan duran varlıklar için yapılan harcamalar, kira süresi içinde eşit tutarlarla itfa edilmekte, kira süresinin belli olmaması veya beş yıldan uzun olması durumunda ise itfa süresi beş yıl (amortisman oranı %20) olarak kabul edilmektedir. Banka, bilgisayar yazılımları için katlandığı maliyetleri diğer maddi olmayan duran varlıklar-gayrimaddi haklar hesabında izlemekte olup, geliştirici giderleri yazılımın ilk maliyetine eklemek ve faydalı ömürlerini de dikkate almak suretiyle 3 yılda itfa etmektedir. Banka, maddi olmayan duran varlıklarının tahmini faydalı ömürlerini 3 ile 15 yıl arasında tespit etmiş olup, amortisman oranlarını %6,67 ile %33,3 arasında uygulamaktadır. 106 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) XIII. MADDİ DURAN VARLIKLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Maddi duran varlıkların ilk kayıtları elde etme tutarları ve varlığın kullanılabilir hale getirilebilmesi için gerekli diğer doğrudan giderlerin ilavesi suretiyle bulunmuş maliyet bedeli üzerinden yapılmıştır. Banka, 1 Ocak 2005 tarihinden önce satın alınan maddi duran varlıklarını 31 Aralık 2004 tarihine kadar enflasyona göre düzeltilmiş bedelleri ile bilançosunda göstermiş, 1 Ocak 2005 tarihinden sonra edinmiş olduğu maddi duran varlıklarını ise tarihi maliyet esasıyla değerlemiştir. Bankaca, 31 Ocak 2014 dönemi itibarıyla muhasebe politikası değişikliğine gidilerek portföyde kayıtlı gayrimenkuller gerçeğe uygun değerleri üzerinden izlenmeye başlanmıştır. Bu çerçevede, Banka envanterinde kayıtlı tüm gayrimenkuller için bağımsız ekspertiz firmalarına değerleme çalışması yaptırılmış ve 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren değerleme sonuçları muhasebe kayıtlarına yansıtılmıştır. 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla maddi duran varlıklar içerisinde yer alan gayrimenkullerin gerçeğe uygun değerlenmesi sonucunda 3.607.167 TL yeniden değerleme farkı özkaynaklar altında takip edilmektedir. 30 Ocak 2014 tarihinde Banka’nın maddi duran varlıkları içerisinde yer alan gayrimenkullerin değerleme öncesi net defter değeri 816.950 TL’dir. Maddi duran varlıklar, kayda alınmalarını izleyen dönemde maliyet bedellerinden birikmiş amortismanları ve varsa değer azalışlarının düşülmesinden sonra kalan tutarlar üzerinden finansal tablolarda gösterilmektedir. Maddi duran varlıklar normal amortisman yöntemi uygulanmak suretiyle tahmini faydalı ömürleri itibarıyla amortismana tabi tutulmaktadır. Cari dönem içerisinde uygulanan amortisman yönteminde değişiklik yapılmamıştır. Banka, daha önceden maddi olmayan duran varlıklar içerisinde takip ettiği faaliyet kiralaması geliştirme maliyetlerini 31 Mart 2015 tarihli finansal tablolarında maddi duran varlıklar altında sınıflandırmaya başlamıştır. Uygulanan yıllık amortisman oranları aşağıdaki gibidir; Binalar: Taşıt ve Demirbaşlar: %2 %2 - 20 Maddi duran varlıkların elden çıkarılmasından doğan kazanç veya kayıplar, ilgili maddi duran varlığın net elden çıkarılma hasılatı ile net defter değeri arasındaki fark olarak kâr veya zarar hesaplarına yansıtılmaktadır. Maddi bir duran varlığa yapılan normal bakım ve onarım harcamaları, gider olarak muhasebeleştirilmektedir. Maddi duran varlığın kapasitesini genişleterek kendisinden gelecekte elde edilecek faydayı artıran nitelikteki yatırım harcamaları, maddi duran varlığın maliyetine eklenmektedir. Yatırım harcamaları, varlığın faydalı ömrünü uzatan, varlığın hizmet kapasitesini artıran, üretilen mal veya hizmetin kalitesini artıran veya maliyetini azaltan giderler gibi maliyet unsurlarından oluşmaktadır. Maddi duran varlıkların üzerinde rehin, ipotek ve diğer tedbirler veya bunların alımı için verilen taahhütler ya da bunlar üzerindeki tasarruf haklarının kullanılmasını sınırlayan bir husus mevcut değildir. XIV. KİRALAMA İŞLEMLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Finansal Kiralama Finansal kiralama işlemlerinde kiracı durumunda olan Banka kiralama işlemlerinin muhasebeleştirilmesinde TMS 17 “Kiralama İşlemleri”ni benimsemiştir. Finansal kiralama işlemleri ile elde edilen varlıklar, benzer nitelikte olup doğrudan iktisap edilen varlıklara uygulanan oranlar doğrultusunda itfa edilmektedir. Kiralama konusu varlıklar, maddi duran varlıklar hesabının altında izlenmekte ve faydalı ömürlerine göre aylık ve yıllık bazda itfaya tabi tutulmaktadır. Finansal kiralama ile edinilen maddi duran varlıklara ilişkin ileriki dönemlerde ödenecek anapara ve faiz toplamı “Kiralama İşlemlerinden Borçlar” pasif hesabına, faiz tutarı ise pasifte düzenleyici hesap niteliğindeki “Ertelenmiş Finansal Kiralama Giderleri” hesabına kaydedilir. Taksit ödemelerinde, takside ait anapara ve faiz tutarı “Kiralama İşlemlerinden Borçlar” hesabına borç, faizler ise “Ertelenmiş Finansal Kiralama Giderleri” hesabına alacak kaydedilerek “Diğer Faiz Giderleri” hesabında muhasebeleştirilmektedir. Banka “Kiralayan” olma sıfatıyla finansal kiralama işlemleri gerçekleştirmemektedir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 107 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Operasyonel (“İşletme”) Kiralama Mülkiyete ait risk ve getirilerin önemli bir kısmının kiralayana ait olduğu kiralama işlemi, işletme kiralaması olarak sınıflandırılır. İşletme kiraları olarak yapılan ödemeler, kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile gelir tablosuna gider olarak kaydedilir. XV. KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Krediler ve diğer alacaklar için ayrılan özel ve genel karşılıklar dışında kalan karşılıklar ve koşullu yükümlülükler TMS 37 “Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıklara İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı”na uygun olarak muhasebeleştirilmektedir. Banka, geçmiş bir olaydan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğün (hukuki veya zımni) bulunması, yükümlülüğün yerine getirilmesi için ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkmalarının muhtemel olması ve yükümlülük tutarının güvenli bir biçimde tahmin edilebiliyor olması durumunda karşılık ayırmaktadır. Tutarın yeterince güvenilir olarak ölçülemediği ve yükümlülüğün yerine getirilmesi için Banka’dan kaynak çıkma ihtimalinin bulunmadığı durumlarda söz konusu yükümlülük “Koşullu” olarak kabul edilmekte ve dipnotlarda açıklanmaktadır. Mali bünyeyi etkileyebilecek boyuttaki işlemlerden verileri net olanlar için bu verilere dayanılarak, aksi durumda olanlar için ise tahmini olarak karşılık ayrılmaktadır. Bilanço tarihi itibarıyla, geçmiş olayların bir sonucu olarak ortaya çıkması muhtemel ve tutarı güvenilir bir şekilde ölçülebilen şarta bağlı olay bulunmamaktadır. Koşullu varlıklar, genellikle, ekonomik yararların işletmeye girişi olasılığını doğuran, planlanmamış veya diğer beklenmeyen olaylardan oluşmaktadır. Koşullu varlıkların finansal tablolarda gösterilmeleri, hiçbir zaman elde edilemeyecek bir gelirin muhasebeleştirilmesi sonucunu doğurabileceğinden, sözü edilen varlıklar finansal tablolarda yer almamaktadır. Koşullu varlıklar, ekonomik faydaların işletmeye girişleri olası ise finansal tablo dipnotlarında açıklanmaktadır. Koşullu varlıklar ilgili gelişmelerin finansal tablolarda doğru olarak yansıtılmalarını teminen sürekli olarak değerlendirmeye tabi tutulur. Ekonomik faydanın Banka’ya girmesinin neredeyse kesin hale gelmesi durumunda ilgili varlık ve buna ilişkin gelir, değişikliğin oluştuğu dönemin finansal tablolarına yansıtılır. XVI. ÇALIŞANLARIN HAKLARINA İLİŞKİN YÜKÜMLÜLÜKLERE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR a. Kıdem Tazminatı ve İzin Hakları Banka, kıdem tazminatı ve izin haklarına ilişkin yükümlülüklerini TMS 19 “Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı” hükümlerine göre muhasebeleştirmekte olup, gelecekteki kıdem tazminatı ve izin haklarından doğan yükümlülüklerini net bugünkü değeri üzerinden hesaplamış ve finansal tablolara yansıtmıştır. Türk yasaları ve sendika sözleşmelerine göre kıdem tazminatları emeklilik veya işten çıkarılma veya yasal koşulların oluşması halinde istifa durumunda ödenmektedir. Personelin, Banka’daki çalışma statüsü ve bağlı olduğu sosyal güvenlik kurumuna göre ilgili mevzuat uyarınca, Devlet memuru statüsünde çalıştıkları süre için emekli ikramiyesi, işçi statüsünde çalıştıkları dönem için ayrıldıkları tarihteki maaşı esas alınarak (kıdem tazminatı tavanını aşmamak suretiyle) kıdem tazminatı hesaplanmaktadır. 108 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Yükümlülüğün belirlenmesinde Banka bağımsız aktüerlerden yararlanmakta, iskonto oranı, çalışan devir hızı ve gelecekteki maaş artışları gibi konularda varsayımlarda bulunmaktadır. Bu varsayımlar yıllık olarak gözden geçirilmektedir. 31 Aralık 2015 itibarıyla kıdem tazminatı yükümlülüğü 683.269 TL’dir (31 Aralık 2014: 666.464 TL). İskonto oranı (%) Tahmini enflasyon oranı (%) Cari Dönem 10,70 7,00 Önceki Dönem 8,60 6,00 Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından, 12 Mart 2013 tarih ve 28585 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı (“TMS 19”) Hakkında Tebliğ (Sıra No: 9)” ile aktüeryal varsayımlardaki değişiklikler ya da aktüeryal varsayım ile gerçekleşen arasındaki farklar nedeniyle oluşan aktüeryal kazanç ve kayıpların muhasebeleştirilmesinde 31 Aralık 2012 tarihinden sonra başlayan hesap dönemleri için uygulanmak üzere değişikliğe gidilmiştir. Ertelenmiş vergi etkisi sonrası 85.078 TL aktüeryal kayıp “Diğer Kapsamlı Gider” olarak finansallarda sınıflandırılmıştır (31 Aralık 2014: 71.114 TL aktüeryal kayıp). İzin ücreti yükümlülüğü, tüm personelin kullandığı izinlerin kanunen hak edilen izin süresinden düşülmesi suretiyle bulunan kullanılmayan izin gün sayısı üzerinden hesaplanmaktadır. Banka, belirli süreli sözleşme ile personel istihdam etmemektedir. b. T.C. Ziraat Bankası ve T. Halk Bankası Mensupları Emekli ve Yardım Sandığı (TZHEMSAN) Vakfı Yükümlülüğü Bazı Banka çalışanlarının üyesi bulunduğu T.C. Ziraat Bankası ve T. Halk Bankası Mensupları Emekli ve Yardım Sandığı Vakfı (“Sandık”), 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun geçici 20. maddesine göre kurulmuştur. 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla Sandık’tan yararlanan kişi sayısı, bağımlılar hariç, 21.347’dir (2014: 18.220 kişi). Bu kişilerin 17.644’ü aktif, 3.703’ü pasif üyelerden oluşmaktadır (2014: 14.572 aktif üye, 3.648 pasif üye). Sosyal Sigortalar Kanunu kapsamında kurulmuş olan Banka sandıklarının, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun Geçici 23. maddesi ile Kanun’un yayımını izleyen üç yıl içinde SSK’ya devredilmesine hükmedilmiş, 30 Kasım 2006 tarih ve 2006/11345 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla da devre ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir. Ancak Anayasa Mahkemesi’nin 31 Mart 2007 tarih, 26479 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan E.2005/139, K.2007/13 ve K.2007/33 sayılı kararıyla Emekli Sandıklarının Sosyal Güvenlik Kurumu’na (“SGK”) devrine imkan sağlayan 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 23’üncü maddesinin geçici 1’inci maddesinin 1’inci fıkrası iptal edilmiştir. Anayasa Mahkemesi’nin iptale ilişkin gerekçeli kararının yayınlanmasının hemen akabinde Türkiye Büyük Millet Meclisi (“TBMM”) banka sandık iştirakçilerinin SGK’ya devredilmesini öngören yeni yasal düzenlemeler üzerinde çalışmaya başlamış ve 17 Nisan 2008 tarihinde 5754 sayılı Sosyal Güvenlik Kanunu’nun (“Yeni Kanun”) devre ilişkin esasları düzenleyen ilgili maddeleri TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilmiş ve 8 Mayıs 2008 tarih ve 26870 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 109 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Yeni Kanun ile Banka sandıklarının iştirakçileri ve aylık veya gelir bağlanmış olanlar ve bunların hak sahiplerinin herhangi bir işleme gerek kalmaksızın ilgili maddenin yayımı tarihinden itibaren üç yıl içinde SGK’ya devredilmesi ve bu Kanun kapsamına alınması, üç yıllık devir süresinin Bakanlar Kurulu kararı ile en fazla iki yıl uzatılabileceği hüküm altına alınmıştır. Söz konusu kanunda, devir tarihi itibarıyla devredilen kişilerle ilgili olarak, sandıkların anılan Kanun kapsamındaki sigorta kolları itibarıyla gelir ve giderleri dikkate alınarak yükümlülüğünün peşin değerinin hesaplanacağı ve peşin değerin aktüeryal hesabında kullanılacak teknik faiz oranının %9,80 olarak esas alınacağı, ayrıca sandık iştirakçileri ile aylık ve/veya gelir bağlanmış olanlar ve bunların hak sahiplerinin SGK’ya devrinden sonra bu kişilerin tabi oldukları vakıf senedinde bulunmasına rağmen karşılanmayan diğer sosyal hakları ve ödemelerinin, sandıklar ve sandık iştirakçilerini istihdam eden kuruluşlarca karşılanmaya devam edileceği hususlarına yer verilmiştir. Bankacılık Kanunu’nun 58’inci ve Geçici 7’nci maddeleri uyarınca bankaların 1 Ocak 2008 tarihinden itibaren söz konusu sandıkların açıklarının kapatılması için artık kaynak aktaramayacaklarına ilişkin hükmü yukarıda belirtilen kanun kapsamında 5 yıla kadar ertelenmiştir. 9 Nisan 2011 tarih ve 27900 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2011/1559 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, ticaret odaları, sanayi odaları, borsalar veya bunların teşkil ettikleri birlikler personeli için kurulmuş bulunan sandıkların iştirakçileri ile aylık veya gelir bağlanmış olanlar ile bunların hak sahiplerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna devredilmesine ilişkin sürenin iki yıl uzatılması kararlaştırılmıştır. Diğer taraftan, 8 Mart 2012 tarih ve 28227 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair 6283 sayılı Kanun ile 5510 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “iki yıl” ibaresi “dört yıl” şeklinde değiştirilmiştir. 30 Nisan 2014 tarih ve 28987 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2014/6042 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile söz konusu sandıkların iştirakçileri ile aylık veya gelir bağlanmış olanlar ile bunların hak sahiplerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna devredilmesine ilişkin sürenin bir yıl uzatılması kararlaştırılmıştır. Son olarak; 23 Nisan 2015 tarih ve 6645 sayılı “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve Sandıkların iştirakçileri ile aylık ve gelir bağlanmış olanlar ve bunların hak sahiplerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna devir tarihini belirleme yetkisi Bakanlar Kurulu’na bırakılmıştır. Yeni Kanun çerçevesinde ve belirtilen oran olan %9,80 teknik faiz kullanılarak hazırlanan teknik bilanço raporlarına göre 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla söz konusu sandık için teknik açık oluşmadığı rapor edilmiştir. Banka’nın, sandıktan yapılan geri ödemeler veya gelecekte yapılacak katkılardaki azalışlar şeklinde ortaya çıkan ekonomik yararların bugünkü değerini elde etmeye yönelik yasal bir hakkı olmadığından ötürü, bilançosunda muhasebeleştirdiği bir varlık bulunmamaktadır. XVII. VERGİ UYGULAMALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR a. Cari Vergi 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu 21 Haziran 2006 tarihli ve 26205 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Söz konusu Kanun’un pek çok hükmü 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren geçerlidir. Buna göre Türkiye’de, kurumlar vergisi oranı 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren %20’dir. Kurumlar vergisi oranı kurumların ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirim kabul edilmeyen giderlerin ilave edilmesi, vergi yasalarında yer alan istisna (iştirak kazançları istisnası gibi) ve indirimlerin indirilmesi sonucu bulunacak vergi matrahına uygulanır. Kâr dağıtılmadığı takdirde başka bir vergi ödenmemektedir. Türkiye’deki bir işyeri ya da daimi temsilcisi aracılığı ile gelir elde eden dar mükellef kurumlar ile Türkiye’de yerleşik kurumlara ödenen kâr paylarından (temettüler) stopaj yapılmaz. Bunların dışında kalan kişi ve kurumlara yapılan temettü ödemeleri %15 oranında stopaja tabidir. Kârın sermayeye ilavesi, kâr dağıtımı sayılmaz ve stopaj uygulanmaz. Kurumlar üçer aylık mali kârları üzerinden %20 oranında geçici vergi hesaplar ve o dönemi izleyen ikinci ayın 14’üncü gününe kadar beyan edip 17’nci günü akşamına kadar öderler. Yıl içinde ödenen geçici vergi o yıla ait olup izleyen yıl verilecek kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanacak kurumlar vergisinden mahsup edilir. Mahsuba rağmen ödenmiş geçici vergi tutarı kalması durumunda bu tutar nakden iade alınabileceği gibi devlete karşı olan diğer mali borçlara da mahsup edilebilir. 110 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) En az 2 yıl süre ile elde tutulan iştirak hisseleri ile gayrimenkullerin satışından doğan kârların %75’i, Kurumlar Vergisi Kanunu’nda öngörüldüğü şekilde sermayeye eklenmesi veya 5 yıl süreyle özkaynaklarda tutulması şartı ile vergiden istisnadır. Türk vergi mevzuatına göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 yılı aşmamak kaydıyla dönem kurum kazancından indirilebilirler. Ancak, mali zararlar, geçmiş yıl kârlarından mahsup edilemez. Türkiye’de ödenecek vergiler konusunda vergi otoritesi ile mutabakat sağlamak gibi bir uygulama bulunmamaktadır. Kurumlar vergisi beyannameleri hesap döneminin kapandığı ayı takip eden dördüncü ayın 25’inci günü akşamına kadar bağlı bulunulan vergi dairesine verilir ve aynı ayın sonuna kadar da tahakkuk eden vergi ödenir. Bununla beraber, vergi incelemesine yetkili makamlar beş yıl zarfında muhasebe kayıtlarını inceleyebilir ve hatalı işlem tespit edilirse ödenecek vergi miktarları değişebilir. b. Ertelenmiş Vergi Banka, uygulanan muhasebe politikaları ve değerleme esasları ile vergi mevzuatı uyarınca belirlenen vergiye esas değeri arasındaki geçici farklar için TMS 12 “Gelir Vergilerine İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı” uyarınca ertelenmiş vergi hesaplamakta ve muhasebeleştirmektedir. Ertelenmiş vergi yükümlülüğü veya varlığı, varlıkların ve yükümlülüklerin finansal tablolarda gösterilen tutarları ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin yasalaşmış vergi oranları dikkate alınarak hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenmiş vergi yükümlülükleri vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kâr elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Şerefiye veya işletme birleşmeleri dışında varlık veya yükümlülüklerin ilk defa finansal tablolara alınmasından dolayı oluşan ve hem ticari hem de mali kâr veya zararı etkilemeyen geçici zamanlama farklarına ilişkin ertelenmiş vergi yükümlülüğü veya varlığı hesaplanmaz. Ertelenmiş vergi varlığının kayıtlı değeri, her bir bilanço tarihi itibarıyla gözden geçirilir. Ertelenmiş vergi varlığının bir kısmının veya tamamının sağlayacağı faydanın elde edilmesine imkan verecek düzeyde mali kâr elde etmenin muhtemel olmadığı ölçüde, ertelenmiş vergi varlığının kayıtlı değeri azaltılır. Ertelenmiş vergi, varlıkların oluştuğu veya yükümlülüklerin yerine getirildiği dönemde geçerli olan vergi oranları üzerinden hesaplanır ve gelir tablosuna gider veya gelir olarak kaydedilir. Bununla birlikte, ertelenmiş vergi, aynı veya farklı bir dönemde doğrudan özsermaye ile ilişkilendirilen varlıklarla ilgili ise doğrudan özsermaye hesap grubuyla ilişkilendirilir. Hesaplanan ertelenmiş vergi varlığı ile ertelenmiş vergi borçları finansal tablolarda netleştirilerek gösterilmektedir. BDDK’nın ilgili genelgesi uyarınca ertelenmiş vergi geliri kâr dağıtımında dikkate alınmamaktadır. XVIII. BORÇLANMALARA İLİŞKİN İLAVE AÇIKLAMALAR Banka, borçlanma araçlarını TMS 39 “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçmeye İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı” hükümleri gereği muhasebeleştirmekte olup, tüm finansal yükümlülüklerini kayda alınmalarını izleyen dönemlerde “etkin faiz oranı (iç verim) yöntemi” ile değerlemektedir. Borçlanma araçlarının muhasebeleştirilme ve değerleme yöntemleri ile borçlanmayı temsil eden yükümlülükler açısından riskten korunma tekniklerini uygulamayı gerektiren borçlanma bulunmamaktadır. Banka, gerektiğinde tahvil/bono ihracı gibi borçlanma araçlarına başvurmak suretiyle yurt içi ve yurtdışı kişi ve kuruluşlardan kaynak temini yoluna gitmektedir. Söz konusu işlemler işlem tarihinde elde etme maliyeti de dahil olmak üzere gerçeğe uygun değerleri ile kayda alınmakta, takip eden dönemlerde ise iç verim oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedelleri üzerinden değerlenmektedir. Banka tarafından hisse senedine dönüştürülebilir tahvil ihraç edilmemiştir. XIX. İHRAÇ EDİLEN HİSSE SENETLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Banka cari dönemde hisse senedi ihraç etmediğinden, bu işlem ile ilgili herhangi bir maliyeti bulunmamaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 111 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) XX. AVAL VE KABULLERE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Banka’nın aval ve kabullerine ilişkin borç taahhütleri “Bilanço Dışı Yükümlülükler” altında muhasebeleştirilmektedir. XXI. DEVLET TEŞVİKLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Banka’nın bilanço tarihi itibarıyla yararlanmış olduğu herhangi bir devlet teşviği bulunmamaktadır. XXII. NAKİT VE NAKDE EŞDEĞER VARLIKLAR Nakit ve nakit benzeri kalemler, nakit para, vadesiz mevduat ve satın alım tarihinden itibaren vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, hemen nakde çevrilebilecek olan ve önemli tutarda değer değişikliği riskini taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır. Bu varlıkların defter değeri gerçeğe uygun değeridir. Nakit değerler ve bankalara ilişkin tutarlar dönem sonu Banka gişe döviz alış kuru ile değerleme yapılarak gösterilmiştir. Nakit akış tablolarının hazırlanmasına esas olan “Nakit”, kasa, efektif deposu, altın, yoldaki paralar ve satın alınan çekler ile T.C. Merkez Bankası dahil bankalardaki vadesiz mevduat olarak, “Nakde Eşdeğer Varlık” ise orijinal vadesi üç aydan kısa olan bankalararası para piyasası plasmanları ve bankalardaki vadeli depolar olarak tanımlanmaktadır. XXIII. RAPORLAMANIN BÖLÜMLEMEYE GÖRE YAPILMASINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Banka’nın organizasyonel ve iç raporlama yapısına ve TFRS 8 “Faaliyet Bölümleri” hükümlerine uygun olarak belirlenmiş faaliyet alanlarına ilişkin bilgiler Dördüncü Bölüm, XII. no’lu dipnotta sunulmuştur. XXIV. DİĞER HUSUSLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Banka’nın 27 Mart 2015 tarihinde gerçekleştirdiği 2014 yılı Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda alınan karar gereğince, dönem net kârı olan 4.050.509 TL’den dağıtıma konu olmayan 503.358 TL tutarındaki ertelenmiş vergi geliri düşüldükten sonra kalan dağıtıma esas 2014 yılsonuna ait 3.547.151 TL’lik dönem kârından, 177.358 TL birinci tertip yasal yedek akçe ve 18.500 TL ikinci tertip yasal yedek akçe ayrılmasına, personele 185.000 TL tutarında temettü dağıtılmasına ve Hazine’ye %15 oranında stopaj (18.750 TL) kesintisi yapılarak net 106.250 TL nakit olarak temettü ödemesi yapılmasına karar verilmiştir. Bu çerçevede kârın 3.041.293 TL tutarındaki kısmı bünyede bırakılmış olup, 15 Nisan 2015 tarihinde Hazine’ye temettü ödemesi yapılmış, personele dağıtılması kararlaştırılan temettü çerçevesinde ise toplam 166.086 TL ödeme yapılmıştır. Genel Kurul Toplantısı’nda alınan karar gereğince, personele ödenen temettüden kalan 18.914 TL “kâr yedekleri” hesabına aktarılmıştır. 112 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER I. SERMAYE YETERLİLİĞİ STANDART ORANINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR 1. Banka’nın konsolide olmayan sermaye yeterliliği standart oranı, bu oranın ilgili mevzuatta belirlenen orandan düşük olması halinde bunun nedenleri ve öngörülen çözüm stratejileri: Banka’nın “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” esaslarına göre hesaplanan konsolide olmayan sermaye yeterliliği standart oranı %15,08 olarak gerçekleşmiştir. (31 Aralık 2014: %18,22) 2. Sermaye yeterliliği standart oranının tespitinde kullanılan risk ölçüm yöntemleri: Sermaye yeterliliği standart oranı, 6 Eylül 2014 tarih ve 29111 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” ve “Kredi Riski Azaltım Tekniklerine İlişkin Tebliğ” esaslarına göre hesaplanmaktadır. Kredi riskine ilişkin karşı taraflar/işlemler “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” Ek 1’de belirtilen risk sınıfları bazında ayrıştırılarak ilgili risk sınıfı için belirtilen hususlar çerçevesinde risk ağırlığı atanmakta, “Kredi Riski Azaltım Tekniklerine İlişkin Tebliğ” esasları doğrultusunda risk azaltımına tabi tutularak, ilgili risk ağırlıkları ile çarpılmak suretiyle kredi risk ağırlıklı tutar hesaplanmaktadır. Gayri nakdi krediler ve taahhütler, “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” doğrultusunda ayrılan özel karşılıkları düşüldükten sonra “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” 5. maddesinde belirtilen krediye dönüştürme oranları ile kredi risk ağırlıklı tutar hesaplamalarına dahil edilmektedir. Tükenme ve değer kaybı ile karşı karşıya olan varlıklar, ilgili amortismanlar ve karşılıklar düşüldükten sonra kalan net tutarlar üzerinden hesaplama yapılmaktadır. Özkaynak hesaplamasında sermayeden indirilen değer olarak dikkate alınan tutarlar ile alım satım hesapları kredi risk ağırlıklı varlık hesaplamalarına dahil edilmemektedir. Karşı taraf kredi riskine ilişkin hesaplamalar, repo ve türev işlemler için yapılmaktadır. Söz konusu işlemler “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” ile “Kredi Riski Azaltım Tekniklerine İlişkin Tebliğ” Ek’lerinde belirtilmiş olan oranların uygulanmış haliyle hesaplamalara katılmaktadır. Kredi riskine esas tutar hesaplamalarına bankacılık hesaplarında yer alan repo ve türev işlemleri dahil edilmektedir. Karşı taraf kredi riskine ilişkin hesaplamalar bankacılık hesapları için basit finansal teminat yöntemiyle, alım-satım hesapları için ise kapsamlı finansal teminat yöntemiyle yapılmaktadır. Alım satım hesapları için hesaplanan karşı taraf kredi riski tutarı piyasa riskine esas tutar hesaplamalarına dahil edilmektedir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 113 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Sermaye yeterliliği standart oranına ilişkin bilgiler: Cari dönem Kredi Riskine Esas Tutar-31 Aralık 2015 Risk Sınıfları: Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bölgesel Yönetimlerden veya Yerel Yönetimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Çok Taraflı Kalkınma Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Uluslararası Teşkilatlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bankalar ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Kurumsal Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Perakende Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Gayrimenkul İpoteğiyle Teminatlandırılmış Alacaklar Tahsili Gecikmiş Alacaklar Kurulca Riski Yüksek Olarak Belirlenen Alacaklar İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler Menkul Kıymetleştirme Pozisyonları Bankalar ve Aracı Kurumlardan Olan Kısa Vadeli Alacaklar ile Kısa Vadeli Kurumsal Alacaklar Kolektif Yatırım Kuruluşu Niteliğindeki Yatırımlar Diğer Alacaklar KDO sonrası ve Kredi Risk Azaltımı öncesi rakamlar kullanılarak hazırlanmıştır. 114 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Risk Ağırlıkları Banka %0 76.475.984 67.401.476 6 6.301 619.881 8.448.320 %10 %20 - 32.836.640 - 458.547 30.880.165 1.497.925 3 Risk Ağırlıkları Banka %50 Gayrimenkul İpotekli - %50 27.569.776 %75 88.583.269 %100 118.702.297 %150 2.705.355 %200 6.272.798 %250 261.941 %1250 - - 14.263.747 70 12.072.743 1.233.214 2 - 70.675.495 17.907.774 - 321.681 1.741 544.010 1.033.545 108.827.693 685.494 217.785 569.931 105.792 6.394.625 2.705.355 - 6.272.798 - 261.941 - - Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 115 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Önceki dönem Kredi Riskine Esas Tutar-31 Aralık 2014 Risk Sınıfları: Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bölgesel Yönetimlerden veya Yerel Yönetimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Çok Taraflı Kalkınma Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Uluslararası Teşkilatlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bankalar ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Kurumsal Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Perakende Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Gayrimenkul İpoteğiyle Teminatlandırılmış Alacaklar Tahsili Gecikmiş Alacaklar Kurulca Riski Yüksek Olarak Belirlenen Alacaklar İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler Menkul Kıymetleştirme Pozisyonları Bankalar ve Aracı Kurumlardan Olan Kısa Vadeli Alacaklar ile Kısa Vadeli Kurumsal Alacaklar Kolektif Yatırım Kuruluşu Niteliğindeki Yatırımlar Diğer Alacaklar KDO sonrası ve Kredi Risk Azaltımı öncesi rakamlar kullanılarak hazırlanmıştır. 116 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Risk Ağırlıkları Banka %0 74.247.665 %10 %20 - 20.225.324 67.174.099 6 7.073.560 444.032 - 18.400.822 1.380.349 111 10 Risk Ağırlıkları Banka %50 Gayrimenkul İpotekli 1.341 %50 21.710.058 %75 58.356.840 %100 82.423.409 %150 4.028.651 %200 18.026.785 %250 222.268 %1250 - 1.341 - 10.676.895 86 8.713.576 2.317.373 2.128 - 45.693.435 12.663.405 - 200.653 443.990 653.169 72.697.239 668.370 216.913 563.813 62.682 6.916.580 4.028.651 - 18.026.785 - 222.268 - - Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 117 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Sermaye yeterliliği standart oranına ilişkin özet bilgi: Kredi Riski İçin Gerekli Sermaye Yükümlülüğü (Kredi Riskine Esas Tutar*0,08) (KRSY) Piyasa Riski İçin Gerekli Sermaye Yükümlülüğü (PRSY) Operasyonel Risk İçin Gerekli Sermaye Yükümlülüğü (ORSY) Özkaynak Özkaynak/((KRSY+PRSY+ORSY)*12,5)*100 Ana Sermaye/((KRSY+PRSY+ORSY)*12,5)*100 Çekirdek Sermaye/((KRSY+PRSY+ORSY)*12,5)*100 118 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Cari Dönem Önceki Dönem 15.937.165 11.641.473 1.332.250 1.087.412 1.301.706 1.098.374 34.995.187 31.484.041 15,08 18,22 14,00 17,18 14,06 17,23 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Özkaynak kalemlerine ilişkin bilgiler: Cari Dönem Önceki Dönem ÇEKİRDEK SERMAYE Bankanın tasfiyesi halinde alacak hakkı açısından diğer tüm alacaklardan sonra gelen ödenmiş sermaye Hisse senedi ihraç primleri Hisse senedi iptal kârları Yedek akçeler Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) uyarınca özkaynaklara yansıtılan kazançlar Kâr Net Dönem Kârı Geçmiş Yıllar Kârı Muhtemel riskler için ayrılan serbest karşılıklar İştirakler, bağlı ortaklıklar ve birlikte kontrol edilen ortaklıklardan bedelsiz olarak edinilen ve dönem kârı içerisinde muhasebeleştirilmeyen hisseler İndirimler Öncesi Çekirdek Sermaye Çekirdek Sermayeden Yapılacak İndirimler Net dönem zararı ile geçmiş yıllar zararı toplamının yedek akçelerle karşılanamayan kısmı ile TMS uyarınca özkaynaklara yansıtılan kayıplar (-) Faaliyet kiralaması geliştirme maliyetleri (-) Şerefiye veya diğer maddi olmayan duran varlıklar ve bunlara ilişkin ertelenmiş vergi yükümlülükleri (-) Net ertelenmiş vergi varlığı/vergi borcu (-) Kanunun 56 ncı maddesinin dördüncü fıkrasına aykırı olarak edinilen paylar (-) Bankanın kendi çekirdek sermayesine yapmış olduğu doğrudan veya dolaylı yatırımlar (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’nunu aşan kısmı (-) Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların çekirdek sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarının çekirdek sermayenin %10’nunu aşan kısmı (-) İpotek hizmeti sunma haklarının çekirdek sermayenin %10’nunu aşan kısmı (-) Geçici farklara dayanan ertelenmiş vergi varlıklarının çekirdek sermayenin %10’nunu aşan kısmı (-) Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayenin %15’ini aşan tutarlar (-) Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların çekirdek sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarından kaynaklanan aşım tutarı (-) İpotek hizmeti sunma haklarından kaynaklanan aşım tutarı (-) Geçici farklara dayanan ertelenmiş vergi varlıklarından kaynaklanan aşım tutarı (-) Kurulca belirlenecek diğer kalemler (-) Yeterli ilave ana sermaye veya katkı sermaye bulunmaması halinde çekirdek sermayeden indirim yapılacak tutar (-) Çekirdek Sermayeden Yapılan İndirimler Toplamı Çekirdek Sermaye Toplamı 5.000.000 18.005.564 4.664.239 5.322.268 5.162.470 159.798 1.257.419 3.043.482 15.527.658 5.812.443 4.210.307 4.050.509 159.798 1.334.053 17.388 34.266.878 17.388 29.945.331 1.463.190 86.055 71.114 69.634 84.604 - 23.086 - - - - - - - - - 1.633.849 32.633.029 163.834 29.781.497 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 119 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Cari Dönem Önceki Dönem İLAVE ANA SERMAYE Çekirdek sermayeye dahil edilmeyen imtiyazlı paylara tekabül eden sermaye ve bunlara ilişkin ihraç primleri Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri (1.1.2014 tarihi sonrası ihraç edilenler/temin edilenler) Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri (1.1.2014 tarihi öncesi ihraç edilenler) İndirimler Öncesi İlave Ana Sermaye İlave Ana Sermayeden Yapılacak İndirimler Bankanın kendi ilave ana sermayesine yapmış olduğu doğrudan veya dolaylı yatırımlar (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’nunu aşan kısmı (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların ilave ana sermaye ile katkı sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’nunu aşan kısmı (-) Kurulca belirlenecek diğer kalemler (-) Yeterli katkı sermaye bulunmaması halinde ilave ana sermayeden indirim yapılacak tutar (-) İlave ana sermayeden yapılan indirimler toplamı İlave Ana Sermaye Toplamı Ana Sermayeden Yapılacak İndirimler Şerefiye veya diğer maddi olmayan duran varlıklar ve bunlara ilişkin ertelenmiş vergi yükümlülüklerinin Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayeden indirilmeyen kısmı (-) Net ertelenmiş vergi varlığı/vergi borcunun Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayeden indirilmeyen kısmı (-) Ana Sermaye Toplamı KATKI SERMAYE Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri (1.1.2014 tarihi sonrası ihraç edilen/temin edilenler) Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri (1.1.2014 tarihi öncesi ihraç edilenler temin edilenler) Bankanın sermaye artırımlarında kullanılması hissedarlarca taahhüt edilen bankaya rehnedilmiş kaynaklar Genel Karşılıklar İndirimler Öncesi Katkı Sermaye Katkı Sermayeden Yapılacak İndirimler Bankanın kendi katkı sermayesine yapmış olduğu doğrudan veya dolaylı yatırımlar (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’nunu aşan kısmı (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların ilave ana sermaye ile katkı sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’nunu aşan kısmı (-) Kurulca belirlenecek diğer kalemler (-) Katkı Sermayeden Yapılan İndirimler Toplamı Katkı Sermaye Toplamı 120 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu - - - - - - - - 126.907 92.346 126.907 92.346 32.506.122 29.689.151 - - - - 2.490.182 2.490.182 - 1.818.980 1.818.980 - - - 2.490.182 1.818.980 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) SERMAYE Kanunun 50 ve 51 inci maddeleri hükümlerine aykırı olarak kullandırılan krediler (-) Kanunun 57 nci maddesinin birinci fıkrasındaki sınırı aşan tutarlar ile bankaların alacaklarından dolayı edinmek zorunda kaldıkları ve aynı madde uyarınca elden çıkarmaları gereken emtia ve gayrimenkullerden edinim tarihinden itibaren beş yıl geçmesine rağmen elden çıkarılamayanların net defter değerleri (-) Yurt dışında kurulu olanlar da dahil olmak üzere, bankalara, finansal kuruluşlara veya bankanın nitelikli pay sahiplerine kullandırılan krediler veya bunlarca ihraç edilen borçlanma araçlarına yapılan yatırımlar (-) Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmeliğin 20 nci maddesinin ikinci fıkrasına istinaden özkaynaklardan düşülecek tutar (-) Kurulca belirlenecek diğer hesaplar (-) Ortaklık paylarının yüzde %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin yüzde onunu aşan kısmının, Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayeden, ilave ana sermayeden ve katkı sermayeden indirilmeyen kısmı (-) Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların doğrudan ya da dolaylı olarak ilave ana sermaye ve katkı sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarının toplam tutarının Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, ilave ana sermayeden ve katkı sermayeden indirilmeyen kısmı (-) Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların çekirdek sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarının, geçici farklara dayanan ertelenmiş vergi varlıklarının ve ipotek hizmeti sunma haklarının Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin ikinci fıkrasının (1) ve (2) nci alt bentleri uyarınca çekirdek sermayeden indirilecek tutarlarının, Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayeden indirilmeyen kısmı (-) ÖZKAYNAK Uygulanacak İndirim Esaslarında Aşım Tutarının Altında Kalan Tutarlar Ortaklık paylarının %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarından kaynaklanan tutar Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların çekirdek sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarından kaynaklanan tutar İpotek hizmeti sunma haklarından kaynaklanan tutar Geçici farklara dayanan ertelenmiş vergi varlıklarından kaynaklanan tutar Cari Dönem Önceki Dönem 34.996.304 31.508.131 - 1.044 757 - 23.199 73 134 - - - - 34.995.187 31.484.041 120.823 - 80.423 261.730 165.247 220.823 Özkaynak hesaplamasında geçici uygulamaya tabi unsurlara ilişkin bilgiler: Bulunmamaktadır. Özkaynak hesaplamasına dahil edilecek borçlanma araçlarına ilişkin bilgiler: Bulunmamaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 121 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 3. İçsel sermaye yeterliliği değerlendirme süreci kapsamında içsel sermaye gereksiniminin cari ve gelecek faaliyetler açısından yeterliliğinin değerlendirilmesi amacıyla uygulanan yaklaşım: Banka sermaye gereksinimi içsel değerlendirme süreci kapsamında sermaye yeterliliği politikasını belirlemiş, sermaye yeterliliğinin tespitinde dikkate alınacak asgari unsurları tespit etmiştir. Bu kapsamda Banka’da; • Banka’nın geçmiş dönem finansal durumunun sermaye yeterliliği, yasal rasyolar ve ekonomik sermaye analizleri kapsamında değerlendirilmesi, • Maruz kalınan riskler göz önünde bulundurularak bütçenin yasal sermaye yeterliliği ve yasal rasyolara uyum bağlamında incelenmesi, • Bütçenin finansal dalgalanmalara karşı korunma potansiyeli ile bu dalgalanmalar sürecinde sermaye yeterliliği politikasına uygunluğunun stres testleri ile analiz edilmesi faaliyetleri yürütülmektedir. II. KREDİ RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Kredi riski borçlu kişi ya da kuruluşun, yapılan sözleşme gereklerine uymayarak yükümlülüğünü herhangi bir nedenle kısmen veya tamamen zamanında yerine getirememesinden veya kredi değerliliğindeki azalmadan dolayı Banka’nın maruz kalabileceği zarar olasılığını ifade eder. Kredi müşterilerinin limitleri, yasal mevzuata uygun olarak Şubeler, Bölge Yöneticilikleri, Grup Başkanlıkları, Bölüm Başkanlıkları, Genel Müdür Yardımcılığı, Genel Müdür, Kredi Komitesi ve Yönetim Kurulu’na ait kredilendirme yetki limitleri çerçevesinde, kredi müşterilerinin mali olan ve olmayan verileri, kredi ihtiyaçları, sektörel ve coğrafi özellikler gibi pek çok faktör bir arada değerlendirilerek tahsis edilmektedir. Krediler portföyüne ilişkin tespit edilen global limitler, Yönetim Kurulu’nun onayı ile belirlenmekte ve gerektiğinde revize edilmektedir. Tespit edilen limitler, ilgili Genel Müdürlük birimleri tarafından mevcut portföy yapısı, müşteri ve kredi potansiyeli ile bölgesel ve sektörel özellikler, çalışan personelin yetkinliği gibi hususlar gözetilerek Bölge Yöneticilikleri bazında dağıtılmaktadır. Kurumsal/Girişimci kredi portföyünde risk yoğunlaşmasını önlemek amacıyla; grup firmaları, özel ve kamu firmaları ve farklı borçlu grupları bazında limitler belirlenmekte ve izlenmektedir. Benzer bir şekilde tarımsal kredi portföyüne yönelik limitlerin belirlenmesinde bölgelerin yapısı göz önünde bulundurulmaktadır. Banka’nın kullandırılan bireysel kredilerde kredi yetki limitleri tür ve teminat ayrımında belirlenmekte olup, bu limitler genel olarak ekonomik konjonktür ve Bölge Yöneticilikleri/Şubelerin talepleri doğrultusunda güncellenebilmektedir. Bütçe hedefleri doğrultusunda TL/YP Nakdi/Gayrinakdi Kurumsal/Girişimci kredi plasmanları sektörel ve bölgesel bazda tahsis edilmekte ve izlenmektedir. Şubelerce kullandırılan kredilerin limitleri, konuları, teminat durumu, vadeleri, izlendikleri hesaplar, borç bakiyeleri ile müşteri sayılarına göre belirli periyotlarda değerlendirilmekte, müşteri bazında ve bölgesel bazda izlenmektedir. Kurumsal/Girişimci kredilerde kredinin tahsisi sonrasında firmalar izlenmeye devam edilmekte, kredili firmaların mali yapıları ve piyasa ilişkilerinde meydana gelen değişiklikler takip edilmektedir. Kredi limitleri bir yıl süreyle geçerli olmak üzere tespit edilip onaylanmakta, müşterinin durumunda (mali yapısında, piyasasında, teminat v.b) olumsuz bir değişiklik olmaması koşuluyla yenileme yapılmaktadır. 122 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Banka, kredilendirmede asli unsuru müşterinin kredibilitesi olarak değerlendirmekte ve kredi borçlularının kredi değerlilikleri kredi başvurusu ve limit tahsis/yenilenmesi esnasında tespit edilmektedir. Başvuru sırasında alınacak belgeler mevzuatta açıkça yer almakta olup, söz konusu belgelerin mevzuata uygun olarak temin edilip edilmediği denetim birimleri tarafından kontrol edilmektedir. Banka, teminatı da riskin asgariye indirilmesi ve tasfiyesi bakımından önemli görmektedir. Güvenilir ve sağlam teminatlar alınması temeline dayanan kredi politikaları ve süreçleri neticesinde, Banka’nın kredi riskini önemli ölçüde azalttığı düşünülmektedir. Banka, Kurumsal/Girişimci kredi müşterisinin kredi değerliliğinin analizi adına yapılan içsel derecelendirme işlemlerini kredi tahsisinde bir karar destek sistemi olarak Ocak 2011 tarihinden itibaren uygulamaya almıştır. Banka, mevzuatında tanımlanmamış ve uygulamaya alınmamış kredilendirme işlemlerini yapmamaktadır. Banka, “Bankalarca Karşılık Ayrılacak Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik”te öngörüldüğü şekilde karşılık ayırmaktadır. Yurt dışında ve yurt içinde yerleşik bankalar lehine limit tesisleri, müşterilerin ve birimlerin ihtiyaçları dikkate alınarak, bankaların ve bulundukları ülkelerin mali ve ekonomik durumları ile derecelendirmeleri doğrultusunda yapılmaktadır. Bankaların ve/veya bulundukları ülkelerin ekonomik, mali ya da finansal açıdan riskli görülmesi durumunda tesis edilmiş olan limitler vade, miktar veya işlem cinsi ile sınırlandırılabilmekte ya da kullandırımlar durdurulabilmektedir. Yurt dışında yürütülen kredi işlemlerinin farklı ülkelerdeki mali kurumlar ile yapılması ve bilançodaki payının küçük olması göz önüne alınarak, Banka’nın bu faaliyetler nedeniyle oldukça düşük kredi riski taşıdığı düşünülmektedir. Banka’nın yurtiçi/yurtdışı mali kurum ve ülke riskleri genellikle uluslararası derecelendirme şirketleri tarafından derecelendirilen ülke-kurumlara ilişkin riskleri içermektedir. Hazine işlemleri belirlenmiş olan yetki ve limitler çerçevesinde gerçekleştirilmekte, söz konusu yetki ve limitlere ilişkin izleme faaliyetleri yerine getirilmektedir. Fon Yönetimi kapsamındaki müşteri işlemleri, müşteriler için belirlenen genel kredi limitleri dahilinde gerçekleştirilmektedir. Banka’da aktif-pasif dengesi ile yasal sınırlar göz önünde tutularak Yönetim Kurulu’nca belirlenmiş olan yetki ve limitler çerçevesinde vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile diğer türev ürün işlemleri yapılmaktadır. Söz konusu işlemlerde, bilanço içindeki payı dikkate alındığında, oldukça düşük düzeyde kredi riski taşınmaktadır. Nakit riski karşılık yönetmeliği uyarınca donuk alacak olarak sınıflandırılan müşterilere ait gayri nakdi riskler de aynı yönetmelik uyarınca özel karşılığa tabi tutulmakta, ilgili riskler tazmin edilerek nakit alacak haline dönüştüklerinde daha önce donuk alacak olarak sınıflandırılan nakit kredi ile aynı risk grubunda takip edilmekte ve özel karşılık ayrılmaya devam edilmektedir. Yenilenen ve itfa planına bağlanan krediler de yine söz konusu yönetmelikte belirlenen hususlara uygun olarak ve yönetmelikte öngörülen hesaplarda tutulmakta, ayrıca Banka tarafından kredi risk politikaları çerçevesinde izlenmektedir. Bu kapsamda ilgili müşterilerin finansal durumu ve ticari faaliyetleri analiz edilmekte ve yenilenen plana göre anapara ve faiz ödemelerinin yapılıp yapılmadığı takip edilmekte ve gerekli önlemler alınmaktadır. Banka’nın ilk büyük 100 ve 200 nakdi kredi müşterisinden olan alacağının toplam nakdi krediler portföyü içindeki payı sırasıyla %24 ve %29’dur (2014: %22 ve %27). Banka’nın ilk büyük 100 ve 200 gayrinakdi kredi müşterisinden olan alacağının toplam gayrinakdi krediler portföyü içindeki payı sırasıyla %57 ve %68’dir (2014: %61 ve %73). Banka’nın ilk büyük 100 ve 200 kredi müşterisinden olan nakdi ve gayrinakdi alacak tutarının toplam nakdi ve gayrinakdi krediler toplamı içindeki payı sırasıyla %32 ve %38’dir (2014: %27 ve %33). Bankaca üstlenilen kredi riski için ayrılan genel karşılık tutarı 2.844.184 TL’dir (2014: 2.311.581 TL). Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 123 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bölgesel İdari Birimlerden Yönetimlerden ve Ticari veya Yerel Olmayan Yönetimlerden Girişimlerden Şarta Bağlı Şarta Bağlı Olan Olan ve Olmayan ve Olmayan Alacaklar Alacaklar Çok Taraflı Kalkınma Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Uluslararası Teşkilatlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bankalar ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Kurumsal Alacaklar Cari Dönem Yurtiçi 79.800.139 457.492 542.487 6 - 29.495.171 110.297.369 37.219 1.125 - - - 8.805.518 294.202 OECD Ülkeleri (1) - - - - - 265.921 - Kıyı Bankacılığı Bölgeleri - - - - - - - Avrupa Birliği Ülkeleri ABD, Kanada 1.823.929 - 1.234 - - 553.170 349.733 Diğer Ülkeler 325.617 1.741 289 - - 1.119.173 181.669 - - - - - 3.753.801 1.055.740 İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Dağıtılmamış Varlıklar/ Yükümlülükler (2) Toplam - - - - - - - 81.986.904 460.358 544.010 6 - 43.992.754 112.178.713 Bölgesel İdari Birimlerden Yönetimlerden ve Ticari veya Yerel Olmayan Yönetimlerden Girişimlerden Şarta Bağlı Şarta Bağlı Olan Olan ve ve Olmayan Olmayan Alacaklar Alacaklar Çok Taraflı Kalkınma Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Uluslararası Teşkilatlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bankalar ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Kurumsal Alacaklar Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Önceki Dönem Yurtiçi 77.825.891 444.118 443.984 6 - 9.473.379 75.033.100 9.695 - - - - 14.502.433 47.646 OECD Ülkeleri (1) - - - - - 398.992 - Kıyı Bankacılığı Bölgeleri - - - - - - - Avrupa Birliği Ülkeleri ABD, Kanada 16.568 - - - - 271.955 93.295 Diğer Ülkeler 199.493 - 6 - - 565.239 199.376 - - - - - 2.555.569 1.021.544 İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Dağıtılmamış Varlıklar/ Yükümlülükler (2) Toplam - - - - - - - 78.051.647 444.118 443.990 6 - 27.767.567 76.394.961 KDO sonrası ve Kredi Risk Azaltımı öncesi rakamlar kullanılarak hazırlanmıştır. (1) AB ülkeleri, ABD ve Kanada dışındaki OECD ülkeleri. (2) Tutarlı bir esasa göre bölümlere dağıtılamayan varlık ve yükümlülükleri içermektedir. 124 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Bankalar ve Aracı Kurumlardan Olan Kısa Vadeli Alacaklar ile Kısa Vadeli Kurumsal Alacaklar Kolektif Yatırım Kuruluşu Niteliğindeki Yatırımlar Diğer Alacaklar Toplam Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Perakende Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Gayrimenkul İpoteğiyle Teminatlandırılmış Alacaklar Tahsili Gecikmiş Alacaklar Kurulca Riski Yüksek Olarak Belirlenen Alacaklar 71.239.492 18.125.101 567.395 9.210.227 - - - 105.708 14.842.948 334.683.535 32.527 - 523 16.653 - - - 84 - 9.187.851 - - - - - - - - - 265.921 - - - - - - - - - - 586 - - 610 - - - - - 2.729.262 88.386 458 2.013 12.604 - - - - - 1.731.950 - - - - - - - - - 4.809.541 İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler Menkul Kıymetleştirme Pozisyonları - - - - - - - - - - 71.360.991 18.125.559 569.931 9.240.094 - - - 105.792 14.842.948 353.408.060 Menkul Kıymetleştirme Pozisyonları Bankalar ve Aracı Kurumlardan Olan Kısa Vadeli Alacaklar ile Kısa Vadeli Kurumsal Alacaklar Kolektif Yatırım Kuruluşu Niteliğindeki Yatırımlar Diğer Alacaklar Toplam Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Perakende Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Gayrimenkul İpoteğiyle Teminatlandırılmış Alacaklar Tahsili Gecikmiş Alacaklar Kurulca Riski Yüksek Olarak Belirlenen Alacaklar 46.242.346 12.875.452 563.668 22.264.215 - - - 62.682 13.990.150 259.218.991 24.468 4.391 472 8.793 - - - - - 14.597.898 - - - - - - - - - 398.992 - - - - - - - - - - 885 - - 53 - - - - - 382.756 96.345 475 1.014 4.643 - - - - - 1.066.591 - - - - - - - - - 3.577.113 İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler - - - - - - - - - - 46.364.044 12.880.318 565.154 22.277.704 - - - 62.682 13.990.150 279.242.341 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 125 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Risk Sınıfları Cari dönem Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bölgesel Yönetimlerden veya Yerel Yönetimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Çok Taraflı Kalkınma Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Uluslararası Teşkilatlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bankalar ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Kurumsal Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Perakende Alacaklar Sektörler/Karşı Taraflar Tarım - - - - - - 5.363.985 29.522.167 Çiftçilik ve Hayvancılık - - - - - - 5.008.120 29.327.342 Ormancılık - - - - - - 249.657 101.415 Balıkçılık - - - - - - 106.208 93.410 - - 99.937 - - - 49.121.631 3.600.766 Madencilik ve Taşocakçılığı - - 17 - - - 2.924.632 65.519 İmalat Sanayi - - 99.910 - - - 36.772.043 3.522.344 Sanayi Elektrik, Gaz, Su İnşaat Hizmetler - - 10 - - - 9.424.956 12.903 - - 25.807 - - - 15.431.147 2.133.204 2.997.074 420 255.292 6 - 26.723.466 38.705.529 11.750.851 Toptan ve Perakende Ticaret - 17 4.292 - - - 16.568.568 8.233.270 Otel ve Lokanta Hizmetleri - 132 65 - - - 2.546.186 745.067 Ulaştırma ve Haberleşme - 79 73.236 - - - 5.609.959 1.517.944 2.997.074 192 120 6 - 25.904.352 3.785.764 4.985 Gayrimenkul ve Kira Hizm. - - 78.240 - - 819.114 9.481.909 952.003 Serbest Meslek Hizmetleri - - - - - - - - Eğitim Hizmetleri - - 69.774 - - - 252.627 102.145 Mali Kuruluşlar Sağlık ve Sosyal Hizmetler - - 29.565 - - - 460.516 195.437 Diğer 78.989.830 459.938 162.974 - - 17.269.288 3.556.421 24.354.003 Toplam 81.986.904 460.358 544.010 6 - 43.992.754 112.178.713 71.360.991 KDO sonrası ve Kredi Risk Azaltımı öncesi rakamlar kullanılarak hazırlanmıştır. 126 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Risk Sınıfları Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Gayrimenkul İpoteğiyle Tahsili Teminatlandırılmış Gecikmiş Alacaklar Alacaklar Kurulca Riski Yüksek Olarak Belirlenen Alacaklar İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler Menkul Kıymetleştirme Pozisyonları Bankalar ve Aracı Kurumlardan Olan Kısa Vadeli Kolektif Alacaklar ile Yatırım Kısa Vadeli Kuruluşu Kurumsal Niteliğindeki Alacaklar Yatırımlar Diğer Alacaklar TP YP Toplam 372.434 939 14.733 - - - - 2.135.195 37.033.999 375.454 37.409.453 350.326 868 13.201 - - - - 2.135.195 36.736.566 98.486 36.835.052 354.924 2.844 52 956 - - - - - 118.741 236.183 19.264 19 576 - - - - - 178.692 40.785 219.477 129.349 13.205 55.337 - - - - - 21.203.317 31.816.908 53.020.225 3.897 726 768 - - - - - 603.581 2.391.978 2.995.559 124.765 12.468 53.360 - - - - - 17.896.667 22.688.223 40.584.890 9.439.776 687 11 1.209 - - - - - 2.703.069 6.736.707 50.527 476.783 28.053 - - - - - 6.733.479 11.412.042 18.145.521 713.311 25.290 235.952 - - - 105.792 - 55.144.375 26.368.608 81.512.983 420.414 14.299 85.580 - - - - - 20.673.414 4.653.026 25.326.440 66.732 1.509 13.478 - - - - - 1.383.255 1.989.914 3.373.169 93.141 1.122 13.982 - - - - - 2.675.591 4.633.872 7.309.463 1.044 35 89.157 - - - 3.694 - 24.562.680 8.223.743 32.786.423 101.853 8.043 25.614 - - - 102.098 - 4.975.912 6.592.962 11.568.874 - - - - - - - - - - - 5.540 94 1.326 - - - - - 356.120 75.386 431.506 24.587 188 6.815 - - - - - 517.403 199.705 717.108 16.859.938 53.714 8.906.019 - - - - 12.707.753 99.970.482 63.349.396 163.319.878 18.125.559 569.931 9.240.094 - - - 105.792 14.842.948 220.085.652 133.322.408 353.408.060 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 127 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Risk Sınıfları Önceki Dönem Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bölgesel Yönetimlerden veya Yerel Yönetimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Çok Taraflı Kalkınma Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Uluslararası Teşkilatlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bankalar ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Kurumsal Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Perakende Alacaklar Sektörler/Karşı Taraflar Tarım - - - - - - 8.833.825 17.666.954 Çiftçilik ve Hayvancılık - - - - - - 8.450.346 17.504.057 Ormancılık - - - - - - 128.843 125.393 Balıkçılık - - - - - - 254.636 37.504 - 419.469 158.304 - - - 28.480.731 4.151.249 Sanayi Madencilik ve Taşocakçılığı - 36 101 - - - 462.651 144.170 İmalat Sanayi - 419.433 157.450 - - - 25.112.950 3.997.961 Elektrik, Gaz, Su İnşaat Hizmetler - - 753 - - - 2.905.130 9.118 - - 3.673 - - - 9.994.595 1.292.433 8.795.417 17.776 228.017 6 - 16.532.896 22.558.525 9.364.424 Toptan ve Perakende Ticaret - - 62.019 - - - 13.472.842 3.024.997 Otel ve Lokanta Hizmetleri - 31 44.799 - - - 1.325.518 254.774 Ulaştırma ve Haberleşme - 15.959 22.952 - - - 1.151.453 222.344 8.795.417 222 85 6 - 9.215.598 3.830.976 1.251.023 Gayrimenkul ve Kira Hizm. - 1.564 27.904 - - 7.317.298 2.349.136 4.423.112 Serbest Meslek Hizmetleri - - - - - - - - Eğitim Hizmetleri - - 67.497 - - - 103.642 187.417 Mali Kuruluşlar Sağlık ve Sosyal Hizmetler - - 2.761 - - - 324.958 757 Diğer 69.256.230 6.873 53.996 - - 11.234.671 6.527.285 13.888.984 Toplam 78.051.647 444.118 443.990 6 - 27.767.567 76.394.961 46.364.044 KDO sonrası ve Kredi Risk Azaltımı öncesi rakamlar kullanılarak hazırlanmıştır. 128 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Risk Sınıfları Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Gayrimenkul İpoteğiyle Tahsili Teminatlandırılmış Gecikmiş Alacaklar Alacaklar Kurulca Riski Yüksek Olarak Belirlenen Alacaklar İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler - Menkul Kıymetleştirme Pozisyonları Bankalar ve Aracı Kurumlardan Olan Kısa Vadeli Kolektif Alacaklar ile Yatırım Kısa Vadeli Kuruluşu Kurumsal Niteliğindeki Alacaklar Yatırımlar - - - Diğer Alacaklar TP YP Toplam - 21.662.654 4.867.090 26.529.744 25.973.961 23.893 315 4.757 18.554 315 689 - - - - - 21.284.206 4.689.755 4.635 - - - - - - - 255.791 3.080 258.871 704 - 4.068 - - - - - 122.657 174.255 296.912 463.540 486.157 423.861 - - - 43.374 - 17.619.787 17.006.898 34.626.685 22.926 - 44 - - - - - 210.989 418.939 629.928 439.378 486.157 422.747 - - - 43.374 - 15.394.977 15.684.473 31.079.450 1.236 - 1.070 - - - - - 2.013.821 903.486 2.917.307 17.513 - 18.167 - - - - - 6.865.867 4.460.514 11.326.381 535.821 42.784 145.719 - - - 15.601 - 33.564.846 24.672.140 58.236.986 23.159 9.416 6.429 - - - - - 6.799.974 9.798.888 16.598.862 6.279 1.661 3.152 - - - - - 202.287 1.433.927 1.636.214 3.361 2.042 105.006 - - - - - 377.257 1.145.860 1.523.117 65.520 706 23.987 - - - 156 - 12.716.664 10.467.032 23.183.696 190.267 580 2.846 - - - - - 12.812.830 1.499.877 14.312.707 - - - - - - - - - - - 2.727 28.379 1.928 - - - 15.445 - 397.957 9.078 407.035 244.508 - 2.371 - - - - - 257.877 317.478 575.355 11.839.551 35.898 21.685.200 - - - 3.707 13.990.150 105.929.580 42.592.965 148.522.545 12.880.318 565.154 22.277.704 - - - 62.682 13.990.150 185.642.734 93.599.607 279.242.341 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 129 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Vade Unsuru Taşıyan Risklerin Kalan Vadelerine Göre Dağılımı: Risk Sınıfları: Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bölgesel Yönetimlerden veya Yerel Yönetimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Çok Taraflı Kalkınma Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Uluslararası Teşkilatlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bankalar ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Kurumsal Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Perakende Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Gayrimenkul İpoteğiyle Teminatlandırılmış Alacaklar Tahsili Gecikmiş Alacaklar Kurulca Riski Yüksek Olarak Belirlenen Alacaklar İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler Menkul Kıymetleştirme Pozisyonları Bankalar ve Aracı Kurumlardan Olan Kısa Vadeli Alacaklar ile Kısa Vadeli Kurumsal Alacaklar Kolektif Yatırım Kuruluşu Niteliğindeki Yatırımlar Genel Toplam Vadeye Kalan Süre 1-3 Ay 3-6 Ay 1 Ay 6-12 Ay 1 yıl üzeri 2.311.437 1.173.882 1.106.383 8.448.976 68.946.226 5.825 32 38 6.010 448.453 131.673 2.391 2.264 75.319 332.363 - - - - 6 - - - - - 28.650.907 4.512.453 2.218.813 3.414.858 2.593.507 1.987.619 976.894 3.868.295 3.226.563 1.141.379 30.019.207 17.957.986 9.808.716 71.185.251 45.970.010 39.381 471.911 - 100.771 - 179.479 - 868.450 68.561 - 16.937.478 8.699.622 - 3.694 38.346.094 9.273.060 9.359.916 75.582 58.661.470 26.516 222.354.641 KDO sonrası ve Kredi Risk Azaltımı öncesi rakamlar kullanılarak hazırlanmıştır. Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmeliğin 6. maddesinde belirtilen risk sınıflarından derecelendirme notu kullanılan risk sınıfları için risk ağırlıklarının belirlenmesinde, Fitch Ratings Uluslarararası Derecelendirme kuruluşunun notları kullanılmaktadır. Buna ek olarak, Fitch Ratings Uluslarararası Derecelendirme kuruluşunun notları yurt dışı yerleşik olan karşı taraflar ile ülkemiz merkezi yönetimi ve merkez bankasından alacaklar için kullanılmıştır. Yurt içi yerleşik olan karşı taraflar “derecesiz” olarak kabul edilmekte ve ilgili risk sınıfındaki “derecesiz” kategorisine uygun risk ağırlığını almaktadır. 130 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Derecelendirme notları; 1. Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Alacaklar 2. Bölgesel Yönetimlerden veya Yerel Yönetimlerden Alacaklar 3. İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden Alacaklar 4. Bankalar ve Aracı Kurumlardan Alacaklar risk sınıflarında kullanılmıştır. Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Alacaklar, Bölgesel Yönetimlerden veya Yerel Yönetimlerden Alacaklar ve İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden Alacaklar risk sınıflarında, Fitch Ratings Uluslarararası Derecelendirme kuruluşunun verdiği not kredi kalite kademesi 3’e denk düşerken, Bankalar ve Aracı Kurumlardan Alacaklar risk sınıfında kullanılan notlar 1’den 6’ya tüm kredi kalitesi kademeleri ile eşleşmiştir. Alım satım hesaplarına dahil edilmeyen kalemlerden ihraç veya ihraççı derecelendirmesine konu kalemlere ilişkin risk ağırlığının tespiti için öncelikle ihraç derecelendirmesine bakılmakta, ihraç derecelendirmesinin bulunmaması durumunda ihraççının kredi derecelendirmesi dikkate alınmaktadır. Risk Ağırlığına Göre Risk Tutarları: Risk Ağırlığı 1 Kredi Riski Azaltımı Öncesi Tutar %0 %10 76.475.984 2 Kredi Riski Azaltımı Sonrası Tutar 119.272.256 %20 %50 %75 %100 %150 %200 %250 %1250 Özkaynaklardan İndirilenler - 32.836.640 27.569.776 88.583.269 118.702.297 2.705.355 6.272.798 261.941 - 212.628 - 42.531.264 55.383.847 - 212.628 9.728.650 117.308.817 2.681.848 6.239.437 261.941 KDO sonrası rakamlar kullanılarak hazırlanmıştır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 131 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Önemli Sektörlere veya Karşı Taraf Türüne Göre Muhtelif Bilgiler: Değer Kaybına Uğramış Krediler; Raporlama dönemi sonu itibarıyla 90 günden fazla gecikmiş olması veya kredibilitesi nedeniyle değer düşüklüğüne uğradığına kanaat getirilmiş kredilerdir. Bu krediler için Karşılıklar Yönetmeliği kapsamında “Özel Karşılık” hesaplaması yapılmaktadır. Tahsili Gecikmiş Krediler; Raporlama dönemi sonu itibarıyla vadesi 90 güne kadar gecikmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış kredilerdir. Bu krediler için Karşılıklar Yönetmeliği kapsamında “Genel Karşılık” hesaplaması yapılmaktadır. Krediler Değer Kaybına Uğramış Tahsili Gecikmiş 558.429 977.165 549.681 968.151 3.257 2.639 5.491 6.375 367.412 401.537 15.734 10.465 339.809 311.013 11.869 80.059 807.370 133.354 577.062 994.401 451.058 694.687 28.497 92.261 36.252 91.865 834 2.791 47.932 94.496 2.839 10.380 9.650 7.921 830.251 1.503.853 3.140.524 4.010.310 Tarım Çiftçilik ve Hayvancılık Ormancılık Balıkçılık Sanayi Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayi Elektrik, Gaz, Su İnşaat Hizmetler Toptan ve Perakende Ticaret Otel ve Lokanta Hizmetleri Ulaştırma ve Haberleşme Mali Kuruluşlar Gayrimenkul ve Kira. Hizm. Serbest Meslek Hizmetleri Eğitim Hizmetleri Sağlık ve Sosyal Hizmetler Diğer Toplam Değer Ayarlamaları 22.187 21.982 60 145 9.117 237 7.062 1.818 3.029 22.579 15.773 2.095 2.086 63 2.146 236 180 94.851 151.763 Karşılıklar 294.979 286.419 3.086 5.474 323.259 14.707 296.694 11.858 319.175 526.717 416.435 26.534 34.521 781 36.656 2.765 9.025 806.402 2.270.532 Diğer Ayarlamalar - Kapanış Bakiyesi 2.270.532 2.844.184 Değer Ayarlamaları ve Kredi Karşılıkları Değişimine ilişkin Bilgiler: 1 2 Özel Karşılıklar Genel Karşılıklar 132 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Açılış Bakiyesi 1.932.169 2.311.581 Dönem İçinde Ayrılan Karşılık Tutarları 884.007 533.156 Karşılık İptalleri (545.644) (553) Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Aşağıdaki tablo finansal tablo kalemlerinin azami kredi duyarlılıklarını göstermektedir. Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr/Zarar’a Yansıtılan FV Bankalar Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Verilen Krediler Diğer Varlıklar Bilanço kalemlerinin kredi risk duyarlılığı Cari Dönem Önceki Dönem 944.899 310.742 4.446.792 2.191.041 53.782.308 54.230.853 10.144.142 10.021.056 186.812.851 141.914.662 1.771.166 1.758.727 257.902.158 210.427.081 Garanti ve Kefaletler Taahhütler Nazım hesap kalemlerinin kredi risk duyarlılığı 60.286.175 19.598.701 79.884.876 41.037.499 96.585.256 137.622.755 Toplam kredi risk duyarlılığı 337.787.034 348.049.836 Önceki Dönem Vadesi Vadesi Geçmiş ve Değer Geçmemiş ve Kaybına Değer Kaybına Uğramamış Uğramamış Olanlar Olanlar Toplam 4.446.792 2.191.041 - Toplam 2.191.041 Finansal Varlıklar Bankalar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr/Zarar’a Yansıtılan FV Verilen Krediler: Kurumsal/Girişimci Krediler Bireysel Krediler İhtisas Kredileri Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Cari Dönem Vadesi Vadesi Geçmiş ve Değer Geçmemiş ve Kaybına Değer Kaybına Uğramamış Uğramamış Olanlar Olanlar 4.446.792 944.899 181.932.549 4.010.310 944.899 185.942.859 310.742 137.649.443 3.480.468 310.742 141.129.911 95.869.566 49.627.211 36.435.772 1.651.939 1.382.290 976.081 97.521.505 51.009.501 37.411.853 66.510.828 43.292.001 27.846.614 1.084.334 1.379.139 1.016.995 67.595.162 44.671.140 28.863.609 53.782.308 - 53.782.308 54.230.853 - 54.230.853 10.144.142 - 10.144.142 10.021.056 - 10.021.056 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 133 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Finansal varlık sınıfı bazında kredi kalitesine ilişkin bilgiler: Vadesi veya anlaşma koşulları Banka yönetimi tarafından tekrar değerlendirilen finansal varlıkların kayıtlı değeri tablosu: Bankalar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr/Zarar’a Yansıtılan FV Verilen Krediler: Kurumsal/Girişimci Krediler Bireysel Krediler İhtisas Kredileri Diğer Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Cari Dönem Önceki Dönem 4.091.650 3.005.476 1.209.157 1.247.487 768.734 309.491 2.113.759 1.448.498 - III. PİYASA RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR a) Banka’nın risk yönetimi politikaları çerçevesinde piyasa riskinden korunmak amacıyla önlem alıp almadığı, piyasa riskine maruz kalınması nedeniyle Banka yönetim kurulunun risk yönetimine ilişkin olarak almış olduğu önlemler, piyasa riskinin ölçümünde kullanılan yöntemler ile piyasa riski ölçümlerinin hangi aralıkta yapılmakta olduğu: Banka, finansal risk yönetimi amaçları çerçevesinde piyasa riskinden korunmak amacıyla, “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” ve “Bankaların İç Sistemleri ve İçsel Sermaye Yeterliliği Değerlendirme Süreci Hakkında Yönetmelik” kapsamında piyasa riski yönetimi faaliyetlerini belirlemiş ve gerekli önlemleri almıştır. Banka’nın piyasa riski yönetimi politika ve uygulama usulleri, Yönetim Kurulu tarafından onaylanan “Risk Yönetimi, Stres Testi Programı ve İsedes Yönetmeliği” kapsamında belirlenmiştir. Banka, piyasa riskinin yönetimine ilişkin olarak pozisyonlarının yapısı ve karmaşıklığı ile uyumlu ölçüm, izleme, limitleme, stres testi ile senaryo analizi çalışmalarının yürütülmesini ve sonuçların periyodik olarak raporlanmasını sağlamaktadır. Sürdürülen faaliyetler Banka Hazine Yönetimi tarafından belirlenen bir alım satım portföyü üzerinden gerçekleştirilmektedir. Yeni ürün ve hizmetler piyasa riski açısından değerlendirilmektedir. Banka’da Piyasa Riskine Esas Tutar, yasal raporlamalar kapsamında, Standart Metot kullanılarak aylık olarak hesaplanmakta ve Banka’nın Sermaye Yeterliliği Standart Rasyosu’na dahil edilmektedir. Standart Metot dışında, alım - satım hesapları için günlük olarak Riske Maruz Değer (RMD) tahminleri yapılmakta ve ilgili birimlere raporlanmaktadır. Günlük raporlamalarda ve limit tahsisinde Tarihsel Benzetim Yöntemi kullanılmaktadır. Parametrik ve Monte Carlo Yöntemleriyle hesaplanan RMD sonuçları ise izleme amaçlı olarak kullanılmaktadır. Kullanılan modelin performansının ölçülmesine yönelik olarak geriye yönelik test çalışmaları yapılmaktadır. Ayrıca, modellerin kapsamadığı aşırı piyasa oynaklıklarının Banka’nın finansal durumuna etkisini gözlemleyebilmek amacıyla, aylık ve günlük periyotlarla stres testleri ve senaryo analizleri uygulanmaktadır. Piyasa riski maruziyeti “Risk Yönetimi, Stres Testi Programı ve İsedes Yönetmeliği” kapsamında belirlenen RMD tabanlı limitler (faiz oranı ve kur riski limiti) ile sınırlandırılmıştır. 134 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Piyasa riskine ilişkin bilgiler: (I) Genel Piyasa Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü- Standart Metot (II) Spesifik Risk İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot Menkul kıymetleştirme Pozisyonlarına İlişkin Spesifik Risk İçin Gerekli Sermaye Yükümlülüğü (III) Kur Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot (IV) Emtia Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot (V) Takas Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot (VI) Opsiyonlardan Kaynaklanan Piyasa Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot (VII) Karşı Taraf Kredi Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot (VIII) Risk Ölçüm Modeli Kullanan Bankalarda Piyasa Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü (IX) Piyasa Riski İçin Hesaplanan Toplam Sermaye Yükümlülüğü (I+II+III+IV+V+VI+VII) (X) Piyasa Riskine Esas Tutar (12,5 x VIII) ya da (12,5 x IX) Cari Dönem Önceki Dönem 534.830 548.621 94.354 77.176 659.453 419.103 43.613 1.332.250 16.653.125 42.512 1.087.412 13.592.650 Önceki Dönem En Yüksek 581.881 43.916 419.103 42.512 13.592.650 En Düşük 473.613 34.168 320.921 28.582 10.716.050 b) Dönem içerisinde ay sonları itibarıyla hesaplanan piyasa riskine ilişkin ortalama piyasa riski tablosu: Faiz Oranı Riski Hisse Senedi Riski Kur Riski Emtia Riski Takas Riski Opsiyon Riski Karşı Taraf Kredi Riski Toplam Riske Maruz Değer Ortalama 595.385 55.015 549.771 48.171 15.604.269 Cari Dönem En Yüksek 581.184 58.654 717.322 42.497 17.495.713 En Düşük 631.177 47.198 403.750 43.837 14.074.525 Ortalama 491.744 35.887 355.241 34.471 11.466.792 Karşı taraf kredi riski repo işlemleri ile türev işlemler için hesaplanmaktadır. Hesaplamalarda Gerçeğe Uygun Değerine Göre Değerleme Yöntemi esas alınmaktadır. Türev işlemlerin gerçeğe uygun değerine göre değerlemesi ile, pozitif değere sahip sözleşmelerin yenileme maliyetleri elde edilmektedir. Potansiyel kredi risk tutarı ise sözleşme tutarlarının yönetmelik ekinde belirtilen oranlarla çarpılmasıyla bulunmaktadır. Yenileme maliyeti ve potansiyel kredi riskinin toplamı, risk tutarını göstermektedir. Repo işlemlerinde ise, kapsamlı finansal teminat yöntemi kullanılmak suretiyle risk azaltımı yapılmaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 135 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Karşı Taraf Riskine İlişkin Nicel Bilgiler: Tutar 283.524 852.708 13.082 218.601 Faiz Oranına Dayalı Sözleşmeler Döviz Kuruna Dayalı Sözleşmeler Emtiaya Dayalı Sözleşmeler Hisse Senedine Dayalı Sözleşmeler Diğer Pozitif Gerçeğe Uygun Brüt Değer Netleştirmenin Faydaları Netleştirilmiş Cari Risk Tutarı Tutulan Teminatlar Türevlere İlişkin Net Pozisyon IV. OPERASYONEL RİSKE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR a) Operasyonel risk hesaplamasında kullanılan yöntem ile operasyonel risk ölçümlerinin hangi aralıkta yapılmakta olduğu: Banka’da Operasyonel Riske Esas Tutar, Temel Gösterge Yöntemi ile yıllık bazda hesaplanmaktadır. Temel Gösterge Yöntemi’nde operasyonel riske esas tutarı belirleyen parametre brüt gelirdir. Yıllık brüt gelir, net faiz gelirlerine, net ücret ve komisyon gelirlerinin, bağlı ortaklık ve iştirak hisseleri dışındaki hisse senetlerinden elde edilen temettü gelirlerinin, ticari kâr/zararın (net) ve diğer faaliyet gelirlerinin eklenmesi, alım satım hesabı dışında izlenen aktiflerin satılmasından elde edilen kâr/zarar, olağanüstü gelirler, destek hizmeti karşılığı yapılan faaliyet giderleri ve sigortadan tazmin edilen tutarların düşülmesi suretiyle hesaplanır. Operasyonel riskin ileri ölçüm yaklaşımları ile modellenmesine yönelik çalışmalar çerçevesinde, Operasyonel Risk Kayıp Veri Tabanındaki veriler baz alınarak Operasyonel Riske Maruz Değer (OpRMD) ölçümleri Kayıp Dağılımı Yaklaşımı kapsamında Monte Carlo Simulasyonu kullanılarak yapılmaktadır. Brüt gelir Operasyonel Riske Esas Tutar 31.12.2012 7.589.041 b) Banka standart metot kullanmamaktadır. 136 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 31.12.2013 8.638.823 31.12.2014 9.806.263 Toplam/Pozitif BG yılı sayısı 8.678.042 Oran (%) 15 Toplam 1.301.706 16.271.329 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) V. KUR RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR a) Banka’nın kur riskine maruz kalıp kalmadığı, bu durumun etkilerinin tahmin edilip edilmediği, Banka Yönetim Kurulu’nun günlük olarak izlenen pozisyonlar için limitler belirleyip belirlemediği: Banka, yabancı para yönetimi politikası çerçevesinde önemli düzeyde bir pozisyon taşınmaması ilkesini benimsemiştir. Bu nedenle önemli ölçüde kur riski taşınmamaktadır. Standart metot kapsamında oluşturulan kur riski tablosu aracılığı ile kur riskinin izlenebilmesinin yanı sıra, Banka’da günlük bazda döviz pozisyonu için RMD hesaplanmakta ve ilgili birimlere raporlanmaktadır. Yönetim Kurulu tarafından onaylanan RMD tabanlı kur riski limiti de günlük olarak takip edilmektedir. Ayrıca döviz işlemleri için; pozisyon ve işlem limitleri Yönetim Kurulu kararıyla kullandırılmaktadır. b) Önemli olması durumunda yabancı para cinsinden borçlanma araçlarının ve net yabancı para yatırımlarının riskten korunma amaçlı türev araçlar ile korunmasının boyutu: Bulunmamaktadır. c) Yabancı para risk yönetim politikası: Banka’nın faaliyet gösterdiği en önemli yabancı para birimleri olan ABD Dolar ve Avro’da likidite ve yapısal faiz oranı risklerini belirlemeye yönelik olarak periyodik “Likidite Boşluk Analizi” ve “Yeniden Fiyatlama Boşluk Analizi” ile döviz tevdiat hesaplarının tarihsel yenilenme oranlarını dikkate alan “Yapısal Likidite Boşluk Analizleri” yapılmaktadır. Ayrıca kur riskinin takibine yönelik günlük RMD analizleri ile yasal raporlamalar kapsamında Yabancı Para Net Genel Pozisyon/Özkaynak oranı ile Yabancı Para Likidite Pozisyonu düzenli olarak izlenmektedir. d) Banka’nın finansal tablo tarihi ile bu tarihten geriye doğru son 5 iş günü kamuya duyurulan cari döviz alış kurları: 24.12.2015 25.12.2015 28.12.2015 29.12.2015 30.12.2015 31.12.2015 ABD Doları 2,9022 2,9032 2,8935 2,8925 2,9076 2,8936 Avro 3,1761 3,1787 3,1715 3,1594 3,1725 3,1525 AUD 2,1087 2,1210 2,0989 2,1098 2,1185 2,1169 DKK 0,4257 0,4267 0,4251 0,4236 0,4252 0,4225 SEK 0,3457 0,3460 0,3455 0,3453 0,3450 0,3440 CHF 2,9386 2,9414 2,9242 2,9158 2,9364 2,9034 CAD 2,0942 2,1016 2,0812 2,0893 2,0911 2,0877 NOK 0,3340 0,3325 0,3319 0,3320 0,3289 0,3280 GBP 4,3289 4,3350 4,3066 4,2791 4,3106 4,2726 SAR 0,7741 0,7740 0,7717 0,7717 0,7749 0,7709 100 Yen 2,4114 2,4133 2,4050 2,4018 2,4120 2,4101 e) Banka’nın cari döviz alış kurunun finansal tablo tarihinden geriye doğru son otuz günlük basit aritmetik ortalama değeri: ABD Doları 2,9060 Avro 3,1698 AUD 2,1077 DKK 0,4251 SEK 0,3428 CHF 2,9291 CAD 2,1191 NOK 0,3338 GBP 4,3574 SAR 0,7749 100 Yen 2,3923 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 137 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Banka’nın kur riskine ilişkin bilgiler: Avro ABD Doları Diğer YP (1) Toplam Cari Dönem Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez Bankası Bankalar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar (5) Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Krediler (2) İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) (4) Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Riskten Korunma Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Maddi Duran Varlıklar Maddi Olmayan Duran Varlıklar Diğer Varlıklar (6) Toplam Varlıklar 5.197.516 427.044 3.852.617 13.040.372 884.574 1.556.861 5.232 2.961 361.757 25.328.934 20.291.411 3.117.147 4.377 7.670.987 33.703.199 518.403 4.044.176 1.405 332.410 69.683.515 6.974.088 166.602 51.457 85.049 4.763 4.209 789 5.030 7.291.987 32.463.015 3.710.793 4.377 11.575.061 46.828.620 1.402.977 5.605.800 10.846 3.750 699.197 102.304.436 Yükümlülükler Bankalar Mevduatı Döviz Tevdiat Hesabı Para Piyasalarına Borçlar Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar İhraç Edilen Menkul Değerler Muhtelif Borçlar Riskten Korunma Amaçlı Türev Finansal Borçlar Diğer Yükümlülükler Toplam Yükümlülükler 2.761.224 33.118.588 1.220.723 5.259.663 276.860 789.715 250.728 43.677.501 4.181.285 23.283.762 13.524.090 12.888.802 2.811.413 50.442 144.134 56.883.928 38.456 2.493.715 1.724 3.020 30.863 2.567.778 6.980.965 58.896.065 14.744.813 18.150.189 3.088.273 843.177 425.725 103.129.207 Net Bilanço Pozisyonu Net Nazım Hesap Pozisyonu (3) Türev Finansal Araçlardan Alacaklar Türev Finansal Araçlardan Borçlar Gayrinakdi Krediler (18.348.567) 19.428.812 21.565.135 2.136.323 12.805.276 12.799.587 (12.841.685) 5.207.441 18.049.126 24.756.552 4.724.209 (5.051.656) 1.210.433 6.262.089 3.017.202 (824.771) 1.535.471 27.983.009 26.447.538 40.579.030 Önceki Dönem Toplam Varlıklar Toplam Yükümlülükler Net Bilanço Pozisyonu Net Nazım Hesap Pozisyonu (3) Türev Finansal Araçlardan Alacaklar Türev Finansal Araçlardan Borçlar Gayrinakdi Krediler 17.409.849 33.496.497 (16.086.648) 18.086.278 18.550.742 464.464 6.219.244 52.062.881 41.755.740 10.307.141 (9.832.293) 3.333.218 13.165.511 18.945.595 6.771.344 2.871.895 3.899.449 (5.783.538) 936.041 6.719.579 1.974.433 76.244.074 78.124.132 (1.880.058) 2.470.447 22.820.001 20.349.554 27.139.272 Varlıklar bölümünün diğer YP sütununda yer alan dövizlerin %94,50’si Altın, %1,43’ü GBP, %1,55’i IQD, %0,71’i SAR ve kalan %1,81’i ise diğer döviz cinslerinden oluşmaktadır. Yükümlülükler bölümünün YP sütununda yer alan dövizlerin %47,63’ü Altın, %25,49’u GBP, %14,23’ü CHF, %4,66’sı DKK, %1,53’ü BGN, %1,28’i SAR ve kalan %5,18’i ise diğer döviz cinslerinden oluşmaktadır. (2014: Varlıklar bölümünün diğer YP sütununda yer alan dövizlerin %96,50’sı Altın, %0,91’i GBP, %0,62’i SAR ve kalan %1,97’si ise diğer döviz cinslerinden oluşmaktadır. Yükümlülükler bölümünün YP sütununda yer alan dövizlerin %64,21’i Altın, %16,66’sı GBP, %9,49’u CHF, %3,53’ü DKK ve kalan %6,11’i diğer döviz cinslerinden oluşmaktadır.) (1) Verilen kredilerin 721.987 TL karşılığı ABD Doları ve 296.717 TL karşılığı Avro bakiyesi dövize endeksli kredilerden kaynaklanmaktadır (31 Aralık 2014: 347.656 TL karşılığı ABD Doları ve 99.687 TL karşılığı Avro). (2) (3) Türev finansal araçlardan alacaklar ile türev finansal araçlardan borçların netini göstermektedir. YP cinsinden İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklardaki sermaye yatırımları gerçeğe uygun değer tespitinin yapıldığı tarihteki kur karşılıkları üzerinden TP olarak, sonraki tarihlerde yapılan sermaye transferleri ise sermaye transferinin yapıldığı tarihteki kur karşılıkları üzerinden TP olarak izlenmekte, söz konusu yatırımlarda herhangi bir kur farkı oluşmamaktadır. (4) (5) Alım satım amaçlı türev finansal varlıklar ve borçlar tabloya dahil edilmemektedir. (6) Diğer aktifler içerisindeki 4.336 TL tutarındaki peşin ödenmiş giderler tabloya dahil edilmemektedir. 138 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) VI. FAİZ ORANI RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR a. Varlıkların, yükümlülüklerin ve nazım hesap kalemlerinin faize duyarlılığı (Yeniden fiyatlandırmaya kalan süreler itibarıyla): Cari Dönem Sonu 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1-5 Yıl 5 Yıl ve Üzeri Faizsiz Toplam Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez Bankası Bankalar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar 68.125 - - - - 36.467.838 36.535.963 1.440.455 261.811 622.259 - - 2.122.267 4.446.792 271.581 178.096 435.552 55.405 4.265 - 944.899 - - - - - - - 5.500.374 6.886.623 10.873.456 15.334.272 14.583.841 603.742 53.782.308 59.537.587 17.681.107 45.334.801 53.769.634 9.619.730 869.992 186.812.851 10.144.142 Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar 3.408.301 1.648.784 935.985 2.757.201 1.393.871 - Diğer Varlıklar - - - - - 10.181.371 10.181.371 Toplam Varlıklar 70.226.423 26.656.421 58.202.053 71.916.512 25.601.707 50.245.210 302.848.326 Yükümlülükler Bankalar Mevduatı 7.360.373 1.894.998 135.475 - - 336.455 9.727.301 Diğer Mevduat 95.316.420 23.117.617 17.613.731 401.647 - 40.292.719 176.742.134 Para Piyasalarına Borçlar 36.277.186 4.312.765 1.841.293 654.532 - - 43.085.776 - - - - - 2.320.183 2.320.183 932.357 1.605.472 486.509 2.263.268 - - 5.287.606 19.542.648 Muhtelif Borçlar İhraç Edilen Menkul Değerler Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar 2.636.989 4.182.857 10.332.714 1.518.502 871.586 - Diğer Yükümlülükler 101.620 101.760 36.844 5.885.912 - 40.016.542 46.142.678 Toplam Yükümlülükler 142.624.945 35.215.469 30.446.566 10.723.861 871.586 82.965.899 302.848.326 Bilançodaki Uzun Pozisyon Bilançodaki Kısa Pozisyon Nazım Hesaplardaki Uzun Pozisyon - - 27.755.487 61.192.651 24.730.121 - 113.678.259 (72.398.522) (8.559.048) - - - (32.720.689) (113.678.259) 621.061 1.300.401 - - - - 1.921.462 - - (111.409) (1.222.188) - - (1.333.597) (71.777.461) (7.258.647) 27.644.078 59.970.463 24.730.121 (32.720.689) 587.865 Nazım Hesaplardaki Kısa Pozisyon Toplam Pozisyon (1) Vadesiz olan işlemler “1 Aya Kadar” ve “Faizsiz” sütunlarında gösterilmiştir. Riski Banka’ya ait olmayan krediler için kullanılan 5.833.179 TL tutarındaki fon bakiyesi diğer yükümlülükler altında “1-5 Yıl” vade grubunda gösterilmiştir. Banka tarafından kredi olarak kullandırılmayan 97.950 TL tutarındaki fon bakiyesi ise “Faizsiz” sütununda yer almaktadır. (2) (3) Ertelenmiş vergi aktifi “Faizsiz” sütununda gösterilmiştir. (4) Takipteki kredilerin net bakiyesi verilen krediler içerisinde “Faizsiz” sütununda gösterilmiştir. (5) Özkaynaklar toplamı “Faizsiz” sütununda gösterilmiştir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 139 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Önceki Dönem Sonu Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez Bankası Bankalar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Diğer Varlıklar Toplam Varlıklar Yükümlülükler Bankalar Mevduatı Diğer Mevduat Para Piyasalarına Borçlar Muhtelif Borçlar İhraç Edilen Menkul Değerler Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar Diğer Yükümlülükler Toplam Yükümlülükler Bilançodaki Uzun Pozisyon Bilançodaki Kısa Pozisyon Nazım Hesaplardaki Uzun Pozisyon Nazım Hesaplardaki Kısa Pozisyon Toplam Pozisyon 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1-5 Yıl 5 Yıl ve Üzeri Faizsiz Toplam 47.903 1.071.486 178.560 483.402 - - 30.101.080 457.593 30.148.983 2.191.041 484 142 3.626 5.178 4.736 296.576 310.742 - - - - - - - 5.323.667 49.466.545 7.364.979 16.057.347 13.049.735 32.744.670 12.480.888 37.095.207 15.553.149 5.766.143 458.435 784.750 54.230.853 141.914.662 3.293.568 59.203.653 2.197.294 25.798.322 44.905 46.326.338 3.102.464 52.683.737 1.382.825 22.706.853 8.782.974 40.881.408 10.021.056 8.782.974 247.600.311 4.740.369 79.597.243 27.998.700 - 745.131 21.278.758 2.599.660 - 24.000 14.719.298 1.182.716 - 347.295 - - 174.372 31.628.782 1.746.503 5.683.872 147.571.376 31.781.076 1.746.503 338.579 1.564.934 501.919 1.813.374 - - 4.218.806 1.561.935 295.771 114.532.597 3.253.912 40.978 29.483.373 8.117.946 4.116 24.549.995 1.072.157 5.382.265 8.615.091 601.757 601.757 36.267.841 69.817.498 14.607.707 41.990.971 247.600.311 (55.328.944) (3.685.051) 21.776.343 - 44.068.646 - - 1.271.454 - - (72.969) (55.401.913) (2.413.597) (423.387) 21.352.956 (871.883) 43.196.763 22.105.096 87.950.085 - (28.936.090) (87.950.085) - - 1.271.454 22.105.096 (28.936.090) (1.368.239) (96.785) Vadesiz olan işlemler “1 Aya Kadar” ve “Faizsiz” sütunlarında gösterilmiştir. Riski Banka’ya ait olmayan krediler için kullanılan, 5.326.157 TL tutarındaki fon bakiyesi diğer yükümlülükler altında “1-5 Yıl” vade grubunda gösterilmiştir. Banka tarafından kredi olarak kullandırılmayan 100.291 TL tutarındaki fon bakiyesi ise “Faizsiz” sütununda yer almaktadır. (3) Ertelenmiş vergi aktifi ve benzeri diğer aktifler “Faizsiz” sütununda gösterilmiştir. (4) Takipteki kredilerin net bakiyesi diğer varlıklar içerisinde “Faizsiz” sütununda gösterilmiştir. (5) Özkaynaklar toplamı “Faizsiz” sütununda gösterilmiştir. (1) (2) 140 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) b) Parasal finansal araçlara uygulanan ortalama faiz oranları: Cari Dönem Sonu Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez Bankası (1) Bankalar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler (2) Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Yükümlülükler Bankalar Mevduatı (3) Diğer Mevduat (4) Para Piyasalarına Borçlar Muhtelif Borçlar İhraç Edilen Menkul Değerler Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar Avro ABD Doları Yen TL 1,30 0,28 1,82 - 3,45 9,68 4,71 4,09 6,42 5,36 5,68 4,98 7,08 - 6,84 9,09 12,82 9,71 0,65 1,21 0,72 0,59 1,22 0,58 1,12 1,05 3,79 1,69 - 9,06 7,19 9,84 10,86 10,03 TL sütunundaki söz konusu oran TCMB’nin TL zorunlu karşılıklara uyguladığı faiz oranını göstermekte olup, KKTC Merkez Bankası’nın zorunlu karşılıklara vermiş olduğu faiz oranlarını içermemektedir. (2) Kredi kartı kredilerini içermemektedir. (3) Bankalar mevduatındaki yabancı para faiz oranları hariç, tabloda belirtilen oranlar yıllık yurtiçi basit faiz oranları kullanılarak hesaplanmıştır. (4) Söz konusu oranlar vadesiz mevduat verilerini de içermektedir. (1) Önceki Dönem Sonu Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez Bankası (1) Bankalar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler (2) Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Yükümlülükler Bankalar Mevduatı (3) Diğer Mevduat (4) Para Piyasalarına Borçlar Muhtelif Borçlar İhraç Edilen Menkul Değerler Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar Avro ABD Doları Yen TL 1,21 1,72 - 7,00 8,42 4,73 4,53 6,42 5,36 5,72 5,17 7,01 - 6,33 8,75 11,43 8,60 0,86 1,54 0,75 1,47 1,19 1,50 0,90 3,38 1,82 - 9,28 6,37 9,64 9,07 7,90 TL sütunundaki söz konusu oran KKTC Merkez Bankası zorunlu karşılık faiz oranını göstermektedir. Kredi kartı kredilerini içermemektedir. (3) Bankalar mevduatındaki yabancı para faiz oranları hariç, tabloda belirtilen oranlar yıllık yurtiçi basit faiz oranları kullanılarak hesaplanmıştır. (4) Söz konusu oranlar vadesiz mevduat verilerini de içermektedir. (1) (2) Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 141 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) c) Bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riski Bankacılık hesapları faiz oranı riski yönetimi politika ve uygulama usulleri, Banka’nın “Risk Yönetimi, Stres Testi Programı ve İsedes Yönetmeliği” kapsamında belirlenmiştir. Banka, riskin yönetimine ilişkin olarak pozisyonlarının yapısı ve karmaşıklığı ile uyumlu ölçüm, izleme, limitleme, stres testi ile senaryo analizi çalışmalarının yürütülmesini ve sonuçların periyodik olarak raporlanmasını sağlamakta, bilançosunun bütününe yönelik faiz oranı riskine ilişkin analizleri gerçekleştirmektedir. Yeni ürün ve hizmetler de Bankacılık Hesaplarından Kaynaklanan Faiz Oranı Riski açısından değerlendirilmektedir. Riskin yönetiminde asgari olarak; sabit ve değişken faizli kaynak ve kullanımlar arasındaki oran ve vade uyumsuzluklarının takibi, muhtemel aşağı ve yukarı yönlü, olağan ve olağan dışı faiz oranı değişikliklerinin, faiz marjı ile varlık ve yükümlülüklerin cari değeri üzerindeki etkilerinin analizi ve takibi, varlık ve yükümlülüklerin kontrata dayalı vadeleri yanında davranışsal vadelerinin de takibi ve analizi, tesis edilen Türk Lirası ve yabancı para faiz marjlarının yakından izlenmesi, faiz oranı değişimlerinin Banka’nın ekonomik değeri ve sermaye gereksinimi üzerindeki etkisinin takibi, değerleme yöntemlerinin olası etkilerinin takibi, Banka içi uygulamalardaki faiz şoku büyüklüklerinin hesaplanması ve belirlenmesi, verim eğrisi, baz risk ve opsiyonalite riskinin takibi yapılmaktadır. Ayrıca faiz oranlarındaki değişimin banka finansal yapısına etkisinin sınırlanması amacıyla, Yönetim Kurulu tarafından onaylanan bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riski limiti aylık olarak takip edilmektedir. Para Birimi 1. TRY 2. TRY 3. EUR 4. EUR 5. USD 6. USD Toplam (Negatif Şoklar İçin) Toplam (Pozitif Şoklar İçin) Uygulanan Şok (+/- x baz puan) (+) 500bp (-) 400bp (+) 200bp (-) 200bp (+) 200bp (-) 200bp Kazançlar/Kayıplar (4.430.403) 4.330.815 158.733 (48.048) (1.416.119) 1.924.376 6.207.143 (5.687.789) Kazançlar/ÖzkaynaklarKayıplar/Özkaynaklar (%12,66) %12,38 %0,45 (%0,14) (%4,05) %5,50 %17,74 (%16,25) Karşılaştırma Gerçeğe Uygun Değer 120.178 Piyasa Değeri - d) Bankacılık hesaplarından kaynaklanan hisse senedi pozisyon riski Hisse Senedi Yatırımları 1. Hisse Senedi Yatırımı Grubu A Borsada İşlem Gören 2. Hisse Senedi Yatırımı Grubu B Borsada İşlem Gören 3. Hisse Senedi Yatırımı Grubu C Borsada İşlem Gören 4. Hisse Senedi Yatırımı Grubu Diğer Diğer 142 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Bilanço Değeri 120.178 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) VII. LİKİDİTE RİSKİ YÖNETİMİ VE LİKİDİTE KARŞILAMA ORANINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Likidite ve finansal acil durum yönetimine ilişkin hususların genel esasları ve bu esaslara ilişkin uygulama usulleri “Risk Yönetimi, Stres Testi Programı ve İsedes Yönetmeliği” kapsamında belirlenmiştir. Banka, bilançosunun vade yapısının gözlemlenmesi amacıyla Kalan Vade Analizi, dönemler itibarıyla likidite ihtiyacının izlenmesi amacıyla Likidite Boşluk ve Yapısal Likidite Boşluk Analizleri, olası en kötü durumda Banka’nın likidite ihtiyacının ve buna bağlı olarak oluşan zararın değerlendirilebilmesi amacıyla Likidite Stres Testi yapmaktadır. Banka’nın en önemli fon kaynağı olan mevduatın kararlı kısmının belirlenmesi amacıyla çekirdek mevduat analizi yapılmaktadır. Analizde kullanılan yenilenme oranları günlük bazda dikkate alınmaktadır. Ayrıca, Banka’nın likidite riski seviyesinin sektör ile karşılaştırılabilmesi amacıyla Banka-Sektör ortalama kalan vade değerleri ve yasal likidite oranları takip edilmektedir. 1) Likidite Riski: a) Bankanın risk kapasitesi, likidite riski yönetiminin sorumlulukları ve yapısı, likidite riskinin banka içinde raporlaması, likidite riski stratejisinin, politika ve uygulamalarının yönetim kurulu ve iş kollarıyla iletişiminin nasıl sağlandığı hususları dahil olmak üzere likidite riski yönetimine ilişkin bilgiler: Banka’nın risk kapasitesi, risk iştahı, likidite riski yönetiminin görev ve sorumlulukları ve likidite riski yönetimi ile ilgili hususların banka geneli ile paylaşımı konuları Banka’nın “Risk Yönetimi, Stres Testi Programı ve İsedes Yönetmeliği”nde açıklanmıştır. Bu bağlamda likidite riski strateji ve politikaları banka içinde haftalık, aylık, üç/altı aylık ve yıllık sıklıklarla ilgili tüm birimlerle ve üst yönetim ile paylaşılmaktadır. Bu kapsamda yapılan analiz ve raporlar Aktif-Pasif Komitesi toplantılarında ele alınmakta, Denetim Komitesi aracılığıyla da Yönetim Kurulu bilgilendirilmektedir. b) Likidite yönetiminin ve fonlama stratejisinin merkezileşme derecesi ile banka ve bankanın ortaklıkları arasındaki işleyişi hakkında bilgiler: Banka ve Banka ortakları arasında likidite ihtiyacı ve fazlalıkları konusunda sürekli bilgi alışverişi sağlanmakta olup likidite ihtiyacı ve fazlasının etkin olarak yönetilmesi amacıyla Hazine Yönetimi ve Uluslararası Bankacılık Genel Müdür Yardımcılığı tarafından gerekli yönlendirme ve işlemler gerçekleştirilmektedir. c) Fon kaynaklarının ve sürelerinin çeşitliliğine ilişkin politikalar dahil olmak üzere bankanın fonlama stratejisine ilişkin bilgi: Bankanın ana fonlama kaynağı mevduat olup, mevduatın tabana yaygın yapısının korunması stratejisi sürdürülmektedir. Ayrıca kaynak yapısının çeşitlendirilmesi stratejisi çerçevesinde uzun vadeli ve uygun maliyetli mevduat dışı kaynakların payının artırılması hedefler arasında yer almaktadır. Mevduat dışı kaynaklarda; repo işlemleri, post finansman, sendikasyon kredileri, uluslararası finans kuruluşlarından temin edilen krediler, ihraç edilen menkul kıymetler, sermaye piyasası işlemleri ve ikili anlaşmalar kapsamında alınan krediler ön plandadır. ç) Bankanın toplam yükümlülüklerinin asgari yüzde beşini oluşturan para birimleri bazında likidite yönetimine ilişkin bilgi: Bankanın toplam yükümlülükleri ağırlıklı olarak TL, USD ve EUR para birimlerinden oluşmaktadır. Bu para birimlerinin yanı sıra diğer tüm para birimleri için de geçerli olmak üzere, gün içi ve uzun vadeli nakit akımları takip edilmekte ve geleceğe yönelik projeksiyonlar yapılarak likidite yönetiminin etkin bir şekilde yapılması sağlanmaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 143 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) d) Kullanılan likidite riski azaltım tekniklerine ilişkin bilgi: Banka’nın fon kaynaklarının önemli bir kısmını mevduat oluşturmaktadır. Banka’nın mevduatı geniş tabana yayılmış müşteri yapısına bağlı olarak zaman içinde büyük dalgalanmalar göstermemektedir. Bununla birlikte fon çeşitliliğini artırmak ve varlıklar ile yükümlülükler arasındaki vade farkını azaltmak amacıyla bono-tahvil ihracı, repo, alınan krediler gibi mevduat dışı kaynaklara önem verilmektedir. Bankanın varlık tarafında ise, kısa vadeli nakit döngüsünü iyileştirici, aktif ve pasifin vade uyumsuzluğunu azaltıcı tedbirler kapsamında kredilerde ortalama vadenin kısaltılmasına yönelik politikalar izlenmektedir. e) Stres testinin kullanımına ilişkin açıklama: Beklenmedik olumsuz durumlar karşısında bankanın dayanıklılığını ölçmek amacıyla periyodik stres testleri yapılmaktadır. Bu çalışmalar, gerekli önlemlerin alınabilmesi amacıyla üst yönetim ve ilgili tüm birimler ile paylaşılmaktadır. Ayrıca, stres testleri bütçe çalışmaları kapsamında, Bankanın tahmini gelecek dönem finansal durumu, yasal oranlarının seyri, kısa ve uzun dönem likidite ihtiyacı gibi konularda da dikkate alınmaktadır. f) Likidite acil ve beklenmedik durum planına ilişkin genel bilgi: Acil bir durumda likidite ihtiyacının karşılanmasına yönelik olarak kullanılabilecek iç ve dış kaynaklar periyodik olarak izlenmekte olup Banka’nın organize piyasalardan ve diğer bankalardan borçlanma limitleri, farklı vade dilimlerinde karşı karşıya olduğu yapısal likidite açıklarını karşılayabilir düzeydedir. Banka likidite riskine maruziyetini “Risk Yönetimi, Stres Testi Programı ve İsedes Yönetmeliği” çerçevesinde Yönetim Kurulu’nca onaylanan limitler ile sınırlandırmıştır. Ayrıca, likidite ve finansal acil durum yönetimine ilişkin hususlar da belirlenmiştir. 144 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2) Likidite Karşılama Oranı: BDDK tarafından 21 Mart 2014 tarih ve 28948 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankaların Likidite Karşılama Oranı Hesaplamasına İlişkin Yönetmelik” çerçevesinde Banka, Likidite Karşılama Oranı hesaplayarak haftalık solo ve aylık konsolide bazda BDDK’ya iletmektedir. Likidite Karşılama Oranı BDDK tarafından belirlenen sınır değerlerin üzerinde seyretmektedir. Son üç ay içinde gerçekleşen konsolide olmayan en düşük oranlar 31 Aralık 2015 haftasında gerçekleşmiş olup YP için 120,96 toplam için 81,13; en yüksek oranlar ise YP için 11 Aralık 2015 haftasında gerçekleşen 146,08, toplam için 16 Ekim 2015 haftasında gerçekleşen 94,16’dır. Cari Dönem YÜKSEK KALİTELİ LİKİT VARLIKLAR Yüksek kaliteli likit varlıklar NAKİT ÇIKIŞLARI Gerçek kişi mevduat ve perakende mevduat İstikrarlı mevduat Düşük istikrarlı mevduat Gerçek kişi mevduat ve perakende mevduat dışında kalan teminatsız borçlar Operasyonel mevduat Operasyonel olmayan mevduat Diğer teminatsız borçlar Teminatlı borçlar Diğer nakit çıkışları Türev yükümlülükler ve teminat tamamlama yükümlülükleri Yapılandırılmış finansal araçlardan borçlar Finansal piyasalara olan borçlar için verilen ödeme taahhütleri ile diğer bilanço dışı yükümlülükler Herhangi bir şarta bağlı olmaksızın cayılabilir bilanço dışı diğer yükümlülükler ile sözleşmeye dayalı diğer yükümlülükler Diğer cayılamaz veya şarta bağlı olarak cayılabilir bilanço dışı borçlar TOPLAM NAKİT ÇIKIŞLARI NAKİT GİRİŞLERİ Teminatlı alacaklar Teminatsız alacaklar Diğer nakit girişleri TOPLAM NAKİT GİRİŞLERİ TOPLAM YÜKSEK KALİTELİ LİKİT VARLIKLAR STOKU TOPLAM NET NAKİT ÇIKIŞLARI LİKİDİTE KARŞILAMA ORANI (%) (*) Dikkate Alınma Oranı Uygulanmış Dikkate Alınma Oranı Toplam Değer (*) Uygulanmamış Toplam Değer (*) TP+YP YP TP+YP YP 45.308.278 29.686.334 121.542.584 42.195.973 8.916.790 3.414.841 64.749.352 16.095.120 3.237.467 804.756 56.793.232 26.100.853 5.679.323 2.610.085 58.157.462 941.417 50.614.196 6.601.849 54.050.254 22.380.140 30.185 17.065.024 5.284.931 25.490.090 31.641.440 235.356 24.804.235 6.601.849 15.453.351 14.271.644 7.546 8.979.167 5.284.931 6.541.385 406.059 - 609.286 - 406.059 - 609.286 - 42.314.873 13.638.436 14.480.826 5.369.980 6.409 6.396 320 320 11.322.913 9.023.285 605.197 9.628.482 11.235.972 1.541.481 744.605 2.286.086 566.146 56.011.581 5.239.401 605.197 5.844.598 45.308.278 50.166.983 90,31 561.799 24.227.870 1.071.973 744.605 1.816.578 Üst Sınır Uygulanmış Değerler 29.686.334 22.411.293 132,46 Haftalık basit aritmetik ortalama alınmak suretiyle hesaplanan değerlerin son üç ay için hesaplanan basit aritmetik ortalaması. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 145 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Önceki Dönem YÜKSEK KALİTELİ LİKİT VARLIKLAR Yüksek kaliteli likit varlıklar NAKİT ÇIKIŞLARI Gerçek kişi mevduat ve perakende mevduat İstikrarlı mevduat Düşük istikrarlı mevduat Gerçek kişi mevduat ve perakende mevduat dışında kalan teminatsız borçlar Operasyonel mevduat Operasyonel olmayan mevduat Diğer teminatsız borçlar Teminatlı borçlar Diğer nakit çıkışları Türev yükümlülükler ve teminat tamamlama yükümlülükleri Yapılandırılmış finansal araçlardan borçlar Finansal piyasalara olan borçlar için verilen ödeme taahhütleri ile diğer bilanço dışı yükümlülükler Herhangi bir şarta bağlı olmaksızın cayılabilir bilanço dışı diğer yükümlülükler ile sözleşmeye dayalı diğer yükümlülükler Diğer cayılamaz veya şarta bağlı olarak cayılabilir bilanço dışı borçlar TOPLAM NAKİT ÇIKIŞLARI NAKİT GİRİŞLERİ Teminatlı alacaklar Teminatsız alacaklar Diğer nakit girişleri TOPLAM NAKİT GİRİŞLERİ TOPLAM YÜKSEK KALİTELİ LİKİT VARLIKLAR STOKU TOPLAM NET NAKİT ÇIKIŞLARI LİKİDİTE KARŞILAMA ORANI (%) (*) Dikkate Alınma Oranı Uygulanmış Dikkate Alınma Oranı Toplam Değer (*) Uygulanmamış Toplam Değer (*) TP+YP YP TP+YP YP 41.995.279 15.991.234 98.951.224 29.956.553 6.562.908 2.092.009 66.644.290 18.072.926 3.332.215 903.647 32.306.934 11.883.627 3.230.693 1.188.362 41.385.792 955.021 35.435.477 4.995.294 9.658.868 33.311 8.097.173 1.528.384 49.586.299 20.491.294 238.756 15.257.244 4.995.294 15.619.235 5.192.308 8.327 3.655.597 1.528.384 5.705.146 105.987.139 999.061 - 87.888 - 999.061 - 87.888 - 33.591.971 8.679.344 11.050.369 3.576.305 71.396.107 40.819.067 3.569.805 2.040.953 - - 42.673.437 12.989.463 20 8.985.211 278.291 9.263.522 1.614.277 134.916 1.749.193 5.219.411 278.291 5.497.702 41.995.279 37.175.736 112,96 995.508 134.916 1.130.424 Üst Sınır Uygulanmış Değerler 15.991.234 11.859.039 134,84 Haftalık basit aritmetik ortalama alınmak suretiyle hesaplanan tabloda yer alan kalemlere ilişkin verilerin son üç ay için hesaplanan basit aritmetik ortalaması. 146 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 3) Likidite Karşılama Oranına İlişkin Olarak Bankalarca Açıklanacak Asgari Hususlar a) Likidite karşılama oranı sonucunu etkileyen önemli unsurlar ve bu oran hesaplamasında dikkate alınan kalemlerin zaman içerisindeki değişimi: Kaynaklarının ve likidite karşılama oranında nakit çıkışlarının önemli bir bölümünü oluşturan Banka mevduatı dalgalı olmayan bir yapıya sahip olmakla beraber, toplam mevduat içinde kamu mevduatı diğer mevduatlara oranla dönemsel değişimlere sebep olabilmektedir. Geçmiş dönemlerle karşılaştırıldığında toplam mevduatın bilanço içindeki payı değişmemekle birlikte miktar olarak artan bir seyir izlediği görülmektedir. Gayrinakdi krediler ise nakde dönüşüm oranı düşük olmakla birlikte, bilançoya oranla dikkate değer bir büyüklüğe sahip olduğundan likidite karşılama oranı hesaplamasında etkili olmaktadır. Geçmiş dönemlerle karşılaştırıldığında gayrinakdi kredilerimizin artış eğiliminde olduğu görülmektedir. Zaman içerisinde artan repo işlemlerinin teminatı olarak T.C. Hazine Müsteşarlığı tarafından ihraç edilen bono ve tahvil kullanılmaktadır. Menkul kıymet portföyünün büyük bir kısmını oluşturan bu kıymetler ile repo işlemi yapılması, likidite karşılama oranı hesaplamasında yüksek kaliteli likit varlık sınıflandırılmasında kabul edilen serbest menkul kıymetlerimizi etkilemektedir. Repo işleminde kullanılan menkul kıymetler serbest olma özelliğini yitirdiğinden, diğer tüm şartları sağlasa dahi yüksek kaliteli likit varlık olarak dikkate alınamamaktadır. b) Yüksek kaliteli likit varlıkların hangi kalemlerden oluştuğu: Likidite Karşılama Oranı hesaplamasında yüksek kaliteli likit varlıkların tamamı Birinci Kalite Likit Varlıklardır. Bunlar; nakit değerler, merkez bankaları nezdindeki hesaplar, zorunlu karşılıklar ve menkul değerler cüzdanından (Önemli bölümü T.C. Hazine Müsteşarlığı tarafından ihraç edilen bono ve tahviller, diğer tahviller) oluşturmaktadır. c) Fon kaynaklarının hangi kalemlerden oluştuğu ve tüm fonlar içerisindeki yoğunlukları: Bankanın fon kaynaklarının büyük bir bölümü mevduatlardan, geri kalanı ise bilanço içindeki paylarına göre repo, alınan krediler ve ihraç edilen menkul kıymetlerden oluşmaktadır. ç) Türev işlemlerden kaynaklanan nakit çıkışları ve teminat tamamlama ihtimali olan işlemlere ilişkin bilgiler: Bankaca türev işlemler; bilançoda mevcut ya da oluşabilecek risklerden korunma, likidite yönetimi ya da müşteri taleplerinin karşılanması amaçlarıyla gerçekleştirilmektedir. Müşteri işlemleri Türev İşlem Çerçeve Sözleşmesi ya da ISDA (International Swaps and Derivatives Association) sözleşmesi ve eki olan CSA (Credit Support Annex) sözleşmesi altında, Bankalarla gerçekleştirilen işlemler yine ISDA ve CSA sözleşmeleri imzalanarak gerçekleştirilmektedir. Söz konusu sözleşmeler altında gerçekleştirilen işlemler belirlenen periyodlarda günlük piyasa değerlemesine ve nakit olarak ek teminatlandırmaya tabidir. İşlemler, piyasa değerlemesine bağlı olarak ek teminat girişi ya da çıkışı oluşturabilmektedir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 147 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) d) Karşı taraf ve ürün bazında fon kaynakları ile teminata ilişkin yoğunlaşma limitleri: Karşı taraf ve ürün bazında yoğunlaşma riski için Üst yönetim onayı ile “Risk Yönetimi, Stres Testi Programı ve İsedes Yönetmeliği” kapsamında limitler belirlenmiş olup bu limitler belirli sıklıklarda izlenmekte, ayrıca ilgili birimler ve üst yönetime bildirilmektedir. Faaliyet dönemi içinde limitlerde herhangi bir aşım meydana gelmemiştir. e) Likidite transferini engelleyici operasyonel ve yasal faktörleri de dikkate alarak bankanın kendisi, yabancı ülkedeki şubesi ve konsolide ettiği ortaklıkları bazında ihtiyaç duyulan fonlama ihtiyacı ile maruz kalınan likidite riski: Bankanın yurtdışı şubeleri ve konsolide edilen ortaklıklarının likidite ihtiyaç ve fazlalıkları düzenli olarak izlenmekte ve yönetilmektedir. Likidite transferini engelleyici operasyonel ya da yasal kısıt bulunmamaktadır. Yapılan analizlerde iştiraklerin ve yurtdışı şubelerin Bankanın likidite yapısına etkisinin bilanço büyüklüğüne oranla sınırlı kaldığı görülmektedir. Likidite ihtiyaç ve fazlalıkları gerek ortaklıklar arasında gerekse yurtdışı şubeler arasında en uygun şekilde karşılanmaktadır. f) Likidite karşılama oranı hesaplamasında yer alan ancak ikinci fıkradaki kamuya açıklama şablonunda yer almayan ve bankanın likidite profiliyle ilgili olduğu düşünülen diğer nakit girişi ve nakit çıkışı kalemlerine ilişkin bilgiler: Likidite karşılama oranı hesaplamasında bulunan tüm kalemler, ilgili tabloda toplulaştırılmış bir şekilde hesaplamaya dahil edilmektedir. Bu kapsamda, likidite karşılama oranı hesaplamasında yer alıp, kamuya açıklama şablonunda yer almayan husus bulunmamaktadır. 148 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Aktif ve pasif kalemlerin kalan vadelerine göre gösterimi: 1 Aya Vadesiz Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay Cari Dönem Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez Bankası 36.535.963 Bankalar 2.122.267 1.440.455 261.811 622.259 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar 126.116 3.991 69.008 Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar 819.061 931.915 3.583.591 Verilen Krediler 7.850.631 13.187.226 71.904.670 Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar 164.301 503.843 2.080.926 Diğer Varlıklar 1.775.252 901 Toplam Varlıklar 40.433.482 10.400.564 14.888.786 78.261.355 Yükümlülükler Bankalar Mevduatı 336.455 7.360.373 1.894.998 135.475 Diğer Mevduat 40.292.719 95.316.234 23.116.324 17.609.254 Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar 1.041.939 3.260.160 9.751.446 Para Piyasalarına Borçlar 36.277.186 4.312.765 1.841.293 İhraç Edilen Menkul Değerler 932.357 1.585.217 486.509 Muhtelif Borçlar 1.383.021 937.162 2.445.735 562.716 412.093 36.844 Diğer Yükümlülükler (3) Toplam Yükümlülükler 44.457.930 142.427.967 34.581.557 29.860.821 Likidite Açığı (4.024.448) (132.027.403) (19.692.771) 48.400.534 Net Bilanço Dışı Pozisyonu Türev Finansal Araçlardan Alacaklar Türev Finansal Araçlardan Borçlar Gayrinakdi Krediler Önceki Dönem Toplam Aktifler Toplam Yükümlülükler Likidite Açığı Net Bilanço Dışı Pozisyonu Türev Finansal Araçlardan Alacaklar Türev Finansal Araçlardan Borçlar Gayrinakdi Krediler 5 Yıl ve Dağıtılamayan (1) (2) Üzeri Toplam - - - 36.535.963 4.446.792 687.336 26.960.173 75.219.986 58.448 20.883.826 17.780.346 603.742 869.992 944.899 53.782.308 186.812.851 4.564.492 19.124 107.451.111 2.830.580 41.553.200 8.386.094 9.859.828 10.144.142 10.181.371 302.848.326 407.520 83 - 9.727.301 176.742.134 3.311.028 654.532 2.283.523 5.975.198 12.631.801 2.178.075 866.409 3.044.567 35.843.683 35.843.683 19.542.648 43.085.776 5.287.606 2.320.183 46.142.678 302.848.326 94.819.310 38.508.633 (25.983.855) - 513.972 2.425.788 1.911.816 9.581.201 2.082.817 - 587.865 25.951.049 25.363.184 60.286.175 32.422.339 42.330 21.189.422 21.147.092 487.504 (1.708) 719.944 721.652 2.652.182 32.283.303 34.819.865 8.207.138 114.758.986 12.695.097 28.216.271 57.591.577 89.248.003 25.333.846 9.596.661 39.250.555 2.403.219 8.324.638 32.471.463 247.600.311 247.600.311 (2.536.562) (106.551.848) (15.521.174) 32.257.731 79.651.342 36.847.336 (24.146.825) - 32.985.167 - (96.781) 22.971.182 23.067.963 41.037.499 4.390.076 (304.974) 19.799.110 20.104.084 48.370 (4.476) 861.725 866.201 499.284 33.271 1.615.895 1.582.624 13.060.132 1-5 Yıl 40.593 767.914 727.321 1.634.621 172.076 1.542.433 1.370.357 1.479.981 Bilançoyu oluşturan aktif hesaplardan sermayede payı temsil eden menkul değerler ile sabit kıymetler, iştirak, bağlı ortaklıklar, birlikte kontrol edilen ortaklıklar, ayniyat mevcudu, peşin ödenmiş giderler ve net takipteki alacaklar gibi bankacılık faaliyetinin sürdürülmesi için gereksinim duyulan, kısa zamanda nakde dönüşme şansı bulunmayan diğer aktif nitelikli hesaplar; bilançoyu oluşturan pasif hesaplardan ise borç niteliği taşımayan karşılıklar gibi diğer pasif hesaplar ve özkaynak toplamı bu sütunda gösterilmektedir. (2) Ertelenmiş vergi aktifi “Dağıtılamayan” kolonuna dahil edilmiştir. (3) Riski Banka’ya ait olmayan krediler için kullanılan, 5.833.179 TL tutarındaki fon bakiyesi diğer yükümlülükler altında “1-5 Yıl” vade grubunda gösterilmiştir. Banka tarafından kredi olarak kullandırılmayan 97.950 TL tutarındaki fon bakiyesi ise “1 Aya Kadar” sütununda yer almaktadır. (1) Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 149 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Finansal yükümlülüklerin sözleşmeye bağlanmış kalan vadelerine göre gösterimi: Cari Dönem (1) Bankalar Mevduatı Diğer Mevduat Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar Para Piyasalarına Borçlar Toplam Önceki Dönem (1) Bankalar Mevduatı Diğer Mevduat Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar Para Piyasalarına Borçlar Toplam (1) 1 Aya Kadar 7.703.727 135.878.366 1.055.486 36.309.740 180.947.319 1-3 Ay 1.900.300 23.315.323 3.280.495 4.319.621 32.815.739 3-12 Ay 136.863 17.963.103 9.928.626 1.854.917 29.883.509 1-5 Yıl 422.800 3.565.005 672.295 4.660.100 5 Yıldan Fazla Toplam 9.740.890 139 177.579.731 1.260.477 19.090.089 43.156.573 1.260.616 249.567.283 4.918.875 111.461.533 619.850 28.010.327 145.010.585 747.405 21.442.222 1.476.149 2.603.562 26.269.338 26.264 15.010.343 9.079.702 1.191.122 25.307.431 366.644 2.434.854 2.801.498 5.692.544 152 148.280.894 1.717.596 15.328.151 31.805.011 1.717.748 201.106.600 Pasif kalemlerde, fonlara ilişkin tutar kalan vadelerine göre ayrıştırılamadığı için tabloya dahil edilmemiştir. VIII. MENKUL KIYMETLEŞTİRME POZİSYONUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Bulunmamaktadır (31 Aralık 2014: Bulunmamaktadır). IX. KREDİ RİSKİ AZALTIM TEKNİKLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Banka, Kredi Riski Azaltım Tekniklerine İlişkin Tebliğ’in 38. maddesi uyarınca basit finansal teminat yöntemine göre kredi riski azaltımı yapmaktadır. Kredi risk azaltım tekniklerinde bilanço içi ve bilanço dışı netleştirme bulunmamaktadır. Banka’da fonlanmış kredi koruması olarak dikkate alınan finansal teminatlar; hazine bonosu, devlet tahvili, nakit, mevduat rehni ve altındır. Fonlanmamış kredi koruması olarak dikkate alınan teminatlar ise banka garantileri ve kontrgarantilerdir. Banka’da finansal teminatlar günlük olarak değerlemeye tabi tutulmaktadır. Garantörlerin kredibiliteleri kredi revizyon vadeleri çerçevesinde izlenmekte ve değerlendirilmektedir. Banka’da kredi türevlerine ilişkin pozisyon bulunmamaktadır. 150 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Risk Sınıfları Bazında Teminatlar (1) Risk Sınıfları - 31 Aralık 2015 Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bölgesel Yönetimlerden veya Yerel Yönetimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Çok Taraflı Kalkınma Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Uluslararası Teşkilatlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bankalar ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Kurumsal Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Perakende Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Gayrimenkul İpoteğiyle Teminatlandırılmış Alacaklar Tahsili Gecikmiş Alacaklar Kurulca Riski Yüksek Olarak Belirlenen Alacaklar İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler Menkul Kıymetleştirme Pozisyonları Bankalar ve Aracı Kurumlardan Olan Kısa Vadeli Alacaklar ile Kısa Vadeli Kurumsal Alacaklar Kolektif Yatırım Kuruluşu Niteliğindeki Yatırımlar Diğer Alacaklar Toplam (1) Tutar Finansal Teminatlar Diğer/Fiziki Teminatlar Garantiler ve Kredi Türevleri 81.986.904 100.282 - - 460.358 42.875 - 18 544.010 164.017 - - 6 - - - - - - - 43.992.754 112.178.713 71.360.991 30.709.601 952.933 15.319.650 - 410.794 64.722 18.125.559 569.931 9.240.094 - 7.075 3 56.876 - - 1.914 - 105.792 14.842.948 353.408.060 3.694 47.357.006 - 477.448 Her bir risk sınıfının KDO sonrası rakamlarının KR510AS formu/4. satır dağılımı esas alınarak hazırlanmıştır. X. RİSK YÖNETİM HEDEF VE POLİTİKALARI a) Risk Yönetimine İlişkin Stratejiler ve Uygulamalar Banka, BDDK’nın düzenlemeleri çerçevesinde, en iyi uygulamaları da gözeterek, faaliyetlerinin hacmine, niteliğine ve karmaşıklığına uygun olarak karşı karşıya kaldığı piyasa, operasyonel, likidite, bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riski ve kredi riskinin yönetilmesini sağlamaktadır. b) Risk Yönetiminin Yapısı ve Organizasyonu Risk Yönetimi faaliyetleri, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından 11 Temmuz 2014 tarih ve 29057 sayılı Resmi Gazete’de yürürlüğe giren Bankaların İç Sistemleri ve İçsel Sermaye Yeterliliği Değerlendirme Süreci Hakkında Yönetmelik ve Yönetim Kurulu’nun 28 Nisan 2015 tarih 15/18 sayılı kararı ile onaylanan “Risk Yönetimi, Stres Testi Programı ve İsedes Yönetmeliği” çerçevesinde yürütülmektedir. 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla, Risk Yönetimi organizasyonu operasyonel risk yönetimi, piyasa riski yönetimi, kredi riski yönetimi ve bilanço riskleri yönetimi birimlerinden oluşmaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 151 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) c) Risk Raporlamaları ve Ölçüm Sistemlerinin Kapsam ve Niteliği Banka’nın karşılaşabileceği risklerinin ortaya konulabilmesi amacıyla, risk ölçümü ve izleme faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi ve sonuçlarının Banka’nın stratejik karar alma sürecinde dikkate alınması esastır. Bu esaslar çerçevesinde, alım satım stratejisi kapsamında Banka tarafından belirlenen portföye ve bilançonun bütününe ilişkin ölçüm ve izleme faaliyetlerine yönelik olarak aşağıda belirtilen analizler yapılır. Likidite Riski Banka’nın karşılaşabileceği likidite riskinin ortaya konulabilmesi amacıyla, pozisyonların yapısı ve karmaşıklığı ile uyumlu ölçüm, izleme, limitleme, stres testi ile senaryo analizi çalışmaları yürütülmekte ve sonuçları periyodik olarak raporlanmaktadır. Banka likidite riski ölçüm ve izleme faaliyetlerine yönelik olarak Likidite Boşluk Analizi, Davranışsal Likidite Boşluk Analizi, Ortalama Vade Analizi ve Mevduat Tortusu Analizi gerçekleştirmektedir. Likidite Boşluk Analizi, varlık ve yükümlülüklerin vadeye kalan süreleri esas alınarak yapılmaktadır. Mevduat Tortusu Analizi vadeli ve vadesiz mevduat için ayrı ayrı uygulanmaktadır. Banka’nın beklenen nakit akımlarının her bir ürüne veya pozisyona ilişkin dikkate alınma oranları (iskonto oranları) ile düzeltilmesi sonucu vade grupları bazında ortaya çıkması muhtemel likidite ihtiyacının, Banka’nın likidite yaratma kapasitesi paralelinde değerlendirilmesi amacıyla da muhtelif güven düzeyleri dikkate alınarak likidite riski stres testi yapılmaktadır. Ayrıca likidite riskine yönelik olarak haftalık yasal raporlamalar yapılmaktadır. Bankacılık Hesaplarından Kaynaklanan Faiz Oranı Riski Banka’nın karşılaşabileceği bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riskinin ortaya konulabilmesi amacıyla, pozisyonların yapısı ve karmaşıklığı ile uyumlu ölçüm, izleme, limitleme, stres testi ile senaryo analizi çalışmaları yürütülmekte ve sonuçları periyodik olarak raporlanmaktadır. Bankacılık faaliyetlerinden kaynaklanan faiz oranı riskinin ölçüm ve izleme faaliyetlerine yönelik periyodik olarak bilançonun bütünü baz alınarak Yeniden Fiyatlama Boşluk Analizi, Net Faiz Marjı/Geliri Analizi ve Durasyon Analizi yapılmakta olup, ayrıca Banka’nın ekonomik sermaye yeterliliği gözetilmektedir. Yeniden Fiyatlama Boşluk Analizi varlık ve yükümlülüklerin, Net Faiz Marjı/Geliri Analizi ise faize duyarlı bilanço kalemlerinin yeniden fiyatlamaya kalan süreleri esas alınarak uygulanmaktadır. Durasyon Analizi varlık ve yükümlülüklerin efektif durasyon yöntemi ile bulunan sürelerinin miktarlarıyla ağırlıklandırılması yoluyla yapılmaktadır. Bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riski için yapılan stres testlerinde de, kurlarda, fiyatlarda ve faiz oranlarında meydana gelen önemli dalgalanmaların etkisi ortaya koyulmaktadır. Ayrıca bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riskine yönelik olarak aylık yasal raporlamalar yapılmaktadır. Piyasa Riski Banka, piyasa riskinin yönetimine ilişkin olarak pozisyonlarının yapısı ve karmaşıklığı ile uyumlu ölçüm, izleme, limitleme, stres testi ile senaryo analizi çalışmalarının yürütülmesini ve sonuçların periyodik olarak raporlanmasını sağlamaktadır. Banka’da Piyasa Riskine Esas Tutar, yasal raporlamalar kapsamında, Standart Metot kullanılarak aylık olarak hesaplanmakta ve Banka’nın Sermaye Yeterliliği Standart Rasyosu’na dahil edilmektedir. Standart Metot dışında, alım - satım hesapları için günlük olarak Riske Maruz Değer (RMD) tahminleri yapılmakta ve ilgili birimlere raporlanmaktadır. Kullanılan modelin performansının ölçülmesine yönelik olarak geriye yönelik test çalışmaları yapılmaktadır. Ayrıca modellerin kapsamadığı aşırı piyasa oynaklıklarının Banka’nın finansal durumuna etkisini gözlemleyebilmek amacıyla, aylık ve günlük periyotlarda stres testleri ve senaryo analizleri uygulanmaktadır. Piyasa riski maruziyeti “Risk Yönetimi, Stres Testi Programı ve İsedes Yönetmeliği” kapsamında belirlenen RMD tabanlı limitler (faiz oranı ve kur riski limiti) ile sınırlandırılmıştır. Söz konusu limitler günlük olarak takip edilmektedir. 152 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Operasyonel Riskler Operasyonel risk, yetersiz veya başarısız iç süreçler, insanlar ve sistemlerden ya da harici olaylardan kaynaklanan ve yasal riski de kapsayan zarar etme olasılığını ifade etmektedir. Banka’da operasyonel risk yönetimi faaliyetleri, Yönetim kurulu onaylı “Risk Yönetimi, Stres Testi Programı ve İsedes Yönetmeliği” kapsamında yürütülmektedir. • Banka’da, operasyonel riskler nedeniyle oluşabilecek zararlara karşı yeterli özkaynak bulundurulmasını teminen, “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” çerçevesinde operasyonel riske esas tutar, Temel Gösterge Yöntemi ile hesaplanmakta, yıllık bazda Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’na raporlanmaktadır. • Banka’da operasyonel risk profili etkin yöntemlerle izlenmektedir. Gerçekleşmiş operasyonel riskler muhasebe sistemi ile uyumlu “operasyonel risk kayıp veri tabanı” vasıtasıyla takip edilmektedir. İleri Ölçüm Yaklaşımları kapsamında ekonomik sermaye hesaplaması yapılmakta olup, yöntemin geliştirilmesi çalışmalarına devam edilmektedir. • Bilgi teknolojilerinden kaynaklanan risklerin yönetimi kapsamında, bütünleşik bir risk ana çatısı tesis edilmiştir. Bu kapsamda, Bilgi Teknolojileri risklerine ilişkin bir veri tabanı oluşturulmuş olup, gerçekleşen riskler ve alınan aksiyonlar veri tabanı vasıtasıyla takip edilmektedir. • Destek hizmeti kuruluşlarından sağlanan hizmetlerin sürekliliğini teminen hizmet alımlarından kaynaklanabilecek riskler, BDDK tarafından yayımlanan “Bankaların Destek Hizmeti Almalarına İlişkin Yönetmelik” kapsamında değerlendirilmektedir. Bu kapsamda Risk Yönetim Programı revize edilmiş ve Banka tarafından alınmaya başlanılan destek hizmetlerine ilişkin Risk Analiz Raporları hazırlanmıştır. Kredi Riski Kredi Riski yasal sermaye ihtiyacının hesaplanmasında 1 Temmuz 2012 itibarıyla Standart Yaklaşıma dayalı Basel II yasal raporlama süreci başlatılmıştır. Kredi riskinin merkezileştirilmesi kapsamında müşteri değerlemesi amacıyla Kurumsal ve Girişimci müşterilere yönelik rating, Bireysel müşterilere yönelik olarak ise scoring modelleri oluşturulmuştur. Söz konusu modellerin validasyonuna ilişkin çalışmalar icrai faaliyetleri olan Birimlerden bağımsız olarak Risk Yönetimi Bölüm Başkanlığınca yürütülmekte olup bu kapsamda modellerin istatistiksel yöntemlerle doğruluğunun ve performansının ölçümüne yönelik analizler yapılmaktadır. Segmentler bazında kredi risk ağırlıklı varlıklar üzerinden risk limitleri tesis edilmiş olup aylık bazda takip edilmektedir. Genel ve alt kırılımlar bazında kredi portföylerinin gelişimi, takip portföyünün gelişimi ve yakın izlemedeki krediler periyodik olarak analiz edilmektedir. Ayrıca, kredilerin izlenmesi ve geçmiş performanslarının karşılaştırılabilmesi amacıyla; konut ve ihtiyaç kredilerine yönelik vintage (yaşlandırma) analizleri yapılmaktadır. ç) Riskten Korunma ve Risk Azaltım Politikaları ile Bunların Etkinliğinin Sürekli Kontrolüne İlişkin Süreçler Banka’nın faaliyetlerini yürütürken yaşanabilecek olumsuzluklardan önemli ölçüde etkilenmesini önlemek amacıyla risk seviyelerinin risk profili ve risk toleransıyla uyumlu limitlerle sınırlandırılması esastır. Risk limitleri, Genel Müdür, Denetim Komitesi ve ilgili Üst Düzey Yöneticilerin görüş ve önerileri alınmak suretiyle belirlenip Yönetim Kurulu tarafından onaylanır. Risk limitleri; Banka’nın alabileceği risk düzeylerine, faaliyetlerine, ürünlerinin ve hizmetlerinin büyüklüğü ve karmaşıklığına uygun olarak belirlenmiştir. Limitler düzenli olarak gözden geçirilmekte, piyasa koşullarındaki, Banka stratejisindeki ve risk iştahındaki değişmelere göre uyarlanmakta ve periyodik olarak takip edilmektedir. Buna ek olarak, Banka’da türev işlemleri gerçekleştirilmekte olup, yapılan işlemler sayesinde uzun vadeli kaynak temin edilmekte, likidite ve bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riski sınırlandırılmaktadır. Banka’da basit finansal yönteme göre risk azaltımı yapılmakta ve finansal teminatlar günlük olarak değerlemeye tabi tutulmaktadır. Garantörlerin kredibiliteleri kredi revizyon vadeleri çerçevesinde izlenmekte ve değerlendirilmektedir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 153 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) XI. KALDIRAÇ ORANINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Cari ve Önceki Dönem Kaldıraç Oranları Arasında Farka Sebep Olan Hususlar Hakkında Açıklamalar: Banka’nın “Bankaların Kaldıraç Düzeyinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” gereği hesaplamış olduğu konsolide olmayan kaldıraç oranı %8,47 olarak gerçekleşmiştir (31 Aralık 2014: %9,33). Kaldıraç oranındaki değişim ağırlıklı olarak bilanço içi varlıklara ilişkin risk tutarlarındaki artıştan kaynaklanmaktadır. Yönetmelik asgari kaldıraç oranını %3 olarak hükme bağlamıştır. Bilanço içi varlıklar Bilanço içi varlıklar (Türev finansal araçlar ile kredi türevleri hariç, teminatlar dahil) (Ana sermayeden indirilen varlıklar) Bilanço içi varlıklara ilişkin toplam risk tutarı Türev finansal araçlar ile kredi türevleri Türev finansal araçlar ile kredi türevlerinin yenileme maliyeti Türev finansal araçlar ile kredi türevlerinin potansiyel kredi risk tutarı Türev finansal araçlar ile kredi türevlerine ilişkin toplam risk tutarı Menkul kıymet veya emtia teminatlı finansman işlemleri Menkul kıymet veya emtia teminatlı finansman işlemlerinin menkul kıymet veya emtia teminatlı finansman işlemlerinin risk tutarı (Bilanço içi hariç) Aracılık edilen işlemlerden kaynaklanan risk tutarı Menkul kıymet veya emtia teminatlı finansman işlemlerine ilişkin toplam risk tutarı Bilanço dışı işlemler Bilanço dışı işlemlerin brüt nominal tutarı (Krediye dönüştürme oranları ile çarpımdan kaynaklanan düzeltme tutarı) Bilanço dışı işlemlere ilişkin toplam risk tutarı Sermaye ve toplam risk Ana sermaye Toplam risk tutarı Kaldıraç oranı Kaldıraç oranı % (*) Tabloda yer alan tutarların üç aylık ortalaması alınır. 154 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Cari Dönem (*) 298.737.007 (1.483.856) 297.253.151 904.739 288.044 1.192.783 4.564.184 4.564.184 78.078.887 (5.478) 78.073.409 32.261.636 381.083.527 8,47 Önceki Dönem (*) 243.273.323 (256.416) 243.016.907 263.893 211.511 475.405 4.930.370 4.930.370 123.378.839 (58.863.279) 64.515.560 29.212.755 312.938.241 9,33 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) XII. FAALİYET BÖLÜMLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Banka’nın faaliyet bölümleri organizasyonel ve iç raporlama yapısına ve TFRS 8 “Faaliyet Bölümleri” hükümlerine uygun olarak belirlenmiştir. Banka, bireysel, kurumsal girişimci bankacılık, ihtisas bankacılığı ile yatırım bankacılığı ve uluslararası bankacılık alanlarında faaliyet göstermektedir. Bireysel bankacılık alanında Türkiye’nin en büyük şube ağına sahip bankası olarak mevduat, tüketici kredileri, riski Banka’ya ait olmayan fon kaynaklı krediler, kredi kartları, otomatik ödeme, çek-senet, havale, döviz alım - satımı, internet bankacılığı, mobil bankacılık, kiralık kasa ve sigorta aracılık hizmetleri sunulmaktadır. Ayrıca, kamu bankası olunması nedeniyle üstlenilen bir takım hizmetlerin de Banka’nın kârlılığını artırmak üzere değerlendirilebilmesini teminen Banka mevcut ürünlerini iyileştirip geliştirmekte ve yeni bankacılık ürünleri tasarlamaktadır. Banka merkezi yapı bünyesinde çalışmakta olan “Finart” bilgi işlem sistemi çağdaş bankacılığın gerektirdiği müşteri ihtiyaçlarına cevap verebilecek teknolojik altyapıyı sağlamaktadır. Banka kurumsal girişimci bankacılık alanında büyük ölçekli kurumsal müşterilere ve orta-küçük ölçekli şirketlere Türk Parası ve döviz bazında işletme, orta ve uzun vadeli yatırım, dış ticaret finansman kredileri; akreditif ve teminat mektupları sağlamakta, proje finansmanı, diğer kurumsal finansman, döviz alım satımı ve bankacılık hizmetleri sunmaktadır. Türkiye’de tarım sektörünün finansman ihtiyacını karşılayan temel mali kurum olarak Banka; bitkisel ve hayvansal üretim, su ürünleri ve tarımsal mekanizasyon konularında doğrudan üreticilere ve Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliğine kendi kaynaklarından kullandırdığı tarımsal işletme ve yatırım kredilerinin yanı sıra, kullandırımına aracılık ettiği çeşitli fon kaynaklı krediler vasıtasıyla, tarım sektöründe faaliyet gösteren kişi ve kurumlara mali destek sağlamaktadır. Yatırım bankacılığı işlemleri; Finansal Piyasalar ve Aktif Pasif Yönetimi ve Ekonomik Araştırmalar Bölüm Başkanlıkları tarafından yürütülmektedir. Anılan birimler tarafından Banka’nın ulusal ve uluslararası organize ve tezgahüstü piyasalarda likiditesi değerlendirilmek suretiyle Türk Parası, döviz ve menkul kıymet alım-satım faaliyetleri gerçekleştirilmekte, Banka’nın ihtiyacına yönelik olarak Türk Parası ve yabancı para kaynak temin edilmektedir. Banka’nın ilgili birimleri tarafından menkul kıymetlerin alım satımına, Ziraat Yatırım Menkul Değerler A.Ş.’nin acentesi sıfatı ile hisse senedi alım satımı ile halka arzlara ve Ziraat Portföy Yönetimi A.Ş.’nin ve diğer portföy yönetim şirketlerinin kurucusu olduğu yatırım fonlarının alım satımına aracılık yapılmakta ve bu finansal araçların kaydi olarak saklanması konularında hizmet verilmekte, repo/ters repo işlemleri gerçekleştirilmektedir. Bunların yanı sıra, Banka tarafından alım satım amaçlı türev finansal işlemler (vadeli döviz alım satım işlemi ve swap para alım satım işlemleri) yapılmaktadır. Ayrıca Banka, şubeleri aracılığıyla sigorta ve diğer finans kuruluşları acenteliği yapmakta ve işlemlerden komisyon geliri elde etmektedir. Banka uluslararası bankacılık faaliyetlerini yurtdışı şube, altşube, temsilcilikleri ve yurtdışındaki iştirak yatırımları aracılığı ile gerçekleştirmektedir. “Bankalarca Kamuya Açıklanacak Finansal Tablolar ile Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Hakkında Tebliğ” çerçevesinde 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla hazırlanan faaliyet bölümlemesine ilişkin bilgiler tablosuna takip eden sayfada yer verilmiştir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 155 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Faaliyet bölümlemesine ilişkin tablo: Cari Dönem FAALİYET GELİRLERİ/GİDERLERİ Faiz Gelirleri Kredilerden Alınan Faizler Bankalardan Alınan Faizler Menkul Değerlerden Alınan Faizler Diğer Faiz Gelirleri Faiz Giderleri Mevduata Verilen Faizler Kullanılan Kredilere Verilen Faizler Para Piyasası İşlemlerine Verilen Faizler İhraç Edilen Menkul Kıymetlere Verilen Faizler Diğer Faiz Giderleri Net Faiz Geliri/Gideri Net Ücret ve Komisyon Gelirleri/Giderleri Alınan Ücret ve Komisyonlar Verilen Ücret ve Komisyonlar Temettü Gelirleri Ticari Kâr/Zarar (Net) Diğer Faaliyet Gelirleri Kredi ve Diğer Alacaklar Değer Düşüş Karşılığı Diğer Faaliyet Giderleri Net Faaliyet Kârı/Zararı Vergi Karşılığı Net Dönem Kârı/Zararı Bireysel Kurumsal/Girişimci Bankacılık Bankacılık İhtisas Bankacılığı Hazine/Yatırım Bankacılığı Diğer/ Dağıtılmayan Toplam 5.768.008 5.768.008 5.708.603 5.708.603 - 6.902.276 6.902.276 2.532.004 2.532.004 - 3.481.380 3.481.380 - 5.849.438 525.285 66.961 5.197.221 59.971 3.240.193 427.858 403.341 2.127.843 49.393 49.393 60.769 - 22.050.495 16.676.949 66.961 5.197.221 109.364 11.541.569 8.668.465 403.341 2.127.843 59.405 814.629 814.629 24.519 4.370.272 542.480 542.480 215.576 3.481.380 79.035 79.035 47.778 281.151 2.609.245 (203.994) 5.275 209.269 213.056 (165.539) 3.731 60.769 (11.376) 67.931 195.275 127.344 1.048.291 281.151 60.769 10.508.926 1.300.081 1.636.694 336.613 213.056 (165.539) 1.339.895 401.160 45.338 452.055 - 712.904 196.494 4.218.930 - 296.159 35.715 3.276.319 - 1.715 2.454.784 - 8.616 4.930.695 (3.834.465) (1.405.153) 5.162.470 1.420.554 5.208.242 6.567.623 (1.405.153) 5.162.470 51.034.781 90.694.305 37.676.823 944.899 4.446.792 53.782.308 7.406.942 - 944.899 4.446.792 53.782.308 186.812.851 BÖLÜM VARLIKLARI Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr/Zarara Yans. FV. (Net) Bankalar ve Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar (Net) Krediler Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar (Net) İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar Diğer Varlıklar BÖLÜM VARLIKLARI TOPLAMI - - - 10.144.142 - 10.144.142 51.034.781 90.694.305 37.676.823 2.655.366 79.380.449 44.061.968 44.061.968 2.655.366 44.061.968 302.848.326 BÖLÜM YÜKÜMLÜLÜKLERİ Mevduat Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Borçlar Alınan Krediler Para Piyasalarına Borçlar İhraç Edilen Menkul Kıymetler (Net) Karşılıklar Diğer Yükümlülükler Özkaynaklar BÖLÜM YÜKÜMLÜLÜKLERİ TOPLAMI 135.886.429 135.886.429 39.624.867 39.624.867 - 9.734.353 292.271 19.542.648 43.085.776 5.287.606 77.942.654 1.223.786 5.160.896 11.463.425 31.546.269 49.394.376 186.469.435 292.271 19.542.648 43.085.776 5.287.606 5.160.896 11.463.425 31.546.269 302.848.326 - - - - 324.876 - 324.876 - DİĞER BÖLÜM KALEMLERİ Sermaye Yatırımı Amortisman Giderleri Yeniden Yap. Maliyetleri 156 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Önceki Dönem FAALİYET GELİRLERİ/GİDERLERİ 31 Aralık 2014 Faiz Gelirleri Kredilerden Alınan Faizler Bankalardan Alınan Faizler Menkul Değerlerden Alınan Faizler Diğer Faiz Gelirleri Faiz Giderleri Mevduata Verilen Faizler Kullanılan Kredilere Verilen Faizler Para Piyasası İşlemlerine Verilen Faizler İhraç Edilen Menkul Kıymetlere Verilen Faizler Diğer Faiz Giderleri Net Faiz Geliri/Gideri Net Ücret ve Komisyon Gelirleri/Giderleri Alınan Ücret ve Komisyonlar Verilen Ücret ve Komisyonlar Temettü Gelirleri Ticari Kâr/Zarar (Net) Diğer Faaliyet Gelirleri Kredi ve Diğer Alacaklar Değer Düşüş Karşılığı Diğer Faaliyet Giderleri Net Faaliyet Kârı/Zararı Vergi Karşılığı Net Dönem Kârı/Zararı BÖLÜM VARLIKLARI 31 Aralık 2014 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr/Zarara Yans. FV. (Net) Bankalar ve Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar (Net) Krediler Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar (Net) İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar Diğer Varlıklar BÖLÜM VARLIKLARI TOPLAMI BÖLÜM YÜKÜMLÜLÜKLERİ 31 Aralık 2014 Mevduat Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Borçlar Alınan Krediler Para Piyasalarına Borçlar İhraç Edilen Menkul Kıymetler (Net) Karşılıklar Diğer Yükümlülükler Özkaynaklar BÖLÜM YÜKÜMLÜLÜKLERİ TOPLAMI DİĞER BÖLÜM KALEMLERİ Sermaye Yatırımı Amortisman Giderleri Yeniden Yap. Maliyetleri Bireysel Kurumsal/Girişimci Bankacılık Bankacılık İhtisas Bankacılığı Hazine/Yatırım Bankacılığı Diğer/ Dağıtılmayan 14.192 - 5.128.367 5.128.367 5.106.230 5.106.230 - 4.660.550 4.660.550 2.018.973 2.018.973 - 2.521.939 2.521.939 - 5.839.959 443.991 58.405 5.333.024 4.539 2.382.392 387.040 270.463 1.527.007 - - - 197.882 22.137 679.431 679.431 27.068 2.641.577 415.767 415.767 82.225 2.521.939 60.070 60.070 118.087 362.824 35.423 330.389 - 485.070 152.000 2.502.499 - 44.702.046 Toplam 14.192 50.566 - 18.165.007 12.754.847 58.405 5.333.024 18.731 9.558.161 7.512.243 270.463 1.527.007 3.457.567 (157.022) 5.005 162.027 191.840 (69.960) 2.870 50.566 (36.374) 78.869 196.241 117.372 680.800 197.882 50.566 8.606.846 1.077.115 1.356.514 279.399 191.840 (69.960) 911.050 236.153 28.905 2.435.038 - 23 3.425.272 - 359.124 3.878.636 (3.514.465) (1.128.224) 4.050.509 1.443.194 4.094.964 5.178.733 (1.128.224) 4.050.509 59.763.551 29.095.441 310.742 2.191.041 54.230.853 8.353.624 - 310.742 2.191.041 54.230.853 141.914.662 - - - 10.021.056 - 10.021.056 44.702.046 59.763.551 29.095.441 1.631.285 - 76.738.601 37.300.672 37.300.672 1.631.285 37.300.672 247.600.311 109.635.533 109.635.533 - 36.090.565 36.090.565 - - 5.683.872 395.584 14.607.707 31.781.076 4.218.806 56.687.045 - 1.845.278 4.757.837 10.043.889 28.540.164 45.187.168 - 259.565 - 153.255.248 395.584 14.607.707 31.781.076 4.218.806 4.757.837 10.043.889 28.540.164 247.600.311 259.565 - Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 157 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) XIII. FİNANSAL VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİN GERÇEĞE UYGUN DEĞER İLE GÖSTERİLMESİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR a) Finansal varlık ve borçların gerçeğe uygun değerlerine ilişkin bilgiler: Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Bankalar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Verilen Krediler Finansal Borçlar Bankalar Mevduatı Diğer Mevduat Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar İhraç Edilen Menkul Değerler Muhtelif Borçlar Defter Değeri Cari Dönem Önceki Dönem 255.186.093 208.357.612 4.446.792 2.191.041 53.782.308 54.230.853 10.144.142 10.021.056 186.812.851 141.914.662 213.619.872 173.828.264 9.727.301 5.683.872 176.742.134 147.571.376 19.542.648 14.607.707 5.287.606 4.218.806 2.320.183 1.746.503 Gerçeğe Uygun Değer Cari Dönem Önceki Dönem 255.742.675 209.187.852 4.446.792 2.191.041 53.782.308 54.230.853 10.700.724 10.851.296 186.812.851 141.914.662 213.619.872 173.828.264 9.727.301 5.683.872 176.742.134 147.571.376 19.542.648 14.607.707 5.287.606 4.218.806 2.320.183 1.746.503 Para piyasalarından alacaklar, bankalar ve bankalar mevduatı ağırlıklı olarak kısa vadeli işlemlerden oluştuğu için gerçeğe uygun değerlerinin taşınan değerlerine eşit olduğu düşünülmektedir. Satılmaya hazır menkul değerlerin defter değeri ile gerçeğe uygun değerlerinin tespitinde piyasada oluşan fiyatlar dikkate alınmakta, fiyat oluşumlarının aktif piyasa koşulları içerisinde gerçekleşmemesi durumunda T.C. Merkez Bankası tarafından hesaplanan gösterge niteliğindeki fiyatlar dikkate alınmaktadır. Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıkların gerçeğe uygun değeri, piyasa fiyatları veya bu fiyatın tespit edilemediği durumlarda faiz, vade ve benzeri diğer koşullar bakımından aynı nitelikli menkul değerler için kote edilmiş olan piyasa fiyatları baz alınarak saptanmıştır. Verilen krediler ve diğer mevduatın gerçeğe uygun değeri elde etme maliyeti ve birikmiş faiz reeskontlarının toplamını ifade etmektedir. 158 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) b) Finansal tablolarda muhasebeleştirilen gerçeğe uygun değer ölçümlerine ilişkin bilgiler: TFRS 7 “Finansal Araçlar: Açıklamalar” standardı, bilançoda gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayıtlı kalemlerin dipnotlarda bir sıra dahilinde sınıflandırılarak gösterilmesini öngörmektedir. Buna göre söz konusu finansal araçlar, gerçeğe uygun değer ölçümleri sırasında kullanılan verilerin önemini yansıtacak şekilde, üç seviyede sınıflandırılmaktadır. İlk seviyede gerçeğe uygun değerleri özdeş varlıklar ya da borçlar için aktif piyasalarda kayıtlı fiyatlara dayanan, ikinci seviyede gerçeğe uygun değerleri doğrudan ya da dolaylı olarak gözlemlenebilir piyasa verilerine dayanan, üçüncü seviyede ise gerçeğe uygun değerleri gözlemlenebilir piyasa verilerine dayanmayan verilere göre belirlenen finansal araçlar yer almaktadır. Banka bilançosunda gerçeğe uygun değerlerinden kayıtlı finansal araçlar, söz konusu sınıflandırma esaslarına göre aşağıdaki gibi seviyelendirilerek gösterilmiştir. Cari Dönem Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr/Zarar’a Yansıtılan Finansal Varlıklar Devlet Borçlanma Senetleri Sermayede Payı Temsil Edilen Menkul Değerler Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Riskten Korunma Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Diğer Menkul Değerler Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Sermayede Payı Temsil Eden Menkul Değerler (1) Devlet Borçlanma Senetleri Diğer Menkul Değerler Toplam Varlıklar Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Borçlar Riskten Korunma Amaçlı Türev Finansal Borçlar Toplam Yükümlülükler Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3 Toplam 16.615 16.615 53.516.040 388.536 53.105.710 21.794 53.532.655 - 928.284 928.284 148.054 96.992 51.062 1.076.338 292.271 292.271 95.028 95.028 95.028 - 944.899 16.615 928.284 53.759.122 580.556 53.105.710 72.856 54.704.021 292.271 292.271 Satılmaya hazır finansal varlıklar kalemi altındaki 23.186 TL tutarındaki sermayede payı temsil eden menkul kıymetler aktif bir piyasada işlem görmemeleri nedeniyle finansal tablolara elde etme maliyeti üzerinden yansıtılmış olup, söz konusu kıymetler bu tabloda gösterilmemiştir. (1) Önceki Dönem Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr/Zarar’a Yansıtılan Finansal Varlıklar Devlet Borçlanma Senetleri Sermayede Payı Temsil Edilen Menkul Değerler Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Riskten Korunma Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Diğer Menkul Değerler Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Sermayede Payı Temsil Eden Menkul Değerler (1) Borçlanma Senetleri Diğer Toplam Varlıklar Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Borçlar Riskten Korunma Amaçlı Türev Finansal Borçlar Toplam Yükümlülükler Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3 Toplam 14.166 14.166 53.964.684 315.463 53.634.170 15.051 53.978.850 - 296.576 296.576 202.514 66.892 135.622 499.090 395.584 395.584 - 310.742 14.166 296.576 54.167.198 382.355 53.634.170 150.673 54.477.940 395.584 395.584 Satılmaya hazır finansal varlıklar kalemi altındaki 63.655 TL tutarındaki sermayede payı temsil eden menkul kıymetler aktif bir piyasada işlem görmemeleri nedeniyle finansal tablolara elde etme maliyeti üzerinden yansıtılmış olup, söz konusu kıymetler bu tabloda gösterilmemiştir. (1) Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 159 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) XIV. BAŞKALARININ NAM VE HESABINA YAPILAN İŞLEMLER, İNANCA DAYALI İŞLEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR 1. Banka’nın başkaları nam ve hesabına alım, satım, saklama, yönetim ve danışmanlık hizmetleri verip vermediği: Banka gerçek ve tüzel kişiler adına devlet tahvili alım satımı ile saklama hizmetleri yapmakta, repo işlemlerine aracılık etmekte ve kiralık kasa hizmetleri vermektedir. Banka danışmanlık ve yönetim hizmeti vermemektedir. 2. İnanca dayalı işlem sözleşmeleri kapsamında diğer finansal kurumlarla yapılan işlemlerin, bu kapsamda doğrudan verilen finansal hizmetlerin bulunup bulunmadığı, bu tür hizmetlerin Banka’nın veya grubun mali durumunu önemli ölçüde etkilemesi olasılığının bulunup bulunmadığı: Banka tarafından inanca dayalı işlem sözleşmeleri kapsamında işlem yapılmamaktadır. BEŞİNCİ BÖLÜM KONSOLİDE OLMAYAN FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR I. BİLANÇONUN AKTİF HESAPLARINA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR 1. a) Nakit değerler ve T.C. Merkez Bankası’na ilişkin bilgiler: Kasa/Efektif T.C. Merkez Bankası Diğer Toplam Cari Dönem TP YP 1.718.357 705.176 2.354.591 31.753.858 3.981 4.072.948 32.463.015 Önceki Dönem TP YP 1.162.327 614.925 1.611.393 26.753.700 1 6.637 2.773.721 27.375.262 1.a.1) Zorunlu Karşılıklara ilişkin açıklamalar: Türkiye’de kurulmuş veya şube açmak suretiyle Türkiye’de faaliyet gösteren bankalar T.C. Merkez Bankası’nın 2015/19 sayılı Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliği’ne tabidirler. Bankaların ve şirketlerin, tabi oldukları muhasebe standartları ve kayıt düzeni esas alınarak, Merkez Bankasına, Hazineye, yurt içi bankalara ve uluslararası anlaşmayla kurulmuş olan bankaların Türkiye’deki merkez ve şubelerine olan yükümlülükleri hariç olmak üzere, tebliğde belirtilen kalemler zorunlu karşılığa tabi yükümlülüklerini oluşturur. Bilanço tarihi itibarıyla, TCMB’nin 2015/5 Sayılı “Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliği”ne göre Türkiye’de faaliyet gösteren ticari bankalar; Türk parası vadesiz, ihbarlı, bir aya kadar vadeli ve üç aya kadar vadeli mevduatlar için %11,5, altı aya kadar vadeli mevduatlar için %8,5, bir yıla kadar vadeli mevduatlar için %6,5, bir yıl ve bir yıldan uzun vadeli mevduatlar için %5, 1 yıla kadar vadeli mevduat dışı diğer TL yükümlülükler için %11,5, 3 yıla kadar vadeli mevduat dışı diğer TL yükümlülükler için %8, 3 yıldan uzun vadeli mevduat dışı diğer TL yükümlülükler için %5, yabancı para mevduat hesapları için, vadesiz, ihbarlı, bir aya kadar, üç aya kadar, altı aya kadar, bir yıla kadar %13, bir yıl ve bir yıldan uzun %9, bir yıla kadar vadeli yabancı para diğer yükümlülükler için %25, iki yıla kadar vadeli yabancı para diğer yükümlülükler için %20, üç yıla kadar vadeli yabancı para diğer yükümlülükler için %15, beş yıla kadar vadeli yabancı para diğer yükümlülükler için %7, beş yıldan uzun vadeli yabancı para diğer yükümlülükler için %5 oranında zorunlu karşılık tesis etmektedirler. TCMB tarafından 21 Ekim 2014 tarihinde yapılan basın duyurusuna göre, Türk Lirası zorunlu karşılıklara faiz ödenmesine 2014 yılının Kasım ayında tesis edilen zorunlu karşılıklardan itibaren başlanmıştır. Ayrıca, TCMB’nin 2015/35 sayılı Yabancı Para Zorunlu ve Serbest Hesaplara Faiz Ödenmesine İlişkin Basın Duyurusu’na göre, TCMB nezdinde ABD Doları cinsinden tutulan zorunlu karşılıklara, rezerv opsiyonlarına ve serbest hesaplara faiz ödenmesi uygulamasına 5 Mayıs 2015 tarihinden itibaren başlanmıştır. 160 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) b) T.C. Merkez Bankası hesabına ilişkin bilgiler: Vadesiz Serbest Hesap Vadeli Serbest Hesap Vadeli Serbest Olmayan Hesap Zorunlu Karşılık (1) (2) Toplam (1) Cari Dönem TP YP 2.286.466 236.672 68.125 31.517.186 2.354.591 31.753.858 Önceki Dönem TP YP 1.563.450 301.734 47.943 26.451.966 1.611.393 26.753.700 Yurtdışı şubelere ait 78.150 TL tutarındaki zorunlu karşılık tutarları da bu satırda gösterilmiştir (31 Aralık 2014: 75.723 TL). Cari dönemde yabancı para zorunlu karşılıklar içinde yer alan 19.082.468 TL (31 Aralık 2014: 18.822.279 TL), Türk Lirası zorunlu karşılıkların yabancı para olarak tutulan kısmıdır. (2) 2. a) Gerçeğe uygun değer farkı kâr/zarara yansıtılan finansal varlıklardan repo işlemlerine konu olanlar ve teminata verilen/bloke edilenlere ilişkin bilgiler: Cari Dönem - Repo İşlemlerine Konu Olanlar Teminata Verilen/Bloke Edilenler Toplam Önceki Dönem 5.265 5.265 b) Alım satım amaçlı türev finansal varlıklara ilişkin pozitif farklar tablosu: Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Vadeli İşlemler Swap İşlemleri Futures İşlemleri Opsiyonlar Diğer Toplam Cari Dönem TP 25.242 624.709 9 649.960 YP 46.642 231.637 45 278.324 Önceki Dönem TP 5.949 259.596 17 265.562 YP 6.583 24.420 11 31.014 YP Önceki Dönem TP YP 3. a) Bankalar ve diğer mali kuruluşlara ilişkin bilgiler: Cari Dönem TP Bankalar Yurtiçi Yurtdışı Yurtdışı Merkez ve Şubeler Toplam 708.886 27.113 735.999 358.580 3.352.213 3.710.793 486.524 23.640 510.164 253.784 1.427.093 1.680.877 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 161 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) b) Yurtdışı bankalar hesabına ilişkin bilgiler: AB Ülkeleri ABD, Kanada OECD Ülkeleri (1) Kıyı Bankacılığı Bölgeleri Diğer Toplam (1) Serbest Tutar Cari Dönem Önceki Dönem 1.097.791 987.180 1.903.114 241.390 8.874 7.115 369.547 215.048 3.379.326 1.450.733 Serbest Olmayan Tutar Cari Dönem Önceki Dönem - AB ülkeleri, ABD ve Kanada dışındaki OECD ülkeleri 4. a) Satılmaya hazır finansal varlıklardan repo işlemlerine konu olanlar ve teminata verilen/bloke edilenlere ilişkin bilgilerin karşılaştırmalı olarak net değerlerine ilişkin açıklama: Repo İşlemlerine Konu Olanlar Teminata Verilen/Bloke Edilenler Toplam Cari Dönem 40.599.081 5.251.648 45.850.729 Önceki Dönem 30.650.483 5.700.219 36.350.702 Cari Dönem 54.495.737 54.444.675 51.062 630.832 483.687 147.145 1.344.261 53.782.308 Önceki Dönem 53.925.141 53.925.141 446.542 274.474 172.068 140.830 54.230.853 b) Satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin bilgiler: Borçlanma Senetleri Borsada İşlem Gören Borsada İşlem Görmeyen Hisse Senetleri Borsada İşlem Gören Borsada İşlem Görmeyen Değer Azalma Karşılığı (-) Toplam 5. Kredilere ilişkin açıklamalar: a) Banka’nın ortaklarına ve mensuplarına verilen her çeşit kredi veya avansın bakiyesine ilişkin bilgiler: Banka Ortaklarına Verilen Doğrudan Krediler Tüzel Kişi Ortaklara Verilen Krediler Gerçek Kişi Ortaklara Verilen Krediler Banka Ortaklarına Verilen Dolaylı Krediler Banka Mensuplarına Verilen Krediler (1) (2) Toplam Cari Dönem Nakdi Gayrinakdi 253.756 253.756 - Önceki Dönem Nakdi Gayrinakdi 248.808 248.808 - Yukarıdaki tabloya 2.079 TL tutarındaki faiz tahakkuk ve reeskontu dahil edilmemiştir. 14.630 TL tutarındaki personele ait Kredili Mevduat Hesapları 5-ç tablosunda Kredili Mevduat Hesabı (Gerçek Kişi) altında gösterildiğinden yukarıdaki tabloya dahil edilmemiştir. (1) (2) 162 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) b) Birinci ve ikinci grup krediler, diğer alacaklar ile sözleşme koşullarında değişiklik yapılan krediler ve diğer alacaklara ilişkin bilgiler: Nakdi Krediler İhtisas Dışı Krediler İşletme Kredileri İhracat Kredileri İthalat Kredileri Mali Kesime Verilen Krediler Tüketici Kredileri Kredi Kartları Diğer (2) İhtisas Kredileri (3) (4) Diğer Alacaklar Faiz Gelir Tahakkuk ve Reeskontlar Toplam Standart Nitelikli Krediler ve Diğer Alacaklar Sözleşme Koşullarında Değişiklik Yapılanlar Ödeme Planının Uzatılmasına Yönelik Değişiklik Krediler ve Yapılanlar (1) Diğer Diğer Alacaklar 142.595.356 1.221.459 85.500.508 583.333 2.048.696 396 - Yakın İzlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar Sözleşme Koşullarında Değişiklik Yapılanlar Ödeme Planının Uzatılmasına Yönelik Değişiklik Krediler ve Yapılanlar Diğer Diğer Alacaklar 2.253.134 756.432 953.897 625.253 18.699 176 - 5.338.976 46.055.766 2.913.399 738.011 32.899.171 - 637.661 69 1.904.617 - - 1.215.077 58.082 7.379 791.602 - 128.222 2.781 209.142 - - 3.311.946 178.806.473 3.126.076 - 3.044.736 965.574 - Sözleşme koşullarında değişiklik yapılan krediler sistemsel olarak ayrıştırılamadığından tamamı “Ödeme Planının Uzatılmasına Yönelik Değişiklik Yapılanlar” bölümünde gösterilmiştir. (2) Sözleşme koşullarında değişiklik yapılanlar ve yakın izlemedeki krediler ve diğer alacaklara ait reeskont tutarının ayrımı mevcut bilgi işletim sisteminden temin edilememiştir. (3) Fon kaynaklı tarımsal nitelikli krediler, ihtisas kredileri içerisinde gösterilmiştir. (4) Tarımsal nitelikli çiftçi destek kredileri ihtisas kredileri içerisinde gösterilmiştir. (1) Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 163 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Ödeme Planının Uzatılmasına Yönelik Yapılan Değişiklik Sayısı 1 veya 2 Defa Uzatılanlar (*) 3, 4 veya 5 Defa Uzatılanlar 5 Üzeri Uzatılanlar (*) Standart Nitelikli Krediler ve Diğer Alacaklar 2.987.967 138.094 15 Yakın İzlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar 931.825 33.564 185 Bireysel kredilerin ödeme planının uzatılmasına yönelik yapılan değişiklik sayısı sistemsel olarak ayrıştırılamadığından tamamı bu satırda gösterilmiştir. Standart Nitelikli Krediler ve Diğer Alacaklar 490.878 548.241 1.725.424 327.495 34.038 3.126.076 Yakın İzlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar 160.244 103.144 411.077 270.947 20.162 965.574 Standart Nitelikli Krediler ve Diğer Alacaklar (1) Sözleşme Krediler ve Koşullarında Diğer Alacaklar Değişiklik Yapılanlar 30.031.881 997.021 24.247.907 154.800 5.783.974 842.221 - Yakın İzlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar (1) Sözleşme Krediler ve Koşullarında Diğer Alacaklar Değişiklik Yapılanlar 481.809 186.186 375.022 42.863 106.787 143.323 - Ödeme Planı Değişikliği ile Uzatılan Süre 0 - 6 Ay 6 Ay - 12 Ay 1 - 2 Yıl 2 - 5 Yıl 5 Yıl ve Üzeri Toplam c) Vade yapısına göre nakdi kredilerin dağılımı: Kısa Vadeli Krediler ve Diğer Alacaklar İhtisas Dışı Krediler İhtisas Kredileri (2) Diğer Alacaklar Orta ve Uzun Vadeli Krediler ve Diğer Alacaklar İhtisas Dışı Krediler İhtisas Kredileri (2) Diğer Alacaklar (1) (2) Reeskontlar dahil edilmemiştir. Fon kaynaklı tarımsal krediler, ihtisas kredileri içinde gösterilmiştir. 164 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 145.462.646 118.347.449 27.115.197 - 2.129.055 1.066.659 1.062.396 - 2.562.927 1.878.112 684.815 - 779.388 713.569 65.819 - Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) ç) Tüketici kredileri, bireysel kredi kartları, personel kredileri ve personel kredi kartlarına ilişkin bilgiler: Tüketici Kredileri-TP Konut Kredisi (2) Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi (2) Yurtdışı Diğer Tüketici Kredileri-Dövize Endeksli Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Tüketici Kredileri-YP Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Yurtdışı Diğer Bireysel Kredi Kartları-TP Taksitli Taksitsiz Bireysel Kredi Kartları-YP Taksitli Taksitsiz Personel Kredileri-TP Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Yurtdışı Diğer Personel Kredileri-Dövize Endeksli Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Personel Kredileri-YP Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Personel Kredi Kartları-TP Taksitli Taksitsiz Personel Kredi Kartları-YP Taksitli Taksitsiz Kredili Mevduat Hesabı-TP (Gerçek Kişi) Kredili Mevduat Hesabı-YP (Gerçek Kişi) Toplam (1) (1) (2) Kısa Vadeli 364.239 7.857 1.668 350.549 4.165 1.401 71 1.330 2.573.804 922.912 1.650.892 382 14 368 8.016 7.920 96 79.329 33.294 46.035 12 12 802.983 3.830.166 Orta ve Uzun Vadeli 46.666.000 22.622.672 188.589 23.529.383 325.356 3 3 27.829 86 1.248 26.495 2.876 72 2.804 166.255 250 164.321 1.684 144 84 60 46.863.107 Toplam 47.030.239 22.630.529 190.257 23.879.932 329.521 3 3 29.230 86 1.319 27.825 2.576.680 922.984 1.653.696 382 14 368 174.271 250 172.241 1.780 79.473 33.378 46.095 12 12 802.983 50.693.273 316.229 TL tutarındaki faiz tahakkuk ve reeskontu dahil edilmemiştir. 3.442.911 TL tutarındaki fon kaynaklı tüketici kredileri tabloya dahil edilmiştir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 165 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) d) Taksitli ticari krediler ve kurumsal kredi kartlarına ilişkin bilgiler: Taksitli Ticari Krediler-TP İşyeri Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Taksitli Ticari Krediler-Dövize Endeksli İşyeri Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Taksitli Ticari Krediler-YP İşyeri Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Kurumsal Kredi Kartları-TP Taksitli Taksitsiz Kurumsal Kredi Kartları-YP Taksitli Taksitsiz Kredili Mevduat Hesabı-TP (Tüzel Kişi) Kredili Mevduat Hesabı-YP (Tüzel Kişi) Toplam (1) (1) Kısa Vadeli 501.224 412 24.171 476.641 11.101 11.101 317.546 100.165 217.381 24 24 94.043 923.938 Orta ve Uzun Vadeli 13.169.609 425.458 840.452 11.903.699 16.467.528 2.109 285 16.465.134 214 195 19 29.637.351 Toplam 13.670.833 425.870 864.623 12.380.340 16.478.629 2.109 285 16.476.235 317.760 100.360 217.400 24 24 94.043 30.561.289 Cari Dönem 1.544.376 181.086.537 3.311.946 185.942.859 Önceki Dönem 1.491.966 137.403.630 2.234.315 141.129.911 Tabloda yer alan kredilere ilişkin tahakkuk ve reeskont tutarları tabloya dahil edilmemiştir. e) Kredilerin kullanıcılara göre dağılımı: Kamu Özel Faiz Gelir Tahakkuk ve Reeskontları Toplam 166 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) f) Yurtiçi ve yurtdışı kredilerin dağılımı: Yurtiçi Krediler Yurtdışı Krediler Faiz Gelir Tahakkuk ve Reeskontları Toplam Cari Dönem 177.799.281 4.831.632 3.311.946 185.942.859 Önceki Dönem 133.807.603 5.087.993 2.234.315 141.129.911 Cari Dönem 831.174 831.174 Önceki Dönem 738.954 738.954 Cari Dönem 143.144 478.653 1.648.735 2.270.532 Önceki Dönem 88.537 447.645 1.395.987 1.932.169 g) Bağlı ortaklık ve iştiraklere verilen krediler: Bağlı Ortaklık ve İştiraklere Verilen Doğrudan Krediler Bağlı Ortaklık ve İştiraklere Verilen Dolaylı Krediler Toplam ğ) Kredilere ilişkin olarak ayrılan özel karşılıklar: Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar İçin Ayrılanlar Tahsili Şüpheli Krediler ve Diğer Alacaklar İçin Ayrılanlar Zarar Niteliğindeki Krediler ve Diğer Alacaklar İçin Ayrılanlar Toplam h) Donuk alacaklara ilişkin bilgiler (net): 1) Donuk alacaklardan bankaca yeniden yapılandırılan ya da yeni bir itfa planına bağlanan krediler ve diğer alacaklara ilişkin bilgiler: Cari Dönem (Özel Karşılıklardan Önceki Brüt Tutarlar) Yeniden Yapılandırılan Krediler ve Diğer Alacaklar Yeni Bir İtfa Planına Bağlanan Krediler ve Diğer Alacaklar Önceki Dönem (Özel Karşılıklardan Önceki Brüt Tutarlar) Yeniden Yapılandırılan Krediler ve Diğer Alacaklar Yeni Bir İtfa Planına Bağlanan Krediler ve Diğer Alacaklar III. Grup: Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar 11.844 IV. Grup: Tahsili Şüpheli Krediler ve Diğer Alacaklar 51.598 V. Grup: Zarar Niteliğindeki Krediler ve Diğer Alacaklar 92.945 11.844 51.598 92.945 15.457 61.241 115.881 15.457 61.241 115.881 - - - Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 167 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2) Toplam donuk alacak hareketlerine ilişkin bilgiler: Önceki Dönem Sonu Bakiyesi Dönem İçinde İntikal (+) Diğer Donuk Alacak Hesaplarından Giriş (+) Diğer Donuk Alacak Hesaplarına Çıkış (-) Dönem İçinde Tahsilat (-)(1) Aktiften Silinen (-) Kurumsal ve Ticari Krediler Bireysel Krediler Kredi Kartları Diğer Dönem Sonu Bakiyesi (2) Özel Karşılık (-) (3) Bilançodaki Net Bakiyesi (2) III. Grup: Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar 178.454 1.460.823 1.181.969 167.388 289.920 143.144 146.776 IV. Grup: Tahsili Şüpheli Krediler ve Diğer Alacaklar 470.670 216.939 1.181.969 1.155.102 227.737 486.739 478.653 8.086 V. Grup: Zarar Niteliğindeki Kredi ve Diğer Alacaklar 2.067.796 417.352 1.155.102 1.276.385 2.363.865 1.648.735 715.130 Söz konusu tutarlara yeniden yapılandırılan ve itfa planına bağlanan krediler dahil edilmiştir. Riski Banka’ya ait olmayan ve dolayısıyla üzerinden karşılık ayrılmayan 257.478 TL tutarındaki fon kaynaklı kredileri de içermektedir. (3) 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla Banka, takipte bulunan 627.566 TL tutarındaki kurumsal bir kredinin teminatlarını dikkate aldıktan sonra kalan 156.894 TL tutarındaki kısmı için %100 oranında karşılık ayırmıştır. (1) (2) 3) Yabancı para olarak kullandırılan kredilerden kaynaklanan donuk alacaklara ilişkin bilgiler: Cari Dönem: Dönem Sonu Bakiyesi Özel Karşılık (-) Bilançodaki Net Bakiyesi Önceki Dönem: Dönem Sonu Bakiyesi Özel Karşılık (-) Bilançodaki Net Bakiyesi 168 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu III. Grup: Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar 1.062 531 531 IV. Grup: Tahsili Şüpheli Krediler ve Diğer Alacaklar 4.690 4.690 - V. Grup: Zarar Niteliğindeki Krediler ve Diğer Alacaklar 5.691 5.691 - 84 42 42 2.713 2.713 - 4.296 4.296 - Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 4) Donuk alacakların kullanıcı gruplarına göre brüt ve net tutarlarının gösterimi: Cari Dönem (Net) Gerçek ve Tüzel Kişilere Kullandırılan Krediler (Brüt) Özel Karşılık Tutarı (-) Gerçek ve Tüzel Kişilere Kullandırılan Krediler (Net) Bankalar (Brüt) Özel Karşılık Tutarı (-) Bankalar (Net) Diğer Kredi ve Alacaklar (Brüt) Özel Karşılık Tutarı (-) Diğer Kredi ve Alacaklar (Net) Önceki Dönem (Net) Gerçek ve Tüzel Kişilere Kullandırılan Krediler (Brüt) Özel Karşılık Tutarı (-) Gerçek ve Tüzel Kişilere Kullandırılan Krediler (Net) Bankalar (Brüt) Özel Karşılık Tutarı (-) Bankalar (Net) Diğer Kredi ve Alacaklar (Brüt) Özel Karşılık Tutarı (-) Diğer Kredi ve Alacaklar (Net) III. Grup: Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar 146.776 289.920 143.144 146.776 89.917 178.454 88.537 89.917 - IV. Grup: Tahsili Şüpheli Krediler ve Diğer Alacaklar 8.086 410.130 402.044 8.086 76.609 76.609 23.025 407.466 384.441 23.025 63.204 63.204 - V. Grup: Zarar Niteliğindeki Krediler ve Diğer Alacaklar 715.130 2.363.865 1.648.735 715.130 671.809 2.067.796 1.395.987 671.809 - ı) Zarar niteliğindeki krediler ve diğer alacakların tasfiye politikasına ilişkin açıklama: Banka tarafından kredi işlemlerinden kaynaklanan alacakların tahsili amacıyla başlatılmış bulunan icra takiplerinde borçlu ve borçla ilgililerin malvarlıkları ile Banka alacaklarının teminatını teşkil eden maddi teminatların paraya çevrilmesi süreci devam etmekte olup, işleyen bu sürecin yanı sıra Banka alacaklarının idari yollardan tahsil ve tasfiyesine çalışılmaktadır. Alacakların idari yollardan tahsilini teminen yapılan mevzuat düzenlemesi ve Şubelere devredilen yetkiler kapsamında işlem tesis edilmekte olup, borçlu tekliflerinin Şubelere devredilen yetkileri aşması veya cari mevzuat düzenlemeleri dışında unsurlar içermesi ve teklifin Şube tarafından olumlu görüşle ilgili Genel Müdürlük birimine intikal ettirilmesi durumunda Banka’nın yetkili kurullarından karar alınmak suretiyle firma/ borçlu bazında alacağın yeniden yapılandırılması söz konusu olmaktadır. i) Aktiften silme politikasına ilişkin açıklama: Banka, borçlu ve/veya borçla ilgililerin ölmüş olması ve mirasçıların mirası yasal süresi içinde reddetmiş bulunmaları, alacağın tahsilinin hukuken ve/veya fiilen olanaksız hale gelmesi, söz konusu alacakla ilgili olarak personel hakkında verilmiş mali mesuliyet kararının bulunmaması hallerinde alacaklarını kayıtlardan terkin edebilmektedir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 169 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) j) Diğer açıklama ve dipnotlar: Cari Dönem Vadesi Geçmemiş ve Değer Kaybına Uğramamış Krediler (1) Vadesi Geçmiş ve Değer Kaybına Uğramamış Krediler Değer Düşüklüğüne Uğramış Krediler Toplam Değer Düşüklüğüne Uğramış Krediler İçin Ayrılan Özel Karşılık (-) Net Kredi Bakiyesi Kurumsal/ Girişimci Bireysel İhtisas Toplam 95.869.566 1.651.939 1.843.939 99.365.444 49.627.211 1.382.290 741.401 51.750.902 36.435.772 976.081 555.184 37.967.037 181.932.549 4.010.310 3.140.524 189.083.383 1.264.197 98.101.247 716.121 51.034.781 290.214 37.676.823 2.270.532 186.812.851 3.442.911 TL tutarındaki bireysel, 2.135.499 TL tutarındaki tarımsal ve 18 TL tutarındaki kurumsal/girişimci kredi, riski Banka’ya ait olmayan fon kaynaklı krediler vadesi geçmemiş ve değer kaybına uğramamış satırında gösterilmiştir. (1) Önceki Dönem Vadesi Geçmemiş ve Değer Kaybına Uğramamış Krediler (1) Vadesi Geçmiş ve Değer Kaybına Uğramamış Krediler Değer Düşüklüğüne Uğramış Krediler Toplam Değer Düşüklüğüne Uğramış Krediler İçin Ayrılan Özel Karşılık (-) Net Kredi Bakiyesi Kurumsal/ Girişimci Bireysel İhtisas Toplam 66.510.828 1.084.334 1.524.200 69.119.362 43.292.001 1.379.139 628.811 45.299.951 27.846.614 1.016.995 563.909 29.427.518 137.649.443 3.480.468 2.716.920 143.846.831 1.002.187 68.117.175 597.905 44.702.046 332.077 29.095.441 1.932.169 141.914.662 2.868.496 TL tutarındaki bireysel, 2.235.702 TL tutarındaki tarımsal ve 18 TL tutarındaki kurumsal/girişimci kredi, riski Banka’ya ait olmayan fon kaynaklı krediler vadesi geçmemiş ve değer kaybına uğramamış satırında gösterilmiştir. (1) Kredi sınıfları itibarıyla, vadesi geçmiş ve değer kaybına uğramamış kredilerin yaşlandırma analizi aşağıdaki gibidir: Cari Dönem Krediler ve Alacaklar (1) Kurumsal/Girişimci Krediler Bireysel Krediler İhtisas Kredileri Toplam 1 aya kadar 1-2 ay 2-3 ay 3 aydan fazla Toplam 132.856 39.261 217.663 389.780 62.849 10.494 52.178 125.521 26.879 3.813 12.406 43.098 5.812 264 8.144 14.220 228.396 53.832 290.391 572.619 Tablodaki tutarlar, taksitli krediler için muaccel hale gelmiş taksit tutarları, diğer krediler için ise muaccel olmuş anapara tutarları olup, taksitli kredilerin kalan anapara tutarları toplamı 3.437.691 TL’dir. (1) Önceki Dönem Krediler ve Alacaklar (1) Kurumsal/Girişimci Krediler Bireysel Krediler İhtisas Kredileri Toplam 1 aya kadar 1-2 ay 2-3 ay 3 aydan fazla Toplam 294.997 43.878 183.948 522.823 29.157 13.806 45.707 88.670 24.078 6.384 4.010 34.472 9.199 247 16.757 26.203 357.431 64.315 250.422 672.168 Tablodaki tutarlar, taksitli krediler için muaccel hale gelmiş taksit tutarları, diğer krediler için ise muaccel olmuş anapara tutarları olup, taksitli kredilerin kalan anapara tutarları toplamı 2.808.300 TL’dir. (1) 170 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 6. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar: a) Repo işlemlerine konu olanlar ve teminata verilen/bloke edilenlere ilişkin bilgilerin karşılaştırmalı olarak net değerleriyle ilgili açıklama: a.1) Repo işlemlerine konu olan vadeye kadar elde tutulacak menkul değerler: Devlet Tahvili Hazine Bonosu Diğer Kamu Borçlanma Senetleri Banka Bonoları ve Banka Garantili Bonolar Varlığa Dayalı Menkul Kıymetler Diğer Toplam Cari Dönem TP YP 1.114.647 3.567.579 1.114.647 3.567.579 Önceki Dönem TP YP 466.841 3.910.057 466.841 3.910.057 a.2) Teminata verilen/bloke edilen vadeye kadar elde tutulacak menkul değerler: Bono Tahvil ve Benzeri Menkul Değerler Diğer Toplam Cari Dönem TP YP 3.009.483 1.987.576 3.009.483 1.987.576 Önceki Dönem TP YP 3.024.939 1.157.083 3.024.939 1.157.083 b) Vadeye kadar elde tutulacak devlet borçlanma senetlerine ilişkin bilgiler: Devlet Tahvili Hazine Bonosu Diğer Kamu Borçlanma Senetleri Toplam Cari Dönem 10.098.944 10.098.944 Önceki Dönem 10.009.309 10.009.309 Cari Dönem 10.144.142 10.098.944 45.198 10.144.142 Önceki Dönem 10.021.056 10.009.309 11.747 10.021.056 c) Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlara ilişkin bilgiler: Borçlanma Senetleri Borsada İşlem Görenler Borsada İşlem Görmeyenler Değer Azalma Karşılığı (-) Toplam Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 171 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) ç) Vadeye kadar elde tutulacak yatırımların yıl içindeki hareketleri: Cari Dönem 10.021.056 1.059.935 148.236 (1.085.085) 10.144.142 Dönem Başındaki Değer Parasal Varlıklarda Meydana Gelen Kur Farkları Yıl İçindeki Alımlar Satış ve İtfa Yoluyla Elden Çıkarılanlar Değer Azalışı Karşılığı (-) Dönem Sonu Toplamı Önceki Dönem 15.660.350 228.670 182.093 (6.050.057) 10.021.056 Banka, 2008 yılında, daha önce finansal tablolarında satılmaya hazır finansal varlıklar içerisinde takip ettiği 23.630.115 TL, 717.616 bin Avro ve 1.483.317 bin ABD Doları nominal tutarlı menkul kıymeti, rayiç değer toplamı sırasıyla 22.971.669 TL, 702.950 bin Avro ve 1.562.742 bin ABD Doları olan defter değerleri ile daha önce gerçeğe uygun değer farkı kâr/zarara yansıtılan finansal varlıklar içerisinde takip ettiği 37.951 bin Avro ve 45.501 bin ABD Doları nominal değerli menkul kıymeti rayiç değerleri toplamı sırasıyla 37.178 bin Avro ve 62.311 bin ABD Doları olan defter değerleri ile elde tutma niyetindeki değişiklikten dolayı, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu’nun 31 Ekim 2008 tarih ve 27040 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan TMS 39 ‘Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçmeye İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Tebliğ’e uygun olarak, vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar portföyüne yeniden sınıflamıştır. Yeniden sınıflandırılan satılmaya hazır menkul kıymetlere ilişkin 68.984 TL, (23.067) bin Avro ve (15.207) bin ABD Doları tutarındaki ertelenmiş vergi öncesi değerleme farkları, özkaynaklar altında izlenmekte olup, ilgili menkul kıymetlerin itfa tarihlerine kadar doğrusal reeskont yöntemiyle sonuç hesaplarına aktarılmaktadır. Bilanço tarihi itibarıyla özkaynaklarda kalan negatif değerleme farkı 11.890 bin ABD Doları ve 2.312 bin Avro tutarındadır. Alım satım amaçlı menkul kıymetler portföyünden vadeye kadar elde tutulacak portföyüne sınıflanan menkul kıymetlerin bilanço tarihi itibarıyla rayiç değerleri toplamı 30.548 bin Avro ve 69.943 bin ABD Doları tutarındadır. Alım satım amaçlı menkul değerler portföyünden vadeye kadar elde tutulacak menkul kıymetler portföyüne sınıflama yapılmamış olması durumunda cari dönemde 11.001 TL tutarında gelir reeskontu kaydedilecek olup, yapılan sınıflamanın gelir tablosu etkisi ise 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla (22.979) TL tutarında olacaktı. 7. İştiraklere ilişkin bilgiler (net): a) 1) Konsolide edilmeyen iştiraklere ilişkin bilgiler: 1 2 1 2 (1) Unvanı Bankalararası Kart Merkezi A.Ş. Kredi Kayıt Bürosu A.Ş. Aktif Toplamı (2) 68.358 146.724 Özkaynak (2) 29.660 100.690 Adres (Şehir/Ülke) İstanbul/TÜRKİYE Banka’nın Pay OranıFarklıysa Oy Oranı (%) Banka Risk Grubu Pay Oranı (%) 12,50 10,00 17,98 9,09 İstanbul/TÜRKİYE Sabit Varlık Toplamı (2) (3) 42.972 73.874 Faiz Menkul Değer Gelirleri (2) Gelirleri (2) 985 4.877 - Cari Dönem Kâr/Zararı (2) 3.869 33.299 Önceki Dönem Kâr/Zararı (2) 3.490 21.834 Gerçeğe Uygun Değeri (1) - İştiraklerin borsada işlem görmemesi nedeniyle gerçeğe uygun değeri bulunmamaktadır. Cari dönem finansal tablo bilgileri, 31 Aralık 2015 tarihli denetimden geçmemiş finansal tablolardan, önceki döneme ait kâr/zarar rakamları ise 31 Aralık 2014 tarihli denetimden geçmiş finansal tablolarından alınmıştır. (2) (3) Sabit varlık toplamı içinde maddi ve maddi olmayan duran varlıklar yer almaktadır. 172 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) b) 1) Konsolide edilen iştiraklere ilişkin açıklama: 1 1 (1) Unvanı Arap Türk Bankası A.Ş. Aktif Toplamı (2) 4.023.292 Özkaynak (2) 601.823 Adres (Şehir/Ülke) İstanbul/TÜRKİYE Sabit Varlık Toplamı (2) 22.259 Banka’nın Pay OranıFarklıysa Oy Oranı (%) 22,22 Faiz Menkul Değer Gelirleri (2) Gelirleri (2) 114.097 23.738 Cari Dönem Kâr/Zararı (2) 70.106 Banka Risk Grubu Pay Oranı (%) 15,43 Önceki Dönem Kâr/Zararı (2) 70.506 Gerçeğe Uygun Değeri (1) - Arap Türk Bankası A.Ş.’nin borsada işlem görmemesi nedeniyle gerçeğe uygun değeri bulunmamaktadır. Arap Türk Bankası A.Ş.’nin cari dönem finansal tablo bilgileri 31 Aralık 2015 tarihli denetimden geçmiş finansal tablolardan, önceki döneme ait kâr/zarar rakamları ise 31 Aralık 2014 tarihli denetimden geçmiş finansal tablolarından alınmıştır. (2) 2) Konsolide edilen iştiraklere ilişkin bilgiler: Dönem Başı Değeri Dönem İçi Hareketler Alışlar Bedelsiz Edinilen Hisse Senetleri Cari Yıl Payından Alınan Kâr Konsolidasyon Kapsamına Giren İştirak Transfer Satışlar Yeniden Değerleme Artışı Değer Azalma Karşılıkları Dönem Sonu Değeri Sermaye Taahhütleri Dönem Sonu Sermaye Katılma Payı (%) Cari Dönem 88.846 88.846 Önceki Dönem 59.386 29.460 15,43 29.460 88.846 15,43 Cari Dönem 88.846 - Önceki Dönem 88.846 - 3) Konsolide edilen iştiraklere ilişkin sektör bilgileri ve bunlara ilişkin kayıtlı tutarlar: Bankalar Sigorta Şirketleri Faktoring Şirketleri Leasing Şirketleri Finansman Şirketleri Diğer Mali İştirakler 4) Borsaya kote edilen iştirakler: Bulunmamaktadır (31 Aralık 2014: Bulunmamaktadır). Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 173 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 8. Bağlı ortaklıklara ilişkin bilgiler (net): a) 1) Konsolide edilmeyen bağlı ortaklıklara ilişkin bilgiler: 1 Unvanı Ziraat Teknoloji A.Ş. Adres (Şehir/Ülke) İstanbul/TÜRKİYE 1 Aktif Toplamı (2) 42.956 Sabit Varlık Toplamı (2) 9.886 (1) Özkaynak (2) 12.942 Banka’nın Pay OranıFarklıysa Oy Oranı (%) 100,00 Faiz Menkul Değer Gelirleri (2) Gelirleri (2) 394 74 Cari Dönem Kâr/Zararı (2) 3.019 Banka Risk Grubu Pay Oranı (%) 100,00 Önceki Dönem Kâr/Zararı (2) 5.930 Gerçeğe Uygun Değeri (1) - Borsada işlem görmemesi nedeniyle gerçeğe uygun değeri bulunmamaktadır. Cari dönem finansal tablo bilgileri, 31 Aralık 2015 tarihli denetimden geçmemiş finansal tablolarından alınmış olup, önceki döneme ait kâr/zarar rakamı 31 Aralık 2014 tarihli denetimden geçmiş finansal tablolarından alınmıştır. (2) b) 1) Konsolide edilen bağlı ortaklıklara ilişkin açıklama: Yurtdışında faaliyet gösteren ve yabancı para cinsinden takip edilen konsolide edilen bağlı ortaklıklara ilişkin yatırımlar gerçeğe uygun değerleri ile izlenmektedir. Söz konusu ortaklıklar için hazırlanan değerleme raporları ile gerçeğe uygun değerler tespit edilmiş, değerleme farkları ortaklık değerlerine eklenerek karşılığında özkaynaklar altında “Menkul Değerler Değer Artış Fonu” hesabında muhasebeleştirilmiştir. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Unvanı Ziraat Hayat ve Emeklilik A.Ş. Ziraat Sigorta A.Ş. Ziraat Finansal Kiralama A.Ş. Ziraat Yatırım Menkul Değerler A.Ş. Ziraat Portföy Yönetimi A.Ş. Ziraat Katılım Bankası A.Ş. (1) Ziraat Bank International A.G. Ziraat Bank BH d.d. Ziraat Bank (Moscow) JSC (2) Kazakhstan Ziraat Int. Bank Ziraat Bank Azerbaycan ASC (3) Ziraat Bank Montenegro AD (4) Adres (Şehir/Ülke) İstanbul/TÜRKİYE İstanbul/TÜRKİYE İstanbul/TÜRKİYE İstanbul/TÜRKİYE İstanbul/TÜRKİYE İstanbul/TÜRKİYE Frankfurt/ALMANYA Saraybosna/BOSNA HERSEK Moskova/RUSYA Almatı/KAZAKHSTAN Bakü/AZERBAYCAN Podgoritsa/KARADAĞ Banka’nın Pay OranıFarklıysa Oy Oranı (%) 100,00 100,00 100,00 Banka Risk Grubu Pay Oranı (%) 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 99,60 99,70 100,00 100,00 100,00 100,00 99,58 100,00 100,00 100,00 100,00 Ziraat Katılım Bankası A.Ş., BDDK’nın 10 Ekim 2014 tarih ve 6046 sayılı izniyle kurulmuş ve 13 Şubat 2015 tarihinde tescil edilmiş olup, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun 14 Mayıs 2015 tarih ve 29355 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 12 Mayıs 2015 tarih, 6302 sayılı kararı ile faaliyete başlamıştır. (2) Ziraat Bank (Moscow) CJSC’nin unvanı 14 Ağustos 2015 tarihinde Ziraat Bank (Moscow) JSC olarak değişmiştir. (3) Ziraat Bank Montenegro AD, Banka’nın Karadağ’da iştirak banka kurmasına ilişkin olarak ülke Merkez Bankasından 6 Nisan 2015 tarihinde alınan izne istinaden, 27 Temmuz 2015 tarihinde faaliyete başlamıştır. (4) Ziraat Bank Azerbaycan ASC, Banka’nın bağlı ortaklığı olarak, Genel Müdürlük ve İçerişehir/Bakü Şubesi ile 27 Temmuz 2015 tarihinde faaliyetlerine başlamıştır. (1) 174 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Aktif Toplamı (3) Özkaynak (3) 2.641.099 304.118 593.758 196.286 2.421.713 235.944 321.963 94.673 21.221 17.884 2.176.809 663.615 4.414.530 581.254 1.164.199 185.867 133.758 83.865 491.099 176.525 166.029 98.786 41.880 28.743 Sabit Varlık Faiz Toplamı (3) Gelirleri (3) (4) 2.382 131.377 3.142 55.586 1.605 1.156 684 8.449 815 1.729 59.434 65.993 3.289 134.238 54.538 44.006 3.109 10.384 11.408 21.313 3.207 7.308 3.729 178 Menkul Önceki Değer Cari Dönem Dönem Gelirleri (2) Kâr/Zararı (3) Kâr/Zararı (3) 162.829 151.037 86.878 66.947 36.304 (59.785) 3.305.770 23.538 14.362 13.734 5.524 3.051 20.206 (12.897) 2.745 40.314 17.828 751 13.775 5.608 158 2.415 2.878 2.374 14.774 19.845 920 6.418 (3.018) - Gerçeğe Uygun Değeri (1) 665.528 173.616 89.412 226.569 107.931 28.647 İhtiyaç Duyulan Özkaynak Tutarı - Gerçeğe uygun değerleri belirtilen ortaklıklar dışındakiler için, borsada işlem görmemeleri nedeniyle rayiç değer tespiti yapılamamış olup söz konusu ortaklıklar elde etme maliyeti ile, varsa değer düşüklüğünün net tutarı üzerinden taşınmaktadır. Gerçeğe uygun değeri bulunan ortaklıklar için ise gerçeğe uygun değerler sadece Ziraat Bankası’na ait olan kısmı göstermektedir. (2) Ziraat Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ile Ziraat Portföy Yönetimi A.Ş.’ye ait menkul değer gelirleri, net satışları göstermektedir. (3) Yukarıdaki tabloda bulunan bağlı ortaklıklara ait bilgiler, bağlı ortaklıkların 31 Aralık 2015 tarihli denetimden geçmemiş finansal tablolarından alınmış olup, önceki döneme ait kâr/zarar rakamları 31 Aralık 2014 tarihli denetimden geçmiş finansal tablolarından alınmıştır. (4) Faiz gelirleri sütununda gösterilen Ziraat Katılım Bankası A.Ş.’ye ait tutarlar kâr payı gelirlerini içermektedir. (1) 2) Konsolide edilen bağlı ortaklıklara ilişkin bilgiler: Dönem Başı Değeri Dönem İçi Hareketler Konsolidasyon Kapsamına Girişler Alışlar (1) (2) Bedelsiz Edinilen Hisse Senetleri Cari Yıl Payından Alınan Kâr Satılmaya Hazır Finansal Varlıklara Transferler Satışlar Yeniden Değerleme Artışı Değer Azalma Karşılıkları (-) Dönem Sonu Değeri Sermaye Taahhütleri Dönem Sonu Sermaye Katılma Payı (%) Cari Dönem 1.453.735 989.208 997.857 16.921 227.760 253.330 2.442.943 - Önceki Dönem 1.145.069 308.666 100.000 208.666 1.453.735 - (1) Dönem içerisinde yapılan bedelli sermaye artışları “Alışlar” satırında gösterilmiştir. (2) Banka’nın bağlı ortaklığı olarak kurulan Ziraat Bank Azerbaycan ASC, Ziraat Katılım Bankası A.Ş. ve Ziraat Bank Montenegro AD’ye ait tutarları da içermektedir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 175 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 3) Konsolide edilen bağlı ortaklıklara ilişkin sektör bilgileri ve bunlara ilişkin kayıtlı tutarlar: Cari Dönem 1.966.702 129.972 282.839 63.430 Bankalar Sigorta Şirketleri Faktoring Şirketleri Leasing Şirketleri Finansman Şirketleri Diğer Mali İştirakler Önceki Dönem 977.494 129.972 282.839 63.430 c) Borsaya kote konsolide edilen bağlı ortaklıklar: Bulunmamaktadır (31 Aralık 2014: Bulunmamaktadır). 9. a) Birlikte kontrol edilen ortaklıklara (iş ortaklıkları) ilişkin bilgiler: Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) (1) Turkmen Turkish Joint Stock Commercial Bank UTBANK JSC (3) Toplam Ana Ortaklık Banka’nın Payı (2) Grubun Payı Dönen Varlık Duran Varlık Uzun Vadeli Borç Gelir Gider 39.937 36.355 76.292 39.937 36.370 76.307 552.881 244.978 797.859 12.180 3.258 15.438 6.901 2.182 9.083 69.577 23.873 93.450 39.875 13.660 53.535 Yukarıdaki tabloda bulunan birlikte kontrol edilen ortaklıklara ait bilgiler birlikte kontrol edilen ortaklıkların 31 Aralık 2015 tarihli denetimden geçmemiş finansal tablolarından alınmıştır. (1) (2) Banka’nın birlikte kontrol edilen ortaklıklarının özkaynaklarından sermaye oranına göre aldığı payı ifade etmektedir. (3) Banka’nın birlikte kontrol edilen ortaklıklarından olan Uzbekistan-Turkish Bank JSC’nin unvanı 8 Mayıs 2015 tarihinde UTBANK JSC olarak değişmiştir. Yurtdışında faaliyet gösteren ve yabancı para cinsinden takip edilen birlikte kontrol edilen ortaklıklara ilişkin yatırımlar gerçeğe uygun değerleri ile izlenmektedir. Söz konusu ortaklıklar için hazırlanan değerleme raporları ile gerçeğe uygun değerler tespit edilmiş, değerleme farkları ortaklık değerlerine eklenerek karşılığında özkaynaklar altında “Menkul Değerler Değer Artış Fonu” hesabında muhasebeleştirilmiştir. 10. Kiralama işlemlerinden alacaklara ilişkin bilgiler: Banka’nın finansal kiralamadan doğan alacağı bulunmamaktadır (31 Aralık 2014: Bulunmamaktadır). 11. Riskten korunma amaçlı türev finansal araçlara ilişkin açıklamalar: Banka’nın riskten korunma amaçlı türev finansal varlığı bulunmamaktadır (31 Aralık 2014: Bulunmamaktadır). 12. Yatırım amaçlı gayrimenkullere ilişkin açıklamalar: Bulunmamaktadır (31 Aralık 2014: Bulunmamaktadır). 176 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 13. Satış amaçlı elde tutulan ve durdurulan faaliyetlere ilişkin duran varlıklar hakkında açıklama: Banka’nın durdurulan faaliyeti bulunmamaktadır. Satış amaçlı elde tutulan varlıklar ise bireysel, ticari ve zirai alacaklar dolayısıyla edinilen gayrimenkuller ile Bankaca kullanımına ihtiyaç duyulmayan gayrimenkullerden oluşmaktadır. Satışa konu edilen söz konusu gayrimenkuller Banka’nın internet sitesinde ilan edilmektedir. Banka’nın, bireysel alacaklarından dolayı 13.494 TL, ticari alacaklarından dolayı 184.069 TL ve zirai alacaklarından dolayı 45.852 TL olmak üzere edindiği gayrimenkullerin toplamı 243.415 TL, ayrıca bireysel alacaklarından dolayı edindiği menkullerin toplamı 1.849 TL olarak gerçekleşmiştir. Banka, elden çıkarılacak kıymetlere toplam 4.658 TL amortisman uygulamıştır. (31 Aralık 2014: Bireysel alacaklarından dolayı 15.038 TL, ticari alacaklarından dolayı 126.506 TL ve zirai alacaklarından dolayı 33.716 TL olmak üzere edindiği gayrimenkullerin toplamı 175.260 TL, ayrıca bireysel alacaklarından dolayı edinilen menkullerin toplamı 740 TL olarak gerçekleşmiştir. Banka, elden çıkarılacak kıymetlere toplam 2.745 TL amortisman uygulamıştır). 14. Maddi duran varlıklara ilişkin açıklamalar: Önceki Dönem Sonu: Maliyet Birikmiş Amortisman (-) Net Defter Değeri Cari Dönem Sonu: Dönem Başı Net Defter Değeri Dönem İçi Değişimler (Net) Amortisman Bedeli (Net) (-) Değer Düşüş Karşılığı (-) Y.dışı İşt Kayn.Net Kur Farkları (-) Dönem Sonu Maliyet Dönem Sonu Birikmiş Amortisman (-) Kapanış Net Defter Değeri Faaliyet Kiralaması Geliştirme Araçlar Maliyetleri (1) Gayrimenkul Finansal Kiralama ile Edinilen MDV 5.157.517 757.246 4.400.271 6.851 1.096 5.755 37.639 25.597 12.042 4.400.271 104.088 144.897 3.740 5.257.865 902.143 4.355.722 5.755 2.908 994 9.759 2.090 7.669 12.042 7.096 (3.050) 44.735 22.547 22.188 Diğer MDV Toplam 144.560 74.926 69.634 573.667 308.121 265.546 5.920.234 1.166.986 4.753.248 69.634 51.827 35.406 196.387 110.332 86.055 265.546 148.079 43.621 721.746 351.742 370.004 4.753.248 313.998 221.868 3.740 6.230.492 1.388.854 4.841.638 Banka, daha önceden maddi olmayan duran varlıklar içerisinde takip ettiği faaliyet kiralaması geliştirme maliyetlerini 31 Mart 2015 tarihli finansal tablolarında maddi duran varlıklar altında sınıflandırmaya başlamıştır. (1) a) Cari dönemde kaydedilmiş veya iptal edilmiş olan ve her biri veya bazıları finansal tabloların bütünü açısından önemli olmamakla birlikte toplamı finansal tabloların bütünü açısından önemli olan değer düşüklükleri için ilgili varlık grupları itibarıyla ayrılan veya iptal edilen değer azalışı tutarları ile bunlara neden olan olay ve şartlar: Bulunmamaktadır. b) Maddi duran varlıklar üzerindeki rehin, ipotek ve varsa diğer kısıtlamalar, maddi duran varlıklar için inşaat sırasında yapılan harcamaların tutarı, maddi duran varlık alımı için verilen taahhütler: Bulunmamaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 177 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 15. Maddi olmayan duran varlıklara ilişkin açıklamalar: İlk Tesis Taazzuv Giderleri Şerefiye Gayrimaddi Haklar Toplam Defter Değeri Cari Dönem Birikmiş Amortismanı Net Değeri 4.098 312.499 316.597 3.788 101.298 105.086 310 211.201 211.511 Defter Değeri Önceki Dönem Birikmiş Amortismanı Net Değeri 2.074 171.521 173.595 965 57.198 58.163 1.109 114.323 115.432 a) Finansal tabloların bütünü açısından önem arz eden bir maddi olmayan duran varlık bulunması durumunda, bunun defter değeri, tanımı ve kalan amortisman süresi: Bulunmamaktadır. b) Varsa devlet teşvikleri kapsamında edinilen ve ilk muhasebeleştirmede gerçeğe uygun değeri ile kaydedilmiş olan maddi olmayan duran varlıklara ilişkin bilgi: Bulunmamaktadır. c) Devlet teşvikleri kapsamında edinilen ve ilk muhasebeleştirmede gerçeğe uygun değeri ile kaydedilmiş olan maddi olmayan duran varlıkların ilk kayıt tarihinden sonraki değerlemelerinin hangi yönteme göre yapıldığı: Bulunmamaktadır. ç) Kullanımında herhangi bir kısıtlama bulunan veya rehnedilen maddi olmayan duran varlıkların defter değeri: Bulunmamaktadır. d) Maddi olmayan duran varlık edinimi için verilmiş olan taahhütlerin tutarı: Bulunmamaktadır. e) Yeniden değerleme yapılan varlık türü bazında maddi olmayan duran varlıklar: Bulunmamaktadır. f) Varsa dönem içinde gider kaydedilen araştırma geliştirme giderlerinin toplam tutarı: Bulunmamaktadır. g) Finansal tabloları konsolide edilen ortaklıklardan dolayı ortaya çıkan pozitif veya negatif konsolidasyon şerefiyesi: Konsolide olmayan ekli finansal tablolar açısından geçerli değildir. h) Şerefiyeye ilişkin bilgiler: Bulunmamaktadır. 16. Ertelenmiş vergi varlığına ilişkin açıklamalar: Banka, bir varlığın veya yükümlülüğün defter değeri ile vergi mevzuatı uyarınca belirlenen vergiye esas değeri arasında ortaya çıkan vergilendirilebilir geçici farklar için “Gelir Vergilerine İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı” (“TMS 12”) hükümlerine uygun olarak ertelenmiş vergi hesaplayarak kayıtlarına yansıtmaktadır. Ertelenmiş vergi hesaplanmasında yürürlükteki vergi mevzuatı uyarınca bilanço tarihi itibarıyla geçerli bulunan yasalaşmış vergi oranları kullanılmaktadır. İndirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kâr elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Hesaplanan ertelenmiş vergi alacakları ile ertelenmiş vergi borçları finansal tablolarda netleştirilerek gösterilmektedir. 178 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) İndirilebilir geçici farklar, mali zarar ve vergi indirim ve istisnaları itibarıyla, hesaplanan ertelenmiş vergilere ilişkin bilgiler aşağıda gösterilmiştir. Ertelenmiş Vergi Aktifi Ertelenmiş Vergi Pasifi Net Ertelenmiş Vergi Aktifi Net Ertelenmiş Vergi Geliri/Gideri Cari Dönem 799.751 538.021 261.730 (583.824) Önceki Dönem 829.669 608.846 220.823 503.358 Kıdem Tazminatı Kısa Vadeli Çalışan Hakları Finansal Varlıkların Değerlemesi Diğer Net Ertelenmiş Vergi Varlığı Cari Dönem 136.654 33.720 49.940 41.416 261.730 Önceki Dönem 133.293 30.020 (34.459) 91.969 220.823 1 Ocak İtibarıyla Efektif Vergi Oranındaki Değişikliğin Etkisi Ertelenmiş Vergi (Gideri)/Geliri Ertelenmiş Vergi Gideri (Net) Özkaynaklar Altında Muhasebeleştirilen Ertelenmiş Vergi Ertelenmiş Vergi Aktifi Cari Dönem 220.823 (583.824) (583.824) 624.731 261.730 Önceki Dönem 333.516 503.358 503.358 (616.051) 220.823 17. Diğer aktiflere ilişkin bilgiler: 31 Aralık 2015 ve 2014 tarihleri itibarıyla, bilançonun diğer aktifler kalemi, bilanço dışı taahhütler hariç bilanço toplamının %10’unu aşmamaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 179 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) II. BİLANÇONUN PASİF HESAPLARINA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR 1. a) Mevduatın vade yapısına ilişkin bilgiler: 1) Mevduat bankaları için: Cari Dönem Tasarruf Mevduatı Döviz Tevdiat Hesabı Yurtiçinde Yer. K. Yurtdışında Yer. K. Resmî Kur. Mevduatı Tic. Kur.Mevduatı Diğ. Kur. Mevduatı Kıymetli Maden DH Bankalar Mevduatı TCMB Yurtiçi Bankalar Yurtdışı Bankalar Katılım Bankaları Diğer Toplam Önceki Dönem Tasarruf Mevduatı Döviz Tevdiat Hesabı Yurtiçinde Yer. K. Yurtdışında Yer. K. Resmî Kur. Mevduatı Tic. Kur. Mevduatı Diğ. Kur. Mevduatı Kıymetli Maden DH Bankalar Mevduatı TCMB Yurtiçi Bankalar Yurtdışı Bankalar Katılım Bankaları Diğer Toplam 7 Gün Vadesiz İhbarlı 15.816.483 11.985.041 10.818.260 1.166.781 5.760.534 4.162.028 1.529.794 1.038.839 336.455 875 32.900 89.063 213.617 40.629.174 180 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 1-3 Ay 53.726.579 3-6 Ay 4.216.969 6 Ay-1 Yıl 983.553 1 Yıl Birikimli ve Üstü Mevduat 725.483 5.538 - 8.833.462 16.142.462 4.764.012 3.584.819 12.365.829 - 8.648.524 14.110.439 4.266.621 2.916.587 9.711.963 184.938 2.032.023 497.391 668.232 2.653.866 - 3.350.698 4.464.880 1.246.059 2.865.402 12.219 3.961.935 4.971.688 1.051.130 49.035 56.548 1.855.891 3.036.021 258.961 737.257 261.839 25.203 123.100 18.600 9.382 8.662 - 6.095.526 989.548 1.078.159 1.116.474 111.139 - 5.046.468 51.023 93.274 36.885 1.049.058 938.525 984.885 1.079.589 111.139 - 26.858.483 83.454.278 12.633.890 9.345.922 13.541.719 7 Gün Vadesiz İhbarlı 11.772.551 7.483.733 6.786.505 697.228 5.997.876 3.459.392 1.362.138 1.553.092 174.372 3.824 15.294 46.786 108.468 31.803.154 1 Aya Kadar 2.735.768 - 1 Aya Kadar 1-3 Ay 2.403.145 48.839.380 4.111.868 14.169.966 3.966.094 12.541.984 145.774 1.627.982 2.726.721 3.817.763 4.550.777 3.975.324 1.376.527 3.808.751 42.462 213.553 4.740.369 745.131 4.319.857 299.942 420.512 445.189 19.951.869 75.569.868 3-6 Ay 3.673.378 6 Ay-1 Yıl 787.318 431 57.676.056 431 50.472.825 7.203.231 17.699.792 - 14.252.364 7.679.763 1.223.786 9.727.301 875 5.260.550 4.252.259 213.617 5.969 186.469.435 1 Yıl ve Birikimli Üstü Mevduat 643.760 5.053 3.513.131 2.285.406 9.946.464 3.136.388 1.880.804 8.546.936 376.743 404.602 1.399.528 612.103 3.268.289 427.620 79.367 58.430 6.357 103.949 453.067 6.114 17.807 8.436 9.928 18.000 6.000 18.000 6.000 8.017.735 6.866.946 11.040.243 Toplam 78.210.373 Toplam 68.124.585 380 41.510.948 375 36.859.086 5 4.651.862 - 16.850.372 12.129.647 7.110.546 1.845.278 5.683.872 3.824 4.659.093 912.487 108.468 5.433 153.255.248 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) b) Tasarruf mevduatına ilişkin olarak: 1) Sigorta limitini aşan tutarlar: a) Mevduat bankaları için mevduat sigortası kapsamında bulunan ve mevduat sigortası limitini aşan tasarruf mevduatına ilişkin bilgiler: Tasarruf Mevduatı Tasarruf Mevduatı (2) Tasarruf Mevduatı Niteliğini Haiz DTH (2) Tasarruf Mevduatı Niteliğini Haiz Diğ.H. Yurtdışı Şubelerde Bulunan Yabancı Mercilerin Sigortasına Tabi Hesaplar (1) Kıyı Bnk. Blg. Şubelerde Bulunan Yabancı Mercilerin Sigorta Tabi Hesaplar Mevduat Sigortası Kapsamında Bulunan Cari Önceki Dönem Dönem 52.356.589 45.578.354 19.394.479 16.414.992 - Mevduat Sigortası Limitini Aşan Cari Önceki Dönem Dönem 25.598.381 22.285.192 23.644.817 16.534.145 - 549.775 507.656 57.489 44.686 - - - - Bulgaristan ve Yunanistan’da hem tüzel hem de gerçek kişi tasarruf mevduatlarının sigorta kapsamında olması ve sigorta limiti içerisindeki tutarın sistem tarafından hesaplanması dolayısı ile sırasıyla 57.299 TL ve 7.465 TL tutarındaki tüzel kişi mevduatları ayrıştırılamadığından tabloya dahil edilmiştir (31 Aralık 2014: Bulgaristan ve Yunanistan için sırasıyla 27.725 TL, 14.642 TL). (1) (2) İlgili mevduat bakiyeleri yurtdışı şubelerini içermemektedir. Bakanlar Kurulu’nun 29 Aralık 2003 tarih ve 2003/6668 sayılı kararı çerçevesinde T. İmar Bankası T.A.Ş. nezdinde bulunan tasarruf mevduatının Banka tarafından ödenmesi nedeniyle Banka nezdinde açılan vadesiz hesaplar reeskont hariç toplamı olan 1.558 TL yukarıdaki toplama ilave edilmemiştir. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Prim Tutarı, Bankaların yurtiçi şubeleri nezdinde açılmış olan gerçek kişilere ait mevduat miktarı üzerinden hesaplanmakta olup, 15 Şubat 2013 tarih ve 28560 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sigortaya Tabi Mevduat ve Katılım Fonları ile Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunca Tahsil Olunacak Primlere Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik uyarınca, bir bankada bir gerçek kişiye ait tasarruf mevduatının anapara ile bunların faiz reeskontları toplamının 100 TL’ye kadar olan kısmının sigorta kapsamında olması nedeniyle yukarıda belirtilen rakamlara, reeskont tutarı olan 501.824 TL dahil edilmiştir. 2) Merkezi yurtdışında bulunan Banka’nın Türkiye’deki şubesinde bulunan tasarruf mevduatı merkezin bulunduğu ülkede sigorta kapsamında ise bu duruma ilişkin açıklama: Banka’nın merkezi Türkiye’de bulunmaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 181 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 3) Sigorta kapsamında bulunmayan tutarlar: a) Mevduat sigortası kapsamında bulunmayan gerçek kişilerin tasarruf mevduatı: Yurtdışı Şubelerde Bulunan Mevduat ve Diğer Hesaplar Hakim Ortaklar ile Bunların Ana, Baba, Eş ve Velayet Altındaki Çocuklarına Ait Mevduat ile Diğer Hesaplar Yönetim veya Müdürler Kurulu Başkan ve Üyeler, Genel Müdür ve Yardımcıları ile Bunların Ana, Baba, Eş ve Velayet Altındaki Çocuklarına Ait Mevduat ile Diğer Hesaplar 26/9/2004 Tarihli ve 5237 Sayılı TCK’nın 282’nci Maddesindeki Suçtan Kaynaklanan Mal Varlığı Değerleri Kapsamına Giren Mevduat ile Diğer Hesaplar Türkiye’de Münhasıran Kıyı Bankacılığı Faaliyeti Göstermek Üzere Kurulan Mevduat Bankalarında Bulunan Mevduat Cari Dönem 52.302 Önceki Dönem 51.132 - - 3.923 3.731 - - - - 2. Alım satım amaçlı türev finansal borçlara ilişkin bilgiler: a) Alım satım amaçlı türev finansal borçlara ilişkin negatif farklar tablosu: Vadeli İşlemler Swap İşlemleri Futures İşlemleri Opsiyonlar Diğer Toplam Cari Dönem TP 26.696 3.956 3 30.655 YP 43.551 218.044 21 261.616 Önceki Dönem TP YP 5.771 4.167 13.028 372.605 7 6 18.806 376.778 Cari Dönem TP YP 448.444 363.932 944.015 17.786.257 1.392.459 18.150.189 Önceki Dönem TP YP 205.241 225.314 944.016 13.233.136 1.149.257 13.458.450 Cari Dönem TP YP 434.340 6.076.594 958.119 12.073.595 1.392.459 18.150.189 Önceki Dönem TP YP 180.844 9.960.659 968.413 3.497.791 1.149.257 13.458.450 3. a) Bankalar ve diğer mali kuruluşlara ilişkin bilgiler: T.C. Merkez Bankası Kredileri Yurtiçi Banka ve Kuruluşlardan Yurtdışı Banka, Kuruluş ve Fonlardan Toplam b) Alınan kredilerin vade ayrımına göre gösterilmesi: Kısa Vadeli Orta ve Uzun Vadeli Toplam 182 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 3. c) Banka’nın yükümlülüklerinin yoğunlaştığı alanlara ilişkin ilave açıklamalar da yapılır. Yükümlülüklerin yoğunlaştığı alanlar fon sağlayan müşteriler, sektör grupları veya risk yoğunlaşmasının görüldüğü diğer kriterler: Banka’nın yükümlülüklerinin %61,57’si mevduattan oluşmaktadır. Mevduatlar, geniş bir tabana yayılmış ve istikrarlı bir yapıya sahiptir. Banka’nın yükümlülüklerine ilişkin herhangi bir risk yoğunlaşması bulunmamaktadır. ç) Repo işlemlerinden sağlanan fonlara ilişkin bilgiler: Yurtiçi İşlemlerden Mali Kurum ve Kuruluşlar Diğer Kurum ve Kuruluşlar Gerçek Kişiler Yurtdışı İşlemlerden Mali Kurum ve Kuruluşlar Diğer Kurum ve Kuruluşlar Gerçek Kişiler Toplam Cari Dönem TP YP 27.240.963 27.020.179 212.000 8.784 14.744.813 14.744.813 27.240.963 14.744.813 Önceki Dönem TP YP 16.310.776 15.777.291 510.319 23.166 15.470.300 15.470.300 16.310.776 15.470.300 Cari Dönem TP YP 2.199.333 756.233 2.332.040 2.199.333 3.088.273 Önceki Dönem TP YP 1.563.102 783.430 1.872.274 1.563.102 2.655.704 d) İhraç edilen menkul kıymetlere ilişkin bilgiler: Banka Bonoları Tahviller Toplam 4. Bilançonun diğer yabancı kaynaklar kalemi, bilanço toplamının %10’unu aşıyorsa, bunların en az %20’sini oluşturan alt hesapların isim ve tutarları: Bilançonun diğer yabancı kaynaklar kalemi, bilanço toplamının %10’unu aşmamaktadır. 5. Kiralama işlemlerinden borçlara ilişkin bilgiler: Finansal kiralama sözleşmelerinde kira taksitleri kiralanan malın bedeli, Banka’nın ticari kredi faiz oranı ve sözleşmenin vadesine göre belirlenmekte ve kira sözleşmelerinde yer alan tutarlar eşit taksitler halinde ödenmektedir. Bu sözleşmelerde Banka’ya önemli yükümlülükler getiren hususlar bulunmamaktadır. Finansal kiralama işlemlerinden borçlara ilişkin bilgiler: 1 Yıldan Az 1-4 Yıl Arası 4 Yıldan Fazla Toplam Cari Dönem Brüt 699 - - 699 Net 686 - - 686 Önceki Dönem Brüt 1.424 1 - 1.425 Net 1.388 1 - 1.389 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 183 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 6. Riskten korunma amaçlı türev finansal borçlara ilişkin bilgiler: Banka’nın riskten korunma amaçlı türev finansal borcu bulunmamaktadır. (31 Aralık 2014: Bulunmamaktadır). 7. Karşılıklara ilişkin açıklamalar: a) Genel karşılıklara ilişkin bilgiler: Genel Karşılıklar I. Grup Kredi ve Alacaklar İçin Ayrılanlar Ödeme Süresi Uzatılanlar için İlave Olarak Ayrılanlar II. Grup Kredi ve Alacaklar İçin Ayrılanlar Ödeme Süresi Uzatılanlar için İlave Olarak Ayrılanlar Gayrinakdi Krediler İçin Ayrılanlar Diğer Cari Dönem 2.844.184 2.459.607 121.600 151.763 28.425 163.020 69.794 Önceki Dönem 2.311.581 2.023.810 69.814 126.642 18.471 118.205 42.924 b) Dövize endeksli krediler ve finansal kiralama alacakları anapara kur azalış karşılıkları: Dövize endeksli krediler ve finansal kiralama alacakları anapara kur azalış karşılığı 5.561 TL’dir (31 Aralık 2014: 2.071 TL). c) Tazmin edilmemiş ve nakde dönüşmemiş gayrinakdi krediler özel karşılıkları: Tazmin edilmemiş ve nakde dönüşmemiş gayrinakdi krediler özel karşılığı 55.629 TL’dir (31 Aralık 2014: 58.774 TL). ç) Diğer karşılıklara ilişkin bilgiler: 1) Muhtemel riskler için ayrılan serbest karşılıklara ilişkin açıklama: Banka yönetimi kararı ile ekonomi ve piyasalarda meydana gelebilecek muhtemel gelişmeler dikkate alınmak suretiyle ve ihtiyatlılık prensibi çerçevesinde 79.600 TL tutarındaki kısmı cari yılda iptal edilen toplam 1.240.400 TL tutarında Raporlama Standartları gereklilikleri dışında serbest karşılık ayrılmıştır. Ayrıca memur eliyle gerçekleştirilen para grupları için 16.700 TL tutarında karşılık ve 319 TL tutarında diğer karşılık bulunmaktadır. Muhtemel Riskler İçin Ayrılan Serbest Karşılıklar Cari Dönem 1.257.419 Önceki Dönem 1.334.053 2) Diğer karşılıkların, karşılıklar toplamının %10’unu aşması halinde aşıma sebep olan alt hesapların isim ve tutarları: Banka’nın dava dosyaları ile ilgili olarak hukuk departmanından alınan bilgi neticesinde, her birinin tutarı 100 TL ve üstü olan ve toplamı 47.485 TL tutarındaki Banka’nın aleyhine açılmış davalardan Banka aleyhine sonuçlanma olasılığı bulunan ancak henüz kesinleşmemiş davalar için bu finansal tablolarda %100 oranında olmak üzere 34.759 TL tutarında karşılık ayrılmıştır. Banka yönetiminin kararı ile tasfiye olacak alacaklar hesaplarında bakiyesi bulunan kredi müşterilerinin 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümleri gereğince canlı krediler grubunda izlenmekte olan bireysel kredileri için 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” çerçevesinde ve ihtiyatlılık ilkesi göz önünde bulundurularak bu tür kredilerin teminatları dikkate alınmadan toplam 88.600 TL tutarında karşılık ayrılmıştır. Ayrıca, Banka Tazmin Edilmemiş ve Nakde Dönüşmemiş Gayrinakdi Krediler için 55.629 TL (31 Aralık 2014: 58.774 TL) ve diğer karşılıklar için 28.436 TL (31 Aralık 2014: 12.006 TL) tutarında karşılık ayırmıştır. Banka’nın bilançoda yukarıda belirtilen karşılıklar sonrasında 1.464.843 TL (31 Aralık 2014: 1.629.692 TL) tutarında diğer karşılık bakiyesi bulunmaktadır. 184 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) d) Çalışan hakları karşılığına ilişkin yükümlülükler: 1) Kıdem tazminatı ve kullanılmamış izin hakları Banka, kıdem tazminatı ve izin haklarına ilişkin yükümlülüklerini TMS 19 “Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı” hükümlerine göre muhasebeleştirilmekte olup, gelecekteki kıdem ve ihbar tazminatlarından doğan yükümlülüklerini net bugünkü değeri üzerinden hesaplamış ve finansal tablolara yansıtmıştır. 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 168.600 TL (31 Aralık 2014: 150.100 TL) tutarındaki izin karşılığı ve 683.269 TL (31 Aralık 2014: 666.464 TL) kıdem tazminatı karşılığı finansal tablolarda “Çalışan Hakları Karşılığı” hesabına kaydedilmiştir. Kıdem tazminatı yükümlülüğünün bilançodaki hareketleri aşağıdaki gibidir: 1 Ocak itibarıyla Cari Hizmet Maliyeti Faiz Maliyeti Ödenen Tazminatlar Ödeme/Faydaların Kısılması/İşten Çıkarma Dolayısıyla Oluşan Kayıp/(Kazanç) Aktüeryal Kayıp/(Kazanç) Dönem Sonu Değeri Cari Dönem 666.464 46.701 46.244 (93.519) (76) 17.455 683.269 Önceki Dönem 567.043 55.424 58.706 (82.899) (327) 68.517 666.464 2) Emeklilik hakları 8 Mayıs 2008 tarih 26870 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5754 sayılı Kanun çerçevesinde ve belirtilen oran olan %9,80 teknik faiz kullanılarak hazırlanan teknik bilanço raporlarına göre 31 Aralık 2015 ve 2014 tarihleri itibarıyla Sandık için teknik açık oluşmadığı rapor edilmiştir. Banka’nın SGK’ya devredilecek faydalarına ilişkin bilanço tarihi itibarıyla yükümlülüğü SGK’ya devir sırasında yapılması gerekecek tahmini ödeme tutarı olup, bu tutarın ölçümünde kullanılan aktüeryal parametreler ve sonuçlar, 8 Mayıs 2008 tarih 26870 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5754 sayılı Kanun’un SGK’ya devredilecek emeklilik ve sağlık faydalarına ilişkin hükümlerini (%9,80 reel iskonto oranı, vb.) yansıtmaktadır. İlgili Aktüer Raporu’na göre Sandık’ın fazlası 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 2.284.502 TL‘dir (31 Aralık 2014: 1.635.661 TL). Fonlanan yükümlülüklerin bugünkü değeri - SGK’ya devredilecek emeklilik faydaları - SGK’ya devredilecek sağlık faydaları Sandık varlıklarının gerçeğe uygun değeri Aktüeryal fazlalık Cari Dönem 911.002 212.216 698.786 1.373.500 2.284.502 Önceki Dönem 513.661 (8.029) 521.690 1.122.000 1.635.661 Cari Dönem Önceki Dönem %9,80 %9,80 %9,80 %9,80 Kullanılan temel aktüeryal varsayımlar aşağıdaki gibidir: İskonto oranları - SGK’ya devredilecek emeklilik faydaları - SGK’ya devredilecek sağlık faydaları Hem emeklilik öncesi hem de sonrası beklenen ölüm (mortalite) oranlarını temsil etmek için CSO 1980 Kadın/Erkek mortalite tablosu kullanılmıştır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 185 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Sandık varlıklarının dağılımı aşağıdaki gibidir: Banka plasmanları Maddi duran varlıklar Menkul kıymetler Diğer Toplam Cari Dönem Tutar 1.114.760 149.281 109.459 1.373.500 Önceki Dönem Tutar 917.465 186.316 6.674 11.545 1.122.000 8. Vergi borcuna ilişkin açıklamalar: a) Cari vergi borcuna ilişkin açıklamalar: 1) Vergi karşılığına ilişkin bilgiler: Banka’nın 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla vergi karşılıklarından dönem içinde ödenen geçici vergiler düşüldükten sonra kalan kurumlar vergisi borcu 402.339 TL’dir (31 Aralık 2014: 525.976 TL). 2) Ödenecek vergilere ilişkin bilgiler: Ödenecek Kurumlar Vergisi Menkul Sermaye İradı Vergisi Gayrimenkul Sermaye İradı Vergisi BSMV Kambiyo Muameleleri Vergisi Ödenecek Katma Değer Vergisi Diğer Toplam Cari Dönem 402.339 201.694 2.186 113.890 28 4.307 50.243 774.687 Önceki Dönem 525.976 155.999 1.847 85.838 20 4.385 50.438 824.503 Cari Dönem 30 42 330 528 10 45 544 1.089 2.618 Önceki Dönem 42 58 148 287 9 26 420 843 1.833 3) Primlere ilişkin bilgiler: Sosyal Sigorta Primleri - Personel Sosyal Sigorta Primleri - İşveren Banka Sosyal Yardım Sandığı Primleri - Personel Banka Sosyal Yardım Sandığı Primleri - İşveren Emekli Sandığı Aidatı ve Karşılıkları - Personel Emekli Sandığı Aidatı ve Karşılıkları - İşveren İşsizlik Sigortası - Personel İşsizlik Sigortası - İşveren Diğer Toplam 186 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) b) Bulunması halinde ertelenmiş vergi borcuna ilişkin açıklama: Banka’nın ertelenmiş vergi borcu 538.021 TL (31 Aralık 2014: 608.846 TL) olarak gerçekleşmiş ve ertelenmiş vergi aktifi ile netleştirmek suretiyle finansal tablolarda 261.730 TL (31 Aralık 2014: 220.823 TL) ertelenmiş vergi varlığı gösterilmiştir. 9. Satış amaçlı elde tutulan ve durdurulan faaliyetlere ilişkin duran varlık borçları hakkında bilgiler: Banka’nın satış amaçlı elde tutulan ve durdurulan faaliyetlere ilişkin duran varlık borcu bulunmamaktadır. 10. Sermaye benzeri kredilere ilişkin bilgiler: Banka’nın sermaye benzeri kredileri bulunmamaktadır. 11. Özkaynaklara ilişkin bilgiler: a) Ödenmiş sermayenin gösterimi: Hisse Senedi Karşılığı İmtiyazlı Hisse Senedi Karşılığı Cari Dönem 5.000.000 - Önceki Dönem 2.500.000 - b) Ödenmiş sermaye tutarı, Banka’da kayıtlı sermaye sisteminin uygulanıp uygulanmadığı hususunun açıklanması ve bu sistem uygulanıyor ise kayıtlı sermaye tavanı: Banka’da kayıtlı sermaye sistemi uygulanmamaktadır. c) Cari dönem içinde yapılan sermaye artırımları ve kaynakları ile artırılan sermaye payına ilişkin diğer bilgiler: 11 Şubat 2015 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı’nda alınan karara istinaden, Banka’nın ödenmiş sermayesi 1.825.000 TL içsel kaynaklardan ve 675.000 TL nakden artırılarak 2.500.000 TL’den 5.000.000 TL’ye yükseltilmiş olup, söz konusu sermaye artışı 18 Şubat 2015 tarih ve 8761 sayılı Ticaret Sicil Gazetesi’nde ilan edilmiştir. d) Cari dönem içinde sermaye yedeklerinden sermayeye ilave edilen kısma ilişkin bilgiler: Sermaye yedeklerinden sermayeye ilave edilen miktar 543.482 TL’dir. e) Son mali yılın ve onu takip eden ara dönemin sonuna kadar olan sermaye taahhütleri, bu taahhütlerin genel amacı ve bu taahhütler için gerekli tahmini kaynaklar: Sermaye taahhüdü bulunmamaktadır. f) Banka’nın gelirleri, kârlılığı ve likiditesine ilişkin geçmiş dönem göstergeleri ile bu göstergelerdeki belirsizlikler dikkate alınarak yapılacak öngörülerin, özkaynak üzerindeki tahmini etkileri: Banka faaliyetlerini geçmiş dönemlerde olduğu gibi bu dönemde de aynı eğilimde sürdürmeye devam etmiştir. Banka bilançosu faiz, kur ve kredi risklerinden minimum düzeyde etkilenecek bir ihtiyatlılıkla yönetilmektedir. Bu durum Banka’nın piyasadaki dalgalanmalardan daha az etkilenmesini sağlayıp gelirlerinin düzenli olarak sürdürülebilir bir şekilde gelişmesine katkıda bulunmaktadır. g) Sermayeyi temsil eden hisse senetlerine tanınan imtiyazlara ilişkin özet bilgiler: İmtiyazlı hisse senetleri bulunmamaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 187 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) h) Menkul değerler değer artış fonuna ilişkin açıklama: Cari Dönem TP İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklardan Değerleme Farkı Kur Farkı Satılmaya Hazır Menkul Kıymetlerden Değerleme Farkı Ertelenmiş Vergi Etkisi Kur Farkı Toplam 342.182 342.182 (1.344.071) (1.619.618) 275.547 (1.001.889) YP 61.381 61.381 619.468 619.468 680.849 Önceki Dönem TP YP 202.072 202.072 858.173 1.216.142 (357.969) 1.060.245 214.546 214.546 903.342 903.342 1.117.888 Cari Dönem 7.130.144 4.712.618 3.076.439 2.805.813 1.848.592 20.185 19.593.791 Önceki Dönem 7.160.308 3.978.344 2.737.371 2.266.952 4.525.136 17.011 20.685.122 III. NAZIM HESAPLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR 1. Nazım hesaplarda yer alan yükümlülüklere ilişkin açıklamalar: a) Gayri kabili rücu nitelikteki kredi taahhütlerinin türü ve miktarı: Kredi Kartları Harcama Limiti Taahhütleri Diğer Cayılamaz Taahhütler Çekler İçin Ödeme Taahhütlerimiz Kullandırma Garantili Kredi Tahsis Taahhütleri Vadeli Aktif Değer Alım Satım Taahhütleri Kredi Kartı ve Bankacılık Hizmetlerine İlişkin Promosyon Uygulama Taahhüdü İştirak ve Bağlı Ortaklıklar Sermaye İştirak Taahhütleri Toplam b) Aşağıdakiler dahil nazım hesap kalemlerinden kaynaklanan muhtemel zararların ve taahhütlerin yapısı ve tutarı: Nazım hesap kalemlerinden kaynaklanan muhtemel zararlar bulunmamaktadır. 1) Garantiler, banka aval ve kabulleri ve mali garanti yerine geçen teminatlar ve diğer akreditifler dahil gayrinakdi krediler: Teminat Mektupları Akreditifler Banka Kredileri Toplam 188 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Cari Dönem 49.241.937 6.852.933 4.191.305 60.286.175 Önceki Dönem 31.861.188 5.589.227 3.587.084 41.037.499 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2) Kesin teminatlar, geçici teminatlar, kefaletler ve benzeri işlemler: Kesin Teminat Mektupları Avans Teminat Mektupları Geçici Teminat Mektupları Gümrük Teminat Mektupları Diğer Teminat Mektupları Toplam Cari Dönem 31.838.860 12.911.588 2.734.608 655.083 1.101.798 49.241.937 Önceki Dönem 21.454.330 7.792.444 1.639.412 90.127 884.875 31.861.188 Cari Dönem 786.280 284 785.996 59.499.895 60.286.175 Önceki Dönem 864.826 24.845 839.981 40.172.673 41.037.499 c) 1) Gayrinakdi kredilerin toplam tutarı: Nakit Kredi Teminine Yönelik Olarak Açılan Gayrinakdi Krediler Bir Yıl veya Daha Az Süreli Asıl Vadeli Bir Yıldan Daha Uzun Süreli Asıl Vadeli Diğer Gayrinakdi Krediler Toplam c) 2) Gayrinakdi krediler hesabı içinde sektör bazında risk yoğunlaşması hakkında bilgi: Tarım Çiftçilik ve Hayvancılık Ormancılık Balıkçılık Sanayi Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayi Elektrik, Gaz, Su İnşaat Hizmetler Toptan ve Perakende Ticaret Otel ve Lokanta Hizmetleri Ulaştırma ve Haberleşme Mali Kuruluşlar Gayrimenkul ve Kiralama Hizm. Serbest Meslek Hizmetleri Eğitim Hizmetleri Sağlık ve Sosyal Hizmetler Diğer Toplam Cari Dönem TP (%) YP (%) 38.976 0,20 23.711 0,06 154 38.822 0,20 23.711 0,06 5.042.506 25,59 21.459.362 52,88 147.703 0,75 205.000 0,51 3.195.510 16,21 19.169.229 47,24 1.699.293 8,62 2.085.133 5,14 4.314.151 21,89 10.822.868 26,67 9.205.882 46,71 6.307.578 15,54 5.048.269 25,62 2.868.971 7,07 111.654 0,57 169.961 0,42 844.375 4,28 1.714.324 4,22 2.166.818 11,00 374.183 0,92 943.923 4,79 1.103.379 2,72 52.607 0,27 18.500 0,05 38.236 0,19 58.260 0,14 1.105.630 5,61 1.965.511 4,84 19.707.145 100,00 40.579.030 100,00 Önceki Dönem TP (%) YP (%) 25.231 0,18 30.930 0,11 181 25.050 0,18 30.930 0,11 3.473.646 24,99 16.802.213 61,91 69.906 0,50 58.546 0,22 2.356.142 16,95 14.300.126 52,69 1.047.598 7,54 2.443.541 9,00 2.711.421 19,51 5.447.673 20,07 6.906.484 49,69 3.351.537 12,35 3.617.357 26,03 1.735.467 6,39 69.376 0,50 147.233 0,54 614.638 4,42 595.634 2,19 1.901.946 13,68 276.025 1,02 621.570 4,47 575.276 2,12 35.371 0,25 16.098 0,06 46.226 0,33 5.804 0,02 781.445 5,62 1.506.919 5,55 13.898.227 100,00 27.139.272 100,00 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 189 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) c) 3) I ve II’nci grupta sınıflandırılan gayrinakdi kredilere ilişkin bilgiler: Gayrinakdi Krediler Teminat Mektupları Aval ve Kabul Kredileri Akreditifler Cirolar Menkul Kıymet İhracında Satın Alma Garantilerimizden Faktoring Garantilerinden Diğer Garanti ve Kefaletler I. Grup: TP 19.563.640 19.463.117 12.965 87.558 - YP 40.498.331 29.581.873 4.174.078 6.742.380 - II. Grup: TP 143.505 143.505 - YP 80.699 53.442 4.262 22.995 - 2. Türev işlemlere ilişkin açıklamalar: Cari Dönem Önceki Dönem Alım Satım Amaçlı İşlemlerin Türleri Döviz ile İlgili Türev İşlemler (I) Vadeli Döviz Alım Satım İşlemleri Swap Para Alım Satım İşlemleri Futures Para İşlemleri Para Alım Satım Opsiyonları Faiz ile İlgili Türev İşlemler (II) Vadeli Faiz Sözleşmesi Alım Satım İşlemleri Swap Faiz Alım Satım İşlemleri Faiz Alım Satım Opsiyonları Futures Faiz Alım Satım İşlemleri Diğer Alım-Satım Amaçlı Türev İşlemler (III) A. Toplam Alım Satım Amaçlı Türev İşlemler (I+II+III) 51.314.233 5.429.493 45.828.320 56.420 6.235.626 6.235.626 57.549.859 46.039.145 1.923.961 44.077.422 37.762 46.039.145 Riskten Korunma Amaçlı Türev İşlem Türleri Rayiç Değer Değişikliği Riskinden Korunma Amaçlı Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlı YP Üzerinden Yapılan İştirak Yatırımları Riskinden Korunma Amaçlı B. Toplam Riskten Korunma Amaçlı Türev İşlemler Türev İşlemler Toplamı (A+B) 57.549.859 46.039.145 190 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Banka’nın riskten korunma amaçlı türev işlemi bulunmamaktadır. Önceden gerçekleşeceği tahmin edilen ve bu tahmine dayanılarak muhasebeleştirilen; ancak gerçekleşmeyeceği anlaşılan işlemler ile sözleşmeler nedeniyle cari dönemde gelir tablosu ile ilişkilendirilmeyen gelir ve giderler bulunmamaktadır. Cari Dönem Alım satım amaçlı türev finansal araçlar Döviz kuru türevleri: - Giriş - Çıkış Faiz oranı türevleri: - Giriş - Çıkış Riskten korunma amaçlı araçlar Döviz kuru türevleri: - Giriş - Çıkış Faiz oranı türevleri: - Giriş - Çıkış Toplam nakit girişi Toplam nakit çıkışı Önceki Dönem Alım satım amaçlı türev finansal araçlar Döviz kuru türevleri: - Giriş - Çıkış Faiz oranı türevleri: - Giriş - Çıkış Riskten korunma amaçlı araçlar Döviz kuru türevleri: - Giriş - Çıkış Faiz oranı türevleri: - Giriş - Çıkış Toplam nakit girişi Toplam nakit çıkışı 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1-5 Yıl 5 yıl ve üzeri Toplam 57.831 21.191.213 (21.133.382) 21.191.213 (21.133.382) 11.138 729.772 (718.634) 729.772 (718.634) 33.267 1.615.897 (1.582.630) 1.615.897 (1.582.630) 485.629 2.414.167 (1.928.538) 2.414.167 (1.928.538) 3.117.813 (3.117.813) 3.117.813 (3.117.813) 587.865 25.951.049 (25.363.184) 3.117.813 (3.117.813) 29.068.862 (28.480.997) 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1-5 Yıl 5 yıl ve üzeri Toplam (304.957) 19.783.659 (20.088.616) 19.783.659 (20.088.616) (4.486) 877.181 (881.667) 877.181 (881.667) 40.590 767.912 (727.322) 767.912 (727.322) 172.072 1.542.430 (1.370.358) 1.542.430 (1.370.358) - (96.781) 22.971.182 (23.067.963) 22.971.182 (23.067.963) Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 191 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 3. Koşullu borçlar ve varlıklara ilişkin açıklamalar: Mali bünyeyi etkileyebilecek boyuttaki işlemlerden verileri net olanlar için bu verilere dayanılarak, aksi durumda olanlar için ise tahmini olarak karşılık ayrılmaktadır. Banka’nın müşterilerine verdiği çeklerden dolayı oluşan ödeme yükümlülüğü 3.076.439 TL’dir (31 Aralık 2014: 2.737.371 TL). Bilanço tarihi itibarıyla, yukarıda belirtilenlerin dışında geçmiş olayların bir sonucu olarak ortaya çıkması muhtemel olan ve tutarı güvenilir bir şekilde ölçülebilen koşullu borçlar bulunmamaktadır. 4. Başkaları nam ve hesabına verilen hizmetlere ilişkin açıklamalar: Banka gerçek ve tüzel kişiler adına devlet tahvili alım satımı ile saklama hizmetleri yapmakta, repo işlemlerine aracılık etmekte ve kiralık kasa hizmetleri vermektedir. Banka danışmanlık ve yönetim hizmeti vermemektedir. IV. GELİR TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR 1. a) Kredilerden alınan faiz gelirlerine ilişkin bilgiler: Kredilerden Alınan Faizler (1) Kısa Vadeli Kredilerden Orta ve Uzun Vadeli Kredilerden Takipteki Alacaklardan Alınan Faizler Kaynak Kul. Destekleme Fonundan Alınan Primler (1) Cari Dönem TP YP 14.640.081 2.036.868 3.762.406 80.679 10.712.432 1.956.166 165.243 23 - Önceki Dönem TP YP 11.446.173 1.308.674 4.008.280 99.141 7.293.084 1.209.505 144.809 28 - Nakdi kredilere ilişkin ücret ve komisyon gelirlerini de içermektedir. b) Bankalardan alınan faiz gelirlerine ilişkin bilgiler: T.C. Merkez Bankasından Yurtiçi Bankalardan Yurtdışı Bankalardan Yurtdışı Merkez ve Şubelerden Toplam 192 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Cari Dönem TP 1.231 35.763 1.547 38.541 YP 449 27.971 28.420 Önceki Dönem TP 32.043 2.032 34.075 YP 2.849 21.481 24.330 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) c) Menkul değerlerden alınan faizlere ilişkin bilgiler: Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklardan Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklardan Satılmaya Hazır Finansal Varlıklardan Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlardan Toplam Cari Dönem TP 1.299 3.924.583 412.024 4.337.906 YP 252 492.433 366.630 859.315 Önceki Dönem TP 1.760 YP 643 3.949.988 705.883 4.657.631 349.254 325.496 675.393 Cari Dönem 14.892 Önceki Dönem 27.273 ç) İştirak ve bağlı ortaklıklardan alınan faiz gelirlerine ilişkin bilgiler: İştirak ve Bağlı Ortaklıklardan Alınan Faizler 2. a) Kullanılan kredilere verilen faizlere ilişkin bilgiler: Cari Dönem TP 107.542 21.073 86.469 107.542 Bankalara (1) T.C. Merkez Bankasına Yurtiçi Bankalara Yurtdışı Bankalara Yurtdışı Merkez ve Şubelere Diğer Kuruluşlara Toplam (1) YP 295.799 3.946 291.853 295.799 Önceki Dönem TP YP 91.058 179.405 10.872 3.583 80.186 175.822 91.058 179.405 Nakdi kredilere ilişkin ücret ve komisyon giderlerini de içermektedir. b) İştirakler ve bağlı ortaklıklara verilen faiz giderlerine ilişkin bilgiler: Cari Dönem 31.645 İştirak ve Bağlı Ortaklıklara Verilen Faizler Önceki Dönem 15.042 c) İhraç edilen menkul kıymetlere verilen faizlere ilişkin bilgiler: İhraç Edilen Menkul Kıymetlere Verilen Faizler Cari Dönem TP 174.551 YP 106.600 Önceki Dönem TP 158.355 YP 39.527 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 193 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) ç) 1) Mevduata ödenen faizin vade yapısına göre gösterimi: Hesap Adı Türk Parası Bankalar Mevduatı Tasarruf Mevduatı Resmî Mevduat Ticari Mevduat Diğer Mevduat 7 Gün İhbarlı Mevduat Toplam Yabancı Para Döviz Tevdiat Hesabı Bankalar Mevduatı 7 Gün İhbarlı Mevduat Kıymetli Maden D.Hs. Toplam Genel Toplam Vadesiz Mevduat 1 Aya Kadar 3 Aya Kadar Vadeli Mevduat 6 Aya 1 Yıla Kadar Kadar 1 Yıldan Uzun Birikimli Mevduat Toplam 149 158 237 544 386.837 182.061 4.434.324 283.619 417.894 405.597 415.706 100.127 308.363 1.358.241 5.576.287 312.109 70.822 77.737 43.919 504.587 66.778 299.618 24.068 55.407 445.871 45.847 1.854 1.255 25.475 74.431 2.087 2.087 386.837 5.043.206 1.073.956 924.521 533.528 7.962.048 756 41.021 41.777 42.321 81.337 256.127 134 988 81.471 257.115 1.439.712 5.833.402 60.781 115 60.896 565.483 51.532 64 51.596 497.467 213.481 67 213.548 287.979 14 14 2.101 664.028 41.021 1.368 706.417 8.668.465 3. Temettü gelirlerine ilişkin açıklamalar: Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklardan Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan FV Satılmaya Hazır Finansal Varlıklardan Diğer (1) Toplam (1) Cari Dönem Önceki Dönem 2.188 2.284 210.868 189.556 213.056 191.840 Banka’nın sermayede payı temsil eden menkul değerler, iştirak, bağlı ortaklıklarından ve birlikte kontrol edilen ortaklarından aldığı temettü gelirlerini ifade etmektedir. 4. Ticari kâr/zarara ilişkin açıklamalar (net): Kâr Kambiyo İşlemlerinden Kâr Türev Finansal İşlemlerden Kâr Sermaye Piyasası İşlemleri Kârı Zarar (-) Kambiyo İşlemlerinden Zarar Türev Finansal İşlemlerden Zarar Sermaye Piyasası İşlemleri Zararı 194 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Cari Dönem Önceki Dönem 37.881.153 19.017.451 34.269.050 17.011.247 3.534.354 1.932.978 77.749 73.226 38.046.692 19.087.411 33.265.185 15.560.987 4.780.181 3.524.680 1.326 1.744 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 5. Türev Finansal İşlemlerden Kâr/Zarar işlemlerine ilişkin bilgiler: Kur Değişimlerinden Kaynaklanan Kâr/Zarar Etkisi Faiz Değişimlerinden Kaynaklanan Kâr/Zarar Etkisi Toplam Cari Dönem 156.786 (1.402.613) (1.245.827) Önceki Dönem (1.412.000) (179.702) (1.591.702) 6. Diğer faaliyet gelirlerine ilişkin açıklamalar: Yeni gelişmeleri içeren ve Banka’nın gelirlerini önemli ölçüde etkileyen faktörlerle ilgili bilgiler, gelirlerin etkilenme boyutu: Yeni gelişmeleri içeren ve Banka’nın gelirlerini önemli ölçüde etkileyen bir husus bulunmamakla birlikte, diğer faaliyet gelirlerinin önemli bir kısmı (776.168 TL), önceki dönemlerde ayrılan karşılıklardan iptal edilerek gelirlere alınan tutarlardan (31 Aralık 2014: 503.456 TL) ve 98.170 TL tutarındaki kısmı ise aktif satışı gelirlerinden oluşmaktadır (31 Aralık 2014: 79.886). 7. a) Bankaların kredi ve diğer alacaklarına ilişkin değer düşüş karşılıkları: Kredi ve Diğer Alacaklara İlişkin Özel Karşılıklar (1) III. Grup Kredi ve Alacaklardan IV. Grup Kredi ve Alacaklardan V. Grup Kredi ve Alacaklardan Genel Karşılık Giderleri (2) Muhtemel Riskler için Ayrılan Serbest Karşılık Giderleri Menkul Değerler Değer Düşme Giderleri Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan FV Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve VKET Men. Değ. Değer Düşüş Giderleri İştirakler Bağlı Ortaklıklar Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (iş ortaklıkları) Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Diğer Toplam Cari Dönem 880.862 161.286 413.388 306.188 529.360 7.350 1.714 33 1.681 1.268 1.420.554 Önceki Dönem 740.633 94.852 412.776 233.005 343.414 271.600 23 23 87.524 1.443.194 İlgili tutar dönem giderini göstermekte, dönem içerisinde yapılan 545.644 TL tutarındaki karşılık iptali diğer faaliyet gelirleri içerisinde yer almaktadır (31 Aralık 2014: 400.512 TL). (1) (2) İlgili tutarlar dönem giderini göstermekte, dönem içerisinde 553 TL tutarındaki karşılık iptali diğer faaliyet gelirleri içerisinde yer almaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 195 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 8. a) Diğer faaliyet giderlerine ilişkin bilgiler: Personel Giderleri Kıdem Tazminatı Karşılığı Banka Sosyal Yardım Sandığı Varlık Açıkları Karşılığı Maddi Duran Varlık Değer Düşüş Giderleri Maddi Duran Varlık Amortisman Giderleri Maddi Olmayan Duran Varlık Değer Düşüş Giderleri Şerefiye Değer Düşüş Gideri Maddi Olmayan Duran Varlık Amortisman Giderleri Özkaynak Yöntemi Uygulanan Ortaklık Payları Değer Düşüş Gideri Elden Çıkarılacak Kıymetler Değer Düşüş Giderleri Elden Çıkarılacak Kıymetler Amortisman Giderleri Satış Amaçlı Elde Tutulan ve Durdurulan Faaliyetlere İlişkin Duran Varlıklar Değer Düşüş Giderleri Diğer İşletme Giderleri Faaliyet Kiralama Giderleri Bakım ve Onarım Giderleri Reklam ve İlan Giderleri Diğer Giderler Aktiflerin Satışından Doğan Zararlar Diğer (1) Toplam Cari Dönem 2.065.716 21.185 277.953 44.304 2.619 Önceki Dönem 1.820.293 48.598 205.878 51.531 2.156 1.183.752 182.999 84.341 95.112 821.300 1.605 1.611.108 5.208.242 862.760 146.208 65.663 53.806 597.083 1.095 1.102.653 4.094.964 Diğer kalemi oluşturan bakiyenin 405.201 TL (31 Aralık 2014: 323.833 TL) tutarındaki kısmı Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu reeskont giderinden, 407.768 TL (31 Aralık 2014: 320.741 TL) tutarındaki kısmı vergi, resim ve harç giderlerinden, 82.583 TL tutarındaki kısmı ise T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından, yürürlükteki 6502 sayılı Kanun ve mülga 4077 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilen denetim sonucunda verilen cezaya ödenen tutardan oluşmaktadır. (1) 9. Sürdürülen Faaliyetler ile Durdurulan Faaliyetler Vergi Öncesi Kâr/Zarara İlişkin Açıklama: Banka’nın durdurulan faaliyeti bulunmamaktadır. Sürdürülen faaliyetlerine ilişkin vergi öncesi kâr/zarar tutarının içeriği aşağıda verilmiştir: Net Faiz Geliri Net Ücret ve Komisyon Gelirleri Temettü Gelirleri Ticari Kâr/Zarar (Net) Diğer Faaliyet Gelirleri Kredi ve Diğer Alacaklar Değer Düşüş Karşılığı (-) Diğer Faaliyet Giderleri (-) Sürdürülen Faaliyetlerden Kaynaklanan Kâr/Zarar 196 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Cari Dönem 10.508.926 1.300.081 213.056 (165.539) 1.339.895 1.420.554 5.208.242 6.567.623 Önceki Dönem 8.606.846 1.077.115 191.840 (69.960) 911.050 1.443.194 4.094.964 5.178.733 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 10. Sürdürülen Faaliyetler ile Durdurulan Faaliyetler Vergi Karşılığına İlişkin Açıklama: Banka’nın 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla toplam 1.405.153 TL (31 Aralık 2014: 1.128.224 TL) tutarındaki vergi karşılık giderinin 821.329 TL (31 Aralık 2014: 1.631.582 TL) tutarındaki kısmı cari vergi giderinden, 583.824 TL (31 Aralık 2014: 503.358 TL gelir) tutarındaki kısmı ise ertelenmiş vergi giderinden oluşmaktadır. 11. Sürdürülen Faaliyetler ile Durdurulan Faaliyetler Dönem Net Kâr/Zararına İlişkin Açıklama: Banka’nın sürdürülen faaliyetlerinden elde ettiği net kâr 5.162.470 TL’dir (31 Aralık 2014: 4.050.509 TL). 12. Net Dönem Kâr/Zararına İlişkin Açıklama: a) Olağan bankacılık işlemlerinden kaynaklanan gelir ve gider kalemlerinin niteliği, boyutu ve tekrarlanma oranının açıklanması Banka’nın dönem içindeki performansının anlaşılması için gerekli ise, bu kalemlerin niteliği ve tutarı: Banka, ağırlıklı olarak yurtiçi mevduat yoluyla topladığı kaynaklarını krediler, menkul değerler ve bankalararası işlemlerde değerlendirmektedir. Bunların dışında gayrinakdi kredilerden alınan komisyonlar, diğer bankacılık işlemleri ile sigorta acentelikleri yoluyla da gelir elde etmektedir. b) Finansal tablo kalemlerine ilişkin olarak yapılan bir tahmindeki değişikliğin kâr/zarara etkisi, daha sonraki dönemleri de etkilemesi olasılığı: Bilanço tarihi itibarıyla finansal tablo kalemlerine ilişkin olarak yapılan tahminlerde açıklama yapılmasını gerektirecek herhangi bir değişiklik bulunmamaktadır (31 Aralık 2014: Bulunmamaktadır). 13. Gelir tablosunda yer alan diğer kalemlerin, gelir tablosu toplamının %10’unu aşması halinde bu kalemlerin en az %20’sini oluşturan alt hesaplar gösterilir. Hesap İşletim Ücretleri, Havale ve Diğer Komisyon Gelirleri Kredi Kartı Ücret ve Komisyon Gelirleri Sigorta Komisyon Gelirleri Ekspertiz Ücreti Gelirleri Toplam Cari Dönem 580.067 429.996 243.932 140.213 1.394.208 Önceki Dönem 505.738 383.273 203.463 97.843 1.190.317 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 197 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) V. ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR a) Özkaynak Kalemlerinin Enflasyona Göre Düzeltme Farklarına İlişkin Açıklamalar: BDDK’nın 28 Nisan 2005 tarih ve 5 numaralı genelgesinde, yüksek enflasyon döneminin varlığına ilişkin göstergelerin büyük ölçüde ortadan kalktığı kanaatine varıldığı belirtilmektedir. Bu sebeple, BDDK’nın 21 Nisan 2005 tarih ve 1623 sayılı kararı uyarınca, bankacılık sisteminde uygulanmakta olan enflasyon muhasebesi uygulamasına 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren son verilmiştir. b) Kâr Dağıtımına İlişkin Açıklamalar: Banka’nın 27 Mart 2015 tarihinde gerçekleştirdiği 2014 yılı Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda alınan karar gereğince, dönem net kârı olan 4.050.509 TL’den dağıtıma konu olmayan 503.358 TL tutarındaki ertelenmiş vergi geliri düşüldükten sonra kalan dağıtıma esas 2014 yılsonuna ait 3.547.151 TL’lik dönem kârından, 177.358 TL birinci tertip yasal yedek akçe ve 18.500 TL ikinci tertip yasal yedek akçe ayrılmasına, personele 185.000 TL tutarında temettü dağıtılmasına ve Hazine’ye %15 oranında stopaj (18.750 TL) kesintisi yapılarak net 106.250 TL nakit olarak temettü ödemesi yapılmasına karar verilmiştir. Bu çerçevede kârın 3.041.293 TL tutarındaki kısmı bünyede bırakılmış olup, 15 Nisan 2015 tarihinde Hazine’ye temettü ödemesi yapılmış, personele dağıtılması kararlaştırılan temettü çerçevesinde ise toplam 166.086 TL ödeme yapılmıştır. Genel Kurul Toplantısı’nda alınan karar gereğince, personele ödenen temettüden kalan 18.914 TL “kâr yedekleri” hesabına aktarılmıştır. Banka 2015 yılında elde ettiği kârı esas sözleşmesi doğrultusunda kâr dağıtımına konu etmeyi planlamaktadır. Ancak, finansal raporların hazırlandığı tarih itibarıyla, kâr dağıtımına ilişkin bir karar alınmamıştır. c) Satılmaya Hazır Finansal Varlıklara İlişkin Açıklamalar: Satılmaya hazır finansal varlıkların tahsili, varlığın satılması, elden çıkarılması veya zafiyete uğraması durumlarından birinin gerçekleşmesine kadar dönemin gelir tablosuna yansıtılmamakta; özkaynaklar altında “Menkul Değerler Değer Artış Fonu” hesabında muhasebeleştirilmektedir. Ayrıca TMS 39 kapsamında, Banka’nın elde tutma niyet ve imkanın değişmesi nedeniyle satılmaya hazır menkul değerler portföyünden vadeye kadar elde tutulacak menkul değerler portföyüne sınıflanan menkul kıymetlerin değerleme farkları da “Menkul Değerler Değer Artış Fonu” hesabında muhasebeleştirilmekte ve menkul kıymetin vadesiyle orantılı olarak itfaya tabi tutularak dönem kârı/zararına aktarılmaktadır. Yabancı para cinsinden takip edilen bağlı ortaklık ve birlikte kontrol edilen ortaklıklara ilişkin yatırımlar gerçeğe uygun değerleri ile izlenmektedir. Söz konusu ortaklıklar için değerleme firmasının hazırladığı değerleme raporu ile rayiç değerler tespit edilmiş, değerleme farkları iştirak değerlerine eklenerek karşılığında özkaynaklar altında “Menkul Değerler Değer Artış Fonu” hesabında muhasebeleştirilmiştir. d) Kâr Yedekleri: Bilanço tarihi itibarıyla kâr yedekleri 18.005.564 TL olup, yasal yedekler 2.920.983 TL, olağanüstü yedekler 13.659.246 TL, diğer kâr yedekleri 1.425.335 TL olarak gerçekleşmiştir. 198 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) VI. NAKİT AKIŞ TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR 1. Nakit akış tablosunda yer alan “diğer” kalemleri ve “döviz kurundaki değişimin nakit ve nakde eşdeğer varlıklar üzerindeki etkisi” kalemine ilişkin açıklama: Bankacılık faaliyet konusu aktif ve pasiflerdeki değişim öncesi faaliyet kârına ilişkin 5.395.793 TL gelir tutarının 20.944.150 TL’si ağırlıklı olarak kredilerden ve menkul kıymetlerden alınan faizlerden, 9.420.130 TL’si çoğunlukla mevduata ve para piyasası işlemlerine verilen faizlerden oluşmaktadır. Elde edilen diğer kazançlar içerisinde ağırlıklı olarak, net ücret ve komisyon gelirleri ile diğer faaliyet zararları yer almaktadır. Döviz kurundaki değişimin nakit ve nakde eşdeğer varlıklar üzerindeki etkisi yabancı para cinsinden nakit ve nakde eşdeğer varlıkların dönem başı ve dönem sonu kurlarıyla TL’ye çevrilmeleri sonucunda oluşan kur farkını içermekte olup, 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 549.935 TL olarak tespit edilmiştir (31 Aralık 2014: 101.353 TL). Kasa, efektif deposu, T.C. Merkez Bankası serbest hesapları, yoldaki paralar, satın alınan banka çekleri, para piyasası işlemleri ile orijinal vadesi 3 aya kadar olan vadeli bankalar mevduatı nakit ve nakde eşdeğer varlık olarak tanımlanmaktadır. Dönem başı ve sonundaki nakit ve nakde eşdeğer varlıklar: Dönem Başı Kasa ve Efektif Deposu T.C. Merkez Bankası ve Diğer Bankalar Para Piyasası İşlemlerinden Alacaklar Toplam Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlık Cari Dönem Önceki Dönem 1.783.890 1.756.313 3.082.482 4.913.264 4.866.372 6.669.577 Dönem Sonu Kasa ve Efektif Deposu T.C. Merkez Bankası ve Diğer Bankalar Para Piyasası İşlemlerinden Alacaklar Toplam Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlık Cari Dönem Önceki Dönem 2.427.513 1.783.890 5.636.584 3.082.482 8.064.097 4.866.372 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 199 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) VII. BANKA’NIN DAHİL OLDUĞU RİSK GRUBUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR 1) Banka’nın dahil olduğu risk grubuna ilişkin işlemlerin hacmi, dönem sonunda sonuçlanmamış kredi ve mevduat işlemleri ile döneme ilişkin gelir ve giderler: a) Cari Dönem: Banka’nın Dahil Olduğu Risk Grubu Krediler ve Diğer Alacaklar (1) Dönem Başı Bakiyesi Dönem Sonu Bakiyesi Alınan Faiz ve Komisyon Gelirleri İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş ortaklıkları) Nakdi (2) G.Nakdi 3.320.000 4.693.525 1.612.751 1.919.303 14.892 - Banka’nın Doğrudan ve Dolaylı Ortakları Nakdi G.Nakdi - - (1) Nakdi kredi rakamına iştirakler, bağlı ortaklıklar ve birlikte kontrol edilen ortaklıklara ait sermaye tutarları dahildir. (2) Dönem sonu nakdi kredi rakamına risk grubuna dahil yurtdışı bankalara yapılan 1.177.445 TL tutarındaki plasmanlar dahil edilmiştir. Risk Grubuna Dahil Olan Diğer Gerçek ve Tüzel Kişiler Nakdi G.Nakdi - - b) Önceki Dönem: Banka’nın Dahil Olduğu Risk Grubu Krediler ve Diğer Alacaklar (1) Dönem Başı Bakiyesi Dönem Sonu Bakiyesi Alınan Faiz ve Komisyon Gelirleri İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş ortaklıkları) Nakdi (2) G.Nakdi 2.819.175 907.299 3.320.000 1.612.751 27.273 Banka’nın Doğrudan ve Dolaylı Ortakları Nakdi G.Nakdi - - - - (1) Nakdi kredi rakamına iştirakler, bağlı ortaklıklar ve birlikte kontrol edilen ortaklıklara ait sermaye tutarları dahildir. (2) Dönem sonu nakdi kredi rakamına risk grubuna dahil yurtdışı bankalara yapılan 940.591 TL tutarındaki plasmanlar dahil edilmiştir. Risk Grubuna Dahil Olan Diğer Gerçek ve Tüzel Kişiler Nakdi G.Nakdi - - c) 1) Banka’nın dahil olduğu risk grubuna ait mevduata ilişkin bilgiler: Banka’nın Dahil Olduğu Risk Grubu Mevduat Dönem Başı Dönem Sonu Mevduat Faiz Gideri (1) İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş ortaklıkları) Cari Önceki Dönem Dönem 411.176 261.957 553.962 411.176 31.645 15.042 Banka’nın Doğrudan ve Dolaylı Ortakları Cari Önceki Dönem Dönem - Mevduat faiz giderinin önceki dönem bakiyesi 31 Aralık 2014 tarihindeki tutarı göstermektedir. 200 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Risk Grubuna Dahil Olan Diğer Gerçek ve Tüzel Kişiler Cari Önceki Dönem Dönem - Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2) Banka’nın, dahil olduğu risk grubu ile yaptığı vadeli işlemler ile opsiyon sözleşmeleri ile benzeri diğer sözleşmelere ilişkin bilgiler: Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan İşlemler Dönem Başı Dönem Sonu Toplam Kâr/Zarar Riskten Korunma Amaçlı İşlemler Dönem Başı Dönem Sonu Toplam Kâr/Zarar (1) İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Cari Önceki Dönem Dönem Banka’nın Doğrudan ve Dolaylı Ortakları Cari Önceki Dönem Dönem Risk Grubuna Dahil Olan Diğer Gerçek ve Tüzel Kişiler Cari Önceki Dönem Dönem 66.595 4.735 - - - - - - - - - - - Toplam Kâr/Zarar’ın önceki dönem bakiyesi 31 Aralık 2014 tarihindeki tutarı göstermektedir. 3) Banka üst yönetimine ödenen ücretlere ilişkin bilgiler: Banka üst yönetimine sağlanan faydalar toplamı 27.329 TL’dir (31 Aralık 2014: 23.985 TL). VIII. BİLANÇO SONRASI HUSUSLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR Bulunmamaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 201 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) IX. BANKA’NIN YURTİÇİ, YURTDIŞI, KIYI BANKACILIĞI BÖLGELERİNDEKİ ŞUBE VEYA İŞTİRAKLER İLE YURTDIŞI TEMSİLCİLİKLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR 1) Banka’nın yurtiçi ve yurtdışı şube ve temsilciliklerine ilişkin bilgiler: Yurtiçi şube (1) Yurtdışı temsilcilikler (2) Sayı 1.786 Yurtdışı şube (2) Kıyı Bnk. Blg. Şubeler 1 1 1 4 2 2 4 1 1 10 - Çalışan Sayısı 25.618 Bulunduğu Ülke - 1- İran 2 2 2 5 8 3 2 36 - 1- ABD 2- İngiltere 3- Bulgaristan 4- Gürcistan 5- Irak 6- Yunanistan 7- Suudi Arabistan 8- Kosova 9- KKTC (1) Yurtiçi şube çalışan sayısına, Genel Müdürlük ve Bölge Yöneticiliği personel sayısı dahil edilmiştir. (2) Yurtdışı birimlerde çalışan yerel personel hariçtir. - Aktif Toplamı 3.741.401 2.784.343 167.909 94.219 239.586 343.462 82.791 35.816 1.133.393 - Yasal Sermaye 339.897 153.224 44.882 18.358 40.510 104.033 43.404 31.525 113.571 - 2) Banka’nın yurt içinde ve yurt dışında şube veya temsilcilik açması, kapatması, organizasyonunu önemli ölçüde değiştirmesine ilişkin açıklamalar: 2015 yılında, yurt içinde 112 yeni şube açılmış ve 8 şube kapatılmış olup, yurt dışında ise Kosova’da Priştine Şubesi 8 Haziran 2015 tarihinde faaliyete başlamıştır. 202 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) ALTINCI BÖLÜM DİĞER AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR I. BANKA’NIN DERECELENDİRME KURULUŞLARINDAN ALDIĞI KREDİ NOTLARI VE BUNLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Uluslararası derecelendirme kuruluşlardan Moody’s Investor Services, Fitch Ratings ve JCR Eurasia tarafından yapılan çalışmalara ilişkin bilgiler aşağıda belirtilmektedir: Moody’s Investor Services: Eylül 2015 Uzun Dönem Yabancı Para Mevduat Görünüm Kısa Dönem Yabancı Para Mevduat Uzun Dönem Yerel Para Mevduat Görünüm Kısa Dönem Yerel Para Mevduat Temel Kredi Notu Düzeltilmiş Temel Kredi Notu Baa3 Negatif P-3 Baa3 Negatif P-3 ba1 ba1 Fitch Ratings: Ekim 2015 Yabancı Para Taahhütler Uzun Vadeli Kısa Vadeli Görünüm Türk Parası Taahhütler Uzun Vadeli Kısa Vadeli Görünüm Ulusal Görünüm Bireysel Derecelendirme Destek Notu BBBF3 Durağan BBB F3 Durağan AAA (tur) Durağan bbb2 JCR Eurasia: Kasım 2015 Yabancı Para Taahhütler Uzun Vadeli Kısa Vadeli Görünüm Türk Parası Taahhütler Uzun Vadeli Kısa Vadeli Görünüm Ulusal Görünüm Destek Notu Ortaklardan Bağımsızlık Notu BBBA-3 Durağan BBBA-3 Durağan AAA (trk) Durağan 1 A Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 203 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Olmayan Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) II. BANKA’NIN FAALİYETLERİNE İLİŞKİN DİĞER AÇIKLAMALAR Bulunmamaktadır. YEDİNCİ BÖLÜM BAĞIMSIZ DENETİM RAPORUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR I. BAĞIMSIZ DENETİM RAPORUNA İLİŞKİN OLARAK AÇIKLANMASI GEREKEN HUSUSLAR 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla ve aynı tarihte sona eren döneme ait düzenlenen konsolide olmayan finansal tablolar Başaran Nas Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. (a member of PricewaterhouseCoopers) tarafından bağımsız denetime tabi tutulmuş olup, 10 Şubat 2016 tarihli bağımsız denetim raporu konsolide olmayan finansal tabloların önünde sunulmuştur. II. BAĞIMSIZ DENETÇİ TARAFINDAN HAZIRLANAN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR Bulunmamaktadır. 204 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Bankanın Mali Durumu, Kârlılık ve Borç Ödeme Gücüne İlişkin Değerlendirme Finansal yapının güçlendirilmesi kapsamında hedeflerini istikrarlı büyüme, sürdürülebilir kârlılık ve verimlilik olarak belirleyen Ziraat Bankası, 2015 yılında izlediği aktif-pasif yönetimi stratejileri ile özkaynaklarla uyumlu bilanço yapısını güçlendirmiş, sermaye yeterliliği, kârlılık ve verimlilik kapsamında olumlu seyir devam etmiştir. Banka’nın toplam aktifleri 2015 yılsonunda 302,8 milyar TL, özkaynakları ise 31,5 milyar TL’ye yükselmiştir. Banka özkaynaklarının sürdürülebilir kârlılıkla desteklenmesine önem verilmiştir. 2015 yılında Banka’nın özkaynaklarının bilanço içerisindeki payı %10,4 seviyesinde gerçekleşmiştir. Özkaynak yönetiminde önemli bir husus olan kârlılığın sürdürülebilir olmasını amaçlayan Banka, net kârını 2015 yılında %27,5’lik bir artışla 5,2 milyar TL’ye yükseltmiştir. Özkaynak ve aktif kârlılıkları 2015 yılsonunda sırasıyla %17,3 ve %1,8 olarak gerçekleşmiştir. Banka’nın sermaye yeterlilik oranı %15,08 seviyesinde gerçekleşmiştir. Banka Müşterisi Hizmet Modeli kapsamında tarım sektörü öncelikli olmak üzere tüm reel sektöre finansal çözümler sunularak kredilerin payı artırılmaktadır. Müşteri ağırlıklı bilançoya sahip olmak stratejisi çerçevesinde 2015 yılsonunda nakdi krediler %32 artarak 186,8 milyar TL olmuş, aktif payı ise %62 olarak gerçekleşmiştir. Menkul değerler portföyünün 2014 yılında %26 olan aktif payı %21’e gerilemiştir. Kredi ağırlıklı büyüme stratejisi önümüzdeki yıllarda da sürdürülecektir. Banka’nın 2015 yılında takipteki kredi ve alacaklar oranı sektör ortalamasının altında %1,7 seviyesinde gerçekleşmiştir. Banka’nın takipteki alacakları ile ilgili aktif varlıklarında herhangi bir satış yapmaksızın takip rasyosunu sektör ortalamasının altında tutması, yüksek kaliteli aktif yapısına sahip olduğunun göstergesidir. Banka’nın ülkenin tasarruf dengesine katkıda bulunmayı amaçlayan anlayışı, tabana yaygın ve düşük maliyetli kaynak sağlama hedefi doğrultusunda, toplam mevduat 186,5 milyar TL seviyesine yükselmiş, mevduattaki sektör liderliği 2015 yılında da devam etmiştir. Mevduatın pasifteki payı %61,6, mevduat dışı kaynakların payı ise %22,4 olmuştur. 2015 yılında kaynak çeşitliliği ve derinliğini sağlamaya odaklı yönetim anlayışı çerçevesinde uluslararası kuruluş ve bankalardan alınan krediler, post finansman kredileri, banka tahvil-bono ihraçlarıyla kaynak yapısındaki çeşitlendirmeye devam edilmiştir. Banka’nın 2015 yılında da devam eden kredilerdeki artış sonucunda en önemli gelir kalemini 22,1 milyar TL ile faiz gelirleri oluşturmaktadır. Yıl içinde gerçekleştirilen kredi faaliyetleri sonucunda kredilerden alınan faizlerin toplam faiz gelirleri içindeki payı %70’ten %76’ya çıkmıştır. Net faiz marjında iyileştirmelerin yapılmasına yönelik çalışmalar devam etmiş, net faiz gelirinde 2015 yılında %22 artış gerçekleşmiştir. Banka’nın faiz dışı gelirlerin artırılmasına yönelik çalışmaların sonucunda, net ücret ve komisyon gelirlerinde ise 2015 yılında %21’lik bir artış gerçekleşmiştir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 205 Rasyolar % SERMAYE Sermaye Yeterliliği Standart Rasyosu Özkaynak/Toplam Aktifler Özkaynak/(Toplam Aktifler+Gayrinakdi Krediler) Özkaynak/(Mevduat+Mevduat Dışı Kaynaklar) AKTİF KALİTESİ Toplam Krediler/Toplam Aktifler Takipteki Krediler (Brüt)/Nakdi Krediler Takipteki Krediler (Brüt)/(Gayrinakdi Krediler+Nakdi Krediler) Kredi/Mevduat YP Aktifler/YP Pasifler LİKİDİTE Likit Aktifler/Toplam Aktifler Likit Aktifler/(Mevduat+Mevduat Dışı Kaynaklar) KÂRLILIK Net Kâr (Zarar)/Ortalama Toplam Aktifler Net Kâr (Zarar)/Ortalama Özkaynaklar GELİR-GİDER YAPISI Faiz Gelirleri/Faiz Giderleri Faiz Dışı Gelirler/Faiz Dışı Giderler Toplam Gelirler/Toplam Giderler Faiz Gelirleri/Toplam Gelirler Faiz Dışı Gelirler/Toplam Gelirler Faiz Giderleri/Toplam Giderler Faiz Dışı Giderler/Toplam Giderler 206 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 2014 2015 18,2 11,5 9,9 14,0 57,3 1,9 1,5 92,6 95,2 13,1 15,9 1,8 16,4 190,0 41,1 133,7 88,4 11,6 62,2 37,8 15,1 10,4 8,7 12,4 61,7 1,7 1,3 100,2 97,6 13,5 16,1 1,8 17,3 191,1 43,4 135,5 87,9 12,1 62,4 37,6 Risk Türleri İtibarıyla Uygulanan Risk Yönetimi Politikalarına İlişkin Bilgiler ile Risk Yönetimi Açıklamaları Bankamızda risk yönetimi faaliyetleri, Bankamız genelinde risk kültürünün yerleştirilmesi, sistem ve insan kaynağının sürekli olarak iyileştirilmesi suretiyle risk yönetimi fonksiyonunun en iyi uygulamalara yaklaştırılması temel yaklaşımı altında sürdürülmektedir. Risk yönetimi faaliyetleri; kredi riski, piyasa riski, operasyonel risk ve bilanço riskleri temel başlıklarını kapsamaktadır. Söz konusu risklerin yönetimine ilişkin politika ve uygulama usulleri her bir risk türü bazında Yönetim Kurulu tarafından onaylanan yönetmelikler uyarınca gerçekleştirilmekte, yürütülen faaliyetlerin, risk türlerinin ilişkili olduğu faaliyet koluna dâhil olan tüm birimlerin katkıları ile eşgüdüm halinde yürütülmesine özen gösterilmektedir. Bankaların İç Sistemleri ve İçsel Sermaye Yeterliliği Değerlendirme Süreci Hakkında Yönetmelik kapsamında Bankamızda İçsel Sermaye Yeterliliği Değerlendirme Süreci oluşturulmuştur. Sürecin amacı, maruz kalınan/kalınabilecek riskleri karşılamak için gerekli olan sermayenin tespit edilmesini ve sermaye gereksiniminin/düzeyinin stratejik amaçlar paralelinde değerlendirilmesini sağlayacak bir sistemin kurulması ve idame ettirilmesidir. BDDK’nın uygulama esasları doğrultusunda yapılan analizler, riskler bazında stres testleri/senaryo analizleri ile de desteklenmektedir. Bu kapsamda yıl sonları itibarıyla Stres Testi ve İSEDES Raporları ilgili diğer Birimlerimizin de katkılarıyla hazırlanmakta ve Yönetim Kurulu’muzun onayının ardından BDDK’ya iletilmektedir. Bankamızda risk yönetimi faaliyetleri içerisinde Basel III düzenlemeleri ile uyumlu olacak şekilde kaldıraç rasyosu hesaplamaları da yapılmakta ve sonuçlar BDDK ve TCMB’ye raporlanmaktadır. Basel III likidite uygulamaları kapsamında ise BDDK tarafından yayınlanan “Bankaların Likidite Karşılama Oranı Hesaplamasına İlişkin Yönetmelik” kapsamında Likidite Karşılama Oranı Raporu hazırlanarak BDDK’ya iletilmeye başlanmıştır. Kredi Riski Kredi riski; borçlunun yapılan sözleşme gereklerine uymayarak yükümlülüğünü kısmen veya tamamen zamanında yerine getirememesinden dolayı maruz kalınabilecek kayıp olasılığını ifade etmektedir. Kredi riski yönetimi; Banka’nın maruz kaldığı kredi risklerinin ortaya konması, söz konusu risklerin tanımlanması, ölçümü, izlenmesi, kontrolü ve raporlanmasına ilişkin faaliyetleri içermektedir. Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik çerçevesinde kredi riskinin ölçümü, Standart Yaklaşım yöntemi kullanılarak yapılmakta ve sonuçlar yasal raporlara konu edilmektedir. Bu kapsamda kredi riskine esas tutar, solo ve konsolide bazda aylık olarak BDDK’ya raporlanmaktadır. Kredi riski yönetimi faaliyetleri kapsamında; ilgili Birimlerce geliştirilen kredi derecelendirme modellerine ilişkin olarak; istatistiksel yöntemlerle doğruluğun ve performansın ölçümüne yönelik validasyon çalışmaları yürütülmektedir. Ocak 2014 tarihi itibarıyla yürürlüğe giren İçsel Derecelendirme Bildirim Genelgesine uygun olarak İçsel Derecelendirme Bildirimleri TBB Risk Merkezine aylık olarak raporlanmaktadır. Kredi riskine esas tutar hesaplamalarının ileri ölçüm yöntemleri ile de yapılabilmesini teminen çeşitli projeler planlanmaktadır. Yönetim Kurulu onaylı müşteri segmentleri bazında kredi riski limit ve sinyal değerleri ve portföy bazında bankacılık hesaplarından kaynaklanan karşı taraf kredi riski ve alım satım hesaplarından kaynaklanan karşı taraf kredi riski limit ve sinyal değerleri tespit edilmiş olup, aylık periyotta takip edilmektedir. Bankanın segment ve portföy bazında taşıyabileceği risk ağırlıklı varlıkları, söz konusu limitlerle sınırlandırılmıştır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 207 Risk Türleri İtibarıyla Uygulanan Risk Yönetimi Politikalarına İlişkin Bilgiler ile Risk Yönetimi Açıklamaları Piyasa Riski Piyasa riski; bankanın alım-satım faaliyetlerine konu ve gerçeğe uygun değerle değerlenen hesap ve pozisyonlarında takip edilen asıl ve türev finansal araçlar ile bilanço içi ve dışı kıymetli maden, emtia ve döviz pozisyonlarından kaynaklanabilecek genel piyasa riski, spesifik risk, kur riski, emtia riski, takas riski, alım satım hesaplarındaki karşı taraf kredi riski ve opsiyonlardan kaynaklanan piyasa riski nedeniyle maruz kalabileceği zarar ihtimalini ifade etmektedir. Bankamızın karşılaşabileceği piyasa risklerinin ortaya konulabilmesi amacıyla, risk ölçümü ve izleme faaliyetleri gerçekleştirilmekte ve sonuçları Banka’nın stratejik karar alma sürecinde dikkate alınmaktadır. Piyasa riski kontrolünde, Bankamızın alım satım stratejisi paralelinde belirlenen piyasa riskine esas portföyün bugünkü değerini etkileyen piyasa gelişmeleri günlük olarak takip edilmekte, piyasalardaki aşağı ve yukarı yönlü olağan ve olağan dışı hareketlerin portföy üzerindeki etkileri analiz edilmektedir. Bankamızın günlük faaliyetleri yürütülürken, finansal gücünün piyasalardaki dalgalanma artışından önemli ölçüde etkilenmesini önlemek amacıyla, erken uyarı süreci kapsamında sinyal değerleri takip edilmekte ve risk seviyeleri, limitlerle sınırlandırılmaktadır. Piyasa riskine esas tutar, yasal sermaye yeterlilik rasyosuna dâhil edilmek üzere Standart Metot yöntemiyle hesaplanmakta ve raporlanmaktadır. Ayrıca, piyasa riskinin ölçümü bağımsız bir danışmanlık firması tarafından uluslararası en iyi uygulamalar çerçevesinde değerlendirilmiş ve uygunluğu onaylanmış olan “Riske Maruz Değer” bazlı içsel model ile de günlük olarak yapılmaktadır. Ayrıca kullanılan modellerin etkinliğini ölçmek amacıyla geriye yönelik test analizleri gerçekleştirilmektedir. Operasyonel Risk Operasyonel risk, yetersiz veya başarısız iç süreçler, insanlar ve sistemlerden ya da harici olaylardan kaynaklanan ve yasal riski de kapsayan zarar etme olasılığını ifade etmektedir. Banka çalışanları, operasyonel riske ilişkin olarak Banka mevzuatında yer alan esas ve usulleri dikkate alarak, karşılaşılabilecek operasyonel risklere duyarlı bir şekilde, zarar olasılığını azaltacak çalışma ortamının tesis edilmesi politikalarını göz önünde bulunduran bir sorumluluk anlayışı içinde görevlerini yerine getirmektedir. Bankamız genelinde gerçekleşen operasyonel riskler, Operasyonel Risk Kayıp Veri Tabanı vasıtasıyla izlenmektedir. Operasyonel risk için yasal sermaye gereksinimi Temel Gösterge Yaklaşımı yöntemi ile hesaplanmakta ve bunun sonucunda gerekli sermaye miktarı bulunmaktadır. Bankamızda, bütünleşik risk ana çatısının tesis edilmesi amacıyla çalışmalar yürütülmekte, Bilgi Teknolojileri kapsamında gerçekleşen riskler ve alınan aksiyonlar, BT veri tabanı vasıtasıyla takip edilmektedir. İş Sürekliliği Planı kapsamında, faaliyetlerde meydana gelebilecek kesintilerin yaratabileceği muhtemel riskler ile bunların potansiyel etkilerinin değerlendirildiği “İş Etki Analizi” çalışmaları yapılmaktadır. Destek hizmeti kuruluşlarından sağlanan hizmetlerin sürekliliğini teminen, hizmet alımlarından kaynaklanabilecek riskler, BDDK tarafından yayımlanan “Bankaların Destek Hizmeti Almalarına İlişkin Yönetmelik” kapsamında değerlendirilmektedir. 208 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Bilanço Riskleri Bilanço riskleri kapsamında Banka’nın varlık, yükümlülük ve bilanço dışı hesaplarından kaynaklanan risklerinin etkin bir şekilde yönetilmesi hedeflenmektedir. Bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riski ve likidite riski bu çerçevede ele alınmaktadır. Likidite Riski, fonlamaya ilişkin likidite riski ile piyasaya ilişkin likidite riskinden oluşmaktadır. Fonlamaya ilişkin likidite riski, Bankanın öngörülebilen ya da öngörülemeyen tüm nakit akışı gereksinimini, günlük operasyonları ya da finansal yapıyı etkilemeksizin gereğince karşılayamaması sonucu bankanın zarar etme olasılığını ifade eder. Piyasaya ilişkin likidite riski, piyasalarda derinliğin olmaması veya aşırı dalgalanma nedeniyle bankanın herhangi bir pozisyonunu, piyasa fiyatlarından kapatamaması veya dengeleyememesi sonucu maruz kalabileceği zarar olasılığını ifade eder. Faiz oranı riski ise faiz oranlarında meydana gelen değişimlerin, faiz hassasiyeti olan varlıklarda, yükümlülüklerde ve ayrıca bilanço dışı işlemlerde ortaya çıkarabileceği değer kayıpları olarak tanımlanmaktadır. Bilanço riskleri yönetimi kapsamında, Bankamızın karşılaşabileceği likidite ve bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı risklerinin ortaya konulabilmesi amacıyla, risk ölçümü ve izleme faaliyetleri gerçekleştirilmekte ve sonuçları Bankamızın stratejik karar alma sürecinde dikkate alınmaktadır. Ayrıca, Likidite ve Bankacılık Hesaplarından Kaynaklanan Faiz Oranı risklerine ilişkin yasal rasyoların takibi yapılmaktadır. Bunlara ilaveten likidite riski kontrolünde; kaynak ve kullanımlar arasındaki vade uyumsuzlukları, varlık ve yükümlülüklerin kontrata dayalı vadeleri yanında davranışsal vadeleri, Banka’nın normal günlük faaliyetlerini sürdürmesine elverecek nakit ve nakit benzeri birincil derece likit rezerv düzeyi, beklenmedik likidite ihtiyaçlarının giderilmesinde kullanılabilecek Merkez Bankası likidite kolaylıkları, düşük fiyat riskiyle nakde dönüştürme potansiyeline sahip ikincil derece rezervlerin ve organize piyasalardan borçlanma imkanlarının takibi yapılmakta, senaryo ve duyarlılık analizi çalışmaları yürütülmektedir. Bankacılık Hesaplarından Kaynaklanan Faiz Oranı riski kontrolünde; sabit ve değişken faizli kaynak ve kullanımlar arasındaki oran ve vade uyumsuzlukları, varlık ve yükümlülüklerin kontrata dayalı vadeleri yanında davranışsal vadeleri, muhtemel aşağı ve yukarı yönlü, olağan ve olağan dışı faiz oranı değişikliklerinin, faiz marjı ile varlık ve yükümlülüklerin cari değeri üzerindeki etkileri analiz ve takip edilmekte, tesis edilen Türk Lirası ve yabancı para faiz marjları yakından izlenmektedir. Günlük faaliyetlerimiz yürütülürken finansal gücümüzün; piyasalardaki dalgalanma artışından ve nakit giriş ve çıkışlarında yaşanabilecek uyumsuzluklardan önemli ölçüde etkilenmesini önlemek amacıyla erken uyarı süreci kapsamında sinyal değerleri takip edilmekte ve risk seviyeleri limitlerle sınırlandırılmaktadır. Risk limitleri; likidite durumu, hedeflenen getiri düzeyi ve risk iştahı gözetilerek Yönetim Kurulu tarafından belirlenmektedir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 209 31 Aralık 2011-31 Aralık 2015 Özet Bilanço ve Gelir Tablosu (Milyon TL) AKTiFLER Likit Aktifler Menkul Değerler Cüzdanı Krediler İştirakler, Bağlı ve Bir. Kon. Ed. Ort. Maddi Duran Varlıklar Diğer Aktifler Toplam 2011 15.593 70.766 71.430 810 930 1.152 160.681 2012 22.647 65.469 71.426 1.034 931 1.360 162.868 2013 29.067 62.798 111.048 1.298 1.050 2.269 207.530 2014 32.340 64.563 141.915 1.631 4.684 2.468 247.600 2015 40.983 64.871 186.813 2.655 4.842 2.684 302.848 PASİFLER Mevduat Para Piyasaları Alınan Krediler İhraç Edilen Menkul Kıymetler Fonlar Karşılıklar Diğer Pasifler Özkaynaklar Toplam 113.067 25.788 553 0 3.871 1.892 2.332 13.177 160.681 118.966 11.162 3.072 1.944 4.292 3.002 3.261 17.167 162.868 141.735 24.571 8.559 2.637 4.036 3.958 3.666 18.367 207.530 153.255 31.781 14.608 4.219 5.426 4.758 5.013 28.540 247.600 186.469 43.086 19.543 5.288 5.931 5.161 5.825 31.546 302.848 13.706 8.465 5.242 626 32 -61 372 6.210 808 2.622 2.780 679 2.101 14.811 7.910 6.901 752 98 -52 429 8.128 1.795 2.828 3.505 854 2.650 14.370 6.631 7.739 959 321 -198 1.048 9.868 1.828 3.661 4.379 1.048 3.330 18.165 9.558 8.607 1.077 192 -70 911 10.717 1.443 4.095 5.179 1.128 4.051 22.050 11.542 10.509 1.300 213 -166 1.340 13.196 1.421 5.208 6.568 1.405 5.162 GELİR TABLOSU Faiz Gelirleri Faiz Giderleri Net Faiz Gelirleri Net Ücret Komisyon Gelirleri Temettü Gelirleri Ticari Kâr/Zarar (Net) Diğer Faaliyet Gelirleri Faaliyet Gelirleri Toplamı Kredi ve Diğer Alacaklar Karşılığı Diğer Faaliyet Giderleri Vergi Öncesi Kâr Vergi Karşılığı Net Dönem Kâr/Zararı 210 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Derecelendirme Kuruluşlarının Notları Ziraat Bankası’nın performansı ve kredibilitesi, Fitch Ratings, Moody’s ve JCR Eurasia Ratings şirketleri tarafından değerlendirilmektedir. Banka, adı geçen derecelendirme şirketleriyle düzenlediği yıllık toplantılarda, pazar payı, ana iş kollarında kaydedilen gelişmeler, fonlama kabiliyeti, aktif kalitesi, likidite ve sermaye yapısı hakkında detaylı ve şeffaf bilgi paylaşımı gerçekleştirmektedir. 31.12.2015 tarihi itibarıyla Banka’nın sahip olduğu derecelendirme notları aşağıdadır: Rating Kuruluşu Fitch Ratings1 Kategori Rating Yabancı Para Uzun Dönem BBB- Görünüm Durağan Yabancı Para Kısa Dönem F3 Yerel Para Uzun Dönem BBB Görünüm Durağan Yerel Para Kısa Dönem F3 Ulusal Uzun Dönem AAA (tur) Görünüm Durağan Destek 2 Destek Derecelendirme Tabanı BBB- Finansal Kapasite Notu bbb- Uzun Dönem Yabancı Para Mevduat Baa3 Görünüm Negatif Kısa Dönem Yabancı Para Mevduat P-3 Uzun Dönem Yerel Para Mevduat Baa3 Görünüm Negatif Kısa Dönem Yerel Para Mevduat P-3 Temel Kredi Notu ba1 Düzeltilmiş Temel Kredi Notu ba1 Uzun Dönem Uluslararası Para Mevduat BBB - Görünüm Durağan Uzun Vadeli Uluslararası Yerel Para Notu BBB - Görünüm Durağan Uzun Vadeli Ulusal Notu AAA (Trk) Görünüm Durağan Kısa Vadeli Uluslararası Yabancı Para A-3 Görünüm Durağan Kısa Vadeli Uluslararası Yerel Para Notu A-3 Görünüm Durağan Kısa Vadeli Ulusal Notu A-1+ (Trk) Desteklenme Notu 1 Ortaklardan Bağımsızlık Notu A Tarih Ekim 2015 Moody’s2 Eylül 2015 JCR Eurasia3 Kasım 2015 Fitch Ratings 15 Ekim 2015 tarihinde Ziraat Bankası’nın Rating notlarında değişiklik yapmayarak teyit etmiştir. 2 Moody’s, 30 Eylül 2015 tarihinde yayınladığı kredi değerlendirme raporunca Ziraat Bankası’nın Rating notlarında değişiklik yapmayarak teyit etmiştir. 3 JCR Eurasia Rating, 20 Kasım 2015 tarihinde, Ziraat Bankası’nın Rating notlarında değişiklik yapmayarak teyit etmiştir. 1 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 211 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Hazırlanan Kamuya Açıklanacak Konsolide Finansal Tablolar, Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar ile Bağımsız Denetim Raporu 212 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. Bağımsız Denetçi Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu’na Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Rapor Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş.’nin (“Banka”) ve konsolidasyona tabi ortaklıklarının (hep birlikte “Grup” olarak anılacaktır) 31 Aralık 2015 tarihli konsolide bilançosu ile aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait; konsolide gelir tablosu, konsolide özkaynaklarda muhasebeleştirilen gelir gider kalemlerine ilişkin tablo, konsolide özkaynak değişim tablosu, konsolide nakit akış tablosu ile önemli muhasebe politikalarını özetleyen dipnotlar ve diğer açıklayıcı notlardan oluşan ilişikteki konsolide finansal tablolarını denetlemiş bulunuyoruz. Yönetimin Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Sorumluluğu Banka yönetimi, konsolide finansal tabloların 1 Kasım 2006 tarihli ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından bankaların hesap ve kayıt düzenine ilişkin yayımlanan diğer düzenlemeler ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (“BDDK”) genelge ve açıklamaları ve bunlar ile düzenlenmeyen konularda Türkiye Muhasebe Standartları hükümlerini içeren; “BDDK Muhasebe ve Finansal Raporlama Mevzuatı”na uygun olarak hazırlanmasından, gerçeğe uygun bir biçimde sunumundan ve hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içermeyen konsolide finansal tabloların hazırlanmasını sağlamak için gerekli gördüğü iç kontrolden sorumludur. Bağımsız Denetçinin Sorumluluğu Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu konsolide finansal tablolar hakkında görüş vermektir. Yaptığımız bağımsız denetim, BDDK tarafından 2 Nisan 2015 tarihli 29314 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankaların Bağımsız Denetimi Hakkında Yönetmelik” ve Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartları’nın bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartları’na uygun olarak yürütülmüştür. Bu standartlar, etik hükümlere uygunluk sağlanmasını ve bağımsız denetimin, finansal tabloların önemli yanlışlık içerip içermediğine dair makul güvence elde etmek üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. Bağımsız denetim, finansal tablolardaki tutar ve açıklamalar hakkında denetim kanıtı elde etmek amacıyla denetim prosedürlerinin uygulanmasını içerir. Bu prosedürlerin seçimi, finansal tablolardaki hata veya hile kaynaklı “önemli yanlışlık” risklerinin değerlendirilmesi de dâhil, bağımsız denetçinin mesleki muhakemesine dayanır. Bağımsız denetçi, risk değerlendirmelerini yaparken, şartlara uygun denetim prosedürlerini tasarlamak amacıyla bankanın finansal tablolarının hazırlanması ve gerçeğe uygun sunumuyla ilgili iç kontrolü değerlendirir, ancak bu değerlendirme, bankanın iç kontrolünün etkinliğine ilişkin bir görüş verme amacı taşımaz. Bağımsız denetim, bir bütün olarak finansal tabloların sunumunun değerlendirilmesinin yanı sıra, banka yönetimi tarafından kullanılan muhasebe politikalarının uygunluğunun ve yapılan muhasebe tahminlerinin makul olup olmadığının değerlendirilmesini de içerir. Bağımsız denetim sırasında elde ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulması için yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 213 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. Bağımsız Denetçi Raporu Şartlı Görüşün Dayanağı Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Bölüm II. Not 7.ç1’de belirtildiği üzere, 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla hazırlanan ilişikteki konsolide finansal tablolar, Banka yönetimi tarafından ekonomide ve piyasalarda meydana gelebilecek muhtemel gelişmeler dikkate alınarak ihtiyatlılık prensibi dahilinde ayrılmış olan 79.600 bin TL tutarındaki kısmı cari yılda iptal edilen toplam 1.240.400 bin TL tutarında serbest karşılığı içermektedir. Şartlı Görüş Görüşümüze göre, yukarıda şartlı görüşün dayanağı paragrafında açıklanan hususun konsolide finansal tablolar üzerindeki etkileri haricinde, ilişikteki konsolide finansal tablolar, Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş.’nin ve konsolidasyona tabi ortaklıklarının 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla finansal durumunu ve aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait finansal performansını ve nakit akışlarını; BDDK Muhasebe ve Finansal Raporlama Mevzuatı’na uygun olarak tüm önemli yönleriyle gerçeğe uygun bir biçimde sunmaktadır. Mevzuattan Kaynaklanan Diğer Yükümlülüklere İlişkin Rapor: 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (“TTK”) 402’nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca; Banka’nın 1 Ocak - 31 Aralık 2015 hesap döneminde defter tutma düzeninin, TTK ile Banka esas sözleşmesinin finansal raporlamaya ilişkin hükümlerine uygun olmadığına dair önemli bir hususa rastlanmamıştır. TTK’nın 402’nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca Yönetim Kurulu tarafımıza denetim kapsamında istenen açıklamaları yapmış ve istenen belgeleri vermiştir. Başaran Nas Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. a member of PricewaterhouseCoopers Haluk Yalçın, SMMM Sorumlu Denetçi İstanbul, 10 Şubat 2016 214 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş.’nin 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Hazırlanan Yılsonu Konsolide Finansal Raporu Yönetim Merkezinin Adresi: Anafartalar Mahallesi Atatürk Bulvarı No: 8 06050-Altındağ/ANKARA Telefon: (312) 584 20 00 Faks: (312) 584 49 63 Elektronik Site Adresi: www.ziraatbank.com.tr Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından düzenlenen Bankalarca Kamuya Açıklanacak Finansal Tablolar ile Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Hakkında Tebliğe göre hazırlanan yılsonu konsolide finansal raporu aşağıda yer alan bölümlerden oluşmaktadır. • ANA ORTAKLIK BANKA HAKKINDA GENEL BİLGİLER • GRUP’UN KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARI • İLGİLİ DÖNEMDE UYGULANAN MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR • GRUP’UN MALİ BÜNYESİNE İLİŞKİN BİLGİLER • KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR • DİĞER AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR • BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU Bu raporda yer alan konsolide yılsonu finansal tablolar ile bunlara ilişkin açıklama ve dipnotlar Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, Türkiye Muhasebe Standartları, Türkiye Finansal Raporlama Standartları, bunlara ilişkin ek ve yorumlar ile Bankamız kayıtlarına uygun olarak, aksi belirtilmediği müddetçe Bin Türk Lirası cinsinden hazırlanmış olup, bağımsız denetime tabi tutulmuş ve ilişikte sunulmuştur. Muharrem KARSLI Hüseyin AYDIN Feyzi ÇUTUR Yönetim Kurulu Başkanı, Denetim Komitesi Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdür Yönetim Kurulu Üyesi, Denetim Komitesi Üyesi Peyami Ömer ÖZDİLEK Atakan BEKTAŞ Finansal Koordinasyon Genel Müdür Yardımcısı Finansal Raporlama ve Bütçe Yönetimi Bölüm Başkanı Bu finansal rapor ile ilgili olarak soruların iletilebileceği yetkili personele ilişkin bilgiler: Ad-Soyad/Unvan: Tel No: Faks No: Serkan ÖZKAN/Finansal Tablolar Yöneticisi 0312 584 59 32 0312 584 59 38 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 215 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. İçindekiler Sayfa No BİRİNCİ BÖLÜM Grup Hakkında Genel Bilgiler I. Ana Ortaklık Banka’nın Kuruluş Tarihi, Başlangıç Statüsü, Anılan Statüde Meydana Gelen Değişiklikleri İhtiva Eden Tarihçesi 218 II. Ana Ortaklık Banka’nın Sermaye Yapısı, Yönetim ve Denetimini Doğrudan veya Dolaylı Olarak Tek Başına veya Birlikte Elinde Bulunduran Ortakları, Varsa Bu Hususlarda Yıl İçindeki Değişiklikler ile Dahil Olduğu Gruba İlişkin Açıklama 218 III. Ana Ortaklık Banka’nın, Yönetim Kurulu Başkan ve Üyeleri, Denetim Komitesi Üyeleri ile Genel Müdür ve Yardımcılarının Varsa Banka’da Sahip Oldukları Paylara ve Sorumluluk Alanlarına İlişkin Açıklama 219 IV. Ana Ortaklık Banka’da Nitelikli Pay Sahibi Olan Kişi ve Kuruluşlara İlişkin Açıklamalar 219 V. Ana Ortaklık Banka’nın Hizmet Türü ve Faaliyet Alanlarına İlişkin Özet Bilgi 220 VI. Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ ile Türkiye Muhasebe Standartları Gereği Yapılan Konsolidasyon İşlemleri Arasındaki Farklılıklar ile Tam Konsolidasyona veya Oransal Konsolidasyona Tabi Tutulan, Özkaynaklardan İndirilen ya da Bu Üç Yönteme Dahil Olmayan Kuruluşlar Hakkında Kısa Açıklama 221 VII. Ana Ortaklık Banka ile Bağlı Ortaklıkları Arasında Özkaynakların Derhal Transfer Edilmesinin veya Borçların Geri Ödenmesinin Önünde Mevcut veya Muhtemel, Fiili veya Hukuki Engeller 221 İKİNCİ BÖLÜM Konsolide Finansal Tablolar I. Konsolide Bilanço (Konsolide Finansal Durum Tablosu) II. Konsolide Nazım Hesaplar Tablosu III. Konsolide Gelir Tablosu IV. Konsolide Özkaynaklarda Muhasebeleştirilen Gelir Gider Kalemlerine İlişkin Tablo V. Konsolide Özkaynak Değişim Tablosu VI. Konsolide Nakit Akış Tablosu VII. Konsolide Kâr Dağıtım Tablosu ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Muhasebe Politikalarına İlişkin Açıklamalar I. Sunum Esaslarına İlişkin Açıklamalar II. Finansal Araçların Kullanım Stratejisi ve Yabancı Para Cinsinden İşlemlere İlişkin Açıklamalar III. Konsolide Edilen Ortaklıklara İlişkin Bilgiler IV. Vadeli İşlem ve Opsiyon Sözleşmeleri ile Türev Ürünlere İlişkin Açıklamalar V. Faiz Gelir ve Giderine İlişkin Açıklamalar VI. Ücret ve Komisyon Gelir ve Giderlerine İlişkin Açıklamalar VII. Finansal Varlıklara İlişkin Açıklamalar VIII. Finansal Varlıklarda Değer Düşüklüğüne İlişkin Açıklamalar IX. Finansal Araçların Netleştirilmesine İlişkin Açıklamalar X. Satış ve Geri Alış Anlaşmaları ve Menkul Değerlerin Ödünç Verilmesi İşlemlerine İlişkin Açıklamalar XI. Satış Amaçlı Elde Tutulan ve Durdurulan Faaliyetlere İlişkin Duran Varlıklar ile Bu Varlıklara İlişkin Borçlar Hakkında Açıklamalar XII. Şerefiye ve Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklara İlişkin Açıklamalar XIII. Maddi Duran Varlıklara İlişkin Açıklamalar XIV. Kiralama İşlemlerine İlişkin Açıklamalar XV. Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülüklere İlişkin Açıklamalar XVI. Çalışanların Haklarına İlişkin Yükümlülüklere İlişkin Açıklamalar XVII. Vergi Uygulamalarına İlişkin Açıklamalar XVIII. Sigorta Teknik Karşılıklarına İlişkin Açıklamalar 216 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 222 224 226 227 228 232 233 234 234 235 238 238 238 238 241 241 241 242 242 242 243 244 244 246 247 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. XIX. Borçlanmalara İlişkin İlave Açıklamalar XX. İhraç Edilen Hisse Senetlerine İlişkin Açıklamalar XXI. Aval ve Kabullere İlişkin Açıklamalar XXII. Devlet Teşviklerine İlişkin Açıklamalar XXIII. Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlıklar XXIV. Raporlamanın Bölümlemeye Göre Yapılmasına İlişkin Açıklamalar XXV. Diğer Hususlara İlişkin Açıklamalar Sayfa No 248 249 249 249 249 249 249 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Mali Bünyeye İlişkin Bilgiler I. Konsolide Sermaye Yeterliliği Standart Oranına İlişkin Açıklamalar II. Konsolide Kredi Riskine İlişkin Açıklamalar III. Konsolide Piyasa Riskine İlişkin Açıklamalar IV. Konsolide Operasyonel Riske İlişkin Açıklamalar V. Konsolide Kur Riskine İlişkin Açıklamalar VI. Konsolide Faiz Oranı Riskine İlişkin Açıklamalar VII. Konsolide Likidite Riski Yönetimi ve Konsolide Likidite Karşılama Oranına İlişkin Açıklamalar VIII. Menkul Kıymetleştirme Pozisyonuna İlişkin Açıklamalar IX. Kredi Riski Azaltım Tekniklerine İlişkin Açıklamalar X. Risk Yönetim Hedef ve Politikaları XI. Kaldıraç Oranına İlişkin Açıklamalar XII. Konsolide Faaliyet Bölümlerine İlişkin Açıklamalar XIII. Finansal Varlık ve Yükümlülüklerin Gerçeğe Uygun Değer ile Gösterilmesine İlişkin Açıklamalar XIV. Başkalarının Nam ve Hesabına Yapılan İşlemler, İnanca Dayalı İşlemlere İlişkin Açıklamalar 250 257 270 272 273 275 279 286 286 287 290 291 294 296 BEŞİNCİ BÖLÜM Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar I. Konsolide Bilançonun Aktif Hesaplarına İlişkin Açıklama ve Dipnotlar II. Konsolide Bilançonun Pasif Hesaplarına İlişkin Açıklama ve Dipnotlar III. Konsolide Nazım Hesaplara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar IV. Konsolide Gelir Tablosuna İlişkin Açıklama ve Dipnotlar V. Konsolide Özkaynak Değişim Tablosuna İlişkin Açıklama ve Dipnotlar VI. Konsolide Nakit Akış Tablosuna İlişkin Açıklama ve Dipnotlar VII. Ana Ortaklık Banka’nın Dahil Olduğu Risk Grubuna İlişkin Açıklamalar VIII. Bilanço Sonrası Hususlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar IX. Ana Ortaklık Banka’nın Yurtiçi, Yurtdışı, Kıyı Bankacılığı Bölgelerindeki Şube veya İştirakler ile Yurtdışı Temsilciliklerine İlişkin Açıklamalar 296 316 324 328 336 337 337 339 339 ALTINCI BÖLÜM Diğer Açıklama ve Dipnotlar I. Ana Ortaklık Banka’nın Derecelendirme Kuruluşlarından Aldığı Kredi Notları ve Bunlara İlişkin Açıklamalar II. Grup’un Faaliyetlerine İlişkin Diğer Açıklamalar YEDİNCİ BÖLÜM Bağımsız Denetim Raporuna İlişkin Açıklamalar I. Bağımsız Denetim Raporuna İlişkin Olarak Açıklanması Gereken Hususlar II. Bağımsız Denetçi Tarafından Hazırlanan Açıklama ve Dipnotlar 340 341 341 341 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 217 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) BİRİNCİ BÖLÜM GRUP HAKKINDA GENEL BİLGİLER I. ANA ORTAKLIK BANKA’NIN KURULUŞ TARİHİ, BAŞLANGIÇ STATÜSÜ, ANILAN STATÜDE MEYDANA GELEN DEĞİŞİKLİKLERİ İHTİVA EDEN TARİHÇESİ Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş.’nin (“Ziraat Bankası”, “Banka” veya “Ana Ortaklık Banka”) temelini 1863 yılında kurulan Memleket Sandıkları oluşturmaktadır. 1883 yılında Memleket Sandıkları’nın yerini Menafi Sandıkları almış ve 1888 yılında da Menafi Sandıkları yeniden organize edilerek Banka, çiftçileri kredilendirmek, faiz karşılığında tevdiat kabulü ve ziraata ilişkin sarraflık ve aracılık işleri yapmak üzere resmen kurulmuştur. Her türlü bankacılık faaliyetlerinde bulunma yetkisine haiz olan Banka’nın hisselerinin tamamı Hazine’ye ait olup, merkezi Ankara’dadır. II. ANA ORTAKLIK BANKA’NIN SERMAYE YAPISI, YÖNETİM VE DENETİMİNİ DOĞRUDAN VEYA DOLAYLI OLARAK TEK BAŞINA VEYA BİRLİKTE ELİNDE BULUNDURAN ORTAKLARI, VARSA BU HUSUSLARDA YIL İÇİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLER İLE DAHİL OLDUĞU GRUBA İLİŞKİN AÇIKLAMA Ana Ortaklık Banka’nın tek hissedarı T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı (“Hazine”)’dır. 218 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) III. ANA ORTAKLIK BANKA’NIN, YÖNETİM KURULU BAŞKAN VE ÜYELERİ, DENETİM KOMİTESİ ÜYELERİ İLE GENEL MÜDÜR VE YARDIMCILARININ VARSA BANKA’DA SAHİP OLDUKLARI PAYLARA VE SORUMLULUK ALANLARINA İLİŞKİN AÇIKLAMA İsmi Yönetim Kurulu Üyeleri Muharrem KARSLI Hüseyin AYDIN Yusuf DAĞCAN Cemalettin BAŞLI Fahrettin ÖZDEMİRCİ Feyzi ÇUTUR Metin ÖZDEMİR Mustafa ÇETİN Salim ALKAN Denetim Komitesi Üyeleri Muharrem KARSLI Feyzi ÇUTUR Genel Müdür Yardımcıları Alpaslan ÇAKAR Bilgehan KURU Bülent SUER Peyami Ömer ÖZDİLEK Mehmet Cengiz GÖĞEBAKAN Musa ARDA Ömer Muzaffer BAKTIR Yüksel CESUR Görevi Başkan Genel Müdür ve Üye Başkan Vekili ve Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Perakende Bankacılık Hazine Yönetimi ve Uluslararası Bankacılık Operasyonel İşlemler Finansal Koordinasyon Kredi Politikaları Kredi Tahsis ve Yönetimi Pazarlama İç Sistemler Ana Ortaklık Banka yöneticilerinin Ana Ortaklık Banka’da sahip oldukları pay bulunmamaktadır. IV. ANA ORTAKLIK BANKA’DA NİTELİKLİ PAY SAHİBİ OLAN KİŞİ VE KURULUŞLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Ad Soyad/Ticaret Unvanı Hazine Pay Tutarları 5.000.000 Pay Oranı % 100 Ödenmiş Paylar 5.000.000 Ödenmemiş Paylar - Ana Ortaklık Banka’nın tek hissedarı Hazine’dir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 219 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) V. ANA ORTAKLIK BANKA’NIN HİZMET TÜRÜ VE FAALİYET ALANLARINA İLİŞKİN ÖZET BİLGİ Ana Ortaklık Banka’nın faaliyet amacı esas sözleşmesinde mevduat kabulü dahil her türlü bankacılık faaliyetlerinin yürütülmesi olarak saptanmıştır. Ana Ortaklık Banka bu amaçla Bankacılık Kanunu ve diğer mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla Türk parası ve döviz üzerinden her türlü nakdi ve gayrinakdi krediler açmak, yerel ve uluslararası finans piyasalarında kullanılan finansal ürünlerin ihracına, alınmasına, satılmasına aracılık etmek, yatırım bankacılığı işlemleri yapmak, yurtiçi ve yurtdışı vadeli piyasalarda alım ve satım işlemi yapmak, bankalararası para piyasasından, yurtiçi ve yurtdışından fon sağlamak, her türlü sermaye piyasası işlemlerini yapmak, ithalat ve ihracat işlemlerine aracılık etmek, sigorta ve diğer finans kuruluşları acenteliği yapmak, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yurtiçi ve yurtdışında bankaların kurabilecekleri veya ortak olabilecekleri her türlü ortaklığa iştirak etmek ya da bu amaçla yeni ortaklıklar kurmak, her çeşit taşınır ve taşınmaz malları, sınai ve fikri hakları, intifa, irtifak ve üst hakkı gibi sınırlı ayni ve şahsi alacak haklarını iktisap etmek ve iktisap ettiği mal ve hakları satmak, devretmek, bu mal ve haklar üzerinde rehin ve ipotek tesis etmek, tesis edilmiş rehin ve ipotekleri fek etmek gibi her türlü tasarrufi işlemleri yapmak, kira ve satış vaadi sözleşmelerini tapuya şerh etmek gibi her türlü faaliyette bulunur. Ana Ortaklık Banka, 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla, yurt içinde 22 Kurumsal Şube, 80 Girişimci Şube, 83 Girişimci Dinamik Şube, 1.596 Şube ve 5 mobil araç olmak üzere toplam 1.786 Şube (31 Aralık 2014: yurt içinde 24 Kurumsal Şube, 80 Girişimci Şube, 90 Girişimci Dinamik Şube, 1.486 Şube ve 2 mobil araç olmak üzere toplam 1.682 Şube), yurt dışında 22 Şube ve 4 Altşube (ABD’de New York, İngiltere’de Londra, Gürcistan’da Tiflis Şubesi ile Batum Altşubesi, Irak’ta Bağdat ve Erbil, Yunanistan’da Atina, Gümülcine, İskeçe ve Rodos Şubeleri, Bulgaristan’da Sofya Şubesi ile Filibe, Kırcaali ve Varna Altşubeleri, Suudi Arabistan’da Cidde Şubesi, Kosova’da Priştine Şubesi, KKTC’de Lefkoşa, Girne, Güzelyurt, Gazimağusa, Gönyeli, Akdoğan, Yakın Doğu Üniversitesi, Karaoğlanoğlu, Karakum ve İskele Şubeleri) olmak üzere toplam 26 ve genel toplamda 1.812 Şubesinin yanı sıra İran’da Tahran Temsilciliği ile faaliyet göstermektedir. Ana Ortaklık Banka, kredi kartı hamillerine taksit ve puan avantajı sağlamak ve kredi kartlarının Maximum uygulamasına dahil tüm üye işyerlerinde Maximum kredi kartı özellikleri ile kullanılmasına olanaklı hale getirmek amacı ile 22 Ocak 2007 tarihinde T. İş Bankası A.Ş. ile bir anlaşma imzalamıştır. Bu anlaşma ile Ziraat Bankası Maximum üye işyeri kaydetme hakkı elde etmiştir. İki banka arası işlem trafiği Bankalararası Kart Merkezi tarafından yönetilmektedir. Başakkart, tarımsal üretimin finansmanına yönelik kredi hesapları ile vadesiz mevduat hesabının bağlanabildiği bir bankkarttır. Banka, 100 TL’nin altındaki işletme kredilerini ve müşterilerin talebi doğrultusunda tarımsal üretimin finansmanına yönelik kredi limitlerini Başakkart ile ilişkilendirerek kullandırabilmektedir. Başakkart’a bağlı kredi limitlerinin tamamı Başakkart Üye İşyerlerinde Banka’nın POS cihazları aracılığıyla tarımsal girdi (yem, tohum, akaryakıt vb.) alışverişlerinde kullanılabilmektedir. Müşterilerin tercihlerine göre kredi limitlerinin azami %90’ı Banka’nın Şube/ATM’lerinden nakit olarak çekilebilmektedir. Başakkart işlemlerine ait geri ödemeler Banka’nın Şubeleri aracılığı ile yapılabilmektedir. Başakkart ile alınan tarımsal girdi/hizmet bedelleri Banka tarafından belirlenen faizsiz dönemlerin sonuna kadar, faizsiz olarak geri ödenebilmektedir. Ana Ortaklık Banka ve Ana Ortaklık Banka ile konsolide edilen ortaklıklar, bir bütün olarak, “Grup” olarak adlandırılmaktadır. 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla Grup’un personel sayısı 27.397 kişidir (31 Aralık 2014: 24.882 kişi). 220 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) VI. BANKALARIN KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARININ DÜZENLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ İLE TÜRKİYE MUHASEBE STANDARTLARI GEREĞİ YAPILAN KONSOLİDASYON İŞLEMLERİ ARASINDAKİ FARKLILIKLAR İLE TAM KONSOLİDASYONA VEYA ORANSAL KONSOLİDASYONA TABİ TUTULAN, ÖZKAYNAKLARDAN İNDİRİLEN YA DA BU ÜÇ YÖNTEME DAHİL OLMAYAN KURULUŞLAR HAKKINDA KISA AÇIKLAMA Ana Ortaklık Banka’nın iştirakleri arasında yer alan Arap Türk Bankası A.Ş. ve birlikte kontrol edilen ortaklıklar olan Turkmen Turkish Joint Stock Commercial Bank ve UTBANK JSC (eski unvanıyla “Uzbekistan-Turkish Bank”), Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ ve Türkiye Muhasebe Standartları gereği konsolide finansal tablolarda özkaynak yöntemi ile konsolide edilmektedir. Bağlı ortaklıklar içerisinde yer alan Ziraat Teknoloji A.Ş. mali kuruluş olmadığından Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ kapsamında konsolide finansal tablolarda konsolide edilmemektedir. İştirakler içerisinde yer alan Kredi Kayıt Bürosu ve Bankalararası Kart Merkezi, mali ortaklık olmadıklarından ve Banka’nın kontrolü bulunmadığından dolayı konsolide edilmemekte ve maliyet değerleri ile taşınmaktadır. Bunların dışında kalan bağlı ortaklıklar tam konsolidasyon kapsamındadır. VII. ANA ORTAKLIK BANKA İLE BAĞLI ORTAKLIKLARI ARASINDA ÖZKAYNAKLARIN DERHAL TRANSFER EDİLMESİNİN VEYA BORÇLARIN GERİ ÖDENMESİNİN ÖNÜNDE MEVCUT VEYA MUHTEMEL, FİİLİ VEYA HUKUKİ ENGELLER Bulunmamaktadır. İKİNCİ BÖLÜM KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR I. Konsolide Bilanço (Konsolide Finansal Durum Tablosu) II. Konsolide Nazım Hesaplar Tablosu III. Konsolide Gelir Tablosu IV. Konsolide Özkaynaklarda Muhasebeleştirilen Gelir Gider Kalemlerine İlişkin Tablo V. Konsolide Özkaynak Değişim Tablosu VI. Konsolide Nakit Akış Tablosu VII. Konsolide Kâr Dağıtım Tablosu Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 221 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Bilanço (Finansal Durum Tablosu) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) I. KONSOLİDE BİLANÇO (KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU) Dipnot (Beşinci Bölüm I) AKTİF KALEMLER I. II. 2.1 2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.1.4 2.2 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4 III. IV. 4.1 4.2 4.3 V. 5.1 5.2 5.3 VI. 6.1 6.1.1 6.1.2 6.1.3 6.2 6.3 VII. VIII. 8.1 8.2 IX. 9.1 9.2 9.2.1 9.2.2 X. 10.1 10.2 XI. 11.1 11.2 11.2.1 11.2.2 XII. 12.1 12.2 12.3 12.4 XIII. 13.1 13.2 13.3 XIV. XV. 15.1 15.2 XVI. XVII. 17.1 17.2 XVIII. 18.1 18.2 XIX. NAKİT DEĞERLER VE MERKEZ BANKASI GERÇEĞE UYGUN DEĞER FARKI K/Z’A YANSITILAN FV (Net) Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklar Devlet Borçlanma Senetleri Sermayede Payı Temsil Eden Menkul Değerler Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Diğer Menkul Değerler Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr/Zarara Yansıtılan Olarak Sınıflandırılan FV Devlet Borçlanma Senetleri Sermayede Payı Temsil Eden Menkul Değerler Krediler Diğer Menkul Değerler BANKALAR PARA PİYASALARINDAN ALACAKLAR Bankalararası Para Piyasasından Alacaklar İMKB Takasbank Piyasasından Alacaklar Ters Repo İşlemlerinden Alacaklar SATILMAYA HAZIR FİNANSAL VARLIKLAR (Net) Sermayede Payı Temsil Eden Menkul Değerler Devlet Borçlanma Senetleri Diğer Menkul Değerler KREDİLER VE ALACAKLAR Krediler ve Alacaklar Bankanın Dahil Olduğu Risk Grubuna Kullandırılan Krediler Devlet Borçlanma Senetleri Diğer Takipteki Krediler Özel Karşılıklar (-) FAKTORİNG ALACAKLARI VADEYE KADAR ELDE TUTULACAK YATIRIMLAR (Net) Devlet Borçlanma Senetleri Diğer Menkul Değerler İŞTİRAKLER (Net) Özkaynak Yöntemine Göre Muhasebeleştirilenler Konsolide Edilmeyenler Mali İştirakler Mali Olmayan İştirakler BAĞLI ORTAKLIKLAR (Net) Konsolide Edilmeyen Mali Ortaklıklar Konsolide Edilmeyen Mali Olmayan Ortaklıklar BİRLİKTE KONTROL EDİLEN ORTAKLIKLAR (İŞ ORTAKLIKLARI) (Net) Özkaynak Yöntemine Göre Muhasebeleştirilenler Konsolide Edilmeyenler Mali Ortaklıklar Mali Olmayan Ortaklıklar KİRALAMA İŞLEMLERİNDEN ALACAKLAR Finansal Kiralama Alacakları Faaliyet Kiralaması Alacakları Diğer Kazanılmamış Gelirler (-) RİSKTEN KORUNMA AMAÇLI TÜREV FİNANSAL VARLIKLAR Gerçeğe Uygun Değer Riskinden Korunma Amaçlılar Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlılar Yurtdışındaki Net Yatırım Riskinden Korunma Amaçlılar MADDİ DURAN VARLIKLAR (Net) MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR (Net) Şerefiye Diğer YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER (Net) VERGİ VARLIĞI Cari Vergi Varlığı Ertelenmiş Vergi Varlığı SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN VE DURDURULAN FAALİYETLERE İLİŞKİN DURAN VARLIKLAR (Net) Satış Amaçlı Durdurulan Faaliyetlere İlişkin DİĞER AKTİFLER AKTİF TOPLAMI (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) (11) (14) (15) (12) (16) (13) (17) TP 4.102.225 687.695 687.695 35.031 580 652.084 1.911.314 50.408 41.143 9.265 42.359.768 108.407 42.100.780 150.581 142.067.085 141.197.622 141.197.622 3.129.083 2.259.620 4.567.447 4.533.588 33.859 98.927 92.861 6.066 6.066 7.457 1.220 6.237 Cari Dönem (31/12/2015) YP TP 32.832.452 36.934.677 2.773.749 284.571 972.266 294.906 284.571 972.266 294.834 4.377 39.408 28.363 580 909 280.194 932.278 265.562 72 72 3.054.377 4.965.691 1.789.607 65.765 116.173 16.839 48.732 48.732 41.143 17.033 26.298 16.839 11.677.170 54.036.938 45.891.736 500.274 608.681 131.975 11.067.797 53.168.577 45.620.600 109.099 259.680 139.161 50.441.311 192.508.396 110.346.717 50.429.880 191.627.502 109.562.008 25.125 25.125 50.404.755 191.602.377 109.562.008 93.617 3.222.700 2.709.827 82.186 2.341.806 1.925.118 5.656.028 10.223.475 5.106.644 5.613.041 10.146.629 5.095.536 42.987 76.846 11.108 1.914 100.841 88.182 92.861 82.116 1.914 7.980 6.066 1.097 1.097 817 6.883 6.066 7.457 7.450 1.220 1.213 6.237 6.237 Önceki Dönem (31/12/2014) YP Toplam 27.510.997 35.088 35.088 3.998 31.090 978.204 34.690 34.690 8.538.507 314.297 8.070.022 154.188 35.175.186 35.158.472 8.558 35.149.914 60.656 43.942 5.133.172 5.104.322 28.850 731 731 731 - 30.284.746 329.994 329.922 32.361 909 296.652 72 72 2.767.811 51.529 34.690 16.839 54.430.243 446.272 53.690.622 293.349 145.521.903 144.720.480 8.558 144.711.922 2.770.483 1.969.060 10.239.816 10.199.858 39.958 88.913 82.116 6.797 731 6.066 7.450 1.213 6.237 594.625 728.968 134.343 4.874.436 232.759 232.759 271.567 4.740 266.827 241.558 241.558 1.385.582 77.771 77.771 1.768.777 2.014.538 245.761 83.248 13.358 13.358 1.091 1.091 857.132 77.771 77.771 2.363.402 2.743.506 380.104 4.957.684 246.117 246.117 272.658 5.831 266.827 241.558 241.558 2.242.714 512.978 639.592 126.614 4.681.525 185.408 185.408 226.647 1.057 225.590 174.207 174.207 1.398.577 60.271 60.271 1.338.278 1.528.388 190.110 59.780 7.907 7.907 1.158 1.158 640.050 60.271 60.271 1.851.256 2.167.980 316.724 4.741.305 193.315 193.315 227.805 2.215 225.590 174.207 174.207 2.038.627 203.452.853 106.814.965 310.267.818 173.495.172 79.514.019 253.009.191 İlişikteki açıklama ve dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 222 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Toplam Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Bilanço (Finansal Durum Tablosu) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) I. KONSOLİDE BİLANÇO (KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU) Dipnot (Beşinci Bölüm II) PASİF KALEMLER I. 1.1 1.2 II. III. IV. 4.1 4.2 4.3 V. 5.1 5.2 5.3 VI. 6.1 6.2 VII. VIII. IX. X. 10.1 10.2 10.3 10.4 XI. 11.1 11.2 11.3 XII. 12.1 12.2 12.3 12.4 12.5 XIII. 13.1 13.2 XIV. MEVDUAT Bankanın Dahil Olduğu Risk Grubunun Mevduatı Diğer ALIM SATIM AMAÇLI TÜREV FİNANSAL BORÇLAR ALINAN KREDİLER PARA PİYASALARINA BORÇLAR Bankalararası Para Piyasalarına Borçlar İMKB Takasbank Piyasasına Borçlar Repo İşlemlerinden Sağlanan Fonlar İHRAÇ EDİLEN MENKUL KIYMETLER (Net) Bonolar Varlığa Dayalı Menkul Kıymetler Tahviller FONLAR Müstakriz Fonları Diğer MUHTELİF BORÇLAR DİĞER YABANCI KAYNAKLAR FAKTORİNG BORÇLARI KİRALAMA İŞLEMLERİNDEN BORÇLAR Finansal Kiralama Borçları Faaliyet Kiralaması Borçları Diğer Ertelenmiş Finansal Kiralama Giderleri (-) RİSKTEN KORUNMA AMAÇLI TÜREV FİNANSAL BORÇLAR Gerçeğe Uygun Değer Riskinden Korunma Amaçlılar Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlılar Yurtdışındaki Net Yatırım Riskinden Korunma Amaçlılar KARŞILIKLAR Genel Karşılıklar Yeniden Yapılanma Karşılığı Çalışan Hakları Karşılığı Sigorta Teknik Karşılıkları (Net) Diğer Karşılıklar VERGİ BORCU Cari Vergi Borcu Ertelenmiş Vergi Borcu SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN VE DURDURULAN FAALİYETLERE İLİŞKİN DURAN VARLIK BORÇLARI (Net) 14.1 Satış Amaçlı 14.2 Durdurulan Faaliyetlere İlişkin XV. SERMAYE BENZERİ KREDİLER XVI. ÖZKAYNAKLAR 16.1 Ödenmiş Sermaye 16.2 Sermaye Yedekleri 16.2.1 Hisse Senedi İhraç Primleri 16.2.2 Hisse Senedi İptal Kârları 16.2.3 Menkul Değerler Değerleme Farkları 16.2.4 Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Farkları 16.2.5 Maddi Olmayan Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Farkları 16.2.6 Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Yeniden Değerleme Farkları 16.2.7 İştirakler, Bağlı Ort. ve Birlikte Kontrol Edilen Ort. (İş Ort.) Bedelsiz Hisse Senetleri 16.2.8 Riskten Korunma Fonları (Etkin kısım) 16.2.9 Satış Amaçlı Elde Tutulan ve Durdurulan Faaliyetlere İlişkin Duran Varlıkların Birikmiş Değerleme Farkları 16.2.10 Diğer Sermaye Yedekleri 16.3 Kâr Yedekleri 16.3.1 Yasal Yedekler 16.3.2 Statü Yedekleri 16.3.3 Olağanüstü Yedekler 16.3.4 Diğer Kâr Yedekleri 16.4 Kâr veya Zarar 16.4.1 Geçmiş Yıllar Kâr/Zararı 16.4.2 Dönem Net Kâr/Zararı 16.5 Azınlık Payları PASİF TOPLAMI (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) (11) (12) TP Cari Dönem (31/12/2015) YP Toplam TP Önceki Dönem (31/12/2014) YP Toplam 107.566.897 13.895 107.553.002 18.806 1.263.427 16.310.776 16.310.776 1.618.173 1.550.328 67.845 5.426.448 5.426.448 1.235.465 1.742.321 5.930.930 2.323.422 821.619 1.185.089 1.600.800 845.706 845.706 - 48.577.827 247.940 48.329.887 397.591 14.348.926 15.483.183 12.883 15.470.300 2.655.704 783.430 1.872.274 557.639 328.463 78.351 39.647 848 37.856 5.526 2.585 2.941 156.144.724 261.835 155.882.889 416.397 15.612.353 31.793.959 12.883 31.781.076 4.273.877 2.333.758 1.940.119 5.426.448 5.426.448 1.793.104 2.070.784 6.009.281 2.363.069 822.467 1.185.089 1.638.656 851.232 848.291 2.941 120.975.369 27.015 120.948.354 28.659 1.213.775 28.389.499 1.100.000 27.289.499 2.331.124 2.199.333 131.791 5.931.129 5.931.129 1.509.413 2.053.649 6.272.108 2.871.184 858.476 1.097.588 1.444.860 801.633 800.981 652 69.944.728 11.370 69.933.358 271.523 19.573.628 14.744.813 14.744.813 3.088.273 756.233 2.332.040 869.723 414.619 93.629 54.634 1.823 37.172 7.582 5.877 1.705 190.920.097 38.385 190.881.712 300.182 20.787.403 43.134.312 1.100.000 42.034.312 5.419.397 2.955.566 2.463.831 5.931.129 5.931.129 2.379.136 2.468.268 6.365.737 2.925.818 860.299 1.097.588 1.482.032 809.215 806.858 2.357 30.874.192 5.000.000 2.162.865 (1.376.470) 3.607.167 17.388 (85.220) 18.146.025 3.061.444 13.659.246 1.425.335 5.564.157 186.366 5.377.791 1.145 878.750 878.750 871.303 7.447 - 31.752.942 5.000.000 3.041.615 (505.167) 3.614.614 17.388 (85.220) 18.146.025 3.061.444 13.659.246 1.425.335 5.564.157 186.366 5.377.791 1.145 27.706.068 2.500.000 5.054.092 930.429 3.634.310 17.388 471.965 15.654.752 2.852.218 11.880.556 921.978 4.495.841 385.586 4.110.255 1.383 910.964 910.964 910.964 - 28.617.032 2.500.000 5.965.056 1.841.393 3.634.310 17.388 471.965 15.654.752 2.852.218 11.880.556 921.978 4.495.841 385.586 4.110.255 1.383 200.380.550 109.887.268 310.267.818 169.665.017 83.344.174 253.009.191 İlişikteki açıklama ve dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 223 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Nazım Hesaplar Tablosu (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) II. KONSOLİDE NAZIM HESAPLAR TABLOSU Dipnot (Beşinci Bölüm III) A BİLANÇO DIŞI YÜKÜMLÜLÜKLER (I+II+III) I. GARANTİ VE KEFALETLER (1),(3) 1.1 Teminat Mektupları 1.1.1 Devlet İhale Kanunu Kapsamına Girenler 1.1.2 Dış Ticaret İşlemleri Dolayısıyla Verilenler 1.1.3 Diğer Teminat Mektupları 1.2 Cari Dönem (31/12/2015) Önceki Dönem (31/12/2014) TP YP Toplam TP YP Toplam 38.991.884 100.500.525 139.492.409 64.878.593 119.982.983 184.861.576 19.789.565 41.101.309 60.890.874 13.871.599 27.296.181 41.167.780 19.689.042 30.018.744 49.707.786 13.785.685 18.141.359 31.927.044 1.182.000 5.742.948 6.924.948 910.333 2.893.151 3.803.484 17.004.896 23.740.445 40.745.341 12.183.495 14.931.500 27.114.995 1.502.146 535.351 2.037.497 691.857 316.708 1.008.565 Banka Kredileri 12.965 4.181.142 4.194.107 21.260 3.565.019 3.586.279 1.2.1 İthalat Kabul Kredileri 12.965 4.173.792 4.186.757 21.260 3.562.312 3.583.572 1.2.2 Diğer Banka Kabulleri - 7.350 7.350 - 2.707 2.707 1.3 Akreditifler 87.558 6.869.898 6.957.456 64.654 5.561.707 5.626.361 1.3.1 Belgeli Akreditifler 87.558 6.831.047 6.918.605 64.654 5.409.015 5.473.669 1.3.2 Diğer Akreditifler - 38.851 38.851 - 152.692 152.692 1.4 Garanti Verilen Prefinansmanlar - - - - - - 1.5 Cirolar - - - - - - 1.5.1 T.C. Merkez Bankasına Cirolar - - - - - - 1.5.2 Diğer Cirolar - - - - - - 1.6 Menkul Kıy. İh. Satın Alma Garantilerimizden - - - - - - 1.7 Faktoring Garantilerinden - - - - - - 1.8 Diğer Garantilerimizden - 31.525 31.525 - 28.096 28.096 1.9 Diğer Kefaletlerimizden II. TAAHHÜTLER 2.1 Cayılamaz Taahhütler 2.1.1 Vadeli, Aktif Değerler Alım-Satım Taahhütleri 2.1.2 - - - - - - 16.023.661 4.062.087 20.085.748 48.109.526 48.677.522 96.787.048 16.009.885 3.932.546 19.942.431 14.639.105 6.187.325 20.826.430 153.461 1.695.131 1.848.592 114.630 4.410.507 4.525.137 Vadeli, Mevduat Alım-Satım Taahhütleri - - - - - - 2.1.3 İştir. ve Bağ. Ort. Ser. İşt. Taahhütleri - - - - - - 2.1.4 Kul. Gar. Kredi Tahsis Taahhütleri 2.693.280 314.414 3.007.694 2.120.280 241.168 2.361.448 2.1.5 Men. Kıy. İhr. Aracılık Taahhütleri - - - - - - 2.1.6 Zorunlu Karşılık Ödeme Taahhüdü - - - - - - 2.1.7 Çekler İçin Ödeme Taahhütlerimiz 3.079.620 10 3.079.630 2.737.371 9 2.737.380 2.1.8 İhracat Taahhütlerinden Kaynaklanan Vergi ve Fon Yükümlülükleri 2.1.9 Kredi Kartı Harcama Limit Taahhütleri 2.1.10 Kredi Kartları ve Bankacılık Hizmetlerine İlişkin Promosyon Uyg. Taah. 2.1.11 Açığa Menkul Kıymet Satış Taahhütlerinden Alacaklar 2.1.12 Açığa Menkul Kıymet Satış Taahhütlerinden Borçlar 2.1.13 Diğer Cayılamaz Taahhütler 2.2 Cayılabilir Taahhütler 2.2.1 Cayılabilir Kredi Tahsis Taahhütleri 2.2.2 Diğer Cayılabilir Taahhütler III. TÜREV FİNANSAL ARAÇLAR 3.1 3.1.1 (1),(3) 27 - 27 - - - 7.130.144 1.130 7.131.274 7.160.308 18.775 7.179.083 20.185 - 20.185 17.011 - 17.011 - - - - - - - - - - - - 2.933.168 1.921.861 4.855.029 2.489.505 1.516.866 4.006.371 13.776 129.541 143.317 33.470.421 42.490.197 75.960.618 - 4.898 4.898 33.452.669 42.447.453 75.900.122 13.776 124.643 138.419 17.752 42.744 60.496 3.178.658 55.337.129 58.515.787 2.897.468 44.009.280 46.906.748 Riskten Korunma Amaçlı Türev Finansal Araçlar - - - - - - Gerçeğe Uygun Değer Riskinden Korunma Amaçlı İşlemler - - - - - - 3.1.2 Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlı İşlemler - - - - - - 3.1.3 Yurtdışındaki Net Yatırım Riskinden Korunma Amaçlı İşlemler - - - - - - (2) İlişikteki açıklama ve dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 224 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Nazım Hesaplar Tablosu (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) II. KONSOLİDE NAZIM HESAPLAR TABLOSU Dipnot (Beşinci Bölüm III) Cari Dönem (31/12/2015) TP Önceki Dönem (31/12/2014) YP Toplam TP YP Toplam 3.2 Alım Satım Amaçlı İşlemler 3.178.658 55.337.129 58.515.787 2.897.468 44.009.280 46.906.748 3.2.1 Vadeli Döviz Alım-Satım İşlemleri 1.301.255 4.034.444 5.335.699 286.378 1.642.050 1.928.428 3.2.1.1 Vadeli Döviz Alım İşlemleri 659.599 2.010.626 2.670.225 143.281 822.340 965.621 3.2.1.2 Vadeli Döviz Satım İşlemleri 641.656 2.023.818 2.665.474 143.097 819.710 962.807 3.2.2 Para ve Faiz Swap İşlemleri 1.864.357 51.259.311 53.123.668 2.595.290 42.182.143 44.777.433 3.2.2.1 Swap Para Alım İşlemleri 482.054 23.157.990 23.640.044 13.989 22.316.066 22.330.055 3.2.2.2 Swap Para Satım İşlemleri 1.382.303 21.865.695 23.247.998 2.581.301 19.866.077 22.447.378 3.2.2.3 Swap Faiz Alım İşlemleri - 3.117.813 3.117.813 - - - 3.2.2.4 Swap Faiz Satım İşlemleri - 3.117.813 3.117.813 - - - 3.2.3 Para, Faiz ve Menkul Değer Opsiyonları 13.046 43.374 56.420 15.800 185.087 200.887 3.2.3.1 Para Alım Opsiyonları 6.523 21.687 28.210 7.900 10.981 18.881 3.2.3.2 Para Satım Opsiyonları 6.523 21.687 28.210 7.900 10.981 18.881 3.2.3.3 Faiz Alım Opsiyonları - - - - - - 3.2.3.4 Faiz Satım Opsiyonları - - - - 163.125 163.125 3.2.3.5 Menkul Değerler Alım Opsiyonları - - - - - - 3.2.3.6 Menkul Değerler Satım Opsiyonları - - - - - - 3.2.4 Futures Para İşlemleri - - - - - - 3.2.4.1 Futures Para Alım İşlemleri - - - - - - 3.2.4.2 Futures Para Satım İşlemleri - - - - - - 3.2.5 Futures Faiz Alım-Satım İşlemleri - - - - - - 3.2.5.1 Futures Faiz Alım İşlemleri - - - - - - 3.2.5.2 Futures Faiz Satım İşlemleri - - - - - - 3.2.6 Diğer - - - - - - B. EMANET VE REHİNLİ KIYMETLER (IV+V+VI) 651.413.498 103.351.722 754.765.220 485.315.840 78.266.972 563.582.812 IV. EMANET KIYMETLER 87.806.488 11.305.131 99.111.619 67.200.299 8.407.565 75.607.864 4.1 Müşteri Fon ve Portföy Mevcutları - - - - - - 4.2 Emanete Alınan Menkul Değerler 30.615.944 4.389.662 35.005.606 26.678.975 3.195.814 29.874.789 4.3 Tahsile Alınan Çekler 4.604.119 344.759 4.948.878 3.025.848 170.446 3.196.294 4.4 Tahsile Alınan Ticari Senetler 4.785.677 309.112 5.094.789 4.761.985 225.708 4.987.693 4.5 Tahsile Alınan Diğer Kıymetler 4.6 İhracına Aracı Olunan Kıymetler 4.7 Diğer Emanet Kıymetler 4.8 Emanet Kıymet Alanlar V. REHİNLİ KIYMETLER 5.1 Menkul Kıymetler 938.313 28.100 966.413 966.834 23.822 990.656 5.2 Teminat Senetleri 13.252.277 2.088.733 15.341.010 11.659.528 2.106.200 13.765.728 5.3 Emtia 1.158.807 18.248 1.177.055 1.175.668 20.477 1.196.145 5.4 Varant - - - - - - 5.5 Gayrimenkul 500.207.394 68.056.740 568.264.134 352.646.676 50.578.621 403.225.297 5.6 Diğer Rehinli Kıymetler 47.442.107 20.558.160 68.000.267 51.630.384 16.518.881 68.149.265 5.7 Rehinli Kıymet Alanlar 5.209 10.572 15.781 5.209 8.700 13.909 VI. KABUL EDİLEN AVALLER VE KEFALETLER 602.903 1.286.038 1.888.941 31.242 602.706 633.948 BİLANÇO DIŞI HESAPLAR TOPLAMI (A+B) 690.405.382 203.852.247 894.257.629 550.194.433 198.249.955 748.444.388 8.934 - 8.934 8.664 - 8.664 44.394.987 10.431 44.405.418 32.505.222 1.742 32.506.964 3.394.628 6.246.167 9.640.795 217.956 4.813.855 5.031.811 2.199 5.000 7.199 1.649 - 1.649 563.004.107 90.760.553 653.764.660 418.084.299 69.256.701 487.341.000 İlişikteki açıklama ve dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 225 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Gelir Tablosu (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) III. KONSOLİDE GELİR TABLOSU I. 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.5.1 1.5.2 1.5.3 1.5.4 1.6 1.7 II. 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 III. IV. 4.1 4.1.1 4.1.2 4.2 4.2.1 4.2.2 V. VI. 6.1 6.2 6.3 VII. VIII. IX. X. XI. XII. XIII. XIV. XV. XVI. 16.1 16.2 XVII. XVIII. 18.1 18.2 18.3 XIX. 19.1 19.2 19.3 XX. XXI. 21.1 21.2 XXII. XXIII. 23.1 23.2 GELİR VE GİDER KALEMLERİ FAİZ GELİRLERİ Kredilerden Alınan Faizler Zorunlu Karşılıklardan Alınan Faizler Bankalardan Alınan Faizler Para Piyasası İşlemlerinden Alınan Faizler Menkul Değerlerden Alınan Faizler Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklardan Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr/Zarara Yansıtılan Olarak Sınıflandırılan FV Satılmaya Hazır Finansal Varlıklardan Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlardan Finansal Kiralama Gelirleri Diğer Faiz Gelirleri FAİZ GİDERLERİ Mevduata Verilen Faizler Kullanılan Kredilere Verilen Faizler Para Piyasası İşlemlerine Verilen Faizler İhraç Edilen Menkul Kıymetlere Verilen Faizler Diğer Faiz Giderleri NET FAİZ GELİRİ/GİDERİ (I - II) NET ÜCRET VE KOMİSYON GELİRLERİ/GİDERLERİ Alınan Ücret ve Komisyonlar Gayri Nakdi Kredilerden Diğer Verilen Ücret ve Komisyonlar Gayri Nakdi Kredilere Diğer TEMETTÜ GELİRLERİ TİCARİ KÂR/ZARAR (Net) Sermaye Piyasası İşlemleri Kârı/Zararı Türev Finansal İşlemlerden Kâr/Zarar Kambiyo İşlemleri Kârı/Zararı DİĞER FAALİYET GELİRLERİ FAALİYET GELİRLERİ/GİDERLERİ TOPLAMI (III+IV+V+VI+VII) KREDİ VE DİĞER ALACAKLAR DEĞER DÜŞÜŞ KARŞILIĞI (-) DİĞER FAALİYET GİDERLERİ (-) NET FAALİYET KÂRI/ZARARI (VIII-IX-X) BİRLEŞME İŞLEMİ SONRASINDA GELİR OLARAK KAYDEDİLEN FAZLALIK TUTARI ÖZKAYNAK YÖNTEMİ UYGULANAN ORTAKLIKLARDAN KÂR/ZARAR NET PARASAL POZİSYON KÂRI/ZARARI SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ ÖNCESİ K/Z (XI+...+XIV) SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ KARŞILIĞI (±) Cari Vergi Karşılığı Ertelenmiş Vergi Karşılığı SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER DÖNEM NET K/Z (XV±XVI) DURDURULAN FAALİYETLERDEN GELİRLER Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlık Gelirleri İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ort.) Satış Kârları Diğer Durdurulan Faaliyet Gelirleri DURDURULAN FAALİYETLERDEN GİDERLER (-) Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlık Giderleri İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ort.) Satış Zararları Diğer Durdurulan Faaliyet Giderleri DURDURULAN FAALİYETLER VERGİ ÖNCESİ K/Z (XVIII-XIX) DURDURULAN FAALİYETLER VERGİ KARŞILIĞI (±) Cari Vergi Karşılığı Ertelenmiş Vergi Karşılığı DURDURULAN FAALİYETLER DÖNEM NET K/Z (XX±XXI) NET DÖNEM KÂRI/ZARARI (XVII+XXII) Grup’un Kârı/Zararı Azınlık Payları Kârı/Zararı (-) Hisse Başına Kâr/Zarar (Tam TL tutarı ile gösterilmiştir) Dipnot (Beşinci Bölüm IV) (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) (11) (12) İlişikteki açıklama ve dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 226 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Cari Dönem 1/1-31/12/2015 22.652.115 16.913.431 60.293 183.023 6.690 5.247.722 1.551 6.851 4.447.190 792.130 158.873 82.083 11.626.986 8.700.897 441.424 2.128.599 294.559 61.507 11.025.129 1.230.276 1.561.382 256.628 1.304.754 331.106 58 331.048 6.419 (141.717) 78.468 (1.260.621) 1.040.436 2.433.906 14.554.013 1.547.271 6.146.784 6.859.958 28.025 6.887.983 (1.510.009) (927.367) (582.642) 5.377.974 5.377.974 5.377.791 183 1,093 Önceki Dönem 1/1-31/12/2014 18.597.266 12.900.818 4.549 157.098 2.130 5.373.348 2.403 1.102 4.337.025 1.032.818 126.976 32.347 9.626.667 7.546.016 296.325 1.527.053 205.526 51.747 8.970.599 1.016.817 1.297.870 167.749 1.130.121 281.053 216 280.837 10.803 (67.417) 73.388 (1.610.391) 1.469.586 1.859.767 11.790.569 1.583.825 4.903.000 5.303.744 20.825 5.324.569 (1.214.156) (1.716.676) 502.520 4.110.413 4.110.413 4.110.255 158 0,950 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihinde Sona Eren Yıla Ait Konsolide Özkaynaklarda Muhasebeleştirilen Gelir Gider Kalemlerine İlişkin Tablo (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) IV. KONSOLİDE ÖZKAYNAKLARDA MUHASEBELEŞTİRİLEN GELİR GİDER KALEMLERİNE İLİŞKİN TABLO Cari Dönem KONSOLİDE ÖZKAYNAKLARDA MUHASEBELEŞTİRİLEN GELİR GİDER KALEMLERİ (31/12/2015) I. MENKUL DEĞERLER DEĞERLEME FARKLARINA SATILMAYA HAZIR FİNANSAL VARLIKLARDAN EKLENEN (3.100.004) II. MADDİ DURAN VARLIKLAR YENİDEN DEĞERLEME FARKLARI (19.696) III. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR YENİDEN DEĞERLEME FARKLARI IV. YABANCI PARA İŞLEMLER İÇİN KUR ÇEVRİM FARKLARI 145.354 V. NAKİT AKIŞ RİSKİNDEN KORUNMA AMAÇLI TÜREV FİNANSAL VARLIKLARA İLİŞKİN KÂR/ZARAR (Gerçeğe Uygun Değer Değişikliklerinin Etkin Kısmı) VI. YURTDIŞINDAKİ NET YATIRIM RİSKİNDEN KORUNMA AMAÇLI TÜREV FİNANSAL VARLIKLARA İLİŞKİN KÂR/ZARAR (Gerçeğe Uygun Değer Değişikliklerinin Etkin Kısmı) VII. MUHASEBE POLİTİKASINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER İLE HATALARIN DÜZELTİLMESİNİN ETKİSİ VIII. TMS UYARINCA ÖZKAYNAKLARDA MUHASEBELEŞTİRİLEN DİĞER GELİR GİDER UNSURLARI (17.130) IX. DEĞERLEME FARKLARINA AİT ERTELENMİŞ VERGİ 624.463 X. DOĞRUDAN ÖZKAYNAK ALTINDA MUHASEBELEŞTİRİLEN NET GELİR/GİDER (I+II+...+IX) (2.367.013) XI. DÖNEM KÂRI/ZARARI 5.377.974 11.1 Menkul Değerlerin Gerçeğe Uygun Değerindeki Net Değişme (Kâr-Zarara Transfer) 78.468 11.2 Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlı Türev Finansal Varlıklardan Yeniden Sınıflandırılan ve Gelir Tablosunda Gösterilen Kısım 11.3 Yurtdışındaki Net Yatırım Riskinden Korunma Amaçlı Yeniden Sınıflandırılan ve Gelir Tablosunda Gösterilen Kısım 11.4 Diğer 5.299.506 XII. DÖNEME İLİŞKİN MUHASEBELEŞTİRİLEN TOPLAM KÂR/ZARAR (X±XI) 3.010.961 Önceki Dönem (31/12/2014) 3.211.061 3.634.310 47.326 - (29.860) (616.437) 6.246.400 4.110.413 73.388 4.037.025 10.356.813 İlişikteki açıklama ve dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 227 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2014 Tarihi İtibarıyla Konsolide Özkaynak Değişim Tablosu (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) V. KONSOLİDE ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU Dipnot (Beşinci Bölüm V) 31 Aralık 2014 Öd. Sermaye Enflasyon Hisse Hisse Senedi Ödenmiş Düzeltme Senedi İhraç İptal Sermaye Farkı Primleri Kârları Yasal Yedek Akçeler I. Önceki Dönem Sonu Bakiyesi 2.500.000 543.482 - - 2.645.390 - Dönem İçindeki Değişimler - - - - II. Birleşmeden Kaynaklanan Artış/Azalış - - - - - III. Menkul Değerler Değerleme Farkları - - - - 20.156 IV. Riskten Korunma Fonları (Etkin kısım) - - - - - 4.1 Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlı - - - - - 4.2 Yurtdışındaki Net Yatırım Riskinden Korunma Amaçlı - - - - - V. Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Farkları - - - - - VI. Maddi Olmayan Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Farkları - - - - - VII. İştirakler, Bağlı Ort. ve Birlikte Kontrol Edilen Ort. (İş Ort.) Bedelsiz HS - - - - - VIII Kur Farkları - - - - 2.662 IX. Varlıkların Elden Çıkarılmasından Kaynaklanan Değişiklik - - - - - X. Varlıkların Yeniden Sınıflandırılmasından Kaynaklanan Değişiklik - - - - - XI. İştirak Özkaynağındaki Değişikliklerin Banka Özkaynağına Etkisi - - - - - XII. Sermaye Artırımı - - - - - 12.1 Nakden - - - - - 12.2 İç Kaynaklardan - - - - - XIII. Hisse Senedi İhraç Primleri - - - - - XIV. Hisse Senedi İptal Kârları - - - - - XV. Ödenmiş Sermaye Enflasyon Düzeltme Farkı - - - - - XVI. Diğer - - - - - XVII. Dönem Net Kârı veya Zararı - - - - - XVIII. Kâr Dağıtımı - - - - 184.010 18.1 Dağıtılan Temettü - - - - 18.2 Yedeklere Aktarılan Tutarlar - - - - 184.010 18.3 Diğer - - - - - 2.500.000 543.482 - - 2.852.218 Dönem Sonu Bakiyesi (I+II+III+……+XVI+XVII+XVIII) İlişikteki açıklama ve dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 228 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Statü Yedekleri Olağanüstü Dönem Yedek Diğer Net Kârı/ Akçe Yedekler (Zararı) Maddi ve Geçmiş Menkul Maddi Dönem Değer. Olmayan Kârı/ Değerleme Duran (Zararı) Farkı Varlık YDF Ortaklıklardan Satış A./ Bedelsiz Riskten Durdurulan Hisse Korunma F.İlişkin Dur. Azınlık Senetleri Fonları V. Bir. Değ. F. Payları Toplam Özkaynak - 9.011.091 905.677 - 3.846.416 (803.540) - 17.388 - - 1.435 18.667.339 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 2.597.607 (445) 2.617.318 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 3.634.310 - - - - 3.634.310 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 47.326 - - - - - 49.988 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - (55.216) - (132.600) - - - - - 235 (187.581) - - - - 4.110.255 - - - - - 158 4.110.413 - 2.869.465 - - - - - - - (274.755) - - (274.755) - - - - - - (274.755) - 2.869.465 - - (3.053.475) - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 11.880.556 850.461 4.110.255 385.586 1.841.393 3.634.310 17.388 - - - - (3.328.230) 1.383 28.617.032 İlişikteki açıklama ve dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 229 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Özkaynak Değişim Tablosu (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) V. KONSOLİDE ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU Dipnot (Beşinci Bölüm V) 31 Aralık 2015 Öd. Sermaye Enflasyon Hisse Hisse Senedi Ödenmiş Düzeltme Senedi İhraç İptal Sermaye Farkı Primleri Kârları Yasal Yedek Akçeler I. Önceki Dönem Sonu Bakiyesi 2.500.000 543.482 - - 2.852.218 - Dönem İçindeki Değişimler - - - - II. Birleşmeden Kaynaklanan Artış/Azalış - - - - - III. Menkul Değerler Değerleme Farkları - - - - 25.764 IV. Riskten Korunma Fonları (Etkin kısım) - - - - - 4.1 Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlı - - - - - 4.2 Yurtdışındaki Net Yatırım Riskinden Korunma Amaçlı - - - - - V. Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Farkları - - - - - VI. Maddi Olmayan Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Farkları - - - - - VII. İştirakler, Bağlı Ort. ve Birlikte Kontrol Edilen Ort. (İş Ort.) Bedelsiz HS - - - - - VIII Kur Farkları - - - - (12.397) IX. Varlıkların Elden Çıkarılmasından Kaynaklanan Değişiklik - - - - - X. Varlıkların Yeniden Sınıflandırılmasından Kaynaklanan Değişiklik - - - - - XI. İştirak Özkaynağındaki Değişikliklerin Banka Özkaynağına Etkisi XII. Sermaye Artırımı 12.1 Nakden 12.2 İç Kaynaklardan XIII. - - - - - 2.500.000 (543.482) - - - 675.000 - - - - 1.825.000 (543.482) - - - Hisse Senedi İhraç Primleri - - - - - XIV. Hisse Senedi İptal Kârları - - - - - XV. Ödenmiş Sermaye Enflasyon Düzeltme Farkı - - - - - XVI. Diğer - - - - - XVII. Dönem Net Kârı veya Zararı - - - - - XVIII. Kâr Dağıtımı - - - - 195.859 18.1 Dağıtılan Temettü - - - - - 18.2 Yedeklere Aktarılan Tutarlar - - - - 195.859 18.3 Diğer - - - - - Dönem Sonu Bakiyesi (I+II+III+……+XVI+XVII+XVIII) 5.000.000 İlişikteki açıklama ve dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 230 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 3.061.444 Statü Yedekleri Olağanüstü Yedek Akçe - 11.880.556 Dönem Diğer Net Kârı/ Yedekler (Zararı) 850.461 - Geçmiş Menkul Dönem Değer. Kârı/ Değerleme (Zararı) Farkı 4.495.841 1.841.393 Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlık YDF 3.634.310 OrtaklıkSatış A./ lardan Durdurulan Bedelsiz Riskten F.İlişkin Hisse Korunma Dur. V. Bir. Azınlık Senetleri Fonları Değ. F. Payları 17.388 - - Toplam Özkaynak 1.383 28.617.032 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - (2.504.311) - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - (19.696) - - - - (19.696) - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 157.751 - - - - 145.354 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - (1.281.518) - - - - - - - - - 675.000 675.000 - (421) (2.478.968) - - - - - - - - - - (1.281.518) - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - (13.703) - (258.966) - - - - - - (272.669) 5.377.791 - - - - 3.060.208 503.357 - - - - - - 183 5.377.974 - (4.050.509) - - - - - - (291.085) (291.085) - - - - (291.085) - - - - - - - 3.060.208 503.357 - (3.759.424) - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 13.659.246 1.340.115 5.377.791 186.366 (505.167) 3.614.614 17.388 - - 1.145 31.752.942 İlişikteki açıklama ve dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 231 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Nakit Akış Tablosu (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) VI. KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU Dipnot (Beşinci Bölüm VI) Cari Dönem 1/1-31/12/2015 Önceki Dönem 1/1-31/12/2014 6.323.398 2.814.309 A. BANKACILIK FAALİYETLERİNE İLİŞKİN NAKİT AKIMLARI 1.1 Bankacılık Faaliyet Konusu Aktif ve Pasiflerdeki Değişim Öncesi Faaliyet Kârı 1.1.1 1.1.2 1.1.3 1.1.4 1.1.5 1.1.6 1.1.7 1.1.8 1.1.9 Alınan Faizler Ödenen Faizler Alınan Temettüler Alınan Ücret ve Komisyonlar Elde Edilen Diğer Kazançlar Zarar Olarak Muhasebeleştirilen Donuk Alacaklardan Tahsilatlar Personele ve Hizmet Tedarik Edenlere Yapılan Nakit Ödemeler Ödenen Vergiler Diğer 21.545.770 (9.551.706) 5.910 1.559.056 2.778.322 1.672.811 (2.205.013) (1.376.568) (8.105.184) 15.808.692 (9.497.692) 5.516 1.299.807 2.596.639 1.471.899 (1.910.163) (1.591.295) (5.369.094) 1.2 Bankacılık Faaliyetleri Konusu Aktif ve Pasiflerdeki Değişim (1.514.862) (9.027.587) 1.2.1 1.2.2 1.2.3 1.2.4 1.2.5 1.2.6 1.2.7 1.2.8 1.2.9 1.2.10 Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklardaki Net (Artış)/Azalış Gerçeğe Uygun Değer Farkı K/Z’a Yansıtılan Olarak Sınıflandırılan FV’larda Net (Artış)/Azalış Bankalar Hesabındaki Net (Artış)/Azalış Kredilerdeki Net (Artış)/Azalış Diğer Aktiflerde Net (Artış)/Azalış Bankaların Mevduatlarında Net Artış/(Azalış) Diğer Mevduatlarda Net Artış/(Azalış) Alınan Kredilerdeki Net Artış/(Azalış) Vadesi Gelmiş Borçlarda Net Artış/(Azalış) Diğer Borçlarda Net Artış/(Azalış) (10.699) 72 (6.895.275) (46.446.483) (355.201) 7.394.228 38.589.301 5.153.250 1.055.945 12.063 (19.104) (4.925.076) (31.934.541) (56.712) 4.771.671 14.996.021 6.309.996 1.818.095 I. Bankacılık Faaliyetlerinden Kaynaklanan Net Nakit Akımı 4.808.536 (6.213.278) B. YATIRIM FAALİYETLERİNE İLİŞKİN NAKİT AKIMLARI II. Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan Net Nakit Akımı (3.298.144) 3.049.246 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 İktisap Edilen İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Elden Çıkarılan İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Satın Alınan Menkuller ve Gayrimenkuller Elden Çıkarılan Menkul ve Gayrimenkuller Elde Edilen Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Elden Çıkarılan Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Satın Alınan Yatırım Amaçlı Menkul Değerler Satılan Yatırım Amaçlı Menkul Değerler Diğer (469.500) 47.741 (16.459.962) 16.928.030 (154.288) 1.234.485 (4.424.650) (362.948) 35.608 (26.247.991) 24.272.622 (288.638) 6.072.976 (432.383) C. FİNANSMAN FAALİYETLERİNE İLİŞKİN NAKİT AKIMLARI III. Finansman Faaliyetlerinden Sağlanan Net Nakit 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 Krediler ve İhraç Edilen Menkul Değerlerden Sağlanan Nakit Krediler ve İhraç Edilen Menkul Değerlerden Kaynaklanan Nakit Çıkışı İhraç Edilen Sermaye Araçları Temettü Ödemeleri Finansal Kiralamaya İlişkin Ödemeler Diğer IV. Döviz Kurundaki Değişimin Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlıklar Üzerindeki Etkisi V. Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlıklardaki Net (Azalış)/Artış (I+II+III+IV) VI. Dönem Başındaki Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlıklar VII. Dönem Sonundaki Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlıklar 572.608 1.296.366 3.046.208 (2.367.350) (106.250) - 4.242.986 (2.706.612) (240.008) - 589.946 89.113 2.672.946 (1.778.553) (1) 6.445.191 8.223.744 (1) 9.118.137 6.445.191 (1) İlişikteki açıklama ve dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 232 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Kâr Dağıtım Tablosu (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) VII. ANA ORTAKLIK BANKA’NIN KÂR DAĞITIM TABLOSU (1) Cari Dönem (31/12/2015) Önceki Dönem (2) (31/12/2014) I. DÖNEM KÂRININ DAĞITIMI 1.1 1.2 1.2.1 1.2.2 1.2.3 Dönem Kârı Ödenecek Vergi ve Yasal Yükümlülükler (-)(3) Kurumlar Vergisi (Gelir Vergisi) Gelir Vergisi Kesintisi Diğer Vergi ve Yasal Yükümlülükler 6.567.623 1.405.153 821.329 583.824 5.178.733 1.631.582 1.631.582 - A. NET DÖNEM KÂRI (1.1-1.2) 5.162.470 3.547.151 1.3 1.4 1.5 Geçmiş Dönemler Zararı (-) Birinci Tertip Yasal Yedek Akçe (-) Bankada Bırakılması ve Tasarrufu Zorunlu Yasal Fonlar (-) 258.124 - 177.358 - B. DAĞITILABİLİR NET DÖNEM KÂRI [(A-(1.3+1.4+1.5)] 4.904.346 3.369.793 1.6 1.6.1 1.6.2 1.6.3 1.6.4 1.6.5 1.7 1.8 1.9 1.9.1 1.9.2 1.9.3 1.9.4 1.9.5 1.10 1.11 1.12 1.13 1.14 Ortaklara Birinci Temettü (-) Hisse Senedi Sahiplerine İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine Katılma İntifa Senetlerine Kâra İştirakli Tahvillere Kâr ve Zarar Ortaklığı Belgesi Sahiplerine Personele Temettü (-) Yönetim Kuruluna Temettü (-) Ortaklara İkinci Temettü (-) Hisse Senedi Sahiplerine İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine Katılma İntifa Senetlerine Kâra İştirakli Tahvillere Kâr ve Zarar Ortaklığı Belgesi Sahiplerine İkinci Tertip Yasal Yedek Akçe (-) Statü Yedekleri (-) Olağanüstü Yedekler Diğer Yedekler Özel Fonlar - 125.000 125.000 185.000 18.500 3.041.293 - II. YEDEKLERDEN DAĞITIM 2.1 2.2 2.3 2.3.1 2.3.2 2.3.3 2.3.4 2.3.5 2.4 2.5 Dağıtılan Yedekler İkinci Tertip Yasal Yedekler (-) Ortaklara Pay (-) Hisse Senedi Sahiplerine İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine Katılma İntifa Senetlerine Kâra İştirakli Tahvillere Kâr ve Zarar Ortaklığı Belgesi Sahiplerine Personele Pay (-) Yönetim Kuruluna Pay (-) - - III. HİSSE BAŞINA KÂR 3.1 3.2 3.3 3.4 Hisse Senedi Sahiplerine Hisse Senedi Sahiplerine (%) İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine (%) 1,0488 104,88 - 0,9365 93,65 - IV. HİSSE BAŞINA TEMETTÜ 4.1 4.2 4.3 4.4 Hisse Senedi Sahiplerine Hisse Senedi Sahiplerine (%) İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine (%) - - Kâr dağıtımı Ana Ortaklık Banka Genel Kurulu tarafından kararlaştırılmaktadır ve konsolide olmayan finansal tablolar üzerinden yapılmaktadır. Finansal tabloların düzenlendiği tarih itibarıyla Genel Kurul toplantısı henüz yapılmamıştır. (2) Önceki döneme ilişkin kâr dağıtım tablosu 31 Aralık 2014 tarihli bağımsız denetimden geçmiş finansal tablolar yayınlandığı tarihten sonra Olağan Genel Kurul kararı ile kesinleşmiş ve bu doğrultuda yeniden düzenlenmiştir. (3) Önceki döneme ilişkin 503.358 TL tutarındaki ertelenmiş vergi geliri kâr dağıtımına konu edilmemiştir. (1) İlişikteki açıklama ve dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 233 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM MUHASEBE POLİTİKALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR I. SUNUM ESASLARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Konsolide finansal tablolar, bunlara ilişkin açıklama ve dipnotlar Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (“BDDK”) tarafından 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” çerçevesinde, Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yürürlüğe konulmuş olan “Türkiye Muhasebe Standartları” (“TMS”) ve “Türkiye Finansal Raporlama Standartları” (“TFRS”) ile bunlara ilişkin ek ve yorumlara ve BDDK tarafından muhasebe ve finansal raporlama esaslarına ilişkin yayımlanan diğer yönetmelik, açıklama ve genelgelere (tümü birlikte “Raporlama Standartları”) uygun olarak hazırlanmıştır. Düzenlenen kamuya açıklanacak konsolide finansal tabloların biçim ve içerikleri ile bunların açıklama ve dipnotları 28 Haziran 2012 tarihli ve 28337 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankalarca Kamuya Açıklanacak Finansal Tablolar ile Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Hakkında Tebliğ”e göre hazırlanmıştır. Düzenlenen kamuya açıklanacak konsolide finansal tabloların biçim ve içerikleri ile bunların açıklama ve dipnotları 28 Haziran 2012 tarih ve 28337 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankalarca Kamuya Açıklanacak Finansal Tablolar ile Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Hakkında Tebliğ” ile bu tebliğe ek ve değişiklikler getiren tebliğlere uygun olarak hazırlanmıştır. Ana Ortaklık Banka, muhasebe kayıtlarını Türk parası olarak, Bankacılık Kanunu, Türk Ticaret Kanunu ve Türk vergi mevzuatına uygun olarak tutmaktadır. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların finansal tabloları, faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanun ve yönetmeliklere uygun olarak hazırlanmış olup, TFRS uyarınca doğru sunumun yapılması amacıyla gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir. Konsolide finansal tablolar, gerçeğe uygun değerleri ile gösterilen finansal varlık ve yükümlülüklerin dışında, 31 Aralık 2004 tarihine kadar enflasyon düzeltmesine tabi tutulmak suretiyle, tarihi maliyet esası baz alınarak Bin Türk Lirası (“TL”) olarak hazırlanmıştır. Aksi belirtilmedikçe, finansal rapor ve dipnotlarda tüm bakiyeler Bin Türk Lirası (“TL”) olarak sunulmuştur. Finansal tabloların hazırlanması, bilanço tarihi itibarıyla raporlanan aktif ve pasiflerin ya da açıklanan şarta bağlı varlık ve yükümlülüklerin tutarlarını ve ilgili dönem içerisinde oluştuğu raporlanan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyen tahmin ve varsayımların yapılmasını gerektirir. Bu tahminler yönetimin en iyi kanaat ve bilgilerine dayanmakla birlikte, gerçek sonuçlar bu tahminlerden farklılık gösterebilir. Kullanılan varsayım ve tahminler ilgili dipnotlar arasında açıklanmaktadır. Finansal tabloların hazırlanmasında izlenen muhasebe politikaları ve kullanılan değerleme esasları TMS kapsamında yer alan esaslara göre belirlenmiş ve uygulanmıştır. Söz konusu muhasebe politikaları ve değerleme esasları aşağıda yer alan II. ile XXV. no’lu dipnotlar arasında açıklanmaktadır. II. FİNANSAL ARAÇLARIN KULLANIM STRATEJİSİ VE YABANCI PARA CİNSİNDEN İŞLEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Ana Ortaklık Banka’nın temel faaliyet alanı; her türlü nakdi ve gayrinakdi Türk Lirası ve döviz üzerinden krediler açmak, yurtiçi ve yurtdışı para ve sermaye piyasalarında işlemler yapmak, tarım sektörüne finansman desteği sağlamak, Türk Lirası ve yabancı para mevduat toplamak gibi bankacılık hizmetlerini kapsamaktadır. Ana Ortaklık Banka’nın ana fonlama kaynaklarının önemli bir kısmını Türk Lirası cinsinden olan mevduatlar, repo, ihraç edilen menkul kıymetler ve özkaynaklar ile Banka’ya bütçeden, bakanlıklardan ve diğer kamu kaynaklarından yasa ve idari kararlarla tahsis edilen fonlar oluşturmaktadır. Ana Ortaklık Banka bu kaynaklarını ağırlıklı olarak Devlet İç Borçlanma Senetleri ve krediler olmak üzere yüksek getirili ve düşük riskli varlıklara yöneltmektedir. Ana Ortaklık Banka’nın likidite yapısı, vadesi gelecek bütün yükümlülüklerin karşılanabileceği şekilde dikkate alınmaktadır. Ana Ortaklık Banka bilançosunda yer alan kaynakların büyük bölümü sabit oranlı olmasına rağmen, aktiflerde yer alan bir kısım menkul kıymetlerin getirileri değişken oranlıdır. Kaynakların yeniden fiyatlandırmaya kalan sürelerinin kısa olması sebebiyle kaynak maliyetleri piyasadaki şartlara bağlı olarak kısa aralıklarla yeniden fiyatlanmaktadır. Ana Ortaklık Banka ayrıca uzun vadeli plasmanlarında daha yüksek getiri ilkesini benimsemiştir. 234 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Ana Ortaklık Banka’nın faaliyet alanları için hesaplanan ortalama getirinin üzerinde getiri elde edilen alanlar arasında krediler ve menkul kıymetler sayılabilir. Bilanço dışı risk alanları içerisinde en önemlileri teminat mektupları, banka kredileri, akreditifler, çekler için ödeme taahhütleri ve kredi kartı harcama limit taahhütleridir. Ana Ortaklık Banka’nın piyasaya olan borç tutarının, toplam yükümlülükleri içerisindeki payının az olması, Borsa İstanbul (“BİST”), T.C. Merkez Bankası, Para Piyasası veya Bankalararası Para Piyasası gibi kısa vadeli piyasalardan gerektiğinde kolaylıkla borçlanabilmesine imkan tanımaktadır. Likidite krizi olarak adlandırılacak bir durumun ortaya çıkması halinde, Ana Ortaklık Banka’nın yaygın şube ağına sahip bir kamu bankası olmasına bağlı olarak mevduatlarının böyle bir durumdan önemli ölçüde etkilenmeyeceği varsayılmaktadır. Yabancı para kaynakların maliyeti ile varlıkların getirisi yakından izlenmektedir. Mevduat faizleri, piyasa faizlerine göre ayarlanarak pozitif kâr marjı korunmaktadır. Yabancı para işlemler, işlemin yapıldığı tarihteki Banka gişe döviz alış kurları esas alınmak suretiyle kayıtlara yansıtılmıştır. Dönem sonlarında, yabancı para aktif ve pasif hesapların bakiyeleri, dönem sonu Banka gişe döviz alış kurları ile değerlemeye tabi tutularak Türk parasına çevrilmiş ve oluşan kur farkları “Kambiyo işlemleri kâr/zararı” olarak kayıtlara yansıtılmıştır. Yurtdışında faaliyet gösteren ortaklıklara yabancı para cinsinden gönderilen sermaye tutarları, işlemin yapıldığı tarihteki kur üzerinden Türk parasına çevrilmekte ve finansal tablolarda gösterilmektedir. Ana Ortaklık Banka’nın yurt dışında kurulu şubelerinin varlık ve yükümlülükleri ile gelir ve giderleri bilanço tarihinde geçerli olan Banka gişe döviz alış kurlarından Türk parasına çevrilmektedir. III. KONSOLİDE EDİLEN ORTAKLIKLARA İLİŞKİN BİLGİLER: a. Uygulanan konsolidasyon esasları: Konsolide finansal tabloların hazırlanmasında 8 Kasım 2006 tarih ve 26340 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ” ve “Konsolide Finansal Tablolar Standardı”nda (“TFRS 10”) belirlenen yöntem, usul ve esaslara uyulmaktadır. 1. Bağlı ortaklıkların konsolide edilme esasları: Bağlı ortaklıklar, Ana Ortaklık Banka’nın ya (a) doğrudan ve/veya dolaylı olarak kendisine ait olan hisseler neticesinde şirketlerdeki hisselerle ilgili oy kullanma hakkının %50’den fazlasını kullanma yetkisi kanalıyla ya da (b) oy kullanma hakkının %50’den fazlasını kullanma yetkisine sahip olmamakla birlikte mali ve işletme politikaları üzerinde fiili hakimiyet etkisini kullanmak suretiyle mali ve işletme politikalarını Grup’un menfaatleri doğrultusunda kontrol etme yetkisi ve gücüne sahip olduğu şirketleri ifade eder. Kontrol, Ana Ortaklık Banka’nın bir tüzel kişilikte doğrudan veya dolaylı olarak sermayenin çoğunluğuna sahip olması veya bu çoğunluğa sahip olmamakla birlikte imtiyazlı hisseleri elinde bulundurması veya diğer hissedarlarla yapılan anlaşmalara istinaden oy hakkının çoğunluğuna tasarruf etmesi veya herhangi bir suretle yönetim kurulu üyelerinin çoğunluğunu atayabilme ya da görevden alma gücünü elde bulundurması olarak kabul edilmiştir. Bağlı ortaklıklar, faaliyet sonuçları, aktif ve özkaynak büyüklükleri bazında önemlilik ilkesi çerçevesinde, tam konsolidasyon yöntemi kullanılmak suretiyle konsolide edilmektedir. Bağlı ortaklıklar, faaliyetleri üzerindeki kontrolün Grup’a transfer olduğu tarihten itibaren konsolidasyon kapsamına alınmış ve kontrolün ortadan kalktığı tarihte de konsolidasyon kapsamından çıkarılmıştır. Gerekli görüldüğünde, bağlı ortaklıklar için uygulanan muhasebe politikaları Grup tarafından uygulanan muhasebe politikaları ile tutarlılığın sağlanması amacıyla değiştirilmiştir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 235 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Tam konsolidasyon yöntemine göre, bağlı ortaklıkların aktif, pasif, gelir, gider ve bilanço dışı kalemlerinin %100’ü Ana Ortaklık Banka’nın aktif, pasif, gelir, gider ve bilanço dışı kalemleri ile birleştirilmiştir. Grup’un her bir bağlı ortaklıktaki yatırımının defter değeri ile her bir bağlı ortaklığın sermayesinin Grup’a ait olan kısmı netleştirilmiştir. Konsolidasyon kapsamındaki ortaklıklar arasındaki işlemlerden kaynaklanan bakiyeler ile gerçekleşmemiş kârlar ve zararlar karşılıklı olarak mahsup edilmiştir. Konsolide edilmiş bağlı ortaklıkların net geliri içindeki azınlık hakları, Grup’a ait net gelirin hesaplanabilmesini teminen belirlenmiş ve bağlı ortaklığın net gelirinden düşülmüştür. Azınlık hakları, konsolide edilmiş bilançoda, borçlardan ve Grup’a dahil hissedarların paylarından ayrı olarak gösterilmiştir. Grup’un gelirleri içinde de azınlık hakları ayrı olarak gösterilmiştir. Konsolidasyon kapsamındaki ortaklıkların unvanları, ana merkezlerinin bulunduğu yerler, faaliyet konuları ve etkin ve doğrudan ve dolaylı ortaklık oranları aşağıdaki gibidir: Unvanı Ziraat Hayat ve Emeklilik A.Ş. Ziraat Sigorta A.Ş. Ziraat Finansal Kiralama A.Ş. Ziraat Yatırım Menkul Değerler A.Ş. Ziraat Portföy Yönetimi A.Ş. Ziraat Katılım Bankası A.Ş. Ziraat Bank International AG Ziraat Bank BH d.d. Ziraat Bank (Moscow) JSC Kazakhstan Ziraat Int. Bank Ziraat Bank Azerbaycan ASC Ziraat Bank Montenegro AD Faaliyet Merkezi (Şehir/Ülke) İstanbul/Türkiye İstanbul/Türkiye İstanbul/Türkiye İstanbul/Türkiye İstanbul/Türkiye İstanbul/Türkiye Frankfurt/ Almanya Saraybosna/ Bosna Hersek Moskova/Rusya Almatı/ Kazakistan Bakü/Azerbaycan Podgoritsa/ Karadağ Faaliyet Konusu 31 Aralık 2015 Doğrudan ve Dolaylı Etkin Ortaklık Ortaklık Oranları (%) Oranları (%) 31 Aralık 2014 Doğrudan ve Dolaylı Etkin Ortaklık Ortaklık Oranları (%) Oranları (%) Sigortacılık Sigortacılık Finansal Kiralama Yatırım Menkul Değerler Portföy Yönetimi Bankacılık 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 99,99 99,99 100,00 99,60 99,70 100,00 99,60 99,80 100,00 99,60 99,70 - 99,60 99,80 - Bankacılık 100,00 100,00 100,00 100,00 Bankacılık Bankacılık 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 99,91 100,00 99,91 Bankacılık Bankacılık 99,58 100,00 99,58 100,00 99,58 - 99,58 - Bankacılık 100,00 100,00 - - Diğer taraftan, 12 Mayıs 2015 tarihinde faaliyete başlayan Ziraat Katılım Bankası’nın faaliyet alanı kurumsal bankacılık, uluslararası bankacılık ve bireysel bankacılık hizmetlerini kapsamaktadır. Ziraat Katılım Bankası’nın ana faaliyet alanı katılım bankacılığı prensipleri dahilinde cari hesaplar ve kâr/zarar katılma hesapları yoluyla fon toplayıp müşterilerine fon kullandırmaktır. 236 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. İştiraklerin ve birlikte kontrol edilen ortaklıkların konsolide edilme esasları: İştirak, Ana Ortaklık Banka’nın sermayesine katıldığı, sermaye veya yönetim kontrolü bulunmamakla birlikte üzerinde önemli etkinliğe sahip olduğu, ana faaliyet konusu bankacılık olan ve bu konudaki özel kanunlara göre izin ve ruhsat ile faaliyet gösteren ortaklıktır. İlgili iştirak, önemlilik ilkesi çerçevesinde, özsermaye yöntemi ile konsolidasyona dahil edilmiştir. Önemli etkinlik, iştirak edilen ortaklığın finansal ve yönetsel politikalarının oluşturulmasına katılma gücünü ifade eder. Ana Ortaklık Banka, iştirak edilen ortaklıkta %10 veya daha fazla oy hakkına sahipse, aksi ispat edilmediği sürece, Ana Ortaklık Banka’nın o iştirakte önemli etkinliğe sahip olduğu kabul edilmiştir. Özsermaye yöntemi, bir iştirakteki sermaye payının defter değerinin, iştirak edilen ortaklığın özsermayesinde dönem içinde ortaya çıkan değişiklik tutarından, iştirak edene düşen pay kadar artırılıp azaltılmasını ve iştirak edilen ortaklıktan alınan kâr paylarının, iştirak tutarının bu şekilde değiştirilmiş değerinden düşülmesini öngören muhasebeleştirme yöntemidir. Özsermaye yöntemine göre konsolidasyon kapsamındaki iştirak ve birlikte kontrol edilen ortaklıkların unvanı, ana merkezinin bulunduğu yer, faaliyet konusu, etkin ortaklık oranları, doğrudan ve dolaylı ortaklık oranları aşağıdaki gibidir: Unvanı Turkmen Turkish Joint Stock Commercial Bank UTBANK JSC Arap Türk Bankası A.Ş. Faaliyet Merkezi (Şehir/Ülke) Faaliyet Konusu Aşkabat/ Türkmenistan Bankacılık Taşkent/ Özbekistan Bankacılık İstanbul/Türkiye Bankacılık 31 Aralık 2015 31 Aralık 2014 Doğrudan Doğrudan ve Dolaylı ve Dolaylı Ortaklık Ortaklık Etkin Ortaklık Etkin Ortaklık Oranları (%) Oranları (%) Oranları (%) Oranları (%) 50,00 50,00 50,00 50,00 50,00 15,43 50,00 15,43 50,00 15,43 50,00 15,43 3. Devir, birleşme ve hisse edinimi işlemlerinde uygulanan ilkeler: Bulunmamaktadır. 4. Azınlık Hissedarlarla işlemler: Grup, azınlık hissedarlarla olan işlemleri, Ana Ortaklık Banka’nın ana ortaklıklarıyla yapılan işlemler gibi dikkate almaktadır. Azınlık hissedarlarından yapılan alımlarda, satın alma bedeli ile satın alınan net varlıklarının kayıtlı değerinin ilgili payı arasındaki fark özsermayeden indirilir. Azınlık hissedarlarına yapılan satışlardan kaynaklanan kâr veya zarar özsermayede muhasebeleştirir. b. Konsolidasyon kapsamında bulunmayan iştirakler ve bağlı ortaklıkların konsolide finansal tablolarda gösterimi: Konsolidasyon kapsamında bulunmayan Türk parası cinsinden iştirakler ve bağlı ortaklıklar, “Konsolide Finansal Tablolar Standardı” (“TFRS 10”) uyarınca maliyet değeriyle muhasebeleştirilmekte ve varsa değer kaybı ile ilgili karşılık düşüldükten sonra, konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadır. Maliyet bedelinin net gerçekleşebilir değerin üzerinde olması durumunda, değer düşüklüğünün kalıcı veya geçici olması, değer düşüklüğünün oranı gibi kriterler de dikkate alınarak, ilgili iştirak, bağlı ortaklık ve satılmaya hazır portföyde yer alan hisse senetlerinin değeri net gerçekleşebilir değere veya varsa rayiç değere indirilmiştir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 237 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) IV. VADELİ İŞLEM VE OPSİYON SÖZLEŞMELERİ İLE TÜREV ÜRÜNLERE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Ana Ortaklık Banka’nın türev işlemlerini ağırlıklı olarak para ve kıymetli maden swapları ile vadeli döviz alım-satım sözleşmeleri oluşturmaktadır. Ana Ortaklık Banka’nın, esas sözleşmesinden ayrıştırılmak suretiyle oluşturulan türev ürünleri bulunmamaktadır. Ana Ortaklık Banka, türev işlemlerini TMS 39 “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçmeye İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı” hükümleri gereği alım satım amaçlı veya finansal riskten korunma aracı olarak sınıflandırmakta olup Ana Ortaklık Banka’nın bilanço döneminde finansal riskten korunma amaçlı türev ürünleri bulunmamaktadır. Buna bağlı olarak; Ana Ortaklık Banka’nın türev işlemlerinin, finansal riskten korunma amaçlı sınıflandırmaya yönelik tespitin yapılmasındaki ölçütleri karşılamadığı ve bu türden türev işlemlerin satılması, vadesinin sona ermesi veya sözleşmeye konu edimlerin yerine getirilmesi yoluyla sona erdiği durumlar söz konusu olmamıştır. Türev finansal araçlar sözleşme tarihindeki gerçeğe uygun değeriyle muhasebeleştirilir ve sonraki raporlama dönemlerinde gerçeğe uygun değeriyle ölçülüp gelir tablosuyla ilişkilendirilerek muhasebeleştirilir. Gerçeğe uygun değerin pozitif olması durumunda “Gerçeğe uygun değer farkı kâr/zarara yansıtılan finansal varlıklar” ana hesap kalemi altında “Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Varlıklar” içerisinde; negatif olması durumunda ise “Alım satım amaçlı türev finansal borçlar” içerisinde gösterilmektedir. Yapılan değerleme sonucu gerçeğe uygun değerde meydana gelen farklar gelir tablosunda “Türev Finansal İşlemlerden Kâr/Zarar” hesabına yansıtılmaktadır. Türev araçların gerçeğe uygun değeri piyasada oluşan rayiç değerleri dikkate alınarak veya indirgenmiş nakit akımı modelinin kullanılması suretiyle hesaplanmaktadır. Türev işlemlerden doğan yükümlülük ve alacaklar sözleşme tutarları üzerinden nazım hesaplara kaydedilmektedir. V. FAİZ GELİR VE GİDERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Faiz gelir ve giderleri TMS 39 “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçmeye İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı” çerçevesinde etkin faiz yöntemi ile tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilmektedir. 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” gereği donuk alacak haline gelen tutarlar için döneme ilişkin faiz tahakkuku ve reeskontu yapılmamaktadır. Donuk alacak haline dönüşen tutarlar için daha önce yapılmış bulunan ve tahsil edilemediği halde gelir yazılan faiz tahakkukları ve reeskontları iptal edilmekte, söz konusu tutarlar tahsil edildiğinde gelir yazılmaktadır. VI. ÜCRET VE KOMİSYON GELİR VE GİDERLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Komisyon gelirlerinden, bankacılık, acente ve aracılık hizmet gelirleri tahsil edildikleri anda gelir kaydedilmektedir. Bunların dışındaki bireysel, kurumsal ve girişimci kredilerden alınan komisyon gelirleri dönemsellik ilkesine bağlı olarak tahakkuk esasına göre etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak ilgili kâr/zarar hesaplarına aktarılmaktadırlar. Diğer ücret ve komisyon giderleri ise ödendikleri anda gider hesabına kaydedilmektedir. VII. FİNANSAL VARLIKLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Finansal araçlar, finansal varlıklar, finansal yükümlülükler ve türev enstrümanları kapsamaktadır. Finansal araçlar, Grup’un bu finansal araçlara hukuki olarak taraf olması durumunda Grup’un bilançosunda yer almaktadır. Finansal varlıklar, temelde Grup’un ticari faaliyet ve operasyonlarını meydana getirmektedir. Bu araçlar finansal tablolardaki likiditeyi, kredi ve faiz riskini ortaya çıkarma, etkileme ve azaltabilme özelliğine sahiptir. Finansal varlıklar edinimleri sırasında sınıflandırılmakta ve vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar, banka kaynaklı kredi ve alacak, satılmaya hazır veya alım satım amaçlı finansal varlık olarak tasnife tabi tutulmaktadır. Finansal varlıkların alım-satım işlemleri teslim tarihine göre muhasebeleştirilmektedir. 238 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) a. Gerçeğe uygun değer farkı kâr/zarara yansıtılan finansal varlıklar: Grup’ta, “Gerçeğe uygun değer farkı kâr/zarara yansıtılan finansal varlıklar” olarak sınıflandırılan finansal varlıklar, alım satım amaçlı finansal varlıklar olup piyasada kısa dönemde oluşan fiyat ve benzeri unsurlardaki dalgalanmalardan kâr sağlamak amacıyla elde edilen veya elde edilme nedeninden bağımsız olarak, kısa dönemde kâr sağlamaya yönelik bir portföyün parçası olan varlıklardır. Alım satım amaçlı finansal varlıklar maliyet bedelleriyle kayıtlara alınmaktadır. Bu değer, gerçeğe uygun değer olarak kabul edilir. Sonraki dönemlerde ise gerçeğe uygun değerleri üzerinden finansal tablolarda gösterilmektedir. Alım satım amaçlı finansal varlıklar ile satılmaya hazır finansal varlıklar içerisinde yer alan Devlet Tahvili ve Hazine Bonolarından BİST’te işlem görenler bilanço tarihinde BİST’te oluşan ağırlıklı ortalama takas fiyatları ile, BİST’te işlem görmeyen finansal varlıklar ise T.C. Merkez Bankası fiyatlarıyla değerlenmektedir. Eurobondlar ise Tezgah Üstü Piyasa’da oluşan işlem fiyatları ile değerlenmektedir. Alım satım amaçlı finansal varlıkların değerlemelerinde elde etme maliyetleri ile gerçeğe uygun değerleri arasındaki olumlu farklar “Diğer Faiz ve Gelir Reeskontları” hesabına, olumsuz farklar ise “Menkul Değerler Değer Düşüş Karşılığı” hesabına, itfa edilmiş maliyetleri ile elde etme maliyetleri arasındaki olumlu farklar faiz geliri, olumsuz farklar değer düşme giderleri ve gerçeğe uygun değerleri ile itfa edilmiş maliyetleri arasındaki olumlu farklar sermaye piyasası işlem kârları, olumsuz farklar ise sermaye piyasası işlem zararları hesabına yansıtılmaktadır. b. Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar: Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar; vadesine kadar saklama niyetiyle elde tutulan ve fonlama kabiliyeti dahil olmak üzere vade sonuna kadar elde tutulabilmesi için gerekli koşulların sağlanmış olduğu, sabit veya belirlenebilir ödemeleri ile sabit vadesi bulunan ve banka kaynaklı krediler ve alacaklar dışında kalan finansal varlıklardan oluşmaktadır. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar grubunda sınıflandırılan menkul kıymetler erken itfa kapsamında değişim-geri alım ihalelerine veya iade işlemlerine tabi tutulabilmektedir. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar etkin faiz oranı kullanılarak iskonto edilmiş değerleri ile değerlenmekte, değer azalış karşılığı ayrılmak (değer düşme gideri) veya faiz gelir reeskontu yapılmak suretiyle muhasebeleştirilmektedir. Önceden vadeye kadar elde tutulacak menkul değerler arasında sınıflandırılan; ancak sınıflandırma esaslarına uyulmadığından iki yıl boyunca bu sınıflandırmaya tabi tutulmayacak finansal varlık bulunmamaktadır. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlardan kazanılmış olan faizler, faiz geliri olarak kaydedilmektedir. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar ilk kaydı maliyet değerleri ile yapılmaktadır. c. Krediler ve alacaklar: Ana Ortaklık Banka kaynaklı krediler ve alacaklar; borçluya para, mal veya hizmet sağlama yoluyla oluşturulan alım-satım ya da kısa vadede satılma amacıyla elde tutulanlar dışında kalan finansal varlıklardan oluşmaktadır. Ana Ortaklık Banka kaynaklı krediler ve alacakların ilk kaydı maliyet değerleri ile yapılmaktadır. Banka kaynaklı krediler iskonto edilmiş maliyetleri üzerinden muhasebeleştirilmekte, kısa ve uzun vadeli krediler açık ve teminatlı olarak sınıflandırılmakta, YP cinsinden krediler sabit fiyat üzerinden kayda alınmakta, dönem sonlarında Banka gişe döviz alış kuru ile evalüasyona tabi tutulmaktadır. Dövize endeksli krediler ise kullandırım tarihinde geçerli olan Banka gişe döviz alış kuru üzerinden TL olarak kullandırılmakta, geri ödemeleri ise taksit tahsilat tarihinde geçerli olan Banka gişe döviz satış kuru üzerinden hesaplanan TL karşılıkları ile tahsil edilmektedir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 239 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Ana Ortaklık Banka, krediler ve diğer alacakları için 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”, çerçevesinde özel ve genel karşılık ayırmaktadır. Diğer taraftan, önceki dönemlerde Yönetmelikte belirtilen asgari oranlar ve ihtiyatlılık ilkesi göz önünde bulundurularak bu tür kredilerin teminatları dikkate alınmadan özel karşılık ayrılmaktayken, mevcut takipteki kredileri için ayrılan özel karşılık tutarları yeniden değerlendirilmiş ve 29 Haziran 2012 tarihli Genel Müdürlük Makam Onayı ile Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin 8 inci fıkrasında belirtilen “Banka tarafından Türkiye Muhasebe Standartları Kurulunun 16 Ocak 2005 tarih ve 25702 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Finansal Tabloların Hazırlanma ve Sunulma Esaslarına İlişkin Kavramsal Çerçeve Hakkında Tebliğ’de belirtilen güvenilirlik ve ihtiyatlılık varsayımları esas alınarak, teminat tutarı dikkate alınmaksızın donuk alacağın sınıflandırıldığı grup için geçerli olan özel karşılık oranlarından az olmamak kaydıyla, söz konusu donuk alacak tutarının tamamına kadar özel karşılık ayrılabilir” hükmünü de dikkate almak suretiyle donuk alacaklar için ayrılması gerekli olan özel karşılık oranlarına ilişkin tahmininde değişiklik yapmış ve donuk alacakların Üçüncü Gruba alındığı tarihten itibaren %50’si ve Dördüncü ve Beşinci Gruba alındığı tarihten itibaren ise %100’ü oranında özel karşılık hesaplamaya başlamıştır. Ayrılan karşılıklar o yılın gelirinden düşülmektedir. Daha önceki dönemlerde karşılık ayrılan alacaklar tahsil edildiğinde ayrılan karşılık hesabından düşülerek “Diğer Faaliyet Gelirleri” hesabına aktarılmaktadır. Aynı yıl içerisinde karşılık ayrılan alacaklar tahsil edildiğinde ise “Kredi ve Diğer Alacaklar Değer Düşüş Karşılığı” hesabından düşülmektedir. d. Satılmaya hazır finansal varlıklar: Satılmaya hazır finansal varlıklar; krediler ve alacaklar ile vadeye kadar elde tutulacaklar ve alım-satım amaçlılar dışında kalan finansal varlıkları ifade etmektedir. Satılmaya hazır finansal varlıkların ilk kaydı maliyet değerleri ile yapılmaktadır. Bu değer, gerçeğe uygun değer olarak kabul edilir. Satılmaya hazır finansal varlıklar kayda alınmalarını izleyen dönemlerde gerçeğe uygun değerleri ile finansal tablolarda gösterilmektedir. Satılmaya hazır finansal varlıkların, gerçeğe uygun değer ile maliyet arasındaki fark faiz gelir reeskontu veya değer azalış karşılığı olarak muhasebeleştirilmektedir. Ayrıca etkin faiz oranı kullanılarak iskonto edilmiş değerleri ile maliyet değerleri de karşılaştırılarak aradaki fark faiz geliri veya değer düşüş gideri olarak gösterilmektedir. Söz konusu menkul değerlerin gerçeğe uygun değerleri ile iskonto edilmiş değerleri karşılaştırılmakta ve aradaki fark özkaynaklar kalemleri içerisinde “Menkul Değerler Değerleme Farkları” hesabı altında gösterilmektedir. Söz konusu menkul değerlerin tahsil edildiğinde veya elden çıkarıldığında özkaynak içinde gösterilen birikmiş rayiç değer farkları gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Gerçeğe uygun değere esas teşkil eden fiyat oluşumlarının aktif bir piyasada fiyat kotasyonu bulunmaması veya makul değerin güvenilir olarak ölçülemediği durumlarda satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değeri etkin faiz oranı kullanılarak iskonto edilmiş değerleri ile veya uygun değerleme yöntemleri kullanılarak belirlenmektedir. 240 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) VIII. FİNANSAL VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Bir finansal varlık veya finansal varlık grubu, yalnızca ilgili varlığın ilk muhasebeleştirilmesinden sonra bir veya birden daha fazla olayın (“zarar/kayıp olayı”) meydana geldiğine ve söz konusu zarar olayının veya olaylarının ilgili finansal varlığın veya varlık grubunun güvenilir bir biçimde tahmin edilebilen gelecekteki tahmini nakit akışları üzerindeki etkisi sonucunda değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin tarafsız bir göstergenin bulunması durumunda değer düşüklüğüne uğrar ve değer düşüklüğü zararı oluşur. Gerçeğe uygun değer farkı kâr/zarara yansıtılan finansal varlıkların değerlenmiş tutarlarının, daha önceki değerlenmiş tutarlarından düşük olması halinde, önceki değer artışının üzerinde bir değer kaybı varsa aradaki fark “Menkul Değerler Değer Düşüş Giderleri” hesabında muhasebeleştirilmektedir. Değer artışı halinde önce söz konusu kıymetin değer düşüş giderleri ters kayıtla gelire dönüştürülmektedir. Satılmaya hazır finansal varlıklara dair kalıcı değer düşüşü olması durumunda, ilgili TMS hükümleri çerçevesinde, “Menkul Değerler Değer Düşüş Giderleri” hesabının borcuna kaydedilmektedir. İştirak, bağlı ortaklık, birlikte kontrol edilen ortaklık ve vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklara ilişkin kalıcı değer düşüşü olması durumunda, söz konusu değer düşüklüğü tutarı “İştirakler, Bağlı Ortaklıklar, Vadeye Kadar Elde Tutulacak Menkul Değerler Değer Düşüş Giderleri” hesabının borcuna kaydedilmektedir. Bu bölümün VII. no’lu dipnotunda kredi ve alacaklar için ayrılan karşılıkların muhasebeleştirilmesine ilişkin esaslar açıklanmıştır. Ana Ortaklık Banka, krediler ve diğer alacakları, 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” hükümleri doğrultusunda sınıflandırmaktadır. IX. FİNANSAL ARAÇLARIN NETLEŞTİRİLMESİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Finansal varlıklar ve borçlar, Ana Ortaklık Banka’nın netleştirmeye yönelik yasal bir hakka ve yaptırım gücüne sahip olması ve ilgili finansal aktif ve pasifi net tutarları üzerinden tahsil etme/ödeme niyetinde olması veya ilgili finansal varlığı ve borcu eşzamanlı olarak sonuçlandırma hakkına sahip olması durumlarında bilançoda net tutarları üzerinden gösterilir. X. SATIŞ VE GERİ ALIŞ ANLAŞMALARI VE MENKUL DEĞERLERİN ÖDÜNÇ VERİLMESİ İŞLEMLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Tekrar geri alımlarını öngören anlaşmalar çerçevesinde satılmış olan menkul kıymetler (“Repo”) Ana Ortaklık Banka portföyünde tutuluş amaçlarına göre “Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr/Zarara Yansıtılan”, “Satılmaya Hazır” veya “Vadeye Kadar Elde Tutulacak” portföylerde sınıflandırılmakta ve ait olduğu portföyün esaslarına göre değerlemeye tabi tutulmaktadır. Repo sözleşmesi karşılığı elde edilen fonlar pasifte “Repo İşlemlerinden Sağlanan Fonlar” hesabında muhasebeleştirilmekte ve döneme ilişkin faiz gider reeskontları etkin faiz oranı yöntemine göre hesaplanmaktadır. Geri satım taahhüdü ile alınmış menkul kıymet (“Ters Repo”) işlemleri bilançoda “Ters Repo İşlemlerinden Alacaklar” kalemi altında muhasebeleştirilmekte ve döneme ilişkin faiz gelir reeskontları etkin faiz yöntemine göre hesaplanmaktadır. Bilanço tarihi itibarıyla Ana Ortaklık Banka’nın ödünce konu edilmiş menkul değeri bulunmamaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 241 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) XI. SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN VE DURDURULAN FAALİYETLERE İLİŞKİN DURAN VARLIKLAR İLE BU VARLIKLARA İLİŞKİN BORÇLAR HAKKINDA AÇIKLAMALAR Ana Ortaklık Banka’nın alacaklarından dolayı edindiği varlıklar, finansal tablolarda 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankaların Kıymetli Maden Alım Satımına ve Alacaklarından Dolayı Edindikleri Emtia ve Gayrimenkullerin Elden Çıkarılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” hükümlerine uygun olarak muhasebeleştirilmekte, bu varlıklar hiçbir şekil ve suretle değerlemeye tabi tutulmamaktadır. Durdurulan bir faaliyet, Ana Ortaklık Banka’nın elden çıkarılan veya satış amacıyla elde tutulan olarak sınıflandırılan bir bölümüdür. Durdurulan faaliyetlere ilişkin sonuçlar gelir tablosunda ayrı olarak sunulur. Ana Ortaklık Banka’nın durdurulan faaliyetleri bulunmamaktadır. XII. ŞEREFİYE VE DİĞER MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Bilanço tarihi itibarıyla Grup’un finansal tablolarında şerefiye bulunmamaktadır. Diğer maddi olmayan duran varlıkların ilk kayıtları elde etme tutarları ve varlığın kullanılabilir hale getirilebilmesi için gerekli diğer doğrudan giderlerin ilavesi suretiyle bulunmuş maliyet bedeli üzerinden yapılmıştır. Diğer maddi olmayan duran varlıklar, kayda alınmalarını izleyen dönemde maliyet bedelinden birikmiş amortismanların ve varsa birikmiş değer azalışlarının düşülmesinden sonra kalan tutarları üzerinden değerlenmiştir. Diğer maddi olmayan duran varlıklar tahmini faydalı ömürleri boyunca doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak itfa edilmektedir. Diğer maddi olmayan duran varlıkların faydalı ömürlerinin tespiti, varlığın beklenen kullanım süresi, teknik, teknolojik veya diğer türdeki eskime ve varlıktan beklenen ekonomik faydayı elde etmek için gerekli olan bakım masrafları gibi hususlar değerlendirilerek yapılmaktadır. Cari dönem içerisinde uygulanan amortisman yönteminde değişiklik yapılmamıştır. Diğer maddi olmayan duran varlıklar için yapılan harcamalar, kira süresi içinde eşit tutarlarla itfa edilmekte, kira süresinin belli olmaması veya beş yıldan uzun olması durumunda ise itfa süresi beş yıl (amortisman oranı %20) olarak kabul edilmektedir. Grup, bilgisayar yazılımları için katlandığı maliyetleri diğer maddi olmayan duran varlıklar-gayrimaddi haklar hesabında izlemekte olup, geliştirici giderleri yazılımın ilk maliyetine eklemek ve faydalı ömürlerini de dikkate almak suretiyle 3 yılda itfa etmektedir. Ana Ortaklık Banka, maddi olmayan duran varlıklarının tahmini faydalı ömürlerini 3 ile 15 yıl arasında tespit etmiş olup, amortisman oranlarını %6,67 ile %33,3 arasında uygulamaktadır. XIII. MADDİ DURAN VARLIKLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Maddi duran varlıkların ilk kayıtları elde etme tutarları ve varlığın kullanılabilir hale getirilebilmesi için gerekli diğer doğrudan giderlerin ilavesi suretiyle bulunmuş maliyet bedeli üzerinden yapılmıştır. Ana Ortaklık Banka, 1 Ocak 2005 tarihinden önce satın alınan maddi duran varlıklarını 31 Aralık 2004 tarihine kadar enflasyona göre düzeltilmiş bedelleri ile bilançosunda göstermiş, 1 Ocak 2005 tarihinden sonra edinmiş olduğu maddi duran varlıklarını ise tarihi maliyet esasıyla değerlemiştir. Ana Ortaklık Bankaca 31 Ocak 2014 dönemi itibarıyla muhasebe politikası değişikliğine gidilerek portföyde kayıtlı gayrimenkulleri gerçeğe uygun değerleri üzerinden izlenme kararı alınmıştır. Bu çerçevede, Ana Ortaklık Banka envanterinde kayıtlı tüm gayrimenkuller için bağımsız ekspertiz firmalarına değerleme çalışması yaptırılmış ve 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren değerleme sonuçları muhasebe kayıtlarına yansıtılmıştır. 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla maddi duran varlıklar içerisinde yer alan gayrimenkullerin gerçeğe uygun değerlenmesi sonucunda 3.607.167 TL yeniden değerleme farkı özkaynaklar altında takip edilmektedir. 30 Ocak 2014 tarihinde Ana Ortaklık Banka’nın maddi duran varlıkları içerisinde yer alan gayrimenkullerin değerleme öncesi net defter değeri 816.950 TL’dir. Maddi duran varlıklar, kayda alınmalarını izleyen dönemde maliyet bedellerinden birikmiş amortismanları ve varsa değer azalışlarının düşülmesinden sonra kalan tutarlar üzerinden finansal tablolarda gösterilmektedir. Maddi duran varlıklar normal amortisman yöntemi uygulanmak suretiyle tahmini faydalı ömürleri itibarıyla amortismana tabi tutulmaktadır. Cari dönem içerisinde uygulanan amortisman yönteminde değişiklik yapılmamıştır. Ana Ortaklık Banka, daha önceden maddi olmayan duran varlıklar içerisinde takip ettiği faaliyet kiralaması geliştirme maliyetlerini 31 Mart 2015 tarihli finansal tablolarında maddi duran varlıklar altında sınıflandırmaya başlamıştır. 242 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Uygulanan yıllık amortisman oranları aşağıdaki gibidir; Binalar: Taşıt ve Demirbaşlar: %2 %2 - 20 Maddi duran varlıkların elden çıkarılmasından doğan kazanç veya kayıplar, ilgili maddi duran varlığın net elden çıkarılma hasılatı ile net defter değeri arasındaki fark olarak kâr veya zarar hesaplarına yansıtılmaktadır. Maddi bir duran varlığa yapılan normal bakım ve onarım harcamaları, gider olarak muhasebeleştirilmektedir. Maddi duran varlığın kapasitesini genişleterek kendisinden gelecekte elde edilecek faydayı artıran nitelikteki yatırım harcamaları, maddi duran varlığın maliyetine eklenmektedir. Yatırım harcamaları, varlığın faydalı ömrünü uzatan, varlığın hizmet kapasitesini artıran, üretilen mal veya hizmetin kalitesini artıran veya maliyetini azaltan giderler gibi maliyet unsurlarından oluşmaktadır. Maddi duran varlıkların üzerinde rehin, ipotek ve diğer tedbirler veya bunların alımı için verilen taahhütler ya da bunlar üzerindeki tasarruf haklarının kullanılmasını sınırlayan bir husus mevcut değildir. XIV. KİRALAMA İŞLEMLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Grup kiracı ve kiralayan sıfatı ile finansal kiralama faaliyetinde bulunmaktadır. a. Kiracı açısından kiralama işlemlerinin muhasebeleştirilmesi: Finansal Kiralama Finansal kiralama işlemlerinde kiracı durumunda olan Grup kiralama işlemlerinin muhasebeleştirilmesinde TMS 17 “Kiralama İşlemleri”ni benimsemiştir. Finansal kiralama işlemleri ile elde edilen varlıklar, benzer nitelikte olup doğrudan iktisap edilen varlıklara uygulanan oranlar doğrultusunda itfa edilmektedir. Kiralama konusu varlıklar, maddi duran varlıklar hesabının altında izlenmekte ve faydalı ömürlerine göre aylık ve yıllık bazda itfaya tabi tutulmaktadır. Finansal kiralama ile edinilen maddi duran varlıklara ilişkin ileriki dönemlerde ödenecek anapara ve faiz toplamı “Kiralama İşlemlerinden Borçlar” pasif hesabına, faiz tutarı ise pasifte düzenleyici hesap niteliğindeki “Ertelenmiş Finansal Kiralama Giderleri” hesabına kaydedilir. Taksit ödemelerinde, takside ait anapara ve faiz tutarı “Kiralama İşlemlerinden Borçlar” hesabına borç, faizler ise “Ertelenmiş Finansal Kiralama Giderleri” hesabına alacak kaydedilerek “Diğer Faiz Giderleri” hesabında muhasebeleştirilmektedir. Ana Ortaklık Banka “Kiralayan” olma sıfatıyla finansal kiralama işlemleri gerçekleştirmemektedir. Operasyonel (“İşletme”) Kiralama Mülkiyete ait risk ve getirilerin önemli bir kısmının kiralayana ait olduğu kiralama işlemi, işletme kiralaması olarak sınıflandırılır. İşletme kiraları olarak yapılan ödemeler, kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile gelir tablosuna gider olarak kaydedilir b. Kiralayan açısından kiralama işlemlerinin muhasebeleştirilmesi: Finansal kiralamaya konu olan varlık konsolide bilançoda yapılan net kiralama tutarına eşit bir alacak olarak gösterilir. Faiz geliri kiralayanın kiralanan varlık ile ilgili net yatırım tutarı üzerinden sabit bir dönemsel getiri oranı yaratacak şekilde belirlenir ve dönemde olmayan kısmı kazanılmamış faiz geliri hesabında izlenir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 243 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) XV. KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Krediler ve diğer alacaklar için ayrılan özel ve genel karşılıklar dışında kalan karşılıklar ve koşullu yükümlülükler TMS 37 “Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıklara İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı”na uygun olarak muhasebeleştirilmektedir. Grup, geçmiş bir olaydan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğün (hukuki veya zımni) bulunması, yükümlülüğün yerine getirilmesi için ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkmalarının muhtemel olması ve yükümlülük tutarının güvenli bir biçimde tahmin edilebiliyor olması durumunda karşılık ayırmaktadır. Tutarın yeterince güvenilir olarak ölçülemediği ve yükümlülüğün yerine getirilmesi için Ana Ortaklık Banka’dan kaynak çıkma ihtimalinin bulunmadığı durumlarda söz konusu yükümlülük “Koşullu” olarak kabul edilmekte ve dipnotlarda açıklanmaktadır. Mali bünyeyi etkileyebilecek boyuttaki işlemlerden verileri net olanlar için bu verilere dayanılarak, aksi durumda olanlar için ise tahmini olarak karşılık ayrılmaktadır. Bilanço tarihi itibarıyla, geçmiş olayların bir sonucu olarak ortaya çıkması muhtemel ve tutarı güvenilir bir şekilde ölçülebilen şarta bağlı olay bulunmamaktadır. Koşullu varlıklar, genellikle, ekonomik yararların işletmeye girişi olasılığını doğuran, planlanmamış veya diğer beklenmeyen olaylardan oluşmaktadır. Koşullu varlıkların finansal tablolarda gösterilmeleri, hiçbir zaman elde edilemeyecek bir gelirin muhasebeleştirilmesi sonucunu doğurabileceğinden, sözü edilen varlıklar finansal tablolarda yer almamaktadır. Koşullu varlıklar, ekonomik faydaların işletmeye girişleri olası ise finansal tablo dipnotlarında açıklanmaktadır. Koşullu varlıklar ilgili gelişmelerin finansal tablolarda doğru olarak yansıtılmalarını teminen sürekli olarak değerlendirmeye tabi tutulur. Ekonomik faydanın Banka’ya girmesinin neredeyse kesin hale gelmesi durumunda ilgili varlık ve buna ilişkin gelir, değişikliğin oluştuğu dönemin finansal tablolarına yansıtılır. XVI. ÇALIŞANLARIN HAKLARINA İLİŞKİN YÜKÜMLÜLÜKLERE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR a. Kıdem Tazminatı ve İzin Hakları Ana Ortaklık Banka, kıdem tazminatı ve izin haklarına ilişkin yükümlülüklerini TMS 19 “Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı” hükümlerine göre muhasebeleştirmekte olup, gelecekteki kıdem tazminatı ve izin haklarından doğan yükümlülüklerini net bugünkü değeri üzerinden hesaplamış ve finansal tablolara yansıtmıştır. Türk yasaları ve sendika sözleşmelerine göre kıdem tazminatları emeklilik veya işten çıkarılma veya yasal koşulların oluşması halinde istifa durumunda ödenmektedir. Personelin, Banka’daki çalışma statüsü ve bağlı olduğu sosyal güvenlik kurumuna göre ilgili mevzuat uyarınca, Devlet memuru statüsünde çalıştıkları süre için emekli ikramiyesi, işçi statüsünde çalıştıkları dönem için ayrıldıkları tarihteki maaşı esas alınarak (kıdem tazminatı tavanını aşmamak suretiyle) kıdem tazminatı hesaplanmaktadır. Yükümlülüğün belirlenmesinde Ana Ortaklık Banka bağımsız aktüerlerden yararlanmakta, iskonto oranı, çalışan devir hızı ve gelecekteki maaş artışları gibi konularda varsayımlarda bulunmaktadır. Bu varsayımlar yıllık olarak gözden geçirilmektedir. 31 Aralık 2015 itibarıyla kıdem tazminatı yükümlülüğü 689.727 TL’dir (31 Aralık 2014: 670.790 TL). İskonto oranı (%) Tahmini enflasyon oranı (%) Cari Dönem 10,70 7,00 Önceki Dönem 8,60 6,00 Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından, 12 Mart 2013 tarih ve 28585 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı (“TMS 19”) Hakkında Tebliğ”(Sıra No:9) ile aktüeryal varsayımlardaki değişiklikler ya da aktüeryal varsayım ile gerçekleşen arasındaki farklar nedeniyle oluşan aktüeryal kazanç ve kayıpların muhasebeleştirilmesinde 31 Aralık 2012 tarihinden sonra başlayan hesap dönemleri için uygulanmak üzere değişikliğe gidilmiştir. Ana Ortaklık Banka, ertelenmiş vergi etkisi sonrası 85.078 TL aktüeryal kayıp “Diğer Kapsamlı Gider” olarak finansallarda sınıflandırmıştır (31 Aralık 2014: 71.114 TL aktüeryal kayıp). 244 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) İzin ücreti yükümlülüğü, tüm personelin kullandığı izinlerin kanunen hak edilen izin süresinden düşülmesi suretiyle bulunan kullanılmayan izin gün sayısı üzerinden hesaplanmaktadır. Ana Ortaklık Banka, belirli süreli sözleşme ile personel istihdam etmemektedir. b. T.C. Ziraat Bankası ve T. Halk Bankası Mensupları Emekli ve Yardım Sandığı (TZHEMSAN) Vakfı Yükümlülüğü Bazı Ana Ortaklık Banka çalışanlarının üyesi bulunduğu T.C. Ziraat Bankası ve T. Halk Bankası Mensupları Emekli ve Yardım Sandığı Vakfı (“Sandık”), 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun geçici 20. maddesine göre kurulmuştur. 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla Sandık’tan yararlanan kişi sayısı, bağımlılar hariç, 21.347’dir (31 Aralık 2014: 18.220 kişi). Bu kişilerin 17.644’ü aktif, 3.703’ü pasif üyelerden oluşmaktadır (31 Aralık 2014: 14.572 aktif üye, 3.648 pasif üye). Sosyal Sigortalar Kanunu kapsamında kurulmuş olan Ana Ortaklık Banka sandıklarının, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun Geçici 23. maddesi ile Kanun’un yayımını izleyen üç yıl içinde SSK’ya devredilmesine hükmedilmiş, 30 Kasım 2006 tarih ve 2006/11345 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla da devre ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir. Ancak Anayasa Mahkemesi’nin 31 Mart 2007 tarih, 26479 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan E.2005/139, K.2007/13 ve K.2007/33 sayılı kararıyla Emekli Sandıklarının Sosyal Güvenlik Kurumu’na (“SGK”) devrine imkan sağlayan 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 23’üncü maddesinin geçici 1’inci maddesinin 1’inci fıkrası iptal edilmiştir. Anayasa Mahkemesi’nin iptale ilişkin gerekçeli kararının yayınlanmasının hemen akabinde Türkiye Büyük Millet Meclisi (“TBMM”) banka sandık iştirakçilerinin SGK’ya devredilmesini öngören yeni yasal düzenlemeler üzerinde çalışmaya başlamış ve 17 Nisan 2008 tarihinde 5754 sayılı Sosyal Güvenlik Kanunu’nun (“Yeni Kanun”) devre ilişkin esasları düzenleyen ilgili maddeleri TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilmiş ve 8 Mayıs 2008 tarih ve 26870 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yeni Kanun ile Banka sandıklarının iştirakçileri ve aylık veya gelir bağlanmış olanlar ve bunların hak sahiplerinin herhangi bir işleme gerek kalmaksızın ilgili maddenin yayımı tarihinden itibaren üç yıl içinde SGK’ya devredilmesi ve bu Kanun kapsamına alınması, üç yıllık devir süresinin Bakanlar Kurulu kararı ile en fazla iki yıl uzatılabileceği hüküm altına alınmıştır. Söz konusu kanunda, devir tarihi itibarıyla devredilen kişilerle ilgili olarak, sandıkların anılan Kanun kapsamındaki sigorta kolları itibarıyla gelir ve giderleri dikkate alınarak yükümlülüğünün peşin değerinin hesaplanacağı ve peşin değerin aktüeryal hesabında kullanılacak teknik faiz oranının %9,80 olarak esas alınacağı, ayrıca sandık iştirakçileri ile aylık ve/veya gelir bağlanmış olanlar ve bunların hak sahiplerinin SGK’ya devrinden sonra bu kişilerin tabi oldukları vakıf senedinde bulunmasına rağmen karşılanmayan diğer sosyal hakları ve ödemelerinin, sandıklar ve sandık iştirakçilerini istihdam eden kuruluşlarca karşılanmaya devam edileceği hususlarına yer verilmiştir. Bankacılık Kanunu’nun 58’inci ve Geçici 7’nci maddeleri uyarınca bankaların 1 Ocak 2008 tarihinden itibaren söz konusu sandıkların açıklarının kapatılması için artık kaynak aktaramayacaklarına ilişkin hükmü yukarıda belirtilen kanun kapsamında 5 yıla kadar ertelenmiştir. 9 Nisan 2011 tarih ve 27900 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2011/1559 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, ticaret odaları, sanayi odaları, borsalar veya bunların teşkil ettikleri birlikler personeli için kurulmuş bulunan sandıkların iştirakçileri ile aylık veya gelir bağlanmış olanlar ile bunların hak sahiplerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna devredilmesine ilişkin sürenin iki yıl uzatılması kararlaştırılmıştır. Diğer taraftan, 8 Mart 2012 tarih ve 28227 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair 6283 sayılı Kanun ile 5510 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “iki yıl” ibaresi “dört yıl” şeklinde değiştirilmiştir. 30 Nisan 2014 tarih ve 28987 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2014/6042 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile söz konusu sandıkların iştirakçileri ile aylık veya gelir bağlanmış olanlar ile bunların hak sahiplerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna devredilmesine ilişkin sürenin bir yıl uzatılması kararlaştırılmıştır. Son olarak; 23 Nisan 2015 tarih ve 6645 sayılı “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve Sandıkların iştirakçileri ile aylık ve gelir bağlanmış olanlar ve bunların hak sahiplerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna devir tarihini belirleme yetkisi Bakanlar Kurulu’na bırakılmıştır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 245 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Yeni Kanun çerçevesinde ve belirtilen oran olan %9,80 teknik faiz kullanılarak hazırlanan teknik bilanço raporlarına göre 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla söz konusu sandık için teknik açık oluşmadığı rapor edilmiştir. Ana Ortaklık Banka’nın, sandıktan yapılan geri ödemeler veya gelecekte yapılacak katkılardaki azalışlar şeklinde ortaya çıkan ekonomik yararların bugünkü değerini elde etmeye yönelik yasal bir hakkı olmadığından ötürü, bilançosunda muhasebeleştirdiği bir varlık bulunmamaktadır. XVII. VERGİ UYGULAMALARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR a. Cari Vergi Türk vergi mevzuatı, ana ortaklık olan şirketin bağlı ortaklıkları ve iştiraklerini konsolide ettiği finansal tabloları üzerinden vergi beyannamesi vermesine olanak tanımamaktadır. Bu sebeple bu konsolide finansal tablolara yansıtılan vergi karşılıkları, tam konsolidasyon kapsamına alınan tüm şirketler için ayrı hesaplanmıştır. 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu 21 Haziran 2006 tarihli ve 26205 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Söz konusu Kanun’un pek çok hükmü 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren geçerlidir. Buna göre Türkiye’de, kurumlar vergisi oranı 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren %20’dir. Kurumlar vergisi oranı kurumların ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirim kabul edilmeyen giderlerin ilave edilmesi, vergi yasalarında yer alan istisna (iştirak kazançları istisnası gibi) ve indirimlerin indirilmesi sonucu bulunacak vergi matrahına uygulanır. Kâr dağıtılmadığı takdirde başka bir vergi ödenmemektedir. Türkiye’deki bir işyeri ya da daimi temsilcisi aracılığı ile gelir elde eden dar mükellef kurumlar ile Türkiye’de yerleşik kurumlara ödenen kâr paylarından (temettüler) stopaj yapılmaz. Bunların dışında kalan kişi ve kurumlara yapılan temettü ödemeleri %15 oranında stopaja tabidir. Kârın sermayeye ilavesi, kâr dağıtımı sayılmaz ve stopaj uygulanmaz. Kurumlar üçer aylık mali kârları üzerinden %20 oranında geçici vergi hesaplar ve o dönemi izleyen ikinci ayın 14’üncü gününe kadar beyan edip 17’nci günü akşamına kadar öderler. Yıl içinde ödenen geçici vergi o yıla ait olup izleyen yıl verilecek kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanacak kurumlar vergisinden mahsup edilir. Mahsuba rağmen ödenmiş geçici vergi tutarı kalması durumunda bu tutar nakden iade alınabileceği gibi devlete karşı olan diğer mali borçlara da mahsup edilebilir. En az 2 yıl süre ile elde tutulan iştirak hisseleri ile gayrimenkullerin satışından doğan kârların %75’i, Kurumlar Vergisi Kanunu’nda öngörüldüğü şekilde sermayeye eklenmesi veya 5 yıl süreyle özkaynaklarda tutulması şartı ile vergiden istisnadır. Türk vergi mevzuatına göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 yılı aşmamak kaydıyla dönem kurum kazancından indirilebilirler. Ancak, mali zararlar, geçmiş yıl kârlarından mahsup edilemez. Türkiye’de ödenecek vergiler konusunda vergi otoritesi ile mutabakat sağlamak gibi bir uygulama bulunmamaktadır. Kurumlar vergisi beyannameleri hesap döneminin kapandığı ayı takip eden dördüncü ayın 25’inci günü akşamına kadar bağlı bulunulan vergi dairesine verilir ve aynı ayın sonuna kadar da tahakkuk eden vergi ödenir. Bununla beraber, vergi incelemesine yetkili makamlar beş yıl zarfında muhasebe kayıtlarını inceleyebilir ve hatalı işlem tespit edilirse ödenecek vergi miktarları değişebilir. 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla her bir ülkedeki yürürlükteki vergi mevzuatları dikkate alınarak vergi hesaplamasında kullanılan vergi oranları aşağıdaki gibidir: Rusya Kazakistan Almanya Bosna Hersek Azerbaycan Karadağ 246 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu %20,00 %20,00 %15,00 %10,00 %20,00 %9,00 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) b. Ertelenmiş Vergi Ana Ortaklık Banka, uygulanan muhasebe politikaları ve değerleme esasları ile vergi mevzuatı uyarınca belirlenen vergiye esas değeri arasındaki geçici farklar için TMS 12 “Gelir Vergilerine İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı” uyarınca ertelenmiş vergi hesaplamakta ve muhasebeleştirmektedir. Ertelenmiş vergi yükümlülüğü veya varlığı, varlıkların ve yükümlülüklerin finansal tablolarda gösterilen tutarları ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin yasalaşmış vergi oranları dikkate alınarak hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenmiş vergi yükümlülükleri vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kâr elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Şerefiye veya işletme birleşmeleri dışında varlık veya yükümlülüklerin ilk defa finansal tablolara alınmasından dolayı oluşan ve hem ticari hem de mali kâr veya zararı etkilemeyen geçici zamanlama farklarına ilişkin ertelenmiş vergi yükümlülüğü veya varlığı hesaplanmaz. Ertelenmiş vergi varlığının kayıtlı değeri, her bir bilanço tarihi itibarıyla gözden geçirilir. Ertelenmiş vergi varlığının bir kısmının veya tamamının sağlayacağı faydanın elde edilmesine imkan verecek düzeyde mali kâr elde etmenin muhtemel olmadığı ölçüde, ertelenmiş vergi varlığının kayıtlı değeri azaltılır. Ertelenmiş vergi, varlıkların oluştuğu veya yükümlülüklerin yerine getirildiği dönemde geçerli olan vergi oranları üzerinden hesaplanır ve gelir tablosuna gider veya gelir olarak kaydedilir. Bununla birlikte, ertelenmiş vergi, aynı veya farklı bir dönemde doğrudan özsermaye ile ilişkilendirilen varlıklarla ilgili ise doğrudan özsermaye hesap grubuyla ilişkilendirilir. Ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülükleri konsolide edilen bağlı ortaklıkların bireysel finansal tablolarında netleştirilmesi suretiyle konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. BDDK’nın ilgili genelgesi uyarınca ertelenmiş vergi geliri kâr dağıtımında dikkate alınmamaktadır. XVIII. SİGORTA TEKNİK KARŞILIKLARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Teknik Karşılıklar Kazanılmamış primler karşılığı: Kazanılmamış primler karşılığı, yürürlükte bulunan sigorta sözleşmeleri için tahakkuk etmiş primlerin herhangi bir komisyon veya diğer bir indirim yapılmaksızın brüt olarak gün esasına göre ertesi hesap dönemi veya hesap dönemlerine sarkan kısmından oluşmaktadır. Devam eden riskler karşılığı: Teknik Karşılıklar Yönetmeliği uyarınca sigorta şirketleri, yürürlükte bulunan sigorta sözleşmeleri dolayısıyla ortaya çıkabilecek tazminatların, ilgili sözleşmeler için ayrılmış kazanılmamış primler karşılığından fazla olma ihtimaline karşı, beklenen hasar prim oranını dikkate alarak devam eden riskler karşılığı ayırmakla yükümlüdürler. Beklenen hasar prim oranı, gerçekleşmiş hasarların kazanılmış prime bölünmesi suretiyle bulunur. Hazine Müsteşarlığı tarafından yayımlanan 2012/15 sayılı “Devam Eden Riskler Karşılığı Hesaplamasında Yapılan Değişiklik Hakkında Genelge” uyarınca ana branş bazında hesaplanan beklenen hasar prim oranının %95’in üzerinde olması halinde, %95’i aşan oranın net kazanılmamış primler karşılığı ile çarpılması sonucunda bulunan tutar, net devam eden riskler karşılığı, %95’i aşan oranın brüt kazanılmamış primler karşılığı ile çarpılması sonucunda bulunan tutar brüt devam eden riskler karşılığı olarak hesaplanır. Brüt tutar ile net tutar arasındaki fark ise reasürör payı olarak dikkate alınır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 247 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Muallak hasar ve tazminat karşılığı: Sigorta şirketleri, tahakkuk etmiş ve hesaben tespit edilmiş ancak daha önceki hesap dönemlerinde veya cari hesap döneminde fiilen ödenmemiş tazminat bedelleri veya bu bedel hesaplanamamış ise tahmini bedelleri ile gerçekleşmiş ancak rapor edilmemiş tazminat bedelleri için muallak tazminat karşılığı ayırmaktadır. Tahakkuk etmiş ve hesaben tespit edilmiş muallak tazminat karşılığının hesaplanması sırasında; hesaplanmış veya tahmin edilmiş eksper, bilirkişi, danışman, dava ve haberleşme giderleri de dahil olmak üzere tazminat dosyalarının tekemmülü için gerekli tüm gider payları dikkate alınmaktadır ve ilgili hesaplamalarda rücu, sovtaj ve benzeri gelir kalemleri tenzil edilememektedir. Halefiyet hakkının kazanılmış olması şartı ile uygulama esasları Müsteşarlıkça belirlenecek olan tahakkuk etmiş rücu, sovtaj ve benzeri gelir kalemleri bilançonun aktif tarafındaki ilgili alacak hesabının altında gösterilerek dönem geliri ile ilişkisi kurulmaktadır. Dengeleme karşılığı: 28 Temmuz 2010 tarih ve 27655 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sigorta ve Reasürans ile Emeklilik Şirketlerinin Teknik Karşılıklarına ve Bu Karşılıkların Yatırılacağı Varlıklara İlişkin Yönetmelik’in 9. maddesinde sigorta şirketlerinin takip eden hesap dönemlerinde meydana gelebilecek tazminat oranlarındaki dalgalanmaları dengelemek ve katastrofik riskleri karşılamak üzere kredi ve deprem teminatları için dengeleme karşılığı ayıracağı ifade edilmiştir. Matematik karşılıklar: Matematik karşılıklar, yürürlükte bulunan her bir sözleşme için tarifedeki teknik esaslara göre ayrı ayrı hesaplanan aktüeryal matematik karşılıklar ve kâr payı karşılıkları toplamını gösterir. Şirket’in hayat branşı matematik karşılığı uzun vadeli kredili hayat sigortaları için hesaplanan aktüeryal matematik karşılıklarından oluşmaktadır. Aktüeryal matematik karşılıklar, Şirketin üstlendiği riskler için aldığı risk primleri ile sigorta ettirenler ve lehdarlara olan yükümlülüklerinin peşin değerleri arasındaki farktır. XIX. BORÇLANMALARA İLİŞKİN İLAVE AÇIKLAMALAR Grup, borçlanma araçlarını TMS 39 “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçmeye İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı” hükümleri gereği muhasebeleştirmekte olup, tüm finansal yükümlülüklerini kayda alınmalarını izleyen dönemlerde “etkin faiz oranı (iç verim) yöntemi” ile değerlemektedir. Borçlanma araçlarının muhasebeleştirilme ve değerleme yöntemleri ile borçlanmayı temsil eden yükümlülükler açısından riskten korunma tekniklerini uygulamayı gerektiren borçlanma bulunmamaktadır. Ana Ortaklık Banka, gerektiğinde tahvil/bono ihracı gibi borçlanma araçlarına başvurmak suretiyle yurt içi ve yurtdışı kişi ve kuruluşlardan kaynak temini yoluna gitmektedir. Söz konusu işlemler işlem tarihinde elde etme maliyeti de dahil olmak üzere gerçeğe uygun değerleri ile kayda alınmakta, takip eden dönemlerde ise iç verim oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedelleri üzerinden değerlenmektedir. Grup tarafından hisse senedine dönüştürülebilir tahvil ihraç edilmemiştir. 248 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) XX. İHRAÇ EDİLEN HİSSE SENETLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Grup cari dönemde hisse senedi ihraç etmediğinden, bu işlem ile ilgili herhangi bir maliyeti bulunmamaktadır. XXI. AVAL VE KABULLERE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Grup’un aval ve kabullerine ilişkin borç taahhütleri “Bilanço Dışı Yükümlülükler” altında muhasebeleştirilmektedir. XXII. DEVLET TEŞVİKLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Grup’un bilanço tarihi itibarıyla yararlanmış olduğu herhangi bir devlet teşviği bulunmamaktadır. XXIII. NAKİT VE NAKDE EŞDEĞER VARLIKLAR Nakit ve nakit benzeri kalemler, nakit para, vadesiz mevduat ve satın alım tarihinden itibaren vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, hemen nakde çevrilebilecek olan ve önemli tutarda değer değişikliği riskini taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır. Bu varlıkların defter değeri gerçeğe uygun değeridir. Nakit değerler ve bankalara ilişkin tutarlar dönem sonu Banka gişe döviz alış kuru ile değerleme yapılarak gösterilmiştir. Nakit akış tablolarının hazırlanmasına esas olan “Nakit”, kasa, efektif deposu, altın, yoldaki paralar ve satın alınan çekler ile T.C. Merkez Bankası dahil bankalardaki vadesiz mevduat olarak, “Nakde Eşdeğer Varlık” ise orijinal vadesi üç aydan kısa olan bankalararası para piyasası plasmanları ve bankalardaki vadeli depolar olarak tanımlanmaktadır. XXIV. RAPORLAMANIN BÖLÜMLEMEYE GÖRE YAPILMASINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Grup’un organizasyonel ve iç raporlama yapısına ve TFRS 8 “Faaliyet Bölümleri” hükümlerine uygun olarak belirlenmiş faaliyet alanlarına ilişkin bilgiler Dördüncü Bölüm, XII. no’lu dipnotta sunulmuştur. XXV. DİĞER HUSUSLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Ana Ortaklık Banka’nın 27 Mart 2015 tarihinde gerçekleştirdiği 2014 yılı Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda alınan karar gereğince, dönem net kârı olan 4.050.509 TL’den dağıtıma konu olmayan 503.358 TL tutarındaki ertelenmiş vergi geliri düşüldükten sonra kalan dağıtıma esas 2014 yılsonuna ait 3.547.151 TL’lik dönem kârından, 177.358 TL birinci tertip yasal yedek akçe ve 18.500 TL ikinci tertip yasal yedek akçe ayrılmasına, personele 185.000 TL tutarında temettü dağıtılmasına ve Hazine’ye %15 oranında stopaj (18.750 TL) kesintisi yapılarak net 106.250 TL nakit olarak temettü ödemesi yapılmasına karar verilmiştir. Bu çerçevede kârın 3.041.293 TL tutarındaki kısmı bünyede bırakılmış olup, 15 Nisan 2015 tarihinde Hazine’ye temettü ödemesi yapılmış, personele dağıtılması kararlaştırılan temettü çerçevesinde ise toplam 166.086 TL ödeme yapılmıştır. Ana Ortaklık Banka’nın Genel Kurul Toplantısı’nda alınan karar gereğince, personele ödenen temettüden kalan 18.914 TL “kâr yedekleri” hesabına aktarılmıştır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 249 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) DÖRDÜNCÜ BÖLÜM MALİ BÜNYEYE İLİŞKİN BİLGİLER I. KONSOLİDE SERMAYE YETERLİLİĞİ STANDART ORANINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR 1. Grup’un konsolide sermaye yeterliliği standart oranı, bu oranın ilgili mevzuatta belirlenen orandan düşük olması halinde bunun nedenleri ve öngörülen çözüm stratejileri: Grup’un “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” esaslarına göre hesaplanan konsolide sermaye yeterliliği standart oranı %14,56 olarak gerçekleşmiştir (31 Aralık 2014: %17,47). 2. Konsolide Sermaye yeterliliği standart oranının tespitinde kullanılan risk ölçüm yöntemleri: Konsolide Sermaye yeterliliği standart oranı, 6 Eylül 2014 tarih ve 29111 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” ve “Kredi Riski Azaltım Tekniklerine İlişkin Tebliğ” esaslarına göre hesaplanmaktadır. Kredi riskine ilişkin karşı taraflar/işlemler “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” Ek 1’de belirtilen risk sınıfları bazında ayrıştırılarak ilgili risk sınıfı için belirtilen hususlar çerçevesinde risk ağırlığı atanmakta, “Kredi Riski Azaltım Tekniklerine İlişkin Tebliğ” esasları doğrultusunda risk azaltımına tabi tutularak, ilgili risk ağırlıkları ile çarpılmak suretiyle kredi risk ağırlıklı tutar hesaplanmaktadır. Gayri nakdi krediler ve taahhütler, “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” doğrultusunda ayrılan özel karşılıkları düşüldükten sonra “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” 5. maddesinde belirtilen krediye dönüştürme oranları ile kredi risk ağırlıklı tutar hesaplamalarına dahil edilmektedir. Tükenme ve değer kaybı ile karşı karşıya olan varlıklar, ilgili amortismanlar ve karşılıklar düşüldükten sonra kalan net tutarlar üzerinden hesaplama yapılmaktadır. Özkaynak hesaplamasında sermayeden indirilen değer olarak dikkate alınan tutarlar ile alım satım hesapları kredi risk ağırlıklı varlık hesaplamalarına dahil edilmemektedir. Karşı taraf kredi riskine ilişkin hesaplamalar, repo ve türev işlemler için yapılmaktadır. Söz konusu işlemler “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” ile “Kredi Riski Azaltım Tekniklerine İlişkin Tebliğ” Ek’lerinde belirtilmiş olan oranların uygulanmış haliyle hesaplamalara katılmaktadır. Kredi riskine esas tutar hesaplamalarına bankacılık hesaplarında yer alan repo ve türev işlemleri dahil edilmektedir. Karşı taraf kredi riskine ilişkin hesaplamalar bankacılık hesapları için basit finansal teminat yöntemiyle, alım-satım hesapları için ise kapsamlı finansal teminat yöntemiyle yapılmaktadır. Alım satım hesapları için hesaplanan karşı taraf kredi riski tutarı piyasa riskine esas tutar hesaplamalarına dahil edilmektedir. 250 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Sermaye yeterliliği standart oranına ilişkin bilgiler: Risk Ağırlıkları Ana Ortaklık Banka %50 Gayrimenkul Cari dönem İpotekli %50 %75 %100 - 27.569.776 88.583.269 118.702.297 14.263.747 - 321.681 - - - - - 70 - 1.741 - - - - - - - - 544.010 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 6.301 - 30.880.165 - 12.072.743 - 1.033.545 - - - - 619.881 - 1.497.925 - 1.233.214 - 108.827.693 - - - - - - - - 2 70.675.495 685.494 - - - - %0 %10 %20 76.475.984 - 32.836.640 67.401.476 - - - - - 458.547 - - 6 %150 %200 %250 %1250 2.705.355 6.272.798 261.941 - Kredi Riskine Esas Tutar31 Aralık 2015 Risk Sınıfları: Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bölgesel Yönetimlerden veya Yerel Yönetimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Çok Taraflı Kalkınma Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Uluslararası Teşkilatlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bankalar ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Kurumsal Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Perakende Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Gayrimenkul İpoteğiyle Teminatlandırılmış Alacaklar - - - - - 17.907.774 217.785 - - - - Tahsili Gecikmiş Alacaklar - - - - - - 569.931 - - - - - - - - - - - 2.705.355 6.272.798 261.941 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - Kurulca Riski Yüksek Olarak Belirlenen Alacaklar İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler Menkul Kıymetleştirme Pozisyonları Bankalar ve Aracı Kurumlardan Olan Kısa Vadeli Alacaklar ile Kısa Vadeli Kurumsal Alacaklar Kolektif Yatırım Kuruluşu Niteliğindeki Yatırımlar Diğer Alacaklar - - - - - - 105.792 - - - - 8.448.320 - 3 - - - 6.394.625 - - - - KDO sonrası ve Kredi Risk Azaltımı öncesi rakamlar kullanılarak hazırlanmıştır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 251 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Risk Ağırlıkları Konsolide Cari dönem %50 Gayrimenkul %20 İpotekli %0 %10 76.810.179 - 33.593.731 Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar 67.685.338 - 76.153 - 14.299.346 - 349.064 - Bölgesel Yönetimlerden veya Yerel Yönetimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar - - 459.102 - 70 - 1.741 İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar - - 689 - - - Çok Taraflı Kalkınma Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar 6 - - - - Uluslararası Teşkilatlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar - - - - Kredi Riskine Esas Tutar31 Aralık 2015 %50 %200 %250 %1250 2.705.355 6.272.798 267.037 - - - - - - - - 544.010 - - - - - - - - - - - - - - - - - - 25.874.307 %75 %100 89.354.750 126.027.074 %150 Risk Sınıfları: Bankalar ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar 6.301 - 31.559.860 - 11.079.496 - 122.486 - - - - Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Kurumsal Alacaklar 619.881 - 1.497.924 - 495.393 - 116.630.222 - - - - Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Perakende Alacaklar - - - - 2 71.446.976 685.494 - - - - Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Gayrimenkul İpoteğiyle Teminatlandırılmış Alacaklar - - - - - 17.907.774 217.785 - - - - Tahsili Gecikmiş Alacaklar - - - - - - 580.833 - - - - Kurulca Riski Yüksek Olarak Belirlenen Alacaklar - - - - - - 2.705.355 6.272.798 267.037 - İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler - - - - - - - - - - - Menkul Kıymetleştirme Pozisyonları - - - - - - - - - - - Bankalar ve Aracı Kurumlardan Olan Kısa Vadeli Alacaklar ile Kısa Vadeli Kurumsal Alacaklar - - - - - - - - - - - Kolektif Yatırım Kuruluşu Niteliğindeki Yatırımlar Diğer Alacaklar - - - - - - 105.792 - - - - 8.498.653 - 3 - - - 6.789.647 - - - - KDO sonrası ve Kredi Risk Azaltımı öncesi rakamlar kullanılarak hazırlanmıştır. 252 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Sermaye yeterliliği standart oranına ilişkin özet bilgi: Kredi Riski İçin Gerekli Sermaye Yükümlülüğü (Kredi Riskine Esas Tutar*0,08) (KRSY) Piyasa Riski İçin Gerekli Sermaye Yükümlülüğü (PRSY) Operasyonel Risk İçin Gerekli Sermaye Yükümlülüğü (ORSY) Özkaynak Özkaynak/((KRSY+PRSY+ORSY)*12,5)*100 Ana Sermaye/((KRSY+PRSY+ORSY)*12,5)*100 Çekirdek Sermaye/((KRSY+PRSY+ORSY)*12,5)*100 Konsolide Cari Dönem Konsolide Önceki Dönem Ana Ortaklık Banka Cari Dönem Ana Ortaklık Banka Önceki Dönem 16.514.750 1.409.451 1.444.182 35.243.638 14,56 13,43 13,48 12.080.749 1.130.622 1.276.599 31.643.693 17,47 16,43 16,49 15.937.165 1.332.250 1.301.706 34.995.187 15,08 14,00 14,06 11.641.473 1.087.412 1.098.374 31.484.041 18,22 17,18 17,23 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 253 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Konsolide özkaynak kalemlerine ilişkin bilgiler: Cari Dönem Önceki Dönem ÇEKİRDEK SERMAYE Bankanın tasfiyesi halinde alacak hakkı açısından diğer tüm alacaklardan sonra gelen ödenmiş sermaye Hisse senedi ihraç primleri Hisse senedi iptal kârları Yedek akçeler Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) uyarınca özkaynaklara yansıtılan kazançlar Kâr Net Dönem Kârı Geçmiş Yıllar Kârı Muhtemel riskler için ayrılan serbest karşılıklar İştirakler, bağlı ortaklıklar ve birlikte kontrol edilen ortaklıklardan bedelsiz olarak edinilen ve dönem kârı içerisinde muhasebeleştirilmeyen hisseler Azınlık Payları İndirimler Öncesi Çekirdek Sermaye Çekirdek Sermayeden Yapılacak İndirimler Net dönem zararı ile geçmiş yıllar zararı toplamının yedek akçelerle karşılanamayan kısmı ile TMS uyarınca özkaynaklara yansıtılan kayıplar (-) Faaliyet kiralaması geliştirme maliyetleri (-) Şerefiye veya diğer maddi olmayan duran varlıklar ve bunlara ilişkin ertelenmiş vergi yükümlülükleri (-) Net ertelenmiş vergi varlığı/vergi borcu (-) Kanunun 56 ncı maddesinin dördüncü fıkrasına aykırı olarak edinilen paylar (-) Bankanın kendi çekirdek sermayesine yapmış olduğu doğrudan veya dolaylı yatırımlar (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’nunu aşan kısmı (-) Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların çekirdek sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarının çekirdek sermayenin %10’nunu aşan kısmı (-) İpotek hizmeti sunma haklarının çekirdek sermayenin %10’nunu aşan kısmı (-) Geçici farklara dayanan ertelenmiş vergi varlıklarının çekirdek sermayenin %10’nunu aşan kısmı (-) Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayenin %15’ini aşan tutarlar (-) Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların çekirdek sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarından kaynaklanan aşım tutarı (-) İpotek hizmeti sunma haklarından kaynaklanan aşım tutarı (-) Geçici farklara dayanan ertelenmiş vergi varlıklarından kaynaklanan aşım tutarı (-) Kurulca belirlenecek diğer kalemler (-) Yeterli ilave ana sermaye veya katkı sermaye bulunmaması halinde çekirdek sermayeden indirim yapılacak tutar (-) Çekirdek Sermayeden Yapılan İndirimler Toplamı Çekirdek Sermaye Toplamı 254 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 5.000.000 18.146.025 4.486.075 5.564.157 5.377.791 186.366 1.257.419 3.043.482 15.654.752 5.475.703 4.495.841 4.110.255 385.586 1.334.053 17.388 25 34.471.089 17.388 177 30.021.396 1.461.847 98.800 71.114 71.490 98.447 - 24.365 - - - - - - - - - 1.659.094 32.811.995 166.969 29.854.427 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) İLAVE ANA SERMAYE Çekirdek sermayeye dahil edilmeyen imtiyazlı paylara tekabül eden sermaye ve bunlara ilişkin ihraç primleri Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri (1.1.2015 tarihi sonrası ihraç edilenler/temin edilenler) Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri (1.1.2015 tarihi öncesi ihraç edilenler) Üçüncü kişilerin ilave ana sermayedeki payları İndirimler Öncesi İlave Ana Sermaye İlave Ana Sermayeden Yapılacak İndirimler Bankanın kendi ilave ana sermayesine yapmış olduğu doğrudan veya dolaylı yatırımlar (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’nunu aşan kısmı (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların ilave ana sermaye ile katkı sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’nunu aşan kısmı (-) Kurulca belirlenecek diğer kalemler (-) Yeterli katkı sermaye bulunmaması halinde ilave ana sermayeden indirim yapılacak tutar (-) İlave ana sermayeden yapılan indirimler toplamı İlave Ana Sermaye Toplamı Ana Sermayeden Yapılacak İndirimler Şerefiye veya diğer maddi olmayan duran varlıklar ve bunlara ilişkin ertelenmiş vergi yükümlülüklerinin Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayeden indirilmeyen kısmı (-) Net ertelenmiş vergi varlığı/vergi borcunun Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayeden indirilmeyen kısmı (-) Ana Sermaye Toplamı KATKI SERMAYE Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri (1.1.2015 tarihi sonrası ihraç edilen/temin edilenler) Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri (1.1.2015 tarihi öncesi ihraç edilenler temin edilenler) Bankanın sermaye artırımlarında kullanılması hissedarlarca taahhüt edilen bankaya rehnedilmiş kaynaklar Genel Karşılıklar Üçüncü Kişilerin Katkı Sermayedeki Payları İndirimler Öncesi Katkı Sermaye Katkı Sermayeden Yapılacak İndirimler Bankanın kendi katkı sermayesine yapmış olduğu doğrudan veya dolaylı yatırımlar (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’nunu aşan kısmı (-) Ortaklık paylarının %10 veya daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların ilave ana sermaye ile katkı sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin %10’nunu aşan kısmı (-) Kurulca belirlenecek diğer kalemler (-) Katkı Sermayeden Yapılan İndirimler Toplamı Katkı Sermaye Toplamı SERMAYE Kanunun 50 ve 51 inci maddeleri hükümlerine aykırı olarak kullandırılan krediler (-) Kanunun 57 nci maddesinin birinci fıkrasındaki sınırı aşan tutarlar ile bankaların alacaklarından dolayı edinmek zorunda kaldıkları ve aynı madde uyarınca elden çıkarmaları gereken emtia ve gayrimenkullerden edinim tarihinden itibaren beş yıl geçmesine rağmen elden çıkarılamayanların net defter değerleri (-) Yurt dışında kurulu olanlar da dahil olmak üzere, bankalara, finansal kuruluşlara veya bankanın nitelikli pay sahiplerine kullandırılan krediler veya bunlarca ihraç edilen borçlanma araçlarına yapılan yatırımlar (-) Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmeliğin 20 nci maddesinin ikinci fıkrasına istinaden özkaynaklardan düşülecek tutar (-) Kurulca belirlenecek diğer hesaplar (-) Ortaklık paylarının yüzde %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonları toplamının, bankanın çekirdek sermayesinin yüzde onunu aşan kısmının, Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayeden, ilave ana sermayeden ve katkı sermayeden indirilmeyen kısmı (-) Cari Dönem Önceki Dönem - - - - - - 147.670 97.460 147.670 97.460 32.664.325 29.756.967 - - 2.580.430 2.580.430 1.887.617 1.887.617 - - - - 2.580.430 35.244.755 - 1.887.617 31.644.584 - 1.044 757 - - 73 134 - - Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 255 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Cari Dönem Önceki Dönem Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların doğrudan ya da dolaylı olarak ilave ana sermaye ve katkı sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarının toplam tutarının Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, ilave ana sermayeden ve katkı sermayeden indirilmeyen kısmı (-) Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların çekirdek sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarının, geçici farklara dayanan ertelenmiş vergi varlıklarının ve ipotek hizmeti sunma haklarının Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin ikinci fıkrasının (1) ve (2) nci alt bentleri uyarınca çekirdek sermayeden indirilecek tutarlarının, Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca çekirdek sermayeden indirilmeyen kısmı (-) ÖZKAYNAK Uygulanacak İndirim Esaslarında Aşım Tutarının Altında Kalan Tutarlar Ortaklık paylarının %10 veya daha azına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların özkaynak unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarından kaynaklanan tutar Ortaklık paylarının %10’dan daha fazlasına sahip olunan ve konsolide edilmeyen bankalar ve finansal kuruluşların çekirdek sermaye unsurlarına yapılan yatırımların net uzun pozisyonlarından kaynaklanan tutar İpotek hizmeti sunma haklarından kaynaklanan tutar Geçici farklara dayanan ertelenmiş vergi varlıklarından kaynaklanan tutar - - 35.243.638 31.643.693 121.043 - 82.240 144.118 225.590 266.827 Özkaynak hesaplamasında geçici uygulamaya tabi unsurlara ilişkin bilgiler: Azınlıkların çekirdek sermayedeki payları Üçüncü kişilerin ilave ana sermayedeki payları Üçüncü kişilerin katkı sermayedeki payları Kurumca uygun görülen borçlanma araçları ve bunlara ilişkin ihraç primleri (1.1.2014 tarihi öncesi ihraç edilenler) Ana Ortaklık Banka Konsolide Cari Dönem Cari Dönem Özkaynak Özkaynak Hesaplamasında Hesaplamasında Dikkate Alınan Dikkate Alınan Tutar Toplam Tutar Tutar Toplam Tutar 25 1.145 - Özkaynak hesaplamasına dahil edilecek borçlanma araçlarına ilişkin bilgiler: Bulunmamaktadır. 256 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu - - - - Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 3. İçsel sermaye yeterliliği değerlendirme süreci kapsamında içsel sermaye gereksiniminin cari ve gelecek faaliyetler açısından yeterliliğinin değerlendirilmesi amacıyla uygulanan yaklaşım: Ana Ortaklık Banka sermaye gereksinimi içsel değerlendirme süreci kapsamında sermaye yeterliliği politikasını belirlemiş, sermaye yeterliliğinin tespitinde dikkate alınacak asgari unsurları tespit etmiştir. Bu kapsamda Ana Ortaklık Banka’da; • Ana Ortaklık Banka’nın geçmiş dönem finansal durumunun sermaye yeterliliği, yasal rasyolar ve ekonomik sermaye analizleri kapsamında değerlendirilmesi, • Maruz kalınan riskler göz önünde bulundurularak bütçenin yasal sermaye yeterliliği ve yasal rasyolara uyum bağlamında incelenmesi, • Bütçenin finansal dalgalanmalara karşı korunma potansiyeli ile bu dalgalanmalar sürecinde sermaye yeterliliği politikasına uygunluğunun stres testleri ile analiz edilmesi faaliyetleri yürütülmektedir. II. KONSOLİDE KREDİ RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Kredi riski, borçlu kişi ya da kuruluşun; yapılan sözleşme gereklerine uymayarak yükümlülüğünü herhangi bir nedenle kısmen veya tamamen zamanında yerine getirememesinden veya kredi değerliliğindeki azalmadan dolayı Ana Ortaklık Banka’nın maruz kalabileceği zarar olasılığını ifade eder. Kredi müşterilerinin limitleri, yasal mevzuata uygun olarak Şubeler, Bölge Yöneticilikleri, Grup Başkanlıkları, Bölüm Başkanlıkları, Genel Müdür Yardımcılığı, Genel Müdür, Kredi Komitesi ve Yönetim Kurulu’na ait kredilendirme yetki limitleri çerçevesinde, kredi müşterilerinin mali olan ve olmayan verileri, kredi ihtiyaçları, sektörel ve coğrafi özellikler gibi pek çok faktör bir arada değerlendirilerek tahsis edilmektedir. Krediler portföyüne ilişkin tespit edilen global limitler, Yönetim Kurulu’nun onayı ile belirlenmekte ve gerektiğinde revize edilmektedir. Tespit edilen limitler, ilgili Genel Müdürlük birimleri tarafından mevcut portföy yapısı, müşteri ve kredi potansiyeli ile bölgesel ve sektörel özellikler, çalışan personelin yetkinliği gibi hususlar gözetilerek Bölge Yöneticilikleri bazında dağıtılmaktadır. Kurumsal/Girişimci kredi portföyünde risk yoğunlaşmasını önlemek amacıyla; grup firmaları, özel ve kamu firmaları ve farklı borçlu grupları bazında limitler belirlenmekte ve izlenmektedir. Benzer bir şekilde tarımsal kredi portföyüne yönelik limitlerin belirlenmesinde bölgelerin yapısı göz önünde bulundurulmaktadır. Banka’nın kullandırılan bireysel kredilerde kredi yetki limitleri tür ve teminat ayrımında belirlenmekte olup, bu limitler genel olarak ekonomik konjonktür ve Bölge Yöneticilikleri/Şubelerin talepleri doğrultusunda güncellenebilmektedir. Bütçe hedefleri doğrultusunda TL/YP Nakdi/Gayrinakdi Kurumsal/Girişimci kredi plasmanları sektörel ve bölgesel bazda tahsis edilmekte ve izlenmektedir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 257 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Şubelerce kullandırılan kredilerin limitleri, konuları, teminat durumu, vadeleri, izlendikleri hesaplar, borç bakiyeleri ile müşteri sayılarına göre belirli periyotlarda değerlendirilmekte, müşteri bazında ve bölgesel bazda izlenmektedir. Kurumsal/Girişimci kredilerde kredinin tahsisi sonrasında firmalar izlenmeye devam edilmekte, kredili firmaların mali yapıları ve piyasa ilişkilerinde meydana gelen değişiklikler takip edilmektedir. Kredi limitleri bir yıl süreyle geçerli olmak üzere tespit edilip onaylanmakta, müşterinin durumunda (mali yapısında, piyasasında, teminat v.b) olumsuz bir değişiklik olmaması koşuluyla yenileme yapılmaktadır. Ana Ortaklık Banka, kredilendirmede asli unsuru müşterinin kredibilitesi olarak değerlendirmekte ve kredi borçlularının kredi değerlilikleri kredi başvurusu ve limit tahsis/yenilenmesi esnasında tespit edilmektedir. Başvuru sırasında alınacak belgeler mevzuatta açıkça yer almakta olup, söz konusu belgelerin mevzuata uygun olarak temin edilip edilmediği denetim birimleri tarafından kontrol edilmektedir. Ana Ortaklık Banka, teminatı da riskin asgariye indirilmesi ve tasfiyesi bakımından önemli görmektedir. Güvenilir ve sağlam teminatlar alınması temeline dayanan kredi politikaları ve süreçleri neticesinde, Ana Ortaklık Banka’nın kredi riskini önemli ölçüde azalttığı düşünülmektedir. Ana Ortaklık Banka, Kurumsal/Girişimci kredi müşterisinin kredi değerliliğinin analizi adına yapılan içsel derecelendirme işlemlerini kredi tahsisinde bir karar destek sistemi olarak Ocak 2011 tarihinden itibaren uygulamaya almıştır. Ana Ortaklık Banka, mevzuatında tanımlanmamış ve uygulamaya alınmamış kredilendirme işlemlerini yapmamaktadır. Ana Ortaklık Banka, “Bankalarca Karşılık Ayrılacak Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik”te öngörüldüğü şekilde karşılık ayırmaktadır. Yurt dışında ve yurt içinde yerleşik bankalar lehine limit tesisleri, müşterilerin ve birimlerin ihtiyaçları dikkate alınarak, bankaların ve bulundukları ülkelerin mali ve ekonomik durumları ile derecelendirmeleri doğrultusunda yapılmaktadır. Bankaların ve/veya bulundukları ülkelerin ekonomik, mali ya da finansal açıdan riskli görülmesi durumunda tesis edilmiş olan limitler vade, miktar veya işlem cinsi ile sınırlandırılabilmekte ya da kullandırımlar durdurulabilmektedir. Yurt dışında yürütülen kredi işlemlerinin farklı ülkelerdeki mali kurumlar ile yapılması ve bilançodaki payının küçük olması göz önüne alınarak, Ana Ortaklık Banka’nın bu faaliyetler nedeniyle oldukça düşük kredi riski taşıdığı düşünülmektedir. Ana Ortaklık Banka’nın yurtiçi/yurtdışı mali kurum ve ülke riskleri genellikle uluslararası derecelendirme şirketleri tarafından derecelendirilen ülke-kurumlara ilişkin riskleri içermektedir. Hazine işlemleri belirlenmiş olan yetki ve limitler çerçevesinde gerçekleştirilmekte, söz konusu yetki ve limitlere ilişkin izleme faaliyetleri yerine getirilmektedir. Fon Yönetimi kapsamındaki müşteri işlemleri, müşteriler için belirlenen genel kredi limitleri dahilinde gerçekleştirilmektedir. Ana Ortaklık Banka’da aktif-pasif dengesi ile yasal sınırlar göz önünde tutularak Yönetim Kurulu’nca belirlenmiş olan yetki ve limitler çerçevesinde vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile diğer türev ürün işlemleri yapılmaktadır. Söz konusu işlemlerde, bilanço içindeki payı dikkate alındığında, oldukça düşük düzeyde kredi riski taşınmaktadır. 258 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Nakit riski karşılık yönetmeliği uyarınca donuk alacak olarak sınıflandırılan müşterilere ait gayri nakdi riskler de aynı yönetmelik uyarınca özel karşılığa tabi tutulmakta, ilgili riskler tazmin edilerek nakit alacak haline dönüştüklerinde daha önce donuk alacak olarak sınıflandırılan nakit kredi ile aynı risk grubunda takip edilmekte ve özel karşılık ayrılmaya devam edilmektedir. Yenilenen ve itfa planına bağlanan krediler de yine söz konusu yönetmelikte belirlenen hususlara uygun olarak ve yönetmelikte öngörülen hesaplarda tutulmakta, ayrıca Ana Ortaklık Banka tarafından kredi risk politikaları çerçevesinde izlenmektedir. Bu kapsamda ilgili müşterilerin finansal durumu ve ticari faaliyetleri analiz edilmekte ve yenilenen plana göre anapara ve faiz ödemelerinin yapılıp yapılmadığı takip edilmekte ve gerekli önlemler alınmaktadır. Ana Ortaklık Banka’nın ilk büyük 100 ve 200 nakdi kredi müşterisinden olan alacağının toplam nakdi krediler portföyü içindeki payı sırasıyla %24 ve %29’dur (31 Aralık 2014: %22 ve %27). Ana Ortaklık Banka’nın ilk büyük 100 ve 200 gayrinakdi kredi müşterisinden olan alacağının toplam gayrinakdi krediler portföyü içindeki payı sırasıyla %57 ve %68’dir (31 Aralık 2014: %61 ve %73). Ana Ortaklık Banka’nın ilk büyük 100 ve 200 kredi müşterisinden olan nakdi ve gayrinakdi alacak tutarının toplam nakdi ve gayrinakdi krediler toplamı içindeki payı sırasıyla %32 ve %38’dir (31 Aralık 2014: %27 ve %33). Grup’un, üstlenilen kredi riski için ayrılan genel karşılık tutarı 2.925.818 TL’dir (31 Aralık 2014: 2.363.069 TL). Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 259 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bölgesel Yönetimlerden veya Yerel Yönetimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Çok Taraflı Kalkınma Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar 80.008.237 458.047 543.175 132.481 1.125 - OECD Ülkeleri (1) - - Kıyı Bankacılığı Bölgeleri - ABD, Kanada Diğer Ülkeler Bankalar ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Kurumsal Alacaklar 6 31.214.385 116.607.457 - 9.117.569 814.682 - - 265.927 47.787 - - - - - 1.823.928 - 1.235 - 558.297 349.731 445.255 1.741 289 - 1.282.648 1.418.544 - - - - 329.317 5.219 Uluslararası Teşkilatlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Cari Dönem Yurtiçi Avrupa Birliği Ülkeleri İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Dağıtılmamış Varlıklar/ Yükümlülükler (2) - - - - - - 82.409.901 460.913 544.699 6 42.768.143 119.243.420 Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bölgesel Yönetimlerden veya Yerel Yönetimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Çok Taraflı Kalkınma Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bankalar ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Kurumsal Alacaklar 78.048.790 444.553 444.524 6 - 11.189.890 78.767.585 11.651 - - - - 14.593.263 380.071 OECD Ülkeleri (1) - - - - - 398.992 1 Kıyı Bankacılığı Bölgeleri - - - - - - - ABD, Kanada 16.568 - - - - 273.525 93.295 Diğer Ülkeler 250.563 - 6 - - 573.092 1.082.437 - - - - - 407.154 638.514 Toplam Uluslararası Teşkilatlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Önceki Dönem Yurtiçi Avrupa Birliği Ülkeleri İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) Dağıtılmamış Varlıklar/ Yükümlülükler (2) Toplam - - - - - - - 78.327.572 444.553 444.530 6 - 27.435.916 80.961.903 KDO sonrası ve Kredi Risk Azaltımı öncesi rakamlar kullanılarak hazırlanmıştır. (1) (2) AB ülkeleri, ABD ve Kanada dışındaki OECD ülkeleri. Tutarlı bir esasa göre bölümlere dağıtılamayan varlık ve yükümlülükleri içermektedir. 260 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Bankalar ve Aracı Kurumlardan Olan Kısa Vadeli Alacaklar ile Kısa Vadeli Kurumsal Alacaklar Kolektif Yatırım Kuruluşu Niteliğindeki Yatırımlar Diğer Alacaklar Toplam Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Perakende Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Gayrimenkul İpoteğiyle Teminatlandırılmış Alacaklar Tahsili Gecikmiş Alacaklar Kurulca Riski Yüksek Olarak Belirlenen Alacaklar 71.678.263 18.125.101 567.395 9.210.227 - - - 105.708 14.893.725 343.411.726 90.882 - 2.383 16.653 - - - 84 - 10.175.859 - - - - - - - - - 313.714 - - - - - - - - - - 587 - - 610 - - - - - 2.734.388 362.740 458 11.053 12.603 - - - - - 3.535.331 - - 2 5.097 - - - - 394.578 734.213 İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler Menkul Kıymetleştirme Pozisyonları - - - - - - - - - - 72.132.472 18.125.559 580.833 9.245.190 - - - 105.792 15.288.303 360.905.231 Menkul Kıymetleştirme Pozisyonları Bankalar ve Aracı Kurumlardan Olan Kısa Vadeli Alacaklar ile Kısa Vadeli Kurumsal Alacaklar Kolektif Yatırım Kuruluşu Niteliğindeki Yatırımlar Diğer Alacaklar Toplam Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Perakende Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Gayrimenkul İpoteğiyle Teminatlandırılmış Alacaklar Tahsili Gecikmiş Alacaklar Kurulca Riski Yüksek Olarak Belirlenen Alacaklar 46.508.173 12.875.452 563.668 22.268.982 - - - 62.681 14.292.888 265.467.192 93.691 4.392 472 8.793 - - - - - 15.092.333 - - - - - - - - - 398.993 - - - - - - - - - - 885 - - 53 - - - - - 384.326 280.843 475 17.687 4.643 - - - - - 2.209.746 - - - - - - - - - 1.045.668 İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler - - - - - - - - - - 46.883.592 12.880.319 581.827 22.282.471 - - - 62.681 14.292.888 284.598.258 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 261 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Risk Sınıfları Cari dönem Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bölgesel Yönetimlerden veya Yerel Yönetimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Çok Taraflı Kalkınma Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Uluslararası Teşkilatlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bankalar ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar - - - - - - 5.367.692 29.522.167 - - - - - - 5.008.120 29.327.342 101.415 Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Kurumsal Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Perakende Alacaklar Sektörler/Karşı Taraflar Tarım Çiftçilik ve Hayvancılık Ormancılık - - - - - - 249.657 Balıkçılık - - - - - - 109.915 93.410 - - 99.937 - - - 49.676.668 3.600.767 Sanayi Madencilik ve Taşocakçılığı - - 17 - - - 2.943.934 65.519 İmalat Sanayi - - 99.910 - - - 37.307.778 3.522.345 Elektrik, Gaz, Su İnşaat Hizmetler - - 10 - - - 9.424.956 12.903 - - 25.807 - - - 15.577.566 2.133.204 3.364.216 420 255.291 6 - 25.498.855 38.329.576 11.750.851 Toptan ve Perakende Ticaret - 17 4.292 - - - 16.767.663 8.233.270 Otel ve Lokanta Hizmetleri - 132 65 - - - 2.546.544 745.067 Ulaştırma ve Haberleşme Mali Kuruluşlar - 79 73.236 - - - 5.611.522 1.517.944 3.364.216 192 120 6 - 24.679.740 2.735.243 4.986 - - 78.240 - - 819.115 9.949.784 952.002 Gayrimenkul ve Kira Hizm. Serbest Meslek Hizmetleri - - - - - - - - Eğitim Hizmetleri - - 69.773 - - - 252.627 102.145 Sağlık ve Sosyal Hizmetler - - 29.565 - - - 466.193 195.437 Diğer 79.045.685 460.493 163.664 - - 17.269.288 10.291.918 25.125.483 Toplam 82.409.901 460.913 544.699 6 - 42.768.143 119.243.420 72.132.472 KDO sonrası ve Kredi Risk Azaltımı öncesi rakamlar kullanılarak hazırlanmıştır. 262 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Risk Sınıfları Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Gayrimenkul İpoteğiyle Teminatlandırılmış Alacaklar Tahsili Gecikmiş Alacaklar Kurulca Riski Yüksek Olarak Belirlenen Alacaklar İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler Bankalar ve Aracı Kurumlardan Olan Kısa Vadeli Alacaklar ile Menkul Kısa Vadeli Kıymetleştirme Kurumsal Pozisyonları Alacaklar Kolektif Yatırım Kuruluşu Niteliğindeki Yatırımlar Diğer Alacaklar TP YP Toplam 372.435 939 14.732 - - - - 2.135.196 37.037.707 375.454 37.413.161 350.327 868 13.200 - - - - 2.135.196 36.736.567 98.486 36.835.053 354.924 2.844 52 956 - - - - - 118.741 236.183 19.264 19 576 - - - - - 182.399 40.785 223.184 129.348 13.206 55.336 - - - - - 21.476.532 32.098.730 53.575.262 3.896 728 767 - - - - - 609.615 2.405.246 3.014.861 124.765 12.467 53.360 - - - - - 18.163.848 22.956.777 41.120.625 9.439.776 687 11 1.209 - - - - - 2.703.069 6.736.707 50.527 476.784 28.053 - - - - - 6.802.064 11.489.877 18.291.941 713.311 25.290 235.951 - - - 105.792 444.911 53.030.495 27.693.975 80.724.470 420.414 14.298 85.580 - - - - - 20.818.213 4.707.321 25.525.534 66.731 1.510 13.478 - - - - - 1.383.613 1.989.914 3.373.527 93.142 1.122 13.982 - - - - - 2.676.702 4.634.325 7.311.027 1.044 35 89.157 - - - 3.692 444.911 22.292.626 9.030.716 31.323.342 101.853 8.044 25.612 - - - 102.100 - 4.980.141 7.056.609 12.036.750 - - - - - - - - - - - 5.540 94 1.327 - - - - - 356.120 75.386 431.506 24.587 187 6.815 - - - - - 523.080 199.704 722.784 16.859.938 64.614 8.911.118 - - - - 12.708.196 103.137.799 67.762.598 170.900.397 18.125.559 580.833 9.245.190 - - - 105.792 15.288.303 221.484.597 139.420.634 360.905.231 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 263 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Risk Sınıfları Önceki Dönem Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bölgesel Yönetimlerden veya Yerel Yönetimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Çok Taraflı Kalkınma Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Uluslararası Teşkilatlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bankalar ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Kurumsal Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Perakende Alacaklar Sektörler/Karşı Taraflar Tarım - - - - - - 8.833.825 17.666.954 Çiftçilik ve Hayvancılık - - - - - - 8.450.346 17.504.057 Ormancılık - - - - - - 128.843 125.393 Balıkçılık - - - - - - 254.636 37.504 - 419.469 158.304 - - - 28.480.730 4.151.249 Sanayi Madencilik ve Taşocakçılığı - 36 101 - - - 462.651 144.170 İmalat Sanayi - 419.433 157.451 - - - 25.112.950 3.997.960 Elektrik, Gaz, Su İnşaat Hizmetler - - 752 - - - 2.905.129 9.119 - - 3.673 - - - 9.994.595 1.292.433 8.848.443 17.776 228.018 6 - 16.201.245 24.355.745 9.618.848 Toptan ve Perakende Ticaret - - 62.019 - - - 13.472.842 3.024.997 Otel ve Lokanta Hizmetleri - 31 44.799 - - - 1.325.518 254.774 Ulaştırma ve Haberleşme Mali Kuruluşlar - 15.959 22.953 - - - 1.151.453 222.344 8.848.443 222 85 6 - 8.883.947 3.830.976 1.251.023 - 1.564 27.904 - - 7.317.298 4.146.356 4.677.536 Gayrimenkul ve Kira Hizm. Serbest Meslek Hizmetleri - - - - - - - - Eğitim Hizmetleri - - 67.497 - - - 103.642 187.417 Sağlık ve Sosyal Hizmetler - - 2.761 - - - 324.958 757 Diğer 69.479.129 7.308 54.535 - - 11.234.671 9.297.008 14.154.108 Toplam 78.327.572 444.553 444.530 6 - 27.435.916 80.961.903 46.883.592 KDO sonrası ve Kredi Risk Azaltımı öncesi rakamlar kullanılarak hazırlanmıştır. 264 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Risk Sınıfları Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Gayrimenkul İpoteğiyle Teminatlandırılmış Alacaklar Tahsili Gecikmiş Alacaklar Kurulca Riski Yüksek Olarak Belirlenen Alacaklar İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler Bankalar ve Aracı Kurumlardan Olan Kısa Vadeli Alacaklar ile Menkul Kısa Vadeli Kıymetleştirme Kurumsal Pozisyonları Alacaklar 23.893 315 4.756 18.554 315 4.635 - 704 463.540 Kolektif Yatırım Kuruluşu Niteliğindeki Yatırımlar Diğer Alacaklar TP YP Toplam - - 21.662.653 4.867.090 26.529.743 25.973.960 - - - 688 - - - - - 21.284.205 4.689.755 - - - - - - 255.791 3.080 258.871 - 4.068 - - - - - 122.657 174.255 296.912 486.157 423.862 - - - 43.374 - 17.619.787 17.006.898 34.626.685 22.926 - 44 - - - - - 210.989 418.939 629.928 439.378 486.157 422.747 - - - 43.374 - 15.394.977 15.684.473 31.079.450 1.236 - 1.071 - - - - - 2.013.821 903.486 2.917.307 17.513 - 18.167 - - - - - 6.865.867 4.460.514 11.326.381 535.822 42.784 145.719 - - - 15.601 - 35.337.867 24.672.140 60.010.007 23.159 9.416 6.429 - - - - - 6.799.974 9.798.888 16.598.862 6.279 1.661 3.152 - - - - - 202.286 1.433.928 1.636.214 3.361 2.042 105.006 - - - - - 377.258 1.145.860 1.523.118 65.522 706 23.987 - - - 156 - 12.438.040 10.467.033 22.905.073 190.266 580 2.846 - - - - - 14.864.475 1.499.875 16.364.350 - - - - - - - - - - - 2.727 28.379 1.928 - - - 15.445 - 397.957 9.078 407.035 244.508 - 2.371 - - - - - 257.877 317.478 575.355 11.839.551 52.571 21.689.967 - - - 3.706 14.292.888 105.929.579 46.175.863 152.105.442 12.880.319 581.827 22.282.471 - - - 62.681 14.292.888 187.415.753 97.182.505 284.598.258 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 265 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Vade Unsuru Taşıyan Risklerin Kalan Vadelerine Göre Dağılımı: Risk Sınıfları: Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bölgesel Yönetimlerden veya Yerel Yönetimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Çok Taraflı Kalkınma Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Uluslararası Teşkilatlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bankalar ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Kurumsal Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Perakende Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Gayrimenkul İpoteğiyle Teminatlandırılmış Alacaklar Tahsili Gecikmiş Alacaklar Kurulca Riski Yüksek Olarak Belirlenen Alacaklar İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler Menkul Kıymetleştirme Pozisyonları Bankalar ve Aracı Kurumlardan Olan Kısa Vadeli Alacaklar ile Kısa Vadeli Kurumsal Alacaklar Kolektif Yatırım Kuruluşu Niteliğindeki Yatırımlar Genel Toplam 1 Ay Vadeye Kalan Süre 1-3 Ay 3-6 Ay 6-12 Ay 1 yıl üzeri 2.744.675 1.173.882 1.111.556 8.448.976 68.930.812 5.825 32 38 6.010 449.008 131.672 2.391 2.264 75.319 333.053 - - - - 6 - - - - - 29.342.841 5.154.018 2.279.241 3.787.815 2.892.692 1.988.174 1.162.318 4.252.406 3.229.855 1.312.552 31.166.727 17.965.549 7.162.617 75.777.577 46.669.653 39.381 471.911 - 100.771 - 179.479 - 868.450 68.561 - 16.937.478 8.704.718 - 3.694 40.173.258 9.945.757 9.937.916 75.582 26.516 59.987.726 224.991.438 KDO sonrası ve Kredi Risk Azaltımı öncesi rakamlar kullanılarak hazırlanmıştır. Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmeliğin 6. maddesinde belirtilen risk sınıflarından derecelendirme notu kullanılan risk sınıfları için risk ağırlıklarının belirlenmesinde, Fitch Ratings Uluslarararası Derecelendirme kuruluşunun notları kullanılmaktadır. Buna ek olarak, Fitch Ratings Uluslarararası Derecelendirme kuruluşunun notları yurt dışı yerleşik olan karşı taraflar ile ülkemiz merkezi yönetimi ve merkez bankasından alacaklar için kullanılmıştır. Yurt içi yerleşik olan karşı taraflar “derecesiz” olarak kabul edilmekte ve ilgili risk sınıfındaki “derecesiz” kategorisine uygun risk ağırlığını almaktadır. 266 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Derecelendirme notları; 1. Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Alacaklar 2. Bölgesel Yönetimlerden veya Yerel Yönetimlerden Alacaklar 3. İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden Alacaklar 4. Bankalar ve Aracı Kurumlardan Alacaklar risk sınıflarında kullanılmıştır. Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Alacaklar, Bölgesel Yönetimlerden veya Yerel Yönetimlerden Alacaklar ve İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden Alacaklar risk sınıflarında, Fitch Ratings Uluslarararası Derecelendirme kuruluşunun verdiği not kredi kalite kademesi 3’e denk düşerken, Bankalar ve Aracı Kurumlardan Alacaklar risk sınıfında kullanılan notlar 1’den 6’ya tüm kredi kalitesi kademeleri ile eşleşmiştir. Alım satım hesaplarına dahil edilmeyen kalemlerden ihraç veya ihraççı derecelendirmesine konu kalemlere ilişkin risk ağırlığının tespiti için öncelikle ihraç derecelendirmesine bakılmakta, ihraç derecelendirmesinin bulunmaması durumunda ihraççının kredi derecelendirmesi dikkate alınmaktadır. Risk Ağırlığına Göre Risk Tutarları: Risk Ağırlığı 1 %0 %10 %20 %50 Kredi Riski Azaltımı Öncesi Tutar 76.810.179 - 33.593.731 2 Kredi Riski Azaltımı Sonrası Tutar 119.606.451 - 10.485.742 40.835.795 %75 25.874.307 89.354.750 %100 %150 %200 %250 %1250 Özkaynaklardan İndirilenler 126.027.074 2.705.355 6.272.798 267.037 - 212.628 56.155.327 124.633.595 2.681.848 6.239.437 267.037 - 212.628 KDO sonrası rakamlar kullanılarak hazırlanmıştır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 267 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Önemli Sektörlere veya Karşı Taraf Türüne Göre Muhtelif Bilgiler: Değer Kaybına Uğramış Krediler; Raporlama dönemi sonu itibarıyla 90 günden fazla gecikmiş olması veya kredibilitesi nedeniyle değer düşüklüğüne uğradığına kanaat getirilmiş kredilerdir. Bu krediler için Karşılıklar Yönetmeliği kapsamında “Özel Karşılık” hesaplaması yapılmaktadır. Tahsili Gecikmiş Krediler; Raporlama dönemi sonu itibarıyla vadesi 90 güne kadar gecikmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış kredilerdir. Bu krediler için Karşılıklar Yönetmeliği kapsamında “Genel Karşılık” hesaplaması yapılmaktadır. Krediler Değer Kaybına Uğramış Tahsili Gecikmiş 558.429 977.165 549.681 968.151 3.257 2.639 5.491 6.375 373.020 422.269 15.734 10.465 345.338 331.745 11.948 80.059 818.345 133.354 609.037 995.773 457.285 694.687 30.126 92.261 36.367 93.237 22.731 2.791 49.941 94.496 58,344 2.879 10.380 9.650 7.921 863.869 1.515.893 3.222.700 4.044.454 Tarım Çiftçilik ve Hayvancılık Ormancılık Balıkçılık Sanayi Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayi Elektrik, Gaz, Su İnşaat Hizmetler Toptan ve Perakende Ticaret Otel ve Lokanta Hizmetleri Ulaştırma ve Haberleşme Mali Kuruluşlar Gayrimenkul ve Kira. Hizm. Serbest Meslek Hizmetleri Eğitim Hizmetleri Sağlık ve Sosyal Hizmetler Diğer Toplam Değer Ayarlamaları 22.187 21.982 60 145 9.118 238 7.062 1.818 3.028 22.606 15.773 2.095 2.113 63 2.146 236 180 95.076 152.015 Karşılıklar 294.979 286.419 3.086 5.474 327.772 14.707 301.128 11.937 327.982 560.060 425.924 28.124 34.636 21.036 38.452 58,344 2.805 9.025 831.013 2.341.806 Diğer Ayarlamalar - Kapanış Bakiyesi 2.341.806 2.925.818 Değer Ayarlamaları ve Kredi Karşılıkları Değişimine ilişkin Bilgiler: 1 2 Özel Karşılıklar Genel Karşılıklar 268 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Açılış Bakiyesi 1.969.060 2.363.069 Dönem İçinde Ayrılan Karşılık Tutarları 918.390 563.302 Karşılık İptalleri (545.644) (553) Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Aşağıdaki tablo finansal tablo kalemlerinin azami kredi duyarlılıklarını göstermektedir. Cari Dönem Önceki Dönem 972.266 329.994 4.965.691 2.767.811 116.173 51.529 54.036.938 54.430.243 10.223.475 10.239.816 192.508.396 145.521.903 9.318 1.758.727 262.832.257 215.100.023 60.890.874 41.167.780 20.085.748 96.787.048 80.976.622 137.954.828 343.808.879 353.054.851 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr/Zarar’a Yansıtılan FV Bankalar Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Verilen Krediler Diğer Varlıklar Bilanço kalemlerinin kredi risk duyarlılığı Garanti ve Kefaletler Taahhütler Nazım hesap kalemlerinin kredi risk duyarlılığı Toplam kredi risk duyarlılığı Finansal varlık sınıfı bazında kredi kalitesine ilişkin bilgiler: Finansal Varlıklar Bankalar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr/Zarar’a Yansıtılan FV Verilen Krediler: Kurumsal/Girişimci Krediler Bireysel Krediler İhtisas Kredileri Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Cari Dönem Vadesi Vadesi Geçmiş ve Değer Geçmemiş ve Kaybına Değer Kaybına Uğramamış Uğramamış Olanlar Olanlar 4.965.691 - Önceki Dönem Vadesi Vadesi Geçmiş ve Değer Geçmemiş ve Kaybına Değer Kaybına Uğramamış Uğramamış Olanlar Olanlar Toplam 4.965.691 2.767.811 - Toplam 2.767.811 972.266 187.583.048 4.044.454 972.266 191.627.502 329.994 141.237.816 3.482.664 329.994 144.720.480 101.080.065 50.067.212 36.435.771 1.683.745 1.384.628 976.081 102.763.810 51.451.840 37.411.852 69.971.122 43.420.080 27.846.614 1.086.530 1.379.139 1.016.995 71.057.652 44.799.219 28.863.609 54.036.938 - 54.036.938 54.430.243 - 54.430.243 10.223.475 - 10.223.475 10.239.816 - 10.239.816 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 269 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Vadesi veya anlaşma koşulları Ana Ortaklık Banka ve diğer ortaklıkların yönetimleri tarafından tekrar değerlendirilen finansal varlıkların kayıtlı değeri tablosu: Bankalar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr/Zarar’a Yansıtılan FV Verilen Krediler: Kurumsal/Girişimci Krediler Bireysel Krediler İhtisas Kredileri Diğer Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Cari Dönem Önceki Dönem 4.093.485 3.007.866 1.210.992 1.249.581 768.734 309.787 2.113.759 1.448.498 - III. KONSOLİDE PİYASA RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR a) Ana Ortaklık Banka’nın risk yönetimi politikaları çerçevesinde piyasa riskinden korunmak amacıyla önlem alıp almadığı, piyasa riskine maruz kalınması nedeniyle Ana Ortaklık Banka yönetim kurulunun risk yönetimine ilişkin olarak almış olduğu önlemler, piyasa riskinin ölçümünde kullanılan yöntemler ile piyasa riski ölçümlerinin hangi aralıkta yapılmakta olduğu: Ana Ortaklık Banka, finansal risk yönetimi amaçları çerçevesinde piyasa riskinden korunmak amacıyla, “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” ve “Bankaların İç Sistemleri ve İçsel Sermaye Yeterliliği Değerlendirme Süreci Hakkında Yönetmelik” kapsamında piyasa riski yönetimi faaliyetlerini belirlemiş ve gerekli önlemleri almıştır. Ana Ortaklık Banka’nın piyasa riski yönetimi politika ve uygulama usulleri, Yönetim Kurulu tarafından onaylanan “Risk Yönetimi, Stres Testi Programı ve İsedes Yönetmeliği” kapsamında belirlenmiştir. Ana Ortaklık Banka, piyasa riskinin yönetimine ilişkin olarak pozisyonlarının yapısı ve karmaşıklığı ile uyumlu ölçüm, izleme, limitleme, stres testi ile senaryo analizi çalışmalarının yürütülmesini ve sonuçların periyodik olarak raporlanmasını sağlamaktadır. Sürdürülen faaliyetler Ana Ortaklık Banka Hazine Yönetimi tarafından belirlenen bir alım satım portföyü üzerinden gerçekleştirilmektedir. Yeni ürün ve hizmetler piyasa riski açısından değerlendirilmektedir. Ana Ortaklık Banka’da Piyasa Riskine Esas Tutar, yasal raporlamalar kapsamında, Standart Metot kullanılarak aylık olarak hesaplanmakta ve Ana Ortaklık Banka’nın Sermaye Yeterliliği Standart Rasyosu’na dahil edilmektedir. Ana Ortaklık Banka, Standart Metot dışında, alım - satım hesapları için günlük olarak Riske Maruz Değer (RMD) tahminleri yapılmakta ve ilgili birimlere raporlanmaktadır. Günlük raporlamalarda ve limit tahsisinde Tarihsel Benzetim Yöntemi kullanılmaktadır. Parametrik ve Monte Carlo Yöntemleriyle hesaplanan RMD sonuçları ise izleme amaçlı olarak kullanılmaktadır. Kullanılan modelin performansının ölçülmesine yönelik olarak geriye yönelik test çalışmaları yapılmaktadır. Ayrıca, modellerin kapsamadığı aşırı piyasa oynaklıklarının Ana Ortaklık Banka’nın finansal durumuna etkisini gözlemleyebilmek amacıyla, aylık ve günlük periyotlarla stres testleri ve senaryo analizleri uygulanmaktadır. Piyasa riski maruziyeti “Risk Yönetimi, Stres Testi Programı ve İsedes Yönetmeliği” kapsamında belirlenen RMD tabanlı limitler (faiz oranı ve kur riski limiti) ile sınırlandırılmıştır. 270 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Grup’un Piyasa riskine ilişkin bilgiler: (I) Genel Piyasa Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü- Standart Metot (II) Spesifik Risk İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot Menkul kıymetleştirme Pozisyonlarına İlişkin Spesifik Risk İçin Gerekli Sermaye Yükümlülüğü (III) Kur Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot (IV) Emtia Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot (V) Takas Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot (VI) Opsiyonlardan Kaynaklanan Piyasa Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot (VII) Karşı Taraf Kredi Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü - Standart Metot (VIII) Risk Ölçüm Modeli Kullanan Bankalarda Piyasa Riski İçin Hesaplanan Sermaye Yükümlülüğü (IX) Piyasa Riski İçin Hesaplanan Toplam Sermaye Yükümlülüğü (I+II+III+IV+V+VI+VII) (X) Piyasa Riskine Esas Tutar (12,5 x VIII) ya da (12,5 x IX) Cari Dönem Önceki Dönem 536.420 551.192 98.160 87.112 731.142 449.680 43.729 1.409.451 17.618.138 42.638 1.130.622 14.132.775 Önceki Dönem En Yüksek 594.310 43.994 449.680 42.638 14.132.775 En Düşük 465.079 36.502 511.612 32.428 13.070.263 b) Dönem içerisinde ay sonları itibarıyla hesaplanan piyasa riskine ilişkin ortalama piyasa riski tablosu: Faiz Oranı Riski Hisse Senedi Riski Kur Riski Emtia Riski Takas Riski Opsiyon Riski Karşı Taraf Kredi Riski Toplam Riske Maruz Değer Ortalama 603.615 55.117 589.491 48.313 16.206.697 Cari Dönem En Yüksek 588.174 58.730 837.430 42.655 19.087.363 En Düşük 641.480 47.276 432.822 43.976 14.569.425 Ortalama 503.907 36.052 433.013 34.592 12.594.551 Karşı taraf kredi riski repo işlemleri ile türev işlemler için hesaplanmaktadır. Hesaplamalarda Gerçeğe Uygun Değerine Göre Değerleme Yöntemi esas alınmaktadır. Türev işlemlerin gerçeğe uygun değerine göre değerlemesi ile, pozitif değere sahip sözleşmelerin yenileme maliyetleri elde edilmektedir. Potansiyel kredi risk tutarı ise sözleşme tutarlarının yönetmelik ekinde belirtilen oranlarla çarpılmasıyla bulunmaktadır. Yenileme maliyeti ve potansiyel kredi riskinin toplamı, risk tutarını göstermektedir. Repo işlemlerinde ise, kapsamlı finansal teminat yöntemi kullanılmak suretiyle risk azaltımı yapılmaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 271 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Karşı Taraf Riskine İlişkin Nicel Bilgiler: Tutar 283.524 852.708 13.082 218.601 Faiz Oranına Dayalı Sözleşmeler Döviz Kuruna Dayalı Sözleşmeler Emtiaya Dayalı Sözleşmeler Hisse Senedine Dayalı Sözleşmeler Diğer Pozitif Gerçeğe Uygun Brüt Değer Netleştirmenin Faydaları Netleştirilmiş Cari Risk Tutarı Tutulan Teminatlar Türevlere İlişkin Net Pozisyon IV. KONSOLİDE OPERASYONEL RİSKE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR a) Operasyonel risk hesaplamasında kullanılan yöntem ile operasyonel risk ölçümlerinin hangi aralıkta yapılmakta olduğu: Ana Ortaklık Banka’da Operasyonel Riske Esas Tutar, Temel Gösterge Yöntemi ile yıllık bazda hesaplanmaktadır. Temel Gösterge Yöntemi’nde operasyonel riske esas tutarı belirleyen parametre brüt gelirdir. Yıllık brüt gelir, net faiz gelirlerine, net ücret ve komisyon gelirlerinin, bağlı ortaklık ve iştirak hisseleri dışındaki hisse senetlerinden elde edilen temettü gelirlerinin, ticari kâr/ zararın (net) ve diğer faaliyet gelirlerinin eklenmesi, alım satım hesabı dışında izlenen aktiflerin satılmasından elde edilen kâr/zarar, olağanüstü gelirler, destek hizmeti karşılığı yapılan faaliyet giderleri ve sigortadan tazmin edilen tutarların düşülmesi suretiyle hesaplanır. Operasyonel riskin ileri ölçüm yaklaşımları ile modellenmesine yönelik çalışmalar çerçevesinde, Operasyonel Risk Kayıp Veri Tabanındaki veriler baz alınarak Operasyonel Riske Maruz Değer (OpRMD) ölçümleri Kayıp Dağılımı Yaklaşımı kapsamında Monte Carlo Simulasyonu kullanılarak yapılmaktadır. Brüt gelir Operasyonel Riske Esas Tutar 31.12.2012 8.737.357 b) Ana Ortaklık Banka standart metot kullanmamaktadır. 272 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 31.12.2013 9.832.553 31.12.2014 10.313.730 Toplam/Pozitif BG yılı sayısı 9.627.880 Oran (%) 15 Toplam 1.444.182 18.052.275 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) V. KONSOLİDE KUR RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR a) Ana Ortaklık Banka’nın kur riskine maruz kalıp kalmadığı, bu durumun etkilerinin tahmin edilip edilmediği, Banka Yönetim Kurulu’nun günlük olarak izlenen pozisyonlar için limitler belirleyip belirlemediği: Ana Ortaklık Banka, yabancı para yönetimi politikası çerçevesinde önemli düzeyde bir pozisyon taşınmaması ilkesini benimsemiştir. Bu nedenle önemli ölçüde kur riski taşınmamaktadır. Standart metot kapsamında oluşturulan kur riski tablosu aracılığı ile kur riskinin izlenebilmesinin yanı sıra, Banka’da günlük bazda döviz pozisyonu için RMD hesaplanmakta ve ilgili birimlere raporlanmaktadır. Yönetim Kurulu tarafından onaylanan RMD tabanlı kur riski limiti de günlük olarak takip edilmektedir. Ayrıca döviz işlemleri için; pozisyon ve işlem limitleri Yönetim Kurulu kararıyla kullandırılmaktadır. b) Önemli olması durumunda yabancı para cinsinden borçlanma araçlarının ve net yabancı para yatırımlarının riskten korunma amaçlı türev araçlar ile korunmasının boyutu: Bulunmamaktadır. c) Yabancı para risk yönetim politikası: Ana Ortaklık Banka’nın faaliyet gösterdiği en önemli yabancı para birimleri olan ABD Doları ve Avro’da likidite ve yapısal faiz oranı risklerini belirlemeye yönelik olarak periyodik “Likidite Boşluk Analizi” ve “Yeniden Fiyatlama Boşluk Analizi” ile döviz tevdiat hesaplarının tarihsel yenilenme oranlarını dikkate alan “Yapısal Likidite Boşluk Analizleri” yapılmaktadır. Ayrıca kur riskinin takibine yönelik günlük RMD analizleri ile yasal raporlamalar kapsamında Yabancı Para Net Genel Pozisyon/Özkaynak oranı ile Yabancı Para Likidite Pozisyonu düzenli olarak izlenmektedir. d) Ana Ortaklık Banka’nın finansal tablo tarihi ile bu tarihten geriye doğru son 5 iş günü kamuya duyurulan cari döviz alış kurları: 24.12.2015 25.12.2015 28.12.2015 29.12.2015 30.12.2015 31.12.2015 ABD Doları 2,9022 2,9032 2,8935 2,8925 2,9076 2,8936 Avro 3,1761 3,1787 3,1715 3,1594 3,1725 3,1525 AUD 2,1087 2,1210 2,0989 2,1098 2,1185 2,1169 DKK 0,4257 0,4267 0,4251 0,4236 0,4252 0,4225 SEK 0,3457 0,3460 0,3455 0,3453 0,3450 0,3440 CHF 2,9386 2,9414 2,9242 2,9158 2,9364 2,9034 CAD 2,0942 2,1016 2,0812 2,0893 2,0911 2,0877 NOK 0,3340 0,3325 0,3319 0,3320 0,3289 0,3280 GBP 4,3289 4,3350 4,3066 4,2791 4,3106 4,2726 SAR 0,7741 0,7740 0,7717 0,7717 0,7749 0,7709 100 Yen 2,4114 2,4133 2,4050 2,4018 2,4120 2,4101 e) Ana Ortaklık Banka’nın cari döviz alış kurunun finansal tablo tarihinden geriye doğru son otuz günlük basit aritmetik ortalama değeri: ABD Doları 2,9060 Avro 3,1698 AUD 2,1077 DKK 0,4251 SEK 0,3428 CHF 2,9291 CAD 2,1191 NOK 0,3338 GBP 4,3574 SAR 0,7749 100 Yen 2,3923 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 273 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Grup’un kur riskine ilişkin bilgiler: Avro ABD Doları Diğer YP Toplam Cari Dönem Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez Bankası Bankalar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar (4) Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Krediler (1) İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) (3) Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Riskten Korunma Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Maddi Duran Varlıklar Maddi Olmayan Duran Varlıklar Diğer Varlıklar (5) Toplam Varlıklar (4) 5.326.619 459.696 3.922.057 15.709.033 7.172 1.598.418 8.627 6.586 1.608.490 28.646.698 20.482.818 2.340.849 4.377 8.716 7.688.885 34.927.803 71.698 4.052.847 1.405 883.675 70.463.073 7.023.015 253.832 57.049 66.228 823.179 815 4.763 73.216 6.772 121.621 8.430.490 32.832.452 3.054.377 4.377 65.765 11.677.170 51.460.015 79.685 5.656.028 83.248 13.358 2.613.786 107.540.261 Yükümlülükler Bankalar Mevduatı Döviz Tevdiat Hesabı Para Piyasalarına Borçlar Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar İhraç Edilen Menkul Değerler Muhtelif Borçlar Riskten Korunma Amaçlı Türev Finansal Borçlar Diğer Yükümlülükler Toplam Yükümlülükler 2.720.165 36.330.660 1.220.723 6.292.624 276.860 807.484 307.330 47.955.846 4.149.837 23.827.663 13.524.090 13.279.279 2.811.413 51.859 147.549 57.791.690 41.512 2.874.891 1.725 10.380 60.951 2.989.459 6.911.514 63.033.214 14.744.813 19.573.628 3.088.273 869.723 515.830 108.736.995 Net Bilanço Pozisyonu Net Nazım Hesap Pozisyonu (2) Türev Finansal Araçlardan Alacaklar Türev Finansal Araçlardan Borçlar Gayrinakdi Krediler (19.309.148) 19.608.010 21.904.831 2.296.821 13.108.152 12.671.383 (13.277.253) 5.192.850 18.470.103 24.916.400 5.441.031 (5.051.654) 1.210.435 6.262.089 3.076.757 (1.196.734) 1.279.103 28.308.116 27.029.013 41.101.309 Önceki Dönem Toplam Varlıklar Toplam Yükümlülükler Net Bilanço Pozisyonu Net Nazım Hesap Pozisyonu (2) Türev Finansal Araçlardan Alacaklar Türev Finansal Araçlardan Borçlar Gayrinakdi Krediler 19.363.677 36.326.576 (16.962.899) 18.379.967 18.879.664 499.697 6.299.610 52.753.191 42.473.912 10.279.279 (10.306.935) 3.333.682 13.640.617 18.953.006 7.806.899 3.235.131 4.571.768 (5.783.538) 936.041 6.719.579 2.043.565 79.923.767 82.035.619 (2.111.852) 2.289.494 23.149.387 20.859.893 27.296.181 Verilen kredilerin 721.987 TL karşılığı ABD Doları ve 296.717 TL karşılığı Avro bakiyesi dövize endeksli kredilerden kaynaklanmaktadır (31 Aralık 2014: 347.656 TL karşılığı ABD Doları ve 99.687 TL karşılığı Avro). (1) (2) Türev finansal araçlardan alacaklar ile türev finansal araçlardan borçların netini göstermektedir. YP cinsinden İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklardaki sermaye yatırımları gerçeğe uygun değer tespitinin yapıldığı tarihteki kur karşılıkları üzerinden TP olarak, sonraki tarihlerde yapılan sermaye transferleri ise sermaye transferinin yapıldığı tarihteki kur karşılıkları üzerinden TP olarak izlenmekte, söz konusu yatırımlarda herhangi bir kur farkı oluşmamaktadır. (3) (4) Alım satım amaçlı türev finansal varlıklar ve borçlar tabloya dahil edilmemektedir. (5) Diğer aktifler içerisindeki 13.214 TL tutarındaki peşin ödenmiş giderler tabloya dahil edilmemektedir. 274 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) VI. KONSOLİDE FAİZ ORANI RİSKİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR a. Varlıkların, yükümlülüklerin ve nazım hesap kalemlerinin faize duyarlılığı (Yeniden fiyatlandırmaya kalan süreler itibarıyla): Cari Dönem Sonu 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1-5 Yıl 5 Yıl ve Üzeri Faizsiz Toplam Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez Bankası 68.125 - - - - 36.866.552 36.934.677 Bankalar 1.157.187 406.252 911.110 186.488 - 2.304.654 4.965.691 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar 295.829 178.096 435.552 55.405 4.265 3.119 972.266 107.491 8.682 - - - - 116.173 5.507.414 7.012.479 10.929.787 15.394.736 14.583.841 608.681 54.036.938 60.645.124 18.800.306 47.376.453 54.506.749 10.171.491 1.008.273 192.508.396 10.223.475 Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar 3.439.949 1.648.784 941.158 2.770.608 1.422.976 - Diğer Varlıklar 89.872 249.773 547.672 1.380.783 169.571 8.072.531 10.510.202 Toplam Varlıklar 71.310.991 28.304.372 61.141.732 74.294.769 26.352.144 48.863.810 310.267.818 Yükümlülükler Bankalar Mevduatı 7.354.580 834.458 135.475 1.082.644 - 279.728 9.686.885 Diğer Mevduat 96.091.616 23.456.511 18.875.407 1.696.356 3.550 41.109.772 181.233.212 Para Piyasalarına Borçlar 43.134.312 36.325.722 4.312.765 1.841.293 654.532 - - Muhtelif Borçlar 30.900 10.002 22.550 1.012 - 2.314.672 2.379.136 İhraç Edilen Menkul Değerler 932.357 1.609.322 497.397 2.380.321 - - 5.419.397 20.787.403 Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar 2.433.574 4.575.233 11.276.835 1.708.833 792.928 - Diğer Yükümlülükler 212.627 203.088 413.406 6.370.792 34.885 40.392.675 47.627.473 Toplam Yükümlülükler 143.381.376 35.001.379 33.062.363 13.894.490 831.363 84.096.847 310.267.818 25.520.781 - 114.000.429 Bilançodaki Uzun Pozisyon Bilançodaki Kısa Pozisyon Nazım Hesaplardaki Uzun Pozisyon - - 28.079.369 60.400.279 (72.070.385) (6.697.007) - - 621.061 1.300.401 - 44.401 - - 1.965.863 - - (111.409) (1.222.188) - - (1.333.597) (71.449.324) (5.396.606) 27.967.960 59.222.492 25.520.781 (35.233.037) 632.266 Nazım Hesaplardaki Kısa Pozisyon Toplam Pozisyon (1) - (35.233.037) (114.000.429) Vadesiz olan işlemler “1 Aya Kadar” ve “Faizsiz” sütunlarında gösterilmiştir. Riski Ana Ortaklık Banka’ya ait olmayan krediler için kullanılan 5.833.179 TL tutarındaki fon bakiyesi diğer yükümlülükler altında “1-5 Yıl” vade grubunda gösterilmiştir. Banka tarafından kredi olarak kullandırılmayan 97.950 TL tutarındaki fon bakiyesi ise “Faizsiz” sütununda yer almaktadır. (2) (3) Ertelenmiş vergi aktifi “Faizsiz” sütununda gösterilmiştir. (4) Takipteki kredilerin net bakiyesi verilen krediler içerisinde “Faizsiz” sütununda gösterilmiştir. (5) Özkaynaklar toplamı “Faizsiz” sütununda gösterilmiştir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 275 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Önceki Dönem Sonu Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez Bankası Bankalar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Diğer Varlıklar Toplam Varlıklar Yükümlülükler Bankalar Mevduatı Diğer Mevduat Para Piyasalarına Borçlar Muhtelif Borçlar İhraç Edilen Menkul Değerler Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar Diğer Yükümlülükler Toplam Yükümlülükler Bilançodaki Uzun Pozisyon Bilançodaki Kısa Pozisyon Nazım Hesaplardaki Uzun Pozisyon Nazım Hesaplardaki Kısa Pozisyon Toplam Pozisyon (1) 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1-5 Yıl 5 Yıl ve Üzeri Faizsiz Toplam 47.903 1.183.535 931.771 89.358 - 19.404 30.236.843 543.743 30.284.746 2.767.811 18.580 142 3.626 5.277 4.736 297.633 329.994 51.529 - - - - 51.529 5.335.944 50.256.354 7.382.602 16.675.139 13.141.150 33.762.230 12.555.925 37.565.719 15.555.925 6.345.499 458.697 916.962 54.430.243 145.521.903 3.293.568 1.213 60.188.626 2.197.294 201.681 27.388.629 73.116 1.139.559 48.209.039 3.293.013 382.337 53.802.271 1.382.825 64.260 23.372.649 7.594.099 40.047.977 10.239.816 9.383.149 253.009.191 4.150.209 79.922.073 28.011.583 19.423 870.979 21.524.339 2.599.660 10.059 454.939 15.576.005 1.182.716 9.631 14.048 1.157.545 3.835 46.185 - 250.584 32.177.818 1.750.156 5.740.759 150.403.965 31.793.959 1.793.104 338.579 1.632.779 489.145 1.813.374 - - 4.273.877 1.529.929 341.761 114.313.557 3.483.353 104.032 30.225.201 8.784.231 120.186 26.616.853 1.212.865 6.358.424 10.560.091 601.975 8.806 656.966 36.457.965 70.636.523 15.612.353 43.391.174 253.009.191 (54.124.931) (2.836.572) 21.592.186 - 43.242.180 - 98 1.271.454 - - (81.721) (54.206.554) (1.250) (1.566.368) (429.810) 21.162.376 (873.417) 42.368.763 22.715.683 87.550.049 - (30.588.546) (87.550.049) - - 1.271.552 22.715.683 (30.588.546) (1.386.198) (114.646) Vadesiz olan işlemler “1 Aya Kadar” ve “Faizsiz” sütunlarında gösterilmiştir. Riski Ana Ortaklık Banka’ya ait olmayan krediler için kullanılan, 5.326.157 TL tutarındaki fon bakiyesi diğer yükümlülükler altında “1-5 Yıl” vade grubunda gösterilmiştir. Banka tarafından kredi olarak kullandırılmayan 100.291 TL tutarındaki fon bakiyesi ise “Faizsiz” sütununda yer almaktadır. (2) (3) Ertelenmiş vergi aktifi ve benzeri diğer aktifler “Faizsiz” sütununda gösterilmiştir. (4) Takipteki kredilerin net bakiyesi diğer varlıklar içerisinde “Faizsiz” sütununda gösterilmiştir. (5) Özkaynaklar toplamı “Faizsiz” sütununda gösterilmiştir. 276 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Parasal finansal araçlara uygulanan ortalama faiz oranları (Ana Ortaklık Banka’ya ait değerleri yansıtmaktadır): Cari Dönem Sonu Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez Bankası (1) Bankalar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler (2) Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Yükümlülükler Bankalar Mevduatı (3) Diğer Mevduat (4) Para Piyasalarına Borçlar Muhtelif Borçlar İhraç Edilen Menkul Değerler Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar Avro ABD Doları Yen TL 1,30 0,28 1,82 - 3,45 9,68 4,71 4,09 6,42 5,36 5,68 4,98 7,08 - 6,84 9,09 12,82 9,71 0,65 1,21 0,72 0,59 1,22 0,58 1,12 1,05 3,79 1,69 - 9,06 7,19 9,84 10,86 10,03 TL sütunundaki söz konusu oran TCMB’nin TL zorunlu karşılıklara uyguladığı faiz oranını göstermekte olup, KKTC Merkez Bankası’nın zorunlu karşılıklara vermiş olduğu faiz oranlarını içermemektedir. (1) (2) Kredi kartı kredilerini içermemektedir. (3) Bankalar mevduatındaki yabancı para faiz oranları hariç, tabloda belirtilen oranlar yıllık yurtiçi basit faiz oranları kullanılarak hesaplanmıştır. (4) Söz konusu oranlar vadesiz mevduat verilerini de içermektedir. Önceki Dönem Sonu Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez Bankası (1) Bankalar Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Verilen Krediler (2) Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Yükümlülükler Bankalar Mevduatı (3) Diğer Mevduat (4) Para Piyasalarına Borçlar Muhtelif Borçlar İhraç Edilen Menkul Değerler Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar Avro ABD Doları Yen TL 1,21 1,72 - 7,00 8,42 4,73 4,53 6,42 5,36 5,72 5,17 7,01 - 6,33 8,75 11,43 8,60 0,86 1,54 0,75 1,47 1,19 1,50 0,90 3,38 1,82 - 9,28 6,37 9,64 9,07 7,90 (1) TL sütunundaki söz konusu oran KKTC Merkez Bankası zorunlu karşılık faiz oranını göstermektedir. (2) Kredi kartı kredilerini içermemektedir. (3) Bankalar mevduatındaki yabancı para faiz oranları hariç, tabloda belirtilen oranlar yıllık yurtiçi basit faiz oranları kullanılarak hesaplanmıştır. (4) Söz konusu oranlar vadesiz mevduat verilerini de içermektedir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 277 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) c) Bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riski Bankacılık hesapları faiz oranı riski yönetimi politika ve uygulama usulleri, “Risk Yönetimi, Stres Testi Programı ve İsedes Yönetmeliği” kapsamında belirlenmiştir. Ana Ortaklık Banka, riskin yönetimine ilişkin olarak pozisyonlarının yapısı ve karmaşıklığı ile uyumlu ölçüm, izleme, limitleme, stres testi ile senaryo analizi çalışmalarının yürütülmesini ve sonuçların periyodik olarak raporlanmasını sağlamakta, bilançosunun bütününe yönelik faiz oranı riskine ilişkin analizleri gerçekleştirmektedir. Yeni ürün ve hizmetler de Bankacılık Hesaplarından Kaynaklanan Faiz Oranı Riski açısından değerlendirilmektedir. Riskin yönetiminde asgari olarak; Sabit ve değişken faizli kaynak ve kullanımlar arasındaki oran ve vade uyumsuzluklarının takibi, muhtemel aşağı ve yukarı yönlü, olağan ve olağan dışı faiz oranı değişikliklerinin, faiz marjı ile varlık ve yükümlülüklerin cari değeri üzerindeki etkilerinin analizi ve takibi, varlık ve yükümlülüklerin kontrata dayalı vadeleri yanında davranışsal vadelerinin de takibi ve analizi, tesis edilen Türk Lirası ve yabancı para faiz marjlarının yakından izlenmesi, faiz oranı değişimlerinin Ana Ortaklık Banka’nın ekonomik değeri ve sermaye gereksinimi üzerindeki etkisinin takibi, değerleme yöntemlerinin olası etkilerinin takibi, Ana Ortaklık Banka içi uygulamalardaki faiz şoku büyüklüklerinin hesaplanması ve belirlenmesi, verim eğrisi, baz risk ve opsiyonalite riskinin takibi yapılmaktadır. Ayrıca faiz oranlarındaki değişimin Ana Ortaklık Banka finansal yapısına etkisinin sınırlanması amacıyla, Yönetim Kurulu tarafından onaylanan Bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riski limiti aylık olarak takip edilmektedir. Bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riski (Ana Ortaklık Banka’ya ait değerleri yansıtmaktadır) Para Birimi 1. TRY 2. TRY 3. EUR 4. EUR 5. USD 6. USD Toplam (Negatif Şoklar İçin) Toplam (Pozitif Şoklar İçin) Uygulanan Şok (+/- x baz puan) (+) 500bp (-) 400bp (+) 200bp (-) 200bp (+) 200bp (-) 200bp Kazançlar/Kayıplar (4.430.403) 4.330.815 158.733 (48.048) (1.416.119) 1.924.376 6.207.143 (5.687.789) Kazançlar/ÖzkaynaklarKayıplar/Özkaynaklar (%12,66) %12,38 %0,45 (%0,14) (%4,05) %5,50 %17,74 (%16,25) c) Bankacılık hesaplarından kaynaklanan hisse senedi pozisyon riski (Ana Ortaklık Banka’ya ait değerleri yansıtmaktadır) Hisse Senedi Yatırımları 1. Hisse Senedi Yatırımı Grubu A Borsada İşlem Gören 2. Hisse Senedi Yatırımı Grubu B Borsada İşlem Gören 3. Hisse Senedi Yatırımı Grubu C Borsada İşlem Gören 4. Hisse Senedi Yatırımı Grubu Diğer Diğer 278 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Bilanço Değeri 120.178 Karşılaştırma Gerçeğe Uygun Değer 120.178 Piyasa Değeri - Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) VII. KONSOLİDE LİKİDİTE RİSKİ YÖNETİMİ VE KONSOLİDE LİKİDİTE KARŞILAMA ORANINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Likidite ve finansal acil durum yönetimine ilişkin hususların genel esasları ve bu esaslara ilişkin uygulama usulleri “Risk Yönetimi, Stres Testi Programı ve İsedes Yönetmeliği” kapsamında belirlenmiştir. Ana Ortaklık Banka, bilançosunun vade yapısının gözlemlenmesi amacıyla Kalan Vade Analizi, dönemler itibarıyla likidite ihtiyacının izlenmesi amacıyla Likidite Boşluk ve Yapısal Likidite Boşluk Analizleri, olası en kötü durumda Ana Ortaklık Banka’nın likidite ihtiyacının ve buna bağlı olarak oluşan zararın değerlendirilebilmesi amacıyla Likidite Stres Testi yapmaktadır. Ana Ortaklık Banka’nın en önemli fon kaynağı olan mevduatın kararlı kısmının belirlenmesi amacıyla çekirdek mevduat analizi yapılmaktadır. Analizde kullanılan yenilenme oranları günlük bazda dikkate alınmaktadır. Ayrıca, Ana Ortaklık Banka’nın likidite riski seviyesinin sektör ile karşılaştırılabilmesi amacıyla Banka-Sektör ortalama kalan vade değerleri ve yasal likidite oranları takip edilmektedir. 1) Likidite Riski: a) Ana Ortaklık Banka’nın risk kapasitesi, likidite riski yönetiminin sorumlulukları ve yapısı, likidite riskinin banka içinde raporlaması, likidite riski stratejisinin, politika ve uygulamalarının yönetim kurulu ve iş kollarıyla iletişiminin nasıl sağlandığı hususları dahil olmak üzere likidite riski yönetimine ilişkin bilgiler: Ana Ortaklık Banka’nın risk kapasitesi, risk iştahı, likidite riski yönetiminin görev ve sorumlulukları ve likidite riski yönetimi ile ilgili hususların banka geneli ile paylaşımı konuları Ana Ortaklık Banka’nın “Risk Yönetimi, Stres Testi Programı ve İsedes Yönetmeliği”nde açıklanmıştır. Bu bağlamda likidite riski strateji ve politikaları banka içinde haftalık, aylık, üç/altı aylık ve yıllık sıklıklarla ilgili tüm birimlerle ve üst yönetim ile paylaşılmaktadır. Bu kapsamda yapılan analiz ve raporlar Aktif-Pasif Komitesi toplantılarında ele alınmakta, Denetim Komitesi aracılığıyla da Yönetim Kurulu bilgilendirilmektedir. b) Likidite yönetiminin ve fonlama stratejisinin merkezileşme derecesi ile banka ve bankanın ortaklıkları arasındaki işleyişi hakkında bilgiler: Ana Ortaklık Banka ve ortakları arasında likidite ihtiyacı ve fazlalıkları konusunda sürekli bilgi alışverişi sağlanmakta olup likidite ihtiyacı ve fazlasının etkin olarak yönetilmesi amacıyla Hazine Yönetimi ve Uluslararası Bankacılık Genel Müdür Yardımcılığı tarafından gerekli yönlendirme ve işlemler gerçekleştirilmektedir. c) Fon kaynaklarının ve sürelerinin çeşitliliğine ilişkin politikalar dahil olmak üzere bankanın fonlama stratejisine ilişkin bilgi: Ana Ortaklık Banka’nın ana fonlama kaynağı mevduat olup, mevduatın tabana yaygın yapısının korunması stratejisi sürdürülmektedir. Ayrıca kaynak yapısının çeşitlendirilmesi stratejisi çerçevesinde uzun vadeli ve uygun maliyetli mevduat dışı kaynakların payının artırılması hedefler arasında yer almaktadır. Mevduat dışı kaynaklarda; repo işlemleri, post finansman, sendikasyon kredileri, uluslararası finans kuruluşlarından temin edilen krediler, ihraç edilen menkul kıymetler, sermaye piyasası işlemleri ve ikili anlaşmalar kapsamında alınan krediler ön plandadır. ç) Ana Ortaklık Banka’nın toplam yükümlülüklerinin asgari yüzde beşini oluşturan para birimleri bazında likidite yönetimine ilişkin bilgi: Ana Ortaklık Banka’nın toplam yükümlülükleri ağırlıklı olarak TL, USD ve EUR para birimlerinden oluşmaktadır. Bu para birimlerinin yanı sıra diğer tüm para birimleri için de geçerli olmak üzere, gün içi ve uzun vadeli nakit akımları takip edilmekte ve geleceğe yönelik projeksiyonlar yapılarak likidite yönetiminin etkin bir şekilde yapılması sağlanmaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 279 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) d) Kullanılan likidite riski azaltım tekniklerine ilişkin bilgi: Ana Ortaklık Banka’nın fon kaynaklarının önemli bir kısmını mevduat oluşturmaktadır. Ana Ortaklık Banka’nın mevduatı geniş tabana yayılmış müşteri yapısına bağlı olarak zaman içinde büyük dalgalanmalar göstermemektedir. Bununla birlikte fon çeşitliliğini artırmak ve varlıklar ile yükümlülükler arasındaki vade farkını azaltmak amacıyla bono-tahvil ihracı, repo, alınan krediler gibi mevduat dışı kaynaklara önem verilmektedir. Ana Ortaklık Banka’nın varlık tarafında ise, kısa vadeli nakit döngüsünü iyileştirici, aktif ve pasifin vade uyumsuzluğunu azaltıcı tedbirler kapsamında kredilerde ortalama vadenin kısaltılmasına yönelik politikalar izlenmektedir. e) Stres testinin kullanımına ilişkin açıklama: Beklenmedik olumsuz durumlar karşısında bankanın dayanıklılığını ölçmek amacıyla periyodik stres testleri yapılmaktadır. Bu çalışmalar, gerekli önlemlerin alınabilmesi amacıyla üst yönetim ve ilgili tüm birimler ile paylaşılmaktadır. Ayrıca, stres testleri bütçe çalışmaları kapsamında, Ana Ortaklık Banka’nın tahmini gelecek dönem finansal durumu, yasal oranlarının seyri, kısa ve uzun dönem likidite ihtiyacı gibi konularda da dikkate alınmaktadır. f) Likidite acil ve beklenmedik durum planına ilişkin genel bilgi: Acil bir durumda likidite ihtiyacının karşılanmasına yönelik olarak kullanılabilecek iç ve dış kaynaklar periyodik olarak izlenmekte olup Ana Ortaklık Banka’nın organize piyasalardan ve diğer bankalardan borçlanma limitleri, farklı vade dilimlerinde karşı karşıya olduğu yapısal likidite açıklarını karşılayabilir düzeydedir. Ana Ortaklık Banka likidite riskine maruziyetini “Risk Yönetimi, Stres Testi Programı ve İsedes Yönetmeliği” çerçevesinde Yönetim Kurulu’nca onaylanan limitler ile sınırlandırmıştır. Ayrıca, likidite ve finansal acil durum yönetimine ilişkin hususlar da belirlenmiştir. 280 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2) Likidite Karşılama Oranı: BDDK tarafından 21 Mart 2014 tarih ve 28948 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankaların Likidite Karşılama Oranı Hesaplamasına İlişkin Yönetmelik” çerçevesinde Ana Ortaklık Banka, Likidite Karşılama Oranı hesaplayarak aylık konsolide bazda BDDK’ya iletmektedir. Likidite Karşılama Oranı BDDK tarafından belirlenen sınır değerlerin üzerinde seyretmektedir. Son üç ay içinde (EkimKasım-Aralık) konsolide oranlar sırasıyla Ekim YP 114,16, TP+YP 82,67; Kasım YP 114,79, TP+YP 81,83; Aralık YP 113,90; TP+YP 78,01 olarak gerçekleşmiştir. Cari Dönem YÜKSEK KALİTELİ LİKİT VARLIKLAR Yüksek kaliteli likit varlıklar NAKİT ÇIKIŞLARI Gerçek kişi mevduat ve perakende mevduat İstikrarlı mevduat Düşük istikrarlı mevduat Gerçek kişi mevduat ve perakende mevduat dışında kalan teminatsız borçlar Operasyonel mevduat Operasyonel olmayan mevduat Diğer teminatsız borçlar Teminatlı borçlar Diğer nakit çıkışları Türev yükümlülükler ve teminat tamamlama yükümlülükleri Yapılandırılmış finansal araçlardan borçlar Finansal piyasalara olan borçlar için verilen ödeme taahhütleri ile diğer bilanço dışı yükümlülükler Herhangi bir şarta bağlı olmaksızın cayılabilir bilanço dışı diğer yükümlülükler ile sözleşmeye dayalı diğer yükümlülükler Diğer cayılamaz veya şarta bağlı olarak cayılabilir bilanço dışı borçlar TOPLAM NAKİT ÇIKIŞLARI NAKİT GİRİŞLERİ Teminatlı alacaklar Teminatsız alacaklar Diğer nakit girişleri TOPLAM NAKİT GİRİŞLERİ TOPLAM YÜKSEK KALİTELİ LİKİT VARLIKLAR STOKU TOPLAM NET NAKİT ÇIKIŞLARI LİKİDİTE KARŞILAMA ORANI (%) (*) Dikkate Alınma Oranı Uygulanmış Dikkate Alınma Oranı Toplam Değer (*) Uygulanmamış Toplam Değer (*) TP+YP YP TP+YP YP 43.380.868 29.708.281 121.726.943 42.781.057 8.952.673 3.468.796 64.400.433 16.186.193 3.220.022 809.310 57.326.510 26.594.863 5.732.651 2.659.486 61.931.778 1.134.952 53.253.252 7.543.574 55.748.866 25.359.764 130.783 20.361.335 4.867.646 27.338.257 35.541.320 283.738 27.725.692 7.531.890 17.187.989 17.100.150 32.696 12.205.264 4.862.190 7.964.955 1.812.166 - 1.800.891 - 1.812.166 - 1.800.891 - 41.890.713 13.629.912 14.773.485 5.568.653 803.467 754.693 40.173 37.735 11.241.753 11.124.921 867.709 11.992.629 11.151.993 2.633.933 573.329 3.207.262 562.088 557.600 61.681.982 28.533.901 7.167.150 1.968.010 867.709 573.329 8.034.859 2.541.339 Üst Sınır Uygulanmış Değerler 43.380.868 29.708.281 53.647.123 25.992.563 80,86 114,30 Aylık basit aritmetik ortalama alınmak suretiyle hesaplanan değerlerin son üç ay için hesaplanan basit aritmetik ortalaması. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 281 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Önceki Dönem YÜKSEK KALİTELİ LİKİT VARLIKLAR Yüksek kaliteli likit varlıklar NAKİT ÇIKIŞLARI Gerçek kişi mevduat ve perakende mevduat İstikrarlı mevduat Düşük istikrarlı mevduat Gerçek kişi mevduat ve perakende mevduat dışında kalan teminatsız borçlar Operasyonel mevduat Operasyonel olmayan mevduat Diğer teminatsız borçlar Teminatlı borçlar Diğer nakit çıkışları Türev yükümlülükler ve teminat tamamlama yükümlülükleri Yapılandırılmış finansal araçlardan borçlar Finansal piyasalara olan borçlar için verilen ödeme taahhütleri ile diğer bilanço dışı yükümlülükler Herhangi bir şarta bağlı olmaksızın cayılabilir bilanço dışı diğer yükümlülükler ile sözleşmeye dayalı diğer yükümlülükler Diğer cayılamaz veya şarta bağlı olarak cayılabilir bilanço dışı borçlar TOPLAM NAKİT ÇIKIŞLARI NAKİT GİRİŞLERİ Teminatlı alacaklar Teminatsız alacaklar Diğer nakit girişleri TOPLAM NAKİT GİRİŞLERİ TOPLAM YÜKSEK KALİTELİ LİKİT VARLIKLAR STOKU TOPLAM NET NAKİT ÇIKIŞLARI LİKİDİTE KARŞILAMA ORANI (%) (*) Dikkate Alınma Oranı Uygulanmış Dikkate Alınma Oranı Toplam Değer (*) Uygulanmamış Toplam Değer (*) TP+YP YP TP+YP YP 40.693.813 15.855.523 253.895.616 95.113.932 49.469.756 17.377.515 98.242.677 29.471.850 7.151.825 2.296.444 53.448.860 13.014.813 2.672.443 650.741 44.793.817 16.457.037 4.479.382 1.645.703 46.081.558 1.128.862 39.959.210 4.993.486 12.787.266 22.855 11.064.042 1.700.369 52.854.815 25.863.774 282.216 20.588.072 4.993.486 16.454.158 8.604.842 5.714 6.898.759 1.700.369 6.476.228 109.571.381 934.648 - - 934.647 - - 34.870.120 10.248.368 11.831.180 4.345.906 73.766.613 42.606.447 3.688.331 2.130.322 - - 49.469.757 17.377.514 10.975.467 273.865 11.249.332 2.484.395 735.809 3.220.204 7.014.223 1.686.597 273.865 735.809 7.288.088 2.422.406 Üst Sınır Uygulanmış Değerler 40.693.813 15.855.523 42.181.668 14.955.109 96,47 106,02 Aylık basit aritmetik ortalama alınmak suretiyle hesaplanan tabloda yer alan kalemlere ilişkin verilerin son üç ay için hesaplanan basit aritmetik ortalaması. 282 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 3) Likidite Karşılama Oranına İlişkin Olarak Bankalarca Açıklanacak Asgari Hususlar a) Likidite karşılama oranı sonucunu etkileyen önemli unsurlar ve bu oran hesaplamasında dikkate alınan kalemlerin zaman içerisindeki değişimi: Kaynaklarının ve likidite karşılama oranında nakit çıkışlarının önemli bir bölümünü oluşturan Banka mevduatı dalgalı olmayan bir yapıya sahip olmakla beraber, toplam mevduat içinde kamu mevduatı diğer mevduatlara oranla dönemsel değişimlere sebep olabilmektedir. Geçmiş dönemlerle karşılaştırıldığında toplam mevduatın bilanço içindeki payı değişmemekle birlikte miktar olarak artan bir seyir izlediği görülmektedir. Gayrinakdi krediler ise nakde dönüşüm oranı düşük olmakla birlikte, bilançoya oranla dikkate değer bir büyüklüğe sahip olduğundan likidite karşılama oranı hesaplamasında etkili olmaktadır. Geçmiş dönemlerle karşılaştırıldığında gayrinakdi kredilerimizin artış eğiliminde olduğu görülmektedir. Zaman içerisinde artan repo işlemlerinin teminatı olarak T.C. Hazine Müsteşarlığı tarafından ihraç edilen bono ve tahvil kullanılmaktadır. Menkul kıymet portföyünün büyük bir kısmını oluşturan bu kıymetler ile repo işlemi yapılması, likidite karşılama oranı hesaplamasında yüksek kaliteli likit varlık sınıflandırılmasında kabul edilen serbest menkul kıymetlerimizi etkilemektedir. Repo işleminde kullanılan menkul kıymetler serbest olma özelliğini yitirdiğinden, diğer tüm şartları sağlasa dahi yüksek kaliteli likit varlık olarak dikkate alınamamaktadır. b) Yüksek kaliteli likit varlıkların hangi kalemlerden oluştuğu: Likidite Karşılama Oranı hesaplamasında yüksek kaliteli likit varlıkların tamamı Birinci Kalite Likit Varlıklardır. Bunlar; nakit değerler, merkez bankaları nezdindeki hesaplar, zorunlu karşılıklar ve menkul değerler cüzdanından (Önemli bölümü T.C. Hazine Müsteşarlığı tarafından ihraç edilen bono ve tahviller, diğer tahviller) oluşturmaktadır. c) Fon kaynaklarının hangi kalemlerden oluştuğu ve tüm fonlar içerisindeki yoğunlukları: Bankanın fon kaynaklarının büyük bir bölümü mevduatlardan, geri kalanı ise bilanço içindeki paylarına göre repo, alınan krediler ve ihraç edilen menkul kıymetlerden oluşmaktadır. ç) Türev işlemlerden kaynaklanan nakit çıkışları ve teminat tamamlama ihtimali olan işlemlere ilişkin bilgiler: Bankaca türev işlemler; bilançoda mevcut ya da oluşabilecek risklerden korunma, likidite yönetimi ya da müşteri taleplerinin karşılanması amaçlarıyla gerçekleştirilmektedir. Müşteri işlemleri Türev İşlem Çerçeve Sözleşmesi ya da ISDA (International Swaps and Derivatives Association) sözleşmesi ve eki olan CSA (Credit Support Annex) sözleşmesi altında, Bankalarla gerçekleştirilen işlemler yine ISDA ve CSA sözleşmeleri imzalanarak gerçekleştirilmektedir. Söz konusu sözleşmeler altında gerçekleştirilen işlemler belirlenen periyodlarda günlük piyasa değerlemesine ve nakit olarak ek teminatlandırmaya tabidir. İşlemler, piyasa değerlemesine bağlı olarak ek teminat girişi ya da çıkışı oluşturabilmektedir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 283 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) d) Karşı taraf ve ürün bazında fon kaynakları ile teminata ilişkin yoğunlaşma limitleri: Karşı taraf ve ürün bazında yoğunlaşma riski için Üst yönetim onayı ile “Risk Yönetimi, Stres Testi Programı ve İsedes Yönetmeliği” kapsamında limitler belirlenmiş olup bu limitler belirli sıklıklarda izlenmekte, ayrıca ilgili birimler ve üst yönetime bildirilmektedir. Faaliyet dönemi içinde limitlerde herhangi bir aşım meydana gelmemiştir. e) Likidite transferini engelleyici operasyonel ve yasal faktörleri de dikkate alarak bankanın kendisi, yabancı ülkedeki şubesi ve konsolide ettiği ortaklıkları bazında ihtiyaç duyulan fonlama ihtiyacı ile maruz kalınan likidite riski: Bankanın yurtdışı şubeleri ve konsolide edilen ortaklıklarının likidite ihtiyaç ve fazlalıkları düzenli olarak izlenmekte ve yönetilmektedir. Likidite transferini engelleyici operasyonel ya da yasal kısıt bulunmamaktadır. Yapılan analizlerde iştiraklerin ve yurtdışı şubelerin Bankanın likidite yapısına etkisinin bilanço büyüklüğüne oranla sınırlı kaldığı görülmektedir. Likidite ihtiyaç ve fazlalıkları gerek ortaklıklar arasında gerekse yurtdışı şubeler arasında en uygun şekilde karşılanmaktadır. Likidite karşılama oranı hesaplamasında bulunan tüm kalemler, ilgili tabloda toplulaştırılmış bir şekilde hesaplamaya dahil edilmektedir. Bu kapsamda, likidite karşılama oranı hesaplamasında yer alıp, kamuya açıklama şablonunda yer almayan husus bulunmamaktadır. 284 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Aktif ve pasif kalemlerin kalan vadelerine göre gösterimi: 1 Aya Vadesiz Kadar 1-3 Ay Cari Dönem Varlıklar Nakit Değerler (Kasa, Efektif Deposu, Yoldaki Paralar, Satın Alınan Çekler) ve T.C. Merkez Bankası 36.820.081 Bankalar 2.304.654 1.157.187 406.252 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar 3.119 152.360 3.898 Para Piyasalarından Alacaklar 107.506 8.667 Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar 11.302 819.591 938.290 Verilen Krediler 127.379 8.240.794 13.482.900 Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar 164.301 503.843 Diğer Varlıklar 1.837.810 162.112 142.684 Toplam Varlıklar 41.104.345 10.803.851 15.486.534 Yükümlülükler Bankalar Mevduatı 279.728 7.354.580 834.458 Diğer Mevduat 41.109.772 96.069.363 23.437.875 Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar 982.729 3.501.655 Para Piyasalarına Borçlar 36.325.722 4.312.765 İhraç Edilen Menkul Değerler 932.357 1.717.008 Muhtelif Borçlar 1.317.417 963.516 9.851 3.248.325 673.723 513.421 Diğer Yükümlülükler (3) Toplam Yükümlülükler 45.955.242 143.301.990 34.327.033 Likidite Açığı (4.850.897) (132.498.139) (18.840.499) Net Bilanço Dışı Pozisyonu Türev Finansal Araçlardan Alacaklar Türev Finansal Araçlardan Borçlar Gayrinakdi Krediler Önceki Dönem Toplam Aktifler Toplam Yükümlülükler Likidite Açığı Net Bilanço Dışı Pozisyonu Türev Finansal Araçlardan Alacaklar Türev Finansal Araçlardan Borçlar Gayrinakdi Krediler 5 Yıl ve Dağıtılamayan (1) (2) Üzeri 3-12 Ay 1-5 Yıl 911.110 186.488 - 67.105 3.633.873 73.540.439 687.336 27.142.941 77.874.726 58.448 20.882.260 18.361.264 2.086.099 547.843 80.786.469 135.475 18.781.084 4.609.547 1.400.860 111.901.898 1.082.644 1.831.488 2.859.685 169.570 42.331.227 3.630 6.249.323 7.853.494 - 10.223.475 10.510.202 310.267.818 9.686.885 181.233.212 10.680.229 1.841.293 486.509 22.486 413.406 32.360.482 3.443.698 654.532 2.283.523 1.012 6.459.058 15.755.955 2.179.092 901.294 3.084.016 64.854 35.418.246 35.483.100 20.787.403 43.134.312 5.419.397 2.379.136 47.627.473 310.267.818 48.425.987 96.145.943 39.247.211 (27.629.606) - 114.596 - Toplam 36.934.677 4.965.691 972.266 116.173 608.681 54.036.938 880.894 192.508.396 32.747.550 (123.663) 21.505.764 21.629.427 492.394 (7.420) 730.692 738.112 2.678.785 21.298 1.640.019 1.618.721 13.191.131 506.582 2.462.004 1.955.422 9.677.305 2.103.709 - 396.797 26.338.479 25.941.682 60.890.874 32.663.273 36.068.607 8.647.477 114.444.972 13.815.484 28.987.261 57.871.345 27.306.051 93.017.231 11.644.100 39.913.210 2.462.757 7.081.171 32.095.443 253.009.191 253.009.191 (3.405.334) (105.797.495) (15.171.777) 30.565.294 81.373.131 37.450.453 (25.014.272) - (5.154) 874.606 879.760 500.869 40.686 779.393 738.707 1.639.811 173.681 1.565.489 1.391.808 1.484.679 33.089.884 - (114.509) 23.314.557 23.429.066 41.167.780 4.404.013 (323.722) 20.095.069 20.418.791 48.524 Bilançoyu oluşturan aktif hesaplardan sermayede payı temsil eden menkul değerler ile sabit kıymetler, iştirak, bağlı ortaklıklar, birlikte kontrol edilen ortaklıklar, ayniyat mevcudu, peşin ödenmiş giderler ve net takipteki alacaklar gibi bankacılık faaliyetinin sürdürülmesi için gereksinim duyulan, kısa zamanda nakde dönüşme şansı bulunmayan diğer aktif nitelikli hesaplar; bilançoyu oluşturan pasif hesaplardan ise borç niteliği taşımayan karşılıklar gibi diğer pasif hesaplar ve özkaynak toplamı bu sütunda gösterilmektedir. (1) (2) Ertelenmiş vergi aktifi “Dağıtılamayan” kolonuna dahil edilmiştir. Riski Ana Ortaklık Banka’ya ait olmayan krediler için kullanılan, 5.833.179 TL tutarındaki fon bakiyesi diğer yükümlülükler altında “1-5 Yıl” vade grubunda gösterilmiştir. Ana Ortaklık Banka tarafından kredi olarak kullandırılmayan 97.950 TL tutarındaki fon bakiyesi ise “1 Aya Kadar” sütununda yer almaktadır. (3) Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 285 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Finansal yükümlülüklerin sözleşmeye bağlanmış kalan vadelerine göre gösterimi: Cari Dönem (1) Bankalar Mevduatı Diğer Mevduat Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar Para Piyasalarına Borçlar Toplam Önceki Dönem (1) Bankalar Mevduatı Diğer Mevduat Diğer Mali Kuruluşlar. Sağl. Fonlar Para Piyasalarına Borçlar Toplam (1) 1 Aya Kadar 7.655.366 135.809.027 947.247 36.309.740 180.721.380 1-3 Ay 1.871.304 23.447.423 3.436.293 4.319.621 33.074.641 3-12 Ay 153.224 19.064.948 10.785.315 1.854.917 31.858.404 1-5 Yıl 34.739 1.841.496 3.697.676 672.295 6.246.206 5 Yıldan Fazla 3.686 1.261.495 1.265.181 4.297.099 111.772.316 610.487 28.023.210 144.703.112 904.872 21.651.279 1.728.012 2.603.562 26.887.725 457.203 15.770.118 9.745.987 1.191.122 27.164.430 14.048 1.324.396 2.530.498 3.868.942 5.673.222 46.336 150.564.445 1.717.814 16.332.798 31.817.894 1.764.150 204.388.359 Toplam 9.714.633 180.166.580 20.128.026 43.156.573 253.165.812 Pasif kalemlerde, fonlara ilişkin tutar kalan vadelerine göre ayrıştırılamadığı için tabloya dahil edilmemiştir. VIII. MENKUL KIYMETLEŞTİRME POZİSYONUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Bulunmamaktadır (31 Aralık 2014: Bulunmamaktadır). IX. KREDİ RİSKİ AZALTIM TEKNİKLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Ana Ortaklık Banka, Kredi Riski Azaltım Tekniklerine İlişkin Tebliğ’in 38. maddesi uyarınca basit finansal teminat yöntemine göre kredi riski azaltımı yapmaktadır. Kredi risk azaltım tekniklerinde bilanço içi ve bilanço dışı netleştirme bulunmamaktadır. Ana Ortaklık Banka’da fonlanmış kredi koruması olarak dikkate alınan finansal teminatlar; hazine bonosu, devlet tahvili, nakit, mevduat rehni ve altındır. Fonlanmamış kredi koruması olarak dikkate alınan teminatlar ise banka garantileri ve kontrgarantilerdir. Ana Ortaklık Banka’da finansal teminatlar günlük olarak değerlemeye tabi tutulmaktadır. Garantörlerin kredibiliteleri kredi revizyon vadeleri çerçevesinde izlenmekte ve değerlendirilmektedir. Ana Ortaklık Banka’da kredi türevlerine ilişkin pozisyon bulunmamaktadır. 286 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Risk Sınıfları Bazında Teminatlar (1) Risk Sınıfları - 31 Aralık 2015 Merkezi Yönetimlerden veya Merkez Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bölgesel Yönetimlerden veya Yerel Yönetimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar İdari Birimlerden ve Ticari Olmayan Girişimlerden Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Çok Taraflı Kalkınma Bankalarından Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Uluslararası Teşkilatlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Bankalar ve Aracı Kurumlardan Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Kurumsal Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Perakende Alacaklar Şarta Bağlı Olan ve Olmayan Gayrimenkul İpoteğiyle Teminatlandırılmış Alacaklar Tahsili Gecikmiş Alacaklar Kurulca Riski Yüksek Olarak Belirlenen Alacaklar İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler Menkul Kıymetleştirme Pozisyonları Bankalar ve Aracı Kurumlardan Olan Kısa Vadeli Alacaklar ile Kısa Vadeli Kurumsal Alacaklar Kolektif Yatırım Kuruluşu Niteliğindeki Yatırımlar Diğer Alacaklar Toplam (1) Tutar Finansal Teminatlar Diğer/Fiziki Teminatlar Garantiler ve Kredi Türevleri 82.409.901 100.282 - - 460.913 42.875 - 18 544.699 164.017 - - 6 - - - - - - - 42.768.143 119.243.420 72.132.472 30.709.601 952.933 15.319.650 - 410.794 64.722 18.125.559 580.833 9.245.190 - 7.075 3 56.876 - - 1.914 - 105.792 15.288.303 360.905.231 3.694 47.357.006 - 477.448 Her bir risk sınıfının KDO sonrası rakamlarının KR510AS formu/4. satır dağılımı esas alınarak hazırlanmıştır. X. RİSK YÖNETİM HEDEF VE POLİTİKALARI a) Risk Yönetimine İlişkin Stratejiler ve Uygulamalar Ana Ortaklık Banka, BDDK’nın düzenlemeleri çerçevesinde, en iyi uygulamaları da gözeterek, faaliyetlerinin hacmine, niteliğine ve karmaşıklığına uygun olarak karşı karşıya kaldığı piyasa, operasyonel, likidite, bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riski ve kredi riskinin yönetilmesini sağlamaktadır. b) Risk Yönetiminin Yapısı ve Organizasyonu Risk Yönetimi faaliyetleri, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından 11 Temmuz 2014 tarih ve 29057 sayılı Resmi Gazete’de yürürlüğe giren Bankaların İç Sistemleri ve İçsel Sermaye Yeterliliği Değerlendirme Süreci Hakkında Yönetmelik ve Yönetim Kurulu’nun 28 Nisan 2015 tarih 15/18 sayılı kararı ile onaylanan “Risk Yönetimi, Stres Testi Programı ve İsedes Yönetmeliği” çerçevesinde yürütülmektedir. 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla, Risk Yönetimi organizasyonu operasyonel risk yönetimi, piyasa riski yönetimi, kredi riski yönetimi ve bilanço riskleri yönetimi birimlerinden oluşmaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 287 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) c) Risk Raporlamaları ve Ölçüm Sistemlerinin Kapsam ve Niteliği Ana Ortaklık Banka’nın karşılaşabileceği risklerinin ortaya konulabilmesi amacıyla, risk ölçümü ve izleme faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi ve sonuçlarının Ana Ortaklık Banka’nın stratejik karar alma sürecinde dikkate alınması esastır. Bu esaslar çerçevesinde, alım satım stratejisi kapsamında Ana Ortaklık Banka tarafından belirlenen portföye ve bilançonun bütününe ilişkin ölçüm ve izleme faaliyetlerine yönelik olarak aşağıda belirtilen analizler yapılır. Likidite Riski Ana Ortaklık Banka’nın karşılaşabileceği likidite riskinin ortaya konulabilmesi amacıyla, pozisyonların yapısı ve karmaşıklığı ile uyumlu ölçüm, izleme, limitleme, stres testi ile senaryo analizi çalışmaları yürütülmekte ve sonuçları periyodik olarak raporlanmaktadır. Ana Ortaklık Banka likidite riski ölçüm ve izleme faaliyetlerine yönelik olarak Likidite Boşluk Analizi, Davranışsal Likidite Boşluk Analizi, Ortalama Vade Analizi ve Mevduat Tortusu Analizi gerçekleştirmektedir. Likidite Boşluk Analizi, varlık ve yükümlülüklerin vadeye kalan süreleri esas alınarak yapılmaktadır. Mevduat Tortusu Analizi vadeli ve vadesiz mevduat için ayrı ayrı uygulanmaktadır. Ana Ortaklık Banka’nın beklenen nakit akımlarının her bir ürüne veya pozisyona ilişkin dikkate alınma oranları (iskonto oranları) ile düzeltilmesi sonucu vade grupları bazında ortaya çıkması muhtemel likidite ihtiyacının, Ana Ortaklık Banka’nın likidite yaratma kapasitesi paralelinde değerlendirilmesi amacıyla da muhtelif güven düzeyleri dikkate alınarak likidite riski stres testi yapılmaktadır. Ayrıca likidite riskine yönelik olarak haftalık yasal raporlamalar yapılmaktadır. Bankacılık Hesaplarından Kaynaklanan Faiz Oranı Riski Ana Ortaklık Banka’nın karşılaşabileceği bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riskinin ortaya konulabilmesi amacıyla, pozisyonların yapısı ve karmaşıklığı ile uyumlu ölçüm, izleme, limitleme, stres testi ile senaryo analizi çalışmaları yürütülmekte ve sonuçları periyodik olarak raporlanmaktadır. Bankacılık faaliyetlerinden kaynaklanan faiz oranı riskinin ölçüm ve izleme faaliyetlerine yönelik periyodik olarak bilançonun bütünü baz alınarak Yeniden Fiyatlama Boşluk Analizi, Net Faiz Marjı/Geliri Analizi ve Durasyon Analizi yapılmakta olup, ayrıca Ana Ortaklık Banka’nın ekonomik sermaye yeterliliği gözetilmektedir. Yeniden Fiyatlama Boşluk Analizi varlık ve yükümlülüklerin, Net Faiz Marjı/ Geliri Analizi ise faize duyarlı bilanço kalemlerinin yeniden fiyatlamaya kalan süreleri esas alınarak uygulanmaktadır. Durasyon Analizi varlık ve yükümlülüklerin efektif durasyon yöntemi ile bulunan sürelerinin miktarlarıyla ağırlıklandırılması yoluyla yapılmaktadır. Yapılan durasyon analizleri modifiye durasyon ve konveksite analizleri ile desteklenmektedir. Bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riski için yapılan stres testlerinde de, kurlarda, fiyatlarda ve faiz oranlarında meydana gelen önemli dalgalanmaların etkisi ortaya koyulmaktadır. Ayrıca bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riskine yönelik olarak aylık yasal raporlamalar yapılmaktadır. Piyasa Riski Ana Ortaklık Banka, piyasa riskinin yönetimine ilişkin olarak pozisyonlarının yapısı ve karmaşıklığı ile uyumlu ölçüm, izleme, limitleme, stres testi ile senaryo analizi çalışmalarının yürütülmesini ve sonuçların periyodik olarak raporlanmasını sağlamaktadır. Ana Ortaklık Banka’da Piyasa Riskine Esas Tutar, yasal raporlamalar kapsamında, Standart Metot kullanılarak aylık olarak hesaplanmakta ve Banka’nın Sermaye Yeterliliği Standart Rasyosu’na dahil edilmektedir. Standart Metot dışında, alım - satım hesapları için günlük olarak Riske Maruz Değer (RMD) tahminleri yapılmakta ve ilgili birimlere raporlanmaktadır. Kullanılan modelin performansının ölçülmesine yönelik olarak geriye yönelik test çalışmaları yapılmaktadır. Ayrıca modellerin kapsamadığı aşırı piyasa oynaklıklarının Ana Ortaklık Banka’nın finansal durumuna etkisini gözlemleyebilmek amacıyla, aylık ve günlük periyotlarda stres testleri ve senaryo analizleri uygulanmaktadır. Piyasa riski maruziyeti “Risk Yönetimi, Stres Testi Programı ve İsedes Yönetmeliği” kapsamında belirlenen RMD tabanlı limitler (faiz oranı ve kur riski limiti) ile sınırlandırılmıştır. Söz konusu limitler günlük olarak takip edilmektedir. 288 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Operasyonel Riskler Operasyonel risk, yetersiz veya başarısız iç süreçler, insanlar ve sistemlerden ya da harici olaylardan kaynaklanan ve yasal riski de kapsayan zarar etme olasılığını ifade etmektedir. Banka’da operasyonel risk yönetimi faaliyetleri, Yönetim kurulu onaylı “Risk Yönetimi, Stres Testi Programı ve İsedes Yönetmeliği” kapsamında yürütülmektedir. • Ana Ortaklık Banka’da, operasyonel riskler nedeniyle oluşabilecek zararlara karşı yeterli özkaynak bulundurulmasını teminen, “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” çerçevesinde operasyonel riske esas tutar, Temel Gösterge Yöntemi ile hesaplanmakta, yıllık bazda Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’na raporlanmaktadır. • Ana Ortaklık Banka’da operasyonel risk profili etkin yöntemlerle izlenmektedir. Gerçekleşmiş operasyonel riskler muhasebe sistemi ile uyumlu “operasyonel risk kayıp veri tabanı” vasıtasıyla takip edilmektedir. İleri Ölçüm Yaklaşımları kapsamında ekonomik sermaye hesaplaması yapılmakta olup, yöntemin geliştirilmesi çalışmalarına devam edilmektedir. • Bilgi teknolojilerinden kaynaklanan risklerin yönetimi kapsamında, bütünleşik bir risk ana çatısı tesis edilmiştir. Bu kapsamda, Bilgi Teknolojileri risklerine ilişkin bir veri tabanı oluşturulmuş olup, gerçekleşen riskler ve alınan aksiyonlar veri tabanı vasıtasıyla takip edilmektedir. • Destek hizmeti kuruluşlarından sağlanan hizmetlerin sürekliliğini teminen hizmet alımlarından kaynaklanabilecek riskler, BDDK tarafından yayımlanan “Bankaların Destek Hizmeti Almalarına İlişkin Yönetmelik” kapsamında değerlendirilmektedir. Bu kapsamda Risk Yönetim Programı revize edilmiş ve Banka tarafından alınmaya başlanılan destek hizmetlerine ilişkin Risk Analiz Raporları hazırlanmıştır. Kredi Riski Kredi Riski yasal sermaye ihtiyacının hesaplanmasında 1 Temmuz 2012 itibarıyla Standart Yaklaşıma dayalı Basel II yasal raporlama süreci başlatılmıştır. Ana Ortaklık Banka’da kredi riskinin merkezileştirilmesi kapsamında müşteri değerlemesi amacıyla Kurumsal ve Girişimci müşterilere yönelik rating, Bireysel müşterilere yönelik olarak ise scoring modelleri oluşturulmuştur. Söz konusu modellerin validasyonuna ilişkin çalışmalar icrai faaliyetleri olan Birimlerden bağımsız olarak Risk Yönetimi Bölüm Başkanlığınca yürütülmekte olup bu kapsamda modellerin istatistiksel yöntemlerle doğruluğunun ve performansının ölçümüne yönelik analizler yapılmaktadır. Ana Ortaklık Banka’da segmentler bazında kredi risk ağırlıklı varlıklar üzerinden risk limitleri tesis edilmiş olup aylık bazda takip edilmektedir. Ana Ortaklık Banka’da genel ve alt kırılımlar bazında kredi portföylerinin gelişimi, takip portföyünün gelişimi ve yakın izlemedeki krediler periyodik olarak analiz edilmektedir. Ayrıca, kredilerin izlenmesi ve geçmiş performanslarının karşılaştırılabilmesi amacıyla; konut ve ihtiyaç kredilerine yönelik vintage (yaşlandırma) analizleri yapılmaktadır. ç) Riskten Korunma ve Risk Azaltım Politikaları ile Bunların Etkinliğinin Sürekli Kontrolüne İlişkin Süreçler Ana Ortaklık Banka’nın faaliyetlerini yürütürken yaşanabilecek olumsuzluklardan önemli ölçüde etkilenmesini önlemek amacıyla risk seviyelerinin risk profili ve risk toleransıyla uyumlu limitlerle sınırlandırılması esastır. Risk limitleri, Genel Müdür, Denetim Komitesi ve ilgili Üst Düzey Yöneticilerin görüş ve önerileri alınmak suretiyle belirlenip Yönetim Kurulu tarafından onaylanır. Risk limitleri; Ana Ortaklık Banka’nın alabileceği risk düzeylerine, faaliyetlerine, ürünlerinin ve hizmetlerinin büyüklüğü ve karmaşıklığına uygun olarak belirlenmiştir. Limitler düzenli olarak gözden geçirilmekte, piyasa koşullarındaki, Banka stratejisindeki ve risk iştahındaki değişmelere göre uyarlanmakta ve periyodik olarak takip edilmektedir. Buna ek olarak, Ana Ortaklık Banka’da türev işlemleri gerçekleştirilmekte olup, yapılan işlemler sayesinde uzun vadeli kaynak temin edilmekte, likidite ve bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riski sınırlandırılmaktadır. Ana Ortaklık Banka’da basit finansal yönteme göre risk azaltımı yapılmakta ve finansal teminatlar günlük olarak değerlemeye tabi tutulmaktadır. Garantörlerin kredibiliteleri kredi revizyon vadeleri çerçevesinde izlenmekte ve değerlendirilmektedir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 289 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) XI. KALDIRAÇ ORANINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR 1) Cari ve önceki dönem kaldıraç oranı arasında farka sebep olan hususlar hakkında açıklamalar: Banka’nın “Bankaların Kaldıraç Düzeyinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik” gereği hesaplamış olduğu konsolide kaldıraç oranı %8,33 olarak gerçekleşmiştir (31 Aralık 2014: %9,18). Kaldıraç oranındaki değişim ağırlıklı olarak bilanço içi varlıklara ilişkin risk tutarlarındaki artıştan kaynaklanmaktadır. Yönetmelik asgari kaldıraç oranını %3 olarak hükme bağlamıştır. 2) TMS uyarınca düzenlenen konsolide finansal tablolarda yer alan toplam varlık tutarı ile toplam risk tutarının özet karşılaştırma tablosu: 1 TMS uyarınca düzenlenen konsolide finansal tablolarda yer alan toplam varlık tutarı* 2 TMS uyarınca düzenlenen konsolide finansal tablolarda yer alan varlık tutarı ile Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ kapsamında düzenlenen konsolide finansal tablolarda yer alan varlık tutarı arasındaki fark 3 Türev finansal araçlar ile kredi türevlerinin Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ kapsamında düzenlenen konsolide finansal tablolarda yer alan tutarları ile risk tutarları arasındaki fark 4 Menkul kıymet veya emtia teminatlı finansman işlemlerinin Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ kapsamında düzenlenen konsolide finansal tablolarda yer alan tutarları ile risk tutarları arasındaki fark 5 Bilanço dışı işlemlerinin Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ kapsamında düzenlenen konsolide finansal tablolarda yer alan tutarları ile risk tutarları arasındaki fark 6 Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ kapsamında düzenlenen konsolide finansal tablolarda yer alan tutar ile risk tutarı arasındaki diğer farklar 7 Toplam risk tutarı (**) Cari Dönem (**) 288.337.293 Önceki Dönem (**) 253.032.945 24.491 23.754 57.881.888 44.213.400 38.777.772 27.907.274 362.843 58.881.425 (42.482.185) 389.266.248 (32.607.865) 318.842.889 Cari Dönem (*) 305.987.769 (1.358.811) 304.628.958 906.945 294.821 1.201.766 Önceki Dönem (*) 248.438.955 (264.266) 248.174.689 263.894 216.051 479.945 4.611.358 4.611.358 79.187.009 (362.843) 78.824.166 32.430.099 389.266.248 8,33 4.964.485 4.964.485 124.105.195 (58.881.425) 65.223.770 29.264.265 318.842.889 9,18 Tabloda yer alan tutarların üç aylık ortalaması alınır. 3) Kaldıraç oranı Bilanço içi varlıklar Bilanço içi varlıklar (Türev finansal araçlar ile kredi türevleri hariç, teminatlar dahil) (Ana sermayeden indirilen varlıklar) Bilanço içi varlıklara ilişkin toplam risk tutarı Türev finansal araçlar ile kredi türevleri Türev finansal araçlar ile kredi türevlerinin yenileme maliyeti Türev finansal araçlar ile kredi türevlerinin potansiyel kredi risk tutarı Türev finansal araçlar ile kredi türevlerine ilişkin toplam risk tutarı Menkul kıymet veya emtia teminatlı finansman işlemleri Menkul kıymet veya emtia teminatlı finansman işlemlerinin menkul kıymet veya emtia teminatlı finansman işlemlerinin risk tutarı (Bilanço içi hariç) Aracılık edilen işlemlerden kaynaklanan risk tutarı Menkul kıymet veya emtia teminatlı finansman işlemlerine ilişkin toplam risk tutarı Bilanço dışı işlemler Bilanço dışı işlemlerin brüt nominal tutarı (Krediye dönüştürme oranları ile çarpımdan kaynaklanan düzeltme tutarı) Bilanço dışı işlemlere ilişkin toplam risk tutarı Sermaye ve toplam risk Ana sermaye Toplam risk tutarı Kaldıraç oranı Kaldıraç oranı % (*) Tabloda yer alan tutarların üç aylık ortalaması alınır. 290 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) XII. KONSOLİDE FAALİYET BÖLÜMLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Grup’un faaliyet bölümleri organizasyonel ve iç raporlama yapısına ve TFRS 8 “Faaliyet Bölümleri” hükümlerine uygun olarak belirlenmiştir. Grup, bireysel, kurumsal girişimci bankacılık, ihtisas bankacılığı ile yatırım bankacılığı ve uluslararası bankacılık alanlarında faaliyet göstermektedir. Bireysel bankacılık alanında Türkiye’nin en büyük şube ağına sahip bankası olarak mevduat, tüketici kredileri, riski Ana Ortaklık Banka’ya ait olmayan fon kaynaklı krediler, kredi kartları, otomatik ödeme, çek-senet, havale, döviz alım - satımı, internet bankacılığı, mobil bankacılık, kiralık kasa ve sigorta aracılık hizmetleri sunulmaktadır. Ayrıca, kamu bankası olunması nedeniyle üstlenilen bir takım hizmetlerin de Ana Ortaklık Banka’nın kârlılığını artırmak üzere değerlendirilebilmesini teminen Ana Ortaklık Banka mevcut ürünlerini iyileştirip geliştirmekte ve yeni bankacılık ürünleri tasarlamaktadır. Ana Ortaklık Banka merkezi yapı bünyesinde çalışmakta olan “Finart” bilgi işlem sistemi çağdaş bankacılığın gerektirdiği müşteri ihtiyaçlarına cevap verebilecek teknolojik altyapıyı sağlamaktadır. Grup kurumsal girişimci bankacılık alanında büyük ölçekli kurumsal müşterilere ve orta-küçük ölçekli şirketlere Türk Parası ve döviz bazında işletme, orta ve uzun vadeli yatırım, dış ticaret finansman kredileri; akreditif ve teminat mektupları sağlamakta, proje finansmanı, diğer kurumsal finansman, döviz alım satımı ve bankacılık hizmetleri sunmaktadır. Türkiye’de tarım sektörünün finansman ihtiyacını karşılayan temel mali kurum olarak Ana Ortaklık Banka; bitkisel ve hayvansal üretim, su ürünleri ve tarımsal mekanizasyon konularında doğrudan üreticilere ve Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliğine kendi kaynaklarından kullandırdığı tarımsal işletme ve yatırım kredilerinin yanı sıra, kullandırımına aracılık ettiği çeşitli fon kaynaklı krediler vasıtasıyla, tarım sektöründe faaliyet gösteren kişi ve kurumlara mali destek sağlamaktadır. Yatırım bankacılığı işlemleri; Finansal Piyasalar ve Aktif Pasif Yönetimi ve Ekonomik Araştırmalar Bölüm Başkanlıkları tarafından yürütülmektedir. Anılan birimler tarafından Ana Ortaklık Banka’nın ulusal ve uluslararası organize ve tezgah üstü piyasalarda likiditesi değerlendirilmek suretiyle Türk Parası, döviz ve menkul kıymet alım-satım faaliyetleri gerçekleştirilmekte, Banka’nın ihtiyacına yönelik olarak Türk Parası ve yabancı para kaynak temin edilmektedir. Ana Ortaklık Banka’nın ilgili birimleri tarafından menkul kıymetlerin alım satımına, Ziraat Yatırım Menkul Değerler A.Ş.’nin acentesi sıfatı ile hisse senedi alım satımı ile halka arzlara ve Ziraat Portföy Yönetimi A.Ş.’nin ve diğer portföy yönetim şirketlerinin kurucusu olduğu yatırım fonlarının alım satımına aracılık yapılmakta ve bu finansal araçların kaydi olarak saklanması konularında hizmet verilmekte, repo/ters repo işlemleri gerçekleştirilmektedir. Bunların yanı sıra, Ana Ortaklık Banka tarafından alım satım amaçlı türev finansal işlemler (vadeli döviz alım satım işlemi ve swap para alım satım işlemleri) yapılmaktadır. Ayrıca Ana Ortaklık Banka, şubeleri aracılığıyla sigorta ve diğer finans kuruluşları acenteliği yapmakta ve işlemlerden komisyon geliri elde etmektedir. Ana Ortaklık Banka uluslararası bankacılık faaliyetlerini yurtdışı şube, altşube, temsilcilikleri ve yurtdışındaki iştirak yatırımları aracılığı ile gerçekleştirmektedir. “Bankalarca Kamuya Açıklanacak Finansal Tablolar ile Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Hakkında Tebliğ” çerçevesinde 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla hazırlanan faaliyet bölümlemesine ilişkin bilgiler tablosuna takip eden sayfada yer verilmiştir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 291 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Faaliyet bölümlemesine ilişkin tablo: Cari Dönem FAALİYET GELİRLERİ/GİDERLERİ Faiz Gelirleri Kredilerden Alınan Faizler Bankalardan Alınan Faizler Menkul Değerlerden Alınan Faizler Diğer Faiz Gelirleri Faiz Giderleri Mevduata Verilen Faizler Kullanılan Kredilere Verilen Faizler Para Piyasası İşlemlerine Verilen Faizler İhraç Edilen Menkul Kıymetlere Verilen Faizler Diğer Faiz Giderleri Net Faiz Geliri/Gideri Net Ücret ve Komisyon Gelirleri/Giderleri Alınan Ücret ve Komisyonlar Verilen Ücret ve Komisyonlar Temettü Gelirleri Ticari Kâr/Zarar (Net) Diğer Faaliyet Gelirleri Kredi ve Diğer Alacaklar Değer Düşüş Karşılığı Diğer Faaliyet Giderleri Net Faaliyet Kârı/Zararı Vergi Karşılığı Net Dönem Kârı/Zararı BÖLÜM VARLIKLARI Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr/Zarara Yans. FV. (Net) Bankalar ve Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar (Net) Krediler Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar (Net) İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar Diğer Varlıklar BÖLÜM VARLIKLARI TOPLAMI BÖLÜM YÜKÜMLÜLÜKLERİ Mevduat Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Borçlar Alınan Krediler Para Piyasalarına Borçlar İhraç Edilen Menkul Kıymetler (Net) Karşılıklar Diğer Yükümlülükler Özkaynaklar BÖLÜM YÜKÜMLÜLÜKLERİ TOPLAMI DİĞER BÖLÜM KALEMLERİ Sermaye Yatırımı Amortisman Giderleri Yeniden Yap. Maliyetleri 292 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Bireysel Bankacılık Kurumsal/ Girişimci Bankacılık İhtisas Bankacılığı Hazine/Yatırım Bankacılığı Konsolidasyon Düzeltmeleri Diğer/ Dağıtılmayan Toplam 5.775.959 5.775.959 5.716.499 5.716.499 - 7.143.107 7.097.986 39.267 2.183 3.671 2.558.280 2.556.806 736 3.481.380 3.481.380 - 5.858.253 524.564 53.007 5.220.380 60.302 3.237.389 425.029 403.384 2.127.843 - 393.416 33.542 90.749 25.159 243.966 114.818 2.563 38.040 20 22.652.115 16.913.431 183.023 5.247.722 307.939 11.626.986 8.700.897 441.424 2.128.599 59.460 815.605 815.605 185 24.519 738 4.584.827 327.037 327.941 904 9.623 247.764 3.481.380 79.035 79.035 47.778 281.133 2.620.864 (191.825) 5.275 197.100 213.056 (162.541) 3.731 (208.673) - 13.426 60.769 278.598 200.424 333.526 133.102 2.036 11.016 2.110.114 294.559 61.507 11.025.129 1.230.276 1.561.382 331.106 6.419 (141.717) 2.433.906 402.157 45.338 452.274 221 776.519 220.676 4.172.056 (48.591) 295.903 35.715 3.276.575 12.169 1.715 2.481.570 12.555 5.026 (142) (213.557) (2.354) (185.532) 65.951 5.845.197 (3.308.960) (1.507.655) 5.587.152 1.547.271 6.146.784 6.859.958 (1.510.009) 5.377.974 51.214.922 378.545 36.360 95.157.671 37.676.823 945.774 3.297.543 53.948.118 8.190.770 148 - 26.492 1.405.776 52.312 268.210 972.266 5.081.864 54.036.938 192.508.396 - 13.407 - 10.144.142 - 65.926 10.223.475 51.214.922 137.600.974 137.600.974 - 817 197.145 95.783.945 41.269.946 43.305 14.470 19.556 235.617 41.582.894 - 37.676.823 - 2.655.366 79.181.713 10.828.741 290.275 19.463.588 43.134.312 5.287.606 79.004.522 - (2.495.396) (2.537) (2.497.785) 23.552 (2.537) (2.518.802) (2.497.787) - 25.282 47.064.202 48.908.200 1.220.436 9.907 1.280.510 131.791 6.327.715 11.570.729 34.036.127 54.577.215 335.979 - 186.069 47.258.810 310.267.818 190.920.097 300.182 20.787.403 43.134.312 5.419.397 6.365.737 11.587.748 31.752.942 310.267.818 335.979 - Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Önceki Dönem FAALİYET GELİRLERİ/GİDERLERİ Faiz Gelirleri Kredilerden Alınan Faizler Bankalardan Alınan Faizler Menkul Değerlerden Alınan Faizler Diğer Faiz Gelirleri Faiz Giderleri Mevduata Verilen Faizler Kullanılan Kredilere Verilen Faizler Para Piyasası İşlemlerine Verilen Faizler İhraç Edilen Menkul Kıymetlere Verilen Faizler Diğer Faiz Giderleri Net Faiz Geliri/Gideri Net Ücret ve Komisyon Gelirleri/Giderleri Alınan Ücret ve Komisyonlar Verilen Ücret ve Komisyonlar Temettü Gelirleri Ticari Kâr/Zarar (Net) Diğer Faaliyet Gelirleri Kredi ve Diğer Alacaklar Değer Düşüş Karşılığı Diğer Faaliyet Giderleri Net Faaliyet Kârı/Zararı Vergi Karşılığı Net Dönem Kârı/Zararı BÖLÜM VARLIKLARI 31 Aralık 2014 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr/Zarara Yans. FV. (Net) Bankalar ve Para Piyasalarından Alacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar (Net) Krediler Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar (Net) İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar Diğer Varlıklar BÖLÜM VARLIKLARI TOPLAMI BÖLÜM YÜKÜMLÜLÜKLERİ 31 Aralık 2014 Mevduat Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Borçlar Alınan Krediler Para Piyasalarına Borçlar İhraç Edilen Menkul Kıymetler (Net) Karşılıklar Diğer Yükümlülükler Özkaynaklar BÖLÜM YÜKÜMLÜLÜKLERİ TOPLAMI DİĞER BÖLÜM KALEMLERİ Sermaye Yatırımı Amortisman Giderleri Yeniden Yap. Maliyetleri Bireysel Bankacılık Kurumsal/ Girişimci Bankacılık İhtisas Bankacılığı Hazine/Yatırım Bankacılığı Konsolidasyon Düzeltmeleri Diğer/ Dağıtılmayan Toplam 5.143.008 5.143.008 5.127.531 5.127.531 - 4.737.435 4.737.435 2.042.173 2.042.173 - 2.521.939 2.521.939 - 6.210.820 500.847 184.146 5.373.985 151.842 2.467.906 403.360 331.330 1.527.053 (62.722) (35.005) (27.048) (637) (32) (62.722) (27.048) (35.005) - 46.786 32.594 14.192 51.779 - 18.597.266 12.900.818 157.098 5.373.348 166.002 9.626.667 7.546.016 296.325 1.527.053 15.477 679.431 679.431 27.068 2.695.262 415.767 415.767 82.225 2.521.939 60.070 60.070 118.087 206.163 3.742.914 (157.022) 5.005 162.027 191.840 (69.960) 2.870 (637) (32) (192.587) (192.587) (181.037) (19.584) 51.779 (4.993) 18.571 330.184 311.613 2.543 1.649.101 205.526 51.747 8.970.599 1.016.817 1.297.870 281.053 10.803 (67.417) 1.859.767 362.824 35.423 330.389 485.070 152.000 2.502.499 236.153 28.905 2.435.038 23 3.425.272 3.742 (23.065) (183.095) (162.270) 496.013 4.709.737 (3.206.359) (1.214.156) 4.272.683 1.583.825 4.903.000 5.303.744 (1.214.156) 4.110.413 44.973.789 62.122.744 29.095.441 329.994 3.846.150 54.450.928 9.624.514 (1.026.810) (20.685) (764.851) 470.266 329.994 2.819.340 54.430.243 145.521.903 - - - 10.239.816 - - 10.239.816 44.973.789 62.122.744 29.095.441 1.678.431 80.169.833 (1.521.797) (75.516) (3.409.659) 39.586.777 40.057.043 156.634 39.511.261 253.009.191 110.997.850 110.997.850 37.612.275 37.612.275 - 6.716.130 416.397 16.377.203 31.793.959 4.294.722 59.598.411 (1.026.809) (764.850) (20.845) 18.527 (67.940) (1.547.740) (3.409.657) 1.845.278 5.990.754 10.209.508 30.164.772 48.210.312 156.144.724 416.397 15.612.353 31.793.959 4.273.877 6.009.281 10.141.568 28.617.032 253.009.191 - - - - - 259.565 - 259.565 - Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 293 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) XIII. FİNANSAL VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİN GERÇEĞE UYGUN DEĞER İLE GÖSTERİLMESİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR a) Finansal varlık ve borçların gerçeğe uygun değerlerine ilişkin bilgiler: Finansal Varlıklar Para Piyasalarından Alacaklar Bankalar Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Verilen Krediler Finansal Borçlar Bankalar Mevduatı Diğer Mevduat Diğer Mali Kuruluşlardan Sağlanan Fonlar İhraç Edilen Menkul Değerler Muhtelif Borçlar Defter Değeri Cari Dönem Önceki Dönem 261.850.673 213.011.302 116.173 51.529 4.965.691 2.767.811 54.036.938 54.430.243 10.223.475 10.239.816 192.508.396 145.521.903 219.506.033 177.824.058 9.686.885 5.740.759 181.233.212 150.403.965 20.787.403 15.612.353 5.419.397 4.273.877 2.379.136 1.793.104 Gerçeğe Uygun Değer Cari Dönem Önceki Dönem 263.827.991 213.839.088 116.173 51.529 4.965.691 2.767.811 55.507.902 54.427.789 10.729.829 11.070.056 192.508.396 145.521.903 216.928.968 177.886.667 9.686.885 5.740.759 181.233.212 150.403.965 18.342.129 15.695.644 5.287.606 4.253.195 2.379.136 1.793.104 Para piyasalarından alacaklar, bankalar ve bankalar mevduatı ağırlıklı olarak kısa vadeli işlemlerden oluştuğu için gerçeğe uygun değerlerinin taşınan değerlerine eşit olduğu düşünülmektedir. Satılmaya hazır menkul değerlerin defter değeri ile gerçeğe uygun değerlerinin tespitinde piyasada oluşan fiyatlar dikkate alınmakta, fiyat oluşumlarının aktif piyasa koşulları içerisinde gerçekleşmemesi durumunda T.C. Merkez Bankası tarafından hesaplanan gösterge niteliğindeki fiyatlar dikkate alınmaktadır. Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıkların gerçeğe uygun değeri, piyasa fiyatları veya bu fiyatın tespit edilemediği durumlarda faiz, vade ve benzeri diğer koşullar bakımından aynı nitelikli menkul değerler için kote edilmiş olan piyasa fiyatları baz alınarak saptanmıştır. Verilen krediler ve diğer mevduatın gerçeğe uygun değeri elde etme maliyeti ve birikmiş faiz reeskontlarının toplamını ifade etmektedir. 294 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) b) Finansal tablolarda muhasebeleştirilen gerçeğe uygun değer ölçümlerine ilişkin bilgiler: TFRS 7 “Finansal Araçlar: Açıklamalar” standardı, bilançoda gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayıtlı kalemlerin dipnotlarda bir sıra dahilinde sınıflandırılarak gösterilmesini öngörmektedir. Buna göre söz konusu finansal araçlar, gerçeğe uygun değer ölçümleri sırasında kullanılan verilerin önemini yansıtacak şekilde, üç seviyede sınıflandırılmaktadır. İlk seviyede gerçeğe uygun değerleri özdeş varlıklar ya da borçlar için aktif piyasalarda kayıtlı fiyatlara dayanan, ikinci seviyede gerçeğe uygun değerleri doğrudan ya da dolaylı olarak gözlemlenebilir piyasa verilerine dayanan, üçüncü seviyede ise gerçeğe uygun değerleri gözlemlenebilir piyasa verilerine dayanmayan verilere göre belirlenen finansal araçlar yer almaktadır. Ana Ortaklık Banka bilançosunda gerçeğe uygun değerlerinden kayıtlı finansal araçlar, söz konusu sınıflandırma esaslarına göre aşağıdaki gibi seviyelendirilerek gösterilmiştir. Cari Dönem Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr/Zarar’a Yansıtılan Finansal Varlıklar Devlet Borçlanma Senetleri Sermayede Payı Temsil Edilen Menkul Değerler Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Riskten Korunma Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Diğer Menkul Değerler Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Sermayede Payı Temsil Eden Menkul Değerler (1) Devlet Borçlanma Senetleri Diğer Menkul Değerler Toplam Varlıklar Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Borçlar Riskten Korunma Amaçlı Türev Finansal Borçlar Toplam Yükümlülükler Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3 Toplam 43.982 39.408 580 3.994 53.643.249 388.756 53.168.577 85.916 53.687.231 6.897 6.897 928.284 928.284 275.076 101.711 173.365 1.203.360 293.285 293.285 95.427 95.028 399 95.427 - 972.266 39.408 580 932.278 54.013.752 585.495 53.168.577 259.680 54.986.018 300.182 300.182 Satılmaya hazır finansal varlıklar kalemi altındaki 23.186 TL tutarındaki sermayede payı temsil eden menkul kıymetler aktif bir piyasada işlem görmemeleri nedeniyle finansal tablolara elde etme maliyeti üzerinden yansıtılmış olup, söz konusu kıymetler bu tabloda gösterilmemiştir. (1) Önceki Dönem Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr/Zarar’a Yansıtılan Finansal Varlıklar Devlet Borçlanma Senetleri Sermayede Payı Temsil Edilen Menkul Değerler Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Riskten Korunma Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Diğer Menkul Değerler Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Sermayede Payı Temsil Eden Menkul Değerler (1) Borçlanma Senetleri Diğer Toplam Varlıklar Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Borçlar Riskten Korunma Amaçlı Türev Finansal Borçlar Toplam Yükümlülükler Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3 Toplam 33.418 32.361 909 76 72 54.163.420 315.636 53.669.212 178.572 54.196.838 20.813 20.813 296.576 296.576 203.079 66.892 21.410 114.777 499.655 395.584 395.584 89 89 89 - 329.994 32.361 909 296.652 72 54.366.588 382.617 53.690.622 293.349 54.696.582 416.397 416.397 Satılmaya hazır finansal varlıklar kalemi altındaki 63.655 TL tutarındaki sermayede payı temsil eden menkul kıymetler aktif bir piyasada işlem görmemeleri nedeniyle finansal tablolara elde etme maliyeti üzerinden yansıtılmış olup, söz konusu kıymetler bu tabloda gösterilmemiştir. (1) Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 295 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) XIV. BAŞKALARININ NAM VE HESABINA YAPILAN İŞLEMLER, İNANCA DAYALI İŞLEMLERE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR 1. Ana Ortaklık Banka’nın başkaları nam ve hesabına alım, satım, saklama, yönetim ve danışmanlık hizmetleri verip vermediği: Ana Ortaklık Banka gerçek ve tüzel kişiler adına devlet tahvili alım satımı ile saklama hizmetleri yapmakta, repo işlemlerine aracılık etmekte ve kiralık kasa hizmetleri vermektedir. Ana Ortaklık Banka danışmanlık ve yönetim hizmeti vermemektedir. 2. İnanca dayalı işlem sözleşmeleri kapsamında diğer finansal kurumlarla yapılan işlemlerin, bu kapsamda doğrudan verilen finansal hizmetlerin bulunup bulunmadığı, bu tür hizmetlerin Ana Ortaklık Banka’nın veya grubun mali durumunu önemli ölçüde etkilemesi olasılığının bulunup bulunmadığı: Ana Ortaklık Banka tarafından inanca dayalı işlem sözleşmeleri kapsamında işlem yapılmamaktadır. BEŞİNCİ BÖLÜM KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR I. KONSOLİDE BİLANÇONUN AKTİF HESAPLARINA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR 1. a) Nakit değerler ve T.C. Merkez Bankası’na ilişkin bilgiler: Kasa/Efektif T.C. Merkez Bankası Diğer Toplam Cari Dönem TP YP 1.723.559 853.611 2.378.666 31.888.236 90.605 4.102.225 32.832.452 Önceki Dönem TP YP 1.162.355 707.074 1.611.393 26.753.700 1 50.223 2.773.749 27.510.997 1.a.1) Zorunlu Karşılıklara ilişkin açıklamalar: Türkiye’de kurulmuş veya şube açmak suretiyle Türkiye’de faaliyet gösteren bankalar T.C. Merkez Bankası’nın 2015/19 sayılı Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliği’ne tabidirler. Bankaların ve şirketlerin, tabi oldukları muhasebe standartları ve kayıt düzeni esas alınarak, Merkez Bankasına, Hazineye, yurt içi bankalara ve uluslararası anlaşmayla kurulmuş olan bankaların Türkiye’deki merkez ve şubelerine olan yükümlülükleri hariç olmak üzere, tebliğde belirtilen kalemler zorunlu karşılığa tabi yükümlülüklerini oluşturur. Bilanço tarihi itibarıyla, TCMB’nin 2015/5 Sayılı “Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliği”ne göre Türkiye’de faaliyet gösteren ticari bankalar; Türk parası vadesiz, ihbarlı, bir aya kadar vadeli ve üç aya kadar vadeli mevduatlar için %11,5, altı aya kadar vadeli mevduatlar için %8,5, bir yıla kadar vadeli mevduatlar için %6,5, bir yıl ve bir yıldan uzun vadeli mevduatlar için %5, 1 yıla kadar vadeli mevduat dışı diğer TL yükümlülükler için %11,5, 3 yıla kadar vadeli mevduat dışı diğer TL yükümlülükler için %8, 3 yıldan uzun vadeli mevduat dışı diğer TL yükümlülükler için %5, yabancı para mevduat hesapları için, vadesiz, ihbarlı, bir aya kadar, üç aya kadar, altı aya kadar, bir yıla kadar %13, bir yıl ve bir yıldan uzun %9, bir yıla kadar vadeli yabancı para diğer yükümlülükler için %25, iki yıla kadar vadeli yabancı para diğer yükümlülükler için %20, üç yıla kadar vadeli yabancı para diğer yükümlülükler için %15, beş yıla kadar vadeli yabancı para diğer yükümlülükler için %7, beş yıldan uzun vadeli yabancı para diğer yükümlülükler için %5 oranında zorunlu karşılık tesis etmektedirler. TCMB tarafından 21 Ekim 2014 tarihinde yapılan basın duyurusuna göre, Türk Lirası zorunlu karşılıklara faiz ödenmesine 2014 yılının Kasım ayında tesis edilen zorunlu karşılıklardan itibaren başlanmıştır. Ayrıca, TCMB’nin 2015/35 sayılı Yabancı Para Zorunlu ve Serbest Hesaplara Faiz Ödenmesine İlişkin Basın Duyurusu’na göre, TCMB nezdinde ABD Doları cinsinden tutulan zorunlu karşılıklara, rezerv opsiyonlarına ve serbest hesaplara faiz ödenmesi uygulamasına 5 Mayıs 2015 tarihinden itibaren başlanmıştır. Grup’un 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla yurtdışı Merkez Bankaları dahil toplam 35.484.883 TL (31 Aralık 2014: 28.468.561 TL) tutarında zorunlu karşılığı bulunmaktadır. 296 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) b) T.C. Merkez Bankası hesabına ilişkin bilgiler: Vadesiz Serbest Hesap Vadeli Serbest Hesap Vadeli Serbest Olmayan Hesap Zorunlu Karşılık (1) (2) Toplam (1) Cari Dönem TP YP 2.310.541 236.684 68.125 31.651.552 2.378.666 31.888.236 Önceki Dönem TP YP 1.563.450 301.734 47.943 26.451.966 1.611.393 26.753.700 Yurtdışı şubelere ait 78.150 TL tutarındaki zorunlu karşılıklar tutarları da bu satırda gösterilmiştir (31 Aralık 2014: 75.723 TL). Cari dönemde yabancı para zorunlu karşılık içinde yer alan 19.082.468 TL (31 Aralık 2014: 18.822.279 TL), Türk Lirası zorunlu karşılıkların yabancı para olarak tutulan kısmıdır. (2) 2. a) Gerçeğe uygun değer farkı kâr/zarara yansıtılan finansal varlıklardan repo işlemlerine konu olanlar ve teminata verilen/bloke edilenlere ilişkin bilgiler: Cari Dönem 3.960 3.960 Repo İşlemlerine Konu Olanlar Teminata Verilen/Bloke Edilenler Toplam Önceki Dönem 8.756 8.756 a.1) Gerçeğe uygun değer farkı kâr/zarara yansıtılan finansal varlıklardan teminata verilen/bloke edilenlere ilişkin bilgiler: Hisse Senetleri Bono, Tahvil ve Benzeri Men. Değ. Diğer Toplam Cari Dönem TP 3.960 3.960 YP - Önceki Dönem TP 8.756 8.756 YP - Cari Dönem TP 26.116 625.959 9 652.084 YP 46.643 233.506 45 280.194 Önceki Dönem TP 5.949 259.596 17 265.562 YP 6.583 24.496 11 31.090 Cari Dönem TP YP Önceki Dönem TP YP b) Alım satım amaçlı türev finansal varlıklara ilişkin pozitif farklar tablosu: Alım Satım Amaçlı Türev Finansal Varlıklar Vadeli İşlemler Swap İşlemleri Futures İşlemleri Opsiyonlar Diğer Toplam 3. a) Bankalar ve diğer mali kuruluşlara ilişkin bilgiler: Bankalar Yurtiçi Yurtdışı Yurtdışı Merkez ve Şubeler Toplam 1.884.201 27.113 1.911.314 408.643 2.645.734 3.054.377 1.765.968 23.639 1.789.607 415.079 563.125 978.204 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 297 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) b) Yurtdışı bankalar hesabına ilişkin bilgiler: AB Ülkeleri ABD, Kanada OECD Ülkeleri (1) Kıyı Bankacılığı Bölgeleri Diğer Toplam (1) Serbest Tutar Cari Dönem Önceki Dönem 251.103 194.211 1.903.114 242.249 8.874 7.085 509.756 132.535 2.672.847 576.080 Serbest Olmayan Tutar Cari Dönem Önceki Dönem 9.108 705 871 10.684 AB ülkeleri, ABD ve Kanada dışındaki OECD ülkeleri. 4. a) Satılmaya hazır finansal varlıklardan repo işlemlerine konu olanlar ve teminata verilen/bloke edilenlere ilişkin bilgilerin karşılaştırmalı olarak net değerlerine ilişkin açıklama: Repo İşlemlerine Konu Olanlar Teminata Verilen/Bloke Edilenler Toplam Cari Dönem 40.599.081 5.251.648 45.850.729 Önceki Dönem 30.650.483 5.700.219 36.350.702 Cari Dönem 54.745.634 54.688.171 57.463 635.564 483.687 151.877 1.344.260 54.036.938 Önceki Dönem 54.124.518 54.096.908 27.610 446.555 274.474 172.081 140.830 54.430.243 b) Satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin bilgiler: Borçlanma Senetleri Borsada İşlem Gören Borsada İşlem Görmeyen Hisse Senetleri Borsada İşlem Gören Borsada İşlem Görmeyen Değer Azalma Karşılığı (-) Toplam 5. Kredilere ilişkin açıklamalar: a) Grup’un ortaklarına ve mensuplarına verilen her çeşit kredi veya avansın bakiyesine ilişkin bilgiler: Grup Ortaklarına Verilen Doğrudan Krediler Tüzel Kişi Ortaklara Verilen Krediler Gerçek Kişi Ortaklara Verilen Krediler Grup Ortaklarına Verilen Dolaylı Krediler Grup Mensuplarına Verilen Krediler (1) (2) Toplam (1) Cari Dönem Nakdi Gayrinakdi 202 267.353 132 267.353 335 Önceki Dönem Nakdi Gayrinakdi 224 258.116 117 258.116 341 Yukarıdaki tabloya 2.079 TL tutarındaki faiz tahakkuk ve reeskontu dahil edilmemiştir. 14.630 TL tutarındaki personele ait Kredili Mevduat Hesapları 5-ç tablosunda Kredili Mevduat Hesabı (Gerçek Kişi) altında gösterildiğinden yukarıdaki tabloya dahil edilmemiştir. (2) 298 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) b) Birinci ve ikinci grup krediler, diğer alacaklar ile sözleşme koşullarında değişiklik yapılan krediler ve diğer alacaklara ilişkin bilgiler: Nakdi Krediler İhtisas Dışı Krediler İşletme Kredileri İhracat Kredileri İthalat Kredileri Mali Kesime Verilen Krediler Tüketici Kredileri Kredi Kartları Diğer (2) İhtisas Kredileri (3) (4) Diğer Alacaklar Faiz Gelir Tahakkuk ve Reeskontlar Toplam Standart Nitelikli Krediler ve Diğer Alacaklar Sözleşme Koşullarında Değişiklik Yapılanlar Ödeme Planının Uzatılmasına Yönelik Değişiklik Krediler ve Yapılanlar (1) Diğer Diğer Alacaklar 148.205.354 1.223.000 88.430.240 583.333 2.118.287 396 224.433 59 - Yakın İzlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar Sözleşme Koşullarında Değişiklik Yapılanlar Ödeme Planının Uzatılmasına Yönelik Değişiklik Krediler ve Yapılanlar Diğer Diğer Alacaklar 2.286.943 756.726 974.104 625.253 18.699 175 11.559 - 6.079.693 46.445.669 2.935.186 1.971.846 32.899.129 - 639.143 69 1.904.618 - - 1.217.120 58.082 7.379 791.643 - 128.516 2.782 209.142 - - 3.350.947 184.455.430 3.127.618 - 3.078.586 965.868 - Sözleşme koşullarında değişiklik yapılan krediler sistemsel olarak ayrıştırılamadığından tamamı “Ödeme Planının Uzatılmasına Yönelik Değişiklik Yapılanlar” bölümünde gösterilmiştir. (1) Sözleşme koşullarında değişiklik yapılanlar ve yakın izlemedeki krediler ve diğer alacaklara ait reeskont tutarının ayrımı mevcut bilgi işletim sisteminden temin edilememiştir. (2) (3) Fon kaynaklı tarımsal nitelikli krediler, ihtisas kredileri içinde gösterilmiştir. (4) Tarımsal nitelikli çiftçi destek kredileri ihtisas kredileri içerisinde gösterilmiştir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 299 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Ödeme Planının Uzatılmasına Yönelik Yapılan Değişiklik Sayısı 1 veya 2 Defa Uzatılanlar (*) 3, 4 veya 5 Defa Uzatılanlar 5 Üzeri Uzatılanlar (*) Standart Nitelikli Krediler ve Diğer Alacaklar 2.989.508 138.094 16 Yakın İzlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar 932.119 33.564 185 Bireysel kredilerin ödeme planının uzatılmasına yönelik yapılan değişiklik sayısı sistemsel olarak ayrıştırılamadığından tamamı bu satırda gösterilmiştir. Standart Nitelikli Krediler ve Diğer Alacaklar 490.910 549.750 1.725.424 327.495 34.039 3.127.618 Yakın İzlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar 160.244 103.438 411.077 270.947 20.162 965.868 Standart Nitelikli Krediler ve Diğer Alacaklar (1) Sözleşme Krediler ve Koşullarında Diğer Alacaklar Değişiklik Yapılanlar 30.618.427 998.504 24.834.491 156.283 5.783.936 842.221 - Yakın İzlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar (1) Sözleşme Krediler ve Koşullarında Diğer Alacaklar Değişiklik Yapılanlar 481.809 186.186 375.022 42.863 106.787 143.323 - Ödeme Planı Değişikliği ile Uzatılan Süre 0 - 6 Ay 6 - 12 Ay 1 - 2 Yıl 2 - 5 Yıl 5 Yıl ve Üzeri Toplam c) Vade yapısına göre nakdi kredilerin dağılımı: Kısa Vadeli Krediler ve Diğer Alacaklar İhtisas Dışı Krediler İhtisas Kredileri (2) Diğer Alacaklar Orta ve Uzun Vadeli Krediler ve Diğer Alacaklar İhtisas Dışı Krediler İhtisas Kredileri (2) Diğer Alacaklar (1) Reeskontlar dahil edilmemiştir. (2) Fon kaynaklı tarımsal krediler, ihtisas kredileri içinde gösterilmiştir. 300 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 150.486.056 123.370.821 27.115.235 - 2.129.114 1.066.718 1.062.396 - 2.596.777 1.911.962 684.815 - 779.682 713.863 65.819 - Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) ç) Tüketici kredileri, bireysel kredi kartları, personel kredileri ve personel kredi kartlarına ilişkin bilgiler: Tüketici Kredileri-TP Konut Kredisi (2) Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi (2) Yurtdışı Diğer Tüketici Kredileri-Dövize Endeksli Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Tüketici Kredileri-YP Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Yurtdışı Diğer Bireysel Kredi Kartları-TP Taksitli Taksitsiz Bireysel Kredi Kartları-YP Taksitli Taksitsiz Personel Kredileri-TP Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Yurtdışı Diğer Personel Kredileri-Dövize Endeksli Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Personel Kredileri-YP Konut Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Personel Kredi Kartları-TP Taksitli Taksitsiz Personel Kredi Kartları-YP Taksitli Taksitsiz Kredili Mevduat Hesabı-TP (Gerçek Kişi) Kredili Mevduat Hesabı-YP (Gerçek Kişi) Toplam (1) (1) 316.229 TL tutarındaki faiz tahakkuk ve reeskontu dahil edilmemiştir. (2) 3.442.911 TL tutarındaki fon kaynaklı tüketici kredileri tabloya dahil edilmiştir. Kısa Vadeli 365.275 7.893 2.031 350.766 4.165 420 15.386 1.439 98 13.849 2.594.891 943.998 1.650.893 381 13 368 8.064 13 7.955 96 1.003 34 969 79.329 33.293 46.036 12 12 802.983 3 3.867.327 Orta ve Uzun Vadeli 46.979.626 22.722.787 196.903 23.541.302 397.900 120.734 3 3 79.308 6.640 35.225 35 37.408 2.876 72 2.804 166.269 250 14 164.321 1.684 12.531 414 12.117 145 85 60 47.240.758 Toplam 47.344.901 22.730.680 198.934 23.892.068 402.065 121.154 3 3 94.694 6.640 36.664 133 51.257 2.597.767 944.070 1.653.697 381 13 368 174.333 250 27 172.276 1.780 13.534 448 13.086 79.474 33.378 46.096 12 12 802.983 3 51.108.085 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 301 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) d) Taksitli ticari krediler ve kurumsal kredi kartlarına ilişkin bilgiler: Taksitli Ticari Krediler-TP İşyeri Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Taksitli Ticari Krediler-Dövize Endeksli İşyeri Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Taksitli Ticari Krediler-YP İşyeri Kredisi Taşıt Kredisi İhtiyaç Kredisi Diğer Kurumsal Kredi Kartları-TP Taksitli Taksitsiz Kurumsal Kredi Kartları-YP Taksitli Taksitsiz Kredili Mevduat Hesabı-TP (Tüzel Kişi) Kredili Mevduat Hesabı-YP (Tüzel Kişi) Toplam (1) (1) Kısa Vadeli 501.422 412 24.369 476.641 53.565 22.154 31.411 317.546 100.165 217.381 725 701 24 94.042 967.300 Orta ve Uzun Vadeli 13.178.473 432.080 842.694 11.903.699 359 359 16.778.149 2.109 285 16.514.972 260.783 214 195 19 29.957.195 Toplam 13.679.895 432.492 867.063 12.380.340 359 359 16.831.714 2.109 285 16.537.126 292.194 317.760 100.360 217.400 725 701 24 94.042 30.924.495 Cari Dönem 3.328.149 184.948.406 3.350.947 191.627.502 Önceki Dönem 1.749.313 140.721.363 2.249.804 144.720.480 Tabloda yer alan kredilere ilişkin tahakkuk ve reeskont tutarları tabloya ilave edilmemiştir. e) Kredilerin kullanıcılara göre dağılımı: Kamu Özel Faiz Gelir Tahakkuk ve Reeskontları Toplam 302 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) f) Yurtiçi ve yurtdışı kredilerin dağılımı: Yurtiçi Krediler Yurtdışı Krediler Faiz Gelir Tahakkuk ve Reeskontları Toplam Cari Dönem 181.834.465 6.442.090 3.350.947 191.627.502 Önceki Dönem 136.525.746 5.944.930 2.249.804 144.720.480 Cari Dönem 187.917 480.993 1.672.896 2.341.806 Önceki Dönem 104.549 452.657 1.411.854 1.969.060 g) Bağlı ortaklık ve iştiraklere verilen krediler: Bulunmamaktadır (31 Aralık 2014: Bulunmamaktadır). ğ) Kredilere ilişkin olarak ayrılan özel karşılıklar: Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar İçin Ayrılanlar Tahsili Şüpheli Krediler ve Diğer Alacaklar İçin Ayrılanlar Zarar Niteliğindeki Krediler ve Diğer Alacaklar İçin Ayrılanlar Toplam h) Donuk alacaklara ilişkin bilgiler (net): 1) Donuk alacaklardan Ana Ortaklık Banka tarafından yeniden yapılandırılan ya da yeni bir itfa planına bağlanan krediler ve diğer alacaklara ilişkin bilgiler: Cari Dönem (Özel Karşılıklardan Önceki Brüt Tutarlar) Yeniden Yapılandırılan Krediler ve Diğer Alacaklar Yeni Bir İtfa Planına Bağlanan Krediler ve Diğer Alacaklar Önceki Dönem (Özel Karşılıklardan Önceki Brüt Tutarlar) Yeniden Yapılandırılan Krediler ve Diğer Alacaklar Yeni Bir İtfa Planına Bağlanan Krediler ve Diğer Alacaklar III. Grup: Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar 11.844 IV. Grup: Tahsili Şüpheli Krediler ve Diğer Alacaklar 51.598 V. Grup: Zarar Niteliğindeki Krediler ve Diğer Alacaklar 92.945 11.844 51.598 92.945 15.457 61.241 115.881 15.457 61.241 115.881 - - - Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 303 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2) Toplam donuk alacak hareketlerine ilişkin bilgiler: Önceki Dönem Sonu Bakiyesi Dönem İçinde İntikal (+) Diğer Donuk Alacak Hesaplarından Giriş (+) Diğer Donuk Alacak Hesaplarına Çıkış (-) Dönem İçinde Tahsilat (-)(1) Aktiften Silinen (-) Kurumsal ve Ticari Krediler Bireysel Krediler Kredi Kartları Diğer Dönem Sonu Bakiyesi (2) Özel Karşılık (-)(3) Bilançodaki Net Bakiyesi (2) III. Grup: Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar 207.045 1.475.146 1.181.982 168.486 331.723 187.917 143.806 IV. Grup: Tahsili Şüpheli Krediler ve Diğer Alacaklar 476.178 218.427 1.181.982 1.156.391 227.780 492.416 480.993 11.423 V. Grup: Zarar Niteliğindeki Kredi ve Diğer Alacaklar 2.087.260 431.455 1.156.391 1.276.545 2.398.561 1.672.896 725.665 (1) Söz konusu tutarlara yeniden yapılandırılan ve itfa planına bağlanan krediler dahil edilmiştir. (2) Riski Ana Ortaklık Banka’ya ait olmayan ve dolayısıyla üzerinden karşılık ayrılmayan 257.478 TL tutarındaki fon kaynaklı kredileri de içermektedir. 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla Ana Ortaklık Banka takipte bulunan 627.566 TL tutarındaki kurumsal bir kredinin teminatlarını dikkate aldıktan sonra kalan 156.894 TL tutarındaki kısmı için %100 oranında karşılık ayırmıştır. (3) 3) Yabancı para olarak kullandırılan kredilerden kaynaklanan donuk alacaklara ilişkin bilgiler: Cari Dönem: Dönem Sonu Bakiyesi Özel Karşılık (-) Bilançodaki Net Bakiyesi Önceki Dönem: Dönem Sonu Bakiyesi Özel Karşılık (-) Bilançodaki Net Bakiyesi 304 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu III. Grup: Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar 50.271 38.840 11.431 IV. Grup: Tahsili Şüpheli Krediler ve Diğer Alacaklar 8.652 8.652 - V. Grup: Zarar Niteliğindeki Krediler ve Diğer Alacaklar 34.694 34.694 - 32.768 16.053 16.715 7.975 7.975 - 19.913 19.913 - Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 4) Donuk alacakların kullanıcı gruplarına göre brüt ve net tutarlarının gösterimi: Cari Dönem (Net) Gerçek ve Tüzel Kişilere Kullandırılan Krediler (Brüt) Özel Karşılık Tutarı (-) Gerçek ve Tüzel Kişilere Kullandırılan Krediler (Net) Bankalar (Brüt) Özel Karşılık Tutarı (-) Bankalar (Net) Diğer Kredi ve Alacaklar (Brüt) Özel Karşılık Tutarı (-) Diğer Kredi ve Alacaklar (Net) Önceki Dönem (Net) Gerçek ve Tüzel Kişilere Kullandırılan Krediler (Brüt) Özel Karşılık Tutarı (-) Gerçek ve Tüzel Kişilere Kullandırılan Krediler (Net) Bankalar (Brüt) Özel Karşılık Tutarı (-) Bankalar (Net) Diğer Kredi ve Alacaklar (Brüt) Özel Karşılık Tutarı (-) Diğer Kredi ve Alacaklar (Net) III. Grup: Tahsil İmkanı Sınırlı Krediler ve Diğer Alacaklar 143.806 331.723 187.917 143.806 102.496 207.045 104.549 102.496 - IV. Grup: Tahsili Şüpheli Krediler ve Diğer Alacaklar 11.423 415.807 404.384 11.423 76.609 76.609 23.521 412.975 389.454 23.521 63.203 63.203 - V. Grup: Zarar Niteliğindeki Krediler ve Diğer Alacaklar 725.665 2.398.561 1.672.896 725.665 675.406 2.087.260 1.411.854 675.406 - ı) Zarar niteliğindeki krediler ve diğer alacakların tasfiye politikasına ilişkin açıklama: Ana Ortaklık Banka tarafından kredi işlemlerinden kaynaklanan alacakların tahsili amacıyla başlatılmış bulunan icra takiplerinde borçlu ve borçla ilgililerin malvarlıkları ile Ana Ortaklık Banka alacaklarının teminatını teşkil eden maddi teminatların paraya çevrilmesi süreci devam etmekte olup, işleyen bu sürecin yanı sıra Ana Ortaklık Banka alacaklarının idari yollardan tahsil ve tasfiyesine çalışılmaktadır. Alacakların idari yollardan tahsilini teminen yapılan mevzuat düzenlemesi ve Şubelere devredilen yetkiler kapsamında işlem tesis edilmekte olup, borçlu tekliflerinin Şubelere devredilen yetkileri aşması veya cari mevzuat düzenlemeleri dışında unsurlar içermesi ve teklifin Şube tarafından olumlu görüşle ilgili Genel Müdürlük birimine intikal ettirilmesi durumunda Ana Ortaklık Banka’nın yetkili kurullarından karar alınmak suretiyle firma/borçlu bazında alacağın yeniden yapılandırılması söz konusu olmaktadır. i) Aktiften silme politikasına ilişkin açıklama: Ana Ortaklık Banka, borçlu ve/veya borçla ilgililerin ölmüş olması ve mirasçıların mirası yasal süresi içinde reddetmiş bulunmaları, alacağın tahsilinin hukuken ve/veya fiilen olanaksız hale gelmesi, söz konusu alacakla ilgili olarak personel hakkında verilmiş mali mesuliyet kararının bulunmaması hallerinde alacaklarını kayıtlardan terkin edebilmektedir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 305 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) j) Diğer açıklama ve dipnotlar: Cari Dönem Vadesi Geçmemiş ve Değer Kaybına Uğramamış Krediler (1) Vadesi Geçmiş ve Değer Kaybına Uğramamış Krediler Değer Düşüklüğüne Uğramış Krediler Toplam Değer Düşüklüğüne Uğramış Krediler İçin Ayrılan Özel Karşılık (-) Net Kredi Bakiyesi Kurumsal/ Girişimci Bireysel İhtisas Toplam 101.080.065 1.683.745 1.900.395 104.664.205 50.067.212 1.384.628 767.119 52.218.959 36.435.771 976.081 555.186 37.967.038 187.583.048 4.044.454 3.222.700 194.850.202 1.312.594 103.351.611 738.998 51.479.961 290.214 37.676.824 2.341.806 192.508.396 3.442.911 TL tutarındaki bireysel, 2.135.499 TL tutarındaki tarımsal ve 18 TL tutarındaki kurumsal/girişimci kredi, riski Ana Ortaklık Banka’ya ait olmayan fon kaynaklı krediler vadesi geçmemiş ve değer kaybına uğramamış satırında gösterilmiştir. (1) Önceki Dönem Vadesi Geçmemiş ve Değer Kaybına Uğramamış Krediler (1) Vadesi Geçmiş ve Değer Kaybına Uğramamış Krediler Değer Düşüklüğüne Uğramış Krediler Toplam Değer Düşüklüğüne Uğramış Krediler İçin Ayrılan Özel Karşılık (-) Net Kredi Bakiyesi Kurumsal/ Girişimci Bireysel İhtisas Toplam 69.971.122 1.086.530 1.563.861 72.621.513 43.420.080 1.379.139 642.713 45.441.932 27.846.614 1.016.995 563.909 29.427.518 141.237.816 3.482.664 2.770.483 147.490.963 1.031.876 71.589.637 605.107 44.836.825 332.077 29.095.441 1.969.060 145.521.903 2.868.496 TL tutarındaki bireysel, 2.235.702 TL tutarındaki tarımsal ve 18 TL tutarındaki kurumsal/girişimci kredi, riski Ana Ortaklık Banka’ya ait olmayan fon kaynaklı krediler vadesi geçmemiş ve değer kaybına uğramamış satırında gösterilmiştir. (1) Kredi sınıfları itibarıyla, vadesi geçmiş ve değer kaybına uğramamış kredilerin yaşlandırma analizi aşağıdaki gibidir: Cari Dönem Krediler ve Alacaklar (1) Kurumsal/Girişimci Krediler Bireysel Krediler İhtisas Kredileri Toplam 1 aya kadar 1-2 ay 2-3 ay 3 aydan fazla Toplam 132.856 39.264 217.663 389.783 62.928 10.497 52.178 125.603 28.251 3.952 12.406 44.609 6.389 346 8.144 14.879 230.424 54.059 290.391 574.874 Tablodaki tutarlar, taksitli krediler için muaccel hale gelmiş taksit tutarları, diğer krediler için ise muaccel olmuş anapara tutarları olup, taksitli kredilerin kalan anapara tutarları toplamı 3.469.580 TL’dir. Önceki Dönem Krediler ve Alacaklar (1) Ticari Krediler Bireysel Krediler İhtisas Kredileri Toplam 1 aya kadar 1-2 ay 2-3 ay 3 aydan fazla Toplam 316.572 399.851 334.283 1.050.706 29.157 24.714 51.199 105.070 24.520 20.013 6.025 50.558 16.544 42.989 24.034 83.567 386.793 487.567 415.541 1.289.901 Tablodaki tutarlar, taksitli krediler için muaccel hale gelmiş taksit tutarları, diğer krediler için ise muaccel olmuş anapara tutarları olup, taksitli kredilerin kalan anapara tutarları toplamı 2.192.763 TL’dir. (1) 306 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 6. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar: a) Repo işlemlerine konu olanlar ve teminata verilen/bloke edilenlere ilişkin bilgilerin karşılaştırmalı olarak net değerleriyle ilgili açıklama: a.1) Repo işlemlerine konu olan vadeye kadar elde tutulacak menkul değerler: Devlet Tahvili Hazine Bonosu Diğer Kamu Borçlanma Senetleri Banka Bonoları ve Banka Garantili Bonolar Varlığa Dayalı Menkul Kıymetler Diğer Toplam Cari Dönem TP YP 1.114.647 3.567.579 1.114.647 3.567.579 Önceki Dönem TP YP 466.841 3.910.057 466.841 3.910.057 a.2) Teminata verilen/bloke edilen vadeye kadar elde tutulacak menkul değerler: Bono Tahvil ve Benzeri Menkul Değerler Diğer Toplam Cari Dönem TP YP 3.009.483 1.987.576 3.009.483 1.987.576 Önceki Dönem TP YP 3.024.939 1.157.083 3.024.939 1.157.083 b) Vadeye kadar elde tutulacak devlet borçlanma senetlerine ilişkin bilgiler: Devlet Tahvili Hazine Bonosu Diğer Kamu Borçlanma Senetleri Toplam Cari Dönem 10.133.222 13.407 10.146.629 Önceki Dönem 10.162.945 29.947 6.966 10.199.858 Cari Dönem 10.223.475 10.146.629 76.846 10.223.475 Önceki Dönem 10.239.816 10.199.858 39.958 10.239.816 c) Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlara ilişkin bilgiler: Borçlanma Senetleri Borsada İşlem Görenler Borsada İşlem Görmeyenler Değer Azalma Karşılığı (-) Toplam Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 307 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) ç) Vadeye kadar elde tutulacak yatırımların yıl içindeki hareketleri: Cari Dönem 10.239.816 1.064.698 154.288 (1.234.485) 842 10.223.475 Dönem Başındaki Değer Konsolidasyon Kapsamına Girişler Parasal Varlıklarda Meydana Gelen Kur Farkları Yıl İçindeki Alımlar Satış ve İtfa Yoluyla Elden Çıkarılanlar Değer Azalışı Karşılığı (-) Dönem Sonu Toplamı Önceki Dönem 15.799.338 224.816 288.638 (6.072.976) 10.239.816 Ana Ortaklık Banka, 2008 yılında, daha önce finansal tablolarında satılmaya hazır finansal varlıklar içerisinde takip ettiği 23.630.115 TL, 717.616 bin Avro ve 1.483.317 bin ABD Doları nominal tutarlı menkul kıymeti, rayiç değer toplamı sırasıyla 22.971.669 TL, 702.950 bin Avro ve 1.562.742 bin ABD Doları olan defter değerleri ile, daha önce gerçeğe uygun değer farkı kâr/zarara yansıtılan finansal varlıklar içerisinde takip ettiği 37.951 bin Avro ve 45.501 bin ABD Doları nominal değerli menkul kıymeti rayiç değerleri toplamı sırasıyla 37.178 bin Avro ve 62.311 bin ABD Doları olan defter değerleri ile elde tutma niyetindeki değişiklikten dolayı, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu’nun 31 Ekim 2008 tarih ve 27040 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan TMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçmeye İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Tebliğ’e uygun olarak, vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar portföyüne yeniden sınıflamıştır. Yeniden sınıflandırılan satılmaya hazır menkul kıymetlere ilişkin 68.984 TL, (23.067) bin Avro ve (15.207) bin ABD Doları tutarındaki ertelenmiş vergi öncesi değerleme farkları, özkaynaklar altında izlenmekte olup, ilgili menkul kıymetlerin itfa tarihlerine kadar doğrusal reeskont yöntemiyle sonuç hesaplarına aktarılmaktadır. Bilanço tarihi itibarıyla özkaynaklarda kalan negatif değerleme farkı 11.890 bin ABD Doları ve 2.312 bin Avro tutarındadır. Alım satım amaçlı menkul kıymetler portföyünden vadeye kadar elde tutulacak portföyüne sınıflanan menkul kıymetlerin bilanço tarihi itibarıyla rayiç değerleri toplamı 30.548 bin Avro ve 69.943 bin ABD Doları tutarındadır. Alım satım amaçlı menkul değerler portföyünden vadeye kadar elde tutulacak menkul kıymetler portföyüne sınıflama yapılmamış olması durumunda cari dönemde 11.001 TL tutarında gelir reeskontu kaydedilecek olup, yapılan sınıflamanın gelir tablosu etkisi ise 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla (22.979) TL tutarında olacaktı. 7. İştiraklere ilişkin bilgiler (net): a) 1) Konsolide edilmeyen iştiraklere ilişkin bilgiler: 1 2 1 2 (1) Unvanı Bankalararası Kart Merkezi A.Ş. Kredi Kayıt Bürosu A.Ş. Aktif Toplamı (2) 68.358 146.724 Özkaynak (2) 29.660 100.690 Adres (Şehir/Ülke) Ana Ortaklık Banka’nın Pay Oranı-Farklıysa Oy Oranı (%) Ana Ortaklık Banka Risk Grubu Pay Oranı (%) 12,50 10,00 17,98 9,09 İstanbul/TÜRKİYE İstanbul/TÜRKİYE Sabit Varlık Toplamı (2) (3) 42.972 73.874 Faiz Menkul Değer Gelirleri (2) Gelirleri (2) 985 4.877 - Cari Dönem Kâr/Zararı (2) 3.869 33.299 Önceki Dönem Kâr/Zararı (2) 3.490 21.834 Gerçeğe Uygun Değeri (1) - İştiraklerin borsada işlem görmemesi nedeniyle gerçeğe uygun değeri bulunmamaktadır. Cari dönem finansal tablo bilgileri, 31 Aralık 2015 tarihli denetimden geçmemiş finansal tablolardan, önceki döneme ait kâr/zarar rakamları ise 31 Aralık 2014 tarihli denetimden geçmiş finansal tablolardan alınmıştır. (2) (3) Sabit varlık toplamı içinde maddi ve maddi olmayan duran varlıklar yer almaktadır. 308 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) b) 1) Konsolide edilen iştiraklere ilişkin açıklama: 1 1 (1) Unvanı Arap Türk Bankası A.Ş. Aktif Toplamı (2) 4.023.292 Özkaynak (2) 601.823 Adres (Şehir/Ülke) İstanbul/TÜRKİYE Sabit Varlık Toplamı (2) 22.259 Ana Ortaklık Banka’nın Pay Oranı-Farklıysa Oy Oranı (%) 22,22 Faiz Menkul Değer Gelirleri (2) Gelirleri (2) 114.097 23.738 Cari Dönem Kâr/Zararı (2) 70.106 Ana Ortaklık Banka Risk Grubu Pay Oranı (%) 15,43 Önceki Dönem Kâr/Zararı (2) 70.506 Gerçeğe Uygun Değeri (1) - Arap Türk Bankası A.Ş.’nin borsada işlem görmemesi nedeniyle gerçeğe uygun değeri bulunmamaktadır. Arap Türk Bankası A.Ş.’nin cari dönem finansal tablo bilgileri 31 Aralık 2015 tarihli denetimden geçmiş finansal tablolardan, önceki döneme ait kâr/zarar rakamları ise 31 Aralık 2014 tarihli denetimden geçmiş finansal tablolarından alınmıştır. (2) 2) Konsolide edilen iştiraklere ilişkin bilgiler: Dönem Başı Değeri Dönem İçi Hareketler Alışlar Bedelsiz Edinilen Hisse Senetleri Cari Yıl Payından Alınan Kâr Konsolidasyon Kapsamına Giren İştirak Transfer Satışlar Yeniden Değerleme Artışı Değer Azalma Karşılıkları Dönem Sonu Değeri Sermaye Taahhütleri Dönem Sonu Sermaye Katılma Payı (%) Cari Dönem 82.116 10.745 10.745 92.861 15,43 Önceki Dönem 71.283 10.833 30.864 20.031 82.116 15,43 Cari Dönem 92.861 - Önceki Dönem 82.116 - 3) Konsolide edilen iştiraklere ilişkin sektör bilgileri ve bunlara ilişkin kayıtlı tutarlar: Bankalar Sigorta Şirketleri Faktoring Şirketleri Leasing Şirketleri Finansman Şirketleri Diğer Mali İştirakler 4) Borsaya kote edilen iştirakler: Bulunmamaktadır (31 Aralık 2014: Bulunmamaktadır). Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 309 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 8. Bağlı ortaklıklara ilişkin bilgiler (net): a) 1) Konsolide edilmeyen bağlı ortaklıklara ilişkin bilgiler: 1 Unvanı Ziraat Teknoloji A.Ş. Adres (Şehir/Ülke) İstanbul/TÜRKİYE 1 Aktif Toplamı (2) 42.956 Sabit Varlık Toplamı (2) 9.886 (1) Özkaynak (2) 12.942 Ana Ortaklık Banka’nın Pay Oranı-Farklıysa Oy Oranı (%) 100,00 Faiz Menkul Değer Gelirleri (2) Gelirleri (2) 394 74 Cari Dönem Kâr/Zararı (2) 3.019 Ana Ortaklık Banka Risk Grubu Pay Oranı (%) 100,00 Önceki Dönem Kâr/Zararı (2) 5.930 Gerçeğe Uygun Değeri (1) - Bağlı ortaklığın borsada işlem görmemesi nedeniyle gerçeğe uygun değeri bulunmamaktadır. Cari dönem finansal tablo bilgileri, 31 Aralık 2015 tarihli denetimden geçmemiş finansal tablolarından alınmış olup, önceki döneme ait kâr/zarar rakamı 31 Aralık 2014 tarihli denetimden geçmiş finansal tablolarından alınmıştır. (2) b) 1) Konsolide edilen bağlı ortaklıklara ilişkin açıklama: Ana Ortaklık Banka’nın konsolide olmayan finansal tablolarında, yurtdışında faaliyet gösteren ve yabancı para cinsinden takip edilen konsolide edilen bağlı ortaklıklara ilişkin yatırımlar gerçeğe uygun değerleri ile izlenmektedir. Söz konusu ortaklıklar için hazırlanan değerleme raporları ile gerçeğe uygun değerler tespit edilmiş, değerleme farkları ortaklık değerlerine eklenerek karşılığında özkaynaklar altında “Menkul Değerler Değer Artış Fonu” hesabında muhasebeleştirilmiştir. Unvanı Ziraat Hayat ve Emeklilik A.Ş. Ziraat Sigorta A.Ş. Ziraat Finansal Kiralama A.Ş. Ziraat Yatırım Menkul Değerler A.Ş. 5 Ziraat Portföy Yönetimi A.Ş. 6 Ziraat Katılım Bankası A.Ş. (1) 7 Ziraat Bank International A.G. 8 Ziraat Bank BH d.d. 9 Ziraat Bank (Moscow) JSC (2) 10 Kazakhstan Ziraat Int. Bank 11 Ziraat Bank Azerbaycan ASC (3) 12 Ziraat Bank Montenegro AD (4) 1 2 3 4 Adres (Şehir/Ülke) İstanbul/TÜRKİYE İstanbul/TÜRKİYE İstanbul/TÜRKİYE Ana Ortaklık Banka’nın Pay OranıFarklıysa Oy Oranı (%) 100,00 100,00 100,00 Ana Ortaklık Banka Risk Grubu Pay Oranı (%) 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 99,60 99,70 100,00 100,00 100,00 100,00 99,58 100,00 100,00 İstanbul/TÜRKİYE İstanbul/TÜRKİYE İstanbul/TÜRKİYE Frankfurt/ALMANYA Saraybosna/BOSNA HERSEK Moskova/RUSYA Almatı/KAZAKİSTAN Bakü/AZERBAYCAN Podgoritsa/KARADAĞ Ziraat Katılım Bankası A.Ş., BDDK’nın 10 Ekim 2014 tarih ve 6046 sayılı izniyle kurulmuş ve 13 Şubat 2015 tarihinde tescil edilmiş olup, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun 14 Mayıs 2015 tarih ve 29355 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 12 Mayıs 2015 tarih, 6302 sayılı kararı ile faaliyete başlamıştır. (1) (2) Ziraat Bank (Moscow) CJSC’nin unvanı 14 Ağustos 2015 tarihinde Ziraat Bank (Moscow) JSC olarak değişmiştir. Ziraat Bank Montenegro AD, Ana Ortaklık Banka’nın Karadağ’da iştirak banka kurmasına ilişkin olarak ülke Merkez Bankasından 6 Nisan 2015 tarihinde alınan izne istinaden, 27 Temmuz 2015 tarihinde faaliyete başlamıştır. (3) (4) Ziraat Bank Azerbaycan ASC, Ana Ortaklık Banka’nın bağlı ortaklığı olarak, Genel Müdürlük ve İçerişehir/Bakü Şubesi ile 27 Temmuz 2015 tarihinde faaliyetlerine başlamıştır. 310 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Aktif Toplamı (3) Özkaynak (3) 2.641.099 304.118 593.758 196.286 2.421.713 235.944 321.963 94.673 21.221 17.884 2.176.809 663.615 4.414.530 581.254 1.164.199 185.867 133.758 83.865 491.099 176.525 166.029 98.786 41.880 28.743 Sabit Varlık Faiz Toplamı (3) Gelirleri (3) (4) 2.382 131.377 3.142 55.586 1.605 1.156 684 8.449 815 1.729 59.434 65.993 3.289 134.238 54.538 44.006 3.109 10.384 11.408 21.313 3.207 7.308 3.729 178 Menkul Önceki Değer Cari Dönem Dönem Gelirleri (2) Kâr/Zararı (3) Kâr/Zararı (3) 162.829 151.037 86.878 66.947 36.304 (59.785) 3.305.770 23.538 14.362 13.734 5.524 3.051 20.206 (12.897) 2.745 40.314 17.828 751 13.775 5.608 158 2.415 2.878 2.374 14.774 19.845 920 6.418 (3.018) - Gerçeğe Uygun Değeri (1) 665.528 173.616 89.412 226.569 107.931 28.647 İhtiyaç Duyulan Özkaynak Tutarı - Gerçeğe uygun değerleri belirtilen ortaklıklar dışındakiler için, borsada işlem görmemeleri nedeniyle rayiç değer tespiti yapılamamış olup söz konusu ortaklıklar elde etme maliyeti ile, varsa değer düşüklüğünün net tutarı üzerinden taşınmaktadır. Gerçeğe uygun değeri bulunan ortaklıklar için ise gerçeğe uygun değerler sadece Ziraat Bankası’na ait olan kısmı göstermektedir. (1) (2) Ziraat Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ile Ziraat Portföy Yönetimi A.Ş.’ye ait menkul değer gelirleri, net satışları göstermektedir. Yukarıdaki tabloda bulunan bağlı ortaklıklara ait bilgiler, bağlı ortaklıkların 31 Aralık 2015 tarihli denetimden geçmemiş finansal tablolarından alınmış olup, önceki döneme ait kâr/zarar rakamları 31 Aralık 2014 tarihli denetimden geçmiş finansal tablolarından alınmıştır. (3) (4) Faiz gelirleri sütununda gösterilen Ziraat Katılım Bankası A.Ş.’ye ait tutarlar kâr payı gelirlerini içermektedir. 2) Konsolide edilen bağlı ortaklıklara ilişkin bilgiler (Ana Ortaklık Banka’ya ait değerleri yansıtmaktadır): Dönem Başı Değeri Dönem İçi Hareketler Konsolidasyon Kapsamına Girişler Alışlar (2) Bedelsiz Edinilen Hisse Senetleri Cari Yıl Payından Alınan Kâr Satılmaya Hazır Finansal Varlıklara Transferler Satışlar Yeniden Değerleme Artışı Değer Azalma Karşılıkları (-) Dönem Sonu Değeri Sermaye Taahhütleri Dönem Sonu Sermaye Katılma Payı (%) (1) Cari Dönem 1.453.735 989.208 997.857 16.921 227.760 253.330 2.442.943 - Önceki Dönem 1.145.069 308.666 100.000 208.666 1.453.735 - Dönem içerisinde yapılan bedelli sermaye artışları “Alışlar” satırında gösterilmiştir. Ana Ortaklık Banka’nın bağlı ortaklığı olarak kurulan Ziraat Bank Azerbaycan ASC, Ziraat Katılım Bankası A.Ş. ve Ziraat Bank Montenegro AD’ye ait tutarları da içermektedir. (2) Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 311 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 3) Konsolide edilen bağlı ortaklıklara ilişkin sektör bilgileri ve bunlara ilişkin kayıtlı tutarlar: Cari Dönem 1.966.702 129.972 282.839 63.430 Bankalar Sigorta Şirketleri Faktoring Şirketleri Leasing Şirketleri Finansman Şirketleri Diğer Mali İştirakler Önceki Dönem 977.494 129.972 282.839 63.430 c) Borsaya kote konsolide edilen bağlı ortaklıklar: Bulunmamaktadır (31 Aralık 2014: Bulunmamaktadır). 9. a) Birlikte kontrol edilen ortaklıklara (iş ortaklıkları) ilişkin bilgiler: Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş Ortaklıkları) (1) Turkmen Turkish Joint Stock Commercial Bank UTBANK JSC (3) Toplam Ana Ortaklık Banka’nın Payı (2) Grubun Payı Dönen Varlık Duran Varlık Uzun Vadeli Borç Gelir Gider 39.937 36.355 76.292 39.937 36.370 76.307 552.881 244.978 797.859 12.180 3.258 15.438 6.901 2.182 9.083 69.577 23.873 93.450 39.875 13.660 53.535 Yukarıdaki tabloda bulunan birlikte kontrol edilen ortaklıklara ait bilgiler birlikte kontrol edilen ortaklıkların 31 Aralık 2015 tarihli denetimden geçmemiş finansal tablolarından alınmıştır. (1) (2) Ana Ortaklık Banka’nın birlikte kontrol edilen ortaklıklarının özkaynaklarından sermaye oranına göre aldığı payı ifade etmektedir. (3) Ana Ortaklık Banka’nın birlikte kontrol edilen ortaklıklarından olan Uzbekistan Turkish Bank JSC’nin unvanı 8 Mayıs 2015 tarihinde UTBANK JSC olarak değişmiştir. Yurtdışında faaliyet gösteren ve yabancı para cinsinden takip edilen birlikte kontrol edilen ortaklıklara ilişkin yatırımlar gerçeğe uygun değerleri ile izlenmektedir. Söz konusu ortaklıklar için hazırlanan değerleme raporları ile gerçeğe uygun değerler tespit edilmiş, değerleme farkları ortaklık değerlerine eklenerek karşılığında özkaynaklar altında “Menkul Değerler Değer Artış Fonu” hesabında muhasebeleştirilmiştir. 10. Kiralama işlemlerinden alacaklara ilişkin bilgiler: Finansal kiralama işlemlerinden alacaklara ilişkin bilgiler: 1 Yıldan Az 1-5 Yıl Arası 5 Yıldan Fazla Toplam Cari Dönem Brüt 360.879 2.192.205 190.422 2.743.506 Net 317.383 1.874.178 171.841 2.363.402 Önceki Dönem Brüt 760.492 1.341.307 66.181 2.167.980 11. Riskten korunma amaçlı türev finansal araçlara ilişkin açıklamalar: Grup’un riskten korunma amaçlı türev finansal varlığı bulunmamaktadır. (31 Aralık 2014: Bulunmamaktadır). 12. Yatırım amaçlı gayrimenkullere ilişkin açıklamalar: Bulunmamaktadır (31 Aralık 2014: Bulunmamaktadır). 312 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Net 634.414 1.155.480 61.362 1.851.256 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 13. Satış amaçlı elde tutulan ve durdurulan faaliyetlere ilişkin duran varlıklar hakkında açıklama: Grup’un durdurulan faaliyeti bulunmamaktadır. Satış amaçlı elde tutulan varlıklar ise bireysel, ticari ve zirai alacaklar dolayısıyla edinilen gayrimenkuller ile Ana Ortaklık Bankaca kullanımına ihtiyaç duyulmayan gayrimenkullerden oluşmaktadır. Satışa konu edilen söz konusu gayrimenkuller Ana Ortaklık Banka’nın internet sitesinde ilan edilmektedir. Grup’un, bireysel alacaklarından dolayı 13.494 TL, ticari alacaklarından dolayı 185.021 TL ve zirai alacaklarından dolayı 45.852 TL olmak üzere edindiği gayrimenkullerin toplamı 244.367 TL, ayrıca bireysel alacaklarından dolayı edindiği menkullerin toplamı 1.849 TL olarak gerçekleşmiştir. Ana Ortaklık Banka, elden çıkarılacak kıymetlere toplam 4.658 TL amortisman uygulamıştır. (31 Aralık 2014: Bireysel alacaklarından dolayı 15.038 TL, ticari alacaklarından dolayı 127.458 TL ve zirai alacaklarından dolayı 33.716 TL olmak üzere edindiği gayrimenkullerin toplamı 176.212 TL, ayrıca bireysel alacaklarından dolayı edindiği menkullerin toplamı 740 TL olarak gerçekleşmiştir. Banka, elden çıkarılacak kıymetlere toplam 2.745 TL amortisman uygulamıştır). 14. Maddi duran varlıklara ilişkin açıklamalar: Önceki Dönem Sonu: Maliyet Birikmiş Amortisman (-) Net Defter Değeri Cari Dönem Sonu: Dönem Başı Net Defter Değeri Dönem İçi Değişimler (Net) Amortisman Bedeli (Net) (-) Değer Düşüş Karşılığı (-) Y.dışı İşt Kayn.Net Kur Farkları (-) Dönem Sonu Maliyet Dönem Sonu Birikmiş Amortisman (-) Kapanış Net Defter Değeri Gayrimenkul Finansal Kiralama ile Edinilen MDV 5.173.711 758.047 4.415.664 4.415.664 113.560 111.273 3.740 5.283.531 869.320 4.414.211 6.961 1.192 5.769 5.769 2.908 994 9.869 2.186 7.683 Faaliyet Kiralaması Geliştirme Araçlar Maliyetleri (1) 38.495 26.067 12.428 12.428 7.436 (3.059) 45.931 23.008 22.923 144.560 74.927 69.633 69.633 65.618 36.451 210.178 111.378 98.800 Diğer MDV Toplam 638.551 331.106 307.445 307.445 186.222 79.569 31 824.742 410.675 414.067 6.002.278 1.191.339 4.810.939 4.810.939 375.744 225.228 3.771 6.374.251 1.416.567 4.957.684 Ana Ortaklık Banka, daha önceden maddi olmayan duran varlıklar içerisinde takip ettiği faaliyet kiralaması geliştirme maliyetlerini 31 Mart 2015 tarihli finansal tablolarında maddi duran varlıklar altında sınıflandırmaya başlamıştır. (1) a) Cari dönemde kaydedilmiş veya iptal edilmiş olan ve her biri veya bazıları finansal tabloların bütünü açısından önemli olmamakla birlikte toplamı finansal tabloların bütünü açısından önemli olan değer düşüklükleri için ilgili varlık grupları itibarıyla ayrılan veya iptal edilen değer azalışı tutarları ile bunlara neden olan olay ve şartlar: Bulunmamaktadır. b) Maddi duran varlıklar üzerindeki rehin, ipotek ve varsa diğer kısıtlamalar, maddi duran varlıklar için inşaat sırasında yapılan harcamaların tutarı, maddi duran varlık alımı için verilen taahhütler: Bulunmamaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 313 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 15. Maddi olmayan duran varlıklara ilişkin açıklamalar: İlk Tesis Taazzuv Giderleri Şerefiye Gayrimaddi Haklar Toplam Defter Değeri Cari Dönem Birikmiş Amortismanı Net Değeri 5.904 366.035 371.939 5.398 120.424 125.822 506 245.611 246.117 Defter Değeri Önceki Dönem Birikmiş Amortismanı Net Değeri 2.074 337.070 339.144 965 144.864 145.829 1.109 192.206 193.315 a) Finansal tabloların bütünü açısından önem arz eden bir maddi olmayan duran varlık bulunması durumunda, bunun defter değeri, tanımı ve kalan amortisman süresi: Bulunmamaktadır. b) Varsa devlet teşvikleri kapsamında edinilen ve ilk muhasebeleştirmede gerçeğe uygun değeri ile kaydedilmiş olan maddi olmayan duran varlıklara ilişkin bilgi: Bulunmamaktadır. c) Devlet teşvikleri kapsamında edinilen ve ilk muhasebeleştirmede gerçeğe uygun değeri ile kaydedilmiş olan maddi olmayan duran varlıkların ilk kayıt tarihinden sonraki değerlemelerinin hangi yönteme göre yapıldığı: Bulunmamaktadır. ç) Kullanımında herhangi bir kısıtlama bulunan veya rehnedilen maddi olmayan duran varlıkların defter değeri: Bulunmamaktadır. d) Maddi olmayan duran varlık edinimi için verilmiş olan taahhütlerin tutarı: Bulunmamaktadır. e) Yeniden değerleme yapılan varlık türü bazında maddi olmayan duran varlıklar: Bulunmamaktadır. f) Varsa dönem içinde gider kaydedilen araştırma geliştirme giderlerinin toplam tutarı: Bulunmamaktadır. g) Finansal tabloları konsolide edilen ortaklıklardan dolayı ortaya çıkan Grup bazında pozitif veya negatif konsolidasyon şerefiyesi: Bulunmamaktadır. h) Şerefiyeye ilişkin bilgiler: Bulunmamaktadır. 16. Ertelenmiş vergi varlığına ilişkin açıklamalar: Grup, bir varlığın veya yükümlülüğün defter değeri ile vergi mevzuatı uyarınca belirlenen vergiye esas değeri arasında ortaya çıkan vergilendirilebilir geçici farklar için “Gelir Vergilerine İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı” (“TMS 12”) hükümlerine uygun olarak ertelenmiş vergi hesaplayarak kayıtlarına yansıtmaktadır. Ertelenmiş vergi hesaplanmasında yürürlükteki vergi mevzuatı uyarınca bilanço tarihi itibarıyla geçerli bulunan yasalaşmış vergi oranları kullanılmaktadır. İndirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kâr elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Hesaplanan ertelenmiş vergi alacakları ile ertelenmiş vergi borçları finansal tablolarda netleştirilerek gösterilmektedir. 314 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) İndirilebilir geçici farklar, mali zarar ve vergi indirim ve istisnaları itibarıyla, hesaplanan ertelenmiş vergilere ilişkin bilgiler aşağıda gösterilmiştir. Ertelenmiş Vergi Aktifi Ertelenmiş Vergi Pasifi Net Ertelenmiş Vergi Aktifi Net Ertelenmiş Vergi Geliri/Gideri Cari Dönem 266.827 2.357 264.470 (582.642) Önceki Dönem 225.590 2.941 222.649 502.520 Kıdem Tazminatı Kısa Vadeli Çalışan Hakları Finansal Varlıkların Değerlemesi Diğer Net Ertelenmiş Vergi Varlığı Cari Dönem 141.076 35.870 49.940 37.584 264.470 Önceki Dönem 134.158 30.335 (34.459) 92.615 222.649 1 Ocak İtibarıyla Konsolidasyon Kapsamına Girişler Efektif Vergi Oranındaki Değişikliğin Etkisi Ertelenmiş Vergi (Gideri)/Geliri Ertelenmiş Vergi Gideri (Net) Özkaynaklar Altında Muhasebeleştirilen Ertelenmiş Vergi Ertelenmiş Vergi Aktifi Cari Dönem 222.649 (582.642) (582.642) 624.463 264.470 Önceki Dönem 336.566 502.520 502.520 (616.437) 222.649 17. Diğer aktiflere ilişkin bilgiler: 31 Aralık 2015 ve 2014 tarihleri itibarıyla, bilançonun diğer aktifler kalemi, bilanço dışı taahhütler hariç bilanço toplamının %10’unu aşmamaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 315 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) II. KONSOLİDE BİLANÇONUN PASİF HESAPLARINA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR 1. a) Mevduatın vade yapısına ilişkin bilgiler: 1) Mevduat bankaları için: 7 Gün 1 Aya Cari Dönem Vadesiz İhbarlı Kadar 1-3 Ay Tasarruf Mevduatı 15.846.134 - 2.775.653 54.063.340 Döviz Tevdiat Hesabı 12.371.997 - 8.909.641 16.467.457 Yurtiçinde Yer. K. 10.900.141 8.712.995 14.420.590 Yurtdışında Yer. K. 1.471.856 196.646 2.046.867 Resmî Kur. Mevduatı 5.765.117 - 3.440.895 4.511.961 Tic. Kur. Mevduatı 4.553.542 - 3.605.918 5.111.621 Diğ. Kur. Mevduatı 1.533.085 1.857.417 3.081.800 Kıymetli Maden DH 1.039.897 25.203 123.939 Bankalar Mevduatı 279.728 6.127.518 995.229 TCMB 11.521 Yurtiçi Bankalar 35.674 - 5.046.468 51.023 Yurtdışı Bankalar 87.163 - 1.049.200 944.206 Katılım Bankaları 145.370 31.850 Diğer Toplam 41.389.500 - 26.742.245 84.355.347 7 Gün 1 Aya Önceki Dönem Vadesiz İhbarlı Kadar 1-3 Ay Tasarruf Mevduatı 11.772.551 - 2.403.145 48.851.579 Döviz Tevdiat Hesabı 7.777.702 - 4.248.009 14.179.418 Yurtiçinde Yer. K. 6.794.822 3.966.163 12.541.984 Yurtdışında Yer. K. 982.880 281.846 1.637.434 Resmî Kur. Mevduatı 5.999.471 2.726.721 3.817.762 Tic. Kur. Mevduatı 3.707.864 4.559.751 4.002.438 Diğ. Kur. Mevduatı 1.367.138 1.376.527 3.808.751 Kıymetli Maden DH 1.553.092 42.462 213.553 Bankalar Mevduatı 250.583 4.118.592 902.597 TCMB 9.480 372 16.892 Yurtiçi Bankalar 22.208 - 3.466.202 287.059 Yurtdışı Bankalar 110.427 652.018 598.646 Katılım Bankaları 108.468 Diğer Toplam 32.428.401 - 19.475.207 75.776.098 316 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 3-6 Ay 4.248.745 6 Ay-1 Yıl 990.796 1 Yıl ve Birikimli Üstü Mevduat 799.896 5.538 4.792.177 3.626.058 13.137.046 4.280.762 2.921.964 9.726.044 511.415 704.094 3.411.002 1.247.351 2.865.402 94.380 1.071.958 328.128 1.166.738 259.595 737.257 474.829 18.613 9.393 8.662 1.094.520 1.116.474 73.416 109.610 36.885 984.910 1.079.589 73.416 12.732.959 9.673.508 15.754.967 3-6 Ay 3.673.378 3.545.606 3.136.388 409.218 612.103 111.733 103.949 17.807 432.047 18.000 414.047 8.496.623 6 Ay-1 Yıl 787.318 431 431 13.276 252.326 59.304.807 50.962.927 8.341.880 17.938.382 15.837.905 8.196.309 1.225.707 9.686.885 11.521 5.279.660 4.218.484 177.220 271.571 190.920.097 1 Yıl ve Birikimli Üstü Mevduat 643.760 5.053 2.319.034 10.790.916 1.880.975 8.547.352 438.059 2.243.564 3.268.289 427.620 192.822 1.018.718 453.067 6.114 8.436 9.928 22.892 14.048 22.892 14.048 7.051.858 12.911.104 Toplam 78.730.102 380 375 5 5.433 Toplam 68.136.784 42.861.065 36.868.059 5.993.006 16.851.966 13.593.326 7.115.546 1.845.278 5.740.759 26.744 3.816.361 1.789.186 108.468 156.144.724 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) b) Tasarruf mevduatına ilişkin olarak: 1) Sigorta limitini aşan tutarlar: a) Mevduat bankaları için mevduat sigortası kapsamında bulunan ve mevduat sigortası limitini aşan tasarruf mevduatına ilişkin bilgiler (Ana Ortaklık Banka’ya ait değerleri yansıtmaktadır): Tasarruf Mevduatı Tasarruf Mevduatı (2) Tasarruf Mevduatı Niteliğini Haiz DTH (2) Tasarruf Mevduatı Niteliğini Haiz Diğ.H. Yurtdışı Şubelerde Bulunan Yabancı Mercilerin Sigortasına Tabi Hesaplar (1) Kıyı Bnk. Blg. Şubelerde Bulunan Yabancı Mercilerin Sigorta Tabi Hesaplar Mevduat Sigortası Kapsamında Bulunan Cari Dönem Önceki Dönem 52.356.589 45.578.354 19.394.479 16.414.992 - Mevduat Sigortası Limitini Aşan Cari Dönem Önceki Dönem 25.598.381 22.285.192 23.644.817 16.534.145 - 549.775 507.656 57.489 44.686 - - - - Bulgaristan ve Yunanistan’da hem tüzel hem de gerçek kişi tasarruf mevduatlarının sigorta kapsamında olması ve sigorta limiti içerisindeki tutarın sistem tarafından hesaplanması dolayısı ile sırasıyla 57.299 TL ve 7.465 TL tutarındaki tüzel kişi mevduatları ayrıştırılamadığından tabloya dahil edilmiştir (31 Aralık 2014: Bulgaristan ve Yunanistan için sırasıyla 27.725 TL, 14.642 TL). (1) (2) İlgili mevduat bakiyeleri yurtdışı şubelerini içermemektedir. Bakanlar Kurulu’nun 29 Aralık 2003 tarih ve 2003/6668 sayılı kararı çerçevesinde T. İmar Bankası T.A.Ş. nezdinde bulunan tasarruf mevduatının Banka tarafından ödenmesi nedeniyle Banka nezdinde açılan vadesiz hesaplar reeskont hariç toplamı olan 1.558 TL yukarıdaki toplama ilave edilmemiştir. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Prim Tutarı, Bankaların yurtiçi şubeleri nezdinde açılmış olan gerçek kişilere ait mevduat miktarı üzerinden hesaplanmakta olup, 15 Şubat 2013 tarih ve 28560 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sigortaya Tabi Mevduat ve Katılım Fonları ile Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunca Tahsil Olunacak Primlere Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik uyarınca, bir bankada bir gerçek kişiye ait tasarruf mevduatının anapara ile bunların faiz reeskontları toplamının 100 TL’ye kadar olan kısmının sigorta kapsamında olması nedeniyle yukarıda belirtilen rakamlara, reeskont tutarı olan 501.824 TL dahil edilmiştir. 2) Merkezi yurtdışında bulunan Ana Ortaklık Banka’nın Türkiye’deki şubesinde bulunan tasarruf mevduatı merkezin bulunduğu ülkede sigorta kapsamında ise bu duruma ilişkin açıklama (Ana Ortaklık Banka’nın bilgilerini içermektedir): Ana Ortaklık Banka’nın merkezi Türkiye’de bulunmaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 317 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 3) Sigorta kapsamında bulunmayan tutarlar: a) Mevduat sigortası kapsamında bulunmayan gerçek kişilerin tasarruf mevduatı (Ana Ortaklık Banka’nın bilgilerini içermektedir): Yurtdışı Şubelerde Bulunan Mevduat ve Diğer Hesaplar Hakim Ortaklar ile Bunların Ana, Baba, Eş ve Velayet Altındaki Çocuklarına Ait Mevduat ile Diğer Hesaplar Yönetim veya Müdürler Kurulu Başkan ve Üyeler, Genel Müdür ve Yardımcıları ile Bunların Ana, Baba, Eş ve Velayet Altındaki Çocuklarına Ait Mevduat ile Diğer Hesaplar 26/9/2004 Tarihli ve 5237 Sayılı TCK’nın 282’nci Maddesindeki Suçtan Kaynaklanan Mal Varlığı Değerleri Kapsamına Giren Mevduat ile Diğer Hesaplar Türkiye’de Münhasıran Kıyı Bankacılığı Faaliyeti Göstermek Üzere Kurulan Mevduat Bankalarında Bulunan Mevduat Cari Dönem 52.302 Önceki Dönem 51.132 - - 3.923 3.731 - - - - 2. Alım satım amaçlı türev finansal borçlara ilişkin bilgiler: a) Alım satım amaçlı türev finansal borçlara ilişkin negatif farklar tablosu: Vadeli İşlemler Swap İşlemleri Futures İşlemleri Opsiyonlar Diğer Toplam Cari Dönem TP 24.700 3.956 3 28.659 YP 43.551 227.951 21 271.523 Önceki Dönem TP 5.771 13.028 7 18.806 YP 4.167 393.418 6 397.591 3. Bankalar ve diğer mali kuruluşlara ilişkin bilgiler: a) Bankalar ve diğer mali kuruluşlara ilişkin genel bilgiler: T.C. Merkez Bankası Kredileri Yurtiçi Banka ve Kuruluşlardan Yurtdışı Banka, Kuruluş ve Fonlardan Toplam Cari Dönem TP YP 269.760 1.001.940 944.015 18.571.688 1.213.775 19.573.628 Önceki Dönem TP YP 319.412 678.240 944.015 13.670.686 1.263.427 14.348.926 Cari Dönem TP YP 255.656 7.155.010 958.119 12.418.618 1.213.775 19.573.628 Önceki Dönem TP YP 295.014 10.389.206 968.413 3.959.720 1.263.427 14.348.926 b) Alınan kredilerin vade ayrımına göre gösterilmesi: Kısa Vadeli Orta ve Uzun Vadeli Toplam 318 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 3. c) Grup’un yükümlülüklerinin yoğunlaştığı alanlara ilişkin ilave açıklamalar da yapılır. Yükümlülüklerin yoğunlaştığı alanlar fon sağlayan müşteriler, sektör grupları veya risk yoğunlaşmasının görüldüğü diğer kriterler: Grup’un yükümlülüklerinin %61,53’ü mevduattan oluşmaktadır. Mevduatlar, geniş bir tabana yayılmış ve istikrarlı bir yapıya sahiptir. Grup’un yükümlülüklerine ilişkin herhangi bir risk yoğunlaşması bulunmamaktadır. d) Repo işlemlerinden sağlanan fonlara ilişkin bilgiler: Yurtiçi İşlemlerden Mali Kurum ve Kuruluşlar Diğer Kurum ve Kuruluşlar Gerçek Kişiler Yurtdışı İşlemlerden Mali Kurum ve Kuruluşlar Diğer Kurum ve Kuruluşlar Gerçek Kişiler Toplam Cari Dönem TP YP 27.289.499 27.068.715 212.000 8.784 14.744.813 14.744.813 27.289.499 14.744.813 Önceki Dönem TP YP 16.310.776 15.777.291 510.319 23.166 15.470.300 15.470.300 16.310.776 15.470.300 Cari Dönem TP YP 2.199.333 756.233 131.791 2.332.040 2.331.124 3.088.273 Önceki Dönem TP YP 1.550.328 783.430 67.845 1.872.274 1.618.173 2.655.704 e) İhraç edilen menkul kıymetlere ilişkin bilgiler: Banka Bonoları Tahviller Toplam 4. Bilançonun diğer yabancı kaynaklar kalemi, bilanço toplamının %10’unu aşıyorsa, bunların en az %20’sini oluşturan alt hesapların isim ve tutarları: Bilançonun diğer yabancı kaynaklar kalemi, bilanço toplamının %10’unu aşmamaktadır. 5. Kiralama işlemlerinden borçlara ilişkin bilgiler: Finansal kiralama sözleşmelerinde kira taksitleri kiralanan malın bedeli, Grup’un ticari kredi faiz oranı ve sözleşmenin vadesine göre belirlenmekte ve kira sözleşmelerinde yer alan tutarlar eşit taksitler halinde ödenmektedir. Bu sözleşmelerde Grup’a önemli yükümlülükler getiren hususlar bulunmamaktadır. Grup’un finansal kiralama işlemlerinden borcu bulunmamaktadır (31 Aralık 2014: Bulunmamaktadır). Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 319 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 6. Riskten korunma amaçlı türev finansal borçlara ilişkin bilgiler: Grup’un riskten korunma amaçlı türev finansal borcu bulunmamaktadır (31 Aralık 2014: Bulunmamaktadır). 7. Karşılıklara ilişkin açıklamalar: a) Genel karşılıklara ilişkin bilgiler: Genel Karşılıklar I. Grup Kredi ve Alacaklar İçin Ayrılanlar Ödeme Süresi Uzatılanlar için İlave Olarak Ayrılanlar II. Grup Kredi ve Alacaklar İçin Ayrılanlar Ödeme Süresi Uzatılanlar için İlave Olarak Ayrılanlar Gayrinakdi Krediler İçin Ayrılanlar Diğer Cari Dönem 2.925.818 2.506.562 121.600 152.015 28.425 164.752 102.489 Önceki Dönem 2.363.069 2.066.161 69.814 126.660 18.471 118.974 51.274 b) Dövize endeksli krediler ve finansal kiralama alacakları anapara kur azalış karşılıkları: Ana Ortaklık Banka’nın dövize endeksli krediler ve finansal kiralama alacakları anapara kur azalış karşılığı 5.561 TL’dir (31 Aralık 2014: 2.071 TL). c) Tazmin edilmemiş ve nakde dönüşmemiş gayrinakdi krediler özel karşılıkları: Tazmin edilmemiş ve nakde dönüşmemiş gayrinakdi krediler özel karşılığı 55.629 TL’dir. (31 Aralık 2014: 58.774 TL). ç) Diğer karşılıklara ilişkin bilgiler: 1) Muhtemel riskler için ayrılan serbest karşılıklara ilişkin açıklama: Ana Ortaklık Banka yönetimi kararı ile ekonomi ve piyasalarda meydana gelebilecek muhtemel gelişmeler dikkate alınmak suretiyle ve ihtiyatlılık prensibi çerçevesinde 79.600 TL tutarındaki kısmı cari yılda iptal edilen toplam 1.240.400 TL tutarında Raporlama Standartları gereklilikleri dışında serbest karşılık ayrılmıştır. Ayrıca memur eliyle gerçekleştirilen para grupları için 16.700 TL tutarında karşılık ve 319 TL tutarında diğer karşılık bulunmaktadır. Muhtemel Riskler İçin Ayrılan Serbest Karşılıklar Cari Dönem 1.257.419 Önceki Dönem 1.334.053 2) Diğer karşılıkların, karşılıklar toplamının %10’unu aşması halinde aşıma sebep olan alt hesapların isim ve tutarları: Ana Ortaklık Banka’nın dava dosyaları ile ilgili olarak hukuk departmanından alınan bilgi neticesinde, her birinin tutarı 100 TL ve üstü olan ve toplamı 47.485 TL tutarındaki Banka’nın aleyhine açılmış davalardan Banka aleyhine sonuçlanma olasılığı bulunan ancak henüz kesinleşmemiş davalar için bu finansal tablolarda %100 oranında olmak üzere 34.759 TL tutarında karşılık ayrılmıştır. Ana Ortaklık Banka yönetiminin kararı ile tasfiye olacak alacaklar hesaplarında bakiyesi bulunan kredi müşterilerinin 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümleri gereğince canlı krediler grubunda izlenmekte olan bireysel kredileri için 1 Kasım 2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” çerçevesinde ve ihtiyatlılık ilkesi göz önünde bulundurularak bu tür kredilerin teminatları dikkate alınmadan toplam 88.600 TL tutarında karşılık ayrılmıştır. Ayrıca, Grup Tazmin Edilmemiş ve Nakde Dönüşmemiş Gayrinakdi Krediler için 55.629 TL (31 Aralık 2014: 58.774 TL) ve diğer karşılıklar için 45.625 TL (31 Aralık 2014: 20.970 TL) tutarında karşılık ayırmıştır. Grup’un bilançoda yukarıda belirtilen karşılıklar sonrasında 1.482.032 TL (31 Aralık 2014: 1.638.656 TL) tutarında diğer karşılık bakiyesi bulunmaktadır. 320 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) d) Çalışan hakları karşılığına ilişkin yükümlülükler: 1) Kıdem tazminatı ve kullanılmamış izin hakları Grup, kıdem tazminatı ve izin haklarına ilişkin yükümlülüklerini TMS 19 “Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı” hükümlerine göre muhasebeleştirilmekte olup, gelecekteki kıdem ve ihbar tazminatlarından doğan yükümlülüklerini net bugünkü değeri üzerinden hesaplamış ve finansal tablolara yansıtmıştır. 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 170.572 TL (31 Aralık 2014: 151.677 TL) tutarındaki izin karşılığı ve 689.727 TL (31 Aralık 2014: 670.790 TL) kıdem tazminatı karşılığı finansal tablolarda “Çalışan Hakları Karşılığı” hesabına kaydedilmiştir. Ana Ortaklık Banka’nın kıdem tazminatı yükümlülüğünün bilançodaki hareketleri aşağıdaki gibidir: 1 Ocak itibarıyla Cari Hizmet Maliyeti Faiz Maliyeti Ödenen Tazminatlar Ödeme/Faydaların Kısılması/İşten Çıkarma Dolayısıyla Oluşan Kayıp/(Kazanç) Aktüeryal Kayıp/(Kazanç) Dönem Sonu Değeri Cari Dönem 666.464 46.701 46.244 (93.519) (76) 17.455 683.269 Önceki Dönem 567.043 55.424 58.706 (82.899) (327) 68.517 666.464 2) Emeklilik hakları 8 Mayıs 2008 tarih 26870 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5754 sayılı Kanun çerçevesinde ve belirtilen oran olan %9,80 teknik faiz kullanılarak hazırlanan teknik bilanço raporlarına göre 31 Aralık 2015 ve 2014 tarihleri itibarıyla Sandık için teknik açık oluşmadığı rapor edilmiştir. Ana Ortaklık Banka’nın SGK’ya devredilecek faydalarına ilişkin bilanço tarihi itibarıyla yükümlülüğü SGK’ya devir sırasında yapılması gerekecek tahmini ödeme tutarı olup, bu tutarın ölçümünde kullanılan aktüeryal parametreler ve sonuçlar, 8 Mayıs 2008 tarih 26870 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5754 sayılı Kanun’un SGK’ya devredilecek emeklilik ve sağlık faydalarına ilişkin hükümlerini (%9,80 reel iskonto oranı, vb.) yansıtmaktadır. İlgili Aktüer Raporu’na göre Sandık’ın fazlası 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 2.284.502 TL’dir (31 Aralık 2014: 1.635.661 TL). Fonlanan yükümlülüklerin bugünkü değeri - SGK’ya devredilecek emeklilik faydaları - SGK’ya devredilecek sağlık faydaları Sandık varlıklarının gerçeğe uygun değeri Aktüeryal fazlalık Cari Dönem 911.002 212.216 698.786 1.373.500 2.284.502 Önceki Dönem 513.661 (8.029) 521.690 1.122.000 1.635.661 Cari Dönem Önceki Dönem %9,80 %9,80 %9,80 %9,80 Kullanılan temel aktüeryal varsayımlar aşağıdaki gibidir: İskonto oranları - SGK’ya devredilecek emeklilik faydaları - SGK’ya devredilecek sağlık faydaları Hem emeklilik öncesi hem de sonrası beklenen ölüm (mortalite) oranlarını temsil etmek için CSO 1980 Kadın/Erkek mortalite tablosu kullanılmıştır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 321 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Sandık varlıklarının dağılımı aşağıdaki gibidir: Banka plasmanları Maddi duran varlıklar Menkul kıymetler Diğer Toplam Cari Dönem Tutar 1.114.760 149.281 109.459 1.373.500 Önceki Dönem Tutar 917.465 186.316 6.674 11.545 1.122.000 8. Vergi borcuna ilişkin açıklamalar: a) Cari vergi borcuna ilişkin açıklamalar: 1) Vergi karşılığına ilişkin bilgiler: Grup’un 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla vergi karşılıklarından dönem içinde ödenen geçici vergiler düşüldükten sonra kalan kurumlar vergisi borcu 416.922 TL’dir (31 Aralık 2014: 537.715 TL). 2) Ödenecek vergilere ilişkin bilgiler: Ödenecek Kurumlar Vergisi Menkul Sermaye İradı Vergisi Gayrimenkul Sermaye İradı Vergisi BSMV Kambiyo Muameleleri Vergisi Ödenecek Katma Değer Vergisi Diğer Toplam Cari Dönem 416.922 202.372 2.237 117.824 28 4.341 59.961 803.685 Önceki Dönem 537.715 156.017 1.847 89.053 20 6.694 54.673 846.019 Cari Dönem 239 341 330 528 13 45 559 1.118 3.173 Önceki Dönem 206 298 148 287 21 49 420 843 2.272 3) Primlere ilişkin bilgiler: Sosyal Sigorta Primleri - Personel Sosyal Sigorta Primleri - İşveren Banka Sosyal Yardım Sandığı Primleri - Personel Banka Sosyal Yardım Sandığı Primleri - İşveren Emekli Sandığı Aidatı ve Karşılıkları - Personel Emekli Sandığı Aidatı ve Karşılıkları - İşveren İşsizlik Sigortası - Personel İşsizlik Sigortası - İşveren Diğer Toplam 322 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) b) Bulunması halinde ertelenmiş vergi borcuna ilişkin açıklama: Grup’un cari dönemde 2.357 TL (31 Aralık 2014: 2.941 TL) ertelenmiş vergi borcu bulunmaktadır. 9. Satış amaçlı elde tutulan ve durdurulan faaliyetlere ilişkin duran varlık borçları hakkında bilgiler: Grup’un satış amaçlı elde tutulan ve durdurulan faaliyetlere ilişkin duran varlık borcu bulunmamaktadır. 10. Sermaye benzeri kredilere ilişkin bilgiler: Grup’un sermaye benzeri kredileri bulunmamaktadır. 11. Özkaynaklara ilişkin bilgiler: a) Ödenmiş sermayenin gösterimi: Hisse Senedi Karşılığı İmtiyazlı Hisse Senedi Karşılığı Cari Dönem 5.000.000 - Önceki Dönem 2.500.000 - 11. Özkaynaklara ilişkin bilgiler: b) Ödenmiş sermaye tutarı, Ana Ortaklık Banka’da kayıtlı sermaye sisteminin uygulanıp uygulanmadığı hususunun açıklanması ve bu sistem uygulanıyor ise kayıtlı sermaye tavanı: Ana Ortaklık Banka’da kayıtlı sermaye sistemi uygulanmamaktadır. c) Cari dönem içinde yapılan sermaye artırımları ve kaynakları ile artırılan sermaye payına ilişkin diğer bilgiler: Ana Ortaklık Banka, 11 Şubat 2015 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı’nda alınan karara istinaden, Banka’nın ödenmiş sermayesi 1.825.000 TL içsel kaynaklardan ve 675.000 TL nakden artırılarak 2.500.000 TL’den 5.000.000 TL’ye yükseltilmiş olup, söz konusu sermaye artışı 18 Şubat 2015 tarih ve 8761 sayılı Ticaret Sicil Gazetesi’nde ilan edilmiştir. ç) Cari dönem içinde sermaye yedeklerinden sermayeye ilave edilen kısma ilişkin bilgiler: Ana Ortaklık Banka’nın sermaye yedeklerinden sermayeye ilave edilen miktarı 543.482 TL’dir. d) Son mali yılın ve onu takip eden ara dönemin sonuna kadar olan sermaye taahhütleri, bu taahhütlerin genel amacı ve bu taahhütler için gerekli tahmini kaynaklar: Sermaye taahhüdü bulunmamaktadır. e) Ana Ortaklık Banka’nın gelirleri, kârlılığı ve likiditesine ilişkin geçmiş dönem göstergeleri ile bu göstergelerdeki belirsizlikler dikkate alınarak yapılacak öngörülerin, özkaynak üzerindeki tahmini etkileri: Ana Ortaklık Banka faaliyetlerini geçmiş dönemlerde olduğu gibi bu dönemde de aynı eğilimde sürdürmeye devam etmiştir. Ana Ortaklık Banka bilançosu faiz, kur ve kredi risklerinden minimum düzeyde etkilenecek bir ihtiyatlılıkla yönetilmektedir. Bu durum Ana Ortaklık Banka’nın piyasadaki dalgalanmalardan daha az etkilenmesini sağlayıp gelirlerinin düzenli olarak sürdürülebilir bir şekilde gelişmesine katkıda bulunmaktadır. f) Sermayeyi temsil eden hisse senetlerine tanınan imtiyazlara ilişkin özet bilgiler: İmtiyazlı hisse senetleri bulunmamaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 323 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) g) Menkul değerler değer artış fonuna ilişkin açıklama: Cari Dönem TP İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklardan Değerleme Farkı Kur Farkı Satılmaya Hazır Menkul Kıymetlerden Değerleme Farkı Ertelenmiş Vergi Etkisi Kur Farkı Toplam 342.182 342.182 (1.718.652) (1.618.036) 275.247 (375.863) (1.376.470) YP 61.381 61.381 809.922 810.012 (90) 871.303 Önceki Dönem TP YP 202.072 202.072 728.357 1.216.687 (358.066) (130.264) 930.429 214.546 214.546 696.418 696.530 (112) 910.964 Cari Dönem 3.079.630 1.848.592 7.131.274 3.007.694 4.855.029 20.185 27 19.942.431 Önceki Dönem 2.737.380 4.525.137 7.179.083 2.361.448 4.006.371 17.011 20.826.430 III. KONSOLİDE NAZIM HESAPLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR 1. Nazım hesaplarda yer alan yükümlülüklere ilişkin açıklamalar: a) Gayri kabili rücu nitelikteki kredi taahhütlerinin türü ve miktarı: Çekler İçin Ödeme Taahhütleri Vadeli Aktif Değer Alım Satım Taahhütleri Kredi Kartları Harcama Limiti Taahhütleri Kullandırma Garantili Kredi Tahsis Taahhütleri Diğer Cayılamaz Taahhütler Kredi Kartı ve Bankacılık Hizmetlerine İlişkin Promosyon Uygulama Taahhüdü İhracat Taahhütlerinden Kaynaklanan Vergi ve Fon Yükümlülükleri İştirak ve Bağlı Ortaklıklar Sermaye İştirak Taahhütleri Toplam b) Aşağıdakiler dahil nazım hesap kalemlerinden kaynaklanan muhtemel zararların ve taahhütlerin yapısı ve tutarı: Nazım hesap kalemlerinden kaynaklanan muhtemel zararlar bulunmamaktadır. 1) Garantiler, banka aval ve kabulleri ve mali garanti yerine geçen teminatlar ve diğer akreditifler dahil gayrinakdi krediler: Teminat Mektupları Akreditifler Banka Kredileri Diğer Garantiler Toplam 324 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Cari Dönem 49.707.786 6.957.456 4.194.107 31.525 60.890.874 Önceki Dönem 31.927.044 5.626.361 3.586.279 28.096 41.167.780 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2) Kesin teminatlar, geçici teminatlar, kefaletler ve benzeri işlemler: Kesin Teminat Mektupları Avans Teminat Mektupları Geçici Teminat Mektupları Gümrük Teminat Mektupları Diğer Teminat Mektupları Toplam Cari Dönem 31.862.854 13.052.987 2.754.448 655.110 1.382.387 49.707.786 Önceki Dönem 21.454.330 7.792.444 1.671.705 90.178 918.387 31.927.044 Cari Dönem 1.054.138 84.954 969.184 59.836.736 60.890.874 Önceki Dönem 934.212 92.058 842.154 40.233.568 41.167.780 c) 1) Gayrinakdi kredilerin toplam tutarı: Nakit Kredi Teminine Yönelik Olarak Açılan Gayrinakdi Krediler Bir Yıl veya Daha Az Süreli Asıl Vadeli Bir Yıldan Daha Uzun Süreli Asıl Vadeli Diğer Gayrinakdi Krediler Toplam 2) Gayrinakdi krediler hesabı içinde sektör bazında risk yoğunlaşması hakkında bilgi: Tarım Çiftçilik ve Hayvancılık Ormancılık Balıkçılık Sanayi Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayi Elektrik, Gaz, Su İnşaat Hizmetler Toptan ve Perakende Ticaret Otel ve Lokanta Hizmetleri Ulaştırma ve Haberleşme Mali Kuruluşlar Gayrimenkul ve Kiralama Hizm. Serbest Meslek Hizmetleri Eğitim Hizmetleri Sağlık ve Sosyal Hizmetler Diğer Toplam Cari Dönem TP (%) YP (%) 38.976 0,20 23.711 0,06 154 0,01 38.822 0,20 23.711 0,06 5.062.105 25,58 21.697.254 52,79 147.703 0,75 211.946 0,52 3.215.109 16,25 19.399.630 47,20 1.699.293 8,59 2.085.678 5,07 4.364.482 22,05 10.932.056 26,60 9.218.292 46,58 6.328.226 15,40 5.048.269 25,51 2.875.098 7,00 111.654 0,56 176.718 0,43 844.375 4,27 1.717.099 4,18 2.166.818 10,95 374.183 0,91 943.923 4,77 1.103.380 2,68 4.988 0,01 52.607 0,27 18.500 0,05 50.646 0,26 58.260 0,14 1.105.710 5,59 2.120.061 5,16 19.789.565 100,00 41.101.308 100,00 Önceki Dönem TP (%) YP (%) 25.231 0,18 30.930 0,11 181 25.050 0,18 30.930 0,11 3.473.646 25,04 16.806.218 61,57 69.906 0,50 58.546 0,21 2.356.142 16,99 14.300.479 52,39 1.047.598 7,55 2.447.193 8,97 2.711.421 19,55 5.476.940 20,06 6.933.112 49,98 3.366.739 12,33 3.643.985 26,27 1.745.414 6,39 69.376 0,50 147.753 0,54 614.638 4,43 600.766 2,20 1.901.946 13,71 275.628 1,01 621.570 4,48 575.276 2,11 35.371 0,25 16.098 0,06 46.226 0,33 5.804 0,02 728.189 5,25 1.615.354 5,92 13.871.599 100,00 27.296.181 100,00 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 325 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 3) I ve II’nci grupta sınıflandırılan gayrinakdi kredilere ilişkin bilgiler: Gayrinakdi Krediler Teminat Mektupları Aval ve Kabul Kredileri Akreditifler Cirolar Menkul Kıymet İhracında Satın Alma Garantilerimizden Faktoring Garantilerinden Diğer Garanti ve Kefaletler I. Grup: TP 19.646.060 19.545.537 12.965 87.558 - YP 40.867.677 29.916.497 4.176.000 6.775.180 - II. Grup: TP 143.505 143.505 - YP 233.632 102.247 5.142 94.718 31.525 2. Türev işlemlere ilişkin açıklamalar: Alım Satım Amaçlı İşlemlerin Türleri Döviz ile İlgili Türev İşlemler (I) Vadeli Döviz Alım Satım İşlemleri Swap Para Alım Satım İşlemleri Futures Para İşlemleri Para Alım Satım Opsiyonları Faiz ile İlgili Türev İşlemler (II) Vadeli Faiz Sözleşmesi Alım Satım İşlemleri Swap Faiz Alım Satım İşlemleri Faiz Alım Satım Opsiyonları Futures Faiz Alım Satım İşlemleri Diğer Alım-Satım Amaçlı Türev İşlemler (III) A. Toplam Alım Satım Amaçlı Türev İşlemler (I+II+III) Riskten Korunma Amaçlı Türev İşlem Türleri Rayiç Değer Değişikliği Riskinden Korunma Amaçlı Nakit Akış Riskinden Korunma Amaçlı YP Üzerinden Yapılan İştirak Yatırımları Riskinden Korunma Amaçlı B. Toplam Riskten Korunma Amaçlı Türev İşlemler Türev İşlemler Toplamı (A+B) 326 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Cari Dönem Önceki Dönem 52.280.161 5.335.699 46.888.042 56.420 6.235.626 6.235.626 58.515.787 46.743.623 1.928.428 44.777.433 37.762 163.125 163.125 46.906.748 46.906.748 58.515.787 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Grup’un riskten korunma amaçlı türev işlemi bulunmamaktadır. Önceden gerçekleşeceği tahmin edilen ve bu tahmine dayanılarak muhasebeleştirilen; ancak gerçekleşmeyeceği anlaşılan işlemler ile sözleşmeler nedeniyle cari dönemde gelir tablosu ile ilişkilendirilmeyen gelir ve giderler bulunmamaktadır. Cari Dönem Alım satım amaçlı türev finansal araçlar Döviz kuru türevleri: - Giriş - Çıkış Faiz oranı türevleri: - Giriş - Çıkış Riskten korunma amaçlı araçlar Döviz kuru türevleri: - Giriş - Çıkış Faiz oranı türevleri: - Giriş - Çıkış Toplam nakit girişi Toplam nakit çıkışı Önceki Dönem Alım satım amaçlı türev finansal araçlar Döviz kuru türevleri: - Giriş - Çıkış Faiz oranı türevleri: - Giriş - Çıkış Riskten korunma amaçlı araçlar Döviz kuru türevleri: - Giriş - Çıkış Faiz oranı türevleri: - Giriş - Çıkış Toplam nakit girişi Toplam nakit çıkışı 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1-5 Yıl 5 yıl ve üzeri Toplam 55.826 21.376.770 (21.320.944) 21.376.770 (21.320.944) 13.237 853.321 (840.084) 853.321 (840.084) 31.571 1.705.788 (1.674.217) 1.705.788 (1.674.217) 296.163 2.402.600 (2.106.437) 2.402.600 (2.106.437) 3.117.813 (3.117.813) 3.117.813 (3.117.813) 396.797 26.338.479 (25.941.682) 3.117.813 (3.117.813) 29.456.292 (29.059.495) 1 Aya Kadar 1-3 Ay 3-12 Ay 1-5 Yıl 5 yıl ve üzeri Toplam (304.867) 19.804.582 (20.109.449) - (7.527) 1.065.654 (1.073.181) - 29.128 875.001 (845.873) - 168.757 1.569.320 (1.400.563) - - (114.509) 23.314.557 (23.429.066) - 19.804.582 (20.109.449) 1.065.654 (1.073.181) 875.001 (845.873) 1.569.320 (1.400.563) - 23.314.557 (23.429.066) Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 327 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 3. Koşullu borçlar ve varlıklara ilişkin açıklamalar: Mali bünyeyi etkileyebilecek boyuttaki işlemlerden verileri net olanlar için bu verilere dayanılarak, aksi durumda olanlar için ise tahmini olarak karşılık ayrılmaktadır. Grup’un müşterilerine verdiği çeklerden dolayı oluşan ödeme yükümlülüğü 3.079.630 TL’dir (31 Aralık 2014: 2.737.380 TL). Bilanço tarihi itibarıyla, yukarıda belirtilenlerin dışında geçmiş olayların bir sonucu olarak ortaya çıkması muhtemel olan ve tutarı güvenilir bir şekilde ölçülebilen koşullu borçlar bulunmamaktadır. 4. Başkaları nam ve hesabına verilen hizmetlere ilişkin açıklamalar: Ana Ortaklık Banka gerçek ve tüzel kişiler adına devlet tahvili alım satımı ile saklama hizmetleri yapmakta, repo işlemlerine aracılık etmekte ve kiralık kasa hizmetleri vermektedir. Ana Ortaklık Banka danışmanlık ve yönetim hizmeti vermemektedir. IV. KONSOLİDE GELİR TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR 1. a) Kredilerden alınan faiz gelirlerine ilişkin bilgiler: Kredilerden Alınan Faizler (1) (2) Kısa Vadeli Kredilerden Orta ve Uzun Vadeli Kredilerden Takipteki Alacaklardan Alınan Faizler Kaynak Kul. Destekleme Fonundan Alınan Primler Cari Dönem TP YP 14.653.128 2.260.303 3.801.983 108.553 10.685.902 2.151.457 165.243 293 - (1) Nakdi kredilere ilişkin ücret ve komisyon gelirlerini de içermektedir. (2) Ziraat Katılım Bankası A.Ş.’ye ait kâr payı gelirleri, kredilerden alınan faiz gelirleri satırında gösterilmiştir. Önceki Dönem TP YP 11.412.637 1.488.181 4.008.280 126.265 7.259.548 1.361.888 144.809 28 - b) Bankalardan alınan faiz gelirlerine ilişkin bilgiler: T.C. Merkez Bankasından Yurtiçi Bankalardan Yurtdışı Bankalardan Yurtdışı Merkez ve Şubelerden Toplam 328 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Cari Dönem TP 1.231 159.958 1.547 162.736 YP 2.024 1.197 17.066 20.287 Önceki Dönem TP 143.901 1.827 145.728 YP 6.036 4.824 510 11.370 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) c) Menkul değerlerden alınan faizlere ilişkin bilgiler: Cari Dönem TP 1.299 Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklardan Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklardan Satılmaya Hazır Finansal Varlıklardan Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlardan Toplam 5.432 3.951.477 424.006 4.382.214 YP 252 1.419 495.713 368.124 865.508 Önceki Dönem TP 1.760 YP 643 1.102 3.984.610 705.873 4.693.345 352.415 326.945 680.003 Cari Dönem 111 Önceki Dönem 51 ç) İştirak ve bağlı ortaklıklardan alınan faiz gelirlerine ilişkin bilgiler: İştirak ve Bağlı Ortaklıklardan Alınan Faizler 2. a) Kullanılan kredilere verilen faizlere ilişkin bilgiler: Bankalara (1) T.C. Merkez Bankasına Yurtiçi Bankalara Yurtdışı Bankalara Yurtdışı Merkez ve Şubelere Diğer Kuruluşlara Toplam (1) Cari Dönem TP 118.534 31.347 87.187 118.534 YP 322.848 11.289 311.559 42 322.890 Önceki Dönem TP YP 107.827 188.498 25.832 91 81.995 188.407 107.827 188.498 Nakdi kredilere ilişkin ücret ve komisyon giderlerini de içermektedir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 329 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) b) İştirakler ve bağlı ortaklıklara verilen faiz giderlerine ilişkin bilgiler: Cari Dönem 2.974 İştirak ve Bağlı Ortaklıklara Verilen Faizler Önceki Dönem 6.756 c) İhraç edilen menkul kıymetlere verilen faizlere ilişkin bilgiler: İhraç Edilen Menkul Kıymetlere Verilen Faizler Cari Dönem TP 187.920 YP 106.639 Önceki Dönem TP 165.999 YP 39.527 ç) 1) Mevduata ödenen faizin vade yapısına göre gösterimi: Hesap Adı Türk Parası Bankalar Mevduatı Tasarruf Mevduatı Resmî Mevduat Ticari Mevduat Diğer Mevduat 7 Gün İhbarlı Mevduat Toplam Yabancı Para DTH Bankalar Mevduatı 7 Gün İhbarlı Mevduat Kıymetli Maden D.Hs. Toplam Genel Toplam 330 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Vadesiz Mevduat 1 Aya Kadar 3 Aya Kadar 386.837 183.189 4.438.588 149 285.590 419.967 158 403.612 386.046 8.665 100.134 309.321 8.972 1.359.362 5.553.922 1.813 41.030 42.843 51.815 84.092 24 134 84.250 1.443.612 257.780 25 988 258.793 5.812.715 Vadeli Mevduat 6 Aya 1 Yıla Kadar Kadar 1 Yıldan Uzun Birikimli Mevduat Toplam 312.235 70.822 78.149 43.925 505.131 66.830 299.618 24.150 55.921 446.519 46.129 1.854 1.498 25.475 74.956 2.087 2.087 386.837 5.049.058 1.078.000 893.613 543.441 7.950.949 67.078 115 67.193 572.324 51.543 12.607 64 64.214 510.733 232.226 348 67 232.641 307.597 14 14 2.101 694.546 54.034 1.368 749.948 8.700.897 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 3. Temettü gelirlerine ilişkin açıklamalar: Alım Satım Amaçlı Finansal Varlıklardan Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan FV Satılmaya Hazır Finansal Varlıklardan Diğer (1) Toplam (1) Cari Dönem Önceki Dönem 2.188 2.284 4.231 8.519 6.419 10.803 Grup’un sermayede payı temsil eden menkul değerler, iştirak, bağlı ortaklıklarından ve birlikte kontrol edilen ortaklarından aldığı temettü gelirlerini ifade etmektedir. 4. Ticari kâr/zarara ilişkin açıklamalar (net): Kâr Kambiyo İşlemlerinden Kâr Türev Finansal İşlemlerden Kâr Sermaye Piyasası İşlemleri Kârı Zarar (-) Kambiyo İşlemlerinden Zarar Türev Finansal İşlemlerden Zarar Sermaye Piyasası İşlemleri Zararı Cari Dönem Önceki Dönem 37.926.627 19.039.390 34.305.620 17.030.572 3.541.214 1.933.686 79.793 75.132 38.068.344 19.106.807 33.265.184 15.560.986 4.801.835 3.544.077 1.325 1.744 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 331 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 5. Türev Finansal İşlemlerden Kâr/Zarar işlemlerine ilişkin bilgiler: Kur Değişimlerinden Kaynaklanan Kâr/Zarar Etkisi Faiz Değişimlerinden Kaynaklanan Kâr/Zarar Etkisi Toplam Cari Dönem Önceki Dönem 152.933 (1.411.138) (1.413.554) (199.253) (1.260.621) (1.610.391) 6. Diğer faaliyet gelirlerine ilişkin açıklamalar: Yeni gelişmeleri içeren ve Ana Ortaklık Banka’nın gelirlerini önemli ölçüde etkileyen faktörlerle ilgili bilgiler, gelirlerin etkilenme boyutu: Yeni gelişmeleri içeren ve Ana Ortaklık Banka’nın gelirlerini önemli ölçüde etkileyen bir husus bulunmamakla birlikte, diğer faaliyet gelirlerinin önemli bir kısmı; (776.168) TL önceki dönemlerde ayrılan karşılıklardan iptal edilerek gelirlere alınan tutarlardan (31 Aralık 2014: 503.456 TL) ve 98.170 TL tutarındaki kısmı ise aktif satışı gelirlerinden oluşmaktadır (31 Aralık 2014: 79.886). 7. a) Bankaların kredi ve diğer alacaklarına ilişkin değer düşüş karşılıkları: Kredi ve Diğer Alacaklara İlişkin Özel Karşılıklar III. Grup Kredi ve Alacaklardan IV. Grup Kredi ve Alacaklardan V. Grup Kredi ve Alacaklardan Genel Karşılık Giderleri (2) Muhtemel Riskler için Ayrılan Serbest Karşılık Giderleri Menkul Değerler Değer Düşme Giderleri Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan FV Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar İştirakler, Bağlı Ortaklıklar ve VKET Men. Değ. Değer Düşüş Giderleri İştirakler Bağlı Ortaklıklar Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (iş ortaklıkları) Vadeye Kadar Elde Tutulacak Yatırımlar Diğer Toplam (1) Cari Dönem Önceki Dönem 912.964 847.053 175.295 94.143 414.706 514.202 322.963 238.708 552.669 363.312 7.350 271.600 2.189 43 33 2.156 43 60 60 72.009 101.817 1.547.271 1.583.825 İlgili tutar dönem giderini göstermekte, dönem içerisinde yapılan 545.644 TL tutarındaki karşılık iptali diğer faaliyet gelirleri içerisinde yer almaktadır (31 Aralık 2014: 400.512 TL). (1) (2) İlgili tutarlar dönem giderini göstermekte, dönem içerisinde yapılan 553 TL tutarındaki karşılık iptali diğer faaliyet gelirleri içerisinde yer almaktadır. 332 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 8. a) Diğer faaliyet giderlerine ilişkin bilgiler: Personel Giderleri Kıdem Tazminatı Karşılığı Ana Ortaklık Banka Sosyal Yardım Sandığı Varlık Açıkları Karşılığı Maddi Duran Varlık Değer Düşüş Giderleri Maddi Duran Varlık Amortisman Giderleri Maddi Olmayan Duran Varlık Değer Düşüş Giderleri Şerefiye Değer Düşüş Gideri Maddi Olmayan Duran Varlık Amortisman Giderleri Özkaynak Yöntemi Uygulanan Ortaklık Payları Değer Düşüş Gideri Elden Çıkarılacak Kıymetler Değer Düşüş Giderleri Elden Çıkarılacak Kıymetler Amortisman Giderleri Satış Amaçlı Elde Tutulan ve Durdurulan Faaliyetlere İlişkin Duran Varlıklar Değer Düşüş Giderleri Diğer İşletme Giderleri Faaliyet Kiralama Giderleri Bakım ve Onarım Giderleri Reklam ve İlan Giderleri Diğer Giderler Aktiflerin Satışından Doğan Zararlar Diğer (1) Toplam Cari Dönem 2.205.013 31.517 284.626 1.177 48.734 2.619 Önceki Dönem 1.910.163 49.432 210.055 54.720 2.156 1.261.941 191.479 87.416 113.716 869.330 1.605 2.309.552 6.146.784 901.544 147.548 68.072 60.303 625.621 1.095 1.773.835 4.903.000 Diğer kalemi oluşturan bakiyenin 405.201 TL (31 Aralık 2014: 323.833 TL) tutarındaki kısmı Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu reeskont giderinden, 407.768 TL (31 Aralık 2014: 320.741 TL) tutarındaki kısmı vergi, resim ve harç giderlerinden, 82.583 TL tutarındaki kısmı ise T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından, yürürlükteki 6502 sayılı Kanun ve mülga 4077 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilen denetim sonucunda verilen cezaya ödenen tutardan oluşmaktadır. (1) Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 333 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 9. Sürdürülen Faaliyetler ile Durdurulan Faaliyetler Vergi Öncesi Kâr/Zarara İlişkin Açıklama: Grup’un durdurulan faaliyeti bulunmamaktadır. Sürdürülen faaliyetlerine ilişkin vergi öncesi kâr/zarar tutarının içeriği aşağıda verilmiştir: Net Faiz Geliri Net Ücret ve Komisyon Gelirleri Temettü Gelirleri Ticari Kâr/Zarar (Net) Diğer Faaliyet Gelirleri Kredi ve Diğer Alacaklar Değer Düşüş Karşılığı (-) Diğer Faaliyet Giderleri (-) Özkaynak Yöntemi Uygulanan Ortaklıklardan Kâr/Zarar Sürdürülen Faaliyetlerden Kaynaklanan Kâr/Zarar 334 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Cari Dönem 11.025.129 1.230.276 6.419 (141.717) 2.433.906 1.547.271 6.146.784 28.025 6.887.983 Önceki Dönem 8.970.599 1.016.817 10.803 (67.417) 1.859.767 1.583.825 4.903.000 20.825 5.324.569 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 10. Sürdürülen Faaliyetler ile Durdurulan Faaliyetler Vergi Karşılığına İlişkin Açıklama: Grup’un 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla toplam 1.510.009 TL (31 Aralık 2014: 1.214.156 TL) tutarındaki vergi karşılık giderinin 927.367 TL (31 Aralık 2014: 1.716.676 TL) tutarındaki kısmı cari vergi giderinden, 582.642 TL (31 Aralık 2014: 502.520 TL ertelenmiş vergi geliri) tutarındaki kısmı ise ertelenmiş vergi giderinden oluşmaktadır. 11. Sürdürülen Faaliyetler ile Durdurulan Faaliyetler Dönem Net Kâr/Zararına İlişkin Açıklama: Grup’un sürdürülen faaliyetlerinden elde ettiği net kâr 5.377.974 TL’dir (31 Aralık 2014: 4.110.413 TL). 12. Net Dönem Kâr/Zararına İlişkin Açıklama: a) Olağan bankacılık işlemlerinden kaynaklanan gelir ve gider kalemlerinin niteliği, boyutu ve tekrarlanma oranının açıklanması Ana Ortaklık Banka’nın dönem içindeki performansının anlaşılması için gerekli ise, bu kalemlerin niteliği ve tutarı: Ana Ortaklık Banka, ağırlıklı olarak yurtiçi mevduat yoluyla topladığı kaynaklarını krediler, menkul değerler ve bankalararası işlemlerde değerlendirmektedir. Bunların dışında gayrinakdi kredilerden alınan komisyonlar, diğer bankacılık işlemleri ile sigorta acentelikleri yoluyla da gelir elde etmektedir. b) Finansal tablo kalemlerine ilişkin olarak yapılan bir tahmindeki değişikliğin kâr/zarara etkisi, daha sonraki dönemleri de etkilemesi olasılığı: Bilanço tarihi itibarıyla finansal tablo kalemlerine ilişkin olarak yapılan tahminlerde açıklama yapılmasını gerektirecek herhangi bir değişiklik bulunmamaktadır (31 Aralık 2014: Bulunmamaktadır). 13. Gelir tablosunda yer alan diğer kalemlerin, gelir tablosu toplamının %10’unu aşması halinde bu kalemlerin en az %20’sini oluşturan alt hesaplar gösterilir. Hesap İşletim Ücretleri, Havale ve Diğer Komisyon Gelirleri Kredi Kartı Ücret ve Komisyon Gelirleri Sigorta Komisyon Gelirleri Ekspertiz Ücreti Gelirleri Toplam Cari Dönem 542.849 402.407 228.281 131.217 1.304.754 Önceki Dönem 480.162 363.890 193.174 92.895 1.130.121 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 335 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) V. KONSOLİDE ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR 1. Türkiye Muhasebe Standartları gereği özkaynak değişim tablosuna ilişkin yapılacak açıklamalar tabloda yer alan kalemlerin sıralaması dikkate alınarak bankalarca bu bölümde yapılır: a) Özkaynak Kalemlerinin Enflasyona Göre Düzeltme Farklarına İlişkin Açıklamalar: BDDK’nın 28 Nisan 2005 tarih ve 5 numaralı genelgesinde, yüksek enflasyon döneminin varlığına ilişkin göstergelerin büyük ölçüde ortadan kalktığı kanaatine varıldığı belirtilmektedir. Bu sebeple, BDDK’nın 21 Nisan 2005 tarih ve 1623 sayılı kararı uyarınca, bankacılık sisteminde uygulanmakta olan enflasyon muhasebesi uygulamasına 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren son verilmiştir. b) Kâr Dağıtımına İlişkin Açıklamalar: Ana Ortaklık Banka’nın 27 Mart 2015 tarihinde gerçekleştirdiği 2014 yılı Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda alınan karar gereğince, dönem net kârı olan 4.050.509 TL’den dağıtıma konu olmayan 503.358 TL tutarındaki ertelenmiş vergi geliri düşüldükten sonra kalan dağıtıma esas 2014 yılsonuna ait 3.547.151 TL’lik dönem kârından, 177.358 TL birinci tertip yasal yedek akçe ve 18.500 TL ikinci tertip yasal yedek akçe ayrılmasına, personele 185.000 TL tutarında temettü dağıtılmasına ve Hazine’ye %15 oranında stopaj (18.750 TL) kesintisi yapılarak net 106.250 TL nakit olarak temettü ödemesi yapılmasına karar verilmiştir. Bu çerçevede kârın 3.041.293 TL tutarındaki kısmı bünyede bırakılmış olup, 15 Nisan 2015 tarihinde Hazine’ye temettü ödemesi yapılmış, personele dağıtılması kararlaştırılan temettü çerçevesinde ise toplam 166.086 TL ödeme yapılmıştır. Ana Ortaklık Banka Genel Kurul Toplantısı’nda alınan karar gereğince, personele ödenen temettüden kalan 18.914 TL “kâr yedekleri” hesabına aktarılmıştır. Ana Ortaklık Banka 2015 yılında elde ettiği kârı esas sözleşmesi doğrultusunda kâr dağıtımına konu etmeyi planlamaktadır. Ancak, finansal raporların hazırlandığı tarih itibarıyla, kâr dağıtımına ilişkin bir karar alınmamıştır. c) Satılmaya Hazır Finansal Varlıklara İlişkin Açıklamalar: Satılmaya hazır finansal varlıkların tahsili, varlığın satılması, elden çıkarılması veya zafiyete uğraması durumlarından birinin gerçekleşmesine kadar dönemin gelir tablosuna yansıtılmamakta; özkaynaklar altında “Menkul Değerler Değer Artış Fonu” hesabında muhasebeleştirilmektedir. Ayrıca TMS 39 kapsamında, Ana Ortaklık Banka’nın elde tutma niyet ve imkanın değişmesi nedeniyle satılmaya hazır menkul değerler portföyünden vadeye kadar elde tutulacak menkul değerler portföyüne sınıflanan menkul kıymetlerin değerleme farkları da “Menkul Değerler Değer Artış Fonu” hesabında muhasebeleştirilmekte ve menkul kıymetin vadesiyle orantılı olarak itfaya tabi tutularak dönem kârı/zararına aktarılmaktadır. Yabancı para cinsinden takip edilen bağlı ortaklık ve birlikte kontrol edilen ortaklıklara ilişkin yatırımlar gerçeğe uygun değerleri ile izlenmektedir. Söz konusu ortaklıklar için değerleme firmasının hazırladığı değerleme raporu ile rayiç değerler tespit edilmiş, değerleme farkları iştirak değerlerine eklenerek karşılığında özkaynaklar altında “Menkul Değerler Değer Artış Fonu” hesabında muhasebeleştirilmiştir. d) Kâr Yedekleri: Bilanço tarihi itibarıyla kâr yedekleri 18.146.025 TL olup, yasal yedekler 3.061.444 TL, olağanüstü yedekler 13.659.246 TL, diğer kâr yedekleri 1.425.335 TL olarak gerçekleşmiştir. 336 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) VI. KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR 1. Nakit akış tablosunda yer alan “diğer” kalemleri ve “döviz kurundaki değişimin nakit ve nakde eşdeğer varlıklar üzerindeki etkisi” kalemine ilişkin açıklama: Bankacılık faaliyet konusu aktif ve pasiflerdeki değişim öncesi faaliyet kârına ilişkin 6.323.398 TL gelir tutarının 21.545.770 TL’si ağırlıklı olarak kredilerden ve menkul kıymetlerden alınan faizlerden, 9.551.706 TL’si çoğunlukla mevduata ve para piyasası işlemlerine verilen faizlerden oluşmaktadır. Elde edilen diğer kazançlar içerisinde ağırlıklı olarak, net ücret ve komisyon gelirleri ile diğer faaliyet zararları yer almaktadır. Döviz kurundaki değişimin nakit ve nakde eşdeğer varlıklar üzerindeki etkisi yabancı para cinsinden nakit ve nakde eşdeğer varlıkların dönem başı ve dönem sonu kurlarıyla TL’ye çevrilmeleri sonucunda oluşan kur farkını içermekte olup 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla yaklaşık 589.946 TL olarak tespit edilmiştir (31 Aralık 2014: 89.113 TL). Kasa, efektif deposu, T.C. Merkez Bankası serbest hesapları, yoldaki paralar, satın alınan banka çekleri, para piyasası işlemleri ile orijinal vadesi 3 aya kadar olan vadeli bankalar mevduatı nakit ve nakde eşdeğer varlık olarak tanımlanmaktadır. Dönem başı ve sonundaki nakit ve nakde eşdeğer varlıklar: Dönem Başı Kasa ve Efektif Deposu T.C. Merkez Bankası ve Diğer Bankalar Para Piyasası İşlemlerinden Alacaklar Toplam Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlık Cari Dönem Önceki Dönem 1.869.429 1.821.663 4.524.233 6.348.809 51.529 53.272 6.445.191 8.223.744 Dönem Sonu Kasa ve Efektif Deposu T.C. Merkez Bankası ve Diğer Bankalar Para Piyasası İşlemlerinden Alacaklar Toplam Nakit ve Nakde Eşdeğer Varlık Cari Dönem Önceki Dönem 2.577.170 1.869.429 6.424.794 4.524.233 116.173 51.529 9.118.137 6.445.191 VII. ANA ORTAKLIK BANKA’NIN DAHİL OLDUĞU RİSK GRUBUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR 1) Ana Ortaklık Banka’nın dahil olduğu risk grubuna ilişkin işlemlerin hacmi, dönem sonunda sonuçlanmamış kredi ve mevduat işlemleri ile döneme ilişkin gelir ve giderler: a) Cari Dönem: Ana Ortaklık Banka’nın Dahil Olduğu Risk Grubu Krediler ve Diğer Alacaklar (1) Dönem Başı Bakiyesi Dönem Sonu Bakiyesi Alınan Faiz ve Komisyon Gelirleri (1) İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş ortaklıkları) Nakdi G.Nakdi 8.558 25.125 - 111 - Ana Ortaklık Banka’nın Doğrudan ve Dolaylı Ortakları Nakdi G.Nakdi - - Risk Grubuna Dahil Olan Diğer Gerçek ve Tüzel Kişiler Nakdi G.Nakdi - - Nakdi kredi rakamına iştirakler, bağlı ortaklıklar ve birlikte kontrol edilen ortaklıklara ait sermaye tutarları dahildir. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 337 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) b) Önceki Dönem: Ana Ortaklık Banka’nın Dahil Olduğu Risk Grubu Krediler ve Diğer Alacaklar (1) Dönem Başı Bakiyesi Dönem Sonu Bakiyesi Alınan Faiz ve Komisyon Gelirleri (2) İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş ortaklıkları) Nakdi (2) G.Nakdi 8.558 51 Ana Ortaklık Banka’nın Doğrudan ve Dolaylı Ortakları Nakdi G.Nakdi - - - (1) Nakdi kredi rakamına iştirakler, bağlı ortaklıklar ve birlikte kontrol edilen ortaklıklara ait sermaye tutarları dahildir. (2) Alınan Faiz ve Komisyon Gelirlerinin önceki dönem bakiyesi 31 Aralık 2014 tarihindeki tutarı göstermektedir. - Risk Grubuna Dahil Olan Diğer Gerçek ve Tüzel Kişiler Nakdi G.Nakdi - - c) 1) Ana Ortaklık Banka’nın dahil olduğu risk grubuna ait mevduata ilişkin bilgiler: Ana ortaklık Banka’nın Dahil Olduğu Risk Grubu İştirak, Bağlı Ortaklık ve Birlikte Kontrol Edilen Ortaklıklar (İş ortaklıkları) Mevduat Dönem Başı Dönem Sonu Mevduat Faiz Gideri Cari Dönem Önceki Dönem 261.835 168.049 38.385 261.835 2.974 6.756 (1) Banka’nın Doğrudan ve Dolaylı Ortakları Cari Dönem Önceki Dönem - Risk Grubuna Dahil Olan Diğer Gerçek ve Tüzel Kişiler Cari Önceki Dönem Dönem - Mevduat faiz giderinin önceki dönem bakiyesi 31 Aralık 2014 tarihindeki tutarı göstermektedir. 2) Ana Ortaklık Banka’nın, dahil olduğu risk grubu ile yaptığı vadeli işlemler ile opsiyon sözleşmeleri ile benzeri diğer sözleşmelere ilişkin bilgiler: Bulunmamaktadır (31 Aralık 2014: Bulunmamaktadır). 3) Grup üst yönetimine ödenen ücretlere ilişkin bilgiler: Grup üst yönetimine sağlanan faydalar toplamı 28.787 TL’dir (31 Aralık 2014: 30.418 TL). 338 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) VIII. BİLANÇO SONRASI HUSUSLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR Bulunmamaktadır. IX. ANA ORTAKLIK BANKA’NIN YURTİÇİ, YURTDIŞI, KIYI BANKACILIĞI BÖLGELERİNDEKİ ŞUBE VEYA İŞTİRAKLER İLE YURTDIŞI TEMSİLCİLİKLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR 1) Ana Ortaklık Banka’nın yurtiçi ve yurtdışı şube ve temsilciliklerine ilişkin bilgiler: Yurtiçi şube (1) Yurtdışı temsilcilikler (2) Sayı 1.786 Yurtdışı şube (2) Kıyı Bnk. Blg. Şubeler 1 1 1 4 2 2 4 1 1 10 - Çalışan Sayısı 25.618 Bulunduğu Ülke - 1- İran 2 2 2 5 8 3 2 36 - 1- ABD 2- İngiltere 3- Bulgaristan 4- Gürcistan 5- Irak 6- Yunanistan 7- Suudi Arabistan 8- Kosova 9- KKTC (1) Yurtiçi şube çalışan sayısına, Genel Müdürlük ve Bölge Yöneticiliği personel sayısı dahil edilmiştir. (2) Yurtdışı birimlerde çalışan yerel personel hariçtir. - Aktif Toplamı 3.741.401 2.784.343 167.909 94.219 239.586 343.462 82.791 35.816 1.133.393 - Yasal Sermaye 339.897 153.224 44.882 18.358 40.510 104.033 43.404 31.525 113.571 - 2) Ana Ortaklık Banka’nın yurt içinde ve yurt dışında şube veya temsilcilik açması, kapatması, organizasyonunu önemli ölçüde değiştirmesine ilişkin açıklamalar: Ana Ortaklık Banka’da 2015 yılında, yurt içinde 112 yeni şube açılmış ve 8 şube kapatılmış olup, yurt dışında ise Kosova’da Priştine Şubesi 8 Haziran 2015 tarihinde faaliyete başlamıştır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 339 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) ALTINCI BÖLÜM DİĞER AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR I. ANA ORTAKLIK BANKA’NIN DERECELENDİRME KURULUŞLARINDAN ALDIĞI KREDİ NOTLARI VE BUNLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Uluslararası derecelendirme kuruluşlardan Moody’s Investor Services, Fitch Ratings ve JCR Eurasia tarafından yapılan çalışmalara ilişkin bilgiler aşağıda belirtilmektedir: Moody’s Investor Services: Eylül 2015 Uzun Dönem Yabancı Para Mevduat Görünüm Kısa Dönem Yabancı Para Mevduat Uzun Dönem Yerel Para Mevduat Görünüm Kısa Dönem Yerel Para Mevduat Temel Kredi Notu Düzeltilmiş Temel Kredi Notu Baa3 Negatif P-3 Baa3 Negatif P-3 ba1 ba1 Fitch Ratings: Ekim 2015 Yabancı Para Taahhütler Uzun Vadeli Kısa Vadeli Görünüm Türk Parası Taahhütler Uzun Vadeli Kısa Vadeli Görünüm Ulusal Görünüm Bireysel Derecelendirme Destek Notu BBBF3 Durağan BBB F3 Durağan AAA (tur) Durağan bbb2 JCR Eurasia: Kasım 2015 Yabancı Para Taahhütler Uzun Vadeli Kısa Vadeli Görünüm Türk Parası Taahhütler Uzun Vadeli Kısa Vadeli Görünüm Ulusal Görünüm Destek Notu Ortaklardan Bağımsızlık Notu 340 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu BBBA-3 Durağan BBBA-3 Durağan AAA (trk) Durağan 1 A Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) II. GRUP’UN FAALİYETLERİNE İLİŞKİN DİĞER AÇIKLAMALAR Bulunmamaktadır. YEDİNCİ BÖLÜM BAĞIMSIZ DENETİM RAPORUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR I. BAĞIMSIZ DENETİM RAPORUNA İLİŞKİN OLARAK AÇIKLANMASI GEREKEN HUSUSLAR 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla ve aynı tarihte sona eren döneme ait düzenlenen konsolide finansal tablolar Başaran Nas Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. (a member of PricewaterhouseCoopers) tarafından bağımsız denetime tabi tutulmuş olup, 10 Şubat 2016 tarihli bağımsız denetim raporu konsolide finansal tabloların önünde sunulmuştur. II. BAĞIMSIZ DENETÇİ TARAFINDAN HAZIRLANAN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR Bulunmamaktadır. Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 341 İletişim Bilgileri ZİRAAT BANKASI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Anafartalar Mahallesi Atatürk Bulvarı No: 8 06107 Altındağ Ankara Tel: (0 312) 584 20 00 Faks: (0 312) 584 49 63 www.ziraatbank.com.tr YURT DIŞI ŞUBELER New York Şubesi 122 East 42nd Street Suite 310 New York NY 10168 ABD Tel: (1 212) 557 56 12 Faks: (1 212) 490 80 76 E-posta: info@ziraatnewyork.com www.ziraatnewyork.com Londra Şubesi Basildon House 7-11 Moorgate Londra EC2R 6 DB İNGİLTERE Tel: (44 207) 600 49 85 Faks: (44 207) 600 49 87 E-posta: info@ziraatbank.co.uk www.ziraatbank.co.uk Bulgaristan Yöneticiliği Todor Alexandrov Blvd. Tzar Samuil Str. No: 87 1000 Sofya BULGARİSTAN Tel: (359 2) 980 00 87 - 980 66 61 Faks: (359 2) 980 21 13 E-posta: bulgaristanyoneticiligi@ziraatbank.bg www.ziraatbank.bg Sofya Şubesi Todor Alexandrov Blvd. Tzar Samuil Str. No: 87 1000 Sofya BULGARİSTAN Tel: (359 2) 980 00 87 - 980 66 61 Faks: (359 2) 980 21 13 E-posta: info@ziraatbank.bg Filibe Altşubesi 4 Tsabribrod 4000 Filibe BULGARİSTAN Tel: (359 32) 511 921-24 Faks: (359 32) 511 925 E-posta: plovdiv@ziraatbank.bg Kırcaali Altşubesi 2A Bulair Str. 6600 Kırcaali BULGARİSTAN Tel: (359 361) 546 50-58 Faks: (359 361) 546 59 E-posta: kircaali@ziraatbank.bg Varna Altşubesi 24 Slivnitza Str. Varna BULGARİSTAN Tel: (359 52) 912 500-502-503-504 Faks: (359 52) 912 505 E-posta: varna@ziraatbank.bg Bağdat Şubesi Weziriye Area 301 St. District No: 19 Bağdat IRAK Tel: (964 790) 418 13 90 E-posta: baghdad@ziraatbank.com www.ziraatbank.com.iq 342 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu Erbil Şubesi Gulan District 100. Str. No: 159/735 Erbil IRAK Tel: (964 750) 754 0 888 / 662 6 499 68 E-posta: erbil@ziraatbank.com www.ziraatbank.com.iq Cidde Şubesi Al Rawdah Dist.1 Al Rawdah Str. P.O. Box: 54759 Cidde 21524 SUUDİ ARABİSTAN Tel: (966 2) 665 54 33 Faks: (966 2) 664 35 16 E-posta: jeddah@ziraatbank.com www.ziraatbank.sa Tiflis Şubesi David Agmashenebeli Ave. No: 61 P.O. 0102 Tiflis GÜRCİSTAN Tel: (995 322) 943 704 Faks: (995 322) 943 834 E-posta: tbilisi@ziraatbank.com www.ziraatbank.ge Batum Altşubesi Luka Asatiani Str. No:1/C (Rustavelli Avenue No:25/C) Batum GÜRCİSTAN Tel: (00 995) 422 227 501-503 E-posta: batumi@ziraatbank.com Atina Şubesi Ermou 2 5th Floor 10563 Atina YUNANİSTAN Tel: (30 210) 322 30 38 Faks: (30 210) 322 17 96 E-posta: athens@ziraatbank.com www.ziraatbank.com.gr Gümülcine Şubesi Platia Irinis 17&Papaflesa 1 T.K. 69100 Gümülcine YUNANİSTAN Tel: (30 253) 108 59 30 Faks: (30 253) 108 59 27 E-posta: komotini@ziraatbank.com İskeçe Şubesi M. Karaoli 68 67100 İskeçe YUNANİSTAN Tel: (30 254) 106 94 20 Faks: (30 254) 106 66 41 E-posta: xanthi@ziraatbank.com Rodos Şubesi Grigoriou Lampraki 16 & Amerikis Tk 85100 Rodos YUNANİSTAN Tel: (30 224) 104 37 02 Faks: (30 224) 107 30 29 E-posta: rhodes@ziraatbank.com Priştine Şubesi Pashko Vasa 18, 10000 Priştine KOSOVA Tel: (00 381) 38 222 000 E-posta: pristine@ziraatbank.com www.ziraatbank-kosova.com KKTC ŞUBELERİ KKTC Yöneticiliği Girne Kapı Cad. İbrahim Paşa Sk. No: 105 Lefkoşa KKTC Tel: (0 392) 227 28 25 Faks: (0 392) 228 86 09 E-posta: 1844kktcyoneticiligi@ziraatbank.com.tr Lefkoşa/KKTC Şubesi Girne Kapı Cad. İbrahim Paşa Sk. No: 105 Lefkoşa KKTC Tel: (0 392) 227 10 27 - 228 30 50 Faks: (0 392) 228 24 01 - 228 86 09 E-posta: lefkosa@ziraatbank.com.tr Gönyeli/KKTC Şubesi Günaydın Sokak No: 1 Gönyeli Lefkoşa KKTC Tel: (0 392) 224 05 16 - 224 05 22 (0 392) 224 06 34 - 224 05 52 Faks: (0 392) 224 07 24 E-posta: gonyeli2102@ziraatbank.com.tr Girne/KKTC Şubesi Atatürk Cad. Phelecia Court Sitesi Kordonboyu No: 37 Girne KKTC Tel: (0 392) 815 33 58 - 815 22 10 Faks: (0 392) 815 25 84 E-posta: girne@ziraatbank.com.tr Gazimağusa/KKTC Şubesi İsmet İnönü Bulvarı No:41 Gazimağusa KKTC Tel: (0 392) 365 56 91 - 365 56 92 Faks: (0 392) 365 56 99 E-posta: gazimagusa@ziraatbank.com.tr Akdoğan/KKTC Şubesi Dr. Fazıl Küçük Mah. Akdoğan Gazimağusa KKTC Tel: (0 392) 377 76 06 - 377 76 07 Faks: (0 392) 377 76 13 E-posta: akdogan1670@ziraatbank.com.tr İskele/KKTC Şubesi İpar İş Merkezi No: 6 İskele Gazimağusa KKTC Tel: (0 392) 330 02 77 - 330 02 78 Faks: (0 392) 330 02 83 E-posta: iskele2182@ziraatbank.com.tr TEMSİLCİLİKLER Tahran Temsilciliği Unit: 72, 9th Floor, Aytek Building, No: 13 Golshehr Boulevard, Africa Boulevard Tehran, 1915677433, İRAN Tel: (00 98 21) 22 05 18 11 - 22 05 19 91 Faks: (00 98 21) 22 65 64 28 E-posta: info@ziraatbanktehran.com YURT DIŞI İŞTİRAKLER ZIRAAT BANK INTERNATIONAL A.G. Am Hauptbahnhof 16 60329 Frankfurt am Main ALMANYA Tel: (49 69) 29 80 50 Faks: (49 69) 28 01 22 E-posta: merkez@ziraatbank.de www.ziraatbank.de Güzelyurt/KKTC Şubesi Ecevit Cad. No:78-B Güzelyurt KKTC Tel: (0 392) 714 21 48 - 714 26 29 Faks: (0 392) 714 27 63 E-posta: guzelyurt@ziraatbank.com.tr ZIRAATBANK BH DD Dzenetica Cıkma No: 2, 71000 Saraybosna BOSNA-HERSEK Tel: (387 33) 564 100 Faks: (387 33) 564 101 E-posta: info@ziraatbank.ba www.ziraatbank.ba Yakın Doğu Üniversitesi/KKTC Şubesi Yakın Doğu Üniversitesi Kampüsü İç Mimarlık Fakültesi Altı Lefkoşa KKTC Tel: (0 392) 224 13 15 - 224 13 16 Faks: (0 392) 224 13 17 E-posta: yakindogu2072@ziraatbank.com.tr ZIRAAT BANK (MOSCOW) JSC Mosalarko Plaza One Marksistkaya 109147 Moskova RUSYA Tel: (7 495) 232 67 37 Faks: (7 495) 232 67 36 E-posta: finance@ziraatbank.ru www.ziraatbank.ru Karakum/KKTC Şubesi 22 Uğur Mumcu Caddesi No: 4-5 Karakum Ozanköy Mevkii Girne KKTC Tel: (0 392) 815 63 49 - 815 63 82 - 815 63 83 - 815 63 95 Faks: (0 392) 815 63 35 E-posta: karakum2103@ziraatbank.com.tr KAZAKHSTAN ZIRAAT INT. BANK Klochkov Street Nr: 132 480057 Almatı KAZAKİSTAN Tel: (7 727) 250 60 80 Faks: (7 727) 250 60 82 E-posta: kzibank@kzibank.kz www.kzibank.kz Karaoğlanoğlu/KKTC Şubesi Dr. Bekir Paşaoğlu İş Merkezi No: 5-6 Karaoğlanoğlu Girne KKTC Tel: (0 392) 822 36 32- 822 36 34/35 - 822 36 43 Faks: (0 392) 822 36 33 E-posta: karaoglanoglu2104@ziraatbank.com.tr ZIRAAT BANK MONTENEGRO AD Ulica Slobode 84, 81000 Podgorica KARADAĞ Tel: (382) 20 442 200 E-posta: office@ziraatbank.me ZIRAAT BANK AZERBAYCAN ASC Caspian Business Centre, 40 J. Jabbarli Street, AZ1065 Bakü AZERBAYCAN Tel: (994 12) 505 56 16 E-posta: info@ziraatbank.az www.ziraatbank.az Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu 343 İletişim Bilgileri UTBANK JSC Bunyodkor Kochası 15/B 100043 Taşkent ÖZBEKİSTAN Tel: (998 71) 273 83 24-25 Faks: (998 71) 120 63 62 - 273 90 51 E-posta: utbank@utbank.uz www.utbank.uz TURKMEN TURKISH JOINT STOCK COMMERCIAL BANK Mahdumguly Avenue 111/2 74400 Aşkabat TÜRKMENİSTAN T el: (993 12) 93 83 59 – 93 67 96 Faks: (993 12) 93 83 47 – 93 53 55 E-posta: info@turkmenturkbank.com www.turkmenturkbank.gov.tm YURT İÇİ İŞTİRAKLER ZİRAAT SİGORTA A.Ş. Turgut Özal Millet Cad. No.7 34096 Aksaray İstanbul Tel: (0 212) 459 84 84 Faks: (0 212) 587 61 00 E-posta: info@ziraatsigorta.com.tr www.ziraatsigorta.com.tr ZİRAAT HAYAT VE EMEKLİLİK A.Ş. Turgut Özal Millet Cad. No: 7 34096 Aksaray İstanbul Tel: (0 212) 459 85 85 Faks: (0 212) 587 67 00 E-posta: info@ziraatemeklilik.com.tr www.ziraatemeklilik.com.tr ZİRAAT FİNANSAL KİRALAMA A.Ş. Mecidiyeköy Mah. Büyükdere Cad. No: 83 34387 Şişli İstanbul Tel: (0 212) 459 88 00 Faks: (0 212) 459 88 84 E-posta: info@ziraatleasing.com.tr www.ziraatleasing.com.tr 344 Ziraat Bankası 2015 Faaliyet Raporu ZİRAAT YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. Levent Çarşı Cad. Emlak Pasajı Kat: 1 34330 Levent İstanbul Tel: (0 212) 339 80 80 Faks: (0 212) 269 09 60 E-posta: info@ziraatyatirim.com.tr www.ziraatyatirim.com.tr ZİRAAT PORTFÖY YÖNETİMİ A.Ş. Maslak Mah., Maslak Meydanı Sok. No: 3 Veko Giz Plaza Kat: 6 34398 Sarıyer İstanbul Tel: (0 212) 924 72 00 Faks: (0 212) 290 34 91 E-posta: bilgi@ziraatportfoy.com.tr www.ziraatportfoy.com.tr ZİRAAT TEKNOLOJİ A.Ş. Yıldız Teknik Üniversitesi Davutpaşa Kampüsü Teknoloji Geliştirme Bölgesi C2 Blok 34220 Esenler İstanbul Tel: (0 212) 484 60 00 Faks: (0 212) 483 73 78 E-posta: haberlesme@ziraatteknoloji.com www.ziraatteknoloji.com ZİRAAT KATILIM BANKASI A.Ş. Hobyar Mahallesi, Şeyhülislam Hayri Efendi Cad. No: 12 34112 Bahçekapı-Fatih İstanbul Tel: (0 212) 404 10 00 Faks: (0 212) 404 10 80 E-posta: bilgi@ziraatkatilim.com.tr www.ziraatkatilim.com.tr Produced by Tayburn Tel: (90 212) 227 04 36 www.tayburnkurumsal.com İnsanımız daha fazlasına kavuşsun diye, Ziraat 152 yıldır halkımızla el ele.