“Başarɪsɪz Devletler Endeksi“ ve Türkiye
Transkript
“Başarɪsɪz Devletler Endeksi“ ve Türkiye
“Başarɪsɪz Devletler Endeksi“ ve Türkiye Sadɪk KOLUSARI Günümüzde kapitalist sistem iç ve dɪş sɪnɪrlarɪna varmɪştɪr. Bir taraftan sɪnɪrlarɪna dayanan kapitalizmi aşma mücadelesi teoride ve pratikte yetersizliğini gösterirken, umut olurken, diğer taraftan buna paralel olarak 3. Sanayi Devrimi’nin ürünü olan ve 2008’den bu yana global bir boyuta yükselen krizden itibaren sistemin çürümüşlüğünden parça parça dökülmeler başgösteriyor ve barbarlɪk bütün çirkinliğini, pisliğini ve insani değerlere olan düşmanlɪğɪnɪ sürekli daha fazla ortaya koyuyor. Devletlerin bir kɪsmɪ çatɪrdɪyor, çakşɪyor ve devlet olmanɪn temel gereklerini yerine getiremiyorlar. Amerika Birleşik Devletleri başkenti Waşington’daki ‘Bağɪmsɪz Araştɪrma Enstitüsü Barɪş Fonu‘ 2004 yɪlɪndan beri ‘Başarɪsɪz Devletler Endeksi‘ yayɪnlɪyor. 2014 yɪlɪ endeks’inde 178 devlet kategorilere ayrɪlmɪştɪr. dört kategoriye ayrɪlmɪş. Örnek vermek gerekirse: Afrika kɪtasɪnda Kongo, Somali, Sudan, Libya, Çad Cumhuriyeti, Orta Afrika Cumhuriyeti, Nijerya, Mali; Asya kɪtasɪnda Suriye, Irak, Yemen, Afganistan; Avrupa kɪtasɪnda eski Yugoslavya’dan başta Kosova olmak üzere çɪkartɪlan devletçikler, Kɪbrɪs, Ukrayna ile Yunanistan, Amerika kɪtasɪnda Meksika, Jamaika, Kolombiya bu ‘Başarɪsɪz Devletler’in bariz örneklerindendir diyelim ve ‘Başarɪsɪz Devletler‘ ile ilgili olarak 2012’de yaptɪğɪ (Bakɪnɪz: http://www.laenderdaten.de/indizes/failed_state_index.aspx) ‘Bağɪmsɪz Araştɪrma Enstitüsü Barɪş Fonu‘ tanɪmɪna bakalɪm: «Başarɪsɪz Devlet“ (ingilizce: failed state) tanɪmɪ kendi temel funksiyonlarɪnɪ artɪk yerine getiremeyen devleti tarif eder. Terim ilk kez 1990’larɪn başɪnda kullanɪldɪ. 2005’ten beri özel Düşünce Kurumu Barɪş Fonu her yɪl Foreign Policy (Dɪş Politika, sk) dergisiyle işbirliği içerisinde Başarɪsɪz Devletler denilen ve devletin dağɪlma rizikosunu araştɪran bir endeks yayɪnlɪyor. Endeks oluşturmak için değişik oniki faktöre bakɪlɪr. Endeks değeri ne kadar yüksek ise, devlet olma kuralɪ o kadar düşüktür. Bunun için devletler dört değişik sɪnɪfa ayrɪlɪyor: Alarm, uyarɪ, istikrarlɪ ve sürdürülebilir. Burada alarm sɪnɪfɪ, artɪk başarɪsɪz devlet olmuş veya ağɪr tehlike altɪnda o yöne giden devletleri kapsɪyor. Ancak, araştɪrma metodlarɪ yenidir ve bilimsel olarak kesinleşmemiştir. Bugüne kadar diğer araştɪrmacɪlar tarafɪndan bu çalɪşmalarɪn detaylɪ araştɪrmasɪ olmamɪştɪr». 2014 Endeksi’nde ilk üç kategori yeniden kendi içinde üçe ayrɪlɪyor. Örneğin alarm kategorisi, Çok Yüksek Alarm, Yüksek Alarm ve Alarm diye, Uyarɪ kategorisindeki ülkeler de Çok Yüksel Uyarɪ, Yüksek Uyarɪ ve Uyarɪ olarak bölünüyor. İstikrarlɪ ülkeler ise az istikrarlɪ, istikrarlɪ ve çok istikrarlɪ ülkeler olarak ayrɪştɪrɪlɪyor. Son olarak sürdürülebilir ülkeler var ki, bunlar kendi arasɪnda sürdürülebilir ve yüksek sürdürülebilir olarak ikiye ayrɪlɪyor. Aşağɪdaki tabela http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_Fragile_States_Index internet adresinden alɪnmɪştɪr: Bakɪnɪz: "Başarɪsɪz Devletler Endeksi 2014" Ç o k Y ü k s e k Al a r m Pozisyon Ülke 2014 2013’deki 2012’deki 2011’deki 2010’daki 2009’daki 2008’deki 2007’deki puanɪ değişim[6] değişim[7] değişim[8] değişim[9] değişim[10] değişim[11] değişim[12] 1 Güney 112.9 Sudan 2.3 4.5 2 Somali 112.6 1.3 2.3 0.8 1.7 2.1 1.6 1.5 3 Orta 110.6 Afrika Cumhuriyeti 5.3 6.8 5.6 4.2 5.2 6.9 9.6 1.7 1.0 2.0 0.3 1.5 3.5 4.7 0.9 0.7 1.4 1.7 2.3 2.9 3.6 4 Demokratik 110.2 Kongo Cumhuriyeti 5 N/A N/A N/A N/A N/A Sudan 110.1 Ülke 2014 2013’deki 2012’deki 2011’deki 2010’daki 2009’daki 2008’deki 2007’deki puanɪ değişim [6] değişim [7] değişim [8] değişim [9] değişim[10] değişim[11] değişim[12] Yüksek alarm Pozisyon 6 7 8 108.7 0.3 1.1 1.6 4.6 3.5 2.2 0.1 106.5 0.2 0.5 1.0 2.8 1.7 1.1 4.2 Yemen 105.4 1.6 0.6 5.1 5.4 7.3 10.0 12.2 Çad Afganistan Pozisyon 9 10 11 Ülke Haiti Pakistan Zimbabve 2014 2013’deki 2012’deki 2011’deki 2010’daki 2009’daki 2008’deki 2007’deki puanɪ değişim [6] değişim [7] değişim [8] değişim [9] değişim[10] değişim[11] değişim[12] 104.3 1.5 0.6 3.7 2.7 2.5 5.0 3.4 103.0 0.1 1.4 0.7 0.5 1.1 0.8 2.9 102.8 2.4 3.5 5.1 7.4 11.2 9.7 7.3 12 Gine 102.7 1.4 0.8 0.2 2.3 1.9 0.9 1.4 13 Irak 102.2 1.7 2.1 2.6 5.1 6.4 8.4 9.2 14 Fildişi 101.7 Sahili 1.8 1.9 1.1 0.5 0.8 2.9 5.6 15 Suriye 101.6 4.2 7.1 15.7 13.7 11.8 11.5 13.0 0.5 1.4 2.3 3.4 5.8 9.3 11.8 16 GineBissau 100.6 Alarm Pozisyon Ülke 2011’de 2014 2013’deki 2012’deki 2010’daki 2009’daki 2008’deki 2007’deki ki [6] [7] puanɪ değişim değişim değişim değişim [9] değişim[10] değişim[11] değişim[12] [8] 17 18 19 19 21 22 23 99.7 1.0 1.4 0.2 0.5 0.1 4.0 4.1 Kenya 99.0 0.6 0.6 0.3 1.7 2.4 5.6 7.7 97.9 1.0 0.3 0.9 1.0 1.8 2.6 97.9 1.1 1.0 1.2 0.1 1.4 3.4 6.7 97.1 0.5 0.4 1.5 0.4 1.4 3.0 1.9 96.0 0.6 0.5 0.3 1.5 0.9 0.1 0.4 Eritre 95.5 0.5 1.0 1.9 2.2 5.2 8.1 10.0 Nijerya Etiyopya Nijer Burundi Uganda 24 24 26 27 Liberya Myanmar Kuzey Kore Kamerun 94.3 0.8 1.0 0.3 2.6 2.5 3.3 1.4 94.3 0.3 1.9 4.0 5.1 7.2 6.0 2.7 94.0 1.1 1.5 1.6 3.8 4.3 3.7 3.7 93.1 0.4 1.5 2.3 2.2 1.9 3.7 9 3 1.3 . 0 5.4 5.0 3.9 4.3 6.9 6.3 92.8 0.3 0.6 1.6 3.3 5.3 7.5 3.1 92.6 0.3 0.4 0.5 3.1 4.1 3.0 0.5 28 Moritanya 29 30 Bangladeş Sri Lanka 31 Mɪsɪr 91.0 0.4 0.6 4.2 3.4 2.0 2.3 1.8 31 Nepal 91.0 0.8 2.0 2.7 4.4 4.4 3.2 2.6 31 Doğu Timor 91.0 0.5 1.7 3.9 7.2 6.2 2.8 3.9 90.5 1.2 1.2 0.5 1.8 1.5 2.5 1.3 34 Ruanda Ç o k Y ü k s e k U ya r ɪ Pozisyon Ülke 2014 2013’deki 2012’deki 2011’deki 2010’daki 2009’daki 2008’deki 2007’deki puanɪ değişim[6] değişim[7] değişim[8] değişim[9] değişim[10 değişim[11] değişim[12] Sierra 89.9 Leone 1.3 0.5 2.2 3.7 2.2 2.4 3.5 89.8 0.5 11.9 10.5 10.5 11.1 14.2 14.3 37 Kongo 89.6 Cumhuriyeti 0.4 0.5 1.8 2.9 3.5 3.8 3.0 38 89.1 0.1 0.3 2.1 4.5 4.7 3.8 3.1 35 36 Mali Pozisyon Ülke 2014 2013’deki 2012’deki 2011’deki 2010’daki 2009’daki 2008’deki 2007’deki puanɪ değişim[6] değişim[7] değişim[8] değişim[9] değişim[10 değişim[11] değişim[12] Malawi 39 40 Burkina Faso Kamboçya 89.0 1.2 1.6 88.5 0.5 0.2 3.3 2.9 0.4 1.7 2.3 0.9 0.7 0.2 1.2 2.7 2.8 19.1 18.7 18.4 17.8 18.5 0.3 1.6 0.3 0.6 1.0 1.2 41 Libya 87.8 42 Togo 87.8 43 Angola 87.4 0.3 2.3 2.8 3.7 2.4 3.6 2.5 44 İran 87.2 2.5 2.4 3.0 5.0 2.8 1.5 4.4 45 Cibuti 87.1 1.6 3.3 4.5 5.2 6.5 7.1 6.8 86.9 0.6 1.1 0.8 4.0 6.6 8.8 5.5 86.4 1.2 0.8 0.5 2.2 3.2 6.0 5.6 86.3 0.6 1.2 2.0 4.2 6.5 7.1 7.2 86.2 0.4 0.3 2.4 2.3 2.0 4.6 5.6 85.9 3.1 3.5 2.3 4.2 5.2 9.1 9.0 85.8 0.2 2.3 3.3 3.0 3.4 5.8 4.5 85.3 0.8 1.0 2.8 3.2 3.0 2.7 2.9 85.3 2.5 2.1 0.3 1.8 0.5 1.9 2.1 46 47 48 49 50 51 52 53 Lübnan Solomon Adalarɪ Özbekistan Zambiya Mozambik Svaziland Ekvator Ginesi Filipinler Pozisyon 54 55 Ülke 85.1 1.1 2.1 1.3 1.2 5.5 7.3 84.6 0.6 1.1 3.7 4.6 5.7 4.3 4.1 84.3 0.6 1.2 2.4 4.4 4.7 4.4 2.9 Papua 84.1 Yeni Gine 0.8 0.4 0.1 0.2 0.5 1.0 83.9 1.8 3.5 7.9 4.5 5.2 4.9 4.3 83.1 0.7 1.3 3.9 5.1 6.1 5.9 6.6 83.1 1.3 2.5 2.2 2.9 4.1 6.2 7.1 Madagaska 83.1 r 0.4 0.6 0.1 0.5 1.5 6.4 6.6 82.8 1.4 3.5 6.0 8.2 8.6 11.9 15.9 82.7 1.5 2.1 3.7 7.7 9.1 1.1 0.4 Butan 80.9 0.9 1.5 4.1 6.4 6.4 4.5 5.5 80.8 0.3 0.4 0.5 0.4 0.3 1.7 1.5 80.3 0.4 0.9 0.2 0.9 0.3 0.3 1.1 Komorlar Tacikistan 56 57 58 59 59 59 62 63 Laos Kɪrgɪzistan Kolombiya Gambiya Senegal Gürcistan 64 65 66 2014 2013’deki 2012’deki 2011’deki 2010’daki 2009’daki 2008’deki 2007’deki puanɪ değişim[6] değişim[7] değişim[8] değişim[9] değişim[10 değişim[11] değişim[12] Tanzanya Guatemala Y ü k s e k U ya r ɪ Pozisyon 67 Ülke 2014 2013’deki 2012’deki 2011’deki 2010’daki 2009’daki 2008’deki 2007’deki puanɪ değişim [6] değişim[7] değişim[8] değişim [9] değişim[10] değişim[11] değişim[12] / 79.5 İsrail / Batɪ 1.3 2.7 4.9 5.1 5.1 4.1 0.1 Pozisyon Ülke 2014 2013’deki 2012’deki 2011’deki 2010’daki 2009’daki 2008’deki 2007’deki puanɪ değişim [6] değişim[7] değişim[8] değişim [9] değişim[10] değişim[11] değişim[12] Şeria 68 Çin 79.0 1.9 0.7 1.1 4.0 5.6 1.3 2.2 68 Fiji 79.0 1.8 1.5 2.1 1.5 0.2 2.4 3.3 70 Bolivya 78.9 1.9 3.2 4.0 6.0 7.4 5.3 3.1 71 Cezayir 78.8 0.1 0.7 0.8 2.5 1.8 1.0 2.9 78.6 0.8 0.4 1.8 3.6 3.2 3.1 2.6 78.4 0.8 1.2 2.8 4.1 4.2 3.3 1.6 74 Benin 78.2 0.3 0.4 1.8 1.4 2.7 5.4 6.2 75 Türkmenist 78.2 an 1.5 0.8 1.5 4.3 6.1 8.0 9.3 76 Honduras 77.9 0.4 0.6 0.4 2.1 0.7 3.0 3.1 77 Azerbeycan 77.8 0.4 2.0 4.1 6.6 6.8 3.2 3.4 78 Tunus 77.5 1.0 3.3 7.4 10.0 9.9 11.9 11.9 2.8 4.9 4.4 3.9 3.0 2.6 1.3 1.8 2.2 1.4 1.0 72 73 Lesotho Nikaragua 79 Ekvador 77.3 1.3 80 Tayland 77.0 1.9 81 Hindistan 76.9 0.6 1.1 2.4 2.3 0.9 4.0 6.1 82 Indonesia 76.8 1.4 3.8 4.8 6.3 7.3 6.5 7.6 83 Ürdün 76.7 1.0 1.9 2.2 0.3 1.2 0.6 0.1 83 Venezuela 76.7 1.4 0.6 1.5 2.0 2.8 1.2 3.1 Pozisyon Ülke 2014 2013’deki 2012’deki 2011’deki 2010’daki 2009’daki 2008’deki 2007’deki puanɪ değişim [6] değişim[7] değişim[8] değişim [9] değişim[10] değişim[11] değişim[12] 85 Russia 76.5 0.6 0.6 1.2 2.5 4.3 3.2 4.7 86 Bosna 75.9 Hersek 0.6 2.0 5.0 7.6 7.4 8.4 9.0 87 Sao Tome ve Príncipe 75.8 1.2 1.9 1.3 0.9 2.5 3.0 88 Maldivler 75.4 0.3 0.2 2.9 3.4 5.0 5.7 89 Moldova 75.1 1.4 3.6 6.1 8.7 10.0 10.6 10.6 90 Beyaz 75.0 Rusya 1.7 1.6 2.6 3.7 7.3 9.4 10.2 91 Mikronezya 74.6 1.7 2.7 2.7 4.0 2.7 0.6 1.1 74.4 0.1 1.7 1.9 2.6 2.7 1.4 1.6 74.1 0.4 0.6 1.7 3.1 4.4 6.6 7.0 74.1 1.8 2.5 2.6 3.0 4.1 1.3 0.8 95 Dominik Cumhuriyet 73.4 i 0.2 0.7 3.5 3.4 4.3 5.0 7.2 96 Suudi 73.1 Arabistan 0.4 0.3 2.1 4.4 4.4 3.8 3.4 72.9 0.6 0.6 0.7 4.0 4.2 4.6 3.5 72.7 0.4 1.3 3.4 3.9 4.2 1.9 5.1 Gabon 72.2 0.7 2.4 3.1 3.1 2.2 2.8 1.1 1.2 2.4 4.0 6.1 5.2 3.5 2.9 92 93 93 97 98 99 100 Fas Cape Verde Türkiye Peru Vietnam El Salvador 72.0 Pozisyon 101 Ülke Sɪrbistan 2014 2013’deki 2012’deki 2011’deki 2010’daki 2009’daki 2008’deki 2007’deki puanɪ değişim [6] değişim[7] değişim[8] değişim [9] değişim[10] değişim[11] değişim[12] 72.0 2.4 3.0 2.4 5.8 7.2 8.1 9.0 102 Paraguay 71.6 0.2 0.7 0.8 0.5 0.4 0.7 1.3 103 Namibya 71.5 1.1 0.5 0.2 3.0 4.1 1.4 0.2 104 Ermenistan 71.3 0.9 1.0 2.8 3.0 0.6 1.0 105 106 Meksika Guyana 71.1 2.0 2.5 4.0 5.0 4.3 1.1 1.5 71.0 0.2 0.4 1.6 2.0 2.0 1.2 2.3 107 Küba 70.8 2.0 2.3 5.8 8.6 9.8 7.8 7.8 108 Gana 70.7 1.6 3.2 3.0 3.6 4.5 6.1 8.8 70.6 0.6 0.6 0.5 1.9 2.6 1.8 3.3 109 Surinam U ya r ɪ Pozisyon Ülke 2014 2013’deki 2012’deki 2011’deki 2010’daki 2009’daki 2008’deki 2007’deki puanɪ değişim[6] değişim[7] değişim[8] değişim[9] değişim[10] değişim[11] değişim[12] 110 Samoa 69.3 0.6 0.8 0.2 1.8 2.1 3.1 4.5 111 Kazakistan 68.5 1.3 2.4 1.7 4.2 4.0 3.9 3.8 112 Kɪbrɪs 67.9 0.9 1.1 0.3 0.1 1.0 1.8 2.3 67.2 1.3 1.8 2.3 2.5 3.6 4.2 114 Belize 67.0 0.2 0.2 0.7 1.7 2.5 3.2 2.8 115 Güney 66.6 Afrika 1.0 0.2 1.0 1.3 0.8 3.9 9.2 116 66.4 1.6 2.7 4.6 6.3 8.0 8.2 7.7 113 Ukrayna Pozisyon Ülke 2014 2013’deki 2012’deki 2011’deki 2010’daki 2009’daki 2008’deki 2007’deki puanɪ değişim[6] değişim[7] değişim[8] değişim[9] değişim[10] değişim[11] değişim[12] Makedonya 117 Malezya 66.2 0.1 2.3 2.5 3.0 2.7 1.0 0.3 118 Grenada 65.2 0.6 0.2 1.2 1.8 2.7 3.8 6.4 119 Jamaika 64.9 0.7 0.9 2.2 2.5 3.7 0.8 0.2 120 Bahreyn 64.7 1.8 2.5 5.7 5.9 5.7 7.9 7.7 121 Botsvana 64.5 0.5 2.0 3.4 4.1 4.3 1.4 1.9 122 Seyşeller 63.7 0.3 1.4 3.3 4.2 4.0 5.8 7.6 123 Arnavutluk 63.6 1.6 2.5 2.5 3.5 6.4 6.1 6.9 124 Brunei 63.6 0.4 0.5 2.2 4.0 4.5 4.9 7.6 61.4 0.7 2.7 3.7 6.0 7.7 6.2 5.5 Trinidad ve 61.3 Tobago 1.3 3.1 2.4 4.8 5.4 5.7 6.0 125 126 Brezilya Az i s t i k r a r l ɪ Pozisyon Ülke 2014 2013’deki 2012’deki 2011’deki 2010’daki 2009’daki 2008’deki 2007’deki puanɪ değişim[6] değişim[7] değişim[8] değişim[9] değişim[10] değişim[11] değişim[12] 127 Antigua ve 59.0 Barbuda 1.0 0.1 0.9 1.9 3.8 5.1 6.7 127 Kuveyt 59.0 0.6 0.2 0.5 2.5 4.4 3.0 3.1 58.1 0.3 0.6 1.5 2.0 3.8 0.3 0.3 56.9 0.5 2.6 2.9 3.3 4.4 3.0 4.0 129 130 Moğolistan Pozisyon Ülke 2014 2013’deki 2012’deki 2011’deki 2010’daki 2009’daki 2008’deki 2007’deki puanɪ değişim[6] değişim[7] değişim[8] değişim[9] değişim[10] değişim[11] değişim[12] Romanya 131 Montenegr 55.7 o 1.3 0.2 0.6 1.6 2.3 0.1 0.1 131 Panama 55.7 0.1 0.4 2.1 3.6 4.0 2.9 3.7 133 Bulgaristan 54.4 0.6 1.9 4.6 6.8 7.1 4.1 5.9 134 Bahamalar 54.1 0.6 1.0 2.4 4.8 6.8 6.4 6.0 53.1 1.1 1.4 3.8 4.4 5.9 5.7 7.6 52.9 1.2 3.4 4.4 6.1 7.2 6.5 7.6 Yunanistan 52.1 1.5 1.7 4.7 6.2 6.0 6.7 8.6 51.4 0.6 0.6 1.4 4.0 5.8 7.1 8.5 135 136 137 138 Umman Hɪrvatistan Barbados İstikrarlɪ Pozisyon 139 Ülke 2014 2013‘deki 2012’deki 2011’deki 2010’daki puanɪ değişim[6] değişim[7] değişim[8] değişim[9] 2009’daki 2008’deki 2007’deki değişim[10] değişim[11] değişim[12] Katar 48.9 1.8 0.9 0.6 2.9 3.0 3.8 4.7 48.5 0.2 1.2 2.1 3.5 4.0 2.4 2.0 141 Macarista 48.3 n 0.7 0.4 1.8 2.4 2.6 2.9 142 Letonya 48.0 0.1 3.9 6.2 7.4 6.6 6.5 8.7 143 Birleşik Arap 47.6 0.3 1.3 2.8 4.8 4.2 3.6 4.0 140 Kostarika Pozisyon Ülke 2014 2013‘deki 2012’deki 2011’deki 2010’daki puanɪ değişim[6] değişim[7] değişim[8] değişim[9] 2009’daki 2008’deki 2007’deki değişim[10] değişim[11] değişim[12] Emirlikleri 144 Arjantin 47.3 1.2 0.8 0.5 1.5 2.6 5.9 5.9 145 Maritus 46.1 1.6 1.4 1.9 1.7 1.4 3.7 3.4 146 Slovakya 45.3 2.1 1.8 3.5 3.3 3.5 4.0 147 Estonya 148 Italya 45.2 0.1 2.3 4.1 5.5 6.0 5.8 5.3 43.4 1.2 2.4 2.4 2.3 0.5 3.5 6.3 2.1 4.6 4.8 5.5 5.8 0.4 0.2 1.5 3.9 149 Litvanya 43.2 0.2 1.0 150 İspanya 43.1 1.3 0.3 43.0 0.6 0.8 2.4 5.2 5.8 5.3 5.5 151 Malta 152 Polanya 42.1 1.2 2.2 4.7 6.9 7.5 5.5 5.5 153 Şili 42.0 0.3 1.5 1.3 4.0 4.5 5.7 8.2 Çok istikrarlɪ Pozisyon Ülke 2013’de 2012’deki 2014 2011’deki 2010’daki ki değişim puanɪ değişim[ değişim[8] değişim[9] [7] 2009’daki değişim[10] 2008’deki 2007’deki değişim[11] değişim[12] 6] 154 155 156 Çek Cumhuriy 39.4 eti 0.5 0.1 3.0 2.1 3.2 2.7 2.7 37.9 0.5 2.6 2.5 3.4 3.3 3.5 3.0 36.4 1.0 1.2 2.4 4.9 5.2 4.2 3.3 Uruguay Güney Pozisyon Ülke 2013’de 2012’deki 2014 2011’deki 2010’daki ki değişim [ puanɪ değişim değişim[8] değişim[9] [7] 2009’daki değişim[10] 2008’deki 2007’deki değişim[11] değişim[12] 6] Kore 157 Japonya 36.3 0.2 7.2 5.3 5.0 5.1 6.6 7.8 158 Singapur 35.9 1.9 0.3 0.8 1.1 2.1 2.6 2.9 159 ABD 35.4 1.9 0.6 0.6 0.1 1.4 2.6 1.8 160 Fransa 34.8 2.2 1.2 0.8 0.1 0.5 161 Büyük Britanya 34.3 1.1 1.0 0.2 0.4 0.7 1.4 0.2 33.1 0.5 1.1 0.8 0.4 1.3 0.7 163 Slovenya 32.6 0.3 1.4 2.9 3.7 4.5 4.9 164 Belçika 32.0 1.1 1.5 2.1 1.5 3.0 6.5 165 Almanya 30.6 0.9 1.1 3.3 5.6 6.7 7.8 162 Portekiz 3.4 4.8 0.7 Sürdürülebilir Pozisyon 166 167 168 169 2014 2013’deki 2012’deki 2011’deki 2010’daki puanɪ değişim[6] değişim[7] değişim[8] değişim[9] 2009’daki değişim[10] 28.6 1.7 0.5 0.3 0.7 1.6 1.3 28.5 1.6 1.0 1.2 1.3 0.9 2.6 2.5 27.4 1.4 0.6 0.3 0.5 0.3 1.1 2.3 Avusturalya 26.3 0.9 2.9 1.8 1.0 0.4 1.7 3.1 Ülke Hollanda Avusturya Kanada 2008‘deki 2007‘deki değişim[11] değişim[12] Pozisyon Ülke 2014 2013’deki 2012’deki 2011’deki 2010’daki puanɪ değişim[6] değişim[7] değişim[8] değişim[9] 2009’daki değişim[10] 2008‘deki 2007‘deki değişim[11] değişim[12] 170 İrlanda 26.1 1.3 0.4 0.8 3.7 4.5 6.2 6.6 171 İzlanda 25.9 1.2 3.2 4.2 3.9 3.1 5.0 4.8 172 Lüksemburg 24.6 1.3 0.9 1.5 2.7 3.0 3.3 3.5 173 Yeni Zelanda 24.1 1.4 1.5 0.7 0.2 0.8 2.7 3.6 23.3 1.8 0.1 1.5 2.1 3.0 3.1 Norveç 23.0 1.5 0.9 2.6 4.3 4.7 6.2 5.9 22.8 0.9 0.2 1.0 0.1 0.4 1.3 0.6 21.4 1.7 0.1 1.4 0.5 0.8 1.6 2.1 174 İsviçre 175 176 Danimarka 177 İsveç Çok Sürdürülebilir Ülke Pozisyon 178 Finlandiya 2014 2013’deki 2012’deki 2011’deki 2010’daki 2009’daki 2008’deki 2007’deki puanɪ değişim[6] değişim[7] değişim[8] değişim[9] değişim[10] değişim[11] değişim[12] 18.7 0.7 1.3 1.0 0.6 0.5 0.3 K a yn a k l a r 1. Jump up ^ "Failed States FAQ Number 6". the Fund for Peace. Retrieved 2007-10-22.[dead link] 2. Jump up ^ "Failing States: SOS". The Economist. June 19, 2007. Retrieved 1 December 2012. 3. Jump up ^ Bloom, David E. (May 5, 2011). "Africa's Daunting Challenges". New York Times. Retrieved 1 December 2012. 4. Jump up ^ Fragile States Index 2014 The Fund for Peace. Retrieved on 2013-06-24. 5. Jump up ^ Indicators The Fund for Peace. Retrieved on 2013-09-27 6. ^ Jump up to: a b c d e f g h i j k http://ffp.statesindex.org/rankings-2013-sortable Failed States Index 2013 7. ^ Jump up to: a b c d e f g h i j k http://ffp.statesindex.org/rankings-2012-sortable Failed States Index 2012 8. ^ Jump up to: a b c d e f g h i j k http://ffp.statesindex.org/rankings-2011-sortable Failed States Index 2011 9. ^ Jump up to: a b c d e f g h i j k http://ffp.statesindex.org/rankings-2010-sortable Failed States Index 2010 10. ^ Jump up to: a b c d e f g h i j k http://ffp.statesindex.org/rankings-2009-sortable Failed States Index 2009 0.2 11. ^ Jump up to: a b c d e f g h i j k http://ffp.statesindex.org/rankings-2008-sortable Failed States Index 2008 12. ^ Jump up to: a b c d e f g h i j k http://ffp.statesindex.org/rankings-2007-sortable Failed States Index 2007 13. Jump up ^ "The Failed States Index 2013". The Fund For Peace. Retrieved 31 December 2013. The FSI focuses on the indicators of risk and is based on thousands of articles and reports that are processed by our CAST Software from electronically available sources. We encourage others to utilize the Failed States Index to develop ideas for promoting greater stability worldwide. We hope the Index will spur conversations, encourage debate, and most of all help guide strategies for sustainable security. 14. Jump up ^ http://www.foreignpolicy.com/failed_states_index_2012_interactive Failed States, Foreign Policy, accessed 27 Feb 2013 15. Jump up ^ "The Failed States Index 2010". Fund For Peace. Retrieved 24 November 2014. Ülkelerin sɪralanmalarɪ ve değerlendirilmeleri bir kaç yönüyle ela alalɪm. Birincisi; ülke sɪramalarɪ hɪzla değişebiliyor, daha doğrusu ülkeler hɪzla istikarsɪzlaşabiliyor. Örneğin Suriye 2012 yɪlɪnda 48. sɪradayken iki yɪl sonra 2014’te 15. sɪraya, Libya 111. sɪradan 41. sɪraya, Yunanistan 147. sɪradan 137. sɪraya ve aynɪ dönemde Mɪsɪr 49. sɪradan 31., Suriye 48. sɪradan 15., Tunus 118. sɪradan 78. sɪraya düşüyor. İkincisi; bu başarɪsɪzlɪk yani çürüme ve dağɪlma endeksl 2005 yɪlɪndan beri yapɪlɪyor ki çöküntü korkusu tüm dünya ülkeleri için geçerlidir. Dünyanɪn hiç bir yeri bu çürümüşlüğün dɪşɪnda kalmazken, merkezler yükü çeper ülkelere bindirip kendi istikrarlarɪnɪ korumaya çalɪşɪrken çeper ülkelerin daha hɪzlɪ çökmesine sebebiyet veriyor. Üçüncüsü, devletlerin çoğunluğunun istikrarlɪ olmadɪğɪ, ulus devletlerin kapitalizmle ömrünün sonlarɪna geldiğini gösteriyor. Ancak kapitalizm devletsiz de olmaz. Yukarɪdaki 178 ülkeden 126 ülke Çok Yüksek Alarm ile Uyarɪ kategorileri arasɪndadɪr. Sadece 56 ülke ‘Az İstikrarlɪ‘ ile ‘Çok Sürdürülebilir‘ arasɪndaki kategorilere dahildir, ‘Çok Sürdürülebilir“ olarak tanɪmlanan devlet sadece bir tanedir. Yine söz konusu listedeki ilk 66 devlet artɪk devlet olmanɪn gereklerini yerine getirememekte veya oldukça zorlanmaktadɪr. Bu gibi devletlerin sayɪsɪ her yɪl artacaktɪr, çünkü 3. Teknolojik Devrim’in yol açtɪğɪ yeni üretim güçleri ile mevcut kapitalist üretim ilişkileri arasɪnda uzlaşmaz bir çatɪşma vardɪr. Makinenin ortaya çɪkmasɪyla feodal üretim ilişkileri nasɪl çatɪrdamaya başlamɪşsa, dijital üretim güçleri de sömürünün biricik gerçek üretim kaynağɪ olan canlɪ emeği üretim sürecinden dɪşlayarak kapitalist üretim ilişkilerinin altɪnɪ oymaktadɪr. Kapitalizmin tükenmişlik aşamasɪ, yeni bir durumu zorunlu kɪlɪyor. Ya sosyalizm ya barbarlɪk. Bunun farkɪnda olan burjuvazi, sistem karşɪtlarɪndan daha erken veya daha hɪzlɪ davranarak, kapitalizme ait olan fakat kapitalizmin yerine getiremediği, çözemediği olgularɪ veya hayalleri tekrar pişirip gündeme getiriyor ve yɪğɪnlarɪn dikkatlerini, taleplerini onlara yönlendiriyor. Kapitalizmin gelişme döneminde bile yerine getiremediklerini çürümüşlük döneminde yerine getirmesi mümkün değildir ve çözüm adɪna geliştirilen çözümsüzlükler sorunlarɪ daha ağɪr hale getirmekte ve kapitalizmi sistem olarak daha zor duruma sokmakta, barbarlɪğɪ bütün çɪplaklɪğɪ ile hortlatmaktadɪr. Her reform dediklerinde bir gerileme, her bahar dediklerinde bir kaos ve barbarlɪk ortamɪ var oluyor. Zenginliğin bir tarafa yoksulluğun bir tarafa yɪğɪldɪğɪ gidişata bɪrak tek tek insanlarɪ, devletler/bölgeler bile dayanamɪyor. «Güncelleştirmesi yapılan rakamlardan anlaşıldığına göre, 2013 yılında mülti-milyarder 92 aile, toplumların yaygın halk tabakasını oluşturan % 50 kesimin toplam geliri kadar servet edinmişti. 2014’te milyarder aile sayısı 80’e düşmüş. Başka bir deyişle, çift katlı bir otobüs içine alınabilecek sayıda bir aile grubu, Çin, Hindistan, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Avrupa Birliği (AB) toplam nüfusuna karşılık gelen 3,5 milyar dolayında nüfusun toplam gelirini aşan bir serveti kontrol ediyor. Sosyal eşitsizlik öyle bir hızla seyrediyor ki, böyle giderse, gelecek yıla kadar toplumun %1’lik kısmını oluşturan en varlıklı sınıf, alt tabakayı oluşturan % 99’luk halk nüfusunun toplam ekonomik varlığından daha fazla bir serveti kontrol edecek. Konunun küresel ölçekte dikkate alınması halinde ise, binlerce yıllık insanlık tarihi boyunca, dünya toplumunun içinde bulunduğu bugünkü koşullar kadar sosyal eşitsizlik yaşanmadığını görmek pek te zor olmayacak.» (http://www.ozguruniversite.org/index.php/guencel-yazlar/1655-kapitalizm-ve-kueresel-pluetokrasi : Andrea Damon, Kapitalizm ve Küresel Plütokrasi, 8 şubat 2015) Türkiye’de ‘Hayata Dönüş Operasyonu‘, ‘Çözüm Süreci‘ vb. girişimlerle katliamlar yapɪlɪyor, büyüyen vaadlere paralel olarak inkârlar dillendiriliyor ve çözümsüzlük derinleştiriliyor. Ekonomik ve siyasi bunalɪm derinleşiyor. Kapitalizm vahşi kapitalizme dönüşürken, kaos ve barbarlɪk tehlike olmaktan çɪkɪp güncelleşiyor. Bu gelişmelere paralel olarak devlet otoriterleşiyor. Otoriter yasalar ardɪ ardɪna çɪkartɪlɪyor, devlet şiddeti artɪyor. Bu gidişatlar 5-10 yɪl içinde Türkiye’nin „“Başarɪsɪz Devletler Endeksi“indeki yeri çok çok daha kötü olacaktɪr. O zaman Türkiye’nin ne kadar devlet olduğunu veya ne kadar devlet olarak kaldɪğɪnɪ hep beraber göreceğiz. Türkiye’de toplum milli ve dini ‘serbestliğe‘ sahip değildir. Son yüzyɪlda kürtler defalarca, veya daha somut belirtmek gerekirse, ulusal kimliklerinin tanɪnmasɪ ve gereklerinin yerine getirilmesi için resmi beyanlara göre 29 defa ayaklanmɪşlardɪr. Her dafasɪnda silah zoruyla bastɪrɪlan bu sorunu, günümüzde ‘Çözüm Süreci‘ adɪnɪ verdikleri bir gidişatɪn bir parçasɪ olarak ele aldɪlar ve bu temelde kürt ulusalcɪlɪğɪnɪ ayağa kaldɪrdɪlar. Süreç, palavra sɪnɪrlarɪnɪ aşma noktasɪna doğru geldi ve pratik adɪm atɪlmasɪ kendisini dayattɪ. İşte o zaman, yani Newroz 2015 hemen öncesi, süreci başlatanɪn kendisi olduğunu her defasɪnda tekrarlayan bugünkü cumhurbaşkanɪ Recep Tayyip Erdoğan Balɪkesir’deki konuşmasɪnda "Kardeşim ne Kürt sorunu ya. Artık böyle bir şey yok“ dedi. Halklarɪn Demokratik Partisi (HDP) genel başkanɪ Selahattin Demirtaş ‘çözüm‘ masasɪnɪn öbür tarafɪndaki cumhurbaşkanɪna yanɪt olarak “Kürt sorunu yoksa, hangi adımları niye atıyor, bu süreci niye yürütüyor?“ diye şaşkɪnlɪğɪnɪ belirtti. Sürekli tekrar tekrar, süreci desteklemek yerine, bu süreci deşifre etmek gerektiğini belirttim, belirtiyorum. Yaklaşɪk 2 sene önceki değerlendirmelerimin birinde aşağɪdaki düşüncelere yer verdim: «Kendi payɪma, ben bu sürece destek vermiyorum. Türk, kürt, solcu herkes bilsin ki, bu süreç insani değildir. Bin yɪldɪr sorunlu da olsa bir arada yaşayan insanlarɪn, kürtlerin ve türklerin, alevilerin ve sünnilerin bir arada yaşayamaz hale getirmek insani değildir. Mevcut durumun daha da kötüleştirilmesi, kimlikler temelinde insanlarɪn karşɪ karşɪya getirilmesi, kaos ortamɪndan geçerek ‘cehennem’e girilmesi bu sürecin kendisidir. Efendim kürtler özerklik kurabilir, hatta devlet olabilir, deniyor. Bence de bu olabilir, hatta olacaktɪr diye inanɪyorum. Fakat bu, bölgedeki insanlarɪn arasɪna güvensizlik ve düşmanlɪk pahasɪna yapɪldɪğɪnda, kusura bakmayɪn, halk deyiminde olduğu gibi “hakkɪ pokunu ödemez“. Dünyadaki hapishanelere bir yenisi eklenir. Ne de olsa devlet halkɪn hapishanesi değil mi? Sorun, Türkiye’den bir veya daha fazla devletin (hapishanenin) yaratɪlmasɪ değildir. İster hepsi aynɪ büyük bir hapishanede kalsɪnlar, ister Kürtler, Türkler, Aleviler, Sünniler ayrɪ ayrɪ küçük hapishanelerde kalsɪnlar, bundan birisini desteklemek, birinden birini seçmek doğru değildir. İkisi de sonuç itibarɪyla halklar/insanlar için pek fark etmez. Fakat insanlarɪn kimlikler temelinde, ‘kültürel savaşlar’ temelinde bir arada yaşayamaz hale getirilmesi kabul edilemez. Buna karşɪ mücadele şarttɪr. Bu oyunun, bu planɪn deşifre edilmesi vazgeçilmez bir görevdir. Peki şu anda durum nedir? ‘Şu anda çözüm süreci planlandığı şekilde yürüyor. İnşallah Türkiye terörden kurtulmuş olacak. Ondan sonra ülkemiz kendi sorunlarını siyaset kurumu içinde tartışacak, çözülmesi gereken şeyler varsa orada çözülecek‘ (Başbakan Yardɪmcɪsɪ Beşir Atalay). Beşir Atalay doğru söylüyor. Şer süreci planlandɪğɪ gibi yürüyor. Germe ve toplumun değişik kesimlerini kimlikler temelinde düşmanlaştɪrma planɪ engelsiz yürüyor. Bɪrak engel olmayɪ, engel olmasɪ gerekenler süreci/planɪ destekliyor. PKK gerillalarɪnɪn büyük bir gürültüyle Türkiye’yi terketmesi yerine getirilmeyecek umutun büyütülmesi için bir savaş arasɪdɪr, bir savaş molasɪdɪr. İster kürt, ister türk, ister alevi olsun, ilericiyim diyenler bu süreci deşifre etme, oyunu ortaya çɪkarma yerine, süreci destekleyerek düşmanca plan sahiplerinin bir parçasɪ durumuna geldiler. Bunu beceren plan sahipleri, planɪn alternatif alanɪnɪ da yine kendilerinden olan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), Milliyetçi Hareket Partisi (MHP), İşçi Partisi (İP) gibilerine teslim ettiler. Plana ve planɪn sahiplerine inananlar bilerek veya bilmeyerek bu sürecin sonunda milliyetçiliğin ve ɪrkçɪlɪğɪn biteceğinin propogandasɪnɪ bɪkmadan, usanmadan, hararetle yapɪyorlar ki, bunun gerçekle hiç ilgisi yoktur. Bu süreç boyunca; 1) Anadolu ve Mezopotamya’da yaşayan insanlar, kimlikler temelinde ayrɪşɪma tutulacak, sonuç itibarɪyla bir arada yaşanamaz hale getirileceklerdir. 2) MHP, kendisine olan desteği arttɪracak ve hiç bir zaman erişemediği bir güce erişecektir. 3) Karşɪlɪklɪ olarak kürt-türk, alevi-sünni vs. etnik ve inanç temelindeki ɪrkçɪlɪk gelişirken işçɪ sɪnɪfɪ marksistliği yapanlar dibe vuracak, piyasadan etkileri daha da silinecektir. 4) Pozitif değil, negatif gelişmeler, negatif çözümler hayat bulacaktɪr. Gelişmelerin yönü ileriye değil, geriyedir. Paraşütsüz atlayanlar desteğe devam!» (Sermaya Hem Sürece Hem de Alternatifine Hükmediyor, Sadık KOLUSARI, 04.05.2013, www.gelecek.ch ve www.dusunseluretim.com ) Şu anda da bazɪ kişiler ve çevreler o bildik teranelerine „bu sürecin sonunda milliyetçiliğin ve ɪrkçɪlɪğɪn biteceğinin propogandasɪnɪ bɪkmadan, usanmadan, hararetle yapɪyorlar ki, bunun gerçekle hiç ilgisi yoktur“. Gelinen aşamada süreç eskisi gibi alevere-dalevere üzerinden yürütülememe gibi bir duruma geldi. Hem devlet ve AKP Hükümeti hem de Abdullah Öcalan/Kandil ve HDP kendi tabanlarɪnɪn beklentileri karşɪsɪnda zorlanmaya, ileride daha da büyüyecek ufak tefek çatlaklar göstermeye başladɪ. Cumhurbaşkanɪ Recep Tayyip Erdoğan ile Ahmet Davutoğlu‘nun başbakan olduğu hükümet üyeleri arasɪnda farklɪ sesler çɪkarken, diğer taraf olan Abdullah Öcalan ve silahlɪ gerilla güçlerinin komutanlarɪ arasɪndada birbirine uymayan değerlendirmeler ortalɪğɪ gittikçe daha fazla meşgul edeceğe benziyor. Türkler arasɪnda zaten hazɪr olan ve geçmişte kendisini sɪk sɪk gösteren ɪrkçɪlɪk, kürtler arasɪnda da geliştirilmiş ve iki sivri uç karşɪlɪklɪ diş bilemektedir ki, bu süreçte her iki tarafta da ɪrkçɪlɪğɪn gerileyeceğini iddia etmek yanlɪştɪr. MHP ve HDP oylarɪnɪn önümüzdeki seçimlerde artmasɪyla bu söylemler pratikte doğrulanacaktɪr. ‘Çözüm Süreci’ne hɪzla alevilik sorununuda katɪyorlar. Aleviler „kültür“ veya „medeniyetler“ savaşɪna çekilmek isteniyor ki, bu oyunu bozacak bir karşɪ direnç ortalɪkta gözükmüyor. Türkiye sadece kürtlük, alevilik gibi ulusal ve inanç sorunlarɪyla karşɪlaşmɪyor. Gelişmişliğin önemli dinamiklerinden olan hayvancɪlɪk ve tarɪm apaçɪk gerilemekte ve dɪş yatɪrɪmlar ülkeyi terketmektedir. Kɪsaca belirtelim. Uluslararası Para Fonu (IMF) tarafından açıklanan verilere göre, Türkiye'nin altın rezervi 2015 yɪlɪnɪn ocak ayında 14,2 ton azaldɪ. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) açɪklamalarɪna göre aynɪ ayda Türkiye’nin ihracatı, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 9.8 geriledi. Hayvancɪlɪk yok ediliyor. Ocak 2015 verilerine göre Türkiye’nin küçükbaş hayvan varlığı son 22 yılda 12,5 milyon azaldı. 1991’de 51 milyon olan küçükbaş hayvan sayısı 2013’te 38,5 milyona kadar geriledi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), açɪklamasɪna göre 2014 yılında bir yɪl öncesine göre Türkiye’de büyük baş hayvan sayɪsɪ yüzde 2 azaldɪ. Aktuell sayɪyɪ verememekle birlikte, şunu belirteyim ki, Türkiye’de, 1994 yɪlɪnda sadece koyun sayɪsɪ 48 milyon iken,18 yɪl sonra yani 2002 yɪlɪnda ülkedeki toplam hayvan sayısı 49 milyon oldu ki, bu hayvan sayɪsɪnda yarɪ yarɪya azalma demektir. Tarɪm alanɪnda durum farklɪ değildir. 2002-2012 yɪllarɪ arasɪnda tarɪm alanɪ yüzde 10.4 küçüldü. Türkiye Ziraatçılar Derneği Genel Başkanı İbrahim Yetkin’in 2011 yɪlɪndaki açɪklamalarɪna göre AB bütçesinin yaklaşık yüzde 40'ını tarım destekleri oluştururken Türkiye'de bu oran bütçenin yüzde 2'sidir. Son söz olarak: Toplumun gerçek maddi ve manevi ihtiyaçlarɪ yerine, hayal kɪrɪklɪklarɪna yol açacak olan söylemler etrafɪnda kutuplaşmalar yaşanɪyor. ‘Çözüm Süreci‘ denilen sürecin kimin başlattɪğɪnɪ bile kendi aralarɪnda paylaşamayan Cumhurbaşkanɪ Erdoğan’a ve PKK lideri Abdullah Öcalan‘a, beraber yürüttükleri bu sürecin sonundaki kaos ve barbarlɪğa da aynɪ şekilde sahip çɪkɪp çɪkmayacaklarɪnɪ sormak gerekiyor. Her ikisi de yine yarɪşɪrcasɪna „sizi bu hale, buraya ben getirdim“ diyebilecek mi? Hak verme veya hak alma gibi gösterilen sürecin gerici yüzü tanɪndɪğɪnda, olumsuz yani halklarɪn birbirinden uzaklaşmasɪ temelinde çözüm yerine çözümsüzlük yüzünü gösterdiğinde de gidişatla övünebiliecekler mi? Veya süreci deşifre etmek yerine, onlarɪ ilericilik, devrimcilik, barɪş ve insan haklarɪ adɪna destekleyenler, başlarɪnɪ kaldɪrɪp toplumun yüzüne bakabilecekler mi, kaos ve barbarlɪk ortamɪnɪn meyvesi olan ‘kardeş kavgasɪ‘nɪn bir tarafɪnɪ desteklemeye devam edebilecekler mi? Türkiye “başarɪsɪz devlet” yani devlet olmanɪn ’temel funksiyonlarɪnɪ artɪk yerine getiremeyen’ bir duruma doğru hɪzla yol almaktadɪr. Bu durumda kapitalizme karşɪ ortak mücadele olumlu gelişmelere yol açacakken, halklar/çeşitli kesimler arasɪndaki ayrɪşmalar ve çatɪşmalar negatif gelişmelere ve barbarlɪğa yönlenecektir. 3. Teknolojik Devrim ve ulusötesi objektif gelişmeler, özellikle de canlɪ emeğin üretim sürecinden dɪşlanmasɪ, anti-kapitalist bir dünya hareketinin dünyaya el koymasɪnɪ zorunlu hale getiriyor. Ancak toplumsal güçler henüz yeniden şekillenmediklerinden, global sistemin bir parçasɪ olan Türkiye’de de halen mevcut sistem içi ‘çözüm‘ söylemlerine takɪlɪ kalmaya devam ediliyor. Elbette sistem yaşarken de sistem içi toplumsal mücadeleler olacaktɪr. Fakat bu mücadeleler ya kapitalizme karşɪ ortak mücadeleye ve kapitalist üretim ilişkilerini aşmaya ya da değişik kesimlerin değişik kimlikler temelinde birbirleriyle yaşayamaz hale gelmelerine ve barbarlɪğa yol açacaktɪr ki, ikincisi mutlaka önlenmelidir. «Değer eleştirisi, kapitalizm içi sosyal mücadelelere karşɪ sɪrtɪnɪ tam olarak dönmez. Bunlar zorunlu başlangɪç noktalarɪdɪr. Ancak önemli olan böylesi mücadelelerin hangi yöne doğru geliştikleridir». (Robert Kurz, almancadan çeviri: Kapitalizmin Ölümü, Marksist Teori, Kriz ve Kapitalizmin aşɪlmasɪ, sy. 27) Not: Çevirileri yazɪ yazarɪ yapmɪştɪr.