Türkiye`de - Turizm Yatırım Dergisi
Transkript
Türkiye`de - Turizm Yatırım Dergisi
26 EYLÜL 2014 ǀ 10 TL ÜCRETSİZ ÖZEL EK HILTON İSTANBUL KOZYATAĞI D AMARA ISLAN E IT EL M U R D BO Doğal taşın büyüsü otelleri de sarıyor Alman pazarındaki durgunluk or dikkat çekiy Kongre turizminde aları başı ilaç firm çekiyor Türkiye’de yabancı marka sayısı da otel grubu da hızla artıyor www.opentravelservice.com Yıldızları buluşturan nokta 310.000 m² genel alan • Toplam 1315 oda • 1850 m² alanda - 7,5 metre yükseklikte - 2000 kişilik BALO SALONU • 900 m² alanda - 9 metre yükseklik - 900 kişilik ODİTORYUM • 23 adet Toplantı Salonu • 30 adet Toprak tenis kortu • Uluslar arası Standartlarda 4 adet Futbol sahası 6.000 m² Spa Merkezi • Buz Pateni Pisti • At Binme Çiftliği • 3.000 m² Mini club ve oyun salonu • Golf Club (Driving Range & Putting Green) SİDE - KIZILAĞAÇ - ANTALYA / TÜRKİYE www.worldofsunrise.com | T: +90 242 748 80 00 8 30 52 76 yatırımlar kongre turizmi Türkiye’de yabancı marka sayısı da otel grubu da hızla artıyor..........................................................................8-18 Haber........................................................................ 20-28 acente-havayolları tedarikçiler Alman pazarındaki durgunluğun nedeni Türk tur operatörlerinin yokluğu mu?......................................30-38 Haber......................................................................... 40-50 Haberler..................................................................... 88-93 Yetkin Medya Yayıncılık Ticaret Limited Şirketi Adına Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Sebahattin Ercan sebahattin.ercan@turizmyatirimdergisi.com.tr Genel Koordinatör Bülent Büyükaras bulent.buyukaras@turizmyatirimdergisi.com.tr Editör Özlem Kasa Görsel Yönetmen Eylül Eren eylul.eren@turizmyatirimdergisi.com.tr eyluleren@hotmail.com.tr | turizm&yatırım| Doğal taşın büyüsü otelleri de sarıyor................... 76-82 Haber......................................................................... 84-87 İstatistikler............................................................... 94-96 Yazı İşleri Özlem Has Adres: Yayın Danışmanı Erol Karabulut Abonelik ozlem.has @turizmyatirimdergisi.com.tr İletişim Tel: 0 212 278 77 41 pbx Reklam Tel: 0 212 278 77 42 pbx Faks: 0 212 278 77 68 ozlem.kasa@turizmyatirimdergisi.com.tr 2 Kongre turizminde başı ilaç firmaları çekiyor...... 52-58 Kongre Haber............................................................ 60-64 Oteller Haber............................................................ 66-75 09’2014 Baskı: Özgün Ofset Tel: 0212 280 00 09 Issn: 2147-2300 Yetkin Medya Yayıncılık Emniyetevler Mah. Bornova Sok. No: 5/B, 4. Levent / İstanbul 12 aylık abonelik bedeli 90 TL’dir. Abone olmak isteyenler için hesap numarası: Yetkin Medya Yayıncılık Ltd. Şti. Türkiye İş Bankası 4. Levent-İstanbul Şubesi. IBAN: TR57 0006 4000 0011 1400 7932 49 (Dekont ve adres bilgilerinizi 0212 278 77 68 nolu faksa gönderiniz.) Yayın Türü: Ulusal, süreli, aylık Baskı yeri ve tarihi: İstanbul, Eylül 2014 SUNUŞ Türkiye’de yabancı zincirler B ildiğiniz gibi otel yatırımlarıyla öne çıkan Türkiye’ye son 10 yıldır uluslararası otel zincirlerinin ilgisi artarak sürüyor. Kuşkusuz bunda en önemli etken birçok alanda olduğu gibi turizm sektöründe de ülkenin ciddi bir gelişme göstermesi olarak öne çıkıyor. Otelcilikte gelecek gören birçok firma, otel yatırımına giriyor. Ancak otelciliği bilmeyen bu firmalar, hem marka değerleri hem de otel işletmeciliği ve satış pazarlama güçleri nedeniyle soluğu uluslararası zincirlerin kapısında alıyorlar. Bu durumun olumlu ve olumsuz yanlarını sektör kendi içinde elbette değerlendiriyor. Biz de bu sayımızda uluslararası zincirlerin Türkiye’deki durumunu ele aldık. Dünden bugüne gelişimleri, markaları ve Türkiye’deki otellerini dosyamızda bulabilirsiniz. 2014 yılının 8 ayını geride bıraktık. Sezon yine turizmcileri hop oturtup hop kaldırdı. Ancak çevremizde yaşanan onca siyasal ve ekonomik gelişmeye rağmen Türkiye beklenenden iyi bir turizm sezonu geçiriyor. Hepinizin de bildiği gibi otel doluluklarında yaşanan sıkıntı arz-talep dengesizliğinden kaynaklanıyor. Türkiye’nin ana pazarlarının başında gelen Alman pazarında, son birkaç yıldır durağanlık dikkat çekiyor. Küçük rakamlarla büyüme gösteren pazarla ilgili gelişmeleri ve durgunluğun nedenlerini bu sayımızda ele almaya çalıştık. Turizm ve Yatırım dergisinin 26. sayısında kongre ve toplantı turizminin gelişmesine ciddi katkıları olan ilaç firmalarını ele aldık. Dünya ve Türkiye genelinde en çok toplantı ve kongre düzenleme talebi sağlık ve tıp alanından geliyor. İlaçlarını sağlık camiasına ve daha geniş kesimlere duyurmak isteyen ilaç firmaları, bu kongrelerin sponsoru oluyor. Ayrıca kendileri de yıl içinde birçok toplantı ve etkinlik düzenleyen ilaç firmaları, otellerin en büyük müşterileri arasında yer alıyor. İlaç sektörünün Türkiye’de geldiği noktayı ve kongre-toplantı konusunda otellerden beklentilerini dosyamızdan okuyabilirsiniz. Yine otellerle ilgili son gelişmeler dergimizde yer alıyor. Tarihte saraylara, büyük binalara, cami, kilise gibi dini yapılara tüm ihtişamını veren doğal taşlar, otellerde çok sık kullanılıyor. Otel genel mekanlarından, Spa, hamam, oda banyoları, asansör ve kolon kaplamalarında otel yatırımcılarının yoğun olarak tercih ettiği doğal taşlar, otelleri şık ve görkemli yapılara dönüştürüyor. Türkiye’nin en hızlı gelişen sektörleri arasında olan ve doğal taş rezervi, ihracat rakamları ile dikkat çeken sektörlerin başında gelen doğal taş sektörünü ve geldiği noktayı dergimize taşıdık. 26. sayımızda iki özel eki de siz okuyucularımızla buluşturacağız. Bunlardan ilki İstanbul Anadolu yakasında hizmete girecek olan Hilton İstanbul Kozyatağı Conference Center & Spa eki olacak. Diğeri ise Bodrum Güvercinlik’te Temmuz ayında hizmete açılan Amara Island Bodrum Elite Hotel olacak. Keyifle okumanız dileğiyle… Turizm ve Yatırım Dergisi 6 | turizm&yatırım| 09’2014 YATIRIMLAR YATIRIMLAR DOSYA 8 | turizm&yatırım| 09’2014 Türkiye’de yabancı marka sayısı da otel grubu da hızla artıyor Otel yatırımlarının her geçen yıl artması uluslararası zincirlerin de dikkatini Türkiye üzerine çekiyor. 1955’te Türkiye’ye ilk gelen Hilton zincirinin ardından bugün Türkiye’deki uluslararası zincir grup sayısı 26’ya, bu grupların sahip olduğu otel sayısı ise 282’ye çıktı. Yeni girecek gruplarla birlikte grup sayısı 30’a, zincirlere bağlı otel sayısı ise 300’lere çıkması bekleniyor. Grup Oteller Gelişim Endeksi (GHG Index) 2014 Araştırması’nın Türkiye’de gelişmişlik düzeyi en yüksek uluslararası grup ve zincirler içinde Hilton Worldwide ilk sırada yer alıyor. Onu, Wyndham Hotels, Accor Hotel Türkiye, Starwood Hotels ve Intercontinental Hotel Grup (IHG) izliyor. T urizm yatırımları anlamında güçlü bir gelişme gösteren Türkiye’ye, uluslararası zincirlerin ilgisi de her geçen gün artıyor. Türkiye’ye ilk kez 1955’te gelen Hilton markasının ardından bugün Türkiye’de 26 uluslararası zincir grubunun yapımı devam edenlerle birlikte 282 oteli bulunuyor. Zincir grupların markaları da eklendiğinde Türkiye’ye yeni girmeye çalışan gruplarda eklendiğinde grup sayısı 30’lara yabancı otel sayısı 300’e yaklaşıyor. Türkiye’de mülkiyete girmeden ağırlıklı olarak işletme(management) ve isim hakkı (franchise) modeliyle çalışan zincirler, ana markalarının yanı sıra alt markalarını da Türkiye’ye getiriyorlar. Uluslararası zincirlerde Hilton başı çekiyor Türkiye’de faaliyet gösteren uluslararası zincirlerin başında Hilton Worldwide geliyor. AKTOB Araştırma Birimi tarafından, Tür- kiye’nin grup ve zincir otellerinin, 10 farklı kriter ve gösterge ile ele alınıp değerlendirildiği, Grup Oteller Gelişim Endeksi (GHG Index) 2014 Araştırması’nın Türkiye’de gelişmişlik düzeyi en yüksek uluslar arası grup ve zincirler içinde Hilton Worldwide ilk sırada yer alıyor. Onu, Wyndham Hotels, Accor Hotel Türkiye, Starwood Hotels ve Intercontinental Hotel Grup (IHG) izliyor. Uluslararası zincirler Türkiye’ye hangi tarihte girdi Zincirlerin Türkiye’deki geçmişine bakıldığında Hilton 1955 yılında Türkiye’ye ilk gelen yabancı zincir olmuş. Onu 1966 yılında Club Med, 1970 yılında Pullman ve Mercure markalarıyla Accor, 1971 yılında Intercontinental Group izliyor. Sheraton markasıyla Starwood Grubu 1975’te giriş yaparken, Wyndham Grubu, Ramada mar- GHG Index (2014) 0 20 40 60 80 100 120 107 83 HİLTON WYNDHAM HOTELS 57 SUNTOPIA HOTELS-TUI HOTELS 57 ACCOR HOTEL TURKEY 53 STARWOOD HOTELS 51 INTERCONTINENTAL GROUP BEST WESTERN INT. 43 41 REZİDOR HOTEL GRUP 41 MARRIOTT ROBİNSON CLUBS-TUI 31 27 CLUB MED 26 SWISSOTEL 23 MARITIM HOTELS 21 KEMPINSKI HOTELS SENTIDO HOTELS & RESORTS 18 ULUSLARARASI ZİNCİRLERİN TÜRKİYE'YE GİRİŞ TARİHİ Uluslararası Zincir Türkiye’ye Uluslararası Zincir Türkiye’ye Uluslararası Zincir Türkiye’ye Ve Markalar Geliş Tarihi Ve Markalar Geliş Tarihi Ve Markalar Geliş Tarihi Hilton1955 Club Med 1966 Kempinski Hotels 1991 Courtyard Movenpick Hotels (5) 1991 Sentido Hotels&Resorts-T.Cook 2009 2009 Pullman/Mercure1970 Conrad1992 LTI2009 Intercontinental(1)1971 Global Hyatt 1993 Primasol2009 Valtur1971 Penta1993 Hilton Garden Inn 2010 Sheraton1975 Renaissance1994 Doubletree by Hilton 2010 Robinson Clubs 1984 Marriott1994 Holiday Inn Express 2010 Ramada Hotels 1986 Four Seasons 1996 Edition2010 Meridien (2) 1986 Radisson Blu 1998 Hampton by Hilton 2011 Aldiana1987 Ritz Carlton 1999 Club Seno-TUI 2011 Alba Club Iberostar2002 Le Meridien-Starwood 2011 1987 Inter1987 Best Western 1988 Crowne Plaza 2003 Lugal Luxury-Starwood 2011 Maritim Hotels 2004 Viverde -TUI 2011 Iberotel1988 Barcelo Grubu 2004 Purovida -TUI 2011 Marco Polo(3) 1988 Calimera2005 Sunprime Resort-T.Cook 2012 Steigenberger (4) 1988 Ibıs2007 Smartline-Thomas Cook 2014 Paradise1988 Novotel(6)2007 SunConnect-Thomas Cook 2014 Grup Sol 1989 Blue Collectıon 2008 Jumeriah Hotels 2014 Holiday Inn 1990 Sensimar Hotels 2008 Shangri- La Hotels 2014 Corinthia Hotels 1990 W Hotels 2008 Missoni2015 Swissotel1991 Howthorn2008 09’2014| turizm&yatırım| 9 YATIRIMLAR DOSYA kasıyla 1986 yılında Türkiye’ye geliyor. Swissotel ve Kempinski gibi lüks markalar ise 1991’de giriş yapıyor. Antalya’da tur operatörlerinin otelleri hakim Türkiye’deki yabancı zincirlerin gelişim seyri resort ve şehir otellerinde iki farklı koldan gelişiyor. Resort otellere ağırlıklı olarak TUI, Thomas Cook, Rewe, Alltours gibi tur operatörlerinin konsept otelleri üzerinden bir gelişim gösteriyor. Tur operatörleri, otelleri, farklı fiyat segmentlerine ve seyahat edenlerin niteliklerine göre oluşturuyor. Dolayısıyla otel markalarını fiyat aralığına göre veya aile, couple, eğlence oteli gibi konseptlere göre belirleyen tur operatörleri, konsept dışında otellerin işletmesine ve mimarisine çok fazla müdahale etmiyorlar. Resort otellerde yabancı zincirlerin etkisi çok az Bünyesine kattığı otellerle yarı ortaklık, mülkiyet veya partnerlik gibi anlaşmalar yapan tur operatörleri, çalıştığı otelleri borç karşılığında da bünyesine katabiliyor. Uluslararası otel zincirleri gibi agresif bir büyüme içinde olmayan tur operatörlerinin otel sayıları çok yüksek adette olmuyor. Tur operatörlerinin otellerine bakıldığında Antalya ve Ege kıyılarında yoğunlaştığı görülüyor. Resort otellerde yabancı zincirlerin etkisi az olurken, uluslararası zincir sayısı giderek azalma eğilimi gösteriyor. Şehir otellerinde zincirlerin çizgisi daha net Şehir otellerinde durum daha net çizgilerle ilerliyor. Türkiye’de mülkiyete girmeden ağırlıklı olarak işletme (management) ve isim hakkı (franchise) modeliyle çalışan uluslararası zincirler, ana markalarının yanı sıra alt markalarını da Türkiye’ye getiriyorlar. Başta İstanbul, Ankara, İzmir ve Antalya illerinde yaygınlaşan uluslararası zincirler, büyük şehirlere ana markalarını, Anadolu’daki şehirlere ise daha çok alt markalarını getiriyorlar. Ancak özellikle İstanbul’da 5 yıldızlı otel sayısının ciddi oranda yükselmesi nedeniyle yabancı zincirler, orta ve ekonomi segmentine yöneliyorlar. Anadolu’da ticaret hacmi yükselen şehirlerinde ise ihtiyaca göre üst, orta ve çoğunlukla da ekonomi segmentini tercih ediyorlar. Uluslararası zincirler markaya göre otelin mimarisinden hizmet kalitesine kadar her anlamda denetim yapıyor. Şehir otellerindeki yabancı zincir sayısı çeşitlenerek artma eğilimini sürdürüyor. Türkiye’ye yeni zincirler girmek istiyor Mevcut zincirlerin yanı sıra Türkiye’ye daha önce gelmeyen otel zincirleri de ilgi 10 | turizm&yatırım| 09’2014 gösteriyor. Daha önce adı duyulan ama Türkiye’de olmayan otel gruplarından Mandarin Oriental, Shangri La, Jumeirah Hotels gibi markaların yanı sıra Raffles, Soho House, ABD’li casino işletmecisi MGM ve alt markası Belaggio gibi markaları da Boğaz’da yer arıyor. The Rezidor Group, Radisson Blu markasının ardından Park Inn ve Missoni markasını getirecek. Grup, Park Inn markasını 5 yılda 20 otele çıkarmayı hedefliyor. Yeni girmek isteyenler üst segment markalar Zorlu Center’daki otelin işletmesini Türkiye’ye yeni giren Raffles üstlenirken The Address Hotels’in Emaar’ın Libadiye’deki projesine talip. Demsa’nın Maçka’daki oteli için Starwood lüks markası St.Regis oteli getirecek. Daha önce Pera Palace otelini işleten Orient Express’in Başkanı ve CEO’su Paul White Taksim Pera bölgesi veya Boğaz’da yer aradıklarını açıkladı. İstanbul’un yanı sıra Bodrum da zincirlerin ilgi alanına girdi. The Address’in İstanbul dışında Bodrum’da da yer aradığı bunun yanı sıra ABD’li beach club konsepti Nikki Beach ile lüks resort markası Viceroy’un da Bodrum’a odaklandığı öğrenildi. Yeni giren zincir ve markalar Shangri La- (Beşiktaş) Mandarin Oriental Jumeirah Hotels&Resorts Raffles Soho House MGM Belaggio The Address Orient Express Missoni (Rezidor) Park Inn (Rezidor) Nikki Beach Viceroy Fairmont Hotels- Quasar İstanbul Yabancı Grupların Türkiye'deki Otel Sayısı Gruplar Otel Sayısı Hilton International 30+22* TUI Hotels&Resorts 16 Wyndham Hotels 30 Intercontinental Group 25 Accor Hotel Turkey 14+9* Tez Tour Grubu 10 Starwood Hotels 10+5* Marriott12 Carlson Rezidor 10+4* Club Med 3 Prince Grup 6 Der/Rewe Grubu 6 Maritim Hotels 3 Swissotel4+3* Best Western Int. 17 Iberotel2 Kempinski Hotels 3 Thomas Cook/ SentidoSunprime-Smartline- 24 Sunconnect Iberotel2 Global Hyatt 3 Four Seasons 2+1* Barcelo Hotels 2 Aldiana Hotels 1 Shangri La 1 Mandarin Oriantal 1 Jumeirah Hotels&Resorts 1 TOPLAM282 *Yeni açılacak tesisleri ifade ediyor. YATIRIMLAR DOSYA Türkiye’deki uluslararası zincirler ve markaları Türkiye’de faaliyet gösteren uluslararası zincirlerin Türkiye’ye geçmişi, dünyadaki ve Türkiye’deki markaları ile otel sayıları şöyle: Hilton Worldwide ünyanın en yaygın otel zincirlerinden Hilton Worldwide, dünya genelinde 90 ülkede 10 farklı markada 4 bin otel ve 670 bin odayı bünyesinde barındırıyor. Türkiye’de 5 farklı markayla 30 oteli bulunan grup, 22 otel daha açacak. D Hilton Garden Inn Hampton by Hilton Homewood Suites by Hilton Home2 Suites by Hilton Markalar: Waldorf Astria Hotels & Resorts Conrad Hotels & Resorts Hilton Grand Vacations Hilton Hotels & Resorts DoubleTree by Hilton Embassy Suites Hotels Türkiye otelleri: Conrad Istanbul Hilton Istanbul Bosphorus Hilton Istanbul Bomonti Hotel & Conference Center Hilton Parksa Istanbul Hilton Garden Inn Istanbul Golden Horn DoubleTree by Hilton Hotel Istanbul-Old Town DoubleTree by Hilton Hotel Istanbul-Moda DoubleTree by Hilton Istanbul-Avcilar Hampton by Hilton Kayasehir Hilton Istanbul Kozyatağı- açılacak Ankara HiltonSA Starwood Hotels &Resorts ünya genelinde 100 ülkede 1200 oteli ile hizmet veren grubun, St. Regis®, The Luxury Collection®, W®, Westin®, Le Méridien®, Sheraton®, Four Points® by Sheraton, Aloft®, Element® adıyla toplam 9 markası bulunuyor. Türkiye’de 10 oteli bulunan grup, 5 otel daha açmaya hazırlanıyor. Türkiye’de bulunan otelleri: Sheraton Adana Hotel (Adana) Lugal, A Luxury Collection Hotel (Ankara) Sheraton Ankara Hotel & Conventıon Center (Ankara) Aloft Bursa Hotel (Bursa) Sheraton Bursa Hotel (Bursa) Le Méridien Istanbul Etıler ( İstanbul) Sheraton Istanbul Ataköy Hotel (İstanbul) Sheraton Istanbul Maslak Hotel (İstanbul) W Istanbul (İstanbul) Sheraton Cesme Hotel, Resort&Spa (İzmir) D 12 | turizm&yatırım| 09’2014 Hilton Izmir DoubleTree by Hilton Izmir Alsancak Hampton by Hilton Bursa Hilton Bursa Convention Center & Spa Hilton Bodrum Turkbuku Resort & Spa Hilton Dalaman Sarigerme Resort & Spa Adana HiltonSA Hilton Kayseri Mersin HiltonSA Hilton Garden Inn Konya Hilton Garden Inn Kutahya Hilton Garden Inn Mardin Hilton Garden Inn Sanliurfa DoubleTree by Hilton Hotel Kusadasi DoubleTree by Hilton Avanos-Cappadocia Hampton by Hilton Ordu Hampton by Hilton Samsun Hilton Garden Inn Diyarbakır DoubleTree by Hilton Malatya The St. Regis Istanbul – 1 Ocak 2015’te açılacak Sheraton Samsun Hotel – Mart 2015’te açılacak Sheraton Istanbul Ataşehir Hotel – Mart 2015’te açılacak Four Points By Sheraton Istanbul Batışehir – Haziran 2015’te açılacak Four Points By Sheraton Istanbul Dudullu – 2014 sonu açılacak Wyndham Hotel Group ünyanın en büyük zincir gruplarından Wyndham Worldwide Corporation çatısı altında yaklaşık 7.500 otel bulunuyor. Wyndham Hotel Group, 69 ülkede 15 marka altında 646 bin 900 oda ile faaliyet gösteriyor. Grubun, 15 markaya ek olarak Planet Hollywood Hotels, Dream® ve Night® markaları için franchise vermek ve tüm dünyada yönetim hizmetleri sunmak için lisans anlaşması bulunuyor. D Markaları: Wyndham Hotels and Resorts® Ramada®, Days Inn® Super 8® Wingate by Wyndham® Baymont Inn & Suites® Microtel Inn & Suites® by Wyndham Hawthorn Suites by Wyndham® TRYP by Wyndham® Howard Johnson® Travelodge® Knights Inn® Türkiye’de Wyndham Hotel Group Ramada markasıyla Türkiye’de 1986 yılından beri faaliyet gösteren zincirin bugün 30 oteli bulunuyor. Toplam oda sayısı 5 bin 240’a yükselen grup Türkiye’de 4’ü Wyndham Hotels and Resorts, 2’si TRYP by Wyndham, 24’ü Ramada markası olmak üzere toplam 30 otel ile hizmet veriyor. Grup Ramada Encore markası için Ever Group ile Super8 markası için ise İlbak Holding ile anlaşma imzaladı. Wyndham Ankara D Hotel Indigo® Even™ Hotels Holiday Inn® Hotels Holiday Inn Express® Hotels Holiday Inn Resort® Holiday Inn Club Vacations® Staybridge Suites® Candlewood Suites® Markalar InterContinental® Hotels & Resorts Hualuxe™ Hotels and Resorts Crowne Plaza® Hotels & Resorts Türkiye’de bulunan oteller Crowne Plaza Ankara Holiday Inn Ankara - Kavaklidere Holiday Inn Ankara - Cukurambar Crowne Plaza Antalya Crowne Plaza Bursa Holiday Inn Bursa Holiday Inn Gaziantep - Sehitkamil Holiday Inn Istanbul City Intercontinental Hotels Group (IHG) ünya genelinde neredeyse 100 bölge ve ülkede 4 bin700 oteli bulunan IHG, dünyada 1100 yeni otel açmaya hazırlanıyor. Toplamda 11 marka ile faaliyet gösteren grup, 1970’lerde girdiği Türkiye’de 4 marka ve 25 otel ile hizmet veriyor. Marriott International Marriott International’ın dünya genelinde 18 markası ve 3.900 oteli bulunuyor. Toplam 18 marka ile hizmet veren grup, Türkiye’de 7 marka ve 12 otel ile yoluna devam ediyor. Grubun dünya genelindeki markaları: The Ritz-Carlton Bvlgari® Hotel & Resorts JW Marriott® Edition® Autograph Collection® Hotels Renaissance® Hotels AC Hotels by Marriott Moxy Hotels® Marriott Hotels® Courtyard by Marriott® Protea Hotels® SpringHill Suites by Marriott® Fairfield Inn & Suites® by Marriott Residence Inn by Marriott® TownePlace Suites by Marriott® Marriott Executive Apartments® Gaylord Hotels® Ramada Hotel Ankara Turkey Wyndham Grand Istanbul Levent Wyndham Istanbul Old City Wyndham Grand Istanbul Kalamis Marina Hotel Wyndham Istanbul Petek Ramada Plaza Istanbul City Center TRYP by Wyndham Istanbul Taksim Ramada Istanbul Taksim TRYP by Wyndham Istanbul Hagia Sophia Ramada Istanbul Grand Bazaar Ramada Istanbul Asia Ramada Encore Istanbul Bayrampaşa Ramada Istanbul Old City Ramada Plaza Istanbul Tekstilkent Ramada Hotel and Suites Istanbul Ataköy Ramada Kaya Plaza Istanbul Hotel Ramada Plaza Istanbul Asia Airport Wyndham Grand Izmir Ozdilek Ramada Plaza Izmir Ramada Encore Izmir Ramada Hotel & Suites Kemalpasa İzmir InterContinental Istanbul Crowne Plaza Istanbul - Harbiye Holiday Inn Istanbul - Sisli Holiday Inn Istanbul Airport Holiday Inn Express Istanbul - Altunizade Holiday Inn Express Istanbul Airport Crowne Plaza Istanbul - Oryapark Crowne Plaza Istanbul - Asia Holiday Inn Express Istanbul Airport Holiday Inn Istanbul Airport Holiday Inn Istanbul City Holiday Inn Istanbul - Sisli Crowne Plaza Istanbul - Harbiye InterContinental Istanbul Holiday Inn Express Istanbul - Altunizade Crowne Plaza Istanbul - Oryapark Holiday Inn Express Manisa - West Marriott Vacation Club Türkiye genelindeki otelleri The Ritz-Carlton, Istanbul JW Marriott Hotel Ankara The Istanbul Edition Renaissance Antalya Beach Resort & Spa Renaissance Polat Erzurum Hotel Renaissance Istanbul Bosphorus Hotel Renaissance Polat Istanbul Hotel Renaissance Izmir Hotel AC Hotel Istanbul Maçka Istanbul Marriott Hotel Asia Istanbul Marriott Hotel Şişli Courtyard Istanbul International Airport 09’2014| turizm&yatırım| 13 YATIRIMLAR DOSYA Accor Hotels ünya genelinde 92 ülkede 3 bin 600’den fazla oteli ve 470 bin odası olan Accor, 11 marka ile faaliyet gösteriyor. Türkiye’de 14 Accor otel ve 2 bin 207 oda ile hizmet veren firma, büyümesini sürdürüyor. Grubun Türkiye’de 4 Novotel, 2 Mercure ve 8 İbis oteli mevcut. Grup önümüzdeki iki yıl içinde Türkiye’de 9 otel daha açacak. Grup, havalimanı bölgesinde Pullman markasını getirmeye hazırlanıyor. D Carlson & Rezidor ürkiye’de Radisson Blu markasıyla bilinen Carlson & Rezidor çatısı altında 7 marka yer alıyor. Türkiye’de 10 oteli bulunan grup, İstanbul, Kayseri, İzmir ve Trabzon’da 4 otel daha açacak. Grup, Park Inn ve Missoni markalarını da Türkiye’ye getirecek. T Markalar: Quorvus Collection Radisson Blu Radisson Park Plaza Markalar: Sofitel Pullman MGallery Novotel Suite Novotel Mercure ibis ibis Styles ibis budget hotelF1 Thalassa sea & Spa Türkiye’deki Oteller Zeytinburnu Ibis Park inn by Radisson Country Inss & Suites Missoni Türkiye’deki otelleri Radisson Blu Hotel, Kayseri Radisson Blu Hotel & Spa, Istanbul Tuzla Radisson Blu Bosphorus Hotel, Istanbul Radisson Blu Hotel, Istanbul Asia Radisson Blu Conference & Airport Hotel, Istanbul Radisson Blu Hotel, Istanbul Pera Radisson Blu Hotel, Mersin Radisson Blu Hotel, Ankara Radisson Blu Resort & Spa, Çeşme Radisson Blu Hotel Istanbul, Şişli Fas, Avusturya, Kıbrıs ve Hırvatistan’da otel işleten grup, Türkiye’de 5 otel ile faaliyet gösteriyor. Thomas Cook ünya genelinde toplam 139 oteli ve 28 bin 523 oda ile hizmet veren Avrupa’nın ilk üç tur operatörü arasında yer alan Thomas Cook, otellerini Thomas Cook Hotels&Resort çatısı altında topluyor. Sentido, Smartline, Sunwing, Sunconnect, Sunprime markalarıyla Mısır, Bulgaristan, Yunanistan, İspanya, Türkiye, Tunus, Tayland, D FRHI Hotels&Resorts RHI Hotels&Resorts; lüks segment kategorisinde Swissotel, Fairmond F 14 | turizm&yatırım| 09’2014 Türkiye Thomas Cook Sentido Lykia Resort & Spa (Dalaman, Muğla) Sentido Perissia (Antalya, Side) Smartline Mersoy Bellavista (Dalaman) Smartline The Colours West (Antalya) SunConnect Paloma Grida Village (Antalya) ve Raffles markalarıyla faaliyet gösteriyor. En bilinen markası Swissotel ile 17 ülkede ve 30’dan fazla bölgede 37 otelle hizmet veren Swissotel, Türkiye’de Swissotel Ankara, Swissôtel The Bosphorus, Istanbul, Swissôtel Büyük Efes, Izmir ve Swissotel Göcek ile hizmet veriyor. Bodrum’da iki yeni otel Zeytinburnu Novotel Trabzon Novotel Eskişehir Ibis Gaziantep Ibis Gaziantep Novotel Kayseri Ibis Kayseri Novotel Bursa Ibis Adana Ibis Esenyurt Ibis İzmir Ibis Mercure İstanbul Taksim Mercure Altunizade Best Western ünyanın yaygın otel zincirlerinden Best Western grubunun, 100’den fazla ülkede 4 binden fazla oteli bulunuyor. Best Western, Best Western Plus ve Best Western Premier olmak üzere üç marka ile hizmet veren grup, Türkiye’de 17 otel ile faaliyet gösteriyor. D Türkiye’de bulunan oteller: Best Western Hotel 2000 Best Western Plus Khan Hotel Best Western Plus The President Hotel Best Western Citadel Hotel Best Western Antea Palace Hotel & Spa Best Western Premier Senator Hotel Best Western Eresin Taxim Hotel Best Western Premier Acropol Suites & Spa Best Western Tashan Business & Airport Hotel Best Western Empire Palace Best Western Premier Regency Suites Hotel-Spa Best Western Amber Hotel Best Western Premier The Home Suites & Spa Best Western Plus Hotel Konak Best Western Plus Çeşme Hotel Best Western Plus Şekerpınar Hotel Best Western Sile Gardens Hotel daha açmaya hazırlanan grup, Swissôtel Resort Bodrum Beach’in 2014’te, Swissôtel Resort Bodrum Hill’in ise 2016 açılması planlanıyor. Grup birer otel ile Raffles ve Fairmond markalarını da İstanbul’a getiriyor. YATIRIMLAR DOSYA TUI A vrupa’nın en büyük tur operatörlerinden TUI Grubu bünyesinde dünya genelinde 330 tane otel yer alıyor. 99 bin 734 odası ve 215 bin 590 yatağı bulunan TUI Hotels&Resorts’ün mülkiyetinde Mısır, Almanya, Yunanistan, İtalya, Maldivler, Fas, Avusturya, Portekiz, İsviçre, İspanya, Türkiye, Tunus’da36 tesisin mülkiyetini elinde bulunduruyor. Bu tesislerin 24’ü Robinson, 11 Club Prince Group ünyesinde 7 otel barındıran grubun Türkiye ve Çek Cumhuriyetinde otelleri bulunuyor. Antalya ve İzmir illerinde 6 otelle hizmet veren grubun bir oteli de Çek Cumhuriyeti’nde yer alıyor. B Türkiye’deki oteller Euphoria Aegean Resort & Spa (İzmir) Euphoria Hotel Tekirova (Antalya) Euphoria Palm Beach Resort (Antalya) Euphoria Excelsior Hotel (Antalya) Porto Azzurro Club Mare (Alanya) Porto Azzurro Delta Hotel (Alanya) Euphoria Hotel Ostende (Çek Cumhuriyeti) Kempinski Hotels üks otel kategorisinde hizmet veren Kempinski Otel şu anda 30 ülkede 75 oteli ile faaliyet gösteriyor. Grup sayısını Avrupa, Ortadoğu ve Afrika ve Asya’da açılan yeni otellerle büyütmeyi hedefliyor. Türkiye’de üç otelle faaliyet gösteren grubun alt markaları bulunmuyor. L Türkiye’de bulunan otelleri: Kempinski Hotel The Dome ( Belek, Türkiye) Kempinski Hotel Barbaros Bay (Bodrum, Türkiye) Çırağan Palace Kempinski (İstanbul) 16 | turizm&yatırım| 09’2014 Magic Life, 1Tenuta de Catelfalfi markasıyla hizmet veriyor. Grubun Türkiye’de dahil olmak üzere; Riu: 102, Atlantica: 26, Grupotel: 34, Iberotel: 26, Grecotel: 19 ve Aqi: 1 olmak üzere toplam 208 otelde yüzde 50 ortaklığı bulunuyor. Grubun marka anlaşması yaptığı; TUI Best family: 31, Jaz Resort: 11, Sensimar: 13, Suneo: 8, Sol Y Mar: 11, Puravida: 4, Viverde: 5, Dorfhotel: 3 olmak üzere toplam 86 oteli yer alıyor. Markaları: Robinson Clubs Tui, Club Magic Life, Tenuta de Catelfalfi, Riu, Atlantica, Grupotel, Iberotel Tui, Grecotel, Aqi, TUI Maritim Otel aritim Grubu’nun Almanya’da 36, Mısır’da 4, Çin’de 3, Letonya’da 1, Malta’da 1, Mairitus’ta 1, İspanya’da 2, Türkiye’de 2 oteli bulunuyor. Grup Türkiye’de Hotel Club Alantur Alanya ve Pine Beach Resort Belek ile hizmet veriyor. M Global Hyatt ünya çapında 549 oteli olan grup, dünya genelinde 10 markayla hizmet veriyor. Türkiye’de 3 otel ve 3 markayla hizmet veren grup, İstanbul’a yoğunlaşmış durumda… D Markalar: Park Hyatt Andaz Best Family, Jaz Resort, Sensimar Hotels Tui, Suneo, Sol Y Mar, Puravida, Loryma Viverde, Dorfhotel, Suntopia Hotels Tui Türkiye’de TUI Markaları Türkiye’de 16 tesisi bulunan TUI, 12 bin 800 yatak kapasitesi ile hizmet veriyor. İstanbul’daki merkezi, Türkiye genelinde 11 şubesi, 400’ü aşkın çalışanı ve 60 otobüsü ile Tantur Türkiye’de, TUI ise Avrupa’da alanında liderlik ediyor. Türkiye’de; 7 tane Magic Life, 4 tane Robinson, 4 Iberotel ve 1 tane Nordotel bulunuyor. Iber Otel rubun dünya genelinde 24 oteli mevcut. Mısır’da 18, Almanya’da 2, İtalya’da 1, Türkiye’de 2 ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde 1 oteli bulunan grup, Akdeniz çanağında büyüyor. G Türkiye’deki oteller Iberotel Sarigerme Park Iberotel Palm Garden Grand Hyatt Hyatt Hotels Hyatt Regency Hyatt Place Hyatt House Hyatt Zilara Hyatt Ziva Hyatt Residence Club Türkiye’deki otelleri Park Hyatt Istanbul - Macka Palas Grand Hyatt Istanbul Hyatt Regency Istanbul Ataköy yütülmesi hedefleniyor. Tez Tour usya’dan Akdeniz’in birçok destinasyonuna turist götüren Tez Tour, aynı zamanda otelcilik anlanında farklı markalarla ilerliyor. Ağırlıklı üç marka ile ilerleyen grubun Türkiye’de 9 oteli bulunuyor. Yakın zamanda Jeans Club Otels’in Bodrum, Alanya, Marmaris, Kuşadası, Kemer bölgelerinde de çeşitli iştiraklerle bü- R Türkiye’deki oteller Amara Dolce Vita Luxury Amara Wing Resort Comfort Amara Club Marine Nature Amara Island Bodrum Elite Lilyum Lara Hill Kamelya Lara Hill Yakamoz Lara Hill Jeans Club Hotels markasıyla Antalya Tekirova’da 3 otel bulunuyor. YATIRIMLAR DOSYA Der Touristik (REWE) lmanya’nın büyük turizm gruplarından Der Touristik (REWE), bünyesinde LTI Hotels, Primasol Hotels ve Club Calimera markalarını barındırıyor. Dünya genelinde 8 ülkede 18 LTI Hotels, Club 12 Calimera, 12 Primasol Hotels olmak üzere üç marka ve 42 otelle faaliyet gösteriyor. Grup, Türkiye, Tunus, Yunanistan ve İspanya’da da LTI ve Club Calimera markaları ile yeni oteller açmayı planlıyor. Grubun Türkiye’de Calimera Serra Palace, Calimera Kaya Side tesisleri bulunuyor. A Aldiana Club spanya, Tunus, Kıbrıs, Türkiye, Yunanistan ve Avusturya’da toplam 10 oteli bulunan Aldiana Grup, Türkiye’de Aldiana Side diye 1 otel ile hizmet veriyor. İ Iberostar Hotels ünyada 4 ve 5 yıldızlı olarak 14 farklı bölgede 100’den fazla oteli olan Iberostar Hotels, geçmiş yıllarda Türkiye’de faaliyet göstermesine rağmen bugün yok. D Türkiye'nin En gelişmiş Yerli grupları belirlendi AKTOB Araştırma Birimi tarafından, Türkiye’nin grup ve zincir otellerinin, 10 farklı kriter ve gösterge ile ele alınıp değerlendirildiği, Grup Oteller Gelişim Endeksi (GHG Index) 2014 Araştırması’nın ilki yayınlandı. Türkiye’de ilk defa gerçekleştirilen, Grup Oteller Gelişim Endeksi (GHG Index) 2014 Araştırması bulgularına göre; gelişmişlik sıralamasında; Divan Hotels, Dedeman Hotels, Kaya Hotels, Rixos Hotels ve Limak International Hotels ilk 5 grubu oluşturdu. Bu grupları Crystal Hotels, Barut Hotels, Voyage Hotels, Anemaon Hotels ve Paloma Hotels, Titanic Hotels, The Marmara Hotels, Delphin Hotels, IC Hotels ve WOW Hotels izledi. 10 farklı kriter ile puanlama yapıldı Her yıl düzenli aralıklarla yayınlanacak olan çalışmada, her bir kriter kendi içinde özel bir puanlama sistemi ile ele alındı. 18 | turizm&yatırım| 09’2014 Alltours lman tur operatörü Alltours’un yarısı kendi mülkiyetinde olmak üzere toplam 19 oteli bulunuyor. Alltours otellerinin 12’si İspanya’nın Mayorka adasında, 5’i Kanarya adalarında 2’si Türkiye’de bulunuyor. Grubun toplam yatak kapasitesi ise 13 bin 500’e ulaştı. Bugüne kadar ağırlıklı olarak İspanya’da otel açan grubun Türkiye’de Allsun Novum Side ve Allsun Novum Lilyum adıyla iki oteli bulunuyor. A Four Seasons ünya genelinde 38 ülkede 93 adet otel olan lüks otel gruplarından Four Seasons’ın, Kuzey Amerika, Orta ve Güney Amerika, Avrupa, Orta Doğu &Afrika, Asya & Pasifik’te otelleri bulunuyor. Grubun Türkiye’de Istanbul at Sultanahmet ve Istanbul at the Bosphorus olmak üzere iki oteli bulunuyor. D Club Med ransız tatil köyü olarak adını Akdeniz ve çevresinde duyuran Club Med, 40 tatil köyü ile hizmet veriyor. Grup Türkiye’de 3 otel ile hizmet veriyor. Barcelo Hotels ünya genelinde 17 ülkede 140’dan fazla otel ve 22 ülkede 400’ü aşkın seyahat acentesi bulunan Barcelo Hotels, Türkiye’de iki 2 otel ile hizmet veriyor. F D Türkiye’de bulunan oteller Club Med Bodrum Palmiye Club Med Kemer Club Med Palmiye Türkiye otelleri: Barceló Ankara Altınel Barceló Conrad Istanbul Her bir grubun, kriterlerden aldıkları puanlar toplanarak bir gelişim endeksi oluşturuldu. Ele alınan tarih itibariyle genel ve özel bazı sıralama ve sınıflandırmalar oluşturuldu. Türkiye’de doğan ve faal olan grup ve zincirlerin değerlendirildiği araştırmada, Türkiye’de; franchising, ortaklık, işletme veya kiralama gibi yöntemlerle faaliyette olan yabancı grup ve zincirler hariç tutuldu. Grup Oteller Gelişim Endeksi (GHG Index) kriterleri: -Tesis sayısı -Oda ve yatak kapasitesi, -Mülkiyet, işletme ve yönetim tarzları, -Kurumsallaşma ve devamlılık, -Ulaşılan maksimum personel sayısı, -Yapılmakta olan, planlı yatırımlar, -Ülke genelindeki yaygınlık, -Yurtdışı yatırım ve işletmeleri, -Sunulan ürün çeşitliliği, -Bünyedeki marka sayısı, -Yabancı markalarla partnerlikler vb. Türkiye’nin en gelişmiş grup ve zincirleri Grup Oteller Büyüme Endeksi (GHG*) (1) (İlk 15 grup), GHG INDEX 2014 Haziran verileri ile; SIRALAMASI 0,0 20,0 40,0 60,0 80,0 100,0 120,0 104,0 DİVAN HOTELS 103,1 DEDEMAN HOTELS & RESORTS 103,0 KAYA HOTELS 102,5 78,0 RIXOS OTELLERİ 91,8 LİMAK INTERNATIONAL HOTELS 90,0 CRYSTAL HOTELS RESORTS & SPA BARUT HOTELS 73,7 VOYAGE HOTELS (Maxx Royal) 72,4 ANEMON HOTELS 67,7 PALOMA HOTELS 63,1 TITANIC RESORTS & HOTELS 62,2 THE MARMARA GRUBU 62,0 DELPHİN HOTELS & RESORTS 60,5 IC HOTELS 60,2 WOW HOTELS-MNG (1) Türkiye’de; franchising, ortaklık, işletme veya kiralama gibi yöntemlerle faaliyette olan yabancı grup ve zincirler hariç. *Değerlendirmede; coğrafi yaygınlık, marka portföyü, ürün portföyü, istihdam, varlık/mülk, tesis, oda, yatak sayısı, yatırım eğilimleri, kurumsal yapılanma gibi kriterler esas alındı. EDITION a l w a y s 2IyIl q u a l i t y a DESIGN FASHION step by step spa Spa-Edition / Cansu Kozmetik, spa-wellness, estetik, medikal ve kozmetik sektöründe dünya markalarýnýn distribütörlüklerinin Türkiye temsilcisi olup, ithalat, satýþ, eðitim ve teknik servis hizmetlerini sunmaktýr. proje tasarým uygulama SPA-EDÝTÝON, danýþmanlýðý mevcut ve potansiyel iþyeri sahiplerine Wellness ve Spa tesislerini yaratma, geliþtirme, deðiþtirme ve iþletme konularýnda, mimarlara ise bu tesisleri inþa etme, yeniden yapýlandýrma ve yeniden dekore etmek konularýnda danýþmanlýk hizmeti saðlamaktadýr. Tel.: +90 216 567 4911 +90 216 384 3712 info@spa-edition.com www.spa-edition.com YATIRIMLAR HABER Turizm sektörüne 36 yatırım teşviği Ekonomi Bakanlığı, Haziran 2014 dönemi Yatırım Teşvik Belgeleri Listesi'ni açıkladı. Resmi Gazete’de yayımlanan listeye göre konaklama sektörüne 2 bin 600 yeni yatak geliyor. Resmi Gazete’de yer alan Haziran 2014 dönemi Yatırım Teşvik Belgeleri Listesi’ne göre turizm alanında 36 yatırıma teşvik verildi ve 21 yeni otel yatırımı ile 2 bin 610 yeni yatak kapasitesi yaratılacak. Listenin sıralamasında turizm sektöründe 8 tane 4 yıldızlı, 9 tane 3 yıldızlı ve 4 tane butik otel ise komple yeni yatırım başlığı altında teşvik alırken 2 tane 3 yıldızlı, birer adet 5 ve 2 yıldızlı otel yatırımları modernizasyon yatırım türü altında teşvik aldı. Haziran ayında en büyük yatırım teşvik belgesi bir otel modernizasyonuna verildi. Teşviği 46 milyon 856 bin TL ile 5 yıldızlı, 1262 yataklı Antalya’da bulunan Bilgi Turizm Tic. A.Ş aldı. Teşvik alan 21 komple yeni yatırım ile birlikte Türkiye’nin konaklama sektöründeki kapasitesine 2 bin 610 yatak daha eklenmiş olacak. Söz konusu yatırımlarla 1.102 kişiye de istihdam yaratılmış olacak. HAZİRAN 2014’TE TEŞVİK BELGESİ ALAN FİRMALAR Türü Tesis Oda Ve Yatak Sayısı Mi-Sa Group İnşaat Emlak Turizm Kuyumculuk Ve Ticaret Ltd. Şti. Antalya Firma Adı Şehir Komple Yeni Yatırım 3 Yıldızlı Otel 96 Oda 192 Yatak Teşvik Tutarı 3.504.800 Bilgi Turizm Tic. A.ş. Antalya Tevsi, Modernizasyon 5 Yıldızlı Otel 1262 Yatak 46.856.695 Reaktif İnş.san.ve Tic.ltd.şti. İstanbul Komple Yeni Yatırım 4 Yıldızlı Otel 55 Oda 110 Yatak 10.008.477 Kıvılcım Organizasyon Ofis Sistemleri İletişim Dağıtım Tic. Ltd. Şti. Konya Komple Yeni Yatırım 3 Yıldızlı Otel 104 Yatak 5.591.952 Altıntaş Kardeşler Akaryakıt Turizm Madencilik San. Ve Tic. Ltd. Şti. Balıkesir Komple Yeni Yatırım 3 Yıldızlı Otel 151 Yatak 6.550.000 15.498.500 Recai Türkmen Adana Komple Yeni Yatırım 4 Yıldızlı Otel 117 Oda 234 Yatak Mavi İnşaat Ve Makine Sanayi Taahhüt Ticaret Ltd. Şti. Balıkesir Komple Yeni Yatırım 4 Yıldızlı Otel 80 Oda 160 Yatak 9.822.818 Elgin Otel Ve Turizm Yapı Servisleri Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti. Mersin Komple Yeni Yatırım 4 Yıldızlı Otel 156 Yatak 10.285.484 Özka İnşaat Turizm Ticaret A.ş. Ankara Modernizasyon 3 Yıldızlı Otel 108 Yatak 2.500.000 Komple Yeni Yatırım 3 Yıldızlı Otel 20 Yatak 1.350.000 Modernizasyon 2 Yıldızlı Otel 131 Yatak 9.977.435 Ümit Bozkuş Bozkuş Müteahhitlik Mühendislik İnşaat Kars Komple Yeni Yatırım 3 Yıldızlı Otel 24 Oda 48 Yatak 2.234.500 Özalsan Akaryakıt Tekstil Gıda Turizm İnş. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Adana Komple Yeni Yatırım 4 Yıldızlı Otel 204 Yatak 12.800.000 Has Petrol Ürünleri Tic. Ve Paz. Ltd. Şti. Muğla Komple Yeni Yatırım Butik Otel 36 Yatak 3.858.600 Gönen İnşaat Sanayi Ve Otelcilik A.ş. Kütahya Komple Yeni Yatırım 3 Yıldızlı Otel 129 Yatak 5.200.000 Özyiğit Akaryakıt Tarım Ticaret Turizm İnşaat Ltd.şti. Antalya Komple Yeni Yatırım 3 Yıldızlı Otel 60 Yatak 2.481.783 Bad Turizm İnş. Eğt. San. Ve Tic. A.ş. İzmir Komple Yeni Yatırım 4 Yıldızlı Otel 84 Yatak 4.365.000 Liona Turizm Yat.san.ve Tic.ltd.şti. Muğla Komple Yeni Yatırım 3 Yıldızlı Otel 38 Oda 76 Yatak 4.678.280 Ofton İnşaat Turizm Ve Yatırım Sanayi Tic. A.ş. İstanbul Komple Yeni Yatırım 4 Yıldızlı Otel 426 Yatak 13.016.791 İnan Kardeşler İnşaat Turizm Mühendislik Hizmetleri Ve Ticaret Ltd. Şti. Trabzon Komple Yeni Yatırım 3 Yıldızlı Otel 22 Oda 2.594.950 Modernizasyon 3 Yıldızlı Otel 48 Oda 1.900.380 Fahrettin Demir Bolu Komple Yeni Yatırım Butik Otel 60 Yatak 2.200.230 M2 Turizm Otelclik İnşaat Ve Ticaret Anonim Şirketi Muğla Komple Yeni Yatırım Butik Otel 96 Yatak 10.498.750 Sarar Giyim Teks.enerji San. Ve Tic. A.ş. Eskişehir Komple Yeni Yatırım Butik Otel 120 Yatak 12.651.916 Ceyhan Özallar Yağ Yem Gıda Sanayi Ve Ticaret Ltd. Şti. Adana Komple Yeni Yatırım 4 Yıldızlı Otel 96 Oda 200 Yatak 14.332.372 Eşsu Turizm Otelcilik İnşaat Sanayi Taahhüt Ticaret A.ş. İzmir Bellizade Turizm Otelcilik Gıda San.ve Tic.ltd.şti. K.Maraş Asya Otelcilik Turizm Ticaret Ltd. Şti. Balıkesir HAZİRAN 2014’TE TEŞVİK BELGESİ İPTAL OLAN FİRMALAR Türü Tesis Oda Ve Yatak Sayısı Teşvik Tutarı Recai Türkmen Adana Firma Adı Şehir Komple Yeni Yatırım 4 Yıldızlı Otel 4 Yıldızlı Otel 75 Oda 5.408.918 Eeg Gayrimenkul Danışmanlık İnşaat Turizm Reklam İth.ihr. Tic.ltd. Şti. Kastamonu Komple Yeni Yatırım Lokantalı Oteller 3 Yıldız 89 Oda, 178 Yatak 3.893.165 Konya Sarıdağlar İnşaat Ve Ticaret A.ş. Komple Yeni Yatırım Bingöl 5 Yıldızlı Otel 240 Oda 4 Yıldızlı Otel 245 Oda 70.352.598 Doğantur Turizm Emlak İnş. Taah. Nak. İth. Ve İhr. San. Ve Tic. A.ş. Muğla Komple Yeni Yatırım 3 Yıldızlı Otel 3 Yıldızlı Otel 60 Oda 1.905.120 Tur-İn Petrol Motorlu Araçlar Turizm İnşaat San. Ve Tic. A.ş. Adana Komple Yeni Yatırım 4 Yıldızlı Otel 130 Oda, . 270 Yatak 10.821.730 20 | turizm&yatırım| 09’2014 YATIRIMLAR HABER CVK Group, yurt binasını lüks otele çevirecek CVK Group, Bilgi Üniversitesi’nin Tophane’deki kız yurdunu otele çeviriyor. 2023 yılına kadar 9 otele çıkmayı planlayan firma, Avrupa'da da otel yapmaya hazırlanıyor. T ürkiye’nin ilk üç krom madeninden birine sahip olan CVK Group, Tophane’de yer alan Bilgi Üniversitesi kız yurdu binasını 250 odadan oluşan 5 yıldızlı konsept bir otele dönüştürecek. Taksim’de uzun süre atıl kalan Park Otel’i alıp 350 milyon dolar yatırımla CVK Park Bosphorus’a dönüştüren firma, yeni otel projesi için ise 250 milyon dolarlık yatırım yapmayı öngörüyor. Konu ile ilgili açıklama yapan CVK Hotel&Resorts Genel Müdürü Bahri Şahin, oteli 2 yıl içinde açacaklarını söyledi. Şahin, “Misafirlerin yüzde 95’i yabancı turist olacak. Bu yüzden Türkiye’nin geleneksel ve modern yapısını bir arada yansıtabileceğimiz konseptler üzerine çalışıyoruz” dedi. İstanbul’da şehir otelciliği yapmaya devam edeceklerini kaydeden Şahin, “Bundan sonra da açacağımız otellerin tamamı lüks segmentte olacak. Şu anda Beyoğlu, Beşiktaş ve Boğaz hattında yeni yatırımlar için yer bakıyoruz. 2023 yılına kadar 9 zincir otele ulaşmış olacağız” dedi. Şahin Bodrum’da da marina ve otel yapmak üzere harekete geçtiklerini kaydetti. Türk kültürüne yakın ülkelerde yatırım planı Öte yandan şu anda Avrupa’da yatırım yapmak için ülke araştıran CVK Group, yurtdışında otel açmaya karar verdiklerini açıkladı. Bahri Şahin, “Türk kültürüne yakın ülkeleri düşünüyoruz. Çünkü turizm anlayışımız birbirine çok benziyor. İtalya ve İspanya kadrajımızda. Turizmde bir Türk markasını Avrupa’ya taşıyacağız” şeklinde konuştu. Bunun yanı sıra enerji sektörü ile de yakından ilgilendiklerini dile getiren Şahin, şu anda rüzgâr ve güneş enerjisi ile ilgilendiklerini ve 2014 yılı içerisinde enerji yatırımı yapmayı planladıklarının altını çizdi. Alkoçlar Kemer, Kasım’da faaliyete giriyor Turizm sektöründe 60 yılı aşkın bir süredir faaliyet gösteren Alkoçlar Hotels & Resorts, The Maxim Resort Hotel'i bünyesine katarak ‘Alkoçlar’ markasını Antalya’ya taşıdı. The Maxim Resort Hotel, yenilenmiş yeni yüzüyle Alkoçlar Kemer ismiyle 1 Kasım'da hizmete açılacak. A lkoçlar Hotels & Resorts, The Maxim Resort Hotel’i aldı. Grubun Antalya Kemer’de hizmete açacağı yeni oteli, Alkoçlar Kemer Resort adıyla Kasım’da misafirlerini ağırlamaya başlayacak. Alkoçlar Kemer Resort’ta, 370 oda bulunuyor. Konuyla ilgili açıklama yapan Alkoçlar Hotels & Resorts Turizm Grup Başkanı ve Yönetim Kurulu Üyesi Erol Turanlıoğlu, Alkoçlar Kemer’in 12 ay hizmet vereceğini belirtti. Turanlıoğlu, yatırımlarla ilgili şu bilgileri verdi: “Alkoçlar Ailesi olarak İstanbul, Bodrum, Çeşme, Uludağ ve Kuşadası’nda otellerimiz var. Geçtiğimiz mayıs ayında Bulgaristan’da bulunan Pamporovo Hotel’ini de bünyemize kattık. Hem Türkiye’de hem de yurtdışında Alkoçlar Hotels & Resorts’ün otel sayısını ve kalite çıtasını yükseltmeye devam ediyoruz.” Akdeniz Bölgesi’nin Türk turizmindeki payı yüzde 60 Akdeniz Bölgesi’nde yeni otelleri Alkoçlar Kemer ile adım attıklarını dile ge- 22 | turizm&yatırım| 09’2014 tiren Turanlıoğlu, “Akdeniz Bölgesi’nde sezonun uzunluğu ve ortalama kalış süresinin yüksekliği, performansı ciddi oranda arttırıyor. Akdeniz Bölgesi’nin Türk turizmindeki payı, yüzde 60 oranında. Bu da bize, ülke turizm gelirlerinin yarısından fazlasının Antalya’da üretildiğini gösteriyor. İşte bu nedenle, bu destinasyon başta olmak üzere yeni yatırımlarımız ve farklı modellerde arayışlarımız devam edecek” dedi. Ekşioğlu Grup'tan Antalya ve Çanakkale'ye 2 butik otel E kşioğlu Grup Antalya ve Çanakkale’de butik otel yapacağını açıkladı. Ekonomist Dergisi’nde yer alan bilgilere göre Ekşioğlu Grup, İmsa inşaat Yönetim Kurulu Başkanı İmdat Ekşi, “Antalya Kaş’da 3 dönüm üzerine bir arsamız bulunuyor. Öncelikli olarak burada butik otel yapacağız. Yine önümüzdeki yıl, Çanakkale’de 2 dönüm üzerindeki arsamıza da butik otel yapmak istiyoruz” şeklinde konuştu. İki otel projesinin de 40 odayı geçmeyen oteller olacağını belirten Ekşi, sadece seçkin müşterilerine hizmet vereceklerini vurgularken, Kuzey Ege’nin en güzel lokasyonlarından biri olan Çanakkale’de önümüzdeki yıllarda yatırımların daha da artacağını dile getirdi. Ekşi, “Çanakkale insanların tatil seçiminde daha da önemli bir yer alacak. Şile’ye getirdiğimiz hareketi Antalya Kaş’a ve Çanakkale’ye de getireceğiz” şeklinde konuştu. YATIRIMLAR HABER IHG’den Kayseri ve İstanbul'da iki yeni otel Dünyada 100’e yakın ülkede 4 bin 700 otel ve 693 bin odaya sahip olan InterContinental Hotels Group (IHG), KayseriDüvenönü’nde açılacak Holiday Inn® için imzaları attı. İstanbul’da da otel sayısını artıran IHG, İstanbul’da Atatürk Havalimanı’na yakın ilk oteli Holiday Inn Express® için imza attı. T üm dünyada dokuz markasıyla hizmet veren global otel zinciri IHG, Kayseri-Düvenönü’nde Holiday Inn® markalı bir otel için çalışmalara başladı. Grup geçtiğimiz günlerde yeni otel için imzaları attığını açıkladı. 161 odalı otelde, altı toplantı odası, bir spor salonu ve üç masaj odası, panoramik manzaralı teras barı ve lounge’un yanı sıra Holiday Inn’e özgü Açık Lobi alanı bulunuyor. IHG ile Kayseri’de uygun fiyatlı kaliteli konaklama Konu ile ilgili açıklama yapan IHG Türkiye İş Geliştirme Direktörü Yalın Yaltıraklı, Holiday Inn Kayseri-Düvenönü’nün kent merkezindeki konumuyla turistlere ve iş insanlarına, uygun fiyatlı kaliteli konaklama hizmeti sunacağını dile getirdi. Ali Sert Otel, Turizmcilik ve İnşaat’ın sahibi Ali Sert ise “‘Holiday Inn markası turizm sektöründe itibarı çok yüksek bir marka ve bu otelle Kayseri’de konuklarımıza modern ve rahat bir ortam sunacağız” şeklinde konuştu. Tesis 2016’da açılacak Kayseri’nin merkezinde bulunan Holiday Inn Kayseri-Düvenönü, Gevher Nesibe Hastanesi, Arkeoloji Müzesi ve Ticaret Merkezi gibi kentin önemli kültürel ve tarihi çekim noktalarına ve işyerlerine yürüme mesafesinde ve tren bağlantı noktalarına yakın bir noktada yer alıyor. Ali Sert Otelcilik, Turizm ve İnşaat’ın IHG ile yaptığı franchise anlaşması kapsamında işletmesini üstleneceği otelin 2016 yılının ilk aylarında açılması planlanıyor. IHG’nin İstanbul’daki ilk havalimanı oteli 2014’ün üçüncü periyodunda açılması planlanan otelde, 110 oda ve toplantı salonları bulunacak. Basın Ekspres yolu üzerinde ana caddeye cepheli, 110 odalı bir otel olarak açılacak olan otel için grup yatırımcı firma Liv Yapı Gayrimenkul AŞ ile franchise anlaşması imzaladı. Otelde birçok toplantı salonunun yanı sıra konukla- Ofton İnşaat, iki yeni otel planlıyor Topkapı-Merter’de bulunan Sportive mağazasının arsasını satın alarak otel yapacak olan Ofton İnşa, aynı zamanda Levent’te de bir otel planlıyor. O fton İnşa, İstanbul Topkapı-Merter’de E-5 yolu üzerindeki Sportive mağazasının arsasını satın alarak buraya 320 odalı bir şehir oteli yapacak. Ofton İnşaat Eşbaşkanı İsmail Hakkı Altun, otel yatırımlarının beklemedikleri şekilde büyüdüğünü belirterek 3 ay içinde Piyalepaşa’da 204 odalı Hilton Garden Oteli’ni de tamamlayacaklarını, bu arada Levent’te de 200 odalı bir otel planladıklarını dile getirdi. Ofton, Rixos ile yolları ayırdı Bunun yanı sıra, daha önce Ofton da İstanbul Bomonti’deki projesinde yer alan 42 katlı rezidansın 20 yıl süreyle Rixos eliyle 24 | turizm&yatırım| 09’2014 işletilmesi anlaşmasını feshetmişti. Böylelikle Ofton İnşaat sahibi olduğu, Taksim’deki Rixos Elysium’un işletme anlaşmasını sona erdirerek Rixos’la yollarını ayırdı. Grup bu oteli de kendisi işletecek. ”Zorunluluktan otelci olduk ama isabetli de oldu” diyen Ofton İnşaat Eşbaşkanı İsmail Hakkı Altun, “Konut planladığımız yerde imar durumu otel deyince biz de otel yaptık. Taksim’deki 200 odalı Rixos Elysium Oteli de yaklaşık 4 aydır biz işletmeye başladık. İnşaatına başlanan ve arsası alınan yerlerle birlikte İstanbul’da bin yatak kapasitesine ulaşacağız” şeklinde konuştu. ra Express Start® kahvaltı servisi yapılacak. Ayrıca markanın simgesi Büyük Salon (Great Room) olacak. Liv Yapı Gayrimenkul Yatırım Aş Yönetim Kurulu üyesi Seda Aydın ise “Bu projeye, IHG ile mükemmel bir ilişkinin başlangıcı olarak bakıyoruz. Holiday Inn Express otelini İstanbul Uluslararası Havaalanı’nın çok yakınlarına getirmekten gurur duyuyoruz. Kapılarımızı açıp, iş ve dinlence yolcuları ile havayolu şirketlerinin çalışanlarına ve yolcularına sıcak bir hoş geldiniz demek için sabırsızlanıyoruz.” Özcebeci Group’un ilk oteli Alanya’da Ö zcebeci Group, ilk oteli olan Azura Deluxe Hotel’in inşaatına başladı. Mayıs 2015’te açılması planlanan otel Alanya Avsallar’da olacak. 330 odası ve 660 yatağı olacak 5 yıldızlı deluxe otel için Mart ayında kazma vuruldu. Yatırım maliyeti 35 milyon TL’yi bulacak otel, ultra her şey dahil sistemi ile hizmet verecek. Antalya’da konut ve rezidans inşaatları yapan müteahhit bir firma olan Öz Cebeci Turizm’in ilk yatırımı, Azura Deluxe Hotel’in inşaatına başlandı. 5 yıldızlı deluxe otel ile ilgili bilgi veren Mehmet Cebeci, konut ve rezidans inşaatları yapan müteahhit bir firma olduklarını açıklayarak, Alanya Avsallar’daki tesisin ilk otel yatırımları olacağını dile getirdi. Önümüzdeki yıl turizm sezonun iyi geçmesi durumunda Alanya’da ikinci bir otel yapmayı düşünebileceklerini açıklayan Cebeci, ”Alanya’da iki tane daha büyük arazimiz var. Burada yapacağımız otel 1500 odalı olabilir. Ancak kesinleşmiş bir plan yok” şeklinde konuştu. YATIRIMLAR HABER Salıpazarı Limanı Projesi’nde otel yerleri belli oldu İstanbul Karaköy'deki Salıpazarı Liman Projesi'nde ÇED başvurusu ile 4 ayrı otel yeri olduğu ortaya çıktı. Salıpazarı Kruvaziyer Limanı Projesi kapsamında TDİ Genel Müdürlük binası, yolcu terminali ve Çinili Han otele dönüşüyor. D oğuş Grubu’nun, “Salıpazarı Kruvaziyer Limanı Projesi” ÇED başvuru dosyası, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından uygun bulundu. Proje bedeli 1,1 milyar dolar olarak belirlenen kruvaziyer limanı için rıhtım dolgusu, otel ve ticari amaçlı binalar yapılacak. Doğuş Holding’in yaptığı otel, ofis, restoran ve mağazalar ve terminal binasından oluşan Salıpazarı Kruvaziyer Limanı Projesi kapsamında 2. derece kültür varlığı olarak tescilli TDİ Genel Müdürlük binası, yolcu terminali ve Çinili Han otele, Paket Postanesi de mağaza ve restorana dönüştürülüyor. Cumhuriyet Gazetesi’nden Özlem Güvemli’nin haberine göre tarihi yarımadanın karşısındaki Karaköy ve Salıpazarı’nın çehresini tamamen de- ğiştirecek tartışmalı projenin ayrıntıları da askıya çıkan ÇED başvuru dosyası ile ortaya çıktı. Ayrıca İstanbul Modern ile Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nde devam eden kira sözleşmeleri nedeniyle bu aşamada herhangi bir yıkım planlanmıyor. Ancak İstanbul Modern’in sergi salonu olarak kullandığı 3 numaralı antrepo ve Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’nün bulunduğu 6 numaralı antrepo binası yıkılıyor. 20 numaralı antrepo otele dönüşecek Projeye göre tarihi TDİ Genel Müdürlük Binası, yolcu terminali binası, Çinili Han ile Paket Postanesi’nde güçlendirme, tadilat ve restorasyon çalışmaları yürütülecek. Proje hayata geçtiğinde TDİ binası, yolcu terminali binası ve Çinili Han ile yıkılıp yeniden yapılacak olan 20 numaralı antrepo binası otel olarak kullanılacak. 20 numaralı antrepo binası otele dönüştüğünde maksimum yüksekliği 12.50 metre olacak. Restore edilen Paket Postanesi de mağaza ve restorana dönüşecek. Karaköy rıhtımı geri sahasında planlanan bu otellerin toplam oda sayısı 190 olacak. Proje kapsamında gerek Karaköy rıhtım arkasında gerekse Salıpazarı rıhtım arkasında otel olarak değerlendirilecek binalardaki toplam oda sayısının 440 olması hedefleniyor. Öte yandan çıkan proje, TMMOB’a bağlı Mimarlar Odası’nın da içinde bulunduğu sivil toplum örgütleri tarafından protesto edildi. Four Points by Sheraton Istanbul Dudullu için imzalar atıldı Starwood Hotels & Resorts, Ever Grubu’yla Four Points by Sheraton Istanbul Dudullu için anlaşma imzaladı. Bu otel İstanbul’un Asya Kıtası’ndaki ilk Starwood Oteli olacak. S tarwood Hotels&Resorts, Four Points by Sheraton markası ile Türkiye’ye giriş yaptı. Ever Grubu’yla Four Points by Sheraton Istanbul Dudullu için bir anlaşma imzalayan Starwood İstanbul’un Asya Kıtası’nda açılacak ilk oteli olacak. Konuyla ilgili konuşan Ever Group’un başkanı ve CEO’su Selen Ersü, “Dudullu, İstanbul’un Asya Kıtası’nın endüstriyel kalbi ve toplamda 3 milyon m²’lik bir endüstriyel alanı kaplıyor. Bu nedenle iş dünyası gelişimi için harika bir potansiyel taşıyor” şeklinde konuştu. Otelin yeri özenle seçildi Starwood Hotels & Resorts, Avrupa, Afrika ve Orta Doğu başkanı Michael Wale ise 26 | turizm&yatırım| 09’2014 “Selen’in turizm endüstrisi ve Türk futbol kulüplerine olan tutkusu onu Türkiye’deki açılacak olan ilk Four Points by Sheraton Oteli’ni tanıtmak için kusursuz bir partner yapıyor. Otel, Starwood’un hem İstanbul Asya Kıtası’na girişi hem de en heyecanlı spor faaliyetlerini izlerken özenle seçilmiş yerel içeceklerin tadının da çıkarılabileceği ideal bir keyif mekanı haline gelecek” dedi. 182 odalı tesisin 4 konferans salonu ile 3 küçük toplantı odası olacak Dudullu İMES Sanayii Sitesi içinde inşa edilen Four Points by Sheraton İstanbul, Sabiha Gökçen Havaalanı’na otomobil ile 20 dakikalık mesafede olacak. Ayrıca TEM ve Boğaz köprülerine direkt erişim bulunacak. 182 odalı bu otel İstanbul’un Asya Kıtası’ndaki en büyük otellerinden biri olurken, etraftaki binden fazla şirket için uygun bir konaklama imkanı sunacak. Bir kompleksin parçası olan ve büyük bir toptan satış yapan mağazanın yanında bulunan Four Points by Sheraton İstanbul Dudullu, bütün gün açık bir restoran, bar ve spor salonunu, 4 konferans salonu ile 3 küçük toplantı odasına sahip olacak. Otelin iç tasarımını Kreatif Mimarlık üstleniyor. Tanınmış bir Türk mimarlık şirketi olan Kreatif Mimarlık, İstanbul’da Sheraton Ataköy, Sheraton Samsun ve Sheraton İstanbul Ataşehir’de yeni açılacak olan otellerin de içinde bulunduğu geniş bir otel tasarımı deneyimine sahip. YATIRIMLAR HABER Patara Prince Hotel’in ardından Club Patara Evleri satışta Club Patara Prince Hotel’in yatırımcısı Patara Turistik Tesisler İşl. ve Yat. A.Ş., aynı bölgede yaptığı Club Patara Evleri’ni devre mülk yöntemiyle satışa çıkardı. A ntalya Kalkan’da bulunan Patara Evleri devre mülk yöntemi ile satışa çıkarıldı. Antik Likya Medeniyeti’nin merkezindeki Kalkan Koyu’nda, deniz ve doğa içinde yer alan Club Patara Evleri, taş yapısıyla Roma mimarisini, Akdeniz esintileri ile modern yaşam dünyasını hissettiriyor. Ödüllü mimariye sahip devre mülklerde, çiftler için 2+1 ve 2+2 stüdyolar, 4 kişilik 1 yatak odalı ve 6 kişilik 2 yatak odalı üniteler, farklı m2’lerde bahçe, birinci ve teras katları olarak konumlanan daireler yer alıyor. Devre mülkler metrekaresine ve mev- simine bağlı olarak 2 haftalık dönemler halinde satışa sunuluyor. Üstelik 1 haftada satın alınabiliyor. Club Patara Evleri, aynı zamanda devre mülk sahiplerine 4 ayrı restoran ve bar ile İtalyan ve Dünya mutfağından özel tatlar da sunuyor. RCI ortaklığı ile dünyanın her yerinde tatil imkanına sahip olan devre mülkleri alanlar, 1000’den fazla tatil köyünde kendi mekanını takas ederek tatil yapma hakkı elde edecek. Eski Cumhuriyet Gazetesi binası butik otel olacak İstanbul Cağaloğlu’nda eski Cumhuriyet gazetesinin de aralarında olduğu tarihi binalar butik otel olacak. Projenin mimarlığını ise ünlü otel mimarı Hasan Sökmen üstlendi. İ stanbul’da otel yatırımları devam ederken yatırımlara bir yenisi daha eklendi. İstanbul’un ‘Tarihi Yarımada’ olarak adlandırılan bölgesinde Fatih Belediyesi sınırları içinde yer alan Cağaloğlu’ndaki eski Cumhuriyet gazetesi binası butik otel olacak. Projenin mimarlığını Hasan Sökmen yapacak. Daha önce Osmanlı Arşiv Binası’na Sura Otel’i yapan İpek 28 | turizm&yatırım| 09’2014 Kuyumculuk’un sahibi mücevheratcı İbrahim Kaygısız, 2012’de 11 milyon dolara satın aldığı Kırmızı Köşk ya da Pembe Köşk olarak da bilinen ve zamanında İttihat ve Terakki’nin merkezi olan iki ahşap yapı ve arkasındaki Cumhuriyet gazetesinin binasının bulunduğu 4 bin metrekarelik alanı butik otel yapacak. Demirbaş Yapı’dan Cunda’ya otel yatırımı D emirbaş Yapı, Cunda’da Mola Otel adında bir otelle turizme girdi. Demirbaş Yapı Sahibi Sefa Demirbaş, konaklama sektöründe yatırımlarına devam edeceklerini ve 3 yılda, 6 butik otel açacaklarını söyledi. Sabah Gazetesi’nden Feride Cem’in haberinde yer alan bilgilere göre 2005’te inşaat sektörüne adım atan Demirbaş Yapı, Cunda’da kurduğu Mola Otel’le turizm sektörüne yöneldi. 10 milyon liraya mal olan otelin kısa sürede iyi bir müşteri kitlesine ulaştığını söyleyen Demirbaş Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Sefa Demirbaş, “Turizmin butik otel kısmında ciddi bir ihtiyaç olduğunu düşünüyorum. İstanbul’un Anadolu yakasında 5, Bodrum’da da bir otel yatırımı yapmayı planlıyoruz” şeklinde konuştu. Bursa’daki tarihi hastane turizme açılıyor Bursa Büyükşehir Belediyesi, 150 yıllık Muradiye Devlet Hastanesi’ni turistik konaklama tesisine dönüştürmek için çalışmalara başladı. Bölge yetkililerinden edinilen bilgiye göre, Bursa Büyükşehir Belediyesi, konuyla ilgili Sağlık Bakanlığı ile birlikte yeni bir proje başlattı. Yetkililer, hastanenin şehrin artan nüfusuna yetersiz kaldığı ve turizm alanında daha etkin hizmet verilebileceği gerekçesiyle böyle bir çalışmaya girdiklerini belirtti. İNCELEME ACENTELER ACENTELER 30 | turizm&yatırım| 09’2014 Alman pazarındaki durgunluğun nedeni Türk tur operatörlerinin yokluğu mu? Türkiye’nin kaynak pazarlarından Almanya’da son yıllarda yaşanan durgunluk, bu yıl da devam ediyor. Mevcut rakamlarını koruyan pazardan yeni müşteriler çekilemiyor. Alman pazarında son iki yıldır yaşanan durağanlık, ekonomik krizlerden sonra toparlanan İspanya ve Yunanistan’ın Türkiye’ye kaptırdığı müşteriyi geri çekmesine ve Türkiye paket fiyatlarının yükselmesine bağlanıyor. Öte yandan pazarda Türk tur operatörlerinin etkisinin azalması durağanlığın esas nedenlerinden biri olarak görülüyor. T ürkiye’nin ana pazarlarından Almanya, son birkaç yıldır durağan bir seyir izlemeye başladı. Türkiye’nin ikinci büyük pazarı Rusya’da yaşanan tüm olumsuzluklara rağmen çift haneli büyüme yaşanırken, olgun pazarlar arasında yer alan Alman pazarında büyüme çok küçük rakamlarla oluyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre Türkiye’yi 2012’de yılın ilk 7 ayında 2 milyon 621 bin 972 Alman ziyaret ederken, 2013’te yüzde 0,14 artışla 2 milyon 625 bin 644 kişiye, 2014’te ise 0,37 artışla 2 milyon 635 bin 385 bine yükseldi. Alman pazarında geçen yılın rakamlarının yakalanması bekleniyor. Uzmanlar, Türkiye’nin Alman pazarından aldığı payın sabitlendiğini, ancak pazardan farklı müşterileri çekebilmek için Almanya’da ciddi bir imaj ve tanıtım çalışması yapılması gerektiğini kaydediyorlar. Almanlar dünya seyahat pazarını belirliyor Dünyanın en çok turist gönderen ülkeleri arasında yer alan Almanya’nın 80,4 milyon nüfusu bulunuyor. Almanya’da, ayrıca 7,6 milyon yabancı yaşıyor. 41.8 milyon kişinin çalıştığı ülkede DRV verilerine göre 2013 yılında 70,7 milyon adet turizm amaçlı seyahat gerçekleşti. Ortalama 50 milyon kişinin düzenli seyahat ettiği pazardan 2013’te İspanya yüzde 12,6, İtalya yüzde 7,6, Türkiye yüzde 7,4 ve Avusturya yüzde 5,9 pay aldı. 2013’te Almanlar yurtdışı tatili için toplam 65 milyar avro harcarken Alman tur operatörlerinin ciroları yüzde 3,5 artışla 25,3 milyar avroya ulaştı. 2013 yılında Alman tur operatörleri, toplam 40 milyon tatil paketi sattı. Akdeniz çanağında rekabet kızışıyor Bilindiği gibi Akdeniz çanağındaki rekabet, her geçen yıl kızışıyor. Geçtiğimiz yıllarda İspanya’nın ve Yunanistan’ın ekonomik krizler nedeniyle yaşadığı grevler, bu ülkeye giden yolcuların Akdeniz çanağında başka destinasyonları seçmesine yol açmıştı. Mısır’da yaşanan siyasi çalkantılar da buna eklenince birçok Avrupalı turist Türkiye’ye yöneldi. Ancak geçen yıl oyuna güçlü bir şekilde dönen İspanya ve Yunanistan, kaybettiği pazar payını geri alıyor. Mısır ve Tunus da gelecek yıl toparlanacak İspanya, 2014’te ilk yarıda Alman pazarında yüzde 8,8 büyürken, Türkiye yüzde 4,4 daralma yaşadı. Alman seyahat dergisi Travel One dergisinin yaptığı araştırmaya göre 2014’de İspanya 10 milyonun üzerinde Alman çekmesi bekleniyor. İtalya11 milyon, Mısır 1 milyon 300 bin, Türkiye ise yaklaşık 5 milyon 200 bin Alman ağırla- maya hazırlanıyor. Akdeniz’in yeni oyuncularından Mısır ve Tunus, siyasi çalkantılar nedeniyle geçtiğimiz yıllarda kaybettiği potansiyeli, önümüzdeki yıldan itibaren toparlaması bekleniyor. Türkiye fiyat avantajını kaybetti Türkiye açısından bakıldığında ise maliyetlerin artması, döviz kurunda yaşanan dalgalanmalar, paket tur fiyatlarının yükselmesini beraberinde getirdi. Tur operatörlerinin verdiği bilgiye göre Türkiye’deki paket tur fiyatları Yunanistan ve İspanya’nın fiyatlarına yaklaştı ve belli dönemlerde geçti. Türkiye’nin yüksek sezonda fiyat avantajını kaybetmesi, Almanların rotayı bu ülkelere çevirmesini hızlandırdı. Alman pazarındaki seyri Turizm ve Yatırım Dergisi için değerlendiren Alman pazarında çalışan seyahat acentesi yöneticileri, pazardaki durağanlığı; ekonomik krizlerden sonra toparlanan İspanya ve Yunanistan’ın Türkiye’ye kaptırdığı müşteriyi geri çekmesine ve Türkiye paket fiyatlarının yükselmesine bağlıyorlar. Öte yandan Türkiye imajının zedelenmesi ve Almanya ile gerilen politik ilişkiler de pazarı bundan sonraki rezervasyonlar açısından etkilemesi bekleniyor. Türk tur operatörleri Alman pazarındaki üstünlüğünü kaybetti Alman pazarını etkileyen temel nedenlerden biri de Almanya’daki Türk kökenli tur operatörlerinin sayısının geçmişten bugüne azalması olarak öne çıkıyor. Geçmişte pazarın büyük bölümünü elinde tutan Türk tur operatörleri, satın almalar ve iflaslar nedeniyle bu üstünlüğünü kaybetti. Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Tur operatörlüğü açısından, Türkiye’nin önünde bir Rusya ve BDT pazarı kaldı. Sürekli iflasların ve satın almaların yaşandığı Avrupa pazarlarındaki Türk firmaların payı da yüzde 10’lara kadar geriledi. 2012’de İskandinavya ve Avrupa pazarlarında önemli paya sahip olan Scanways ile Kayı Grup iflası ile Türk kökenli operatörlerin payı, gelecek dönem yüzde 10’un oldukça altına gerileyecek. 09’2014| turizm&yatırım| 31 ACENTELER İNCELEME Birliği (AKTOB) Ar-Ge Birimi, Almanya başta olmak üzere Avrupalı tur operatörlerinin 25 yıllık geçmişini ele alan çalışmasına göre 25 yıllık süreç içinde gerçekleşen satın alma, birleşme ve ortaklıklarla, Avrupa genelinde orta ve büyük ölçekli seyahat gruplarının sayısı önemli miktarda azaldı. Bazı Türk tur operatörlerinin müşteri sayıları, Bin kişi Firma 19951996 Öger 682750 Tursem 680760 Nazar 243325 Gulet 150240 Trek 150170 Pacha 119154 Taurus 7290 Turtess 3525 Unitrip 1730 Gemini 812 Carat 67 Medetours3 4 Avrupa’da Türk operatörlerin payı yüzde 50’den yüzde 10’a geriledi Raporda Avrupa seyahat pazarı açısından Türkiye, 2000 öncesi, 2000-2010 dönemi ve 2010 sonrası olmak üzere üç aşamada ele alındı. Rapora göre 2000’li yıllarla Avrupa’nın en büyük 100 turizm grubu içinde Türkiye’den 25 kadar şirket yer alıyordu. Ancak bu dönemde Almanya ve İngiltere merkezli devam eden birleşme ve el değiştirmeler nedeniyle ciddi değişimler yaşandı. Türkiye’ye turist getiren ve sayıları 25’i bulan Türk tur operatörleri, Avrupa’da yaşanan bazı ekonomik ve sosyal krizler ile yönetim hataları nedeniyle satın almalar, iflaslar veya yabancı gruplarla birleşme yoluyla el değiştirdi. Bu dönemde, Türkiye’ye gelen ziyaretçilerin ve özellikle de paket tur pazarının yüzde 50’sinden fazlasına sahip olan Türk kökenli tur operatörlerinin payı da yüzde 10’lara kadar geriledi. Avrupa seyahat pazarında lider gruplar* (Ciro üzerinden pazar payı,%) 2000-20052006-2012 TUI 2431,5 First Choice 7 * Thomas cook 18 26,2 MyTravel14 * Der T. (Rewe) 9 Kuoni 510,2 Diğer 3321,9 32 | turizm&yatırım| Alman pazarında, toplam ciro üzerinde pazar payları, % 21652567 Toplam 09’2014 10,1 2001200520062007200820092010201120122013 TUI 22,222,122,722,822,120,4 18 18,118,317,7 Thomas Cook 17,815,415,5 14 13,312,513,412,913,113,5 Der Touristik (Rewe) 13,414,614,413,113,213,8 14 13,313,112,5 Alltours 4,25,75,85,96,15,95,55,75,75,7 FTI 4,22,73,23,64,14,5 5 6,36,77,3 Öger 2,83,43,13,63,63,3 * * * * Aida Cruises * * * * 1,43,54,14,34,5 5 Schauinsland ******2,3 2,4 2,9 3,1 GTI *****1,3 1,3 1,3 1,1* Diğer 35,436,135,3 37 37,736,136,435,734,635,2 Kaynak: AKTOB Ar-Ge, DRV Yıllık raporlarından derlenmiştir. 90’lı yıllara banka desteği alan turizm gruplarının mücadelesi damga vurdu Avrupa seyahat endüstrisinin iki lokomotif ülkesi olan Almanya ve İngiltere’de, bankaların 1980’li yılların ortasından itibaren sektöre girmesi ve 1990’lı yıllarda satın aldıkları hisseler ve yaptıkları ortaklıklar sonucu pazarı ellerine geçirmeleri seyahat endüstrisi için bir dönüm noktası oldu. 1990’lı yılların başında Almanya ve İngiltere pazarının belli başlı gruplarından; TUI, C&N, Airtours, Thomson, LTU, arkalarına bir banka ya da borsa şirketini alarak, deyim yerindeyse pazara hakim olma savaşı başlattı. Avrupa seyahat endüstrisi pazarının iki lokomotif ülkesi olan Almanya ve İngiltere’de 1990’lı yılların başında başlayan şirket satın alma ve birleşmeleri 90’lı yılların ortasından itibaren hızlanarak 2000’li yıllarda büyük pazarlıklara sahne oldu. 2000’li yıllara gelindiğinde ekonomik dönüşümler ve siyasi gelişmelerin yarattığı sonuçlarla başa çıkamayan bankalar, doğrudan kar etmeseler bile nakit akışı dolayısıyla girdikleri seyahat endüstrisinden çekilmeye başladılar. Dönüşümün baş aktörü TUI oldu Bankaların çekilmesi seyahat endüstrisindeki bütün sorunlarını ortaya çıkarırken, düşüşe geçişinde dönüm noktası oldu. Bu dönemde pazara hakim olmak isteyen; TUI, Thomas Cook, First Choice, MyTravel, Kuoni gibi büyük gruplar sürekli olarak birbirlerinin pazarlarına girip şirket satın aldılar. Seyahat pazarındaki bu yeni eğilimin başını TUI Grubu çekerken, grup 1999-2000 döneminde yeniden yapılanarak Hapag Touristik Union’dan (HTU), TUI AG adını aldı. Uzun yıllar arkasında yer alan West LB bankasının ayrılmasının ardından TUI, 2007’de İngiliz First Choice ile 2007’de birleşti. TUI Travel PLC olarak yoluna devam eden grup, son yıllarda Rusya pazarında da yapılanarak, içinde Türk kökenli firmaların da yer aldığı bazı satın almalarla yaygınlığını artırmaya devam etti. Pazarda tekelleşme hakim Rapora göre Almanya ve İngiltere seyahat endüstrisinde pazarın aktörü büyük grupların, 3-4 yıldır devam eden yeni bir yön arayışları devam ediyor. 2007 yılına kadar pazarın en büyük gruplarından TUI, Thomas Cook ve Rewe’de yönetimler ve politikalar değişirken, 2007’den sonra Avrupa seyahat pazarının devleri, daha önce satın aldıkları şirketleri, karlılıklarının düşmesi nedeniyle tek tek elden çıkararak küçülme yoluna gittiler. Pazarın büyükleri, konaklama-havayolu gibi esas işleri dışında kalan alanlardan çekilerek bu türden şirketleri satmaya başladılar. 2000 yılından 2010-2011 dönemine kadar uzanan sürece kısaca bakıldığında genelde yatay ve dikey entegrasyon faaliyetlerinin TUI ve Thomas Cook grubunda odaklandı. 2000’li yılların ortalarına doğru Rewe Touristik grubunun da dahil olduğu bu üçlü yapı, 25 yıllık süreç içinde, Avrupa seyahat pazarında onlarca orta ve küçük ölçekli şirketi satın alarak, pazarda çeşitliliğin azalmasına yol açtı. 25 yılda birçok şirket ortadan kayboldu 25 yıllık süreçte, bazı şirketlerin iflas nedeniyle ortadan kaybolduğu gözlenirken, büyük bir kısmının da müşteri potansiyeli açısından satıldı. İçinde Türk tur operatörlerinin de yer aldığı satılan veya iflas eden tur operatörleri ise şunlar: Avrupa seyahat pazarının en büyük grupları TUI Group GmbH (HTU) My Travel Group PLC (Airtours PLC) Thomas Cook AG (C&N) First Choice Holidays PLC Rewe Touristik Kuoni Reisen Holding AG Club Med Hotelplan Alpitur Alltours Flugreisen GmbH Öger Tours Mytravel FTI Kayı Gruop Corendon Nazar Tours TURSEM Win Holidays Öztürk Holidays Bentour Gulet Touristik Turtess Taurus Türk tur operatörleri turistlerin yüzde 50’sini getiriyordu Alman pazarında Türk tur operatörlerinin gücü son yıllarda elde kalan Öger’in satışı ve Kayı Group’un iflası ile daha da azaldı. Öte yandan İngiltere, Hollanda, Ukrayna ve İskandinavya gibi pazarlarda faal olan orta ölçekli Türk kökenli firmaların da iflasıyla, konaklama sektörü satışları açısından son derece olumsuz etkilendi. 1980’li ve 1990’lı yıllarda, Türk kökenli tur operatörlüğü; Tur Avrupa, Öger Tours, GTI, Gulet, Trans Atlas, Pacha Tour, Taurus, Tursem, Turtess, gibi yapılarla orta- 2000 yılı öncesinde Türkiye’ye paket turlarla gelenlerin yüzde 50’den fazlasını Türk kökenli tur operatörleri getiriyordu. 2000-2005 döneminde bu oran yüzde 35-40 aralığına geriledi. Bunda şirket iflasları ve satın almalar etkili oldu. 2006-2012 döneminde de Türk kökenli operatörlerin payı yüzde 20-25 aralığına geriledi. ya çıktı. Bu markalara Odeon, Nazar, Tez Tour ve Anex Tour ile Corendon Touristik gibi yapılar eklendi. Bu tur operatörleri zamanla öylesine güç kazandılar ki Türkiye’ye gelen yabancı ziyaretçilerin yüzde 50’sinden fazlasını taşır hale geldiler. İzleyen dönemde Odeon Tours, Nazar Tours, Tez Tour, Pegas Touristik ve Anex Tours ile başlayan hareketlilik, özellikle hızla büyüyen Rusya ve BDT pazarının da etkisiyle daha da canlandı. Öger, 1982 Pacha, 1983 Tursem, 1985 Gulet, 1987 Turtess, 1989 Odeon Tours, 1992 Nazar Tours, 1994 Tez Tour, 1994 Pegas Touristik, 1994 Anex Tour, 1997 Türk kökenli tur operatörlerinin Paket tur pazardaki payları, % 1997200920122013 Almanya 62,233,421,8 5 Hollanda 49,944,342,4 40 Avusturya 65,920,9 5 2,5 İngiltere 13,84,2 2,7 2 Fransa 24,56,3 6 Belçika 24,417 25 25 BDT 66,865,560,5 58 3 İskandinavya95 27,132,526,5 Ortalama 6040,13525,5 Rusya’da Türk tur operatörleri canlandı 2000’li yılların sonlarında yaşanan kırılmanın bir diğer boyutu da Rusya ve BDT pazarları oldu. Yıllarca bu pazarı uzaktan seyreden Alman ve İngiliz gruplar, önce aralarında Türk kökenli Turtess ve Rus S-Group Capital gibi gruplarla ortak oldu, sonra tamamını satın aldılar. 2009 ve sonrasında görülen bu satın almalarla; Turtess TUI grubuna geçerken, Ukrayna pazarındaki Türk operatörü Karya Tour da 2010’da iflas etti. Yine aynı yıl Avrupa pazarında en uzun deneyime sahip Öger Tours, Thomas Cook tarafından alınırken, izleyen birkaç yıl içinde diğer bir Türk operatörü Kayı Grup iflasını açıkladı. Son olarak 2013’te İskandinav pazarı spesiyalisti Scanways de iflas etti. Öte yandan Hollanda pazarını olumsuz etkileyecek bir diğer gelişme de Oad’ın iflası oldu. Türk tur operatörlerinin Pazar payı yüzde 10’un altına düşecek Bugün itibariyle, Türk kökenli tur operatörleri arasında, yüksel volüme ile ça09’2014| turizm&yatırım| 33 ACENTELER GÖRÜŞLER lışanlar arasında; Odeon-Coral, Pegas, Detur, Anex ve Corendon gibi bir elin parmakları kadar sayılı grup ve marka kaldı. Öger’in satılması ve Kayı Grup’un iflas ile birlikte, Alman pazarındaki payımız ciddi oranda azalacak ve yüzde 10’un altına gerileyecek. Bu da paket tur açısından bakıldığında özellikle oteller açısından alternatif kanalların tükenmesi anlamına geliyor. Öte yandan daha önce batan Karya Tour ile Türkiye’nin Ukrayna pazarındaki payı da önemli oranda azaldı. Son olarak İskandinav pazarındaki temsilcimiz Scanway’in iflası ise Tursem ile zirveye ulaşan gelişmenin bir anlamda sonu oldu. Rusya pazarındaki gelişmeler Avrupa pazarına benziyor Diğer yandan, Türk kökenli tur operatörlerinin sayısının arttığı ve pazarda hakim durumda oldukları tek pazar; Rusya ve BDT pazarları olmakla birlik- te, son yıllarda durum burada da Avrupa pazarına paralel özellikle gösteriyor. Avrupa pazarının devleri, 2010’dan bu yana bu pazarlarda ortaklık ve satın almalarla varlığını güçlendirdi. Şu anda hala büyüme potansiyeli bulunan Rusya’da dengelerin orta vadede ciddi bir değişime uğraması beklenmiyor. Ancak bu pazarda da iflasların artması, Avrupa’dakine benzer satın alma veya ortaklıkların artabileceği endişesi doğuruyor. Öte yandan Türk kökenli tur operatörleri açısından Rusya pazarında var olan bir başka kritik durum da firmaların mali güçlerinde yatıyor. Mali güç devam ettiği sürece bu pazarda 10 yıllık bir dönemde daha büyümenin sürmesi, dengelerin büyükler lehine değişmemesi olasılığını güçlendiriyor. Avrupa’daki hata ve eksiklerle, dışsal talihsizliklerin yaşanmaması durumunda Türkiye açısından Rusya, uzun yıllar kaynak pazar olma özelliğini koruması bekleniyor. Tur operatörleri Alman pazarı için ne diyorlar? Münci Karakaya / MTS Incoming Genel Müdürü Yunanistan ve İspanya,Türkiye’ye kaptırdığı payı geri alıyor A lman pazarında bir düşüş söz konusu değil. Ama son iki yıldır durağan bir konuma girmiş olabilir. Temel nedeni ise rakiplerimiz. Pastadan yara alarak faydalanan bir Yunanistan var karşımızda ve bize kaptırdığı payı geri alıyor. Aslında Türkiye,Yunanistan ve İspanya’dan aldığı payları iade ediyor. İkinci olarak fiyatların artık Türkiye’de doyma noktasına geldiğini düşünüyoruz. Öte yandan rakiplerimiz, all inclusive modelini kopyalıyor. Bunun da rolü olabiliyor. Rakipler rekabetçi ürünlerde çıkarabiliyorlar. Türk tur operatörlerinin ne kadar önemli olduğunu gösteriyor. Ne kadar çok tur operatörünüz varsa o kadar çok sağlam kazıklarınız var demektir. Türk tur operatörlerinin Türk turizmine çok katkısı oldu. Eylül ve ekim aylarına bakılacak olursa, şuanda eylül neredeyse dolmuş durumda. Otellerden herhangi bir aksiyon gelmiyor. Zaten Antalya alternatif pazarlarını geliştirdi. Bir pazarda 34 | turizm&yatırım| 09’2014 sıkıntı yaşandığında hemen alternatif geliştiriyorlar. Antalya’ya hemen her ülkeden uçak geliyor. Biz Almanya’da online kısmında yüzde 25 artış hedeflemiştik. Onu da yakalayacağız. Online kısımda işlerimiz ciddi oranda artıyor. Tabi bu durum tüm Alman pazarını temsil etmiyor. Almanların tatil dönemi ağustosekime kayıyor Ö te yandan GfK’nın yaptığı araştırmaya göre bu yıl haziran ve temmuzda Türkiye’yi tercih etmeyen Almanlar, tatil için ağustos, eylül ve ekim aylarına yöneldi. Almanlar tatil için ağustos ve sonrasına kayıyor. GfK’nın Almanya genelindeki 1200 acente satış bürosu rakamlarına dayanarak elde ettiği verilere göre, seyahat acentelerinin 2013 Temmuz ayı için yaptıkları satışlar 2012’nin Temmuz’una göre yüzde 5 düşerken, 2014 Temmuz’u için yapılan satışlar ise bir önceki yıla göre yüzde 10 azaldı. Temmuzdaki tatil satışlarının büyük bölümünün ağustos ve sonraki aylara yöneldiği gözlendi. Alman acentelerin 2014 Temmuz ayında Ağustos 2014 dönemine yönelik satışları, geçen yıla göre yüzde 15,6 oranında arttı. Temmuzda yapılan satışların dörtte birlik bölümü ağustos ayı için yapılırken, yüzde 30’luk bölümünün eylül ve ekim ayları için, yüzde 38,8’lik bölümünün ise 2014/2015 kış sezonuna yönelik oldu. Almanların Türkiye’ye merakı azalıyor Türkiye odaklı aramaları analiz eden kayak.com.tr, Türkiye aramalarında Almanların ilgisinin önceki yıla göre yüzde 8 azaldığını tespit etti. ABD’lilerin Türkiye odaklı aramaları yüzde 9 oranında düşüş gösterirken İngilizlerin ilgisi yüzde 26 azaldı. Kayak’ın araştırmasına göre Rusların Türkiye’ye ilgisi geçen yıla göre yüzde 106 oranında arttı. İkinci sıradaysa İsviçreliler ve Polonyalılar yer aldı. İki ülkeden yapılan aramalarda önceki yıla kıyasla yüzde 30 tırmanış görüldü. Bu ülkeleri yüzde 21’le Hindistan izledi. Fransa ve Avusturya’dan yapılan aramalarda yüzde 15 oranında yükselme görülürken, İtalya’dan yapılan aramaların sadece yüzde 3 artması dikkat çekti. ACENTELER GÖRÜŞLER Ercan Taşdelen / Novissima Touristic Antalya Bölge Müdürü Diğer pazarlar artarken Alman pazarı büyümesi durdu S on yıllarda Alman pazarına bakıldığında artış oranı çok fazla değil. Pazar kendi sayısını koruyor. Diğer pazarlar artarken Alman pazarı büyümesi durdu. Almanya’da ciddi bir nüfus var ama bunun yüzde 5’i Türkiye’ye geliyor. Sadece yatağı artırmak yetmiyor, bunu artırmak için başka şeyler yapmak lazım. Türk tur operatörü sayısının azalması pazarı en çok etkileyen faktör oldu. Oradan yolcu getirecek Türk tur operatörlerinden vazgeçmemek veya yeni operatörler çıkarmak gerekiyor. Özellikle Antalya’nın Almanya’daki imajı aile destinasyonu. Gelen yolcu profili yılın her dönemine göre değişmekle birlikte birbirine benzeyen bir profile sahip. Maalesef başka kitlelere ulaşacak çalışmalar yapmıyoruz. Sadece otel sayısını artırıyoruz. Ama otel sayısını artırırken, cazibe merkezlerini artırmadık. Gelenlerin eğlenebilecekleri, vakit geçirebilecekleri mekanlar yok. Şuan Gloria’nın yaptığı bir spor mer- kezi var. Bu tarz yerlerin sayısının artması gerekiyor. Kışın gelen misafirin gündüz vakit geçirebileceği, diğer insanlarla kaynaşacağı, güven içinde dolaşacağı yerler olması lazım. Alışveriş yapacağı, oturup bir şeyler yiyip içeceği ama hesap öderken de cüzdanını zorlamayacak yerler olması gerekiyor. Alman Pazarı aslında son 3 yıldır sayısal olarak aynı gidiyor. Ama yeni tesisler açıldığı için otellerdeki Alman pazarı oranı düşüyor. Genel olarak pazarı değerlendirdiğimizde geçen yıla göre düşüş bekliyoruz. Ancak firma olarak ikinci yarıda yüzde 5 büyüme bekliyoruz. Yıl genelinde ise geçen yılın rakamlarını yakalarız. Sayımız yaklaşık +1000 pax oynamayla aynı kalacak. Çok güzel bir coğrafyadayız. Turizm çok önemli bir sektör ve bu işten uzun yıllar istifade etmeliyiz. Sadece bugün değil. İlerde torunlarımız ve daha ileri nesiller bu işten ekmek yesin istiyorsak, şapkamızı önümüze koyup düşünmeliyiz. Günü kurtaran yaklaşımlarla uzun vadede başarılı olamayız. Söylenecek birkaç şey var. Ama özeti, turizm politikası ve planlaması olmalı. Ahmet Pandır / Meeting Point IQ Turkey CEO'su Seneye rekabet daha da artacak Alman pazarı son yıllarda sabit ve tek haneli büyüme rakamı gösteriyor. Olgun olan pazarlarda turizmde görünen bir trend olmakla beraber Türk turizminde gücünü koruyor. Alman pazarında diğer büyük kaynak pazarlar gibi çift haneli büyüme beklemiyoruz. Almanlar, Akdeniz çanağını çok iyi bilen ve uzun yıllardır bölgenin her yerinde tatil yapan bir millet olduğu için sürekli aynı destinasyonlara gidiyorlarsa memnuniyet oranı yüksektir. Ancak 2008 yılından beri süren ekonomik daralma ve jeopolitik yüksek gerilim Almanların tatil tercihlerini, bir nebze değiştirdi. Drive&Stay gibi yakın Avrupa ülkelerinde tatil yapmayı tercih eden kişi sayısı hızlı büyüyor. Örneğin İskandinavya ve Alman iç turizm pazarı çok hızlı gelişiyor. Genel olarak seyahat trendleri sürekli değişiyor ancak Kuzey Afrika ve Ortadoğu’da yaşananlar İspanya ve Yunanistan pozitif etkiliyor. Krizde olan iki ülkenin bu yıl turizmden gelecek maddi katkıya büyük ihtiyacı vardı ve hem siyasi olarak hem turizm örgütleri olarak iyi çalıştılar. Genel olarak Mısır’dan açılan kapasitesi 36 | turizm&yatırım| 09’2014 bu yıl Kanarya Adaları, İspanya ve Yunanistan’a büyük ölçüde yaradı. Türkiye’de alınan siyasi kararlar turizme daha büyük etki yapıyor. Örneğin alkole yüklenen vergiler, enflasyonu ve paket fiyatlarını doğrudan yükseltiyor. Dolayısıyla Türkiye Akdeniz çanağındaki rakip destinasyonlar ile Türkiye’nin güçlü olduğu ara sezonlarda pahalı kalıyor. Bu yıl Alman pazarında rezervasyon akışları normalden farklı, ancak belirli dönemlerde düşüşler olmasına rağmen genelde büyüyoruz. Firma olarak biz büyümeye devam ediyoruz ve satışlarımız geçen yılın üzerinde seyrediyor. Partnerlerimizle hep aynı felsefeyi bildiriyoruz; bu bir maraton, Türkiye dünyanın en önemli turizm ülkelerinden biri ve her geçen yıl kaynak pazar çeşitliliği artıyor. Alman pazarında büyüme devam edecek. Uzun vadede sürdürebilir yatırım yaparak kalıcı bir büyüme yakalanabilir. Türkiye gibi doğası muazzam olan ve tarihi eserleri eşsiz olan bir yeri sadece olduğu gibi korusanız bile ilgi artacak ve ticaret büyüyecek. Genel olarak Almanya’daki acenteler, satışlar- dan memnun olmadıklarına dair haberler yayınlanıyor ve bizde medyada okuyoruz ama ufak tefek çukurlar haricinde sıkıntı olmadığını düşünüyorum. Türkiye rekabetçi olmaya devam edecekse otellerin fiyat artışlarına çok dikkat etmesi gerekir ve devletin turizme daha hassas olması gerekiyor. Seneye rekabet daha da artmış olacak. Ana rakiplerimiz İspanya, Yunanistan, Mısır yanı sıra Fas’ta önemli oyuncu olacaktır. ACENTELER GÖRÜŞLER Ertan Sakallı / Der Touristik Türkiye Ürün ve Kontrat Müdürü Türkiye fiyatları rakipleri yakaladı, hatta geçti A lman pazarında yaşanan durağanlığın sebepleri için genel konjonktüre bakmak gerekiyor. Geçtiğimiz yıllarda İspanya’da ve Yunanistan’da yaşanan krizler ve grevlerden dolayı Türkiye’ye çok ciddi talep olmuştu. Rakiplerin pazara dönmesi başta olmak üzere Türkiye fiyatlarının rakipleri yakalaması bunda etken oldu. Ülkenin genel pahalılığı ve genel olarak maliyet artışlarıyla birlikte otel fiyatlarının, ailelerin yoğun tercih ettiği temmuz, ağustos döneminde Yunanistan’ın fiyatlarının üzerine çıkması, Mayorka seviyelerine gelmesi rekabeti artırdı. Uçak mesafesinin 45 dakika daha uzak olması ve bunun uçak fiyatlarına yansımasını düşünürsek, Türkiye’deki paket tur fiyatlarının rakiplerle aynı seviyeye hatta bazen üzerine çıktığımızı söyleyebiliriz. Temmuz, ağustosta ailelerin tercih edeceği fiyatlarımız yok. Bu durumda müşterilerin hem konaklama süresi kısalıyor hem de 5 yıldızlı otel tercihi 4 yıldıza kayıyor veya başka ülkeyi tercih ediyorlar. Diğer yandan Alman pazarı medyatik bir pazar ve olumsuz medyatik imajlarda Almanları etkiliyor. Dolayısıyla pazarda imaj konusunda negatif bir izlenim söz konusu ama bakanlığımızın bir imaj çalışması yok. Almanya’da 80 milyonluk bir Pazar ve 50 milyon civarında insan düzenli seyahat ediyor. Antalya’ya geçen yıl gelen Alman sayısı ise 2 milyon 885 bin kişi. Bu yıl 2 milyon 800 kişi… Biz zaten çok küçük bir dilim alıyoruz. Aldığımız dilim bize yine gelecektir. Yeni hedefler, yeni müşteriler çekmek için altyapının, şehirleşmenin ve imajın yukarıya çekilmesi gerekiyor. Otellerimiz üst seviyede, hizmetleri çok iyi… Ama altyapı, şehirleşme, çevresel düzenleme konusunda halen o seviyede değiliz. Bunları artırırsak, değişik müşteri hedefine ulaşırız. Burada tur operatörünün de bakış açısı önemli, keza koltuk planlamasını yapan onlar… Bakanlığın, tur operatörleriyle işbirliği yaparak sorunun kaynağını belirlemesi gerekiyor. Alman pazarında uçak kapasitesi anlamında bir boşluk var. Ama Corendon girerek o boşluğu doldurdu. Ama pazarda boşluğu dolduracak bir planlama olması lazım. Bunun için bakanlığın turizm yatırımcılarıyla birlikte Almanya’ya bir çıkarma yapması gerekiyor. Bakanlığın Türkiye’ye ilgiyi tekrar canlandırması ve bu ilgi azalmasının kaynağını tespit edip sorunlara bakanlık nezdinde müdahale etmesi gerekiyor. İspanya’da Balear Adalarının kendi bakanlığı, kendi altyapı planlaması var. Belediye başkanın bile kendi başına hareket etme yetkisi yok. Bu şekilde başarıyı yakalıyorlar. Der Touristik olarak Türkiye’de büyüme hedefindeyiz ve pax sayımızı her yıl artırıyoruz. Genel anlamda Der Touristik’i ayırmak gerekiyor. Son 3 yılda yüzde 50’nin üzerinde büyüdük. Bu yıl da yüzde 7-8 gibi bir artış planlıyoruz. Şuan yüzde 5 artış yakaladık. Bu yıl 350 bin kişi hedefliyoruz. Türkiye için 360-370 bin civarında bir kapasitemiz var. Ama Türkiye Alman pazarında bu yıl artıya geçmez sanırım. Sezonu eksi 1-1,5 gibi kapatırız. Berrin Tuzcuoğlu / Summer Tour Eylül, ekim çok iyi görünüyor A vrupa pazarında faaliyet gösteren Schauinsland ve Sundio Tur operatörlerimiz, geçen seneye göre artış gösterdiler. Alman pazarında bu yıl ne yazık ki oteller tarafından verilen çok sık indirimlerle bu aya kadar geldik. Alman pazarında yaşanan bu daralma birçok etkene bağlanabilir. Normal şartlarda Almanların beklentileri değişmiş olabilir. Diğer ülkeleri de tercih etmeye başladılar. Onun dışında otel sayısı her geçen gün artıyor. Paxlar bu yıl çok bölündü. Alman pazarında ilk yarı 38 | turizm&yatırım| 09’2014 gözlenen düşüş, ikinci yarıda beklenmiyor. Aslında herhangi bir düşüş söz konusu değil. Pazarın gayet iyi toparlandığını düşünüyorum. Eylül ve ekim ayları gayet iyi geçecek. Otellerin çoğu şimdiden doluluklarını tamamladı. Eylül doldu, ekim için az yatak kaldı. Bizler ikinci eylül, ekim için ilave uçak koltukları koyduk. Schauinsland, bu sezon 260-300 bin pax hedefliyor. Geçen yıla göre yüzde 10 artıdayız. Sadece Schauinsland olarak şuana kadar 220 bin pax getirdik. ACENTELER HABER TUI AG, TUI Travel ile birleşiyor Avrupa seyahat pazarının en büyük grubu olan TUI AG’nin, İngiltere’deki turizm şirketi TUI Travel ile birleşme kararı aldı. Grup, bünyesindeki 650 şirketin 100’den fazlasını elden çıkaracağını açıkladı. T UI’nin Yönetim Kurulu Başkanı Friedrich Joussen, İngiltere’deki turizm şirketi TUI Travel ile birleşme kararıyla ilgili olarak Almanya gazetelerinden Handelsblatt’a röportaj verdi. Grup bünyesindeki 650 şirketin 100’den fazlasını elden çıkaracaklarını söyleyen Joussen, bu firmaları ya satarak ya kapatarak ya da grup bünyesine entegre ederek devre dışı bırakacaklarını kaydetti. Grup odaklı bir strateji yürüteceklerini belirten Joussen, böylece TUI’nin ciro ve kârında yılda yüzde 15’lik bir artış hedeflediklerini ifade etti. TUI Travel’i de kapsayan tek çatılı bir grup yapısı modeline geçecek olan TUI, böylece bir dönem Avrupa seyahat pa- Friedrich Joussen Der Touristik Türkiye’de kendi incoming ağını oluşturdu Avrupa’nın büyük tur operatörlerinden Der Touristik, Akdeniz çanağındaki yapılanmasını değiştirdi. İspanya, Türkiye ve Yunanistan’da MTS ile yollarını ayıran şirket, bu ülkelerde DER Touristik Services adıyla kendi incoming ağını oluşturdu. A vrupa seyahat pazarının en büyük üç grubu içinde yer alan REWE Touristik içinde yer alan DER Touristik, yeniden yapılanıyor. Türkiye’deki tüm faaliyetini geçen yıl MTS’ye devreden grup, Türkiye’de kendi ofisini açacak. DER Touristik Services adıyla kendi incoming ağını oluşturan DER Touristik, MTS ile yollarını ayırdı. Buna göre şirket, Mısır, Bulgaristan, İtalya ve Dubai’de MTS hisselerinin bir bölümünü alırken, İspanya, Türkiye ve Yunanistan’da MTS’nin tamamını yeni şirkete devretti. MTS’nin yüzde 49’u DER Touristik’e, yüzde 51’i ise eski REWE Touristik Genel Müdürü Rembert Euling’e aitti. Geçtiğimiz kasım ayında hedef pazarlardaki acentelerini dağıtan DER Touristik, genel müdür Markus Moschner yönetiminde DER Touristik Services’i kurdu. 40 | turizm&yatırım| 09’2014 Türkiye işletmesini Ertan Sakallı yapacak Turizm ve Yatırım Dergisi’ne konu ile ilgili açıklama yapan Der Touristik Türkiye Ürün ve Kontrat Müdürü Ertan Sakallı, “Der Touristik olarak Türkiye’de kendi incoming acentemizi açtık. Sonuç olarak Akdeniz çanağında bir yapılanma bu ve onun Türkiye ayağı açıldı. Antalya, Side, Alanya bulunuyor. Ege ve İstanbul’da ise yapılanmamız olacak. Destinasyon Turistik Hizmetleri A.Ş. adıyla kurulan acentemiz, 1 Kasım’da faaliyete geçecek. Türkiye işletmesini önümüzdeki dönemde ben yapacağım. Bu seyahat acentesi öncelikle kendi müşterilerine hizmet verecek ama başka müşterileri de olacak” dedi. Diğer yandan DER Touristik Services Türkiye’nin diğer bir yöneticisi ise Hakan Ketenci olacak. Altı yıldır MTS Türkiye’nin Finans Direktörü olarak çalışan Hakan Ketenci DER Touristik Services Türkiye’nin Ticari Yönetiminden Sorumlu Yöneticisi olacak. Antalya’da DER Touristik’in Ürün ve Kontrat Müdürü olarak görev yapan Ertan Sakallı Operasyondan Sorumlu Yönetici olarak görev yapacak. zarında geçerli olan “dikey büyüme” anlayışından uzaklaşma yolunda da önemli adımlar atmış olacak. Haziran ayında alınan kararla, TUI AG’nin yüzde 54,5’ine sahip olduğu TUI Travel ile birleşeceği açıklanmıştı. Karara göre, TUI AG Yönetim Kurulu Başkanı Friedrich Joussen ve TUI Travel plc CEO’su Peter Long, TUI AG’nin eş başkanları olarak holdingi birlikte yönetecekler. 2016’da ise Peter Long’ın TUI Denetleme Kurulu’na alınması kararlaştırılırken, Joussen TUI AG’yi tek başına yönetmeye devam edecek. TUI AG yönetimi, yeni karar çerçevesinde her bir TUI hissesi için hissedarlara 0,399 pay vereceğini açıklamıştı. Anex Tur yeni havayolu kuruyor Rusya ile Türkiye arasında turist taşımacılığı yapan Anex Tur, Antalya merkezli yeni havayolu şirketi için girişimlere başladı. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nden ön izin almak için başvurusunu yapan firmanın genel müdürlüğüne ise Hacı Say getirildi. A nex Tur, Antalya merkezli yeni bir havayolu şirketi kuruyor. Söz konusu havayolunun charter (tarifesiz) olarak operasyonlarına başlayacağı öğrenildi. Türkiye ile Rusya arasında seferler düzenlemesi beklenen şirketin başına ise daha önce SunExpress’in genel müdür yardımcılığını yapan Hacı Say getirildi. Uzun yıllar havacılık sektöründe farklı şirketlerde görev yapan Hacı Say, Air Alfa ve Fly Havayolları gibi firmalarda üst düzey yöneticilik görevlerini yürütmüştü. ACENTELER HABER Rusya’da iflaslar devam ediyor Rusya’da tur operatörlerinin ve havayolu şirketlerinin iflasları devam ediyor. Son olarak Atlas Tour Moskova şubesini kapatırken, Rus havayolu şirketi Moskovia, uçuşlarını durdurma kararı aldı. G azetem.ru’dan alınan habere göre Atlas Tour’un Moskova şubesinden yapılan açıklamada, tur operatörünün müşterilere verdiği hizmeti durdurduğu bildirildi. Dönüş biletleri ayarlanan yurtdışındaki Rus turistlerin bu karardan etkilenmeyeceği belirtildi. “Pomoş” sigorta şirketi ise “Atlas” müşterilerinin yükümlülüklerini üstlendiğini açıkladı. Öte yandan, Atlas’ın ayda 1000 turiste hizmet verdiği, şirketin Almanya, Bulgaristan, Brezilya, Hollanda, İngiltere, İspanya, İzlanda, İtalya, Kıbrıs, Çin gibi onlarca ülkeye bilet satışı yaptığı bildirildi. Konuyla ilgili açıklama yapan Rusya Tur Operatörleri Derneği (ATOR) Başkanı Maya Lomidze, Rusya turizm pazarının krizle baş edemeyen oyunculardan temizlenmesini beklediklerini ancak büyük çapta iflas beklemediklerini söyledi. Moskovia havayolu şirketi de iflas bayrağını çekti Diğer yandan Airporthaber’den alınan habere göre Rus havayolu şirketi Moskovia, 29 Ağustos’tan itibaren faaliyetlerini durduracağını bildirdi. Rusya Federal Hava Taşımacılığı Ajansı’ndan Rosaviatsiya, Moskovia Havayolu Şirketi’nin mali sorunlar nedeniyle 29 Ağustos’tan itibaren faaliyetlerini durduracağını açıkladı. Moskovia yolcuları başka havayolu şirketleri taşıyacak. Bu yılın Şubat ayından beri iflas edeceği konuşulan Moskovia Airlines, son olarak uçuş ağını bire düşürmüştü. Şirket, bu ay sadece Moskova-Tivat-Moskova istikametinde Satın alma haberine Tez Tour ve Biblio Globus’tan yalanlama Geçtiğimiz günlerde Tez Tour’un Biblio Globus şirketi ile birleşme kararı aldığı haberlerine hem Tez Tour’dan hem de Biblio Globus’tan yalanlama geldi. R usya’dan Türkiye’ye turist getiren en büyük tur operatörlerinden biri olan ve 20 yıldır seyahat sektöründe faaliyet gösteren Teztour ile Rusya tur operatörü Biblio Globus şirketinin birleşme haberlerinin her iki firmadan da yapılan açıklamalarla yalanlama geldi. Alkan Grup Turizm İşletmeleri A.Ş. bünyesinde yer alan Teztour’dan yapılan açıklamada şunlara yer verildi: “Hürriyet Gazetesi’nde 21.08.2014 tarihinde yer verilen haberde şirketimizin Rusya tur operatörü Biblio Globus şirketi ile birleşme kararı aldığı iddia edilmiş. Şirketimiz hakkında yapılan bu ve benzeri haberlerin gerçekle hiçbir ilgisi bulunmamaktadır. Gerçekleri yansıtmayan bu haber ile kamuoyunu yanıltıcı bir izlenim yaratılmaktadır. Haberin doğrudan muhatabı olan şirketimizden haberin gerçeğe uygunluğu konusunda hiçbir bilgi almadan, tek taraflı olarak ve adeta sunulan hazır metni yayınlamaktan ibaret olan bu yayınlar, basın yayın ilkelerini açıkça 42 | turizm&yatırım| 09’2014 ihlal ettiği gibi, bu yönde bir araştırma ve incelemeye gerek görmeyerek bu şekilde haber yapılmasını, gazetecilik etiği ve ilkeleri ile bağdaştırmak mümkün değildir. Söz konusu haberin hazırlanışındaki yaklaşımın değerlendirmesini kamuoyu takdirine bırakıyoruz. Her türlü yanlış bilgilendirme ve yönlendirmenin önlenmesini teminen kamuoyuna saygıyla duyurulur.” Diğer yandan haberlere ilişkin Biblio Globus ise şöyle bir açıklama yaptı; “Son günlerde değişik basın organlarında yer alan “Tez Tour – Biblio Globus Birleşiyor” başlıklı haberde konu olan iddialar gerçeği yansıtmamaktadır. Biblio Globus Türkiye olarak çalışmalarımıza bağımsız olarak devam etmekteyiz. Bilgilerinize sunarız…” uçuşlar gerçekleştiriliyordu. Şirketin bu yıl sonuna kadar Karadağ tatil beldesinden çok sayıda yolcuyu taşıması gerekiyordu, ancak faaliyetlerine son verdiği için bu yolcular başka havayolu şirketleriyle ülkeye getirilecek. Yolculardan bu hizmet için ekstra ücret alınmayacağı ifade edildi. Moskovia, Rosaviatsiya’ya başvurarak yolcularının başka havayolu şirketleriyle taşınması konusunda istekte bulundu. Kogalimavia Havayolu Şirketi ise Moskovaia’nın yolcularını taşımak için hazır olduğunu açıkladı. Dolayısıyla Tivat yolcularını bu havayolu şirketi taşıyacak. 1995 yılında Gronov Air’ın 2006 yılında yeniden yapılanması sonucu faaliyete başlayan Moskovia Airlines, uçuşlarını Domodedovo Havalimanı’ndan gerçekleştiriyordu. Pegasus’tan müşterilerine vize hizmeti Pegasus Hava Yolları, hizmet seçeneklerine yurt dışı seyahatlerinin en zorlu aşaması olan vize başvuru hizmetini ekliyor. E k ürün ve hizmetleriyle misafirlerinin seyahatlerini, ihtiyaçlarına uygun olarak kişiselleştirmesine imkân veren Pegasus Hava Yolları; misafirlerine www.flypgs.com üzerinden vize başvuru hizmeti sunmaya başladı. Vize A.Ş şirketi aracılığıyla sunulan hizmete, www.flypgs.com ana sayfasında bulunan ‘Pegasus’la Uçuş’ sekmesinde yer alan ‘Vize İşlemleri’ butonundan veya vize.flypgs.com adresinden ulaşılabiliyor. Site üzerinden Pegasus ile uçuşu olmayanların da kullanabildiği vize hizmetini, başvuruları sırasında Pegasus’tan aldıkları uçak biletinin rezervasyon kodunu formlarına ekleyen misafirler indirimli olarak satın alabiliyor. Pegasus misafirleri ayrıca, vize süreçleri devam ederken www.flypgs.com’da yer alan durum sekmesinden vize işlemlerinin hangi aşamada olduğunu kolaylıkla takip edebiliyor. ACENTELER HABER Tatilmanya tatilcileri dolandırıp ortadan kayboldu Türkiye’de acente kurarak tatilcileri dolandıran şirketleri biri daha eklendi. Turizme yeni giren ve iç pazarda online olarak faaliyet gösteren Tatilmanya.com, “Her keseye tatil” sloganıyla ucuz tatil vaat edip topladığı paralarla ortadan kayboldu. U cuz tatil vaadiyle ortaya çıkan online seyahat acentesi tatilmanya.com, site üzerinden tatilcilerden topladığı paralarla ortadan kayboldu. Site üzerinden otel rezervasyonu yaptıran yüzlerce kişinin otellere rezervasyon yaptırmadığı ortaya çıktı. Tatilciler gittikleri otelde rezervasyonları olmadığını fark ettiler. Bunun üzerine firmayı arayan tatilciler, kimseye ulaşamayınca tatilmanya. com sahiplerinin topladıkları paralarla ortadan kaybolduğu anlaşıldı. Şirketin Antalya’daki merkez ofisine gidenler, burada da kimseyi bulamayınca savcılığa şikayette bulundular. Tatilmanya. com’un seyahat acentesi olarak yasal zorunluluk gereği TÜRSAB’a üye olması nedeniyle buraya başvuranlara, şirketle ilgili çok şikayet alındığını ve bunun üzerine bu şirketin belgesinin iptal edildiği söylendi. Şirket suçu otellere yükledi Şirketten yapılan açıklamada, şunlar denildi: “Son zamanlarda bazı basın ve yayın organları ile sosyal medyada Tatilmanya Turizm Bilişim Bilgisayar Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi nezdinde faaliyet gösteren TTM TURİZM Seyahat Acentesi ve bağlı markası olan “tatilmanya.com” internet sitesinin müşterilerini dolandırdığı iddia edilmekle beraber bu iddialar gerçeği yansıtmamaktadır. Şöyle ki; 2008 yılında kurularak faaliyetine başlamış olan Tatilmanya Turizm, anlaşmalı olduğu yaklaşık 600 otel ile 6 yıl boyunca binlerce kişinin tatil yapmasına aracılık etmiştir. Bu süre içerisinde binlerce kişiye uygun şartlarda ve taksitli rezervasyonlar yaparak tatil imkanları sunmuştur. Tatilmanya Turizm, sadece 2013 yılında yaklaşık 30 milyon TL bilanço değeri yaratmış ve 60 bin kişiye tatil imkanı sağlamıştır. Özellikle son 2 yıldır sektördeki yükselişi ile birlikte önemli tek yetkili ve ön ödemeli otel anlaşmaları ile daha avantajlı fiyatlarla hizmet verebilme çabaları içerisinde olmuştur. 2014 yılında erken rezervasyon dönemlerinde yaşanan genel ekonomik ve finansal sıkıntılardan şirkette etkilenmiş ve ekonomik kriz yaşamıştır. Bu duruma önlem olarak ön ödemeler ile yapılmış olan bir kısım tek yetkili ve ön ödemeli otel sözleşmeleri karşılıklı görüşmeler neticesinde feshedilmiştir. Yaşanmış olan bu süreçte ise bazı otellerle anlaşmazlıklar yaşanmış ve neticede hukuki süreç içerisine girilmiştir. Özellikle bir oteller grubunun kötü niyetli ve kasıtlı olarak bedelsiz ve konusuz kalan avans çekine işlem yaptırması sonucu bankalarda yüksek meblağlı krediler kapanmış ve şirketin bankalar, finans kuruluşları ve piyasadaki itibarı zedelenmiştir. Tatilmanya Turizm tüm gayret ve özveri içerisinde ticari faaliyetini sürdürme ça- basında iken bir grup şirketi feshedilmiş sözleşmenin bedelsiz ve konusuz kalan çekleri ile Ramazan Bayramının öncesi ve sonrasında şirket merkezi, şubesi ile tüm banka hesaplarına haciz işlemi uygulanmıştır. Tarafımıza yapılan bu uygulama, misafirlerimize hiç hizmet vermemiş bir otel grubu tarafından avans çekleri ile art niyetli olarak yapılmıştır. Bu haciz neticesinde de şirket binamız ve banka hesaplarımız kilitlenmiş, poslara bloke konmuş ve şirket iflasa sürüklenmiştir. Turizm sezonunun en yüksek döneminde yaşanılan bu elim durum neticesinde banka hesapları ve posları kilitlendiğinden başta oteller olmak üzere şirket ödemelerini yapamaz hale getirilmiştir. Yaşanılan bu olumsuz gelişmeler neticesinde tatil rezervasyonu yaptıran misafirlerin otellere giderek kapıda kalmaması ve mağduriyet yaşanmaması adına da tüm müşteriler teker teker aranarak durum izah edilmeye çalışılmış ve rezervasyonlarının iptal edildiği söylenerek finans kuruluşlarına yönlendirilmeye çalışılmıştır. Müşterilerin yapmış olduğu rezervasyon talepleri ve ödemeler tamamen kendi talep ve inisiyatifleri ile oluştuğundan ve şirketin bir art niyeti, kastı olmadığından bu durum dolandırıcılık içermemektedir. Tatilmanya Turizmin de müşterileri gibi mağdur edildiğini ve hiçbir şekilde dolandırma kastı ile hareket etmediğini önemle bildirmek isteriz.” TripAdvisor, Viator'u da satın aldı Sektörün önemli tavsiye sitelerinden TripAdvisor, online platform Viator şirketini bünyesine kattı. Şirket bu satın alma için 200 milyon dolar ödedi. Daha önce Lafourchette, Tripbod ve Vacation şirketlerini satın alan şirket, dördüncü satın almasını Viator’u alarak gerçekleştirdi. D ünyanın önemli tavsiye siteleri arasında yer alan TripAdvisor, satın almalar yoluyla büyümeye devam ediyor. Şirket, son olarak online platform Viator’u bünyesine kattı. Bu yıl dördüncü satın alma- 44 | turizm&yatırım| 09’2014 sını gerçekleştiren şirket, daha önce de Lafourchette, Tripbod, ve Vacation şirketlerini satın aldığını açıklamıştı. Viator web sitesinde 20 bin tur ve aktivite, 600 bin yorum ve fotoğraf ile bin 500 destinasyon hakkında bilgiler yer alıyor. TripAdvisor Başkanı ve CEO’su Stephen Kaufer, küresel anlamda gezi ağlarını genişlettiklerini ve seyahat edenlere farklı alternatifler sunabileceklerini söyledi. ACENTELER HABER Corendon Havayolları, “Capital 500” listesinde yükseldi Capital Dergisi’nin her yıl şirketlerin yıllık ciroları baz alarak hazırladığı ve Türkiye’nin en büyük özel sektör şirketlerini ortaya koyan “500 Dev Şirket” araştırması açıklandı. 2013 listesine göre Corendon Havayolları 405’inci sıraya yükseldi. 2 012 yılında “500 Dev Şirket” listesinde 430’uncu sırada yer alan Corendon Havayolları, 2013 yılında bu listede 405’inci sıraya yükseldi. 1999 yılından beri her yıl şirketlerin yıllık ciroları baz alınarak yapılan ve Türkiye’nin en büyük özel sektör şirketini ortaya koyan ”500 Dev Şirket” araştırmasına ilişkin değerlendirmenin sonucuna göre 2012 yılında 430’uncu sırada yer alan Corendon Havayolları, 2013’te 25 sıra atlayarak 405’inci sıraya yükseldi. Konuyla ilgili açıklama yapan Corendon Havayolları Genel Müdür Yardımcısı Batuğhan Karaer, ”2013 yılını ciro ve faaliyet karlılığı anlamında beklentilerimiz doğrultusunda hedeflerimize yakın seviyelerde kapattık. Kar marjı düşük bir sektörde olmamıza rağmen 6 milyon 500 bin TL vergi öncesi kara ulaşarak başarılı bir yıl geçirdik. Hali hazırda bulunan plan ve yatırımlarımızla Türkiye turizm ve havacılık sektöründeki etkin rolümüzü geliştirme ve sürdürülebilir istikrarlı büyüme amacı ile de yolumuza devam ediyoruz” şeklinde konuştu. Fest Travel 30. yaşını kutladı FEST Travel, 13 Ağustos akşamı ilk gezginleri ve yol arkadaşları ile birlikte PAK İş Merkezi’nde 30. yaşını bir şölen ile kutladı. FEST Travel Genel Müdürü Zekeriya Şen’in açılış konuşması yaptığı geceye 200’e yakın kişi katıldı. Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Pekin’in konuşma yaptığı gecede, 30 yıllık FEST tarihini anlatan belgesel film de gösterildi. “Önemli olan bazı yerleri görmek değil, algılamaktır” FEST Travel 13 Ağustos 1985 yılında Turizm Bakanlığı 1410 sayılı A Grubu Seyahat Acentesi Belgesi’ni aldı. Geçen bu 30 yılda, Türkiye gezginleri için 170 dolayında Adım Adım İstanbul® ve çevre gezisi, yaklaşık 140 yurtiçi (Adım Adım Anadolu®), 220 yurtdışı (Köşe Bucak Dünya®) gezisi tasarımı gerçekleştirdi. Sıra dışı gezileriyle gezginlerin ezberini bozan acente, çıtasını sürekli yükseltti. Gezginlerin hayatlarında yeni parantezler açmaya çalışan acente, gezginlerle aralarında kalıcı dostluklar yaratmaya çalıştı. “Kültür Turizmi” kavramını ele alan firma, Türkiye’de yepyeni bir 46 | turizm&yatırım| 09’2014 “kültür gezgini” tipi yarattı. FEST Travel, “Önemli Olan Bazı Yerleri Görmek Değil, Algılamaktır” ilkesi ile yoluna devam ediyor. Saga Group, Destinology Travel'ın yüzde 75'ini satın aldı İngiltere’de, sigortacılık, ev, seyahat, karavan, hayat sigortası gibi çok sayıda alanda faaliyet gösteren Saga Travel, Türkiye’ye de operasyon yapan Destinology Travel’ın yüzde 75’ini satın aldı. Destinology Travel’ın yüzde 75’i, 33,6 milyon dolara Saga Group’a satıldı. 5 0 yaş ve üzeri seyahat konusunda uzmanlaşmış ve 2,5 milyon yolcusu bulunan Destinology Travel’ın hisselerinin yüzde 75’lik bölümünün, Saga Group tarafından satın alındığı açıklandı. Destinology Travel, 50 yaş ve üzerindeki seyahatçileri, Avrupa, Birleşik Arap Emirlikleri, Hindistan ve Uzakdoğu destinasyonlarına taşıyor. Geçen yıl 30 bin müşteriye hizmet verdiği belirtilen Destinology Travel’ın 110 personele sahip olduğu açıklandı. Söz konusu hisselerin satış bedelinin ise 20 milyon pound (33,6 milyon dolar) olduğu kaydedildi. ACENTELER HABER Alitalia ve Etihad Havayolları, 1,758 milyar Avroluk anlaşma imzaladı Etihad Havayolları, Alitalia’nın yüzde 49’luk hissesini satın aldı. İki şirket arasında yapılan anlaşmaya göre Etihad Havayolları, Alitalia’nın yeniden yapılandırılması için şirkete 1,758 milyar avro yatırım yapacak. E tihad Havayolları ve Alitalia, 1,758 milyar avroluk yatırım anlaşması imzaladı. Buna göre Etihad Havayolları Alitalia’nın yeniden yapılandırılması için yatırım yapacak. Etihad Havayolları’nın yapacağı yatırımın 560 milyon avroluk kısmı, Alitalia’nın bilançosunun yeniden yapılandırılmasına yönelik öz sermaye girişi, aktif varlık alımı ve diğer finansman araçları ve fonlama düzenlemeleriyle sağlanacak. Bu yatırıma, Alitalia’nın mevcut hissedarlarının(Intesa San Paolo, Poste Italiane, UniCredit, Atlantia, IMMSI, Pirelli, Gavio vs) yapacağı 300 milyon avroluk öz sermaye yatırımı da eklenecek. Öte yandan, finans kuruluşları ve Alitalia hissedarı bankalar tarafından şirkete orta ve uzun vadeli borçların yeniden yapılandırılması için 598 milyon avroya kadar kaynak sağlanacak ve İtalyan finans kuruluşları ek 300 milyon avroluk kredi tahsisi yapacak. Aralık 2014 tarihi itibarıyla tamamlanması planlanıyor. Etihad Havayolları 387,5 milyon avroluk yatırımın karşılığında Alitalia’nın yüzde 49 hissesine sahip olacak. Şirketin toplam yatırımı, Alitalia’nın yolcu sadakat programı MilleMiglia’yı yürüten Alitalia Loyalty Spa’nın yüzde 75 hissesi için ödeyeceği 112,5 milyon avroyu ve Londra’daki Heathrow Havalimanı’nda satın alınan beş çift slot için ödenen 60 milyon avroyu da kapsıyor. Yatırım işleminin kapanışının 31 Hedefimiz sürdürülebilir karlılık Konu ile ilgili konuşan Etihad Havayolları Başkanı ve CEO’su James Hogan, “Alitalia, İtalya’nın tümünü temsil ettiği için mükemmel bir elçi... Biz markayı yeniden canlandırdıkça Alitalia; İtalya’nın bilinen tarihi, kültürü ve mutfağıyla daha fazla özdeşleşecek. Alitalia, İtalyanların gurur duyduğu bir havayolu şirket olmalı. Alitalia sonuç odaklı bir işletme gibi çalışmalı, bu nedenle hedefimiz 2017 yılından itibaren sürdürülebilir karlılığa ulaşması” şeklinde konuştu. Alitalia CEO’su Gabriele Del Torchio ise “Bu yatırım bize finansal istikrar sağlayacak ve uzun vadede Alitalia’yı ve İtalya’daki seyahat ve turizm endüstrisini konumlandırabilmemize olanak tanıyacak” dedi. Jolly Tur ve Beşiktaş JK’dan “BeşiktaşTravel” Türkiye’nin önemli spor kulüplerinden Beşiktaş JK, Jolly Tur aracılığıyla taraftarlarına yönelik seyahat acentesi Beşiktaş Travel’i kurdu. Beşiktaş JK, seyahat acentesinin tanıtım toplantısında Jolly Tur ile yaptığı işbirliğini de açıkladı. B eşiktaşlı taraftarlara seyahat, konaklama, deplasmanda oynanacak karşılaşmalar öncesinde özel tur hizmetleri sunan Beşiktaş Travel, faaliyetlerine başladı. Kulübe ek gelir getirmesi planlanarak kurulan acentenin tur hizmetlerini Jolly Tur gerçekleştirecek. Jolly Tur anlaşmaya göre sadece deplasman maçı turları değil aynı zamanda kültür, yurtdışı, yurtiçi, gemi, Kıbrıs gibi tüm turlarını Beşiktaş taraftarına indirimli sunacak. Beşiktaş Travel, taraftarına indirimli tatil sunacak Anlaşmayla ilgili Nevzat Demir Tesisleri’nde düzenlenen imza törenine Beşiktaş Jimnastik Kulübü Başkanı Fikret Orman, Yönetim Kurulu Üyeleri ve Jolly Tur Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mert Vardar 48 | turizm&yatırım| 09’2014 katıldı. Törende konuşan Beşiktaş JK Kulübü Başkanı Fikret Orman; “Beşiktaş Travel ile taraftarlarımız indirimli tatil imkanı, yurtiçi ve yurtdışı maçlara özel paketler satın alabilecek. Her şeyden önemlisi taraftarlarımızın Beşiktaş Travel üzerinden satın aldığı her tatil ve maç paketinden kulübümüz de önemli bir gelir elde edecek. Seyahat sitemizin taraftarlarımıza, camiamıza ve iş ortağımız Jolly Tur’a hayırlı olmasını diliyorum” şeklinde konuştu. Jolly Tur Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mert Vardar ise; “Beşiktaş Travel’ı kurmamızdaki en büyük neden Beşiktaş taraftarlarına deplasman maçlarında otel ve ulaşım konularında yardımcı olup, konforlu bir hizmet sunabilmek. Fakat bu sitede sadece maç turlarını değil, kültür turlarından yurtdışına, gemi turlarından Kıbrıs seyahatine uçak biletine kadar her tür seyahat ürününü taraftarlarla buluşturacağız” dedi. ACENTELER HABER Skyscanner HotelApp ile tüm uçak ve oteller cebinizde Online uçak bileti arama ve karşılaştırma sitesi Skyscanner, otel arama, karşılaştırma ve rezervasyon imkânı sunan yeni mobil uygulaması HotelApp’i ekledi. O nline uçak bileti arama ve karşılaştırma sitesi Skyscanner, HotelApp uygulaması ile konaklama için en kolay ve en uygun seçenekleri kullanıcılarına sunuyor. Uçak bileti, otel ve araba kiralama fiyatlarını aynı platformda karşılaştıran, uluslararası seyahat arama motoru Skyscanner’in yeni mobil uygulaması HotelApp, otel arama ve rezervasyon imkanı sunacak ve ayrıca seyahatseverler, dünya çapındaki yüz binlerce otel seçenekleri arasından kolayca arama yapabilecek ve en uygun fiyatlı oteli seçebilecekler. Seyahat severler aradıkları oteli iOS işletim sistemlerinde sonraki birkaç hafta içinde de Android üzerinden kullanılabilecek. HotelApp ile Türkiye’de büyümeye ve tercih edilmeye devam edeceğiz Skyscanner Türkiye Pazarlama Müdürü Murat Özkök, “Bir seyahat arama platformu olarak web sitemiz ile olduğu kadar mobil uygulamalarımız ile de seyahat severlerin hayatını kolaylaştırıyoruz. Geliştirdiğimiz kullanıcı dostu mobil uygulamalar ile tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de büyümeye devam ediyoruz. Uçak bileti arama uygulamamızdan sonra şimdi de kullanıcılarımıza tüm otelleri kolayca arayabilecekleri HotelApp’i sunuyoruz. HotelApp ile gücümüze güç katacağız, Türkiye’de büyümeye ve tercih edilmeye devam edeceğiz” dedi. Gezinomi “Biz ofisteyiz ama aklımız tatilde!” diyor Turizm sektörünün yenilikçi ismi Gezinomi, online tatil satın almalarla ilgili bir araştırma yaptı. Gezinomi’nin internet sayfası ve çağrı merkezi üzerinden gerçekleştirilen satın almaları değerlendiren araştırmasına göre, alışverişlerin yüzde 89,63’ü mesai saatleri içinde yapılıyor. yapanların oranı yüzde 73.08; saat 20:00’den sonra bu oran yüzde 26’ya düşüyor; en çok 14:00 ile 17:00 arası tatil satın alınıyor. G ezinomi, online tatil satın almalarla ilgili bir araştırma yaptı ve araştırmanın sonuçlarına göre alışverişlerin yüzde 89,63’ünün mesai saatleri içinde yapıldığı belirlendi. Gezinomi internet sayfası ve çağrı merkezi üzerinden gerçekleştirilen satın almaları değerlendiren bu araştırmanın sonuçlarına göre 06:00 - 20:00 saatleri arasında tatille ilgili araştırma 50 | turizm&yatırım| 09’2014 İnternetten tatil satın alanların oranı % 10 Öte yandan insanlar, tatil satın alırken bunu sanal ortamda değil de bir uzmanla telefonda konuşarak veya yüz yüze yapmayı tercih ediyor. İnternetten yapılan tatil alışverişlerinin oranı yüzde 10 ile sınırlıyken, bunu çağrı merkezi üzerinden yapmayı yeğleyenlerin oranı yüzde 18. Tatil satın almak için acenteye gidenlerin oranı ise yüzde 72. Ayrıca tüketicilerin büyük çoğunluğu, yüzde 76,2’si taksitle ödeme yapma eğiliminde. Söz konusu araştırma, tek başına seyahat etmek konusunda erkeklerin daha istekli olduğunu ortaya koydu. Buna göre tek başına tatile gidenlerin yüzde 55,91’i erkekler; buna karşılık yüzde 44.71’ini kadınlar oluşturuyor. Nedret Aydemir, Efestur’un Genel Müdürü oldu A nadolu Grubu şirketlerinden Efestur Turizm İşletmeleri A.Ş.’nin Genel Müdürlüğü’ne Nedret Aydemir atandı. Boğaziçi Üniversitesi İş İdaresi Bölümü mezunu olan Aydemir, 2008 yılından beri grup bünyesindeki McDonald’s Türkiye’nin Kurumsal İletişim Müdürü olarak görev yapıyordu. Aydemir, McDonald’s’tan önce Goodyear Lastikleri’nde çalışıyordu. Buradaki 10 yıllık görev süresi boyunca Halkla İlişkiler Müdürlüğü’nden başka, müşteri hizmetleri biriminin kurulmasında etkin bir rol üstlendi ve Müşteri Hizmetleri Müdürü olarak görev yaptı. Halen McDonald’s Çocuk Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi olan Nedret Aydemir, aynı zamanda KİD (Kurumsal İletişimciler Derneği) ve BÜMED (Boğaziçi Üniversitesi Mezunlar Derneği) üyesidir. Aeroflot, yeni bir “low cost” havayolu şirketi kuruyor “Seliger” Gençlik Forumu çerçevesinde gazetecilerin sorularını yanıtlayan Aeroflot Havayolu Şirketi Genel Müdürü Vitaly Savelyev, Aeroflot’un Dobrolet şirketinin uçuşlarını yerine getirmesi için low cost şirketi kuracağını bildirdi. Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Savelyev, “Yeni havayolu şirketinin kaydını yaptıracağız. Böyle bir senaryo düşündük. Avrupa’ya ikinci bir şans daha verelim dedik. Yeni açılacak şirketimiz Ekim sonundan itibaren uçuşlara başlayacak” şeklinde konuştu. Söz konusu ucuz havayolu şirketinin ana şirket Aeroflot’tan farklı bir hizmet ve fiyat standardı olacağı ifade edildi. Aeroflot tarafından konuyla ilgili olarak yapılan açıklamada, kurulacak olan yeni havayolu şirketinde biletlerinin, bazı bölgelerdeki tren biletlerinden bile daha ucuz olacağı bildirildi. KONGRE TURİZMİ KONGRE TURİZMİ DOSYA 52 | turizm&yatırım| 09’2014 Kongre turizminde başı ilaç firmaları çekiyor Kongre ve toplantı turizminde başta oteller ve kongre merkezleri olmak üzere sektörün en önemli müşterileri arasında yer alan ilaç firmaları, tanıtıma ve kongrelere ciddi bütçe ayırıyor. Turizm ve Yatırım Dergisi’nin yaptığı araştırmaya göre 2014 yılında düzenlenecek 205 kongre ve sempozyumun 133’ü sağlık sektörüne yönelik olacak. 133 kongrenin büyük çoğunluğu otellerde gerçekleştiriliyor. Bu kongre ve sempozyumların neredeyse tamamına ilaç şirketleri sponsor oluyor. Büyük çaplı organizasyonların yanı sıra orta ve küçük çaplı yüzlerce etkinlik ve toplantıya imza atan ilaç şirketleri, otellerin en önemli müşterileri arasında yer alıyor. S ağlık sektörü büyüdükçe ilaç sektörü de büyüyor. Sürdürülebilir sağlık sistemi içinde önemli bir yere sahip olan ilaç endüstrisinin Türkiye ekonomisindeki yeri güçleniyor. Türkiye’de faaliyet gösteren 300 firmanın 50’sinde üretim tesisi bulunuyor. Satış büyüklükleri açısından ilk 20 firma içerisinde 6 yerli sermayeli üretici firma yer alıyor. 56 adet yabancı sermayeli firmanın 13’ü kendi üretim tesislerinde üretimlerini gerçekleştiriyor. İlaç sektörü Türkiye’de yaşlanan nüfus, sağlık hizmetlerine erişim imkanları ve ortalama yaşam süresinin artışı nedeniyle doğal bir büyüme seyri bekliyor. Türkiye ilaç sektörü Avrupa’da 6. sırada Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED) Sağlığa Erişim Çalışma Grubu’nun katkılarıyla Deloitte tarafından hazırlanan ”Türkiye Sağlık Sektörü Raporu”nda, Türkiye’nin, tutar olarak dünyadaki en büyük 15, üretim açısından ise en büyük 16. ilaç pazarı olduğu dile getiriliyor. Öte yandan Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın hazırladığı z2013/1-İlaç sektörü Raporu’na göre Türkiye ilaç sektörü, 2011 yılında üretici fiyatlarıyla 9,1 milyar dolarlık ilaç piyasası ile Avrupa’da altıncı, dünyada 16. sırada yer aldı. 2012 yılında ise üretici fiyatlarıyla toplam 8 milyar dolarlık bir piyasa yarattı. 2012-2016 dönemine yönelik tahminlere göre Çin, Hindistan, Rusya ve Brezilya gelişmekte olan pazarlar arasında gösteriliyor. Türkiye ilaç pazarının 2016 yılında dünyada 18. sırada yer alacağı tahmin ediliyor. Sektörün en büyükleri arasında Türk firmalar da var Türkiye’deki ilaç firmaları arasında güçlü yerli firmaların yanı sıra, özellikle 1980’li yılların ortalarında ülkeye giriş yapan global ölçekli yaklaşık 50 uluslararası firma yer alıyor. 300’ün üzerinde ilaç şirketinin faaliyet gösterdiği Türkiye’de, 2012 yılı sonu itibariyle, sektörün önde gelen firmaları arasında; Abdi İbrahim, Novartis, Bilim, Pfizer, EastPharma, Bayer, Sanofi, GlaxoSmithKline ve Astrazeneca gibi firmalar yer alıyor. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın hazırladığı rapora göre 2012 yılında en yüksek pazar payına değer bazında yüzde 8,01’lik oranla Abdi İbrahim firması sahip oldu. Abdi İbrahim’i Novartis ve Bilim İlaç firmaları takip etti. Ciro Büyüklüğüne Göre Dünyadaki İlk 10 İlaç Firması Firma 1 PFIZER 2 NOVARTIS 2010 Cirosu (Milyar ABD $) 58,5 42 3 SANOFI-AVENTIS 40,3 4 MSD 39,8 5 ROCHE 39,1 6 GLAXOSMITHKLINE 36,2 7 ASTRAZENECA 33,3 8 JOHNSON & JOHNSON 22,4 9 ELI LILLY 21,1 10 ABBOTT 19,9 Sektör 30 bin kişiyi istihdam ediyor Sağlık Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’de 68 ilaç üretim tesisi (15’i yabancı sermayeli) ve 64 üretici firması (13’ü yabancı) ile 12 hammadde üretim tesisi (6’sı yabancı) ve 10 hammadde üreten firma (4’ü yabancı) bulunuyor. İlaç sektöründe yaklaşık 30 bin kişi istihdam ediliyor, istihdamın yüzde 50’den fazlası eğitim seviyesi yüksek kişilerden oluşuyor. Sektörde, ileri teknolojiye uyum sağlayacak yüksek eğitim görmüş personel istihdamı ve buna bağlı olarak teknik bilgi düzeyi giderek artıyor. Piyasada yaklaşık 5 bin civarında ilaç ve 23.500 civarında eczane bulunuyor. Türkiye’de 3100 çeşit ilaç üretimi yapıldığı biliniyor. Diğer taraftan farklı dozajlar ve değişik farmasötik yapılar ile bu rakam yaklaşık 8 bine çıkıyor. İlaç ihracatı istenilen seviyede değil Diğer yandan sektördeki büyümeye rağmen Türkiye ilaç ihracatı konusunda istenilen seviyeye gelemedi. Jenerik/eşdeğer ilaç üretimi iyi bir noktada olan Türkiye, hammadde ve orijinal/referans ilaçta dışa bağımlı bir ülke konumunda yer alıyor. 2012 yılında ithalat 4,4 milyar dolar ilaç ithal eden Türkiye, 720 milyon dolarlık ilaç ihraç etti. Dolayısıyla ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 16,54’te kaldı. Üretim açısından bakıldığında 2011 yılında 1 milyar 556 milyon kutu olan Türkiye reçeteli ilaç pazarı, 2012 yılında yüzde 2,8 artış göstererek, 1 milyar 600 milyon kutuya ulaştı. 2012 yılında üretilen 1 milyar 600 milyon kutunun Ülkelere Göre İlaç Pazarı Büyüklükleri (2011) İlaç Pazarı Pazar Büyüklüğü (Ülke) (Milyon ABD $) 1 ABD 397.288 2 Japonya 120.808 3 Çin 59.428 4 Fransa 52.991 5 Almanya 38.903 6 İtalya 33.273 7 Kanada 31.359 8 Brezilya 31.247 9 İngiltere 30.498 10 İspanya 27.302 11 Güney Kore 17.067 12 Hindistan 16.078 13 Meksika 15.835 14 Avustralya 15.329 15 Türkiye 13.336 09’2014| turizm&yatırım| 53 KONGRE TURİZMİ DOSYA Farklı illerde düzenlenen sağlık ve tıpla ilgili kongrelerde İstanbul ve Antalya başı çekiyor. İstanbul’da düzenlenen ve düzenlenecek sağlık ve tıp alanında 44 kongrede daha çok kongre merkezleri öne çıkarken onu oteller, üniversiteler ve kültür merkezleri takip ediyor. Kongre için otel tercihlerinde Antalya başı çekiyor. 38 kongre ve toplantı Antalya’daki otellerde gerçekleştiriliyor. Öne çıkan diğer illere bakıldığında, 13 organizasyon Ankara’da, 9 organizasyon Bursa’da, 6 organizasyon İzmir’de, 5 organizasyon Muğla’da yapılacak. Bu illerde de otel tercihi dikkat çekiyor. yüzde 78,1’lik oranı yani yaklaşık 1 milyar 249 milyon kutusu Türkiye’de üretildi. 2011 yılında Türkiye reçeteli ilaç pazarı değer bazında 13,98 milyar TL iken 2012 yılında bu oran yüzde 5,9 azalarak 13,15 milyar TL oldu. İlaç firmaları toplantılar için şirket dışını tercih ediyor Pazar büyüdükçe ve rekabet arttıkça ilaç firmalarının tanıtıma ayırdığı bütçe de artıyor. Satış rakamlarına bakıldığında en büyük 25 firma, Türkiye’deki tüm ilaç satışlarının yüzde 80’ini gerçekleştiriyor. Tıbbi tanıtım elemanlarının ise yüzde 80’ini bünyesinde barındırıyor. Dolayısıyla ilaç firmaları, personelin eğitiminden, doktorlara ve sağlık personeline yeni çıkan ilaçların tanıtımına kadar bir dizi etkinlik ve organizasyon düzenliyor. İlaç firmaları, yeni çıkan ilaçların tanıtımının yanı sıra sağlıkla ilgili birçok kongre, konferans ve etkinliğe sponsor oluyor. Aynı zamanda şirket içi eğitim, toplantı ve etkinlikler de düzenleyen ilaç şirketleri, bu organizasyonları genellikle şirket dışındaki mekanlarda gerçekleştiriyor. Organizasyonlar için ilk tercih 5 yıldızlı oteller En çok toplantı, kongre yapan sektörlerin başında gelen ilaç sektörü, tıp kongrelerine yılda ciddi bir pay ayırıyor. Kongreleri, top- 54 | turizm&yatırım| 09’2014 lantıları ve etkinlikleri için lüks otelleri tercih eden ilaç firmaları, bu kongrelere genellikle doktorları götürüyor. Ortalama 3 gün süren bu kongreler, bilimsel içerikli olduğu gibi tanıtım amaçlı da olabiliyor. İlaç firmalarının sponsorluğunda Antalya’daki lüks otellerde gerçekleşen bu organizasyonlar etik bulunmadığı için eleştirilirken, Sağlık Bakanlığı etik olmayan organizasyonların önüne geçmek için belli yasaklar getiriyor. 2014’te 133 büyük çaplı sağlık ve tıp alanına ilişkin kongreler düzenleniyor Oteller için kongre ve toplantı turizmi potansiyeli açısından son derece önem taşıyor. Turizm ve Yatırım Dergisi’nin yaptığı araştırmaya göre 2014 yılında düzenlenecek 205 kongre ve sempozyumların 133’ü sağlık sektörüne yönelik olacak. Bu kongre ve sempozyumların neredeyse tamamına ilaç şirketleri sponsor oluyor. Büyük çaplı organizasyonların yanı sıra orta ve küçük çaplı yüzlerce etkinlik ve toplantıya imza atan ilaç şirketleri, otellerin en önemli müşterileri arasında yer alıyor. Türkiye’nin en büyük ilaç firmalarından Abdi İbrahim, bir yılda 200’ün üzerinde toplantı gerçekleştiriyor.20 kişiden 1500 kişiye kadar değişen bu toplantılara ortalama 70-80 kişi katılıyor. Tıp kongrelerinde mekan tercihinde oteller başı çekiyor 2014 yılında düzenlenen ve düzenlene- cek olan 133 kongrenin büyük çoğunluğu otellerde gerçekleştiriliyor. Farklı illerde düzenlenen sağlık ve tıpla ilgili kongrelerde İstanbul ve Antalya başı çekiyor. İstanbul’da düzenlenen ve düzenlenecek sağlık ve tıp alanında 44 kongrede daha çok kongre merkezleri öne çıkarken onu oteller, üniversiteler ve kültür merkezleri takip ediyor. Kongre için otel tercihlerinde Antalya başı çekiyor. 38 kongre ve toplantı Antalya’daki otellerde gerçekleştiriliyor. Öne çıkan diğer illere bakıldığında, 13 organizasyon Ankara’da, 9 organizasyon Bursa’da, 6 organizasyon İzmir’de, 5 organizasyon Muğla’da yapılacak. Bu illerde de otel tercihi dikkat çekiyor. Resort otellerinde tıp kongresi yasağı 5 aya çıktı Öte yandan ilaçların sağlık meslek mensuplarına tanıtımı ve tıbbi kongrelerle ilgili yeni düzenlemeye giden Sağlık Bakanlığı 2011 yılında, ilaç firmalarının kongre ve benzeri organizasyonlara desteği, sağlık meslek mensubu başına yılda 5 defayla sınırlandırdı. Buna göre bir sağlıkçı aynı firma tarafından düzenlenen kongreye yılda en fazla iki kez katılabiliyor. Yine Sağlık Bakanlığı tarafından turizm sezonunda, resort otellerde tıp kongresi düzenleme yasağı üç aydan beş aya çıkarıldı. Daha önce HaziranEylül döneminde tıp kongresi düzenleme yasağı, bundan sonra 15 Mayıs-15 Ekim olarak 5 aya uzatıldı. KONGRE TURİZMİ GÖRÜŞLER Aybüke Meriç / Santa Farma Kongre ve Organizasyon Yöneticisi Otel seçiminde öncelikli kriterimiz bütçe F irma olarak bir yılsonu ve iki dönem toplantısını düzenli olarak her yıl gerçekleştiriyoruz. Bunların yanı sıra ihtiyaca göre lansman, eğitim, TSM alımı gibi toplantılar düzenliyoruz. Yıl sonu toplantımıza tüm ekip olarak yaklaşık 600 kişi katılıyor. Diğer toplantılarımızın kişi sayıları değişiyor. Ancak orta veya küçük ölçekli toplantılar olarak değerlendirebiliriz. Toplantılar için ihtiyacına göre, optimum kaliteyi garanti edebileceğimiz mekanları seçiyoruz. Kendi merkez binamızda toplantı salonlarımız var ama düşük kapasitede olduğu için toplantıların az bir bölümünü binamızda yapıyoruz. Genelde toplantılarımızda konaklama hizmetinden de yararlanabilmek için otelleri tercih ediyoruz. Ayrıca banket hizmetleri konusunda da iyi hizmet alabiliyoruz. Otellerde aradığımız kriterler arasında öncelikli kriter bütçe oluyor. Optimum kaliteyi en iyi bütçeyle alabileceğimiz otelleri tercih ediyoruz. Toplantı salonlarının konforlu olması, otelin merkezi konumu, ulaşımının rahat olması, banket hizmetlerinin kalitesi, konaklama hizmetlerinin kalitesi, otel ekibinin çözümcü yaklaşımı da olması kriterlerimiz arasında yer alıyor. Seda Çelik / Abdi İbrahim Satınalma Yöneticisi Tercihimiz hizmet kalitesi yüksek 5 yıldızlı oteller Y zenliyoruz ve ilk tercihimiz otellerden yana oluyor. Lansmanlarımız, iç eğitimlerimiz, sınavlarımız ve ürün toplantılarımızı otellerde gerçekleştiriyoruz. Otellerde öncelikli tercihimiz hizmet kalitesi yüksek 5 yıldızlı oteller oluyor. Otel yönetimlerinden, organizasyonlarımızı herhangi bir aksaklık yaşamadan tamamlayabilmemiz için proaktif davranmalarını, sorunlara hızlı müdahale ederek çözüm odaklı olmalarını bekliyoruz. Ayrıca çalışanların ilgili olmaları ve yemek kalitesi de öncelikli kriterlerimizden. ılda 200’ün üzerinde toplantı organizasyonumuz oluyor. Toplantılarımızın katılımcı sayıları minimum 20 kişiden maksimum 1.500 kişiye kadar ulaşıyor. Ortalama 70-80 kişilik gruplarla toplantı düzenliyoruz. Şirket içi toplantılarımızı anlaşmalı otellerde gerçekleştiriyoruz. Dış toplantılarda ise organizasyonun amacına uygun, misafirlerimizin ulaşım kolaylığı için merkezi lokasyonları tercih ediyoruz. Özellikle eğitimlerimizin ve bölge toplantılarımızın çoğunluğunu şirket dışında dü- Erkan Yağcı / Concorde De Luxe Resort – Yönetim Kurulu Üyesi İlaç firmaları, misafir yapısı ve bütçesi nedeniyle tercih edilen gruplar arasında T üm sektörler gibi ilaç sektöründen firmalar da toplantıları için otelimizi seçiyorlar. İlaç firmaları oteller için misafir yapısı ve bütçesi bakımından tercih edilen gruplar arasında yer alıyor. İlaç firmalarının düzenlediği etkinlikler, etkinliğin kapasitesi, ilaç firmasının veya kongrenin alanıyla ilgili durumlara göre değişiklik gösterebiliyor. Her büyüklükten gruplar olabiliyor, bu 50 kişiden başlayıp 400-500’e kadar çıkabiliyor. Öncelikle bizden konaklama ve toplantı salonları konusunda hizmet alıyorlar. Fir- 56 | turizm&yatırım| 09’2014 manın programına göre banket hizmeti de talep edebiliyorlar. Boş zaman olarak ayrılan zamanlarda katılımcılar her türlü birimimizden yararlanabiliyor. Bu firmaların bizden, her otelin yerine getirmesi gereken etkinlikte otelden kaynaklı bir aksaklık olmaması ve kusursuz hizmet gibi beklentileri oluyor. Toplantı salonlarımız onların etkinliklerinin türüne göre hazırlanıyor. Bunun dışında onların kendi kurulum yapacağı durumlarda bizden talep etmeleri doğrultusunda her türlü desteği sağlıyoruz. Sibel Kafadar İnan / İ. E. Ulagay-Menarini Group/ Etkinlik Yönetimi Bizler için otellerde tecrübeli bir ekiple çalışmak önemli Merkez katılım harici toplantılarımızı firma dışında farklı mekanlarda gerçekleştirmeyi tercih ediyoruz. 50 kişinin üzerinde ve şehir dışı katılımlı olan toplantılarımızın hemen hepsi firma dışında, yeterli kapasiteye sahip otellerde organize ediliyor. Yıllık bütçe ve projelerin efektivitisine göre bu sayı değişebiliyor. Küçük, orta, büyük olmak üzere her ölçekli toplantı düzenliyoruz. Dış mekanlarda ilk tercihimiz ise oteller oluyor. Toplantı salonlarının yeterliliği, fiyat politikası ve hizmet kalitesi ilk olarak dikkat ettiğimiz noktalar oluyor. Bununla birlikte F&B Hizmet anlayışı, hijyen, havaalanına ve şehir merkezine uzaklığı bizim için bir oteli diğerlerinden ayıran özellikler arasında yer alıyor. Çünkü katılımcıların mekana rahat ulaşması bir avantaj. 400 kişi ve üzeri yapılan toplantılarda özellikle Belek ve Kemer bölgelerinde olan kongre merkezli oteller haricinde alternatif şu an için yok denecek kadar az. Farklı şehirdeki kongre merkezlerinde ise lojistik ve destinasyondan kaynaklı ulaşım problemi söz konusu oluyor. Dolayısı ile bir günden fazla sürecek, konaklamalı orta ve özellikle büyük ölçekli organizasyonlarımızda ilk tercihimiz Güney otelleri oluyor. Güney otellerine en iyi alternatif ise Kıbrıs... Burada Antalya’dan daha düşük bütçeli işler yapmanız mümkün. Ancak özellikle kış aylarında hava koşullarından dolayı epey riskli bir destinasyon. Her müşteri hızlı ve kaliteli hizmet almak ister. Günümüz rekabet koşulları ile başa çıkabilmek adına kaliteden ödün vererek fiyat düşüren otellerde organizasyon yapmak tam bir kabus olabiliyor.Satış ekibinin F&B ile koordineli hareket ederek hızlı ve kaliteli hizmet sunması, bizimle aynı dili konuşabilmesi önemli. Bunun için tecrübeli ekiplerle çalışmak gerekiyor. Özellikle eski binaya sahip otellerde ihmal edilen en büyük problemlerden bir tanesi havalandırma. Salonların mutfaktan gelen kokudan izole ve yeterli sıcaklıkta olması toplantının seyri için önem taşıyor. Aksi takdirde bir saat sonra katılımcılar şikayet etmeye ve toplantı konusu dağılmaya başlıyor. Berna Burçin Çakır / WOW İstanbul Hotels &Convention Center Satış ve Halkla İlişkilerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Kongre turizmi gelirimizde ilaç firmalarının payı yüzde 35 T ıp Kongreleri ve ilaç sektörü toplantılarının kongre turizmi açısından öneminin büyük olduğunu düşünüyoruz. Uluslararası sağlık kongreleri sebebiyle İstanbul’a gelen kongre turistinin ekonomik anlamda sektöre ve tanıtım anlamında İstanbul’a önemli ölçüde katkı sağladığı bir gerçek. Uluslararası birçok tıp kongresi ve toplantılarında ilaç firmaları sektörün lokomotifi olarak önemli bir yere sahip. Otelimizde gerçekleştirilen organizasyonlarda ilaç firmalarının düzenlediği etkinliklerin oranı yüzde 9 civarında. Bu firmaların düzenlediği kongre ve toplantılara ortalama 1000 kişi katılıyor. Kongre turizmi gelirimizde ilaç firmalarının payı ortalama yüzde 35 civarında. WOW İstanbul olarak kongre turizmindeki üstün hizmet kalitemizi daha da yukarılara taşıyarak misafir memnuniyetini maksimumda tutmak amacıyla 2013 yılının son çeyreğinde renovasyona girdik. Ve 2014 yılında yenilenen odalarımız ile hizmet vermeye başladık. Kongre-toplantı olanakları açısından aradığı her detayı ve çözümü tesisimizde bulabilen misafirlerimiz, yoğun iş toplantıları sonrası odalarına döndüklerinde konaklama süresince ihtiyaç duyabilecekleri her türlü konfor ve rahatlığa da sahip olabilsinler istedik. İlaç firmaları bizden genellikle yeterli teknik donanıma sahip olunması, büyük salonların yanında, ufak toplantılar için yeterli sayıda küçük salonların da olması ve kolonsuz büyük salonların yanı sıra salonların bölünebilme özelliği olmasını istiyorlar. Yine konaklama ile ilgili ihtiyaçlarda oda sayısının çokluğu, kongre ve toplantı sonrası katılımcıların vakit geçirebilecekleri sosyal alanlar gibi birçok detay beklentiler arasında yer alıyor. Katılımcılara destek verecek yetişmiş, kalifiye elemanların bulunması da kritik nokta. İlaç firmalarının otelimizden satın aldıkları ilk hizmetler; toplantı salonları, banket ve konaklama oluyor. Ancak bununla birlikte özellikle bir günden fazla süren, konaklamalı organizasyonlarda toplantı sonrası vakit geçirebilecekleri sosyal alanlara da ihtiyaç duyduklarını gözlemledik. Hatta 2012 yılında bu beklentilere de cevap verebilecek Choppers Point İstanbul Restaurant’ımızı tesisimize kattık. Misafirlerimize, restaurant ve kafe hizmeti yanı sıra bowling, bilardo oynayabilecekleri, dev ekranda maç seyredebilecekleri kısaca yoğun iş ortamı sonrası soluklanabilecekleri bir mekan oluşturduk. 09’2014| turizm&yatırım| 57 KONGRE TURİZMİ GÖRÜŞLER Ali Kızıldağ / Calista Luxury Resort Genel Müdürü ve Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği (POYD) Başkanı Yabancı ilaç firmaları daha çok organizasyon düzenliyor K ongre organizasyonlarının büyük bir bölümü tıp ve bilim derneklerinin düzenledikleri kongrelerden oluşuyor. Bu tarz tıp ve bilimsel kongrelerin en büyük sponsoru ya da destekçileri İlaç firmalarıdır. İlaç firmaları gerek tıp ve bilim kongre organizasyonları, gerekse satışı gerçekleştirecek ekibin yetiştirilmesi satış tekniklerinin geliştirilmesi için tanıtım bütçelerinin büyük bir bölümünü bu organizasyonlara ayırıyorlar. Her ne kadar geçtiğimiz yıllarda yeni çıkan kanunla ilaç firmaların tıp ve bilimsel kongre ve toplantılara yapacakları destek ve sponsorluklarına belirli bir sınırlama getirilmiş olsa da bu gibi organizasyonlar hızla gelişmeye ve çeşitlenmeye devam ediyor. Ayrıca ilaç firmalarını şirket içi eğitim ve geliştirme toplantıları biz otelciler için Ekim – Nisan ayı aralığı döneminde sıkça ev sahipliği yaptığımız organizasyonları oluşturuyor. İlaç sektöründe toplantı talepleri, çok farklı şekillerde karşımıza çıkıyor. Doktorlara- eczacılara dönük bilgilendirme ve tanıtım, etkinlik yapma toplantıları, arama toplantıları, şirket içi eğitim, ürün lansmanı toplantıları, yazkış toplantıları, bölge ya da departman içi toplantıları gibi… Ya da karar alma, beyin fırtınası, sorun çözme, motivasyon ya da performans yönetimi gibi birebir yapılan hedefe dönük toplantı organizasyonları düzenliyorlar. Calista Luxury Resort olarak yıl bazında 45-60 yerli ve ulusal firmaların toplantı organizasyonlarına ev sahipliği yapıyoruz. Bu organizasyonların yüzde 25’lik bölümü ilaç ve sağlık konulu organizasyonlardan oluşuyor. Özellikle yurtdışındaki ilaç veya sağlık firmaların hem hizmet kalitesi hemde fiyat avantajlarından dolayı Antalya bölgesi öncelikli olmak üzere ülkemizi tercih ediyorlar. Yerli ilaç firmalarına yeni yasa ile getirilen kısıtlamalardan sonra, oteller ve organizasyon firmaları bu konuda daha rahat bir konuda olan yurtdışı ilaç firmalarına yönelerek, bu sektördeki kaybı kapatmaya çalışıyorlar. Bizde otel olarak her yıl ortalama 7-8 yabancı ilaç firmaların organizasyonla ev sahipliği yapıyoruz. Yıl içinde 50 kişiden başlayan eğitim toplantılarıdan - 500 kişiye kadar ulaşan kapasitelerde toplantıları ağırlıyoruz. Ancak bölge 58 | turizm&yatırım| 09’2014 bazında gerçekleşen organizasyonlara bakıldığında üç bin kişiye kadar katılım olan kongreler düzenleniyor. Otelimizde gerçekleştirdiğimiz ilaç firmalarının destekleri ile tıp ve sağlık amaçlı organizasyonlardan, eğitim toplantılarından yıllık gelirimiz 750 bin ile 1 milyon 100 bin avro oranında değişiyor. İlaç firmalarının direk ev sahipliği yaptıkları toplantılar genel olarak eğitim toplantıları oluyor. Bu anlamda firmalar, hizmet ve servis kalitesini öncelikli ele alarak en uygun fiyat beklentisi ilk önem verilen talepler arasında oluyor. Tabi ki organizasyonun yapılacağı alanların fiziksel yeterlilikleri, çeşitliliği, farklı boyutlarda workshoplara sahip olunması da en önemli beklentiler arasında. Eğitim toplantılarında bütçelerini kısıtlı tutan ilaç firmaları, tanıtım amaçlı organizasyonlarda otellerin hizmet ve kalite standardına çok önem verip, bu organizasyonlara ayırdığı bütçeleri daha yüksek tutuyorlar. Tabiki organizazyon esnadında kendilerine hizmet veren otel personeli ve banket personellerinin profesyonelliği, katılımcılara yönelik memnuniyet yüksekliklerini oluşturacak şartları sunan oteller öncelikli olarak tercih ediliyor. Firmaların düzenledikleri organizasyonlarda otellerdeki birimlerden öncelikli olarak toplantı ve organizasyon alanlarından ya- rarlanırlar. Tabi ki misafirin konakladıkları odaların rahatlığı, temizliği, kalitesi gelen en önemli taleplerden bir tanesi... Bunun dışında toplantı program ve planlarına göre, sosyal aktivitelerin düzenleneceği, banket organizasyonlarını gerçekleştirecekleri gala salonu, gruba özel bölgeler talep edilenler arasında. Tabi bunun dışında organizasyonlarda boş vakitlerini ağırlıklı olarak otelin Spa ve sağlık merkezlerinde değerlendiren katılımcılar da ağırlıkta. KONGRE TURİZMİ HABER Kasım ayındaki ICCA Kongresine davet var Uluslararası Kongreler ve Toplantılar Birliği (ICCA) Başkanı Arnaldo Nardone, Antalya’da 1-5 Kasım tarihleri arasında 53’üncüsü gerçekleşecek Genel Kurulu’na turizm profesyonellerini davet etti. Genel Kurula ilgi beklenenin üzerinde olacak. I CCA Başkanı Arnaldo Nardone, Antalya’da düzenlenecek Genel Kurul için çağrıda bulunarak tüm turizm profesyonellerini davet etti. Nardone, Akdeniz havzası ve Antalya’nın bin yıldan fazladır uygarlıklar için tüm dünyadan insanların katıldığı, en iyi kalitede kongre ve toplantı merkezlerinin gerçekleştirildiği çok önemli ve stratejik bir bölge olduğunu vurguladı. Başkan aynı zamanda Türkiye’nin stratejik lokasyonunun ülkeyi Avrupa, Asya ve Afrika arasında dünyanın en ilginç köşelerinden birisi yaptığını belirterek ICCA’nın davetine yalnızca Türkiye’den değil, ICCA 53’üncüsü gerçekleşecek ICCA Kongresi 1-5 Kasım arası Antalya, Belek’te Susesi Luxury Resort ve Cornelia Diamond Golf Resort & Spa’da düzenlenecek. delegelerinden de çok büyük bir talep olduğunu dile getirdi. Başkan, kurulun çok yoğun bir katılımcı sayısına ulaşacağına ve sıcak bir karşılama olacağına inanıyor. MSC Cruises, gemilerini toplantı organizasyonlarına açtı Oteller ve kongre merkezlerinin ardından kruvaziyer gemileri de kongre turizminden pay alacak. Amerika ve Avrupa’da gelişen trend doğrultusunda şirket toplantıları için kruvaziyer gemileri tercih edilmeye başlandı. MSC Cruises gemileri yeniliklere açık şirketlere toplantı organizasyonları için ilgi çekici bir alternatif oluyor. A merika ve Avrupa’nın ardından, Türkiye’de de şirket toplantılarını kruvaziyer gemilerinde düzenlenmesine ilgi hızla artıyor. Bu kapsamda şirketlere filosundaki 11 gemiyle hizmet sunan MSC Cruises, gemilerinde kongre, toplantı ve marka tanıtım konferansları gibi organizasyonları gerçekleştiriyor. Şirket, satış elemanlarına, distribütor veya bayilerine MSC Cruises gemilerinde yaşanacak unutulmaz bir tatili teşvik edici ödül olarak veriyor. Toplantı salonları tam donanımlı Tüm gemilerde küçük ve büyük grupların kullanabileceği alternatif toplantı salonları bulunuyor. Teknolojik olarak son derece donanımlı olan bu mekanlarda, modern sunum ve iletişim teknolojileri kullanılıyor. Bu sayede okyanusun ortasında bile dünya ile kesintisiz iletişim kurulabiliyor. MSC Cruises, gemilerinde gerçekleştirilecek bir organizasyonda, karada yapılan örneklerinden farklı fayda olarak, 60 | turizm&yatırım| 09’2014 ICCA, Antalya’ya kongre referansı olacak Öte yandan kısa adı ICCA’nın Antalya’da yapılacak kurulu hakkında konuşan Antalya Tanıtım Vakfı (ATAV) Başkanı Nizamettin Şen, ICCA’nın dünyada MICE sektöründeki en büyük organizasyon olduğunu belirterek, Antalya’nın böyle bir organizasyona ev sahipliği yapmasının önemli olduğunu söyledi. Antalya, Cornelia Golf Club yeni bir event alanı açtı Antalya’da kongre turizminin de iddialı tesislerinden Cornelia Golf Club, Golf Club binasının önünde her çeşit etkinliğe ev sahipliği yapacak göl manzaralı 1.000 metrekarelik yeni bir event alanı açtı. B gemilerin tüm salonlardan ve toplantı ekipmanlarından ücretsiz olarak faydalanılabiliyor. Katılımcılar gemilerin her gün yeni bir limana uğraması sayesinde çalışmanın yanı sıra dinleniyor ve tatil keyfi yaşıyor. Gemilerle Akdeniz, Ege-Adriyatik, Kuzey Avrupa, Atlantik Okyanusu, Karayipler, Güney ve Kuzey Amerika gibi birbirinden çekici tarih ve doğa harikası rotaları kapsayan tur alternatifleri sunuluyor. arbekü, disko geceleri ve gala yemekleriyle 1000 kişilik organizasyonlara uygun hale getirilen event alanı, misafirlere yeni bir alternatif sunuyor. Yeni event alanında yapılan organizasyonda misafirler Cornelia Hotels’de kalmak zorunda kalmayacak. Belek’te bulunan diğer otellerden birinde kalanlar da Cornelia Golf Club’ın event alanında etkinlik gerçekleştirebilecek. Ayrıca Golf Club olduğundan dolayı geceniz yüzde 100 size uygun hale geliyor. KONGRE TURİZMİ HABER İstanbul Lütfi Kırdar, ECEES ve IGF kongrelerine ev sahipliği yaptı Avrupa Deprem Mühendisliği Birliği ve Avrupa Sismoloji Komisyonu tarafından gerçekleştirilen 2. Avrupa Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı (ECEES), 24-29 Ağustos tarihleri arasında İstanbul Lütfi Kırdar’da düzenlendi. D eprem mühendisliği alanındaki yeni gelişmelerin tartışılacağı 2. Avrupa Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı(ECEES), İstanbul Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı’nda gerçekleştirildi. 24-29 Ağustos tarihleri arasında düzenlenen konferansa Türkiye Deprem Vakfı Deprem Komitesi ve AFAD ev sahipliği yaptı. Deprem mühendisliği alanındaki yeni gelişmelerin tartışıldığı konferansa, Japonya, Çin, Rusya, ABD, Meksika, Kuzey Afrika ve Akdeniz ülkelerinden uzmanların yanı sıra, tüm dünyadan deprem mühendisleri, sismologlar, müteahhitlik firmaları ile araştırmacıların bulunduğu bin 500’ün üzerinde katılımcı geldi. İnternet Yönetişimi Forumu da İstanbul’da Birleşmiş Milletler bünyesinde düzenlenen İnternet Yönetişimi Forumu’nun (IGF) 9. toplantısı, Türkiye ev sahipliğinde 2-5 Eylül 2014 tarihleri arasında İstanbul Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı’nda gerçekleşti. IGF’e genelini üst düzey devlet yetkilileri, uluslararası kuruluşların temsilcileri, özel sektör yöneticileri ve akademisyenlerin oluşturduğu 2 bini yabancı olmak üzere 2 bin 500’den fazla kişi katıldı. IGF, daha önce 2006’da Atina’da, 2007’de Rio’da, 2008’de Haydarabad’da, 2009’da Şarm El Şeyh’te, 2010’da Vilnius’ta, 2011’de Nairobi’de, 2012’de Bakü’de ve 2013 yılında Bali’de gerçekleştirilmişti. WOW Istanbul, renovasyondan geçti Kongre turizminin İstanbul’daki iddialı otellerinden WOW İstanbul, artan rekabette öne çıkmak için odalarını yeniledi. Yeni yüzü ile misafirlerini ağırlayan WOW İstanbul, renovasyonun ardından misafir memnuniyetini en üst seviyelere taşımayı hedefliyor. K ongre kapasitesiyle İstanbul’un dikkat çeken otelleri arasında yer alan WOW İstanbul, yenilenen yüzü ve üstün hizmet kalitesi ile kongre turizminde yükselişini sürdürüyor. WOW İstanbul, havalimanına yakınlığı, ulaşım kolaylığına sahip avantajlı konumu, salon kapasiteleri, teknik donanımı ve profesyonel ekibi ile turizmdeki yerini koruyor. Doluluk oranları yanında misafir memnuniyeti oranlarını da en üst seviyelerde tutmayı hedefleyen WOW İstanbul, renovasyon ile birlikte 5 yıldızlı WOW İstanbul ve 4 yıldızlı WOW Airport Otelleri dahil olmak üzere her iki tesiste, misafirlerin daha konforlu kalmaları sağlandı. Ayrıcalıklı hizmetleri ile farklılık sunan otel Yatak odası ve oturma odası içeren suitlerde kaz tüyü yastıklar ve nevresimlerden banyoda seçkin marka banyo malzemelerine kadar misafirler için her 62 | turizm&yatırım| 09’2014 detay düşünülen WOW İstanbul’da kongre ve toplantılar için iş dünyasına yönelik konfor da yükseltildi. WOW İstanbul, business center ve VIP toplantı hizmetleri, tam donanımlı, yüksek kapasiteli toplantı salonları, etkin iletişim olanakları, cafe- bar, bilardo-bowling gibi aktivite alanları ile farklılık sunuyor. Bu alanların aynı zamanda bir eğlence kompleksi olan Restaurant; Choppers Point İstanbul, Türk ve dünya mutfağından seçme özgün lezzetlerin sunulduğu Restaurant; Mezzanine, sağlık kulüpleri ile kongre turizminde zirvedeki yerini koruyor. KONGRE TURİZMİ HABER Spor salonları kongre turizmine açılıyor Kongre turizminin gelişmesi bu alanda alternatif mekan arayışlarını da artırıyor. Bu kapsamda İstanbul’daki spor salonları ve spor sahalarının kongre turizmine açılması planlanıyor. K onuyla ilgili geçtiğimiz ayda IMEX fuarında açıklama yapan İstanbul Kongre ve Ziyaretçi Bürosu (ICVB) Müdürü Elif Balcı Füsunoğlu, “ABD’deki kongreler kriz nedeniyle Avrupa’ya kayıyor. Bu noktada kalite-fiyat dengesi ve kültürel birikim olarak İstanbul ön planda... 5 yıl içinde kongre turizminde dünya 5’incisi olmayı hedefliyoruz. Bu hedef doğrultusunda Ataşehir’deki Ülker Arena’yı ve diğer spor salonlarıyla, futbol sahalarını kongrelere açacağız. Geçen yıl düzenlediğimiz kongreler bakımından dünya yedincisi iken bu yıl birer kongreyle 9’unculuğa düştük. Sayıları artırmak için bu tür fuarlara gidiyoruz. İstanbul’da artan yatak kapasiteleri ve kongre merkezlerinin yanı sıra maçların yapıldığı Ülker Arena gibi mekânlarla bu mümkün olacak. Bunların yanına stadyumları da koyacağız” dedi. DoubleTree by Hilton Malatya, toplantı ve kongrelere hazır Geçtiğimiz ay Malatya’da hizmete giren DoubleTree by Hilton Malatya, toplantı ve kongre salonlarıyla davetlere hazırlanıyor. Otel, bünyesindeki toplantı salonları, seçkin hizmetleriyle kongre ve toplantı turizminde iddialı tesisler arasına giriyor. M alatya’nın merkezinde ve Malatya Park AVM’nin hemen yanı başında bulunan DoubleTree by Hilton Malatya, seçkin servisi ve zengin mönü seçenekleriyle toplantı ve konferans salonlarında üst düzey hizmet veriyor. Biri üç bölümü ayrılabilen 120 m²’lik, diğeri ise iki eşit bölüme ayrılabilen 72 m²’lik iki büyük ve modern toplantı salonu ile iş buluşmalarının tercih edilen adreslerinden birisi olan DoubleTree by Hilton Malatya, ayrıca son teknolojiyle donatılmış bir iş merkezinde ve geniş fuaye alanında katılımcılara imkanlar sunuyor. Otel, 18’inci katındaki şehir manzarasına hakim ve teras bağlantılı board şeklindeki toplantı salonu ve 202 konforlu odasının yanı sıra üç eşit bölüme ayrılabilen 825 m²’lik balo salonu, 189 araçlık kapalı otoparkı ile konuklarının her türlü toplantı gereksinimine cevap veriyor. Otel ayrıca davetlilere özel ayrı bir girişi olan Hitit Balo Salonu’nda lansman toplantılarından, motivasyon etkinliklerine, kurumsal toplantılardan çok özel kutlama ve parti organizasyonlarına katılma imkanı sunuyor. 64 | turizm&yatırım| 09’2014 Elif Balcı Fisunoğlu Kalyon Turizm Grup Koordinatörü oldu İstanbul Kongre ve Ziyaretçi Bürosu Genel Müdürlüğü görevinden ayrılan Elif Balcı Fisunoğlu, Kalyon Turizm Grup Koordinatörlüğü’ne getirildi. E lif Balcı Fisunoğlu,1997 yılından bu yana turizm sektöründe yönetici pozisyonlarında görev aldı. Son olarak İstanbul Kongre ve Ziyaretçi Bürosu (ICVB) Genel Müdürlüğü görevini yürüten Fisunoğlu, çalışmaları ile yurtiçi ve yurtdışında turizm sektöründe önemli projelere imza attı. Kalyon Turizm Grubu, 1967 yılında açılan Kalyon Oteli ile başladığı faaliyetlerine devam ediyor. Bugün Kalyon Turizm Grubu bünyesinde, Kalyon Otel, Kalyon Turizm Seyahat Acentesi ve Kalyon Reji etkinlik mekanı bulunuyor. Elif Balcı Fisunoğlu, Kalyon Turizm Grup Koordinatörlüğü’nü yapacak. King Corner Suit DEĞİŞEN YENİ YÜZÜMÜZÜ GÖRMELİSİNİZ! WOW Istanbul Hotels & Convention Center kusursuz hizmet anlayışıyla sizler için yenilendi. facebook.com/wowistanbul twitter.com/Wow_Istanbul OTELLER HABER Tüm Avrupa’da en düşük doluluk oranı yüzde 49,1 ile Türkiye’de Turistik otelciler, İşletmeciler ve Yatırımcılar Birliği’nin (TUROB), STR Global ile ortaklaşa hazırladığı “Konaklama sektörü Temmuz 2014” raporu yayınlandı. T UROB ve STR Global’in hazırladığı “Konaklama sektörü Temmuz 2014” raporuna göre İstanbul’da 78 tesis, Ankara için 15 tesis, Antalya Bölgesinde ise 22 tesis baz alınarak yapılan araştırmaya göre Türkiye’nin Temmuz ayı otel dolulukları, 2013 yılının aynı dönemine göre yüzde 7,2’lik bir düşüşle yüzde 49,1 olarak kaydedildi. Dönemin en yüksek artışı yüzde 11,2 ile Romanya’da yaşandı. En büyük düşüş ise yüzde 16,7 ile İsrail’de gözlendi. Temmuz 2014’ün en yüksek doluluk oranı ise yüzde 89,5 ile Malta ve yüzde 83,9 ile İngiltere’de yaşandı. Tüm Avrupa ülkelerindeki en düşük doluluk oranı yüzde 49,1 ile Türkiye’de oldu. İstanbul’da doluluklar yüzde 47,2’ye düştü İstanbul Temmuz 2014 otel dolulukları bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 5,6 azalarak, yüzde 47,2’ye düştü. Temmuzda ortalama günlük satılan oda bedeli, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,6’lık bir düşüşle 132,41 avroya geriledi. Toplam oda sayısı üzerinden odabaşı gelir ise geçen yıla oranla yüzde 9’luk bir düşüşle 62,48 avro oldu. Bu yılın ilk yedi ayı olan Ocak – Temmuz döneminde toplam doluluk oranı yüzde 62’de, ortalama günlük satılan oda bedeli 135,23 avroda, oda başı elde edilen gelir ise 83,85 avroda kaldı. Antalya yükselişte Antalya ise Temmuz 2014 otel dolulukları bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 3 düşerek, yüzde 69 oldu. Temmuz ayında ortalama günlük satılan oda bedeli 147,63 avro ile geçen yıla göre yüzde 25,2’lik bir artış gösterdi. Toplam oda sayısı üzerinden odabaşı elde edilen gelir ise geçen yıla oranla yüzde 21,5’lik bir artışla 101,85 avroya çıktı. Ocak – Temmuz 2014 toplam doluluk oranı yüzde 56,9; ortalama günlük satılan oda bedeli 84,41 avro; odabaşı elde edilen gelir ise 48,07 avro oldu. Ankara oda bedeli artış gösterdi Öte yandan Ankara Temmuz 2014 otel dolulukları bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 22,6 düşerek, yüzde 39,8 oldu. Temmuzda ortalama günlük satılan oda bedeli 77,44 avro olarak, 2013’e göre yüzde 7,3’lük bir artış gösterdi. Toplam oda sayısı üzerinden odabaşı elde edilen gelirler de geçen yıla oranla yüzde 17’lik bir düşüş yaşanarak 30,83 avro olarak ölçüldü. Ocak –Temmuz 2014 toplam doluluk oranı yüzde 57,4; ortalama günlük satılan oda bedeli 75,82 avro; oda başı elde edilen gelir de 43,52 avro olarak ölçüldü. Divan Suites İstanbul G-Plus açıldı Divan Grubu, Mar Yapı ile birlikte İstanbul Güneşli’de yaptığı Divan Suites İstanbul G-Plus açıldı. 120 standart oda, 6 deluxe oda, 10 junior suite ve 4 corner suite’ten oluşan 140 odalı Divan Suites İstanbul G-Plus, kısa dönemli iş seyahatlerinin yanı sıra uzun süreli konaklamalara açık olacak. D ivan Grubu, Mar Yapı işbirliğiyle, İstanbul’un yükselen yatırım merkezi Güneşli’de önemli bir projeyi hayata geçirdi. Divan Suites İstanbul G-Plus, 120 standart oda, 6 deluxe oda, 10 junior suite ve 4 corner süite odadan oluşan toplam 140 odasıyla hem kısa iş seyahatleri hem de uzun süreli konaklamalar için seçenek sunuyor. 7 salondan oluşan 480 m2lik toplantı alanı dikkat çekiyor Özellikle iş seyahatleri için konaklama yapan kişilere yönelik her ayrıntının düşünüldüğü odalarda, misafirlerin rahat etmeleri için farklı tip ve ebatlarda yastıkların bulunduğu bir “yastık menüsü” yer alıyor. Konforlu ve ergonomik odalarında aynı zamanda son teknolojinin avantajlarından yararlanma olanağı sunuluyor. Divan Suites İstanbul G-Plus’ta iş toplantıları ve özel organizasyonlar için toplam 7 salon- 66 | turizm&yatırım| 09’2014 dan oluşan 480 m2lik toplantı alanı bulunuyor. Yüksek teknolojiye sahip görsel ve işitsel ekipman, business centre, tecrübeli profesyonel teknik ekip ve kişisel asistan gibi hizmetlerin yer aldığı toplantı salonları sessiz ve rahat bir çalışma ortamı sunuyor. Otelde ayrıca, Divan’a özgü gurme lezzetleri tatmak isteyenler için Divan Brasse- rie ve kahve veya aperatif almak isteyenler için zengin seçenekli bir menüye sahip Lobby Bar hizmet veriyor. Divan Suites İstanbul G-Plus bünyesinde ayrıca tam donanımlı bir fitness ve spa merkezi de yer alıyor. Otel, Atatürk Havalimanı’na, önemli iş merkezlerine, fuar alanlarına yakın konumuyla dikkat çekiyor. OTELLER HABER Wyndham İzmir Özdilek, en üst segmente yükseldi Wyndham İzmir Özdilek üst segmente terfi ederek Wyndham zincirinin en üst segmenti olan ‘Wyndham Grand’ markasına yükseldi. Ö zdilek Holding bünyesindeki 219 odalı Wyndham İzmir Özdilek, Wyndham zincirinin en üst ve lüks segmenti olan ‘Wyndham Grand’ markasına yükseldi. Otelin genel müdürü Cennet Funda Çam, ”Wyndham Grand İzmir Özdilek markası ile siz değerli misafirlerimize daha lüks hizmet vermekten onur duyacağız” şeklinde konuştu. 2003 yılında turizm ve otelcilik sektöründeki ilk yatırımını İzmir’de Crowne Plaza İzmir ismi faaliyete geçiren Özdilek Holding1 Ağustos 2013 tarihinde uluslararası zincir oteller grubu Wyndham Hotels & Resorts ile anlaşarak Wyndham Grand İzmir Özdilek ismi ile tesisi yeniden hizmete açtı. Tatilciler lüksü değil doğayı tercih ediyorlar Bulut tabanlı otel, acente yönetim ve online pazarlama platformu HotelRunner üzerinden yapılan yurt içi rezervasyonlarının yüzde 67’sinde büyük ya da beş yıldızlı oteller yerine küçük ölçekli tesisler tercih ediliyor. Bu rezervasyonların yüzde 19’unda ise doğa içindeki bungalov tarzı konaklamalar tercih ediliyor. Rixos’ta üst yönetiminde hareketlilik devam ediyor Rixos yönetiminin bir süre önce Rixos Yönetim Kurulu Üyeliğine getirdiği Cem Kınay ile yolları ayırmasının ardından Rixos Başkan Yardımcısı Volkan Şimşek ile Rixos’un Markadan Sorumlu Başkan Yardımcısı Başak Erel de gruptan ayrıldı. T ürkiye’nin son yıllarda hızlı büyüyen otel gruplarından Rixos’ta üst yönetimde yaşanan hareketlilik devam ediyor. Daha önce Fettah Tamince tarafından Rixos Yönetim Kurulu Üyesi Cem Kınay’ın gruptan ayrılmasının ardındanRixos Başkan Yardımcısı Volkan Şimşek ile Rixos’un Markadan Sorumlu Başkan Yardımcısı Başak Erel de gruptan ayrıldı. C loudArena’nın, bulut tabanlı otel, acente yönetim ve online pazarlama platformu HotelRunner üzerinden yapılan rezervasyon bilgilerine göre beş yıldızlı oteller ya da klasik büyük tesisler yerine küçük ölçekli butik oteller giderek artan bir oranda tercih ediliyor. Özellikle tatilde yeşille buluşmak isteyenler, bungalov tarzı konaklama seçenekleri tercih ediyor. Doğa ile iç içe bir tatil hayali kuranların tercihi olan ağaç evler her geçen gün artıyor. Doğada bir tatil hayali kuran 35 yaş altı tatilcilerin ağırlıklı olarak tercih ettikleri ağaç evlerde gecelik konaklama ücreti 85 TL ile 215 TL arasında değişiyor. Hem doğa ile iç içe hem ucuz tatil HotelRunner’ın verilerine göre yurt içinde yapılan rezervasyonların yüzde 67 kadarında büyük ölçekli otelleri tercih edilmiyor. Bu rezervasyonların yüzde 19 kadarı ise bungalovlarda konaklamak 68 | turizm&yatırım| 09’2014 istiyor. Tatilcilerin ağaç evde konaklamak için seçtiği bölgeler arasında Fethiye’de Faralya, Antalya’da Olimpos, Adrasan, Çıralı, Kumluca ve Tekirova, Şile, Ağva, Erdek, Kaş, Assos ve Trabzon’da Uzungöl yer alıyor. Söz konusu verilere göre, bungalovlarda konaklamayı tercih edenlerin yüzde 84’ünü 35 yaşından gençler oluşturuyor. Ayrıca daha hesaplı konaklamak mümkün olan bungalovlarda fiyatlar geceliği 85 TL ile 215 TL arasında oluyor. Düzeltme Turizm ve Yatırım Dergisi’nin, 25. sayısında yer alan “Türkiye’nin Akdeniz Çanağı’ndaki Büyüme Hızı Yavaşladı” haberinde Fethiye Otelciler Birliği Başkanı ve TÜROFED Başkan Yardımcısı Yavuz Torunoğulları’nın ünvanı eksik yazılmıştır. Doğrusu Yavuz Torunoğulları’nın ünvanı FETOB Yönetim Kurulu Başkanı ve TÜROFED Başkan Yardımcısı şeklinde olacaktır. Haber içeriğinde ise ”Bizim burada yaklaşık 9 bin yatağımız var ama bunun yarısı nitelikli” kısmında yatak sayısı yanlış yazılmıştır. Doğrusu, ”Bizim yaklaşık 50 bin yatak kapasitemiz var ve bunun yarısı nitelikli” olacaktır. Düzeltir, özür dileriz. OTELLER HABER Küçük Oteller Derneği’nin pazarlama çalışmaları yoğun ilgi gördü Türkiye’nin Alaçatı, Kapadokya, Bodrum, Marmaris, Sultanahmet gibi 34 farklı destinasyonunda 300’e yakın üyesi bulunan Küçük Oteller Derneği’nin, üyelerini kapsayan kurumsal pazarlama çalışmaları yoğun ilgi görüyor. K üçük Oteller Derneği’nin www.turkishsmallhotels.com rezervasyon portalı üzerinden, beyaz yakalı çalışanlara yönelik, Temmuz 2014 tarihinde başlatılan kurumsal pazarlama çalışmaları, 1 ayda 3 katı talep artışı ile karşılandı. Konuyla ilgili açıklama yapan Küçük Oteller Derneği Başkanı Ömer Faruk Boyacı, kurumsal şirketler, konsolosluklar gibi birçok kurum ve organizasyon ile başlatılan kurumsal pazarlama çalışmalarını arttırarak sürdüreceklerini belirterek, “Küçük otelleri genellikle; çok gezen, internet kullanan, seyahat programını kendi araştırarak hazırlayan, 25 ve 50 yaş arasındaki beyaz yakalılar tercih ediyor. Geçtiğimiz ayda, P&G, IBM, Mercedes-Benz, Vodafone gibi kurumlarla başlattığımız pazarlama çalışmalarında, 1 ayda 3 katı talebe ulaşması, bu açıdan bizim için beklenen bir durumdu. Kurumsal pazarlama çalışmalarını arttırarak devam ettireceğiz” şeklinde konuştu. Küçük oteller, sadakat sistemi kuracak Dernek olarak, küçük otellerde konaklamayı tercih eden misafir kitlesine yönelik, bir sadakat programı oluşturmayı planladıklarını ve üzerinde çalıştıkları projeyi de, çok yakında kamuoyu ile paylaşacaklarının altını çizen Boyacı, pazarlamada; teknoloji ve internet araçlarını en etkin şekilde kullanmaya önem verdiklerini ifade etti. Adnan Ceylan’ı kaybettik Gloria Verde Resort, Yeşil Yıldız’a layık görüldü Kemer’deki Limak Limra Hotel'in Genel Müdür Yardımcısı Adnan Ceylan, geçirdiği kalp rahatsızlığı nedeniyle hayatını kaybetti. Gloria Verde Resort, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından verilen Yeşil Yıldız Belgesini almaya hak kazandı. Yeşil Yıldız 10 başlık altında 122 kriter üzerinden yapılan uzun denetimler ve değerlendirmeler sonucu tesislere veriliyor. U A zun yıllar Limak Hotels bünyesinde görev yapan Kemer’deki Limak Limra Hotel’in deneyimli ismi Adnan Ceylan geçirdiği kalp rahatsızlığı nedeniyle vefat etti. Ceylan, Limak’ta İK’dan sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapıyordu. Konu ile ilgili Facebook hesabından bir açıklama yapan Limak Hotels & Resorts Genel Koordinatörü Kaan Kavaloğlu, ”Maalesef Limra Hotelimizin Asst. Genel Md. Adnan Ceylan kardeşimizi kaybettik. Üzüntümüz büyüktür, Allah rahmet eylesin tüm sevenlerine ve ailesine sabır versin” şeklinde konuştu. Biz de Turizm ve Yatırım Dergisi ekibi olarak merhuma Allah’tan rahmet, ailesi ve Limak Hotels’e başsağlığı diliyoruz. 70 | turizm&yatırım| 09’2014 ntalya’da hizmet veren Gloria Verde Resort, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından verilen ve Yeşil Yıldız olarak da bilinen ”Çevreye Duyarlı Konaklama Tesisi Belgesi”ni almaya layık görüldü. Sürdürülebilir turizm kapsamında çevre korunması ve bilincinin geliştirilmesi, turistik tesislerin çevreye olan olumlu katkılarının teşvik edilmesi ve özendirilmesi amacıyla doğaya zarar vermeyen tesislere verilen bu sertifika ile Gloria Verde Resorts ödül ve sertifikalarına bir yenisi- ni daha ekledi. Konuyla ilgili açıklama yapan Özaltın Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nuri Özaltın, ”Misafir memnuniyetine verdiğimiz önem ve özeni aynı şekilde doğaya da gösteriyoruz. Biliyoruz ki doğaya saygı, insana saygı ve kendine saygıdır. Bu görüş tüm Özaltın Holding yatırımları için geçerlidir. Biz doğadan, onun bin bir renklerinden ilham alıyor ve projelerimizin fizibilite raporlarında bu konuya hassasiyet gösteriyoruz” dedi. Her kurban, lösemili çocuklara can! Kurban Bayramı’nda LÖSEV’e vekalet vererek hem kurbanlarınızı dini usullerle kestirebilir hem de bu bağışlarınızla lösemili ve kanserli çocuklarımıza hayat verebilirsiniz. BANKA ALO LÖSEV İNTERNET online bağış LÖSEV 0 532 755 06 60 0 312 447 06 60 bağış ekranlarından losev.org.tr www.losev.org.tr LÖSEV, kâr amaçsız ve kamu yararına çalışan bir vakıftır. Gelirinin tamamı, lösemi ve kanserle mücadeleye aktarılmaktadır. OTELLER HABER Radisson Blu Hotel’e Yeşil Yıldız sertifikası Radisson Blu Hotel İstanbul Şişli, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından otellere verilen Yeşil Yıldız belgesi almaya hak kazandı. R adisson Blu Hotel, İstanbul Şişli; Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından ”Çevreye Duyarlı Konaklama Tesisleri” ne verilen Yeşil Yıldız belgesine layık görüldü. Radisson Blu Hotel, İstanbul Şişli; ”çevre politikası” ve ‘’eylem planı”na uygun olarak yaptığı elektrik harcaması, su harcaması, yakıt sarfiyatı, deterjan harcaması, ilaçlama durumu, güneş ve rüzgar enerjisinden faydalanma çalışmaları, gıda sarfiyatlarının minimize edilmesi, gıda ve evsel atıkların ayrıştırılması ve değerlendirilmesi, atıkların bertarafı, geri dönüşüm gibi faaliyetleri sebebiyle Yeşil Yıldızı almaya hak kazandı. Radisson Blu Hotel, İstanbul Şişli çevreye olan duyarlılığı ile daha önce de bağlı olduğu Carlson - Rezidor Grubu’ndan Green Key sertifikası almıştı. Y aklaşık 2 yıldır Elite World Otellerinin Acentalardan Sorumlu Satış ve Pazarlama Müdürü görevini yürüten Mustafa Meriç, Elite World Otellerinin Satış ve Pazarlama Müdürlüğü görevine getirildi. Anadolu Üniversitesi Turizm Otel İşletmeciliğinden mezun olan Meriç, kariyeri boyunca yerli ve yabancı zincir otellerin satış ve pazarlama departmanlarında hizmet verdi. WOW Otelleri ve Hilton Worldwide satış ve pazarlama departmanlarında görev alan Meriç, Oxford College Further Education Business Administration sertifikası almıştı. Wow Istanbul Hotels & Convention Center’a Arslan Çolak transferi WOW Istanbul Hotels&Convention Center Yiyecek İçecek Direktör’lüğüne Arslan Çolak getirildi. A rslan Çolak, WOW Istanbul Hotels&Convention Center Yiyecek İçecek Direktörlüğü’ne getirildi. Profesyonel iş hayatına 1996 yılında Renaissance Polat Hotel’de başlayan Çolak, daha sonra Kuruçeşme Divan Otel ve Four Seasons Hotel’de çeşitli pozisyonlarda çalıştı. Kariyerine Amerika’da Miami Marriott Biscayne Bay, Royal Carribean Cruise Line ve Celebrity Cruises’ta F&B direktörü ve koordinatörü olarak devam eden Çolak, 12 yıldan sonra Türkiye’ye dönerek Renaissance Polat Hotel ve son olarak Courtyard By Marriott Istanbul Airport Otel’de görev yaptı. Cornell University - School of Hotel Administration New York ve Etiler Turizm ve Otelcilik meslek lisesi mezunu olan Çolak, 1979 Almanya Frankfurt doğumlu. Evli olan Çolak, iyi 72 | turizm&yatırım| 09’2014 Meriç, Elite World Otellerinin Satış ve Pazarlama Müdürü oldu derecede İngilizce, Almanca, İspanyolca ile Romence biliyor. Pera Palace Hotel Jumeirah’a yeni atama Dilşat Alkan, Pera Palace Hotel Jumeirah’nın yeni Pazarlama ve İletişim Müdürü oldu. Yeditepe Üniversitesi’nde Pazarlama Odaklı İşletme Bölümü’nde lisans eğitimini tamamlayan Dilşat Alkan, kariyerine 2007 yılında İstanbul Marriott Hotel Asia’da İdari Satış Asistanı olarak başladı. Ardından aynı otelde Pazarlama Koordinatörü olarak dört yıl görev yaptı. Booking.com’da çalıştığı dönemde Online Pazarlama deneyimini geliştirerek, 2011 yılında da Le Méridien İstanbul Etiler’e Online Pazarlama ve İletişim Müdürü olarak atandı. Pera Palace Hotel Jumeirah’da Pazarlama ve İletişim Müdürü olarak göreve başlayan Alkan, aynı zamanda Genç Turizmciler Derneği üyesi. Ramada İstanbul Taksim Hotel “Holiday Check 2014 Kalite Sertifikası” Aldı Ramada İstanbul Taksim Hotel, Holiday Check sitesinde yapılan değerlendirmeler sonucunda Kalite Sertifikası almaya hak kazandı. 6 üzerinden 5.2 puana layık görülen Ramada İstanbul Taksim Hotel, misafir memnuniyetini tescillemiş oldu. M isafir memnuniyetini yansıtan böyle bir sertifikayı almaktan dolayı gururlu olduklarını söyleyen Ramada İstanbul Taksim Hotel Genel Müdürü Ali İmdat Uçar, ödüle ilişkin şunları söyledi: ”Ramada Taksim ailesi olarak misafirleri- mizin verdiği yüksek puanlar sonucunda, Holiday Check 2014 Kalite Sertifikası’nı kazanmaktan mutluluk duyuyoruz. 6 üzerinden 5.2 puan vererek bizi destekleyen ve sunduğumuz hizmete değer veren tüm konuklarımıza teşekkür ediyorum.” Conrad İstanbul “Manzara”yı açtı Yenileme çalışmaları devam eden Conrad İstanbul, “Manzara” restoranını açtı. Akdeniz mutfağından tatlar sunan restoran, geleneksel Türk lezzetleriyle harmanlanıyor. C onrad İstanbul, Akdeniz mutfağından lezzetler sunacak yeni restoranı “Manzara” yı açtı. Restoranın menüsü, dünya mutfağı ve Osmanlı yemeklerini harmanlayarak sunan Executive Chef Alexis Atlamazoğlu tarafından oluşturuldu. Conrad İstanbul Otel Müdürü Daniele Fabbri, ”Atlamazoğlu’nun Akdeniz mutfağının aromalarını geleneksel Türk tatlarıyla birleştiren yeni yaklaşımını görmek heyecan verici. Yeni restoranı- mız Manzara ile İstanbul’daki yiyecek içecek meraklıları ve keşfedenleri için alternatif ve keyifli bir mekan sunuyoruz” şeklinde konuştu. Executive Chef Atlamazoğlu ise, Akdeniz mutfağının sadece makarna ve pizza gibi lezzetlerden oluşmadığını Manzara’da konukları Akdeniz’in dört bir yanında, nesilden nesile aktarılan ve bölgenin kültürel zenginliği otantik lezzetlerle buluşturacaklarını dile getirdi. TopHotels.ru listesine Türkiye'den 30 otel girdi Rusya, BDT pazarında online otel kataloğu olan TopHotels.ru 2014 yılı dünyanın en iyi 100 Resort otelini açıkladı. Listeye Türkiye'den 30 otel girerken, ilk sırada Rixos Beldibi Resort yer aldı. T opHotels.ru tarafından Rusya ve BDT ülkelerindeki tatilcilerin yorumları ile geleneksel olarak her yıl yayınlanan “TopHotels” listesinin 2014 yılı sonuçları açıklandı. 100 otelin sıralandığı listede Rixos Beldibi 4,90 memnuniyet puanıyla birinci sırada yer aldı. Ayrıca Türkiye’den 30, Mısır’dan 17, Yunanistan’dan 13, Dubai’den 7, Tayland’dan 5, İspanya’dan 5, Kıbrıs’tan 5, İtalya’dan 3, Maldiv Adalarından 3, Bulgaristan’dan 2, Dominik Cumhuriyetinden 2, Tunus’tan 2, Vietnam’dan 1, Küba’dan 1, Meksika’dan 1, Fas’tan 1 ve Endonezya’dan bir otel listeye girdi. Türkiye’den listeye giren otellerin sıralaması ise şöyle: 1. Rixos Beldibi 4. Barut Lara 7. Maxx Royal Belek Golf & Spa 8. Commodore Elite Suites & Spa 13. Aydinbey Kings Palace & Spa 22. Gloria Verde Resort 24. Ali Bey Resort (ex.Ali Bey Resort Side) 26. Limak Arcadia Golf & Sport Resort 29. Mardan Palace 33. Akka Antedon Hotel 34. Amara Wing Resort Comfort 37. Fame Residence Lara & Spa Hotel 43. Otium Eco Club Side 46. Alva Donna Beach Resort Comfort 48. Seher Sun Palace Resort And Spa 51. Papillon Zeugma 55. Delphin Botanik Hotel 56. Dinler 57. Sueno Golf Belek 64. Susesi Luxury Resort 65. Cornelia De Luxe 68. Paloma Grida Village & Spa 69. Gural Premier Tekirova 72. Royal Holiday Palace 74. Ela Quality Resort 76. Rubi Platinum Spa Resort & Suites 89. Long Beach Resort Hotel & Spa 91. Orange County Resort 96. Maritim Pine Beach Resort 97. Vera Mare Resort 09’2014| turizm&yatırım| 73 OTELLER HABER Sheraton Adana Hotel resmen açıldı Starwood Hotels & Resorts Worldwide ile Adalı Holding şirketlerinden SERKA Turizm A.Ş’nin hayata geçirdiği Sheraton Adana Hotel’in resmi açılışı gerçekleştirildi. ci büyük ili olan Adana, önemli bir ticaret merkezi olmanın yanı sıra turizm potansiyeliyle de ön plana çıkıyor. Bu alandaki iddiamızı sürdürüyor ve ilerleyen dönemde turizm yatırımlarına ivme kazandırmayı umuyoruz” dedi. Adalı, konuşması sırasında Starwood Hotels & Resorts Worldwide ile Adalı Holding’in işletmeci ve marka entegrasyonunun yanı sıra proje geliştirme sürecinde etkin rol oynayan Servotel Corporation’a, projeye destek veren tüm paydaşlarına ve çalışma arkadaşlarına teşekkür etti. 2 014’ün ilk aylarında ön açılışı yapılan Sheraton Adana’nın resmi açılışı gerçekleştirdi. Çukurova Bölgesi’nin merkezinde konumlanan, İki Design Mimarlık ve Metex Design tarafından tasarlanan, “Uluslararası Gayrimenkul” ödüllü Sheraton Adana Hotel, Starwood’un Türkiye’deki onuncu oteli oldu. Açılış töreninde konuşma yapan Starwood Hotels & Resorts Avrupa, Afrika ve Orta Doğu Başkanı Michael Wale, “Ülke çapındaki stratejik büyüme hedefimizi vurgulayan ve Starwood’un Türkiye’deki onuncu oteli olan Sheraton Adana’yı hayata geçirirken Adalı Holding’le birlikte çalışmaktan gu- rur duyuyoruz” dedi. Gruplarının en ikonik markasını Adana’da hizmete açmanın, giderek artan uluslararası markalı otellerde konaklama talebine cevap vereceğini belirten Wale, “Yerel ve uluslararası konuklarımız için yeni bir buluşma noktası sunmak bizi heyecanlandırıyor” şeklinde konuştu. “Turizm yatırımlarına ivme kazandırmayı umuyoruz” Adalı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Serdal Adalı ise Sheraton Adana ile turizm sektöründeki ilk yatırımlarını gerçekleştirdiklerini belirterek, “Türkiye’nin beşin- Adana Kebap’tan dünya mutfağına kadar her şey mevcut Sheraton Adana Havaalanı’na 4,5 kilometre uzaklıkta, yer alan 17 katlı Sheraton Adana’da 18’i süit olmak üzere 240 oda bulunuyor. Otelin 2 bin metrekareyi aşkın banket alanında 11 metrelik tavan yüksekliğiyle bin metrekarelik 700 kişi kapasiteli bir Grand Balo Salonu ve bir Junior Balo Salonu yer alıyor. Otelin daha küçük toplantıları için ise bir boardroom ve dört toplantı salonu mevcut. Ayrıca otelde misafirlere, yöreye özgü olan Adana Kebap gibi yerel yemeklerden ve dünya mutfağından seçenekler sunuluyor. Crowne Plaza İstanbul Harbiye’de iki yeni atama İstanbul Harbiye’de hizmet veren Crowne Plaza Harbiye’de iki yeni atama gerçekleşti. Otelin kurumsal iletişim müdürlüğüne Burcu Günsel getirilirken, satış ve pazarlama müdürlüğüne Pınar Tezel getirildi. C Burcu GÜNSEL 74 | turizm&yatırım| 09’2014 rowne Plaza Harbiye’de Kurumsal İletişim Müdürü Burcu Günsel, çalışma hayatına 1997 yılında İstanbul Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı’nda Resepsiyonist olarak başladı. Günsel; 1999-2000 yılları arasında Genel Müdür Asistanlığı, devam eden 4 yıl boyunca da ziyafet ve etkinlik koordinatörlüğü yaptı. İstanbul Lütfi Kırdar’da toplam 17 yıl görev yapan Günsel, kariyerinin son 10 yılında kurumsal iletişim ve pazarlama koordinatörü pozisyonunu üstlendi. Crowne Plaza Harbiye’de satış ve pazarlama müdürlüğüne getirilen Pınar Tezel, 2001 yılında Mim Hotel’de satış temsilcisi olarak çalışma hayatına başladı. Tezel daha sonra Nippon Hotel, Taksim Gönen Hotel ve son olarak da Elite World Prestige Hotel’de Satış ve Pazarlama Müdürü pozisyonunda çalıştı. Pınar TEZEL Çiler İlhan, Kempinski Türkiye’nin halkla ilişkiler direktörü oldu Çırağan Palace Kempinski halkla ilişkiler direktörü Çiler İlhan, Kempinski’nin Türkiye bölge halkla ilişkiler direktörlüğüne atandı. Ç ırağan Kempinski bölgeye bir transfer daha yaparak Çiler İlhan’ı, Ağustos 2014 itibariyle, Çırağan Palace Kempinski İstanbul’un Halkla İlişkiler Direktörlüğü görevine ek olarak Kempinski Hotel Barbaros Bay Bodrum ve Kempinski Hotel The Dome Belek’in kurumsal iletişim stratejisi sorumlusu olarak atadı. İlhan, Çırağan Palace Kempinski İstanbul Genel Müdürü ve Kempinski Residences Türkiye Bölge Direktörü Ralph Radkte ve Kempinski Halkla İlişkiler Başkan Yardımcısı Maria Kuhn’a bağlı olarak otellerin iletişim faaliyetlerinin Kempinski vizyonu doğrultusunda, iş ve grup hedeflerinin sağlanmasına katkıda bulunacak. Otellerin genel müdürleri, halkla ilişkiler ekip veya ajansları ile koordineli olarak yürütülmesini sağlayacak. Limoncular Sürmeli Grubu’nun satış ve pazarlama direktörü oldu Akfen’in net kârı 14.1 milyon TL Ayşe Timur Limoncular, Sürmeli Hotels&Resorts’ün satış ve pazarlama direktörlüğüne getirildi. Akfen GYO’nun 2014 yılı 1. yarı yıl finansal sonuçları açıklandı. Sonuçlara göre Akfen GYO’nun 1. yarı yıl net kârı 14.1 milyon TL oldu. İ stanbul, Ankara ve İzmir/Selçuk/Efes’e de dört otelle hizmet veren Sürmeli Hotels&Resorts’ün satış ve pazarlama direktörlüğüne Ayşe Timur Limoncular getirildi. Ayşe Timur Limoncular, Sürmeli Hotels&Resorts ailesine katılmadan önce 14 yıl Swissotel The Bosphorus bünyesinde farklı yöneticilik pozisyonlarında görev aldı. Son olarak Swissotel The Bosphorus’ta satış direktörü olarak görev yapan Limoncular, Sürmeli Hotels&Resorts’ün satış ve pazarlama direktörlüğüne atandı. 1996 yılında Bilkent Üniversitesi Turizm Otelcilik bölümünden mezun olan Ayşe Timur Limoncular, kariyerine 19962000 yılları arasında farklı satış pozisyonlarında görev yaptığı Ceylan Inter-Continental Istanbul Oteli’nde başlamıştı. Fraser Place Anthill İstanbul’a WTA’dan ödül Fraser Place Anthill İstanbul, World Travel Awards 2014 yarışmasında “Türkiye'nin En İyi Servisli Apartmanı” ödülünü aldı. A nt Yapı’nın Bomonti’deki binası Anthill Residence’ın içerisinde yer alan Fraser Place Anthill İstanbul, bu yıl 21’incisi düzenlenen World Travel Awards 2014 (Dünya Seyahat Ödülleri 2014) organizasyonunda, “Türkiye’nin En İyi Servisli Apartmanı” ödülüne layık görüldü. Dünya Seyahat Ödülleri’nin Yunanistan’ın Atina şehrinde düzenlenen ödül törenine önde gelen seyahat acentelerinin yöneticileri ve turizm dünyasının önemli isimleri katıldı. “Çıtayı yükselteceğiz” Gecede ödülü Fraser Place Anthill İstanbul adına alan ve konuşma yapan Fraser Place Anthill İstanbul Genel Müdürü Tarun Kalra, ”Turizm sektörünün en önemli ödüllerinden biri olan Dünya Seyahat Ödülleri kapsamında ödül almaktan dolayı çok mutluyuz. Bu alanda öncü olmanın sorumluluğu ile hizmet kalitesinde çıtayı yükseltmeye devam edecek, daha nice başarılara imza atacağız” şeklinde konuştu. E konomik şehir otelciliği alanında Türkiye’nin ilk ve tek gayrimenkul yatırım ortaklığı Akfen GYO’nun 2014 yılı birinci yarı yıl finansal sonuçları açıklandı. 30 Haziran 2014 itibarıyla 14,1 milyon TL net kâr gerçekleştiren Akfen GYO’nun konsolide kira geliri bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 23 artışla 24,7 milyon TL oldu. Konuyla ilgili değerlendirme yapan Akfen GYO Yönetim Kurulu Başkanı Süha Güçsav, Avrupa’nın en büyük ve dünyanın önde gelen otel gruplarından Accor ile stratejik ortaklıklarının devam ettiğine değinerek, uzun vadeli kira sözleşmeleri ile öngörülebilir, sürdürülebilir nakit akışı hedeflediklerini söyledi. Güçsav, Eylül ayında Ibis Otel Esenboğa’yı hizmete açacaklarını belirterek Karaköy Novotel, Ibis Otel Tuzla ve Moskova Ibis Otel projelerinin yatırımlarının da 2015 yılında tamamlamak istediklerini dile getirdi. 2014 birinci yarıyıl sonunda şirket portföyünde bulunan gayrimenkuller için toplam 32,36 milyon TL yatırım harcaması yapıldığını ifade eden Güçsav, 2015 yılında şirketin kendisi ve bağlı ortaklıkları vasıtasıyla 4 tanesi Rusya’da olmak üzere toplam 3 bin 641 oda kapasiteli 20 adet otelin işletmeye alınmış olacağını vurguladı. 09’2014| turizm&yatırım| 75 DOSYA TEDARiKÇiLER TEDARİKÇİLER 76 | turizm&yatırım| 09’2014 Doğal taşın büyüsü otelleri de sarıyor Dünyada her şeyin doğal olana dönmesi, doğal taş alanını da olumlu etkiliyor. Doğallığı, zarifliği, şıklığı, hijyeni, kullanışlı yapısı ve uzun süre dayanması nedeniyle birçok yatırımcının ve mimarın ilgisini çeken doğal taşlar, en geniş uygulama alanını otellerde buluyor. Lüks otellerin, genel mekanlarında, lobi, SPA, resepsiyon, oda banyoları, merdivenleri, asansör ve kolon kaplamaları gibi birçok alanda doğal taş kullanılıyor. T ürkiye’nin en zengin yeraltı kaynakları arasında yer alan doğal taş, otellere tarz katmaya devam ediyor. Doğallığı, zarifliği, şıklığı, sağlamlığı ve uzun süre kullanıma uygun yapısıyla birçok yatırımcı tarafından tercih edilen doğal taş, otelleri büyülü bir mekana çeviriyor. Doğal taş rezervleri konusunda son derece şanslı olan Türkiye, rezerv olarak dünyada ilk üç ülke arasında yer alıyor. Türkiye’nin en hızlı gelişen sektörleri arasında yer alan doğal taş sektörü, ihracat rakamlarıyla dikkat çekiyor. Sektörün 1984 yılındaki ihracatı 10 milyon dolar iken, 2013 yılında 2 milyar 250 milyon dolara yükseldi. Böylece sektör son 10 yılda en çok büyüyen sektörler arasına girmeyi başardı. Türkiye rezerv açısından dünyada ilk 3'te Üretim kapasitesi de her geçen yıl gelişen Türkiye 2012 yılında 5 milyon 398 bin 463 metreküp mermer-traverten üretimi gerçekleştirdi. Dünyada doğal taş ihraç eden ülkelerin başında Çin, İtalya, Türkiye, Hindistan ve Brezilya geliyor. Geçen yılın ihracat rakamlarına göre bu ülkeler sırasıyla ilk beş ülkeyi oluşturdu. İstanbul Maden İhracatçıları Birliği’nin verilerine göre 2013 yılı dünya doğal taş ihracat değeri 20 milyar dolar iken aynı yıl Türkiye’nin 8,3 milyon ton doğal taş ihracat değeri 2,22 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu rakam dünya doğal taş ihracatının yüzde 11’ine denk geliyor. Türkiye ise en çok doğal taş ihracatını Çin, ABD, Irak, Suudi Arabistan ve Hindistan’a yapıyor. İşlenmiş doğal taşın katma değeri daha yüksek Türkiye’de doğal taş üretimi ve ihracatı blok taş ve işlenmiş taş olarak iki şekilde gerçekleştiriliyor. Blok taşlar, 20-25 ton arasında büyük kütleler halinde çıkarılıp satışa sunulan taşlardan oluşuyor. İşlenmiş taşlar ise 2 veya 3 santim şeklinde kesilerek işleniyor. Ayrıca müşterinin isteğine uygun ebatlarda kesilen taşlar da işlenmiş taşlar arasında yer alıyor. İşlenmiş taşların katma değeri hem ülkeye hem de doğal taş firmalarına daha fazla olduğu için, sektör tarafından tercih ediliyor. Çin, İtalya, Hindistan, Türkiye ve Brezilya, 2013 yılında 15,46 milyar dolar değerinde işlenmiş doğal taş ihraç etti. Diğer yandan Türkiye 2013’te 471 bin ton doğal taşı, 249 milyon dolar karşılığında ithal etti. Sektörün, uzun vadeli politikaları yok Zengin doğal kaynaklar nedeniyle Türkiye’nin en hızlı gelişen sektörü olmasına rağmen sektör bir dizi sıkıntı yaşıyor. Bunların başında sektörün uzun vadeli politikalar geliştirmek yerine günübirlik politikalarla rotasını belirlemesi geliyor. Bunun en somut göstergesi ise doğal taş çıkarılan maden ocakları işletmesinin yabancılara verilmesi… Dünyanın en büyük mermer alıcısı Çin, maliyetlerin yüksek gelmesi üzerine Türkiye’de maden ocaklarını kiralayarak işletmeye başladı. Bu duruma tepki gösteren firmalar, bunun ihracatı olumsuz etkileyeceğine işaret ediyorlar. Mermer ustaları yetişmiyor Diğer yandan mermer konusunda uzman personel eksikliği geliyor. Taş ustalığının her geçen yıl sönümlendiği Türkiye’de yeterince mermer ustası yetişmiyor. Sektör temsilcileri, gençlerin mermer işini tercih etmediğini belirtiyorlar. Doğal taş madeni işleten firma sahiplerinin çocukları bile baba mesleğini yapmak istemiyor. Sektör temsilcileri gençleri bu alana teşvik edecek politikalar ve bu alanda eğitim verecek okullar açılmasını istiyor. Bilindiği gibi taş işleme ve sunma konusunda İspanya ve İtalya gibi ülkeler sanat eseri kıvamındaki işçiliğiyle öne çıkıyor ve bu anlamda ciddi katma değer yaratıyor. 09’2014| turizm&yatırım| 77 TEDARİKÇİLER DOSYA Yüzyıllardan günümüze gelen doğal taş konusunda zengin bir ülke olan Türkiye, rezerv ve ihracat açısından dünyadaki ilk üç ülke arasında yer alıyor. Sektörün 1984 yılındaki ihracatı 10 milyon dolar iken, 2013 yılında 2 milyar 250 milyon dolara çıktı. Ancak İtalya ve İspanya ile karşılaştırıldığında doğal taşın işlenerek satılması konusunda Türkiyeli firmaların alması gereken çok yol bulunuyor. Mermerin yıldızı hiç sönmüyor Doğal taş denince akla ilk gelen taş hiç kuşkusuz mermer. Dünyada doğal olana ilginin artması mermerin de yıldızını parlatıyor. Eski tarihi yapıların hemen hepsinde kendine yer bulan mermer, günümüzde gösterişli büyük yapıların ihtişamını daha da artırıyor. Hijyenik olması, şıklığı ve uzun kullanımı nedeniyle başta otel, hastane, kamu kurumları gibi birçok yerde geniş uygulama alanı bulan mermer, Türkiye’de 200’e yakın çeşit, renk ve desende doğal taş çıkarılıyor. Doğal taşlar, ebatlarının yanı sıra cilalı, cilasız, honlu, patinatolu, kumlamalı ve taraklı gibi farklı işleme tekniklerine tabi tutuluyor. Bu da başta mermer olmak üzere doğal taşın uygulama alanını geliştiriyor. Yatırımcıların yanı sıra mimarların da en çok tercih ettiği mermer modası artarak devam ediyor. Doğal taş, en geniş uygulama alanını otellerde buluyor Doğal taş, en geniş uygulama alanını otellerde buluyor. Otellerde mermer en çok; otel genel mekanlarında, lobi, SPA, resepsiyon, oda banyoları, merdivenler, mutfak tezgahları, asansör ve kolon kaplamaları gibi alanlarda kullanılıyor. Maliyet daha yüksek olduğu için otelin her bölümünde mermer kullanamayan yatırımcılar, özellikle otelin lobisinde, asansör sövelerinde ve merdivenlerinde mermer kullanarak oteli daha şık ve elit 78 | turizm&yatırım| 09’2014 göstermeye çalışıyor. Örneğin otel girişlerinde genelde özel dekorasyonlu, waterjet dizaynlı mermerler tercih ediliyor. Otellerde kullanılan mermerin metrekaresi projeye göre değişirken 5 bin metrekareden 20 bin, 40 bin metrekareye kadar çıkabiliyor. Granit eski modasını kaybetti Yatırımcıların ve mimarların bir dönem çok rağbet ettiği doğal taşlardan granit ise eski popülerliğini kaybetti. Granit yapısı itibariyle doğal bir malzemeyi andırmadığı ve kullanıcılara soğuk geldiği için yükseliş trendini kaybetti. Doğal taş firma yöneticileri, granitin mermere göre daha soğuk bir malzeme olduğu için ikinci, üçüncü sınıf malzeme statüsüne düştüğünü belirtiyorlar. Yine havuz çevresi ve yürüyüş yollarında kul- lanılan traverten tarzı doğal taşlar öne çıkıyor. Cephelerde kayrak taşlar dikkat çekiyor. Yol, duvar gibi dış mekanlar da ise anzelit taşlar ve ham taşlar kullanılıyor. Sektör temsilcileri ne diyor? Mermer maliyetlerinin yüksek olması, otel yatırımcılarını seramiğe yönlendiriyor. 5 yıldızın altındaki otel yatırımlarında mermer yerine mermeri taklit eden, mermer desenli seramikler kullanılıyor. Turizm ve Yatırım dergisinin 26. sayısında ele aldığımız ‘Otellerde Doğaltaş’ konusunda bu alanda çalışan firma yöneticilerinin ve sektör temsilcilerinden görüş aldık. Sektör temsilcilerine göre, doğal taş sektörün geldiği nokta, otellere yönelik çalışmaları ve doğal taş alanındaki trendler şöyle: Türkiye ve dünya doğal taş sektörü (2012 ve 2013 verileri) Dünya Doğal Taş İhracat Değeri / 2013 : 20 Milyar Dolar Türkiye Doğal Taş İhracat Değeri / 2013 : 2,22 Milyar Dolar Türkiye Doğal Taş ihracat Miktarı / 2013 : 8,3 Milyon Ton Türkiye Doğal Taş İthalat Değeri / 2013 : 249 Milyon Dolar Türkiye Doğal Taş İthalat Miktarı / 2013 : 471 Bin Ton Mermer-Traverten Üretim Miktarları / 2012 : 5.398.463 m 3 İlk 5 Doğal Taş İhracatı Gerçekleştiren Ülke / 2013 : Çin, İtalya, Türkiye, Hindistan, Brezilya Türkiye’nin İhracat Yaptığı Ülkeler / 2013 : Çin, ABD, Irak, Suudi Arabistan, Hindistan Dünya İşlenmiş Doğal Taş ihracat Değeri / 2013 : 15,46 Milyar Dolar İşlenmiş Doğal Taş İhracatı Yapan Ülkeler / 2013 : Çin, İtalya, Hindistan, Türkiye, Brezilya YAŞAM ALANLARINA mermerchi İLE KALİTELİ VE ESTETİK BİR DOKUNUŞ... mermerchi granit, mermer, doğaltaş Merkez: Yeşiltepe Mah. Ziya Gökalp Cad. Alp Apt. No: 49/6-A KEPEZ - ANTALYA Şube/İmalat: Şafak Mah. Akdeniz San. Sit. 5036 Sok. No: 157 KEPEZ - ANTALYA Tel&Faks: (0242) 221 59 34 GSM: 0506 976 28 59 info@mermerchi.com sales@mermerchi.com www.mermerchi.com www.antalyamermergranit.com TEDARİKÇİLER GÖRÜŞLER Ali Kahyaoğlu / İstanbul Maden İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Son 10 yılın en çok büyüyen sektörleri arasındayız S on 30 yılın en gelişen, büyüyen ve kendini geliştiren sektörü turizm ve onun olmazsa olmazı oteller. Dünyanın her yerinde yapılan otellerin çok büyük bir kısmında kullanılan doğal taşlar.Son yıllarda Amerika’dan sonra hızla yükselen Çin pazarıyla beraber Türk doğal taşları, bu ülkelerin dışında Irak, Suudi Arabistan, İsrail, Kuveyt, Hindistan gibi ülkelerde de beğeni ile kullanılıyor. Tabi ve doğal malzeme oluşu, hijyen özeliği de taşıyan doğal taş çok önemli projelerin en çok kullanılan birkaç kaleminin ilk sıralarında yer alıyor. Ülkemizde 200’e yakın çeşit, renk ve deseniyle fayans ve seramik sektörünün de taklit ettiği bir ürün doğal taş. Hamamdan, basamaktan kaplamaya, mutfak banyo tezgâhına kadar her yerde kullanılıyor. Cilalı, cilasız, honlu, patinatolu, kumlamalı ve taraklı işleme çeşitleriyle de göz dolduruyor. Türkiye dünyada doğal taş pazarında önemli bir yere sahip. Çin’e yapılan ihracatta birinci sıradadır. Dünya doğal taş ihracatında da ilk üç ülkesi arasında yer alıyor. Sektörün 1984 yılındaki ihracatı 10 milyon dolar iken, 2013 yılında 2 milyar 250 milyon dolar oldu. Son 10 yılın en çok büyüyen sektörleri arasındayız. Rezerv olarak da ilk üçün içinde bulunuyor. Üretim teknolojisi olarak son teknolojik sistem ve makinalarla üretim yapıyoruz. Ülkemizdeki mermer makina sektörü de dünyaya ihracat yapan, sürekli kendini geliştiren, bundan dolayı da doğal taş sektörüne büyük katkı sağlar hale geldi. Sektörün en önemli sıkıntısı 2012 Haziran ayında çıkartılan başbakan- lık genelgesiyle çok zor ve geç alınan orman ve ruhsat izinleridir. Ayrıca sektörün orman için ödediği bedellerde çok fazladır. Ülkemizde kullanılan doğal taşları doğru yerde, o mekâna uygun işletme şekliyle kullanmak önemlidir. Hasan Soner/ Davut Mermer İstanbul Temsilcisi Doğal taş işinde iyi ustalara ihtiyaç var D oğal taş kaynağı açısından Türkiye çok iyi konumda. Özellikle mermerde İtalya ve İspanya’dan sonra üçüncü sırada yer alıyor. Türkiye dünya doğal taş ihtiyacının yüzde 40-45’ini karşılıyor. İtalya ve İspanya doğal taşını çok iyi işliyor, değerlendiriyor. Türkiye’de doğal taş sektörünün blok ve işlenmiş olarak yıllık 2,5 milyar dolar civarında bir ihracatı var.Bu oranın yukarı çıkması gerekiyor. Tabi ki işlenmiş, katma değeri yüksek taşa yönelmek gerekiyor. Çünkü Türkiye genellikle blok taş satıyor. Blok taşı işleyerek plaka halinde satmak gerekiyor. Böylece ihracat geliri 2,5-3 milyar doların çok daha üzerine çıkar. Biz genellikle 2-3 cm’lik olarak veya ebatlı plaka olarak satıyoruz. Blok satışımız yok. Blok 20-25 ton arasında büyük kütleler halinde çıkarılan ve satılan taşlara deniyor. Çıkardığımız bu blok taşları 2 veya 3 santim şeklinde kesip işliyoruz. Ayrıca müşterinin istediği ebatlara göre çalışıyoruz. Türkiye en çok Hindistan ve Çin’e mermer satıyor. Pazarlama çalışmalarıyla bu oranın daha yukarı çıkacağını düşünüyoruz. Dünyada artık herkes ve her şey doğal olana dönüyor. Doğal taşı en çok oteller kullanıyor. Otellerde ilk olarak mermer tercih ediliyor. Mermer tamamen doğal bir taş. 80 | turizm&yatırım| 09’2014 Uzun yıllar dayanıyor. Silindikçe yenileniyor. Görüntüsü de çok güzel olduğu için tercih ediliyor. Otellerin genel mekanları, lobi, oda banyolarında çok kullanılıyor. Granit eskisine göre güncelliğini kaybetti. Son 5 yıldır dünya tamamen mermere döndü. Granit ikinci, üçüncü sınıfa döndü. Dış ortam denilen yol ve duvarlarda anzelit taşlar, ham taşlar kullanılıyor. Son zamanlarda Rusya’daki büyük otel, hastane yatırımları bizim için çok iyi bir pazar oldu. Büyük projelerde kullanılan mermer miktarı 2 bin metrekareden başlıyor, 20-25 hatta 40 bin metrekarelere kadar çıkıyor. Biz en son Shangri La Bosphorus, Hilton Bomonti oteline verdik. Önümüzdeki dönemlerde yeni oteller devreye girecek. Türkiye’deki büyük otellerin çoğuna taş verdik. Biri siyah, ikisi kahverengi olmak üzere üç farklı butik taş çıkarıyoruz. 5 yıldızlı bir otelde ortalama 15 bin metrekare mermer kullanılıyor. 2 santim plaka şeklinde kesilen mermerin metrekare fiyatı 50 dolar ile 80 dolar arasında değişiyor. Ama ithal taşların maliyeti 100 avrodan başlayıp 500 avroya kadar çıkabiliyor. Bunlar yarı değerli taşlar olarak geçiyor. Oteller bu taşları örneğin bar bölümüne veya özel bölümlere kullanıyor. Büyük otellerin ithal doğal taş kullanma oranı yüzde 10-15’i geçmiyor. Bizim taşlarımız çok güzel. Ama hem işlenmesi hem de iyi pazarlanması gerekiyor. Bunu İtalyanlar ve İspanyollar çok iyi yapmış. Biz de eskiye nazaran iyiyiz. Ama bunun için iyi ustalar olması lazım. Mermerin bir sanat okulu olması lazım... Gençlerin bu alanda heveslendirilmesi gerekiyor. Mermerci çocukları tozlu, pis iş diye babasının işini yapmak istemiyor. Bu iş de belki okulla olur. Her şeyi makine yapamaz. Makine dışında el işi de gerekiyor. Bu konuda okul açılması gerekiyor. Sinan Sabuncu / Granit Center Firma Sahibi Doğal taş sektörü her geçen yıl zirveye tırmanıyor T ürkiye’de doğal taş sektörü son 6-7 yılda çok büyüdü. İhracat ciddi rakamlara ulaştı. İhracat rakamları 2014 yılı için 1,5 milyar dolar seviyelerini bulacak. Türk firmaları gerek yurt içi gerek yurt dışında çok ciddi projelere imza atıyorlar. Rusya, Türkmenistan, Azerbaycan gibi ülkelerin yanı sıra Hindistan, Çin ve ABD çok büyük alımlar yapıyor. Doğal taş alanında Türkiye, İtalya, İspanya, Çin ve birçok ülke öne çıkıyor. Türkiye dünyada mermer üretiminde ilk 5’e rahatça giriyor. Blok ve ebatlı malzeme satışında kalite standartlarını uygulayan nadir ülkelerden biriyiz. Her geçen yıl zirveye tırmanıyoruz. Türkiye’de rekabet yüksek ama pazar çok büyük olduğu için sıkıntı yok. Ancak fuarlar ve pazarlama konusunda eksik olduğumuzu düşünüyorum. Fabrikaların daha artması gerekiyor ve hammaddemizi işleyip tüm dünyaya işlenmiş olarak daha fazla satmalıyız. Birçok ülke bizden hammadde alıp kendi işliyor, bizim işleyip dünyaya pazarlamamız ve bu sayede iş istihdamı artırmalıyız. Firma olarak biz dünyanın her yerinden mermer ve granit alıp bu malzemeyi fabrikamızda projeye göre işleyip, son kullanıcıya teslim ediyoruz. A’dan Z’ye anahtar teslimi iş yapan bir şirket olarak, mimarların ve inşaat şirketlerinin doğal taş temini ve uygulama ihtiyaçlarını karşılıyoruz. Firma olarak yüksek kaliteyi müşterilerimizle buluşturmak en önemli prensibimiz. İtalya’da çıkan bir ürünü Türkiye’de bir projede uyguluyor- sak, Türkiye’de çıkan bir ürünü de İtalya’da kullanıyoruz. Turizm ve oteller bizim için çok önemli bir yere sahip. Birçok otelde iş yaptık ve hala yapmaya devam ediyoruz. Sürekli yeni yatırımlar yapılıyor. Ayrıca eski otellerin belli aralıklarla yenilenmesi, bir nevi modaya ayak uydurması da bize yeni iş alanı açıyor. Otellerde ağırlıklı olarak lobi, SPA, genel mekanlar, resepsiyon, oda banyoları, masalar da doğal taş kullanılıyor. Otel girişi karşılama alanlarında genelde özel dekorasyonlu, waterjet dizaynlı mermerler tercih ediliyor. Son birkaç yıldır granit, mermere göre biraz daha geri planda kaldı. Mermere ciddi bir talep var. Öte yandan otellerde seramik de ciddi talep görüyor. Bir otelde 20 bin metrekare de 50 bin metrekare de taş kullandığımız oldu. Dolayısıyla kullanılan doğal taşın metrekaresi de bütçesi de projeye göre değişiyor. Otel yatırımcılar, doğal taş alanında masif kolon kaplamaları, özel çizilmiş desenler tercih ediyor. Renklere bakıldığında gri öne çıkıyor bu rengin modası sanki hiç bitmeyecekmiş gibi duruyor. Ebru Doğukargın / Taşman Yapı Malzemeleri San. Tic. Ltd. Şti. Pazarlama Yöneticisi Otellerde mermer modası bitmiyor T ürkiye dünyadaki en büyük doğal taş üreticilerinden biri. Dünyada lider ülkeler İtalya, İspanya, Portekiz ve Türkiye. Türkiye’yi ilk üçte sayabiliriz diye düşünüyorum. Türkiye’de aynı sektör içinde bulunan, ama birbirinden farklı işler yapan birçok firma var. Örneğin sadece mermer ocağı işleten ya da hem ocak işletip hem fabrikası olan işletmelerin yanı sıra fabrikası olmadan sadece mermer doğal taş uygulaması yapan firmalar mevcut. İrili ufaklı mermer atölyeleri ile bizim gibi bu işin toptan ticaretini yapan, projelere mermer ve doğal taş tedariği yapan depolar var. İhracat işinde fabrikalar kuvvetli. Her ne kadar son zamanlarda azalsa da blok satışları da iyi gidiyor. Ancak sektör genelde pazarlamaya çok önem vermiyor. Taşman, mermer ve doğal taş imalat, stoklama, dağıtım ve projelere tedarik ile iştigal ediyor. 8 yıllık bir firmayız ancak 15 yıllık sektör tecrübesine sahibiz. Yurtiçi ve yurtdışı menşeili 50’nin üzerinde değişik ürünü gamımızda barındırıyoruz. Müşterilerimiz arasında gayrimenkul yatırım firmaları, inşaat firmaları, mimari ofisler ve mermer atölyeleri ve döşeme firmaları bulunuyor. Faaliyet alanımız sadece turizm sektörü değil tabii ki. Konut site projeleri, rezidanslar, hastaneler, mağazalar gibi bazen projeye doğrudan ürün tedarik ediyoruz. Turizm sektörü kuşkusuz bizim için çok önemli, çünkü projeler yüksek metrajlar içeriyor ve ürün çeşitliliği gerektiriyor. Otellerin açılış tarihleri ertelenemeyeceği için tedarik sürecinin titizce organize edilmesi gerekiyor. Planlı ve kontrollü çalışma prensibimiz bize bu konuda büyük avantaj sağlıyor. Otellerde; lobi, restoran gibi genel mekanları, asansör söveleri, basamakları, oda banyoları ve özellikle kuvvetli olduğumuz kayrak ve doğal taşlarla havuz kenarları, yürüme yolları gibi mekanlarında do- ğal taş kullanılıyor. Bazen cephelerde de doğal taş kullanılabiliyor. Genelde banyolarda doğal taş moda, ama lobi ve asansör sövelerinde mermer kesin kullanılıyor ve oteli çok daha şık ve elit gösteriyor. Granit kullanımı eskiye göre az. Mermer ve son zamanlarda özellikle dış mekanlarda kayrak taşı ön plana çıkıyor. Banyolarda beyaz çok moda… Lobiler genelde bej, açık bej, gri ve beyaz renk öne çıkıyor. Havuz kenarlarında gri veya bej tonları hakim. 09’2014| turizm&yatırım| 81 TEDARİKÇİLER GÖRÜŞLER Abdülkadir Sarıkaya / Mermerchi Firma Sahibi Sektör denizde rotası belirsiz bir yelkenliye benziyor Ü lkemiz işlenebilen veya işlenmemiş rezervler açısından dünya doğal taş sektöründe ilk 5 ülke arasında sayılıyor. Ancak ne yazık ki sektör, ülke yöneticilerinin kısa vadeli planları nedeniyle dünya piyasasında hak ettiği konuma gelemedi. Dünyada bu konuda İtalya, İspanya, Brezilya, Çin, Türkiye söz sahibi ülkeler arasında geliyor. Bununla birlikte son yıllarda doğal taş konusunda İran ve Hindistan gibi ülkeler ciddi atılımlar yapıyor. Ancak bu saydığımız ülkeler arasında yoğunluk granit üretimi üzerine… Türkiye, zengin ve renk çeşitliliği ve yüksek mermer yataklarına sahip... Ancak sektör neredeyse denizde rotası belirsiz bir yelkenliye benziyor. Rüzgar nereden eserse ona göre yön tayini yapılıyor. 20-30 yıl önce ocaklarda son derece yanlış bir üretim mantığı olan dinamitle patlatma tekniği kullanılıyordu. Dolayısıyla bu alana ilişkin bir dizi önlem alınmalı. Örneğin ülkemizdeki mermer ocakları işletme ve pazarlama aşamasında yaşanan kanuni açıklar giderilmeli ve yurt dışına her ne koşulda olursa olsun hammadde satışı yasaklanmalı. Böylece hem ürünlerin hak ettiği değerlerden ülke ekonomisine katkısı sağlanır hem de ciddi anlamda istihdam oluşturulmuş olur. Düşünün ki işleyip projeye hazır ola- rak sattığınız bir ürünü hammadde olarak sattığınızda en az yüzde 40 değer kaybına uğruyorsunuz. Bununla birlikte sektördeki eğitimli personel ihtiyacı gün geçtikçe artıyor. Yetişmiş ve kalifiye personel bulmakta ciddi sıkıntı yaşanıyor.Öte yandan iç piyasada bir an önce ciddi tedbirler alınmalı ve projelerde hak ettiği değeri bir türlü görmeyen doğal taş uygulamaları işin ehli insanlara emanet edilmeli. Yapılarda kullanılan malzemelerde sadece fiyat ve görsellik göz önüne alınıyor. Sertlik, aşınım, binaya getireceği ağırlık yükü gibi teknik konular tamamıyla göz ardı ediliyor. Mermer ve teknolojileri alanında almış olduğumuz üniversite eğitimini 2009 yılı başlarında 10 yılı aşan tecrübemizle harmanlayarak Gülce Mermer adı ve Mermerchi markası ile kurumsallaştık. Devam eden süreçte yurt içi ve yurt dışı saygın projelerde ürün tedarik ve uygulama çalışmalarımız oldu. Sektördeki beşinci yılımızda ISO 9001-2008 kalite belgemizi de alarak kalitemizi taçlandırdık. Firma olarak müşteri odaklı, kaliteden taviz vermeyen bir hizmet politikası geliştirdik. Halen özellikle Antalya bölgesi olmak üzere yurt içi ve yurt dışı konut, otel, tatil köyü gibi projelerde mermer, granit, doğal taş tedarik ve uygulama alanında hizmet vermeye devam ediyoruz. Hizmet verdiğimiz bölge itibari ile turizm ve oteller sektörümüzü direk ilgilendiriyor. Bu nedenle otel projelerinde yer almak bölgedeki firmalar için her zaman bir önceliktir. Otellere tüm mermer ve doğal taş dekorasyon ihtiyaçlarında hizmet veriyoruz. Genellikle otel lobileri ve restoran bölümleri doğal taşların çokça kullanıldığı alanlar olarak öne çıkıyor. Bununla birlikte havuz çevresi ve yürüyüş yollarında kullanılan traverten tarzı doğal taş metrajları küçümsenemeyecek kadar çok. Otel yatırımcıları veya otel mimarlarında son dönemlerde özellikle mermer üzerine yoğunlaşma var. Granit yapısı itibariyle doğal bir malzemeyi andırmadığı için yükseliş trendini kaybetti. Beş yıldızlı bir otelde ortalama 1015 bin metrekare doğal taş kullanılıyor. Doğal mermerler, CNC dekor tasarımlar kupon mermer ve taş uygulamaları her zaman yerini koruyor. Mahmut Demireken / Demireken Granit Mermer Tic. Ltd. Şti. Ortağı Türkiye’de mermer işçiliğinin maliyeti yüksek kalıyor Türkiye, dünya doğal taş rezervinin yüzde 60’ına sahip diyebiliriz. Dolayısıyla dünyada mermer üreticisi olarak bir numarayız. Ancak sektöre yatırım yapılmadığı ve sektörde faaliyet gösterenler bilinçlendirilmediği için rezervler sadece rezerv olarak kaldı. Birkaç yıl önce Çin’in hamleleriyle bir canlanma oldu ve yeni ocaklar açıldı. Fakat işin maliyetlerini görünce Çinli firmalar, Türkiye’de ocak satın aldı. Tabi bu sektöre büyük bir darbe vurdu. Çünkü Çin blok alımlarını durdurdu. Sadece kendi ocaklarından çıkan taşları götürüp ülkelerinde kullanıyorlar. Eskiden üç vardiya çalışan ocaklar şimdi tek vardiyaya düştü. Tek vardiya çalışanlar da kapatma eğilimine gidiyor. Türkiye’nin en büyük ihracat kalemlerinden birisi blok taş ihracatıydı. Bu yıl ihracat rakamlarının da düşmesi bekleniyor. Sektörü iyi yönetemediğimiz için şansızız. Örnek vermek gerekirse Türkmenistan’da 82 | turizm&yatırım| 09’2014 devlet binalarının tüm cepheleri Kemalpaşa beyaz mermer kaplanacak diye madde konulmuş. Bu taşı Türkiye’de üreten üç firma birbiriyle anlaşamadığı için o piyasayı Vietnamlılara kaptırmışlar. Yılda 1-1,5 milyon metrekare mermer kullanan bir ülkeydi. Sektörde uzun vadeli politika yok, sadece günü kurtarma telaşıyla hareket ediliyor. Biz genelde otel, tatil köyü, iş merkezi, AVM’lerin mermer işlerini yapıyoruz. Üretimden ziyade uygulama işlerini gerçekleştiriyoruz. Oteller genel anlamda lobi, banyolar ve restoranlar ile asansör ve kolon kaplamalarında mermer kullanılıyor. Evladiyelik bir malzeme olduğu için otellerin her alanında tercih ediliyor. Ancak günümüzde seramik de çok gelişti. Mermer desenli seramikler bile yapıldı. Bu nedenle otelcilerin bir kısmı seramik tercih ediyorlar. Maliyetleri daha düşük olduğu için 5 yıldızlı otellerin altındaki oteller, tamamen seramiğe döndü. Hatta 5 yıldızlı otellerde de kullanılıyor. Mermeri ağırlıklı lüks oteller tercih ediyor. Diğer yandan granit artık geri planda kaldı. Granit hem ithal hem de soğuk bir malzeme olduğu için tercih edilmiyor. Türkiye’de mermer işçiliğinin maliyeti yüksek kalıyor. Afyon’da mermerci yetiştiren bir üniversite var. Bucak’ta da var ama bunlar sektör için yeterli değil. İthal taş kullanımında granit ithal ediliyor. Mermer ithalatı yok denecek kadar az. Turizmcinin Başvuru Kaynağı TEDARİKÇİ HABERLER İYOR EN YÜKL g in d a o l YATIRIM İşletme ve Endüstri Dergisi Yatırımlar Tedarikçiler Oteller Acenteler Kongre Turizmi turizmyatirimdergisi.com.tr YATIRIMLAR SUNUŞ RÖPORTAJLAR ARAŞTIRMA TANITIMLAR GÖRÜŞLER HABERLER OTEL PROFİL ACENTELER TEDARİKÇİLER İSTATİSTİKLER KONGRE TURİZMİ MAKALELER SEKTÖR TEDARİKÇİLER HABER Porland, Kuşadası’nda mağaza açtı Yılda yaklaşık 70 milyon adet üretim kapasitesi, 1.500 çalışanı, 20 mağazası ve pek çok satış noktası ile sektörde önemli bir yere sahip olan Porland, Kuşadası mağazasını açtı. P erakende sektöründe büyümeye devam eden Porland, 23 Ağustos’tan itibaren Kuşadası’nda 20. Mağazasını açtı. Kuşadası AVM’de, 1390 metrekare alanda, hem ev hem de gastronomi müşterilerine hitap eden Porland, dekorasyonda stil oluşturan binlerce çeşit, renk ve desen sunuyor. Tüketicilerinden gelen talepler doğrultusunda geliştirdiği mağazacılık anlayışını yeni mağazasında devam ettirmek isteyen Porland’ın fabrika konseptindeki Kuşadası Mağazası, evde, otelde, restoranda, kafede ve daha pek çok yaşam alanında kullanıma yöne- lik ürün çeşitliliği ile dikkat çekiyor. Türkiye’de 20 zincir mağaza Ürün çeşitliliğinin yanı sıra uygun ödeme koşulları, avantajlı alışveriş fırsatları, satış ve satış sonrası servis anlayışı ile çalışan Porland,mağazalarında; günlük kullanım ve özel davet sofralarının yanı sıra her türlü ikram için çeşit çeşit porselen takımları, cam ve çelik ürünleri, mutfak araç gereçleri ile tekstil ürünleri, banyo takımları, ev ve ofis aksesuarları ile her zevke uygun hediye seçenekleri sunuyor. Serel Seramik’e İtalya’dan 5 ödül Avrupa Birliği Tasarım Ofisi'nin desteğiyle 2010 yılından beri dağıtılan A' Design Award ödülleri sahiplerini buldu. Serel Seramik’in 5 ödül aldığı geceye, 208 ülkeden 12 binin üzerinde eser katıldı. D ünya çapındaki en prestijli tasarım yarışmaları arasında yer alan, en iyi tasarımları, tasarım konseptlerini, ürünlerini ve hizmetlerini ödüllendiren, A’ Design Award, 2013-2014 dönemine yönelik sahiplerini buldu. Türk tasarımcılar damgasını vurduğu gecede Serel Seramik 5 ödül aldı. Avrupa Birliği Tasarım Ofisi’nin desteğiyle 2010 yılından beri dağıtılan A’ Design Award ödülleri, İtalya’nın kuzeyindeki Como kentindeki Villa Gallia’da gerçekleştirilen gala gecesinde dağıtıldı. İnovasyon ve tasarımın gelişmesiyle ülkelerin ekonomik rekabet gücünü artırmayı hedefleyen A’ Design Award ödülleri, 50 jüri üyesinin 12 bin 536 eser arasından seçtiği ve 105 gruba ayrılan 758 tasarıma verildi. Yapı kategorisine beş ödül Türkiye’den Vestel ve Arçelik çeşitli kategorilerde ödüllendirilirken, söz konusu yarışmada Serel Seramik Sağlık Gereçleri, Yapı Kategorisi’nde 5 ödül kazandı. Serel Tasarım Ekibi, Serel Wave lavabo ile Gold Ödül, Purity Klozet ile Silver Ödül, Serel Purity ile Bronze Ödül, 4life Çift Hazneli Lavabo ile Bronze Ödül ve 4life Klozet ile A’Design (A’Design Award) ödülüne layık görüldü. Serel’den Rita ve Sapphire Serisi Öte yandan Serel Seramik, minimalist çizgisini ”Rita ve Sapphire Serileri”ne de taşıdı. Yine kendine özgü sade çizgisini yansıttığı Rita ve Sapphire Serileri ile kullanıcısıyla buluşturan Serel, söz konusu serisi ile özgün lavabo ve duş tekneleri için lavabolarında kullanıcısına hem gömme 84 | turizm&yatırım| 09’2014 hem de tezgâh üstü alternatifler sunuyor. Rita Serisi’nde kurulanma alanlı veya yere sıfır zemin olarak uygulanabilecek duş seçenekleri bulunurken; Sapphire Serisi’nde ise kullanım kolaylığı kullanıcıların tercih sebebi oluyor. En son teknoloji ile üretilen SEREL Rita ve Sapphire Serisi asma klozetler, alışılagelmiş klozetlerden yüzde 35 daha az su ile temizlenme fonksiyonu ile öne çıkıyor. Klozetlerde bulunan entegre klozet bataryasıyla sıcak su kullanma opsiyonu sunan Serel Rita ve Sapphire,asma klozetler, temizlik konusunda son derece pratik, kolayca çıkarılıp takılabilen (Serel Easy Release) ve yavaş kapanma özelliğine (Serel Silent Close) sahip Serel Beta kapak ile de kullanılabiliyor. İstenildiğinde tüm klozet kapağı çeşitlerinde de antibakteriyel uygulama yapılabiliyor. TP Vision’dan iki yeni Philips markalı TV Philips markalı televizyonları dünyada ve Türkiye’de pazara sunan TP Vision, özellikle tasarımıyla dikkat çeken Philips Signature Hospitality TV serisini duyurdu. Söz konusu TV’ler, 2014’ün ikinci çeyreğinden itibaren satılmaya başlandı. T P Vision, Philips Signature Hospitality TV serisini duyurdu. 107cm (42 inç) ve 119cm (47 inç) olmak üzere iki farklı ekran boyutuna sahip olan Philips Signature TV’ler, 2014’ün ikinci çeyreğinden itibaren Avrupa, Ortadoğu, Rusya, Türkiye ve Asya-Pasifik’te satışa sunulacak. İki taraflı Ambilight özelliği, ekran üzerindeki içerik ile uyumlu şekilde ışığı televizyonun arkasındaki duvara yansıtarak televizyondaki görüntünün etkisini daha da artırıyor. SmartInstall özelliği ise otelcilere SmartInfo sayfalarına uzaktan erişim sağlıyor. SmartInfo, doğrudan Signature TV ekranına kişiselleştirilmiş bilgi de sağlıyor. Aralarında USB, HDMI, Ethernet LAN ve WLAN’ın da bulunduğu kapsamlı arayüz; Philips Signature TV’lerin ağlara ve misafirlerin akıllı cihazlarına kusursuz şekilde bağlanmasına imkan veriyor. Miracast ve DirectShare tüm formatlardaki film, resim ve müziğin; tüm akıllı telefon ve tablet platformlarından (iOS, Android & Windows) misafir odasındaki Signature TV’ye aktarılmasını mümkün kılıyor. Güvenli eşleştirme mekanizmaları misafirlerin özel içerik ve verilerini de koruyor. Ayrıca, Philips Hospitality TV sahiplerine, özellikle Hospitality TV’ye odaklanan bir müşteri ekibi hizmet veriyor. EasySuite Hospitality TV’ler enerji tasarrufu sağlıyor Öte yandan TP Vision, otel ve sağlık tesislerine yönelik en son enerji tasarruflu Philips EasySuite Hospitality TV yelpazesini de piyasaya sürüyor. A++ veya A+ Enerji Sınıfı Etiketleri taşıyan cihazlar, otellerin ekolojik ayak izlerini en alt düzeye çekmesine de imkan veriyor. Misafirler, Hospitality TV özelliklerinden yararlanırken, diğer yandan EasySuite’in düşük sahiplik maliyeti ve TP Vision’ın özel ortak ağı da otel işletmecilerine büyük faydalar sağlıyor. Philips EasySuite serisi, boyutları 61cm (24 inç) ila 102cm (40 inç) arasında değişen dört modeli içine alıyor. İşletmeciler, Philips EasySuite TV’lerin kurulum ve bakımını uzaktan ve misafirleri rahatsız etmeden yapabiliyorlar. Ayrıca, kurulum menüsü kilitleme özelliği de misafirlerin konfigürasyon ayarlarını yanlışlıkla değiştirmesinin önüne geçiyor. Bu ise bakım maliyetlerini minimumda tutuyor. Philips EasySuite TV’lerdeki SmartInfo özelliği; otel promosyonları, katma değerli hizmetler ve turistik yerleri TV ekranında gösteriyor. SmartInfo internet bağlantısı olmaksızın çalışabilmesi de diğer bir avantaj. Otel işletmecileri, bu özellikle interaktif sayfaları kolaylıkla yaratmak için bir dizi şablondan istediklerini seçebiliyor. Daikin Sakura Projesi ile 3 yılda 100 kadın girişimci Kosgeb, Kalder ve Daikin iklimlendirme sektörüne 100 kadın girişimci ile yola çıktı. Üniversite mezunu girişimci kadınları kendi işinin patronu yapmak için hayata geçirilen ve üçüncü yılında 100 kadın girişimciyi işyeri sahibi olarak iklimlendirme sektörüne kazandıracak olan Daikin Sakura Projesi, daha ilk yılında büyük ilgi gördü. K OSGEB (Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı), KalDer (Türkiye Kalite Derneği) ve iklimlendirme sektörünün öncü markalarından Daikin’in kadın girişimcilere destek olabilmek amacıyla başlattıkları Daikin Sakura Projesi’nin, bu yıl ilk seçmeleri gerçekleşti. Türkiye’nin 63 ilinden 350 adet başvuru arasından seçilen 14 genç kadın, KOSGEB, KalDer ve Daikin’in desteğini yanlarına alarak kariyer yolculuğuna başladı. Eylül ayından itibaren eğitimlere başlayacak olan bu 14 genç girişimci 120 saat sürecek bir girişimcilik eğitimi programına başlayacak. Başarı ile eğitim sertifikasını almaya hak kazanan girişimci adayları, Daikin Shop’larda yapacakları 15 günlük stajın ardından, yaşadıkları illerde kendi işyerlerini açarak iklimlendirme sektöründeki yerlerini almaya başlayacak. Proje, iş sahibi kadın statüsü kazandıracak Konu ile ilgili açıklama yapan KOSGEB Marmara Bölge Müdürü Vekili Onur Alp Yatır, ”Girişimcilerimiz kurumun toplam 30 bin TL’yi bulan işletme kuruluş, donanım, işletme giderleri ve sabit yatırım desteklerinden geri ödemesiz olarak yararlanacaktır” dedi. KalDer Yönetim Kurulu Başkanı A. Hamdi Doğan ise Daikin Sakura Projesi’nin yalnızca kadın girişimci yetiştirmekle kalmayacağını, iş sahibi kadın statüsü kazandıracağına dikkat çekti. Öte yandan Daikin Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Zeki Özen de, ”Daikin Sakura Projesi ile 3 yıllık bir dönemde, 200 kadına iklimlendirme sektöründe iş olanağı sağlanacak” dedi. 09’2014| turizm&yatırım| 85 TEDARİKÇİLER HABER Atrax fuarı bu yıl aktivitelerini ve hizmetlerini büyütüyor Tureks Uluslararası Fuarcılık tarafından düzenlenen Atrax, Türkiye ve yakın coğrafyanın eğlence endüstrisindeki tek ihtisas fuarı olarak, profesyonelleri buluşturacak. İstanbul Fuar Merkezinde düzenlenecek olan Atrax kapsamında, eğlence, park, aktivite, oyun, spor tesisi ekipmanları alanlarındaki son gelişmeler ve eğlenceye dair tüm ürün ve hizmetler ziyaretçilerle buluşacak. Spor alanları, aktiviteleri ve hizmetleri ile zenginleştirerek eğlence sektörünü geniş bir çatı altında toplayan fuar, hızla büyüyen rekreasyon alanı yatırımlarının ihtiyacı olan her türlü eğlence, spor ve aktivite tesis ekipmanlarını sergileyecek. Atrax, 4-6 Aralık 2014 tarihlerinde Yeşilköy İstanbul Fuar Merkezinde düzenlenerek sektörün dünyaya açılan kapısı görevi görüyor. Belediyeler, sektör temsilcileri, turizm sektörü, alışveriş ve yaşam merkezi yatırımcıları, inşaat ve kamu alıcılarının katılacağı fuar, üçüncü yılında sektörün bir araya geldiği bir platform haline geliyor. Fuarda “Parlayan Yıldız Ödülleri” de sahiplerini bulacak Öte yandan, Atrax 2014 Fuarı kapsamında yapılacak olan Türkiye’nin en renkli, en eğlenceli ve sektörün parlayan yıldızları yarışması Shining Star Awards, 14 farklı kategoride başvuruya açıldı. Bu yıl “Yıldızlı YARIŞMA ve ÖDÜL KATEGORİLERİ EĞLENCENİN YILDIZLARI SEKTÖRÜN YILDIZLARI FUARIN YILDIZLARI En Başarılı Temalı Açık Alan Eğlence Merkezi En Başarılı Yeni Ürün En Dikkat Çeken Stand En Başarılı Temalı Kapalı Alan Eğlence Merkezi En Başarılı Festival En Dikkat Çeken Ürün En Başarılı Otel Eğlence Alanı En Başarılı Sahne Şovu En Başarılı Avm Eğlence Alanı Eğlence Sektöründe Yılın Girişimcisi En Başarılı Müze Ve Ören Yeri En Başarılı Belediye Parkı En Başarılı Temalı Konut Projesi Yıldızlı Proje Proje Kategorisi” de eklenen kategoriye belediye, otel, avm, toplu konut yada diğer kapalı- açık eğlence alanı için tasarlanmış uygulanmaya başlanmış ya da henüz uygulanmamış; bünyesinde eğlence, aktivite ve spor alanları, bilim –kültür parkları, özel aktivite ve dinlenme alanları, rekreasyon alanları vb. bulunduran yeni projeler adına başvurulabiliyor. 15 Haziran ile 31 Ekim tarihleri arasında devam edecek olan Shining Star Awards’a başvuruları profesyonel jüri üyelerince incelecek ve açık oylama ile ödül sahipleri belirlenecek. Ödül sahipleri, sektör profesyonellerinin davetli olacağı 5 Aralık 2014 akşamı düzenlenecek “Eğlence Ödülleri Töreni”nde kamuoyuna ilan edilecek. Golden Savoy Hotel’in fıskiyelerinde Günsu imzası Havuz ve su kaydırakları alanında sektörünün lider firmalarından Günsu A.Ş., referanslarına prestijli projeleri ve özel çalışmaları eklemeye devam ediyor. Firma, Bodrum’un lüks otellerinden Golden Savoy Hotel’in deniz fıskiyeleri ile tüm kapalı ve açık yüzme havuzlarını, süs ve animasyon havuzlarını gerçekleştirdi. Bodrum’da lüks konseptiyle dikkat çeken otellerden Golden Savoy Hotel’in deniz fıskiyeleri, Günsu A.Ş. imzası taşıyor. Günsu A.Ş. tarafından yapılan havuzlara kurulan fıskiyeler, yüksek basınçlı çalışma mekanizması ile suyu 60 metre yüksekliğe yükseltebiliyor. 86 | turizm&yatırım| 09’2014 Ayrıca led ışıklar sayesinde sürekli renk değiştirerek özellikle geceleri güzel bir gösteri sunuyor. Otelin fıskiyelerine imza atan Günsu A.Ş., aynı zaman da otelin tüm kapalı ve açık yüzme havuzlarını, süs ve animasyon havuzlarını da tamamladı. Kapp’tan Foça ‘Tatların Buluşması II’ etkinliğine destek Eski Foça’da 12 -14 Eylül 2014 tarihleri arasında, Slow Food Zeytindalı Konvivumu, “Tatların Buluşması II” etkinliği festival havasında gerçekleştirilecek. Terra Madre çatısı altında, KAPP sponsorluğunda düzenlenen festivalde yerel ve uluslararası katılımcılar yer alacak. U luslararası Slow Food hareketi tarafından dünyanın 28. Yeryüzü Pazarı seçilen Foça Yerel Pazarı’nın kurucusu Foça Zeytindalı Hareketi, Foça Toprak Ana (Terra Madre) “Tatların Buluşması II” etkinlikleri, 12 - 14 Eylül 2014 tarihlerinde festival havasında yapılacak. Etkinlikte endüstriyel mutfak firması KAPP, Slow Food Foça’yı destekleyecek. Etkinlikler Marsilya Meydanı’nda kurulan yerel pazar ile Büyükdeniz sahilindeki Foça Belediyesi Sosyal Tesisleri’nde gerçekleştirilecek. Yerel lezzetlerin tadımının yanı sıra, tarım, turizm ve balıkçılık konularında söyleşiler, ‘Doğanın mutfağa etkisi’, ‘Anadolu’da biyoçeşitliliği korumak’, ‘Endüstriyel dünyada küçük üreticinin savunucusu Slow- Food’ başlıklı paneller, proje sunumları, yemek atölyeleri ve müzik dinletileri konuklarla buluşacak. Tarhana gibi geleneksel yemek tarifleri sunulacak Slow Food Terra Madre; sürdürülebilir tarım, balıkçılık ve gıda üretimini yaymayı amaçlayan, küçük ölçekli çiftçileri, hayvan yetiştiricilerini, balıkçıları, gıda zanaatkârlarını, akademisyenleri, aşçıları, tüketicileri ve 180’den fazla gençlik grubunu kapsıyor. Terra Madre pozitif küreselleşmeyi temsil ediyor. Bu Toprak Ana (Terra Madre) kutlaması 150 farklı ülkede 200 bin kişinin katılımıyla yaklaşık 1000 etkinlikten oluşuyor. Zeytindalı Konviviumu ‘Tatların Mitsubishi Heavy VRF klima sistemleriyle otellere esnek çözümler Form VRF Sistemlerinin yüksek verimliliği ve geniş ürün seçenekleriyle dikkat çeken Mitsubishi Heavy VRF sistemleri, otel ve rezidanslar için geliştirilmiş iklimlendirme üniteleri ile daha sağlıklı ve konforlu bir yaşam vadediyor. F orm VRF Sistemleri San. Tic. A.Ş.’nin Türkiye’deki tek yetkili distribütörü olduğu Mitsubishi Heavy Industries VRF klimalar, otel ve rezidanslar için geliştirilmiş kompakt, ultra ince iç üniteleri (20cm yükseklik) ve 22dB(A)’ya kadar düşük ses seviyeli üniteleriyle otel odaları için ideal çözümler sunuyor. Ayrıca, iç üniteler konusunda 17 tip için toplam 92 model seçeneği ile geniş ürün yelpazesine sahip Mitsubishi Heavy VRF klimaları, her türlü mimari alan için esnek çözümler sunabiliyor. Isı geri kazanımlı model seçeneğiyle VRF sistemler, eş zamanlı ısıtma ve soğutma ihtiyacının sürekli olduğu oteller, ofisler, hastaneler ve AVM’ler için idealdir. Çok yüksek enerji verimliliğine sahip olan sistem, yeşil bina uygulamalarını desteklerken binaların farklı ısıtma-soğutma ihtiyaçlarını konfor şartlarını bozmadan karşılar. Bunun yanında kolay kullanımıyla da kullanıcıyla dost bir teknoloji olan Mitsubishi Heavy VRF klima sistemleri, tüm soğutma, ısıtma ihtiyaçlarınızı da karşılar. Buluşması II’ başlığı ile dünyada düzenlenen 1000 aktivitenin, sosyal ve bölgesel farkındalığı geliştirmeyi amaçlayan; tarım, gıda, biyoçeşitliliğin korunması, doğanın mutfağa etkisi, üretim yöntemleri, Ark of Taste (Nuh’un Ambarı), geleneksel yemek tarifleri ‘tarhana’ ve bölgesel gıda mirasının değerlendirildiği bir etkinlik. ‘Tatların Buluşması II’ etkinlik sürecinde konuklara tarhana ikramı ile birlikte Reha Midilli Kültür Merkezi’nde tarhana filmi de gösterime sunulacak. Beşgen’den konferans salonlarına yönelik mobilya çözümleri T üketicinin ihtiyaçlarına yönelik özel çözümler sunan Beşgen, koltukları ile konferans salonlarında saatlerce vakit geçirenler için ergonomik yapıda üretilen konferans koltukları ile büyük beğeni topluyor. Sağlıklı oturma şekli için gerekli ergonomiye sahip Beşgen konferans koltukları ile bireyler bel ve sırt ağrısı yaşamıyor, bu şekilde de dikkat kaybının önüne geçilerek verimli bir ortam da sağlanmış oluyor. Konferans ve seminerlerde not alma kolaylığı ile tasarımda farklılaşan Beşgen konferans koltukları, arka kısmında bulunan yazı tablası ile üst düzey konfor sunuyor. Tasarımda ergonomi anlayışıyla üretim yapan Beşgen’in, kurumsal seçimlere uygun tasarımları ve kalitesiyle sunduğu konferans salonları mobilyaları, Multisit, Balance, Limpid ve Myra çeşitleriyle müşterilerinin beğenisine sunuluyor. Düzeltme: Dergimizin Gorrion Hotel İstanbul özel ekinde yer alan Dimbay İnşaat haberinde, Akfen İnşaat ismi yanlışlıkla kullanılmıştır. Düzeltir, özür dileriz. 09’2014| turizm&yatırım| 87 HABERLER İlk yarıda, gecelemeler yüzde 10, gelir yüzde 6 arttı Yılın ilk yarısında Türkiye’de yapılan gecelemeler 148 milyona ulaştı. Yabancı ziyaretçilerle, yurtdışında oturan vatandaşlarımızın ilk 6 ayda Türkiye’de yaptıkları konaklama sayısı yüzde 5,4 artarak 18,4 milyondan 19,4 milyona çıktı. Bu dönemde yapılan toplam gecelemeler de yüzde 10 artarak 134,9 milyondan 148,4 milyona yükseldi. A KTOB Araştırma Birimi’nin TÜİK verilerinden derlediği bilgilere göre, ülkemizdeki ortalama kalış süresi de yüzde 1,8 yükselerek 7,3 geceden 7,6 geceye ulaştı. 6 aylık dönemde yapılan 20 milyona yakın konaklamanın yüzde 66’sı konaklama tesislerinde, yüzde 20,6’sı da evlerde gerçekleşti. Diğer yandan, gerçekleşen 148 milyon gecelemenin, yüzde 44,3’ü konaklama tesislerinde, yüzde 45,7’si de evlerde gerçekleşti. Turizm geliri yüzde 6,3 arttı Yılın ilk yarısında, yurtdışından gelenlerin, paket tur ve kişisel harcamalar şeklinde yaptıkları harcamaların toplamı, yüzde 6,3 artarak 13,7 milyar dolar olarak gerçekleşti. Harcamalar geçen yıl 13 milyar dolara yakındı. Öte yandan altı aylık dönemde gelen yabancı ve vatandaş ziyaretçilerden, paket turları kullanarak gelenlerin oranı yüzde 43,8 oldu. Yalnızca yabancı ziyaretçiler değerlendirildiğinde, paket turun payı yüzde 49 dolayına çıkıyor. Otellerde F&B maliyetleri yüzde 10,1 arttı Otellerdeki maliyet artışları, ülke enflasyonun üzerinde seyrediyor. TÜİK tarafından açıklanan enflasyon verilerine göre, Türkiye geneli fiyatları son bir yılda yüzde 8,4 artarken, otellerde yiyecek içecek (F&B) maliyetleri yüzde 10’un üzerinde yükseldi. A KTOB Araştırma tarafından yapılan analizlere göre, 12 aylık ortalamalarla otellerdeki yiyecek maliyetleri yüzde 13,7 artış gösterdi. İçecek grubu maliyetleri de yüzde 6,5 dolayında yükseldi. Diğer yandan, otellerde en büyük masraf kalemi olan yiyecek grubu, en yüksek maliyet artışlarıyla karşılaştı. Bu grupta, meyve sebze maliyetleri yüzde 18, bakliyat-un grubu maliyetleri yüzde 21, süt grubunun maliyetleri de yüzde 11 dolayında yükseldi. Et grubu ürünlerindeki maliyet artışı da yüzde 9,6 oldu. Öte yandan otellerde diğer gruplarda meydana gelem maliyet artışları, ülke geneli enflasyonun altında veya ona paralel seyretti. 88 | turizm&yatırım| 09’2014 Otellerde maliyet artışları, % (Ağustos: 12 aylık ortalamalarla) Fiyat Artışı Maliyet Artışı Yiyecek 13,7611,1 -Et Grubu 9,71 -Yağ Grubu 10,24 9,62 1,3 -Süt Grubu 11,21 10,89 -Bakliyat-Un24,34 21,75 -Meyve-Sebze13,85 18,06 -Çay-Şeker Vb 13,22 İçecek 6,588,86 8,32 Teknik Serv. 6,77 7,37 Enerji-Yakıt3,63 1,27 Temizlik Mlz. 8,43 8,32 TUYUP ile turizm sektörüne faydalı proje O cak 2014’te başlayan ve 2016 yılının Temmuz ayında tamamlanması planlanan 30 aylık Turizm Sektöründe İşverenlerin ve Çalışanların Uyum Yeteneklerinin Arttırılması Projesi (TUYUP) kapsamında; Türkiye çapında dört binin üzerinde turizm işletmesi, sektör çalışanları ile ilgili meslek odaları, sendikalar, sivil toplum örgütleri ve üniversitelere doğrudan ulaşılacak. Projede özellikle, Turizm İşletme Belgeli tesislerin ön büro, servis, kat hizmetleri ve mutfak çalışanlarının mesleki, teknik ve yabancı dil becerilerinin ihtiyaçlar ve AB standartları çerçevesinde geliştirilmesi amaçlanıyor. Proje kapsamında; - Özel Eğitim Kuponları uygulaması hayata geçiriliyor ve turizm eğitimi kolaylaştırılıyor. Proje dahilindeki eğitimlere katılan ve Mesleki Yeterlilik Sınavına katılmaya hak kazanan çalışanların sınav ücretleri Proje tarafından ödenebilecek. Mesleki Yeterlilik sınavında başarı göstererek belge almaya hak kazanan çalışanlar işverenlerine 12 ay süreyle sigorta indiriminden yararlanma hakkı sağlayabilecek. - Çevreye duyarlı turizm işletmelerinin çoğaltılması ve bu alandaki bilinirliğin artırılması için Yeşil Yıldız (Green Star) Belgesi Farkındalık Programı yürütülecek. Bu kapsamda Türkiye genelinde seçilecek 15 iyi uygulama otelinin Yeşil Yıldız Belgesi sahibi olabilmesi için ücretsiz eğitim ve danışmanlık hizmeti verilecek. - Geniş çaplı turizm sektörü işgücü araştırması gerçekleştirilecek, turizm eğitimi veren kuruluşların kapasiteleri geliştirilerek işbirlikleri güçlendirilecek. - Online bilgi bankası kurularak sektörün ihtiyacı olan eğitim materyallerine ve güncel verilere kolay ulaşım imkanı sağlanacak. - Türkiye çapında tanıtım toplantıları düzenlenerek sektör temsilcilerine ilgili çalışmalar hakkında detaylı bilgi verilecek. Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti’nin mali katkısıyla hayata geçirilen ve Kültür ve Turizm Bakanlığının faydalanıcısı olduğu projenin toplam bütçesi 7,5 milyon avro. Proje kapsamındaki faaliyetler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı koordinasyonunda yürütülüyor. Turnover’ın (işe-giriş çıkış hızı) yıllık kaybı 3 milyar TL Turizm sektöründe işe-giriş çıkış hızı (turnover) oranı yüzde 50’yi buldu. Yüksek turnover’ın, hizmet sektöründeki firmalara, yıllık kaybı 3 milyar TL’yi buluyor. P erakende, turizm başta olmak üzere hizmet sektöründeki yüksek turnover’ın (işe-giriş çıkış hızı), işletmelere yıllık kaybı 3 milyar TL’yi geçiyor. Perakendede yüzde 60, turizmde yüzde 50 oranlarını bulan yüksek turnover, işletmelerin hedeflerine ulaşmasını engelliyor. Hizmet sektöründeki firmaların, yüksek turnover (işe-giriş çıkış hızı) nedeniyle ortalama yüzde 50 verimsiz çalıştığına dikkat çeken AL Danışmanlık Genel Müdürü, Marka Yönetimi ve İnsan Kaynakları Danışmanı Ayşen Laçinel, ”Perakende, turizm başta olmak üzere hizmet sektöründe, yılda 300 binin üzerindeki kişi, 3 ay bile çalışmadan işten çıkabiliyor. İşten çıkan her bir personelin de firmaya maliyeti; eğitim, zaman ve verimlilik kaybı eklendiğinde 10 bin TL’yi buluyor. Yüksek turnover’ın, hizmet sektöründeki firmalara, yıllık kaybı 3 milyar TL’yi geçiyor” şeklinde konuştu. Yetenek ve başarı avcısı kazanacak İşe alırken ‘yetenek avcısı’, işe aldıktan sonra ‘başarı avcısı’ olan firmaların kazanacağını dile getiren Ayşen Laçinel, konuşmasına şu şekilde devam etti: ”İnsan kaynakları yöneticileri öncelikle, kurum vizyonu doğrultusunda, organizasyon şemasını, görev tanımlarını ve performans hedeflerini net olarak belirlemiş olmalıdır. Ardından, belirlenen bu standartlara uygun, tıpkı bir ‘yetenek avcısı’ gibi, doğru insan kaynağını işe almalıdır. İşe alınan personelin, verimli bir oryantasyonla (işe giriş eğitim programı) işe adapte olması sağlanmalıdır. Bu aşamada, tüm yöneticiler, koçluk yaklaşımıyla yönetim sergileyebilmelidir. Sevilerek yapılan işin başarıyı, başarının da maddi ve manevi takdiri getirdiğini, kurdukları ödüllendirme, performans ve prim sistemleriyle göstermelidirler” diye konuştu. İzmir’de kruvaziyer yolcu trafiğinde gerileme devam ediyor Turizm sektöründe işe-giriş çıkış hızı (turnover) oranı yüzde 50’yi buldu. Yüksek turnover’ın, hizmet sektöründeki firmalara, yıllık kaybı 3 milyar TL’yi buluyor. Y aşanan ekonomik krizlerin kruvaziyer pazarını olumsuz etkisi devam ediyor. Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Başkanı ve Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkan Yardımcısı Mehmet İşler, ”Ortadoğu Bölgesi’nden yayılarak Akdeniz çanağına kadar uzanan sularda istikrarı ve ticareti etkileyen siyasi istikrarsızlık, İzmir’in kruvaziyer trafiğini de maalesef olumsuz etkiledi. Bu bakımdan İzmir, yılın 7 aylık dönemde kruvaziyer yolcu trafiğinde yüzde 52 dolayında gerileme yaşadı. Geçen yıl 242 bin olarak gerçekleşen yolcu trafiği, bu yıl 116 bine kadar düştü” şeklinde konuştu. Ortadoğu’da yaşanan olaylar etkiledi Benzer bir durumun Antalya, Alanya, Kuşadası ve Marmaris gibi limanlarda da görüldüğünü sözlerine ekleyen İşler, İzmir’de bu yıl yaşanan düşüşün, Ortadoğu’daki olaylar sonucu bazı gemilerin rota değiştirmesi nedeniyle tüm Doğu Akdeniz’de kurvaziyer turizmde bir dü- şüş yaşandığını kaydetti. Ortadoğu’daki istikrarsızlığa dikkat çeken İşler, ”Bölgedeki istikrarsızlık nedeniyle şirketler güvenli liman olarak Batı Akdeniz’e yöneliyor. Öte yandan, yeni pazar olan Çin’e de kayma var. Diğer yandan, Ortadoğu’daki olaylar nedeniyle MSC ve Costa şirketleri, İzmir’e 10 yeni sefer ekledi. Bunun yanında P&O Aurora ve İzmir’e daha önce hiç gelmeyen Silversea firması, Spirit ve Cloud gemileri ile İzmir’e 4 ek sefer koydu” şeklinde konuştu. Bodrum, kruvaziyer turizminde yükselişte Son olarak, Ocak ve Temmuz ayında Türkiye kruvaziyer yolcu trafiğinde yaşanan değişimi 2013 ve 2014 yıllarıyla karşılaştırmalı olarak inceleyen raporda, İzmir’deki kruvaziyer yolcu trafiği 2013 yılında 242 bin 540 iken, 2014 yılında 116 bin 27’ye gerileyerek yüzde 52, 2 değer kaybettiği görüldü. Ege’nin önemli turizm bölgelerimizden Bodrum ise, kruvaziyer yolcu sayısı bakımından 7 bin 538’den 14 bin 456 ya yükselerek dikkatleri üzerine çekmeyi başardı. 09’2014| turizm&yatırım| 89 HABERLER Haydarpaşa Garı geri dönüyor Haydarpaşa Gar Binası’nın restorasyon projesi Anıtlar Kurulu tarafından onaylandı. Restorasyon projesine göre Haydarpaşa Garı ne otel ne de AVM oluyor. Tarihi yapısının korunması kaydıyla Yüksek Hızlı Tren Garı olarak hizmete devam edecek. H aydarpaşa Tren Garı’nın restorasyon projesi onaylandı, ihalesi yapıldı ve sözleşme gereği yer teslimi yapıldı. Kadıköy Belediyesi tarafından verilecek ruhsatın ardından çalışmalar başlayacak. Anıtlar Kurulu’ndan geçen projeye göre Haydarpaşa Hızlı Tren garı olarak kullanılmasının yanı sıra kültürel faaliyetlere de ev sahipliği yapacak. Yeni Şafak’tan Emeti Saruhan’ın haberine göre, Haydarpaşa Garı sadece ulaşım için değil kültürel işlevler için de bir merkez haline gelecek. Öngörülen bitirme süresi 500 gün olan ve 12 milyon 473 bin liraya ihale edilen proje ile atıl durumda bulunan çatı katı restore edilerek müze, sergi alanı, kütüphane, toplantı ve konferans salonu olacak. Haydarpaşa yapılırken dünyada ses getirmesi niyetlenmişti Haydarpaşa Gar Binası 2. Abdülhamid zamanında yapıldı. Garın yapımı için dün- yanın dört bir yanından en başarılı mimarların katıldığı bir yarışma düzenlendi ve iki Alman mimarın sunumu üzerinde karar kılındı: Otto Ritter ve Helmuth Conu. Projeyi Anadolu Bağdat isimli bir Alman şirketi üstlendi. Almanya ve İtalya’dan yüzün üzerinde usta İstanbul’a getirilerek 30 Mayıs 1906’da başlayan çalışmalar 19 Ağustos 1908’de tamamlandı ve görkemli bir törenle hizmete açıldı. Kadıköy Belediyesi, restorasyon projesine onay vermedi Öte yandan Kadıköy Belediyesi, Haydarpaşa Garı binasının restorasyonuna tarihi binanın özgün yapısını bozacağı için yapı ruhsatı vermedi. Kadıköy Belediye Başkanı Aykut Nuhoğlu, yaptığı basın toplantısında kendilerine TCDD’den gelen projede garın orjinaline sadık kalınmadığını, garın çatısında cafeterya, asansör, çatı eklemesi yapıldığını belirterek ”Biz bu Antalya’da kadınlara özel plaj açıldı Antalya Büyükşehir Belediyesince Sarısu bölgesine yapılan ve sadece kadın ve çocukların girebildiği Kadınlar Plajı açıldı. Sadece kadın personelin çalıştığı plajın açılışını Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Menderes Türel gerçekleştirdi. A ntalya Büyükşehir Belediyesi’nin Sarısu Mesire Alanı’nda 72 dönümlük alana yaptığı Menderes Türel tarafından açılan Kadınlar Plajı törenle hizmete girdi. Plajın açılışında konuşan Büyükşehir Belediye Başkanı AKP’li Menderes Türel, 90 | turizm&yatırım| 09’2014 kadınların kendilerini daha özgür, rahat hissedebilecekleri bir plajı armağan ettiklerini belirterek, plajın yapılmasını bir ihtiyacın, talebin yerine getirilmesi olduğunu savundu. Plaja beklenen ilginin olmadığı belirtildi. projeyi reddediyoruz. Orijinal hali gelirse onaylarız. Bu binanın restore edilmesini biz de istiyoruz” dedi. İzmir’de çevreye duyarlı tesis sayısı artıyor Ç evreye duyarlı tesis belgesi alan işletmelerin sayısı 121’e yükselirken, Antalya ili 62 otelle ilk sırada yer aldı. İzmir’de yeşil yıldız belgesi alan tesisler 9’a yükseldi ve listede İzmir 9 tesisle 4’üncü sırada yer aldı. ETİK Exclusive raporunda, açıklanan listede Temmuz 2014 sonu itibariyle çevreye duyarlı tesis isimleri ise şu şekilde yer aldı: Ontur Otel İzmir (Konak Butik Otel) Paloma Club Sultan (Menderes 5 Yıldızlı) Aqua Fantasy World Otel (Selçuk 5 Yıldızlı) Radisson Blu Resort&Spa Çeşme (Çeşme 5 Yıldızlı) Mövenpick Hotel İzmir (Alsancak 5 Yıldızlı) Paloma Pasha Otel (Menderes 5 Yıldızlı) Aqua Fantasy Aqua Park §Club Hotel (Selçuk 5 Yıldızlı Tatil Köyü) Sheraton Çeşme Hotel Resort&Spa (Çeşme 5 Yıldızlı Termal Otel) Wyndham İzmir Özdilek (Balçova 5 Yıldızlı Termal Otel) Türkiye’de hacca giden hacılar bu yıl 2.3 milyar lira harcayacak Dünyada giderek büyüyen inanç turizminden elde edilen gelir 20 milyar dolara yaklaştı. Dünya Turizm Örgütü verilerine göre yaklaşık 300 milyon kişi inanç turizmi kapsamında seyahat ediyor. Öte yandan Türkiye’de hacca giden hacılar bu yıl 2.3 milyar lira harcayacak. D ünya Turizm Örgütü verilerine göre 2013 yılında dünyada turizm amaçlı seyahat eden 1 milyar kişinin yaklaşık 300 milyonu tatiline ‘inancı’ da dahil ediyor. Bu 300 milyon kişinin yaptığı harcamanın 20 milyar dolara yaklaştığı tahmin ediliyor. Hacılar, bu yıl 2,3 milyar liralık bir harcama yapacak Türkiye’de bu yıl hac ve umre için 1,1 milyar dolarlık harcama yapılması bekleniyor. Türkiye’de Pazar payı yüzde 5’e ulaşan inanç turizmi, özellikle hac ve umre turları üzerinden büyüyor. TÜRSAB’ın hazırladığı İnanç Turizmi Raporu’na göre bu yıl Türkiye’de 61 bin hacı adayı kutsal topraklara gitti. İlk kafile de 1 Eylül pazartesi günü yola çıktı. Bu yıl içinde umreye gidenlerin sayısı ise 400 bini aşarak rekor kırdı. TÜRSAB acentalarından ve Diyanet İşleri Başkanlığı’ndan alınan bilgilere göre hacı adayları, bu seyahat sırasında ortalama 4 bin avro harcarken, umre için bu rakam ortalama 1.500 avro düzeyinde seyrediyor. Türkiye’den kutsal topraklara hac ve umre için gideceklerin bu yıl yapacakları harcama 845 milyon avroyu bulacak görünüyor. Bu da 1,1 milyar dolar yani yaklaşık 2,3 milyar liralık bir harcama anlamına geliyor. Ulusoy, “Hacca gidenlerin 80 binleri geçmesini bekliyoruz” TÜRSAB Başkanı Başaran Ulusoy, ”Diyanet İşleri Başkanlığı ile uyumlu olarak çalışmalarımız sürüyor. Bu yıl 61 bin hacı adayı kutsal topraklara gidecek. Önümüzdeki yıldan itibaren Suudi Arabistan kontenjanları artıracağı için hacca gidenlerin sayısının yeniden 80 binleri geçmesini bekliyoruz” dedi. Diğer yandan Aralık ayında başlayan ve Ramazan Bayramı ile son bulan umre sezonunda Türkiye bu yıl rekora koştu. Bir önceki yıl 382 bin 801 kişinin gittiği umreye, bu yıl Diyanet İşleri Başkanlığı ve seyahat acenteleri toplam 400 bin 526 kişiyi götürdü. Acenteler umreye 290 bin 612 kişiyi taşırken, Diyanet’in organizasyonuyla toplam 109 bin 914 kişi kutsal topraklara gitti. İnanç Turizminde Öne Çıkanlar » Suudi Arabistan’a her yıl 5.5 milyon Müslüman umre için giderken, bunların 1.8 milyonu Hac için kutsal toprakların yolunu tutuyor. » Bu sene Türkiye’den 61 bin kişi hac görevini yerine getirmek için kutsal topraklara gidecek. » Hacı adaylarının 22 bin 231’i özel şirketler aracılığı ile yola çıkacak. Kalan bölümü ise Diyanet organize edecek. » Bu sene hacca gideceklerin yüzde 53’ünü kadınlar oluşturacak. » Bu yıl umreye gideceklerin sayısı 400 bini aşarak rekor kırdı. » 2014’te Diyanet ile hacca gideceklerin ödeyecekleri en düşük rakam 2 bin 780 avro. » Ortalama olarak her yıl 100 bin kişilik Hac başvurusu oluyor. » Umre ve hac için Türkler bu yıl toplam 2,3 milyar lira harcayacak. » Türkiye’ye 2013 yılında dini amaçlarla 2013’te Hac’a giden kadınların sayısı daha fazla Erkek seyahat edenlerin sayısı 59 bin kişi oldu. » Türkiye’de yaklaşık 40 ilde inanç turizmine uygun olarak seyahat edilecek mekanlar bulunuyor. Türkiye’de inanç turizmi ve potansiyeli yüksek Turizm Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’de 43 ilde inanç turizmine yönelik mekan bulunuyor. Bir başka deyişle 2 ilden birinde inanç turizmine konu olan kutsal mekanlar bulunuyor. Türkiye’de üç büyük dinin günümüze kadar oluşan eserleri ve ibadet yerlerinin envanterine göre sadece Hıristiyanlık için önemli 9 merkez yer alıyor. Öte yandan Türkiye İstatistik Kurum (TÜİK) verilerine göre Türkiye’ye gelen turistler içinde ‘dini amaçlı’ gelenlerin sayısı oldukça düşük. 2003 yılında Türkiye’ye dini amaçlı seyahat edenlerin sayısı 64 bin 548 olurken, bu rakam 2007 yılında 143 bin 969 kişi ile zirve noktaya ulaştı. 2012 yılından itibaren sert bir düşüş yaşanırken, 2013’te son 59 bin kişi ile son 10 yılın dibine vurdu. Bu gelişmede başta Suriye ve Irak olmak üzere bölge ülkelerinden yaşanan olaylar etkili oldu. Bu yılın ilk altı ayında dini amaçlı turist sayısı 55 bini bulsa da olayların devam etmesi nedeniyle yıl sonunda rakamın yine 100 binin altında kalacak. İlk altı ayda toparlanma var Yıl Dini Amaçlı Gelen Turist Sayısı Yaş Grubu Toplam Kadın 200364548 56396 2595430442 200465778 -20 204 101103 2005112308 21-25 113 4271 2006125503 26-30 388 144244 2007143969 31-35 1229 553676 200899041 36-40 sayısı sayısı41-45 2108 9451163 2009127815 3022 13781644 2010114340 2011411495 89033 46-50 5085 21032982 2011106743 2012381881 75607 51-55 7870 34194451 201266401 2013391500 60892 56-60 10784 48725912 201359076 2014400526 61300 60 25593 1239713196 2014 (Ocak-Haziran) Bu yıl 61 bin kişi Hac’a gidiyor Yıl Umre’ye gidenlerin Hac’a gidenlerin 55540 09’2014| turizm&yatırım| 91 HABERLER Turizm sektöründe 2014’te kim ne kadar alacak? İNKAY ve TUYED, “Turizmde Maaşlar” başlıklı ortak çalışmalarını açıkladılar. Buna göre, 2012-2014 yılları arasında en fazla ücret artışı aşçılar ve animasyon şeflerinin maaşlarında yaşandı. İ nsan Kaynakları Yöneticileri Derneği (İNKAY) ile Turizm Yazarları ve Gazetecileri Derneği (TUYED), ilkini 2012 yılında gerçekleştirdikleri ”Turizmde Maaşlar” çalışmasını açıkladı. Buna göre, 2012-2014 arasında en fazla maaş artışı ”doyuran” aşçılarda yüzde 58, ”eğlendiren” animasyon şeflerinde ise yüzde 55 oldu. TUYED Başkanı Kerem Köfteoğlu, ”Buna göre, 850 ila bin lira arasında değişen en düşük maaşı komiler, 6 bin 500 liradan başlayıp, 9 bin 500 liraya kadar yükselen en yüksek maaşı ise aşçıbaşılar alacak” dedi. ”Turizmde Maaşlar” çalışmasında Antalya’daki otellerin verdiği alt ve üst rakamların temel alındığını anımsatan Köfteoğlu, söz konusu çalışmayı ilki yapılan 2012 yılının rakamlarıyla karşılaştırdıklarında ortaya ilginç bir tablo çıktığını belirtti. Köfteoğlu, ”Tabloya baktığımızda en fazla ücret artışının ‘doyuran’ ustalar ile ‘eğlendiren’ sanatçıların maaşında olduğunu görüyoruz. Bu kesimdeki artışlar sırasıyla yüzde 58 ve yüzde 55 olarak karşımıza çıkıyor. Ön büro, kat hizmetleri ve yiyecek-içecek bölümünde çalışan personelin ücret artışı ise yüzde 22 oldu. Şef garson ve animatörlerin ücret artışı yüzde 42 olurken, garson ve barmenlerin ücret artışı yüzde 33 olarak gerçekleşti. Komilerin maaşlarındaki artış da yüzde 11 seviyesinde kaldı.” şeklinde konuştu. “Ölü sezonda mesleki eğitimi sağlıyoruz” İNKAY Başkanı Talat Kanbir ise Antalya’yı ziyaret eden 10 milyonu aşkın turistin önemli bir kısmının Avrupa vatandaşları olduğunu belirterek, ”Bunlara ve diğer misafirlere Avrupa standartlarında hizmet verilmesini sağlamak amacıyla AB Hayat Boyu Öğrenme Programı çerçevesinde eğitimler başlattık” dedi. Kanbir, ”Ev sahibi kurumların durumlarına göre 6 haftalık yerleştirme süresi planlıyoruz. Bu süre içinde katılımcılara teorik eğitimlerin yanı sıra, mutfak ve lokantalarda çalıştırarak iş deneyimi kazanmalarını sağlıyoruz. Eğitimler sonunda yeni sezonda kalifiye birer personel olarak istihdam ediliyorlar” diyerek eğitimleri ‘ölü sezon’ olarak bilinen aralık-mart ayları arasında verdiklerinin altını çizdi. Bu yıl turizmde kim ne kadar maaş alacak? Görev Maaş aralığı (TL) Aşçıbaşı6500-9500 Satış pazarlama Müdürü 5000-9000 Genel müdür yardımcısı 4800-8500 Animasyon şefi 4000-7000 Yiyecek-içecek müdürü 3500-5500 Önbüro müdürü 3500-5500 Teknik müdür 3500-5500 Satın alma müdürü 3000-4500 Kat hizmetleri müdürü 2500-5500 Muhasebe müdürü 2500-5000 Rezervasyon memuru 1500-3000 Şef garson 1500-2500 Animatör1300-2500 Barmen1200-1600 Garson1200-1600 Güvenlik elemanı 950-1450 Belboy900-1100 Kat görevlisi 1000-1300 Steward1000-1300 Çamaşırhane görevlisi 1000-1400 Komi850-1000 Stajyer645 E-vize uygulaması Dalaman’a, Bodrum’a gelen turistleri mağdur etti Dışişleri Bakanlığı'nın başlattığı yabancılar için e-vize uygulaması İstanbul ve Ankara’daki havalimanlarında pilot olarak başlatıldı. Ancak Dalaman’a, Bodrum’a e-vize ile uçan yabancılar, uygulamanın bu illerde gelmemesi nedeniyle Türkiye’ye giriş yapamadılar. İ nternet üzerinden alınabilen e-vize, Dışişleri Bakanlığı tarafından 11 Nisan’da başlatıldı. İşlemlerin hızlandırılması amacıyla yapılan uygulamada, Türkiye’nin vize uyguladığı ülke vatandaşlarının internet üzerinden vize alması sağlandı. Hem konsolosluklardaki hem de girişte yoğunluğu azaltacak düzenleme ilk olarak İstanbul ve Ankara’daki havalimanlarında pilot olarak başlatıldı. Milas-Bodrum ve Dalaman havalimanlarında uygulanmak istenen e-vize uygulaması sıkıntılara neden oldu. Dalaman’a, Bodrum’a gelen yabancılar, sistemde yaşanan sıkıntılar nedeniyle Türkiye’ye giriş yapamadı. Uygulamanın sadece İstanbul’da Atatürk ve Sabiha 92 | turizm&yatırım| 09’2014 Gökçen ile Ankara Esenboğa havalimanlarında geçerli olması nedeniyle Dalaman’a, Bodrum’a uçan yabancılar sorunla karşılaştı. E-vize alan çok sayıda yolcu, turizm bölgelerine uçtuktan sonra pasaport girişinde e-vize uygulaması hazır olmadığı için geri çevrildi. “Turlar gelmeden önce uyarı yapmalıyız” Havayollarında ‘deporte’ olarak adlandırılan bu durumda yolcular geldikleri uçaklarla ülkelerine geri döndürülmeye başlandı. Tur operatörleri, bu durumun hem Türkiye’nin imajı hem de turizm açısından olumsuz bir durum oluşturduğunu belirterek, ”E-vize başlayınca sevin- miştik. Ancak pilot uygulamanın sadece İstanbul ve Ankara ile sınırlandırılması, milyonlarca turistin geldiği diğer noktalara açılmaması bizleri mağdur ediyor. Turlar Türkiye’ye gelmeden önce bu konuda uyarıda bulunuyoruz” dedi. “İstanbul Unveiled” filmine uluslararası arenada 6 ödül Türkiye’nin uzun metrajlı özel tanıtım filmlerinden “Istanbul Unveiled”, Amerika, Hırvatistan, Polonya, Bulgaristan, Azerbaycan’da düzenlenen film festivallerinden değişik dallarda altı ödül aldı. Şerif Yenen’in başını çektiği film ekibi, yeni projeler için de ışık yaktı. Y apımcılığını sinemacı Saadet Özen’in yönetmenliğini ise Şerif Yenen ile birlikte Levent Ayaşlı’nın yaptığı orijinal dili İngilizce olan “İstanbul Unveiled” filmi, birçok tanıtım festivaline katıldı. Film, Bulgaristan Turizm Filmleri Festivali En İyi Belgesel Ödülü, Los Angeles Sunset Film Festivali En İyi İkinci Belgesel Ödülü, Polonya Varşova’da düzenlenen Turizm Filmleri Festivali En İyi Turizm Belgeseli Ödülü, Hırvatistan Zagreb’te düzenlenen Turizm Filmleri Festivali Özel Ödül, Azerbeycan Bakü’de düzenlenen Uluslararası Turizm Filmleri Festivali Altın Madalya ve son olarak Amerika Washington D.C.’de düzenlenen Dünya Müzik Ve Bağımsız Filmler Festivali En İyi Belgesel Ödülü olmak üzere dünya çapında toplam 6 ödül aldı. Filme sanatçılardan destek geldi İstanbul Rehberler Odası Başkanı Şerif Yenen önderliğinde hazırlanan filmde, Amerikalı aktris Jessica Berkmen’in yaptığı söyleşiler yer alıyor. İstanbul’un turistik bölgelerinin yanı sıra birçok güzellikleri ile kültür, sanat ve eğlence dünyasının yansıtıldığı filme, Mercan Dede, Baba Zula ve Burhan Öçal gibi sanatçılar müzikleriyle katkıda bulundu. Filmde Asena, Nadir Güllü, Burhan Öçal, Tülin Şahin, Vedat Başaran, Demet Sabancı gibi isimlerle söyleşiler dikkat çekiyor. Film bütçesini Yenen üstlendi En önemli hedefi İstanbul’u bilinmeyen yönleriyle tanıtmak olan “Istanbul Unveiled” filminin tanıtım toplantısı, İstanbul Taksim’deki önemli eğlence mekanlarından Hard Rock Cafe Istanbul’da gerçekleştirildi. Toplantıda gazetecilerin sorularını yanıtlayan Şerif Yenen, fimin bütçesinin tamamını kendisi karşıladığını belirterek, film için sanatçılardan ve bazı kurumlardan destek aldıklarını kaydetti. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın sadece Amerikalı aktris Berkmen’in konaklanmasını üstlendiğini ve filme onun dışında katkıda bulunmadığını hatırlatan Yenen, “Bu bir tanırım filmi. Bakanlık, TÜRSAB ve acentelerin bu filmin yapımında sorumluluk üstlenmesi gerekiyordu” dedi. Yenen ayrıca, “Filmin ana çerçevesi kültürel etkileşimler projesi. Biz tabi ki bunun devamını getirmek istiyoruz. Biraz temkinliyiz. Nereye vardığımızı görmek istiyoruz” şeklinde konuştu. Ömer Çelik, Kültür ve Turizm Bakanlığı görevine devam edecek Recep Tayyip Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı olmasının ardından Başbakanlık koltuğuna oturan Ahmet Davutoğlu, 62. Hükümetin Yeni Bakanlar Kurulu’nu açıkladı. Ömer Çelik, 62. Hükümet’te de Kültür ve Turizm Bakanlığı görevine devam edecek. A KP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan’ın 10 Ağustos’ta yapılan seçimde Cumhurbaşkanı olmasıyla 62. hükümeti kurmakla görevlendirilen eski Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu 62. Hükümetin Bakanlar Kurulunu açıkladı. Ömer Çelik yeni hükümette de Kültür ve Turizm Bakanı olarak görevine devam edecek. Başbakan Ahmet Davutoğlu yeni kabineye, bir önceki Başbakan Erdoğan’ın kabinesinden farklı olarak dört yeni isim ekledi; Numan Kurtulmuş ve Yalçın Akdoğan Başbakan Yardımcısı olurken, Nurettin Canikli Gümrük ve Ticaret Bakanı oldu. Volkan Bozkır da AB Bakanlığı görevine getirildi. Kabinede yeri değişen tek bakan ise Davutoğlu’nun eski görevi olan Dışişleri Bakanlığı’na kaydırılan Mevlüt Çavuşoğlu oldu. Çavuşoğlu bir önceki kabinede AB Bakanı idi. Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay ve Başbakan Yardımcısı Emrullah İşler, Davutoğlu’nun kabine dışı bıraktığı isimler arasında yer aldı. Ayrıca, Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı da kabine dışı kaldı. İşte 62. Hükümet’in Bakanlar Kurulu » Başbakan: Ahmet Davutoğlu » Başbakan Yardımcısı: Bülent Arınç » Başbakan Yardımcısı: Ali Babacan » Başbakan Yardımcısı: Yalçın Akdoğan » Başbakan Yardımcısı: Numan Kurtulmuş » Adalet Bakanı: Bekir Bozdağ » Dışişleri Bakanı: Mevlüt Çavuşoğlu » Avrupa Birliği Bakanı: Volkan Bozkır » Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı: Faruk Çelik » Çevre ve Şehircilik Bakanı: İdris Güllüce » İçişleri Bakanı: Efkan Ala » Eğitim Bakanı: Nabi Avcı » Milli Savunma Bakanı: İsmet Yılmaz » Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı: Ayşegül İslam » Bilim Sanayi Bakanı: Fikri Işık » Enerji Bakanı: Taner Yıldız » Ekonomi Bakanı: Nihat Zeybekci » Maliye Bakanı: Mehmet Şimşek » Gümrük ve Ticaret Bakanı: Nurettin Canikli » Gençlik ve Spor Bakanı: Akif Çağatay Kılıç » Gıda Bakanı: Mehdi Eker » Kültür ve Turizm Bakanı: Ömer Çelik 09’2014| turizm&yatırım| 93 İSTATİSTİKLER Türkiye ziyaretçi sayısında 7 ayda yüzde 6’nın üzerinde artış gösterdi T ürkiye yılın ilk yedi ayını yükselişle kapattı. Yılın Ocak-Temmuz dönemini kapsayan 7 aylık dilimde Türkiye’ye gelen yabancı ziyaretçi sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6.84 arttı. Yedi aylık dönemde gelen yabancı ziyaretçi sayısı 20 milyon 452 bin 740 olarak gerçekleşti. Öte yandan ziyaretçi artış hızında geçen yıla göre yaklaşık 4 puan gerileme yaşan- dı. 2013 yılının 7 aylık diliminde gelen yabancı ziyaretçi sayısı 2012’nin aynı dönemine göre yüzde 10,68 artarak 19 milyon 143 bin 152 olmuştu. Yedi aylık dönemde Rusya pazarında yaşanan yüzde 15,19’luk artış dikkat çekti. Rusya’dan gelenlerin sayısı bu dönemde 2 milyon 729 bin 442 oldu. İkinci büyük Pazar Almanya’daki durgunluk ise devam etti. Bu dönemde Almanya’dan gelenlerin sayısı yüzde 0,37 gibi hafif bir artışla 2 milyon 635 bin 385 olarak gerçekleşti. Üçüncü İngiltere pazarından da yüzde 4,51’lik artışla 1 milyon 384 bin 356 kişi gelirken, Türkiye’nin son yıllarda turizmdeki yükselen pazarlarından İran’da ise yüzde 44,34 gibi önemli bir artış kaydedildi. İran’dan gelenlerin sayısı 922 bin 238 olarak gerçekleşti. TÜRKİYE’YE GELEN YABANCI ZİYARETÇİLER (OCAK-TEMMUZ 2014) ÜLKE RUSYA FED. ALMANYA İNGİLTERE GÜRCİSTAN İRAN BULGARİSTAN HOLLANDA FRANSA IRAK YUNANİSTAN A.B.D. UKRAYNA BELÇİKA İSVEÇ İTALYA AZERBAYCAN AVUSTURYA POLONYA KAZAKİSTAN DANİMARKA ROMANYA NORVEÇ İSVİÇRE S.ARABİSTAN LİBYA İSPANYA G. KORE BELARUS K.K.T.C. FİNLANDİYA İSRAİL ÇEK CUM. AVUSTRALYA ÇİN HALK CUM. SIRBİSTAN KANADA TÜRKMENİSTAN JAPONYA MAKEDONYA ÖZBEKİSTAN LÜBNAN SLOVAKYA CEZAYİR MOLDOVA CUM. HİNDİSTAN KUVEYT 94 | turizm&yatırım| 09’2014 2013 2 369 483 2 625 644 1 324 577 990 720 638 922 839 632 779 969 604 339 334 729 372 725 428 818 424 819 388 949 393 578 384 492 343 542 298 822 225 793 252 044 243 091 218 993 273 085 210 579 125 093 131 849 148 809 108 140 114 099 121 496 123 140 76 841 114 766 97 954 76 781 97 063 100 714 81 335 109 598 76 606 70 632 72 923 71 012 58 458 64 654 56 823 41 583 2014DEĞİŞİM 2 729 442 15,19 2 635 385 0,37 1 384 356 4,51 979 739 -1,11 922 238 44,34 909 532 8,33 775 576 -0,56 611 634 1,21 508 788 52 456 143 22,38 436 737 1,85 401 404 -5,51 396 017 1,82 383 730 -2,5 353 982 -7,94 351 608 2,35 304 557 1,92 282 307 25,03 260 322 3,28 251 197 3,33 237 923 8,64 214 856 -21,32 213 116 1,2 172 668 38,03 155 048 17,6 146 305 -1,68 146 108 35,11 133 657 17,14 128 734 5,96 121 923 -0,99 121 714 58,4 119 797 4,38 108 524 10,79 107 641 40,19 106 485 9,71 94 940 -5,73 94 916 16,7 93 291 -14,88 83 481 8,97 80 616 14,14 79 503 9,02 74 133 4,4 73 520 25,77 71 198 10,12 69 054 21,52 67 041 61,22 ÜLKE ÜRDÜN MACARİSTAN İRLANDA LİTVANYA MISIR TUNUS KIRGIZİSTAN KOSOVA BREZİLYA FAS BOSNA HERSEK ARNAVUTLUK MALEZYA ERMENİSTAN FİLİPİNLER ENDONEZYA LETONYA ESTONYA PORTEKİZ PAKİSTAN B.A.EMİRLİĞİ ARJANTİN G.AFRİKA HIRVATİSTAN SLOVENYA MEKSİKA MİLLİYETSİZ TACİKİSTAN Y.ZELLANDA TAYLAND SİNGAPUR KATAR YEMEN KOLOMBİYA BAHREYN KARADAĞ ŞİLİ G. KIBRIS R.Y BANGLADEŞ LÜKSEMBURG SUDAN İZLANDA VENEZÜELLA MALTA DİĞER TOPLAM 2013 2014DEĞİŞİM 49 605 62 688 26,37 49 452 62 050 25,48 66 177 59 470 -10,13 47 457 59 134 24,61 66 714 58 008 -13,05 49 573 54 356 9,65 35 335 49 424 39,87 44 380 47 914 7,96 66 518 46 607 -29,93 44 247 44 934 1,55 40 918 44 842 9,59 32 946 39 929 21,2 31 703 38 179 20,43 36 121 36 588 1,29 31 458 35 359 12,4 33 787 34 194 1,2 29 340 31 197 6,33 24 313 28 170 15,86 25 587 27 360 6,93 18 450 25 930 40,54 25 348 24 956 -1,55 27 730 24 904 -10,19 26 069 24 425 -6,31 25 991 23 913 -8 22 017 23 547 6,95 20 708 23 518 13,57 19 904 22 958 15,34 14 890 19 121 28,42 16 269 17 621 8,31 13 003 14 706 13,1 11 623 14 484 24,61 8 308 13 952 67,93 8 600 13 164 53,07 12 021 12 713 5,76 7 964 11 721 47,17 10 708 11 371 6,19 8 577 9 423 9,86 7 794 7 492 -3,87 4 985 7 348 47,4 8 437 7 274 -13,78 4 972 5 670 14,04 3 112 5 530 77,7 4 956 3 750 -24,33 3 114 3 694 18,63 894 137 768 266 -14,07 19 143 032 20 452 740 6,84 İzmir’deki düşüşün kaynağı kruvaziyer İ zmir 8 aylık dönemde yüzde 4,6 düşüş ile toplam 969 bin 8 kişiden 924 bin 837 yabancı ziyaretçi ağırladı. 8 aylık dönemde Almanya’dan gelen turist sayısı geçen yıla göre yüzde 0,8 artarak 228 bin kişiye ulaştı. Havayolu girişlerinde en yüksek pazarlar arasında yer alan Fransa’dan İzmir’e gelen turist sayısı yüzde 7,1 artarak toplamda yaklaşık 97 bine ulaşırken, denizyolu girişlerinde ise yüzde1,8’lik bir büyüme gerçekleşti. İtalya pazarında yüzde 11,6’lık düşüş dikkat çekerken, İngiltere pazarında yüzde 12,8 gerileme yaşandı. Hollanda pazarı, yüzde 15,6’lık artışla büyüme kaydetti. İran yüzde 58’lik artışla 33 bini geçerken, Polonya, Yunanistan ve Belarus artış gösteren pazarlar arasında yer aldı. Havalimanı girişlerinde yükseliş olduğuna dikkat çeken Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Yönetim Kurulu Başkanı ve Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkan Yardımcısı Mehmet İşler, “Bu düşüşün asıl nedeni, kruvaziyer yolcu trafiğinde meydana gelen azalmadır. Ayrıca, geçen sene Alsancak Limanı’nda 305 bin kişilik olan yolcu trafiğimiz, yüzde 29 oranında bir düşüş göstererek 216 bine gerilemiştir” dedi. İZMİR’E GELEN YABANCI ZİYARETÇİ SAYISI (OCAK-AĞUSTOS 2014) 2013 2014DEĞİŞİM 227.098 228.9380,8 ALMANYA 91.342 97.8437,1 FRANSA 98.128 86.727-11,6 İTALYA İNGİLTERE 79.929 69.702-12,8 HOLLANDA 59.381 68.63715,6 BELÇİKA 52.292 54.3664 21.190 33.51558,2 İRAN 19.608 26.83836,9 YUNANİSTAN 28.713 24.508-14,6 İRLANDA RUSYA FED. 26.308 23.949 -9 21.737 23.175 6,6 BELARUS (B. RUSYA) 19.626 21.92511,7 POLONYA 20.121 18.307-9 AVUSTURYA 17.168 16.134-6 İSVİÇRE 32.980 14.012-57,5 A.B.D. K.K.T.C. 12.485 13.82910,8 İSPANYA 22.661 9.923-56,2 İSVEÇ 8.286 8.5152,8 9.376 6.537-30,3 NORVEÇ 6.024 5.921-1,7 DANİMARKA 3.544 4.820 36 G. KORE AVUSTRALYA 5.433 4.640-14,6 AZERBAYCAN 3.916 4.57816,9 ÇEK CUM. 4.106 4.524 10,2 15.809 3.685-76,7 KANADA 969.008 924.837-4,6 TOPLAM Antalya’daki büyüme yüzde 7’ye ulaştı A ntalya’ya Ocak - Ağustos döneminde gelen yabancı ziyaretçi sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7 artarak 7 milyon 893 binden 8 milyon 446 bine yükseldi. Bu dönemde, Rusya pazarında yüzde 13,7 büyüme ile 2 milyon 452 binden 2 milyon 788 bin kişi geldi. İkinci sırada bulunan Alman pazarında ise 8 ayda yaşanan yüzde 4 büyüme ile 1 milyon 873 bin Alman geldi. Hollanda ve İngiltere pazarlarında da gelişme gösteren Antalya, en büyük düşüşü Ukrayna, Norveç ve Fransa gibi ana pazarlarda yaşadı. 8 ayda Ukrayna pazarı yüzde 17, Norveç yüzde 24 ve Fransa da yüzde 7 dolayında gerileme yaşadı. Bu yıl hızlı büyüyen İran pazarından gelenlerin sayısı 8 aylık dönemde yüzde 232’lik artışla 29 binden 97 bine çıktı. İsrail’de büyüme oranı yüzde 80’lerden yüzde 40’lara indi. Bu ülkeden gelenlerin sayısı da 53 binden 74 bine yükseldi. Antalya 8 aylık dönemde diğer pazarlarda genelde büyüme eğilimi gösterdi. ANTALYA’ YA GELEN YABANCI ZİYARETÇİLER (OCAK-AĞUSTOS) 2013 RUSYA FEDERASYONU 2.452.697 1.800.909 ALMANYA 394.892 HOLLANDA İNGİLTERE 308.224 269.452 İSVEÇ 282.723 UKRAYNA 223.595 KAZAKİSTAN 204.256 BELÇİKA 151.001 POLONYA NORVEÇ 242.258 175.386 AVUSTURYA 159.907 DANİMARKA 163.825 FRANSA 106.324 ÇEK CUMHURİYETİ BELARUS(B.RUSYA)91.972 İSVİÇRE 102.596 29.290 İRAN 89.347 FİNLANDİYA 81.352 SLOVAKYA 53.297 İSRAİL 61.392 ROMANYA LİTVANYA 33.559 36.496 MOLDOVA 33.184 SIRBİSTAN 29.555 MACARİSTAN 20.620 AZERBEYCAN 28.159 İTALYA 21.627 ESTONYA LETONYA 20.080 14.076 BOSNA - HERSEK 19.574 KOSOVA 11.791 ARNAVUTLUK 13.340 KUZEY K.T.C. 8.198 ÖZBEKİSTAN SLOVENYA 10.481 8.768 MAKEDONYA 139.475 DİĞER 7.893.678 TOPLAM 2014DEĞİŞİM 2.788.046 13,7 1.873.720 4 403.604 2,2 319.526 3,7 268.656 -0,3 233.136 -17,5 232.037 3,8 205.739 0,7 184.701 22,3 182.991 -24,5 176.075 0,4 167.178 4,5 152.465 -6,9 113.161 6,4 112.051 21,8 108.827 6,1 97.351 232,4 91.413 2,3 84.743 4,2 74.980 40,7 67.207 9,5 46.718 39,2 40.317 10,5 34.645 4,4 34.143 15,5 30.541 48,1 26.766 -4,9 24.661 14 22.151 10,3 15.434 9,6 15.211 -22,3 13.107 11,2 12.312 -7,7 11.137 35,9 10.740 2,5 10.330 17,8 160.864 15,3 8.446.684 7 09’2014| turizm&yatırım| 95 İSTATİSTİKLER İstanbul’da büyüme yüzde 13’lere dayandı İZMİR’E GELEN YABANCI ZİYARETÇİ SAYISI (OCAK-AĞUSTOS 2014) İ stanbul’a gelen ziyaretçi sayısı Ocak-Ağustos dönemini kapsayan 8 ayda geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 13 artışla 7 milyon 828 bin 491kişiye yükseldi. İstanbul, Ağustos ayında yüzde 20 artışla 1 milyon 290 bin 218 yabancı ziyaretçi ağırladı. Bu 8 aylık dönemde gelenlerin milliyetlerine bakıldığında yüzde 10.2 iki ilk sırayı Almanlar alırken onu yüzde 5,2 Ruslar, 4,7 ile İranlılar, 4,6 ile Amerikalılar, yüzde 4.3 ile Fransızlar, yüzde 4.3 ile İngilizler, 3.9 ile İtalyanlar, yüzde 2.9 ile Suudi Arabistanlılar, yüzde 2.7 ile Iraklılar, yüzde 2,6 ile Hollandalılar, yüzde 2.2’şerlik pay ile Libyalılar ve Ukraynalılar, yüzde 2’lik pay ile Azerbeycanlılar, İspanyollar ve Güney Koreliler takip etti. İSTANBUL 2013’e Göre 2013’e Göre Değişim (Aylık) Değişim (Kümülâtif) 20132014 OCAK 532.726635.283 19,4 19,4 617.015696.054 12,8 15,8 ŞUBAT MART 838.201866.985 3,4 10,6 936.9611.014.662 8,3 9,9 NİSAN MAYIS 1.058.7711.079.598 2 7,8 8,9 HAZİRAN 957.8941.090.284 13,8 TEMMUZ 929.2661.155.407 24,3 11,4 20 12,7 AĞUSTOS 1.074.9501.290.218 Toplam 6.945.3347.828.491 Muğla 7 ayda yüzde 4,3 büyüme yakaladı M uğla’yı yılın yedi aylık döneminde ziyaret eden turist sayısı yüzde 4,3 artışla 1 milyon 745 bin 989 kişiye ulaştı. Bu dönemde Muğla’nın en büyük paza- rından İngiltere yüzde 42’lik pay ile 740 bin 466 kişi gelirken onu yüzde 9 ile Rusya pazarı izledi. Rusya’dan 160 bin 447 kişi geldi. Yüzde 8 pay alan Hollanda’dan 132 bin 916 kişi, yüzde 6 pay alan Alman pazarından 101 bin 734 kişi ziyaret etti. Polonya’dan ise yüzde 4 pay ile 78 bin 164 kişi geldi. MUĞLA'YI ZİYARET EDEN YABANCILAR (OCAK-TEMMUZ 2014) MİLLİYETİ OCAKŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ TOPLAM İNGİLTERE 474656 3.03561.552 191.300227.351 256.098 740.466 RUSYA FED. 18 52 HOLLANDA 10722 ALMANYA 417 4.476 36.756 58.279 60.449 160.447 57 17.425 38.460 29.156 47.689 132.916 5190 94 8.974 32.159 27.448 32.918101.734 POLONYA 3 15 23 2.823 17.79425.681 31.825 78.164 BELÇİKA 7 4 FRANSA 19128 6112.67221.75018.963 22.96076.553 İSVEÇ 316 8 543 9.173 15.116 17.04341.902 14 5.687 15.82916.849 26.184 64.574 DANİMARKA 2 5 12 91 6.351 10.216 14.71931.396 1915 41 551 4.999 9.255 10.925 25.805 UKRAYNA NORVEÇ 42 2 214 1.202 4.772 9.49715.693 İTALYA 865 17 379 1.276 5.093 8.307 15.145 715 1.070 3.781 124.407 407.533 508.563 623.808 YERLİ TURİST 1.530 1.897 1.459 3.917 11.930 16.857 33.881 71.471 GENEL TOPLAMI 2.245 2.967 8.132 128.324 419.463 525.420 657.689 1.744.240 2013 TOPLAMI 2.643 2.382 9.521 102.393 408.141 524.109 623.377 3.222.315 YABANCI TURİST 96 | turizm&yatırım| 09’2014 1.669.877